yeshegyatsho0103_現觀莊嚴經釋略出經義.g2.0f

貢噶耶喜嘉措大師教言集JKYG3མངོན་པར་རྟོགས་པའི་རྒྱན་གྱི་འགྲེལ་པ་མདོ་ལུགས་མའི་དོན་ཁོལ་བུར་ཕྱུང་བ་བཞུགས་སོ། ། 1-447 ༄༅། །མངོན་པར་རྟོགས་པའི་རྒྱན་གྱི་འགྲེལ་པ་མདོ་ལུགས་མའི་དོན་ཁོལ་བུར་ཕྱུང་བ་བཞུགས་སོ། ། ༄༅། །མངོན་པར་རྟོགས་པའི་རྒྱན་གྱི་འགྲེལ་པ་མདོ་ལུགས་ མའི་དོན་ཁོལ་བུར་ཕྱུང་བ་བཞུགས་སོ། ། ༄༅། །སྭཱ་སྟི། རྟག་བདུན་ཆོས་ཉིད་རྟ་བདུན་དཀྱིལ་འཁོར་གྱིས། །གློ་བུར་སྒྲིབ་པའི་ སྤྲིན་མཚོ་སྟུག་པོ་རྣམས། །ཐེག་ཆེན་དམ་ཆོས་དྲི་བཞོན་གྱིས་གསལ་བའི། །དག་པ་གཉིས་ ལྡན་ཆོས་དབྱིངས་འོད་གསལ་རྒྱལ། །རབ་བྱུང་བསྟན་པ་ཆུ་ཡི་གཏེར་ཆེན་ལས། །ངེས་ གསང་ཤེས་རབ་ཆོས་ཉིད་ཡིད་བཞིན་ནོར། །ངེས་དོན་བསྟན་པའི་རྒྱལ་མཚན་ཚུགས་སླད་ དུ། །ངེས་པར་ལེན་མཛད་རྟོན་པ་བཞི་ལྡན་རྒྱལ། །ཀུན༵་མཁྱེན་བསྟན་པ་ཆུ་སྐྱེས་མཛེས་པ་ དེ། །འགྲོ་རྣམས་དག༵འ་བའི་མཁྱེན་བརྩེའི་འོད་ཟེར་གྱིས། །ལེགས་པར་ཕྱེ་མཛད་སྐྱེ་དགུའི་ སྙིང༵་གཅིག་པོ༵། །བཀའ་དྲིན་མཉམ་མེད་སྒྲོལ༵་བ༵འི་མགོ༵ན་པོ༵་མཆོད། ། ཞེས་མཆོད་པར་བརྗོད་ནས། འདིར་མངོན་པར་རྟོགས་པའི་རྒྱན་གྱི་འགྲེལ་པ་མདོ་ ལུགས་མ་ལས་གཞུང་གི་ས་བཅད་དང་འབྲུ་གནོན་ཁོལ་བུར་ཕྱུང་སྟེ་བཤད་པ་ལ་སེམས་ཏེ། རྒྱལ་བ་སྲས་བཅས་ཐམས་ཅད་ལའོ། །གང་ཟག་གང་གིས་ན་ལོ་ཙཱ་བས། ཚུལ་ཇི་ལྟར་ན་ སྒོ་གསུམ་གུས་པས་འདུད་པ་ནི་ཕྱག་འཚལ་བའོ། །དེ་ལྟར་ཡུལ་དམ་པ་ལ་ཕྱག་འཚལ་བའི་ བསོད་ནམས་ཀྱིས་རྩོམ་བསྒྱུར་འཆད་ཉན་མཐར་ཕྱིན་པར་འགྲུབ་བོ། ། ༄། །བཤད་པ་ཉིད་ཉེ་བར་འགོད་པ། གཉིས་པ་བཤད་པ་ ཉིད་ཉེ་བར་དགོད་པ་ལ། རང་ཉིད་བསྟན་བཅོས་རྩོམ་ལ་འཇུག་པའི་རྒྱུ་མཆོད་བརྗོད་བཤད་ པ་བརྩམས་པའི་བསྟན་བཅོས་ལ་གཞན་འཇུག་པའི་དགོས་འབྲེལ་བཤད་པ། འཇུག་བྱ་ བསྟན་བཅོས་ཀྱི་རང་བཞིན་མངོན་རྟོགས་བཤད་པའོ། ། 1-448 ༄། །རང་ཉིད་བསྟན་བཅོས་རྩོམ་ལ་འཇུག་པའི་རྒྱུ་མཆོད་བརྗོད་བཤད་པ་བརྩམས་པའི་བསྟན་བཅོས་ལ་གཞན་འཇུག་པའི་དགོས་འབྲེལ་བཤད་པ། དང་པོ་ལ་བསྟོད་པ་དང་ཕྱག་འཚལ་བའོ། །དང་པོ་ལ་བསྟོད་བྱ་མཁྱེན་གསུམ་ངོས་ བཟུང་བ་དང་། དེས་འཕགས་བཞིའི་བཞེད་དོན་མཛད་ཚུལ་ལོ། །དང་པོ་ལ་མཁྱེན་པ་ གསུམ་གྱི་ངོས་འཛིན་ནི། སེམས་བསྐྱེད་ཀྱི་སྐབས་སུ་གསུངས་པས་ནི་གང་ཟག་སོ་སོའི་ རྒྱུད་ལ་ཡོད་པའི་མཁྱེན་གསུམ་ངོ་བོ་ཐ་དད་པ་རྣམས་བསྟན་ཏེ། མཁྱེན་གསུམ་ངོ་བོ་གཅིག་ པ་གཞི་འབྲས་དབྱེར་མེད་ཀྱི་ཤེར་ཕྱིན་དེ་བཞིན་ཉིད་ནི་བསྟན་ལ། གཞི་དེ་ལ་སློབ་པ་གང་ ཟག་སོ་སོའི་རྒྱུད་ལ་ཡོད་པའི་མཁྱེན་གསུམ་ངོ་བོ་ཐ་དད་པ་རྣམས་བསྟན་ཏེ། མཁྱེན་གསུམ་ ངོ་བོ་གཅིག་པ་གཞི་འབྲས་དབྱེར་མེད་ཀྱི་ཤེར་ཕྱིན་དེ་བཞིན་ཉིད་ནི་བསྟན་ལ། གཞི་དེ་ལ་ སློབ་པ་ན་གང་ཟག་སོ་སོའི་རྒྱུད

【現代漢語翻譯】 貢噶耶喜嘉措大師教言集JKYG3《現觀莊嚴論》的經部釋義精要。 《現觀莊嚴論》的經部釋義精要。 《現觀莊嚴論》的經部釋義精要。 吉祥！以恒常七種功德、自性，以及七匹駿馬的壇城，驅散那突如其來的烏雲般的重重迷霧，憑藉大乘正法的清風，顯現清凈二元的法界光明之王。 從如來教法的浩瀚寶藏中，獲得如意寶般的勝義、秘密、智慧與自性。爲了樹立勝義教法的旗幟，請您務必接受這具備四種信賴的勝利。 遍知（一切種智，藏文：ཀུན༵་མཁྱེན།）的教法，如同盛開的蓮花般美麗，以其慈悲的智慧之光，完美地啟迪眾生之心。向那無與倫比、救度（藏文：སྒྲོལ༵་བ༵）的怙主（藏文：མགོ༵ན་པོ༵་）致敬！ 如是讚頌之後，我決心從《現觀莊嚴論》的經部釋義中，提煉出正文的章節和核心要義進行講解。這是對所有佛陀及其眷屬的敬意。 誰來做這件事呢？譯師。以何種方式呢？以身語意三門恭敬頂禮。如此以對神聖之境的禮敬，愿著述、翻譯、講授和聽聞都能圓滿成功。 接下來是講解的安排。 第二，講解的安排包括：闡述作者本人著書的動機——讚頌；闡述他人學習此論的必要性——關聯；以及闡述所要學習的論典的性質——現觀。 首先，闡述作者本人著書的動機——讚頌；闡述他人學習此論的必要性——關聯。 第一部分包括讚頌和禮敬。第一部分又包括確定讚頌的對象——三智，以及闡述其成就四聖諦的方式。 第一部分中，對三智的確定是：在發心的章節中，所說的三智是指存在於每個個體相續中的、本體各異的三智。而三智本體同一，作為基果無別的般若波羅蜜多，即是真如。在學習這個基礎時，存在於每個個體相續中的、本體各異的三智被揭示出來。三智本體同一，作為基果無別的般若波羅蜜多，即是真如。在這個基礎上學習時，個體相續中

【English Translation】 Collected Teachings of Master Gonga Yeshe Gyatso JKYG3: Essence Extracted from the Sutra-Based Commentary on the Ornament of Clear Realization. Essence Extracted from the Sutra-Based Commentary on the Ornament of Clear Realization. Essence Extracted from the Sutra-Based Commentary on the Ornament of Clear Realization. Swasti! With the seven constant virtues, the nature, and the mandala of the seven horses, dispel the sudden dense clouds of obscuration. May the clear wind of the Great Vehicle's Dharma reveal the radiant realm of Dharma, pure and dual. From the great treasure of the Sangha's teachings, may the definitive, secret, wisdom, and nature of Dharma, like a wish-fulfilling jewel, be obtained. In order to establish the victory banner of the definitive teachings, may you surely accept this victory endowed with four reliances. The Omniscient (Tibetan: ཀུན༵་མཁྱེན།, Sanskrit: sarvajña, English: all-knowing) teachings, beautiful as a lotus, with its compassionate rays of wisdom, perfectly opens the hearts of beings. I pay homage to the incomparable protector (Tibetan: མགོ༵ན་པོ༵་) of liberation (Tibetan: སྒྲོལ༵་བ༵)! Having offered this praise, I intend to extract and explain the chapters and core meanings from the Sutra-based commentary on the Ornament of Clear Realization. This is in reverence to all the Buddhas and their retinues. Who will do this? A translator. In what manner? By prostrating with reverence in body, speech, and mind. Thus, by the merit of paying homage to the sacred realm, may the composition, translation, teaching, and learning be accomplished perfectly. Next is the arrangement of the explanation. Secondly, the arrangement of the explanation includes: explaining the author's own motivation for writing the treatise—praise; explaining the necessity for others to study this treatise—connection; and explaining the nature of the treatise to be studied—clear realization. First, explaining the author's own motivation for writing the treatise—praise; explaining the necessity for others to study this treatise—connection. The first part includes praise and homage. The first part also includes identifying the object of praise—the three wisdoms, and explaining how they accomplish the purposes of the Four Noble Truths. In the first part, the determination of the three wisdoms is: in the chapter on generating bodhicitta, the three wisdoms that are spoken of refer to the three wisdoms that exist in the individual's continuum, each with a different essence. The three wisdoms, being of the same essence, are the Suchness of Prajnaparamita, which is the basis and result inseparable. When learning this basis, the three wisdoms that exist in the individual's continuum, each with a different essence, are revealed. The three wisdoms, being of the same essence, are the Suchness of Prajnaparamita, which is the basis and result inseparable. When learning on this basis,

---

་ཀྱི་མཁྱེན་གསུམ་ངོ་བོ་ཐ་དད། དེ་ལ་བསྟན་པར་གྱུར་ཚུལ་ ཡང་། སེམས་བསྐྱེད་ཀྱི་སྐབས་སུ་གནོད་འཇོམས་ལས་བཤད་དོ། །དེ་ལྟར་ན་གཞིར་ཤེར་ ཕྱིན་འཕགས་པའི་ཆོས་ཐམས་ཅད་ཀྱི་རྒྱུ་ཆོས་དབྱིངས་དེ་བཞིན་ཉིད་ཀྱི་མཁྱེན་པ་གསུམ་ངོ་ བོ་གཅིག་ཏུ་གྱུར་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་ཉིད་དང་། གང་ཟག་སོ་སོའི་རྒྱུད་ལ་ཡོད་པ་ངོ་བོ་ཐ་དད་ པའི་མཁྱེན་གསུམ་གང་ཡིན་པ་དེ་གཉིས་རྟེན་དང་བརྟེན་པ་དང་། སྔ་མ་ནི་གང་ལ་བསླབ་ པར་བྱེད་པའི་གཞིའི་མཁྱེན་གསུམ་ཡིན་ལ། ཕྱི་མ་ནི་དེ་ལ་སློབ་པ་བྱེད་པའི་ཐབས་མཁྱེན་ པ་གསུམ་ཡིན་ནོ། །དེ་ལྟ་བས་ན། ཉན་ཐོས་ཞི་བ་ཚོལ་རྣམས་ཞེས་སོགས་ཀྱིས་ཀྱང་མཁྱེན་ གསུམ་ངོ་བོ་ཐ་དད་པ་སོ་སོའི་རྒྱུད་ལ་ཡོད་པ་ལམ་བསྟན་གྱིས་བསྡུས་པའི་ཡེ་ཤེས་དང་། ཚོགས་བཅས་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ནི་ཡུམ་དེ་ཞེས་པས་མཁྱེན་པ་གསུམ་ངོ་བོ་གཅིག་པ་གཞི་ འབྲས་དབྱེར་མེད་པའི་ཡེ་ཤེས་ཏེ་གཉིས་ཀ་བསྟན་ཏོ། ། གཉིས་པ་བཞེད་དོན་མཛད་ཚུལ་ལ། ཀུན་ཤེས་ཀྱིས་ཉན་རང་ནི་ལམ་ཤེས་ཀྱི་བྱང་ སེམས་ཀྱི་རྣམ་མཁྱེན་གྱི་སངས་རྒྱས་ཀྱི་བཞེད་དོན་མཛད་པའོ། །དང་པོ་ནི། ཉན་ཐོས་ཞེས་ པ་ནས། འཁྲིད་མཛད་ཀྱི་བར་རོ། །འདི་ལ་གསུམ། གང་ཟག་གང་། ཐབས་གང་གིས་འབྲས་ 1-449 བུ་གང་དུ་འཁྲིད་པར་མཛད་པའོ། །དང་པོ་ནི། ཉན་ཐོས་ཞེས་པ་ནི། བྱང་སེམས་ཀྱི་སྡེ་སྣོད་ ལས། ཉན་ཐོས་རྣམས་ནི་རྣམ་གྲོལ་སྒྲ་ཕྱིར་འགྲོ། །ཞེས་པའི་ཚུལ་གྱིས་ཉན་ཐོས་ཏེ། སྲིད་པ་ ཐ་མ་པའི་ཚེ་ཡང་གཞན་གྱི་སྒྲ་ཕྱིར་འབྲང་བའི་ཕྱིར། ཐོས་སྒྲོགས་ཏེ། ཉན་ཐོས་སོ། །ཐེག་པ་ དམན་པ་ཉིད་དུ་མཚུངས་པའི་རང་སངས་རྒྱས་ཀྱང་དེའི་ཕྱོགས་སུ་བསྡུའོ། །རང་སངས་རྒྱས་ ཞེས་པ་ནི། སྲིད་པ་ཐ་མ་པའི་ཚེ། སློབ་དཔོན་མེད་པར་སྔོན་གོམས་པའི་དབང་གིས། བྱང་ ཆུབ་ཀྱི་ཕྱོགས་ཀྱི་ཆོས་སུམ་ཅུ་རྩ་བདུན་པོ་རྣམས་བསྒོམས་པས་ཉོན་མོངས་པ་ཐམས་ཅད་ སྤངས་པའི་དགྲ་བཅོམ་པ་ཉིད་མངོན་སུམ་དུ་བྱེད་དེ། དེ་བས་ན་རང་སངས་རྒྱས་ཞེས་བྱའོ། །ཉན་རང་དེ་རྣམས་ཞི་བ་མྱང་འདས་ཚོལ་བས་ན། ཞི་ཚོལ་བ་རྣམས་སོ། །མྱང་འདས་ཀྱང་ ཕུང་པོའི་ལྷག་མ་དང་བཅས་པ་དང་། ཕུང་པོའི་ལྷག་མ་མེད་པ་གཉིས་ལས། ཉན་རང་དེ་དག་ གི་ལུགས་ནི། ཚེ་ཕྱི་མའི་ཕུང་པོ་བསྐྱེད་པའི་རྒྱུ་ཉོན་མོངས་པའི་ཀུན་འབྱུང་ཀྱང་། སྔ་མའི་ ལས་ཉོན་གྱི་འབྲས་བུ། ཚེ་འདིའི་ཕུང་པོ་མ་སྤང་བ་ནི་ལྷག་མ་དང་བཅས་པའི་མྱ་ངན་ལས་ འདས་པ་སྟེ། ཟད་དུ་ཉེ་བས་དངོས་པོ་ལ་ལྷག་མ་ཞེན་པ་བཞིན་ནོ། །དེ་ཉིད་ཚེའི་དུས་བྱས་ པ་ན་སྔ་མའི་འབྲས་བུའི་སྡུག་བསྔལ་སྤང་བའི་ཕྱིར་ཕུང་པོ་ལྔ་ཟད་པ་ནི་ལྷག་མ་མེད་པའི་མྱ་ ངན་ལས་འདས་པའོ། །རྣམས་ཞེས་པ་ནི་མང་པོའི་ཚིག་སྟེ་དེ་ལས་དེ་དག་གི་དབྱེ་བར་འགྱུར་ བའི་ལྟ་བ་སྟེ། ལྟ་བ་ཁས་ཅ

【現代漢語翻譯】 三智（梵文：traya-jñāna）的體性各不相同。至於如何闡述，在發心（梵文：citta-utpāda）時，已於《摧毀金剛》（梵文：vajra-vidāraṇa）中講述。如此，作為基礎的般若波羅蜜多（梵文：prajñāpāramitā）是諸佛菩薩一切功德的根本，法界（梵文：dharmadhātu）真如（梵文：tathatā）的三智體性合一，以及存在於每個個體相續中的體性各異的三智，這兩者之間存在著所依和能依的關係。前者是所學的基礎三智，後者是學習的方法三智。因此，經文中的『聲聞（梵文：śrāvaka）尋求寂滅』等句，指的是存在於個體相續中的體性各異的三智，是包含在道智（梵文：mārga-jñāna）中的智慧；而『具足僧眾之佛母』一句，指的是三智體性合一，基果無別的智慧，兩者都得到了闡述。 第二，闡述如何實現所愿。全知（梵文：sarvajña）是通過道智使聲聞、緣覺（梵文：pratyekabuddha）成就菩薩的種種智慧，最終成就佛果。首先，從『聲聞』到『引導』。這部分內容包含三個方面：引導的對象是誰？通過什麼方法引導？引導到什麼果位？首先，『聲聞』指的是菩薩藏（梵文：bodhisattva-piṭaka）中，『聲聞尋求寂滅之聲』，即聲聞，因為他們在最後一生中仍然追隨他人的聲音。因此，他們聽聞佛陀的教誨。與小乘（梵文：hīnayāna）相同的緣覺也歸於此類。『緣覺』指的是在最後一生中，無需導師，憑藉前世的習氣，修習三十七道品（梵文：bodhipakṣa-dharmāḥ），從而斷除一切煩惱，證得阿羅漢果（梵文：arhat）。因此，被稱為緣覺。這些聲聞和緣覺尋求寂滅涅槃（梵文：nirvāṇa），即尋求寂滅者。涅槃又分為有餘涅槃和無餘涅槃。按照聲聞和緣覺的觀點，來世產生蘊（梵文：skandha）的因是煩惱的集諦（梵文：samudaya），而前世的業和煩惱的果報，即今生的蘊尚未斷除，這被稱為有餘涅槃，就像事物接近耗盡時，仍然殘留一部分一樣。當他們壽命終結時，爲了斷除前世果報的痛苦，五蘊（梵文：pañca-skandha）滅盡，這被稱為無餘涅槃。『等』字表示多數，由此可以區分他們的觀點，即持有某種觀點。

【English Translation】 The three wisdoms (Sanskrit: traya-jñāna) have distinct natures. As for how they are explained, it is discussed in the Vajra-vidāraṇa during the generation of bodhicitta (Sanskrit: citta-utpāda). Thus, the Prajñāpāramitā (Sanskrit) as the basis, is the root of all the qualities of the Buddhas and Bodhisattvas, the three wisdoms of Dharmadhātu (Sanskrit) Tathatā (Sanskrit) whose nature is one, and the three wisdoms of distinct natures that exist in the individual continuums, these two have a relationship of support and supported. The former is the three wisdoms of the basis to be learned, and the latter is the three wisdoms of the method to learn it. Therefore, the phrase 'Śrāvakas (Sanskrit) seeking peace' and so on, refers to the wisdoms included in the path wisdom (Sanskrit: mārga-jñāna) that exist in the individual continuums with distinct natures; and 'The mother of the Buddha with the assembly' refers to the wisdom of the unity of the three wisdoms, the inseparability of the basis and the result, both are explained. Secondly, explaining how to accomplish the intended purpose. The Omniscient (Sanskrit: sarvajña) accomplishes the intended purpose of the Buddhas through the path wisdom, making the Śrāvakas and Pratyekabuddhas (Sanskrit) achieve the various wisdoms of the Bodhisattvas, and ultimately achieve Buddhahood. First, from 'Śrāvakas' to 'guide'. This part contains three aspects: who is being guided? Through what method is the guidance? To what result is the guidance leading? First, 'Śrāvakas' refers to the Śrāvakas from the Bodhisattva-piṭaka (Sanskrit), 'Śrāvakas go for the sound of liberation', because they still follow the sounds of others in their last life. Therefore, they hear and proclaim, hence Śrāvakas. The Pratyekabuddhas, who are similar in the Lesser Vehicle (Sanskrit: hīnayāna), are also included in this category. 'Pratyekabuddhas' refers to those who, in their last life, without a teacher, through the power of previous habits, cultivate the thirty-seven factors of enlightenment (Sanskrit: bodhipakṣa-dharmāḥ), thereby abandoning all afflictions and directly realizing the state of Arhat (Sanskrit). Therefore, they are called Pratyekabuddhas. These Śrāvakas and Pratyekabuddhas seek the peace of Nirvāṇa (Sanskrit), that is, those who seek peace. Nirvāṇa is also divided into Nirvāṇa with remainder and Nirvāṇa without remainder. According to the view of the Śrāvakas and Pratyekabuddhas, the cause of generating aggregates (Sanskrit: skandha) in the next life is the samudaya (Sanskrit) of afflictions, and the result of previous karma and afflictions, that is, the aggregates of this life that have not been abandoned, is called Nirvāṇa with remainder, just as when something is close to exhaustion, there is still a remainder. When their lifespan ends, in order to abandon the suffering of the previous result, the five aggregates (Sanskrit: pañca-skandha) cease, this is called Nirvāṇa without remainder. 'Etc.' indicates plurality, from which the views that differentiate them can be distinguished, that is, holding a certain view.

---

ན་པའི་དང་། སྤྲུལ་པའི་དང་། རིགས་མ་ངེས་པའི་དང་། ངེས་ པའི་ཉན་ཐོས་སོ། །དང་པོ་ནི་སེམས་བསྐྱེད་དང་ལྡན་ལ། ཉན་ཐོས་དང་ལྟ་བ་མཐུན་པ་ཕྱིན་ གྱི་གཟུང་འཛིན་བདེན་པར་འདོད་པའོ། །གཉིས་པ་ནི་གདུལ་བའི་དོན་སྤྲུལ་པ་གནས་བརྟན་ རབ་འབྱོར་ལྟ་བུ་རྣམས་སོ། །རང་སངས་རྒྱས་ལ་ཡང་། བསེ་རུ་ལྟ་བུ་དང་། ཚོགས་ན་སྤྱོད་ པ་ལ་སོགས་པའི་དབྱེ་བའོ། །ཐེག་པ་བླ་ན་མེད་པའི་སྐབས་ལྟར་ན། གནས་སྐབས་ཐེག་པ་ གསུམ་གྱི་ངེས་པར་འབྱུང་ཞིང་ཐམས་ཅད་ཀྱང་མཐར་ཐུག་ཡིན། ཐེག་པ་གཅིག་གི་འབྲས་བུ་ 1-450 གནས་པར་བཞེད་པ་ནི་ངེས་པའོ། ། གཉིས་པ་ནི། ཀུན་ཤེས་ཉིད་ཅེས་པ་ནི་འདུས་བྱས་ཐམས་ཅད་མི་རྟག་པའོ། །ཟག་པ་ དང་བཅས་པ་ཐམས་ཅད་སྡུག་བསྔལ་བའོ། །ཆོས་ཐམས་ཅད་བདེན་པ་མེད་པའོ། །ཞེས་ པ་གསུམ་དང་། བདེན་པ་བཞིའི་སྒོ་ནས། ཆོས་ཐམས་ཅད་ལ་རྨོངས་པ་མེད་པའི་ཤེས་པ་ ནི་ཉན་རང་གི་ཡེ་ཤེས་ཏེ་ཀུན་ཤེས་དེ་ཉིད་ཀྱིས་སོ། །གསུམ་པ་ནི། འདུ་བྱེད་ཉེ་བར་ཞི་ བའི་མྱ་ངན་ལས་འདས་པར་འཁྲིད་པར་མཛད་པ་གང་ཡིན་པའོ། །དེ་ནི་བསྡུད་པའི་དོན་ཏོ། །གཉིས་པ་ལམ་ཤེས་ཀྱི་བྱང་སེམས་ཀྱི་བཞེད་དོན་མཛད་པ་ལ། གང་ཟག་གང་གིས་ཐབས་ གང་གིས། འབྲས་བུ་གང་སྒྲུབ་པར་མཛད་པའོ། །དང་པོ་ནི། འགྲོ་ལ་ཕན་པར་འགྱུར་བའི་ དོན་དངོས་པོ་བརྒྱད་ཀྱི་གནས་པའི་ཤེར་ཕྱིན་བརྗོད་པར་བྱ་བའོ། །འདི་སྟོན་པར་བྱེད་པའི་ ལེའུའི་ཚོགས་ཀྱི་མདོ་རྣམས་ནི་བརྗོད་པར། བརྗོད་བྱ་དང་རྗོད་བྱེད་འདི་དག །ཕན་ཚུན་ བརྗོད་བྱ་རྗོད་བྱེད་ཀྱི་མཚན་ཉིད་ནི་འབྲེལ་བའོ། །དེ་ནས་ཆོས་སྤྱོད་བཅུའི་རིམ་པས་ལམ་ ལ་འཇུག་ཅིང་སློབ་པ་ནི་དགོས་པའོ། །སྦྱོར་བ་བཞིའི་ངོ་བོ་ཤེར་ཕྱིན་ཟབ་མོའི་རྣལ་འབྱོར་ རྣམ་པར་མི་རྟོག་པའི་ཡེ་ཤེས་ལ་བརྟེན་ནས་སྒྲིབ་པ་ཐམས་ཅད་བྲལ་བའི་འབྲས་བུ་ཆོས་སྐུ་ ཐོབ་ཅིང་། མཛད་པ་འཕྲིན་ལས་དང་བཅས་པ་ནི་དགོས་པའི་དགོས་པའོ། །རྩོད་ལན་ནི། རྣམ་པ་མཁྱེན་པའི་ལམ་མཁྱེན་ཉིད་ལམ་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་གསུངས་ཏེ། མེད་པ་ནི་མ་ཡིན་ ཏེ་གང་གི་ཕྱིར། བདེ་བླག་ཏུ་ནི་རྟོག་པ་ཞེས་བྱ་བ་རྩོམ་པའི་དགོས་པ་ཡིན། ཞེས་འགྲེལ་ལོ། །ཚུལ་ཇི་ལྟར་ཞེ་ན། རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཉིད་ཀྱི་ལམ། སྐྱོབ་པ་ཉིད་གཟིགས་ལམ་ གསུངས་པ་དང་། སྟོན་པ་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཡུམ་རྒྱས་འབྲིང་བསྡུས་གསུམ་འདི་ལས་བཤད་པ་ གང་ཡིན་པའི་དོན་བྱང་སེམས་ལས། གཞན་མཚན་མ་ལ་སྤྱོད་པ་ཉན་རང་སོགས་ཀྱི་རྟོགས་ ཤིང་མྱོང་བ་མ་ཡིན་པ་དེ་གང་ཡིན་ན། ཆོས་སྤྱོད་བཅུའི་བདག་ཉིད་ཀྱི་མདོའི་དོན་ནི། ཚིག་ 1-451 ལེའུར་བྱས་པ་འདི་ཐོས་པ་ལས། དཀའ་ཚེགས་ཆུང་ངུས་མདོའི་དོན་མི་བརྗེད་པའི་དྲན་པ་ ལ་བཞག་ནས། མདོ་རྒྱན་ལས། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེ། །བློ་ལྡན་ཉིད་དང་

【現代漢語翻譯】 聲聞（梵文：Śrāvaka）有四種：隨信行聲聞，隨法行聲聞，不定種姓聲聞，以及決定種姓聲聞。 第一種是具有發心（梵文：bodhicitta），且與聲聞的見解相同，執著于勝義諦的能取和所取為實有。 第二種是爲了調伏眾生而示現的化身，如尊者大迦葉（梵文：Mahākāśyapa）等。 對於獨覺佛（梵文：Pratyekabuddha），也有如犀牛角獨覺（Khaggavisāṇa-kappa）和合群獨覺等分類。 如果按照無上大乘（梵文：Anuttarayāna）的觀點，那麼聲聞、獨覺、菩薩三乘都是爲了最終的解脫，一切最終都將歸於一乘（梵文：ekayāna）的果位，這就是決定種姓。 第二，所謂『一切智』，指的是一切有為法（梵文：saṃskṛta-dharma）皆是無常（梵文：anitya）。 一切有漏法（梵文：sāsrava-dharma）皆是痛苦（梵文：duḥkha）。 一切法（梵文：sarva-dharma）皆是無我（梵文：anātman）。 通過這三者以及四聖諦（梵文：ārya-satya）的道理，對於一切法都沒有迷惑的智慧，就是聲聞和獨覺的智慧，也就是一切智。 第三，引導眾生進入寂滅涅槃（梵文：nirvāṇa）的，就是佛陀的教法，這是總攝的含義。 第二，關於菩薩（梵文：bodhisattva）的道智（梵文：mārga-jñāna），指的是什麼人通過什麼方法證得什麼果位。 首先，爲了利益眾生，需要宣說八事（梵文：aṣṭavastu）所依止的般若波羅蜜多（梵文：Prajñāpāramitā）。 宣說此理的經典章節，其所詮釋的內容和能詮釋的語言，這兩者之間是能詮釋和所詮釋的關係。 之後，通過十法行（梵文：daśa-dharmacaryā）的次第進入修行之路，這就是目的。 通過四種加行（梵文：prayoga）的體性，依靠甚深般若波羅蜜多的瑜伽（梵文：yoga）和無分別智（梵文：nirvikalpa-jñāna），從而獲得遠離一切障礙的法身（梵文：dharmakāya）果位，以及與其相應的利他事業，這就是目的的目的。 辯論的回答是：已經宣說了遍智道（梵文：sarvākāra-jñatā-mārga）、道智等，並非沒有，因為容易生起分別念，這就是造論的目的。 解釋說：遍智道的修行方法，以及救護者（佛陀）的見道（梵文：darśana-mārga）都已經宣說了，從宣說佛母（般若波羅蜜多）的廣、中、略三種經典中所闡述的意義，菩薩可以領悟，而那些執著于相（梵文：nimitta），如聲聞和獨覺等，沒有證悟和體驗到的內容是什麼呢？ 十法行的自性就是經典的意義，聽聞這些以章節形式組成的經典，以較小的努力就能將經典的內容牢記在心，如《現觀莊嚴論》（梵文：Abhisamayālaṃkāra）所說：『菩薩摩訶薩（梵文：bodhisattva-mahāsattva），具有智慧……』

【English Translation】 There are four types of Śrāvakas (Hearers): those who follow faith, those who follow the Dharma, those of uncertain lineage, and those of definite lineage. The first are those who possess bodhicitta (the mind of enlightenment) and share the views of the Śrāvakas, clinging to the reality of the grasper and the grasped in ultimate truth. The second are emanations manifested for the purpose of taming beings, such as the venerable Mahākāśyapa. For Pratyekabuddhas (Solitary Buddhas) as well, there are distinctions such as the Khaggavisāṇa-kappa (rhinoceros-horn-like) and those who practice in groups. According to the view of Anuttarayāna (the Unsurpassed Vehicle), the three vehicles of Śrāvakas, Pratyekabuddhas, and Bodhisattvas are all for ultimate liberation, and all will eventually abide in the fruit of Ekayāna (the One Vehicle), which is the definite lineage. Secondly, 'Sarvajñatā' (all-knowingness) refers to the fact that all saṃskṛta-dharmas (conditioned phenomena) are anitya (impermanent). All sāsrava-dharmas (defiled phenomena) are duḥkha (suffering). All dharmas (phenomena) are anātman (without self). Through these three and the principles of the four ārya-satyas (noble truths), the wisdom without confusion regarding all dharmas is the wisdom of Śrāvakas and Pratyekabuddhas, which is Sarvajñatā itself. Thirdly, that which leads beings to nirvāṇa (cessation of suffering) is the teaching of the Buddha, which is the meaning of compilation. Secondly, regarding the Bodhisattva's mārga-jñāna (path-wisdom), it refers to what kind of person attains what fruit through what method. Firstly, for the benefit of beings, it is necessary to proclaim the Prajñāpāramitā (Perfection of Wisdom) that relies on the aṣṭavastu (eight topics). The chapters of scriptures that proclaim this principle, the content they explain, and the language that explains it, are related as the explicandum and the explicans. After that, entering the path of practice through the order of the daśa-dharmacaryās (ten practices), that is the purpose. Through the nature of the four prayogas (applications), relying on the yoga (union) of the profound Prajñāpāramitā and nirvikalpa-jñāna (non-conceptual wisdom), one obtains the dharmakāya (body of truth) fruit, free from all obscurations, and the corresponding altruistic activities, which is the purpose of the purpose. The answer to the debate is: the path of sarvākāra-jñatā (all-aspects-knowingness), mārga-jñāna (path-wisdom), etc., have already been proclaimed, it is not that they do not exist, because it is easy to arise conceptual thoughts, that is the purpose of writing the treatise. The explanation is: the method of practicing the path of sarvākāra-jñatā, and the darśana-mārga (path of seeing) of the protector (Buddha) have already been proclaimed, from the meaning explained in the extensive, intermediate, and concise scriptures of the Buddha-mother (Prajñāpāramitā), Bodhisattvas can understand, but what is it that those who cling to nimitta (signs), such as Śrāvakas and Pratyekabuddhas, have not realized and experienced? The nature of the ten practices is the meaning of the scriptures, hearing these scriptures composed in chapters, with little effort, one can firmly hold the content of the scriptures in mind, as the Abhisamayālaṃkāra (Ornament of Clear Realization) says: 'Bodhisattva-mahāsattva (great being of enlightenment), possessing wisdom...'

---

གསལ་བའི་མཆོག །ཞེས་པ་ལ་སོགས་པའི་མཚན་གྱི་རྣམ་གྲངས་བཅུ་དྲུག་དང་ལྡན་པའི་བློ་ དང་ལྡན་པ། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་མདོ་རྣམས་མཐོང་བ་ཙམ་གྱིས་མདོའི་དོན་རྟོགས་པར་ འགྱུར་བའི་ཕྱིར་རོ། ། ༄། །འཇུག་བྱ་བསྟན་བཅོས་ཀྱི་རང་བཞིན་མངོན་རྟོགས་བཤད་པ། གསུམ་པ་འཇུག་བྱ་བསྟན་བཅོས་ཀྱི་རང་བཞིན་གྱི་མངོན་རྟོགས་བཤད་པ་ལ་གསུམ། བསྡུས་དོན་ལུས་རྣམ་གཞག་དང་། ཚིག་དོན་ཡན་ལག་རྒྱས་བཤད་དང་། བསྡུས་དོན་གཞན་ དང་གཞན་བཤད་པའོ། ། ༈ བསྡུས་དོན་ལུས་རྣམ་གཞག དང་པོ་ལ་གཉིས། ལུས་མདོར་བསྟན་པ་དང་། ལུས་རྒྱས་པར་བཤད་པའོ། །དང་པོ་ནི། ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཕྱིན་པ་ནི་ཞེས་པ་ནས་ཆོས་ཀྱི་སྐུ་དང་དེ་རྣམས་བརྒྱད་ཀྱི་བར་རོ། །དེ་ ལྟར་དངོས་པོ་བརྒྱད་ཀྱི་ཤེར་ཕྱིན་འཆད་པ་ལ། སོ་སོའི་དོན་དང་དེ་དག་གི་ངེས་པ་བསམ་ པའོ། །དང་པོ་ལ་བརྒྱད། དང་པོ་རྣམ་མཁྱེན་ལ་གསུམ། མཚན་ཉིད་དབྱེ་བ་ས་མཚམས་སོ། །དང་པོ་ནི་ཆོས་ཐམས་ཅད་ཀྱི་རྣམ་པ་སྟེ། རང་བཞིན་ནམ་ཆོས་ཉིད་མངོན་སུམ་གྱི་རྟོགས་ པ་གང་ཞིག་དོན་གཉིས་མཐར་ཐུག་པའོ། ། གཉིས་པ་ནི་སྟོབས་བཅུའོ། །ཡེ་ཤེས་བཞི་ལ་ སོགས་པའོ། །གསུམ་པ་ནི་རྣམ་མཁྱེན་དང་། ཆོས་སྐུ་དང་། ཤེར་ཕྱིན་ལ་སོགས་པ། ཆོས་ ཉིད་ཀྱི་ཚུལ་གྱིས་འཁོར་འདས་ཀྱི་ཆོས་ཐམས་ཅད་ལ་ཁྱབ་པའོ། །གཉིས་པ་ལམ་ཤེས་ལ་ མཚན་ཉིད་དབྱེ་བ་ས་མཚམས་སོ། །དང་པོ་ནི། ལམ་གསུམ་རང་བཞིན་མེད་པར་མངོན་ སུམ་དུ་རྟོགས་པའི་ཡེ་ཤེས་གང་ཞིག་སྨིན་རྫོགས་མ་སྦྱངས་པར་ཡང་དག་པའི་མཐའ་མངོན་ དུ་མི་བྱེད་པར་གཞན་དོན་བྱེད་པའོ། །གཉིས་པ་ནི། ཇི་ལྟ་བ་མཁྱེན་པ་མཉམ་བཞག་དང་། ཇི་སྙེད་པ་མཁྱེན་པ་རྗེས་ཐོབ་ཀྱི་ཡེ་ཤེས་སོ། ། 1-452 གསུམ་པ་ནི། བྱང་སེམས་ཀྱི་ས་ཁོ་ན་ཡོད་པ་ལ། རྗེས་མཐུན་པ་མཁྱེན་པ་གཞན་གཉིས་ ནའང་ཡོད་དོ། །གསུམ་པ་ཀུན་ཤེས་ལ། མཚན་ཉིད་དབྱེ་བ་ས་མཚམས་སོ། །དང་པོ་ནི། གང་ ཟག་གི་བདག་མེད་མངོན་སུམ་གྱི་རྟོགས་པ་གང་ཞིག་སྤངས་ཉེ་ཚེ་བར་འགྱུར་རོ། །གཉིས་པ་ ནི། ཉན་རང་གི་ལམ་གཉིས་སམ། ཐེག་དམན་གྱི་ལམ་ལྔའོ། །གསུམ་པ་ནི་ཉན་རང་གི་ས་ཁོ་ ན་ན་ཡོད་ཅིང་རྗེས་མཐུན་པ་མཁྱེན་ནས་གཞན་གཉིས་ནའང་ཡོད་དོ། །བཞི་པ་རྣམ་རྫོགས་ ལ་གསུམ་ལས། མཚན་ཉིད་ནི། སྤྱིར་འདིར་སྨོས་སྦྱོར་བ་ཙམ་ནི་མཁྱེན་གསུམ་ཐོས་བསམ་ གྱི་ཤེས་པའི་དོན་བསྡུས་དེ་སྒོམ་པ་ཡིན་ལ། ཁྱད་པར་རྣམ་ཀུན་ནི། མཁྱེན་གསུམ་གྱི་རྣམ་པ་ བསྡུས་ནས་སྒོམ་པ་གང་ཞིག །དབང་དུ་བྱེད་པའི་སྦྱོར་བའོ། །དབྱེ་བ་ནི་ལམ་ལྔའོ། །མཚན་ ཉིད་པ་དང་བཏགས་པ་བ་གཉིས་སོ། །ས་མཚམས་ནི། རྟག་པར་སྦྱོར་བ་ནི། ཚོགས་ལམ་ ནས་རྒྱུན་མཐའི་བར་ན་ཡོད་ཅིང་། རྣམ་རྫོགས་དངོས་ནི། སངས་རྒྱས་ཀྱི་ས་ན་ཡོད་དོ། ། ལྔ་པ་རྩེ་སྦྱོར་ལ། མཚན་ཉིད་ད

【現代漢語翻譯】 具備『明智之最』等十六種名稱的智慧之人（指菩薩），僅僅通過閱讀經文就能領悟經文的含義。 入行論著的自性現觀釋 第三，闡述入行論著的自性現觀，分為三部分： 總義綱要，詞義支分廣釋，以及其他總義的闡述。 總義綱要 第一部分分為兩點：綱要的簡要說明和綱要的詳細解釋。第一點是： 從『般若波羅蜜多是』到『法身及彼等八者』。如此講解八種事物的般若波羅蜜多，需要思考各自的含義及其確定性。第一部分分為八點。第一點是現觀，分為三點：體性、分類和界限。第一點是諸法之相，即對自性或法性的直接證悟，達到二利的究竟。 第二點是十力，以及四種智慧等。 第三點是現觀、法身和般若波羅蜜多等，以法性的方式遍及輪迴和涅槃的一切法。 第二點是道智，分為體性、分類和界限。第一點是：直接證悟三道無自性的智慧，在未成熟和未圓滿修習之前，不會顯現真正的邊際，而是利益他人。 第二點是：如所有智的等持和如量智的后得智。 第三點是：僅存在於菩薩地，而隨順智也存在於其他二智中。 第三點是盡智，分為體性、分類和界限。第一點是：直接證悟人無我的智慧，會導致捨棄和接近死亡。 第二點是：聲聞和獨覺的二道，或小乘的五道。 第三點是：僅存在於聲聞和獨覺地，而隨順智也存在於其他二智中。 第四點是遍智，分為三點。體性是：一般來說，此處所說的加行僅僅是三種智慧（聞、思、修）的含義的集合，並加以修習。特別是，一切相是：集合三種智慧的相，並加以修習，是能自在的加行。分類是五道，分為體性和假立性兩種。界限是：恒常的加行存在於資糧道到有學道的盡頭之間，而真實的遍智存在於佛地。 第五點是頂加行，體性是

【English Translation】 The wise one who possesses the sixteen names beginning with 'Supreme Clarity' (referring to a Bodhisattva), will understand the meaning of the scriptures simply by reading them. Explanation of the Nature of the Treatise on Entering (into the Path) through Manifest Realization Third, explaining the manifest realization of the nature of the treatise on entering (the path), which is divided into three parts: A summary of the general meaning, a detailed explanation of the meaning of the words and branches, and an explanation of other general meanings. Summary of the General Meaning The first part is divided into two points: a brief explanation of the outline and a detailed explanation of the outline. The first point is: From 'Prajnaparamita is' to 'Dharmakaya and those eight'. Thus, when explaining the Prajnaparamita of the eight objects, it is necessary to contemplate the meaning of each and their certainty. The first part is divided into eight points. The first point is Omniscience, which is divided into three points: nature, classification, and boundary. The first point is the aspect of all phenomena, which is the direct realization of selflessness or the nature of phenomena, reaching the ultimate of the two benefits. The second point is the Ten Powers, and the Four Wisdoms, etc. The third point is Omniscience, Dharmakaya, and Prajnaparamita, etc., which pervade all phenomena of samsara and nirvana in the manner of the nature of phenomena. The second point is Path Knowledge, which is divided into nature, classification, and boundary. The first point is: the wisdom that directly realizes the selflessness of the three paths, and before it is matured and fully practiced, it will not manifest the true extreme, but will benefit others. The second point is: the wisdom of Suchness Knowing in meditative equipoise and the wisdom of the Knowing of the Extent in subsequent attainment. The third point is: it exists only in the Bodhisattva ground, while the corresponding wisdom also exists in the other two wisdoms. The third point is Knowledge of All, which is divided into nature, classification, and boundary. The first point is: the wisdom that directly realizes the selflessness of the person, which will lead to abandonment and approaching death. The second point is: the two paths of the Hearers and Solitary Realizers, or the five paths of the Lesser Vehicle. The third point is: it exists only in the ground of Hearers and Solitary Realizers, while the corresponding wisdom also exists in the other two wisdoms. The fourth point is Complete Knowledge, which is divided into three points. The nature is: generally speaking, the application mentioned here is merely the collection of the meanings of the three wisdoms (hearing, thinking, and meditation), and practicing them. In particular, all aspects are: collecting the aspects of the three wisdoms and practicing them, which is the application of being in control. The classification is the five paths, divided into two types: nature and imputation. The boundary is: constant application exists from the path of accumulation to the end of the path of learning, while true Complete Knowledge exists in the Buddha ground. The fifth point is Peak Application, the nature is:

---

བྱེ་བ། ས་མཚམས་སོ། །དང་པོ་ནི། མཁྱེན་གསུམ་ བསྡུས་སྒོམ་རབ་ཏུ་གྱུར་པའོ། །གཉིས་པ་ནི། འོག་ནས་འཆད་པའི་དོན་ལྔའོ། །གསུམ་པ་ནི། སྦྱོར་ལམ་ནས་རྒྱུན་མཐའི་བར་ན་ཡོད་དོ། །རྩེ་མོར་ཕྱིན་པ་དང་། ལུང་བསྟན་པ་དང་། ཕྱིར་ མི་ལྡོག་པ་གསུམ་དོན་གཅིག་པའི་ཕྱིར་རོ། ། དྲུག་པ་སྦྱོར་བ་དེས་ཆོས་སྐུ་རིམ་གྱིས་རྫོགས་པ་དེའི་གོ་རིམ་མཐར་གྱིས་པ་ལ་མཚན་ ཉིད་དབྱེ་བ་ས་མཚམས། དང་པོ་ནི། མཁྱེན་གསུམ་བསྡུས་སྒོམ་གོ་རིམ་དུ་བསྒོམས་པའོ། །གཉིས་པ་ནི། བཅུ་གསུམ་ཡོད་དོ། །གསུམ་པ་ནི། སྦྱོར་ལམ་ནས་རྒྱུན་མཐའི་བར་ན་ཡོད་ དོ། །རྒྱུད་མཐའ་མཐར་ཐུག་པར་རིམ་སྒོམ་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །བདུན་པ་སྐད་ཅིག་མའི་སྦྱོར་ བ་ལ། མཚན་ཉིད་དབྱེ་བ། ས་མཚམས། དང་པོ་ནི། མཁྱེན་གསུམ་བསྡུས་སྒོམ་མཐར་ཐུག་ པའོ། །གཉིས་པ་ནི་རྟོགས་ཚུལ་གྱི་དབྱེ་བས་བཞི་ཡོད་དོ། ། 1-453 གསུམ་པ་ནི། ས་བཅུའི་རྒྱུན་མཐའ་ན་ཡོད་དོ། །བརྒྱད་པ་ཆོས་ཀྱི་སྐུ་ལ་མཚན་ཉིད། མཚོན་བྱ་དང་། མཚན་གཞིའོ། །དང་པོ་ནི་སྦྱོར་བའི་འབྲས་བུ་མཐར་ཐུག་གང་ཞིག །ཟག་ མེད་ཆོས་ཀྱི་ཡན་ལག་དང་ལྡན་པའོ། །གཉིས་པ་ནི། ཟག་པ་མེད་པའི་ཆོས་མ་ལུས་པ་ བསགས་པའི་ཕུང་པོའམ། ལུས་ཡིན་པས་ན། ཆོས་སྐུ་ཡིན་ཏེ། ལུས་དང་། འདུས་པ་དང་། ཚོགས་པ་དང་། བསྡུས་པ་རྣམས་རྣམ་གྲངས་སོ། །གསུམ་པ་ལ། མ་རྫོགས་པ་དང་རྫོགས་ པ་གཉིས་ཏེ། མདོ་སྡེ་རྒྱན་ལས། རྒྱུ་མེད་པ་དང་བཅས་དང་སྐུ་ཐོབ་པ། །ཞེས་སོ་སོར་མཁྱེན་ གསུམ་གྱི་འབྲས་བུ་ལ་རྟོགས་པ་བསྐྱེད་པའི་ཕྱིར། མཁྱེན་གསུམ་དང་པོར་བསྟན། དེ་ཉིད་ ལམ་སྒོམ་པ་ལས་བྱུང་བས་དེ་ནས་ལམ་ཤེས་བསྟན། དེ་ཉིད་སྤངས་བྱའི་སྙིང་པོ་ཡིན་པས། སྤངས་བྱ་ཤེས་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར། དེ་ནས་ཀུན་ནས་བསྟན་ཏེ་བཤད་པའི་གོ་རིམ་མོ། ། གཉིས་པ་འཆད་བྱེད་དོན་བདུན་ཅུ་ལ། ཚན་པ་བརྒྱད་ལས། དང་པོ་རྣམ་མཁྱེན་གྱི་ཆོས་ བཅུ། གཉིས་པ་ལམ་ཤེས་ཀྱི་ཆོས་བཅུ་གཅིག །གསུམ་པ་ཀུན་ཤེས་ཀྱི་ཆོས་དགུ། བཞི་པ་ རྣམ་རྫོགས་ཀྱི་ཆོས་བཅུ་གཅིག །ལྔ་པ་རྩེ་སྦྱོར་གྱི་ཆོས་བརྒྱད། དྲུག་པ་མཐར་གྱིས་པའི་ཆོས་ བཅུ་གསུམ། བདུན་པ་སྐད་ཅིག་མའི་ཆོས་བཞི། བརྒྱད་པ་ཆོས་སྐུའི་ཆོས་བཞི་སྟེ་བརྒྱད་ ལས། དང་པོ་ནི། སེམས་བསྐྱེད་པ་དང་གདམ་ངག་དང་། །ཞེས་སོགས་ཚིགས་བཅད་གཉིས། གཉིས་པ་ནི་མོག་མོག་པོར་བྱེད་པ་སོགས་དང་། ཞེས་སོགས་ཚིགས་བཅད་གསུམ། གསུམ་ པ་ནི། ཤེས་པས་སྲིད་ལས་མི་གནས་ཤིང་། །ཞེས་སོགས་ཚིགས་བཅད་གཉིས། བཞི་པ་ནི། རྣམ་པ་སྦྱོར་བ་བཅས་རྣམས་དང་ཞེས་སོགས་ཚིགས་བཅད་གཉིས། ལྔ་པ་ནི། དེའི་རྟགས་ དང་རྣམ་འཕེལ་དང་ཞེས་པ་ནས། རྩེ་མོའི་མངོན་རྟོགས་ཞེས་པའི་བར་གྱིས་བསྟན། དྲུག་པ་ མཐར་གྱིས་པ་རྣམ་གསུམ་རྣམ་བཅུ་ཞེས་པས་བས

【現代漢語翻譯】 類別：界限等。第一，是三智（mkhyen gsum）合一之禪修達到極致。第二，是下文將要闡述的五種意義。第三，存在於加行道至常邊之間。達到頂峰、得到授記和不退轉三者意義相同。 第六，以漸次之加行，使法身逐步圓滿，其漸次過程之特徵、分類和界限。第一，是次第修習三智合一之禪修。第二，有十三種。第三，存在於加行道至常邊之間。因為常邊是最終的，沒有漸次修習。 第七，關於剎那加行，其特徵、分類和界限。第一，是三智合一之禪修達到極致。第二，根據證悟方式的分類，有四種。 第三，存在於十地之常邊。第八，關於法身，有特徵、所詮釋和特徵之基礎。第一，是加行之最終果，且具備無漏之法支。第二，因為是積累所有無漏之法的集合或身體，所以是法身，身體、集合、聚集和合一都是同義詞。 第三，分為未圓滿和圓滿兩種。《經莊嚴論》中說：『無因與有因及得身。』爲了各自在三智之果上生起證悟，所以首先宣說了三智。因為它是由修習道而產生的，所以接著宣說了道智。因為它本身是所斷之精華，爲了知曉所斷，所以接著宣說了全智，這是宣說的順序。 第二，關於所講的七十義，分為八個部分。第一，是十種遍智之法。第二，是十一種道智之法。第三，是九種一切智之法。第四，是十一種圓滿智之法。第五，是八種頂加行之法。第六，是十三種漸次之法。第七，是四種剎那之法。第八，是四種法身之法。在這八個部分中，第一部分是『發心與口訣等』的兩句偈頌。第二部分是『變得模糊等』的三句偈頌。第三部分是『以智慧不住于有等』的兩句偈頌。第四部分是『具足諸相之加行等』的兩句偈頌。第五部分是從『彼之相與增長等』到『頂之現證』之間所闡述的內容。第六部分是通過『漸次三種與十種』來闡述的。

【English Translation】 Category: Boundaries, etc. First, it is the union of the three wisdoms (mkhyen gsum) in meditation reaching its peak. Second, it is the five meanings to be explained below. Third, it exists between the path of application and the limit of continuity. Reaching the peak, receiving prophecy, and non-retrogression are three aspects of the same meaning. Sixth, the gradual perfection of the Dharmakaya (chos sku) through gradual application, its characteristics, classifications, and boundaries. First, it is the gradual cultivation of the union of the three wisdoms in meditation. Second, there are thirteen types. Third, it exists between the path of application and the limit of continuity. Because the limit of continuity is ultimate, there is no gradual cultivation. Seventh, regarding the momentary application, its characteristics, classifications, and boundaries. First, it is the ultimate perfection of the union of the three wisdoms in meditation. Second, according to the classification of the modes of realization, there are four types. Third, it exists at the limit of continuity of the ten bhumis. Eighth, regarding the Dharmakaya, there are characteristics, what is signified, and the basis of characteristics. First, it is the ultimate result of application, possessing the faultless limbs of Dharma. Second, because it is the collection or body of accumulating all faultless dharmas, it is the Dharmakaya; body, collection, gathering, and union are synonyms. Third, it is divided into two types: unfulfilled and fulfilled. The Ornament of the Sutras states: 'Without cause and with cause, and obtaining the body.' In order to generate realization on the fruits of the three wisdoms respectively, the three wisdoms are first taught. Because it arises from cultivating the path, the knowledge of the path is then taught. Because it is the essence of what is to be abandoned, in order to know what is to be abandoned, the all-knowing is then taught; this is the order of explanation. Second, regarding the seventy meanings to be explained, they are divided into eight parts. First, there are ten dharmas of all-knowing wisdom. Second, there are eleven dharmas of the wisdom of the path. Third, there are nine dharmas of all-knowing. Fourth, there are eleven dharmas of perfect wisdom. Fifth, there are eight dharmas of the peak application. Sixth, there are thirteen gradual dharmas. Seventh, there are four momentary dharmas. Eighth, there are four dharmas of the Dharmakaya. Among these eight parts, the first part is the two verses 'Generating the mind and oral instructions, etc.' The second part is the three verses 'Becoming obscure, etc.' The third part is the two verses 'With wisdom not abiding in existence, etc.' The fourth part is the two verses 'Application with aspects, etc.' The fifth part is what is explained from 'Its signs and increase, etc.' to 'Manifest realization of the peak.' The sixth part is explained through 'Gradual three types and ten types.'

---

ྟན། བདུན་པ་ནི། སྐད་ཅིག་མ་ཞེས་སོགས་ ཀྱིས་བསྟན། བརྒྱད་པ་ནི། ངོ་བོ་ཉིད་ལོངས་རྫོགས་བཅས་དང་། །ཞེས་པ་ཚིགས་བཅད་ 1-454 གཅིག་གིས་བསྟན། ༈ ཚིག་དོན་ཡན་ལག་རྒྱས་བཤད། གཉིས་པ་ཚིག་དོན་ཡན་ལག་རྒྱས་པར་བཤད་པ་ལ་གསུམ། བསླབ་བྱ་ ཡུལ་མཁྱེན་པ་གསུམ་དང་། བསླབ་འབྲས་ཆོས་སྐུའི་ཡན་ལག་རྒྱས་པར་བཤད་པའོ། །དང་ པོ་ལ་གསུམ། འབྲས་བུ་རྣམ་མཁྱེན་དང་། རྒྱུ་ལམ་ཤེས་དང་། རྒྱུའི་བླང་དོར་ཀུན་ཤེས་ཀྱི་ ཡན་ལག་རྒྱས་པར་བཤད་པའོ། ། ༈ ཚིག་དོན་ཡན་ལག་རྒྱས་པར་བཤད་པ་ལ། བསླབ་བྱ་ཡུལ་འབྲས་བུ་རྣམ་མཁྱེན། དང་པོ་ལ་བཞི། ལམ་གྱི་རང་བཞིན་བྱང་ཆུབ་ཏུ་སེམས་ བསྐྱེད་པ། དེ་རྣམ་པར་དག་བྱེད་གདམ་ངག་ནོད་པ། དེ་སྒོམ་པའི་འབྲས་བུ་ངེས་འབྱེད་ཡན་ ལག་གདམ་པའི་དོན་ཕྱིན་ཅི་མ་ལོག་པར་སྒྲུབ་པའོ། ། ༈ ལམ་གྱི་རང་བཞིན་བྱང་ཆུབ་ཏུ་སེམས་བསྐྱེད་པ། དང་པོ་སེམས་བསྐྱེད་ལ། སེམས་ བསྐྱེད་ཀྱི་མཚན་ཉིད་དང་། སྨོན་འཇུག་གཉིས་པོ་དེ་བསྡུས་པ་དང་རྒྱས་པའི་སྒོ་ནས་ཡུམ་གྱི་ མདོ་བཞིན་དུ་བརྗོད་པ་དང་དེ་དཔེ་ཉི་ཤུ་རྩ་གཉིས་ལྡན་པའི་སེམས་བསྐྱེད་ཀྱི་དབྱེ་བ་མདོ་ གཞན་དང་སྦྱར་ཏེ་བཤད་པའོ། །དང་པོ་ནི། ཐེག་ཆེན་གྱི་སེམས་བསྐྱེད་པའི་མཚན་ཉིད་ནི། ཡོན་ཏན་གསུམ་དང་ལྡན་པ་གང་ཞིག་གཞན་དོན་གྱི་ཕྱིར། ཡང་དག་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་ འདོད་པའོ། །གཉིས་པ་ནི། སྨོན་འཇུག་སེམས་བསྐྱེད་ཀྱི་ངོ་བོ་གཞན་དོན་དང་། བྱང་ཆུབ་ཏུ་ འགྲོ་བར་འདོད་པ་དེ་དང་། འཇུག་པ་སེམས་བསྐྱེད་ཀྱི་ངོ་བོ་བྱང་ཆུབ་འདོད་པ་དང་དེར་འགྲོ་ བཞིན་པ་དང་། དེ་ནི་ཤེར་ཕྱིན་གྱི་མདོ་རྒྱས་འབྲིང་བསྡུས་གསུམ་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་དུ་བསྡུས་པ་ དང་རྒྱས་པའི་སྒོ་ནས་བརྗོད་དོ། ། གསུམ་པ་ནི། གཞན་དོན་ཕྱིར་བྱང་ཆུབ་འདོད་པ་དེ་ཡང་། འཕགས་པ་བློ་གྲོས་མི་ཟད་ པས་བསྟན་པའི་མདོ་ལས་བྱུང་བ། བྱང་སེམས་རྣམས་ཀྱི་སེམས་བསྐྱེད་པ་དང་པོ་ནི། ས་དང་ འདྲ་སྟེ་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཆོས་ཐམས་ཅད་དང་དེའི་ཚོགས་འཕེལ་བའི་རྟེན་དུ་གྱུར་པའི་ཕྱིར་རོ། །གཉིས་པ་མན་ཆད་ལ་བསམ་པ་སོགས་དང་ལྡན་པའི་སེམས་བསྐྱེད་ནི་ཞེས་པ་ལྷག་མ་ཉེར་ གཅིག་པ་ཐམས་ཅད་ལ་སྦྱར་རོ། །གཉིས་པ་བསམ་པ་ནི་གསེར་བཟང་པོ་དང་འདྲ་སྟེ། ཕན་ པ་དང་བདེ་བའི་བསམ་པ་གཞན་དུ་མི་འགྱུར་བའི་ཕྱིར་རོ། །གསུམ་པ་སྦྱོར་བ་དང་ཡར་ངོའི་ 1-455 ཚེས་པའི་ཟླ་བ་དང་འདྲ་སྟེ་དགེ་བའི་ཆོས་འཕེལ་བའི་ཕྱིར་རོ། །བཞི་པ་ལྷག་པའི་བསམ་པ་ ནི། མེ་དང་འདྲ་སྟེ་ཤིང་མནན་པའི། མེ་བཞིན་དུ་རྟོགས་པ་གོང་ནས་གོང་དུ་ཁྱད་པར་རྟོགས་ ཤིང་འགྲོ་བས་ལྷག་པའི་བསམ་པ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །ལྔ་པ་སྦྱིན་པའི་ཕར་ཕྱིན་དང་གཏེར་ ཆེན་པོ་འདྲ་སྟེ་ཟང་ཟིང་གི་ལོངས་སྤྱོད་ཀྱི་སེམས་ཅན་དཔག་ཏུ་མེད་པ་ཚིམ་པ

【現代漢語翻譯】 第七（部分）由『སྐད་ཅིག་མ་ཞེས་སོགས་』（藏文，意為：剎那等）等詞語闡述。 第八（部分）由『ངོ་བོ་ཉིད་ལོངས་རྫོགས་བཅས་དང་།』（藏文，意為：自性圓滿等）這一偈頌闡述。 詳細解釋詞義分支： 第二部分，詳細解釋詞義分支，分為三部分：應學之處，即通達三處；以及應學之果，即法身份支的詳細闡述。第一部分分為三部分：果，即遍知；因，即道智；以及因的取捨，即一切智的分支的詳細闡述。 詳細解釋詞義分支：應學之處，即果——遍知。 第一部分分為四部分：道的自性，即發菩提心；使之清凈的竅訣；修習此竅訣之果，即決定勝解，以及選擇分支之義，即如實無謬地成辦。 道的自性，即發菩提心： 首先是發心。發心包括：發心的定義；愿菩提心和行菩提心二者，以簡略和廣繁的方式，如《般若經》般闡述；以及與其它經典結合，闡述具備二十二種譬喻的發心之分類。首先是發心的定義：大乘發心的定義是：具備三種功德，爲了利益他人，希求圓滿正等覺。 第二是：愿菩提心和行菩提心的體性，是希求利益他人和趨向菩提；而行菩提心的體性，是希求菩提並正在趨向菩提。這如同《般若經》的廣、中、略三品一樣，以簡略和廣繁的方式闡述。 第三是：希求爲了利益他人而證得菩提，也出自《聖妙吉祥菩薩所問經》。菩薩們最初的發心，如同大地，是所有佛法及其積聚增長的所依。從第二個開始，具備意樂等的發心是……，其餘二十一個都可依此類推。第二個意樂如同純金，因為利益和安樂的意樂不會改變。第三個加行如同上弦月，因為善法增長。第四個增上意樂如同火，如同壓住木頭的火一樣，因為證悟越來越殊勝，所以是增上意樂。第五個佈施波羅蜜多如同大寶藏，能使無量無邊的眾生滿足於受用。

【English Translation】 The seventh (part) is explained by 'སྐད་ཅིག་མ་ཞེས་སོགས་' (Tibetan, meaning: moments, etc.). The eighth (part) is explained by the verse 'ངོ་བོ་ཉིད་ལོངས་རྫོགས་བཅས་དང་།' (Tibetan, meaning: self-nature, enjoyment, completion, etc.). Detailed explanation of the meaning of the branches: The second part, the detailed explanation of the meaning of the branches, is divided into three parts: what should be learned, that is, understanding the three places; and the result of what should be learned, that is, the detailed explanation of the branches of the Dharmakaya. The first part is divided into three parts: the fruit, that is, omniscience; the cause, that is, the path of knowledge; and the detailed explanation of the branches of the cause's acceptance and rejection, that is, all knowledge. Detailed explanation of the meaning of the branches: what should be learned, that is, the fruit—omniscience. The first part is divided into four parts: the nature of the path, that is, generating Bodhicitta; the key to purifying it; the result of practicing this key, that is, decisive understanding, and the meaning of choosing branches, that is, accomplishing it truthfully and without error. The nature of the path, that is, generating Bodhicitta: First is the generation of Bodhicitta. The generation of Bodhicitta includes: the definition of the generation of Bodhicitta; the two, aspiration and application, are explained in a concise and extensive manner, as in the Prajnaparamita Sutra; and combined with other sutras, the classification of the generation of Bodhicitta with twenty-two metaphors is explained. First is the definition of the generation of Bodhicitta: the definition of the generation of Mahayana Bodhicitta is: possessing three qualities, desiring perfect and complete enlightenment for the benefit of others. Second is: the nature of aspiration and application Bodhicitta is the desire to benefit others and to move towards enlightenment; while the nature of application Bodhicitta is the desire for enlightenment and being in the process of moving towards it. This is explained in a concise and extensive manner, just like the extensive, medium, and concise versions of the Prajnaparamita Sutra. Third is: the desire to attain enlightenment for the benefit of others also comes from the Sutra Taught by the Noble Inexhaustible Intellect. The first generation of Bodhicitta of the Bodhisattvas is like the earth, because it is the basis for the growth of all the Buddha's teachings and their accumulation. From the second onwards, the generation of Bodhicitta with intention, etc., is... the remaining twenty-one can be applied in the same way. The second intention is like pure gold, because the intention of benefit and happiness does not change. The third practice is like the waxing moon, because virtuous dharmas increase. The fourth superior intention is like fire, like fire pressing on wood, because realization becomes more and more superior, so it is a superior intention. The fifth generosity paramita is like a great treasure, which can satisfy immeasurable sentient beings with enjoyment.

---

ར་བྱེད་པ་དང་ མི་ཟད་པའི་ཕྱིར་རོ། །དྲུག་པ་ཚུལ་ཁྲིམས་ཀྱི་ཕར་ཕྱིན་དང་རིན་ཆེན་གྱིས་བྱང་ཆུབ་དང་འདྲ་ སྟེ། དེ་ལས་ཡོན་ཏན་རིན་པོ་ཆེ་འབྱུང་བའི་ཕྱིར་རོ། །བདུན་པ་བཟོད་པའི་ཕར་ཕྱིན་དང་རྒྱ་ མཚོ་དང་འདྲ་སྟེ། ཉམས་བདེ་བ་འབྱུང་བ་ཐམས་ཅད་ཀྱིས་མི་འཁྲུགས་པའི་ཕྱིར་རོ། །བརྒྱད་ པ་བརྩོན་འགྲུས་དང་རྡོ་རྗེ་དང་འདྲ་སྟེ། མི་ཤིགས་པ་ཉིད་ཀྱི་སྲ་བའི་ཕྱིར་རོ། །དགུ་པ་བསམ་ གཏན་དང་། རིའི་རྒྱལ་པོ་དང་འདྲ་སྟེ་གཡེང་བས་མི་གཡོ་བའི་ཕྱིར་རོ། །བཅུ་པ་ཤེར་ཕྱིན་ དང་། སྨན་གྱི་རྒྱལ་པོ་དང་འདྲ་སྟེ། སྒྲིབ་པ་གཉིས་ཀྱི་ནད་རབ་ཏུ་ཞི་བར་བྱེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །བཅུ་གཅིག་པ་ཚད་མེད་བཞི་དང་དགེ་བའི་བཤེས་གཉེན་དང་འདྲ་སྟེ། གནས་སྐབས་ཐམས་ ཅད་དུ་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ཡལ་བར་མི་འདོར་བའི་ཕྱིར་རོ། །བཅུ་གཉིས་མངོན་ཤེས་ལྔ་ དང་། ཡིད་བཞིན་གྱི་ནོར་བུ་དང་འདྲ་སྟེ། ཇི་ལྟར་མོས་པ་བཞིན་དེའི་འབྲས་བུས་འབྱོར་བའི་ ཕྱིར་རོ། །བཅུ་གསུམ་པ་བསྡུ་བའི་དངོས་པོ་བཞི་དང་། ཉི་མ་དང་འདྲ་སྟེ་གདུལ་བྱའི་ལོ་ཐོག་ ཡོངས་སུ་སྨིན་པར་བྱེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །བཅུ་བཞི་པ་སོ་སོ་ཡང་དག་པར་རིག་པ་བཞི་དང་། དྲི་ ཟའི་གླུ་དབྱངས་སྙན་པ་དང་འདྲ་སྟེ། གདུལ་བྱ་འདུལ་བར་བྱེད་པའི་ཆོས་སྟོན་པའི་ཕྱིར་རོ། །བཅོ་ལྔ་པ་སྙོམས་པ་བཞི་དང་། འཁོར་ལོས་བསྒྱུར་བའི་རྒྱལ་པོ་དང་འདྲ་སྟེ། ཆུད་མི་ཟ་བའི་ རྒྱུ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །བཅུ་དྲུག་པ་ཚོགས་གཉིས་དང་བང་མཛོད་དང་འདྲ་སྟེ། བསོད་ནམས་ དང་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་ཚོགས་མང་པོའི་མཛོད་ཀྱི་གནས་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །བཅུ་བདུན་པ་བྱང་ཆུབ་ ཀྱི་ཕྱོགས་ཀྱི་ཆོས་དང་ལམ་པོ་ཆེ་དང་འདྲ་སྟེ། འཕགས་པའི་གང་ཟག་ཐམས་ཅད་གཤེགས་ 1-456 ཤིང་རྗེས་སུ་གཤེགས་པའི་ཕྱིར། བཅོ་བརྒྱད་པ་ཞི་གནས་དང་ལྷག་མཐོང་བཞོན་པ་དང་འདྲ་ སྟེ། བདེ་བླག་ཏུ་འཁྱེར་བའི་ཕྱིར། བཅུ་དགུ་པ་ཆོས་ཀྱི་དོན་འཛིན་པའི་གཟུངས་དང་། གཞན་ ལ་སྟོན་པའི་སྤོབས་པ་དང་། བཀོད་མའི་ཆུ་དང་འདྲ་སྟེ། ཆུ་འཛིན་ཞིང་མི་ཟད་པར་འབྱིན་པ་ དང་འདྲ་བར་ཐོས་པ་དང་མ་ཐོས་པའི་ཆོས་ཀྱིས་དོན་འཛིན་ཞིང་མི་ཟད་པར་འབྱིན་པའི་ཕྱིར་ རོ། །ཉི་ཤུ་པ་ཆོས་ཀྱི་སྡོམ་བཞི་དང་། ཀུན་དགའི་སྒྲ་སྙན་དང་འདྲ་སྟེ། ཐར་པ་འདོད་པའི་ གདུལ་བྱ་རྣམས་ལ་སྙན་པ་ཐོས་པར་བྱེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཉེར་གཅིག་པ་བསྒྲོད་པ་གཅིག་པའི་ ལམ་དང་། ཆུ་བོའི་རྒྱུན་དང་འདྲ་སྟེ། མི་སྐྱེ་བའི་ཆོས་ལ་བཟོད་པ་ཐོབ་པ་ན་རང་གི་ངང་གིས་ འབྱུང་བའི་ཕྱིར་རོ། །བསྒྲོད་པ་གཅིག་པ་ཉིད་ནི། ས་དེར་གཏོགས་པའི་བྱང་སེམས་རྣམས་ ཀྱིས་བྱ་བ་བྱེད་པ་ཐ་མི་དད་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཉེར་གཉིས་པ་ཐབས་མཁས་པ་དང་། སྤྲིན་དང་ འདྲ་སྟེ། ཇི་ལྟར་འཇིག་རྟེན་གྱི་འབྱོར་བ

【現代漢語翻譯】 並且是取之不盡的緣故。第六，持戒波羅蜜（梵文：Śīla-pāramitā，通過戒律的修行達到解脫的彼岸）與珍寶相似於菩提（梵文：bodhi，覺悟），因為從中產生功德珍寶。第七，忍辱波羅蜜（梵文：Kṣānti-pāramitā，通過忍耐的修行達到解脫的彼岸）與大海相似，因為一切安樂的生起都不會動搖它。第八，精進與金剛相似，因為其堅固不可摧毀。第九，禪定（梵文：Dhyāna，冥想）與山王相似，因為其不會被散亂所動搖。第十，般若波羅蜜（梵文：Prajñā-pāramitā，通過智慧的修行達到解脫的彼岸）與藥王相似，因為其能徹底平息二障（煩惱障和所知障）之疾病。 第十一，四無量心（慈、悲、喜、舍）與善知識相似，因為其在一切時處都不會捨棄一切眾生。第十二，五神通（天眼通、天耳通、他心通、宿命通、神足通）與如意寶珠相似，因為能如所愿地獲得其果報。第十三，四攝事（佈施、愛語、利行、同事）與太陽相似，因為其能使所化眾生的莊稼完全成熟。第十四，四無礙解（法無礙解、義無礙解、詞無礙解、辯無礙解）與乾闥婆（梵文：Gandharva，一種天神）美妙的歌聲相似，因為其宣說調伏所化眾生的佛法。第十五，四平等心與轉輪王相似，因為其是不浪費的因。 第十六，二資糧（福德資糧和智慧資糧）與寶庫相似，因為其是眾多福德和智慧之積聚的處所。第十七，菩提分法（三十七道品）與大道相似，因為一切聖者都由此前往並隨之而去。第十八，止（梵文：Śamatha，平靜）與觀（梵文：Vipaśyanā，洞察）如騎乘工具，因為其能輕易運載。第十九，持有法義之陀羅尼（梵文：Dhāraṇī，總持，記憶力）和為他人宣說的無畏，與布云之水相似，如同云能無盡地降水一樣，能以聽聞和未聽聞之法義來持有和無盡地宣說。第二十，四法印（一切行無常、一切法無我、涅槃寂靜、一切有漏皆苦）與悅耳的樂器相似，因為其能使希求解脫的所化眾生聽到悅耳之聲。第二十一，一乘道與河流的延續相似，因為在獲得無生法忍時，其會自然而然地生起。所謂的一乘道，是因為屬於該地的菩薩們所做的事業沒有差別。 第二十二，善巧方便與云相似，因為如何使世間繁榮……

【English Translation】 And because it is inexhaustible. Sixth, the Pāramitā of Morality (Śīla-pāramitā) is like a jewel to Bodhi (enlightenment), because meritorious jewels arise from it. Seventh, the Pāramitā of Patience (Kṣānti-pāramitā) is like the ocean, because it is not disturbed by all the arising of ease and comfort. Eighth, Diligence is like a vajra (diamond scepter), because it is solid in its indestructibility. Ninth, Dhyāna (meditation) is like the king of mountains, because it is not moved by distraction. Tenth, the Prajñā-pāramitā (Perfection of Wisdom) is like the king of medicines, because it thoroughly pacifies the disease of the two obscurations (klesha and jneya). Eleventh, the Four Immeasurables (loving-kindness, compassion, joy, and equanimity) are like a spiritual friend, because they never abandon all sentient beings in all circumstances. Twelfth, the Five Abhijñās (supernormal knowledges) are like a wish-fulfilling jewel, because one is enriched by its fruits according to one's aspirations. Thirteenth, the Four Means of Gathering (giving, kind speech, beneficial action, and consistency) are like the sun, because they fully ripen the crops of those to be tamed. Fourteenth, the Fourfold Perfect Discriminations are like the sweet song of a Gandharva (a celestial musician), because they teach the Dharma that tames those to be tamed. Fifteenth, the Four Equanimities are like a Chakravartin (wheel-turning monarch), because they are a cause that is not wasted. Sixteenth, the Two Accumulations (of merit and wisdom) are like a treasury, because they are the place of a vast store of merit and wisdom. Seventeenth, the Dharmas of the Aspects of Enlightenment are like a great path, because all noble beings have gone and followed after it. Eighteenth, Śamatha (calm abiding) and Vipaśyanā (insight) are like a vehicle, because they are easily carried. Nineteenth, the Dhāraṇī (retention) that holds the meaning of the Dharma and the fearlessness to show it to others are like the water of a cloud, because, like a cloud that pours out water inexhaustibly, they hold the meaning of the Dharma, whether heard or unheard, and pour it out inexhaustibly. Twentieth, the Four Seals of Dharma are like a delightful musical instrument, because they cause those to be tamed who desire liberation to hear delightful sounds. Twenty-first, the One Vehicle Path is like the continuation of a river, because when one obtains forbearance in the Dharma of Non-Arising, it arises spontaneously. The so-called One Vehicle Path is because the actions performed by the Bodhisattvas belonging to that ground are not different. Twenty-second, Skillful Means are like a cloud, because how the world prospers...

---

་ཐམས་ཅད་སྤྲིན་ལས་བྱུང་བ་ལྟར། དགའ་ལྡན་གྱི་ གནས་ན་བཞུགས་པ་ལ་སོགས་པ་སྟོན་པའི་སྒོ་ནས་དེ་ཐམས་ཅད་ཀྱི་དོན་བྱ་བ་རྣམས་དེ་ལ་ རག་ལས་པའི་ཕྱིར་རོ། ། ༈ དེ་རྣམ་པར་དག་བྱེད་གདམ་ངག་ནོད་པ། གཉིས་པ། དེ་རྣམ་པར་དག་བྱེད་གདམ་ངག་ནོད་པ་ལ། གདམ་ ངག་བཅུ་སྤྱིར་བསྟན་པ་དང་། ཐེག་དམན་གྱི་དགེ་འདུན་བྱེ་བྲག་ཏུ་བཤད་པའོ། །དང་པོ་ལ་ བཞི། བསྒྲུབ་པ་རང་གི་ངོ་བོ། དམིགས་ཡུལ་བདེན་པ་བཞི། རྟེན་དཀོན་མཆོག་གསུམ། སྒྲུབ་ པ་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པའི་རྒྱུ་ལ་གདམས་པའོ། །དང་པོ་ལ། སྒྲུབ་པའི་ངོ་བོ་མི་རྟོག་ཡེ་ཤེས་སུ་ བསྟན་པ། དེ་རྣམ་རྟོག་བཅུའི་གཉེན་པོ་བྱེད་ཚུལ་མདོ་དང་སྦྱར་བ་གཉིས་ལས། དང་པོ་སྒྲུབ་ པའི་ངོ་བོ་ནི། ཤེར་ཕྱིན་ཟབ་མོའི་རྣལ་འབྱོར་རྣམ་པར་མི་རྟོག་པ་ཡིན་ནོ། ། གཉིས་པ་ནི། མདོ་སྡེ་རྒྱན་ལས། རྒྱལ་བའི་སྲས་རྣམས་ཀྱིས་ནི་མེད་དང་ཡོད་པ་དང་། །ཞེས་གསུངས་སོ། །དེས་ན་རྣམ་རྟོག་བཅུ་པོ་དེའི་གཉེན་པོར་མི་རྟོག་པའི་རྣལ་འབྱོར་ནི་སྒྲུབ་ པ་ཡིན་པའི་ཕྱིར། ཡང་གཉེན་པོ་དག་སྟོན་པའི་ངག་ནི་སྒྲུབ་པ་ལ་གདམས་པའོ། །གཉིས་པ་ 1-457 ལ་དམིགས་ཡུལ་བདེན་པ་བཞི་ལས་གདམ་པ་ལ་བཞི་ལས། དང་པོ་སྡུག་བསྔལ་བདེན་པ་ ལ་གདམས་པ་ནི། ཕུང་པོ་དང་། ཁམས་དང་། སྐྱེ་མཆེད་དང་། འཕགས་པའི་བདེན་པ་དང་། རྟེན་འབྲེལ་དང་། འདུས་བྱས་དང་འདུས་མ་བྱས་ཏེ་ཆོས་བདུན་པོ་དེའི་སྟོང་ཉིད་ལ་བརྩོན་ ན་ཤེར་ཕྱིན་ལ་བརྩོན་པ་ཡིན་ཞེས་པའི་དོན་ནོ། །ཀུན་འབྱུང་ལ་གདམས་པ་ནི། གཟུགས་ སོགས་ཡང་དག་པར་སྐྱེ་བ་དང་། འགག་པ་དང་། ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པ་དང་རྣམ་པར་ བྱང་བའི་ཆོས་ཅན་དུ་མཐོང་ངོ་། །དེ་ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། རང་བཞིན་སྟོང་པ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་ཞེས་ པ་ལ་སོགས་པའི་ངག་གོ །འགོག་བདེན་ལ་གདམ་པ་ནི། རང་བཞིན་སྟོང་པ་ཉིད་ཀྱི་འགོག་ བདེན་ཟབ་མོ་དེ་ལ་ནི་སྐྱེ་འགག་དང་གཟུགས་སོགས་ནས་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་བར་གྱིས་བརྟགས་ པའི་ཆོས་ཐམས་ཅད་མེད་དོ་ཞེས་སྟོན་པའི་ངག་གོ །སྐབས་འདིར་བྱང་ཆུབ་དང་སངས་རྒྱས་ སོགས་མེད་ཅེས་པའི་ཚིག་གིས་བརྟགས་པའི་ཆོས་རྣམས་འགོག་པར་ཤེས་དགོས་ཀྱི་གཤིས་ ལུགས་ཀྱི་སངས་རྒྱས་དང་བྱང་ཆུབ་དང་ཆོས་དབྱིངས་བཀག་པར་མི་བསམ་མོ། །ལམ་གྱི་ བདེན་པ་ལ་གདམས་པ་ནི། གཟུགས་སོགས་ལ་ཡང་དག་པར་བརྩོན་ཞེས་བྱ་བའོ། །མི་ བརྩོན་ཞེས་བྱ་བ་མི་མཐོང་བ་དེས་ནི་བྱང་སེམས་ཤེར་ཕྱིན་ལ་དེ་ལྟར་བརྩོན་པ་ནི་བརྩོན་ ཞེས་བྱ་བར་རིག་པར་བྱའོ། །གསུམ་པ་རྟེན་དཀོན་མཆོག་གསུམ་ལ་གདམས་པ་ནི། སངས་ རྒྱས་དཀོན་མཆོག་ལ་གནོད་པ་ནི། ཡང་དག་པར་དུས་གསུམ་མ་མཐོང་བས། རྣམ་མཁྱེན་ དང་དུས་གསུམ་མི་སྦྱོར་བ་དང་། གཟུགས་སོགས་ཡང་དག་པར་མ་མཐོང་བས་གཟུགས་ སོགས་དང་རྣམ་མཁྱེན་ཉིད་དུ་མི་སྦྱོར

【現代漢語翻譯】 猶如一切皆從雲中生，在兜率天安住等等，通過示現，所有這些的意義和作用都依賴於他。 第二，接受清凈的口訣。 第二，接受清凈的口訣，包括普遍宣說十種口訣和分別解說小乘的僧團。第一部分有四點：修行的自性，所緣的四聖諦，所依的三寶，以及修行圓滿之因的口訣。第一部分包括：修行之自性被示為無分別智慧，以及將此智慧與經部結合，作為對治十種分別唸的方法。首先，修行的自性是甚深般若波羅蜜多的無分別瑜伽。 第二是，如《經莊嚴論》所說：『佛子們對於無和有……』 因此，無分別瑜伽是對治這十種分別唸的修行。此外，宣說對治之語也是修行的口訣。第二部分，關於所緣的四聖諦的口訣有四點。首先，關於苦諦的口訣是：如果精勤于蘊、界、處、聖諦、緣起、有為法和無為法這七種法的空性，那就是精勤于般若波羅蜜多之義。關於集諦的口訣是：如實地見到色等法的生起、滅壞、染污和清凈的體性。為什麼呢？因為其自性是空性之故。這是類似的語句。關於滅諦的口訣是：對於自性空性的甚深滅諦，從生滅和色等法，乃至菩提之間，所有被分別念所考察的法都不存在。這是宣說此義的語句。在此處，『菩提』和『佛』等詞語，應理解為遮止了被分別念所考察的法，而不是否定了本性的佛、菩提和法界。關於道諦的口訣是：如實地精勤於色等法。不精勤，即是不見。因此，菩薩如此精勤于般若波羅蜜多，應被理解為精勤。 第三，關於所依的三寶的口訣是：對佛寶的損害是，沒有如實地見到三時，不將一切種智與三時結合，以及沒有如實地見到色等法，不將色等法與一切種智結合。

【English Translation】 Just as everything arises from the clouds, residing in the Tushita heaven and so on, by means of showing, all the meanings and functions of these depend on him. Second, receiving the purifying instructions. Second, receiving the purifying instructions, including the general exposition of the ten instructions and the specific explanation of the Hinayana Sangha. The first part has four points: the nature of practice itself, the four noble truths as the object of focus, the three jewels as the support, and the instructions on the cause of perfect practice. The first part includes: the nature of practice being shown as non-conceptual wisdom, and combining this wisdom with the Sutras as a method to counteract the ten conceptual thoughts. First, the nature of practice is the non-conceptual yoga of the profound Prajnaparamita. The second is, as stated in the Ornament of the Sutras: 'The sons of the Victorious Ones, with regard to non-existence and existence...' Therefore, non-conceptual yoga is the practice that counteracts these ten conceptual thoughts. Furthermore, the words that show the antidotes are also instructions on practice. The second part, regarding the instructions on the four noble truths as the object of focus, has four points. First, the instruction on the truth of suffering is: if one diligently focuses on the emptiness of the seven dharmas—the aggregates, elements, sources, noble truths, dependent origination, conditioned and unconditioned—that is diligence in Prajnaparamita. The instruction on the truth of origin is: to see the nature of forms and so on as arising, ceasing, being defiled, and being purified. Why? Because their nature is emptiness. These are similar statements. The instruction on the truth of cessation is: for the profound truth of cessation of self-nature emptiness, there is no dharma that is examined by arising and ceasing, and forms and so on, up to enlightenment. This is the statement that shows this meaning. Here, the words 'enlightenment' and 'Buddha' and so on, should be understood as preventing the dharmas that are examined by conceptual thoughts, and not as negating the Buddha, enlightenment, and dharmadhatu of the nature. The instruction on the truth of the path is: to diligently focus on forms and so on. Not focusing, is not seeing. Therefore, a Bodhisattva diligently focusing on Prajnaparamita in this way, should be understood as diligence. Third, the instruction on the three jewels as the support is: harming the Buddha jewel is, not truly seeing the three times, not combining omniscience with the three times, and not truly seeing forms and so on, not combining forms and so on with omniscience.

---

་རོ། །དེ་ལྟར་བརྩོན་པ་ནི་ཤེར་ཕྱིན་ལ་བརྩོན་པར་ཞེས་ བྱའོ། །ལ་སོགས་པའི་སྒྲས་ཆོས་དཀོན་མཆོག་ལ་སྦྱོར་བ་ནི། གཟུགས་སོགས་ཆོས་རྣམས་ འབྱུང་བ་དང་འཛིན་པ་དང་རྟག་མི་རྟག་དང་། བདེ་སྡུག་དང་བདག་ཡོད་མེད་དང་ཞི་མ་ཞི་ སྟོང་མི་སྟོང་། མཚན་མ་དང་སྨོན་པ་ཡོད་མེད་དང་། སྐྱེ་འགག་དང་དུས་གསུམ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་ 1-458 སོགས་པར་མི་སྦྱོར་བ་དེ་ལྟར་བརྩོན་པ་ནི་ཤེར་ཕྱིན་ལ་བརྩོན་ཞེས་བྱའོ། ། བཞི་པ་སྒྲུབ་པ་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པའི་རྒྱུ་ལ་གདམས་པ་ལ་བཞི་སྟེ། སྒྲུབ་པའི་མི་མཐུན་ ཕྱོགས་སྤོང་པའི་རྒྱུ་བརྩོན་འགྲུས། སྒྲུབ་པ་ལ་གཞན་གྱི་དྲིང་མི་འཇོག་པའི་རྒྱུ་སྤྱན་ལྔ། སྒྲུབ་ པའི་ཡོན་ཏན་ཐམས་ཅད་རྫོགས་པའི་རྒྱུ་མངོན་ཤེས་དྲུག སྒྲུབ་པ་མཐར་ཐུག་པའི་རྒྱུ་ལམ་ ལ་གདམས་པའོ། ། དང་པོ་ལ་བརྩོན་འགྲུས་རྣམ་པ་གསུམ་སྟེ། མ་ཞེན་པ་ལ་གདམས་པ་ནི། འདིར་ལུས་ དང་ངག་དང་ཡིད་དུ་ཞེན་ཅིང་དམིགས་པ་ནི། བྱང་སེམས་ཀྱི་གནས་ངན་ལེན་ནོ། །ལུས་ སོགས་མི་དམིགས་པ་ས་དང་། ཉན་རང་གི་སེམས་སྤངས་ནས་དུས་ཐམས་ཅད་དུ། སེམས་ ཅན་ལ་སྙིང་རྗེ་ཉེ་བར་གནས་པས། གནས་ངན་ལེན་སྦྱོང་ཞེས་པ་ཉིད་ལུས་སོགས་ལ་མ་ཞེན་ པར་གདམས་པའོ། །ཡོངས་སུ་མི་ངལ་བ་ལ་གདམས་པ་ནི། ཆོས་ཐམས་ཅད་ལ་དམིགས་ པའི་འདུ་ཤེས་ཀྱི་རློམས་སེམས་སུ་བྱེད་པ་ནི་ངལ་ཞིང་དུབ་པར་གྱུར་པ་ལས་དེ་མི་བྱེད་པ་ ནི་སུས་ཀྱང་མི་ཐུབ་ཅིང་མི་ངལ་ཞེས་གདམས་སོ། །ལམ་ཡོངས་སུ་འཛིན་པ་ལ་གདམས་པ་ ནི། ས་བརྒྱད་པའི་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་ཐེག་པ་འོག་མ་འདིའི་སྤངས་རྟོགས་ཀྱང་བསྡུས་པས་ཡེ་ཤེས་ དེ་དང་ལྡན་པ་ནི་ཐེག་པ་ཐམས་ཅད་ཀྱི་ལམ་ཡོངས་སུ་འཛིན་པ་སྟེ། ཡེ་ཤེས་དེ་དང་ལྡན་པ་ དུས་ངན་སོང་ལ་སོགས་པའི་སྐྱོན་ཐམས་ཅད་མི་འཛིན་ནོ་ཞེས་གདམས་པའོ། ། གཉིས་པ་ནི། བདག་རྐྱེན་རྫུ་འཕྲུལ་རྐང་པ་བཞི་ལ་བརྟེན་ནས་ཡུལ་མཐོང་བ་ནི་མཚན་ ཉིད་ཡིན་ནོ། །ཡུལ་ལ་ལྟ་བར་བྱེད་པ་དང་གསལ་བར་བྱེད་པས་ན་མིག་ཅེས་བྱའོ། །གནོད་ འཇོམས་ལས། གཟུགས་ཐམས་ཅད་ལ་འཇུག་པའི་ཤེས་པ་ནི་ཤའི་མིག་གོ །ཏིང་ངེ་འཛིན་ དང་སྙོམས་པར་འཇུག་པ་ཐམས་ཅད་ཤེས་པ་ནི་ལྷའི་མིག་གོ །ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པའི་ཡེ་ ཤེས་ནི་ཤེས་རབ་ཀྱི་མིག་གོ །གནས་དང་གནས་མ་ཡིན་པ་མཁྱེན་པ་རྟོགས་པའི་ཤེས་པ་ 1-459 དགུ་པོ་དག་ནི་ཆོས་ཀྱི་མིག་གོ །རྡོ་རྗེ་ལྟ་བུའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་གྱི་ཡེ་ཤེས་ནི་སངས་རྒྱས་ཀྱི་མིག་ གོ་ཞེས་གསུངས་སོ། །འདོམས་ཚུལ་ནི། དེ་ལྟར་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་མིག་ལྔ་ཡོངས་སུ་ དག་པ་དང་། ཐོབ་པར་འདོད་པའི་ཕར་ཕྱིན་དྲུག་ལ་བརྩོན་པར་བྱའོ། །ཞེས་གདམས་སོ། ། གསུམ་པ་ལ། རྒྱུ་ངོ་བོ། འབྲས་བུ་གསུམ་ལས། དང་པོ་ནི་མདོ་སྡེ་རྒྱན་ལས། བསམ་ གཏན་བཞི་པ་ཤིན་ཏུ་དག་ཐོབ་ནས། །ཞེས་སོགས་སོ།

【現代漢語翻譯】 如此精進，稱為精進于般若波羅蜜多。以『等』字連線於法寶，如色等諸法，生起與執持，常與無常，樂與苦，有我與無我，寂靜與不寂靜，空與不空，相與無相，愿與無愿，生與滅，以及三時等，不如此連線而精進，則稱為精進于般若波羅蜜多。 第四，關於圓滿成就之因的教導有四：斷除修持違緣之因——精進；修持不依賴他緣之因——五眼；圓滿修持一切功德之因——六神通；以及修持究竟之因——道。 第一，關於三種精進：關於不執著的教導是：於此，執著于身、語、意，並以此為目標，是菩薩的惡處。不執著于身等，捨棄聲聞、緣覺之心，於一切時處，以慈悲心安住于眾生，如是『清凈惡處』，即是不執著于身等的教導。關於不疲倦的教導是：以對一切法執著的傲慢心行事，則會疲倦困頓，不如此行事，則無人能勝，亦不疲倦。此為不疲倦之教導。關於完全掌握道的教導是：第八地之智慧，亦包含下乘之斷證功德，因此，具足此智慧，即是完全掌握一切乘之道。具足此智慧，則不執著于惡趣等一切過患。此為完全掌握道之教導。 第二，依靠自緣神足四支，而能見諸境，是其特徵。能觀見諸境，並使之清晰，故名為眼。在《損減論》中說：『能入一切色之識，是肉眼。能知一切禪定與等持之識，是天眼。能知一切之智慧，是慧眼。能知是處非處之九種了知識，是法眼。如金剛般之禪定智慧，是佛眼。』教導之方式是：如是，菩薩應精進于清凈並獲得五眼，以及希求之六度波羅蜜。此為教導。 第三，分為因、體性、果三者。第一，如《經莊嚴論》所說：『獲得極清凈之第四禪定后……』等等。

【English Translation】 Such diligence is called diligence in Prajnaparamita. Connecting to the Dharma Jewel with 'etc.', such as forms and other dharmas, arising and holding, permanence and impermanence, pleasure and pain, self and no-self, peace and non-peace, emptiness and non-emptiness, signs and no-signs, wishes and no-wishes, birth and cessation, and the three times, etc. Diligence without such connection is called diligence in Prajnaparamita. Fourth, the instructions on the cause of perfect accomplishment are fourfold: diligence as the cause of abandoning the unfavorable conditions for practice; the five eyes as the cause of not relying on others for practice; the six superknowledges as the cause of perfecting all the qualities of practice; and instructions on the path as the cause of ultimate practice. First, regarding the three types of diligence: The instruction on non-attachment is: Here, attachment to body, speech, and mind, and aiming at them, is a bad place for a Bodhisattva. Not being attached to body, etc., abandoning the mind of Sravakas and Pratyekabuddhas, and abiding in compassion for sentient beings at all times, such 'purification of bad places' is the instruction on non-attachment to body, etc. The instruction on non-weariness is: To act with an arrogant mind that clings to the perception of all dharmas is to become weary and exhausted; not to act in this way is to be invincible and tireless. This is the instruction on non-weariness. The instruction on fully grasping the path is: The wisdom of the eighth Bhumi also includes the abandonment and realization of the lower vehicles, so possessing this wisdom is to fully grasp the path of all vehicles. Possessing this wisdom, one does not cling to all faults such as the evil realms. This is the instruction on fully grasping the path. Second, relying on the four limbs of miraculous power based on self-conditions, one can see objects, which is its characteristic. It is called the eye because it observes and clarifies objects. In the 'Subduing Harm' it is said: 'The consciousness that enters all forms is the flesh eye. The consciousness that knows all samadhis and absorptions is the divine eye. The wisdom that knows all is the wisdom eye. The nine knowledges that understand what is and is not the case are the Dharma eye. The wisdom of diamond-like samadhi is the Buddha eye.' The method of instruction is: Thus, Bodhisattvas should strive for the six paramitas that purify and attain the five eyes. This is the instruction. Third, divided into three: cause, essence, and result. First, as stated in the 'Ornament of the Sutras': 'Having attained the extremely pure fourth dhyana...' etc.

---

།གཉིས་པ་ནི། བདག་བསྐྱེད་བསམ་ གཏན་ལ་བརྟེན་ནས་ཡུལ་མངོན་སུམ་དུ་གྱུར་པའི་རིག་པ་ནི་སྤྱིར་མངོན་ཤེས་ཙམ་གྱི་མཚན་ ཉིད་དོ། །ཁྱད་པར་རྫུ་འཕྲུལ་གྱི་རྣམ་འཕྲུལ་སྣ་ཚོགས་སྟོན་པ་དང་། སྒྲ་སྣ་ཚོགས་ཐོས་པ་ དང་། སེམས་ཅན་གྱི་སེམས་ཀྱིས་སྤྱོད་པ་ལ་འཇུག་པ་དང་། སྔོན་གྱི་མཐས་སྤྱོད་པ་རྗེས་སུ་ དྲན་པ་དང་། གཞན་གྱི་སྐྱེ་བ་དང་འཆི་འཕོ་སོགས་ཤེས་པ་དང་། སྐྱེ་བ་ལས་ངེས་པར་འབྱུང་ བའི་ཐབས་ཤེས་པ་རྣམས་ཡུལ་གྱི་ཐད་དུ་བཅུག་པ་ནི། མངོན་ཤེས་ཀྱི་ཡོན་ཏན་དྲུག་གི་ མཚན་ཉིད། ཡུལ་སྔོན་དུ་གྱུར་པའི་ཚུལ་གྱིས་ཤེས་པས་མངོན་ཤེས་དང་། ཡུལ་དུས་ཐམས་ ཅད་དུ་བྱ་བ་ཐོགས་མེད་དུ་བྱེད་པས་མཐུའོ། །དེ་རྣམས་ཀུན་རྫོབ་ཀྱི་ཤེས་པས་ཡོངས་སུ་ རྫོགས་པ་དང་དོན་དམ་པར་མི་དམིགས་པས་རྣམ་པར་དག་པ་སྟེ་གཉིས་བསྟན་ཏོ། ། བཞི་པ་སྒྲུབ་པ་མཐར་ཕྱིན་པའི་རྒྱུ་ལམ་ལ་གདམས་པ་ལ་གཉིས་ལས། དང་པོ་མཐོང་ ལམ་ལ་གདམས་པ་ནི། ཆོས་ཐམས་ཅད་གྲག་པ་ཙམ་དུ་ཟད་པས། གཟུགས་སོགས་མིང་དང་ བརྡར་བཏགས་པ་ལ་བསླབ་པ་དང་། སེམས་ཅན་གཏན་མེད་ཅིང་མི་དམིགས་པས་གཟུགས་ སོགས་བྱང་སེམས་ཀྱི་འགྱུར་བ་མེད་པ་དེ་ལྟར་ཤེར་ཕྱིན་ལ་བསླབ་པ་དང་། གཟུགས་སོགས་ རྟེན་མེད་ཅིང་མི་དམིགས་པས་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་གཟུགས་སོགས་ཀྱི་ཚིག་བླ་དྭགས་སུ་ འགྱུར་བ་མེད་པར་དེ་ལྟར་ཤེར་ཕྱིན་ལ་བསླབ་པར་བྱའོ། །ཞེས་གདམས་པའོ། ། གཉིས་པ་སྒོམ་ལམ་ལ་གདམས་པ་ནི། ཆོས་ཐམས་ཅད་མི་དམིགས་ཤིང་མ་མཐོང་བའི་ 1-460 ཕྱིར་ཆོས་ཐམས་ཅད་ལ་སེམས་མི་བཀྲན་པ་དེ་ལྟར་ཤེར་ཕྱིན་ལ་བསླབ་པར་བྱའོ་ཞེས་ཆོས་ ཐམས་ཅད་མི་དམིགས་པས་གདམས་པ་མཛད་དོ། ། གཉིས་པ་ཐེག་དམན་གྱི་དགེ་འདུན་བྱེ་བྲག་ཏུ་བཤད་པ་ནི། ཐེག་པ་འོག་མ་གཉིས་ལ་ སློབ་པའི་གང་ཟག་ཀུན་ཤེས་ཉིད་ཀྱིས་ཉེར་ཞིར་ཁྲིད་པར་བྱ་རྒྱུ་མདོའི་གོང་འོག་བར་གསུམ་ དུ་བྱུང་བ་རྣམས་བདེ་བླག་ཏུ་རྟོགས་པའི་ཕྱིར། བསྟན་བཅོས་ཀྱིས་ཕྱོགས་གཅིག་ཏུ་བསྡུས་ ནས་ཐེག་དམན་གི་དགེ་འདུན་ཉི་ཤུ་པོ་དེ་ཡང་གང་ཞེ་ན། དབང་པོ་བརྟུལ་པོ་དང་། དབང་པོ་ རྣོན་པོ་སྟེ་གཉིས་དང་། དེའི་སྟེང་དུ་བར་མ་སྟེ་མྱ་ངན་ལས་འདའ་བ། དེའི་སྟེང་དུ་དད་པས་ མོས་པ་དང་། མཐོང་བས་ཐོབ་པ་གཉིས་ཏེ་བཞིའོ། །དེའི་སྟེང་དུ་ལྷའི་རིགས་ནས་རིགས་སུ་ སྐྱེ་བ་དང་། མིའི་རིགས་ནས་རིགས་སུ་སྐྱེ་བ་དང་དྲུག་གོ །དེའི་སྟེང་དུ་ཚེ་གཅིག་བར་ཆད་ གཅིག་པ་སྟེ་བདུན་ནོ། །དེའི་སྟེང་དུ་བར་མ་དོར་མྱ་ངན་ལས་འདའ་བ་དང་། སྐྱེས་ནས་འདའ་ བ་དང་། མངོན་པར་འདུ་བྱེད་པ་དང་བཅས་པས་འདའ་བ་དང་། མངོན་པར་འདུ་བྱེད་པ་མ་ ཡིན་པར་འདའ་བ་དང་བཞི་སྟེ་བཅུ་གཅིག་གོ །དེའི་སྟེང་དུ་འོག་མིན་དུ་འགྲོ་བ་དང་བཅུ་ གཉིས་སོ། །དེའི་སྟེང་དུ་འཕར་

【現代漢語翻譯】 第二，依于自生禪定，境顯現之覺性，總為現量之相。尤其，示現種種神通變化，聽聞種種音聲，以眾生之心行事，憶念前世，知曉他人之生死等，以及知曉從輪迴中解脫之法，這些置於境上，乃現量六功德之相。以境先顯現之方式知曉，故為現量；於一切時處，事業無礙，故為神通。彼等以世俗之覺性圓滿，于勝義中無所緣，故為清凈，此為二者之闡述。 第四，于證悟究竟之因道之教誨，分二，初為見道之教誨：一切法皆唯是名言，故當學於色等名相概念之安立；眾生無有自性且不可得，故色等無有菩薩之變異，如是當學般若波羅蜜多；色等無所依且不可得，故菩薩於色等之言詮中無有變異，如是當學般若波羅蜜多。如是教誨。 第二為修道之教誨：以一切法不可得且不可見之故，於一切法不生執著，如是當學般若波羅蜜多，如是以一切法不可得而作教誨。 第二，分別解說小乘之僧團：為使修學二下乘之補特伽羅易於了知經部前後文所說之以一切智引導至寂滅之理，故論典將彼等彙集一處。何為二十小乘僧團？即鈍根與利根二者。其上加中間，即入滅者。其上加信解與見得二者，共四。其上加從天趣生天趣，以及從人趣生人趣，共六。其上加一生一間斷者，共七。其上加中般涅槃者，生般涅槃者，有行般涅槃者，無行般涅槃者，共四，計十一。其上加往生色究竟天者，共十二。其上加跳躍

【English Translation】 Secondly, the awareness that arises from relying on self-generation Samadhi, where the object becomes manifest, is generally the characteristic of direct perception. In particular, showing various magical displays of miracles, hearing various sounds, engaging with the minds of sentient beings, remembering past lives, knowing the death and rebirth of others, and knowing the means of liberation from rebirth, these are placed in the context of objects, and are the characteristics of the six qualities of direct perception. Knowing through the manner in which the object appears first is direct perception, and because actions are unimpeded at all times and places, it is power. All of these are perfected by conventional awareness and are pure because they are not observed in ultimate reality, thus these two are explained. Fourth, there are two instructions on the path that causes the completion of accomplishment. The first is the instruction on the path of seeing: Since all phenomena are merely sound, one should train in applying names and labels to forms, etc. Since sentient beings are completely non-existent and unobservable, forms, etc., do not change for Bodhisattvas; thus, one should train in Prajnaparamita. Since forms, etc., are without support and unobservable, Bodhisattvas do not change into the jargon of forms, etc.; thus, one should train in Prajnaparamita. This is the instruction. The second is the instruction on the path of meditation: Since all phenomena are unobservable and unseen, one should not fixate on all phenomena; thus, one should train in Prajnaparamita. Thus, the instruction is given through the unobservability of all phenomena. Secondly, the specific explanation of the Sangha of the Lesser Vehicle: In order for individuals who study the two lower vehicles to easily understand the reasons for being led to peace by the omniscient, which appear in the three parts of the sutra, the beginning, middle, and end, the treatises have gathered them together in one place. What are the twenty Sanghas of the Lesser Vehicle? They are the dull faculties and the sharp faculties, these two. On top of that is the intermediate, which is passing beyond sorrow. On top of that are those who are inclined by faith and those who are attained by sight, these two, making four. On top of that are those who are born from the realm of gods to the realm of gods, and those who are born from the realm of humans to the realm of humans, making six. On top of that is one life with one interruption, making seven. On top of that are those who pass beyond sorrow in the intermediate state, those who pass away after being born, those who pass away with manifest effort, and those who pass away without manifest effort, these four, making eleven. On top of that is the one who goes to Akanistha, making twelve. On top of that is the leaping

---

བ་གསུམ་སྟེ་བཅོ་ལྔའོ། །དེའི་སྟེང་དུ་སྲིད་རྩེའི་མཐར་ཐུག་ འགྲོ་དང་བཅུ་དྲུག་གོ །དེའི་སྟེང་དུ་གཟུགས་ཀྱི་ཆགས་བཅོམ་དང་བཅུ་བདུན་ནོ། །དེའི་སྟེང་ དུ་མཐོང་བའི་ཆོས་ལ་ཞི་བ་ཐོབ་པ་དང་བཅོ་བརྒྱད་དོ། །དེའི་སྟེང་དུ་ལུས་ཀྱི་མངོན་སུམ་དུ་ བྱེད་པ་དང་བཅུ་དགུའོ། །དེའི་སྟེང་དུ་བསེ་རུ་ལྟ་བུ་སྟེ་རང་སངས་རྒྱས་དང་ཉི་ཤུའོ། ། ༈ དེ་སྒོམ་པའི་འབྲས་བུ་ངེས་འབྱེད་ཡན་ལག། གསུམ་ པ་དེ་སྒོམ་པའི་འབྲས་བུ་ངེས་འབྱེད་ཡན་ལག་ལ། ཆོས་དྲུག་མདོར་བསྟན་པའི་སྒོ་ནས་ཁྱད་ པར་གྱི་ཆོས་བཞིས་ཉན་རང་ལས་འཕགས་པར་བསྟན། ངོ་བོ་ངོས་བཟུང་བའི་སྒོ་ནས་དྲུག་ པོ་སོ་སོར་ཕྱེ་སྟེ་རྒྱས་པར་བཤད་པའོ། ། དང་པོ་ནི། དམིགས་པ་དང་ཞེས་པ་ནས་ཁྱད་པར་འཕགས་པ་ཞེས་པ་འདིས། བྱང་ 1-461 སེམས་ཀྱི་སྦྱོར་ལམ་ཉན་རང་གི་སྦྱོར་ལམ་ལས། ཆོས་བཞིའི་ཁྱད་པར་དུ་འཕགས་པ་བསྟན་ ཏེ། འདི་ལྟར་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་འགྲོ་བ་ཐམས་ཅད་སྐྱོབ་པའི་བསམ་པ་ཅན་དེའི་སྦྱོར་ ལམ་དྲོད་དང་སོགས་པའི་སྒྲས་བསྡུས་པ་རྩེ་མོ་དང་བཟོད་པ་དང་ཆོས་མཆོག་གི་བདག་ཉིད་ བཞི་པོ་གོ་རིམ་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་དུ་ཟློག་པའི་གཟུངས། སྲོག་དང་འཇུག་པའི་གཟུངས་རྟོག་ དང་། རྫས་འཛིན་རྟོག་པ་དང་རྟག་པར་འཛིན་པའི་རྣམ་རྟོག་བཞི་པོ་སྤང་བྱར་ལྡན་ཞིང་དེའི་ གཉེན་པོ་བྱང་སེམས་ཀྱི་རྒྱུད་ལ་བརྟན་པ་དྲོད་སོགས་རེ་རེ་ཡང་ཆུང་དང་འབྲིང་དང་ཆེན་ པོར་ཕྱེ་བ་བཅུ་གཉིས་པོ་རྣམས་གཞན་ནས་སོ། །ཁྱད་པར་གྱི་ཆོས་དམིགས་པ་དང་རྣམ་པ་ དང་། རྒྱུ་དང་ཡོངས་སུ་འཛིན་པ་བཞི་པོ་དེ་ཡིས་སོ། ། གཉིས་པ་ངོ་བོ་ངོས་བཟུང་བའི་སྒོ་ནས་དྲུག་པོ་སོ་སོར་ཕྱེ་སྟེ། རྒྱས་པར་བཤད་པ་ལ་ དྲུག་སྟེ། དམིགས་པ་དང་རྣམ་པ་དང་རྒྱུ་དང་ཆེ་འབྲིང་ཆུང་གསུམ་དུ་དབྱེ་བ་དང་། རྣམ་རྟོག་ བཞི་པོ་དང་། ཡོངས་འཛིན་རྒྱས་པར་བཤད་པའོ། །དང་པོ་ནི། དམིགས་པའི་ངོ་བོ་གང་ཞེ་ ན། དྲོད་སོགས་བཞི་པོའི་དམིགས་པ་གཟུགས་སོགས་མི་རྟག་པ་དང་ལ་སོགས་པའི་སྒྲས་ བསྡུས་པ་སྡུག་བསྔལ་བ་དང་། བདག་མེད་པ་དང་། མི་སྡུག་པ་དང་། ཞི་བ་དང་། སྟོང་པ་ དང་། མཚན་མ་མེད་པ་དང་། སྨོན་པ་མེད་པ་སྟེ། འཕགས་པའི་བདེན་པ་བཞིའི་བཏགས་ ཅན་གྱི་ཆོས་རྣམས་སོ། །གཉིས་པ་ནི། རྣམ་པའི་ངོ་བོ་གང་ཞེ་ན་བདེན་པའི་ཆོས་མ་རིག་པ་ ལ་སོགས་པ་དེས་ནི་རྣམ་པ་མ་རིག་པ་སོགས་ལ་མངོན་པར་ཞེན་པ་དང་ལ་སོགས་པའི་སྒྲས་ བསྡུས་པ་གནས་པ་དང་ཀུན་དུ་ཤེས་པ་སྟེ། རིམ་པ་ལྟར་ལྟ་བ་ཕྱིན་ཅི་ལོག་པ་དང་། འདུ་ ཤེས་ཕྱིན་ཅི་ལོག་གསུམ་པོ་ཡིན་པས། དེ་གསུམ་འགོག་ཅིང་མེད་པའི་རྣམ་པ་གང་ཡིན་པ་ དེ་ཡིན་ནོ། །གསུམ་པ་ནི། ཐེག་པ་གསུམ་ཆར་ཐོབ་པའི་རྒྱུ་ཞེས་པ་འདིས། ངེས་འབྱེད་ཡང་ དག་རྣམ་པ་བཞི་པོ་ཐམས་ཅད་ཐེག་པ་ག

【現代漢語翻譯】 十五、在其之上是達到有頂的盡頭。 十六、在其之上是色蘊的生滅。 十七、在其之上是現見法的寂靜。 十八、在其之上是身證。 十九、在其之上是如犀牛角般的獨覺。 第二十、修習此之果，抉擇支分。 修習此之果，抉擇支分有三：以六法總說的方式，顯示以四種差別之法勝過聲聞和獨覺；以認識本體的方式，將六者一一分開詳細解釋。 第一，從『所緣』到『特別殊勝』，這顯示了菩薩的加行道勝過聲聞和獨覺的加行道四種差別。如此，發菩提心的菩薩，具有救度一切眾生的心，其加行道，以『暖』等詞概括，頂位、忍位、勝法位四者，如其次第，是遣除執著的陀羅尼（藏文：ཟློག་པའི་གཟུངས།），命和入的陀羅尼，分別和實物執著，常執四種分別唸作為所斷，並且其對治在菩薩的相續中穩固，暖等每一個又分為小、中、大，這十二者是從其他地方來的。以所緣、行相、因和意樂這四種差別之法。 第二，以認識本體的方式，將六者一一分開詳細解釋，有六：所緣、行相、因，以及分為大、中、小三種，四種分別念，以及詳細解釋意樂。第一，什麼是所緣的本體？暖等四者的所緣，是色等無常，以及以『等』字概括的痛苦、無我、不凈、寂靜、空性、無相、無愿，即四聖諦所詮釋的法。 第二，什麼是行相的本體？以無明等真實之法，對無明等顯現執著，並以『等』字概括的安住和普知，次第是顛倒的見解，顛倒的認識，這三者，能遮止和滅除這三者的行相是什麼，那就是。 第三，以『三乘皆能獲得之因』來說明，抉擇四種正確行相都是三乘的因。

【English Translation】 Fifteen, above that is reaching the ultimate end of existence. Sixteen, above that is the arising and ceasing of the form aggregate. Seventeen, above that is the peace of seeing the Dharma directly. Eighteen, above that is the bodily realization. Nineteen, above that is the solitary realizer like a rhinoceros horn. Twenty, the result of meditating on this is the definitive discernment branch. The result of meditating on this, the definitive discernment branch, has three parts: showing the distinction of surpassing the Shravakas and Pratyekabuddhas with four special Dharmas through the method of summarizing the six Dharmas; explaining each of the six in detail separately through the method of recognizing the essence. First, from 'object' to 'especially superior', this shows that the Bodhisattva's path of joining is superior to the Shravaka's and Pratyekabuddha's path of joining in four distinctions. Thus, the Bodhisattva who has generated the mind of enlightenment, having the mind of saving all beings, their path of joining, summarized by the word 'heat' and so on, the four positions of peak, forbearance, and supreme Dharma, in their respective order, are the Dharani of reversing, the Dharani of life and entering, the four kinds of conceptual thoughts of distinguishing and grasping at substances, and the thought of permanence as what is to be abandoned, and their antidotes are stable in the Bodhisattva's continuum, each of the heat and so on is divided into small, medium, and large, these twelve come from elsewhere. By these four special Dharmas of object, aspect, cause, and intention. Second, explaining each of the six in detail separately through the method of recognizing the essence, there are six: object, aspect, cause, and dividing into three: large, medium, and small, the four conceptual thoughts, and explaining the intention in detail. First, what is the essence of the object? The object of the four, heat and so on, is impermanence of form and so on, and what is summarized by the word 'etc.' is suffering, selflessness, impurity, peace, emptiness, signlessness, wishlessness, which are the Dharmas explained by the four noble truths. Second, what is the essence of the aspect? By the true Dharma of ignorance and so on, clinging to the appearance of ignorance and so on, and what is summarized by the word 'etc.' is abiding and universal knowledge, the order is the inverted view, the inverted perception, these three, what is the aspect that can stop and eliminate these three, that is it. Third, it is explained by 'the cause that all three vehicles can obtain', all four correct aspects of discernment are the cause of the three vehicles.

---

སུམ་ཆར་ཐོབ་པའི་རྒྱུ་ཡིན་པར་བསྟན་ཏོ། ། 1-462 བཞི་པ་ཆུང་འབྲིང་ཆེ་གསུམ་གྱི་དབྱེ་བ་བཤད་པ་ལ། དྲོད་ཆུང་འབྲིང་ཆེ་གསུམ་དུ་ བཤད་པ། རྩེ་མོ་ཆུང་འབྲིང་ཆེ་གསུམ་དུ་བཤད་པ། བཟོད་པ་ཆུང་འབྲིང་ཆེ་གསུམ་དུ་བཤད་ པ། ཆོས་མཆོག་ཆུང་འབྲིང་ཆེ་གསུམ་དུ་བཤད་པའོ། ། དང་པོ་དྲོད་ཆུང་ངུ་ནི། གཟུགས་སོགས་ཡང་དག་པར་ཡོད་པ་ལ་མིང་ཙམ་གྱི་བསྐུར་བ་ འདེབས་པ་ནི། འདུན་པ་སྟེ་འགྲིབ་པ་དང་ཡང་དག་པ་མེད་པ་ལ་མིང་ཙམ་གྱི་སྒྲོ་འདོགས་ པ་ནི་འགོད་པ་སྟེ་འཕེལ་བའོ། །ཡང་དག་པར་དྲོད་ཆུང་ངུའི་ཡེ་ཤེས་དེ་བརྟགས་པའི་ཆོས་ ཐམས་ཅད་མ་མཐོང་ཞིང་མིང་དེ་ཡང་མེད་པའི་ཕྱིར། གཟུགས་སོགས་གནོད་བྲལ་བ་དང་། མིང་གནས་པ་དང་བྲལ་བའི་ཡེ་ཤེས་དྲོད་ཆུང་ངུ་ཡིན་ནོ། །དེས་ན་དྲོད་ཆུང་ངུ་ནི་གཟུགས་ སོགས་ལ་སྒྲོ་བསྐུར་མེད་ཅིང་མིང་ཐམས་ཅད་གནས་པ་མེད་པའི་ཡེ་ཤེས་ཞེས་པའི་དོན་ཏོ། ། གཉིས་པ་དྲོད་འབྲིང་པོ་ནི། ཕྱིར་མི་ལྡོག་པའི་ས་ལ་མི་གནས་པའི་ཚུལ་གྱིས་གནས་ པ་དང་། ཕུང་པོ་ཁམས་ནས། མ་འདྲེས་པའི་བར་ཆོས་སུ་བཏགས་པ་ཙམ་དང་། དེ་ལྟར་ འདོགས་པའི་མིང་ནི་དགེ་མི་དགེ་ལ་སོགས་ཆོས་གང་གིས་ཀྱང་བརྗོད་དུ་མེད་པའི་ཡེ་ཤེས་ སོ། །ཞེས་པའི་དོན་ཏེ། གསུམ་པ་དྲོད་ཆེན་པོའི་གནས་སྐབས་ཀྱི་བྱང་སེམས་ནི། ཀུན་བཏགས་དང་གཞན་ དབང་གིས། གཟུགས་སོགས་ལ་གཟུགས་པའི་རྣམ་རྟོག་གིས་མི་གནས་དེ། ཀུན་བཏགས་ དང་གཞན་དབང་གིས་གཟུགས་སོགས་དེ་དག་ནི། ཆོས་ཉིད་ཀྱི་གཟུགས་སོགས་དེའི་ངོ་བོར་ གྱུར་པ་ཡོངས་སུ་གྲུབ་པའི་རང་བཞིན་དང་གཅིག་ཉིད་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ལྟར་ན་ཆོས་ དང་ཆོས་ཉིད་ངོ་བོ་ཐ་དད་དུ་འགྱུར་རོ་ཞེ་ན། ཆོས་ཅན་གཟུགས་སོགས་དེ་དག་གཅིག་གིས་ ཆོས་ཉིད་དང་རང་བཞིན་སྟོང་པ་ཉིད་ནི་གཅིག་པ་ཉིད་དོ། ། གཉིས་པ་རྩེ་མོ་ཆུང་ངུའི་གནས་སྐབས་ཀྱིས་བྱང་སེམས་སྟོང་ཉིད་ཀྱིས་རྣལ་འབྱོར་ལ་ 1-463 སྤྱོད་པ་དེ་གཟུགས་སོགས་དེ་མ་རིག་པ་དང་སོགས་པའི་སྒྲས་སྡུག་བསྔལ་བ་དང་། བདག་ མེད་པ་དང་། ཞི་བ་དང་། སྟོང་པ་དང་། མཚན་མ་མེད་པ་དང་། སྨོན་པ་མེད་པ་དང་། དབེན་ པ་དང་། གཟུང་བའི་རྣམ་རྟོག་གིས་མི་གནས་ཏེ། སྟོང་པ་ཉིད་ཀྱིས་གཟུགས་མི་རྟག་པ་ལ་ སོགས་པ། དེ་རྣམས་བརྟགས་པའི་གཟུགས་མི་རྟག་པ་ལ་སོགས་པ། དེ་རྣམས་བརྟགས་པའི་ གཟུགས་མི་རྟོག་པ་སོགས་དེའི་ངོ་བོས་སྟོང་པའི་ཕྱིར་དང་། གཟུགས་མ་རིག་པ་སོགས་དེ་ དག་གཅིག་གིས་ཆོས་ཉིད་དང་། རང་བཞིན་སྟོང་པ་ཉིད་གཅིག་པ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་རོ། ། གཉིས་པ། རྩེ་མོ་འབྲིང་ནི། གཟུང་བའི་རྣམ་རྟོག་གིས་ཆོས་རྣམས་མི་འཛིན་པ་གང་ཡིན་ པ་དེ་ཡིན་ཏེ། ཆོས་དེ་དག་མཚན་མར་མི་མཐོང་བའི་ཡེ་ཤེས་ཡིན་པའི་ཕྱིར་དང་། ཡོངས་ གྲུབ་ཀྱི་གཟུགས་སོགས་ནི། གཟུང་

【現代漢語翻譯】 這表明這是獲得豐收的原因。 1-462 第四部分是關於小、中、大三種差異的解釋，分為：解釋小、中、大三種暖位；解釋小、中、大三種頂位；解釋小、中、大三種忍位；解釋小、中、大三種勝法。 第一，小暖位是：對於如色等真實存在的事物，僅僅施加名稱的安立，這是欲，即對於沒有損減和真實的事物，僅僅施加名稱的虛構，這是增，即增長。因為真實的小暖位智慧沒有見到所考察的一切法，並且名稱也不存在。因此，色等遠離損害，名稱遠離存在的智慧是小暖位。因此，小暖位是指對於色等沒有虛構，並且一切名稱都不存在的智慧。 第二，中暖位是：不住于不退轉地的狀態，從蘊、界到不混雜之間的法，僅僅是安立為法，並且如此安立的名稱，是善非善等任何法都無法言說的智慧。 第三，大暖位的菩薩是：以遍計所執和依他起，不住于以色等的色相分別念，因為以遍計所執和依他起，色等這些事物，與成為法性的色等本質的圓成實性並非一體。如果這樣，法和法性就會變成本質不同嗎？並非如此，作為有法之色的色等這些事物，與法性和自性空性是一體的。 第二，小頂位的菩薩以空性瑜伽行，不住于以色等為無明以及以等字所包括的痛苦，無我，寂靜，空性，無相，無愿，遠離，以及能取分別念，因為空性考察的色等無常等，以這些考察的色等不分別等的本質為空性，並且色等無明等這些事物，與法性和自性空性是一體的。 1-463 第二，中頂位是：不執著于能取分別唸的諸法，因為這些法是不能以相來見的智慧，並且圓成實的色等是能取

【English Translation】 This indicates that it is the cause of obtaining a good harvest. 1-462 The fourth part is the explanation of the differences between small, medium, and large, divided into: explaining the small, medium, and large heats; explaining the small, medium, and large peaks; explaining the small, medium, and large patiences; explaining the small, medium, and large supreme dharmas. First, the small heat is: for things that truly exist, such as form, merely applying the imputation of a name is desire, that is, for things that have no decrease and are true, merely applying the fabrication of a name is increase, that is, growth. Because the wisdom of the true small heat does not see all the dharmas that are examined, and the name does not exist either. Therefore, the wisdom that form, etc., is free from harm and the name is free from existence is the small heat. Therefore, the small heat means the wisdom that has no fabrication for form, etc., and all names do not exist. Second, the medium heat is: abiding in the state of not dwelling on the irreversible ground, from the aggregates, elements to the unmixed, merely establishing as dharma, and the name of such establishment is the wisdom that cannot be expressed by any dharma such as good or non-good. Third, the Bodhisattva of the great heat state is: with the imputed and the dependent, not dwelling on the conceptual thought of form, etc., because with the imputed and the dependent, these forms, etc., are not one with the perfectly established nature that has become the essence of the form, etc., of the Dharma-nature. If so, will Dharma and Dharma-nature become different in essence? No, the form, etc., as the subject of Dharma, and the emptiness of Dharma-nature and self-nature are one. Second, the Bodhisattva of the small peak practices yoga with emptiness, not dwelling on the suffering included by ignorance and etcetera for form, etc., selflessness, peace, emptiness, signlessness, wishlessness, solitude, and the conceptual thought of the apprehended, because the emptiness examines form, etc., impermanence, etc., the essence of these examined form, etc., non-conceptual, etc., is emptiness, and these form, etc., ignorance, etc., are one with Dharma-nature and self-nature emptiness. 1-463 Second, the medium peak is: not grasping the dharmas with the conceptual thought of the apprehended, because these dharmas are the wisdom that cannot be seen as signs, and the perfectly established form, etc., is the apprehended

---

བ་མེད་ཅིང་། མཚན་མ་ཡང་མ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། ། གསུམ་པ་རྩེ་མོ་ཆེན་པོ་ནི། བརྟགས་པ་བཞིས་ཤེར་ཕྱིན་ཉིད་ལ་ཡོངས་སུ་རྟོག་པ་ནི། ཆོས་ཐམས་ཅད་དམིགས་སུ་མེད་པར་མཐོང་བའི་ཡེ་ཤེས་སོ། །བརྟགས་པ་བཞི་ནི། ཤེར་ ཕྱིན་འདི་གང་། འདི་ནི་གང་གི་འདི་ནི་ཅིའི་ཕྱིར་འདི་ནི་ཅི་ཞིག་ན། ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་དུ་ ཕྱིན་ཞེས་པ་ལྟ་བུའོ། ། གསུམ་པ་བཟོད་པ་ཆེ་འབྲིང་ཆུང་གསུམ་ལས། དང་པོ་ཆོས་ཉིད་ཀྱི་གཟུགས་སོགས་ དངོས་པོའི་ངོ་བོ་ཉིད་མེད་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི། བརྟགས་པའི་མཚན་ཉིད་མེད་པ་ཉིད་ཀྱིས་ ངོ་བོ་ཉིད་དུ་གྱུར་པའི་ཡེ་ཤེས་སོ། །གཉིས་པ་ནི། ཤེས་པ་མེད་པའི་ཕྱིར་བརྟགས་པའི་ཆོས་ དེ་དག་སྐྱེ་བ་མེད་ཅིང་། དེ་ལ་ངེས་པར་འགྱུར་བ་མེད་པ་དང་། རང་བཞིན་གྱི་རྣམ་པར་དག་ པའི་ཕྱིར། ཆོས་ཉིད་ཀྱི་གཟུགས་སོགས་དེ་དག་དྲི་བཅས་ཀྱི་གནས་སྐབས་ན་སྐྱེ་བ་མེད་ཅིང་། དྲི་མེད་ཀྱི་གནས་སྐབས་ན་གློ་བུར་གྱི་ངེས་པར་འབྱུང་བ་མེད་པས་མི་དམིགས་པར་སྤྱོད་པའི་ བྱང་སེམས་ཏེ། ལུས་ངག་སེམས་མཚན་མ་ཡོངས་སུ་དག་པ་དང་། ལས་ཀྱི་དབང་གིས་ངན་ 1-464 སོང་དུ་མི་སྐྱེའོ། །གསུམ་པ་ནི་ཆོས་ཉིད་ཀྱི་གཟུགས་སོགས་དེ་དག་གཟུགས་སོགས་ལ་ཏིང་ ངེ་འཛིན་རྟོག་པའི་སྤྱོད་པའི་མཚན་མ་མེད་ཅིང་སེམས་ཕྱིན་ཅི་ལོག་གིས་སོ། །ཀུན་དུ་ཤེས་ པར་བྱ་བ་ནི་འདུ་ཤེས་ཕྱིན་ཅི་ལོག་གིས་སོ། །མོས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ལྟ་བ་ཕྱིན་ཅི་ལོག་གིས་སོ། ། བཞི་པ་ཆོས་མཆོག་ཆེ་འབྲིང་ཆུང་གསུམ་ལས། དང་པོ་ནི་རྣམ་པར་མི་རྟོག་པའི་ཏིང་ངེ་ འཛིན་དང་། ཏིང་ངེ་འཛིན་དེའི་བྱེད་པ་ཉིད་ཡིན་ནོ། །ཏིང་ངེ་འཛིན་དེ་ལ་དབྱེ་ན། ཆོས་ཐམས་ ཅད་སྐྱེ་བ་མེད་པ་དང་། དཔའ་བར་འགྲོ་བ་ལ་སོགས་པ་བརྒྱད་དང་ཉེར་གཅིག་གོ །ཏིང་ངེ་ འཛིན་གྱི་བྱེད་པ་ནི། དེ་དང་དེས་གནས་པའི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་མྱུར་དུ་འཚང་རྒྱ་བ་ཡིན་ ནོ། །གཉིས་པ་ནི་བྱང་སེམས་ཏིང་ངེ་འཛིན་དེ་དག་གིས་སྨྲ་བ་དེ་དེ་བཞིན་གཤེགས་པས་གང་ བླ་ན་མེད་པའི་བྱང་ཆུབ་ཏུ་ལུང་སྟོན་པ་དང་། བདག་ནི་དུས་གསུམ་དུ་སྙོམས་པར་ཞུགས་སོ། །འཇུག་གོ །འཇུག་པར་འགྱུར་རོ། །སྙམས་སུ་ཏིང་ངེ་འཛིན་དེས་རློམ་སེམས་སུ་འགྱུར་བ་ ཟད་པ་ཡིན་ནོ། །གསུམ་པ་ནི། གནས་སྐབས་འདིར་གཉིས་འཛིན་ནུབ་པས་ཡུལ་དང་ཡུལ་ ཅན་མཉམ་པ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་ཤེར་ཕྱིན་དང་ཏིང་ངེ་འཛིན་དང་། བྱང་སེམས་གསུམ་པོ་ཕན་ཚུན་ གཞི་མཐུན་པ་ཡིན་པའི་ཚུལ་གྱིས་ངོ་བོ་གཅིག་གོ །དེ་ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། ཏིང་ངེ་འཛིན་རྣམ་པར་ མི་རྟོག་པ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཆུང་འབྲིང་ཆེ་གསུམ་གྱི་དོན་བསྡུ་བ་ནི། གོང་དུ་བཤད་པ་དེ་ ལྟར་ཐམས་ཅད་ཀྱི་མཇུག་བསྡུ་བ་ངེས་འབྱེད་ཆ་མཐུན་དྲོད་རྩེ་བཟོད་ཆོས་མཆོག་བཞི་པོ་ནི་ རེ་རེ་ཡང་ཆུང་དང་འབྲིང་དང

【現代漢語翻譯】 因為它們無有自性，也非表相。 第三，大頂（Agra，頂峰）：通過四種觀察完全理解般若波羅蜜多，即以智慧觀見一切法皆無所緣。 四種觀察是：此般若波羅蜜多是什麼？此是何之？此為何故？此為何物？例如，所謂『智慧到彼岸』。 關於三種忍（Ksanti）：大、中、小。第一種，法性之色等事物，其無自性者，即以無觀察之相而成為自性之智慧。 第二種，因無知，故所觀察之法不生，且於彼無有定變，又因自性清凈之故，法性之色等，于有垢位不生，于無垢位無有突發之定生，故菩薩行於無所緣，身語意之相完全清凈，且不因業力而墮惡趣。 第三種，法性之色等，於色等中，無有禪定分別之行相，且心顛倒。應遍知者，乃是想顛倒。所謂『信解』，乃是見顛倒。 第四，三種最勝法（Agra-dharma）：大、中、小。第一種是無分別禪定，以及該禪定之作用。若分該禪定，則有諸法不生，勇猛行等八種及二十一種。禪定之作用是，以彼禪定而住之菩薩迅速成佛。 第二種，菩薩以彼禪定所說之語，如來為之授記無上菩提，且我於三時平等入定，將入，正入。以禪定而生之慢心盡除。 第三種，於此位，因二取滅沒，故能取與所取平等，因此般若波羅蜜多與禪定及菩薩三者，以互為基礎之方式，其體性為一。何以故？因禪定是無分別之故。總結小、中、大三種之義：如上所說，一切之總結，抉擇分、暖位、頂位、忍位、最勝法四者，各自又有小、中、大。

【English Translation】 Because they are without essence and are not characteristics. Third, the Great Peak (Agra): Through four investigations, fully understanding Prajnaparamita is the wisdom that sees all dharmas as without object. The four investigations are: What is this Prajnaparamita? Whose is this? Why is this? What is this? For example, 'the perfection of wisdom'. Regarding the three Kṣānti (Patience): great, medium, and small. The first, the nature of dharmas such as form, which is without self-nature, is the wisdom that becomes self-nature through the characteristic of non-investigation. The second, because of ignorance, those investigated dharmas do not arise, and there is no fixed change in them, and because of the purity of self-nature, the nature of dharmas such as form, in the state of being with defilements, do not arise, and in the state of being without defilements, there is no sudden fixed arising, so the Bodhisattva acts without object, the characteristics of body, speech, and mind are completely purified, and they are not born into bad destinies due to karma. The third, the nature of dharmas such as form, in form etc., there are no characteristics of meditative conceptual activity, and the mind is inverted. What should be fully known is the perception inversion. What is called 'faith' is the view inversion. Fourth, the three supreme dharmas (Agra-dharma): great, medium, and small. The first is non-conceptual samadhi and the action of that samadhi. If that samadhi is divided, there are eight and twenty-one, such as the non-arising of all dharmas and courageous conduct. The action of samadhi is that the Bodhisattva who abides in it quickly attains enlightenment. The second, the words spoken by the Bodhisattva with that samadhi, the Tathagata prophesies unsurpassed enlightenment, and I equally enter samadhi in the three times, will enter, and am entering. The pride that arises from samadhi is exhausted. The third, in this state, because dualistic grasping is extinguished, the grasper and the grasped are equal, therefore Prajnaparamita, samadhi, and the three Bodhisattvas, in the manner of being mutually based, their essence is one. Why? Because samadhi is non-conceptual. Summarizing the meaning of the small, medium, and great: as mentioned above, the conclusion of everything, the four factors of definite emergence, heat, peak, patience, and supreme dharma, each also has small, medium, and great.

---

་ཆེན་པོ་གསུམ་གསུམ་ཕྱེ་ནས་རྣམ་པ་བཅུ་གཉིས་ཡིན་ནོ། ། ལྔ་པ་རྣམ་རྟོག་ལ་དབྱེ་ན་གཟུང་རྟོག་དང་འཛིན་རྟོག་གཉིས་སོ། །རིམ་པ་ལྟར་གང་ ཞིག་གཟུང་བར་འཛིན་པ་དང་། གང་ཞིག་འཛིན་པར་འཇིགས་པ་ནི་མཚན་ཉིད་དོ། །དང་པོ་ གཟུང་རྟོག་ནི་གཞི་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་སྐྱོན་ཅན་དུ་འཛིན་པ་དང་། ཉོན་མོངས་དེའི་གཉེན་ པོ་རྣམ་པར་བྱང་བ་ཡོན་ཏན་ཅན་དུ་འཛིན་པའི་ཁྱད་པར་རིམ་པ་ལྟར་ལྡོག་པའི་གཟུང་བར་ 1-465 རྟོག་པ་དང་། འཇུག་པའི་གཟུང་བར་རྟོག་པ་རྣམ་པ་གཉིས་བསྟན་ཏོ། །དེ་དག་རེ་རེའང་ རྨོངས་པ་མ་རིག་པ་དང་། སྲིད་པ་ལ་སོགས་པ་དང་། ཕུང་ཁམས་སྐྱེ་མཆེད་ལ་སོགས་པའི་ བྱེ་བྲག་གིས་གཟུང་རྟོག་གཉིས་པོ་རེ་རེ་ནི་སོ་སོར་ཕྱེ་བ་རྣམ་པ་དགུ་དགུ་ཡིན་ནོ། །གང་ཞིག་ འཇུག་བྱའི་ཡུལ་སྐྱོན་ཅན་དུ་མཐོང་ཞིང་དེར་ཞེན་པ་བློ་ལྡོག་པ་གཟུང་རྟོག་དང་། གང་ཞིག་ གཟུང་བྱའི་ཡུལ་ཡོན་ཏན་དུ་མཐོང་ཞིང་དེར་ཞེན་པའི་བློ་འཇུག་པ་གཟུང་རྟོག གཉིས་པ་ འཛིན་རྟོག་ལ་གང་ཞིག་སེམས་རྫས་སུ་ཡོད་པར་ཞེན་པའི་བློ་རྫས་འཛིན་རྟོག་པ་དང་། གང་ ཞིག་སེམས་རྟག་པ་བར་ཡོད་པར་ཞེན་པའི་བློ་རྟག་འཛིན་རྟོག་པར་ལྟ་སྟེ། སེམས་ཅན་རྫས་ སུ་ཡོད་པའི་རྟེན་ཅན་ཏེ་ཡུལ་ཅན་དང་། སེམས་ཅན་རྟག་པར་ཡོད་པའི་རྟེན་ཅན་ཏེ། ཡུལ་ ཅན་གྱིས་འཛིན་པའང་རྣམ་པ་གཉིས་སུ་འདོད་དེ་གང་གི་སྒྲས་ནི་སྔ་མ་གཉིས་སུ་ཕྱེ་བ་ལྟར་ རོ། །འཛིན་རྟོག་དེ་དག་རང་དབང་ཅན་དུ་བདག་དང་སོགས་པའི་སྒྲས། སེམས་ཅན་དང་ སྐྱེས་བུ་སོགས་ངོ་བོ་རྟེན་གྱི་དབྱེ་བ་དགུ་དང་། ཕུང་པོ་དང་སོགས་པའི་སྒྲས་ཁམས་དང་སྐྱེ་ མཆེད་སོགས་རྟེན་གྱི་དབྱེ་བ་དགུ་ལས། རྟེན་ཅན་འཛིན་རྟོག་གཉིས་པོ་ཡང་དགུ་དགུར་དབྱེ་ བ་ནི། ཇི་ལྟར་གཟུང་རྟོག་ནི་དབྱེ་བ་བཞིན་ནོ། ། དྲུག་པ་ཡོངས་འཛིན་བཤད་པ་ནི། གང་གི་ཕྱིར་དེ་ལྟར་ཡིན་པ་དེའི་ཕྱིར་ཐབས་ལ་ མཁས་པའི་ངོ་བོ་ཡོངས་འཛིན་ནི། སེམས་མི་འགོངས་པ་སྟེ། སྐྲག་པ་ཉིད་དང་སོགས་པའི་ སྒྲས་སྔངས་པ་དང་། སྔངས་པར་འགྱུར་བ་ནི་རིམ་པ་ལྟར་སྐྲག་པ་ཆུང་དང་འབྲིང་དང་ཆེན་ པོ་ངོ་བོར་གནོད་འཇོམས་ལས་གསུངས། རྒྱུ་གཞན་ཡང་མེད་པ་ནི་མ་ཡིན་ཏེ། མདོ་རྒྱན་དུ། འགྲོ་བ་དེ་གནས་མིན་ལ་སྐྲག་པ་གདུང་བྱེད་འགྱུར། །ཞེས་སོགས་གསུངས། རང་བཞིན་ སྟོང་པ་ཉིད་ཀྱིས་ཤེར་ཕྱིན་སྟོན་པ་འདི་ཐོས་ན། སེམས་མི་འགོངས་པ་ཉིད་ལ་སོགས་པའི་རྒྱུ་ ཐབས་ལ་མཁས་པ་ནི། ཆོས་ཐམས་ཅད་ལ་ངོ་བོ་ཉིད་མེད་པར་སོ་སོར་རྟོག་པའི་དང་སོགས་ 1-466 པའི་སྒྲས་ཕར་ཕྱིན་དྲུག་རྫོགས་པར་བྱ་བ་དང་། ཐེག་ཆེན་ཕྱིན་ཅི་མ་ལོག་པར་སྟོན་བྱེད་ཀྱི་ དགེ་བའི་བཤེས་གཉེན་ལ་བརྟན་པའི་དང་བཤེས་གཉེན་དེའི་མི་མཐུན་ཕྱོགས་སྡིག་པའི་ གྲོགས་པོ་བོར་བའི་ཐབས་ལ་མཁས་པ་སྟེ

【現代漢語翻譯】 將大類分為三類，總共有十二種。 第五，如果對分別念進行分類，則有能取分別念和所取分別念兩種。次第而言，什麼是執著于所取，什麼又是畏懼於能取，這就是它們的特徵。第一，能取分別念是指執著于作為根本的，一切皆為煩惱過患，以及執著于作為煩惱對治的，一切皆為清凈功德的差別，次第而言，有退轉的能取分別念和趣入的能取分別念兩種。這些各自又因愚癡無明、有等，以及蘊、界、處等的差別，使得這兩種能取分別念各自又分為九種，總共九九八十一種。什麼是將所取的對境視為過患並執著於此，從而心生退轉的能取分別念？什麼是將所取的對境視為功德並執著於此，從而心生趣入的能取分別念？第二，所取分別念是指執著於心識實有的實執分別念，以及執著於心識恒常存在的常執分別念。眾生執著于實有的所依，即有境；眾生執著于常有的所依，即有境，其執著也有兩種，如同之前對能取分別唸的分類一樣。這些所取分別念，以自在的我等詞語，將眾生和士夫等本體所依分為九種，又以蘊等詞語，將界和處等所依分為九種。這兩種有境的所取分別念也分為九種，就像能取分別唸的分類一樣。 第六，解釋永攝：因為如此，所以具有善巧方便之自性的永攝，就是不怯懦的心。怯懦本身以及等等詞語所包含的驚恐和變得驚恐，依次是指小、中、大三種怯懦，在《現觀莊嚴論》的『損害調伏品』中有所闡述。並非沒有其他原因，如《經莊嚴論》中說：『行者于非處生怖畏，能令生憂惱。』等等。聽聞自性空性之般若波羅蜜多，不怯懦等原因是，善巧方便是指：對一切法無自性進行分別，以及等等詞語所包含的圓滿六度，和不顛倒地宣說大乘，以及依止穩固的善知識，和捨棄與善知識相違背的惡友的善巧方便。

【English Translation】 Dividing the great categories into three, there are twelve aspects in total. Fifth, if we classify conceptualizations (rnam rtog), there are two types: apprehending conceptualization (gzung rtog) and grasping conceptualization ('dzin rtog). In order, that which is apprehended as the object to be grasped, and that which is feared as the grasper, are their characteristics. First, apprehending conceptualization is divided into two types: reverting apprehending conceptualization and entering apprehending conceptualization, based on the distinction between apprehending the basis as flawed with afflictions and apprehending the purification of those afflictions as virtuous qualities. Each of these is further divided into nine types based on the distinctions of ignorance (ma rig pa), existence (srid pa), aggregates (phung), elements (khams), sense sources (skye mched), etc., resulting in nine types for each of the two apprehending conceptualizations. What is apprehending the object to be entered as flawed and clinging to it, causing the mind to revert? What is apprehending the object to be grasped as virtuous and clinging to it, causing the mind to enter? Second, grasping conceptualization is viewed as the conceptualization that grasps mind as substantially existent (rdzas 'dzin rtog pa), and the conceptualization that grasps mind as eternally existent (rtag 'dzin rtog pa). The clinging of sentient beings to a substantially existent basis, i.e., an object, and the clinging of sentient beings to an eternally existent basis, i.e., an object, are also considered to be of two types, as in the previous division of apprehending conceptualization. These grasping conceptualizations, through the terms 'self' (bdag) and 'etc.,' divide the basis of beings (sems can) and persons (skyes bu) into nine types, and through the terms 'aggregates' (phung po) and 'etc.,' divide the basis of elements (khams) and sense sources (skye mched) into nine types. These two types of grasping conceptualization with an object are also divided into nine types each, just like the division of apprehending conceptualization. Sixth, explaining complete retention (yongs 'dzin): Because it is so, complete retention, which is the nature of skillful means, is the unyielding mind. Fear itself, and the terms 'etc.,' which include terror and becoming terrified, refer to small, medium, and great fear, respectively, as explained in the 'Subduing Harm' chapter of the Ornament for Clear Realization (mDo rgyan). It is not without other causes, as the Ornament for the Sutras (mDo rgyan) states: 'The traveler fears what is not the place, which causes suffering.' Etc. Hearing the Prajnaparamita (shes phyin) teaching emptiness (stong pa nyid) of inherent existence (rang bzhin), the cause of the unyielding mind, etc., is that skillful means refers to individually discriminating all phenomena as without inherent existence, and the perfection of the six perfections (phar phyin drug) included in the term 'etc.,' and the skillful means of relying on a stable spiritual friend (dge ba'i bshes gnyen) who teaches the Great Vehicle (theg chen) without inversion, and abandoning the evil friend (sdig pa'i grogs po) who is contrary to that spiritual friend.

---

། དུས་དང་རྣམ་པ་ཀུན་དུ་ཡོངས་འཛིན་གྱི་ངོ་བོར་ གྱུར་པ་ནི། ༈ གདམ་པའི་དོན་ཕྱིན་ཅི་མ་ལོག་པར་སྒྲུབ་པ། བཞི་པ་གདམ་པའི་དོན་ཕྱིན་ཅི་མ་ལོག་པའི་སྒྲུབ་པ་ལ་བཞི་སྟེ་སྒྲུབ་པ་ལ་འཇུག་ པའི་རྟེན་རིགས་ཀྱི་རང་བཞིན། སྒྲུབ་པ་པོས་ཤེས་པར་བྱེད་པའི་ཡུལ་དམིགས་པ། སྒྲུབ་པ་ པོ་བྱང་སེམས་ལ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་ཞེས་པའི་རྒྱུ་མཚན་ཆེད་དུ་བྱ་བ། སྒྲུབ་པ་དང་ནི་ངོ་ བོའོ། ། དང་པོ་ནི། གལ་ཏེ་ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་ལ་དབྱེར་མེད་ཕྱིར། །དོན་དམ་པའི་དབང་གིས་ རིགས་ནི་ཐ་དད་དུ་དབྱེ་བར་རུང་བ་མ་ཡིན་ནོ་སྙམ་ན། དོན་དམ་པ་ཉིད་ལ་དེ་ལྟ་ཡིན་ཡང་། ཀུན་རྫོབ་ཀྱི་དབང་གིས་ཆོས་སྒྲུབ་པ་ཐ་དད་པ་ཉིད་ཀྱི་བྱེ་བྲག་རྟོགས་པའི་ཆོས་དག་འཇུག་ པའི་རྟེན་གཉེན་པོ་འཇུག་པའི་བརྟན། སྤོང་བ་འཇུག་པའི་བརྟན་ཞེས་པའི་ཚུལ་དག་གིས། བསྟན་ཆོས་ཉིད་དེའི་དབྱེ་བ་ཡོངས་སུ་བརྗོད་པ་ནི་འགལ་བ་མེད་དོ། །དཔེར་ན་ནམ་མཁའ་ ལ་དབྱེ་བ་མེད་ཀྱང་། ཤར་ཕྱོགས་ཀྱི་ནམ་མཁའ་དང་ཞེས་པ་ལ་སོགས་པ་ལྟར་རོ། ། གཉིས་པ་སྒྲུབ་པ་པོས་ཤེས་པར་བྱ་བའི་ཡུལ་དམིགས་པ་ལ། སྤྱིར་བསྟན་པ་དང་། སོ་ སོར་བཤད་པ་གཉིས་ལས། དང་པོ་ནི། དམིགས་པ་ཆོས་ཐམས་ཅད་སྟེ། དེ་ཡང་དགེ་ལ་ སོགས་པ་ཡིས། གཉིས་པ་སོ་སོར་བཤད་པ་ནི། འཇིག་རྟེན་པའི་རྟོགས་པ་སྟེ། ཆོས་ནི་ཕུང་ པོ་ཁམས་སྐྱེ་མཆེད་དགེ་བ་བཅུ། བསམ་གཏན་ཚད་མེད། གཟུགས་མེད་དང་། མངོན་ཤེས་ ལྔའོ། །གང་དག་འཇིག་རྟེན་ལས་འདས་པར་འདོད་པའི་ཆོས་ནི། དྲན་པ་ཉེར་བཞག་ནས། མ་འདྲེས་བཅོ་བརྒྱད་ཀྱི་བར་རྣམས་སོ། །ཟག་བཅས་ཀྱི་ཆོས་ནི། ཕུང་པོ་ཁམས་སྐྱེ་མཆེད་ དང་བསམ་གཏན་ཚད་མེད་གཟུགས་མེད་རྣམས་སོ། །ཟག་པ་མེད་པའི་ཆོས་ནི་དྲན་པ་ཉེར་ 1-467 བཞག་ནས། མ་འདྲེས་པའི་བར་དག་གོ །གང་དག་འདུས་བྱས་ནི། ཁམས་གསུམ་དང་འདུས་ བྱས་སུ་གཏོགས་པའི་མ་འདྲེས་པའི་བར་དག་གོ །འདུས་མ་བྱས་ནི་དུག་གསུམ་ཟད་པ་དང་ དེ་བཞིན་ཉིད་ལ་སོགས་པའི་ཡོངས་གྲུབ་རྣམས་སོ། །སློབ་པ་ཉན་རང་དང་། ཐུན་མོང་པའི་ ཆོས་ནི། བསམ་གཏན་བཞི། ཚད་མེད་བཞི། གཟུགས་མེད་བཞི། མངོན་ཤེས་ལྔ་རྣམས་སོ། །གང་དག་ཐུབ་པའི་ཐུན་མོང་མ་ཡིན་པ་བྱང་ཕྱོགས་སོ་བདུན་དང་། སྟོབས་སོགས་ནས་མ་ འདྲེས་བཅོ་བརྒྱད་ཀྱི་བར་དུ་འབྱུང་ངོ་། ། གསུམ་པ་སྒྲུབ་པ་པོ་བྱང་སེམས་ལ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་ཞེས་པའི་རྒྱུ་མཚན་ཆེད་དུ་ བྱ་བ་ནི་སེམས་ཅན་ཀུན་མཆོག་ཅེས་སོགས་ཏེ། དེ་ལ་ཕྱེད་ནི་གང་བྱ་བ་ནི་གང་ཞེ་ན་ཆེན་ པོ་གསུམ་ནི་ཕྱེད་དོ། །སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་ནི་བྱ་བའོ། ། བྱང་སེམས་ལ་དོན་གང་གི་ཆེད་ དུ། སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་ཞེས་ཟེར་བའི་རྒྱུ་ནི། སེམས་ཅན་ཀུན་གྱི་མཆོག་ཉིད་དུ་གྱུར་པའི་ སེམས་ཆེན་པོ་དང་། སྤོང་བ་ཆེན་པོ་དང་། རྟོགས་པ

【現代漢語翻譯】 成為任何時候、任何狀態下的依怙主。 成辦不顛倒的揀擇之義。 第四，成辦不顛倒的揀擇之義有四：入于成辦之所依，即種姓之自性；成辦者所了知的對境；為成辦者菩薩被稱為大士之因；成辦與體性。 第一，若認為法界無別，從勝義諦的角度來說，種姓不應有差別。然就勝義諦而言雖是如此，但就世俗諦而言，通達修法各別之差別，即入于修法之所依，入于對治之所依，入于斷除之所依等方式，闡述法性之差別，並無相違。譬如虛空無有差別，然有東方之虛空等說法。 第二，成辦者所了知的對境。分為總說和別說兩種。首先是總說：對境即一切法，也就是善等。其次是別說：世間之證悟，即法蘊、處、界、十善、四禪定、四無量心、四無色定和五神通。若認為超世間之法，即從四念住到十八不共法。有漏之法，即蘊、處、界、四無量心和四無色定。無漏之法，即從四念住到不共法。有為法，即三界和屬於有為法的不共法。無為法，即三毒滅盡和如是等之圓成實性。學道者，即聲聞、緣覺和共同之法，即四禪定、四無量心、四無色定和五神通。佛陀不共之法，即三十七道品，以及十力等乃至十八不共法。 第三，為成辦者菩薩被稱為大士之因，即一切有情之殊勝等。其中一半是所作，一半是何者？三大是其一半。大士是所作。爲了何種意義，稱菩薩為大士之因？即成為一切有情之殊勝的大心、大舍和大悟。

【English Translation】 Becoming the refuge at all times and in all states. Accomplishing the meaning of selection without inversion. Fourth, accomplishing the meaning of selection without inversion has four aspects: the basis for engaging in accomplishment, which is the nature of the lineage; the object that the accomplisher knows; the reason why the Bodhisattva is called a Great Being for the sake of accomplishment; and the accomplishment and the essence. First, if one thinks that there is no difference in the Dharmadhatu, and from the perspective of ultimate truth, it is not appropriate to differentiate lineages. Although it is so in terms of ultimate truth, in terms of conventional truth, understanding the distinctions of different Dharma practices, such as the basis for engaging in practice, the basis for engaging in antidotes, and the ways of engaging in abandonment, there is no contradiction in explaining the differences in Dharma nature. For example, although there is no difference in space, there are statements such as 'the space of the east'. Second, the object to be known by the accomplisher. It is divided into general and specific explanations. First, the general explanation: the object is all Dharmas, which are good, etc. Second, the specific explanation: worldly realization, which is the aggregates, elements, sense bases, the ten virtues, the immeasurable meditations, the formless realms, and the five supernormal cognitions. Those who consider the supramundane Dharmas are from the four mindfulnesses to the eighteen unshared Dharmas. The defiled Dharmas are the aggregates, elements, sense bases, the immeasurable meditations, and the formless realms. The undefiled Dharmas are from the four mindfulnesses to the unshared Dharmas. The conditioned Dharmas are the three realms and the unshared Dharmas that belong to the conditioned. The unconditioned is the exhaustion of the three poisons and the perfectly established nature of suchness. The learners are the Hearers, Solitary Realizers, and the common Dharmas are the four meditations, the four immeasurable minds, the four formless realms, and the five supernormal cognitions. The Buddha's unshared Dharmas are the thirty-seven factors of enlightenment, and the powers, etc., up to the eighteen unshared Dharmas. Third, the reason why the Bodhisattva is called a Great Being for the sake of accomplishment is the excellence of all sentient beings, etc. Half of it is what is to be done, and what is the other half? The three great ones are half of it. The Great Being is what is to be done. For what purpose is the Bodhisattva called a Great Being? It is the great mind, the great renunciation, and the great realization that become the excellence of all sentient beings.

---

་ཆེན་པོ་སྟེ། གསུམ་པོ་དེ་དང་ལྡན་པའི་ བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་གསུམ་གྱི་རང་བྱུང་སྟེ། རང་བཞིན་གྱི་ཆེད་དུ་བྱ་བ་སེམས་ དཔའ་ཆེན་པོ་ཞེས་སྨོས་པ་འདི་ཤེས་པར་བྱའོ། ། བཞི་པ་སྒྲུབ་པའི་ངོ་བོ་ལ། གོ་ཆ་དང་། འཇུག་པ་དང་། ཚོགས་དང་ངེས་པར་འབྱུང་ བའི་སྒྲུབ་པའོ། །དང་པོ་ནི། བསམ་གཏན་རྒྱ་ཆེན་པོས་ཀུན་ནས་བླངས་པའི་སྒྲུབ་པ་རྒྱ་ཆེན་ པོ་ཡང་ཕར་ཕྱིན་གཅིག་གི་ནང་དུ་ཕར་ཕྱིན་ཐམས་ཅད་རྫོགས་པར་སྒྲུབ་པ་ནི། སྦྱིན་པ་ལ་ སོགས་པ་ཕར་ཕྱིན་རྣམ་པ་དྲུག་ལ། སྦྱིན་པའི་སྦྱིན་པ་ལ་སོགས་ལ་རེ་རེ་ལའང་དྲུག་དྲུག་ ཏུ་ཡོད་པ་རྣམས་དེ་དག་རང་རང་སོ་སོར་བསྡུས་པ་ཡིས། གོ་ཆའི་སྒྲུབ་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་ཕ་ རོལ་དུ་ཕྱིན་པ་དྲུག་ཚན་དྲུག་ནི་མདོ་ལས་གསུངས་པ་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་དུ་བཤད་པར་བྱ་བ་ ཡིན་ནོ། ། 1-468 གཉིས་པ་འཇུག་སྒྲུབ་ལ། ངོ་བོ་དང་། དེ་ཡུལ་གང་ལ་འཇུག་པ་དང་གསུམ། དང་ པོ་ནི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སྦྱིན་སོགས་ཕྱིན་དྲུག་ལ་སྤྱོད་པའི་བསམ་གཏན་བཞི། ཚད་ མེད་བཞི། གཟུགས་མེད་བཞི་ལ་སྙོམས་པར་འཇུག་ཅིང་ལྡང་བ་ན་དགེ་བ་དེ་དག་སེམས་ ཅན་ཐམས་ཅད་དང་ཐུན་མོང་དུ་བྱས་ནས། བླ་མེད་བྱང་ཆུབ་ཏུ་བསྔོ་བ་ནི། བསམ་གཏན་ གཟུགས་མེད་ཀྱི་འཇུག་པའི་སྒྲུབ་པ་དང་། དེ་དག་སྙོམས་པར་འཇུག་པའི་ངང་ནས་ཕར་ཕྱིན་ དྲུག་རྫོགས་པར་བྱེད་པ་ནི། སྦྱིན་སོགས་ཀྱིས་འཇུག་པའི་སྒྲུབ་པ་དང་། དྲན་པ་ཉེར་བཞག་ ནས་མ་འདྲེས་བཅོ་བརྒྱད་ཀྱི་བར་དག་སྒོམ་པ་ནི་ལམ་འཇུག་པའི་སྒྲུབ་པ་དང་། སེམས་ཅན་ ཐམས་ཅད་སྐྱབས་པར་གཞོལ་བ་བྱམས་པའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་དང་། སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ལ་ སྙིང་བརྩེ་བར་གཞོལ་བ་སྙིང་རྗེའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་དང་། སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་བསྒྲལ་བར་ བྱའོ་ཞེས་གཞོལ་བ་དགའ་བའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་དང་། སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ཀྱི་ཟག་པ་ཟད་ པར་བྱ་བ་ལ་གཞོལ་བ་བཏང་སྙོམས་ཀྱི་ཏིང་ངེ་འཛིན་ནི་བྱམས་པ་ལ་སོགས་པའི་འཇུག་ པའི་སྒྲུབ་པ་དང་། ནང་སྟོང་པ་ཉིད་ལ་སོགས་པའི་ཆོས་ཐམས་ཅད་ལ་དམིགས་པའི་ཤེས་ པ་འཇུག་པ་མེད་པ་དང་ལྡན་པའི་ཚུལ་གྱིས་ཆོས་ཐམས་ཅད་ཤེས་པ་དང་། འཁོར་གསུམ་ རྣམ་པར་དག་པའི་ཕར་ཕྱིན་དྲུག་དང་། འདོད་པ་བརྒྱད་པའི་ཕྱིན་དྲུག་རྒྱུ་གནོད་འཇོམས་ སུ་གསུངས་སོ། །སྐབས་འདིའི་ཆེད་དུ་བྱ་བ་བཞི་སྙོམས་པ་རྣམ་པར་སྒོམ་པའི་ཆེད་དུ་བྱ་བ་ ནི་མི་དམིགས་པའི་ཚུལ་གྱིས་ནང་སྟོང་པ་ཉིད་ནས་མ་འདྲེས་པའི་བར་དག་སྒོམ་པ་ཡིན་ནོ། །སྒོམ་པ་རྣམ་པར་བསྒོམས་པ་ནི་དམིགས་པའི་སྒོམ་པ་ཐམས་ཅད་བཞིན་པའི་དོན་ཡིན་པའི་ ཕྱིར་རོ། །མངོན་ཤེས་རྣམས་རྫོགས་པའི་ཕྱིར་སེམས་དང་པོ་བསྐྱེད་པ་ནས་བཟུང་སྟེ། བྱང་ ཆུབ་སྙིང་པོའི་བར་དུ་སེམས་ཅན་སྨིན་པར་བྱེད་པ་དང་། སངས་རྒྱས་ལ་མཆོད་པ་བྱས་པ་ནི་ མངོན་

【現代漢語翻譯】 大菩薩，具有這三者，是三大菩薩的自性。爲了自性之故，稱之為大菩薩，應知曉此理。 第四是修行的體性，包括盔甲、進入、積聚和決定的修行。首先，以廣大禪定完全攝取的廣大修行，即在一個波羅蜜多中圓滿修習所有波羅蜜多。例如，佈施等六波羅蜜多，佈施的佈施等，每一個又各有六個，將這些各自歸納起來。什麼是盔甲的修行呢？即如經中所說，六組六波羅蜜多，應如是宣說。 第二是進入的修行，包括體性、進入的對境和三者。首先，菩薩在佈施等六度中行持，進入並起於四禪定、四無量、四無色定，將這些善根與一切眾生共同分享，並回向于無上菩提。這是禪定無色定的進入修行。在進入這些禪定的狀態中，圓滿六波羅蜜多，這是以佈施等進入的修行。從念住到十八不共法，修習這些是道進入的修行。全心投入于救護一切眾生，是慈愛的等持；全心投入于慈悲一切眾生，是悲憫的等持；全心投入于度化一切眾生，是喜悅的等持；全心投入于使一切眾生的煩惱止息，是舍的等持。這些是慈愛等的進入修行。以無所緣的方式，了知一切內空性等的法，具有無入的智慧，並且了知一切法。清凈三輪的六波羅蜜多，以及八種欲求的六波羅蜜多，經中說能摧毀障礙。爲了此時的緣故，修習四種等持的緣故，即以無相的方式，修習從內空性到不共法。修習各種禪定，其含義在於像所有有相的禪定一樣。爲了圓滿現觀，從發起最初發心開始，直到菩提樹下，成熟眾生，供養諸佛，即是現觀。

【English Translation】 Great Bodhisattvas, possessing these three, are the essence of the three great Bodhisattvas. For the sake of essence, they are called great Bodhisattvas; this should be understood. Fourth is the nature of practice, including the practice of armor, entering, accumulating, and determining. First, the vast practice completely taken up by vast meditation, which is to perfect all pāramitās within one pāramitā. For example, the six pāramitās such as generosity, the generosity of generosity, etc., each having six within them, gathering these individually. What is the practice of armor? It is the six sets of six perfections as spoken of in the sūtras, which should be explained as they are. Second is the practice of entering, including the nature, the object of entry, and three aspects. First, Bodhisattvas engage in the six perfections such as generosity, entering and arising from the four meditations, four immeasurables, and four formless absorptions, sharing these virtues with all sentient beings and dedicating them to unsurpassed enlightenment. This is the practice of entering the formless absorptions of meditation. While entering these absorptions, perfecting the six perfections is the practice of entering through generosity and so forth. Meditating from the mindfulness to the eighteen unshared qualities is the practice of entering the path. Devoting oneself to protecting all sentient beings is the samādhi of loving-kindness; devoting oneself to compassion for all sentient beings is the samādhi of compassion; devoting oneself to liberating all sentient beings is the samādhi of joy; devoting oneself to exhausting the defilements of all sentient beings is the samādhi of equanimity. These are the practices of entering through loving-kindness and so forth. Knowing all phenomena with wisdom that has no entry, aiming at all phenomena such as inner emptiness, and possessing the manner of non-entry. The six perfections that purify the three spheres, and the six perfections of the eight desires, are said to destroy obstacles. For the sake of this occasion, the purpose of meditating on the four equanimities is to meditate on everything from inner emptiness to the unshared qualities in a non-objective manner. Meditating on various meditations means that it is like all objective meditations. In order to perfect the Abhisamayas, from the arising of the first thought until the heart of enlightenment, maturing sentient beings and making offerings to the Buddhas is Abhisamaya.

---

ཤེས་དྲུག་གིས་འཇུག་པའི་སྒྲུབ་པ་སྟེ་རྣམ་པ་བརྒྱད་དོ། ། 1-469 གཉིས་པ་ནི། གང་ལ་འཇུག་པས་སྒྲུབ་པ་ཞེས་བྱ་ཞེ་ན། རྣམ་ཀུན་མཁྱེན་པའི་ཚུལ་ཏེ། ཆོས་ཐམས་ཅད་དངོས་པོའི་ངོ་བོ་ཉིད་ཡོད་པ་ལ་སློབ་ཅིང་འཇུག་པའི་སྒྲུབ་པ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་ རོ། །གསུམ་པ་ནི་ལས་ཅི་ཞིག་བྱེད་པར་ཤེས་པར་བྱ་ཞེ་ན། ཐེག་ཆེན་ལ་འཇུག་པ་ཡིན་པར་ ཤེས་པར་བྱའོ། ། གསུམ་པ་ཚོགས་སྒྲུབ་ལ། ཚོགས་སྒྲུབ་ཀྱི་ངོ་བོ། ཚོགས་སྒྲུབ་ལ་ཞུགས་པ། ཚོགས་སྒྲུབ་ ཀྱི་བྱེད་ལས་སོ། །དང་པོ་ནི། གོ་ཆ་དགོད་པ་རྣམས་ཀྱི་ནང་ནས། རྣམ་པར་སྨིན་པ་ལས་བྱུང་ བའི། རྫུ་འཕྲུལ་གྱི་ཕྱོགས་བཅུའི་ངན་འགྲོ་ཞི་བར་བྱེད་པ་སྒྱུ་མ་ལྟ་བུ་ནི་བརྩེ་བ་དང་། སྒྱུ་ མའི་ཆོས་ཉིད་ཉེ་བར་གཟུངས་ནས། ཕར་ཕྱིན་དྲུག་ལ་རང་ཉིད་གནས་སྟེ་གཞན་ཡང་དེ་དག་ ལ་དགོད་པ་སྒྱུ་མ་ལྟ་བུ་ནི་སྦྱིན་སོགས་དྲུག་དང་། རྣམ་མཁྱེན་དང་ལྡན་པའི་སེམས་རྩེ་གཅིག་ པས་གནས་ཤིང་། སྒྱུ་མའི་ཆོས་ཉིད་གཟུང་ནས་ཕྱོགས་བཅུའི་སེམས་ཅན་སྦྱིན་སོགས་ལ་ དགོད་པ་སྒྱུ་མ་ལྟ་བུ་ནི་ཞི་གནས་དང་། སྒྱུ་མའི་ཆོས་ཉིད་སྒྲུབ་པ་ཡོངས་སུ་གྲུབ་ཀྱི་གཟུགས་ སོགས་ཏེ། ཀུན་བཏགས་པའི་ངོ་བོ་དངོས་པོའི་གཟུགས་སོགས་ཀྱི་སྟོང་པའི་ཡེ་ཤེས་ནི་ལྷག་ མཐོང་སྟེ། དེ་དང་བཅས་པ་དང་། ཡོངས་གྲུབ་ཀྱི་གཟུགས་སོགས་མ་བཅིངས་མ་གྲོལ་བར་ མཐོང་བའི་ཡེ་ཤེས་ནི་ཞི་ལྷག་གི་ཐབས་ཤེས་ཟུང་དུ་འབྲེལ་བའི་ལམ་གང་ཡིན་པ་དེ་ཉིད་ ཡིན་ནོ། །དེ་ལ་དམིགས་པའི་ཚུལ་གྱིས་ཕར་ཕྱིན་དྲུག་ལ་རང་ཉིད་གནས་ཤིང་གཞན་ཡང་ འགོད་པ་ནི་ཐབས་ལ་མཁས་པ་གང་ཡིན་པ་དང་། ཡེ་ཤེས་དང་ནི་ཞེས་པ་ནི་ནང་སྟོང་པ་ཉིད་ ལ་སོགས་པ་སྟོང་ཉིད་རྣམས་ཡིན་ཏེ་སྟོང་ཉིད་ཟབ་མོ་རྣམས་རང་སྟོང་མ་ཡིན་པར་གཞན་ སྟོང་ཡིན་པ་ལ་སོགས་པར་བསྟན་པའོ། །བསོད་ནམས་དང་ཞེས་པ་ནི་དཔའ་འབར་འགྲོ་ བ་ལ་སོགས་པའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་རྣམས་སོ། །ལམ་དང་ཞེས་པ་ལ་བཅོ་ལྔ་སྟེ། བྱང་ཕྱོགས་སོ་ བདུན་དང་རྣམ་ཐར་སྒོ་གསུམ་ལ་སོགས་པའོ། །གཟུང་དང་ཞེས་པ་ནི། འཛིན་པར་བྱེད་པས་ 1-470 ན་གཟུངས་སོ། །དེ་ལ་བཟོད་པ་ཐོབ་པའི་རྒྱུར་འགྱུར་བའི་གཟུངས་དང་། གསང་སྔགས་ཀྱི་ གཟུངས་དང་། ཆོས་ཀྱི་གཟུངས་དང་དོན་གྱི་གཟུངས། གཉིས་པ་ཚོགས་སྒྲུབ་ལ་ཞུགས་པའི་རང་བཞིན་བསྟན་པ་ནི། ཡོངས་སུ་སྦྱོང་བའི་ཆོས་ རྣམ་པ་བཅུ་ཐམ་པ་ཡིས། ས་ནི་དང་པོ་ཐོབ་པར་འགྱུར་ཏེ། རྣམ་མཁྱེན་དང་ལྡན་པའི་ཡིད་ ལ་བྱ་བས་དགེ་བ་ཐམས་ཅད་སྒྲུབ་པ་ནི་ལྷག་པའི་བསོད་ནམས་མི་དམིགས་པའི་ཕྱིར་ཕན་ པའི་དངོས་པོ་ཡོངས་སུ་སྦྱོང་བ་ཉིད་དང་། རྣམ་མཁྱེན་དང་ལྡན་པའི་ཡིད་ལ་བྱ་བས་ཚད་ མེད་བཞི་སྒྲུབ་པ་ནི་སེམས་ཅན་མི་དམིགས་པའི་ཕྱིར། སེམས་ཅན་རྣམས་ལ་སེམས་མཉམ་ པ་ཡོངས་སུ་སྦྱོང་བ

【現代漢語翻譯】 智慧的六種進入方式，共有八種形態。 第二，什麼是通過進入而成就？即是全知的方式，因為這是學習和進入一切事物皆具實性的成就。 第三，應當知曉做什麼樣的行為？應當知曉這是進入大乘。 第三，關於積聚成就：積聚成就的本質、進入積聚成就、積聚成就的作用。 第一，在披甲（gōca）者之中，從異熟所生的，平息十方惡趣的神變，如幻術般的是慈愛；執持如幻的法性，安住於六度，且令他人也安住於此，如幻術般的是佈施等六度；以具足全知的心一境性地安住，執持如幻的法性，令十方眾生安住于佈施等，如幻術般的是止（śamatha）；如幻的法性成就圓滿的色等，于名言安立的自性事物之色等的空性智慧是觀（vipaśyanā），與此相合；見圓成實之色等不繫縛不解脫的智慧，即是止觀雙運之道。 以其為所緣的方式，安住於六度且令他人也安住，這是善巧方便；『智慧和』指的是內空等空性，顯示了空性的甚深並非自空而是他空等。『福德和』指的是勇授（dpa' bar）等持（ting nge 'dzin）。『道和』指的是十五種道品，即三十七道品和三解脫門等。『執持和』指的是能執持，因此是總持（dhāraṇī）。其中，成為獲得忍辱之因的總持，以及密咒的總持，法的總持和義的總持。 第二，顯示進入積聚成就的自性：以完全清凈的十種法，能獲得初地，以具足全知的心作意，成辦一切善事，因為沒有對殊勝福德的執著，所以是完全清凈利益之事物；以具足全知的心作意，成辦四無量心，因為沒有對眾生的執著，所以是完全清凈對眾生的平等心。

【English Translation】 The six entrances of wisdom have eight aspects. Second, what is accomplished through entering? It is the way of omniscience, because it is the accomplishment of learning and entering that all things possess reality. Third, what kind of action should be known to be done? It should be known that this is entering the Mahayana. Third, concerning the accumulation of merit: the essence of the accumulation of merit, entering the accumulation of merit, and the function of the accumulation of merit. First, among those who don armor, the magical transformations arising from maturation, which pacify the evil destinies of the ten directions, are like illusions, which is love; holding the Dharma nature of illusion, abiding in the six perfections, and causing others to abide in them as well, like illusions, are the six perfections such as generosity; abiding with a single-pointed mind possessing omniscience, holding the Dharma nature of illusion, and causing sentient beings of the ten directions to abide in generosity and so on, like illusions, is quiescence (śamatha); the form, etc., of the complete accomplishment of the Dharma nature of illusion, the wisdom of emptiness of the form, etc., of the nature of conceptual imputation is insight (vipaśyanā), together with this; the wisdom that sees the form, etc., of the complete accomplishment without being bound or liberated is the path of the union of skillful means and wisdom of quiescence and insight. Abiding in the six perfections and causing others to abide as well, in the manner of focusing on it, is skillful means; 'wisdom and' refers to emptinesses such as inner emptiness, showing that the profundity of emptiness is not self-empty but other-empty, and so on. 'Merit and' refers to concentrations (ting nge 'dzin) such as Dpa' bar 'gro ba. 'Path and' refers to the fifteen aspects of the path, namely the thirty-seven factors of enlightenment and the three doors of liberation, and so on. 'Gzung and' refers to that which holds, therefore it is dhāraṇī. Among them, the dhāraṇī that becomes the cause for obtaining patience, as well as the dhāraṇī of secret mantras, the dhāraṇī of Dharma, and the dhāraṇī of meaning. Second, showing the nature of entering the accumulation of merit: with the ten completely purifying Dharmas, one will attain the first bhūmi; with the mind possessing omniscience, accomplishing all virtuous deeds, because there is no attachment to superior merit, it is the complete purification of beneficial things; with the mind possessing omniscience, accomplishing the four immeasurables, because there is no attachment to sentient beings, it is the complete purification of equanimity towards sentient beings.

---

་ཉིད་དང་། སེམས་ཅན་རྣམས་ལ་རྣམ་རྟོག་མེད་པར་སྦྱིན་པ་ཡོངས་སུ་ བསྐོང་བ་དང་། རྣམ་མཁྱེན་ཉིད་ལ་བསྐུལ་ཞིང་འཇོག་པར་བྱེད་པའི་བཤེས་གཉེན་བསྟེན་ པ་དང་། རྣམ་མཁྱེན་དང་ལྡན་པའི་སེམས་ཀྱིས་ཆོས་འཚོལ་ལ། ཉན་རང་གི་སར་མི་ལྟུང་བ་ ནི། ཆོས་ཐམས་ཅད་མི་དམིགས་པའི་ཕྱིར། དམ་ཆོས་དམིགས་པ་འཚོལ་བ་ཡོངས་སུ་སྦྱོང་ བ་དང་། སངས་རྒྱས་ཀྱི་སྐུ་མཐོང་ན་རྣམ་མཁྱེན་མ་ཐོབ་བར་སངས་རྒྱས་ཡིད་ལ་བྱེད་པ་ དང་། མི་འབྲལ་བ་ནི་མཚན་དཔེ་མི་དམིགས་པའི་ཕྱིར། སངས་རྒྱས་ཀྱི་སྐུར་འདོད་དགའ་ བ་ཡོངས་སུ་སྦྱོང་བ་དང་། གསུང་རབ་ཡན་ལག་བཅུ་གཉིས་སེམས་ཅན་རྣམས་ལ་ཕྱིན་ཅི་ མ་ལོག་པར་སྟོན་པ་ནི། ཆོས་ཀྱི་དབྱེ་བ་མི་དམིགས་པའི་ཕྱིར། ཆོས་སྟོན་པ་ཡོངས་སུ་སྦྱོང་ བ་དང་། ཇི་སྐད་སྨྲ་བ་དེ་བཞིན་དུ་བྱེད་པ་ནི། ཚིག་མི་དམིགས་པའི་ཕྱིར། བདེན་པའི་ཚིག་ ཡོངས་སུ་སྦྱོང་བ་ནི་བཅུ་པ་ཡིན་པར་འདོད་དེ། དེ་དག་རྣམས་ཀྱང་རང་བཞིན་མི་དམིགས་ པའི་ཚུལ་གྱིས་སྤྱོད་པ་ཡོངས་སུ་སྦྱོང་བར་ཤེས་པར་བྱ་སྟེ་ཚུལ་ནི་ཀུན་ལ་འདྲེས་སོ། ། ས་གཉིས་པའི་ཡོངས་སྦྱོང་ནི། ཉན་རང་གི་སེམས་དང་། ཚུལ་ཁྲིམས་དང་། བྱང་ཆུབ་ ལ་བར་ཆད་བྱེད་པའི་ཆོས་ཡིད་ལ་མི་བྱེད་པ་ནི་ཚུལ་ཁྲིམས་ཡོངས་སུ་དག་པ་དང་། བྱང་ཆུབ་ 1-471 སེམས་དཔའ་སྤྱད་པ་སྤྱོད་པ་ན། བྱས་པ་ཆུང་ཡང་ཆུད་མི་གསོན་ན། ཆེན་པོ་ལྟ་ཅི་སྨོས་པ་ ནི་བྱས་པ་བཟོ་བ་དང་། སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ལ་གནོད་འཚེའི་སེམས་མེད་པ་ནི་བཟོད་པ་ དང་། ཐེག་པ་གསུམ་ལ་སེམས་ཅན་སྨིན་པར་བྱེད་པ་ནི་དགའ་ཞིང་རབ་ཏུ་དགའ་བ་དང་། སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ཡོངས་སུ་སྐྱོབས་པ་ནི་སེམས་ཅན་མི་གཏོང་བ་དང་། སེམས་ཅན་རེ་ རེའི་ཕྱིར་ཡང་བསྐལ་པ་དུ་མར་གྱུར་པའི་སྡུག་བསྔལ་མྱོང་བར་བྱའོ་སྙམ་པས་སེམས་ཅན་ ཐམས་ཅད་ཀྱི་ཕྱིར་སྤྲོ་ཞིང་མི་སྐྱོ་བ་ནི་སྙིང་བརྩེ་ཆེ་བ་དང་། བླ་མ་རྣམས་ལ་སྟོན་པའི་འདུ་ ཤེས་བསྐྱེད་པ་ནི་བཀུར་བསྟི་བླ་མ་ལ་གུས་མཉན་པ་དང་། སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་སྨིན་པར་ བྱ་བའི་ཕྱིར་ལས་གཞན་མི་བྱེད་པར། ཕར་ཕྱིན་རྣམས་ཡོངས་སུ་སྦྱོང་བ་ནི་བརྒྱད་པ་སྦྱིན་པ་ ལ་སོགས་པ་ལ་བརྩོན་པ་ཡིན་ནོ། ། ས་གསུམ་པ་ནི། རྣམ་པ་ལྔས་སྦྱོང་སྟེ། ཕྱོགས་བཅུའི་རྒྱལ་བ་རྣམས་ཀྱིས་གང་ཅི་ གསུངས་པ་ཐམས་ཅད་གཟུང་བར་བྱའོ་སྙམ་དུ་ཆོག་མི་ཤེས་པ་ནི་ཐོས་པས་མི་ངོམས་པ་ ཉིད་དང་། ཆོས་སྟོན་ཀྱང་ཆོས་ཀྱིས་སྦྱིན་པའི་དགེ་བ་དེ། ཐ་ན་བྱང་ཆུབ་ལ་ཡང་རེ་བ་མེད་ པ་ནི་ཟང་ཟིང་མེད་པར་ཆོས་ཀྱི་སྦྱིན་པ་དང་། རང་གཞན་གྱི་སེམས་ཀྱི་ཞིང་དག་པར་བྱེད་ པའི་དགེ་བ་བསྒྲུབ་པ་ནི། སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཞིང་ཀུན་ཡོངས་སུ་སྦྱོང་བ་དང་། སྤྱད་པ་སྤྱོད་པ་ནི། རྣམ་མཁྱེན་མ་རྫོགས་ཀྱི་བར་དུ་ནམ་ཡང་སྐྱོ་བར་མི་འ

【現代漢語翻譯】 自身和眾生不起分別心地圓滿佈施，親近善知識以策勵和安住於一切智，以具足一切智之心尋求佛法，不墮入聲聞、緣覺之地，因為一切法皆不可得。勤修尋求勝妙之法，見到佛身時，在未獲得一切智之前，憶念佛陀且不離不棄，因為佛的相好不可得。勤修對佛身生起歡喜，為眾生如實宣說十二部經，因為法的差別不可得。勤修說法，如是說如是行，因為言辭不可得。勤修真語，這被認為是第十種。要知道，這些也應以自性不可得的方式來修習，這種方式是普遍適用的。 第二地的圓滿修習是：不憶念聲聞、緣覺之心，不憶念戒律和障礙菩提之法，這是戒律的完全清凈。菩薩行持時，即使是小小的善行也不會徒勞無功，更何況是大的善行呢，這是創造善行。對一切眾生沒有損害之心，這是忍辱。以三乘之法使眾產生熟，這是歡喜和極度歡喜。完全救護一切眾生，這是不捨棄眾生。爲了每一個眾生，即使經歷無數劫的痛苦也要承受，爲了所有眾生而歡喜不厭倦，這是大慈悲心。對上師生起如佛陀般的想法，這是恭敬上師。爲了使一切眾產生熟，不做其他事情，圓滿修習波羅蜜多，這是第八種，即精進于佈施等。 第三地是從五個方面進行修習：發願受持十方諸佛所說的一切法，永不滿足，這是永不厭倦聽聞佛法。即使說法，也將以法佈施的功德，乃至不希求菩提，這是無染的法佈施。行持能清凈自他心田的善行，這是圓滿清凈一切佛土。行持菩薩行時，在未圓滿一切智之前，永不厭倦。

【English Translation】 Perfecting generosity without discrimination towards oneself and all sentient beings, relying on spiritual friends to encourage and abide in omniscience, seeking Dharma with a mind endowed with omniscience, and not falling into the realms of Śrāvakas and Pratyekabuddhas, because all dharmas are unattainable. Diligently practicing the search for the supreme Dharma, and upon seeing the Buddha's body, remembering the Buddha and not separating until omniscience is attained, because the signs and marks of the Buddha are unattainable. Diligently cultivating joy in the Buddha's body, and accurately teaching the twelve divisions of scripture to sentient beings, because the distinctions of Dharma are unattainable. Diligently practicing teaching the Dharma, acting as one speaks, because words are unattainable. Diligently practicing truthful speech is considered the tenth. Know that these should also be practiced in a way that their inherent nature is unattainable, a method that is universally applicable. The complete practice of the second ground is: not remembering the minds of Śrāvakas and Pratyekabuddhas, not remembering the precepts and the dharmas that obstruct Bodhi, this is the complete purification of precepts. When a Bodhisattva practices, even a small act of virtue will not be in vain, let alone a great one, this is creating virtue. Having no intention to harm all sentient beings, this is patience. Maturing sentient beings with the three vehicles, this is joy and great joy. Completely protecting all sentient beings, this is not abandoning sentient beings. For the sake of each sentient being, even enduring suffering for countless kalpas, rejoicing and not tiring for all sentient beings, this is great compassion. Generating the perception of the Guru as the Buddha, this is respecting the Guru. In order to mature all sentient beings, not doing other things, completely practicing the pāramitās, this is the eighth, which is diligence in generosity and so on. The third ground is practiced in five ways: Vowing to uphold all that the Buddhas of the ten directions have spoken, never being satisfied, this is never being tired of hearing the Dharma. Even when teaching the Dharma, offering the merit of Dharma-giving, even without expecting Bodhi, this is unattached Dharma-giving. Practicing the virtues that purify the minds of oneself and others, this is completely purifying all Buddha-fields. When practicing the Bodhisattva conduct, never tiring until omniscience is perfected.

---

གྱུར་བ་ནི་དཔག་ཏུ་མེད་པའི་འཁོར་ བས་ཡོངས་སུ་མི་སྐྱོ་བ་དང་། ཉན་རང་གི་སེམས་ལ་གནོད་པ་ནི་ངོ་ཚ་ཤེས་ཤིང་ཁྲེལ་ཡོད་པ་ ལ་གནས་ཞེས་བྱ་བ་དེ་དག་ཀྱང་རློམས་སེམས་མེད་པའི་བདག་ཉིད་དེ་རྣམ་པ་ལྔས་སོ། ། བཞི་པ་ནི་རྣམ་པ་བཅུ་གཉིས་ཀྱི་དག་པ་ཡིན་ཏེ། ཉན་རང་གི་ས་ལས་ཤིན་ཏུ་འདའ་བ་ ནི། ནགས་སུ་གནས་པ་དང་། བླ་ན་མེད་པའི་བྱང་ཆུབ་ཀྱང་མི་འདོད་པ་ནི་འདོད་པ་ཆུང་བ་ དང་། རྣམ་མཁྱེན་ཐོབ་ཀྱང་རློམས་སེམས་མི་བྱེད་པ་ནི་ཆོག་ཤེས་པ་དང་། ཆོས་ཟབ་མོ་ལ་ 1-472 ངེས་པར་སེམས་པའི་བཟོད་པ་ནི། སྦྱང་བ་ཡང་དག་སྡོམ་བསྟན་དང་། གང་ལ་བསླབ་པ་ ཐམས་ཅད་རྒྱུ་མེད་པ་ནི་བསླབ་པ་ཡོངས་སུ་མི་གཏོང་བ་དང་། འདོད་སེམས་མི་སྐྱེ་བ་ནི། འདོད་པའི་ཡོན་ཏན་རྣམས་ལ་སྨོད་པ་དང་། ཆོས་ཐམས་ཅད་ལ་མངོན་པར་འདུ་བྱེད་པ་མེད་ པ་ནི། མྱ་ངན་ལས་འདས་པའི་སེམས་དང་། ནང་དང་ཕྱི་རོལ་གྱི་ཆོས་རྣམས་འཛིན་པ་མེད་ པ་ནི་བདོག་པ་ཀུན་གཏོང་བ་དང་། རྣམ་ཤེས་ལ་གནས་པ་རྣམས་ལ་སེམས་མི་སྦྱོར་བ་ནི། སེམས་མི་ཞུམ་པ་དང་། དངོས་པོ་ཐམས་ཅད་ཡིད་ལ་མི་བྱེད་པ་ནི། དངོས་པོ་ཐམས་ཅད་ལ་ ལྟ་བ་མེད་པ་ཡིན་ཏེ། དེ་ལྟར་བཅུ་པོ་དག་པས་སོ། ། ས་ལྔ་པ་ནི་བཅུ་སྤངས་པས་ཐོག་སྟེ། འདི་ལྟར་རྫུས་ཏེ་སྐྱེ་བ་དང་། སྐྲ་བྲེགས་ཤིང་གོས་ ངུར་སྨྲིག་གྱོན་པ་ནི། ཁྱིམ་པ་དང་འགྲོགས་པ་སྤངས་པ་དང་། སེམས་ཅན་འདི་དག་བདག་གི་ བསོད་ནམས་ཀྱི་བདེ་བར་འགྱུར་བ་ལ། སེར་སྣའི་སེམས་བསྐྱེད་པར་མི་བྱའོ་སྙམ་པ་ནི། རང་ གི་ཁྱིམ་ལ་འཁྲེས་པ་སྟེ་སེར་སྣ་བྱེད་པ་སྤོང་བ་དང་། ཉན་རང་གི་སེམས་ནི་འདུ་འཛི་སྟེ། དེར་ སྐྱེ་བའི་གནས་སྤོང་བ་དང་། ནང་དང་ཕྱིའི་ཆོས་རྣམས་ཡང་དག་པར་མི་མཐོང་བ་ནི། རིམ་པ་ ལྟར་བདག་ལ་བསྟོད་པ་དང་། ཕྱིའི་ཆོས་རྣམས་ཡང་དག་པར་རྗེས་སུ་མི་མཐོང་བ་ནི་གཞན་ ལ་བརྙས་པ་སྟེ། སྨོད་པ་སྤོང་བ་དང་། སྲོག་གཅོད་པ་ལ་སོགས་པ་ནི། བདེ་འགྲོ་ལ་ཡང་བར་ དུ་གཅོད་པར་བྱེད་ན་འཕགས་པའི་ལམ་དང་བྱང་ཆུབ་ལ་ལྟ་ཅི་སྨོས་ཏེ། མི་དགེ་བའི་ལས་ཀྱི་ ལམ་བཅུ་སྤོངས་བ་དང་། རློམ་སེམས་དང་ཁེངས་པ་སྐྱེ་བའི་ཆོས་ཅི་ཡང་མ་མཐོང་བ་ནི་རློམ་ སེམས་སྤོངས་པ་དང་། ཁེངས་པ་སྤོངས་པ་དང་། དངོས་པོ་རྣམས་མི་དམིགས་པ་ནི་ཕྱིན་ཅི་ ལོག་སྤོང་བ་དང་། བློ་ངན་སྟེ་ཐེ་ཚོམ་སྤོང་བ་དང་། དུག་གསུམ་གྱི་དངོས་པོ་མ་མཐོང་བ་ནི་ ཉོན་མོངས་བཟོད་པ་སྟེ། རང་དགར་འཇོག་པ་སྤོང་བ་དང་། དེ་ལྟར་བཤད་པའི་སྤང་བྱའི་ ཆོས་བཅུ་པོ་འདི་ནི་རྣམ་པར་སྤངས་ནས་ས་ལྔ་པ་ཡང་དག་པར་འཐོབ་པ་ཡིན་ནོ། ། 1-473 ས་དྲུག་པ་ནི། གཉེན་པོ་དུ་ཞིག་རྫོགས་ཤིང་། སྤང་བྱའི་ཆོས་ཡོངས་སུ་སྤངས་པས། ས་ དྲུག་པ་ཐོབ་ཅེ་ན། གཉེན་པོ་དྲུག་རྫོགས་ཤིང་། སྤང་བྱ་དྲུག་སྤངས་

【現代漢語翻譯】 轉變是不可估量的眷屬，完全不會感到厭倦；聲聞和獨覺的心受到損害，是因為安住于知慚有愧，這些都屬於沒有傲慢的自性，共有五種形態。 第四是十二種清凈，遠遠超越聲聞和獨覺的境界：居住在森林中，不希求無上菩提是少欲；即使獲得一切智也不傲慢是知足；對於甚深佛法必定生起信心的忍辱是修習正行；對於所學的一切沒有顧慮是不捨學處；不生起貪慾是對慾望的過患進行呵斥；對於一切法沒有顯現的造作是涅槃的心；不執著內外之法是捨棄一切所有；對於安住于識者不生起厭倦之心是不灰心；對於一切事物不作意是對於一切事物沒有執著。像這樣，通過十種清凈。 第五地是通過捨棄十種事物而獲得的：例如，化生，剃髮，身穿袈裟是捨棄與在家人的交往；不應生起這樣的慳吝心，認為這些眾生會成為我的福德安樂之因，這是捨棄對自己的家產生貪戀，也就是捨棄慳吝；聲聞和獨覺的心是喧囂的，捨棄在那裡出生的處所；不正確地看待內外之法是依次讚歎自己；不正確地看待外在之法是貶低他人，也就是捨棄誹謗；殺生等行為，如果對善趣也加以阻礙，更何況是聖道和菩提呢？這是捨棄不善業的十種途徑；沒有見到任何產生傲慢和自滿的法是捨棄傲慢；捨棄自滿；不執著於事物是捨棄顛倒；捨棄惡劣的智慧，也就是捨棄懷疑；沒有見到三種毒的自性是安忍煩惱，也就是捨棄放任自流。像這樣，通過捨棄上述所說的十種應捨棄之法，才能如實獲得第五地。 第六地是：成就多少對治法，完全捨棄應捨棄之法，才能獲得第六地呢？成就六種對治法，捨棄六種應捨棄之法。

【English Translation】 The transformation is an immeasurable retinue, completely without weariness; the minds of Śrāvakas (hearers) and Pratyekabuddhas (solitary realizers) are harmed because they abide in being ashamed and having scruples, these belong to the nature of non-arrogance, having five aspects. The fourth is twelve kinds of purity, far surpassing the realms of Śrāvakas and Pratyekabuddhas: dwelling in the forest, not desiring unsurpassed Bodhi (enlightenment) is having few desires; even if one obtains omniscience, not being arrogant is contentment; the patience of definitely generating faith in the profound Dharma is practicing the correct conduct; not abandoning the training in whatever one learns is not abandoning the training; not generating desire is denouncing the faults of desires; not having manifest fabrication for all Dharmas is the mind of Nirvana; not clinging to inner and outer Dharmas is abandoning all possessions; not associating the mind with those who abide in consciousness is not being discouraged; not attending to all things is not having attachment to all things. Like this, through ten kinds of purity. The fifth Bhumi (stage) is attained by abandoning ten things: for example, being born miraculously, shaving the head, wearing monastic robes is abandoning association with householders; one should not generate such a miserly thought, thinking that these beings will become the cause of my merit and happiness, this is abandoning attachment to one's own home, which is abandoning miserliness; the minds of Śrāvakas and Pratyekabuddhas are noisy, abandoning the place of birth there; not correctly seeing inner and outer Dharmas is praising oneself in sequence; not correctly seeing outer Dharmas is belittling others, which is abandoning slander; actions such as killing, if they obstruct even the happy realms, what need is there to mention the noble path and Bodhi? This is abandoning the ten paths of unwholesome actions; not seeing any Dharma that generates arrogance and conceit is abandoning arrogance; abandoning conceit; not fixating on things is abandoning perversion; abandoning bad wisdom, which is abandoning doubt; not seeing the nature of the three poisons is enduring afflictions, which is abandoning letting go at will. Like this, by abandoning the ten things to be abandoned mentioned above, one can truly attain the fifth Bhumi. The sixth Bhumi is: how many antidotes are accomplished, and how completely abandoning the things to be abandoned, can one attain the sixth Bhumi? Accomplishing six antidotes, abandoning six things to be abandoned.

---

པས་འཐོབ་སྟེ། རྫོགས་ པར་བྱ་བ་གཉེན་པོའི་ཆོས་ནི་ཕར་ཕྱིན་དྲུག་གོ །བྱང་ཆུབ་ཀྱི་ལམ་མ་ཡིན་པའི་ཕྱིར། སློབ་ མ་ཉན་ཐོས་ལ་དགའ་བའི་སེམས་སྤངས་པ་དང་། བྱང་ཆུབ་ཀྱི་ལམ་མ་ཡིན་པའི་ཕྱིར། བསེ་ རུ་རང་སངས་རྒྱས་ལ་དགའ་བའི་སེམས་དཔའ་དང་། བྱང་ཆུབ་ཀྱི་ལམ་མ་ཡིན་པའི་ཕྱིར། གཞན་དོན་ལ་སྐྲག་པའི་སེམས་སྤངས་པ་དང་། བྱང་ཆུབ་ཀྱི་སེམས་མ་ཡིན་པའི་ཕྱིར། སློང་ བ་པོས་བསླངས་ན་སེམས་མི་ཞུམ་པ་དང་། བྱང་ཆུབ་ཀྱི་ལམ་མ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་བདོག་པ་ཀུན་ གཏང་ཡང་། སེམས་མི་དགའ་བ་མེད་པ་དང་། རང་ཉིད་དབུལ་ཡང་སློང་མོ་བ་མི་སྤོངས་བ་ སེམས་དང་པོ་བསྐྱེད་ཕྱིན་ཆད་དྲག་ཏུ་སྦྱིན་པ་གཏོང་བ་དང་། སེམས་ཅན་དུ་མི་བྱེད་པས་ས་ དྲུག་མངོན་དུ་གྱུར་པ་ཡང་དག་པ་ཐོབ་པ་ཡིན་ནོ། ། ས་བདུན་པ་ལ་གཉིས་ཏེ། ཉེས་པ་སྤོང་ཚུལ་དང་། ཡོན་ཏན་རྫོགས་ཚུལ་ལོ། །དང་པོ་ ནི། ཉི་ཤུ་སྟེ། བདག་དང་སེམས་ཅན་དུ་འཛིན་པ་དང་། སྲོག་ཏུ་འཛིན་པ་དང་། གང་ཟག་ཏུ་ འཛིན་པར་མི་བྱ་སྟེ། བདག་ལ་སོགས་པ་དེ་དག་ནི་དངོས་པོ་རྟེན་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཆད་ པར་འཛིན་པ་དང་རྟག་པར་འཛིན་པར་མི་བྱ་སྟེ། ཆོས་གང་ཡང་མི་སྐྱེ་བ་དེ་རྟག་ཆད་དུ་མི་ འགྱུར་བའི་ཕྱིར་རོ། །མཚན་མའི་འདུ་ཤེས་མི་བྱ་སྟེ། ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་རྟེན་མེད་པའི་ ཕྱིར་རོ། །རྒྱུར་ལྟ་བར་མི་བྱ་སྟེ་ལྟ་བ་དེ་ཡང་དག་པར་རྗེས་སུ་མི་མཐོང་བའི་ཕྱིར་རོ། །ཕུང་ པོ་དང་ཁམས་དང་སྐྱེ་མཆེད་རྣམས་ལ་ཞེན་པར་མི་བྱ་སྟེ། ཆོས་དེ་དག་རང་བཞིན་གྱིས་མེད་ པའི་ཕྱིར་རོ། ཁམས་གསུམ་ལ་ཞེན་པས་གནས་པ་དང་ཆགས་པར་མི་བྱ་སྟེ། དེ་དག་དངོས་ པོར་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །སེམས་ནི་ཀུན་དུ་ཞུམ་ཤིང་སྒྱིད་ལུགས་པར་མི་བྱ་སྟེ། ཀུན་བཏགས་ དངོས་པོའི་ཆོས་ཐམས་ཅད་གཟུགས་སུ་རུང་བ་ལ་སོགས་པའི་རང་གི་མཚན་ཉིད་ཀྱི་སྟོང་ 1-474 པ་ནི་ཡོངས་སུ་གྲུབ་པའི་ངོ་བོ་སྟོང་པ་ཉིད་ཀྱི་མི་སྟོང་པའི་ཕྱིར་རོ། །དཀོན་མཆོག་གསུམ་ གྱིས་དངོས་པོར་དམིགས་པའི་ལྟ་བས་དཀོན་མཆོག་གསུམ་མི་མཐོང་བས། དཀོན་མཆོག་ གི་དངོས་པོ་དེར་ལྟ་བའི་མངོན་པར་ཞེན་པར་མི་བྱ་སྟེ། མི་དམིགས་པའི་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་མཐོང་ བའི་ཕྱིར་རོ། །ཚུལ་ཁྲིམས་དེར་ལྟ་བའི་མངོན་པར་ཞེན་པར་མི་བྱའོ། །ཆོས་ཐམས་ཅད་སྟོང་ པ་ཉིད་ཞེས་པ་འདི་དང་། སྟོང་ཉིད་ཀྱི་མཚན་ཉིད་འདི་འགལ་ལོ་ཞེས་སྟོང་པ་ཉིད་ལ་རྩོད་པ་ དང་། ཆོས་ཐམས་ཅད་སྟོང་པ་ཉིད་དེ་དང་། སྟོང་ཉིད་ཀྱི་མཚན་ཉིད་འདི་འགལ་བའི་ཉེས་ པ་ཆད་ཅིང་མེད་པ་ཡིན་ནོ། །དེ་ལྟར་ཉི་ཤུ་པོ་ས་བདུན་པའི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་གང་ལ་ རྣམ་པར་ཆད་པའི་རྒྱུ་དེའི་ས་བདུན་པ་རིང་དུ་སོང་བ་འཐོབ་བོ། གཉིས་པ་ཡོན་ཏན་རྫོགས་ ཚུལ་ནི་ཉི་ཤུ་སྟེ། སྟོང་པ་ཉིད་ཀྱི་དངོས་པོ་དངོས་པོས་ཀ

【現代漢語翻譯】 因此可以獲得（第七地）。圓滿對治之法即是六波羅蜜。（因為）不是菩提之路，所以要捨棄弟子聲聞的喜愛之心；（因為）不是菩提之路，所以要捨棄喜愛麟喻（梵文：Pratyekabuddha，漢語：緣覺）獨覺的心；（因為）不是菩提之路，所以要捨棄害怕利他的心；（因為）不是菩提之心，所以當乞討者來乞討時，內心不沮喪；（因為）不是菩提之路，即使佈施所有財產，內心也不會不悅；即使自己貧窮，也不會拋棄乞討者。從發起最初的發心之後，強烈地進行佈施，並且不將眾生視為眾生，因此證得六地，獲得真正的成就。 第七地分為兩部分：捨棄過失的方式和圓滿功德的方式。第一部分有二十種：不應執著於我與眾生，不應執著于生命，不應執著于補特伽羅（梵文：Pudgala，漢語：人），因為我和其他這些事物沒有實在的所依。不應執著于斷滅見和常見，因為任何法都不生，因此不會變成常或斷。不應有相的執著，因為一切煩惱沒有實在的所依。不應視為因，因為這種見解不能如實地見到。不應執著于蘊、界、處，因為這些法自性本空。不應因執著三界而安住和貪戀，因為這些沒有實體。內心不應沮喪和懈怠，因為一切遍計所執的法，如色等，其自性空，是圓成實（梵文：Parinispanna，漢語：圓成實）的自性空性之不空性。 不應執著于以實有之見來觀察三寶，因為這樣無法見到三寶，不應執著于觀察三寶的實有，因為這是不緣的智慧之見。不應執著于觀察戒律。不應爭論說『一切法皆是空性』與『空性之相』相違，斷除一切法皆是空性與空性之相相違的過失。如是，二十種是第七地菩薩斷除一切障礙之因，從而獲得遠離的第七地。第二部分，圓滿功德的方式有二十種：以空性之實體……

【English Translation】 Therefore, it can be attained (the seventh Bhumi). The Dharma for perfecting the antidote is the six Paramitas (perfections). Because it is not the path to Bodhi, one should abandon the mind that delights in the Shravaka (Disciples who hear the teachings); because it is not the path to Bodhi, one should abandon the Bodhisattva who delights in the Pratyekabuddha (Solitary Realizer); because it is not the path to Bodhi, one should abandon the mind that fears benefiting others; because it is not the mind of Bodhi, one's mind is not discouraged when beggars come to beg; because it is not the path to Bodhi, even if one gives away all possessions, one's mind is not unhappy; even if one is poor oneself, one does not abandon beggars. After generating the initial Bodhicitta, one gives charity intensely, and because one does not regard sentient beings as sentient beings, one realizes the six Bhumis and attains true accomplishment. The seventh Bhumi has two parts: how to abandon faults and how to perfect qualities. The first part has twenty aspects: one should not cling to 'I' and sentient beings, one should not cling to life, one should not cling to the Pudgala (person), because 'I' and those others have no real basis. One should not cling to nihilism or eternalism, because any Dharma does not arise, therefore it will not become permanent or annihilated. One should not have the perception of signs, because all afflictions have no real basis. One should not regard it as a cause, because that view is not seen as it truly is. One should not cling to the Skandhas (aggregates), Dhatus (elements), and Ayatanas (sense bases), because those Dharmas are empty by nature. One should not abide and be attached by clinging to the three realms, because those have no substance. The mind should not be discouraged and lazy, because all imputed phenomena, such as form, etc., their self-nature is empty, and the emptiness of the perfectly established nature (Parinispanna) is not empty. One should not cling to the view of observing the Three Jewels as real, because in that way one cannot see the Three Jewels, one should not cling to observing the reality of the Three Jewels, because it is the vision of non-objective wisdom. One should not cling to observing the precepts. One should not argue that 'all Dharmas are emptiness' contradicts 'the characteristic of emptiness,' and cut off the fault that all Dharmas are emptiness contradicts the characteristic of emptiness. Thus, these twenty are the causes for a Bodhisattva of the seventh Bhumi to cut off all obstacles, thereby attaining the distant seventh Bhumi. The second part, the way to perfect qualities, has twenty aspects: the entity of emptiness with entity...

---

ྱང་སྟོང་པ་ཉིད་སྟོང་གིས་སྟོང་པ་ཉིད་ ལ་སྟོང་པ་ཉིད་གཉིས་པ་རྟོགས་པར་བྱེད་པར་ཤེས་པ་ནི་སྟོང་པ་ཉིད་ཀྱི་དང་ཆོས་ཐམས་ ཅད་ཡིད་ལ་མི་བྱེད་པར་ཤེས་པ་ནི་མཚན་མ་མེད་པའི་དང་ཁམས་གསུམ་སེམས་ཅན་ལ་མི་ གནས་པར་ཤེས་པ་ནི་སྨོན་པ་མེད་པའི་རྣམ་པར་ཐར་པའི་སྒོ་ཤེས་པ་སྟེ། རྣམ་ཐར་སྒོ་གསུམ་ ཤེས་པ་དང་། དགེ་བ་བཅུའི་ལས་ཀྱི་ལམ་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པ་ནི་ལུས་ངག་ཡིད་ཀྱི་འཁོར་ གསུམ་རྣམ་པར་དག་པ་ཉིད་དང་། སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ལ་སྙིང་རྗེ་ཆེན་པོ་ཐོབ་པ་ནི་སྙིང་ རྗེ་དང་། སེམས་ཅན་གྱི་ཞིང་ཡོངས་སུ་དག་པ་ནི་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ལ་རློམ་པ་སྟེ་བརྙས་ པ་མེད་པ་དང་། ཆོས་ཐམས་ཅད་ལ་སྒྲོ་བསྐུར་མེད་པ་ནི་ཆོས་ཐམས་ཅད་མཉམ་པ་ཉིད་དང་། ཆོས་ཐམས་ཅད་ཤིན་ཏུ་རྟོག་པ་མེད་པའི་ཡེ་ཤེས་ནི་ཡང་དག་པའི་ཚུལ་གཅིག་ཤེས་པ་དང་། མིང་དང་གཟུགས་མི་སྐྱེ་བ་ཤེས་པ་ནི་མི་སྐྱེ་བ་ཤེས་པ་དང་། འདུ་བྱ་བ་མེད་པར་བཟོད་པ་ ནི་མི་སྐྱེ་བ་བཟོད་པ་དང་། ཆོས་ཉིད་ཀུན་དུ་སྤྱོད་པ་མེད་པ་ཉིད་ནི། ཆོས་རྣམས་དངོས་པོ་ གཉིས་མེད་ཀྱི་རྣམ་པ་གཅིག་ཏུ་སྟོན་པ་དང་། ཆོས་ཐམས་ཅད་ལ་རྟོག་པ་མེད་པ་ནི། རྟོག་པ་ 1-475 ཀུན་དུ་འཇོམས་པ་དང་། ཉན་རང་ལྟ་བ་ཐམས་ཅད་ལྡོག་པ་ནི། ཐེག་དམན་གྱི་འདུ་ཤེས་ཉན་ རང་གི་ལྟ་བ་སྤོངས་པ་དང་། བག་ཆགས་དང་མཚམས་སྦྱོར་བ་དང་། ཉོན་མོངས་པ་ཐམས་ ཅད་འདོར་བ་ནི། ཉོན་མོངས་པ་སྤོངས་པ་དང་། རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཉིད་ཀྱི་ཡེ་ཤེས་ ནི། ཞི་གནས་ངེས་པར་སེམས་པའི་ས་དང་། དེ་ཉིད་ལྷག་མཐོང་ལ་མཁས་པའི་ས་ཡང་ཡིན་ པའི་དེ་དང་། ཁམས་གསུམ་ལ་དགའ་བ་མེད་པ་ནི་སེམས་དུལ་བ་དང་། སངས་རྒྱས་ཀྱི་སྤྱན་ ཐོབ་པ་ནི། ཐམས་ཅད་ལ་ཐོགས་པ་མེད་པའི་ཡེ་ཤེས་དང་། སྐྱེ་མཆེད་དྲུག་ལ་བཏང་སྙོམས་ སུ་གནས་པའི་ཡེ་ཤེས་ནི་ཆགས་པའི་ས་མ་ཡིན་པ་དང་། གར་འདོད་པའི་ཞིང་གཞན་དང་ གཞན་དུ་ན་ཆར་དུ་འགྲོ་བ་ནི། གང་འདོད་པའི་ཞིང་གཞན་དུ་ནི་སྙམ་འགྲོ་བ་དང་། འཁོར་ གྱི་དཀྱིལ་འཁོར་དེ་དང་དེར་ལུས་སྟོན་པ་ནི། འཁོར་གྱི་དཀྱིལ་འཁོར་ཀུན་དུ་བདག་གི་ངོ་བོ་ ནི་སྟོང་པ་ཉིད་དང་ཉི་ཤུས་སོ། །ཉི་ཤུ་པོ་དེ་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པ་ནི་བསྒྲོད་པ་གཅིག་པའི་ལམ་ ས་བརྒྱད་པ་དང་། འབྲེལ་བའི་ཕྱིར་ས་བདུན་པ་རིང་དུ་སོང་བའོ། ། ས་བརྒྱད་པ་ནི། ཡོངས་སྦྱོང་བརྒྱད་ཀྱི་སྟེ། ཕ་རོལ་གྱི་སེམས་ཤེས་པའི་མངོན་ཤེས་ཀྱི་ སེམས་ཅན་གྱི་སེམས་དང་སེམས་ལས་བྱུང་བ་རྣམས་ཤེས་པ་ནི་སེམས་ཅན་ཀུན་གྱི་ཡིད་ ཤེས་པའི་ལས་དང་། སངས་རྒྱས་ལྟ་བའི་ཕྱིར་རྫུ་འཕྲུལ་གྱི་མངོན་ཤེས་ཀྱི་རྩེ་ཞིང་སངས་ རྒྱས་ཀྱི་ཞིང་ནས་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཞིང་དུ་འགྲོ་བ་ནི་མངོན་པར་ཤེས་པ་བརྩེ་བའི་ལས་དང་། འཁོར་ལོས་སྒྱུར་བའི་ས་ལ་གནས་པའི་སེམས་ཅན་སྨིན

【現代漢語翻譯】 此外，瞭解以空性來理解空性，即為空性的第二層含義；瞭解不執著於一切法，即為無相；瞭解不住於三界眾生，即為無愿解脫門，是為通達三解脫門。圓滿十善業道，即身語意三輪清凈；對一切眾生生起大悲心，即為大悲；清凈一切眾生之國土，即對一切眾生不起傲慢和輕蔑之心；對一切法不起誹謗，即為一切法平等性；對一切法不起任何分別的智慧，即為通達唯一真如；了知名與色不生，即爲了知不生；獲得無功用行之忍，即為無生忍；法性中無有任何造作，即為諸法以無二自性而顯現唯一之相；對一切法不起分別念，即為摧毀一切分別念；捨棄聲聞、緣覺的一切見解，即為捨棄小乘之念及聲聞、緣覺之見；捨棄習氣、相續以及一切煩惱，即為捨棄煩惱；通達一切種智之智慧，即為寂止專注之心之境界，亦為觀慧善巧之境界；不貪戀三界，即為調伏自心；獲得佛眼，即為對一切法無礙之智慧；對六處保持舍，即為不執著之境界；隨心所欲前往任何剎土，即為隨念往生他方剎土；于任何眷屬之壇城中顯現身相，即為於一切眷屬之壇城中，自性皆為空性。此二十種功德圓滿，即為一趣道之第八地，因與第七地相連故，故已遠離第七地。 第八地是指八種清凈：以他心通之神通，了知眾生之心及心所，即爲了知一切眾生心之業；爲了見佛，以神變之神通，從一佛土前往另一佛土，即為神通慈悲之業；成熟安住于轉輪王位之眾生。

【English Translation】 Furthermore, understanding emptiness by means of emptiness is to realize the second meaning of emptiness; understanding non-attachment to all dharmas is to be without characteristics; understanding non-dwelling in the three realms of sentient beings is to know the door of wishlessness liberation, which is to understand the three doors of liberation. The complete perfection of the ten virtuous paths of action is the complete purity of body, speech, and mind; having great compassion for all sentient beings is compassion; purifying the realms of all sentient beings is to be without arrogance or contempt towards all sentient beings; not slandering any dharma is the equality of all dharmas; the wisdom of not conceptually elaborating on all dharmas is to understand the one true nature; knowing that name and form do not arise is to know non-arising; obtaining forbearance without effort is the forbearance of non-arising; the very absence of activity in the nature of reality is that dharmas show a single aspect of non-duality; not having any conceptualization about all dharmas is the complete destruction of conceptualization; reversing all views of Hearers and Solitary Realizers is abandoning the views of Hearers and Solitary Realizers, the notion of the inferior vehicle; abandoning habitual tendencies, connections, and all defilements is abandoning defilements; the wisdom of the knowledge of all aspects is the ground of the certainty of meditative quiescence, and it is also the ground of being skilled in higher insight; not delighting in the three realms is taming the mind; obtaining the Buddha's eye is unobstructed wisdom towards all; the wisdom of abiding in equanimity towards the six sense sources is not a ground of attachment; going at will to other fields, wherever one desires, is going to other fields as one wishes; showing the body in this and that mandala of assemblies is that in all mandalas of assemblies, one's own essence is emptiness. The completion of these twenty is the eighth ground of the one path, and because it is connected to the seventh ground, it has gone far from the seventh ground. The eighth ground is the eight purifications: knowing the minds and mental factors of sentient beings with the clairvoyance of knowing the minds of others is the action of knowing the minds of all sentient beings; going from Buddha-field to Buddha-field with the clairvoyance of miraculous power for the sake of seeing the Buddhas is the action of loving clairvoyance; maturing sentient beings who abide in the position of a wheel-turning monarch.

---

་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར། འཇིག་རྟེན་གྱི་ ཁམས་དེ་གཏོང་ཞིང་དེས་རློམས་སེམས་སུ་མི་བྱེད་པ་ནི་ཇི་ལྟར་མཐོང་བའི་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ ཞིང་བཟང་པོ་སྒྲུབ་པའི་ལས་དང་། ཆོས་ཀྱི་སྐུ་ལ་ཡང་དག་པའི་ལྟ་བ་བཞིན་དུ་ཡོངས་སུ་ བརྟགས་པའི་ཕྱིར། ཆོས་ལ་བསྙེན་བཀུར་བྱེད་པ་ནི། སུས་ཆོས་མཐོང་བ་དེས་སངས་རྒྱས་ མཐོང་ངོ་ཞེས་གསུངས་པའི་ཚུལ་གྱིས་སངས་རྒྱས་བསྟན་པའི་ལས་དང་། སྟོབས་བཅུ་ལ་ 1-476 གནས་ནས། སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ཀྱི་དབང་པོ་རྫོགས་པར་ཤེས་པ་ནི། མཆོག་དང་མཆོག་ མ་ཡིན་མ་ཤེས་པའི་ལས་དང་། མི་དམིགས་པའི་ཚུལ་གྱིས་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ཀྱིས་ སེམས་དགའ་བར་བྱེད་པ་ནི་རྒྱལ་བའི་ཞིང་སྦྱོང་པའི་ལས་དང་། སྒྱུ་མ་ལྟ་བུའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་ ལ་གནས་པར་བྱ་བ་ཐམས་ཅད་བྱེད་ལ། དེའི་སེམས་ཆོས་གང་ལ་ཡང་ཞེན་པས་མི་བརྫུན་ པ་ནི་སྒྱུ་མ་ལྟ་བུར་གནས་པ་སྟེ་འཇུག་པའི་ལས་དང་། ཇི་ལྟ་ཇི་ལྟ་བུས་སེམས་ཅན་སྨིན་པར་ འགྱུར་བ་དེ་ལྟ་དེ་ལྟ་བུའི་ལུས་བསམ་བཞིན་དུ་ཡོངས་སུ་འཛིན་པ་ནི་སྲིད་པར་སྐྱེ་བ་ལེན་ པའི་ལས་ཏེ་ལས་རྣམ་པ་འདི་བརྒྱད་བཤད་སྦྱངས་བ་རྫོགས་པ་ནི། མཚན་མ་དང་རྩོལ་བའི་ འདུ་ཤེས་གཉིས་ཀྱི་གཡོ་བའི་ཕྱིར། ས་བརྒྱད་པ་མི་གཡོ་བ་དག་ཡིན་ནོ། ། ས་དགུ་པ་ནི་ཡོངས་སྦྱོང་བཅུ་གཉིས་ཀྱི་དག་སྟེ། ཕར་ཕྱིན་དྲུག་རྫོགས་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར། སྨོན་ལམ་ཇི་ལྟ་ཇི་ལྟར་བུར་འགྲུབ་པར་འགྱུར་བ་ནི། སྨོན་ལམ་དག་ནི་མཐའ་ཡས་དང་། ངེས་པའི་ཚིག་སོ་སོ་ཡང་དག་པར་རིག་པ་ནི། ལྷ་ལ་སོགས་པའི་སྐད་ནས་ཀླུ་ནས་མིའམ་ ཅིའི་བར་ལ་སོགས་པའི་སྐད་ཐམས་ཅད་ཤེས་པ་དང་སྤོབས་པ་སོ་སོ་ཡང་དག་པར་རིག་པ་ ནི་སྤོབས་པའི་རྒྱུན་ཆུ་བོ་ལྟ་བུ་མི་ཟད་པ་དང་། སེམས་ཅན་དོན་དུ་སྟོན་ཙམ་མ་གཏོགས་པ་ ས་བརྒྱད་པ་ཡན་ཆད་མངལ་ན་གནས་པ་མེད་ཅིང་། ཚེ་རབས་ཐམས་ཅད་དུ་རྫུས་ཤིང་སྐྱེས་ པ་ནི། མངལ་དུ་འཇུག་པ་མཆོག་གི་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་དང་། བྱང་ཆུབ་ཆེན་པོའི་རིགས་ཆེན་ པོར་སྐྱེ་བ་ནི་རིགས་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་དང་། སེམས་ཅན་རྣམས་བྱང་ཆུབ་ཏུ་བཀོད་ནས་ རིགས་གང་ལས་སྔོན་གྱི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་རྣམས་འབྱུང་བར་གྱུར་བའི་རིགས་ དེར་སྐྱེ་བ་ནི་དུས་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་དང་། རྒྱལ་རིགས་དང་བྲམ་ཟེའི་རིགས་ཆེན་པོ་སྐྱེ་བ་ ནི། ཆོ་འབྲང་སྟེ་ཆོ་རིགས་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་དང་། སེམས་ཅན་རྣམས་བྱང་ཆུབ་ཏུ་བཀོད་ ནས་བྱང་སེམས་ཀྱི་འཁོར་ཉིད་དང་ལྡན་པ་ནི་འཁོར་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་དང་། སྐྱེས་མ་ཐག་ 1-477 ཏུ་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་ཐམས་ཅད་སྣང་བས་ཁྱབ་པ་དང་། དེ་དག་རྣམ་པ་དྲུག་ཏུ་གཡོ་བར་ འགྱུར་བ་ནི་སྐྱེ་བ་ཕུན་ཚོགས་པ་དང་། སེམས་ཅན་བྱེ་བ་ཕྲག་ཁྲིག་འབུམ་ཕྲག་དུ་མ་དང་། ཁྱིམ་ནས་ཁྱིམ་མེད་པར་རབ་ཏུ་བྱུང་ཞིང་སེམས་ཅན་དེ་དག

【現代漢語翻譯】 爲了完成這些行為，菩薩不住於世間，不以此為傲，這是爲了成就清凈佛土；爲了如實觀察法身，恭敬佛法，因為有人見法即見佛，這是爲了示現佛陀；安住於十力，圓滿知曉一切眾生的根器，這是爲了辨別勝與非勝；以無所緣的方式令一切眾生心生歡喜，這是爲了莊嚴佛土；安住于如幻三摩地，行一切事，而其心不執著于任何法，這是安住于如幻，是入定的行為；以何種方式能成熟眾生，便以何種方式隨意受生，這是受生的行為。這八種行為的修習圓滿，是因為名相和造作的念頭動搖，所以第八地是不動地。 第九地是十二種清凈的圓滿，爲了圓滿六波羅蜜多，願望如何成就，願望都是無盡的；正確了知各種決定性的詞語，如從天神到龍，再到人類或非人等一切眾生的語言，並正確了知各種辯才，辯才如河流般無盡；除了僅僅爲了利益眾生而示現之外，第八地及以上的菩薩不會住在胎中，而是生生世世化生，這是入胎的最勝圓滿；生於大菩提的偉大種姓，這是種姓的圓滿；安置眾生於菩提，並生於過去諸大菩薩所出生的種姓，這是時間的圓滿；生於王族或婆羅門的大種姓，這是家族的圓滿；安置眾生於菩提，並具有菩薩的眷屬，這是眷屬的圓滿；剛一出生，光明便照遍一切世界，並且這些世界發生六種震動，這是出生的圓滿；無數億萬眾生的出家，以及這些眾生...

【English Translation】 To accomplish these actions, Bodhisattvas do not dwell in the world and are not arrogant about it, this is to accomplish the pure Buddha-field; to fully contemplate the Dharmakaya as it truly is, and to revere the Dharma, because whoever sees the Dharma sees the Buddha, this is to demonstrate the Buddha; abiding in the ten powers, fully knowing the faculties of all sentient beings, this is to distinguish between the superior and the non-superior; making all sentient beings happy with a non-objective approach, this is to purify the Buddha-field; abiding in the illusion-like samadhi, doing all things, but their minds are not attached to any Dharma, this is abiding in illusion-like, it is the action of entering; in whatever way sentient beings can be matured, in that way they deliberately take birth, this is the action of taking birth. The complete study and practice of these eight actions is because of the movement of the two concepts of signs and effort. Therefore, the eighth ground is the immovable. The ninth ground is the purity of the twelve perfections, to perfect the six paramitas, how the aspirations are fulfilled, the aspirations are endless; correctly knowing the various definitive words, such as knowing all the languages from gods to nagas, to humans or non-humans, and correctly knowing the various eloquence, the stream of eloquence is inexhaustible like a river; except for merely showing for the benefit of sentient beings, Bodhisattvas above the eighth ground do not dwell in the womb, but are born miraculously in all lifetimes, this is the supreme perfection of entering the womb; born into the great lineage of great Bodhi, this is the perfection of lineage; placing sentient beings in Bodhi, and being born in the lineage from which the great Bodhisattvas of the past arose, this is the perfection of time; born into the great lineage of royalty or Brahmins, this is the perfection of family; placing sentient beings in Bodhi, and possessing the retinue of Bodhisattvas, this is the perfection of retinue; as soon as they are born, the light pervades all the worlds, and these worlds move in six ways, this is the perfection of birth; the renunciation of countless billions of sentient beings, and those sentient beings...

---

་ཀྱང་ཐེག་པ་གསུམ་ལ་ངེས་པར་ འབྱུང་བ་ཕུན་ཚོགས་དང་། བྱང་ཆུབ་ཀྱི་ཤིང་རིན་པོ་ཆེ་སྣ་བདུན་ལས་གྲུབ་པ་དང་ཡལ་ག་ ལོ་འདབ་དེ་དག་གིས་འཇིག་རྟེན་གྱིས་ཁམས་མཐའ་ཡས་པའི་བར་དུ་སྣང་བས་ཁྱབ་པ་ནི། བྱང་ཆུབ་ཀྱི་ཤིང་གི་བཀོད་པའི་རྒྱན་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་དང་། སེམས་ཡོངས་སུ་སྨིན་པར་ བྱས་ནས་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཞིང་ཡོངས་སུ་དག་པ་ནི་བྱང་སེམས་ཀྱི་ཡོན་ཏན་ཕུན་སུམ་ཚོགས་ པ་རྫོགས་པ་དང་། སོ་སོ་ཡང་དག་པར་རིགས་པའི་བློ་གྲོས་བཟང་བའི་ས་དགུ་པ་ལེགས་ པའི་བློ་གྲོས་རྫོགས་པར་ཐོབ་པ་ཡིན་ནོ། ། ས་བཅུ་པ་ནི། ས་དགུ་འདས་པའི་རྗེས་ནས་ཀྱི་ཡེ་ཤེས་ཏེ་ཉན་ཐོས་ཀྱི་ས་བདུན་དང་། རང་རྒྱལ་གྱི་གཅིག་དང་། བྱང་སེམས་ཀྱི་ས་དགུ་པོ་ས་ཞེས་གཅིག་ཏུ་བགྲངས་པས་ན་ཐེག་ པ་གསུམ་ཀས་བསྡུས་པའི་ས་དགུའོ། །ཉན་ཐོས་ཀྱི་ས་བདུན་དཀར་པོ་རིགས་བརྒྱད་མཐོང་ བ་སྲབ། འདོད་ཆགས་བྲལ་དང་བྱས་རྟོག་པ། ས་དགུ་བོ་དེ་འདས་ནས་བྱང་ཆུབ་སེམས་ དཔའི་ས་བཅུ་པ་ལ་གནས་པ་ལ། དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ཞེས་བརྗོད་པའི་རྒྱུ་མཚན། ས་ བཅུའི་ཡེ་ཤེས་དེས་ནི། ཕར་ཕྱིན་བཅུ་ནས་རྣམ་མཁྱེན་གྱི་བར་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པ་དང་། བག་ཆགས་དང་མཚམས་སྦྱོར་བ་དང་ཉོན་མོངས་པ་ཐམས་ཅད་སྤངས་ཏེ། སངས་རྒྱས་ཀྱི་ ཆོས་ཐམས་ཅད་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པའི་རྒྱུ་གང་གིས་སངས་རྒྱས་ཀྱི་སར་གནས་པ་སྟེ། དེ་ བཞིན་གཤེགས་པ་ཞེས་བརྗོད་པ་དེ་ནི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ས་བཅུ་པ་ཆོས་ཀྱི་སྤྲིན་ཡིན་ པར་ཤེས་པར་བྱའོ། །གསུམ་པ་ཚོགས་སྒྲུབ་ཀྱི་བྱེད་ལས་ནི། སྒྲུབ་པ་དེ་ཡང་གཉེན་པོ་དུ་ ཞིག་ཏུ་འགྱུར་ཞེ་ན། མཐོང་ལམ་གྱི་གནས་སྐབས་ལ། སྤངས་བྱ་གཟུང་རྟོག་གཉིས་དང་། 1-478 འཛིན་རྟོག་གཉིས་སྟེ་བཞི་དང་། སྒོམ་པའི་ལམ་གྱིས་གནས་སྐབས་དག་ལ་སྤངས་བྱ་གཟུང་ རྟོག་གཉིས་དང་། འཛིན་རྟོག་གཉིས་སྟེ་བཞིའོ། །དེ་ལྟ་ལམ་གཉིས་ཀ་ལ་གཟུང་བ་དང་ འཛིན་པར་བསྡུས་པའི་རྣམ་པར་རྟོག་པ་བརྒྱད་པོ་དེ་རྣམས་ལམ་སོ་སོ་ལ་ཉེ་བར་ཞི་བར་བྱ་ བའི་ཕྱིར། དེ་རྣམས་ཀྱི་གཉེན་པོ་ཡང་རྣམ་པ་བརྒྱད་ཅེས་བྱ་བ་ཉིད་དུ་འགྱུར་རོ། །བཞི་པ་ ངེས་པར་འབྱུང་པའི་སྒྲུབ་པ་ནི། དེ་ལ་ཆེད་དུ་བྱ་བའི་ཆེད་དང་བྱ་བ་ནི་གང་ཞེ་ན། འཇིག་རྟེན་ ཟིལ་གྱིས་མནན་ནས་ངེས་པར་འབྱུང་བ་ནི་ཕྱེད་ཡིན་ལ་བྱ་བ་ནི་ཐེག་པ་ཆེན་པོའོ། །དེས་ན་ ཟིལ་གྱིས་མནན་ནས་ངེས་པར་འབྱུང་བ་འདིའི་ཆེད་དུ། ངེས་འབྱུང་སྒྲུབ་པའི་ངོ་བོ་ཐེག་པ་ ཆེན་པོ་བྱ་བ་ཡིན་ནོ། །མཉམ་ཉིད་ནི་ཐེག་ཆེན་ལ་ཕྱོགས་བཅུ་དང་དབྱིབས་དང་། ཁ་དོག་ལ་ སོགས་པ་དངོས་པོའི་ཆོས་ཐམས་ཅད་མེད་པ་ཉིད་ཀྱི། དོན་དམ་པའི་ཆོས་ཐམས་ཅད་ནམ་ མཁའ་དང་མཉམ་པ་ཉིད་དོ། །སེམས་ཅན་གྱི་དོན་ནི་དངོས་པོ་ཐམས་ཅད་མེད་པའི་ཕྱིར། ནམ་མཁའ་བཞིན་དུ་ཐེག་ཆེན་ནི་

【現代漢語翻譯】 此外，三乘（藏文：ཐེག་པ་གསུམ་）的決定性生起是圓滿的，菩提樹由七寶構成，其枝葉遍佈無垠的世界，這就是菩提樹的莊嚴圓滿。使心完全成熟，使佛土完全清凈，是菩薩功德的圓滿。各自以正確的智慧，獲得善妙智慧的第九地圓滿。 第十地是：超越第九地之後的智慧，即聲聞的七地，緣覺的一地，菩薩的第九地，總稱為九地。聲聞的七地是白法八種，見薄，離欲，已作想。超越這九地之後，安住于菩薩的第十地，被稱為如來（梵文：Tathāgata，梵文羅馬擬音：tathāgata，漢語字面意思：如來）的原因是，第十地的智慧圓滿了從十度到一切智智，斷除了習氣、相續和煩惱，圓滿了成佛的一切功德，因此安住于佛地，所以被稱為如來，要知道這是菩薩第十地法雲地。 第三，積聚資糧的事業是：這種修持會變成多少對治品呢？在見道位時，所斷除的是能取所取二取和能執所執二執，共四種。在修道位時，所斷除的是能取所取二取和能執所執二執，共四種。因此，在兩種道上，爲了使總攝能取和所取的八種分別念各自寂滅，它們的對治品也同樣是八種。 第四，決定生起的修持是：那麼，所要做的目的和事業是什麼呢？壓倒世界而決定生起是目的，而事業是大乘。因此，爲了壓倒世界而決定生起，決定生起的體性是大乘事業。平等性是指大乘中沒有十方、形狀和顏色等一切事物之法，一切勝義諦之法都與虛空平等。利益眾生是因為一切事物都不存在，所以大乘如虛空一般。

【English Translation】 Furthermore, the decisive arising of the three vehicles (Tibetan: ཐེག་པ་གསུམ་) is complete, and the Bodhi tree is made of seven precious materials, with its branches and leaves spreading throughout the boundless realms of the world. This is the complete adornment of the Bodhi tree. To fully ripen the mind and purify the Buddha-field is the perfection of the Bodhisattva's qualities. Each, with correct wisdom, attains the complete good wisdom of the ninth ground. The tenth ground is: the wisdom after surpassing the ninth ground, namely the seven grounds of the Shravakas, the one ground of the Pratyekabuddhas, and the ninth ground of the Bodhisattvas, collectively counted as nine grounds. The seven grounds of the Shravakas are the eight white dharmas, thinness of vision, detachment from desire, and completed thought. After surpassing these nine grounds, abiding in the tenth ground of the Bodhisattva, the reason for being called Tathāgata (Sanskrit: Tathāgata, Romanized Sanskrit: tathāgata, Literal Chinese meaning: Thus Come One) is that the wisdom of the tenth ground perfects everything from the ten perfections to all-knowing wisdom, eradicates habits, continuity, and afflictions, and perfects all the qualities of becoming a Buddha. Therefore, abiding in the Buddha-ground is why it is called Tathāgata. Know that this is the Dharma Cloud Ground of the tenth Bodhisattva ground. Third, the activity of accumulating merit is: How many antidotes will this practice become? In the stage of the path of seeing, what is to be abandoned are the dualistic grasping of the grasper and the grasped, and the dualistic clinging of the clinger and the clung to, totaling four. In the stage of the path of meditation, what is to be abandoned are the dualistic grasping of the grasper and the grasped, and the dualistic clinging of the clinger and the clung to, totaling four. Therefore, on both paths, in order to pacify the eight kinds of conceptualizations that encompass the grasper and the grasped, their antidotes are also said to be eight. Fourth, the practice of definite emergence is: Then, what is the purpose and activity to be done? Overpowering the world and definitely emerging is the purpose, and the activity is the Mahayana. Therefore, for the sake of overpowering the world and definitely emerging, the essence of definite emergence is the activity of the Mahayana. Equality means that in the Mahayana, there are no phenomena such as the ten directions, shapes, and colors, and all ultimate truths are equal to space. Benefiting sentient beings is because all phenomena do not exist, so the Mahayana is like space.

---

སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ཀྱིས་གཅིག་ཆར་ལྷག་ནས་མཁྱེན་ གསུམ་ལ་འཁོད་ནས་གནས་ཀྱང་། དེ་དོགས་པ་མེད་པ་སེམས་ཅན་གྲངས་མེད་པ་རྣམས་ཀྱི་ གོ་འབྱེད་པ་ཡིན་ནོ། །འབད་མེད་ནི་ཐེག་ཆེན་དེའི་ངང་དུ་སེམས་ཅན་ཡང་དམིགས་སུ་མེད་ པ་དང་། ཐེག་ཆེན་འདི་ལ་ཀུན་བྱང་གི་ཆོས་ཐམས་ཅད་གང་ནས་ཀྱང་འོང་བའི་སྐྱེ་བ་མེད་པ་ དང་། གང་དུ་ཡང་འགྲོ་བའི་འགག་པ་མེད། གང་ན་ཡང་གནས་པའི་དངོས་པོ་མེད་པའི་གཡོ་ བ་མེད་པའི་ཕྱིར། འགྲོ་འོང་གནས་པའི་འབད་པ་མེད་པ་ཡིན་ནོ། །མཐའ་འདས་ནི་ཐེག་ ཆེན་འདི་ལ་སྔོན་དང་ཕྱི་མའི་མཐའ་དང་དབུས་དངོས་པོ་མེད་ཅིང་མི་དམིགས་པའི་དོན་དམ་ པའི་དུས་གསུམ་མཉམ་པ་ཉིད་ཡིན་པའི་ཕྱིར། མཐའ་ཐམས་ཅད་ལས་འདས་པའི་ངེས་པར་ འབྱུང་བའི་བདག་ཉིད་ཡིན་ནོ། །ཐོབ་པ་ནི་འདས་པ་དང་མ་འོངས་པ་དང་། ད་ལྟར་བྱུང་བའི་ སངས་རྒྱས་དང་བྱང་སེམས་རྣམས་ཀྱི་དུས་གསུམ་མཉམ་པ་ཉིད་ཀྱི་ཐེག་ཆེན་འདི་བསླབ་ 1-479 ནས་རྣམ་མཁྱེན་ཐོབ་པ་དང་། འཐོབ་པར་འགྱུར་བ་དང་། ཐོབ་པར་བགྱིད་པ་ནི་ཐོབ་པའི་ མཚན་ཉིད་དུ་གྱུར་པའི་ངེས་པར་འབྱུང་བའི་བདག་ཉིད་དོ། །རྣམ་མཁྱེན་ནི། ངེས་འབྱུང་སྒྲུབ་ པའི་ངོ་བོ་ཐེག་ཆེན་གྱི་བདག་ཉིད་ཀྱི་གཟུགས་སོགས་ཆོས་ཐམས་ཅད་ཤེས་པ་ནི། གཟུགས་ སོགས་ཀྱི་རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཉིད་ཡིན་ནོ། །ལམ་གྱི་ཡུལ་ཅན་སྒྲུབ་པ་ལ་ལམ་ནི་ སྔར་ཐེག་ཆེན་གྱི་ངོ་བོར་བསྟན་པ་གཟུངས་ཀྱི་སྒོ་ནས་མ་འདྲེས་བཅོ་བརྒྱད་ཀྱི་བར་གང་ཡིན་ པ་དེ་ཉིད་ཡིན་ཞིང་ལམ་དེའི་ངོ་བོར་གྱུར་པའི་ཕྱིན་དྲུག་ལ་འཁོར་གསུམ་དུ་རྣམ་པར་མི་རྟོག་ པའི་ཡེ་ཤེས་ནི། ལམ་གྱི་ཡུལ་ཅན་ངེས་འབྱུང་སྟེ། འཁོར་གསུམ་མི་དམིགས་པའི་ཡེ་ཤེས་ དེ་ཉིད་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་ལམ་ལ་འཁོར་གསུམ་དུ་རྟོག་པའི་དྲི་མ་ཡོངས་སུ་སྦྱོང་བར་བྱེད་པའི་ཕྱིར་ ཏེ། དེ་ལྟར་རྣམ་པ་བརྒྱད་ཀྱི་བདག་ཉིད་དུ་གྱུར་པའི་ཐེག་ཆེན་འདི་ངེས་པར་འབྱུང་བའི་སྒྲུབ་ པ་ཡིན་པར་ཤེས་པར་བྱའོ། །ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པའི་མན་ངག་གི་བསྟན་བཅོས་ མངོན་པར་རྟོགས་པའི་རྒྱན་གྱི་འགྲེལ་པ་མདོ་ལུགས་མ་ཞེས་བྱ་བ་ལས། སྐབས་དང་པོའི་ འགྲེལ་བའོ།། །། ༈ རྒྱུ་ལམ་ཤེས་ཀྱི་ཡན་ལག་རྒྱས་པར་བཤད་པ། ༈ གཉིས་པ་ལམ་ཤེས་ཀྱི་ཡན་ལག་རྒྱས་པར་བཤད་པ་ལ། ལམ་ཤེས་ཀྱི་ཡན་ལག་ དང་། ཡན་ལག་ཅན་གྱི་ལམ་ཤེས་སོ། །དང་པོ་ནི། སངས་རྒྱས་ཀྱི་འོད་ཀྱི་ལྷ་རྣམས་ཀྱི་ འོད་ཟིལ་གྱིས་མནན་པའི་དགོས་པ་ནི། འཁོར་དུ་འདུས་པའི་ལྷ་རྣམས་བླ་མེད་བྱང་ཆུབ་ཏུ་ སེམས་བསྐྱེད་པའི་སྣོད་དུ་རུང་བར་བྱ་བའི་ཕྱིར་རོ། །དེའི་ཕྱིར་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་རང་ བཞིན་གྱི་འོད་ཀྱིས་ལྷ་རྣམས་ཀྱི་ལུས་ཀྱི་འོད་མོག་མོག་པོར་ཟིལ་གྱིས་མནོན་པར་མཛད་ དོ། །དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་འོད་ནི་བཅོ

【現代漢語翻譯】 即使所有眾生同時聚集並安住於三智（sarvākārajñatā，一切相智；mārgajñatā，道智；jñānajñatā，基智），也能毫無障礙地開啟無量眾生的智慧。無勤是指，在那個大乘的境界中，眾生也是無所執著的。對於這個大乘來說，一切遍凈的法，從任何地方都不會產生，也不會去往任何地方而停止。因為沒有任何事物可以安住，所以沒有動搖。因此，沒有來去安住的勤作。無邊是指，對於這個大乘來說，沒有先前和後來的邊際，也沒有中間的事物，因為沒有執著，所以是勝義諦的三時平等性。因此，是超越一切邊際的決定性出離的自性。獲得是指，過去、未來和現在出現的佛和菩薩們，通過修學這個三時平等性的大乘，而獲得、將要獲得和令他人獲得一切智智（sarvākārajñatā，一切相智），這就是成為獲得之相的決定性出離的自性。一切智智是指，證悟出離的體性，即大乘自性的色等一切法，就是了知色等一切法的體相本身。對於具有所緣之道的證悟來說，道就是先前所顯示的大乘體性，通過陀羅尼（dhāraṇī，總持）之門，無論是十八不共法中的哪一個，都是如此。而成為那個道之體性的六度（pāramitā，波羅蜜多），以及不以三輪（作者，行為，對像）進行分別的智慧，就是具有所緣之道的決定性出離。因為不執著三輪的智慧，能夠完全清凈菩提道上執著三輪的垢染。因此，應當了知，像這樣具有八種體性的大乘，就是決定性出離的證悟。 《般若波羅蜜多（Prajñāpāramitā，波羅蜜多）教授論著——現觀莊嚴論》的釋疏，經部宗的解釋，第一品釋疏完畢。 宣說作為因的道智之支分 宣說作為因的道智之支分。第二，詳細解釋道智的支分，分為道智的支分和具有支分的道智。第一部分是：諸佛的光芒壓倒其他天神的光芒的必要性，是爲了使聚集的諸天成為能夠生起無上菩提心（anuttarā-samyak-saṃbodhi-citta，無上正等菩提心）的法器。因此，如來（Tathāgata，如來）自性的光芒，壓倒了諸天身體的光芒，使其變得黯淡。如來的光芒是...

【English Translation】 Even if all sentient beings gather together and abide in the three wisdoms (sarvākārajñatā, mārgajñatā, jñānajñatā) simultaneously, it can open the wisdom of countless sentient beings without any hindrance. Effortlessness means that in the state of that Mahāyāna, sentient beings are also without attachment. For this Mahāyāna, all the completely pure dharmas do not arise from anywhere, nor do they cease by going anywhere. Because there is no object to abide in, there is no wavering. Therefore, there is no effort of coming, going, and abiding. Boundlessness means that for this Mahāyāna, there is no beginning or end, and no middle object, because there is no attachment, it is the equality of the three times of the ultimate truth. Therefore, it is the nature of definitive liberation that transcends all boundaries. Attainment means that the Buddhas and Bodhisattvas who have appeared in the past, future, and present, by studying this Mahāyāna of the equality of the three times, attain, will attain, and cause others to attain all-knowing wisdom (sarvākārajñatā), which is the nature of definitive liberation that becomes the characteristic of attainment. All-knowing wisdom means that realizing the nature of liberation, that is, knowing all dharmas such as form of the nature of Mahāyāna, is knowing all aspects of form and so on themselves. For the realization with the object of the path, the path is the nature of Mahāyāna previously shown, through the door of dhāraṇī, whichever of the eighteen unshared dharmas it is. And the six perfections (pāramitā) that become the nature of that path, and the wisdom that does not discriminate in the three wheels (agent, action, object), is the definitive liberation with the object of the path. Because the wisdom that does not cling to the three wheels can completely purify the defilements of clinging to the three wheels on the path to enlightenment. Therefore, it should be known that the Mahāyāna, which has eight natures in this way, is the realization of definitive liberation. The commentary on the 'Ornament of Clear Realization,' a treatise on the instructions of the Prajñāpāramitā, according to the Sutra system, the commentary on the first chapter is complete. Explanation of the branch of the path wisdom as the cause Explanation of the branch of the path wisdom as the cause. Second, the branch of path wisdom is explained in detail, divided into the branch of path wisdom and the path wisdom with branches. The first part is: The necessity of the light of the Buddhas overwhelming the light of other gods is to make the assembled gods into vessels capable of generating the unsurpassed bodhicitta (anuttarā-samyak-saṃbodhi-citta). Therefore, the light of the Tathāgata's own nature overwhelms the light of the bodies of the gods, making it dim. The light of the Tathāgata is...

---

ས་མ་མ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རང་བཞིན་གྱི་འོད་དོ། །ལྷ་ རྣམས་ཀྱི་འོད་ནི་སྔོན་གྱི་ལས་ཀྱིས་སྒྲུབ་པ་བཅོས་མའི་རང་བཞིན་ནོ། །བྱང་ཆུབ་སེམས་ དཔའ་པའི་ལམ་ཤེས་སུ་གྱུར་པའི་ཤེར་ཕྱིན་ཉན་པ་དང་སྒོམ་པའི་སྣོད་དུ་རུང་བའི་ཡུལ་ནི་ 1-480 བླ་མེད་བྱང་ཆུབ་ཏུ་སེམས་བསྐྱེད་པ་ཉིད་དུ་ངེས་པའོ། །ལམ་ཤེས་པ་ཉིད་ཀྱི་ཐེག་པ་གསུམ་ ཆར་གྱི་ཡོན་ཏན་བསྡུས་པའི་ཕྱིར་ཐེག་པ་གསུམ་ཆར་ལ་ཁྱབ་པ་ཡིན་ནོ། །ལམ་ཤེས་དེའི་ངོ་ བོའི་རང་བཞིན་ནི། ཉོན་མོངས་རྟགས་དང་མཚན་མ་དང་། །ཞེས་སོགས་ངོ་བོ་ཉིད་ཀྱི་མཚན་ ཉིད་དུ་བསྟན་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་སྐབས་འདི་ཉིད་དུའང་མོས་སྤྱོད་ཀྱི་ས་ནས་བཟུང་སྟེ་མཐོང་ སྒོམ་གྱི་ལམ་རིམ་གྱིས་སྟོན་པར་འགྱུར་བ་དག་གོ །ལམ་ཤེས་དེའི་བྱེད་ལས་ནི། ཕན་པ་ དང་བདེ་བ་དང་སྐྱོབ་པ་དང་། ཞེས་སོགས་བྱེད་པའི་མཚན་ཉིད་འཇིག་རྟེན་གྱི་དོན་སྒྲུབ་པར་ མཛད་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་ཉིད་ཡིན་ནོ། ། གཉིས་པ་ལ་གསུམ། ཉན་ཐོས། རང་རྒྱལ། བྱང་སེམས་ཀྱི་ལམ་ཞེས་སོ། །དང་པོ་ལ་ གཉིས། འབྲས་བུ་ལམ་ཤེས་ཀྱི་རང་བཞིན། རྒྱུ་ངེས་འབྱེད་ཆ་མཐུན་ནོ། །དང་པོ་ནི་དེ་ལྟ་ བུའི་ཐེག་དམན་གྱི་ལམ་དེ་དག་ཀྱང་ཐེག་གསུམ་གྱི་ལམ་ལ་མཁས་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར། སྦྱོར་ བ་སེམས་བསྐྱེད་ཀྱི་ཀུན་ནས་བླངས། དངོས་གཞི་ཅིར་ཡང་མི་དམིགས་པར་རྟོགས་པའི་ ཤེས་རབ་ཀྱིས་ཟིན་པ། རྗེས་དགེ་བ་བྱང་ཆུབ་ཏུ་བསྔོ་བ་དང་བཅས་པའི་སྒོ་ནས་ཉན་རང་གི་ ལམ་ཡོན་ཏན་ཡར་ལྡན་དུ་ཤེས་པར་བྱའོ། །དེ་ཡང་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་ལམ་ཤེས་པ་ཉིད་ ཀྱི་ངང་ཚུལ་ལམ་བདག་ཉིད་གང་ཡིན་པ་དེ་ལ་ནི་འཕགས་པའི་བདེན་པ་བཞི་དག་གི་རྣམ་པ་ རྣམས་དངོས་པོར་མི་དམིགས་པའི་སྒོ་ནས་ནི། ཉན་ཐོས་ཀྱི་ལམ་འདི་བསྡུས་པར་ཤེས་པར་ བྱའོ། ། གཉིས་པ་ནི། དེ་ཡང་འཕགས་པ་ཉན་ཐོས་ཀྱི་ལམ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ལམ་ཤེས་ ཀྱི་བསྡུས་པ་ལ་གཟུགས་ལ་སོགས་པ་སྟོང་པའི་ཕྱིར་རོ། ། གཟུགས་ནས་བྱང་ཆུབ་སེམས་ དཔའི་བར་གྱིས་སྟོང་པ་ཉིད་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་གཉིས་སུ་མེད་ཅིང་གཉིས་སུ་བྱར་མེད་དེ། ཞེས་པ་ནི་སྟོང་པ་ཉིད་རྣམ་དབྱེར་མེད་པ་ཡིན་ནོ། །དེ་ལྟར་གསུངས་པ་དེས་དྲོ་བ་བསྟན་ཏོ། 1-481 །ཀུན་བཏགས་པའི་གཟུགས་ནི་གཟུགས་ལ་སོགས་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་དུ་མེད་ཅིང་། དེ་དག་གི་ སྟོང་པ་ཉིད་གཅིག་པའི་ཆོས་དབྱིངས་ཉིད་དུ་གནས་པའི་ཡེ་ཤེས་ནི་དྲོད་ཡིན་ནོ། ། གཟུགས་ སོགས་དེ་དག་མི་དམིགས་པར་བསྟན་པས་རྩེ་མོར་གྱུར་པ་དག་ཏུ་འདོད་པ་དེ་བསྟན་ནོ། །དེ་ ཉིད་ནི་དངོས་པོའི་གཟུགས་སོགས་མི་དམིགས་པའི་ཚུལ་གྱིས། དེ་བཞིན་ཉིད་དུ་གནས་ པའི་ཡེ་ཤེས་སོ། །གཟུགས་སོགས་དེ་ལ་རྟག་ཅེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའི་ཚུལ་གྱིས་གནས་པ་ བཀག་པས་བཟོད་པ་ཆུང་འབྲིང་ཆེན་པོ་རྣམས་བསྟན་ཏེ། དེ་ཉིད

【現代漢語翻譯】 因為不是世俗的，所以是自性光明。諸天（deva）的光是以前世的業力所成就的，是虛假的自性。菩薩（bodhisattva）的道，成為通達般若波羅蜜多（prajnaparamita）的堪能之器，其所緣境必定是發起無上菩提心（anuttara-samyak-sambodhi-citta）。通達道本身就涵蓋了三乘（triyana）的功德，因此遍及三乘。通達道的體性的自性是：『煩惱（klesha）、相和特徵』等等，凡是所說的體性的特徵，在這個時候，也從意樂行持的階段開始，逐漸地顯示見道（darshana-marga）和修道（bhavana-marga）的次第。通達道的作用是：『利益、安樂和救護』等等，凡是所說的作用的特徵，就是成辦世間利益。 第二部分分為三類：聲聞（shravaka）道、緣覺（pratyekabuddha）道、菩薩道。第一部分分為兩類：果，通達道的自性；因，抉擇分（nirvedha-bhagiya）的順品。第一類是，爲了精通三乘之道，也要了解小乘之道，通過發菩提心的加行（prayoga），以不執著任何事物的智慧（prajna）為主體，以及迴向菩提的後行（prstha），來了解聲聞和緣覺之道的殊勝之處。也就是說，菩薩通達道的體性，就包含了以不執著于諸法的方式來了解四聖諦（arya-satya）的形態，從而瞭解聲聞之道。 第二類是，聲聞之道被菩薩道所涵蓋，是因為色（rupa）等是空性的緣故。從色到菩薩之間的空性，是無二無別的，這說明了空性是無差別的。這樣說就顯示了暖位（ushmagata）。所假立的色等，在色等的自性中是不存在的，而它們的空性存在於同一法界（dharmadhatu）中的智慧就是暖位。顯示了不執著於色等，就顯示了頂位（murdhan）。這本身就是以不執著於事物之色的方式，安住于真如（tathata）的智慧。通過遮止以常等方式安住於色等，就顯示了下、中、上三忍位（kshanti）。這本身...

【English Translation】 Because it is not mundane, it is the light of self-nature. The light of the gods (deva) is achieved by past karma and is of a false nature. The path of a Bodhisattva (bodhisattva), becoming a vessel capable of understanding Prajnaparamita (prajnaparamita), its object of focus is definitely the generation of the unsurpassed Bodhicitta (anuttara-samyak-sambodhi-citta). Understanding the path itself encompasses the merits of the three vehicles (triyana), therefore it pervades all three vehicles. The nature of the essence of understanding the path is: 'Afflictions (klesha), signs, and characteristics,' etc., whatever is said to be the characteristic of the essence, at this time, also from the stage of intentional practice, gradually reveals the stages of the Path of Seeing (darshana-marga) and the Path of Cultivation (bhavana-marga). The function of understanding the path is: 'Benefit, happiness, and protection,' etc., whatever is said to be the characteristic of the function, is to accomplish the benefit of the world. The second part is divided into three categories: the path of the Shravaka (shravaka), the path of the Pratyekabuddha (pratyekabuddha), and the path of the Bodhisattva. The first part is divided into two categories: the result, the nature of understanding the path; the cause, the favorable qualities of the preparatory stage (nirvedha-bhagiya). The first category is that in order to be proficient in the paths of the three vehicles, one must also understand the paths of the lesser vehicle, through the preliminary practice (prayoga) of generating Bodhicitta, with wisdom (prajna) that does not cling to anything as the main body, and the subsequent practice (prstha) of dedicating to Bodhi, to understand the excellence of the paths of the Shravaka and Pratyekabuddha. That is to say, the nature of the Bodhisattva's understanding of the path includes understanding the forms of the Four Noble Truths (arya-satya) in a way that does not cling to phenomena, thereby understanding the path of the Shravaka. The second category is that the path of the Shravaka is encompassed by the Bodhisattva's understanding of the path because form (rupa) and so on are empty. The emptiness from form to the Bodhisattva is non-dual and indivisible, which indicates that emptiness is undifferentiated. Saying this shows the stage of warmth (ushmagata). The imputed form, etc., does not exist in the nature of form, etc., and the wisdom in which their emptiness resides in the same Dharmadhatu (dharmadhatu) is the stage of warmth. Showing non-attachment to form, etc., shows the peak stage (murdhan). This itself is the wisdom that abides in Suchness (tathata) in a way that does not cling to the form of things. By preventing abiding in form, etc., in ways such as permanence, the lesser, medium, and greater stages of forbearance (kshanti) are shown. This itself...

---

་ནི་རྟག་པ་ལ་སོགས་པའི་ ངོ་བོར་མི་གནས་པའི་ཚུལ་གྱིས་ཡོངས་སུ་གྲུབ་པ་ཉིད་དུ་གནས་པའི་ཡེ་ཤེས་སོ། །ས་ཆུ་དག་ ལས་བརྩམ་ནས་ནི། མི་དམིགས་པའི་ཚུལ་གྱིས་མི་གནས་པ་རྒྱས་པར་བསྟན་པ་ཡིན། ཆོས་ ཀྱི་མཆོག་ཏུ་གྱུར་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་ཉིད་བཤད་དོ། །དེ་ཉིད་སྤྱི་ལ་ཡང་ངོ་བོར་མི་རྟོག་པའི་ ཚུལ་གྱིས། ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་ཉིད་དུ་གནས་པའི་ཡེ་ཤེས་སོ། །དམིགས་མེད་ཀྱི་སྤྱོད་པ་ལ་ སློབ་པའི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་དམིགས་པའི་ཚུལ་གྱིས་ཅི་ལ་ཡང་གནས་སུ་མི་རུང་བ་ཅིའི་ ཕྱིར་ཞེ་ན། ཤེས་བྱ་ཐམས་ཅད་ཀྱི་གནས་ལུགས་ཇི་ལྟར་ཡིན་པ་ལྟར་རྟོགས་པ་བརྗོད་པའི་ སངས་རྒྱས་ཀྱི་བླ་མེད་བྱང་ཆུབ་མངོན་པར་རྫོགས་པར་སངས་རྒྱས་པ་སྟེ། ཐུགས་སུ་ཆུད་ ཅིང་མཁྱེན་ནས་དམིགས་པའི་ཚུལ་གྱི་གནས་སུ་རུང་བའི་ཆོས་རྣམས་གཤིས་ལ་མ་གྲུབ་པ་ ཉིད་ཀྱིས་རྣམ་པར་མ་གཟིགས་པ་དེའི་ཕྱིར་རོ། ། གཉིས་པ་རང་རྒྱལ་གྱི་ལམ་ཤེས་ལ། ཉན་ཐོས་ལས་ཟབ་པར་བསྟན་པ། དེ་བྱང་སེམས་ ཀྱི་ལམ་གྱི་བསྡུས་ཚུལ་དངོས་སོ། །དང་པོ་ལ་དངོས་དང་། དེའི་རྟགས་གྲུབ་པ་གཉིས་ལས། དང་པོ་ནི། དཔེ་བཞིའི་སྟོན་པ་པོ་དང་། ཉན་པ་པོ་ལ་སོགས་པར་ཡེ་ཤེས་ལ་སྣང་ཡང་དེ་དང་ དེའི་དངོས་པོ་མེད་པས་སུས་ཀྱང་བཤད་པ་དང་། ཉན་པ་དང་ཐོས་པ་དང་། ཤེས་པ་མེད་པའི་ ཕྱིར་རང་བྱུང་བདག་ཉིད་ཀྱིས་སྲིད་པ་ཐ་མ་ལ་སློབ་དཔོན་མེད་པར་སྔོན་གོམས་པའི་དབང་ 1-482 གིས་སྤྲུལ་པ་དང་། རྨི་ལམ་ལ་སོགས་པའི་སྣང་བ་ལྟར་སྟོན་པ་པོ་ལ་སོགས་པར་ཡེ་ཤེས་ལ་ ཤར་བའི་ཚུལ་གྱིས་རྟོགས་པའི་ཕྱིར་སྲིད་པ་ཐ་མའི་ལུས་ཐོབ་ཅིང་། དགྲ་བཅོམ་པ་མངོན་དུ་ བྱེད་པ་ན། སློབ་དཔོན་གཞན་གྱི་དགྲ་བཅོམ་པ་དང་བཅས་པའི་ཆོས་སྟོན་པ་ཡང་མི་དགོས་ པར་རྟོགས་པ་ཡིན་པས། བསེ་རུ་ལྟ་བུའི་ཡེ་ཤེས་ནི། ཉན་ཐོས་ཀྱི་སློབ་དཔོན་གཞན་གྱི་སྒྲའི་ རྐྱེན་ལ་ལྟོས་པའི་ཡེ་ཤེས་ལས་ཟབ་པ་ཉིད་དུ་སྟོན་པར་བརྗོད་ཅིང་བསྟན་ཏེ། དེ་ལ་དྲན་པ་ ཉེར་བཞག་ལ་སོགས་པ་གང་དང་གང་ཡིན་པའི་ཆོས་ཀྱི་དོན་ནི་རྨི་ལམ་བཞིན་དུ་སྟོན་པ་ པོར་སྣང་བའི་གང་ཟག་གང་དང་གང་ལ་དེས་ཇི་ལྟ་ཇི་ལྟ་བུར་ཉན་པ་པོའི་གང་ཟག་ཏུ་འདོད་ པར་བྱེད་བྱ་བ་ནི། སྟོན་པ་པོར་སྣང་བའི་གང་ཟག་དེ་དང་དེ་ལ་ཆོས་ཀྱི་དོན་དེ་དང་དེ་སྟོན་ པའི་སྒྲའི་དངོས་པོ་མེད་ཀྱང་། སྟོན་པ་དང་ཉན་པར་སྣང་བ་དེ་སྒྱུ་མའི་སྐྱེས་བུ་དང་སྤྲུལ་པ་ལྟ་ བུར་བསམ་དུ་ལྟ་བུའི་ཡེ་ཤེས་ལ་སྣང་བའི་ཚུལ་གྱིས་རྟོགས་སོ། །སྒྲ་མེད་ཀྱང་དེ་དེ་ལྟར་སྣང་ ཞེས་གསུངས་པའི་ཕྱིར་རོ། ། གཉིས་པ་ནི། དེ་བས་ན་ཕྱི་གཟུང་བ་རང་བཞིན་མེད་པར་མངོན་སུམ་གྱི་རྟོགས་པས་ གཟུང་དོན་གྱི་རྟོགས་པ་སྤོང་པའི་ཕྱིར་དང་། ཕྱིའི་ཡུལ་གཟུང་བར་བྱས་པར་འཛིན་པའི་ འཛིན་པ་མེད་ཀྱང་

【現代漢語翻譯】 那是安住于以不執著于常等自性的方式完全成就的智慧。從地、水等開始，以不執著的方式廣泛地展示了不住留。所說的就是那至上的法。那本身也以不執著于自性的方式，是安住於法界本身的智慧。如果學習無所緣的行持的菩薩以執著的方式安住于任何事物都是不行的，為什麼呢？因為如實通達一切所知的事物的實相，就是證得無上圓滿菩提的佛陀，心中領悟並了知，由於以執著的方式可以安住的諸法在自性上是不成立的，所以不會去觀察。 第二，瞭解自生智之道，比聲聞更深奧。那是菩薩道的扼要概括。第一部分分為正文和成立的標誌兩部分。第一部分是：導師和聽眾等在智慧中顯現，但由於沒有那些事物，所以沒有任何人說法、聽法、聞法和知法，因此，自生者在最後有中，無需導師，憑藉先前的習氣，如幻化和夢境等顯現一樣，以導師等在智慧中顯現的方式證悟，因此獲得最後有的身體，並在證得阿羅漢果時，也不需要其他導師宣說包括阿羅漢在內的法，就能證悟。因此，如犀牛角般的智慧，被說成並被證明比依賴於聲聞的導師的語言條件的智慧更深奧。其中，無論是念住等任何法義，都如夢境般，對於顯現為導師的任何補特伽羅，他如何看待聽眾的補特伽羅呢？對於顯現為導師的那個補特伽羅，即使沒有宣說那個法義的語言的實體，但顯現為說法和聽法，就像幻化的人和化身一樣，以在智慧中顯現的方式來理解。因為經中說，即使沒有聲音，也會那樣顯現。 第二部分是：因此，由於以現量證悟外境無自性，從而捨棄了所取境的證悟，並且即使沒有執著于外境為所取境的執著。

【English Translation】 That is the wisdom that abides in the state of being fully accomplished in a manner that does not dwell on the nature of permanence, etc. Starting with earth, water, etc., the non-abiding is extensively shown in a manner of non-fixation. What is being spoken of is that which is the supreme Dharma. That itself, in a manner of not conceptually grasping its essence, is the wisdom that abides in the very realm of Dharma. If a Bodhisattva who trains in conduct without object of fixation cannot abide in anything in a manner of fixation, why is that? Because realizing how the state of all knowable things is, is the complete and perfect enlightenment of the Buddha, who expresses it, having understood and known in his heart, since the dharmas that can abide in a manner of fixation are not established in their nature, therefore he does not see them as such. Secondly, understanding the path of self-arisen wisdom is deeper than that of the Shravakas. That is the concise summary of the Bodhisattva path. The first part has two sections: the actual topic and the proof of it. The first is: although the teacher and the listener, etc., appear in wisdom, since those things do not exist, no one teaches, listens, hears, or knows. Therefore, in the last existence, the self-born one, without a teacher, due to the power of previous habits, realizes in the manner that the teacher, etc., appear in wisdom, like apparitions and dreams. Therefore, having obtained the body of the last existence, when actualizing Arhatship, one does not need another teacher to teach the Dharma, including Arhatship, but realizes it oneself. Therefore, the wisdom like a rhinoceros horn is said to be and shown to be deeper than the wisdom that relies on the verbal conditions of another Shravaka teacher. In that, whatever the meaning of the Dharma is, such as mindfulness, etc., like a dream, whatever the person who appears as the teacher, how does he regard the person of the listener? For that person who appears as the teacher, even though there is no actual sound of teaching that Dharma meaning, the appearance of teaching and listening is understood in the manner that it appears in wisdom, like an illusory person and an emanation. Because it is said that even without sound, it appears that way. The second part is: Therefore, since the direct realization of external objects is without inherent existence, thereby abandoning the realization of the object of grasping, and even though there is no grasping that grasps the external object as something to be grasped.

---

། ནང་གི་སེམས་ཉིད་ཐོག་མེད་ནས་རྒྱུན་མ་ཆད་པར་གནས་པ་དེ་ཉིད་ སྣ་ཚོགས་སུ་འཆར་བའི་སྒོ་ནས་དེ་མེད་པར་མ་རྟོགས་པའི་འཛིན་པའི་རྟོགས་པ་མི་སྤོངས་ པའི་ཕྱིར་རང་གི་བརྟེན་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་ལམ་གྱི། བསེ་རུ་ལྟ་བུའི་ལམ་དེ་གདམ་པར་ གཟུགས་སོགས་སྟོང་པར་རྟོགས་པས་གཟུང་དོན་རྟོག་པ་སྤོངས་ཕྱིར་དང་། ཀུན་རྫོབ་ཏུ་ཐེག་ གསུམ་བསྟན་ཞིང་ཐེག་པ་སོ་སོའི་སྒོ་ནས་བྱེད་པ་པོའི་ཆོས་སུ་འཛིན་པ་ཡོད་པའི་འཛིན་པ་ མི་སྤོངས་བ་མི་དམིགས་པའི་ཚུལ་གྱིས་ཡང་དག་པར་བསྡུས་པར་ཤེས་པར་བྱའོ། ། གསུམ་པ་ལ་གཉིས། མཐོང་ལམ་ཤེས་པ་ཕན་ཡོན་དང་བཅས་པ་དང་། སྒོམ་ལམ་ཤེས་ 1-483 པ་བྱེད་ལམ་དང་བཅས་པའོ། །དང་པོ་ལ་གཉིས། རྒྱུ་ངེས་འབྱེད་ཆ་མཐུན་དང་། འབྲས་བུ་ མཐོང་ལམ་དངོས་སོ། །དང་པོ་ནི། རྟགས་པ་ཀུན་རྫོབ་དང་ཆོས་ཉིད་དོན་དམ་གཉིས་ལ་ སྒྲོ་བསྐུར་དང་བྲལ་བས། དེ་དག་རྟག་པ་ཙམ་དང་ཆོས་ཉིད་གཉིས་མི་འགལ་བར་སྟོན་པའི་ རྣམ་པ་ནི་གྲོལ་བར་འགྱུར་བ་བསྟན་ཏོ། །རྩེ་མོར་གྱུར་པ་ནི། གཟུགས་ལ་སོགས་པ་དོན་ དམ་པར་འཕེལ་འགྲིབ་མེད་པས་འཕེལ་འགྲིབ་ཀྱི་ཕྱིར་དུ། མི་སློབ་པ་ཕྱིར་ཆེ་བ་བསྟན་ ཏོ། ། གཟུགས་སོགས་ནང་སྟོང་པ་ཉིད་ཀྱི་དོན་དང་ལས་སོགས་པའི་སྒྲས་ཕྱི་སྟོང་པ་ཉིད་ཀྱི་ ཕྱིར། ཞེས་སོགས་དང་། གཟུགས་སོགས་མི་འཛིན་པའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་པས་བཟོད་པ་བསྟན་ ཏོ། །གཟུགས་སོགས་ངོ་བོ་ཉིད་མེད་པའི་ཕྱིར་གཟུགས་སོགས་སྐྱེ་བ་དང་སོགས་པའི་སྒྲས་ འགགས་པ་དང་། བླང་དོར་ཉོན་མོངས་རྣམ་བྱང་དང་། འཕེལ་འགྲིབ་མེད་པའི་རྣམ་པ་ཅན་ གྱི་ཡེ་ཤེས་བསྟན་པ་ནི་ཆོས་ཀྱི་མཆོག་གོ །མདོར་བསྡུ་ནི། དྲོད་སོགས་བཞི་པོའི་དོན་ཡང་། བདེན་གཉིས་ལ་སྒྲོ་བསྐུར་མེད་པའི་ཡེ་ཤེས་དང་ཞེས་སོ། །གཉིས་པ་ལ་མདོར་བསྟན་པ་ དང་། རྒྱས་པར་བཤད་པའོ། །དང་པོ་ནི་སྡུག་བསྔལ་གྱི་བདེན་པ་དང་། འགོག་ལམ་གྱི་ བདེན་པ་ལ། ཆོས་ཤེས་པའི་བཟོད་པ་དང་། ཆོས་ཤེས་པ་དང་། རྗེས་སུ་ཤེས་པའི་བཟོད་པ་ དང་། རྗེས་སུ་ཤེས་པ་སྐད་ཅིག་མའི་རྣམ་པ་བཞི་བཞིའི་བསྟན་པ་ཡིས། ལམ་ཤེས་པ་ཉིད་ ཀྱི་བདག་ཉིད་ལ་མཐོང་བའི་ལམ་སྐད་ཅིག་སྐད་ཅིག་མའི་བཅུ་དྲུག་ཕན་ཡོན་དང་བཅས་ པ་འདི། ཚེ་འདི་དང་ཕྱི་མའི་ཡོན་ཏན་དེ་ལྟ་བུ་དག་ཐོབ་པར་འགྱུར་བའི་བར་གྱིས་བཤད་ དོ། །གཉིས་པ་ལ། སྡུག་བསྔལ་ཆོས་ཤེས་པའི་བཟོད་པ་ནི། དེ་བཞིན་ཉིད་དང་ཡང་དག་ ཕན་ཚུན་གཅིག་ལ་གཅིག་གཉིས་སུ་མེད་པ་ལ་བརྟེན་པ་དང་། བརྟེན་པའི་དངོས་པོ་མེད་ པའི་ཕྱིར། ངོ་བོ་ཐ་དད་པའི་རྣམ་གྲངས་ཁས་མི་ལེན་པའི་ཡེ་ཤེས་དང་། ཡུལ་ཆོས་ཉིད་ཀྱི་ གཟུགས་སོགས་ཕྱེ་བའི་ཕྱིར། ཡུལ་ཅན་སྡུག་བསྔལ་ལ་ཆོས་ཤེས་པ་ནི་ཆེ་བའི་ཡེ་ཤེས་དང་། 1-484 ཡུལ་ཆོས་ཉིད་ཀྱི་གཟུགས་སོགས་ཚད་མ

【現代漢語翻譯】 由於內在的自性從無始以來就持續存在，並且以各種方式顯現，因此，爲了不捨棄因不認識到它不存在而產生的執著，應當選擇依靠自己的菩提心之路，即如珊瑚般的道路。通過認識到色等為空性，從而捨棄對所取之義的執著。並且，在世俗諦中宣說了三乘，由於各個乘都有執著于作者之法的執著，因此，要知道通過不執著的方式，可以正確地概括它們。 第三部分分為兩部分：證悟道（mthong lam）的智慧及其利益，以及修道（sgom lam）的智慧及其修行方法。第一部分分為兩部分：因——抉擇分（nges 'byed cha mthun），以及果——真實的證悟道。 第一部分是：對於世俗諦和法性真諦（chos nyid don dam）二者，沒有增損，因此，所顯示的那些恒常不變的事物和法性二者並不矛盾的狀態，就是解脫。成為頂峰的是：由於色等在勝義諦中沒有增減，因此，爲了增減的緣故，顯示了不再需要學習的偉大之處。由於色等是內空性的意義，並且通過業等詞語表示外空性，等等。以及，由於不執著於色等，因此顯示了安忍。由於色等沒有自性，因此，色等的生起，以及通過'等'字表示的止滅，以及取捨、煩惱、清凈、增減都沒有的狀態的智慧，就是法的殊勝。簡而言之，四暖相（drod sogs）的意義也是，對於二諦沒有增損的智慧，等等。 第二部分分為簡要說明和詳細解釋。第一部分是關於苦諦和滅道諦，通過對四種剎那（skad cig ma）狀態的闡述，即法智忍（chos shes pa'i bzod pa）、法智（chos shes pa）、類智忍（rjes su shes pa'i bzod pa）和類智（rjes su shes pa），證悟道本身具有十六種剎那，以及其利益，這些都在講述今生和來世能夠獲得如此功德之間。 第二部分是關於苦諦的法智忍：依靠真如（de bzhin nyid）和真實，它們相互之間不是二元的，並且由於沒有所依靠的事物，因此，不接受本體是不同的名稱的智慧。並且，由於區分了境——法性的色等，因此，境——苦諦的法智是偉大的智慧。

【English Translation】 Because the inner nature has existed continuously from beginningless time and manifests in various ways, therefore, in order not to abandon the clinging that arises from not recognizing its non-existence, one should choose to rely on one's own Bodhicitta path, which is like a coral path. By realizing that form and so on are emptiness, thereby abandoning the clinging to the meaning of what is grasped. And, in the relative truth, the three vehicles are taught, and because each vehicle has clinging to the dharma of the agent, therefore, one should know that through the way of non-clinging, they can be correctly summarized. The third part is divided into two parts: the wisdom of the Path of Seeing (mthong lam) and its benefits, and the wisdom of the Path of Meditation (sgom lam) and its practice methods. The first part is divided into two parts: the cause—the preparatory stage of liberation (nges 'byed cha mthun), and the result—the actual Path of Seeing. The first part is: For both the relative truth and the Dharma-nature ultimate truth (chos nyid don dam), there is no addition or subtraction, therefore, the state where those constant things and Dharma-nature do not contradict each other, which is shown, is liberation. What becomes the peak is: Because form and so on have no increase or decrease in the ultimate truth, therefore, for the sake of increase and decrease, the greatness of no longer needing to learn is shown. Because form and so on are the meaning of inner emptiness, and through the words of karma and so on, outer emptiness is expressed, and so on. And, because of not clinging to form and so on, endurance is shown. Because form and so on have no self-nature, therefore, the arising of form and so on, and the cessation indicated by the word 'etc.,' and the wisdom of the state of no taking and abandoning, afflictions, purification, increase and decrease, is the excellence of Dharma. In short, the meaning of the four heats (drod sogs) is also, the wisdom without addition or subtraction to the two truths, and so on. The second part is divided into a brief explanation and a detailed explanation. The first part is about the truth of suffering and the truth of cessation and path, through the explanation of the four momentary (skad cig ma) states, namely, the forbearance of the knowledge of Dharma (chos shes pa'i bzod pa), the knowledge of Dharma (chos shes pa), the forbearance of subsequent knowledge (rjes su shes pa'i bzod pa), and the subsequent knowledge (rjes su shes pa), the Path of Seeing itself has sixteen moments, and its benefits, these are all being told between the attainment of such merits in this life and the next. The second part is about the forbearance of the knowledge of Dharma of the truth of suffering: relying on Suchness (de bzhin nyid) and truth, they are not dual to each other, and because there is no object to rely on, therefore, the wisdom that does not accept that the essence is different names. And, because the object—the Dharma-nature's form and so on—is distinguished, therefore, the object—the knowledge of Dharma of suffering—is great wisdom.

---

ེད་པའི་ཕྱིར། ཡུལ་སྡུག་བསྔལ་ལ་རྗེས་སུ་ཤེས་ པའི་བཟོད་པ་ཚད་མེད་པ་དང་། ཡུལ་ཆོས་ཉིད་ཀྱི་གཟུགས་སོགས་དཔག་ཏུ་མེད་པའི་ཕྱིར། ཡུལ་ཅན་སྡུག་བསྔལ་ལ་རྗེས་སུ་ཤེས་པ་དཔག་ཏུ་མེད་པའི་ཡེ་ཤེས་དེ་དེ་ལྟར་སྡུག་བསྔལ་ བདེན་པའི་སྐད་ཅིག་མ་བཞིས་སོ། །ཡུལ་ཆོས་ཉིད་ཀྱི་གཟུགས་སོགས་མཐའ་དང་དབུས་ མེད་པའི་ཕྱིར། ཡུལ་ཅན་ཀུན་འབྱུང་ལ་ཆོས་ཤེས་པའི་བཟོད་པ་མཐའ་མེད་པ་དང་། ཀུན་ འབྱུང་ལ་ཆོས་ཤེས་པ་ནི། ཆོས་སྐུའི་བདག་ཉིད་ཀྱི་སྦྱིན་སོགས་ནས། རྣམ་མཁྱེན་གྱི་བར་ གྱི་ངོ་བོར་གྱུར་པའི་ཤེར་ཕྱིན་དེར་གནས་ཤེས་སློབ་པའི་བྱང་སེམས་གཟུགས་སོགས་ཕུང་ པོ་ལ་སངས་རྒྱས་ཉིད་དུ་ངེས་པར་འཛིན་པའི་སྐབས་ཀྱི་ཡེ་ཤེས་སོ། །ཀུན་འབྱུང་ལ་རྗེས་ སུ་ཤེས་པའི་བཟོད་པ་ནི། བཟང་ངན་གྱི་དངོས་པོ་མེད་པས་གཟུགས་སོགས་ལ་བླང་བ་དང་ དོར་བ་མེད་པ་དང་། སོགས་པའི་སྒྲས་གཟུགས་སོགས་མི་འཛིན་མི་འདོར་བའི་ཚུལ་གྱིས་ རྣམ་མཁྱེན་ཉིད་ཡོངས་སུ་འཛིན་པའི་ཡེ་ཤེས་དང་། ཀུན་འབྱུང་ལ་རྗེས་སུ་ཤེས་པའི་སེམས་ ཅན་ཐམས་ཅད་ལ་བྱམས་སོགས་ཚད་མེད་བཞི་མི་དམིགས་པའི་ཚུལ་གྱི་སྒོམ་པས་མི་དང་ མི་མ་ཡིན་གྱི་གླགས་མི་རྙེད་པའི་ཡེ་ཤེས་སོ། །འགོག་པ་ཆོས་ཤེས་པའི་བཟོད་པ་ནི། མི་ དམིགས་པའི་ཚུལ་གྱིས་སྟོང་ཉིད་ཐམས་ཅད་སྒོམ་པས། གང་དུ་འདུག་ཀྱང་བག་ཚ་བའམ་ འཇིགས་པ་གང་ཡང་མེད་པའི་ཡེ་ཤེས་དང་། འགོག་པ་ཆོས་ཤེས་ནི། ཚེ་འདིའི་ཡོན་ཏན་གྱི་ ཕན་ཡོན་སེམས་ཅན་སྨིན་པ་དང་། སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཞིང་དག་པར་བྱེད་པ་ལ་སོགས་པ་དང་། བདུད་རིགས་རྣམས་ཀྱི་བསམ་ངན་ཞི་བར་བྱེད་པ་དང་། ཚེ་ཕྱི་མ་ལ་ཡང་སངས་རྒྱས་ཉིད་ནི་ ཐོབ་པར་བྱེད་པའི་ཡེ་ཤེས་དང་། འགོག་པ་རྗེས་བཟོད། སྦྱིན་སོགས་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཆོས་ རྣམས་ཡོངས་སུ་འཛིན་པས་རྣམ་པར་བྱང་བའི་ཆོས་ཀུན་ཡོངས་སུ་བསྡུས་པའི་ཡེ་ཤེས་དང་། འགོག་པ་ལ་རྗེས་སུ་ཤེས་པ་ནི། མུ་སྟེགས་ཅན་ལ་སོགས་པས་བྱས་པའི་ཉམས་ང་བའི་ 1-485 གནོད་པ་ཀུན་དང་། དུག་ནི་ནད་ལ་སོགས་པ་ནད་ཀུན་སེལ་བའི་ཡེ་ཤེས་སྟེ་བཞིའོ། །ལམ་ ལ་ཆོས་ཤེས་པའི་བཟོད་པ་ནི། གཟུགས་ནས་རྣམ་མཁྱེན་གྱི་བར་ངོ་བོར་འཛིན་པ་དང་། མྱ་ ངན་ལས་འདས་པའི་ངོ་བོར་འཛིན་པ་ཞི་བར་བྱེད་པའི་ཡེ་ཤེས་གང་ཡིན་པ་ཉིད་དང་། ལམ་ ཆོས་ཤེས་ནི་ཕྱོགས་བཅུའི་སངས་རྒྱས་རྣམས་ཀྱི་བསྲུང་བ་ལ་སོགས་པའི་སྒྲས། ཕྱི་རོལ་གྱི་ གནོད་པ་དང་། ནང་གི་ནད་ལ་སོགས་ལས་སྐྱབས་པ་དང་། ལུས་ཀྱི་བདེ་བ་སྒྲུབ་པ་དང་། ལམ་གྱི་རྗེས་བཟོད་ནི་སྲོག་མི་གཅོད་པ་ལ་སོགས་པ་དགེ་བ་བཅུ་དང་། སྦྱིན་པ་ལ་སོགས་པ་ རྣམ་པ་ཀུན་མཁྱེན་པའི་ཚུལ་ལ་ནི་བདག་ཉིད་གནས་ཏེ་སེམས་གཞན་དག་ཀྱང་དེ་ལ་འགོད་ པའི་ཡེ་ཤེས་དང་། ལམ་རྗེས་ཤེས་ནི། ཕར་ཕྱིན་དྲུག་ལ

【現代漢語翻譯】 因為境是苦，所以對苦有隨後的知解忍（Kṣānti）。因為境是法性之色等不可估量，所以有不可估量的知解。這種不可估量的知解，就是以苦諦的四剎那來認識苦的。因為境是法性之色等無邊無際，所以對集有知法忍是無邊無際的。對集有知解，是指安住於法身自性的佈施等，乃至遍知的自性的般若波羅蜜多，是學習的菩薩在色等蘊中確信自己是佛時的智慧。對集有隨後的知解忍，是指因為沒有好壞之物，所以對色等沒有取捨，以及通過『等』字，以不執取不捨棄色等的方式，完全執持遍知的智慧。對集有隨後的知解，是指對一切眾生以慈等四無量心不作意的方式進行禪修，從而使人和非人無法找到機會的智慧。對滅有知法忍，是指以不作意的方式修習一切空性，無論住在哪裡都沒有恐懼或害怕的智慧。對滅有知解，是指今生的功德利益能成熟眾生，清凈佛土等，平息魔類的惡意，來世也能獲得佛果的智慧。對滅有隨後的知解忍，是指通過完全執持佈施等佛法，完全包含清凈之法的智慧。對滅有隨後的知解，是指能消除外道等所造成的令人沮喪的損害，以及毒藥、疾病等一切疾病的智慧，共有四種。對道有知法忍，是指能平息執持色乃至遍知為自性，以及執持涅槃為自性的智慧。對道有知解，是指十方諸佛的守護等，通過『等』字，能從外在的損害和內在的疾病等中救護，成就身體的安樂。對道有隨後的知解忍，是指不殺生等十善業，以及佈施等一切遍知的方式，自己安住其中，也能使其他眾生安住其中的智慧。對道有隨後的知解，是指六度波羅蜜多。 因為境是苦，所以對苦有隨後的知解忍（Kṣānti）。因為境是法性之色等不可估量，所以有不可估量的知解。這種不可估量的知解，就是以苦諦的四剎那來認識苦的。因為境是法性之色等無邊無際，所以對集有知法忍是無邊無際的。對集有知解，是指安住於法身自性的佈施等，乃至遍知的自性的般若波羅蜜多，是學習的菩薩在色等蘊中確信自己是佛時的智慧。對集有隨後的知解忍，是指因為沒有好壞之物，所以對色等沒有取捨，以及通過『等』字，以不執取不捨棄色等的方式，完全執持遍知的智慧。對集有隨後的知解，是指對一切眾生以慈等四無量心不作意的方式進行禪修，從而使人和非人無法找到機會的智慧。對滅有知法忍，是指以不作意的方式修習一切空性，無論住在哪裡都沒有恐懼或害怕的智慧。對滅有知解，是指今生的功德利益能成熟眾生，清凈佛土等，平息魔類的惡意，來世也能獲得佛果的智慧。對滅有隨後的知解忍，是指通過完全執持佈施等佛法，完全包含清凈之法的智慧。對滅有隨後的知解，是指能消除外道等所造成的令人沮喪的損害，以及毒藥、疾病等一切疾病的智慧，共有四種。對道有知法忍，是指能平息執持色乃至遍知為自性，以及執持涅槃為自性的智慧。對道有知解，是指十方諸佛的守護等，通過『等』字，能從外在的損害和內在的疾病等中救護，成就身體的安樂。對道有隨後的知解忍，是指不殺生等十善業，以及佈施等一切遍知的方式，自己安住其中，也能使其他眾生安住其中的智慧。對道有隨後的知解，是指六度波羅蜜多。

【English Translation】 Because the object is suffering, there is subsequent knowledge-acceptance (Kṣānti) of suffering. Because the object is the nature of phenomena, such as form, which is immeasurable, there is immeasurable knowledge. This immeasurable knowledge is the understanding of suffering through the four moments of the truth of suffering. Because the object is the nature of phenomena, such as form, which is without beginning or end, there is endless knowledge-acceptance of the origin. Knowledge of the origin refers to the Prajñāpāramitā (Perfection of Wisdom) that abides in the nature of generosity, etc., of the Dharmakāya (Body of Dharma), up to the nature of omniscience. It is the wisdom of a Bodhisattva (Enlightenment Being) who is learning, when they are certain that they themselves are Buddhas in the aggregates such as form. Subsequent knowledge-acceptance of the origin refers to the wisdom of completely holding onto omniscience by not grasping or abandoning form, etc., because there are no good or bad things, and through the word 'etc.', in the manner of not grasping or abandoning form, etc. Subsequent knowledge of the origin refers to the wisdom of meditating on all sentient beings with the four immeasurables, such as loving-kindness, without any intention, so that humans and non-humans cannot find an opportunity. Knowledge-acceptance of cessation refers to the wisdom of meditating on all emptiness without any intention, so that there is no fear or dread wherever one dwells. Knowledge of cessation refers to the wisdom of maturing sentient beings with the benefits of this life's qualities, purifying Buddha-fields, etc., pacifying the evil intentions of the Maras (Demons), and also attaining Buddhahood in future lives. Subsequent knowledge-acceptance of cessation refers to the wisdom of completely gathering all pure dharmas by completely holding onto the dharmas of the Buddhas, such as generosity. Subsequent knowledge of cessation refers to the four wisdoms that eliminate all the depressing harms caused by non-Buddhists, etc., and all diseases such as poison and illness. Knowledge-acceptance of the path refers to the very wisdom that pacifies the grasping of form up to omniscience as one's own nature, and the grasping of Nirvana as one's own nature. Knowledge of the path refers to the protection of the Buddhas of the ten directions, etc., through the word 'etc.', which protects from external harm and internal diseases, etc., and accomplishes the happiness of the body. Subsequent knowledge-acceptance of the path refers to the wisdom of abiding in the ten virtuous actions, such as not killing, and in the manner of all-knowing generosity, etc., and also establishing other beings in it. Subsequent knowledge of the path refers to the six Pāramitās (Perfections).

---

་སྤྱོད་པའི་ཚེ། སྦྱིན་པ་གཏོང་བ་ལ་ སོགས་པ་དང་། ཤེས་རབ་སྒོམ་པ་ཡང་། དེ་དག་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་དང་ཐུན་མོང་དུ་ བྱས་ཤིང་མི་དམིགས་པའི་ཚུལ་གྱིས་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་ཏུ་བསྔོ་བའི་ཡེ་ཤེས་སོ། །དེ་ལྟར་ ལམ་ཤེས་པ་ཉིད་ཀྱི་བདག་ཉིད་ལ། མཐོང་བའི་ལམ་སྐད་ཅིག་ལ་བཅུ་དྲུག་གནས་སྐབས་ ཚེ་དང་གཞན་མཐར་ཐུག་གི་ཕན་ཡོན་ཆེན་པོ་དང་བཅས་པ་ནི་ངེས་པར་འབྱེད་པའི་ཆ་དང་ བཅས་མཐུན་པ་སྔོན་དུ་སོང་བ་དེ་ནས། འཇིག་རྟེན་ལས་འདས་པའི་ཡེ་ཤེས་གཟུང་འཛིན་ གཉིས་དང་བྲལ་བ་རྣམ་པར་མི་རྟོག་པ་དང་པོ་ཐོབ་པ། གཉིས་པ་ལ། སྒོམ་ལམ་གྱི་བྱེད་པ་དང་། བྱེད་པ་ཅན་གྱི་སྒོམ་ལམ་མོ། །དང་པོ་ནི། འདི་ ལྟར་ཤེར་ཕྱིན་གྱི་བྱང་སེམས་ཞི་ཞིང་དུལ་བ་དང་། ཐམས་ཅད་ནས་ཐམས་ཅད་དུ་གཞན་ ལ་འདུད་ཅིང་། ང་རྒྱལ་དང་རློམ་སེམས་མེད་པ་དང་། བག་ཆགས་སོགས་ཉོན་མོངས་པ་ ལས་རྒྱལ་བ་དང་། དུག་དང་མཚོན་ལ་སོགས་པའི་གནོད་པས་མི་རྫི་བ་དང་། བྱང་ཆུབ་ཐོབ་ པར་བྱེད་པ་དང་ནི་ཤེར་ཕྱིན་སྒོམ་པའི་ལམ་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པའི་ཚེ་སྙིང་པོ་རྡོ་རྗེ་གདན་དུ་ བཞུགས་ནས་སངས་རྒྱས་པའི་རྒྱུས་ས་ཕྱོགས་དེ། སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ཀྱི་མཆོད་རྟེན་ཉིད་ 1-486 དུ་བྱེད་པས། མེ་ཏོག་ལ་སོགས་པས་མཆོད་པར་གྱུར་ཏེ། གཉིས་པ་ལ་ལྔ་སྟེ། མོས་པ་དང་བསྔོ་བ་དང་རྗེས་སུ་ཡི་རང་བ་དང་། སྒྲུབ་པ་དང་། ཤིན་ ཏུ་རྣམ་དག་སྒོམ་ལམ་མོ། །དང་པོ་ནི། དེ་རྣམས་ཀྱི་དོན་ནི། འདི་ལྟར་མོས་པ་རང་གི་དོན་ དང་ནི། རང་གཞན་དོན་ཏེ་གཉིས་དོན་དང་རྣམ་པ་གསུམ་དུ་ཤེས་པར་བྱ་ཞིང་། གསུམ་དེ་ རེ་རེར་ཡང་ནི་ཆུང་དང་འབྲིང་དང་ཆེན་པོ་གསུམ་གསུམ་དུ་ཕྱེ་སྟེ། སོ་སོར་རྣམ་པ་གསུམ་ གསུམ་དུ་འདོད་དོ། ། དེ་དག་ཆུང་ངུ་ལ་ཡང་། ཆུང་ངུའི་ཆུང་ངུ་དང་། ཆུང་ངུའི་འབྲིང་ནས་ ཆེན་པོའི་ཆེན་པོའི་བར་དབྱེ་བ་ཡིས་ཆུང་སོགས་དེ་ཡང་། སོ་སོར་རྣམ་པ་གསུམ་གསུམ་དུ་ ཕྱེ་བ་དེ་ལྟར་ན། རང་དོན་དགུ་དང་། གཉིས་དོན་དགུ་དང་། གཞན་དོན་དགུ་སྟེ། སྡོམ་ལས་ ཉི་ཤུ་རྩ་བདུན་དུ་འདོད་དོ། །རང་དོན་མོས་པའི་གནས་སྐབས་དགུ་པོ་རྣམས་ལ་ནི་ཤེར་ཕྱིན་ ལ་བསྟོད་པ་དགུ་ཚན་གཅིག་དང་། གཉིས་དོན་མོས་པའི་གནས་སྐབས་དགུ་པོ་རྣམས་ལ་ནི། ཤེར་ཕྱིན་ལ་བཀུར་བ་དགུ་ཚན་གཅིག་དང་། གཞན་དོན་མོས་པའི་གནས་སྐབས་དང་དགུ་ པོ་རྣམས་ལ་ནི། ཤེར་ཕྱིན་ལ་བསྔགས་པ་དགུ་ཚན་གཅིག་སྟེ། དེ་ལྟར་ན་ཤེར་ཕྱིན་ལ་དགུ་ ཚན་གསུམ་གྱི་བསྟོད་པ་དང་བཀུར་བ་དང་ནི་བསྔགས་པར་འདོད་ཅིང་བསྟན་ཏོ། ། གཉིས་པ་ཐེག་ཆེན་གྱི་བསྔོ་བ་ལ། བསྔོ་བའི་ངོ་བོ་ནི་གང་བྱེད་པ་ནི་གང་། རྣམ་པ་ནི་ གང་། མཚན་ཉིད་ནི་གང་། དུག་མེད་ཅིང་བདུད་རྩིའི་མཆོག་ཏུ་གྱུར་པའི་བསྔོ་ཚུལ་ནི་གང་། ཁམས་གསུམ་ལས་འདས་པའི་ཚུལ་ནི་གང

【現代漢語翻譯】 當行為時，佈施等，以及修習智慧，都與一切眾生共同進行，並以不執著的方式迴向圓滿菩提的智慧。如此通達道路的自性，見道一剎那有十六個階段，具有現世和究竟的巨大利益，這與具有抉擇分並先前一致的（智慧）相應。由此，獲得第一個超越世間的、遠離能取所取的、無分別的智慧。 第二，是修道的作用和具有作用的修道。第一，如此般若波羅蜜多的菩薩，寂靜調柔，在一切時處都謙遜於人，沒有我慢和傲慢，戰勝了習氣等煩惱，不被毒藥和武器等傷害，能夠獲得菩提，當圓滿般若波羅蜜多修習之道時，安住于金剛座，成為成佛之因的那個地方，成為一切眾生的佛塔，被鮮花等供養。 第二有五：信解、迴向、隨喜、修習和極度清凈的修道。第一，這些的意義是：如此信解自己的利益，以及自他利益，要知道有三種利益，而這三種利益又各自分為小、中、大三種，各自有三種形態。這些小的又分為小的小、小的中，直到大的大，通過區分小等，也各自有三種形態。這樣，自利有九種，二利有九種，他利有九種，總共有二十七種。自利信解的九個階段，是對般若波羅蜜多的九贊；二利信解的九個階段，是對般若波羅蜜多的九敬；他利信解的九個階段，是對般若波羅蜜多的九嘆。如此，對般若波羅蜜多有九贊、九敬和九嘆，已經宣說和開示。 第二，大乘的迴向，迴向的體性是什麼？作者是誰？相是什麼？特徵是什麼？無毒且成為甘露之王的迴向方式是什麼？超越三界的方式是什麼？

【English Translation】 When acting, giving alms and so forth, as well as meditating on wisdom, all are done in common with all sentient beings, and the wisdom of dedicating to perfect enlightenment in a non-attached manner. Thus, understanding the very nature of the path, the path of seeing has sixteen moments, with great benefits in this life and ultimately, which corresponds to having a decisive aspect and being consistent beforehand. From this, one attains the first transcendental wisdom, free from the duality of grasper and grasped, and non-conceptual. Secondly, there is the activity of the path of meditation and the path of meditation with activity. Firstly, like this, the Bodhisattva of the Perfection of Wisdom is peaceful and gentle, humble to others in all ways and at all times, without arrogance or pride, overcomes habitual tendencies and other afflictions, is not harmed by poisons and weapons, etc., and is able to attain enlightenment. When the path of meditating on the Perfection of Wisdom is completely perfected, residing at the Vajra Seat, that place which is the cause of becoming a Buddha, becomes a stupa for all sentient beings, and is offered flowers and so forth. Secondly, there are five: faith, dedication, rejoicing, practice, and the extremely pure path of meditation. Firstly, the meaning of these is: like this, faith in one's own benefit, as well as the benefit of oneself and others, should be known as three benefits, and each of these three is further divided into small, medium, and large, each with three forms. These small ones are further divided into small of the small, medium of the small, up to large of the large, by distinguishing small, etc., each also has three forms. Thus, there are nine benefits for oneself, nine benefits for both, and nine benefits for others, totaling twenty-seven. The nine stages of faith for one's own benefit are the nine praises to the Perfection of Wisdom; the nine stages of faith for the benefit of both are the nine respects to the Perfection of Wisdom; the nine stages of faith for the benefit of others are the nine exclamations to the Perfection of Wisdom. Thus, there are nine praises, nine respects, and nine exclamations to the Perfection of Wisdom, which have been spoken and shown. Secondly, the dedication of the Great Vehicle, what is the nature of dedication? Who is the author? What is the aspect? What is the characteristic? What is the way of dedication that is non-toxic and becomes the supreme nectar? What is the way of transcending the three realms?

---

་། བསོད་ནམས་ཆེན་པོ་འབྱུང་བ་ཅན་དབྱེ་བ་ ནི་གང་ཞེ་ན། དང་པོ་ནི་བསྔོ་བ་འདིའི་ངོ་བོ་ཁྱད་ཆོས་གསུམ་གྱི་ཉན་རང་གི་བསྔོ་བ་ལས། ཡོངས་སུ་བསྔོ་བའི་ཁྱད་པར་ཅན་ཡིན་ཏེ། སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་མྱ་ངན་ལས་འདའ་བའི་ ཕྱིར་དང་། མི་དམིགས་པའི་ཚུལ་གྱི་དང་། བླ་མེད་བྱང་ཆུབ་ཏུ་བསྔོ་བ་ཁྱད་པར་ཅན་ནོ། ། གཉིས་པ་ནི། བསྔོ་བ་དེའི་བྱེད་པ་མཆོག་ནི། སངས་རྒྱས་ཐོབ་པར་བྱེད་པ་ཡིན་ནོ། 1-487 །གསུམ་པ་བསྔོ་བ་དེ་ནི། དམིགས་པ་མེད་པའི་རྣམ་པ་ཅན་ནོ། །བཞི་པ་ནི། འདུ་ཤེས་ དང་། སེམས་དང་། ལྟ་བ་ཕྱིན་ཅི་མ་ལོག་པ་ནི་བསྔོ་བ་དེའི་མཚན་ཉིད་དོ། །ལྔ་པ་ནི། བསྔོ་ བྱའི་བསོད་ནམས་དེ་དངོས་པོ་ཐམས་ཅད་ཀྱི་དབེན་པར་ཤེས་པའི་ཚུལ་དང་། མྱ་ངན་ལས་ འདས་པའི་སངས་རྒྱས་ཀྱི་བསོད་ནམས་ཀྱི་ཚོགས་ཡོངས་སུ་བསྔོ་ན། སངས་རྒྱས་དེ་དག་ ལྟར་དེ་དག་གི་དགེ་བའི་ཚོགས་དང་། མྱ་ངན་ལས་འདས་པའི་རང་བཞིན་དྲན་པའི་སྤྱོད་ ཡུལ་ཅན་བསྔོ་བའི་སེམས་དེ་ཡང་། མྱ་ངན་ལས་འདའ་བར་ཤེས་པའི་ཚུལ་དང་། ཤེར་ཕྱིན་ ལ་བརྟེན་ནས་མཚན་མེད་དང་། བསྔོ་བ་མི་འགལ་བའི་ཐབས་ལ་མཁས་པ་དང་བཅས་པའི་ ཚུལ་དང་། བསྔོ་བྱའི་དགེ་བ་མི་དམིགས་ཤིང་མཚན་མ་མེད་པའི་ཚུལ་སངས་རྒྱས་ཀྱི་དགེ་བ་ དེ་དག་ནི་རང་བཞིན་ཇི་ལྟར་ཐུགས་སུ་ཆུད་པ་དེ་ལྟར་བསྔོས་པ་ནི་སངས་རྒྱས་ཀྱི་རྗེས་སུ་ཡི་ རང་བའི་ཚུལ་གྱི་བསྔོས་པའོ། །དྲུག་པ་ནི། ཁམས་གསུམ་དང་དུས་གསུམ་མ་གཏོགས་པའི་ གཟུགས་སོགས་ཆོས་ཐམས་ཅད་རང་བཞིན་མེད་པས་དངོས་པོ་མེད་པ་ནི། དངོས་པོ་མེད་ པས་དམིགས་པའི་ཚུལ་གྱིས་བསྔོ་བར་མི་ནུས་སོ། །ཞེས་བྱ་བར་ཤེས་ནས་བསྔོ་བ་དུག་མེད་ ཅིང་བདུད་རྩིར་འགྱུར་བ་ནི་ཁམས་གསུམ་ལས་འདས་པའི་ཚུལ་ལོ། །བདུན་པ་ནི། བསྔོ་བ་ ཁྱད་པར་ཅན་དེ་ཉིད་ཆུང་འབྲིང་ཆེ་གསུམ་དུ་ཕྱེ་ནས་བསོད་ནམས་ཆེན་པོ་འབྱུང་བ་ནི། སྟོང་ གསུམ་གྱི་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ཀྱི་དགེ་བ་བཅུ་བསམ་གཏན་སོགས་བསོད་ནམས་ཆེན་ པོ་འབྱུང་བའི་བདག་ཉིད་ནི་ཆགས་པ་མེད་པའི་བསྔོ་བ་ཆུང་ངུ་དང་། སྟོང་གསུམ་གྱི་སེམས་ ཅན་ཐམས་ཅད་ཉན་རང་འཕགས་པར་གྱུར་པ་ལ། གང་ཟག་ལ་ལས་ནི་མཚོའི་བར་དུ་གོས་ བསོད་སྙོམས་མལ་ཆ་ནད་ཀྱི་རྐྱེན་ཇི་རྩ་སྟེ་རྐྱེན་བཞི་མཆོད་པ་ལས། བསོད་ནམས་ཆེན་པོ་ འབྱུང་བའི་བདག་ཉིད་ནི། ཆགས་པ་མེད་པའི་བསྔོ་བ་འབྲིང་བ་དང་། སྟོང་གསུམ་གྱི་སེམས་ ཅན་ཐམས་ཅད་བྱང་སེམས་སུ་གྱུར་པ་ལ། ཕྱོགས་བཅུའི་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ཀྱི་བྱང་ 1-488 སེམས་རེ་རེ་ལ་ཡང་རྐྱེན་བཞིས་མཆོད་པ་བྱས་པ་ལས་ཀྱང་བསོད་ནམས་ཆེན་པོ་འབྱུང་བའི་ བདག་ཉིད་ནི། ཆགས་པ་མེད་པའི་བསྔོ་བ་ཆེན་པོ་སྟེ། ཆུང་དང་འབྲིང་དང་ཆེན་པོ་ཡིས། རང་བཞིན་གསུམ་དུ་ཕྱེ་བའི་བསྔོ་བ་མཆོག་ནི་རྣམ་པ་གསུམ་པོ་དེ། བ

【現代漢語翻譯】 什麼是產生巨大功德的分類？第一種是迴向的自性，通過三種特點——聽聞、自證——進行迴向，這是完全迴向的殊勝之處，爲了所有眾生從痛苦中解脫，以無所緣的方式，迴向于無上菩提，這是特別殊勝的。 第二種是，迴向所產生的最殊勝作用是，它能使人證得佛果。 第三種是，迴向是無所緣的。 第四種是，正見、正念和正確的觀點是迴向的特徵。 第五種是，如果將回向的功德視為遠離一切事物的空性，並將涅槃之佛的功德之聚完全迴向，如同諸佛一般，憶念他們的功德之聚和涅槃的自性，那麼迴向的心也應以了知涅槃的方式，依靠般若波羅蜜多，精通不違背無相和迴向之方便，並且迴向的善根是無所緣且無相的。如同諸佛如何證悟自性，就如何迴向，這就是隨喜諸佛功德的迴向方式。 第六種是，除了三界和三時之外，所有色等法皆無自性，因此無實有，因為無實有，所以無法以有所緣的方式進行迴向。如果認識到這一點，那麼迴向就變得無毒且轉化為甘露，這是超越三界的方式。 第七種是，如果將殊勝的迴向分為小、中、大三種，那麼產生巨大功德的方式是：以無執著的迴向，將三千大千世界所有眾生的十善業、禪定等迴向，這是產生巨大功德的自性，是小回向；如果三千大千世界所有眾生都成為聲聞、緣覺聖者，並且有人以衣服、飲食、臥具、醫藥四事供養每一位聖者直至大海邊際，這是產生巨大功德的自性，是中迴向；如果三千大千世界所有眾生都成為菩薩，並且以四事供養十方世界所有眾生的每一位菩薩，這也是產生巨大功德的自性，是大回向。通過小、中、大三種迴向，將自性分為三種，這三種殊勝的迴向方式是……

【English Translation】 What are the classifications of generating great merit? The first is the nature of dedication, dedicating through the three characteristics of hearing and self-realization. This is the special feature of complete dedication, for the sake of all sentient beings' liberation from suffering, in a non-referential manner, dedicating to unsurpassed Bodhi, which is particularly excellent. The second is that the supreme function of dedication is that it enables one to attain Buddhahood. The third is that dedication is non-referential in nature. The fourth is that right understanding, mindfulness, and correct views are the characteristics of dedication. The fifth is that if the merit of dedication is understood as the emptiness that is separate from all phenomena, and the accumulation of merit of the Buddhas who have passed into Nirvana is completely dedicated, just like those Buddhas, remembering their accumulation of virtue and the nature of Nirvana, then the mind of dedication should also know the way to Nirvana, relying on the Prajnaparamita, being skilled in the means of not contradicting the signless and dedication, and the virtue of dedication is non-referential and without characteristics. Just as the Buddhas realized their own nature, so too is the dedication, which is the way of dedicating by rejoicing in the virtues of the Buddhas. The sixth is that all phenomena such as form, other than the three realms and three times, are without inherent existence, therefore they are non-existent. Because they are non-existent, they cannot be dedicated in a referential manner. If this is understood, then dedication becomes non-toxic and transforms into nectar, which is the way of transcending the three realms. The seventh is that if the special dedication is divided into three types: small, medium, and large, then the way to generate great merit is: dedicating the ten virtuous actions, meditations, etc., of all sentient beings in the three thousand great thousand worlds with non-attachment, which is the nature of generating great merit, is a small dedication; if all sentient beings in the three thousand great thousand worlds become Shravakas and Pratyekabuddhas, and someone offers each of these holy beings the four requisites of clothing, food, bedding, and medicine up to the edge of the ocean, this is the nature of generating great merit, which is a medium dedication; if all sentient beings in the three thousand great thousand worlds become Bodhisattvas, and the four requisites are offered to each Bodhisattva of all sentient beings in the ten directions, this is also the nature of generating great merit, which is a large dedication. Through the small, medium, and large dedications, the nature is divided into three types, these three excellent ways of dedication are...

---

སོད་ནམས་ཆེན་པོ་ འབྱུང་བའི་བདག་ཉིད་དོ། ། གསུམ་པ་རྗེས་སུ་ཡི་རང་བའི་ངོ་བོ་ནི། ཆོས་ཐམས་ཅད་དངོས་པོའི་རང་བཞིན་དུ་མེད་ པ་དང་། རྗེས་སུ་ཡི་རང་བ་མི་འགལ་བར་སྒྲུབ་པ་ནི་བྱང་སེམས་ཀྱིས་ཐབས་ལ་མཁས་པ་ དང་། མཚན་མ་ཐམས་ཅད་མི་དམིགས་པ་དག་གི་དགེ་བའི་རྩ་བ་ཐམས་ཅད་ལ་ཡི་རང་བ་ ནི། དེ་བཞིན་ཉིད་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་དུ་རྗེས་སུ་ཡི་རང་བ་ཡིད་ལ་བྱེད་པའི་དམ་པ་སྒོམ་པའི་ ཚུལ་ཡིན་པར་སྐབས་འདིར་བརྗོད་ཅིང་བསྟན་པ་ཉིད་དོ། ། བཞི་པ་སྒོམ་ལམ་གྱི་ངོ་བོར་གྱུར་པའི་ཤེར་ཕྱིན་སྒྲུབ་པ་ནི། ཤེར་ཕྱིན་ཟབ་མོ་འདིའི་ ངོ་བོ་ནི། སྐྱོན་དང་མུན་པ་ཐམས་ཅད་བསལ་ནས་ཤིན་ཏུ་རྣམ་པར་དག་ཅིང་སྣང་བར་བྱེད་ པའི་ངོ་བོ་ཉིད་ཤེར་ཕྱིན་དེ་ཕར་ཕྱིན་གཞན་རྣམས་དང་། བྱང་ཆུབ་ཀྱི་ཕྱོགས་ཀྱི་ཆོས་རྣམས་ ཀྱི་ནང་ནས་མཆོག་ཉིད་གཟུགས་སོགས་སྒྲུབ་པ་མེད་པ་ནི། གཟུགས་སོགས་ཀུན་ལ་མངོན་ པར་འདུ་མི་བྱེད་ཅིང་། ཆོས་གང་ཡང་ཐོབ་པར་མི་བྱེད་པའི་ཕྱིར། ཤེར་ཕྱིན་ཏེ་སྒྲུབ་པ་དང་། ཤེར་ཕྱིན་དེས་དམིགས་པའི་ཚུལ་གྱིས། ཆོས་གང་ཡང་ཐོབ་པར་མི་བྱེད་ཀྱི། ཆོས་རྣམས་ དམིགས་སུ་མེད་པར་རྣལ་འབྱོར་པའི་རྒྱུད་གང་ཡིན་པ། དེ་ལ་ནི་བསྟོད་ཅིང་ཐོབ་པར་བྱེད་ པ་དང་། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཤེར་ཕྱིན་ལ་ཡིད་ཆེས་པས། གཟུགས་སོགས་བཏགས་པའི་ ཆོས་ཐམས་ཅད་ལ་ཡིད་མ་ཆེས་ཤིང་རྟག་པའི་ཆོས་ཐམས་ཅད་ལ་དམིགས་པས་ཤེར་ཕྱིན་ ལ་ཡིད་ཆེས་པའི་ཕྱིར། དེ་ནི་དོན་ཆེན་པོ་ཉིད་ཡིན་ནོ། །དེ་ལྟར་ཤིན་ཏུ་ཟབ་པས་མོས་པར་ དཀའ་བའི་ཤེར་ཕྱིན་དེ་ལ་མོས་པའི་རྒྱུ་གང་ཞེ་ན། སེམས་དང་པོ་བསྐྱེད་ཕྱིན་ཆད། དགེ་ 1-489 བའི་བཤེས་གཉེན་སངས་རྒྱས་གྲངས་མེད་པ་བསྟེན་ཞིང་བསྙེན་བསྐུར་བ་དང་། ཕྱིན་དྲུག་ ལ་སྤྱད་པ་ནི་བསྐལ་བ་གྲངས་མེད་པ་ནས། བླ་མེད་བྱང་ཆུབ་ཏུ་ཞུགས་པའི་བྱང་སེམས་ ཤེར་ཕྱིན་ཟབ་མོ་འདི་ལ་མོས་པའི་རྒྱུ་དང་སྦྱིན་སོགས་ལ་མི་དམིགས་པའི་ཚུལ་གྱིས་བརྩོན་ ཞིང་། ཆོས་ཐམས་ཅད་ཀྱི་འཕེལ་འགྲིབ་མ་མཐོང་བའི་ཐབས་ལ་མཁས་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་ ནི། བྱང་སེམས་དབང་རྣོན་ལ་ལ་སེམས་དང་པོ་བསྐྱེད་མ་ཐག་ནས་ཤེར་ཕྱིན་ཟབ་མོ་འདི་ ལ་མོས་པའི་རྒྱུ་གང་ཡིན་ནོ། །འོ་ན་མ་མོས་ཤིང་ཤེར་ཕྱིན་ཟབ་མོའི་ཆོས་ཀྱི་འཕོངས་པའི་རྒྱུ་ གང་ཞེ་ན། བདུད་ཀྱི་གྲིབ་ཀྱིས་ནོན་ཞིང་བྱིན་གྱིས་བརླབས་པ་དང་། དེ་བཞིན་ཉིད་ལ་བདེན་ པ་ཡོངས་གྲུབ་ཟབ་མོའི་ཆོས་ལ་ཡིད་མ་ཆེས་ཤིང་མ་མོས་པ་དང་། ཕུང་པོ་ལ་སོགས་པ་ལ་ བདེན་པའི་དངོས་པོར་མངོན་པར་ཞེན་པ་དང་། སྡིག་པའི་གྲོགས་པོས་ཡོངས་སུ་ཟིན་པ་དང་ བཞིའོ། ། ལྔ་པ་སྒོམ་ལམ་གྱི་དག་པ་ལ་གསུམ། གཞི་འབྲས་ཀྱི་ཆོས་ཉིད་ངོ་བོ་གཅིག་པ་དེ་ཉིད་ཡེ་ ནས་རང་བཞིན་གྱི་གློ་བུར་དྲི་མ་དག་ཚུལ། དེ་ལ་

【現代漢語翻譯】 是功德之大本。 第三，隨喜之體性：一切法無有事物之自性，而隨喜並不與之相違，這體現了菩薩善巧方便；隨喜於一切不可得之相之善根，即如實隨喜真如，乃是修習作意之殊勝方式，此於此處宣說並開示。 第四，成為修道之體性的般若波羅蜜多之修習：此甚深般若波羅蜜多之體性，乃是遣除一切過失與黑暗，而令其極度清凈與光明之體性。此般若波羅蜜多於其他波羅蜜多與菩提之諸支分法中最為殊勝，無有對色等之修習，因其不對色等一切法執著，且不獲得任何法。般若波羅蜜多即是修習，以般若波羅蜜多為所緣之方式，不獲得任何法，而是安住于諸法無所緣之瑜伽士之相續中，對此讚歎並獲得。菩薩因信解般若波羅蜜多，故不信解色等假立之諸法，且以恒常之諸法為所緣，因此信解般若波羅蜜多，此乃重大意義所在。如是，對於極甚深而難以信解之般若波羅蜜多，信解之因何在？從發菩提心之後，親近並承侍無量無數之佛陀，且於六度行中修習無量無數劫，進入無上菩提之菩薩，對此甚深般若波羅蜜多信解之因，即是以不執著于佈施等之方式而精進，且不視一切法之增減之善巧方便者，乃是利根菩薩于初發心時即信解此甚深般若波羅蜜多之因。若不信解，且捨棄甚深般若波羅蜜多之法，其原因何在？乃是被魔之陰影所壓制並加持，且不信解真如之真實圓成甚深之法，對蘊等執著為真實之事物，且被惡友所攝持，此乃四種原因。 第五，修道之清凈有三：基與果之法性體性相同，彼即是本來之自性，以及如何清凈突發之垢染。對此，

【English Translation】 Is the very nature of the source of great merit. Third, the nature of rejoicing: that all dharmas lack inherent existence, and that rejoicing does not contradict this, demonstrates the bodhisattva's skillful means; rejoicing in the roots of virtue of all that is unobservable is, as it is, rejoicing in suchness, which is said and shown here to be the way to cultivate the sacred mind of contemplation. Fourth, the perfection of wisdom (Prajnaparamita) that embodies the path of meditation: The nature of this profound perfection of wisdom is that it removes all faults and darkness, and is exceedingly pure and illuminating. This perfection of wisdom is supreme among the other perfections and the dharmas of the aspects of enlightenment, without the practice of form, etc., because it does not manifestly adhere to all forms, etc., and does not attain any dharma. The perfection of wisdom is practice, and by the method of focusing on the perfection of wisdom, one does not attain any dharma, but praises and attains the lineage of the yogi in whom dharmas are unobservable. Because a Bodhisattva trusts in the perfection of wisdom, he does not trust in all the imputed dharmas of form, etc., and because he focuses on all the eternal dharmas, he trusts in the perfection of wisdom. That is a great matter. So, what is the cause of trusting in the perfection of wisdom, which is so profound that it is difficult to admire? From the time of first generating the mind of enlightenment, one has attended and served countless Buddhas, and practiced the six perfections for countless eons. A Bodhisattva who has entered unsurpassed enlightenment is the cause of trusting in this profound perfection of wisdom, and diligently strives without focusing on generosity, etc. Whoever is skilled in the means of not seeing the increase or decrease of all dharmas is the cause of a sharp-witted Bodhisattva trusting in this profound perfection of wisdom from the moment of first generating the mind of enlightenment. So, what is the cause of not trusting and abandoning the dharma of the profound perfection of wisdom? It is being oppressed and blessed by the shadow of Mara, and not trusting or admiring the profound dharma of the truly established suchness, manifestly clinging to the aggregates, etc., as true entities, and being completely seized by evil friends. These are the four causes. Fifth, there are three purities of the path of meditation: the nature of the ground and the result, the way in which the adventitious stains of inherent nature are purified from the very beginning. To that,

---

ཀླན་ཀ་སྤང་ཚུལ་ལོ། དང་པོ་ནི། འབྲས་བུ་མྱང་འདས་ཀྱི་ཆོས་ཉིད་རང་བཞིན་དག་པ་སྟེ། ཆོས་སོགས་རང་ བཞིན་དག་པ་དེ་ཉིད་ཡིན་ཏེ། གང་གི་ཕྱིར་དེ། གཉིས་གཅིག་པའི་ཕྱིར་གཉིས་སུ་མེད་ཐ་དད་ དུ་དབྱེ་བར་མི་ནུས་པའི་ཕྱིར། གཉིས་སུ་བྱར་མེད་བྱེ་བྲག་མེད་པའི་ཕྱིར་དངོས་པོ་མ་ཡིན་པ་ མ་ཆུད་ཅིང་དྲག་པའི་ཕྱིར། ཐ་མི་དད་པའི་སྒོ་ནས། དེ་གཉིས་ཐ་དད་མ་ཡིན་ཞིང་། བཅད་དུ་ མེད་གཞོམ་དུ་མེད་བཤིག་ཏུ་མེད་པས། དེའི་ཕྱིར་དག་པའི་ཆོས་ཉིད་དེ་གཉིས་ངོ་བོ་གཅིག་ པར་བརྗོད་ཅིང་བསྟན་ཏེ། གཉིས་པ་ལ། འཕགས་བཞིའི་ཆོས་ཉིད་དག་ཚུལ་དང་། སྒོམ་ ལམ་ཆུང་འབྲིང་སོགས་དགུའི་ཆོས་ཉིད་དག་ཚུལ་ལོ། །དང་པོ་ནི་སློབ་མ་རྒྱུན་ཞུགས་ནས། དགྲ་བཅོམ་བར་གྱི་ཆོས་ཉིད་དེ་རང་རང་གི་ངོ་སྐལ་གྱི་སྤང་བྱས་དག་པ་ཡིན་ཏེ། རང་རང་ 1-490 གི་ངོ་སྐལ་གྱི་སྤང་བྱའི་ཉོན་མོངས་ཉམས་ཤིང་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །བསེ་རུ་རང་རྒྱལ་གྱི་ཆོས་ ཉིད་དེ། རང་རང་གི་ངོ་སྐལ་གྱི་སྤང་བྱ་དག་པ་ཡིན་ཏེ། རང་རང་གི་ངོ་སྐལ་གྱི་སྤང་བྱ་ཉོན་ མོངས་དང་ཤེས་བྱའི་སྒྲིབ་པ་གཟུངས་རྟོག་ཉམས་ཤིང་སྤངས་པའི་ཕྱིར་རོ། །སར་གནས་ཀྱི་ རྒྱལ་སྲས་ཀྱིས། ཆོས་ཉིད་དེ་རང་རང་གི་ངོ་སྐལ་གྱི་སྤངས་བྱས་དག་པ་ཡིན་ཏེ། རང་རང་གི་ ངོ་སྐལ་གྱི་སྤང་བྱ་ལམ་གསུམ་གྱི་སྒྲིབ་པ་ཉམས་ཤིང་དག་པའི་ཕྱིར་རོ། །སངས་རྒྱས་ཀྱི་དེ་ བཞིན་ཉིད་དེ་དུས་དང་རྣམ་པ་ཀུན་ཏུ་ཤིན་ཏུ་རྣམ་པར་དག་པ་མ་ཡིན་ཏེ། སྒྲིབ་གཉིས་བག་ ཆགས་དང་བཅས་པ་བརྟེན་ནས་སྤངས་པའི་ཕྱིར་རོ། ། གཉིས་པ་ནི། ཁམས་གསུམ་ས་དགུ་ལ་ནི། སྒོམ་སྤངས་ཆེན་པོའི་ཆེན་པོ་ལ་སོགས་པའི་ དྲི་མ་གཉེན་པོ་ཆུང་ངུའི་ཆུང་ངུ་ལ་སོགས་པའི་སྒོམ་ལམ་གྱི་ཆོས་ཉིད་ནི་རང་རང་གི་ངོ་སྐལ་ གྱི་སྤང་བྱའི་དྲི་མས་དག་པ་ཡིན་ཏེ། རང་རང་གི་སྤང་བྱའི་གཉེན་པོས་དག་ཅིང་གསལ་བའི་ ཕྱིར་རོ། ། གསུམ་པ་ཀླན་ཀ་སྤང་ཚུལ་ནི། གལ་ཏེ་གཉེན་པོ་ཆུང་ངུས་སྤང་བྱ་ཆེན་པོ་དང་། སྤང་ བྱ་ཆུང་ངུ་། གཉེན་པོ་ཆེན་པོས་སེལ་བར་མི་འོས་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཁམས་གཅིག་ན་ཡོད་པའི་ གཉེན་པོས། ཁམས་སུམ་ཆར་གྱི་སྒྲིབ་པ་སེལ་པ་ཡང་མི་འཐད་པའི་ཕྱིར། སྒོམ་ལམ་དེ་དག་ ནི་གང་ཞེ་ན། དྲི་མ་སེལ་ཚུལ་དང་གཉེན་པོར་གྱུར་ཚུལ་གཉིས་ཡོད་པ། དེ་ལ་སྐྱོན་བརྗོད་ པའི་ལན་བཏབ་དགོས་པ། གླེན་དོགས་སྣང་བ་ཆུང་ངུས་མུན་པ་ཆེན་པོ་དང་། མུན་པ་ཆུང་ངུ་ ནི་སྣང་བ་ཆེན་པོས་སེལ་བ་ལ་སོགས་པའི་དཔེའི་སྤངས་པས་སྐྱོན་མེད་ལ། ཁམས་གཅིག་ ཅིག་ན་ཡོད་པའི་ལམ་ནི་འཇལ་བྱེད་ཡུལ་ཅན་གྱི་ཡེ་ཤེས་དང་། གཞལ་བྱ་འོད་གསལ་ ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་དང་ཡུལ་ཡུལ་ཅན་གཅིག་ཏུ་གྱུར་ཞིང་གཉིས་སུ་མེད་པར་མཉམ་པ་ཉིད་ དུ་གོམས་པ་ཉིད་ཀྱི་ཁམས་གསུམ་ཆར་གྱི་སྒྲིབ་

【現代漢語翻譯】 遣除諍論之法 首先，果位涅槃（梵文：Nirvana，指解脫輪迴后的境界）的法性是自性清凈的，諸法等的自性清凈即是如此。因為什麼呢？因為二者是一體的緣故，無法將二者分離、區分。因為二者不可分割、沒有差別的緣故，不是事物，沒有包含且強大。從不相異的角度來說，二者不是他異的，不可分割、不可摧毀、不可破壞。因此，清凈的法性被說成並被指出是二者體性相同。其次，有四聖（指聲聞、緣覺、菩薩、佛）的法性清凈之法，以及小、中等九次第禪定道的法性清凈之法。首先，從作為學者的預流果（梵文：Srotapanna，佛教修行 प्रथम फल，須陀洹）到阿羅漢（梵文：Arhat，指斷盡煩惱，證得解脫的聖者）之間的法性，是各自斷除所應斷之物而清凈的。因為各自所應斷的煩惱衰減、消失的緣故。獨覺（梵文：Pratyekabuddha，不依師 обучения самостоятельно 悟道的修行者）的法性，是各自斷除所應斷之物而清凈的。因為各自所應斷的煩惱和所知障（梵文：Jnana-avarana， ज्ञान-आवरण，阻礙智慧生起的障礙）以及執著分別衰減、斷除的緣故。處於地的菩薩的法性，是各自斷除所應斷之物而清凈的。因為各自所應斷的三道（指見道、修道、無學道）之障礙衰減、清凈的緣故。佛陀的真如（梵文：Tathata， तथाता，如實不虛的真理）不是在任何時候、任何情況下都完全清凈的，因為連同二障（指煩惱障和所知障）的習氣一起依靠對治力而斷除的緣故。 其次，在三界（指欲界、色界、無色界）九地（指欲界五趣雜居地，色界離生喜樂地、定生喜樂地、離喜妙樂地、舍念清凈地，無色界空無邊處地、識無邊處地、無所有處地、非想非非想處地）中，從最大的對治力到最小的對治力等禪定道的法性，是各自以所應斷之垢染而清凈的。因為各自以對治力而清凈、明晰的緣故。 第三，遣除諍論之法是：如果以小的對治力對治大的所應斷之物，以及以大的對治力對治小的所應斷之物是不合理的緣故。以存在於一個界（指欲界、色界、無色界）中的對治力，消除三個界的所有障礙也是不合理的緣故。那麼，這些禪定道是什麼呢？有消除垢染之法和成為對治力之法兩種。對此，必須回答駁斥的理由。以微弱的光亮消除巨大的黑暗，以及以巨大的光亮消除微弱的黑暗等比喻來說明，是沒有過失的。存在於一個界中的道，是能測量的有境智慧（指能認識的主體）和所測量的光明法界（指所認識的客體），境與有境合一且無二，在平等性中串習，因此能夠消除三個界的所有障礙。

【English Translation】 How to dispel disputes Firstly, the Dharmata (nature of reality) of the resultant Nirvana (liberation from the cycle of rebirth) is pure in its own nature. The self-nature purity of Dharmas (phenomena) and so on is just that. Why? Because they are one, and therefore cannot be separated or distinguished. Because they are indivisible and without distinction, they are not objects, not included, and powerful. From the perspective of non-difference, they are not different, indivisible, indestructible, and unbreakable. Therefore, that pure Dharmata is said and shown to be of the same essence. Secondly, there is the way the Dharmata of the Four Noble Ones (Sravaka, Pratyekabuddha, Bodhisattva, Buddha) is purified, and the way the Dharmata of the nine meditation paths, such as small, medium, etc., is purified. Firstly, the Dharmata from the disciple who has entered the stream (Srotapanna) to the Arhat (one who has attained liberation) is purified by abandoning what is to be abandoned by each. Because the afflictions to be abandoned by each have diminished and disappeared. The Dharmata of the Pratyekabuddha (Solitary Realizer) is purified by abandoning what is to be abandoned by each. Because the afflictions and cognitive obscurations (Jnana-avarana, ज्ञान-आवरण, Obstructions to knowledge) to be abandoned by each have diminished and been abandoned. The Dharmata of the Bodhisattva (enlightenment being) who abides on the Bhumis (grounds) is purified by abandoning what is to be abandoned by each. Because the obscurations of the three paths (path of seeing, path of cultivation, path of no more learning) to be abandoned by each have diminished and been purified. The Suchness (Tathata, तथाता, Thusness) of the Buddha is not completely pure at all times and in all ways, because both obscurations (afflictive and cognitive) along with their habitual tendencies have been abandoned by relying on antidotes. Secondly, in the nine grounds of the three realms (desire realm, form realm, formless realm), the Dharmata of the meditation path, from the greatest of the great antidotes to the smallest of the small, is purified by the defilements to be abandoned by each. Because each is purified and clarified by the antidotes to be abandoned. Thirdly, the way to dispel disputes is: if a small antidote cannot eliminate a great object to be abandoned, and a great antidote cannot eliminate a small object to be abandoned, it is unreasonable. It is also unreasonable to eliminate the obscurations of all three realms with an antidote that exists in one realm. So, what are these meditation paths? There are two ways: the way to eliminate defilements and the way to become an antidote. To this, a response must be given to refute the criticism. There is no fault in dispelling it with examples such as a small light dispelling great darkness and a great light dispelling small darkness. The path that exists in one realm is the knowing consciousness that measures and the clear light Dharmadhatu (realm of phenomena), and the object and the knowing consciousness become one and are accustomed to being equal in non-duality, thus eliminating all the obscurations of the three realms.

---

པ་སེལ་བའི་ཕྱིར། ཁམས་གསུམ་ཆར་གྱི་ 1-491 གཉེན་པོ་ཉིད་དུ་འདོད་ཅིང་བསྟན་པ་ཡིན་ནོ། །རྣམ་དག་ནི་ཐད་འདིར་གཞན་དག་གིས་ནི་ གཞུང་དོན་སྒྲིབ་པའི་བཤད་པ་མང་པོ་བྱས་ཡོད་དོ། །ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པའི་མན་ ངག་གི་བསྟན་བཅོས་མངོན་པར་རྟོགས་པའི་རྒྱན་གྱི་ཚིག་ལེའུར་བྱས་པའི་འགྲེལ་བ་མདོ་ ལུགས་མ་ཞེས་བྱ་བ་ལས་སྐབས་གཉིས་པའི་འགྲེལ་བའོ།། །། ༈ རྒྱུའི་བླང་དོར་ཀུན་ཤེས་ཀྱི་ཡན་ལག་རྒྱས་པར་བཤད་པ། ༈ གསུམ་པ་བླང་དོར་ཀུན་ཤེས་ཀྱི་ཡན་ལག་རྒྱས་པར་བཤད་པ་ལས། དངོས་དང་། མཁྱེན་གསུམ་གྱི་དོན་བསྡུ་བ་གཉིས་སོ། །དང་པོ་ལ་ཀུན་ཤེས་ཀྱི་དངོས་པོ་དགུ་ཡོད་ནས། སྲིད་ཞི་ལ་མི་གནས་ཚུལ། ཡུམ་ལ་ཉེ་རིང་གི་ཁྱད་པར། རིང་བའི་རྒྱུ་མི་མཐུན་ཕྱོགས་མཚན་ འཛིན། དེའི་གཉེན་པོ་ཡུམ་ལ་ཉེ་བའི་ལམ། དེ་ལྟ་བུའི་ཤེར་ཕྱིན་གྱི་རྣལ་འབྱོར། སྦྱོར་བ་དེའི་ ཕན་ཡོན། ཆོས་རྣམས་མཉམ་པ་ཉིད། ཀུན་ཤེས་མཐོང་ལམ་གང་ཡིན་བཤད་པ་དང་བདུན་ ནོ། ། དང་པོ་ནི། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་ཀྱི་སྲིད་ཞི་དང་དུས་གསུམ་མཉམ་ཉིད་ཀྱི་ ཤེར་ཕྱིན་ནི། ཟབ་ཟབ་ཚུ་རོལ་སྲིད་པའི་མཐའ་དང་ཕ་རོལ་ཞི་བའི་མཐའ་དང་། སྲིད་ཞི་ དེ་དག་གི་བར་ན་ཡང་རྟོགས་པ་དང་དམིགས་པའི་ཚུལ་གྱིས་མི་གནས་དེ། དུས་གསུམ་པོ་ རྣམས་ཅིག་ཅར་གྱི་རྣམ་པ་ཉིད་དུ་ཤེས་པའི་ཕྱིར། དེ་ནི་སྲིད་ཞི་དང་དུས་གསུམ་མཉམ་ཉིད་ ཀྱི་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་དུ་ཕྱིན་པ་ཡིན་པར་འདོད་ཅིང་བསྟན་ཏོ། ། གཉིས་པ་ནི། མིང་དང་མཚན་མ་ལ་ཆགས་པའི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་དེ་ནི་ཤེར་ཕྱིན་ ལ་མཚན་མར་འཛིན་པའི་སྒོ་ནས་ཐབས་མི་མཁས་པས་དུས་གསུམ་མཉམ་པ་ཉིད་ཀྱི་ཤེར་ ཕྱིན་དེ་རང་དུ་སྤོང་བ་ཡིན་ཏེ་ཤེར་ཕྱིན་དེའི་མི་མཐུན་ཕྱོགས་ལ་ཞུགས་པའི་ཕྱིར་རོ། །སྤྱིར་ ཡང་མི་ཞེན་ཞིང་མི་རྟོགས་པའི་ཚུལ་གྱིས་དུས་གསུམ་ཅིག་ཆར་དུ་ཤེས་པའི་བྱང་སེམས་དེ་ ནི་སྲིད་ཞི་དང་དུས་གསུམ་མཉམ་ཉིད་དུ་ཤེས་པའི་ཕྱིར་དང་། ཐབས་ལ་མཁས་པ་ཡིས་ཤེར་ 1-492 ཕྱིན་དེ་ཡང་དག་པར་ཉེ་བ་ཉིད་དུ་བཤད་དོ། ། གསུམ་པ་ནི། མཚན་མ་དང་དམིགས་པ་ལ་ཞེན་པའི་ཚུལ་གྱིས་གཟུགས་སོགས་ཕུང་པོ་ སྟོང་པ་ཉིད་བྱ་བར་འདུ་ཤེས་པ་དང་། ཆགས་ཤིང་ཞེན་པའི་ཚུལ་གྱིས་དུས་གསུམ་དུ་རྟོགས་ པའི་ཆོས་རྣམས་ལ་འདས་པའི་ཆོས་དང་མ་འོངས་པའི་ཆོས་དང་། ད་ལྟར་བྱུང་བའི་ཆོས་ཞེས་ བྱ་བར་འདུ་ཤེས་པ་དང་། དམིགས་པའི་ཚུལ་གྱིས་སྦྱིན་པ་དང་། ཚུལ་ཁྲིམས་ལ་སོགས་པ་ དང་། དྲན་པ་ཉེར་བཞག་སོགས་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་ཕྱོགས་ཀྱི་ཆོས་རྣམས་ལ་སྤྱོད་པའི་འདུ་ཤེས་ནི་ ཆགས་ཤིང་ཞེན་པའི་སྒོ་ནས་འདུ་ཤེས་ཕྱིན་ཅི་ལོག་ཡིན་པའི། དུས་གསུམ་མཉམ་པ་ཉིད་ཀྱི་ ཤེར་ཕྱིན་ཟབ་མོའི་མི་མཐུན་པའི་ཕྱོགས་ཡིན་ནོ། ། བཞི་པ་དངོས་པོ་ད

【現代漢語翻譯】 爲了消除（煩惱），它被認為是並且被教導為三界中所有煩惱的對治法。 『清凈』一詞在這裡，其他人對經文的意義做了許多含糊的解釋。 《般若波羅蜜多教授論——現觀莊嚴論》的偈頌釋，經部派的第二品釋。 對因的取捨完全瞭解之支分的廣說 第三，對取捨完全瞭解之支分的廣說，分為正文和三種智慧的意義的總結兩部分。 第一部分有九種完全瞭解的事物：不住于輪迴和寂滅的方式，對《般若波羅蜜多》的親疏差別，遠離的因——執著于相，其對治法——親近《般若波羅蜜多》的道，如是般若波羅蜜多的瑜伽，此結合的利益，諸法平等性，以及什麼是完全瞭解的見道，共有七個方面。 第一，菩薩的輪迴和寂滅以及三時平等性的《般若波羅蜜多》，甚深又甚深，不住于輪迴的此岸和寂滅的彼岸，以及輪迴和寂滅的中間，不住于證悟和所緣的方式，因為他們將三時視為一體。 因此，它被認為是並且被教導為輪迴和寂滅以及三時平等性的般若波羅蜜多。 第二，執著于名相的菩薩，由於以執著于相的方式不善巧方便，因此捨棄了三時平等性的《般若波羅蜜多》，因為他們進入了《般若波羅蜜多》的不利面。 一般來說，不執著且不分別的方式，將三時視為一體的菩薩，因為他們瞭解輪迴和寂滅以及三時平等性，並且善巧方便，因此被說為真正親近《般若波羅蜜多》。 第三，以執著于相和所緣的方式，認為色等五蘊是空性，並且以貪執的方式，認為在三時中證悟的諸法是過去之法、未來之法和現在之法，並且以執著的方式，認為佈施和持戒等，以及正念住等菩提分法是修行，這些都是以貪執的方式顛倒的認知，是三時平等性甚深《般若波羅蜜多》的不利面。 第四，事物是...

【English Translation】 For the sake of eliminating (afflictions), it is considered and taught as the antidote to all afflictions in the three realms. The word 'purity' here, others have made many obscure explanations of the meaning of the scriptures. The verse commentary on the 'Perfection of Wisdom Instructions - Ornament of Clear Realization', the second chapter commentary of the Sutra School. Extensive explanation of the branch of fully understanding the acceptance and rejection of causes Third, the extensive explanation of the branch of fully understanding acceptance and rejection, divided into the main text and the summary of the meaning of the three wisdoms. The first part has nine things to fully understand: the way of not dwelling in samsara and nirvana, the difference between closeness and distance to the Prajnaparamita, the cause of distance - clinging to characteristics, its antidote - the path of approaching the Prajnaparamita, such a yoga of Prajnaparamita, the benefits of this combination, the equality of all dharmas, and what is the path of seeing of complete knowledge, there are seven aspects. First, the Prajnaparamita of the equality of samsara and nirvana and the three times of the Bodhisattvas, is profound and profound, not dwelling on this shore of samsara and the other shore of nirvana, and in the middle of samsara and nirvana, not dwelling in the way of realization and object of focus, because they regard the three times as one. Therefore, it is considered and taught as the Prajnaparamita of the equality of samsara and nirvana and the three times. Second, the Bodhisattva who is attached to names and characteristics, because he is not skillful in means by clinging to characteristics, abandons the Prajnaparamita of the equality of the three times, because they enter the unfavorable side of the Prajnaparamita. In general, the Bodhisattva who knows the three times as one in a way that is not attached and does not discriminate, because they understand the equality of samsara and nirvana and the three times, and are skillful in means, is said to be truly close to the Prajnaparamita. Third, in the way of clinging to characteristics and objects of focus, perceiving the aggregates such as form as emptiness, and in the way of attachment, perceiving the dharmas realized in the three times as past dharmas, future dharmas, and present dharmas, and in the way of clinging, perceiving generosity and discipline, etc., and the practices of the aspects of enlightenment such as mindfulness, etc., these are inverted perceptions in the way of attachment, and are the unfavorable side of the profound Prajnaparamita of the equality of the three times. Fourth, things are...

---

ང་སྤང་གཉེན་བསྡུ་བ་གཉིས་ལས་དང་པོ་ནི། འཁོར་གསུམ་དུ་ རྟོག་ཅིང་ཆགས་པས་ནི་ཆགས་པ་མེད་པའི་ཤེར་ཕྱིན་ལ་སྤོང་བར་མི་ནུས་པའི་ཕྱིར། སྦྱིན་ དང་ཚུལ་ཁྲིམས་ལ་སོགས་པ་ལ་འཁོར་གསུམ་དུ་རྟོགས་པ་ངར་འཛིན་ཅིང་ཆགས་པ་དང་། གཞན་དུ་འཛིན་པ་སོགས་ཀྱི་ཆགས་པ་མེད་པ་ནི་ཆགས་པ་ཐམས་ཅད་ཀྱི་གཉེན་པོ་ཡིན་ནོ། །དེ་ཉིད་སྦྱིན་སོགས་ལ་དེ་ལྟར་སྤྱོད་ཅིང་། གཞལ་བྱ་གཞན་དག་ཀྱང་འཁོར་གསུམ་དུ་རྣམ་ པར་མི་རྟོག་པའི་སྦྱིན་སོགས་ཀྱི་སྤྱོད་པ་དེ་ལ་འཇུག་པར་བྱེད་པའི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ དེ་ནི་ཆགས་པའི་མཐའ་ཐམས་ཅད་འགོག་པར་བྱེད་པ་ཡིན་པས་ཆགས་པ་ཕྲ་ཞིང་ཕྲ་བ་ཡང་ སྤོང་བ་ཡིན་ནོ། །ཆགས་པ་ཕྲ་མོ་དེ་གང་ཞེ་ན། ཇི་ཙམ་དུ་མཚན་མར་ཡིད་ལ་བྱེད་པ་དེ་ཙམ་ དུ་ཆགས་པ་ཡིན་པའི་ཕྱིར། རྒྱལ་བ་སངས་རྒྱས་མཚན་མར་ཡིད་ལ་བྱས་པ་དང་། སངས་ རྒྱས་ཀྱི་དགེ་བ་མཚན་མར་ཡིད་ལ་བྱས་པ་དང་སངས་རྒྱས་དེ་དག་གི་ཉན་ཐོས་ཀྱི་དགེ་བ་ ལ་སོགས་པ་མཚན་མར་ཡིད་ལ་བྱས་ནས་བྱང་ཆུབ་ཏུ་བསྔོ་བ་ནི་ཆགས་པ་ཕྲ་མོ་ཡིན་ནོ། །ཆགས་པ་དེ་ལྟ་བུས་ཀྱང་མ་གོས་པའི་ཕྱིར་ཤེར་ཕྱིན་དེ་ནི་ཟབ་པ་ཡིན་ནོ། །གང་གིས་ཕྱིར་ 1-493 ཆོས་ཀྱི་སྐུའི་ལམ་དུ་འགྱུར་བའི་ཆོས་ཐམས་ཅད་རང་བཞིན་གྱི་སྤོབས་པ་དང་ཆགས་པས་ དབེན་པའི་ཕྱིར་ན་དུས་གསུམ་མཉམ་ཉིད་ཀྱི་ཤེར་ཕྱིན་ཟབ་པ་ཡིན་ནོ། །ཤེས་ལུགས་དོན་ དམ་ཡོངས་གྲུབ་ཀྱི་ཆོས་རྣམས་འདུས་མ་བྱས་ཤིང་རང་བཞིན་འོད་གསལ་དུ་གཅིག་པ་ནི་ མི་རྟོག་པའོ། །ཤེས་རབ་ཀྱི་མངོན་སུམ་དུ་སོ་སོ་རང་རིག་པའི་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་ཤེས་པས་ཆགས་ པའི་རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་སྤོང་བ་ཡིན་ནོ། །མཚན་འཛིན་གྱི་བློས་ཤེར་ཕྱིན་ནི་དེ་མཐོང་བ་དང་། རྟོག་པ་དང་ཤེས་པ་ལ་སོགས་བཀག་པ་ཡིས། ཤེར་ཕྱིན་ཟབ་མོ་དེ་ནི་དམིགས་པ་ལ་ཆགས་ པའི་གང་ཟག་གི་རྟོགས་པར་དཀའ་བར་བཤད་པ་ཡིན་ནོ། །རྟོགས་པར་དཀའ་བ་ཙམ་དུ་མ་ ཟད། མཚན་འཛིན་ཅན་གྱི་བསམ་པའི་ཡུལ་ལས་ཀྱང་འདས་ཏེ། མཚན་འཛིན་གྱི་བསྡུས་ པའི་གཟུགས་དང་། རྣམ་པར་ཤེས་པ་ལ་སོགས་པས་མི་ཤེས་པའི་ཕྱིར། ཤེར་ཕྱིན་ཟབ་མོ་ དེ་ནི་དམིགས་པ་ཅན་གྱི་བསམ་གྱིས་མི་ཁྱབ་པར་འདོད་ཅིང་བསྟན་ཏོ། །གཉིས་པ་ནི། གོང་ དུ་བཤད་པ་དེ་ལྟར་ཀུན་ཤེས་པ་ཉིད་ཀྱི་ལུགས་སོ། །སྐབས་ལ་དུས་གསུམ་མཉམ་པ་ཉིད་ ཀྱི་ཤེར་ཕྱིན་དེའི་མི་མཐུན་པའི་ཕྱོགས་འཁོར་གསུམ་དུ་རྟོགས་པའི་ཆགས་པ་དང་། དེའི་ གཉེན་པོ་འཁོར་གསུམ་དུ་རྣམ་པར་མི་རྟོག་པའི་ཤེས་རབ་ཡིན་ལུགས་ཀྱི་ཆོས་ཀྱི་རང་བཞིན་ གཅིག་པར་ཤེས་པར་ཕྱོགས་དག་གིས་རྣམ་པར་དབྱེ་བ་མ་ལུས་པ་སྔར་ཇི་ལྟར་བཤད་པ་ འདིར་མཐའ་དག་ཤེས་པར་བྱའོ། ། ལྔ་པ་དེ་ལྟ་བུའི་ཤེར་ཕྱིན་གྱི་རྣལ་འབྱོར་ནི། གཟུགས་སོགས་སྙན་མི་སྙན་ལ་སོགས་པ་ དང་། སློབ་པའི་ཚེ་ཆོས་ཉིད

【現代漢語翻譯】 我將講述兩種對治法中的第一種：由於執著於三輪（施者、受者、所施物）的實有，因此無法捨棄對勝慧（般若波羅蜜多）的執著。對於佈施和戒律等，執著於三輪的實有，產生我執和對其他事物的執著，而沒有這些執著是對所有執著的對治。因此，以這種方式行持佈施等，並且對於其他可衡量的事物，不執著於三輪的佈施等行為，進入這種狀態的菩薩能夠阻止所有執著的邊際，因此能夠捨棄極其微細的執著。什麼是微細的執著呢？越是作意于相，就越是執著。因此，憶念諸佛之相，憶念佛陀的功德之相，以及憶念那些佛陀的聲聞弟子的功德等，並將此功德迴向菩提，這就是微細的執著。由於不被這樣的執著所染污，所以勝慧是甚深的。因為所有轉為法身之道的事物，都遠離自性和執著，所以三時平等的勝慧是甚深的。通達勝義和圓成實的諸法，是無為且自性光明的，這是一種不分別的狀態。通過智慧的現量，以各自自證智的智慧，捨棄所有執著的相狀。由於執著于相的分別念阻礙了對勝慧的證見、證悟和了知等，因此說甚深的勝慧對於執著于所緣境的眾生來說難以證悟。不僅難以證悟，而且超出了執著于相的思維範疇，因為執著于相的色蘊和識蘊等無法了知它。因此，認為並宣說了甚深的勝慧是執著于所緣境者無法思議的。第二種是對上述所說的一切的完全了知。在任何情況下，都要完全瞭解三時平等的勝慧的不利因素——執著於三輪的實有，以及它的對治——不執著於三輪的智慧，以及諸法自性相同的方式。所有這些區分，都應如先前所說的那樣完全瞭解。 第五，這種勝慧的瑜伽是：對於悅耳和不悅耳的色等，以及學習時的法性。

【English Translation】 I will explain the first of the two antidotes: Because of clinging to the reality of the three circles (giver, receiver, and gift), one cannot abandon clinging to the excellent wisdom (Prajnaparamita). For generosity and discipline, etc., clinging to the reality of the three circles, giving rise to self-grasping and clinging to other things, while the absence of these clingings is the antidote to all clingings. Therefore, practicing generosity, etc., in this way, and for other measurable things, not clinging to the actions of generosity, etc., in the three circles, the Bodhisattva who enters this state is able to prevent all extremes of clinging, and therefore is able to abandon extremely subtle clinging. What is subtle clinging? The more one focuses on characteristics, the more one clings. Therefore, remembering the characteristics of the Buddhas, remembering the characteristics of the merits of the Buddhas, and remembering the merits of the Shravaka disciples of those Buddhas, etc., and dedicating these merits to Bodhi, this is subtle clinging. Because it is not defiled by such clinging, excellent wisdom is profound. Because all things that turn into the path of Dharmakaya are devoid of self-nature and clinging, the excellent wisdom of equality in the three times is profound. Understanding the Dharmas of ultimate truth and perfect reality, which are unconditioned and of one self-luminous nature, is a state of non-discrimination. Through the direct perception of wisdom, with the knowledge of each self-aware wisdom, all aspects of clinging are abandoned. Because clinging to characteristics obstructs the vision, realization, and knowledge of excellent wisdom, it is said that profound excellent wisdom is difficult for beings who cling to objects to realize. Not only is it difficult to realize, but it also transcends the realm of thought that clings to characteristics, because the aggregates of form and consciousness, etc., that cling to characteristics cannot know it. Therefore, it is thought and taught that profound excellent wisdom is inconceivable to those who cling to objects. The second is the complete knowledge of all that has been said above. In any case, one should fully understand the unfavorable factors of the excellent wisdom of equality in the three times—clinging to the reality of the three circles—and its antidote—the wisdom of non-clinging to the three circles, and the way in which the nature of Dharmas is the same. All these distinctions should be fully understood here as previously stated. Fifth, the yoga of such excellent wisdom is: for pleasant and unpleasant forms, etc., and the nature of Dharma during learning.

---

་ཀྱི་གཟུགས་སོགས་མ་བརྗོད་པ་དང་། མི་སློབ་པ་འབྲས་བུའི་ ཚེ་རྫོགས་པ་དང་། གཟུགས་སོགས་དེ་ལ་ཆགས་པ་དང་། ཆགས་པ་མེད་པ་ཉིད་ལ་དམིགས་ པའི་ཚུལ་གྱིས་སྤྱོད་ཅིང་རྣལ་འབྱོར་དུ་བྱེད་པ་བཀག་པས། མི་དམིགས་པའི་ཚུལ་གྱིས་ཆོས་ ཉིད་ཡོངས་གྲུབ་ཀྱི་གཟུགས་སོགས་རྣལ་འབྱོར་དུ་བྱེད་ཅིང་སྦྱོར་བ་དང་སྤྱོད་པ་ནི་ཤེར་ཕྱིན་ 1-494 ཟབ་མོའི་རྣལ་འབྱོར་དངོས་ཡིན་ནོ། ། གཉིས་པ་བསྒོམ་བྱའི་ཤེར་ཕྱིན་ཆོས་དབྱིངས་བསྟན་དང་མ་བསྟན་པས་འཕེལ་འགྲིབ་ ཏུ་མི་འགྱུར་བ་དང་། གསུམ་པ་དེ་ལ་ལེགས་ཉེས་བརྗོད་པ་ལ། ཆགས་སྡང་གི་བྱེད་པ་པོ་མེད་ པ་ཉིད་དང་། བཞི་པ་ནམ་མཁའ་ལྟ་བུའི་ཤེར་ཕྱིན་དེ་བསྟན་པའི་ཚེ་མི་ཞུམ་པ་བྱ་དཀའ་བ་ དང་། ནམ་མཁའ་ལྟ་བུ་དེ་ལ་བརྩོན་པ་བྱ་དཀའ་བ་དང་། ནམ་མཁའ་ལྟ་བུའི་བྱང་ཆུབ་ལས་ མི་ཟློག་པ་བྱ་དཀའ་བ་སྟེ། བྱ་དཀའ་བ་གསུམ་པོ་དེ་ལ་བྱང་སེམས་སྦྱོར་ཞིང་གོ་ཆ་བསྒོས་ པའོ། །ལྔ་པ་དེ་ལྟར་འདུས་པའི་དགེ་སློང་གཅིག་འདི་སྙམ་དུ་སྐྱེ་འགག་མེད་པའི་ཤེར་ཕྱིན་ གང་ལ་བསླབ་ན། སྐལ་པ་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་དུ་འབྲས་བུ་ཐོབ་པར་འདུག་པས། ཚུལ་ཁྲིམས་ལ་ སོགས་པའི་ཕུང་པོ་ལྔ་དང་། རྒྱུན་ཞུགས་ལ་སོགས་པའི་འབྲས་བུ་བཞི་དང་། དཀོན་མཆོག་ གསུམ་དང་། ཆོས་ཀྱི་འཁོར་ལོ་བསྐོར་བའི་འབྲས་བུ་ཡང་ཡོད་པའི་བཅོམ་ལྡན་འདས་མ་ ཤེར་ཕྱིན་ལ་ཕྱག་འཚལ་ལོ། །སྙམ་དུ་འདོད་པ་དེ་དང་ནི། དྲུག་པ་ཤེར་ཕྱིན་དེ་ལ་གནས་ པའི་བྱང་སེམས་བརྒྱ་བྱིན་ལ་སོགས་པ་གང་ཟག་གཞན་གྱི་བསྲུང་བ་ལ་རག་ལས་པ་མ་ཡིན་ ཏེ། རྒྱུ་གང་གིས་ཕྱིར་དང་། དེས་ཇི་ལྟར་ཞེ་ན། ཤེར་ཕྱིན་ལ་གནས་པ་དེ་ཉིད་ཆོས་རྣམས་ སྒྱུ་མ་ལ་སོགས་པར་ཤེས་པས། དེ་ཉིད་དེའི་བསྲུང་བའི་མཆོག་ཡིན་པའི་ཕྱིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །བདུན་པ་ནི། སྒྱུ་མ་སྨིག་རྒྱུ་རྨི་ལམ་སྒྲ་བརྙན་མི་གཡོར་ཆུ་ཟླ་སྤྲུལ་པའི་སྣང་བ་རྣམ་པ་རྣམ་ བདུན་ལ་བསྲུང་བ་དང་། སྐྱོབས་པར་མི་ནུས་པ་དང་མི་དགོངས་པ་བཞིན་ཤེས་བྱེད་ཀྱི་དཔེ་ བཀོད་པ་ཉིད་དོ། ། དྲུག་པ་སྦྱོར་བའི་ཕན་ཡོན་ཆོས་རྣམས་མཉམ་པ་ཉིད་ནི་གཟུགས་སོགས་བྱེད་པའི་ མཚན་ཉིད་ལ་སོགས་པའི་དངོས་པོར་རློམ་སེམས་མེད་པ་དང་། གཟུགས་སོགས་བདག་གི་ ཞེས་བྱ་བ་རྗེ་ཁོལ་གྱི་དངོས་པོར་རློམ་སེམས་མེད་པ་དང་། གཟུགས་སོགས་ལ་ཞེས་བྱ་པ་ 1-495 རྟེན་བརྟེན་པའི་དངོས་པོར་རློམ་སེམས་མེད་པ་དང་། གཟུགས་སོགས་ཀྱི་མཚན་མར་ཞེས་ པ་བརྡར་བརྟགས་པའི་དངོས་པོར་རློམ་སེམས་མེད་པ་སྟེ། རྣམ་པ་བཞི་པོ་དེ་ནི་སྦྱོར་བ་དེའི་ ཕན་ཡོན་ཆོས་ཐམས་ཅད་རྨི་ལམ་ལ་སོགས་པ་ནས་སྤྲུལ་པ་ལྟ་བུར་མཉམ་པ་ཉིད་དུ་ཡོངས་ སུ་ཤེས་པ་ཡིན་ནོ། ། བདུན་པ་ཀུན་ཤེས་ཚུལ་ལ་མཐོང་བའི་ལམ་ལ་གཉིས། བདེན་བཞིའི་སྒོ་ནས་མདོར་ བསྟན། སྐད་ཅིག་

【現代漢語翻譯】 禁止不提及色等（Rūpa，形態）的瑜伽，禁止不學者（Aśaikṣa，無學）在果位圓滿時，對色等產生執著，以及專注于無執著的狀態而進行修行和瑜伽。因此，以不執著的方式，將法性（Dharmatā，法性）圓成（Pariniṣpanna，圓成實）的色等進行瑜伽和結合，是甚深般若波羅蜜多（Prajñāpāramitā，智慧到彼岸）的真實瑜伽。 第二，般若波羅蜜多的法界（Dharmadhātu，法界）不會因為是否被闡述而增減。第三，對於它的好壞進行評論時，沒有嗔恨和貪愛的作者。第四，當闡述如虛空般的般若波羅蜜多時，不畏懼是困難的；對如虛空般的般若波羅蜜多精進是困難的；從如虛空般的菩提（Bodhi，覺悟）中不退轉是困難的。菩薩（Bodhisattva，菩薩）應結合這三種難行之事，並披上盔甲（做好準備）。第五，像這樣聚集的比丘（Bhikṣu，比丘）會想：『我應該學習哪種無生滅的般若波羅蜜多呢？』因為根據各自的根器，他們似乎能夠獲得果報。因此，我向擁有戒律（Śīla，戒）等五蘊（Skandha，蘊）、須陀洹（Srotaāpanna，入流）等四果、三寶（Triratna，三寶），以及轉法輪（Dharmacakra Pravartana，轉法輪）之果的薄伽梵母般若波羅蜜多（Bhagavatī Prajñāpāramitā，世尊般若波羅蜜多）頂禮。 第六，安住于般若波羅蜜多的菩薩，如帝釋天（Indra，因陀羅）等，並不依賴於其他人的保護。為什麼呢？又如何依賴呢？因為安住于般若波羅蜜多者，知曉諸法如幻（Māyā，幻象）等，因此，知曉諸法如幻本身就是對他們的最佳保護。第七，以幻術（Māyā，幻術）、陽焰（Marīci，陽焰）、夢境（Svapna，夢）、回聲（Pratibimba，影像）、毛髮亂墜、水月（Udakacandra，水月）、化現（Nirmita，化身）這七種比喻來說明，它們既不能被保護，也不能被拯救，也不應被執著。 第六，結合的利益是諸法平等性（Samatā，平等性），即不認為色等是具有造作特徵的事物，不認為色等是『我的』，不認為色等是主奴關係的事物，不認為色等是所依和能依的事物，不認為色等是可辨識的特徵。這四種方式是結合的利益，即完全知曉一切法如夢等，乃至如化現般平等。 第七，關於全面瞭解的方式，見道（Darśanamārga，見道）分為兩種。首先，通過四聖諦（Āryasatya，聖諦）的門徑進行簡要闡述。瞬間（Kṣaṇa，剎那）……

【English Translation】 Prohibiting yoga that does not mention forms (Rūpa), prohibiting non-learners (Aśaikṣa) from being attached to forms when the fruition is complete, and practicing and doing yoga by focusing on the state of non-attachment. Therefore, in a non-attached way, doing yoga and combining the forms of the perfected nature (Pariniṣpanna) is the real yoga of the profound Prajñāpāramitā. Second, the Dharmadhātu of Prajñāpāramitā does not increase or decrease whether it is taught or not. Third, when commenting on its good and bad, there is no agent of hatred and attachment. Fourth, when teaching the sky-like Prajñāpāramitā, it is difficult to be unafraid; it is difficult to be diligent towards the sky-like Prajñāpāramitā; it is difficult not to turn back from the sky-like Bodhi. Bodhisattvas should combine these three difficult things and put on armor (prepare themselves). Fifth, a Bhikṣu gathered like this would think: 'Which Prajñāpāramitā without birth and death should I study?' Because according to their respective capacities, they seem to be able to obtain the fruit. Therefore, I prostrate to the Bhagavatī Prajñāpāramitā, who has the five Skandhas such as Śīla, the four fruits such as Srotaāpanna, the Triratna, and the fruit of turning the Dharmacakra. Sixth, the Bodhisattvas who abide in Prajñāpāramitā, such as Indra, do not depend on the protection of other people. Why? And how do they depend on it? Because those who abide in Prajñāpāramitā know that all Dharmas are like Māyā, therefore, knowing that all Dharmas are like Māyā is the best protection for them. Seventh, the seven examples of Māyā, Marīci, Svapna, Pratibimba, hair falling, Udakacandra, and Nirmita are used to illustrate that they cannot be protected or saved, nor should they be clung to. Sixth, the benefit of combination is the Samatā of all Dharmas, that is, not thinking that forms are things with the characteristics of creation, not thinking that forms are 'mine', not thinking that forms are things of master-slave relationship, not thinking that forms are identifiable characteristics. These four ways are the benefits of combination, that is, fully knowing that all Dharmas are equal like dreams, and even like Nirmita. Seventh, regarding the way to fully understand, the Darśanamārga is divided into two. First, a brief explanation through the gate of the four Āryasatyas. Kṣaṇa...

---

མའི་སྒོ་ནས་རྒྱས་བཤད། དང་པོ་ནི་སྡུག་བསྔལ་ལ་སོགས་པ་ཀུན་འབྱུང་ དང་འགོག་པ་དང་ལམ་གྱི་བདེན་པ་བཞི་པོ་རེ་རེ་ལ་ཡང་ཆོས་ཤེས་པའི་བཟོད་པ་དང་། ཆོས་ ཤེས་པ་དང་རྗེས་སུ་ཤེས་པའི་བཟོད་པ་དང་རྗེས་སུ་ཤེས་པ་སྟེ་བཞི་བཞིའོ། །དེ་ལྟར་ཤེས་ པའི་སྐད་ཅིག་བཞི་བཞི་བཅུ་དྲུག་གི་བདག་ཉིད་འདི་ཀུན་ཤེས་པ་ཉིད་ཀྱི་ལམ་རང་བཞིན་ ལ། མཐོང་བའི་ལམ་ཡིན་ནོ། །གཉིས་པ་ནི། སྡུག་བསྔལ་ལ་ཤེས་པའི་བཟོད་པ་ནི། ཡུལ་ ཆོས་ཉིད་ཀྱི་གཟུགས་སོགས་རྟག་མི་རྟག་གི་སྤྲོས་པ་མ་ཡིན་པའི་ཕྱིར། ཡུལ་ཅན་སྡུག་བསྔལ་ ཆོས་ཤེས་པའི་བཟོད་པ་རྟག་མི་རྟག་སོགས་ཀྱི་སྤྲོས་པ་དང་བྲལ་བའི་ཡེ་ཤེས་དང་། ཡུལ་ ཆོས་ཉིད་ཀྱི་གཟུགས་སོགས་དུས་གསུམ་གྱི་མཐའ་ལས་འདས་པའི་ཕྱིར་ཡུལ་ཅན་སྡུག་ བསྔལ་ལ། ཆོས་ཤེས་པ་མཐའ་ལས་འདས་པའི་ཡེ་ཤེས་དང་། ཡུལ་ཆོས་ཉིད་ཀྱི་གཟུགས་ སོགས་ཤིན་ཏུ་རྣམ་པར་དག་པའི་ཕྱིར། ཡུལ་སྡུག་བསྔལ་ལ་རྗེས་སུ་ཤེས་པའི་བཟོད་པ་རྣམ་ པར་དག་པའི་ཡེ་ཤེས་དང་། ཡུལ་ཆོས་ཉིད་ཀྱི་གཟུགས་སོགས་མ་སྐྱེས་ཤིང་མ་འགག་པ་ དང་། ཉོན་མོངས་རྣམ་བྱང་སོགས་མེད་པའི་ཕྱིར་ཡུལ་ཅན་སྡུག་བསྔལ་ལ་རྗེས་སུ་ཤེས་པ་ མ་སྐྱེས་པ། མ་འགག་པ་ལ་སོགས་པའི་ཡེ་ཤེས་ཏེ། དེ་ལྟར་སྡུག་བསྔལ་གྱི་བདེན་པའི་སྐད་ ཅིག་མ་བཞིའོ། །ཡུལ་དོན་དམ་གྱི་གཟུགས་སོགས་ནམ་མཁའ་དང་འདྲ་བར་དག་པའི་ཕྱིར། ཡུལ་ཅན་ཀུན་འབྱུང་ལ་ཆོས་ཤེས་པའི་བཟོད་པ་ནམ་མཁའ་ལྟར་དག་པའི་ཡེ་ཤེས་དང་། 1-496 ཡུལ་དོན་དམ་གྱི་གཟུགས་སོགས་ཆགས་པ་སྤང་བའི་ཕྱིར། ཡུལ་ཀུན་འབྱུང་ལ་ཆོས་ཤེས་ པ་ཆགས་པ་ཐམས་ཅད་སྤངས་པའི་ཡེ་ཤེས་དང་། ཡུལ་དོན་དམ་གྱི་གཟུགས་སོགས་གཟུང་ དུ་མེད་པའི་ཕྱིར། ཡུལ་ཀུན་འབྱུང་ལ་རྗེས་སུ་ཤེས་པའི་བཟོད་པ་ཡོངས་སུ་འཛིན་པ་ཐམས་ ཅད་ལས་གྲོལ་བའི་ཡེ་ཤེས་དང་། ཡུལ་དོན་དམ་གྱི་གཟུགས་སོགས་ངོ་བོ་ཉིད་ཀྱི་བརྗོད་ པའི་བདག་ཉིད་དུ་མེད་པའི་ཕྱིར། ཡུལ་ཅན་ཀུན་འབྱུང་ལ་རྗེས་སུ་ཤེས་པ་བརྗོད་པའི་ངོ་ བོར་མེད་པའི་ཡེ་ཤེས་ཏེ། དེ་ལྟར་ཀུན་འབྱུང་གི་བདེན་པའི་སྐད་ཅིག་མ་བཞིའོ། །གང་གི་ ཕྱིར། ཡུལ་འགོག་བདེན་ཟབ་མོ་དང་ཡུལ་འགོག་པ་ཆོས་ཤེས་པའི་བཟོད་པ་དག་ཚིག་ནི་ སྤྱོད་ཡུལ་ལས་འདས་པ་དེའི་ཕྱིར། ཡུལ་དང་ཡུལ་ཅན་འདི་དག་གི་དོན་བརྗོད་པ་ཙམ་གྱིས་ གཞན་གྱི་རྒྱུད་ལ་མངོན་སུམ་དུ་སྦྱིན་དུ་མེད་པ་དང་། ཡུལ་འགོག་བདེན་ཟབ་མོ་དམིགས་སུ་ མེད་པའི་ཕྱིར། ཡུལ་ཅན་འགོག་པ་ལ་ཆོས་ཤེས་པ་ཐམས་ཅད་མེད་པར་བྱེད་པའི་ཡེ་ཤེས་ དང་། ཡུལ་ཅན་འགོག་བདེན་ཟབ་མོ་ཤིན་ཏུ་རྣམ་པར་དག་པའི་ཕྱིར། ཡུལ་ཅན་འགོག་པ་ ལ་རྗེས་སུ་ཤེས་པ་བཟོད་པ་ཤིན་ཏུ་རྣམ་པར་དག་པའི་ཡེ་ཤེས་དང་། འགོག་པ་ལ་རྗེས་སུ་ ཤེས་པ་ནི་མིག་གི་ནད་ལ་སོགས་པ་ནད་ཐམ

【現代漢語翻譯】 從『母』（藏文：མའི་，字面意思：母親）的角度進行廣釋。首先，苦等（藏文：སྡུག་བསྔལ་ལ་སོགས་པ་）的集（藏文：ཀུན་འབྱུང་）、滅（藏文：འགོག་པ་）、道（藏文：ལམ་）四諦，每一個都具有法智忍（藏文：ཆོས་ཤེས་པའི་བཟོད་པ་）、法智（藏文：ཆོས་ཤེས་པ་）、類智忍（藏文：རྗེས་སུ་ཤེས་པའི་བཟོད་པ་）、類智（藏文：རྗེས་སུ་ཤེས་པ་），各四種。如此，這十六個剎那的智慧，其自性即是遍知（藏文：ཀུན་ཤེས་པ་ཉིད་）之道，是見道（藏文：མཐོང་བའི་ལམ་）的體性。 第二，于苦（藏文：སྡུག་བསྔལ་）的法智忍（藏文：ཤེས་པའི་བཟོད་པ་）是：由於所緣（藏文：ཡུལ་）法性（藏文：ཆོས་ཉིད་）之色等，並非恒常與無常的戲論（藏文：སྤྲོས་པ་），因此，能緣（藏文：ཡུལ་ཅན་）于苦的法智忍是遠離恒常與無常等戲論的智慧。由於所緣法性之色等超越三時之邊際，因此，能緣于苦的法智是超越邊際的智慧。由於所緣法性之色等極為清凈，因此，能緣于苦的類智忍（藏文：རྗེས་སུ་ཤེས་པའི་བཟོད་པ་）是清凈的智慧。由於所緣法性之色等不生不滅，且無有煩惱（藏文：ཉོན་མོངས་）與凈除（藏文：རྣམ་བྱང་）等，因此，能緣于苦的類智是不生不滅等的智慧。如是，即是苦諦（藏文：སྡུག་བསྔལ་གྱི་བདེན་པ་）的四個剎那。 由於所緣勝義（藏文：དོན་དམ་）之色等清凈如虛空，因此，能緣于集的法智忍（藏文：ཆོས་ཤེས་པའི་བཟོད་པ་）是如虛空般清凈的智慧。由於所緣勝義之色等捨棄貪執（藏文：ཆགས་པ་），因此，能緣于集的法智是捨棄一切貪執的智慧。由於所緣勝義之色等不可執取，因此，能緣于集的類智忍（藏文：རྗེས་སུ་ཤེས་པའི་བཟོད་པ་）是從一切執著中解脫的智慧。由於所緣勝義之色等無有自性之言說，因此，能緣于集的類智（藏文：རྗེས་སུ་ཤེས་པ་）是沒有言說自性的智慧。如是，即是集諦（藏文：ཀུན་འབྱུང་གི་བདེན་པ་）的四個剎那。 因為，所緣滅諦（藏文：འགོག་བདེན་）深奧，且所緣滅的法智忍（藏文：ཆོས་ཤེས་པའི་བཟོད་པ་）等詞句是超越行境（藏文：སྤྱོད་ཡུལ་）的，因此，僅憑言說這些所緣和能緣的意義，無法使他人的相續（藏文：རྒྱུད་）中生起現量（藏文：མངོན་སུམ་）；又因為所緣滅諦深奧且無有對境（藏文：དམིགས་སུ་མེད་པའི་），因此，能緣于滅的法智（藏文：ཆོས་ཤེས་པ་）是使一切都無有的智慧。因為能緣滅諦極為清凈，因此，能緣于滅的類智忍（藏文：རྗེས་སུ་ཤེས་པ་བཟོད་པ་）是極為清凈的智慧。于滅的類智（藏文：རྗེས་སུ་ཤེས་པ་）是對於眼疾等一切疾病

【English Translation】 Explained extensively through 'Ma' (Tibetan: མའི་, literal meaning: mother). Firstly, each of the four truths—suffering (Tibetan: སྡུག་བསྔལ་ལ་སོགས་པ་), origin (Tibetan: ཀུན་འབྱུང་), cessation (Tibetan: འགོག་པ་), and path (Tibetan: ལམ་)—has four aspects: forbearance of knowledge of dharma (Tibetan: ཆོས་ཤེས་པའི་བཟོད་པ་), knowledge of dharma (Tibetan: ཆོས་ཤེས་པ་), forbearance of subsequent knowledge (Tibetan: རྗེས་སུ་ཤེས་པའི་བཟོད་པ་), and subsequent knowledge (Tibetan: རྗེས་སུ་ཤེས་པ་). Thus, these sixteen moments of knowledge are the very nature of the path of complete knowledge (Tibetan: ཀུན་ཤེས་པ་ཉིད་), and are the essence of the path of seeing (Tibetan: མཐོང་བའི་ལམ་). Secondly, the forbearance of knowledge of dharma regarding suffering (Tibetan: སྡུག་བསྔལ་) is: because the object (Tibetan: ཡུལ་) of the nature of dharma (Tibetan: ཆོས་ཉིད་), such as form, is not a proliferation (Tibetan: སྤྲོས་པ་) of permanence and impermanence, therefore, the subject (Tibetan: ཡུལ་ཅན་) forbearance of knowledge of dharma regarding suffering is wisdom free from the proliferation of permanence and impermanence. Because the object of the nature of dharma, such as form, transcends the limits of the three times, therefore, the subject knowledge of dharma regarding suffering is wisdom that transcends limits. Because the object of the nature of dharma, such as form, is extremely pure, therefore, the subject forbearance of subsequent knowledge (Tibetan: རྗེས་སུ་ཤེས་པའི་བཟོད་པ་) regarding suffering is pure wisdom. Because the object of the nature of dharma, such as form, is unborn and unceasing, and there are no afflictions (Tibetan: ཉོན་མོངས་) and purifications (Tibetan: རྣམ་བྱང་), therefore, the subject subsequent knowledge regarding suffering is wisdom of unborn, unceasing, etc. Thus, these are the four moments of the truth of suffering (Tibetan: སྡུག་བསྔལ་གྱི་བདེན་པ་). Because the object of ultimate (Tibetan: དོན་དམ་) form, etc., is pure like space, therefore, the subject forbearance of knowledge of dharma (Tibetan: ཆོས་ཤེས་པའི་བཟོད་པ་) regarding origin is wisdom as pure as space. Because the object of ultimate form, etc., abandons attachment (Tibetan: ཆགས་པ་), therefore, the subject knowledge of dharma regarding origin is wisdom that abandons all attachments. Because the object of ultimate form, etc., is ungraspable, therefore, the subject forbearance of subsequent knowledge (Tibetan: རྗེས་སུ་ཤེས་པའི་བཟོད་པ་) regarding origin is wisdom liberated from all grasping. Because the object of ultimate form, etc., has no expression of self-nature, therefore, the subject subsequent knowledge (Tibetan: རྗེས་སུ་ཤེས་པ་) regarding origin is wisdom without the nature of expression. Thus, these are the four moments of the truth of origin (Tibetan: ཀུན་འབྱུང་གི་བདེན་པ་). Because the object of the truth of cessation (Tibetan: འགོག་བདེན་) is profound, and the words of the forbearance of knowledge of dharma (Tibetan: ཆོས་ཤེས་པའི་བཟོད་པ་) regarding the object of cessation, etc., are beyond the realm of activity (Tibetan: སྤྱོད་ཡུལ་), therefore, merely by speaking of the meaning of these objects and subjects, it is impossible to directly bestow (Tibetan: མངོན་སུམ་) it upon the continuum (Tibetan: རྒྱུད་) of others; and because the object of the truth of cessation is profound and without an object of focus (Tibetan: དམིགས་སུ་མེད་པའི་), therefore, the subject knowledge of dharma (Tibetan: ཆོས་ཤེས་པ་) regarding cessation is wisdom that makes everything non-existent. Because the subject truth of cessation is extremely pure, therefore, the subject forbearance of subsequent knowledge (Tibetan: རྗེས་སུ་ཤེས་པ་བཟོད་པ་) regarding cessation is extremely pure wisdom. The subsequent knowledge (Tibetan: རྗེས་སུ་ཤེས་པ་) regarding cessation is for all diseases such as eye disease

---

ས་ཅད་སེལ་ཞིང་མི་འབྱུང་བའི་ཡེ་ཤེས་ནི། དེ་ ལྟར་འགོག་པའི་བདེན་པའི་སྐད་ཅིག་མ་བཞིའོ། །ལམ་ལ་ཆོས་ཤེས་པའི་བཟོད་པ་ནི་ངན་ སོང་ཆད་ཅིང་། ལེགས་པ་ཐམས་ཅད་འབྱིན་པར་བྱེད་པའི་ཡེ་ཤེས་དང་། ལམ་ལ་ཆོས་ཤེས་ པ་ནི། ཤེར་ཕྱིན་རིན་པོ་ཆེ་མངོན་མཐོ་དང་ངེས་ལེགས་ཀྱི་འབྲས་བུ་ནི་མངོན་སུམ་དུ་བྱས་པ་ ལ་ཡང་རྣམ་པར་མི་རྟོག་པའི་ཡེ་ཤེས་ཉིད་དང་། ཡུལ་ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་མཚན་མ་དག་དང་མ་ འབྲེལ་བའི་ཕྱིར། ཡུལ་ཅན་ལམ་ལ་རྗེས་སུ་ཤེས་པའི་བཟོད་པ་མཚན་མ་དག་དང་མ་འབྲེལ་ བའི་ཡེ་ཤེས་དང་ལམ་ལ་རྗེས་སུ་ཤེས་པ་ན་དངོས་པོ་བརྗོད་བྱ་དང་མིང་རྗོད་བྱེད་དང་དེ་ གཉིས་ལ་དམིགས་པའི་མཚན་འཛིན་གྱི་ཤེས་པ་སྐྱེ་བ་མེད་པའི་ཡེ་ཤེས་ཏེ། དེ་ལྟར་ལམ་གྱི་ 1-497 བདེན་པའི་སྐད་ཅིག་མ་བཞི། གཉིས་པ་ནི། སྔར་བཤད་པ་དེ་ལྟར་རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་ པ་ཉིད་འདི་དང་ཡང་ལམ་ཤེས་པ་ཉིད་འདི་དང་ཡང་ཐམས་ཅད་ཤེས་པ་ཉིད་འདི་ཡིན་ཏེ། མཁྱེན་པ་རྣམ་པ་གསུམ་པོ་ཡོངས་སུ་བསྟན་པ་འདིས་ནི་མཁྱེན་པའི་གནས་སྐབས་གསུམ་ པོ་དག་ཀྱང་རྫོགས་པར་ཡོངས་སུ་བསྟན་པའི་ཕན་ཡོན་རྫོགས་སོ། །ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ དུ་ཕྱིན་པ་མན་ངག་གི་བསྟན་བཅོས་མངོན་པར་རྟོགས་པའི་རྒྱན་ཅེས་བྱ་བའི་འགྲེལ་བ་མདོ་ ལུགས་མ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སྐབས་གསུམ་པའི་འགྲེལ་པའོ།། །། ༈ སློབ་བྱེད་སྦྱོར་བ་བཞིའི་ཡན་ལག་རྒྱས་པར་བཤད་པ། ༈ གཉིས་པ་སློབ་བྱེད་སྦྱོར་བ་བཞིའི་ཡན་ལག་རྒྱས་པར་བཤད་པ་ལ། གཞི་མཁྱེན་ གསུམ་གྱི་རྣམ་པ་ཀུན་བསྡུས་ནས་སྒོམ་པ། རྣམ་རྫོགས་སྦྱོར་བ་དང་། དེ་རབ་ཏུ་གྱུར་པ་རྩེ་ མོའི་སྦྱོར་བ་དང་། དེ་གོ་རིམ་དུ་སྒོམ་པ་མཐར་གྱིས་པའི་སྦྱོར་བ་དང་། དེ་སྒོམ་པ་མཐུན་ པའི་སྐད་ཅིག་མའི་སྦྱོར་བའི་ཡན་ལག་རྒྱས་པར་བཤད་པའོ། ། ༈ གཞི་མཁྱེན་གསུམ་གྱི་རྣམ་པ་ཀུན་བསྡུས་ནས་སྒོམ་པ་རྣམ་རྫོགས་སྦྱོར་བའི་ཡན་ལག་རྒྱས་པར་བཤད་པ། དང་པོ་ལ་ཡན་ལག་སོ་སོ་ བ་བཅུ་ཐམ་པ་དང་། ཀུན་ལ་ཁྱབ་པ་ཐབས་མཁས་བཤད་པའོ། ། ༈ ཡན་ལག་སོ་སོ་བ་བཅུ་ཐམ་པ། དང་པོ་བསྒོམ་བྱ་རྣམས་ རང་བཞིན་རྣམ་དག་དང་། དེ་སྒོམ་བྱེད་སྦྱོར་བ་ཡུམ་གྱི་ཆོས་སྤྱོད་ཀྱི་ཡོན་ཏན་དེའི་མི་མཐུན་ ཕྱོགས་སྐྱོ་སྔར་གྱི་རྣམ་པ་ཉིད་གློ་བུར་དྲི་བྲལ་གྱི་རྣམ་པའོ། ། མཚན་ཉིད། ཐར་པ་ཆ་མཐུན། ངེས་འབྱེད་ཆ་མཐུན་ཕྱིར་མི་ཟློག་པའི་ཚུལ། སྲིད་ཞི་ མཉམ་ཉིད། ཞིང་དག་བཤད་པའོ། །དང་པོ་ལ་མདོར་བསྟན་པ་དང་། རྒྱས་པར་བཤད་པའོ། ། དང་པོ་ནི། དེས་ན་གཞི་ཤེས་པའི་བྱེ་བྲག་རྣམས་ཞེས་སོགས་ཀྱི་དོན་ནི། སློབ་པ་ལམ་ གྱི་གནས་སྐབས་དང་མ་འདྲེས་པ། གཞི་ཤེར་ཕྱིན་གྱི་བྱེ་བྲག་རྣམས་སྟོན་པ་ལ་འདིར་རྣམ་ པར་པ་ཞེས་བྱ་བའི་མིང་གི་བྱེ་བྲག་དེ་རྣམས་ཀྱི་མཚན་ཉིད་ངོ་བོ་བསྟན་ཏོ།

【現代漢語翻譯】 斷除一切、不生的智慧，是如此斷滅的四諦之剎那。于道之法智忍，能斷除惡趣，生出一切善妙之智慧。于道之法智，般若波羅蜜多（梵文，Prajñāpāramitā，智慧到彼岸）之珍寶，顯現增上生與決定勝之果，于顯現之時亦不作分別之智慧，因其境法界與相好無關。于有境之道之類智忍，與相好無關之智慧，于道之類智時，對事物、能表達之詞語、名稱及能詮釋者，以及執著於二者之相的意識不生之智慧。如是道諦之四剎那。 第二，如前所說之如所有智，此亦為道智，此亦為一切智。以此所詮釋之三種智慧，亦圓滿詮釋了三種智慧之狀態，功德圓滿。般若波羅蜜多（梵文，Prajñāpāramitā，智慧到彼岸）竅訣論著《現觀莊嚴論》之釋，經部宗之第三品釋竟。 廣說四加行之支分 第二，廣說四加行之支分，即總攝基智三者之體性而修持之圓滿次第加行，以及此加行之殊勝頂加行，以及按次第修持之漸次加行，以及與此修持相符之剎那加行之支分。 廣說總攝基智三者之體性而修持之圓滿次第加行之支分 首先，各有十個支分，以及普遍之方便善巧之解說。 十個各自的支分 首先，所修之法，自性清凈，以及修持此法之加行，母法之功德，與其不相符之怯弱之相，即是遠離忽然之垢染之相。 體性：解脫分，抉擇分，不退轉之相，輪迴涅槃平等性，清凈剎土之解說。首先是總說，然後是廣說。 首先是：因此，基智之差別等之意義是，與學道位不混雜，基之般若波羅蜜多（梵文，Prajñāpāramitā，智慧到彼岸）之差別，於此顯示名為『種種』之名稱之差別，即是顯示其體性。

【English Translation】 The wisdom that dispels all and does not arise is the four moments of the truth of cessation in this way. The forbearance of the Dharma-knowledge of the path cuts off evil destinies and produces all goodness and wisdom. The Dharma-knowledge of the path, the precious gem of Prajñāpāramitā (Sanskrit, Prajñāpāramitā, Perfection of Wisdom), manifestly realizes the fruits of higher realms and definite goodness, and even in manifestation, it is non-conceptual wisdom, because the realm of objects is unrelated to characteristics. The forbearance of subsequent knowledge of the path of the object is wisdom unrelated to characteristics, and in the subsequent knowledge of the path, there is no arising of wisdom that grasps at characteristics, which focuses on things, expressible words, names, and interpreters. Thus, the four moments of the truth of the path. Secondly, as previously explained, the knowledge of all aspects, this is also the knowledge of the path, this is also the knowledge of all. With this explanation of the three types of knowledge, the three states of knowledge are also completely explained, and the merits are complete. The commentary on the Prajñāpāramitā (Sanskrit, Prajñāpāramitā, Perfection of Wisdom) instruction manual, the Ornament of Realization, the commentary of the Sutra school, the explanation of the third chapter is complete. Extensive explanation of the limbs of the four practices Secondly, the extensive explanation of the limbs of the four practices includes: the practice of gathering all aspects of the three bases of knowledge, the complete practice; the supreme practice that is most excellent; the gradual practice of practicing in order; and the limbs of the momentary practice that is in harmony with this practice. Extensive explanation of the limbs of the complete practice of gathering all aspects of the three bases of knowledge First, there are ten individual limbs, and the explanation of the skillful means that pervade all. Ten individual limbs First, the objects of meditation are naturally pure, and the practice of meditating on them, the qualities of the Dharma practice of the Mother, the aspect of discouragement that is incompatible with them, is the aspect of being free from sudden defilements. Characteristics: aspects of liberation, aspects of determination, the state of non-retrogression, the equality of samsara and nirvana, and the explanation of pure lands. First, there is a summary, and then there is an extensive explanation. First: Therefore, the meaning of the distinctions of the base knowledge, etc., is that it is not mixed with the stage of learning the path, and the distinctions of the Prajñāpāramitā (Sanskrit, Prajñāpāramitā, Perfection of Wisdom) of the base, here the distinction of the name called 'various' is shown, which is to show its nature.

---

།དེ་རྣམས་ཀྱང་ ཀུན་མཁྱེན་པ་ཉིད་ནི་རྣམ་པ་གསུམ་དུ་ཕྱེ་བའི་ཕྱིར་རྣམ་པ་དེ་རྣམས་ནི་མཁྱེན་པའི་རྣམ་པ་ 1-498 ཚན་པ་གསུམ་དུ་འདོད་ཅིང་སྟོན་ནོ། ། གཉིས་པ་རྒྱས་པར་བཤད་པ་ལ་མཁྱེན་གསུམ་ལས། དང་པོ་ཐམས་ཅད་ཤེས་པ་ཉིད་ཀྱི་ རྣམ་པ་ཉེར་བདུན་ནི་ཀུན་ཤེས་པ་ལ། མེད་པའི་རྣམ་པ་མཉམ་ཉིད་དང་། །བདེན་དང་མཐུན་ མེད་སྡུག་བསྔལ་བཞི། ། གནས་མེད་ནམ་མཁའ་བརྗོད་མེད་དང་། །མིང་གཞི་མིང་མེད་ཀུན་ འབྱུང་བཞི། ། འགྲོ་མེད་མི་འཕྲོག་སྐད་ཅིག་མེད། །སྐྱེ་མེད་འགོག་པའི་རྣམ་པ་བཞི། །བྱར་ མེད་འཕོ་མེད་ཤེས་མེད་དང་། །འཇིགས་མེད་རྨི་ལམ་སྒྲ་བརྙན་དང་། །མིག་ཡོར་སྨིག་རྒྱུ་ སྒྱུ་མའི་དང་། །རྨོངས་དང་ཉོན་མོངས་རྣམ་བྱང་མེད། །དམིགས་མེད་སྤྲོས་མེད་རློམ་སེམས་ མེད། །མི་གཡོ་ལམ་གྱི་བཅོ་ལྔའོ། །གཉིས་པ་ལམ་ཤེས་པ་ཉིད་ཀྱི་རྣམ་པ་སོ་དྲུག་ནི། ལམ་ ཤེས་ཀྱི་རྣམ་པ་སོ་དྲུག་གི་སྡོམ་པ་ནི། འདོད་ཆགས་བྲལ་དང་ཀུན་ལྡང་མེད། །ཞི་དང་ཆགས་ དང་ཞེ་སྡང་མེད། །རྨོངས་དང་ཉོན་མོངས་སེམས་ཅན་མེད། །འདི་དག་ཀུན་འབྱུང་རྣམ་པ་ བརྒྱད། །ལམ་གྱི་རྣམ་པ་བདུན་ནི། སྤངས་དང་མི་འགྱུར་ཐ་མི་དད། །ཉམས་མེད་རྟོགས་ མེད་ཚད་མེད་པ། །ནམ་མཁའི་ཕ་རོལ་ཕྱིན་ཏེ་བདུན། །སྡུག་བསྔལ་བདེན་པའི་རྣམ་པ་ལྔ་ནི། མ་རིག་སྡུག་བསྔལ་བདེན་མེད་སྟོང་། །མཚན་ཉིད་མེད་དེ་རྣམ་ལྔའོ། །འགོག་བདེན་རྣམ་པ་ བཅུ་དྲུག་ནི། །སྟོང་ཉིད་བཅུ་དྲུག་དམིགས་མེད་པའོ། །བརྒྱད་ནི་རྒྱུ་ཀུན་འབྱུང་གི་རྣམ་པའོ། །བདུན་ནི་ལམ་གྱི་རྣམ་པའོ། །ལྔ་ནི་སྡུག་བསྔལ་གྱི་རྣམ་པའོ། །བཅུ་དྲུག་ནི་འགོག་པའི་རྣམ་ པར་གྲགས་སོ། ། གསུམ་པ་རྣམ་མཁྱེན་གྱི་རྣམ་པ་བརྒྱ་དང་བརྒྱད་ནི། དྲན་པ་ཉེར་བཞག་ནས་བཟུང་ སྟེ་སངས་རྒྱས་ཀྱི་རྣམ་པའི་མཐར་ཐུག་པ་རྣམས་ཀྱི་བདེན་པའི་རྗེས་སུ་མཐུན་པར། ཀུན་ མཁྱེན་གསུམ་དུ་ཕྱེ་བས་ན། དང་པོ་སློབ་མ་ཀུན་ཤེས་ཀྱི་རྣམ་པ་དང་། རྗེས་སུ་མཐུན་པ་ ཡུམ་ཤེར་ཕྱིན་ཆོས་དབྱིངས་ཀྱི་རྣམ་པ་སུམ་ཅུ་སོ་བདུན་ནི། བྱང་ཕྱོགས་སོ་བདུན་ཀུན་ཤེས་ 1-499 སོ། །གཉིས་པ་བྱང་སེམས་ཀྱི་ལམ་ཤེས་པ་ཉིད་རྣམ་པ་དང་རྗེས་སུ་མཐུན་པ། ཡུམ་ཤེར་ ཕྱིན་ཆོས་དབྱིངས་ཀྱི་རྣམ་པ་སུམ་ཅུ་བཞི་ནི། རྣམ་ཐར་སྒོ་གསུམ་རྣམ་ཐར་བརྒྱད། །སྙོམས་ འཇུག་དགུ་དང་བདེན་པ་བཞི། །ཕར་ཕྱིན་བཅུ་སྟེ་ལམ་ཤེས་སོ། །དེ་ལྟར་སུམ་ཅུ་རྩ་བཞིའོ། ། གསུམ་པ་སངས་རྒྱས་ཀྱི་རྣམ་མཁྱེན་གྱི་རྣམ་པ་དང་། རྗེས་སུ་མཐུན་པ་ཡུམ་ཤེར་ཕྱིན་ཆོས་ དབྱིངས་ཀྱི་རྣམ་པ་སོ་དགུ་ནི། སྟོབས་བཅུ་མི་འཇིགས་སོར་རིག་བཞི། །མ་འདྲེས་བཅོ་ བརྒྱད་དེ་བཞིན་གཤེགས། །རང་བྱུང་སངས་རྒྱས་རྣམ་མཁྱེན་ནོ། །དེ་ལྟར་ན་སུམ་ཅུ་རྩ་དགུ་ དག་ཏུ་བཞེད་དོ། ། ད་ནི་གཉི

【現代漢語翻譯】 因此，這些（一切法） 由於全知（sarvajñāna）本身被分為三種，因此這些方面被認為是智慧的三個方面並被闡述。 第二，詳細解釋。在三種智慧中，第一種，一切智（sarvajñatā）的二十七個方面是：在全知中，不存在的方面是平等性（samatā），真實和符合實際，無有痛苦四種。 無處可住，如虛空，不可言說，名稱的基礎，無名，一切生起四種。 無有行，不可奪取，無剎那，無生，滅除的四種方面。 無有作為，不可移動，無有知，無有恐懼，夢境，聲響，海市蜃樓，幻術，愚癡，煩惱，無有清凈，無有對境，無有戲論，無有傲慢，不動搖，是道的十五種方面。 第二，道智（mārgajñāna）的三十六個方面是：道智的三十六個方面的總和是：無有貪慾，無有俱生，寂靜，無有執著，無有嗔恨。 無有愚癡，無有煩惱，無有情眾生，這些是一切生起的八個方面。 道的七個方面是：斷除，不可改變，無有差別，無有衰損，不可證悟，無有限量。 到達虛空的彼岸，這是七個方面。痛苦諦的五個方面是：無明，痛苦，無有真諦，空性。 無有自性，這是五個方面。滅諦的十六個方面是：十六空性，無有對境。 八個是因，一切生起的方面。七個是道的方面。五個是痛苦的方面。十六個被稱為滅的方面。 第三，一切種智（sarvākārajñāna）的一百零八個方面是：從正念住（smṛtyupasthāna）開始，直到佛陀的究竟方面，都與真諦相符。 由於全知被分為三種，所以第一種是弟子的一切智的方面，以及隨之相應的般若波羅蜜多（prajñāpāramitā）法界（dharmadhātu）的三十七個方面是：三十七道品（bodhipākṣikadharma）是一切智。 第二，菩薩的道智的方面，以及隨之相應的般若波羅蜜多法界的三十四個方面是：三解脫門（vimokṣamukha），八解脫（vimokṣa），九次第定（navānupūrvasamāpatti），四諦（catvāri-āryasatyāni）。 十波羅蜜多（daśa-pāramitā），這是道智。這樣總共有三十四個。 第三，佛陀的一切種智的方面，以及隨之相應的般若波羅蜜多法界的三十九個方面是：十力（daśabala），四無畏（catu-vaiśāradya），四無礙解（catasra-pratisaṃvidaḥ）。 十八不共法（aṣṭādaśāveṇikadharma），如來（tathāgata），自生佛（svayambhū buddha），是一切種智。因此，總共有三十九個方面。 現在是第二（部分）。

【English Translation】 Therefore, these (all dharmas) Since omniscient knowledge (sarvajñāna) itself is divided into three, these aspects are considered as three aspects of wisdom and are explained. Second, the detailed explanation. Among the three wisdoms, the first, the twenty-seven aspects of all-knowingness (sarvajñatā) are: In all-knowingness, the non-existent aspects are equality (samatā), truth and conformity, and the four sufferings. Nowhere to dwell, like space, unspeakable, the basis of names, nameless, the four origins of everything. No going, unseizable, no moment, no birth, the four aspects of cessation. No action, immovable, unknowable, fearless, dreams, echoes, mirages, illusions, ignorance, afflictions, no purification, no object, no elaboration, no arrogance, unwavering, are the fifteen aspects of the path. Second, the thirty-six aspects of path knowledge (mārgajñāna) are: The sum of the thirty-six aspects of path knowledge is: no desire, no co-emergence, peace, no attachment, no hatred. No ignorance, no afflictions, no sentient beings, these are the eight aspects of all arising. The seven aspects of the path are: abandonment, immutable, no difference, no decay, unknowable, unlimited. Reaching the other shore of the sky, these are the seven aspects. The five aspects of the truth of suffering are: ignorance, suffering, no truth, emptiness. No characteristics, these are the five aspects. The sixteen aspects of the truth of cessation are: the sixteen emptinesses, no object. Eight are the cause, the aspects of all arising. Seven are the aspects of the path. Five are the aspects of suffering. Sixteen are known as the aspects of cessation. Third, the one hundred and eight aspects of all-knowingness (sarvākārajñāna) are: starting from the mindfulness (smṛtyupasthāna) and up to the ultimate aspect of the Buddha, they are in accordance with the truth. Since omniscient knowledge is divided into three, the first is the aspect of the disciple's all-knowingness, and the thirty-seven aspects of the prajñāpāramitā dharmadhātu that correspond to it are: the thirty-seven factors of enlightenment (bodhipākṣikadharma) are all-knowingness. Second, the aspect of the bodhisattva's path knowledge, and the thirty-four aspects of the prajñāpāramitā dharmadhātu that correspond to it are: the three doors of liberation (vimokṣamukha), the eight liberations (vimokṣa), the nine successive absorptions (navānupūrvasamāpatti), the four truths (catvāri-āryasatyāni). The ten perfections (daśa-pāramitā), this is path knowledge. Thus, there are thirty-four in total. Third, the aspect of the Buddha's all-knowingness, and the thirty-nine aspects of the prajñāpāramitā dharmadhātu that correspond to it are: the ten powers (daśabala), the four fearlessnesses (catu-vaiśāradya), the four analytical understandings (catasra-pratisaṃvidaḥ). The eighteen unshared properties (aṣṭādaśāveṇikadharma), the tathāgata, the self-born Buddha (svayambhū buddha), is all-knowingness. Therefore, there are thirty-nine aspects in total. Now is the second (part).

---

ས་པ་རྣམ་བརྒྱ་དོན་གསུམ་པོ་ཀུན་མངོན་པར་རྫོགས་པར་རྟོག་པའི་རྣལ་ འབྱོར་ཉིད་སྟོན་ཏེ། དེ་ལ་གཉིས། སྒོམ་པ་པོ་གང་ཟག་གི་ཁྱད་པར་དང་། བསྒོམ་བྱ་སྦྱོར་ བའི་ཁྱད་པར་རོ། ། དང་པོ་ནི། སྔོན་གྱི་སངས་རྒྱས་རྣམས་ལ་ལྷག་པར་བསྙེན་བཀུར་བྱས་པ་དང་། སངས་ རྒྱས་དེ་དག་ལས། དགེ་བའི་རྩ་བ་ཀུན་བསྐྲུན་ཅིང་བསྐྱེད་པ་དང་། དགེ་བའི་བཤེས་གཉེན་ གྱིས་ཡོངས་སུ་ཟིན་པའི་སྒོ་ནས་མགོན་དང་བཅས་པ་ནི། ཤེར་ཕྱིན་ཟབ་མོ་འདི་ཉན་པའི་ སྣོད་ལྡན་གྱི་གང་ཟག་ཡིན་ནོ། །ཤེར་ཕྱིན་ཐོས་པས་མི་སྐྲག་ཅིང་སྣོད་དུ་རུང་བའི་རྒྱུ་གང་ཞེ་ ན། སྔོན་གྱི་སངས་རྒྱས་རྣམས་དགེ་བའི་བཤེས་གཉེན་དུ་བསྟེན་པ་དང་། དེ་དག་ལ་ནི་ཤེར་ ཕྱིན་གྱི་དོན་ཀུན་མ་ཤེས་པར་མི་འདྲི་ཞིང་ཞུས་པའི་སྒོ་ནས་ཤེས་པ་དང་། བསྐལ་པ་མངོན་ པར་སྦྱིན་པ་དང་སྦྱིན་པ་ལ་སོགས་པ་ཕར་ཕྱིན་རྣམས་ལ་སྔར་སྤྱད་པའི་རྒྱུས་དེ་ལྟ་མི་བཀྲན་ ཅིང་དད་པས་དང་དུ་ལེན་པ་དང་། ཚིག་དོན་འཛིན་པ་དང་། ལས་སོགས་པ་དོན་ཁོང་དུ་ཆུད་ པར་བྱེད་པ་དང་སྒོམ་པའི་སྣོད་དུ་རུང་བར་དམ་པ་སངས་རྒྱས་ལ་སོགས་པ་རྣམས་བཞེད་དོ། ། 1-500 གཉིས་པ་བསྒོམ་བྱ་སྦྱོར་བའི་ཁྱད་པར་ནི། དེས་ན་འདིར་དོན་ཚན་དགུ་བསྟན་པ་ཡིན་ ཏེ། ཇི་ལྟར་གཟུགས་ལ་སོགས་པ་མི་གནས་ཞེས་སོགས་རྐང་པ་གཉིས་ཀྱི་སྦྱོར་བའི་ངོ་བོ་ གཅིག་པ་དང་། དེའི་དེ་བཞིན་ཞེས་སོགས་རྐང་པ་གསུམ་གྱིས་བསྒོམ་བྱ་རྣམ་པ་ཤེར་ཕྱིན་ དེ་ཟབ་པ་དང་། གཏིང་དཔག་དཀའ་བ་དང་། ཚད་མེད་པ་དང་། ཚེགས་ཆེན་ཞེས་པ་རྐང་ པ་གཅིག་ནི་ཤེར་ཕྱིན་ཟབ་མོ་སྣོད་མིན་ལ་བསྟན་པའི་ཉེས་དམིགས་དང་ལུང་བསྟན་ཞེས་ པ་ནས་གཞན་དོན་ཞེས་པའི་བར་གྱི་སྣོད་ལྡན་གྱི་ཉམས་སུ་བླང་པའི་ཕན་ཡོན་དང་། འཕེལ་ མེད་ནས་མི་མཐོང་གི་བར་གྱི་ཤེར་ཕྱིན་སྒོམ་པ་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པར་བྱེད་པའི་ཚད་དང་ གཟུགས་སོགས་ནས་རྣམ་པར་མི་རྟོག་གི་བར་གྱི་ཡུལ་ཅན་དང་པོ་ནས་ཕྱིན་དྲུག་ལ་སྤྱོད་ པའི་རྟག་དང་། འབྲས་བུ་རིན་ཆེན་སྦྱིན་བྱེད་ཀྱི་ཤེར་ཕྱིན་དེས་འབྲས་བུ་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཆོས་ རིན་པོ་ཆེ་སྦྱིན་པར་བྱེད་པ་དང་། དེ་ནི་དག་པ་ཞེས་པའི་ཤེར་ཕྱིན་དེ་ཆོས་དག་པ་ཐམས་ ཅད་ཀྱི་ཕུང་པོ་ཡིན་པ་དང་། མཚམས་དང་བཅས་ཞེས་པས། ཤེར་ཕྱིན་ལ་ཆོས་སྤྱོད་ཀྱི་རིམ་ པ་འདྲི་བ་ལ་སོགས་པའི་དུས་མཚམས་རྣམ་པ་བསྟན་པ་ཡིན་ནོ། །གཉིས་པ་ལ་དགུ་ལས། དང་པོ་ནི་དམིགས་པའི་ཚུལ་གྱི་གཟུགས་ལ་སོགས་པ་ཆོས་ལ་ཡང་མི་གནས་པའི་ཕྱིར་དང་། མཚན་མ་དང་རྣམ་རྟོག་ནི་རང་གི་སྒྲུབ་པ་ལ་སྦྱོར་བ་ཡང་དཀོན་པའི་ཕྱིར། བྱང་སེམས་ཀྱི་ ལམ་ཤེས་ཤེར་ཕྱིན་ཟབ་མོའི་རྣལ་འབྱོར་རོ། །གཉིས་པ་ནི་གཟུགས་སོགས་དེའི་རང་བཞིན་ ཟབ་པའི་ཕྱིར་ཤེར་ཕྱིན་ཟབ་པ་དང་། ཆོས་ཉིད་ཀྱི་གཟུགས་ས

【現代漢語翻譯】 爲了完全證悟那七十三種遍行，現在展示瑜伽。它分為兩種：修行者的差別和所修瑜伽的差別。 第一種是：對過去的諸佛特別恭敬承侍，從那些佛陀那裡，創造和增長一切善根，並通過善知識的完全攝受，成為具有怙主的人，這樣的人才是聽聞甚深般若波羅蜜多的具器者。如果聽聞般若波羅蜜多不恐懼，成為堪能之器的原因是什麼呢？是過去親近諸佛作為善知識，並且不詢問他們不瞭解的般若波羅蜜多之義，通過詢問而瞭解，以及在劫中顯現佈施等其他波羅蜜多，因為過去修習的因緣，所以不怯懦，以信心接受，並且掌握詞義，以及通達事業等的意義，成為堪能修行的器皿，諸佛等聖者是這樣認為的。 第二種是所修瑜伽的差別。因此，這裡顯示了九個要點：如何使色等不住等兩句的瑜伽體性相同；以及『如是』等三句，所修的般若波羅蜜多是甚深的，難以衡量，無量，以及艱難；『艱難』一句是顯示對非器宣說甚深般若波羅蜜多的過患；從『預言』到『利他』之間是具器者修習的利益；從『無增』到『不見』之間是般若波羅蜜多修行圓滿的程度；從『色』等到『不分別』之間是從最初到六度行持的所緣；以及能給予珍貴果實的般若波羅蜜多，能給予成佛之法的珍寶；以及『彼是清凈』，般若波羅蜜多是一切清凈法的蘊聚；以及『有界限』，顯示了般若波羅蜜多中請問法行次第等的時間界限。第二種分為九個方面， 第一，因為所緣的體性，色等不住於法，並且因為名相和分別念難以與自己的修持結合，所以通達菩薩道的甚深般若波羅蜜多瑜伽是稀有的。第二，因為色等的自性甚深，所以般若波羅蜜多是甚深的，並且法性的色等

【English Translation】 To fully realize those seventy-three pervasive aspects, the yoga is now shown. It is divided into two: the difference in the practitioner and the difference in the yoga to be practiced. The first is: those who have particularly revered and served the Buddhas of the past, and from those Buddhas, have created and increased all roots of virtue, and through the complete acceptance of a virtuous friend, have become those with protectors, such individuals are suitable vessels for hearing the profound Prajñāpāramitā. If hearing the Prajñāpāramitā does not cause fear, what is the cause of being a suitable vessel? It is having relied on the Buddhas of the past as virtuous friends, and not asking them about the meanings of the Prajñāpāramitā that they do not know, and understanding through asking, and having previously practiced giving and other pāramitās in eons, so one is not timid, accepts with faith, and grasps the meaning of the words, and understands the meaning of actions, etc., and the noble Buddhas, etc., consider one suitable to be a vessel for practice. The second is the difference in the yoga to be practiced. Therefore, here nine points are shown: how the nature of the yoga of 'form, etc., does not abide' and the like is the same; and the three lines 'thus' and the like, the Prajñāpāramitā to be practiced is profound, difficult to fathom, immeasurable, and difficult; the one line 'difficult' is to show the faults of teaching the profound Prajñāpāramitā to non-vessels; from 'prophecy' to 'benefit others' is the benefit of practice for suitable vessels; from 'no increase' to 'not seeing' is the extent to which the practice of Prajñāpāramitā is completed; from 'form' etc. to 'no discrimination' is the object from the beginning to the practice of the six perfections; and the Prajñāpāramitā that gives precious fruits gives the precious jewel of the Dharma of Buddhahood; and 'that is pure', the Prajñāpāramitā is the aggregate of all pure Dharmas; and 'with boundaries', shows the time boundaries of asking about the order of Dharma practice in the Prajñāpāramitā. The second is divided into nine aspects, First, because of the nature of the object, form, etc., does not abide in Dharma, and because signs and discriminations are difficult to combine with one's own practice, the profound Prajñāpāramitā yoga that understands the Bodhisattva path is rare. Second, because the nature of form, etc., is profound, the Prajñāpāramitā is profound, and the form, etc., of Dharmatā

---

ོགས་དེ་རྣམས་གཏིང་དཔག་ དཀའ་བའི་ཕྱིར། ཤེར་ཕྱིན་དེའི་གཏིང་དཀའ་བ་དང་། ཆོས་ཉིད་ཀྱི་གཟུགས་སོགས་དེ་དག་ ཚད་མེད་པའི་ཕྱིར་ཤེར་ཕྱིན་ཚད་མེད་པ་ཡིན་ནོ། ། གསུམ་པ་ནི། ཤེར་ཕྱིན་འདི་སྣོད་མིན་ལ་བཤད་པར་མི་བྱ་སྟེ། བཤད་ན་སྐྲག་ཅིང་མ་ དད་པས་ཆོས་སྤོང་གི་ལས་བསགས་པའི་རྒྱུས་ཕྱིས་ཚེགས་ཆེན་པོས་ཀྱང་བྱང་ཆུབ་ཡུན་རིང་ 1-501 པོར་རྟོགས་པར་དཀའ་བའི་ཕྱིར། བཞི་པ་ནི་སྣོད་ལྡན་སངས་རྒྱས་རྣམས་ལ་ལྷག་པར་བྱ་ བ་བྱས་པའི་བྱང་སེམས་ནི། བྱང་ཆུབ་ཏུ་ལུང་བསྟན་པར་འགྱུར་བ་དང་། ཤེར་ཕྱིན་འདི་ལ་ དད་ཅིང་དེ་བཞིན་ཉིད་དུ་ནན་ཏན་བྱེད་པ་དེ་བླ་མེད་བྱང་ཆུབ་ལས་ཕྱིར་མི་ལྡོག་པ་ཉིད་དང་། ཤེར་ཕྱིན་ལ་དད་ཅིང་སློབ་པ་དེ་འཁོར་བའི་འབྲོག་དགོན་པ་ནས་ངེས་པར་འབྱུང་ཞིང་ས་ གཉིས་ཀྱི་བར་ཆད་མེད་པ་དང་བཅས་པར་འཚང་རྒྱ་བར་འགྱུར་བ་དང་། དཔྱིད་ཀྱི་དཔེས་ དགེ་བ་སྨིན་ཞིང་ཤེར་ཕྱིན་ལ་སློབ་པ་དེ་བླ་མེད་བྱང་ཆུབ་ཏུ་ཉེ་བར་འགྱུར་བ་དང་། སྦྲུམ་མ་ མྱུར་དུ་བཙའ་བའི་དཔེས། ཤེར་ཕྱིན་ལ་རབ་ཏུ་དད་ཅིང་སློབ་པ་དེ་མྱུར་བར་བྱང་ཆུབ་ཏུ་ལུང་ བསྟན་པར་འགྱུར་བ་དང་། དེ་ལྟར་ཤེར་ཕྱིན་ལ་སློབ་ཅིང་བྱང་སེམས་ཀྱི་སྤྱད་པ་སྤྱོད་པའི་ཚེ་ བསྡུ་བ་བཞི་ཡིས་སེམས་ཅན་གཞན་གྱི་དོན་རྒྱ་ཆེན་པོ་བྱེད་པའོ། ། ལྔ་པ་ནི། གཟུགས་སོགས་ཀྱི་འཕེལ་མཐོང་བ་མེད་པ་དང་། འགྲིབ་པ་མཐོང་བ་མེད་པ་ དེའི་ཚེ་ཤེར་ཕྱིན་སྒོམ་པ་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པར་འགྱུར་བའི་ཕྱིར་དང་། ཆོས་དང་ཆོས་མིན་པ་ དང་། དུས་གསུམ་ལ་སོགས་པའི་དངོས་པོ་ཐམས་ཅད་མི་མཐོང་བ་དང་། གཟུགས་སོགས་ བསམ་མི་ཁྱབ་པར་བཏགས་པ་ཐམས་ཅད་ཀྱང་མི་མཐོང་བ་དེའི་ཚེ། ཤེར་ཕྱིན་རྫོགས་པར་ བྱེད་པའོ། ། དྲུག་པ་ནི། བྱང་སེམས་ཡུན་རིང་པོ་ནས་ཕྱིན་དྲུག་ལ་སྤྱད་ཅིང་དགེ་བའི་བཤེས་གཉེན་ གྱིས་ཟིན་པའི་རྟགས་ནི། གཟུགས་སོགས་གཞན་དབང་དེའི་མཚན་མ་ཀུན་བརྟགས་དང་། གཟུགས་སོགས་དེའི་ངོ་བོ་ཡོངས་གྲུབ་ལ་དངོས་པོ་མི་རྟོགས་ཅིང་རྗེས་སུ་རྣམ་པར་མི་རྟོགས་ པ་ཡིན་ནོ། ། བདུན་པ་ནི་ཤེར་ཕྱིན་ནི་འདོད་དགུ་ཐམས་ཅད་འབྱུང་བའི་འབྲས་བུའི་ཆོས། རིན་པོ་ཆེ་ དགེ་བ་བཅུ་དང་ལྡན་པ་ལ་སོགས་པ་དང་། དྲན་པ་ཉེར་བཞག་ནས་རྣམ་མཁྱེན་གྱི་བར་བྱང་ 1-502 སེམས་ལ་སྒྲུབ་ཅིང་སྦྱིན་པར་བྱེད་པ་དང་། བརྒྱད་པ་ནི་དོན་དམ་གྱི་ཆོས་གཟུགས་སོགས་ཆོས་ཐམས་ཅད་དག་པའི་སླད་དུ་ཤེར་ ཕྱིན་དེ་ནི་དག་པའི་ཕུང་པོའོ། །དགུ་པ་ནི། ཤེར་ཕྱིན་འབྲི་བ་ལ་སོགས་པ་མྱུར་དུ་བྱ་བ་དང་། ཤེར་ཕྱིན་གྱི་ཆོས་སྤྱོད་ཀྱི་དུས་མཚམས་ངེས་པ་དང་བཅས་པ་མདོ་ལས་གསུངས་སོ། ། གསུམ་པ་ཡུམ་གྱི་ཆོས་སྤྱོད་ཀྱི་ཡོན་ཏན་ནི་བདུད་ཀྱི་མཐུ་བཅོམ་པས་ཆོས་སྤྱོད་ལ་བར་ ཆད་མེད་པ་དང་ལ་སོགས་པ

【現代漢語翻譯】 因為這些甚深難測。因為般若波羅蜜多的甚深難測，以及法性的色等無量無邊，所以般若波羅蜜多是無量的。 第三，這部般若波羅蜜多不應為非器者宣說，如果宣說，他們會恐懼且不相信，因此造下舍法的惡業，將來即使歷經千辛萬苦，也難以在漫長的時間裡證悟菩提。第四，對於具器者，特別是那些已經對諸佛做了殊勝供養的菩薩，將會得到授記。對於般若波羅蜜多具有信心，並且精進修持如實性者，他們將不會從無上菩提中退轉。對於般若波羅蜜多具有信心並學習者，他們必定會從輪迴的荒野中解脫，並且在二地之間沒有障礙的情況下成佛。如同春天的比喻，善根成熟，學習般若波羅蜜多者將接近無上菩提。如同孕婦迅速分娩的比喻，對於般若波羅蜜多具有極大信心並學習者，他們將迅速得到菩提的授記。如此，在學習般若波羅蜜多並實踐菩薩行時，通過四攝法，能夠廣大利益其他眾生。 第五，當看不到色的增長，也看不到色的減少時，那時修習般若波羅蜜多將會圓滿。當看不到法與非法，以及三時等一切事物時，當看不到色等不可思議的一切假立時，那時般若波羅蜜多將會圓滿。 第六，菩薩從很久以前就開始修持六度，並且被善知識攝受的標誌是：不執著於色等他法的名相，不執著於色等自性的圓成實性，並且不分別事物，也不隨之進行分別。 第七，般若波羅蜜多是能生出一切 желаний 的果法，是具有十種功德的珍寶，從四念住到一切智，為菩薩修持和佈施。 第八，爲了使勝義諦的法，即色等一切法清凈，般若波羅蜜多是清凈的蘊聚。 第九，經典中說，書寫般若波羅蜜多等應迅速進行，並且般若波羅蜜多的法行應有 निश्चित 期限。 第三，佛母的法行之功德是降伏魔力，因此法行沒有障礙等等。

【English Translation】 Because these are difficult to fathom. Because the depth of the Prajñāpāramitā is difficult to fathom, and because the nature of phenomena, such as form, is immeasurable, therefore the Prajñāpāramitā is immeasurable. Third, this Prajñāpāramitā should not be taught to those who are not vessels, for if taught, they will be frightened and disbelieve, thereby accumulating the karma of abandoning the Dharma, and later, even with great effort, it will be difficult to realize enlightenment for a long time. Fourth, for worthy vessels, especially Bodhisattvas who have made special offerings to the Buddhas, they will be prophesied to Buddhahood. Those who have faith in this Prajñāpāramitā and diligently practice its suchness will never turn back from unsurpassed enlightenment. Those who have faith in and study the Prajñāpāramitā will surely emerge from the wilderness of samsara and attain enlightenment without interruption between the two bhumis. Like the example of spring, virtues ripen, and those who study the Prajñāpāramitā will draw near to unsurpassed enlightenment. Like the example of a pregnant woman giving birth quickly, those who have great faith in and study the Prajñāpāramitā will quickly be prophesied to enlightenment. Thus, when studying the Prajñāpāramitā and practicing the conduct of a Bodhisattva, one can greatly benefit other sentient beings through the four means of gathering. Fifth, when the increase of form is not seen, and the decrease of form is not seen, then the meditation on Prajñāpāramitā will be perfected. When all things, such as Dharma and non-Dharma, and the three times, are not seen, and when all imputations, such as the inconceivable form, are not seen, then the Prajñāpāramitā will be perfected. Sixth, the signs that a Bodhisattva has been practicing the six perfections for a long time and has been embraced by a spiritual friend are: not grasping at the characteristics of other-powered phenomena such as form, not grasping at the perfectly established nature of form, and not conceptually thinking about things or subsequently discriminating them. Seventh, the Prajñāpāramitā is the fruit-Dharma that produces all desires, a precious jewel with ten virtues, and from the four mindfulnesses to all-knowingness, it is practiced and given by Bodhisattvas. Eighth, for the sake of purifying the ultimate Dharma, all Dharmas such as form, the Prajñāpāramitā is a pure aggregate. Ninth, it is said in the sutras that writing the Prajñāpāramitā and so on should be done quickly, and the practice of the Prajñāpāramitā should have a निश्चित fixed period. Third, the merit of the Dharma practice of the Mother is the destruction of the power of demons, so there are no obstacles to the Dharma practice, and so on.

---

འི་སྡོམ་ནི། བཅོམ་དང་དགོངས་དང་སྤྱན་གཟིགས་དང་། །ཉེ་ དང་མི་ལྡོག་སངས་རྒྱས་དང་། །ཟག་མེད་རྣམས་དང་མི་འབྲེལ་དང་། །སྤྱོད་དགེས་ཡོངས་ རྫོགས་སྤྲོ་བ་དང་། །བརྟེན་དང་དགོངས་དང་རྣམ་སྨིན་འབྲས། །སེམས་ཅན་དོན་སྟེ་བཅུ་ བཞིའོ། ། བཞི་པ་ཐེག་པ་ལ་གསར་དུ་ཞུགས་པ་ཆོས་ཀྱི་རོ་མ་མྱོང་བས་ཡུམ་གྱི་ཆོས་སྤྱོད་ལ་བར་ ཆད་ཀྱི་སྐྱོན་འབྱུང་བ་ནི། བཅུ་ཚན་མོའི་＜མཚམས་འདི་ནས་མ་དཔེ་ལྡེབ་མ་གཅིག་མ་ཡིག་ལ་ཆད། དཔེ་ཁྲོད་ ནས་མ་སྙེད་ཅེས་མ་ཡིག་སོགས་ལ་མཆན།＞མོའི་དེ་ནི་སྒྲོ་འདོགས་དང་། བསྐུལ་བའི་མཐའ་ལས་གྲོལ་ བ་ཉིད་དོ། །གཉིས་པ་ནི། དེས་ན་ངེས་འབྱེད་ཡན་ལག་གི་གནས་སྐབས་ཉིད་ནས་ཟབ་མོ་ དེ་དག་ལ་ཡང་ནས་ཡང་དུ་སེམས་པ་དང་། མཐོང་ལམ་གྱི་གནས་སྐབས་སུ་ཟབ་མོ་དེ་དག་ ཉིད་ལ་ཡང་དང་ཡང་དུ་འཇལ་བ་དང་། སྒོམ་ལམ་གྱི་གནས་སྐབས་སུ་ཟབ་མོ་དེ་དག་ཉིད་ ལ་ཡང་ཡང་དུ་ངེས་པར་རྟོགས་པར་བྱེད་པ་ནི། གནས་སྐབས་དེ་དག་ཏུ་ཚུལ་ཇི་ལྟར་སྒོམ་ན་ དེ་ལྟར་སྒོམ་པའི་ལམ་ཡིན་ནོ། ། གསུམ་པ་ནི། བརྟག་གཉིས་ལས། ཆུ་བོའི་རྒྱུན་ནི་རབ་འབབ་དང་ཞེས་སོགས་གསུངས་ པ་ལྟར། སྒོམ་པའི་ལམ་དེ་ནི་བྱང་ཆུབ་མ་ཐོབ་ཀྱི་བར་དུ་རྒྱུན་ཆགས་སུ་སྒོམ་པ་ཡིན་པའི་ ཕྱིར། རྒྱུན་གཅིག་པོ་དེ་ཉིད་ཆུང་ངུ་དང་། འབྲིང་དང་ཆེན་པོ་གསུམ་དུ་ཕྱེ་བ་རྣམས་ཀྱང་ཆུང་ 1-503 ངུའི་ཆུང་ངུ་དང་། འབྲིང་དང་ཆེན་པོ་གསུམ་དུ་ཕྱེ་བ་རྣམས་ཀྱང་ཆུང་ངུའི་ཆུང་ངུ་དང་། ཆུང་ ངུའི་འབྲིང་དང་། ཆུང་ངུའི་ཆེན་པོ་ལ་སོགས་པ་རེ་རེ་ཡང་གསུམ་གསུམ་དུ་དབྱེ་བའི་རྣམ་ པས་སྒོམ་ལམ་རྣམ་པ་དགུར་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱི་བཞེད་པའི་དགོངས་པ་ཉིད་དོ། ། བཞི་པ་ནི། དོན་དམ་པ་སྟོང་པ་ཉིད་ཟབ་མོ་དབྱིངས་ནི་གྲངས་མེད་པའི་དོན་ཡང་དེ་ ཡིན་ནོ། །དཔག་ཏུ་མེད་པའི་དོན་ཡང་དེ་ཡིན། ཚད་མེད་པའི་དོན་ཡང་དེ་ཡིན་པས། གྲངས་ མེད་སོགས་མདོ་ལས་བསྟན་པ་རྣམས་སོ། །དོན་དམ་པ་ནས་སྟོང་ཉིད་ཟབ་མོའི་དོན་དེ་ཁོ་ན་ ཉིད་དུ་གཅིག་པ་ལ་ནི་ཐ་དད་དུ་དབྱེ་བར་བཟོད་པ་མ་ཡིན་ཏེ། བརྗོད་དུ་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཀུན་རྫོབ་ཏུ་འདུས་མ་བྱས་འདུས་མ་བྱས་བསྒྲང་བར་མི་ནུས་པ་ནི་གྲངས་མེད་པ་དང་། དུས་ གསུམ་གྱི་ཆོས་རྣམས་ཚད་མི་དམིགས་པ་ནི་དཔག་ཏུ་མེད་པ་དང་། གཞལ་བར་མ་ནུས་པ་ནི་ ཚད་མེད་པའོ། །སེམས་ཅན་ལ་ཕན་པ་ཐུགས་བརྩེ་བ་ཆེན་པོའི་འབྲས་བུ་ཡིན་པའི་ཕྱིར། དེ་ བཞིན་གཤེགས་པའི་ཐུགས་བརྩེ་བ་ཆེན་པོའི་རྒྱུ་མཐུན་རྒྱུད་དང་འདྲ་བའི་འབྲས་བུ་གྲངས་ མེད་ལ་སོགས་ཐ་དད་དུ་ཕྱེ་ནས་བསྟན་པ་དེ་དག་ཐུབ་པ་བཞེད་དོ། ། ལྔ་པ་ལ། ཞུས་ལེན་གཉིས་ལས། དང་པོ་ནི། རྣམ་མཁྱེན་མེད་ན་སུ་ཞིག་འཚང་རྒྱ་བར་ འགྱུར་ཞེས་ཞུས་པ་ནི། སྟོང་ཉིད་ཟབ་མོར་དངོས་པོར་བརྗོད་ད

【現代漢語翻譯】 總攝：勝者（bcom，指佛陀），意（dgongs），眼觀（spyan gzigs）， 親近（nye），不退轉（mi ldog），佛（sangs rgyas）， 無漏者（zag med rnams），不相關（mi 'brel），行善（spyod dges）圓滿歡喜（yongs rdzogs spro ba）， 所依（brten），意（dgongs），異熟果（rnam smin 'bras），眾生義（sems can don te），此十四者。 第四，新入大乘者，因未嘗法味，故於般若法行生障礙之過患：十頌母之『此界限起，母本一頁缺損。底本中於「未得」等處有註釋。』彼乃繫縛與策勵之邊際解脫也。 第二，是故於決定勝解分位，亦屢屢作意于甚深之法；于見道位，亦屢屢衡量彼甚深之法；于修道位，亦屢屢決定證悟彼甚深之法。于彼等位，如應修習，如是修習乃為正道。 第三，于《二觀察》中，如雲『如河流之流淌』等。故修道乃至於未得菩提之間，恒常修習之故。唯一之恒常，亦分為小、中、大三種，而小之小、中、大三種，亦分為小之小、小之中、小之大等，一一亦以三分之方式，將修道分為九種，乃為薄伽梵之意趣。 第四，勝義諦之空性深奧，法界乃無量之義，亦即是彼。不可思議之義亦是彼，無量之義亦是彼。故經中所說之無量等是也。于勝義諦中，空性深奧之義，彼唯一性，不可分異，以不可言說故。 於世俗諦中，無為法，無為法，不可數者，乃為無量。三時之法，不緣及者，乃為不可思議。不能衡量者，乃為無量。利益眾生乃大悲之果。如來大悲之等流果，分為無量等而宣說，乃為能仁所許。 第五，于請問與答覆二者中。第一，請問『若無一切智，誰能成佛？』，乃謂于空性深奧中，以事物言說等。

【English Translation】 Summary: Victorious One (bcom, referring to the Buddha), intention (dgongs), eye-sight (spyan gzigs), closeness (nye), non-retrogression (mi ldog), Buddha (sangs rgyas), flawless ones (zag med rnams), unrelated (mi 'brel), virtuous conduct (spyod dges) complete joy (yongs rdzogs spro ba), basis (brten), intention (dgongs), Vipaka fruit (rnam smin 'bras), sentient beings' benefit (sems can don te), these fourteen. Fourth, for those newly entering the Great Vehicle, because they have not tasted the flavor of Dharma, the fault of obstructing the practice of the Mother's Dharma arises: 'From this boundary, one page of the mother text is missing. In the manuscript, there are notes on "not obtained," etc.' That is the liberation from the extremes of bondage and encouragement. Second, therefore, in the stage of decisive understanding, one should repeatedly contemplate the profound Dharmas; in the stage of the path of seeing, one should repeatedly measure those profound Dharmas; in the stage of the path of meditation, one should repeatedly ascertain those profound Dharmas. In those stages, how one should meditate, that is the path of meditation. Third, in the Two Examinations, as it is said, 'Like the flow of a river,' etc. Therefore, the path of meditation is to be practiced continuously until enlightenment is attained. The one continuous practice is divided into small, medium, and large, and the small is divided into small, medium, and large, and each of the small, medium, and large is divided into three, so the path of meditation is divided into nine aspects, which is the intention of the Bhagavan. Fourth, the profound emptiness of ultimate truth, the Dharmadhatu is the meaning of immeasurable, which is also it. The meaning of inconceivable is also it, the meaning of limitless is also it. Therefore, the immeasurable, etc., are taught in the sutras. In the ultimate truth, the meaning of profound emptiness, that oneness, cannot be divided into different things, because it is inexpressible. In the conventional truth, unconditioned phenomena, unconditioned phenomena, what cannot be counted is immeasurable. The phenomena of the three times, what is not perceived, is inconceivable. What cannot be measured is limitless. Benefiting sentient beings is the fruit of great compassion. The fruit of the Tathagata's great compassion, which is similar to the cause, is divided into immeasurable, etc., and taught, which is approved by the Thubpa (Buddha). Fifth, in the two questions and answers. First, the question 'If there is no omniscient wisdom, who will become a Buddha?', is to say that in the profound emptiness, things are spoken of as things, etc.

---

ུ་མེད་ཅིང་མ་གྲུབ་པ་ལ་ཆོས་ ནག་པོའི་དབང་གིས་ཉམས་པ་དང་ནི། དཀར་པོའི་དབང་གིས་འཕེལ་བར་ཡང་མི་རུང་བས། དེས་གཟུང་བའི་སྦྱིན་སོགས་ཡང་འཕེལ་འགྲིབ་མེད་ན་འོ་ན་སྟོང་ཉིད་དེ་སྒོམ་པ་ཞེས་བྱ་བའི་ ལམ་གྱིས་ནི་སྤངས་བྱ་ཅི་ཞིག་ཉམས་ཤིང་གཉེན་པོ་ཅི་ཞིག་འཕེལ་བའི་སྒོ་ནས་བླ་མེད་བྱང་ ཆུབ་ཅི་ཞིག་འཐོབ་ཅེས་ཞུ་བ་དང་། གཉིས་པ་དེའི་ལན་ནི། འདིའི་བསྔོ་བ་ནི་སྒོམ་ལམ་གྱི་ ངོ་བོ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་ཐབས་མཁས་པས་རྨི་ལམ་ལྟ་བུའི་དེ་དག་བྱང་ཆུབ་ཇི་ལྟ་བ་དེ་བཞིན་དུ་ བསྔོ་བའི་སྒོམ་ལམ་དེ་ནི་འདོད་པའི་དོན་གྱི་མཆོག་བླ་མེད་བྱང་ཆུབ་སྒྲུབ་ཅིང་ཐོབ་པར་བྱེད་ 1-504 པ་ཡིན་ནོ། །བྱང་ཆུབ་ཇི་ལྟ་བུ་ཞེ་ན་བྱང་ཆུབ་ནི་ཆོས་ཐམས་ཅད་ཀྱི་དེ་བཞིན་ཉིད་ཀྱི་མཚན་ ཉིད་དེ་ངོ་བོ་ཡིན་ཞིང་། དེ་བཞིན་ཉིད་དེ་ཡང་བྱང་ཆུབ་དེའི་མཚན་ཉིད་དོ་ངོ་བོ་ཡིན་པར་ བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་བཞེད་དོ། ། དྲུག་པ་ཟབ་མོའི་ཆོས་ཉིད་བཤད་པ་ལ་ཞུས་ལེན་གཉིས་ལས། དང་པོ་ནི། སེམས་ བསྐྱེད་པ་དང་པོ་ནི་ཕྱི་མ་དང་མི་འགྲོགས། ཕྱི་མ་ནི་སྔ་མ་དང་མི་འགྲོགས་ལ། མ་འགྲོགས་ ན་དགེ་བའི་ཚོགས་སུ་མི་འགྱུར་ཞིང་། དགེ་བ་མ་བསགས་ན་བྱང་ཆུབ་ཐོབ་པར་མི་ནུས་སོ། །སེམས་བསྐྱེད་པ་རེ་རེའི་སྒོ་ནས་ཀྱང་སེམས་བསྐྱེད་པ་སྔ་མ་གཅིག་པུས་བྱང་ཆུབ་ཐོབ་པར་ རིགས་པ་མིན་ཞིང་། སེམས་བསྐྱེད་པ་ཕྱི་མ་གཅིག་པུས་ཀྱང་ཐོབ་པར་རིགས་པ་མ་ཡིན་ནོ། །ཞེས་ཞུས་པ་དང་། གཉིས་པ་དེའི་ལན་ལ། དཔེའི་སྒོ་ནས་མདོར་བསྟན་པ་དང་། དོན་གྱི་སྒོ་ནས་རྒྱས་པར་ བཤད་པའོ། །དང་པོ་ནི། མེ་ལྕེ་སྐད་ཅིག་ལྷན་དུ་མི་འགྲོགས་ཤིང་། མེ་ལྕེ་ཕྲད་པ་དང་པོ་ གཅིག་པུས་ཀྱང་། སྙིང་པོ་མ་ཚིག་ཕྱི་མ་གཅིག་པུས་ཀྱང་། མི་ཚིག་ཕྲད་པ་སྔ་ཕྱི་ལ་མ་བརྟེན་ པར་ཡང་མ་ཚིག་ཀྱང་། འོན་ཀྱང་སྙིང་པོ་དེ་ཚིག་ཅེས་བྱ་མར་མེ་འཕྲད་པའི་སྐད་ཅིག་གིས། སྙིང་པོ་ཚིག་པ་ཟབ་པའི་དཔེས་ཚུལ་གྱིས། སེམས་བསྐྱེད་པ་སྔ་ཕྱི་བག་ཆགས་བཏུད་པས་ བྱང་ཆུབ་ཐོབ་པར་བྱེད་པའི་རྟེན་འབྲེལ་ཟབ་མོ་ནི། ཟབ་མོའི་ཆོས་ཉིད་རྣམ་པ་བརྒྱད་ཀྱིས་ སྟོན་ཏོ། ། གཉིས་པ་ནི། སེམས་བསྐྱེད་པ་སྔ་མ་འགགས་པ་ནི་ཕྱིས་མི་སྐྱེ་ཡང་སྔ་མ་འགགས་པ་ ལ་བརྟེན་ནས་སེམས་བསྐྱེད་པ་ཕྱི་མ་སྐྱེ་བ་ཟབ་པ་དང་། འགག་པ་འགག་པ་ལ་འགག་པ་ གཉིས་པ་མེད་པས་འགག་པ་དེ་མི་འགག་པའི་ཕྱིར་འགག་པ་ཟབ་པ་དང་། ཤིན་ཏུ་ཕྲ་ཞིང་ རྟོགས་དཀའ་བས་དེ་བཞིན་ཉིད་ཟབ་པ་དང་། སེམས་ཀུན་རྫོབ་དང་སེམས་ཀྱི་ཆོས་ཉིད་ 1-505 དོན་དམ་གང་དེ་ཉིད་དང་གཞན་དུ་བརྗོད་དུ་མེད་པས་ཤེས་བྱ་བདེན་པ་གཉིས་ཟབ་པ་དང་། མཐོང་བྱ་མཐོང་བྱེད་གཉིས་མེད་པས་དེ་བཞིན་ཉིད་ཀྱི་དེ་བཞིན་ཉིད་ཤེས་པ་ཟབ་པ་དང་། ཅི་ཡང་མི་བརྗོད་པའི་ཚུལ་གྱི་ཤེར་

【現代漢語翻譯】 如果空性且不存在，那麼由於黑業（chos nag po）的影響而衰退，以及由於白業的影響而增長也是不可能的。因此，如果它所把握的佈施等也沒有增減，那麼通過修習空性這條道路，什麼應該被捨棄而衰退，什麼應該被培養而增長，從而獲得無上菩提呢？』這是第一個問題。 第二個問題的答案是：因為此迴向是修道之路的本質，所以通過善巧方便，將如夢如幻的這些迴向，如同菩提一樣，這樣的修道之路能夠成就並獲得所愿的至高無上菩提。 什麼是菩提呢？菩提是所有法（chos thams cad）的真如（de bzhin nyid）的特徵，是其本質。而真如也是菩提的特徵，是其本質，這是薄伽梵（bcom ldan 'das）所認可的。 第六，關於甚深法性的闡述，包括提問和回答兩個部分。首先是提問：『最初的發心（sems bskyed pa）與後來的發心不相伴隨，後來的發心與之前的發心不相伴隨。如果不相伴隨，就不會成為善的積聚，如果不積累善，就無法獲得菩提。通過每一個發心，僅僅憑藉之前的發心也無法獲得菩提，僅僅憑藉後來的發心也無法獲得菩提。』這是提問。 第二個問題的答案分為兩個部分：通過比喻進行簡要說明，以及通過意義進行詳細闡述。首先是比喻：火焰的瞬間不會同時存在，僅僅憑藉最初的火焰，或者僅僅憑藉後來的火焰，都無法燒燬核心。如果不依賴於先後相續的火焰，也不會被燒燬。然而，核心會被燒燬，就像燈火相續的瞬間燒燬核心一樣。通過甚深的比喻，發心的先後相續積累習氣，從而獲得菩提的甚深緣起，由八種甚深法性來揭示。 第二部分是意義上的闡述：之前的發心滅盡之後，雖然不會再次產生，但是依賴於之前的發心滅盡，後來的發心得以產生，這是甚深的。滅盡之後沒有第二個滅盡，因此滅盡是不滅的，這是滅盡的甚深。由於極其微細且難以理解，所以真如是甚深的。世俗諦的心和勝義諦的心性，無法說成是相同或不同，因此所知二諦是甚深的。能見和所見二者不二，因此真如的真如是甚深的。以無法言說的形式存在的智慧（ཤེར་）

【English Translation】 If emptiness is nonexistent and unestablished, then it is impossible for it to decline due to the influence of black karma (chos nag po), and to increase due to the influence of white karma. Therefore, if the giving and so on that it grasps also have no increase or decrease, then through the path of meditating on emptiness, what should be abandoned and decline, and what should be cultivated and increase, so as to attain the unsurpassed Bodhi?' This is the first question. The answer to the second question is: Because this dedication is the essence of the path of meditation, through skillful means, dedicating these dreamlike qualities just as they are to enlightenment, this path of meditation accomplishes and attains the supreme and unsurpassed Bodhi, which is the highest of desired goals. What is Bodhi like? Bodhi is the characteristic of the suchness (de bzhin nyid) of all phenomena (chos thams cad), and is its essence. And suchness is also the characteristic of Bodhi, and is its essence, as the Bhagavan (bcom ldan 'das) has affirmed. Sixth, the explanation of the profound nature of Dharma, including questions and answers. The first is the question: 'The initial generation of the mind of enlightenment (sems bskyed pa) does not accompany the later one, and the later one does not accompany the earlier one. If they do not accompany each other, they will not become an accumulation of merit, and if merit is not accumulated, it is not possible to attain Bodhi. Through each generation of the mind of enlightenment, it is not reasonable to attain Bodhi by the earlier generation of the mind of enlightenment alone, nor is it reasonable to attain it by the later generation of the mind of enlightenment alone.' This is the question. The answer to the second question is divided into two parts: a brief explanation through analogy, and a detailed explanation through meaning. The first is the analogy: The moments of a flame do not occur simultaneously, and neither the initial moment of the flame alone, nor the later moment alone, can burn the core. Even if they do not rely on the successive moments of the flame, it will not be burned. However, the core will be burned, just as the successive moments of the lamp flame burn the core. Through the profound analogy, the successive generations of the mind of enlightenment accumulate habitual tendencies, thereby attaining the profound dependent arising of Bodhi, which is revealed by the eight profound natures of Dharma. The second part is the explanation in terms of meaning: Although the previous generation of the mind of enlightenment ceases and does not arise again, the later generation of the mind of enlightenment arises in dependence on the cessation of the previous one, which is profound. Since there is no second cessation after cessation, cessation is non-ceasing, which is the profundity of cessation. Because it is extremely subtle and difficult to understand, suchness is profound. The conventional mind and the ultimate nature of mind cannot be said to be the same or different, therefore the two truths of knowable objects are profound. Since the seer and the seen are non-dual, the suchness of suchness is profound. The wisdom (ཤེར་)

---

ཕྱིན་ལ་སྤྱོད་པ་ཟབ་པ་དང་། དེ་བཞིན་ཉིད་ལ་གནས་པ་ ལ་གནས་བྱ་གནས་བྱེད་གཉིས་སུ་མེད་པས་ཟབ་པ་དང་མཚན་མ་དང་མཚན་མེད་གཉིས་ ཀྱི་འགྱུ་བ་ཐམས་ཅད་མེད་ཀྱང་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཆོས་མ་རྫོགས་པར་འཚང་མི་རྒྱ་བ་ནི་བྱང་ སེམས་ཀྱི་ཐབས་མཁས་པ་ལ་ཟབ་པ་ཉིད་བཤད་པ་ཡིན་ནོ། །དེ་ལྟར་སྐྱེ་འགག་ལ་སོགས་ པའི་ཡིན་ལུགས་ཟབ་མོའི་ཆོས་ཉིད་རྨི་ལམ་དང་མཚུངས་པ་ནི་དངོས་པོར་ཞེན་པའི་བློ་ལས་ འདས་པའི་ཕྱིར་ཟབ་པ་འདི་ཉིད་དུ་བསྟན་ཏོ། ། དགུ་པ་སྲིད་ཞི་མཉམ་ཉིད་ཀྱི་ཏིང་ངེ་འཛིན་ནི། སད་པ་དང་རྨི་ལམ་ཁྱད་མེད་པའི་བྱང་ སེམས་སྲིད་ཞིས་བསྡུས་པའི་ཆོས་ཐམས་ཅད་དངོས་པོ་མེད་པ་རྨི་ལམ་དང་འདྲ་བར་མཐོང་ བའི་ཕྱིར། སྲིད་པ་དང་ཞི་བའི་དངོས་པོ་ཐ་དད་པར་མི་རྟོག་པ་ནི་སྲིད་ཞི་མཉམ་ཉིད་ཡིན་ནོ། །གལ་ཏེ་ཆོས་ཐམས་ཅད་རྨི་ལམ་དང་འདྲ་ན་ལས་མེད་པ་དང་ལ་སོགས་པ་ཤེར་ཕྱིན་སྒོམ་པ་ དང་བྱང་ཆུབ་ཏུ་བསྔོ་བ་མེད་པར་འགྱུར་རོ་ཞེས་པའི་ཀླན་ཀའི་ལན་ནི། ཤཱ་རིའི་བུས་བསད་ ནས་རྟོག་ན་ནི་དེ་ལ་སོགས་པའི་འདྲི་བར་ཡང་འདྲ་ཞེས་སོགས་མདོ་ལས་ཇི་སྐད་བཤད་པར་ ཟད་དོ། ། བཅུ་པ་སྲིད་ཞི་མཉམ་ཉིད་དུ་རྟོགས་པའི་བྱང་སེམས་རང་ཉིད་འཚང་རྒྱ་བར་འགྱུར་བའི་ སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཞིང་དག་པ་བླ་ན་མེད་པ་ཉིད་དུ་སྒྲུབ་པ་ནི། བྱང་སེམས་ཕར་ཕྱིན་དྲུག་ལ་སྤྱོད་ པའི་ཚེ། སེར་སྣ་ལ་སོགས་པའི་མི་གཙང་བའི་ཉེས་པས་མ་དག་པ་འབྲས་བུ་ལ་སྤྱོད་པའི་ ཉེས་པ་དབུལ་བ་སྡུག་འཕོང་སྣ་ཚོགས་ཀྱི་སེམས་ཅན་གྱི་འཇིག་རྟེན་མ་དག་པ་མཐོང་བ་དེ་ བཞིན་དུ། སྣོད་ཀྱི་འཇིག་རྟེན་མ་དག་པའི་རྒྱུ་ལས་གྲུབ་པ་གསེར་དངུལ་ལ་སོགས་པ་དང་མི་ 1-506 ལྡན་པ་གཡེངས་པ་དང་། སྡོང་དུམ་ལ་སོགས་པའི་མི་གཙང་པའི་ཉེས་པས་མ་དག་པ་མཐོང་ བ་དེ་ལ་མ་བཟོད་ནས་རང་གི་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཞིང་དུ་སྣོད་བཅུད་ཀྱི་ཉེས་པ་དེ་དག་མེད་ཅིང་ སྣོད་བཅུད་དག་པར་སྒྲུབ་པའི་སླད་དུ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཡི་རང་གི་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཞིང་ དུ་བཅུད་ཀྱི་ཉེས་པ་དེ་དག་མེད་ཀྱི་སྟེང་དུ་མངོན་ཤེས་སོགས་ཡོན་ཏན་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་ དང་། སྣོད་ཀྱི་ཉེས་པ་དེ་དག་མེད་ཀྱི་སྟེང་དུ་གཞི་བཻ་ཌཱུརྱ་སྔོན་པོའི་རྒྱུ་ལས་གྲུབ་ཅིང་ལག་ མཐིལ་ལྟར་མཉམ་པ་གསེར་གྱི་ཕྱེ་མ་བརྡལ་བ་རྒྱ་ཁྱོན་ཚད་མེད་པ་བདེ་བ་ཅན་ལ་སོགས་ པ་ལྟར་སྒྲུབ་པའི་ཕྱིར། ཕྱིན་དྲུག་ལ་སྤྱོད་པ་དེས་རང་གི་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཞིང་གི་དག་པ་བླ་ན་ མེད་པ་ཉིད་དུ་འགྲུབ་པར་འགྱུར་རོ། ། ༈ ཀུན་ལ་ཁྱབ་པ་ཐབས་མཁས་བཤད་པ། ད་ནི་གཉིས་པ་ཐོག་མར་སྒོམ་པ་ནས། སྲིད་ཞི་སྒོམ་པ་མཐར་ཐུག་བར་དུ་སྦྱོར་བ་འདིའི་ ལུས་ལ་ཁྱབ་བྱེད་དུ་འཇུག་པ་བྱང་སེམས་ཀྱི་ཐབས་ལ་མཁས་པའི་ངོ་བོ་ཡོངས་སུ་གྲུབ་པ་ ཤེས་པའི་ཡེ་ཤེས་ནི། གཞི་ཤེར་ཕྱིན་ཆ

【現代漢語翻譯】 甚深行持與安住于真如，安住時能所二取皆不存，故為甚深。雖無有能相與所相之流轉，然為圓滿佛法，菩薩不證菩提，此乃菩薩善巧方便之甚深。如是，生滅等法之甚深實相，猶如夢幻，超越對實有之執著，故此甚深即在此處開示。 第九，等同輪迴涅槃之三摩地：覺醒與夢境無別之菩薩，將輪迴涅槃所攝一切法，視作無實有之夢幻。不分別輪迴與涅槃之實有，即是輪迴涅槃等同。若一切法皆如夢幻，則無有業等，亦無有修持般若波羅蜜多及迴向菩提，此詰難之答覆為：如《經》中所云，若舍利子以實有而思，則彼等之提問亦如是。 第十，證悟輪迴涅槃等同之菩薩，為令自身成就佛果，而修持清凈無上之佛土：菩薩於行持六度時，見慳吝等不凈過患，以及受用果報之貧乏困苦等種種眾生之不清凈世間。如是，見由不清凈因所成之外器世間，充滿金銀等物之散亂，以及樹樁等不凈過患。菩薩不忍見此等過患，為令自身佛土之外器內情皆無此等過患，而修持清凈。為令菩薩自身佛土無有內情之過患，且圓滿具足神通等功德，並令外器世間，以青琉璃為地基，平坦如掌，遍佈金沙，廣闊無垠，如極樂世界等。故以行持六度，能成就自身佛土之無上清凈。 通達一切之善巧方便 現在，從最初之修持，至最終之輪迴涅槃修持，此等結合之法，能遍及於身，菩薩之善巧方便之體性圓滿，了知之智慧為：般若波羅蜜多為基礎。

【English Translation】 Profound is the practice of going forth and abiding in Suchness. In abiding, there is no duality of subject and object, hence it is profound. Although there is no movement of characteristics and non-characteristics, the Bodhisattva does not attain enlightenment until the Dharma of the Buddha is complete. This is said to be the profoundness of the Bodhisattva's skillful means. Thus, the profound nature of reality, such as arising and ceasing, is like a dream, transcending the mind that clings to reality. Therefore, this profoundness is shown here. Ninth, the Samadhi of Equality of Samsara and Nirvana: The Bodhisattva who is without difference between wakefulness and dream sees all phenomena included in Samsara and Nirvana as unreal dreams. Not thinking of the reality of Samsara and Nirvana as different is the equality of Samsara and Nirvana. If all phenomena are like dreams, then there is no karma, no practice of Prajnaparamita, and no dedication to Bodhi. The answer to this objection is: As stated in the Sutra, if Shariputra thinks of it as real, then the questions are also the same. Tenth, the Bodhisattva who realizes the equality of Samsara and Nirvana cultivates the pure and unsurpassed Buddha-field to achieve Buddhahood: When the Bodhisattva practices the six perfections, he sees the impure faults such as stinginess, and the impure world of beings with various sufferings such as poverty and misery from enjoying the fruits. Likewise, seeing the outer world made of impure causes, full of distractions such as gold and silver, and impure faults such as stumps, he cannot bear it. In order to make his own Buddha-field free from these faults of the outer and inner world, he cultivates purity. In order to make his own Buddha-field free from the faults of the inner world, and to be fully endowed with qualities such as clairvoyance, and to make the outer world based on blue beryl, flat as a palm, covered with gold powder, boundless in extent, like Sukhavati, etc. Therefore, by practicing the six perfections, one will achieve the unsurpassed purity of one's own Buddha-field. Explaining the Skillful Means that Pervade All Now, secondly, from the initial meditation to the ultimate meditation on Samsara and Nirvana, the essence of the Bodhisattva's skillful means, which pervades the body of this combination of practices, is the wisdom of knowing that the basis is Prajnaparamita.

---

ོས་དབྱིངས་ཀྱི་ཡུལ་མཁྱེན་པ་གསུམ་པ་དང་། ཤེར་ ཕྱིན་ཟབ་མོ་རྣལ་འབྱོར་གཉིས་སྦྱོར་ཞིང་ཉམས་སུ་ལེན་པ་ཙམ་གྱི་ཐབས་ལ་མཁས་པ་དང་ བཅས་པ་འདི་ནི་སྐྱེས་བུ་དཔའ་བོ་དགྲ་རྣམས་བཅོམ་ནས་གཉེན་བཤེས་དང་བཅས་པ་ འབྲོག་དགོན་པ་ནས་ཐར་པའི་དཔེས། སྙིང་རྗེ་ཞི་བའི་དགྲ་དང་། ཤེས་རབ་ཀྱི་སྲིད་པའི་ དགྲ་ལས་ནི་འདས་པའི་ཐབས་མཁས་པ་དང་། བྱ་བར་སྣང་རྒྱུའི་དཔེའི་སྟོང་ཉིད་ལ་སྤྱོད་ ཀྱང་དེས་མི་གནས་ཤིང་འགྲིག་པར་བྱེད་པའི་ཐབས་མཁས་དང་། ཇི་ལྟར་འདོད་པ་བཞིན་ དུ་མདའ་འཕེན་པའི་དཔེའི་དགེ་བ་རྣམས་བླ་མེད་བྱང་ཆུབ་ཏུ་མ་སྨིན་པ་དེ་སྲིད་ཡང་དག་ མཐའ་མངོན་དུ་མི་བྱེད་ཅིང་། སྨིན་པ་ན་མངོན་དུ་བྱེད་པ་ཐབས་མཁས་པ་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་དུ། ཤིན་ཏུ་གོམས་པའི་ཤུགས་ཀྱི་ཐབས་མཁས་དང་ནི་ཤེས་རབ་ཀྱིས་ཡང་དག་པའི་མཐའ་ལ་ སློབ་ཀྱང་། བར་མ་དོར་ཞི་བར་མི་ལྟུང་བའི་རྒྱུ་སྙིང་རྗེས་སེམས་ཅན་བཏང་བ་ནི། ཉན་རང་ 1-507 དང་ཐུན་མོང་མིན་པའི་མཚན་ཉིད་ཀྱི་ཐབས་མཁས་དང་། གང་ཟག་གི་བདག་དང་། ཕྱིན་ཅི་ ལོག་བཞི་ལ་མ་ཆགས་པའི་ཐབས་མཁས་དང་། གང་ཟག་གི་བདག་དང་། ཆོས་ཀྱི་བདག་མི་ དམིགས་པའམ། སྟོང་པའི་ཐབས་མཁས་དང་སྐྱེས་པ་བུད་མེད་དང་ཕུང་པོ་ལ་སོགས་པའི་ མཚན་མ་ཟད་པའི་ཐབས་མཁས་དང་། བརྒྱ་བྱིན་ལ་སོགས་པ་ལ་དགའ་བའི་སྨོན་ལམ་ཟད་ པའི་ཐབས་མཁས་དང་། ཐབས་ལ་མཁས་པའི་བྱང་སེམས་དེ་ཡིས་སངས་རྒྱས་ཀྱི་བླ་མེད་ བྱང་ཆུབ་ཏུ་ལུང་བསྟན་པའི་དྲང་སྲོང་ཉིད་མ་འགྲིགས་པར་བྱེད་པ་སྟོན་པའི་ཐབས་མཁས་ དང་། ལུང་བསྟན་པ་དང་མ་བསྟན་པ་དང་ཕྱིར་མི་ལྡོག་པའི་རྣམ་གྲངས་ཚད་མེད་པ་ཤེས་ པའི་ཐབས་ལ་མཁས་པ་དང་། དེ་ལྟར་ཐབས་ལ་མཁས་པ་རྣམ་པ་བཅུ་ནི། རྣམ་རྫོགས་སྦྱོར་ བའི་རང་བཞིན་འདྲེས་པ་ཤེས་པའི་ཡེ་ཤེས་སྲིད་ཞི་མཉམ་པ་ཉིད་ཡིན་ནོ། །སྐབས་བཞི་པའི་ འགྲེལ་པའོ།། །། ༈ དེ་རབ་ཏུ་གྱུར་པ་རྩེ་མོའི་སྦྱོར་བའི་ཡན་ལག་རྒྱས་པར་བཤད་པ། ༈ གཉིས་པ་སྦྱོར་བ་དེ་རབས་སམ་རྩེ་མོར་ཕྱིན་པའི་དངོས་པོ་ཤེར་ཕྱིན་ཡང་དག་པར་ བཤད་པ་ལ། རྩེ་མོར་དེའི་རྟགས་དང་། དེའི་བསོད་ནམས་རྣམ་པར་འཕེལ་བ་དང་། དེའི་ སེམས་ཅན་གྱི་དོན་མི་གཏོང་པ་བསྟན་པ་དང་། དེའི་བསོད་ནམས་མང་པོ་ཅན་གྱི་ཏིང་ངེ་ འཛིན་ནི་སེམས་ཀུན་གནས་པ་དང་། མཐོང་སྤངས་དང་། སྒོམ་སྤངས་གཉེན་པོ་དང་བཅས་ པ་དང་། ལམ་དེ་ཉིད་ཀྱི་བྱེད་ལས་སྤང་བྱ་རྣམ་རྟོག་དེ་རྣམས་ཟད་པའི་འབྲས་བུ་བཤད་པ་ དང་། ལམ་དེ་དག་གི་བྱེད་ལས་དང་། བར་ཆད་མེད་ལམ་ལོག་པར་སྒྲུབ་པ་གསལ་བ་དང་ བཅས་པ་བཤད་པ་དང་བདུན་ནོ། ། དང་པོ་འདི་ལ་བཅུ་གཉིས་ཏེ། རྩེ་མོར་ཐོབ་པའི་བྱང་སེམས་བསད་དུས་སུ་ཆོས་རྣམས་ རྨི་ལམ་དང་འདྲ་བར་ལྟ་བར་མ་ཟད་རྨི་ལམ་ན་ཡང་ཆོས་རྣམས་ཀུན། རྨི་ལམ་དང་ས

【現代漢語翻譯】 第三種是精通空性的境界，以及將甚深般若波羅蜜多的瑜伽與方便結合並修持；如同英雄摧毀敵人，從荒野中解脫親友一般，這是超越慈悲寂靜之敵和智慧有之敵的善巧方便；如同以箭射靶，雖行於現象的空性，卻不因此而停滯，這是善巧方便；如同隨心所欲射箭，善根未成熟前不顯現究竟，成熟后則顯現，這是善巧方便。如同以極度串習的力量和智慧來學習正確的究竟，卻不因慈悲而捨棄眾生，不墮入寂滅，這是不共聲聞緣覺的特徵的善巧方便；不執著於人我和四顛倒的善巧方便；不執著於人我和法我，或證悟空性的善巧方便；滅盡男女等相的善巧方便；滅盡對帝釋天等天神的希求的善巧方便；以善巧方便的菩薩，對未被授記成佛的修行者不輕視，這是示現善巧方便；知曉授記與未授記、不退轉等無量差別的善巧方便。如是十種善巧方便，是知曉圓滿結合之自性，混合之智慧，即是涅槃與輪迴平等性。 第四品釋 接下來詳細闡述達到頂峰的瑜伽之支分。 第二，正確闡述了達到頂峰之事物，即般若波羅蜜多。其中，闡述了達到頂峰的徵象、其功德的增長、不捨棄利益眾生之心、具有眾多功德的禪定是心之所住處、見道與修道所斷之對治、此道之作用是斷盡所斷之分別念之果、此道之作用與無間道之逆修之闡明等七個方面。 首先，這有十二個方面：獲得頂峰之菩薩，不僅在醒時視諸法如夢，即使在夢中也視一切法如夢。

【English Translation】 The third is being skilled in the realm of emptiness, and combining and practicing the yoga of profound Prajñāpāramitā with skillful means; like a hero destroying enemies and liberating relatives from the wilderness, this is the skillful means of transcending the enemies of compassion and peace, and the enemies of existence of wisdom; like shooting an arrow at a target, although acting in the emptiness of phenomena, one does not stop because of it, this is skillful means; like shooting an arrow as one wishes, one does not manifest the ultimate until the roots of virtue are mature, and manifests it when they are mature, this is skillful means. Like learning the correct ultimate with the power of extreme habituation and wisdom, but not abandoning sentient beings because of compassion, and not falling into quiescence, this is the skillful means of the characteristic that is not common to Śrāvakas and Pratyekabuddhas; the skillful means of not being attached to the self of a person and the four inversions; the skillful means of not being attached to the self of a person and the self of phenomena, or realizing emptiness; the skillful means of exhausting the characteristics of male and female, aggregates, etc.; the skillful means of exhausting the aspirations of delighting in Indra and other gods; with the Bodhisattva of skillful means, not despising practitioners who have not been predicted to become Buddhas, this is showing skillful means; the skillful means of knowing the immeasurable differences of prediction and non-prediction, non-retrogression, etc. Thus, the ten skillful means are the wisdom of knowing the nature of perfect union, the mixture, which is the equality of Nirvāṇa and Saṃsāra. Explanation of the Fourth Chapter Next, a detailed explanation of the branches of yoga that have reached the peak. Second, the correct explanation of the thing that has reached the peak, which is Prajñāpāramitā. Among them, the signs of reaching the peak, the increase of its merits, the mind of not abandoning the benefit of sentient beings, the samādhi with many merits is the dwelling place of the mind, the antidotes to what is abandoned by the path of seeing and the path of cultivation, the result of this path's function is the exhaustion of the conceptual thoughts to be abandoned, and the clarification of the function of this path and the reverse cultivation of the uninterrupted path, etc., are explained in seven aspects. First, there are twelve aspects to this: the Bodhisattva who has attained the peak not only sees all dharmas as dreams when awake, but also sees all dharmas as dreams even in dreams.

---

ྒྲ་སྙན་ ལྟ་བུ་ལ་སོགས་པར་ལྟ་བ་དང་། ཡང་རྨི་ལམ་ན་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་དགེ་སློང་སོགས་དང་། 1-508 ལྷ་ཀླུ་ལ་སོགས་པ་འཁོར་ཚད་མེད་པ་མངའ་བ་ཆོས་སྟོན་པ་མཐོང་བ་ལ་སོགས་པ་རྩེ་མོར་ ཕྱིན་པའི་སྦྱོར་བ་ཐོབ་པའི་རྟགས་ནི། རྣམ་པ་བཅུ་གཉིས་དག་ཏུ་འདོད་དོ། ། གཉིས་པ་ནི། འཛམ་བུ་གླིང་གི་སྐྱེ་བོ་ཇི་ལྟར་སངས་རྒྱས་སུ་གྱུར་པ་ལ་འགའ་ཞིག་གིས་ ནམ་འཚོའི་བར་དུ་མཆོད་པའི་དགེ་བ་དང་ལ་སོགས་པ་སྟོང་གསུམ་གྱི་སྐྱེ་བོ་ཇི་སྙེད་སངས་ རྒྱས་སུ་གྱུར་པ་ལ་ནམ་འཚོའི་བར་དུ་མཆོད་པའི་དགེ་བ་སྟེ་གཉིས་དང་། འཛམ་བུ་གླིང་གི་ སེམས་ཅན་ཇི་སྙེད་པ་མིར་གྱུར་ལ་དེ་དག་ལ་ལ་ཞིག་གིས་དགེ་བ་བཅུ་བསམ་གཏན་ཚད་ མེད་མངོན་ཤེས་ལྔ་སྟེ་འཇིག་རྟེན་པའི་ཕུན་ཚོགས་དང་རྒྱུན་ཞུགས་ནས་བླ་མེད་བྱང་ཆུབ་ལ་ བཀོད་དེ། དེ་དག་གི་དགེ་བ་ཡང་རང་རང་གི་སྐབས་སུ་སངས་རྒྱས་སུ་བསྔོས་པ་དང་བཅས་ པའི་དགེ་བ་བདུན་དང་། སྟོང་གསུམ་གྱི་སེམས་ཅན་ཇི་སྙེད་པ་མིར་གྱུར་ལ། དེ་དག་ལ་ལ་ ཞིག་གིས་ཞེས་པ་ནས་བསྔོས་པ་དང་བཅས་པའི་བསོད་ནམས་བདུན་ནོ། །ཞེས་པའི་བར་ གོང་བཞིན་ནོ། །དེ་ལྟར་བདུན་ཚན་གཉིས་ཀྱི་སྟེང་དུ་སྔ་མ་གཉིས་ཏེ་དགེ་བ་བཅུ་དྲུག་གི་རྣམ་ པ་མང་དུ་བསྟན་པ་ནི་དཔེར་མཛད་ནས། རྩེ་སྦྱོར་ལ་གནས་པའི་བྱང་སེམས་ཆོས་ཐམས་ ཅད་རྨི་ལམ་ལྟ་བུར་ཡིད་ལ་བྱེད་པ་དང་མ་བྲལ་བས་ཤེར་ཕྱིན་ལ་སྤྱོད་ཅིང་གཞན་ལ་སྟོན་པ་ ནི། དགེ་བ་སྔ་མ་ལས་དགེ་བའི་རྣམ་པ་ཆེས་མང་དུ་འཕེལ་བ་བཅུ་དྲུག་གི་བདག་ཉིད་དོ། ། གསུམ་པ་ནི་ཀུན་མཁྱེན་ཉིད་གསུམ་གྱི་རང་བཞིན་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཆོས་རྣམས་ཀྱི་རྣམ་ པ་མ་ལུས་པ་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པར་བྱེད་པ་བླ་ན་མེད་པའི་དགེ་བ་དང་། སེམས་ཅན་ཐམས་ ཅད་ཀྱི་དོན་ཡོངས་སུ་བློས་མི་གཏོང་བ་ཉིད། ཉན་རང་དུ་མི་བཟློག་པས་དེ་ཉིད་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་ སེམས་བརྟན་པ་ཞེས་ནི་མངོན་པར་བརྗོད་ཅིང་བསྟན་ཏོ། ། བཞི་པ་ནི། ཏིང་ངེ་འཛིན་འདིའི་ངོ་བོ་རྩེ་གཅིག་ཏུ་རྗེས་སུ་ཡི་རང་བ་དང་བསྔོ་བ་འདི་ ཡིན་ལ། དེ་དང་གླིང་བཞི་པ་དང་སྟོང་གི་འཇིག་རྟེན་དང་། སྟོང་གཉིས་དང་། སྟོང་གསུམ་གྱི་ 1-509 འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་ནི་སྐྲའི་རྩེ་ཙམ་དུ་སིལ་བའི་ཚད་ཀྱང་གཟུང་དུ་རུང་སྲིད་ཀྱི། རྗེས་སུ་ཡི་ རང་དང་ལྡན་པའི་སེམས་བསྐྱེད་པའི་བསོད་ནམས་ལ་ནི་ཚད་མེད་དོ་ཞེས་བྱ་བ་དག་དཔེར་ མཛད་ནས། བསོད་ནམས་མང་པོ་ཚད་མེད་པ་གསུངས་པ་ཉིད་ཀྱི་ནི། བྱང་སེམས་དེ་དག་ གིས་སེམས་བསྐྱེད་ལ་རྗེས་སུ་ཡི་རང་བ་རྩེ་གཅིག་པ་དང་། དེ་དང་བླ་མེད་བྱང་ཆུབ་ཏུ་བསྔོ་ བའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་འདི་ནི་ཡོངས་སུ་བསྒྲགས་ཤིང་བསྟན་པ་ཡིན་ནོ། ། ལྔ་པ་ལ་མདོར་བསྟན་པ་དང་རྒྱས་པར་བཤད་པ་གཉིས། དང་པོ་ནི། གཟུང་རྟོག་གི་ ཡུལ་ཡོན་ཏན་ཅན་དུ་

【現代漢語翻譯】 如同琵琶等樂器一般觀看事物，以及在夢中見到如來（Tathāgata，諸佛的通稱）、比丘（bhikṣu，佛教出家男眾）等， 還有天神、龍族等無量眷屬圍繞，正在宣講佛法的情景等等，這些都像征著已經獲得了達到頂峰之瑜伽的徵兆，共有十二種。 第二，關於贍部洲（Jambudvīpa，我們所居住的這個世界）的眾生如何成佛的問題，有些人認為，供養的功德，乃至三千世界的眾產生佛，直到生命終結時供養的功德，這是兩種情況。還有，贍部洲有多少眾產生為人，其中有些人修持十善業、四禪定、四無量心、五神通，獲得了世間的圓滿，並從預流果（Sotāpanna，小乘佛教修行 प्रथम फल）直至無上菩提（Anuttarā-samyak-saṃbodhi，無上正等正覺，成佛的境界）。 他們各自的功德，以及迴向于成佛的功德共有七種。還有，三千世界有多少眾產生為人，其中有些人如上所述，乃至迴向的福德也有七種。以上所述與前文相同。 像這樣，在兩組七種功德的基礎上，加上之前的兩種功德，總共有十六種功德的多種展現，這只是一個比喻。安住于頂峰瑜伽的菩薩（bodhisattva，發菩提心，立志成佛的修行者），因為不離將一切法都視為如夢如幻的觀想，從而行持般若波羅蜜多（Prajñāpāramitā，通過智慧到達彼岸）併爲他人宣講，所以其功德比之前的功德更加增長，具有十六種功德的自性。 第三，圓滿一切智（Sarvajña，佛陀的智慧）的三種自性，即圓滿具足一切佛法，這是無上的功德。並且，永不捨棄利益一切眾生的心願，不退轉于聲聞（Śrāvaka，聽聞佛陀教誨而修行的弟子）和獨覺（Pratyekabuddha，不依師 самостоятелно 開悟者）的境界，因此被稱為菩提心堅固，這是經文所明示的。 第四，此三摩地（samādhi，禪定）的體性，就是一心一意地隨喜和迴向。它與四大部洲、小千世界、中千世界、大千世界相比，即使能將大千世界粉碎成如毛髮尖端般細小的微塵，或許還能測量其數量。但是，隨喜菩提心的福德卻是無法估量的。經文通過這些比喻，說明了菩薩們一心一意地隨喜菩提心，並將此功德迴向于無上菩提，這就是此禪定所要宣揚和闡釋的內容。 第五部分分為總說和廣說兩部分。首先是總說：所取境的功德

【English Translation】 Like viewing things as musical instruments such as lutes, and also seeing in dreams the Tathāgata (the general name for all Buddhas), bhikṣus (Buddhist monks), etc., as well as gods, nāgas (serpent deities), etc., surrounded by immeasurable retinues, teaching the Dharma, etc., these all symbolize the signs of having attained the yoga of reaching the peak, and there are twelve types. Second, regarding the question of how beings in Jambudvīpa (the world we live in) become Buddhas, some believe that the merit of making offerings, even to the Buddhas of the three thousand worlds, until the end of life, is two types of merit. Also, how many beings in Jambudvīpa become humans, and among them, some practice the ten virtuous actions, the four dhyānas (meditative absorptions), the four immeasurables, the five superknowledges, attaining worldly perfections, and progressing from Stream-enterer (Sotāpanna, the first fruit of Śrāvakayāna practice) to Anuttarā-samyak-saṃbodhi (unexcelled complete enlightenment, the state of Buddhahood). Their respective merits, as well as the merit of dedicating them to becoming Buddhas, are seven types. Furthermore, how many beings in the three thousand worlds become humans, and among them, some, as mentioned above, even dedicate their merits, also have seven types of merit. The above is the same as before. In this way, based on the two sets of seven merits, plus the previous two merits, there are a total of sixteen types of manifestations of merit, which is just a metaphor. Bodhisattvas (those who have generated bodhicitta and aspire to become Buddhas) who abide in the yoga of the peak, because they do not separate from contemplating all dharmas as dreamlike illusions, thereby practice Prajñāpāramitā (the perfection of wisdom) and teach it to others, so their merit increases even more than the previous merits, possessing the nature of sixteen types of merit. Third, the three natures of omniscient wisdom (Sarvajña, the wisdom of the Buddha), which completely perfect all the qualities of the Buddha, are unsurpassed merit. Furthermore, the very act of never abandoning the benefit of all sentient beings, and not reverting to the state of Śrāvakas (disciples who listen to the Buddha's teachings and practice) and Pratyekabuddhas (solitary realizers), is explicitly stated and taught as the steadfastness of bodhicitta. Fourth, the essence of this samādhi (meditative concentration) is to wholeheartedly rejoice and dedicate. Compared to the four continents, the small thousand world, the medium thousand world, and the great thousand world, even if the great thousand world could be pulverized into particles as fine as the tip of a hair, perhaps their number could still be measured. However, the merit of generating bodhicitta with rejoicing is immeasurable. Through these metaphors, the sutra explains that bodhisattvas wholeheartedly rejoice in bodhicitta and dedicate this merit to unsurpassed enlightenment, which is what this samādhi proclaims and elucidates. The fifth part is divided into a summary and a detailed explanation. The first is the summary: the qualities of the object of grasping

---

མཐོང་བ་ལ་འཇུག་པའི་རྣམ་པར་རྟོག་པ་དང་ནི། ཡུལ་སྐྱོན་ཅན་དུ་ མཐོང་བ་ལ་བཀྱོན་པའི་རྣམ་པར་རྟོག་པ་ལ། གཟུང་བའི་རྣམ་པར་རྟོག་པ་གཉིས་ཏེ། སོ་ སོར་གཉིས་པོ་དེ་དག་རེ་རེ་ཡང་དགུ་དགུའི་བདག་ཉིད་དུ་ཡུལ་གྱི་སྒོ་ནས་ཕྱེ་བ་དེ་རྣམས་ཀྱི་ གཟུང་བ་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་དུ་ཡུལ་རྣམས་བདེན་པར་ཡོད་པ་མིན་པའི་བདག་ཉིད་དུ་ཤེས་པར་ བྱའོ། །འཛིན་རྟོག་ནི། སོ་སོའི་སྐྱེ་བོ་དང་། འཕགས་པའི་འཛིན་རྟོག་གཉིས་སུ་དབྱེ་བ་སེམས་ རྗེས་སུ་ཡོད་པར་རྟོག་པ་སོ་སོའི་སྐྱེ་བོའི་འཛིན་རྟོག་དང་། སེམས་ཅན་རྟག་པ་ཙམ་དུ་ཡོད་ པ་རྣམ་པར་རྟོག་པ་འཕགས་པའི་འཛིན་པའི་རྟོག་པ་དག་ཏུ་འདོད་དོ། །གཉིས་པོ་དེ་དག་ ཀྱང་ཡུལ་གྱི་སྒོ་ནས་སོ་སོར་དགུ་དགུའི་བདག་ཉིད་དུ་འཆད་པར་འགྱུར་རོ། །གལ་ཏེ་གཟུང་ བའི་དོན་འཛིན་རྟོག་གི་གཟུང་བ་དེ་བཞིན་དུ་རྫས་དང་རྟག་པའི་དངོས་པོར་གྲུབ་པ་མེད་ན་ དེ་དག་དངོས་པོར་གྲུབ་པ་གང་གིས་འཛིན་པ་མ་འཁྲུལ་བའི་ངོ་བོར་འདོད་དེ་མི་འགྲུབ་བོ། །གཟུང་དོན་དངོས་པོར་མེད་པ་དེ་ལྟར་འཛིན་པ་དེ་དག་འཛིན་པའི་ངོ་བོ་མ་འཁྲུལ་པས་སྟོང་ པའི་མཚན་ཉིད་དུ་གྲུབ་པ་ཉིད་དོ། ། གཉིས་པ་ལ་མཐོང་སྤང་གཉེན་པོ་དང་བཅས་པ་དང་། སྒོམ་སྤང་གཉེན་པོ་དང་བཅས་ པ་གཉིས། དང་པོ་ལ་མཐོང་སྤང་རྟོག་པ་དང་གཉེན་པོ་མཐོང་ལམ་མོ། ། དང་པོ་ལ་གཟུང་ 1-510 རྟོག་དང་འཛིན་རྟོག་གོ །དེ་ལ་ཡུལ་ཡོན་ཏན་ཅན་དུ་མཐོང་ནས་འཇུག་པ་ལ། རྟོག་པའི་ འཇུག་པ་གཟུང་རྟོག་དང་། ཡུལ་སྐྱོན་ཅན་དུ་མཐོང་བས་བཟློག་པ་ལ། རྟོག་པའི་བཟློག་ གཟུང་རྟོག་གཉིས་ལས། དང་པོ་རྣམ་བྱང་ནི་ཆོས་ཐམས་ཅད་བརྟག་པ་པའི་ཆོས་ཀྱི་དབེན་ པའི་ངོ་བོ་ཉིད་དང་། ཐེག་ཆེན་གྱིས་རིགས་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་དང་ནི། དེས་ལམ་ནི་ཡང་ དག་པར་འགྲུབ་པ་དེ་དང་། ལམ་ཤེས་པའི་དམིགས་པ་མ་འཁྲུལ་བ་དང་། མི་མཐུན་ཕྱོགས་ དང་། གཉེན་པོ་ཆད་པ་དང་། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རང་མི་རྟོགས་པ། བྱེད་པ་ལམ་ཤེས་ དང་། ལམ་ཤེས་དེའི་བྱེད་ལས་དང་། བྱ་བའི་འབྲས་བུས་ཚོགས་གཉིས་སྟེ། དེ་རྣམས་ལ་ འཇུག་བྱར་འཛིན་པ་རྟེན་རྣམ་པར་བྱེད་པ་ལ་བརྟེན་པའི་ཕྱོགས་ཀྱི་རྟེན་ཅན་ཏེ། ཡུལ་ཅན་ གྱི་གཟུང་བས་རྣམ་པར་རྟོག་པ་དེ་ནི་རྣམ་པ་དགུར་འདོད་དོ། ། གཉིས་པ་ནི། ཐབས་མེད་ཤེས་རབ་བྲལ་བས་སྲིད་དང་ཞི་བར་རྟོག་པའི་མཚན་འཛིན་ དུ་ལྟུང་བའི་ཕྱིར་ཉན་རང་གི་རྟོག་པ་དམན་པ་ཉིད་དང་ནི་ཐབས་མཁས་ཀྱི་ཤེར་ཕྱིན་གྱི་ ཡོངས་སུ་འཛིན་པ་མེད་པ་དང་། སངས་རྒྱས་སྒྲུབ་པའི་ལམ་གྱི་རྣམ་པ་ཐབས་ཤེས་མ་ཚང་ པ་དང་། དམན་པའི་ལམ་ལ་བརྟེན་པ་དེ་དག་རྣམ་མཁྱེན་དུ་སྤྲོ་བ་ཐེག་པ་གཞན་ཤེར་ཕྱིན་ གྱི་རྐྱེན་གྱི་འགྲོ་དགོས་པ་དང་། ཆེད་དུ་གཉེར་བྱའི་འབྲས་བུ་རྣམ་མཁྱེན་ལས་ལོག་པ་དང་།

【現代漢語翻譯】 對於『見』的行相分別和對於『境』有過患的見解的呵責的行相分別，以及所取的行相分別這二者，各自的二者也都是九九自性，從境的角度來分，要知道這些所取，正如其所是，境並非真實存在的自性。 能取分別，分為異生和聖者的能取分別兩種。隨心而有的分別，是異生的能取分別；認為眾生僅僅是常有的分別，是聖者的能取分別。這二者也將從境的角度各自闡述為九九自性。 如果所取的意義，不像能取分別的所取那樣，不是以實物和常有的事物成立，那麼，以什麼成立這些不是以事物成立的，以不欺惑的自性來認為，是不成立的。所取之義不是事物，如此一來，能取這些能取的自性，以不欺惑的自性空性之相成立。 第二，有見道所斷的對治和修道所斷的對治兩種。第一種是見道所斷的分別和對治見道。第一種有能取分別和所取分別。其中，對於見到境有功德而趣入，有分別的趣入所取分別；對於見到境有過患而遮止，有分別的遮止所取分別兩種。第一種，遍凈是諸法皆是可觀察之法的寂靜自性，大乘的種姓菩提薩埵，以及以此道如實成就，以及道智的對境不欺惑，以及不共品，以及對治斷除，以及菩提薩埵自己不分別，所作是道智，以及道智的所作，以及所作的果二資糧，對於這些執著為趣入，是依賴於能作的所依之品，具有所依，具有境的所取分別，認為是九種。 第二種是，由於無方便智慧，墮入于執著于有寂的相，因此聲聞緣覺的分別低下，以及善巧方便的般若波羅蜜多的完全不執著，以及成佛之道的行相方便智慧不圓滿，以及依賴於下劣道，這些對於一切智生起歡喜，其他乘需要般若波羅蜜多的因緣，以及特別需要成辦的果一切智顛倒。

【English Translation】 The appearance of engaging in 'seeing' and the appearance of reproaching the view of 'objects' as having faults, and the apprehended appearance, these two, each of the two is also of nine-nine nature. From the perspective of objects, know that these apprehended objects, just as they are, are not the nature of objects that truly exist. The grasping concept is divided into two types: the grasping concept of ordinary beings and the grasping concept of noble ones. The concept that follows the mind is the grasping concept of ordinary beings; the concept that living beings are merely permanent is considered the grasping concept of noble ones. These two will also be explained as having a nine-nine nature from the perspective of objects. If the meaning of what is apprehended, unlike what is apprehended by the grasping concept, is not established as a substance and a permanent thing, then what establishes these things that are not established as things, considering them to be of a non-deceptive nature, is not established. The meaning of what is apprehended is not a thing, and thus, the nature of grasping these grasping things is established as the characteristic of emptiness with a non-deceptive nature. Secondly, there are two types: what is abandoned by seeing, along with its antidote, and what is abandoned by meditation, along with its antidote. The first is the concept abandoned by seeing and the antidote is the path of seeing. The first has the grasping concept and the apprehended concept. Among them, for entering by seeing the qualities of the object, there is the entering of the concept, the apprehended concept; for preventing by seeing the faults of the object, there are two types of preventing the concept, the apprehended concept. The first, pure liberation, is the peaceful nature of all phenomena that are investigable, the lineage of the Mahayana Bodhisattva, and the path that is truly accomplished by this, and the non-deceptive object of the wisdom of the path, and the uncommon aspects, and the antidote of cutting off, and the Bodhisattva himself not conceptualizing, the action is the wisdom of the path, and the action of the wisdom of the path, and the two accumulations of the result of the action, for those who grasp these as entering, it is dependent on the basis of the acting aspect, having a basis, the apprehended concept having an object, it is considered to be nine types. The second is that due to the lack of skillful means and wisdom, falling into clinging to the characteristics of conceiving samsara and nirvana, therefore the concepts of Hearers and Solitary Realizers are inferior, and the complete non-grasping of skillful means and prajnaparamita, and the aspect of the path to Buddhahood, the skillful means and wisdom are incomplete, and relying on the inferior path, these generate joy in omniscience, other vehicles need the cause of prajnaparamita, and especially the result to be accomplished is the opposite of omniscience.

---

གང་ཟག་གི་བདག་མེད་ཙམ་ལས་མ་རྟོགས་པའི་ཡེ་ཤེས་ཉེ་ཚེ་བ་དང་གཟུགས་སོགས་ དངོས་པོའི་སྟོང་ཉིད་དང་། སྦྱིན་སོགས་ལ་དམིགས་པའི་མཚན་འཛིན་སྣ་ཚོགས་པ་ཉིད་ དང་། རྣམ་མཁྱེན་དུ་གནས་པ་དང་། དེར་འཇུག་པའི་ལམ་ལ་རྨོངས་པ་དང་སྦྱིན་སོགས་ལྔ་ ཤེར་ཕྱིན་གྱི་རྗེས་ལ་འབྲང་འབྲང་ནས་རྣམ་མཁྱེན་དུ་འགྲོ་ཞེས་བྱ་བ་དེ་རྣམས་ལ་རྣམ་པར་ རྟོག་པར་བྱེད་པ་དགུའི་བདག་ཉིད་འདི་དམན་པའི་ལམ་སྐྱོན་ཅན་དུ་མཐོང་བས་བཟློག་པའི་ ཕྱོགས་ཀྱི་རྟེན་ཅན་ཏེ། བཟློག་པའི་གཟུགས་རྟོག་འདི་རྣམས་ཉན་ཐོས་དང་ལ་སོགས་པ་ 1-511 རང་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ལམ་དམན་པ་ལ་དམིགས་པའི་ཡིད་ལས་འབྱུང་ངོ་། ། གཉིས་པ་འཛིན་རྟོག་ལ་སེམས་ཅན་རྫས་སུ་ཡོད་པར་འཛིན་པ་སོ་སྐྱེའི་རྟོག་པ་དང་། སེམས་ཅན་རྟག་པར་ཡོད་པར་འཛིན་པ་འཕགས་པའི་རྟོག་པ་གཉིས་སོ། །དང་པོ་གཟུགས་ སོགས་འཛིན་པ་དང་མདོར་བ་དང་། གཟུགས་སོགས་ཡིད་ལ་བྱེད་པ་དང་། ཡིད་ལ་བྱེད་ པས་ཁམས་རྣམས་ནི་གསུམ་པོ་དག་དང་ཉེ་བར་འབྲེལ་ཞིང་འབྲི་བ་དང་། གཟུགས་སོགས་ ལ་གནས་པ་དང་། གཟུགས་སོགས་ལ་མངོན་པར་ཞེན་པ་དང་། ཞེས་བྱའི་ཆོས་ཀྱི་དངོས་པོ་ རྟགས་པ་དང་། འཁོར་གསུམ་དུ་ཞེན་པའི་ཆགས་པ་དང་། དེའི་གཉེན་པོ་ཤེར་ཕྱིན་གྱི་སྤྱོད་ པ་དང་ཤེར་ཕྱིན་དུ་འདུ་ཤེས་ཤིང་ཆགས་ན་ཡང་ཇི་ལྟར་འདོད་པ་བཞིན་འགྲོ་བར་འདོད་ པའི་ཤེར་ཕྱིན་ལས་ཉམས་པ་སྟེ། དེ་རྣམས་ལ་རྫས་སུ་འཛིན་པ་ནི་འཛིན་པ་གཉིས་ཀྱི་དང་ པོ་ཤེས་པར་བྱའོ། །གཉིས་པ་ནི་ཉན་རང་གི་ལམ་གྱི་གང་གི་ཕྱིར་དུ་དམིགས་པ་བཞིན་རྣམ་ མཁྱེན་དུ་ངེས་པར་མི་འབྱུང་བ་དང་། ཤེར་ཕྱིན་གྱི་ཟིན་པའི་ཕྱིན་དྲུག་བྱང་ཆུབ་སེམས་དང་ རྣམ་མཁྱེན་དུ་འགྲོ་བའི་ལམ་ཡིན་པ་དང་། ཉན་རང་གི་ལམ་ནི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་ ལམ་མ་ཡིན་པ་ཉིད་དུ་ངེས་པར་འཛིན་པ་དང་། ཆོས་རྣམས་འགག་པ་དང་བཅས་པའི་སྐྱེ་བ་ དང་། གཟུགས་སོགས་ཀྱི་དངོས་པོ་ལྡན་པ་ཡང་མ་ཡིན། མི་ལྡན་པ་ཡང་མ་ཡིན། གཟུགས་ སོགས་ལ་གནས་པ་འཛིན་པ་དང་། གནས་བྱ་གཟུགས་ཀྱི་རང་བཞིན་གྱི་གང་ལ་ཡང་གནས་ པ་འཛིན་པ་དང་འཚང་རྒྱ་བར་འདོད་པས་ཕྱིན་དྲུག་དོན་དུ་གཉེར་བ་དང་། ཐམས་ཅད་ལ་ དབང་བསྒྱུར་བའི་རྒྱུའོ། །སྒོ་ཤེར་ཕྱིན་ལས་གཞན་མེད་པ་དང་། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཤེར་ ཕྱིན་ལ་སྤྱོད་པ་ལ་བདུད་ཀྱི་ཕྱིར་རྒོལ་བ་རྣམས་ནི་དམིགས་པ་སྟེ། དེ་རྣམས་ལ་རྟག་པའི་ དངོས་པོར་འཛིན་པར་བྱེད་པའི་རྣམ་རྟོག་ནི་རྫས་འཛིན་ལས་གཞན་རྟག་འཛིན་ཡིན་ནོ། ། ད་ནི་གཉིས་པ་གཉེན་པོ་མཐོང་ལམ་འཆད་དེ་འདི་ལ་གསུམ། བྱང་ཆུབ་གཏན་ལ་དབབ་ 1-512 པ་དང་། མཐོང་ལམ་ཉིད་བཤད་པ་དང་། དེ་ནས་ཏིང་ངེ་འཛིན་གཉིས་བཤད་པའོ། །དང་པོ་ ནི། བྱང་ཆུབ་ལ་གཞན་ཤེར་ཕྱིན་ལ་སྤྱོད་པ་དམ་པས་རྣམ་པར་སྤྱོད་པའི་ད

【現代漢語翻譯】 那些僅僅領悟到人無我（梵文：Pudgalanairātmya，人無我）的淺薄智慧，以及執著於色等事物之空性（梵文：Śūnyatā，空性），和以佈施等為目標的各種執相，還有安住於一切智智（梵文：Sarvākārajñatā，一切智智），以及對進入一切智智的道路感到迷惑，並認為佈施等五度跟隨般若波羅蜜多（梵文：Prajñāpāramitā，般若波羅蜜多）之後就能達到一切智智等等，對這些進行分別思索的九種自性，因為視其為低劣且有缺陷的道路而加以排斥，是具有違逆之方的所依。這些違逆之相的分別念，是從聲聞（梵文：Śrāvaka，聲聞）等小乘道為目標的心中產生的。 第二種是執取分別念，即凡夫執著眾生為實有，聖者執著眾生為常有。第一種是執著色等，概括地說，就是執著色等，並加以作意，由於作意，諸界與這三者緊密相連並增長。執著於色等，對色等顯現貪執，以及執著於法的實有，還有貪著三輪（施者、受者、施物）的執著，以及其對治法般若波羅蜜多的行持，以及在般若波羅蜜多中產生概念並貪執，即使想要隨心所欲地行事，也會從般若波羅蜜多中退失。對這些執著為實有，是執著二者的第一種，應當瞭解。第二種是，無論以聲聞或獨覺的道路為目標，都無法確定地產生一切智智，以及般若波羅蜜多所攝持的六度是通往菩提心和一切智智的道路，並且確定地認為聲聞和獨覺的道路不是菩薩的道路，以及諸法是具有止滅的生起，並且色的實有既非具有也非不具有。執著于安住於色等，以及執著于安住于作為所安住之境的色的自性，以及想要成佛而努力修持六度，以及想要主宰一切的因。除了般若波羅蜜多之外沒有其他途徑，以及菩薩行持般若波羅蜜多時，魔眾會前來阻撓，這些都是所緣。對這些執著為常有的實有，這種分別念是與實有執著不同的常有執著。 現在宣講作為對治道的見道，這方面有三點：確定菩提，宣說見道本身，以及宣說兩種等持。第一點是：對於菩提，其他人通過般若波羅蜜多的行持，以殊勝的方式行持。

【English Translation】 Those who only realize the shallow wisdom of the absence of self of a person (Sanskrit: Pudgalanairātmya, absence of self of a person), as well as the emptiness (Sanskrit: Śūnyatā, emptiness) of forms and other phenomena, and the various conceptualizations that focus on giving and so on, as well as abiding in omniscient wisdom (Sanskrit: Sarvākārajñatā, omniscient wisdom), and being confused about the path to enter into it, and thinking that going to omniscient wisdom by following giving and the five perfections after the Prajñāpāramitā (Sanskrit: Prajñāpāramitā, Perfection of Wisdom), and so on, seeing these as inferior and flawed paths and rejecting them, are those who rely on the opposite side. These conceptualizations of the opposite aspect arise from the minds that aim at the inferior paths of the Śrāvakas (Sanskrit: Śrāvaka, Hearers) and Pratyekabuddhas. The second is the conceptualization of grasping, which is the ordinary person's conceptualization of grasping sentient beings as substantially existent, and the noble one's conceptualization of grasping sentient beings as eternally existent. The first is grasping at forms and so on, and to summarize, it is grasping at forms and so on, and paying attention to them, and because of paying attention, the elements are closely connected and increase with these three. Abiding in forms and so on, being attached to forms and so on, as well as grasping the reality of the Dharma, and the attachment of clinging to the three circles (giver, receiver, and gift), as well as the practice of the antidote, the Prajñāpāramitā, and generating concepts and clinging to the Prajñāpāramitā, even if one wants to act as one pleases, one will fall away from the Prajñāpāramitā. Grasping these as substantially existent is the first of the two graspings, and should be understood. The second is that, no matter which path of the Hearers or Solitary Buddhas is aimed at, omniscient wisdom will not necessarily arise, and the six perfections held by the Prajñāpāramitā are the path to Bodhicitta and omniscient wisdom, and it is definitely grasped that the path of the Hearers and Solitary Buddhas is not the path of the Bodhisattvas, and that the arising of all phenomena is with cessation, and that the reality of forms and so on is neither existent nor non-existent. Grasping at abiding in forms and so on, as well as grasping at abiding in the nature of form, which is the object of abiding, and striving for the six perfections with the desire to attain Buddhahood, and the cause of dominating everything. There is no other way than the Prajñāpāramitā, and when Bodhisattvas practice the Prajñāpāramitā, the Maras come to hinder them, these are the objects. The conceptualization of grasping these as eternally existent realities is the eternal grasping that is different from the grasping of reality. Now, the path of seeing as an antidote will be explained, and there are three aspects to this: determining Bodhi, explaining the path of seeing itself, and explaining the two Samādhis. The first is: for Bodhi, others practice the Prajñāpāramitā, practicing in a supreme way.

---

གེ་སློང་བརྒྱ་དྲུག་ ཅུ་བསྐལ་པ་སྐར་མ་ལྟ་བུ་ལ་བླ་མེད་བྱང་ཆུབ་ཏུ་འཚང་རྒྱ་སྟེ་མེ་ཏོག་སིལ་བ་ཞེས་བྱ་བའི་དེ་ བཞིན་གཤེགས་པ་ཤ་སྟག་འཇིག་རྟེན་དུ་འབྱུང་བར་ལུང་བསྟན་པ་དང་། བྱང་ཆུབ་དེ་ཐོབ་ པའི་དོན་དུ་ཤེར་ཕྱིན་ལ་སྤྱོད་དགོས་ཤིང་སྤྱད་པ་ཡང་ཤེར་ཕྱིན་ཚིག་དོན་མ་ཉམས་པར་ཐོས་ པ་ལ་རག་ལས་པས་བྱང་ཆུབ་དེ་ཐོབ་པར་བྱེད་པའི་རྒྱུ་ཤེར་ཕྱིན་གྱི་ཚིག་དོན་ཆུད་མ་ཟོས་ པར་གཟུང་ཤིང་ཁོངས་སུ་ཆུད་པར་བྱས་ནས་གཞན་ལ་སྟོན་ཞིང་རྒྱ་ཆེར་སྤེལ་ཅིག་ཅེས་ཀུན་ དགའ་བོ་ལ་ཡོངས་སུ་བསྟོད་པ་དང་། དེ་ལྟར་བཏང་བ་ལས་ཚིག་དོན་མ་ཉམས་པ་དེ་ཆོས་ མཆོག་ཆེན་པོ་ལ་གནས་པའི་བྱང་སེམས་ཀྱི་སྒོམ་པ་ལ་བརྟེན་ནས་བྱང་ཆུབ་དེ་ཐོབ་པ་ལ་ བར་ཆད་མེད་པའི་རྒྱུ་བསོད་ནམས་ཚད་མེད་དུ་འཕེལ་བའི་མདོ་ནི་མཐོང་ལམ་བར་ཆད་ མེད་ལམ་གང་ཡིན་པ་དེའི་མཚན་ཉིད་དོ། །མཐོང་ལམ་དུ་ཆོས་སྐུ་ཐོབ་པ་དང་། ས་ལྷག་མ་ རྣམས་ཀྱི་ཆོས་སྐུ་རྫོགས་པ་གསུངས་པའི་ཕྱིར། ས་དང་པོར་ཐོབ་པའི་ཆོས་སྐུ་བྱང་ཆུབ་དེའི་ ངོ་བོ་གང་ཞེ་ན། ཡེ་ནས་ཡོད་པའི་དྲི་མ་གློ་བུར་དུ་ལམ་གྱི་ཟད་པར་བྱས་པ་མིན་གྱི་གདོད་མ་ ཉིད་ནས་དྲི་མ་ཟད་པ་དང་། གདོད་མ་ཉིད་ནས་མི་སྐྱེ་བའི་གཉིས་མེད་ཡེ་ཤེས་ནི་བྱང་ཆུབ་ དེའི་ངོ་བོ་ཡིན་ཞེས་བརྗོད་ཅིང་བསྟན་ཏེ། གང་གི་ཕྱིར་དྲི་མ་སྔར་ཡོད་གློ་བུར་དུ་ཟད་པ་མེད་ པའི་ཕྱིར་དྲི་མ་ཟད་པའི་ཞེན་པ་སྐྱེ་བ་སྔར་ཡོད་གློ་བུར་སྐྱེ་མེད་དུ་སོང་བ་མེད་པའི་ཕྱིར་མི་སྐྱེ་ བའི་ཡེ་ཤེས་ཞེས་དེ་དག་གོ་རིམ་བཞིན་དུ་སྦྱར་ནས་ཤེས་པར་བྱ་རྒྱུ་ཡིན་ནོ། །གལ་ཏེ་བྱང་ ཆུབ་ཀྱི་རང་བཞིན་ཟད་པ་དང་མི་སྐྱེ་བའི་ངོ་བོ་ནི་མཐོང་ལམ་གྱི་བར་དང་གློ་བུར་དུ་བྱས་པ་ རིགས་སོ་ཞེ་ན་མ་ཡིན་ཏེ་རྣམ་རྟོག་དང་དེའི་སྐྱེ་བ་ཡེ་ནས་ཡོད་མ་མྱོང་བའི་བྱང་ཆུབ་འདུས་ མ་བྱས་ལ་རྣམ་རྟོག་དང་། དེའི་སྐྱེ་བ་ཡེ་ནས་ཡོད་པ་མཐོང་ལམ་གྱི་གློ་བུར་འགོག་པ་མེད་ 1-513 པའི་བྱང་ཆུབ་རང་བཞིན་རྣམ་དག་འདི་ལ་མཐོང་ཞེས་བྱ་བའི་ལམ་གྱིས་ནུས་པས་ནི་སྔར་ ཡོད་ཀྱི་རྣམ་པར་རྟོག་པའི་རིགས་ནི་ཅི་ཞིག་གློ་བུར་ཟད་པར་བྱས་རྣམ་རྟོག་དེའི་སྐྱེ་བ་སྔར་ ཡོད་བཀག་ནས། གློ་བུར་དུ་སྐྱེ་མེད་ཀྱི་རྣམ་པ་བྱང་ཆུབ་ཀྱང་སྔར་མེད་གལ་ཏེ་ཡིན་ན་གཞན་ གྱིས་སྒྲིབ་པའི་ཆོས་རྣམས་ཀྱང་བྱང་ཆུབ་ལྟར་རང་བཞིན་པར་ཡོད། ཤེས་བྱ་ལ་ཡང་སྟོན་ པ་བྱང་ཆུབ་འདི་ཡིས་སྒྲིབ་པ་གདོད་ནས་ཡོད་པ་རྣམས་ལམ་གྱི་གློ་བུར་དུ་ཟད་པར་བྱས་པ་ ཡིན་ཞེས་བརྗོད་པ་གང་ཡིན་པ་འདི་སྔོན་མེད་པ་རྨད་དུ་བྱུང་བ་ཆེན་པོ་ཞིག་འདུག་པ་ལ་ཞེས་ བོས་ནས་ངོ་མཚར་དུ་རྩིས་ཏེ་བཞད་གད་དུ་བྱས་སོ། །རང་བཞིན་རྣམ་དག་ནི་བྱང་ཆུབ་འདི་ ལ་གདོད་ནས་སྔར་ཡོད་ཀྱི་སྒྲིབ་པ་དང་།

དེའི་སྐྱེ་བ་ལམ་གྱི་གློ་བུར་དུ་བསལ་བྱ་ཅི་ཡང་མེད་ ཅིང་གློ་བུར་དུ་ལམ་གྱི་བཞག་པར་བྱ་བ་སྔར་མེད་ཀྱི་དྲི་མ་ཟད་ཅིང་སྐྱེ་བ་མེད་པའི་ཟག་མེད་ ཀྱི་ཡོན་ཏན་དུ་མའི་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་རྣམ་པ་ཅུང་ཟད་མེད་དོ། །དེས་ན་བསལ་བཞག་མེད་པའི་ བྱང་ཆུབ་ཡང་དག་པ་ཉིད་ལ་རྣམ་པར་མི་རྟོག་པའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་གྱི་དགག་སྒྲུབ་ལ་སོགས་ པའི་སྤྲོས་པ་མེད་པར་ཡང་དག་པར་ལྟ་ཞིང་སྒོམ་མོ། །དེ་ལྟར་སྒོམ་པ་ལས་ས་དང་པོར་རྣམ་ པར་མི་རྟོག་པའི་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་ཡང་དག་མཐོང་བའི་ལམ་ཐོབ་ནས། འཇིག་རྟེན་གྱི་འཆི་བ་གློ་ བུར་བ་ལས་རྣམ་པར་གྲོལ་ཞིང་འཇིག་རྟེན་ལས་འདས་པ་ཡིན་ནོ། ། གཉིས་པ་ནི་སྦྱིན་པར་གཞན་ལྔ་པོ་བསྡུས་པ་དང་ལ་སོགས་པས་ཚུལ་ཁྲིམས་ནས་ཤེས་ རབ་རྣམས་རེ་རེ་ནི། དྲུག་པོ་དེ་དག་རེ་རེས་ལྔ་ལྔ་བསྡུས་པའི་ཚུལ་གྱིས། ཕན་ཚུན་ཐམས་ ཅད་ཀྱི་ཐམས་ཅད་བསྡུས་པའི་ཡེ་ཤེས་གང་ཡིན་པ་མཐོང་ལམ་གྱི་སྐད་ཅིག་མ་གཅིག་གིས་ བསྐུལ་ཆོས་ཤེས་པའི་བཟོད་པ་ཡིས་བསྡུས་པ་དེ་སྐབས་འདིར་མཐོང་བའི་ལམ་དུ་བསྟན་ཏོ། ། གསུམ་པ་ནི་བསམ་གཏན་སོགས་ཕྱིན་ལྔས་བསྡུས་ཚུལ་བསྟན་པའི་རྗེས་དེ་ནས། ཤེར་ 1-514 ཕྱིན་དུ་གཞན་ལྔ་བསྡུས་པའི་ནང་ནས་བསམ་གཏན་བསྡུས་ཚུལ་ལ། སེང་གེ་རྣམ་པར་འགྱིང་ བའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་ནི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་བསམ་གཏན་དང་པོ་ལ་སྙོམས་པར་འཇུག་གོ ། དེ་ལས་ལང་ནས་གཉིས་པ་ལ་སོགས་རིམ་པ་བཞིན། འདུ་ཤེས་མེད། འདུ་ཤེས་མེད་མིན་སྐྱེ་ མཆེད་ལའོ། །དེ་ནས་ལང་སྟེ་འགོག་པ་ལའོ། །དེ་ལས་ལངས་ནས་འདུ་ཤེས་མེད་འདུ་ཤེས་ མེད་མིན་སྐྱེ་མཆེད་ནས་བཟུང་སྟེ་ལུགས་ལས་བཟློག་པས། རིམ་པ་ལྟར་བསམ་གཏན་དང་ པོའི་བར་དུ། སྙོམས་པར་འཇུག་པ་ནི་སེང་གེ་རྣམ་པར་འགྱིངས་པའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་ཡིན་ནོ། །དེ་ལྟར་སྙོམས་པར་ཞུགས་ནས་རྗེས་ཐོབ་ཏུ་མ་རིག་པའི་རྐྱེན་གྱིས་འདུ་བྱེད་ཅེས་བྱ་བ་ནས། སྐྱེ་བའི་རྐྱེན་གྱིས་རྒ་ཤིའི་བར་དུ་རྟེན་ཅིང་འབྲེལ་བར་འབྱུང་བ་ལུགས་དང་མཐུན་པ་དང་། རྒ་ཤི་ནས་མ་རིག་པའི་རྐྱེན་གྱིས་ཤེས་པའི་བར་དུ་ལུགས་དང་མི་མཐུན་ཅན་དུ་མཐོང་བའི་ འཇུག་པ་གཟུང་བའི་རྣམ་པར་རྟོག་པར་བྱེད་པ་འདི་(མ་ཡིག་ཏུ་ཚིག་རྔ་མི་མཐུན་ཟེར་བ་ཡོད་) གཟུང་ རྟོག་གཉིས་ཀྱི་དང་པོ་གཟུང་རྟོག་གཅིག་སྟེ། ཤེར་ཕྱིན་ལ་སྦྱོར་བའི་རྣམ་པ་དེའི་ཡུལ་དུ་བྱས་ པའི་ཡུལ་ཅན་ཡིན་ནོ། ། གཉིས་པ་བཟློག་པའི་གཟུང་རྟོག་ནི། སེམས་དང་སེམས་བྱུང་རྣམས་ཡུལ་ལ་འཕྲོ་ཞིང་ འཇུག་པ་ཡུལ་དུ་བྱེད་པའི་ཡུལ་ཅན་ཡིན་པར་ཐུབ་པས་བཞེད་དོ། ། ཡུལ་གྱི་སྒོ་ནས་དགུ་ནི། བྱང་ཆུབ་ཀྱི་སེམས་མི་བསྐྱེད་པ་དང་། བླ་མེད་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་སྙིང་ པོ་ཡིད་ལ་མི་བྱེད་པའི་སེམས་སེམས་བྱུང་རྒྱུ་བ་དང་། ཐེག་པ་དམན་པ་ཡིད་ལ་བྱེད་པའི་ སེམས

【現代漢語翻譯】 於此生之道，本無須臾可遣除，亦無須臾可安立，往昔諸垢悉皆凈除，于無生之無漏功德，亦無絲毫智慧之顯現。是故，于無須遣除與安立之圓滿菩提，當不作意，于無有能立能破等戲論之三摩地中，如實觀修。如是修習，初地即得無分別智之真實見道，從世間之驟然死亡中解脫，超離世間。 第二，佈施包含其餘五度，如是等持戒乃至智慧，每一度皆以六度中之五度攝持之方式，所有一切皆為一切所攝持之智慧，于見道之剎那，以能催動諸法之忍位所攝持，此即此處所開示之見道。 第三，于開示禪定等五度攝持之方式后，于般若波羅蜜多中，開示其餘五度之攝持方式，其中禪定之攝持方式為：獅子奮迅三摩地，乃菩薩入于初禪之等持。從彼起，次第入於二禪等，乃至無想、無想非非想處。從彼起，入于滅盡定。從彼起，從無想、無想非非想處開始，以逆行之方式，次第入于初禪之間。入于等持，即是獅子奮迅三摩地。如是入定后，於後得位，從無明緣行，乃至生緣老死之順行，以及從老死緣無明乃至識之逆行，于所取之顯現，作如是分別（原文有詞語不一致之說），此即能取所取二者之初者，即能取所取為一，乃是與般若波羅蜜多相應之行相，以彼為對境之有境。 第二，逆行之所取分別，乃是心與心所于對境遊移，以對境為所緣之有境，乃是佛陀之觀點。 于所緣之門中，有九種：不生起菩提心，不作意無上菩提之精要之心與心所之流轉，以及作意小乘之心。

【English Translation】 In this path of existence, there is nothing to be eliminated momentarily, nor is there anything to be established momentarily. All past defilements are completely purified, and in the stainless qualities of non-birth, there is not even a slight manifestation of wisdom. Therefore, in the perfect Bodhi (enlightenment) where there is no elimination or establishment, one should not conceptualize, but truly contemplate and meditate in Samadhi (state of meditative consciousness) free from the elaborations of affirmation and negation. By practicing in this way, the first Bhumi (level of enlightenment) is attained, gaining the true Path of Seeing of non-conceptual wisdom, liberating from the sudden death of the world, and transcending the world. Secondly, charity encompasses the other five perfections. Similarly, discipline, patience, diligence, and wisdom, each individually encompasses five of the six perfections. In this way, all wisdom is encompassed by all. In the moment of the Path of Seeing, it is encompassed by the forbearance that propels the understanding of phenomena. This is what is taught here as the Path of Seeing. Thirdly, after demonstrating how the five perfections, such as meditation, are encompassed, within the Prajnaparamita (Perfection of Wisdom), the manner in which the other five are encompassed is shown. Among these, the manner in which meditation is encompassed is: The Lion's Arising Samadhi (seng ge rnam par 'gying ba'i ting nge 'dzin) is when a Bodhisattva (enlightenment being) enters into the first Dhyana (meditative state). Arising from that, one enters sequentially into the second Dhyana, and so on, up to the realm of No-Thought and the realm of Neither-Thought-Nor-Non-Thought. Arising from that, one enters into Cessation. Arising from that, starting from the realm of No-Thought and the realm of Neither-Thought-Nor-Non-Thought, in reverse order, one enters sequentially back to the first Dhyana. Entering into Samadhi in this way is the Lion's Arising Samadhi. Having entered into Samadhi in this way, in the post-meditative state, from ignorance conditioning action, up to birth conditioning old age and death in a forward progression, and from old age and death conditioning ignorance up to consciousness in a reverse progression, one conceptually distinguishes the apprehended appearance (there is a discrepancy in the original text). This, the first of the grasper and the grasped, that is, the grasper and the grasped as one, is the aspect that corresponds to the Prajnaparamita, the object-possessor with that as its object. Secondly, the reversed apprehended conceptualization is when the mind and mental events move towards and engage with the object, the object-possessor with the object as its object, which is the view of the Buddha. In terms of the door of the object, there are nine: not generating the mind of Bodhicitta (mind of enlightenment), the flow of mind and mental events not attending to the essence of unsurpassed Bodhi, and the mind attending to the lesser vehicle.

---

་སེམས་བྱུང་རྒྱུ་བ་དང་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་ཡིད་ལ་མི་བྱེད་པའི་སེམས་སེམས་བྱུང་རྒྱུ་ བ་དང་། ཤེར་ཕྱིན་སྒོམ་པས་རྣམ་མཁྱེན་ཐོབ་བམ་མཉམ་པའི་སེམས་སེམས་བྱུང་རྒྱུ་བ་དང་། སྒོམ་པ་མེད་པས་ཐོབ་བམ་སྙམ་པའི་སེམས་སེམས་བྱུང་རྒྱུ་བ་དང་། དེ་དག་ལ་ནི་བཟློག་པ་ སྒོམ་ཀྱང་སྒོམ་ལ་མ་སྒོམ་ཀྱང་མ་སྒོམ་པས་ཐོབ་བམ་སྙམ་པའི་དེ་རྒྱུ་བ་དང་། སྒོམ་པ་ཡང་ 1-515 མ་ཡིན་མ་སྒོམ་པ་ཡང་མ་ཡིན་ཞེས་སོགས་དང་། དེ་བཞིན་ཉིད་ལ་དེ་ཁོ་ན་ཉིད་ཇི་ལྟ་བ་ བཞིན་གྱི་དོན་མ་ཡིན་པར་འཇུག་པའི་སེམས་སེམས་བྱུང་རྒྱུ་བ་རྣམས་ལ་སྐྱོན་ཅན་དུ་མཐོང་ བས་བཟློག་པའི་རྣམ་པར་རྟོག་པར་བྱེད་པ་ནི་སྒོམ་པའི་ལམ་གྱི་གནས་སྐབས་ལ་སྤངས་ བྱར་ཤེས་པར་བྱའོ། །དེ་ཡན་གཟུང་རྟོག་གསུམ་འཛིན་རྟོག་དང་པོ་ནི་སེམས་ཅན་རྟགས་ པའི་དངོས་པོར་འཛིན་ཅིང་སྤྱོད་པའི་ཡུལ་ཅན་དང་། ཆོས་ཐམས་ཅད་རྟག་པའི་དངོས་པོ་ དང་། སེམས་ཅན་དམྱལ་བ་ལ་སོགས་པ་རྟགས་པའི་དངོས་པོ་སྟོང་པ་མ་ཡིན་པ་ཉིད་དང་། ཅི་ཙམ་དུ་དམིགས་པའི་ཚུལ་གྱི་སྤྱོད་པ་དེ་ཙམ་དུ་གཟུང་འཛིན་གཉིས་ལ་ཆགས་པ་དང་། གཟུགས་སོགས་ཆོས་རྣམས་སོ་སོར་རབ་ཏུ་འབྱེད་པའི་བདག་ཉིད་དང་། ཆོས་ཐམས་ཅད་ རང་གི་མཚན་ཉིད་ཀྱི་སྟོང་པར་མ་མཐོང་བས་དངོས་པོར་འདུ་བྱེད་པ་དང་། ཐེག་པ་གསུམ་ རྣམ་པར་དགོད་པ་དང་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་སྤྲུལ་པ་ལ་ཡོན་ཕུལ་བ་ནི་དག་པ་ཡིན་པ་ དང་། ཆོས་ཅན་སོ་སོར་ཆོས་ཉིད་རྣམ་པར་འཁྲུལ་པ་སྟེ། དེ་རྣམས་ལ་དངོས་པོར་འཛིན་པར་ བྱེད་པ་ནི་འཛིན་རྟོག་དང་པོར་སྟེ་ཤེས་པར་བྱའོ། །བཞི་འཛིན་རྟོག་གཉིས་པ་ནི། སེམས་ ཅན་བཏགས་པའི་དངོས་པོ་དང་། དངོས་པོ་དེའི་རྒྱུ་ནི་ཡུལ་ཅན་གྱི་འཛིན་རྟོག་གི་སྒོམ་ལམ་ དེའི་རྣམ་པར་འཇོམས་ན་གཉེན་པོ་སྒོམ་པའི་ལམ་དང་། དེའི་སྤང་བྱར་འདྲིས་པ། ལམ་དེའི་ མི་མཐུན་ཕྱོགས་འཛིན་རྟོག་སྔ་མ་ལས་གཞན་རྣམ་པ་དགུ་སྟོན་པ་ནི་མཁྱེན་གསུམ་གྱི་སྤང་ བའི་བདག་ཉིད་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་དུ་ཀུན་མཁྱེན་ནི་གསུམ་གྱི་རང་རང་གི་སྤང་བྱའི་སྒྲིབ་པ་རྣམ་ གསུམ་སྤངས་མ་སྤངས་ཀྱི་བྱེ་བྲག་གསུམ་དང་། ཆོས་ཐམས་ཅད་ཞི་བའི་རྣམ་པ་རྣམ་མཁྱེན་ གྱི་ལམ་དང་། དེ་བཞིན་ཉིད་ཡང་དག་པའི་མཐའ་ལ་སོགས་པ་དང་། ཤེར་ཕྱིན་དང་མཚུངས་ པར་ལྡན་པ་དང་མི་ལྡན་པ་མ་ཡིན་པ་དང་། ཤེར་ཕྱིན་ནི་ཉན་རང་དང་བདུད་ཀྱི་རིགས་གང་ གིས་ཀྱང་མི་ཐུབ་པས་སུ་དང་ཡང་མི་སྙམ་པ་དང་སྡུག་བསྔལ་སོགས་བདེན་པ་བཞི་དང་ཉོན་ 1-516 མོངས་རྣམས་ཀྱི་རང་བཞིན་ཆགས་སོགས་ཀྱི་དེ་བཞིན་ཉིད་དང་གཉིས་སུ་མེད་པའི་དོན་ཏེ་ དེ་རྣམ་པ་ལ་ཀུན་ཏུ་རྨོངས་པ་རྣམས་ལ་རྣམ་པར་རྟོག་ཅིང་འཛིན་པར་བྱེད་པ་ནི་སྒོམ་སྤང་གི་ འཛིན་རྟོག་གཉིས་ཀྱི་ནང་ནས་ཐ་མ་རྟགས་འཛིན་ཡིན་པར་མདོ་ལས་

【現代漢語翻譯】 認為生起之心和圓滿菩提之心不應作意，此心即是生起之心；修習般若波羅蜜多（梵文，Prajñāpāramitā，智慧到彼岸）能獲得一切智智（梵文，Sarvākārajñatā，一切相智）嗎？此等之心即是生起之心；不修習能獲得嗎？此等之心即是生起之心；對於這些，無論是修習對治，還是不修習對治，認為不修習也能獲得，此等之心即是生起之心；修習也不是，不修習也不是等等；同樣，對於真如（梵文，Tathātā，如是），以不如實的方式執著于真如，此等之心即是生起之心，視其為過患，從而進行對治的分別，要知道這是在修道位上應斷除的。 以上，是所取分別和能取分別。第一種能取分別是執著眾生為實有之法，並以之為行境；執著一切法為常有之法；執著眾生，如地獄等為實有之法，認為不是空性；以及在專注的行持中，對能取和所取二者產生貪著；以及分別色等諸法；以及未見一切法自相空性，而執著為實有；以及分別三乘；以及認為供養如來（梵文，Tathāgata，如來）的化身是清凈的；以及對諸法各自的法性產生錯亂。要知道，對這些執著為實有，即是第一種能取分別。 第二種能取分別是：執著眾生為假立之法；以及執著此法的因，即以能取分別的修道為行境，如果能摧毀此道的行相，即是對治修道；以及熟悉其應斷之法；以及宣說此道的不相順品，即與先前的能取分別不同的九種行相，如實地宣說三智的應斷之法，即一切智智的三種各自應斷的障礙是否斷除的差別；以及一切法寂靜之相，即是道相智（梵文，Mārga-ākāra-jñatā，道相智）之道；以及真如的真實邊際等等；以及與般若波羅蜜多相應或不相應；以及般若波羅蜜多是聲聞（梵文，Śrāvaka，聽聞者），獨覺（梵文，Pratyekabuddha，緣覺）和魔（梵文，Māra，魔）的眷屬都無法摧毀的，因此不與任何人為伴；以及對於苦等四諦（梵文，catvāri āryasatyāni，四聖諦）和煩惱（梵文，Kleśa，煩惱）的自性，如貪著等的真如，以及無二之義，對於這些行相，對於普遍愚昧者進行分別和執著，要知道這是修所斷的兩種能取分別中的最後一種，即是執著相。

【English Translation】 The mind that does not consider the arising mind and the perfect Bodhi mind, this mind is the arising mind; does practicing Prajñāpāramitā (Perfection of Wisdom) attain Sarvākārajñatā (All-knowing Wisdom)? This mind is the arising mind; can it be attained without practice? This mind is the arising mind; for these, whether practicing the antidote or not practicing the antidote, thinking that it can be attained without practice, this mind is the arising mind; neither practicing nor not practicing, and so on; similarly, for Tathātā (Suchness), clinging to Tathātā in a way that is not true, this mind is the arising mind, seeing it as a fault, and thus making distinctions for the antidote, know that this is to be abandoned in the stage of the path of practice. Above, are the object-grasping conceptualization and the subject-grasping conceptualization. The first subject-grasping conceptualization is clinging to sentient beings as real entities, and taking them as objects of action; clinging to all dharmas as permanent entities; clinging to sentient beings, such as hell beings, as real entities, thinking that they are not emptiness; and in the practice of focus, being attached to both the subject-grasping and object-grasping; and distinguishing forms and other dharmas; and not seeing the self-nature emptiness of all dharmas, and clinging to them as real; and distinguishing the three vehicles; and thinking that offering to the emanation of the Tathāgata (Thus-Gone One) is pure; and being confused about the dharmata (nature of reality) of each dharma. Know that clinging to these as real is the first subject-grasping conceptualization. The second subject-grasping conceptualization is: clinging to sentient beings as imputed entities; and clinging to the cause of this entity, that is, taking the path of practice of subject-grasping conceptualization as the object of action, if it can destroy the appearance of this path, it is the antidote practice; and being familiar with what should be abandoned; and explaining the non-concordant qualities of this path, that is, the nine aspects different from the previous subject-grasping conceptualization, truly explaining the objects to be abandoned of the three wisdoms, that is, the difference between whether the three obscurations to be abandoned by each of the Sarvākārajñatā (All-knowing Wisdom) are abandoned or not; and the aspect of the peace of all dharmas, that is, the path of Mārga-ākāra-jñatā (Wisdom of the Aspects of the Path); and the true limit of Tathātā (Suchness), and so on; and whether it corresponds to Prajñāpāramitā (Perfection of Wisdom) or not; and Prajñāpāramitā cannot be destroyed by the Śrāvaka (Hearer), Pratyekabuddha (Solitary Realizer), and the retinue of Māra (Demon), therefore not associating with anyone; and for the nature of the four noble truths such as suffering and the Kleśa (afflictions), such as the Tathātā (Suchness) of attachment, and the meaning of non-duality, for these aspects, for those who are universally ignorant, making distinctions and clinging, know that this is the last of the two subject-grasping conceptualizations to be abandoned by practice, that is, clinging to characteristics.

---

བཞེད་དོ། ། དྲུག་པ་ལམ་དེ་གཉིས་ཀྱི་བྱེད་ལས་སྤང་བྱ་རྟོག་དེ་རྣམས་ཟད་པའི་འབྲས་བུ་བཤད་པ་ ནི་དཔེར་ན་ཡམས་ནད་དང་འདྲ་བའི་གཟུང་འཛིན་གྱི་རྣམ་པར་རྟོག་པ་འདི་རྣམས་སྨན་དང་ འདྲ་བའི་ལམ་གྱི་ཤེར་ཕྱིན་ཟད་པར་བྱས་ནས་ནི་སྔར་ཐོག་མ་མེད་པ་ནས་འཁོར་བའི་ནད་ ཀྱི་ངལ་ཞིང་དུབ་པ་ལས་ཡུན་རིང་ཞིག་ལོན་ནས་ནད་པ་ཡམས་ནད་ལས་གྲོལ་ཞིང་དབུགས་ ཕྱིན་ནས་བདེ་བའི་གནས་ཐོབ་པ་ལྟར་གྱུར་པ་དེའི་ཚེ་དུས་དང་རྣམ་པ་ཀུན་ཏུ་འགྲོ་བའི་བདེ་ བ་མཐའ་དག་སྒྲུབ་པར་བྱེད་པའི་ཡོན་ཏན་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་ཟད་མི་ཤེས་པ་ཀུན་དཔེར་ ན་རྒྱ་མཚོ་ཆེན་པོར་ཆུ་ལག་སྟོང་ཕྲག་ཇི་སྙེད་བབས་ནས་ཆུ་བོ་ཆེན་པོ་ཚད་མེད་པ་བསྟན་པ་ དེ་བཞིན་དུ་འབྲས་བུ་སངས་རྒྱས་རྣམས་ཀྱི་མཆོག་ཐོབ་པ་དག་གིས་མཛེས་ཤིང་དཔའ་བའི་ བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་དེ་ལ་ནི་དུས་དང་རྣམ་པ་ཀུན་ཏུ་བརྟེན་པར་བྱེད་པ་ཡིན་ནོ། ། བདུན་པ་བར་ཆད་མེད་པའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་ནི་ལོག་སྒྲུབ་བསལ་བ་དང་བཅས་པ་ལ་ ཏིང་ངེ་འཛིན་དངོས་དང་དེ་ཉིད་ལ་ལོག་རྟོག་རྒྱུད་མར་དགོས་པ་གསལ་བའོ། །དང་པོ་སྟོང་ གསུམ་གྱི་སྐྱེ་བོ་ཐམས་ཅད་ཉན་ཐོས་ཀྱི་རྟོགས་པ་ལ་བཀོད་པའི་དགེ་བ་དང་། སྐྱེ་བོ་དེ་ རྣམས་བསེ་རུ་ལྟ་བུའི་རང་རྒྱལ་གྱི་རྟོགས་པ་ཕུན་ཚོགས་བཀོད་པའི་དགེ་བ་དང་། དེ་བས་ ཀྱང་སྐྱེ་བོ་དེ་རྣམས་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སྐྱོན་མེད་པ་ས་དང་པོ་ལ་བཀོད་པའི་དགེ་བ་ རྣམས་ཀྱིས་ཏིང་ངེ་འཛིན་འདིའི་བསོད་ནམས་ཀྱི་བརྒྱའི་ཆར་ཡང་ཉེ་བར་མི་འགྲོ་ཞེས་དཔེར་ མཛད་ནས་བསོད་ནམས་ཚད་མེད་མང་པོ་གསུངས་པ་ཉིད་ཀྱི་བསྟན་པའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་འདི་ དང་ནི་སངས་རྒྱས་ཉིད་ཀྱི་བར་ན་སྒྲིབ་པས་ཆོད་པ་མེད་དོ། །དེ་བས་ན་སངས་རྒྱས་དང་བར་ 1-517 ཆད་མེད་པའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་རྣམ་པ་ཀུན་མཁྱེན་པའི་ཡེ་ཤེས་ཉིད་ཡིན་ནོ། །རྣམ་མཁྱེན་འདིའི་དམིགས་པ་ནི་དངོས་པོ་མེད་པ་ཡིན་ནོ། །རྣམ་མཁྱེན་འདི་སྒྲུབ་པར་བྱེད་ པའི་རྒྱུ་ལ་དབང་བྱེད་པའི་བདག་པོ་ནི་རྟེན་པའི་དབང་པོ་ཡིན་པར་མདོ་ལས་བཞེད་དེ། རྣམ་ མཁྱེན་འདིའི་རྣམ་པ་ནི་སྡུག་བསྔལ་ཉེ་བར་ཞི་བ་ཉིད་ཡིན་ནོ། ། གཉིས་པ་ནི། རྣམ་མཁྱེན་གྱི་ཡེ་ཤེས་ཆོས་ཐམས་ཅད་དངོས་པོ་མེད་པར་མཁྱེན་པ་ འདི་ལ་ནི་དངོས་པོར་ཞེན་པའི་གྲུབ་མཐའ་སོ་སོར་རབ་ཏུ་འཛིན་པའི་དངོས་སྨྲ་བ་རྣམས་ ཆོས་ཐམས་ཅད་དངོས་པོ་མེད་ན་རྣམ་མཁྱེན་ལ་བརྟེན་པའི་ཆོས་དམིགས་པ་ལ་སོགས་པའི་ ཆོས་བཅུ་དྲུག་པོ་འདི་རྣམས་མི་འཐད་པར་འགྱུར་རོ་ཞེས་རྒྱུད་མར་རྒོལ་པར་བྱེད་པའི་རྩོད་ གཞི་བཅུ་དྲུག་པོ་རྒྱུད་མར་བྱུང་བའི་ལན་རིམ་པར་བཏབ་པ་ནི། ཁྱབ་པ་མ་གྲུབ་སྟེ་ཤེས་ལ་ གཟུགས་སོ། །ཆོས་ཐམས་ཅད་ལ་འདུས་བྱས་ཀྱི་ངོ་བོ་མེད་པའི་ཕྱིར། རྣམ་མཁ

【現代漢語翻譯】 如是宣說。 第六，闡述通過兩種途徑，即斷除所應斷之分別念，而獲得的果報： 譬如，將執著二取之分別念比作瘟疫，以如藥般的般若波羅蜜多之道來根除它們。如同久受輪迴之苦的病人，從瘟疫中解脫，呼吸順暢，獲得安樂之境。此時，他能成辦一切時處之安樂，具足無盡功德，猶如大海容納千百萬條河流，顯示無量水流。同樣，證得最勝佛果者，以其莊嚴威猛之菩薩行，於一切時處皆能依止。 第七，無間三摩地，包括遣除邪見，以及闡明三摩地本身和對治邪分別唸的必要性。首先，假設將三千大千世界所有眾生安置於聲聞之悟境，或將他們安置於如犀牛角般的圓滿獨覺悟境，甚至將他們安置於無垢菩薩初地之功德，所有這些善根加起來，也無法與此三摩地之福德百分之一相比。通過比喻說明此三摩地具有無量福德，並指出在此三摩地與佛陀之間，沒有任何障礙阻隔。因此，所謂與佛無間之三摩地，即是遍知一切之智慧。此遍知之所緣為無實有。 經部論師認為，能主宰成就此遍知之因是所依之根。此遍知之體性為痛苦之寂滅。 其次，對於遍知一切法無實有之智慧，執著實有者會提出異議，認為若一切法皆無實有，則依于遍知之十六法，如所緣等，皆不應理。針對此十六種相續不斷之辯論，依次回答： 此遍（一切法無實有則十六法不應理）不成立，因為識即是色，一切法皆無為法之自性。遍知

【English Translation】 Thus it is spoken. Sixth, explaining the result of exhausting those to be abandoned, the conceptualizations, through the function of those two paths: For example, these conceptualizations of grasping and fixation, which are like a plague, are exhausted by the Prajnaparamita of the path, which is like medicine. Having long suffered from the weariness and exhaustion of the disease of samsara since beginningless time, one becomes like a sick person who is freed from the plague, breathes easily, and attains a state of well-being. At that time, the fully endowed qualities that accomplish all happiness of beings at all times and in all ways, which are inexhaustible, are like the countless thousands of tributaries that flow into the great ocean, revealing immeasurable great rivers. Likewise, the supreme Buddhas who have attained the fruit, the great Bodhisattvas who are beautiful and brave, are always relied upon at all times and in all ways. Seventh, the uninterrupted Samadhi, including the elimination of wrong views, clarifies the actual Samadhi and the necessity of continuously needing wrong thoughts for it. First, the merit of placing all the beings of the thousandfold world in the realization of the Hearers, and the merit of placing those beings in the abundant realization of the solitary realizer like a rhinoceros, and even more so, the merit of placing those beings, the flawless Bodhisattvas, on the first ground, does not even come close to a hundredth part of the merit of this Samadhi. By making an example, it is taught that this Samadhi of the teachings itself, which has spoken of immeasurable merit, is not separated by obscurations from the Buddhas themselves. Therefore, whatever Samadhi is uninterrupted from the Buddhas is the wisdom of all aspects. The object of this all-knowing is non-existence. According to the Sutras, the master who empowers the cause to accomplish this all-knowing is the dependent faculty. The nature of this all-knowing is the pacification of suffering. Secondly, regarding the wisdom of all-knowing, which knows all phenomena to be non-existent, the proponents of substantiality, who hold onto various tenets of substantiality, argue that if all phenomena are non-existent, then the sixteen phenomena that rely on all-knowing, such as the object, would be untenable. In response to these sixteen continuously arising arguments, the answers are given in order: The pervasion is not established, because consciousness is form. Because all phenomena lack the nature of compounded things. All-knowing

---

ྱེན་དམིགས་ པ་དངོས་པོར་མེད་པར་འཐད་པ་དང་། ཆོས་ཐམས་ཅད་ཆོས་དབྱིངས་ཀྱི་ངོ་བོ་ཉིད་ཡིན་པའི་ ཕྱིར་དམིགས་པ་དེའི་ངོ་བོ་དངོས་པོ་མེད་པ་ཉིད་དུ་ངེས་པར་གཟུང་བ་འཐད་པ་དང་། ཆོས་ ཐམས་ཅད་དངོས་པོ་མེད་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་དུ་འདྲིས་པར་བྱེད་པ་སྦྱིན་སོགས་སྤྱོད་པ་ཉིད་བྱང་ ཆུབ་ཀྱི་ལམ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་ལམ་དེས་རྣམ་པ་ཀུན་མཁྱེན་པ་ཉིད་ཀྱི་ཡེ་ཤེས་ཐོབ་པ་འཐད་པ་ དང་། དངོས་པོ་མེད་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་ལ་བདེན་གཉིས་གཞན་དང་གཞན་དུ་གྲུབ་པ་མེད་ཀྱང་ དངོས་པོའི་འདུ་ཤེས་ཅན་དག་ནི་དོན་དམ་པ་དངོས་པོ་མེད་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་དེ་ཤེས་པར་བྱ་ བའི་དོན་དུ་དངོས་པོ་ཡོད་མེད་ཀྱི་ཐ་སྙད་འདོགས་པ་ནི་རྩ་ཤེར་བཤད་དོ། །ཀུན་རྫོབ་ཀྱི་ཐ་ སྙད་ལ་བརྟེན་པའི་ཕྱིར། དམ་པའི་དོན་དང་ཀུན་རྫོབ་ཀྱི་དབྱེ་བ་འཐད་པ་དང་། བྱང་ཆུབ་ ཀྱི་དོན་དུ་སྤྱོད་པ་ཡིན་པའི་ཕྱིར། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་སྤྱོད་པ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་བྱང་ཆུབ་ སེམས་དཔའི་སྤྱོད་པ་འཐད་པ་དང་། དངོས་པོ་ཡང་མེད་པ་ཡང་དག་པའི་དོན་རབ་ཏུ་རྟོགས་ 1-518 ཤིང་སྟོན་པའི་ཕྱིར་སངས་རྒྱས་དཀོན་མཆོག་འཐད་པ་དང་དངོས་པོ་མེད་པ་ནི་དེ་བཞིན་ ཉིད་ཀྱི་ངོ་བོ་ཉིད་བྱང་ཆུབ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་ཆོས་དཀོན་མཆོག་འཐད་པ་དང་། བྱང་སེམས་ རྣམས་དངོས་པོར་མི་དམིགས་པའི་ཚུལ་གྱི་བྱང་ཆུབ་དེ་ལ་སློབ་པའི་ཕྱིར་དགེ་འདུན་དཀོན་ མཆོག་འཐད་པ་དང་། ཆོས་ཐམས་ཅད་དངོས་པོ་མེད་པའི་རྟོགས་པའི་ཐབས་མཁས་དང་ བྲལ་ན་རྣམ་མཁྱེན་མི་ཐོབ་པའི་ཕྱིར་ཆོས་ཐམས་ཅད་རང་གི་མཚན་ཉིད་ཀྱི་སྟོང་པར་ཤེས་ ཤིང་འཇུག་པའི་ཐབས་མཁས་དང་བཅས་པ་འཐད་པ་དང་། དངོས་པོ་མེད་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་ ལ་མི་གཡོ་བའི་ཡེ་ཤེས་ལ་དངོས་པོ་ཡོད་མེད་ཀྱི་སྤྲོས་པ་མེད་པའི་ཕྱིར་ཐུབ་པ་མི་མངོན་པར་ རྟོགས་པ་འཐད་པ་དང་། དངོས་པོའི་ངོ་བོ་ཉིད་མེད་པའི་གཟུགས་སོགས་ལ་རྟག་མི་རྟག་ སོགས་སུ་ཞེན་པ་ནི་ཕྱིན་ཅི་ལོག་ཏུ་སྤྲོས་པ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་ཕྱིན་ཅི་ལོག་འཐད་པ་བྱང་སེམས་ ནི། ངོ་བོ་ཉིད་མེད་པའི་ལམ་ཐམས་ཅད་ལ་སློབ་པའི་ཕྱིར་རྣམ་མཁྱེན་ཐོབ་བྱེད་ཀྱི་ལམ་ དང་བཅས་པ་འཐད་པ་དང་། ལམ་ཐམས་ཅད་ལ་སློབ་ཀྱང་ཤེས་པ་མཐོང་བས་དམན་པའི་ ས་བརྒྱད་ལས་འདའ་བའི་ཕྱིར་གཉེན་པོ་ལམ་ཤེས་འཐད་པ་དང་བྱང་སེམས་རྒྱུན་ཞུགས་ སོགས་ཉན་རང་གི་འབྲས་བུ་མངོན་དུ་བྱེད་པ་སྤོང་བའི་ཕྱིར་ལམ་ཤེས་ཀྱི་མི་མཐུན་ཕྱོགས་ ཉན་རང་གི་ས་དག་འཐད་པ་དང་། དངོས་པོའི་མཚན་ཉིད་མེད་པའི་དབྱིངས་ནི་སུས་ཀྱང་གློ་ བུར་གནས་པར་མ་བྱས་ཤིང་ཡེ་ནས་དེ་བཞིན་དུ་གནས་པའི་ཕྱིར། ཆོས་ཐམས་ཅད་མཚན་ ཉིད་གཅིག་པར་འཐད་པ་དང་དངོས་པོ་རྟོག་པའི་སྒོམ་པ་རྣམ་པར་ཞིག་ནས་མཚན་ཉིད་མེད་ པ་སྒོམ་པ་ཉིད་ཤེར་ཕྱིན་སྒོམ་པ་ཡིན་པའི་ཕྱིར། ཤེར་ཕྱིན་སྒོ

【現代漢語翻譯】 由於顯現的目標在實性上並不存在是合理的，並且一切法皆為法界之自性，因此，確信該目標的自性在實性上不存在是合理的。由於使一切法都熟悉于無實性的自性，佈施等行為本身就是菩提之路，因此，通過該道路獲得一切種智的智慧是合理的。雖然在無實性的自性中，勝義諦和世俗諦並不存在其他不同的成立方式，但是對於具有實物概念的人來說，爲了理解勝義諦的無實性自性，施加存在與不存在的名稱，這是在《中觀根本慧論》中解釋的。由於依賴於世俗的名稱，因此，勝義諦和世俗諦的區分是合理的。由於是爲了菩提的利益而行事，因此，菩薩的行為是合理的。由於菩薩的行為是合理的，因此，菩薩的行為是合理的。由於如實地證悟並宣說既非實有也非實無的真實意義，因此，佛寶是合理的。由於無實性是如來藏的自性，是菩提，因此，法寶是合理的。由於菩薩們學習不執著于實有的菩提之方式，因此，僧寶是合理的。如果一切法都缺乏對無實性證悟的方便，就無法獲得一切種智，因此，瞭解一切法皆空性，並以方便進入是合理的。由於在無實性的自性中，于不動的智慧中沒有存在與不存在的戲論，因此，證悟寂滅是合理的。由於執著于無實性自性的色等為常或無常等是顛倒的戲論，因此，顛倒是合理的。菩薩學習所有無自性的道路，因此，具備獲得一切種智的方法是合理的。雖然學習所有道路，但由於通過智慧的見地超越了低於八地的境界，因此，對治道智是合理的。由於菩薩放棄了實現聲聞和獨覺果位，因此，與道智不相容的聲聞和獨覺的境界是合理的。由於無實性之界的自性並非由任何人臨時創造，而是本來如此存在，因此，一切法在自性上是相同的。由於破除對實物概念的禪修，而禪修無相本身就是般若波羅蜜多的禪修，因此，般若波羅蜜多是合理的。 由於顯現的目標在實性上並不存在是合理的，並且一切法皆為法界之自性，因此，確信該目標的自性在實性上不存在是合理的。由於使一切法都熟悉于無實性的自性，佈施等行為本身就是菩提之路，因此，通過該道路獲得一切種智的智慧是合理的。雖然在無實性的自性中，勝義諦和世俗諦並不存在其他不同的成立方式，但是對於具有實物概念的人來說，爲了理解勝義諦的無實性自性，施加存在與不存在的名稱，這是在《中觀根本慧論》中解釋的。由於依賴於世俗的名稱，因此，勝義諦和世俗諦的區分是合理的。由於是爲了菩提的利益而行事，因此，菩薩的行為是合理的。由於菩薩的行為是合理的，因此，菩薩的行為是合理的。由於如實地證悟並宣說既非實有也非實無的真實意義，因此，佛寶是合理的。由於無實性是如來藏的自性，是菩提，因此，法寶是合理的。由於菩薩們學習不執著于實有的菩提之方式，因此，僧寶是合理的。如果一切法都缺乏對無實性證悟的方便，就無法獲得一切種智，因此，瞭解一切法皆空性，並以方便進入是合理的。由於在無實性的自性中，于不動的智慧中沒有存在與不存在的戲論，因此，證悟寂滅是合理的。由於執著于無實性自性的色等為常或無常等是顛倒的戲論，因此，顛倒是合理的。菩薩學習所有無自性的道路，因此，具備獲得一切種智的方法是合理的。雖然學習所有道路，但由於通過智慧的見地超越了低於八地的境界，因此，對治道智是合理的。由於菩薩放棄了實現聲聞和獨覺果位，因此，與道智不相容的聲聞和獨覺的境界是合理的。由於無實性之界的自性並非由任何人臨時創造，而是本來如此存在，因此，一切法在自性上是相同的。由於破除對實物概念的禪修，而禪修無相本身就是般若波羅蜜多的禪修，因此，般若波羅蜜多是合理的。

【English Translation】 It is reasonable that the object of appearance does not exist in reality, and since all dharmas are the nature of the dharmadhatu, it is reasonable to ascertain that the nature of that object does not exist in reality. Since familiarizing all dharmas with the nature of non-reality, the very practice of giving, etc., is the path to enlightenment, it is reasonable to attain the wisdom of omniscience through that path. Although in the nature of non-reality, the two truths do not exist as different established entities, for those who have concepts of reality, in order to understand the nature of non-reality of the ultimate truth, applying the terms of existence and non-existence is explained in the Root Wisdom. Since it relies on conventional terms, the distinction between the ultimate meaning and the conventional is reasonable. Since it is acting for the benefit of enlightenment, the conduct of a Bodhisattva is reasonable. Since the conduct of a Bodhisattva is reasonable, the conduct of a Bodhisattva is reasonable. Since it truly realizes and proclaims the true meaning that is neither existent nor non-existent, the Buddha Jewel is reasonable. Since non-reality is the nature of the Tathagatagarbha, which is enlightenment, the Dharma Jewel is reasonable. Since Bodhisattvas learn the way of enlightenment without clinging to reality, the Sangha Jewel is reasonable. If all dharmas lack the skillful means of realizing non-reality, omniscience cannot be attained, therefore, it is reasonable to understand that all dharmas are empty of their own characteristics and to enter with skillful means. Since in the nature of non-reality, in the immovable wisdom, there is no elaboration of existence and non-existence, it is reasonable to realize quiescence. Since clinging to forms, etc., which are the nature of non-reality, as permanent or impermanent, etc., is a reversed elaboration, reversal is reasonable. Bodhisattvas learn all paths of non-self-nature, therefore, it is reasonable to have the means to attain omniscience. Although learning all paths, since one transcends the levels below the eighth bhumi through the vision of wisdom, the antidote path-wisdom is reasonable. Since Bodhisattvas abandon the manifestation of the fruits of Shravakas and Pratyekabuddhas, the levels of Shravakas and Pratyekabuddhas, which are incompatible with path-wisdom, are reasonable. Since the nature of the realm of non-reality is not temporarily created by anyone, but exists as it is from the beginning, it is reasonable that all dharmas are the same in nature. Since abandoning the meditation on concepts of reality and meditating on non-characteristics itself is the meditation of Prajnaparamita, Prajnaparamita is reasonable. It is reasonable that the object of appearance does not exist in reality, and since all dharmas are the nature of the dharmadhatu, it is reasonable to ascertain that the nature of that object does not exist in reality. Since familiarizing all dharmas with the nature of non-reality, the very practice of giving, etc., is the path to enlightenment, it is reasonable to attain the wisdom of omniscience through that path. Although in the nature of non-reality, the two truths do not exist as different established entities, for those who have concepts of reality, in order to understand the nature of non-reality of the ultimate truth, applying the terms of existence and non-existence is explained in the Root Wisdom. Since it relies on conventional terms, the distinction between the ultimate meaning and the conventional is reasonable. Since it is acting for the benefit of enlightenment, the conduct of a Bodhisattva is reasonable. Since the conduct of a Bodhisattva is reasonable, the conduct of a Bodhisattva is reasonable. Since it truly realizes and proclaims the true meaning that is neither existent nor non-existent, the Buddha Jewel is reasonable. Since non-reality is the nature of the Tathagatagarbha, which is enlightenment, the Dharma Jewel is reasonable. Since Bodhisattvas learn the way of enlightenment without clinging to reality, the Sangha Jewel is reasonable. If all dharmas lack the skillful means of realizing non-reality, omniscience cannot be attained, therefore, it is reasonable to understand that all dharmas are empty of their own characteristics and to enter with skillful means. Since in the nature of non-reality, in the immovable wisdom, there is no elaboration of existence and non-existence, it is reasonable to realize quiescence. Since clinging to forms, etc., which are the nature of non-reality, as permanent or impermanent, etc., is a reversed elaboration, reversal is reasonable. Bodhisattvas learn all paths of non-self-nature, therefore, it is reasonable to have the means to attain omniscience. Although learning all paths, since one transcends the levels below the eighth bhumi through the vision of wisdom, the antidote path-wisdom is reasonable. Since Bodhisattvas abandon the manifestation of the fruits of Shravakas and Pratyekabuddhas, the levels of Shravakas and Pratyekabuddhas, which are incompatible with path-wisdom, are reasonable. Since the nature of the realm of non-reality is not temporarily created by anyone, but exists as it is from the beginning, it is reasonable that all dharmas are the same in nature. Since abandoning the meditation on concepts of reality and meditating on non-characteristics itself is the meditation of Prajnaparamita, Prajnaparamita is reasonable.

---

མ་པ་འཐད་པ་སྟེ། དེ་རྣམས་ ཀྱི་ཆོས་ཐམས་ཅད་དངོས་པོར་མེད་པ་ཡིན་ན་རྣམ་མཁྱེན་གྱི་དམིགས་པ་ནས་ཤེར་ཕྱིན་སྒོམ་ པའི་བར་མི་འཐད་དོ་སྙམ་པའི་ལོག་པར་རྟོག་པས་ཀུན་ནས་བསླང་བའི་རྩོད་པ་རྣམ་པ་ཀུན་ མཁྱེན་པ་ཉིད་ལ་བརྟེན་པ་ཅན་གྱི་ཆོས་ལ་དངོས་སྨྲ་བ་རྣམས་ཀྱི་བརྒོལ་བའི་རྣམ་པ་བཅུ་ 1-519 དྲུག་དག་ཏུ་བྱུང་བ་རྣམས་གསལ་བར་བཞེད་པ་ཡིན་ནོ། །སྐབས་ལྔ་པའི་འགྲེལ་བའོ།། །། ༈ དེ་གོ་རིམ་དུ་སྒོམ་པ་མཐར་གྱིས་པའི་སྦྱོར་བའི་ཡན་ལག་རྒྱས་པར་བཤད་པ། ༈ གསུམ་པ་སྦྱོར་བ་དེའི་གོ་རིམ་མཐར་གྱི་དངོས་པོས་ཤེར་ཕྱིན་ཡང་དག་པར་བཤད་ པ་ནི་སྦྱིན་པ་ནས་ཤེས་རབ་ཀྱི་བར་གྱི་ཕར་ཕྱིན་དག་ལ་དངོས་པོ་མེད་པའི་ཚུལ་གྱིས་རིམ་པ་ ཡོད་ཚུལ་ནི་སེམས་དང་པོ་བསྐྱེད་པ་ནས་བཟུང་སྟེ། ཆོས་ཐམས་ཅད་རྨི་ལམ་ལྟ་བུ་དངོས་པོ་ མེད་པའི་ངོ་བོར་ཤེས་པས་མི་དམིགས་པའི་ཚུལ་གྱིས་སྦྱིན་པ་ནས་ཤེར་ཕྱིན་གྱི་བར་རྣམས་ ལ་སྤྱོད་པ་ནི་དངོས་པོ་མེད་ཀྱང་རིམ་གྱི་ཉན་རང་གི་ས་ལས་འདས་ནས་བྱང་སེམས་ཀྱི་སྐྱོན་ མེད་པ་ལ་འཇུག་གོ །དེར་ཞུགས་ནས་མཐར་གྱི་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཞིང་དག་པ་དང་། སེམས་ ཅན་སྨིན་པར་བྱས་ནས་རྣམ་མཁྱེན་ཐོབ་པར་བྱེད་དོ། །དེ་ལྟར་ན་ཕར་ཕྱིན་དྲུག་གིས་དངོས་ པོའི་ངོ་བོ་ཉིད་མེད་ཀྱང་མཐར་གྱིས་སྤྱོད་པ་ཡོད་པ་ཡིན་ནོ། །སངས་རྒྱས་གཟུགས་སོགས་ ཕུང་པོ་ལྔ་དང་གཟུགས་སྐུ་དང་ཚུལ་ཁྲིམས་སོགས་ཕུང་པོ་ལྔ་དང་སྟོབས་བཅུ་ལ་སོགས་པ་ དང་རྟེན་འབྲེལ་གྱི་དངོས་པོ་དྲན་པ་མེད་ཅིང་ཡིད་ལ་བྱ་བའི་དངོས་པོ་མེད་པ་སྒྱུ་མ་ལྟ་བུ་ནི་ སངས་རྒྱས་རྗེས་སུ་དྲན་པ་སྒོམས་པའོ་ལ་སོགས་པའི་སྒྲས་དགེ་མི་དགེ་ལ་སོགས་པ་འཁོར་ འདས་ཀྱི་ཆོས་ཐམས་ཅད་དྲན་པ་མེད་ཅིང་ཡིད་ལ་བྱ་བ་མེད་པ་རྨི་ལམ་ལྟ་བུ་ནི་ཆོས་དང་། དགེ་འདུན་སྐྱེས་བུ་ཟུང་བཞིའམ། ས་བརྒྱད་པོ་དྲན་པ་མེད་ཅིང་ཡིད་ལ་བྱ་བ་མེད་པ་སྤྲུལ་ པ་ལྟ་བུ་ནི་དགེ་འདུན་དང་ཚུལ་ཁྲིམས་དྲི་མ་མེད་པ་ལ་གནས་ཏེ་ཚུལ་ཁྲིམས་དེ་དྲན་པ་མེད་ ཅིང་ཡིད་ལ་བྱ་བ་མེད་པ་ཆུ་ཟླ་ལྟ་བུའི་ཚུལ་ཁྲིམས་དང་། ལུས་དང་ཟང་ཟིང་དང་ཆོས་ཀྱི་ སྦྱིན་གཏོང་ཡང་དངོས་པོ་གསུམ་དུ་དྲན་པ་མེད་ཅིང་ཡིད་ལ་བྱ་བ་མེད་པ་དྲི་ཟའི་གྲོང་ཁྱེར་གྱི་ ལུས་དང་ལོངས་སྤྱོད་ལྟ་བུ་ནི་གཏོང་བ་དང་། འདོད་ལྷ་དང་གོང་མ་གཉིས་ན་སྤྱོད་པའི་ཕྱིར་ མི་འོང་གི་ལྷ་དེ་དག་དངོས་པོར་དྲན་པ་མེད་ཅིང་ཡིད་ལ་བྱ་བ་མེད་པ་གཟུགས་བརྙན་ལྟ་བུར་ དྲན་ཞིང་ཡིད་ལ་བྱེད་པ་ནི་ལྷ་རྗེས་དྲན་སྒོམ་པའོ། །སེམས་དང་པོ་བསྐྱེད་པ་ནས་བཟུང་སྟེ་ 1-520 ཆོས་ཐམས་ཅད་དངོས་པོ་མེད་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་ཀྱི་ཚུལ་གྱིས་སྦྱིན་སོགས་ནས་རྣམ་མཁྱེན་བར་ ལ་སློབ་པས་ཆོས་སྐུ་རིམ་གྱིས་རྣམ་མཁྱེན་གྱི་བར་དུ་རྫོགས་པ་སྟ

【現代漢語翻譯】 如果認為這是不合理的，因為如果所有這些法的本質都不存在，那麼從全知的目標到修持般若波羅蜜多都是不合理的。爲了澄清由這種邪見所激發的爭論，即那些主張事物真實存在的人，對依賴於一切知者的法的十六種反駁，所以這樣認為。第五章的解釋。 接下來，詳細解釋次第修習的加行支分。 第三，以次第究竟的方式正確解釋般若波羅蜜多，即從佈施到智慧的各波羅蜜多，以無實有之方式次第存在的方式：從初發心開始，通過了知一切法如夢幻般無實有之自性，以無所緣之方式行持佈施乃至智慧，雖然無實有，但次第超越聲聞、獨覺之地，進入菩薩之無過失地。進入此地后，最終清凈佛土，成熟有情，獲得全知。如此，六波羅蜜多雖然無實有之自性，但次第行持是存在的。憶念佛陀之色身等五蘊、色身和戒律等五蘊、十力等，以及緣起的實有，沒有憶念，沒有作意，如幻術般，是修持唸佛。以『等』字包括善與非善等輪迴與涅槃之所有法，沒有憶念，沒有作意，如夢幻般，是法。僧伽，即四雙八士，或八地菩薩，沒有憶念，沒有作意，如化現般，是僧伽。安住于無垢戒律，此戒律沒有憶念，沒有作意，如水中月般的戒律。身體、財物和法的佈施，也沒有憶念三種實有，沒有作意，如乾闥婆城的身體和受用般，是佈施。欲界天和上二界天中行持的不還天，沒有憶念其實有，沒有作意，如影像般憶念和作意，是修持念天。從初發心開始，以一切法無實有自性之方式，修學佈施等乃至全知，法身次第圓滿直至全知。

【English Translation】 If it is thought that this is unreasonable, because if all these dharmas do not exist in reality, then from the object of omniscience to the practice of Prajnaparamita is unreasonable. In order to clarify the arguments instigated by such wrong views, namely the sixteen refutations of those who assert the reality of things against the dharma that relies on the all-knowing one, it is so thought. Explanation of the fifth chapter. Next, a detailed explanation of the limbs of practice that are gradually cultivated. Third, the correct explanation of Prajnaparamita in terms of the ultimate order of practice, namely how the Paramitas from generosity to wisdom exist in order by way of non-reality: From the initial generation of the mind, by knowing all dharmas to be like dreams, without inherent existence, practicing generosity and so forth in a non-objective way, although they are without inherent existence, one gradually transcends the grounds of Hearers and Solitary Realizers and enters the faultless state of Bodhisattvas. Having entered there, one ultimately purifies the Buddha-fields, ripens sentient beings, and attains omniscience. Thus, although the six Paramitas are without the nature of reality, there is a gradual practice. The five aggregates such as the Buddha's form body, the five aggregates such as the form body and discipline, the ten powers, and the reality of dependent origination, without memory or mental activity, like an illusion, is the meditation on the recollection of the Buddha. The 'etc.' includes all dharmas of samsara and nirvana such as good and non-good, without memory or mental activity, like a dream, is the Dharma. The Sangha, namely the four pairs and eight individuals, or the eight Bhumis, without memory or mental activity, like a manifestation, is the Sangha. Abiding in stainless discipline, this discipline without memory or mental activity, like the moon in water, is discipline. Giving of body, wealth, and Dharma, without memory or mental activity of the three realities, like the body and enjoyment of a Gandharva city, is giving. The non-returner gods who practice in the desire realm and the two upper realms, without memory of their reality, without mental activity, remembering and thinking like reflections, is the practice of recollecting the gods. From the initial generation of the mind, by way of the nature of non-reality of all dharmas, studying generosity and so forth up to omniscience, the Dharmakaya gradually perfects up to omniscience.

---

ེ། མཐར་གྱི་འཇུག་པའི་བྱ་ བ་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པར་བཞེད་དོ། །སྐབས་དྲུག་པའི་འགྲེལ་བའོ།། །། ༈ དེ་སྒོམ་པ་མཐུན་པའི་སྐད་ཅིག་མའི་སྦྱོར་བའི་ཡན་ལག་རྒྱས་པར་བཤད་པ། ༈ བཞི་པ་སྦྱོར་བ་སྒོམ་པ་མཐར་ཐུག་པ་སྐད་ཅིག་གིས་མངོན་པར་རྫོགས་པར་བྱང་ ཆུབ་པའི་དངོས་པོའི་ཤེར་ཕྱིན་ནི། ཡེ་ཤེས་འདི་ནི་ངེས་འབྱུང་སྒྲུབ་པའི་གནས་སྐབས་བར་ ཆད་མེད་པའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་རྒྱུན་མཐའི་སྐད་ཅིག་མ་རྡོ་རྗེ་ལྟ་བུའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་ནམ་མཁའི་ ཁམས་ཀྱི་མཐར་ཐུག་པ་ཡོངས་སུ་གང་བའི་འོད་གསལ་ཆོས་ཀྱི་སྔ་ཕྱི་མེད་པར་ཅིག་ཅར་དུ་ རྟོགས་པར་བྱེད་པ་ཡིན་ནོ། །ཏིང་ངེ་འཛིན། གཅིག་པོ་འདི་ཉིད་རྟོགས་ཚུལ་གྱི་བཟློག་པའི་ སྒོ་ནས་བཞིར་འཆད་པ་ལ། དང་པོ་ཟག་མེད་ཀྱི་ཆོས་ཀུན་ཅིག་ཅར་དུ་རྟོགས་པའི་སྐད་ཅིག་ མ་ནི་སྦྱིན་པ་དང་ལ་སོགས་པའི་ཚུལ་ཁྲིམས་སོགས་ཀྱི་ཡེ་ཤེས་རེ་རེས་ཀྱང་ཟག་མེད་ཀྱི་ ཆོས་ནམ་མཁའ་གང་བ་ཀུན་བསྡུས་པའི་ཕྱིར། ཐུབ་པ་རྣམ་མཁྱེན་ཐོབ་པའི་ཡེ་ཤེས་སྐད་མ་ གཅིག་གིས་འོད་གསལ། ཆོས་ཉིད་ཀྱི་སྐུ་གསུམ་རྫོགས་པར་ཅིག་ཅར་དུ་མཁྱེན་པའི་རྟོགས་ པ་མཐར་ཐུག་གི་རྟོགས་ཚུལ་འདི་ནི་ཤེས་པར་བྱའོ། །ཇི་ལྟར་སྐྱེས་བུས་ཟོ་ཆུན་གྱི་རྒྱུན་ལྡོག་ པ་བསྣུན་པའི་ཐབས་གཅིག་གིས་སྤྱོད་ཅིང་འགུལ་བ་ན་ཟོ་བ་ཐམས་ཅད་སྔ་ཕྱི་མེད་པར་ཅིག་ ཅར་དུ་འགུལ་བ་དེ་ལྟར་ཡེ་ཤེས་སྐད་ཅིག་མ་གཅིག་གིས་ཅིག་ཅར་དུ་ཤེས་པ་དེ་ནི་དཔེ་དེ་ བཞིན་ནོ། ། གཉིས་པ་ཟག་མེད་རྣམ་པར་སྨིན་པའི་ཆོས་ཀུན་སྐད་ཅིག་གཅིག་ལ་ཤེས་པའི་སྐད་ཅིག་ མ་ནི། ས་བཅུ་པའི་མཐར་བར་ཆད་མེད་པའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་ཐོབ་པ་གང་གི་ཚེ་རྣམ་བྱང་དཀར་ པོའི་ཆོས་ཐམས་ཅད་ཀྱི་རང་བཞིན་དུ་གྱུར་པ་ནམ་མཁའ་གང་བའི་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ དུ་ཕྱིན་པ་ཆོས་སྐུར་རྣམ་པར་སྨིན་པ་ལྷུན་གྱིས་གྲུབ་པའི་གྲུབ་འབྲས་ཆོས་ཉིད་ཀྱི་གནས་ 1-521 སྐབས་སུ་རྫོགས་པར་སྒྲུབ་པ་མཐའ་དག་དང་བྲལ་བར་སྐྱེས་པ་དེའི་ཚེ། ཆོས་ཀྱི་སྐུ་རྫོགས་ པར་སྐད་ཅིག་མ་གཅིག་གི་ཅིག་ཅར་དུ་རྟོགས་པའི་ཡེ་ཤེས་སོ། ། གསུམ་པ་མཚན་ཉིད་མེད་པར་རྟོགས་པའི་སྐད་ཅིག་མ་ནི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་ དུས་དེར་ཡང་སྦྱིན་པ་ལ་སོགས་པའི་སྤྱོད་པ་མི་འདོར་བ་ཡིས་ཆོས་སྐུ་རྨི་ལམ་དང་འདྲ་བར་ རྟོགས་པའི་ཡེ་ཤེས་ལ་གནས་ནས་གཤིས་ལུགས་དོན་དམ་གྱི་ཆོས་རྣམས་དངོས་པོའི་མཚན་ ཉིད་མེད་ལ་སྒྱུ་མ་དང་འདྲ་བ་ཉིད་དུ་རྫོགས་པར་ཡེ་ཤེས་སྐད་ཅིག་མ་གཅིག་གིས་ཅིག་ཅར་ དུ་རྟོགས་སོ། ། བཞི་པ་གཉིས་མེད་པར་རྟོགས་པའི་སྐད་ཅིག་མ་ནི། ཇི་ལྟར་རྨི་ལམ་དང་རྨི་ལམ་དེ་ མཐོང་དེ་དག་ཉིད་དངོས་པོ་གཉིས་ཀྱི་ཚུལ་དུ་མི་མཐོང་བ་དེས། དེ་ལྟར་དོན་དམ་འོད་ གསལ་ངོ་བོ་ཉིད་སྐུའི་ཆོས་རྣམས་གཟུང་འཛིན་གཉིས་སུ་མེད་

【現代漢語翻譯】 好吧，最終的完成行為被認為是完整的。第六章的解釋結束。 對治禪修的相似瞬間結合支分之廣說。 第四，結合禪修達到極致，以瞬間現證圓滿菩提之實相般若：此智慧乃是證悟之出離，處於無間斷之三摩地，如金剛般之三摩地，或虛空界之究竟，光明圓滿，無有先後次第，頓悟諸法。三摩地。僅此一者，從證悟之反面以四種方式闡述。第一，頓悟一切無漏法之瞬間，即佈施等持戒等之智慧，每一者皆包含無漏法，遍滿虛空。因此，證得一切智智之智慧，於一瞬間光明照耀，圓滿證悟法性之三身，此乃究竟之證悟方式，應知曉。猶如人以一法迴轉水桶之流，所有水桶無有先後次第，頓然轉動，如是，以一瞬間之智慧，頓然知曉一切，此乃譬喻。 第二，於一瞬間知曉一切無漏異熟法之瞬間，即十地之末，獲得無間斷三摩地之時，一切清凈白法皆轉變為自性，遍滿虛空之般若波羅蜜多，於法身中成熟，任運成就之果，於法性之境地中圓滿成就，遠離一切生滅，此時，於一瞬間頓悟法身之智慧。 第三，無相證悟之瞬間，即菩薩之時，亦不捨佈施等行，安住于如夢般證悟法身之智慧中，究竟體性勝義之諸法，無有事物之相，如幻化般，於一瞬間頓悟。 第四，無二證悟之瞬間，猶如夢與夢中所見，不視其為二物，如是，勝義光明自性身之諸法，無有能取所取之二元對立。

【English Translation】 Okay, the final act of completion is considered complete. The explanation of the sixth chapter ends. Extensive explanation of the limbs of instantaneous union that are conducive to meditation. Fourth, the perfection of meditative union, the Prajnaparamita (Perfection of Wisdom) of the reality of instantaneously realizing perfect enlightenment: This wisdom is the liberation of realization, being in a continuous samadhi (state of meditative concentration) without interruption, a diamond-like samadhi, or the ultimate of the realm of space, filled with light, without any before or after, realizing all dharmas (phenomena) at once. Samadhi. This one alone is explained in four ways from the reverse side of realization. First, the instant of realizing all uncontaminated dharmas at once, that is, the wisdom of generosity and so on, of morality and so on, each of which contains uncontaminated dharmas, encompassing all that fills the sky. Therefore, the wisdom of attaining the all-knowing Buddha, shining brightly in an instant, perfectly realizing the three kayas (bodies) of dharmata (the nature of reality), this is the ultimate way of realization, it should be known. Just as a person uses one method to reverse the flow of buckets, all the buckets move instantly without any before or after, so, with one instant of wisdom, knowing everything at once, that is the analogy. Second, the instant of knowing all uncontaminated ripened dharmas in one instant, that is, at the end of the tenth bhumi (level), when one attains uninterrupted samadhi, all pure white dharmas are transformed into their own nature, the Prajnaparamita that fills the sky, ripening into the Dharmakaya (body of truth), the spontaneously accomplished result, perfectly accomplished in the realm of dharmata, born free from all arising and ceasing, at that time, the wisdom of instantaneously realizing the Dharmakaya. Third, the instant of realizing without characteristics, that is, at the time of the Bodhisattva, also not abandoning the practice of generosity and so on, abiding in the wisdom of realizing the Dharmakaya as like a dream, ultimately the dharmas of the essential nature, without the characteristics of things, like an illusion, realizing everything at once in one instant. Fourth, the instant of realizing non-duality, just as a dream and what is seen in the dream, not seeing them as two things, so, the dharmas of the essential nature kaya (body) of ultimate luminosity, without the duality of grasper and grasped.

---

པའི་ཡེ་ཤེས་དེ་ཁོ་ན་ཉིད་ ཀྱི་ཆོས་ཀྱི་རྫོགས་པར་ས་བཅུ་རྒྱུན་མཐའི་ཡེ་ཤེས་སྐད་ཅིག་མ་ནི་གཅིག་གིས་ཅིག་ཅར་དུ་ མཐོང་བ་དེས་ན། ས་བཅུའི་མཐར་ཐུག་པའི་ཡེ་ཤེས་སྐད་ཅིག་མ་གཅིག་གིས་མངོན་པར་ རྫོགས་པར་བྱང་ཆུབ་པ་ཡིན་ནོ། །སྐབས་བདུན་པའི་འགྲེལ་བའོ།། །། ༈ བསླབ་འབྲས་ཆོས་སྐུའི་ཡན་ལག་རྒྱས་པར་བཤད་པ། ༈ གསུམ་པ་རྒྱུ་སྦྱོར་བ་བཞི་པོས་གཞི་ཆོས་ཉིད་ཀྱི་མཁྱེན་པ་གསུམ་གྱི་རྣམ་པ་རྣམས་ ལས་བསླབ་པས་གློ་བུར་དྲི་མ་འདུས་པ་དག་པ་གནས་གྱུར་པ་ལ། ངོ་བོ་ཉིད་ཀྱི་སྐུ་དང་། ལོངས་སྤྱོད་རྫོགས་པའི་སྐུ་དང་། སྤྲུལ་པའི་སྐུ་དང་། འཕྲིན་ལས་བཤད་པའོ། ། ༈ ངོ་བོ་ཉིད་ཀྱི་སྐུ་བཤད་པ། དང་པོ་ལ་རང་བཞིན་པའི་སྐུ་སྤྱིར་བསྟན་པ་དང་། ཟག་མེད་ཀྱི་ཆོས་བརྒྱ་བཞི་བཅུ་སོ་ སོར་བཤད་པ་དང་། ཉོན་མོངས་མེད་པ་དང་། སྨོན་ནས་མཁྱེན་པ་དམིགས་ཀྱི་ཕྱེ་བ་དང་ ཁྱབ་པ་དང་རྟག་པའི་དོན་བསྟན་པའོ། །དང་པོ་ནི་ཐུབ་པ་ཡང་ཡིན་ལ་ངོ་བོ་ཉིད་ཀྱི་སྐུ་ཡང་ ཡིན་པས་ན་ཐུབ་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་ཀྱི་སྐུ་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་ཟག་པ་མེད་པའི་ཆོས་སམ། ཡོན་ 1-522 ཏན་མཐར་ཐུག་མ་ཁྱབ་གསར་དུ་བསྐྱེད་པ་མིན་པར་གདོད་ནས་རང་ཆས་སུ་ཡོད་པ་གང་ དག་ཐོབ་པར་འགྱུར་བའི་ངོ་བོ་སྒྲིབ་གཉིས་བག་ཆགས་དང་བཅས་པ་སྤངས་པས་རྣམ་པ་ ཀུན་དུ་རྣམ་པར་དག་པ་དེ་དག་བཅོས་མ་གློ་བུར་བ་མ་ཡིན་གྱི་རང་བཞིན་པའི་སྐུ་གཉུག་ མའི་མཚན་ཉིད་ཅན་ཡིན་ནོ། ། གཉིས་པ་ནི་མཐར་ཐུག་འབྲས་བུའི་ཆོས་སྐུ་བསྡུས་པའི་དྲན་པ་ཉེར་བཞག་ལ་སོགས་ པའི་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་ཕྱོགས་དང་མཐུན་པའི་ཆོས་སུམ་ཅུ་རྩ་བདུན་པ་ཆོས་ཀྱི་སྐུའི་བར་གྱི་ཡེ་ ཤེས་བརྒྱ་བཞི་བཅུ་པོ་རྣམས་སོ། །ཚད་མེད་བཞི་དགོངས་པ་ནི་སྐབས་འདིར་སེམས་ཅན་ ཐམས་ཅད་ལ་བརྩེ་བ་སྟེ། བྱམས་པ་བདེ་བ་དང་འཕྲད་པ་དང་། སྙིང་རྗེ་སྡུག་བསྔལ་དང་ བྲལ་བ་དང་། དགའ་བ་བདེ་བ་དང་མི་འབྲལ་བ་དང་། བཏང་སྙོམས་ཉེ་རིང་མེད་པར་ཐམས་ ཅད་ལ་ཕན་པར་དགོངས་པ་ཉིད་དེ། སེམས་ཅན་རྣམས་ལ་བརྩེ་བ་ཅན་ཞེས་སོགས་སྒྲིབ་ པ་ཐམས་ཅད་ལས་ངེས་པར་གྲོལ་བ་ནི། རྣམ་པར་ཐར་པ་དང་། ཉིད་ཀྱི་ཐུགས་ལ་མངའ་ བསྒྱུར་བས་ཇི་ལྟར་བཞེད་པ་བཞིན་དུ་བྱིན་གྱིས་རློབས་པ་ནི། འཇིག་རྟེན་ཐམས་ཅད་ཟིལ་ གྱིས་གནོན་པ་དང་། ཤེས་བྱ་ཐམས་ཅད་ལ་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་ཁྱབ་པ་ནི་ཟད་པར་སེམས་བསྐྱེད་ དེ་ཐུབ་པས་སྒྲིབ་ཀུན་ངེས་པར་གྲོལ་ཞེས་སོགས། མཐར་གྱིས་གནས་པའི་སྙོམས་འཇུག་ དགུའི་བདག་ཉིད་ནི་བསྟན་ཟིན་ཏོ། །ཟད་པར་གྱི་དབྱེ་བ་དང་བཅུའི་བདག་ཉིད་ནི་མཐའ་ དག་པ་ནས། ནམ་མཁའི་བར་སྟེ་ལམ་དུས་སུ་ཡང་བསྟན་པ་སེམས་ལ་དབང་ཐོབ་པས། ཟད་པར་འདི་དག་ཇི་ལྟར་མོས་པ་བཞིན་དུ་འཆར་བ་ནི་སྲོག་གཟུགས་གྲུབ་པའི་མཐུ་ལས་ སོ། །ཟིལ་གྱིས་གནོན་པའི་

【現代漢語翻譯】 因此，以證悟本性之智慧，於法性圓滿，十地相續之智慧，剎那間一覽無餘。因此，以十地之究竟智慧，於一剎那間現證圓滿菩提。第七品釋竟。 論述修習之果——法身之支分如何增長。 第三，以四種因之結合，從基之法性智慧的三種形態中，通過修習使暫時性的垢染得以清除，轉變為清凈之狀態。即論述法性身、報身、化身和事業。 論述法性身。 首先，總體展示自性身，分別論述無漏之百四十四法，以及無煩惱、從愿而生之智慧的所緣差別，以及遍在和常恒之義。首先，既是能仁，亦是法性身，那麼能仁之法性身是什麼呢？是無漏之法，或功德。不是新產生的究竟功德，而是原本就具備的自性。獲得何種本體呢？是斷除包括習氣在內的二障，從而在一切方面都完全清凈的本體。這些不是人為的、暫時的，而是具有自性身固有特徵的。 其次，究竟果位的法身，包括以總攝的念住等三十七菩提分法，以及法身之間的百四十四種智慧。四無量心是指，此時對一切眾生懷有慈愛之心。慈愛是與安樂相伴，悲憫是與痛苦分離，喜悅是不離安樂，舍是無有親疏，一心利益一切眾生。對眾生懷有慈愛之心等，是從一切障礙中獲得解脫。是解脫。以自身之意自在加持，如所愿般利益眾生。是壓倒一切世間。對一切所知具有智慧的遍在，是發盡所有之心。因此，能仁必定從一切障礙中解脫等。次第安住的九次第定之自性已然闡述。窮盡之差別和十種自性，從盡所有到虛空之間，在道位時也已闡述，因此心已獲得自在。這些窮盡之相，如所愿般顯現，是由於命根等成就之神力。壓倒一切的……

【English Translation】 Therefore, with the wisdom of realizing the essence, in the perfection of Dharmata (ཆོས་ཉིད་, the nature of reality), the wisdom of the continuous ten Bhumis (ས་བཅུ་, ten grounds), seeing everything in an instant. Therefore, with the ultimate wisdom of the ten Bhumis, one attains complete enlightenment in a single instant. End of the seventh chapter. Explaining in detail how the qualities of the Dharmakaya (ཆོས་སྐུ, the body of truth) as the result of training increase. Third, through the combination of the four causes, from the three aspects of the wisdom of the basis, Dharmata, through training, the temporary defilements are purified and transformed into a state of purity. This explains the Svabhavikakaya (ངོ་བོ་ཉིད་ཀྱི་སྐུ་, the body of essence), Sambhogakaya (ལོངས་སྤྱོད་རྫོགས་པའི་སྐུ་, the enjoyment body), Nirmanakaya (སྤྲུལ་པའི་སྐུ་, the emanation body), and activity. Explaining the Svabhavikakaya. First, generally showing the Svabhavikakaya, individually explaining the one hundred and forty-four uncontaminated Dharmas, the absence of afflictions, the objects of wisdom arising from aspiration, and the meaning of pervasiveness and permanence. First, being a Thubpa (能仁, the capable one) and also the Svabhavikakaya, what is the Svabhavikakaya of the Thubpa? It is the uncontaminated Dharma, or qualities. It is not newly created ultimate qualities, but the essence that has been inherent from the beginning. What kind of essence is attained? It is the essence of abandoning the two obscurations, including habitual tendencies, thereby being completely pure in all aspects. These are not artificial or temporary, but have the characteristics of the innate Svabhavikakaya. Second, the ultimate fruit, the Dharmakaya, includes the thirty-seven factors of enlightenment, such as the summarized mindfulness, and the one hundred and forty-four wisdoms between the Dharmakayas. The four immeasurables mean that at this time, there is love for all sentient beings. Loving-kindness is associated with happiness, compassion is separated from suffering, joy is inseparable from happiness, and equanimity is benefiting all without near or far. Having love for sentient beings, etc., is definitely liberation from all obscurations. It is liberation. Blessing as one wishes by mastering one's own mind. It is overwhelming all worlds. The pervasiveness of wisdom over all knowable things is generating the mind of exhaustion. Therefore, the Thubpa will surely be liberated from all obscurations, etc. The nature of the nine successive abidings has already been explained. The distinction of exhaustion and the nature of the ten are from all to space, and it has also been explained during the path, so the mind has gained control. These aspects of exhaustion appear as desired due to the power of the life force, etc. Overwhelming the...

---

སྐྱེ་མཆེད་ཀྱི་བར་དུ་དབྱེ་བ་བརྒྱད་ནི། ནང་གཟུགས་སུ་འདུ་ཤེས་ པས་ཕྱི་རོལ་གྱི་གཟུགས་ཕྲ་མོ་ཁ་དོག་འདུག་མི་འདུག་མཐོང་ཡང་ཟིལ་གྱིས་མནན་ཏེ་ཤེས་ ཤིང་མཐོང་བ་དང་། དེ་བཞིན་དུ་ནང་གཟུགས་སུ་ཞེས་པ་ནས་ཕྱི་རོལ་གྱི་གཟུགས་རགས་ 1-523 པ་ཞེས་སོགས་ནས་ཤེས་ཤིང་མཐོང་བ་སྟེ་ཞེས་པ་རིགས་འགྲེ། ནང་གཟུགས་མེད་པར་ཞེས་ པ་ནས་ཕྱི་རོལ་གྱི་གཟུགས་ཕྲ་བ་དང་། རགས་པ་གཉིས་སྔ་མ་བཞིན་མཐོང་བ་སྟེ་བཞི་དང་། དེ་བཞིན་དུ་ནང་གཟུགས་མེད་པར་ཞེས་པ་ནས་ཕྱི་རོལ་གྱི་གཟུགས་སྔོན་པོ་ནས་དཀར་པོ་ མཐོང་བའི་བར་ཡང་དེ་དག་ཟིལ་གྱི་མནན་ཏེ་ཤེས་ཤིང་མཐོང་བ་སྟེ་དེ་ལྟར་བརྒྱད་དོ། །ཉོན་ མོངས་མེད་དང་རྣམ་མཁྱེན་གཉིས་འོག་ཏུ་བསྟན་ཏེ། འདིར་མངོན་ཤེས་དྲུག་གི་གདམས་ ངག་འདོམ་པ་ནི་རྫུ་འཕྲུལ་གྱི་མངོན་ཤེས་ཀྱི་གདུལ་བྱའི་སར་གཤེགས་པ་དང་། གཞན་ སེམས་ཤེས་པས་སེམས་ཀྱི་སྤྱོད་པ་མཁྱེན་པར་མཛད་དེ་ལྷའི་རྣ་བས་དེ་དག་གི་སྐད་མཁྱེན་ པ་དང་། སྔོན་གྱི་གནས་རྗེས་སུ་དྲན་པས་སྔོན་གྱི་གནས་ནས་འདིར་འོང་པ་དང་། ལྷའི་མིག་ གི་ཕྱི་མའི་མཐར་འགྲོ་བ་དང་། ཟག་ཟད་ཀྱི་འཁོར་བ་ལས་ངེས་པར་ཇི་ལྟར་འབྱུང་བ་མཁྱེན་ པ་དེ་བཞིན་དུ་ལེགས་པར་འདོམས་པ་སྟེ། གཤེགས་ནས་སྤྱོད་པ་མཁྱེན་མཛད་ཅིང་། གང་ལ་ ཡང་བློ་གྲོས་སྟན་དུ་ཐོག་པ་མི་མངའ་བས་སོ་སོར་ཡང་དག་པར་རིག་བཞིའི་རྟེན་ཆོས་དང་ བརྟེན་པ་དོན་གཉིས་ཀ་བཤད་པར་བྱ་བ་དང་གསུང་དང་མཁྱེན་པས་འཆད་བྱེད་ཡིན་ལ། དེ་ དག་ལེགས་པར་སྟོན་ཏེ། རྟེན་དང་བརྟེན་པར་བྱ་དང་ཞེས་སོགས་རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་ཡོངས་ སུ་དག་པ་དང་། བཞི་ལུས་ལེན་པ་དང་གནས་དང་གཏོང་བ་ལ་མངའ་བརྙེས་པས་ལུས་ ཡོངས་སུ་དག་པ་དང་། སྤྲུལ་པ་དང་། བསྒྱུར་བ་ལ་མངའ་བརྙེས་པས་དམིགས་པ་ཡོངས་སུ་ དག་པ་དང་། ཏིང་ངེ་འཛིན་ལ་མངའ་བརྙེས་པས་ཐུགས་ཡོངས་སུ་དག་པ་དང་། ཡེ་ཤེས་ལ་ མངའ་བརྙེས་པས་མཁྱེན་པ་ཡོངས་སུ་དག་པ་སྟེ་བཞིའོ། །ལེན་དང་གནས་དང་གཏོང་བ་དང་ དབང་བཅུ་དང་ནི་ཞེས་པ། ཚེ་སེམས་ལས་དང་ཡོ་བྱད་སྐྱེ། མོས་སྨོན་རྫུ་འཕྲུལ། ཡེ་ཤེས་ཆོས་ འདི་དག་ལ་ཇི་ལྟར་འདོད་པ་བཞིན་དུ་དབང་བསྒྱུར་ནུས་པས་ན་དབང་ངོ་། །སྟོབས་བཅུས་ སེམས་ཅན་རྣམས་བསླུ་བའི་བདུད་འཇོམས་པ་ན་སྟོབས་དང་པོས་བདེ་འགྲོ་དང་ངན་འགྲོའི་ 1-524 ཐབས་ལ་བླུ་བསླ་བ་དང་། གཉིས་པས་ལྷ་ལ་སོགས་པ་སྐྱབས་མིན་ལ་སྐྱབས་སུ་བླུ་བ་དང་། དྲུག་པས་ཟག་བཅས་ཀྱི་དག་པ་ཙམ་གྱིས་རབ་ཏུ་དག་པར་བླུ་བ་དང་། ལྷག་མ་བདུན་པོས་ ཐེག་ཆེན་གྱི་ངེས་པར་འབྱུང་བ་ལ་རབ་ཏུ་བསླུ་བའི་བདུད་འཇོམས་པ་སྟེ། ཐབས་དང་སྐྱབས་ དང་དག་པ་དང་། མི་འཇིགས་པ་བཞི་ནི་རིམ་པ་ལྟར་རང་དོན་དུ་ཡེ་ཤེས་དང་སྤངས་པ་དང་། གཞན་དོན་དུ་ངེས་པར་འབྱུང་བ་དང་གེག

【現代漢語翻譯】 關於處（skye mched）之間的八種區分是：內心專注于形色，即使看到外面的微細色，無論其是否有顏色，也能通過壓制來認知和看到。同樣，『內心專注于』到『外面的粗大色』等，通過壓制來認知和看到，這是對意義的解釋。『內心沒有專注于』到『看到外面的微細色』和『粗大色』，如前所述，這是四種。同樣，『內心沒有專注于』到『看到外面的藍色』到『白色』，也通過壓制來認知和看到，這樣共有八種。無煩惱和一切智將在後面闡述。這裡闡述六神通的教誨，即以神足通前往應調伏的眾生之處，以他心通了知眾生的心行，以天耳通了知他們的語言，以宿命通憶起前世的經歷，從前世來到這裡，以天眼通看到後世的終結，以及了知如何從有漏的輪迴中解脫出來，像這樣善巧地教導。前往並了知眾生的行為，對於任何事物都沒有智慧的障礙，因此能夠分別正確地講述四念住的所依之法和能依之義，通過言語和智慧來闡釋，並善巧地展示這些，即所依和能依等一切相都完全清凈。通過獲得受生、住留和捨棄的自在，身體完全清凈；通過獲得化現和轉變的自在，所緣完全清凈；通過獲得禪定的自在，心完全清凈；通過獲得智慧的自在，知見完全清凈，這是四種清凈。『受生、住留、捨棄和十自在』是指：壽命、心、業、資具、生、意樂、愿、神變、智慧、法，對於這些能夠隨心所欲地控制，因此稱為自在。十力摧毀迷惑眾生的魔軍，第一力迷惑眾生於善趣和惡趣的方法，第二力迷惑眾生於非救護處為救護，第六力迷惑眾生於僅以有漏的清凈為究竟清凈，其餘七力摧毀迷惑眾生於大乘解脫的魔軍，即方法、救護、清凈和四無畏，依次是爲了自身而獲得的智慧和斷除，爲了他人而獲得的解脫和無障礙。

【English Translation】 The eight distinctions between the sense bases (skye mched) are: internally focusing on form, even when seeing subtle external forms, whether they have color or not, one knows and sees by suppressing them. Similarly, 'internally focusing on' to 'coarse external forms,' etc., one knows and sees by suppressing them, which is an explanation of the meaning. 'Internally not focusing on' to 'seeing subtle external forms' and 'coarse forms,' as mentioned before, these are four. Similarly, 'internally not focusing on' to 'seeing external blue' to 'white,' one also knows and sees by suppressing them, so there are eight in total. Freedom from afflictions and omniscience will be explained later. Here, the teaching of the six superknowledges is explained, which is to go to the place of beings to be tamed with the power of miraculous feet, to know the minds of beings with the knowledge of others' minds, to know their languages with the divine ear, to remember past lives with the recollection of past lives, to come here from past lives, to see the end of future lives with the divine eye, and to know how to be liberated from the cycle of contaminated existence, teaching skillfully in this way. Going and knowing the actions of beings, there is no obstacle of wisdom for anything, therefore one can separately and correctly explain the support of the four mindfulnesses and the meaning of what is supported, explaining through speech and wisdom, and skillfully showing these, that is, the support and what is supported, etc., all aspects are completely pure. By obtaining mastery over taking birth, abiding, and abandoning, the body is completely pure; by obtaining mastery over emanation and transformation, the object of focus is completely pure; by obtaining mastery over samadhi, the mind is completely pure; by obtaining mastery over wisdom, knowledge is completely pure, these are the four purities. 'Taking birth, abiding, abandoning, and the ten powers' refer to: lifespan, mind, karma, resources, birth, intention, aspiration, miraculous power, wisdom, dharma, being able to control these as one wishes, therefore they are called powers. The ten strengths destroy the armies of demons that delude sentient beings, the first strength deludes sentient beings in the methods of happy and unhappy realms, the second strength deludes sentient beings into taking refuge in non-refuges, the sixth strength deludes sentient beings into taking mere contaminated purity as ultimate purity, the remaining seven strengths destroy the armies of demons that delude sentient beings in the liberation of the Great Vehicle, that is, method, refuge, purity, and the four fearlessnesses, in order, are wisdom and abandonment obtained for oneself, and liberation and unobstructedness obtained for others.

---

ས་སྟོན་པར་མཛད་པ་ལ་གཞན་དག་གི་མི་རྫི་པའི་ ཕྱིར་མི་འཇིགས་པ་སྟེ། རང་གཞན་དོན་དུ་ཡེ་ཤེས་དང་། དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་སྐུ་གསུང་ ཐུགས་ཀྱི་སྤྱོད་པ་མ་དག་པ་གཞན་གྱི་ཤེས་ཀྱི་དོགས་ནས་བསྲུང་བ་སྟེ་མེད་པའི་ཕྱིར། འཁོར་ གྱི་ནང་ན་བག་ཀྱང་དེ་གསུངས་པ་ནི། བསྲུང་བ་མེད་པ་རྣམ་པ་གསུམ་མོ། །ཆོས་ཉན་པ་ལ་ གུས་པ་དང་། མ་གུས་པ་དང་། ཆ་མཉམ་པའི་འཁོར་གསུམ་ལ་གོ་རིམ་ལྟར་ཆགས་པ་དང་ ཁོང་ཁྲོ་བ་དང་ཆ་སྙོམ་པའི་གཡེངས་བ་གསུམ་གྱིས་རྟེན་པ་མི་སྙེལ་བའི་ཕྱིར་བཏང་སྙོམས་ ཀྱི་དྲན་པ་ཉེ་བར་བཞག་པ་གསུམ་སྟེ། བསྲུང་མེད་སྙེལ་བ་མི་མངའ་བ། སྙེལ་བས་སེམས་ ཅན་གྱི་དོན་དུས་ལས་འདའ་བ་མི་སྲིད་པས་མཛད་པ་རྟག་ཏུ་འབྲས་བུ་ཡོད་པ་ནི་སྙེལ་བ་མི་ མངའ་བའི་ཆོས་ཉིད་དེ། སེམས་ཅན་ཀུན་གྱི་བྱ་བ་ལ། དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ལ་གནས་དང་ རྒྱུ་བ་ལ་རྟག་ཏུ་ཀུན་མཁྱེན་མིན་པའི་སྤྱོད་པ་ནམ་ཡང་མི་མངའ་བ་ནི་བག་ཆགས་ཡང་དག་ པར་བཅོམ་པ་སྟེ། ཀུན་མཁྱེན་ཁྱོད་ལ་རྒྱུ་བ་དང་། སུ་ནི་དར། སུ་ནི་རྒུད་ཅེས་པའི་ཚུལ་གྱི་ འཇིག་རྟེན་ཐམས་ཅད་ལ་ཉིན་ལན་གསུམ་མཚན་ལན་གསུམ་སོ་སོར་གཟིགས་པ་ནི་སྐྱེ་བོ་ ལ་ཐུགས་རྗེ་ཆེན་པོ་སྟེ། འཇིག་རྟེན་ཀུན་ལ་ཉིན་མཚན་དུ། སྤྱོད་པ་མ་འདྲེས་པ་དྲུག །རྟོགས་ པ་མ་འདྲེས་པ་དྲུག །ཡེ་ཤེས་མ་འདྲེས་གསུམ། འཕྲིན་ལས་མ་འདྲེས་གསུམ་སྟེ། བཅོ་བརྒྱད་ ནི་ཐུབ་པ་ཁོ་ནའི་མ་འདྲེས་པའི་ཆོས་བཅོ་བརྒྱད་དེ། སྤྱོད་པ་དང་ནི་རྟོགས་པ་དང་། སྐུ་ གསུམ་གྱི་བྱང་ཆུབ་ཆེན་པོ་བརྙེས་ནས། སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ཀྱི་ཐེ་ཚོམ་གཅོད་པའི་ཕྱིར་ 1-525 རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཉིད་དེ། སྐུ་གསུམ་དག་གི་བྱང་ཆུབ་ཆེ། མཐར་ཐུག་འོད་གསལ་ ཡེ་ཤེས་སམ་ཆོས་ཀྱི་ཕུང་པོ་ནི་ཆོས་ཀྱི་སྐུ་ཞེས་བྱ་བ་སྟེ། ཟག་མེད་ཀྱི་ཆོས་བརྒྱ་དང་བཞི་བཅུ་ པོ་དེ་རྣམས་ངོ་བོ་ཉིད་ཀྱི་བསྡུས་པའི་ཆོས་ཡིན་པར་བརྗོད་པ་ཡིན་ནོ། ། གསུམ་པ་ཉོན་མོངས་མེད་པ་ནི་ཉན་ཐོས་ཉོན་མོངས་མེད་པ་ནི། ཉོན་མོངས་པ་སྐྱེ་བའི་ སྐྱོན་སྤོངས་པ་ཙམ་དང་། ཉོན་མོངས་སྐྱེ་བ་རྣམས་ཀྱི་གཉེན་པོ་མི་བྱེད་པ་ཉིད་དོ་མི་ལ་སོགས་ པའི་གདུལ་བྱ་མང་པོའི་ཉོན་མོངས་རྣམས་ཡོངས་སུ་སྤོང་བ་ཉིད་དང་། གྲོང་ལ་སོགས་པ་ རྣམས་སུ་སེམས་ཅན་ཕ་རོལ་པོ་དེ་དང་དེའི་ཉོན་མོངས་རྣམས་སྐྱེས་པ་དང་སྐྱེས་འགྱུར་རྒྱུན་ སྤྱོད་པའི་མཐུ་སྤྱོད་ཏིང་ངེ་འཛིན་དེ་ནི་རྒྱལ་པའི་ཉོན་མོངས་མེད་པའོ། །སེམས་ཅན་རྣམས་ ནི་ཐམས་ཅད་ཀྱི། སྤྱིར་སྨོན་ནས་ཙམ་ཤེས་པ་ནི་བདེན་གཉིས་ཀྱི་བསྡུས་པའི་ཤེས་བྱ་གང་ ཡང་རུང་བ་འགའ་ཞིག་ཤེས་པར་སྨོན་ནས་དེ་ཤེས་པ་ནི་སྨོན་ལམ་སྔོན་དུ་སོང་བས་སྨོན་པ་ ཤེས་པའོ། །སངས་རྒྱས་ཀྱི་སྨོན་ནས་མཁྱེན་པ་ནི་ལྷུན་གྱིས་གྲུབ་པར་མངོ

【現代漢語翻譯】 對於示導正道，如來無所畏懼，因為他不會被他人所欺騙；爲了自己和他人的利益，如來的智慧、以及佛陀的身、語、意之行持，不會因為害怕被他人知曉其不完美之處而加以隱瞞。在僧團中，即使是細微之處，如來也會坦誠相告，這就是三種無須隱瞞之處。對於聽聞佛法，存在恭敬、不恭敬和中立的三種聽眾。對於這三種聽眾，如來分別以愛著、憤怒和中立的散亂三種狀態對待，爲了不忘記這些，如來保持三種平等舍的憶念。如來不具有需要隱瞞的遺忘。因為不會因遺忘而耽誤眾生的利益，所以如來的事業總是富有成果，這是不忘失的法性。對於一切眾生的行為，如來在行住坐臥中，永遠不會有不具一切智智的行為，這是因為他已徹底摧毀了習氣。全知者啊，您對世間一切眾生，無論興盛或衰敗，每天觀察三次，夜晚也觀察三次，這是對眾生的大悲。對於世間一切眾生，日夜都有六種不共的行為，六種不共的證悟，三種不共的智慧，三種不共的事業，這十八種是唯有佛陀才具有的十八不共法。通過行為和證悟，以及證得三身的偉大菩提，爲了斷除一切眾生的疑惑，證得了一切種智。三身的偉大菩提，是究竟的、光明的智慧，也就是法蘊，被稱為法身。一百四十一種無漏法，被認為是自性聚集之法。 第三，無煩惱是指聲聞的無煩惱，僅僅是斷除了產生煩惱的過患，而不去做對治煩惱的事情。對於人等眾多可調伏的眾生，完全斷除他們的煩惱。在城市等地方，對於其他眾生，無論他們的煩惱已經產生、將要產生還是持續不斷，如來都能運用神通和三摩地來調伏，這就是國王般的無煩惱。對於一切眾生，普遍發願並瞭解，是指發願瞭解任何由二諦所涵蓋的所知，並且實現了這個願望，這是因為願力在前，所以能夠了解願望。佛陀的願力所產生的智慧是自然成就的。

【English Translation】 For showing the path, the Tathagata has no fear, because he is not deceived by others; for the benefit of himself and others, the Tathagata's wisdom, as well as the actions of the Buddha's body, speech, and mind, are not concealed for fear of others knowing their imperfections. In the Sangha, even the slightest details are told truthfully, and these are the three things that need not be concealed. Regarding listening to the Dharma, there are three kinds of listeners: respectful, disrespectful, and neutral. For these three kinds of listeners, the Tathagata treats them with attachment, anger, and neutral distraction respectively. In order not to forget these, the Tathagata maintains three kinds of equanimous mindfulness. The Tathagata does not have forgetfulness that needs to be concealed. Because the benefit of beings is not delayed by forgetfulness, the Tathagata's actions are always fruitful, and this is the nature of non-forgetfulness. Regarding the actions of all beings, the Tathagata, in walking, dwelling, sitting, and lying down, never has actions that are not all-knowing, because he has completely destroyed the habitual tendencies. O all-knowing one, you observe all beings in the world, whether flourishing or declining, three times a day and three times at night, and this is great compassion for beings. For all beings in the world, day and night, there are six unshared actions, six unshared realizations, three unshared wisdoms, and three unshared activities. These eighteen are the eighteen unshared qualities that only the Buddha possesses. Through actions and realizations, and attaining the great Bodhi of the three bodies, in order to cut off the doubts of all beings, one attains all-knowingness. The great Bodhi of the three bodies is the ultimate, luminous wisdom, which is the collection of Dharmas, called the Dharmakaya. The one hundred and forty-one uncontaminated Dharmas are considered to be the Dharmas gathered by nature. Third, non-affliction refers to the non-affliction of the Shravakas, which is merely abandoning the faults that give rise to afflictions, and not doing anything to counteract the afflictions. For many trainable beings such as humans, completely abandoning their afflictions. In cities and other places, for other beings, whether their afflictions have arisen, will arise, or are continuous, the Tathagata can use supernatural powers and Samadhi to subdue them, and this is the non-affliction like a king. For all beings, universally wishing and understanding means wishing to understand any knowable encompassed by the two truths, and fulfilling this wish, because the power of the wish comes first, so one can understand the wish. The wisdom produced by the Buddha's wish is naturally accomplished.

---

ན་དུ་གྱུར་པ་དང་། ཆགས་པ་སྤངས་པ་དང་། ཤེས་བྱ་ལ་ཐོགས་པ་མེད་པ་དང་། རྟག་ཏུ་མཉམ་པར་གཞག་པ་ ལ་གནས་པ་དང་། མཐའ་ཡས་པའི་ཐེ་ཚོམ་གྱི་དྲི་བ་འདྲི་བ་ཀུན་གྱི་ལན་དུས་སྐད་ཅིག་མ་ གཅིག་ལ་འདེབས་པར་ནུས་པ་སྟེ། ཆོས་ལྔས་ཁྱད་པར་དུ་འཕགས་པར་བཞེད་དེ། ལྷུན་གྱིས་ གྲུབ་ཅིང་ཆགས་མི་མངའ། ། བཞི་པ་ནི། གལ་ཏེ་སངས་རྒྱས་སེམས་ཅན་གྱི་དོན་ལ་བསྙེལ་བ་མེད་པར་ཀུན་ཁྱབ་ཏུ་ རྟག་པར་བཞུགས་ན་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ལ་མི་སྣང་བ་ཅི་ཞེ་ན། སངས་རྒྱས་མཐོང་བའི་ རྒྱུ་དད་པ་ལ་སོགས་པའི་དགེ་བ་ནི་ཡོངས་སུ་སྨིན་པར་གྱུར་པ་དེ་ནས། སྐུ་ལ་སོགས་པའི་ འཕྲིན་ལས་གང་གདུལ་བྱ་གང་ལ་འདུལ་བའི་རྣམ་པ་གང་དང་གང་གི་དུས་གང་གི་དུས་གང་ གི་ཚེ་འདུལ་བའི་བྱ་བ་གདུལ་བྱ་ལ་ཕན་པར་གྱུར་པ་དེའི་ཚེ་འཇིག་རྟེན་དུ་བྱོན་པའི་སངས་ 1-526 རྒྱས་དེ་སྣང་བ་དང་གདུལ་བྱ་དེ་ལ་འདུལ་པའི་རྣམ་པ་སྐུ་དང་གསུང་གི་རྣམ་འགྱུར་སྣ་ཚོགས་ པ་དེ་ལ་སྣང་ངོ་། །གལ་ཏེ་སངས་རྒྱས་འཇིག་རྟེན་དུ་བྱོན་པ་སེམས་ཅན་ཡིན་ཅོག་ལམ་ལ་ འགོད་དོ་ཞེ་ན། དེ་ལྟ་མ་ཡིན་ཏེ། དཔེར་ན་ལྷའི་རྒྱལ་པོས་ཕྱོགས་རིས་མེད་པར་ཆར་ཕབ་ ཀྱང་། མེས་ཚིག་པ་ལྟ་བུ་ས་བོན་དུ་མི་རུང་བ་ལ་འདོད་པའི་འབྲས་བུ་མི་འཁྲུངས་པ་ལྟར། སངས་རྒྱས་རྣམས་ཀྱིས་འཇིག་རྟེན་དུ་བྱོན་ནས་དམ་ཆོས་བདུད་རྩིའི་ཆར་པ་ལྟོས་མེད་དུ་ ཕབ་ཀྱང་ཆོས་ཀྱི་སྐལ་བ་མེད་པས་བསྟན་པ་མེད་པས་བསྟན་པ་བདུད་རྩིའི་བཟང་པོ་མི་མྱོང་ སྟེ། བྱམས་པས་ཇི་ལྟར་ཆུའི་སྣོད་ཆག་ན། །ཞེས་སོགས། སྐལ་མེད་ལ་མི་སྣང་ཡང་སངས་ རྒྱས་ཀྱི་འཕྲིན་ལས་ཡུལ་དུས་ཀུན་ཁྱབ་ཏུ་འཇུག་པར་གོང་དུ་བསྟན་པ་དེ་ལྟར་སྐུ་གསུང་ ཐུགས་ཀྱི་མཛད་པ་རྒྱ་ཆེ་བ་ནམ་མཁའ་དང་མཚུངས་པའི་སངས་རྒྱས་ནི་བྱང་ཆུབ་ཉིད་ཡིན་ ལ་བྱང་ཆུབ་ནི་ནམ་མཁའ་དང་མཉམ་པ་སྟེ། བྱང་ཆུབ་ནམ་མཁའི་ཁམས་བཞིན་ནོ། །སངས་ རྒྱས་ཀྱི་ནམ་མཁའ་ཁྱབ་པར་ངེས་པར་བརྗོད་དོ། །སངས་རྒྱས་དེ་ཉིད་གཉུག་མའི་རང་ བཞིན་ཡིན་པའི་ཕྱིར་དང་། དེའི་མཛད་པ་དུས་ནམ་ཡང་ཟད་པ་མེད་པའི་ཕྱིར། དེ་བཞིན་ གཤེགས་རང་བཞིན་པ་དེ་རྟག་པ་ཞེས་ཀྱང་བརྗོད་པ་ཡིན་ནོ། ། 1-527 བསྟོད་པ་དང་། མཆོད་རྟེན་ལ་སོགས་པ་ལ་བསྟི་སྟང་བྱས་པས་ཕྱག་དང་ཞབས་རྩིབས་སྟོང་ གི་འཁོར་ལོ་མཚན་པ་དང་ལྡན་པ་སྟེ་འཁོར་ཤིན་ཏུ་མང་བའི་སྔ་ལྟས་སོ། །ཡི་དམ་ལ་བརྟེན་ པས་ཞབས་རུས་སྦལ་བཞིན་དུ་གནས་པ་སྟེ། དེ་ནི་མི་གཡོ་ཞིང་བརྟན་པའི་ལྟས་སོ། །ཞེས་ སྔ་ལྟས་སོ་ཞེས་པ་ཀུན་ལ་སྦྱར་རོ། །བསྡུ་བ་བཞི་གོམས་པར་བྱས་པས། ཕྱག་དང་ཞབས་ ཀྱི་སོར་མོ་ངང་བའི་རྒྱལ་པོ་ལྟར་དྲ་བས་འབྲེལ་བ་སྟེ། དེ་ནི་འཁོར་མྱུར་དུ་འདུ་བའི༴ བཟའ་ བཏུང་ཞིམ་ཞིང་ཉམས་སུ་བདེ་བ་བྱིན་པས་ཕྱག་ནི་ཞབས་དང་བཅས་པ་འཇམ

【現代漢語翻譯】 已克服疾病， 斷除了貪慾，對所知無有障礙，恒常安住于禪定之中， 能夠於一瞬間回答無邊無際的疑問。以這五種功德而顯得超勝卓越。自然成就且無有貪戀。 第四個問題：如果佛陀爲了利益眾生而不遺餘力，並且普遍恒常地存在，那為什麼眾生都見不到佛陀呢？因為只有當衆生見到佛陀的因——例如信心等善業——完全成熟時，佛陀才會顯現。佛陀會以適合不同根器的眾生、在不同的時間和地點，以不同的方式來調伏他們，利益他們。這時，世間就會顯現出佛陀，而眾生也會看到佛陀以身語所顯現的各種形象。 如果佛陀降臨世間，就能將所有眾生都引上解脫之道嗎？並非如此。例如，雖然天帝無差別地降下雨水，但對於像被火燒焦一樣無法作為種子的東西，也不會產生所期望的果實。同樣，雖然諸佛降臨世間，無私地降下甘露般的正法之雨，但那些沒有法緣的眾生，無法體驗到正法甘露的妙味。正如慈氏菩薩所說：『水器已破，如何能盛水？』等等。雖然佛陀不會顯現於沒有善緣的眾生面前，但如前所述，佛陀的事業遍及一切時間和地點。佛陀的身語意事業廣大如虛空，這樣的佛陀即是菩提，而菩提與虛空等同，菩提猶如虛空界。因此，必須明確地說，佛陀的虛空是周遍的。佛陀本身就是本初的自性，並且佛陀的事業永不窮盡。因此，也可以說如來藏自性是恒常的。 對佛像和佛塔等表示敬意，會感得手足具有千輻輪相，這是眷屬眾多的預兆。依靠本尊，會感得足部如龜狀，這是不動搖和穩固的預兆。以上所有『預兆』都應與前文聯繫起來理解。通過修習四攝法，會感得手足的指間有如鵝王般的蹼相連，這是眷屬迅速聚集的預兆。供養美味可口的飲食，會感得手足柔軟。

【English Translation】 Having overcome disease, Having abandoned attachment, being unobstructed in knowledge, constantly abiding in meditative equipoise, Being able to answer limitless doubts in a single instant. It is considered that one is distinguished by these five qualities. Spontaneously accomplished and without attachment. Fourth question: If the Buddha constantly and universally abides without forgetting the welfare of sentient beings, why do all sentient beings not see him? It is when the cause for seeing the Buddha, such as faith and other virtues, has fully matured, that the activities of the body and so forth appear. The Buddha appears in the world at the time when the manner of taming and the action of taming benefit the being to be tamed, according to whatever is to be tamed, in whatever manner, at whatever time. And the various forms of the body and speech appear to that being to be tamed. If the Buddha appears in the world, does he place all sentient beings on the path? It is not so. For example, although the king of gods sends down rain without partiality, desirable fruits do not grow for things that are like seeds burned by fire and are not suitable as seeds. Likewise, although the Buddhas appear in the world and send down the rain of the nectar of the sacred Dharma without expectation, those without a share of Dharma do not experience the goodness of the nectar of the teachings. As Maitreya said, 'How can a broken vessel hold water?' and so forth. Although the Buddha does not appear to those without merit, as shown above, the activity of the Buddha pervades all places and times. The Buddha, whose body, speech, and mind activities are as vast as the sky, is enlightenment itself, and enlightenment is equal to the sky. Enlightenment is like the realm of the sky. It must be stated definitively that the Buddha's sky is pervasive. The Buddha himself is the primordial nature, and because his activity never ceases, that Thus-Gone One nature is also said to be eternal. By showing respect to stupas and so forth, one is endowed with hands and feet marked with wheels of a thousand spokes, which is a sign of having a very large retinue. By relying on a yidam, one's feet are like a tortoise, which is a sign of being immovable and stable. The phrase 'sign' should be applied to all of the above. By practicing the four means of gathering, the fingers and toes are connected by webs like the king of geese, which is a sign of quickly gathering a retinue. By giving delicious and pleasant food and drink, the hands and feet are soft.

---

་ཞིང་གཞོན་ ཤ་ཆགས་པ་དང་། ཐུབ་པ་འདིའི་སྐུ་ནི་ཞབས་གཉིས་དང་། ཕྱག་གཉིས་དང་། ཕྲག་པ་ གཉིས་དང་། ལྟག་པ་སྟེ་བདུན་དག་མཐོ་བ་དང་། མཚན་དེ་གཉིས་ནི། བཟའ་བ་དང་བཅའ་ བ་དང་བཏུང་བ་ཞིམ་ཞིང་ཉམས་སུ་བདེ་བ་ཐོབ་པའི༴ བཅིང་བ་བཀྲོལ། སྲོགས་བསྐྱབས། སྲོག་གཅོད་སྤངས་པ་ཕྱག་ཞབས་ཀྱི་སེན་མོ་རིང་བ་དང་རྟིང་པ་ཡངས་པ་སྐུ་ཆེ་ཞིང་དྲང་བ་ སྟེ། དེ་ནི་ཚེ་རིང་བའི༴ དགེ་བའི་ཆོས་བླང་བ་དང་གཟུངས་བ་སྤེལ་ཞིང་མི་འགྲིབ་པར་བྱས་ པས་ཞབས་ཀྱི་འབུར་སྐྱོད་མི་མངོན་པ་དང་། བ་སྤུའི་རྩེ་མོ་ནི་གྱེན་དུ་ཕྱོགས་པ་སྟེ། དེ་ནི་མི་ མཉམ་པའི་ཆོས་དང་ལྡན་པའི༴ རིག་པ་དང་བཟང་པོའི་ལས་ནི་བླང་བ་དང་། གཞན་ལ་བྱིན་ པས་རི་དྭགས་ཨེ་ནྱེ་ཡེ་ཤ་བའི་བྱིན་པ་འདྲ་བ་སྟེ། དེ་ནི་མྱུར་དུ་འཛིན་པའི༴ ནོར་ལ་སེར་སྣ་ མ་བྱས་པས་མ་བཏུད་ཀྱང་བརླ་དྲང་པོ་པུས་མོའི་ལྷ་ངར་སླེབ་པའི་ཕྱག་རིང་ཞིང་མཛེས་པ་ སྟེ་དེ་ནི་ཡོ་བྱད་ལ་མངའ་བརྙེས་པ་དང་དལ་བའི་མཛའ་བ་མ་ཕྱེ་བ་དང་བྱེ་མའི་སེམས་ཅན་ རྣམས་ཚངས་སྤྱོད་ལ་བསྐུལ་བ་དང་། གསང་ཚིག་བསྲུང་བས་འདོམ་གྱི་གསང་ཞིང་སྦ་བར་ བྱ་བ་གླང་པོ་ཆེ་བཞིན་ཏུ་སྦུབས་སུ་ནུབ་པའི་མཆོག་སྟེ་བུ་མང་བའི༴ གོས་གདན་དང་གཞལ་ མེད་ཁང་དང་གནས་བཟང་པོ་བྱིན་བས་པགས་པ་གསེར་ལ་སོགས་པའི་མདོག་ལྟར་སྣུམ་ པ་དང་པགས་པ་སྲབ་པ་སྟེ། དེ་དག་ནི་གདན་ན་བཟའ་གཞལ་མེད་ཁང་དང་གནས་བཟང་ 1-528 པོ་ཐོབ་པའི༴ འདུ་འཛིན་སྤངས་པ་དང་མཁན་སློབ་ཕ་མ་ལ་སོགས་པ་ཚུལ་བཞིན་བཀུར་སྟི་ སོགས་བྱས་པ་བ་སྤུ་རྣམས་བུ་ག་ནི་རེ་རེ་ནས་གཡས་སུ་ལེགས་པར་འཁྱིལ་བ་འཁྲུངས་པ་ དང་། ཞལ་གྱི་སྨིན་མའི་དབུས་སུ་དཀར་ཞིང་ཤིན་ཏུ་ཕྲ་བས་སུམ་ཅུ་རྩ་གཉིས་ཀྱི་མཛོད་སྤུ་ གཡས་སུ་འཁྱིལ་བ་ཟླུམ་པོས་བརྒྱན་པ་སྟེ་དེ་ནི་སྙམ་པ་མེད་པའི༴ མི་སྨོད་ལ་སྙན་པར་སྨྲས་ ཤིང་ལེགས་བཤད་མཐུན་པར་འཛིན་པས་རོ་བསྟོད་སེང་གེའི་རོ་བསྟོད་འདྲ་བ་དང་། ཐུབ་ པའི་སྐུ་དེ་དེའི་དཔུང་པའི་མགོ་ལྷུན་མཛེས་ཤིང་ཟླུམ་པ་སྟེ་ཐུབ་པ་མེད་པའི༴ ནད་པ་རྣམས་ ལ་སྨན་སྤྱད་རིམ་གྲོ་དང་རྩི་དང་ཕན་པའི་ཟས་བྱིན་པས་ཐལ་གོང་མགྲིན་པ་ཟླུམ་ཞིང་ཐོང་ཀ་ རྒྱས་པ་དང་ཐུབ་པ་འདི་ལ་རླུང་མཁྲིས་བད་ཀན་གྱི་མ་ཉམས་པའི་རྩའི་མཆོག་རྣམས་མངའ་ བས་རོ་མི་ཞིམ་པ་ཡང་རོ་མཆོག་ཏུ་སྣང་བ་སྟེ་ནད་ཉུང་བའི༴ སྐྱེད་མོས་ཚལ་སོགས་སྦྱིན་བས་ སྐུ་ནི་ཆུ་ཞིང་མཉམ་པ་སྟེ་ནྱཻ་གྲོ་དྷ་ལྟར་ཆུ་ཞིང་གབ་པ་དང་༴ དབུ་གཙུག་ཏོར་དང་ལྡན་པ་སྟེ་ དེ་ནི་མངའ་ཐང་ཆེན་པོ་མངའ་བའི་ཡུན་རིང་པོར་ཚིག་སྙན་ཞིང་འཇམ་ལ་ཉམས་སུ་བདེ་བ་ སྨྲས་པས་ལྗགས་དབུ་སྐྲ་དང་སྙན་གྱི་བར་དུ་སློབ་ལ་དཔྲལ་བ་ཡང་ཁེབ་པས་རིང་ལ་ཡང་ ཤིང་མཛེས་པ་དང་། ཚངས་པའི་དབྱངས་ནི་ནང་དུ་ཇི་ལྟ

་བ་བཞིན་དུ་ཕྱི་རོལ་དུ་ཡང་ཐོབ་ པ་སྟེ་དེ་གཉིས་ནི་ཡན་ལག་ལྔ་ལྡན་གྱི་གསུང་མངའ་བའི༴ ཡན་ལག་ལྔ་ནི། ཡོངས་སུ་ཤིས་ ཤིང་ཤེས་པར་འགྱུར་བ་དང་། སྙན་ན་དགའ་བ་དང་། ཟབ་ཅིང་དབྱངས་རྗེས་སུ་འབྱུང་བ་ དང་། བཏང་མི་བྲ་བ་དང་། མ་འཁྲུགས་ཤིང་གསལ་བའོ། །ཡུན་རིང་མོ་ནས་ཚིག་འཁྱལ་བ་ སྤངས་ཞིང་དུས་སུ་སྨྲས་པས་འགྲམ་པ་སེང་གེ་དང་འདྲ་བ་སྟེ། དེ་ནི་ཚིག་ཀུན་གྱི་ཉན་པའི༴ འཚོ་བ་ཡོངས་སུ་དག་པས་ཚེམས་ཤིན་ཏུ་དཀར་བ་དང་། ཚེམས་མཉམ་པ་སྟེ་དེ་ནི་འཁོར་ སྔ་ནས་བསགས་པའི༴ ཡུན་རིང་པོ་ནས་བདེ་ཞིང་ཕྲ་མ་མེད་པའི་ཚིག་སྨྲས་པས་ཚེམས་ ཐགས་བཟང་བ་དང་གྲང་ནི་བཞི་བཅུ་ཐམ་པ་ཚང་བ་སྟེ། དེ་ནི་དབྱེར་མི་ཕྱེད་པའི༴ ཆགས་ 1-529 སྡང་རྨོངས་པ་མེད་པའི་མིག་གི་བལྟས་པས་སྤྱན་ནི་དཀར་ནག་ཤས་ཕྱེད་པ་དཀར་བའི་ས་ནི་ ཤིན་ཏུ་དཀར་བ་དང་ནག་པོའི་ས་ནི་མཐོན་མཐིང་ཅན་དང་། སྤྱན་གྱི་རྫི་མ་བ་ཁྱུ་མཆོག་གི་རྫི་ མ་འདྲ་བ་སྟེ་དེ་ནི་ཀུན་ནས་མཛེས་པའི་སྔ་ལྟས་སོ། །བཤད་མ་ཐག་པ་འདི་དག་གྲངས་སུམ་ ཅུ་རྩ་གཉིས་ཚང་བའི་མཚན་བཟང་པོ་སྟེ། འདི་ལ་མཚན་ནི་གང་དང་གང་གིས་སྒྲུབ་པར་བྱེད་ པའི་རྒྱུ་གང་ཡིན་པའི་དགེ་བ་དེ་དང་དེ་ནི་རབ་ཏུ་རྫོགས་པས། འབྲས་བུའི་མཚན་ཉིད་འདི་ དག་ཡང་དག་པར་འགྲུབས་སོ། །རྒྱུ་དགེ་བ་དེ་ཡང་བླ་མ་བསུ་སྐྱེལ་ལ་སོགས་པ་དང་། དམ་ བཅའ་ཡང་དག་བླང་བ་བསྟན་པ་དང་། བསྡུ་བ་བརྟེན་པ་དང་། གྱ་ནོམ་པའི་དངོས་པོ་སྦྱིན་ པར་བྱེད་པ་དང་བསད་པར་བྱ་བ་ཐར་པར་བྱེད་པ་དང་དགེ་བ་ནི་ཡང་དག་པར་བླང་བ་སྤེལ་ ལ་སོགས་པ་ནི་འབྲས་བུ་མཚན་རྣམས་ཀྱི་སྒྲུབ་བྱེད་ནི་རྒྱུའི་མཚན་ཉིད་ཡིན་ཏེ། མདོ་ལས་ཇི་ སྐད་འབྱུང་བ་བཞིན་ཤེས་པར་བྱའོ། ། གཉིས་པ་ནི། བཅོམ་ལྡན་འདས་རྣམས་ནི་མངོན་པར་འདུ་བྱ་བ་ཐམས་ཅད་ལས་དབེན་ ཏེ། ཐུབ་པའི་སེན་མོ་ཟངས་ཀྱི་མདོག་ཟླུམ་པ་དང་། སེམས་ཅན་ལ་ཕན་པ་བདེ་བ་ཐུགས་ མངའ་བས་སེན་མོའི་མདོག་སྣུམ་པ་དང་། རིགས་བརྒྱུད་མཐོན་པོར་བྱུང་བས་སེན་མོ་མཐོ་བ་ དང་ཁ་ན་མ་ཐོ་བ་མེད་པས་སོར་མོ་རྣམས་ཟླུམ་པ་དང་། དགེ་བ་ཤིན་ཏུ་ཚོགས་པས་སོར་མོ་ རྒྱས་པ་དང་། རིམ་གྱི་གྲུབ་པས་སོར་མོ་བྱིན་གྱིས་ཕྲ་བ་དང་ཕྲིས་དང་འཚེ་བ་ཤིན་ཏུ་དབེན་ པ་རྩ་མི་མངོན་པ་དང་། ཉོན་མོངས་ཀྱི་མདུད་པ་གྲོལ་བས་རྩ་ལ་མདུད་པ་མེད་པ་དང་། དབེན་པའི་མཆོག་མངའ་བས་ལོང་བུ་མི་མངོན་པ་དང་། མཉམ་པ་ཐམས་ཅད་ལས་འདས་ པའི་ཞབས་མཉམ་པ་དང་། མིའི་སེང་གེའི་ཡིན་པས་སེང་གེའི་སྟབས་སུ་གཤེགས་པ་དང་། མིའི་གླང་ཆེན་ཡིན་པས་གླང་ཆེན་གྱི་སྟབས་སུ་གཤེགས་པ་དང་། ནམ་མཁའ་ལ་བཞུད་པས་ བྱ་ངང་པའི་རྒྱལ་པོའི༴ མིའི་ཁྱུ་མཆོག་ཡིན་པས་ཁྱུ་མཆོག་གི༴ མཐུན་པའི་ལམ་མངའ་བས་ 1-530 གཡས་ཕྱོགས་སུ༴ ལྟ་མཛེས་

【現代漢語翻譯】 猶如（如來）所言，（此善報）亦可在外境獲得，此二者乃具足五支之語。所謂五支是：完全吉祥且易於理解；悅耳動聽；精深且音調和諧；不虛妄；不混亂且清晰。長久以來，捨棄無意義之語，適時而言，故其面頰如獅子，此乃聆聽一切言辭之果。生活完全清凈，故牙齒潔白，且牙齒整齊，此乃往昔積累之果。長久以來，宣說安樂且無離間之語，故牙齒緊密且具足四十齒，此乃不可分割之果。因無有貪嗔癡之眼觀，故雙眼黑白分明，白處極白，黑處深藍，眼睫如牛王之睫毛，此乃一切美妙之先兆。以上所說乃具足三十二相之好相。此等好相，乃由何種因，何種善行所成就？皆因善行圓滿，故能真實成就此等果報之相。此等善因，如迎送上師等，以及真實受持誓言，依止僧團，供養豐盛之物，救護應救之人，以及真實受持善行等，皆是成就果報之相的因之特徵。應如經中所說般了知。 其次，世尊遠離一切顯現之造作。如來之指甲呈銅色且圓潤，因懷有利益眾生之慈悲心，故指甲光澤。因出身高貴，故指甲高隆。因無有任何過失，故手指圓潤。因積累諸多善行，故手指豐滿。因次第成就，故手指纖細。遠離粗糙與損害，故脈絡不顯。因解脫煩惱之結，故脈絡無結。因具足殊勝之寂靜，故踝骨不顯。因超越一切平等，故雙足平整。因是人中獅子，故行走如獅子。因是人中象王，故行走如象王。因於虛空中行走，故如天鵝之王。因是人中之牛王，故如牛王。因具足和諧之道，故右旋。

【English Translation】 As (the Tathagata) said, (this merit) can also be obtained externally. These two are speech with five branches. The five branches are: completely auspicious and easy to understand; pleasant to hear; profound and harmonious in tone; not false; not confused and clear. For a long time, abandoning meaningless words and speaking at the right time, therefore his cheeks are like a lion's, which is the result of listening to all words. Because life is completely pure, the teeth are white and even, which is the result of past accumulation. For a long time, speaking words of happiness and without discord, therefore the teeth are tight and have forty teeth, which is the result of being inseparable. Because there is no eye view of greed, hatred, and ignorance, the eyes are clearly black and white, the white part is extremely white, the black part is dark blue, and the eyelashes are like the eyelashes of a king of cows, which is a precursor to all beauty. The above are the good signs of the thirty-two marks. What kind of cause and what kind of good deeds are used to achieve these good signs? All because the good deeds are complete, these fruit signs can be truly achieved. These good causes, such as welcoming and sending off the guru, etc., as well as truly upholding vows, relying on the Sangha, offering abundant things, saving those who should be saved, and truly upholding good deeds, etc., are all characteristics of the cause that achieve the signs of the fruit. It should be understood as stated in the sutras. Secondly, the Bhagavan is far away from all manifested constructions. The Tathagata's nails are copper-colored and round, and because he has compassion for the benefit of sentient beings, the nails are shiny. Because of his noble birth, the nails are high. Because there is no fault, the fingers are round. Because of accumulating many good deeds, the fingers are full. Because of gradual achievement, the fingers are slender. Far away from roughness and damage, the veins are not visible. Because the knots of afflictions are untied, the veins have no knots. Because of having supreme tranquility, the ankles are not visible. Because of transcending all equality, the feet are flat. Because he is a lion among men, he walks like a lion. Because he is an elephant king among men, he walks like an elephant king. Because he walks in the sky, he is like the king of swans. Because he is the king of cows among men, he is like the king of cows. Because he has a harmonious path, he is dextrorotatory.

---

པས་མཛེས་པར༴ ཐུགས་ཡོན་པོར་མི་མངའ་བས་དྲང་པོར་ གཤེགས་པ་དང་། དག་པའི་ཡོན་ཏན་སྟོན་པས་སྐུ་ཤིན་ཏུ་ལེགས་པ་ནི་འཁྱིལ་བའི་འཁྲིལ་ བག་ཆགས་པ་དང་། སྡིག་པ་ཤིན་ཏུ་སྦྱངས་པས་སྐུ་བྱི་དོར་བྱས་འདྲ་བ་དང་། ཆོས་རིམ་གྱིས་ སྟོན་པས་སྐུ་རིམ་ནས་རིམ་པར་འཚམས་པ་དང་། སྐུ་གསུང་ཐུགས་གཙང་བས་སྐུ་ཤིན་ཏུ་ གཙང་བ་དང་། རང་བཞིན་གྱི་ཐུགས་འཇམ་པས་སྐུ་ཤིན་ཏུ་འཇམ་པ་དང་། རང་བཞིན་གྱི་ ཐུགས་དག་པས་སྐུ་ཤིན་ཏུ་དག་པའི་སྐུ་དང་། ཆོས་དང་འདུལ་བ་ཤིན་ཏུ་རྫོགས་པས་དཔེ་ བྱད་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པ་དང་། ཡོན་ཏན་ཡངས་ཤིང་བཟང་བ་སྟོན་པས་སྐུའི་ཁོ་ལག་ཡངས་ ཤིང་བཟང་བ་དང་། སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་མཉམ་པའི་ཐུགས་མངའ་པས་གོམ་པ་སྙོམས་པ་ དང་། གཟིགས་པ་ཤིན་ཏུ་དག་པས་སྤྱན་གཉིས་ནི་དག་པ་དང་། འཇམ་པའི་ཆོས་སྟོན་པས་ སྐུ་གཞོན་ཤ་ཅན་ཉིད་དང་། རྟག་ཏུ་ཞུམ་པ་མེད་པའི་ཐུགས་མངའ་བས་སྐུ་ཞུམ་པ་མེད་པ་ དང་། མི་དགེ་བའི་རྩ་བ་ཐམས་ཅད་བྱང་བས་སྐུ་ཤིན་ཏུ་རྒྱས་པ་དང་། ཡང་སྲིད་བཅོམ་ཞིང་ ཟད་པས་ཤིན་ཏུ་གྲིམས་ཤིང་འཁྲེགས་པའི་སྐུ་ཉིད་དང་རྟེན་འབྲེལ་གྱི་ཡན་ལག་ལེགས་པར་ སྟོན་པས་ཡན་ལག་དང་ཉིང་ལག་ཤིན་ཏུ་རྣམ་པར་འབྱེས་ཏེ་སྦ་བར་རྣམ་པར་མཛེས་པ་དང་ གཟིགས་པ་ཤིན་ཏུ་དགེས་པས་གཟིགས་པ་རབ་རིབ་ཀྱི་སྒྲིབ་པ་མེད་ཅིང་དག་པ་དང་། ཚུལ་ དང་ལྡན་པའི་སློབ་མ་མངའ་བས་སྐུའི་ཕྱག་ཟླུམ་པ་དང་། འཁོར་བའི་ཉེས་པ་ཐམས་ཅད་ ཤིན་ཏུ་སྦྱངས་པས་ཕྱལ་སྐབས་ཕྱིན་པ་དང་། ང་རྒྱལ་གྱི་དེའུ་བཅོམ་པས་ཕྱལ་མི་རྙིང་བ་དང་། ཆོས་ཟད་བཟློག་པས་ཕྱལ་ཕྱལ་བ་དང་། ཆོས་ཟབ་མོ་ཤིན་ཏུ་ཐུགས་སུ་ཆུད་པས་ལྟེ་བ་ཟབ་ པ་དང་། མཐུན་པར་འཛིན་པའི་སློབ་མ་མངའ་བས་ལྟེ་བ་གཡས་ཕྱོགས་སུ་འཁྱིལ་བ་དང་། སློབ་མ་ཀུན་ནས་མཛེས་པའི་དགེ་འདུན་མངའ་བས་ཀུན་ནས་ལྟ་ན་སྙིང་དུ་སྡུག་པ་དང་། ཐུགས་ཤིན་ཏུ་གཙང་བས་ཀུན་སྤྱོད་ཤིན་ཏུ་གཙང་བ་དང་། ཆོས་ནག་པོ་དང་བྲལ་བའི་ཆོས་ 1-531 དང་འདུལ་བ་མངའ་བས་སྐུ་ལ་དམེ་ནག་བག་མེད་པ་དང་། ཤིང་བལ་ལྟར་ཡངས་པ་ཐོབ་ པའི་ཆོས་སྟོན་པས་ཕྱག་ཤིང་བལ་ལྟར་འཇམ་པ་དང་། དགེ་སྦྱོང་ཆེན་པོ་བརྙེས་པས་ཕྱག་གི་ རི་མོ་སྣུམ་པའི་མདངས་ཡོད་པ་དང་། ཟབ་ཅིང་བརྟན་པར་བཞུགས་པས་ཕྱག་གི་རི་མོ་ཟབ་ པ་དང་། བཟོད་པའི་ཆོས་སྟོན་པས་ཕྱག་གི་རི་མོ་རིང་བ་དང་། བསླབ་པའི་གནས་ཧ་ཅང་མི་ རིང་བ་དང་། གཟུགས་བརྙན་འཇིག་རྟེན་དུ་སྐྱེ་བས་མཆུ་ནི་བིམ་པ་ལྟར་དམར་ཞིང་གཟུགས་ བརྙན་སྣང་བ་དང་། འཇམ་ཞིང་དུལ་བས་ལྗགས་མཉེན་པ་དང་ཡོན་ཏན་ཕྲ་བའི་ཚོགས་དང་ ལྡན་པས་ལྗགས་ཤིན་ཏུ་སྲབ་པ་དང་། བྱས་པའི་སྐྱེ་བོ་འདོད་ཆགས་ཅན་གྱི་ཆོས་དང་འདུལ་ བ་གཏིང་དཔག་དཀའ་བས་ལྟ་ཤིན་ཏུ་དམར་བ་དང་། གླང་པོ་དང་འབྲུག་གི་སྒྲ་ལྟར་ས

ྙོངས་ པ་མི་མངའ་བས་འབྲུག་གི་སྒྲ་དབྱངས་དང་ལྡན་པ་ཉིད་དང་། སྙན་ཅིང་འཇམ་པར་སྨྲ་བའི་ སློབ་མ་མངའ་བས་གསུང་སྙན་ཞིང་འཇམ་པ་དང་། སྲིད་པ་ཀུན་ཏུ་སྦྱོར་བ་ལས་འདས་པའི་ ཚེམས་མཆེ་བ་ཟླུམ་པ་དང་། སྐྱེ་བོ་རྣོ་བ་རྣམས་སུ་འདུལ་བས་མཆེ་བ་རྣོ་བ་དང་། ཆོས་དང་ འདུལ་བ་ཤིན་དུ་དཀར་བས་ཚེམས་མཆེ་བ་ཤིན་ཏུ་དཀར་བ་དང་། སའི་ཕྱོགས་མཉམ་པ་ལ་ བཞུགས་པས་མཆེ་བ་མཉམ་པ་དང་རིམ་གྱིས་རྟོགས་པའི་ཆོས་སྟོན་པས་མཆེ་བ་བྱིན་གྱིས་ ཕྲ་བ་དང་། ཤེས་རབ་ཀྱི་རི་བོ་ཆེན་པོ་ལ་ཞུགས་པས་ཤངས་མཐོ་བ་དང་། འདུལ་བའི་སྐྱེ་བོ་ གཙང་མ་མངའ་བས་ཤངས་མཆོག་ཏུ་དག་ཅིང་གཙང་བ་དང་། སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཆོས་ཡངས་པ་ མངའ་བས་སྤྱན་རིང་ཞིང་ཡངས་པ་དང་། སེམས་ཅན་གྱི་ཚོགས་ཤིན་ཏུ་བསགས་པས་རྫི་མ་ སྡུག་པ་དང་། ལྷ་དང་ལྷ་མིན་དང་ན་ཆུང་མཆོག་རྣམས་ཀྱིས་དགའ་བར་བྱ་བ་ཡིན་པས་སྤྱན་ པདྨའི་འདབ་མ་འདྲ་བ་དང་། རྟག་ཏུ་ཡངས་པ་གཟིགས་པས་སྨིན་མའི་ཚུགས་རིང་བ་དང་། འཇམ་པོས་འདུལ་བ་ལ་མཁས་པས་སྨིན་མ་འཇམ་པ་དང་། དགེ་བའི་སྣུམ་གྱི་སྣུམ་པའི་སྐྱེ་ བོ་འདུལ་བས་སྨིན་མ་སྣུམ་པ་དང་། སྐྱོན་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པས་སྨིན་མའི་སྤུ་ནི་མཉམ་པ་ 1-532 དང་། ཆོས་ཡངས་ཤིང་དོན་དང་ལྡན་པ་མངའ་བས་སྙན་ཤལ་རིང་ཞིང་ལེགས་པར་རྒྱས་ པ་དང་། ཉོན་མོངས་པའི་རྒྱུད་ལས་རྒྱལ་བས་སྙན་མཉམ་པ་དང་། སེམས་ཅན་བསམ་པ་ མཉམ་པ་འདུལ་བས་སྙན་གྱིས་དབང་པོ་ཉམས་པ་རྣམ་པར་སྤངས་པ་དང་ལྟ་བའི་རྣམ་པ་ ཐམས་ཅད་བྱང་བས་དཔྲལ་བ་ལེགས་པར་འབྱེས་ཏེ་ཐུབ་པ་དང་། ཕས་ཀྱི་རྒོལ་བ་ཤིན་ཏུ་ འདུལ་བའི་དཔྲལ་བ་དབྱེས་ཕྱེ་བ་སྟེ་ཡངས་པ་དང་། སྨོན་ལམ་དམ་པ་རྫོགས་པས་དབུ་རྒྱས་ པ་དང་ཡུལ་གྱི་བུང་བ་བཟློག་པས་དབུ་སྐྲ་བུང་བ་ལྟར་གནག་པ་དང་། མཐོང་སྒོམ་གྱི་སྤངས་ བྱའི་བག་ལ་ཉལ་ཟད་པས་དབུ་སྐྲ་སྟུག་པ་ད་ང་། ཐུགས་འཇམ་པོས་བསྟན་པའི་སྙིང་པོར་ ཐུགས་སུ་ཆུད་པས་དབུ་སྐྲ་འཇམ་པ་དང་། རྟག་ཏུ་མ་འཁྲུགས་པའི་ཐུགས་དང་ལྡན་པ་དབུ་ སྐྲ་མ་འཛིངས་པ་དང་། བརླང་བའི་གསུངས་དང་བྲལ་བས་དབུ་སྐྲ་མི་ཤོར་བ་སྟེ། མི་རྩུབ་པ་ དང་། བྱང་ཆུབ་ཀྱི་ཡན་ལག་སྤོས་ཀྱི་མེ་ཏོག་གིས་སྐྱེ་བོ་མཐུན་པར་སྒྲུབ་པས་དབུ་སྐྲ་དྲི་ཞིམ་ ཞིང་སྐྱེས་བུའི་ཡིད་ནི་འཕྲོག་པར་བྱེད་པ་དང་། སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་རྣམས་ནི་ཕྱག་ དང་ཞབས་དཔལ་གྱི་བེའུ་དང་བཀྲ་ཤིས་དང་དགའ་བ་གཡུང་དྲུང་འཁྱིལ་བས་བརྒྱན་པ་སྟེ་ དེ་དག་གི་སངས་རྒྱས་ཀྱི་དཔེ་བྱད་བཟང་པོ་བརྒྱད་ཅུར་མདོ་ལས་བཞེད་པ་ཡིན་ནོ། ། ༈ སྤྲུལ་པའི་སྐུ་བཤད་པ། ད་ནི་གསུམ་པ་སྤྲུལ་པའི་སྐུ་བཤད་པར་བྱ་སྟེ། དེ་ལྟར་སངས་རྒྱས་དང་བྱང་སེམས་དང་ ཉན་ཐོས་རང་རྒྱལ་ལ་སོགས་པའི་སྣ་ཚོགས་པའི་སྤྲུལ་པ་དག་གིས་སྲིད་པ་ཇི་སྲིད་གན

【現代漢語翻譯】 不具庸俗之氣，如龍吟般威嚴洪亮；擁有善於言辭且溫和的學生，故言語悅耳動聽；超越一切世俗聯繫，牙齒潔白圓潤；能調伏剛強之人，故牙齒銳利；由於佛法和戒律極其清凈，故牙齒非常潔白；安住于平等之地，故牙齒平整；宣講循序漸進之法，故牙齒排列細密；進入智慧的大山，故鼻樑高挺；擁有清凈的持戒之人，故鼻樑極其潔凈；擁有廣大的佛法，故雙眼修長而開闊；積聚了眾多眾生，故睫毛濃密；能令天人、非天和妙齡少女歡喜，故雙眼如蓮花瓣；因常以慈眼視眾生，故眉毛修長；善於以柔和的方式調伏眾生，故眉毛柔順；能以功德之油滋養眾生，故眉毛潤澤；了知一切過失，故眉毛平順；擁有廣博且有意義的佛法，故耳垂修長且豐滿；戰勝煩惱，故雙耳齊平；能調伏心念不定的眾生，故雙耳遠離各種感官缺陷，且能明辨一切見解，故額頭開闊平整；能調伏一切外道，故額頭寬廣；因圓滿了清凈的願力，故頭頂豐滿；能遮擋塵世的污垢，故頭髮如蜂般烏黑；因斷盡了見修行所斷的習氣，故頭髮濃密；因以柔和之心領悟佛法的精髓，故頭髮柔順；因常懷不亂之心，故頭髮不紊亂；遠離粗暴的言語，故頭髮不脫落，不粗糙；以菩提之分的香花使眾生和合，故頭髮散發香氣，令人心曠神怡；諸佛世尊的手足都以吉祥圖案（藏文：དཔལ་གྱི་བེའུ་，梵文天城體：śrīvatsa，梵文羅馬擬音：śrīvatsa，漢語字面意思：吉祥結），吉祥符號，喜旋和雍仲符號莊嚴，這些都是經中所說的佛陀八十種隨形好。 現在宣講第三種色身，即化身。如是，諸佛、菩薩、聲聞、緣覺等以各種化身，盡其所能地利益眾生。

【English Translation】 Without vulgarity, possessing the sound of a dragon's roar; possessing students who speak eloquently and gently, hence having a sweet and gentle voice; transcending all worldly connections, having round and white teeth; able to subdue the fierce, hence having sharp teeth; due to the extreme purity of Dharma and discipline, having extremely white teeth; abiding in equality, hence having even teeth; teaching the Dharma in a gradual manner, hence having finely arranged teeth; entering the great mountain of wisdom, hence having a high nose; possessing pure practitioners of discipline, hence having an extremely pure nose; possessing vast Dharma, hence having long and wide eyes; accumulating a multitude of beings, hence having thick eyelashes; able to delight gods, demigods, and excellent young maidens, hence having eyes like lotus petals; constantly gazing with compassion, hence having long eyebrows; skilled in subduing with gentleness, hence having gentle eyebrows; able to tame beings with the oil of virtue, hence having smooth eyebrows; knowing all faults, hence having even eyebrow hairs; possessing vast and meaningful Dharma, hence having long and well-developed earlobes; conquering the lineage of afflictions, hence having even ears; able to subdue beings with wavering minds, hence the ears are free from sensory impairments, and the forehead is well-formed and able to discern all views; able to subdue all external adversaries, hence having a broad forehead; due to the completion of pure aspirations, having a full head; able to ward off worldly defilements, hence having hair as black as bees; due to the exhaustion of latent tendencies to be abandoned by seeing and meditation, having thick hair; due to understanding the essence of the teachings with a gentle heart, having soft hair; constantly possessing an undisturbed mind, having unentangled hair; free from harsh speech, hence having hair that does not fall out, not being rough; uniting beings with the fragrant flowers of the limbs of enlightenment, hence having fragrant hair that captivates the minds of beings; the hands and feet of the Buddhas, the Bhagavat, are adorned with auspicious emblems (藏文：དཔལ་གྱི་བེའུ་，梵文天城體：śrīvatsa，梵文羅馬擬音：śrīvatsa，漢語字面意思：吉祥結), auspicious signs, joyful spirals, and swastikas, these are the eighty minor marks of a Buddha as stated in the sutras. Now, the third kāya, the Nirmāṇakāya, will be explained. Thus, Buddhas, Bodhisattvas, Śrāvakas, Pratyekabuddhas, and others, with various emanations, benefit beings as long as samsara exists.

---

ས་ཀྱི་ བར་དུ་འགྲོ་བ་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ལ་གང་ལ་གང་འདུལ་དེ་ལ་དེར་སྟོན་པའི་ཚུལ་གྱིས་ གནས་སྐབས་དང་མཐར་ཐུག་གི་ཕན་པའི་རྣམ་པ་སྣ་ཚོགས་པ་དག་པ་གཉིས་ཏེ་ཅིག་ཅར་དུ་ མཛད་པའི་སྐུ་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་ཐུབ་པའི་གཟུགས་སྐུ་གཉིས་ལས་སྤྲུལ་པའི་སྐུ་ཡིན་ནོ། ། ༈ འཕྲིན་ལས་བཤད་པ། ད་ནི་བཞི་པ་འཕྲིན་ལས་བཤད་པར་བྱ་སྟེ། སྐུ་གསུང་ཐུགས་ཀྱི་ལས་ཐམས་ཅད་སེམས་ ཅན་གྱི་དོན་འབའ་ཞིག་ཏུ་ལྷུན་གྱིས་གྲུབ་པར་འཇུག་པ་ནི་འཕྲིན་ལས་ཏེ་དེ་ཡང་སྤྲུལ་པའི་ 1-533 སྐུ་སྣ་ཚོགས་པས་འཁོར་བ་ཇི་སྲིད་དུ་ཅིག་ཅར་གཞན་དོན་མཛད་པ་དེ་བཞིན་དུ་ཕན་ཚུན་ འཁོར་བ་ཇི་སྲིད་གནས་ཀྱི་བར་དུ་ཐུབ་པ་འདིའི་སྐུ་གསུང་ཐུགས་ཀྱི་མཛད་པ་འཕྲིན་ལས་ནི་ རྒྱུན་མི་འཆད་པར་འདོད་ཅིང་ལུགས་ཏེ། སྐབས་འདིར་ཉི་ཤུ་རྩ་བདུན་དུ་ཕྱེ་ནས་གསུངས་ པ་འདི་ལྟ་སྟེ། འདིར་དེ་ལ་འགོད་པ་དང་དེ་ལ་སྦྱོར་བ་དང་། དེ་ལ་དཀྲི་བ་དང་། དེ་ལ་འདྲེན་ པ་དང་། དེ་ལ་བསྐུལ་བ་དང་། དེ་ལ་གཞུག་པ་དང་། དེ་ལ་གདམས་པ་རྣམ་གྲངས་སུ་རིག་ པར་བྱའོ། །ངན་སོང་དང་ལྷའི་འགྲོ་བ་རྣམས་རིམ་གྱིས་ཞི་བ་ཐེག་པ་གསུམ་གྱི་མྱ་ངན་ལས་ འདས་པ་ལ་གནོད་པའི་འཕྲིན་ལས་དང་། མིའི་འགྲོ་བ་རྣམས་བསྡུ་བའི་དངོས་པོ་རྣམ་པ་ བཞི་ལ་འགོད་པ་དང་། ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པ་དང་བཅས་པའི་རྣམ་པར་བྱང་བའི་ཆོས་དག་ སྒྱུ་མ་ལྟ་བུར་རྟོགས་པ་ལ་འགོད་པ་དང་། སེམས་ཅན་རྣམས་ཀྱི་དོན་ཡང་དག་པ་ནི་མཐའ་ ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་གྱི་དོན་ལ་འགོད་པ་དང་། སྒྱུ་མ་ལྟ་བུའི་ཕ་རོལ་དུ་ཕྱིན་པ་དྲུག་གི་སྤྱོད་པ་ལ་ འགོད་པ་དང་། སངས་རྒྱས་ཀྱི་ལམ་རྣམ་པ་མཁྱེན་པ་ཉིད་ལ་འགོད་པ་དང་། ཆོས་ཐམས་ ཅད་རང་བཞིན་གྱི་སྟོང་པ་ཉིད་དུ་ཤེས་པ་ལ་འགོད་པ་དང་། གཉིས་ཆོས་ཐམས་ཅད་གདོད་ ནས་ཟད་པར་ཁོང་དུ་ཆུད་པ་ལ་འགོད་པ་དང་། རང་བཞིན་གྱིས་སྟོང་ཡང་ཆོས་ཀྱི་རྣམ་དབྱེ་ བྱེད་པའི་ཚེ་བཏགས་པ་ཐ་སྙད་འཇིག་རྟེན་གྱི་བརྡ་ཉེ་བར་གཟུང་བ་མ་གནོད་པ་དང་། སྦྱིན་ སོགས་ཀྱི་སྤྱོད་པ་ལ་འཁོར་གསུམ་དུ་དམིགས་པ་མེད་པ་ལ་འགོད་པ་དང་། ལུས་ཅན་རྣམས་ དགེ་བའི་རྩ་བ་ཡོངས་སུ་སྨིན་པ་ལ་འགོད་པ་དང་། རྒྱལ་སྲས་ཀྱི་མི་བསླབ་པའི་ཆོས་གང་ ཡང་མེད་པས་ཆོས་ཐམས་ཅད་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ལམ་དུ་ཤེས་པ་ལ་འགོད་པ་དང་། སེམས་ཅན་རྣམས་དངོས་པོར་མངོན་པར་ཞེན་པའི་རློམ་སེམས་བཟློག་པ་ལ་འགོད་པ་དང་། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་སླད་པས་མ་འདྲེས་པའི་བར་རྫོགས་ནས་རྡོ་རྗེ་ལྟ་བུའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་ གྱིས་བྱང་ཆུབ་ཐོབ་པ་ལ་འགོད་པ་དང་། རང་བཞིན་གྱི་ལུས་ངག་ཡིད་ཀྱི་གནས་ངན་ལེན་ 1-534 དག་པ་ནི་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཞིང་རྣམ་པར་དག་པ་ལ་འགོད་པ་དང་། སེམས་དང་པོ་བསྐྱེད་ནས་ བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཕུང་པོར་ངེས་པ་ལ

【現代漢語翻譯】 在土地之間行走的眾生，對於他們中任何一個需要被調伏的，都以適合他們的方式來展示，從而同時實現暫時和究竟的利益，這種種殊勝的化身，就是佛陀的色身二者之一，即化身。 現在來解釋第四個事業：佛陀的身、語、意的一切事業，都是爲了眾生的利益而自然成就，這就是事業。同樣，各種各樣的化身在輪迴存在期間，持續不斷地利益他人。同樣，直到輪迴結束，這位佛陀的身、語、意的行為和事業也將持續不斷。這裡將這些事業分為二十七種來講述，如下：安置於此，結合於此，束縛於此，引導於此，激勵於此，引入於此，教導於此，這些都是不同的類別。將惡趣和天界的眾生逐漸引導至寂靜，以三種乘的涅槃來消除障礙的事業；將人類引導至四種攝受的事業；將一切煩惱和清凈的法都理解為如幻的事業；將眾生的真實利益安置於究竟的事業；將如幻的六度行為安置於此；將佛陀的智慧安置於此；將一切法理解為空性的事業；將一切法從根本上理解為寂滅的事業；雖然自性是空性，但在區分法時，接受世俗的名稱和語言而不受損害；將佈施等行為安置於無三輪體空的事業；將眾生的善根安置於圓滿成熟的事業；因為菩薩沒有不學的法，所以將一切法都理解為菩薩道；爲了遣除眾生對實有的執著而安置於此；菩薩以不混雜的精進，圓滿地以金剛喻定獲得菩提；將自性清凈的身、語、意的惡業安置於清凈的佛土；從最初發心到菩薩最終成就佛陀之身。

【English Translation】 For all sentient beings who travel in the realms, to show them the way according to what they need to be tamed, thus simultaneously accomplishing both temporary and ultimate benefits, that body which embodies these various excellent aspects is the Nirmanakaya (emanation body), one of the two Rupakayas (form bodies) of the Buddha. Now, the fourth activity will be explained: all the activities of the Buddha's body, speech, and mind are spontaneously accomplished solely for the benefit of sentient beings; this is activity. Likewise, just as the various Nirmanakayas continuously work for the benefit of others as long as Samsara exists, similarly, until Samsara ends, the actions and activities of this Buddha's body, speech, and mind will be continuous. Here, these activities are divided into twenty-seven categories and explained as follows: To place upon this, to combine with this, to bind to this, to guide to this, to encourage to this, to introduce to this, to instruct to this—these are to be understood as different categories. Gradually pacifying beings in the lower realms and the realms of gods, the activity of removing obstacles to Nirvana through the three vehicles; the activity of guiding humans to the four means of attraction; the activity of understanding all defiled and purified dharmas as illusory; the activity of placing the true benefit of sentient beings in the ultimate meaning; the activity of placing the practice of the six paramitas (perfections) that are like illusions; the activity of placing the wisdom of the Buddha in this; the activity of understanding all dharmas as emptiness; the activity of understanding all dharmas as being primordially exhausted; although the nature is emptiness, when distinguishing dharmas, accepting conventional names and languages without harm; the activity of placing generosity and other practices in the absence of the three spheres; the activity of placing the roots of virtue of sentient beings in complete maturation; because Bodhisattvas have no dharma they do not learn, understanding all dharmas as the path of the Bodhisattva; to place upon this in order to reverse the pride of sentient beings who cling to phenomena as real; Bodhisattvas, with unadulterated diligence, perfectly attain enlightenment through the Vajra-like Samadhi; placing the naturally pure negative actions of body, speech, and mind in the pure Buddha-fields; from the initial generation of Bodhicitta to the Bodhisattva's eventual attainment of Buddhahood.

---

་འགོད་པ་དང་། བྱང་ཆུབ་སེམས་ དཔའ་སེམས་ཅན་གྱི་དོན་ནི་ཚད་མེད་པ་འགྲུབ་པ་ལ་འགོད་པ་དང་། བྱང་ཆུབ་སེམས་ དཔའ་ཕྱོགས་བཅུའི་སངས་རྒྱས་བསྟེན་པ་དང་། བསྙེན་བཀུར་དང་ཆོས་ཉན་པ་དང་མངོན་ ཤེས་ཀྱི་ཕར་ཕྱིན་དྲུག་ལ་སོགས་པའི་ཡོན་ཏན་ལ་འགོད་པ་དང་། བྱང་ཆུབ་སྒྲུབ་པའི་ལམ་ སྦྱིན་སོགས་ཀྱི་ཡན་ལག་འཁོར་གསུམ་མ་གཏོགས་པའི་དགེ་བ་ལ་འགོད་པ་དང་། སངས་ རྒྱས་ཀྱི་དོན་བྱས་པའི་སེམས་ཅན་གྱི་བདེ་བ་ཕྱིས་ཆུད་ཟོས་ཤིང་འཁོར་བར་ལྟུང་བ་མིན་པའི་ ལས་དགེ་བ་རྣམས་ནི་ཆུད་མི་ཟ་བ་ལ་འགོད་པ་དང་། འཕགས་པའི་བདེན་པ་བཞི་མཉམ་ པ་ཉིད་དུ་མཐོང་བ་ལ་འགོད་པ་དང་། སེམས་ཅན་རྣམས་རྟག་པ་དང་བདེ་བ་དང་བདག་དང་ སྡུག་པ་མིན་པའི་ཆོས་རྣམས་རྟག་པ་སོགས་སུ་འཛིན་པའི་ཕྱིན་ཅི་ལོག་བཞི་པོ་སྤངས་པ་ལ་ འགོད་པ་དང་། ཕྱིན་ཅི་ལོག་དེའི་གཞིའམ་གནས་སུ་གྱུར་པའི་དངོས་པོ་མེད་པའི་དཔེའི་ཚུལ་ ཆོས་ཐམས་ཅད་རྨི་ལམ་ལྟ་བུར་མཐོང་བ་ལ་འགོད་པ་དང་། རྣམ་པར་བྱང་བ་ཆོས་ཐམས་ ཅད་ཀྱི་མཉམ་པ་ཉིད་ལ་འགོད་པ་དང་། སྒྱུ་མ་ལྟ་བུའི་བསོད་ནམས་དང་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་ཚོགས་ ལ་འགོད་པ་དང་། འདུས་བྱས་དང་འདུས་མ་བྱས་ཀྱིས་མཉམ་པ་ཉིད་གང་ཡིན་པ་དོན་དམ་ པ་དེ་ལ་ཐ་དད་པ་ཡོངས་སུ་མི་ཤེས་པ་ལ་འགོད་པ་དང་། གང་གིས་ཀྱང་མ་སྤྲུལ་པའི་སྟོང་པ་ ཉིད་སྐྱེ་བ་དེ་འགག་མེད་མི་མཉམ་པའི་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་ལ་འགོད་པའི་འཕྲིན་ལས་ཏེ། དེ་ལྟར་ན་ཆོས་ཀྱི་སྐུའི་མཛད་པ་འཕྲིན་ལས་བཤད་མ་ཐག་པ་འདི་སྐབས་འདིར་དབྱེ་བ་ཉི་ ཤུ་རྩ་བདུན་དུ་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་བཞེད་དོ། ། ༈ བསྡུས་དོན་གཞན་དང་གཞན་བཤད་པ། ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པའི་མན་ངག་ གི་བསྟན་བཅོས་མངོན་པར་རྟོགས་པའི་རྒྱན་གྱིས་ཚིག་ལེའུ་བྱས་པའི་འགྲེལ་པ་མདོ་ལུགས་ མ་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཁོལ་བུར་ཕྱུང་བ་སྟེ་＜ཤཱཀྱའི་དགེ་སློང་ཡེ་ཤེས་རྒྱ་མཚོས＞་བྲིས་པའོ།། །།དགེའོ། 1-535 །མངྒ་ལཾ།

【現代漢語翻譯】 安立於菩提心，安立菩薩為眾生利益成就無量，安立菩薩侍奉十方諸佛，恭敬聽法，安立般若波羅蜜多等六度功德，安立成就菩提道之佈施等支分，安立不涉三輪之善根，安立諸佛所作利益眾生之安樂，不令退失且不墮輪迴之善業，安立不耗損，安立見諸法平等性之四聖諦，安立眾生捨棄于無常、苦、無我、不凈之法執為常、樂、我、凈之四顛倒，安立於彼顛倒之基或處，即于無實體之譬喻，見一切法如夢，安立於清凈，安立於一切法之平等性，安立於如幻之福德與智慧資糧，安立於有為與無為之平等性，即于勝義諦不分別，安立於無所造作之空性，彼不生不滅之無二涅槃，是為事業。如是，法身之事業，即前述之事業，於此分為二十七種，世尊如是宣說。 攝義：宣說其他及其他。 般若波羅蜜多教授論著《現觀莊嚴論》之詞句釋，即《經部釋》之義，乃＜釋迦比丘耶謝嘉措＞所著。善哉！吉祥！

【English Translation】 Establishing the Bodhicitta (the mind of enlightenment), establishing Bodhisattvas to accomplish immeasurable benefits for sentient beings, establishing Bodhisattvas to attend to Buddhas in the ten directions, to revere and listen to the Dharma, establishing the six perfections such as Prajna Paramita (Perfection of Wisdom) and other virtues, establishing the path to achieve Bodhi (enlightenment), such as the branches of giving, etc., establishing roots of virtue that do not involve the three circles, establishing the happiness of sentient beings benefited by the Buddhas, ensuring that virtuous actions are not lost and do not fall into Samsara (cyclic existence), establishing non-depletion, establishing the seeing of the equality of the Four Noble Truths, establishing sentient beings abandoning the four inversions of clinging to impermanent, suffering, selfless, and impure phenomena as permanent, happiness, self, and pure, establishing the basis or place of those inversions, that is, in the metaphor of no entity, seeing all phenomena as dreams, establishing purity, establishing the equality of all phenomena, establishing the accumulation of merit and wisdom like illusions, establishing the equality of conditioned and unconditioned, that is, not distinguishing the ultimate truth, establishing emptiness that is not created by anything, that unborn and unceasing non-dual Nirvana (liberation from suffering), is the activity. Thus, the activity of the Dharmakaya (body of truth), that is, the aforementioned activity, is divided into twenty-seven types here, as declared by the Bhagavan (the Blessed One). Summary: Explaining others and others. The commentary on the verses of the Prajnaparamita (Perfection of Wisdom) teaching treatise 'Abhisamayalankara' (Ornament of Clear Realization), which is the meaning of the 'Sutra-style Commentary,' was written by . Good! Auspicious!

---