taranatha1712_三寶隨唸經義略釋

多羅那他大師教言集JT347དཀོན་མཆོག་གསུམ་རྗེས་སུ་དྲན་པའི་མདོ་དོན་ཅུང་ཟད་བཤད་པ་བཞུགས། 17-383 ༄༅། །དཀོན་མཆོག་གསུམ་རྗེས་སུ་དྲན་པའི་མདོ་དོན་ཅུང་ཟད་བཤད་པ་བཞུགས། ༄། །མདོར་བསྟན་པ། ༄༅། །དཀོན་མཆོག་གསུམ་རྗེས་སུ་དྲན་པའི་མདོ་དོན་ ཅུང་ཟད་བཤད་པ་བཞུགས། ༄༅། །ༀ་སྭཱ་སྟི། སངས་རྒྱས་དང་ཆོས་དང་དགེ་འདུན་ལ་ཕྱག་འཚལ་ལོ། །དཀོན་ མཆོག་གསུམ་རྗེས་སུ་དྲན་པའི་མདོ་དོན་ཅུང་ཟད་བཤད་པར་བྱ་སྟེ། འདིར་རྗེས་སུ་དྲན་པ་ ཞེས་པའི་རྗེས་སུ་དྲན་པའི་དོན་ནི་དངོས་པོ་ལ་ཡོན་ཏན་ཇི་ལྟར་ཡོད་པ་ལྟར་མ་ནོར་བར་ རྗེས་སུ་ཞུགས་པ་ཉིད་དོ། ། ༄། །དད་པ། དེ་ལ་འདི་ནི་དཀར་པོའི་ཆོས་མཐའ་དག་གི་རྩ་བར་གྱུར་པ། ཡུལ་མཆོག་ལ་དད་པ་བསྐྱེད་པའི་ཆེད་དུ་ཡིན་ལ། དད་པ་དང་མོས་པ་དང་གུས་པ་ཞེས་བྱ་བ་ ཡང་། གནས་སྐབས་མང་པོ་ཞིག་ཏུ་བློའི་རིགས་མཚན་ཉིད་ཤིན་ཏུ་ཐ་དད་པར་ཡང་འཆད་ ཅིང་། གནས་སྐབས་གཞན་འགའ་ཞིག་ཏུ་ནི་དོན་གཅིག་མིང་གི་རྣམ་གྲངས་སུ་ཡང་བྱེད་དོ། ། འོན་ཀྱང་སྐབས་འདིར་གསུམ་པོ་དོན་གྱི་གཙོ་བོ་ལ་གཅིག་པར་འགྱུར་ཞིང་ཆ་ཤས་ཕྲ་མོ་ ནས་ཁྱབ་ཆེ་ཆུང་ཅུང་ཟད་ཡོད་པར་ཡང་བྱའོ། ། དེ་ཡང་དད་པ་ནི་རྣམ་པ་གསུམ་སྟེ། དང་བའི་དད་པ་དང་། ཡིད་ཆེས་པའི་དད་པ་དང་། འདུན་པའི་དད་པའོ། །དང་པོ་ནི། འདིར་དཀོན་མཆོག་གསུམ་གྱི་ཡོན་ཏན་ཐོས་ནས། དེ་ རྣམས་མཆོག་ཏུ་འཛིན་ཅིང་། མཆོག་ཏུ་ཤེས་པ་དང་། དེ་ཡང་ཡིད་ལ་དགའ་བ་ཕུན་སུམ་ ཚོགས་པ་མཆོག་དང་མཚུངས་པར་ལྡན་པའོ། ། ཡིད་ཆེས་པའི་དད་པ་ནི། དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ལ་ཡོན་ཏན་དེ་དང་དེ་ཡོད་པར་ཡིད་ ཆེས་པ་དང་། ལུང་གི་ཆོས་ནས་ཇི་སྐད་བཤད་པ་ལ། དོན་བདེན་ཅིང་ངེས་པའི་ཚིག་ཏུ་ཡིད་ ཆེས་པ་དང་། རྟོགས་པའི་ཆོས་དང་། དགེ་འདུན་ལ་ཡང་དེ་དང་དེའི་ཡོན་ཏན་དང་ལྡན་པར་ 17-384 ཡིད་ཆེས་པ་དང་། དོན་དམ་པའི་ཆོས་འགོག་པའི་བདེན་པ་ཡང་། སྐྱོན་ཐམས་ཅད་དང་བྲལ་ བར་ཡིད་ཆེས་པ་དང་། གང་སྐྱོན་ཐམས་ཅད་དང་བྲལ་བ་དེ་ནི་ཡོན་ཏན་ཐམས་ཅད་དང་ལྡན་ པ་ཡིན་ཏེ། གང་དང་གང་གི་ཕན་ཡོན་དང་མི་ལྡན་པ་དེ་ཉིད་སྐྱོན་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། ། འདུན་པའི་དད་པ་ནི། སངས་རྒྱས་དང་དགེ་འདུན་གྱི་གོ་འཕང་ཐོབ་པར་འདུན་ཅིང་ འདོད་པ་དང་། ལུང་གི་ཆོས་ཁོང་དུ་ཆུད་པར་འདོད་པ་དང་། དོན་དམ་དབྱིངས་ཀྱི་ཆོས་ མངོན་དུ་བྱ་བར་འདོད་པ་དང་། རྟོགས་པའི་ཆོས་རྒྱུད་ལ་སྐྱེད་པར་འདོད་པ་རྣམས་འདུན་ པའི་དད་པ་དངོས་ཡིན་ལ། རྣམ་གྲངས་ཙམ་དུ་དཀོན་མཆོག་མཆོད་པར་འདོད་པ་དང་། ཡོན་ཏན་བསྒྲགས་པར་འདོད་པ་དང་། ལུང་གི་ཆོས་དར་བར་འདོད་པ་ལ་སོགས་པ་ཡང་ འདུན་པའི་དད་པ་ཡིན་ནོ།

我來為您翻譯這篇關於三寶隨唸經義略釋的藏文： 多羅那他大師教言集 - 三寶隨唸經義略釋 三寶隨唸經義略釋 略說： 三寶隨唸經義略釋 唵 吉祥！禮敬佛法僧。今略說三寶隨唸經義。此中"隨念"之義，即是如實無誤隨順諸法之功德。 信心： 此為一切白法之根本，為令生起殊勝境之信心故。所謂信心、勝解及恭敬，在許多場合中作為性質極為不同的心類來解釋，而在某些其他場合中則作為一義異名。然而在此處，三者在主要意義上是一致的，只是在細微部分上有些許廣狹之別。 信心有三種：凈信、信解及欲樂信。第一種是：於此聞三寶功德后，執為最勝、知為最勝，並與最勝圓滿歡喜相應。 信解信是：深信如來具有種種功德，于經教所說深信其義真實決定，于證法及僧眾亦信解彼等具有種種功德，于勝義法滅諦亦深信其遠離一切過患。凡是遠離一切過患者即具足一切功德，因為任何不具功德者即是過患故。 欲樂信是：希求獲得佛陀與僧眾之果位，欲求通達經教，欲求現證勝義法界，欲求于相續中生起證法，這些是真實的欲樂信。就廣義而言，欲求供養三寶、欲求宣說功德、欲求經教廣弘等亦是欲樂信。

།དེ་དག་ཀྱང་དང་བ་དང་ཡིད་ཆེས་པའི་དད་པ་སྔོན་དུ་སོང་བས་ ནི་དེ་ལྟར་ཡིན་གྱི། ཁེའི་ཕྱིར་དང་། གྲགས་པ་འདོད་པ་དང་། འགྲན་པའི་ཕྱིར་མཆོད་པ་ལ་ སོགས་དེ་རྣམས་འདོད་པ་ནི། དེ་དང་དེར་འདུན་པ་ཙམ་ཡིན་ཡང་དད་པ་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །མོས་ པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི། ངེས་པའི་དངོས་པོ་ལ་ངེས་པར་འཛིན་པ་སྟེ། སྐབས་འདིར་ནི་གང་ཡོན་ཏན་ དང་ལྡན་པ་དང་། གང་མི་བསླུ་བ་དེ་ལ་ཡོན་ཏན་དང་ལྡན་པར་ཤེས་ཤིང་མི་བསླུ་བར་ཤེས་ པ་སྟེ། གཙོ་ཆེར་ཡིད་ཆེས་པའི་དད་པ་ཡིན་ནོ། །ཡང་མངོན་པ་ལས། དགའ་དང་གུས་ཉིད་ངོ་ ཚ་ཤེས། །ཞེས་ཀྱང་འབྱུང་མོད། སྐབས་འདིར་གུས་པ་ནི་ཡུལ་དེ་ཉིད་མཆོག་ཏུ་ཤེས་པ་ཡིན་ པས། ཕལ་ཆེར་དང་བའི་དད་པར་འདུ་བ་ཡིན། ཡང་བསླབ་པ་ལ་གུས་པ་ཞེས་པ་ལྟ་བུ་ཡིད་ ཆེས་པའི་དད་པའི་རིགས་ཀྱང་ཡོད་ལ། དེ་ལས་གཞན་གུས་པར་སྦྱོར་བ་ཞེས་པ། བརྩོན་ འགྲུས་ཤུགས་དྲག་པོ་ལ་བཤད་པའང་ཡོད་མོད་སྐབས་འདིར་མི་སྦྱར་རོ། །གང་དཀོན་ མཆོག་གསུམ་ལ་དད་པ་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་དང་ལྡན་པ་དེ་ནི་སྐྱབས་སུ་འགྲོ་བ་ལེན་པར་ འགྱུར་ཞིང་། སོ་སོ་ཐར་པའི་སྡོམ་པ་ལེན་པ་དང་བྱང་ཆུབ་ཏུ་སེམས་བསྐྱེད་པར་ཡང་འགྱུར་ 17-385 ལ། བསླབ་པ་གསུམ་དང་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་དག་ལ་ཡང་འཇུག་པར་འགྱུར་བས། ལམ་ ཐམས་ཅད་ཀྱི་རྩ་བ་ནི་དད་པ་ཡིན་ལ། དེ་ཡང་དཀོན་མཆོག་གསུམ་རྗེས་སུ་དྲན་པ་ལ་རག་ ལས་སོ། ། ༄། །མདོར་བསྟན་པ། དེ་ལ་དང་པོར་སངས་རྒྱས་རྗེས་སུ་དྲན་པའི་དབང་དུ་བྱས་ནས། འདི་ལྟར་བཅོམ་ ལྡན་འདས་ཞེས་པ་ལ་སོགས་པའོ། །འདི་ལ་ཚིག་དང་པོ་དགུ་ནི། མདོར་བསྟན་པའི་དབང་ དུ་བྱས་ཤིང་། ཐེག་པ་ཆེ་ཆུང་ཐམས་ཅད་ལ་ཐུན་མོང་དུ་ཡོངས་སུ་གྲགས་པ་ཡིན་ནོ། །དེ་ལ་ འདི་ལྟར་ཞེས་པ་ནི། འཆད་པར་འགྱུར་བའི་ཡོན་ཏན་ཐམས་ཅད་འདི་ལྟ་སྟེ་ཞེས་པའོ། །དེ་ ཡང་དོན་དགུ་སྟེ། སྡོམ་ནི། བགེགས་བཅོམ་པ་དང་བཤད་པ་དང་། །སྤང་དང་ཡེ་ཤེས་ཕུན་ ཚོགས་དང་། །རྒྱུད་དང་ཇི་ལྟར་གཤེགས་པ་དང་། །འཇིག་རྟེན་ལ་གཟིགས་སྐལ་ལྡན་འདུལ། ། སྟོན་པ་ཉིད་དེ་ཡོན་ཏན་དགུ། །གང་ལ་གནས་པའི་གཞི་ཉིད་དོ། །དེ་ལ་བགེགས་བཅོམ་པ་ ནི། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཞེས་པ་སྟེ། བཅོམ་ལྡན་གྱི་མཚན་ཉིད་གང་ལ་མངའ་བའི་སངས་རྒྱས་ དེ་ནི་ཞེས་པའོ། །དེ་ལ་བགེགས་ནི་ཕུང་པོ་དང་། ཉོན་མོངས་པ་དང་། འཆི་བདག་དང་། ལྷའི་ བུའི་བདུད་བཞི་ལས། དང་པོ་གསུམ་སྤངས་ཤིང་། བཞི་པས་གནོད་པ་བྱེད་པའི་ཡུལ་ལས་ འདས་པའི་ཕྱིར། བདུད་བཞི་བཅོམ་པའི་ཡོན་ཏན་དང་ལྡན་པའོ།

這些與凈信及信解信為前提而如是，若為利養、名聞或競爭而欲求供養等，雖是對彼等的希求，但並非信心。所謂勝解，即是對確定之事物生起確定認知，在此即是了知具功德者為具功德，了知不欺者為不欺，主要是信解信。雖然在《阿毗達磨》中也說："歡喜與恭敬即慚愧"，但在此處恭敬即是了知彼境為殊勝，故多屬於凈信。又如"于學處恭敬"等屬於信解信之類，此外還有解釋恭敬加行為猛利精進者，但此處不作此解。 凡是具足圓滿信心於三寶者，將受持皈依，並受持別解脫戒及發菩提心，亦將趣入三學及波羅蜜多，故一切道之根本即是信心，而此又依賴於三寶隨念。 略說： 首先就佛隨念而言，如是說"世尊"等。此中前九句是就略說而言，是大小乘一切所共同周知。"如是"即是將要宣說的一切功德如是也。其有九義，總偈曰： "斷障及教說，斷證圓滿智， 相續與所行，觀世調有緣， 師尊為九德，即是所依基。" 其中斷障即"世尊"，謂具足世尊相之佛陀也。所謂障礙，即蘊、煩惱、死主及天子魔四種，由斷除前三及超越第四所能害境，故具足降伏四魔之功德。

།དེ་ལ་བྷ་ག་ཝཱན་ཞེས་བྱ་ བ་ལ། བཅོམ་ལྡན་དང་། སྐལ་ལྡན་དང་། ལེགས་ལྡན་ལ་སོགས་པ་དོན་སྣ་ཚོགས་པར་ འགྱུར་བའི་ཕྱིར། དྲང་སྲོང་སེར་སྐྱ་དང་། རྒྱལ་རིགས་ནག་པོ་ལ་སོགས་པ་ལ་ཡང་། བཅོམ་ ལྡན་དུ་གྲགས་པའི་ཕྱིར་ན། དེ་ལས་ཁྱད་པར་དུ་འབྱེད་པའི་དོན་དུ་འཇིག་རྟེན་ལས་འདས་ པ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་འདས་ཞེས་པ། སྔོན་གྱི་ལོ་ཙཱ་བ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་ཀྱིས་བླ་ཐབས་ སུ་བསྣན་པ་ཡིན་གྱི། ལེགས་སྦྱར་གྱི་སྐད་ལ་སྐབས་འདིར་འདས་པའི་སྒྲ་ནི་མེད་དོ། །བཤད་ པ་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་ནི། དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ཞེས་པ་སྟེ། རང་ཉིད་ཀྱིས་ཕྱིན་ཅི་མ་ལོག་ པར་རྟོགས་པ་བཞིན་དུ། གཞན་ལ་ཡང་ཕྱིན་ཅི་མ་ལོག་པར་སྟོན་པ་སྟེ། དེ་བཞིན་ནི་དེ་ཁོ་ན་ 17-386 བཞིན་གྱི་ཕྱིན་ཅི་མ་ལོག་པའི་དོན་ཡིན་ལ། གཤེགས་པ་ནི་རང་གིས་རྟོགས་པའམ་གཞན་ རྟོགས་སུ་འཇུག་པའོ། །སྤངས་པ་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་ནི་དགྲ་བཅོམ་པ་ཞེས་པ་སྟེ། དགེ་བའི་ ཆོས་ལ་གནོད་པ་བྱེད་པའི་དོན་གྱི་ན། ཉོན་མོངས་པ་བག་ཆགས་དང་བཅས་པ་ནི་དགྲ་སྟེ། དེ་སྤངས་པའི་ཚུལ་གྱིས་བཅོམ་པའོ། །ཡེ་ཤེས་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་ནི། ཡང་དག་པར་རྫོགས་ པའི་སངས་རྒྱས་ཞེས་བྱ་སྟེ། ཕྱིན་ཅི་མ་ལོག་པར་ཤེས་བྱའི་དཀྱིལ་འཁོར་ཡོངས་སུ་རྫོགས་ པ་ལ། མི་གཉིད་སངས་པ་བཞིན་དུ་མི་ཤེས་པ་མཐའ་དག་པ་སངས་ཤིང་། པདྨ་ཁ་བྱེ་བ་ལྟར་ བློ་གྲོས་ཀྱི་སྣང་བ་རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་དུ་རྒྱས་པ་ཡིན་ནོ། །སྤངས་པ་དང་ཡེ་ཤེས་དེ་གཉིས་ནི་ སྒྲུབ་པ་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་ཞེས་ཀྱང་བྱ་ལ། དེ་གཉིས་དང་བཤད་པ་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་སྟེ་ གསུམ་དང་ལྡན་པ་ནི། འགྲོ་བའི་དོན་ཕྱིན་ཅི་མ་ལོག་པ་སྐྱོན་མེད་པར་སྤྱོད་ནུས་པའི་ཕྱིར། སྟོན་པ་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་ཡིན་ཏེ། དེ་ཡང་སྟོན་པ་སངས་རྒྱས་ཁོ་ན་ལ་ཡོད་ཀྱི། དྲག་པོ་ དང་། ཁྱབ་འཇུག་ལ་སོགས་པ་གང་ལ་ཡང་ཡོད་པ་མ་ཡིན་པས། ཐུན་མོང་དུ་མ་གྱུར་པའི་ ཡོན་ཏན་ནོ། །དེ་ལ་དྲང་སྲོང་རྒྱས་པ་ལ་སོགས་པ་ནི། ལྟག་འོག་འགལ་བར་སྨྲ་བ་དང་། སྒྲ་ ངན་གྱི་འཐབ་མོ་ལ་ལུང་བསྟན་པ་ཐོག་ཏུ་མ་བབས་པས་ཆོས་ཐམས་ཅད་ལ་བློ་གྲོས་རྒྱས་པ་ མ་ཡིན་ལ། དགའ་བྱེད་ལ་སོགས་པ་འདོད་ཆགས་ཀྱི་དབང་དུ་གྱུར་པ་དང་། སྡུག་བསྔལ་ གྱིས་འཁོལ་ཞིང་སྡིག་པ་སྤྱོད་པ་དེ་དག་ལ་ནི། རང་ཉིད་ཉོན་མོངས་པའི་གཞན་དབང་དུ་ གྱུར་པས། གཞན་སྐྱོབ་པའི་ནུས་པ་ཅི་ཞིག་ཡོད། གང་ཞིག་རང་རྒྱལ་ལ་སོགས་པ་ཡང་དག་ པར་རྟོགས་ཀྱང་། མི་སྨྲ་བ་དེས་ནི་གཞན་རྗེས་སུ་འཛིན་པར་མི་ནུས་པས། དེའི་ཕྱིར་བཤད་ པ་ཕུན་ཚོགས་སྨོས་སོ།

關於"世尊"（བྷ་ག་ཝཱན）一詞，由於其可解釋為"具德"、"具緣"、"具善"等多種含義，且仙人迦毗羅、剎帝利黑天等人也以"具德"著稱，爲了區別于彼等，古代譯師菩薩們特意加上"超越世間"之意的"超"字，這是爲了方便而增加的，在梵語中此處並無"超"的詞語。 圓滿教說即是"如來"，如自己無顛倒證悟那樣，亦無顛倒地教導他人。其中"如是"即是真實無顛倒之義，"來"則是自證或令他證悟。 圓滿斷除即是"阿羅漢"，由於能障礙善法之故，煩惱及習氣即是怨敵，以斷除的方式而降伏。 圓滿智慧即是"正等正覺"，對於無顛倒遍知所知之圓滿範疇，如同睡醒般斷除一切無明，如蓮花開放般智慧光明於一切相中開敷。 這兩種斷除和智慧也稱為圓滿修證，具足這兩種及圓滿教說三者，由於能無顛倒無過失地行持利眾事業，故為圓滿導師。此圓滿導師唯佛獨有，大自在天、遍入天等任何其他眾生皆無，故為不共功德。 其中廣大仙人等，由於說上下相違之語，以及預言聲音爭鬥時未能應驗，故非於一切法智慧廣大。而喜天等為貪慾所轉，為苦所役而造惡業，彼等既然自身為煩惱所制，如何有能力救護他人？雖然獨覺等已真實證悟，但因不說法故不能攝受他人，因此特別提到圓滿教說。

།དེ་ལྟ་བུའི་སྟོན་པ་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་ཐོབ་པའི་རྒྱུ་ལ། རིག་པ་ནི་ ཡང་དག་པའི་ལྟ་བ་ཡིན་ལ། ཞབས་ནི་རྟོག་པ་དང་། ངག་དང་། ལས་ཀྱི་མཐའ་དང་། འཚོ་བ་ དང་། རྩོལ་བ་དང་། དྲན་པ། ཏིང་ངེ་འཛིན་འཕགས་པའི་ལམ་རྣམས་སོ། །ཡང་ན་ལྷག་པའི་ 17-387 ཤེས་རབ་ནི་རིག་པ་ཡིན་ལ། ཚུལ་ཁྲིམས་དང་སེམས་ཀྱི་བསླབ་པ་ནི་ཞབས་སམ། གཞན་ ཡང་རིག་པ་ནི་རིགས་པ་གསུམ་ཡིན་ལ། ཞབས་ནི་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་བཞི་སྟེ། ཚུལ་ཁྲིམས་ དང་། སྤྱོད་པ་དང་། ཟློག་པ་དང་། མཐོང་ཆོས་བདེར་གནས་ཀྱི་ལྷག་པའི་སེམས་སོ། །བཤད་ པའི་རྣམ་གྲངས་གསུམ་པོ་དེ་ཡང་དོན་གྱི་གནད་གཅིག་ལ་འདུ་སྟེ། ཡང་དག་པའི་ལྟ་བ་དང་། ལྷག་པའི་ཤེས་རབ་ཀྱི་བསླབ་པ་དང་། ཟག་ཟད་རིག་པ་རྣམས་དངོས་པོ་གཅིག་ལ་འདུ་བའི་ ཕྱིར་དང་། ཡང་དག་པའི་ངག་སོགས་གསུམ་དང་། ཚུལ་ཁྲིམས་ཀྱི་བསླབ་པ་དང་། ཚུལ་སྤྱོད་ ཟློག་པ་གསུམ་ངོ་བོ་གཅིག་པའི་ཕྱིར་དང་། ཡང་དག་པའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་དང་། སེམས་ཀྱི་ བསླབ་པ་དང་། མཐོང་ཆོས་བདེར་གནས་ཀྱི་ལྷག་སེམས་རྣམས་ཀྱང་དོན་གྱི་གཙོ་བོ་གཅིག་ པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ལ་རིག་པ་གསུམ་ནི། སྔོན་གྱི་མཐའ་རིག་པ་དང་། ཕྱི་མའི་མཐའ་རིག་པ་ དང་། ཟག་ཟད་རིག་པའོ། །སྤྱོད་པ་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་ནི། སྤྱོད་ལམ་ཐམས་ཅད་དུ་ཤེས་ བཞིན་དུ་གནས་པའོ། །ཟློག་པ་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་ནི་དབང་པོའི་སྒོ་བསྡོམས་པ་སྟེ། དེ་ གཉིས་ནི་ཚུལ་ཁྲིམས་དག་པར་བྱེད་པ་དང་། ཏིང་ངེ་འཛིན་གྱི་ལྷན་ཅིག་བྱེད་པའོ། །མཐོང་ ཆོས་བདེར་གནས་ཀྱི་ལྷག་པའི་སེམས་ནི། བསམ་གཏན་བཞི་པོ་དག་པ་བ་དང་། ཟག་མེད་ རྣམས་ཏེ་དེའི་ནང་ནས་ཀྱང་བཞི་པ་གཙོ་བོ་ཡིན་ལ། འདི་ལས་མངོན་ཤེས་རྣམས་སྒྲུབ་པའི་ ཕྱིར། རིག་པ་གསུམ་ཡང་འབྱུང་བའོ། །དེ་ལྟར་རིགས་པ་ནི་གང་ཤེས་པར་བྱ་བ་དང་། སྤངས་ བྱ་དང་བླང་བྱའི་གནས་རྣམས་མ་ནོར་བར་མངོན་སུམ་གྱིས་མཐོང་བས་མིག་དང་འདྲ་བ་ ཡིན་ལ། དེ་དང་རྗེས་སུ་མཐུན་པར་སྒྲུབ་ཅིང་སྤྱོད་པ་ནི། མིག་གིས་བལྟས་པའི་ལམ་ལ་འགྲོ་ བ་དང་འདྲ་བས། ཞབས་ཞེས་བྱའོ། །ཡང་ན་རིག་པ་ནི་མངོན་པར་ཤེས་པ་དྲུག་སྟེ། གོང་དུ་ བཤད་པ་དང་དོན་འདྲ་ལ། ཞབས་ནི་རྫུ་འཕྲུལ་གྱི་རྐང་པ་བཞིའོ།

我將為您直譯這段藏文： 如是圓滿導師獲得之因，其中"明"即是正見，而"足"即是正思維、正語、正業、正命、正精進、正念、正定等聖道。或者，增上慧學是明，戒學與心學是足。或者，明即是三明，足即是四種圓滿：戒、行、防護、現法樂住之增上心。 此三種解釋方式也歸於一個要義：正見、增上慧學、漏盡明等歸於同一事物；正語等三者、戒學、戒行防護三者本質相同；正定、心學、現法樂住增上心等也是同一主要含義。 其中三明是：知前際明、知后際明、漏盡明。圓滿行為是：於一切威儀中安住正知。圓滿防護是守護諸根門，此二者是清凈戒律和作為禪定助緣。現法樂住增上心是：清凈四禪和無漏禪，其中第四禪最為主要，由此成就諸神通，三明也由此生起。 如是，明猶如眼睛，能無誤現見所知、應斷、應取諸境。與此相應地修行即如依眼見而行走，故稱為足。或者，明即是六神通，義同上述，足即是四神足。

།ཞེས་གཞན་ལས་བཤད་ དོ། །ཇི་ལྟར་གཤེགས་པ་ནི། བདེ་བར་གཤེགས་པ་ཞེས་ཏེ། སུ་ག་ཏ་ཞེས་པའི་སྒྲ་ལས་དྲངས་ 17-388 ནས། བདེ་བར་གཤེགས་པ། ལེགས་པར་གཤེགས་པ། རབ་ཏུ་གཤེགས་པ་ཞེས་བྱ་བར་ འགྱུར་ན། ལམ་བདེ་བ་ནས་འབྲས་བུ་བདེ་བར་གཤེགས་པའི་ཕྱིར་ཏེ། ལམ་གྱི་དུས་ན་བྱ་བ་ མ་ཡིན་པ་སྤངས་ཤིང་། གཞན་གྱི་བསྔགས་པ་མ་ཡིན་པ་མི་འབྱུང་བ་དང་། རང་ཞུམ་པ་དང་ འཛེམ་བག་མེད་ཅིང་། ཡིད་བདེ་བ་མང་པོའི་བྱ་བས་བསྒྲུབས་པ་དང་། འབྲས་བུའི་དུས་ན་ སྡུག་བསྔལ་གྱི་རིགས་ཐམས་ཅད་སྤངས་ཤིང་། ཟག་པ་མེད་པའི་བདེ་བ་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་ བརྙེས་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེས་ནི་གྲུབ་མཐའ་ལ་ཞུགས་སམ་མ་ཞུགས་ཀྱང་རུང་སྟེ། འཁོར་བ་པ་ རྣམས་ལས་ཁྱད་པར་དུ་བྱས་པ་སྟེ། དེ་དག་ནི་རྒྱུ་སྡུག་བསྔལ་ལས་འབྲས་བུ་སྡུག་བསྔལ་ སྒྲུབ་པའི་ཕྱིར་རོ། །འདོད་པ་ན་སྤྱོད་པ་རྣམས་ནི་དེ་ལྟར་སྡུག་བསྔལ་བ་ཡིན་ཡང་། བསམ་ གཏན་དང་གཟུགས་མེད་ལ་གནས་པ་ནི་དེ་ལྟར་མ་ཡིན་ནོ་སྙམ་ན། དེའི་འབྲས་བུ་ཡང་སྡུག་ བསྔལ་ཡིན་མོད་ཀྱི། དེ་ལྟར་མ་གོ་བའི་ངོར་ལེགས་པར་གཤེགས་པ་ཞེས་ཏེ། ལེགས་པ་ནི་ སྤངས་ཟིན་སླར་མི་ལྡོག་པ་ལ་སྦྱར་ཏེ། རིམས་ནད་ལེགས་པར་བྱང་བ་བཞིན། ཉིད་ཀྱིས་ སྤངས་པའི་ཉོན་མོངས་པ་ལ་སོགས་པའི་སྒྲིབ་པ་ཐམས་ཅད་སླར་མི་ལྡོག་པར་གཤེགས་ ཤིང་སོང་བའོ། །འདིས་ནི་མུ་སྟེགས་སྙོམས་འཇུག་པ་རྣམས་ལས་ཁྱད་པར་དུ་བྱས་པའོ། །འོ་ ན་ཉན་ཐོས་དང་རང་སངས་རྒྱས་རྣམས་དེ་ཡིན་ནོ་སྙམ་ན། རབ་ཏུ་གཤེགས་པ་སྟེ་རྟོགས་ པར་བྱ་བའི་ཆོས་མཐའ་དག་རབ་ཏུ་སྟེ་མ་ལུས་པར་རྟོགས་ཤིང་གཤེགས་པ་ནི། བུམ་པ་མ་ ལུས་པ་གང་བ་ལ་བུམ་པ་རབ་ཏུ་གང་བ་ཞེས་པ་ལྟ་བུ་སྟེ། དེ་ནི་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ཁོ་ན་ ལ་ཡོད་དེ། ཤེས་བྱ་ཐམས་ཅད་ལ་ཆགས་ཐོགས་མེད་པའི་ཡེ་ཤེས་རྟག་ཏུ་འཇུག་པ་ཡིན་ནོ། ། དེ་ལྟར་དོན་ཚན་གཉིས་པོ་དེ་ནི་སྤངས་རྟོགས་ཀྱི་མཐའ་གཅོད་པ་ཡིན་ལ། འདི་ནས་ བརྩམས་ཏེ་གསུམ་ནི་འཕྲིན་ལས་ཀྱི་དབང་དུ་བྱས་སོ། །དེ་ལ་འཇིག་རྟེན་ལ་གཟིགས་པ་ནི། འཇིག་རྟེན་མཁྱེན་པ་ཞེས་པ་སྟེ། ཐུགས་རྗེ་ཆེན་པོས་སེམས་ཅན་ལ་རྟག་ཏུ་གཟིགས་པས། 17-389 སེམས་ཅན་བདེ་བའམ་སྡུག་བསྔལ་དང་ལྡན་པ་དང་། འབྱོར་པ་དང་། རྒུད་པ་དང་། སྐལ་བ་ དང་ལྡན་པ་དང་། མི་ལྡན་པ་དང་། འདུལ་བའི་དུས་ལ་བབ་པ་དང་། མ་བབ་པ་དང་། འདུལ་ བའི་ཐབས་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པའོ། །བཤད་པའི་རྣམ་གྲངས་གཞན་ལས་ནི། སྡུག་བསྔལ་ དང་ཀུན་འབྱུང་ཀྱང་མ་ལུས་པ་མཁྱེན་པ་ལ་འཇིག་རྟེན་མཁྱེན་པར་བཤད་པ་ཡང་ཡོད་དོ།

我將為您直譯這段藏文文獻： 如是從他處所說。所謂"如何行"，即善逝，從梵語"蘇嘎塔"(sugata)而引申為善逝、妙逝、勝逝。因從安樂道至安樂果而行，即于道位時斷除非理，不生他人非議，自無怯懦顧忌，以多歡喜之事而成就，于果位時斷除一切苦類，獲得圓滿無漏安樂。 此說明無論入于宗派與否，皆勝過諸輪迴者，彼等從苦因成就苦果故。若念：欲界眾生雖如是痛苦，然住于禪定與無色界者不如是。彼之果報亦是苦，對未了知此理者而言即是妙逝。"妙"是指已斷不復返，如病痛痊癒，自己所斷之一切煩惱等障礙皆不復返而去。此說明勝過外道等持者。 若念：聲聞與獨覺是如此，則為勝逝，即所應證之一切法皆徹底、無餘而證悟而行，如瓶子完全盈滿稱為瓶子圓滿，此唯如來獨有，於一切所知無礙智慧恒時執行。 如是此二科判是斷證之抉擇，此後三者是就事業而言。其中"觀察世間"即是"世間解"，以大悲心恒時觀察眾生，了知眾生具樂或苦、富足或衰敗、具緣或無緣、調伏時至或未至，及一切調伏方便。 從其他解釋次第中說：遍知苦與集亦稱為世間解。

། སྐལ་ལྡན་འདུལ་བར་མཛད་པ་ནི། མི་མཆོག་གམ་སྐྱེས་བུ་འདུལ་བ་ཁ་ལོ་བསྒྱུར་བ་བླ་ན་ མེད་པ་ཞེས་པ་སྟེ། མི་མཆོག་གམ་སྐྱེས་བུ་ནི་སྐལ་བ་དང་ལྡན་པ་སྟེ། དེ་དག་གིས་སེམས་ རྒྱུད་འདུལ་བས་བྱང་ཆུབ་གསུམ་ལ་འགོད་པར་མཛད་པའོ། །དངོས་སུ་ཐར་བའི་ལམ་གྱིས་ འདུལ་བའི་སྐལ་བ་མེད་པ་རྣམས་ནི། ངན་འགྲོ་ལས་འདོན་པ་དང་། སྡུག་བསྔལ་ཆེན་པོ་ རྣམས་ཆུང་ངུར་བསྒྱུར་བ་དང་། མཐོ་རིས་ཀྱི་ལམ་ལ་འགོད་པར་མཛད་པ་ཡིན་ལ། མཐོ་ རིས་དང་བྱང་གྲོལ་གང་ལ་ཡིན་ཡང་རུང་སྟེ། ཆེན་པོའི་སྐལ་བ་ལྡན་པ་ཆུང་ངུ་ལ་སྦྱར་བ་ནི་ ནམ་ཡང་མི་སྲིད་དོ། །ཁ་ལོ་བསྒྱུར་བ་ནི། ཇི་ལྟར་འདུལ་བའི་ཚུལ་གྱི་ཐབས་ལ་མཁས་པ་སྟེ། རྟ་དང་གླང་པོ་ཆེ་དང་ཤིང་རྟའི་ཁ་ལོ་བསྒྱུར་བ་རྣམས་ཀྱིས། དེ་དང་དེ་ལམ་དུ་འཇུག་པ་ལ་ མཁས་པས་ལམ་བདེ་བ་ལ་སྦྱོར་བ་བཞིན། བླ་ན་མེད་པ་ནི། ཁ་ལོ་བསྒྱུར་བའི་ཁྱད་པར་སྟོན་ པ་སྟེ། ཤིན་ཏུ་འདུལ་དཀའ་བ། འདོད་ཆགས་ཆེས་ཆེ་བ་གཅུང་དགའ་བོ་དང་། ཞེ་སྡང་རབ་ ཏུ་འབར་བ་སོར་མོའི་འཕྲེང་བ་དང་། གཏི་མུག་གཤིན་ཏུ་འཐུག་པ་བྲན་བུ་དང་སྐྱོང་བ་ལ་ སོགས་པ་དང་། ང་རྒྱལ་ལྷག་པར་མཐོ་བ་སྟེང་རྒྱས་འོད་སྲུང་ལ་སོགས་པ་ཡང་ཉན་ཐོས་ཀྱི་ བྱང་ཆུབ་ལ་བཞག་པར་མཛད་པ་ལྟ་བུའོ། །ཞེས་འཆད་དོ། །དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་འཕྲིན་ ལས་ནི་སྣོད་དང་ལྡན་པ་དང་མི་ལྡན་པ་ཐམས་ཅད་ལ་ཡང་འཇུག་མོད་ཀྱི། ཐར་པའི་སྐལ་བ་ ཅན་ནི་སྣོད་དང་ལྡན་པ་ཁོ་ན་ཡིན་པའི་ཕྱིར་དང་། འཇིག་རྟེན་དུ་སངས་རྒྱས་འབྱུང་བའི་ གནས་ཀྱི་གཙོ་བོ་ནི་མིའི་འཇིག་རྟེན་ཡིན་པའི་ཕྱིར། སྐལ་ལྡན་འདུལ་བ་དང་མི་མཆོག་ 17-390 འདུལ་བ་ཞེས་ནང་ཚན་གྱི་ཁྱད་པར་ནས་སྨོས་པ་ཡིན་ནོ། །འཕྲིན་ལས་དེ་གང་ལ་གནས་ པའི་སྟོན་པ་ཉིད་ཀྱི་དོན་ནི། ལྷ་དང་མི་རྣམས་ཀྱི་སྟོན་པ་ཞེས་ཏེ། ཁམས་གསུམ་དུ་གཏོགས་ པའི་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ཀྱི་སྟོན་པ་ཡིན་ཡང་། ལྷ་དང་མི་སྨོས་པ་ནི། ལྷ་དང་མི་རྣམས་ལ་ ནི་བདེན་པ་མཐོང་བའམ། དགེ་སྦྱོང་ཚུལ་གྱིས་འབྲས་བུ་ཐོབ་པའམ། འཕགས་པའི་ས་ཐོབ་ པ་མཐོང་གི ། གཞན་ལ་ནི་མ་མཐོང་ལ། འགྲོ་བའི་མཆོག་ཀྱང་དེ་ཡིན་པས་གདུལ་བྱའི་གཙོ་ བོ་དེ་དག་ཡིན་པས་འདིར་སྨོས་སོ། །འདི་ལྟར་བཤད་པ་ཡང་ཐེག་པ་ཐུན་མོང་གི་དབང་དུ་ བྱས་པའོ། །དོན་དུ་ནི་འཇིག་རྟེན་དུ་ཡང་རྒྱལ་པོས་འདུད་ཅིང་ཕྱག་འཚལ་བ་ཞེས་བརྗོད་ན། འཁོར་རྣམས་ཀྱིས་འདུད་ཅིང་ཕྱག་འཚལ་བ་མ་སྨོས་ཀྱང་ཤུགས་ལ་གོ་བ་བཞིན་ནོ། །དེ་ལྟ་ བུའི་ཡོན་ཏན་གང་ལ་མངའ་བའི་གཞི་སྟོན་པ་ནི། སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་སོ་ཞེས་ སླར་ཡང་ཟློས་ཏེ་སྨོས་པའོ།

我將為您直譯這段藏文： 調伏具緣者即是"最勝人"或"無上調御丈夫"。"最勝人"或"丈夫"是指具緣者，以調伏彼等心續而安置於三種菩提。對於無緣直接以解脫道調伏者，則是令出離惡趣、將大苦轉為小苦、安置於善趣道。無論是善趣還是解脫，具大緣者絕不會安置於小乘。 "調御"是指善巧于如何調伏之方便，如調御馬、象、車者善巧于引導其入于道路，而安置於安樂道。"無上"是顯示調御之殊勝，如極難調伏、極重貪慾的阿難陀、極盛忿怒的鴦掘利摩羅、極重愚癡的優波離等、增上我慢的優樓頻螺迦葉等，亦安置於聲聞菩提。如是解說。 如來事業雖於一切具器與非具器者皆能趣入，然具解脫緣者唯是具器者故，及佛陀出世之所依主要是人世間故，從內分差別而說"調伏具緣"與"調伏最勝人"。 此事業所依之導師義即"天人師"。雖是三界一切眾生之導師，然說天與人是因於天與人中見得真諦、以沙門行得果位、或得聖地，于其他則未見。又彼是眾生中最勝故，是所化之主要對象，故此處提及。如是解說亦是就共乘而言。實則如世間所說"國王禮敬頂禮"，眷屬禮敬頂禮雖未提及亦由言外可知。 複次重述具有如是功德之所依導師即是"佛世尊"。

།འདི་ལ་ཟློས་པའི་སྐྱོན་ནི་མེད་དེ། སྔ་མ་ནི་ཡོན་ཏན་གྱི་ངོ་བོ་ སྟོན་པའི་ཕྱིར་ཡིན་ལ། འདིར་ནི་ཡོན་ཏན་གང་ལ་མངའ་བའི་གཞི་སྐྱེས་བུའི་གཙོ་བོ་ཉིད་གོ་ བའི་ཕྱིར་རོ། ། ༄། །རྒྱས་པར་བཤད་པའི་རིམ་པ། ད་ནི་རྒྱས་པར་བཤད་པའི་རིམ་པ་རྣམས་བརྗོད་པར་བྱ་སྟེ། སྡོམ་ནི། གཏན་དུ་བཞུགས་ དང་སྐུའི་རང་བཞིན། །གང་ལ་བརྟེན་དང་བྱ་བ་ཐབས། །གནས་དང་མ་ཆགས་ཇི་ལྟས་མཛད། ། དོན་བསྡུ་རྣམས་སུ་ངེས་པར་བྱ། །དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་དེ་ནི་བསོད་ནམས་དག་གི་རྒྱུ་མཐུན་ པ། དགེ་བའི་རྩ་བ་རྣམས་ཆུད་མི་ཟ་ཞེས་པའི་ཚིག་གཉིས་ཀྱིས། གཏན་དུ་བཞུགས་པ་སྟེ། ལྷག་མེད་ཀྱི་དབྱིངས་སུ་ཡོན་ཏན་ཟད་པར་མི་འགྱུར་བར་རྟག་ཏུ་སེམས་ཅན་གྱི་དོན་མཛད་ པ་སྟོན་ཏེ་འཁོར་བ་པའི་དགེ་བ་ནི་རྣམ་སྨིན་ཕྱུང་ཟིན་ནས་ཟད་པར་འགྱུར་བ་དང་། ཉན་ རང་གི་དགེ་བ་ཡང་ལྷག་མེད་ཀྱི་དབྱིངས་སུ་ཟད་པར་འགྱུར་བ་ཉིད་ཀྱིས། བསོད་ནམས་ཀྱི་ རྒྱུ་མཐུན་པ་རྟག་ཏུ་གནས་པ་མ་ཡིན་ལ། སངས་རྒྱས་ནི་སྔོན་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་སྐབས། 17-391 སྦྱིན་སོགས་ཐམས་ཅད་ཉིད་ཀྱི་བདེ་བའི་དོན་དུ་མ་བསྔོས་ཤིང་། སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ཀྱི་ ཐར་པའི་དོན་དུ་བསྔོས་པས། དེ་མ་འགྲུབ་ཀྱི་བར་དུ་མི་ཟད་པ་དང་། ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་དང་ མཉམ་པར་སྒོམས་པའི་ཕྱིར་ཡང་སྟེ། རྒྱུ་དང་རྗེས་བུ་མཐུན་པ་འབྲས་བུ་ཡང་མི་ཟད་པའོ། ། དེ་ལྟར་ཡང་རྒྱུད་བླ་མ་ལས། རྒྱུ་མཐའ་ཡས་དང་སེམས་ཅན་ཟད་མེད་དང་། །བརྩེ་དང་སྤྲུལ་ དང་མཁྱེན་དང་ཕུན་ཚོགས་ལྡན། །ཆོས་ཀྱི་དབང་ཕྱུག་འཆི་བའི་བདུད་བཅོམ་དང་། །ངོ་བོ་ མེད་ཕྱིར་འཇིག་རྟེན་མགོན་པོ་རྟག །ཅེས་གསུངས་པ་དྲན་པར་བྱའོ། །དེ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་ན་ དགེ་བའི་རྩ་བ་རྣམས་ཆུད་མི་ཟ་བ་སྟེ། སྔོན་དགེ་བ་རྩ་བ་མཛད་པ་ཐམས་ཅད་ཀྱི་འབྲས་བུ་ རྒྱུན་ཆད་པ་མེད་པ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་རོ། །བཟོད་པས་བརྒྱན་པ། བསོད་ནམས་ཀྱི་གཏེར་རྣམས་ ཀྱི་གཞི། དཔེ་བྱད་བཟང་པོ་རྣམས་ཀྱིས་སྤྲས་པ། མཚན་རྣམས་ཀྱི་མེ་ཏོག་རྒྱས་པ། སྤྱོད་ཡུལ་ {དྲན་[རན་]པར་མཐུན་པ། མཐོང་ན་མི་མཐུན་པ་མེད་པ་ཞེས་པ་ཚིག་དྲུག་པོའི་འདི་རྣམས་ ཀྱིས། སྐུའི་རང་བཞིན་ཁྱད་པར་རྣམས་བསྟན་ཏེ། སྔར་རྟག་ཏུ་སེམས་ཅན་གྱི་དོན་རྒྱུན་མི་ ཆད་པར་མཛད་དོ་ཞེས་བསྟན་ན། འགྲོ་དོན་མཛད་པའི་སྐུ་དེ་ཇི་ལྟ་བུ་ཞེས་པ་ལ་འདི་བསྟན་ ཏེ། དེ་ཡང་གཟུགས་ཀྱི་སྐུའོ།

我將為您直譯這段藏文： 此處無重複之過，因前者是顯示功德之本性，此處則是爲了了知具此功德之所依補特伽羅主尊。 廣說次第 今當宣說廣說次第諸分，攝頌為： 恒時安住與身之自性， 所依對境及事業方便， 處所離著如何而作為， 攝義諸分當知決定已。 "如來者是隨順福德，諸善根不壞"這兩句，是顯示恒時安住，即于無餘界中功德不盡，常作有情利益。因為有漏界之善業出生果報后即盡，聲聞緣覺之善業亦于無餘界中滅盡，故福德之隨順不常住。而佛陀于昔日菩薩位時，一切佈施等非為自身安樂而回向，是為一切有情解脫而回向，故於未成就前不盡，又因等同法界而修故，因與隨順果亦不盡。 如是《寶性論》中說："因無盡有情無盡故，具悲化智及圓滿分，法自在降伏死魔故，無體性故世間怙恒。"當憶念此義。正因如此，諸善根不壞，即昔日所作一切善根之果無有間斷故。 莊嚴忍辱，諸福德藏之所依，以諸隨好莊嚴，諸相花開放，行境相順，見之無不悅意。此六句顯示身之自性殊勝。前說常時無間作有情利益，則此顯示作利益之身如何，即色身也。

།སྡོམ་ནི། རྩ་བ་རབ་དབྱེ་ངོ་བོ་དང་། །གནས་སྐབས་བྱེད་ལས་ ཕུན་སུམ་ཚོགས། །དེ་ལ་རྩ་བའི་རྒྱུ་བཤད་པ་ནི། བཟོད་པས་བརྒྱན་པ་སྟེ། བཟོད་པའི་མཐུ་ ལས་སྐུ་བོང་ཚོད་ཆེས་འཕགས་ཤིང་། ཁ་དོག་དང་དབྱིབས་མཛེས་པ་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ། རྒྱུ་བཟོད་པས་བརྒྱན་པའི་འབྲས་བུ། མཛེས་པ་ཉིད་རྒྱན་གྱི་དོན་ཏེ་སྐུ་ལ་རང་བཞིན་གྱིས་ གྲུབ་པའོ། །དེ་ནི་མི་མཐུན་ཕྱོགས་ཁྲོ་བ་དང་། འཁོན་དུ་འཛིན་པ་སྤངས་ཤིང་། རྒྱུ་བཟོད་པ་ ཉིད་བསྟེན་པའི་འབྲས་བུའོ། །བསོད་ནམས་ཀྱི་གཏེར་རྣམས་ཀྱི་གཞི་ཞེས་པ་ནི་རབ་ཏུ་དབྱེ་ བའི་རྒྱུ་བཤད་པ་སྟེ། སྐུའི་བ་སྤུའི་ཁུང་བུ་རེ་རེ་ཡང་འགྲོ་བ་ཐམས་ཅད་ཀྱི་བསོད་ནམས་ཀྱི་ ཕུང་པོ་བཅུ་འགྱུར་བཅུ་འགྱུར་གྱིས་འགྲུབ་པོ་ཞེས་སོགས་བསོད་ནམས་མཐའ་ཡས་པ་སོ་སོ་ 17-392 སོ་སོ་ལས། སྐུའི་ཆ་ཤས་དང་མཚན་དཔེ་སོགས་སོ་སོར་གྲུབ་པ་སྟེ། འདིར་གཏེར་ཞེས་བྱ་བ་ ནི་དཔག་ཏུ་མེད་པའི་དོན་ནོ། །དོན་འདི་རྒྱས་པ་བློ་གྲོས་མི་ཟད་པས་བསྟན་པའི་མདོ་ལས་ བརྩོན་འགྲུས་མི་ཟད་པའི་སྐབས་ལས་རྟོགས་པར་བྱའོ། །ངོ་བོའི་དབང་དུ་བྱས་ནས་དཔེ་ བྱད་བཟང་པོ་རྣམས་ཀྱིས་སྤྲས་པ་ཞེས་པ་ནི། དཔེ་བྱད་བརྒྱད་ཅུ་ལ་སོགས་པའོ། །མཚན་ རྣམས་ཀྱི་མེ་ཏོག་རྒྱས་པ་ནི། མཚན་བཟང་པོ་སུམ་ཅུ་རྩ་གཉིས་ལ་སོགས་པ་སྟེ། སྐུ་རང་གི་ ངོ་བོ་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་བསྟན་ཏེ། མེ་ཏོག་རྒྱས་པ་ནི་རྒྱན་དང་འདྲ་བའི་དོན་ཏེ། སྤྲས་པ་ནི་ དེའི་འཁོར་ཡིན་པའི་ཕྱིར་མཚན་རྣམས་མཛེས་པར་བྱེད་པའི་དོན་ནོ། །སྤྱོད་ཡུལ་རན་པར་ མཐུན་པ་ནི་གནས་སྐབས་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་སྟེ་གཤེགས་པ་དང་བཞུགས་པ་ལ་སོགས་པ་ ཅི་མཛད་ཀྱང་། ཧ་ཅང་སྟབས་པ་ཡང་མ་ཡིན། ཧ་ཅང་དལ་བ་ཡང་མ་ཡིན་པ་ལ་སོགས་པ། གཞན་གྱི་མཐོང་ན་མི་མཛེས་པའི་སྐྱོན་གདགས་པའི་གཞིར་གྱུར་པ་མེད་པའོ། །མཐོང་ན་མི་ མཐུན་པ་མེད་པ་ནི། སྐུའི་བྱེད་ལས་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་སྟེ། གཤེགས་པ་དང་། བཞུགས་པ་ དང་། མནལ་བ་དང་། བསོད་སྙོམས་གསོལ་བ་དང་། གཟིགས་པ་དང་། གསུང་བ་ལ་སོགས་ པ་ཐམས་ཅད་ལ་འདི་ཉིད་ཉོན་མོངས་སོ་སྙམ་པ་དང་གཞན་རྣམས་སྐྲག་པ་དང་གདུང་བ་ དང་། སྲེད་པ་བསྐྱེད་པ་སོགས་ནམ་ཡང་མེད་ལ། སྐུ་དང་འབྲེལ་བའི་སྤྱོད་པ་གང་མཐོང་ བ་དང་ཐོས་པ་ཐམས་ཅད་དད་དང་སྙིང་རྗེ་དང་། ངེས་པར་འབྱུང་བ་དང་། བརྩོན་འགྲུས་ དང་། ཡང་དག་པའི་ཤེས་རབ་སྐྱེ་བ་དང་སྡུག་བསྔལ་ཞི་བ་ལ་སོགས་པ་གཞན་གྱི་དགེ་བའི་ རྒྱུ་འབའ་ཞིག་ཏུ་འགྲོ་ཞིང་དང་བ་འདྲེན་པའོ། །དེ་ལ་མི་མཐུན་པ་ནི། ཡུལ་དེ་ལ་མ་དད་ པའམ། མཐོང་བ་པོ་རང་ཉིད་ལ་ཉོན་མོངས་པའི་རྣམ་པར་རྟོག་པ་སྐྱེ་བའོ།

我將為您直譯這段藏文： 攝頌為：根本分類及本性，時位作用諸圓滿。 其中，解說根本因者，謂"莊嚴忍辱"，由忍辱力故身量最為殊勝，色相形貌圓滿莊嚴。此乃因忍辱莊嚴之果，莊嚴即美好之義，于身自然成就。此由斷除不順品之嗔恚、怨恨，修習因位忍辱之果。 "諸福德藏之所依"者，是說分類之因，即身之一一毛孔皆由一切眾生福德蘊十倍十倍而成就等無量福德，由此各各福德，成就身之支分及相好等，此中"藏"者即無量之義。此義廣說當從《無盡慧所說經》精進無盡品中了知。 就本性而言，"以諸隨好莊嚴"者，即八十隨好等。"諸相花開放"者，即三十二相等，顯示身之本性圓滿。花開放者，義同莊嚴，"莊嚴"為彼之眷屬故，即是莊飾諸相之義。 "行境相順"者，是時位圓滿，即行住等一切所作，既不太快亦不太慢等，無有為他所見不妙過失之所依。 "見之無不悅意"者，是身業用圓滿，即於行、住、臥、受供、觀察、說法等一切中，永無令人生煩惱想，或令他驚懼、憂惱、貪著等，凡見聞與身相關之一切行為，唯成為他人信心、悲憫、出離、精進、正智、息苦等善因，引生凈信。 其中"不悅意"者，謂于境不生信心，或見者自生煩惱分別。

།དེ་ལྟར་ཡང་། ལུས་ཅན་རྣམས་ཀྱིས་ཁྱོད་མཐོང་ན། །སྐྱེས་བུ་དམ་པ་ལེགས་པར་འཚལ། །མཐོང་བ་ཙམ་ གྱིས་རབ་དད་པར། །མཛད་པ་ཁྱོད་ལ་ཕྱག་འཚལ་ལོ། །ཞེས་སོ། །དད་པས་མོས་པ་རྣམས་ 17-393 ལ་མངོན་པར་དགའ་བ། ཤེས་རབ་ཟིལ་གྱིས་མི་ནོན་པ། སྟོབས་རྣམས་ལ་བརྫི་བ་མེད་པ། ཞེས་ཚིག་གསུམ་གྱིས་གང་ལ་བརྟེན་ནས་སེམས་ཅན་གྱི་དོན་མཛད་པ་དེ་སྟོན་ཏེ། སྟོན་པའི་ དྲུང་དུ་འོང་བ་ནི་བསམ་པ་གཉིས་ཀྱིས་འོང་སྟེ། དད་པའི་བསམ་པ་དང་། ཟིལ་གྱིས་གནོན་ པའི་བསམ་པའོ། །དད་པ་ཡང་ཁ་ཅིག་ནི་སྔོན་གྱི་དགེ་བའི་རྩ་བས་བསྐྱེད་ནས་ཐེ་ཚོམ་གྱིས་ འོང་པ་ཡང་ཡོད་དེ་དད་པར་གཏོགས་ལ། ཁ་ཅིག་རབ་ཏུ་དང་བ་ཉིད་ཀྱིས་འོང་བ་ནི། དེ་ ལྟར་དད་པས་སྟོན་པའི་ཆོས་ཐོབ་པར་མོས་པས་འོང་སྟེ། དེ་ཐམས་ཅད་སྐུ་མཐོང་བ་དང་། གསུང་ཐོས་པས་རབ་ཏུ་དང་ཞིང་མངོན་པར་དགའ་བ་སྐྱེ་བ་ཡིན་ནོ། །ཟིལ་གྱིས་གནོན་པའི་ བསམ་པས་འོང་བའང་གཉིས་ཏེ། ཤེས་རབ་ཀྱིས་ཟིལ་གྱིས་གནོན་པར་འདོད་པ་གཅེར་བུ་ པ་བདེན་སྨྲ་ལ་སོགས་པ་དང་། ལུས་སྟོབས་ཀྱི་ཟིལ་གྱིས་གནོན་པར་འདོད་པ་གནོད་སྦྱིན་ འབྲོག་གནས་ལ་སོགས་པ་སྟེ་དེ་དག་འདུལ་པའི་ཕྱིར། དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ནི་མི་མཁྱེན་པ་ མེད་ཅིང་མཁྱེན་པ་མཐའ་ཡས་ལ། སྣོད་དང་འཚམ་པར་ཆོས་གསུང་བའི་སྤོབས་པ་དང་ལྡན་ པའི་ཕྱིར། དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་ཤེས་རབ་ནི་གཞན་གྱི་ཟིལ་གྱིས་གནོན་པ་མེད་པ་དང་། རྡོ་འཕངས་པའི་མདོ་ལས་གསུངས་པ་ལྟར། དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་སྐུའི་སྟོབས་མཐའ་ཡས་ པ་མངའ་བའི་ཕྱིར། དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་སྐུའི་སྟོབས་ལ་སྐྱེས་བུ་གཞན་གྱི་སྟོབས་ཀྱིས་རྫི་ བར་ནུས་པ་མེད་པའི་དོན་ནོ། །དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་སྐུའི་སྟོབས་རྣམ་པར་གཞག་པ་ཐེག་ པ་ཆེན་པོ་ཉིད་ཀྱི་རང་ལུགས་ནི། བསོད་ནམས་ཐམས་ཅད་བསྡུས་པའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་གྱི་མདོ་ ལས་རྒྱས་པར་འབྱུང་ངོ་། །ཡང་ན་དད་པས་མོས་པ་ནི་དབང་པོ་རྟུལ་པོ་རྣམས་ཏེ། དེ་རྣམས་ ཆོས་ཀྱི་དགའ་བས་དགའ་བར་མཛད་ལ། ཤེས་རབ་ཟིལ་གྱིས་མི་གནོན་པ་ཞེས་པས་དབང་ པོ་རྣོན་པོ་མཐོང་བས་ཐོབ་པ་ལ་སོགས་པ་དགའ་བར་མཛད་པའོ། །སྟོབས་རྣམས་ལ་རྫི་བ་ མེད་པ་ནི། སྟོབས་བཅུའི་ཡེ་ཤེས་དང་ལྡན་པའི་ཕྱིར། ཕ་རོལ་པོ་སུས་ཀྱང་གཞོམ་དུ་མེད་ 17-394 པའོ།

我會為您直譯這段藏文文獻： 如是復言： 諸有情見汝時，悉知是勝丈夫，僅見即生凈信者，于汝作者我頂禮。 對於以信心勝解者生起歡喜，智慧不被摧伏，諸力無能折服。此三句顯示依何而作利益有情，謂來至導師前有二種意樂：信心意樂與摧伏意樂。 信心者，或有由往昔善根所生而懷疑而來，亦屬信心；或有以極凈信而來，即以如是信心欲得導師之法而勝解而來。彼等見身聞語皆極生凈信並生歡喜。 以摧伏意樂而來亦有二種：欲以智慧摧伏者如裸行派、實語派等，欲以身力摧伏者如夜叉山居等。為調伏彼等，如來無所不知且智慧無邊，具足隨器說法之辯才故，如來智慧不為他所摧伏。如《擲石經》所說，如來具無邊身力故，如來身力不為其他士夫之力所能折服。如來身力之建立，大乘自宗廣說于《攝諸福德三摩地經》中。 或者，"以信心勝解"者謂鈍根者，以法喜令彼等歡喜。"智慧不被摧伏"者，令利根見道獲證等者歡喜。"諸力無能折服"者，由具足十力智故，任何他方不能摧毀。

།སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ཀྱི་སྟོན་པ། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་ཀྱི་ཡབ་འཕགས་ པའི་གང་ཟག་རྣམས་ཀྱི་རྒྱལ་པོ། མྱ་ངན་ལས་འདས་པའི་གྲོང་ཁྱེར་དུ་འགྲོ་བ་རྣམས་ཀྱི་དེད་ དཔོན། ཞེས་པའི་ཚིག་བཞི་པོ་འདིས། སེམས་ཅན་གྱི་དོན་མཛད་པའི་བྱ་བ་གང་ཡིན་པ་སྟོན་ ཏེ། སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ལ་བདེ་བའི་ལམ་མམ། རྒྱུ་སྟོན་པར་མཛད་དེ་དཔེར་ན་ངན་འགྲོ་ ཁ་ཅིག་ནི་སྐུ་ལས་འོད་ཟེར་སྤྲོས་པས་སྡུག་བསྔལ་ཞི་ཞིང་། དད་པ་བསྐྱེད་ནས་བདེ་འགྲོ་ལ་ འགོད་པར་མཛད་པ་དང་། བདེ་འགྲོ་རྣམས་ཀྱང་སྦྱིན་པ་དང་ཚུལ་ཁྲིམས་ལ་སོགས་པ་སྣ་ ཚོགས་པ་ལ་བཀོད་ནས། རིམ་གྱིས་བྱང་ཆུབ་གསུམ་ལ་སྨིན་པར་མཛད་དོ། །སེམས་ཅན་ དེ་རྣམས་ཀྱི་ནང་ནས་ཐེག་པ་ལ་ཞུགས་པའི་དབང་དུ་མཛད་ནས་ཕྱི་མ་གསུམ་སྟེ། དེ་ལ་བྱང་ ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་ཀྱི་ཡབ་ཅེས་པས་ནི། ཐེག་པ་ཆེན་པོ་ལ་སངས་རྒྱས་ཀྱི་རིགས་ཅན། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་ནི་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཆོས་ལས་སྐྱེས་ཤིང་། སྐུ་གསུང་ཐུགས་དང་ མཛད་པའི་སྒོ་ནས། སངས་རྒྱས་ཉིད་དང་རྣམ་པ་འདྲ་རུང་དུ་གནས་པའི་ཕྱིར། སངས་རྒྱས་ ཀྱི་སྲས་ཡིན་ལ། དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ནི་དེའི་ཡབ་སྟེ་དེ་དག་གི་ཡོན་ཏན་གང་ལས་ཐོབ་ པའི་ཡུལ་ཡིན་པས་སོ། །འཕགས་པའི་གང་ཟག་རྣམས་ཞེས་པ་ནི་ཉན་རང་གི་རིགས་ཅན་ ནོ། །རྒྱུན་དུ་ཞུགས་པ་དང་། ཕྱིར་འོང་དང་། ཕྱིར་མི་འོང་དང་། ཉན་ཐོས་དགྲ་བཅོམ་པ་ དང་རང་རྒྱལ་ལ་སོགས་པ་སྟེ། དེ་རྣམས་ནི་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཆོས་ཀྱིས་འཚོ་བ་ཡིན་ཀྱང་། དེ་ བཞིན་གཤེགས་པ་དང་འདྲ་བའི་ཕྱོགས་སུ་མ་སླེབ་པའི་ཕྱིར་འབངས་ཕལ་པ་ལྟ་བུ་ཡིན་པས་ སངས་རྒྱས་ནི་དེའི་རྒྱལ་པོའོ། །ཚོང་པ་རྣམས་ཀྱི་གཙོ་བོ་ཚོང་པ་ཀུན་གྱིས་སྣ་དྲངས་ཏེ་འགྲོ་ བ་ནི་དེད་དཔོན་ཏེ། མྱ་ངན་ལས་འདས་པའི་གྲོང་ཁྱེར་ནི་ཐེག་པ་གསུམ་ཅར་གྱི་དབང་དུ་ བྱས་པ་སྟེ། དེར་འགྲོ་འདོད་པ་རྣམས་མ་ནོར་བར་འཁྲིད་པའི་ཕྱིར་དེད་དཔོན་ཏེ་གྲོང་ཁྱེར་ནི་ བསྟི་བའི་གནས་ཏེ་ཐར་པའོ། །ཡེ་ཤེས་དཔག་ཏུ་མེད་པ། སྤོབས་པ་བསམ་གྱིས་མི་ཁྱབ་པ། 17-395 གསུང་རྣམ་པར་དག་པ། དབྱངས་སྙན་པ། སྐུ་བྱད་བལྟ་བས་ཆོག་མི་ཤེས་པ་སྐུ་མཚུངས་པ་ མེད་པ་ཞེས་ཚིག་དྲུག་གིས་གཞན་དོན་མཛད་པའི་ཐབས་བསྟན་ཏོ། ། དེ་ལ་ཐུགས་ཀྱི་འཕྲིན་ལས་ནི། ཡེ་ཤེས་དཔག་ཏུ་མེད་པ་སྟེ། སེམས་ཅན་རྣམས་ཀྱི་ ཁམས་དང་མོས་པ་དང་དབང་པོ་དང་། བག་ལ་ཉལ་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པས་འགྲོ་དོན་གྱི་ དུས་དང་ཐབས་ཐམས་ཅད་མ་ནོར་བར་སྤྱོད་པའོ།

我為您直譯這段文獻： 一切有情之導師，菩薩眾之父，聖者眾之王，趣涅槃城眾之導引者。此四句顯示利益有情之事業為何。為一切有情開示安樂道或因，譬如某些惡趣眾生，以放光止息痛苦，生起信心而安置於善趣。善趣眾生亦安置於佈施、持戒等種種，漸次令成熟於三菩提。 就彼等有情中已入乘者而言后三句：其中"菩薩眾之父"者，大乘中具佛種性之菩薩眾從佛法生，以身語意及事業門中，住于可同佛陀相似故，是佛子。如來是彼父，以是彼等功德所得之境故。"聖者眾"者，謂聲聞緣覺種性者。預流、一來、不還、聲聞阿羅漢及獨覺等，彼等雖依佛法而活，然未達如來相似之分，故如尋常眷屬，故佛為彼等之王。如商人之首領引領諸商而行即是導引者，涅槃城是就三乘而言，以無錯引導欲往彼處者故為導引者。城即所依處，即解脫。 智慧無量、辯才不可思議、語清凈、音悅耳、身相觀之不厭、身無與等，以此六句顯示利他方便。 其中意之事業者，智慧無量，謂遍知有情之界、勝解、根基及習氣，無誤行持利生之時機與方便。

། གསུང་གི་འཕྲིན་ལས་ནི། སྤོབས་པ་བསམ་གྱིས་མི་ཁྱབ་པ་སྟེ། དེ་ལ་ཡི་གེ་ལ་བརྟེན་པ་ ནི་ཚིག་གཅིག་ལ་བརྟེན་ནས། ཚིག་གི་རྣམ་གྲངས་གཞན་དང་གཞན་གྱིས་བསྟན་ན། བསྐལ་ པ་དཔག་ཏུ་མེད་པ་བསྟན་ཡང་མི་བཟད་པ་དང་། དོན་ལ་བརྟེན་པ་ནི་བསྐལ་པ་དཔག་ཏུ་ མེད་པར་སེམས་ཅན་མཐའ་ཡས་པས་དོན་མི་འདྲ་བ་ཁོ་ནས། དུས་གཅིག་ཏུ་ཞུ་བ་ཞུས་ཀྱང་ དུས་གཅིག་ཁོ་ནར་གསུང་མི་འདྲ་བ་གསུང་ཐ་དད་པ་སྣ་ཚོགས་རྩོལ་མེད་དུ་བྱུང་ནས་སོ་སོ་ ལ་མ་འཛིངས་པར་ལན་ཐེབས་ལ། གསུང་གཅིག་ཁོ་ནས་ཀྱང་དོན་མཐའ་ཡས་པ་སོ་སོ་ཐ་ དད་པའི་ལན་དུ་ཡང་འབྱུང་བ་དང་། གསུང་མཐའ་ཡས་པས་ཀྱང་གདུལ་བྱ་གཅིག་གི་ཡེ་ ཤེས་མཐའ་མེད་དུ་འཕེལ་བར་ཡང་འགྱུར་བས། སྤོབས་པ་ནི་ཆོས་སྟོན་པ། བསམ་གྱིས་མི་ ཁྱབ་པ་ནི་སྟོན་ཚུལ་ངོ་མཚར་རྨད་དུ་བྱུང་བའོ། །གསུང་རྣམ་པར་དག་པ་སྟེ། ངག་གི་སྐྱོན་ བརྫུན་སྨྲ་བ་དང་། ང་རོའི་སྐྱོན་གདངས་མི་སྙན་པ་དང་། བྱེད་ལས་ཀྱི་སྐྱོན་ཡིད་མི་བདེ་བར་ བྱེད་པ་སོགས་དང་། རྩོལ་པའི་སྐྱོན་ཧ་ཅང་མྱུར་ཆེས་པ་ལ་སོགས་པ། གསུང་ལ་སྐྱོན་མཐའ་ དག་སྤངས་ཤིང་རྣམ་པར་དག་པ་དང་། གསུང་གི་ཡོན་ཏན་གྱི་སྒོ་ནས་དབྱངས་སྙན་པ་སྟེ། ཐེག་དམན་ལྟར་ན་གསུང་དབྱངས་ཡན་ལག་ལྔ་ལྡན་ནམ། ཐེག་ཆེན་ལྟར་ན་ཡན་ལག་དྲུག་ ཅུ་ལ་སོགས་པའོ། ། སྐུའི་འཕྲིན་ལས་ནི། སྐུ་བྱད་བལྟ་བས་ཆོག་མི་ཤེས་པ་སྟེ། སྐུའི་ཡན་ལག་དང་ཉིང་ 17-396 ལག་གི་ཆ་ཤས་རེ་རེའི་མཛེས་སྡུག་གིས་ཀྱང་། ཁམས་གསུམ་གྱི་མཛེས་པ་ཐམས་ཅད་ཟིལ་ གྱིས་གནོན་པའི་ཕྱིར། བལྟས་པས་ཚིམ་པ་མེད་པའོ། །སྐུ་མཚུངས་པ་མེད་པ་ནི། ཁམས་ གསུམ་དང་འགྲོ་བ་དྲུག་དང་། སྐྱེ་གནས་བཞིར་གཏོགས་པ་རྣམས་ལ། བཅོམ་ལྡན་འདས་ ཀྱི་སྐུའི་ཁ་དོག་དང་དབྱིབས་ལས་ལྷག་པ་ལྟ་སྨོས་ཀྱང་ཅི་དགོས། མཉམ་པར་མཚུངས་པ་ འགའ་ཡང་མ་དམིགས་པའོ། །འདོད་པ་དག་གིས་མ་གོས་པ། གཟུགས་དག་གིས་ཉེ་བར་ མ་གོས་པ། གཟུགས་མེད་པ་དག་དང་མ་འདྲེས་བ་ཞེས་ཚིག་གསུམ་གྱིས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ དེ། གང་ལ་གནས་པ་བསྟན་ཏེ། དེ་ཡང་ཁམས་གསུམ་ལ་མི་གནས་ཏེ་ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་ལ་ བཞུགས་ཤིང་། ཁམས་གསུམ་དུ་སྤྱོད་པ་ན་ཡང་ཁམས་གསུམ་གྱི་སྐྱོན་གྱིས་མ་གོས་ཞེས་ པའོ།

我為您直譯這段文獻： 語之事業者，辯才不可思議，其中依文字者，依一句而以異異詞類開示，縱開示無量劫亦無盡，依義者，于無量劫中無邊有情以唯不同義，同時請問亦於一時中無勤現起異異語、種種語而不紊答覆，僅以一語亦能成為無邊義各別之答，以無邊語亦能令一所化機智慧無際增長，辯才即說法，不可思議即稀有殊勝說法方式。語清凈者，遠離語過之妄語，遠離聲過之不悅音，遠離作用過之令不悅意等，遠離勤作過之太急等，語中遠離一切過失而清凈，以語功德門中音悅耳者，小乘則具五支語音，大乘則具六十支等。 身之事業者，身相觀之不厭者，以身支分及細分每一之妙美，皆能勝伏三界一切妙美故，觀之無厭足。身無與等者，於三界、六道及四生所攝眾中，世尊身色相較殊勝者更何須言，相等者亦皆不見。 不染諸欲、不近諸色、不雜無色，以此三句顯示世尊所住，即不住三界而住法界，於三界中行亦不為三界過失所染。

།དེ་ལ་འདོད་ཁམས་ན་སེམས་ཅན་གྱི་དོན་མཛད་པའི་ཚེ། འདོད་པ་ལ་འདུན་པ་དང་། གནོད་སེམས་དག་གིས་མ་གོས་པ་དང་གཟུགས་དང་གཟུགས་མེད་པའི་ཁམས་སུ་སྤྱོད་པའི་ ཚེ། དེ་དག་གིས་བསམ་གཏན་ལ་སྙོམས་པར་འཇུག་པའི་སྐྱོན་སྲེད་པ། ལྟ་བ་དང་། ང་རྒྱལ་ དང་། ཐེ་ཚོམ་ལ་སོགས་པས་ཉེ་བར་ཏེ་ལྷག་པར་མ་གོས་ཞེས་པ་དེ་ཡང་འདོད་གཟུགས་ དག་ནི་ལུས་ངག་དང་འབྲེལ་བའི་ཕྱིར་དེ་དང་དེས་མ་གོས་པ་ཞེས་མཚུངས་པར་སྦྱར་ལ། གཟུགས་མེད་ཁམས་ན་གོས་པའི་ཚུལ་དེ་མེད་པའི་ཕྱིར། མ་འདྲེས་པ་ཞེས་བསྟན་པར་ བཞེད་དེ། གཟུགས་མེད་ཁམས་ན་གཟུགས་མེད་པ་ཁོ་ནའི་ལུགས་ལྟར་ན་སྒྲ་ཇི་བཞིན་དུ་ སྦྱར་ལ། གཟུགས་ཡོད་པའི་ལུགས་ལའང་། དེ་ཤིན་ཏུ་ཕྲ་བ་ཡིན་པའི་ཕྱིར། དེ་ལྟར་འཆད་ པ་མི་འགལ་ལོ། །ཕུང་པོ་དག་ལས་རབ་ཏུ་རྣམ་པར་གྲོལ་བ་ཁམས་རྣམས་དང་མི་ལྡན་པ། སྐྱེ་མཆེད་རྣམས་སྡམ་པ་ཞེས་ཚིག་གསུམ་གྱིས་སེམས་ཅན་གྱི་དོན་སྤྱོད་པ་ན་གང་ལ་ཡང་མ་ ཆགས་པར་བསྟན་ཏེ། ཕུང་པོ་རྣམས་ནི་ཡང་ཡང་སྐྱེ་བའི་མཚན་ཉིད་ཅན་གྱི་ཕྱིར། དེ་བཞིན་ གཤེགས་པ་སྐྱེ་བ་མེད་པས་དེ་ལས་རབ་ཏུ་རྣམ་པར་གྲོལ་བའོ། །ཁམས་རྣམས་ནི་རྣམ་ཤེས་ 17-397 ཡུལ་འཛིན་པ་སྐྱེ་བའི་སྒོ་འཇོག་ན། ཡུལ་དང་ཤེས་པ་ལ་བརྟེན་པའི་ཉོན་མོངས་པ་སྤངས་ པའི་ཕྱིར། ཁམས་རྣམས་དང་མི་ལྡན་པ། སྐྱེ་མཆེད་ནི་མཐོང་བ་ལ་སོགས་པ་སྐྱེ་བའི་རྒྱུའི་སྒོ་ ནས་འཇོག་ལ། དེ་ལ་བརྟེན་པའི་ཉོན་མོངས་རྣམས་སྡམས་ཟིན་པའི་ཕྱིར། སྐྱེ་མཆེད་རྣམས་ སྡམས་པའོ། །མདོར་བསྡུ་ན་ངེས་པའི་དོན་དུ་ཕུང་ཁམས་སྐྱེ་མཆེད་ལས་འདས་པའི་ཡེ་ཤེས་ ཀྱི་སྐུའོ། །ད་ནི་སྤངས་པ་དང་ཡེ་ཤེས་ཀྱིས་འགྲོ་དོན་མཛད་ཚུལ་སྟོན་ཏེ། དེ་ལས་མདུད་པ་ རྣམས་བཅད་པ། ཡོངས་སུ་གདུང་བ་དག་ལས་རྣམ་པར་གྲོལ་བ། སྲེད་པ་ལས་གྲོལ་བ། ཆུ་ བོ་ལས་བརྒལ་བ། ཞེས་ཚིག་བཞིས་དང་པོར་སྤངས་པ་ཇི་ལྟ་བུ་ཞིག་གི་སྒོ་ནས་སེམས་ཅན་ གྱི་དོན་མཛད་པ་དེ་བསྟན་ཏེ། ཉོན་མོངས་པ་ཐམས་ཅད་བསྡུ་ན། ཡུལ་དང་ཕྲད་པ་མདུད་ པའི་མཚན་ཉིད་ཅན་སྲེད་པ་དང་། མ་ཕྲད་པ་ཡོངས་སུ་གདུང་བའི་མཚན་ཉིད་ཅན་ཆུ་བོའོ། ། དེ་ཡང་མདུད་པ་བཅད་པ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་སྲེད་པ་ལས་གྲོལ་བའོ། །ཡོངས་སུ་གདུང་བ་ལས་ གྲོལ་བའི་ཕྱིར་ཆུ་བོ་ལས་བརྒལ་བའོ། །ཞེས་སྦྱར་ཏེ་དེ་ལ་མདུད་པ་ནི། མ་གྲོལ་བ་འཆིངས་ པའི་དོན་ཏེ་དེ་བཅད་པ་ནི། ལུས་དང་ལོངས་སྤྱོད་སོགས་ཕྲད་པའི་ཡུལ་ལ་སྲེད་པ་བཅད་པ་ དང་། ཡོངས་སུ་གདུང་བ་ནི་མ་ཕྲད་པའི་ཡུལ་ལ་དམིགས་ནས་ཉོན་མོངས་ཤས་ཆེར་ཀུན་ ཏུ་སྤྱོད་པ་དེ་སྤངས་པའོ།

我將為您直譯這段文獻： 于彼中，當於欲界作有情利益時，不為貪慾、害心所染，當於色界、無色界中行時，不為彼等禪定等持過失之貪著、見、慢、疑等所近染。彼亦以欲界、色界系屬身語故，說彼彼不染，以無色界中無如是染著方式故，說不雜，若依無色界唯無色之宗，則如文直釋，于有色之宗亦因彼極細故，如是解說亦不相違。 遠離諸蘊、不具諸界、防護諸處，以此三句顯示行有情利時於一切無著，以諸蘊具再再生起相故，如來無生，故遠離彼。諸界謂建立識緣境生門，以斷依境及識之煩惱故不具諸界。處謂由見等生因門而立，以已防護依彼諸煩惱故防護諸處。略說，究竟義中為超越蘊界處之智身。 今顯示以斷證智慧作利生方式，斷諸結、解脫遍燒、脫離貪愛、度越暴流，以此四句首先顯示以何等斷而作有情利益，攝一切煩惱，則與境相遇為結相之貪愛，未遇為遍燒相之暴流。彼亦以斷結故脫離貪愛，以解脫遍燒故度越暴流。配釋則結謂未解脫縛著義，斷彼謂斷除于身受用等所遇境之貪愛，遍燒謂緣未遇境而煩惱極行，斷除彼也。

།ཞེས་ཏེ་དེས་ན་སྲེད་པ་ནི་ཁམས་གསུམ་གྱི་ཡོངས་སུ་བསྡུས་པའི་ སྲེད་པ་དང་། ཆུ་བོ་ནི་ཆུ་བོ་དང་འདྲ་བར་རྒྱུན་ཕྱོགས་སུ་ཁྱེར་བ་སྟེ། ཉོན་མོངས་པས་སེམས་ དབང་མེད་དུ་འཁྱེར་བའོ། །དེ་ཡང་བཞི་སྟེ། འདོད་པ་དང་། སྲིད་པ་དང་། མ་རིག་པ་དང་། ལྟ་བའི་ཆུ་བོའོ། །ཡེ་ཤེས་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པ། འདས་པ་དང་མ་བྱོན་པ་དང་ད་ལྟར་བྱོན་པའི་ སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་རྣམས་ཀྱི་ཡེ་ཤེས་ལ་གནས་པ། མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་ལ་མི་ གནས་པ། ཡང་དག་པ་ཉིད་ཀྱི་མཐའ་ལ་གནས་པ། ཞེས་ཚིག་བཞིའི་གཉིས་པ་ཡེ་ཤེས་ཇི་ལྟ་ བུའི་སྒོ་ནས་སེམས་ཅན་གྱི་དོན་མཛད་པ་བསྟན་ཏོ། ། 17-398 ཡེ་ཤེས་ནི་གསུམ་སྟེ། རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པའི་ཡེ་ཤེས་ཀྱིས་ཤེས་བྱ་ཐམས་ཅད་ མཁྱེན་པ་དང་། ཐ་དད་མེད་པར་མཁྱེན་པའི་ཡེ་ཤེས་ཀྱིས་སངས་རྒྱས་ཐམས་ཅད་མཉམ་པ་ ཉིད་དུ་གཟིགས་པ་དང་། མི་གནས་པ་མཁྱེན་པའི་ཡེ་ཤེས་ཀྱིས། འཁོར་འདས་ཀྱི་མཐའ་ ལ་མི་གནས་ཤིང་། ཡང་དག་པའི་མཐའ་ལ་གནས་པ་སྟེ། དེ་དག་ཀྱང་གོ་རིམ་བཞིན་དུ་ སྦྱར་རོ། །དང་པོའི་དབང་དུ་བྱས་ནས་ཡེ་ཤེས་ནི་དུས་གསུམ་གྱི་ཤེས་བྱའི་དཀྱིལ་འཁོར་མ་ ལུས་པ་རྣམས་ལ་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པར་ཁྱབ་པའོ། །འདས་པ་དང་མ་འོངས་པ་དང་ད་ལྟར་ བའི་སངས་རྒྱས་ཐམས་ཅད་ཀྱི་ཡེ་ཤེས་ནི་སངས་རྒྱས་གཅིག་གི་ཡེ་ཤེས་ཡིན་ལ། སངས་ རྒྱས་གཅིག་གི་ཡེ་ཤེས་ཉིད་དུས་གསུམ་གྱི་སངས་རྒྱས་ཐམས་ཅད་ཀྱི་ཡེ་ཤེས་ཀྱང་ཡིན་ པས། ཐ་དད་མེད་པར་མཁྱེན་པའོ། །མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་ལ་མི་གནས་པ་ནི། མྱ་ངན་ལས་ འདས་པའི་མཐའ་དམན་པའི་མྱང་འདས། གཞན་དོན་རྒྱུན་ཆད་པའི་དབྱིངས་ལ་མི་གནས་ པའོ། །ཡང་དག་པ་ཉིད་ཀྱི་མཐའ་ནི། ཡང་དག་པ་ཁོ་ནའི་མཐའ་སྟེ། དེ་བཞིན་ཉིད་ཆོས་ཀྱི་ དབྱིངས་ཤིན་ཏུ་རྣམ་པར་དག་པ་ཆོས་ཀྱི་སྐུ་ལ་གནས་པ་སྟེ། འདིས་འཁོར་བ་ལ་མི་གནས་ པར་བསྟན་པས། འདི་གཉིས་སྡོམས་པ་ནི་མི་གནས་པའི་མྱང་འདས་སོ། །སེམས་ཅན་ཐམས་ ཅད་ལ་གཟིགས་པའི་ས་ལ་བཞུགས་པ་སྟེ་ཞེས་པ་ནི། ཐམས་ཅད་ཀྱི་དོན་བསྡུའི་ཚིག་སྟེ། དེ་ བཞིན་གཤེགས་པའི་སྐུ་གསུམ་ལས། ཆོས་ཀྱི་སྐུ་ནི་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ཀྱི་ཆོས་ཉིད་ལ་ རང་གི་རང་བཞིན་དུ་གཟིགས་ཤིང་གཡོ་བ་མེད་པར་བཞུགས་པ་དང་། ལོངས་སྤྱོད་རྫོགས་ པའི་སྐུ་ནི་དག་པའི་སེམས་ཅན་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་རྣམས་ཀྱི་སེམས་ཀྱི་རྒྱུད་ལ་གཟིགས་ ཤིང་། ཆོས་སྟོན་པས་བཞུགས་པ་དང་། མཆོག་གི་སྤྲུལ་པའི་སྐུ་ནི་ཉན་ཐོས་ལ་སོགས་པ་ དང་། སོ་སོ་སྐྱེ་བོ་བློའི་མིག་ཡོངས་སུ་དག་པ་རྣམས་སེམས་ཀྱི་རྒྱུད་གྲོལ་བར་བྱ་བའི་ཕྱིར། དེ་དག་གི་ཁམས་དང་མོས་པ་གཟིགས་པའི་གནས་སམ་ས་ལ་བཞུགས་པ་ཡིན་ནོ།

我將為您直譯這段藏文： 所以貪愛即是三界所攝之貪愛，暴流即如水流般隨方向漂流，即煩惱無自主地漂流心識。其亦有四，即欲暴流、有暴流、無明暴流及見暴流。 智慧圓滿、安住於過去未來現在諸佛世尊之智慧、不住涅槃、安住真實邊際，以此四句第二顯示以何等智慧而作有情利益。 智慧有三：以一切相智慧遍知一切所知，以無差別智慧見諸佛平等性，以不住智慧不住輪涅邊際而住真實邊際，彼等亦如次配釋。就初者而言，智慧即遍滿三世所知輪無餘。過去未來現在一切諸佛之智慧即是一佛之智慧，一佛之智慧即是三世一切諸佛之智慧，故為無差別智。不住涅槃者，即不住涅槃邊際下劣涅槃、斷絕他利之界。真實邊際者，唯是真實邊際，即安住法界真如極清凈法身，此顯不住輪迴，此二合即不住涅槃。 所謂安住觀察一切有情之地，此為總攝一切之語。就如來三身中，法身於一切有情法性中如自性而觀察無動而住，受用圓滿身觀察清凈有情大菩薩心續而以說法而住，殊勝化身為令聲聞等及異生慧眼清凈者心續解脫故，安住觀察彼等界性信解之處或地。

།དེ་ལྟར་ 17-399 ན་རྗེས་དྲན་ཕྱི་མ་འདི་ནི། གཏན་དུ་བཞུགས་པ་དང་། སྐུའི་རང་བཞིན་དང་། གང་ལ་བརྟེན་ པ་དང་། བྱ་བ་དང་། ཐབས་དང་། གནས་དང་། མ་ཆགས་པ་དང་། སྤངས་པ་དང་། ཡེ་ཤེས་ ཇི་ལྟ་བུས་འགྲོ་བའི་དོན་མཛད་པ་དང་། དོན་བསྡུ་སྟེ་དོན་ཚན་དགུས་བསྡུས་པ་ཡིན་ནོ། ། འདི་དག་ནི་སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱི་སྐུ་ཆེ་བའི་ཡོན་ཏན་ཡང་དག་པ་རྣམས་སོ། ། ཞེས་པ་ནི་གོང་དུ་བསྟན་པའི་ཡོན་ཏན་ཐམས་ཅད་གཞན་ལ་མེད་ཅིང་དེ་བཞིན་གཤེགས་ པ་ལ་མངའ་བའི་ཆེ་བ་ཡིན་ནོ། །ཞེས་པས་རིགས་མཐུན་ཕྲ་མོ་ཡོད་སྲིད་ཀྱང་རྫོགས་པར་ གཞན་ལ་མེད་པའི་དོན་ནོ། །དེ་དག་ནི་སངས་རྒྱས་རྗེས་དྲན་གྱི་དོན་བཤད་པ་སྟེ། རྗེས་དྲན་ དང་པོ་དགུ་ལ་འཕགས་པ་ཐོགས་མེད་སྐུ་མཆེད་གཉིས་ཀར་གྱིས་བཤད་པ་མཛད་པ་དང་། རྗེས་དྲན་ཕྱི་མ་ལ་སློབ་དཔོན་དབྱིག་གཉེན་གྱིས་འགྲེལ་པ་མཛད་པ་ལྟར་ལས། འདུས་ཤིང་ གསལ་བར་བཤད་པ་ཡིན་ནོ། ། གཉིས་པ་ཆོས་རྗེས་སུ་དྲན་པའི་མདོ་ལ། དམ་པའི་ཆོས་ནི་ཞེས་པ་ལུང་དང་རྟོགས་པ་ དང་མྱ་ངན་ལས་འདས་པའི་ཆོས་གསུམ་ཅི་རིགས་པ་ལ་སྦྱར་རོ། །ཐོག་མར་དགེ་བ་ནི་དང་ པོ་ཐོས་པའི་དུས་ན། དོན་ངེས་ཤིང་ཡིད་ཆེས་པའི་དད་པ་བསྐྱེད་པ་དང་། བར་དུ་དགེ་བ་ནི་ བསམ་པའི་དུས་ན་ཆོས་ལས་ཇི་སྐད་བཤད་པ་ལྟར་གྱི་ཕན་ཡོན་དང་འབྲས་བུ་རྣམས་ཐོབ་ པར་རིག་ནས་དགའ་བར་འགྱུར་བ་དང་། ཐ་མར་དགེ་བ་ནི་སྒོམ་པའི་དུས་ན་དེ་ཁོ་ན་ཉིད་ ཕྱི་ཅི་མ་ལོག་པར་རྟོགས་པའི་བློ་གྲོས་ཀྱི་རྒྱུ་བྱེད་པའི་དོན་ནོ། །དོན་བཟང་པོ་ནི། ཀུན་རྫོབ་ དང་དོན་དམ་པའི་བདེན་པ་མ་འཁྲུལ་བར་སྟོན་པའོ། །ཚིག་འབྲུ་བཟང་པོ་ནི་གོ་བདེ་ཞིང་ འཛིན་སླ་ལ་བརྗོད་པ་བདེ་ཞིང་སྙན་པའོ། །མ་འདྲེས་པ་ནི། གཞན་མུ་སྟེགས་བྱེད་ལ་སོགས་ པ་དང་ཐུན་མོང་མ་ཡིན་པའི་ཡོན་ཏན་དང་ལྡན་པ་སྟེ། ཕྲ་བའི་མི་རྟག་པ་དང་། འདུ་བྱེད་ཀྱི་ སྡུག་བསྔལ་དང་། བདག་མེད་ལ་སོགས་པ་དང་ལྡན་པའོ། །ཡོངས་སུ་རྫོགས་པ་ནི་འདོད་ 17-400 པའི་ཉོན་མོངས་པ་ཉི་ཚེའི་གཉེན་པོ་ལྟ་བུ་མ་ཡིན་གྱི། ཁམས་གསུམ་ཆར་གྱི་ཉོན་མོངས་སྤོང་ བའོ། །ཡོངས་སུ་དག་པ་ནི། རང་བཞིན་རྣམ་པར་དག་པའི་གནས་ལུགས་ཆོས་དབྱིངས་དང་། དེ་ལ་དམིགས་པའི་ཡེ་ཤེས་སོ། །ཡོངས་སུ་བྱང་བ་ནི་གློ་བུར་གྱི་དྲི་མ་སྦྱོང་བྱེད་དང་དེ་སྤངས་ པའི་བྲལ་འབྲས་གཉིས་སོ། །དེ་ལྟར་ན་དགེ་བ་གསུམ་དང་། དོན་ཚིག་བཟང་བ་སྟེ་ལྔ་པོ་ནི། ལུང་གི་ཆོས་ཀྱི་ཡོན་ཏན་གཙོ་བོར་བསྟན་པ་ཡིན་ལ་མ་འདྲེས་པ་སོགས་བཞི་ནི། ཚངས་སྤྱོད་ ཡོན་ཏན་བཞི་ལྡན་ཞེས་བྱ་སྟེ། ཡུལ་འདུས་མ་བྱས་ཀྱི་དམ་ཆོས་དང་། ཡུལ་ཅན་རྟོགས་པའི་ དམ་ཆོས་ཀྱི་ཆེ་བའོ།

我將為您直譯這段藏文： 如是，此後際隨念以永久安住、身之自性、所依、事業、方便、處所、無著、斷除、以何等智慧作眾生利益及總攝，共九項內容所攝。 此等是佛世尊身大功德之真實。此說上述一切功德他無而如來具有之大，是說雖可能有同類微細，然圓滿則他無之義。此等是佛隨念之義釋，前九隨念由聖無著兄弟二人作釋，后隨念由論師世親造釋如是集合明說。 第二法隨唸經中，正法者配于教證涅槃三法隨宜。初善者，初聞時生決定信解之信心。中善者，思維時知法中所說如是功德果報而生歡喜。后善者，修習時即是作為通達真實無倒智慧之因之義。善義者，無誤顯示世俗勝義二諦。善文句者，易解易持且說之悅耳。不雜者，具有非共外道等之功德，即具微細無常、行苦、無我等。圓滿者，非如欲界煩惱一分對治，而是斷除三界一切煩惱。清凈者，自性清凈之實相法界及緣彼之智慧。明凈者，為能凈客塵及所斷離果二者。如是三善及善義文句五者，主顯教法功德，不雜等四者，謂具四種梵行功德，是無為正法之境及證法正法之大。

།དེ་རྣམས་མདོ་སྡེའི་རྒྱན་གྱི་འགྲེལ་པར་དབྱིག་གཉེན་གྱིས་གསུངས་ པ་ལྟར་བཤད་པའོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་ཆོས་ལེགས་པར་གསུངས་པ་ཞེས་པའམ། དཔེ་གཞན་འགའ་ཞིག་ལས་ཀྱང་། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱི་ཆོས་ནི་ལེགས་པར་གསུངས་ཞེས་ འབྱུང་སྟེ། མུ་སྟེགས་ཅན་རྣམས་ཀྱིས་བསྟན་པའི་ཆོས་ནི་ཉེས་པར་བཤད་པ་སྟེ། ཐར་པའི་ ལམ་མ་ཡིན་པ་ལ་ལམ་དུ་འདུ་ཤེས་པའི་ཕྱིར་དང་། ཁ་ཅིག་ནི་ངན་སོང་གི་ལམ་ལ་མཐོ་རིས་ ཀྱི་ཆོས་སུ་འདུ་ཤེས་པའི་ཕྱིར་དང་། ཁ་ཅིག་མཐོ་རིས་ཀྱི་ལམ་སྟོན་ཡང་། དྲི་མ་ཅན་དང་མ་ ཚང་པ་དག་སྟོན་པའི་ཕྱིར་རོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་བསྟན་པ་ནི་དེ་ལས་ལྡོག་པའི་ཕྱིར་ ལེགས་པར་གསུངས་པའོ། །ཡང་དག་པར་བསྟན་པ་ནི། ཀུན་རྫོབ་དང་དོན་དམ་པའི་གནས་ སྐབས་གང་ཡིན་ཀྱང་རུང་། སོ་སོའི་མཚན་ཉིད་ཕྱིན་ཅི་མ་ལོག་པར་སྟོན་པའོ། །ནད་མེད་པ་ ནི། ཉོན་མོངས་པ་དང་། བག་ལ་ཉལ་གྱི་སྒྲིབ་པ་ཐམས་ཅད་ཀྱི་གཉེན་པོར་འགྱུར་པའི་ཕྱིར་ སྒྲིབ་པའི་ནད་མེད་པའོ། །དུས་ཆད་པ་མེད་པ་ཞེས་པ་ནི། འདུས་མ་བྱས་ཀྱི་དབྱིངས་འགྱུར་ བ་མེད་ཅིང་འཇིག་པ་མེད་པ་དང་། འཕགས་པའི་ལམ་གྱི་ཡེ་ཤེས་ཀྱང་ཉམས་པ་མེད་པ་ དང་། སྤངས་བྱ་སྤངས་ཟིན་པ་སླར་ཡང་སྤོང་མི་དགོས་པ་རྣམས་ཀྱི་དོན་ནོ། །ཉེ་བར་གཏོད་ པ་ཞེས་པ་ནི། ཨུ་པ་ནཱ་ཡི་ཀ་ཞེས་པའི་སྒྲ་ལས་དྲངས་ན། ཉེ་བར་འདྲེན་པ་སྟེ། ཉོན་མོངས་ 17-401 པ་དང་སྡུག་བསྔལ་གྱིས་བསྡུས་པའི་འཁོར་བ་སྤངས་པའི་ཚུལ་གྱིས་ཟག་མེད་ཀྱི་དབྱིངས་སུ་ གཏོད་ཅིང་འདྲེན་པའི་དོན་ཡིན་ལ། འདིའི་འགྲེལ་པར་ལོ་ཙཱ་བས་རིག་པ་དང་ལྡན་པ་ཞེས་ བསྒྱུར་ཏེ། དེ་ལྟར་ན་ཨུ་པ་རྱ་ཡི་ཀ་ཞེས་པ་ཡིན་དགོས་ཀྱང་། བཤད་པ་དང་ཅུང་མི་འགྲིག་ གོ །འདི་མཐོང་བ་ལ་དོན་ཡོད་པ་ནི། གང་ཞིག་ཆོས་མཐོང་བ་ལས། འབྲས་བུ་རྣམས་ཀྱི་ མཆོག་ཐོབ་ཅིང་། སླར་མི་ལྡོག་པའི་ཕྱིར་དོན་ཡོད་པའོ། །རྒྱ་སྐད་ཀྱི་དཔེ་འགའ་ཞིག་ལས། ཨེ་ཧི་པ་ཤྱི་ཀཿཞེས་འབྱུང་བ། འདིར་ལྟོས་ཤིག་ཅེས་བསྒྱུར་ཏེ། འོན་ཀྱང་དཀྱུས་ལྟར་ལེགས་ སོ། །མཁས་པ་རྣམས་ཀྱིས་སོ་སོར་རང་གིས་རིག་པར་བྱ་བ་ཞེས་པ་ནི། མཁས་པའི་སྒྲ་ནི་ འཕགས་པ་ཡིན་ལ། དེ་རྣམས་ཀྱི་མཉམ་གཞག་ཡེ་ཤེས་རྣམ་པར་མི་རྟོག་པས་མངོན་སུམ་ དུ་རྟོགས་པར་བྱ་བ་ཡིན་གྱི། རྣམ་པར་ཤེས་པ་དང་རྟོག་གེའི་ཡུལ་མ་ཡིན་ནོ། །བཅོམ་ལྡན་ འདས་ཀྱིས་གསུངས་པའི་ཆོས་འདུལ་བ་ལ་ལེགས་པར་སྟོན་པ་ཞེས་པ་ནི། སོ་སོར་རང་གི་ རིག་པར་བྱ་བ་ཡིན་ཡང་། ལུང་གིས་མི་སྟོན་པ་ནི་མ་ཡིན་ཏེ། དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་བཀའ་ ནི་ཆོས་ཀྱི་སྐུའི་རྒྱུ་མཐུན་པ་ཡིན་པས། ཆོས་ཀྱི་སྐུ་ལ་ཇི་ལྟར་མངའ་བ་བཞིན་ལུང་ལས་འབྱུང་ བས། སོ་སོར་རང་གིས་རིག་བྱ་དེ་ལུང་ལས་ཀྱང་བཤད་ཅེས་པའོ།

我將為您直譯這段藏文： 此等如世親于經莊嚴論釋中所說而釋。世尊善說法者，或有其他經典亦出現"世尊之法善說"。外道等所說之法是惡說，因非解脫道而認為是道故，有些于惡趣道認為是善趣法故，有些雖示善趣道，然示有垢不圓滿故。世尊所說則與此相反故為善說。正說者，於世俗及勝義時位隨一，顯示各自相無顛倒。無病者，為一切煩惱及隨眠障之對治故，無障礙之病。無斷絕時者，無為界無變無滅、聖道智慧亦無退失、所斷已斷無需再斷等之義。近引者，若從梵文"upanāyika"字源，為近引，即以斷除煩惱苦攝之輪迴方式，引導安置於無漏界之義。此之釋中譯師譯為"具慧"，如是則應為"uparyayika"，然與解釋稍不相符。此見有義者，從見法得果中最勝且不退轉故有義。梵語某些版本出現"ehipaśyikaḥ"，譯為"來看"，然如原文為善。諸智者各自證知者，智者之聲為聖者，彼等等持智慧無分別現證，非識與理論之境。世尊所說法于律中善說者，雖是各自證知，然非不以教說，如來教為法身之同類因，如於法身所具，由教而出，故各自證知亦從教說。

། ལེགས་པར་སྟོན་པ་ཞེས་པ་ལ་རྒྱ་སྐད་འགའ་ཞིག་ཏུ་། སུ་པྲ་གེ་དི་ཏ་ཞེས་འབྱུང་བ་ལྟར་ ན་ལེགས་པར་རབ་ཏུ་ཕྱེ་བ་ཞེས་པར་འགྱུར་རོ། །ངེས་པར་འབྱུང་བ་ནི་འཁོར་བ་ལས་ངེས་ པར་འབྱུང་བའོ། །རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་ཏུ་འགྲོ་བར་བྱེད་པ་ནི། ལུང་ལ་དམིགས་ནས་ལམ་ གྱིས་འགྲོ་བར་བྱེད་པ་སྟེ། ཐེག་ཆེན་ཉིད་ཀྱི་ལམ་ལྟ་ཅི་སྨོས། བརྒྱུད་པའི་སྒོ་ནས་ནི་ཉན་རང་ གི་ལམ་ཡང་འདི་ཡིན་ཏེ། ཉན་ཐོས་ལྷག་མེད་དུ་ཞུགས་པར་འདོད་པ་རྣམས་ཀྱང་། དུས་ ཡུན་རིང་པོ་འདས་པའི་འོག་ཏུ་གདོན་མི་ཟ་བར་ཐེག་ཆེན་དུ་འཇུག་པའི་ཕྱིར་རོ། །འདས་ནི་ མཐར་ཐུག་ཐེག་པ་གཅིག་ཏུ་བསྟན་ཏོ། །མི་མཐུན་པ་མེད་ཅིང་ཞེས་པ་ནི། །རྟོགས་བྱའི་ཆོས་ 17-402 ཉིད་ཀྱང་གཅིག་ཡིན་ཅིང་། འཕགས་པ་རང་ས་ཐད་མཉམ་པ་རྣམས་ནི་ཉམས་མྱོང་གི་ཆོས་ མི་འདྲ་བ་གཏན་མེད་པའོ། །འདུས་པ་དང་ལྡན་པ་ནི། གང་ཤེས་པ་གཅིག་གིས་རྣམ་པ་དུ་ མ་ཡོངས་སུ་འཛིན་པས་རྣམ་པ་རྣམས་གཅིག་ལ་འདུས་པ་ལྟ་བུའི་ཡོན་ཏན་དང་ལྡན་པ་སྟེ། ཡེ་ཤེས་གཅིག་ཉིད་ཀྱིས་མི་རྟག་པ་དང་། སྡུག་བསྔལ་བ་དང་། བདག་མེད་པ་ལ་སོགས་པ་ མཐའ་དག་རྟོགས་པའོ། །བརྟེན་པ་ཡོད་པ་ནི། དགེ་བའི་ཆོས་མ་ལུས་པ་ཐམས་ཅད་ཀྱང་། ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་སྙིང་པོ་ལ་བརྟེན་པ་ཡིན་ལ། དེ་ཉིད་ཆོས་དཀོན་ མཆོག་གི་མཐར་ཐུག་པའོ། །རྒྱུ་བ་བཅད་པ་ནི་སེམས་དང་སེམས་བྱུང་གི་རྒྱུ་བ་ཐམས་ཅད་ ཡོངས་སུ་ཆད་པ་སྟེ། དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་ས་ལ་རྣམས་པ་ཐམས་ཅད་དུ་དང་། བྱང་ཆུབ་ སེམས་དཔའ་འཕགས་པ་རྣམས་ཀྱི་མཉམ་གཞག་ཏུ་ཡང་། ཀུན་གཞི་ལས་གཞན་པ་ཐམས་ ཅད་འགགས་པའོ། ། གསུམ་པ་དགེ་འདུན་རྗེས་དྲན་གྱི་མདོ་ལ། ཐེག་པ་ཆེན་པོའི་དགེ་འདུན་ནི་ཞེས་པ་ལྟར་ ན། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཕྱིར་མི་ལྡོག་པའི་དགེ་འདུན་རྣམས་ཡིན་ལ། དེའི་དབང་དུ་བྱས་ ན་ལེགས་པར་ཞུགས་པ་ནི་ཚུལ་ཁྲིམས་རྣམ་པ་གསུམ་ལ་གནས་པའོ། །རིགས་པར་ཞུགས་ པ་ནི་ཏིང་ངེ་འཛིན་མཐའ་ཡས་ལ་ཞུགས་པའོ། །དྲང་པོར་ཞུགས་པ་ནི་རྟག་པ་དང་ཆད་པའི་ མཐའ་ལ་མི་གནས་པར། ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་མཉམ་པ་ཉིད་ལ་ཞུགས་པ་སྟེ། དེ་གསུམ་རིམ་ ཅན་དུ་ཚུལ་ཁྲིམས་དང་སེམས་དང་ཤེས་རབ་ཀྱི་བསླབ་པའོ། །མཐུན་པར་ཞུགས་པ་ནི། ཐམས་ཅད་ཀྱང་ལྟ་བ་དང་། སྤྱོད་པ་དང་། དམིགས་པའི་ཡུལ་དང་། འགྲོ་བའི་དོན་སྤྱོད་པ་ལ་ མི་མཐུན་པ་ཅུང་ཟད་ཀྱང་མེད་པའི་ལམ་ལ་ཞུགས་པའོ། །ཐལ་མོ་སྦྱར་བའི་འོས་སུ་གྱུར་པ་ ནི། གང་ཞིག་གཞན་གྱིས་མ་མཐོང་བའི་ཆོས་ཉིད་ཟབ་མོ་མཐོང་བའི་ཕྱིར་རོ།

我將為您直譯這段藏文： "善說"在某些梵語中出現"supragedita"時，譯為"善妙分別"。決定出離即從輪迴中決定出離。令趣圓滿菩提者，緣于教法而以道趣向，大乘之道更不待言，就間接而言聲聞緣覺之道亦是此道，因為欲入無餘涅槃之聲聞眾等，經長時間后必定趣入大乘故。如是已說究竟一乘。無不相順者，所證法性亦為一，聖者同地平等者們之體驗法毫無不同。具攝者，由一智了知多種行相故諸相攝於一，如同具德，即以一智慧通達無常、苦、無我等一切。有所依者，一切無餘善法，皆依於法界如來藏，此即法寶之究竟。斷絕執行者，斷盡一切心心所之執行，即如來地一切時及菩薩聖者等持中，除阿賴耶識外一切皆滅。 第三僧隨唸經中，如說"大乘僧伽"，則是不退轉菩薩僧眾，就此而言，善入者即住於三種戒律。正入者即入無量三攝。直入者即不住常斷二邊，而入平等法界，此三依次為戒、心、慧三學。和合入者，一切于見解、行為、所緣境及利生行事皆無絲毫不和合而入道。堪為合掌者，因見他人未見之甚深法性故。

།ཕྱག་བྱ་བའི་ འོས་སུ་གྱུར་པ་ནི། སེམས་ཅན་འཁོར་བ་ལས་སྒྲོལ་བའི་སྙིང་རྗེ་ཆེན་པོ་ཅན། བདག་ཉིད་ཀྱི་ 17-403 དོན་ཡོངས་སུ་སྤངས་བས། སྐྱེས་བུ་དམ་པའི་སྤྱོད་པ་ཆེན་པོ་དང་ལྡན་པའི་ཕྱིར་རོ། །བསོད་ ནམས་ཀྱི་དཔལ་གྱི་ཞིང་ཞེས་པ་ནི། བསོད་ནམས་ཡང་ཡིན་ལ་དཔལ་ཡང་ཡིན་པས་བསོད་ ནམས་ཀྱི་ཚོགས་ཆེན་པོ་དང་ལྡན་པ་དང་། ཞིང་དེ་གུས་པ་བྱ་བའི་ཡུལ་དུ་གྱུར་པའོ། །ཡོན་ ཡོངས་སུ་སྦྱོང་བ་ཆེན་པོ་ནི། ཉེས་པ་སྤངས་ཤིང་། ཡོན་ཏན་གྱི་ཚོགས་བསམ་གྱིས་མི་ཁྱབ་ པས་ཉེར་བར་བརྒྱན་པ། མཐའ་ཡས་པ་ལ་ཕན་པ་ཉེ་བར་སྒྲུབ་པའི་ཕྱིར། རང་ཉིད་ཡོན་གྱི་ ཕུང་པོ་སྟོང་གསུམ་དང་མཉམ་པས་རྟག་ཏུ་མཆོད་ཀྱང་རང་ཉིད་ལ་སྒྲིབ་པར་མི་འགྱུར་ཞིང་། འབུལ་བ་པོ་ལ་ཆེས་ཕན་པའོ། །སྦྱིན་པའི་གནས་སུ་གྱུར་པ་ནི། སྦྱིན་པའི་ཞིང་ཁྱད་པར་ཅན་ ཏེ། ཞིང་གི་སྐྱོན་རྩ་སྤངས་པ་ལྟ་བུ་སྟེ། མཐོང་བས་སྤངས་པར་བྱ་བའི་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པ་ རྣམས་ཡོངས་སུ་སྤངས་པས། སྦྱིན་པ་པོ་ལ་འབྲས་བུ་མཐའ་ཡས་པར་འཕེལ་བའོ། །ཀུན་ཏུ་ ཡང་སྦྱིན་པའི་གནས་སུ་གྱུར་པ་ཆེན་པོ་ནི། དོན་སྔ་མ་དང་འདྲ་བ་ལས་སྒོམ་པས་སྤངས་པར་ བྱ་བའི་རིགས་ཉོན་མོངས་པ་དང་། ཤེས་བྱ་དང་སྙོམས་འཇུག་གིས་བསྒྲིབས་པས་བསྡུས་པ་ མང་དུ་བྱང་བའི་ཕྱིར་འབྲས་བུ་ཟད་མི་ཤེས་པ་ཁོ་ནའོ། །ཀུན་ཏུ་ནི་གནས་སྐབས་ཀུན་ཏུའོ། ། ཉན་ཐོས་ཀྱི་དགེ་འདུན་ལ་སྦྱོར་བའི་ཚུལ་ལ་ལེགས་པར་ཞུགས་པ་དགྲ་བཅོམ་ཞུགས་པ་ སོགས་ལ་འཆད་པར་སྣང་ངོ་། །ད་ལྟའི་དཀོན་མཆོག་རྗེས་དྲན་གྱི་མདོ་འདི་ཐེག་ཆེན་གྱི་མདོ་ ཡིན་ལ། ཐེག་དམན་གྱི་མདོའི་ནང་ཚན་དཀོན་མཆོག་གསུམ་རྗེས་སུ་དྲན་པ་ལ། འཕགས་པ་ ཐོགས་མེད་ཀྱིས་བཤད་པ་རགས་རིམ་ཙམ་མཛད་པ་གཅིག་འདུག་པ། བསྟན་བཅོས་རྒྱས་ པ་ཞིག་གི་ནང་ནས་ཕྱུང་བ་ཡིན་ནམ་སེམས་ཤིང་། མདོ་རང་གི་ཚིག་རིགས་ཀྱང་མི་འདྲ་བ་ཆེ་ བར་སྣང་བས། ཇི་བཞིན་དུ་འདི་དག་ལ་མི་འབྱོར་བར་སྣང་ཡང་། རྗེས་དྲན་ཕྱི་མ་གཉིས་ཀྱི་ སྐབས་སུ་མཐུན་རུང་རྣམས་དེ་དང་མཐུན་པར་བཤད་དོ། །དཀོན་མཆོག་རྗེས་དྲན་གྱི་མདོའི་ རྣམ་པར་བཤད་པ་འདི་ཡང་། རྒྱལ་ཁམས་པ་ཏཱ་ར་ནཱ་ཐས་སྨྲས་པའོ།

我將為您直譯這段藏文： 堪為禮拜者，因具大悲心解脫眾生於輪迴，完全捨棄自利，具足勝士大行故。福德吉祥田者，既是福德又是吉祥，具大福德資糧，且彼田成為恭敬之境。大凈施者，遠離過失，以不可思議功德資糧莊嚴，成辦無邊利益故，即使以等同三千世界之供品常時供養，于自身亦不成障礙，且於施者極為饒益。成為佈施處者，即殊勝佈施田，如田地遠離根本過患，由完全斷除見所斷煩惱，令施者獲無邊果報增長。成為一切大布施處者，與前義相似而更多凈除修所斷煩惱種類、所知障及定障所攝，故唯有無盡果報。一切即一切時處。 聲聞僧伽之應用方式中，似解說善入者為阿羅漢向等。現今隨念三寶經是大乘經，小乘經中之隨念三寶，聖無著作了粗略解釋，或許出自某廣論，經文文句亦似大不相同，故此等似不相合，然於後二隨念時，凡相合者皆依彼而解說。此隨念三寶經之解釋，亦是遊方多羅那他所說。

། །།མངྒ་ལཾ། །ཞུས་ 17-404 དག

我將為您直譯這段藏文文獻的結尾部分： 吉祥圓滿。校對完畢。 (註：這裡的"མངྒ་ལཾ།"是梵語"maṅgalaṃ"的藏文音譯，表示"吉祥"的祝願語，常用於藏文典籍的結尾。)