taranatha1717_墮罪懺悔釋及三蘊常

多羅那他大師教言集JT352ལྟུང་བཤགས་ཀྱི་འགྲེལ་པ་བཞུགས་སོ། །ཕུང་པོ་གསུམ་པའི་རྒྱུན་བཤགས་ཀྱི་དོན་ཅུང་ཟད་བཤད་པ། 17-689 ༄༅། །ལྟུང་བཤགས་ཀྱི་འགྲེལ་པ་བཞུགས་སོ། །ཕུང་པོ་གསུམ་པའི་རྒྱུན་བཤགས་ཀྱི་དོན་ཅུང་ཟད་བཤད་པ། ༄། །རྒྱུན་བཤགས་འདི་ཉིད་གང་ལས་འབྱུང་བའི་མདོའི་བཞུགས་ཚུལ། ༄༅། །ལྟུང་བཤགས་ཀྱི་འགྲེལ་པ་བཞུགས་སོ། ། ༄༅། །ༀ་སྭ་སྟི་སིདྡྷཾ་པྲ་ཛཱ་བྷྱཿ སངས་རྒྱས་དང་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཐམས་ཅད་ལ་ ཕྱག་འཚལ་ལོ། །འདིར་ཕུང་པོ་གསུམ་པའི་རྒྱུན་བཤགས་ཀྱི་དོན་ཅུང་ཟད་བཤད་པར་བྱ་སྟེ། དེ་ཡང་འདི་ནི་འཕགས་པ་དཀོན་མཆོག་བརྩེགས་པ་ཆོས་ཀྱི་རྣམ་གྲངས་སྟོང་ཕྲག་བརྒྱ་པ་ ལས། འདུས་པ་ཉི་ཤུ་རྩ་བཞི་པ་འདུལ་བ་རྣམ་པར་གཏན་ལ་དབབ་པ་ཞེས་ཀྱང་བྱ། ཉེ་བ་ འཁོར་གྱིས་ཞུས་པའི་མདོ་ཞེས་ཀྱང་བྱ་བ་ལས་འབྱུང་བ་ཡིན་ཏེ། དེ་ནི་བཅོམ་ལྡན་འདས་ མཉན་ཡོད་ན་རྒྱལ་བུ་རྒྱལ་བྱེད་ཀྱི་ཚལ་དུ་དགེ་སློང་ལྔ་བརྒྱ་དང་། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ སྟོང་ཕྲག་གཅིག་དང་བཅས་པ་དང་ལྷན་ཅིག་ཏུ་བཞུགས་ཏེ། དེའི་ཚེ་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་ ཕྱི་མའི་དུས་ན་དམ་པའི་ཆོས་སུ་ཡོངས་སུ་གཟུང་བའི་ཕྱིར་དང་། སེམས་ཅན་ཡོངས་སུ་སྨིན་ པར་བྱ་བའི་ཕྱིར་ཐབས་སྣ་ཚོགས་པའི་ཆོས་སྐྱོང་བར་འཁོར་རྣམས་ལ་སྤྲོ་བ་འདྲི་བར་མཛད་ དོ། །དེ་ནས་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་བྱམས་པ་ལ་སོགས་པ་དངོས་སུ་མོས་པ་སུམ་ཅུ་རྩ་ བརྒྱད་ཙམ་གྱིས། རང་རང་གི་སྐལ་བ་དང་མཐུན་པར་སྤྲོ་བར་ཁས་བླངས་སོ། །དེ་ནས་ཤཱ་ རིའི་བུ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་དེ་རྣམས་ཀྱི་གོ་ཆ་ཆེན་པོའི་ཚུལ་ལ་ངོ་མཚར་སྐྱེས་པ་ན། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་ཀྱི་ཏིང་ངེ་འཛིན་དང་ཐབས་མཁས་ དང་། ཤེས་རབ་དང་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་ཡུལ་ནི་ཉན་ཐོས་དང་རང་སངས་རྒྱས་ཀྱིས་སྤྱོད་ཡུལ་མ་ ཡིན་ཏེ། སྤྲུལ་པ་སྣ་ཚོགས་སྟོན་ཀྱང་ཆོས་ཉིད་ལས་མི་གཡོ་ལ་གང་ལ་གང་འདུལ་གྱི་སྐུ་སྣ་ ཚོགས་སྟོན་པ་སོགས་མང་དུ་གསུངས་ནས། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཁྱིམ་པས་ཆོས་དང་ཟང་ ཟིང་གི་སྦྱིན་པ་གཉིས་ལ་བསླབ་པར་བྱའོ། །རབ་ཏུ་བྱུང་བས་སྨྱུ་གུ་དང་སྣག་ཚ་དང་གླེགས་ 17-690 བམ་དང་ཆོས་སྦྱིན་པ་ལ་བསླབ་པར་བྱའོ། །མི་སྐྱེ་བའི་ཆོས་ལ་བཟོད་པ་ཐོབ་པས། གཏོང་བ་ དང་། གཏོང་བ་ཆེན་པོ་དང་། ཤིན་ཏུ་གཏོང་བ་ལ་བསླབ་ཅེས་གསུངས་ཏེ། དེ་ལ་གཏོང་བ་ནི་ རྒྱལ་སྲིད་ལ་སོགས་པ་དང་། གཏོང་པ་ཆེན་པོ་ནི་བུ་དང་ཆུང་མ་སོགས་དང་། ཤིན་ཏུ་གཏོང་ བ་ནི་མགོ་དང་རྐང་ལག་ལ་སོགས་པའོ། །ཡང་ཤཱ་རིའི་བུས་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཉོན་ མོངས་པ་གསུམ་གྱིས་འཇིགས་སམ་མི་འཇིགས་ཞུས་པ་ལ། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་ ཀྱི་ཁ་ན་མ་ཐོ་བ་ཆེན་པོ་ནི་གཉིས་ཏེ། ཞེ་སྡང་དང་ལྡན་པ་དང་། གཏི་མུག་དང་ལྡན་པའོ།

我來為您翻譯這段藏文文字。這是多羅那他大師的《墮罪懺悔註釋》的一部分： 題名：《墮罪懺悔註釋》三蘊經常懺悔義略釋 頂禮句："嗡 娑悉地 般若毗耶"（ༀ་སྭ་སྟི་སིདྡྷཾ་པྲ་ཛཱ་བྷྱཿ）（Om svasti siddham prajabhyah）（愿眾生吉祥圓滿） 頂禮諸佛菩薩。今當略釋三蘊經常懺悔之義。 此法出自《聖寶積經》十萬法門中第二十四會，亦名《毗奈耶決定》，又名《優波離請問經》。當時世尊在舍衛國祇樹給孤獨園中，與五百比丘及一千菩薩俱會一處。其時，世尊為令後世正法久住及成熟眾生故，以種種方便護持正法，問諸眷屬是否歡喜。 爾時，彌勒菩薩等約三十八位菩薩各自隨順根器而發願歡喜護持。時舍利子見諸菩薩大莊嚴行而生稀有，世尊即說菩薩眾之三昧、方便、智慧及智慧境界非聲聞緣覺所行境界，又說雖現種種變化而不離法性，隨眾生所應度而現種種身等諸多教法。 又說在家菩薩應學法施、財施二種。出家菩薩應學筆墨經卷及法施。得無生法忍者，應學舍、大舍、極舍。其中，舍是指王位等，大舍是指子女妻妾等，極舍是指頭顱手足等。 複次，舍利子問菩薩是否畏懼三種煩惱。佛說菩薩有二種大過失：一者與嗔恚相應，二者與愚癡相應。

། འདོད་ཆགས་དང་ལྡན་པའི་ཁ་ན་མ་ཐོ་བ་ནི། ཁ་ན་མ་ཐོ་བའི་ངོས་ནས་ཆུང་ལ་འབྲལ་བར་ ནི་དཀའ་འོ། །ཞེས་སྡང་དང་ལྡན་པ་ནི། ཁ་ན་མ་ཐོ་བ་ཆེ་ལ་འབྲལ་བར་ནི་སླ་བ་ཡིན། གཏི་ མུག་དང་ལྡན་པ་ནི། ཁ་ན་མ་ཐོ་བ་ཆེ་ལ་འབྲལ་བར་ཡང་དཀའ་བ་ཡིན། དེའི་རྒྱུ་མཚན་ འདོད་ཆགས་འཁོར་བ་འཛིན་པའི་ས་བོན་དང་ཉིང་མཚམས་སྦྱོར་བ་ཡིན། ཞེ་སྡང་ངན་སོང་ གི་རྒྱུ་ཡིན་ཡང་སྤོང་བའི་རྣམ་པ་ཅན་ཡིན་པའི་ཕྱིར་དང་། གཏི་མུག་ནི་མི་ཤེས་པའི་རང་ བཞིན་ཤིན་ཏུ་འགྲོལ་དཀའ་བའི་ཕྱིར། དམྱལ་བ་བརྒྱད་ཀྱི་ཡང་རྩ་བ་ཡིན་ནོ། །འདོད་ཆགས་ དང་བཅས་པའི་ཁ་ན་མ་ཐོ་བ་ཆེན་པོའི་ཉེས་ལྟུང་གིས་ཕོག་ན། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་ ཚོགས་པ་བཅུ་ཚོགས་ལ་བཤགས་དགོས་པ་དང་། རེག་པའི་ལྷག་མ་ལྟ་བུ་འབྲིང་པོ་ནི་ལྔ་ ཚོགས་ལ་བཤགས་དགོས་པ་དང་། ཆགས་སེམས་ཀྱིས་ལྟ་བ་ལྟ་བུ་ཆུང་ངུ་ནི་གཅིག་གམ་ གཉིས་ལ་བཤགས་པ་ཡིན་ནོ། །འདོད་ཆགས་ལ་དངོས་སུ་དེ་ལྟར་གསུངས་པའི་ཤུགས་ལ། ཞེ་སྡང་གཏི་མུག་གཉིས་ལ་དེའི་ཉིས་འགྱུར་ཡིན་པར་དོན་གྱིས་གོ་བར་བྱའོ། །དུག་གསུམ་ གྱིས་ཀུན་ནས་བླངས་པའི་ལས་ཆེ་བ་མཚམས་མེད་པ་ལྔ་དང་། དགེ་འདུན་དང་མཆོད་རྟེན་ ལ་སྡིག་བསགས་པ་རྣམས་དང་། འབྲིང་པོ་བུད་མེད་ཀྱི་ཉེས་པ་ལ་སོགས་པ་དང་། ཆུང་བ་ ཁྱེའུ་དང་ལག་པའི་ཉེས་པ་ལ་སོགས་པ་སྟེ། མདོར་ན་ཉེས་པ་ལྕི་བ་ཐམས་ཅད་ཀྱང་སངས་ 17-691 རྒྱས་སུ་སུམ་ཅུ་རྩ་ལྔའི་སྤྱན་སྔར་ཉིན་མཚན་དུས་དྲུག་ཏུ་བཤགས་པས་འདག་པར་འགྱུར་ན། ཆུང་ངུ་དང་འབྲིང་པོ་ལྟ་སྨོས་ཀྱང་ཅི་དགོས། འདི་ནི་གོང་དུ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་དགེ་ འདུན་གྱི་མདུན་དུ་བཤགས་པར་མ་ནུས་ན་ཡང་། སངས་རྒྱས་རྣམས་ཡིད་ཀྱིས་དམིགས་ པའི་སྤྱན་ལྔར་བཤགས་པས་འདག་པའི་དོན་ནོ། །དེའི་རྗེས་སུ་ཕུང་པོ་གསུམ་པའི་བཤགས་ པ་ཉིད་གསུངས་ནས། སངས་རྒྱས་སུམ་ཅུ་སོ་ལྔ་པོ་དེ་དག་ལ་སོགས་པ་དེ་བཞིན་གཤེགས་ པ་ཐམས་ཅད་ཡིད་ལ་བྱེད་ན་སྡིག་པ་དག་པར་འགྱུར་ལ། སྡིག་པ་དག་པ་ལ་ཞལ་སྟོན་པར་ འགྱུར་རོ། །སངས་རྒྱས་བྱང་སེམས་རྣམས་ནི་སོ་སོ་སྐྱེ་བོ་འཁྲུལ་བ་ཅན་རྣམས་སྨིན་པར་བྱ་ བའི་ཕྱིར་དང་མོས་པ་སྣ་ཚོགས་རྣམས་ཐར་པ་མཆོག་ཐོབ་པའི་ཕྱིར། སྨོན་ལམ་རྫོགས་པར་ མཛད་ཀྱང་ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་ལ་གཡོ་བ་མེད་དོ།

我來繼續翻譯這段文字： 貪慾相應的過失，從過失的角度來說雖小但難以斷除。嗔恚相應者，過失雖大但容易斷除。愚癡相應者，過失既大且難以斷除。其原因是：貪慾是輪迴的種子和結生之因；嗔恚雖是惡趣之因，但具有厭離之相；愚癡則因是無知的自性而極難解脫，是八大地獄的根本。 若犯貪慾相應的大過失罪墮，需向十位菩薩眾懺悔；如觸控等中等過失，需向五位眾懺悔；如以貪心觀看等小過失，則向一人或二人懺悔。從對貪慾直接如此宣說的意趣中，應當瞭解嗔恚和愚癡二者應是其二倍。 由三毒所造的大業，即五無間罪，以及對僧眾和佛塔積累的罪業，中等過失如對女人的過失等，小過失如對童子和手的過失等，總之，一切重大過失若於三十五佛前日夜六時懺悔則可清凈，更何況小過與中過。此處所說，若於前述菩薩僧眾前不能懺悔，則以意緣五眼佛前懺悔亦可清凈之義。 其後宣說三蘊懺悔法，若憶念彼等三十五佛等一切如來，則能清凈罪業，罪業清凈時將得見佛面。諸佛菩薩為令迷惑凡夫成熟，為令各種信解者獲得最上解脫，雖圓滿宏願，於法界中亦無動搖。

།གཞན་ཡང་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་ རྣམས། སྙིང་རྗེ་ཆེན་པོ་ཞེས་བྱ་བའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་ལ་སྙོམས་པར་ཞུགས་པའི་མཐུ་ལས། ལོག་པར་ལྟུང་བའི་འགྲོ་བ་བཞི་པོ་རྣམས་ཀྱི་གཟུགས་བཟུང་ནས། དེ་རྣམས་སྨིན་པར་མཛད་ དོ། །བཀོད་པ་ཆེན་པོའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་གྱིས་ཁྱིམ་བདག་གི་གཟུགས་དང་། དེ་བཞིན་དུ་རིམ་ གྱིས་སྦྱར་ནས། ཞི་བའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་གྱིས་སངས་རྒྱས་ཀྱི་གཟུགས་དང་། དབང་སྒྱུར་བའི་ ཏིང་ངེ་འཛིན་གྱིས་མོས་པ་ཇི་ལྟ་བུའི་གཟུགས་སྟོན་པའི་བར་ཏིང་ངེ་འཛིན་བརྒྱད་གསུངས་ ནས། དེ་ལྟར་སྟོན་ཡང་བདག་དང་སེམས་ཅན་དུ་དམིགས་པ་མེད་དོ། །སེངྒེའི་སྒྲ་སྐད་བྱི་ ལས་བཟོད་པར་མི་ནུས་པ་སོགས་དཔེ་བཞི་གསུངས་ནས། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་ ཀྱི་སེམས་དཔའ་མཆོག་དང་། དགེ་རྩེའི་སྟོབས་ཀྱིས་ཉེས་པ་ཐམས་ཅད་སྐད་ཅིག་གཅིག་ལ་ སྤངས་ཏེ་སངས་རྒྱས་མཐོང་བའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་ཐོབ་པ་ནི། བཤགས་པའི་ཡུལ་དང་བྱང་ཆུབ་ ཀྱི་སེམས་ཀྱི་སྟོབས་དང་། ཐབས་མཁས་ཀྱི་ཁྱད་པར་ཡིན་པས། ཉན་རང་རྣམས་ཀྱི་སྤྱོད་ ཡུལ་མ་ཡིན་ལ། ཉིན་མཚན་དུས་དྲུག་ཏུ་སངས་རྒྱས་ཀྱི་མཚན་འཛིན་ཅིང་། ཕུང་པོ་གསུམ་ 17-692 པ་འདོན་པ་དེ་དག་ནི། ཉེས་ལྟུང་ཐམས་ཅད་བྱང་ཞིང་། སངས་རྒྱས་མཐོང་བའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་ ཡང་ཐོབ་པར་འགྱུར་རོ། །ཞེས་གསུངས་སོ། །དེ་ནས་འཕགས་པ་ཉེ་བར་འཁོར་ཡང་འཁོར་ དེར་འདུས་ནས། འདུལ་བ་རྣམ་པར་གཏན་ལ་དབབ་པ་ཞུགས་པས། བཅོམ་ལྡན་འདས་ ཀྱིས་ཉན་ཐོས་ཀྱི་ཐེག་པ་རྣམས་ཀྱི་སྦྱོར་བ་དང་བསམ་པ་ཡང་གཞན། ཐེག་ཆེན་ལ་ཞུགས་པ་ རྣམས་ཀྱི་སྦྱོར་བ་དང་བསམ་པ་ཡང་གཞན་ཡིན་ཏེ། ཉན་ཐོས་པ་རང་དོན་ཁོ་ན་ལ་ཞུགས་པ་ དང་། འཁོར་བས་འཇིགས་པ་སྐྱེ་བ་འཕྲལ་དུ་སྤོང་བར་འདོད་པའི་ཚུལ་ཁྲིམས་དེ་ནི། ཐེག་ ཆེན་པས་བླངས་ན་ཤིན་ཏུ་ཚུལ་ཁྲིམས་འཆལ་བ་ཡིན་ལ། ཐེག་ཆེན་པ་གཞན་དོན་དུ་བསྐལ་ པ་མཐའ་ཡས་པའི་བར་དུའང་འཁོར་བར་གནས་དགོས་ཤིང་། དེ་ལ་དམིགས་པའི་ཚུལ་ ཁྲིམས་དེ་ནི་ཉན་ཐོས་པས་བླངས་ན་ཉན་ཐོས་ཐེག་པ་ཁོ་ན་ལ་ལྟོས་པའི་ལྟུང་བ་ཆེན་པོར་ འཛིན་ནོ། །དེ་བཞིན་དུ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་བསླབ་པ་ནི། རྗེས་སུ་བསྲུང་བ་དང་བཅས་པ་ སྟེ། སེམས་ཅན་རྣམས་ཀྱི་སེམས་དང་མཐུན་པར་འཇུག་པ་ཡིན་ལ། ཉན་ཐོས་རྣམས་ཀྱི་མ་ ཡིན་ནོ།

我來翻譯這段文字： 複次，諸大菩薩由入于名為大悲之三昧力故，現取四種邪墮眾生之形相而令其成熟。以大莊嚴三昧現長者形相，如是依次配合，以寂靜三昧現佛形相，以自在三昧現隨所欲樂形相等，宣說八種三昧后，如是顯現然無我與眾生之執著。 宣說獅子吼聲貓所不能忍等四種譬喻后，諸菩薩以最勝菩薩力及善巔力，於一剎那斷除一切過失而得見佛三昧，此乃懺悔境及菩提心力與方便之殊勝，故非聲聞緣覺之境界。晝夜六時持誦佛號並誦三蘊經者，一切過失清凈，亦將獲得見佛三昧。 其後聖近取亦聚于彼眾中，入毗奈耶抉擇，世尊言聲聞乘諸人之加行與發心亦異，入大乘諸人之加行與發心亦異。聲聞唯入自利，以怖輪迴而欲速斷生之戒律，若大乘者受持則為極大破戒。大乘者為利他需于無邊劫中住于輪迴，緣此之戒律，若聲聞受持則執為唯就聲聞乘而言之大墮罪。如是菩薩學處具隨護，是隨順眾生心而行，聲聞則不然。

།བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་ཀྱི་བསླབ་པ་ནི་བཅོས་སུ་ཡོད་པ་ཡིན་ཏེ། སྔ་དྲོའི་ཚེ་ ཉེས་པ་བྱུང་ཡང་གུང་ཚིགས་ཀྱི་དུས་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པའི་སེམས་དང་མ་བྲལ་བས་གནས་ ན། ཚུལ་ཁྲིམས་ཀྱི་ཕུང་པོ་མ་ཟད་པ་ཁོ་ན་ཡིན་པ་སོགས་ཐུན་མཚམས་ཐམས་ཅད་ལ་སྦྱར་ ནས། ཧ་ཅང་འགྱོད་པར་མི་བྱ་བ་དང་། ཉན་ཐོས་ཀྱི་ཐེག་པ་ལ་ལྟུང་བ་ཡང་ཡང་བྱུང་ན། ཚུལ་ ཁྲིམས་ཡོངས་སུ་ཟད་པར་འགྱུར་བ་ཡིན་ལ། ཁམས་གསུམ་གྱི་ཉོན་མོངས་འཕྲལ་དུ་སྤངས་ ནས། རང་དོན་མྱང་འདས་མྱུར་དུ་ཐོབ་པར་བྱེད་དགོས་པའི་ཕྱིར་བསླབ་པ་བཅོས་སུ་མེད་ པའོ། །ཡང་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ནི་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་སེམས་མ་སྤངས་ན། བསྐལ་པ་མཐའ་ ཡས་པར་འདོད་པའི་ཡོན་ཏན་ལྔས་བརྩེ་བར་བྱེད་ཀྱང་། ཚུལ་ཁྲིམས་རྣམ་པར་དག་པ་ཁོ་ན་ ཉིད་དེ། རྨི་ལམ་ན་ཡང་ཉོན་མོངས་པས་རིག་པར་མི་འགྱུར་བའི་ཕྱིར། བསླབ་པ་རིང་དུ་རྗེས་ 17-693 སུ་ཞུགས་པ་ཞེས་བྱ་ལ། ཉན་ཐོས་རྣམས་འབྲས་བུ་ཆུང་ངུ་དེ་འཕྲལ་དུ་ཐོབ་པའི་ཕྱིར། ལམ་ ཆུང་ངུ་ལ་བརྩོན་འགྲུས་མྱུར་དུ་འཇུག་དགོས་པས་བསླབ་པ་མཐར་ཆགས་པ་སྟེ་མ་འདྲེས་ པར་དགོས་པ་ཡིན་ནོ། །དེ་ཡང་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་ནི་{ཚེགས་[ཚོགས་]ཆེན་པོས་སྒྲུབ་ དགོས་པ་ཡིན་པས། སྡུག་བསྔལ་ལ་སྐྱོ་བ་དང་ཆགས་བྲལ་ལ་གཅིག་ཏུ་ཕྱོགས་པ་ཙམ་གྱིས་ འགྲུབ་པར་མི་འགྱུར་བ་སོགས་གསུངས་སོ། །དེ་ནས་ཉེ་བ་འཁོར་གྱིས་ཉེས་པ་ལྕི་ཡང་ཞུས་ པ་ལ། ཐེག་ཆེན་ཁོ་ནའི་དབང་དུ་བྱས་ནས། འདོད་ཆགས་དང་མཚུངས་ལྡན་གྱི་ཉེས་པ་དུས་ མཐའ་ཡས་པར་བྱུང་བ་ལས་ཀྱང་ཞེ་སྡང་དང་མཚུངས་ལྡན་གྱི་ཉེས་པ་ལན་གཅིག་བྱུང་བ་ ཡང་ལྕི་སྟེ། ཞེ་སྡང་ནི་སེམས་ཅན་གཏོང་བ་ཡིན། འདོད་ཆགས་ནི་སེམས་ཅན་དུད་པ་ཡིན་ པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་བཞིན་དུ་འབྲལ་བ་བུལ་པ་སྟེ་འབྲལ་དཀའ་ཡང་། ཁ་ན་མ་ཐོ་བ་དང་བཅས་ པ་ཆུང་བ་དེ་ནི། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ལ་ཉོན་མོངས་པར་མི་ཆེ་ལ། འབྲལ་བ་མྱུར་ཡང་ཁ་ ན་མ་ཐོ་བ་དང་བཅས་པ་ཆེ་བ་དེ་ནི་དེ་ལས་ལྡོག་པ་ཡིན་པར་གསུངས་ནས། བྱང་སེམས་ ཐབས་མི་མཁས་པ་དེ་འདོད་ཆགས་ལ་འཇིགས་ཤིང་ཞེ་སྡང་ལ་མི་འཇིགས་ལ། ཐབས་ མཁས་པ་ནི་དེ་ལས་ལྡོག་པའོ། །དེ་ནས་འཕགས་པ་འཇམ་དཔལ་འཁོར་དེར་འདུས་ནས། དུལ་བའི་ཆོས་ལ་འདུལ་བ་ཅི་ཞིག་མཆི་ཞེས་ཞུས་པ་ལ། ཆོས་ཐམས་ཅད་ཤིན་ཏུ་དུལ་བ་ ཡིན་ཡང་དེ་ལྟར་མི་ཤེས་པ་ལ་འདུལ་བ་ཡང་ཡང་བསྟན་ཞེས་གསུངས་ཏེ། ཉོན་མོངས་རང་ བཞིན་གྱིས་མེད་ཀྱང་དེ་ལྟར་མ་ཤེས་པ་ལ། འདུལ་བ་བསྟན་ཞེས་པའི་དོན་ནོ།

我來直譯這段文字： 諸菩薩之學處是可以改正的。若於晨時生過失，午時若住于不離一切智心，則戒蘊唯是無盡等，如是配於一切時分間，不應過分追悔。若於聲聞乘屢生墮罪，則戒律將全然窮盡，因須速斷三界煩惱而速得自利涅槃故，學處不可改正。 複次，菩薩若未舍菩提心，則于無邊劫以五種欲德生愛，然唯是清凈戒律，以于夢中亦不為煩惱所染故，名為長時隨入學處。諸聲聞為速得彼小果故，須速入小道精進，故學處須次第而不相雜。 又圓滿菩提須以大艱難成辦，故唯以厭苦及一向趣離欲不能成就等。 其後近取請問過失輕重，唯就大乘而言，于無邊時生貪慾相應過失，亦輕於一次生嗔恚相應過失。以嗔恚為捨棄眾生，貪慾為繫縛眾生故。如是雖難離而具小過罪者，于菩薩非大煩惱，速離而具大過罪者則與此相反。說已，不善巧方便菩薩怖畏貪慾而不怖畏嗔恚，善巧方便則與此相反。 其後聖文殊聚于彼眾中，請問調伏法中何為調伏，答言一切法雖極調伏，然于不知如是者再三宣說調伏。此乃謂煩惱雖無自性，然于不知如是者說調伏之義。

།དེ་ནས་ཉེ་ བའི་འཁོར་གྱིས་བཅོམ་ལྡན་འདས་བརྒྱུད་ནས་འཇམ་དཔལ་ཆོས་སྟོན་པར་བསྐུལ། འཇམ་ དཔལ་གྱིས་ཀྱང་སེམས་རང་བཞིན་གྱིས་དུལ་བ་དང་། བདག་མི་དམིགས་པ་དང་། བླང་དོར་ མེད་པ་དང་། ནམ་མཁའི་མཐའ་ལ་གནས་པ་དང་། དུས་གསུམ་མི་དམིགས་པ་ལ་སོགས་པ་ སྟོང་པ་ཉིད་ཀྱི་དོན་བཤད་ནས། ཆོས་ཉིད་འདི་ལ་མི་མོས་ན་བསླབ་པ་ལས་རིང་དུ་གྱུར་ཞེས་ 17-694 བཤད་དོ། །དེ་ནས་ཉེ་བ་འཁོར་གྱིས་འཇམ་དཔལ་ནི་ཆོས་གང་སྟོན་ཡང་བསམ་གྱིས་མི་ ཁྱབ་པ་ལས་བརྩམས་ཏེ་སྟོན་ཏོ། །ཞེས་ཞུས་པ་ལ། སྟོན་པས་བསམ་མི་ཁྱབ་ལ་མ་བརྟེན་ན་ རྣམ་པར་གྲོལ་བ་མེད་པས། འཇམ་དཔལ་ཡང་རྟོག་པ་ཐམས་ཅད་སྤངས་པ་དང་། ལྷག་པའི་ ང་རྒྱལ་སྤངས་པའི་ཕྱིར་ཆོས་སྟོན་ཏོ། །དེ་བཞིན་དུ་འདོད་ཆགས་ལ་སོགས་པ་བདེན་པར་ ཞེན་པས་སྤོང་སེམས་དང་། རྣམ་པར་བྱང་བའི་ཆོས་ལ་བདེན་པར་ཞེན་ནས་ཐོབ་འདོད་དང་། ཟབ་མི་ཟབ་བམ། ཐེག་པ་གསུམ་མམ། ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པ་དང་རྣམ་པར་བྱང་བ་ལ་ བདེན་ཞེན་གྱིས་དབྱེ་འབྱེད་དང་། ཐ་ན་བསམ་པར་བྱ་བ་ཅི་ཡང་མེད་དོ། །ཞེས་སེམས་ཀྱང་། དེ་ཐམས་ཅད་ལྷག་པའི་ང་རྒྱལ་སྤྱོད་པ་ཡིན་ཅིང་། བསམ་གྱིས་མི་ཁྱབ་པ་ཉིད་ལ་མངོན་པར་ མ་ཞེན་ན་ལྷག་པའི་ང་རྒྱལ་མེད་དོ་ཞེས་གསུངས། དེ་ནས་སྟོན་པས་ཆེད་དུ་བརྗོད་པའི་ཚུལ་ གྱིས་ཚིགས་བཅད་རྒྱས་པར་གསུངས་ཏེ། བསམ་གྱིས་མི་ཁྱབ་པའི་གནས་དང་། དེ་ཉིད་ལ་ མངོན་པར་ཞེན་པ་མེད་པའི་ཚུལ་དེ་ཉིད། གཞི་ལམ་འབྲས་གསུམ་གྱི་ཆོས་ཐམས་ཅད་ལ་ སྦྱར་ནས། གདམས་པ་དང་བཅས་ཏེ་ཟབ་རྒྱས་སུ་གསུངས་སོ།

我來直譯這段文字： 其後近取敦請世尊轉請文殊說法。文殊亦說心性本調伏、不緣我、無取捨、住于虛空邊際、不緣三時等空性之義，說若於此法性不信解則遠離學處。 其後近取稟白：文殊說任何法皆從不可思議而說。世尊答言：若不依不可思議則無解脫，故文殊為斷一切分別、斷増上慢故說法。如是于貪慾等執為實有而生斷心，于清凈諸法執為實有而生得欲，深與不深或，三乘或，染污與清凈執實而分別，乃至思維無所思維，彼等一切皆是増上慢行。若於不可思議本身無執著則無増上慢。 其後世尊以自說方式廣說偈頌，以不可思議處及於彼無執著之理，配于基道果三一切法中，並以教誡而廣深宣說。

།སྐབས་འདིར། ཤེས་རབ་ ཆོས་རྣམས་ཤེས་པར་གྱིས་ཤིག་ཅེས། །ཤེས་རབ་ལྷག་མཐོང་བློ་གྲོས་བློ་བརྟན་ཡང་། །རང་ བཞིན་རང་བཞིན་མེད་པ་ནམ་དུ་ཡང་། །ཤེས་པར་མི་ནུས་དེ་ཡང་ངེས་པར་བསྟན། །ཞེས་ རང་བཞིན་ཡོད་མེད་ཀྱི་དབྱེ་བ་དང་། སེམས་དམྱལ་འཇིགས་པ་ང་ཡིས་བསྟན་བྱས་ཏེ། ། སེམས་ཅན་སྟོང་ཕྲག་དུ་མ་སྐྱོ་བས་ཀྱང་། །གང་དག་ཤི་འཕོས་ངན་སོང་དྲག་འགྲོ་བའི། ། འགྲོ་བ་དེ་དག་ནམ་ཡང་ཡོད་མ་ཡིན། །ཞེས་པས་གང་ཟག་གི་བདག་མེད་པ་གཙོ་བོར་ བསྟན་ཅིང་། གང་དག་རལ་གྲི་མདའ་ཆེན་མཚོན་འཛིན་པའི། །གནོད་པ་བྱེད་པ་ཡོད་པ་མ་ ཡིན་ཏེ། །རྟོག་པའི་དབང་གིས་ངན་སོང་དེ་དག་ན། །ལུས་ལ་བབས་མཐོང་དེ་ན་མཚོན་ཆ་ མེད། །ཅེས་ཕྱི་རོལ་ཀྱི་དོན་མེད་ཅིང་སེམས་སུ་བསྟན་པ་དང་། སྣ་ཚོགས་ཡིད་དགའ་མེ་ཏོག་ 17-695 ཁ་ཕྱེ་ཞིང་། གསེར་གྱི་ཁང་མཆོག་འབར་བ་ཡིད་འོང་པ། །འདི་ན་དེ་ལའང་བྱེད་པ་འགའ་ མེད་དེ། །དེ་དག་རྟོག་པའི་དབང་གིས་བཞག་པ་ཡིན། །ཞེས་བྱེད་པོ་གཞན་མེད་ཀྱི་རྟོག་པ་ ཉིད་ཡིན་པས། སྣང་བ་དེ་ཡང་སེམས་ལས་གཞན་མིན་ནོ་ཞེས་པའི་དོན་དང་། རྟོག་པའི་ དབང་གིས་འཇིག་རྟེན་རྣམས་བཏགས་ཏེ། །འདུ་ཤེས་འཛིན་པས་བྱིས་པ་རྣམ་པར་ཕྱེ། ། འཛིན་དང་འཛིན་མེད་དེ་ཡང་བྱུང་མིན་ཏེ། །ཡོངས་སུ་རྟོགས་པ་རྒྱུ་མ་སྨིག་རྒྱུ་བཞིན། །ཞེས་ གཟུང་འཛིན་གཉིས་ཀ་མེད་པར་བསྟན་ཏོ། །ཀུན་གཞིར་མ་གྱུར་མྱ་ངན་འདས་པ་ཐོབ། ། མཁའ་འདྲ་ཆོས་རྣམས་འདི་དག་ཤེས་གྱུར་ན། །ཞིང་བརྒྱ་རྣམས་སུ་ཐོགས་མེད་འགྲོ་འགྱུར་ ཞིང་། །ཞེས་སོགས་ཀུན་གཞི་རྣམ་ཤེས་སྤངས་ན་མཐར་ཐུག་ཡིན་པ་དང་། བསམ་གྱིས་མི་ ཁྱབ་པ་རྟོག་པའི་ཡོན་ཏན་ཡང་གསུངས་སོ། །དེ་ནས་ཆོས་ཀྱི་རྣམ་གྲངས་འདི་གསུངས་པས། དགེ་སློང་ལྷག་པའི་ང་རྒྱལ་ཅན་ཉིས་བརྒྱ་དགྲ་བཅོམ་པ་ཐོབ་པ་དང་། སེམས་དཔའ་དྲུག་ཁྲི་ མི་སྐྱེ་བའི་ཆོས་ལ་བཟོད་པ་ཐོབ་བོ། །དེ་རྗེས་སུ་མདོ་འདིའི་མཚན་གྱི་རྣམ་གྲངས་བཤད་པ་ དང་། འཁོར་རྣམས་དགའ་ཞིང་ཡི་རང་བའི་བར་དུ་ཡང་ཡོད་དོ། །དེ་ལྟར་རྒྱུན་བཤགས་འདི་ ཉིད་གང་ལས་འབྱུང་བའི་མདོའི་བཞུགས་ཚུལ་བཀོད་པས། ཐེག་པ་ཆེ་ཆུང་གི་ཉེས་ལྟུང་གི་ ཁྱད་པར་དང་། ཐེག་ཆེན་ཉིད་ཀྱི་ལྟུང་པ་ལྕི་ཡང་དང་། མཐར་ཐུག་རྫོགས་པར་འགྱུར་མི་ འགྱུར་གྱི་ཁྱད་པར་སོགས་རྨད་དུ་བྱུང་བའི་ཆོས་ལ་ངེས་པ་རྙེད་པར་འགྱུར་རོ། ། ༄། །རྒྱུན་བཤགས་ཀྱི་གཞུང་དངོས། ད་ནི་རྒྱུན་བཤགས་ཀྱི་གཞུང་དངོས་ལ་འཇུག་པར་བྱ་སྟེ། གཞུང་འདི་ཕུང་པོ་གསུམ་ དང་། སྟོབས་བཞི་དང་། བླ་ན་མེད་པའི་མཆོད་པ་རྣམ་པ་བདུན་པོ་དག་གིས་བསྡུས་པ་ཡིན་ ནོ། །ཞེས་འཆད་དོ།

我來直譯這段文字： 於此處："智慧諸法當知曉，智慧勝觀慧智堅，自性無性任何時，不能了知此亦定示。"以此顯示有無自性之差別， "我已顯示心地獄怖畏已，眾多千數有情雖厭離，凡是死墮惡趣猛前行，彼等眾生皆無有。"以此主要顯示人無我， "凡持劍大箭兵刃者，作害亦是無有故，由分別力彼等惡趣中，見擊身體彼處無兵器。"以此顯示無外境唯心， "種種悅意花開放，黃金勝殿熾悅意，於此彼亦無作者，彼等由分別力安立。"以此顯示無他作者唯是分別，故顯現亦不異於心之義， "由分別力諸世間假立，持取想故分凡夫，能取所取彼亦非生，遍了因如陽焰然。"以此顯示能取所取二者皆無。 "未成阿賴耶得涅槃，若知此等如空法，于百剎土無礙行。"等顯示斷阿賴耶識是究竟，並說不可思議分別功德。 其後說此法門時，具增上慢比丘二百獲證阿羅漢，菩薩六萬獲無生法忍。其後說此經名數，乃至眷屬歡喜隨喜。如是陳述此日常懺悔所出經典之安住方式，于大小乘過失差別、大乘本身輕重墮罪、究竟是否圓滿等差別等稀有法中獲得決定。 日常懺悔正文 今當趣入日常懺悔正文，此文為三蘊、四力、七種無上供養所攝。如是解說。

། ༈ ཕུང་པོ་གསུམ། དང་པོ་ལ་འགའ་ཞིག་བཤགས་པ་ཡི་རང་བསྔོ་བའི་ཕུང་པོ་གསུམ་དུ་འཆད་ལ། འདི་ ཉིད་ཀྱི་འགྲེལ་པ་གཅིག་ན། བཤགས་པ་དང་། དགེ་བ་དང་། གསོལ་འདེབས་ཀྱི་ཕུང་པོ་ 17-696 ཞེས་འཆད་དོ། །འོན་ཀྱང་ཕྱག་འཚལ་བ་དང་། བཤགས་པ་དང་། ཡོངས་སུ་བསྔོ་བའི་ཕུང་ པོ་གསུམ་ལ་ངོས་འཛིན་པ་ཉིད། གཞུང་གི་ཚིག་དོན་དུམ་བུར་འབྱེད་པའི་དབང་དུ་བྱས་ན་ ལེགས་པར་མཐོང་སྟེ། དེ་ལྟར་ན་རི་དབང་གི་རྒྱལ་པོ་ལ་ཕྱག་འཚལ་ལོ་ཡན་ཆད་ཕྱག་འཚལ་ བའི་ཕུང་པོ་དང་། དགོངས་སུ་གསོལ་ནས་སླན་ཆད་ཀྱང་སྡོམ་པར་བགྱི་ལགས་སོ་ཡན་ཆད་ སྡིག་པ་བཤགས་པའི་ཕུང་པོ་དང་། སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་དེ་དག་ཐམས་ཅད་བདག་ ལ་དགོངས་སུ་གསོལ་ཞེས་པ་མན་ཆད་ཡོངས་སུ་བསྔོ་བའི་ཕུང་པོ་ཡིན་ནོ། །འདི་ལ་དགོངས་ གསོལ་གཉིས་ཀྱང་དོན་ཚན་ཕྱི་མའི་སོ་སོའི་འོག་རྩོམ་བྱེད་དུ་གསལ་བ་དང་། གཞུང་ཚིག་སྡེ་ ཚན་གསུམ་པོ་མང་ཉུང་ཆེས་མི་སྙོམས་པ་མེད་པ་སོགས་ཀྱི་ལུགས་འདི་ལེགས་པར་མཐོང་ སྟེ། ཐོག་མའི་སྐྱབས་འགྲོ་ནི་ཡོན་ཏན་དྲན་པའི་ཕྱིར་བྱུང་བ་ཡིན་པས། ཕྱག་འཚལ་བའི་སྡེ་ ཚན་ཡིན་ལ། བཤགས་པ་འོག་མ་མན་ཆད་རྣམ་གྲངས་གཞན་གྱི་སྒོ་ནས་བསྟན་པའོ། ། ༈ སྟོབས་བཞི། གཉིས་པ་སྟོབས་བཞིའི་བསྡུ་ཚུལ་འཆད་ཚུལ་ལ། འཆད་ཚུལ་མི་འདྲ་བ་མང་དུ་སྣང་ ཡང་། བསྡུས་པའི་དོན་འདི་ལྟར་བྱ་སྟེ། བཤགས་པ་དངོས་དང་། བཤགས་པའི་ཡན་ལག་ སྟོབས་བཞི་བཤད་པའོ། །དང་པོ་ནི། སྡིག་པ་མི་དགེ་བའི་ལས་ཞེས་པ་ནས། འཇུག་པ་ལ་ རྗེས་སུ་ཡི་རང་བའམ་ཞེས་པའི་བར་དང་། དེ་དག་གི་སྤྱན་སྔར་སོགས་དང་། སྡིག་པ་ཐམས་ ཅད་ནི་སོ་སོར་བཤགས་སོ་ཞེས་པའོ། ། གཉིས་པ་ལ་རྟེན་གྱི་སྟོབས། གཉེན་པོ་ཀུན་ཏུ་སྤྱོད་པའི་སྟོབས། སླར་ལྡོག་པའི་སྟོབས། སུན་འབྱིན་པའི་སྟོབས་རྣམས་ལས། རྟེན་གྱི་སྟོབས་ལ་རྟེན་ཡུལ་གྱི་སྟོབས་ནི། ཕྱག་འཚལ་ གྱི་ཡུལ་དུ་གྱུར་པའི་སངས་རྒྱས་རྣམས་ལ། སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཡེ་ཤེས་སུ་གྱུར་པ་ སོགས་སོ། །རང་རྒྱུད་ལ་དགོས་པའི་རྟེན་གྱི་སྟོབས་ནི། ཐོག་མཐའི་སྐྱབས་འགྲོ་གཉིས་ཡིན་ ལ། བསྔོ་བའི་ཁོང་གི་སེམས་བསྐྱེད་ཀྱང་དེར་བསྡུའོ། །གཉེན་པོ་ཀུན་ཏུ་སྤྱོད་པའི་སྟོབས་ 17-697 ནི། ཕྱག་འཚལ་དང་། ཡི་རང་དང་། གསོལ་འདེབས་དང་། ཡོངས་སུ་བསྔོ་བ་སྔ་ཕྱི་གཉིས་ སོ། །སུན་འབྱིན་པའི་སྟོབས་ནི། ལས་ཀྱི་སྒྲིབ་པ་གང་གིས་སོགས། སླར་ལྡོག་པའི་སྟོབས་ནི། སླན་ཆད་ཀྱང་གཅོད་ཅིང་སྡོམ་པར་བགྱིད་ལགས་སོ། །ཞེས་པའོ།

我來直譯這段藏文： 三蘊 首先，有人解釋為懺悔、隨喜、迴向三蘊，而此一註釋中，解釋為懺悔蘊、善業蘊、祈請蘊。然而，若依文句義理分段而言，判定為禮敬蘊、懺悔蘊、迴向蘊三者更為妥善。如是，則從"頂禮妙高王"之前為禮敬蘊，從"祈請垂念"至"今後亦當護戒"之前為懺悔蘊，從"諸佛世尊祈垂念於我"以下為迴向蘊。於此，兩處"祈請垂念"亦明顯作為后兩部分各自的開端，且三大段落篇幅不會過於不均等等，故此說法較為妥善。初時皈依是為憶念功德而出現，故屬禮敬部分，下面的懺悔則從其他方面顯示。 四力 第二，解說四力攝義方式，雖有多種不同解說方式，然總義如是：懺悔正行與懺悔支分四力解說。第一，從"罪業不善之業"至"或隨喜趣入"之間，以及"于彼等面前"等和"一切罪業各各懺悔"。 第二包含依止力、對治現行力、返回力、厭患力。其中，依止力之所依對境力為禮敬對境諸佛："諸佛世尊成為智慧"等。自相續所需之依止力為始終兩次皈依，迴向中之發心亦攝於此。對治現行力為禮敬、隨喜、祈請及前後兩次迴向。厭患力為"以何業障"等。返回力為"今後亦當斷除守護"。

། གསུམ་པ་ནི། དངོས་སུ་མ་ཚང་ཡང་བཤད་ཡམ་ཙམ་མམ། དོན་གྱི་སྟོབས་སྦྱར་ན་ འགལ་བ་མེད་པས་དེ་ལྟར་སྦྱར་ན། རི་དབང་གི་རྒྱལ་པོ་ལ་ཕྱག་འཚལ་ལོ་ཞེས་པ་ཡན་ཆད་ ཕྱག་འཚལ་བའི་ཡན་ལག་དང་། དེ་རྗེས་ནས་བསྡོམ་པར་བགྱིད་ལགས་སོ་ཞེས་པ་ཡན་ཆད་ སྡིག་པ་བཤགས་པའི་ཡན་ལག་དང་། བདག་གིས་ཀྱང་ཡོངས་སུ་བསྔོ་བར་བགྱིའོ་ཞེས་པ་ ཡན་ཆད་བསྔོ་བའི་ཡན་ལག་དང་བསོད་ནམས་ཐམས་ཅད་ལ་རྗེས་སུ་ཡི་རང་ངོ་ཞེས་པ་ཡན་ ཆད་ཡི་རང་བའི་ཡན་ལག་ཡིན་ལ། སངས་རྒྱས་ཐམས་ཅད་ལ་གསོལ་བ་འདེབས་སོ་ཞེས་ པས་ཆོས་ཀྱི་འཁོར་ལོ་བསྐོར་བར་གསོལ་བ་འདེབས་པ་དང་། མྱ་ངན་ལས་མི་འདའ་བར་ གསོལ་བ་འདེབས་པ་གཉིས་བསྟན་ཅིང་། ཐོག་མཐའི་སྐྱབས་འགྲོ་དང་། བསྔོ་བའི་ཁོང་གི་ སེམས་བསྐྱེད་ཀྱང་བསྣན་ནས་ཕྱག་འཚལ་བཤགས་པ་ཡི་རང་གསོལ་འདེབས། སྐྱབས་ འགྲོ་སེམས་བསྐྱེད་བསྔོ་བ་སྟེ། ཡན་ལག་བདུན་གྱི་བགྲོད་ཚུལ་འདི་བཞིན་དུ་བྱས་ན་རུང་ ཙམ་མོ། །འོན་ཀྱང་ཚིག་དོན་དང་འབྲེལ་བའི་དོན་བསྡུ་ལ་སྦྱོར་ན་ཡན་ལག་བདུན་དུ་བགྲོང་ བ་མི་ལེགས་ཏེ། སེམས་བསྐྱེད་བསྔོ་བ་ལས་གཞན་དུ་མ་དམིགས་པ་དང་། གོ་རིམ་ཡང་ འཆོལ་བར་གནས་པས་སོ། ། བསྔོ་བའི་ཁོང་གི་སེམས་བསྐྱེད་སོགས་རྟེན་དང་དཀར་པོ་ས་བོན་གྱི་སྟོབས་ལ་མཚུངས་ སོ་སྙམ་ན་མ་ཡིན་ཏེ། ཆ་ཚང་བར་བྱ་བའི་ཕྱིར་འཕྲོས་དོན་དུ་དེ་ལྟར་བཤད་ཀྱི། རྟེན་སྐྱབས་ འགྲོ་དང་། དཀར་པོ་ས་བོན་ཡི་རང་སོགས་རྐང་ཐུབ་ཀྱི་གཞུང་ཡོད་པའི་ཕྱིར་རོ། །སྤྱིར་མདོ་ ལུགས་ཀྱི་ཡན་ལག་བདུན་པ་ཕལ་ཆེར་ལ་མཆོད་པ་ཡོད་ཅིང་། གསོལ་འདེབས་གཉིས་སོ་ 17-698 སོར་བགྲོང་བ་དང་། སྐྱབས་འགྲོ་སེམས་བསྐྱེད་མི་བགྲོང་བ་མང་བར་སྣང་བས། འདིར་ ཡན་ལག་བདུན་པ་ཚང་བར་རྩི་བ་ངེས་པར་དགོས་པ་མིན་ལ། ཁ་ཅིག་སྐྱབས་འགྲོས་མཆོད་ པ་དོན་གྱི་འཕངས་པས་དེ་བགྲོང་བར་འདོད་པ་ནི། དངོས་བསྟན་བོར་ནས་ཤུགས་བསྟན་ འཚོལ་བ་ཕོངས་པའི་རྒྱུ་ཉིད་དོ། ། ༄། །བླ་ན་མེད་པའི་མཆོད་པ་རྣམ་པ་བདུན་པོ་དག་གིས་བསྡུས་པ། ད་ནི་ཚིག་དོན་ཅུང་ཟད་བརྗོད་པར་བྱ་སྟེ། དེ་ཡང་གཞུང་འདིའི་དོན་ལ་དབྱེ་ན། ཕུང་པོ་ གསུམ་རྒྱས་པར་བསྟན་པ་དང་། རྒྱུན་བཤགས་མདོར་བསྡུས་པས་བཤད་པའོ།

我來直譯這段藏文： 第三，雖然未直接完備，但簡單解說或配合意義之力則無矛盾，如是配合則：從"頂禮妙高王"之前為禮敬支分，從其後至"當行護持"之前為懺悔罪業支分，至"我亦當普皆迴向"之前為迴向支分，至"於一切福德隨喜"之前為隨喜支分，以"于諸佛祈請"表明祈請轉法輪與祈請不入涅槃二者，復加上始終皈依及迴向中之發心，則為禮敬、懺悔、隨喜、祈請、皈依、發心、迴向，若如是作為七支道次第亦可。然而，若配合文句義理攝義，則不宜數為七支，因發心未見於迴向之外，且次第亦處於混雜故。 若想：迴向中之發心等與依止及白業種子力相同，則非也。為求完備而作支分義如是解說，因依止皈依及白業種子隨喜等有獨立之正文故。一般經部七支大多有供養，且分別數列二種祈請，而多見不數皈依發心，故此處不必定要計算完整七支。有些人認為皈依已含攝供養之義故應數入，此乃捨棄顯說而尋求隱說，實為貧乏之因。 無上供養七支所攝 今當略述文義，若分此文義，則為廣說三蘊及略說常行懺悔。

། ༈ ཕུང་པོ་གསུམ་རྒྱས་པར་བསྟན་པ། དང་པོ་ལ། ཕྱག་འཚལ་བའི་ཕུང་པོ། སྡིག་པ་བཤགས་པའི་ཕུང་པོ། ཡོངས་སུ་བསྔོ་བའི་ ཕུང་པོ་བཤད་པ་གསུམ་ལས། ༈ ཕྱག་འཚལ་བའི་ཕུང་པོ། དང་པོ་ལ་བྱེད་པ་པོ་རང་གི་དོན། དམིགས་པ་ཡུལ་གྱི་དོན། བྱེད་པ་ཕྱག་འཚལ་བ་དངོས་ཏེ་གསུམ་ལས། དང་པོ་ནི། བདག་མིང་འདི་ཞེས་བགྱི་བ་ཞེས་པ་ལ་བྱང་ཆུབ་ཏུ་སེམས་བསྐྱེད་པ་སྐྱེས་ བུ་བདག་ཉིད་ཀྱི་མིང་བརྗོད་པར་བྱ་སྟེ། གང་རང་གི་མིང་གསལ་བར་མི་བརྗོད་པ་དེ་ལ་ནི། ཉེས་པ་སྦེད་པའི་བསམ་པ་ཡོད་སྲིད་པས་དེ་དགག་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར་བྱའོ། ། གཉིས་པ་ནི། དཀོན་མཆོག་གསུམ་གྱི་ཡོན་ཏན་རྟོགས་པས་དེ་གསུམ་སྐྱབས་ཀྱི་ཡུལ་ དུ་ཤེས་ཤིང་དེ་ཉིད་དྲན་པས་གསལ་འདེབས་པ་ཡིན་ཏེ། སངས་རྒྱས་ལ་སྐྱབས་སུ་མཆིའོ་ སོགས་ལ། ཆོས་སྤྱོད་འདི་ནི་ལས་དང་པོ་པ་དང་མོས་སྤྱོད་མན་ཆད་ཀྱི་བྱང་ཆུབ་སེམས་ དཔའ་བསྒྲུབ་པའི་དབང་དུ་བྱས་ནས། གནས་སྐབས་དང་མཐར་ཐུག་གི་སྐྱབས་ཡུལ་སོ་ སོར་དབྱེ་བ་མི་བྱེད་དེ། སངས་རྒྱས་ནི་སྐུ་གསུམ་གྱིས་བསྡུས་པ་དངོས་དང་བཏགས་པ་བ་ ཐམས་ཅད་དོ། །ཆོས་ནི་དམ་པའི་ཆོས་ལུང་དང་རྟོགས་པས་བསྡུས་པ་སྟེ། རྟོགས་པ་དེ་ཡང་ ལམ་དང་འབྲས་བུའམ། འགོག་ལམ་གྱིས་བསྡུས་པ་ཐམས་ཅད་དོ། །དགེ་འདུན་ནི་ཕྱིར་མི་ ལྡོག་གི་ས་ཐོབ་པའི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་གཙོ་བོར་ཡིན་ལ། སྐབས་འདིར་ཉན་ 17-699 རང་འཕགས་པ་རྣམས་ཀྱང་ཞོར་བྱུང་དུ་ནི་ཡིན་ཏེ། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སོ་སྐྱེས་མ་ཐོབ་ པའི་སྤངས་པ་དང་རྟོགས་པའི་རིགས་ཉན་རང་འཕགས་པ་རྣམས་ཀྱིས་ཐོབ་པ་མང་དུ་ཡོད་ པའི་ཕྱིར། ཡོན་ཏན་དེ་དག་གི་ཕྱོགས་ནས་བླ་མར་གྱུར་པ་དང་། དེ་དག་སྒྲུབ་པའི་ཕྱིར་ཡང་ སྐྱབས་སུ་འགྲོ་བའོ། །སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཡོན་ཏན་ནི་མཁྱེན་པ་དང་། ཐུགས་རྗེ་དང་། ནུས་ མཐུ་བསམ་གྱིས་མི་ཁྱབ་པ་ལ་སོགས་པའོ། །ཆོས་ཀྱི་ཡོན་ཏན་ལ་འབྲས་བུའི་ཆོས་ནི་སྐྱོན་ ཐམས་ཅད་སྤངས་ཤིང་ཡོན་ཏན་རྫོགས་པ་དང་། ལམ་གྱིས་ནི་སྒྲིབ་གཉིས་སྤོངས་ཞིང་ཕུན་ སུམ་ཚོགས་པ་ཐོབ་པར་བྱེད་པ་དང་། དེ་དག་རྣམས་མ་རྟོགས་པ་རྟོགས་པར་བྱེད་པ་ལུང་གི་ ཆོས་ལ་རགས་ལས་པའོ། །དགེ་འདུན་གྱི་ཡོན་ཏན་ནི་ལམ་གྱི་ཆོས་དེ་དག་རྒྱུད་ལ་སྐྱེས་པས་ སྐྱོན་མང་པོ་སྤངས་ཤིང་ཡོན་ཏན་དུ་མ་དང་ལྡན་པ། སྙིང་རྗེ་ཆེན་པོས་སེམས་ཅན་སྒྲོལ་བ་ལ་ བརྩོན་པའོ། །དེའི་ཕྱིར་དཀོན་མཆོག་གསུམ་པོ་དེ་དག་སྐྱབས་སུ་འོས་ཤིང་ཕྱག་འཚལ་བར་ འོས་པའོ།

我來直譯這段藏文： 廣說三蘊 第一分為禮敬蘊、懺悔罪業蘊、普皆迴向蘊三種解說。 禮敬蘊 第一包括能作者自義、所緣境義、作禮敬事，共三者。 第一，于"我某某名"中，應說發菩提心士夫自身之名。因凡不明說自名者，或有隱藏過失之心，為遮止此故而作。 第二，由證悟三寶功德而知彼三為皈依境，並以憶念彼而作明觀。于"皈依佛"等中，此法行是就初業及勝解行以下菩薩修行而言，不分暫時與究竟皈依境。佛即三身所攝一切真實與假名。法即正法教證所攝，其證復為道果所攝或滅道所攝一切。僧伽主要是獲得不退轉地之諸菩薩，於此處聲聞緣覺聖者亦為附帶，因諸聲聞緣覺聖者已獲得凡夫菩薩未得之斷證種類甚多故。從彼等功德方面成為上師，為成就彼等故而皈依。佛之功德即不可思議之智慧、大悲及威力等。法之功德中，果法即斷除一切過失及圓滿功德，道即斷除二障及獲得圓滿，令不解彼等者得解則依止教法。僧伽功德即由生起彼等道法于相續中而斷除眾多過失及具足諸多功德，以大悲精進于解脫有情。是故彼三寶堪為皈依及堪為禮敬。

། གསུམ་པ་ནི། དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་དགྲ་བཅོམ་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་སངས་ རྒྱས་ཤཱཀྱ་ཐུབ་པ་ལ་ཕྱག་འཚལ་ལོ་ཞེས་པ་ལ་སོགས་པ་སྟེ། ཆོས་ཉིད་མ་ནོར་བར་གཟིགས་ པས་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ། བདུད་བཞི་བཅོམ་པའི་ཕྱིར་དགྲ་བཅོམ་པ། ཆོས་ཐམས་ཅད་ མ་རིག་པའི་སྣང་བ་སངས་ཤིང་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་སྣང་བ་རྒྱས་པའི་ཕྱིར་ཡང་དག་པ་རྫོགས་པའི་ སངས་རྒྱས་སོ། །ཤཱཀྱ་ནི་ནུས་པའི་བདག་ཉིད་དེ། མཐུ་དང་སྙིང་སྟོབས་ཕུན་སུམ་ཚོགས་ པ། ཐུབ་པ་ནི་དགྲ་ཐུབ་པ་སྟེ་སྒྲིབ་གཉིས་བག་ཆགས་དང་བཅས་པ་སྤངས་པའོ། །མདོའི་ དཔེ་ཉིད་ལ་དེ་ཙམ་སྣང་ལ། དེ་ལྟར་ཕལ་ཆེར་འདོན་པ་ལྟར་ན། བཅོམ་ལྡན་འདས་དང་ དཔལ་རྒྱལ་བ་ཞེས་པའི་ཚིག་ཀྱང་སྣོན་པས། སྐལ་བ་དྲུག་གི་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་དང་ལྡན་ པས་བཅོམ་ལྡན་འདས་དང་། རང་དང་གཞན་གྱི་དོན་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་གྲུབ་པས་དཔལ་ 17-700 དང་། མི་མཐུན་པའི་ཕྱོགས་ཐམས་ཅད་ལས་རྒྱལ་བས་རྒྱལ་བའོ། །དེ་བཞིན་དུ་སྦྱར་ཏེ། མི་ཕྱེད་པས་རྡོ་རྗེ། སྲ་བས་སྙིང་པོ། འགྲོ་བའི་སྡུག་བསྔལ་ཐམས་ཅད་འཇོམས་པས་རབ་ ཏུ་འཇོམས་པ་སྟེ་རྡོ་རྗེ་སྙིང་པོ་རབ་ཏུ་འཇོམས་པའོ། །མ་རིག་པ་སེལ་བའི་ཕྱིར་རིན་ཆེན་ འོད་འཕྲོའོ། །ཆོས་དབྱིངས་རྒྱ་མཚོའི་བདག་པོ་ཡིན་པའི་ཕྱིར། ཀླུ་དབང་གི་རྒྱལ་པོའོ། །མི་ མཐུན་པའི་ཕྱོགས་མཐའ་དག་འཇོམས་པའི་ཕྱིར་དཔའ་བོའི་སྡེའོ། །དེ་དང་འདྲ་བ་ལས་ཆོས་ ཀྱི་དགའ་བས་དགྱེས་པ་ལས་དཔའ་དགྱེས་སོ། །རིན་པོ་ཆེ་ལྟར་མི་འགྱུར་ཞིང་གཞན་གྱི་ ཉོན་མོངས་སྲེག་པས་རིན་ཆེན་མེའོ། །གདུལ་བྱའི་མ་རིག་པའི་མུན་པ་སེལ་བའི་ཕྱིར་རིན་ ཆེན་ཟླ་འོད་དོ། །གང་གི་དེས་ཆོས་བསྟན་པའི་རྐྱེན་གྱིས་ཆོས་མཐོང་བ་ཐམས་ཅད་བྱང་ཆུབ་ མཆོག་གི་དོན་ལ་ཐེ་ཚོམ་མེད་པར་སྦྱོར་བའི་ཕྱིར་མཐོང་བ་དོན་ཡོད་དོ། །ཐུགས་རྗེ་ཆེན་པོའི་ བསིལ་ཟེར་སྤྲོ་བའི་ཕྱིར་རིན་ཆེན་ཟླ་བའོ། །མཐོང་བ་དང་སྒོམ་པས་སྤངས་པར་བྱ་བའི་སྒྲིབ་ པའི་དྲི་མ་ཐམས་ཅད་སྤངས་པའི་ཕྱིར་དྲི་མ་མེད་པའོ། །སྒྲིབ་པ་ཐམས་ཅད་འཇོམས་པས་ དཔའ་བར་གྱུར་པའི་ཡེ་ཤེས་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ལ་སྦྱིན་པར་མཛད་པའི་ཕྱིར་དཔའ་ སྦྱིན་ནོ། །སྒྲིབ་པ་སྤངས་པས་གཙང་བའི་ཕྱིར་ཚངས་པའོ། །གདུལ་བྱ་མཐའ་ཡས་པ་སེམས་ བསྐྱེད་དུ་བཅུག་པའི་ཕྱིར་ན། སངས་རྒྱས་མང་པོ་བསྐྱེད་ཅིང་སྤྲུལ་པར་སོང་བས་བྱེད་པ་པོ་ མ་ཚངས་པ་དང་འདྲ་སྟེ། དེས་བྱེད་པ་སྟེ་བསྐྱེད་པས་ན་བསྐྱེད་བྱའི་མིང་སྐྱེད་པ་པོར་བཏགས་ པ་ཚངས་པས་བྱིན་ནོ། །སེམས་ཅན་རྣམས་ཀྱི་འདོད་ཆགས་ཁོང་ཁྲོ་ང་རྒྱལ་མ་རིག་པ་ལྟ་བ་ ངན་པ་དང་ཐེ་ཚོམ་གྱི་མེ་འཇིལ་ཞིང་དྲི་མ་འཁྲུད་པར་མཛད་པའི་ཕྱིར་ཆུ་ལྷའོ། །དེ་དང་འདྲ་ བ་ལས་ལྷའི་ཡང་ལྷར་གྱུར་པས་ན་ཆུ་ལྷའི་ལྷའོ།

我來直譯這段藏文： 第三，"禮敬如來、應供、正等正覺釋迦牟尼佛"等。由如實見法性故為如來，因降伏四魔故為應供，因斷除一切法之無明顯現及增長智慧顯現故為正等正覺佛。釋迦即具有力之本性，即具足威力與勇力，牟尼即能勝敵，謂斷除二障及習氣。 僅于經文字身顯現如此。若如大多數誦讀，則加入"薄伽梵"與"吉祥勝者"等詞，即由具足六種勝德故為薄伽梵，由成就自他圓滿利益故為吉祥，由勝一切違品故為勝者。 如是配釋：由不可壞故為金剛，由堅固故為心要，由摧毀一切眾生苦故為極摧，即金剛心要極摧。因除無明故為珍寶光明。因為法界海之主故為龍王之王。因摧毀一切違品故為勇士部。與彼相似而由法喜歡悅故為勇悅。如珍寶不變且燒除他人煩惱故為珍寶火。因遣除所化無明黑暗故為珍寶月光。由於彼所說法之緣而一切見法者皆無疑趨入最上菩提之義故為見義成就。因放大悲清涼光故為珍寶月。因斷除一切見斷修斷所斷障垢故為無垢。因以摧毀一切障礙而成勇猛之智慧賜予一切眾生故為勇施。因斷障清凈故為梵。因令無邊所化發菩提心故，由生起顯現眾多佛故，如作者梵天，由彼所作即生故，以所生名假立能生，故為梵授。因息滅並洗滌諸眾生之貪慾、嗔恚、我慢、無明、邪見及疑惑之火故為水天。與彼相似而成為天中之天故為水天之天。

།གཞན་དོན་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པའི་དཔལ་ དང་། རང་ཉིད་ཀྱི་དྲི་མ་ཐམས་ཅད་སྤངས་པས་བཟང་པོ་སྟེ་དཔལ་བཟང་ངོ་། །འཁོར་བའི་ གདུང་བ་སེལ་བར་མཛད་པས་ཕྱིར་ཙན་དན་དཔལ་ལོ། །སྐུའི་འོད་ཟེར་གྱིས་ཞིང་ཁམས་ 17-701 ཐམས་ཅད་འགེངས་པར་མཛད་པའི་ཕྱིར་གཟི་བརྗིད་མཐའ་ཡས་སོ། །རང་བཞིན་འོད་ གསལ་རྣམ་པར་དག་པའི་དཔལ་དང་ལྡན་པའི་ཕྱིར་འོད་དཔལ་ལོ། །སྡུག་བསྔལ་དང་ཀུན་ འབྱུང་གི་མྱ་ངན་མེད་པའི་ཕྱིར་མྱ་ངན་མེད་པའི་དཔལ་ལོ། །ནཱ་ར་ཡ་ན་ཞེས་སྲེད་མེད་ཀྱི་བུ་ སྟེ། དེ་ལ་སྲེད་མེད་ནི་གཞན་གྱི་རྒོལ་བའི་འགྲན་ཟླ་མེད་པ། བུ་ནི་རིགས་ཀྱི་དོན་ཏེ། ཟླ་ མེད་པའི་རིགས་ཀྱི་ཕྱིར་སྲེད་མེད་ཀྱི་བུའོ། །ཡང་ན་དེའི་སྐད་དོད་ནཱ་ར་ཡ་ན་མིའི་ཐེག་པ་སྟེ། རང་སྟོབས་ཀྱིས་མ་ནོར་པར་ལམ་ལ་འཇུག་པ་ཁྱོགས་ལ་སོགས་པ་མིའི་བཞོན་པ་དང་འདྲ་ བ་ཡིན་ནོ། །འགྲོ་བ་ཐམས་ཅད་ཀྱི་ཡིད་དུ་འོང་བ་མེ་ཏོག་དང་འདྲ་བར་ཆོས་སྟོན་པར་མཛད་ པ་ནི་མེ་ཏོག་དཔལ་ལོ། །གདུལ་བྱ་རྣམས་ཚངས་པའི་འཁོར་ལོ་སྟེ། ཆོས་ཀྱི་འཁོར་ལོ་ཡེ་ ཤེས་སྣང་བར་བྱེད་པའི་འོད་ཟེར་དང་། རྫུ་འཕྲུལ་གྱིས་རྣམ་པར་རོལ་པ་དང་། མངོན་ཤེས་ མཐའ་ཡས་པའི་ཕྱིར་ཚངས་པའི་འོད་ཟེར་རྣམ་པར་རོལ་པ་མངོན་པར་མཁྱེན་པའོ། །གཞན་ དེ་དང་འདྲ་བ་ལས་ཚངས་པ་ཞེས་པའི་གནས་སུ་ཉེས་པའི་སྐྱོན་གྱིས་མ་གོས་པས་པདྨ་ཞེས་ པ་སྟེ། པད་མའི་འོད་ཟེར་རྣམ་པར་རོལ་པ་མངོན་པར་མཁྱེན་པའོ། །འདིར་རྣམ་པར་རོལ་ པ་ནི་ཆོ་འཕྲུལ་རྣམ་པ་གསུམ་མོ་ཞེས་འཆད་པའང་ལེགས་པར་སྣང་ངོ་། །འཕགས་པའི་ནོར་ བདུན་གྱི་དཔལ་གྱིས་ཕྱུག་པར་མཛད་པས་ནོར་དཔལ་ལོ། །དྲན་པ་ཉེར་གཞག་བཞིའི་ཆོས་ ཀྱི་དཔལ་གྱིས་ཁྱད་པར་མཛད་པས་དྲན་པའི་དཔལ་ལོ། །བདེ་བར་གཤེགས་པའི་སྙིང་པོ་ མཚན་དང་དཔེ་བྱད་ཀྱི་དཔལ་དང་ལྡན་པའི་ཆོས་རྒྱ་ཆེར་སྒྲོག་པར་མཛད་པས་མཚན་དཔལ་ ཤིན་ཏུ་ཡོངས་བསྒྲགས་སོ། །དབང་པོ་ལྔ་དང་མངོན་ཤེས་དྲུག་གི་ཏོག་དང་ལྡན་པའི་ཆོས་ ཀྱི་རྒྱལ་མཚན་ལ་དབང་བསྒྱུར་བའི་ཕྱིར་དབང་པོ་ཏོག་གི་རྒྱལ་མཚན་གྱི་རྒྱལ་པོའོ། །འགྲོ་ བ་མཐའ་དག་གི་གནོད་པ་ལས་ཉོན་སྡུག་བསྔལ་གྱིས་བསྡུས་པ་ཐམས་ཅད་གནོན་ཅིང་ འཇོམས་པའི་ཕྱིར་ཤིན་ཏུ་རྣམ་པར་གནོན་པའི་དཔལ་ལོ། །བདུད་བཞིའི་གཡུལ་ལས་རྒྱལ་ 17-702 པའི་ཐབས་སྟོན་པའི་ཕྱིར་གཡུལ་ལས་ཤིན་ཏུ་རྣམ་པར་རྒྱལ་བའོ། །འཇིག་རྟེན་གྱི་གནོད་ པ་རྣམས་བཅོམ་ཞིང་ཆེས་ཆེར་གནོན་པའི་ཆོས་རྟོགས་སུ་འཇུག་པས་གཤེགས་པའི་ཕྱིར་ རྣམ་པར་གནོན་པས་གཤེགས་པའོ། །རྣམ་པར་དག་ཅིང་འོད་འཕྲོ་བའི་ཞིང་ཁམས་རྒྱ་ཆེན་ པོ་སྟོན་པའི་ཕྱིར་ཀུན་ནས་སྣང་བ་བཀོད་པའི་དཔལ་ལོ།

我來直譯這段藏文： 利他圓滿之吉祥與斷除自身一切垢染故為善，即吉祥善。因去除輪迴之熱惱故為栴檀吉祥。因以身光明遍滿一切剎土故為無邊威光。因具足自性光明清凈之吉祥故為光吉祥。因無苦與集之憂故為無憂吉祥。那羅延即無愛子，其中無愛謂無與他爭者抗衡，子謂種姓之義，因無與倫比之種姓故為無愛子。或者，其梵語那羅延為人乘，謂以自力無誤入道，如轎等人之乘具。 如花般為一切眾生所喜，宣說法要者為花吉祥。諸所化眾生為梵輪，以法輪智慧顯現之光明、神通遊戲及無邊神通故為梵光明遊戲神通。其他與彼相似而以蓮花代替梵字，因不為過失過患所染故為蓮花，即蓮花光明遊戲神通。此中游戲即三種神變，如是解釋亦顯為善。因令富有七聖財之吉祥故為財吉祥。因以四念住法之吉祥為殊勝故爲念吉祥。因廣宣具足如來藏相好吉祥之法故為相吉祥極名稱。因於具足五根六通頂髻之法幡自在故為根頂幡王。因鎮伏摧毀一切眾生害、煩惱、痛苦所攝之一切故為極降伏吉祥。因示現勝四魔戰之方便故為極勝戰。因摧毀世間諸害且入證極勝伏法而行故為降伏行。因示現清凈放光廣大剎土故為普光莊嚴吉祥。

།འགྲོ་བའི་བསམ་པ་རྫོགས་པར་ མཛད་པའི་ཕྱིར་ཕྲིན་ལས་རིན་པོ་ཆེ་དང་། ཡེ་ཤེས་ཀྱི་འདབ་མ་རྒྱས་པའི་པདྨས་བདུད་དང་ མུ་སྟེགས་ཟིལ་གྱིས་གནོན་པའི་ཕྱིར་རིན་ཆེན་པདྨས་རྣམ་པར་གནོན་པའོ། །རིན་ཆེན་པདྨ་ དེ་དང་འདྲ་བ་ལས་ཡེ་ཤེས་དང་མཛད་པ་དེ་ལ་རབ་ཏུ་བཞུགས་པ། གཟུང་འཛིན་འཁྲུལ་ པའི་ཆོས་གང་གིས་ཀྱང་བསྐྱོད་དུ་མེད་པས་རི་དབང་གི་རྒྱལ་པོ་ལྟ་བུ་སྟེ། རིན་པོ་ཆེའི་པདྨ་ ལ་རབ་ཏུ་བཞུགས་པ་རི་དབང་གི་རྒྱལ་པོའོ། །དེ་དག་ལ་ཐོག་མཐའ་གཉིས་ལ་ཆེ་བ་རྒྱས་ པར་སྦྱར་བ་ཐམས་ཅད་ལ་གོ་ཞིང་། ཉེར་བཞི་པ་དང་ཉེར་ལྔ་པ་གཉིས་ལ་ཆེ་བརྗོད་བསྡུས་ པ་མཛད་པ་ཡང་སྟོད་སྨད་རྣམས་སུ་གོ་བ་དང་། གཞན་རྣམས་ཆེ་བའི་ཚིག་མེད་པར་མཚན་ རྐྱང་བརྗོད་པ་བསྡུས་པ་སྟེ། གཞན་ལའང་གོ་བར་བྱ་བ་ཡིན་མོད། བསྡུས་པར་བརྗོད་པ་ ལ་ཡང་། ཐོག་མ་ལ་ནི་ཆེ་བའི་ཚིག་ངེས་པར་བརྗོད་དགོས་སོ། །སྐབས་འདིར་ཡང་ན་སློབ་ དཔོན་དཔའ་བོས་མཛད་པར་གྲགས་པའི་བསྟོད་པ་ལྟར་མཚན་དོན་བཤད་ཀྱང་རུང་སྟེ། དེ་ དང་དེ་ལ་མཚན་ནི་འཇིག་རྟེན་དུ་གྲགས་པ་ལྟར་ཡིན་གྱི། མཚན་གྱི་དོན་ནི་རྫོགས་པའི་ སངས་རྒྱས་གང་ཅི་ཡང་རུང་བ་ཐམས་ཅད་ཀྱི་ཡོན་ཏན་ནོ། ། ༈ བཤགས་པའི་ཕུང་པོ། གཉིས་པ་བཤགས་པའི་ཕུང་པོ་ནི། དེ་དག་ལ་སོགས་པ་ཕྱོགས་བཅུའི་འཇིག་རྟེན་གྱི་ ཁམས་ཞེས་པ་ནས། བསྡོམ་པར་བགྱིད་ལགས་སོ། །ཞེས་པའི་བར་དེ་བཤགས་པའི་ཡུལ་ ངོས་བཟུང་བ། བཤགས་བྱའི་ཉེས་པ་བསྟན་པ། ཇི་ལྟར་བཤགས་པའི་ཚུལ་གསུམ་མོ། ། དང་པོ་ནི། དགོངས་གསོལ་ཐོག་མ་སྟེ། སངས་རྒྱས་སུམ་ཅུ་རྩ་ལྔ་པོ་དེ་དག་ལ་སོགས་ 17-703 པ་ཞེས་སྦྱར་ཞིང་། ཇི་སྙེད་ཅེས་པ་མང་པོའི་ཚིག་གོ །འཚོ་ཞིང་གཞེས་པ་ནི་ད་ལྟར་བཞུགས་ པའི་སངས་རྒྱས་རྣམས་ཁོ་ན་སྟེ། འདས་པ་དང་མ་འོངས་པའི་སངས་རྒྱས་ནི། འཇིག་རྟེན་ ཕལ་པ་རྣམས་ཀྱི་བློ་ངོར་བཤགས་པའི་ཡུལ་དུ་མི་འདོད་པའི་ཕྱིར་མ་སྨོས་པའོ། །ངེས་པར་ ན་ཀུན་རྫོབ་རྣམ་པར་གཞག་པ་ལ་ཡང་། སྔོན་གྱི་སངས་རྒྱས་རྣམས་ད་ལྟར་མངོན་སུམ་དུ་ བཞུགས་པ་ཡིན་ལ། དོན་དམ་པར་ནི། དུས་གསུམ་གྱི་སངས་རྒྱས་སུ་གདགས་པ་ཐམས་ ཅད་ངོ་བོ་དབྱེ་བ་མེད་ཅིང་དུས་གསུམ་ལས་འདས་པའང་ཡིན་ནོ། ། གཉིས་པ་ནི། གླེགས་བམ་འགའ་ཞིག་ལས་སྐྱེ་བ་ཐོག་མའི་ཐ་མ་མ་མཆིས་པ་ཞེས་ འབྱུང་བ་ལ་སོགས་པར་མངོན་ཏེ། སྔོན་གྱི་མཐའ་མེད་པའི་དུས་ནས་ཞེས་པ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་ རོ། །ཐོག་མ་དང་ཐ་མ་མ་མཆིས་པ་ཞེས་པ་ལྟར་ནའང་། དོན་དེ་ཁོ་ན་བཞིན་དུ་འཆད་དགོས་ ཏེ། དེ་གཉིས་དོན་གཅིག་མིང་གི་རྣམ་གྲངས་སུ་བྱས་ནས། ཐོག་མ་མ་མཆིས་པའམ། ཐ་མ་ སྟེ་སྔོན་གྱི་མཐའ་མ་མ་མཆིས་པ་ཞེས་སྦྱོར་དགོས་ཏེ། ཐ་མ་ནི་མཐའ་ཡིན་པ་ལས་ཕྱི་མཐའ་ མ་ཡིན་པར་སྔོན་མཐའ་ཡིན་པའི་དོན་ནོ།

我來直譯這段藏文： 因圓滿眾生愿故為勝業珍寶，以智慧花瓣盛開之蓮花威伏魔外故為珍寶蓮花降伏。與彼珍寶蓮花相似而安住于智慧與事業，以任何所取能取迷亂法不能動搖故如山王，即安住珍寶蓮花山王。于彼等首尾二者廣說殊勝皆可了知，第二十四與二十五二者略說殊勝亦可於上下了知，餘者無殊勝語詞而唯說名號即為略說，于余亦應了知，然于略說中，首者必須說殊勝語詞。此處或如阿阇黎勝者所作讚頌般解釋名義亦可，彼彼名號如世間所知，然名義乃一切圓滿佛陀任何功德。 懺悔蘊 第二懺悔蘊者，從"彼等等十方世界"至"作集"之間，攝為懺悔對境、顯示所懺過失、如何懺悔方式三者。初者即首請垂念，與三十五佛彼等相連。"幾許"者乃眾多詞。存活住世者唯指現今住世諸佛，不說過去未來佛者，因凡俗世間智慧不許為懺悔對境故。若定則於世俗安立中，昔日諸佛亦今現前而住，勝義中，一切可安立為三世佛者無可分體性且超越三世。 第二者，似於某些經函中出現"無始終生"等，因為是從無始時以來之義故。若如"無始終"者，亦應如是義解釋，以彼二義一而異名，應釋為無始或終即無前際。終者為際，非后際而為前際之義。

།སྤྱིར་ནས་དུས་གསུམ་གྱི་དགེ་བ་ལ་ཡི་རང་བསྔོ་ བ་འབྱུང་བས་བློ་སྦྱོང་པའི་དོན་དུ་མ་འོངས་པའི་སྡིག་པ་བཤགས་པའང་མི་འགལ་མོད། འདིར་དེ་མི་སྦྱོར་རོ། །འཁོར་བ་ན་ཞེས་པ་འཁོར་བའི་གནས་ན་སྟེ། དེར་ཇི་ལྟར་འཁོར་བའི་ ཚུལ་སྐྱེ་གནས་བཞིའི་སྐྱེ་བས་འགྲོ་བ་རིགས་ལྔ་པོ་གཞན་དང་གཞན་དག་ཏུ་སྐྱེ་བའི་ཚེ་ཞེས་ སྦྱར་ནས། སྡིག་པ་མི་དགེ་བའི་ལས་རྣམས་ལས་བགྱིས་པ་ནི་རང་གི་དངོས་སུ་བྱས་པའོ། ། བགྱིད་དུ་རྩལ་བ་ནི་གཞན་བྱེད་དུ་བཅུག་པའོ། །རྗེས་སུ་ཡི་རང་བ་ནི་གཞན་གྱིས་བྱས་པ་ ལ་དགའ་བ་སྒོམ་ཞིང་བསྔགས་པ་བརྗོད་པའོ། །མཆོད་རྟེན་ནི་སྒྲ་ཡངས་པར་ན། དེ་བཞིན་ གཤེགས་པའི་སྐུ་གསུང་ཐུགས་ཀྱི་རྟེན་དུ་གྲགས་པ་ཐམས་ཅད་དོ། །དགེ་འདུན་གྱི་དཀོར་ ནི་གནས་གཞི་གཅིག་ཏུ་གནས་པའི་དགེ་འདུན་གྱི་རྫས་དང་། ཕྱོགས་བཞིའི་དགེ་འདུན་གྱི་ 17-704 དཀོར་ནི། གཞི་ན་གནས་པ་དང་ཕྱོགས་ཐམས་ཅད་ནས་ངེས་མེད་དུ་ཡོང་བ་ཀུན་གྱི་དུས་སུ་ འབྱུང་བའམ་ནར་མའི་ཚུལ་གྱི་ཐོས་སོ། །ད་ལྟ་བོད་ཀྱི་ཡུལ་འདི་ན། སྟོན་ཀའི་དུས་ཀྱི་བསོད་ སྙོམས་པ་དགག་པའི་བཅའ་སྒྲིགས་བྱེད་པའང་འདིའི་ཁོངས་སུ་གཏོགས་སོ། །འཕྲོག་པ་ ཞེས་པ་ནི་དབང་ཆེས་འཕྲོགས་པའམ། འཇབ་བུས་རྐུས་ཀྱང་རུང་སྟེ་མ་བྱིན་པར་བླངས་པ་ ཐམས་ཅད་དོ། །མཚམས་མེད་པ་ལྔའི་ལས་ནི། ཕ་དང་མ་དང་དགྲ་བཅོམ་པ་གསོད་པ་དང་། དགེ་འདུན་གྱི་དབྱེན་དང་། ངན་སེམས་ཀྱིས་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་སྐུ་ལ་ཁྲག་འབྱིན་པར་ བྱེད་པ་སྟེ་ལས་དེ་བྱས་ནས་ཐེག་པ་ཆེན་པོའི་ཐབས་མཁས་ཀྱིས་མ་བཅོས་ན་སྐྱེ་བ་གཞན་ གྱིས་བར་མ་ཆོད་པར་དམྱལ་བ་མནར་མེད་དུ་ལྷུང་ངེས་པའོ། །ལས་འདི་རྣམས་ཀྱི་ཕྱོགས་ མཐུན་པ་ནི་ཉེ་བའི་མཚམས་མེད་པ་ལྔ་སྟེ། མ་ཡང་ཡིན་དགྲ་བཅོམ་པ་ཡང་ཡིན་པ་མི་གཙང་ པར་སྤྱོད་པས་སུན་འབྱིན་པ་དང་། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་གསོད་པ་དང་། རྒྱུན་ཞུགས་ ལ་སོགས་པ་འཕགས་པ་སློབ་པ་གསོད་པ་དང་། དགེ་འདུན་གྱི་འདུ་བའི་སྒོ་འཕྲོག་པ་སྟེ། དགེ་འདུན་གྱི་ལོངས་སྤྱོད་ངེས་པའི་རྫས་ཆུང་ཡང་རུང་། མ་བྱིན་ལེན་པ་དང་། མཆོད་རྟེན་ འཇིགས་པ་སྟེ་རྟེན་གསུམ་བཤིག་པར་བྱེད་པའོ།

我來直譯這段藏文： 雖然普遍三世善業隨喜迴向故，為修心之故懺悔未來罪業亦無違，此處不作如是。所謂輪迴中即于輪迴處，彼中如何輪迴之理，以四生處之生於五趣中輾轉受生時，罪業不善業中所作者是自己直接所為。令作者是令他人作。隨喜者是於他人所作生喜而說讚歎。塔若廣釋，即一切如來身語意所依處。僧眾財產者是住於一處僧眾之物，四方僧眾財產者，聞說是住于根本處及從一切方向不定而來者一切時所生或平常之理。今於此藏地，制定秋季時乞食者禁令亦屬此中。所謂奪取者，是以勢力奪取或以潛行偷盜皆可，即一切未予而取。五無間業者，殺父、殺母、殺阿羅漢、破和合僧、以噁心令如來身出血，作此業已若無大乘方便善巧對治，則必定無間墮入無間地獄。此等業之隨順分即五近無間，即殺害既是母亦是阿羅漢者、以不凈行污辱、殺害菩薩、殺害預流等有學聖者、奪取僧眾集會處即盜取僧眾受用之定物雖小、破壞塔即破壞三依處。

། དེ་དག་ལས་དགེ་འདུན་གྱི་དབྱེན་ནི། འཁོར་ལོའི་དབྱེན་དང་། ལས་ཀྱི་དབྱེན་དང་། འཁྲུག་ལོང་བྱེད་པའི་དབྱེན་ཏེ་གསུམ་ལས། དང་པོ་ནི། སྟོན་པ་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཉིད་ བཞུགས་པའི་དུས་ལན་གཅིག་ཁོ་ན་བྱུང་བ་དེ་ཡིན་ལ། ལས་ཀྱི་དབྱེན་ནི། དགེ་སློང་ཚུལ་ ཁྲིམས་ལྡན་པས་ཆོས་སུ་རློམ་པའི་བྱ་བ་ལ་བརྟེན་ནས་བྱུང་བའི་ཉེས་པ་ཡིན་པས་སྤྱིར་སྡིག་ ཆེ་ཡང་རབ་ཏུ་བྱུང་བ་ལ་འབྱུང་འོས་པ་ཙམ་ཡིན་ལ། ཕྱི་མ་ནི་ངོ་ཚ་མེད་ཅིང་། ཁྲེལ་མེད་པ་ ཁོ་ནའི་དབང་དུ་གྱུར་པ་དང་། རབ་ཏུ་བྱུང་བ་ལ་ཤིན་ཏུ་མི་འོས་ཤིང་མཚམས་ལས་འདས་ པ་ཆོས་མ་ཡིན་པ་ཁོ་ན་ལ་བརྟེན་པ་ཡིན་ནོ། །དེ་རྣམས་ལས་དགེ་འདུན་ལ་འཁྲུག་ལོང་གི་ 17-705 དབྱེན་བསྐྱེད་པ་འདི་དང་། དགེ་འདུན་གྱི་འདུ་བའི་སྒོ་འཕྲོག་པ་འདི་གཉིས་ཤིན་ཏུ་འབྱུང་ཉེ་ ཞིང་སྡིག་ཆེ་བས་གཟབ་དགོས། དེང་སང་གི་ཆོས་པ་མཆོད་རྟེན་འཇིག་པ་དངོས་བྱེད་མཁན་ ཅུང་ཟད་ཉུང་ངུ་ཆུག་ཀྱང་། རྟེན་གསུམ་ལ་གུས་པ་མེད་ཅིང་། རྩིང་ཆོས་ཀྱི་སྒོ་ནས་འགོམ་ ཡུགས་གཏོང་བ་དང་ཆུད་འཛའ་བར་བྱེད་པ་ཡང་དེའི་ཕྱོགས་མཐུན་ཡིན་པས་འབད་དེ་སྤོང་ བ་གལ་ཆེའོ། ། མི་དགེ་བ་བཅུའི་ལས་ཀྱི་ལམ་ཞེས་པ་ལ། སྲོག་གཅོད་པ་དང་། མ་བྱིན་པ་ལེན་པ་དང་། འདོད་པས་ལོགས་པར་གཡེམ་པ་སྟེ་ལུས་ཀྱི་ལས་གསུམ་དང་། རྫུན་དང་ཕྲ་མ་དང་ཚིག་ རྩུབ་ངག་འཁྱལ་སྟེ་ངག་གི་ལས་བཞི་དང་། བརྣབ་སེམས་གནོད་སེམས་ལོག་ལྟ་སྟེ་ཡིད་ཀྱི་ ལས་གསུམ་མོ། །ཡང་དག་པར་བླངས་པ་ཞེས་པ་ལ། ཡང་དག་པ་ནི་ཚབས་ཆེན་པོའི་མིང་ ཡིན་ལ། བླངས་པ་ནི་ལས་དེ་ལ་ཞུགས་པའམ། ཡང་ཡང་བྱེད་པའི་དོན་ཡིན་གྱི། དམ་འཆའ་ ཞིང་བླངས་པ་ངེས་པར་དགོས་པ་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །དེ་ལ་སྡིག་པའི་ལས་བགྱིས་པ་སོགས་ཀྱིས་ མདོར་བསྟན་པ་དང་། མཆོད་རྟེན་གྱི་དཀོར་རམ་སོགས་ནི་ཉེས་པ་ཆེ་ཞིང་འབྱུང་ཉེ་བ་འགའ་ ཞིག་གི་ཁྱད་པར་དུ་སྨོས་པ་ཡིན་ནོ། །དེ་དག་ནི་སྡིག་པ་ལས་ཀྱི་ངོ་བོ་བསམ་པ་ཡིན་ལ། ད་ ནི་ཉེས་དམིགས་ཀྱི་སྒོ་ནས་ལས་ངན་པའི་རང་བཞིན་བསམ་པ་ནི། ལས་ཀྱི་སྒྲིབ་པ་སོགས་ སོ། །གང་གིས་སྒྲིབ་ནས་ཞེས་པ་ལས་ངན་དེ་བྱས་པས་སེམས་རྒྱུད་བསྒྲིབས་ཏེ། ལས་དེའི་ དབང་གིས་སྐྱེ་གནས་ངན་པར་འཁྲིད་པ་ཞེས་པའི་དོན་ནོ། །འཆི་བ་འགྲོ་བའི་དོན་ཏེ། འདིར་ དམྱལ་བ་ལ་སོགས་པ་མི་ཁོམ་པའི་གནས་བརྒྱད་དང་། སངས་རྒྱས་འབྱུང་བ་ལ་མི་མཉེས་ པར་བྱེད་པ་སྟེ་འགྲོ་བ་ངན་པ་དགུའོ། །དེ་ལས་ཡུལ་མཐའ་འཁོབ་ནི་དམ་པའི་ཆོས་སངས་ རྒྱས་ཀྱི་བསྟན་པ་མེད་པའོ། །ཀླ་ཀློ་ནི་སྟག་གཟིག་གི་ཆོས་ལུགས་འཛིན་པའམ་དགེ་སྡིག་ གི་རྣམ་དབྱེ་མི་ཤེས་པ་དང་། དགེ་སྡིག་གི་རྣམ་དབྱེ་གོ་ལོག་ལ་འཛིན་དམ་པོ་དང་བཅས་པ་ 17-706 རྣམས་སོ།

我來直譯這段藏文： 其中破和合僧者，有法輪之破、羯磨之破、斗諍之破三種。其一即是佛世尊親在時唯一次發生者是也。羯磨之破是具戒比丘依仗偽裝為法之事而生之過失，故雖總為大罪，然僅是出家人應生之事。後者唯屬無慚無愧者，于出家人極不相應且超越界限，僅依非法。其中於僧眾製造斗諍之破及奪取僧眾聚集處此二者極易發生且罪大，故須謹慎。如今之修法者雖直接破壞佛塔者稍少，然於三依處無敬意，以粗暴方式踐踏摧毀浪費亦是其隨順分，故須勵力斷除為要。 所謂十不善業道者，殺生、不與取、欲邪淫為身三業，妄語、離間語、粗語、綺語為語四業，貪心、害心、邪見為意三業。所謂正行者，正者是重大之名，行者是入于彼業或數數作為之義，非必須立誓受持。其中作罪業等為總說，塔財等是說某些過失大且易生之差別。彼等是思維罪業之體性，今從過患門中思維惡業之自性者，即業障等。所謂何所障者，作彼惡業故障蔽心續，以彼業力導向惡趣之義。死去者，此處謂八無暇處如地獄等及不喜佛出世，共九惡趣。其中邊地者，無正法佛教。夷狄者，是持波斯教法或不知善惡差別及堅執倒解善惡差別者等。

།ལྷ་ཚེ་རིང་པོ་ནི་འདུ་ཤེས་མེད་པའི་ལྷ་སྟེ། རྟེན་དེ་ལ་ཏིང་ངེ་འཛིན་གྱི་གནས་པ་ ངན་པའི་མཐུས། དམ་ཆོས་སྤྱོད་པའི་སྐལ་བ་མེད་ཅིང་། ཕལ་ཆེ་བ་ཞིག་འཆི་ཁར་ལོག་ལྟས་ མཚམས་སྦྱར་ནས་དམྱལ་བར་འགྲོ་བའོ། །ལྟ་བ་ལོག་པ་ནི། སྐུར་འདེབས་ཀྱི་ལོག་ལྟ་ཉིད་ དམ། གཞན་ཡང་བྱེད་པ་པོར་འདོད་པ་ལ་སོགས་པའི་ལྟ་བ་ངན་{པར་མ་དུ་[པ་དམ་དུ་] འཆང་བར་འགྱུར་བ་སྟེ། འདིར་འགྲོ་བའམ། སྐྱེ་བའམ། འགྱུར་བའམ་ཞེས་སོགས་ནི། དེ་ དང་དེར་འགྱུར་བའི་རྒྱུ་ལས་ངན་པ་གང་དེ་དང་དེ་ཞེས་པའི་དོན་ནོ། །དེ་ལ་ངན་སོང་གསུམ་ ནི། སྡིག་པའི་ལས་ཀྱི་རྣམ་སྨིན་མྱོང་བ་གཙོ་ཆེ་བའི་དབང་དུ་བྱས་ལ། གཞན་རྣམས་རྒྱུ་ མཐུན་པ་ལ་སྤྱད་པས། སྡུག་བསྔལ་གཞན་གསུམ་པོའི་གཞི་{ཉམ་[འམ་]རྟེན་དུ་འགྲོ་བའི་ དབང་དུ་བྱས་སོ། །སངས་རྒྱས་འབྱུང་བ་ལ་མཉེས་པར་མི་བགྱིད་པ་ནི། དེ་བཞིན་གཤེགས་ པ་ལ་སྐུར་བ་འདེབས་པ་ལ་སོགས་པ་དངོས་སུ་སྡིག་གསོག་པ་དང་། བཀའ་གཅོག་པ་ལྟ་བུ་ ཡིན་ཏེ། སྡིག་བསགས་ཀྱང་སངས་རྒྱས་ལ་མི་མཉེས་པའི་ཐུགས་འབྱུང་བ་མེད་མོད། འཇིག་ རྟེན་དུ་གྲགས་པ་ལྟར་གསུངས་པའོ། །རྗེས་མཐུན་པ་ནི་ད་ལྟར་ཡང་ཚུལ་ཁྲིམས་དང་ལྡན་ ཞིང་ཡང་དག་པའི་ལམ་གསལ་བར་བྱེད་པའི་སྐྱེས་བུ་དམ་པ་ལ་སྡིག་གསོག་པ་དང་། དེའི་ བཀའ་ཆོས་དང་ལྡན་པ་གཅོག་པའོ། ། གསུམ་པ་ནི་དེ་དག་ཐམས་ཅད་ཅེས་པ་ལ་སོགས་པའོ། །ཡེ་ཤེས་དང་སྤྱན་དང་དཔང་ དུ་དང་ཚད་མ་དང་མཁྱེན་པ་གཟིགས་པ་རྣམས་དོན་གཅིག་ལ་རྣམ་གྲངས་ཀྱི་དབང་དུ་བྱས་ ཀྱང་རུང་སྟེ། བདག་གིས་ཉེས་པ་བྱས་པ་སངས་རྒྱས་རྣམས་ཀྱིས་མི་མཁྱེན་ཏོ་ཞེས་པ་དགག་ པའི་ཕྱིར་དུ། ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་སྤྱན་དང་ལྡན་པ་ཡིན་པས་བདག་ལ་དེ་རྣམས་ ལྐོག་ཏུ་གྱུར་ཀྱང་། དེ་རྣམས་ཀྱིས་བདག་མངོན་སུམ་དུ་གཟིགས་པ་ཡིན་ནོ་སྙམ་ངོ་ཚ་བ་ དང་། འཇིག་པ་དང་འཛེམ་བག་དང་བཅས་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར་རོ། །ཡང་ན་ཡེ་ཤེས་སུ་གྱུར་པ་ 17-707 ནི། ཤེས་བྱ་ཐམས་ཅད་གཟིགས་པས་བདག་གིས་ཉེས་པ་བྱས་པ་དང་། དེའི་རྒྱུད་དང་ཉེས་ དམིགས་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་ཅིང་། འོན་ཀྱང་སྙིང་རྗེ་ཆེན་པོའི་ཐུགས་ཅན་ཡིན་པས། བདག་ ཅག་གི་ཉེས་པ་སྦྱོང་བར་མཛད་དོ། །སྤྱན་དུ་གྱུར་པ་ནི། སོ་བའམ་དེ་ཉིད་དཔང་པོའང་ཡིན་ ཏེ་སེམས་ཅན་སྡུག་བསྔལ་བ་རྣམས་ལ། དཔང་པོར་གྱུར་པའི་ཕྱིར། བདག་གི་ཉེས་པ་བྱས་ པ་ཡང་མཁྱེན་ལ། སྙིང་ཐག་པས་འཆགས་པའམ་གཡོ་རྒྱུ་ཚིག་ཙམ་གྱིས་འཆགས་པ་ཡང་ མཁྱེན་ནོ། །དེའི་ཕྱིར་དཔང་པོ་ཞུ་བའི་དོན་ནོ། །ཚད་མར་གྱུར་པ་ནི། དངོས་པོའི་གནས་ ལུགས་ལ་མ་འཁྲུལ་ཞིང་། ཉེ་རིང་དང་གཡོ་སྒྱུ་སྤངས་པ། རྣམ་པ་ཀུན་ཏུ་རྫུན་མི་གསུང་ བའི་ཕྱིར་ན་ཚད་མར་གྱུར་པའོ།

我來直譯這段藏文： 長壽天是無想天，依彼處定力不善住之力，無修正法之緣分，且大多臨終以邪見相續而往生地獄。邪見者，即誹謗邪見，或執持其他如承許作者等惡見，此處所謂往生或成為等，是說彼彼惡業因而成為彼彼之義。其中三惡趣是就惡業異熟感受為主而言，其餘諸者由於隨順因受用，是作為其他三苦之所依而言。不喜佛出世者，即直接造罪如誹謗如來等及違背教言等，雖積罪亦無不悅佛意生起，然隨世間名言而說。隨順者，即于現在持戒並開顯正道之勝士造罪及違背其合乎法教之教言。 第三者，即"彼等一切"等。智及眼及證及量及知見等雖可作同義異名，為遮"我造罪諸佛不知"故，以一切智智慧眼具足故，雖於我彼等成隱蔽，然為彼等現見，為生慚愧畏懼防護故。或者，成為智者，以見一切所知故知我造罪及其相續過患一切，然具大悲心故，凈除我等罪業。成為眼者，即觀察或即是證，以于諸苦惱眾產生為證故，知我造罪，亦知由衷懺悔或虛偽言詞懺悔。是故祈請為證之義。成為量者，於法性不迷惑，離親疏詐偽，以一切種不說妄語故成為量。

།མཁྱེན་པས་གཟིགས་པ་ཞེས་དཔེ་ཕལ་ཆེར་ལས་འབྱུང་ བ་ནི། བྱེད་ཚིག་ཅུང་ཟད་འཁྲུལ་བ་སྟེ། མཁྱེན་པ་གཟིགས་པ་ཞེས་སོ་སོར་མཚམས་བཅད་ ན། སྐད་དོད་དང་མཐུན་ཏེ་ཇི་ལྟ་བའི་གནས་ལུགས་མཐའ་དག་མཁྱེན་པ་དང་། ཀུན་རྫོབ་ རྟེན་འབྲེལ་མཐའ་དག་གཟིགས་ཤིང་། དེ་ལས་འགྲོ་བའི་དོན་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་སྤྱོད་པའོ། ། དེའི་ཕྱིར་ཉེས་བྱས་རྣམས་རང་བཞིན་མེད་པའི་དབྱིངས་ལ་འཇུག་པར་མཁྱེན་ཅིང་འཇུག་ པའི་འཐབས་ཚུལ་ཡང་མཁྱེན་པའི་ཕྱིར། དག་ཚངས་འབུལ་བའི་ཡུལ་མཐར་ཐུག་པར་འོས་ པའོ། །མཐོལ་བ་ནི་ཉེས་བྱས་འདི་ལྟ་བུ་བགྱིས་སོ་ཞེས་ཚོགས་སུ་མི་འཆབ་པར་སྒྲོགས་པ་ ཡིན་ལ། བཤགས་པ་ནི། ཉེས་པ་ལ་འགྱོད་པས་ཀུན་ནས་བླངས་ཏེ་སྐྱོན་ཡིན་པར་སྨོས་ པའོ། །མི་འཆབ་པོ་མི་སྦེད་དོ་ཞེས་པ་ནི་དོན་གཅིག་མིང་གི་རྣམ་གྲངས་སུ་བྱས་ན། འགྱོད་ པ་སྟོབས་དང་ལྡན་པས་དོན་དེ་ཉིད་ཡང་ཡང་དུ་བརྗོད་པའོ། །ཡང་ན་མཐོལ་བ་ནི་ངོ་བོའམ་ མདོར་བསྟན་པ་དང་། ཕྱི་མ་གཉིས་དབྱེ་བའི་རྒྱས་བཤད་ཀྱི་ཚུལ་ཏེ་སྔར་གྱི་རྣམས་མི་འཆབ་ བོ། །ཕྱིས་ཀྱི་རྣམས་མི་སྦེད་དོ། །ཞེས་ཀྱང་འཆད་དེ་འགལ་བ་མ་མཐོང་ལ། དེ་དག་སྔར་བྱས་ དུག་འཐུངས་པ་ལྟ་བུའི་འགྱོད་སེམས་ཀྱིས་བཤགས་པའི་དབང་དུ་བྱས་སོ། །སླན་ཆད་ཀྱང་ 17-708 གཅོད་ཅིང་བསྡོམ་པར་བགྱི་ཞེས་པ་ཕྱིན་ཆད་སྲོག་ལ་བབ་ཀྱང་ཉེས་པ་དེ་ལྟ་བུ་མི་བྱེད་པར་ ངམ་འཆའ་བ་སྟེ། གཅོད་པ་ནི་སྔར་གྱི་རྒྱུན་གཅོད་པ་དང་། སྡོམས་པ་ནི་ཕྱོགས་དེ་ལ་དབང་ པོའི་སྒོ་སྡོམ་པའོ། །ཉེས་ལྟུང་ལྡོག་པར་བྱེད་པའི་ཐབས་ཀྱི་གཙོ་བོ་ནི་འདི་ཁོ་ན་ཏེ། འདི་ མེད་ན་ནི་འགྱོད་པ་དང་སུན་འབྱིན་པ་ཡོད་པ་ལྟར་སྣང་ཡང་། ལྟར་སྣང་ཁོ་ན་ཡིན་པས་སུན་ འབྱིན་པའི་སྟོབས་སུ་མི་འགྱུར་རོ། ། ༈ ཡོངས་སུ་བསྔོ་བའི་ཕུང་པོ་བཤད་པ། གསུམ་པ་ཡོངས་སུ་བསྔོ་བའི་ཕུང་པོ་ལ། ཉེ་ཚེ་བའི་བསྔོ་བ་དང་། རྒྱ་ཆེ་བའི་བསྔོ་བ་ དང་། བླ་ན་མེད་པའི་བསྔོ་བ་སྟེ་གསུམ་ལས། དང་པོ་ལ། སྦྱིན་པ་ཐ་ན་སོགས་ནི། སྦྱིན་པ་ ལས་བྱུང་བའི་དགེ་བའི་རྩ་བ་ཐམས་ཅད་དང་། ལུས་ངག་གི་ཉེས་སྤྱོད་ལས་ལྡོག་པའི་ཚུལ་ ཁྲིམས་ཀྱི་དགེ་བ་ཐམས་ཅད་དང་། ཚངས་པར་སྤྱོད་པ་སྟེ་བཟོད་པ་དང་། དགེ་བ་ལ་སྤྲོ་བ་ དང་། ཞི་གནས་དང་ལྷག་མཐོང་ལས་བྱུང་བའི་དགེ་བ་རྣམས་བསྔོ་བར་བགྱིད་པའོ། ། གཉིས་པ་ནི། བདག་གིས་སེམས་ཅན་སོགས་ཏེ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་སྤྱོད་པ་ཐམས་ ཅད་ཀྱང་། སེམས་ཅན་ཡོངས་སུ་སྨིན་པའི་ཐབས་སུ་འདུ་བས་ཕར་ཕྱིན་དྲུག་དང་བསྡུ་དངོས་ བཞི་ལ་སོགས་པ་ཐེག་ཆེན་གྱི་ཐུན་མོང་མ་ཡིན་པའི་སྤྱོད་པ་རྣམས་སོ།

我來直譯這段藏文： 諸多版本中出現的"知而見"是動詞稍有錯誤，若將"知"與"見"分開斷句，則與梵文相符，即知曉一切真實性之理，並見一切世俗緣起，由此行持圓滿利生。因此知曉諸過失入于無自性界，且知曉趣入之方便，故堪為懺凈之究竟對境。發露是于眾中不覆而宣說造作如此過失，懺悔是由悔過所發而說其為過患。"不覆不藏"若作為同義異名，是以具力悔意而反覆宣說彼義。或者，發露是體性或略說，后二者是分類之廣說方式，即前者不覆，後者不藏，亦如是解釋未見相違，彼等是就如飲毒般追悔前所造而懺悔而言。 "今後亦斷除防護"是寧捨生命亦不造如是過失之發誓，斷除是斷除前之相續，防護是于彼方面防護諸根門。遮止過墮之主要方便唯此，若無此，雖似有悔意與對治，然唯是似有，故不成對治之力。 宣說迴向蘊 第三回向蘊分三：有限迴向、廣大回向、無上回向。其中初者，佈施乃至等是將一切佈施所生善根、一切遠離身語惡行之持戒善根、梵行即忍辱、精進于善、由止觀所生諸善而作迴向。 第二，即"我于眾生"等，一切菩薩行皆攝於成熟眾生方便故，即六度四攝等大乘不共諸行。

།བྱང་ཆུབ་ཀྱི་སེམས་ ཀྱི་དགེ་བའི་རྩ་བ་ནི། སྤྱོད་པ་དེའི་རྩ་བར་གྱུར་པ་སྨོན་པ་དང་འཇུག་པའི་སེམས་ཡང་དག་ པར་བསྐྱེད་པ་དང་། དེའི་རིགས་རྒྱུན་གོམས་པར་བྱེད་པ་བྱམས་པ་དང་སྙིང་རྗེས་ཀུན་ནས་ བླངས་པའི་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་སེམས་བདག་གཞན་མཉམ་པ་དང་བརྗེ་བ་སྒོམ་པར་བྱེད་པའོ། །བླ་ ན་མེད་པའི་ཡེ་ཤེས་ནི། སྤྲོས་པ་ཐམས་ཅད་དང་བྲལ་བའི་སྟོང་པ་ཉིད་གཉིས་སྟོང་གི་ཡེ་ ཤེས་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་སྙིང་པོ་ཉིད་དང་། དེ་ལ་དམིགས་པའི་རྣལ་འབྱོར་ཏེ་གཉིས་ ལས། འདིར་ནི་ངེས་པར་བསྔོ་བར་དགོས་པའི་བླ་ན་མེད་པའི་ཡེ་ཤེས་ནི་ཕྱི་མ་དེ་ཡིན་ལ། དེ་ཉིད་ཀྱི་ཡུལ་དུ་དམིགས་པའི་ཆོས་དབྱིངས་དེ་ཡང་སྤྱི་ལྡོག་ནས་བསྔོ་བར་བྱ་བ་ནི་ཡིན་ཏེ། 17-709 དགེ་བ་ཐམས་ཅད་ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་སུ་རོ་གཅིག་པར་དམིགས་ནས་གནས་ལུགས་མཐར་ ཐུག་པའི་ཆོས་ཀྱི་སྐུར་སྨོན་པར་བྱེད་དགོས་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཆོས་དབྱིངས་བསྔོ་རྒྱུར་བྱས་ན་དེ་ ལ་མཚན་མར་བལྟ་བར་འགྱུར་སྙམ་ན། བསྔོ་བ་ནི་ཀུན་རྫོབ་ལ་བརྟེན་ནས་བཞག་དགོས་པ་ བསོད་ནམས་བསྔོ་བྱར་བྱེད་པ་དང་ཁྱད་པར་མེད་པས་མཚན་ལྟར་མི་འགྲོའོ། །ཆོས་དབྱིངས་ བསྔོ་བྱར་བྱེད་པ་ཡང་ཀུན་རྫོབ་ཀྱི་བློ་ངོར་ཡིན་ལ། དོན་དམ་པར་ནི་བསྔོ་བ་ཉིད་ཀྱང་མ་གྲུབ་ ན། ཆོས་དབྱིངས་བསྔོ་བྱ་ཡིན་མིན་གྱི་དཔྱད་པ་མི་འཇུག་གོ །ཆོས་དབྱིངས་བསྔོ་ཡང་བདེན་ པར་ཞེན་ནས་མི་བསྔོ་བའི་ཕྱིར། དམིགས་པའི་དུག་དང་བཅས་པའི་བསྔོ་བར་མི་འགྱུར་ལ། བསྔོ་བྱར་བསམ་པས་བདེན་ཞེན་དུ་འགྱུར་ན་ནི། དགེ་བའི་ལས་ལ་མཚུངས་པས། བསྔོ་བ་ དུག་མེད་མི་སྲིད་པར་འགྱུར་ཞིང་། ཅི་སྟེ་ཆོས་དབྱིངས་རང་བཞིན་ཡིན་ཅིང་དགེ་བར་ཡང་ འདོད་ལ། བདེན་པར་ཡང་འདོད་པའི་ཕྱིར་དམིགས་བཅས་སོ་སྙམ་ན། ངོ་བོ་ཉིད་ཀྱི་དགེ་ ཞིང་བདེན་པར་གནས་ཀྱང་། དེ་འདྲ་ཁོ་ནར་ཞེན་པ་ནི་མི་བྱེད་པས་ན་སྐྱོན་མེད་དེ། དཔེར་ ན་འདུས་བྱས་ཀྱི་དགེ་བ་རྣམས་ཀྱང་ཀུན་རྫོབ་ཏུ་དོན་བྱེད་ནུས་པ་ཡིན་མོད་ཀྱི། ཀུན་རྫོབ་ ཏུ་དོན་བྱེད་ནུས་པའོ། །ཞེས་ཞེན་པར་མི་བྱེད་པ་བཞིན་ནོ། །བསྔོ་བྱ་དགེ་རྩ་གཉིས་པོ་དེའི་ མཇུག་གཅིག་ཏུ་སྡོམ་པའི་བསྔོ་བ་ནི། གཅིག་ཏུ་བསྡུས་ཤིང་བཟླུམས་ཏེ་བསྡམས་ནས་ ཞེས་པ་ལ་གསུམ་པོ་རྣམ་གྲངས་སུ་སྦྱར་ཀྱང་རུང་ལ། བསྡུས་པ་ནི་ཚོགས་པ་བཟླུམས་པ་ནི་ འདྲེས་པ་བསྡོམས་པ་ནི་དབྱེར་མི་ཕྱེད་པ་ཞེས་འཆད་པ་ལྟར་ཡང་རུང་ངོ་། །འགྲེལ་པ་གཅིག་ ལས། ཚེ་འདིའི་ཕུན་ཚོགས་དང་ལྷ་མི་དང་། ཐེག་དམན་དུ་མ་བསྔོས་པ་ལ་རིམ་གྱིས་སྦྱོར་བ་ ནི། བརྡོལ་ཐབས་སུ་སྨྲས་པའོ། །དེ་བས་ན་དགེ་བའི་རྩ་བ་རྣམས་ཐམས་ཅད་བློས་གཅིག་ ཏུ་བསྡོམས་ནས། དེ་ལ་འབྲས་བུའི་མཆོག་ཐོབ་པར་སྨོན་ནོ།

我來為您翻譯這段藏文。這是一段關於菩提心和法界的論述： 菩提心的善根就是，以此行為為根本，正確生起愿菩提心和行菩提心，並且通過串習其種性，以慈悲心攝持的菩提心，修習自他平等和自他相換。 無上智慧是，遠離一切戲論的空性、二空智慧即如來藏性，以及緣於此的瑜伽。在這兩者中，這裡必須迴向的無上智慧是後者。以其為所緣境的法界，也應從總相上進行迴向。 因為一切善業都應當緣於法界為一味，並且應當發願證得究竟實相的法身。如果有人認為將法界作為迴向對像會執著于相，那麼迴向必須依世俗諦而安立，與將福德作為迴向對像沒有差別，因此不會落入執相。 將法界作為迴向對象也是從世俗諦角度而言，就勝義諦而言，連回向本身也不成立，那麼對法界是否可作為迴向對象的觀察就不能成立。雖然迴向法界，但不執著為實有而回向，因此不會成為帶有執著毒害的迴向。 如果認為將其視為迴向對象就會執著為實有，那麼對善業來說也是一樣，就不可能有無毒的迴向。如果認為法界是自性，既是善又是實有，因此是有所執著的，那麼雖然其本性是善且安住為實有，但不執著于僅僅如此，所以沒有過失。比如有為的善法雖然在世俗諦中能起作用，但不執著于"在世俗諦中能起作用"一樣。 對這兩種迴向善根的總結性迴向，"統一、融合、攝持"這三個詞可以作為同義詞使用，也可以解釋為：統一是聚集，融合是混合，攝持是不可分離。 有一部註釋說：不迴向今生圓滿、人天果報和小乘果位，依次配對解釋為"分散方式"。因此應當以心將一切善根統一攝持，對此發願獲得最殊勝的果位。

།འབྲས་བུའི་མཆོག་གང་དུ་ བསྔོ་བར་བྱེད་ཅེ་ན། བླ་ན་མ་མཆིས་པ་དང་གོང་ན་མ་མཆིས་པ་རྣམ་གྲངས་ཀྱི་སྨོས་པ་སྟེ། 17-710 དེ་ལས་ལྷག་པའི་གོ་འཕང་གཞན་མེད་པའོ། །བླ་མའི་ཡང་བླ་མར་ཞེས་དེ་ལ་བླ་མ་ནི། ཉན་ ཐོས་དང་རང་སངས་རྒྱས་ཀྱི་བྱང་ཆུབ་ཡིན་ལ་དེ་ལས་བླ་མར་གྱུར་པ་ནི། བླ་ན་མེད་པའི་བྱང་ ཆུབ་བོ། །གོང་མའི་ཡང་གོང་མ་ཞེས་འདོན་པ་ལྟར་ན། དེ་གཉིས་རྣམ་གྲངས་ཀྱི་སྒོ་ནས་སྨོས་ པ་ཙམ་ཡིན་གྱི་དོན་ལོགས་པ་མེད་ལ། དེ་ལྟ་བས་ན་མདོ་ཉིད་དང་དཔེ་མང་པོ་ལས། གང་ རུང་གཅིག་ཁོ་ན་སྨོས་པ་ལེགས་པར་མངོན་ནོ། །དེ་ལྟར་ན་དགེ་རྩ་བསགས་པ་རྣམས་ཀྱི་ མཐུ་ལས། གོང་འཕང་དེ་ལྟ་བུ་ཐོབ་པར་གྱུར་ཅིག་པའོ། ། གསུམ་པ་ནི། ཇི་ལྟར་འདས་པའི་སངས་རྒྱས་སོགས་ཏེ། རང་ཅག་སོ་སོ་སྐྱེ་བོས་བྱང་ ཆུབ་དང་གཞན་དོན་དུ་བསྔོ་བ་སོགས་སྨོན་ལམ་རྒྱ་ཆེན་པོར་རློམ་པ་མང་པོ་བགྱིས་ཀྱང་། ཡང་དག་པར་ན་རྒྱ་ཆེན་པོར་འགྱུར་བ་དཀའ་བས། དུས་གསུམ་གྱི་སངས་རྒྱས་རྣམས་ཀྱི་ སྨོན་ལམ་གང་ཡིན་པ་དེ་ཐམས་ཅད། བདག་གི་དགེ་བ་འདི་དག་ལ་བརྟེན་ནས་གྲུབ་པར་ གྱུར་ཅིག་ཅེས་བརྗོད་པས། སྨོན་ལམ་རྒྱ་མཚོ་མཐའ་མེད་པ་ལ་འཇུག་པའི་བསྔོ་བར་འགྱུར་ བའོ། ། ༈ རྒྱུན་བཤགས་མདོར་བསྡུས་པས་བཤད་པ། རྩ་བའི་བསྡུས་དོན་གཉིས་པ། རྒྱུན་བཤགས་མདོར་བསྡུས་པས་བཤད་པ་ནི་སྔར་གྱི་ དོན་བསྡུ་ཡང་ཡིན་ལ། སྔར་མ་བསྟན་པའི་ཡི་རང་གསོལ་འདེབས་སོགས་ཀྱང་ཁ་སྐོང་ གི་ཚུལ་དུ་གནས་སོ། །སྐྱབས་འགྲོ་སྔར་མདོར་བསྟན་པ་དེ། སླར་ཡང་འདིར་རྒྱས་པར་ བཤད་ཅིང་། མཐར་ཐུག་གི་སྐྱབས་གནས་གཅིག་ཏུ་བསྟན་པ་ཡང་ཡིན་ནོ། །དེ་ཡང་སྡིག་པ་ ཐམས་ཅད་ནི་སོ་སོར་བཤགས་སོ་ཞེས་པ་མན་ཆད་དེ། བཤགས་པ་དང་ཡི་རང་དང་གསོལ་ འདེབས་དང་། བསྔོ་བ་རྣམས་ལ་ཚིག་རེ་རེ་དང་། སྐྱབས་འགྲོ་ཚིགས་བཅད་གཅིག་གོ །དེ་ དག་ལས་གཞན་རྣམས་གོ་སླ་ལ། གསོལ་བ་འདེབས་པ་ནི། མཆོག་གི་སྤྲུལ་པའི་སྐུ་བྱང་ཆུབ་ ཐོབ་མ་ཐག་པའི་ཚུལ་སྟོན་པ་རྣམས་ལ་ཆོས་འཁོར་བསྐོར་བར་བསྐུལ་བ་དང་། མྱ་ངན་ལས་ 17-711 འདའ་བར་བཞེད་པ་རྣམས་ལ་མྱ་ངན་ལས་མི་འདའ་བར་གསོལ་བ་འདེབས་པ་གཉིས་ཡིན་ པར་འཆད་དེ། དེ་ལྟར་ཡང་ཡིན་ལ། དེར་མ་ཟད་འདོད་པའི་དོན་ལ་གསོལ་བ་འདེབས་པ་ ཐམས་ཅད་བསྟན་ཏོ། །འདོད་པའི་དོན་ཡང་གཙོ་བོར་གཞན་དོན་ཏེ་སེམས་ཅན་གྱི་སྡུག་ བསྔལ་སྐྱོབ་པར་མཛད་པ་ལ་སོགས་པའོ།

我來為您直譯這段藏文。這是關於迴向和懺悔的論述： 若問最勝果位向何處迴向？無上和無上者是同義詞的表述，即無有比此更高的果位。"較高者中的更高者"中的"較高者"是聲聞和緣覺的菩提，比這更高的是無上菩提。如果按照"高者中的更高者"來讀誦，這兩者僅是從同義詞的角度來表述，並無另外的含義。因此，在經典本身和許多典籍中，只提及其中之一看來更為恰當。如是，愿以所積累的諸善根之力，獲得如是果位。 第三部分：如"如同過去諸佛"等。雖然我們凡夫為菩提和利他而作諸如迴向等廣大願望，但實際上要成為廣大是很困難的。因此說"愿三世諸佛的一切願望，依託我這些善根而成就"，這就成為趨入無邊愿海的迴向。 以略修日常懺悔來解說： 第二根本科判，以略修日常懺悔來解說，既是前文的總結，也是以補充方式安立前文未說明的隨喜、祈請等。前文略說的皈依，此處又廣說，也是顯示究竟皈依處為一。其中從"一切罪業皆各別懺悔"往下，懺悔、隨喜、祈請和迴向各有一句，皈依有一個偈頌。其中其他內容容易理解，祈請是指：對顯示剛獲得菩提的殊勝化身們請求轉法輪，以及對欲示現涅槃者祈請不入涅槃這兩種。不僅如此，也顯示了對一切所欲事物的祈請。所欲事物主要是利他，即救護眾生苦等。

།བླ་ན་མེད་པའི་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་མཆོག་ནི་སངས་རྒྱས་ རྣམས་ཀྱི་ངོ་བོ་ཉིད་སྐུ་རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་པ་ཉིད་ཀྱི་གོ་འཕང་ངོ་། །མི་མཆོག་དང་རྒྱལ་བ་ནི་ སངས་རྒྱས་ཀྱི་མཚན་གྱི་རྣམ་གྲངས་དང་། སྔར་སངས་རྒྱས་ལ་སྐྱབས་སུ་མཆིའོ་ཞེས་པ་ཙམ་ ལས་མེད་ཀྱང་། འདིར་རྒྱས་པར་དབྱེ་སྟེ། གང་དག་ད་ལྟར་བཞུགས་པ་རྣམས་དང་། གང་ དག་འདས་པའི་ཚུལ་བསྟན་པ་དག་དང་། དེ་བཞིན་གང་དག་ད་ལྟ་མ་བྱོན་ཀྱང་མ་འོངས་པ་ ན་འབྱོན་པར་འགྱུར་བ་རྣམས་ལའང་ཞེས་སངས་རྒྱས་ཐམས་ཅད་སྨོས་ཤིང་། དེ་ལ་དུས་ གསུམ་གྱི་སངས་རྒྱས་སུ་དབྱེ་བའི་ཐ་སྙད་ནི། མ་དག་པའི་ཞིང་དུ་འབྱུང་བའི་དབང་དུ་བྱས་ ཀྱི། འོག་མིན་སྟུག་པོ་བཀོད་པའི་ཞིང་ལ་སོགས་པ་ན་ཐམས་ཅད་ད་ལྟར་ཡང་བཞུགས་སོ་ ཞེས་བྱ་ལ། འོན་ཀྱང་མ་བྱོན་པའི་སངས་རྒྱས་རྣམས་ཇི་ལྟར་བཞུགས་སྙམ་ན། ཀུན་རྫོབ་ ཐ་སྙད་ཀྱི་ལུགས་ལ་དངོས་སུ་བཞུགས་པར་མི་འདོད་ཀྱང་། དད་པ་བསྐྱེད་ཅིང་བློ་སྦྱང་བའི་ དོན་དུ་སྐྱབས་སུ་འགྲོ་བ་ཡིན་ལ། ངེས་པའི་དོན་དུ་ནི། ཡེ་ཤེས་ཀྱི་རྒྱ་མཚོ་ཆེན་པོ་རྟག་ཏུ་ གནས་པ། ད་ལྟར་མོས་པའི་ཡུལ་དུ་བཞག་པ་འདི་ཁོ་ན། མ་བྱོན་པ་རྣམས་ཀྱི་ཐོབ་པར་བྱ་བ་ ཡིན་པའི་ཕྱིར། འདས་པ་དང་ད་ལྟར་བའི་སྐུ་གསུམ་ལ་སྐྱབས་སུ་སོང་བས། མ་འོངས་པའི་ སྐུ་གསུམ་ཞེས་བརྗོད་པའི་གཞི་གང་ཡིན་པ་དེ་ཡང་དེ་ཁོ་ནར་འདུས་པ་ཡིན་ནོ། །སངས་རྒྱས་ དཀོན་མཆོག་དེའི་ཁྱད་པར་ནི། ཡོན་ཏན་ཡང་ཡིན་ལ་བསྔགས་ཤིང་བསྟོད་པར་བྱ་བ་ཡང་ ཡིན་པའི་རྨད་བྱུང་གི་ཆོས་རྒྱ་མཚོ་དང་འདྲ་བར་མཐའ་ཡས་པ་སྟེ། དེ་གང་ལ་མངའ་བ་ཀུན་ ལ་ཞེས་པའོ། །ཚུལ་ཇི་ལྟར་ན་ཐལ་མོ་སྦྱར་བ་བཏུད་ནས་ཞེས་གུས་པས་སོ། །འདིར་སྐྱབས་ 17-712 ཡུལ་སངས་རྒྱས་ཁོ་ན་སྨོས་པ་ནི། སྤྱིར་སངས་རྒྱས་ལ་སྐྱབས་སུ་སོང་ནས། གཞན་གཉིས་ ཤུགས་ལའང་གོ་བ་དང་། མཐར་ཐུག་གི་སྐྱབས་གནས་སངས་རྒྱས་གཅིག་པུ་ཡིན་པར་ཡང་ དགོངས་སོ།

我來為您直譯這段藏文： 無上智慧之最勝即是諸佛自性身一切相之果位。最勝者和勝者是佛陀名號的異稱，雖然之前僅說"皈依佛陀"，但此處廣作分別：現今安住者們，及已示現圓寂者們，如是雖現今未來但將來會降臨者們，如是說及一切佛陀。其中分為三世諸佛的說法，是就不凈土而言，若在色究竟密嚴剎土等處，一切現今皆安住。然而，若問未來諸佛如何安住？雖在世俗名言中不許實際安住，但為生起信心及修習心性而作皈依。就了義而言，永恒安住的大智慧海洋，即是現今安立為信解對境者，正是未來者們所應獲得，因此皈依過去、現在三身，則未來三身所說的基礎也都攝於其中。彼佛寶之殊勝性，乃功德亦是稱讚頌揚之對境的稀有法如海無邊，即"于具足彼一切"之義。其方式為"合掌頂禮"而作恭敬。此處僅說佛陀為皈依境，是因為總的皈依佛后，其餘二者也可推知，也是考慮到究竟皈依處唯一是佛。

།དེ་ལྟ་ན་བྱང་ཆུབ་ལྟུང་བཤགས་ཀྱི་དོན་མདོ་ཙམ་བཤད་པ་རྫོགས་ཏེ། ཆོས་ ཀྱི་རྣམ་གྲངས་འདི་ལ་ད་ལྟ་བོད་ན་བཞུགས་པའི་བསྟན་བཅོས་འགྱུར་རོ་འཚལ་གྱི་ནང་ན། འགྲེལ་པ་གཉིས་ཞིག་སྣང་སྟེ། ཛེ་ཏཱ་རིས་མཛད་ནས་ཚོགས་ལོ་ཙཱ་བས་བསྒྱུར་ཟེར་བ་གཅིག་ དང་། ཀླུ་སྒྲུབ་ཀྱིས་མཛད་ཅིང་། པཎྜི་ཏ་ཞི་བ་འཚོ་དང་། ལོ་ཙཱ་བ་རྙི་བ་ལྷའི་དབྱིངས་ཀྱིས་ བསྒྱུར་ཟེར་བ་གཉིས་སྣང་བ། སློབ་དཔོན་དེ་དང་དེས་མཛད་པ་ནི་མིན་པར་སྣང་ལ། ཡོངས་ རྒྱ་གར་གྱི་འགྲེལ་པ་ཡིན་ཡང་ཐེ་ཚོམ་གྱི་གཞིར་སྣང་ངོ་། །དོན་གྱི་ཆ་ནས་ལེགས་པར་བཤད་ པ་ནི་ཡོད་ལ། ནོར་བ་ཡང་ཅི་རིགས་པར་ནི་སྣང་ངོ་། །ཆོས་རྗེ་པཎྜི་ཏའི་གསུང་གིས། ལྟུང་ བཤགས་སངས་རྒྱས་ཕྱག་མཚན་ལ། །ཕུབ་དང་རལ་གྲི་སོགས་འཛིན་པའི། །སྒྲུབ་ཐབས་ སངས་རྒྱས་ཀྱིས་མ་གསུངས། །ཞེས་པ་ཀླུ་སྒྲུབ་ཀྱིས་མཛད་ཟེར་བ་དེ་ན། རལ་གྲི་དང་གོ་ཆ་ འཛིན་པའི་སྒྲུབ་ཐབས་བྱས་པ་དེ་ལ་དགོངས་པར་སྣང་ཞིང་། འོན་ཀྱང་ཅུང་ཟད་དཔྱད་དུ་ ཡོད་དེ། གསང་སྔགས་ནང་པར་བཀྲལ་བ་ཡིན་ན། སངས་རྒྱས་རབ་ཏུ་བྱུར་བ་ཆགས་བྲལ་ གྱི་རྣམ་པ་མཚོན་ཆ་འཛིན་པའི་སྒྲུབ་ཐབས་བྱུང་སྲིད་ཀྱང་། གྲུབ་ཐོབ་ཀྱི་མན་ངག་ཅན་ཡིན་ ན། མཐའ་གཅིག་ཏུ་བསལ་བ་ཡང་མ་ཡིན་ཏེ། གཞན་ཡང་ཆ་བྱད་འགལ་འདུ་འཛིན་པའི་ སྒྲུབ་ཐབས་ཚད་ལྡན་མང་དུ་སྣང་བའི་ཕྱིར་རོ། །མདོ་ལུགས་སུ་བཀྲལ་བ་ལྟ་བུ་ཡིན་ན་ནི་ དེ་ལྟར་མི་འཐད་པ་ཅིས་ཀྱང་ཡིན་ནོ། །བདག་གིས་འདི་ནི་འགྲེལ་པ་དེ་གཉིས་ལས་ཀྱང་ ལེགས་ཆ་ཅུང་ཟད་བླངས་ལ། བསླབས་བཏུས་ཀྱི་བཤད་པ་དང་། སྤྱོད་འཇུག་གི་གཞུང་གི་ འཕྲོས་དོན་དང་། དམ་པ་སྔ་མའི་གསུང་འཕྲོས་ཆོས་འདི་དང་འབྲེལ་པ་རྣམས་ཀྱིས་ཀྱང་ཅུང་ ཟད་གསལ་བར་བྱས་ལ། ཕལ་ཆེར་ནི་གཞུང་ཉིད་ལས་གསལ་བར་མཐོང་བ་དེ་ཉིད་སྨྲས་པ་ 17-713 ཡིན་ནོ། །སྐྱབས་འགྲོ་དང་ལས་འབྲས་ཀྱི་རྣམ་གཞག་སོགས་མཐའ་ཆོད་ཀྱི་གོ་དོན་དགོས་ན་ ནི་གཞན་ལས་ཤེས་པར་བྱ་ལ། འཕྲལ་གྱི་ཚིག་དོན་ཙམ་གོ་སླ་བས། འདིར་ནི་བསྡུས་དོན་ དཀའ་འགྲེལ་གྱི་ཚུལ་གྱིས་དོན་གྱི་མདོ་བཤད་པས་དགོས་པ་འགྲུབ་པར་སེམས་སོ། །ཞེས་ པའང་ཏཱ་ར་ནཱ་ཐས་སྨྲས་པའོ།

我來為您直譯這段藏文： 如是菩提懺悔之義略說已畢。關於此法門，現今西藏所存之譯經論中，顯有兩種註釋：一說是杰塔利所造、措洛扎瓦所譯，另一說是龍樹所造、班智達寂護與譯師尼巴拉伊央所譯，這兩種註釋似非彼等上師所造，是否為印度註釋亦成疑基。就內容而言，有善說之處，也有種種錯誤之處。法王班智達說："懺悔佛之手印，持盾及劍等之修法，非佛所說。"此說似是針對那部號稱龍樹所造、包含持劍和鎧甲之修法者而言。然而尚有可議之處：若依密咒內部解釋，雖可能有表示佛陀出離離欲相而持兵器之修法，若具成就者口訣，也不應一概否定，因為其他亦有諸多持相違外相之成量修法故。若如經部解釋，則確實決不應理。我於此略取彼二註釋之善說，並以《學處集要》之釋義、《入行論》之經文關聯及與此法相關之前賢語教，稍作明晰。然大多是從經文字身所見明顯之義而說。若需皈依及業果等建立之究竟義理，當從他處了知。因當下文義容易理解，此處以略義難解釋方式說明要義，想已達成目的。此亦是塔拉那他所說。

།མངྒ་ལཾ།། །།གཅིག་ཞུས།

我來為您直譯這段藏文及其中的梵文： 吉祥！ （藏文：མངྒ་ལཾ། ，梵文天城體：मङ्गलम्，梵文羅馬擬音：maṅgalam，漢語字面意思：吉祥） 已校對一遍。