matipanchen0401_大乘經莊嚴論廣釋大乘明顯論

瑪德班欽大師教言集JSMP7ཐེག་པ་ཆེན་པོ་མདོ་སྡེའི་རྒྱན་གྱི་རྣམ་པར་བཤད་པ་ཐེག་ཆེན་རབ་གསལ་སྣང་བ་ཞེས་བྱ་བ་བཞུགས་སོ།། 4-4 ༄༅། །ཐེག་པ་ཆེན་པོ་མདོ་སྡེའི་རྒྱན་གྱི་རྣམ་པར་བཤད་པ་ཐེག་ཆེན་རབ་གསལ་སྣང་བ་ཞེས་བྱ་བ་བཞུགས་སོ།། ༄༅། །ཐེག་པ་ཆེན་པོ་མདོ་སྡེའི་རྒྱན་གྱི་རྣམ་པར་བཤད་པ་ཐེག་ཆེན་ རབ་གསལ་སྣང་བ་ཞེས་བྱ་བ་ བཞུགས་སོ། ། ཐེག་ཆེན་མདོ་སྡེའི་རྒྱན་གྱི་རྒྱན། །ཐེག་ཆེན་རབ་གསལ་སྣང་བ་བཞུགས། ། ཐེག་ཆེན་ཆོས་ལ་མོས་པ་རྣམས། །ཐེག་ཆེན་གཞུང་འདི་མཁྱེན་པར་མཛོད། ། ༄༅། །ༀ་ཤྲཱི་མ་ཏེ་གུ་ར་ཝེ་རཏྣ་ཏྲ་ཡཱ་ཡ་ཙ་ན་མོ་ན་མཿ ཐེག་པ་ཆེན་པོ་མདོ་སྡེའི་རྒྱན་ གྱི་རྣམ་པར་བཤད་པ་ཐེག་ཆེན་རབ་གསལ་སྣང་བ་ཞེས་བྱ་བ། སངས་རྒྱས་དང་བྱང་ཆུབ་ སེམས་དཔའ་ཐམས་ཅད་ལ་ཕྱག་འཚལ་ལོ། ། རང་བཞིན་རྣམ་དག་ཆོས་དབྱིངས་དྲི་མེད་མཁའ་ལྟར་ཁྱབ་པའི་དོན་རྟོགས་ནས། ། ལམ་བཟང་རྣམ་དག་ཕ་རོལ་ཕྱིན་དྲུག་ཚོགས་གཉིས་བརྩོན་པས་བསྒྲུབས་པའི་མཐུས། ། 4-5 འབྲས་བུ་རྣམ་དག་སྐུ་དང་ཡེ་ཤེས་ཡོན་ཏན་ཕུན་ཚོགས་དང་ལྡན་པའི། ། འཕྲིན་ལས་རྣམ་དག་ནུས་པས་འགྲོ་ཀུན་སྐྱོང་མཛད་ཐུབ་དབང་ཞབས་ལ་འདུད། ། དེ་ཡི་བསྟན་པ་དམ་པའི་ཆོས། ། ལུང་དང་རྟོགས་པའི་བདག་ཉིད་ཅན། ། འཆད་དང་སྒྲུབ་ལ་རབ་བརྩོན་པས། ། ཡུན་རིང་གནས་ཤིང་གསལ་གྱུར་ཅིག ། ཟབ་ཡངས་གསུང་རབ་རྒྱ་མཚོའི་དབུས་ནས་ངེས་དོན་རིན་ཆེན་མཆོག་བླངས་ཏེ། ། ལེགས་བཤད་རྒྱལ་མཚན་རྩེ་ལ་བཅིངས་ནས་འགྲོ་བློའི་མི་ཤེས་མུན་སེལ་ཞིང་། ། ཡེ་ཤེས་སྣང་བའི་དཔལ་རབ་རྒྱས་མཛད་དེད་དཔོན་མཚུངས་མེད་ཆོས་ཀྱི་རྗེ། ། ས་བཅུའི་དབང་ཕྱུག་རྒྱལ་བའི་རྒྱལ་ཚབ་བྱམས་མགོན་རྒྱལ་བའི་སྲས་ལ་འདུད། ། དེ་སྲས་འཕགས་པ་ཐོགས་མེད་དང་། ། མཁས་མཆོག་དཔལ་ལྡན་དབྱིག་གཉེན་སོགས། ། ལེགས་བཤད་ཟབ་མོ་སྟོན་མཛད་པའི། ། དམ་པ་རྣམས་ལའང་ཕྱག་འཚལ་ནས། ། རྒྱལ་བའི་གསུང་རབ་ཀུན་གྱི་སྙིང་པོ་ཐེག་ཆེན་ཟབ་མོའི་བརྗོད་བྱའི་དོན། ། གཞི་དང་ལམ་དང་འབྲས་བུའི་གནས་ལུགས་ཤིན་ཏུ་གསལ་བར་སྟོན་པའི་གཞུང་། ། དབུ་མ་ཆེན་པོ་མདོ་སྡེའི་རྒྱན་འདི་དམ་པ་རྣམས་ཀྱི་ལེགས་བཤད་ལ། ། བརྟེན་ནས་རང་གཞན་རྟོགས་པ་འཕེལ་ཕྱིར་ཇི་ལྟར་ནུས་བཞིན་བཤད་པར་བྱ། ། ཆོས་དབྱིངས་སྙིང་པོའི་དོན་རྟོགས་ནས། ། ཐེག་ཆེན་ལམ་ལ་ལེགས་ཞུགས་ཏེ། ། 4-6 ཀུན་མཁྱེན་གོ་འཕང་ཐོབ་འདོད་པའི། ། སྐལ་ལྡན་ཚོགས་རྣམས་དགྱེས་པར་མཛོད། ། འདིར་གང་དག་ཐར་པ་མཐར་ཐུག་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པའི་གོ་འཕང་ཐོབ་པར་འདོད་ པའི་སྐལ་པ་དང་ལྡན་པ་དེ་དག་གིས་ནི། འཁོར་བའི་བྱ་བ་སྙིང་པོ་མེད་པ་ལ་ཆགས་པ་མཐའ་ དག་སྤངས་ཏེ། དམ་པའི་ཆོས་ཐོག་མཐའ་བར་གསུམ་དུ་དགེ་བའི་ལམ་ལ་ཐོས་བསམ་སྒོམ་ གསུམ་གྱི་རིམ་པས་འཇུག་པར་བྱ་བ་ཡིན་ལ། དེ་ད

【現代漢語翻譯】 瑪德班欽大師教言集JSMP7《大乘經莊嚴論》之釋——大乘明光》 4-4 《大乘經莊嚴論》之釋——大乘明光》 《大乘經莊嚴論》之釋——大乘明光》 《大乘經莊嚴論》之莊嚴，大乘明光在此。 凡是對大乘佛法有信者，應知此大乘論典。 嗡 舍利 瑪德 咕嚕 惹那 扎雅 扎 拿摩 拿嘛。《大乘經莊嚴論》之釋——大乘明光。向諸佛及菩薩眾頂禮。 證悟自性清凈法界無垢如虛空般周遍之義后， 以清凈道、六度波羅蜜、二資糧之精勤修持力， 獲得圓滿之果，具足身、智、功德之 事業圓滿，以大能守護眾生，我向能仁頂禮。 彼之教法殊勝法， 具足經教與證悟。 精勤于講修， 愿能長久住世且光明。 從甚深廣闊之經藏海中，取出究竟實義之珍寶， 將善說之勝幢立於頂端，遣除眾生心中之無明暗， 使智慧光明之光輝增長，無與倫比之導師法王， 十地自在者，勝者之補處，慈氏怙主，我向勝者之子頂禮。 以及彼之子聖者無著， 賢哲吉祥世親等， 開示甚深善說之 諸聖者，我亦頂禮。 諸佛經藏之精華，大乘甚深之所詮義， 基、道、果之實相，為能清晰闡明之論典， 此《大乘經莊嚴論》，依止諸聖者之善說， 為增長自他之證悟，我將盡力解說。 證悟法界心髓義， 善入大乘道， 欲得一切智智位之 具緣眾，令汝等歡喜。 在此，凡是想要獲得究竟解脫，成就一切智智果位，具有善緣的人們，都應當捨棄對輪迴無意義之事的執著，以聞、思、修的次第進入最初、中間、最後皆善妙的佛法之路。因此，

【English Translation】 Collection of Teachings by Master Madhyantavibhāga JSMP7 Commentary on the Ornament of the Great Vehicle Sutras - The Great Vehicle's Clear Light 4-4 Commentary on the Ornament of the Great Vehicle Sutras - The Great Vehicle's Clear Light Commentary on the Ornament of the Great Vehicle Sutras - The Great Vehicle's Clear Light The ornament of the Great Vehicle Sutras, the Great Vehicle's Clear Light is present. Those who are devoted to the Great Vehicle Dharma, please understand this Great Vehicle text. Oṃ śrī-mate guru-ve ratna-traya-ya ca namo namaḥ. Commentary on the Ornament of the Great Vehicle Sutras - The Great Vehicle's Clear Light. I prostrate to all Buddhas and Bodhisattvas. Having realized the meaning of the naturally pure Dharmadhatu, immaculate and pervasive like space, Through the power of diligently practicing the pure path, the six perfections, and the two accumulations, The perfectly pure result, endowed with qualities of body, wisdom, and excellence, The perfectly pure activity, with the power to protect all beings, I bow to the feet of the Sage. His teaching, the sacred Dharma, Possesses scripture and realization. Diligently striving in explanation and practice, May it remain long and become clear. From the midst of the profound and vast ocean of scriptures, having taken the supreme jewel of definitive meaning, Having bound the banner of excellent speech to the peak, dispelling the darkness of ignorance from the minds of beings, Increasing the glory of the light of wisdom, the incomparable captain, the Lord of Dharma, The master of the ten bhūmis, the successor of the Victorious Ones, the loving protector, I bow to the son of the Victorious Ones. And to his son, the noble Asaṅga, The wise and excellent Vasubandhu, etc., Who teach the profound excellent speech, I also prostrate to the holy ones. The essence of all the Victorious Ones' scriptures, the meaning of the profound Great Vehicle, The ground, path, and result, this text that clearly shows the state of being, This great Madhyamaka Ornament of the Sutras, relying on the excellent speech of the holy ones, To increase the realization of oneself and others, I will explain as much as I can. Having realized the meaning of the heart essence of the Dharmadhatu, Having well entered the Great Vehicle path, Those fortunate assemblies who desire to attain the state of omniscience, Please be pleased. Here, those fortunate ones who desire to attain ultimate liberation, the state of omniscience, should abandon all attachment to the meaningless activities of samsara and enter the path of Dharma, which is virtuous in the beginning, middle, and end, through the stages of hearing, thinking, and meditating. Therefore,

---

ག་གི་ཚུལ་ཡང་སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་ འདས་ཉིད་ཀྱིས་སྨོན་པ་དང་འཇུག་པའི་བདག་ཉིད་ཅན་གྱི་བྱང་ཆུབ་ཆེན་པོར་ཐུགས་བསྐྱེད་ ནས་བསོད་ནམས་དང་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་ཚོགས་རྒྱ་ཆེན་པོ་ཉེ་བར་བསགས་པ་ལས། དོན་གཉིས་ མཐར་ཕྱིན་པའི་འབྱོར་པ་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་ལ་མངའ་བརྙེས་ཏེ་གདུལ་བྱར་གྱུར་པ་རྣམས་ ཀྱང་དེ་ལ་དགོད་པའི་ཆེད་དུ་ཆོས་ཀྱི་འཁོར་ལོ་རིམ་པར་བསྐོར་བ་རྣམས་ཀྱིས་གསལ་བར་ མཛད་ཅིང་། རྒྱལ་བའི་སྲས་པོ་དམ་པ་རྣམས་ཀྱིས་དགོངས་འགྲེལ་གྱི་བསྟན་བཅོས་རབ་ཏུ་ མང་པོ་རྣམས་ཀྱིས་ཀྱང་ཤིན་ཏུ་གསལ་བར་མཛད་པས། རེ་ཞིག་དང་པོར་བླང་དོར་གྱི་ཚུལ་ བདེ་བླག་ཏུ་རྟོགས་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར། གསུང་རབ་དགོངས་འགྲེལ་དང་བཅས་པའི་ལུང་གི་ ཆོས་རྣམས་ལ་ཐོས་བསམ་རྣམ་པར་དག་པས་འཇུག་པར་བྱའོ། ། དེ་ལ་དམ་པའི་ཆོས་ལ་འཇུག་ཚུལ་ཐུན་མོང་དུ་བསྟན་པ་དང་། སྐབས་སུ་བབ་པའི་ བསྟན་བཅོས་ཁྱད་པར་དུ་བཤད་པ་གཉིས་ལས། ༄། །དམ་པའི་ཆོས་ལ་འཇུག་ཚུལ་ཐུན་མོང་དུ་བསྟན་པ། དང་པོ་ལའང་ཐོབ་པར་བྱ་བ་ཐར་བའི་ཕན་ཡོན། སྤང་བར་བྱ་བ་འཁོར་བའི་ཉེས་ དམིགས། བསྒྲུབ་པར་བྱ་བ་ཆོས་ལ་འཇུག་ཚུལ་ལོ། ། ༈ ཐོབ་པར་བྱ་བ་ཐར་བའི་ཕན་ཡོན། དང་པོ་ནི། དམ་པའི་ཆོས་ལ་ཞུགས་པ་རྣམས་ཀྱི་འབྲས་བུ་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་དོན་ གཉིས་མཐར་ཕྱིན་པ་རྫོགས་པའི་སངས་རྒྱས་ཡིན་ཞིང་། དེ་ཡང་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་ཚོགས་མཐར་ 4-7 ཕྱིན་པ་ལས་ཟག་པ་མེད་པའི་འབྱོར་བ་མཐའ་ཡས་པ་དང་ལྡན་པ་རང་དོན་དོན་དམ་ཆོས་ ཀྱི་སྐུ་མངོན་དུ་གྱུར་པའི་ངང་ལས་མ་གཡོས་བཞིན་དུ། བསོད་ནམས་ཀྱི་ཚོགས་ཀྱི་འབྲས་ བུ་གཟུགས་སྐུ་གཉིས་ཀྱིས་གདུལ་བྱ་དཔག་ཏུ་མེད་པའི་དོན་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་མཛད་པ་ སྟེ། ཐེག་པ་ཆེན་པོ་རྒྱུད་བླ་མ་ལས། བདག་ཉིད་ཀྱི་ནི་འབྱོར་པའི་གནས། །དམ་པའི་དོན་ གྱི་སྐུ་ཡིན་ཏེ། །དྲང་སྲོང་རྣམས་ཀྱི་བརྡ་ཡི་སྐུ། །ཕ་རོལ་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པའི་གནས། །ཞེས་ གསུངས་པ་ལྟར་རོ། །དེ་དག་ཀྱང་། དང་པོའི་སྐུ་ནི་སྟོབས་ལ་སོགས། །བྲལ་བའི་ཡོན་ཏན་ རྣམས་དང་ལྡན། །གཉིས་པ་སྐྱེས་བུ་ཆེན་པོའི་མཚན། །རྣམ་སྨིན་ཡོན་ཏན་རྣམས་དང་ལྡན། ། ཞེས་ཡོན་ཏན་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་རྣམས་དང་ལྡན་པར་གསུངས་ཤིང་། སྟོབས་བཅུ་དང་མི་ འཇིགས་པ་བཞི་དང་མ་འདྲེས་པ་བཅོ་བརྒྱད་ལ་སོགས་པ་འདུས་མ་བྱས་ཀྱི་ཡོན་ཏན་རྣམས་ ནི་གདོད་མ་ནས་ཆོས་ཀྱི་སྐུ་ལ་དབྱེར་མེད་པར་མངའ་བ་དྲི་མ་དང་བྲལ་བ་ཙམ་གྱིས་མངོན་ དུ་འགྱུར་བ་སྟེ། དེ་ལྟར་ཡོན་ཏན་སུམ་ཅུ་ནི། །གཉིས་འདི་ཆོས་སྐུ་རབ་ཕྱེ་སྟེ། །ནོར་བུ་རིན་ ཆེན་འོད་མདོག་དང་། །དབྱིབས་བཞིན་དབྱེ་བ་མེད་ཕྱིར་རོ། །ཞེས་པ་ལྟར་རོ། །མཚན་ བཟང་པོ་སུམ་ཅུ་རྩ་གཉིས་ལ་སོགས་པ་སྨིན་འབྲས་འདུས་བྱས་ཀྱི་ཡོན་ཏན་རྣམས་ནི་མཐོང་ མ་ཐག་ཏུ་སྐྱེས་

【現代漢語翻譯】 至於如何行持，乃是如來薄伽梵（梵文音譯，世尊）以發願和行持為自性的菩提心，積累了廣大的福德和智慧資糧，從而獲得了兩種利益圓滿的成就，爲了讓所有應被調伏的眾生也能獲得同樣的成就，次第轉動法輪而闡明。並且，諸位聖者佛子們也以大量的釋經論典來極大地闡明。因此，爲了首先容易地理解取捨之理，應當以清凈的聞思來學習包括經和釋經在內的聖教。 其中，分為共同地闡述進入聖法之理，以及特別地解釋當下所講的論典兩部分。 進入聖法之理的共同闡述 第一部分包括：應當獲得的解脫之利益，應當斷除的輪迴之過患，以及應當修習的進入佛法之理。 應當獲得的解脫之利益 首先，進入聖法者的圓滿果報是兩種利益都達到究竟圓滿的圓滿正等覺佛陀。這是因為智慧資糧圓滿后，具有無漏的無量財富，安住于證悟自利究竟的法身之中，並且通過福德資糧的果報——色身二者，成辦無量無邊所化眾生的圓滿利益。正如《大乘經莊嚴論》所說：『自身財富之所在，乃是殊勝之法身，聖者之語化身，乃是他利圓滿處。』 這些也如經中所說：『第一身具足力量等，遠離一切過患之功德，第二身具足大丈夫相，成熟功德之功德。』 具足圓滿的功德。十力、四無畏、十八不共法等無為功德，從本初就與法身無二無別，僅僅通過去除垢染而顯現。因此，三十種功德是：『此二法身極分明，如寶珠之光與形，無有差別故。』正如經中所說。三十二相好等有為成熟的功德，一旦見到，立即產生...

【English Translation】 As for how to practice, it is that the Tathagata Bhagavan (Sanskrit transliteration, World Honored One) with the Bodhicitta of aspiration and practice as its nature, accumulated vast merits and wisdom, thereby obtaining the complete achievement of the two benefits. In order to allow all sentient beings who should be tamed to also obtain the same achievement, the Dharma wheel is turned in sequence to clarify. Moreover, the holy sons of the Buddhas also greatly clarify with a large number of commentaries. Therefore, in order to easily understand the principles of acceptance and rejection at the beginning, one should enter into the study of the scriptures, including the sutras and commentaries, with pure hearing and thinking. Among them, it is divided into two parts: the common explanation of the way to enter the holy Dharma, and the special explanation of the currently discussed treatise. Common Explanation of the Way to Enter the Holy Dharma The first part includes: the benefits of liberation that should be obtained, the faults of samsara that should be abandoned, and the way to enter the Dharma that should be practiced. Benefits of Liberation to be Obtained First, the complete result of those who enter the holy Dharma is the complete and perfect Buddha who has achieved the ultimate perfection of both benefits. This is because after the accumulation of wisdom is complete, one possesses the infinite wealth of non-outflow, abides in the realization of the Dharmakaya of self-benefit, and through the two bodies of Rupakaya (form body), which are the result of the accumulation of merit, accomplishes the perfect benefit of immeasurable sentient beings to be tamed. As the 《Mahayana Uttaratantra Shastra》 says: 'The place of one's own wealth is the supreme Dharmakaya, the manifested body of the sages, is the place of perfect benefit for others.' These are also as stated in the sutra: 'The first body is endowed with powers, etc., and the qualities of being free from all faults, the second body is endowed with the marks of a great man, and the qualities of mature virtues.' Endowed with perfect qualities. The ten powers, four fearlessnesses, eighteen unshared qualities, and other unconditioned qualities are inherently inseparable from the Dharmakaya, and are revealed merely by removing defilements. Therefore, the thirty qualities are: 'These two Dharmakayas are extremely distinct, like the light and shape of a precious jewel, there is no difference.' As stated in the sutra. The thirty-two major and minor marks and other conditioned qualities of maturation, once seen, immediately generate...

---

བུ་ཆེན་པོར་ཡིད་ཆེས་པར་མཛད་པའི་གཟུགས་སྐུ་གཉིས་ལ་མངའ་བ་སྟེ། མཐོང་ན་ཚིམ་བྱེད་ཡོན་ཏན་གང་། །སུམ་ཅུ་རྩ་གཉིས་ཞེས་བྱ་བ། །སྤྲུལ་པ་ཆོས་ལ་རྫོགས་ པར་ནི། །ལོངས་སྤྱོད་གཟུགས་སྐུ་གཉིས་ལ་བརྟེན། །ཞེས་པ་ལྟར་རོ། །ཡོན་ཏན་གྱི་ནུས་ པ་འཕྲིན་ལས་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་ལྷུན་གྱིས་གྲུབ་ཅིང་རྒྱུན་མི་འཆད་པ་མངའ་བའི་སྒོ་ནས་ ཀྱང་གདུལ་བྱ་མཐའ་དག་ཡོངས་སུ་སྨིན་པར་མཛད་པ་སྟེ། རིན་ཆེན་ལྷ་དབང་སྣང་བཞིན་ སྟོན་པ་སྟེ། །ལེགས་པར་འདོམས་མཛད་ལྷ་ཡི་རྔ་དང་འདྲ། །ཁྱབ་བདག་མཁྱེན་དང་བརྩེ་ བའི་སྤྲིན་ཚོགས་ནི། །མཐའ་ཡས་འགྲོ་ལ་སྲིད་རྩེའི་བར་དུ་ཁྱབ། །ཚངས་བཞིན་ཟག་མེད་ 4-8 དབྱིངས་ལས་མ་བསྐྱོད་པར། །སྤྲུལ་པ་རྣམ་པ་དུ་མ་རབ་ཏུ་སྟོན། །ཉི་བཞིན་ཡེ་ཤེས་སྣང་བ་ རབ་སྤྲོ་གང་། །རྣམ་དག་རིན་ཆེན་ཡིད་བཞིན་ནོར་འདྲའི་ཐུགས། །རྒྱལ་བ་རྣམས་ཀྱི་གསུང་ དེ་བྲག་ཅ་བཞིན་དུ་ཡི་གེ་མེད། །སྐུ་ནི་ནམ་མཁའ་ཁྱབ་དང་གཟུགས་མེད་རྟག་པ་ཉིད། །ས་ བཞིན་དཀར་པོའི་ཆོས་ཀྱི་སྨན་རྣམས་མ་ལུས་པའི། །རྣམ་པ་ཀུན་ཏུ་གཞིར་གྱུར་པ་ནི་སངས་ རྒྱས་ས་ཡིན་ནོ། །ཞེས་པས་མིའི་འཇིག་རྟེན་བཻཌཱུརྱའི་ས་གཞིར་གྱུར་པ་ལ་ལྷའི་དབང་པོའི་ གཟུགས་བརྙན་སྣང་བ་བཞིན་དུ་དོན་དམ་ཆོས་ཀྱི་སྐུ་ལས་མ་གཡོས་པར་ཀུན་རྫོབ་གཟུགས་ ཀྱི་སྐུའི་སྣང་བ་མཐའ་ཡས་པ་སྟོན་པ་དང་། ལྷའི་རྔ་བོ་ཆེས་ཆོས་ཀྱི་སྡོམ་བཞི་སྟོན་པ་བཞིན་ དུ་གདམས་ངག་དང་རྗེས་སུ་བསྟན་པ་སྣ་ཚོགས་པ་གསུང་བ་དང་། སྤྲིན་གྱིས་ནམ་མཁའ་ ཁྱབ་པར་བྱས་ཏེ་ཆར་འབེབས་པ་བཞིན་དུ་མཁྱེན་པའི་ཡེ་ཤེས་དང་བརྩེ་བའི་ཐུགས་རྗེས་ གདུལ་བྱ་མཐའ་ཡས་པ་ལ་ཁྱབ་པ་དང་། ཚངས་པ་གཟུགས་ཁམས་ལས་མ་གཡོས་པར་ སྤྲུལ་པ་འདོད་ཁམས་སུ་སྟོན་པ་བཞིན་དུ་ཟག་པ་མེད་པའི་དབྱིངས་ལས་མ་གཡོས་བཞིན་ དུ་རང་རང་གི་མོས་པ་དང་མཐུན་པར་སྤྲུལ་པ་སྣ་ཚོགས་པ་སྟོན་པ་དང་། ཉི་མས་འོད་ཟེར་ གྱི་སྣང་བ་འགྱེད་པ་བཞིན་དུ་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་དཀྱིལ་འཁོར་ལ་བརྟེན་ནས་དམ་པའི་ཆོས་ཀྱི་འོད་ ཟེར་མཐའ་ཡས་པ་སྤྲོ་བ་དང་། ནོར་བུ་རིན་པོ་ཆེ་དང་འདྲ་བར་རྣམ་པར་རྟོག་པ་དང་འབད་ རྩོལ་མེད་པར་དགོས་འདོད་མཐའ་དག་སྩོལ་བ་ཐུགས་ཀྱི་གསང་བ་བསམ་གྱིས་མི་ཁྱབ་པ་ དང་། བྲག་ཅ་ལ་སོགས་པའི་སྒྲ་བརྙན་བཞིན་དུ་ཡི་གེ་མེད་ཀྱང་སྣ་ཚོགས་སུ་ཐོས་པ་གསུང་ གི་གསང་བ་བསམ་གྱིས་མི་ཁྱབ་པ་དང་། ནམ་མཁའ་བཞིན་དུ་ཐམས་ཅད་ལ་ཁྱབ་ཅིང་ དབྱིབས་དང་ཁ་དོག་ལ་སོགས་པ་སྣ་ཚོགས་སུ་སྣང་ཡང་འདུས་བྱས་ཀྱི་གཟུགས་སུ་གྲུབ་ པ་མེད་ཅིང་རྟག་པ་ཡིན་པ་སྐུའི་གསང་བ་བསམ་གྱིས་མི་ཁྱབ་པ་དང་། ས་གཞིས་ལོ་ཏོག་ ལ་སོགས་པ་སྐྱེ་བའི་རྟེན་བྱེད་པ་བཞིན་དུ་གདུལ་བྱ་མཐའ་ཡས་པའི་རྒྱུད་ལ་དཀར་པོ་དགེ་ 4-9 བའི་ཆོས་ཀྱི་ལོ་ཏོག

【現代漢語翻譯】 擁有使大菩薩信服的兩種色身， 見到即滿足的功德是什麼？ 名為三十二相。 爲了化身圓滿於佛法， 依賴於受用色身二者。 如是說。 以功德之力，事業圓滿，自然成就且持續不斷，從而使一切所化眾生完全成熟：如同珍寶天王顯現一般。 善於教誡，如天鼓。 遍主智慧與慈悲的雲團， 遍佈無邊眾生直至有頂天。 如梵天般未曾離開無漏之界， 示現種種化身。 如太陽般光芒四射的智慧， 清凈珍寶如意寶般的心。 諸佛之語如山谷迴音般無字。 身如虛空般遍佈，無形且恒常。 如大地般，一切白色善法之藥， 一切形態之基礎即是佛土。 如是說，如同在變成琉璃地的世間顯現天王之影像一般，未曾離開勝義法身而示現無量世俗色身之顯現；如同天鼓宣說四法印一般，宣說種種教誨與隨順教導；如同雲朵遍佈天空降下雨水一般，以智慧之光明與慈悲之心遍及無量所化眾生；如同梵天未曾離開色界而於欲界示現化身一般，未曾離開無漏之界而隨順各自之意樂示現種種化身；如同太陽放射光芒一般，依靠智慧之壇城而放射無量聖法之光芒；如同珍寶一般，無需分別與勤作而賜予一切所需所欲，心之秘密不可思議；如同山谷迴音等聲音一般，雖無文字卻能聽到種種聲音，語之秘密不可思議；如同虛空一般，遍及一切且顯現種種形狀與顏色等，卻非由組合而成之色身且恒常不變，身之秘密不可思議；如同大地作為生長莊稼等之基礎一般，在無量所化眾生之相續中，作為白色善法莊稼的生長基礎。 4-9

【English Translation】 Having the two forms that make the great Bodhisattvas believe, What is the merit that satisfies when seen? It is called the thirty-two marks. In order to complete the incarnation in the Dharma, Rely on the two enjoyment bodies. It is said so. With the power of merit, the activity is perfect, naturally accomplished and continuous, thereby completely maturing all those to be tamed: like the appearance of the precious heavenly king. Good at teaching, like the drum of the gods. The clouds of the all-pervading wisdom and compassion, Spread to infinite beings up to the peak of existence. Like Brahma, without moving from the uncontaminated realm, Manifest various incarnations. Like the sun, the light of wisdom shines brightly, The heart is like a pure precious wish-fulfilling jewel. The words of the Buddhas are like echoes in the mountains, without letters. The body is like the sky, all-pervading, formless and eternal. Like the earth, all the medicines of white Dharma, The basis of all forms is the Buddha land. It is said that, just as the image of the heavenly king appears in the world that has become a lapis lazuli land, without moving from the ultimate Dharmakaya, the appearance of limitless mundane form bodies is shown; just as the great drum of the gods proclaims the four seals of the Dharma, various teachings and subsequent instructions are proclaimed; just as clouds cover the sky and rain falls, the light of wisdom and the heart of compassion pervade limitless beings to be tamed; just as Brahma does not leave the form realm and manifests incarnations in the desire realm, without leaving the uncontaminated realm, various incarnations are manifested according to their respective inclinations; just as the sun radiates light, relying on the mandala of wisdom, limitless light of the holy Dharma is radiated; like a precious jewel, without discrimination and effort, all needs and desires are granted, the secret of the heart is inconceivable; like echoes in the mountains and other sounds, although there are no letters, various sounds can be heard, the secret of speech is inconceivable; like the sky, pervading everything and manifesting various shapes and colors, etc., but not formed by composite form bodies and eternally unchanging, the secret of the body is inconceivable; just as the earth serves as the basis for the growth of crops, etc., in the continuum of limitless beings to be tamed, it serves as the basis for the growth of white virtuous Dharma crops. 4-9

---

་དང་རྩི་སྨན་རྣམས་འཕེལ་བ་བརྟན་པ་དང་ཡངས་པར་བྱེད་པའི་གཞི་ ནི་གནས་མ་ལུས་པར་གྱུར་པའི་ཐུགས་རྗེ་ཆེན་པོའི་བདག་ཉིད་ཅན་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ས་ཐོབ་ པ་ཉིད་ཡིན་ནོ། །ཞེས་བསྟན་པ་ལ་སོགས་པ་ལྟ་བུ་དང་། སྟོན་དང་གསུང་དང་ཁྱབ་པ་དང་། ། སྤྲུལ་དང་ཡེ་ཤེས་སྤྲོ་བ་དང་། །ཐུགས་གསུང་སྐུ་ཡི་གསང་བ་དང་། །ཐུགས་རྗེའི་བདག་ ཉིད་ཐོབ་པ་ཉིད། །ཅེས་ཀྱང་བསྡུས་ནས་གསུངས་པ་ལྟར་རོ། །འབྲས་བུ་མཐར་ཕྱིན་པ་དེ་ ཉིད་ལ། སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཆོས་སྟོབས་ལ་སོགས་པ་དོན་དམ་པའི་ཡོན་ཏན་རྣམས་དབྱེར་མེད་ པར་ལྡན་པའི་ཆ་ནས་ཆོས་ཀྱི་སྐུ་དང་དེ་བཞིན་ཉིད་རང་བཞིན་གྱི་རིགས་དྲི་མ་དང་བྲལ་བ་ མངོན་དུ་གྱུར་པའི་ཆ་ནས་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་དང་། ནམ་ཡང་གཞན་དུ་མི་འགྱུར་ཞིང་སླུ་ བ་མེད་པའི་ཆོས་ཉིད་སོ་སོ་རང་རིག་པའི་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་སྤྱོད་ཡུལ་དུ་གྱུར་པའི་ཆ་ནས་འཕགས་ པའི་བདེན་པ་དང་། དོན་དམ་པའི་བདེན་པ་གདོད་མ་ནས་རང་བཞིན་གྱིས་རྣམ་པར་དག་ ཅིང་ཞི་བ་མངོན་དུ་གྱུར་པའི་ཆ་ནས་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་ཞེས་ཀྱང་བྱ་ཞིང་། ཉི་མའི་དཀྱིལ་ འཁོར་དང་འོད་ཟེར་འབྲལ་མི་ཤེས་པ་བཞིན་དུ་དོན་དམ་པའི་ཡོན་ཏན་རྣམས་དང་དབྱེར་ མེད་པའི་སངས་རྒྱས་ལས་མ་གཏོགས་པའི་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་གཞན་མེད་དེ། གང་ཕྱིར་ ཆོས་སྐུ་དེ་ནི་དེ་བཞིན་གཤེགས། །དེ་ནི་འཕགས་པའི་བདེན་པ་དོན་དམ་མྱ་ངན་འདས། །དེ་ ཕྱིར་ཉི་དང་ཟེར་བཞིན་ཡོན་ཏན་དབྱེར་མེད་པས། །སངས་རྒྱས་ཉིད་ལས་མ་གཏོགས་མྱ་ ངན་འདས་པ་མེད། །ཅེས་གསུངས་པ་ལྟར་རོ། །དེ་ཡང་ཤེས་བྱ་མཐའ་དག་མངོན་སུམ་དུ་ མཁྱེན་པ་རྟོགས་པ་མཐར་ཕྱིན་པའི་སངས་རྒྱས་དང་། སྒྲིབ་གཉིས་བག་ཆགས་དང་བཅས་ པ་ལས་གྲོལ་བ་སྤངས་པ་མཐར་ཕྱིན་པའི་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་དག་ནི་དོན་དམ་པར་གཉིས་ སུ་མེད་པའི་ཕྱིར་ཏེ། རྣམ་ཀུན་[མངོན་རྫོགས་{རྫོགས་སངས}བྱང་ཆུབ་དང་། །དྲི་མ་བག་ ཆགས་བཅས་སྤངས་པ། །སངས་རྒྱས་མྱ་ངན་འདས་པ་ནི། །དམ་པའི་དོན་དུ་གཉིས་མེད་ 4-10 ཉིད། །ཅེས་གསུངས་པ་ལྟར་རོ། །ཉན་ཐོས་དང་རང་སངས་རྒྱས་ཀྱི་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་ནི་ ལམ་རིང་པོས་དུབ་པ་ལ་འབྲོག་དགོན་པར་གྲོང་ཁྱེར་སྤྲུལ་པ་བཞིན་དུ་ངལ་གསོ་ཞིང་རིམ་ གྱིས་གཞུག་པའི་ཆེད་དུ་བཏགས་པ་ཙམ་ཡིན་པས་མཐར་ཐུག་གི་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་ཐོབ་ པར་འདོད་པ་རྣམས་ཀྱིས་ནི་ཡོན་ཏན་ཐམས་ཅད་དང་ལྡན་པའི་སངས་རྒྱས་ཉིད་ཐོབ་པར་ བྱ་དགོས་ཏེ། དེས་ན་སངས་རྒྱས་མ་[གཏོགས་{ཐོབ་}པར། །མྱ་ངན་འདས་པ་མི་འཐོབ་ སྟེ། །འོད་དང་འོད་ཟེར་སྤངས་ནས་ནི། །ཉི་མ་བལྟ་བར་མི་ནུས་བཞིན། །ཞེས་གསུངས་པ་ ལྟར་རོ། །དོན་དམ་པའི་སངས་རྒྱས་ནི་རང་བཞིན་རྣམ་པར་དག་པའི་ཚུལ་གྱིས་སེམས་ཅན་ ཐམས་ཅད་ཀྱི་སྙིང་པོར་བཞུགས་པའི་ཕྱིར་སྤང་བྱ་གློ་བུར་གྱི་དྲི་མ་སྦྱོང་

【現代漢語翻譯】 使植物和藥材生長、穩固和繁茂的基礎，就是完全存在於一切處的大悲心之主，獲得佛陀的果位。（如經文所示）。如經文概括所說：『示現、言語和遍佈，化身和智慧的開展，身語意的秘密，以及獲得大悲心之體性。』 對於那究竟圓滿的果位，從與佛陀的功德（如力量等）無差別地具備的角度來說，是法身；從如來藏自性清凈，遠離垢染顯現的角度來說，是如來；從永不改變且無欺騙的法性，各自成為自證智慧的行境的角度來說，是聖諦；從究竟的真諦，本初以來自然清凈寂滅顯現的角度來說，也被稱為涅槃。如同太陽的光芒與日輪不可分離一般，除了與究竟的功德無別的佛陀之外，沒有其他的涅槃。因為：『法身即是如來，彼是聖諦與真諦涅槃。因此如太陽與光芒般功德無別，除了佛陀之外沒有涅槃。』 要知道，究竟通達一切所知，證悟達到究竟的佛陀，以及從包括習氣在內的二障中解脫，斷證達到究竟的涅槃，在勝義諦中是無二無別的。如經文所說：『圓滿現證菩提，以及斷除包括習氣在內的垢染，佛陀與涅槃，在勝義諦中是無二無別。』 聲聞和獨覺的涅槃，就像爲了讓長途跋涉疲憊的人們在荒野中休息而變出的城市一樣，僅僅是爲了休息和逐漸引導而安立的，因此想要獲得究竟涅槃的人們，必須獲得具足一切功德的佛陀果位。因此，如經文所說：『沒有佛陀，便不能獲得涅槃，就像捨棄光明和光芒，便無法看見太陽一樣。』 究竟的佛陀以自性清凈的方式，安住於一切眾生的心髓之中，因此需要清凈應該斷除的客塵。

【English Translation】 The basis for the growth, stability, and abundance of plants and medicines is the great compassion of the one who is completely present everywhere, having attained the state of Buddhahood. (As shown in the teachings). As summarized in the scriptures: 'Manifestation, speech, and pervasiveness, emanation and the unfolding of wisdom, the secrets of body, speech, and mind, and the attainment of the nature of great compassion.' Regarding that ultimate and perfect fruit, from the perspective of being inseparably endowed with the qualities of the Buddha (such as powers), it is the Dharmakaya (法身，Dharmakāya，法身，the body of dharma); from the perspective of the Tathagatagarbha (如來藏，Tathāgatagarbha，如來藏，the womb of the tathagata) being naturally pure, free from defilements, and manifest, it is the Tathagata (如來，Tathāgata，如來，thus-gone); from the perspective of the unchanging and non-deceptive nature of reality, each becoming the object of self-aware wisdom, it is the Noble Truth (聖諦，Āryasatya，聖諦，noble truth); from the perspective of the ultimate truth, being primordially, naturally, completely pure, and the manifestation of peace, it is also called Nirvana (涅槃，Nirvāṇa，涅槃，cessation). Just as the rays of the sun are inseparable from the solar disc, there is no other Nirvana apart from the Buddha, who is inseparable from ultimate qualities. Because: 'The Dharmakaya is the Tathagata, that is the Noble Truth and the ultimate Nirvana. Therefore, like the sun and its rays, qualities are inseparable, there is no Nirvana apart from the Buddha.' Know that the Buddha, who perfectly knows all knowable things and whose realization is complete, and Nirvana, which is liberation from the two obscurations including habitual tendencies and whose abandonment is complete, are non-dual in ultimate truth. As the scriptures say: 'Perfectly manifest complete enlightenment, and the abandonment of defilements including habitual tendencies, the Buddha and Nirvana, are non-dual in ultimate truth.' The Nirvana of Shravakas (聲聞，Śrāvaka，聲聞，hearer) and Pratyekabuddhas (獨覺，Pratyekabuddha，獨覺，solitary buddha) is like a city emanated in a wilderness to provide rest for those exhausted from a long journey, it is merely established for the sake of rest and gradual guidance, therefore those who wish to attain ultimate Nirvana must attain the state of Buddhahood, which is endowed with all qualities. Therefore, as the scriptures say: 'Without the Buddha, Nirvana cannot be attained, just as without abandoning light and rays, one cannot see the sun.' The ultimate Buddha abides in the heart essence of all sentient beings in the manner of natural purity, therefore it is necessary to purify the adventitious defilements that should be abandoned.

---

བ་ལ་འབད་པར་ རིགས་ཏེ། མདོ་ལས། ཐོག་མ་མེད་པའི་དུས་ཅན་ཁམས། །ཆོས་རྣམས་ཀུན་གྱི་གནས་ཡིན་ ཏེ། །དེ་ཡོད་པས་ན་འགྲོ་ཀུན་དང་། །མྱ་ངན་འདས་པའང་ཐོབ་པར་འགྱུར། །ཞེས་པ་ལ་ སོགས་པ་རྒྱ་ཆེར་གསུངས་པའི་ཕྱིར་རོ། ། ༈ སྤང་བར་བྱ་བ་འཁོར་བའི་ཉེས་དམིགས། སྤང་བར་བྱ་བ་འཁོར་བའི་ཉེས་དམིགས་ནི། དེ་ལྟར་ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་རང་བཞིན་གྱིས་ རྣམ་པར་དག་པ་ཐམས་ཅད་ལ་ཁྱབ་པར་གནས་ཀྱང་དམ་པའི་ཆོས་ལ་བརྩོན་པར་མ་བྱས་ ན། མེད་བཞིན་དུ་བདག་དང་བདག་གིར་འཛིན་པ་ལ་སོགས་པ་ཚུལ་བཞིན་མ་ཡིན་པ་ཡིད་ ལ་བྱེད་པའི་རྣམ་པར་རྟོག་པའི་དབང་གིས་ཉོན་མོངས་པ་རྣམས་འབྱུང་ཞིང་། དེས་ཀུན་ ནས་བསླངས་པའི་ལས་ངན་པ་ཟག་པ་དང་བཅས་པ་སྤྱད་པ་ལས། མཐའ་མེད་པའི་འཁོར་ བར་སྐྱེས་ནས་བཟོད་པར་དཀའ་བའི་སྡུག་བསྔལ་སྣ་ཚོགས་ལ་ལོངས་སྤྱོད་པ་སྟེ། རིན་ཆེན་ ཕྲེང་བར། ཇི་སྲིད་ཕུང་པོར་འཛིན་ཡོད་པ། །དེ་སྲིད་ལ་དེ་ལ་ངར་འཛིན་ཡོད། །ངར་འཛིན་ པ་ལས་ཡང་ལས་ཏེ། །ལས་ལས་ཀྱང་ནི་སྐྱེ་བར་འགྱུར། །ཞེས་པ་ལྟར་རོ། །དེ་ཡང་བཤེས་ སྤྲིང་དུ། འདི་ན་ཉིན་གཅིག་མདུང་ཐུང་སུམ་བརྒྱ་ཡིས། །རབ་ཏུ་དྲག་བཏབ་སྡུག་བསྔལ་གང་ 4-11 ཡིན་པ། །དེས་ནི་དམྱལ་བའི་སྡུག་བསྔལ་ཆུང་ངུ་ལའང་། །དཔེར་ཡང་མི་ཕོད་འོལ་ཡང་མི་ [འཆིའོ{དབྱིའོ}། །ཞེས་པ་ལྟར་དམྱལ་བ་རྣམས་ལ་ཚ་གྲང་དང་གཅོད་འདྲལ་ལ་སོགས་པའི་ སྡུག་བསྔལ་མཐའ་ཡས་པ་དང་། ཁ་ཅིག་ཁ་ནི་ཁབ་ཀྱི་མིག་ཙམ་ལ། །ལྟོ་བ་རི་ཡི་གཏོས་ ཙམ་བཀྲེས་པས་ཉེན། །མི་གཙང་གྱི་ནར་བོར་བ་ཅུང་ཟད་ཙམ། །འཚལ་པའི་མཐུ་དང་ལྡན་ པ་མ་ལགས་སོ། །ཞེས་པ་ལྟར་ཡི་དྭགས་རྣམས་ལ་བཀྲེས་སྐོམ་དང་དབུལ་ཕོངས་ལ་སོགས་ པའི་སྡུག་བསྔལ་དང་། ཁ་ཅིག་མུ་ཏིག་བལ་དང་རུས་པ་ཁྲག །ཤ་དང་ལྤགས་པའི་ཆེད་དུ་ འཆི་བར་འགྱུར། །དབང་མེད་གཞན་ནི་རྡོག་པ་ལག་པ་དང་། །ལྕགས་དང་ལྕགས་ཀྱུ་རྣམས་ ཀྱིས་བཏབ་སྟེ་བཀོལ། །ཞེས་པ་ལྟར་དུད་འགྲོ་རྣམས་ལ་གཅིག་གིས་གཅིག་ཟ་བ་དང་དབང་ མེད་གཞན་གྱིས་འཁོལ་བ་ལ་སོགས་པའི་སྡུག་བསྔལ་དང་། སྐྱེས་རབས་ལས། གཅིག་ནི་ བསྲུང་བས་ཉོན་མོངས་ལ། །གཉིས་པ་ཚོལ་བས་ཤ་ཐང་ངོ་། །ཕྱུག་གམ་ཡང་ན་དབུལ་ཡང་ རུང་། །གང་ནའང་དགའ་བ་མེད་འགྱུར་བ། །ཞེས་པ་ལྟར་མི་རྣམས་ལའང་ཡོད་པ་བསྲུང་བ་ དང་མེད་པ་ཚོལ་བ་ལ་སོགས་པའི་སྡུག་བསྔལ་དང་། ལྷ་ཡི་གནས་ནས་འཕོ་བ་ན། །སྡུག་ བསྔལ་རབ་ཏུ་སྐྱེ་བ་[ནི{གང་}། །དེ་ལ་སེམས་ཅན་དམྱལ་བ་ཡིས། །བཅུ་དྲུག་ཆར་ཡང་མི་ ཕོད་དོ། །ཞེས་པ་ལྟར་ལྷ་རྣམས་ལ་འཆི་འཕོ་ལྟུང་འགྱུར་ལ་སོགས་པའི་སྡུག་བསྔལ་ཡོད་ལ། ཟག་བཅས་ཀྱི་བདེ་བ་ཅུང་ཟད་ཡོད་ཀྱང་དཔྱད་ན་འགྱུར་བའི་སྡུག་བསྔལ་ཡིན་པས་སྙིང་པོ་ མེད་ཅིང་། ཐམས་ཅད་ལ་ཡང་ཁྱབ་པ་འདུ་བྱེད་ཀྱི་སྡུག་བསྔལ་ཡོད་པས།

【現代漢語翻譯】 因此，應當精進努力。如經中所說：『無始時來的界，是諸法一切的處所。因為有它，一切眾生和涅槃也能獲得。』等等，廣為宣說。 應斷除輪迴的過患： 應斷除輪迴的過患在於，雖然法的本性自性清凈，周遍存在於一切處，但若不精進于聖法，就會像不存在一樣，由於執著我與我所等不如理作意的分別念，生起煩惱。由此煩惱所驅使，造作惡業，從而在無盡的輪迴中 জন্ম，感受難以忍受的各種痛苦。如《寶鬘論》所說：『只要有蘊的執著，就有我執。從我執產生業，從業產生 जन्म。』 又如《親友書》中所說：『此世一日中，三百矛短刺，劇烈痛苦者，不及地獄苦，少分亦難忍。』如是地獄眾生有寒熱、割截等無量痛苦。又如：『有些眾生口如針眼小，腹如山般大，常受飢餓逼迫。于不凈糞中，稍許求食力亦無。』如是餓鬼眾生有飢渴貧乏等痛苦。又如：『有些為求珍珠毛與骨，血肉皮而死。無力為他所驅使，以手足與鐵鉤等擊打而役使。』如是旁生眾生有互相啖食、無力為他所役使等痛苦。如《本生經》所說：『一則守護而生惱，二則尋覓而憔悴，富或貧窮皆一樣，任何情況無安樂。』如是人類也有守護已有之物和尋求未有之物等痛苦。又如：『天人臨終將歿時，所生極大之痛苦，十六地獄諸有情，亦難忍受彼痛苦。』如是天人也有死亡、墮落等痛苦。即使有少許有漏的安樂，若加以分析，也是變異的痛苦，沒有意義。並且，一切處都普遍存在行苦。

【English Translation】 Therefore, one should strive diligently. As stated in the sutra: 'The realm that has existed since beginningless time is the abode of all dharmas. Because of it, all beings and nirvana can be attained.' and so on, it is extensively taught. The faults of samsara to be abandoned: The faults of samsara to be abandoned are that, although the essence of dharma is naturally pure and pervades all, if one does not strive in the holy dharma, it is as if it does not exist. Due to the power of conceptual thoughts that are not in accordance with the way, such as clinging to self and what belongs to self, afflictions arise. From engaging in negative actions motivated by these afflictions, one is born in endless samsara and experiences various sufferings that are difficult to endure. As it says in the 'Precious Garland': 'As long as there is clinging to the aggregates, there is clinging to self. From clinging to self, actions arise, and from actions, birth occurs.' Furthermore, in the 'Letter to a Friend': 'The intense pain of being stabbed three hundred times in a single day with short spears in this world is not even a small example of the suffering of hell; it is unbearable.' Thus, hell beings experience endless sufferings of heat, cold, cutting, and so on. Also: 'Some have mouths as small as the eye of a needle, and bellies as large as mountains, tormented by hunger. They have no power to seek even a little bit of food in filth.' Thus, hungry ghosts experience sufferings of hunger, thirst, poverty, and so on. Also: 'Some die for the sake of pearls, wool, bones, blood, flesh, and skin. Powerless, they are driven by others, beaten and used with hands, feet, iron hooks, and so on.' Thus, animals experience sufferings of eating each other and being powerless and used by others. As it says in the 'Jataka Tales': 'One is tormented by guarding what one has, and another is worn out by seeking what one does not have. Whether rich or poor, there is no happiness in any situation.' Thus, humans also experience sufferings of guarding what they have and seeking what they do not have. Also: 'When gods fall from their heavenly abodes, the suffering that arises is so great that even the sixteen hells cannot endure it.' Thus, gods also experience sufferings of death, falling, and so on. Even if there is a little bit of contaminated happiness, if analyzed, it is the suffering of change and has no meaning. Moreover, the suffering of conditioning pervades everything.

---

འགྲོ་བ་རྒྱུད་ལྔས་ བསྡུས་པའི་འཁོར་བ་མཐའ་དག་ནི་ཤིན་ཏུ་སྡུག་བསྔལ་བར་གནས་པ་ཉིད་དེ། མི་གཙང་བ་ ལ་དྲི་ཞིམ་མེད་བཞིན་འགྲོ་སྔ་དག་ན་བདེ་བ་མེད། །དེ་ཡི་སྡུག་བསྔལ་རྟག་ཏུ་མེ་མཚོན་རྒྱ་ཚྭ་ ལ་སོགས་རེག་སྐྱེས་བཞིན། །ཞེས་པ་ལྟར་རོ། ། ༈ བསྒྲུབ་པར་བྱ་བ་ཆོས་ལ་འཇུག་ཚུལ་ལ། གང་ལ་འཇུག་པར་བྱ་བའི་ཆོས། བསྒྲུབ་པར་བྱ་བ་ཆོས་ལ་འཇུག་ཚུལ་ལ་གཉིས་ལས། གང་ལ་འཇུག་པར་བྱ་བའི་ཆོས་ 4-12 ནི། རྣམ་བཤད་རིགས་པར། ཆོས་ནི་ཤེས་བྱ་ལམ་དང་ནི། །མྱ་ངན་འདས་དང་ཡིད་ཀྱི་ཡུལ། ། བསོད་ནམས་ཚེ་དང་གསུང་རབ་དང་། །འབྱུང་འགྱུར་ངེས་དང་ཆོས་ལུགས་ལའོ། །ཞེས་ ཆོས་ཀྱི་སྒྲ་ཡུལ་བཅུ་ལ་འཇུག་པར་གསུངས་པས། མྱ་ངན་ལས་འདས་པའི་ཆོས་ཐོབ་པའི་ ཆེད་དུ་ལམ་གྱི་ཆོས་ལ་འབད་དགོས་ཤིང་། དེའི་ཕྱིར་ཡང་གསུང་རབ་ལུང་གི་ཆོས་ལ་ཐོས་ བསམ་རྣམ་པར་དག་པས་འཇུག་པར་བྱ་བ་ཡིན་ལ། ཁྱད་པར་དུའང་བདེ་བར་གཤེགས་ པའི་གསུང་རབ་དམ་པའི་ཆོས་ཐོག་མར་དགེ་བ་བར་དུ་དགེ་བ་ཐ་མར་དགེ་བ་དོན་བཟང་ པོ་ཚིག་འབྲུ་བཟང་པོ་མ་འདྲེས་པ་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པ་ཡོངས་སུ་དག་པ་ཡོངས་སུ་བྱང་བ་ལ་ སོགས་པའི་ཡོན་ཏན་དཔག་ཏུ་མེད་པ་དང་ལྡན་པའོ། ། ༈ བསྒྲུབ་པར་བྱ་བ་ཆོས་ལ་འཇུག་ཚུལ་ལ། ཇི་ལྟར་འཇུག་པའི་ཚུལ། དེ་ལ་ཇི་ལྟར་འཇུག་པའི་ཚུལ་ནི། མཛོད་ལས། ཚུལ་གནས་ཐོས་དང་བསམ་ལྡན་པས། ། སྒོམ་པ་ལ་ནི་རབ་ཏུ་སྦྱོར། །ཞེས་པ་ལྟར་གཉིས་ལས། ༈ ཚུལ་ཁྲིམས་རྣམ་དག་ལ་འཇུག་ཚུལ། དང་པོར་ཚུལ་ཁྲིམས་རྣམ་དག་ལ་འཇུག་ཚུལ་ནི། བཤེས་སྤྲིང་ལས། ཁྲིམས་ནི་རྒྱུ་དང་ མི་རྒྱུའི་ས་བཞིན་དུ། །ཡོན་ཏན་ཀུན་གྱི་གཞི་རྟེན་ལགས་པར་གསུངས། །ཞེས་ཡོན་ཏན་ ཁྱད་པར་ཅན་ཐམས་ཅད་ཀྱི་རྟེན་ཡིན་པས་སོ་སོར་ཐར་པའི་སྡོམ་པ་རིས་བརྒྱད་ཀྱི་ནང་ ནས་ཇི་ལྟར་ནུས་པའི་བསླབ་པ་བླངས་ནས་ཡང་དག་པར་བསྲུང་བ་སྟེ། མཛོད་ལས། སྤང་ བྱ་ལྔ་བརྒྱད་བཅུ་དང་ནི། །ཐམས་ཅད་སྤོང་བར་ནོས་པ་ལས། །དགེ་བསྙེན་དང་ནི་བསྙེན་ གནས་དང་། །དགེ་ཚུལ་དང་ནི་དགེ་སློང་ཆེད། །ཅེས་{གསུངས་}པ་ལྟར་རོ། །དེ་ཡང་དགེ་ བསྙེན་སྡོམ་བརྒྱད་ལས། །ཇི་སྲིད་འཚོ་བར་གསོད་དང་རྐུ། །ལོག་པར་གཡེམ་དང་རྫུན་གྱི་ ཚིག །ཆང་གི་བཏུང་བ་རྣམས་ལས་ལྡོག །ཅེས་པ་ལྟར་ཇི་སྲིད་འཚོའི་བར་དུ་བསླབ་བྱ་ལྔ་ བསྲུང་བར་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པའི་དགེ་བསྙེན་དང་། བཤེས་སྤྲིང་ལས། འཚེ་དང་འཁྲིག་པ་ ཆོམ་རྐུན་རྫུན་དང་ནི། །ཆང་དང་དུས་མིན་ཟས་ལ་ཆགས་པ་དང་། །མལ་སྟན་མཐོ་ལ་དགའ་ 4-13 དང་གླུ་དག་དང་། །གར་དང་ཕྲེང་བའི་ཁྱད་པར་རྣམ་པར་སྤོངས། །ཞེས་པ་ལྟར་ཉིན་ཞག་ ཕྲུགས་གཅིག་ལ་བསླབ་བྱ་བརྒྱད་བསྲུང་བ་བསྙེན་གནས་ཀྱི་སྡོམ་པ་དང་། དགེ་ཚུལ་གྱི་ཚིག་ ལེའུར་བྱས་པ་ལས། གང་ཞིག་སྲོག་གཅོད་གཞན་གྱི་ན

【現代漢語翻譯】 所有被五道輪迴所包含的眾生都處於極度的痛苦之中。正如不凈之物沒有香味一樣，輪迴中沒有安樂。正如經文所說：『它的痛苦總是像火、武器和鹽一樣，帶來觸覺的感受。』 接下來，是進入佛法的方式，即應該進入的佛法。進入佛法的方式有兩種：應該進入的佛法。 在《釋量論》中說：『法是所知、道、涅槃和意境，福德、壽命、聖典、未來和法理。』因此，佛法的聲音包含了十種意義。爲了獲得涅槃之法，必須努力修持道之法。因此，必須通過對聖典之法的清凈聞思來進入。特別是，善逝的聖典之法，最初是善的，中間是善的，最後是善的，意義美好，詞句美好，不混雜，完全圓滿，完全清凈，完全調伏，具有無量的功德。 接下來，是進入佛法的方式，即如何進入的方式。 如何進入的方式，如《俱舍論》所說：『通過具足戒律、聽聞和思維，精進修習禪定。』因此，有兩種方式： 首先，是進入清凈戒律的方式。 在《親友書》中說：『戒律就像大地，是產生和不產生的根源，是所有功德的基礎。』因此，戒律是所有殊勝功德的基礎。因此，從別解脫戒的八種戒律中，根據自己的能力受持，並如法守護。如《俱舍論》所說：『應捨棄五、八、十和一切，從而成為近事男、近住、沙彌和比丘。』 其中，近事男受持八關齋戒，如經文所說：『盡形壽不殺生、不偷盜、不邪淫、不妄語、不飲酒。』因此，受持五戒直到生命盡頭，成為圓滿的近事男。如《親友書》所說：『應捨棄殺生、性行為、偷盜、妄語、飲酒、非時食、高廣大床、歌舞和花鬘。』因此，在一天一夜中守護八戒，是近住戒。在沙彌的戒律中說：『凡是殺生、偷盜……』

【English Translation】 All beings encompassed by the five realms of existence are situated in extreme suffering. Just as there is no fragrance in impurity, there is no happiness in cyclic existence. As it is said: 'Its suffering is always like fire, weapons, and salt, bringing tactile sensations.' Next, is the manner of entering the Dharma, that is, the Dharma that should be entered. There are two ways to enter the Dharma: the Dharma that should be entered. In the Pramanavarttika (Commentary on Valid Cognition), it says: 'Dharma is knowable, the path, Nirvana, and the realm of mind, merit, life, scriptures, the future, and the laws of Dharma.' Therefore, the sound of Dharma encompasses ten meanings. In order to attain the Dharma of Nirvana, one must strive to practice the Dharma of the path. Therefore, one must enter through pure hearing and contemplation of the Dharma of the scriptures. In particular, the Sugata's (Buddha's) sacred Dharma of the scriptures is good in the beginning, good in the middle, and good in the end, with good meaning, good words, unmixed, completely perfect, completely pure, completely tamed, and possessing immeasurable qualities. Next, is the manner of entering the Dharma, that is, how to enter. How to enter, as the Abhidharmakosha says: 'Through possessing discipline, hearing, and contemplation, one should diligently engage in meditation.' Therefore, there are two ways: First, is the manner of entering pure discipline. In the Letter to a Friend, it says: 'Discipline is like the earth, the source of arising and not arising, the foundation of all qualities.' Therefore, discipline is the foundation of all excellent qualities. Therefore, from the eight types of Pratimoksha vows, take the precepts according to your ability and protect them properly. As the Abhidharmakosha says: 'One should abandon five, eight, ten, and all, thereby becoming a Upasaka (layman), Upavasatha (one-day observer), Shramanera (novice monk), and Bhikshu (fully ordained monk).' Among them, the Upasaka observes the eight precepts, as the scripture says: 'For as long as life lasts, abstain from killing, stealing, sexual misconduct, false speech, and intoxicants.' Therefore, observing the five precepts until the end of life, one becomes a complete Upasaka. As the Letter to a Friend says: 'One should abandon killing, sexual activity, stealing, lying, intoxicants, untimely food, high and luxurious beds, singing, dancing, and garlands.' Therefore, guarding the eight precepts for one day and one night is the Upavasatha vow. In the Shramanera's precepts, it says: 'Whoever kills, steals...'

---

ོར་འཕྲོག་དང་། །མི་ཚངས་སྤྱོད་རྫུན་ བཅོས་པའི་ཆང་ལ་སོགས། །གར་སོགས་ཕྲེང་སོགས་མལ་ཆེན་མཐོ་བ་དང་། །ཕྱི་དྲོའི་ཁ་ ཟས་གསེར་དངུལ་ལེན་པ་སྤོངས། །ཞེས་པ་ལྟར་ཇི་སྲིད་འཚོའི་བར་དུ་བསླབ་པ་བཅུ་བསྲུང་ བ་དགེ་ཚུལ་གྱི་སྡོམ་པ་དང་། ལུང་དང་མདོ་རྩ་ལ་སོགས་པ་ལས་གསུངས་པའི་དོན་སྡོམ་ དུ་བྱས་པ། ཕམ་པ་བཞི་དང་ལྷག་མ་བཅུ་གསུམ་དང་། །སྤང་ལྟུང་སུམ་ཅུ་འབའ་ཞིག་དགུ་ བཅུ་དང་། །སོ་སོར་བཤགས་པར་བྱ་བ་བཞི་དང་ནི། །ཉེས་བྱས་བརྒྱ་དང་བཅུ་གཉིས་སྤང་ བར་བྱ། །ཞེས་པ་ལྟར་ཇི་སྲིད་འཚོའི་བར་དུ་ཁྲིམས་ཉིས་བརྒྱ་ལྔ་བཅུ་རྩ་གསུམ་སྲུང་བ་དགེ་ སློང་གི་སྡོམ་པ་རྣམས་སོ། །དགེ་བསྙེན་ཕ་མ་གཉིས་དང་བསྙེན་གནས་ཀྱི་སྡོམ་པ་ནི་ཁྱིམ་པ་ ཕྱོགས་ཀྱི་སྡོམ་པ་གསུམ་དང་། དགེ་ཚུལ་ཕ་མ་གཉིས་དང་དགེ་སློབ་མ་དང་དགེ་སློང་ཕ་མ་ གཉིས་ཀྱི་སྡོམ་པ་ནི་རབ་ཏུ་བྱུང་བ་ཕྱོགས་ཀྱི་སྡོམ་པ་ལྔ་ལ་སོ་སོར་ཐར་པ་རིས་བརྒྱད་ཅེས་ ཀྱང་གསུངས་ཤིང་། དེ་རྣམས་ཀྱི་སྟེང་དུ་ཇི་ལྟར་ཐོབ་པའི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་སྡོམ་པ་ དང་གསང་སྔགས་ཀྱི་སྡོམ་པ་རྣམས་ཀྱང་བསྲུང་བར་བྱ་བ་ཡིན་ལ། རྡོ་རྗེ་འཛིན་པ་རྣམས་ ཀྱི་ནང་ནས་དགེ་སློང་ནི་མཆོག་ཏུ་ཡང་གསུངས་ཏེ། དཔལ་དུས་ཀྱི་འཁོར་ལོ་ལས། དེ་ཉིད་ བཅུ་ནི་ཡོངས་ཤེས་པ། །གསུམ་ལས་དགེ་སློང་མཆོག་ཡིན་ཏེ། །འབྲིང་ནི་དགེ་ཚུལ་ཉིད་དུ་ བརྗོད། །ཁྱིམ་ན་གནས་པ་ཐ་མ་ཡིན། །ཞེས་པ་ལྟར་རོ། ། ༈ ཐོས་བསམ་སྒོམ་གསུམ་ལ་འཇུག་ཚུལ། ལུང་གི་ཆོས་ལ་འཆད་ཉན་གྱིས་འཇུག་ཚུལ། དེ་ནས་ཐོས་བསམ་སྒོམ་གསུམ་ལ་འཇུག་ཚུལ་ནི། མཛོད་ལས། སྟོན་པའི་དམ་ཆོས་ རྣམ་གཉིས་ཏེ། །ལུང་དང་རྟོགས་པའི་བདག་ཉིད་དོ། །དེ་འཛིན་བྱེད་པ་སྨྲ་བྱེད་དང་། །སྒྲུབ་ པར་བྱེད་པ་ཁོ་ནའོ། །ཞེས་པ་ལྟར་གཉིས་ལས། དང་པོ་ལུང་གི་ཆོས་ལ་འཆད་ཉན་གྱིས་འཇུག་ཚུལ་ལ། གང་ལ་འཆད་ཉན་བྱ་བའི་ 4-14 གཞུང་ལུགས། གང་གིས་འཆད་ཉན་བྱེད་པའི་གང་ཟག ཇི་ལྟར་འཆད་ཉན་བྱེད་ཚུལ་བསྟན་ པ། དེ་ལྟར་འཆད་ཉན་བྱས་པའི་ཕན་ཡོན་ཡིན་ནོ། ། དང་པོ་ལ། ལེགས་པར་གསུངས་པའི་བཀའ་དང་། དགོངས་པ་འགྲེལ་བའི་བསྟན་ བཅོས་གཉིས་ལས། བཀའི་མཚན་ཉིད་ནི་དངོས་ཀྱི་བདག་རྐྱེན་སངས་རྒྱས་ལས་བྱུང་བའི་ ངག་གང་ཞིག བརྗོད་བྱའི་དོན་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་དང་ལྡན་ཞིང་། རྗོད་བྱེད་ཀྱི་ཚིག་རྣམ་ པར་དག་པ་དང་འབྲེལ་ལ། བྱེད་ལས་ཁམས་གསུམ་པའི་ཉོན་མོངས་པ་སྤོང་བར་བྱེད་པ་ དང་། མྱ་ངན་འདས་པའི་ཕན་ཡོན་སྟོན་པར་བྱེད་པ་སྟེ། རྒྱུད་བླ་མར། གང་ཞིག་དོན་ལྡན་ ཆོས་དང་ཉེར་འབྲེལ་ཞིང་། །ཁམས་གསུམ་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་སྤོང་བྱེད་གསུང་། །ཞི་ བའི་ཕན་ཡོན་སྟོན་པར་བྱེད་པ་གང་། །དེ་ཉིད་དྲང་སྲོང་བཀའ་ཡིན་ཟློག་པ་གཞན། །ཞེས་ གསུངས་པ་ལྟར་རོ།

【現代漢語翻譯】 舍盜等，不行梵行及妄語， 飲酒等，歌舞花鬘臥高廣大床， 過午食，受取金銀皆當捨棄。 如是盡壽守護十戒是沙彌戒。 總攝經律根本等所說義， 四他勝罪，十三僧殘罪， 三十捨墮罪，九十單墮罪， 四向彼悔罪，一百一十二惡作罪當舍。 如是盡壽守護二百五十三戒是比丘戒。 在家眾之戒為居士男女二眾及八關齋戒三種，出家眾之戒為沙彌男女二眾、式叉摩那戒及比丘男女二眾五種，亦說為別解脫戒八眾。于彼等之上，當守護如何得受之菩薩戒及密咒戒。金剛持中，亦說比丘為最勝，如《吉祥時輪》云：『彼等十種皆遍知，三者之中比丘勝，中為沙彌如是說，居家之人最為下。』如是。 思維修三者之入門，以講聞入于聖教之方式。 思維修三者之入門： 如《俱舍論》云：『能仁之聖教，體性有二種，謂以經與證，持彼即說者，及唯修行者。』如是二者。 首先，以講聞入于聖教之方式：當講聞之論典，以何者講聞之補特伽羅，如何講聞之方式，如是講聞之利益。 首先，論典分善說之佛語及解釋其義之論典二者。佛語之體性為，直接之因緣乃由佛陀所出之語，具有所詮之義圓滿，且與能詮之語清凈相關聯，作用為捨棄三界之煩惱，且顯示寂滅之利益。如《寶性論》云：『何者具義與正法相應，能斷三界一切諸煩惱，及能開示寂滅諸利益，當知是佛語違此則非。』如是說。

【English Translation】 Abstaining from theft, unchastity, falsehood, Drinking intoxicants, and so on, Dancing, garlands, and sleeping on high, large beds, Eating after noon, and accepting gold and silver. Thus, guarding the ten precepts for life is the novice's vow. Summarizing the meanings spoken in the scriptures and root texts, Four parajikas (defeats), thirteen sanghadisesas (formal meetings), Thirty nissaggiya pacittiyas (expiations involving forfeiture), ninety pacittiyas (expiations), Four patidesaniyas (confessions), and one hundred and twelve sekhiyas (rules of training) should be abandoned. Thus, guarding the two hundred and fifty-three precepts for life is the bhikshu's (monk's) vow. The vows of upasaka (layman) and upasika (laywoman), and the vow of upavasatha (one-day retreat), are the three vows of the lay side. The vows of sramanera (male novice) and sramanerika (female novice), siksamana (probationary nun), and bhikshu (monk) and bhikshuni (nun) are the five vows of the ordained side, also said to be the eight classes of Pratimoksha (individual liberation). On top of these, one should also guard the Bodhisattva vow and the secret mantra vow, according to how they are received. Among the Vajra holders, the bhikshu is also said to be the most supreme, as the glorious Kalachakra (Wheel of Time) says: 'Those ten are completely known, among the three, the bhikshu is supreme, the middle is said to be the sramanera, the householder is the lowest.' Thus it is. How to engage in hearing, contemplation, and meditation: the way to engage in the Dharma of scripture through teaching and learning. How to engage in hearing, contemplation, and meditation: As the Abhidharmakosha (Treasury of Knowledge) says: 'The Sage's sacred Dharma has two natures: scripture and realization. Those who hold it are speakers and those who only practice.' Thus, there are two. First, the way to engage in the Dharma of scripture through teaching and learning: the texts to be taught and learned, the individuals who teach and learn, how to teach and learn, and the benefits of teaching and learning in this way. First, the texts are divided into the well-spoken words of the Buddha and the treatises that explain their meaning. The characteristic of the Buddha's words is that the direct cause is the speech that comes from the Buddha, which is endowed with the perfection of the meaning to be expressed and is related to the purity of the expressing words, and the function is to abandon the afflictions of the three realms and to show the benefit of Nirvana. As the Uttaratantra (Sublime Continuum) says: 'Whatever is meaningful and related to the Dharma, abandons the afflictions of all three realms, and shows the benefits of peace, that is the Buddha's word; the opposite is not.' Thus it is said.

---

།དེ་ལ་དབྱེ་ན་བརྗོད་བྱའི་སྒོ་ནས་བསླབ་པ་གསུམ་སྟོན་ཞིང་སྒྲུབ་པར་ བྱེད་པ་སྡེ་སྣོད་རིན་པོ་ཆེ་གསུམ་དང་། བརྗོད་ཚུལ་གྱི་སྒོ་ནས་མདོའི་སྡེ་ལ་སོགས་པ་གསུང་ རབ་ཡན་ལག་བཅུ་གཉིས་དང་། མཆོག་དམན་གྱི་སྒོ་ནས་ཐེག་པ་གསུམ་དང་གྲུབ་མཐའ་ བཞི་དང་སྔགས་དང་ཕ་རོར་ཏུ་ཕྱིན་པ་ལ་སོགས་པ་དང་། འབྱུང་ཁུངས་ཀྱི་སྒོ་ནས་ཞལ་ནས་ གསུངས་པ་དང་། བྱིན་གྱིས་བརླབས་པ་དང་། རྗེས་སུ་གནང་བའི་བཀའ་ལ་སོགས་པ་དང་། རིམ་པས་ཕྱེ་ན་མདོ་ལས་ནོར་བུ་མཁན་མཁས་པས་མ་དག་པའི་ནོར་བུ་རིན་པོ་ཆེ་མཐོང་ ནས་སྦྱོང་ཚུལ་གསུམ་བྱས་ཏེ་ཕན་འདོགས་པ་དཔེར་མཛད་ནས། རིགས་ཀྱི་བུ་དེ་བཞིན་དུ་ དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ཡང་ཡོངས་སུ་མ་དག་པའི་སེམས་ཅན་གྱི་ཁམས་མཁྱེན་ནས། མི་རྟག་ པ་དང་སྡུག་བསྔལ་བ་དང་བདག་མེད་པ་དང་མི་གཙང་བའི་ཡིད་འབྱུང་བའི་གཏམ་གྱིས་ འཁོར་བ་ལ་དགའ་བའི་སེམས་ཅན་རྣམས་སྐྱོ་བ་སྐྱེད་པར་མཛད་དེ། འཕགས་པའི་ཆོས་ འདུལ་བ་ལ་འཛུད་པར་མཛད་དོ། །དེ་ཙམ་གྱིས་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་བརྩོན་པ་འདོར་བ་ 4-15 ཡང་མ་ཡིན་ཏེ། དེའི་འོག་ཏུ་སྟོང་པ་ཉིད་དང་མཚན་མ་མེད་པ་དང་སྨོན་པ་མེད་པའི་གཏམ་ གྱིས་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་ཚུལ་རྟོགས་པར་མཛད་དོ། །དེ་ཙམ་གྱིས་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ བརྩོན་པ་འདོར་བ་ཡང་མ་ཡིན་ཏེ། དེའི་འོག་ཏུ་ཕྱིར་མི་ལྡོག་པའི་ཆོས་ཀྱི་འཁོར་ལོའི་གཏམ་འཁོར་གསུམ་ཡོངས་སུ་དག་ པའི་གཏམ་གྱིས་རང་བཞིན་སྣ་ཚོགས་ཀྱི་རྒྱུ་ཅན་གྱི་སེམས་ཅན་དེ་དག་དེ་བཞིན་གཤེགས་ པའི་ཡུལ་ལ་འཛུད་པར་མཛད་དོ། །ཞུགས་པར་གྱུར་ཅིང་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་ཆོས་ཉིད་ རྟོགས་ན་ནི་བླ་ན་མེད་པའི་ཡོན་གནས་ཞེས་བྱའོ། །ཞེས་གསུངས་པ་ལྟར་བཀའ་དང་པོ་ བདེན་པ་བཞིའི་ཆོས་ཀྱི་འཁོར་ལོ་དང་། བར་པ་མཚན་ཉིད་མེད་པའི་ཆོས་ཀྱི་འཁོར་ལོ་དང་། ཐ་མ་དོན་དམ་རྣམ་པར་ངེས་པའི་ཆོས་ཀྱི་འཁོར་ལོ་བསྐོར་བས་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་སྙིང་ པོ་མངོན་དུ་འགྱུར་བར་མཛད་པ་རྣམས་སོ། །བསྟན་བཅོས་ཀྱི་མཚན་ཉིད་ནི་རྩོམ་པ་པོ་ཚད་ མར་གྱུར་པས་བཀའི་དགོངས་འགྲེལ་དུ་བྱས་པའི་ངག་གང་ཞིག བྱེད་ལས་སྔར་བཞིན་ ཁམས་གསུམ་པའི་ཉོན་མོངས་པ་སྤོང་ཞིང་ཐར་པའི་ཕན་ཡོན་སྟོན་པར་བྱེད་པ་སྟེ། གང་ ཞིག་རྒྱལ་བའི་བསྟན་པ་འབའ་ཞིག་གི། དབང་བྱས་ཉོན་མོངས་མེད་ཡིད་ཅན་གྱིས་བཤད། ། ཐར་པ་ཐོབ་པའི་ལམ་དང་རྗེས་མཐུན་པ། །དེ་ཡང་དྲང་སྲོང་བཀའ་བཞིན་སྤྱི་བོས་བླང་། ། ཞེས་གསུངས་པ་ལྟར་རོ། །དེ་ལའང་མཆོག་དམན་གྱིས་ཕྱེ་ན་རྣམ་པར་ངེས་པ་བསྡུ་བར། དོན་མེད་དོན་ལོག་(སྤང་)དོན་མཆོག་ལྡན་(བླང་)། །ཐོས་རྩོད་(ལྷུར་ལེན་སྤང་)སྒྲུབ་པ་ལྷུར་ལེན་ (བླང་)དང་། །སྙིང་(རྗེ་)མེད་(པ་དང་)ངན་གཡོ་(ཅན་དང་)(སྤང་)སྡུག་བསྔལ་སྤོང་(བླང་)། །བསྟན་ བཅོས་གས

【現代漢語翻譯】 關於這一點，如果從所表達的內容方面來區分，有展示三學（尸羅，三摩地，般若）並促使修行的三藏寶典；從表達方式方面來區分，有經藏等十二部經典；從優劣方面來區分，有三乘（聲聞乘，獨覺乘，菩薩乘）、四宗（有部宗，經量部宗，唯識宗，中觀宗）以及密咒和波羅蜜多等；從來源方面來區分，有佛陀親口所說、加持和允許的教言等；如果按次第來區分，就像經中比喻的那樣，一位精通寶玉的工匠，看到未完全 очищенный 的寶玉，通過三種 очистки 的方法使其發揮作用。同樣，如來也了知未完全 очищенный 的眾生界，通過講述無常、痛苦、無我和不凈的道理，使對輪迴樂此不疲的眾生心生厭離，從而引入神聖的律藏。但這並不意味著如來就此停止努力，之後又通過講述空性、無相和無愿的道理，使眾生領悟如來的境界。但這也不意味著如來就此停止努力，之後又通過講述不退轉法輪的道理，以及三轉 очищенный 的道理，使具有各種自性的眾生進入如來的境界。一旦進入並領悟如來的法性，就被稱為無上的功德之源。正如經中所說，最初轉動四諦法輪，中間轉動無相法輪，最後轉動真實義 решительный 法輪，從而使如來的精華得以顯現。 論著的特點是，由可靠的作者對佛陀的教言進行闡釋，其作用是像以前一樣，捨棄三界的煩惱，展示解脫的利益。正如經中所說：『凡是 победитель 的教法，由無煩惱的智者所宣說，與獲得解脫的道路相一致，那就像聖者的教言一樣，應當恭敬地頂戴。』 關於這一點，如果從優劣來區分，可以歸納為：捨棄無意義和錯誤的， গ্রহণ 有意義和殊勝的；捨棄 सिर्फ 聽聞和爭論， গ্রহণ 精進修行；捨棄無悲心和 злонамеренность， গ্রহণ 消除痛苦；這些都是論著的特點。

【English Translation】 In this regard, if we differentiate from the perspective of what is expressed, there are the three precious collections (Tripitaka) that demonstrate the three trainings (Shila, Samadhi, Prajna) and promote practice; from the perspective of the manner of expression, there are the Sutra Pitaka and the twelve categories of scriptures; from the perspective of superiority and inferiority, there are the three vehicles (Shravaka Vehicle, Pratyekabuddha Vehicle, Bodhisattva Vehicle), the four schools of thought (Vaibhashika, Sautrantika, Chittamatra, Madhyamaka), as well as Mantras and Paramitas, etc.; from the perspective of origin, there are the words spoken by the Buddha, blessings, and authorized teachings, etc.; if we differentiate sequentially, it is like the analogy in the Sutra, where a skilled gem cutter, seeing an impure precious gem, benefits it by using three methods of purification. Similarly, the Tathagata, knowing the impure realm of sentient beings, causes beings who delight in Samsara to become weary by speaking of impermanence, suffering, selflessness, and impurity, thereby introducing them to the sacred Vinaya. However, this does not mean that the Tathagata ceases his efforts; afterwards, he causes beings to realize the nature of the Tathagata by speaking of emptiness, signlessness, and wishlessness. Nor does this mean that the Tathagata ceases his efforts; afterwards, he introduces beings with various natures to the realm of the Tathagata by speaking of the irreversible Dharma wheel, and the three turnings of purification. Once they have entered and realized the Dharma nature of the Tathagata, they are called the unsurpassed source of merit. As it is said in the Sutra, the first turning of the Dharma wheel of the four noble truths, the middle turning of the Dharma wheel of signlessness, and the final turning of the Dharma wheel of definitive meaning, thus causing the essence of the Tathagata to be manifested. The characteristics of treatises are that they are explanations of the Buddha's teachings by reliable authors, and their function is, as before, to abandon the afflictions of the three realms and to show the benefits of liberation. As it is said in the Sutra: 'Whatever is the teaching of the Victorious One, spoken by wise beings without afflictions, and consistent with the path to liberation, that, like the words of the sages, should be respectfully accepted.' In this regard, if we differentiate from the perspective of superiority and inferiority, we can summarize it as: abandoning what is meaningless and wrong, and adopting what is meaningful and excellent; abandoning mere hearing and debate, and adopting diligent practice; abandoning lack of compassion and malice, and adopting the elimination of suffering; these are the characteristics of treatises.

---

ུམ་ཚན་གསུམ་དུ་འདོད། །ཅེས་གསུངས་པའི་ཕྱི་མ་རེ་རེ་བླང་བྱ་ཡིན་པ་ལྟ་བུ་ དང་། བྱེད་ལས་ཀྱི་སྒོ་ནས་རྒྱ་ཆེན་པོ་སྡུད་པར་བྱེད་པ་དང་། ཟབ་མོ་རྣམ་པར་འབྱེད་པར་ བྱེད་པ་ལ་སོགས་པ་དང་། བཤད་བྱའི་དབང་གིས་ཕྱེ་ན་བཀའ་སྤྱིའི་དགོངས་པ་འགྲེལ་བར་ 4-16 བྱེད་པ་སྒྲ་དང་ཚད་མའི་བསྟན་བཅོས་ལྟ་བུ་དང་། བྱེ་བྲག་ཏུ་བཀའ་དང་པོའི་ལྟ་བ་དང་སྤྱོད་ པ་གཙོ་ཆེར་གསལ་བར་སྟོན་པ་མཛོད་དང་མདོ་རྩ་ལྟ་བུ་དང་། བར་པའི་ལྟ་བ་དང་སྤྱོད་པ་ གཙོ་ཆེར་གསལ་བར་སྟོན་པ་དབུ་མ་རིགས་པའི་ཚོགས་དང་། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་སྤྱོད་ འཇུག་ལྟ་བུ་དང་། ཐ་མའི་ལྟ་བ་དང་སྤྱོད་པ་གཙོ་ཆེར་གསལ་བར་སྟོན་པ་ཐེག་པ་ཆེན་པོ་ རྒྱུད་བླ་མ་དང་མདོ་སྡེའི་རྒྱན་ལ་སོགས་པ་རྣམས་སོ། །གང་དག་བཀའ་ཐ་མ་དགོངས་འགྲེལ་ དང་བཅས་པ་(ལང་གཤེགས་མདོ་རྒྱན་སོགས་)སེམས་ཙམ་གྱི་གཞུང་དུ་འདོད་པ་དེ་དག་ནི་རིགས་ པ་མ་ཡིན་ཏེ། ལང་ཀར་གཤེགས་པར། སེམས་ཙམ་ལ་ནི་བརྟེན་ནས་སུ། །ཕྱི་རོལ་ཏུ་ནི་མི་ བརྟག་གོ །སྣང་བ་མེད་ལ་བརྟེན་ནས་ནི། །སེམས་ཙམ་ལས་ཀྱང་འདའ་བར་བྱ། །ཡང་དག་ དམིགས་ལ་བརྟེན་ནས་ནི། །སྣང་མེད་ལས་ཀྱང་འདའ་བར་བྱ། །སྣང་མེད་གནས་པའི་རྣལ་ འབྱོར་པས། །ཐེག་པ་ཆེན་པོ་མི་མཐོང་ངོ་། །ཞེས་པ་དང་། མདོ་སྡེའི་རྒྱན་ལས་ཀྱང་། སེམས་ ལས་གཞན་མེད་པར་ཡང་བློས་རིག་ནས། །དེ་ནས་སེམས་ཀྱང་མེད་པ་ཉིད་དུ་རིག །བློ་དང་ ལྡན་པས་གཉིས་པོ་མེད་རིག་ནས། །དེ་མི་ལྡན་པའི་ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་ལ་གནས། ། ཞེས་པ་ལ་སོགས་པས་སེམས་ཙམ་ལས་འདས་པར་གསུངས་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཡང་འགའ་ ཞིག་ངོ་བོ་ཉིད་གསུམ་གྱི་རྣམ་བཞག་སྟོན་པ་ཐམས་ཅད་སེམས་ཙམ་ཀྱི་གཞུང་ཡིན་ནོ་ཞེས་ ཟེར་བ་ཡང་རིགས་པ་མ་ཡིན་ཏེ། ཡུམ་བར་མར(བྱམས་ཞུས་སུ)། བྱམས་པ་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་ རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ལ་སྤྱོད་ཅིང་ཆོས་རབ་ཏུ་དབྱེ་བ་ལ་མཁས་པར་གནས་པའི་བྱང་ཆུབ་སེམས་ དཔའ་རྣམ་པ་གསུམ་གྱིས་གཟུགས་རབ་ཏུ་དབྱེ་བ་གདགས་པ་རྗེས་སུ་ཤེས་པར་བྱའོ། །ཚོར་ བ་དང་འདུ་ཤེས་དང་འདུ་བྱེད་དང་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ནས་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཆོས་ཀྱི་བར་དུ་རབ་ ཏུ་དབྱེ་བ་གདགས་པ་རྗེས་སུ་ཤེས་པར་བྱ་སྟེ། འདི་ལྟར་འདི་ནི་ཡོངས་སུ་བརྟགས་པའི་ གཟུགས། འདི་ནི་རྣམ་པར་བརྟགས་པའི་གཟུགས། འདི་ནི་ཆོས་ཉིད་ཀྱི་གཟུགས་སོ། །ཞེས་ 4-17 པ་ལ་སོགས་པ་རྣམ་མཁྱེན་གྱི་བར་ལ་སྦྱར་ནས་གསུངས་པའི་ཕྱིར་དང་། འབུམ་གྱི་འགྲེལ་ པར་ཡང་། ཀུན་བརྟགས་པ་དང་རྣམ་པར་བརྟགས་པའི་གཟུགས་དེ་གཉིས་ཀྱི་རྣམ་པ་དང་ བྲལ་བ། ཡོངས་སུ་གྲུབ་པའི་དེ་བཞིན་ཉིད་ཙམ་དུ་ཟད་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་ལ་ནི་ཆོས་ཉིད་ཀྱི་ གཟུགས་ཞེས་བྱའོ། །ཞེས་པ་ལ་སོགས་པ་གསུངས་པའི་ཕྱིར་དང་། བརྒྱད་སྟོང་དོན་བསྡུར་ ཡང་། ཤེས་རབ་ཕ་རོལ་ཕྱིན་

【現代漢語翻譯】 例如，'三自性'（藏文：ུམ་ཚན་གསུམ་，含義：三種自性）的說法中，每一個後面的部分都應該被接受。從作用的角度來看，有廣泛地收集和深刻地辨別的作用等等。從所詮釋的內容的角度來看，如果進行劃分，那麼解釋佛陀普遍意圖的，如聲明和量論的論著；特別地，主要闡明最初佛陀的見解和行為的，如《俱舍論》和《根本慧論》；主要闡明中間佛陀的見解和行為的，如《中觀理聚論》和《入菩薩行論》；主要闡明最後佛陀的見解和行為的，如《大乘經莊嚴論》和《寶性論》等等。那些認為最後佛陀的教誨，包括《解深密經》（藏文：དགོངས་འགྲེལ་，含義：解釋意圖）和《楞伽經》、《經莊嚴論》等是唯識宗論典的說法是不合理的。因為在《楞伽經》中說：'依靠唯心，不向外觀察。依靠無相，超越唯心。依靠真實所緣，超越無相。安住于無相的瑜伽士，不能見到大乘。'《經莊嚴論》中也說：'以智慧了知唯有心，然後了知心亦不存在。具智慧者了知二者皆無，安住于非二之法界。'等等，因為經中說已經超越了唯心。還有一些人說，所有闡述'三自性'（藏文：ངོ་བོ་ཉིད་གསུམ་，含義：三種自性）的論典都是唯識宗的，這種說法也是不合理的。因為在《中品般若經》（藏文：ཡུམ་བར་མ，梵文天城體：，梵文羅馬擬音：，漢語字面意思：）中說：'慈氏，行於般若波羅蜜多，精於法之分別的菩薩，應知三種色之分別之施設。受、想、行、識乃至佛法之分別之施設亦應知。即此為遍計所執之色，此為依他起之色，此為圓成實之色。'等等，因為經中將三自性與一切智智聯繫起來講述。在《十萬頌般若經》的註釋中也說：'與遍計所執和依他起二者之相分離，唯是圓成實之如是性，即名為法性之色。'等等。在《八千頌般若經義釋》中也說：般若波羅蜜多

【English Translation】 For example, in the statement of 'Three Natures' (Tibetan: ུམ་ཚན་གསུམ་, meaning: Three Natures), each of the latter parts should be accepted. From the perspective of function, there are the functions of extensively gathering and profoundly distinguishing, and so on. From the perspective of what is being explained, if divided, there are treatises that explain the general intention of the Buddha, such as treatises on logic and epistemology; specifically, those that mainly clarify the view and conduct of the initial Buddha, such as the Abhidharmakośa and the Mūlamadhyamakakārikā; those that mainly clarify the view and conduct of the intermediate Buddha, such as the Madhyamakāvatāra and the Bodhicaryāvatāra; and those that mainly clarify the view and conduct of the final Buddha, such as the Uttaratantraśāstra and the Mahāyānasaṃgraha. Those who consider the teachings of the final Buddha, including the Saṃdhinirmocana Sūtra (Tibetan: དགོངས་འགྲེལ་, meaning: Explanation of Intention) and the Laṅkāvatāra Sūtra, Mahāyānasaṃgraha, etc., to be Mind-Only doctrines are unreasonable. Because in the Laṅkāvatāra Sūtra it says: 'Relying on Mind-Only, do not observe externally. Relying on the absence of appearance, transcend even Mind-Only. Relying on the correct object of focus, transcend even the absence of appearance. The yogi who abides in the absence of appearance does not see the Great Vehicle.' The Mahāyānasaṃgraha also says: 'With wisdom, realize that there is only mind, then realize that even mind does not exist. The wise, realizing that both are absent, abide in the realm of non-duality.' etc., because the sutra says that it has transcended Mind-Only. There are also some who say that all treatises that explain the arrangement of the 'Three Natures' (Tibetan: ངོ་བོ་ཉིད་གསུམ་, meaning: Three Natures) are Mind-Only doctrines, which is also unreasonable. Because in the Middle Length Prajñāpāramitā Sūtra (Tibetan: ཡུམ་བར་མ, Sanskrit Devanagari: , Sanskrit Romanization: , Chinese literal meaning: ) it says: 'Maitreya, a Bodhisattva who practices the Perfection of Wisdom and is skilled in the differentiation of dharmas, should understand the arrangement of the differentiation of three forms. The arrangement of the differentiation of feeling, perception, formation, consciousness, and even the Buddha-dharma should also be understood. That is, this is the form of complete imputation, this is the form of other-dependence, and this is the form of perfect reality.' etc., because the sutra speaks of the Three Natures in connection with omniscience. In the commentary on the Hundred Thousand Verse Prajñāpāramitā Sūtra, it also says: 'That which is separated from the aspects of complete imputation and other-dependence, and is merely the suchness of perfect reality, is called the form of dharma-nature.' etc. In the condensed meaning of the Eight Thousand Verse Prajñāpāramitā Sūtra, it also says: Prajñāpāramitā

---

པར་ནི། །བསྟན་པ་གསུམ་ལ་ཡང་དག་བརྟེན། །བརྟགས་པ་ དང་ནི་གཞན་དབང་དང་། །ཡོངས་སུ་གྲུབ་པ་ཁོ་ནའོ། །ཞེས་མདོར་བསྟན་ནས། (གཟུགས་ནས་ རྣམ་མཁྱེན་བར་)མེད་ཅེས་བྱ་ལ་སོགས་ཚིག་གིས། །(ཀུན་)བརྟགས་པ་ཐམས་ཅད་འགོག་པ་སྟེ། (གཟུགས་ནི། ) ། སྒྱུ་མ་ལ་སོགས་དཔེ་རྣམས་ཀྱིས། །གཞན་གྱི་དབང་ནི་ཡང་དག་བསྟན། །རྣམ་ པར་བྱང་བ་(དྲི་བཅས་དེ་བཞིན་ཉིད་རང་བཞིན་གྱིས་རྣམ་པར་བྱང་བ་དང་། དྲི་མེད་དེ་བཞིན་ཉིད་དྲི་མ་མེད་པའི་རྣམ་པར་ བྱང་བ་དང་། ལམ་གྱི་དམིགས་པ་ཤེར་ཕྱིན་ནི་དམིགས་པའི་རྣམ་པར་བྱང་བ་དང་། དེ་དག་གི་རྒྱུ་མཐུན་པའི་ཆོས་བསྟན་པ་ནི་ རྒྱུ་མཐུན་པའི་རྣམ་པར་བྱང་བ་སྟེ། )བཞི་ཡིས་ནི། །ཡོངས་སུ་གྲུབ་པས་རབ་ཏུ་བསྒྲགས། །ཞེས་རྒྱས་ པར་བཤད་ཅིང་། ཤེས་རབ་ཕ་རོལ་ཕྱིན་པར་ནི། །སངས་རྒྱས་རྣམས་ཀྱིས་(ངོ་བོ་ཉིད་ལ་གསུམ་ ལས་)གཞན་བསྟན་མེད། །ཅེས་མཐའ་[གཞན་{དག་}བཀག་ནས་དོན་བསྡུས་ཏེ་བསྟན་པའི་ ཕྱིར་དང་། དབུ་མ་སྣང་བར་ཡང་། དབུ་མ་པ་རྣམས་ཀྱང་ངོ་བོ་ཉིད་གསུམ་རྣམ་པར་བཞག་ པ་ཁས་མི་ལེན་པ་ནི་མ་ཡིན་ཏེ། གཞན་དུ་ན་མཐོང་བ་ལ་སོགས་པ་དང་འགལ་བ་ཇི་ལྟར་ སྤོང་བར་འགྱུར་ཞེས་པ་དང་། དབུ་མ་རྒྱན་དུའང་། རང་བཞིན་གསུམ་དུ་སྨྲ་བ་ནི་དབུ་མ་ པའོ། །ཡང་གང་ཞིག་ཐམས་ཅད་རྫུན་པ་ཉིད་དུ་སྨྲ་བ་དེ་དག་ནི་དབུ་མ་པ་ལྟར་སྣང་བ་ཡིན་ ནོ། །ཞེས་པ་ལ་སོགས་པ་རྒྱ་ཆེར་གསུངས་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་བས་ན་བཀའ་བར་པ་དང་ཐ་ མ་དག་ཐེག་པ་གསུམ་ལས་ནི་ཆེན་པོར་གཅིག་ཅིང་། གྲུབ་མཐའ་བཞི་ལས་ཀྱང་དབུ་མར་ མཚུངས་ལ། ངེས་པའི་དོན་ཡང་ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་དེ་བཞིན་ཉིད་རྟོགས་པའི་དོན་དུ་གསུངས་ 4-18 པར་མཉམ་སྟེ། མདོ་ལས་ཀྱང་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་གསུང་རྣམས་ནི་དེ་ཁོ་ན་ཉིད་ལ་ གཞོལ་བ་དེ་ཁོ་ན་ཉིད་ལ་འབབ་པ། དེ་ཁོ་ན་ཉིད་ལ་མངོན་དུ་ཕྱོགས་པའོ་ཞེས་གསུངས་པ་ ལྟར་རོ། །དེ་ལྟ་ན་ཡང་ངེས་པའི་དོན་དེ་ཉིད་རྣམ་གྲངས་མང་པོའི་སྒོ་ནས་ཤིན་ཏུ་གསལ་བར་ སྟོན་པའི་ཕྱིར་ཕྱི་མ་ཁྱད་པར་ཏུ་འཕགས་པར་ཡང་རིག་པར་བྱ་སྟེ། དགོངས་པ་ངེས་པར་ འགྲེལ་བའི་མདོ་ལས། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་ཡུལ་ཝཱ་ར་ཎཱ་སི་དྲང་སྲོང་ལྷུང་བ་རི་དྭགས་ ཀྱི་ནགས་སུ་ཉན་ཐོས་ཀྱི་ཐེག་པ་ལ་ཞུགས་པ་རྣམས་ལ་འཕགས་པའི་བདེན་པ་བཞི་རྣམ་ པར་བསྟན་པས། ཆོས་ཀྱི་འཁོར་ལོ་ངོ་མཚར་རྨད་དུ་བྱུང་བ་སྔོན་ལྷར་གྱུར་པའམ་མིར་གྱུར་ པ་སུས་ཀྱང་ཆོས་དང་མཐུན་པར་འཇིག་རྟེན་དུ་མ་བསྐོར་བ་ཞིག་རབ་ཏུ་བསྐོར་ཏེ། བཅོམ་ ལྡན་འདས་ཀྱིས་ཆོས་ཀྱི་འཁོར་ལོ་བསྐོར་བ་དེ་ཡང་བླ་ན་མཆིས་པ་སྐབས་མཆིས་པ་དྲང་ བའི་དོན་རྩོད་པའི་གཞིའི་གནས་སུ་གྱུར་པ་ལགས་ལ། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་ཆོས་རྣམས་ ཀྱི་ངོ་བོ་ཉིད་མ་མཆིས་པ་ལས་བརྩམས་ཏེ་སྐྱེ་བ་མ་མཆིས

【現代漢語翻譯】 簡而言之，'依賴於三種教義，即遍計所執性（Parikalpita，བརྟགས་པ།），依他起性（Paratantra，གཞན་དབང་།），和圓成實性（Parinispanna，ཡོངས་སུ་གྲུབ་པ།）'。通過諸如'從色蘊到一切智皆不存在'等語句，遍計所執性被完全遮止。通過如幻象等比喻，依他起性被如實揭示。通過四種清凈（自性清凈真如，無垢清凈真如，道之所緣為清凈，以及與彼等同類之法為清凈），圓成實性被充分闡明。正如經中廣說：'在般若波羅蜜多中，諸佛未曾開示任何與自性三者相異之法。' 這表明通過遮止其他觀點來總結要義。在《中觀光明論》中也提到：'中觀行者並非不承認三種自性的安立，否則如何避免與現觀等相違？' 在《中觀莊嚴論》中也說：'宣說三種自性者，乃是中觀行者。而那些聲稱一切皆是虛妄者，只是表面上的中觀行者。' 諸如此類的論述非常廣泛。因此，中期和晚期佛法與早期佛法在三乘方面是統一的，在四種宗義上與中觀相同，並且在證悟法界真如的究竟意義上也相同。正如經中所說：'如來之語皆趨向真如，匯入真如，顯現真如。' 儘管如此，爲了通過多種方式極其清晰地揭示這究竟的意義，後期佛法被認為尤為殊勝。如《解深密經》中說：'世尊在瓦拉納西鹿野苑為趣入聲聞乘者開示了四聖諦，從而轉動了奇妙的法輪，這是前所未有的，無論是天神還是人類，都未曾以符合正法的方式在世間轉動過。然而，世尊所轉的法輪仍然是有所依憑的、有侷限的、需要引導的，並且是爭論的根源。世尊從諸法無自性出發，未曾開示生滅。'

【English Translation】 In short, 'relying on the three doctrines, namely, the Parikalpita (imputed nature), the Paratantra (dependent nature), and the Parinispanna (perfected nature).' Through statements such as 'from form to omniscience, nothing exists,' the Parikalpita is completely negated. Through metaphors such as illusions, the Paratantra is truly revealed. Through four kinds of purification (the self-purified Suchness, the stainlessly purified Suchness, the object of the path being purified, and the homogeneous Dharma of those being purified), the Parinispanna is fully proclaimed. As extensively explained in the sutras: 'In the Prajnaparamita, the Buddhas have not taught anything other than the three self-natures.' This indicates summarizing the essence by negating other views. In the 'Madhyamaka Aloka,' it is also mentioned: 'The Madhyamikas do not deny the establishment of the three self-natures; otherwise, how could they avoid contradictions with the Abhisamaya-alamkara and others?' In the 'Madhyamaka-alankara,' it is also said: 'Those who speak of the three self-natures are Madhyamikas. And those who claim that everything is false are only seemingly Madhyamikas.' Such discussions are very extensive. Therefore, the middle and later Buddhist teachings are unified with the earlier teachings in terms of the three vehicles, are the same as Madhyamaka in terms of the four tenets, and are also the same in terms of realizing the ultimate meaning of the Dharmadhatu Suchness. As the sutras say: 'The words of the Tathagatas all tend towards Suchness, flow into Suchness, and manifest Suchness.' Nevertheless, in order to reveal this ultimate meaning very clearly through many means, the later Buddhist teachings are considered particularly superior. As the 'Samdhinirmocana Sutra' says: 'The Blessed One, in Varanasi, in the Deer Park of the Rishipatana, revealed the Four Noble Truths to those who had entered the Hearer Vehicle, thereby turning the wonderful Wheel of Dharma, which had never been turned in the world in accordance with the Dharma by any god or human. However, the Wheel of Dharma turned by the Blessed One was still dependent, limited, needing guidance, and a source of contention. The Blessed One, starting from the non-self-nature of all dharmas, did not reveal arising and ceasing.'

---

་པ་དང་འགག་པ་མ་མཆིས་པ་ དང་གཟོད་མ་ནས་ཞི་བ་དང་རང་བཞིན་གྱིས་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་ཉིད་ལས་བརྩམས་ནས། ཐེག་པ་ཆེན་པོ་ལ་ཡང་དག་པར་ཞུགས་པ་རྣམས་ལ་སྟོང་པ་ཉིད་སྨོས་པའི་རྣམ་པས་ཆེས་ངོ་ མཚར་རྨད་དུ་བྱུང་བའི་ཆོས་ཀྱི་འཁོར་ལོ་གཉིས་པ་བསྐོར་ཏེ། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་ཆོས་ ཀྱི་འཁོར་ལོ་བསྐོར་བ་དེ་ཡང་བླ་ན་མཆིས་པ་སྐབས་མཆིས་པ་དྲང་བའི་དོན་རྩོད་པའི་གཞིའི་ གནས་སུ་གྱུར་པ་ལགས་ཀྱི། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་ཆོས་རྣམས་ཀྱི་ངོ་བོ་ཉིད་མ་མཆིས་པ་ ཉིད་ལས་བརྩམས་ཏེ། སྐྱེ་བ་མ་མཆིས་པ་ཉིད་དང་འགག་པ་མ་མཆིས་པ་ཉིད་དང་། གཟོད་ མ་ནས་ཞི་བ་ཉིད་དང་རང་བཞིན་གྱིས་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་ཉིད་ལས་བརྩམས་ནས། ཐེག་ པ་ཐམས་ཅད་ལ་ཡང་དག་པར་ཞུགས་པ་རྣམས་ལ། ལེགས་པར་ཕྱེ་བ་དང་ལྡན་པ་ཤིན་ཏུ་ངོ་ མཚར་རྨད་དུ་བྱུང་བའི་ཆོས་ཀྱི་འཁོར་ལོ་གསུམ་པ་བསྐོར་ཏེ། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་ཆོས་ 4-19 ཀྱི་འཁོར་ལོ་བསྐོར་བ་འདི་ནི་བླ་ན་མ་མཆིས་པ་སྐབས་མ་མཆིས་པ་ངེས་པའི་དོན་ལགས་ ཏེ། རྩོད་པའི་གཞིའི་གནས་སུ་གྱུར་པ་མ་ལགས་སོ། །ཞེས་གསུངས་པ་ལྟར་རོ། །ཇོ་བོ་ཆེན་ པོའི་ཞལ་སྔ་ནས། །ཚེ་འདི་ཡུན་ཐུང་ཤེས་བྱའི་རྣམ་པ་མང་། །ཚེ་ཡི་ཚད་ཀྱང་ཅི་ཙམ་མི་ཤེས་ པས། །ངང་པས་ཆུ་ལས་འོ་མ་ལེན་པ་ལྟར། །རང་གི་འདོད་པ་དང་དུ་བླང་བར་བྱ། །ཞེས་ གསུངས་པ་ལྟར་བཀའ་རྣམས་ཀྱི་ནང་ནས་ཐ་མའི་ངེས་དོན་ཟབ་མོ་སྟོན་པ་རྣམས་དང་། བསྟན་བཅོས་རྣམས་ཀྱི་ནང་ནས་ས་བཅུའི་དབང་ཕྱུག་རྣམས་ཀྱིས་མཛད་པ་བྱམས་པའི་ཆོས་ ལྔ་དང་འགྲེལ་པ་སྐོར་གསུམ་ལ་སོགས་པ་ལ་མོས་པར་བྱའོ།། །། གཉིས་པ་གང་ཟག་ནི། མདོ་ལས། དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་ཆོས་དང་ལྡན་པའི་ཆོས་ཀྱི་ འཁོར་ལོ་བསྐོར་བའི་རྗེས་སུ་སྐོར་བར་བྱེད་པའི་གང་ཟག་ནི་གཉིས་ཏེ། གང་ཞིག་གུས་པས་ ཆོས་འཆད་པ་དང་། གང་ཞིག་གུས་པས་དེ་ཉན་པའོ། །ཞེས་གསུངས་པ་ལྟར་གཉིས་ལས། འཆད་པ་པོའི་སློབ་དཔོན་ནི། གང་དང་འགྲོགས་ན་དགེ་བ་ངང་གིས་འཕེལ་ཞིང་ལྟ་ བ་ཐེག་པ་ཆེན་པོའི་དོན་ལ་མཁས་པ་དང་སྤྱོད་པ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་བརྟུལ་ཞུགས་ལ་ གནས་པ་སྟེ། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་སྤྱོད་འཇུག་ལས། རྟག་པར་དགེ་བའི་བཤེས་གཉེན་ནི། ། ཐེག་ཆེན་དོན་ལ་མཁས་པ་དང་། །བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་བརྟུལ་ཞུགས་མཆོག །སྲོག་གི་ ཕྱིར་ཡང་མི་བཏང་ངོ་། །ཞེས་པ་དང་། འདུལ་བ་འོད་ལྡན་དུ། ཚུལ་ཁྲིམས་ལྡན་ཞིང་འདུལ་ བའི་རྣམ་པ་ཤེས། །ནད་པར་སྙིང་བརྩེ་འཁོར་ནི་དག་པ་དང་། །ཆོས་དང་ཟང་ཟིང་ཕན་ འདོགས་བྱེད་ལ་བརྩོན། །དུས་སུ་འདོམས་པའི་བླ་མ་དེ་ལྟར་བསྔགས། །ཞེས་པ་ལ་སོགས་ པའི་མཚན་ཉིད་དང་ལྡན་པའོ། ། ཉན་པ་པོའི་སློབ་མ་ཡང་ལྟ་བ་ངན་པ་ལ་མཆོག་ཏུ་འཛིན་པའི་ཕྱོགས་ཞེན་སྤངས་པས་ བློ་གཟུ་བོར་གནས་ཤིང་ལེགས་བཤད་དང་ཉ

【現代漢語翻譯】 從無生無滅、本來寂靜、自性涅槃出發，為已正確進入大乘者，以宣說空性的方式，轉了第二次殊勝稀有之法輪。世尊所轉法輪，是至高無上，有時是需要辨別意義的爭論之處。世尊從諸法無自性出發，從無生無滅，本來寂靜，自性涅槃出發，為已正確進入一切乘者，轉了具有善妙分別的、極其稀有之第三法輪。世尊所轉法輪，是無上的、無需辨別意義的、具有決定意義的，不是爭論之處。如是說。 如阿底峽尊者所說：『此生短暫，所知甚多，壽命長短亦不可知，如鵝從水中取乳，當取悅己之所欲。』 如是，當信解諸經中顯示最深奧義的究竟意義者，以及論典中十地自在者所著的慈氏五論及其釋論三部等。 第二、補特伽羅（梵文：Pudgala，人、有情）：經中說：『隨如來轉法輪之後而轉法輪者有二，即恭敬說法者和恭敬聽法者。』 如是分為二者。說法之善知識：與之交往能自然增長善法，精通大乘見地，行為安住于菩薩律儀。如《入菩薩行論》云：『恒時之善知識，精通大乘義，菩薩之殊勝律，縱為生命亦不捨。』 以及《毗奈耶光鬘》中說：『具戒且知調伏相，慈憫病人眷屬凈，於法及財皆勤助，如是導師受讚揚。』 等等，具足如是功德。 聽法之弟子，亦應捨棄對惡見的執著，以正直之心安住，並樂於接受善說和教誨。

【English Translation】 Starting from the absence of arising and ceasing, the quiescence from the very beginning, and the natural Nirvana, for those who have correctly entered the Mahayana (Great Vehicle), the second most wondrous and marvelous Dharma wheel was turned by expounding emptiness. The Dharma wheel turned by the Bhagavan (Blessed One) is supreme, and sometimes it becomes a basis for debate where the meaning needs to be discerned. The Bhagavan, starting from the absence of inherent existence of all phenomena, from the absence of arising and ceasing, the quiescence from the very beginning, and the natural Nirvana, for those who have correctly entered all vehicles, turned the third Dharma wheel, which is well-differentiated and exceedingly wondrous and marvelous. This Dharma wheel turned by the Bhagavan is unsurpassed, without the need to discern the meaning, and is of definitive meaning; it is not a basis for debate. As it is said. As Lord Atisha said: 'This life is short, there are many things to be known, and the length of life is also unknown. Like a goose taking milk from water, one should take what one desires.' Thus, one should have faith in those who reveal the ultimate meaning of the deepest meaning in the scriptures, and in the treatises, such as the Five Treatises of Maitreya and their three commentaries, composed by the lords of the ten bhumis (grounds). Secondly, the individual: The Sutra says: 'There are two kinds of individuals who turn the Dharma wheel after the Tathagata (Thus Gone One) has turned the Dharma wheel: those who respectfully teach the Dharma and those who respectfully listen to it.' Thus, there are two types. The teacher who expounds the Dharma: associating with him naturally increases virtue, he is skilled in the view of the Mahayana, and his conduct abides in the discipline of a Bodhisattva (Enlightenment Being). As it is said in 'A Guide to the Bodhisattva's Way of Life': 'The virtuous friend is always skilled in the meaning of the Great Vehicle, and the supreme discipline of a Bodhisattva, he will not abandon even for the sake of his life.' And in the 'Vinaya Garland of Light': 'He who possesses morality and knows the aspects of discipline, is compassionate to the sick, has a pure retinue, is diligent in helping with Dharma and material things, such a teacher is praised.' And so on, possessing such qualities. The disciple who listens should also abandon the partisanship of clinging to wrong views, abide in impartiality, and be happy to accept good explanations and teachings.

---

ེས་བཤད་ཀྱི་ཆ་རྣམ་པར་འབྱེད་པའི་བློ་གྲོས་ 4-20 དང་ལྡན་ལ། གང་ཉན་པར་འདོད་པའི་ཆོས་དེ་ཉིད་དད་པ་དང་བརྩོན་འགྲུས་ཆེན་པོས་དོན་ དུ་གཉེར་བར་བྱེད་པ་སྟེ། བཞི་བརྒྱ་པ་ལས། གཟུར་གནས་བློ་ལྡན་དོན་གཉེར་བ། །ཉན་པོ་ སྣོད་ཅེས་བྱ་བར་བཤད། །ཅེས་པ་ལྟར་རོ། ། གསུམ་པ་བྱེད་ཚུལ་ནི་འཆད་པ་པོས་ཀྱང་གང་བཤད་པར་བྱ་བའི་ཆོས་དེ་ཉིད་ལ་གུས་ ཤིང་སྤྲོ་བ་བསྐྱེད་པའི་ཆེད་དུ་དགོས་པའི་དོན་དང་། དོན་གྱི་སྤྱི་ཙམ་གོ་བའི་ཆེད་དུ་བསྡུས་ པའི་དོན་དང་། མཐའ་དག་བདེ་བླག་ཏུ་རྟོགས་པའི་ཆེད་དུ་ཚིག་གི་དོན་དང་། གོ་རིམ་འབྲེལ་ བར་བསྒྲུབ་པའི་ཆེད་དུ་མཚམས་སྦྱར་བ་དང་། རིགས་པ་སྔ་ཕྱི་མི་འགལ་བར་བསྒྲུབ་པའི་ ཆེད་དུ་བརྒལ་ལན་རྣམས་ཀྱིས་གཏན་ལ་དབབ་ཅིང་བཤད་པར་བྱ་སྟེ། རྣམ་བཤད་རིགས་ པར། མདོ་དོན་སྨྲ་བ་རྣམས་ཀྱིས་ནི། །དགོས་པ་བསྡུས་པའི་དོན་བཅས་དང་། །ཚིག་དོན་ བཅས་དང་མཚམས་སྦྱར་བཅས། །བརྒལ་ལན་བཅས་ཏེ་བསྙད་པར་བྱ། །ཞེས་པ་ལྟར་རོ། ། ཉན་པ་པོས་ཀྱང་ང་རྒྱལ་ལ་སོགས་པའི་སྐྱོན་ཐམས་ཅད་སྤངས་ནས་ཀུན་ཤེས་པར་འདོད་ པའི་བསམ་པ་བཟང་པོས་ཆོས་དང་གང་ཟག་ལ་གུས་པ་ཆེན་པོས་རྩེ་གཅིག་ཏུ་མཉན་པར་བྱ་ སྟེ། དེ་ཉིད་ལས། ང་རྒྱལ་དང་ནི་མ་དད་དང་། །དོན་དུ་གཉེར་བ་མེད་ཉིད་དང་། །ཕྱི་རོལ་ རྣམ་གཡེང་ནང་དུ་བསྡུས། །སྐྱོ་བ་ཉན་པའི་དྲི་མ་ཡིན། །ཞེས་གསུངས་པའི་ཕྱིར་རོ། །གཉིས་ ཀས་ཀྱང་སྦྱོར་བ་སྐྱབས་འགྲོ་སེམས་བསྐྱེད་དང་ལྡན་པས། དངོས་གཞི་ཆོས་འཆད་པ་དང་ དེའི་ཆེད་དུ་ཡོན་འབུལ་བ་ལ་སོགས་པའི་སྦྱིན་པ་དང་། འཆད་ཉན་གྱི་མི་མཐུན་ཕྱོགས་སྤོང་ བའི་ཚུལ་ཁྲིམས་དང་ཆོས་ལ་ལོག་སྒྲུབ་ཀྱིས་མི་སྐྱོ་བའི་བཟོད་པ་དང་། དཀའ་སྤྱད་རྒྱ་ཆེན་པོ་ ལ་སྤྲོ་བའི་བརྩོན་འགྲུས་དང་། ཆོས་ལ་སེམས་རྩེ་གཅིག་པའི་བསམ་གཏན་དང་། དོན་རབ་ ཏུ་རྣམ་པར་འབྱེད་པའི་ཤེས་རབ་སྟེ་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་དྲུག་ལྡན་དུ་ཉམས་སུ་བླངས་ནས། མཇུག་ཏུ་དགེ་བ་བྱང་ཆུབ་ཆེན་པོར་བསྔོས་པས་ཐེག་པ་ཆེན་པོའི་བསྒྲུབ་པར་འགྱུར་བར་བྱ་ 4-21 སྟེ། ཡུམ་གྱི་རྒྱན་ལས། དེ་དག་སོ་སོར་སྦྱིན་ལ་སོགས། །རྣམ་པ་དྲུག་ཏུ་བསྡུས་པ་ཡིས། །གོ་ ཆའི་སྒྲུབ་པ་གང་ཡིན་དེ། །དྲུག་ཚན་དྲུག་གིས་ཇི་བཞིན་བཤད། །ཅེས་གསུངས་པ་ལྟར་རོ། ། བཞི་པ་ཕན་ཡོན་ལ། གསུམ་ལས་དང་པོ། ལེགས་པར་བཤད་པའི་ཕན་ཡོན་ནི། འཕགས་པ་སྡུད་པར། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་གང་ཞིག་ཤེས་རབ་མཆོག་བསྒོམས་ཏེ། །དེ་ ལས་ལངས་ནས་གོས་པ་མེད་པའི་ཆོས་བརྗོད་ཅིང་། །དེ་ཡང་འགྲོ་བའི་དོན་དུ་བྱང་ཆུབ་ རྒྱུར་བསྔོས་ན། །དགེ་བ་དེ་དང་མཉམ་པ་འཇིག་རྟེན་གསུམ་ན་མེད། །ཅེས་པ་དང་། བྱམས་ པ་སེང་གེའི་སྒྲ་ཆེན་པོར། སྟོང་ཆེན་འཇིག་རྟེན་ཁམས་འདིར་གསེར་དག་གིས། །བཀང་

【現代漢語翻譯】 具備能辨別講述內容之智慧，並以極大的信心和精進追求想要聽聞的佛法。如《四百論》所說：『公正、具慧、求法者，被稱為聽法之良器。』 第三，關於如何做，講法者應爲了生起對所講之法的恭敬和歡喜，闡述必要的意義，爲了大致理解意義，闡述概要，爲了完全輕易地理解，闡述詞句的意義，爲了有順序地關聯，進行銜接，爲了證明前後道理不矛盾，通過辯論解答來確定和講述。如《釋量論》所說：『說法者應具備：必要、概要、詞義、銜接、辯論解答。』 聽法者也應捨棄傲慢等一切過失，以欲求遍知一切的良好發心，以極大的恭敬心對佛法和講法者一心專注地聽聞。如《釋量論》所說：『傲慢、不信、不求義、外散亂、內收攝、厭煩，是聽法的垢染。』因此，講法者和聽法者都應具備皈依、發菩提心之預備，正行中，以佈施，如講經說法和為此供養等；以持戒，如捨棄講法和聽法之違緣；以忍辱，如不因對佛法的邪見而生厭煩；以精進，如歡喜廣大之苦行；以禪定，如對佛法一心專注；以智慧，如善於辨別意義，如此修持六波羅蜜，最後將善根迴向大菩提，從而成為大乘之修行。如《現觀莊嚴論》所說：『彼等各自佈施等，以六種方式攝持，是盔甲之修行，以六組六種如是說。』 第四，關於利益，分三部分，首先是善說之利益： 在《聖集經》中說：『若菩薩以勝慧修，從彼起已說無染法，彼亦為利有情故，迴向菩提之因，其福德與彼等同，三界中無有。』以及在《慈氏獅吼經》中說：『此大千世界充滿純金，'

【English Translation】 Possessing the wisdom to discern the aspects of what is being explained, and with great faith and diligence, pursuing the Dharma that one desires to hear. As the Catuhsataka (Four Hundred Verses) states: 'An unbiased, intelligent, and seeking person is said to be a vessel for listening.' Third, regarding how to do it, the speaker should, in order to generate respect and joy for the Dharma being taught, explain the necessary meaning; to generally understand the meaning, explain the summary; to completely and easily understand, explain the meaning of the words; to connect in an orderly manner, make connections; and to prove that the preceding and following reasons do not contradict, establish and explain through debates and answers. As stated in the Pramanavarttika (Commentary on Valid Cognition): 'Those who speak on the meaning of the Sutras should explain with necessity, summarized meaning, word meaning, connections, and debates and answers.' The listener should also abandon all faults such as arrogance, and with a good intention to know everything, listen attentively with great respect for the Dharma and the speaker. As stated in the same text: 'Arrogance, disbelief, lack of interest, external distraction, internal contraction, and discouragement are the stains of listening.' Therefore, both the speaker and the listener should have the preliminaries of refuge and Bodhicitta, and in the main practice, with generosity, such as teaching the Dharma and making offerings for it; with ethics, such as abandoning the obstacles to teaching and listening to the Dharma; with patience, such as not becoming discouraged by wrong views about the Dharma; with diligence, such as rejoicing in vast austerities; with concentration, such as focusing the mind one-pointedly on the Dharma; and with wisdom, such as being skilled in discerning the meaning, thus practicing the six Paramitas, and finally dedicating the merit to great Bodhi, thereby becoming a Mahayana practice. As stated in the Abhisamayalankara (Ornament of Clear Realization): 'These, each of generosity and so forth, are summarized in six ways; it is the armor practice, explained as six sets of six.' Fourth, regarding the benefits, there are three parts, the first being the benefits of good speech: In the Arya Samgiti Sutra (Holy Collection Sutra), it says: 'If a Bodhisattva cultivates supreme wisdom, and having arisen from that, speaks the undefiled Dharma, and also dedicates it as a cause for Bodhi for the benefit of beings, that merit is equal to that, there is none in the three realms.' And in the Maitreya Simhanada Sutra (Maitreya's Lion's Roar Sutra), it says: 'If this great thousandfold world is filled with pure gold,'

---

སྟེ་ གང་ལ་སྦྱིན་པ་བྱིན་པས་ནི། །ཚིག་བཞིའི་ཚིགས་སུ་བཅད་པ་གཅིག་བརྗོད་པ། །དེ་ཡི་ཕན་ འདོགས་དེ་ལྟར་འགྱུར་མ་ཡིན། །ཞེས་པ་ལྟར་དགེ་བ་མཚུངས་པ་མེད་པ་འཕེལ་བ་དང་། ཕན་འདོགས་མཆོག་ཏུ་འགྱུར་བ་ཐོབ་པར་གསུངས་ཤིང་། གཉིས་པ། གུས་པས་མཉན་པའི་ཕན་ཡོན་ཡང་། མདོ་ལས། མིག་ལྡན་སྣང་བ་ཡོད་ གྱུར་ན། །གཟུགས་རྣམས་མཐོང་བ་ཇི་ལྟ་བར། །དེ་བཞིན་དགེ་དང་མི་དགེའི་ཆོས། །ཐོས་ པས་རྣམ་པར་ཤེས་པར་འགྱུར། །ཞེས་པ་དང་། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་སྡེ་སྣོད་ལས། །ཐོས་ པས་ཆོས་རྣམས་ཤེས་པར་འགྱུར། །ཐོས་པས་སྡིག་ལས་ལྡོག་པར་འགྱུར། །ཐོས་པས་དོན་ མ་ཡིན་པ་སྤོང་། །ཐོས་པས་རྣམ་པར་གྲོལ་བ་ཐོབ། །ཅེས་པ་ལྟར་གནས་སྐབས་སུ་བླང་དོར་ གྱི་དམིགས་ཕྱེད་ཅིང་མཐར་ཐུག་རྣམ་པར་གྲོལ་བར་འགྱུར་བ་ལ་སོགས་པ་འཐོབ་ལ། གཉི་གས་སྒྲུབ་པའི་ཕན་ཡོན་ནི། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་གང་ཆོས་ཉན་པའི་རྒྱུའམ་ གང་ཆོས་བསྟན་པའི་རྒྱུར་ཐ་ན་གོམ་པ་གཅིག་འདོར་རམ། ཐ་ན་དབུགས་གཅིག་འབྱིན་ནམ་ རྔུབ་ཀྱང་རུང་སྟེ། འདི་ཡང་དམ་པའི་ཆོས་ཡོངས་སུ་འཛིན་པའོ། །ཞེས་བཀའ་སྩལ་ཅིང་། དེ་ བཞིན་གཤེགས་པའི་གསང་བའི་མདོ་ལས། དམ་ཆོས་འཛིན་པའི་བསོད་ནམས་ནི། །སངས་ 4-22 རྒྱས་ཀུན་གྱིས་ནན་ཏན་དུ། །བསྐལ་པ་བྱེ་བར་བརྗོད་མཛད་ཀྱང་། །མཐར་ཕྱིན་པར་ནི་ འགྱུར་མ་ལགས། །ཞེས་པ་ལྟར་བསོད་ནམས་བརྗོད་ཀྱིས་མི་ལང་ཞིང་མཐའ་ཡས་པ་རྣམས་ འཐོབ་པའོ། ། ༈ རྟོགས་པའི་ཆོས་ལ་སྒྲུབ་པས་འཇུག་ཚུལ། གཉིས་པ་རྟོགས་པའི་ཆོས་ལ་སྒྲུབ་པས་འཇུག་ཚུལ་ནི། དེ་ལྟར་ལུང་རྣམས་དག་ལས་ འབྱུང་བའི་དོན་དགེ་བའི་བཤེས་གཉེན་ལས་ཐོས་ཤིང་རང་གིས་ཀྱང་བསམས་པ་ལས་ རྟོགས་པ་རྣམས་བླང་དོར་གྱི་སྒོ་ནས་སྒྲུབ་ཅིང་ཉམས་སུ་ལེན་པ་སྟེ། ཏིང་ངེ་འཛིན་རྒྱལ་པོ་ ལས། ང་ཡིས་རབ་ཏུ་བཟང་བའི་ཆོས་བཤད་ཀྱང་། །ཁྱོད་ཀྱིས་ཐོས་ནས་ཡང་དག་མ་སྤྱད་ ན། །ནད་པ་སྨན་གྱི་རྐྱལ་པ་ཐོགས་ན་ཡང་། །རང་གི་ནད་ནི་གསོ་བར་མི་ནུས་བཞིན། །ཞེས་ པ་དང་། སྤྱོད་འཇུག་ལས་ཀྱང་། ལུས་ཀྱིས་འདི་དག་སྤྱད་པར་བྱ། །ཚིག་ཙམ་བརྗོད་པས་ ཅི་ཞིག་འགྲུབ། །སྨན་དཔྱད་བཀླགས་པ་ཙམ་གྱིས་ནི། །ནད་པ་དག་ལ་ཕན་འགྱུར་རམ། ། ཞེས་པ་ལྟར་ཆོས་ཀྱི་དོན་ཤེས་ཀྱང་ཉམས་སུ་མ་བླངས་ན་ནི་སྨན་བཟང་པོ་ཡོད་ཀྱང་མ་སྤྱད་ པ་དང་འདྲ་བས་ཉོན་མོངས་པའི་ནད་རབ་ཏུ་ཞི་བར་མི་ནུས་པའི་ཕྱིར་རོ། །སངས་རྒྱས་ཀྱི་ བསྟན་པ་འཛིན་པ་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཡང་ཉེས་སྤྱོད་སྡིག་པར་འགྱུར་བའི་ལས་ཐམས་ཅད་ སྤངས་ནས་ལེགས་སྤྱོད་དགེ་བའི་ལས་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་ལ་བརྩོན་པས་རང་གི་སེམས་ རྒྱུད་འདུལ་ཞིང་། བསླབ་པ་རིན་པོ་ཆེ་གསུམ་ལ་ཚུལ་བཞིན་དུ་སློབ་པ་སྟེ། སོ་སོར་ཐར་ པའི་མདོ་ལས། སྡིག་པ་ཐམས་ཅད་མི་བྱ་སྟེ། །དགེ་བ

【現代漢語翻譯】 因此，如經文所說：『以佈施所行，僅誦四句偈，其利益亦不能及。』 如此，功德無與倫比地增長，獲得最殊勝的利益。 第二，恭敬聽聞的利益，如經文所說：『如眼明者，能見諸色，如是善與非善法，由聽聞而能了知。』 以及《菩薩藏經》所說：『聽聞能知諸法，聽聞能離罪惡，聽聞能捨棄非義，聽聞能得解脫。』 如此，暫時能辨別取捨，最終能得解脫等等。 聽聞后修持的利益：世尊曾說：『無論爲了聽法，還是爲了說法，哪怕只邁出一步，哪怕只呼吸一次，這也是受持聖法。』 同樣，《如來秘密經》中說：『受持正法的功德，諸佛縱經百千劫，精勤宣說亦難盡。』 如此，功德之多，言語難以形容，能獲得無量的功德。 如何通過修持來進入證悟之法： 第二，如何通過修持來進入證悟之法：如是，從諸經論中出現的意義，從善知識處聽聞，自己也經過思考後，對於所證悟的道理，通過取捨的方式進行修持和實踐。如《三摩地王經》所說：『我雖說最殊勝之法，汝若聽聞而不實踐，如病人雖持藥囊，亦不能療自身之病。』 以及《入菩薩行論》中說：『當以身行此等事，僅以言說有何益？ 徒誦醫方何濟事，病者豈能因此愈？』 如此，即使瞭解佛法的意義，如果不去實踐，就如同擁有良藥卻不服用一樣，因此無法平息煩惱之病。所謂『護持佛法』的意義，就是捨棄一切惡行和會導致罪惡的行為，精勤于善行和功德，調伏自心，如理如法地修學三學。如《別解脫經》所說：『諸惡莫作，』

【English Translation】 Therefore, as the scripture says, 'The benefit of giving alms, even reciting a single verse of four lines, cannot match it.' Thus, merit increases incomparably, and one obtains the most excellent benefits. Secondly, the benefits of listening with respect, as the scripture says, 'Just as those with eyes can see all forms, so too, good and non-good dharmas are known through hearing.' And as the Bodhisattva Pitaka says, 'Hearing knows all dharmas, hearing turns away from sins, hearing abandons what is meaningless, hearing obtains liberation.' Thus, temporarily one can distinguish what to accept and reject, and ultimately one can attain liberation, and so on. The benefits of practicing after listening: The Blessed One said, 'Whether it is for the sake of listening to the Dharma or for the sake of teaching the Dharma, even taking one step, even taking one breath in or out, this is also upholding the Holy Dharma.' Similarly, the Secret Sutra of the Tathagata says, 'The merit of upholding the Holy Dharma, even if all the Buddhas diligently speak for hundreds of thousands of eons, it will not come to an end.' Thus, the merit is beyond description, and one obtains immeasurable merit. How to enter the Dharma of realization through practice: Secondly, how to enter the Dharma of realization through practice: Thus, the meanings that arise from these scriptures, having heard from a virtuous friend and having thought about them oneself, one practices and experiences the realizations through the means of acceptance and rejection. As the Samadhiraja Sutra says, 'Although I have taught the most excellent Dharma, if you hear it but do not practice it properly, it is like a sick person holding a bag of medicine, yet unable to cure his own illness.' And as the Bodhicharyavatara says, 'One should practice these things with the body. What is accomplished by merely speaking words? By merely reciting medical texts, will it benefit the sick?' Thus, even if one understands the meaning of the Dharma, if one does not practice it, it is like having good medicine but not taking it, and therefore one cannot pacify the illness of afflictions. The meaning of 'upholding the Buddha's teachings' is to abandon all evil deeds and actions that lead to sin, to diligently engage in virtuous deeds and merit, to tame one's own mind, and to properly study the three trainings. As the Pratimoksha Sutra says, 'Do not commit any evil,'

---

་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་སྤྱད། །རང་གི་ སེམས་ནི་ཡོངས་སུ་གདུལ། །འདི་ནི་སངས་རྒྱས་བསྟན་པ་ཡིན། །ཞེས་གསུངས་པ་ལྟར་རོ། ། དེ་བཞིན་དུ་ཆོས་ལ་མཁས་པ་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཡང་སྒོ་གསུམ་གྱི་སྤྱོད་པ་ལ་རང་རིག་གིས་ བརྟགས་ནས་ཤེས་བཞིན་གྱིས་ཟིན་པས་རང་གཞན་ལ་ཕན་པར་[འགྱུར་{འཇུག་}པ་སྟེ། རིན་ཆེན་ཕྲེང་བ་ལས། གང་ཞིག་ལུས་ངག་ཡིད་ཀྱི་ལས། །ཐམས་ཅད་ལེགས་པར་ཡོངས་ 4-23 བརྟགས་ཏེ། །བདག་དང་གཞན་ལ་ཕན་ཤེས་ནས། །རྟག་ཏུ་བྱེད་པ་དེ་མཁས་པའོ། །ཞེས་ གསུངས་པ་ལྟར་རོ། ། དེ་ཡང་དལ་འབྱོར་གྱི་ལུས་ཐོབ་ཅིང་སངས་རྒྱས་ཀྱི་བསྟན་པ་འདི་ལྟ་བུ་དང་མཇལ་བའི་ དུས་སུ་སྐྱེས་བུ་དམ་པའི་སྤྱོད་པ་ལ་འབད་པར་རིགས་ཏེ་དབུ་མ་སྙིང་པོར། དམ་ཆོས་སྒྲོན་ མ་དང་བཅས་ཤིང་། །མི་ཁོམ་བརྒྱད་སྤངས་དལ་བ་འདི། །སྐྱེས་བུ་ཆེན་པོའི་སྤྱོད་པ་ཡིས། ། འབྲས་བུ་ཡོད་པར་བྱ་བའི་རིགས། །ཞེས་གསུངས་པ་ལྟར་རོ། །སྤྱོད་པའི་མཆོག་ཀྱང་སྐབས་ ཇི་ལྟ་བར་ཆོས་སྤྱོད་བཅུའི་སྒྲུབ་པ་ལ་བརྩོན་པས་འཇུག་པ་སྟེ། དབུས་དང་མཐའ་རྣམ་པར་ འབྱེད་པ་ལས། ཡི་གེ་འདྲི་མཆོད་སྦྱིན་པ་དང་། ཉན་དང་ཀློག་དང་འཛིན་པ་དང་། །འཆད་ དང་ཁ་ཏོན་བྱེད་པ་དང་། །དེ་སེམས་པ་དང་སྒོམ་པ་སྟེ། །སྤྱོད་པ་འདི་བཅུའི་བདག་ཉིད་ནི། ། བསོད་ནམས་ཕུང་པོ་དཔག་མེད་འཐོབ། །ཅེས་གསུངས་པ་ལྟར་རོ། །དེ་དག་གི་ནང་ནས་ ཀྱང་མཉམ་གཞག་རྣམ་པར་མི་རྟོག་པའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་སྒོམ་པ་ལ་འབད་པར་བྱ་སྟེ། མདོ་ ལས། ཆོས་འདི་བསྒོམས་པར་མ་གྱུར་ན། །ཆོས་ཉིད་མཐོང་བར་མི་འགྱུར་ཏེ། །ཆུ་ནི་མཐོང་ དང་ཐོས་པ་ཡིས། །མ་འཐུངས་སྐོམ་པ་ཇི་ལྟར་སེལ། །ཞེས་གསུངས་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ལྟར་ ཐོས་བསམ་སྒོམ་གསུམ་ལ་བརྩོན་པར་བྱས་ན་དངོས་གྲུབ་མཐའ་དག་ཀྱང་འགྲུབ་པར་ འགྱུར་ཏེ། རིན་ཆེན་ཕྲེང་བ་ལས། ཤེས་རབ་རྒྱས་བྱེད་པ་ནི་ཐོས་པ་སྟེ། །བསམ་པ་དང་ནི་ གཉིས་པོ་ཡོད་གྱུར་ན། །དེ་ནས་སྒོམ་པ་ལ་ནི་རབ་ཏུ་སྦྱོར། །དེ་ལས་དངོས་གྲུབ་བླ་ན་མེད་པ་ འགྲུབ། །ཞེས་གསུངས་པ་ལྟར་རོ།། །། ༄། །སྐབས་སུ་བབ་པའི་བསྟན་བཅོས་ཁྱད་པར་དུ་བཤད་པ། སྐབས་ཀྱི་བསྟན་བཅོས་ཁྱད་པར་དུ་བཤད་པ་ལ། དོན་དང་མཐུན་པའི་མཚན་གྱི་དོན། དོན་ཆེན་སྒྲུབ་པ་སྤྱིའི་ཕྱག དོན་མཆོག་ལྡན་པའི་བསྟན་བཅོས་དངོས། །དོན་དེ་ལེགས་པར་ བསྒྱུར་བའི་ཚུལ་ལོ། ། 4-24 ༈ དོན་དང་མཐུན་པའི་མཚན་གྱི་དོན། དང་པོ་ལ་བཞི་ལས། བསྒྱུར་བ་ནི། རྒྱ་གར་གྱི་སྐད་དུ། མཧཱ་ཡཱ་ན་སཱུ་ཏྲ་ ཨ་ལང་ཀཱ་ར་ཀཱ་རི་ཀ བོད་སྐད་དུ། ཐེག་པ་ཆེན་པོ་མདོ་སྡེའི་རྒྱན་གྱི་ ཚིག་ལེའུར་བྱས་པ་ཞེས་པ་སྟེ། དེ་ཡང་ལེགས་པར་སྦྱར་བའི་སྐད་ཡིན་ཡང་འདྲ་བ་ལ་ བཏགས་ནས་རྒྱ་གར་གྱི་སྐད་དུ་གཞུང་གི་མཚན་མ་ཧཱ་ཡཱ་ན་སཱུ་ཏྲ་ཨ་ལང་ཀཱ་ར་ཀཱ་རི་ཀ་

【現代漢語翻譯】 如是說：『行持圓滿，調伏自心，此乃佛陀之教』。 同樣，所謂精通佛法，是指通過自知之明觀察身語意的行為，以正念攝持，從而利益自他。正如《寶鬘論》所說：『無論身語意之業，皆善加觀察，知曉利益自他后，恒常行持，是為智者。』 因此，在獲得暇滿人身，值遇如此殊勝的佛法之時，理應努力修持聖者的行為。正如《中觀心要》所說：『具足正法明燈，遠離八無暇，獲得此暇滿，應以大丈夫之行，令其結出果實。』 而行持之殊勝，在於根據具體情況，精勤修持十法行。正如《辨中邊論》所說：『書寫、供養、佈施，聽聞、讀誦、受持，講說、諷誦，思維、禪修，此十種行持，能獲得無量功德聚。』 在這些之中，尤應努力修持無分別的等持（梵文：samādhi，三摩地，心定）。如經中所說：『若不修習此法，則不能證悟法性。如人雖見聞水，不飲則渴不能解。』 如是精勤于聞、思、修三者，則一切悉地（梵文：siddhi，成就）皆可成就。正如《寶鬘論》所說：『聽聞能增長智慧，若兼具思維，則應精進修禪定，由此能成就無上悉地。』 現在開始講述本論的殊勝之處： 關於本論的殊勝之處，包括：名稱之義與內容相符，為成辦大事而作總禮讚，具備殊勝意義的正論，以及善妙翻譯之方式。 首先是名稱之義： 第一部分有四點。翻譯是：在印度語中，『Mahāyāna Sūtra Alaṃkāra Kārikā』，在藏語中是『ཐེག་པ་ཆེན་པོ་མདོ་སྡེའི་རྒྱན་གྱི་ཚིག་ལེའུར་བྱས་པ་』（theg pa chen po mdo sde'i rgyan gyi tshig le'ur byas pa），意為《大乘經莊嚴論頌》。雖然是善妙的梵語，但爲了相似起見，在印度語中，此論的名稱是Mahāyāna Sūtra Alaṃkāra Kārikā。

【English Translation】 As it is said: 'Practice perfect conduct, subdue your own mind, this is the teaching of the Buddha.' Similarly, being skilled in Dharma means examining the actions of body, speech, and mind with self-awareness, being mindful, and thus benefiting oneself and others. As the 'Ratnavali' (Precious Garland) states: 'Whatever actions of body, speech, and mind, examine them all well, knowing what benefits oneself and others, always doing that is the wise one.' Therefore, having obtained a leisure and endowed human body and encountering such a teaching of the Buddha, one should strive for the conduct of noble beings. As it is in the 'Madhyamaka-hrdaya' (Essence of the Middle Way): 'Possessing the lamp of the sacred Dharma, having abandoned the eight unfree states, this leisure, one should make it fruitful with the conduct of great beings.' The best of conduct is to engage diligently in the practice of the ten practices of Dharma as appropriate. As it is in the 'Madhyantavibhaga' (Distinguishing the Middle from the Extremes): 'Writing, offering, giving, listening, reading, and holding, explaining and reciting, thinking and meditating, these ten practices are the nature of accumulating immeasurable merit.' Among these, one should strive to meditate on the non-conceptual samadhi (梵文，天城體：समाधि，羅馬音：samādhi，漢語：三摩地，心定). As it is in the sutra: 'If this Dharma is not meditated upon, the nature of Dharma will not be seen. Just as one who sees and hears water, how can thirst be quenched without drinking?' Thus, if one strives in the three, hearing, thinking, and meditating, all siddhis (梵文，天城體：सिद्धि，羅馬音：siddhi，漢語：成就) will be accomplished. As it is in the 'Ratnavali': 'Hearing increases wisdom, if thinking is also present, then one should diligently apply oneself to meditation, from that, the unsurpassed siddhi is accomplished.' Now, to explain the special qualities of the treatise at hand: Regarding the special qualities of the treatise at hand, they include: the meaning of the title corresponds to the content, a general praise is made to accomplish great purposes, the actual treatise possesses supreme meaning, and the manner in which it is well translated. First, the meaning of the title: The first part has four points. The translation is: In the language of India, 'Mahāyāna Sūtra Alaṃkāra Kārikā', in Tibetan it is 'ཐེག་པ་ཆེན་པོ་མདོ་སྡེའི་རྒྱན་གྱི་ཚིག་ལེའུར་བྱས་པ་' (theg pa chen po mdo sde'i rgyan gyi tshig le'ur byas pa), meaning 'The Ornament of the Mahayana Sutras in Verse'. Although it is excellent Sanskrit, for the sake of similarity, in the language of India, the name of this treatise is Mahāyāna Sūtra Alaṃkāra Kārikā.

---

ཞེས་ པ་བོད་སྐད་དུ་བསྒྱུར་ན་མཧཱ་ཆེན་པོ་ཡཱ་ན་ཐེག་པ་སཱུ་ཏྲ་མདོ་སྡེའི་ཨ་ལང་ཀཱ་ར་རྒྱན་ཀཱ་རི་ཀ་ ཚིག་ལེའུར་བྱས་པ་ཞེས་པའོ། ། བཤད་པ་ནི། ཐེག་པ་ཆེན་པོའི་གསུང་རབ་མདོ་སྡེ་ལ་སོགས་པ་ཟབ་པ་དང་རྒྱ་ཆེ་བ་ རྣམས་ཀྱི་དོན་ལེགས་པར་རྣམ་པར་ཕྱེ་ནས་གསལ་བར་བསྟན་པས་མཛེས་པར་བྱེད་པ་ ཚིགས་སུ་བཅད་པ་རྣམས་ཀྱིས་སྟོན་པའོ། །འདོགས་ཚུལ་ནི་དཔེ་དང་གཞུང་ཚད་དང་ཞུ་བ་ པོ་དང་ཡུལ་དང་དུས་དང་བརྗོད་བྱ་ལས་བཏགས་པ་ལ་སོགས་པ་མང་དུ་ཡོད་པ་ལས་འདིར་ ནི་གཙོ་ཆེར་བརྗོད་བྱ་དང་བྱེད་ལས་ལ་བཏགས་པའོ། །དགོས་པ་ལའང་སྤྱིར་མིང་བཏགས་ པ་ཐམས་ཅད་ཀྱི་དགོས་པ་ནི་གང་ལ་བརྡ་སྦྱར་བ་དེའི་དོན་བདེ་བླག་ཏུ་གོ་བ་སྟེ། མདོ་(ལང་ ཀར་གཤེགས་པར་)ལས། མིང་དུ་གདགས་པ་མ་མཛད་ན། །འཇིག་རྟེན་ཐམས་ཅད་རྨོངས་པར་ འགྱུར། །དེ་བས་རྨོངས་པ་བསལ་བའི་ཕྱིར། །མགོན་པོས་མིང་དུ་གདགས་པར་མཛད། ། ཅེས་པ་ལྟར་རོ། །ཁྱད་པར་བརྗོད་བྱ་དང་མཐུན་པར་བཏགས་པ་ནི་བསྟན་བཅོས་ཀྱི་སྤྱིའི་ རྣམ་པ་ཙམ་གོ་བ་ཡིན་ལ། ཀླད་དུ་སྨོས་པ་དང་རྒྱ་སྐད་བོད་སྐད་གཉིས་ཀ་སྨོས་པ་ནི་བདེ་ བླག་ཏུ་རྟོགས་པ་དང་བསྒྱུར་བ་པོའི་བཀའ་དྲིན་དྲན་པ་དང་ཕལ་ཆེར་འབྱུང་ཁུངས་བཟང་ བར་ཤེས་པ་ལ་སོགས་པའི་ཆེད་དུའོ། ། ༈ དོན་ཆེན་སྒྲུབ་པ་སྤྱིའི་ཕྱག སྤྱིའི་ཕྱག་ནི། གང་ཟག་དམ་པ་རྣམས་བྱ་བ་དམ་པ་ལ་འཇུག་པའི་སྔོན་དུ་དེ་མཐར་ ཕྱིན་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར་ཡུལ་དམ་པ་ལ་འདུད་པ་ཡིན་ལ། འདིར་ཡང་རྩོམ་པ་པོ་དང་བསྒྱུར་ 4-25 བ་པོ་དང་ཡི་གེ་པ་དང་འཆད་ཉན་པ་ལ་སོགས་པ་གཞུང་ལུགས་ལ་འཇུག་པ་རྣམས་ཀྱིས་ དེ་དང་དེའི་སྔོན་དུ་དགོས་པ་ཁྱད་པར་ཅན་དེ་དག་འགྲུབ་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར་ཡུལ་བླ་ན་མེད་ པ་སངས་རྒྱས་དང་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཐམས་ཅད་ལ་ཕྱག་འཚལ་ ལོ། །ཞེས་པ་སྟེ། དེ་ཡང་སྐྱབས་གསུམ་བདུན་ཅུ་པར། མ་རིག་གཉིད་ལས་སངས་ཕྱིར་ དང་། །ཤེས་བྱ་ལ་ཡང་བློ་རྒྱས་ཕྱིར། །སངས་རྒྱས་པདྨ་ལྟར་སངས་རྒྱས། །དེ་ཕྱིར་སངས་ རྒྱས་ཞེས་བྱའོ། །ཞེས་པ་ལྟར་སྒྲིབ་པ་གཉིས་བག་ཆགས་དང་བཅས་པ་མ་ལུས་པར་སྤངས་ ཤིང་། ཤེས་བྱ་ཇི་ལྟ་བ་དང་ཇི་སྙེད་པའི་དོན་མཐའ་དག་མངོན་སུམ་དུ་རྟོགས་པ་རྫོགས་པའི་ སངས་རྒྱས་དང་། རྒྱུད་བླ་མར། ཡེ་ཤེས་གཟིགས་པ་དག་པས་ན། །སངས་རྒྱས་ཡེ་ཤེས་བླ་ མེད་ཕྱིར། །འཕགས་པ་ཕྱིར་མི་ལྡོག་པ་ནི། །ལུས་ཅན་ཀུན་གྱི་སྐྱབས་ཡིན་ནོ། །ཞེས་པ་ལྟར་ སྔ་མ་བཞིན་དུ་ཡེ་ཤེས་གཉིས་དང་ལྡན་པས་འགྲོ་བ་མཐའ་དག་གི་སྐྱབས་གནས་སུ་གྱུར་པ་ འཕགས་པ་ཕྱིར་མི་ལྡོག་པའི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་ཐམས་ཅད་ལ་ལུས་ངག་ཡིད་ གསུམ་གུས་པའི་སྒོ་ནས་ཕྱག་འཚལ་ཞིང་སྐྱབས་སུ་མཆིའོ་དུས་ཐམས་ཅད་དུ་རྗེས་སུ་གཟུང་ དུ་གསོལ་ལོ་ཞེས་པའི་དོན་ཏོ། ། འདི་ལ་ཁ་ཅི

【現代漢語翻譯】 題為《大乘經莊嚴論頌》。 解釋：通過清晰地闡述和展示大乘佛經等深奧廣博的內容，使其更加優美，並通過偈頌來闡述。 命名方式有很多種，例如根據例子、經文的篇幅、翻譯者、地點、時間和主題等來命名。這裡主要是根據主題和作用來命名。 所有命名的目的通常是爲了更容易理解所指代的事物。正如（《楞伽經》）中所說：『如果不進行命名，整個世界都會陷入迷茫。因此，爲了消除這種迷茫，怙主進行了命名。』 特別是，與主題相符的命名是爲了理解經文的總體特徵。同時提及梵語和藏語是爲了便於理解，紀念譯者的恩德，並且通常是爲了瞭解其良好的來源。 總的敬禮是爲了成就偉大的目標 總的敬禮是：聖者們在開始神聖的事業之前，爲了圓滿完成它，會向神聖的對象致敬。在這裡，作者、譯者、書寫者和講授者等在開始研究經論之前，爲了實現各自的特殊目標，向至高無上的佛陀和菩薩們頂禮。 正如《七十皈依頌》中所說：『爲了從無明的沉睡中醒來，爲了智慧增長，佛陀如蓮花般綻放，因此被稱為佛陀。』 因此，圓滿的佛陀已經徹底斷除了包括習氣在內的所有二障，並且直接證悟了所有如所有性和盡所有性。正如《寶性論》中所說：『因為具有清凈的智慧之眼，佛陀的智慧是無上的。因此，聖者不退轉者是所有眾生的救護者。』 如前所述，由於具備兩種智慧，成為一切眾生的救護者，我以身語意三門恭敬地向所有聖者不退轉菩薩頂禮，並祈求庇護，懇請您們時時護佑。

【English Translation】 Titled 'The Ornament of the Great Vehicle Sutras'. Explanation: It beautifies by clearly elaborating and demonstrating the profound and vast contents of the Great Vehicle scriptures, such as the sutras, and elucidates through verses. There are many ways of naming, such as naming based on examples, the length of the text, the translator, the place, the time, and the subject matter. Here, it is mainly named based on the subject matter and function. The purpose of all naming is generally to easily understand the meaning of what is being referred to. As it says in the (Lankavatara Sutra): 'If naming is not done, the whole world will become confused. Therefore, to dispel this confusion, the Protector named.' In particular, naming in accordance with the subject matter is to understand the general characteristics of the treatise. Mentioning both Sanskrit and Tibetan is for ease of understanding, to commemorate the kindness of the translator, and often to know its good source. The general prostration is to accomplish great goals The general prostration is: Before engaging in a sacred activity, holy individuals pay homage to a sacred object in order to bring it to completion. Here, too, authors, translators, scribes, lecturers, and others who engage in the scriptures, before doing so, pay homage to all the supreme Buddhas and Bodhisattvas in order to accomplish those particular purposes. As it says in the 'Seventy Verses on Refuge': 'To awaken from the sleep of ignorance, and for the growth of wisdom, the Buddha awakened like a lotus, therefore he is called Buddha.' Thus, the complete Buddha has completely abandoned all two obscurations, including their imprints, and directly realized all aspects of reality as they are and as many as they are. As it says in the 'Uttaratantra': 'Because of having pure wisdom eyes, the Buddha's wisdom is supreme. Therefore, the noble non-returning ones are the protectors of all beings.' As before, possessing the two wisdoms, having become the refuge of all beings, I prostrate with body, speech, and mind to all the noble non-returning Bodhisattvas, and I seek refuge, requesting that you always protect me.

---

ག་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་དང་སངས་རྒྱས་དང་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་དང་། འཇམ་དཔལ་གཞོན་ནུར་གྱུར་པ་རྣམས་ལ་ཕྱག་འཚལ་བས་རིམ་པ་ལྟར་འདུལ་བ་དང་མདོ་ སྡེ་དང་མངོན་པའི་སྡེ་སྣོད་རྣམས་སུ་མཚོན་ནོ་ཞེས་ཀྱང་གསུང་མོད། སྔོན་དེ་ལྟར་བཀས་ བཅད་པ་སྲིད་ཀྱང་ད་ལྟ་དེའི་ངེས་པ་མེད་དེ། བསྒྱུར་བ་པོ་གང་ལ་དད་པའི་ལྷ་དང་། རྒྱུད་ དང་སྒྲུབ་ཐབས་ཕལ་ཆེར་བརྗོད་བྱ་དང་མཐུན་པར་ཕྱག་འཚལ་བའི་ཕྱིར་རོ།། །། ༈ དོན་མཆོག་ལྡན་པའི་བསྟན་བཅོས་དངོས། དོན་མཆོག་ལྡན་པའི་བསྟན་བཅོས་དངོས་ལ། སྔ་རབས་པ་འགའ་ཞིག་དང་པོའི་སྐབས་ ཀྱིས་མདོར་བསྟན་ནས་ཐེག་པ་ཆེན་པོ་བཀར་བསྒྲུབས་ཏེ། ཐེག་ཆེན་གྱི་རང་བཞིན་བྱང་ཆུབ་ 4-26 ཀྱི་བར་དང་། དེ་ཉམས་སུ་ལེན་པ་ལ་ཆོས་ལ་འཇུག་པའི་སྤྱོད་པ་མོས་པ་ལ་སོགས་པ་ལྔ་ དང་། དོན་ལ་འཇུག་པའི་སྤྱོད་པ་ཐབས་ལྡན་ནས་ཡོན་ཏན་གྱི་བར་དང་། སྤྱད་པའི་གནས་ སྐབས་ཀྱི་འབྲས་བུ་ས་བཅུ་དང་མཐར་ཐུག་གི་འབྲས་བུ་རབ་གནས་སོ་ཞེས་ཀྱང་འཆད་ མོད། སློབ་དཔོན་ཆེན་པོ་འཕགས་པ་ཐོགས་མེད་ཀྱིས་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་སར། གཞི་ དང་རྟགས་དང་ཕྱོགས་རྣམས་དང་། །ལྷག་པའི་བསམ་དང་གནས་པ་དང་། །སྐྱེ་དང་ཡོངས་ སུ་འཛིན་པ་དང་། །སྤྱོད་དང་རབ་གནས་ཐ་མ་ཡིན། །ཞེས་པས་རིགས་ལ་གནས་པའི་བྱང་ ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་བསྐྱེད་ནས་སྤྱོད་པ་ལ་འཇུག་པའི་དོན་དུ་དང་པོ་གཉིས་པོ་ལེའུ་ (རིགས་དང་སེམས་བསྐྱེད་)རེ་རེས་བསྟན་ཅིང་། སྤྱོད་པ་ལའང་གང་ལ་སློབ་པ་ནི་རང་གཞན་གྱི་ དོན་ནས་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་བར་གྱི་གནས་བདུན་དང་། ཇི་ལྟར་སློབ་པ་ནི་མོས་པ་ནས་ཡོན་ཏན་གྱི་ བར་དང་། གང་དག་སློབ་པ་ནི་རྟགས་ནས་སྤྱོད་པའི་བར་དང་། བསླབ་པའི་འབྲས་བུ་ནི་རབ་ གནས་ཀྱི་སྐབས་ཀྱིས་བསྟན་པར་གསུངས་ཤིང་། འདིར་ནི་སྤྱིའི་སྡོམ་བྱང་ས་དང་མཐུན་ཞིང་ ཁྱད་པར་གྱི་སྡོམ་རྗེ་བཙུན་ཉིད་ཀྱིས་མཛད་པ་དང་མཐུན་པར་འཆད་པ་སྟེ། དེ་ཡང་། གཞི་ དང་རྟགས་དང་ཕྱོགས་རྣམས་དང་། །ལྷག་པའི་བསམ་དང་ཡོངས་འཛིན་དང་། །སྐྱེ་དང་ གནས་པ་དང་ནི་ས། །སྤྱོད་དང་རབ་གནས་ཐ་མ་ཡིན། །ཞེས་པ་ལྟར། གང་ལ་འཇུག་བྱ་ གཞིའི་རང་བཞིན། ཞུགས་ནས་གྲུབ་པ་རྟགས་ཀྱི་ཁྱད་པར། རྟགས་ལྡན་དེ་དག་ཕྱོགས་ཀྱི་ དབྱེ་བ། ཕྱོགས་ཅན་རྣམས་ཀྱི་ལྷག་པའི་བསམ་པ། ལྷག་པའི་བསམ་པས་ཡོངས་སུ་འཛིན་ ཚུལ། ཡོངས་འཛིན་རྣམས་ཀྱི་སྐྱེ་བའི་ཁྱད་པར། དེའི་གནས་པ་སའི་ངོ་བོ། ས་ལ་ཞུགས་པའི་ སྤྱོད་པའི་རྣམ་གཞག སྤྱད་པས་མཐར་ཐུག་རབ་གནས་གྲུབ་ཚུལ་ལོ། ། ༈ གང་ལ་འཇུག་བྱ་གཞིའི་རང་བཞིན། དང་པོ་ལ་ཆོས་ལྔས་འཆད་པར་འགྱུར་བའི་བསམ་གྱིས་མི་ཁྱབ་པའི་གནས་སྤྱིར་བསྟན་ ནས། ལེགས་པར་བསྒྲུབ་པར་བྱ་བའི་གཞི། བསྒྲུབ་ཚུལ་ཤེས་པར་བྱ་བའི་གཞི། ཤེས་ནས་ 4-27 བསམ་པར་བྱ་བའི་

【現代漢語翻譯】 向一切智者、佛陀和菩薩致敬！ 如是說，通過向文殊童子致敬，依次象徵著律藏、經藏和論藏。雖然過去有這樣的規定，但現在不一定如此，因為譯者通常會向自己信仰的神祇、續部和儀軌表示敬意，這些通常與所表達的內容相符。 真正的具有殊勝意義的論著。 關於真正的具有殊勝意義的論著，一些早期學者認為，首先通過開頭的章節來概括，然後確立大乘，並將大乘的自性解釋為菩提。爲了實踐它，有五種進入佛法的行為，如信解等；進入意義的行為，從方便到功德；以及實踐的最終果位，即十地和最終的果位——圓滿次第。然而，大學者聖無著菩薩說：『地與相和方，殊勝意樂與安住，生與圓滿受持，行與究竟圓滿。』因此，爲了使安住于種姓的菩薩進入發心和實踐，前兩章（種姓和發心）分別闡述了這一點。在實踐方面，所學的內容是自他之利直到菩提的七處；如何學習是從信解到功德；學習的內容是從相到行；所學之果通過圓滿次第的章節來闡述。這裡，總的綱要是與《瑜伽師地論》相符，而特殊的綱要則與至尊者（宗喀巴）的著作相符。也就是說，如『地與相和方，殊勝意樂與圓滿受持，生與安住以及地，行與究竟圓滿。』一樣。所入之境是地的自性，進入后成就的是相的差別，具相者是方的分類，具方者是殊勝意樂，殊勝意樂是圓滿受持的方式，圓滿受持是生的差別，其安住是地的體性，入地后的行為之相，通過實踐最終成就圓滿次第的方式。 所入之境是地的自性。 首先，通過五法來闡述不可思議的境界，普遍地展示了應該善加成辦的地，應該了知成辦之理的地，了知后應該思考的地。

【English Translation】 Homage to all-knowing ones, Buddhas, and Bodhisattvas! It is said that by paying homage to Manjushri, the youthful one, it symbolizes the Vinaya, Sutra, and Abhidhamma Pitakas in order. Although there was such a decree in the past, it is not necessarily so now, because translators usually pay homage to the deities, tantras, and sadhanas they believe in, which usually correspond to the content being expressed. The actual treatise with supreme meaning. Regarding the actual treatise with supreme meaning, some early scholars thought that first, through the initial chapter, it is summarized, and then the Mahayana is established, and the nature of the Mahayana is explained as Bodhi. To practice it, there are five actions of entering the Dharma, such as faith and understanding; actions of entering the meaning, from skillful means to qualities; and the final result of practice, which is the ten bhumis and the ultimate result—the consecration stage. However, the great master Arya Asanga said: 'Ground and signs and directions, superior intention and abiding, birth and complete holding, conduct and ultimate consecration.' Therefore, in order for the Bodhisattva abiding in the lineage to enter the generation of Bodhicitta and practice, the first two chapters (Lineage and Bodhicitta) explain this separately. In terms of practice, what is learned is the seven places from the benefit of oneself and others to Bodhi; how to learn is from faith and aspiration to qualities; what is learned is from signs to conduct; and the result of what is learned is explained through the chapter on consecration. Here, the general summary is in accordance with the Yogacarabhumi-sastra, and the special summary is in accordance with the works of the venerable one (Tsongkhapa). That is, as in 'Ground and signs and directions, superior intention and complete holding, birth and abiding and ground, conduct and ultimate consecration.' The object to be entered is the nature of the ground, what is accomplished after entering is the distinction of the sign, those with signs are the divisions of the directions, those with directions are the superior intentions, the superior intention is the way of complete holding, the complete holding is the distinction of birth, its abiding is the nature of the ground, the aspect of conduct after entering the ground, and the way in which the ultimate consecration is achieved through practice. The object to be entered is the nature of the ground. First, by explaining the inconceivable state through the five dharmas, it generally shows the ground that should be well accomplished, the ground that should be known how to accomplish, and the ground that should be contemplated after knowing.

---

གཞི། བསམས་པས་རིག་པར་བྱ་བའི་གཞིའོ། ། བསྒྲུབ་པར་བྱ་བ་ལའང་སྡོམ་ནི། དང་པོ་སྒྲུབ་སྐྱབས་རིགས་དང་ནི། །དེ་བཞིན་དུ་ནི་ སེམས་བསྐྱེད་དང་། །རང་གཞན་དོན་དང་དེ་ཉིད་དོན། །མཐུ་དང་ཡོངས་སྨིན་བྱང་ཆུབ་བོ། ། ཞེས་པ་ལྟར་བཅུ་སྟེ། ༈ ལེགས་པར་བསྒྲུབ་པར་བྱ་བའི་གཞི། དང་པོར་བརྗོད་བྱ་ཕན་ཡོན་སོགས་བསྟན་ནས་རྩོམ་པར་འཇུག་པའི་ ཚུལ། མཁས་པས་འཇུག་པར་བྱ་བའི་གཞི་ཐེག་པ་ཆེན་པོ་བཀར་སྒྲུབ་པ། ཞུགས་ནས་སྒྲུབ་ པ་ཀུན་གྱི་སྒོ་མཆོག་ལ་སྐྱབས་སུ་འགྲོ་བའི་ཚུལ། སྐྱབས་སུ་སོང་བར་གྱུར་པ་ལས་སད་པར་ འགྱུར་བ་རིགས་ཀྱི་དོན། རིགས་སད་པ་ལས་སྐྱེ་བའི་བསམ་པའི་ཁྱད་པར་སེམས་བསྐྱེད་ པ། སེམས་བསྐྱེད་པ་ལས་འགྲུབ་པའི་རང་དང་གཞན་གྱི་དོན་བསྒྲུབ་ཚུལ། དོན་སྒྲུབ་པ་ལས་ འཐོབ་པའི་དེ་བཞིན་ཉིད་ཀྱི་དོན་བསྟན་པ། དེ་ཁོ་ན་ཉིད་ཐོབ་པའི་མཐུ་མངོན་པར་ཤེས་པ་ ངོས་བཟུང་བ། མཐུ་ཐོབ་པ་ལས་འབྱུང་བའི་བདག་གཞན་ཡོངས་སུ་སྨིན་པའི་དོན། ཡོངས་ སུ་སྨིན་པའི་མཐར་ཐུག་པ་བྱང་ཆུབ་ཆེན་པོ་འགྲུབ་པའི་ཚུལ་ཞེས་པ་རྣམས་སོ། ། ༈ བརྗོད་བྱ་ཕན་ཡོན་སོགས་བསྟན་ནས་རྩོམ་པར་འཇུག་པའི་ཚུལ། དང་པོར་བརྗོད་བྱ་ལ་སོགས་པ་མདོར་བསྟན་པ་ལ་བཞི་སྟེ། རྒྱན་པར་བྱས་ཏེ་ཆོས་ལྔ་ སྟོན་ཚུལ། དཔེ་དང་སྦྱར་ཏེ་དགའ་བ་བསྐྱེད་ཚུལ། དཔེའི་ཚུལ་ལ་ཀླན་ཀ་སྤང་བ། ཆོས་ འདིར་གུས་པའི་ཕན་ཡོན་བསྟན་པའོ། ། དང་པོ་ནི། (སེར་ངུར་སྐྱེར་མ་ནོར་བ་གལ་)དོན་ཤེས་དོན་སྟོན་རབ་ཏུ་བྱེད་པ་ངག་ དང་ཚིག་རྣམས་དྲི་མེད་པས། །སྡུག་བསྔལ་བསྒྲལ་ཕྱིར་སྡུག་བསྔལ་ འགྲོ་ལ་སྙིང་རྗེ་ལས་ཏེ་དེའི་བདག་ཉིད། །ཐེག་མཆོག་བསྟན་པའི་རྣམ་ པའི་ཆོས་ཀྱི་དེ་ཡིས་འགྲོ་བའི་སེམས་ཅན་ལ། །འབྱོར་བའི་དོན་ཚུལ་ བླ་མེད་གྱུར་པ་ལྔ་ཡི་བདག་ཉིད་སྟོན་པར་བྱེད། །དེ་ཡང་ཆོས་མངོན་པ་ཀུན་ ལས་བཏུས་པར། ཡང་དག་པར་དྲི་བ་རྣམ་པར་ངེས་པ་གང་ཞེ་ན། ཅི་ཞེས་བསྟན་པ་ཡང་ 4-28 དག་པར་དྲི་བ་རྣམ་པར་ངེས་པ་དང་། ཅི་ཞེས་བསྟན་པ་ལ་ཇི་ལྟ་བར་གང་ཞེས་བསྟན་པ་ལ་ ཡང་དེ་བཞིན་ནོ་ཞེས་སྒྲའི་རྣམ་དབྱེ་བདུན་བྱིན་པ་དབྱེ་བ་དང་བཅས་པ་ལས་བརྩམས་ནས་ གཏན་ལ་དབབ་པར་གསུངས་ཤིང་། བརྡ་སྤྲོད་པའི་གཞུང་ལས། (དུར་སིད་ལས་)དོན་རྣམ་ པར་འབྱེད་པའི་ཕྱིར་རྣམ་དབྱེ་རྣམས་སོ་ཞེས་པ་དང་། (ཙནྡྲ་པར་)དོན་ཙམ་སྟོན་པ་ལ་དང་པོ། བྱེད་པའི་བྱ་བ་ལ་གཉིས་པ། བྱེད་པ་པོ་ལ་གསུམ་པ། ཡང་དག་རབ་སྦྱིན་(ནམ་ཆེད་དུ་བྱ་བ་)ལ་ བཞི་པ། འབྱུང་ཁུངས་ལ་ལྔ་པ། འབྲེལ་བ་ལ་དྲུག་པ། གཞི་ལ་བདུན་པའོ་ཞེས་དོན་དེ་དང་ དེ་རྣམས་སུ་རྣམ་པར་འབྱེད་པ་ལ་རྣམ་དབྱེ་བདུན་སྦྱིན་པར་གསུངས་པ་དབྱེ་བ་དང་བཅས་ པ་ལས་བརྩམས་ཏེ་དྲིས་པའི་ལན་དུ་སྦྱར་ནས་སྟོན་པའོ། །དེ་ལ་ཐེག་པ་ཆེན

【現代漢語翻譯】 基礎：通過思考可以理解的基礎。 對於要修習的內容，總共有十個方面，如偈頌所說：'首先是皈依、生起種性，/ 同樣地，生起菩提心，/ 自他之利以及真如之利，/ 力量、成熟和菩提。' 這是十個方面。 殊勝修習的基礎： 首先，講述主題、利益等，然後開始寫作的方式。智者開始的基礎是抉擇大乘，進入后，所有修習中最殊勝的門是皈依的方式。皈依之後，從沉睡中醒來是種性的意義。從種性覺醒中產生的殊勝心是生起菩提心。從生起菩提心中成就的自他利益的修習方式。從修習利益中獲得的真如之利。獲得真如之後的力量，即認識神通。從獲得力量中產生的自他完全成熟的利益。完全成熟的最終結果是成就偉大的菩提。 以上這些方面。 講述主題、利益等，然後開始寫作的方式： 首先，簡要地說明主題等，共有四個方面：以莊嚴的方式展示五種法，通過比喻產生歡喜，駁斥比喻中的爭論，以及展示對此法恭敬的利益。 首先是：(黃、紅、青蓮、寶石)理解意義、展示意義、詳細解釋語言和詞語的清凈。爲了從痛苦中解脫，對受苦眾生生起慈悲，這就是它的本質。以展示殊勝乘的方式，以此法對眾生，展示獲得無上利益的五種本質。也就是在《阿毗達磨集論》中說：'什麼是正確的提問和完全的確定？' 什麼是展示，什麼是正確的提問和完全的確定？ 什麼是展示，以及如何展示？ 什麼是展示，以及如何展示？ 就像這樣，給予七種語法的變格，從區分開始進行確定。語法書中說：'爲了區分意義，所以有各種變格。' 還有，'僅僅展示意義是第一變格，做某事是第二變格，作者是第三變格，給予或爲了某事是第四變格，來源是第五變格，關係是第六變格，基礎是第七變格。' 像這樣，爲了區分各種意義，給予七種變格，從區分開始，結合問題和答案來展示。其中，大乘... 種子字和咒語：（སེར་ངུར་སྐྱེར་མ་ནོར་བ་གལ་，梵文天城體，梵文羅馬擬音，漢語字面意思）

【English Translation】 Foundation: The foundation to be understood through contemplation. Regarding what is to be practiced, there are ten aspects in total, as the verse says: 'First is refuge, arising of lineage, / Similarly, the arising of Bodhicitta, / Benefit for self and others, and the benefit of Suchness, / Power, maturation, and Bodhi.' These are the ten aspects. The foundation for excellent practice: First, explaining the subject, benefits, etc., and then the way to begin writing. The foundation for the wise to begin is to choose the Mahayana, and after entering, the most supreme gate of all practices is the way to take refuge. After taking refuge, awakening from slumber is the meaning of lineage. The special mind that arises from the awakening of lineage is the arising of Bodhicitta. The way to practice the benefit of self and others that is accomplished from the arising of Bodhicitta. Showing the benefit of Suchness that is obtained from practicing benefit. The power after obtaining Suchness, which is recognizing clairvoyance. The benefit of completely maturing self and others that arises from obtaining power. The ultimate result of complete maturation is the accomplishment of great Bodhi. These are the aspects. Explaining the subject, benefits, etc., and then the way to begin writing: First, briefly explaining the subject, etc., there are four aspects: Showing the five dharmas in a decorative way, generating joy through metaphors, refuting arguments in the metaphors, and showing the benefits of respecting this dharma. First is: (Yellow, Red, Blue Lotus, Jewel) Understanding the meaning, showing the meaning, elaborately explaining the purity of language and words. In order to liberate from suffering, generating compassion for suffering beings, this is its essence. In the way of showing the supreme vehicle, with this dharma to beings, showing the five essences of obtaining unsurpassed benefit. That is, in the 'Abhidharma Samuccaya' it says: 'What is the correct question and complete certainty?' What is showing, what is the correct question and complete certainty? What is showing, and how to show? What is showing, and how to show? Just like that, giving the seven grammatical cases, starting from differentiation to determine. The grammar book says: 'In order to differentiate meaning, there are various cases.' Also, 'Merely showing meaning is the first case, doing something is the second case, the author is the third case, giving or for something is the fourth case, the source is the fifth case, the relationship is the sixth case, the basis is the seventh case.' Like this, in order to differentiate various meanings, giving the seven cases, starting from differentiation, combining questions and answers to show. Among them, the Mahayana... Seed syllables and mantras: (སེར་ངུར་སྐྱེར་མ་ནོར་བ་གལ་, Devanagari script, Romanized Sanskrit, Literal Chinese meaning)

---

་པོའི་མདོ་སྡེ་ རྣམས་མཛེས་པའི་རྒྱན་བྱེད་ན། དང་པོ་དོན་ཙམ་སྟོན་པ་གང་ཞིག་རྒྱན་པར་བྱེད་ཅེ་ན། བདེ་ བར་གཤེགས་པའི་གསུང་རབ་མཐའ་དག་གི་དོན་ཕྱིན་ཅི་མ་ལོག་པར་ཤེས་པ་མགོན་པོ་ བྱམས་པ་རྒྱན་པར་བྱེད་དོ། ། གཉིས་པ་ལས་སུ་བྱ་བ་གང་ལ་རྒྱན་པར་བྱེད་ཅེ་ན། ཟབ་པ་དང་རྒྱ་ཆེ་བའི་དོན་སྟོན་ ཞིང་རབ་ཏུ་བྱེད་པའི་གཞུང་ལུགས་རྣམ་པར་དག་པ་རྣམས་ལ་རྒྱན་པར་བྱེད་དོ། ། གསུམ་པ་བྱེད་པ་པོ་གང་གིས་རྒྱན་པར་བྱེད་ཅེ་ན། ངག་དང་ཚིག་རྣམས་དྲི་མེད་པས། ། ཞེས་པ་སྟེ། ངག་དྲི་མ་མེད་པ་ནི་རྒྱལ་སྲས་ཚིག་ནི་མི་ཞན་པ། ཞེས་པ་ལ་སོགས་པས་འཆད་ པར་འགྱུར་བ་ལྟར་མི་ཞན་པ་ནི་གྲོང་ཁྱེར་པ་སྟེ་འཁོར་ལ་ཁྱབ་པ་དང་། སྙན་ཞིང་འཇེབས་ པ་དང་ལེགས་བཤད་གསལ་བ་དང་མཉན་པར་འོས་པ་ལ་སོགས་པ་དང་། ཚིག་དྲི་མ་མེད་ པ་ནི། བསྟན་དང་དེ་བཞིན་བཤད་པ་དང་། །ཞེས་པ་ལ་སོགས་པས་འཆད་པར་འགྱུར་བ་ ལྟར་ཚིག་དང་ཡི་གེ་རིགས་པ་དང་མཐུན་ཞིང་བསྟན་པ་དང་བཤད་པ་མི་འགལ་བ་ལ་སོགས་ པ་འཇིག་རྟེན་ན་མཁས་པ་རྣམས་ལ་གྲགས་ཤིང་གོ་སླ་བ་རྣམ་པར་དག་པ་རྣམས་ཀྱིས་རྒྱན་ 4-29 པར་བྱེད་དོ། །(ཁ་(ས་ར་ཧི་ཏ་)ཅིག་ངག་ནི་ཆེན་པོ་དང་། ཚིག་ནི་དེར་གཏོགས་པའི་ཕྲན་དང་། ཡང་(སད་ཛ་ན་)ཉན་ཤེས་ ལ་གྲགས་པ་དང་། ཡིད་ཤེས་ལ་སྣང་བ་དང་། ཡང་(འགྲེལ་ཆེན་དུ་)རྐང་པ་བཞི་མ་ཚང་བ་དང་ཚང་བ་ལའང་ཟེར་རོ། །ཡང་སྤྱན་ རས་གཟིགས་བརྟུལ་ཞུགས་སུ་ཡི་གེ་དུ་མ་འདུས་པ་ལས་མིང་དང་། མིང་དུ་མ་འདུས་པ་ལས་ཚིག་དང་། ཚིག་དུ་མ་འདུས་པ་ ལས་ངག་དང་། ངག་དུ་མ་འདུས་པ་ལས་ལེའུ་འམ་རབ་ཏུ་བྱེད་པ་དང་། རབ་ཏུ་བྱེད་པ་དུ་མ་འདུས་པ་ལས་བསྟན་བཅོས་གསུང་ རབ་ཅེས་བྱ་བར་འགྱུར་བའོ། །ཞེས་གསུངས་པའི་ངག་དང་ཚིག་རྣམས་དྲི་མ་མེད་པ་དག་གིས་སོ་ཞེས་ཀྱང་སྦྱར་རོ། །) བཞི་པ་དགོས་པ་གང་གི་ཆེད་དུ་རྒྱན་པར་བྱེད་ཅེ་ན། ནམ་མཁའ་དང་མཉམ་པའི་ སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་འཁོར་བ་སྡུག་བསྔལ་གྱི་རྒྱ་མཚོ་ཆེན་པོ་ལས་བསྒྲལ་བར་བྱ་བའི་ ཕྱིར་དུ་རྒྱན་པར་བྱེད་དོ། ། ལྔ་པ་འབྱུང་ཁུངས་གང་ལས་རྒྱན་པར་བྱེད་ཅེ་ན། སྡུག་བསྔལ་སྣ་ཚོགས་པས་གདུངས་ པའི་འགྲོ་བ་རྣམས་ལ་སྙིང་རྗེ་ཆེན་པོ་ཚད་མེད་པ་སྐྱེས་པའི་རྒྱུ་ལས་རྒྱན་པར་བྱེད་དེ། དེའི་རྒྱུ་ མཚན་ཡང་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་སྙིང་རྗེ་ཆེན་པོ་དེའི་བདག་ཉིད་ཅན་ཡིན་པའི་ཕྱིར་ རོ། ། དྲུག་པ་འབྲེལ་པ་ཅན་གང་གི་རྒྱན་བྱེད་ཅེ་ན། ཆོས་གང་ལ་ཐེག་པ་ཐམས་ཅད་ཀྱི་མཆོག་ ཏུ་གྱུར་པ་ཐེག་པ་ཆེན་པོ་བསྟན་པའི་རྣམ་པ་མཐའ་དག་ཡོད་པའི་ཆོས་ཟབ་མོ་རྣམས་ཀྱི་རྒྱན་ བྱེད་དོ། ། བདུན་པ་གཞི་གང་ལ་རྒྱན་པར་བྱེད་ཅེ་ན། ཐེག་པ་ཆེན་པོ་དེ་ཡིས་བྱང་ཆུབ་ཆེན་པོར་ འགྲོ་བའི་སེམས་ཅན་བསྐལ་བ་ཆེན་པོ་དང་ལྡན་པ་རྣམས་ལ་རྒྱན

【現代漢語翻譯】 如果經部的莊嚴是莊嚴的裝飾，那麼首先什麼是莊嚴的意義呢？ 莊嚴的是，對於善逝（梵文：Sugata，含義：如來十號之一）的一切教言，能夠毫不顛倒地理解其意義，這就是怙主（梵文：Nātha，含義：保護者）彌勒（梵文：Maitreya，含義：慈氏）的莊嚴。 其次，什麼是行為上的莊嚴呢？ 莊嚴的是，對於那些闡述深刻而廣大的意義，並且完全純凈的論典。 第三，誰是莊嚴的作者呢？ 『語言和詞句都無垢』，也就是說，語言無垢是王子，詞句不遜色。正如解釋的那樣，不遜色是指遍佈于城市和眷屬，悅耳動聽，善說清晰，值得傾聽等等。詞句無垢是指：『教法和如是宣說』，正如解釋的那樣，詞句和文字與理智相符，與教法和宣說不相違背等等，在世間為智者所稱道，易於理解且完全純凈，這些都是莊嚴。 （有的說，語言是偉大的，詞句是屬於它的部分；有的說，為聽者所知，為意識所顯現；還有的（在《大疏》中）說，不完整和完整都適用。還有，觀世音（梵文：Avalokiteśvara，含義：觀自在）苦行中，許多字母聚集形成名字，許多名字聚集形成詞句，許多詞句聚集形成語言，許多語言聚集形成章節或論述，許多論述聚集形成論著或聖典。』因此，也可以將『語言和詞句都無垢』理解為這些都是莊嚴。） 第四，爲了什麼目的而莊嚴呢？ 爲了將與虛空同等的一切眾生從輪迴（梵文：Saṃsāra，含義：生死輪迴）的痛苦大海中解脫出來而莊嚴。 第五，從何處產生莊嚴呢？ 從對遭受各種痛苦的眾生生起無量大悲（梵文：Mahākaruṇā，含義：偉大的憐憫）的原因中產生莊嚴。其原因在於菩薩（梵文：Bodhisattva，含義：覺有情）們是大悲的自性。 第六，與什麼相關聯而莊嚴呢？ 莊嚴的是，對於那些包含一切乘（梵文：Yāna，含義：交通工具，引申為修行法門）中最殊勝的大乘（梵文：Mahāyāna，含義：偉大的交通工具，引申為最殊勝的修行法門）的教法，以及具有一切形態的甚深教法。 第七，在什麼基礎上莊嚴呢？ 莊嚴的是，那些憑藉大乘走向大菩提（梵文：Mahābodhi，含義：偉大的覺悟），並具有偉大決心（或偉大根器）的眾生。

【English Translation】 If the adornment of the Sutra section is an ornament, then what is the adornment of the meaning in the first place? The adornment is that one knows the meaning of all the teachings of the Sugata (Sanskrit: Sugata, meaning: One of the ten titles of the Tathagata) without any inversion. This is the adornment of the Protector Maitreya (Sanskrit: Nātha, meaning: Protector; Maitreya, meaning: The Loving One). Secondly, what is the adornment in action? The adornment is for those treatises that explain profound and vast meanings and are completely pure. Thirdly, who is the author of the adornment? 'Words and sentences are immaculate,' that is, immaculate speech is the prince, and the words are not inferior. As explained, not inferior means pervading the city and retinue, being pleasant and delightful, the good speech being clear, and being worthy of listening to, and so on. Immaculate words mean: 'The doctrine and the like are explained,' as explained, the words and letters are in accordance with reason, and do not contradict the doctrine and explanation, and so on. Those that are renowned among the wise in the world, easy to understand, and completely pure are the adornments. (Some say that language is great, and words are a part of it; some say that it is known to the listener and appears to the consciousness; and some (in the Great Commentary) say that incomplete and complete are both applicable. Also, in the asceticism of Avalokiteśvara (Sanskrit: Avalokiteśvara, meaning: The one who perceives the sounds of the world), many letters gather to form a name, many names gather to form a word, many words gather to form a language, many languages gather to form a chapter or discourse, and many discourses gather to form a treatise or scripture.' Therefore, 'words and sentences are immaculate' can also be understood as these are the adornments.) Fourthly, for what purpose is it adorned? It is adorned in order to liberate all sentient beings, who are equal to the sky, from the great ocean of suffering of Samsara (Sanskrit: Saṃsāra, meaning: Cyclic existence). Fifthly, from what source does the adornment arise? The adornment arises from the cause of generating immeasurable great compassion (Sanskrit: Mahākaruṇā, meaning: Great compassion) for beings afflicted by various sufferings. The reason for this is that Bodhisattvas (Sanskrit: Bodhisattva, meaning: Enlightenment being) are the nature of great compassion. Sixthly, with what is it connected to adorn? The adornment is for those profound teachings that contain the most excellent of all vehicles, the Mahayana (Sanskrit: Mahāyāna, meaning: Great Vehicle), and have all aspects of the teachings. Seventhly, on what basis is it adorned? The adornment is for those beings who, through the Mahayana, go to the Great Bodhi (Sanskrit: Mahābodhi, meaning: Great Enlightenment) and possess great resolve (or great capacity).

---

་པར་བྱེད་དོ། །ལ་ཞེས་པ་ ནི་ཆེད་དུ་བྱ་བའམ་རྒྱུ་མཚན་གྱི་[བདུན་{སྟོན་}པ་སྟེ། རིགས་དམན་པ་རྣམས་རེ་ཞིག་ཐེག་ ཆེན་གྱི་སྣོད་མ་ཡིན་པས། དབང་པོ་མཆོག་ཏུ་གྱུར་པ་ཐེག་ཆེན་པ་རྣམས་ལ་ཕན་པ་དང་བདེ་ བ་རྒྱ་ཆེན་པོ་བསྒྲུབ་པའི་ཕྱིར་རྒྱན་པར་བྱེད་དོ། ། 4-30 བརྒྱད་པ་དབྱེ་བ་གང་ལས་བརྩམས་ཏེ་རྣམ་པ་དུ་ཞིག་གིས་རྒྱན་པར་བྱེད་ཅེ་ན། འབྱོར་ ཞིང་རིགས་པའི་དོན་གྱི་ཚུལ་ཐེག་པ་བླ་ན་མེད་པར་གྱུར་པའི་བརྗོད་བྱ་ཟབ་པ་དང་རྒྱ་ཆེ་ པའི་དོན་རྣམ་པ་ལྔའི་བདག་ཉིད་སྟོན་པའི་སྒོ་ནས་རྒྱན་པར་བྱེད་དོ་ཞེས་པ་སྟེ། མདོར་ན་ས་ བཅུའི་དབང་ཕྱུག་རྗེ་བཙུན་བྱམས་པ་མགོན་པོས་ཐུགས་རྗེ་ཆེན་པོ་ཚད་མེད་པ་མངའ་བ་ལ་ བརྟེན་ནས། སྐལ་བ་དང་ལྡན་པའི་གདུལ་བྱ་དཔག་ཏུ་མེད་པ་ལ་ཕན་གདགས་པའི་ཆེད་དུ། གསུང་རབ་མཐའ་དག་གི་སྙིང་པོ་ཐེག་པ་ཆེན་པོའི་དོན་མཐའ་དག་གསལ་བར་སྟོན་པའི་ བསྟན་བཅོས་རྣམ་པར་དག་པ་འདི་མཛད་དོ་ཞེས་པའི་དོན་ཏོ། ། དཔེ་དང་སྦྱར་བ་ནི། གསེར་ལས་བརྡུངས་བྱས་འདྲ་ཞིང་པད་མ་རྒྱས་ པ་བཞིན། །བཀྲེས་པས་ཉེན་པ་གཡོས་ལེགས་ཁ་ཟས་ཟ་བ་འདྲ། །ཕྲིན་ ཡིག་ལེགས་པར་ཐོས་འདྲ་རིན་ཆེན་སྒྲོན་ཕྱེ་ལྟའི། །ཆོས་དེ་འདིར་བཤད་ པ་ཡང་དགའ་བ་མཆོག་བསྐྱེད་དོ། །འགྲེལ་པར་ཚིགས་སུ་བཅད་པ་འདིས་ནི་དཔེ་ ལྔས་ཆོས་དེ་དོན་རྣམ་པ་ལྔའི་དབང་དུ་བྱས་ནས་སྟོན་ཏེ། བསྒྲུབ་པར་བྱ་བ་དང་། བྱེ་བྲག་ཏུ་ ཤེས་པར་བྱ་བ་དང་། བསམ་པར་བྱ་བ་དང་། བསམ་གྱིས་མི་ཁྱབ་པ་དང་། ཡོངས་སུ་གྲུབ་པ་ རྟོགས་པའི་དོན་སོ་སོ་རང་གིས་རིག་པར་བྱ་བ་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་ཕྱོགས་དང་མཐུན་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་ དོ། །དེ་རྣམས་མདོ་སྡེའི་རྒྱན་འདིས་རྣམ་པར་ཕྱེ་ན། གསེར་ལས་བརྡུངས་བྱས་ལ་སོགས་པ་ ལྟར་དགའ་བའི་མཆོག་བསྐྱེད་དོ་ཞེས་གསུངས་པ་ལ་འགྲེལ་བཤད་མཁན་པོ་(ངོ་བོ་ཉིད་མེད་པར་ སྨྲ་བ་ལ་སོགས་པ་)ཁ་ཅིག་ལང་ཀར་གཤེགས་པར། ཆོས་ལྔ་དང་ནི་རང་བཞིན་གསུམ། །རྣམ་ པར་ཤེས་པ་བརྒྱད་ཉིད་དང་། །བདག་མེད་པ་ནི་གཉིས་ཉིད་ཀྱིས། །ཐེག་ཆེན་མཐའ་དག་ ཡོངས་བསྡུས་འགྱུར། །ཞེས་གསུངས་པའི་ཆོས་ལྔ་ནི་ཆོས་དང་གང་ཟག་གི་ཚིག་བླ་དྭགས་ སུ་གྱུར་པའི་མིང་དང་། གཞན་དབང་གི་གཟུང་བྱ་སྒྲའི་བརྗོད་བྱར་གྱུར་པ་རྒྱུ་མཚན་དང་ 4-31 ཁམས་གསུམ་པའི་སེམས་སེམས་བྱུང་རྣམས་རྣམ་པར་རྟོག་པ་དང་། བདག་གཉིས་ཀྱིས་ སྟོང་པའི་འགྱུར་མེད་ཡོངས་གྲུབ་དེ་བཞིན་ཉིད་དང་། དེ་མངོན་སུམ་དུ་རྟོགས་པ་ཕྱིན་ཅི་ མ་ལོག་པའི་ཡོངས་གྲུབ་ཡང་དག་པའི་ཡེ་ཤེས་ཡིན་ལ། དེ་རྣམས་རིམ་པ་བཞིན་དཔེ་ལྔས་ མཚོན་པ་བསྒྲུབ་པར་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའི་དོན་དང་སྦྱོར་བ་ནི་ཆོས་ལྔས་ཐེག་ཆེན་གྱི་བརྗོད་ བྱ་མཐའ་དག་བསྡུས་ཀྱང་། གཞུང་འདིས་ཆོས་ལྔ་བརྗོད་བྱའི་གཙོ་བོར་མི་སྟོ

【現代漢語翻譯】 因此進行莊嚴。'因為'一詞表示目的或原因。由於低劣種姓的人暫時不是大乘的法器，爲了給那些成為殊勝根器的大乘行者帶來利益和廣大的安樂，所以進行莊嚴。 第八，從什麼分類出發，以多少種方式進行莊嚴呢？從具有意義和理性的角度，以五種方式來莊嚴那成為無上乘的深奧而廣大的所詮釋之義。簡而言之，十地自在的至尊慈氏怙主，憑藉其無量的廣大慈悲，爲了利益無量具有善緣的所化眾生，而造了這部清凈的論典，這部論典清晰地闡明了所有佛經的精髓——大乘的全部意義。 譬喻方面：猶如黃金經過錘鍊，又如蓮花盛開，又如飢餓之人享用美味佳餚，又如聽到美妙的書信，又如開啟珍寶之燈。在此宣說此法，能生起最極的歡喜。註釋中的這些偈頌以五種譬喻，從五個方面的意義來闡釋此法：即應證知的、應詳細瞭解的、應思考的、不可思議的以及完全成就的，各自以自證的方式來理解，其自性與菩提分相符。如果用《經莊嚴論》來區分這些，就像黃金經過錘鍊等一樣，能生起最極的歡喜。有些註釋家（如無自性論者等）在《楞伽經》中說：'五法與三自性，八識以及二無我，完全涵蓋了一切大乘。'這裡所說的五法是指法和補特伽羅的假名，以及他緣起的所取，即作為聲音所表達的意義的因，以及三界的意識和心所的分別，以及遠離二我的不變的圓成實性，即真如，以及現證此真如的無倒的圓成實性，即正智。這些依次用五個譬喻來表示，與應證知的意義等相聯繫。雖然五法涵蓋了大乘的一切所詮釋之義，但本論並沒有將五法作為所詮釋的主要內容來闡述。

【English Translation】 Therefore, it is adorned. The word 'because' indicates a purpose or reason. Since those of inferior lineage are not yet vessels for the Great Vehicle, it is adorned in order to bring benefit and vast happiness to those who have become supreme faculties of the Great Vehicle. Eighth, from what classification does it begin, and in how many ways does it adorn? From the perspective of meaningfulness and reason, it adorns the profound and vast meaning of that which has become the unsurpassed vehicle, through the door of showing the nature of five aspects. In short, the lord Maitreya, the sovereign of the ten grounds, relying on his immeasurable great compassion, in order to benefit immeasurable sentient beings who possess good fortune, composed this pure treatise, which clearly elucidates all the essential meanings of the Great Vehicle, the essence of all the scriptures. In terms of examples: Like gold that has been hammered, like a lotus in full bloom, like a hungry person eating delicious food, like hearing a wonderful letter, like opening a jewel lamp. Explaining this Dharma here also generates supreme joy. These verses in the commentary explain the Dharma in terms of five aspects of meaning through five examples: that which is to be attained, that which is to be known in detail, that which is to be contemplated, that which is inconceivable, and that which is completely accomplished, each to be understood by oneself, its nature being in accordance with the aspects of enlightenment. If these are distinguished by the Ornament of the Sutras, like gold that has been hammered, etc., it generates supreme joy. Some commentators (such as those who speak of non-inherent existence, etc.) say in the Lankavatara Sutra: 'The five dharmas and the three natures, the eight consciousnesses, and the two selflessnesses, completely encompass all the Great Vehicle.' The five dharmas mentioned here refer to the nominal designations of dharmas and persons, and the other-dependent apprehended object, which is the cause of the meaning expressed by sound, and the discriminations of the minds and mental factors of the three realms, and the unchanging perfectly established nature that is empty of the two selves, which is suchness, and the non-inverted perfectly established nature that directly realizes this, which is correct knowledge. These are represented in sequence by the five examples, and are related to the meaning of that which is to be attained, etc. Although the five dharmas encompass all the meanings to be expressed by the Great Vehicle, this treatise does not present the five dharmas as the main content to be expressed.

---

ན་པས་དོན་ དང་མི་མཐུན་ཞིང་། དེ་བཞིན་དུ་རང་བཞིན་གསུམ་དང་གང་ཟག་གསུམ་ལ་སོགས་པ་ལ་ སྦྱོར་བའང་གཞུང་གི་སྐབས་དོན་མ་ཡིན་ནོ། །ཡང་(སད་ཛ་ན་ལ་སོགས་པ་)འགའ་ཞིག་ཐེག་ཆེན་ བཀའི་མཆོག་ཏུ་སྟོན་པ་ནི་བསྒྲུབ་པར་བྱ་བ་དང་། སྐྱབས་འགྲོ་ནས་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་བར་བརྒྱད་ ནི། ཐེག་པ་ཆེན་པོའི་གཞི་ལམ་འབྲས་གསུམ་སྟོན་པས་ཤེས་པར་བྱ་བ་དང་། མོས་པ་ནས་ ཐབས་ལྡན་གྱི་བར་དྲུག་ནི་བསམ་པར་བྱ་བ་དང་། ཕར་ཕྱིན་ནས་སྤྱོད་པའི་བར་ནི་བསམ་ གྱིས་མི་ཁྱབ་པ་དང་། མཐར་ཐུག་གི་སྐབས་ནི་སོ་སོ་རང་གིས་རིག་པར་བྱ་བ་སྟེ་དཔེ་ལྔ་དང་ སྦྱོར་བ་དང་། ཡང་འགའ་ཞིག་གཞན་གསུམ་སྔར་དང་འདྲ་བ་ལ་མོས་པ་ནས་ཕྱོགས་མཐུན་ གྱི་བར་ནི་བསམ་པར་བྱ་བ་དང་། ཡོན་ཏན་གྱི་སྐབས་ནི་བསམ་གྱིས་མི་ཁྱབ་པའོ་ཞེས་སྦྱོར་ བ་དང་། ཡང་(བློ་གྲོས་ཆེན་པོ་)འགའ་ཞིག་སྐྱབས་འགྲོ་དང་རིགས་དང་སེམས་བསྐྱེད་དང་རང་ གཞན་གྱི་དོན་ནི་བསྒྲུབ་པར་བྱ་བ་དང་། དེ་ཁོ་ན་ཉིད་མངོན་སུམ་དུ་མཐོང་བ་ནི་ཤེས་པར་ བྱ་བ་དང་། མཐུ་དང་ཡོངས་སྨིན་ནི་བསམ་པར་བྱ་བ་དང་། དག་པ་ས་གསུམ་གྱི་གནས་ སྐབས་ནི་བསམ་གྱིས་མི་ཁྱབ་པ་དང་། འབྲས་བུ་མཐར་ཐུག་བྱང་ཆུབ་ཆེན་པོ་ནི་སོ་སོ་རང་ གིས་རིག་པར་བྱའོ་ཞེས་སྡོམ་དང་པོའི་བར་ལ་དོན་ལྔ་ཚང་བར་སྦྱར་ནས་ཕྱི་མ་རྣམས་ལ་ མི་སྦྱོར་བ་དང་། ཡང་(ཛྙཱ་ན་ཤྲི་ལ་སོགས་)འགའ་ཞིག་གང་ལ་སློབ་པའི་ཡུལ་བཀར་སྒྲུབ་པ་དང་ 4-32 སྐྱབས་འགྲོ་དང་རིགས་ཀྱི་སྐབས་གསུམ་ནི་བསྒྲུབ་པར་བྱ་བ་དང་། སེམས་བསྐྱེད་དང་སྒྲུབ་ པ་གཉིས་ནི་ཤེས་པར་བྱ་བ་དང་། དེ་ཁོ་ན་ཉིད་ནི་བསམ་པར་བྱ་བ་དང་། མཐུ་དང་ཡོངས་ སྨིན་གཉིས་ནི་བསམ་གྱིས་མི་ཁྱབ་པ་དང་། བྱང་ཆུབ་སྐུ་གསུམ་ཡོངས་སུ་གྲུབ་པ་ནི་སོ་སོ་ རང་གིས་རིག་པར་བྱ་བ་སྟེ། དཔེ་ལྔ་དང་རིམ་པ་ལྟར་སྦྱོར་ཞིང་ཇི་ལྟར་སློབ་པའི་ཐབས་ མོས་པ་དང་ཆོས་ཚོལ་བ་དང་བཤད་པ་དང་སྒྲུབ་པ་བཞི་ནི་བསྒྲུབ་པར་བྱ་བ་དང་། གདམས་ ངག་རྗེས་སུ་བསྟན་པ་ནི་ཤེས་པར་བྱ་བ་དང་། ཐབས་ལྡན་ནས་ཕྱོགས་མཐུན་གྱི་བར་བཞི་ ནི་བསམ་པར་བྱ་བ་དང་། ཡོན་ཏན་གྱི་སྐབས་ནི་བསམ་གྱིས་མི་ཁྱབ་པ་དང་། རྟགས་དང་ མཐར་ཐུག་གི་སྐབས་ནི་སོ་སོ་རང་གིས་རིག་པར་བྱ་བ་སྟེ་དཔེ་ལྔས་མཚོན་པའི་དོན་ལྔ་ཡིན་ ནོ་ཞེས་པ་ལ་སོགས་པ་འཆད་ཚུལ་མི་འདྲ་བ་མང་པོ་ཞིག་བྱུང་བ་རྣམས་ཀྱང་བརྗོད་འདོད་ ཀྱི་སྒོ་ནས་བཤད་དུ་རུང་མོད་ཀྱི། སྤྱི་རིགས་ནས་གཞུང་དབུ་ཞབས་ཐམས་ཅད་དུ་བརྗོད་བྱ་ ཅི་ཙམ་ཞིག་སྟོན་པ་དང་སྦྱར་ན། ཐེག་ཆེན་བཀའི་མཆོག་ཏུ་བསྟན་པ་དང་མཆོག་ལ་སྐྱབས་ སུ་འགྲོ་བ་དང་སེམས་བསྐྱེད་དེ་བསླབ་བྱ་བསྲུང་བ་དང་། རང་གཞན་ཡོངས་སུ་སྨིན་པ་ལས་ བྱང་ཆུབ་ཆེན་པོ་ཐོབ་པ་ལ་སོགས་པ་སྐྱེས་བུ་དམ་པ་རྣམས་ཀྱིས

【現代漢語翻譯】 與此不符。同樣，將三種自性（rang bzhin gsum）和三種補特伽羅（gang zag gsum）等應用於經文也並非經文的本意。此外，有些人將《大乘教誡》（theg chen bka'i mchog tu）視為至高無上，這是需要修習的。從皈依（skyabs 'gro）到菩提（byang chub）之間的八個方面，表明了大乘的基礎、道和果三個方面，需要了解。從信心（mos pa）到具方便（thabs ldan）之間的六個方面，需要思考。從波羅蜜多（phar phyin）到行持（spyod pa）之間是不可思議的。最終的階段是各自需要自己去體悟的，這是五種比喻的應用。還有些人認為前三種與之前相同，從信心到順緣（phyogs mthun）之間是需要思考的，功德的階段是不可思議的。這是另一種應用。 還有些人（如大慧（blo gros chen po））認為，皈依、種姓、發心（sems bskyed）和自他之利是需要修習的。直接證悟空性（de kho na nyid mngon sum du mthong ba）是需要了解的。神通（mthu）和成熟（yongs smin）是需要思考的。清凈三地（dag pa sa gsum）的階段是不可思議的。最終的果位，偉大的菩提，是各自需要自己去體悟的。在第一個偈頌之間，完整地應用了五個方面，而之後的偈頌則不應用。還有些人（如智吉祥賢（jñānaśrīla））將所學之境單獨列出，皈依和種姓的三個階段是需要修習的。發心和修習兩者是需要了解的。空性是需要思考的。神通和成熟兩者是不可思議的。圓滿成就菩提三身是各自需要自己去體悟的。按照次第應用五種比喻，如何修習的方法，信心、求法、講說和修習四者是需要修習的。教誨的後續指示是需要了解的。從具方便到順緣之間的四者是需要思考的。功德的階段是不可思議的。證相和最終的階段是各自需要自己去體悟的，這是以五種比喻為代表的五種意義。 諸如此類，出現了許多不同的解釋方式，雖然可以根據表達意願來解釋，但如果將從總體類別到經文首尾所有內容所表達的內容結合起來，那麼《大乘教誡》中所示的，皈依至上，發起菩提心並守護學處，以及從自他圓滿到獲得偉大菩提等，都是殊勝之士所為。

【English Translation】 This is inconsistent. Similarly, applying the three natures (rang bzhin gsum) and the three persons (gang zag gsum), etc., to the scriptures is not the intention of the scriptures. Furthermore, some consider the 'Great Vehicle Instructions' (theg chen bka'i mchog tu) to be supreme, which is to be practiced. The eight aspects from refuge (skyabs 'gro) to bodhi (byang chub) indicate the three aspects of the Great Vehicle's foundation, path, and fruit, which need to be understood. The six aspects from faith (mos pa) to skillful means (thabs ldan) need to be contemplated. From pāramitā (phar phyin) to conduct (spyod pa) is inconceivable. The final stage is to be realized individually, which is the application of the five similes. Others consider the first three to be the same as before, from faith to favorable conditions (phyogs mthun) is to be contemplated, and the stage of merit is inconceivable. This is another application. Some (such as Great Wisdom (blo gros chen po)) consider refuge, lineage, bodhicitta (sems bskyed), and the benefit of self and others to be practiced. Directly seeing emptiness (de kho na nyid mngon sum du mthong ba) is to be understood. Powers (mthu) and maturation (yongs smin) are to be contemplated. The stage of the three pure lands (dag pa sa gsum) is inconceivable. The ultimate fruit, great bodhi, is to be realized individually. Between the first verse, the five aspects are fully applied, while the subsequent verses are not applied. Others (such as Jñānaśrīla) list the object of study separately, the three stages of refuge and lineage are to be practiced. Bodhicitta and practice are to be understood. Emptiness is to be contemplated. Powers and maturation are inconceivable. Fully accomplishing the three bodies of bodhi is to be realized individually. Applying the five similes in order, the methods of how to study, faith, seeking the Dharma, teaching, and practice are to be practiced. The subsequent instruction of the precepts is to be understood. The four from skillful means to favorable conditions are to be contemplated. The stage of merit is inconceivable. The stage of signs and the ultimate is to be realized individually, which are the five meanings represented by the five similes. Thus, many different ways of explaining have arisen, although they can be explained according to the intention of expression, if one combines what is expressed from the general category to all the contents of the beginning and end of the scriptures, then what is shown in the 'Great Vehicle Instructions', taking refuge in the supreme, generating bodhicitta and guarding the precepts, and from the perfection of self and others to attaining great bodhi, etc., are what noble beings do.

---

་བསྒྲུབ་པར་བྱ་བ། དོན་ གཉིས་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་གྲུབ་པ་ནི་གསེར་བཟང་པོ་ལས་གཟོ་བོ་མཁས་པས་བརྡུངས་ཏེ་ བྱས་པའི་རྒྱན་མཛེས་པར་གྲུབ་པ་དང་འདྲ་ཞིང་དགའ་བ་བསྐྱེད་པ་དང་། བདེན་པ་གཉིས་ དང་བདེན་པ་བཞི་དང་ངོ་བོ་ཉིད་གསུམ་དང་མོས་པའི་ཁྱད་པར་དང་། ཆོས་ཀྱི་ཟབ་ཁྱད་ དང་། དེ་དག་གཞན་ལ་སྟོན་ཚུལ་དང་། རང་གིས་བསྒྲུབས་པའི་གདམས་ངག་ལ་སོགས་པ་ བྱེ་བྲག་ཏུ་ཤེས་པར་བྱ་བའི་ཆོས་རྣམས་ཤེས་པ་ནི་ཉི་མའི་འོད་ཟེར་གྱིས་ཕྱེ་བའི་པདྨ་རྒྱས་པ་ མཐོང་བ་བཞིན་དུ་དགའ་བ་བསྐྱེད་པ་དང་། རྒྱུ་འབྲས་སླུ་བ་མེད་པ་དང་སྤང་བྱ་འཁོར་བའི་ ཉེས་དམིགས་དང་ཐོབ་བྱ་ཐར་པའི་ཕན་ཡོན་དང་། ཐབས་ལ་མཁས་པའི་ཁྱད་པར་དང་ 4-33 ཕྱིན་དྲུག་ཉམས་སུ་བླང་ཚུལ་དང་། མཆོག་ལ་གུས་པར་བྱ་བ་དང་སེམས་ཅན་སྨིན་པར་བྱ་ བ་ལ་སོགས་པ་བསམ་པར་བྱ་བ་རྣམས་བསམ་ནས་ཤེས་ཤིང་བླང་དོར་ཚུལ་བཞིན་དུ་བྱེད་ པ་ནི། བཀྲེས་པས་ཉེན་པ་རྣམས་གཡོས་ལེགས་པོ་བྱས་པའི་ཁ་ཟས་བཟང་པོ་ཟ་བ་དང་འདྲ་ བར་དགའ་བ་བསྐྱེད་པ་དང་། རང་བཞིན་གྱི་རིགས་དོན་དམ་པའི་སངས་རྒྱས་ཆོས་ཀྱི་སྐུ་ སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ལ་ཁྱབ་པར་ཡོད་པ་དང་། དེ་རང་བཞིན་གྱིས་རྣམ་པར་དག་པ་ཡིན་ ཡང་གློ་བུར་གྱི་དྲི་མ་སྦྱང་དགོས་པ་དང་། སྟོབས་ལ་སོགས་པ་དོན་དམ་པའི་ཡོན་ཏན་རྣམས་ སེམས་ཅན་གྱི་དུས་ན་ཡང་ཡོད་པ་དང་། སངས་རྒྱས་ལ་འབད་རྩོལ་མི་མངའ་ཡང་སེམས་ ཅན་གྱི་མོས་པ་བཞིན་འཕྲིན་ལས་འཇུག་པ་ལ་སོགས་པ་ཕལ་པ་རྣམས་ཀྱིས་བསམ་གྱིས་ མི་ཁྱབ་པའི་གནས་རྣམས་ལུང་རྣམ་དག་ལ་བརྟེན་ནས་རྟོགས་པ་ནི་སྙན་ངག་དང་བཅས་ པའི་འཕྲིན་ཡིག་ལེགས་པར་ཐོས་པ་དང་འདྲ་བའི་དགའ་བ་བསྐྱེད་པ་དང་། གདོད་མ་ནས་ ཡོངས་སུ་གྲུབ་པའི་ཆོས་ཉིད་རིམ་གྱིས་མངོན་སུམ་དུ་རྟོགས་པའི་དོན་སོ་སོ་རང་གིས་རིག་ པར་བྱ་བ་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་ཕྱོགས་དང་མཐུན་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་ལམ་གྱི་ཡོན་ཏན་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་ དང་། འབྲས་བུ་སངས་རྒྱས་ལ་མངའ་བ་སྟོབས་བཅུ་དང་མི་འཇིགས་པ་བཞི་དང་མ་འདྲེས་ པའི་ཆོས་བཅོ་བརྒྱད་ལ་སོགས་པ་མངོན་དུ་གྱུར་པ་ནི་རིན་ཆེན་མཆོག་ཏུ་གྱུར་པ་གནས་པའི་ སྒྲོམ་ཁ་ཕྱེ་ནས་མཐོང་བ་ལྟ་བུའི་དགའ་བ་བསྐྱེད་པ་སྟེ། དེ་ལྟར་དཔེ་ལྔ་དགའ་བ་བསྐྱེད་ པའི་རྒྱུ་ཡིན་པ་དང་འདྲ་བར། དེ་རྣམས་ཀྱིས་མཚོན་པའི་ཆོས་འབྱོར་པའི་དོན་ཚུལ་ལྔ་པོ་ དེ་གཞུང་འདིར་བཤད་པ་ཡང་མཁས་པ་རྣམས་དགའ་པ་མཆོག་ཏུ་གྱུར་པ་སྐྱེད་པར་བྱེད་དོ་ ཞེས་ཀྱང་བཤད་དུ་རུང་ཞིང་། གཞུང་སོ་སོ་ལ་སྦྱོར་ན་ཡང་སྔར་བསྟན་པ་ལྟར་སྡོམ་དང་པོའི་ དོན་རྣམས་ནི་ལེགས་པར་བསྒྲུབ་པར་བྱ་བ་གསེར་ལས་བརྡུངས་བྱས་ལྟ་བུ་དང་། གཉིས་ པའི་དོན་རྣམས་ནི་བྱེ་བྲག་ཏུ་ཤེས་པར་བྱ་བ་པདྨ་རྒྱས་པ་ལྟ་བུ་དང་། ཐབས་དང་ལྡན་པ་ 4-34 དང་ཕ་

【現代漢語翻譯】 應努力修持。圓滿二利就像工匠用上好的黃金錘打製成美麗的飾品一樣，令人歡喜。了知二諦、四諦、三自性、意樂的差別、佛法的甚深之處、如何向他人展示這些，以及自己修持的訣竅等等，就像看到陽光照耀下盛開的蓮花一樣，令人歡喜。思維因果不虛、應斷輪迴的過患、應得解脫的利益、善巧方便的差別、如何修持六度、如何恭敬上師、如何成熟眾生等等，並如理取捨，就像飢餓的人享用精心烹製的美味佳餚一樣，令人歡喜。自性清凈的真如法身（Dharmakāya）遍佈一切眾生，雖然其自性本自清凈，但仍需去除客塵。力量等真如功德即使在眾生位時也已存在。佛陀雖然無需努力，但會根據眾生的意樂而示現事業等等，這些凡夫難以想像的境界，要依靠清凈的教證來證悟，就像聽到優美的書信一樣，令人歡喜。從本初以來就圓滿成就的法性（Dharmatā），逐漸現前證悟的意義，各自需要自己去體驗。與菩提分法相應的自性，圓滿道之功德，以及果位佛陀所具有的十力、四無畏、十八不共法等等得以顯現，就像打開珍寶之匣見到珍寶一樣，令人歡喜。因此，這五個比喻就像是產生歡喜的原因一樣。同樣，本經所說的這五種佛法財富的意義，也能使智者生起極大的歡喜。也可以這樣解釋：如果將這些比喻分別對應于不同的內容，那麼第一個比喻所表達的意義是，要像用黃金錘打一樣精進修持；第二個比喻所表達的意義是，要像蓮花盛開一樣了知差別；具備方便 親

【English Translation】 Should be diligently practiced. The accomplishment of fulfilling both purposes is like a skilled craftsman hammering fine gold to create a beautiful ornament, which brings joy. Understanding the Two Truths, the Four Noble Truths, the Three Natures, the differences in aspirations, the profound aspects of the Dharma, how to show these to others, and the essential instructions one has practiced oneself, etc., is like seeing a lotus blooming in the sunlight, which brings joy. Contemplating the infallibility of cause and effect, the faults of abandoning cyclic existence, the benefits of attaining liberation, the differences in skillful means, how to practice the Six Perfections, how to respect the supreme, how to ripen sentient beings, etc., and properly adopting and abandoning, is like a hungry person enjoying a well-prepared delicious meal, which brings joy. The naturally pure Dharmakāya (自性清凈的真如法身) pervades all sentient beings, and although its nature is inherently pure, it still needs to be cleansed of adventitious stains. Qualities such as strength, which are ultimate virtues, exist even in the state of sentient beings. Although Buddhas do not need to exert effort, they manifest activities according to the aspirations of sentient beings, etc. These realms, which are inconceivable to ordinary people, are realized by relying on pure scriptural authority, like hearing a beautiful letter, which brings joy. The meaning of gradually realizing the Dharmatā (從本初以來就圓滿成就的法性), which has been completely accomplished from the beginning, needs to be experienced individually. The nature corresponding to the aspects of enlightenment, the perfection of the qualities of the path, and the manifestation of the Ten Powers, Four Fearlessnesses, and Eighteen Unshared Qualities, etc., possessed by the Buddha as the result, is like opening a box containing precious jewels and seeing them, which brings joy. Therefore, these five metaphors are like the causes of generating joy. Similarly, the meaning of these five aspects of Dharma wealth described in this text can also generate great joy for the wise. It can also be explained as follows: if these metaphors are applied to different contents, then the meaning expressed by the first metaphor is to practice diligently like hammering gold; the meaning expressed by the second metaphor is to understand the differences like a lotus blooming; possessing skillful means and

---

རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་དང་མཆོད་པ་དང་བསྟེན་པ་དང་ཚད་མེད་པའི་དོན་རྣམས་ནི་ཤེས་ ནས་བསམ་པར་བྱ་བ་གཡོས་ལེགས་ཁ་ཟས་ཟ་བ་ལྟ་བུ་དང་། ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་ལ་སོགས་པ་ བསམ་གྱིས་མི་ཁྱབ་པའི་དོན་རྣམས་ནི་འཕྲིན་ཡིག་ལེགས་པ་ཐོས་པ་ལྟ་བུ་དང་། བསམས་ པས་རིག་པར་བྱ་བ་བྱང་ཆུབ་ཕྱོགས་མཐུན་ལ་སོགས་པ་ཡོན་ཏན་གྱི་ཆོས་མངོན་དུ་གྱུར་པ་ རྣམས་ནི་རིན་པོ་ཆེའི་སྒྲོམ་ཕྱེ་བ་ལྟ་བུར་མཁས་པ་རྣམས་དགའ་བ་སྐྱེད་པར་བྱེད་དོ་ཞེས་ཀྱང་ བཤད་པར་བྱའོ། ། ཀླན་ཀ་སྤང་བ་ནི། ཐེག་ཆེན་གྱི་མདོ་སྡེ་རྣམས་རང་བཞིན་གྱིས་ཡོན་ཏན་དང་ལྡན་ པ་ཡིན་ན་རྒྱན་གྱིས་ཅི་ཞིག་བྱ་ཞེས་པ་ལ། གཟུགས་རྒྱན་རང་བཞིན་ཡོན་ཏན་ ལྡན་པ་མེ་ལོང་ནང་སོང་ན། །མཐོང་བའི་དབང་གིས་མི་རྣམས་རབ་ ཏུ་དགའ་བའི་མཆོག་སྐྱེད་པ། །དེ་བཞིན་ལེགས་གསུངས་རྟག་ཏུ་རང་ བཞིན་ཡོན་ཏན་ལྡན་པ་ཡི། །ཆོས་ཀྱང་དོན་རྣམས་ཕྱེ་བས་མཁས་ རྣམས་འདི་ན་དགའ་མཆོག་བསྐྱེད། །དཔེར་ན་སྐྱེས་བུ་འགའ་ཞིག་གཟུགས་ བཟང་པོ་རྒྱན་དང་བཅས་པ་རང་བཞིན་གྱིས་མཛེས་པའི་ཡོན་ཏན་དང་ལྡན་པ་ཡིན་ཡང་དེ་ ལྟར་མ་རྟོགས་ན་དགའ་བ་མི་སྐྱེད་ཅིང་། དེ་མེ་ལོང་གི་ནང་དུ་སོང་ན་གཟུགས་བརྙན་མཛེས་ པ་དེ་གསལ་བར་མཐོང་བའི་དབང་གིས་ལྟ་བ་པོའི་མི་རྣམས་རབ་ཏུ་དགའ་བ་མཆོག་ཏུ་ གྱུར་པ་བསྐྱེད་པ་དེ་བཞིན་དུ། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་ལེགས་པར་གསུངས་པ་ཐོག་མཐའ་ བར་གསུམ་དུ་དགེ་ཞིང་དོན་བཟང་པོ་ཚིག་འབྲུ་བཟང་པོ་ལ་སོགས་པ་རྟག་ཏུ་རང་བཞིན་ གྱིས་ཡོན་ཏན་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་དང་ལྡན་པ་ཐེག་པ་ཆེན་པོའི་ཆོས་རྣམས་ཀྱང་དོན་གསལ་ བར་མ་ཕྱེ་ན་ཡོན་ཏན་དང་ལྡན་པར་མི་རྟོགས་ཤིང་། བསྟན་བཅོས་འདིས་དོན་རྣམ་པར་ཕྱེ་ ནས་རབ་ཏུ་གསལ་བར་བསྟན་པས་ཡོན་ཏན་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་དང་ལྡན་པར་རྟོགས་ནས་ 4-35 མཁས་པ་རྣམས་འདི་ན་དགའ་བ་མཆོག་ཏུ་གྱུར་པ་བསྐྱེད་པས་རྒྱན་འདི་བྱས་པ་ལ་དགོས་པ་ ཆེན་པོ་ཡོད་དོ་ཞེས་པའོ། ། ཕན་ཡོན་ལ་གསུམ་སྟེ། སྨན་གྱི་དཔེས་སྒྲིབ་པ་སེལ་བ། རྒྱལ་པོའི་དཔེས་དབང་འབྱོར་ ཐོབ་ཚུལ། ནོར་བུའི་དཔེས་དགའ་བ་བསྐྱེད་པའོ། ། དང་པོ་ནི། ཇི་ལྟར་བསྣམས་ན་རབ་དཀུ་ལ། །མྱངས་ན་ཞིམ་པའི་སྨན་ བཞིན་དུ། །ཆོས་ཀྱང་དེ་བཞིན་གཉིས་སུ་གནས། །ཡི་གེ་དོན་དུ་ཤེས་ པར་བྱ། །ཇི་ལྟར་ཏེ་དཔེར་ན་དྲི་བསྣམས་ན་རབ་ཏུ་དཀུ་བ་སྟེ་མི་ཞིམ་པས་སྐྱོ་བ་སྐྱེད་པར་ བྱེད་ལ། རོ་མྱངས་ན་ཞིམ་ཞིང་ཁོང་དུ་སོང་བས་ནད་ཐམས་ཅད་སེལ་བའི་དགའ་བ་སྐྱེད་ པར་བྱེད་པའི་སྨན་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་དུ། ཐེག་པ་ཆེན་པོའི་ཆོས་ཀྱང་དེ་བཞིན་དུ་གཉིས་སུ་ གནས་ཏེ། ཡི་གེའི་སྒོ་ནས་གཟུགས་ནས་རྣམ་མཁྱེན་གྱི་བར་གྱི་ཆོས་ཐམས་ཅད་མེད་དོ་ཞེས་ པ་ལ་སོགས་པས་སྐྱོ་བ་སྐྱེད་པར་བྱེད་ཀྱང་། བྱིས་པས་ཀུན་བཏགས་པ་བཞི

【現代漢語翻譯】 對於通達波羅蜜多（藏文，度，梵文天城體，pāramitā，梵文羅馬擬音，pāramitā，漢語字面意思，到彼岸）、供養、侍奉和無量義等，應當像品嚐美味佳餚一樣去理解和思考。對於法界等不可思議的意義，應當像聽到美妙的書信一樣去領會。對於通過思考才能理解的菩提分法等功德顯現，應當像打開珍寶箱一樣，讓智者們心生歡喜。也應當這樣宣說。 駁斥異議：如果大乘經典本身就具備功德，那還需要裝飾做什麼？ 如同容顏姣好之人，映入鏡中，因見而生起人們極大的歡喜；同樣，善說之法恒常具備自性功德，通過闡釋其義，智者們在此生起極大的歡喜。例如，有些人容貌姣好，且佩戴裝飾，本身就具備美麗的功德，但如果不能認識到這一點，就不會生起歡喜。當他在鏡中看到自己美麗的容貌清晰地顯現時，觀看者會生起極大的歡喜。同樣，世尊所說的法，初善、中善、后善，意義美好，詞句優美，恒常具備自性圓滿的功德。大乘佛法，如果不能清晰地闡釋其意義，就不能認識到它所具備的功德。而這部論典通過闡釋其意義，使其清晰地顯現，從而認識到它所具備的圓滿功德，智者們因此生起極大的歡喜。因此，進行這樣的莊嚴具有重大的意義。 利益有三種：以藥物為例，說明消除障礙；以國王為例，說明獲得權勢；以寶珠為例，說明生起歡喜。 第一種：如同聞之令人作嘔，嘗之卻甘甜的藥物一樣，佛法也是如此，存在兩種狀態，即文字和意義，需要理解。例如，有些藥物，聞起來令人作嘔，產生厭惡感，但嚐起來卻很甘甜，進入體內能消除一切疾病，帶來喜悅。同樣，大乘佛法也是如此，存在兩種狀態。從文字的角度來看，從色法到一切種智（藏文，རྣམ་མཁྱེན།，漢語字面意思，一切智）的諸法都是空性的，等等，這會讓人感到厭惡。但實際上，這些都是凡夫的虛妄分別。

【English Translation】 One should understand and contemplate the perfections (藏文，度，梵文天城體，pāramitā，梵文羅馬擬音，pāramitā，漢語字面意思，to the other shore), offerings, services, and immeasurable meanings like savoring delicious food. One should comprehend the inconceivable meanings such as the realm of Dharma as hearing a beautiful letter. The manifestation of qualities such as the aspects of enlightenment that are to be understood through contemplation should bring joy to the wise, like opening a treasure chest. It should also be explained in this way. Refuting Objections: If the Mahayana sutras inherently possess qualities, what is the need for adornment? Just as a beautiful face reflected in a mirror brings great joy to people who see it, similarly, the well-spoken Dharma always possesses inherent qualities. By elucidating its meaning, the wise in this world experience supreme joy. For example, some individuals have a beautiful appearance and wear ornaments, inherently possessing the quality of beauty. However, if this is not recognized, it does not bring joy. When their beautiful image is clearly seen in a mirror, it brings supreme joy to the viewers. Similarly, the Dharma spoken by the Bhagavan, which is virtuous in the beginning, middle, and end, with good meaning and beautiful words, always possesses a wealth of inherent qualities. The Mahayana Dharma, if its meaning is not clearly elucidated, its qualities cannot be recognized. But this treatise, by elucidating its meaning and revealing it clearly, allows one to recognize its perfect qualities, and thus brings supreme joy to the wise. Therefore, there is a great purpose in making this adornment. There are three benefits: using the example of medicine to illustrate the removal of obscurations; using the example of a king to illustrate how to obtain power; and using the example of a jewel to illustrate the generation of joy. First: Just as a medicine that smells repulsive but tastes sweet, the Dharma also exists in two states: letters and meaning, which must be understood. For example, some medicines smell repulsive, causing aversion, but taste sweet and, when ingested, eliminate all diseases, bringing joy. Similarly, the Mahayana Dharma also exists in two states. From the perspective of letters, all phenomena from form to omniscience (藏文，རྣམ་མཁྱེན།，漢語字面意思，all-knowing) are empty, etc., which may cause aversion. But in reality, these are all the false conceptions of ordinary beings.

---

ན་དུ་མེད་པ་ལ་ དགོངས་པ་ཡིན་གྱི། དོན་གྱི་སྒོ་ནས་ཡོངས་གྲུབ་ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་དེ་བཞིན་ཉིད་ནམ་ཡང་མི་ འགྱུར་པ་ཉིད་དུ་ཡོད་པས། དེ་ལྟར་རྟོགས་ནས་བསྒོམས་པས་སྒྲིབ་གཉིས་བག་ཆགས་དང་ བཅས་པའི་ནད་ཐམས་ཅད་སེལ་ཞིང་ཟག་པ་མེད་པའི་དགའ་བ་བསྐྱེད་པར་ཤེས་པར་བྱའོ། ། ཡང་སྨན་འགའ་ཞིག་དྲི་མི་ཞིམ་པ་དང་འདྲ་བར་ཆོས་རྣམས་ཀྱང་ཡི་གེའི་སྒོ་ནས་མཐའ་ ཡས་ཤིང་གཟུང་བར་དཀའ་ཡང་། རོ་ཞིམ་པ་དང་འདྲ་བར་ངེས་པའི་དོན་མཐར་ཐུག་ཆོས་ཀྱི་ དབྱིངས་སུ་གཅིག་པས་གོ་སླ་བར་ཡང་རིག་པར་བྱའོ། ། རྒྱལ་པོའི་དཔེ་ནི། ཆོས་དཀའ་རྒྱ་ཆེན་ཟབ་མོ་འདི། །རྒྱལ་པོ་བཞིན་དུ་ མཉེས་པར་དཀའ། །མཉེས་པར་བྱས་ན་དེ་བཞིན་དུ། །ཡོན་ཏན་མཆོག་ གི་ནོར་སྦྱིན་བྱེད། །ཐེག་པ་ཆེན་པོའི་ཆོས་ཀྱིས་དོན་ཕལ་པ་རྣམས་ཀྱིས་སྒྲུབ་པར་ 4-36 དཀའ་བ་ཐབས་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་སྤྱོད་པ་རྒྱ་ཆེན་པོ་དང་ཤེས་རབ་ཟབ་མོ་སྟོང་པ་ཉིད་ སྟོན་པ་འདི་ནི། དཔེར་ན་རྒྱལ་པོ་ཆེན་པོ་འབངས་ཕལ་པ་རྣམས་ཀྱིས་མཉེས་པར་དཀའ་བ་ བཞིན་དུ་མཉེས་པའམ་བསྒྲུབ་པ་ཤིན་ཏུ་དཀའ་མོད་ཀྱི། འབད་པ་ཆེན་པོས་མཉེས་པའམ་ བསྒྲུབ་པར་བྱས་ན་རྒྱལ་པོ་མཉེས་པ་ལས་ནོར་མང་པོ་སྟེར་བ་དེ་བཞིན་དུ་སྟོབས་དང་མི་ འཇིགས་པ་ལ་སོགས་པ་ཡོན་ཏན་མཆོག་ཏུ་གྱུར་བ་དག་གི་ནོར་རྒྱ་ཆེན་པོ་རྣམས་སྦྱིན་པར་ བྱེད་དོ། ། ནོར་བུའི་དཔེ་ནི། རིན་ཆེན་རིགས་ལྡན་རིན་ཐང་མེད། །ལྟ་མི་ཤེས་པའི་ མི་མི་མགུ། །དེ་བཞིན་མི་མཁས་ཆོས་འདི་ལ། །བཟློག་ན་དེ་བཞིན་ མགུ་བར་འགྱུར། །དཔེར་ན་ནོར་བུ་རིན་ཆེན་རིགས་དང་ཡོན་ཏན་ཕུན་སུམ་ཚོགས་ པ་དང་ལྡན་པ་རིན་ཐང་གཞལ་དུ་མེད་པ་ལ། དེ་ལྟར་མི་ཤེས་པའི་མི་བླུན་པོ་བ་ལང་རྫི་ལ་ སོགས་པ་མི་མགུ་བ་དེ་བཞིན་དུ་བཟང་ངན་གྱི་ཁྱད་པར་རྟོག་པ་ལ་མི་མཁས་པ་བྱིས་པ་སོ་ སོའི་སྐྱེ་བོ་སྐལ་བ་དང་མི་ལྡན་པ་རྣམས་ཐེག་པ་ཆེན་པོའི་ཆོས་འདི་ལ་མི་མགུ་ཞིང་མི་འཇུག་ ནའང་། དེ་དག་ལས་བཟློག་ན་དེད་དཔོན་མཁས་པ་རྣམས་རིན་པོ་ཆེ་མཆོག་ལ་མགུ་བ་ དེ་བཞིན་དུ་ཆོས་ཐམས་ཅད་ཀྱི་གནས་ལུགས་ཕྱིན་ཅི་མ་ལོག་པར་རྟོགས་པའི་མཁས་པ་ འཕགས་པ་རྣམས་ནི་མགུ་ཞིང་འཇུག་པར་འགྱུར་ཏེ། རིན་པོ་ཆེ་ལས་དགོས་འདོད་འབྱུང་ བ་བཞིན་དུ་ཐེག་པ་ཆེན་པོ་འདི་ལས་འཕགས་པའི་ནོར་བདུན་ལ་སོགས་པའི་འབྱོར་པ་ཕུན་ སུམ་ཚོགས་པ་ཐམས་ཅད་འབྱུང་བའི་ཕྱིར་རོ། །ནོར་བདུན་ནི་བཤེས་སྤྲིང་ལས། དད་དང་ ཚུལ་ཁྲིམས་ཐོས་དང་གཏོང་བ་དང་། །དྲི་མེད་ངོ་ཚ་ཤེས་དང་ཁྲེལ་ཡོད་དང་། །ཤེས་རབ་ནོར་ བདུན་ལགས་པར་ཐུབ་པས་གསུངས། །ནོར་གཞན་ཕལ་པ་དོན་མ་མཆིས་རྟོགས་མཛོད། ། ཅེས་གསུངས་པ་ལྟར་རོ། །འདི་དག་གིས་ནི་དགོས་འབྲེལ་བཞིའང་བསྟན་པས། དེ་འཆད་ 4-37 པ་ན་དགོས་འབྲེལ་བཀོད་པའི་

【現代漢語翻譯】 對於無病之境，這是一種理解。從究竟的意義上來說，圓滿成就的法界（Dharmadhatu）的真如（Tathata）是永恒不變的。因此，通過如此證悟並禪修，可以消除包括習氣在內的所有二障（二障，二種障礙：煩惱障和所知障），並且應當明白，這會產生無漏的喜悅。 此外，正如某些藥物氣味不好聞一樣，諸法（Dharma）從文字的角度來看是無邊無際且難以把握的。然而，正如味道鮮美一樣，究竟的意義在於，它們在法界中是統一的，因此也容易理解。 國王的比喻：這甚深、廣大的佛法，如同國王一樣難以取悅。如果能取悅，它也會像國王一樣，佈施最殊勝的功德之寶。大乘佛法難以通過普通的行為來成就，它展示了方便、菩提心（Bodhicitta）的行為、廣大的行為和甚深的智慧——空性（Sunyata）。例如，偉大的國王難以被普通百姓取悅，同樣，取悅或成就它是非常困難的。但是，如果通過巨大的努力來取悅或成就它，就像國王取悅後會給予許多財富一樣，它也會佈施力量、無畏等殊勝功德之寶。 珍寶的比喻：珍貴的寶物具有高貴的品質，價值無法估量，但它不能取悅不識貨的人。同樣，不善於區分好壞的人也不會喜歡這佛法。例如，珍貴的寶物具有高貴的品質，價值無法估量，但它不能取悅不識貨的愚人，如牧童等。同樣，不善於區分好壞、不具備資質的凡夫俗子不會喜歡或進入這大乘佛法。相反，就像精明的船長喜歡最好的珍寶一樣，那些如實證悟諸法實相的智者、聖者會喜歡並進入它。就像珍寶能滿足願望一樣，從這大乘佛法中會產生包括七聖財在內的一切圓滿的財富。七聖財在《親友書》中提到：『信、戒、聞、舍及慚、愧、慧，是為七聖財，佛如是說。其他的世間財，無意義當知。』正如經文所說。這些也顯示了四種必要關聯（四種必要關聯：所說法的目的、所說法的利益、所說法的關係、所說法的能力），因此，在解釋時，應當說明這四種必要關聯。

【English Translation】 This is an understanding of the state of being without disease. In terms of ultimate meaning, the Suchness (Tathata) of the perfectly accomplished Dharmadhatu (法界, Dharma Realm) is eternally unchanging. Therefore, by realizing and meditating in this way, all diseases, including the habitual tendencies of the two obscurations (二障, two obscurations: afflictive obscuration and cognitive obscuration), are eliminated, and it should be understood that this generates uncontaminated joy. Furthermore, just as some medicines have unpleasant odors, the Dharmas (Dharma) are limitless and difficult to grasp from the perspective of letters. However, just as the taste is delicious, the ultimate meaning is that they are unified in the Dharmadhatu, so they are also easy to understand. The analogy of the king: This profound and vast Dharma is as difficult to please as a king. If pleased, it bestows the treasure of supreme qualities in the same way. The Mahayana Dharma is difficult to accomplish through ordinary actions; it demonstrates skillful means, the conduct of Bodhicitta (菩提心, the mind of enlightenment), vast conduct, and profound wisdom—emptiness (Sunyata). For example, just as a great king is difficult for ordinary people to please, it is very difficult to please or accomplish it. But if it is pleased or accomplished through great effort, just as a king bestows much wealth when pleased, it bestows the treasure of supreme qualities such as strength and fearlessness. The analogy of the jewel: A precious jewel possesses noble qualities and is of immeasurable value, but it does not please those who do not know how to appreciate it. Similarly, those who are not skilled in distinguishing between good and bad do not like this Dharma. For example, a precious jewel possesses noble qualities and is of immeasurable value, but it does not please ignorant people such as cowherds. Similarly, ordinary people who are not skilled in distinguishing between good and bad and who do not have the capacity do not like or enter this Mahayana Dharma. Conversely, just as skilled captains like the best jewels, wise and noble beings who realize the true nature of all Dharmas without distortion will like and enter it. Just as jewels fulfill wishes, all the perfect wealth, including the seven noble riches, arises from this Mahayana. The seven noble riches are mentioned in the 'Letter to a Friend': 'Faith, ethics, learning, generosity, shame, integrity, and wisdom are the seven noble riches, as the Buddha said. Know that other worldly riches are meaningless.' As the scripture says. These also show the four necessary connections (四種必要關聯, four necessary connections: the purpose of what is said, the benefit of what is said, the relationship of what is said, the ability of what is said), so when explaining, the four necessary connections should be stated.

---

དགོས་པ། དགོས་འབྲེལ་སོ་སོའི་ངོ་བོ་གྲངས་དང་གོ་རིམ་ དཔྱད་པའོ། །དགོས་པ་ནི་དགོས་འབྲེལ་སྔོན་དུ་བཀོད་ནས་བསྟན་བཅོས་བརྩམས་པས་ གཞུང་གི་བཀོད་པ་མཛེས་པར་འགྱུར་བ་དང་། མཁས་པ་སྔ་མ་རྣམས་ཀྱི་སྲོལ་རྗེས་སུ་བསྐྱང་ བའི་དོན་དང་། ངག་ལས་བསྟན་བཅོས་ལ་དགོས་སོགས་ཆོས་བཞི་ཡོད་པར་རྟོགས་ནས་ འཇུག་པར་འགྱུར་བ་ལ་སོགས་པའོ། ། སོ་སོའི་ངོ་བོ་ལ་གསུམ་ལས། བདེན་ཚིག་ཙམ་ལ་ཡོད་པའི་དགོས་འབྲེལ་བཞི་ནི། དོན་ དང་མཐུན་[པའི་{པར་}ངག་གང་ཡིན་པ་དེས་བསྟན་པར་བྱ་བ་ནི་བརྗོད་བྱ་དང་། དེ་ལས་ དེའི་དོན་རྟོགས་པ་ནི་དགོས་པ་དང་། རྟོགས་ནས་དགོས་པ་གཞན་ཡང་རིམ་གྱིས་འགྲུབ་པ་ ནི་ཉིང་དགོས་དང་། དེ་དགོས་པ་ལས་བྱུང་ཞིང་དགོས་པ་བདེན་ཚིག་ལས་བྱུང་བ་ནི་འབྲེལ་ པའོ། །དགོས་འབྲེལ་ངག་ལ་ཡོད་པའི་དགོས་འབྲེལ་བཞི་ནི་བསྟན་བཅོས་ལ་ཡོད་པའི་ དགོས་སོགས་ཆོས་བཞི་[ནི་]བརྗོད་བྱ་དང་། དེ་ལས་བསྟན་བཅོས་ལ་ཆོས་བཞི་ཡོད་པར་ རྟོགས་པ་དགོས་པ་དང་། དེ་ལས་རྟོགས་ལྡན་བསྟན་བཅོས་ལ་སྤྲོ་བས་འཇུག་པ་ཉིང་དགོས་ དང་། དེ་བསྟན་བཅོས་ལ་དགོས་སོགས་ཡོད་པར་རྟོགས་པ་ལས་བྱུང་ཞིང་དེའང་དགོས་ འབྲེལ་གྱི་ངག་ལས་བྱུང་བ་ནི་འབྲེལ་པའོ། །བསྟན་བཅོས་ལུས་ལ་ཡོད་པའི་དགོས་འབྲེལ་ བཞི་ནི། གཞུང་འདིས་བསྟན་པར་བྱ་བ་ཐེག་པ་ཆེན་པོ་ཟབ་པ་དང་རྒྱ་ཆེ་པའི་ཆོས་འབྱོར་ པའི་དོན་ཚུལ་བླ་མེད་གྱུར་པ་ལྔའི་བདག་ཉིད་ནི་བརྗོད་བྱ་དང་། དེ་རྣམས་ཐེག་པ་ཆེན་ པོ་དེ་ཡིས་འགྲོ་བའི་སེམས་ཅན་སྐལ་བ་དང་ལྡན་པ་རྣམས་ལ་བསྟན་ཞིང་རྟོགས་པ་ལས་ སྒྲིབ་པ་སེལ་བ་དང་། འབྱོར་པ་ཐོབ་པ་དང་དགའ་བ་འཕེལ་བ་ལ་སོགས་པ་ནི་དགོས་པ་ དང་། རྟོགས་པ་ལྟར་བླང་དོར་ཚུལ་བཞིན་དུ་བྱས་པས་སྡུག་བསྔལ་བསྒྲལ་ཕྱིར་ཞེས་པ་ལྟར་ འཁོར་བའི་སྡུག་བསྔལ་མཐའ་དག་ལས་གྲོལ་ནས་ཐར་པ་ཆེན་པོའི་བདེ་བ་ཐོབ་པ་ནི་ཉིང་ 4-38 དགོས་དང་། དེ་དགོས་པ་ལས་བྱུང་ཞིང་དེའང་ངག་དང་ཚིག་རྣམས་དྲི་མ་མེད་པའི་བསྟན་ བཅོས་ལས་བྱུང་བ་ནི་འབྲེལ་པའོ། །གྲངས་དང་གོ་རིམ་དཔྱད་པ་ནི་འགྲེལ་ཆེན་མང་པོར་ བརྗོད་པར་བྱ་བ་དང་རྗོད་པར་བྱེད་པ་དང་འབྲེལ་པ་དང་དགོས་པ་དང་དགོས་པའི་དགོས་ པ་སྟེ་ལྔར་གསུངས་པས་དངོས་པོ་ལ་གྲུབ་པའི་གྲངས་དང་གོ་རིམ་ངེས་པ་ནི་མེད་ཅིང་། དེ་ དག་གི་འབྲེལ་པའང་བརྗོད་བྱ་རྗོད་བྱེད་ཀྱི་འབྲེལ་པར་གསུངས་ལ། དགོས་འབྲེལ་གྱི་ངག་ བཞིར་བསྟན་པ་ནི་འགའ་ཞིག་གི་བློ་ཡུལ་དུ་བསྟན་བཅོས་ལ་དགོས་སོགས་ཆོས་བཞི་མེད་ དམ་སྙམ་པའི་ལོག་རྟོག་བཞི་སྐྱེ་སྲིད་པས་དེ་དག་སེལ་བ་ལ་བཀོད་པའོ། །དང་པོར་བརྗོད་ བྱ་ཕན་ཡོན་སོགས་བསྟན་ནས་བརྩོན་པར་འཇུག་པའི་སྐབས་རྫོགས་པར་བཤད་ཟིན་ཏོ།། །། ༈ མཁས་པས་འཇུག་པར་བྱ་བའི་གཞི་ཐེག་པ་ཆེན་པ

【現代漢語翻譯】 必要性：分析每個必要關聯的本質、數量和順序。必要性在於，在創作論著之前先闡述必要關聯，這能使論著的結構更加美觀，繼承了先賢的傳統，並且使人認識到從言語到論著存在必要性等四法，從而開始學習等等。 關於每個要素的本質，有三種情況。僅在真實語詞中存在的四種必要關聯是：與意義相符的言語所要表達的是所詮釋的對象（bṛid-bya），從中所理解的意義是必要性（dgos-pa），理解之後逐步實現的另一個必要性是究竟必要性（nying-dgos），以及從該必要性產生且必要性從真實語詞產生的關聯（』brel-pa）。言語中存在的四種必要關聯是：論著中存在的四法，即所詮釋的對象；從中理解論著存在四法是必要性；由此，具理解者因對論著的興趣而開始學習是究竟必要性；以及對論著存在必要性等的理解，源於必要關聯的言語是關聯。 論著主體中存在的四種必要關聯是：此論著所要闡述的是大乘甚深廣大的法，是具備功德、意義和無上五性的本質，這是所詮釋的對象；通過大乘向有緣眾生開示並理解這些，從而消除障礙，獲得功德，增長喜悅等等，這是必要性；如理解般如法取捨，如『爲了從痛苦中解脫』所說，從輪迴的一切痛苦中解脫，獲得大解脫的安樂，這是究竟必要性；以及該必要性源於從無垢論著產生的言語和詞句，這是關聯。分析數量和順序在於，許多大釋論中都說要詮釋的對象、能詮釋的言語、關聯、必要性以及必要性的必要性這五者，因此事物的數量和順序並非是固定的。它們之間的關聯也被說成是所詮釋對像和能詮釋言語的關聯。闡述四種必要關聯的言語，是爲了消除某些人可能認為論著不存在必要性等四法的錯誤觀念。 首先，在闡述所詮釋對像、利益等之後，爲了引導人們精進，已經完整地闡述了入門的階段。因此，有智慧的人應該進入大乘的基礎。

【English Translation】 Necessity: Analyzing the essence, number, and order of each necessary connection. The necessity lies in the fact that by first presenting the necessary connections before composing the treatise, the structure of the treatise becomes more beautiful, the tradition of the previous scholars is followed, and one realizes that from speech to treatise there are four dharmas such as necessity, thereby beginning to study, and so on. Regarding the essence of each element, there are three situations. The four necessary connections that exist only in true words are: what is to be expressed by the speech that is in accordance with the meaning is the object to be interpreted (bṛid-bya), the meaning understood from it is the necessity (dgos-pa), the other necessity that is gradually realized after understanding is the ultimate necessity (nying-dgos), and the connection that arises from that necessity and the necessity arises from true words is the connection ('brel-pa). The four necessary connections that exist in speech are: the four dharmas that exist in the treatise, namely the object to be interpreted; understanding that the treatise has four dharmas from it is the necessity; hence, the knowledgeable person begins to study with interest in the treatise is the ultimate necessity; and the understanding that the treatise has necessity etc., arising from the speech of necessary connection is the connection. The four necessary connections that exist in the body of the treatise are: what this treatise is to explain is the profound and vast Dharma of the Mahayana, which is the essence of possessing merit, meaning, and the five unsurpassed qualities, this is the object to be interpreted; by revealing and understanding these through the Mahayana to sentient beings who have the fortune, thereby eliminating obstacles, obtaining merit, increasing joy, etc., this is the necessity; as understood, taking and abandoning in accordance with the Dharma, as it is said 'in order to be liberated from suffering', being liberated from all the sufferings of samsara and obtaining the bliss of great liberation, this is the ultimate necessity; and that necessity arises from the words and sentences that arise from the immaculate treatise, this is the connection. Analyzing the number and order lies in the fact that many great commentaries say that there are five things: the object to be interpreted, the speech that interprets, the connection, the necessity, and the necessity of the necessity, therefore the number and order of things are not fixed. The connection between them is also said to be the connection between the object to be interpreted and the speech that interprets. The explanation of the four kinds of speech of necessary connection is to eliminate the misconceptions that some people may have that the treatise does not have four dharmas such as necessity. First, after explaining the object to be interpreted, benefits, etc., in order to guide people to diligence, the stage of entry has been fully explained. Therefore, wise people should enter the foundation of the Great Vehicle.

---

ོ་བཀར་སྒྲུབ་པ། ད་ནི་མཁས་པས་འཇུག་པར་བྱ་བའི་གཞི་ཐེག་པ་ཆེན་པོ་བཀར་སྒྲུབ་པ་ལ་གཉིས་ཏེ། གཏན་ཚིགས་ཀྱི་དབྱེ་བ་མདོར་བསྟན་དང་། ཚུལ་སྒྲུབ་ཀྱིས་རྒྱས་པར་བཤད་པའོ། ། དང་པོ་ནི། བློ་དང་བསོད་ནམས་དམན་པ་ཁ་ཅིག་ཐེག་པ་ཆེན་པོ་འདི་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ བཀའ་ཡང་མ་ཡིན་ན་སྔར་བཤད་པའི་ཕན་ཡོན་དེ་དག་ལྟ་ག་ལ་ཡོད། འདི་དག་ནི་བསྟན་པ་ ལ་གནོད་པའི་ཆེད་དུ་བདུད་དང་མུ་སྟེགས་ལ་སོགས་པ་རྟོག་གེ་པ་རྣམས་ཀྱིས་བྱས་པ་ཡིན་ ཞིང་། ཕྱི་བཞིན་དུ་འབྲང་བའི་ཉན་ཐོས་ཆེན་པོ་རྣམས་ཀྱིས་ཀྱང་མ་ཐོས་ལ་འཁོར་བའི་སྐྱོན་ སྤོང་པའི་ཐབས་སམ་གཉེན་པོར་ཡང་མི་འགྱུར་ཞིང་། ཆོས་ཐམས་ཅད་ངོ་བོ་ཉིད་མེད་པར་ ཡང་བསྟན་པའི་ཕྱིར་རོ་ཞེ་ན། སྔར་ལུང་མ་བསྟན་ལྷན་ཅིག་བྱུང་། །སྤྱོད་ཡུལ་ མ་ཡིན་གྲུབ་པ་དང་། །ཡོད་དང་མེད་ན་ཡོད་མེད་དང་། །གཉེན་པོ་དང་ ནི་སྒྲ་གཞན་ཕྱིར། །ཐེག་པ་ཆེན་པོ་འདི་བསྟན་པ་ལ་གནོད་པའི་ཆེད་དུ་ཕྱིས་བྱུང་བ་མ་ ཡིན་ཏེ། གལ་ཏེ་ཡིན་ན་བསྟན་པ་བསྲུང་བའི་ཆེད་དུ་མ་འོངས་པ་ན་འདི་ལྟ་བུ་འབྱུང་བར་ 4-39 འགྱུར་རོ་ཞེས་སྔར་སངས་རྒྱས་ཀྱིས་ལུང་སྟོན་པར་རིགས་པ་ལ། དེ་ལྟར་ལུང་མ་བསྟན་པའི་ ཕྱིར་དང་། ཉན་ཐོས་ཆེན་པོ་རྣམས་ཀྱིས་མ་ཐོས་ཀྱང་། མོས་པ་དུ་མ་དང་ལྡན་པ། །སྤྱོད་ཡུལ་ གནས་པ་རྣམས་ལ་ནི། །གསུང་གཅིག་ཉིད་དུ་གསུངས་ན་ཡང་། །དུ་མ་ཉིད་དུ་སོ་སོར་སྣང་། ། ཞེས་པ་ལྟར་ཉན་ཐོས་ཀྱི་ཐེག་པ་དང་ལྷན་ཅིག་ཏུ་བྱུང་བའི་ཕྱིར་དང་། རྟོག་གེ་པ་རྣམས་ ཀྱིས་བྱས་པ་ཡང་མ་ཡིན་ཏེ་ཟབ་ཅིང་རྒྱ་ཆེ་བའི་ཆོས་འདི་ལྟ་བུ་ནི་དེ་དག་གི་སྤྱོད་ཡུལ་མ་ཡིན་ པའི་ཕྱིར་དང་། གལ་ཏེ་ཐུབ་པ་ལས་གཞན་པའི་སངས་རྒྱས་ཞིག་གིས་བཤད་པའོ་ཞེ་ན། དེ་ ལྟ་ནའང་བཀའ་ཡིན་པར་གྲུབ་པ་ཉིད་དེ་གསུང་པ་པོ་སངས་རྒྱས་ཡིན་པའི་ཕྱིར་དང་། གལ་ ཏེ་ཐེག་པ་ཆེན་པོ་ཞིག་ཡོད་ན་འདི་ཉིད་བཀའ་ཡིན་པར་གྲུབ་སྟེ། འདི་ལས་གཞན་པའི་ཐེག་ པ་ཆེན་པོ་མ་དམིགས་པའི་ཕྱིར་དང་། འོན་ཏེ་ཐེག་པ་ཆེན་པོ་མེད་ན་དེ་ཉམས་སུ་བླངས་པ་ ལས་བྱུང་པའི་སངས་རྒྱས་ཡོད་པ་མ་ཡིན་པས། ཉན་ཐོས་ཀྱི་ཐེག་པའང་སངས་རྒྱས་ཀྱིས་ གསུངས་པ་མེད་པས་བཀའ་མ་ཡིན་པར་འགྱུར་བའི་ཕྱིར་དང་། ཉོན་མོངས་པའི་གཉེན་པོ་ མི་བྱེད་པས་བཀའ་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་པའང་རིགས་པ་མ་ཡིན་ཏེ། ཐེག་པ་ཆེན་པོ་འདི་ལས་ཟབ་ མོ་རྣམ་པར་མི་རྟོག་པའི་ཡེ་ཤེས་དང་མཐུ་རྒྱ་ཆེན་པོ་བསྟན་ནས་རང་གཞན་ཡོངས་སུ་སྨིན་ པར་བྱེད་པས་གཉེན་པོའམ་ཐབས་ཀྱི་མཆོག་ཡིན་པའི་ཕྱིར་དང་། ཐམས་ཅད་མེད་པར་སྟོན་ པས་བཀའ་ནི་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་པའང་རིགས་པ་མ་ཡིན་ཏེ། མེད་དོ་ཞེས་པའི་སྒྲ་ནི་བྱིས་པས་ ཀུན་བཏགས་པ་བཞིན་མེད་ཅེས་དོན་གཞན་ལ་དགོངས་ནས་གསུངས་པ་ཡིན་གྱི། ཀུན་ རྫོབ་གཞན་དབང་དང

【現代漢語翻譯】 བཀར་སྒྲུབ་པ། (bkar sgrub pa)——確立（大乘為佛語） 現在，智者應當著手確立大乘（Mahāyāna）為佛語的基礎，這部分內容分為兩部分： 簡要說明理由的分類，以及通過論證方式詳細解釋。 第一部分：有些人智慧和福德淺薄，認為這個大乘經典甚至不是佛陀的教誨，那麼之前所說的那些利益又從何談起呢？這些人認為這些是大乘是惡魔和外道等詭辯家爲了損害佛法而編造的，那些盲目追隨他們的聲聞乘行者們，既沒有聽聞過大乘，也不能將大乘作為斷除輪迴過患的對治方法。因為大乘宣稱一切法皆無自性。 對此，我們可以這樣反駁：『先前未曾預言一同生，行境非是成就與，有與無則有與無，對治以及聲異故。』 這個大乘並非是爲了損害佛法而在後來出現的，如果真是那樣，那麼爲了守護佛法，佛陀理應預言未來會出現這種情況。然而，佛陀並未對此進行預言。此外，雖然聲聞乘行者們沒有聽聞過大乘，但對於那些具備多種意樂、安住于大乘行境的人來說，即使佛陀只說一句法，也會因各人根器不同而顯現為多種不同的意義。 正如經文所說：『具多信解，安住行境者，唯說一語，亦現種種異。』 因此，大乘是與聲聞乘同時出現的。此外，大乘也不是詭辯家們所編造的，因為如此深奧廣大的佛法並非是他們的行境。如果有人認為，大乘是除了釋迦牟尼佛（Śākyamuni）之外的其他佛陀所說的，那麼這也同樣證明了大乘是佛語，因為宣說者是佛陀。如果存在一個大乘，那麼它就是佛語，因為沒有發現除此之外的其他大乘。如果根本不存在大乘，那麼修習大乘而成就的佛陀也不可能存在，這樣一來，聲聞乘也並非是佛陀所說，因此也不是佛語。如果大乘不能對治煩惱，就不是佛語，這種說法也是不合理的，因為大乘經典中闡述了甚深的無分別智（nirvikalpa-jñāna）和廣大的力量，能夠成熟自他，因此是大乘是對治煩惱或殊勝方便。如果說大乘宣揚一切皆空，因此不是佛語，這種說法也是不合理的，因為『空』這個詞的含義，是指如孩童般虛妄分別的事物不存在，這是一種別義說，指的是勝義諦中空性，而不是指世俗諦和依他起性。 （種子字，梵文天城體：ཨ，梵文羅馬擬音：a，漢語字面意思：無）

【English Translation】 Establishing the Authenticity (of the Mahāyāna) Now, the wise should embark on establishing the Great Vehicle (Mahāyāna) as the foundation, which is divided into two parts: A brief presentation of the categories of reasons, and a detailed explanation through the method of argumentation. First: Some with meager intellect and merit may think, 'This Mahāyāna is not even the word of the Buddha, so how could it have the benefits mentioned earlier? These were created by demons and heretics, etc., those who engage in sophistry, to harm the teachings. Even the great Śrāvakas who blindly follow them have not heard of it, nor does it become a means or antidote to abandon the faults of saṃsāra. Furthermore, it teaches that all dharmas are without inherent existence.' In response, we can argue: 'Not prophesied before, arising together, not the sphere of activity, accomplishment, existence and non-existence, antidote, and different sound.' This Mahāyāna did not arise later to harm the teachings. If that were the case, then to protect the teachings, the Buddha should have prophesied that something like this would arise in the future. However, since it was not prophesied in that way, and although the great Śrāvakas have not heard of it, for those who possess many aspirations and abide in the sphere of activity, even if only one word is spoken, it appears separately as many. As the text says: 'Those with many beliefs and understandings, abiding in the sphere of activity, even if only one word is spoken, it appears separately as many different things.' Therefore, the Mahāyāna arose together with the Śrāvakayāna. Furthermore, it was not created by sophists, because such profound and vast Dharma is not within their sphere of activity. If one were to argue that it was taught by a Buddha other than Śākyamuni, then even so, it is established as the Buddha's word, because the speaker is a Buddha. If there is a Mahāyāna, then this itself is established as the Buddha's word, because no other Mahāyāna is found besides this. However, if there is no Mahāyāna, then a Buddha arising from practicing it would not exist, and therefore the Śrāvakayāna would also not be spoken by the Buddha and would not be the Buddha's word. It is also unreasonable to say that it is not the Buddha's word because it does not act as an antidote to afflictions, because this Mahāyāna teaches profound non-conceptual wisdom (nirvikalpa-jñāna) and vast power, causing oneself and others to fully mature, and is therefore the supreme antidote or means. It is also unreasonable to say that it is not the Buddha's word because it teaches that everything is empty, because the word 'empty' refers to the non-existence of things falsely conceived by children, referring to emptiness in the ultimate truth, not to conventional truth and dependent origination. (Seed Syllable, Devanagari: ཨ，IAST: a, Literal Meaning: None)

---

་དོན་དམ་ཡོངས་གྲུབ་མེད་པར་ནི་སྟོན་པ་མ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་བཀའི་ མཆོག་ཏུ་གྲུབ་བོ། ། ཚུལ་སྒྲུབ་ཀྱིས་རྒྱས་པར་བཤད་པ་ལ། རྟགས་དང་པོ་དང་ལྔ་པའི་ཁྱབ་པ་སྒྲུབ་པ་དང་། གསུམ་པ་དང་དྲུག་པ་དང་བདུན་པའི་ཕྱོགས་ཆོས་སྒྲུབ་པའོ། ། 4-40 རྟགས་དང་པོ་བསྟན་པ་ལ་གནོད་པ་ཡིན་ན་སྔར་ལུང་སྟོན་པར་རིགས་བཞིན་དུ་མ་ བསྟན་པའི་ཕྱིར་ཞེས་པ་ལ། གནོད་བྱེད་ཡིན་ཡང་ལུང་སྟོན་པའི་ངེས་པ་མེད་དེ། མ་མཁྱེན་ པའམ་ཆེད་ཆེར་མི་མཛད་པའམ་མ་འོངས་པ་ཐག་རིང་པོ་མི་གཟིགས་པ་སྲིད་པས་སོ་སྙམ་ ན། སངས་རྒྱས་རྣམས་ནི་མངོན་སུམ་སྤྱན། །བསྟན་པ་དག་ཀྱང་བསྲུང་ བར་མཛད། །དུས་ལའང་ཡེ་ཤེས་མ་སྒྲིབས་པ། །དེ་ཕྱིར་བཏང་སྙོམས་མི་ རུང་ངོ་། །མ་མཁྱེན་ནས་བཏང་སྙོམས་སུ་འཇོག་པ་མི་རུང་སྟེ་སངས་རྒྱས་རྣམས་ནི་ཤེས་ བྱ་ཐམས་ཅད་འབད་པ་མེད་པར་མངོན་སུམ་དུ་གཟིགས་པའི་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་སྤྱན་དང་ལྡན་པའི་ ཕྱིར་རོ། །མཁྱེན་བཞིན་དུ་ཆེད་ཆེར་མི་མཛད་པའང་མ་ཡིན་ཏེ་བསྟན་པ་དག་ཀྱང་ལེགས་ པར་བསྲུང་བ་ལ་འབད་པ་ཆེན་པོ་མཛད་པའི་ཕྱིར་རོ། །མ་འོངས་པ་ཐག་རིང་པོ་མ་གཟིགས་ པའང་མ་ཡིན་ཏེ་འདས་པ་དང་མ་འོངས་པ་དང་ད་ལྟར་བྱུང་བའི་དུས་ཐམས་ཅད་ལའང་ཡེ་ ཤེས་ཀྱི་གཟིགས་པ་མ་སྒྲིབས་ཤིང་ཐོགས་པ་མེད་པར་འཇུག་པའི་ཕྱིར་རོ། །རྒྱུ་མཚན་དེ་ རྣམས་ཀྱི་ཕྱིར་བསྟན་པ་ལ་གནོད་བྱེད་ཡིན་ན་ལུང་མི་སྟོན་པར་བཏང་སྙོམས་སུ་འཇོག་པ་མི་ རུང་ངོ་ཞེས་པའོ། ། རྟགས་ལྔ་པ་ཡོད་དང་མེད་དང་ཡོད་མེད་ན་ཞེས་པ་ལ། ཐེག་པ་ཆེན་པོ་མེད་ཀྱང་ཉན་ ཐོས་ཀྱི་ཐེག་པ་སངས་རྒྱས་ཀྱི་བཀའ་ཡིན་པ་མི་འགལ་ཏེ། ཉན་ཐོས་ཀྱི་ཐེག་པ་ཉིད་ཐེག་པ་ ཆེན་པོ་ཡིན་པས་འདི་ཁོ་ནས་བྱང་ཆུབ་ཆེན་པོའང་ཐོབ་པོ་སྙམ་ན། དེ་དགག་པ་ལ་རྟགས་ བཀོད་དེ་དབྱེ་བ་བསྟན་པ། འགལ་བ་ཉིད་ཁྱད་པར་དུ་བཤད་པ། མཚན་ཉིད་དང་འགལ་བ་ སྤང་བའོ། ། དང་པོ་ནི། མ་ཚང་བ་དང་འགལ་བ་དང་། །ཐབས་མིན་དེ་ལྟར་མ་ བསྟན་ཕྱིར། །ཉན་ཐོས་ཀྱི་ནི་ཐེག་པ་འདི། །ཐེག་ཆེན་ཆོས་ཞེས་བྱ་བ་ 4-41 མིན། །ཉན་ཐོས་ཀྱི་ཐེག་པ་ལས་ནི་རང་ཉིད་འཁོར་བ་ལས་གྲོལ་བའི་ཐབས་ཙམ་ཞིག་ བསྟན་གྱི་གཞན་གྱི་དོན་རྒྱ་ཆེན་པོ་སྟོན་པ་མ་ཚང་བའི་ཕྱིར་དང་། རང་གི་གདུལ་བྱ་རྣམས་ ཀྱང་རང་དོན་ཁོ་ན་ལ་སྦྱོར་ཞིང་རང་དོན་འབའ་ཞིག་བྱས་པས་ནི་གཞན་དོན་དུ་སངས་རྒྱས་ ཐོབ་པར་འགལ་བའི་ཕྱིར་དང་། ཉན་ཐོས་ཀྱི་ཐེག་པ་ནི་སངས་རྒྱས་ཐོབ་པར་བྱེད་པའི་ ཐབས་མིན་པས་དེ་ལ་ཡུན་རིང་དུ་འབད་ཀྱང་འདོད་པའི་དོན་ཐོབ་པར་མི་འགྱུར་པའི་ཕྱིར་ དང་། འོན་ཏེ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་བསླབ་བྱ་དེ་དག་ཉན་ཐོས་ཀྱི་ཐེག་པ་གཞན་ཞིག་ཏུ་ བསྟན་ཏོ་ཞེ་ན། ས་བཅུ་ལ་སོགས་པའི་བསླབ་བྱ་རྒྱ་ཆེན་པོ་ཐེག་ཆེན་ལས་བསྟན་པ་དེ་ལྟར་ ཉན་ཐོས་ཀྱི་ཐེག་པ་

【現代漢語翻譯】 因為沒有勝義圓成，所以不是導師，因此被認為是至高無上的教誨。 以理證的方式詳細闡述，包括確立第一個和第五個論點的周遍性，以及確立第三個、第六個和第七個論點的法性。 4-40 如果第一個論點是有害的，那麼就像之前應該預言卻沒有預言一樣。如果有人認為，即使是有害的，也未必一定要預言，因為可能是不知曉，或者不特別在意，或者看不到遙遠的未來。那麼： 諸佛現量眼，教法亦善護，於時無智障，是故不容舍。 不能因為不知曉而捨棄，因為諸佛具有能無礙現見一切所知法的智慧之眼。也不是知曉卻不特別在意，因為他們努力守護教法。也不是看不到遙遠的未來，因為對於過去、未來和現在的一切時間，他們的智慧之眼都沒有障礙。因為這些原因，如果對教法有害，就不能不預言而捨棄。 如果有人認為第五個論點是有、無、有無，即使沒有大乘，聲聞乘的教法也與佛陀的教誨不矛盾，因為聲聞乘本身就是大乘，僅憑此就能獲得大菩提。那麼，爲了駁斥這種觀點，列舉論證，闡述差別，說明矛盾之處，並消除與定義的矛盾。 第一點是： 不全相違復非方便故，未如是說此聲聞乘，非是大乘法。 聲聞乘只是闡述了從輪迴中解脫的方法，並不具備闡述廣大利益他人的完整性。而且，聲聞乘的所化眾生也只是專注于自身的利益，僅僅追求自利，這與爲了利益他人而證得佛果是相違背的。聲聞乘不是證得佛果的方法，即使長期努力也無法獲得期望的結果。如果有人說，菩薩的學處在聲聞乘的其他教法中有所闡述，那麼，像十地等廣大的學處是在大乘中闡述的，而不是在聲聞乘中。 4-41

【English Translation】 Because there is no ultimate perfection, it is not a teacher, therefore it is established as the supreme teaching. It is explained in detail by means of establishing the proof, including establishing the pervasiveness of the first and fifth arguments, and establishing the property of the third, sixth, and seventh arguments. 4-40 If the first argument is harmful, then it is like not having predicted as one would expect, because it was not predicted before. If one thinks that even if it is harmful, there is no certainty that it will be predicted, because it is possible that they do not know, or do not pay special attention, or do not see the distant future. Then: Buddhas have direct perception eyes, and also protect the teachings, at all times without obscuration of wisdom, therefore it is not permissible to be indifferent. It is not permissible to be indifferent because of not knowing, because the Buddhas have the eyes of wisdom that directly see all knowable things without effort. It is also not the case that they know but do not pay special attention, because they make great efforts to protect the teachings well. It is also not the case that they do not see the distant future, because their wisdom and vision are unobstructed in all times of past, future, and present. For these reasons, if it is harmful to the teachings, it is not permissible to be indifferent without predicting. If one thinks that the fifth argument is existence, non-existence, and existence and non-existence, even if there is no Mahayana, it is not contradictory that the Hearer's Vehicle is the Buddha's teaching, because the Hearer's Vehicle itself is the Mahayana, and one can attain great enlightenment by this alone. Then, to refute this, the arguments are stated, the distinctions are explained, the contradictions are explained, and the contradictions with the definition are abandoned. The first is: Because it is incomplete, contradictory, and not a means, it is not said that this Hearer's Vehicle is the Great Vehicle Dharma. The Hearer's Vehicle only explains the means of liberating oneself from samsara, and it does not have the completeness of explaining the vast benefit of others. Moreover, the disciples of the Hearer's Vehicle also only apply themselves to their own benefit, and by only pursuing their own benefit, it is contradictory to attain Buddhahood for the benefit of others. The Hearer's Vehicle is not a means of attaining Buddhahood, so even if one strives for a long time, one will not attain the desired result. If one says that the Bodhisattva's precepts are taught in another teaching of the Hearer's Vehicle, then the vast precepts such as the ten bhumis are taught in the Great Vehicle, not in the Hearer's Vehicle. 4-41

---

ལས་མ་བསྟན་ཞིང་། གལ་ཏེ་བསྟན་ན་སྣང་དུ་རུང་བ་ལ་མ་དམིགས་ པའི་ཕྱིར་ཉན་ཐོས་ཀྱི་ནི་ཐེག་པ་འདི་ཐེག་ཆེན་གྱི་ཆོས་ཟབ་པ་དང་རྒྱ་ཆེ་བ་ཞེས་བྱ་བ་དེ་མིན་ པ་ཉིད་དུ་གྲུབ་བོ། ། འགལ་བ་བཤད་པ་ནི། བསམ་པ་དང་ནི་སྟོན་པ་དང་། །སྦྱོར་བ་དང་ནི་ སྟོན་པ་དང་། །དུས་འགལ་ཕྱིར་ན་དམན་པ་གང་། །དེ་ནི་དམན་པ་ཁོ་ ན་ཡིན། །ཉན་ཐོས་པ་རྣམས་ནི་རང་ཉིད་གཅིག་པུ་ཞི་བ་ཐོབ་པར་འདོད་པའི་བསམ་པ་ དང་ནི་ཆོས་ཀྱང་དེ་དང་མཐུན་པར་སྟོན་པ་དང་། སྦྱོར་བའང་རང་གཅིག་པུའི་དོན་དུ་ལམ་ སྒོམ་པ་དང་ནི་ཚོགས་གཉིས་ཀྱང་སྦྱིན་སོགས་ཅུང་ཟད་ཙམ་དང་གང་ཟག་གི་བདག་མེད་ ཙམ་རྟོགས་པའི་སྒོ་ནས་ཉེ་བར་སྟོན་པ་རྒྱ་ཆུང་བ་དང་། དུས་ཀྱང་མྱུར་བ་སྲིད་པ་གསུམ་ཙམ་ གྱིས་ཐར་བར་འདོད་པས་ཡུན་ཐུང་ཞིང་དམན་པ་ཡིན་ལ། ཐེག་ཆེན་པ་རྣམས་ནི་སེམས་ཅན་ ཐམས་ཅད་སངས་རྒྱས་ལ་དགོད་པར་འདོད་པའི་བསམ་པ་དང་། ཆོས་ཀྱང་དེ་དང་མཐུན་ པར་གཞན་ལ་སྟོན་པ་དང་། སྦྱོར་བའང་རང་གཞན་ཐམས་ཅད་ཀྱི་དོན་དུ་ལམ་རྣམ་དག་ བསྒོམ་པ་དང་། ཚོགས་གཉིས་ཀྱང་སྦྱིན་སོགས་རྒྱ་ཆེན་པོ་དང་བདག་མེད་གཉིས་ཀ་རྟོགས་ 4-42 པའི་སྒོ་ནས་ཉེ་བར་སྟོན་པ་རྒྱ་ཆེ་བ་དང་། དུས་ཀྱང་བསྐལ་པ་གྲངས་མེད་པ་གསུམ་དུ་ བརྩོན་པས་མཆོག་ཏུ་གྱུར་པ་ཡིན་པས། དེ་ལྟར་དོན་རྣམ་པ་ལྔས་འགལ་བའི་ཕྱིར་ན་བསམ་ པ་ལ་སོགས་པ་དམན་པ་ཉན་ཐོས་ཀྱི་ཐེག་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་ཐེག་པ་ཆེན་པོ་ལས་དམན་པ་ ཁོ་ན་ཡིན་ནོ། ། མཚན་ཉིད་དང་འགལ་བ་སྤང་བ་ནི། ཡང་འགའ་ཞིག་སངས་རྒྱས་ཀྱི་བཀའི་མཚན་ ཉིད་མདོ་སྡེ་ལའང་འཇུག་འདུལ་བ་ལའང་སྣང་། མངོན་པའི་ཆོས་ཉིད་དང་ཡང་མི་འགལ་བ་ ཡིན་པ་ལ། ཐེག་པ་ཆེན་པོ་ནི་ཆོས་ཐམས་ཅད་ངོ་བོ་ཉིད་མེད་པར་སྟོན་པས་མཚན་ཉིད་དང་ འགལ་བའི་ཕྱིར་བཀའ་མ་ཡིན་ནོ་སྙམ་ན། རང་གི་ཉིད་ལ་འཇུག་པ་དང་། །རང་ གི་འདུལ་ལ་སྣང་ཕྱིར་དང་། །ཟབ་པའི་ཕྱིར་དང་རྒྱ་ཆེའི་ཕྱིར། །ཆོས་ ཉིད་དང་ནི་འགལ་བ་མེད། །ཉན་ཐོས་སྡེ་པ་རྣམས་ལའང་ཕན་ཚུན་མི་མཐུན་པ་སྣ་ ཚོགས་ཡོད་ཀྱང་རང་རང་གི་མདོ་སྡེ་ལ་འཇུག་པ་ལ་སོགས་པས་བཀའ་ཡིན་པར་འཇོག་པ་ བཞིན་དུ། འདིར་ཡང་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་བསླབ་བྱ་རྒྱ་ཆེན་པོར་སྟོན་པས་ཐེག་པ་ཆེན་ པོ་རང་གི་མདོ་སྡེ་ཉིད་ལ་འཇུག་པ་དང་། སྤང་བྱ་ཉོན་མོངས་པ་ཐམས་ཅད་ཀྱི་རྩ་བ་རྣམ་པར་ རྟོག་པ་འདུལ་བར་བྱེད་པ་རང་གི་འདུལ་བ་ལའང་སྣང་བའི་ཕྱིར་དང་། ལྟ་བ་ཟབ་མོ་སྟོང་པ་ ཉིད་སྟོན་པའི་ཕྱིར་དང་སྤྱོད་པ་ཐབས་ལ་མཁས་པ་རྒྱ་ཆེན་པོ་སྟོན་པའི་ཕྱིར་བྱང་ཆུབ་ཆེན་པོ་ ཐོབ་པར་འགྱུར་པའི་ཆོས་ཉིད་དང་ནི་འགལ་བ་མེད་པས་བཀའི་མཆོག་ཡིན་པར་གྲུབ་བོ། ། རྟགས་གསུམ་པ་རྟོག་གེ་པའི་སྤྱོད་ཡུལ་མ་ཡིན་པ་ཞེས་པ་དེ་བསྒྲུབ་པ་ནི། རྟོག་གེ་ རྟེན་ཅིང་མ་

【現代漢語翻譯】 如果未說明，並且即使說明了，由於沒有確定為可顯現的事物，因此聲聞乘被稱為勝過大乘佛法的深奧和廣大的說法是不成立的。 解釋矛盾之處：『發心與說法，修行與說法，時節相違故，何者為劣耶？』聲聞乘的人希望自己獲得寂靜，說法也與此相應，修行也只是爲了自己而修道，積累二資糧也只是通過佈施等少許，以及證悟人無我來接近，範圍狹小，時間也短，希望在三有中迅速解脫，因此時間短暫而低劣。而大乘行者希望一切眾生都能成佛，說法也與此相應地為他人宣說，修行也爲了自己和他人的一切利益而修持清凈之道，積累二資糧也通過廣大的佈施等，以及證悟二無我來接近，範圍廣大，時間也長，在三大阿僧祇劫中精進，因此是殊勝的。因此，由於這五個方面的矛盾，發心等低劣的聲聞乘，相對於大乘來說，是極其低劣的。 駁斥與特徵相矛盾的觀點：又有人認為，佛陀教言的特徵既包含在經藏中，也包含在律藏中，並且與論藏的法性也不矛盾。而大乘宣說一切法無自性，因此與特徵相矛盾，所以不是佛語。對此回答：『入于自經藏，顯于自律藏，因其甚深故，因其廣大故，與法性不違。』即使在聲聞部派中，也存在各種各樣的不一致，但由於各自的經藏等原因，被認為是佛語。同樣，在這裡，由於菩薩的學處被廣泛宣說，因此大乘也包含在自己的經藏中，並且能夠調伏一切煩惱的根本——分別念，也顯現於自己的律藏中。並且，由於宣說甚深的空性見解，以及宣說廣大的善巧方便行，因此能夠獲得大菩提，與法性不矛盾，因此被確立為殊勝的佛語。 第三個理由是證明它不是邏輯學家的活動範圍：邏輯是依賴性的。

【English Translation】 If it is not stated, and even if it is stated, since it is not determined as something that can be manifested, therefore, the statement that the Shravaka Vehicle is superior to the profound and vast Dharma of the Mahayana is not established. Explaining the contradictions: 'The intention and the teaching, the practice and the teaching, since the times are contradictory, which is inferior?' The Shravakas desire to attain peace for themselves alone, and the teaching also corresponds to this. The practice is also cultivating the path for one's own sake, and accumulating the two accumulations is only through a little bit of generosity and so on, and approaching through the realization of the selflessness of the person, which is narrow in scope. The time is also short, desiring to be liberated quickly in the three realms, therefore the time is short and inferior. While the Mahayana practitioners desire all sentient beings to attain Buddhahood, and the teaching also corresponds to this by proclaiming it to others. The practice is also cultivating the pure path for the benefit of oneself and all others, and accumulating the two accumulations also through vast generosity and so on, and approaching through the realization of the two selflessnesses, which is vast in scope. The time is also long, striving for three countless kalpas, therefore it is supreme. Therefore, due to the contradiction of these five aspects, the inferior Shravaka Vehicle, which is inferior in intention and so on, is extremely inferior compared to the Mahayana. Refuting the view that contradicts the characteristics: Again, some people think that the characteristics of the Buddha's teachings are included in both the Sutra Pitaka and the Vinaya Pitaka, and are not contradictory to the nature of the Dharma of the Abhidhamma Pitaka. However, the Mahayana proclaims that all dharmas are without self-nature, therefore it contradicts the characteristics, so it is not the Buddha's word. In response to this: 'Entering into one's own Sutra Pitaka, appearing in one's own Vinaya Pitaka, because it is profound, because it is vast, it is not contradictory to the nature of the Dharma.' Even in the Shravaka schools, there are various kinds of inconsistencies, but because of their respective Sutra Pitakas and so on, they are considered to be the Buddha's word. Similarly, here, because the Bodhisattva's precepts are widely proclaimed, therefore the Mahayana is also included in its own Sutra Pitaka, and it is able to subdue the root of all afflictions—conceptual thought—and it also appears in its own Vinaya Pitaka. Furthermore, because it proclaims the profound view of emptiness, and proclaims the vast skillful means of practice, therefore it is able to attain great Bodhi, and it is not contradictory to the nature of the Dharma, therefore it is established as the supreme Buddha's word. The third reason is to prove that it is not the scope of activity of logicians: Logic is dependence.

---

ངེས་ལ། །མ་ཁྱབ་ཀུན་རྫོབ་སྐྱོ་བ་ཅན། །བྱིས་པ་ལ་ནི་ བརྟེན་པར་འདོད། །དེ་ཕྱིར་དེ་ནི་དེ་ཡུལ་མིན། །རྟོག་གེ་པ་རྣམས་ནི་རང་གིས་ དེ་ཁོ་ན་ཉིད་མ་མཐོང་བས་གཞན་གྱི་ལུང་ཅུང་ཟད་ལ་བརྟེན་པ་ཡིན་ཅིང་། སྔར་ཁས་བླངས་ 4-43 པ་ལ་སྐྱོན་མཐོང་ན་གཞན་དུ་འགྱུར་པས་མཐའ་གཅིག་ཏུ་མ་ངེས་པ་ཡིན་ལ། ཇི་སྙེད་པ་མི་ ཤེས་པས་ཤེས་བྱ་ཐམས་ཅད་ལ་བློས་མ་ཁྱབ་པ་ཡིན་པ་དང་། དོན་དམ་པ་མ་རྟོགས་པས་ ཀུན་རྫོབ་བདེན་པའི་ཡུལ་ཅན་ཡིན་པ་དང་། རྒྱ་ཆེན་པོ་ལ་དཔྱད་ན་མགོ་མྱོས་ཤིང་སྤོབས་པ་ ཡོངས་སུ་གཏུགས་པར་འགྱུར་བས་སྐྱོ་བ་ཅན་ཡིན་པ་དང་། འཕགས་པའི་གོ་འཕང་མ་ཐོབ་ པས་བྱིས་པ་ལ་ནི་བརྟེན་པ་ཡིན་པར་འདོད་པས་རྒྱུ་མཚན་དེ་རྣམས་ཀྱི་ཕྱིར་ཐེག་པ་ཆེན་པོ་ དེ་ནི་རྟོག་གེ་པ་དེ་རྣམས་ཀྱི་བློའི་སྤྱོད་ཡུལ་མིན་པ་ཉིད་དོ། ། རྟགས་དྲུག་པ་ཐེག་པ་ཆེན་པོ་ནི་ཐབས་སམ་གཉེན་པོ་མཆོག་ཡིན་ཞེས་པ་དང་། གོང་དུ་ ཉན་ཐོས་ཀྱི་ཐེག་པ་ནི་སངས་རྒྱས་ཐོབ་པའི་ཐབས་མ་ཡིན་ཞེས་བསྟན་པ་ལ། འོ་ན་ཐེག་ཆེན་ པ་ཡང་སངས་རྒྱས་ཐོབ་པའི་ཐབས་སུ་ཇི་ལྟར་རུང་ཞེ་ན། རྒྱ་ཆེའི་ཕྱིར་དང་ཟབ་པའི་ ཕྱིར། །ཡོངས་སུ་སྨིན་དང་རྣམ་མི་རྟོག །དེ་ཕྱིར་འདི་ལས་གཉིས་བསྟན་ ཏེ། །དེ་ནི་བླ་ན་མེད་པའི་ཐབས། །འདིར་ནི་མངོན་པར་ཤེས་པ་ལ་སོགས་པ་མཐུ་རྒྱ་ ཆེན་པོ་བསྟན་པའི་ཕྱིར་དང་། ཟབ་མོ་རྣམ་པར་མི་རྟོག་པའི་ཡེ་ཤེས་བསྟན་པའི་ཕྱིར་ན་རིམ་ པ་བཞིན་དུ་མཐུས་གདུལ་བྱ་གཞན་ཡོངས་སུ་སྨིན་པར་བྱེད་པ་དང་། རྣམ་པར་མི་རྟོག་པས་ རང་གི་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཆོས་ཡོངས་སུ་སྦྱོང་བར་བྱེད་པ་དེའི་ཕྱིར་ཐེག་པ་ཆེན་པོ་འདི་ལས་རྒྱ་ ཆེ་བ་དང་ཟབ་པ་གཉིས་ཀ་གསལ་བར་བསྟན་ཏེ། དེ་དག་ནི་དོན་གཉིས་མཐར་ཕྱིན་པ་བླ་ ན་མེད་པའི་བྱང་ཆུབ་ཆེན་པོ་ཐོབ་པའི་ཐབས་ཀྱི་མཆོག་ཏུ་གྱུར་པ་ཡིན་ནོ། །རྟགས་བདུན་པ་ སྒྲ་གཞན་ཕྱིར་ཞེས་པས་ཆོས་ཐམས་ཅད་ངོ་བོ་ཉིད་མེད་པས་གསུངས་པའི་དགོངས་པ་ཤེས་ ན་སྐྲག་མི་དགོས་ཞེས་པ་དེ་རྒྱས་པར་བཤད་པ་ལ་བརྒྱད་དེ། ཐེག་ཆེན་ལ་སྐྲག་པའི་ཉེས་ དམིགས། མི་སྐྲག་པའི་རྒྱུ་མཚན་བསམ་པ། ཡེ་ཤེས་ཀྱི་ཡུལ་དུ་བསྟན་པ། སྐྲག་པའི་གཞི་ མིན་པར་བསྟན་པ། མ་མོས་པས་གྲུབ་པར་བསྟན་པ། མ་ཐོས་པར་སྤོང་པ་དགག་པ། ཚུལ་ 4-44 མིན་དུ་སེམས་པའི་ཉེས་དམིགས། མི་ཤེས་པར་ཁྲོ་བ་དགག་པའོ། ། དང་པོ་ནི་ཆོས་ཀྱི་སྐྱོན་མ་ཡིན་ཞིང་གང་ཟག་གི་ཉེས་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་སྟོན་པ་སྟེ། འགྲོ་ བ་དེ་གནས་མིན་ལ་སྐྲག་པས་གདུང་བྱེད་འགྱུར། །བསོད་ནམས་མ་ ཡིན་ཕུང་པོ་བསགས་བྱས་ཡུན་རིང་དུ། །རིགས་མེད་གྲོགས་ངན་སྔོན་ དགེ་མ་བསགས་བློ་མ་སྦྱངས། །ཆོས་འདིས་སྐྲག་འགྱུར་འདི་ན་དོན་ ཆེན་འདི་ལས་ལྟུང་། །འགྲོ་བ་བླུན་པོ་སྐྲག་པ་དེའི་གནས་མིན་པ

【現代漢語翻譯】 當然了。沒有遍及一切，是可憐的。想要依賴於孩童。因此，那不是他們的領域。那些邏輯學家們因為自己沒有見到真如，所以依賴於他人的一些言論；如果看到先前承諾的過失，就會改變，因此是不確定的；因為不知道有多少，所以對於一切所知都沒有遍及；因為沒有證悟勝義諦，所以是世俗諦的領域；如果考察廣大的內容，就會頭昏眼花，驕傲完全消失，因此是可憐的；因為沒有獲得聖者的果位，所以想要依賴於孩童，因為這些原因，大乘不是那些邏輯學家們心識的活動範圍。 第六個標誌是大乘是殊勝的方便或對治。上面已經說明小乘不是獲得佛果的方便，那麼大乘如何能成為獲得佛果的方便呢？因為廣大和甚深，能夠成熟和不分別。因此，從這裡顯示了兩種，那是無上的方便。這裡因為顯示了神通等廣大的力量，以及甚深的無分別智慧，所以依次以神通使其他所化眾生完全成熟，以無分別使自己的佛法完全清凈，因此從這個大乘中清楚地顯示了廣大和甚深兩種，它們是達到兩種意義的究竟，是獲得無上菩提的殊勝方便。 第七個標誌是『因為其他的音聲』，通過這個標誌說明如果理解了諸法無自性的密意，就不需要害怕。對此進行詳細解釋分為八個方面：對大乘產生恐懼的過患；思考不恐懼的原因；作為智慧的對境進行說明；說明不是恐懼的基礎；說明通過不信服來成立；駁斥在沒有聽聞的情況下捨棄；不正確思考的過患；駁斥在不瞭解的情況下憤怒。 第一個方面是說明這不是法的過失，而是人的過錯。對於流轉輪迴的眾生來說，因為害怕非處境而感到痛苦。積累了非福德的蘊，長久以來。沒有高貴的種姓，惡友，先前沒有積累善根，沒有調伏心識。因為這部法而感到害怕，在這個地方從這個重大的意義上墮落。愚笨的眾生因為害怕那不是他們的處境。

【English Translation】 Certainly. Not all-encompassing, pitiable. Desiring to rely on children. Therefore, that is not their domain. Those logicians, because they have not seen Suchness themselves, rely on some words of others; if they see faults in previous commitments, they change, therefore they are uncertain; because they do not know how many, they do not encompass all that is knowable; because they have not realized the ultimate truth, they are the realm of conventional truth; if they examine the vast, they become dizzy and their pride completely vanishes, therefore they are pitiable; because they have not attained the state of the noble ones, they desire to rely on children, because of these reasons, the Mahayana is not the scope of activity for the minds of those logicians. The sixth sign is that the Mahayana is the supreme means or antidote. Above, it was shown that the Hearer's Vehicle is not a means to attain Buddhahood, so how can the Mahayana be a means to attain Buddhahood? Because of its vastness and depth, it can fully ripen and is non-conceptual. Therefore, from this, two are shown, that is the unsurpassed means. Here, because it shows vast power such as clairvoyance, and profound non-conceptual wisdom, it gradually causes other beings to be fully ripened by its power, and purifies one's own Buddha-dharma by non-conceptualization, therefore from this Mahayana, both vastness and depth are clearly shown, and those two are the supreme means to attain the ultimate of the two meanings, the unsurpassed great enlightenment. The seventh sign is 'because of other sounds,' which explains that if one understands the intention of the teachings that all phenomena are without inherent existence, there is no need to be afraid. This is explained in detail in eight aspects: the faults of being afraid of the Mahayana; contemplating the reasons for not being afraid; explaining it as the object of wisdom; showing that it is not the basis of fear; showing that it is established by disbelief; refuting abandoning without hearing; the faults of thinking incorrectly; refuting anger without understanding. The first aspect is to show that this is not the fault of the Dharma, but the fault of the person. For sentient beings who wander in samsara, they suffer because they are afraid of non-situations. They accumulate non-meritorious aggregates for a long time. Without a noble lineage, bad friends, previously not accumulating merit, not taming the mind. They become afraid of this Dharma, and in this place, they fall from this great meaning. Foolish beings are afraid because that is not their situation.

---

་བདེ་ལེགས་ཐམས་ ཅད་ཀྱི་འབྱུང་གནས་ཐེག་པ་ཆེན་པོ་ལ་སྐྲག་པས་ཆོས་ཟབ་མོ་སྤོང་བ་རྣམས་ནི་ངན་སོང་གི་ སྡུག་བསྔལ་དྲག་པོས་གདུང་བར་བྱེད་པར་འགྱུར་ཏེ། བསོད་ནམས་མ་ཡིན་པ་སྡིག་པའི་ཕུང་ པོ་ཆེན་པོ་བསགས་ཤིང་དམ་པའི་ཆོས་སྤོང་བའི་ལས་ངན་པ་བྱས་པའི་ཕྱིར་རོ། །དུས་ཀྱང་ ཡུན་རིང་པོའི་བར་དུ་གདུང་བར་འགྱུར་ཞིང་སྐྲག་པའི་རྒྱུ་མཚན་ཡང་ཐེག་ཆེན་རྒྱས་འགྱུར་ གྱི་རིགས་སད་པ་མེད་པ་དང་། ཐེག་ཆེན་སྤོང་བའི་གྲོགས་ངན་པ་དང་འགྲོགས་པ་དང་། ཚེ་ སྔོན་མ་ལའང་ཐེག་ཆེན་ལ་དད་པར་འགྱུར་པའི་དགེ་བའི་རྩ་བ་མ་བསགས་པ་དང་། ཚེ་ འདིར་ཡང་ཐེག་ཆེན་གྱི་ཆོས་ལ་བློ་མ་སྦྱངས་པའི་ཕྱིར་ཏེ། རྒྱུ་དེ་རྣམས་ལ་བརྟེན་ནས་ཆོས་ ཟབ་མོ་འདིས་སྐྲག་པར་འགྱུར་ཞིང་། སྐབས་འདི་ན་དོན་ཆེན་པོ་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་ཐོབ་ པའི་ཆེད་དུ་ཚོགས་གསོག་པ་འདི་ལས་ཀྱང་ལྟུང་ཞིང་ཉམས་པར་གྱུར་པའོ། ། གཉིས་པ་མི་སྐྲག་པའི་རྒྱུ་མཚན་ཡང་། ཆོས་ལ་ནི་ཉེས་པ་ཅུང་ཟད་ཀྱང་མེད་དོ་ཞེས་སྟོན་ པ་སྟེ། དེ་ལས་གཞན་དང་གཞན་མེད་ཤིན་ཏུ་ཟབ་ཅིང་རྗེས་སོང་ཕྱིར། ། སྣ་ཚོགས་སྟོན་ཞིང་མང་པོའི་སྒོ་ནས་རྟག་ཏུ་སྟོན་དང་ལྡན། །ཇི་སྐད་ བཤད་བཞིན་དོན་མིན་བཅོམ་ལྡན་དགོངས་པ་ཤིན་ཏུ་ཟབ། །མཁས་པ་ རྣམས་ཀྱིས་ཚུལ་བཞིན་བརྟགས་ན་ཆོས་འདིས་སྐྲག་མི་འགྱུར། །གལ་ 4-45 ཏེ་ཐེག་ཆེན་ཞིག་ཡོད་པར་འདོད་ན་ཟབ་པ་དང་རྒྱ་ཆེ་བ་སྟོན་པའི་གསུང་རབ་དེ་དག་ལས་ གཞན་མེད་པས་སྐྲག་པར་མི་བྱ་བ་དང་། འོན་ཏེ་ཉན་རང་གི་ཐེག་པ་ཉིད་ཐེག་པ་ཆེན་པོ་ཡིན་ ན་གཞན་ཉན་ཐོས་དང་རང་སངས་རྒྱས་མེད་པར་ཐམས་ཅད་སངས་རྒྱས་ཁོ་ནར་འགྱུར་བས་ བསམ་གྱིས་མི་ཁྱབ་པའི་གནས་ཡིན་པའི་ཕྱིར་དང་། ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པའི་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་སྤྱོད་ ཡུལ་ཡིན་པས་ཤིན་ཏུ་ཟབ་ཅིང་། རྟོགས་པར་དཀའ་བའི་ཕྱིར་དང་། ཐེག་པ་ཆེ་ཆུང་གཉིས་ ཀའང་དུས་མཉམ་དུ་བྱུང་ཞིང་རྗེས་སུ་སོང་བའི་ཕྱིར་དང་། སྟོང་པ་ཉིད་འབའ་ཞིག་སྟོན་པ་ མ་ཡིན་གྱི་ཐབས་བསོད་ནམས་ཀྱི་ཚོགས་ལ་སོགས་པ་རྣམས་སྣ་ཚོགས་པ་སྟོན་ཞིང་གསལ་ བར་མཛད་པའི་ཕྱིར་དང་། སྟོང་པ་ཉིད་དེའང་དེ་བཞིན་ཉིད་དང་ཡང་དག་པའི་མཐའ་དང་ ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་ལ་སོགས་པ་རྣམ་གྲངས་མང་པོའི་སྒོ་ནས་རྟག་ཏུ་སྟོན་པ་དང་ལྡན་ཞིང་དེ་ ལྟར་བསྟན་པ་ལ་དགོས་པ་ཆེན་པོ་ཡོད་པ་དང་། ཐམས་ཅད་མེད་པར་གསུངས་པའང་སྒྲ་ཇི་ སྐད་བཤད་པ་བཞིན་ཀྱི་དོན་མིན་གྱི་སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱི་དགོངས་པ་ཤིན་ཏུ་ ཟབ་པས། (དབུ་མ་རྩ་བར། ) བདག་གོ་ཞེས་ཀྱང་བསྟན་འགྱུར་ཞིང་། །བདག་མེད་ཅེས་ཀྱང་ བསྟན་པར་གྱུར། །སངས་རྒྱས་རྣམས་ཀྱི་བདག་དང་ནི། །བདག་མེད་འགའ་ཡང་མེད་ཅེས་ བསྟན། །ཞེས་པ་ལ་སོགས་པའི་ཡོད་མེད་ཀྱི་དོན་ཡང་གསུང་རབ་ཀྱི་དགོངས་པ་ཤེས་

【現代漢語翻譯】 那些因害怕一切福祉之源——大乘（Mahāyāna，偉大的交通工具）而放棄甚深佛法的人，將遭受惡道的劇烈痛苦所折磨，因為他們積累了巨大的非福德罪惡之堆，並造作了捨棄聖法的惡業。他們將長期遭受痛苦，而恐懼的原因在於：大乘興盛的種子尚未覺醒；與捨棄大乘的惡友交往；前世未曾積累對大乘生起信心的善根；以及今生未曾修習大乘之法。由於這些原因，他們會對甚深之法感到恐懼，並且在這種情況下，爲了獲得圓滿正覺這一重大目標，他們不僅無法積累資糧，反而會墮落和退失。 第二，解釋不恐懼的原因，即佛法中沒有任何過失：『除此之外別無他法，極其深奧且隨順真理，以多種方式宣說，並常以眾多法門開示。』如所說般並非字面之意，世尊（Bhagavan，擁有者）的意圖極其深奧。如果智者如理觀察，就不會對佛法感到恐懼。如果有人認為存在大乘，那麼除了那些宣說甚深和廣大的經典之外，別無他法，因此不應感到恐懼。或者，如果聲聞乘（Śrāvakayāna，聽聞者之乘）和獨覺乘（Pratyekabuddhayāna，獨覺者之乘）本身就是大乘，那麼就不會有聲聞和獨覺，一切都將成為佛，這是不可思議的境界。因為這是遍知智慧的行境，所以極其深奧，難以證悟。大乘和小乘同時出現並隨順真理。它不僅宣說空性，還以多種方式宣說方便、福德資糧等，並加以闡明。而空性也以如來藏（Tathāgatagarbha，如來藏）、真如（Tathātā，本真）、勝義諦（Paramārtha-satya，最高的真理）、法界（Dharmadhātu，法界）等眾多名相來恒常宣說，如此教導具有重大意義。所說的一切皆空，並非如字面所說，而是佛陀世尊的意圖極其深奧。（中觀根本慧論）中說：『既已說有我，亦曾說無我，佛所說有我，及說于無我，是諸佛方便。』等等，存在與不存在的意義，也應瞭解經典的意圖。

【English Translation】 Those who, fearing the Great Vehicle (Mahāyāna, great vehicle), the source of all well-being, abandon the profound Dharma, will be tormented by the intense suffering of the lower realms, for they have accumulated a great mass of non-meritorious sins and have committed the evil deed of abandoning the sacred Dharma. They will suffer for a long time, and the reasons for their fear are: the seed of the flourishing of the Great Vehicle has not been awakened; they associate with evil friends who abandon the Great Vehicle; in previous lives, they did not accumulate the roots of virtue that would lead to faith in the Great Vehicle; and in this life, they have not cultivated their minds in the Dharma of the Great Vehicle. Because of these reasons, they will fear this profound Dharma, and in this situation, for the sake of attaining the great goal of complete enlightenment, they will not only fail to accumulate merit but will also fall and decline. Secondly, explaining the reasons for not fearing, which is that there is no fault whatsoever in the Dharma: 'Apart from this, there is no other, it is extremely profound and in accordance with the truth, it is taught in various ways, and it is always endowed with many gates.' It is not the meaning as spoken, the intention of the Bhagavan (Bhagavan, Possessor) is extremely profound. If the wise examine it properly, they will not fear the Dharma. If one thinks that there is a Great Vehicle, then apart from those scriptures that teach the profound and vast, there is no other, so one should not be afraid. Or, if the Śrāvakayāna (Śrāvakayāna, Hearer Vehicle) and Pratyekabuddhayāna (Pratyekabuddhayāna, Solitary Realizer Vehicle) themselves are the Great Vehicle, then there will be no Śrāvakas and Pratyekabuddhas, and all will become Buddhas, which is an inconceivable state. Because it is the realm of the wisdom of omniscience, it is extremely profound and difficult to realize. Both the Great and Small Vehicles arise simultaneously and are in accordance with the truth. It does not only teach emptiness, but also teaches various means, accumulations of merit, etc., and clarifies them. And that emptiness is also constantly taught with many names such as Tathāgatagarbha (Tathāgatagarbha, Womb of the Thus-Come One), Tathātā (Tathātā, Suchness), Paramārtha-satya (Paramārtha-satya, Ultimate Truth), and Dharmadhātu (Dharmadhātu, Realm of Dharma), and there is a great need to teach in this way. What is said to be empty is not as the words say, but the intention of the Buddha Bhagavan is extremely profound. (Fundamental Wisdom of the Middle Way) says: 'It has been said that there is a self, and it has also been said that there is no self, the Buddha has said that there is a self, and has said that there is no self, these are the Buddha's skillful means.' etc., the meaning of existence and non-existence should also be understood as the intention of the scriptures.

---

པའི་ མཁས་པ་རྣམས་ཀྱིས་ཚུལ་བཞིན་དུ་ལེགས་པར་བརྟག་ན་ཐེག་ཆེན་གྱི་ཆོས་འདིས་སྐྲག་པར་ མི་འགྱུར་བར་ཤེས་པར་བྱའོ། ། (གསུམ་པ་)ཡེ་ཤེས་ཀྱི་ཡུལ་དུ་བསྟན་པ་ནི། འདི་ན་དང་པོ་ཐོས་ལ་བརྟེན་ནས་ ཡིད་ལ་བྱེད་པ་འབྱུང་། །ཚུལ་བཞིན་ཡིད་ལ་བྱེད་ལས་ཡང་དག་དོན་ ཡུལ་ཡེ་ཤེས་འབྱུང་། །དེ་ལས་ཆོས་ཐོབ་དེ་ཡོད་དེ་ལས་བློ་གྲོས་རབ་ཏུ་ སྐྱེས། །གང་ཚེ་དེ་ནི་སོ་སོ་རང་རིག་མེད་ན་ཇི་ལྟར་ངེས། །ཐེག་པ་ཆེན་པོ་ 4-46 ལ་སྤྱོད་པའི་སྐབས་འདི་ན་དང་པོ་གཞུང་ལུགས་རྣམ་པར་དག་པ་ཐོས་པ་ལ་བརྟེན་ནས་ཚུལ་ བཞིན་ཡིད་ལ་བྱེད་པ་ལེགས་པར་བསམས་པ་ལས་བྱུང་བའི་ཤེས་རབ་དང་། འཇིག་རྟེན་ པའི་ལམ་བསྒོམས་པ་ལས་བྱུང་བའི་ཤེས་རབ་འབྱུང་ཞིང་ཚུལ་བཞིན་ཡིད་ལ་བྱེད་པ་དེ་དག་ ལ་བརྟེན་ནས་འཇིག་རྟེན་ལས་འདས་པ་ཡང་དག་པའི་དོན་མངོན་སུམ་དུ་རྟོགས་པའི་ཡུལ་ ཅན་མཐོང་ལམ་གྱི་ཡེ་ཤེས་འབྱུང་ལ། དེ་ཉིད་གོམས་པར་བྱས་པ་ལས་རྣམ་པར་གྲོལ་བའི་ ཆོས་ཐོབ་ཅིང་། ཐོབ་པ་དེ་ཡོད་ན་དེ་ལས་རྣམ་པར་གྲོལ་བའི་ཡེ་ཤེས་མཐོང་བའི་བློ་གྲོས་ རབ་ཏུ་སྐྱེས་ནས་བཀའ་ཡིན་མིན་ལ་སོགས་པའི་ཁྱད་པར་ཤེས་པ་ཡིན་པ་ལ་གང་གི་ཚེ་ཐེག་ ཆེན་ལ་མི་མོས་པ་དེ་དག་ནི། དང་པོར་ཐོས་པ་ལ་མི་འཇུག་པས་མཐར་སོ་སོ་རང་གིས་རིག་ པའི་ཡེ་ཤེས་སྐྱེས་པ་མེད་ན་བཀའ་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བར་ཇི་ལྟར་ངེས་ཏེ་མི་ངེས་པས་ཆོས་ ཟབ་མོ་སྤོང་བར་མི་རིགས་སོ། ། (བཞི་པ་)སྐྲག་པའི་གཞི་མིན་པར་བསྟན་པ་ནི། བདག་གིས་མི་ཤེས་སངས་རྒྱས་ ཟབ་མོ་མཁྱེན་མ་ཡིན། །ཟབ་མོ་ཅི་ཡི་ཕྱིར་ན་རྟོག་གེའི་ཡུལ་མ་ཡིན། ། ཅིའི་ཕྱིར་ཟབ་མོའི་དོན་རིག་པ་དག་ཐར་འགྱུར་ཞེས། །བྱ་བ་དེ་ནི་ སྐྲག་པའི་གནས་སུ་རིགས་མ་ཡིན། །སྐལ་བ་དང་མི་ལྡན་པ་ཁ་ཅིག་ཐེག་པ་ཆེན་ པོ་འདི་ནི་བདག་གིས་མི་ཤེས་པའི་ཕྱིར་སྐྲག་པའི་གནས་ཡིན་ནོ་ཞེ་ན། དེ་ནི་རིགས་པ་མ་ ཡིན་ཏེ། རིགས་མེད་གྲོགས་ངན་སྔོན་དགེ་མ་བྱས་བློ་མ་སྦྱངས། །ཞེས་སྔར་བཤད་པ་ལྟར་ མི་ཤེས་པ་དེ་གང་ཟག་གི་སྐྱོན་ཡིན་གྱི་ཆོས་ཀྱི་སྐྱོན་མ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །འོན་ཏེ་སངས་རྒྱས་ ཀྱིས་ཀྱང་ཟབ་མོ་མཁྱེན་པ་མ་ཡིན་པས་{ཐེག་ཆེན་པས་}ཐེག་ཆེན་སྟོན་པ་མི་འཐད་དོ་ཞེ་ན་ མ་ཡིན་ཏེ། སངས་རྒྱས་རྣམས་ནི་མངོན་སུམ་སྤྱན། །ཞེས་སྔར་བསྟན་པ་ལྟར་ཤེས་བྱ་ཇི་ལྟ་ བ་དང་ཇི་རྙེད་པའི་དོན་ཐམས་ཅད་མངོན་སུམ་དུ་གཟིགས་པའི་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་སྤྱན་དང་ལྡན་ 4-47 པའི་སྒོ་ནས་ཆོས་ཟབ་མོ་དེ་ཉིད་གདུལ་བྱའི་མཆོག་རྣམས་ལ་གཙོ་བོར་སྟོན་པའི་ཕྱིར་རོ། ། ཡང་ཐེག་ཆེན་ཟབ་མོ་དེ་རྒྱུ་མཚན་ཅིའི་ཕྱིར་ན་རྟོག་གེའི་སྤྱོད་ཡུལ་མ་ཡིན་ཏེ་ཡིན་དགོས་སོ་ ཞེས་པའང་རིགས་པ་མ་ཡིན་ཏེ། རྟོག་གེ་རྟེན་ཅིང་མ་ངེས་ལ། །ཞེས་པ་ལ་སོགས་པས་སྔར་ བཤད་

【現代漢語翻譯】 如果智者們如理地善加觀察，就會知道不應懼怕這大乘之法。 (三)于智慧之境所示：於此，首先依賴聽聞而生起作意，從如理作意產生正確的義境智慧，由此獲得正法，由此智慧得以增長。當其時，若無各自的自證智，又如何能確定？在此修習大乘之時，首先依賴聽聞清凈的經論，從如理作意，即從善思所生的智慧和修習世間道所生的智慧而生起。依賴這些如理作意，便會生起超越世間的、證悟真實義境的見道之智慧。通過對此不斷串習，便能獲得解脫之法。如果獲得了它，由此解脫之智，見道的智慧就會增長，從而能夠辨別是否為佛語等差別。如果有人不信奉大乘，一開始就不聽聞，最終沒有生起各自的自證智慧，又怎能確定這不是佛語呢？既然不能確定，就不應捨棄甚深之法。 (四)所示非為恐懼之基：'我不懂，佛陀深奧智慧，我亦不具。為何深奧？因非思辨之境。為何通達深奧之義，能得解脫？'，此事不應成為恐懼之源。有些人因自己不瞭解大乘而感到恐懼，但這並不合理。如前所說：'無理性，惡友伴，前未積善，心未調柔。'，不瞭解是人的過錯，而非法的過錯。或者說，佛陀也不瞭解深奧之法，因此{大乘者}宣說大乘是不合理的，並非如此。如前所示：'佛陀具現見之眼。'，佛陀以具足如實了知一切所知之境的智慧之眼，主要為應化之眾生宣說此甚深之法。又有人說，大乘深奧，為何不是思辨的對境，必須是思辨的對境，這也是不合理的。如前所說：'思辨依于不定。'

【English Translation】 If wise people examine properly and well, they will know that they should not be afraid of this Mahayana Dharma. (3) Showing the realm of wisdom: Here, first, relying on hearing, attention arises. From proper attention, correct wisdom of the object arises. From that, Dharma is obtained, and from that, intelligence greatly increases. When that time comes, how can it be certain if there is no individual self-awareness? In this practice of Mahayana, first, relying on hearing the pure scriptures, from proper attention, that is, from the wisdom arising from good thought and the wisdom arising from meditating on the worldly path, the wisdom of the path of seeing arises, which is the object of directly realizing the meaning of transcendence. By familiarizing oneself with this, one obtains the Dharma of liberation. If that is obtained, from that, the wisdom of liberation, the wisdom of seeing the path, greatly increases, and one knows the difference between whether it is the Buddha's word or not. Those who do not believe in Mahayana, because they do not engage in hearing at first, in the end, if there is no wisdom of individual self-awareness, how can they be certain that it is not the Buddha's word? Since it cannot be certain, one should not abandon the profound Dharma. (4) Showing that it is not a basis for fear: 'I do not know, the Buddha's profound wisdom, I do not know. Why is it profound? Because it is not an object of speculation. Why does understanding the profound meaning lead to liberation?' This should not be a source of fear. Some people are afraid because they do not understand this Mahayana, but that is not reasonable. As mentioned before: 'No reason, bad friends, no previous merit, mind not tamed.' Not understanding is the fault of the person, not the fault of the Dharma. Or, the Buddha does not know the profound Dharma either, so {Mahayanists} teaching Mahayana is not appropriate, but that is not so. As shown before: 'The Buddhas have eyes of direct perception.' The Buddhas, with the eyes of wisdom that directly see all things as they are and as many as they are, mainly teach this profound Dharma to those who can be tamed. Again, some say that Mahayana is profound, why is it not an object of speculation, it must be an object of speculation, but that is not reasonable. As mentioned before: 'Speculation depends on uncertainty.'

---

པ་བཞིན་ཟབ་མོ་མཐར་ཐུག་དེ་རྟོག་གེ་པའི་སྤྱོད་ཡུལ་མ་ཡིན་པར་བསྒྲུབས་ཟིན་པའི་ ཕྱིར་རོ། །ཡང་ཅིའི་ཕྱིར་སྟོང་པ་ཉིད་ཟབ་མོའི་དོན་རིག་ཅིང་མི་རྟོག་པ་སྒོམ་པ་དག་ཁོ་ན་ འཁོར་བ་ལས་ཐར་བར་འགྱུར་གྱི། རྟོག་གེ་པ་རྣམས་ནི་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་དེ་ཡང་འཐད་ པ་མ་ཡིན་པས་སྐྲག་གོ་ཞེ་ན། དེ་ལྟར་གསུངས་པ་དེ་ནི་སྐྲག་པའི་གནས་སུ་རིགས་པ་མ་ཡིན་ ཏེ། རྣམ་རྟོག་མ་རིག་ཆེན་པོ་སྟེ། །འཁོར་བ་རྒྱ་མཚོར་ལྟུང་བྱེད་ཡིན། །མི་རྟོག་ཏིང་འཛིན་ལ་ གནས་ན། །མཁའ་བཞིན་དྲི་མ་མེད་པར་འགྱུར། །ཞེས་རྟོག་དཔྱོད་ལས་མ་འདས་པ་རྣམས་ ནི་འཁོར་བ་ལས་མི་ཐར་ཞིང་སྟོང་ཉིད་ཟབ་མོ་རྟོགས་ནས་མི་རྟོག་པའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་སྒོམ་པ་ རྣམས་ནི་འཁོར་བ་ལས་གྲོལ་བར་གསུངས་པའི་ཕྱིར་རོ། ། (ལྔ་པ་)མ་མོས་པས་གྲུབ་པར་བསྟན་པ་ནི། དམན་པར་མོས་ཤིང་ཁམས་ཀྱང་ ཤིན་ཏུ་དམན། །གྲོགས་པོ་དམན་པ་དག་གིས་ཡོངས་སུ་བསྐོར། །ཟབ་ ཅིང་རྒྱ་ཆེ་ལེགས་པར་བཤད་པའི་ཆོས། །འདི་ལ་གལ་ཏེ་མོས་མེད་གྲུབ་ པ་ཡིན། །གང་ཟག་སྐལ་པ་དང་མི་ལྡན་པ་གང་ཞིག་ཆོས་དམན་པར་གྱུར་པ་ལ་མོས་ཤིང་། ཁམས་ཀུན་གཞིའི་རྣམ་ཤེས་ལ་ཡོད་པའི་དགེ་པའི་བག་ཆགས་ཐེག་ཆེན་རྒྱས་འགྱུར་གྱི་ རིགས་ཀྱང་ཤིན་ཏུ་དམན་ལ་གྲོགས་པོ་དམན་པ་ཐེག་ཆེན་ལ་མི་མོས་པ་དག་གིས་ཡོངས་ སུ་བསྐོར་བ་དེ་རྣམས་ཤེས་རབ་སྟོང་པ་ཉིད་ཟབ་ཅིང་ཐབས་སྙིང་རྗེ་རྒྱ་ཆེན་པོ་ལེགས་པར་ བཤད་པའི་ཆོས་འདི་ལ་གལ་ཏེ་མོས་པ་མེད་ན། དེ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་ཐེག་པ་ཆེན་པོ་འདི་ཆོས་ རྣམས་ཀྱི་མཆོག་ཏུ་གྲུབ་པ་ཡིན་ནོ། ། 4-48 (དྲུག་པ་)མ་ཐོས་པར་སྤོང་བ་དགག་པ་ནི། ཐོས་རྗེས་འབྲངས་ཏེ་བློ་ལྡན་ཐོབ་ ནས་ནི། །གང་ཞིག་ཐོས་ལ་རབ་ཏུ་བརྙས་བྱེད་པ། །རྣམ་པ་སྣ་ཚོགས་ དཔག་ཏུ་མེད་ལུས་ན། །རྨོངས་པ་གང་གི་ཕྱིར་ན་ངེས་པར་བྱེད། །ཆོས་ གང་ཞིག་ཐོས་པའི་རྗེས་སུ་འབྲངས་ཏེ་དོན་རྟོགས་པའི་བློ་དང་ལྡན་པ་ཐོབ་ནས་ནི་བླང་དོར་ ཚུལ་བཞིན་དུ་བྱེད་དགོས་པ་ཡིན་པ་ལ། ཉན་ཐོས་ཀྱི་ཐེག་པ་ཐོས་པ་ཙམ་གྱིས་ཆོག་པར་ བཟུང་ནས་གང་ཞིག་ཐེག་པ་ཆེན་པོའི་ཆོས་ཐོས་པ་ལ་རབ་ཏུ་བརྙས་པར་བྱེད་ཅིང་མ་ཐོས་ པར་སྤོང་པ་ནི་རིགས་པ་མ་ཡིན་ཏེ། ཟབ་པ་དང་རྒྱ་ཆེ་བའི་བརྗོད་བྱ་རྣམ་པ་སྣ་ཚོགས་དཔག་ ཏུ་མེད་པ་སྟོན་པ་སྔར་མ་ཐོས་ཤིང་མ་རྟོགས་པ་མང་པོ་ལོགས་ན་ལུས་པ་ཡོད་ན། རྨོངས་པ་ རྣམས་གང་གི་ཕྱིར་ན་ཐེག་ཆེན་སངས་རྒྱས་ཀྱི་བཀའ་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་ངེས་པར་བྱེད། ཡིན་ མ་ཡིན་གྱི་ཁྱད་པར་ཤེས་པ་ལ་ནི་གཞུང་ལུགས་རྣམ་པར་དག་པ་རྣམས་ཐོས་པར་བྱ་དགོས་ པའི་ཕྱིར་རོ། ། (བདུན་པ་)ཚུལ་མིན་དུ་སེམས་པའི་ཉེས་དམིགས་ནི། དོན་སྒྲ་ཇི་བཞིན་ཡོངས་ རྟོག་ན། །བདག་ཉིད་སྙེམས་ཤིང་བློ་ཉམས་འགྱུར། །ལེགས་པར་གསུངས་ པའང་སྤང

【現代漢語翻譯】 因為已經證實，如是甚深究竟之法並非思辨者的活動範圍。 又為何只有通達空性甚深之義並修習無分別禪定者才能從輪迴中解脫，而思辨者卻不能呢？如果有人因此而感到害怕，那是不應該的。因為如此宣說並非是令人恐懼的理由： 『分別念是巨大的無明，是墮入輪迴大海的原因。安住于無分別的禪定中，就能像虛空一樣沒有污垢。』 因此，沒有超越思辨者不能從輪迴中解脫，而通達空性甚深之義后修習無分別禪定者則能從輪迴中解脫。 （五）以不信服來證明： 『信奉低劣且根器極差，被低劣的同伴包圍。對於甚深且廣大的善說之法，如果他不信服，那就能成立。』 如果有人信奉低劣的法，並且其自性中存在的善的習氣，即能使大乘增長的潛能也極其微弱，且被不信奉大乘的低劣同伴所包圍，那麼如果他們不信服甚深智慧空性和廣大方便慈悲的善說之法，那麼正因為如此，大乘才被證明是諸法中的至高者。 （六）駁斥未經聽聞而捨棄： 『聽聞之後跟隨，獲得智慧之後，如果有人輕蔑聽聞，種種無量未聞之法尚存，愚者為何妄下定論？』 如果有人在聽聞佛法之後，跟隨教義，獲得了能夠理解意義的智慧，就應該如理取捨。然而，如果僅僅滿足於聽聞聲聞乘的教法，就輕蔑聽聞大乘佛法，未經聽聞就加以捨棄，這是不合理的。因為還有許多未曾聽聞和理解的甚深廣大的內容尚未了解，愚昧之人為何斷定大乘不是佛陀的教誨呢？爲了辨別真偽，必須聽聞清凈的經論。 （七）不如理作意的過患： 『如字面般理解意義，自以為是，智慧衰退。甚至捨棄善說之法。』

【English Translation】 Because it has been proven that such profound and ultimate Dharma is not within the scope of speculative thinkers. Furthermore, why is it that only those who understand the profound meaning of emptiness and meditate on non-conceptualization will be liberated from samsara, while speculative thinkers will not? If one is frightened by this, it is not a valid reason to be afraid. Because such a statement is not a cause for fear: 'Conceptualization is great ignorance, the cause of falling into the ocean of samsara. Abiding in non-conceptual samadhi, one becomes like the sky, without defilement.' Therefore, those who do not transcend speculation will not be liberated from samsara, while those who understand the profound meaning of emptiness and meditate on non-conceptual samadhi will be liberated from samsara. (5) Demonstrating establishment through disbelief: 'Believing in the inferior and having extremely inferior faculties, surrounded by inferior companions. If one does not believe in the Dharma that is profound and vast, well-spoken, then it is established.' If someone believes in inferior Dharma, and the potential for the accumulation of virtue within their nature, the potential for the growth of the Great Vehicle is also extremely weak, and they are surrounded by inferior companions who do not believe in the Great Vehicle, then if they do not believe in this Dharma, which is the well-spoken profound wisdom of emptiness and the vast skillful means of compassion, then precisely because of this, the Great Vehicle is proven to be the supreme of all Dharmas. (6) Refuting the rejection of what has not been heard: 'Following after hearing, having obtained intelligence, if one despises hearing, if various immeasurable things remain, for what reason do the deluded make a determination?' If one follows after hearing the Dharma and obtains the intelligence to understand its meaning, then one should properly adopt and abandon. However, if one is content with merely hearing the teachings of the Hearers' Vehicle and despises hearing the teachings of the Great Vehicle, rejecting what has not been heard, this is not reasonable. Because there are many profound and vast subjects that have not been heard or understood, for what reason do the deluded definitively say that the Great Vehicle is not the Buddha's teaching? To know the difference between what is true and false, one must hear the pure scriptures. (7) The Faults of Thinking Improperly: 'If one understands the meaning literally, becomes conceited, and one's intelligence declines. Even the well-spoken Dharma is abandoned.'

---

ས་པས་ན། །བརླག་འགྱུར་ཆོས་ལ་ཁོང་ཁྲོས་སྒྲིབ། །ཐེག་པ་ཆེན་ པོ་ལས་ངོ་བོ་ཉིད་མེད་པར་གསུངས་པའི་དོན་སྒྲ་ཇི་བཞིན་པར་བཟུང་ནས་ཆད་ལྟ་སྟོན་པས་ བཀའ་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་ཡོངས་སུ་རྟོག་ཅིང་སྤོང་ན། བདག་ཉིད་ཀྱི་ལྟ་བ་དམན་པ་ལ་མཆོག་ ཏུ་འཛིན་པས་སྙེམས་ཤིང་ཁེངས་པས་མཁས་པ་ལས་དོན་མི་ཚོལ་ལ། ཡང་དག་པའི་དོན་ཇི་ ལྟ་བ་བཞིན་མི་ཤེས་པས་བློ་གྲོས་ཉམས་པར་འགྱུར་ཞིང་ལེགས་པར་གསུངས་པ་ཐེག་ཆེན་ གྱི་ཆོས་སྤངས་པས་ན་འཁོར་བར་ངན་སོང་གི་སྡུག་བསྔལ་ཆེན་པོས་གདུང་ཞིང་བརླག་པར་ འགྱུར་ཏེ། ཆོས་ཟབ་མོ་ལ་ཁོང་ཁྲོ་བས་སྤོང་པ་ནི་སྒྲིབ་པ་རྣམས་ཀྱི་ནང་ནས་ཤིན་ཏུ་མི་བཟད་ 4-49 པ་ཆེན་པོ་ཡིན་པས་ཐར་པ་མི་ཐོབ་པའི་ཕྱིར་རོ། ། (བརྒྱད་པ། )མི་ཤེས་པར་ཁྲོ་བ་དགག་པ་ནི། ཡིད་ཀྱི་ཉེས་པ་རང་བཞིན་གདུག་ པ་སྟེ། །མི་རིགས་པ་ཡི་གཟུགས་ལའང་མི་རིགས་ན། །ཐེ་ཚོམ་ཟ་བའི་ ཆོས་ལ་སྨོས་ཅི་དགོས། །དེ་ཕྱིར་བཏང་སྙོམས་བཞག་ལེགས་ཉེས་པ་ མེད། །ཡིད་ཀྱི་ཉེས་པ་ཁོང་ཁྲོ་བ་ནི། ཞེ་སྡང་ལྟ་བུའི་སྡིག་པ་མེད། ཅེས་པ་ལྟར་རང་བཞིན་ གྱི་གདུག་པ་སྟེ་ཁ་ན་མ་ཐོ་བ་སྡིག་པ་ཆེན་པོ་དང་བཅས་པ་ཡིན་པས། འགལ་དུམ་མེས་ཚིག་ པ་ལ་ཡང་ཁྲོ་བར་མི་བྱ་ན་སེམས་དང་བཅས་པའི་གཟུགས་ལ་ལྟ་སྨོས་ཀྱང་ཅི་དགོས། ཞེས་ གསུངས་པ་ལྟར་མི་རིགས་པ་གནོད་པ་བྱེད་པའམ་སེམས་མེད་པའི་གཟུགས་ལའང་ཁྲོ་བར་ མི་རིགས་ན། ཐེ་ཚོམ་ཟ་བའི་སྒོ་ནས་ཆོས་ཟབ་མོ་ལ་ཁྲོས་ན་ཉེས་པ་ཆེན་པོ་འབྱུང་བ་ལྟ་སྨོས་ ཀྱང་ཅི་དགོས། དེའི་ཕྱིར་གུས་པ་མ་སྐྱེས་ནའང་བཏང་སྙོམས་སུ་བཞག་ན་ལེགས་ཏེ་ཆོས་ སྤོང་བའི་ཉེས་པ་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །རིན་ཆེན་ཕྲེང་བ་ལས། ཐེག་གཅིག་ཐེག་པ་གསུམ་ བསྟན་པ། །བཏང་སྙོམས་ཀྱིས་ནི་བདག་བསྲུང་བྱ། །བཏང་སྙོམས་ཀྱིས་ནི་སྡིག་མི་འགྱུར། ། སྡང་བས་སྡིག་འགྱུར་དགེ་མི་འགྱུར། །ཞེས་གསུངས་ཤིང་ཆོས་སྤོང་བ་ནི་འཚམས་མེད་པ་ ལྔ་བྱེད་པ་ལས་ཀྱང་སྡིག་པ་ལྕི་བར་གསུངས་པས། ཐར་བ་ཐོབ་པར་འདོད་པ་རྣམས་ཀྱིས་ ཆོས་ཟབ་མོ་ལ་མོས་པར་བྱ་སྟེ། རྒྱུད་བླ་མར་ཡང་། གང་ཞིག་ཡང་ཡང་སྡིག་གྲོགས་བསྟེན་ པས་སངས་རྒྱས་ངན་སེམས་ལྡན་གྱུར་དང་། །ཕ་མ་དགྲ་བཅོམ་གསོད་པ་བྱ་བ་མིན་བྱེད་ མཆོག་ཚོགས་འབྱེད་པའི་མི། །དེ་ཡང་ཆོས་ཉིད་ངེས་པར་བསམས་ན་མྱུར་དུ་དེ་ལས་ཐར་ འགྱུར་གྱི། །གང་ཞིག་ཡིད་ནི་ཆོས་ལ་སྡང་བ་དེ་ལ་ཐར་བ་ག་ལ་ཡོད། །ཅེས་པ་ལ་སོགས་པ་ གསུངས་པ་ལྟར་རོ། །མཁས་པས་འཇུག་པར་བྱ་བའི་གཞི་ཐེག་པ་ཆེན་པོ་བཀར་བསྒྲུབ་པའི་ སྐབས་རྫོགས་པར་བཤད་ཟིན་ཏོ།། །། 4-50 ༈ ཞུགས་ནས་སྒྲུབ་པ་ཀུན་གྱི་སྒོ་མཆོག་ལ་སྐྱབས་སུ་འགྲོ་བའི་ཚུལ་ལ། སྤྱི་དོན། ད་ནི་ཞུགས་ནས་སྒྲུབ་པ་ཀུན་གྱི་སྒོ་མཆོག་ལ་སྐྱབས་སུ་འགྲོ་བའི་ཚུལ་ལ། སྤྱ

【現代漢語翻譯】 因此，對於那些會毀滅的法，他們會因憤怒而矇蔽，對於大乘（Mahāyāna）中宣說的無自性（niḥsvabhāva）之義，他們會按照字面意思理解，從而宣揚斷見（ucchedadṛṣṭi），並完全臆測和捨棄說這不是佛語（buddhavacana）。他們會因持有低劣的見解而自滿和傲慢，不會向智者尋求真理，因為不瞭解真實的意義，他們的智慧會衰退，並且因為捨棄了善說的大乘之法，他們會在輪迴（saṃsāra）中遭受惡趣（durgati）的巨大痛苦而毀滅。對甚深之法感到憤怒而捨棄，是所有障礙（āvaraṇa）中最無法忍受的，因此無法獲得解脫（mokṣa）。 (第八品)駁斥因無知而憤怒：心的過患本性是惡毒的，對於不合理的形象尚且不應憤怒，更何況對於令人懷疑的法呢？因此，保持中立是最好的，沒有罪過。心的過患，憤怒，沒有比嗔恨更大的罪惡。就像火焰燃燒一樣，本性就是惡毒的，伴隨著巨大的罪惡。即使對於無生命的物體被打破，也不應該憤怒，更何況對於有情眾生的形象呢？如經中所說，對於不合理或有害的事物，或者對於無生命的物體，都不應該憤怒，如果因為懷疑而對甚深之法感到憤怒，那罪過就更大了。因此，即使沒有生起敬意，保持中立也是最好的，因為沒有捨棄佛法的罪過。在《寶鬘論》（Ratnāvalī）中說：『宣說一乘（ekayāna）和三乘（trīṇi yānāni），應以中立來守護自己，以中立不會變成罪惡，嗔恨會變成罪惡，不會變成善業。』 捨棄佛法比犯五無間罪（pañcānantarya）的罪過還要嚴重。因此，想要獲得解脫的人應該信奉甚深之法。在《寶性論》（Uttaratantra）中也說：『如果有人屢次親近惡友，對佛陀懷有惡意，殺害父母和阿羅漢（arhat），破壞僧團（saṃgha），如果他能如實思維法性（dharmatā），就能迅速從中解脫。如果有人心中憎恨佛法，又怎麼能獲得解脫呢？』 等等。對於智者應該進入的基礎——大乘的建立，已經完整地闡述完畢。 現在開始講述進入后修持一切之門——皈依（śaraṇa）的方法。總義：現在開始講述進入后修持一切之門——皈依的方法。

【English Translation】 Therefore, for those who are destined to be destroyed by the Dharma, they are obscured by anger. Regarding the meaning of non-self-nature (niḥsvabhāva) taught in the Mahāyāna, they grasp it literally, thus proclaiming the annihilationist view (ucchedadṛṣṭi), and completely speculate and abandon, saying that it is not the Buddha's word (buddhavacana). They become arrogant and conceited by holding inferior views as supreme, and do not seek truth from the wise. Because they do not understand the true meaning, their wisdom declines, and because they abandon the well-spoken Mahāyāna Dharma, they will be tormented by great suffering in the lower realms (durgati) of saṃsāra and be destroyed. Abandoning the profound Dharma with anger is the most unbearable of all obscurations (āvaraṇa), therefore, liberation (mokṣa) cannot be attained. (Eighth Chapter) Refuting Anger Arising from Ignorance: The fault of the mind is inherently venomous. If one should not be angry even at an unreasonable image, what need is there to mention Dharma that causes doubt? Therefore, it is best to remain neutral, without fault. The fault of the mind, anger, there is no sin greater than hatred. Just as fire burns, it is inherently venomous, accompanied by great sin. Even if an inanimate object is broken, one should not be angry, what need is there to mention looking at the form of sentient beings? As it is said in the scriptures, one should not be angry at unreasonable or harmful things, or at inanimate objects. If one becomes angry at the profound Dharma out of doubt, the fault is even greater. Therefore, even if respect does not arise, it is best to remain neutral, because there is no fault of abandoning the Dharma. In the Ratnāvalī, it is said: 'Teaching the One Vehicle (ekayāna) and the Three Vehicles (trīṇi yānāni), one should protect oneself with neutrality. With neutrality, it does not become sin. Hatred becomes sin, it does not become virtue.' Abandoning the Dharma is said to be a heavier sin than committing the five heinous crimes (pañcānantarya). Therefore, those who desire to attain liberation should have faith in the profound Dharma. In the Uttaratantra, it is also said: 'If someone repeatedly associates with bad friends, harbors ill will towards the Buddha, kills their parents and arhats, and disrupts the sangha, if they truly contemplate the nature of reality (dharmatā), they will quickly be liberated from it. If someone hates the Dharma in their heart, how can they attain liberation?' and so on. The establishment of the Mahāyāna, the foundation upon which the wise should enter, has been fully explained. Now begins the explanation of the method of taking refuge (śaraṇa), the supreme gateway to all practices after entering. General Meaning: Now begins the explanation of the method of taking refuge, the supreme gateway to all practices after entering.

---

ི་དོན་དང་ གཞུང་དོན་གཉིས་ལས་དང་པོ་ལའང་། ཐུན་མོང་གི་མཚན་ཉིད། གནས་སྐབས་ཀྱི་དབྱེ་བ། མཐར་ཐུག་གི་ངོ་བོ་གསུམ་ལས། དང་པོ་ནི་འཇིགས་པས་ཉེན་ནས་དེ་ལས་གྲོལ་པར་འདོད་པས་རང་བས་ཡུལ་མཆོག་ ཏུ་གྱུར་པ་ཞིག་ལ་བློ་གཏོད་ཅིང་སྐྱབས་གནས་སུ་ཁས་བླངས་ཏེ་བརྟེན་པར་དམ་བཅས་ནས་ གསོལ་བ་འདེབས་པའོ། ། དབྱེ་བ་ལ་འཇིག་རྟེན་པ་དང་འཇིག་རྟེན་ལས་འདས་པའི་སྐྱབས་འགྲོ་གཉིས་ལས། དང་ པོ་ནི། འཇིག་རྟེན་ཐ་མལ་པ་རྣམས་དགྲ་དང་འདྲེ་ལ་སོགས་པའི་འཇིགས་པས་ཉེན་ནས་དེ་ དག་ལས་ཐར་བར་འདོད་པས་རྗེ་བོ་དང་། གནས་དང་ལྷ་ཀླུ་ལ་སོགས་པ་རྣམས་ལ་སྐྱབས་ སུ་འགྲོ་བ་ཡིན་ལ། དེ་དག་གིས་ཀྱང་རེ་ཞིག་གནས་སྐབས་སུ་ཕན་ཐོགས་པའང་སྲིད་མོད། མཐར་ཐུག་གི་སྐྱབས་གནས་ནི་མ་ཡིན་ཏེ། མདོ་(རྒྱལ་མཚན་དམ་པ་)ལས། འཇིགས་པས་ཉེན་ པའི་མི་རྣམས་ནི། །ཕལ་ཆེར་རི་དང་ནགས་ཚལ་དང་། །ལྗོན་ཤིང་ཀུན་དགའ་ར་བ་དང་། (ལྷ་)། མཆོད་(པའི་)རྟེན་རྣམས་ལ་སྐྱབས་སུ་འགྲོ(གཅིག)། །སྐྱབས་དེ་གཙོ་བོ་མ་ཡིན་པས། །སྐྱབས་ དེ་དག་ལ་བརྟེན་ནས་ནི། །སྡུག་བསྔལ་ཆེ་ལས་སྒྲོལ་མི་ནུས། །ཞེས་གསུངས་པ་ལྟར་རོ། །དེ་ རྣམས་ཡུལ་དཀོན་མཆོག་ལ་སྐྱབས་སུ་འགྲོ་ཡང་བསམ་པ་རང་དོན་དུ་འཁོར་བའི་བདེ་བ་ འདོད་པའང་འཇིག་རྟེན་པ་ཉིད་དོ། །འཇིག་རྟེན་ལས་འདས་པ་ལའང་གཉིས་ལས། ཐེག་ པ་ཆུང་ངུ་བ་རྣམས་ནི་རང་ཉིད་གཅིག་པུ་འཁོར་བའི་སྡུག་བསྔལ་གྱི་འཇིགས་པས་ཉེན་ནས་ མྱ་ངན་ལས་འདས་པའི་བདེ་པ་ཐོབ་པར་འདོད་པས་ཡུལ་དཀོན་མཆོག་རིན་པོ་ཆེ་གསུམ་ ལ་དུས་ཇི་སྲིད་འཚོའི་བར་དུ་བརྟེན་པར་དམ་འཆའ་བ་སྟེ་སྐྱབས་གསུམ་བདུན་ཅུ་པ་ལས། (སངས་རྒྱས་)ཐུབ་པའི་དབང་པོའི་སྐུ་གཉིས་དང་། །(ཆོས་)མྱ་ངན་འདས་དང་(དགེ་འདུན་)གང་ཟག་ 4-51 བརྒྱད། །དེ་ལ་གུས་པས་སྐྱབས་འགྲོ་གང་། །གསུམ་ལ་སྐྱབས་སུ་སོང་བ་ཡིན། །ཞེས་པ་ལ་ སོགས་པ་གསུངས་པ་ལྟར་རོ། །ཐེག་པ་ཆེན་པོ་པ་རྣམས་ནི་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་འཁོར་ བ་སྡུག་བསྔལ་གྱི་རྒྱ་མཚོར་ལྟུང་བའི་འཇིགས་པས་ཉེན་ནས་ཐར་པ་མཐར་ཐུག་ཐམས་ཅད་ མཁྱེན་པའི་གོ་འཕང་ཐོབ་པར་འདོད་པས་ཡུལ་མཐར་ཐུག་གི་དཀོན་མཆོག་གསུམ་ལ་དུས་ བྱང་ཆུབ་སྙིང་པོ་ལ་མཆིས་ཀྱི་བར་དུ་བརྟེན་པར་ཁས་ལེན་ཞིང་སྐྱབས་སུ་འགྲོ་བ་སྟེ། (མདོ་ ལས་)སངས་རྒྱས་ཆོས་དང་དགེ་འདུན་རྣམས། །སྐྱབས་ཀྱི་མཆོག་ཏུ་གྱུར་པ་སྟེ། །སྐྱབས་དེ་ དག་ལ་བརྟེན་ན་ནི། །སྲིད་པའི་འཇིགས་པ་ཆེ་ལས་སྒྲོལ། །ཞེས་གསུངས་པ་ལྟར་རོ། ། མཐར་ཐུག་ངོས་བཟུང་བ་ལ། རྒྱུ་དང་ཡུལ་དང་ངོ་བོ་དང་། །བསླབ་བྱ་དང་ནི་ཕན་ཡོན་ ནོ། །རྒྱུ་ནི་ལས་རྒྱུ་འབྲས་བདེན་པར་ཡོད་པ་ལ་མངོན་པར་ཡིད་ཆེས་པའི་དད་པ་དང་། ཡོན་ ཏན་ཅན་དཀོན་མཆོག་ལ་དང་བའི་དད་པ་དང་། རང་གིས་སངས་རྒྱས་བསྒྲུ

【現代漢語翻譯】 關於意義和正文，首先，有共同的定義、暫時的區分和最終的本質這三個方面。 首先是，由於恐懼的威脅，想要從中解脫，因此信任並承諾依賴於自己認為是殊勝的對境，並立誓依靠而祈禱。 區分有世間和出世間的皈依兩種。第一種是，世間普通人因敵人和鬼怪等恐懼的威脅，想要從中解脫，所以皈依國王、住所和神祇龍族等。雖然他們或許能在暫時的情況下提供幫助，但並非最終的皈依處。如經（《勝幢經》）中所說：『被恐懼威脅的人們，大多前往山林和樹林，以及悅意的園林和（天神），以及（供養的）聖物處尋求庇護。』，『因為那庇護並非殊勝，依靠那些庇護，不能從巨大的痛苦中解脫。』正如所說的那樣。那些人雖然皈依了功德之境的三寶，但心中仍然爲了自己的利益而希求輪迴的安樂，仍然是世間人。 出世間皈依也有兩種。小乘行者因為自己獨自受到輪迴痛苦的威脅，想要獲得寂滅的安樂，所以立誓在有生之年都依賴於功德之境的珍貴三寶，即《七十皈依頌》中所說：『（佛）釋迦牟尼佛的二身，（法）寂滅和（僧）八聖位，對他們恭敬皈依，就是皈依了三寶。』等等。大乘行者因為一切眾生都受到墮入輪迴痛苦大海的威脅，想要獲得最終的解脫，即一切智智的果位，所以承諾直到菩提心為止都依賴於最終之境的三寶而皈依。如（經中）所說：『佛、法和僧伽，是殊勝的皈依處，依靠那些皈依處，能從巨大的有海的恐懼中解脫。』 最終的認定包括：因、對境、本體，所學和利益。因是對業果真實存在的堅定信仰，以及對具有功德的三寶的歡喜之信，以及自己能夠成就佛果的勝解信。

【English Translation】 Regarding the meaning and the text, firstly, there are three aspects: the common definition, the temporary distinction, and the ultimate essence. The first is that, threatened by fear and desiring to be liberated from it, one trusts and vows to rely on what one considers to be a supreme object, and pledges to depend on it and prays. The distinction includes worldly and transcendental refuge. The first is that ordinary worldly people, threatened by the fear of enemies and demons, desire to be liberated from them, so they take refuge in kings, places, and deities such as nagas. Although they may be helpful temporarily, they are not the ultimate refuge. As stated in the Sutra (Dhvajāgrakeyūra Sūtra): 'People threatened by fear mostly go to mountains and forests, and pleasant groves and (gods), and (offerings) to shrines for refuge.' 'Because that refuge is not supreme, relying on those refuges, one cannot be liberated from great suffering.' As it is said. Although those people take refuge in the Three Jewels of the field of merit, they still desire the happiness of samsara for their own benefit, and are still worldly people. Transcendental refuge also has two types. Those of the Lesser Vehicle, because they alone are threatened by the suffering of samsara, desire to attain the bliss of nirvana, so they vow to rely on the precious Three Jewels of the field of merit for as long as they live, as stated in the Seventy Verses on Refuge: '(Buddha) The two bodies of Shakyamuni Buddha, (Dharma) Nirvana, and (Sangha) the eight noble individuals, whoever respectfully takes refuge in them, has taken refuge in the Three Jewels.' etc. Those of the Great Vehicle, because all sentient beings are threatened by falling into the ocean of suffering of samsara, desire to attain the ultimate liberation, the state of omniscient wisdom, so they pledge to rely on the Three Jewels of the ultimate object until the heart of enlightenment and take refuge. As stated (in the Sutra): 'Buddha, Dharma, and Sangha are the supreme refuge, relying on those refuges, one can be liberated from the great fear of existence.' The ultimate identification includes: cause, object, essence, what to learn, and benefit. The cause is the firm belief in the truth of karma and its results, the faith of admiration for the Three Jewels who possess qualities, and the faith of conviction that one can attain Buddhahood.

---

བ་པར་ནུས་པ་ ལ་འདོད་པའི་དད་པ་དང་གསུམ་སྐྱེས་པ་ལས་སོ། །ཡུལ་དཀོན་མཆོག་གསུམ་གྱི་སངས་ རྒྱས་ནི་ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་འདུས་མ་བྱས་ཤིང་ལྷུན་གྱིས་གྲུབ་པ་སོ་སོ་རང་གིས་རིག་པའི་ཡེ་ ཤེས་ཀྱིས་མངོན་སུམ་དུ་རྟོགས་པས་རང་དོན་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་གྲུབ་ཅིང་། དེ་སེམས་ཅན་ ཐམས་ཅད་ལ་ཡང་ཡོད་པར་མཁྱེན་ནས་ཐུགས་རྗེ་ཆེན་པོས་ལམ་སྟོན་ཞིང་། སྡུག་བསྔལ་ དང་ཉོན་མོངས་པ་སྤོང་བར་ནུས་པ་གཞན་དོན་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པའང་གྲུབ་པས་དོན་གཉིས་ མཐར་ཕྱིན་པའི་ཡོན་ཏན་དང་ལྡན་པ་སྟེ། རྒྱུད་བླ་མར། འདུས་མ་བྱས་ཤིང་ལྷུན་གྱིས་གྲུབ། ། གཞན་གྱི་རྐྱེན་གྱིས་རྟོགས་མིན་པ། །མཁྱེན་དང་བརྩེ་དང་ནུས་པར་ལྡན། །དོན་གཉིས་ལྡན་ པའི་སངས་རྒྱས་ཉིད། །ཅེས་གསུངས་པ་ལྟར་རོ། །ཆོས་ནི་གང་ཞིག་འདོད་ཆགས་དང་བྲལ་ བ་འགོག་པའི་བདེན་པ་བསམ་གྱིས་མི་ཁྱབ་ཅིང་ལས་དང་ཉོན་མོངས་པ་དང་རྣམ་པར་རྟོག་ པ་ཞི་བ་དང་། གང་གིས་འདོད་ཆགས་དང་བྲལ་བ་ལམ་གྱི་བདེན་པ་དྲི་མས་དག་ཅིང་ཡེ་ཤེས་ 4-52 ཀྱི་སྣང་བ་གསལ་ལ་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པའི་གཉེན་པོར་གྱུར་པ་སྟེ། བསམ་མེད་གཉིས་ མེད་རྟོག་མེད་པ། །དག་གསལ་གཉེན་པོའི་ཕྱོགས་ཉིད་ཀྱིས། །གང་ཞིག་གང་གིས་ཆགས་ བྲལ་བ། །བདེན་གཉིས་མཚན་ཉིད་ཅན་དེ་ཆོས། །ཞེས་པ་ལྟར་རོ། །དགེ་འདུན་ནི་ཆོས་ཀྱི་ དབྱིངས་མངོན་སུམ་དུ་རྟོགས་པ་ཇི་ལྟ་བ་མཁྱེན་པའི་ཡེ་ཤེས་དང་། དེ་སེམས་ཅན་ཐམས་ ཅད་ལ་ཁྱབ་པར་གཟིགས་པ་ཇི་སྙེད་པ་མཁྱེན་པའི་ཡེ་ཤེས་གཉིས་དང་ལྡན་པས་ཐེག་ཆེན་ འཕགས་པ་ཕྱིར་མི་ལྡོག་པར་གྱུར་པ་སྟེ། ཇི་ལྟ་ཇི་སྙེད་ནང་གི་ནི། །ཡེ་ཤེས་གཟིགས་པ་དག་ པས་ན། །བློ་ལྡན་ཕྱིར་མི་ལྡོག་པའི་ཚོགས། །བླ་མེད་ཡོན་ཏན་དང་ལྡན་ཉིད། །ཅེས་པ་ལྟར་ རོ། །མཐར་ཐུག་གི་སྐྱབས་གནས་ནི་སངས་རྒྱས་ཁོ་ན་ཡིན་ཞིང་དེ་ལ་དཀོན་མཆོག་གསུམ་ གའང་ཚང་བ་ཉིད་དེ། དམ་པའི་དོན་དུ་འགྲོ་རྣམས་ཀྱི། །སྐྱབས་ནི་སངས་རྒྱས་ཉག་གཅིག་ ཉིད། །ཐུབ་པ་ཆོས་ཀྱི་སྐུ་ཅན་ཏེ། །ཚོགས་ཀྱང་དེ་ཡི་མཐར་ཐུག་ཕྱིར། །ཞེས་པ་ལྟར་རོ། ། རཏྣའི་སྒྲ་ནི་དཀོན་མཆོག་དང་རིན་པོ་ཆེ་གཉི་ག་ལ་འཇུག་པས། རྙེད་པར་དཀའ་ཞིང་འབྱུང་ བ་དཀོན་པ་དང་། །དྲི་མ་མེད་ཅིང་རྣམ་པར་དག་པ་དང་། །ཡོན་ཏན་ཀུན་གྱི་མཐུ་དང་ལྡན་པ་ དང་། །འཇིག་རྟེན་ཀུན་གྱི་རྒྱན་དུ་གྱུར་པ་དང་། །ཆོས་རྣམས་ཀུན་གྱི་མཆོག་ཏུ་གྱུར་པ་དང་། བསྟོད་སྨད་སོགས་ཀྱིས་འགྱུར་བ་མེད་པའི་ཕྱིར་ན་དཀོན་མཆོག་གམ་རིན་པོ་ཆེ་ཞེས་ཀྱང་བྱ་ སྟེ། འབྱུང་བ་དཀོན་ཕྱིར་དྲི་མེད་ཕྱིར། །མཐུ་ལྡན་ཕྱིར་དང་འཇིག་རྟེན་གྱི། །རྒྱན་གྱུར་ཕྱིར་ དང་མཆོག་ཉིད་ཕྱིར། །འགྱུར་བ་མེད་ཕྱིར་དཀོན་མཆོག་ཉིད། །ཅེས་གསུངས་པ་ལྟར་རོ། ། ངོ་བོ་ནི་བསྡུ་བར་ཡོན་ཏན་ཤེས་པ་དང་། ཁ

【現代漢語翻譯】 由於對上師具有信心，對佛具有能力具有信欲，以及具有第三種因緣而生起。佛（Buddha，覺悟者）作為三寶（Triratna，佛教三顆寶珠，即佛、法、僧）的對境，其法界（Dharmadhatu，一切法的本性）是無為（Asamskrta，非造作）且任運自成（Anabhogata，無需努力自然成就）的，各自通過自證智慧（Svarupa-jnana，自性智）現量證悟，從而成就自利圓滿。並且，佛了知一切眾生皆具此（自性），以大悲心（Mahakaruna，偉大的慈悲）引導眾生，能夠斷除痛苦和煩惱，從而成就利他圓滿。因此，佛具有二利究竟的功德。《寶性論》（Ratnagotravibhaga，又名如來藏論）中說：『無為且任運自成，非由他緣而證悟，具有智慧、慈悲和能力，是具足二利的佛。』如是宣說。法（Dharma，佛法）是指遠離貪慾的滅諦（Nirodha-satya，苦滅的真理），不可思議，寂滅業（Karma，行為）、煩惱（Klesha，精神上的痛苦）和分別念（Vikalpa，虛妄分別）。以及，以何者遠離貪慾，即是道諦（Marga-satya，通往解脫的道路），遠離垢染，智慧之光明顯，是所有煩惱的對治。如是：『無思、二取不存、無分別，清凈、光明、對治之品性，以何者、由何者而離貪，具足二諦之體性，是為法。』如是說。僧伽（Sangha，僧團）是指現量證悟法界，具有如所有智（Yathavad-jnana，如實知），以及照見其遍佈一切眾生的盡所有智（Yathakyajnana，盡所有智），因此是已入大乘（Mahayana，偉大的載具）的不退轉聖者（Arya，聖人）。如是：『如所有與盡所有，以其內在之智慧照見，具慧之不退轉眾，具足無上之功德。』如是說。究竟的皈依處唯有佛，因為三寶皆圓滿具足於佛身。如是：『于勝義諦中，眾生之皈依，唯是佛陀一者。能仁具法身，僧伽亦是彼之究竟。』如是說。ratna（藏文：དཀོན་མཆོག，梵文天城體：रत्न，梵文羅馬擬音：ratna，漢語字面意思：寶）之聲，既指『三寶』，也指『珍寶』。因為難以獲得，稀有難得；沒有垢染，極其清凈；具有一切功德之力；成為世間一切之莊嚴；成為一切法中最殊勝者；不為贊毀等所動搖。因此稱為『三寶』或『珍寶』。如是說：『以其難得故，以其無垢故，以其具力故，以其為世間莊嚴故，以其為最勝故，以其不變異故，是為三寶。』如是宣說。本體是了知功德，並能攝集。 Due to faith in the Guru (teacher), desire for faith in the Buddha's ability, and arising from the third cause. The Buddha (Enlightened One) as the object of the Three Jewels (Triratna, the three precious jewels of Buddhism, namely Buddha, Dharma, and Sangha), whose Dharmadhatu (the nature of all phenomena) is unconditioned (Asamskrta, uncreated) and spontaneously accomplished (Anabhogata, naturally accomplished without effort), each directly realizing through self-awareness wisdom (Svarupa-jnana, self-awareness wisdom), thereby accomplishing self-benefit perfectly. Furthermore, knowing that all sentient beings possess this (nature), guiding sentient beings with great compassion (Mahakaruna, great compassion), and being able to eliminate suffering and afflictions, thereby accomplishing the benefit of others perfectly. Therefore, the Buddha possesses the qualities of ultimate fulfillment of both benefits. In the Ratnagotravibhaga (also known as the Treatise on the Buddha-nature): 'Unconditioned and spontaneously accomplished, not realized by other causes, possessing wisdom, compassion, and ability, is the Buddha who possesses both benefits.' Thus it is said. The Dharma (Buddha's teachings) refers to the cessation truth (Nirodha-satya, the truth of the cessation of suffering), which is free from attachment, inconceivable, and pacifies karma (action), afflictions (Klesha, mental suffering), and conceptualizations (Vikalpa, false discriminations). And, by which one becomes free from attachment, that is the path truth (Marga-satya, the path to liberation), free from defilements, with clear light of wisdom, and is the antidote to all afflictions. Thus: 'Without thought, non-duality, without conceptualization, purity, clarity, the nature of antidote, by what and through what one is free from attachment, possessing the nature of the two truths, that is the Dharma.' Thus it is said. The Sangha (community) refers to those who directly realize the Dharmadhatu, possessing the wisdom of knowing what it is (Yathavad-jnana, knowing as it is), and seeing its pervasiveness in all sentient beings, the wisdom of knowing how much it is (Yathakyajnana, knowing how much it is), therefore being irreversible saints (Arya, noble ones) who have entered the Great Vehicle (Mahayana, great vehicle). Thus: 'As it is and how much it is, seeing with inner wisdom, the assembly of the wise who do not turn back, possessing unsurpassed qualities.' Thus it is said. The ultimate refuge is only the Buddha, because the Three Jewels are all fully present in the Buddha. Thus: 'In the ultimate sense, the refuge of beings is only the Buddha. The Sage possesses the Dharmakaya (body of truth), and the Sangha is also the ultimate of that.' Thus it is said. The sound of ratna (藏文：དཀོན་མཆོག，梵文天城體：रत्न，梵文羅馬擬音：ratna，漢語字面意思：寶) refers to both 'Three Jewels' and 'precious jewel'. Because it is difficult to obtain, rare and difficult to find; without defilement, extremely pure; possessing the power of all qualities; becoming the adornment of all the world; becoming the most supreme of all dharmas; and not being shaken by praise or blame, etc. Therefore, it is called 'Three Jewels' or 'precious jewel'. Thus it is said: 'Because it is rare, because it is without defilement, because it has power, because it is the adornment of the world, because it is the most supreme, because it is unchanging, it is the Three Jewels.' Thus it is proclaimed. The essence is knowing the qualities and being able to gather them.

【English Translation】 Due to faith in the Guru, desire for faith in the Buddha's ability, and arising from the third cause. The Buddha (Enlightened One) as the object of the Three Jewels (Triratna, the three precious jewels of Buddhism, namely Buddha, Dharma, and Sangha), whose Dharmadhatu (the nature of all phenomena) is unconditioned (Asamskrta, uncreated) and spontaneously accomplished (Anabhogata, naturally accomplished without effort), each directly realizing through self-awareness wisdom (Svarupa-jnana, self-awareness wisdom), thereby accomplishing self-benefit perfectly. Furthermore, knowing that all sentient beings possess this (nature), guiding sentient beings with great compassion (Mahakaruna, great compassion), and being able to eliminate suffering and afflictions, thereby accomplishing the benefit of others perfectly. Therefore, the Buddha possesses the qualities of ultimate fulfillment of both benefits. In the Ratnagotravibhaga (also known as the Treatise on the Buddha-nature): 'Unconditioned and spontaneously accomplished, not realized by other causes, possessing wisdom, compassion, and ability, is the Buddha who possesses both benefits.' Thus it is said. The Dharma (Buddha's teachings) refers to the cessation truth (Nirodha-satya, the truth of the cessation of suffering), which is free from attachment, inconceivable, and pacifies karma (action), afflictions (Klesha, mental suffering), and conceptualizations (Vikalpa, false discriminations). And, by which one becomes free from attachment, that is the path truth (Marga-satya, the path to liberation), free from defilements, with clear light of wisdom, and is the antidote to all afflictions. Thus: 'Without thought, non-duality, without conceptualization, purity, clarity, the nature of antidote, by what and through what one is free from attachment, possessing the nature of the two truths, that is the Dharma.' Thus it is said. The Sangha (community) refers to those who directly realize the Dharmadhatu, possessing the wisdom of knowing what it is (Yathavad-jnana, knowing as it is), and seeing its pervasiveness in all sentient beings, the wisdom of knowing how much it is (Yathakyajnana, knowing how much it is), therefore being irreversible saints (Arya, noble ones) who have entered the Great Vehicle (Mahayana, great vehicle). Thus: 'As it is and how much it is, seeing with inner wisdom, the assembly of the wise who do not turn back, possessing unsurpassed qualities.' Thus it is said. The ultimate refuge is only the Buddha, because the Three Jewels are all fully present in the Buddha. Thus: 'In the ultimate sense, the refuge of beings is only the Buddha. The Sage possesses the Dharmakaya (body of truth), and the Sangha is also the ultimate of that.' Thus it is said. The sound of ratna (藏文：དཀོན་མཆོག，梵文天城體：रत्न，梵文羅馬擬音：ratna，漢語字面意思：寶) refers to both 'Three Jewels' and 'precious jewel'. Because it is difficult to obtain, rare and difficult to find; without defilement, extremely pure; possessing the power of all qualities; becoming the adornment of all the world; becoming the most supreme of all dharmas; and not being shaken by praise or blame, etc. Therefore, it is called 'Three Jewels' or 'precious jewel'. Thus it is said: 'Because it is rare, because it is without defilement, because it has power, because it is the adornment of the world, because it is the most supreme, because it is unchanging, it is the Three Jewels.' Thus it is proclaimed. The essence is knowing the qualities and being able to gather them.

---

ྱད་པར་ཤེས་པ་དང་ཁས་བླངས་པ་དང་། གཞན་ མི་སྨྲ་བའི་ཁྱད་པར་བཞི་དང་ལྡན་པས་ཡུལ་དམ་པ་ལ་བརྟེན་པར་ཁས་ལེན་ཅིང་བློ་གཏོད་ པའོ་ཞེས་གསུངས་པ་ལྟ་བུའོ། ། བསླབ་བྱ་ནི་ཐུན་མོང་དུ་ཐོས་པའི་སར། སྦྱོར་བས་དགེ་པའི་རྟེན་བཞི་དང་། དབང་པོ་ 4-53 མི་རྒོད་པ་དང་། བསླབ་པའི་གཞི་བླང་བ་དང་། སེམས་ཅན་ལ་སྙིང་རྗེ་བ་དང་། དུས་དུས་ སུ་དཀོན་མཆོག་མཆོད་པར་བྱ་བ་རྣམས་ལ་བསླབ་པར་གསུངས་ཤིང་། ཁྱད་པར་དུ་མྱ་ངན་ ལས་འདས་པའི་མདོར། གང་ཞིག་སངས་རྒྱས་སྐྱབས་སོང་བས། །དེ་ནི་ཡང་དག་དགེ་བསྙེན་ ཏེ། །ནམ་དུ་ཡང་ནི་ལྷ་གཞན་ལ། །སྐྱབས་སུ་སོང་བ་མ་ཡིན་ནོ། །དམ་པའི་ཆོས་ལ་སྐྱབས་ སོང་བ། །འཚེ་ཞིང་གནོད་པའི་སེམས་དང་བྲལ། །དགེ་འདུན་ལ་ཡང་སྐྱབས་སོང་བ། །མུ་ སྟེགས་ཅན་ལ་ཕྱོགས་མི་བྱ། །ཞེས་གསུངས་པ་ལྟར་རོ། ། ཕན་ཡོན་ནི་བསྡུ་བར། བསྲུང་བ་ཆེན་པོ་དང་ལྡན་པ་དང་། ལོག་པར་མོས་པའི་སྒྲིབ་པ་ ཐམས་ཅད་ཟད་པ་དང་། སྐྱེས་བུ་དམ་པའི་ནང་དུ་བགྲང་བ་དང་། སྟོན་པ་དང་ཆོས་གྲོགས་ དང་བསྟན་པ་ལ་དད་པའི་ལྷ་རྣམས་ཀྱི་ཡིད་དུ་འོང་བ་སྟེ་བཞི་དང་བསོད་ནམས་ཆེན་པོ་དང་ དགའ་བ་ཆེན་པོ་དང་ཏིང་ངེ་འཛིན་དང་རྣམ་པར་དག་པ་སྟེ་བཞི་ཐོབ་པར་གསུངས་པ་ལ་ སོགས་པའོ། ། ༈ ཞུགས་ནས་སྒྲུབ་པ་ཀུན་གྱི་སྒོ་མཆོག་ལ་སྐྱབས་སུ་འགྲོ་བའི་ཚུལ་ལ། གཞུང་དོན། གཞུང་དོན་ལ་ལྔ་སྟེ། དབྱེ་བའི་ཁྱད་པར་མདོར་བསྟན། དེ་ལ་སྤྲོ་བ་བསྐྱེད་པ། ངོ་བོ་ རྒྱས་པར་བཤད་པ། སྐབས་དོན་གཏན་ལ་དབབ་པ། ཆེ་བའི་ཕན་ཡོན་བསྟན་པའོ། ། དབྱེ་བ་ནི། ཀུན་ཏུ་འགྲོ་དང་ཁས་ལེན་རྟོགས་དང་ཟིལ་གནོན་པར། ། དབྱེ་བའི་རང་བཞིན་དོན་རྣམ་བཞི་ཡི་ཁྱད་པར་གྱིས། །ཐེག་པ་མཆོག་ ཕྱིར་དཀོན་མཆོག་སྐྱབས་རབ་སོང་བ་གང་། །དེ་ནི་སྐྱབས་སོང་རྣམས་ ཀྱི་མཆོག་ཏུ་ཤེས་པར་བྱ། །དམིགས་ཡུལ་ཀུན་ཏུ་འགྲོ་བའི་དོན་དང་། ངོ་བོ་ཁས་ ལེན་པའི་དོན་དང་། འབྲས་བུ་རྟོགས་པ་འཐོབ་པའི་དོན་དང་། གཞན་རྣམས་ཟིལ་གྱིས་ གནོན་པར་བྱེད་པའི་དོན་ཏེ་དབྱེ་བའི་རང་བཞིན་དོན་རྣམ་པ་བཞིའི་ཁྱད་པར་གྱིས་ཁྱད་པར་ དུ་འཕགས་པའི་ཕྱིར་ན། བགྲོད་པར་བྱ་བའི་ཐེག་པ་རྣམས་ཀྱི་མཆོག་ཏུ་གྱུར་པར་སངས་ 4-54 རྒྱས་ཐོབ་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར་དུ་ཡུལ་བླ་ན་མེད་པ་ཐེག་ཆེན་གྱི་དཀོན་མཆོག་ལ་སྐྱབས་སུ་རབ་ ཏུ་སོང་བ་གང་ཡིན་པ་དེ་ཉིད་ནི་སྐྱབས་སུ་སོང་བ་རྣམས་ཀྱི་ནང་ནས་མཆོག་ཏུ་གྱུར་པར་ ཤེས་པར་བྱའོ། ། མཆོག་ཏུ་གྱུར་ཀྱང་སྒྲུབ་པར་དཀའོ་སྙམ་པ་ལ་དཀའ་ཡང་ཕན་ཡོན་ཆེ་བས་འཇུག་ པར་རིགས་སོ་ཞེས་སྤྲོ་བ་བསྐྱེད་པ་ནི། གང་ཕྱིར་དང་པོར་ངེས་པར་བྱ་བ་འདི་ དཀའ་སྟེ། །དེ་ནི་བསྐལ་པ་སྟོང་ཕྲག་དུ་མར་བསྒྲུབ་པར་དཀའ། །གང་ ཕྱིར་གྲུབ་ན་སེམས་ཅན་ཕན་བྱེད་དོན་ཆེན་ཏེ། །དེའི

【現代漢語翻譯】 例如，經文中說，具備了知、承諾、不語四種殊勝之處，因此承諾並信賴於神聖的處所。 關於應學之處，共同之處在於聽聞之處，通過修行，應學四種善妙所依：調伏根門，接受學處的基礎，慈悲眾生，以及時時供養三寶。特別是在《涅槃經》中說：『凡皈依佛者，是為真正之優婆塞，永不皈依其他天神。皈依正法者，遠離害心與惱心。皈依僧伽者，不與外道為伍。』 關於利益，總而言之，具有大守護，一切邪見之障礙盡除，被列入聖者之列，以及令上師、法友和對佛法有信心的天神歡喜等四種利益，並獲得大福德、大喜悅、三摩地和清凈等四種功德。 現在開始講述皈依，作為進入一切修持之門的殊勝方式。內容包括正文要義。 正文要義分為五個方面：簡要說明分類的差別，生起對此的歡喜心，詳細解釋本體，確定要義，以及闡述巨大的利益。 分類：普遍趨入、承諾、證悟和壓伏。 以四種分類的自性意義之差別，爲了殊勝的乘，皈依三寶者，應知是皈依者中的殊勝者。目標是普遍趨入的意義，本體是承諾的意義，結果是獲得證悟的意義，以及壓伏其他者的意義，即以四種分類的自性意義之差別而顯得殊勝。因此，爲了獲得成佛的殊勝乘，即大乘之三寶，凡是完全皈依者，應知是皈依者中的殊勝者。 即使殊勝，也覺得難以修行，因此爲了生起歡喜心，即使困難，但利益巨大，所以值得進入：因為首先必須確定此事是困難的，需要在數千劫中修行。因為一旦成就，就能利益眾生，意義重大。

【English Translation】 For example, it is said in the scriptures that possessing the four distinctions of knowing, promising, and not speaking, one therefore promises and trusts in the sacred place. Regarding what should be learned, the common ground is in the place of hearing, through practice, one should learn the four virtuous supports: subduing the senses, taking the basis of learning, being compassionate to sentient beings, and offering to the Three Jewels from time to time. In particular, in the Nirvana Sutra, it says: 'Whoever goes for refuge to the Buddha, is a true Upasaka, and never goes for refuge to other gods. Whoever goes for refuge to the sacred Dharma, is free from harmful and malicious thoughts. Whoever goes for refuge to the Sangha, does not side with heretics.' Regarding the benefits, in summary, possessing great protection, all obstacles of wrong views are eliminated, being counted among the holy ones, and pleasing the minds of teachers, Dharma friends, and deities who have faith in the Dharma, these are the four benefits, and obtaining great merit, great joy, samadhi, and purity, these are the four qualities. Now begins the explanation of taking refuge as the supreme gateway to all practices. The content includes the meaning of the text. The meaning of the text is divided into five aspects: briefly explaining the differences in classification, generating joy in this, explaining the essence in detail, determining the essential meaning, and elucidating the great benefits. Classification: universally going, promising, realizing, and subduing. By the distinction of the nature of the four types of classification, for the sake of the supreme vehicle, whoever takes refuge in the Three Jewels, should be known as the supreme among those who have taken refuge. The goal is the meaning of universally going, the essence is the meaning of promising, the result is the meaning of obtaining realization, and the meaning of subduing others, that is, by the distinction of the nature of the four types of classification, it is distinguished. Therefore, in order to attain Buddhahood, the supreme vehicle, whoever has completely taken refuge in the unsurpassed object, the Three Jewels of the Great Vehicle, should be known as the supreme among those who have taken refuge. Even if it is supreme, it is thought to be difficult to practice, therefore, in order to generate joy, even if it is difficult, the benefits are great, so it is worthwhile to enter: because first it must be determined that this matter is difficult, it needs to be practiced for thousands of kalpas. Because once it is accomplished, it can benefit sentient beings, and the meaning is great.

---

་ཕྱིར་ཐེག་པ་འདི་ ལ་སྐྱབས་དོན་མཆོག་ཡིན་ནོ། །ཕལ་པ་རྣམས་ཀྱིས་བསྒྲུབ་པར་དཀའ་བའི་རྒྱུ་ མཚན་གང་གི་ཕྱིར་ན་དང་པོར་ངེས་པར་བྱ་བ་སེམས་ཅན་{ཐམས་ཅད་}ཀྱི་དོན་དུ་སྐྱབས་ གནས་མཐར་ཐུག་རྫོགས་པའི་སངས་རྒྱས་ཀྱི་གོ་འཕང་ཐོབ་པར་བྱའོ་སྙམ་དུ་སེམས་བསྐྱེད་ པ་འདི་ཤིན་ཏུ་དཀའ་སྟེ། དེའི་བསླབ་བྱ་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་དྲུག་པོ་དེ་ནི་བསྐལ་པ་སྟོང་ཕྲག་དུ་ མར་ཏེ། གྲངས་མེད་གསུམ་ལ་སོགས་པར་བསྒྲུབ་དགོས་པའང་དཀའ་མོད་ཀྱི། དཀའ་ཡང་ སྐྱེས་བུ་དམ་པ་རྣམས་ཀྱིས་འཇུག་པར་རིགས་པའི་རྒྱུ་མཚན་གང་གི་ཕྱིར་ན་བསམ་སྦྱོར་ཕུན་ སུམ་ཚོགས་པ་དེའི་འབྲས་བུ་གྲུབ་པར་གྱུར་པ་ན་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ལ་ཕན་པ་དང་བདེ་ བ་བྱེད་པའི་དོན་ཆེན་པོ་དང་ལྡན་པ་ཡིན་ཏེ། དེའི་ཕྱིར་ཐེག་པའི་མཆོག་འདི་ལ་བརྟེན་ནས་ སྐྱབས་སུ་སོང་བ་ནི་དོན་ཆེན་པོ་མཆོག་དང་ལྡན་པ་གྲུབ་པ་ཡིན་པས་མཁས་པ་རྣམས་ཀྱིས་ སྤྲོ་བར་བྱ་བ་ཡིན་ནོ། ། ངོ་བོ་རྒྱས་པར་བཤད་པ་ལ། ཀུན་འགྲོ་ཁས་ལེན་རྟོགས་པ་ཟིལ་གནོན་ཏེ་དོན་བཞི་ ལས་དང་པོ་ཀུན་འགྲོའི་དོན་ནི། གང་ཞིག་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་བསྒྲལ་ བར་ཞུགས་པ་དང་། །ཐེག་པ་ཡེ་ཤེས་ཀུན་ཏུ་འགྲོ་ལ་མཁས་པར་ལྡན། 4-55 གང་ཞིག་མྱ་ངན་འདས་ལ་འཁོར་ཞི་རོ་གཅིག་པ། །དེ་འདྲའི་བློ་ལྡན་ དེ་འདིར་ཀུན་འགྲོར་ཤེས་པར་བྱ། །ཐེག་པ་ཆེན་པོའི་སྐྱབས་འགྲོ་དང་ལྡན་པ་ནི་ཉི་ ཚེ་བ་ཕྱོགས་རེ་བ་མ་ཡིན་ཞིང་ཀུན་ཏུ་འགྲོ་བའི་དོན་ཅན་{ཡིན་}ཏེ། སེམས་ཅན་དང་ཐེག་ པ་དང་ཡེ་ཤེས་དང་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་ཐམས་ཅད་དུ་འགྲོ་བའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ཡང་སེམས་ ཅན་ཀུན་ཏུ་འགྲོ་བའི་དོན་ནི། ཉེ་རིང་དང་ཕྱོགས་འབྱེད་པ་མ་ཡིན་གྱི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ གང་ཞིག་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་འཁོར་བ་སྡུག་བསྔལ་གྱི་རྒྱ་མཚོ་ཆེན་པོ་ལས་བསྒྲལ་བར་ བྱ་བའི་ཆེད་དུ་ཞུགས་པ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་དང་། ཐེག་པ་ཀུན་ཏུ་འགྲོ་བའི་དོན་ནི། ཐེག་པ་གང་ རུང་རེ་རེ་ལ་མཁས་པ་ཙམ་མ་ཡིན་གྱི་ཐེག་པ་གསུམ་པོ་ཐམས་ཅད་ཀྱི་དོན་ལ་མཁས་པ་དང་ ལྡན་པའི་ཕྱིར་དང་། ཡེ་ཤེས་ཀུན་ཏུ་འགྲོ་བའི་དོན་ནི། བདག་མེད་ཕྱོགས་རེ་ཙམ་རྟོགས་ པ་མ་ཡིན་གྱི་གང་ཟག་དང་ཆོས་ཀྱི་བདག་མཐའ་དག་མེད་པར་རྟོགས་པ་ལ་མཁས་པ་དང་ ལྡན་པའི་ཕྱིར་དང་། མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་ཀུན་ཏུ་འགྲོ་བའི་དོན་ནི། འཁོར་འདས་ཀྱི་རང་ བཞིན་ཐ་དད་དུ་འཛིན་པ་མ་ཡིན་གྱི་བློ་ལྡན་གང་ཞིག་མི་གནས་པའི་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་ ལ་འཁོར་བ་དང་ཞི་བའི་རིང་བཞིན་རོ་གཅིག་པར་རྟོགས་པའི་ཕྱིར་ཏེ། དེ་ཡང་ཤེས་རབ་ དང་སྙིང་རྗེས་མཐའ་གཉིས་ལ་མི་གནས་ཤིང་འཁོར་འདས་མཉམ་པ་ཉིད་དུ་རྟོགས་པའི་ ཕྱིར་རོ། །ཡོན་ཏན་བཞི་པོ་དེ་འདྲ་དང་ལྡན་པའི་བློ་ལྡན་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་དེ་ནི་ཐེག་ ཆེན་གྱི་སྐྱབས་འགྲོ་སྟོན་པའི

【現代漢語翻譯】 因此，這個乘（藏文：ཐེག་པ་，含義：vehicle，梵文：यान，羅馬轉寫：yāna，漢語字面意思：車輛）是皈依（藏文：སྐྱབས་འགྲོ་，含義：refuge，梵文：शरणगमन，羅馬轉寫：śaraṇāgamana，漢語字面意思：皈依）的殊勝意義。為什麼說普通人難以修持呢？首先，發起爲了一切眾生（藏文：སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་）的利益，要獲得究竟圓滿的佛陀果位（藏文：སངས་རྒྱས་ཀྱི་གོ་འཕང་）這樣的發心（藏文：སེམས་བསྐྱེད་）就非常困難。其次，它的學處——六波羅蜜多（藏文：ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་དྲུག་པོ་）需要在無數劫（藏文：བསྐལ་པ་）中，如三大阿僧祇劫（藏文：གྲངས་མེད་གསུམ་）中修持，這也是困難的。雖然困難，但為什麼說大丈夫（藏文：སྐྱེས་བུ་དམ་པ་）們可以進入呢？因為這種殊勝的發心和行為，一旦成就，就能利益和安樂一切眾生，具有偉大的意義。因此，依靠這個殊勝的乘而皈依，就能成就偉大的意義，所以智者們應該歡喜。 詳細解釋其體性，包括周遍、承諾、證悟和勝伏四個方面。首先是周遍的意義： 『凡是發誓要度化一切眾生者，/ 精通大乘智慧周遍一切。』 『凡是對輪迴涅槃一視同仁者，/ 這樣的智者應知是周遍者。』 與大乘皈依相應的人，不是片面的、侷限的，而是具有周遍的意義，因為他們周遍于眾生、乘、智慧和涅槃。其中，周遍于眾生的意義是：並非只利益親近的人，而是菩薩（藏文：བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་）發誓要度化一切眾生脫離輪迴痛苦的深淵。周遍于乘的意義是：並非只精通某一乘，而是精通三乘（藏文：ཐེག་པ་གསུམ་）的意義。周遍于智慧的意義是：並非只證悟部分無我（藏文：བདག་མེད་），而是精通證悟人無我（藏文：གང་ཟག་བདག་མེད་）和法無我（藏文：ཆོས་ཀྱི་བདག་མེད་）的全部。周遍于涅槃的意義是：並非將輪迴和涅槃的自性視為不同，而是智者證悟不住涅槃（藏文：མི་གནས་པའི་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་），將輪迴和寂滅的自性視為一體。這是因為以智慧和慈悲不住於二邊，證悟輪迴涅槃的平等性。具有這四種功德的智者菩薩，才是大乘皈依的導師。

【English Translation】 Therefore, this vehicle (Tibetan: ཐེག་པ་, meaning: vehicle, Sanskrit: यान, Romanization: yāna, literal Chinese meaning: vehicle) is the supreme meaning of refuge (Tibetan: སྐྱབས་འགྲོ་, meaning: refuge, Sanskrit: शरणगमन, Romanization: śaraṇāgamana, literal Chinese meaning: taking refuge). Why is it difficult for ordinary people to practice? Firstly, it is very difficult to generate the mind (Tibetan: སེམས་བསྐྱེད་) to attain the ultimate and complete Buddhahood (Tibetan: སངས་རྒྱས་ཀྱི་གོ་འཕང་) for the benefit of all sentient beings (Tibetan: སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་). Secondly, its precepts—the six perfections (Tibetan: ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་དྲུག་པོ་)—need to be practiced for countless eons (Tibetan: བསྐལ་པ་), such as the three great asamkhyeya kalpas (Tibetan: གྲངས་མེད་གསུམ་), which is also difficult. Although it is difficult, why can great beings (Tibetan: སྐྱེས་བུ་དམ་པ་) enter it? Because once this excellent intention and action are accomplished, it will benefit and bring happiness to all sentient beings, and it has great significance. Therefore, relying on this supreme vehicle to take refuge will accomplish great and supreme meaning, so wise people should rejoice. Explaining its essence in detail includes four aspects: pervasiveness, commitment, realization, and subjugation. The first is the meaning of pervasiveness: 'Whoever vows to liberate all sentient beings, / Is skilled in the wisdom of the Great Vehicle, pervading all.' 'Whoever sees samsara and nirvana as one taste, / Such a wise person should be known as pervasive.' One who is associated with the Great Vehicle's refuge is not one-sided or limited, but has the meaning of pervasiveness, because they pervade all sentient beings, vehicles, wisdom, and nirvana. Among them, the meaning of pervading sentient beings is: not only benefiting those who are close, but the Bodhisattva (Tibetan: བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་) vows to liberate all sentient beings from the great ocean of suffering in samsara. The meaning of pervading vehicles is: not only being proficient in one vehicle, but being proficient in the meaning of all three vehicles (Tibetan: ཐེག་པ་གསུམ་). The meaning of pervading wisdom is: not only realizing partial selflessness (Tibetan: བདག་མེད་), but being proficient in realizing the complete absence of self of persons (Tibetan: གང་ཟག་བདག་མེད་) and the absence of self of phenomena (Tibetan: ཆོས་ཀྱི་བདག་མེད་). The meaning of pervading nirvana is: not considering the nature of samsara and nirvana as different, but the wise person realizes non-abiding nirvana (Tibetan: མི་གནས་པའི་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་), and sees the nature of samsara and peace as one. This is because with wisdom and compassion, they do not abide in the two extremes, and realize the equality of samsara and nirvana. The wise Bodhisattva who possesses these four qualities is the guide of the Great Vehicle's refuge.

---

་སྐབས་འདིར་ཀུན་འགྲོའི་ཁྱད་པར་རྣམས་དང་ལྡན་པར་ཤེས་ པར་བྱའོ། ། གཉིས་པ་ལ། ཁས་ལེན་གྱི་དོན་དངོས་བསྟན་པ། རྒྱལ་སྲས་ཀྱི་མཆོག་ཏུ་འགྱུར་ཚུལ། བློན་པོ་དང་མཚུངས་པས་བསྔགས་པའོ། །དོན་དངོས་ནི། གང་ཞིག་དགའ་བ་མང་ པོས་བྱང་ཆུབ་མཆོག་དོན་གཉེར། །གང་ཞིག་སྐྱོ་བ་མེད་པར་དཀའ་ 4-56 བ་ཡང་དག་སྤྱོད། །གང་ཞིག་རྣམ་སངས་རྒྱས་ནས་སངས་རྒྱས་ཀུན་ མཉམ་འགྱུར། །བློ་ལྡན་དེ་ནི་ཁས་ལེན་མཆོག་ཏུ་ཤེས་པར་བྱ། །དེ་ཡང་ ཁྱད་པར་གསུམ་དང་ལྡན་པ་ཡིན་པས་སྨོན་ལམ་གྱི་ཁྱད་པར་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་གང་ ཞིག་དཀོན་མཆོག་གི་ཡོན་ཏན་ཤེས་ནས་དགའ་བ་མང་པོས་སྐྱབས་གནས་མཐར་ཐུག་བྱང་ ཆུབ་ཀྱི་མཆོག་རྫོགས་པའི་སངས་རྒྱས་དོན་དུ་གཉེར་ཞིང་ཐོབ་བྱར་ཁས་ལེན་པ་དང་། སྒྲུབ་ པའི་ཁྱད་པར་གང་ཞིག་ནམ་ཡང་སྐྱོ་བ་མེད་པར་ལམ་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་དྲུག་གི་དཀའ་བ་ ཡང་དག་པར་སྤྱོད་པར་ཁས་ལེན་པ་དང་། ཐོབ་པའི་ཁྱད་པར་འབྲས་བུ་གང་ཞིག་རྣམ་པར་ སངས་རྒྱས་ནས་དུས་གསུམ་གྱི་སངས་རྒྱས་ཀུན་དང་སྤངས་རྟོགས་ཀྱི་ཡོན་ཏན་མཉམ་པར་ འགྱུར་བར་ཁས་ལེན་པ་སྟེ། དེ་རྣམས་དང་ལྡན་པའི་བློ་ལྡན་དེ་ནི་སྐྱབས་སུ་སོང་པ་གཞན་ རྣམས་ལས་ཁས་ལེན་མཆོག་དང་ལྡན་པ་ཉིད་དུ་ཤེས་པར་བྱའོ། ། བར་པ་ལ། སྐྱེ་པའི་ཁྱད་པར། ལུས་ཀྱི་ཁྱད་པར། རྒྱལ་ཚབ་འཛིན་ཚུལ་ལོ། །དང་པོ་ ནི། སངས་རྒྱས་སྲས་ཀྱི་མཆོག་ཏུ་ལེགས་པར་གང་སྐྱེས་པ། །སེམས་ དང་ཤེས་རབ་དང་ནི་ཚོགས་ལྡན་སྙིང་རྗེ་འདིའི། །ས་བོན་མ་དང་མངལ་ གནས་མ་མ་མཚུངས་པ་མེད། །བློ་ལྡན་དེ་ནི་ཁས་ལེན་མཆོག་ཏུ་ཤེས་ པར་བྱ། །སངས་རྒྱས་ཐམས་ཅད་ཀྱི་སྲས་ཀྱི་མཆོག་ཏུ་ལེགས་པར་གང་སྐྱེས་པའི་བྱང་ཆུབ་ སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་དེ་ནི། དཔེར་ན་ས་བོན་དང་མ་དང་མངལ་གྱི་གནས་དང་མ་མ་སྟེ་ཆོས་ བཞི་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་ལས་འཁོར་ལོས་སྒྱུར་བའི་སྲས་སུ་འགྱུར་བ་ལྟར། བྱང་ཆུབ་ཀྱི་ མཆོག་ཏུ་སེམས་བསྐྱེད་པ་དང་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པའི་དོན་སྒོམ་པ་དང་ནི་བསོད་ ནམས་དང་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་ཚོགས་གཉིས་དང་ལྡན་པ་དང་། སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ལ་དམིགས་ པའི་སྙིང་རྗེ་ཆེན་པོ་དང་ལྡན་པའི་ཕྱིར། རིམ་པ་བཞིན་དུ་འདིའི་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་སེམས་ནི་ཕའི་ 4-57 ས་བོན་ལྟ་བུ་དང་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ནི་མ་ལྟ་བུ་དང་། ཚོགས་གཉིས་ནི་རྟེན་དུ་ གྱུར་པས་མངལ་གྱི་གནས་ལྟ་བུ་དང་སྙིང་རྗེ་ནི་སྐྱེད་སྲིང་བར་བྱེད་པས་མ་མ་ལྟ་བུ་སྟེ། ཆོས་ བཞི་མཚུངས་པ་མེད་པ་མངའ་བའི་བློ་ལྡན་དེ་ནི་སྐྱབས་སུ་སོང་བ་གཞན་རྣམས་ལས་ཁས་ ལེན་མཆོག་ཏུ་གྱུར་བ་དང་ལྡན་པ་ཉིད་དུ་ཤེས་པར་བྱའོ། ། ལུས་ཀྱི་ཁྱད་པར་ནི། སྣ་ཚོགས་མཚན་རྣམས་ཀུན་གྱིས་དེ་ལུས་བརྒྱན། ། སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་སྨིན་པར་བྱེད་སྟོབས་ཐོབ། །སངས་རྒྱས་

【現代漢語翻譯】 在此，應當瞭解一切隨行之差別。 第二，展示承諾的真實意義：成為王子之首的方式，以及與大臣相提並論的讚頌。真實意義是：無論誰以諸多歡喜尋求至高菩提，無論誰毫不厭倦地如實修行苦行，無論誰圓滿成佛后與一切佛平等。具慧之人，應知此乃殊勝之承諾。因為他具有三種殊勝之處：發願的殊勝，即菩薩知曉諸佛之功德后，以諸多歡喜尋求究竟皈依處——圓滿正等覺佛陀，並承諾以此為目標；修行的殊勝，即無論誰永不厭倦地如實修行六度之苦行，並承諾這樣做；證得的殊勝，即無論誰成佛后，在斷證功德上與三世諸佛平等，並承諾如此。因此，具足這些的具慧之人，應知他比其他皈依者更具殊勝之承諾。 第三，出生的殊勝：身體的殊勝，以及持有王位的方式。首先是：誰能善生為佛子之首？具足心、智慧、福德資糧，以及慈悲。其種子、母親和胎藏皆無與倫比。具慧之人，應知此乃殊勝之承諾。無論誰能善生為一切佛之子之首的菩薩摩訶薩，譬如，如同從圓滿具足種子、母親、胎藏和養母四種條件的轉輪王之子一般，因為他具有發菩提心、修持般若波羅蜜多的意義、具足福德和智慧二資糧，以及對一切眾生的大慈悲。因此，依次而言，此菩提心如同父親的種子，般若波羅蜜多如同母親，二資糧如同作為所依的胎藏，慈悲如同養育的母親。具足這四種無與倫比之法的具慧之人，應知他比其他皈依者更具殊勝之承諾。 身體的殊勝是：他的身體以各種妙相莊嚴，獲得使一切眾產生熟的力量，

【English Translation】 Here, one should understand that it is endowed with all the distinctions of accompaniment. Second, showing the actual meaning of the promise: how to become the best of princes, and praise equal to a minister. The actual meaning is: Whoever seeks the supreme enlightenment with great joy, Whoever practices hardships correctly without weariness, Whoever becomes fully enlightened and equal to all Buddhas. The wise should know that this is the supreme promise. Because it is endowed with three distinctions: the distinction of aspiration, that is, the Bodhisattva who, knowing the qualities of the Jewels, seeks with great joy the ultimate refuge, the supreme perfect Buddha, and promises to make it the goal; the distinction of practice, that is, whoever never tires of practicing the hardships of the six perfections correctly, and promises to do so; the distinction of attainment, that is, whoever, after becoming fully enlightened, becomes equal to all Buddhas of the three times in terms of the qualities of abandonment and realization, and promises to do so. Therefore, the wise one who possesses these should know that he is endowed with the supreme promise more than other refuge takers. Third, the distinction of birth: the distinction of body, and how to hold the throne. First is: Who is well born as the best of the Buddha's sons? Endowed with mind, wisdom, accumulation, and compassion. Its seed, mother, and womb are incomparable. The wise should know that this is the supreme promise. The great Bodhisattva who is well born as the best of all Buddhas' sons, for example, is like the son of a Chakravartin who is born from the complete possession of four conditions: seed, mother, womb, and nurse. Because he has the mind of enlightenment, meditates on the meaning of the Perfection of Wisdom, is endowed with the two accumulations of merit and wisdom, and has great compassion focused on all sentient beings. Therefore, in order, this mind of enlightenment is like the father's seed, the Perfection of Wisdom is like the mother, the two accumulations are like the womb as the basis, and compassion is like the nurturing mother. The wise one who possesses these four incomparable qualities should know that he is endowed with the supreme promise more than other refuge takers. The distinction of the body is: His body is adorned with all kinds of marks, and he obtains the power to ripen all sentient beings,

---

བདེ་ ཆེན་མཐའ་ཡས་ཞི་བ་རྙེད། །སེམས་ཅན་ཀུན་སྐྱབ་ཐབས་ཆེན་བཤམ་ པ་ཤེས། །དཔེར་ན་འཁོར་ལོས་སྒྱུར་བའི་སྲས་དེ་ཆེར་སྐྱེས་པ་ན་མཚན་བཟང་པོས་བརྒྱན་ པའི་གཟུགས་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་དང་། མངའ་འོག་ལེགས་པར་སྐྱོང་བའི་སྟོབས་ཕུན་སུམ་ ཚོགས་པ་དང་། རིན་ཆེན་སྣ་བདུན་དང་ལྡན་པའི་བདེ་བ་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་དང་། རྒྱལ་ སྲིད་ཆོས་བཞིན་འཛིན་པའི་ཐབས་ཤེས་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་དང་ལྡན་པ་དེ་བཞིན་དུ། ས་ བརྒྱད་པ་ཡན་ཆད་ལ་གནས་པའི་རྒྱལ་སྲས་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་ཀྱང་ཁྱད་པར་ བཞི་དང་ལྡན་པ་སྟེ། གཟུགས་བཟང་པའི་ཁྱད་པར་དག་ཅིང་གསལ་ལ་རྫོགས་པ་ལ་སོགས་ པ་སྣ་ཚོགས་པའི་སྒོ་ནས་འཁོར་ལོས་སྒྱུར་བ་ལས་ཁྱད་པར་དུ་འཕགས་པའི་མཚན་བཟང་ པོ་རྣམས་ཀུན་གྱིས་དེའི་ལུས་ལེགས་པར་བརྒྱན་པ་དང་། སྟོབས་ཀྱི་ཁྱད་པར་སེམས་ཅན་ ཐམས་ཅད་ཀྱི་རྒྱུད་ལ་སྤང་བྱ་སྤང་རུང་དང་གཉེན་པོ་སྐྱེ་རུང་གི་སྒོ་ནས་ཡོངས་སུ་སྨིན་པར་ བྱེད་པའི་སྟོབས་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་ཐོབ་པ་དང་། བདེ་བའི་ཁྱད་པར་ཟག་པ་མེད་པའི་ སངས་རྒྱས་ཀྱི་བདེ་བ་ཆེན་པོ་མཐའ་ཡས་ཤིང་དཔག་ཏུ་མེད་པ་ཉོན་མོངས་པ་དང་རྣམ་པར་ རྟོག་པ་ཞི་བ་རྙེད་པ་དང་། ཡེ་ཤེས་ཀྱི་ཁྱད་པར་སེམས་ཅན་ཀུན་འཁོར་བའི་སྡུག་བསྔལ་ མཐའ་དག་ལས་སྐྱབ་ཅིང་ཐར་པའི་བདེ་བ་ཆེན་པོ་ལ་དགོད་པའི་ཐབས་ཆེན་བཤམ་པ་ཤེས་ 4-58 པ་རྣམས་སོ། ། རྒྱལ་ཚབ་འཛིན་ཚུལ་ནི། སངས་རྒྱས་ཀུན་གྱིས་འོད་ཟེར་ཆེན་པོའི་དབང་ བསྐུར་བྱིན། །དེ་ནི་ཆོས་ལ་དབང་བ་ཀུན་དང་ཡང་དག་ལྡན། །སངས་ རྒྱས་འཁོར་གྱི་དཀྱིལ་འཁོར་སྟོན་པའི་རྣམ་པ་ཤེས། །བསླབ་པ་བཅའ་ བས་ཚར་གཅོད་ཕན་འདོགས་བྱེད་ལ་བརྩོན། །དཔེར་ན་འཁོར་ལོས་སྒྱུར་ བའི་རྒྱལ་པོའི་སྲས་དེ་ནར་སོན་པ་ན་རྒྱལ་ཚབ་ཏུ་དབང་བསྐུར་བ་ཐོབ་པ་དང་། རྒྱལ་པོའི་ བྱ་བ་ལ་དབང་ཐོགས་པ་མེད་པ་དང་། རྩོད་པ་བརྟགས་ཏེ་འདུལ་བའི་ཐབས་ལ་མཁས་པ་ དང་ངན་པ་ཚར་གཅོད་ཅིང་བཟང་པོ་རྗེས་སུ་འཛིན་པའི་སྒོ་ནས་རྒྱལ་སྲིད་ལེགས་པར་སྐྱོང་ བ་དེ་བཞིན་དུ། ས་བཅུ་པ་ལ་གནས་པ་ན་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་ཐམས་ཅད་ མཁྱེན་པའི་ཡེ་ཤེས་དང་ཁྱད་པར་མེད་པར་དབང་བསྐུར་བ་དང་ལྡན་པ་ཞེས་བྱ་བ་མངོན་ དུ་གྱུར་མ་ཐག་ཏུ། སྟོང་གསུམ་འབུམ་ཕྲག་བཅུའི་གཏོས་དང་མཉམ་པའི་པདྨ་རིན་པོ་ཆེ་ ལས་གྲུབ་པ་སྟོང་གསུམ་འབུམ་ཕྲག་བཅུའི་རྡུལ་སྙེད་ཀྱི་པདྨའི་འཁོར་གྱིས་བསྐོར་བ་འབྱུང་ བར་འགྱུར་ཏེ། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་དེ་པདྨ་དེ་དང་འཚམ་པའི་ལུས་ཀྱིས་དེ་ལ་འདུག་ ཅིང་། པདྨའི་འཁོར་རྣམས་ལ་ཡང་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རེ་རེ་འདུག་ནས་བྱང་ཆུབ་སེམས་ དཔའ་དེ་ཉིད་ལ་མངོན་པར་བལྟའོ། །དེ་ནས་དེའི་ཞབས་ཀྱི་མཐིལ་གཉིས་ནས་འོད་ཟེར་ གྲངས་མེད་པ་འབུམ་ཕྲག་བཅུ་བྱུང་བས་ཕྱོགས

【現代漢語翻譯】 獲得無邊寂靜的大樂。 知曉救護一切眾生，展示偉大方便之法。 譬如轉輪王的王子長大后，具備以妙好之相莊嚴的圓滿之身，具備善於治理領地的圓滿之力，具備擁有七寶的圓滿安樂，具備如法執掌王政的圓滿方便之法，同樣，安住于第八地及以上的菩薩們也具備四種殊勝之處：相好的殊勝，通過清凈、明亮、圓滿等各種方式，比轉輪王更為殊勝的妙好之相，一切都善妙地莊嚴其身；力量的殊勝，獲得能使一切眾生相續中應斷除的斷除，應生起的對治生起的圓滿之力；安樂的殊勝，獲得無漏的佛陀無邊無量的大樂，平息煩惱和分別念；智慧的殊勝，知曉救護一切眾生脫離輪迴的一切痛苦，安置於解脫大樂的偉大方便之法。 如何繼承王位：一切佛陀都給予大光明灌頂。 他完全具備對佛法的支配權。 知曉展示佛陀眷屬的壇城之相。 精勤于通過戒律來調伏和利益眾生。 譬如轉輪王的王子成年後，獲得繼承王位的灌頂，對國王的事務擁有無礙的權力，精通辨別爭端並調伏的方法，通過懲罰惡人、扶持善人的方式來善於治理國家，同樣，當安住于第十地時，菩薩在現前獲得與一切菩薩的等持和一切智智無別的灌頂之後，立即會出現與百千俱胝三千大千世界等量的蓮花，由百千俱胝三千大千世界的微塵數蓮花眷屬圍繞。菩薩以與蓮花相稱的身體安住其上，蓮花眷屬中也各有一位菩薩安住，並仰望菩薩。然後，從他的雙足足底涌出無數百千俱胝的光芒，照亮十方。

【English Translation】 Attaining boundless peace and great bliss. Knowing how to protect all sentient beings, displaying the great method of skillful means. For example, when a Cakravartin's (轉輪王，zhuǎnlúnwáng，universal monarch) son grows up, he possesses a perfect body adorned with excellent marks, perfect power to govern the territory well, perfect happiness with the seven precious things, and perfect skillful means to uphold the kingdom according to Dharma. Similarly, Bodhisattvas (菩薩，púsà，enlightenment being) who abide on the eighth Bhumi (地，dì，ground) and above also possess four distinctions: the distinction of excellent form, with excellent marks that surpass even a Cakravartin through various means such as purity, clarity, and completeness, all of which adorn his body well; the distinction of power, having obtained the perfect power to fully ripen the minds of all sentient beings by means of abandoning what should be abandoned and generating antidotes that can be generated; the distinction of happiness, attaining the boundless and immeasurable great bliss of the unconditioned Buddha, pacifying afflictions and discriminations; and the distinction of wisdom, knowing how to protect all sentient beings from all the sufferings of Samsara (輪迴，lúnhuí，cyclic existence) and place them in the great bliss of liberation. How to inherit the throne: All Buddhas bestow the empowerment of great light. He is fully endowed with dominion over the Dharma. Knowing the manner of showing the Mandala (壇城，tánchéng，sacred diagram) of the Buddha's retinue. Diligently striving to subdue and benefit beings through the precepts. For example, when a Cakravartin's son comes of age, he receives the empowerment to inherit the throne, has unimpeded authority over the king's affairs, is skilled in discerning disputes and subduing them, and governs the kingdom well by punishing the wicked and supporting the good. Similarly, when abiding on the tenth Bhumi, as soon as the Bodhisattva manifests the empowerment that is indistinguishable from the Samadhi (等持，děngchí，meditative absorption) of all Bodhisattvas and Omniscient Wisdom, a lotus made of precious jewels equal in size to a hundred thousand Kotis (俱胝，jùzhī，ten million) of three-thousand great-thousand worlds will appear, surrounded by a retinue of lotus flowers equal to the number of dust particles in a hundred thousand Kotis of three-thousand great-thousand worlds. The Bodhisattva sits upon that lotus with a body befitting the lotus, and each of the lotus retinue also has a Bodhisattva sitting upon it, gazing at the Bodhisattva. Then, countless hundreds of thousands of Kotis of rays of light emanate from the soles of his feet, illuminating the directions.

---

་བཅུའི་སེམས་ཅན་དམྱལ་བ་རྣམས་ཀྱི་སྡུག་ བསྔལ་རྒྱུན་ཆད་པར་བྱེད་དོ། །དེ་བཞིན་དུ་འོད་ཟེར་དེ་སྙེད་རེ་པུས་མོ་གཉིས་ནས་བྱུང་བས་ དུད་འགྲོ་རྣམས་དང་། ལྟེ་བ་ནས་བྱུང་བས་གཤིན་རྗེའི་འཇིག་རྟེན་དང་རྩིབ་ལོགས་གཉིས་ ནས་བྱུང་བས་མི་རྣམས་དང་། ལག་མཐིལ་གཉིས་ནས་བྱུང་བས་ལྷ་དང་ལྷ་མ་ཡིན་རྣམས་ ཀྱི་སྡུག་བསྔལ་ཞི་བར་བྱེད་དོ། །ཕྲག་པ་གཉིས་ནས་བྱུང་བས་ཉན་ཐོས་རྣམས་ཀྱི་གནས་ 4-59 སྣང་བར་བྱེད་ཅིང་ཆོས་སྣང་བའི་སྒོ་ཉེ་བར་བསྒྲུབ་བོ། །རྒྱབ་དང་མགུལ་ནས་བྱུང་བས་རང་ རྒྱལ་རྣམས་ཀྱི་གནས་སྣང་བར་བྱེད་ཅིང་ཞི་བའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་གྱི་སྒོའི་ཚུལ་ཉེ་བར་བསྒྲུབ་བོ། ། ཁའི་སྒོ་ནས་བྱུང་བས་ཕྱོགས་བཅུའི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དང་པོ་བསྐྱེད་པ་ནས་ ས་དགུ་པའི་བར་ལ་གནས་པ་རྣམས་སྣང་བར་བྱེད་ཅིང་ཤེས་རབ་དང་ཐབས་ལ་མཁས་པའི་ ཚུལ་ཉེ་བར་བསྒྲུབ་བོ། །སྨིན་མཚམས་གྱི་མཛོད་སྤུ་ནས་བྱུང་བས་ཕྱོགས་བཅུའི་བདུད་ཀྱི་ གནས་ཐམས་ཅད་མོག་མོག་པོར་བྱེད་ཅིང་དབང་བསྐུར་བའི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་ སྣང་བར་བྱས་ཏེ་དེ་དག་གི་སྐུ་ལ་ཐིམ་པར་འགྱུར་རོ། །སྤྱི་གཙུག་ནས་སྟོང་གསུམ་གྲངས་ མེད་པ་འབུམ་ཕྲག་བཅུ་ཚང་བའི་རྡུལ་སྙེད་ཀྱི་འོད་ཟེར་བྱུང་བས་ཕྱོགས་བཅུའི་སངས་རྒྱས་ ཀྱི་འཁོར་གྱི་དཀྱིལ་འཁོར་སྣང་བར་བྱེད་ཅིང་སངས་རྒྱས་དེ་དག་གི་ཞབས་ཀྱི་མཐིལ་དུ་ ནུབ་པར་འགྱུར་རོ། །དེ་ནས་སངས་རྒྱས་དང་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་དེ་དག་གིས་བྱང་ཆུབ་ སེམས་དཔའ་དེ་དབང་བསྐུར་བའི་དུས་ལ་བབ་པར་མཁྱེན་ནས། དབང་བསྐུར་བ་ཐོབ་ པའི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་ཀྱིས་དཔལ་གྱི་བེའུ་དང་རྡོ་རྗེ་དང་བཀྲ་ཤིས་ལས་བདུད་ ཐམས་ཅད་ལས་རྒྱལ་བ་ཞེས་བྱ་བའི་འོད་ཟེར་བྱུང་སྟེ། དེའི་དཔལ་གྱི་བེའུ་ལ་སོགས་པ་ རྣམས་སུ་ནུབ་པར་གྱུར་པས་དེའི་སྟོབས་ལ་སོགས་པའི་ཡོན་ཏན་རྣམས་འབུམ་འགྱུར་བས་ ལྷག་པར་འཕེལ་བར་གྱུར་ཏོ། །སངས་རྒྱས་དེ་དག་གི་མཛོད་སྤུ་ནས་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ ཉིད་མངོན་པར་ཤེས་པ་དང་ལྡན་པ་ཞེས་བྱ་བའི་འོད་ཟེར་བྱུང་སྟེ། དེའི་སྤྱི་བོར་ནུབ་པས་ བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་དེ་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཡུལ་ལ་མངོན་པར་དབང་བསྐུར་བ་ཞེས་བྱ་བར་ས་ བཅུ་བའི་མདོ་ལས་གསུངས་པ་ལྟར། སངས་རྒྱས་ཀུན་གྱིས་འོད་ཟེར་ཆེན་པོའི་མངོན་པར་ དབང་བསྐུར་བ་བྱིན་ནས་ཆོས་ཀྱི་རྒྱལ་པོའི་རྒྱལ་ཚབ་དམ་པར་གྱུར་པ་དང་། དེ་ནི་ཤེས་བྱ་ ཐམས་ཅད་ལ་ཡེ་ཤེས་ཐོགས་པ་མེད་པ་དང་ལྡན་པས་ཆོས་ཐམས་ཅད་ལ་དབང་བ་ཀུན་དང་ 4-60 ཡང་དག་པར་ལྡན་པ་དང་། སངས་རྒྱས་ཀྱི་འཁོར་གྱི་དཀྱིལ་འཁོར་ཐམས་ཅད་དུ་ཕན་ཚུན་ འདྲི་བ་དང་ལན་འདེབས་པ་དང་རྫུ་འཕྲུལ་སྟོན་པ་ལ་སོགས་པའི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་དང་། ལྷག་པ་ཚུལ་ཁྲིམས་ལ་སོགས་པའི་བསླབ་པའི་གཞི

【現代漢語翻譯】 能斷除十方地獄眾生的痛苦。同樣，從雙膝發出的光芒，能平息畜生道的痛苦；從肚臍發出的光芒，能平息閻羅王的世界的痛苦；從雙肋發出的光芒，能平息人道的痛苦；從雙手掌發出的光芒，能平息天人和非天人的痛苦；從雙肩發出的光芒，能照亮聲聞的境界，並開啟顯現佛法的門徑；從背部和頸部發出的光芒，能照亮緣覺的境界，並開啟寂靜三摩地的門徑；從口部發出的光芒，能照亮十方從初發菩提心到九地菩薩的境界，並開啟精通智慧和方便的門徑；從眉間毫毛髮出的光芒，能使十方魔眾的處所變得昏暗，並照亮灌頂菩薩，融入他們的身體；從頂輪發出無數個三千大千世界微塵數的光芒，能照亮十方諸佛的眷屬壇城，並沒入那些佛陀的足底。 之後，諸佛和菩薩知曉那位菩薩接受灌頂的時機已到，獲得灌頂的菩薩們發出名為『吉祥幼童和金剛，以及吉祥戰勝一切魔眾』的光芒，沒入那些吉祥幼童等之中，使其力量等功德增長百倍。諸佛的眉間毫毛髮出名為『現證一切智智且具神通』的光芒，沒入那位菩薩的頭頂，如《十地經》所說，那位菩薩被諸佛以大光明灌頂，成為佛法的國王的殊勝繼承人，他通達一切所知，具足無礙智慧，完全掌握一切佛法，並在諸佛的眷屬壇城中，以互相問答和示現神通等方式展現其智慧，以及增上戒律等學處。

【English Translation】 It continuously cuts off the suffering of sentient beings in the hells of the ten directions. Similarly, the light rays emanating from the two knees pacify the suffering of animals; the light from the navel pacifies the realm of Yama (Lord of Death); the light from the two ribs pacifies the suffering of humans; the light from the two palms pacifies the suffering of gods and asuras (demigods). The light from the two shoulders illuminates the state of the Shravakas (Hearers), bringing near the gateway of the appearance of Dharma. The light from the back and neck illuminates the state of the Pratyekabuddhas (Solitary Realizers), bringing near the way of the Samadhi of Peace. The light from the mouth illuminates the Bodhisattvas of the ten directions, from the first generation of the mind of enlightenment up to the ninth Bhumi (level), bringing near the way of skill in wisdom and means. The light from the hair-pore between the eyebrows makes all the abodes of the Maras (demons) of the ten directions dim and smoky, illuminating the empowerment Bodhisattvas, dissolving into their bodies. From the crown of the head, countless light rays, equal to the dust particles of a billion trillion three-thousand-fold worlds, emanate, illuminating the mandala of the retinue of Buddhas of the ten directions, and dissolving into the soles of the feet of those Buddhas. Then, the Buddhas and Bodhisattvas, knowing that the time has come for that Bodhisattva to receive empowerment, the empowered Bodhisattvas emit light rays called 'Glorious Infant and Vajra, and Auspicious Victory over all Maras,' dissolving into those Glorious Infants, etc., causing the qualities of their power, etc., to increase a hundredfold. From the hair-pore between the eyebrows of those Buddhas emanates a light ray called 'Manifestly Knowing All-Knowingness and Possessing Clairvoyance,' dissolving into the crown of his head, so that Bodhisattva is manifestly empowered in the realm of the Buddhas, as stated in the Sutra of the Tenth Bhumi, and having been given the great light empowerment by all the Buddhas, he becomes the supreme regent of the King of Dharma, and he possesses unobstructed wisdom in all that is knowable, and is completely and perfectly endowed with mastery over all Dharmas, and in all the mandalas of the retinue of Buddhas, he possesses the knowledge of interacting through questions and answers and displaying miracles, and the training in higher discipline, etc.

---

་བཅའ་བས་ཉེས་པ་དང་ལྡན་པ་རྣམས་ ཚར་གཅོད་ཅིང་སུན་འབྱིན་པ་དང་། ཡོན་ཏན་དང་ལྡན་པ་རྣམས་ལ་ཕན་འདོགས་ཤིང་རྗེས་ སུ་འཛིན་པར་བྱེད་པ་ལའང་བརྩོན་པའི་སྒོ་ནས་སངས་རྒྱས་ཀྱི་གདུང་རྒྱུན་མི་གཅོད་ཅིང་ བཙུན་པར་སྐྱེས་པ་ཉིད་དོ། ། བློན་པོ་དང་མཚུངས་པས་བསྔགས་པ་ནི། བློན་པོ་ཆེན་པོ་ལྟ་བུར་ཕ་རོལ་ ཕྱིན་ལ་འཇུག་པའི་ཕྱིར། །བྱང་ཆུབ་ཆེན་པོའི་ཕྱོགས་མཐུན་བརྡལ་ལ་ རྟག་ཏུ་སྤྱན་བྱེད་ཕྱིར། །གསང་བའི་གནས་ནི་རྣམ་གསུམ་རྟག་ཏུ་ཡང་ དག་འཛིན་པའི་ཕྱིར། །སེམས་ཅན་མང་དོན་རྟག་ཏུ་རྒྱུན་མི་འཆད་ པར་རབ་བྱེད་ཕྱིར། །དཔེར་ན་བློན་པོ་ཆེན་པོ་རྣམས་ལོག་པར་མི་སྤྱོད་པས་བཙུན་མོའི་ འཁོར་གྱི་ནང་དུ་འགྲོ་བ་དང་། ནོར་མི་ཟད་ཅིང་འཕེལ་བའི་སྒོ་ནས་བང་མཛོད་ཐམས་ཅད་ ཀྱི་གཉེར་རམ་སྤྱན་བྱེད་པ་དང་། གསང་བར་བྱ་བའི་གཏམ་གཞན་ལ་མི་སྨྲ་བས་ཡིད་བརྟན་ དུ་རུང་བ་དང་། ལོངས་སྤྱོད་བགོ་བཤའ་ལ་དབང་བས་གང་ལ་གང་འོས་སྦྱིན་པའི་སྒོ་ནས་ འཁོར་མང་པོ་ལ་ཕན་འདོགས་པ་ལྟ་བུར། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་རྣམས་ཀྱང་ས་ བཅུར་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་བཅུ་ཡོངས་སུ་རྫོགས་{པ་}ལ་འཇུག་ཅིང་སྤྱོད་པའི་ཕྱིར་དང་། བྱང་ ཆུབ་ཆེན་པོ་ཐོབ་པའི་ཕྱོགས་དང་མཐུན་པའི་ཆོས་སུམ་ཅུ་རྩ་བདུན་ལ་སོགས་པ་མདོ་སྡེ་ ཟབ་མོ་རྣམས་ལས་བརྡལ་བ་སྟེ། རབ་ཏུ་གསལ་བར་བསྟན་པ་རྣམས་རྟོགས་ཏེ་མི་བརྗེད་ པར་འཛིན་ཞིང་སྤེལ་བ་ལ་སོགས་པའི་སྒོ་ནས་རྟག་ཏུ་སྤྱན་བྱེད་པའི་ཕྱིར་དང་། དེ་བཞིན་ གཤེགས་པ་ཐམས་ཅད་ཀྱི་སྐུ་དང་གསུང་དང་ཐུགས་ཀྱི་གསང་བ་བསམ་གྱིས་མི་ཁྱབ་པའི་ 4-61 གནས་ནི་རྣམ་པ་གསུམ་རྟག་ཏུ་ཡང་དག་པ་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་དུ་འཛིན་པའི་ཕྱིར་དང་། སེམས་ ཅན་མང་པོ་ལ་ཕན་པ་དང་བདེ་བའི་དོན་ཚེ་རབས་ཐམས་ཅད་དུ་རྟག་ཏུ་རྒྱུན་མི་འཆད་པར་ རབ་ཏུ་བྱེད་པའི་ཕྱིར་ན། ཆོས་ཀྱི་རྒྱལ་པོ་སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་རྣམས་ཀྱི་བློན་པོ་ ཆེན་པོ་དང་{ཡང་}འདྲ་བ་ཉིད་དོ། ། རྟོགས་པའི་དོན་ནི། བསོད་ནམས་ཕུང་ཆེན་སྲིད་གསུམ་བླ་མ་སྲིད་པའི་ བདེ་བ་དང་། །སྡུག་བསྔལ་ཕུང་པོ་ཆེན་པོ་རབ་ཞི་བློ་མཆོག་བདེ་བ་ དང་། །ཆོས་མང་ཕུང་པོ་མཆོག་རབ་རྟག་པའི་སྐུ་སྟེ་དགེ་བའི་ཚོགས། ། བག་ཆགས་བཟློག་ཅིང་སྲིད་དང་ཞི་ལས་རྣམ་པར་གྲོལ་བ་ཐོབ། །ཡོན་ ཏན་བརྒྱད་དང་ལྡན་པའི་སྒོ་ནས་རྟོགས་པ་མཆོག་ཏུ་གྱུར་པ་ཐོབ་པ་སྟེ། དང་པོར་ཐེག་པ་ ཆེན་པོའི་ཆོས་འདི་ལ་མོས་པའི་དབང་གིས་སྐྱབས་སུ་འགྲོ་བའི་དུས་ཉིད་ན་བསོད་ནམས་ཀྱི་ ཕུང་པོ་ཆེན་པོ་དཔག་ཏུ་མེད་ཅིང་མཐའ་ཡས་པ་ཐོབ་པ་དང་ཐོག་མར་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་མཆོག་ཏུ་ སེམས་བསྐྱེད་པའི་དུས་ཉིད་ན་འདོད་པ་དང་གཟུགས་དང་གཟུགས་མེད་པའི་སྲིད་པ་གསུམ་ གྱི་བླ་མ་མཆོག་ཏུ་གྱུར་པའི་གོ་འཕང་ཐོབ་པ་

【現代漢語翻譯】 以戒律懲罰和訓誡那些有過錯的人，幫助和支援那些有功德的人，通過努力不間斷地延續佛陀的血脈，這就是真正的出家。 如同大臣一樣受到讚歎的原因是：如同偉大的大臣一樣進入到彼岸（Paramita，波羅蜜多，到達彼岸），爲了始終如一地實踐菩提（Bodhi，覺悟）的助緣，爲了始終如一地守護三種秘密之處，爲了恒常不斷地利益眾生。例如，偉大的大臣們不會邪惡行事，因此可以進入后妃的宮廷；通過不耗盡且增長財富的方式來管理所有的倉庫；因為不向他人透露秘密，所以值得信賴；因為有權分配享用，所以通過給予適當之物來利益眾多眷屬。同樣，偉大的菩薩（Bodhisattva，立志成佛之人）們也因為在十地中圓滿地進入和實踐十波羅蜜多，並且爲了通達和不忘失、傳播等而始終如一地實踐與獲得偉大菩提相一致的三十七道品等深奧的經藏，爲了如實地守護所有如來（Tathagata，如來）的身、語、意不可思議的三種秘密之處，爲了在所有世世代代中恒常不斷地利益和安樂眾生，所以如同佛法之王——佛陀薄伽梵（Bhagavan，世尊）的偉大大臣一樣。 證悟的意義是：巨大的福德之蘊是三有（三界）之上的至尊，是存在的安樂；巨大的痛苦之蘊完全寂滅，是殊勝智慧的安樂；眾多殊勝的佛法之蘊是永恒之身，是善的集合；轉變習氣，從輪迴和寂滅中獲得解脫。通過具備八種功德而獲得最殊勝的證悟：首先，由於對大乘佛法的信仰，在皈依之時就獲得了無量無邊的巨大福德之蘊；在最初發起菩提心之時，就獲得了超越欲界、色界和無色界這三有之上的至尊地位。

【English Translation】 Disciplining and rebuking those with faults through precepts, assisting and supporting those with virtues, and striving to continuously perpetuate the lineage of the Buddha, this is truly being ordained. The reason for being praised like a minister is: like a great minister, entering into the Paramitas (perfection, reaching the other shore), constantly practicing the conducive conditions for Bodhi (enlightenment), always upholding the three secret places, and constantly benefiting sentient beings. For example, great ministers do not act wickedly, thus they can enter the harem; they manage all the treasuries by not depleting but increasing wealth; they are trustworthy because they do not reveal secrets to others; and they benefit many retinues by giving what is appropriate because they have the power to distribute enjoyment. Similarly, great Bodhisattvas (one who aspires to become a Buddha) also enter and practice the ten Paramitas completely in the ten Bhumis (grounds), and constantly practice the thirty-seven factors of enlightenment, etc., which are elaborated from the profound Sutras (discourses), understanding and not forgetting, propagating, etc., in accordance with the profound Sutras; they uphold the inconceivable three secrets of body, speech, and mind of all the Tathagatas (the thus-gone ones) as they are; and because they constantly and continuously benefit and bring happiness to many sentient beings in all lifetimes, they are like the great ministers of the Dharma King, the Buddhas, the Bhagavan (the blessed ones). The meaning of realization is: the great accumulation of merit is the supreme above the three realms (desire realm, form realm, formless realm), it is the bliss of existence; the great accumulation of suffering is completely pacified, it is the bliss of supreme wisdom; the accumulation of many supreme Dharmas (teachings) is the eternal body, it is the collection of goodness; transforming habits and attaining liberation from samsara (cyclic existence) and nirvana (liberation). Attaining the most supreme realization through possessing eight qualities: firstly, due to faith in the Mahayana (Great Vehicle) Dharma, at the time of taking refuge, one obtains an immeasurable and boundless great accumulation of merit; at the very moment of initially generating the mind of Bodhicitta (mind of enlightenment), one attains the supreme position above the three realms of desire, form, and formlessness.

---

དང་། མོས་པ་སྤྱོད་པའི་དུས་སུ་བསམས་བཞིན་ དུ་སྐྱེ་བ་ཡོངས་སུ་འཛིན་པ་ན་ཇི་ལྟར་འདོད་པའི་ལྷ་དང་མིའི་སྲིད་པའི་བདེ་བ་ཕུན་སུམ་ ཚོགས་པ་ཐོབ་པ་དང་། ས་དང་པོར་བདེན་པ་བཞིའི་ཆོས་ཉིད་མངོན་སུམ་དུ་རྟོགས་པའི་ དུས་ན་ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་ཀུན་ཏུ་འགྲོ་བའི་ཚུལ་གྱིས་བདག་གཞན་མཉམ་པ་ཉིད་དུ་རྟོགས་ཏེ་ རང་གཞན་ཐམས་ཅད་ཀྱི་སྡུག་བསྔལ་གྱི་ཕུང་པོ་ཆེན་པོ་རབ་ཏུ་ཞི་བར་བྱེད་ཅིང་དེ་ལ་བརྟེན་ པའི་རབ་ཏུ་དགའ་བ་ཁྱད་པར་ཅན་ཐོབ་པ་དང་། ས་བརྒྱད་པ་ལ་སོགས་པར་མི་སྐྱེ་བའི་ཆོས་ ལ་བཟོད་པ་ཐོབ་པ་ན་རྣམ་པར་མི་རྟོག་པའི་ཡེ་ཤེས་ལྷུན་གྱིས་གྲུབ་པའི་སྣང་བ་རྒྱ་ཆེན་པོར་ གྱུར་པས་བློ་མཆོག་ཏུ་གྱུར་པའི་བདེ་བ་ཐོབ་པ་དང་། མངོན་པར་རྫོགས་པར་བྱང་ཆུབ་པའི་ 4-62 དུས་ན་སངས་རྒྱས་ཐམས་ཅད་ཀྱི་ཆོས་ཀྱི་སྐུ་ནི་མདོ་སྡེ་ལ་སོགས་པའི་ཆོས་ཐམས་ཅད་ཀྱི་ འབྱུང་གནས་ཡིན་པས། ཆོས་མང་པོའི་ཕུང་པོ་འཇིག་རྟེན་དང་འཇིག་རྟེན་ལས་འདས་པའི་ ཆོས་ཐམས་ཅད་ཀྱི་མཆོག་གམ་རབ་ཏུ་གྱུར་པ་ནམ་ཡང་འགྱུར་བ་མེད་ཅིང་ཟད་མི་ཤེས་པས་ རྟག་པའི་སྐུ་སྟེ་སྟོབས་དང་མི་འཇིགས་པ་ལ་སོགས་པ་དགེ་བའི་ཚོགས་དཔག་ཏུ་མེད་པ་དང་ ལྡན་པ་ཐོབ་པ་དང་། དེ་ལྟ་བུའི་སྐུ་དེ་ནི་ཉོན་མོངས་པ་དང་ཤེས་བྱའི་སྒྲིབ་པ་བག་ཆགས་དང་ བཅས་པ་བཟློག་ཅིང་སྤངས་པ་མཐར་ཕྱིན་པའི་གོ་འཕང་ཐོབ་པ་དང་། དེ་དག་ཀྱང་སྟོང་ཉིད་ རྟོགས་པའི་ཤེས་རབ་ཀྱིས་འཁོར་བའི་མཐའ་ལ་མི་གནས་ཤིང་ཐབས་སྙིང་རྗེ་ཆེན་པོ་དང་ ལྡན་པས་མྱ་ངན་ལས་འདས་པའི་མཐའ་ལའང་མི་གནས་པའི་ཕྱིར་སྲིད་པ་དང་ཞི་བ་དག་ ལས་རྣམ་པར་གྲོལ་བའི་གོ་འཕང་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་ཐོབ་པའོ། །དེ་བས་ན་རྟོགས་པའི་དོན་ ནི་གནས་སྐབས་དེ་དང་དེར་ཡོན་ཏན་དེ་དག་ཐོབ་པ་ཡིན་པས་འབྲས་བུའི་ཁྱད་པར་དུའང་ ཤེས་པར་བྱའོ། ། ཟིལ་གནོན་གྱི་དོན་ནི། བློ་ལྡན་ཉན་ཐོས་ཚོགས་བཅས་དགེ་བ་རྒྱ་ཆེན་ དོན་ཆེན་དང་། །མཐའ་ཡས་རྟག་རྒྱུན་མི་འཆད་ཟད་མི་ཤེས་པས་ཟིལ་ གྱིས་གནོན། །དགེ་བ་དེ་ཡང་འཇིག་རྟེན་འཇིག་རྟེན་མ་ཡིན་ཡོངས་ སྨིན་བྱེད། །དབང་འབྱོར་རྙེད་པ་དེ་ནི་ཕུང་པོ་ཞི་བས་ཟད་མི་ཤེས། །བློ་ ལྡན་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་ཀྱིས་ཉན་ཐོས་ཀྱི་ཚོགས་རང་སངས་རྒྱས་དང་བཅས་པ་ རྣམས་ཟིལ་གྱིས་གནོན་ཏེ་རྒྱུ་གང་གིས་ཞེ་ན་དགེ་བ་རྒྱ་ཆེན་པོ་དང་། དོན་རྒྱ་ཆེན་པོ་དང་ མཐའ་ཡས་ཤིང་ཚད་མེད་པ་དང་རྟག་ཏུ་རྒྱུན་མི་འཆད་ཅིང་ཟད་མི་ཤེས་པས་ཟིལ་གྱིས་ གནོན་ཏོ། །ཚུལ་ཇི་ལྟར་ཞེ་ན། དགེ་བ་དེའི་ཁྱད་པར་ཡང་མོས་པས་སྤྱོད་པ་འཇིག་རྟེན་པའི་ གནས་སྐབས་སུ་བསམ་པ་སེམས་བསྐྱེད་རྒྱ་ཆེན་པོ་སྐྱེས་པ་དང་། འཇིག་རྟེན་མ་ཡིན་པ་སྟེ་ 4-63 འཇིག་རྟེན་ལས་འདས་པའི་ལམ་ས་དང་པོ་ཐོབ་པ་ཡན་ཆད་བདག་གཞན་མཉམ་

【現代漢語翻譯】 此外，在信行位（mopa chöpai düsu，指菩薩道的初期階段）有意識地受生時，能獲得如所愿的天人和合之圓滿安樂；在初地（sa dangpor，指菩薩道的第一個階段）現證四聖諦（denpa shiyi chönyi）的法性時，以周遍法界（chö kyi ying küntu dropai tsul）的方式證悟自他平等（dak shyen nyampa nyiddu），從而徹底平息自他一切眾生的巨大痛苦之蘊，並由此獲得殊勝的喜悅；在第八地（sa gyepa la sokpar）等獲得無生法忍（mi kyewai chö la dzöpa）時，因無分別智（nampar mi tokpai yeshe）自然成就的廣大顯現，而獲得最勝智慧之樂；在圓滿正覺（ngönpar dzokpar changchubpai düna）之時，一切佛的法身（sangye tamche kyi chö kyi ku）是經部（mdo de）等一切法的本源，因此，眾多法蘊是世間和出世間一切法中最殊勝或最極的，它永不改變，永不窮盡，是常恒之身，具有力量（stobs），無畏（mi jikpa）等無量功德之聚，並獲得這樣的果位；這樣的身，能徹底遮止和斷除煩惱障和所知障及其習氣，獲得究竟的果位；而這些，又因證悟空性的智慧（tongnyi rtokpai sherab）而不滯留于輪迴的邊際，又因具足大悲方便（thab nyingje chenpo）而不滯留于涅槃的邊際，因此，能從有寂（sipa dang shyiwa）中解脫，獲得圓滿的果位。因此，證悟的意義在於在相應的階段獲得相應的功德，因此也應瞭解果位的差別。 降伏之義：具慧的聲聞眾，連同善根廣大、意義重大，無邊無際、恒常相續、永不間斷、永不窮盡，以此降伏。此善根也能圓滿成熟世間和非世間。此權勢和獲得，因平息蘊而永不窮盡。具慧的菩薩們以何因降伏包括聲聞和緣覺在內的聲聞眾呢？以善根廣大，意義重大，無邊無際，恒常相續，永不間斷，永不窮盡而降伏。如何降伏呢？善根的差別在於，以信行位的世間狀態生起廣大菩提心，以及非世間狀態，即在獲得初地之前，自他平等。

【English Translation】 Furthermore, during the stage of practicing faith (mopa chöpai düsu, referring to the initial stage of the Bodhisattva path), consciously taking rebirth, one obtains the complete bliss of desired states of gods and humans; at the first ground (sa dangpor, referring to the first stage of the Bodhisattva path), directly realizing the Dharma nature of the Four Noble Truths (denpa shiyi chönyi), one realizes the equality of self and others by pervading all realms of Dharma (chö kyi ying küntu dropai tsul), thereby thoroughly pacifying the great mass of suffering of oneself and all other beings, and thereby obtaining extraordinary joy; at the eighth ground (sa gyepa la sokpar) and so forth, obtaining forbearance of non-arising Dharmas (mi kyewai chö la dzöpa), one obtains the bliss of supreme wisdom due to the vast manifestation of spontaneously accomplished non-conceptual wisdom (nampar mi tokpai yeshe); at the time of complete perfect enlightenment (ngönpar dzokpar changchubpai düna), the Dharmakaya (chö kyi ku) of all Buddhas is the source of all Dharmas such as the Sutras (mdo de), therefore, the multitude of Dharmas is the most supreme or excellent of all worldly and transmundane Dharmas, it never changes, never ends, it is the eternal body, possessing immeasurable collections of virtues such as powers (stobs) and fearlessness (mi jikpa), and obtaining such a state; such a body completely averts and abandons the obscurations of afflictions and knowledge, along with their predispositions, obtaining the ultimate state; and these, because of the wisdom of realizing emptiness (tongnyi rtokpai sherab), do not abide at the edge of samsara, and because of possessing great compassion and skillful means (thab nyingje chenpo), do not abide at the edge of nirvana, therefore, one is liberated from existence and peace (sipa dang shyiwa), obtaining the perfect state. Therefore, the meaning of realization is to obtain those qualities at the corresponding stage, and therefore one should also understand the differences in results. The meaning of subjugation: Intelligent Shravakas, together with a great collection of merit, great meaning, infinite, constant, uninterrupted, and inexhaustible, thereby subjugate. That merit also fully matures the worldly and non-worldly. That power and attainment never end by pacifying the aggregates. How do intelligent Bodhisattvas subjugate the Shravakas, including the Pratyekabuddhas? By great merit, great meaning, infinite, constant, uninterrupted, and inexhaustible. How? The difference in merit is that in the worldly state of the practice of faith, a vast Bodhicitta arises, and in the non-worldly state, that is, before obtaining the first ground, the equality of self and others.

---

པ་ཉིད་ དུ་རྟོགས་པས་སྦྱོར་བ་རང་གཞན་གྱི་དོན་རྒྱ་ཆེན་པོ་འགྲུབ་པ་དང་། དེ་ནས་ས་བདུན་པའི་ བར་ལ་མངོན་ཤེས་དང་རྫུ་འཕྲུལ་ལ་སོགས་པའི་ཡོན་ཏན་མཐའ་ཡས་པས་སེམས་ཅན་ ཚད་མེད་པ་ཡོངས་སུ་སྨིན་པར་བྱེད་པ་དང་། ས་བརྒྱད་པ་ཡན་ཆད་རྣམ་པར་མི་རྟོག་པའི་ཡེ་ ཤེས་ལ་སོགས་པ་ལ་དབང་འབྱོར་རྙེད་པ་དེ་ནི་ཕུང་པོ་ལྷག་མ་མེད་པའི་མྱ་ངན་ལས་འདས་ པ་མཐར་ཐུག་པ་ཐོབ་པའི་གནས་སྐབས་ན་ཡང་ཉན་རང་ལྟར་ཕུང་པོ་ཞི་བས་ཡོན་ཏན་ཟད་ པར་འགྱུར་བ་མ་ཡིན་གྱི། སྟོབས་ལ་སོགས་པའི་ཡོན་ཏན་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་རྟག་ཏུ་རྒྱུན་ མི་འཆད་ཅིང་ཟད་མི་ཤེས་པ་བརྙེས་པའི་སྒོ་ནས་གཞན་རྣམས་ཟིལ་གྱིས་གནོན་པ་སྟེ། འདི་ དག་ཀྱང་ཕན་ཡོན་གྱི་ཁྱད་པར་སྟོན་པའོ། ། སྐབས་དོན་གཏན་ལ་དབབ་པ་ནི། འདི་ནི་དེ་དངོས་འདོད་པས་ཁས་ལེན་ དེ་ཡང་སྙིང་རྗེ་ལས་རིག་བྱ། །དེ་ལས་རྣམ་པ་ཀུན་མཁྱེན་ཕན་དང་བདེ་ བྱེད་དཀའ་ལ་སྐྱོ་བ་མེད། །ངེས་པར་འབྱུང་ལ་ཐེག་པ་ཀུན་གྱིས་རྟོན་ པའི་ཡོན་ཏན་རྟག་ཏུ་ལྡན། །བརྡ་དང་ཆོས་ཉིད་ཐོབ་པ་བློ་ལྡན་རྣམས་ ཀྱི་སྐྱབས་འགྲོ་འདི་མཆོག་ཉིད། །སྐྱབས་སུ་འགྲོ་བ་འདི་ནི་ངོ་བོ་རྒྱུ་འབྲས་ལས་ ལྡན་འཇུག་པའི་དོན་དྲུག་གིས་གཏན་ལ་འབེབས་པ་སྟེ། ངོ་བོ་ནི་གཞན་དོན་དུ་སངས་རྒྱས་ དེའི་དངོས་པོ་ཐོབ་པར་འདོད་པས་དཀོན་མཆོག་རིན་པོ་ཆེ་གསུམ་ལ་བརྟེན་པར་ཁས་ལེན་ པ་ཡིན་ལ། དེ་ཡང་རྒྱུ་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་འཁོར་བའི་སྡུག་བསྔལ་མཐའ་དག་ལས་ བསྒྲལ་བར་འདོད་པའི་སྙིང་རྗེ་ཆེན་པོ་སྐྱེས་པ་ལས་འབྱུང་བར་རིག་པར་བྱ་ཞིང་། དེ་ལས་ འབྲས་བུ་ཤེས་བྱ་ཇི་ལྟ་བ་དང་ཇི་སྙེད་པའི་རྣམ་པ་ཀུན་མངོན་སུམ་དུ་མཁྱེན་པའི་སངས་ རྒྱས་ཉིད་ཐོབ་པའོ། །ལས་ནི་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ལ་གཏན་དུ་ཕན་པ་དང་འཕྲལ་དུ་བདེ་ 4-64 བའི་ཐབས་སྣ་ཚོགས་ལ་བརྩོན་པར་བྱེད་ཅིང་དེ་དག་གི་དཀའ་སྤྱད་ལ་ནམ་ཡང་སྐྱོ་བ་མེད་ པར་འཇུག་པ་ཡང་ཡིན་ལ། ལྡན་པ་ནི་གདུལ་བྱ་རྣམས་འཁོར་བ་ལས་ངེས་པར་འབྱུང་བའི་ ཐབས་ལ་ཐེག་པ་ཀུན་རིམ་གྱིས་བསྟན་པས་རིགས་ཅན་གསུམ་གྱི་རྒྱུད་ལ་ཚོགས་གཉིས་ ཀྱིས་ཉེ་བར་རྟོན་པའི་ཡོན་ཏན་རྣམས་དང་རྟག་ཏུ་ལྡན་པ་ཡིན་ཞིང་། རབ་ཏུ་དབྱེ་བའི་འཇུག་ པ་ནི། མོས་པས་སྤྱོད་པའི་གནས་སྐབས་སུ་དགེ་བའི་བཤེས་གཉེན་ལ་སོགས་པ་ལས་ཐོབ་ པ་རགས་པ་བརྡ་ལས་བྱུང་པ་དང་། ས་དང་པོ་ཐོབ་པ་ཡན་ཆད་ཕྲ་བ་ཆོས་ཉིད་ཀྱིས་ཐོབ་པ་ ལ་སོགས་པར་འབྱེད་པ་སྟེ། དེ་ལྟར་ཁྱད་པར་དྲུག་དང་ལྡན་པའི་སྒོ་ནས་བློ་ལྡན་ཐེག་པ་ཆེན་ པོ་པ་རྣམས་ཀྱི་སྐྱབས་སུ་འགྲོ་པ་འདི་ནི་སྐྱབས་འགྲོ་ཐམས་ཅད་ཀྱི་ནང་ནས་མཆོག་ཏུ་གྱུར་ པ་ཉིད་ཡིན་ནོ། ། ཆེ་བའི་ཕན་ཡོན་བསྟན་པ་ནི། སྐྱབས་སུ་འགྲོ་བ་འདིར་སོང་དོན་ཆེན་ ཏེ། །དེས་ནི་ཚད་མེད་ཡོན་ཏན་ཚོགས་འཕེ

【現代漢語翻譯】 因此，通過認識到這一點，就能成就自他二利的廣大事業。從初地到七地之間，以無量無邊的神通等功德，使無量眾生得以成熟。八地以上，獲得無分別智等自在，即使在獲得無餘涅槃的最終階段，也不會像聲聞緣覺那樣，因五蘊寂滅而使功德窮盡。而是通過獲得力量等圓滿功德，恒常相續不斷，取之不盡用之不竭，從而勝伏其他。這些也顯示了利益的差別。 總而言之，確立要義是：因為希求獲得佛果本身而承諾，這又源於慈悲。由此而證得一切種智，利益和安樂眾生，不畏艱難，永不厭倦。必定能從輪迴中解脫，具足一切乘所依仗的功德。通達名相和法性，這是智者們皈依處中最殊勝的。 皈依包含本體、因、果、業、具足、入行六個方面來確立。本體是：爲了利益他人而希求獲得佛果，因此承諾依靠三寶。因是：認知到這是從想要救度一切眾生脫離輪迴痛苦的慈悲心而產生的。果是：由此獲得如所有智和盡所有智的佛果。業是：精勤于恒常利益一切眾生和暫時安樂的各種方法，並且對於這些苦行永不厭倦。具足是：爲了使所化眾生必定從輪迴中解脫，依次宣說一切乘，因此具足三類種姓相續中以二資糧作為依靠的功德。入行是：在以信欲行階段，從善知識等處獲得的粗顯名相，以及獲得初地之前，通過法性獲得的細微名相等。因此，通過具足這六種差別，智者大乘行者的皈依是所有皈依中最殊勝的。 顯示其巨大的利益是：皈依具有重大的意義，因此能增長無量的功德。

【English Translation】 Therefore, by realizing this, one accomplishes the vast deeds of benefiting oneself and others. From the first bhumi to the seventh, one ripens limitless sentient beings with limitless qualities such as clairvoyance and miraculous powers. From the eighth bhumi onwards, one gains mastery over non-conceptual wisdom and so on. Even in the ultimate state of attaining nirvana without remainder, one does not become like shravakas and pratyekabuddhas, whose qualities are exhausted by the cessation of the skandhas. Rather, through gaining perfect qualities such as powers, which are constant, continuous, inexhaustible, and inexhaustible, one overcomes others. These also show the difference in benefits. In summary, establishing the key point is: Because one desires the actual result, one makes a commitment, and that arises from compassion. From that, one attains omniscience, benefiting and bringing happiness, without difficulty or weariness. One will definitely be liberated, and always possess the qualities that all vehicles rely on. Obtaining symbols and the nature of reality, this refuge is the best refuge for the wise. Taking refuge is established through six aspects: essence, cause, result, activity, possession, and engagement. The essence is: desiring to attain Buddhahood for the sake of others, one commits to relying on the Three Jewels. The cause is: recognizing that it arises from great compassion, wanting to liberate all sentient beings from all the sufferings of samsara. The result is: from that, one attains Buddhahood, directly knowing all aspects of knowable things as they are and how many there are. The activity is: diligently engaging in various methods that are permanently beneficial and temporarily happy for all sentient beings, and never becoming weary of those hardships. Possession is: because all vehicles are gradually taught as a means for trainees to definitely emerge from samsara, one always possesses the qualities of relying on the two accumulations in the lineage of the three types of beings. Engagement through differentiation is: in the stage of practice through aspiration, the coarse symbols obtained from spiritual friends and so on, and the subtle symbols obtained through the nature of reality up to the attainment of the first bhumi, and so on. Therefore, through possessing these six distinctions, the refuge of the wise Mahayana practitioners is the most supreme of all refuges. Showing the great benefits is: Taking refuge has great significance, therefore it increases immeasurable qualities.

---

ལ་འགྱུར། །འགྲོ་བ་འདི་ལ་ སྙིང་རྗེའི་བསམ་པས་ཁྱབ། །མཚུངས་མེད་འཕགས་ཆེན་ཆོས་ཀྱང་རྒྱས་ པར་བྱེད། །ཐེག་པ་ཆེན་པོའི་སྐྱབས་སུ་འགྲོ་བ་འདིར་སྐལ་བ་ཆེན་པོ་དང་ལྡན་པ་རྣམས་ སྐྱབས་སུ་སོང་ན་རང་གཞན་གྱི་དོན་ཆེན་པོ་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་འགྲུབ་པ་ཡིན་ཏེ། དེས་ནི་ རང་དོན་དང་སྟོབས་དང་མི་འཇིགས་པ་ལ་སོགས་པ་ཚད་མེད་པའི་ཡོན་ཏན་གྱི་ཚོགས་རྟོག་ གེས་གཞལ་དུ་མེད་པ་དང་གྲངས་ཀྱིས་བགྲང་དུ་མེད་པ་དང་དུས་ཀྱིས་དཔག་ཏུ་མེད་པ་ རྣམས་འཕེལ་བར་འགྱུར་ཞིང་། གཞན་དོན་དུ་བསམ་པའི་སྒོ་ནས་འགྲོ་བ་མཐའ་ཡས་པ་ འདི་རྣམས་སྡུག་བསྔལ་ལས་བསྒྲལ་བར་འདོད་པའི་སྙིང་རྗེ་ཆེན་པོའི་བསམ་པས་ཁྱབ་པར་ བྱས་ཏེ། སྦྱོར་བའི་སྒོ་ནས་ཉན་རང་ལས་ཁྱད་པར་དུ་འཕགས་པས་ན་མཚུངས་པ་མེད་པའི་ འཕགས་པ་ཆེན་པོ་སངས་རྒྱས་དང་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་ཀྱི་ཐེག་པ་ཆེན་པོའི་ཆོས་ 4-65 ཟབ་མོ་རྣམས་ཀྱང་གདུལ་བྱ་དཔག་ཏུ་མེད་པའི་རྒྱུད་ལ་རྒྱས་ཤིང་འཕེལ་བར་བྱེད་པའི་ཕྱིར་ རོ། །ཞུགས་ནས་སྒྲུབ་པ་ཀུན་གྱི་སྒོ་མཆོག་ལ་སྐྱབས་སུ་འགྲོ་བའི་སྐབས་རྫོགས་པར་བཤད་ ཟིན་ཏོ།། །། ༈ སྐྱབས་སུ་སོང་བར་གྱུར་པ་ལས་སད་པར་འགྱུར་བ་རིགས་ཀྱི་དོན་ལ། སྤྱི་དོན། ད་ནི་སྐྱབས་སུ་སོང་བར་གྱུར་པ་ལས་སད་པར་གྱུར་པ་རིགས་ཀྱི་དོན་འཆད་པ་ལ། སྤྱི་ དོན་དང་གཞུང་དོན་གཉིས་ལས། དང་པོ་ལ་ངོ་བོ་ངོས་བཟུང་རྒྱས་པར་བཤད་པ། རྩོད་པ་ སྤང་པའོ། ། དང་པོ་ནི། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་ས་ལས། འདི་ལ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་ནི་ རིགས་ལ་བརྟེན་ཅིང་གནས་ནས་བླ་ན་མེད་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་མངོན་ པར་རྫོགས་པར་འཚང་རྒྱ་བའི་སྐལ་བ་ཅན་དུ་འགྱུར་ཞིང་མཐུ་ཡོད་པར་འགྱུར་བའི་ཕྱིར་ ཏེ། དེ་ལྟ་བས་ན་རིགས་ནི་སྐལ་བ་དང་ལྡན་བའི་གཞི་ཞེས་བྱའོ་ཞེས་པ་དང་། དེ་ལ་རིགས་ གང་ཞེ་ན། མདོར་བསྡུ་ན་རྣམ་པ་གཉིས་དེ་རང་བཞིན་གྱིས་གནས་པ་དང་། ཡང་དག་པར་ བསྒྲུབས་པའོ། །དེ་ལ་རང་བཞིན་གྱིས་གནས་པའི་རིགས་ནི། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་ ཀྱི་སྐྱེ་མཆེད་དྲུག་གི་ཁྱད་པར་(མངོན་པར་ཆོས་ཀྱི་སྐྱེ་མཆེད་ཀྱི་སྐབས་སུ་དེ་བཞིན་ཉིད་གསུམ་གསུངས་པ་)གང་ ཡིན་པ་སྟེ། དེ་ནི་གཅིག་ནས་གཅིག་ཏུ་བརྒྱུད་དེ་འོངས་པ་ཐོག་མ་མེད་པའི་དུས་ཅན་ཆོས་ ཉིད་ཀྱིས་ཐོབ་པ་དེ་ལྟ་བུ་ཡིན་ནོ། །དེ་ལ་ཡང་དག་པར་སྒྲུབ་པའི་རིགས་{པ་}ནི། སྔོན་དགེ་ བའི་རྩ་བ་གོམས་པར་བྱས་པ་ལས་ཐོབ་པ་གང་ཡིན་པ་སྟེ། དོན་གྱི་སྐབས་འདིར་ནི་རྣམ་པ་ གཉི་ག་ཡང་འདོད་དོ། །རིགས་དེ་ནི་ས་བོན་ཞེས་ཀྱང་བྱ། ཁམས་དང་རང་བཞིན་ཞེས་ཀྱང་ བྱའོ་ཞེས་གསུངས་ཤིང་། རྒྱུད་བླ་མར་ཡང་། རྫོགས་སངས་སྐུ་ནི་འཕྲོ་ཕྱིར་དང་། །དེ་བཞིན་ ཉིད་དབྱེར་མེད་ཕྱིར་དང་། །རིགས་ཡོད་ཕྱིར་ན་ལུས་ཅ

【現代漢語翻譯】 འགྲོ་བ་འདི་ལ་སྙིང་རྗེའི་བསམ་པས་ཁྱབ། (此眾生充滿慈悲之心) མཚུངས་མེད་འཕགས་ཆེན་ཆོས་ཀྱང་རྒྱས་པར་བྱེད། (無與倫比的殊勝之法亦得弘揚) 對於那些有幸皈依大乘的人來說，通過皈依，自利利他的偉大事業將會圓滿成就。因此，自利、力量、無畏等等無量功德之聚，將以無法估量、無法計數、無法度量的方式增長。通過為利益他人著想，以大慈悲心遍佈無邊眾生，希望他們從痛苦中解脫。由於這種行為超越了聲聞和緣覺，因此無與倫比的殊勝佛陀和菩薩們的大乘佛法，也會在無量眾生的心中弘揚和發展。至此，關於進入並皈依一切修行之殊勝門徑的章節已經圓滿闡述。 現在，將要闡述從皈依中覺醒的種姓之義。分為總義和正文兩部分。總義又分為本體的確定、詳細的解釋和辯論的消除。 首先是本體：在《菩薩地》中說：『菩薩依賴於種姓而住，因此有能力和力量證得無上正等覺。因此，種姓被稱為具有能力的根基。』那麼，什麼是種姓呢？簡而言之，有兩種：自性住種姓和修所成種姓。自性住種姓是指菩薩的六處差別（在《現觀莊嚴論》中，關於法處，講述了三種真如），它是從一到一傳遞的，具有無始的時間，是法性所獲得的。修所成種姓是指從先前串習善根而獲得的。就此處的意義而言，兩種種姓都是需要的。種姓也被稱為『種子』、『界』和『自性』。』在《寶性論》中也說：『圓滿佛陀之身是傳播之因，並且與真如無別，因為具有種姓，所以有身體。』

【English Translation】 』May this being be filled with thoughts of compassion. May the incomparable and great Dharma also flourish.』 For those who are fortunate enough to take refuge in the Mahayana, by taking refuge, the great cause of benefiting oneself and others will be perfectly accomplished. Therefore, the immeasurable collections of merits such as self-benefit, strength, fearlessness, etc., will increase in ways that cannot be estimated, cannot be counted, and cannot be measured. Through thinking of benefiting others, with great compassion pervading these infinite beings, wishing to liberate them from suffering. Because this action surpasses the Shravakas and Pratyekabuddhas, the Mahayana Dharma of the incomparable and great Buddhas and Bodhisattvas will also flourish and develop in the minds of immeasurable beings. Thus far, the chapter on entering and taking refuge in the supreme gateway of all practices has been fully explained. Now, the meaning of the lineage that awakens from having taken refuge will be explained. It is divided into a general meaning and a textual meaning. The general meaning is further divided into the determination of the essence, a detailed explanation, and the elimination of debates. First, the essence: In the Bodhisattvabhumi it says: 'Bodhisattvas rely on and abide in the lineage, and therefore they have the capacity and power to manifest and perfectly awaken to unsurpassed complete enlightenment. Therefore, the lineage is called the basis of having capacity.' So, what is the lineage? In short, there are two types: the naturally abiding lineage and the perfectly cultivated lineage. The naturally abiding lineage refers to the differences in the six sense bases of Bodhisattvas (in the Abhisamayalankara, regarding the Dharmadhatu, three suchnesses are taught), which is transmitted from one to one, having a beginningless time, and is obtained by the nature of Dharma. The perfectly cultivated lineage refers to what is obtained from previously habituating to virtuous roots. For the meaning here, both types of lineages are needed. The lineage is also called 'seed,' 'element,' and 'nature.' In the Ratnagotravibhāga it also says: 'The body of the complete Buddha is the cause for propagation, and is inseparable from suchness, because it has the lineage, therefore there is a body.'

---

ན་ཀུན། །རྟག་ཏུ་སངས་རྒྱས་སྙིང་ པོ་ཅན། །ཞེས་པས་དོན་དམ་པའི་ཆོས་ཀྱི་སྐུ་དང་དེ་བཞིན་ཉིད་དང་རང་བཞིན་གྱི་རིགས་ 4-66 ཐམས་ཅད་ལ་ཁྱབ་པར་ཡོད་པས། སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་སྙིང་པོ་ ཅན་དུ་གསུངས་ལ། མདོ་ལས་ཀྱང་། ས་རྣམས་སྣ་ཚོགས་ཀུན་གཞི་སྟེ། །བདེ་གཤེགས་སྙིང་ པོ་དགེ་པའང་དེ། །སྙིང་པོ་དེ་ལ་ཀུན་གཞིའི་སྒྲས། །དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་སྟོན་པར་མཛད། ། སྙིང་པོ་ཀུན་གཞིར་བསྟན་པ་ཡང་། །བློ་ཞན་རྣམས་ཀྱིས་མི་ཤེས་སོ། །ཞེས་པ་དང་། རྒྱུད་ ལས་ཀྱང་། སེམས་ཅན་རྣམས་ནི་སངས་རྒྱས་ཉིད། །འོན་ཀྱང་གློ་བུར་དྲི་མས་བསྒྲིབས། །དེ་ བསལ་ནས་ནི་སངས་རྒྱས་ཉིད། །ཅེས་པ་དང་། ཆོས་དབྱིངས་བསྟོད་པར་ཡང་། གང་ཞིག་ ཀུན་ཏུ་མ་ཤེས་ན། །སྲིད་པ་གསུམ་དུ་རྣམ་འཁོར་ལ། །སེམས་ཅན་ཀུན་ལ་ངེས་གནས་པའི། ། ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་ལ་ཕྱག་འཚལ་འདུད། །ཅེས་པ་ལ་སོགས་པ་གསུངས་པས་ཆོས་ཉིད་རང་ བཞིན་གྱི་རིགས་ནི་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ལ་ཁྱབ་པར་ཡོད་ཅིང་གནས་སྐབས་རྒྱས་འགྱུར་ གྱི་རིགས་རིམ་གྱིས་སད་པ་ལས་རིགས་ཅན་གསུམ་དུ་ཡང་འགྱུར་བའོ། ། རང་བཞིན་གསུམ་གྱིས་བསྡུས་པའི་ཁམས་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་སྙིང་པོ་དེ་ཉིད་རྒྱས་ པར་བཤད་པ་ནི། རྒྱུད་བླ་མ་ཉིད་ལས་གསལ་བས། ངོ་བོ་རྒྱུ་འབྲས་ལས་ལྡན་འཇུག་པ་ དང་། །གནས་སྐབས་དེ་བཞིན་ཀུན་ཏུ་འགྲོ་བའི་དོན། །རྟག་ཏུ་མི་འགྱུར་ཡོན་ཏན་དབྱེར་ མེད་ནི། །དོན་དམ་དབྱིངས་ཀྱི་དགོངས་དོན་ཡིན་ཞེས་བྱ། །ཞེས་པ་ལྟར་དོན་རྣམ་པ་བཅུའི་ དང་པོ་ངོ་བོ་དང་རྒྱུ་ལས་དག་པའི་དོན་ནི། རིན་ཆེན་ནམ་མཁའ་ཆུ་དག་བཞིན། །རྟག་ཏུ་རང་ བཞིན་ཉོན་མོངས་མེད། །ཆོས་མོས་ལྷག་པའི་ཤེས་རབ་དང་། །ཏིང་འཛིན་སྙིང་རྗེ་ལས་བྱུང་ བ། །ཞེས་པ་སྟེ། དཔེར་ན་རིན་པོ་ཆེ་རང་བཞིན་གྱིས་དག་པ་དང་། ནམ་མཁའ་རང་བཞིན་ གྱིས་དག་པ་དང་། ཆུ་རང་བཞིན་གྱིས་དག་པ་བཞིན་དུ་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་སྙིང་པོ་ཆོས་ ཉིད་རང་བཞིན་གྱི་རིགས་ཀྱང་དུས་རྟག་ཏུ་རང་བཞིན་གྱིས་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པའི་དྲི་མ་ མེད་ཅིང་རྣམ་པར་དག་པ་ནི་ངོ་བོ་ཉིད་ཀྱི་དོན་ཡིན་ལ། ཐེག་པ་ཆེན་པོའི་ཆོས་ལ་མོས་པ་དང་ 4-67 བདག་མེད་རྟོགས་པའི་ལྷག་པའི་ཤེས་རབ་དང་། བདེ་པ་དང་ལྡན་པའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་ཚད་ མེད་པ་དང་། སེམས་ཅན་ལ་དམིགས་པའི་སྙིང་རྗེ་ཆེན་པོ་རྣམས་ནི་གློ་བུར་གྱི་དྲི་མ་རྣམ་པར་ དག་པར་བྱེད་པའི་རྒྱུའི་དོན་ཡིན་པས། དབྱིངས་རང་བཞིན་གྱིས་རྣམ་པར་དག་པ་ལ་ཡིད་ ཆེས་པའི་སྒོ་ནས་སྤང་བྱ་གློ་བུར་གྱི་དྲི་མ་སྦྱོང་བའི་རྒྱུ་འདི་དག་ལ་ཡང་བསླབ་པར་བྱའོ། ། འབྲས་བུ་དང་བྱེད་ལས་འགྲུབ་པའི་དོན་ནི། གཙང་བདག་བདེ་དང་རྟག་ཉིད་ཀྱི། །ཡོན་ ཏན་ཕ་རོལ་ཕྱིན་པ་འབྲས། །སྡུག་བསྔལ་ཡིད་འབྱུང་ཞི་ཐོབ་པ

【現代漢語翻譯】 因此，由於'總是具有佛陀的精華'表明，勝義諦的法身、真如以及自性種姓遍及一切，所以說一切眾生都具有如來藏。經典中也說：'各種土地是萬物的根本，善逝的精華也是如此。精華被稱為根本，如來因此而顯現。精華被稱為根本，但愚者不理解。' 經典中也說：'眾生即是佛，但被突如其來的污垢所遮蔽。去除污垢即是佛。' 在《法界贊》中也說：'若不普遍知曉，則在三有中流轉。向安住於一切眾生心中的法界頂禮。' 等等。因此，法性自性種姓遍及一切眾生，並且暫時增長的種姓逐漸覺醒，從而轉變為三種種姓。 對包含三種自性的界，即如來藏本身的詳細解釋，在《寶性論》中非常清楚。如其中所說：'本體、因、果、作用，以及狀態、如是、普遍意義，常恒不變的功德無別，是勝義諦的意趣。' 就像這樣，十種意義中的第一個，本體和因清凈的意義是：'如珍寶、虛空、水一樣，總是自性無有煩惱。由對法的信心和殊勝的智慧，以及禪定和慈悲而生。' 例如，就像珍寶自性清凈，虛空自性清凈，水自性清凈一樣，如來藏，也就是法性自性種姓，在任何時候都自性清凈，沒有一切煩惱的污垢，這就是本體的意義。對大乘佛法的信心，以及證悟無我的殊勝智慧，以及具有安樂的無量禪定，以及緣于眾生的大慈悲，這些是使突如其來的污垢得以清凈的因的意義。因此，通過相信自性清凈的法界，也要修學這些去除應斷除的突如其來污垢之因。 獲得果和事業的意義是：'清凈、真我、安樂和常恒的功德，是度過彼岸的果。獲得對痛苦的厭離和寂靜。'

【English Translation】 Therefore, because 'always possessing the essence of the Buddha' indicates that the Dharmakāya (法身，Dharmakāya, Dharmakāya, Dharma body) of ultimate truth, Suchness (真如，Tathātā, Tathātā, Thusness), and the inherent lineage pervade all, it is said that all sentient beings possess the essence of the Tathāgata (如來藏，Tathāgatagarbha, Tathāgatagarbha, Womb of the Thus-Come-One). The sūtra (經典，Sūtra, Sūtra, Thread) also states: 'Various lands are the basis of all things, and so is the essence of the Sugata (善逝，Sugata, Sugata, Well-Gone). The essence is called the basis, and thus the Tathāgata is revealed. The essence is shown as the basis, but the foolish do not understand.' The tantra (經典，Tantra, Tantra, Treatise) also states: 'Sentient beings are Buddhas, but they are obscured by adventitious stains. Removing those stains, they are Buddhas.' In the 'Praise of Dharmadhātu (法界贊，Dharmadhātustotra, Dharmadhātustotra, Praise of the Realm of Dharma)' it is also said: 'If one does not universally know, one revolves in the three realms. I prostrate to the Dharmadhātu that dwells in all sentient beings.' And so on. Therefore, the Dharma-nature inherent lineage pervades all sentient beings, and the temporarily increasing lineage gradually awakens, thus transforming into the three lineages. The detailed explanation of the realm that encompasses the three natures, which is the essence of the Tathāgata itself, is very clear in the Uttaratantra (寶性論，Uttaratantra, Uttaratantra, Highest Continuum). As it says: 'Essence, cause, effect, function, as well as state, suchness, universal meaning, and the inseparable qualities of permanence, are said to be the intent of the ultimate truth.' Like this, the first of the ten meanings, the meaning of essence and cause being pure, is: 'Like jewels, space, and water, it is always naturally free from afflictions. Born from faith in the Dharma and superior wisdom, as well as meditation and compassion.' For example, just as jewels are naturally pure, space is naturally pure, and water is naturally pure, so too is the essence of the Tathāgata, the Dharma-nature inherent lineage, always naturally pure, without the stains of all afflictions. This is the meaning of essence. Faith in the Mahāyāna (大乘，Mahāyāna, Mahāyāna, Great Vehicle) Dharma, as well as the superior wisdom that realizes selflessness, as well as immeasurable meditation that possesses bliss, and great compassion that focuses on sentient beings, these are the meanings of the cause that purifies the adventitious stains. Therefore, by believing in the naturally pure Dharmadhātu, one should also train in these causes that purify the adventitious stains that should be abandoned. The meaning of accomplishing the fruit and function is: 'The qualities of purity, self, bliss, and permanence are the fruit of crossing to the other shore. Obtaining revulsion from suffering and peace.'

---

ར། །འདུན་དང་སྨོན་པའི་ ལས་ཅན་ནོ། །ཞེས་པ་སྟེ་ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་དྲི་མ་དང་བྲལ་བར་བྱེད་པའི་རྒྱུ་བཞི་བསྒོམས་ ནས་མི་གཙང་བར་འཛིན་པ་ལ་སོགས་པའི་སྒྲིབ་པ་བཞི་སྦྱངས་པ་ལས་ཆོས་ཀྱི་སྐུ་དག་པ་ གཉིས་ལྡན་དུ་གྱུར་པ་གཙང་བའི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་དང་། བདག་དང་བདག་མེད་པའི་སྤྲོས་ པ་དང་བྲལ་བ་བདག་གི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་དང་། སྡུག་བསྔལ་མཐའ་དག་ལས་གྲོལ་བ་བདེ་ བའི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་དང་། འཁོར་འདས་རང་བཞིན་མཉམ་ཉིད་དུ་རྟོགས་པ་རྟག་པའི་ཕ་ རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་སྟེ། དོན་དམ་པའི་ཡོན་ཏན་གྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་བཞི་ཐོབ་པ་ནི་འབྲས་བུའི་ དོན་ཡིན་ལ། འཁོར་བའི་སྡུག་བསྔལ་ལ་སྐྱོ་ཞིང་ཡིད་འབྱུང་བའི་སྒོ་ནས་གྲོལ་བར་འདོད་ པ་དང་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་ལ་ཞི་ཞིང་བདེ་བའི་ཡོན་ཏན་མཐོང་ནས་ཐོབ་པར་འདོད་པའི་ འདུན་པ་དང་སྨོན་པ་ལ་སོགས་པ་འབྱུང་བ་ནི་ཁམས་རང་བཞིན་གྱི་རིགས་དང་རྒྱས་འགྱུར་ གྱི་རིགས་ཡོད་པའི་བྱེད་ལས་ཀྱི་དོན་ཡིན་ནོ། ། ཡོན་ཏན་གྱི་ཚོགས་དང་ལྡན་པའི་དོན་ནི། རྒྱ་མཚོ་ཆེ་བཞིན་དཔག་མེད་པའི། །ཡོན་ ཏན་རིན་ཆེན་མི་ཟད་གནས། །དབྱེར་མེད་ཡོན་ཏན་དང་ལྡན་པའི། །ངོ་བོ་ཉིད་ཕྱིར་མར་མེ་ བཞིན། །ཞེས་པ་སྟེ། དཔེར་ན་རྒྱ་མཚོ་ཆེན་པོ་སྣོད་རབ་ཏུ་ཡངས་པར་ཆུ་དཔག་ཏུ་མེད་པ་ འདུ་བ་བཞིན་ཏུ་ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་ཀྱང་མོས་པའི་སྣོད་རབ་ཏུ་ཡངས་པར་ཤེས་རབ་དང་ཏིང་ 4-68 ངེ་འཛིན་དཔག་ཏུ་མེད་པའི་ཡོན་ཏན་གྱི་རིན་པོ་ཆེ་དང་ཐུགས་རྗེ་ཆེན་པོའི་ཆུ་མི་ཟད་པའི་ གནས་སུ་གྱུར་པའི་ཕྱིར་རྒྱུའི་ཡོན་ཏན་དང་ལྡན་པའི་དོན་ཡིན་ལ། དཔེར་ན་མར་མེའི་སྣང་ བ་དང་དྲོ་བ་དང་ཁ་དོག་རྣམས་དབྱེར་མེད་པ་བཞིན་དུ། ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་ཀྱང་མངོན་པར་ ཤེས་པ་དང་ཟག་པ་མེད་པའི་ཡེ་ཤེས་དང་ཟག་པ་མེད་པའི་[སྤངས་{ཡངས་}པ་རྣམས་རྣམ་ པར་དབྱེར་མེད་པའི་ཡོན་ཏན་དང་ལྡན་པའི་ཕྱིར་འབྲས་བུའི་ཡོན་ཏན་དང་ལྡན་པའི་དོན་ ཡིན་ནོ། ། གང་ཟག་གི་དབྱེ་བས་འཇུག་པའི་དོན་ནི། སོ་སོ་སྐྱེ་འཕགས་རྫོགས་སངས་ཀྱི། །དེ་ བཞིན་ཉིད་དབྱེའི་འཇུག་པ་ལས། །དེ་ཉིད་གཟིགས་པས་སེམས་ཅན་ལ། །རྒྱལ་བའི་སྙིང་ པོ་འདི་བསྟན་ཏོ། །ཞེས་པ་སྟེ། ཆོས་ཉིད་རང་བཞིན་གྱི་རིགས་དེ་བཞིན་ཉིད་ལ་ཁྱད་པར་ ཅུང་ཟད་ཀྱང་མེད་ཀྱང་། ཆོས་ཅན་གང་ཟག་གི་དབྱེ་བས་བྱིས་པ་སོ་སོ་སྐྱེ་བོའི་དེ་བཞིན་ ཉིད་དང་། འཕགས་པ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་དེ་བཞིན་ཉིད་དང་། མཐར་ཐུག་རྫོགས་པའི་ སངས་རྒྱས་ཀྱི་དེ་བཞིན་ཉིད་གསུམ་དུ་རབ་ཏུ་[དབྱེ་{ཕྱེ་}བའི་འཇུག་པ་ལས་བརྩམས་ཏེ། དེ་ཉིད་གཟིགས་པ་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་གདུལ་བྱ་སྐལ་བ་དང་ལྡན་པ་རྣམས་ལ་རྒྱལ་བ་ དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་སྙིང་པོ་འདི་གསལ་བར་བསྟན་པའོ། ། གནས་སྐབས་ཀྱིས་མིང་ཙམ་ཕྱེ་བའི་ད

【現代漢語翻譯】 ར། །འདུན་དང་སྨོན་པའི་ལས་ཅན་ནོ། །（ra，種子字，本性清凈，如虛空）這意味著，通過修習四種能使法界遠離垢染的因，清凈執著于不凈等四種障礙，從而使法身具備清凈和離垢兩種功德，達到清凈的彼岸；遠離我與非我的戲論，達到我的彼岸；從一切痛苦中解脫，達到安樂的彼岸；證悟輪迴與涅槃自性平等，達到常恒的彼岸。因此，獲得四種勝義功德的彼岸是果位的意義。由於厭倦輪迴的痛苦而渴望解脫，以及看到涅槃寂靜安樂的功德而渴望獲得，從而產生希求和願望等，這是具有自性種姓和增長種姓之作用的意義。 具足功德之義：猶如大海般浩瀚無垠，功德珍寶取之不竭。無別功德具足故，體性猶如燈火明。這意味著，譬如大海浩瀚無垠，能容納無量之水，同樣，法界也能在廣闊的信解之器中，容納無量智慧和禪定的功德珍寶，以及無盡的大悲之水，因此是具足因之功德的意義。譬如燈火的光明、溫暖和顏色不可分割，同樣，法界也具備神通、無漏智慧和無漏的斷證功德，這些功德不可分割，因此是具足果之功德的意義。 以補特伽羅之差別而趣入之義：異生聖者圓滿覺，如是真如差別入，見彼之故於有情，開示如來藏此理。這意味著，法性自性之種姓，在真如上雖無絲毫差別，但以有法補特伽羅的差別，可分為凡夫異生的真如、聖者菩薩的真如，以及究竟圓滿佛陀的真如這三種差別而趣入。因此，世尊通過觀察這些，為具足善緣的所化眾生，開示瞭如來藏的道理。 以暫時的名言而分。

【English Translation】 ར། །འདུན་དང་སྨོན་པའི་ལས་ཅན་ནོ། །(Ra, seed syllable, the nature is pure, like space) This means that by cultivating the four causes that make the Dharmadhatu free from defilements, purifying the four obscurations such as clinging to impurity, the Dharmakaya becomes endowed with both purity and freedom from defilements, reaching the other shore of purity; being free from the elaboration of self and non-self, reaching the other shore of self; being liberated from all suffering, reaching the other shore of bliss; and realizing the equality of Samsara and Nirvana in their nature, reaching the other shore of permanence. Therefore, attaining the four perfections of ultimate qualities is the meaning of the fruit. Because of being weary of the suffering of Samsara and desiring liberation, and seeing the qualities of peace and bliss in Nirvana and desiring to attain them, aspirations and wishes arise, which is the meaning of the function of having the nature lineage and the expanding lineage. The meaning of being endowed with a collection of qualities: Like the vast ocean, immeasurable, the qualities of jewels are inexhaustible. Because of being endowed with inseparable qualities, the essence is like a lamp. This means that, just as the vast ocean, a vast container, can hold immeasurable water, so too, the Dharmadhatu, in the vast vessel of faith, can hold the inexhaustible treasure of wisdom and Samadhi, and the water of great compassion, therefore it is the meaning of being endowed with the qualities of the cause. Just as the light, warmth, and color of a lamp are inseparable, so too, the Dharmadhatu is endowed with the qualities of clairvoyance, uncontaminated wisdom, and uncontaminated abandonment, which are inseparable, therefore it is the meaning of being endowed with the qualities of the fruit. The meaning of entering through the distinction of individuals: Ordinary beings, noble ones, and perfect Buddhas, likewise, the entry of Suchness differs. Seeing that, for sentient beings, this essence of the Victorious One is shown. This means that, although there is no difference whatsoever in the Suchness of the lineage of Dharmata, it can be divided into the Suchness of ordinary beings, the Suchness of noble Bodhisattvas, and the Suchness of the ultimate perfect Buddha, based on the distinction of individuals. Therefore, the Blessed One, by observing these, clearly showed this essence of the Tathagatagarbha to those who are to be tamed and possess good fortune. Divided only by temporary names.

---

ོན་ནི། མ་དག་མ་དག་དག་པ་དང་། །ཤིན་ཏུ་ རྣམ་དག་གོ་རིམ་བཞིན། །སེམས་ཅན་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་དང་། །དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ ཞེས་བརྗོད་དོ། །ཞེས་པ་སྟེ། ཆོས་ཉིད་རང་བཞིན་གྱི་རིགས་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་སྙིང་པོ་ དེ་ཉིད། སྤང་བྱ་གློ་བུར་གྱི་དྲི་མ་མཐོང་སྤང་གིས་ཀྱང་མ་དག་པ་སོ་སོ་སྐྱེ་བོའི་གནས་སྐབས་ ལ་ནི་སེམས་ཅན་གྱི་ཁམས་ཞེས་བྱ་བ་དང་། སྒོམ་སྤང་གི་དྲི་མ་ཅི་རིགས་པས་མ་དག་ཅིང་ མཐོང་སྤང་གི་དྲི་མས་དག་པའི་གནས་སྐབས་ལ་ནི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་འཕགས་པ་ཞེས་ 4-69 བྱ་བ་དང་། སྤང་བྱ་བག་ཆགས་དང་བཅས་པའི་དྲི་མ་མཐའ་དག་གིས་ཤིན་ཏུ་རྣམ་པར་དག་ པའི་གནས་སྐབས་ལ་ནི་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་དགྲ་བཅོམ་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་ སངས་རྒྱས་ཞེས་གསུངས་པས་གནས་སྐབས་རྣམས་གོང་ནས་གོང་དུ་ཁྱད་པར་དུ་འཕགས་ པ་ཐོབ་པར་བྱའོ། ། ནམ་མཁའ་ལྟར་ཀུན་ཏུ་འགྲོ་བའི་དོན་ནི། ཇི་ལྟར་རྟོག་མེད་བདག་ཉིད་ཅན། །ནམ་ མཁའ་ཀུན་ཏུ་རྗེས་སོང་ལྟར། །སེམས་ཀྱི་རང་བཞིན་དྲི་མེད་དབྱིངས། །དེ་བཞིན་ཀུན་ཏུ་ འགྲོ་བ་ཉིད། །ཅེས་པ་སྟེ། དཔེར་ན་རྟོག་པ་མེད་ཅིང་སྒྲིབ་པ་མེད་པའི་བདག་ཉིད་ཅན་གྱི་ ནམ་མཁའ་གཟུགས་བཟང་ངན་བར་མ་ཐམས་ཅད་ལ་ཀུན་ཏུ་རྗེས་སུ་སོང་ཞིང་ཁྱབ་པ་ བཞིན་དུ་སེམས་ཀྱི་རང་བཞིན་འོད་གསལ་གདོད་མ་ནས་དྲི་མ་མེད་པའི་ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་ ཀྱང་སྤྱིར་བརྟན་གཡོ་ཐམས་ཅད་ལ་ཁྱབ་ཅིང་། ཁྱད་པར་གང་ཟག་བཟང་ངན་བར་མ་ཐམས་ ཅད་ལ་ཀུན་ཏུ་འགྲོ་ཞིང་ཁྱབ་པ་ཉིད་དུ་ཤེས་པའི་སྒོ་ནས་དག་པའི་སྣང་བ་སྦྱང་བར་བྱའོ། ། དུས་རྟག་ཏུ་འགྱུར་བ་མེད་པའི་དོན་ནི། ཉེས་པ་གློ་བུར་དང་ལྡན་དང་། །ཡོན་ཏན་རང་ བཞིན་ཉིད་ལྡན་ཕྱིར། །ཇི་ལྟར་སྔར་བཞིན་ཕྱིས་དེ་བཞིན། །འགྱུར་བ་མེད་པ་ཆོས་ཉིད་དོ། ། ཞེས་པ་སྟེ། སྔར་མ་དག་པའི་གནས་སྐབས་ན་ཉོན་མོངས་པ་ལ་སོགས་པའི་ཉེས་པ་ཡོད་ པ་རྣམས་ནི་སྤང་རུང་གློ་བུར་བ་ཉིད་སེམས་ཅན་ལ་ལྡན་པ་ཡིན་གྱི་རང་བཞིན་གྱི་ཆོས་ཉིད་ ལ་གོས་པ་མེད་པའི་ཕྱིར་དང་། ཕྱིས་དག་པའི་གནས་སྐབས་ན་སྟོབས་ལ་སོགས་པའི་ཡོན་ ཏན་མངོན་དུ་གྱུར་པ་རྣམས་ནི་རང་བཞིན་དུ་གདོད་མ་ཉིད་ནས་ལྡན་པ་ཡིན་གྱི། གློ་བུར་ དུ་སྐྱེས་པ་མ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་ན་ཇི་ལྟར་སྔར་འཁོར་བའི་ཁམས་སུ་ཡོད་པ་བཞིན་ཕྱིས་མྱ་ངན་ ལས་འདས་པ་ན་ཡང་དེ་བཞིན་དུ་གནས་ཤིང་། ནམ་ཡང་ངོ་བོ་འགྱུར་པ་མེད་པ་ནི་ཆོས་ཀྱི་ དབྱིངས་འདིའི་ཆོས་ཉིད་དམ་རང་བཞིན་ཉིད་དོ་ཞེས་པའོ། ། 4-70 ཡོན་ཏན་རྣམས་རྣམ་དབྱེ་མེད་པའི་དོན་ནི། མདོར་ན་ཟག་མེད་དབྱིངས་ལ་ནི། །དོན་ གྱི་རབ་ཏུ་དབྱེ་བ་བཞིས། །ཆོས་ཀྱི་སྐུ་ལ་སོགས་པ་ཡི། །རྣམ་གྲངས་བཞིར་ནི་རིག་པར་བྱ། ། ཞེས་པ་སྟེ། མདོར་བསྡུ་ན་ཟག་པ་མེད་པའི་དབྱིངས་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་སྙི

【現代漢語翻譯】 其次，關於『未凈、未凈已凈、極凈』的次第，分別對應『眾生、菩薩、如來』的說法。這是說，法性自性的如來藏，其本身是可斷的客塵所染污的，甚至見道所斷的煩惱也未凈除，此為凡夫眾生的狀態，稱為『眾生界』；其為修道所斷的煩惱在一定程度上未凈，但已凈除見道所斷煩惱的狀態，稱為『菩薩聖者』；其已徹底凈除包括習氣在內的一切可斷煩惱的狀態，稱為『如來阿羅漢正等覺』。因此，應當努力證得越來越殊勝的境界。 關於『如虛空般周遍』的意義，如經中所說：『如無分別之自性，虛空周遍隨順行，心之自性無垢界，如是周遍即是彼。』這是說，譬如無分別且無有遮蔽的虛空，周遍隨順於一切好壞中等之色法，同樣，心的自性光明，從本初即是無垢的法界，也普遍周遍於一切動靜事物，特別是周遍隨順於一切好壞中等之人，通過了知這一點，應當修習清凈的顯現。 關於『恒時不變』的意義，如經中所說：『過患乃具突發性，功德本性即具有，如其先前如是后，不變法性即如此。』這是說，先前未凈的狀態下，存在的煩惱等過患，是可斷的突發性的，眾生具有此等過患，但並未沾染自性的法性；後來清凈的狀態下，顯現的力量等功德，是本性中本就具有的，並非突發產生的。因此，如同先前處於輪迴的狀態一樣，後來處於涅槃的狀態時也同樣存在，其本體永不改變，這就是此法界的法性或自性。 關於『功德無差別』的意義，如經中所說：『總而言之無漏界，四種意義之差別，法身等之四種名，當知此等之體性。』這是說，總而言之，無漏的法界，即如來藏

【English Translation】 Secondly, regarding the sequence of 'unclean, unclean and clean, and extremely clean,' they correspond to the terms 'sentient beings, Bodhisattvas, and Tathagatas,' respectively. This means that the Tathagatagarbha (Essence of the Thus-Gone), which is the nature of reality itself, is defiled by adventitious stains that can be removed. Even the afflictions to be abandoned by the path of seeing have not been purified. This is the state of ordinary beings, called the 'realm of sentient beings.' The state where the afflictions to be abandoned by the path of meditation are somewhat unpurified, but the afflictions to be abandoned by the path of seeing have been purified, is called 'Bodhisattva Arya (Noble Ones).' The state where all afflictions to be abandoned, including their imprints, have been completely purified is called 'Tathagata Arhat Samyak-Sambuddha (Thus-Gone, Foe Destroyer, Perfectly and Completely Awakened One).' Therefore, one should strive to attain increasingly superior states. Regarding the meaning of 'pervading like space,' as stated in the scripture: 'Like the nature of non-discrimination, space pervades and follows, the nature of mind is the stainless realm, thus it is pervasive.' This means that, just as space, which is without discrimination and obscuration, pervades and follows all forms, good, bad, and neutral, similarly, the luminous nature of mind, the primordially stainless Dharmadhatu (Realm of Dharma), also pervades all moving and unmoving things in general. In particular, it pervades and follows all people, good, bad, and neutral. By understanding this, one should purify the appearance of purity. Regarding the meaning of 'eternally unchanging,' as stated in the scripture: 'Faults are endowed with suddenness, qualities are endowed with inherent nature, as it was before, so it is later, the unchanging Dharma-nature is thus.' This means that the faults such as afflictions that exist in the previously impure state are removable and sudden. Sentient beings possess these faults, but they do not stain the Dharma-nature of their essence. The qualities such as powers that manifest in the later pure state are inherent from the beginning and are not suddenly produced. Therefore, just as it was in the state of samsara (cyclic existence) before, it remains the same in the state of nirvana (liberation) later. Its essence never changes, and this is the Dharma-nature or self-nature of this Dharmadhatu. Regarding the meaning of 'qualities without distinction,' as stated in the scripture: 'In short, the uncontaminated realm, the distinction of four meanings, the four names of Dharmakaya (Body of Dharma) and so on, one should know the nature of these.' This means that, in short, the uncontaminated realm, the Tathagatagarbha

---

ང་པོ་ལ་ནི་ དོན་གྱི་རབ་ཏུ་དབྱེ་བ་བཞི་ཡོད་པས། དེ་དང་མཐུན་པར་ཆོས་ཀྱི་སྐུ་དང་དེ་བཞིན་གཤེགས་ པ་དང་འཕགས་པའི་བདེན་པ་དང་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་ཞེས་བྱ་བའི་མཚན་གྱི་རྣམ་གྲངས་ བཞི་དང་ལྡན་པར་རིག་པར་བྱ་ཞིང་། དེ་རྣམས་དོན་དང་སྦྱར་ན། སངས་རྒྱས་ཆོས་དབྱེར་ མེད་པ་དང་། །དེ་རིགས་དེ་བཞིན་ཐོབ་པ་དང་། །རྫུན་མེད་སླུ་མེད་ཆོས་ཉིད་དང་། །གདོད་ ནས་རང་བཞིན་ཞི་ཉིད་དོ། །ཞེས་པ་སྟེ། ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་དེ་ཉིད་ལ་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཆོས་ སྟོབས་ལ་སོགས་པ་དོན་དམ་པའི་ཡོན་ཏན་རྣམས་དབྱེར་མེད་པར་ལྡན་པའི་ཆ་ནས་ཆོས་ཀྱི་ སྐུ་ཞེས་བྱ་བ་དང་། སངས་རྒྱས་དེའི་རང་བཞིན་གྱི་རིགས་ཐོག་མ་མེད་པ་ནས་གནས་པའི་ ཆོས་ཉིད་དེ་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་མངོན་སུམ་དུ་ཐོབ་པའི་ཆ་ནས་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ཞེས་བྱ་བ་ དང་། ནམ་ཡང་རྫུན་པ་མེད་ཅིང་རྟག་ཏུ་སླུ་བ་མེད་ལ་གཞན་དུ་མི་འགྱུར་བའི་ཆོས་ཉིད་དེ་ འཕགས་པའི་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་སྤྱོད་ཡུལ་དུ་གྱུར་པའི་ཆ་ནས་འཕགས་པའི་བདེན་པ་ཞེས་བྱ་བ་ དང་། གདོད་མ་ནས་རང་བཞིན་གྱིས་རྣམ་པར་དག་ཅིང་གློ་བུར་གྱི་དྲི་མ་མཐའ་དག་ཉེ་བར་ ཞི་བའི་ཆ་ནས་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་ཞེས་བྱ་བ་རྣམས་དོན་གྱི་ངོ་བོ་གཅིག་ཡིན་པས་སངས་ རྒྱས་ལ་མངའ་བའི་དོན་དམ་པའི་ཡོན་ཏན་རྣམས་རང་བཞིན་གྱི་རིགས་དེ་བཞིན་གཤེགས་ པའི་སྙིང་པོ་ལ་ཡང་ཡོད་པར་ཤེས་པའི་སྒོ་ནས་མངོན་དུ་འགྱུར་བའི་ཐབས་ལ་འབད་པར་ བྱའོ། ། རྩོད་པ་སྤང་བ་ནི། སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་སངས་རྒྱས་ཀྱི་རིགས་ཅན་དུ་མཚུངས་པ་ ཡིན་ན་རིགས་ཐ་དད་པ་གསུམ་ཡོད་པར་གསུངས་པ་དང་འགལ་ལོ་ཞེ་ན། ཡུམ་གྱི་རྒྱན་ 4-71 ལས། རྟེན་པའི་ཆོས་ཀྱི་བྱེ་བྲག་གིས། དེ་ཡི་དབྱེ་བ་ཡོངས་སུ་བརྗོད། །ཅེས་གསུངས་པ་ལྟར་ གནས་སྐབས་རྒྱས་འགྱུར་གྱི་རིགས་ཐ་དད་པ་གསུམ་ཡོད་པ་ལ་དགོངས་པ་ཡིན་གྱི། ཆོས་ ཀྱི་དབྱིངས་ལ་དབྱེར་མེད་ཕྱིར། །རིགས་ནི་ཐ་དད་རུང་མ་ཡིན། །ཞེས་གསུངས་པ་ལྟར་ མཐར་ཐུག་རང་བཞིན་གྱི་རིགས་གཅིག་ཡིན་པ་དང་མི་འགལ་ཏེ། སྔགས་མཚན་ཉིད་ངེས་ དོན་གཅིག་ཡིན་པས། །ཐེག་པ་གསུམ་གྱིས་ངེས་འབྱུང་ལ། །ཐེག་པ་གཅིག་གི་འབྲས་བུར་ གནས། །ཞེས་གསུངས་པ་ལྟར་གནས་སྐབས་ཐེག་པ་གསུམ་གྱིས་ངེས་པར་འབྱུང་བ་ཡང་ ཡིན་ལ། མཐར་ཐུག་ཐེག་པ་གཅིག་གི་འབྲས་བུར་གནས་པ་ཡང་མི་འགལ་བ་བཞིན་ནོ། ། ཡང་ཐམས་ཅད་སངས་རྒྱས་ཀྱི་རིགས་ཅན་ཡིན་ན་རིགས་ཆད་ཀྱི་སེམས་ཅན་གསུངས་པ་ དང་འགལ་ལོ་ཞེ་ན། དེ་ཡང་ཡུན་རིང་པོར་རྒྱས་འགྱུར་གྱི་རིགས་ཆད་པ་ལ་དགོངས་པ་ཡིན་ གྱི། རང་བཞིན་གྱི་རིགས་ཆད་པ་ནི་མ་ཡིན་ཏེ། རྒྱུད་བླ་མའི་འགྲེལ་པར། ལོག་སྲེད་ཅན་ གཏན་ཡོངས་སུ་མྱ་ངན་ལས་མི་འདའ་བའི་ཆོས་ཅན་ཞེས་གསུངས་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་ཐེག་ པ་ཆེན་པོའི་ཆོས་ལ་སྡང་བ་ལོག་སྲེད

【現代漢語翻譯】 關於『我』（藏文：ང་པོ་，ngapo），有四種意義上的區分。相應地，應理解為具有四種名稱的類別，即法身（藏文：ཆོས་ཀྱི་སྐུ་，chos kyi sku）、如來（藏文：དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་，de bzhin gshegs pa）、聖諦（藏文：འཕགས་པའི་བདེན་པ་，'phags pa'i bden pa）和涅槃（藏文：མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་，mya ngan las 'das pa）。將這些與意義結合起來，就是：『佛與法無別，彼性如是得，無欺無誑法性，本初自性寂。』也就是說，就法界（藏文：ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་，chos kyi dbyings）本身而言，從佛陀的功德（如力量等）與勝義諦的功德無別地具備的角度來說，稱為法身；從如來如實地證得自性之種性（藏文：རང་བཞིན་གྱི་རིགས་，rang bzhin gyi rigs）自無始以來就存在的法性的角度來說，稱為如來；從永不虛妄、恒常不欺且不可改變的法性成為聖者智慧的行境的角度來說，稱為聖諦；從本初自性清凈且所有暫時的垢染完全寂滅的角度來說，稱為涅槃。這些都是意義的本質相同，因此，通過了解佛陀所具有的勝義諦功德也存在於如來藏（藏文：དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་སྙིང་པོ་，de bzhin gshegs pa'i snying po）的自性種性中，努力實現顯現的方法。 駁斥爭論：如果一切眾生在佛性（藏文：སངས་རྒྱས་ཀྱི་རིགས་，sangs rgyas kyi rigs）方面是相同的，那麼宣說有三種不同的種性就相矛盾了。答：《現觀莊嚴論》（梵文：Abhisamayalankara）中說：『依憑之法差別故，彼之差別遍宣說。』正如所說，這是指存在三種暫時的、可增長的種性。因為法界沒有分別，所以種性不可能是不同的。正如所說，究竟的自性種性是一樣的，這並不矛盾。正如密宗、名相、了義是一樣的，以三種乘（藏文：ཐེག་པ་གསུམ་，theg pa gsum）而解脫，安住於一乘（藏文：ཐེག་པ་གཅིག་，theg pa gcig）之果。正如所說，暫時以三種乘而獲得解脫，最終安住於一乘之果，這並不矛盾。 又問：如果一切眾生都具有佛性，那麼宣說有斷種性的眾生就相矛盾了。答：這也是指長久以來增長的種性斷絕了，而不是指自性種性斷絕了。在《寶性論》的註釋中說：『邪見者永遠不會完全從痛苦中解脫出來。』所說的那些憎恨大乘佛法的邪見者……

【English Translation】 Regarding 'I' (Tibetan: ང་པོ་, ngapo), there are four distinctions in meaning. Accordingly, it should be understood as having four categories of names, namely Dharmakaya (Tibetan: ཆོས་ཀྱི་སྐུ་, chos kyi sku), Tathagata (Tibetan: དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་, de bzhin gshegs pa), Aryasatya (Tibetan: འཕགས་པའི་བདེན་པ་, 'phags pa'i bden pa), and Nirvana (Tibetan: མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་, mya ngan las 'das pa). Combining these with their meanings, it is: 'Buddha and Dharma are inseparable, that nature is attained as such, the unchanging and unfailing Dharma nature, the primordial self-nature is peace.' That is to say, in terms of Dharmadhatu (Tibetan: ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་, chos kyi dbyings) itself, from the perspective that the virtues of the Buddha (such as powers) are inseparably endowed with the virtues of the ultimate truth, it is called Dharmakaya; from the perspective that the Tathagata actually attains the Dharma nature of the inherent lineage (Tibetan: རང་བཞིན་གྱི་རིགས་, rang bzhin gyi rigs) that has existed from beginningless time, it is called Tathagata; from the perspective that the Dharma nature, which is never false, constantly unfailing, and unchangeable, becomes the object of the wisdom of the noble ones, it is called Aryasatya; from the perspective that it is primordially self-purified and all temporary defilements are completely pacified, it is called Nirvana. These are all the same in essence, so by understanding that the ultimate virtues possessed by the Buddha also exist in the self-nature lineage of the Tathagatagarbha (Tibetan: དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་སྙིང་པོ་, de bzhin gshegs pa'i snying po), one should strive to realize the means of manifestation. Refuting arguments: If all sentient beings are equal in terms of Buddhadhatu (Tibetan: སངས་རྒྱས་ཀྱི་རིགས་, sangs rgyas kyi rigs), then it contradicts the statement that there are three different lineages. Answer: As it is said in the Abhisamayalankara (Sanskrit: Abhisamayalankara): 'Due to the differences in the dependent dharmas, its differences are widely proclaimed.' As it is said, this refers to the existence of three temporary, growing lineages. Because there is no distinction in Dharmadhatu, the lineages cannot be different. As it is said, the ultimate self-nature lineage is the same, which is not contradictory. Just as Tantra, nomenclature, and definitive meaning are the same, liberation is achieved through the three vehicles (Tibetan: ཐེག་པ་གསུམ་, theg pa gsum), and one abides in the fruit of the one vehicle (Tibetan: ཐེག་པ་གཅིག་, theg pa gcig). As it is said, it is not contradictory that one temporarily attains liberation through the three vehicles and ultimately abides in the fruit of the one vehicle. Again, if all sentient beings have Buddhadhatu, then it contradicts the statement that there are sentient beings with severed lineages. Answer: This also refers to the severance of the growing lineage over a long period, not the severance of the self-nature lineage. In the commentary on the Uttaratantra, it says: 'Those with wrong views will never be completely liberated from suffering.' Those with wrong views who hate the Mahayana Dharma...

---

་ཅན་གྱི་རྒྱུ་ཡིན་པའི་ཕྱིར། ཐེག་པ་ཆེན་པོའི་ཆོས་ལ་ སྡང་བ་བཟློག་པའི་དོན་དུ་དུས་གཞན་ལ་དགོངས་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་གསུངས་པ་ལྟར་རོ། །དེ་ བཞིན་དུ་རིགས་མ་ངེས་པར་གསུངས་པ་ཡང་གནས་སྐབས་རྒྱས་འགྱུར་ཀྱི་རིགས་མ་ངེས་ པ་ལ་དགོངས་པ་ཡིན་གྱི། མཐར་ཐུག་རང་བཞིན་གྱི་རིགས་ནི་གཅིག་ཏུ་ངེས་པ་ཉིད་དེ། ཟླ་ བ་སྒྲོན་མར། འགྲོ་བ་འདི་དག་མ་ལུས་སངས་རྒྱས་འགྱུར། །ཞེས་པ་དང་། དཔལ་ཕྲེང་གི་ མདོ་ལས། ཉན་ཐོས་སུ་གྱུར་ནས་རང་སངས་རྒྱས་སུ་འགྱུར་རོ། །ཕྱིས་ནི་སངས་རྒྱས་སུ་ཡང་ འགྱུར་རོ་ཞེས་པ་དང་། རྒྱུད་ལས་ཀྱང་། འཇིག་རྟེན་ཁམས་ནི་གང་དུ་ཡང་། །སངས་རྒྱས་ གཞན་དུ་རྙེད་མི་འགྱུར། །སེམས་འདི་རྫོགས་པའི་སངས་རྒྱས་ཉིད། །སངས་རྒྱས་གཞན་དུ་ བསྟན་པ་མེད། །ཅེས་པ་ལ་སོགས་པ་གསུངས་པ་ལྟར་རོ། །ཡང་འགའ་ཞིག་རྒྱུད་བླ་མར། དེ་ 4-72 བཞིན་གཤེགས་པའི་སྙིང་པོ་བསྟན་པ་ལ་ཕན་ཡོན་ནམ་དགོས་པ་ཁྱད་པར་ཅན་ལྔ་ཡོད་པར་ གསུངས་པ་རྒྱུ་མཚན་དུ་བྱས་ནས་དྲང་དོན་དུ་འདོད་པའང་རིགས་པ་མ་ཡིན་ཏེ། དགོས་པ་ ཡོད་པས་དྲང་དོན་དུ་འགྱུར་ན་ངེས་པའི་དོན་གང་ཡིན་པ་ཐམས་ཅད་ཀྱང་དྲང་བའི་དོན་དུ་ ཐལ་བར་འགྱུར་ཞིང་། རྒྱུད་ལས། ལུས་ལ་ཡེ་ཤེས་ཆེན་པོ་གནས། །རྟོག་པ་ཐམས་ཅད་ཡང་ དག་སྤངས། །དངོས་པོ་ཀུན་ལ་ཁྱབ་པ་པོ། །ལུས་གནས་ལུས་ལ་མ་སྐྱེས་པའོ། །ཞེས་པ་ལ་ སོགས་པས་རང་བྱུང་ལྷན་ཅིག་སྐྱེས་པའི་ཡེ་ཤེས་ཐམས་ཅད་ལ་ཁྱབ་པར་གསུངས་པའང་ དྲང་དོན་དུ་ཐལ་བར་འགྱུར་ཏེ། དེ་དག་ནི་དོན་གཅིག་པའི་ཕྱིར་རོ། ། ཡང་འགའ་ཞིག་སེམས་ཅན་ལ་སངས་རྒྱས་ཀྱི་རིགས་ཡོད་པར་གསུངས་པ་ནི་ས་བོན་ ཙམ་ལ་དགོངས་པའོ་ཞེས་ཟེར་བ་དེ་དག་ཀྱང་རིགས་པ་མ་ཡིན་ཏེ། ས་བོན་ཡོངས་སུ་སྨིན་ པ་ལས་བྱུང་བའི་འབྲས་བུ་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་འདུས་{མ་}བྱས་སུ་འགྱུར་ཞིང་། དེ་ལྟ་ན་ དཔལ་ཕྲེང་གི་མདོ་ལས། སངས་རྒྱས་ཐམས་ཅད་ཀྱིས་ཤིན་ཏུ་ནན་ཏན་གྱིས་བཙལ་ཡང་དེ་ བཞིན་གཤེགས་པའི་སྙིང་པོ་སྐྱེས་པ་མ་[རྙེད་{བརྙེས་}ཏེ། ཞེས་གསུངས་པས་ཀྱང་གནོད་ ལ་ས་བོན་གྱི་ཆ་ནས་གསུངས་པ་རྣམས་ནི་གཙོ་ཆེར་རྒྱས་འགྱུར་གྱི་རིགས་ལ་དགོངས་པ་ ཡིན་གྱི། རང་བཞིན་གྱི་རིགས་ནི་འདུས་མ་བྱས་དོན་དམ་པའི་ཡོན་ཏན་རྣམས་དང་དབྱེར་ མེད་པའི་ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་ཉིད་ཡིན་པའི་ཕྱིར་ཏེ། བསམ་གྱིས་མི་ཁྱབ་པར་བསྟོད་པ་ལས་ ཀྱང་། སངས་རྒྱས་རྣམས་དང་ཆོས་དབྱིངས་དག །དེས་ན་དོན་དུ་ཐ་མི་དད། །བདག་ཉིད་ དང་ནི་གཞན་རྣམས་དག །དེས་ན་མཉམ་པར་ཁྱོད་བཞེད་ལགས། །ཞེས་གསུངས་པ་ལྟར་ རོ། །ཡང་ཁ་ཅིག་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ལ་རང་བཞིན་གྱི་རིགས་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་ སྙིང་པོ་ཡོད་པར་གསུངས་པ་ནི་སེམས་ཀྱི་ཆོས་ཉིད་དེ་བཞིན་ཉིད་ལ་དགོངས་པ་ཡིན་ཞིང་། དེ་(དེ་ཡིན་ནའང་)བཞིན

【現代漢語翻譯】 因為這是具有（憎恨）的因緣。正如所說，爲了消除對大乘佛法的憎恨，這是指在其他時間的想法。同樣，說種姓不確定，也是指暫時增長的不確定種姓。最終，自性的種姓一定是確定的。正如《月燈經》中所說：『所有這些眾生都將成佛。』以及《華鬘經》中說：『成為聲聞后，將成為獨覺佛。之後也將成佛。』經典中也說：『無論在哪個世界，都不會找到其他的佛。此心即是圓滿的佛，沒有其他的佛可示現。』等等。此外，有些人認為在《寶性論》中，宣說如來藏有五種利益或特殊目的，因此認為是不了義，這也是不合理的。如果因為有目的就變成不了義，那麼所有了義的都會變成不了義。經典中說：『身體中存在偉大的智慧，所有分別念都已完全捨棄，遍及一切事物，身體存在於未生之中。』等等，宣說自生俱生智遍及一切，也會變成不了義，因為它們是同一意義。還有些人說，宣說眾生具有佛性，只是指種子而已，這也是不合理的。從完全成熟的種子中產生的果實將變成非為，如果是這樣，那麼《華鬘經》中說：『所有佛都非常努力地尋找，但沒有找到如來藏的生起。』這也將成為障礙。從種子的角度來說，主要是指增長的種姓，而自性的種姓是與非為、勝義的功德無別的法界本身。正如《思議贊》中所說：『諸佛與法界，因此在意義上無差別。自性與他人，因此您認為平等。』等等。還有些人說，宣說一切眾生都具有自性的種姓如來藏，是指心的法性真如，即使是這樣，

【English Translation】 Because it is the cause of having (hatred). As it is said, 'In order to reverse hatred towards the Mahayana Dharma, it refers to the intention at another time.' Similarly, saying that the lineage is uncertain also refers to the uncertain lineage of temporary growth. Ultimately, the nature of the lineage is definitely one. As stated in the 'Moon Lamp Sutra': 'All these beings will become Buddhas.' And in the 'Garland Sutra': 'Having become a Shravaka, one will become a Pratyekabuddha. Later, one will also become a Buddha.' Also, in the Tantra, it says: 'In whatever realm of the world, another Buddha will not be found. This mind itself is the complete Buddha. There is no other Buddha to be shown.' etc. Furthermore, some people consider it provisional because the 'Uttaratantra' states that there are five benefits or special purposes in teaching the Tathagatagarbha (Essence of the Thus-Gone One), but this is not reasonable. If having a purpose makes it provisional, then everything that is definitive would become provisional. The Tantra states: 'Great wisdom resides in the body, all thoughts are completely abandoned, pervading all things, the body abides unborn in the body.' etc., stating that self-arisen coemergent wisdom pervades everything, would also become provisional, because they are of the same meaning. Some also say that stating that sentient beings have the Buddha-nature refers only to the seed, but this is not reasonable. Whatever fruit arises from a fully ripened seed becomes unconditioned. If that were the case, then the 'Garland Sutra' would be contradicted, which states: 'All Buddhas diligently searched but did not find the arising of the Tathagatagarbha.' Those statements from the perspective of the seed mainly refer to the lineage of growth, while the lineage of nature is the Dharmadhatu (the sphere of reality) itself, inseparable from the unconditioned, ultimate qualities. As stated in the 'Inconceivable Praise': 'The Buddhas and the Dharmadhatu, therefore, are not different in meaning. Self and others, therefore, you consider equal.' etc. Some also say that stating that all sentient beings have the Tathagatagarbha, the lineage of nature, refers to the suchness (tathata) of the mind's nature, even if that is the case,

---

་ཉིད་ཀྱི་དོན་ཡང་ཆོས་ཐམས་ཅད་བརྟགས་ཤིང་དཔྱད་ན་བདེན་པར་ 4-73 མ་གྲུབ་པ་རང་རང་གི་ངོ་བོས་སྟོང་པར་གནས་པ་ཉིད་ཡིན་གྱི། སྟོབས་ལ་སོགས་པ་དོན་ དམ་པའི་ཡོན་ཏན་རྣམས་དང་ལྡན་པ་དང་པོ་ནས་ཡོད་པ་ནི་མ་ཡིན་ནོ་སྙམ་ན། དེ་ལྟར་ཡང་ རིགས་པ་མ་ཡིན་ཏེ། རྒྱུད་བླ་མར། རྣམ་དབྱེར་བཅས་པའི་མཚན་ཉིད་ཅན། །གློ་བུར་དག་ གིས་ཁམས་སྟོང་གི། རྣམ་དབྱེར་མེད་པའི་མཚན་ཉིད་ཅན། །བླ་མེད་ཆོས་ཀྱིས་སྟོང་མ་ཡིན། ། ཞེས་པས་ཁམས་རང་བཞིན་གྱི་རིགས་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་སྙིང་པོ་དེ་ཉིད་ཆོས་ཉིད་ ལས་ཐ་དད་དུ་རྣམ་པར་དབྱེ་བ་དང་བཅས་པ་སོ་སོར་འབྲལ་ཤེས་པའི་མཚན་ཉིད་ཅན་སྤང་ རུང་གློ་བུར་གྱི་དྲི་མ་དག་གིས་སྟོང་པའི་ཕྱིར་ཡོད་པ་རྟག་པའི་མཐའ་དང་བྲལ་བར་མཐོང་ གི་ཆོས་ཉིད་ལས་ཐ་དད་དུ་རྣམ་པར་དབྱེར་མེད་ཅིང་སོ་སོར་འབྲལ་མི་ཤེས་པའི་མཚན་ཉིད་ ཅན་རང་བཞིན་དོན་དམ་བླ་ན་མེད་པའི་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཆོས་སྟོབས་ལ་སོགས་པའི་ཡོན་ཏན་ མཐའ་ཡས་པ་རྣམས་ཀྱིས་ནི་སྟོང་བ་མ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་མེད་པ་ཆད་པའི་མཐར་ལྷུང་བ་ཡང་མ་ ཡིན་པར་གསུངས་པ་དང་། རྣམ་པར་དབྱེ་བ་མེད་ཆོས་ཕྱིར། །ཞེས་པའི་འགྲེལ་བར། དེ་ལ་ དྲི་མ་མེད་པའི་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཡོན་ཏན་ནི་གཅིག་ཏུ་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པ་སོ་སོ་སྐྱེ་བོའི་ས་ ལ་ཡང་རྣམ་པར་དབྱེར་མེད་པའི་ཆོས་ཉིད་སྔ་ཕྱིར་ཁྱད་པར་མེད་པར་ཡོད་པའི་ཕྱིར་བསམ་ གྱིས་མི་ཁྱབ་སྟེ། ཞེས་པ་ལ་སོགས་པ་རྒྱ་ཆེར་གསུངས་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཡང་འགའ་ཞིག་ཆོས་ ཀྱི་དབྱིངས་དེ་ཉིད་རང་བཞིན་དང་བདག་དང་རྟག་པ་དང་ཁྱབ་པ་ལ་སོགས་པར་བསྟན་ པའི་ཕྱིར། མུ་སྟེགས་པ་འདོད་པའི་བདག་དང་གཙོ་བོ་ལ་སོགས་པ་དང་མཚུངས་སམ་སྙམ་ ན། དེ་ལྟར་ཡང་མི་བསམ་སྟེ། དེ་དག་ནི་ཟག་པ་དང་བཅས་པའི་ཕུང་པོ་རྣམས་བདག་དང་ རྟག་པ་ལ་སོགས་པ་དེ་ལྟར་མ་ཡིན་པ་ལ་དེར་བཟུང་བའི་ཕྱིར་འཁྲུལ་པ་ཡིན་ལ། འདིར་ནི་ ཟག་པ་མེད་པའི་དེ་བཞིན་ཉིད་དེ་ལྟར་གནས་པ་ལ་དོན་དང་མཐུན་པར་བསྟན་པའི་ཕྱིར་མ་ འཁྲུལ་བ་ཡིན་པས་སྣང་བ་དང་མུན་པ་ལྟར་ཁྱད་པར་ཤིན་ཏུ་ཆེ་བའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ལྟར་ཡང་། 4-74 མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་ཆེན་པོའི་མདོ་ལས། འཇིག་རྟེན་པ་དག་བདག་ཡོད་པར་སྨྲ་མོད་ཀྱི་ སངས་རྒྱས་ཀྱི་རང་བཞིན་ཡོད་པ་མ་ཡིན་པས། དེ་དག་ནི་བདག་མེད་པ་ལ་བདག་ཏུ་འདུ་ ཤེས་པ་སྟེ་ཕྱིན་ཅི་ལོག་ཅེས་བྱའོ་ཞེས་པ་དང་། རིགས་ཀྱི་བུ་བདག་ཅེས་བྱ་བ་ནི་དེ་བཞིན་ གཤེགས་པའི་སྙིང་པོའི་དོན་ཏོ། །སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ལ་སངས་རྒྱས་ཀྱི་རང་བཞིན་ཡོད་ པ་ནི་བདག་ཅེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ་ཞེས་པ་དང་། འཇིག་རྟེན་ལས་འདས་པའི་བདག་གི་མཚན་ ཉིད་ནི་སངས་རྒྱས་ཀྱི་རང་བཞིན་ལ་བྱ་སྟེ། དེ་ལྟར་བདག་ཏུ་འཛིན་པ་ནི་ཤིན་ཏུ་མཆོག་གོ་ ཞེས་པ་དང་། ལང་ཀར་གཤེགས་པ་

【現代漢語翻譯】 如果仔細觀察和分析一切法，你會認為，它們的真實本質是各自以空性的方式存在。你可能會想，像力量等究竟的功德，最初並不存在。但這種想法也是不合理的。《寶性論》中說：『具有可區分的特徵，自性為空性，無有可區分的特徵，不空無上法。』因此，自性種姓，即如來藏（Tathāgatagarbha，如來藏），與法性（Dharmatā，法性）不同，具有可區分的特徵，是可以分離的，因為它空離了可斷除的、暫時的垢染，所以它的存在遠離了常邊的執著。它與法性不可區分，具有不可分離的特徵，它不空自性、究竟、無上的佛法，如力量等無量功德，因此它的不存在也不會墮入斷邊的執著。』此外，在『無有可區分，爲了法』的註釋中說：『因此，無垢的佛陀功德，即使在凡夫的境界中，也完全沒有區分，法性在過去和未來沒有差別，因此是不可思議的。』等等，有廣大的論述。還有人認為，法界（Dharmadhātu，法界）本身被描述為自性、我、常和遍等，因此它是否與外道所認為的我和主宰等相同？也不應該這樣認為。因為他們將有漏的蘊執著為我和常等，這是錯誤的。而這裡，無漏的真如（Tathātā，真如）以如是的方式存在，並以符合實際的方式進行描述，因此不是錯誤的。就像光明和黑暗一樣，它們之間有非常大的區別。就像《大般涅槃經》中所說：『世間人說有我，但沒有佛性。因此，他們認為無我為我，這是顛倒。』還有，『善男子，我指的是如來藏的意義。一切眾生都有佛性，這就是我的意義。』還有，『超越世間的我的特徵是指佛性，這樣執著於我是非常殊勝的。』還有，《楞伽經》（Laṅkāvatāra Sūtra，楞伽經）中說：

【English Translation】 If you carefully observe and analyze all dharmas, you might think that their true essence is that they exist in emptiness in their own respective ways. You might think that ultimate qualities such as powers do not exist from the beginning. But even this is not reasonable. The Ratnagotravibhāga (Uttaratantra Shastra) states: 'Having characteristics that are distinguishable, the essence is empty of adventitious stains. Having characteristics that are indistinguishable, it is not empty of the unsurpassed Dharma.' Therefore, the natural lineage, which is the very essence of the Tathāgata (Tathāgatagarbha), is different from Dharmatā (法性), having distinguishable characteristics, being separable, because it is empty of adventitious stains that can be abandoned, so its existence is seen as being separate from the extreme of permanence. It is indistinguishable from Dharmatā, having inseparable characteristics, it is not empty of the qualities of the self-nature, ultimate, unsurpassed Buddha Dharma, such as limitless powers, therefore its non-existence does not fall into the extreme of annihilation. Furthermore, in the commentary on 'Indistinguishable, for the sake of Dharma,' it says: 'Therefore, the stainless qualities of the Buddha are completely without distinction even in the realm of ordinary beings, the Dharmatā is without difference in the past and future, therefore it is inconceivable.' And so on, there are extensive discussions. Some also think that the Dharmadhātu (法界) itself is described as self-nature, self, permanent, and pervasive, etc., so is it the same as the self and the chief, etc., as desired by the Tirthikas (外道)? One should not think that way either. Because they mistakenly grasp the contaminated aggregates as self and permanent, etc., which they are not. But here, the uncontaminated Suchness (Tathātā) exists in such a way, and is described in accordance with reality, therefore it is not mistaken. Just like light and darkness, the difference between them is very great. As it is said in the Mahāparinirvāṇa Sūtra: 'Worldly people say there is a self, but there is no Buddha-nature. Therefore, they perceive no-self as self, which is called inverted.' Also, 'Good son, the meaning of self refers to the essence of the Tathāgata. All sentient beings have the Buddha-nature, which is the meaning of self.' Also, 'The characteristic of the self that transcends the world refers to the Buddha-nature, and to grasp it as self in this way is extremely supreme.' Also, the Laṅkāvatāra Sūtra states:

---

ལས་ཀྱང་། རང་བཞིན་གྱིས་འོད་གསལ་བ་མཚན་སུམ་ ཅུ་རྩ་གཉིས་དང་བཅས་པ་ཉིད་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ལ་ཡོད་པར་གསུངས་ཏེ་རྟག་པ་དང་ བརྟན་པ་དང་ཐེར་ཟུག་ཏུའང་བརྗོད་ན། འདི་ནི་མུ་སྟེགས་ཅན་གྱི་བདག་ཏུ་སྨྲ་བ་དང་ཇི་ལྟར་ མི་འདྲ་བ་ལགས། བཀའ་བསྩལ་པ། བློ་གྲོས་ཆེན་པོ་ངའི་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་སྙིང་པོ་ བསྟན་པ་ནི་མུ་སྟེགས་ཀྱི་བདག་དང་མཚུངས་པ་མ་ཡིན་ཏེ། སངས་རྒྱས་རྣམས་ཀྱིས་ནི་སྟོང་ པ་ཉིད་དང་ཡང་དག་པའི་མཐའ་ལ་སོགས་པ་ལ་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་སྙིང་པོར་བསྟན་ ཞིང་། ཚིག་དང་ཡི་གེའི་རྣམ་གྲངས་སྣ་ཚོགས་པས་སྟོན་ཏོ། །ཞེས་པ་ལ་སོགས་པ་གསུངས་ པ་ལྟར་རོ། །ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་ཟབ་མོ་དེ་ཉིད་རྟོག་གེའི་སྤྱོད་ཡུལ་མ་ཡིན་བཞིན་དུ་བརྟགས་ པ་ལ་བརྟེན་ནས་ལོག་རྟོག་སྣ་ཚོགས་པ་ཞིག་འབྱུང་མོད་ཀྱི། རྒྱུད་བླའི་འགྲེལ་པར། ཆོས་ ཀྱི་སྐུ་ལྟར་རྒྱ་ཆེ་བ་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་དང་དབྱེར་མེད་པའི་མཚན་ཉིད་ངེས་པའི་རིགས་ཀྱི་ རང་བཞིན་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་སྙིང་པོ་དེ་ཡང་ཐམས་ཅད་ཀྱི་ཚེ་ཐམས་ཅད་ལ་ཁྱད་པར་ མེད་པར་ཡོད་དོ་ཞེས་བྱ་བར་ནི་ཆོས་ཉིད་ཚད་མར་བྱས་ནས་བལྟ་བར་བྱ་སྟེ། ཞེས་གསུངས་ པ་ལྟར་མཐར་ཐུག་ཆོས་ཉིད་ཀྱི་རིགས་པ་ལ་བརྟེན་ནས་རྟོགས་པར་བྱ་ཞིང་། གནས་སྐབས་ སུ་ཡང་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ལ་དད་པའི་སྒོ་ནས་ངེས་པའི་དོན་གྱི་གསུང་རབ་ལ་ཡིད་ཆེས་ 4-75 པས་རྟོགས་པར་བྱ་སྟེ། རྩ་བར་ཡང་། རང་བྱུང་རྣམས་ཀྱི་དོན་དམ་དེ། །དད་པ་ཉིད་ཀྱིས་ རྟོགས་བྱ་ཡིན། །ཉི་མའི་དཀྱིལ་འཁོར་འོད་འབར་བ། །མིག་མེད་པས་ནི་མཐོང་བ་མེད། ། ཅེས་གསུངས་པ་ལྟར་རོ། ། ༈ སྐྱབས་སུ་སོང་བར་གྱུར་པ་ལས་སད་པར་འགྱུར་བ་རིགས་ཀྱི་དོན་ལ། གཞུང་དོན། གཞུང་དོན་ལ་བཞི་སྟེ། དབྱེ་བ་མདོར་བསྟན། ངོ་བོ་རྒྱས་བཤད། རྒྱས་འགྱུར་འཆད་ ཚུལ། རིགས་ཀྱི་ཡོན་ཏན་ནོ། ། དབྱེ་བ་ནི། ཡོད་དང་མཆོག་དང་མཚན་ཉིད་དང་། །རྟགས་དང་རིགས་ རབ་དབྱེ་བ་དང་། །ཉེས་དམིགས་དང་ནི་ཕན་ཡོན་དང་། །དཔེ་རྣམ་ གཉིས་ཏེ་རྣམ་པ་བཞི། །གནས་སྐབས་སུ་རྒྱས་འགྱུར་གྱི་རིགས་ཐ་དད་ཡོད་པའི་སྒྲུབ་ བྱེད་དང་། དེ་དག་གི་ནང་ནས་ཐེག་ཆེན་གྱི་རིགས་མཆོག་ཏུ་བསྟན་པ་དང་། ཐུན་མོང་དུ་ རིགས་ཀྱི་རང་བཞིན་ནམ་མཚན་ཉིད་དང་། ཁྱད་པར་དུ་ཐེག་ཆེན་གྱི་རིགས་སད་པའི་རྟགས་ དང་། སྤྱི་རིགས་ནས་རིགས་ཀྱི་རབ་ཏུ་དབྱེ་བ་དང་། རྒྱས་འགྱུར་གྱི་རིགས་ལ་བར་དུ་གཅོད་ པའི་ཉེས་དམིགས་དང་ནི་ཐེག་ཆེན་གྱི་རིགས་སད་པའི་ཕན་ཡོན་དང་། ཐུན་མོང་གི་ཡོན་ ཏན་བསྐྱེད་པ་གསེར་གྱི་དཔེ་དང་། ཐུན་མོང་མ་ཡིན་པའི་ཡོན་ཏན་བསྐྱེད་པ་རིན་པོ་ཆེའི་ དཔེ་རྣམ་པ་གཉིས་ཏེ། དེ་རྣམས་རེ་རེ་ཡང་དོན་རྣམ་པ་བཞི་བཞིས་འཆད་པར་འགྱུར་བའོ། ། ངོ་བོ་ལ་བརྒྱད་དེ། ཡོད་པ་བསྟ

【現代漢語翻譯】 問：如果說，業（karma）的自性光明，具備三十二相，存在於一切眾生心中，並且是常、恒、不變的，這與外道所說的『我』（ātman）有什麼區別呢？ 答：大慧（Mahāmati），我所說的如來藏（Tathāgatagarbha）與外道的『我』並不相同。諸佛以空性（śūnyatā）和真實的邊際等來闡釋如來藏，並通過各種詞語和文字來開示。 如上所述，雖然甚深的法界（dharmadhātu）並非思維所能及，但通過思辨可能會產生各種錯誤的觀念。然而，《寶性論》（Ratnagotravibhāga）的註釋中說：『如同法身（dharmakāya）一樣廣大，與如來無別的自性，即是具有決定性的種性（gotra）的自性，也就是如來藏，它在一切時、一切處都無差別地存在。』因此，應當以法性（dharmatā）作為衡量標準來觀察。 最終，要依靠法性的道理來證悟；在現階段，也要通過對如來的信心，以及對具有決定性意義的經文的信賴來證悟。正如根本頌中所說：『自生者（svayambhū）的真實意義，唯有通過信心才能證悟。沒有眼睛的人，無法看到光芒四射的太陽。』 關於皈依（śaraṇa）後覺醒的種性之義，本論的內容分為四個方面：要義簡述、本體廣釋、廣釋的方式、種性的功德。 分類如下：『存在、殊勝、體性與，征相、種性、善分別，過患以及利益與，二種譬喻即四類。』 即：在現階段，有能使種性增長的各種不同因素的論證；在這些因素中，闡述大乘（Mahāyāna）種性的殊勝；共同闡述種性的自性或體性；特別闡述大乘種性覺醒的征相；從一般種性到種性的善巧區分；阻礙種性增長的過患；以及大乘種性覺醒的利益；共同的功德產生如黃金的比喻，不共同的功德產生如珍寶的比喻這兩種譬喻。這些內容中的每一個都將以四種方式來解釋。 本體有八個方面：存在之闡述

【English Translation】 Question: If it is said that the nature of karma is self-luminous, possessing the thirty-two marks, and exists in the minds of all sentient beings, and is also described as permanent, stable, and enduring, how is this different from the 'self' (ātman) asserted by the non-Buddhists? Answer: Great Intellect (Mahāmati), my teaching of the Tathāgatagarbha is not the same as the 'self' of the non-Buddhists. The Buddhas teach the Tathāgatagarbha through emptiness (śūnyatā) and the ultimate reality, and explain it through various words and letters. As mentioned above, although the profound dharmadhātu is beyond the realm of thought, various wrong views may arise through speculation. However, in the commentary on the Ratnagotravibhāga, it says: 'As vast as the dharmakāya, the nature inseparable from the Tathāgata, which is the nature of the definitive lineage (gotra), is the Tathāgatagarbha, which exists without difference at all times and in all places.' Therefore, it should be observed by taking dharmatā as the standard. Ultimately, it should be realized by relying on the reasoning of dharmatā; in the present stage, it should also be realized through faith in the Tathāgata and reliance on the scriptures of definitive meaning. As stated in the root text: 'The true meaning of the self-born (svayambhū) is realized only through faith. Those without eyes cannot see the radiant sun.' Regarding the meaning of the lineage that awakens after taking refuge (śaraṇa), the content of this text is divided into four aspects: a brief overview of the meaning, a detailed explanation of the essence, the way of explaining the expansion, and the merits of the lineage. The classification is as follows: 'Existence, excellence, nature, signs, lineage, good distinction, faults, benefits, and two kinds of metaphors, namely four types.' That is: in the present stage, there is proof of various different factors that can increase the lineage; among these factors, the excellence of the Mahāyāna lineage is explained; the nature or essence of the lineage is commonly explained; in particular, the signs of the awakening of the Mahāyāna lineage; the skillful distinction of the lineage from the general lineage; the faults that hinder the growth of the lineage; and the benefits of the awakening of the Mahāyāna lineage; the common merit produces the metaphor of gold, and the uncommon merit produces the two metaphors of the jewel. Each of these contents will be explained in four ways. The essence has eight aspects: the explanation of existence.

---

ན་པ། མཆོག་ཏུ་བསྟན་པ། མཚན་ཉིད་བསྟན་པ། རྟགས་ ཀྱིས་བསྟན་པ། དབྱེ་བ་བསྟན་པ། ཉེས་དམིགས་བསྟན་པ། ཕན་ཡོན་བསྟན་པ། དཔེ་ཡིས་ བསྟན་པའོ། ། དང་པོ་ནི། ཁམས་རྣམས་དང་ནི་མོས་པ་དང་། །སྒྲུབ་པ་ཐ་དད་དབྱེ་ བ་དང་། །འབྲས་བུ་ཐ་དད་དམིགས་པའི་ཕྱིར། །རིགས་ཡོད་ཉིད་དུ་ངེས་ པར་བརྗོད། །ཁམས་རྣམས་དང་ནི་ཞེས་པ་སེམས་ཅན་རྣམས་ནི་ཁམས་དང་རིགས་སྣ་ 4-76 ཚོགས་པ་ཅན་ཡིན་ཏེ། བ་རུ་རའི་མདོ་ལས། དགེ་སློང་དག་དཔེར་ན། བ་རུ་རའི་ཕུང་པོ་ འཕང་དུ་དཔག་ཚད་ཙམ་རྒྱར་དཔག་ཚད་ཙམ་ཞིག་ཡོད་པར་གྱུར་ལ། དེ་ལས་ལོ་བརྒྱ་བརྒྱ་ ན་རེ་རེ་བླངས་ཏེ་འདི་ནི་ཁམས་ཆེ་གེ་མོ་ཞིག་ཏུ་དོར་རོ། །འདི་ནི་ཁམས་ཆེ་གེ་མོ་ཞིག་ཏུ་དོར་ རོ་ཞེས་བརྗོད་ན། བ་རུ་རའི་ཕུང་པོ་དེ་ཟད་ཅིང་ཡོངས་སུ་གཏུགས་པར་འགྱུར་གྱི། ཁམས་ནི་ དེ་ལྟར་འགྱུར་བ་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་རིགས་ཀྱི་དབྱེ་བ་མཐའ་ཡས་པ་གསུངས་པའི་ཕྱིར་གནས་ སྐབས་སུ་ཐེག་པ་གསུམ་གྱི་རིགས་ཐ་དད་པ་ཡོད་དོ། །དེ་བཞིན་དུ་འགའ་ཞིག་གཞན་གྱིས་ མ་བསྐུལ་བཞིན་དུའང་ཐོག་མར་རྒྱུའི་དུས་ན་ཐེག་པ་གསུམ་ལས་གང་ཡང་རུང་བ་གཅིག་ཁོ་ ན་ལ་མོས་པ་འཇུག་པ་མཐོང་བའི་ཕྱིར་དང་། ཡང་དགེ་བའི་བཤེས་གཉེན་ལ་སོགས་པའི་ རྐྱེན་གྱི་དབང་གིས་ཐེག་ཆེན་ལྟ་བུ་ལ་མོས་པ་བསྐྱེད་དུ་ཟིན་ཀྱང་། ཁ་ཅིག་གིས་ནི་ལམ་ངེས་ པར་བསྒྲུབ་ནུས་ལ་ཁ་ཅིག་གིས་ནི་བསྒྲུབ་མི་ནུས་པ་ལྟ་བུ་སྒྲུབ་པ་ཐ་དད་པའི་དབྱེ་བ་མཐོང་ བའི་ཕྱིར་དང་། རྒྱུ་དང་མཐུན་པར་འབྲས་བུ་འབྱུང་བའང་རྟེན་འབྲེལ་གྱི་ཆོས་ཉིད་ཡིན་ པས། ལམ་མཐར་ཕྱིན་པ་ལས་འབྲས་བུ་གྲུབ་པའི་དུས་ནའང་བྱང་ཆུབ་དམན་པ་དང་འབྲིང་ དང་ཁྱད་པར་ཅན་གསུམ་དུ་ཐ་དད་པར་དམིགས་པའི་ཕྱིར་གནས་སྐབས་ཐེག་པ་གསུམ་ གྱི་རིགས་ཐ་དད་པ་ཡོད་པ་ཉིད་དུ་ངེས་པར་བརྗོད་དོ། །མཐར་ཐུག་རང་བཞིན་གྱི་རིགས་ གཅིག་པ་ཉིད་ནི་བཤད་ཟིན་ཞིང་འཆད་པར་འགྱུར་རོ། ། དེས་ན་ཐེག་ཆེན་གྱི་རིགས་མཆོག་ཏུ་བསྟན་པ་ནི། དེ་དགེ་ཁྱད་པར་འཕགས་ པ་དང་། །ཐམས་ཅད་དང་ནི་དོན་ཆེན་དང་། །མི་ཟད་པ་ཡི་རྒྱུ་མཚན་ ཕྱིར། །རིགས་མཆོག་ཉིད་ཅེས་བརྗོད་པ་ཡིན། །ཐེག་པ་ཆེན་པོའི་རིགས་སད་པ་ ལ་བརྟེན་པ་དེའི་དགེ་བ་ནི་སྒྲིབ་པ་གཉིས་བག་ཆགས་དང་བཅས་པ་སྦྱོང་བར་བྱེད་པས་ཉན་ རང་ལས་ཁྱད་པར་དུ་འཕགས་པའི་ཕྱིར་དང་། སྟོབས་དང་མི་འཇིགས་པ་ལ་སོགས་པའི་ 4-77 ཡོན་ཏན་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་ཐམས་ཅད་འགྲུབ་པར་བྱེད་པའི་ཕྱིར་དང་ནི་རང་གཞན་ཐམས་ ཅད་ཀྱི་དོན་རྒྱ་ཆེན་པོ་སྒྲུབ་པར་བྱེད་པའི་ཕྱིར་དང་། ཕུང་པོ་ལྷག་མ་མེད་པའི་མྱ་ངན་ལས་ འདས་པའི་དུས་ནའང་ཡོན་ཏན་མི་ཟད་ཅིང་འཕེལ་བར་འགྱུར་པའི་ཕྱིར་ཏེ། རྒྱུ་མཚན་བཞི་ པོ་དེ་དག་ཐེག་དམན་ལ་མེད་ཅིང་ཐེག་ཆེན་ལ་ཡོད་པའི་ཕྱིར་རིག

【現代漢語翻譯】 那波（nā ba）：顯示殊勝，顯示體性，以理顯示，顯示差別，顯示過患，顯示利益，以譬喻顯示。 首先： 諸界與信欲，修持差別故，果各異緣故，說為有種性。 『諸界與』者，謂有情諸界與種性各異。如《婆樓那經》云：『苾芻當知，譬如婆樓那聚，縱廣一逾繕那。若於其中，每隔百年取出一界，謂此為某界，此為某界。如是婆樓那聚終將耗盡，而界則不然。』 故說種性差別無量。故就暫時的角度而言，有三乘種性的差別。同樣，有些人未經他人勸請，最初在因位時，自然對三乘中的任何一乘生起信欲。又因善知識等助緣，即使生起對大乘的信欲，有些人能如實修持，有些人則不能，可見修持亦有差別。且如是因感如是果，乃是緣起之法性。故於道究竟時，所證得之果，亦有下、中、上之別。故就暫時的角度而言，可斷定有三乘種性的差別。究竟的自性種性同一，已述說並將述說。 因此，顯示大乘種性殊勝： 彼德超勝故，一切及大利，無盡之因故，說為勝種性。 依于大乘種性覺醒，其功德在於能凈除二障及其習氣，故較聲聞、緣覺更殊勝。且能成辦圓滿具足之力、無畏等一切功德，並能成辦自他一切廣大利益。縱然于無餘涅槃時，功德亦不窮盡且更增長。以彼等四種因由，小乘無有而大乘獨具，故說大乘種性殊勝。

【English Translation】 Nā pa: Showing the supreme, showing the nature, showing by reason, showing the difference, showing the faults, showing the benefits, showing by example. Firstly: The elements and the aspirations, the differences in practice, and the different fruits, because of the aims, it is definitely said to be of a lineage. 'The elements and' means that sentient beings have various elements and lineages. As it is said in the 'Vārurā Sūtra': 'Monks, for example, there is a heap of Vārurā that is one yojana (unit of measurement) in length and one yojana in width. If one takes one element from it every hundred years, saying, 'This is discarded as such and such element, this is discarded as such and such element,' then that heap of Vārurā will be exhausted and completely depleted, but the elements will not change in that way.' Therefore, it is said that there are endless differences in lineage. Therefore, for the time being, there are different lineages of the three vehicles. Similarly, some, without being urged by others, initially in the causal stage, naturally develop aspiration for only one of the three vehicles. Also, due to the influence of conditions such as virtuous spiritual friends, even if they have already generated aspiration for the Mahāyāna, some are able to definitely accomplish the path, while others are not. Thus, there is a difference in practice. And since the arising of the fruit in accordance with the cause is the nature of dependent origination, at the time of accomplishing the fruit from the perfected path, there are also three differences: inferior, intermediate, and superior enlightenment. Therefore, for the time being, it is definitely said that there are different lineages of the three vehicles. The ultimate nature of the lineage being one has been and will be explained. Therefore, showing the Mahāyāna lineage as supreme: That virtue is particularly excellent, all and great benefit, because of the inexhaustible reason, it is said to be the supreme lineage. Relying on the awakening of the Mahāyāna lineage, its virtue is that it purifies the two obscurations along with their predispositions, so it is more excellent than the Śrāvakas and Pratyekabuddhas. And it accomplishes all the qualities of strength and fearlessness, and it accomplishes vast benefits for oneself and others. Even at the time of Nirvāṇa without remainder, the qualities are inexhaustible and increase. Because of those four reasons, the Hīnayāna does not have them, but the Mahāyāna does, therefore it is said to be the supreme lineage.

---

ས་རྣམས་ལས་མཆོག་ཏུ་ གྱུར་པ་ཉིད་ཅེས་བརྗོད་པ་ཡིན་ནོ། ། མཚན་ཉིད་ནི། རང་བཞིན་དང་ནི་རྒྱས་པ་དང་། །དེ་ནི་རྟེན་དང་བརྟེན་ པ་དང་། །ཡོད་མེད་ཉིད་དང་ཡོན་ཏན་ནི། །སྒྲོལ་བའི་དོན་ལ་རིགས་ ཞེས་བྱ། །རྒྱུད་བླ་མར་ཡང་། གཏེར་དང་འབྲས་བུའི་ཤིང་བཞིན་དུ། །རིགས་དེ་རྣམ་ གཉིས་ཤེས་བྱ་སྟེ། །ཐོག་མེད་རང་བཞིན་གནས་པ་དང་། །ཡང་དག་བླངས་པ་མཆོག་ཡིན་ ནོ། །ཞེས་གསུངས་ཤིང་སྔར་རྒྱས་པར་བསྟན་པ་ལྟར་ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་གདོད་མ་ནས་རྣམ་ པར་དག་པ་ནམ་མཁའ་ལྟར་ཁྱབ་པར་གནས་པ་རང་བཞིན་གྱི་རིགས་དང་ནི། དེ་རྟོགས་པ་ དང་རྒྱུ་མཐུན་པའི་ཐོས་པ་ལ་སོགས་པ་དགེ་བའི་བག་ཆགས་འཕེལ་བ་རྒྱས་པ་ལས་བྱུང་ བའི་རིགས་དང་གཉིས་ཡིན་ལ། དེ་དག་ནི་གོ་རིམ་བཞིན་དུ་ཆོས་ཉིད་རང་བཞིན་གྱི་རིགས་ ཐོག་མ་མེད་པ་ནས་གནས་པ་ནི་རྟེན་ནམ་གཞི་ཡིན་པ་དང་། ཐོས་སོགས་དགེ་པའི་རྩ་བ་ ཡང་དག་པར་བསྒྲུབས་པ་ལས་བྱུང་བ་རྒྱས་འགྱུར་གྱི་རིགས་ནི་བརྟེན་པ་ཡིན་པ་དང་གཉིས་ ཏེ་བཞིས་བསྟན་པ་ཡིན་ཞིང་དེ་དག་ཀྱང་། ཇི་ལྟར་མི་དབུལ་ཁྱིམ་ནང་ས་འོག་ན། །མི་ཟད་པ་ ཡི་གཏེར་ནི་ཡོད་གྱུར་ལ། །མི་དེས་དེ་མ་ཤེས་ཏེ་གཏེར་དེ་ཡང་། །དེ་ལ་ང་འདིར་ཡོད་ཅེས་མི་ སྨྲ་ལྟར། །དེ་བཞིན་ཡིད་ཀྱི་ནང་ཆུད་རིན་ཆེན་གཏེར། །དྲི་མེད་བཞག་དང་བསལ་མེད་ཆོས་ ཉིད་ཀྱང་། །མ་རྟོགས་པས་ན་དབུལ་བའི་སྡུག་བསྔལ་ནི། །རྣམ་མང་རྒྱུན་ཏུ་སྐྱེ་དགུ་འདིས་ མྱོང་ངོ་། །ཞེས་གསུངས་པ་ལྟར་རང་བཞིན་གྱི་རིགས་ནི་དྲི་མ་དང་བྲལ་བར་བྱ་བའི་རྒྱུའི་ངོ་ 4-78 བོར་ཡོད་པ་ཉིད་དང་། རྒྱས་འགྱུར་གྱི་རིགས་ཀྱང་སྐྱེད་བྱེད་ཀྱི་རྒྱུའི་ངོ་བོར་ཡོད་པ་ཉིད་དང་། རིགས་འདི་གཉིས་ལས་སངས་རྒྱས་ཀྱི། །སྐུ་གསུམ་ཐོབ་པར་འདོད་པ་ཡིན། །དང་པོས་སྐུ་ ནི་དང་པོ་སྟེ། །གཉིས་པ་ཡིས་ནི་ཕྱི་མ་གཉིས། །ཞེས་རིགས་གཉིས་ལས་སྐུ་གསུམ་འགྲུབ་ པར་གསུངས་པའི་ནང་ནས་རང་བཞིན་གྱི་རིགས་ནི་ངོ་བོ་ཉིད་ཀྱི་སྐུ་དག་པ་གཉིས་ལྡན་གྱི་ འབྲས་བུའི་ངོ་བོར་མེད་པ་ཉིད་དང་རྒྱས་འགྱུར་གྱི་རིགས་དང་གཟུགས་སྐུ་གཉིས་གྲུབ་ཟིན་ འབྲས་བུའི་ངོ་བོར་མེད་པ་ཉིད་དེ། དེ་དག་གིས་ནི་རང་བཞིན་དང་མཚན་ཉིད་ཀྱང་གསལ་ བར་བསྟན་ནས། སྒྲའི་དོན་ནི་གོ་ཏྲ་ཞེས་པ་རིགས་ཀྱི་མིང་ཡིན་ལ་གོ་ཡིག་གུ་ཎ་ཞེས་པར་ བསྒྱུར་བ་ཡོན་ཏན་དང་། ཏྲ་ཡིག་ཏཱ་ར་ཞེས་པར་ཕྲལ་བ་སྒྲོལ་བ་ལ་འཇུག་པས། མོས་སྤྱོད་ ནས་བཟུང་སྟེ་མི་སློབ་པའི་བར་གྱི་ཡོན་ཏན་ཁྱད་པར་ཅན་རྣམས་ནི་གོང་ནས་གོང་དུ་སྒྲོལ་ ཞིང་འབྱུང་བའི་དོན་དང་ལྡན་པ་ལ་རིགས་ཞེས་བྱ་བ་ཉིད་དུ་ཤེས་པར་བྱའོ། ། རྟགས་ཀྱིས་བསྟན་པ་ནི། སྦྱོར་བའི་སྔོན་དུ་སྙིང་རྗེ་དང་། །མོས་པ་དང་ནི་ བཟོད་པ་དང་། །དགེ་ལ་ཡང་དག་སྤྱོད་པ་ནི། །རིག

【現代漢語翻譯】 被稱為『諸地中最殊勝者』。 其特徵是：自性與增長，以及作為所依和能依，有與無，以及功德，在解脫的意義上稱為『種姓』。 在《寶性論》中也說：『如寶藏和果樹般，種姓應知有兩種，無始自性安住者，以及如實生起之殊勝者。』如前廣說，法界從原始以來就清凈，如虛空般遍佈安住的是自性種姓；以及證悟它和與因相符的聽聞等善的習氣增長所產生的種姓，這兩種。它們依次是，法性自性種姓從無始以來安住的是所依或基礎；以及通過如實修習聽聞等善根所產生的增長之種姓是能依。這以二二的方式顯示。而且，正如：『如貧困者家中地下，有不可窮盡之寶藏，彼人不知此寶藏，寶藏亦不語彼云：我在此。』同樣，心中蘊含珍寶藏，無垢安住且不可捨棄之法性，因未證悟故，貧困之苦，眾生恒時多方感受。 如是，自性種姓是遠離垢染之因的體性，增長之種姓也是產生之因的體性。從這兩種種姓中，想要獲得佛陀的，三身。前者是第一身，後者是后二者。』如是，從兩種種姓中成就三身。其中，自性種姓是法身，是具足二種清凈之果的體性；增長之種姓和色身是已成就之果的體性。這些清楚地顯示了自性和特徵。『種姓』一詞的含義是，『Gotra』是種姓的名稱，『Go』字譯為『Guna』，意為功德，『tra』字分開為『Tara』，意為度脫。因此，從信解行到無學之間的殊勝功德，是不斷度脫和產生的意義，應知這被稱為『種姓』。 以徵象顯示：在加行之前，慈悲和，信解以及忍耐，以及於善，如實修行是，種姓。

【English Translation】 It is said to be 'the most excellent of all grounds'. Its characteristics are: nature and growth, as well as being the support and the supported, existence and non-existence, and qualities, which are called 'Gotra' (種姓) in the sense of liberation. Also in the Ratnagotravibhāga (寶性論): 'Like a treasure and a fruit tree, Gotra (種姓) should be known as two types: the beginningless, naturally abiding one, and the excellent one that arises truly.' As previously explained in detail, the Dharmadhatu (法界) is pure from the beginning, and the nature Gotra (種姓) abides pervading like space; and the Gotra (種姓) that arises from the growth of virtuous imprints such as hearing that is in accordance with the cause of realizing it, these are two. They are, in order, the Dharmata (法性) nature Gotra (種姓) abiding from beginningless time is the support or basis; and the growing Gotra (種姓) that arises from truly cultivating the roots of virtue such as hearing is the supported. This is shown in a two-by-two manner. Moreover, just as: 'In the house of a poor person, underground, there is an inexhaustible treasure, but that person does not know this treasure, and the treasure does not say to him: I am here.' Similarly, the precious treasure contained in the mind, the stainlessly abiding and inseparable Dharmata (法性), because it is not realized, the suffering of poverty, beings constantly experience in many ways. Thus, the nature Gotra (種姓) is the essence of the cause of being free from defilements, and the growing Gotra (種姓) is also the essence of the cause of production. From these two Gotras (種姓), one wishes to attain the three Kayas (身) of the Buddha. The former is the first Kaya (身), the latter is the latter two.' Thus, the three Kayas (身) are accomplished from the two Gotras (種姓). Among them, the nature Gotra (種姓) is the Dharmakaya (法身), which is the essence of the fruit of possessing two kinds of purity; and the growing Gotra (種姓) and the Rupakaya (色身) are the essence of the already accomplished fruit. These clearly show the nature and characteristics. The meaning of the word 'Gotra (種姓)' is that 'Gotra' is the name of the lineage, the syllable 'Go' is translated as 'Guna', meaning quality, and the syllable 'tra' is separated as 'Tara', meaning deliverance. Therefore, from belief to non-learning, the special qualities are the meaning of constantly delivering and arising, and it should be known that this is called 'Gotra (種姓)'. Shown by signs: Before the application, compassion and, belief and patience, and in virtue, truly practicing is, Gotra (種姓).

---

ས་ཀྱི་རྟགས་སུ་ངེས་ པར་བཤད། །ཆོས་བཅུ་པའི་མདོ་ལས། དུ་བ་ལས་ནི་མེར་ཤེས་དང་། །ཆུ་སྐྱར་ལས་ནི་ ཆུར་ཤེས་ལྟར། །བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་བློ་ལྡན་གྱི། །རིགས་ནི་མཚན་མ་དག་ལས་ཤེས། ། ཞེས་གསུངས་པ་ལྟར་ལམ་སྒྲུབ་པ་ལ་སྦྱོར་བའི་སྔོན་རོལ་དུའང་སེམས་ཅན་སྡུག་བསྔལ་བ་ རྣམས་མཐོང་བ་ལས་སྙིང་རྗེ་ཆེན་པོ་སྐྱེ་བ་དང་། ཐེག་པ་ཆེན་པོ་ཟབ་ཅིང་རྒྱ་ཆེ་བའི་ཆོས་ལ་ ཡོན་ཏན་མི་ཤེས་བཞིན་དུའང་མོས་པ་ཆེན་པོ་སྐྱེ་བ་དང་ནི་གཞན་དོན་སྒྲུབ་པའི་དཀའ་སྤྱད་ ལ་ནམ་ཡང་ཇི་མི་སྙམ་པའི་བཟོད་པ་ཆེན་པོ་སྐྱེ་བ་དང་། ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་དྲུག་གི་དགེ་བ་རྒྱ་ ཆེན་པོ་ལ་ཡང་དག་པར་སྤྱོད་པ་སྟེ་{རྣམ་པ་}བཞི་ནི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་ཀྱི་ཐེག་ ཆེན་རྒྱས་འགྱུར་གྱི་རིགས་སད་པ་ཉིད་ཀྱི་རྟགས་སུ་ངེས་པར་བཤད་པ་ཡིན་ནོ། ། 4-79 དབྱེ་བ་བསྟན་པ་ནི། རིགས་ནི་ངེས་དང་མ་ངེས་དང་། །རྐྱེན་རྣམས་ཀྱིས་ མི་འཕྲོགས་པ་དང་། །འཕྲོགས་པ་ཉིད་དེ་མདོར་ན་རིགས། །དབྱེ་བ་དེ་ ནི་རྣམ་པ་བཞི། །ཆོས་ཉིད་རང་བཞིན་གྱི་རིགས་ལ་ཁྱད་པར་མེད་ཀྱང་གནས་སྐབས་ རྒྱས་འགྱུར་གྱི་རིགས་ནི་ངེས་པ་དང་མ་ངེས་པ་ཞེས་བྱ་བ་དང་གཉིས་ཡིན་ལ། དེ་དག་གི་ དོན་ཡང་རིམ་པ་ལྟར་རེ་ཞིག་རང་རང་གི་བྱང་ཆུབ་ཏུ་འགྲོ་བ་ལ་རྐྱེན་གཞན་རྣམས་ཀྱིས་ནི་ མི་འཕྲོགས་ཤིང་བསྒྱུར་བར་མི་ནུས་པ་རིགས་ངེས་པ་ལ་གནས་པ་དང་། རྐྱེན་གྱི་དབང་གིས་ གཞན་དུའང་འཕྲོགས་ཤིང་བསྒྱུར་བར་ནུས་པ་རིགས་མ་ངེས་པ་ལ་གནས་པ་ཉིད་དེ། མདོར་ བསྡུ་ན་རིགས་ཀྱི་དབྱེ་བ་དེ་ནི་རྣམ་པ་བཞི་ཡིན་པར་རིག་པར་བྱའོ། ། ཉེས་དམིགས་བསྟན་པ་ནི། ཉོན་མོངས་གོམས་དང་གྲོགས་ངན་དང་། ། ཕོངས་དང་གཞན་གྱི་དབང་ཉིད་དེ། །མདོར་ན་རིགས་ཀྱི་ཉེས་དམིགས་ ནི། །རྣམ་པ་བཞིར་ནི་ཤེས་པར་བྱ། །བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་རིགས་ལ་གནས་པ་ ཡིན་ཀྱང་ཉོན་མོངས་པ་དུག་གསུམ་ལ་གོམས་ཤིང་འདྲིས་ཏེ་ཉེས་དམིགས་སུ་མི་ལྟ་བས་ དགེ་བའི་གེགས་བྱེད་པ་དང་། གྲོགས་ངན་པ་སྡིག་པའི་གྲོགས་པོའི་དབང་དུ་གྱུར་པས་དགེ་ བ་ལས་བཟློག་ཅིང་མི་དགེ་བ་ལ་སྦྱོར་བ་དང་། རང་གི་འཚོ་བ་དང་གཞན་ལ་སྦྱིན་པ་ལ་ སོགས་པའི་ཡོ་བྱད་ཀྱིས་ཕོངས་ཤིང་བྲེལ་བས་ལམ་སྒྲུབ་པའི་སྐབས་མེད་པ་དང་། གཞན་ རྒྱལ་པོ་དང་རྗེ་བོ་ལ་སོགས་པ་རྣམས་ཀྱི་དབང་དུ་གྱུར་པས་དམ་པའི་ཆོས་བསྒྲུབ་པ་ལ་རང་ དབང་མེད་པ་ཉིད་དེ། མདོར་ན་ཐེག་ཆེན་གྱི་རིགས་སད་པ་ལས་ཡོན་ཏན་ཁྱད་པར་ཅན་ གོང་ནས་གོང་དུ་འཕེལ་བ་ཉིད་ཀྱི་བར་ཆད་དམ་ཉེས་དམིགས་ནི་རྣམ་པ་བཞིར་ནི་ཤེས་པར་ བྱ་སྟེ། དེ་དག་སྤོང་བ་ལ་འབད་པར་བྱའོ། ། ཕན་ཡོན་བསྟན་པ་ནི། རིང་མོ་ཞིག་ནས་ངན་སོང་དུ། །འགྲོ་ཞིང་མྱུར་ 4-80 དུ་ཐར་བ་དང་། །དེར་ཡང་སྡུག་བསྔལ་ཆུང་ངུ་མྱོང་།

【現代漢語翻譯】 地的徵相必定要解說。在《十法經》中說道：『如同從煙能知火，從水鳥能知水一般，具備智慧的菩薩，能從徵相中得知其種姓。』如經文所說，在修道之前，見到受苦的有情眾生，便生起廣大的慈悲心；對於深奧廣大的大乘佛法，即使不瞭解其功德，也能生起廣大的信心；對於成辦他利事業的艱辛，從不感到厭倦，生起廣大的忍耐；對於六波羅蜜多的廣大善行，也能如實地修持。這四種徵相，必定要解說為是菩薩們大乘種姓覺醒的徵相。 解釋分類：種姓分為決定、不決定，以及不會被因緣奪走、會被奪走。總而言之，種姓的分類有四種。雖然法性自性的種姓沒有差別，但就暫時增長的種姓來說，有決定和不決定兩種。它們的意義是，各自前往自己的菩提道上，不會被其他因緣奪走或轉變的是安住在決定種姓上；會被因緣的力量奪走或轉變的是安住在不決定種姓上。總而言之，種姓的分類應知有四種。 揭示過患：串習煩惱、惡友、貧乏和受他人支配。總而言之，種姓的過患應知有四種。雖然安住在菩薩的種姓上，但因為串習貪嗔癡三毒，不視為過患而成為善行的障礙；受到惡友（罪惡的朋友）的影響，從善行中退轉而投入不善行；因為缺乏自己生活和他人的佈施等資具而忙碌，沒有修道的機會；因為受制於國王和領主等，沒有修行正法的自由。總而言之，大乘種姓覺醒後，使功德不斷增上的障礙或過患應知有四種，應努力斷除這些過患。 揭示利益：從長久以來前往惡趣，能快速解脫，即使在那裡也只會感受到微小的痛苦。

【English Translation】 The signs of the ground must be explained definitively. As stated in the 'Sutra of Ten Dharmas': 'Just as fire is known from smoke, and water from waterfowl, the lineage of a wise Bodhisattva is known from its signs.' As the scripture says, even before engaging in the practice of the path, upon seeing suffering sentient beings, great compassion arises; towards the profound and vast Dharma of the Great Vehicle, even without knowing its qualities, great faith arises; towards the hardships of accomplishing the welfare of others, never feeling weary, great patience arises; and one correctly engages in the vast merit of the six perfections. These four {aspects} are definitively explained as signs of the awakening of the lineage that expands the Great Vehicle of the Bodhisattvas. Showing the distinctions: Lineage is definite, indefinite, not robbed by conditions, and robbed. In short, the distinctions of lineage are fourfold. Although there is no difference in the lineage of Dharma-nature and self-nature, the lineage of temporary growth is twofold, called definite and indefinite. Their meanings are, respectively, that one cannot be robbed or transformed by other conditions when going towards one's own Bodhi, which abides in the definite lineage; and one can be robbed or transformed by the power of conditions, which abides in the indefinite lineage. In short, the distinctions of lineage should be known as fourfold. Showing the faults: Habituation to afflictions, bad friends, poverty, and being under the power of others. In short, the faults of lineage should be known as fourfold. Although one abides in the lineage of a Bodhisattva, habituation to the three poisons of afflictions, not regarding them as faults, hinders virtue; being under the influence of bad friends (sinful companions), one turns away from virtue and engages in non-virtue; being impoverished and busy with the necessities of one's own livelihood and giving to others, one has no opportunity to practice the path; and being under the power of others, such as kings and lords, one has no freedom to practice the sacred Dharma. In short, the obstacles or faults to the continuous increase of special qualities from the awakening of the Great Vehicle lineage should be known as fourfold, and one should strive to abandon them. Showing the benefits: From going to the lower realms for a long time, one quickly attains liberation, and even there, one experiences only small suffering.

---

།སྐྱོ་བཅས་སེམས་ ཅན་སྨིན་པར་བྱེད། །ཐེག་ཆེན་གྱི་རིགས་ལ་གནས་པ་དེས་གལ་ཏེ་མི་དགེ་བ་བྱས་ ཀྱང་དུས་རིང་མོ་ཞིག་ནས་ངན་སོང་དུ་འགྲོ་ཞིང་སྐྱེ་བ་སྲིད་ཀྱི་མྱུར་དུ་མི་འགྲོ་བ་དང་། གལ་ ཏེ་ངན་སོང་དུ་སྐྱེས་ནའང་ཡུན་རིང་དུ་མི་གནས་ཤིང་མྱུར་དུ་ཐར་བར་འགྱུར་བ་དང་། ངན་ སོང་དེར་གནས་པ་ན་ཡང་སྡུག་བསྔལ་ཆུང་ངུ་ཙམ་ཞིག་མྱོང་གི་ཆེན་པོ་མྱོང་བར་མི་འགྱུར་བ་ དང་། དེའི་བར་ལ་ཡང་མི་དགེ་བ་དང་སྡུག་བསྔལ་ལ་ཡིད་སྐྱོ་བ་དང་བཅས་ཤིང་ངན་སོང་ན་ གནས་པའི་སེམས་ཅན་རྣམས་ཡོངས་སུ་སྨིན་པར་བྱེད་པ་སྟེ། ཕན་ཡོན་རྣམ་པ་བཞི་འཐོབ་ ན། དགེ་བས་བདེ་འགྲོར་སྐྱེས་ན་ཕན་ཡོན་ཆེན་པོ་ཐོབ་པ་ལྟ་སྨོས་ཀྱང་ཅི་དགོས་ཞེས་པའི་ དོན་ཏོ། ། དཔེ་ཡིས་བསྟན་པ་ལ། གསེར་གྱི་དཔེ་དང་ནོར་བུའི་དཔེ་གཉིས་ལས། དང་པོ་ ནི། གསེར་གྱི་རིགས་བཞིན་ཤེས་པར་བྱ། །དགེ་བ་དཔག་ཏུ་མེད་པའི་ གནས། །ཡེ་ཤེས་དང་ནི་དྲི་མེད་ལྡན། །མཐུ་རྣམས་ཀྱི་ཡང་གནས་ཡིན་ ནོ། །བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་རིགས་སད་པ་དེ་ནི་གསེར་གྱི་རིགས་མང་པོ་དང་། འོད་གསལ་ བ་དང་དྲི་མ་མེད་པ་དང་ལས་སུ་རུང་བ་སྟེ་ཆོས་བཞི་དང་ལྡན་པ་བཞིན་དུ་ཤེས་པར་བྱའོ། ། དེ་ཡང་གསེར་འབྱུང་ཁུངས་བཟང་པོ་ལས་བྱུང་ཞིང་མང་པོ་ཡིན་པ་དང་ཆོས་མཐུན་པར་ ཐེག་ཆེན་གྱི་རིགས་དེ་ཡང་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་བཅུ་དང་ས་བཅུ་དང་སྟོབས་བཅུ་ལ་སོགས་པ་ དགེ་བ་དཔག་ཏུ་མེད་པ་འབྱུང་བའི་གནས་ཡིན་པ་དང་། གསེར་འོད་གསལ་བ་དང་ཆོས་ མཐུན་པར་ཤེས་བྱ་མཐའ་དག་མངོན་སུམ་དུ་མཁྱེན་པའི་ཡེ་ཤེས་གསལ་{བ་འབྱུང་}བའི་ གནས་ཡིན་པ་དང་ནི། གསེར་དྲི་མ་མེད་པ་དང་ཆོས་མཐུན་པར་ཉོན་མོངས་པ་དང་ཤེས་བྱའི་ སྒྲིབ་པའི་དྲི་མ་མེད་པ་དང་ལྡན་པ་འབྱུང་བའི་གནས་ཡིན་པ་དང་། གསེར་སྐུ་གཟུགས་དང་ 4-81 རྒྱན་ལ་སོགས་པ་གང་འདོད་པར་བསྒྱུར་དུ་བཏུབ་པས་ལས་སུ་རུང་པ་དང་ཆོས་མཐུན་པར་ ཐུན་མོང་གི་ཡོན་ཏན་མཐུ་དང་མངོན་པར་ཤེས་པ་ལ་སོགས་པ་རྣམས་ཀྱི་ཡང་འབྱུང་བའི་ གནས་ཡིན་ནོ་ཞེས་པའོ། ། ནོར་བུའི་དཔེ་ནི། རིན་ཆེན་མཆོག་རིགས་བཞིན་ཤེས་བྱ། །བྱང་ཆུབ་ ཆེན་པོའི་རྒྱུ་མཚན་ཕྱིར། །ཡེ་ཤེས་དང་ནི་ཏིང་འཛིན་འཕགས། །སེམས་ ཅན་མང་པོའི་དོན་གནས་ཕྱིར། །བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་རིགས་སད་པ་དེ་ནི་རིན་ ཆེན་མཆོག་ཏུ་གྱུར་པའི་རིགས་རྣམས་རིགས་དང་ཁ་དོག་དང་དབྱིབས་དང་ཚད་ཕུན་སུམ་ ཚོགས་པ་སྟེ་ཆོས་བཞི་དང་ལྡན་པ་བཞིན་དུ་ཤེས་པར་བྱའོ། །དེ་ཡང་རིན་པོ་ཆེ་འབྱུང་ཁུངས་ བཟང་ཞིང་རིགས་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་དང་ཆོས་མཐུན་པར་ཐེག་ཆེན་གྱི་རིགས་དེ་ཡང་རྣམ་ གྲོལ་གསུམ་ལས་མཆོག་ཏུ་གྱུར་པ་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་ཆེན་པོ་འབྱུང་བའི་གནས་སམ་རྒྱུ་ མཚན་ཡིན་པའི་ཕྱིར་དང་། རིན་པོ་ཆེ་ཁ་དོག་ཕུན་ས

【現代漢語翻譯】 以悲憫之心成熟眾生。安住于大乘種性者，即使造作不善業，也不會立即墮入惡趣，受生緩慢；即使墮入惡趣，也不會長久停留，而是迅速解脫；即使身處惡趣，也只會遭受輕微的痛苦，而不會遭受巨大的痛苦；在此期間，他們還會對不善業和痛苦感到厭惡，並使安住于惡趣的眾生得以成熟。如果獲得這四種利益，那麼行善而生於善趣，獲得巨大的利益，更不用說了。 以譬喻說明：有黃金的譬喻和珍寶的譬喻兩種。首先是黃金的譬喻：應知如黃金之種性，是無量功德之所依，具足智慧與無垢染，亦是神通之所依。覺醒菩提心種性者，應知猶如具足眾多黃金之種性，光明、無垢且堪能，即具足四法。如同黃金出自良好之礦源且數量眾多，大乘種性亦與此相符，是十波羅蜜多、十地、十力等無量功德生起之處。如同黃金光明，與此相符，是如實了知一切所知之智慧光明生起之處。如同黃金無垢，與此相符，是遠離煩惱障和所知障之垢染生起之處。如同黃金可隨意塑造成身像和飾品等，堪能，與此相符，也是共同功德、神通和神變等生起之處。 珍寶的譬喻：應知如珍寶之殊勝種性，為大菩提之因緣，具足殊勝之智慧與禪定，為眾多有情之利益安住。覺醒菩提心種性者，應知猶如珍寶之殊勝種性，具足種姓、顏色、形狀和尺寸之圓滿，即具足四法。如同珍寶出自良好之礦源且種姓圓滿，大乘種性亦與此相符，是勝過三種解脫之圓滿大菩提生起之處或因緣。如同珍寶顏色圓滿

【English Translation】 With compassion, they mature sentient beings. Those who abide in the Mahayana lineage, even if they commit unwholesome deeds, will not immediately fall into the lower realms, and their rebirth will be slow; even if they are born in the lower realms, they will not remain there for long, but will quickly be liberated; even when dwelling in those lower realms, they will only experience slight suffering, and not great suffering; and in the meantime, they will also feel aversion to unwholesome deeds and suffering, and cause the sentient beings dwelling in the lower realms to be fully matured. If these four benefits are obtained, then it goes without saying that great benefits are obtained by being born in the higher realms through virtuous deeds. Showing with examples: There are two examples, the example of gold and the example of jewels. The first is the example of gold: Know it like the gold lineage, it is the place of immeasurable virtue, endowed with wisdom and stainlessness, it is also the place of powers. Awakening the Bodhisattva's lineage should be known as having many gold lineages, being bright, stainless, and workable, that is, having four qualities. Just as gold comes from a good source and is abundant, the Mahayana lineage is in accordance with this, being the place where immeasurable virtues such as the ten perfections, the ten grounds, and the ten powers arise. Just as gold is bright, in accordance with this, it is the place where the wisdom that directly knows all knowable things arises. Just as gold is stainless, in accordance with this, it is the place where freedom from the stains of afflictions and cognitive obscurations arises. Just as gold can be transformed into any desired form, such as statues and ornaments, being workable, in accordance with this, it is also the place where common qualities, powers, and supernormal knowledge arise. The example of jewels: Know it like the supreme jewel lineage, for the sake of the cause of great enlightenment, endowed with wisdom and samadhi, for the sake of the benefit of many sentient beings. Awakening the Bodhisattva's lineage should be known as having the supreme jewel lineages, being complete in lineage, color, shape, and size, that is, having four qualities. Just as precious jewels come from a good source and are complete in lineage, the Mahayana lineage is in accordance with this, being the place or cause where the great perfect enlightenment that surpasses the three liberations arises. Just as precious jewels are complete in color

---

ུམ་ཚོགས་པ་དང་ཆོས་མཐུན་པར་མེ་ ལོང་ལྟ་བུ་ལ་སོགས་པའི་ཡེ་ཤེས་ཆེན་པོ་འོད་གསལ་བ་འབྱུང་བའི་གནས་ཡིན་པའི་ཕྱིར་ དང་ནི། རིན་པོ་ཆེ་དབྱིབས་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་དང་ཆོས་མཐུན་པར་རྡོ་རྗེ་ལྟ་བུ་ལ་སོགས་ པའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་ཁྱད་པར་དུ་འཕགས་པ་རྣམས་འབྱུང་པའི་གནས་ཡིན་པའི་ཕྱིར་དང་། རིན་པོ་ཆེ་ཚད་དང་མཐུ་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་དང་ཆོས་མཐུན་པར་སེམས་ཅན་མང་པོ་མཐའ་ ཡས་པ་རྣམས་ཡོངས་སུ་སྨིན་པ་དང་གྲོལ་བའི་དོན་དཔག་ཏུ་མེད་པ་འབྱུང་བའི་གནས་ཡིན་ པའི་ཕྱིར། ཉན་རང་ལ་སོགས་པ་དང་ཐུན་མོང་མ་ཡིན་པའི་ཡོན་ཏན་རྣམས་ཀྱི་གཞི་ཡིན་ པར་ཡང་ཤེས་པར་བྱའོ། ། རྒྱས་འགྱུར་འཆད་ཚུལ་ནི། ལ་ལ་གཅིག་ཏུ་ཉེས་པ་སྤྱོད་ངེས་ཡོད། །ལ་ལ་ དཀར་པོའི་ཆོས་རྣམས་ཀུན་ཏུ་བཅོམ། །ལ་ལ་ཐར་པ་ཆ་མཐུན་དགེ་ 4-82 བ་མེད། །དཀར་པོ་དམན་པ་ཡོད་པ་རྒྱུ་དང་བྲལ། །རིགས་མེད་པ་ལ་གནས་ པ་ཡོངས་སུ་མྱ་ངན་ལས་མི་འདའ་བའི་ཆོས་ཅན་གཉིས་གསུངས་ཏེ། དེའི་དུས་ཏེ་མྱུར་པར་ མྱ་ངན་ལས་མི་འདའ་བ་དང་གཏན་མྱ་ངན་ལས་མི་འདའ་བའོ། །དང་པོ་ལ་བཞི་སྟེ། གང་ ཟག་ལ་ལ་མཐའ་གཅིག་ཏུ་མཚམས་མེད་པ་ལ་སོགས་པའི་ཉེས་པར་སྤྱོད་པ་མི་དགེ་བ་ འབའ་ཞིག་ངེས་པར་བྱེད་པ་ཡོད་པ་དང་། ལ་ལ་རྒྱུ་འབྲས་ལ་སྐུར་པར་འདེབས་པའི་ལོག་ ལྟ་ལ་སོགས་པས་དཀར་པོའི་ཆོས་དགེ་བའི་རྩ་བ་སྔར་བསགས་པ་རྣམས་ཀུན་ཏུ་བཅོམ་པ་ དང་། ལ་ལ་བསོད་ནམས་ཆ་མཐུན་གྱི་དགེ་བ་ཅུང་ཟད་ཡོད་ཀྱང་ཐར་པའི་ཆ་དང་མཐུན་ པའི་དགེ་བ་བསགས་པ་མེད་པ་དང་། ལ་ལ་ཐར་བ་ཆ་མཐུན་གྱི་དགེ་བ་དཀར་པོ་དམན་པ་ ཅུང་ཟད་ཡོད་པ་རྣམས་ཀྱང་ལེ་ལོ་ལ་སོགས་པའི་དབང་གིས་ཚོགས་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པར་ མ་བྱས་པའོ། །འདི་རྣམས་ནི་ནོར་ཉུང་བ་ལ་མེད་ཅེས་དམན་པ་ལ་དགག་པའི་སྒྲ་སྦྱོར་བ་ ལྟར་རེ་ཞིག་མྱ་ངན་ལས་མི་འདའ་བ་ལ་དགོངས་པ་ཡིན་གྱི། གཏན་མྱ་ངན་ལས་མི་འདའ་ བ་ནི་མ་ཡིན་ཏེ། མྱ་ངན་ལས་འདས་པའི་མདོ་ལས། ལོག་སྲེད་ཅན་དག་ནི་ལོག་སྲེད་ཡོངས་ སུ་བཅོམ་ནས། གདོད་སྟོབས་བཅུ་དང་མི་འཇིགས་པ་བཞི་དང་སྙིང་རྗེ་ཆེན་པོ་དང་དྲན་པ་ཉེ་ བར་བཞག་པ་གསུམ་ཐོབ་པར་འགྱུར་རོ། །དེ་ལྟ་བས་ན་ངས་རྟག་ཏུ་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ ལ་སངས་རྒྱས་ཡོད་པར་གསུངས་སོ་ཞེས་པ་ལྟར་རོ། ། གཉིས་པ་གཏན་ཡོངས་སུ་མྱ་ངན་ལས་མི་འདའ་བར་གསུངས་པ་ནི། རྒྱུ་དང་བྲལ་ཞེས་ པ་ཀུན་གཞིའི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ལ་ཐར་པ་ཆ་མཐུན་གྱི་དགེ་བའི་བག་ཆགས་མ་བཞག་པས་ རྒྱས་འགྱུར་གྱི་རིགས་ཆད་ནས་འཁོར་བ་མཐའ་མེད་པར་གནས་པ་རྣམས་སོ། །དེ་དག་ལ་ ཡང་རང་བཞིན་གྱི་རིགས་མེད་པ་ནི་མ་ཡིན་ཏེ། རྒྱུད་བླ་མར། ཇི་ལྟར་རྟོག་མེད་བདག་ཉིད་ ཅན། །ནམ་མཁའ་ཀུན་ཏུ་རྗེས་སོང་ལྟར། །སེམས་ཀྱི་རང་བཞིན་དྲི་མེད་དབྱིངས། །དེ་བཞིན་ 4-83 རྟེན་ཀུན་འགྲོ་བ་ཉ

【現代漢語翻譯】 因為『母』（藏文：ཨུམ་，漢語字面意思：子宮）與『ཚོགས་པ་』（藏文，漢語字面意思：集合）相合，如同明鏡一般，是生起廣大智慧光明之處； 因為珍寶具有圓滿的形狀，與『ཆོས་』（藏文，梵文天城體：धर्म，梵文羅馬擬音：dharma，漢語字面意思：法）相合，如同金剛一般，是生起殊勝三摩地之處； 因為珍寶具有圓滿的量和力量，與『ཆོས་』（藏文，梵文天城體：धर्म，梵文羅馬擬音：dharma，漢語字面意思：法）相合，是生起無量無邊眾生得以成熟和解脫之事業之處； 還應知曉，它是聲聞、緣覺等不共功德之基礎。 關於增長變化的解釋：有些人必定造作罪業；有些人摧毀一切善法；有些人沒有與解脫相應的善根；有些人擁有的善根微弱，缺乏助緣。經中說有兩種人永遠無法從輪迴中解脫：即缺乏善根者和斷絕種性者。前者指暫時無法從輪迴中解脫，後者指永遠無法從輪迴中解脫。第一種情況有四種：有些人一味地造作無間罪等惡業；有些人因誹謗因果的邪見等，摧毀了先前積累的一切善根；有些人雖有少許福德，卻沒有積累與解脫相應的善根；有些人雖有少許與解脫相應的善根，卻因懈怠等原因，未能圓滿積聚資糧。這些情況就像說『因為錢少，所以等於沒有』一樣，是指暫時無法從輪迴中解脫，而不是指永遠無法從輪迴中解脫。因為在《涅槃經》中說：『具有邪見者，在徹底摧毀邪見后，將獲得十力、四無畏、大慈悲和三種近念。因此，我說一切眾生皆有佛性。』 經中所說的第二種永遠無法從輪迴中解脫的人，是指那些在阿賴耶識中沒有種下與解脫相應的善根習氣，從而斷絕了增長變化的種性，永遠沉淪於輪迴中的人。但即使是這些人，也不是指他們沒有本具的種性。如《寶性論》中所說：『猶如無分別之自性，虛空遍及一切處，心之自性無垢染，如是周遍諸有情。』

【English Translation】 Because 'Uma' (Tibetan: ཨུམ་, literal meaning: womb) is in harmony with 'Tshogpa' (Tibetan, literal meaning: assembly), like a mirror, it is the place where great wisdom and light arise; Because the precious jewel has a perfect shape and is in harmony with 'Chos' (Tibetan, Sanskrit Devanagari: धर्म, Sanskrit Romanization: dharma, literal meaning: Dharma), like a vajra, it is the place where excellent samadhi arises; Because the precious jewel has a perfect measure and power and is in harmony with 'Chos' (Tibetan, Sanskrit Devanagari: धर्म, Sanskrit Romanization: dharma, literal meaning: Dharma), it is the place where the immeasurable activities of maturing and liberating countless sentient beings arise; It should also be known that it is the basis of the uncommon qualities of Shravakas, Pratyekabuddhas, and others. Regarding the explanation of increasing change: Some people are certain to commit sins; some people destroy all virtuous dharmas; some people do not have the roots of virtue corresponding to liberation; some people have weak roots of virtue and lack supporting conditions. It is said in the scriptures that there are two kinds of people who can never be liberated from samsara: those who lack the roots of virtue and those who have severed their lineage. The former refers to those who are temporarily unable to be liberated from samsara, and the latter refers to those who are forever unable to be liberated from samsara. The first situation has four types: some people single-mindedly commit evil deeds such as the five heinous crimes; some people, due to wrong views such as slandering cause and effect, destroy all the virtuous roots previously accumulated; some people, although they have a little merit, have not accumulated the roots of virtue corresponding to liberation; some people, although they have a little virtuous white dharma corresponding to liberation, have not fully accumulated the accumulations due to laziness and other reasons. These situations are like saying 'because there is little money, it is equal to none', which refers to those who are temporarily unable to be liberated from samsara, not those who are forever unable to be liberated from samsara. Because it is said in the Nirvana Sutra: 'Those with wrong views, after completely destroying their wrong views, will obtain the ten powers, four fearlessnesses, great compassion, and three close mindfulnesses. Therefore, I say that all sentient beings have Buddha-nature.' The second type of person mentioned in the sutra who can never be liberated from samsara refers to those who have not planted the habit of virtuous roots corresponding to liberation in the Alaya consciousness, thereby severing the lineage of increasing change and forever sinking into samsara. But even for these people, it is not that they do not have the inherent lineage. As it is said in the Ratnagotravibhāga: 'Just like the nature of non-discrimination, space pervades everywhere, the nature of mind is stainless, likewise it pervades all sentient beings.'

---

ིད། །ཅེས་ནམ་མཁའ་ལྟར་ཁྱབ་པར་གསུངས་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་བས་ ན་རང་བཞིན་གྱི་རིགས་ཆད་པ་ནི་མི་སྲིད་ཅིང་འཁོར་བ་མཐའ་མེད་དུ་འདོད་པའི་ལུགས་ ལ་རྒྱས་འགྱུར་གྱི་རིགས་ཆད་ཡོད་ལ། མཐའ་ཅན་དུ་འདོད་པའི་ལུགས་ལ་རྒྱས་འགྱུར་གྱི་ རིགས་ཆད་ཀྱང་མེད་པར་ཤེས་པར་བྱའོ། ། ཡོན་ཏན་ལ་གཉིས་ལས། རྒྱུའི་ཡོན་ཏན་ནི། ཟབ་ཅིང་རྒྱ་ཆེར་བཤད་པ་ གཞན་ལ་ཕན་པར་བསྟན་པའི་ཆོས་ཆེན་ལ། །མི་ཤེས་བཞིན་དུ་མོས་ པ་ཤིན་ཏུ་རྒྱ་ཆེན་འབྱུང་ཞིང་སྒྲུབ་ལ་བཟོད། །དེ་དག་ཐ་མར་རྣམ་པ་ གཉིས་མཆོག་ཕུན་སུམ་ཚོགས་འགྱུར་གང་ཡིན་དེ། །བྱང་ཆུབ་སེམས་ དཔའ་རང་བཞིན་ཡོན་ཏན་ལྡན་དེ་རྒྱས་པའི་རིགས་ལས་ཤེས། །བརྗོད་ བྱ་ཤེས་རབ་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་ཚོགས་ཟབ་ཅིང་ཐབས་བསོད་ནམས་ཀྱི་ཚོགས་རྒྱ་ཆེར་བཤད་པ་ དམིགས་ཡུལ་སེམས་ཅན་གཞན་མང་པོ་ལ་ཕན་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར་བསྟན་པའི་ཆོས་ཐེག་པ་ ཆེན་པོ་ལ་དོན་ཇི་ལྟ་བར་མི་ཤེས་བཞིན་དུའང་། བསམ་པའི་སྒོ་ནས་མོས་པ་དང་གུས་པ་ ཤིན་ཏུ་རྒྱ་ཆེན་པོ་འབྱུང་ཞིང་སྦྱོར་བའི་སྒོ་ནས་གཞན་དོན་འབའ་ཞིག་སྒྲུབ་པའི་དཀའ་སྦྱད་ ལ་ནམ་ཡང་སྐྱོ་བ་མེད་པར་བཟོད་པ་དེ་དག ཐ་མར་འབྲས་བུ་ཐོབ་པའི་དུས་ན་འཇིག་རྟེན་ པ་དང་ཐེག་ཆུང་བ་རྣམ་པ་གཉིས་ལས་མཆོག་ཏུ་གྱུར་པ་བྱང་ཆུབ་ཆེན་པོའི་ཕུན་སུམ་ཚོགས་ པ་དང་ལྡན་པར་འགྱུར་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་རིགས་རང་བཞིན་གྱིས་ ཡོན་ཏན་དང་ལྡན་པ་དེ་དང་རྒྱས་པའི་རིགས་སད་པ་ལས་འབྱུང་བར་ཤེས་པར་བྱའོ། ། འབྲས་བུའི་ཡོན་ཏན་ནི། ཡོན་ཏན་ཤིན་ཏུ་རྒྱ་ཆེན་བྱང་ཆུབ་ཤིང་བསྐྱེད་ ཕྱིར། །བདེ་དང་སྡུག་བསྔལ་ཆེན་པོ་ཞི་བ་ཐོབ་བྱེད་ཕྱིར། །བདག་དང་ གཞན་ལ་ཕན་བདེ་བྱེད་པ་འབྲས་བུའི་ཕྱིར། །རིགས་མཆོག་དེ་ནི་རྩ་བ་ 4-84 བཟང་པོ་ལྟ་བུ་ཡིན། །དཔེར་ན་ལྗོན་ཤིང་གི་རྩ་བ་བརྟན་པོ་ལ་བརྟེན་ནས་ཡལ་འདབ་ ཀྱི་གྲིབ་མས་བསིལ་བའི་བདེ་བ་བསྐྱེད་ཅིང་ཚ་པའི་གདུང་བ་སེལ་བ་དང་འབྲས་བུ་བཟང་ པོས་ནད་སེལ་ཞིང་རོ་ཞིམ་པོས་བདེ་བ་བསྐྱེད་པ་ལྟར། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་རིགས་སད་ པ་དེ་ནི་སྟོབས་ལ་སོགས་པའི་ཡོན་ཏན་ཤིན་ཏུ་རྒྱ་ཆེན་པོ་དང་ལྡན་པའི་བྱང་ཆུབ་ཆེན་པོའི་ ལྗོན་ཤིང་རིམ་གྱིས་བསྐྱེད་པར་བྱེད་པའི་ཕྱིར་དང་། འཕྲིན་ལས་ཀྱི་གྲིབ་བསིལ་ལ་བརྟེན་ ནས་ཟག་པ་མེད་པའི་བདེ་བ་ཆེན་པོ་ཐོབ་པར་བྱེད་པའི་ཕྱིར་དང་། འཁོར་བའི་སྡུག་བསྔལ་ གྱི་གདུང་བ་ཆེན་པོ་ཞི་བ་ཐོབ་པར་བྱེད་པའི་ཕྱིར་དང་། བདག་ལ་ཕན་བདེ་བྱེད་པ་ཆོས་ཀྱི་ སྐུ་དང་། གཞན་ལ་ཕན་བདེ་བྱེད་པ་གཟུགས་ཀྱི་སྐུའི་འབྲས་བུ་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་འགྲུབ་ པའི་གཞི་ཡིན་པའི་ཕྱིར་ཐེག་པ་ཆེན་པོའི་རིགས་མཆོག་ཏུ་གྱུར་པ་དེ་ནི་ལྗོན་ཤིང་གི་རྩ་བ་ བཟང་པོ་ལྟ་བུ་ཡིན་ནོ་ཞེས་པའི་དོན་ཏོ།

【現代漢語翻譯】 因為（佛陀）曾說，（智慧）如虛空般廣大無邊。因此，自然種姓斷絕是不可能的，而在認為輪迴無始無終的宗義中，有增長種姓斷絕的情況；在認為輪迴有始有終的宗義中，要知道沒有增長種姓斷絕的情況。 功德分二，首先是因的功德：對於宣說甚深廣大的、展示利益他人的大法，即使不瞭解，也能生起極其廣大的信心，並且能忍受修行。這些最終會成為兩種殊勝圓滿的果報。菩薩的自性功德，要從增長的種姓中瞭解。 對於宣說甚深智慧和廣大方便功德資糧的，爲了利益眾多有情而展示的，對於大乘佛法，即使不瞭解其真實含義，也能從思維方面生起極大的信心和恭敬，並且從實踐方面，對於僅僅爲了利益他人而修行，永遠不會感到厭倦，能夠忍受。這些最終在獲得果報時，會超越世間和聲聞緣覺二者，成為獲得殊勝大菩提的圓滿之因。菩薩的種姓，是自性具有功德，並且是從增長的種姓覺醒而來，應當這樣理解。 果的功德是：爲了生起極其廣大的功德，菩提樹，爲了獲得安樂和止息巨大的痛苦，爲了利益自己和他人，這種殊勝的種姓就像良好的樹根一樣。 例如，依靠樹木穩固的根，枝葉的陰涼可以帶來清涼的快樂，消除暑熱的痛苦，好的果實可以治癒疾病，香甜的味道可以帶來快樂。同樣，菩薩的種姓覺醒，是因為具有力量等極其廣大的功德，能夠逐漸生起大菩提樹，依靠事業的陰涼，能夠獲得無漏的大樂，能夠獲得止息輪迴大苦的寂靜，爲了自己獲得利益安樂的法身，爲了他人獲得利益安樂的色身，是成就圓滿果報的基礎，因此，大乘的殊勝種姓就像樹木的良好根基一樣。這就是這段話的含義。

【English Translation】 Because it was said (by the Buddha) that (wisdom) is as vast and boundless as the sky. Therefore, it is impossible for the natural lineage to be cut off, and in the doctrine that believes in beginningless and endless samsara, there is a case of the increasing lineage being cut off; in the doctrine that believes in samsara with a beginning and an end, it should be known that there is no cutting off of the increasing lineage. Merit is divided into two, the first being the merit of the cause: For the great Dharma that expounds the profound and vast, and demonstrates benefiting others, even if one does not understand, one can generate extremely vast faith and be able to endure practice. These will eventually become two supreme and perfect rewards. The nature of a Bodhisattva's merit should be understood from the increasing lineage. For those who expound the profound wisdom and the vast accumulation of merit of skillful means, and who demonstrate the Dharma of the Great Vehicle for the benefit of many sentient beings, even if they do not understand its true meaning, they can generate great faith and respect from the aspect of thought, and from the aspect of practice, they will never tire of practicing solely for the benefit of others, and can endure. These will eventually, when the fruit is obtained, surpass both the worldly and the Shravakas and Pratyekabuddhas, and become the cause of attaining the supreme Great Bodhi. The lineage of a Bodhisattva is naturally endowed with merit, and it arises from the awakening of the increasing lineage, and should be understood in this way. The merit of the fruit is: In order to generate extremely vast merit, the Bodhi tree, in order to obtain happiness and cessation of great suffering, for the benefit of oneself and others, this supreme lineage is like a good root. For example, relying on the firm roots of a tree, the shade of the branches can bring cool happiness and eliminate the suffering of heat, good fruits can cure diseases, and sweet tastes can bring happiness. Similarly, the awakening of the Bodhisattva's lineage is because it possesses extremely vast merits such as strength, and is able to gradually generate the Great Bodhi tree, relying on the cool shade of activities, it is able to obtain the great bliss of non-outflow, and is able to obtain the peace of cessation of the great suffering of samsara, in order to obtain the Dharmakaya that benefits and brings happiness to oneself, and the Rupakaya that benefits and brings happiness to others, it is the foundation for achieving perfect fruition, therefore, the supreme lineage of the Great Vehicle is like the good roots of a tree. This is the meaning of this passage.

---

།སྐྱབས་སུ་སོང་བར་གྱུར་པ་ལས་སད་པར་འགྱུར་ བ་རིགས་ཀྱི་སྐབས་རྫོགས་པར་བཤད་ཟིན་ཏོ།། ༈ །། ༈ རིགས་སད་པ་ལས་སྐྱེ་བའི་བསམ་པའི་ཁྱད་པར་སེམས་བསྐྱེད་པ་ལ། སྤྱི་དོན། ད་ནི་རིགས་སད་པ་ལས་སྐྱེ་བའི་བསམ་པའི་ཁྱད་པར་སེམས་བསྐྱེད་པ་ལ་སྤྱི་དོན་དང་ གཞུང་དོན་གཉིས་ལས། དང་པོ་ལ་སེམས་བསྐྱེད་པའི་ཕན་ཡོན། མ་བསྐྱེད་པའི་ཉེས་དམིགས། རྒྱུ་གང་ལས་ འབྱུང་ཚུལ། ངོ་བོ་དང་དབྱེ་བ། ཚུལ་ཇི་ལྟར་བླང་ཚུལ། བསླབ་བྱ་རྣམས་བསྲུང་ཚུལ་ལོ། ། ཕན་ཡོན་ནི་དཔལ་བྱིན་གྱིས་ཞུས་པ་ལས། བྱང་ཆུབ་སེམས་ཀྱི་བསོད་ནམས་གང་། ། གལ་ཏེ་དེ་ལ་གཟུགས་མཆིས་ན། །ནམ་མཁའི་ཁམས་ནི་ཀུན་གང་སྟེ། །དེ་བས་ཀྱང་ནི་ ལྷག་པར་འགྱུར། །ཞེས་པ་དང་། གངྒཱའི་བྱེ་མའི་གྲངས་སྙེད་ཀྱི། །སངས་རྒྱས་ཞིང་རྣམས་མི་ གང་གིས། །རིན་ཆེན་དག་གིས་ཀུན་བཀང་སྟེ། །འཇིག་རྟེན་མགོན་ལ་ཕུལ་བ་བས། །གང་ གིས་ཐལ་མོ་སྦྱར་བགྱིས་ཏེ། །བྱང་ཆུབ་ཏུ་ནི་སེམས་བཏུད་ན། །མཆོད་པ་འདི་ནི་ཁྱད་པར་ 4-85 འཕགས། །དེ་ལ་ཚད་ནི་མ་མཆིས་སོ། །ཞེས་པ་དང་། རིན་ཆེན་ཕྲེང་བར་ཡང་། སྐྱེས་བུ་གང་ ཞིག་བྱང་ཆུབ་སེམས། །སྐད་ཅིག་ཙམ་ནི་བསྒོམ་བྱེད་ན། །དེ་ཡི་བསོད་ནམས་ཕུང་པོ་འདི། ། རྒྱལ་བ་ཡིས་ཀྱང་བགྲང་མི་བརྗོད། །ཅེས་གསུངས་པ་ལྟར་བསོད་ནམས་མཐའ་ཡས་པ་ ཐོབ་པ་དང་། སྤྱོད་འཇུག་ལས། བྱང་ཆུབ་སེམས་སྐྱེས་གྱུར་ན་སྐད་ཅིག་གིས། །འཁོར་བའི་ བཙོན་རར་བསྡམས་པའི་ཉམ་ཐག་རྣམས། །བདེ་གཤེགས་རྣམས་ཀྱི་སྲས་ཞེས་བརྗོད་བྱ་ ཞིང་། །འཇིག་རྟེན་ལྷ་མིར་བཅས་པའི་ཕྱག་བྱར་འགྱུར། །ཞེས་གསུངས་པ་ལྟར་འཁོར་བའི་ སྡུག་བསྔལ་ལས་གྲོལ་ཞིང་མཆོད་པའི་འོས་སུ་འགྱུར་བ་དང་། སྡིག་པ་སྟོབས་ཆེན་མི་ཟད་ བྱས་ན་ཡང་། །དཔའ་ལ་བརྟེན་ནས་འཇིགས་པ་ཆེན་པོ་ལྟར། །གང་ལ་བརྟེན་ནས་ཡུད་ཀྱིས་ སྒྲོལ་འགྱུར་བ། །དེ་ལ་བག་ཅན་རྣམས་ཀྱིས་ཅིས་མི་བརྟེན། །ཞེས་གསུངས་པ་ལྟར་སྡིག་པ་ ཆེན་པོའང་བྱང་བར་འགྱུར་བ་དང་། རྣམ་སྣང་མངོན་བྱང་ལས། ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པའི་རྒྱུ་ ནི་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་སེམས་སོ། །རྩ་བ་ནི་སྙིང་རྗེ་ཆེན་པོའོ། །མཐར་ཕྱིན་པ་ནི་ཐབས་སོ་ཞེས་པ་ དང་། དབུ་མ་སྙིང་པོ་ལས། བྱམས་པ་དང་ནི་སྙིང་རྗེ་དང་། །ཤེས་རབ་ཆེན་པོས་བརྒྱན་པ་ཡི། ། སངས་རྒྱས་ས་བོན་བྱང་ཆུབ་སེམས། །དེ་ཕྱིར་མཁས་པས་དེ་མི་བཏང་། །ཞེས་གསུངས་པ་ ལྟར་མཐར་ཐུག་གི་འབྲས་བུ་སངས་རྒྱས་ཐོབ་{པ་ལ་སོགས་}པའོ། ། མ་བསྐྱེད་པའི་ཉེས་དམིགས་ནི། བྱང་ཆུབ་སེམས་འགྲེལ་ལས། བྱང་ཆུབ་སེམས་ནི་ མ་བསྐྱེད་པར། །སངས་རྒྱས་ནམ་ཡང་མི་ཐོབ་ཅིང་། །འཁོར་བར་རང་གཞན་དོན་སྒྲུབ་ པའི། །ཐབས་གཞན་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ནོ། །ཞེས་གསུངས་པ་ལྟར་མཐར་ཐུག་སངས་རྒྱས་མི་ ཐོབ་ཅིང་གནས་སྐབས་རང་གཞན་གྱི་ད

【現代漢語翻譯】 皈依的覺醒次第已經完整闡述完畢。 現在，從覺醒的種姓中生起的意樂差別——菩提心的生起，分為總義和正文兩部分。 首先，總義包括：菩提心的利益、未生起的過患、從何因產生的方式、本體和分類、如何受持的方式、以及如何守護所學。 利益方面，《勝天請問經》中說：『菩提心的功德，如果它有形體，就能充滿整個虛空，甚至超過它。』 又如：『如恒河沙數般的佛剎，若有人用珍寶充滿，獻給世間怙主，不如有人合掌，立誓發菩提心，此供養更為殊勝，無法衡量。』 《寶鬘論》中也說：『若有人于剎那間，修持菩提心，此人所積功德，諸佛亦無法盡述。』 如上所說，能獲得無量功德。 《入行論》中說：『一旦生起菩提心，剎那間，被囚禁在輪迴牢獄中的可憐眾生，即被稱為諸佛之子，受到世間天人等的禮敬。』 如上所說，能從輪迴的痛苦中解脫，成為應受供養者。 又如：『即使造下滔天大罪，也能依靠勇士（菩提心）如遇大怖畏般迅速解脫。有智慧者，為何不依止它呢？』 如上所說，能清凈重大罪業。 《現觀莊嚴論》中說：『一切智智之因是菩提心，根本是大悲心，究竟是方便。』 《中觀心要論》中說：『以慈愛、悲憫和廣大智慧所莊嚴的，成佛之種子——菩提心，因此智者不應捨棄它。』 如上所說，最終能獲得成佛的果位。 未生起的過患方面，《菩提心釋》中說：『若未生起菩提心，則永遠無法成佛，也無其他方法能成辦輪迴中自他二利的。』 如上所說，最終無法成佛，暫時也無法成辦自他之利。

【English Translation】 The stage of awakening from refuge has been completely explained. Now, regarding the distinctions of thought arising from the awakening of lineage—the generation of Bodhicitta (བྱང་ཆུབ་ཀྱི་སེམས་, byang chub kyi sems, Bodhicitta, the mind of enlightenment)—there are two main points: the general meaning and the specific meaning of the text. Firstly, the general meaning includes: the benefits of generating Bodhicitta, the faults of not generating it, how it arises from its causes, its essence and divisions, how to take the vow, and how to protect the precepts. Regarding the benefits, it is said in the 'Requested by Glorious Grace Sutra': 'Whatever merit there is in the mind of enlightenment, if it had form, it would fill all of space, and even more so.' And: 'Compared to filling Buddha-fields as numerous as the sands of the Ganges with precious jewels and offering them to the protector of the world, if someone joins their palms and inclines their mind towards enlightenment, this offering is especially supreme and immeasurable.' Also, in the 'Precious Garland': 'If a person meditates on the mind of enlightenment for even a moment, the accumulation of merit from that, even the Victorious Ones cannot enumerate.' As stated above, one obtains limitless merit. From 'Entering the Bodhisattva's Way of Life': 'The moment the mind of enlightenment is born, those helpless beings bound in the prison of samsara are called the children of the Sugatas and become worthy of worship by gods and humans of the world.' As stated above, one is liberated from the suffering of samsara and becomes worthy of offerings. And: 'Even if one has committed inexhaustible, powerful sins, one can quickly be liberated by relying on courage, just as one would escape from great fear. Why would those who are mindful not rely on it?' As stated above, even great sins are purified. From the 'Manifestation of Complete Enlightenment': 'The cause of omniscience is the mind of enlightenment, the root is great compassion, and the culmination is skillful means.' From the 'Essence of the Middle Way': 'Adorned with love, compassion, and great wisdom, the seed of Buddhahood is the mind of enlightenment. Therefore, the wise do not abandon it.' As stated above, one ultimately attains the fruit of Buddhahood. Regarding the faults of not generating it, from the 'Explanation of the Mind of Enlightenment': 'Without generating the mind of enlightenment, one will never attain Buddhahood, and there is no other way to accomplish the benefit of oneself and others in samsara.' As stated above, one will not ultimately attain Buddhahood, and one will not be able to accomplish the benefit of oneself and others in the meantime.

---

ོན་མི་འགྲུབ་པའི་ཉེས་པ་དང་། སྤྱོད་འཇུག་ལས། སྡུག་བསྔལ་འདོར་འདོད་སེམས་ཡོད་ཀྱང་། །སྡུག་བསྔལ་ཉིད་ལ་མངོན་པར་རྒྱུག །བདེ་ བ་འདོད་ཀྱང་གཏི་མུག་པས། །རང་གི་བདེ་བ་དགྲ་ལྟར་འཇོམས། །ཞེས་གསུངས་པ་ལྟར་ 4-86 བདེ་སྡུག་ལ་བླང་དོར་བྱེད་འདོད་ཀྱང་ཐབས་ཕྱིན་ཅི་ལོག་ལ་འཇུག་པའི་ཉེས་པ་དང་། མདོ་ ལས། སྲིད་སྲེད་མ་རིག་དབང་གིས་སྐྱེ་བོ་རྣམས། །མི་དང་ལྷ་གནས་ངན་སོང་ལམ་གསུམ་ པོ། །འགྲོ་བ་ལྔ་པོ་དག་ཏུ་མི་མཁས་འཁོར། །དཔེར་ན་རྫ་མཁན་འཁོར་ལོ་བསྐོར་བ་བཞིན། ། ཞེས་གསུངས་པ་ལྟར་ཉོན་མོངས་པའི་དབང་གིས་ལས་ངན་པ་བསགས་ཏེ་ཁམས་གསུམ་ གྱི་འཁོར་བར་སྡུག་བསྔལ་རྒྱུན་མི་འཆད་པར་མྱོང་བའི་ཉེས་པ་དང་། གལ་ཏེ་འཁོར་བ་ལས་ ཐར་བར་འདོད་པས་ཉན་རང་གི་ལམ་དུ་ཞུགས་ཀྱང་། མདོ་ལས། དམྱལ་བ་ཡི་དྭགས་དུད་ འགྲོ་རྣམས། །གཏན་གྱི་གེགས་བྱེད་མ་ཡིན་གྱིས། །ཉན་ཐོས་དང་ནི་རང་སངས་རྒྱས། །ཐར་ བ་འདོད་པ་རྣམས་ཀྱི་གེགས། །ཞེས་གསུངས་པ་ལྟར། ཐར་པ་མཐར་ཐུག་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་ པ་ཐོབ་པའི་གེགས་སུ་འགྱུར་བ་ལ་སོགས་པའོ། ། རྒྱུ་གང་ལས་འབྱུང་ཚུལ་ནི། དཀོན་མཆོག་ཏ་ལ་ལའི་གཟུངས་ལས། རྒྱལ་དང་རྒྱལ་ བའི་ཆོས་ལ་དད་གྱུར་ཅིང་། །རྒྱལ་སྲས་རྣམས་ཀྱི་སྤྱོད་ལ་དད་བྱེད་ལ། །བྱང་ཆུབ་བླ་ན་མེད་ ལ་དད་གྱུར་ནས། །སྐྱེས་བུ་ཆེན་པོ་རྣམས་ཀྱི་སེམས་སྐྱེའོ། །ཞེས་སངས་རྒྱས་ཀྱི་སྐུ་མཐོང་བ་ དང་ཐེག་ཆེན་གྱི་ཆོས་ཐོས་པ་དང་། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་སྤྱོད་པ་བཟང་པོ་དང་བྱང་ཆུབ་ ཆེན་པོའི་ཡོན་ཏན་ཤེས་པའི་དད་པ་རྣམས་ལས་སྐྱེ་བར་གསུངས་ཤིང་། བསླབ་བཏུས་ལས། སྡུག་བསྔལ་མཐར་ཕྱིན་འདོད་པ་དང་། །བདེ་བའི་མཐར་ཡང་བྱིན་འདོད་པས། །དད་པའི་ རྩ་བ་བརྟན་བྱ་སྟེ། །བྱང་ཆུབ་ལ་ཡང་བློ་བརྟན་བྱ། །ཞེས་སྡུག་བསྔལ་མཐའ་དག་ལས་གྲོལ་ ཞིང་བདེ་བ་མཐར་ཐུག་པ་དང་ལྡན་པའི་བྱང་ཆུབ་ཆེན་པོ་ཐོབ་པར་འདོད་པའི་འདུན་པ་དང་ དད་པ་ལས་སྐྱེ་བར་གསུངས་ལ། བྱང་ས་ལས། རྐྱེན་བཞི་དང་། རྒྱུ་བཞི་དང་། སྟོབས་བཞི་ ལས་སྐྱེ་བར་གསུངས་པའི་རྒྱུ་བཞི་ནི། རིགས་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་དང་། དགེ་པའི་བཤེས་ གཉེན་གྱིས་ཟིན་པ་དང་། སྙིང་རྗེ་ཆེན་པོ་དང་། སྡུག་བསྔལ་གྱི་དཀའ་སྤྱད་ཀྱིས་མི་སྐྱོ་བར་ 4-87 གསུངས་པ་ལ་སོགས་པ་རྣམས་སོ། ། ངོ་བོ་ནི། ཆོས་ཟབ་མོ་ལ་སྤྲོ་བའི་སྒོ་ནས་བརྩོན་འགྲུས་རྒྱ་ཆེན་པོ་བརྩམས་ཏེ། བྱང་ཆུབ་ ཆེན་པོ་དང་སེམས་ཅན་གྱི་དོན་བྱ་བ་ལ་དམིགས་པའི་སེམས་པ་ཁྱད་པར་ཅན་སངས་རྒྱས་ སྒྲུབ་པར་བྱེད་པའི་རྩ་པར་གྱུར་པ་སྟེ། བྱང་ས་ལས། སེམས་བསྐྱེད་[པ་{སྐྱེ་བ་}དེ་ནི་བྱང་ ཆུབ་ལ་དམིགས་པ་དང་སེམས་ཅན་གྱི་དོན་ལ་དམིགས་པ་ཡིན་ནོ། །སེམས་བསྐྱེད་པ་དེའང་ བྱང་ཆུབ་ཀྱི་ཕྱོགས་ཀྱི་དགེ་བའི་རྩ་བ་ཐམ

【現代漢語翻譯】 不成就的過患，如《入行論》所說： 『雖有離苦希求心，然奔苦處倍慇勤， 欲求安樂愚昧故，摧毀自身諸安樂。』 如是，雖欲于苦樂取捨，然有誤入歧途之過患。如經中所云： 『有情皆由貪慾及無明，漂流人天惡趣三道中， 五趣輪迴不善巧，如陶師輪轉無休止。』 如是，為煩惱所使，造作惡業，於三界輪迴中，不斷感受痛苦之過患。若欲從輪迴中解脫，縱入聲聞、緣覺道，然如經中所云： 『地獄餓鬼及旁生，非為究竟之障礙， 聲聞緣覺諸聖者，乃是欲求解脫障。』 如是，成為獲得究竟解脫一切智智之障礙等等。 生起之因：如《寶積經》所云： 『于佛及佛法生信，于諸佛子行生信， 于無上菩提生信，乃生大士之發心。』 謂見佛身、聞大乘法、菩薩之善行，及知大菩提之功德而生起信心。如《學集論》所云： 『欲盡諸苦及賜樂，應穩固立信為本， 于菩提亦應堅信。』 謂欲從一切痛苦中解脫，並具足究竟安樂之大菩提，由欲得此果之希求與信心而生起。如《瑜伽師地論》所云：由四緣、四因、四力而生起。四因即：種性圓滿、善知識攝受、大悲心、不厭離痛苦之難行等。 體性：以于甚深法生喜悅之門，發起廣大精進，以成辦大菩提及利益有情為目的之殊勝心念，乃成辦佛果之根本。如《瑜伽師地論》所云：『發心乃緣于菩提及有情義利，發心亦為菩提分善法之根本。』

【English Translation】 The fault of non-accomplishment, as stated in 'Entering the Bodhisattva's Way of Life': 'Although they have the mind to abandon suffering, they run directly towards suffering. Although they desire happiness, due to their ignorance, they destroy their own happiness like an enemy.' Thus, although one wishes to accept happiness and reject suffering, there is the fault of entering a completely reversed method. As stated in the Sutra: 'Beings, under the power of craving for existence and ignorance, Wander through the three paths of humans, gods, and unfortunate realms. Unskilled in the five realms of existence, they revolve like a potter's wheel.' Thus, being driven by afflictions, one accumulates negative karma and continuously experiences suffering in the cycle of the three realms. If one wishes to be liberated from the cycle of existence and enters the path of the Hearers (Śrāvakas) and Solitary Realizers (Pratyekabuddhas), as stated in the Sutra: 'The hells, hungry ghosts, and animals are not the ultimate obstacles. The Hearers and Solitary Buddhas are obstacles for those who desire liberation.' Thus, it becomes an obstacle to attaining ultimate liberation and omniscience, and so on. How it arises from causes: As stated in the 'Tathāgatagarbha Sūtra': 'Having faith in the Buddhas and the Dharma of the Buddhas, Having faith in the conduct of the Bodhisattvas, Having faith in the unsurpassed Bodhi, The minds of great beings arise.' It is said to arise from seeing the body of the Buddha, hearing the Dharma of the Great Vehicle, the good conduct of the Bodhisattvas, and having faith in knowing the qualities of the Great Bodhi. As stated in the 'Compendium of Trainings': 'Desiring to end all suffering and bestow happiness, One should firmly establish the root of faith, And also firmly resolve towards Bodhi.' It is said to arise from the desire and faith to be liberated from all suffering and to attain the Great Bodhi, which is endowed with ultimate happiness. As stated in the 'Yogācārabhūmi-śāstra': It arises from four conditions, four causes, and four powers. The four causes are: having a complete lineage, being embraced by a virtuous spiritual friend, great compassion, and not being discouraged by the hardships of suffering, and so on. Nature: Through the gate of delighting in the profound Dharma, initiating vast diligence, with a special mind focused on accomplishing Great Bodhi and benefiting sentient beings, it becomes the root for accomplishing Buddhahood. As stated in the 'Yogācārabhūmi-śāstra': 'The generation of the mind (Bodhicitta) is focused on Bodhi and the benefit of sentient beings. The generation of the mind is also the root of virtuous qualities in the direction of Bodhi.'

---

ས་ཅད་སྡུད་པའི་ཐོག་མར་འགྲོ་བའི་ཕྱིར་དགེ་བ་ དང་མཆོག་ཏུ་དགེ་བ་དང་། བཟང་བ་དང་མཆོག་ཏུ་བཟང་བ་དང་ལེགས་པ་དང་མཆོག་ཏུ་ ལེགས་པའི་ཡོན་ཏན་དང་ལྡན་པ་ཞེས་པ་ལ་སོགས་པ་དང་། དེ་ལྟ་བས་ན་སེམས་བསྐྱེད་པ་ དེ་ནི་བླ་ན་མེད་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་རྩ་བ་ཡིན་ནོ་ཞེས་གསུངས་པ་ལྟར་ རོ། ། དབྱེ་བ་ལ། ལམ་ལྔའམ་ས་འཚམས་ཀྱི་སྒོ་ནས་ཕྱེ་ན། (ཚོགས་སྦྱོར་དུ་)མོས་པ་ལས་བྱུང་ བ་དང་། (ས་བདུན་དུ་)ལྷག་བསམ་དག་པ་ལས་བྱུང་བ་དང་། (དག་པ་ས་གསུམ་)རྣམ་པར་སྨིན་པ་ ལས་བྱུང་བ་དང་། (སངས་རྒྱས་ཀྱི་སར་)སྒྲིབ་པ་སྤངས་པ་ལས་བྱུང་བའི་སེམས་བསྐྱེད་བཞི་དང་། གྲོགས་ཅན་ནམ་དཔེས་མཚོན་ཏེ་ཕྱེ་ན། འདུན་པ་དང་མཚུངས་ལྡན་གྱི་སེམས་བསྐྱེད་པ་ལྟ་ བུ་ནས་ཐབས་མཁས་དང་མཚུངས་ལྡན་གྱི་སེམས་བསྐྱེད་སྤྲིན་ལྟ་བུའི་བར་ཉི་ཤུ་རྩ་གཉིས་སུ་ འབྱེད་པ་རྣམས་ནི་གཞུང་དུ་འབྱུང་ལ། བདེན་གཉིས་སམ་བརྡ་དོན་གྱིས་ཕྱེ་ན་ཀུན་རྫོབ་བརྡ་ ལས་བྱུང་བའི་སེམས་བསྐྱེད་དང་དོན་དམ་ཆོས་ཉིད་ཀྱིས་ཐོབ་པའི་སེམས་བསྐྱེད་དོ། ། དང་པོ་ནི། སྔར་བསྟན་པའི་རྒྱུ་དེ་དག་ལ་བརྟེན་ནས་གཞན་དོན་དུ་རྫོགས་པའི་སངས་ རྒྱས་ཐོབ་པར་འདོད་པའི་བསམ་པ་ཁྱད་པར་ཅན་ཏེ། ཡུམ་གྱི་རྒྱན་ལས། སེམས་བསྐྱེད་པ་ ནི་གཞན་དོན་ཕྱིར། །ཡང་དག་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་འདོད། །ཅེས་གསུངས་པ་ལྟར་རོ། ། 4-88 དེ་ལའང་དབྱེ་ན། སྨོན་འཇུག་གི་ཁྱད་པར་དང་། སེམས་བསྐྱེད་དང་སྡོམ་པའི་ཁྱད་པར་ གཉིས་ལས། དང་པོ་ནི། སྨོན་པ་སེམས་བསྐྱེད་དང་འཇུག་པ་སེམས་བསྐྱེད་གཉིས་ཏེ། དེ་དག་གི་ ཁྱད་པར་ལ་(དཾཥྚ་སེ་ན་སོགས་)ཁ་ཅིག་འཇིག་རྟེན་པའི་ལམ་གྱིས་བསྡུས་པ་སྨོན་པ་དང་། འཇིག་ རྟེན་ལས་འདས་པའི་ལམ་གྱིས་བསྡུས་པ་འཇུག་པ་དང་། ཡང་ཁ་ཅིག་ཕྱིར་མི་ལྡོག་མ་ཐོབ་ ཀྱི་བར་སྨོན་པ་དང་ཐོབ་ནས་འཇུག་པ་དང་། ཡང་(ཇོ་བོ་སོགས་)ཁ་ཅིག་འབྲས་བུ་སངས་རྒྱས་ ལ་དམིགས་པ་སྨོན་པ་དང་རྒྱུ་ལམ་ལ་དམིགས་པ་འཇུག་པ་དང་། ཡང་(ཨ་བྷ་ཡ་སོགས་)ཁ་ཅིག་ ཉི་ཤུ་རྩ་གཉིས་ཀྱི་དང་པོ་གསུམ་སྨོན་པ་དང་ཕྱི་མ་བཅུ་དགུ་འཇུག་པར་འདོད་པ་ལ་སོགས་ པ་མང་དུ་བྱུང་མོད་ཀྱི། ཆོ་ག་མེད་ཀྱང་སངས་རྒྱས་ཀྱི་སྐུ་མཐོང་བ་དང་སེམས་ཅན་ལ་སྙིང་ རྗེ་སྐྱེས་པ་ལ་སོགས་པའི་དབང་གིས་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་ཏུ་འགྲོ་བར་འདོད་ཅིང་དོན་དུ་ གཉེར་བ་ནི་སྨོན་པ་སེམས་བསྐྱེད་དང་། ཆོ་གས་ཡང་དག་པར་བླངས་ཏེ་བྱང་ཆུབ་ཆེན་པོའི་ ལམ་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་དྲུག་ལ་ཞུགས་ནས་འགྲོ་བཞིན་པ་ནི་འཇུག་པ་སེམས་བསྐྱེད་ཅེས་ བྱ་སྟེ། དེ་ཁོ་ན་ཉིད་ལ་འཇུག་པར། དེ་ལ་དང་པོ་མགོན་པོ་ཡིས། །དོན་གཉེར་རྣམ་པར་ ཡང་དག་བཤད། །གཉིས་པ་སྦྱིན་པ་ལ་སོགས་ལ། །འཇུག་པའི་རྣམ་པར་རབ་ཏུ་བསྒྲགས། ། ཞེས་པ་

【現代漢語翻譯】 爲了成為聚集一切的基礎，擁有善良和至上的善良，美好和至上的美好，以及優秀和至上的優秀的功德等等。因此，如經文所說，生起菩提心是無上圓滿菩提的根本。 從分類上來說，如果從五道或地界的角度劃分：(資糧道和加行道中)有從信解產生的菩提心；(七地中)有從清凈增上意樂產生的菩提心；(清凈三地)有從異熟產生的菩提心；(佛地)有從斷除障礙產生的四種菩提心。如果以友伴或譬喻來劃分，從如同具有希求的菩提心，到如同具有善巧方便的雲朵般的菩提心，共有二十二種，這些都出現在經文中。如果以二諦或名言實義來劃分，有從世俗名言產生的菩提心和從勝義法性獲得的菩提心。 第一種是：依靠之前所說的那些因，爲了利益他人而希望獲得圓滿正等覺的特殊發心。如《現觀莊嚴論》所說：『發心為利他，欲得正等覺。』 對此也有分類：有發願和趣入的差別，以及發心和律儀的差別兩種。 第一種是：發願菩提心和趣入菩提心兩種。對於它們的差別，有些(如Damsena等)認為以世間道所攝的是發願菩提心，以出世間道所攝的是趣入菩提心；又有些認為在未獲得不退轉之前是發願菩提心，獲得之後是趣入菩提心；又有些(如Atiśa等)認為以果位佛為對境的是發願菩提心，以因位道為對境的是趣入菩提心；又有些(如Abhaya等)認為二十二種中的前三種是發願菩提心，后十九種是趣入菩提心等等，說法很多。但實際上，即使沒有儀軌，由於見到佛陀的聖像和對眾生生起慈悲心等原因，而希望並實際追求證得圓滿菩提，這是發願菩提心。通過儀軌如法受持，進入大菩提道，行持六度，這被稱為趣入菩提心。正如《入行論》所說：『彼初為菩薩，發願求菩提，次乃行佈施，等學諸律儀。』

【English Translation】 To be the basis for gathering all, possessing the merits of goodness and supreme goodness, beauty and supreme beauty, and excellence and supreme excellence, etc. Therefore, as it is said in the scriptures, the arising of Bodhicitta is the root of unsurpassed, perfect, and complete enlightenment. In terms of classification, if divided from the perspective of the five paths or grounds: (in the paths of accumulation and preparation) there is Bodhicitta arising from aspiration; (in the seven grounds) there is Bodhicitta arising from pure higher intention; (in the three pure grounds) there is Bodhicitta arising from maturation; (in the Buddha ground) there are four types of Bodhicitta arising from the abandonment of obscurations. If divided by companions or metaphors, from Bodhicitta like having desire to Bodhicitta like a cloud with skillful means, there are twenty-two types, which appear in the scriptures. If divided by the two truths or conventional and ultimate meanings, there is Bodhicitta arising from conventional truth and Bodhicitta obtained from ultimate reality. The first is: relying on the causes mentioned earlier, the special intention to attain perfect Buddhahood for the benefit of others. As the Ornament of Clear Realization states: 'Bodhicitta is for the sake of others, desiring perfect enlightenment.' There are also classifications for this: there are two types, the difference between aspiration and engagement, and the difference between Bodhicitta and vows. The first is: the two types of aspirational Bodhicitta and engaging Bodhicitta. Regarding their differences, some (such as Damsena, etc.) consider aspirational Bodhicitta to be included in the worldly path, and engaging Bodhicitta to be included in the transcendental path; others consider aspirational Bodhicitta to be before obtaining non-retrogression, and engaging Bodhicitta to be after obtaining it; still others (such as Atiśa, etc.) consider aspirational Bodhicitta to have the Buddha as its object, and engaging Bodhicitta to have the path as its object; and still others (such as Abhaya, etc.) consider the first three of the twenty-two types to be aspirational Bodhicitta, and the latter nineteen to be engaging Bodhicitta, and so on, with many different explanations. But in reality, even without a ritual, due to seeing the image of the Buddha and generating compassion for sentient beings, etc., hoping and actually striving to attain perfect enlightenment is aspirational Bodhicitta. Having properly taken it through a ritual, entering the path of great enlightenment, practicing the six perfections, is called engaging Bodhicitta. As it is said in the Bodhicaryāvatāra: 'That first is the Bodhisattva, aspiring to enlightenment, then practicing generosity, and learning all the vows.'

---

དང་སྤྱོད་འཇུག་ལས་ཀྱང་། འགྲོ་བར་འདོད་དང་འགྲོ་བ་ཡི། །བྱེ་བྲག་ཇི་ལྟར་ཤེས་ པ་ལྟར། །དེ་བཞིན་མཁས་པས་འདི་གཉིས་ཀྱི། །བྱེ་བྲག་རིམ་བཞིན་ཤེས་པར་བྱ། །ཞེས་ གསུངས་ཤིང་། (བྱང་སའི་འགྲེལ་བར་)རྒྱ་མཚོ་སྤྲིན་ལ་སོགས་པའི་དགོངས་པས། བྱང་ཆུབ་ཐོབ་ པར་འདོད་པའི་བློ་དེ་ཆོ་གས་མ་བསྐྱེད་པ་སྨོན་པ་དང་ཆོ་གས་བསྐྱེད་པ་འཇུག་པར་བཞེད་པ་ དང་། ཤེས་རབ་འབྱུང་གནས་ལ་སོགས་པ་སེམས་དེ་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་སྤྱོད་པས་མ་ཟིན་པ་སྨོན་པ་ དང་ཟིན་པ་འཇུག་པར་བཞེད་པ་དང་། དབུ་མ་སྒོམ་རིམ་དུ། འགྲོ་བ་མཐའ་དག་ལ་ཕན་པའི་ 4-89 སངས་རྒྱས་སུ་གྱུར་ཅིག་ཅེས་ཐོག་མར་དོན་དུ་གཉེར་བ་ནི་སྨོན་པའི་སེམས་སོ། །གང་ཕན་ ཆད་སྡོམ་པ་བཟུང་སྟེ་ཚོགས་རྣམས་ལ་ཞུགས་པ་དེ་ནི་འཇུག་པའི་སེམས་སོ་ཞེས་གསུངས་པ་ རྣམས་དང་མཐུན་པ་ཉིད་དོ། ། སེམས་བསྐྱེད་དང་སྡོམ་པའི་ཁྱད་པར་ལ། སེམས་བསྐྱེད་ནི་སྔར་བཤད་པ་ལྟར་སྨོན་པ་ དང་འཇུག་པའི་བདག་ཉིད་ཅན་ཡིན་ལ། (བྱེ་བྲག་ཏུ་)སྡོམ་པ་ནི་ལུས་དང་ལོངས་སྤྱོད་ལ་ལྟོས་ པ་མེད་པར་སྒོ་གསུམ་གྱི་རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་དུ་གཞན་ལ་ཕན་པར་ཞུགས་པ་འཇུག་པའི་ བདག་ཉིད་ཅན་ཏེ། ཐེག་ཆེན་པའི་རྒྱུད་ཀྱིས་བསྡུས་པའི་ཚུལ་ཁྲིམས་སོ། །དེ་ལ་དབྱེ་ན། སྤང་བྱ་མི་དགེ་བ་མཐའ་དག་སྤོང་བ་སྡོམ་པའི་ཚུལ་ཁྲིམས་དང་། གཉེན་པོ་དགེ་བ་མཐའ་ དག་སྒྲུབ་པ་དགེ་བ་ཆོས་སྡུད་ཀྱི་ཚུལ་ཁྲིམས་དང་། བྱེད་ལས་གཞན་གྱི་དོན་ཁོ་ན་བྱེད་པ་ སེམས་ཅན་དོན་བྱེད་ཀྱི་ཚུལ་ཁྲིམས་གསུམ་ཡིན་ལ། གསུམ་གའང་དག་པར་བྱེད་པ་ཚུལ་ ཁྲིམས་ཀྱི་བསླབ་པ་ཡིན་ཞིང་། གནས་པར་བྱེད་པ་སེམས་ཀྱི་བསླབ་པ་དང་། གྲོལ་བར་བྱེད་ པ་ཤེས་རབ་ཀྱི་བསླབ་པ་སྟེ་བསླབ་པ་རིན་པོ་ཆེ་གསུམ་ལ་ཚུལ་བཞིན་དུ་སློབ་པའང་སྡོམ་ པའི་ཁྱད་པར་ཉིད་དོ། །དེས་ན་སེམས་བསྐྱེད་ཡིན་ལ་སྡོམ་པ་མ་ཡིན་པ་ཡོད་དེ། ཆོ་གས་མ་ བསྐྱེད་ཅིང་སྤྱོད་པ་དང་མ་འབྲེལ་བའི་སྨོན་པ་ཙམ་སྐྱེས་པ་ལྟ་བུའོ། །སྡོམ་པ་ཡིན་ལ་སེམས་ བསྐྱེད་མ་ཡིན་པ་ནི་མེད་དེ། ཐེག་ཆེན་གྱི་སྡོམ་པ་གང་ཡིན་ལ་སེམས་བསྐྱེད་ཀྱིས་ཁྱབ་པའི་ ཕྱིར་རོ། །འགའ་ཞིག་སྤྱོད་འཇུག་ལས་གསུངས་པ་རྣམས་སྨོན་པ་སེམས་བསྐྱེད་དང་། ཇོ་ བོ་ལུགས་ཀྱི་སེམས་བསྐྱེད་དང་སྡོམ་པ་བླང་ཚུལ་རྣམས་འཇུག་པ་སེམས་བསྐྱེད་དུ་འདོད་པ་ དང་། (ཐུབ་པ་དགོངས་རྒྱན་དུ་བྱང་ས་དང་སྡོམ་པ་ཉི་ཤུ་པ་དང་། སྤྱོད་འཇུག་དང་། བསླབ་བཏུས་ལས་འབྱུང་བ་རྣམས་ལུགས་ གཅིག་ཏུ་བཞེད་པ་ལྟ་བུ། )ཡང་འགའ་ཞིག་སྤྱོད་འཇུག་ལ་སོགས་པ་ནས་གསུངས་པ་དབུ་མ་ལུགས་ ཀྱི་སེམས་བསྐྱེད་དང་། སྡོམ་པ་ཉི་ཤུ་པ་ལ་སོགས་པ་ནས་གསུངས་པ་སེམས་ཙམ་ལུགས་ཀྱི་ 4-90 སེམས་བསྐྱེད་དུ་འདོད་པའང་བཏགས་པ་སྟེ། ཐ་དད་དུ་འདོད་པའི་གཞུང་རྣམས་

【現代漢語翻譯】 此外，《入行論》中也說：『想要行走和正在行走，如何區分這二者；同樣，智者應逐漸區分此二者。』 （在《菩薩地論》的註釋中）以大海、云等為例，認為想要獲得菩提之心，如果未通過儀軌生起，則為發願菩提心；如果通過儀軌生起，則為行菩提心。而智慧之源等則認為，如果心未被菩提之行所攝持，則為發願菩提心；如果被攝持，則為行菩提心。在中觀的《修次第》中說：『首先爲了利益一切眾生而發願成佛，這是發願菩提心。』『此後受持戒律，進入資糧道，這是行菩提心。』這些說法都是一致的。 關於發心和戒律的區別：發心如前所述，具有發願和行兩種性質。（具體而言）戒律是不依賴身體和受用，在身語意三門的一切行為中利益他人，具有行的性質，是屬於大乘的律儀。對此進行區分，有三種：斷除一切應斷的惡行，是斷惡戒；修持一切應修的善行，是攝善法戒；僅僅做利益他人的事業，是饒益有情戒。這三種都是清凈戒律的學處，安住于戒律是心的學處，解脫則是智慧的學處，如理修學這三種珍貴的學處也是戒律的特點。 因此，有的是發心但不是戒律，例如僅僅生起了未通過儀軌且與行為無關的發願心。沒有是戒律但不是發心的情況，因為凡是大乘的戒律都遍及發心。有些人認為《入行論》中所說的發心是發願菩提心，而覺沃（阿底峽）派系的受持發心和戒律的方式是行菩提心。（例如，《現觀莊嚴論》中將《菩薩地論》、二十戒、《入行論》和《集學論》中出現的觀點視為同一種觀點。）還有些人認為《入行論》等所說的發心是中觀派系的發心，而二十戒等所說是唯識派系的發心，這些都是假立的，因為他們認為這些論典是不同的。

【English Translation】 Furthermore, 'Entering the Path of Enlightenment' also states: 'How does one distinguish between wanting to go and going? Likewise, the wise should gradually distinguish between these two.' (In the commentary on 'Bodhisattva-bhumi') Taking the ocean, clouds, etc., as examples, it is considered that the mind that desires to attain enlightenment, if not generated through ritual, is aspiration bodhicitta; if generated through ritual, it is engaging bodhicitta. Sources of Wisdom and others consider that if the mind is not grasped by the conduct of enlightenment, it is aspiration bodhicitta; if it is grasped, it is engaging bodhicitta. In the Madhyamaka 'Stages of Meditation', it is said: 'First, aspiring to become a Buddha for the benefit of all beings is aspiration bodhicitta.' 'Thereafter, taking vows and entering the accumulations, this is engaging bodhicitta.' These statements are consistent. Regarding the difference between bodhicitta and vows: Bodhicitta, as mentioned earlier, has the nature of both aspiration and engagement. (Specifically) Vows do not depend on the body and possessions, but benefit others in all aspects of the three doors (body, speech, and mind), having the nature of engagement, and are the ethics included in the Mahayana lineage. Differentiating them, there are three: abandoning all negative actions to be abandoned is the vow of abandoning evil; cultivating all positive actions to be cultivated is the vow of accumulating virtuous dharmas; and only doing actions that benefit others is the vow of benefiting sentient beings. All three are the training of pure ethics, abiding in ethics is the training of the mind, and liberation is the training of wisdom, so properly training in these three precious trainings is also a characteristic of vows. Therefore, there are cases where there is bodhicitta but not vows, such as when only aspiration has arisen without ritual and unrelated to conduct. There is no case where there are vows but not bodhicitta, because all Mahayana vows are pervaded by bodhicitta. Some consider the bodhicitta mentioned in 'Entering the Path of Enlightenment' to be aspiration bodhicitta, and the way of taking bodhicitta and vows in the Kadampa tradition to be engaging bodhicitta. (For example, 'Ornament of Realization' considers the views appearing in 'Bodhisattva-bhumi', the Twenty Vows, 'Entering the Path of Enlightenment', and 'Compendium of Trainings' to be the same view.) Others consider the bodhicitta mentioned in 'Entering the Path of Enlightenment' and others to be the bodhicitta of the Madhyamaka tradition, and the bodhicitta mentioned in the Twenty Vows and others to be the bodhicitta of the Cittamatra tradition, but these are mere labels, because they consider these texts to be different.

---

ཀྱང་སྔོན་ གྱི་མཁས་པ་རྣམས་ཀྱིས་(སྤྱོད་འཇུག་འགྲེལ་པར་སྡོམ་པ་ཉི་ཤུ་པ་ནས་དྲངས་པ་ལྟ་བུ་)ཕན་ཚུན་གཅིག་ནས་ གཅིག་ཏུ་དྲངས་ཤིང་འཆད་པས། རྒྱས་བསྡུས་དང་ཆོ་གའི་ཁྱད་པར་མི་འདྲ་བ་ཅུང་ཟད་ཡོད་ ཀྱང་མཐར་ཐུག་གི་དོན་གཅིག་པ་ཉིད་དུ་གསུངས་པའི་ཕྱིར་རོ། ། དོན་དམ་སེམས་བསྐྱེད་ནི། སངས་རྒྱས་མཉེས་པར་བྱས་ཏེ་ཚོགས་གཉིས་རིམ་གྱིས་ བསགས་པ་ལས་བདག་མེད་རྟོགས་པའི་ཤེས་རབ་ལ་བརྟེན་ནས་རྣམ་པར་མི་རྟོག་པའི་ཡེ་ ཤེས་མངོན་སུམ་དུ་གྱུར་པའོ། །བླང་བའི་ཆོ་ག་གསུངས་པ་ནི། མོས་པ་ཡིད་ལ་བྱེད་པ་ཙམ་ ཡིན་གྱི་ངོ་བོ་ནི་བསྒོམ་པ་ལ་བརྟེན་ནས་ཆོས་ཉིད་མངོན་སུམ་དུ་རྟོགས་པས་ཐོབ་པ་ཉིད་ དེ། རྣམ་པར་གཏན་ལ་དབབ་པ་བསྡུ་བར། དེ་ལ་ཆོས་ཉིད་ཀྱིས་ཐོབ་པ་ནི་བྱང་ཆུབ་སེམས་ དཔའ་ཡང་དག་པར་སྐྱོན་མེད་པ་ལ་ཞུགས་པ་རྣམས་དང་ཞེས་པ་ལ་སོགས་པ་གསུངས་པ་ ལྟར་རོ། ། བླང་ཚུལ་ལའང་སོ་སོར་ལེན་པ་ལ་སོགས་པའི་ཚུལ་མི་འདྲ་བ་མང་དུ་ཡོད་ཀྱང་། འདིར་ནི་སེམས་བསྐྱེད་དང་སྡོམ་པ་གཉིས་ཀ་ལྷན་ཅིག་ཏུ་བླང་པའི་ཚུལ་འཆད་པས། གང་ ལས་བླང་བའི་ཡུལ། ཡུམ་ལས། སངས་རྒྱས་ཆོས་རྣམས་དགེ་བའི་བཤེས་ལ་བསྟེན་ཏོ་ ཞེས། །ཡོན་ཏན་ཀུན་གྱི་མཆོག་མངའ་རྒྱལ་བ་དེ་སྐད་གསུང་། །ཞེས་པ་དང་། སྡོམ་པ་ཉི་ ཤུ་པར། བླ་མ་སྡོམ་ལ་གནས་ཤིང་མཁས། །ནུས་དང་ལྡན་ལ་བླང་བར་བྱ། །ཞེས་གསུངས་ པ་ལྟར་དགེ་བའི་བཤེས་གཉེན་མཚན་ཉིད་དང་ལྡན་པའམ། སྤྱོད་འཇུག་ལས། སངས་རྒྱས་ བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས། །ཀུན་ཏུ་ཐོགས་མེད་གཟིགས་པར་ལྡན། །དེ་དག་ཐམས་ ཅད་སྤྱན་སྔ་ན། །བདག་ནི་ཉེ་བར་གནས་སོ་ཞེས་གསུངས་པ་ལྟར་རྒྱལ་པ་སྲས་དང་བཅས་ པ་མདུན་གྱི་ནམ་མཁར་བཞུགས་པའི་སྤྱན་སྔར། གང་གིས་ལེན་པའི་གང་ཟག་ནི། ལམ་ 4-91 སྒྲོན་ལས། སོ་སོ་ཐར་བ་རིས་བདུན་གྱི། །རྟག་ཏུ་སྡོམ་གཞན་ལྡན་པ་ལ། །བྱང་ཆུབ་སེམས་ དཔའི་སྡོམ་པ་ཡི། །སྐལ་བ་ཡོད་ཀྱི་གཞན་དུ་མིན། །ཞེས་གསུངས་པ་ནི་རྟེན་ཁྱད་པར་ཅན་ གྱི་དབང་དུ་བྱས་པ་ཡིན་གྱི། མདོ་ལས། ལྷ་དང་ཀླུ་དང་དུད་འགྲོ་ལ་སོགས་པས་ཀྱང་བླངས་ པར་གསུངས་པས་རིགས་ལ་གནས་ཤིང་ལེན་སེམས་དང་བསྲུང་སེམས་ཡོད་པའི་སྐལ་བ་ དང་ལྡན་པ་རྣམས་ཀྱིས། ཇི་ལྟར་བླང་བའི་ཆོ་ག་ནི། བཟང་སྤྱོད་ལ་སོགས་པ་ལས་འབྱུང་ བ་ལྟར་སྦྱོར་བ་ཡན་ལག་བདུན་པས་རྒྱུད་ཡོངས་སུ་སྦྱངས་ཏེ། དངོས་གཞི་སངས་རྒྱས་བྱང་ ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཐམས་ཅད་བདག་ལ་དགོངས་སུ་གསོལ་ཞེས་པ་དང་། བྱང་ཆུབ་སྙིང་པོར་ མཆིས་ཀྱི་བར། །སངས་རྒྱས་རྣམས་ལ་སྐྱབས་སུ་མཆི། །ཆོས་དང་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ ཡི། །ཚོགས་ལའང་དེ་བཞིན་སྐྱབས་སུ་མཆི། །ཞེས་པ་ལ་སོགས་པའི་སྐྱབས་གསུམ་སྔོན་དུ་ འགྲོ་བ་ཅན་གྱིས། ཇི་ལྟར་སྔོན་གྱི་བདེ་གཤེགས་ཀྱིས། །བྱང་ཆུབ་ཐུག

【現代漢語翻譯】 然而，過去的智者們（例如，在《入行論》的註釋中引用了第二十條戒律）互相引用和解釋，雖然在詳略和儀式上略有不同，但最終都說意義是一樣的。 勝義菩提心（don dam sems bskyed）是指，通過取悅諸佛，逐漸積累兩種資糧，並依靠證悟無我的智慧，使無分別的智慧顯現。 所說的接受儀軌僅僅是信解，其實質是通過修習而證悟法性而獲得的。在《抉擇攝要》中說：『所謂由法性而獲得，是指進入真正無垢的菩薩（byang chub sems dpa'）等。』 關於接受的方式，也有各自接受等多種不同的方式。這裡講的是菩提心和戒律一起接受的方式。從誰那裡接受呢？從佛母（yum）那裡。『諸佛法皆依善知識，具一切功德之王如是說。』以及第二十條戒律中說：『應從安住于戒律、精通且具能力的上師處接受。』正如《入行論》中所說：『諸佛菩薩（sangs rgyas byang chub sems dpa'）皆具無礙之眼，我于彼等一切尊前安住。』在諸佛及其眷屬安住於前方虛空之中。 接受者的資格是，如《菩提道燈論》中所說：『具有七種別解脫戒（so so thar ba ris bdun gyi）並恒常具有其他戒律者，有資格受持菩薩戒，否則沒有。』這是就特殊所依而言的。經中說，天、龍和畜生等也可以受持，因此，凡是具有種姓，具有接受和守護之心，具有資格者都可以。如何接受的儀軌是，如《普賢行愿品》等所說，首先通過七支供來清凈自相續，然後正行是：『祈請諸佛菩薩垂念我』，以及『乃至菩提藏（byang chub snying por），皈依諸佛，亦皈依法及菩薩眾』等，以三皈依為先導。如昔日善逝（bde gshegs）般，發起菩提心。

【English Translation】 However, past scholars (such as those who quoted the twentieth precept in the commentary on 'Entering the Bodhisattva's Way') quoted and explained each other, and although there are slight differences in detail and ritual, they ultimately said that the meaning is the same. Ultimate Bodhicitta (don dam sems bskyed) refers to the manifestation of non-conceptual wisdom by pleasing the Buddhas, gradually accumulating the two accumulations, and relying on the wisdom of realizing selflessness. The spoken ritual of taking is merely faith and understanding, but its essence is obtained by realizing the nature of reality through practice. In the 'Compendium of Determinations,' it says: 'That which is obtained by the nature of reality refers to those who have entered the truly stainless Bodhisattva (byang chub sems dpa'), etc.' Regarding the manner of taking, there are many different ways, such as taking separately. Here, we explain the manner of taking both Bodhicitta and vows together. From whom to take? From the Mother of Buddhas (yum). 'All the Buddhas and Dharma rely on virtuous friends; the King who possesses all qualities has said so.' And the twentieth precept says: 'One should take from a lama who abides in vows, is learned, and possesses ability.' As stated in 'Entering the Bodhisattva's Way': 'All the Buddhas and Bodhisattvas (sangs rgyas byang chub sems dpa') possess unobstructed vision; I abide before all of them.' In the presence of the Buddhas and their retinues abiding in the sky in front. The qualification of the taker is, as stated in 'Lamp for the Path to Enlightenment': 'Those who possess the seven types of individual liberation vows (so so thar ba ris bdun gyi) and constantly possess other vows are qualified to take the Bodhisattva vows, otherwise not.' This is in terms of a special basis. The sutras say that gods, nagas, and animals, etc., can also take them. Therefore, all those who possess the lineage, possess the mind of taking and protecting, and possess the qualifications can take them. The ritual of how to take is, as stated in the 'Samantabhadra's Prayer' and others, first purify one's own mindstream through the seven-branch offering, and then the main practice is: 'Please, all the Buddhas and Bodhisattvas, consider me,' and 'Until the essence of enlightenment (byang chub snying por), I take refuge in the Buddhas, and also take refuge in the Dharma and the assembly of Bodhisattvas,' etc., with the Three Refuges as the guide. Like the Sugatas (bde gshegs) of the past, generate the mind of enlightenment.

---

ས་ནི་བསྐྱེད་པ་དང་། ། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་བསླབ་པ་ལ། །དེ་དག་རིམ་བཞིན་གནས་པ་ལྟར། །དེ་བཞིན་འགྲོ་ ལ་ཕན་དོན་དུ། །བྱང་ཆུབ་སེམས་ནི་བསྐྱེད་བགྱི་ཞིང་། །དེ་བཞིན་དུ་ནི་བསླབ་པ་ལའང་། ། རིམ་པ་བཞིན་དུ་བསླབ་པར་བགྱི། །ཞེས་པ་ལན་གསུམ་གྱིས་བླངས་ནས་མཇུག་ཏུ། དེང་ དུས་བདག་ཚེ་འབྲས་བུ་ཡོད། མི་ཡི་སྲིད་པ་ལེགས་པར་ཐོབ། །དེ་རིང་སངས་རྒྱས་རིགས་སུ་ སྐྱེས། །སངས་རྒྱས་སྲས་སུ་དེང་བདག་འགྱུར། །ད་ནི་བདག་གིས་ཅི་ནས་ཀྱང་། །རིགས་དང་ མཐུན་པའི་ལས་བརྩམས་ཏེ། །སྐྱོན་མེད་བཙུན་པའི་རིགས་འདི་ལ། །རྙོག་པར་མི་འགྱུར་དེ་ ལྟར་བགྱི། །ཞེས་པས་རང་དགའ་བ་བསྐྱེད་ཅིང་། བདག་གིས་དེ་རིང་སྐྱོབ་པ་ཐམས་ཅད་ཀྱི། ། སྤྱན་སྔར་འགྲོ་བ་བདེ་གཤེགས་ཉིད་དང་ནི། །བར་དུ་བདེ་ལ་འགྲོན་དུ་བོས་ཟིན་གྱིས། །ལྷ་ དང་ལྷ་མིན་ལ་སོགས་དགའ་བར་གྱིས། །ཞེས་པས་གཞན་དགའ་བ་བསྐྱེད་པས་ཀྱང་བརྟན་ པར་བྱའོ། ། 4-92 བསླབ་བྱ་ལ། བསྲུང་ཚུལ་དངོས་དང་། ཉམས་ན་འཆོས་ཚུལ་གཉིས་ལས། དང་པོ་ནི། རྒྱལ་བའི་སྲས་ཀྱིས་དེ་ལྟ་བུར། །བྱང་ཆུབ་སེམས་རབ་བརྟན་བཟུང་ནས། །གཡེལ་བ་མེད་ པར་རྟག་ཏུ་ཡང་། །བསླབ་ལས་མི་འདའ་འབད་པར་བྱ། །ཞེས་པ་དང་དེའི་འགྲེལ་པར། (ཤེར་འབྱུང་གིས་)བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་བསླབ་པ་དེ་ཡང་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་དང་ཚད་མེད་པ་ དང་བསྡུ་བའི་དངོས་པོ་ལ་སོགས་པའི་དབྱེ་བས་བློ་གྲོས་མི་ཟད་པ་དང་དཀོན་མཆོག་སྤྲིན་ ལ་སོགས་པའི་མདོ་རྣམས་ལས་བསླབ་པར་བྱའོ། །ཞེས་གསུངས་པ་རྣམས་གཞུང་ལས་རྒྱ་ ཆེར་འཆད་པར་འགྱུར་ཞིང་། (ཇོ་བོས་)སེམས་བསྐྱེད་དང་སྡོམ་པ་བླང་པའི་ཆོ་གར། སྲོག་གི་ ཕྱིར་ཡང་བསམས་བཞིན་དུ་རྫུན་མི་སྨྲ་བ་དང་། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ལ་སྟོན་པའི་འདུ་ ཤེས་བསྐྱེད་ཅིང་བསྔགས་པ་བརྗོད་པ་དང་། སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ལ་ལྷག་པའི་བསམ་ པ་རྣམ་པར་དག་པས་གནས་པ་དང་། གཞན་དག་ཀྱང་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་ཐོབ་པའི་ཆེད་ དུ་ཐེག་པ་ཆེན་པོའི་ཆོས་ལ་འགོད་པ་སྟེ། དཀར་པོའི་ཆོས་བཞི་བསྟེན་པ་དང་། བླ་མ་དང་ མཆོད་པར་འོས་པ་བསླུ་བ་དང་། གཞན་འགྱོད་པའི་གནས་མ་ཡིན་པ་ལ་འགྱོད་པ་བསྐྱེད་པ་ དང་། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ལ་སྡང་ཤུགས་ཀྱིས་སྐྱོན་བརྗོད་པ་དང་། སེམས་ཅན་རྣམས་ལ་ གཡོ་དང་སྒྱུས་ཀུན་ཏུ་སྤྱོད་པ་སྟེ། ནག་པོའི་ཆོས་བཞི་སྤོང་བ་ལའང་བསླབ་པར་བྱའོ། །ཁྱད་ པར་དུ་སྡོམ་པ་ཉི་ཤུ་པ་ལས། གཞན་ནམ་བདག་ཉིད་ལ་ཡང་རུང་། །སྡུག་བསྔལ་ཡིན་ཡང་ གང་ཕན་པ། །ཕན་དང་བདེ་བ་རྣམས་བྱ་སྟེ། །བདེ་ཡང་མི་ཕན་མི་བྱའོ། །ཞེས་གསུངས་པ་ ལྟར་གཞན་དོན་གྱི་དཀའ་སྤྱད་ལྟ་བུ་འཕྲལ་དུ་སྡུག་བསྔལ་ཡིན་ཡང་ཕུགས་སུ་རང་གཞན་ལ་ ཕན་པར་འགྱུར་བ་རྣམས་དང་། གཏན་དུ་ཕན་ལ་འདིར་ཡང་བདེ་བའི་དགེ་བ་རྣམས་ཀྱང་ བ

【現代漢語翻譯】 猶如大地生養萬物一般， 對於菩薩的學處， 如他們次第安住於此， 同樣爲了利益眾生， 應發起菩提心， 同樣對於學處， 也應次第修學。 唸誦三遍后，最後說： 『今日我生命有了意義， 獲得了暇滿人身。 今日我生於佛陀家族， 今日我成為佛子。 現在我無論如何， 也要做與種姓相符的事， 不讓這無垢的尊貴種姓， 被玷污，我將如此行事。』 以此生起自喜之心，並說： 『今日我在一切救護者， 眼前邀請眾生和善逝， 以及中間的安樂者赴宴， 愿天人和非天等皆歡喜。』 以此生起他喜之心，也應使之穩固。 4-92 關於學處，分為守護之法和違犯后的補救之法兩部分。首先是： 『佛子應如是， 穩固地持有菩提心， 無有散亂，恒常地， 努力不違越學處。』 及其註釋中說： （《寶積經》中說）『菩薩的學處，也應從波羅蜜多、四無量心和四攝事等分類中，從《無盡意》和《寶云》等經中學習。』這些將在經論中廣為闡述。（覺沃仁波切說）在發心和受戒的儀軌中，即使爲了生命也不故意說謊，對菩薩生起導師之想並讚歎，以清凈的增上意樂對待一切眾生，爲了獲得圓滿菩提而引導他人進入大乘佛法，奉行四種白法；以及捨棄欺騙上師和應供處，使他人對非後悔之事生起後悔，以嗔恨心誹謗菩薩，以虛偽和欺騙對待眾生等四種黑法，也應學習。特別是在《二十頌》中說：『無論對他人或自己，即使是痛苦，只要有利益，就應做利益和安樂之事，即使是安樂，若無利益也不應做。』如是，爲了利他的難行之舉，雖然當下是痛苦的，但最終會對自他都有利益，以及長久有利益，當下也安樂的善事，也應做。

【English Translation】 Just as the earth nurtures all things, Regarding the training of Bodhisattvas, As they gradually abide in it, Likewise, for the benefit of beings, One should generate Bodhicitta, And similarly, regarding the training, One should also train gradually. After reciting this three times, conclude with: 'Today my life has meaning, I have obtained the precious human rebirth. Today I am born into the family of the Buddha, Today I become a child of the Buddha. Now, by all means, I will engage in actions befitting the lineage, I will not let this stainless noble lineage, Be defiled, I will act accordingly.' Generate self-joy with this, and say: 'Today, in the presence of all protectors, I invite beings and the Sugata, And those in between who are in bliss, to a feast, May gods and asuras and others rejoice.' Generate joy in others with this, and also make it firm. 4-92 Regarding the training, there are two parts: the method of guarding and the method of rectifying after transgression. First is: 'A child of the Victorious One should thus, Firmly hold the Bodhicitta, Without distraction, constantly, Strive not to transgress the training.' And in its commentary, it says: (From the Ratnakuta Sutra) 'The training of a Bodhisattva should also be learned from the categories of Paramitas, Immeasurables, and Ways of Gathering Disciples, and from sutras such as the Akshayamati and Meghasri.' These will be extensively explained in the scriptures. (Atisha said) In the ritual of generating Bodhicitta and taking vows, one should not intentionally lie even for the sake of one's life, generate the perception of a Bodhisattva as a teacher and praise them, abide with pure higher intention towards all beings, and guide others to the Mahayana Dharma for the sake of attaining perfect enlightenment, practicing the four white dharmas; and also learn to abandon the four black dharmas such as deceiving the guru and those worthy of offerings, causing others to regret non-regrettable things, slandering Bodhisattvas with hatred, and treating beings with deceit and trickery. In particular, the Twenty Verses state: 'Whether for others or oneself, even if it is suffering, whatever is beneficial should be done, even if it is happiness, if it is not beneficial, it should not be done.' Thus, for the sake of benefiting others, even difficult practices, although painful in the moment, will ultimately benefit oneself and others, and one should also do virtuous deeds that are beneficial in the long run and also bring happiness in the present.

---

ྱ་ཞིང་། འདོད་ཡོན་ལ་བག་མེད་པར་སྤྱོད་པ་ལྟ་བུ་ཚེ་འདིར་བདེ་ཡང་ཕྱི་མ་ལ་མི་ཕན་པ་ སྡིག་པའི་བྱ་བ་རྣམས་ནི་མི་བྱ་སྟེ། ཉོན་མོངས་དྲག་ལས་གྱུར་པ་ཡི། །སྡོམ་པ་ཞིག་པར་གང་ 4-93 གྱུར་པ། །དེ་ཡི་ཉེས་པ་བཞི་པོ་ནི། །ཕམ་པ་འདྲ་བར་དགོངས་པ་ཡིན། །ཞེས་པ་དང་། (བཞི་ པོ་)དེ་དག་ཀྱང་། རྙེད་དང་བཀུར་སྟིར་ཆགས་པ་ཡིས། །བདག་བསྟོད་གཞན་ལ་སྨོད་པ་དང་ (གཅིག)། །སྡུག་བསྔལ་མགོན་མེད་གྱུར་པ་ལ། །སེར་སྣས་ཆོས་(དང་)ནོར་(ཡོད་བཞིན་དུ་)མི་སྟེར་ (གཉིས་)དང་། །གཞན་གྱིས་(ཉེས་པ་)བཤགས་(བསྡམས་བྱས་)ཀྱང་མི་ཉན་པར། །ཁྲོས་པས་གཞན་ ལ་(བརྡེག་ཅིང་)འཚོག་པ་(གསུམ་)དང་། །ཐེག་པ་ཆེན་པོ་སྤོང་བྱེད་ཅིང་། །དམ་ཆོས་འདྲར་སྣང་ སྟོན་པ(སྟེ་བཞི)འོ། །ཞེས་གསུངས་པ་རྣམས་སྤང་བར་བྱའོ། ། ཉམས་ན་འཆོས་ཚུལ་ནི། སྡོམ་པ་སླར་ཡང་བླང་བར་བྱ། ཟག་པ་འབྲིང་ནི་གསུམ་ལ་ བཤགས། །གཅིག་གི་མདུན་དུ་ལྷག་མ་རྣམས། །ཉོན་མོངས་མི་མོངས་བདག་སེམས་བཞིན། ། ཞེས་གསུངས་པ་ལྟར་ཉོན་མོངས་དྲག་ཅིང་རྒྱུན་རིང་བ་ལ་བརྟེན་ནས་སྡོམ་པ་ཞིག་པར་གྱུར་ ན་སླར་ཡང་སྔར་བཞིན་བླང་བར་བྱ་ཞིང་། ཉོན་མོངས་པ་འབྲིང་ལས་བྱུང་བ་རྣམས་ནི་བྱང་ ཆུབ་སེམས་དཔའ་གསུམ་ཡན་ཆད་དང་། ཉོན་མོངས་པ་ཆུང་ངུས་བྱས་པ་རྣམས་ནི་གཅིག་ གི་མདུན་དུ་བཤགས་པས་ཀྱང་བྱང་བར་འགྱུར་ལ། ཉེས་བྱས་སུ་གཏོགས་པ་ཕྲ་མོ་རྣམས་ ནི་བསམ་པ་ཐག་པས་རང་གི་སེམས་ཉིད་དཔང་དུ་བྱས་དེ་བཤགས་ཤིང་བསྡམས་པས་ཀྱང་ སོར་ཆུད་པར་འགྱུར་རོ། །བསླབ་བཏུས་སུ། རྨི་ལམ་འཕགས་པ་ནམ་མཁའི་སྙིང་པོའི་མདུན་ དུ་འདུག་སྟེ་བཤགས་པར་བྱ། །ཞེས་པ་དང་སྤྱོད་འཇུག་ལས། ཉེས་པ་བྱུང་བ་རེ་རེ་ཞིང་། ། བདག་ལ་སྨད་ནས་ཅི་ནས་ཀྱང་། །བདག་ལ་ཕྱིས་འདི་མི་འབྱུང་བ། །དེ་ལྟར་བྱ་ཞེས་ཡུན་ རིང་བསམ། །ཞེས་པ་དང་། ཉིན་དང་མཚན་མོ་ལན་གསུམ་དུ། །ཕུང་པོ་གསུམ་པ་གདོན་བྱ་ ཞིང་། །རྒྱལ་དང་བྱང་ཆུབ་སེམས་བརྟེན་པས། །ལྟུང་པའི་ལྷག་མ་དེས་ཞི་བྱ། །ཞེས་གསུངས་ པ་ལྟར་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་བསླབ་བྱ་དང་འགལ་བ་བྱུང་ན། ཉེས་པ་ལ་ཉེས་པར་ཤེས་ པའི་སྒོ་ནས་བཤགས་བསྡམ་ལེགས་པར་བྱས་ཏེ་སོར་ཆུད་པའི་ཐབས་ལ་འབད་པར་བྱའོ། ། 4-94 ༈ རིགས་སད་པ་ལས་སྐྱེ་བའི་བསམ་པའི་ཁྱད་པར་སེམས་བསྐྱེད་པ་ལ་གཞུང་དོན། གཞུང་དོན་ལ་བརྒྱད་དེ། སེམས་བསྐྱེད་ཀྱི་མཚན་ཉིད། གནས་སྐབས་ཀྱིས་དབྱེ་བ། དེའི་རྣམ་པ་བསྟན་པ། བརྡ་དོན་གྱི་དབྱེ་བ། དཔེའི་སྒོ་ནས་བསྔགས་པ། མ་བསྐྱེད་པའི་ཉེས་ དམིགས། སེམས་བསྐྱེད་པའི་ཕན་ཡོན། བསླབ་བྱ་ལ་གདམས་པའོ། ། དང་པོ་ནི། སྤྲོ་བ་ཆེ་དང་རྩོམ་པ་ཆེ། །དོན་ཆེ་བ་དང་འབྱུང་བ་ཆེ། །བྱང་ ཆུབ་སེམས་དཔའི་སེམས་པ་སྟེ། །དོན་གཉིས་ལྡན་པའི་སེམས་འབྱུང་བ། ། ཡོན་ཏན

【現代漢語翻譯】 此外，不應做那些雖然今生快樂，但來世無益的罪惡行為，比如放縱于享樂。因為，由強烈煩惱所致，戒律一旦破損，其四種過失，應被視為如同墮罪一般。這四種過失是：貪戀利養和恭敬，從而贊 खुद貶低他人（第一）；對於貧困無依的受苦者，吝嗇不施捨財物和佛法（即使有）（第二）；當他人懺悔（過錯）時，不聽取，反而憤怒地（毆打）和辱罵他人（第三）；捨棄大乘，宣揚看似正法的邪說（第四）。這些都應避免。 如果戒律有所虧損，補救的方法是重新受戒。中等的過失要在三人面前懺悔，其餘的則在一人面前懺悔。至於輕微的過失，則應以真誠的決心，以自己的心為證來懺悔和約束。如《學集論》所說：『應在夢中於聖者虛空藏菩薩面前懺悔。』《入菩薩行論》中說：『每當犯錯時，就應責備自己，並下定決心，以後絕不再犯，要長期這樣思考。』並且，『日夜三次，應凈除三蘊，依靠諸佛和菩薩，以此平息剩餘的罪業。』因此，如果違背了菩薩的學處，就要認識到錯誤，認真地懺悔和約束，努力恢復清凈。 關於從覺性中產生的意樂之差別——發菩提心，其內容分為八個方面：發心的定義、狀態分類、闡述其形態、詞義的區分、以比喻讚歎、未生起之過患、生起之利益、以及學處的教誨。 首先是發心的定義：具有極大的喜悅和精進，意義重大且來源廣大，這就是菩薩的發心，是具有自利利他雙重意義的心之生起，是功德。

【English Translation】 Furthermore, one should not engage in sinful actions that may bring happiness in this life but are detrimental in the next, such as indulging in pleasures without restraint. For, arising from intense afflictions, once vows are broken, the four faults associated with it should be regarded as akin to defeat. These four are: being attached to gain and reverence, thereby praising oneself and disparaging others (first); being miserly and not giving Dharma or wealth (even when available) to suffering beings who are helpless and without protection (second); not listening when others confess (their faults), but instead angrily (beating) and scolding them (third); abandoning the Great Vehicle and propagating teachings that appear to be the true Dharma (fourth). These should all be avoided. If vows are impaired, the way to restore them is to take them again. Medium transgressions should be confessed before three people, and the remaining ones before one person. As for minor transgressions, they can be purified by confessing and restraining oneself with sincere resolve, taking one's own mind as witness. As stated in the Compendium of Trainings: 'One should confess in dreams before the noble Akashagarbha.' And in the Bodhisattvacharyavatara: 'Whenever a fault occurs, one should blame oneself and resolve never to repeat it, contemplating this for a long time.' Also, 'Three times during the day and night, one should purify the three heaps, and by relying on the Buddhas and Bodhisattvas, pacify the remaining downfalls.' Therefore, if one violates the Bodhisattva's precepts, one should recognize the fault, confess and restrain oneself diligently, and strive to restore purity. Regarding the distinctions of intention arising from awakened awareness—the generation of Bodhicitta—the content is divided into eight aspects: the definition of Bodhicitta, the classification by state, the explanation of its form, the distinction of meaning, praise through metaphors, the faults of not generating it, the benefits of generating it, and the advice on conduct. First is the definition of Bodhicitta: having great joy and diligence, being of great significance and vast origin, this is the mind of a Bodhisattva, the arising of a mind possessing both self-benefit and the benefit of others, and is virtue.

---

་གསུམ་དང་ལྡན་པ་སྟེ། སྐྱེས་བུ་བྱེད་པའི་ཡོན་ཏན་ནི། གོ་ཆའི་བརྩོན་འགྲུས་ཀྱིས་ ཟབ་མོ་སྟོང་པ་ཉིད་སྒོམ་པ་དང་ཡུན་རིང་པོའི་དཀའ་སྤྱད་ལ་སྤྲོ་བ་ཆེན་པོ་དང་། སྦྱོར་བའི་ བརྩོན་འགྲུས་ཀྱི་དངོས་སུ་ཚོགས་གཉིས་སྒྲུབ་པ་ལ་རྩོམ་པ་ཆེན་པོ་དང་ལྡན་པའོ། །དོན་ བྱེད་པའི་ཡོན་ཏན་ནི། རང་གཞན་ཐམས་ཅད་ལ་ཕན་པ་དང་བདེ་པའི་དོན་ཆེན་པོ་འགྲུབ་ པ་དང་། འབྲས་བུ་ཡོངས་སུ་འཛིན་པའི་ཡོན་ཏན་ནི། བྱང་ཆུབ་ཆེན་པོ་ཡང་དག་པར་འགྲུབ་ པས་འབྱུང་བ་ཆེན་པོ་དང་ལྡན་པ་ཡིན་ཞིང་། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་སེམས་ཡུལ་ལ་གཡོ་ བར་བྱེད་པའི་འདུ་བྱེད་སེམས་པ་དང་མཚུངས་པར་ལྡན་པ་སྟེ། བྱང་ཆུབ་ཆེན་པོའི་དོན་དང་ སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ཀྱི་དོན་བྱ་བ་ལ་དམིགས་པ་དོན་གཉིས་དང་ལྡན་པའི་སེམས་ཁྱད་ པར་ཅན་འབྱུང་བ་དེ་ནི་སེམས་བསྐྱེད་ཀྱི་ངོ་བོ་ཉིད་དོ། ། ས་མཚམས་སམ་གནས་སྐབས་ཀྱིས་དབྱེ་བ་ནི། སེམས་བསྐྱེད་དེ་ནི་ས་རྣམས་ ལ། །མོས་དང་ལྷག་བསམ་དག་པ་དང་། །རྣམ་པར་སྨིན་པ་གཞན་དུ་ འདོད། །དེ་བཞིན་སྒྲིབ་པ་སྤངས་པའོ། །སེམས་བསྐྱེད་དེ་ནི་ས་རྣམས་ལ་སྦྱར་ཏེ་ ཕྱེ་ན་རྣམ་པ་བཞི་ཡིན་ཏེ། ཚོགས་ལམ་དང་སྦྱོར་ལམ་མོས་སྤྱོད་ཀྱི་སའི་གནས་སྐབས་ན་ བདག་གཞན་མཉམ་པ་ལ་སོགས་པ་མངོན་སུམ་དུ་མ་རྟོགས་ཀྱང་སྤྱིའི་རྣམ་པར་མོས་པ་ཡིད་ ལ་བྱས་པ་ལས་བྱུང་པའི་སེམས་བསྐྱེད་དང་། ས་དང་པོ་ཐོབ་ནས་བདུན་པའི་བར་ལ་བདག་ 4-95 གཞན་མཉམ་པ་ལ་སོགས་པ་མངོན་སུམ་དུ་རྟོགས་པས་ལྷག་བསམ་རྣམ་པར་དག་པ་ལས་ བྱུང་བའི་སེམས་བསྐྱེད་དང་། བརྒྱད་པ་ལ་སོགས་པ་དག་པ་ས་གསུམ་གྱི་གནས་སྐབས་ན་ རྣམ་པར་སྨིན་པ་ལས་བྱུང་བའི་སེམས་བསྐྱེད་བྱ་བ་རྣམ་པར་མི་རྟོག་པའི་ཡེ་ཤེས་ལ་སོགས་ པ་ལ་འབད་རྩོལ་མེད་པས་སྔ་མ་དག་ལས་གཞན་དུ་འདོད་པ་དང་། དེ་བཞིན་དུ་སངས་རྒྱས་ ཀྱི་ས་ཐོབ་པ་ན་ཉོན་མོངས་པ་དང་ཤེས་བྱའི་སྒྲིབ་པ་བག་ཆགས་དང་བཅས་པ་རྣམ་པར་དག་ པས་སྒྲིབ་པ་སྤངས་པའི་སེམས་བསྐྱེད་བྱ་བ་རྣམས་སྔ་མ་སྔ་མ་ལ་བརྟེན་ནས་ཕྱི་མ་ཕྱི་མ་རིམ་ གྱིས་ཐོབ་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར་གསུངས་པའོ། ། དེའི་རྣམ་པ་བསྟན་པ་ནི། སེམས་བསྐྱེད་པ་བཞི་པོ་འདིའི་རྩ་བ་ནི་གང་ཡིན་ཞེས་པ་ ནས་མཐར་ཐུག་ནི་གང་ཡིན་ཞེས་པའི་བར་དོན་རྣམ་པ་བཅུས་གཏན་ལ་འབེབས་པ་སྟེ། དེ་ ཡི་རྩ་བ་སྙིང་རྗེ་འདོད། །རྟག་ཏུ་སེམས་ཅན་ཕན་པར་སེམས། །ཆོས་ལ་ མོས་དང་དེ་བཞིན་དེའི། །ཡེ་ཤེས་ཚོལ་བར་དམིགས་པའོ། །སེམས་བསྐྱེད་ དེ་ཡི་རྩ་བ་ནི་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་འཁོར་བའི་སྡུག་བསྔལ་དང་བྲལ་བར་འདོད་པའི་སྙིང་ རྗེ་ཆེན་པོ་ཡིན་པར་འདོད་ཅིང་། བསམ་པ་ནི་དུས་རྟག་ཏུ་རྒྱུན་མི་འཆད་པར་སེམས་ཅན་ ཐམས་ཅད་ཐར་པའི་བདེ་བ་ལ་དགོད་པར་འདོད་པའི་ཕན་པར་སེམས་པ་ཡིན་ལ། མོས་ པ་ནི་ཐེག་

【現代漢語翻譯】 具備三種功德，即：生起丈夫的功德，以盔甲般的精進，修習甚深空性，並對長久的苦行抱有極大的熱忱；以加行的精進，實際著手積累二資糧，並具備極大的努力。成辦意義的功德，是成辦利益和安樂一切自他的偉大意義；以及果實圓滿的功德，是如實成就偉大的菩提，因此具備偉大的生起。與菩薩的心相應，能動搖菩薩心境的作意心，具備與之相似的特點，即以偉大菩提的意義和利益一切有情為目標，生起具備二種意義的殊勝心，這就是發心的本質。 以地或階段來區分：發心在地（菩薩的階位）上，有勝解、增上意樂清淨、異熟和斷障之分。發心與地相結合來區分，則有四種：在資糧道和加行道，以及勝解行地的階段，雖然沒有現證自他平等，但對總相生起勝解，從作意而產生的發心；從初地到七地之間，由於現證自他平等，從增上意樂清淨而產生的發心；在八地等清淨三地的階段，從異熟而產生的發心，由於無分別智等無需努力，因此被認為與前者不同；同樣，在獲得佛地時，由於煩惱障和所知障及其習氣完全清淨，因此斷障的發心，是為了次第獲得後者而依賴於前者而宣說的。 顯示其相狀：從『這四種發心的根本是什麼』到『究竟是什麼』，以十種方式來確定。其根本是悲心，恆常利益有情之心，對法的信樂以及尋求其智慧為目標。發心的根本被認為是希望一切有情遠離輪迴痛苦的大悲心，意樂是恆常不斷地希望將一切有情安置於解脫安樂的利益之心，信樂是...

【English Translation】 It possesses three qualities: the qualities of a hero, which are to meditate on the profound emptiness with the diligence of armor, and to have great enthusiasm for long-term asceticism; the diligence of application, which is to actually engage in accumulating the two accumulations, and to possess great effort. The quality of accomplishing meaning is to accomplish the great meaning of benefiting and bringing happiness to all self and others; and the quality of fully grasping the fruit is to truly accomplish great enlightenment, thus possessing great arising. It is in accordance with the mind of a Bodhisattva, possessing similarity with the mental activity that moves the mind of a Bodhisattva, that is, aiming at the meaning of great enlightenment and the benefit of all sentient beings, arising a special mind possessing two meanings, which is the very essence of the generation of Bodhicitta. The distinction by ground or stage: Bodhicitta on the grounds (the stages of a Bodhisattva) has the divisions of aspiration, pure higher intention, maturation, and abandonment of obscurations. When Bodhicitta is combined with the grounds and divided, there are four types: In the stages of the path of accumulation and the path of joining, and the ground of aspiration, although self and other are not directly realized, Bodhicitta arises from aspiring to the general aspect and from mental engagement; from the first ground to the seventh, Bodhicitta arises from pure higher intention due to the direct realization of self and other equality; in the stages of the three pure grounds, such as the eighth ground, Bodhicitta arises from maturation, and because there is no effort in non-conceptual wisdom, etc., it is considered different from the former; similarly, upon attaining the ground of Buddhahood, because the obscurations of afflictions and knowledge, along with their imprints, are completely purified, the Bodhicitta of abandoning obscurations is taught in order to gradually attain the latter by relying on the former. Showing its aspects: From 'What is the root of these four Bodhicittas?' to 'What is the ultimate?', it is determined in ten ways. Its root is compassion, the mind that constantly benefits sentient beings, faith in the Dharma, and aiming to seek its wisdom. The root of Bodhicitta is considered to be great compassion, which wishes all sentient beings to be free from the suffering of samsara, the intention is the mind of benefiting, which constantly wishes to place all sentient beings in the happiness of liberation, and faith is...

---

པ་ཆེན་པོ་ཟབ་པ་དང་རྒྱ་ཆེ་བའི་ཆོས་ལ་ཡོན་ཏན་དང་ལྡན་པར་ངེས་ནས་ཇི་ལྟར་ ངེས་པ་བཞིན་དུ་འཛིན་པའི་མོས་པ་དང་། དམིགས་པ་ནི་དེ་བཞིན་དུ་ཐེག་པ་ཆེན་པོ་དེའི་ རྣམ་པར་མི་རྟོག་པའི་ཡེ་ཤེས་ཚོལ་ཞིང་དོན་དུ་གཉེར་བར་དམིགས་ནས་ཐོས་བསམ་སྒོམ་པ་ ལ་འཇུག་པའོ། ། གོང་དུ་མདུན་པ་འགྲོ་བ་སྟེ། །སྡོམ་པ་རྒྱ་ཆེན་དེ་ཡི་རྟེན། །ལམ་ འགགོ་པ་ནི་མི་མཐུན་ཕྱོགས། །སློང་ཞིང་དང་དུ་ལེན་པའོ། །འགྲོ་བ་ནི་ 4-96 གང་ཡིན་ན་ལམ་གོང་ནས་གོང་དུ་ཁྱད་པར་འཕགས་པ་ཐོབ་པར་འདོད་པའི་མདུན་པ་ལ་ བརྟེན་ནས་སྤངས་རྟོགས་ཁྱད་པར་ཅན་དུ་འགྲོ་བ་སྟེ། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་ཚུལ་ཁྲིམས་ ཀྱི་སྡོམ་པ་རྒྱ་ཆེན་པོ་བསྲུང་བ་ནི་དེའི་རྟེན་ཡིན་ལ། ཐེག་ཆེན་གྱི་ལམ་འགོག་པ་ནི་དེ་ལ་བར་ དུ་གཅོད་པས་ཉེས་དམིགས་སམ་མི་མཐུན་པའི་ཕྱོགས་ཡིན་ཏེ་བསམ་པས་ཐེག་དམན་གྱི་ སེམས་སློང་ཞིང་སྦྱོར་[བས་{བ་}ལམ་དམན་པ་དང་དུ་ལེན་པའོ། ། བསོད་ནམས་ཡེ་ཤེས་རང་བཞིན་གྱི། །དགེ་བ་འཕེལ་བ་དེའི་ཕན་ ཡོན། །ཕ་རོལ་ཕྱིན་ལ་རྟག་སྦྱོར་བ། །དེ་ནི་ངེས་པར་འབྱུང་བར་འདོད། ། སྙིང་རྗེ་ཆེན་པོ་ལ་བརྟེན་ནས་ཐབས་བསོད་ནམས་ཀྱི་ཚོགས་དང་སྟོང་ཉིད་རྟོགས་པ་ལ་ བརྟེན་ནས་ཤེས་རབ་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་ཚོགས་ཏེ་ཚོགས་གཉིས་ཀྱི་རང་བཞིན་ཅན་གྱི་དགེ་བའི་རྩ་ བ་གོང་ནས་གོང་དུ་འཕེལ་བར་གྱུར་པ་ནི་དེའི་ཕན་ཡོན་ཡིན་ཞིང་། ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་དྲུག་ ལ་རྟག་ཏུ་རྒྱུན་མི་འཆད་པར་སྦྱོར་ཞིང་གོམས་པར་བྱེད་པ་དེ་ནི་སྤང་བྱ་སེར་སྣ་ལ་སོགས་པ་ ལས་ངེས་པར་འབྱུང་བར་བྱེད་པའི་ཐབས་ཡིན་པར་འདོད་དོ། ། འདི་ཡི་མཐར་ཐུག་ས་ཡིན་ཏེ། །སོ་སོ་རང་གིས་དེར་སྦྱོར་བས། ། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་སེམས་བསྐྱེད་པ། །རྣམ་པར་ངེས་པར་ཤེས་པར་ བྱ། །སེམས་བསྐྱེད་པ་བཞི་པོ་འདིའི་སོ་སོའི་ཡོན་ཏན་མཐར་ཐུག་པ་ནི་ས་རྣམས་ཡིན་ཏེ། གོ་ རིམ་བཞིན་དུ་མོས་སྤྱོད་ལས་བྱུང་བས་ཆོས་མཆོག་དང་ལྷག་བསམ་རྣམ་དག་ལས་བྱུང་བས་ ས་བདུན་པ་དང་རྣམ་པར་སྨིན་པ་ལས་བྱུང་བས་ས་བཅུ་པ་དང་། སྒྲིབ་པ་སྤངས་པས་སངས་ རྒྱས་ཀྱི་ས་རྣམས་ལ་སོ་སོ་རང་གིས་ས་དེ་དང་དེར་རང་རང་གི་ཡོན་ཏན་མཐར་ཐུག་པ་ལ་ སྦྱོར་བས་སོ། །དེ་དག་གིས་ནི་བྱང་ཆུང་སེམས་དཔའི་སེམས་བསྐྱེད་པའི་ཚུལ་རྣམ་པར་ངེས་ པ་སྟེ་གཏན་ལ་དབབ་པར་ཤེས་པར་བྱའོ། ། 4-97 བརྡ་དོན་གྱི་དབྱེ་བ་ལ། བརྡ་ལས་བྱུང་བ་དང་། དོན་དམ་སེམས་བསྐྱེད་གཉིས་ལས། དང་པོ་ནི། གྲོགས་སྟོབས་རྒྱུ་སྟོབས་རྩ་བའི་སྟོབས། །ཐོས་སྟོབས་དགེ་བ་ གོམས་པ་ལས། །མི་བརྟན་པ་དང་བརྟན་འབྱུང་བ། །གཞན་གྱིས་བསྟན་ པའི་སེམས་བསྐྱེད་བཤད། །སེམས་བསྐྱེད་པ་དེ་ཉིད་གྲོགས་དགེ་བའི་བཤེས་གཉེན་ གྱིས་ཕན་ཡོན་ལ་སོགས་པ་བཤད་དེ་བསྐུལ་བའི་སྟོབས་ཀྱིས་

【現代漢語翻譯】 下決心對甚深廣大的佛法生起具足功德的定解，並如實受持，以希求和專注之心，如是于大乘之體性，不作分別之智慧，尋求並精勤修持，由此而進入聞思修。 上面所說的前進是趨向，守護是廣大之所依，阻礙是相違品，發起並接受。 如果想要在道上越來越殊勝，就要依靠趨向，從而在斷證上變得殊勝；守護菩薩的戒律是它的基礎；阻礙大乘道的是那些障礙它的過患或不順品，因此要以思維發起小乘之心，並以行為接受下劣之道。 福德智慧自性之，善根增長彼之利，恒常修持波羅蜜，彼乃定能出離道。 依靠大悲心，通過方便積累福德資糧，通過證悟空性積累智慧資糧，即二資糧自性的善根，越來越增長是它的利益；恒常不斷地修持六波羅蜜多，這是必定能從慳吝等應斷之法中出離的方法。 此之究竟地是也，各自於彼勤修故，菩提心之生起理，如實了知當銘記。這四種發心的各自究竟功德是各地，按順序，從意樂行生起的為勝法，從清凈增上意樂生起的為七地，從異熟生起的為十地，從斷除障礙生起的為佛地，各自將各自的究竟功德與相應的地相結合。因此，應當如實了知菩提心生起之理，即確定下來。 詞義之差別中，有從詞生起和勝義菩提心兩種。第一種是：友力、勢力、根本力，聽聞力、善根串習力，不穩固和穩固生起，由他宣說的發心宣說。發心本身由善知識宣說利益等而策勵的力量。

【English Translation】 Having determined to possess the qualities of profound and vast Dharma, and to uphold it as determined, with aspiration and focus, thus seeking and diligently practicing the non-discriminating wisdom of the Great Vehicle, thereby engaging in hearing, thinking, and meditating. The aforementioned advancing is towards, guarding is the basis of the vast, hindering is the opposing side, initiating and accepting. If one desires to become increasingly superior on the path, one must rely on advancing, thereby becoming superior in abandonment and realization; guarding the precepts of a Bodhisattva is its foundation; hindering the Great Vehicle's path are those faults or unfavorable aspects that obstruct it, therefore, one should initiate the mind of the Lesser Vehicle through thought, and accept the inferior path through action. The nature of merit and wisdom, the increase of virtue is its benefit, constantly practicing the pāramitās, that is definitely the path to liberation. Relying on great compassion, accumulating merit through skillful means, and accumulating wisdom through realizing emptiness, the root of virtue, which is the nature of the two accumulations, increasingly growing is its benefit; constantly and continuously practicing the six pāramitās, that is the method to definitely liberate from what should be abandoned, such as stinginess. The ultimate ground of this is also, each diligently cultivates there, the reason for the arising of Bodhicitta, should be truly known and remembered. The ultimate qualities of each of these four types of generating mind are the grounds, in order, the superior Dharma arising from aspiration and conduct, the seventh ground arising from pure higher intention, the tenth ground arising from maturation, and the Buddha ground arising from the abandonment of obscurations, each combining their respective ultimate qualities with the corresponding ground. Therefore, one should truly know the reason for the arising of Bodhicitta, that is, to determine it. Among the differences in words and meanings, there are two types: arising from words and ultimate Bodhicitta. The first is: the power of friends, the power of strength, the power of the root, the power of hearing, the power of habituation of virtue, unstable and stable arising, the mind generation spoken of by others is explained. The mind generation itself is the power of encouragement by the virtuous friend explaining the benefits, etc.

---

སྐྱེ་བ་དང་། རྒྱུད་བླ་མར། སྲིད་དང་མྱ་ངན་འདས་ལ་དེའི། །སྡུག་བདེའི་སྐྱོན་ཡོན་མཐོང་བ་འདི། །རིགས་ཡོད་ལས་ ཡིན་གང་ཕྱིར་དེ། །རིགས་མེད་དག་ལ་མེད་ཕྱིར་རོ། །ཞེས་གསུངས་པ་ལྟར་སངས་རྒྱས་ཐོབ་ པའི་རྒྱུ་ཐེག་ཆེན་གྱི་རིགས་ཡོད་པའི་སྟོབས་ལས་སྐྱེ་བ་དང་། ཚེ་རབས་སྔ་མར་དགེ་པའི་རྩ་ བ་རྣམ་པར་དག་པ་བསགས་པ་ལས་ཐེག་ཆེན་རྒྱས་འགྱུར་གྱི་རིགས་སད་པའི་སྟོབས་ལས་ སྐྱེ་བ་དང་། མདོ་ལས། ཆོས་ཀྱི་རྣམ་གྲངས་དེ་དང་དེ་བཤད་པ་ན་སྐྱེ་བོ་མང་པོ་བྱང་ཆུབ་ཏུ་ སེམས་བསྐྱེད་པར་གྱུར་ཏོ་ཞེས་གསུངས་པ་ལྟར། ཐེག་ཆེན་གྱི་ཆོས་ཟབ་མོ་ཐོས་པའི་སྟོབས་ ལས་སྐྱེ་བ་དང་། ཚེ་འདིར་ཡང་ཐེག་ཆེན་གྱི་ཆོས་རྟག་དུ་ཉན་པ་དང་འཛིན་པ་དང་འཆང་བ་ ལ་སོགས་པ་དགེ་བ་རྣམ་དག་གོམས་པའི་སྟོབས་ལས་སྐྱེ་བ་རྣམས་ཏེ། དེ་ལྟར་ལྔའི་དང་པོ་ གྲོགས་ཀྱི་སྟོབས་ལས་སྐྱེས་པ་ནི་འགྱུར་ཞིང་ལྡོག་པ་སྲིད་པས་མི་བརྟན་པར་འབྱུང་པ་དང་། རྒྱུའི་སྟོབས་ལས་སྐྱེས་པ་ལ་སོགས་པ་ཕྱི་མ་བཞི་ནི་ཕལ་ཆེར་མི་འགྱུར་ཞིང་མི་ལྡོག་པས་ བརྟན་པར་འབྱུང་བ་ཡིན་ལ། ཐམས་ཅད་ཀྱང་ཕལ་ཆེར་གཞན་གྱིས་བསྟན་ཅིང་གཞན་གྱིས་ ལུས་ངག་གི་རྣམ་པར་རིག་བྱེད་ཀྱིས་བསྟན་པ་ལས་འབྱུང་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་དག་ནི་ཀུན་ རྫོབ་ཡང་དག་པར་བླངས་པ་བརྡ་ལས་བྱུང་པའི་སེམས་བསྐྱེད་བྱ་བར་བཤད་དོ། ། དོན་དམ་ཆོས་ཉིད་ཀྱིས་ཐོབ་པའི་སེམས་བསྐྱེད་ལ་གསུམ་སྟེ། སྐྱེ་ཚུལ་དང་ངོ་བོ། ས་ གང་ནས་ཐོབ་ཚུལ། དོན་དྲུག་གིས་བཤད་པའོ། ། 4-98 དང་པོ་ནི། རྫོགས་པའི་སངས་རྒྱས་རབ་བསྙེན་བྱས། །བསོད་ནམས་ ཡེ་ཤེས་ཚོགས་རབ་བསགས། །ཆོས་ལ་མི་རྟོག་ཡེ་ཤེས་ནི། །སྐྱེས་ཕྱིར་ དེ་ནི་དམ་པར་འདོད། །དེ་ཡང་ལུང་གི་ཁྱད་པར་རྫོགས་པའི་སངས་རྒྱས་མང་པོ་ལ་ རབ་ཏུ་བསྙེན་ཅིང་བཀུར་བ་བྱས་ནས་ཆོས་ཟབ་མོ་ཐོས་པ་དང་སྒྲུབ་པའི་ཁྱབ་པར། ཕ་རོལ་ ཏུ་ཕྱིན་པ་དྲུག་ལ་བརྟེན་ནས་བསྐལ་པ་གྲངས་མེད་པར་བསོད་ནམས་དང་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་ཚོགས་ རྒྱ་ཆེན་པོ་རབ་ཏུ་བསགས་པ་ལས་རྟོགས་པའི་ཁྱད་པར། ཆོས་ཐམས་ཅད་ལ་གཟུང་བ་དང་ འཛིན་པའི་རྣམ་པར་མི་རྟོག་པའི་ཡེ་ཤེས་ནི་སྐྱེས་པའི་ཕྱིར་སེམས་བསྐྱེད་དེ་ནི་ཆོས་ཉིད་དོན་ དམ་པའི་བདེན་པ་མངོན་སུམ་དུ་རྟོགས་པ་ལས་ཐོབ་པ་ཡིན་པར་འདོད་དོ། ། ས་གང་ནས་ཐོབ་ཚུལ་ནི། ཆོས་དང་སེམས་ཅན་རྣམས་དང་ནི། །དེ་ཡི་བྱ་ བ་སངས་རྒྱས་ཉིད། །མཆོག་ལ་སེམས་མཉམ་རྙེད་པའི་ཕྱིར། །དེ་ཡི་རབ་ དགའ་ཁྱད་པར་འཕགས། །དོན་དམ་སེམས་བསྐྱེད་དེ་ཉིད་ས་དང་པོ་རབ་ཏུ་དགའ་ བ་ཐོབ་ནས་སྐྱེ་སྟེ། ཆོས་ཐམས་ཅད་གང་ཟག་དང་ཆོས་ཀྱི་བདག་མཐའ་དག་གིས་སྟོང་བར་ སེམས་མཉམ་པ་ཉིད་རྟོགས་པའི་ཕྱིར་དང་། སེམས་ཅན་རྣམས་ཀྱི་སེམས་ཀྱི་རང་བཞིན་ དང་བདག་གི་སེམས་ཀྱི་རང་བཞིན

【現代漢語翻譯】 如經文所說：'生與續部中，輪迴與涅槃，苦樂之過患利益，有種姓者見之，無種姓者則不見。' 因此，獲得佛果的因是具有大乘種姓的力量所致；前世積累清凈的善根，從而喚醒大乘增長的種姓的力量所致；如經中所說：'宣說此等法門時，眾多眾生髮起菩提心。' 因此，聽聞甚深大乘佛法的力量所致；今生亦恒常聽聞、受持、讀誦等大乘佛法，串習清凈善業的力量所致。如是五種之中，最初由善知識的力量所生，因其變化不定故而不穩固；由因的力量所生等后四種，則多不變化，故而穩固。然一切多由他人教導，由他人以身語的表相所指示而生者，皆為世俗諦中真實不虛，由表詮所生的發心。 以勝義法性所獲得的發心有三種：生起的方式、本體、從何地獲得的方式，以六個要點來闡述。 第一，圓滿正等覺，善修習，積累福慧資糧，於法不分別之智慧生起，故此為殊勝。此乃由經文的差別，于眾多圓滿正等覺處，善修習承侍，聽聞甚深佛法並修行之故，依止六度波羅蜜多，于無數劫中，積累廣大福慧資糧，從而證悟之差別。於一切法不分別能取所取之智慧生起之故，此發心乃由證悟法性勝義諦之真實而獲得。 從何地獲得的方式：於法與眾生，及其事業佛陀，于勝義心平等，獲得之故，彼之極喜為殊勝。此勝義發心乃于初地極喜地獲得後生起，因證悟一切法於人與法皆空性之故，與眾生之心性及自心性平等。

【English Translation】 As it is said in the scriptures: 'In birth and the continuum, in samsara and nirvana, the faults and benefits of suffering and happiness, those with the lineage see them, while those without the lineage do not.' Therefore, the cause of attaining Buddhahood is due to the power of having the Mahayana lineage; due to accumulating pure roots of virtue in previous lives, thereby awakening the power of the Mahayana's increasing lineage; as it is said in the sutras: 'When these teachings were expounded, many beings generated Bodhicitta.' Therefore, it is due to the power of hearing the profound Mahayana Dharma; in this life, it is also due to the power of constantly hearing, upholding, reciting, etc., the Mahayana Dharma, and familiarizing oneself with pure virtuous deeds. Among these five, the first, which arises from the power of a spiritual friend, is impermanent because it is subject to change; the latter four, which arise from the power of the cause, etc., are mostly unchanging and therefore stable. However, all that arises mostly from being taught by others, from being indicated by others through the expressions of body and speech, is said to be the Bodhicitta that arises from conventional truth, taken as valid, and arising from symbols. The Bodhicitta attained through the ultimate nature of reality has three aspects: the manner of arising, the essence, and the manner of attainment from which ground. These are explained in six points. First, having perfectly attended upon the complete Buddhas, having thoroughly accumulated the collections of merit and wisdom, because non-conceptual wisdom arises in relation to the Dharma, it is considered supreme. This is due to the distinction of the scriptures, having thoroughly attended upon and revered many complete Buddhas, hearing and practicing the profound Dharma, relying on the six paramitas, accumulating vast collections of merit and wisdom for countless eons, hence the distinction of realization. Because non-conceptual wisdom arises in relation to all phenomena, without the appearance of grasper and grasped, this Bodhicitta is considered to be attained from the direct realization of the ultimate truth of the nature of reality. The manner of attainment from which ground: because of finding equanimity of mind towards the Dharma and sentient beings, and the activity of the Buddhas, the supreme joy of that is particularly excellent. That ultimate Bodhicitta arises after attaining the first ground, the Joyful Ground, because of realizing that all phenomena are empty of self in both persons and phenomena, and the nature of the minds of sentient beings and the nature of one's own mind are equal.

---

་ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་སུ་སེམས་མཉམ་པ་ཉིད་རྟོགས་པའི་ ཕྱིར་དང་ནི་སེམས་ཅན་དེའི་དོན་བྱ་བ་ལ་བདག་གི་སྡུག་བསྔལ་ཟད་པར་འདོད་པ་བཞིན་དུ་ གཞན་ཐམས་ཅད་ཀྱིའང་སྡུག་བསྔལ་ཟད་པར་འདོད་པའི་སེམས་མཉམ་པ་ཉིད་རྟོགས་པའི་ ཕྱིར་དང་། སངས་རྒྱས་ཉིད་མཆོག་གི་ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་དང་བདག་གི་ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་ལ་ ཁྱད་པར་ཅུང་ཟད་ཀྱང་མེད་པར་རྟོགས་ཏེ། སེམས་མཉམ་པ་ཉིད་རྙེད་པའི་ཕྱིར་ན་ས་དེ་ཡི་ མིང་ཡང་རབ་ཏུ་དགའ་བ་ཁྱད་པར་དུ་འཕགས་པ་དང་ལྡན་པ་ཞེས་བྱའོ། ། དོན་དྲུག་གིས་བཤད་པ་ལ་གཉིས་ལས། མདོར་བསྟན་ནི། སྐྱེ་བ་རྒྱ་ཆེ་དེ་ལ་སྤྲོ། 4-99 བསམ་པ་ཡང་ནི་དག་པ་དང་། །ལྷག་མ་དག་ལ་མཁས་པ་དང་། །ངེས་ པར་འབྱུང་བར་ཤེས་པར་བྱ། །སེམས་བསྐྱེད་དེ་ཡང་སངས་རྒྱས་ཀྱི་སྲས་སུ་སྐྱེ་བ་ དང་། བསམ་པ་སྨོན་ལམ་རྒྱ་ཆེ་བ་དང་། སྦྱོར་བ་གཞན་དོན་དེ་ལ་སྤྲོ་བ་དང་། ལྷག་པའི་ བསམ་པ་ཡང་ནི་རྣམ་པར་དག་པ་དང་། ས་ལྷག་མ་དག་ལ་མཁས་པ་དང་། ས་རྣམས་ལ་ རིམ་པ་ལྟར་ངེས་པར་འབྱུང་བར་ཤེས་པར་བྱ་སྟེ། དོན་དྲུག་གིས་གཏན་ལ་འབེབས་པའོ། ། རྒྱས་བཤད་ལ་དྲུག་གི་སྐྱེ་བའི་ཁྱད་པར་ནི། ཆོས་ལ་མོས་པ་ས་བོན་དང་། ། ཕ་རོལ་ཕྱིན་མཆོག་མ་ལས་སྐྱེས། །བསམ་གཏན་ལས་བྱུང་བདེ་བའི་ མངལ། །སྙིང་རྗེ་སྐྱེད་པའི་མ་མའོ། །དཔེར་ན་ས་བོན་དང་མ་དང་མངལ་དང་མ་ མ་སྟེ། ཁྱད་པར་བཞི་ཚང་བ་ལས་འཁོར་ལོས་སྒྱུར་རྒྱལ་ལ་སོགས་པའི་སྲས་སུ་འགྱུར་བ་ བཞིན་དུ་ཐེག་པ་ཆེན་པོའི་ཆོས་ཟབ་པ་དང་རྒྱ་ཆེ་བ་ལ་མོས་པ་ནི་ས་བོན་དང་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་ པ་རྣམས་ཀྱི་མཆོག་ཏུ་གྱུར་པ་ཟབ་མོ་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པའི་དོན་བསྒོམས་པའི་མ་ ལས་སྐྱེས་པ་དང་། ཞི་གནས་ལྷག་མཐོང་ཟུང་དུ་འབྲེལ་བའི་བསམ་གཏན་ལས་བྱུང་བ་ནི་ བདེ་བའི་མངལ་གྱི་གནས་དང་། སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ལ་དམིགས་པའི་སྙིང་རྗེ་ཆེན་པོ་ནི་ སྐྱེད་བསྲིང་བའི་མ་མ་སྟེ་ཆོས་བཞི་དང་ལྡན་པའི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་དེ་ནི་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ གདུང་འཚོབ་པའི་སྲས་སུ་གྱུར་པའོ། ། རྒྱ་ཆེ་བའི་ཁྱད་པར་ནི། སྨོན་ལམ་ཆེན་པོ་བཅུ་བསྒྲུབ་ཕྱིར། །རྒྱ་ཆེ་བར་ ནི་ཤེས་པར་བྱ། །བྱང་ས་ལས་བྱུང་བའི་དོན་བསྡུས་ཏེ་སྡོམ་དུ་བྱས་ན། སངས་རྒྱས་ མཆོད་དང་ཆོས་འཛིན་དང་། །མཛད་བསྟན་སྤྱོད་བསྒྲུབ་ཡོངས་སྨིན་དང་། །བསྟན་དང་ཞིང་ དག་བསམ་སྦྱོར་གཅིག །སྦྱོར་བ་འབྲས་ཡོད་བྱང་ཆུབ་ཆེ། །ཞེས་པ་ལྟར་དོན་དམ་{པའི་} སེམས་བསྐྱེད་སྐྱེས་པ་སྟེ། དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ཐམས་ཅད་ལ་མཆོད་པ་དང་རིམ་གྲོ་དཔག་ 4-100 ཏུ་མེད་པ་བྱ་བའི་སྨོན་ལམ་ཆེན་པོ་དང་། དེ་བཞིན་དུ་སངས་རྒྱས་ཐམས་ཅད་ཀྱི་དམ་པའི་ ཆོས་ཡོངས་སུ་འཛིན་ཅིང་བསྲུང་བར་བྱ་བ་དང་། དགའ་ལྡན་ན་གནས་པ་ནས་མྱ་ངན་ལས་ འདས་པའི་བར་གྱི་མཛད་པ་རྣམ

【現代漢語翻譯】 爲了證悟法界的平等性，並且爲了利益眾生，如同我渴望自己的痛苦止息一樣，也希望所有其他眾生的痛苦都止息，從而證悟這種平等心。並且證悟到佛陀的法界與我的法界之間沒有任何差別，從而獲得心的平等性。因此，這個地的名稱也叫做極喜地，具有殊勝的卓越性。 以六種意義來解釋，分為兩個部分。首先是概要說明：對於廣大的生起感到歡喜，思想也是清凈的，對於殊勝之處精通，並且了知必定會解脫。 生起菩提心即是生為佛子，思想是廣大的願望，行為是樂於利益他人，殊勝的思想也是完全清凈的，對於殊勝的地精通，並且對於各個地按照次第必定會解脫，要知道這是以六種意義來確定的。 詳細解釋分為六個方面，首先是生起的差別：對佛法有信心是種子，殊勝的波羅蜜多是母親所生，從禪定中產生是安樂的胎藏，慈悲是養育的母親。 例如，種子、母親、胎藏和母親，就像具備四種殊勝之處，從而成為轉輪王等人的兒子一樣，對於大乘佛法深奧和廣大的法有信心是種子，將最為殊勝的波羅蜜多，即甚深般若波羅蜜多的意義進行修習，是從母親所生，從止觀雙運的禪定中產生是安樂的胎藏之所，以一切眾生為對境的大慈悲是養育的母親，具備這四種佛法的菩薩，就成爲了繼承佛陀事業的佛子。 廣大的差別是：爲了成就十大愿，要知道這是廣大的。將從菩薩地產生的意義進行總結歸納：供養佛陀與持法，事業教法行成就，圓滿成熟教與剎，思與行一成佛道。如是生起了勝義菩提心，即是爲了對所有如來作無量無邊的供養和承侍的廣大願望，同樣，爲了完全受持和守護所有佛陀的殊勝佛法，以及從在兜率天安住到涅槃之間的所有事業。

【English Translation】 To realize the equality of mind in the realm of Dharma, and to benefit sentient beings, just as I desire the cessation of my own suffering, I also wish for the cessation of suffering for all other beings, thereby realizing this equanimity. And realizing that there is no difference between the Buddha's realm of Dharma and my own realm of Dharma, thereby attaining the equality of mind. Therefore, the name of this ground is also called 'Extremely Joyful,' possessing extraordinary excellence. Explaining with six meanings, divided into two parts. First is the summary statement: Rejoicing in the vast arising, thoughts are also pure, proficient in the superior aspects, and knowing that liberation is certain. Generating Bodhicitta is being born as a Buddha's child, thoughts are vast aspirations, actions are delighting in benefiting others, superior thoughts are also completely pure, proficient in the superior grounds, and knowing that liberation is certain for each ground in order. Know that this is determined by six meanings. Detailed explanation is divided into six aspects, first is the difference in arising: Faith in the Dharma is the seed, the supreme Pāramitā is born from the mother, arising from meditation is the womb of bliss, compassion is the nurturing mother. For example, seed, mother, womb, and mother, just like possessing four excellent aspects, thereby becoming the son of a Chakravartin king, etc., having faith in the profound and vast Dharma of the Mahāyāna is the seed, practicing the meaning of the most supreme Pāramitā, the profound Prajñāpāramitā, is born from the mother, arising from the meditation of Śamatha and Vipaśyanā combined is the place of the womb of bliss, great compassion with all sentient beings as the object is the nurturing mother. A Bodhisattva possessing these four Dharmas becomes the Buddha's child who inherits the Buddha's lineage. The difference of vastness is: In order to accomplish the ten great vows, know that this is vast. Summarizing and condensing the meaning arising from the Bodhisattva grounds: Offering to the Buddha and upholding the Dharma, activities, teachings, practice accomplished, completely maturing teachings and fields, thought and action become one, achieving Buddhahood. Thus, the ultimate Bodhicitta is generated, which is the vast aspiration to make immeasurable offerings and service to all Tathāgatas, and similarly, to completely uphold and protect all the supreme Dharma of all Buddhas, and all the activities from residing in Tuṣita to passing into Nirvāṇa.

---

ས་བསྟན་པར་བྱ་བ་དང་། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་སྤྱོད་པ་ ཐམས་ཅད་ལེགས་པར་བསྒྲུབ་པར་བྱ་བ་དང་། སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ཡོངས་སུ་སྨིན་པར་ བྱ་བ་དང་། འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་ཐམས་ཅད་ཡང་དག་པར་བསྟན་པར་བྱ་བ་དང་། སངས་ རྒྱས་ཀྱི་ཞིང་ཐམས་ཅད་ཡོངས་སུ་དག་པར་བྱ་བ་དང་། ཐེག་པ་ཆེན་པོ་ལ་ཞུགས་པ་ཐམས་ ཅད་བསམ་པ་དང་སྦྱོར་བ་གཅིག་པར་བྱ་བ་དང་། ཡང་དག་པའི་སྦྱོར་བ་ཐམས་ཅད་འབྲས་ བུ་ཡོད་པར་བྱ་བ་དང་། བླ་ན་མེད་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་ཆེན་པོ་ཐོབ་པར་ བྱའོ་ཞེས་པའི་སྨོན་ལམ་ཆེན་པོ་བཅུ་བསྒྲུབ་པའི་ཕྱིར་བསམ་པ་རྒྱ་ཆེ་བ་དང་ལྡན་པར་ནི་ ཤེས་པར་བྱའོ། ། སྤྲོ་བའི་ཁྱད་པར་ནི། དཀའ་ལ་ཡུན་རིང་མི་སྐྱོའི་ཕྱིར། །སྤྲོ་བར་ཁོང་དུ་ ཆུད་པར་བྱ། །དོན་དམ་སེམས་བསྐྱེད་སྐྱེས་པ་དེ་ལུས་ལོངས་སྤྱོད་ཐམས་ཅད་སྦྱིན་པར་ གཏོང་བ་ལ་སོགས་པའི་དཀའ་སྤྱད་རྒྱ་ཆེན་པོ་ལ་ཡུན་རིང་པོ་བསྐལ་པ་གྲངས་མེད་པ་མང་ པོར་ཡང་མི་སྐྱོ་བར་འཇུག་པའི་ཕྱིར་སྦྱོར་བ་གཞན་དོན་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་ལ་སྤྲོ་བ་དང་ ལྡན་པར་ཁོང་དུ་ཆུད་པར་བྱའོ། ། བསམ་པའི་ཁྱད་པར་ནི། བྱང་ཆུབ་ཉེ་བར་རྟོགས་པ་དང་། །དེ་ཡི་ཐབས་ ཤེས་རྙེད་པའི་ཕྱིར། །བསམ་པ་དག་པར་ཤེས་པར་བྱ། །ས་དང་པོ་ཐོབ་པ་ན་ བདག་ཉིད་བྱང་ཆུབ་ཆེན་པོ་དང་ཉེ་བར་རྟོགས་པ་དང་བྱང་ཆུབ་དེ་བསྒྲུབ་པའི་ཐབས་གཞན་ ལ་ཡང་སྟོན་པའི་ཚུལ་ལེགས་པར་ཤེས་ཤིང་རྙེད་པའི་ཕྱིར་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ལ་ཕན་ པའི་ལྷག་པའི་བསམ་པ་རྣམ་པར་དག་པ་དང་ལྡན་པར་ཤེས་པར་བྱའོ། ། 4-101 མཁས་པའི་ཁྱད་པར་ནི། ས་གཞན་ཚུལ་ལ་མཁས་པ་ཉིད། །ས་དང་པོ་ལས་ གཞན་གཉིས་པ་ལ་སོགས་པ་གོང་མ་རྣམས་ཀྱི་རང་བཞིན་དང་ཡོན་ཏན་དང་ཐོབ་པར་བྱེད་ པའི་ཚུལ་རྣམས་ལ་ལེགས་པར་ཤེས་ཤིང་མཁས་པ་ཉིད་དོ། ། ངེས་འབྱུང་གི་ཁྱད་པར་ནི། ཇི་ལྟར་རྣམ་གཞག་ཡིད་བྱེད་པས། །དེ་རྟོག་ ཉིད་དུ་ཤེས་ཕྱིར་དང་། །དེ་ཉིད་ལ་ཡང་མི་རྟོག་ཕྱིར། །ངེས་པར་འབྱུང་ བར་ཤེས་པར་བྱ། །ས་རྣམས་ཀྱི་རྒྱུ་དང་ངོ་བོ་དང་འབྲས་བུ་ལ་སོགས་པ་མིང་ཚིག་ཡི་ གེའི་སྒོ་ནས་ཇི་ལྟར་རྣམ་པར་གཞག་པ་དེ་རྣམས་སེམས་ཉིད་དེར་སྣང་བ་ཡིན་པར་ཡིད་ལ་ བྱེད་པས་དེ་དག་ཕྱི་གཟུང་བ་ཡུལ་དུ་བདེན་པ་མེད་པས་ནང་འཛིན་པ་རྟོག་པ་ཙམ་ཉིད་དུ་ ཤེས་པའི་ཕྱིར་དང་། གཟུང་བ་མེད་ན་འཛིན་པ་ཡང་མེད་པར་ཤེས་ནས་རྟོག་པ་ཙམ་དེ་ཉིད་ ལ་ཡང་མི་རྟོག་པའི་ཕྱིར་ས་འོག་མ་འོག་མ་ལ་ཆགས་པ་མེད་པར་ངེས་པར་འབྱུང་བས་གོང་ མ་གོང་མ་རྣམས་རིམ་གྱིས་ཐོབ་པར་ཤེས་པར་བྱའོ། ། ཀུན་རྫོབ་དང་དོན་དམ་པའི་སེམས་བསྐྱེད་པ་དེ་དག་མཚུངས་ལྡན་གྱི་གྲོགས་དང་སྦྱར་ ནས་ཕྱེ་ན། འདུན་པ་བསམ་པ་སྦྱོར་བ་ལྷག་བསམ་ཕར་ཕྱིན་དྲུག །ཚད་མེད་མངོན་ཤེས་བསྡུ་ པའི་དངོས་པོ་ཡང་དག་རིག

【現代漢語翻譯】 爲了闡明菩薩的境界，爲了圓滿成就菩薩的一切行持，爲了使一切眾生完全成熟，爲了如實地展現一切世界，爲了完全清凈一切佛土，爲了使進入大乘的一切眾生心念與行為一致，爲了使一切正確的行為都有結果，爲了獲得無上圓滿正等覺的大菩提，應當了知，爲了成就這十大愿，必須具備廣大的發心。 殊勝的歡喜是：爲了不因艱難而長久退卻，應當領會歡喜。生起殊勝的勝義菩提心，爲了能長久地、在無數劫中不厭倦地投入到佈施身體受用等廣大的苦行中，應當領會與利他圓滿的行為相結合的歡喜。 殊勝的發心是：爲了證得菩提，以及了知獲得菩提之方便，應當了知清凈的發心。在獲得初地時，爲了自己能夠證得大菩提，並且善巧地了知和獲得向他人展示證得菩提之方便的方法，應當了知與利益一切眾生的清凈增上發心。 智者的殊勝之處是：通達其他地的法相。即是說，對於從初地之外的二地等以上各地的自性、功德以及獲得它們的方法，能夠完全通達並且精通。 出離的殊勝之處是：如何以分別念安立，因爲了知彼即是識，並且對於彼亦不作念，應當了知出離。對於各地的因、體性、果等，通過名、句、文字如何安立，由於以作意的方式了知這些都是心識的顯現，因此了知這些外在的所取境並非真實存在，僅僅是內在的能取識而已；並且由於了知無所取則無能取，因此對於僅僅是分別唸的識也不執著，從而對於下下地不生貪戀，由此了知能夠次第獲得上上地。 如果將世俗和勝義菩提心與相應的助伴結合起來進行區分，那就是：欲、意樂、行、增上意樂、六度波羅蜜多、四無量心、五神通、四攝事，以及正見。

【English Translation】 To elucidate the bhumis (grounds/levels of realization of a Bodhisattva), to perfectly accomplish all the practices of a Bodhisattva, to fully mature all sentient beings, to accurately reveal all realms of the world, to completely purify all Buddha-fields, to unify the thoughts and actions of all who have entered the Mahayana (Great Vehicle), to ensure that all correct actions bear fruit, and to attain the great Bodhi (Enlightenment) of unsurpassed, perfect, and complete Enlightenment—it should be understood that to accomplish these ten great aspirations, one must possess a vast bodhicitta (aspiration for enlightenment). The distinction of joy is: to understand joy in order not to be discouraged by difficulties for a long time. Having generated the excellent ultimate bodhicitta, in order to engage tirelessly for a long time, for countless eons, in the vast ascetic practices such as giving away one's body and possessions, one should understand the joy associated with actions that perfectly benefit others. The distinction of intention is: to understand pure intention in order to realize enlightenment and to know the means to attain it. Upon attaining the first bhumi, in order to realize great enlightenment for oneself and to skillfully know and obtain the means to show others how to attain enlightenment, one should understand the pure superior intention that benefits all sentient beings. The distinction of the wise is: being skilled in the nature of other bhumis. That is, being well-versed and skilled in the nature, qualities, and methods of attainment of the higher bhumis, such as the second bhumi and above, other than the first. The distinction of renunciation is: to understand renunciation by considering how things are established through conceptualization, because one knows that it is consciousness itself, and also because one does not conceptualize it. How the causes, essence, and results of the bhumis are established through names, words, and letters—by considering that these are manifestations of consciousness itself, one knows that these external objects of perception are not truly existent, but are merely internal cognitions; and because one knows that without an object of perception, there is no subject of perception, one does not conceptualize even the mere cognition itself, thereby not being attached to the lower bhumis, and thus knowing that one can gradually attain the higher bhumis. If one were to distinguish between conventional and ultimate bodhicitta by combining them with their respective companions, they would be: aspiration, intention, action, superior intention, the six paramitas (perfections), the four immeasurables, the five abhijñas (supernatural knowledges), the four sangrahavastus (means of gathering disciples), and right view.

---

།རྟོན་པ་ཚོགས་གཉིས་ཕྱོགས་མཐུན་ཞི་གནས་ལྷག་མཐོང་དང་། ། གཟུངས་སྤོབས་ཆོས་བཤད་བགྲོད་གཅིག་ལམ་དང་ཐབས་མཁས་ལྡན། །ཞེས་སྡོམ་དུ་བྱས་ པ་ལྟར་ཉི་ཤུ་རྩ་གཉིས་ཡོད་པ་དེ་རྣམས་དཔེའི་སྒོ་ནས་བསྔགས་པ་ལ་ཚིགས་སུ་བཅད་པ་ དྲུག་སྟེ། བསྐྱེད་པ་ས་དང་མཚུངས་པ་སྟེ། །གཞན་ནི་བཟང་པོའི་གསེར་ དང་འདྲ། །ཟླ་བ་ཡར་གྱི་ཚེས་པ་བཞིན། །གཞན་ནི་མེ་དང་འདྲར་ཤེས་ བྱ། །བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་ཀྱི་སེམས་བསྐྱེད་པ་དང་པོ་མོས་པ་ལས་བྱུང་བའམ་ཐེག་ པ་ཆེན་པོ་ལ་འདུན་པ་དང་མཚུངས་པར་ལྡན་པ་ནི། རྩི་ཤིང་ལོ་ཏོག་ལ་སོགས་པ་བསྐྱེད་ཅིང་ 4-102 འཕེལ་བའི་རྟེན་བྱེད་པ་ས་དང་མཚུངས་པ་སྟེ། འབྲས་བུ་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཡོན་ཏན་ཐམས་ཅད་ དང་རྒྱུ་བསོད་ནམས་དང་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་ཚོགས་རྒྱ་ཆེན་པོ་བསྐྱེད་ཅིང་འཕེལ་བའི་རྟེན་དུ་གྱུར་ པའི་ཕྱིར་རོ། ། དང་པོ་ལས་གཞན་བསམ་པ་དང་མཚུངས་པར་ལྡན་པ་ནི། བསྲེག་གཅད་བརྡར་བ་ ལ་སོགས་པས་མི་འགྱུར་བ་བཟང་པོའི་གསེར་དང་འདྲ་བ་སྟེ། སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ལ་ གཏན་དུ་ཕན་པ་དང་འཕྲལ་དུ་བདེ་བར་འདོད་པའི་བསམ་པ་བཟང་པོ་ནམ་ཡང་མི་འགྱུར་ བའི་ཕྱིར་རོ། །ལམ་རྣམ་དག་ལ་སྦྱོར་བ་དང་མཚུངས་པར་ལྡན་པ་ནི་ཟླ་བ་ཡར་གྱི་ངོ་ཚེས་ པ་ན་ཆ་ཤས་རིམ་གྱིས་འཕེལ་བ་བཞིན་ཏེ་དགེ་བའི་ཆོས་རྣམས་གོང་ནས་གོང་དུ་འཕེལ་ བར་འགྱུར་བའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ལས་གཞན་ཡོན་ཏན་གོང་མ་འདོད་པའི་ལྷག་པའི་བསམ་པ་ དང་མཚུངས་པར་ལྡན་པ་ནི་བུད་ཤིང་བསྣན་པ་ལས་མེ་ཆེར་འབར་བ་དང་འདྲ་བར་ཤེས་ པར་བྱ་སྟེ། མོས་སྤྱོད་ནས་བརྩམས་ཏེ་སངས་རྒྱས་ཀྱི་སའི་བར་དུ་ཡོན་ཏན་ཁྱད་པར་ཅན་ ཆེས་ཆེར་འཕེལ་བར་འགྱུར་བའི་ཕྱིར་རོ། །གཞན་ནི་གཏེར་ཆེན་བཞིན་ཤེས་བྱ། ། གཞན་ནི་རིན་ཆེན་འབྱུང་གནས་བཞིན། །རྒྱ་མཚོ་འདྲ་བར་ཤེས་བྱ་ གཞན། །རྡོ་རྗེ་དང་འདྲ་རི་རབ་འདྲ། །གཞན་ཡང་སྦྱིན་པའི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་དང་ མཚུངས་པར་ལྡན་པ་ནི་ལོངས་སྤྱོད་ཟད་མི་ཤེས་པ་འབྱུང་བའི་གཏེར་ཆེན་པོ་བཞིན་དུ་ཤེས་ པར་བྱ་སྟེ། ཆོས་དང་ཟང་ཟིང་གི་སྦྱིན་པས་སེམས་ཅན་རྣམས་ཚིམ་པར་བྱེད་ཅིང་དེ་ཉིད་ཕུང་ པོ་ལྷག་མེད་ཀྱི་མྱང་འདས་སུ་མི་ཟད་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ལས་གཞན་ཚུལ་ཁྲིམས་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ ཕྱིན་པ་དང་མཚུངས་པར་ལྡན་པ་ནི་རིན་ཆེན་མང་པོའི་འབྱུང་གནས་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་ཏེ། ས་ དང་ལམ་དང་འབྲས་བུའི་ཡོན་ཏན་རིན་པོ་ཆེ་དཔག་ཏུ་མེད་པ་འབྱུང་བའི་གནས་ཡིན་པའི་ ཕྱིར་རོ། །བཟོད་པའི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་དང་མཚུངས་པར་ལྡན་པ་ནི་རྒྱ་མཚོ་ཆེན་པོ་གཏིང་མི་ 4-103 གཡོ་བར་གནས་པ་དང་འདྲ་བར་ཤེས་པར་བྱ་སྟེ། ལམ་བསྒྲུབ་པའི་སྡུག་བསྔལ་དང་གཞན་ གྱི་གནོད་པ་ཐམས་ཅད་ཀྱིས་ནམ་ཡང་མི་འཁྲུག་པའི་ཕྱིར་རོ། །གཞན་ཡང་བརྩོན་འགྲུས་ ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་

【現代漢語翻譯】 『依賴二資糧，順適止觀雙運，總持辯才善說，唯一道與方便具足。』如是歸納為二十二種，以譬喻讚歎，共有六頌：『生起如地，其餘如妙金，如上弦之月，其餘應知如火。』 菩薩們的發心，最初由意樂生起，或與對大乘的渴望相應，如同大地能生養和滋養植物莊稼等，是它們生長的基礎。同樣，菩薩的發心能生起和增長一切佛陀的功德，以及作為因的廣大福德和智慧資糧，是它們的所依。 初發心之外，與發心之後的意樂相應，如同精純的黃金，經受燒、割、磨等處理也不會改變。同樣，菩薩利益一切眾生，希望他們永久幸福和暫時安樂的善良意願永遠不會改變。 與清凈道相應，如同上弦月，其光輝逐漸增長。同樣，菩薩的善法也會越來越增長。 除此之外，與希求更高功德的增上意樂相應，應知如同新增柴火使火焰更加旺盛。同樣，從勝解行開始，直到佛地，菩薩的殊勝功德會越來越增長。 『其餘如大寶藏，其餘如珍寶之源，應知如海，如金剛如須彌山。』 此外，與佈施波羅蜜多相應，應知如同取之不盡、用之不竭的大寶藏。同樣，菩薩以法佈施和財物佈施使眾生滿足，並且使他們最終獲得無餘涅槃，永不耗盡。 初發心之外，與發心之後的意樂相應，如同精純的黃金，經受燒、割、磨等處理也不會改變。同樣，菩薩利益一切眾生，希望他們永久幸福和暫時安樂的善良意願永遠不會改變。 與清凈道相應，如同上弦月，其光輝逐漸增長。同樣，菩薩的善法也會越來越增長。 除此之外，與希求更高功德的增上意樂相應，應知如同新增柴火使火焰更加旺盛。同樣，從勝解行開始，直到佛地，菩薩的殊勝功德會越來越增長。 『其餘如大寶藏，其餘如珍寶之源，應知如海，如金剛如須彌山。』 此外，與佈施波羅蜜多相應，應知如同取之不盡、用之不竭的大寶藏。同樣，菩薩以法佈施和財物佈施使眾生滿足，並且使他們最終獲得無餘涅槃，永不耗盡。 從那之後，與戒律波羅蜜多相應，就像眾多珍寶的來源一樣，是產生土地、道路和果位的無量珍寶功德的源泉。 與忍辱波羅蜜多相應，應知如同深不可測、不可動搖的大海。同樣，菩薩在修道過程中所遭受的痛苦和他人所造成的傷害都不能動搖他。

【English Translation】 'Relying on the two accumulations, harmonizing calm abiding and insight, possessing retentive memory, eloquence in teaching, the single path, and skillful means.' As summarized in these twenty-two qualities, they are praised through metaphors in six verses: 'Arising is like the earth, the rest like excellent gold, like the waxing moon, the rest should be known like fire.' The arising of Bodhisattvas' minds, initially arising from aspiration, or corresponding to the desire for the Great Vehicle, is like the earth that nurtures and sustains plants and crops, serving as their foundation. Similarly, the Bodhisattva's mind generates and increases all the qualities of the Buddha, as well as the vast accumulations of merit and wisdom that serve as their cause. Other than the initial arising, corresponding to the intention after the arising of the mind, it is like excellent gold that does not change even when burned, cut, or ground. Similarly, the Bodhisattva's good intention to benefit all sentient beings and wish them permanent happiness and temporary ease will never change. Corresponding to the application to the pure path, it is like the waxing moon, whose parts gradually increase. Similarly, the virtuous qualities of the Bodhisattva will increase more and more. Other than that, corresponding to the superior intention of desiring higher qualities, it should be known like a fire that blazes more intensely when wood is added. Similarly, starting from the stage of faith and practice, up to the stage of Buddhahood, the Bodhisattva's extraordinary qualities will increase greatly. 'The rest are like a great treasure, the rest like a source of jewels, it should be known like the ocean, like a vajra, like Mount Meru.' Furthermore, corresponding to the perfection of generosity, it should be known like a great treasure that never diminishes and is inexhaustible. Similarly, the Bodhisattva satisfies sentient beings with the generosity of Dharma and material goods, and leads them to the complete cessation of suffering, which is inexhaustible. Other than that, corresponding to the perfection of discipline, it is like a source of many jewels, being the source of immeasurable precious qualities of the ground, path, and fruit. Corresponding to the perfection of patience, it should be known like the great ocean, which is deep and unwavering. Similarly, the Bodhisattva is never disturbed by the suffering of practicing the path and all the harm caused by others.

---

ཕྱིན་པ་དང་མཚུངས་པར་ལྡན་པ་ནི་རྡོ་རྗེ་ཕ་ལམ་{གཞན་}གང་གིས་ཀྱང་མི་ ཤིགས་པ་དང་འདྲ་བ་སྟེ། ལེ་ལོ་ལ་སོགས་པའི་གནོད་པས་མི་ཤིགས་ཤིང་སྲ་བ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་ རོ། །བསམ་གཏན་གྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་དང་མཚུངས་པར་ལྡན་པ་ནི་རིའི་རྒྱལ་པོ་རི་རབ་ རྐྱེན་ཆེ་ཆུང་གང་གིས་ཀྱང་མི་གཡོ་བ་དང་འདྲ་བ་སྟེ། རྣམ་པར་གཡེང་བ་ཐམས་ཅད་ཀྱིས་མི་ གཡེང་ཞིང་མི་གཡོ་བའི་ཕྱིར་རོ། ། སྨན་གྱི་རྒྱལ་པོ་འདྲ་བ་སྟེ། །གཞན་ནི་མཛའ་ཆེན་འདྲར་ཤེས་བྱ། ། ཡིད་བཞིན་ནོར་བུ་འདྲ་བ་དང་། །གཞན་ནི་ཉི་མ་འདྲར་ཤེས་བྱ། །ཤེས་ རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་དང་མཚུངས་པར་ལྡན་པ་ནི་ནད་ཐམས་ཅད་ཞི་བར་བྱེད་པའི་སྨན་ གྱི་རྒྱལ་པོ་འདྲ་བ་སྟེ། དེའི་དོན་རྟོགས་ཤིང་བསྒོམས་པ་ལས་ཉོན་མོངས་པ་དང་ཤེས་བྱའི་ སྒྲིབ་བའི་ནད་ཐམས་ཅད་རབ་ཏུ་ཞི་བར་བྱེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ལས་གཞན་ཚད་མེད་པ་བཞི་ དང་མཚུངས་པར་ལྡན་པ་ནི་མཛའ་བོ་ཆེན་པོས་གྲོགས་པོ་ནམ་ཡང་མི་སླུ་བ་དང་འདྲ་བར་ ཤེས་པར་བྱ་སྟེ། བདེ་སྡུག་བཏང་སྙོམས་ལ་སོགས་པའི་གནས་སྐབས་ཐམས་ཅད་དུ་སེམས་ ཅན་ཡལ་བར་མི་འདོར་བའི་ཕྱིར་རོ། །མངོན་པར་ཤེས་པ་དང་མཚུངས་པར་ལྡན་པ་ནི་ཡིད་ བཞིན་གྱི་ནོར་བུ་རིན་པོ་ཆེ་ལས་དགོས་འདོད་འབྱུང་བ་དང་འདྲ་བ་སྟེ། གདུལ་བྱ་རྣམས་ཀྱི་ མོས་པ་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་དེ་དང་དེའི་འབྲས་བུ་འབྱོར་པར་བྱེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །གཞན་ཡང་བསྡུ་ པའི་དངོས་པོ་བཞི་དང་མཚུངས་པར་ལྡན་པ་ནི་ཉི་མའི་འོད་ཟེར་གྱིས་ལོ་ཏོག་སྨིན་པར་བྱེད་ པ་དང་འདྲ་བར་ཤེས་པར་བྱ་སྟེ། གདུལ་བྱ་མཐའ་ཡས་པའི་རྒྱུད་ཀྱི་ཞིང་ལ་དགེ་བའི་ལོ་ཏོག་ ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་སྨིན་པར་བྱེད་པའི་ཕྱིར་རོ། ། 4-104 གཞན་ནི་དྲི་ཟའི་དབྱངས་སྙན་བཞིན། །གཞན་ནི་རྒྱལ་པོ་འདྲར་ ཤེས་བྱ། །དེ་བཞིན་གཞན་ནི་མཛོད་ལྟ་བུ། །ལམ་པོ་ཆེ་དང་འདྲར་ཤེས་ བྱ། །གཞན་ཡང་སོ་སོ་ཡང་དག་པར་རིག་པ་བཞི་དང་མཚུངས་པར་ལྡན་པ་ནི་དྲི་ཟའི་གླུ་ དབྱངས་སྙན་པས་མང་པོ་དགའ་བར་བྱེད་པ་བཞིན་ཏེ། དམ་པའི་ཆོས་ཀྱི་སྒྲ་དབྱངས་སྙན་ པས་གདུལ་བྱ་དཔག་ཏུ་མེད་པ་འདུན་པར་བྱེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ལས་གཞན་རྟོན་པ་བཞི་ དང་མཚུངས་པར་ལྡན་པ་ནི་འཁོར་རྣམས་ཆུད་མི་ཟ་བར་སྐྱོང་བའི་རྒྱལ་པོ་བཟང་པོ་དང་ འདྲ་བར་ཤེས་པར་བྱ་སྟེ། ཆོས་ལ་རྟོན་པར་བྱ་བའི་གང་ཟག་ལ་སྟོན་པར་མི་བྱ་བ་ལ་སོགས་ པ་བཞིས་གདུལ་བྱ་རྣམས་ཆུད་མི་ཟ་བར་སྐྱོང་བར་བྱེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་བཞིན་དུ་གཞན་ ཚོགས་གཉིས་དང་མཚུངས་པར་ལྡན་པ་ནི་ནོར་མང་པོས་གང་བའི་བང་མཛོད་ལྟ་བུ་སྟེ། ཐབས་བསོད་ནམས་དང་ཤེས་རབ་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་ལོངས་སྤྱོད་མང་པོ་དང་ལྡན་པའི་གནས་ཡིན་ པའི་ཕྱིར་རོ། །བྱང་ཆུབ་ཀྱི་ཕྱོགས་ཀྱི་ཆོས་སུམ་ཅུ་རྩ་བདུན་དང་མཚུངས་པར་ལྡན

【現代漢語翻譯】 與般若波羅蜜多（梵文：Prajñāpāramitā，智慧到彼岸）相應，如同金剛石一般，任何東西都無法摧毀，因為它可以抵抗懶惰等障礙，並且非常堅固。 與禪定波羅蜜多（梵文：Dhyāna pāramitā，禪定到彼岸）相應，如同山王須彌山（梵文：Sumeru），任何大小因緣都無法動搖，因為它不會被任何散亂所動搖。 如同藥王一般，其他則應知如偉大的朋友一般。 如同如意寶珠一般，其他則應知如太陽一般。與智慧波羅蜜多（梵文：Prajñāpāramitā，智慧到彼岸）相應，如同能平息一切疾病的藥王一般，通過理解和修持其意義，能徹底平息煩惱和所知障的一切疾病。與四無量心相應，應知如同偉大的朋友永不欺騙朋友一般，在快樂、痛苦、舍等一切情況下，都不會捨棄眾生。與神通相應，如同如意寶珠能滿足一切願望一般，能使所化眾生如其所愿地獲得相應的果報。與其他四攝事相應，應知如同陽光使莊稼成熟一般，能使無量所化眾生相續的田地裡，圓滿成熟善妙的莊稼。 其他則如乾闥婆（梵文：Gandharva）的美妙歌聲，其他則應知如國王一般。同樣，其他則如寶藏一般，應知如康莊大道一般。與其他四正斷相應，如同乾闥婆（梵文：Gandharva）美妙的歌聲使眾人歡喜一般，以正法的妙音使無量所化眾生心生歡喜。與其他四依相應，應知如同善王守護眷屬而不浪費一般，以不應依止法者而應依止於法等四依，守護所化眾生而不浪費。同樣，與其他二資糧相應，如同充滿財富的寶藏一般，是具足方便福德和智慧資糧的處所。與三十七道品相應

【English Translation】 Being in accordance with Prajñāpāramitā (Perfection of Wisdom), it is like a diamond that cannot be destroyed by anything, as it is resistant to obstacles such as laziness and is very solid. Being in accordance with Dhyāna pāramitā (Perfection of Meditation), it is like the king of mountains, Mount Sumeru, which cannot be shaken by any cause, large or small, as it is not disturbed by any distractions. Like the king of medicine, others should be known as great friends. Like a wish-fulfilling jewel, others should be known as the sun. Being in accordance with Prajñāpāramitā (Perfection of Wisdom), it is like the king of medicine that pacifies all diseases. By understanding and meditating on its meaning, it thoroughly pacifies all diseases of afflictions and cognitive obscurations. Being in accordance with the four immeasurables, it should be known as a great friend who never deceives friends, never abandoning sentient beings in all circumstances of happiness, suffering, equanimity, etc. Being in accordance with clairvoyance, it is like a wish-fulfilling jewel that fulfills all desires, enabling those to be tamed to obtain the corresponding results according to their wishes. Being in accordance with the four objects of gathering, it should be known as the sun's rays that ripen crops, enabling the fields of the continuum of limitless beings to fully ripen with virtuous crops. Others are like the sweet melodies of the Gandharvas, others should be known as kings. Similarly, others are like treasures, and should be known as great roads. Furthermore, being in accordance with the four right abandonments, it is like the sweet melodies of the Gandharvas that delight many, delighting immeasurable beings to be tamed with the sweet sounds of the sacred Dharma. Being in accordance with the four reliances, it should be known as a good king who protects his retinue without wasting them, protecting those to be tamed with the four reliances, such as not relying on the person but relying on the Dharma. Similarly, being in accordance with the two accumulations, it is like a treasure filled with much wealth, being a place endowed with many enjoyments of skillful means, merit, wisdom, and knowledge. Being in accordance with the thirty-seven factors of enlightenment

---

་པ་ནི། གང་ཟག་ཐམས་ཅད་འགྲོ་བའི་ལམ་པོ་ཆེ་དང་འདྲ་བར་ཤེས་པར་བྱ་སྟེ། ཐེག་པ་ཆེ་ཆུང་གི་ འཕགས་པའི་གང་ཟག་ཐམས་ཅད་གཤེགས་ཤིང་གཤེགས་པར་འགྱུར་བའི་ལམ་ཡིན་པའི་ ཕྱིར་རོ། ། ཐེག་པ་འདྲ་བར་ཤེས་བྱ་སྟེ། །སེམས་བསྐྱེད་བཀོད་པ་འདྲ་བ་ཡིན། ། ཀུན་དགའི་སྒྲ་དང་འདྲ་བ་སྟེ། །ཀླུང་ཆེན་རྒྱུན་དང་འདྲ་བའོ། །ཞི་གནས་ ལྷག་མཐོང་དང་མཚུངས་པར་ལྡན་པ་ནི་ཐེག་པའམ་བཞོན་པ་རྟ་དང་གླང་པོ་ལ་བརྟེན་ནས་ འདོད་པའི་གནས་སུ་འགྲོ་བ་དང་འདྲ་བར་ཤེས་པར་བྱ་སྟེ། སྲིད་ཞིའི་མཐར་མི་ལྟུང་ཞིང་ མི་གནས་པའི་མྱ་ངན་ལས་འདས་པར་བདེ་བླག་ཏུ་ཁྱེར་བར་བྱེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །གཟུངས་ དང་སྤོབས་པ་དང་མཚུངས་པར་ལྡན་པའི་སེམས་བསྐྱེད་པ་ནི་ཆུ་རྙིང་བ་འཛིན་ཞིང་གསར་ 4-105 པ་བསྐྱེད་པའི་བཀོད་མའི་ཆུ་མིག་དང་འདྲ་བ་ཡིན་ཏེ། གཟུངས་ཀྱིས་སྔར་ཐོས་པའི་ཆོས་ དང་དོན་མི་བརྗེད་པར་འཛིན་{པར་བྱེད་}ལ། སྤོབས་པས་སྔར་མ་ཐོས་པའི་ཆོས་དང་དོན་ འཕེལ་ཞིང་མི་ཟད་པའི་སྒོ་ནས་གཞན་དག་ལའང་རྒྱ་ཆེར་སྟོན་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཆོས་ཀྱི་སྡོམ་ བཞི་བཤད་པ་དང་མཚུངས་པར་ལྡན་པ་ནི་ཉན་པ་པོ་ཀུན་དགའ་བར་བྱེད་པའི་སྒྲ་གཏམ་ སྙན་པ་དང་འདྲ་བ་སྟེ། ཐར་བ་འདོད་པའི་གདུལ་བྱ་རྣམས་ལ་དེ་ཐོབ་པར་བྱེད་པའི་ཐབས་ བླང་དོར་གྱི་ཚུལ་སྙན་པར་སྒྲོགས་པའི་ཕྱིར་རོ། །བགྲོད་པ་གཅིག་པའི་ལམ་དང་མཚུངས་ པར་ལྡན་པ་ནི་ཆུ་ཀླུང་ཆེན་པོའི་རྒྱུན་འབད་པ་མེད་པར་རྒྱུན་ཕྱོགས་སུ་ངང་གིས་འབབ་པ་ དང་འདྲ་བའོ། །ཞེས་པ་སྟེ་ས་བརྒྱད་པར་མི་སྐྱེ་བའི་ཆོས་ལ་བཟོད་པ་ཡན་ཆད་ཀྱི་བྱང་ཆུབ་ སེམས་དཔའ་རྣམས་རང་གཞན་གྱི་བྱ་བ་བྱེད་པ་ལ་འབད་རྩོལ་དང་ཐ་དད་མེད་པར་རང་ {གི་ངང་}གིས་བྱང་ཆུབ་ཆེན་པོར་བགྲོད་པ་གཅིག་པའི་ཕྱིར་རོ། ། རྒྱལ་སྲས་རྣམས་ཀྱི་སེམས་བསྐྱེད་པ། །སྤྲིན་དང་འདྲ་བར་བསྟན་ པ་སྟེ། །དེ་ཕྱིར་དེ་དག་ཡོན་ཏན་ཕྱུག །སེམས་ནི་དགའ་བའི་ཡང་དག་ བསྐྱེད། །རྒྱལ་བའི་སྲས་པོ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་ཀྱི་ཐབས་ལ་མཁས་པ་དང་ མཚུངས་པར་ལྡན་པའི་སེམས་བསྐྱེད་པ་ནི་སྤྲིན་ཆེན་པོའི་ཆར་དུས་སུ་ཕབ་པས་རྩི་སྨན་དང་ ལོ་ཏོག་ལ་སོགས་པ་འཇིག་རྟེན་པའི་འབྱོར་པ་ཐམས་ཅད་འབྱུང་བ་དང་འདྲ་བར་བསྟན་པ་ སྟེ། དགའ་ལྡན་གྱི་གནས་ན་བཞུགས་པ་ལ་སོགས་པ་ནས་མྱ་ངན་ལས་འདས་པའི་བར་སྟོན་ པའི་སྒོ་ནས་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ལ་ཕན་པ་དང་བདེ་བའི་འབྲས་བུ་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་ རྣམས་བསྐྱེད་པར་མཛད་པའི་ཕྱིར་རོ། ། དཔེ་མང་པོའི་སྒོ་ནས་བསྔགས་པ་བརྗོད་པ་དེའི་ཕྱིར་དེ་ལྟར་ཡོན་ཏན་གྱི་འབྱོར་པ་ཕུན་ སུམ་ཚོགས་པས་ཕྱུག་པའི་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་སེམས་དེ་ནི་བློ་དང་ལྡན་པ་རྣམས་ཀྱིས་དགའ་ཞིང་ 4-106 སྤྲོ་བའི་སྒོ་ནས་ཡང་དག་པར་བསྐྱེད་པར་བྱའོ། །འགྲེལ་བར་དཔེ

【現代漢語翻譯】 要知道，一切眾生都像一條大道，因為大乘和小乘的一切聖者都由此前往，並將由此前往。 應知宗派相同，發心佈置相同，如同使人喜悅的聲音，如同大河的流水。 與寂止和勝觀相應，就像依靠馬或大象等交通工具到達想去的地方一樣。因為它能輕易地將你帶到不落入輪迴和寂滅兩邊的涅槃之境。與陀羅尼（藏文：གཟུངས་，梵文天城體：धारणी，梵文羅馬擬音：dhāraṇī，漢語字面意思：總持）和無畏（藏文：སྤོབས་པ་，梵文天城體：स्फुटता，梵文羅馬擬音：sphuṭatā，漢語字面意思：清晰）相應，就像一個水池，能保持舊水併產生新水一樣。陀羅尼能讓你記住以前聽過的法和義，而無畏則能讓你以不增不減的方式，向他人廣泛地展示以前未聽過的法和義。與宣說四法印相應，就像悅耳的聲音，因為它能悅耳地向渴望解脫的眾生宣說獲得解脫的方法，即取捨之理。與唯一道路相應，就像大河的流水，毫不費力地自然流向前方。也就是說，從第八地到獲得無生法忍的菩薩們，在利益自己和他人時，無需任何努力和差別，自然而然地走向偉大的菩提。 諸佛之子發心，如雲般示現，因此彼等功德豐，心生歡喜而生起。 佛子菩薩們與善巧方便相應的心，就像大雨傾盆而下，產生世間所有的財富，如藥草和莊稼等一樣。從安住于兜率天到示現涅槃，他們通過這種方式為一切眾生帶來利益和安樂的圓滿果報。 因為用許多比喻來讚美它，所以那些具有功德財富的菩提心，應該被有智慧的人以歡喜和喜悅的心情正確地生起。在註釋中，比喻...

【English Translation】 It should be known that all beings are like a great path, because all the noble beings of the Mahayana and Hinayana go and will go by it. It should be known that the sects are the same, the arrangement of the mind generation is the same, like a sound that makes people happy, like the flow of a great river. Being endowed with both tranquility and insight, it is to be known like going to the desired place relying on a vehicle such as a horse or an elephant. Because it easily carries you to the state of Nirvana that does not fall to either end of samsara and nirvana. Being endowed with dharani (藏文：གཟུངས་，梵文天城體：धारणी，梵文羅馬擬音：dhāraṇī，漢語字面意思：retention) and confidence (藏文：སྤོབས་པ་，梵文天城體：स्फुटता，梵文羅馬擬音：sphuṭatā，漢語字面意思：clarity), it is like a pool of water that holds the old water and generates new water. Dharani makes you remember the Dharma and meaning that you have heard before, while confidence allows you to widely show to others the Dharma and meaning that you have not heard before, in a way that does not increase or decrease. Being endowed with the explanation of the four seals of Dharma, it is like a pleasant sound that makes the listeners happy, because it pleasantly proclaims to the trainees who desire liberation the method of obtaining it, that is, the manner of what to take and what to abandon. Being endowed with the one path of going, it is like the flow of a great river that naturally flows forward without effort. That is to say, from the eighth ground up to the Bodhisattvas who have obtained tolerance of the unborn Dharma, they go to great enlightenment naturally without any effort or difference in doing the work of themselves and others. The mind generation of the sons of the Buddhas, is shown to be like a cloud, therefore they are rich in qualities, and the mind is generated with joy. The mind generation of the sons of the Buddhas, the Bodhisattvas, being endowed with skillful means, is shown to be like the great clouds pouring down rain, producing all the worldly wealth such as herbs and crops. From dwelling in the Tushita heaven to showing Nirvana, they generate the perfect fruits of benefit and happiness for all sentient beings in this way. Because it is praised with many examples, therefore that mind of enlightenment, rich in the wealth of qualities, should be properly generated by those who have intelligence with a joyful and happy mind. In the commentary, the examples...

---

་ཉི་ཤུ་རྩ་གཉིས་དང་ལྡན་ པའི་སེམས་བསྐྱེད་པ་འདི་ནི་འཕགས་པ་བློ་གྲོས་མི་ཟད་པའི་མདོ་ལས་མི་ཟད་པ་ཉིད་འབྱུང་ བ་དང་སྦྱར་བར་ཁོང་དུ་ཆུད་པར་བྱའོ། །ཞེས་གསུངས་པས་ཐུན་མོང་གི་དབྱེ་བ་དང་གོ་རིམ་ གཞན་རྣམས་སྔར་དང་འདྲ་བ་ལ། མདོ་ལས་ཁྱད་པར་དུ་མངོན་ཤེས་ལ་ལྔ་དང་། བྱང་ཆུབ་ ཕྱོགས་མཐུན་ལ་སུམ་ཅུ་རྩ་བདུན་དང་། ཚད་མེད་པ་དང་བསྡུ་བ་དང་སོ་སོ་ཡང་དག་པར་ རིག་པ་དང་རྟོན་པ་དང་ཆོས་བཤད་པ་རྣམས་ལ་བཞི་བཞི་དང་། ཚོགས་དང་ཞི་ལྷག་དང་ གཟུངས་སྤོབས་གསུམ་ལ་གཉིས་གཉིས་སུ་ཕྱེ་བ་བརྒྱད་ཅུའི་མཐར་མི་ཟད་པ་ཞེས་སྦྱར་ནས་ གསུངས་པ་ལྟར་ཤེས་པར་བྱ་སྟེ། མི་བཟད་པ་རེ་རེ་ལ་ཡང་དབྱེ་བ་མཐའ་ཡས་པ་གསུངས་ པ་རྣམས་ནི་མདོ་ཉིད་ནས་གསལ་བར་སྣང་ངོ་། ། སེམས་མ་བསྐྱེད་པའི་ཉེས་དམིགས་ནི། ཆེར་འོས་སེམས་བསྐྱེད་སྤངས་པའི་ སྐྱེ་བོ་དག །གཞན་དོན་སེམས་དང་དེ་ཡི་ཐབས་རྙེད་དང་། །དགོངས་ ཆེན་དོན་དང་དེ་ཉིད་མཆོག་མཐོང་བས། །བདེ་བ་དེ་སྤངས་ཞི་བར་ འགྲོ་བར་འགྱུར། །ཤེས་རབ་དང་སྙིང་རྗེ་ཆེན་པོ་དང་ལྡན་པ་རྣམས་ཀྱིས་བསྐྱེད་པར་ འོས་པ་ཐེག་ཆེན་སེམས་བསྐྱེད་སྤངས་པའི་སྐྱེ་བོ་དག་གིས་ནི་བདེ་བ་རྣམ་པ་བཞི་མི་འཐོབ་ སྟེ། བསམ་པ་ཚད་མེད་པ་བཞི་ལ་བརྟེན་ནས་གཞན་གྱི་དོན་བྱ་བར་སེམས་པའི་བདེ་བ་དང་། སྦྱོར་བ་བསྡུ་བའི་དངོས་པོ་བཞི་ལ་བརྟེན་ནས་གཞན་དོན་དེ་ཡི་ཐབས་རྙེད་པའི་བདེ་བ་དང་། ལུང་གི་ཡོན་ཏན་ཐེག་ཆེན་གྱི་མདོ་སྡེ་ཟབ་མོའི་དགོངས་པ་ཆེན་པོའི་དོན་རྟོགས་པའི་བདེ་ བ་དང་། རྟོགས་པའི་ཡོན་ཏན་དེ་ཁོ་ན་ཉིད་ཀྱི་མཆོག་ཆོས་ཐམས་ཅད་ལ་བདག་མེད་པར་ མཐོང་བའི་བདེ་བ་ཆེན་པོ་དེ་རྣམས་སྤངས་ནས་ཕལ་ཆེར་འཁོར་བའི་སྡུག་བསྔལ་ལ་སྤྱོད་ ཅིང་། གལ་ཏེ་ཐེག་དམན་གྱི་ལམ་དུ་ཞུགས་ན་ཡང་ཞི་བའི་མཐར་འགྲོ་བར་འགྱུར་གྱི་མི་ 4-107 གནས་པའི་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་མི་འཐོབ་པའོ། ། སེམས་བསྐྱེད་པའི་ཕན་ཡོན་ལ་སྐྱོ་བ་མེད་པ་དང་། སྡོམ་པ་ཐོབ་པ་དང་། ལྡོག་པ་མེད་ པའི་ཕན་ཡོན་ནོ། ། སྐྱོ་བ་མེད་པའི་ཕན་ཡོན་ནི། བློ་ལྡན་སེམས་མཆོག་བསྐྱེད་མ་ཐག་ཏུ་ཡང་། ། མཐའ་ཡས་ཉེས་པ་བྱེད་ལས་སེམས་རབ་བསྡམས། །གཉིས་འཕེལ་བྱེད་ པ་རྟག་ཏུ་དགེ་བ་དང་། །བརྩེ་ལྡན་བདེ་དང་སྡུག་བསྔལ་དག་གིས་ དགའ། །བློ་ལྡན་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་ས་དང་པོར་དོན་དམ་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་སེམས་ མཆོག་བསྐྱེད་མ་ཐག་ཏུ་ཡང་མཐའ་ཡས་པའི་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ལ་ལུས་ངག་ཡིད་ གསུམ་གྱིས་ཉེས་པ་བྱེད་པ་ལས་སེམས་རབ་ཏུ་བསྡམས་ཏེ་སྡིག་པ་མི་བྱ་བའི་སྡོམ་པ་ཐོབ་ ཅིང་། རྒྱུ་སྡིག་པ་མི་བྱེད་པས་འབྲས་བུ་ངན་སོང་དུ་ལྟུང་བའི་འཇིགས་པའང་མེད་ལ། དེ་ཉིད་ དགེ་བ་དང་སྙིང་རྗེ་གཉིས་འཕེལ་བར་བྱེད་པས་རྟག་ཏུ་དགེ་བ་དང་ལྡན་པས་དེའི་འ

【現代漢語翻譯】 當理解為，與《聖妙吉祥智藏經》中開示的二十二種發心相關聯，從中產生無盡的功德。如經中所說，共同的分類和次第與其他相同，但經中特別提到，五種神通，三十七道品，四種無量，四種攝，四種正知，四種依止，四種說法，兩種集合，兩種寂止，兩種陀羅尼和兩種無畏，總共八十種，最後加上『無盡』。應當理解為，每一種『無盡』都有無量的分類，這些在經中已經清楚地說明。 未生起菩提心的過患：『大士應發菩提心，若舍此心諸眾生，不得利他方便法，不見甚深廣大義，捨棄安樂趣寂滅。』 具有智慧和大悲心的人們，應當生起大乘菩提心，如果捨棄此心，就無法獲得四種安樂：依靠四無量心而產生的利益他人的安樂；依靠四攝事而獲得的利益他人的方便之安樂；通達甚深大乘經藏之義的安樂；以及證悟諸法無我的最勝之安樂。他們大多會遭受輪迴的痛苦。即使進入小乘道，最終也會趨向寂滅，無法獲得不住涅槃。 生起菩提心的利益包括：不退轉的利益、獲得律儀的利益和不退失的利益。 不退轉的利益：『智者初發菩提心，即能遮止無邊罪，恒常增長二利行，慈悲喜樂遍一切。』 具有智慧的菩薩們，在初次生起勝義菩提心時，就能立即遮止對無量眾生以身語意三門所造的罪業，從而獲得不造惡業的律儀。由於不造惡業，也就沒有墮入惡道的恐懼。同時，由於增長善業和慈悲心，他們恒常與善法相應。

【English Translation】 It should be understood that this twenty-twofold generation of the mind is associated with the inexhaustibility arising from the Arya Inexhaustible Intelligence Sutra. As it is said in the sutra, the common divisions and order are the same as before, but the sutra specifically mentions five superknowledges, thirty-seven factors of enlightenment, four immeasurables, four ways of gathering, four kinds of perfect knowledge, four kinds of reliance, four kinds of teachings, two kinds of assemblies, two kinds of tranquility, two kinds of dharanis and two kinds of fearlessness, totaling eighty, and finally adding 'inexhaustible.' It should be understood that each 'inexhaustible' has limitless divisions, which are clearly explained in the sutra itself. The faults of not generating the mind of enlightenment: 'Those who should generate the mind of enlightenment, if they abandon this mind, they will not obtain the means to benefit others, nor see the profound and vast meaning, abandoning happiness, they will go to peace.' Those who have wisdom and great compassion should generate the great vehicle's mind of enlightenment, but if they abandon this mind, they will not obtain four kinds of happiness: the happiness of benefiting others based on the four immeasurables; the happiness of obtaining the means to benefit others based on the four ways of gathering; the happiness of understanding the meaning of the profound sutras of the great vehicle; and the happiness of seeing the selflessness of all phenomena, the supreme dharma of suchness. They mostly experience the suffering of samsara. Even if they enter the path of the lesser vehicle, they will eventually go to peace, unable to obtain the non-abiding nirvana. The benefits of generating the mind of enlightenment include: the benefit of non-retrogression, the benefit of obtaining vows, and the benefit of non-reversal. The benefit of non-retrogression: 'As soon as the wise generate the supreme mind, they restrain their minds from doing endless evil, constantly increasing the two benefits, and rejoicing in happiness and suffering with love.' As soon as the wise Bodhisattvas generate the supreme mind of ultimate enlightenment in the first place, they immediately restrain their minds from doing evil with body, speech, and mind to all limitless sentient beings, thus obtaining the vows of not doing evil. Because they do not do evil, there is no fear of falling into the lower realms. At the same time, because they increase goodness and compassion, they are always associated with goodness.

---

བྲས་བུ་ མངོན་པར་མཐོ་བའི་བདེ་བ་ལ་སྤྱོད་པས་དགའ་བ་དང་བརྩེ་བ་དང་ལྡན་པས་བདེ་བ་དང་ ལྡན་པར་མ་ཟད་གཞན་དོན་གྱི་སྡུག་བསྔལ་དག་གིས་ཀྱང་དགའ་བར་འགྱུར་བས་ནམ་ཡང་ གཞན་དོན་ལ་སྐྱོ་བ་མེད་པའོ། ། སྡོམ་པ་ཐོབ་པའི་ཕན་ཡོན་ནི། གང་ཚེ་གཞན་གྱི་དོན་ཕྱིར་ལུས་དང་ནི། ། སྲོག་ལ་མི་ལྟ་རབ་ངལ་ཁས་ལེན་པ། །དེ་ལྟ་བུ་དེ་གཞན་གྱི་གནོད་པ་ ཡིས། །ཇི་ལྟར་ངན་པ་བྱེད་པའི་ལས་ལ་འཇུག །གང་གི་ཚེ་དོན་དམ་སེམས་ བསྐྱེད་སྐྱེས་པ་ན་སེམས་ཅན་གཞན་ཐམས་ཅད་ཀྱི་དོན་གྱི་ཕྱིར་རང་གི་ལུས་དང་ནི་སྲོག་ལ་ གནོད་པ་ལ་ཡང་མི་ལྟ་བར་རབ་ཏུ་ངལ་བའི་སྡུག་བསྔལ་ཆེན་པོ་དང་དུ་བླངས་ནས། ཁས་ ལེན་པ་དེ་ལྟ་བུའི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་དེ་དག་གཞན་གྱིས་ཚུར་གནོད་པ་བྱས་པ་ཡིས་དེའི་ 4-108 ལན་དུ་ཕར་གནོད་པ་ལ་སོགས་པ་ཇི་ལྟར་ངན་པ་བྱེད་པའི་ལས་ལ་འཇུག་སྟེ་མི་འཇུག་གོ ། དེའི་རྒྱུ་མཚན་ཡང་སྡིག་པ་མི་བྱེད་པའི་སྡོམ་པ་ཐོབ་པའི་ཕྱིར་རོ། ། ལྡོག་པ་མེད་པའི་ཕན་ཡོན་ནི། དེ་ཡི་ཆོས་ཀུན་སྒྱུ་མ་ལྟ་བུ་དང་། །སྐྱེ་བ་ སྐྱེད་མོས་ཚལ་འགྲོ་ལྟར་རྟོགས་ནས། །འབྱོར་བའི་དུས་དང་རྒུད་པའི་ དུས་ནའང་འདི། །ཉོན་མོངས་སྡུག་བསྔལ་དག་གིས་འཇིགས་པ་མེད། ། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་དེའི་ཤེས་རབ་གྱིས་ཆོས་ཀུན་སྣང་ལ་རང་བཞིན་མེད་པ་རྨི་ལམ་ སྒྱུ་མ་ལྟ་བུར་རྟོགས་པའི་ཕྱིར་ཚངས་པ་བརྒྱ་བྱིན་དང་འཁོར་ལོས་སྒྱུར་རྒྱལ་ལ་སོགས་པའི་ འབྱོར་བ་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་ཐོབ་པའི་དུས་ན་ཡང་། ཉོན་མོངས་པ་ང་རྒྱལ་གྱིས་རྒྱགས་ཤིང་ ཁེངས་པའི་གནོད་པ་མེད་ཅིང་སྙིང་རྗེས་གཞན་དོན་དུ་སྐྱེ་བ་ལེན་པ་ན་སྐྱེད་མོས་ཚལ་ཡིད་ དུ་འོང་བར་དགའ་སྟོན་ལ་འགྲོ་བ་ལྟ་བུར་རྟོགས་ནས་འབྱོར་བ་ཐམས་ཅད་རྒུད་ཅིང་སྲོག་ འགག་པ་ལ་ཐུག་ཀྱང་གཞན་དོན་སྒྲུབ་པའི་སྡུག་བསྔལ་ཀྱིས་འཇིགས་པ་མེད་དེ། མདོར་ན་ འབྱོར་ཞིང་བདེ་བའི་དུས་དང་རྒུད་ཅིང་ཕོངས་པའི་དུས་ནའང་འདི་ལ་ཉོན་མོངས་པ་ང་རྒྱལ་ དང་སྡུག་བསྔལ་དག་གིས་འཇིགས་པ་མེད་པས་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་སེམས་མི་ལྡོག་པ་ཉིད་དོ། ། དེའི་རྒྱུ་མཚན་གཞན་ཡང་། རང་གི་ཡོན་ཏན་སེམས་ཅན་ཕན་འདོགས་ དགའ། །བསམས་བཞིན་སྐྱེ་བ་རྫུ་འཕྲུལ་རྣམ་པར་འཕྲུལ། །རྒྱན་དང་ སྟོན་མོ་མཆོག་ས་རྩེ་དགའ་བ། །སྙིང་རྗེའི་བདག་ཉིད་མིན་པ་རྣམས་ལ་ མེད། །འཇིག་རྟེན་ན་ཡང་རྒྱན་བཟང་པོས་མཛེས་པ་དང་ཁ་ཟས་བཟང་པོའི་དགའ་སྟོན་ལ་ སྤྱོད་པ་དང་། མཆོག་གི་ས་སྐྱེད་མོས་ཚལ་ཡིད་དུ་འོང་བ་དང་། ཇི་ལྟར་འདོད་པའི་རྩེད་མོའི་ བདེ་བ་ལ་དགའ་ཞིང་མི་ལྡོག་པ་བཞིན་དུ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་ནི་སྦྱིན་པ་དང་ཚུལ་ ཁྲིམས་ལ་སོགས་པ་རང་གི་ཡོན་ཏན་གྱི་རྒྱན་བཟང་པོ་དང་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ལ་ཕན་ 4-109 འདོགས་པར་དགའ་བའི་སྟོན་མོ་བཟང་པོ

【現代漢語翻譯】 果 由於享受崇高的幸福，並具備喜悅和慈愛，不僅擁有幸福，而且也因利他之苦而喜悅，因此永遠不會厭倦利他。 獲得戒律的利益是：當爲了他人的利益，甚至不顧身體和生命，承擔極度的辛勞時，這樣的人怎麼會去做傷害他人的惡行呢？當生起真正的菩提心時，爲了所有其他眾生的利益，甚至不顧自己身體和生命的損害，承擔極度辛勞的巨大痛苦，這樣發心的菩薩們，當他人反過來傷害他們時，怎麼會以傷害等惡行來回應呢？絕對不會。 其原因在於獲得了不作惡的戒律。 不退轉的利益是：他的所有法都如幻覺，並且像在花園中游玩一樣理解輪迴，因此在興盛之時和衰敗之時，都不會被煩惱和痛苦所嚇倒。 菩薩以其智慧理解一切法如夢如幻，顯現而無自性，因此即使在獲得梵天、帝釋天和轉輪王等圓滿興盛之時，也不會因煩惱和傲慢而受害，當以慈悲心爲了利益他人而轉生時，就像在令人愉悅的花園中享受盛宴一樣。即使所有興盛衰敗，甚至面臨死亡，也不會因成辦他利之苦而恐懼。簡而言之，無論在興盛安樂之時，還是在衰敗貧困之時，都不會被煩惱、傲慢和痛苦所嚇倒，因此菩提心是不可退轉的。 還有其他原因是：喜愛以自己的功德利益眾生，隨心所欲地化現出生和神變，裝飾和宴會，殊勝的喜悅之地，這些都不是沒有慈悲心的人所能擁有的。 即使在世間，以美好的裝飾品來打扮自己，享受美味佳餚的盛宴，在殊勝的花園中，享受隨心所欲的嬉戲之樂而不退轉，菩薩們也是如此，以佈施和戒律等自己的功德作為美好的裝飾，並喜愛利益一切眾生的美好宴會。

【English Translation】 Fruit Because of enjoying the exalted happiness, and possessing joy and love, not only possessing happiness, but also rejoicing in the suffering of altruism, therefore never weary of altruism. The benefit of obtaining vows is: When for the sake of others, even disregarding body and life, undertaking extreme hardship, how could such a one engage in actions that harm others? When the true Bodhicitta arises, for the sake of all other sentient beings, even disregarding harm to one's own body and life, enduring great suffering of extreme hardship, how could such Bodhisattvas, when harmed by others in return, engage in evil actions such as retaliation? They would not. The reason for this is that they have obtained the vows not to commit evil. The benefit of non-retrogression is: All his dharmas are like illusions, and understanding rebirth as like going to a pleasure garden, therefore in times of prosperity and times of decline, he is not frightened by afflictions and suffering. Because the Bodhisattva's wisdom understands all dharmas as like dreams and illusions, appearing but without inherent existence, therefore even in times of obtaining perfect prosperity such as Brahma, Indra, and Chakravartin, he is not harmed by afflictions and arrogance, and when taking rebirth out of compassion to benefit others, it is understood as like going to a delightful pleasure garden to enjoy a feast. Even if all prosperity declines and even faces death, he is not afraid of the suffering of accomplishing the benefit of others. In short, whether in times of prosperity and happiness, or in times of decline and poverty, he is not frightened by afflictions, arrogance, and suffering, therefore the Bodhicitta is non-retrogressive. There are other reasons: delighting in benefiting sentient beings with one's own qualities, deliberately manifesting births and miraculous transformations, ornaments and feasts, supreme places of joy, these are not possessed by those without compassion. Even in the world, adorning oneself with beautiful ornaments, enjoying feasts of delicious food, in supreme gardens, enjoying the pleasure of playing as one wishes without retrogression, so too are the Bodhisattvas, using their own qualities such as generosity and discipline as beautiful ornaments, and delighting in the beautiful feast of benefiting all sentient beings.

---

་དང་བསམས་བཞིན་དུ་གང་འདོད་པའི་སྐྱེ་བའི་ མཆོག་གི་ས་སྐྱེད་མོས་ཚལ་ཡིད་དུ་འོང་བ་དང་། སངས་རྒྱས་མཆོད་པ་དང་སེམས་ཅན་སྨིན་ པར་བྱེད་པའི་རྫུ་འཕྲུལ་གྱིས་རྣམ་པར་འཕྲུལ་པའི་རྩེད་མོའི་དགའ་བ་སྟེ། དེ་ལྟར་ན་རྒྱན་ དང་སྟོན་མོ་དང་མཆོག་གི་ས་དང་རྩེད་མོའི་དགའ་བ་ཁྱད་པར་དུ་འཕགས་པ་དེ་དག་སྙིང་ རྗེའི་བདག་ཉིད་ཅན་ཁོ་ན་ལ་ཡོད་ཀྱི། དེ་མིན་པ་རྣམས་ལ་མེད་པས་ཀྱང་ལྡོག་པར་མི་འགྱུར་ བའོ། ། བསླབ་བྱ་ལ་གསུམ་སྟེ། སྡུག་བསྔལ་ལ་འཇིགས་པ་དགག་པ། གཞན་གྱི་དོན་འདོར་བ་ དགག་པ། ལེ་ལོ་ལ་ཞེན་པ་དགག་པའོ། ། དང་པོ་ནི། གཞན་དོན་བརྩོན་ལྡན་སྙིང་རྗེའི་བདག་ཉིད་འདི། །གང་ ཚེ་མནར་མེད་ལ་ཡང་དགར་འཛིན་པ། །དེ་འདྲ་བ་དག་སྲིད་ན་གཞན་ རྟེན་ཅན། །སྡུག་བསྔལ་བྱུང་བ་རྣམས་ཀྱིས་ག་ལ་འཇིགས། །གཞན་གྱི་ རྒྱུད་ལ་མངོན་པར་མཐོ་བ་དང་ངེས་པར་ལེགས་པའི་དོན་སྒྲུབ་པ་ལ་བརྩོན་འགྲུས་ཆེན་པོ་ དང་ལྡན་པ་ནི་སྙིང་རྗེ་ཆེན་པོའི་བདག་ཉིད་ཅན་ཡིན་པའི་ཕྱིར་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་འདི་ གང་གི་ཚེ་སེམས་ཅན་གཞན་གྱི་དོན་དུ་འགྱུར་པར་མཐོང་ན། སྤྱོད་འཇུག་ལས། དེ་ལྟར་ རྒྱུད་ནི་གོམས་གྱུར་པས། །གཞན་གྱི་སྡུག་བསྔལ་ཞི་དགའ་བ། །པདྨའི་མཚོར་ནི་ངང་པ་ ལྟར། །མནར་མེད་པར་ཡང་འཇུག་པར་འགྱུར། །ཞེས་པ་ལྟར་གཞན་དོན་དུ་མནར་མེད་པའི་ དམྱལ་བར་འགྲོ་བ་ལ་ཡང་དགའ་བར་འཛིན་པ་དེ་འདྲ་བ་དག་སྲིད་པར་བསམས་བཞིན་དུ་ སྐྱེ་བ་བླངས་ཏེ་གནས་པ་ན་གཞན་གྱི་དོན་གྱི་རྟེན་ཅན་གྱི་དཀའ་སྤྱད་དང་སྡུག་བསྔལ་བྱུང་བ་ རྣམས་ཀྱིས་ག་ལ་འཇིགས་ཏེ་འཇིགས་པ་མེད་པའི་སྒོ་ནས་བརྩོན་པར་བྱེད་པའོ། ། གཞན་གྱི་དོན་འདོར་བ་དགག་པ་ནི། སློབ་དཔནོ་བརྩེ་ཆེན་རྟག་ཏུ་བསྟེན་ 4-110 པའི་བདག །ཕ་རོལ་སྡུག་བསྔལ་དག་གིས་སེམས་གདུང་བ། །གཞན་ གྱི་བྱ་བ་ཉེ་བར་གནས་པ་ལ། །གཞན་གྱིས་བསྐུལ་བ་ཤིན་ཏུ་ངོ་ཡང་ཚ། ། སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ལ་ཕན་པ་དང་བདེ་བ་འབའ་ཞིག་སློབ་པའི་སློབ་དཔོན་བྱང་ཆུབ་ སེམས་དཔའ་ནི་བརྩེ་བ་ཆེན་པོ་རྟག་ཏུ་བསྟེན་པའི་བདག་ཉིད་ཅན་ཡིན་པས་གཞན་ཕ་རོལ་ པོ་སྡུག་བསྔལ་བ་མཐོང་བ་དག་གིས་རང་གི་སེམས་གདུང་བར་འགྱུར་བའི་ཕྱིར་སེམས་ཅན་ གཞན་གྱི་དོན་བྱ་བ་འབའ་ཞིག་ཉེ་བར་གནས་ཤིང་བསྒྲུབ་དགོས་པ་ཡིན་པ་ལ། གལ་ཏེ་དགེ་ བའི་བཤེས་གཉེན་གཞན་གྱིས་བསྐུལ་བར་བྱ་དགོས་པར་གྱུར་ན་ནི་ཤིན་ཏུ་ངོ་ཡང་ཚ་བས་ བསྐུལ་མི་དགོས་པར་གཞན་དོན་ལ་བརྩོན་པར་བྱའོ། ། ལེ་ལོ་ལ་ཞེན་པ་དགག་པ་ནི། མགོ་ལ་སེམས་ཅན་ཁུར་ཆེན་ཁྱེར་བ་ཡི། ། སེམས་དཔའ་མཆོག་ནི་དལ་གྱིས་འགྲོ་མི་མཛེས། །བདག་གཞན་སྣ་ ཚོགས་འཆིང་བས་རབ་བཅིངས་པ། །བརྩོན་པ་བརྒྱ་འགྱུར་དུ་ནི་བྱ་ བའི་རིགས། །འཇིག་རྟེན་ན་ཡང་ཁུར་ཆེན་པོ་ཁྱེར་ནས་གནས་ཡིད་དུ་

【現代漢語翻譯】 並且隨心所欲地在最殊勝的化生樂園中，以神通變化來嬉戲玩樂，以此供養諸佛，成熟有情。因此，擁有莊嚴、宴會、殊勝之地和嬉戲之樂等卓越功德的，唯有具足大悲心者。不具足大悲心者則不具備這些功德，這是不可改變的。 教誨有三：遮止對痛苦的恐懼，遮止捨棄利他之心，遮止耽著懈怠。 第一，對於利他精進且具足悲心者：當他視地獄如樂土時，如此之人安住于輪迴中，又怎會畏懼痛苦？因為精勤于成辦他人相續中的增上生和決定勝之義，所以具足大悲心的菩薩，無論何時見到能利益其他有情，如《入行論》所說：『如是串習力，苦亦能安忍，悲憫眾生苦， सहज 入地獄，如鵝入蓮池。』因此，爲了利益他人，即使是進入無間地獄也感到歡喜，這樣的人，在輪迴中隨心所欲地受生，爲了利益他人而安住，又怎麼會畏懼以利他為根本的苦行和痛苦呢？當然不會畏懼，而是會無所畏懼地精進。 遮止捨棄利他之心：導師恒時懷有大悲，因他人之苦而心痛，對於利他之事，即使他人勸請也覺羞愧。導師是教導利益一切有情，給予安樂的菩薩，因為他恒時懷有大悲心，見到他人受苦，自己的內心也會感到痛苦。因此，必須專注于利益其他有情，如果還需要其他善知識來勸請，那將是非常羞愧的事情，所以不需勸請，也要精進于利他事業。 遮止耽著懈怠：頭頂肩負有情重擔的，殊勝菩薩緩慢行走並不適宜，自身與他人被種種束縛緊緊捆綁，理應百倍精進。世間上也是如此，頭頂肩負重擔，安住于適意之處。

【English Translation】 And in accordance with their thoughts, they enjoy the delightful pleasure gardens of the highest births, and the joy of playful sports that are magically manifested to worship the Buddhas and ripen sentient beings. Thus, ornaments, feasts, supreme lands, and the joy of sports, these extraordinary qualities are only possessed by those who embody compassion. Those who do not possess compassion do not have these qualities, and this is unchangeable. There are three instructions: refuting the fear of suffering, refuting abandoning the benefit of others, and refuting attachment to laziness. First, for those who are diligent in benefiting others and possess compassion: When they regard even the hell of uninterrupted suffering as a pleasure, how could such beings, dwelling in cyclic existence, fear suffering? Because they are diligent in accomplishing the benefit of higher rebirth and definite goodness in the minds of others, therefore, when a Bodhisattva who possesses great compassion sees that they can benefit other sentient beings, as it is said in the 'Bodhisattvacharyavatara': 'Thus, through the power of habituation, suffering is also endured, and with compassion for the suffering of beings, one easily enters hell, like a goose into a lotus pond.' Therefore, for the sake of benefiting others, even entering the hell of uninterrupted suffering is regarded as joyful. Such beings, taking birth at will in cyclic existence, dwell there for the sake of benefiting others. How could they fear the hardships and sufferings that are fundamental to benefiting others? Of course, they will not fear, but will strive without fear. Refuting abandoning the benefit of others: The teacher always cherishes great compassion, and their heart aches from the suffering of others. For the sake of benefiting others, even being urged by others is shameful. The teacher is a Bodhisattva who teaches only the benefit and happiness of all sentient beings. Because they always cherish great compassion, their own heart aches when they see others suffering. Therefore, one must focus on benefiting other sentient beings. If it is necessary to be urged by other virtuous friends, that would be very shameful. Therefore, without being urged, one should strive in the work of benefiting others. Refuting attachment to laziness: It is not fitting for a supreme Bodhisattva, who carries the heavy burden of sentient beings on their head, to walk slowly. Since oneself and others are tightly bound by various bonds, one should exert a hundredfold effort. Even in the world, carrying a heavy burden on one's head, dwelling in a pleasant place...

---

འོང་བར་འགྲོ་བ་ ལ་ལེ་ལོ་སྤང་དགོས་པ་བཞིན་དུ་མགོ་ལ་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་འཁོར་བའི་སྡུག་བསྔལ་ ནས་བྱང་ཆུབ་ཆེན་པོ་ལ་འགོད་པར་བྱའོ་ཞེས་དམ་བཅས་ཤིང་སེམས་བསྐྱེད་པའི་ཁུར་ཆེན་ པོ་ཁྱེར་བའི་སེམས་དཔའ་མཆོག་ནི་ལམ་རྣམ་དག་བགྲོད་པ་ལ་ལེ་ལོའི་སྒོ་ནས་དལ་གྱིས་ འགྲོ་བ་ནི་མི་མཛེས་ཏེ། བདག་དང་སེམས་ཅན་གཞན་ཐམས་ཅད་ཉོན་མོངས་དང་ལས་དང་ སྐྱེ་བའི་སྣ་ཚོགས་འཆིང་བས་རབ་ཏུ་བཅིངས་པ་ལས་རྣམ་པར་གྲོལ་བར་བྱ་བའི་ཆེད་དུ་ཉན་ ཐོས་ཀྱི་བརྩོན་འགྲུས་པས་ཀྱང་བརྩོན་པ་བརྒྱ་འགྱུར་དུ་ནི་བྱ་བའི་རིགས་སོ། །དེ་ཡང་ཉན་ ཐོས་རྣམས་རང་གཅིག་པུའི་དོན་དུ་ཡང་བརྩོན་འགྲུས་ཆེན་པོ་བརྩམ་ན། བྱང་ཆུབ་སེམས་ དཔའ་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ཀྱི་དོན་དུ་བརྩོན་འགྲུས་རྒྱ་ཆེན་པོ་རྩོམ་པ་ནི་ཤིན་ཏུ་རིགས་པ་ 4-111 ཉིད་དོ་ཞེས་པའི་དོན་ཏོ། །རིགས་སད་པ་ལས་སྐྱེ་བའི་བསམ་པའི་ཁྱད་པར་སེམས་བསྐྱེད་ པའི་སྐབས་རྫོགས་པར་བཤད་ཟིན་ཏོ།། ༈ །། ༈ སེམས་བསྐྱེད་པ་ལས་འགྲུབ་པའི་རང་དང་གཞན་གྱི་དོན་བསྒྲུབ་ཚུལ། སེམས་བསྐྱེད་པ་ལས་འགྲུབ་པའི་རང་དང་གཞན་གྱི་དོན་བསྒྲུབ་ཚུལ་ལ། བྱང་ས་ལས། བདག་གི་དོན་འབའ་ཞིག་པ་སྤང་བར་བྱ་ཞིང་གཞན་གྱི་དོན་འབའ་ཞིག་པ་བསྒྲུབ་པར་བྱ་བ་ དང་། གཞན་གྱི་དོན་ཐམས་ཅད་ནི་བདག་གི་དོན་དང་འབྲེལ་བ་དང་། མཐར་ཐུག་གི་ཕན་ པའི་རྒྱུ་དང་གནས་སྐབས་ཀྱི་བདེ་བའི་རྒྱུ་དང་། རྣམ་པར་སྨིན་པ་དང་བསོད་ནམས་དང་ཡེ་ ཤེས་དག་གི་རྒྱུས་བསྡུས་པ་དང་འབྲས་བུས་བསྡུས་པ་དང་། ཚེ་འདིའི་དོན་དང་ཚེ་རབས་ གཞན་གྱི་དོན་དང་འཇིག་རྟེན་ལས་འདས་པའི་དགེ་བ་གཏན་དུ་བ་དང་། འཇིག་རྟེན་པའི་ དགེ་བ་གཏན་དུ་བ་མ་ཡིན་པ་སྟེ། བདག་དང་གཞན་གྱི་དོན་རྣམ་པ་བཅུ་ལ་ནང་[སེམས་ {གསེས་}ཀྱི་དབྱེ་བ་མཐའ་ཡས་པ་དང་བཅས་པ་གསུངས་ཤིང་། འདིར་ནི་མཚན་ཉིད་ཀྱིས་ སྒྲུབ་པ་མདོར་བསྟན། དེའི་དོན་རྒྱས་པར་བཤད་པ། ཕན་ཡོན་གྱིས་བསྡུས་ཏེ་བསྔགས་པའོ། ། དང་པོ་ནི། གནས་རྩོམ་འབྲས་བུ་འབྱུང་བ་ཆེ་བདག་ཉིད། །རྒྱལ་སྲས་ རྣམས་ཀྱི་བསྒྲུབ་པ་ཡིན་པར་འདོད། །རྟག་ཏུ་ལེན་པ་ཆེ་དང་བཟོད་པ་ ཆེ། །དོན་ཆེན་ཡང་དག་བསྒྲུབ་པའི་བྱ་བ་བྱེད། །དེ་ཡང་བསམ་པ་བྱང་ཆུབ་ ཏུ་སེམས་བསྐྱེད་པ་ལ་གནས་པས་གནས་སམ་གཞི་ཆེ་བ་དང་སྦྱོར་བ་རང་གཞན་གྱི་དོན་རྒྱ་ ཆེན་པོ་རྩོམ་པས་རྩོམ་པ་ཆེ་བ་དང་། མཐར་ཐུག་གི་འབྲས་བུ་བྱང་ཆུབ་ཆེན་པོ་འགྲུབ་པས་ འབྲས་བུ་འབྱུང་བ་ཆེ་བའི་བདག་ཉིད་ཅན་ཏེ་ཆེན་པོ་གསུམ་དང་ལྡན་པ་དེ་ནི་རྒྱལ་པའི་ སྲས་པོ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་ཀྱི་བསྒྲུབ་པ་ཡང་དག་པ་ཡིན་པར་འདོད་ཅིང་། དེ་ རྣམས་ཀྱང་གོ་རིམ་བཞིན་དུ་གནས་སེམས་བསྐྱེད་ནི་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་འཁོར་བའི་ 4-112 སྡུག་བསྔལ་ལས་སྒྲོལ་བར་ཁས་ལེན

【現代漢語翻譯】 如同前往目的地需要克服懶惰一樣，菩薩也應發誓將一切眾生從輪迴的痛苦中解脫出來，安置於偉大的菩提之中。肩負著如此重任的偉大勇士，如果因為懶惰而緩慢地行進在純凈的道路上，那是不合適的。爲了將自己和所有其他眾生從煩惱、業和各種轉生的束縛中徹底解脫出來，甚至比聲聞乘的精進者還要精進百倍。因為，即使是聲聞乘的人也爲了自己的利益而精進，那麼菩薩爲了所有眾生的利益而廣行精進，就更是理所當然的了。以上就是這個意思。從覺醒的種姓中產生的殊勝發心，在發心品中已經圓滿地闡述完畢。 從發心而成就的自他利益之行 關於從發心而成就的自他利益之行，《菩薩地論》中說：『應當捨棄僅僅追求自身利益的想法，而應當成辦僅僅利益他人的事情。』所有利他的行為都與利己相關，是究竟利益之因，是暫時安樂之因，是異熟、福德和智慧之因，是被果報和功德所包含的，是今生來世的利益，是超越世間的永恒之善，以及世間的不永恒之善。自他利益有十種，其中內部的差別是無量的。』這裡簡要地說明了以特徵來證明，詳細地闡述了其意義，並以利益來概括讚歎。首先是：『住處、事業、果報皆廣大，是為佛子之所行。』『恒常廣大與堪忍，成辦重大利益事。』也就是說，安住于發起菩提心的意樂，因此住所或基礎是廣大的；從事利益自他的廣大事業，因此事業是廣大的；最終成就偉大的菩提果，因此果報是廣大的。具備這三種廣大，是為佛子菩薩的真實修行。這些菩薩也依次安住于發心，承諾將一切眾生從輪迴的痛苦中解脫出來。

【English Translation】 Just as one must abandon laziness to reach a destination, a Bodhisattva should vow to liberate all beings from the suffering of samsara and establish them in great Bodhi. It is unseemly for a supreme hero who carries the great burden of generating such a mind to proceed slowly on the pure path due to laziness. In order to completely liberate oneself and all other beings from the bonds of afflictions, karma, and various births, one should exert oneself a hundred times more than even a Shravaka practitioner. For if Shravakas exert great effort even for their own sake, it is certainly fitting that Bodhisattvas exert vast effort for the sake of all beings. This is the meaning. The special thought arising from awakening the lineage, the occasion of generating the mind, has already been completely explained. How to Accomplish Self and Other's Benefit Through Generating the Mind Regarding how to accomplish self and other's benefit through generating the mind, the Bodhisattva-bhumi states: 'One should abandon the thought of seeking only one's own benefit and should accomplish only the benefit of others.' All benefits to others are related to one's own benefit, are the cause of ultimate benefit, the cause of temporary happiness, the cause of maturation, merit, and wisdom, are encompassed by results and merit, are the benefit of this life and other lives, the eternal good that transcends the world, and the non-eternal good of the world. There are ten aspects of self and other's benefit, with endless internal divisions. Here, the proof by characteristics is briefly stated, its meaning is explained in detail, and it is praised by summarizing the benefits. The first is: 'The abode, activity, and result are great, it is the nature of the Bodhisattvas.' 'Constantly great and patient, accomplishing great beneficial deeds.' That is, residing in the intention of generating the mind of Bodhi, therefore the abode or foundation is great; engaging in vast activities that benefit oneself and others, therefore the activity is great; ultimately achieving the great fruit of Bodhi, therefore the result is great. Possessing these three greatnesses is the true practice of the sons of the Buddhas, the Bodhisattvas. These Bodhisattvas also reside in the mind generation in order, promising to liberate all beings from the suffering of samsara.

---

་པས་རྟག་ཏུ་ལེན་པ་ཆེ་བ་ཉིད་དང་། སྦྱོར་བ་རྩོམ་པ་ ནི་དཀའ་སྤྱད་ཀྱི་སྡུག་བསྔལ་ལ་སྐྱོ་བ་མེད་པས་བཟོད་པ་ཆེ་བ་ཉིད་དང་། འབྲས་བུ་འབྱུང་ བ་ནི་སེམས་ཅན་མང་པོའི་དོན་ཆེན་པོ་ཡང་དག་པར་བསྒྲུབ་པའི་བྱ་བ་འཕྲིན་ལས་ཕུན་སུམ་ ཚོགས་པ་བྱེད་པ་ཡིན་པས་ཐེག་པ་ཆེན་པོའི་སྒྲུབ་པ་ཐོག་མཐའ་བར་གསུམ་དུ་དགེ་བའོ། ། རྒྱས་བཤད་ལ་བདུན་ཏེ། དོན་གཉིས་ལ་ཁྱད་པར་མེད་ཚུལ། གཞན་གྱི་དོན་གཙོ་བོར་ བསྒྲུབ་ཚུལ། གཞན་དོན་གྱི་རྣམ་པར་དབྱེ་བ། གཞན་དོན་གྱི་སྒྲུབ་པ་བསྔགས་པ། སྒྲུབ་པའི་ ཁྱད་པར་བསྟན་པ། སྤྱོད་ཡུལ་རྣམས་ཡོངས་སུ་བསྒྱུར་བ། གནོད་བྱེད་ལ་ཁྲོ་བ་སྤང་ཚུལ་ལོ། ། དང་པོ་ནི། གཞན་དང་བདག་ཏུ་མཉམ་པའི་སེམས་ཉིད་དམ། །བདག་ བས་གཞན་ཆེས་སྡུག་པ་རྙེད་ནས་ནི། །དེ་ལྟར་བདག་པས་གཞན་དོན་ མཆོག་ཏུ་ཤེས། །རང་གི་དོན་གང་གཞན་གྱི་དོན་གང་ཡིན། །སེམས་ཅན་ གཞན་རྣམས་དང་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་བདག་ཉིད་རང་བཞིན་ཆོས་ཉིད་དུ་མཉམ་ཞིང་ གནས་སྐབས་བླང་དོར་གྱི་ཚུལ་ལའང་མཉམ་པའི་སེམས་དེ་ཉིད་ཆོས་མཆོག་མན་ཆད་དུ་ མོས་པ་ཡིད་ལ་བྱེད་བའི་སྒོ་ནས་སམ། མཐོང་ལམ་ཡན་ཆད་དུ་དེ་ཁོ་ན་ཉིད་མངོན་སུམ་དུ་ རྟོགས་པའི་སྒོ་ནས་རྙེད་པ་ཉིད་དམ། ཡང་ན་ཤེས་རབ་ཀྱིས་བདག་གཞན་མཉམ་པ་ཉིད་དུ་ རྟོགས་པར་མ་ཟད། སྙིང་རྗེ་ཆེན་པོས་བདག་པས་གཞན་རྣམས་ཆེས་ཆེར་སྡུག་ཅིང་གཅེས་པ་ རྙེད་ནས་ནི། དེ་ལྟར་བདག་གི་དོན་པས་གཞན་གྱི་དོན་མཆོག་ཏུ་ཤེས་པ་དེ་ལ། རང་གི་དོན་ གཅེས་པར་བྱ་བ་ནི་གང་ཡིན་ཞིང་གཞན་གྱི་དོན་གཅེས་པར་མི་བྱ་བ་ནི་གང་ཡིན་ཏེ། ཁྱད་ པར་མེད་པས་གཉི་ག་ཡང་བསྒྲུབ་པར་བྱ་བར་མཉམ་པ་ཉིད་དོ། ། གཞན་དོན་གཙོ་བོར་བསྒྲུབ་ཚུལ་ནི། ཇི་ལྟར་སྙིང་རྗེའི་བདག་ཉིད་གཞན་ 4-113 གྱི་དོན་གྱི་ཕྱིར། །བདག་ལ་སྡུག་བསྔལ་མི་བཟད་གདུང་བ་རབ་བྱེད་པ། ། དེ་ལྟར་འཇིག་རྟེན་གདུང་བའི་ལས་ཀྱིས་གཞན་དགྲ་ལའང་། །ཤིན་ཏུ་ བརྩེ་བ་མེད་པར་རབ་ཏུ་འཇུག་མ་ཡིན། །ཇི་ལྟར་ན་སྙིང་རྗེ་ཆེན་པོའི་བདག་ཉིད་ ཅན་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་སེམས་ཅན་གཞན་མང་པོ་རྣམས་ཀྱི་དོན་གྱི་ཕྱིར་མགོ་དང་ ཡན་ལག་བཅད་དེ་སྦྱིན་པར་གཏོང་བ་ལ་སོགས་པས། བདག་ཉིད་ལ་སྡུག་བསྔལ་མི་བཟད་ པས་གདུང་བ་རབ་ཏུ་བྱེད་པ་དེ་ལྟར་འཇིག་རྟེན་ཕལ་པ་རྣམས་རང་གཞན་གདུང་བར་བྱེད་ པ་ཞེ་སྡང་དྲག་པོ་ལ་སོགས་པའི་ལས་ཀྱིས་གཞན་དགྲ་བོར་གྱུར་པ་རྣམས་ལའང་ཤིན་ཏུ་ བརྩེ་བ་མེད་པར་རབ་ཏུ་འཇུག་པར་ནུས་པ་མ་ཡིན་ནོ། །དེ་བས་ན་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ རྣམས་གཞན་དོན་དུ་རང་ལ་གནོད་པ་བྱེད་པ་དེ་ཙམ་འཇིག་རྟེན་པ་རྣམས་ཀྱིས་དགྲ་ལའང་ བྱེད་མི་ནུས་པ་དེ་ལྟར་གཞན་དོན་ལ་སྤྲོ་བས་འཇུག་པར་བྱའོ། །སྤྱོད་འཇུག་ལས་ཀྱང་། བདག་དང་གཞན་དུ་མཉམ་པ་ནི། །དང་པ

【現代漢語翻譯】 菩薩恒常接受偉大的事物，發起精進的修行，不因艱難困苦而退縮，具有極大的忍耐力。所獲得的果報是圓滿地成辦眾多有情的大利益，事業廣大，因此，大乘的修持在初、中、后三個階段都是善妙的。 廣釋分為七個方面：兩種利益沒有差別的方式，主要成辦他利的方式，他利的分類，讚歎他利的修持，顯示修持的差別，完全轉變所行境，以及捨棄對損害者的嗔恨。 第一點： 以自他平等之心，或發現他人比自己更可愛，從而認識到他人的利益至高無上。什麼是自己的利益，什麼是他人的利益？ 其他有情和菩薩在自性、法性上是平等的，在取捨方面也是平等的。這種平等之心，可以通過對下品法的信解和作意，或者通過對見道以上境界的現量證悟來獲得。或者，通過智慧了悟自他平等，並通過大悲心發現他人比自己更可愛。因此，認識到他人的利益至高無上。那麼，什麼是應該珍視的自身利益，什麼是不應該珍視的他人利益呢？因為沒有差別，所以兩者都應該平等地成辦。 主要成辦他利的方式： 如同大悲的化身，爲了他人的利益，自身承受難以忍受的痛苦。因此，世俗之人因痛苦的業力，即使對敵人，也不會如此無情地傷害。 如同具有大悲心的菩薩們，爲了眾多有情的利益，不惜割捨頭顱和肢體佈施。自身承受難以忍受的痛苦。而世俗之人，因為強烈的嗔恨等煩惱，即使對敵人，也不會如此無情地傷害。因此，菩薩們爲了他人的利益而犧牲自己，這是世俗之人對敵人也做不到的。所以，應當歡喜地投入到利他事業中。《入行論》中也說： 『自他平等，最初』

【English Translation】 Bodhisattvas always embrace greatness, diligently engage in practice, and persevere without being daunted by the suffering of hardship, possessing immense patience. The resulting fruit is the perfect accomplishment of the vast benefit of many sentient beings, with extensive activities. Therefore, the practice of the Mahayana is virtuous in its beginning, middle, and end. The detailed explanation is divided into seven aspects: how there is no difference between the two benefits; how to primarily accomplish the benefit of others; the classification of the benefit of others; praising the practice of benefiting others; showing the distinction of practice; completely transforming the objects of practice; and how to abandon anger towards those who harm. The first point: With a mind of equality between self and others, or having found others more lovable than oneself, one recognizes the supreme importance of others' benefit. What is one's own benefit, and what is the benefit of others? Other sentient beings and Bodhisattvas are equal in nature and Dharma nature, and are also equal in terms of what to accept and reject. This very mind of equality can be attained either through faith and attention to inferior Dharmas, or through direct realization of suchness beyond the path of seeing. Alternatively, not only does one realize the equality of self and others through wisdom, but also, through great compassion, one finds others much more lovable and precious than oneself. Therefore, one understands the benefit of others to be supreme compared to one's own benefit. So, what is one's own benefit to be cherished, and what is the benefit of others not to be cherished? Because there is no difference, both should be accomplished equally. The way to primarily accomplish the benefit of others: Like the embodiment of great compassion, for the sake of others' benefit, one endures unbearable suffering. Therefore, worldly people, through the karma of suffering, would not engage so mercilessly even against enemies. Like Bodhisattvas who possess great compassion, for the sake of many sentient beings, they willingly give away their heads and limbs in generosity. They endure unbearable suffering themselves. However, ordinary worldly people, due to strong hatred and other afflictions, cannot engage so mercilessly even against their enemies. Therefore, Bodhisattvas harm themselves for the benefit of others to such an extent that worldly people cannot do even to their enemies. Thus, one should joyfully engage in the work of benefiting others. The Bodhicharyavatara also says: 'The equality of self and others, initially'

---

ོ་ཉིད་དུ་འབད་དེ་སྒོམ། །བདེ་དང་སྡུག་བསྔལ་ མཉམ་པས་ན། །ཐམས་ཅད་བདག་བཞིན་བསྲུང་བར་བྱ། །ཞེས་ཐོག་མར་བདག་གཞན་ མཉམ་པའི་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་སེམས་ལ་བརྟེན་ནས་དོན་གཉིས་སྒྲུབ་པ་དང་། གང་ཞིག་བདག་ དང་གཞན་དག་ནི། །མྱུར་དུ་བསྐྱབ་པར་འདོད་པ་དེས། །བདག་དང་གཞན་དུ་བརྗེ་བྱ་བ། ། གསང་བའི་དམ་པ་སྤྱད་པར་བྱ། །ཞེས་ཕྱི་ནས་བདག་གཞན་བརྗེ་བ་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་སེམས་ལ་ བརྟེན་ནས་གཞན་དོན་གཙོ་བོར་བསྒྲུབ་པར་གསུངས་པ་དང་ཡང་མཐུན་པ་ཉིད་དོ། ། གཞན་དོན་གྱི་རྣམ་པར་དབྱེ་བ་ནི། ཐ་ཆད་འབྲིང་དང་མཆོག་ཆོས་ཉིད་ གནས་ལ། །ལེགས་པར་སྟོན་དང་མགུ་བྱེད་འཇུག་པ་དང་། །དོན་ལ་ རྣམ་ངེས་དགེ་བ་ཡོངས་སྨིན་བྱེད། །དེ་བཞིན་གདམས་ངག་གནས་དང་ བློ་རྣམ་གྲོལ། །ཡོན་ཏན་ཁྱད་པར་ཅན་གྲུབ་དེ་བཞིན་དུ། །རིགས་སུ་སྐྱེ་ 4-114 དང་ལུང་བསྟན་དབང་བསྐུར་དང་། །དེ་བཞིན་གཤེགས་མཁྱེན་བླ་མེད་ གོ་འཕང་སྟེ། །བཅུ་གསུམ་བདག་ཉིད་འདི་ནི་གཞན་གྱི་དོན། །དོན་དམ་ ཆོས་ཉིད་རང་བཞིན་གྱི་རིགས་ལ་ཁྱད་པར་མེད་ཀྱང་ཀུན་རྫོབ་གློ་བུར་གྱི་དྲི་མ་ཉོན་སྒྲིབ་ ཙམ་སྤང་རུང་གི་ཆ་ནས་ཐ་ཆད་དམ་དམན་པ་ཉན་ཐོས་ཀྱི་རིགས་ཅན་རྣམས་དང་། ཤེས་ སྒྲིབ་ཀྱིའང་ཕྱོགས་གཅིག་གཟུང་རྟོག་ཀྱང་སྤང་རུང་གི་ཆ་ནས་འབྲིང་པོ་རང་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ རིགས་ཅན་རྣམས་དང་། སྒྲིབ་པ་གཉི་ག་སྤང་རུང་གི་ཆ་ནས་མཆོག་གི་ཆོས་ཉིད་ལ་གནས་པ་ ཐེག་པ་ཆེན་པོའི་རིགས་ཅན་རྣམས་ལ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔས་གདུལ་བྱ་རང་རང་གི་ཁམས་ དང་བསམ་པ་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་དུ་རྗེས་སུ་བསྟན་པ་དང་། ཀུན་ཏུ་བརྗོད་པའི་ཆོ་འཕྲུལ་དག་ གིས་ཆོས་ལེགས་པར་སྟོན་པ་དང་། རྫུ་འཕྲུལ་གྱི་ཆོ་འཕྲུལ་སྣ་ཚོགས་པ་བསྟན་ནས་བསྟན་ པ་ལ་མགུ་ཞིང་དད་པར་བྱེད་པ་དང་། དད་པར་གྱུར་པ་རྣམས་སྐྱབས་སུ་འགྲོ་བ་དང་བསླབ་ བྱ་སྲུང་བ་ལ་སོགས་པ་ལ་བཀོད་དེ་བསྟན་པ་ལ་འཇུག་པར་བྱེད་པ་དང་། ཞུགས་པ་རྣམས་ ཀྱི་ཐེ་ཚོམ་བསལ་བའི་ཆེད་དུ་ལུང་གི་ཆོས་བསྟན་ནས་བླང་དོར་གྱི་དོན་ལ་རྣམ་པར་ངེས་ པའི་ཡིད་ཆེས་སྐྱེད་པར་བྱེད་པ་དང་། ངེས་པ་ཐོབ་པ་རྣམས་བླང་དོར་ལ་བཀོད་ནས་ཐར་ པ་ཆ་མཐུན་གྱི་དགེ་བ་ཡོངས་སུ་སྨིན་པར་བྱེད་པ་དང་། དེ་བཞིན་དུ་སེམས་མཉམ་པར་མ་ གཞག་པ་རྣམས་མཉམ་པར་འཇོག་པ་དང་། མཉམ་པར་བཞག་པ་རྣམས་རྣམ་པར་གྲོལ་བའི་ ཆེད་དུ་གདམས་ངག་ཟབ་མོ་འདོམས་པར་བྱེད་པ་དང་། གདམས་ངག་ལ་བརྟེན་ནས་ཏིང་ངེ་ འཛིན་ཞི་གནས་ཀྱི་ངང་དུ་སེམས་གནས་པར་བྱེད་པ་དང་། ཤེས་རབ་ལྷག་མཐོང་གི་སྒོ་ནས་ བློ་རྣམ་པར་གྲོལ་བར་བྱེད་པ་དང་། ཞི་གནས་ལྷག་མཐོང་ལ་བརྟེན་ནས་མངོན་པར་ཤེས་པ་ ལ་སོགས་པའི་ཡོན་ཏན་ཁྱད་པར་ཅན་གོང་ནས་གོང་དུ་གྲུབ་པར་བྱེད་པ་སྟེ། དེ་དག་ནི་ཐུན་ མོང་དུ་རིགས་ཅན་གསུམ་ག་ལ་ཕན་པའ

【現代漢語翻譯】 因此，要努力禪修。因為快樂和痛苦是相同的，所以要像保護自己一樣保護一切眾生。』首先，依靠平等對待自己和他人的菩提心來實現二利。『無論誰想要迅速地從自身和他人中解脫出來，都應當實踐交換自己和他人的秘密而神聖的方法。』這與後來所說的依靠交換自己和他人的菩提心來主要成辦利他事業的教義是一致的。 利他事業的分類是：下等、中等和上等，安住於法性。善巧地開示，令人歡喜，引導進入，對意義確信無疑，使善根圓滿成熟。同樣，安住于口訣，心得以解脫。成就殊勝的功德，同樣地，生於善族，授記，灌頂。以及如來所知無上果位。這十三種自性是利他事業。 雖然就勝義諦的法性自性而言，沒有差別，但就世俗諦的暫時性垢染煩惱障而言，從可以斷除的方面來說，下等或低劣的是聲聞種姓者。從可以斷除一部分所知障和執著分別唸的方面來說，中等的是獨覺種姓者。從可以斷除二障的方面來說，上等的是安住於法性的大乘種姓者。菩薩會根據所化眾生的根器和意樂，如理如實地進行教導。通過各種神通變化，善巧地開示佛法，並通過展示各種神通變化，使他們對佛法感到歡喜和信服。對於已經產生信心的眾生，引導他們皈依，守護學處等，使他們進入佛法。爲了消除已經進入佛法者的疑惑，宣說經教之法，使他們對取捨之理產生確信。對於獲得確信者，引導他們進行取捨，使他們與解脫分相應的善根圓滿成熟。同樣，對於沒有將心安住于平靜中的人，使他們安住于平靜中。爲了使已經安住于平靜中的人獲得解脫，傳授甚深口訣。依靠口訣，使心安住于止禪的境界中。通過智慧觀，使心得以解脫。依靠止觀，使神通等殊勝功德越來越增上。這些對於三種種姓者都有共同的利益。

【English Translation】 Therefore, strive to meditate diligently. Since happiness and suffering are the same, protect all beings as you would protect yourself.』 Initially, relying on the Bodhicitta of equality between oneself and others to accomplish the two benefits. 『Whoever desires to quickly liberate themselves and others should practice the secret and sacred method of exchanging oneself and others.』 This is consistent with the later teaching that relying on the Bodhicitta of exchanging oneself and others primarily accomplishes the benefit of others. The classification of altruistic activities is: inferior, intermediate, and superior, abiding in the nature of Dharma. Skillfully revealing, causing joy, guiding to enter, having no doubt about the meaning, and fully maturing the roots of virtue. Similarly, abiding in the oral instructions, the mind is liberated. Accomplishing extraordinary qualities, similarly, being born into a good family, prophecy, empowerment. And the unsurpassed state of enlightenment known by the Tathagatas. These thirteen natures are the benefit of others. Although in terms of the Dharma nature of ultimate truth, there is no difference, in terms of the temporary defilements and obscurations of afflictions of conventional truth, from the aspect of what can be eliminated, the inferior or lower are those of the Shravaka lineage. From the aspect of being able to eliminate a portion of the obscurations of knowledge and clinging to conceptual thoughts, the intermediate are those of the Pratyekabuddha lineage. From the aspect of being able to eliminate both obscurations, the superior are those of the Mahayana lineage who abide in the nature of Dharma. Bodhisattvas will teach according to the faculties and inclinations of the beings to be tamed, as they are. Through various miraculous transformations, they skillfully reveal the Dharma, and by demonstrating various miraculous transformations, they cause them to rejoice and have faith in the Dharma. For those who have already generated faith, they guide them to take refuge, protect the precepts, etc., causing them to enter the Dharma. In order to eliminate the doubts of those who have already entered the Dharma, they proclaim the Dharma of the scriptures, causing them to have certainty about the principles of what to adopt and abandon. For those who have gained certainty, they guide them to adopt and abandon, causing the roots of virtue corresponding to liberation to fully mature. Similarly, for those who have not settled their minds in peace, they cause them to settle in peace. In order to liberate those who have already settled in peace, they transmit profound oral instructions. Relying on the oral instructions, they cause the mind to abide in the state of Shamatha meditation. Through the wisdom of Vipassana, they cause the mind to be liberated. Relying on Shamatha and Vipassana, they cause extraordinary qualities such as clairvoyance to increase more and more. These are of common benefit to the three lineages.

---

ི་སྒྲུབ་པ་ཡིན་ལ། དེ་བཞིན་དུ་ཐུན་མོང་མ་ཡིན་པ་ 4-115 ཐེག་པ་ཆེན་པོའི་རིགས་ཅན་རྣམས་ལ་ས་དང་པོར་སྔར་བཤད་པའི་ས་བོན་ལ་སོགས་པའི་ ཁྱད་པར་བཞི་དང་ལྡན་པས་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་རིགས་སུ་སྐྱེ་བ་དང་། ས་བརྒྱད་པར་མི་ སྐྱེ་བའི་ཆོས་ལ་བཟོད་པ་ཐོབ་པ་ན་དངོས་སུ་བྱང་ཆུབ་ཆེན་པོར་ལུང་བསྟན་པ་དང་། ས་བཅུ་ པར་འོད་ཟེར་ཆེན་པོའི་སྒོ་ནས་ཆོས་ཀྱི་རྒྱལ་བོའི་རྒྱལ་ཚབ་ཏུ་དབང་བསྐུར་བ་དང་། སངས་ རྒྱས་ཀྱི་སར་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་མཁྱེན་པ་བླ་ན་མེད་པའི་གོ་འཕང་མཆོག་ལ་འགོད་པ་ སྟེ། དེ་ལྟར་ན་ཐུན་མོང་བ་དགུ་དང་ཐུན་མོང་མ་ཡིན་པ་བཞི་དང་བཅས་པའི་བཅུ་གསུམ་གྱི་ བདག་ཉིད་འདི་ནི་གཞན་གྱི་དོན་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་སྒྲུབ་པའི་རབ་ཏུ་དབྱེ་བའོ། ། གཞན་དོན་གྱི་བསྒྲུབ་པ་བསྔགས་པ་ནི། སྐྱེ་བོ་དང་མཐུན་ཕྱིན་ཅི་མ་ལོག་ འཆད། །མི་འགྱིང་བ་དང་བདག་གི་མེད་ལ་མཁས། །བཟོད་དུལ་ཤིན་ ཏུ་རིང་སོང་མི་ཟད་པ། །རྒྱལ་སྲས་རྣམས་ཀྱི་བསྒྲུབ་པ་མཆོག་ཡིན་ནོ། ། སྔར་བཤད་པ་ལྟར་རིགས་ཅན་གསུམ་གྱི་སྐྱེ་བོ་རྣམས་ལ་རང་རང་གི་མོས་པ་དང་མཐུན་ པའི་ལམ་དང་སྤང་བྱ་གང་ཤས་ཆེ་བ་དེའི་གཉེན་པོ་ཕྱིན་ཅི་མ་ལོག་པར་འཆད་པ་ནི་ལེགས་ པར་སྟོན་པའི་བསྒྲུབ་པ་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་དང་། ང་རྒྱལ་གྱིས་མི་འགྱིང་བར་རྫུ་འཕྲུལ་གྱིས་ བསྟན་པ་ལ་དད་པར་བྱེད་པ་ནི་མགུ་པར་བྱེད་པའི་བསྒྲུབ་པ་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་དང་། དད་ པར་བྱས་པ་རྣམས་བདག་གི་འཁོར་ཡིན་ནོ་སྙམ་པའི་རློམ་པ་དང་རྙེད་བཀུར་ལ་རེ་བ་མེད་ པ་ནི་འཇུག་པའི་བསྒྲུབ་པ་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་དང་། བདག་དང་བདག་གི་བ་མེད་པའི་དོན་ ལ་མ་རྟོགས་ལོག་རྟོག་ཐེ་ཚོམ་རྣམས་བསལ་ནས་ངེས་ཤེས་བསྐྱེད་པར་བྱེད་པ་ལ་མཁས་ པ་ནི་དོན་ལ་རྣམ་པར་ངེས་པའི་བསྒྲུབ་པ་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་དང་། གཞན་དོན་གྱི་དཀའ་ སྤྱད་དྲག་པོ་ལ་བཟོད་སྲན་ཆེ་བ་ནི་དགེ་བ་ཡོངས་སྨིན་བྱེད་པའི་བསྒྲུབ་པ་ཕུན་སུམ་ཚོགས་ པ་དང་། རང་མ་དུལ་ན་གཞན་གདུལ་བར་མི་ནུས་པས་བདག་ཉིད་བསླབ་པ་གསུམ་དང་ 4-116 ལྡན་པས་ལུས་སེམས་དུལ་བ་ནི་གདམས་ངག་འདོམས་པ་དང་། སེམས་གནས་པ་དང་བློ་ རྣམ་པར་གྲོལ་བ་དང་ཡོན་ཏན་ཁྱད་པར་ཅན་འགྲུབ་པའི་བསྒྲུབ་པ་བཞི་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་ དང་། ས་དང་པོ་དང་བརྒྱད་པ་དང་བཅུ་པ་དང་བཅུ་གཅིག་པ་རྣམས་ནི་འོག་མ་འོག་མ་ལས་ གོང་མ་གོང་མར་ཤིན་ཏུ་རིང་དུ་སོང་བ་ཡིན་ཞིང་རིང་དུ་མ་སོང་བས་ནི་གཞན་རིགས་སུ་སྐྱེ་ བ་ལ་སོགས་པར་བྱེད་མི་ནུས་པས། དེ་དག་ལ་གནས་ནས་གཞན་ཡང་དེ་དག་ལ་འགོད་པ་ ནི་རིགས་སུ་སྐྱེ་བ་དང་ལུང་བསྟན་པ་དང་དབང་བསྐུར་བ་དང་བླ་མེད་གོ་འཕང་ལ་འགོད་ པའི་བསྒྲུབ་པ་བཞི་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་དང་། སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ཀྱི་དོན་བྱེད་པར་ ཁས་བླངས་ཤིང་སེམས་ཅན་ལ་ཟད

【現代漢語翻譯】 是成就。同樣，對於具有大乘種姓的人來說，在初地時，由於具備先前所說的種子等四種殊勝之處，而生為如來種姓；在八地時，獲得對無生法的忍耐，從而被真實地授記為大菩提；在十地時，通過大光明之門，被授權為法王的王位繼承人；在佛地時，安立於如來無上智慧的至高地位。如此，包含九種共同和四種不共的十三種自性，是成就圓滿利他的殊勝分類。 讚歎利他之成就： 隨順眾生不顛倒，不驕慢且善無我， 忍辱調伏極長遠，無盡是勝菩薩行。 如前所述，對於三種種姓的眾生，宣講與各自意樂相符的道，以及對於應斷除的，哪一部分較多，就針對性地不顛倒地宣講對治法，這是善妙開示的圓滿成就；不因我慢而驕傲，以神通示現使人信服，這是令人滿足的圓滿成就；對於已經信服的人，不認為『他們是我的眷屬』，不希求利養恭敬，這是進入的圓滿成就；對於無我及我所的道理，消除未理解、錯誤理解和懷疑，從而生起定解，這是于義決定的圓滿成就；對於利他的劇烈苦行具有極大的忍耐力，這是圓滿成熟善根的圓滿成就；自己尚未調伏則無法調伏他人，因此自己具足三學，身心調伏，這是教誡引導，以及心安住、智慧解脫和成就殊勝功德的四種圓滿成就；初地、八地、十地和十一地，越來越超越之前的境界，如果不能超越，就無法使他人轉生到其他種姓等境界。因此，安住于這些境界，並將他人也安立於這些境界，這是使之轉生於種姓、授記、授權和安立於無上果位的四種圓滿成就；發誓利益一切有情，並且對於有情永不厭倦。

【English Translation】 It is accomplishment. Similarly, for those with the lineage of the Great Vehicle, in the first bhumi (ground), due to possessing the four distinctions of the previously mentioned seed, etc., they are born into the Tathagata (Thus Gone One) lineage; in the eighth bhumi, when they obtain forbearance of non-arising dharmas, they are actually prophesied to attain Great Bodhi (Enlightenment); in the tenth bhumi, through the door of great light, they are empowered as the regent of the Dharma King; and in the Buddha ground, they are established in the supreme position of the unsurpassed knowledge of the Tathagata. Thus, the thirteen-fold nature, including the nine common and four uncommon aspects, is a superior classification for accomplishing the complete benefit of others. Praise of the accomplishment of benefiting others: Accord with beings, explain without inversion, Without arrogance, skilled in no-self, Patient, tamed, exceedingly far-reaching, inexhaustible, Is the supreme accomplishment of the Bodhisattvas. As previously stated, for beings of the three lineages, explaining the path that accords with their respective inclinations, and the antidote to whatever is predominantly to be abandoned, without inversion, is the complete accomplishment of excellent teaching; not being arrogant with pride, but inspiring faith through miraculous displays, is the complete accomplishment of satisfying; not thinking 'they are my retinue' for those who have faith, and not expecting gain and honor, is the complete accomplishment of entering; being skilled in dispelling non-understanding, misunderstanding, and doubt regarding the meaning of no-self and selflessness, and thereby generating certainty, is the complete accomplishment of ascertaining the meaning; having great patience for the intense hardships of benefiting others is the complete accomplishment of fully ripening virtue; if one is not tamed oneself, one cannot tame others, therefore, being endowed with the three trainings and having a tamed body and mind is the complete accomplishment of admonishing and guiding, as well as the four complete accomplishments of mind abiding, wisdom liberating, and achieving special qualities; the first, eighth, tenth, and eleventh bhumis are exceedingly far beyond the lower ones, and if one does not go far beyond, one cannot cause others to be born into other lineages, etc. Therefore, abiding in these states and establishing others in them as well is the four complete accomplishments of causing them to be born into a lineage, prophesying, empowering, and establishing them in the unsurpassed state; vowing to benefit all sentient beings and never being weary of sentient beings.

---

་པ་མེད་པས་བསྒྲུབ་པ་ཡང་མི་ཟད་པ་ནི་བཅུ་གསུམ་ པོ་ཐམས་ཅད་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་ཡིན་པས། རྒྱལ་སྲས་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་ཀྱི་ བསྒྲུབ་པ་ནི་འཇིག་རྟེན་པ་དང་ཉན་རང་གི་བསྒྲུབ་པ་ལས་ཁྱད་པར་དུ་འཕགས་ཤིང་མཆོག་ ཏུ་བསྔགས་པར་བྱ་བ་ཡིན་ནོ། ། བསྒྲུབ་པའི་ཁྱད་པར་ནི། འདོད་ལྡན་སྐྱེ་བོ་འཇིགས་པ་ཆེ་ལ་འཇུག །སྲེད་ དགའ་ཕྱིན་ཅི་ལོག་བདེ་གཡོ་བ་ལ། །ཞི་དགའ་རང་གི་ལེན་པ་རབ་ཞི་ ལ། །སྙིང་རྗེས་བདག་ཉིད་ལེན་ཀུན་ཞི་ལ་རྟག །འདོད་ལྡན་སྐྱེ་བོ་འདོད་ཁམས་ ལ་འདོད་ཆགས་དང་མ་བྲལ་བ་རྣམས་ཀྱི་བསྒྲུབ་པ་ནི་འདོད་པའི་ཡོན་ཏན་ལྔ་ལ་མངོན་པར་ ཞེན་པས་དེའི་ཆེད་དུ་ཚེ་འདིར་ཡང་གསོད་པ་དང་གཅོད་པ་ལ་སོགས་པའི་སྡིག་པ་དང་སྡུག་ བསྔལ་ལ་ལོངས་སྤྱོད་ཅིང་། ཕྱི་མར་ཡང་ངན་སོང་གི་སྡུག་བསྔལ་གྱི་འཇིགས་པ་ཆེན་པོ་ལ་ འཇུག་པས་དམན་པ་སྟེ། རྒྱ་ཆེར་རོལ་པ་ལས། འདོད་པའི་སྐྱོན་རྣམས་མ་ལུས་བདག་གིས་ རིག །འཐབ་མོ་འཁོན་བཅས་མྱ་ངན་སྡུག་བསྔལ་རྩ། །འཛིན་བྱེད་དུག་གི་ལོ་མ་ལྟ་བུ་དང་། ། མེ་དང་འདྲ་ཞིང་རལ་གྲིའི་སོ་དང་འདྲ། །ཞེས་པ་དང་། སྤྱོད་འཇུག་ལས་ཀྱང་། འཇིག་རྟེན་ 4-117 འདི་དང་ཕ་རོལ་ཏུ། །འདོད་པ་རྣམས་ནི་ཕུང་ཁྲོལ་བསྐྱེད། །འདིར་ནི་གསོད་དང་འཆིང་དང་ གཅོད། །ཕ་རོལ་ཏུ་ནི་དམྱལ་སོགས་བསྒྲུབ། །ཅེས་གསུངས་པ་ལྟར་རོ། །ཁམས་གོང་མ་ གཟུགས་དང་གཟུགས་མེད་པའི་སྲེད་པ་ལ་དགའ་ཞིང་དེ་དག་བསྒྲུབ་པ་ནི་བསམ་གཏན་ དང་པོ་གསུམ་གྱི་བདེ་བ་འགྱུར་བའི་སྡུག་བསྔལ་ལ་བདེ་བར་འཛིན་པ་རྣམས་ཕྱིན་ཅི་ལོག་ གི་བདེ་བ་ལ་ཆགས་པ་ཡིན་ཞིང་། བསམ་གཏན་བཞི་པ་ཡན་ཆད་ཀྱི་བཏང་སྙོམས་ཀྱང་མི་ རྟག་ཅིང་གཡོ་བ་འདུ་བྱེད་ཀྱི་སྡུག་བསྔལ་ཡིན་པས། མདོ་ལས། འདི་ལྟར་གང་ཅི་ཚོར་ཡང་ རུང་དེ་ནི་འདིར་སྡུག་བསྔལ་ལོ། །ཞེས་གསུངས་པ་ལྟར་མ་ཤེས་པར་སྡུག་བསྔལ་ལ་བདེ་ བར་འཛིན་པ་འཁྲུལ་བ་སྟེ་དེ་རྣམས་ནི་སྲིད་པའི་མཐར་ལྷུང་བའོ། །རང་ཉིད་གཅིག་པུ་ཞི་ བའི་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་ལ་དགའ་བ་ཉན་ཐོས་དང་རང་སངས་རྒྱས་རྣམས་ཀྱི་སྒྲུབ་པ་ནི་ རང་རང་གི་སྡུག་བསྔལ་ཉེ་བར་ལེན་པའི་རྒྱུ་ཉོན་མོངས་པ་རབ་ཏུ་ཞི་བ་ཙམ་ལ་འཇུག་པ་སྟེ། ཞི་བའི་མཐར་ལྷུང་བའོ། །སྙིང་རྗེའི་བདག་ཉིད་ཅན་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་ཀྱི་བསྒྲུབ་ པ་ནི་ཤེས་རབ་ཀྱིས་རང་གཞན་གྱི་ཉེ་བར་ལེན་པ་ཀུན་ཞི་བར་བྱེད་པས་སྲིད་པའི་མཐའ་ལ་ མི་གནས་ལ། སྙིང་རྗེ་ཆེན་པོས་ཕུང་པོ་ལྷག་མེད་དུའང་མི་ཟད་ཅིང་རྟག་པའི་སྒོ་ནས་གཞན་ དོན་རྒྱུན་མི་འཆད་པས་ཞི་བའི་མཐའ་ལའང་མི་གནས་པའི་ཕྱིར་སྔ་མ་དག་ལས་མཆོག་ཏུ་ གྱུར་བའོ། ། ཁྱད་པར་གཞན་ཡང་། སྐྱེ་བོ་རྨོངས་པ་རང་གི་བདེ་དོན་བརྩོན། །དེ་མ་ ཐོབ་པའི་རྟག་ཏུ་སྡུག་བསྔལ་འགྱུར། །བརྟན་པ་རྟག་ཏུ་

【現代漢語翻譯】 由於沒有限制，修行也不會窮盡，這十三種功德都圓滿具足。因此，諸位菩薩的修行比世俗之人以及聲聞、緣覺的修行更為殊勝，是值得讚歎的。 修行的差別在於：貪慾之人趨入巨大的怖畏之中，喜愛貪慾者顛倒執著于快樂，寂靜的喜悅是自我寂滅的證得，慈悲者證得一切寂滅而常住。具有貪慾的眾生，對於欲界的貪慾無法斷除，他們的修行是由於對五種感官快樂的執著，爲了這些快樂，今生也享受著殺戮和斷滅等罪惡和痛苦；來世也將趨入惡道的巨大怖畏之中，因此是低劣的。如《廣博遊戲經》所說：『我已盡知貪慾的過患，是鬥爭、怨恨、憂傷、痛苦的根源，如同執持毒葉，又如火焰和利劍。』《入菩薩行論》中也說：『無論今生或來世，貪慾都會帶來毀滅，今生導致殺戮、囚禁和斷滅，來世則導致地獄等惡趣。』 對於上界色界和無色界的貪愛，以及對它們的修行，是由於將前三個禪定的變異之苦執著為快樂，這是對顛倒之樂的執著。即使是第四禪以上的舍受，也是無常和變動的行苦。如經中所說：『無論感受什麼，都是痛苦。』因為不明白這個道理，而將痛苦執著為快樂，這是顛倒的，這些人會墮入有頂天。僅僅喜好自己寂滅涅槃的聲聞和緣覺的修行，只是專注于平息自身的痛苦之因——煩惱，這是墮入寂滅的邊際。具有慈悲心的菩薩們的修行，是用智慧來平息自他的執著，因此不會停留在有頂天；又以大慈悲心，不會窮盡無餘涅槃，而是以常恒之心不斷地利益他人，因此也不會停留在寂滅的邊際，所以比前者更為殊勝。 其他的差別是：愚昧的眾生努力追求自己的快樂，如果得不到，就會一直痛苦。堅定的人總是...

【English Translation】 Because there are no limitations, the practice will not be exhausted, and all thirteen qualities are fully complete. Therefore, the practice of the Bodhisattvas is more excellent than the practice of worldly people and Shravakas and Pratyekabuddhas, and it is worthy of praise. The difference in practice lies in: those with desire enter great fear; those who delight in craving cling to inverted happiness; the joy of peace is the attainment of self-pacification; the compassionate ones attain all pacification and abide constantly. Beings with desire, who cannot be separated from desire in the desire realm, their practice is due to their attachment to the five qualities of desire. For the sake of these desires, they enjoy sins and sufferings such as killing and cutting in this life; and in the next life, they will enter the great fear of suffering in the lower realms, so it is inferior. As stated in the Extensive Play Sutra: 'I have fully understood all the faults of desire, which are the root of fighting, resentment, sorrow, and suffering, like holding poisonous leaves, like fire, and like the edge of a sword.' As stated in the Bodhisattvacharyavatara: 'Whether in this world or the next, desires bring destruction. Here, they lead to killing, imprisonment, and cutting; in the next, they lead to hell and other evil realms.' The love for the higher realms of form and formlessness, and the practice of them, is because they cling to the suffering of change in the first three dhyanas as happiness, which is clinging to inverted happiness. Even the equanimity from the fourth dhyana onwards is impermanent and fluctuating, which is the suffering of conditioning. As stated in the sutra: 'Whatever is felt here is suffering.' Because they do not understand this principle, they mistakenly cling to suffering as happiness, and these people will fall into the peak of existence. The practice of the Shravakas and Pratyekabuddhas who only like their own peaceful Nirvana is only focused on pacifying the cause of their own suffering—afflictions, which is falling into the extreme of peace. The practice of the Bodhisattvas who possess compassion is to pacify the clinging of self and others with wisdom, so they do not dwell in the peak of existence; and with great compassion, they will not exhaust the remainderless Nirvana, but will continuously benefit others with a constant heart, so they do not dwell in the extreme of peace, therefore they are more excellent than the former. Another difference is: ignorant beings strive for their own happiness, and if they do not obtain it, they will always suffer. Steadfast people always...

---

གཞན་དོན་ བརྩོན་པ་ནི། །གཉི་གའི་དོན་བྱས་མྱ་ངན་འདའ་བར་འགྱུར། །སྐྱེ་བོ་ རྨོངས་པ་རྣམས་རང་གི་བདེ་བ་སྒྲུབ་པའི་དོན་དུ་ཚོང་དང་ཞིང་ལས་དང་གཞན་ལ་གནོད་ པ་ལ་སོགས་པའི་བྱ་བ་ལ་བརྩོན་པར་བྱེད་ཀྱང་། ཐབས་ལ་རྨོངས་པས་བདེ་བ་དེ་མ་ཐོབ་ 4-118 པར་ཚ་གྲང་དང་གཅོད་འདྲལ་ལ་སོགས་པས་རྟག་ཏུ་འཁོར་བར་སྡུག་བསྔལ་འབའ་ཞིག་ལ་ ལོངས་སྤྱོད་པར་འགྱུར་ལ། བརྟན་པ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་དུས་རྟག་ཏུ་རང་དོན་ལ་ ཆགས་པ་མེད་པར་གཞན་ལ་ཕན་པ་དང་བདེ་བའི་དོན་འབའ་ཞིག་སྒྲུབ་པ་ལ་བརྩོན་པ་ནི་ རང་གཞན་གཉི་གའི་དོན་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་གྲུབ་པར་བྱས་ནས་མི་གནས་པའི་མྱ་ངན་ལས་ འདས་པའི་བདེ་བ་ཆེན་པོ་ལ་ལོངས་སྤྱོད་པར་འགྱུར་བ་སྟེ། སྤྱོད་འཇུག་ལས་ཀྱང་། འཇིག་ རྟེན་སྡུག་བསྔལ་ཇི་སྙེད་པ། །དེ་ཀུན་རང་བདེ་འདོད་ལས་བྱུང་། །འཇིག་རྟེན་བདེ་བ་ཇི་ སྙེད་པ། །དེ་ཀུན་གཞན་བདེ་འདོད་ལས་བྱུང་། །ཞེས་པ་དང་། མང་དུ་བཤད་ལྟ་ཅི་དགོས་ ཏེ། །བྱིས་པ་རང་དོན་བྱེད་པ་དང་། །ཐུབ་པ་གཞན་གྱི་དོན་མཛད་པ། །འདི་གཉིས་ཀྱི་ནི་ཁྱད་ པར་ལྟོས། །ཞེས་གསུངས་པ་ལྟར་རོ། ། སྤྱོད་ཡུལ་ཡོངས་སུ་བསྒྱུར་བ་ནི། རྒྱལ་སྲས་སྤྱོད་ཚེ་ཇི་ལྟ་ཇི་ལྟ་བུར། ། དབང་པོའི་སྤྱོད་ཡུལ་སྣ་ཚོགས་འཇུག་འགྱུར་བ། །དེ་ལྟ་དེ་ལྟར་རིགས་ པ་མཐུན་ཚིག་གིས། །སེམས་ཅན་ཕན་ཕྱིར་དེ་མངོན་འདུ་བྱེད་དོ། །རྒྱལ་ སྲས་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་འཕྲལ་གྱི་སྤྱོད་ལམ་ལ་འཇུག་པའི་ཚེ། རྣམ་པ་ཇི་ལྟ་ཇི་ ལྟ་བུར་མིག་ལ་སོགས་པའི་དབང་པོ་གཟུགས་ལ་སོགས་པའི་སྤྱོད་ཡུལ་སྣ་ཚོགས་ལ་འཇུག་ པར་འགྱུར་བ་དེ་ལྟ་དེ་ལྟར་དེ་དང་རིགས་མཐུན་པའི་ཚིག་གིས་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ལ་ ཕན་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར་དེ་དག་ཐམས་ཅད་སྤྱོད་ཡུལ་ཡོངས་སུ་དག་པའི་མདོ་ལས་གསུངས་ པ་ལྟར་བསྔོ་བའི་སྒོ་ནས་ཡོངས་སུ་བསྒྱུར་ཞིང་མངོན་པར་འདུ་བྱེད་དོ། །དེ་ཡང་བྱང་ཆུབ་ སེམས་དཔའ་གྲོང་དུ་འཇུག་པའི་ཚེ་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ཀྱིས་ཐར་པ་ཆེན་པོའི་གྲོང་ཁྱེར་ ཐོབ་པར་གྱུར་ཅིག དེ་བཞིན་དུ་སྦྱར་ཏེ། ཉལ་ཞིང་གཉིད་པའི་ཚེ་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཆོས་སྐུ་ ཐོབ་པར་དང་རྨི་ལམ་བྱུང་བ་ན་ཆོས་ཐམས་ཅད་རྨི་ལམ་ལྟ་བུར་རྟོགས་པ་དང་། གཉིད་སད་ 4-119 པ་ན་མ་རིག་པའི་གཉིད་ལས་སད་པ་དང་ལྡང་བ་ན་སངས་རྒྱས་གཟུགས་ཀྱི་སྐུ་ཐོབ་པ་དང་། གོས་གྱོན་པ་ན་ངོ་ཚ་ཁྲེལ་ཡོད་ཀྱི་གོས་གྱོན་པ་དང་། སྟན་ལ་འདུག་པ་ན་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་སྙིང་ པོ་རྡོ་རྗེའི་གདན་ཐོབ་པ་དང་། མེ་གཏོང་བ་ན་ཉོན་མོངས་པའི་བུད་ཤིང་བསྲེག་པ་དང་། མེ་ འབར་བ་ན་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་མེ་འབར་བ་དང་། ཟས་ཟ་བ་ན་བསམ་གཏན་གྱི་ཟས་ཐོབ་པ་དང་། གྲོང་ལས་ཐོན་པ་ན་འཁོར་བའི་གྲོང་ཁྱེར་ལས་ཐར་བ་དང་། སྒོ་འབྱེད་པ་ན་ཐར་པའི་གྲོང་ ཁྱེར་གྱི་

【現代漢語翻譯】 利他之心 勤奮利他，能成就自他之事，最終證得涅槃。愚昧之人，爲了追求自身安樂，從事商業、農業等活動，甚至不惜損害他人。然而，由於缺乏智慧，他們不僅無法獲得安樂，反而因寒熱、切割等痛苦，在輪迴中飽受折磨。相反，堅定的菩薩們，始終不執著于自身利益，一心致力於利益他人、帶來安樂。他們圓滿成就自他二利，最終證得不住涅槃的大樂。正如《入菩薩行論》所說：『世間所有諸苦，皆由自樂而生；世間所有諸樂，皆由他樂而生。』無需多言，看看凡夫只為自己，佛陀卻為利益他人，二者高下立判。 轉變行為 菩薩行持時，無論感官如何接觸各種對境，都應以符合正理的言辭，爲了利益眾生而顯現這些行為。當菩薩們開始日常行為時，無論眼等感官如何接觸色等對境，都應以合乎正理的言辭，爲了利益一切眾生，如《清凈行境經》所說，通過迴向的方式完全轉變並顯現這些行為。例如，當菩薩進入城鎮時，應發願一切眾生都能獲得解脫的大城；睡覺時，發願獲得佛陀的法身；做夢時，發願了悟一切法如夢幻；醒來時，發願從無明的沉睡中醒來；起身時，發願獲得佛陀的色身；穿衣時，發願穿上慚愧之衣；坐在座位上時，發願獲得菩提樹下的金剛座；點火時，發願焚燒煩惱的薪柴；火焰燃燒時，發願智慧之火熾盛；吃飯時，發願獲得禪定的食物；離開城鎮時，發願從輪迴的城市中解脫；打開門時，發願打開解脫之城的大門。

【English Translation】 Altruism Diligence in benefiting others accomplishes the goals of both oneself and others, ultimately leading to the attainment of Nirvana. Ignorant beings, seeking their own happiness, engage in activities such as commerce, agriculture, and even harming others. However, due to their lack of wisdom, they not only fail to attain happiness but also suffer constantly in Samsara from cold, heat, cutting, and other torments. In contrast, steadfast Bodhisattvas, without attachment to their own interests, are always diligent in benefiting others and bringing them happiness. They perfectly accomplish the goals of both themselves and others, ultimately enjoying the great bliss of non-abiding Nirvana. As stated in the 'Bodhicharyavatara': 'All the suffering in this world arises from the desire for one's own happiness; all the happiness in this world arises from the desire for the happiness of others.' What need is there to say more? Look at the difference between children who act for their own sake and the Buddhas who act for the sake of others. Transforming Activities When a Bodhisattva acts, no matter how the senses engage with various objects, they should manifest these actions with words that accord with reason, for the benefit of sentient beings. When Bodhisattvas engage in their daily activities, no matter how the senses such as the eye engage with objects such as forms, they should, with words that accord with reason, for the benefit of all sentient beings, completely transform and manifest these activities through dedication, as stated in the 'Sutra on the Complete Purification of Activities'. For example, when a Bodhisattva enters a town, they should aspire that all sentient beings attain the great city of liberation; when sleeping, aspire to attain the Dharmakaya of the Buddha; when dreaming, aspire to realize all phenomena as dreamlike; when waking up, aspire to awaken from the sleep of ignorance; when rising, aspire to attain the Rupakaya of the Buddha; when dressing, aspire to put on the garment of shame and propriety; when sitting on a seat, aspire to attain the Vajra seat under the Bodhi tree; when lighting a fire, aspire to burn the firewood of afflictions; when the fire blazes, aspire that the fire of wisdom blazes; when eating food, aspire to attain the food of Samadhi; when leaving a town, aspire to be liberated from the city of Samsara; when opening a door, aspire to open the door to the city of liberation.

---

སྒོ་འབྱེད་པ་དང་། སྒོ་གཅོད་པ་ན་ངན་སོང་གསུམ་གྱི་སྒོ་གཅོད་པ་དང་། ལམ་དུ་ འཇུག་པ་ན་འཕགས་པའི་ལམ་དུ་འཇུག་པ་དང་། སྣོད་སྟོང་པ་མཐོང་བ་ན་སྐྱོན་ཐམས་ཅད་ ཀྱིས་སྟོང་བ་དང་། གང་བ་མཐོང་བ་ན་ཡོན་ཏན་ཐམས་ཅད་ཀྱིས་གང་བར་གྱུར་ཅིག་ཅེས་ པ་ལ་སོགས་པ་སྟེ། དེ་བཞིན་དུ་མིག་གིས་གཟུགས་མཐོང་བ་ན་སངས་རྒྱས་ཀྱི་སྐུ་མཐོང་བ་ དང་། རྣ་བས་སྒྲ་ཐོས་པ་ན་དམ་པའི་ཆོས་ཀྱི་སྒྲ་ཐོས་པ་དང་། སྣས་དྲི་ཚོར་བ་ན་ཚུལ་ཁྲིམས་ ཀྱི་དྲི་ཚོར་བ་དང་། ལྕེས་རོ་མྱོང་བ་ན་ཆོས་ཟབ་མོའི་རོ་མྱོང་བ་དང་། ལུས་ཀྱིས་རེག་བྱ་མྱོང་ བ་ན་ཏིང་ངེ་འཛིན་གྱི་བདེ་བ་ལ་རེག་པ་དང་། ཡིད་ཀྱིས་ཆོས་རིག་པ་ན་ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་དེ་ བཞིན་ཉིད་མངོན་སུམ་དུ་མཐོང་བར་གྱུར་ཅིག་ཅེས་པ་ལ་སོགས་པའི་སྒོ་ནས་སྣང་བ་ཐམས་ ཅད་བྱང་ཆུབ་ཆེན་པོའི་ལམ་དུ་བསྒྱུར་བ་ལ་འབད་པར་བྱའོ། ། གནོད་བྱེད་ལ་ཁྲོ་བ་སྤང་བ་ནི། རྟག་ཏུ་ཉེས་པ་རང་དབང་མེད་པར་བྱས་ སེམས་ཀྱིས། །སྐྱེ་བོ་ལ་ནི་བློ་ལྡན་ཉེས་པར་མི་འཛིན་ཏེ། །མི་འདོད་ བཞིན་དུ་ལོག་པར་བསྒྲུབ་པར་འགྱུར་རོ་ཞེས། །སྐྱེ་བོ་དག་ལ་སྙིང་རྗེ་ རྣམ་པར་འཕེལ་ཕྱིར་རོ། །བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ལ་ལོག་བསྒྲུབ་ཀྱིས་གནོད་པ་ སྣ་ཚོགས་བྱུང་ཡང་། སེམས་ཅན་འདི་དག་ནི་དུས་རྟག་ཏུ་ཉོན་མོངས་པའི་གཞན་དབང་དུ་ གྱུར་པས་ཉེས་པ་རྣམས་ནི་རང་དབང་མེད་པར་བྱས་པ་ཡིན་ནོ་སྙམ་དུ་སེམས་པ་ཉིད་ཀྱིས་ 4-120 གནོད་བྱེད་ཀྱི་སྐྱེ་བོ་ལ་ནི་བློ་ལྡན་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་བདག་ལ་ཉེས་པ་བྱེད་པར་ མི་འཛིན་ཏེ། གནོད་པ་བྱེད་པར་མི་འདོད་བཞིན་དུ་ཁོང་ཁྲོ་ཞེ་སྡང་དྲག་པོས་རང་དབང་ མེད་པར་བསྐུལ་ནས་ལོག་པར་བསྒྲུབ་པར་འགྱུར་རོ་ཞེས་རྟོགས་ནས་གནོད་བྱེད་ཀྱི་སྐྱེ་བོ་ དག་ལ་ལྷག་པར་ཡང་སྙིང་རྗེ་ཆེན་པོ་རྣམ་པར་འཕེལ་བར་འགྱུར་བའི་ཕྱིར་རོ། །བཞི་བརྒྱ་ པ་ལས། ན་བའི་བུ་ལ་ཁྱད་པར་དུ། །མ་ནི་གདུང་བར་འགྱུར་བ་ལྟར། །དེ་བཞིན་བྱང་ཆུབ་ སེམས་དཔའ་རྣམས། །དམ་པ་མིན་ལ་ལྷག་པར་བརྩེ། །ཞེས་པ་དང་། སྤྱོད་འཇུག་ལས་ ཀྱང་། ཉོན་མོངས་སྐྱེས་པ་དེ་ལྟ་བུར། །བདག་གསོད་ལ་སོགས་ཞུགས་པ་ལ། །སྙིང་རྗེ་རྒྱ་ལ་ མ་སྐྱེས་པར། །ཁྲོ་བར་གྱུར་པ་ཅིའི་ཐ་ཚིག །ཅེས་གསུངས་པ་ལྟར་རོ། ། ཕན་ཡོན་གྱིས་བསྡུ་བ་ནི། བསྒྲུབ་པ་འདིས་ནི་སྲིད་དང་འགྲོ་བ་ཀུན། ། ཟིལ་གྱིས་མནན་འགྲོ་ཞི་བ་མཆོག་དང་ལྡན། །ཡོན་ཏན་སྣ་ཚོགས་ ཚོགས་ཀྱིས་རྣམ་པར་འཕེལ། །བྱམས་པའི་བསམ་པས་རྟག་ཏུ་འགྲོ་ བ་སྡུད། །དེ་ཡང་ཆེ་བའི་བདག་ཉིད་བཞི་དང་ལྡན་པ་སྟེ། ཟིལ་གྱིས་གནོན་པའི་ཆེ་བ་ ཉིད། སྔར་བསྟན་པ་ལྟར་གནས་པ་དང་རྩོམ་པ་དང་འབྲས་བུ་དང་ཆེ་བའི་བདག་ཉིད་ཅན་ གྱི་བསྒྲུབ་པ་འདིས་ནི་སྲིད་པ་ཁམས་གསུམ་དང་འགྲོ་བ་རྒྱུ

【現代漢語翻譯】 打開（門）和關閉（門）時，愿關閉三惡道之門；進入（道路）時，愿進入聖者之道；看到空容器時，愿空無一切過失；看到滿溢的容器時，愿充滿一切功德等等。同樣地，當眼睛看到形色時，愿看到佛陀的身相；當耳朵聽到聲音時，愿聽到神聖的佛法之音；當鼻子嗅到氣味時，愿嗅到戒律的芬芳；當舌頭品嚐味道時，愿品嚐深奧佛法的滋味；當身體感受到觸覺時，愿觸及禪定的喜悅；當意識覺知法時，愿親眼見到法界真如等等。通過這些方式，努力將一切顯現轉化為通往大菩提的道路。 斷除對加害者的嗔恨：應常常思念，眾生無自主地造作罪業。智者不會將眾生視為有過錯，因為他們會在不情願的情況下做出錯誤的行為。爲了對眾生生起更大的慈悲。即使菩薩受到種種邪行的損害，也應思念這些眾生總是受到煩惱的控制，所以他們的罪業並非出於自願。僅僅這樣思念，有智慧的菩薩就不會認為加害者對自己有錯，因為他們認識到，眾生在不願造成傷害的情況下，被強烈的憤怒和嗔恨所驅使而做出錯誤的行為，因此會對加害者生起更大的慈悲。正如《四百論》中所說：『母親對生病的兒子，會格外感到痛苦。同樣，菩薩對非聖者，會更加慈愛。』《入菩薩行論》中也說：『對於生起煩惱，進而殺害自己的人，如果不能生起廣大的慈悲，那還說些什麼呢？』 以利益來攝受：此修行能壓倒輪迴和一切眾生，具有寂靜和至上的安樂，各種功德的集合不斷增長，以慈愛的思想恒常地攝受眾生。它具有四種偉大的特質：壓倒性的偉大。如前所述，安住、造作、果實和偉大的自性。此修行能壓倒三界輪迴和一切眾生。

【English Translation】 When opening and closing (a door), may I close the door to the three lower realms; when entering (a path), may I enter the path of the noble ones; when seeing an empty vessel, may I be empty of all faults; when seeing a full vessel, may I be filled with all virtues, and so on. Similarly, when the eye sees a form, may I see the body of the Buddha; when the ear hears a sound, may I hear the sound of the sacred Dharma; when the nose smells an odor, may I smell the fragrance of moral discipline; when the tongue tastes a flavor, may I taste the flavor of the profound Dharma; when the body feels a tactile sensation, may I touch the bliss of samadhi; when the mind cognizes a phenomenon, may I directly see the suchness of the Dharmadhatu, and so on. Through these means, one should strive to transform all appearances into the path of great enlightenment. Abandoning anger towards those who harm: One should always contemplate that beings involuntarily commit misdeeds due to the power of their afflictions. The wise do not regard beings as being at fault, for they will do wrong things against their will. This is so that compassion for beings may increase. Even if a Bodhisattva is harmed by various evil deeds, they should think that these beings are always under the control of their afflictions, and therefore their misdeeds are done involuntarily. By thinking in this way, wise Bodhisattvas do not regard those who harm them as being at fault, for they realize that beings, unwilling to cause harm, are driven by intense anger and hatred to do wrong things involuntarily, and therefore they will develop even greater compassion for those who harm them. As it is said in the Four Hundred Verses: 'Just as a mother feels particularly distressed for her sick child, so too, Bodhisattvas are especially affectionate towards those who are not virtuous.' And as it is also said in the Bodhisattvacharyavatara: 'If one does not generate great compassion for those who give rise to afflictions and then proceed to kill oneself, what else is there to say?' Gathering through benefits: This accomplishment subdues samsara and all beings, possesses supreme peace and bliss, the collection of various qualities increases, and constantly gathers beings with thoughts of loving-kindness. It possesses four great qualities: the greatness of subduing. As previously explained, abiding, activity, fruit, and the nature of greatness. This accomplishment subdues the three realms of samsara and all beings.

---

ད་ལྔས་བསྡུས་པ་ཀུན་ཟིལ་གྱིས་ མནན་ནས་སངས་རྒྱས་ཀྱི་སར་འགྲོ་བའི་ཕྱིར་ཏེ། ཇི་སྐད་དུ། ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ ལས། རབ་འབྱོར་གལ་ཏེ་གཟུགས་དངོས་པོར་འགྱུར་གྱི་དངོས་པོ་མེད་པ་མ་ཡིན་ན་ནི་ཤེས་ རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་འདིས་ལྷ་དང་མི་དང་ལྷ་མ་ཡིན་དུ་བཅས་པའི་འཇིག་རྟེན་ཟིལ་ གྱིས་མནན་ནས་ངེས་པར་འབྱུང་བར་མི་འགྱུར། ཞེས་རྒྱས་པར་གསུངས་པ་ལྟ་བུའོ། །དེའི་ དོན་ཡང་གཟུགས་ལ་སོགས་པ་དོན་དམ་པར་བདེན་པ་ཡིན་ན། བྱིས་པ་རྣམས་ཀྱིས་ཀྱང་དེ་ ཁོ་ན་ཉིད་མཐོང་བས་ཟིལ་གྱིས་མནན་པར་མི་ནུས་མོད་ཀྱི། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་ 4-121 ཀྱི་རྣམ་པར་མི་རྟོག་པའི་ཡེ་ཤེས་ཀྱིས་གཟུགས་སོགས་དོན་དམ་དུ་བདེན་པ་མེད་པར་རྟོགས་ པས་འཁོར་བ་མཐའ་དག་ཟིལ་གྱིས་མནན་ནས་མྱ་ངན་ལས་འདས་པར་ངེས་པར་འབྱུང་ བར་འགྱུར་རོ་ཞེས་པའོ། །མྱ་ངན་ལས་འདས་པའི་ཆེ་བ་ཉིད་ནི། ཤེས་རབ་ཀྱིས་འཁོར་བའི་ མཐའ་ལ་མི་གནས་ཤིང་སྙིང་རྗེས་ཞི་བའི་མཐའ་ལའང་མི་གནས་པས་ཞི་བ་མཆོག་དང་ལྡན་ པའི་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་ཐོབ་པའི་ཕྱིར་དང་། ཡོན་ཏན་གྱི་ཆེ་བ་ཉིད་ནི། སྟོབས་བཅུ་ལ་ སོགས་པའི་ཡོན་ཏན་སྣ་ཚོགས་པ་རྣམས་ཚོགས་གཉིས་ཀྱི་སྟོབས་ཀྱིས་རྣམ་པར་འཕེལ་བར་ འགྱུར་པའི་ཕྱིར་དང་། སེམས་ཅན་ཡོངས་སུ་མི་གཏོང་བའི་ཆེ་བ་ཉིད་ནི། སེམས་ཅན་ཐམས་ ཅད་ལ་ཕན་པ་དང་བདེ་བར་འདོད་པ། བྱམས་པ་ལ་སོགས་པ་ཚད་མེད་པ་བཞི་དང་ལྡན་ པའི་བསམ་པས་སྦྱོར་བ་དུས་རྟག་ཏུ་བསྡུ་བའི་དངོས་པོ་བཞིས་འགྲོ་བ་མཐའ་དག་སྡུད་ཅིང་ ཡོངས་སུ་སྨིན་པར་བྱེད་པའི་ཕྱིར་ཐེག་པ་ཆེན་པོའི་སྒྲུབ་པ་འདི་ནི་མཆོག་ཏུ་བསྔགས་པར་ བྱ་བ་ཉིད་དོ། །སེམས་བསྐྱེད་པ་ལས་འགྲུབ་པའི་རང་དང་གཞན་གྱི་དོན་བསྒྲུབ་པའི་སྐབས་ རྫོགས་པར་བཤད་ཟིན་ཏོ།། ༈ །། ༈ དོན་སྒྲུབ་པ་ལས་འཐོབ་པའི་དེ་བཞིན་ཉིད་ཀྱི་དོན་བསྟན་པ་ལ། སྤྱི་དོན། ད་ནི་དོན་སྒྲུབ་པ་ལས་འཐོབ་པའི་དེ་བཞིན་ཉིད་ཀྱི་དོན་བསྟན་པ་ལ། སྤྱི་དོན་དང་ གཞུང་དོན་གཉིས་ལས། དང་པོ་ལའང་ངོ་བོ་ངོས་གཟུང་དང་འཁྲུལ་པ་སྤང་བའོ། །ཆོས་ཐམས་ཅད་ཀྱི་དེ་ཁོ་ན་ ཉིད་སྟོང་ཉིད་ཟབ་མོ་ངོས་བཟུང་བ་ནི། དབུས་དང་མཐའ་རྣམ་པར་འབྱེད་པ་ཉིད་ན་གསལ་ བ་ལྟར་འཆད་པ་ལའང་གཉིས་ལས། མདོར་བསྟན་པ་ནི། སྟོང་པ་ཉིད་ནི་མདོར་བསྡུ་ན། ། མཚན་ཉིད་དང་ནི་རྣམ་གྲངས་དང་། །དེ་ཡི་དོན་དང་དབྱེ་བ་དང་། །སྒྲུབ་པ་དག་སྟེ་ཤེས་ པར་བྱ། །ཞེས་པ་ལྟར། (ལྔ་སྟེ། ) སྤྱིའི་མཚན་ཉིད། མཚན་གྱི་རྣམ་གྲངས། དེའི་སྒྲ་དོན། རྣམ་ པའི་དབྱེ་བ། སྒྲུབ་པ་བསྟན་པའོ། ། 4-122 དང་པོ་ནི། གཉིས་དངོས་མེད་དང་དངོས་མེད་པའི། །དངོས་པོ་སྟོང་པའི་མེད་པའི་མཚན་ ཉིད་དོ། །ཡོད་པ་མ་ཡིན་མེད་པའང་མིན། །ཐ་དད་གཅིག་པའི་མཚན་ཉིད་མ

【現代漢語翻譯】 現在，爲了通過征服五蘊（蘊：梵文 Skandha，構成有情存在的五種要素，即色、受、想、行、識）而證得佛果，正如《般若波羅蜜多經》（梵文：Prajñāpāramitā，智慧到彼岸）所說：『善現（須菩提，佛陀的十大弟子之一），如果色（梵文：Rūpa，物質現象）變成實有，而不是非實有，那麼這部《般若波羅蜜多》就不會征服包括天、人、阿修羅在內的世界，並必然從中解脫。』就像廣說的那樣。其含義是，如果色等在勝義諦（梵文：Paramārtha-satya，佛教哲學中的最高真理）中是真實的，那麼即使是孩童也能見到其真實性，因此無法征服。然而，菩薩（梵文：Bodhisattva，發菩提心，誓願救度一切眾生的修行者）們以其無分別智（梵文：Nirvikalpa-jñāna，一種超越概念和分別的智慧）了知色等在勝義諦中並不存在，從而征服一切輪迴（梵文：Saṃsāra，生死輪迴），並必然從中解脫，證得涅槃（梵文：Nirvāṇa，解脫生死輪迴的境界）。』 涅槃的偉大之處在於，以智慧不住于輪迴的邊際，以慈悲不住于寂滅的邊際，因此證得具有殊勝寂靜的涅槃。功德的偉大之處在於，十力（梵文：Daśa-bala，佛陀所具有的十種力量）等各種功德通過二資糧（梵文：Dvi-saṃbhāra，福德資糧和智慧資糧）的力量而增長。不捨棄眾生的偉大之處在於，以利益和安樂一切眾生的願望，以及慈愛等四無量心（梵文：Catur-apramāṇa，慈、悲、喜、舍四種無限量的利他心）為基礎，通過四攝事（梵文：Catur-saṃgrahavastu，佈施、愛語、利行、同事四種攝受眾生的方法）恒時地攝受一切眾生，並使之成熟。因此，這種大乘（梵文：Mahāyāna，佛教中追求普度眾生的一種流派）的修行是值得讚歎的。從發菩提心（梵文：Bodhicitta，為利益一切眾生而發誓成佛的心）而成就的自利利他的修行已經圓滿闡述完畢。 現在，爲了闡釋從修行中獲得的真如（梵文：Tathātā，事物的真實本性）之義，分為總義和正文兩部分。 首先，在總義中，包括本體的確定和對錯誤的破除。正如《辨中邊論》（梵文：Madhyānta-vibhāga-kārikā，彌勒菩薩所著，闡述中觀思想的論著）中所闡明的那樣，對一切法的真如——甚深空性（梵文：Śūnyatā，佛教中認為一切事物沒有固定不變的自性的概念）的闡釋也分為兩部分：首先是概要的說明，如頌云：『空性略說有五事，相及名與義差別，成立當知此五種。』即：總相、名稱、詞義、分類和成立（五種）。 第一是：『二無實與無實體，事物空性無有相。』即：二取（能取和所取）的無實有和無自性的事物是空性的特徵。『非有亦非無，異一性皆離。』

【English Translation】 Now, in order to attain Buddhahood by conquering the five aggregates (Skandha: the five aggregates that constitute sentient existence, namely form, feeling, perception, mental formations, and consciousness), as it is said in the Prajñāpāramitā (Perfection of Wisdom) Sutra: 'Subhuti (one of the Buddha's ten great disciples), if form (Rūpa: material phenomena) were to become real, and not unreal, then this Prajñāpāramitā would not conquer the world including gods, humans, and asuras, and would not necessarily arise from it.' Just like it is extensively said. Its meaning is, if form and so on were true in the ultimate sense (Paramārtha-satya: the highest truth in Buddhist philosophy), then even children would see its truth, and therefore it could not be conquered. However, Bodhisattvas (beings who have generated Bodhicitta and vowed to liberate all sentient beings) realize with their non-conceptual wisdom (Nirvikalpa-jñāna: a wisdom that transcends concepts and distinctions) that form and so on are not true in the ultimate sense, thereby conquering all of Samsara (the cycle of birth and death), and will necessarily arise from it, attaining Nirvana (the state of liberation from the cycle of birth and death).' The greatness of Nirvana lies in the fact that with wisdom, one does not abide in the extreme of Samsara, and with compassion, one does not abide in the extreme of quiescence, thus attaining Nirvana with supreme peace. The greatness of qualities lies in the fact that various qualities such as the ten powers (Daśa-bala: the ten powers possessed by the Buddha) increase through the power of the two accumulations (Dvi-saṃbhāra: the accumulation of merit and the accumulation of wisdom). The greatness of not abandoning sentient beings lies in the fact that with the wish to benefit and bring happiness to all sentient beings, and based on the four immeasurables (Catur-apramāṇa: the four immeasurable altruistic minds of loving-kindness, compassion, joy, and equanimity), one constantly gathers all beings through the four means of gathering (Catur-saṃgrahavastu: the four ways of gathering beings, namely generosity, kind speech, beneficial action, and consistency), and brings them to maturity. Therefore, this practice of Mahayana (the Buddhist school that seeks to liberate all beings) is worthy of praise. The practice of benefiting oneself and others, which is accomplished through generating Bodhicitta (the mind of enlightenment, the aspiration to attain Buddhahood for the benefit of all beings), has been fully explained. Now, in order to explain the meaning of Suchness (Tathātā: the true nature of things) obtained from practice, it is divided into a general meaning and the main text. First, in the general meaning, it includes the determination of the essence and the removal of errors. Just as it is clarified in the Madhyānta-vibhāga-kārikā (a treatise by Maitreya Bodhisattva explaining Madhyamaka thought), the explanation of the Suchness of all phenomena—the profound emptiness (Śūnyatā: the Buddhist concept that all things lack inherent existence)—is also divided into two parts: first, a summary explanation, as the verse says: 'Emptiness, in brief, has five aspects: characteristic, name, meaning, difference, and establishment; these five should be known.' That is: general characteristic, name, meaning, classification, and establishment (five aspects). The first is: 'Two unreal and without substance, the characteristic of emptiness is without characteristics.' That is: the unreal of the two graspers (the grasper and the grasped) and the insubstantial things are the characteristics of emptiness. 'Neither existent nor non-existent, separate and one are all abandoned.'

---

ིན། །གཉིས་ དངོས་མེད་དང་ཞེས་པ་དང་། ཡོད་པ་མ་ཡིན་ཞེས་རིམ་པ་ལྟར་སྦྱར་ཏེ། གཟུང་བ་དང་འཛིན་ པའི་དངོས་པོ་འདི་དག་དཔྱད་ན་དོན་དམ་དུ་ཡོད་པ་མ་ཡིན་པས་ཀུན་རྫོབ་རང་རང་གི་ངོ་ བོས་སྟོང་པ་ཉིད་ཀྱི་མཚན་ཉིད་བསྟན་ཞིང་། དངོས་མེད་པའི་དངོས་པོ་ཞེས་པ་དང་། མེད་ པའང་མིན་ཞེས་སྦྱར་ཏེ་གཟུང་འཛིན་གཉིས་ཀྱི་དངོས་པོ་མེད་པའི་དངོས་པོའམ་ངོ་བོ་ཉིད་ནི་ འཕགས་པའི་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་སྦྱོད་ཡུལ་དུ་མེད་པའང་མིན་པས། དོན་དམ་གློ་བུར་གྱི་དྲི་མས་སྟོང་ པ་ཉིད་ཀྱི་མཚན་ཉིད་བསྟན་པས། དེ་བས་ན་(ཆོས་དང་ཆོས་ཉིད་རྣམ་འབྱེད་དུ་)ཆོས་ཉིད་སྟོང་པ་ཉིད་ ཀྱིས་ཆོས་ཅན་ཐམས་ཅད་ལ་ཁྱབ་པས་ཡུལ་གྱི་སྒོ་ནས་ཐ་དད་པ་མ་ཡིན་ཞིང་། ཆོས་ཉིད་ འདུས་མ་བྱས་དང་ཆོས་ཅན་འདུས་བྱས་རྣམས་མཚན་ཉིད་མི་མཐུན་པས་གཅིག་པའང་མ་ ཡིན་པའི་ཕྱིར། དེ་ཉིད་དང་གཞན་ལས་རྣམ་པར་གྲོལ་བའི་སྟོང་པ་ཉིད་ཀྱི་མཚན་ཉིད་ཀྱང་ བསྟན་པའོ། །(བློ་བརྟན་)འགྲེལ་བཤད་ལས། དེ་ལྟར་ན་སྟོང་པ་ཉིད་འདི་ནི་མེད་པའི་མཚན་ ཉིད་དང་། དངོས་པོ་མེད་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་ཀྱི་མཚན་ཉིད་དང་། མི་གནས་པའི་མཚན་ཉིད་ཅན་ ཞེས་ཀྱང་གསུངས་སོ། ། (གཉིས་པ་)རྣམ་གྲངས་ནི། སྟོང་པ་ཉིད་ནི་མདོར་བསྡུ་ན། །དེ་བཞིན་ཉིད་དང་ཡང་དག་ མཐའ། །མཚན་ཉིད་མེད་དང་དོན་དམ་དང་། །ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་ནི་རྣམ་གྲངས་སོ། །སྟོང་པ་ ཉིད་ལ་སོགས་པའི་དོན་གཅིག་ཉིད་མིང་ཐ་དད་པས་སྟོན་པ་སྟེ། (འགྲེལ་བཤད་དུ་)གསུང་རབ་ རྣམས་ལས་མི་གཉིས་པ་དང་རྣམ་པར་མི་རྟོག་པའི་དབྱིངས་དང་ཆོས་ཉིད་དང་བརྗོད་དུ་མེད་ པ་ཉིད་དང་མི་འགལ་བ་དང་འདུས་མ་བྱས་དང་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་ལ་སོགས་པ་གསུངས་ པ་རྣམས་(འདིར་)མདོར་བསྡུ་ན་དེ་བཞིན་ཉིད་ཅེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ལྔའོ། ། 4-123 (གསུམ་པ་)སྒྲ་དོན་ནི། གཞན་མིན་ཕྱིན་ཅི་ལོག་མ་ཡིན། །དེ་འགགས་འཕགས་པའི་སྤྱོད་ ཡུལ་དང་། །འཕགས་པའི་ཆོས་ཀྱི་རྒྱུ་ཡི་ཕྱིར། །རྣམ་གྲངས་དོན་ཏེ་གོ་རིམ་བཞིན། །དེ་རྣམས་ ཀྱང་མིང་བཏགས་པ་ཙམ་མ་ཡིན་གྱི་དོན་དང་ལྡན་པར་འཆད་པ་སྟེ། སྟོང་པ་ཉིད་འདུས་མ་ བྱས་ཡིན་པས་ནམ་ཡང་གཞན་དུ་མི་འགྱུར་བའི་ཆ་ནས་དེ་བཞིན་ཉིད་དང་། ཕྱིན་ཅི་ལོག་གི་ གཞི་མ་ཡིན་ཞིང་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་སྤྱོད་ཡུལ་ཡིན་པའི་ཆ་ནས་ཡང་དག་པའི་མཐའ་དང་། སྤྲོས་པའི་ མཚན་མ་ཐམས་ཅད་འགགས་པའི་ཆ་ནས་མཚན་མ་མེད་པ་དང་། འཕགས་པའི་ཡེ་ཤེས་ དམ་པའི་སྤྱོད་ཡུལ་ཡིན་པའི་ཆ་ནས་དོན་དམ་པ་དང་། འཕགས་པའི་ཆོས་ཐམས་ཅད་དེ་ལ་ དམིགས་ནས་འབྱུང་བའི་ཆ་ནས་ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། ། (བཞི་པ་)དབྱེ་བ་ལ་གཉིས་ལས། དང་པོ་གཉིས་སུ་དབྱེ་བ་ནི། ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་ རྣམ་པར་དག །དེ་ནི་དྲི་བཅས་དྲི་མ་མེད། །ཆུ་ཁམས་གསེར་དང་ནམ་མཁའ་རྣམས། །དག

【現代漢語翻譯】 二、『無實』是指，將『無』與『實』二字按順序組合，意為如果分析能被認知的事物和能認知的主體，會發現它們在勝義諦上並不存在，因此在世俗諦上，它們各自的自性是空性，這揭示了空性的特徵。『無實之實』是指，將『無』與『非』二字組合，意為能被認知的事物和能認知的主體，其不存在的實性或自性，並非聖者智慧的行境，因此在勝義諦上，它是從客塵中解脫的空性，這揭示了空性的特徵。因此，在《法與法性分別論》中，法性（梵文：Dharmatā，事物本性）以空性遍及一切法，因此從對境的角度來看，它們並非不同。法性是無為法，而法是所為法，它們的特徵並不相同，因此它們也不是一體的。因此，這也揭示了從同一性和異體性中解脫出來的空性特徵。 （布頓仁波切）在註釋中說：『如此說來，空性具有不存在的特徵，不真實的自性特徵，以及非住留的特徵。』 （二、）名相：簡而言之，空性即是真如（梵文：Tathātā），真實之際（梵文：Bhūta-koṭi），無相（梵文：Animitta），勝義諦（梵文：Paramārtha），以及法界（梵文：Dharmadhātu）。空性等意義相同，只是用不同的名稱來表示。（註釋中說）經典中提到的無二性、無分別之界、法性、不可言說性、無違性、無為法、涅槃等等，（在此）簡而言之，就是真如等五者。 4-123 （三、）詞義：非異、非顛倒，彼滅、聖者之行境，聖者之法之因，名相之義，次第而定。這些並非只是名稱，而是具有實際意義的解釋：空性是無為法，因此從不改變的角度來說，它是真如；它不是顛倒的基礎，而是智慧的行境，因此它是真實之際；從一切戲論之相止息的角度來說，它是無相；從它是聖者智慧，是殊勝的行境的角度來說，它是勝義諦；從一切聖者之法都以它為所緣而生起的角度來說，它是法界。 （四、）分類，分為兩種。第一種分為兩種：從一切煩惱中徹底清凈，即是有垢與無垢。如水界、黃金和虛空，應理解為清凈與不清凈。

【English Translation】 2. 'Non-existence' means combining the words 'non' and 'existence' in order, meaning that if we analyze the objects to be grasped and the grasping subject, we will find that they do not exist in ultimate truth. Therefore, in conventional truth, their respective self-natures are emptiness, which reveals the characteristic of emptiness. 'Non-existent existence' means combining the words 'non' and 'not', meaning that the non-existent reality or self-nature of the objects to be grasped and the grasping subject is not the object of the wisdom of the noble ones. Therefore, in ultimate truth, it is emptiness free from adventitious defilements, which reveals the characteristic of emptiness. Therefore, in the 'Distinguishing Dharma and Dharmata', Dharmata (the nature of things) pervades all dharmas with emptiness, so from the perspective of the object, they are not different. Dharmata is unconditioned, and dharmas are conditioned, and their characteristics are not the same, so they are not one either. Therefore, it also reveals the characteristic of emptiness that is liberated from sameness and otherness. (Blo-brtan) says in the commentary: 'In this way, emptiness has the characteristic of non-existence, the characteristic of unreal self-nature, and the characteristic of non-abiding.' (2) Names: In short, emptiness is suchness (Tathātā), the limit of reality (Bhūta-koṭi), the signless (Animitta), the ultimate truth (Paramārtha), and the realm of dharma (Dharmadhātu). Emptiness and other meanings are the same, but they are expressed with different names. (The commentary says) The non-duality, the realm of non-discrimination, the nature of dharma, the inexpressibility, the non-contradiction, the unconditioned, and nirvana mentioned in the scriptures are (here) summarized as the five suchness, etc. 4-123 (3) Meaning of words: Not different, not inverted, that cessation, the object of the noble ones, the cause of the dharma of the noble ones, the meaning of the names, in order. These are not just names, but explanations with actual meaning: Emptiness is unconditioned, so from the perspective of never changing, it is suchness; it is not the basis of inversion, but the object of wisdom, so it is the limit of reality; from the perspective of the cessation of all phenomena, it is the signless; from the perspective that it is the wisdom of the noble ones, it is the supreme object, it is the ultimate truth; from the perspective that all the dharmas of the noble ones arise with it as the object, it is the realm of dharma. (4) Classification, divided into two types. The first type is divided into two types: completely purified from all afflictions, that is, with defilements and without defilements. Like the water element, gold, and space, they should be understood as pure and impure.

---

་ པ་བཞིན་དུ་དག་པར་འདོད། །ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པ་དང་བཅས་པ། འཁོར་བའི་གནས་ སྐབས་ན་དྲི་བཅས་དེ་བཞིན་ཉིད་དང་རྣམ་པར་དག་པ་མྱ་ངན་ལས་འདས་པའི་གནས་ སྐབས་ན་དྲི་མེད་དེ་བཞིན་ཉིད་ཅེས་པའོ། །དྲི་བཅས་དྲི་མེད་དུ་འགྱུར་ཡང་ངོ་བོ་གཞན་དུ་ འགྱུར་བ་ནི་མ་ཡིན་ཏེ། དཔེར་ན་ཆུ་རྙོགས་པ་སངས་པ་དང་གསེར་ས་འོག་ནས་འཐོན་པ་ དང་ནམ་མཁའ་སྤྲིན་སངས་པ་བཞིན་དུ་དྲི་མ་དང་བྲལ་བ་ཙམ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། ། (གཉིས་པ་)བཅུ་དྲུག་དུ་དབྱེ་བ་ནི། གསུང་རབ་མང་པོ་ལས་འབྱུང་བའི་དོན་སྡོམ་དུ་བྱས་ ན། ནང་དང་ཕྱི་དང་ཕྱི་ནང་ཆེན་པོ་དང་། །སྟོང་ཉིད་དོན་དམ་འདུས་བྱས་འདུས་མ་བྱས། ། མཐའ་འདས་ཐོག་མཐའ་དོར་མེད་རང་བཞིན་དང་། །རང་མཚན་ཆོས་ཀུན་དངོས་མེད་ངོ་བོ་ ཉིད། །ཅེས་པ་སྟེ་དེ་ཡང་ཕྱི་ནང་གི་དངོས་པོ་ལ་བདག་དང་བདག་གིར་འཛིན་པ་བཟློག་པའི་ ཆེད་དུ། (དབུས་མཐར་)ཟ་བོ་བཟའ་བ་དེ་ཡི་ལུས། །གནས་ཀྱི་གཞི་ཡི་སྟོང་པ་ཉིད། །ཟ་བའམ་ 4-124 ལོངས་སྤྱོད་པ་པོ་མིག་ལ་སོགས་པ་ནང་གི་སྐྱེ་མཆེད་རྣམས་སྟོང་པར་གནས་པ་ནི་ནང་སྟོང་ པ་ཉིད་དང་། དེ་བཞིན་དུ་སྦྱར་ཏེ་བཟའ་བའམ་ལོངས་སྤྱད་པར་བྱ་བ་གཟུགས་ལ་སོགས་པ་ ཕྱིའི་སྐྱེ་མཆེད་རྣམས་ཀྱིས་སྟོང་པ་ནི་ཕྱི་སྟོང་པ་ཉིད་དང་། ཕྱི་ནང་དེ་དག་གི་གནས་སམ་ལུས་ ཁོག་པའི་སྟོང་པ་ནི་ཕྱི་ནང་སྟོང་པ་ཉིད་དང་། གནས་ཀྱི་གཞི་སྣོད་ཀྱི་འཇིག་རྟེན་རྒྱ་ཆེན་པོའི་ སྟོང་པ་ནི་ཆེན་པོ་སྟོང་པ་ཉིད་དང་། དེ་དག་ལ་གཟུང་འཛིན་དུ་ཞེན་པ་དགག་པའི་ཕྱིར། དེ་ ཡང་ཇི་ལྟར་གང་གིས་མཐོང་། །གང་ཕྱིར་དེ་ཡང་སྟོང་པ་ཉིད། །ནང་གི་སྐྱེ་མཆེད་ལ་སོགས་པ་ དེ་ཡང་གང་གིས་སྟོང་པར་མཐོང་ཞིང་ཤེས་པའི་སྟོང་པ་ནི་སྟོང་པ་ཉིད་སྟོང་པ་ཉིད་དང་། ཇི་ ལྟར་དོན་དམ་པའི་རྣམ་པའོ་སྙམ་དུ་མཐོང་བར་བྱ་བ་དེའི་སྟོང་པ་ནི་དོན་དམ་པ་སྟོང་པ་ཉིད་ དང་། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་ཀྱིས་བསྒྲུབ་པར་བྱ་བ་ལས་བརྩམས་ཏེ། དགེ་གཉིས་ ཐོབ་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར། །རྟག་ཏུ་སེམས་ཅན་ཕན་བྱའི་ཕྱིར། །འཁོར་བ་མི་གཏང་བྱ་བའི་ཕྱིར། ། དགེ་བ་མི་ཟད་བྱ་བའི་ཕྱིར། །ལམ་གྱི་དགེ་བ་འདུས་བྱས་ཀྱི་སྟོང་པ་ནི་འདུས་བྱས་སྟོང་པ་ ཉིད་དང་། མྱ་ངན་ལས་འདས་པའི་དགེ་བ་འདུས་མ་བྱས་ཀྱི་སྟོང་པ་ནི་འདུས་མ་བྱས་སྟོང་ པ་ཉིད་དང་། ཕན་གདགས་པར་བྱ་བའི་སེམས་ཅན་མཐའ་ཡས་པའི་སྟོང་པ་ནི་མཐའ་ལས་ འདས་པ་སྟོང་པ་ཉིད་དང་། བློས་མི་གཏང་བར་བྱ་བ་འཁོར་བ་ཐོག་མཐའ་མེད་པའི་སྟོང་པ་ ནི་ཐོག་མ་དང་ཐ་མ་མེད་པ་སྟོང་པ་ཉིད་དང་། ཕུང་པོ་ལྷག་མ་མེད་པའི་མྱང་འདས་སུ་འང་ དགེ་བ་མི་ཟད་ཅིང་མི་འདོར་བའི་སྟོང་པ་ནི་དོར་བ་མེད་པ་སྟོང་པ་ཉིད་དང་། དེ་བཞིན་དུ་ རིགས་ཀྱང་རྣམ་པར་དག་བྱའི་ཕྱིར། །མཚན་དང་དཔེ་བྱད་ཐོབ

【現代漢語翻譯】 如其本性般清凈。一切煩惱及其所依，在輪迴的狀態中，稱為有垢如來藏；完全清凈，在寂滅涅槃的狀態中，稱為無垢如來藏。雖然有垢轉變為無垢，但其本質並未改變。例如，渾濁的水變得清澈，黃金從地下被取出，天空中的雲霧消散，僅僅是去除了污垢而已。 （二）分為十六種空性：總攝眾多經論中的要義，即：內外與內外大，空性勝義有為無為，邊際超脫無始無終，自性自相諸法無實性。也就是說，爲了遣除對外內之物的我執和我所執，（《中邊分別論》中說）『能食所食彼之身，住處之基空性。』能食者或受用者，如眼等內六處，安住于空性，是為內空性。同樣，所食者或所受用者，如色等外六處，以空性來安住，是為外空性。內外之物的住處或身體的空性，是為內外空性。住處之基，廣大器世間的空性，是為大空性。爲了遮止對它們的能取所取之執著，即：『如何以何而見，何故彼亦為空。』內六處等，以何者來見到空性並了知，此空性即是空性空性。如何以勝義諦之相來見，此空性即是勝義空性。爲了菩薩們所要成辦之事，從修行開始，爲了獲得二利，爲了恒常利益眾生，爲了不捨棄輪迴，爲了不窮盡善根，道的善法有為空性，即是有為空性。涅槃的善法無為空性，即是無為空性。爲了利益無邊無際的眾生，此空性即是邊際超脫空性。對於不捨棄的輪迴，無始無終的空性，即是無始無終空性。在無餘涅槃中，也不窮盡、不捨棄善根的空性，即是捨棄無有空性。同樣，爲了清凈種姓，獲得相好之身。

【English Translation】 It is desired to be pure as its own nature. With all the defilements and their attachments, in the state of samsara (cyclic existence), it is called the defiled Thusness; completely pure, in the state of nirvana (cessation of suffering), it is called the undefiled Thusness. Although the defiled transforms into the undefiled, its essence does not change. For example, muddy water becomes clear, gold is extracted from underground, and clouds dissipate in the sky, it is merely the removal of impurities. (2) Division into Sixteen Emptinesses: Summarizing the essential points from many scriptures, they are: inner, outer, inner-outer, great, emptiness of emptiness, ultimate reality, conditioned, unconditioned,transcendence of extremes, beginningless and endless, intrinsic nature, self-characteristic, all dharmas, non-entity of essence. That is, in order to reverse the clinging to self and what belongs to self in relation to inner and outer objects, (as stated in the Madhyāntavibhāga) 'The eater, the eaten, its body, the basis of the dwelling place, are emptiness.' The eater or enjoyer, such as the inner sense bases like the eye, abides in emptiness, which is inner emptiness. Similarly, what is eaten or enjoyed, such as the outer sense bases like forms, abides in emptiness, which is outer emptiness. The dwelling place or body of these inner and outer objects is emptiness, which is inner-outer emptiness. The basis of the dwelling place, the emptiness of the vast container world, is great emptiness. In order to prevent clinging to the apprehended and the apprehender, that is, 'How is it seen by what, and why is that also empty?' The inner sense bases, etc., by what is emptiness seen and known, that emptiness is the emptiness of emptiness. How is it seen as the aspect of ultimate reality, that emptiness is the emptiness of ultimate reality. For what the Bodhisattvas are to accomplish, starting from practice, in order to attain the two benefits, in order to constantly benefit sentient beings, in order not to abandon samsara, in order not to exhaust merit, the virtuous dharma of the path, conditioned emptiness, is conditioned emptiness. The virtuous dharma of nirvana, unconditioned emptiness, is unconditioned emptiness. In order to benefit limitless sentient beings, that emptiness is the emptiness of transcendence of extremes. For the samsara that is not abandoned, the emptiness without beginning or end, that is the emptiness without beginning or end. In the nirvana without remainder, the emptiness that does not exhaust or abandon merit, that is the emptiness of non-abandonment. Similarly, in order to purify the lineage, to obtain the signs and marks.

---

་བྱའི་ཕྱིར། །སངས་རྒྱས་ཆོས་ རྣམས་དག་བྱའི་ཕྱིར། །བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སྒྲུབ་བར་བྱེད། །དེ་བཞིན་ཉིད་རང་བཞིན་གྱི་ རིགས་རྣམ་པར་དག་པ་དྲི་མས་ཀྱང་དག་པར་བྱ་བའི་སྟོང་པ་ནི་རང་བཞིན་སྟོང་པ་ཉིད་དང་། ཐོབ་པར་བྱ་བ་སྐྱེས་བུ་ཆེན་པོའི་མཚན་དང་དཔེ་བྱད་རྣམས་ཀྱི་རང་གི་མཚན་ཉིད་སྟོང་པ་ནི་ 4-125 རང་གི་མཚན་ཉིད་སྟོང་པ་ཉིད་དང་། དག་པར་བྱ་བ་སྟོབས་དང་མི་འཇིགས་པ་དང་མ་འདྲེས་ པ་ལ་སོགས་པ་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཆོས་ཐམས་ཅད་ཀྱི་སྟོང་པ་ནི་ཆོས་ཐམས་ཅད་སྟོང་པ་ཉིད་ དེ། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་སྒྲུབ་པར་བྱེད་པ་སྟོང་པ་ཉིད་བཅུ་བཞིའི་རྣམ་བཞག་ཤེས་ པར་བྱའོ། །དེ་ཐམས་ཅད་ཀྱང་ཕྱི་མ་གཉིས་སུ་རྣམ་པར་འཇོག་པ་ནི། གང་ཟག་དང་ནི་ཆོས་ རྣམས་ཀྱི། །དངོས་པོ་མེད་འདིར་སྟོང་པ་ཉིད། །དེ་དངོས་མེད་པའི་དངོས་ཡོད་པ། །དེ་ནི་དེ་ ལས་སྟོང་ཉིད་གཞན། །ཀུན་རྫོབ་གློ་བུར་གྱི་དྲི་མ་གང་ཟག་དང་ཆོས་ཀྱི་བདག་མཐའ་དག་ གི་དངོས་པོ་མེད་པ་ནི། དངོས་པོ་མེད་པ་སྟོང་པ་ཉིད་དང་། དོན་དམ་ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་མཐའ་ དག་གིས་སྟོང་པ་དེའི་ངོ་བོ་མི་འགྱུར་བར་ཡོད་པ་ནི། དངོས་པོ་མེད་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་སྟོང་པ་ ཉིད་དེ། གོ་རིམ་བཞིན་དུ་གང་ཟག་དང་ཆོས་སུ་སྒྲོ་འདོགས་པ་དང་། དོན་དམ་སྟོང་པ་ཉིད་ ལ་སྐུར་པ་འདེབས་པའི་མཐའ་བསལ་བའི་ཕྱིར་བསྟན་པའོ། ། (ལྔ་པ་)སྒྲུབ་པ་ནི། གལ་ཏེ་ཉོན་མོངས་དེ་མ་གྱུར། །ལུས་ཅན་ཐམས་ཅད་གྲོལ་བར་ འགྱུར། །གལ་ཏེ་རྣམ་དག་དེ་མ་གྱུར། །འབད་པ་འབྲས་བུ་མེད་པར་འགྱུར། །གལ་ཏེ་གཉེན་ པོ་མ་བསྒོམས་ཀྱང་ཉོན་མོངས་པ་མེད་པར་འགྱུར་ན་ལུས་ཅན་ཐམས་ཅད་འབད་པ་མེད་ པར་འཁོར་བ་ལས་གྲོལ་བར་འགྱུར་ཞིང་། ཅི་སྟེ་གཉེན་པོ་བསྒོམས་ཀྱང་རྣམ་པར་དག་པར་ མི་འགྱུར་ན་ཐར་བ་ཐོབ་པའི་དོན་དུ་ལམ་སྒོམ་པ་འབད་པ་དོན་མེད་པར་འགྱུར་རོ། །དེ་ལྟ་ བས་ན། ཉོན་མོངས་མ་ཡིན་མི་མོངས་མིན། །དེ་ནི་མ་དག་དག་པ་མིན། །རིམ་པ་ལྟར་སྦྱར་ ཏེ་སེམས་ཀྱི་ཆོས་ཉིད་རང་བཞིན་གྱིས་འོད་གསལ་བའི་ཕྱིར་ཉོན་མོངས་པ་མ་ཡིན་ཞིང་མ་ དག་པའང་མ་ཡིན་ལ། གློ་བུར་གྱི་དྲི་མས་ཉོན་མོངས་པའི་ཕྱིར་ཉོན་མི་མོངས་པ་མ་ཡིན་ཞིང་ དག་པའང་མ་ཡིན་པས་སྟོང་པ་ཉིད་ཀྱི་དབྱེ་བ་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པའི་གནས་སྐབས་ན་ དྲི་བཅས་དེ་བཞིན་ཉིད་དང་། རྣམ་པར་དག་པའི་གནས་སྐབས་ན་དྲི་མེད་དེ་བཞིན་ཉིད་ལ་ 4-126 སོགས་པར་སྔར་བསྟན་པ་དེ་རྣམས་མི་འགལ་བར་བསྒྲུབས་པ་ཡིན་ནོ། །དེ་ལྟར་ན་དྲི་བཅས་ དེ་བཞིན་ཉིད་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ལ་ཡོད་པར་ཤེས་པའི་སྒོ་ནས་དྲི་མེད་དེ་བཞིན་ཉིད་ ཐོབ་པར་བྱ་བའི་ཆེད་དུ་ལམ་རྣམ་དག་བསྒོམ་པ་ལ་འབད་པར་བྱའོ། ། འཁྲུལ་པ་སྤང་བ་ལ་གསུམ་ལས། (དང་པོ་)ཡོད་པ་རྟག་པའི་མཐར་ལྷུང་བ་སྤང་བ་ནི། ག

【現代漢語翻譯】 爲了清凈佛法，菩薩們修持。如是，自性清凈的種性，以及通過去除污垢而得以清凈的空性，即是自性空性。 爲了獲得大丈夫相好，其各自的特徵為空性，即是自性空性。 爲了清凈力量、無畏等一切佛法，其空性即是一切法空性。菩薩們修持，應知十四空性的分類。 所有這些都可以分為兩種：人與法的空性。在此處，人與法的實有不存在，即是空性。那無實有的實有，即是與那不同的空性。 世俗的、暫時的污垢，人與法的一切自性都不存在，即是無實有空性。勝義諦，一切法界，以空性之體不變存在，即是無實有自體空性。爲了消除次第中對人與法的執著，以及對勝義空性的誹謗而宣說。 （五）修持：如果煩惱不是那樣，一切有情都將解脫。如果清凈不是那樣，努力將毫無意義。如果未修對治，煩惱自然消失，那麼一切有情無需努力即可從輪迴中解脫。如果修持對治卻不能獲得清凈，那麼為獲得解脫而修道將是徒勞。 因此，煩惱非不煩惱，不清凈非清凈。次第結合，心的法性本自光明，因此不是煩惱，也不是不清凈。由於暫時的污垢而產生煩惱，因此不是不煩惱，也不是清凈。因此，空性的分類在煩惱的狀態下是具垢如來藏，在清凈的狀態下是無垢如來藏等，先前所說的那些並不矛盾，而是被證實了。 因此，通過知曉一切有情皆具具垢如來藏，爲了獲得無垢如來藏，應努力修持清凈之道。 斷除錯謬有三：（一）斷除落入有邊常邊：

【English Translation】 For the sake of purifying the Buddha's teachings, Bodhisattvas practice. Thus, the emptiness of the naturally pure essence, which is purified even from defilements, is the emptiness of inherent nature. To attain the major and minor marks of a great being, the emptiness of their individual characteristics is the emptiness of individual characteristics. To purify all the Buddha's qualities, such as powers and fearlessnesses, the emptiness of all dharmas is the emptiness of all dharmas. Bodhisattvas practice, and one should understand the classification of the fourteen emptinesses. All of these can be classified into two: the emptiness of persons and the emptiness of phenomena. Here, the non-existence of entities of persons and phenomena is emptiness. That which exists as the non-existent, is an emptiness other than that. The conventional, temporary defilements, the non-existence of all self-nature of persons and phenomena, is the emptiness of non-existence. The ultimate truth, the essence of all dharmas, existing unchangingly in its essence of emptiness, is the emptiness of the essence of non-existence. It is taught to eliminate the extremes of clinging to persons and phenomena in sequence, and to refute the slander of ultimate emptiness. (5) Practice: If afflictions were not like that, all sentient beings would be liberated. If purity were not like that, effort would be meaningless. If afflictions disappeared without cultivating antidotes, then all sentient beings would be liberated from samsara without effort. If cultivating antidotes did not lead to purity, then the effort of cultivating the path for the sake of attaining liberation would be in vain. Therefore, afflictions are neither non-afflictions, nor is it non-purity. Combining them sequentially, the nature of mind is naturally luminous, therefore it is not afflicted, nor is it impure. Because of temporary defilements, it is afflicted, therefore it is not non-afflicted, nor is it pure. Thus, the distinctions of emptiness, in the state of affliction, is the tathagatagarbha with defilements, and in the state of purity, it is the tathagatagarbha without defilements, etc., those previously taught are not contradictory, but are proven. Therefore, by knowing that all sentient beings possess the tathagatagarbha with defilements, one should strive to cultivate the pure path for the sake of attaining the tathagatagarbha without defilements. There are three ways to abandon delusion: (1) Abandoning falling into the extreme of existence and permanence:

---

ཟུགས་སོགས་ཀུན་རྫོབ་ཀྱི་སྣང་བ་འདི་རྣམས་དོན་དམ་དུ་ཡོད་པ་ཡིན་ན་དེ་དག་མཐོང་ བའི་བྱིས་པ་རྣམས་ཀྱིས་ཀྱང་ཡང་དག་པ་རིག་པར་འགྱུར་ཞིང་དེ་ལས་གཞན་པའི་ཡང་དག་ པའི་ཡེ་ཤེས་དོན་མེད་པར་ཡང་ཐལ་བར་འགྱུར་ཏེ། བསམ་གྱིས་མི་ཁྱབ་པར་བསྟོད་པ་ ལས། དབང་པོ་རྣམས་ཀྱིས་གང་དམིགས་དེ། །གལ་ཏེ་ཡང་དག་མཆིས་གྱུར་ན། །བྱིས་པས་ ཡང་དག་རིག་པར་འགྱུར། །གང་ཚེ་ཡང་དག་ཤེས་པས་ཅི། །ཞེས་གསུངས་པ་ལྟར་རོ། །ལུང་ ལས་གཟུགས་ལ་སོགས་པའི་ཕུང་པོ་དང་ཁམས་དང་སྐྱེ་མཆེད་རྣམས་ཡོད་པར་གསུངས་པ་ དང་མི་འགལ་ལམ་སྙམ་ན། དེ་དག་ནི་དངོས་པོར་སྨྲ་བ་རྣམས་རིམ་གྱིས་གཞུག་པའི་དོན་དུ་ གསུངས་པ་ཡིན་གྱི། དོན་དམ་དུ་ཡོད་པར་གསུངས་པ་ནི་མ་ཡིན་ཏེ། ཉི་ཤུ་པར། གཟུགས་ སོགས་སྐྱེ་མཆེད་ཡོད་པར་ནི། །དེས་འདུལ་བའི་སེམས་ཅན་ལ། །དགོངས་པའི་དབང་གིས་ གསུངས་པ་སྟེ། །རྫུས་ཏེ་བྱུང་བའི་སེམས་ཅན་བཞིན། །ཞེས་གསུངས་པ་ལྟར་རོ། །དོན་དམ་ བདེན་པ་ཡོད་པར་གསུངས་པའང་ཀུན་རྫོབ་འདུས་བྱས་ཀྱི་དངོས་པོར་ཡོད་པ་ནི་མ་ཡིན་ ཏེ། དེ་ལྟར་ཡིན་ན་མི་རྟག་པ་མི་བརྟན་པ་བརྫུན་པ་བསླུ་བའི་ཆོས་ཅན་དུ་ཐལ་བར་འགྱུར་ བ་ལས། དོན་དམ་པའི་བདེན་པ་ནི་རྟག་པ་བརྟན་པ་ནམ་ཡང་མི་སླུ་བའི་ཆོས་ཉིད་ཡིན་པར་ བཤད་ཅིང་འཆད་པར་འགྱུར་བའི་ཕྱིར་རོ། ། (གཉིས་པ་)མེད་པ་ཆད་པའི་མཐར་ལྷུང་བ་སྤང་བ་ནི། གཟུགས་ནས་རྣམ་མཁྱེན་གྱི་བར་ གྱི་ཆོས་ཐམས་ཅད་རང་རང་གི་ངོ་བོས་སྟོང་པར་གསུངས་པའི་ཕྱིར་ཀུན་རྫོབ་ལས་རྒྱུ་འབྲས་ 4-127 ཀྱང་བདེན་པར་མེད་དོ་ཞེས་སེམས་པ་ནི་འཁྲུལ་པ་སྟེ། མཛོད་ལས། མེད་པར་ལྟ་བས་རྩ་ བ་གཅོད། །ཅེས་རྒྱུ་འབྲས་ལ་བསྐུར་བ་བཏབ་ན་སྔར་བསགས་པའི་དགེ་བའི་རྩ་བ་ཐམས་ ཅད་ཀྱང་གཅོད་པར་གསུངས་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་བས་ན་རིན་ཆེན་ཕྲེང་བར། མི་དགེ་བ་ལས་ སྡུག་བསྔལ་འབྱུང་། །དེ་བཞིན་ངན་འགྲོ་ཐམས་ཅད་དོ། །དགེ་ལས་བདེ་འགྲོ་ཐམས་ཅད་དེ། ། རྣམ་པ་ཀུན་ཏུ་བདེ་བ་དག །ཅེས་གསུངས་པ་ལྟར་ཀུན་རྫོབ་ལས་རྒྱུ་འབྲས་སླུ་བ་མེད་པ་ ལ་མངོན་པར་ཡིད་ཆེས་པ་འཇིག་རྟེན་པའི་ཡང་དག་པའི་ལྟ་བ་ལ་བརྟེན་ནས་བླང་དོར་ཚུལ་ བཞིན་དུ་བྱས་ཏེ། འཇིག་རྟེན་པ་ཡིས་ཡང་དག་ལྟ། །ཆེན་པོ་སུ་ལ་ཡོད་གྱུར་པ། །དེས་ནི་ བསྐལ་པ་སྟོང་དག་ཏུ། །ངན་འགྲོར་འགྲོ་བར་མི་འགྱུར་རོ། །ཞེས་ཀྱང་གསུངས་པ་ལྟར་རོ། ། ཡང་ཆོས་ཐམས་ཅད་སྟོང་པ་ཉིད་དུ་གསུངས་པའི་ཕྱིར་དོན་དམ་པའི་བདེན་པའང་གཏན་ ནས་མེད་པའོ་སྙམ་དུ་སེམས་ན། ཆོས་དབྱིངས་བསྟོད་པར། སྟོང་པ་ཉིད་ནི་སྟོན་པའི་མདོ། ། རྒྱལ་བས་ཇི་སྙེད་གསུངས་པ་གང་། །དེ་དག་ཀུན་གྱིས་ཉོན་མོངས་ལྡོག །དབྱིངས་དེ་ཉམས་ པར་བྱེད་མ་ཡིན། །ཞེས་པ་ལྟར་མེད་པར་གསུངས་པ་རྣམས་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པ་གླ

【現代漢語翻譯】 如果色等世俗顯現是真實存在的，那麼看到它們的孩童也應能正確地認知，這樣一來，其他的正確智慧就沒有意義了。正如《思議贊》中所說：『諸根所緣若真實，孩童亦應能正知，何時有正知，何用更求知？』。如果有人認為，經中說色等蘊、界、處是存在的，這是否矛盾呢？這（些說法）是爲了逐步引導那些執著事物為實有的人，並非說它們在勝義上存在。如《二十頌》所說：『說有色等處，為調伏有情，隨彼等意樂，如幻化有情。』。說勝義諦存在，也不是指世俗的、有為的事物存在，如果那樣，勝義諦就會變成無常、不穩固、虛假、具有欺騙性的法。因此，勝義諦被宣說和闡釋為常、穩固、永不欺騙的自性。 （第二，）斷除落入斷滅邊的過失：因為經中說從色到一切種智之間的一切法，自性皆空，所以認為在世俗中因果也不真實存在，這是錯誤的。如《俱舍論》所說：『以無見斷根。』如果否認因果，就會斷絕先前積累的一切善根。因此，《寶鬘論》中說：『不善生痛苦，以及一切惡趣。善生一切善趣，一切時處樂。』因此，要對世俗中因果不虛有堅定的信念，依靠世間正見，如理取捨。『世間有正見，誰具此大德，彼于千百劫，終不墮惡趣。』 此外，如果有人認為，既然一切法皆被宣說是空性，那麼勝義諦也根本不存在，這是不對的。《法界贊》中說：『宣說空性之經，如來所說的一切，皆為息滅煩惱，而非毀壞法界。』因此，說諸法為空性，是爲了息滅一切煩惱。

【English Translation】 If appearances such as form were truly existent in the conventional sense, then children who see them would also correctly perceive them, and there would be no need for any other correct wisdom. As it is said in 'In Praise of the Inconceivable': 'If whatever is perceived by the senses were truly existent, then children would also correctly perceive it; when there is correct knowledge, what need is there for further knowledge?' If someone thinks, 'Isn't it contradictory that the scriptures say that the aggregates, elements, and sense bases, such as form, exist?' These (statements) are made to gradually guide those who assert things as real, not to say that they exist in the ultimate sense. As it says in 'Twenty Verses': 'Saying that there are sense bases such as form is to tame sentient beings, according to their intentions, like beings that appear by magic.' Saying that the ultimate truth exists does not mean that conditioned things exist in the conventional sense, because if that were the case, it would follow that the ultimate truth would be impermanent, unstable, false, and deceptive. Therefore, the ultimate truth is explained and taught as being of a nature that is permanent, stable, and never deceptive. (Second,) Avoiding falling into the extreme of nihilism: Because it is said that all phenomena, from form to omniscience, are empty of their own nature, it is a mistake to think that cause and effect are not truly existent even in the conventional sense. As it says in the Treasury of Knowledge: 'By the view of non-existence, the root is cut.' If one denies cause and effect, one will cut off all the roots of virtue previously accumulated. Therefore, in the 'Garland of Jewels' it says: 'From non-virtue comes suffering, as well as all the bad migrations. From virtue comes all the good migrations, happiness in all ways.' Therefore, one should have firm faith in the infallibility of cause and effect in the conventional sense, and rely on the correct view of the world to properly adopt and abandon. 'Whoever has the correct view of the world, who possesses this great virtue, will never fall into the bad migrations for thousands of kalpas.' Furthermore, if someone thinks that since all phenomena are said to be emptiness, then the ultimate truth does not exist at all, this is incorrect. In the 'Praise of the Dharmadhatu' it says: 'The sutras that teach emptiness, whatever the Victorious Ones have said, all of them turn away from afflictions, but do not destroy the dharmadhatu.' Therefore, saying that phenomena are empty is to pacify all afflictions.

---

ོ་བུར་ གྱི་དྲི་མ་རྣམས་དཔྱད་ན་མེད་པར་བསྟན་པ་ཡིན་གྱི། ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་རང་བཞིན་གྱིས་རྣམ་ པར་དག་པ་དོན་དམ་པའི་བདེན་པ་མེད་པ་ནི་མ་ཡིན་ཏེ། བསམ་གྱིས་མི་ཁྱབ་པར་བསྟོད་ པར་ཡང་། དམ་པའི་དོན་ནི་བཅོས་མ་མིན། །ངོ་བོ་ཉིད་དང་རང་བཞིན་དང་། །ཡང་དག་ རྫས་དངོས་ཡོད་པ་ལགས། །བརྟགས་པའི་དངོས་པོ་མེད་པ་ཉིད། །གཞན་གྱི་དབང་ནི་ཡོད་ མ་ལགས། །ཞེས་གསུངས་པ་ལྟར་རོ། །དེ་ལྟར་ཀུན་རྫོབ་ཀུན་རྫོབ་ཏུ་བདེན་པ་དང་། དོན་ དམ་དོན་དམ་དུ་བདེན་པའི་རྣམ་དབྱེ་མི་ཤེས་པར་སྟོང་པ་ཉིད་ཀྱི་དོན་ཅི་ཡང་མེད་པའོ་སྙམ་ དུ་མངོན་པར་ཞེན་པ་ནི་ཕྱིན་ཅི་ལོག་གི་ལྟ་བ་ཆད་པའི་མཐར་ལྷུང་བ་སྟེ། དབུ་མའི་རྩ་བར། སྟོང་པ་ཉིད་ལ་ལྟ་ཉེས་ན། །ཤེས་རབ་ཆུང་རྣམས་ཕུང་བར་འགྱུར། །ཇི་ལྟར་སྦྲུལ་ལ་བཟུང་ 4-128 ཉེས་དང་། །རིག་སྔགས་ལོག་པར་བསྒྲུབས་པ་བཞིན། །ཞེས་གསུངས་པ་ལྟར་རོ། ། (གསུམ་པ་)དེས་ན་མཐའ་གཉིས་དང་བྲལ་བར་བསྟན་པ་ནི། བསམ་གྱིས་མི་ཁྱབ་པར་ བསྟོད་པ་ལས། ཡོད་ཅེས་པ་ནི་རྟག་པར་ལྟ། །མེད་ཅེས་བྱ་བ་ཆད་པར་ལྟ། །དེས་ན་མཐའ་ གཉིས་སྤངས་པ་ཡི། །ཆོས་དེ་མགོན་པོ་ཁྱོད་ཀྱིས་བསྟན། །ཞེས་གསུངས་པ་ལྟར་གནས་ སྐབས་སུ་གཟུགས་སོགས་འདུས་བྱས་ཀྱི་དངོས་པོ་རྣམས་སྣ་ཚོགས་སུ་སྣང་ཡང་དཔྱད་ན་ རང་རང་གི་ངོ་བོས་སྟོང་པས་ཀུན་རྫོབ་སྣང་བ་དང་སྟོང་པ་ཟུང་དུ་འཇུག་པ་མཐའ་གཉིས་ དང་བྲལ་བའི་དོན་དང་། མཐར་ཐུག་ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་འདུས་མ་བྱས་སོ་སོ་རང་རིག་པའི་ཡེ་ ཤེས་ལ་སྣང་ཡང་གློ་བུར་གྱི་དྲི་མས་སྟོང་པས་དོན་དམ་སྣང་བ་དང་སྟོང་པ་ཟུང་དུ་འཇུག་པ་ མཐའ་གཉིས་དང་བྲལ་བའི་དོན་ལ་མོས་པར་བྱ་སྟེ། བདེན་གཉིས་ལས་ཀྱང་། ཀུན་རྫོབ་ དང་ནི་དོན་དམ་དག །སོ་སོའི་ཆར་ནི་ཤེས་གྱུར་ནས། །གང་དུ་ཡང་དག་འདྲེས་གྱུར་པ། ། ཟུང་དུ་འཇུག་པར་དེས་བཤད་དོ། །ཞེས་གསུངས་པ་ལྟར་རོ། ། ༈ དོན་སྒྲུབ་པ་ལས་འཐོབ་པའི་དེ་བཞིན་ཉིད་ཀྱི་དོན་བསྟན་པ་ལ། གཞུང་དོན། གཞུང་དོན་ལ་མཚན་ཉིད་ཀྱིས་མདོར་བསྟན། དེའི་དོན་རྒྱས་བཤད། ཕན་ཡོན་གྱིས་ བསྡུ་བའོ། ། དང་པོ་ནི། ཡོད་མིན་མེད་མིན་དེ་བཞིན་མིན་གཞན་མིན། །སྐྱེ་དང་ འཇིག་མེད་འབྲི་བར་མི་འགྱུར་ཏེ། །འཕེལ་བ་མེད་ཅིང་རྣམ་པར་དག་ པའང་མེད། །རྣམ་པར་དག་འགྱུར་དེ་ནི་དོན་དམ་མཚན། །ཆོས་ཐམས་ ཅད་ཀྱི་ཆོས་ཉིད་ཟབ་མོ་སྟོང་པ་ཉིད་དོན་དམ་པའི་བདེན་པ་ནི་གཉིས་སུ་མེད་པའི་མཚན་ ཉིད་ལྔ་དང་ལྡན་པ་སྟེ། ཡོད་མེད་གཉིས་དང་གཅིག་དང་ཐ་དད་གཉིས་དང་སྐྱེ་འཇིག་གཉིས་ དང་འཕེལ་འགྲིབ་གཉིས་དང་དག་མ་དག་གཉིས་ཀྱི་མཐའ་དང་བྲལ་བའོ། །དེ་ཡང་ཆོས་ ཉིད་དེ་བཞིན་ཉིད་དེ་བདག་གཉིས་སུ་ཀུན་ཏུ་བཏགས་པ་དང་གདགས་གཞི་ཤེས་པ་གཞན་ 4-129 དབང་གི་དངོས་པོར་ཡོད་པར་མིན་

【現代漢語翻譯】 雖然揭示了客塵的污垢可以通過分析來去除，但這並不意味著法界的自性清凈，勝義諦的真理不存在。在《思議贊》中也讚歎道：『勝義非造作，本體、自性與，真實之物存在，然無所考察，他者之權亦無。』正如所說。因此，如果不瞭解世俗諦和勝義諦的差別，認為空性一無所有，執著于這種顛倒的見解，就會墮入斷滅的邊見。如《中觀根本慧論》所說：『空性若見顛倒者，是則毀壞一切事，如捉毒蛇及咒術，顛倒行者亦如是。』 (第三)因此，揭示了遠離二邊。在《思議贊》中說：『言有則著常，言無則著斷，是故離二邊，佛所開示法。』正如所說，雖然暫時現象中的色等有為法顯現為多種多樣，但如果進行分析，就會發現它們各自的自性是空性的，因此世俗的顯現和空性是雙融的，這就是遠離二邊的含義。最終，法界的自性，無為的自證智慧，雖然顯現，但卻空于客塵的污垢，因此勝義的顯現和空性是雙融的，應該信解遠離二邊的含義。如《二諦論》所說：『世俗與勝義，各自別知已，於何處真實，融合爲一體，彼即雙融義，是彼之所說。』 爲了揭示通過實現意義而獲得的真如之義，包括：正文要義，以特徵進行總結，詳細解釋其含義，並通過利益進行總結。 首先是：『非有亦非無，非如亦非異，不生亦不滅，不減亦不變，不增亦非凈，凈變是勝義。』一切法的法性，甚深空性，勝義諦的真理，具有五種無二的特徵：遠離有無二邊，一異二邊，生滅二邊，增減二邊，凈不凈二邊。也就是說，法性真如，遠離了在二取中遍計所執的我和我所，以及作為安立基礎的他起事物。

【English Translation】 Although it is shown that the stains of adventitious dirt can be removed by analysis, it does not mean that the self-nature of Dharmadhatu (ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་, dharmadhātu, the realm of dharma, 法界) is inherently pure, and that the truth of the ultimate truth does not exist. In the Inconceivable Praise, it is also praised: 'The ultimate is not artificial, the essence, self-nature, and real things exist, but there is nothing to examine, and there is no power of others.' As it is said. Therefore, if one does not understand the difference between conventional truth and ultimate truth, and thinks that emptiness is nothing, clinging to this inverted view will fall into the extreme of nihilism. As the Root Verses on the Middle Way says: 'If emptiness is seen in the wrong way, it will destroy everything, like grasping a poisonous snake or performing magic spells in the wrong way.' (Third) Therefore, it is revealed to be free from the two extremes. In the Inconceivable Praise, it says: 'To say it exists is to cling to permanence, to say it does not exist is to cling to annihilation, therefore, the Dharma taught by the Buddha is free from the two extremes.' As it is said, although the compounded objects such as form in temporary phenomena appear in various ways, if analyzed, it will be found that their respective self-natures are empty, so the appearance and emptiness of the conventional are dualistic, which is the meaning of being free from the two extremes. Ultimately, the self-nature of Dharmadhatu, the unconditioned self-aware wisdom, although it appears, is empty of the stains of adventitious dirt, so the appearance and emptiness of the ultimate are dualistic, and one should believe in the meaning of being free from the two extremes. As the Two Truths says: 'Conventional and ultimate, each known separately, where truly, merged into one, that is the meaning of dualistic, that is what it says.' In order to reveal the meaning of suchness obtained through the realization of meaning, including: the main points of the text, summarized by characteristics, a detailed explanation of its meaning, and summarized by benefits. First is: 'Neither existent nor non-existent, neither like nor different, neither born nor destroyed, neither decreasing nor changing, neither increasing nor pure, pure change is ultimate.' The Dharma nature of all dharmas, profound emptiness, the truth of the ultimate truth, has five unique characteristics: it is free from the two extremes of existence and non-existence, the two extremes of one and different, the two extremes of birth and death, the two extremes of increase and decrease, and the two extremes of purity and impurity. That is to say, the Dharma nature suchness is free from the self and what belongs to the self that are imputed in the two grasps, and the other-powered things that are the basis of establishment.

---

ཞིང་། དེ་དག་གིས་སྟོང་བའི་ཆོས་ཉིད་ཡོངས་གྲུབ་ཀྱི་ངོ་ བོར་མེད་པའང་མིན་པ་དང་(༡) ། ཀུན་བཏགས་ནི་བློ་འཁྲུལ་པས་བརྟགས་པ་ཡིན་ལ་གཞན་ དབང་ཡང་དེའི་གདགས་གཞི་ཀུན་ཏུ་རྟོག་པ་འདུས་བྱས་ཡིན་པ་དང་། ཡོངས་གྲུབ་དོན་དམ་ རྣམ་པར་མི་རྟོག་པའི་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་ཡུལ་ཆོས་ཉིད་འགྱུར་བ་མེད་པ་འདུས་མ་བྱས་པ་ཡིན་པས་ དེ་དག་དེ་བཞིན་ཏེ་གཅིག་པ་མིན་ཞིང་། དེ་དག་ཁོ་ན་ལས་གཞན་མེད་པས་སམ་ཆོས་ཉིད་ ཡོངས་གྲུབ་ཀྱིས་ཆོས་ཅན་ཐམས་ཅད་ལ་ཁྱབ་པས་གཞན་ཏེ་ཐ་དད་པའང་མིན་པ་དང་(༢)། ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་འདུས་མ་བྱས་ཡིན་པས་ཐོག་མར་སྐྱེ་བ་མེད་པ་དང་། མཐར་འཇིག་པའང་ མེད་པ་དང་(༣)། ལམ་བསྒོམས་ཏེ་སྤང་བྱ་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པའི་ཆོས་འགགས་ཀྱང་དེའི་ ཆོས་ཉིད་འབྲི་བར་མི་འགྱུར་ཏེ། གཉེན་པོ་རྣམ་པར་བྱང་བའི་ཆོས་འཕེལ་བ་ན་དེའི་ཆོས་ ཉིད་འཕེལ་བ་མེད་ཅིང་མི་འགྱུར་བར་གནས་པ་དང་(༤)། དེ་བཞིན་ཉིད་ཀྱི་ངོ་བོ་གདོད་མ་ ནས་རང་བཞིན་གྱིས་རྣམ་པར་དག་ཅིང་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པ་ཅན་མ་ཡིན་པས་ཕྱིས་རྣམ་ པར་དག་པར་འགྱུར་དགོས་པའང་མེད་ལ། ལམ་བསྒོམས་ཏེ་གློ་བུར་གྱི་དྲི་མ་དང་བྲལ་བར་ བྱ་དགོས་པས་རྣམ་པར་དག་པར་འགྱུར་བའང་ཡིན་པ་སྟེ་(༥)། དེ་ལྟར་ན་གཉིས་སུ་མེད་པའི་ མཚན་ཉིད་རྣམ་པ་ལྔ་པོ་དེ་ནི་དོན་དམ་པའི་མཚན་ཉིད་ཡིན་པར་རིག་པར་བྱའོ། །བྱང་ས་ ལས་ཀྱང་། (འབྱུང་བའི་དོན་བསྡུས་པ་)འཇིག་རྟེན་པ་རྣམས་ཀྱི་ལྟ་བ་མཚུངས་པར་གྱུར་པས་འདི་ ནི་ས་ཁོ་ན་ཡིན་གྱི་མེ་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་པ་དང་། དེ་བཞིན་དུ་མེ་དང་ཆུ་དང་རླུང་དང་གཟུགས་ ལ་སོགས་པའི་ཡུལ་རྣམས་དང་ཟས་དང་སྐོམ་ལ་སོགས་པ་དང་། སྡུག་བསྔལ་དང་བདེ་བ་ ལ་སོགས་པ་རྣམས་ལ་འདི་ནི་འདི་ལྟ་བུ་ཡིན་གྱི་གཞན་ནི་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་སྤྱོད་ཡུལ་གཅིག་ ཏུ་གྱུར་[པས་{པ་}མ་བརྟགས་གཟུང་བའི་དངོས་པོ་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་འཇིག་རྟེན་གྱི་གྲགས་ པའི་དེ་ཁོ་ན་དང་(༡)། སོ་སོའི་སྐྱེ་བོ་མཁས་པ་མཛངས་པ་རྟོག་དཔྱོད་དང་ལྡན་པ་རྣམས་ཀྱིས་ 4-130 མངོན་སུམ་དང་རྗེས་སུ་དཔག་པ་དང་ཡིད་ཆེས་པའི་ལུང་གི་ཚད་མ་ལ་བརྟེན་ནས་འཐད་ པའི་སྒྲུབ་པའི་རིགས་པས་བསྒྲུབས་ཤིང་རྣམ་པར་བཞག་པ་དེ་ནི་རིགས་པས་གྲགས་པའི་ དེ་ཁོ་ན་དང་(༢)། ཉན་ཐོས་དང་རང་སངས་རྒྱས་རྣམས་ཟག་པ་མེད་པ་དང་དེའི་རྗེས་ལས་ ཐོབ་པའི་ཤེས་པས་བདེན་པ་བཞི་མངོན་པར་རྟོགས་པ་ན་ཕུང་པོ་ཙམ་ནི་དམིགས་ཤིང་ཕུང་ པོ་ལས་དོན་གཞན་དུ་གྱུར་པའི་གང་ཟག་གི་བདག་མེད་པར་རྟོགས་པའི་སྤྱོད་ཡུལ་ནི་ཉོན་ མོངས་པའི་སྒྲིབ་པ་རྣམ་པར་དག་པའི་ཤེས་པའི་སྤྱོད་ཡུལ་གྱི་དེ་ཁོ་ན་དང་(༣)། སངས་རྒྱས་ དང་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་ཀྱི་བདག་མེད་མཐའ་དག་རྟོགས་པ་རྣམ་པར་མི་རྟོག་པའི་ ཡེ་ཤེས་ཀྱི་སྤྱོད་ཡུལ་དུ་དེ་བ

【現代漢語翻譯】 此外，對於這些（現象），空性的法性並非完全不存在，它以圓成實性（Pariniṣpanna，究竟真實）的自性存在(1)。遍計所執性（Parikalpita，虛妄分別）是由於心識的錯亂而產生的概念，而依他起性（Paratantra，依他起）是遍計所執性的基礎，是所有概念的集合，是因緣和合的產物。圓成實性是勝義諦（Paramārtha-satya， परमार्थसत्य， परमार्थसत्य， ultimate truth）的無分別智慧（jñāna， ज्ञान， ज्ञान， knowledge）的境界，是法性（Dharmatā， धर्मता， धर्मता， dharmata）不變的、非因緣和合的性質。因此，它們並不完全相同。然而，由於除了它們之外別無他物，或者由於法性圓成實性遍及一切法，因此它們也並非完全不同(2)。 法界（Dharmadhātu， धर्मधातु， धर्मधातु， dharmadhatu）是非因緣和合的，因此它沒有初始的生起，也沒有最終的毀滅(3)。即使通過修道，所應斷除的煩惱之法止息，其法性也不會減少。當對治的清凈之法增長時，其法性也不會增長，而是保持不變(4)。真如（Tathātā， तथाता， तथाता， suchness）的自性從原始以來就是自性清凈的，並非為煩惱所染污，因此不需要後來變得清凈。然而，由於需要通過修道來去除暫時的垢染，因此它也是可以變得清凈的(5)。 因此，應該理解，這五種無二的特徵是勝義諦的特徵。在《瑜伽師地論》（Yogācārabhūmi-śāstra， योगभूमिकशास्त्र， योगभूमिकशास्त्र， Treatise on the Stages of Yoga Practice）中也說：'由於世間人們的共同觀點，他們會說：'這只是地，不是火。' 同樣，對於火、水、風、色等對境，以及食物、飲料等，以及痛苦、快樂等，他們會說：'這只是這樣，不是其他。' 因此，凡是未經考察而被認為是共同經驗的對象，就是世間的共許(1)。個別的博學、聰明、具有推理能力的人們，通過現量（Pratyakṣa， प्रत्यक्ष， प्रत्यक्ष， perception）、比量（Anumāṇa， अनुमान， अनुमान， inference）和可信的聖言量（Āgama， आगम， आगम， agama），依靠合理的論證來確立和安立的，就是理智的共許(2)。聲聞（Śrāvaka， श्रावक， श्रावक， hearer）和獨覺（Pratyekabuddha， प्रत्येकबुद्ध， प्रत्येकबुद्ध， solitary buddha）們以無漏及其後得智現證四諦（catvāri āryasatyāni， चत्वारि आर्यसत्यानि， चत्वारि आर्यसत्यानि， four noble truths）時，只是將蘊（Skandha， स्कन्ध， स्कन्ध， aggregates）作為目標，並且了悟到沒有獨立於蘊之外的補特伽羅（Pudgala， पुद्गल， पुद्गल， person）的我，這種境界是煩惱障（Kleśa-āvaraṇa， क्लेश-आवरण， क्लेश-आवरण， afflictive obscurations）清凈的智慧的境界(3)。諸佛（Buddha， बुद्ध， बुद्ध， buddha）和菩薩（Bodhisattva， बोधिसत्त्व， बोधिसत्त्व， bodhisattva）們證悟一切無我（Nairātmya， नैरात्म्य， नैरात्म्य， selflessness）是無分別智（Nirvikalpa-jñāna， निर्विकल्प-ज्ञान， निर्विकल्प-ज्ञान， non-conceptual wisdom）的境界……'

【English Translation】 Furthermore, for those (phenomena), the Dharmatā (धर्मता, धर्मता, dharmata) of emptiness is not entirely non-existent, it exists as the nature of the Pariniṣpanna (परिनिष्पन्न, परिनिष्पन्न, perfectly accomplished nature) (1). The Parikalpita (परिकल्पित, परिकल्पित, imputed nature) is a concept arising from the confusion of the mind, while the Paratantra (परतन्त्र, परतन्त्र, dependent nature) is the basis of the Parikalpita, the collection of all concepts, and a product of dependent origination. The Pariniṣpanna is the realm of non-conceptual wisdom (jñāna, ज्ञान, ज्ञान, knowledge) of the ultimate truth (Paramārtha-satya, परमार्थसत्य, परमार्थसत्य, ultimate truth), the unchanging, non-compounded nature of Dharmatā. Therefore, they are not entirely the same. However, since there is nothing other than them, or since the Dharmatā Pariniṣpanna pervades all dharmas, they are also not entirely different (2). The Dharmadhātu (धर्मधातु, धर्मधातु, dharmadhatu) is non-compounded, therefore it has no initial arising and no final destruction (3). Even when the afflictive dharmas to be abandoned are ceased through the path, its Dharmatā does not diminish. When the antidotal pure dharmas increase, its Dharmatā does not increase, but remains unchanged (4). The nature of Suchness (Tathātā, तथाता, तथाता, suchness) is primordially and naturally pure, not defiled by afflictions, therefore it does not need to become pure later. However, since temporary stains need to be removed through the path, it can also become pure (5). Therefore, it should be understood that these five characteristics of non-duality are the characteristics of the ultimate truth. In the Yogācārabhūmi-śāstra (योगभूमिकशास्त्र, योगभूमिकशास्त्र, Treatise on the Stages of Yoga Practice) it is also said: 'Due to the shared view of worldly people, they say: 'This is only earth, not fire.' Similarly, for objects such as fire, water, wind, and form, as well as food, drink, and so on, and suffering, happiness, and so on, they say: 'This is only like this, not other.' Therefore, whatever is an object of common experience that is not examined is the worldly convention (1). What is established and posited by individual learned, intelligent, and reasoning people, relying on valid cognition of perception (Pratyakṣa, प्रत्यक्ष, प्रत्यक्ष, perception), inference (Anumāṇa, अनुमान, अनुमान, inference), and trustworthy scripture (Āgama, आगम, आगम, agama), through valid reasoning, is the rational convention (2). When Śrāvakas (श्रावक, श्रावक, hearer) and Pratyekabuddhas (प्रत्येकबुद्ध, प्रत्येकबुद्ध, solitary buddha) realize the four noble truths (catvāri āryasatyāni, चत्वारि आर्यसत्यानि, चत्वारि आर्यसत्यानि, four noble truths) with uncontaminated wisdom and its subsequent attainment, they only focus on the aggregates (Skandha, स्कन्ध, स्कन्ध, aggregates), and realize that there is no self (Pudgala, पुद्गल, पुद्गल, person) independent of the aggregates, this realm is the realm of wisdom that has purified the afflictive obscurations (Kleśa-āvaraṇa, क्लेश-आवरण, क्लेश-आवरण, afflictive obscurations) (3). The realization of all selflessness (Nairātmya, नैरात्म्य, नैरात्म्य, selflessness) by Buddhas (बुद्ध, बुद्ध, buddha) and Bodhisattvas (बोधिसत्त्व, बोधिसत्त्व, bodhisattva) is the realm of non-conceptual wisdom (Nirvikalpa-jñāna, निर्विकल्प-ज्ञान, निर्विकल्प-ज्ञान, non-conceptual wisdom) ...'

---

ཞིན་ཉིད་མཆོག་བླ་ན་མེད་པར་ཤེས་བྱའི་མཐར་ཐུག་པ་མངོན་ སུམ་དུ་གྱུར་པ་ནི་ཤེས་བྱའི་སྒྲིབ་པ་རྣམ་པར་དག་པའི་ཤེས་པའི་སྤྱོད་ཡུལ་གྱི་དེ་ཁོ་ན་སྟེ(༤)། རྣམ་པ་བཞི་གསུངས་ཤིང་། དེ་ལྟར་བཞིའི་དང་པོ་གཉིས་ནི་ཐ་མ་དང་གསུམ་པ་ནི་འབྲིང་ དང་བཞི་པ་ནི་མཆོག་ཡིན་པར་རིག་པར་བྱའོ་ཞེས་ཀྱང་གསུངས་པ་རྣམས་ཀྱི་ནང་ནས་ འདིར་ནི་སྤྲོས་པའི་མཐའ་ཐམས་ཅད་དང་བྲལ་བ་མཆོག་གི་དེ་ཁོ་ན་ཉིད་གཏན་ལ་འབེབས་ པ་སྟེ། དྲི་མ་མེད་པའི་འོད་ལས་ཀྱང་། ཡོད་མིན་མེད་མིན་ཡོད་མེད་མིན། །གཉི་གའི་བདག་ ཉིད་མིན་པའང་མིན། །མཐའ་བཞི་རྣམ་པར་གྲོལ་བ་ཡི། །དེ་ཉིད་དབུ་མ་པ་ཡིས་རིག །ཅེས་ གསུངས་པ་ལྟར་རོ། །ཁ་ཅིག་སྤྲོས་བྲལ་གྱི་དོན་གཞི་གཅིག་ལ་སྦྱར་ནས་ཅིར་ཡང་མ་གྲུབ་ པ་གང་ཡང་མ་ཡིན་པ། ཅི་ཡང་མེད་པའོ་ཞེས་འདོད་པ་ནི་ཆད་པ་ཆེན་པོར་ལྷུང་བ་སྟེ། བྱང་ ས་ལས། སྟོང་པ་ཉིད་ལ་ལོག་པར་འཛིན་པ་ནི་ཤེས་བྱའི་དངོས་པོ་ལ་རྨོངས་པས་ཤེས་བྱ་ ཐམས་ཅད་ལ་(མེད་ཅེས)སྐུར་བ་འདེབས་པ་སྟེ། གཞི་དེས་སེམས་ཅན་དམྱལ་བ་རྣམས་སུ་ ཡང་སྐྱེ་བར་འགྱུར་ལ། གཞན་ཆོས་འདོད་པ་དང་སྡུག་བསྔལ་ལས་ཐར་བར་འདོད་པ་རྣམས་ ཀྱང་ཕུང་བར་བྱེད་དོ། །བསླབ་པའི་གཞི་དག་ལས་ཀྱང་གཡེལ་བར་འགྱུར་ཏེ། དེ་ལྟར་ཡང་ 4-131 དག་པ་ཇི་ལྟ་བའི་དངོས་པོ་ལ་(མེད་ཅེས་)སྐུར་བ་འདེབས་པ་ནི་ཆོས་འདུལ་བ་འདི་ལས་རབ་ ཏུ་ཉམས་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་པ་དང་། ཐམས་ཅད་མེད་ན་ནི་གང་དུ་ཅི་ཞིག་གང་གིས་སྟོང་པར་ འགྱུར་ཏེ་དེས་ན་དེ་ཉིད་སྟོང་པ་ཉིད་དུ་ཡང་མི་རུང་ངོ་། །དེ་བས་ན་དེ་ལྟ་བུ་ནི་སྟོང་པ་ཉིད་ ལ་ལོག་པར་ཟིན་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་པ་ལ་སོགས་པ་རྒྱ་ཆེར་གསུངས་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་བས་ན་ གཞི་ཐ་དད་ལ་སྦྱར་ནས་སྤྲོས་བྲལ་གྱི་དོན་སྔར་བསྟན་པ་དེ་དག་ནི་ཡང་དག་པའི་དོན་ཡིན་ ཏེ། ཡང་དེ་ཉིད་ལས་སྟོང་པ་ཉིད་ལ་ལེགས་པར་ཞུགས་པ་གང་ཞེ་ན། གང་གི་ཕྱིར་གང་ལ་ གང་མེད་པ་དེ་ནི་དེས་སྟོང་བར་ཡང་དག་པར་མཐོང་ལ། འདི་ལ་ལྷག་མ་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་ འདི་ན་ཡང་དག་པར་ཡོད་དོ་ཞེས་ཡང་དག་པ་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་དུ་རབ་ཏུ་ཤེས་པ་དེ་ནི། སྟོང་ པ་ཉིད་ལ་ཡང་དག་པ་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་དུ་ཕྱིན་ཅི་མ་ལོག་པར་ཞུགས་པ་ཞེས་བྱའོ། །ཞེས་པ་ ལ་སོགས་པ་གསུངས་པ་ལྟར་རོ། །བཤེས་སྤྲིང་ལས་ཀྱང་། གལ་ཏེ་མཐོ་རིས་ཐར་པ་མངོན་ བཞེད་ན། །ཡང་དག་ལྟ་བ་གོམས་པ་ཉིད་དུ་མཛོད། །གང་ཟག་ལོག་པར་ལྟ་བས་དགེ་སྤྱད་ ཀྱང་། །དེ་དག་རྣམ་པར་སྨིན་པ་མི་བཟད་ལྡན། །ཞེས་གསུངས་པས་ཀུན་རྫོབ་ལས་རྒྱུ་ འབྲས་བདེན་པར་ཡོད་པ་དང་། དོན་དམ་ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་སྤྱོད་ཡུལ་དུ་ཡོད་པ་ལ་ མངོན་པར་ཡིད་ཆེས་པར་བྱའོ། ། རྒྱས་བཤད་ལ། སྤང་བྱ་ཕྱིན་ཅི་ལོག་སྤང་ཚུལ་དང་། གཉེན་པོ་ཡང་དག་པ་བསྟེན་ཚུལ

【現代漢語翻譯】 至尊者，對無上之所知究竟通達，乃是知識之障完全清凈之智慧的行境，即是那如實之性(4)。 已宣說了四種，當知四者中的前二者是下等，第三者是中等，第四者是上等。在所說的這些之中，此處是確定遠離一切戲論之邊的至上如實之性。如無垢光中說：『非有非無亦非有無，亦非二者之自性，解脫四邊者，中觀者如是知。』 有些人將離戲之義與單一之基結合，認為什麼也不成立，什麼也沒有，這是墮入大斷滅。如《菩薩地論》中說：『于空性作顛倒執著，乃因於所知事物愚昧，而對一切所知事物妄加誹謗（說沒有）。此基因此會讓眾生墮入地獄，也會摧毀那些希求正法和欲從痛苦中解脫之人，也會讓他們從修學之基上退失。』 如是，對清凈如實之事物妄加誹謗（說沒有），乃是從此律藏中徹底退失。』又說：『若一切皆無，則何處、何物、以何而空？故彼亦不應為空性。』因此，如是之人乃是于空性作顛倒執著。』等等，廣為宣說。因此，將離戲之義與各異之基結合，如前所示，才是正確的意義。又如彼論中說：『何謂善入空性？即於何處，以何之故，何物不存在，則如實見彼處因彼故而空。此處若有剩餘，則如實存在於此。』如是如實了知，即是如實而不顛倒地入于空性。 如《親友書》中說：『若欲現證增上生及解脫，當勤修習真實正見，以邪見者所行諸善業，亦具不悅意之異熟。』故當深信世俗中因果真實存在，以及勝義中法界為智慧之行境。

【English Translation】 The Supreme One, the ultimate realization of the unsurpassed knowable, is the sphere of knowledge of the completely purified obscurations of knowledge, which is the suchness of reality (4). Four types have been taught, and it should be understood that the first two of these four are inferior, the third is intermediate, and the fourth is supreme. Among these teachings, here we establish the supreme suchness, which is free from all extremes of elaboration. As it is said in 'Stainless Light': 'Not existent, not non-existent, nor both existent and non-existent, nor not the nature of both, liberated from the four extremes, the Madhyamika knows this.' Some, applying the meaning of non-elaboration to a single basis, assert that nothing is established, that there is nothing at all. This is falling into a great nihilistic view. As it is said in the 'Bodhisattva-bhumi': 'To wrongly grasp emptiness is due to ignorance of knowable things, and thus to falsely accuse (saying there is nothing) all knowable things. This basis will cause sentient beings to be born in the hells, and will also destroy those who desire the Dharma and wish to be liberated from suffering, and will also cause them to stray from the basis of learning.' Thus, to falsely accuse (saying there is nothing) the nature of pure reality is to completely degenerate from this Vinaya. And: 'If everything is non-existent, then where, what, and by what would be empty? Therefore, it should not even be emptiness.' Therefore, such a person is wrongly grasping emptiness.' and so forth, extensively taught. Therefore, applying the meaning of non-elaboration to distinct bases, as previously shown, is the correct meaning. And as it is said in that same text: 'What is it to enter well into emptiness? It is that wherever, for whatever reason, something does not exist, one truly sees that place as empty of that reason. Whatever remains here truly exists here.' Thus, to know exactly as it is, is called entering into emptiness correctly and without inversion. As it is said in the 'Letter to a Friend': 'If you wish to realize higher realms and liberation, make the practice of correct view habitual. Even virtuous deeds performed with a wrong view, have unbearable results.' Therefore, one should have firm faith that cause and effect truly exist in the relative, and that the realm of phenomena in the ultimate is the sphere of wisdom.

---

་ ལོ། །དང་པོ་ལའང་། ཕྱིན་ཅི་ལོག་བདག་ལྟ་དགག་པ་དང་། ཕྱིན་ཅི་ལོག་སྨད་དེ་སྤང་བའོ། ། དང་པོ་ནི། བདག་ཏུ་ལྟ་བ་བདག་ཉིད་བདག་མཚན་མིན། །ངན་པར་ གནས་མིན་མཚན་ཉིད་མི་འདྲའི་ཕྱིར། །གཉིས་ལས་གཞན་མེད་དེ་ནི་ ནོར་པར་སྐྱེས། །དེ་ཕྱིར་ཐར་པ་ནོར་ཙམ་ཟད་པ་ཡིན། །སྔར་ཆོས་ཐམས་ཅད་ བདག་མེད་ཅིང་སྟོང་པ་ཉིད་སྤྲོས་པའི་མཐའ་དང་བྲལ་བ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བསྟན་པ་ལ། དེ་ལྟ་མ་ 4-132 ཡིན་ཏེ་བདག་རྫས་སུ་གྲུབ་པ་ཡོད་དོ་ཞེ་ན། བདག་དེ་བདག་ཏུ་འཛིན་མཁན་གྱི་ཤེས་པ་ཡིན་ ནམ་གཟུང་བྱ་ཉེར་ལེན་གྱི་ཕུང་པོ་ཡིན་ནམ་དེ་དག་ལས་གཞན་པ་ཞིག་ཡིན་ཞེས་བརྟགས་ ནས། དང་པོ་ལྟར་ན། བདག་ཏུ་ལྟ་བའི་ཤེས་པ་བདག་ཉིད་ནི་བདག་གི་མཚན་ཉིད་དམ་ངོ་ བོར་ཡོད་པ་མིན་ཏེ། བདག་ནི་རྟག་པར་འདོད་པ་ལ་ཤེས་པ་དེ་ནི་མི་རྟག་པ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་ རོ། །གཉིས་པ་ལྟར་ན། ཉོན་མོངས་པའི་གནས་ངན་ལེན་གྱིས་བསྐྱེད་པས་ངན་པར་གནས་ པ་ཉེ་བར་ལེན་པའི་ཕུང་པོ་ལྔ་ནི་བདག་གི་ངོ་བོ་མིན་ཏེ། བདག་ནི་རྟག་པ་གཅིག་པུ་རང་ དབང་ཅན་དུ་འདོད་པ་ལ། ཕུང་པོ་ནི་མི་རྟག་དུ་མ་གཞན་དབང་ཅན་ཡིན་པས་མཚན་ཉིད་མི་ འདྲ་བའི་ཕྱིར་རོ། །གསུམ་པ་ལྟར་ན་བདག་ཏུ་ལྟ་བ་དང་ཉེར་ལེན་གྱི་ཕུང་པོ་དེ་གཉིས་ལས་ གཞན་པའི་བདག་ཀྱང་མེད་དེ། གལ་ཏེ་ཡོད་ན་ཚད་མ་ལ་སྣང་དུ་རུང་བ་ལ་མ་དམིགས་པའི་ ཕྱིར་རོ། །དེ་བས་ན་བདག་མེད་ལ་བདག་ཏུ་འཛིན་པ་དེ་ནི་ནོར་པར་སྐྱེས་པ་ལོག་པའི་ཤེས་ པ་ཡིན་ཏེ་དཔེར་ན་ཐག་པ་ལ་སྦྲུལ་དུ་བཟུང་ནས་སྐྲག་པ་བཞིན་ནོ། །བརྟགས་ཤིང་དཔྱད་ ན་བདག་རྫས་སུ་གྲུབ་པ་མེད་པ་དེའི་ཕྱིར་དེ་ལྟར་རྟོགས་ནས་ཐར་པ་ཐོབ་པ་ནི་བདག་དང་ བདག་གིར་འཛིན་པའི་ནོར་པའམ་འཁྲུལ་པ་ཙམ་ཟད་པ་ཡིན་གྱི། གྲོལ་བ་པོའི་བདག་ཡོད་ པ་ནི་མ་ཡིན་ཏེ་ཐག་པ་ལ་ཐག་པར་ཤེས་ནས་སྦྲུལ་གྱི་འཇིགས་པ་དང་བྲལ་བ་བཞིན་ནོ། ། དེ་བས་ན་ཉེས་པ་ཐམས་ཅད་ཀྱི་རྩ་བ་བདག་ལྟ་སྤང་བར་བྱ་སྟེ། རྣམ་འགྲེལ་ལས། བདག་ ཡོད་ན་ནི་གཞན་དུ་ཤེས། །བདག་གཞན་ཆ་ལས་འཛིན་དང་སྡང་། །དེ་དག་དང་ནི་འབྲེལ་བ་ ལས། །ཉེས་པ་ཐམས་ཅད་འབྱུང་བར་འགྱུར། །ཞེས་གསུངས་པའི་ཕྱིར་རོ། ། ཕྱིན་ཅི་ལོག་སྨད་པ་ནི། ཇི་ལྟར་འཁྲུལ་པ་ཙམ་བརྟེན་སྐྱེ་བོ་ཡིས། །སྡུག་ བསྔལ་རང་བཞིན་རྒྱུན་ཆགས་རྟོགས་མི་འགྱུར། །རིག་མིན་རིག་ཉིད་ སྡུག་བསྔལ་སྡུག་བསྔལ་མེད། །ཆོས་ཀྱི་རང་བཞིན་དེ་ཡི་རང་བཞིན་ 4-133 མིན། །ཆོས་ཐམས་ཅད་བདག་མེད་པ་ཡིན་ན། ཇི་ལྟར་ཏེ་ཅིའི་ཕྱིར་འཇིག་རྟེན་འཁྲུལ་པ་ ཙམ་ལ་བརྟེན་པའི་སྐྱེ་བོ་ཡིས་ཀྱང་འདུ་བྱེད་སྡུག་བསྔལ་གྱི་རང་བཞིན་རྒྱུན་ཆགས་སུ་གནས་ པ་འདི་བདག་མེད་དུ་རྟོགས་པར་མི་འགྱུར་ཏེ། རྟོགས་ཤིང་རིག་པར་འགྱུར་དགོས་སོ་ཞེ་ ན་རིག་པར་མི་འགྱུར་ཏེ། བདག་ཏུ་ལྟ་བ

【現代漢語翻譯】 ལོ། །（藏文）第一，駁斥顛倒的我見，貶低並捨棄顛倒見。 首先：認為『我』的見解，『我』本身不是『我』的特徵，也不是處於惡劣狀態，因為特徵不同。除了這兩種情況，沒有其他的，那是錯誤的產生。因此，解脫只是錯誤的終結。』先前已經闡述了所有法皆無我且空性，遠離戲論。如果有人說：『並非如此，存在實體的我。』那麼，這個『我』是執『我』的意識，還是所執取的蘊，還是與這些不同的東西？如果按照第一種情況，執『我』的意識本身不是『我』的特徵或本質，因為『我』被認為是常恒的，而意識是無常的。如果按照第二種情況，由煩惱的惡業所產生的，處於惡劣狀態的五取蘊不是『我』的本質，因為『我』被認為是常恒、唯一、自主的，而蘊是無常、眾多、他主的，因此特徵不同。如果按照第三種情況，除了執『我』的見解和五取蘊之外，沒有其他的『我』，因為如果有，它應該能夠被量識所認知，但卻沒有被發現。因此，在無我的基礎上執著于『我』，這是一種錯誤的產生，是一種顛倒的意識，就像把繩子誤認為蛇而感到恐懼一樣。如果經過分析和研究，『我』不是實體存在的，因此，通過認識到這一點而獲得的解脫，只是『我』和『我所』的錯誤或錯覺的終結，而不是存在一個解脫者的『我』，就像認識到繩子是繩子，從而擺脫了對蛇的恐懼一樣。 因此，應該捨棄所有過患的根源——我見。如《釋量論》所說：『如果存在我，就會有對他人的認知。從我和他人的角度出發，就會產生執著和嗔恨。與這些相關聯，就會產生所有的過患。』 貶低顛倒見：『如果僅僅依賴於錯覺，眾生如何才能持續不斷地認識到痛苦的本質？』不是智慧，智慧本身，痛苦，沒有痛苦。法的本質，不是它的本質。如果一切法都是無我的，那麼，為什麼依賴於錯覺的眾生不能持續不斷地認識到行苦的本質是無我的呢？應該認識到並理解它。』如果有人問，『為什麼不能認識到呢？』那是因為執著於我。

【English Translation】 Lo. First, refute the inverted view of self, and denigrate and abandon inverted views. First: The view of 'I' is that 'I' itself is not a characteristic of 'I', nor is it in a bad state, because the characteristics are different. There is nothing other than these two, which is a wrong birth. Therefore, liberation is only the end of error. 'It has been previously explained that all dharmas are selfless and empty, and free from elaboration.' If someone says, 'It is not so, there is a substantial self.' Then, is this 'self' the consciousness that grasps 'self', or the aggregates that are grasped, or something different from these? If according to the first case, the consciousness that grasps 'self' is not the characteristic or essence of 'self', because 'I' is considered to be permanent, but consciousness is impermanent. If according to the second case, the five aggregates of clinging, which are produced by the evil karma of afflictions and are in a bad state, are not the essence of 'I', because 'I' is considered to be permanent, singular, and independent, while the aggregates are impermanent, multiple, and dependent, so the characteristics are different. If according to the third case, there is no other 'I' other than the view of grasping 'self' and the five aggregates of clinging, because if there were, it should be cognizable by valid cognition, but it is not found. Therefore, clinging to 'I' on the basis of selflessness is a wrong birth, an inverted consciousness, like being afraid of mistaking a rope for a snake. If analyzed and studied, 'I' is not substantially established, therefore, the liberation obtained by realizing this is only the end of the error or illusion of 'I' and 'mine', but there is no liberated 'I', just like recognizing that a rope is a rope and thus getting rid of the fear of snakes. Therefore, the root of all faults, the view of self, should be abandoned. As it is said in the Commentary on Valid Cognition: 'If there is a self, then there will be knowledge of others. From the perspective of self and others, attachment and hatred will arise. In connection with these, all faults will arise.' Denigrating inverted views: 'If one relies only on illusion, how can beings continuously realize the nature of suffering?' Not wisdom, wisdom itself, suffering, no suffering. The nature of dharma is not its nature. If all dharmas are selfless, then why can't beings who rely on illusion continuously realize that the nature of conditioned suffering is selfless? It should be recognized and understood.' If someone asks, 'Why can't it be recognized?' That is because of clinging to self.

---

་འཁྲུལ་པ་ཙམ་ལ་བརྟེན་པའི་ཕྱིར་དང་། བདག་ མེད་རྟོགས་པའི་ཡེ་ཤེས་རྒྱུད་ལ་མ་སྐྱེས་པའི་ཕྱིར་རོ། །འོ་ན་སྡུག་བསྔལ་ཡང་རྟོགས་ཤིང་ རིག་པར་མི་འགྱུར་རམ་སྙམ་ན། སྡུག་བསྔལ་ནི་ཡེ་ཤེས་ཀྱིས་རིག་པར་བྱ་དགོས་པ་མིན་ ཏེ། ཁམས་གསུམ་གྱི་ཚོར་བ་མཐའ་དག་སྡུག་བསྔལ་དུ་ཉམས་སུ་མྱོང་བས་རིག་པ་ཉིད་ཡིན་ པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་བས་ན་སྡུག་བསྔལ་གྱི་རྒྱུ་བདག་འཛིན་མ་སྤངས་པས་སྡུག་བསྔལ་བར་ གྱུར་པ་ཡིན་ལ། དོན་དམ་པར་སྡུག་བསྔལ་མྱོང་བ་པོའི་བདག་མེད་པའི་ཕྱིར་སྡུག་བསྔལ་ བར་འགྱུར་པའང་མེད་དོ། །དེ་ལྟར་གང་ཟག་གི་བདག་མེད་པས་ཀུན་རྫོབ་ཏུ་ཕུང་པོ་ཁམས་ དང་སྐྱེ་མཆེད་རྨི་ལམ་སྒྱུ་མ་ལྟ་བུ་ཆོས་ཙམ་གྱི་རང་བཞིན་དུ་ཟད་པ་ཡིན་ལ། དོན་དམ་པར་ གཟུང་འཛིན་ཆོས་ཀྱི་བདག་ཀྱང་མེད་པའི་ཕྱིར། ཆོས་ཙམ་དེའི་རང་བཞིན་ཡང་ཡོད་པ་མིན་ པས་བདག་མེད་ལ་བདག་ཏུ་འཛིན་པ་ནི་འཁྲུལ་པའོ། ། སྐྱེད་བྱེད་ཀྱི་བདག་མེད་ན་འབྲས་བུ་སྣ་ཚོགས་སུ་སྐྱེ་བ་མི་རིགས་སོ་སྙམ་ན། བརྟེན་ ནས་དངོས་རབ་སྐྱེ་བ་མངོན་འཇུག་ན། །སྐྱེ་བོ་ཇི་ལྟར་གཞན་གྱིས་བྱས་ ལ་བརྟེན། །གང་ཕྱིར་ཡོད་པ་མི་མཐོང་མེད་མཐོང་བ། །འདི་འདྲའི་མུན་ ནག་རྣམ་པ་འདི་གང་ཞིག །ཀུན་རྫོབ་ཏུ་ས་བོན་ལས་མྱུ་གུ་དང་མ་རིག་པ་ལས་འདུ་ བྱེད་ལ་སོགས་པ་རྒྱུ་སྔ་མ་སྔ་མ་ལ་བརྟེན་ནས་འབྲས་བུའི་དངོས་པོ་ཕྱི་མ་ཕྱི་མ་རྣམས་རབ་ཏུ་ སྐྱེ་བ་མངོན་སུམ་དུ་འཇུག་པ་མཐོང་བཞིན་པ་ཡིན་ན། ཕྱི་རོལ་པ་ལ་སོགས་པའི་སྐྱེ་བོ་རྨོངས་ པ་རྣམས་ཇི་ལྟར་ཏེ་ཅིའི་ཕྱིར་རྟེན་འབྲེལ་ལས་གཞན་བདག་དང་གཙོ་བོ་དང་དབང་ཕྱུག་ལ་ 4-134 སོགས་པ་རྣམས་ཀྱིས་བྱས་སོ་ཞེས་ལྟ་བ་ངན་པ་ལ་བརྟེན་ཏེ་རྟེན་པ་ནི་རིགས་པ་མ་ཡིན་ནོ། ། གང་གི་ཕྱིར་ཡོད་པ་རྟེན་ཅིང་འབྲེལ་པར་འབྱུང་བ་མི་མཐོང་བར་མེད་པ་བདག་དང་གཙོ་ བོ་ལ་སོགས་པ་མཐོང་བ་འདི་འདྲའི་མུན་ནག་གི་རྣམ་པ་འདི་གང་ཞིག་ཡིན་ཏེ། མུན་པ་ཕལ་ པས་ནི་ཡོད་པ་མི་མཐོང་བར་བྱེད་ཀྱི་མེད་པ་མཐོང་བར་མི་བྱེད་ལ། བློ་མ་རིག་པའི་མུན་ པས་བསྒྲིབས་པས་ནི་མེད་པ་ཡང་མཐོང་བ་སྔོན་མེད་པའི་མུན་པ་ཆེན་པོ་སྟེ་ཤིན་ཏུ་སྨད་པར་ བྱ་བ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། ། གཉེན་པོ་ལ་བདག་མེད་པ་ཞི་བར་བསྟན་པ་དང་། ཡེ་ཤེས་ལ་རིམ་གྱིས་འཇུག་ཚུལ་ལོ། ། དང་པོ་ནི། འདི་ལ་དོན་དམ་ཚུལ་གྱིས་ཞི་བ་དང་། །སྐྱེ་བ་དེ་གཉིས་ཁྱད་ པར་ཅི་ཡང་མེད། །འོན་ཀྱང་དགེ་བའི་ལས་རྣམས་བྱེད་པ་དག །སྐྱེ་བ་ ཟད་པས་ཞི་བ་ཐོབ་པར་བཤད། །བདག་མེད་ན་ལམ་སྒོམ་པ་པོ་མེད་པས་ཐར་པ་ ཐོབ་པ་མེད་དོ་ཞེ་ན། དཔེ་མེད་པར་བསྟོད་པ་ལས། འཁོར་བ་སྤངས་པར་གྱུར་པ་ཡི། །མྱ་ ངན་འདས་པ་ཁྱོད་མི་བཞེད། །འཁོར་བ་ཞི་ཉིད་གང་ཡིན་པ། །དེ་ཉིད་མྱ་ངན་འདས་པར་ བཞེད། །ཅེས་གསུ

【現代漢語翻譯】 因為僅僅依賴於錯覺，並且沒有在相續中生起證悟無我的智慧。如果有人認為痛苦也應該被認識和理解，那麼痛苦不需要被智慧所認識，因為三界的所有感受都體驗為痛苦，本身就是一種認識。因此，因為沒有捨棄痛苦之因——我執，所以才會有痛苦。但在勝義諦中，因為沒有體驗痛苦的『我』，所以也不會有痛苦。因此，由於人無我，世俗諦中，五蘊、十二處和十八界就像夢幻和幻覺一樣，僅僅是法的自性。但在勝義諦中，既沒有能取所取，也沒有法的自性。因此，僅僅是法的自性也不存在，所以執著無我為有我是錯覺。 如果有人認為沒有生起者（的無我），就不應該生起各種各樣的果，那麼，觀察依靠而顯現的生起方式：世間之人如何依賴於他者的作為？因為他們看不到存在，卻看到不存在。這是什麼樣的黑暗？在世俗諦中，從種子生出芽，從無明生出行等等，依靠前前因，後後果的實物不斷生起，這是顯而易見的。那麼，外道等愚昧之人，為什麼會依賴於錯誤的觀點，認為是由補特伽羅、自在天等所造作，而不是依賴於緣起呢？因為他們看不到存在（緣起），卻看到不存在的『我』和自在天等。這是什麼樣的黑暗景象啊！一般的黑暗只是讓人看不到存在，卻不會讓人看到不存在的事物。但被無明黑暗遮蔽的心識，甚至能看到不存在的事物，這是前所未有的大黑暗，是極其可鄙的。 對治品以無我來顯示寂滅，以及智慧逐漸生起的方式。首先：在此，勝義諦的寂滅與生死輪迴，二者之間沒有任何差別。然而，行持善業之人，被說成是通過滅盡生死而獲得寂滅。如果有人認為沒有我的話，就沒有修道者，因此也無法獲得解脫，那麼，《無喻贊》中說：『您不認為已經捨棄輪迴者，就獲得了涅槃。您認為輪迴的寂滅，就是涅槃。』 （藏文：བདག་，梵文天城體：आत्म，梵文羅馬擬音：ātma，漢語字面意思：我） （藏文：གཙོ་བོ་，梵文天城體：प्रधान，梵文羅馬擬音：pradhāna，漢語字面意思：神） （藏文：དབང་ཕྱུག་，梵文天城體：ईश्वर，梵文羅馬擬音：īśvara，漢語字面意思：自在）

【English Translation】 Because it relies solely on delusion, and because the wisdom realizing selflessness has not arisen in the continuum. If one thinks that suffering should also be recognized and understood, then suffering does not need to be recognized by wisdom, because all feelings of the three realms are experienced as suffering, which is itself a kind of recognition. Therefore, because the cause of suffering, the clinging to self, has not been abandoned, there will be suffering. But in the ultimate truth, because there is no 'I' experiencing suffering, there will be no suffering either. Therefore, due to the selflessness of the person, in the conventional truth, the aggregates, elements, and sense bases are like dreams and illusions, merely the nature of phenomena. But in the ultimate truth, there is neither grasper nor grasped, nor the nature of phenomena. Therefore, the very nature of phenomena does not exist, so clinging to selflessness as self is a delusion. If one thinks that without a producer (of selflessness), various kinds of fruits should not arise, then, observe the way of arising that appears through reliance: How do people in the world rely on the actions of others? Because they do not see existence, but see non-existence. What kind of darkness is this? In the conventional truth, sprouts arise from seeds, actions arise from ignorance, and so on. The later and later objects of fruit arise successively depending on the earlier and earlier causes. This is obvious. Then, why do ignorant people such as non-Buddhists rely on wrong views, thinking that they are created by individuals, Ishvara, etc., instead of relying on dependent origination? Because they do not see existence (dependent origination), but see the non-existent 'self' and Ishvara, etc. What a dark sight this is! Ordinary darkness only makes people unable to see existence, but it does not make them see non-existent things. But the mind obscured by the darkness of ignorance can even see non-existent things. This is an unprecedented great darkness, which is extremely despicable. The antidote shows peace through selflessness, and the way in which wisdom gradually arises. First: Here, there is no difference between the peace of ultimate truth and samsara. However, those who perform virtuous deeds are said to attain peace by exhausting samsara. If one thinks that without a self, there is no practitioner, therefore liberation cannot be attained, then, the 'Praise Without Analogy' says: 'You do not think that those who have abandoned samsara have attained nirvana. You think that the peace of samsara is nirvana.' (Tibetan: བདག་, Devanagari: आत्म, Romanized Sanskrit: ātma, Literal meaning: self) (Tibetan: གཙོ་བོ་, Devanagari: प्रधान, Romanized Sanskrit: pradhāna, Literal meaning: chief) (Tibetan: དབང་ཕྱུག་, Devanagari: ईश्वर, Romanized Sanskrit: īśvara, Literal meaning: lord)

---

ངས་པ་ལྟར་ཐེག་པ་ཆེན་པོའི་ཚུལ་འདི་ལ་དོན་དམ་པའི་ཚུལ་གྱིས་ཞི་བ་ མྱ་ངན་ལས་འདས་པའི་རང་བཞིན་དང་སྐྱེ་བ་འཁོར་བའི་རང་བཞིན་དེ་གཉིས་ལ་བདག་ གཉིས་ཀྱིས་སྟོང་པར་ཁྱད་པར་ཅི་ཡང་མེད་པས། སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་དེ་བཞིན་གཤེགས་ པའི་སྙིང་པོ་ཅན་ཡིན་ལ། འོན་ཀྱང་སྒྲིབ་པ་མ་སྤངས་ན་ནི་འཁོར་བར་སྡུག་བསྔལ་ལ་ལོངས་ སྤྱོད་ཅིང་། ལམ་སྒོམ་པ་ལ་སོགས་པ་དགེ་བའི་ལས་རྣམས་བྱེད་པ་དག་ནི་སྐྱེ་བ་འཁོར་བའི་ སྡུག་བསྔལ་མཐའ་དག་ཟད་པས་ཞི་བ་མྱ་ངན་ལས་འདས་པའི་བདེ་བ་ཆེན་པོ་ཐོབ་པར་ བཤད་དེ། དེ་བས་ན་བདག་མེད་རྟོགས་པའི་ལྟ་བ་རྣམ་དག་ལ་བརྟེན་ནས་ཟག་པ་མེད་པའི་ ལམ་སྒོམ་པ་ལ་འབད་པར་བྱའོ། ། 4-135 ཡེ་ཤེས་ལ་འཇུག་ཚུལ་ནི་སློབ་ལམ་བཞི་ལ་རིམ་གྱིས་འཇུག་པ་སྟེ། དང་པོ་ཚོགས་ལམ་ གྱི་སྐབས་སུ། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་བསོད་ནམས་ཡེ་ཤེས་ཀྱི། །མཐའ་ ཡས་ཕ་རོལ་ཚོགས་རྣམས་ལེགས་བསགས་ནས། །ཆོས་ལ་སེམས་པ་ ཤིན་ཏུ་རྣམ་ངེས་ཕྱིར། །དོན་གྱི་རྣམ་པ་བརྗོད་པའི་རྒྱུ་ཅན་རྟོགས། །བྱང་ ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་ཐབས་བསོད་ནམས་ཀྱི་ཚོགས་དང་ཤེས་རབ་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་ཚོགས་ དུས་མཐའ་ཡས་པ་བསྐལ་པ་གྲངས་མེད་ཅིག་གི་ཕ་རོལ་ཏུ་ས་དང་པོ་ཐོབ་པར་འགྱུར་བ། ངོ་བོ་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་དྲུག་གིས་བསྡུས་པའི་ཚོགས་རྒྱ་ཆེན་པོ་རྣམས་ལེགས་པར་བསགས་ ནས་གསུང་རབ་ཀྱི་ཆོས་ལ་ཐོས་པ་དང་སེམས་པ་བྱས་ཏེ་ཕྱི་རོལ་གྱི་དོན་དུ་སྣང་བ་འདི་དག་ བདེན་པ་མེད་པར་ཤིན་ཏུ་རྣམ་པར་ངེས་པས་ཏིང་ངེ་འཛིན་བསྒོམས་པའི་ཕྱིར། དོན་གྱི་ རྣམ་པར་སྣང་བ་རྣམས་བརྗོད་པ་སྟེ། རྣམ་པར་རྟོག་པའི་རྒྱུ་ཅན་ཡིན་པར་རྟོགས་ནས་ཤེས་ པ་ཉིད་དེར་སྣང་བ་ཡིན་གྱི། ཕྱི་རོལ་གྱི་དོན་བདེན་པ་ནི་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་རིམ་གྱིས་ འཇུག་གོ ། སྦྱོར་ལམ་གྱི་གནས་སྐབས་སུ། དེ་ཡིས་བརྗོད་པ་ཙམ་དུ་དོན་རིག་ནས། ། དེར་སྣང་སེམས་ཙམ་ལ་ནི་ཡང་དག་གནས། །བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་དེ་ཡིས་ ཚོགས་ལམ་རྫོགས་པའི་རྗེས་སུ། ཕྱི་རོལ་གྱི་དོན་དུ་སྣང་བ་ཐམས་ཅད་བརྗོད་པ་སྟེ་རྟོག་པ་ ཙམ་དུ་སྒོམ་བྱུང་ཤེས་རབ་ཀྱི་དོན་དུ་རིག་ནས་དེར་སྣང་བ་ཐམས་ཅད་གཟུང་བར་ནི་མེད་ཀྱི། འཛིན་པའི་སེམས་ཙམ་མོ་ཞེས་བྱ་བར་རྟོགས་ནས་དེ་ལ་ནི་ཡང་དག་པར་གནས་སོ། ། མཐོང་ལམ་གྱི་སྐབས་སུ། དེ་ནས་ཆོས་དབྱིངས་གཉིས་ཀྱི་མཚན་ཉིད་ དང་། །བྲལ་བ་མངོན་སུམ་ཉིད་དུ་རྟོགས་པར་འགྱུར། །སྦྱོར་ལམ་ངེས་འབྱེད་ ཆ་མཐུན་རྫོགས་པའི་རྗེས་དེ་ནས་ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་རང་བཞིན་གྱིས་རྣམ་པར་དག་པ་དེ་ཉིད་ 4-136 སྤང་བྱ་གཟུང་བ་དང་འཛིན་པ་གཉིས་ཀྱི་མཚན་ཉིད་དང་བྲལ་བ་མངོན་སུམ་ཉིད་དུ་རྟོགས་ པར་འགྱུར་ཞེས་མདོར་བསྟན་ནས། རྟོགས་ཚུལ་རྒྱས་པར་བཤད་པ་ནི། སེམས་ལས་གཞན་མེད་པར་ཡང་བློས་ རིག་ནས།

【現代漢語翻譯】 正如我所理解的，就勝義諦而言，大乘的這種方式，寂滅（涅槃）的自性和輪迴的自性，兩者在無我方面沒有任何區別。一切眾生皆具如來藏（tathāgatagarbha），然而，如果未斷除障礙，則在輪迴中感受痛苦；修行道等善行之人，因輪迴之苦徹底止息，故說獲得寂滅（涅槃）的大樂。因此，應依止證悟無我的清凈見解，努力修習無漏之道。 進入智慧的方式是次第進入四道：首先是資糧道（saṃbhāra-mārga）時：'菩薩福慧無邊資糧聚，善積故於法深信解，悟入有境唯是名言因。'菩薩以無量無數劫積聚無邊福德資糧和智慧資糧，其自性為六度波羅蜜多，爲了對經教生起極大的信心，通過修習禪定，了悟顯現為外境的諸法皆非真實，僅僅是名言安立的因。 在加行道（prayoga-mārga）的階段：'由是知境唯是名言故，彼現唯心真實安住。'菩薩在圓滿了資糧道之後，了悟顯現為外境的一切法皆是名言，僅僅是分別念，因此了悟一切顯現皆無所取，唯是能取之心，並真實安住於此。 在見道（darśana-mārga）的階段：'由是證知法界二相離，現證真實。'在圓滿了加行道暖位之後，便能現量證悟法界（dharmadhātu）自性清凈，遠離所取和能取二相。 簡要地指示之後，詳細地解釋了證悟的方式：從心裡認識到沒有其他。

【English Translation】 As I understand it, concerning the ultimate truth of this Mahayana path, there is no difference in emptiness between the nature of peace (nirvana) and the nature of birth and cyclic existence. All sentient beings possess the essence of the Thus-Gone One (tathāgatagarbha), yet, if obscurations are not abandoned, they experience suffering in cyclic existence. Those who engage in virtuous actions such as practicing the path are said to attain the great bliss of peace (nirvana) as all the sufferings of birth and cyclic existence are exhausted. Therefore, one should rely on the pure view of realizing selflessness and strive to cultivate the uncontaminated path. The way to enter wisdom is to gradually enter the four paths: First, during the stage of the path of accumulation (saṃbhāra-mārga): 'Bodhisattvas accumulate boundless merits and wisdom, and because of their deep faith in the Dharma, they realize that the appearance of objects is merely due to names.' Bodhisattvas accumulate boundless merits and wisdom over countless eons, the essence of which is the six perfections (pāramitā). In order to generate great faith in the scriptures, through the practice of meditation, they realize that all phenomena that appear as external objects are not real, but merely established by names. During the stage of the path of preparation (prayoga-mārga): 'Knowing that objects are merely names, they truly abide in the mind that appears.' After completing the path of accumulation, Bodhisattvas realize that all phenomena that appear as external objects are merely names, merely conceptualizations. Therefore, they realize that all appearances have no object to be grasped, but are merely the grasping mind, and they truly abide in this. During the stage of the path of seeing (darśana-mārga): 'From this, one realizes that the nature of the dharmadhātu is free from duality, and directly realizes the truth.' After completing the heat stage of the path of preparation, one can directly realize that the nature of the dharmadhātu is naturally pure, free from the duality of what is grasped and what grasps. After briefly indicating this, the way of realization is explained in detail: Recognizing in the mind that there is nothing else.

---

།དེ་ནས་སེམས་ཀྱང་མེད་པ་ཉིད་དུ་རྟོགས། །བློ་དང་ལྡན་ པས་གཉིས་པོ་མེད་རིག་ནས། །དེ་མི་ལྡན་པའི་ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་ལ་ གནས། །སྔར་དྲོད་རྩེ་མོ་བཟོད་པ་གསུམ་དུ་སེམས་ལས་དོན་གཞན་དུ་གྱུར་པའི་དམིགས་ ཡུལ་གཟུང་བ་རང་བཞིན་མེད་པར་ཡང་བློས་རིག་ནས་དེ་ནས་ཆོས་མཆོག་ཏུ་གཟུང་བ་མེད་ ན་འཛིན་པའང་མེད་པའི་ཕྱིར། འཛིན་པ་སེམས་ཙམ་པོ་དེ་ཉིད་ཀྱང་མེད་པ་ཉིད་དུ་རྟོགས་ཏེ་ ཟག་མེད་ཤེས་རབ་ཀྱི་བློ་དང་ལྡན་པས་གཟུང་བ་དང་འཛིན་པ་གཉིས་པོ་མེད་པར་རིག་ནས། མཐོང་ལམ་དུ་གཟུང་བ་དང་འཛིན་པ་གཉིས་པོ་དེ་དང་མི་ལྡན་པའི་ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་མངོན་ སུམ་དུ་རྟོགས་པ་ལ་སེམས་གནས་པའི་ཚུལ་གྱིས་འཇུག་གོ ། སྒོམ་ལམ་གྱི་སྐབས་སུ། བློ་དང་ལྡན་པས་མི་རྟོག་ཡེ་ཤེས་སྟོབས། །རྟག་ ཏུ་ཀུན་ལ་མཉམ་པར་སོང་བ་ཡིས། །དེ་ལ་བརྟེན་པའི་ཉེས་ཚོགས་ཚང་ ཚིང་རྣམས། །དུག་སྨན་ཆེན་པོས་དུག་བཞིན་སེལ་བར་བྱེད། །ཆོས་ཉིད་ མངོན་སུམ་དུ་མཐོང་བའི་རྗེས་ནས་བློ་དང་ལྡན་པ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སྒོམ་ལམ་པའི་ གཉེན་པོ་ཆོས་ཉིད་རྣམ་པར་མི་རྟོག་པའི་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་སྟོབས་དུས་རྟག་ཏུ་ཆོས་ཅན་གཞན་ དབང་ཀུན་ལའང་མཉམ་པར་སོང་ཞིང་རྟོགས་པ་ཡིས། གཞན་དབང་ཀུན་གཞིའི་རྣམ་ཤེས་ དེ་ལ་བརྟེན་པའི་སྒོམ་སྤང་ཉེས་པའི་ཚོགས་རིང་དུ་རྗེས་སུ་ཞུགས་པ་གནས་ངན་ལེན་བག་ ཆགས་དང་བཅས་པའི་ཚང་ཚིང་སྤང་དཀའ་བར་གྱུར་པ་རྣམས། དཔེར་ན་དུག་གི་སྨན་ཆེན་ པོ་བསྣམས་པ་དང་མྱངས་པས་དུག་ཐམས་ཅད་མེད་པར་བྱེད་པ་བཞིན་དུ་སེལ་བར་བྱེད་ 4-137 ཅིང་གནས་ཡོངས་སུ་གྱུར་པས་དོན་དམ་པའི་ཡེ་ཤེས་ལ་འཇུག་གོ ། ཕན་ཡོན་གྱིས་བསྡུ་བ་ནི། ཐུབ་པས་གསུངས་པའི་ཆོས་ཚུལ་ལེགས་ བཞག་པ། །རྩ་བ་ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་ལ་བློ་གྲོས་བཞག །དྲན་རྒྱུ་རྟོག་པ་ ཙམ་རིག་བརྟན་པ་དག །མྱུར་དུ་ཡོན་ཏན་རྒྱ་མཚོའི་ཕ་རོལ་འགྲོ། སྔར་ སློབ་ལམ་བཞིར་དོན་དམ་པའི་ཡེ་ཤེས་ལ་རིམ་གྱིས་ཞུགས་པའི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ དེས། ཐུབ་པས་གསུངས་པའི་དམ་པའི་ཆོས་ཀྱི་ཚུལ་ཐོག་མཐའ་བར་གསུམ་དུ་དགེ་བ་ མིང་ཚིག་ཡི་གེའི་སྒོ་ནས་ལེགས་པར་བཞག་པ་རྣམས་གདམས་ངག་གི་སྐབས་སུ་འཆད་ པར་འགྱུར་བའི་{བྱང་ཆུབ་}སེམས་དྲུག་གི་ནང་ནས། མདོ་སོགས་མིང་ལ་སེམས་འཇོག་ གོ །ཞེས་པ་ལྟར་མདོ་སྡེའི་མིང་ས་བཅུ་པ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ཙམ་ལ་དམིགས་པ་ ནི། བསྡུས་པའི་ཆོས་ལ་དམིགས་པ་རྩ་བའི་སེམས་བྱ་བའམ། ཡང་ན་(བློ་བརྟན་དང་བཙུན་པའི་) འགྲེལ་བཤད་དག་ལས་ཐེག་པ་ཆེན་པོའི་ཆོས་ཐམས་ཅད་ཀྱི་དོན་བསྡུས་པ་ལ་དམིགས་པ་ ནི་རྩ་བའི་སེམས་ཞེས་ཀྱང་གསུངས་པས། སེམས་ལས་སུ་རུང་བའི་སྒོ་ནས་ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་ བདག་མཐའ་དག་གིས་སྟོང་པའི་ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་ལ་བློ་གྲོས་མཉམ་པར་བཞག་སྟེ་གང་དང་ གང་དྲན་པ་ར

【現代漢語翻譯】 然後，證悟心性本無自性。具足智慧者了知二取皆空，安住于無二之法界。先前暖位、頂位、忍位三者，以心識緣取外境，執著為心外之物，以智慧了知其本無自性。之後，若無對勝法的執著，則亦無能執。能執之心識亦證悟其本無自性，具足無漏智慧者了知能取所取二者皆空。于見道位，能取所取二者皆空，不住於二取，於法界中現證，以心安住之方式而入。 于修道位，具足智慧者，不思議智力恒常周遍一切，依此摧滅諸障。于現見法性之後，具足智慧之菩薩，于修道位，以對治法——不思議智力，恒常周遍於一切隨他起之法，並了悟之。依此，隨他起之阿賴耶識，依此所生之修道位所斷之諸障，長久串習之習氣與業障，以及難以斷除之煩惱，猶如以大毒藥消除一切毒素一般，得以摧滅，並安住于究竟之智慧。 以利益攝持：善逝所說之法，善巧安立，根本在於法界，智慧安住其中，憶念僅為分別，了知其堅定，迅速抵達功德之彼岸。先前，於四道次第趣入究竟智慧之菩薩，善逝所說之聖法，初善、中善、后善，以名句文身善巧安立者，于教誡時將宣說之{菩提}（byang chub，覺悟）六心之中，如經中所云：『于經等名相上安住心』。如是，僅于《十地經》等名相上作意，即是于總攝之法上作意，根本之心即是如此。或於（智慧堅定與持戒清凈之）論釋中，于總攝大乘一切法義上作意，亦是根本之心。因此，以心堪能之方式，於法界——一切法皆空之法界中，智慧平等安住，無論憶念何物，皆了知其為空性。

【English Translation】 Then, realize that the mind itself is without inherent existence. With wisdom, realize that both the apprehended and the apprehender are empty, and abide in the realm of phenomena where there is no duality. Previously, in the stages of heat, peak, and forbearance, the mind grasps external objects as separate from itself. With wisdom, realize that these objects are without inherent existence. Then, if there is no grasping of the supreme Dharma, there is also no grasper. Realize that the grasper, the mind-only, is also without inherent existence. Endowed with stainless wisdom, realize that both the apprehended and the apprehender are empty. On the path of seeing, the apprehended and the apprehender are both empty, not abiding in duality. Manifestly realize the realm of phenomena that is not associated with the two, entering with the manner of the mind abiding. In the stage of meditation, endowed with wisdom, the power of non-conceptual wisdom constantly pervades all things equally. Relying on this, all the accumulated faults and entanglements are eliminated like poison with a great antidote. After directly seeing the nature of reality, the Bodhisattva endowed with wisdom, on the path of meditation, uses the antidote—the power of non-conceptual wisdom—which constantly and equally pervades and realizes all dependent phenomena. Relying on this, the Alaya consciousness of dependent origination, the accumulation of faults to be abandoned on the path of meditation, the long-accumulated habits and karmic obscurations, and the difficult-to-remove afflictions, are eliminated like all poisons are eliminated by taking a great antidote, and one abides in ultimate wisdom. Gathering with benefits: The Dharma teachings spoken by the Sugata are well established, the root is in the realm of phenomena, wisdom abides therein, and remembrance is merely conceptualization, knowing its stability, one quickly reaches the other shore of the ocean of qualities. Previously, the Bodhisattva who gradually enters ultimate wisdom on the four paths, the sacred Dharma spoken by the Sugata, good in the beginning, middle, and end, well established with names, words, and letters, among the six {Bodhi} (byang chub, Enlightenment) minds to be explained during the instructions, as it says in the sutras: 'Abide the mind on the names of sutras, etc.' Thus, merely focusing on the names such as the Ten Bhumi Sutra is focusing on the condensed Dharma, which is the root mind. Or, in the commentaries (of stable wisdom and monastic discipline), focusing on the condensed meaning of all the Mahayana Dharma is also the root mind. Therefore, in a way that the mind is capable, in the realm of phenomena—the realm of phenomena empty of all self—wisdom abides equally, and whatever is remembered, one knows it to be emptiness.

---

ྒྱུ་བ་དེ་དང་དེ་ཐམས་ཅད་རྟོག་པ་ཙམ་ཡིན་གྱི། གཟུང་འཛིན་དུ་བདེན་པར་གྲུབ་ པ་ཅུང་ཟད་ཀྱང་མེད་དོ་ཞེས་བྱ་བར་རིག་པའི་བརྟན་པ་དག་ནི། མཐར་མི་སློབ་པའི་ལམ་ ཡང་ཡོངས་སུ་རྫོགས་ནས། སྟོབས་དང་མི་འཇིགས་པ་ལ་སོགས་པ་མྱུར་དུ་ཡོན་ཏན་རྒྱ་མཚོ་ ལྟ་བུའི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་རྫོགས་པའི་སངས་རྒྱས་ཀྱི་གོ་འཕང་ཐོབ་པར་འགྲོ་བར་འགྱུར་རོ་ ཞེས་པ་དོན་དམ་པའི་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་ཆེ་བ་ཉིད་བསྟན་པའོ། །དེ་བས་ན་མདོ་ལས་ཀྱང་། ཆོས་ ཐམས་ཅད་ནི་དེ་ཁོ་ན་ཉིད་ལ་འབབ་པ། དེ་ཁོ་ན་ཉིད་ལ་གཞོལ་བ། དེ་ཁོ་ན་ཉིད་ལ་མངོན་ དུ་ཕྱོགས་པའོ་ཞེས་གསུངས་ཤིང་། སྤྱོད་འཇུག་ལས་ཀྱང་། ཡན་ལག་འདི་དག་ཐམས་ཅད་ 4-138 ནི། །ཐུབ་པས་ཤེས་རབ་དོན་དུ་གསུངས། །དེ་ཡི་ཕྱིར་ན་སྡུག་བསྔལ་དག །ཞི་བར་འདོད་ པས་ཤེས་རབ་བསྐྱེད། །ཅེས་གསུངས་པ་ལྟར་བློ་དང་ལྡན་པ་རྣམས་ཀྱིས་ཆོས་ཐམས་ཅད་ ཀྱི་དེ་ཁོ་ན་ཉིད་ཟབ་མོ་སྟོང་པ་ཉིད་རྟོགས་པའི་ཤེས་རབ་བསྐྱེད་པའི་ཆེད་དུ་འབད་པར་བྱའོ། ། དོན་བསྒྲུབས་པ་ལས་ཐོབ་པའི་དེ་བཞིན་ཉིད་ཀྱི་སྐབས་རྫོགས་པར་བཤད་ཟིན་ཏོ།། །། ༈ དེ་ཁོ་ན་ཉིད་ཐོབ་པའི་མཐུ་མངོན་པར་ཤེས་པ་ངོས་བཟུང་བ་ལ། སྤྱི་དོན། ད་ནི་དེ་ཁོ་ན་ཉིད་ཐོབ་པའི་མཐུ་མངོན་པར་ཤེས་པ་ངོས་གཟུང་བ་ལ། སྤྱི་དོན་དང་ གཞུང་དོན་གཉིས་ལས། དང་པོ་ལའང་གཉིས་ཀྱི། (དང་པོ་)བྱང་ས་ནས་གསུངས་ཚུལ་ལ། ངོ་བོ་དབྱེ་བ་རྒྱས་ བཤད་གསུམ་གྱི་དང་པོ་ནི། སངས་རྒྱས་དང་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་ཀྱི་མཐུ་གང་ཞེ་ ན། མདོར་བསྟན་ན། སེམས་ཤིན་ཏུ་ལས་སུ་རུང་བ། སེམས་ཤིན་ཏུ་ཡོངས་སུ་བསྒོམས་པ། ཏིང་ངེ་འཛིན་ལ་དབང་ཐོབ་པ། ཏིང་ངེ་འཛིན་ལ་བརྟེན་ནས་འདོད་པ་ཙམ་གྱིས་དོན་ཐམས་ ཅད་གྲུབ་པ་ནི་འཕགས་པའི་མཐུ་ཞེས་པའོ། །ཆོས་རྣམས་ཀྱི་འབྲས་བུ་ཆེན་པོ་དང་ཕན་ཡོན་ ཆེན་པོ་གང་ཡིན་པ་དེ་ཡང་དེ་དག་གི་མཐུ་ཞེས་བྱའོ། །སངས་རྒྱས་དང་བྱང་ཆུབ་སེམས་ དཔའ་རྣམས་ཀྱི་བསོད་ནམས་ཀྱི་ཚོགས་ཆེན་པོ་སྔོན་བསགས་པ་ལས་ལྷན་ཅིག་སྐྱེས་པའི་ངོ་ མཚར་རྨད་དུ་བྱུང་བའི་ཆོས་དེ་ཡང་དེ་དག་གི་ལྷན་ཅིག་སྐྱེས་པའི་མཐུ་གཞན་རིག་པར་བྱའོ། ། ཞེས་གསུངས་པ་ལྟར་འཕགས་པ་ཆེན་པོ་རྣམས་ཀྱིས་ཇི་ལྟར་བཞེད་པ་བཞིན་རང་གཞན་གྱི་ དོན་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་བསྒྲུབ་པར་ནུས་པའོ། ། དབྱེ་བ་ནི་རྣམ་པའི་རབ་ཏུ་དབྱེ་བས་ལྔར་འགྱུར་ཏེ། མངོན་པར་ཤེས་པའི་མཐུ་དང་། ཆོས་ཀྱི་མཐུ་དང་། ལྷན་ཅིག་སྐྱེས་པའི་མཐུ་དང་། ཉན་ཐོས་དང་རང་སངས་རྒྱས་རྣམས་དང་ ཐུན་མོང་བ་དང་། ཐུན་མོང་མ་ཡིན་པའོ་ཞེས་གསུངས་པ་ལྟར་རོ། ། རྒྱས་བཤད་ལ། མཐའ་ཡས་པ་གསུངས་པ་རྣམས་(ཀྱི་དོན་)མདོར་བསྡུས་ན། (དང་པོ་) 4-139 མངོན་པར་ཤེས་པའི་མཐུ་ལ་དྲུག་གི་རྫུ་འཕྲུལ་གྱི་མངོན་ཤེས་ནི། སྟོང་གས

【現代漢語翻譯】 所有這些現象都僅僅是概念，在能取和所取上沒有絲毫真實的成立。那些對智慧有堅定信念的人，最終將圓滿不學道，並迅速獲得力量和無畏等如海洋般的功德，最終證得圓滿正覺的果位。這顯示了勝義智慧的偉大之處。因此，經中也說：『一切法都趨向真如，都傾向真如，都顯現地朝向真如。』《入行論》中也說：『這一切支分，佛陀皆為智慧而宣說，因此，欲求止息痛苦者，應生起智慧。』因此，有智慧的人們應該努力生起證悟一切法甚深真如空性的智慧。 以上已經完整闡述了從成就實義中獲得的真如的章節。 現在開始識別獲得真如之力的神通。分為總義和正文兩部分。 首先，總義又分為兩部分：（第一部分）從《菩薩藏經》中闡述的方式，包括體性、分類和廣釋三個方面。首先，什麼是佛和菩薩的力量？簡而言之，心非常堪能，心非常調柔，獲得禪定自在，依靠禪定，僅憑意願就能成就一切，這就是聖者的力量。一切法的巨大果實和利益，也是這些聖者的力量。佛和菩薩們從先前積累的巨大福德資糧中一同產生的奇妙功德，也應被視為他們一同產生的力量。如經中所說，偉大的聖者們能夠如其所愿地成辦自他圓滿的利益。 分類分為五種：神通力、法力、俱生力、與聲聞和獨覺共通的力量、以及不共通的力量。 廣釋方面，對所說的無邊意義進行總結：（第一部分）神通力有六種神通，即神通的現量。

【English Translation】 All these phenomena are merely concepts, and there is not even a little bit of true establishment in terms of the apprehended and the apprehender. Those who have a firm conviction in wisdom will eventually perfect the path of no more learning, and quickly attain the ocean-like qualities of power and fearlessness, and ultimately attain the state of perfect enlightenment. This shows the greatness of ultimate wisdom. Therefore, the sutras also say: 'All dharmas flow into suchness, incline towards suchness, and manifestly turn towards suchness.' The Bodhicaryāvatāra also says: 'All these limbs, the Buddha has spoken for the sake of wisdom. Therefore, those who desire to pacify suffering should cultivate wisdom.' Therefore, those with intelligence should strive to cultivate the wisdom that realizes the profound suchness of all dharmas, emptiness. The section on suchness obtained from accomplishing the meaning has been completely explained. Now, to identify the power of magical abilities upon obtaining suchness. It has two parts: the general meaning and the main text. First, the general meaning also has two parts: (First part) The way it is explained from the Bodhisattva Pitaka, which includes three aspects: nature, classification, and detailed explanation. First, what is the power of Buddhas and Bodhisattvas? In short, a mind that is very workable, a mind that is very well cultivated, having obtained mastery over samadhi, and accomplishing all things merely by intention based on samadhi, this is called the power of the noble ones. Whatever is the great fruit and great benefit of all dharmas is also called their power. The wonderful and amazing qualities that arise simultaneously from the great accumulation of merit of Buddhas and Bodhisattvas should also be recognized as their simultaneously arising power. As it is said, the great noble ones are able to accomplish the complete benefit of themselves and others as they wish. The classification is divided into five categories: the power of clairvoyance, the power of dharma, the power of simultaneous arising, the power common to Shravakas and Pratyekabuddhas, and the power that is not common. In the detailed explanation, summarizing the infinite meanings that have been spoken: (First part) The power of clairvoyance has six kinds of clairvoyance of magical abilities, which is the direct perception of emptiness.

---

ུམ་གྲངས་མེད་ པ་གཡོ་བ་དང་འབར་བ་དང་འོད་ཀྱིས་ཁྱབ་པར་བྱེད་པ་དང་། རིའི་རྒྱལ་པོའང་རྡུལ་ཕྲ་ རབ་ཙམ་དུ་སྡུད་ཅིང་རྡུལ་ཕྲ་རབ་ཀྱང་རིའི་རྒྱལ་པོ་ཙམ་དུ་བསྐྱེད་པ་ལ་སོགས་པ་ཡོངས་ སུ་བསྒྱུར་བའི་རྫུ་འཕྲུལ་དང་། ལུས་དང་ངག་དང་ཡུལ་ལ་སོགས་པ་སྔོན་མེད་པ་ལས་ཇི་ ལྟར་འདོད་པ་བཞིན་དུ་སྤྲུལ་བར་བྱེད་པ་སྟེ། སེམས་ཅན་རྣམས་སངས་རྒྱས་ཀྱི་བསྟན་པ་ལ་ འདུན་པར་བྱས་ནས་སྡུག་བསྔལ་མཐའ་དག་ལས་སྐྱོབ་པར་བྱེད་པའོ། །སྔོན་གྱི་གནས་རྗེས་ སུ་དྲན་པའི་མངོན་ཤེས་ནི། རང་དང་གཞན་གྱི་ཚེ་རབས་སྔ་མ་དཔག་ཏུ་མེད་པ་རྣམས་རྗེས་ སུ་དྲན་པ་སྟེ། དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་སྔོན་གྱི་སྐྱེས་རབས་ངོ་མཚར་བ་རྣམས་བསྟན་ནས་ སངས་རྒྱས་ལ་དད་པ་བསྐྱེད་པ་དང་། སེམས་ཅན་རྣམས་ཀྱི་སྐྱེ་བ་དུ་མ་བསྟན་ནས་ལྟ་བ་ངན་ པ་སྤོང་བ་ལ་སྦྱོར་བའོ། །ལྷའི་རྣ་བའི་མངོན་ཤེས་ནི་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་མཐའ་ཡས་པ་ན་ གྲག་པའི་སྒྲའི་བྱེ་བྲག་དཔག་ཏུ་མེད་པ་རྣམས་ཐོས་པ་སྟེ། རང་རང་གི་སྐད་དང་མཐུན་པར་ ཆོས་བསྟན་ནས་སེམས་ཅན་རྣམས་སྨིན་པར་བྱེད་པའོ། །ལྷའི་མིག་གི་མངོན་ཤེས་ནི་སེམས་ ཅན་རྣམས་གང་ནས་ཤི་འཕོས་པ་དང་གང་དུ་སྐྱེ་བ་དང་། རྒྱང་རིང་པོར་གནས་པའི་གཟུགས་ ཕྲ་བ་དང་རགས་པ་རྣམས་མཐོང་བ་སྟེ། སེམས་ཅན་རྣམས་ཀྱི་ལུས་ཀྱི་སྤྱོད་པ་དགེ་བ་དང་ མི་དགེ་བའི་ལས་བྱེད་པ་རྣམས་གཟིགས་ནས་ཇི་ལྟར་རིགས་པར་འདུལ་བའོ། །སེམས་ཀྱི་ རྣམ་གྲངས་མངོན་པར་ཤེས་པ་ནི། སེམས་ཅན་རྣམས་ཀྱི་སེམས་ཀྱི་བྱེ་བྲག་འདོད་ཆགས་ ལ་སོགས་པ་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པ་དང་། དད་པ་ལ་སོགས་པ་རྣམ་པར་བྱང་བ་ཡོད་མེད་ ཐམས་ཅད་ཤེས་པ་སྟེ། རང་རང་གི་བསམ་པ་དང་མཐུན་པའི་ལམ་བསྟན་ནས་འདུལ་བར་ བྱེད་པའོ། །ཟག་པ་ཟད་པའི་མངོན་པར་ཤེས་པ་ནི་བདག་དང་གཞན་གྱི་ཟག་པ་ཉོན་མོངས་ པ་ཐམས་ཅད་ཟད་པ་ཐོབ་པ་དང་དེ་ཐོབ་པར་བྱེད་པའི་ཐབས་དང་ཐབས་མ་ཡིན་པ་རྣམས་ 4-140 ཀྱང་ཡང་དག་པ་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་དུ་ཤེས་པ་སྟེ། བདག་ཉིད་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པ་མེད་པ་ དང་། གཞན་ལའང་དེའི་ཐབས་སྟོན་ཅིང་མངོན་པའི་ང་རྒྱལ་སེལ་བར་བྱེད་པའོ། ། (གཉིས་པ་)ཆོས་ཀྱི་མཐུ་ནི། སྦྱིན་པ་ལ་སོགས་པ་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་དྲུག་གི་མཐུ་ཡིན་ལ། དེ་རྣམས་ཀྱང་རེ་རེ་ཞིང་མི་མཐུན་པའི་ཕྱོགས་སྤོང་བ་དང་། ཚོགས་ཡོངས་སུ་སྨིན་པར་བྱེད་ པ་དང་བདག་དང་གཞན་ལ་ཕན་འདོགས་པ་དང་ཕྱི་མ་ལ་འབྲས་བུ་འབྱིན་པར་བྱེད་པ་སྟེ། བཞི་བཞིས་རྒྱ་ཆེར་གསུངས་པ་རྣམས་ནི་(གཞུང་གི་)ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པའི་སྐབས་སུ་འཆད་པར་ འགྱུར་བ་དང་མཐུན་པ་ཉིད་དོ། ། (གསུམ་པ་)ལྷན་ཅིག་སྐྱེས་པའི་མཐུ་ནི། གཞན་དོན་གྱི་དཀའ་སྤྱད་ལ་འཇིགས་པ་མི་ མངའ་བའི་སྒོ་ནས་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་སྤྱོད་པ་རླབས་པོ་ཆེ་རྣམས་དང་།

【現代漢語翻譯】 無數的身體可以搖動、燃燒、充滿光芒，甚至可以將須彌山（藏文：རིའི་རྒྱལ་པོ།，含義：山王）縮小成微塵，或將微塵擴大成須彌山，展現各種轉變的奇妙力量。身體、語言和環境等，都可以隨心所欲地創造和顯現，使眾生嚮往佛法，從一切痛苦中解脫出來。對於宿命通（藏文：སྔོན་གྱི་གནས་རྗེས་སུ་དྲན་པའི་མངོན་ཤེས།，含義：憶起前世的超能力），能夠憶起自己和他人無數的前世，講述如來（梵文：Tathāgata）過去不可思議的生平故事，從而使人們對佛陀產生信心，並展示眾生的各種轉生，從而放棄錯誤的觀點。天耳通（藏文：ལྷའི་རྣ་བའི་མངོན་ཤེས།，含義：天耳的超能力）能夠聽到無邊世界中各種不同的聲音，並用各自的語言宣講佛法，使眾生走向成熟。天眼通（藏文：ལྷའི་མིག་གི་མངོན་ཤེས།，含義：天眼的超能力）能夠看到眾生從何處死亡，又轉生到何處，以及遠處微細和粗大的事物，觀察眾生身行的善與不善，並根據情況進行調伏。他心通（藏文：སེམས་ཀྱི་རྣམ་གྲངས་མངོན་པར་ཤེས་པ།，含義：知曉他人心念的超能力）能夠知曉眾生心中貪慾等煩惱，以及信心等清凈的念頭是否存在，並根據他們的想法宣講相應的道路，從而進行調伏。漏盡通（藏文：ཟག་པ་ཟད་པའི་མངོན་པར་ཤེས་པ།，含義：斷盡煩惱的超能力）能夠如實知曉自己和他人的煩惱是否已經斷盡，以及斷盡煩惱的方法和非方法，從而使自己遠離煩惱，並向他人展示斷除煩惱的方法，消除增上慢。 第二種是法的力量，即佈施（梵文：dāna，藏文：སྦྱིན་པ།，含義：給予）、持戒（梵文：śīla，藏文：ཚུལ་ཁྲིམས།，含義：道德）、忍辱（梵文：kṣānti，藏文：བཟོད་པ།，含義：忍耐）、精進（梵文：vīrya，藏文：བརྩོན་འགྲུས།，含義：努力）、禪定（梵文：dhyāna，藏文：བསམ་གཏན།，含義：冥想）和智慧（梵文：prajñā，藏文：ཤེས་རབ།，含義：智慧）等六度（梵文：pāramitā，藏文：ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ།，含義：到達彼岸）的力量。每一種都有四個方面的作用：消除不利因素，圓滿積聚，利益自己和他人，以及在來世產生果報。這四種作用將在般若波羅蜜多（梵文：Prajñāpāramitā，藏文：ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ།，含義：智慧到彼岸）的章節中詳細闡述。 第三種是與生俱來的力量，即菩薩（梵文：Bodhisattva，藏文：བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ།，含義：覺悟的勇士）不畏懼為利益他人而行持的偉大行為。

【English Translation】 Countless bodies can shake, blaze, and fill with light, even shrinking Mount Sumeru (Tibetan: རིའི་རྒྱལ་པོ།, Meaning: King of Mountains) to the size of a mote of dust, or expanding a mote of dust to the size of Mount Sumeru, displaying various transformative powers. Bodies, speech, and environments, etc., can all be created and manifested as desired, causing sentient beings to aspire to the Buddha's teachings and be liberated from all suffering. As for the Abhijñā (supernormal knowledges) of remembering past lives (Tibetan: སྔོན་གྱི་གནས་རྗེས་སུ་དྲན་པའི་མངོན་ཤེས།, Meaning: Supernormal knowledge of remembering previous existences), it is the ability to recall countless previous lives of oneself and others, recounting the wondrous past lives of the Tathāgata (Buddha), thereby instilling faith in the Buddha, and demonstrating the various rebirths of sentient beings, thereby abandoning wrong views. The Abhijñā of the divine ear (Tibetan: ལྷའི་རྣ་བའི་མངོན་ཤེས།, Meaning: Supernormal knowledge of the divine ear) is the ability to hear countless different sounds resounding in boundless realms, and to teach the Dharma in their respective languages, bringing sentient beings to maturity. The Abhijñā of the divine eye (Tibetan: ལྷའི་མིག་གི་མངོན་ཤེས།, Meaning: Supernormal knowledge of the divine eye) is the ability to see from where sentient beings have died and where they are reborn, as well as subtle and coarse forms that are far away, observing the virtuous and non-virtuous actions of sentient beings' bodies, and taming them accordingly. The Abhijñā of knowing the minds of others (Tibetan: སེམས་ཀྱི་རྣམ་གྲངས་མངོན་པར་ཤེས་པ།, Meaning: Supernormal knowledge of knowing the minds of others) is the ability to know whether sentient beings have afflictions such as desire in their minds, as well as whether they have pure thoughts such as faith, and to teach the corresponding paths according to their thoughts, thereby taming them. The Abhijñā of the exhaustion of outflows (Tibetan: ཟག་པ་ཟད་པའི་མངོན་པར་ཤེས་པ།, Meaning: Supernormal knowledge of the exhaustion of outflows) is the ability to truly know whether one's own and others' afflictions have been exhausted, as well as the methods and non-methods for exhausting afflictions, thereby freeing oneself from afflictions and showing others the methods for eliminating afflictions, eliminating conceit. The second is the power of Dharma, which is the power of the six perfections (Sanskrit: pāramitā, Tibetan: ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ།, Meaning: gone beyond): generosity (Sanskrit: dāna, Tibetan: སྦྱིན་པ།, Meaning: giving), discipline (Sanskrit: śīla, Tibetan: ཚུལ་ཁྲིམས།, Meaning: morality), patience (Sanskrit: kṣānti, Tibetan: བཟོད་པ།, Meaning: forbearance), diligence (Sanskrit: vīrya, Tibetan: བརྩོན་འགྲུས།, Meaning: effort), meditation (Sanskrit: dhyāna, Tibetan: བསམ་གཏན།, Meaning: contemplation), and wisdom (Sanskrit: prajñā, Tibetan: ཤེས་རབ།, Meaning: wisdom). Each of these has four aspects: eliminating unfavorable factors, perfecting accumulation, benefiting oneself and others, and producing results in the future. These four aspects will be elaborated in detail in the chapter on Prajñāpāramitā (Tibetan: ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ།, Meaning: Perfection of Wisdom). The third is the power of being born together, which is the great conduct of Bodhisattvas (Tibetan: བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ།, Meaning: Enlightenment Warrior) who have no fear of engaging in difficult practices for the benefit of others.

---

སངས་རྒྱས་ཀྱི་ མཛད་པ་(བཅུ་གཉིས་ལ་སོགས་པ་)རྨད་དུ་བྱུང་བ་མཐའ་ཡས་པ་རྣམས་སེམས་ཅན་ཁོ་ནའི་ཆེད་དུ་ འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་ཐམས་ཅད་དུ་སྟོན་པའོ། ། (བཞི་པ་)ཐུན་མོང་བ་ནི། ཉན་ཐོས་དང་རང་སངས་རྒྱས་རྣམས་ཀྱི་མཐུ་ཕྱོགས་རེ་བ་ཉི་ཚེ་ བ་རྒྱ་ཆུང་བ་རྣམས་ཡིན་ལ། (ལྔ་པ་)ཐུན་མོང་མ་ཡིན་པ་ནི། སངས་རྒྱས་དང་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་རྣམས་ཀྱི་ མཐུ་རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་པ་རྒྱ་ཆེ་བ་བསམ་གྱིས་མི་ཁྱབ་པ་གཞན་ཐམས་ཅད་དང་མཚུངས་པ་ མེད་པའོ། ། གཉིས་པ་མཛོད་ལས་གསུངས་ཚུལ་ལ་བཞི་ལས། (དང་པོ་)ངོ་བོ་ནི་རྣམ་པར་གྲོལ་བའི་ ཤེས་རབ་སྟེ། །རྫུ་འཕྲུལ་རྣ་བ་ཡིད་དང་ནི། །སྔོན་གནས་འཆི་འཕོ་སྐྱེ་བ་དང་། །ཟད་ཤེས་ མངོན་དུ་བྱ་བ་ཡི། །མངོན་ཤེས་རྣམ་དྲུག་རྣམ་གྲོལ་བློ། །ཞེས་པ་ལྟར་རོ། ། (གཉིས་པ་)ས་མཚམས་ནི། ཟག་ཟད་ཀྱི་མངོན་ཤེས་འཕགས་པ་ཁོ་ན་ལ་ཡོད་ཅིང་། 4-141 གཞན་ལྔ་ནི་སོ་སོ་སྐྱེ་བོ་ལ་ཡང་ཡོད་པའོ། ། (གསུམ་པ་)རྟེན་དང་སྤྱོད་ཡུལ་ནི། ཟག་ཟད་ཀྱི་མངོན་ཤེས་ས་ཐམས་ཅད་ལ་བརྟེན་ཅིང་། {གཞན་}ས་ཐམས་ཅད་ཀྱང་ཡུལ་དུ་འགྱུར་བ་སྟེ་མཛོད་འགྲེལ་ལས་འདི་ནི་ས་ཐམས་ཅད་ པ་ཡིན་པར་རིག་པར་བྱའོ་ཞེས་པ་ལྟར་རོ། །གཞན་ལྔ་ནི་བསམ་གཏན་བཞིའི་སེམས་ལ་ བརྟེན་ཅིང་རང་རང་གི་ས་དང་ས་འོག་མ་ཡུལ་དུ་བྱེད་པ་སྟེ། ལྔ་ནི་བསམ་གཏན་བཞི་དག་ལ། ། རང་དང་འོག་སའི་སྤྱོད་ཡུལ་ཅན། །ཞེས་པ་ལྟར་རོ། ། (བཞི་པ་)རང་བཞིན་གྱི་ཁྱད་པར་ནི། མིག་དང་རྣ་བའི་མངོན་ཤེས་ལུང་མ་བསྟན་ཡིན་ལ་ གཞན་རྣམས་དགེ་བ་ཡིན་པ་སྟེ། མིག་དང་རྣ་བའི་མངོན་ཤེས་ནི། །ལུང་དུ་མ་བསྟན་ལྷག་ རྣམས་དགེ། ཞེས་པ་ལྟར་རོ། །ཡང་སྔོན་གྱི་གནས་རྗེས་སུ་དྲན་པ་དང་ལྷའི་མིག་དང་། ཟག་ ཟད་ཀྱི་མངོན་ཤེས་གསུམ་ནི་རིམ་པ་བཞིན་དུ་མི་སློབ་པའི་ལམ་གྱི་དུས་ན་སྔོན་གྱི་མཐའ་ དང་ཕྱི་མའི་མཐའ་དང་ཟག་པ་ཟད་པར་རིག་པ་རྣམས་ཡིན་ཏེ། གསུམ་ནི་རིག་པ་མངོན་ མཐའ་སོགས། །མ་རིག་པ་ནི་བཟློག་ཕྱིར་རོ། །ཞེས་པ་ལྟར་རོ། །ཡང་རྫུ་འཕྲུལ་དང་གཞན་ གྱི་སེམས་ཤེས་པ་དང་། ཟག་ཟད་ཀྱི་མངོན་ཤེས་གསུམ་ནི་གོ་རིམ་བཞིན་དུ་རྫུ་འཕྲུལ་གྱི་ཆོ་ འཕྲུལ་དང་ཀུན་ཏུ་བརྗོད་པའི་ཆོ་འཕྲུལ་དང་རྗེས་སུ་བསྟན་པའི་ཆོ་འཕྲུལ་གསུམ་ཡིན་ལ། དེ་རྣམས་ཀྱི་ཕྱི་མ་ནི་མཆོག་ཏུ་གྱུར་པ་སྟེ། དང་པོ་གསུམ་པ་དྲུག་པ་ནི། །ཆོ་འཕྲུལ་གསུམ་ ཡིན་བསྟན་པ་མཆོག །ཅེས་གསུངས་པ་ལྟར་རོ། ། ༈ དེ་ཁོ་ན་ཉིད་ཐོབ་པའི་མཐུ་མངོན་པར་ཤེས་པ་ངོས་བཟུང་བ་ལ། གཞུང་དོན། གཞུང་དོན་ལ་མངོན་ཤེས་རྒྱས་པར་བཤད་པ་དང་། དེའི་ཆེ་བ་བསྟན་པའོ། །དང་པོ་ལ་ དྲུག་སྟེ། ངོ་བོ་རྒྱུ་འབྲས་ལས་ལྡན་འཇུག་པའི་དོན་ཏོ། །དང་པོ་མཚན་ཉིད་ཀྱི་རྣམ་པར་དབྱེ་ བའམ་ངོ་བོའི་དོན་ནི། སྐྱེ་དང་ངག

【現代漢語翻譯】 佛陀的無量奇妙事業（如十二行誼等），皆是爲了利益眾生而在一切世間界中示現。 （第四）共同的成就：是聲聞和緣覺等力量片面、微小。 （第五）不共同的成就：是佛陀和菩薩摩訶薩等力量圓滿、廣大、不可思議、與一切其他眾生無法比擬。 二、關於《俱舍論》中所說的神通，有四方面：（第一）本體是解脫的智慧，如經中所說：『神通、天耳、他心通，宿住、生死與漏盡，六種神通解脫慧。』 （第二）界限：有漏盡的神通唯有聖者才有，其餘五種凡夫也有。 （第三）所依和行境：漏盡的神通依於一切地，{其他}一切地也成為其行境，如《俱舍論釋》中所說：『應知此是遍一切地。』其餘五種依於四禪定之心，各自的自地和下地為其行境，如經中所說：『五種依於四禪定，自地及下地為行境。』 （第四）自性的差別：天眼和天耳通是無記，其餘是善，如經中所說：『天眼天耳通無記，其餘皆是善。』此外，宿命隨念、天眼和漏盡通這三種，依次在無學道時，能知過去際、未來際和漏盡，如經中所說：『三種是明見邊等，無明是爲了遣除。』此外，神變、知他心和漏盡通這三種，依次是神變加持、記說加持和教誡加持，其中後者最為殊勝，如經中所說：『初、三、六是三種加持，教誡最為殊勝。』 爲了認識獲得真如的神通，以下是經文的要義： 經文的要義包括詳細解釋神通和闡述神通的功德。第一部分有六個方面：本體、因、果、作用、具備和行境。 首先，關於體性的分類或本體的意義：生與語……

【English Translation】 The immeasurable and wonderful deeds of the Buddha (such as the twelve acts) are shown in all realms of the world solely for the benefit of sentient beings. (Fourth) Common attainments: These are the powers of Shravakas and Pratyekabuddhas, which are one-sided and limited. (Fifth) Uncommon attainments: These are the powers of Buddhas and Bodhisattva Mahasattvas, which are complete, vast, inconceivable, and incomparable to all others. Secondly, regarding how the Abhidharmakosha discusses the superknowledges, there are four aspects: (First) The essence is the wisdom of liberation, as it says: 'Supernatural power, divine ear, mind-reading, past lives, death and rebirth, and the exhaustion of defilements, the six superknowledges are the wisdom of liberation.' (Second) The boundaries: The superknowledge of the exhaustion of defilements is only possessed by the noble ones, while the other five are also possessed by ordinary beings. (Third) The basis and the field of activity: The superknowledge of the exhaustion of defilements relies on all grounds, and {other} all grounds also become its field of activity, as the Abhidharmakosha commentary says: 'It should be known that this is all grounds.' The other five rely on the minds of the four concentrations, and their own ground and the lower ground are their field of activity, as it says: 'The five rely on the four concentrations, with their own and lower grounds as their field of activity.' (Fourth) The difference in nature: Clairaudience and clairvoyance are unspecified, while the others are virtuous, as it says: 'Clairaudience and clairvoyance are unspecified, the rest are virtuous.' Furthermore, the recollection of past lives, the divine eye, and the superknowledge of the exhaustion of defilements, respectively, at the time of the path of no more learning, are the knowledge of the past extreme, the future extreme, and the exhaustion of defilements, as it says: 'The three are the knowledge of the extremes, etc., ignorance is for reversal.' Furthermore, miraculous power, knowing the minds of others, and the superknowledge of the exhaustion of defilements are, in order, the miracle of transformation, the miracle of speaking, and the miracle of instruction, and the latter is the most supreme, as it says: 'The first, third, and sixth are the three miracles, instruction is the most supreme.' In order to recognize the power of attaining Suchness, the meaning of the text: The meaning of the text includes a detailed explanation of superknowledge and an exposition of its greatness. The first part has six aspects: essence, cause, effect, function, possession, and field of activity. First, regarding the classification of characteristics or the meaning of essence: birth and speech...

---

་སེམས་དགེ་དང་མི་དགེས་བསྐྱེད། །དེ་ ཡི་གནས་དང་ངེས་འབྱུང་མངོན་སུམ་གང་། །ཤེས་པ་ཀུན་འགྲོ་རབ་ཏུ་ 4-142 དབྱེ་བཅས་ལ། །ཐོགས་མེད་བརྟན་པ་ཐོབ་པའི་མཐུ་ཡིན་ནོ། །སེམས་ཅན་ རྣམས་གང་ནས་འཆི་འཕོ་བ་དང་གང་དུ་སྐྱེ་བ་ཐམས་ཅད་མངོན་སུམ་དུ་ཤེས་པ་ལྷའི་མིག་ གི་མངོན་ཤེས་དང་། གདུལ་བྱ་ཉེ་རིང་མེད་པའི་ངག་ལ་སོགས་པ་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་ཀྱི་ སྒྲ་ཐམས་ཅད་མངོན་སུམ་དུ་ཐོས་པ་ལྷའི་རྣ་བའི་མངོན་ཤེས་དང་། སེམས་ཀྱི་རྣམ་གྲངས་ ཆགས་སོགས་མེད་པ་ལ་སོགས་པ་ཐམས་ཅད་མངོན་སུམ་དུ་ཤེས་པ་གཞན་གྱི་སེམས་ཤེས་ པའི་མངོན་ཤེས་དང་། སྔོན་དགེ་བ་དང་མི་དགེ་བ་འདི་ལྟ་བུ་བྱས་པས་ད་ལྟ་འབྲས་བུ་འདི་ ལྟ་བུ་བསྐྱེད་དོ་ཞེས་བྱ་བ་མངོན་སུམ་དུ་ཤེས་པ་སྔོན་གྱི་གནས་རྗེས་སུ་དྲན་པའི་མངོན་ཤེས་ དང་། གདུལ་བྱ་གང་ན་ཡོད་པ་དེ་ཡི་གནས་སུ་རྣམ་འཕྲུལ་སྣ་ཚོགས་པས་འགྲོ་བ་དང་འོང་ བ་ལ་སོགས་པ་མངོན་སུམ་དུ་ཤེས་པ་རྫུ་འཕྲུལ་གྱི་མངོན་ཤེས་དང་། སེམས་ཅན་རྣམས་ འཁོར་བར་སྐྱེ་བ་ལ་ངེས་པར་འབྱུང་བའི་ཚུལ་གང་ཡིན་པ་དེ་ཐམས་ཅད་མངོན་སུམ་དུ་ཤེས་ པ་གང་། ཟག་པ་ཟད་པའི་མངོན་ཤེས་ཏེ། དེ་ལྟར་ན་ཤེས་པ་གང་ཞིག་ཡུལ་འཇིག་རྟེན་གྱི་ ཁམས་ཐམས་ཅད་དང་། དུས་འདས་མ་འོངས་ད་ལྟར་བ་ཀུན་ཏུ་འགྲོ་ཞིང་དོན་དྲུག་པོ་རབ་ ཏུ་དབྱེ་བ་དང་བཅས་པ་ལ་ཐོགས་པ་མེད་པ་དེ་ནི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་གཞན་དོན་ལ་ བརྟན་པ་ཐོབ་པ་རྣམས་ཀྱི་མཐུ་མངོན་པར་ཤེས་པའི་རང་བཞིན་ཡིན་ནོ་ཞེས་པའོ། ། གང་ལས་འགྲུབ་པ་རྒྱུའི་དོན་ནི། བསམ་གཏན་བཞི་པ་ཤིན་ཏུ་དག་ཐོབ་ ནས། །མི་རྟོགས་ཡེ་ཤེས་ཡོངས་སུ་བཟུང་བ་དང་། །ཇི་ལྟར་རྣམ་གནས་ ཡིད་ལ་བྱེད་པ་ལས། །མཐུ་གྲུབ་པ་ཡི་དམ་པ་ཐོབ་པར་འགྱུར། །དེ་ཡང་ རྟེན་དང་ཡེ་ཤེས་དང་ཡིད་ལ་བྱེད་པའི་རྒྱུ་གསུམ་ལས། རྟེན་ནི་བསམ་གཏན་ཡིན་ཞིང་། དེ(འི་ སྤྱི་དོན་)ལའང་ཉེར་བསྡོགས་དང་། དངོས་གཞི་གཉིས་ཀྱི་དང་པོ་ནི། ཡིད་ལ་བྱེད་པ་བདུན་གྱི་ དང་པོ་དྲུག་ཡིན་ཏེ། ཐོས་བསམ་སྒོམ་གསུམ་གྱིས་ས་འོག་མ་རགས་པ་དང་གོང་མ་ཞི་བར་ 4-143 ལྟ་བ་མཚན་ཉིད་རབ་ཏུ་རིག་པ་ཡིད་ལ་བྱེད་པ་དང་། ཐོས་བསམ་ལས་འདས་ཏེ་ཞི་རགས་ ཀྱི་རྣམ་པ་སྒོམ་པ་ནི་མོས་པ་ལས་བྱུང་བ་དང་། ས་འོག་མའི་ཉོན་མོངས་པ་ཆེན་པོ་གསུམ་ སྤངས་པ་ན་རབ་ཏུ་དབེན་པ་ལས་བྱུང་བ་དང་། ཉོན་མོངས་དེ་དག་གིས་དབེན་པའི་དགའ་ བདེ་ཐོབ་ནས་འབྲིང་པོ་གསུམ་ཡང་སྤོང་བ་དགའ་བ་བསྡུད་པ་དང་། ཉོན་མོངས་པ་དེ་དག་ ཟད་པར་སྤངས་མ་སྤངས་རྟོག་དཔྱོད་ཀྱིས་ངེས་པར་བྱེད་པ་དཔྱོད་པ་དང་། དེ་ལྟར་ཆུང་ངུ་ གསུམ་ཡང་སྤངས་པར་ཤེས་ནས་གཉེན་པོའི་མཐར་ཐུག་ཡིད་ལ་བྱེད་པ་སྦྱོར་བའི་མཐའོ། ། དེ་ནས་(བདུན་པ་)སྦྱོར་བའི་མཐའི་འབྲས་བུ་ཡིད་ལ་བྱེད་པ་ན

【現代漢語翻譯】 心由善與非善所生，其所依處、解脫之相，何者為現量？ 識之遍行，以及種種差別，皆是獲得無礙穩固之力的體現。眾生從何處死亡、轉移，又在何處 जन्म（藏文：སྐྱེ་བ，梵文天城體：जन्म，梵文羅馬擬音：janma，漢語字面意思：出生）？如是了知一切，是天眼通；對於可調伏者，無論遠近，皆能聽聞其言語，乃至了知世間一切音聲，是天耳通；了知心之種種狀態，如貪等，是知他心通；了知過去所作善惡業，如何於今生感果，是宿命通；了知可調伏者所在之處，並以種種神變前往，是神足通；眾生於輪迴中解脫之法，如是了知一切，是漏盡通。如是，何者之識能遍及一切世間，通達過去、未來、現在三時，且能無礙地分別六種意義，此乃菩薩為利他而獲得穩固之力的神通之自性。 成就神通之因，在於獲得極清凈之第四禪，並完全掌握無分別智，以及如理作意。如是，便能獲得成就神通之殊勝者。此亦依于所依、智慧、作意三因。所依為禪定，其中又分加行與正行。前者為七種作意之前六種，即以聞、思、修三者，觀下地粗重、上地寂靜，是為 लक्षण（藏文：མཚན་ཉིད，梵文天城體：लक्षण，梵文羅馬擬音：lakṣaṇa，漢語字面意思：相）作意；超越聞思，修習寂靜與粗重之相，是為由勝解生作意；捨棄下地之三大煩惱，是為由極遠離生作意；獲得遠離煩惱之喜樂，並捨棄中間之三煩惱，是為攝樂作意；以尋伺確定是否已斷盡煩惱，是為審察；如是了知已捨棄微細之三煩惱，是為對治邊。此後（第七種）為對治邊之果，即作意。

【English Translation】 The mind arises from virtue and non-virtue. What is the direct perception of its abode and definite emergence? The all-pervading nature of consciousness and its various distinctions is the power of attaining unobstructed stability. The ability to directly know all beings' death, transference, and rebirth is the clairvoyance of the divine eye. The ability to directly hear all sounds of the world, including the speech of those near and far to be tamed, is the clairaudience of the divine ear. The ability to directly know all the different states of mind, such as attachment, is the clairvoyance of knowing others' minds. The ability to directly know that having done such and such virtuous and non-virtuous deeds in the past, one now experiences such and such results is the clairvoyance of remembering past lives. The ability to directly know where beings to be tamed are and to go and come to their places with various emanations is the clairvoyance of magical power. The ability to directly know all the ways in which beings are certain to emerge from cyclic existence is the clairvoyance of the exhaustion of defilements. Thus, whatever knowledge pervades all realms of the world, all times past, future, and present, and is unobstructed in distinguishing the six meanings, is the power of Bodhisattvas who have attained stability in benefiting others, the nature of clairvoyance. The meaning of the cause of accomplishment is that having attained the extremely pure fourth dhyana and having fully grasped non-conceptual wisdom, and as one attends to how things abide, one will attain the supreme accomplishment of power. This also depends on three causes: the basis, wisdom, and attention. The basis is dhyana, which has two aspects: preparation and the main practice. The first six of the seven attentions are the preparation: contemplating the lower grounds as coarse and the higher grounds as peaceful through hearing, thinking, and meditating is the attention of लक्षण (lakṣaṇa, characteristic); transcending hearing and thinking, meditating on the aspects of peace and coarseness is the attention arising from aspiration; abandoning the three great afflictions of the lower grounds is the attention arising from extreme isolation; having obtained the joy and bliss of being isolated from those afflictions and abandoning the three middle ones is the attention of gathering joy; ascertaining with investigation whether those afflictions have been completely abandoned is investigation; and knowing that the three small ones have also been abandoned is the end of application, the ultimate antidote. Then (the seventh) is the result of the end of application, which is attention.

---

ི་བསམ་གཏན་གྱི་དངོས་ གཞི་ཐོབ་པའོ། །དེ་ཡང་ཉོན་མོངས་པ་དང་། རྣམ་པར་བྱང་བ་དང་། རྣམ་པར་བཞག་པ་དང་། རྣམ་པར་དག་པས་རིག་པར་བྱ་སྟེ། དང་པོ་ནི། བསམ་གཏན་གྱི་བདེ་བ་ལ་ཞེན་པ་སྲེད་པ་ ཤས་ཆེ་བ་དང་། ལྟ་བར་གྱུར་པ་སྣ་ཚོགས་ཀུན་ནས་སློང་བར་བྱེད་པ་ལྟ་བ་ཤས་ཆེ་བ་དང་། ཁྱད་པར་ཐོབ་པས་སེམས་ཁེངས་པ་ང་རྒྱལ་ཤས་ཆེ་བ་དང་། ཁྱད་པར་ཐོབ་པ་དེ་ཐར་པ་ཡིན་ ནམ་མ་ཡིན་སྙམ་དུ་ཐེ་ཚོམ་ཤས་ཆེ་བས་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པར་གྱུར་པའོ། ། (གཉིས་པ་)རྣམ་པར་བྱང་བ་ནི། ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པ་དེ་དག་གི་དྲི་མ་དང་བྲལ་ནས་ རྣམ་པར་དག་ཅིང་དགེ་བར་སྐྱེས་པའོ། ། (གསུམ་པ་)རྣམ་པར་བཞག་པ་ལ་གཙོ་བོར་ཡན་ལག་རྣམ་པར་བཞག་པ་ནི། བསམ་ གཏན་དང་པོ་ལ་ཡན་ལག་ལྔ་སྟེ་འདོད་པ་དང་གནོད་སེམས་ལ་སོགས་པ་སྤོང་བ་རྟོག་པ་ དང་དཔྱོད་པ་གཉེན་པོའི་ཡན་ལག་གཉིས་དང་། སྤང་བྱས་དབེན་པ་ལས་སྐྱེས་པའི་དགའ་ བ་དང་བདེ་བ་ཕན་ཡོན་གྱི་ཡན་ལག་གཉིས་དང་། སེམས་རྩེ་གཅིག་པ་སྟེ་གཉི་གའི་གནས་ ཀྱི་རང་བཞིན་གྱི་ཡན་ལག་གོ ། བསམ་གཏན་གཉིས་པ་ལ་ཡན་ལག་བཞི་སྟེ། ནང་རབ་ཏུ་དང་བ་ནི་རྟོག་དཔྱོད་ལ་ 4-144 སོགས་པ་སྤོང་བ་གཉེན་པོའི་ཡན་ལག་དང་། ཏིང་ངེ་འཛིན་ལས་སྐྱེས་པའི་དགའ་བ་དང་ བདེ་བ་ནི་གཉེན་པོའི་ཡན་ལག་གཉིས་དང་། སེམས་རྩེ་གཅིག་པ་གཉི་གའི་རང་བཞིན་གྱི་ ཡན་ལག་གོ །བསམ་གཏན་གསུམ་པ་ལ་ཡན་ལག་ལྔ་སྟེ། བྱིང་རྒོད་དང་བྲལ་བའི་བཏང་ སྙོམས་དང་དྲན་པ་དང་ཤེས་བཞིན་གསུམ་ནི་གཉིས་པ་ལ་ཆགས་པ་སོགས་སྤོང་བ་གཉེན་ པོའི་ཡན་ལག་དང་། ཤིན་ཏུ་སྦྱངས་པ་ལས་བྱུང་བའི་བདེ་བ་ནི། ཕན་ཡོན་གྱི་ཡན་ལག་དང་། སེམས་རྩེ་གཅིག་པ་གཉི་གའི་རང་བཞིན་གྱི་ཡན་ལག་གོ ། བསམ་གཏན་བཞི་པ་ལ་ཡན་ལག་བཞི་སྟེ། (མཛོད་དུ་)རྟོག་དང་དཔྱོད་(གཉིས་)དང་ དབུགས་(འབྱུང་རྔུབ་)དག་དང་། །(ཡིད་བདེ་གཉིས་སྡུག་བསྔལ་ཡིད་མི་བདེ་གཉིས་ཏེ་)བདེ་བ་ལ་སོགས་ བཞི་ཡིན་ནོ། །ཞེས་པ་སྐྱོན་བརྒྱད་ལས་གྲོལ་བའི་བཏང་སྙོམས་ཡོངས་སུ་དག་པ་དང་དྲན་ པ་ཡོངས་སུ་དག་པ་གཉིས་ནི་གསུམ་པ་ལ་ཆགས་སོགས་སྤོང་བ་གཉེན་པོའི་ཡན་ལག་དང་། སྐྱོན་གྱི་གནས་ཆུང་བས་ཚོར་བ་བཏང་སྙོམས་ནི་གཉེན་པོའི་ཡན་ལག་དང་། སེམས་རྩེ་ གཅིག་པ་གཉི་གའི་རང་བཞིན་གྱི་ཡན་ལག་གོ ། (བཞི་པ་)རྣམ་པར་དག་པ་ནི། དགེ་བའི་སེམས་དེ་ཡང་ཤིན་ཏུ་ལས་སུ་རུང་བར་གྱུར་ནས་ མངོན་པར་ཤེས་པ་ལ་སོགས་པ་ཡོན་ཏན་ཁྱད་པར་ཅན་རྣམས་ཀྱི་རྟེན་བྱེད་པའོ། །དེ་ལྟར་ ན་རྟེན་གྱི་རྒྱུ་བསམ་གཏན་བཞི་པའི་སེམས་ཉོན་མོངས་པ་ཅན་མ་ཡིན་ཞིང་ཤིན་ཏུ་རྣམ་པར་ དག་པ་ཐོབ་པ་ལ་བརྟེན་ནས་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་རྒྱུ་བཟུང་བ་དང་འཛིན་པ་ལ་སོགས་པར་རྣམ་པར་ མི་རྟོག་པའི་ཡེ་ཤེས་ཡོངས་སུ་བཟུང་བ་དང་ཡིད་ལ་བྱེད་པའི་རྒྱུ་ཇི་

【現代漢語翻譯】 是獲得禪定的基礎。它可以通過煩惱、清凈、安立和純凈來理解。首先，對禪定的喜樂執著，貪慾熾盛；產生各種邪見，邪見熾盛；因獲得殊勝境界而心生驕慢，我慢熾盛；懷疑所獲境界是否為解脫，猶豫熾盛，因此完全被煩惱所染污。 （第二）清凈是指，從所有這些煩惱的垢染中解脫出來，變得清凈，並生起善法。 （第三）安立，主要指支分（ཡན་ལག་）的安立。初禪有五個支分：斷除貪慾和嗔恨等，尋（རྟོག་པ་）和伺（དཔྱོད་པ་）是能對治的兩個支分；從斷除中產生的喜和樂是利益的兩個支分；以及心一境性，即二者的自性支分。 二禪有四個支分：內凈是斷除尋伺等的能對治支分；從定中產生的喜和樂是利益的兩個支分；以及心一境性，即二者的自性支分。 三禪有五個支分：遠離掉舉和後悔的舍、正念和正知三者，是斷除對二禪貪著等的能對治支分；從極度調柔中產生的樂是利益的支分；以及心一境性，即二者的自性支分。 四禪有四個支分：（《俱舍論》中說）『尋與伺，出入息，樂等四。』意思是，從八種過患中解脫出來的完全清凈的舍和完全清凈的正念二者，是斷除對三禪貪著等的能對治支分；由於過患微小，感受舍是能對治的支分；以及心一境性，即二者的自性支分。 （第四）純凈是指，這種善心變得非常堪能，成為神通等殊勝功德的基礎。因此，依靠作為基礎之因的四禪之心，它不是煩惱染污的，而是獲得了非常純凈的狀態，從而作為智慧之因，完全掌握了能取和所取等不分別的智慧，以及作意的因。

【English Translation】 It is the basis for attaining Dhyana (meditative absorption). It can be understood through afflictions, purification, establishment, and purity. Firstly, attachment to the bliss of Dhyana, with intense craving; generating various wrong views, with intense wrong views; feeling arrogant due to attaining special qualities, with intense pride; doubting whether the attained state is liberation or not, with intense doubt, thus being completely defiled by afflictions. (Second) Purification means being free from the stains of all these afflictions, becoming pure, and giving rise to virtuous qualities. (Third) Establishment mainly refers to the establishment of the limbs (angas). The first Dhyana has five limbs: abandoning desire and hatred, etc.; initial thought (Vitarka) and sustained thought (Vicara) are the two limbs that are antidotal; joy and happiness arising from abandonment are the two limbs of benefit; and one-pointedness of mind, which is the nature of both limbs. The second Dhyana has four limbs: inner clarity is the antidotal limb that abandons initial and sustained thought; joy and happiness arising from Samadhi (concentration) are the two limbs of benefit; and one-pointedness of mind, which is the nature of both limbs. The third Dhyana has five limbs: equanimity, mindfulness, and awareness, free from agitation and regret, are the three antidotal limbs that abandon attachment to the second Dhyana; happiness arising from extreme pliancy is the limb of benefit; and one-pointedness of mind, which is the nature of both limbs. The fourth Dhyana has four limbs: (as stated in the Abhidharmakosha) 'Initial and sustained thought, inhalation and exhalation, happiness, etc., are four.' This means that complete purity of equanimity and complete purity of mindfulness, liberated from eight faults, are the two antidotal limbs that abandon attachment to the third Dhyana; because the faults are minor, the feeling of equanimity is the antidotal limb; and one-pointedness of mind, which is the nature of both limbs. (Fourth) Purity means that this virtuous mind becomes very workable, becoming the basis for special qualities such as Abhijna (supernormal knowledges). Therefore, relying on the mind of the fourth Dhyana as the cause of the basis, it is not defiled by afflictions, but attains a very pure state, thereby, as the cause of wisdom, completely grasping the non-conceptual wisdom of the grasper and the grasped, and the cause of attention.

---

ལྟར་འདོད་པའི་རྣམ་པར་ གནས་པ་ཡིད་ལ་བྱེད་པ་ལས་ཞེས་པ་ཕྱོགས་ཐམས་ཅད་དུ་སྣང་བས་ཁྱབ་པ་དང་། ཡང་བའི་ འདུ་ཤེས་ཡིད་ལ་བྱེད་པས་རྫུ་འཕྲུལ་དང་སྒྲའི་ཁྱད་པར་དུ་མ་ལ་སེམས་གཏོད་པས་རྣ་བ་ དང་སེམས་ཀྱི་ཁྱད་པར་སྣ་ཚོགས་ལ་ཡིད་གཏོད་པས་སེམས་ཤེས་པ་དང་། སྔོན་གྱི་གནས་ 4-145 སྐབས་དུ་མ་ལ་སེམས་གཏོད་པས་སྔོན་གནས་དྲན་པ་དང་། སྣང་བའི་འདུ་ཤེས་ཡིད་ལ་བྱེད་ པ་པས་ལྷའི་མིག་དང་རྣམ་པར་མི་རྟོག་པ་བསྒོམས་པས་ཟག་ཟད་ཀྱི་མངོན་ཤེས་ཐོབ་པ་སྟེ། རྒྱུ་གསུམ་ལ་བརྟེན་ནས་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་ཀྱི་མཐུ་མངོན་པར་ཤེས་པ་གྲུབ་པ་ ནི་འཇིག་རྟེན་པ་དང་ཉན་རང་འཕགས་པ་རྣམས་ལས་ཆེས་ཁྱད་པར་དུ་འཕགས་པའི་དམ་ པ་ཐོབ་པར་འགྱུར་བའོ། །ཡང་རིན་ཆེན་ཕྲེང་བ་ལས། མཆོད་རྟེན་ལ་སྣང་གསལ་ཕུལ་བ་ དང་མུན་པར་སྒྲོན་མེ་བྱིན་པ་ལས་ལྷའི་མིག་དང་། མཆོད་རྟེན་ལ་རོལ་མོ་ཕུལ་བ་ལས་ལྷའི་ རྣ་བ་དང་། གཞན་གྱི་སྐྱོན་མ་བརྗོད་ཅིང་སེམས་བསྲུངས་པ་ལས་སེམས་ཤེས་པ་དང་། ཆོས་ བསམས་ཤིང་གཞན་ལའང་བྱིན་པ་ལས་སྔོན་གནས་དྲན་པ་དང་། ལྷམ་དང་བཞོན་པ་འབུལ་ བ་ལ་སོགས་པས་གཞན་ལ་བཀུར་སྟི་བྱས་པ་ལས་རྫུ་འཕྲུལ་དང་། སྟོང་ཉིད་ཟབ་མོ་རྟོགས་ པ་ལས་ཟག་པ་ཟད་པའི་མངོན་ཤེས་རྣམས་ཐོབ་པར་གསུངས་ཏེ། མཆོད་རྟེན་མར་མེའི་ཕྲེང་ བ་དང་། །མུན་པ་དག་ཏུ་སྒྲོན་མེ་དང་། །མར་མེ་འབྲུ་མར་བྱིན་པ་ལས། །ལྷ་ཡི་མིག་ནི་ཐོབ་ པར་འགྱུར། །ཞེས་པ་ལ་སོགས་པས་སོ། ། དེ་དག་ལས་གྲུབ་པ་འབྲས་བུའི་དོན་ནི། གང་གིས་འཕགས་དང་ལྷ་དང་ ཚངས་པ་ཡི། །གནས་པ་དཔེ་མེད་རྒྱ་ཆེས་རྟག་ཏུ་གནས། །ཕྱོགས་སུ་དེ་ སོང་སངས་རྒྱས་སེམས་ཅན་དག །ཡང་དག་མཆོད་བྱེད་རྣམ་པར་དག་ པ་སྐྱེད། །མངོན་པར་ཤེས་པ་གང་གིས་རང་དོན་ལས་བརྩམས་ཏེ་འཕགས་པའི་གནས་ པ་རྣམ་པར་ཐར་པའི་སྒོ་གསུམ་དང་བདེན་པ་བཞི་དང་ས་དང་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་རྣམས་དང་ ལྷའི་གནས་པ་བསམ་གཏན་བཞི་དང་། གཟུགས་མེད་པའི་སྙོམས་པར་འཇུག་པ་རྣམས་ དང་། ཚངས་པའི་གནས་པ་ཚད་མེད་པ་བཞི་པོ་རྣམས་ལ་གཞན་ལས་ཁྱད་པར་དུ་འཕགས་ པས་དཔེ་མེད་ཅིང་ཤིན་ཏུ་རྒྱ་ཆེ་བས་རྟག་ཏུ་རྒྱུན་མི་འཆད་པར་གནས་ཤིང་། གཞན་དོན་ 4-146 ལས་བརྩམས་ཏེ་ཕྱོགས་བཅུའི་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་མཐའ་ཡས་པ་རྣམས་སུ་མངོན་ཤེས་ ཐོབ་པའི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་དེ་སོང་ནས། ཡུལ་མཆོག་ཏུ་གྱུར་པ་རྫོགས་པའི་སངས་ རྒྱས་རྣམས་དང་གདུལ་བྱའི་སེམས་ཅན་དཔག་ཏུ་མེད་པ་དག་ལ་དམིགས་ཏེ་རིམ་པ་ལྟར་ སངས་རྒྱས་རྣམས་ལ་ཡང་དག་པའི་མཆོད་པ་བླ་ན་མེད་པ་རྣམས་ཀྱིས་མཆོད་པར་བྱེད་ཅིང་། སེམས་ཅན་རྣམས་ལ་གང་ལ་གང་འདུལ་གྱི་ཆོས་བསྟན་ནས་སྒྲིབ་པ་ལས་རྣམ་པར་དག་པའི་ ལམ་རྒྱུད་ལ་སྐྱེད་པར་བྱེད་པའོ། ། མངོན་ཤེས་ཐོབ་པའི་བྱེད་ལས་ཀྱི་དོན

【現代漢語翻譯】 『以欲求之相安住於心』，意即於一切處顯現周遍；『以輕安之想安住於心』，意即專注于神通和聲音的種種差別；『以專注耳和心的種種差別』，意即了知他心；『以專注於過去諸般境況』，意即憶念前世；『以顯現之想安住於心』，意即獲得天眼；『以修習無分別』，意即獲得漏盡之現量。 是故，依於三種因，菩薩之神通現量成就，此乃遠勝於世間者、聲聞緣覺聖者，獲得最為殊勝之果位。又，《寶鬘論》中雲：『于佛塔獻明燈，于暗處施燈明，得天眼；于佛塔獻音樂，得天耳；不言他人過，守護自心，得知他心；思惟佛法，亦施予他人，得憶念前世；獻鞋履、乘具等，恭敬他人，得神通；通達甚深空性，得漏盡之現量。』如雲：『于佛塔獻燈鬘，于黑暗處施燈明，施燈油，得天眼。』等等。 彼等成就之果義：『何者聖者、天與梵，安住無喻極廣大，恒常安住于諸方，彼往佛與有情眾，如實供養生凈德。』 何者以現量從自利出發，安住于聖者之解脫三門、四諦、地與波羅蜜多，以及天之四禪定、無色定，梵天之四無量心，此等勝於其他，無與倫比且極廣大，故恒常相續安住。又從利他出發，於十方無量世界中，獲得現量之菩薩前往，以殊勝之境，供養圓滿佛陀，並以無量可調伏之有情為對境，次第以應機之法教化，于眾生相續中生起遠離染污之道。 獲得現量之事業意義

【English Translation】 'Dwelling in the aspect of desire' means appearing pervasive in all directions; 'dwelling in the mind with the thought of lightness' means focusing on the differences in magical powers and sounds; 'focusing on the differences between ear and mind' means knowing the minds of others; 'focusing on various past situations' means remembering past lives; 'dwelling in the mind with the thought of appearance' means obtaining the divine eye; 'meditating on non-discrimination' means obtaining the direct knowledge of the exhaustion of defilements. Therefore, relying on three causes, the direct knowledge of the magical powers of Bodhisattvas is accomplished, which is far superior to worldly beings, Shravakas, Pratyekabuddhas, and Arhats, and one obtains the most excellent state. Furthermore, in the 'Garland of Jewels' it is said: 'Offering bright lights to stupas and giving lamps in the darkness leads to obtaining the divine eye; offering music to stupas leads to obtaining the divine ear; not speaking of others' faults and guarding one's mind leads to knowing the minds of others; contemplating the Dharma and giving it to others leads to remembering past lives; offering shoes and vehicles, and respecting others leads to obtaining magical powers; realizing profound emptiness leads to obtaining the direct knowledge of the exhaustion of defilements.' As it is said: 'Offering garlands of lamps to stupas, giving lamps in the darkness, and giving lamp oil leads to obtaining the divine eye.' And so on. The meaning of the fruit achieved from these: 'Whoever is a noble, a god, or a Brahma, dwells in an unparalleled, vast, and constant state. They go to the Buddhas and sentient beings in all directions, and generate pure merit through perfect offerings.' Whoever, with direct knowledge, starting from self-interest, dwells in the three doors of liberation of the noble ones, the four truths, the grounds and perfections, as well as the four concentrations of the gods, the formless absorptions, and the four immeasurable minds of Brahma, these are superior to others, unparalleled and extremely vast, therefore they dwell constantly and continuously. Moreover, starting from benefiting others, in the infinite realms of the ten directions, the Bodhisattva who has obtained direct knowledge goes, with the excellent realm, to offer to the perfect Buddhas, and with countless sentient beings to be tamed as the object, teaches the Dharma according to their needs, and generates the path of purification from obscurations in the minds of sentient beings. The meaning of the activity of obtaining direct knowledge

---

་ལ་བཞི་སྟེ། མཐོང་ཞིང་སྟོན་པའི་ལས། འོད་ ཟེར་འགྱེད་པའི་ལས། རྣམ་པར་རོལ་པའི་ལས། ཞིང་ཁམས་སྦྱོང་བའི་ལས་སོ། ། དང་པོ་ནི། ཆགས་དང་འཇིག་བཅས་སེམས་ཅན་བཅས་པ་ཡི། །འཇིག་ རྟེན་ཁམས་ཀུན་སྒྱུ་མ་ལྟ་བུར་མཐོང་། །དབང་ལྡན་ཇི་ལྟར་འདོད་ བཞིན་དེ་དག་དང་། །རྣམ་བཅས་སྣ་ཚོགས་དག་ཀྱང་ཡང་དག་སྟོན། ། ཆགས་འཇིག་གི་ཚུལ་ཡང་(སྤྱིའི་དོན་ནི་)འཇིག་རྟེན་ཁམས་ལ་མཐའ་མེད་པས་(ཕལ་ཆེན་ལ་སོགས་ པར་)རྣམ་གཞག་སྣ་ཚོགས་སུ་གསུངས་མོད། འདིར་ཕྱོགས་རེ་ཙམ་མཚོན་པའི་དབང་དུ་བྱས་ ན། ཆགས་ཚུལ་ནི། མཛོད་ལས། ཆགས་པ་དང་པོ་རླུང་ནས་ནི། །དམྱལ་བའི་སྲིད་པའི་བར་ དུའོ། །ཞེས་པ་ལྟར་སེམས་ཅན་རྣམས་ཀྱི་ལས་ཀྱི་དབང་གིས་ནམ་མཁའ་ལ་རླུང་དང་ཆུ་དང་ (གསེར་གྱི་)སའི་དཀྱིལ་འཁོར་ཆེན་པོ་གསུམ་ཆགས་ཤིང་། གསེར་གྱི་ས་གཞི་ལ་ཆར་ཆེན་པོ་ བབས་པ་རྒྱ་མཚོར་གྱུར་པ་རླུང་གིས་བསྲུབས་པ་ལས་རི་རབ་གླིང་བཞི་གླིང་ཕྲན་དང་བཅས་ པར་འགྱུར་ལ། དེ་དག་གི་སྔོན་དུ་ཡང་བསམ་གཏན་གསུམ་པ་ནས་འཐབ་བྲལ་གྱི་བར་གྱི་ གནས་གཞན་རྣམས་བར་སྣང་ལ་ཡས་རིམ་གྱིས་ཆགས་ཏེ། གཟུགས་མེད་ཁམས་ན་གནས་ མེད་དེ། །སྐྱེ་བ་ལས་ནི་རྣམ་པ་བཞི། །ཞེས་པ་ལྟར་(དེ་དག་ལ་) གནས་གཞན་མེད་ཅིང་སྐྱེ་ཚུལ་ 4-147 གྱི་སྒོ་ནས་ནམ་མཁའ་མཐའ་ཡས་སྐྱེ་མཆེད་ལ་སོགས་རྣམ་པ་བཞིར་འཇོག་པའོ། །སེམས་ ཅན་(ཆགས་ཚུལ་)ཡང་། མི་རྟག་དེ་ཡི་གཞལ་མེད་ཁང་། །སེམས་ཅན་བཅས་ཏེ་འབྱུང་འཇིག་ ཕྱིར། །ཞེས་པ་ལྟར་བསམ་གཏན་བཞི་པ་རྣམས་ནི་གནས་དང་ལྷན་ཅིག་ཆགས་འཇིག་བྱེད་ ལ། འོག་མ་རྣམས་སུ་(རླུང་གིས་ཞིག་པའི་རྗེས་སུ་)ནི་བསམ་གཏན་བཞི་པ་(ཆུས་ཞིག་ན་གསུམ་པ་མེས་ཞིག་ ན་གཉིས་པ་)ལ་སོགས་པ་ནས་མིའི་འཇིག་རྟེན་གྱི་བར་དུ་(ཡས་མས་)རིམ་གྱིས་སྐྱེ་ཞིང་། དེར་མི་ དགེ་བ་སྤྱད་པ་ལས་དུད་འགྲོ་དང་ཡི་དྭགས་དང་དམྱལ་བའི་འཇིག་རྟེན་རྣམས་ཆགས་པ་ལ་ བར་གྱི་(གཅིག་གིས་སྣོད་དང་བཅུ་དགུས་བཅུད་དེ་)བསྐལ་པ་ཉི་ཤུ་ཐོགས་ཏེ། ཆགས་ནས་གནས་པ་ལ་ ཡང་དེ་སྙེད་དོ། །དེ་རྣམས་ཀྱི་གླིང་བཞི་པ་ནས་ཚངས་པའི་འཇིག་རྟེན་གྱི་བར་སྟོང་ལ་སྟོང་སྤྱི་ ཕུད་དང་དེ་སྟོང་ལ་སྟོང་གཉིས་པ་བར་མ་དང་། དེའང་སྟོང་ལ་སྟོང་གསུམ་གྱི་སྟོང་ཆེན་པོའི་ འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་ཞེས་བྱ་ཞིང་། ངན་སོང་གསུམ་དང་མི་དང་ལྷ་མ་ཡིན་དང་འདོད་ལྷ་ དྲུག་ནི་འདོད་པའི་ཁམས་དང་། ཚངས་རིས་ལ་སོགས་པ་(གནས་རིས)བཅུ་བདུན་ནི་གཟུགས་ ཀྱི་ཁམས་དང་། ནམ་མཁའ་མཐའ་ཡས་ལ་སོགས་པ་ནི་(སྐྱེ་མཆེད་མུ་བཞི་)གཟུགས་མེད་ཀྱི་ ཁམས་ཏེ་ཁམས་གསུམ་ཡིན་ལ། སའི་དབང་དུ་བྱས་ན་དགུ་སྟེ་འདོད་ཁམས་པ་གཅིག་དང་། གཟུགས་ཁམས་བསམ་གཏན་བཞི་པོ་ས་རེ་རེ་དང་། གཟུགས་མེད་སྐྱེ་མཆེད་མུ་བཞི་ས་རེ་ རེར་འབྱེད་པ་ནི

【現代漢語翻譯】 有四種事業：顯現與教導的事業，放射光芒的事業，種種示現的事業，以及凈化剎土的事業。 首先是：對於具有生滅的眾生所居住的所有世間，視如幻象。隨心所欲地以各種方式如實地顯現。 關於成住壞空的次第，由於世間無邊無際，所以有多種不同的說法。這裡僅以一個方面為例： 關於形成的次第，《俱舍論》中說：『最初由風而形成，直至地獄的產生。』 也就是說，由於眾生的業力，虛空中形成了風輪、水輪和（金）地輪三大輪。金地降下大雨，匯成大海，經風攪動，形成須彌山、四大部洲及小洲。在此之前，從第三禪天到無想天之間的其他處所，也依次在空中形成。如經中所說：『無色界無處所，以四種生處而存在。』也就是說，（對於這些處所）沒有其他住處，而是以空無邊處等四種生處的方式存在。 關於眾生（的形成），如經中所說：『無常的無量宮，與眾生一同生滅。』也就是說，第四禪天與處所一同生滅，而下方的（風壞之後）從第四禪天（水壞之後是第三禪天，火壞之後是第二禪天）開始，依次降生到人間。在那裡，由於行不善業，畜生、餓鬼和地獄等世間形成，需要二十中劫（一個器和十九個有情）才能形成，形成之後安住也需要同樣的時間。 從這些四大部洲到色界梵天之間，一個千世界，一千個千世界為二千中世界，一千個二千中世界為三千大千世界。三惡趣、人、非天和六慾天是欲界，梵眾天等十七處是色界，空無邊處等（四無色處）是無色界，總稱為三界。如果按地來劃分，則有九地，即欲界一地，色界四禪天各一地，無色界四空處各一地。

【English Translation】 There are four activities: the activity of seeing and showing, the activity of radiating light, the activity of various manifestations, and the activity of purifying the realms. First, it is to see all the worlds inhabited by sentient beings with arising and ceasing as illusory. To truly show them in various ways as desired. Regarding the order of formation, abiding, destruction, and emptiness, since the world is boundless, there are various different explanations. Here, we will only take one aspect as an example: Regarding the order of formation, the Abhidharmakośa says: 'First, it forms from wind, up to the state of hell.' That is to say, due to the karma of sentient beings, three great wheels of wind, water, and (gold) earth are formed in the sky. Heavy rain falls on the golden earth, turning into a great ocean, which is churned by the wind, forming Mount Meru, the four continents, and subcontinents. Before these, other places from the third dhyana to the non-conceptual realm are also formed in the sky in ascending order. As the sutra says: 'The formless realm has no place, it exists with four kinds of birth.' That is to say, (for these places) there is no other dwelling place, but they exist in the form of the four birth places such as the infinite space. Regarding the (formation) of sentient beings, as the sutra says: 'The impermanent immeasurable palace, arises and ceases together with sentient beings.' That is to say, the fourth dhyana arises and ceases together with the place, and the lower ones (after the wind destroys) start from the fourth dhyana (the third dhyana after the water destroys, the second dhyana after the fire destroys), and gradually descend to the human world. There, due to practicing unwholesome deeds, the worlds of animals, hungry ghosts, and hells are formed, which takes twenty intermediate kalpas (one vessel and nineteen sentient beings) to form, and it takes the same amount of time to abide after formation. From these four continents to the Brahma world of the form realm, one thousand worlds, one thousand thousand worlds are two thousand intermediate worlds, and one thousand two thousand intermediate worlds are three thousand great thousand worlds. The three evil destinies, humans, asuras, and the six desire realms are the desire realm, the seventeen places such as the Brahma hosts are the form realm, and the infinite space and so on (the four formless realms) are the formless realm, which are collectively called the three realms. If divided by ground, there are nine grounds, namely one ground for the desire realm, one ground for each of the four dhyanas of the form realm, and one ground for each of the four formless realms.

---

་(འོག་མ་འོག་མ་ལས་)ཆགས་བྲལ་གྱི་རིམ་པའོ། ། འཇིག་ཚུལ་ནི། འཇིག་པའི་བསྐལ་བ་དམྱལ་བ་ཡི། །སྲིད་ཟད་པ་ནས་སྣོད་ཟད་པ། ། ཞེས་པ་ལྟར་དམྱལ་བ་ལས་ཟད་པ་རྣམས་འགྲོ་བ་གཞན་དུ་འཕོ་ཞིང་། མ་ཟད་པ་རྣམས་ འཇིག་རྟེན་ཁམས་གཞན་གྱི་དམྱལ་བར་འགྲོ་ལ། དུད་འགྲོ་དང་ཡི་དྭགས་རྣམས་ཀྱང་དེ་ དང་འདྲ་བས་ཐོག་མར་ངན་འགྲོ་རྣམས་འཇིག་ཅིང་། མི་རྣམས་ཀྱང་(མེས་འཇིག་པ་ན་)ཆོས་ཉིད་ ཀྱིས་ཐོབ་པའི་བསམ་གཏན་གཉིས་པ་ལ་སོགས་པ་བསྐྱེད་ནས་རིམ་གྱིས་འཕོ་བས་དང་པོར་ 4-148 བཅུད་ཀྱི་སེམས་ཅན་རྣམས་འཇིག་གོ །དེ་ནས་སྣོད་ཀྱི་འཇིག་རྟེན་མེས་འཇིག་པ་ན། ཉི་མ་ བདུན་རིམ་གྱིས་ཤར་ནས་བསམ་གཏན་དང་པོ་མན་ཆད་བསྲེག་ཅིང་། ཆུས་འཇིག་པ་ན་ བསམ་གཏན་གཉིས་པ་ཉིད་ནས་བྱུང་བའི་ཆུས་ལན་ཚ་ཞུ་བ་ལྟར་བྱེད་ལ། རླུང་གིས་འཇིག་ པ་ན་བསམ་གཏན་གསུམ་པ་ཉིད་ནས་བྱུང་བའི་རླུང་གིས་དེངས་ཤིང་མི་སྣང་བར་བྱེད་དེ། མེ་ཡིས་བདུན་ནོ་ཆུ་ཡིས་གཅིག །དེ་ལྟར་ཆུ་བདུན་ཐལ་ནས་ནི། (ཡང་)། མེ་ཡིས་བདུན་ནོ་དེ་ ནས་ནི། །མཇུག་ཏུ་རླུང་གིས་འཇིག་པ་ཡིན། །ཞེས་པ་ལྟར་རོ། །དེ་ལྟར་འཇིག་པ་ལ་ཡང་ (བཅུ་དགུས་བཅུད་དང་གཅིག་གིས་སྣོད་)བར་བསྐལ་ཉི་ཤུ་དང་། ཞིག་ནས་སྟོང་པ་ལ་ཡང་དེ་(དུས་མཉམ་ པས་)སྙེད་དོ། ། བསྐལ་པའི་རྣམ་བཞག་ནི། བར་གྱི་བསྐལ་པ་དཔག་མེད་ནས། །ཚེ་ལོ་བཅུ་པའི་བར་ དུའོ། །ཞེས་པ་ལྟར་མི་རྣམས་ཀྱིས་ཚེ་ལོ་དཔག་མེད་ཐུབ་པ་ནས་(མི་དགེ་བའི་དབང་གིས་)ཚེ་ལོ་ བཅུ་པའི་བར་དུ་མར་འབྲི་བ་གཅིག་དང་། དེ་ནས་ཡར་སྐྱེ་མར་འབྲི་བའི། །བསྐལ་པ་གཞན་ ནི་བཅོ་བརྒྱད་དང་། །ཞེས་པ་ལྟར་བཅུ་པ་ནས་(དགེ་བའི་དབང་གིས་)བརྒྱད་ཁྲི་པའི་བར་དུ་ཡར་ འཕེལ་ཞིང་། ཡང་བཅུ་པའི་བར་འབྲི་བ་ཁུག་པ་བཅོ་བརྒྱད་དང་། ཡར་སྐྱེ་བ་ནི་གཅིག་ ཡིན་ཏེ། །ཞེས་པ་ལྟར་བཅུ་པ་ནས་བརྒྱད་ཁྲི་པའི་བར་དུ་ཡར་འཕེལ་བ་གཅིག་སྟེ། ཉི་ཤུ་ ལ་ནི་བར་གྱི་བསྐལ་པ་ཞེས་བྱ་ཞིང་། དེ་ནི་སྔར་བསྟན་པ་ལྟར་འཇིག་(སྟོངས་)ཆགས་(གནས་) ཀྱིས་ཕྱེ་བའི་བརྒྱད་ཅུ་ལ་ནི་བསྐལ་པ་ཆེན་པོ་ཞེས་བྱའོ། །སྟོང་གསུམ་གྱི་སྟོང་ཆེན་པོ་འདི་ ནི་འཇིག་ཆགས་མཉམ་དུ་བྱེད་པར་ཡང་གསུངས་སོ། །དེ་ལྟར་ན་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ རང་ཉིད་ཀྱིས་མཐོང་བའི་ལས་ནི་ཐོག་མར་ཆགས་པ་དང་བཅས་ཤིང་མཐར་འཇིག་པ་དང་ བཅས་པའི་ཕྱི་སྣོད་ཀྱི་འཇིག་རྟེན་དང་། ནང་བཅུད་ཀྱི་སེམས་ཅན་དང་བཅས་པའི་འཇིག་ རྟེན་གྱི་ཁམས་མཐའ་ཡས་པ་ཀུན་སྣ་ཚོགས་སུ་སྣང་ཡང་བདེན་པར་མ་གྲུབ་པ་རྨི་ལམ་སྒྱུ་ 4-149 མ་ལྟ་བུར་མཐོང་བའོ། །གཞན་ལ་སྟོན་པའི་ལས་ནི། ཚེ་སེམས་ཡོ་བྱད་ལས་སྐྱེ་བ། །མོས་ སྨོན་རྫུ་འཕྲུལ་ཡེ་ཤེས་ཆོས། །ཞེས་པ་(སྡོམ་དུ་བྱས་)ཚེ་ཇི་སྲིད་འདོད་པར་གནས་པ་ཚེ་ལ་དབང་ བ་དང་། ཇི་ལ

【現代漢語翻譯】 （從下到下）是離欲的次第。 壞滅的方式是：如『壞劫時，地獄眾生的壽命窮盡，然後是器世間窮盡。』 所說，從地獄中壽命窮盡的眾生轉移到其他道，未窮盡的則 前往其他世界的地獄。畜生和餓鬼也 與此相同，首先是惡趣壞滅。人類（在火災時）也通過 自然獲得的二禪等，逐漸轉移，因此首先是 有情眾生壞滅。然後，器世間被火壞滅時，太陽 依次出現七個，焚燒初禪以下。被水壞滅時， 從二禪產生的洪水像融化鹽一樣。被風壞滅時， 從三禪產生的風將其吹散，使其消失不見。 火七水一，如是水七次後，（又）火七次，然後是 最後被風壞滅。』如是說。如此壞滅也有（十九個有情和一個器世間）二十個中劫，壞滅后空無也有那麼多（時間相同）。 劫的分類是：從中劫的無量到壽命十歲之間。 如是說，從人類壽命無量歲（因不善業）減少到壽命 十歲之間為一劫。然後是『增長和減少的劫，還有十八個。』 如是說，從十歲（因善業）增長到八萬歲之間， 又是從十歲減少到八萬歲之間十八個。『增長的是一個。』 如是說，從十歲增長到八萬歲之間為一個，二十個 稱為中劫。如前所述，分為壞（空）、成（住） 的八十個稱為大劫。據說這三千大千世界 也是同時成住壞空的。如此，菩薩 自己所見的業是，首先是具有成和最終具有壞的外器世間，以及具有內有情眾生的無量世界，雖然顯現為各種各樣，但不真實存在，如同夢幻泡影一般。 向他人展示的業是：壽命、心、資具、業所生、意樂、愿、神變、智慧、法。』 （總結）壽命自在，能隨心所欲地住世，以及

【English Translation】 (From lower to lower) is the order of detachment. The way of destruction is: as 'In the destructive eon, the lifespan of hell beings is exhausted, and then the vessel world is exhausted.' As it is said, those whose lifespans are exhausted from hell transfer to other realms, and those whose lifespans are not exhausted go to the hells of other world systems. Animals and hungry ghosts are also the same as this, so first the evil realms are destroyed. Humans also (when destroyed by fire) through naturally attained second dhyana, etc., gradually transfer, so first sentient beings are destroyed. Then, when the vessel world is destroyed by fire, the sun appears seven times in succession, burning everything below the first dhyana. When destroyed by water, the water arising from the second dhyana acts like dissolving salt. When destroyed by wind, the wind arising from the third dhyana scatters it and makes it disappear. 'Fire seven, water one, thus after seven waters, (again) fire seven, then finally destroyed by wind.' As it is said. Thus, destruction also has (nineteen beings and one vessel) twenty intermediate eons, and emptiness after destruction also has that much (same time). The classification of eons is: from immeasurable intermediate eons to a lifespan of ten years. As it is said, from humans being able to live for immeasurable years (due to non-virtue) decreasing to a lifespan of ten years is one eon. Then, 'The eon of increasing and decreasing, there are eighteen others.' As it is said, from ten years (due to virtue) increasing to eighty thousand years, and again decreasing from ten years to eighty thousand years is eighteen. 'Increasing is one.' As it is said, from ten years increasing to eighty thousand years is one, twenty are called intermediate eons. As previously shown, divided by destruction (emptiness) and formation (abiding), eighty are called great eons. It is said that this three thousand great thousand world also simultaneously forms, abides, and is destroyed. Thus, a Bodhisattva's own seen karma is that the external vessel world, which initially has formation and ultimately has destruction, and the limitless world realms with internal sentient beings, although appearing in various ways, are not truly established, like dreams and illusions. The karma shown to others is: lifespan, mind, resources, karma-born, intention, aspiration, miraculous power, wisdom, Dharma.' (Summary) Having mastery over lifespan, being able to abide as long as desired, and

---

ྟར་འདོད་པ་བཞིན་ཏིང་ངེ་འཛིན་ལ་འཇུག་ནུས་པ་སེམས་ལ་དབང་བ་དང་། སེམས་ཅན་རྣམས་ལ་ཅི་འདོད་པའི་ལོངས་སྤྱོད་ཀྱི་ཆར་འབེབས་ནུས་པ་ཡོ་བྱད་ལ་དབང་ བ་དང་། འགྲོ་བ་དང་སྐྱེ་གནས་གཞན་མྱོང་འགྱུར་གྱི་ལས་གཞན་དུ་བསྒྱུར་ནུས་པ་ལས་ ལ་དབང་བ་དང་། བསམ་གཏན་ལས་མ་གཡོས་བཞིན་དུ་འདོད་ཁམས་ལ་སོགས་པ་གང་ འདོད་པར་སྐྱེ་བ་ལ་དབང་བ་དང་། ས་ལ་སོགས་པའང་གསེར་ལ་སོགས་པ་གང་འདོད་པར་ བསྒྱུར་ནུས་པ་མོས་པ་ལ་དབང་བ་དང་། སྨོན་ལམ་ཇི་ལྟར་བཏབ་པ་བཞིན་འགྲུབ་པ་སྨོན་ ལམ་ལ་དབང་བ་དང་། གདུལ་བྱ་འདུན་པར་བྱེད་པའི་ཐབས་རྣམ་འཕྲུལ་སྣ་ཚོགས་སྟོན་ ནུས་པ་རྫུ་འཕྲུལ་ལ་དབང་བ་དང་། སོ་སོ་ཡང་དག་པར་རིག་པ་བཞི་མཐར་ཕྱིན་པ་ཡེ་ཤེས་ ལ་དབང་བ་དང་། མིང་ཚིག་ཡི་གེའི་ཚོགས་མཐའ་ཡས་པས་ཆོས་ཀྱི་སྒོ་མཐའ་ཡས་པ་བསྟན་ ནས་གདུལ་བྱ་མཐའ་ཡས་པ་ཅིག་ཅར་ཚིམ་པར་བྱེད་ནུས་པ་ཆོས་ལ་དབང་བ་སྟེ། དབང་ བཅུ་དང་ལྡན་པའི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་དེས་ཇི་ལྟར་འདོད་པ་བཞིན་དུ་གདུལ་བྱ་དཔག་ཏུ་ མེད་པ་རྣམས་ལ་དབང་བཅུ་པོ་དེ་དག་ཀྱང་སྟོན་ཞིང་། གཞན་ཡང་གཡོ་བ་དང་འཕུར་བ་ལ་ སོགས་པ་དང་། སྟོང་གསུམ་ཡོངས་འབྲུར་བཅུག་ཀྱང་ཡུངས་འབྲུ་མི་འཕེལ་ཞིང་སྟོང་གསུམ་ མི་འགྲིབ་པ་ལ་སོགས་པ་རྫུ་འཕྲུལ་གྱི་རྣམ་བཅས་སྣ་ཚོགས་པ་དག་ཀྱང་ཡང་དག་པར་སྟོན་ པའི་སྒོ་ནས་ཕན་འདོགས་པའོ། ། འོད་ཟེར་འགྱེད་པའི་ལས་ནི། འོད་ཟེར་བཏང་བས་ཤིན་ཏུ་སྡུག་བསྔལ་ བའི། །ངན་སོང་བ་དག་མཐོ་རིས་འགྲོ་བར་བྱེད། །བདུད་གནས་གཞལ་ མེད་ཁང་མཐོ་མཛེས་པ་དག །བདུད་བཅས་ཀུན་ཏུ་བསྐྱོད་ཅིང་སྐྲག་ 4-150 པར་བྱེད། །བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་དེས་ཕྱོགས་བཅུར་འོད་ཟེར་མཐའ་ཡས་པ་བཏང་བས་ དམྱལ་བ་ཚ་གྲང་གི་སྡུག་བསྔལ་དང་ཡི་དྭགས་བཀྲེས་སྐོམ་གྱི་སྡུག་བསྔལ་དང་དུད་འགྲོ་ གླེན་ལྐུག་ལ་སོགས་པས་ཤིན་ཏུ་སྡུག་བསྔལ་བར་གྱུར་པའི་ངན་སོང་བ་དག་གི་སྡུག་བསྔལ་ ཞི་བར་བྱས་ནས་དད་པ་བསྐྱེད་དེ་ཚེ་འཕོས་ནས་བདེ་འགྲོ་མཐོ་རིས་ཀྱི་གནས་སུ་འགྲོ་བར་ བྱེད་ཅིང་། བདུད་ཀྱི་རྒྱལ་པོའི་གནས་རིན་པོ་ཆེ་སྣ་ཚོགས་ལས་གྲུབ་པའི་གཞལ་མེད་ཁང་ མཐོ་ཞིང་བརྟན་ལ་མཛེས་པ་དག་བདུད་འཁོར་དང་བཅས་པས་ཡོངས་སུ་གང་བ་རྣམས་ཀྱང་ ཀུན་ཏུ་བསྐྱོད་ཅིང་སྐྲག་པར་བྱས་ཏེ་འདུལ་བར་བྱེད་དོ། ། རྣམ་པར་རོལ་པའི་ལས་ནི། དེ་ནི་མཆོག་ཚོགས་ནང་དུ་ཏིང་ངེ་འཛིན། ། དཔག་མེད་རྣམ་པར་རོལ་པ་ཀུན་སྟོན་ཅིང་། །ལས་དང་སྐྱེ་དང་མཆོག་ གི་སྤྲུལ་པ་ཡིས། །སེམས་ཅན་རྣམས་ཀྱི་དོན་དུ་དུས་ཀུན་གནས། །མངོན་ ཤེས་ཐོབ་པ་དེ་ནི་མཆོག་གི་ཚོགས་པ་སངས་རྒྱས་ཀྱི་འཁོར་གྱི་དཀྱིལ་འཁོར་གྱི་ནང་དུ་ དཔའ་བར་འགྲོ་བ་ལ་སོགས་པའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་དཔག་ཏུ་མེད་པ་ལ་མཉམ་པར་བཞག་ནས་ ལུས་མི་སྣང་བ་དང་

【現代漢語翻譯】 能如所愿進入禪定，是心自在； 能如所愿降下眾生所需受用之雨，是物自在； 能將眾生所受之異熟果報轉為其他，是業自在； 不離禪定，能隨愿往生色界等處，是生自在； 能將土地等轉為黃金等所愿之物，是欲自在； 能如所發願般成就一切，是愿自在； 能示現種種神通，調伏所化眾生，是神通自在； 圓滿通達四種無礙解，是智慧自在； 能以無量名句文字之組合，開示無量法門，令無量所化眾生一時皆得滿足，是法自在。具足此十自在之菩薩，能如所愿向無量所化眾生示現此十自在，更能示現種種神通變化，如飛行自在等；即使將三千大千世界納入芥子之中，芥子亦不增大，三千大千世界亦不縮小，以此等種種神通方便利益眾生。 放光之業：放光能使極苦之惡道眾生，往生善道天界；能使魔宮高廣莊嚴之殿宇，魔眾驚恐不安。菩薩向十方放出無量光明，止息地獄眾生寒熱之苦、餓鬼眾生飢渴之苦、旁生眾生愚癡瘖啞之苦等種種惡道之苦，令彼等生起信心，命終之後得以往生善道天界。魔王所居，以種種珍寶所成之高廣堅固莊嚴殿宇，充滿魔眾眷屬，菩薩亦能令其搖動驚怖，從而調伏之。 種種游舞之業：彼于殊勝之眾會中，安住無量禪定，示現種種游舞；以業、生、殊勝之化身，恒常利益一切眾生。獲得現證之菩薩，于殊勝之眾會，即諸佛之輪圍壇城中，安住于勇猛等無量禪定，並以不現身等方式，示現種種游舞。

【English Translation】 Being able to enter samadhi as desired is the freedom of mind; Being able to rain down the desired enjoyments for sentient beings is the freedom of possessions; Being able to transform the ripening karma of sentient beings into something else is the freedom of karma; Without moving from meditation, being able to be born wherever desired, such as in the desire realm, is the freedom of birth; Being able to transform earth and so on into gold and so on as desired is the freedom of aspiration; Being able to accomplish things as one has prayed for is the freedom of prayer; Being able to show various kinds of miracles as a means of taming those to be tamed is the freedom of miracles; Having perfected the four kinds of perfect knowledge is the freedom of wisdom; Being able to teach limitless Dharma doors with limitless collections of names, words, and letters, and to satisfy limitless beings to be tamed all at once is the freedom of Dharma. The Bodhisattva who possesses these ten freedoms also shows these ten freedoms to immeasurable beings to be tamed as he wishes. Furthermore, he also benefits them by accurately showing various kinds of miraculous manifestations, such as moving and flying, and even if he puts the entire three thousand worlds into a mustard seed, the mustard seed does not increase and the three thousand worlds do not decrease. The activity of radiating light: By sending out light, he causes those in the lower realms who are suffering greatly to go to higher realms. He causes the high and beautiful immeasurable palaces of the demons to shake and terrify all the demons. By sending out immeasurable light in the ten directions, the Bodhisattva pacifies the suffering of the hell beings who are suffering greatly from the heat and cold of hell, the suffering of the hungry ghosts from hunger and thirst, and the suffering of the animals from being foolish and mute, and so on. Having generated faith, they pass away and go to the happy realms of higher realms. He also causes the high, stable, and beautiful immeasurable palaces of the demon kings, made of various jewels and filled with demon retinues, to shake and terrify them, thereby subduing them. The activity of various plays: In the supreme assembly, he shows all kinds of immeasurable plays while in samadhi. Through the emanations of karma, birth, and excellence, he abides at all times for the benefit of sentient beings. Having attained direct realization, he abides in immeasurable samadhi such as bravery in the midst of the supreme assembly, the mandala of the Buddha's retinue, and shows various plays in ways such as making the body invisible.

---

། གཞན་གྱིས་བསྐྱོད་པར་མི་ནུས་པ་ལ་སོགས་པའི་རྣམ་པར་རོལ་པ་ ཀུན་ཏུ་སྟོན་པར་བྱེད་ཅིང་གདུལ་བྱ་རྣམས་ཀྱི་མོས་པ་དང་མཐུན་པར་རྒྱུད་མངས་སྦྲེང་བ་ལ་ སོགས་པ་བཟོའི་ལས་ཀྱི་སྤྲུལ་པ་དང་། རི་བོང་དང་རུ་རུ་ལ་སོགས་པར་ཡང་སྐྱེ་བའི་སྤྲུལ་པ་ དང་། མཛད་པ་བཅུ་གཉིས་ལ་སོགས་པ་མཆོག་གི་སྤྲུལ་པ་ཡིས་སེམས་ཅན་རྣམས་ཀྱི་ཕན་ པ་དང་བདེ་བའི་དོན་དུ་དུས་འཁོར་བ་མ་སྟོངས་ཀྱི་བར་ཀུན་ཏུ་གནས་པར་བྱེད་པའོ། ། ཞིང་ཁམས་སྦྱོང་བའི་ལས་ནི། ཡེ་ཤེས་དག་ལ་དབང་ཕྱིར་ཞིང་རྣམས་ནི། ། ཇི་ལྟར་འདོད་བཞིན་བསྟན་ཕྱིར་དག་པ་ཐོབ། །སངས་རྒྱས་མཚན་མི་ གྲག་པར་སངས་རྒྱས་མཚན། །ཡང་དག་བསྒྲགས་པས་དེ་དག་ཁམས་ 4-151 གཞན་འགྱེད། །དེ་ལ་གཉིས་ལས་སྣོད་ཡོངས་སུ་སྦྱོང་བ་ནི་གནས་ཡོངས་སུ་གྱུར་པའི་ ཡེ་ཤེས་དག་ལ་དབང་ཐོབ་པའི་ཕྱིར་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཞིང་ཁམས་རྣམས་ནི་ཤེལ་དང་བཻདཱུརྱ་ དང་གསེར་གྱི་རང་བཞིན་ལ་སོགས་པ་ཇི་ལྟར་འདོད་པ་བཞིན་དུ་བསྟན་པར་ནུས་པའི་ཕྱིར་ ཡོངས་སུ་དག་པ་ཐོབ་ཅིང་། བཅུད་ཡོངས་སུ་སྦྱོང་བ་ནི་སྔར་སངས་རྒྱས་ཀྱི་མཚན་མི་གྲག་ པའི་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་རྣམས་སུ་རྫུ་འཕྲུལ་གྱིས་ཕྱིན་ནས་སངས་རྒྱས་ཀྱི་མཚན་ཡང་དག་ པར་བསྒྲགས་པས་སེམས་ཅན་དེ་དག་དད་པ་བསྐྱེད་དེ། འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་གཞན་སངས་ རྒྱས་ཀྱི་བསྟན་པ་གནས་པ་དེར་འགྱེད་པའི་སྒོ་ནས་ཕན་པར་བྱེད་དོ། ། ཡོན་ཏན་དང་ལྡན་པའི་དོན་ནི། འདབ་གཤོག་ཀུན་ནས་རྒྱས་པའི་བྱ་ བཞིན་དུ། །སེམས་ཅན་སྨིན་པར་བྱེད་པར་ནུས་པ་ཉིད། །སངས་རྒྱས་ ལས་ནི་ཤིན་ཏུ་བསྔགས་པ་ཐོབ། །སྐྱེ་དགུ་རྣམས་ལ་ཚིག་བཟུང་འོས་ པར་འགྱུར། །དཔེར་ན་འདབ་གཤོག་ཀུན་ནས་རྒྱས་པའི་བྱ་རྣམས་ནམ་མཁའ་ལ་ཐོགས་ པ་མེད་པར་འགྲོ་ཞིང་གང་འདོད་པའི་གནས་སུ་བདེ་བར་འདུག་པ་བཞིན་དུ། མངོན་པར་ ཤེས་པ་ལ་སོགས་པའི་ཡོན་ཏན་ཀུན་ནས་རྒྱས་པའི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་དེ་ཡང་གདུལ་ བྱ་གང་ན་གནས་པ་དེར་རྫུ་འཕྲུལ་གྱིས་ཐོགས་པ་མེད་པར་ཕྱིན་ནས། སེམས་ཅན་རྣམས་ ཀྱི་རྒྱུད་ལ་སྤང་བྱ་སྤང་རུང་དང་གཉེན་པོ་སྐྱེ་རུང་གི་སྒོ་ནས་ཇི་ལྟར་འདོད་པ་བཞིན་ཡོངས་ སུ་སྨིན་པར་བྱེད་པར་ནུས་པ་ཉིད་དང་། དེ་ལྟར་གཞན་དོན་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་གྲུབ་པ་ན་ སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་རྣམས་ལས་ནི་རིགས་ཀྱི་བུ་དེ་ལྟར་བྱས་པ་ལེགས་སོ་ཞེས་བྱ་ བ་ལ་སོགས་པའི་ཤིན་ཏུ་བསྔགས་པ་ཐོབ་པ་དང་། དེས་རང་རང་གི་མོས་པ་དང་མཐུན་པར་ ཆོས་བསྟན་པ་ལ་འཁྲུལ་པ་མེད་ཅིང་ཡིད་ཆེས་པའི་སྒོ་ནས་སྐྱེ་དགུ་རྣམས་ལའང་དེའི་ཚིག་ བཟུང་བར་འོས་ཤིང་བཀའ་ལས་མི་འདའ་བར་འགྱུར་བ་སྟེ་ཡོན་ཏན་གསུམ་དང་ལྡན་པའོ། 4-152 རབ་ཏུ་དབྱེ་བའི་སྒོ་ནས་འཇུག་པའི་དོན་ནི། མངོན་པར་ཤེས་པ་དྲུག་དང་ རིག་པ་གསུམ། །རྣམ་

【現代漢語翻譯】 此外，爲了利益和安樂一切有情，他通過展現諸如『不能被他人移動』等各種神通變化，並通過諸如調整樂器琴絃等工藝化現，以及化生為兔、鹿等形象，以及通過十二事業等殊勝化現，恒常住世直至輪迴未空。 凈化剎土之業：因對智慧具有自在力，故能如所愿顯現諸佛剎土，從而獲得清凈。通過宣揚佛名，使未曾聽聞佛名之眾生，遷移至其他佛土。 其中，凈化外器世界，是指由於對轉變為清凈之智慧具有自在力，因此能夠如所愿地將佛土顯現為琉璃、青金石或黃金等自性，從而獲得完全的清凈。凈化內情眾生，是指在先前未曾聽聞佛名的世界中，通過神通前往，如實宣揚佛名，使那些眾生生起信心，並將他們遷移到其他佛陀的教法住世的剎土，從而利益他們。 具功德之義：如鳥展翅般，能成熟一切有情。獲得諸佛讚歎，眾生皆應信受其語。 譬如羽翼豐滿的鳥兒在空中無礙飛行，自在安住于任何想去的地方。同樣，圓滿了神通等功德的菩薩，也能以神通無礙地前往任何應調伏之處，並能隨其所愿，通過斷除應斷之法和生起應生之對治法，來成熟有情相續。如此成就圓滿利他之後，便能獲得諸佛世尊的讚歎，如『善哉，善哉，善男子，你做得很好』等等。並且，因為他能根據眾生的意樂如實說法，沒有錯謬，所以眾生也能以信心信受他的話語，不敢違越，此即具足三種功德。 以分別之門而入之義：六神通與三明，以及...

【English Translation】 Furthermore, for the benefit and happiness of all sentient beings, he constantly abides until samsara is empty, by manifesting various miraculous transformations such as 'being immovable by others,' by creating craft emanations such as tuning musical instruments, by taking rebirth as rabbits, deer, and so forth, and through supreme emanations such as the twelve deeds. The activity of purifying realms: Because of having power over pure wisdom, one obtains purity in order to display the Buddhafields as desired. By properly proclaiming the name of the Buddha in realms where the Buddha's name was previously unheard, one transfers those beings to other realms. Among these two, purifying the outer vessel refers to having obtained complete purity because of having power over the wisdom that has been transformed into the state of reality, and thus being able to display the Buddhafields as desired, such as with the nature of crystal, lapis lazuli, or gold. Purifying the inner essence refers to going through miraculous power to the world realms where the name of the Buddha was not previously heard, and by properly proclaiming the name of the Buddha, those sentient beings generate faith, and one benefits them by transferring them to other world realms where the Buddha's teachings abide. The meaning of possessing qualities: Like a bird with fully spread wings, one is able to ripen all sentient beings. One obtains the praise of the Buddhas and the words of such a being should be accepted by all. Just as birds with fully spread wings fly unhindered in the sky and dwell comfortably wherever they wish, so too, the Bodhisattva who has fully developed qualities such as clairvoyance goes unhindered by miraculous power to wherever those to be tamed reside, and is able to fully ripen the minds of sentient beings as they wish, through the means of abandoning what should be abandoned and generating the antidotes that should be generated. Having thus accomplished perfect benefit for others, one obtains the highest praise from the Buddhas, the Bhagavat, such as, 'Well done, well done, son of good family, you have done well.' And because he teaches the Dharma truthfully according to the inclinations of each individual, without error, beings also trust his words with faith and do not transgress them; thus, he possesses three qualities. The meaning of entering through the door of differentiation: The six clairvoyances and the three vidyas, and...

---

ཐར་བརྒྱད་དང་དེ་བཞིན་ཟིལ་གནོན་བརྒྱད། ། ཟད་པར་སྐྱེ་མཆེད་བཅུ་དང་ཏིང་ངེ་འཛིན། །དཔག་ཏུ་མེད་པ་བརྟན་ པ་ཐོབ་པའི་མཐུ། །སྔར་བཤད་ཟིན་པའི་མངོན་པར་ཤེས་པ་དྲུག་དང་། སྔོན་གྱི་མཐའ་ རིག་པ་དང་། ཕྱི་མའི་མཐའ་རིག་པ་དང་། ཟག་པ་ཟད་པ་རིག་པ་སྟེ་རིག་པ་གསུམ་དང་། དམིགས་ཡུལ་རྣམས་ལ་ཇི་ལྟར་འདོད་པ་བཞིན་དུ་སྤྲུལ་པ་དང་བསྒྱུར་བའི་སྒྲིབ་པ་ལས་རྣམ་ པར་ཐར་བར་བྱ་བའི་ཕྱིར་བསམ་གཏན་ལ་བརྟེན་ནས་ལྟ་བ་པོ་རང་ཉིད་ལ་གཟུགས་ཀྱི་འདུ་ ཤེས་ཉེ་བར་བཞག་སྟེ། སྣང་བའི་གཟུགས་ཆེ་ཆུང་དང་བཟང་ངན་ལ་སོགས་པ་རྣམས་ལ། ཆེན་པོ་ཆུང་ངུ་དང་ཆུང་ངུ་ཆེན་པོ་ལ་སོགས་པ་གང་སྤྲུལ་པར་འདོད་པར་མོས་ཤིང་ལྟ་བའི་ ཞི་གནས་ལྷག་མཐོང་མཚུངས་ལྡན་དང་བཅས་པ་གཟུགས་ཅན་གཟུགས་ལ་ལྟ་བའི་རྣམ་ པར་ཐར་བ་དང་། དེ་བཞིན་དུ་སྦྱར་ཏེ་ལྟ་བ་པོ་བདག་ཉིད་ལ་གཟུགས་མེད་པར་འདུ་ཤེས་ པས་སྣང་བའི་གཟུགས་རྣམས་ལ་གང་སྤྲུལ་པར་འདོད་པར་མོས་ཤིང་ལྟ་བ་ནང་གཟུགས་ མེད་པར་འདུ་ཤེས་པས་ཕྱིའི་གཟུགས་རྣམས་ལ་ལྟ་བའི་རྣམ་པར་ཐར་བ་དང་། སྡུག་མི་སྡུག་ སྤྲུལ་པ་ལ་ཆགས་སྡང་གི་སྒྲིབ་པ་ལས་རྣམ་པར་ཐར་བར་བྱ་བའི་ཕྱིར་རང་གིས་སྡུག་མི་སྡུག་ སྤྲུལ་པ་རྣམས་ལ་(དངུལ་བུམ་ཟངས་བུམ་ལས་སྡུག་པ་གསེར་བུམ་ལས་མི་སྡུག་པ་ལྟ་བུ་)ཕན་ཚུན་ལྟོས་པ་ཙམ་ མོ་སྙམ་པའི་འདུ་ཤེས་དང་(ཟངས་བུམ་ལས་སྡུག་པ་ལ་གསེར་བུམ་ལས་མི་སྡུག་པར་རོ་གཅིག་ཏུ་)ཕན་ཚུན་ རྗེས་སུ་འབྲེལ་པ་ཙམ་མོ་སྙམ་པའི་འདུ་ཤེས་དང་། (སྡུག་མི་སྡུག་ཐམས་ཅད། )ཕན་ཚུན་བསྲེས་ ཏེ་(སྡུག་པ་ཉིད་དུ་)རོ་གཅིག་པའི་འདུ་ཤེས་ཐོབ་ནས་མཐའ་གཅིག་ཏུ་བདེན་པ་མེད་པར་མོས་ ཤིང་ལྟ་བ་སྡུག་པའི་རྣམ་པར་ཐར་བ་ལུས་ཀྱི་མངོན་སུམ་དུ་བྱས་ཏེ་གནས་པའི་རྣམ་པར་ 4-153 ཐར་བ་སྟེ་གཟུགས་ཅན་གྱི་རྣམ་ཐར་གསུམ་དང་། གཟུགས་མེད་ཞི་བའི་རྣམ་ཐར་(ཟག་བཅས་) ལ་ཆགས་པའི་སྒྲིབ་པ་ལས་ཐར་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར། (མཛོད་དུ་)གཟུགས་མེད་མཉམ་གཞག་ དགེ་རྣམས་སོ། །ཞེས་པ་ལྟར་ཟག་མེད་ཐར་བ་དང་རྗེས་སུ་མཐུན་པའི་ནམ་མཁའ་མཐའ་ ཡས་སྐྱེ་མཆེད་ཀྱི་དངོས་གཞི་དག་པ་བ་ལ་གནས་པ་ཡང་དག་པར་འབྱོར་པའི་ཞི་གནས་ ལྷག་མཐོང་མཚུངས་ལྡན་དང་བཅས་པ་ནམ་མཁའ་མཐའ་ཡས་སྐྱེ་མཆེད་ཀྱི་རྣམ་པར་ཐར་ བ་དང་། དེ་བཞིན་དུ་རྣམ་ཤེས་མཐའ་ཡས་སྐྱེ་མཆེད་ཀྱི་རྣམ་པར་ཐར་པ་དང་། ཅི་ཡང་མེད་ པའི་སྐྱེ་མཆེད་ཀྱི་རྣམ་པར་ཐར་བ་དང་། འདུ་ཤེས་མེད་འདུ་ཤེས་མེད་མིན་གྱི་རྣམ་པར་ཐར་ བ་སྟེ་གཟུགས་མེད་ཀྱི་རྣམ་ཐར་བཞི་དང་། འདུ་ཤེས་དང་ཚོར་བ་འགོག་པའི་སྒྲིབ་པ་ལས་ རྣམ་པར་ཐར་བར་བྱ་བའི་ཕྱིར། འདུ་ཤེས་མེད་འདུ་ཤེས་མེད་མིན་གྱི་སྐྱེ་མཆེད་ཀྱི་རྣམ་པར་ ཐར་པ་(ཟག་མེད་)ལ་བརྟེན་ནས་ཞི་བའི་རྣམ་པར་ཐར་བ་ལ་གནས་པ་ལས

【現代漢語翻譯】 八勝解（藏文：ཐར་བརྒྱད，含義：八種解脫），以及八勝處（藏文：ཟིལ་གནོན་བརྒྱད，含義：八種制勝處）。 十遍處（藏文：ཟད་པར་སྐྱེ་མཆེད་བཅུ，含義：十種遍處），以及禪定（藏文：ཏིང་ངེ་འཛིན，含義：禪定）。獲得不可估量的穩固力量（藏文：དཔག་ཏུ་མེད་པ་བརྟན་པ་ཐོབ་པའི་མཐུ）。 先前已闡述過的六神通（藏文：སྔར་བཤད་ཟིན་པའི་མངོན་པར་ཤེས་པ་དྲུག），以及知曉前際（藏文：སྔོན་གྱི་མཐའ་རིག་པ，含義：知曉過去）、知曉后際（藏文：ཕྱི་མའི་མཐའ་རིག་པ，含義：知曉未來）和知曉諸漏已盡（藏文：ཟག་པ་ཟད་པ་རིག་པ，含義：知曉煩惱已盡）的三明（藏文：རིག་པ་གསུམ）。 爲了從對目標（藏文：དམིགས་ཡུལ）隨心所欲地變幻和改變的障礙中解脫出來，通過禪定，觀修者自身對色（藏文：གཟུགས）的覺知進行專注。對於顯現的色的大小、好壞等，隨其意願變幻成大變小，小變大等，對此進行專注和觀修，這是具有寂止（藏文：ཞི་གནས）和勝觀（藏文：ལྷག་མཐོང）雙運的，觀修者以有色之身觀有色之境的初解脫（藏文：གཟུགས་ཅན་གཟུགས་ལ་ལྟ་བའི་རྣམ་པར་ཐར་བ）。 同樣，將自身與無色之覺知相結合，對於顯現的色，隨其意願變幻，並進行專注和觀修。內心對無色進行覺知，外觀外在之色，這是第二解脫（藏文：ནང་གཟུགས་མེད་པར་འདུ་ཤེས་པས་ཕྱིའི་གཟུགས་རྣམས་ལ་ལྟ་བའི་རྣམ་པར་ཐར་བ）。爲了從對可愛與不可愛之變的貪嗔之障中解脫，對於自身所變的可愛與不可愛之境（例如，相對於銀瓶和銅瓶，金瓶更可愛；相對於金瓶，銅瓶更不可愛），生起『僅僅是相互比較而已』的覺知（藏文：ཕན་ཚུན་ལྟོས་པ་ཙམ་མོ་སྙམ་པའི་འདུ་ཤེས），以及『僅僅是相互關聯而已』的覺知（藏文：ཕན་ཚུན་རྗེས་སུ་འབྲེལ་པ་ཙམ་མོ་སྙམ་པའི་འདུ་ཤེས）（例如，相對於銅瓶的可愛，金瓶的不可愛，兩者是統一的）。 並且，將所有可愛與不可愛之境混合（藏文：ཕན་ཚུན་བསྲེས་ཏེ），獲得（僅僅是可愛）統一的覺知（藏文：རོ་གཅིག་པའི་འདུ་ཤེས），並專注和觀修其無有任何真實的自性，這是通過身證（藏文：ལུས་ཀྱི་མངོན་སུམ་དུ་བྱས）而安住于可愛之解脫（藏文：སྡུག་པའི་རྣམ་པར་ཐར་བ）。以上是三種有色之解脫（藏文：གཟུགས་ཅན་གྱི་རྣམ་ཐར་གསུམ）。爲了從對無色寂靜之解脫（有漏）（藏文：གཟུགས་མེད་ཞི་བའི་རྣམ་ཐར（ཟག་བཅས））的貪執之障中解脫出來，如《俱舍論》中所說：『無色界的等持皆是善』（藏文：གཟུགས་མེད་མཉམ་གཞག་དགེ་རྣམས་སོ）。 因此，安住于與無漏解脫（藏文：ཟག་མེད་ཐར་བ）相順應的，完全清凈的空無邊處（藏文：ནམ་མཁའ་མཐའ་ཡས་སྐྱེ་མཆེད）之本體上，這是具有寂止和勝觀雙運的，是空無邊處之解脫（藏文：ནམ་མཁའ་མཐའ་ཡས་སྐྱེ་མཆེད་ཀྱི་རྣམ་པར་ཐར་བ）。同樣，還有識無邊處之解脫（藏文：རྣམ་ཤེས་མཐའ་ཡས་སྐྱེ་མཆེད་ཀྱི་རྣམ་པར་ཐར་བ），無所有處之解脫（藏文：ཅི་ཡང་མེད་པའི་སྐྱེ་མཆེད་ཀྱི་རྣམ་པར་ཐར་བ），以及非想非非想處之解脫（藏文：འདུ་ཤེས་མེད་འདུ་ཤེས་མེད་མིན་གྱི་རྣམ་པར་ཐར་བ）。以上是四種無色之解脫（藏文：གཟུགས་མེད་ཀྱི་རྣམ་ཐར་བཞི）。 爲了從想和感受之滅的障礙中解脫出來，依靠非想非非想處之解脫（無漏）（藏文：འདུ་ཤེས་མེད་འདུ་ཤེས་མེད་མིན་གྱི་སྐྱེ་མཆེད་ཀྱི་རྣམ་པར་ཐར་པ（ཟག་མེད）），安住于寂靜之解脫中。

【English Translation】 The eight liberations (Tibetan: ཐར་བརྒྱད, meaning: eight liberations), and similarly, the eight victories (Tibetan: ཟིལ་གནོན་བརྒྱད, meaning: eight victories). The ten all-encompassing spheres (Tibetan: ཟད་པར་སྐྱེ་མཆེད་བཅུ, meaning: ten all-encompassing spheres), and also samadhi (Tibetan: ཏིང་ངེ་འཛིན, meaning: samadhi). Obtaining immeasurable stable power (Tibetan: དཔག་ཏུ་མེད་པ་བརྟན་པ་ཐོབ་པའི་མཐུ). The six supernormal knowledges (Tibetan: སྔར་བཤད་ཟིན་པའི་མངོན་པར་ཤེས་པ་དྲུག) that have been previously explained, and the three kinds of knowledge: knowledge of the past (Tibetan: སྔོན་གྱི་མཐའ་རིག་པ, meaning: knowing the past), knowledge of the future (Tibetan: ཕྱི་མའི་མཐའ་རིག་པ, meaning: knowing the future), and knowledge of the exhaustion of defilements (Tibetan: ཟག་པ་ཟད་པ་རིག་པ, meaning: knowing the end of outflows). In order to be liberated from the obscurations of transforming and altering objects (Tibetan: དམིགས་ཡུལ) as desired, through meditation, the practitioner closely establishes the perception of form (Tibetan: གཟུགས) within themselves. Regarding the appearance of forms, whether large or small, good or bad, etc., one focuses and contemplates on transforming them into whatever one desires, such as large into small, small into large, etc. This is the first liberation (Tibetan: གཟུགས་ཅན་གཟུགས་ལ་ལྟ་བའི་རྣམ་པར་ཐར་བ) of contemplating form with form, accompanied by both shamatha (Tibetan: ཞི་གནས, calm abiding) and vipassana (Tibetan: ལྷག་མཐོང, insight). Similarly, combining oneself with the perception of formlessness, one focuses and contemplates on transforming the appearing forms into whatever one desires. Internally perceiving formlessness, externally contemplating forms, this is the second liberation (Tibetan: ནང་གཟུགས་མེད་པར་འདུ་ཤེས་པས་ཕྱིའི་གཟུགས་རྣམས་ལ་ལྟ་བའི་རྣམ་པར་ཐར་བ). In order to be liberated from the obscurations of attachment and aversion to transformations of the beautiful and the ugly, one generates the perception that one's own transformations of the beautiful and the ugly are 'merely relative' (Tibetan: ཕན་ཚུན་ལྟོས་པ་ཙམ་མོ་སྙམ་པའི་འདུ་ཤེས) (e.g., a golden vase is more beautiful than a silver or copper vase; a copper vase is less beautiful than a golden vase), and the perception that they are 'merely interconnected' (Tibetan: ཕན་ཚུན་རྗེས་སུ་འབྲེལ་པ་ཙམ་མོ་སྙམ་པའི་འདུ་ཤེས) (e.g., the beauty of a copper vase and the ugliness of a golden vase are of one taste). Furthermore, mixing all the beautiful and the ugly (Tibetan: ཕན་ཚུན་བསྲེས་ཏེ), one obtains the perception of a unified taste (Tibetan: རོ་གཅིག་པའི་འདུ་ཤེས) (as only beautiful), and focuses and contemplates on the absence of any inherent truth in them. This is the liberation of beauty (Tibetan: སྡུག་པའི་རྣམ་པར་ཐར་བ), dwelling in the manifestation of the body (Tibetan: ལུས་ཀྱི་མངོན་སུམ་དུ་བྱས). These are the three liberations of form (Tibetan: གཟུགས་ཅན་གྱི་རྣམ་ཐར་གསུམ). In order to be liberated from the obscurations of attachment to the peaceful liberation of formlessness (with outflows) (Tibetan: གཟུགས་མེད་ཞི་བའི་རྣམ་ཐར（ཟག་བཅས）), as stated in the Abhidharmakosha: 'The samadhis of the formless realm are all virtuous' (Tibetan: གཟུགས་མེད་མཉམ་གཞག་དགེ་རྣམས་སོ). Therefore, dwelling in the completely pure essence of the sphere of infinite space (Tibetan: ནམ་མཁའ་མཐའ་ཡས་སྐྱེ་མཆེད), which is in accordance with the liberation without outflows (Tibetan: ཟག་མེད་ཐར་བ), this is the liberation of the sphere of infinite space (Tibetan: ནམ་མཁའ་མཐའ་ཡས་སྐྱེ་མཆེད་ཀྱི་རྣམ་པར་ཐར་བ), accompanied by both shamatha and vipassana. Similarly, there is the liberation of the sphere of infinite consciousness (Tibetan: རྣམ་ཤེས་མཐའ་ཡས་སྐྱེ་མཆེད་ཀྱི་རྣམ་པར་ཐར་བ), the liberation of the sphere of nothingness (Tibetan: ཅི་ཡང་མེད་པའི་སྐྱེ་མཆེད་ཀྱི་རྣམ་པར་ཐར་བ), and the liberation of the sphere of neither perception nor non-perception (Tibetan: འདུ་ཤེས་མེད་འདུ་ཤེས་མེད་མིན་གྱི་རྣམ་པར་ཐར་བ). These are the four liberations of formlessness (Tibetan: གཟུགས་མེད་ཀྱི་རྣམ་ཐར་བཞི). In order to be liberated from the obscurations of the cessation of perception and feeling, relying on the liberation of the sphere of neither perception nor non-perception (without outflows) (Tibetan: འདུ་ཤེས་མེད་འདུ་ཤེས་མེད་མིན་གྱི་སྐྱེ་མཆེད་ཀྱི་རྣམ་པར་ཐར་པ（ཟག་མེད）), one dwells in the peaceful liberation.

---

་ཀྱང་ཡང་དག་པར་ འདས་ཏེ། ལམ་ཟག་མེད་ཀྱིས་གནས་པས་ཉོན་ཡིད་ཀྱང་མི་འབྱུང་བའི་ཕྱིར་ཐར་བ་མྱ་ངན་ ལས་འདས་པ་དང་རྗེས་སུ་མཐུན་པ་དང་། སེམས་དང་སེམས་ལས་བྱུང་བའི་ཆོས་ཚོགས་ བདུན་འཁོར་དང་བཅས་པ་འགོག་པ་ནི་འདུ་ཤེས་དང་ཚོར་བ་འགོག་པའི་རྣམ་པར་ཐར་བ་ གཅིག་སྟེ། དེ་ལྟར་ན་རྣམ་པར་ཐར་པ་བརྒྱད་དང་། དེ་བཞིན་དུ་གནས་བསམ་གཏན་བཞི་ པ་ལ་བརྟེན་ནས། (ལྟ་བ་པོ་རང་ལ་)ནང་གཟུགས་སུ་འདུ་ཤེས་པས་ཕྱི་རོལ་གྱི་གཟུགས་ཆུང་ ངུ་ཁ་དོག་མཛེས་པ་(ཡིད་དུ་འོང་བ་)དང་མི་སྡུག་པ་(ཡིད་དུ་མི་འོང་བ་)དང་ངན་པ་དང་(མིའི་གཟུགས་) བཟང་པོ་(ལྷའི་གཟུགས་)རྣམས་ལ་ལྟ་ཞིང་གཟུགས་(ཕལ་པ་)དེ་དག་ཀྱང་(དབང་བསྒྱུར་ཏེ་)ཟིལ་གྱིས་ མནན་ནས་(ཞི་གནས་ཀྱིས་)ཤེས། ཟིལ་གྱིས་མནན་ནས་(ལྷག་མཐོང་གིས་)མཐོང་སྟེ་དེ་ལྟ་བུར་འདུ་ ཤེས་པར་འགྱུར་བའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་ཤེས་རབ་མཚུངས་ལྡན་དང་བཅས་པ་(མངོན་པའི་ང་རྒྱལ་མེད་ པ་)འདི་ནི་ཟིལ་གྱིས་གནོན་པའི་སྐྱེ་མཆེད་དང་པོའོ་ཞེས་པ་དང་། དེ་བཞིན་དུ་རྒྱས་པར་སྦྱར་ 4-154 ཏེ་ཕྱི་རོལ་གྱི་གཟུགས་ཆེན་པོ་ལ་ལྟ་བ་ནི་(ཟིལ་གནོན་)གཉིས་པ་དང་། ནང་གཟུགས་མེད་པར་ འདུ་ཤེས་པས་ཕྱི་རོལ་གྱི་གཟུགས་ཆུང་ངུ་ལ་ལྟ་བ་ནི་(ཟིལ་གནོན་)གསུམ་པ་དང་། ཆེན་པོ་ ལ་ལྟ་བ་ནི་(ཟིལ་གནོན་)བཞི་པ་སྟེ། དེ་ལྟར་ན་རྣམ་ཐར་དང་པོ་གཉིས་ལས་བྱུང་བ་བཞི་དང་། ནང་གཟུགས་མེད་པར་འདུ་ཤེས་པས་ཕྱི་རོལ་གྱི་གཟུགས་(སྤྱིར་)སྔོན་པོ་(ལྷན་སྐྱེས་)ཁ་དོག་ སྔོན་པོ་(སྒྱུར་བ་ལས་བྱུང་བ་)སྔོན་པོ་ལྟ་བུར་སྟོན་པ་(གཉིས་ཀ་ལས་)འོད་སྔོན་པོ་འབྱུང་བ་རྣམས་ལ་ ལྟས་ཏེ། དཔེར་ན་ཟར་མའི་(ལྷན་སྐྱེས་)མེ་ཏོག་གམ་ཡུལ་ཝཱ་ར་ཎཱ་སིའི་(སྦྱར་བ་ལས་བྱུང་བ་)རས་ ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་སྔོན་པོ་ལ་སོགས་པ་དེ་བཞིན་དུ། ཕྱི་རོལ་གྱི་གཟུགས་རྣམས་ལ་ལྟ་ཞིང་ གཟུགས་དེ་དག་ཟིལ་གྱིས་མནན་ནས་ཤེས་ཟིལ་གྱིས་མནན་ནས་མཐོང་སྟེ། དེ་ལྟ་བུར་འདུ་ ཤེས་པར་འགྱུར་བ་འདི་ནི་ཟིལ་གྱིས་གནོན་པའི་སྐྱེ་མཆེད་ལྔ་པའོ་ཞེས་པ་དང་། དེ་བཞིན་དུ་ རྒྱས་པར་སྦྱར་ཏེ་སེར་པོ་དོང་ཀའི་མེ་ཏོག་ལྟ་བུར་མཐོང་བ་ནི་དྲུག་པ་དང་། དམར་པོ་བན་དྷུ་ ཛི་བ་ཀའི་མེ་ཏོག་ལྟ་བུར་མཐོང་བ་ནི་བདུན་པ་དང་། དཀར་པོ་སྐར་མ་པ་བ་སངས་ལྟ་བུར་ མཐོང་བ་ནི་བརྒྱད་པའོ་ཞེས་པ་རྣམ་ཐར་གསུམ་པ་ལས་བྱུང་བ་བཞི་སྟེ། བརྒྱད་པོ་དེ་རྣམས་ ཀྱིས་སྔར་རྣམ་ཐར་གྱི་དུས་ན་མོས་ཤིང་སྦྱང་བ་བྱས་པ་རྣམས་ཇི་ལྟར་འདོད་པ་བཞིན་སྤྲུལ་ པ་དང་བསྒྱུར་བ་ལ་དབང་བྱས་ཏེ་ཐ་མལ་པའི་དམིགས་པ་དེ་མི་སྣང་ཞིང་ཟིལ་གྱིས་གནོན་ པར་བྱེད་པའི་སྐྱེ་མཆེད་བརྒྱད་དང་། གནས་བསམ་གཏན་བཞི་པ་ལ་བརྟེན་ནས། རྣམ་ཐར་ གྱིས་མོས་པའི་སྒོ་ནས་མགོ་བརྩམས་ཤིང་ཟིལ་{གནོན་}

【現代漢語翻譯】 也完全滅盡，以無漏道安住，因此煩惱也不生起，故與解脫涅槃相順應，並且心與心所法七蘊及其眷屬止息，即是滅盡想受之解脫，這樣就是八解脫。 同樣，依靠第四靜慮，（觀者自己）以內在形色作意，觀看外在微小且顏色鮮艷（悅意）與不悅意、醜陋（不悅意）和惡劣（人的形色）、美好（天人的形色），並且（通過控制）勝伏這些形色（普通），以（止觀）了知。勝伏后（以勝觀）見到，像這樣作意而生起的等持與智慧相應（沒有增上慢），這就是第一勝伏處。 同樣，加以引申，觀看外在巨大形色是第二（勝伏處）。以內在無形色作意，觀看外在微小形色是第三（勝伏處），觀看巨大形色是第四（勝伏處）。這樣，從前兩個解脫產生四個勝伏處。 以內在無形色作意，觀看外在（一般）藍色（與生俱來）、藍色之顏色（變化而來）、顯現如藍色（兩者所生）發出藍光等，例如，以藍蓮花（與生俱來）或瓦拉納西（變化而來）精美藍色布匹等，同樣，觀看外在形色，並且勝伏這些形色而了知，勝伏后見到，像這樣作意而生起，這就是第五勝伏處。 同樣，加以引申，見到如黃色棟樹花是第六勝伏處，見到如紅色班度吉瓦嘎花是第七勝伏處，見到如白色星辰帕巴桑是第八勝伏處，從第三解脫產生四個勝伏處。這八個勝伏處，以先前解脫時所信樂和修習的，如所希望般，能自在變化和轉變，使庸常的對境不顯現並加以勝伏的八勝伏處。依靠第四靜慮，以解脫所信樂之門開始勝伏。

【English Translation】 Also, it is completely extinguished, abiding in the undefiled path, therefore afflictions do not arise, hence it is in accordance with liberation and Nirvana, and the cessation of the seven aggregates of mind and mental factors along with their retinue is the liberation of the cessation of perception and feeling, thus there are eight liberations. Similarly, relying on the fourth dhyana, (the observer himself) contemplates internal forms, viewing external small and brightly colored (pleasant) and unpleasant, ugly (unpleasant) and bad (human forms), beautiful (divine forms), and also (through control) subduing these (ordinary) forms, knowing with (shamatha and vipassana). After subduing, (with vipassana) seeing, the samadhi that arises with such contemplation corresponding to wisdom (without arrogance), this is the first transcendence. Similarly, extending it, viewing external large forms is the second (transcendence). Contemplating internal formlessness, viewing external small forms is the third (transcendence), viewing large forms is the fourth (transcendence). Thus, four transcendences arise from the first two liberations. Contemplating internal formlessness, viewing external (general) blue (innate), blue color (transformed), appearing as blue (born of both) emitting blue light, etc., for example, with blue lotus (innate) or Varanasi (transformed) exquisite blue cloth, etc., similarly, viewing external forms, and subduing these forms and knowing, after subduing, seeing, arising with such contemplation, this is the fifth transcendence. Similarly, extending it, seeing like yellow Karnikara flower is the sixth transcendence, seeing like red Bandhujivaka flower is the seventh transcendence, seeing like white star Pabasa is the eighth transcendence, four transcendences arise from the third liberation. These eight transcendences, with what was previously believed and practiced during liberation, as desired, can freely transform and change, making ordinary objects invisible and subduing them, are the eight transcendences. Relying on the fourth dhyana, beginning the transcendence with the gate of liberation's belief.

---

གྱིས་དབང་བསྒྱུར་བའི་དམིགས་པ་ དེ་དག་མ་ལུས་པར་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པར་གྲུབ་ནས་རྒྱས་ཤིང་། ཁྱབ་པར་བྱེད་པའི་ཏིང་ངེ་ འཛིན་ཤེས་རབ་མཚུངས་ལྡན་དང་བཅས་པ་ནི་ཟད་པར་གྱི་སྐྱེ་མཆེད་ཡིན་ཞིང་། དེ་ཡང་ཟད་ པར་ས་དང་ཆུ་དང་མེ་དང་རླུང་དང་། ཟད་པར་སྔོན་པོ་དང་སེར་པོ་དང་དམར་པོ་དང་དཀར་ པོ་དང་། ཟད་པར་ནམ་མཁའ་དང་རྣམ་པར་ཤེས་པ་རྣམས་ཡིན་ལ། ཟད་པར་ས་ལ་དབང་ 4-155 འབྱོར་པས་ཆུ་ལ་སོགས་པའང་སར་སྤྲུལ་ཞིང་མི་འབྱིང་བར་འགྲོ་བ་དང་། ཆུས་ས་ལ་སོགས་ པའང་ཆུར་སྤྲུལ་ནས་འཛུལ་བར་ནུས་པ་དང་། མེས་ཆུ་ལ་སོགས་པའང་མེ་འབར་ཞིང་མེའི་ ཆར་འབེབས་པ་དང་། རླུང་གིས་རླུང་ལྟར་མགྱོགས་པར་འགྲོ་ཞིང་རླུང་གི་ཆར་འབེབས་ པ་དང་། སྔོན་པོས་ས་ལ་སོགས་པའང་བཻ་ཌཱུརྱ་ལ་སོགས་པར་བསྒྱུར་བ་དང་། སེར་པོས་ གསེར་ལ་སོགས་པར་བསྒྱུར་བ་དང་། དམར་པོས་མུ་ཏིག་དམར་པོ་ལ་སོགས་པར་བསྒྱུར་བ་ དང་། དཀར་པོས་ཟླ་བ་ཆུ་ཤེལ་ལ་སོགས་པར་བསྒྱུར་{ནུས་}པ་དང་། ནམ་མཁས་རི་{བོ་} ལ་སོགས་པའང་ནམ་མཁར་སྤྲུལ་ནས་ཐོགས་མེད་དུ་འགྲོ་འོང་བྱེད་པ་དང་། རྣམ་པར་ཤེས་ པས་གཉིད་[དང་]རྨུགས་[པ་]ལ་སོགས་པ་སེལ་ཞིང་ཉོན་མོངས་མེད་པ་དང་བསམས་ནས་ ཤེས་པ་ལ་སོགས་པས་འགྲུབ་པར་བྱེད་པ་སྟེ། དེ་ལྟར་ན་ཟད་པར་གྱི་སྐྱེ་མཆེད་བཅུ་དང་། གཞན་ཡང་དཔའ་བར་འགྲོ་བ་དང་རིན་ཆེན་ཕྱག་རྒྱ་དང་ཟླ་བ་སྒྲོན་མ་དང་ཉི་མ་སྣང་བ་ལ་ སོགས་པའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་དཔག་ཏུ་མེད་པ་རྣམས་ནི་བརྟན་པ་ཐོབ་པའི་མཐུ་མངོན་པར་ཤེས་ པའི་རབ་ཏུ་དབྱེ་བའི་འཇུག་པའོ། ། དེའི་ཆེ་བ་བསྟན་པ་ནི། དེ་ནི་དབང་མཆོག་ཐོབ་པའི་བློ་དང་ལྡན། །འགྲོ་ བ་དབང་མེད་རང་དབང་བཀོད་རྟག་ཏུ། །གཞན་ལ་ཕན་བྱ་གཅིག་ཏུ་ མངོན་དགའ་སྟེ། །སེང་གེ་བཞིན་དུ་རབ་བརྟན་སྲིད་ན་སྤྱོད། །ཆེ་བའི་ཡོན་ ཏན་གསུམ་དང་ལྡན་པ་སྟེ། མངོན་ཤེས་ཐོབ་པའི་སྐྱེས་བུ་དམ་པ་དེ་ནི་བདག་ཉིད་ཡེ་ཤེས་ལ་ དབང་པ་མཆོག་ཐོབ་པའི་བློ་གྲོས་རྣམ་པར་དག་པ་དང་ལྡན་པས། འགྲོ་བ་ཉོན་མོངས་པས་ རང་དབང་མེད་པར་གྱུར་པ་རྣམས་ལ་རང་རང་གི་མོས་པ་དང་མཐུན་པའི་ཆོས་བསྟན་ནས་ གཉེན་པོས་རང་དབང་ཡོད་པ་ལ་བཀོད་པར་ནུས་པ་དབང་གི་ཆེ་བའི་བདག་ཉིད་དང་། དུས་ རྟག་ཏུ་རང་དོན་ལ་ཆགས་པ་མེད་པར་ལྷག་པའི་བསམ་པ་རྣམ་པར་དག་པས་གཞན་སེམས་ 4-156 ཅན་ཐམས་ཅད་ལ་ཕན་པར་བྱ་བ་ཁོ་ན་ལ་མཐའ་གཅིག་ཏུ་མངོན་པར་དགའ་བ་སྟེ། དེའི་ཆེ་ བའི་བདག་ཉིད་དང་། སེངྒེ་ནགས་ཁྲོད་དུ་གནས་ཀྱང་གཅན་གཟན་དང་རི་དྭགས་གཞན་ གྱི་འཇིགས་པ་མེད་པ་བཞིན་དུ་བློ་རབ་ཏུ་བརྟན་པ་དེ་སྲིད་པ་འཁོར་བའི་ནང་ན་གཞན་དོན་ འབའ་ཞིག་སྤྱོད་ཅིང་། གནས་ཀྱང་འཁོར་བའི་སྐྱོན་གྱིས་གོས་སུ་དོགས་པའི་འཇིགས་པ་ མེད་པའི་ཆེ་བ་རྣམས་དང་ལྡན་པས་དོན་གཉི

【現代漢語翻譯】 通過控制，所有這些目標都得以充分實現和擴充套件。具有智慧和等持的滅盡生處是滅盡地、水、火、風，滅盡藍、黃、紅、白，滅盡虛空和識。通過控制地，可以將水等轉化為地，並且可以行走而不沉沒。通過水，可以將地等轉化為水，並且能夠進入其中。通過火，可以燃燒水等，並降下火雨。通過風，可以像風一樣快速移動，並降下風雨。通過藍色，可以將地等轉化為青金石等。通過黃色，可以轉化為黃金等。通過紅色，可以轉化為紅色珍珠等。通過白色，可以轉化為月亮、水晶等。通過虛空，可以將山等轉化為虛空，並且可以自由地來回移動。通過識，可以消除睡眠和昏沉等，並且沒有煩惱，可以通過思考和知識等來實現。因此，有十種滅盡生處。此外，如勇猛行、珍寶手印、月光燈、日光等無數等持，都是獲得穩固力量的殊勝神通的差別入門。 爲了展示它的偉大，它具有獲得至高權力的智慧。眾生無助，總是隨心所欲地安排。唯一顯現的快樂是利益他人。像獅子一樣，它堅定地在世間行動。它具有三種偉大的品質。獲得神通的聖人具有完全清凈的智慧，獲得了對自性智慧的至高權力。對於那些因煩惱而無助的眾生，他能夠根據他們各自的意願來展示佛法，並通過對治來安排他們獲得自由。這是權力的偉大自性。總是沒有對自身利益的執著，以完全清凈的增上意樂，唯一顯現的快樂是利益一切眾生。這是它的偉大自性。就像獅子住在森林中，沒有其他野獸和動物的恐懼一樣，具有極度堅定的智慧的人，在輪迴中只為利益他人而行動。即使他住在輪迴中，也沒有被輪迴的過患所染污的恐懼。他具有這些偉大之處，因此實現了二利。

【English Translation】 Through control, all these aims are fully accomplished and expanded. The samadhi with wisdom and equanimity that causes cessation is the cessation of earth, water, fire, and wind; the cessation of blue, yellow, red, and white; and the cessation of space and consciousness. By controlling earth, one can transform water, etc., into earth, and one can walk without sinking. By water, one can transform earth, etc., into water, and one is able to enter into it. By fire, one can burn water, etc., and rain down fire. By wind, one can move as fast as the wind and rain down wind. By blue, one can transform earth, etc., into lapis lazuli, etc. By yellow, one can transform into gold, etc. By red, one can transform into red pearls, etc. By white, one can transform into the moon, crystal, etc. By space, one can transform mountains, etc., into space, and one can move freely back and forth. By consciousness, one can eliminate sleep and drowsiness, etc., and be without afflictions, and one can accomplish through thought and knowledge, etc. Thus, there are ten kinds of cessation birthplaces. Furthermore, countless samadhis such as the Heroic Walk, the Jewel Mudra, the Moonlight Lamp, and the Sunlight, etc., are the differentiated entrances of the manifestation of the power of attaining stability. To show its greatness: It possesses the mind that has attained supreme power. Helpless beings are always arranged according to their wishes. The only manifest joy is to benefit others. Like a lion, it firmly acts in the world. It possesses three great qualities. The holy person who has attained clairvoyance possesses a completely pure wisdom that has attained supreme power over self-wisdom. For those beings who are helpless due to afflictions, he is able to show the Dharma according to their respective wishes, and by means of antidotes, he is able to arrange for them to have freedom. This is the great nature of power. Always without attachment to one's own benefit, with a completely pure higher intention, the only manifest joy is to benefit all sentient beings. This is its great nature. Just as a lion dwells in the forest without fear of other beasts and animals, the one with extremely firm wisdom acts only for the benefit of others in samsara. Even though he dwells in samsara, he has no fear of being tainted by the faults of samsara. He possesses these great qualities, and therefore accomplishes the two benefits.

---

ས་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་འགྲུབ་པའོ། །རྒྱུད་བླ་ མར་ཡང་། ཇི་ལྟར་པདྨ་ཆུ་ནང་དུ། །སྐྱེས་པ་ཆུ་ཡིས་གོས་པ་མེད། །དེ་བཞིན་དེ་ནི་འཇིག་རྟེན་ ན། །གནས་ཀྱང་འཇིག་རྟེན་ཆོས་མི་གོས། །ཞེས་གསུངས་པ་ལྟར་ཏེ། དེ་བས་ན་མངོན་པར་ ཤེས་པ་ལ་སོགས་པའི་ཡོན་ཏན་ཁྱད་པར་ཅན་གྲུབ་པར་འདོད་པ་རྣམས་ཀྱིས་ཏིང་ངེ་འཛིན་ ཟབ་མོ་སྒོམ་པ་ལ་འབད་པར་བྱའོ། །དེ་ཁོ་ན་ཉིད་ཐོབ་པའི་མཐུ་མངོན་པར་ཤེས་པའི་སྐབས་ རྫོགས་པར་བཤད་ཟིན་ཏོ།། །། ༈ མཐུ་ཐོབ་པ་ལས་འབྱུང་བའི་བདག་གཞན་ཡོངས་སུ་སྨིན་པའི་དོན། ད་ནི་མཐུ་ཐོབ་པ་ལས་[བྱུང་{འབྱུང་}བའི་བདག་གཞན་ཡོངས་སུ་སྨིན་པའི་དོན་ལ། བྱང་ས་ལས(བྱུང་བའི་དོན་བསྡུས་པ་)། སྐལ་བ་དང་ལྡན་པའི་རྒྱུད་ལ་སྤང་བྱ་སྤང་རུང་དང་གཉེན་ པོ་སྐྱེ་རུང་དུ་བྱེད་པ་སྨིན་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་དང་། རིགས་ཅན་གསུམ་ལ་རང་རང་གི་མོས་པ་ བཞིན་ཐེག་པ་གསུམ་གྱི་ཆོས་བསྟན་པར་བྱ་བ་དང་། རིགས་མེད་པ་ལ་ཡང་བདེ་འགྲོར་འགྲོ་ བར་བྱ་བའི་ཐབས་བསྟན་པར་བྱ་བ་སྟེ། སྨིན་པར་བྱ་བའི་གང་ཟག་དང་དབང་པོ་དང་དགེ་ བའི་རྩ་བ་དང་ཤེས་པ་དང་ཆུང་ངུ་དང་འབྲིང་དང་ཆེན་པོའི་སྒོ་ནས་སྨིན་པའི་རྣམ་པ་དབྱེ་བ་ དང་། སྔོན་གྱི་དགེ་བའི་ས་བོན་གསོ་ཞིང་ཁམས་རྟས་པར་བྱེད་པ་དང་། འདིར་ཡང་རྗེས་སུ་ མཐུན་པའི་ཆོས་བསྟན་ནས་རྐྱེན་ཉེ་བར་སྒྲུབ་པ་དང་། འདོད་པ་ལ་སྐྱོ་བ་བསྐྱེད་དེ་རབ་ཏུ་ བྱུང་བའི་བསླབ་པ་ལེན་དུ་འཇུག་པ་ལ་སོགས་སྨིན་པར་བྱེད་པའི་ཐབས་དང་། མོས་པ་སྤྱོད་ པའི་ས་ལ་གནས་པ་ལ་སོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་དྲུག་གིས་སྨིན་པར་བྱེད་པའི་གང་ 4-157 ཟག་དང་། ཉན་ཐོས་དང་རང་སངས་རྒྱས་དང་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་སྨིན་པ་ཆུང་ངུ་ དང་ཆེན་པོ་ལ་གནས་པའི་ཚུལ་གྱིས་གང་ཟག་གི་མཚན་ཉིད་དེ། ཡོངས་སུ་སྨིན་པ་རྣམ་པ་ དྲུག་ལ་ནང་སེམས་ཀྱི་དབྱེ་བ་མཐའ་ཡས་པ་དང་བཅས་པ་གསུངས་ཤིང་། འདིར་ནི་སེམས་ དཔའ་བདག་ཉིད་སྨིན་པའི་མཚན་ཉིད་དང་། སེམས་ཅན་གཞན་རྣམས་སྨིན་ཚུལ་གཉིས་ ཀྱིས་འཆད་པའི་དང་པོ་ལའང་། མཚན་ཉིད་ཀྱི་དབྱེ་བ་མདོར་བསྟན། དེའི་དོན་རྒྱས་པར་ བཤད་པ། ཕན་ཡོན་གྱིས་བསྡུས་ཏེ་བསྟན་པའོ། ། དང་པོ་ནི། དགའ་དང་དད་དང་རབ་ཞི་སྙིང་བརྩེ་དང་། །བཟོད་དང་ ཡིད་གཞུངས་མཐུ་ཅན་ཉིད་དང་ནི། །མི་འཕྲོགས་པ་དང་ཡན་ལག་ ལྡན་པ་རབ། །དེ་ནི་རྒྱལ་སྲས་ཡོངས་སུ་སྨིན་པའི་མཚན། །ཐེག་པ་ཆེན་ པོའི་ཆོས་ཟབ་མོ་ལ་དགའ་བ་ཡོངས་སུ་སྨིན་པ་དང་། དེ་བཞིན་དུ་སྦྱར་ཏེ་ཆོས་སྟོན་པ་པོ་ སངས་རྒྱས་ལ་སོགས་པ་དགེ་བའི་བཤེས་ལ་ཤེས་ནས་དད་པ་དང་ལམ་བསྒྲུབས་པས་ཉོན་ མོངས་པ་རབ་ཏུ་ཞི་བ་དང་། བསམ་པ་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ལ་སྙིང་བརྩེ་བ་ཆེན་པོ་དང་། སྦྱོར་བ་རང་གཞན་གྱི་དོན་སྒྲུབ་པའི་དཀའ་སྤྱད་ལ་བཟོད་པ

【現代漢語翻譯】 即是成就圓滿的土地。在《寶性論》中也說：『猶如蓮花在水中，生長卻不被水沾染，同樣，聖者雖處世間，卻不為世間法所染。』因此，想要成就神通等殊勝功德的人，應當努力修習甚深禪定。獲得如實之性的力量，神通的章節已經圓滿闡述完畢。 現在講述從獲得神通而產生的自他完全成熟之義。 關於從獲得神通而產生的自他完全成熟之義，依據《菩薩地論》（對意義的總結）：使具緣者的相續，能生起所斷、可斷以及對治，是成熟的自性；應為三類根器者，根據各自的意樂，宣說三乘之法；對於無根器者，也應教導其往生善趣之方便。成熟所化之補特伽羅，並從根器、能力、善根、智慧以及小、中、大等角度，區分成熟之相；滋養往昔之善種子，並使界穩固；於此亦宣說隨順之法，促成近取因；生起對欲妙之厭離，從而引導受持出家之學處等，是成熟之方便；安住于意樂行之地的菩薩等六者，是成熟之補特伽羅；聲聞、獨覺以及菩薩等，以安住于小、大成熟之方式，是補特伽羅之特徵。完全成熟有六種，並具有無量內心之差別。此處主要從菩薩自性成熟之特徵，以及成熟其他有情之方式兩方面進行闡述。首先，對特徵之差別進行簡要說明，然後詳細闡述其意義，最後以利益進行總結。 首先是：『喜悅、信仰、極寂靜，慈悲憐憫與忍耐，調伏、具力與不奪，以及具足諸支分，此乃佛子圓滿成熟之相。』對大乘甚深之法生起歡喜是完全成熟，同樣，對宣說佛法之佛陀等善知識生起信心，通過修道使煩惱徹底寂靜，以及對一切有情生起大慈悲心，在行為上，對成辦自他利益之苦行具有忍耐力。

【English Translation】 It is the accomplishment of a fully endowed land. As it is said in the Uttaratantra Shastra (Treatise on the Sublime Continuum): 'Just as a lotus grows in water, yet is not stained by the water, similarly, one dwells in the world, yet is not tainted by worldly dharmas.' Therefore, those who wish to accomplish extraordinary qualities such as clairvoyance should strive to meditate on profound samadhi. The power of attaining suchness, the chapter on clairvoyance, has been completely explained. Now, concerning the meaning of fully maturing oneself and others arising from the attainment of power. Regarding the meaning of fully maturing oneself and others arising from the attainment of power, according to the Bodhisattvabhumi (Summary of the Meaning): 'Making the continuum of those with fortune able to generate what is to be abandoned, what can be abandoned, and the antidote, is the nature of maturation; teaching the three vehicles of dharma to the three types of beings according to their respective inclinations; and also teaching those without the potential the means to go to happy realms. Differentiating the aspects of maturation based on the individual to be matured, their faculties, virtuous roots, intelligence, and whether they are small, medium, or great; nurturing the seeds of past virtue and stabilizing the elements; here also teaching concordant dharmas and establishing the near cause; generating weariness with desires and causing them to take the vows of ordination, and so forth, are the means of maturation; bodhisattvas who abide in the ground of aspiring conduct, and so forth, are the individuals who mature; shravakas, pratyekabuddhas, and bodhisattvas abiding in the manner of small and great maturation are the characteristics of the individual. Complete maturation is taught to have six aspects, along with infinite distinctions of inner mind. Here, the characteristics of the bodhisattva's own maturation and the manner of maturing other beings are explained in two ways. First, a brief explanation of the distinctions of characteristics, then a detailed explanation of their meaning, and finally a presentation summarized by benefits. First: 'Joy, faith, utter peace, loving compassion, patience, tamed mind, power, non-stealing, and being endowed with limbs, are the signs of a Bodhisattva's complete maturation.' Joy in the profound dharma of the Great Vehicle is complete maturation, similarly, having faith in the virtuous friend such as the Buddha who teaches the dharma, pacifying afflictions through practicing the path, and having great loving compassion for all sentient beings, and in action, having patience for the hardships of accomplishing the benefit of oneself and others.

---

་དང་། སྡེ་སྣོད་ཀྱི་ཆོས་རྣམ་དག་ ལེན་པ་དང་འཛིན་པ་དང་ཁོང་དུ་ཆུད་པར་བྱ་བ་ལ་ཡིད་གཞུངས་པ་དང་གང་རྟོགས་པར་བྱ་ བའི་ཆོས་རྣམས་ལ་དབང་ཐོབ་ཅིང་མཐུ་ཅན་དུ་གྱུར་པ་ཉིད་དང་ནི་བདུད་དང་ཕས་ཀྱི་རྒོལ་ བ་དག་གིས་གླགས་མི་རྙེད་ཅིང་མི་འཕྲོགས་པ་དང་། ཉོན་མོངས་པ་སྤང་བའི་ཡན་ལག་ དང་ལྡན་པ་རྣམས་རབ་སྟེ་ཆེན་པོའམ་མཆོག་ཏུ་གྱུར་པ་དེ་རྣམས་ནི་རྒྱལ་བའི་སྲས་བྱང་ཆུབ་ སེམས་དཔའ་རྣམས་ཀྱིས་བདག་ཉིད་ཡོངས་སུ་སྨིན་པའི་མཚན་ཉིད་དོ། ། རྒྱས་བཤད་ལ་དགུ་སྟེ། དགའ་བ་དང་། དད་པ་དང་། རབ་ཞི་དང་། སྙིང་རྗེ་དང་། བཟོད་པ་དང་། ཡིད་གཞུངས་དང་། མཐུ་ཅན་དང་། མི་འཕྲོགས་པ་དང་། ཡན་ལག་རྣམས་ 4-158 ཀྱི་མཐར་ཡོངས་སུ་སྨིན་པའི་མཚན་ཉིད་ཅེས་སྦྱར་བའོ། ། དང་པོ་ནི། གྲོགས་མཆོག་ལ་སོགས་གསུམ་དང་བརྩོན་རབ་དང་། ། མཐར་ཕྱིན་དམ་པ་དང་ནི་ཆོས་མཆོག་བསྡུད། །དམ་ཆོས་ཆེར་བཟུང་ ཕྱིར་ན་སྙིང་རྗེ་ཅན། །ཡང་དག་ཡོངས་སུ་སྨིན་པའི་མཚན་ཉིད་འདོད། ། ཐམས་ཅད་ཀྱང་རྒྱུ་དང་རང་བཞིན་དང་བྱེད་ལས་གསུམ་གསུམ་གྱིས་འཆད་པས་རྒྱུ་ནི་ གྲོགས་མཆོག་ཏུ་གྱུར་པ་སྐྱེས་བུ་དམ་པ་ལ་བརྟེན་པ་དང་སོགས་པ་སྟེ། དེ་ལས་དམ་པའི་ ཆོས་ཉན་པ་དང་། ཆོས་ཀྱི་དོན་ཚུལ་བཞིན་ཡིད་ལ་བྱེད་པས་སེམས་པ་སྟེ་གསུམ་དང་། རང་ བཞིན་ནམ་ངོ་བོ་ནི་ཐེག་ཆེན་གྱི་ཆོས་ལ་དགའ་ཞིང་སྤྲོ་བའི་བརྩོན་འགྲུས་རབ་བམ་མཆོག་ཏུ་ གྱུར་པ་རྩོམ་པ་དང་། བསམ་གྱིས་མི་ཁྱབ་པའི་གནས་དགོངས་པ་ཟབ་མོ་རྣམས་ལ་ཐེ་ཚོམ་ མེད་པའི་དགའ་བ་རབ་ཀྱི་མཐར་ཕྱིན་པ་དམ་པ་ཐོབ་པ་དང་ནི་བྱེད་ལས་ནི་ཆོས་ཀྱི་མཆོག་ ཏུ་གྱུར་པ་ཐེག་པ་ཆེན་པོའི་ཆོས་བསྡུད་ཅིང་བསྲུང་བ་དང་། དེ་ལ་ཞུགས་པ་རྣམས་གནོད་པ་ དང་འཚེ་བ་དག་ལས་བསྲུང་བར་བྱེད་པ་སྟེ། དེ་ལྟར་དོན་གསུམ་དང་ལྡན་པའི་སྒོ་ནས་ཐེག་ པ་ཆེན་པོ་དམ་པའི་ཆོས་ཆེས་ཆེར་གཟུང་བའི་ཕྱིར་ན་སྙིང་རྗེ་ཅན་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ རྣམས་ཀྱི་དགའ་བ་ཡང་དག་པར་ཡོངས་སུ་སྨིན་པའི་མཚན་ཉིད་ཡིན་པར་འདོད་དོ། ། དད་པ་ཡོངས་སུ་སྨིན་པ་ནི། ཡོན་ཏན་ཤེས་དང་སེམས་ཀྱང་མི་ཕྱེད་དང་། ། ཏིང་འཛིན་མྱུར་དུ་ཐོབ་དང་འབྲས་བུ་མྱོང་། །སྟོན་ལ་ཡིད་ཆེས་བྱ་ཕྱིར་ རྒྱལ་སྲས་ཀྱི། །ཡང་དག་ཡོངས་སུ་སྨིན་པའི་མཚན་ཉིད་འདོད། །རྒྱུ་ནི་ མདོ་ལས། འདི་ལྟར་སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་དེ་ནི་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་དགྲ་བཅོམ་ པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་སངས་རྒྱས་ཞེས་པ་ལ་སོགས་པ་གསུངས་པ་ལྟར་དཀོན་མཆོག་ གསུམ་གྱི་ཡོན་ཏན་ཤེས་པ་དང་རང་བཞིན་ནི་སངས་རྒྱས་ལ་ཤེས་ནས་དད་པ་ཐོབ་པ་དང་། 4-159 ཆོས་དང་དགེ་འདུན་ལ་ཤེས་ནས་དད་པ་ཐོབ་པ་དང་། ཞེས་གསུངས་པ་ལྟར་དཀོན་མཆོག་ གསུམ་གྱི་ཡོན་ཏན་ཤེས་ནས་ཡིད་ཆེས་ཏེ་དེ་ལས་གཞན་དུ་སེམས་གང་གི

【現代漢語翻譯】 並且，對於接受、持有和理解清凈的律藏之法，以及對於能夠理解的法獲得掌握和力量，並且不會被魔和外道所乘虛而入或奪走，以及具備斷除煩惱之方便者，這些最為殊勝或卓越的，就是諸佛之子菩薩們自身完全成熟的特徵。 廣釋有九種：喜悅、信仰、寂靜、慈悲、忍耐、專注、力量、不被奪走和方便。在每一種的結尾都加上『完全成熟的特徵』。 第一種是：殊勝友等三者與極精進，究竟殊勝者以及殊勝法攝持，為能堅持殊勝法故具慈悲，是為真實完全成熟之特徵。 一切都以原因、自性和作用三方面來解釋。原因在於依賴殊勝之友，即殊勝之人，以及其他，由此聽聞殊勝之法，並如理作意法的意義，即心意。自性或本體是對於大乘之法歡喜和喜悅的極精進，以及對於不可思議之甚深見解沒有疑惑的極喜悅的究竟殊勝。作用是攝持和守護殊勝之法，即大乘之法，並且保護進入其中的人免受損害和傷害。因此，具備這三種意義，爲了能夠堅持殊勝的大乘之法，所以具有慈悲心，菩薩們的喜悅被認為是真實完全成熟的特徵。 信仰完全成熟是：知曉功德與心不退轉，迅速獲得三摩地且體驗果，為能信奉導師故，是為佛子之，真實完全成熟之特徵。原因在於，經中說：『如來、應供、正遍知』等等，如所說，知曉三寶的功德。自性是，如經中所說：『了知佛陀后獲得信仰，了知法和僧伽后獲得信仰』，因此，知曉三寶的功德后產生信任，不會再有其他想法。

【English Translation】 Furthermore, those who are inclined to accept, hold, and comprehend the pure Dharma of the Vinaya Pitaka, and who have gained mastery and power over the Dharmas that can be understood, and who cannot be exploited or robbed by demons and adversaries, and who possess the means to abandon afflictions—these most excellent or supreme ones are the characteristics of the complete maturation of the sons of the Victorious Ones, the Bodhisattvas. The detailed explanation has nine aspects: joy, faith, serenity, compassion, patience, focus, power, invincibility, and the possession of skillful means. At the end of each, add 'the characteristic of complete maturation'. The first is: An excellent friend and the like, along with supreme diligence, ultimate perfection, and the collection of supreme Dharma. Because of holding the supreme Dharma, they are compassionate. This is considered the characteristic of true and complete maturation. Everything is explained in terms of three aspects: cause, nature, and function. The cause is relying on an excellent friend, that is, a noble person, and so on. From this, one listens to the noble Dharma and properly contemplates the meaning of the Dharma, which is the mind. The nature or essence is the supreme diligence of joyfully and enthusiastically engaging in the Mahayana Dharma, and the ultimate perfection of supreme joy without doubt in the inconceivable profound views. The function is to gather and protect the supreme Dharma, that is, the Mahayana Dharma, and to protect those who enter it from harm and injury. Thus, possessing these three meanings, because of holding the supreme Mahayana Dharma, they are compassionate. The joy of the Bodhisattvas is considered the characteristic of true and complete maturation. The complete maturation of faith is: Knowing the qualities and the mind not wavering, quickly attaining samadhi and experiencing the fruit. In order to trust the teacher, this is the characteristic of the sons of the Victorious Ones, the true and complete maturation. The cause is, as stated in the sutras: 'Thus, the Buddha, the Bhagavan, the Tathagata, the Arhat, the perfectly enlightened Buddha,' and so on. As said, knowing the qualities of the Three Jewels. The nature is, as stated in the sutra: 'Having known the Buddha, one gains faith; having known the Dharma and the Sangha, one gains faith.' Therefore, having known the qualities of the Three Jewels, one develops trust, and no other thoughts arise.

---

ས་ཀྱང་མི་ཕྱེད་ པའི་དད་པ་ཐོབ་པ་དང་། བྱེད་ལས་ནི་དད་པ་ལ་བརྟེན་ནས་ཞི་གནས་ལྷག་མཐོང་ཟུང་དུ་ འཇུག་པའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་མྱུར་དུ་ཐོབ་པར་འགྱུར་བ་དང་། དེའི་འབྲས་བུ་མངོན་པར་ཤེས་ པའི་ཡོན་ཏན་ཁྱད་པར་ཅན་ཉམས་སུ་མྱོང་བར་འགྱུར་བ་སྟེ། དེ་ལྟར་དོན་གསུམ་དང་ལྡན་ པའི་སྒོ་ནས་སྟོན་པ་རྫོགས་པའི་སངས་རྒྱས་ལ་ཡིད་ཆེས་པར་བྱས་པའི་ཕྱིར་ན་རྒྱལ་བའི་ སྲས་པོ་རྣམས་ཀྱི་དད་པ་ཡང་དག་པར་ཡོངས་སུ་སྨིན་པའི་མཚན་ཉིད་ཡིན་པར་འདོད་དོ། ། རབ་ཞི་ཡོངས་སུ་སྨིན་པ་ནི། ཤིན་ཏུ་སྡོམ་ཞིང་ཉོན་མོངས་རྟོག་པ་སྤོང་། ། བར་ཆད་མེད་ཅིང་དགེ་ལ་མངོན་པར་དགའ། །རྒྱལ་བའི་སྲས་ཀྱི་ ཉོན་མོངས་བསལ་བའི་ཕྱིར། །ཡང་དག་ཡོངས་སུ་སྨིན་པའི་མཚན་ ཉིད་འདོད། །རྒྱུ་ནི་དྲན་པ་དང་ཤེས་བཞིན་གྱིས་ཟིན་པའི་སྒོ་ནས་དབང་པོ་རྣམས་ཡུལ་ལ་ འཇུག་པ་ན་ཤིན་ཏུ་སྡོམ་ཞིང་མཚན་མ་དང་མངོན་རྟགས་སུ་མི་འཛིན་པ་དང་། རང་བཞིན་ ནི། ཉོན་མོངས་པ་དུག་གསུམ་ལ་སོགས་པའི་རྟོག་པ་རྣམས་སྤོང་ཞིང་རབ་ཏུ་ཞི་བ་དང་། བྱེད་ལས་ནི། གཉེན་པོ་སྒོམ་པ་ལ་ཉོན་མོངས་པའི་བར་ཆད་མེད་ཅིང་སྦྱིན་པ་ལ་སོགས་པའི་ དགེ་བ་ལ་མངོན་པར་དགའ་བ་སྟེ། དེ་ལྟར་དོན་གསུམ་དང་ལྡན་པའི་སྒོ་ནས་རྒྱལ་བའི་སྲས་ པོ་རྣམས་ཀྱི་ཉོན་མོངས་པ་བསལ་ཞིང་སྤངས་པའི་ཕྱིར་ན་རབ་ཏུ་ཞི་བ་ཡང་དག་པར་ཡོངས་ སུ་སྨིན་པའི་མཚན་ཉིད་ཡིན་པར་འདོད་དོ། ། སྙིང་རྗེ་ཡོངས་སུ་སྨིན་པ་ནི། རང་བཞིན་སྙིང་བརྩེ་གཞན་གྱི་སྡུག་བསྔལ་ མཐོང་། །དམན་པའི་སེམས་ཀྱང་ཡང་དག་རབ་ཏུ་སྤོང་། །ཁྱད་པར་ འགྲོ་དང་འགྲོ་བའི་མཆོག་གྱུར་ལུས། །གཞན་ལ་སྙིང་བརྩེ་ཡོངས་སུ་ 4-160 སྨིན་པའི་མཚན། །རྒྱུ་ནི་རང་བཞིན་གྱིས་སྙིང་བརྩེ་བ་དང་ལྡན་པ་ཐེག་པ་ཆེན་པོའི་ རིགས་སད་པ་དང་། སེམས་ཅན་གཞན་གྱི་སྐྱེ་རྒ་ན་འཆི་ལ་སོགས་པའི་སྡུག་བསྔལ་མཐོང་ བ་དང་། རང་དོན་གཙོ་བོར་བྱེད་པ་ཐེག་པ་དམན་པའི་སེམས་ཀྱང་ཡང་དག་པར་རབ་ཏུ་ སྤོང་བ་རྣམས་དང་། རང་བཞིན་ནི། ས་དང་པོར་སྙིང་རྗེ་ཁྱད་པར་དུ་གོང་ནས་གོང་དུ་འཕེལ་ ཞིང་རྒྱས་པར་འགྲོ་བ་དང་། བྱེད་ལས་ནི། ཕྱིར་མི་ལྡོག་པའི་ས་ལ་འགྲོ་བ་ཐམས་ཅད་ལས་ མཆོག་ཏུ་གྱུར་པའི་ལུས་མཚན་དང་དཔེ་བྱད་ཀྱིས་བརྒྱན་པ་ཐོབ་པ་སྟེ། དེ་ལྟར་དོན་གསུམ་ དང་ལྡན་པའི་སྒོ་ནས་གཞན་ལ་སྙིང་བརྩེ་ཡོངས་སུ་སྨིན་པའི་མཚན་ཉིད་དོ། ། བཟོད་པ་ཡོངས་སུ་སྨིན་པ་ནི། རང་བཞིན་བརྟན་པ་སོ་སོར་བརྟགས་ བསྒོམ་པ། །གྲང་སོགས་སྡུག་བསྔལ་ཤིན་ཏུ་རྟག་མི་འབྱེད། །ཁྱད་པར་ འགྲོ་དང་དགེ་ལ་མངོན་པར་དགའ། །བཟོད་པ་ཡོངས་སུ་སྨིན་པའི་ མཚན་ཉིད་འདོད། །རྒྱུ་ནི་རང་བཞིན་གྱིས་བརྟན་པ་ཐེག་ཆེན་གྱི་རིགས་སད་པ་དང་། ཁྲོ་བའི་ཉེས་དམིགས་དང་བཟོད་པའི་ཕན་ཡོན་ལ་སོ

【現代漢語翻譯】 獲得不可動搖的信心，其作用是依靠信心迅速獲得止觀雙運的禪定，其結果是體驗到殊勝的現證功德。因此，以具備這三個意義的方式，對導師圓滿正等覺產生信賴，被認為是勝者之子們正確圓滿成熟的信心的特徵。 完全寂靜的成熟是：嚴謹守護，捨棄煩惱分別念；沒有障礙，對善法極度歡喜。爲了斷除勝者之子的煩惱，被認為是正確完全成熟的特徵。原因是：以正念和正知攝持，諸根在對境時嚴謹守護，不執著于相和隨好。自性是：捨棄煩惱，如三毒等的分別念，並且完全寂靜。作用是：修習對治時沒有煩惱的障礙，並且對佈施等的善法極度歡喜。因此，以具備這三個意義的方式，勝者之子們斷除和捨棄煩惱，被認為是完全寂靜正確完全成熟的特徵。 慈悲完全成熟是：自性慈愛，見到他人的痛苦；完全捨棄下劣之心。殊勝的行境和成為行境之尊的身體，是對他人的慈愛完全成熟的特徵。原因是：自性具有慈愛，大乘種姓覺醒，見到其他眾生的生老病死等痛苦，以及完全捨棄以自身利益為主的下劣之心。自性是：在初地時，慈悲特別地越來越增長廣大。作用是：在不退轉地獲得勝過一切行境的，以妙相和隨好莊嚴的身體。因此，以具備這三個意義的方式，是對他人的慈愛完全成熟的特徵。 安忍完全成熟是：自性穩固，個別觀察修習；嚴寒等痛苦也極度恒常不分離。殊勝的行境和對善法極度歡喜，被認為是安忍完全成熟的特徵。原因是：自性穩固，大乘種姓覺醒，以及對嗔恚的過患和安忍的利益等進行個別觀察修習。

【English Translation】 Gaining unwavering faith, its function is to quickly attain the samadhi of uniting shamatha (calm abiding) and vipashyana (insight) based on faith, and its result is to experience the extraordinary qualities of direct perception. Therefore, believing in the teacher, the fully enlightened Buddha, through these three aspects, is considered the characteristic of the sons of the victors' correct and complete maturation of faith. The complete maturation of perfect peace is: strictly guarding, abandoning afflictive thoughts; without obstacles, greatly rejoicing in virtue. To eliminate the afflictions of the sons of the victors, it is considered the characteristic of correct and complete maturation. The cause is: with mindfulness and awareness, strictly guarding the senses when they engage with objects, not clinging to signs and characteristics. The nature is: abandoning afflictions, such as the thoughts of the three poisons, and being completely peaceful. The function is: without obstacles of afflictions when practicing antidotes, and greatly rejoicing in virtues such as generosity. Therefore, by eliminating and abandoning the afflictions of the sons of the victors through these three aspects, it is considered the characteristic of the complete maturation of perfect peace. The complete maturation of compassion is: naturally loving, seeing the suffering of others; completely abandoning inferior minds. The excellent object of practice and the body that has become the best of objects, are the characteristics of the complete maturation of love for others. The cause is: naturally possessing love, awakening the Mahayana lineage, seeing the suffering of other beings such as birth, aging, sickness, and death, and completely abandoning the inferior mind that prioritizes one's own benefit. The nature is: at the first bhumi (level), compassion especially increases and expands more and more. The function is: obtaining a body adorned with marks and signs, surpassing all objects of practice, on the irreversible bhumi. Therefore, through these three aspects, it is the characteristic of the complete maturation of love for others. The complete maturation of patience is: naturally stable, individually examining and meditating; even extreme cold and other sufferings are constant and inseparable. The excellent object of practice and greatly rejoicing in virtue are considered the characteristics of the complete maturation of patience. The cause is: naturally stable, awakening the Mahayana lineage, and individually examining and meditating on the faults of anger and the benefits of patience, etc.

---

གས་པ་སོ་སོར་བརྟགས་ནས་བསྒོམ་ པ་དང་། རང་བཞིན་ནི། རང་གཞན་གྱིས་དོན་བསྒྲུབ་པ་ན་ཚ་གྲང་དང་བཀྲེས་སྐོམ་དང་ གཞན་གྱི་གནོད་པ་ལ་སོགས་པའི་སྡུག་བསྔལ་མི་བཟད་པ་རྣམས་ལ་ཤིན་ཏུ་རྟག་པར་མི་ འབྱེད་ཅིང་མི་ལྡོག་པའི་སྒོ་ནས་སྡུག་བསྔལ་དང་དུ་ལེན་པ་དང་གནོད་པ་ལ་ལན་མི་བྱེད་ པའི་བཟོད་པ་ལ་བརྟན་པར་གནས་པ་དང་། བྱེད་ལས་ནི། གོམས་པ་ལ་བརྟེན་ནས་བཟོད་ པ་ཁྱད་པར་ཅན་གོང་ནས་གོང་དུ་ཇེ་ཆེར་འཕེལ་ཞིང་རྒྱས་པར་འགྲོ་བ་དང་། ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་ པ་དྲུག་གི་དགེ་བ་ལ་མངོན་པར་དགའ་བ་སྟེ། དེ་ལྟར་དོན་གསུམ་དང་ལྡན་པའི་སྒོ་ནས་བྱང་ ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་ཀྱི་བཟོད་པ་ཡོངས་སུ་སྨིན་པའི་མཚན་ཉིད་ཡིན་པར་འདོད་དོ། ། ཡིད་གཞུངས་ཡོངས་སུ་སྨིན་པ་ནི། རྣམ་སྨིན་དག་ཅིང་ཐོས་སགོས་དྲན་མི་ 4-161 རྗེད། །དེ་བཞིན་ལེགས་བཤད་ཉེས་པར་སྨྲས་པ་དག །ཤེས་རབ་བློ་ཆེན་ སྐྱེ་བར་རུང་བ་ཉིད། །ཤིན་ཏུ་ཡིད་གཞུངས་ཡོངས་སུ་སྨིན་པའི་མཚན། ། རྒྱུ་ནི་སྔོན་ཐོས་བསམ་ལ་སོགས་པ་བྱས་པའི་ཤེས་རབ་ཀྱི་བག་ཆགས་སད་ཅིང་རྣམ་པར་ སྨིན་པའི་ལུས་དག་ཅིང་སྐྱོན་མེད་པ་ཐོབ་པ་དང་། རང་བཞིན་ནི། ཐོས་པ་དང་བསམ་པ་ དང་སྒོམ་པ་བྱས་ནས་ཡུན་རིང་དུ་ལོན་པ་དང་། ལུས་ཀྱི་བྱ་བ་གང་བྱས་པ་དང་ངག་གིས་ སྨྲས་ནས་ཡུན་རིང་དུ་ལོན་པ་ལ་སོགས་པ་རྣམས་ཀྱང་དྲན་ཞིང་མི་རྗེད་པ་དང་། དེ་བཞིན་དུ་ ལེགས་པར་བཤད་པའི་ཡོན་ཏན་དང་ཉེས་པར་སྨྲས་པའི་སྐྱོན་དག་ཀྱང་རབ་ཏུ་གསལ་བར་ ཤེས་པའི་ཤེས་རབ་དང་། བྱེད་ལས་ནི། བློ་གྲོས་ཆེན་པོ་འཕགས་པའི་ཤེས་རབ་རྒྱུད་ལ་སྐྱེ་ བར་རུང་བ་ཉིད་དེ། དེ་ལྟར་དོན་གསུམ་དང་ལྡན་པའི་སྒོ་ནས་ཤིན་ཏུ་ཡིད་གཞུངས་པ་ཡོངས་ སུ་སྨིན་པའི་མཚན་ཉིད་དོ། ། མཐུ་ཐོབ་ཡོངས་སུ་སྨིན་པ་ནི། དགེ་བ་གཉིས་ཀྱིས་ཁམས་གཉིས་བརྟས་པ་ དང་། །རྟེན་ནི་འབྲས་བུ་སྐྱེ་བར་རུང་བའི་མཆོག ཡིད་ལ་བསམ་འགྲུབ་ འགྲོ་བའི་མཆོག་གྱུར་པ། །མཐུ་ཐོབ་ཡོངས་སུ་སྨིན་པའི་མཚན་ཉིད་དོ། ། རྒྱུ་ནི་བསོད་ནམས་དང་ཡེ་ཤེས་ཀྱིས་དགེ་བ་གཉིས་ཀྱི་ཚོགས་གཉིས་པོ་དེ་དག་གི་ཁམས་ སམ་ས་བོན་གཉིས་བརྟས་ཤིང་ནུས་པ་འཕེལ་བར་བྱེད་པ་དང་། རང་བཞིན་ནི། རྟེན་ཕུང་ པོ་ལྔའི་རྒྱུན་དེ་ལ་ནི་འབྲས་བུ་མངོན་པར་རྟོགས་པ་གོང་ནས་གོང་དུ་སྐྱེ་བར་རུང་བ་ལ་བར་ ཆད་མེད་པས་མཆོག་ཏུ་གྱུར་བ་དང་། བྱེད་ལས་ནི། རང་གཞན་གྱི་དོན་ཕུན་སུམ་ཚོགས་ པ་རྣམས་ཡིད་ལ་བསམ་པ་བཞིན་འགྲུབ་པ་དང་། སྔར་བསྟན་པ་ལྟར་འགྲོ་བའི་མཆོག་ཏུ་ གྱུར་པའི་ལུས་ཁྱད་པར་ཅན་ཐོབ་པ་སྟེ། དེ་ལྟར་དོན་གསུམ་དང་ལྡན་པའི་སྒོ་ནས་མཐུའམ་ སྟོབས་ཐོབ་པ་ཡོངས་སུ་སྨིན་པའི་མཚན་ཉིད་དོ། ། 4-162 མི་འཕྲོགས་ཡོངས་སུ་སྨིན་པ་ནི། ཆོས་བཟང་རིགས་པས་རྣམ་དཔྱད་བསམ་ པ་ཅན།

【現代漢語翻譯】 觀察每個部分並進行冥想；自性是：在為自己和他人實現目標時，以極大的恒常心接受難以忍受的痛苦，如寒熱、飢渴以及他人的傷害等，不迴避也不退縮，並安住于不報復傷害的忍耐之中；作用是：通過習慣，使特殊的忍耐力越來越強大，增長和擴充套件，並對六度（paramita）的善行感到非常高興。因此，具備這三個方面的菩薩們的忍耐力被認為是完全成熟的特徵。 心性完全成熟是：獲得清凈的異熟果報，聽聞不忘，同樣，善說不被說成過失，能夠生起智慧和廣大的心智，這是心性完全成熟的特徵。 原因是先前通過聽聞和思考等方式所產生的智慧習氣被喚醒，並獲得清凈無瑕的異熟身；自性是：通過聽聞、思考和冥想，長時間地積累；身體所做的任何行為和語言所說的任何話語，都能夠長久地記住而不遺忘；同樣，對於善說的功德和惡說的過失，都能夠清晰地瞭解其智慧；作用是：能夠使廣大的智慧，即聖者的智慧在相續中生起。因此，具備這三個方面的特徵，就是心性完全成熟的特徵。 獲得能力完全成熟是：以兩種善行滋養兩種界（dhatu），所依是能夠生起果實的殊勝之物，心中所想皆能實現，成為行走的殊勝者，這是獲得能力完全成熟的特徵。 原因是通過福德和智慧兩種善行，滋養和增強這兩種資糧的界或種子；自性是：作為五蘊的相續，能夠毫無障礙地生起越來越高的證悟果實，是殊勝的；作用是：能夠如意地成就自他圓滿的利益，並獲得如前所述的行走的殊勝之身。因此，具備這三個方面的特徵，就是獲得能力或力量完全成熟的特徵。 不被奪取完全成熟是：具有以正理辨別善法的思考能力。

【English Translation】 Meditate by examining each part; the nature is: when achieving goals for oneself and others, enduring unbearable sufferings such as heat and cold, hunger and thirst, and harm from others with great constancy, without avoiding or retreating, and abiding firmly in patience that does not retaliate against harm; the function is: through habituation, the special patience becomes increasingly stronger, growing and expanding, and being very pleased with the virtues of the six perfections (paramitas). Therefore, the patience of Bodhisattvas, possessing these three aspects, is considered to be the characteristic of complete maturity. The complete maturation of mind is: obtaining pure fruition, hearing without forgetting, similarly, good speech not being spoken of as faults, being able to generate wisdom and vast intellect, this is the characteristic of complete maturation of mind. The cause is the awakening of the habitual imprints of wisdom generated previously through hearing and thinking, etc., and obtaining a pure and flawless fruition body; the nature is: accumulating for a long time through hearing, thinking, and meditating; any actions done by the body and any words spoken are remembered for a long time without forgetting; similarly, the virtues of good speech and the faults of bad speech are clearly understood with wisdom; the function is: being able to generate great wisdom, that is, the wisdom of the noble ones, in the continuum. Therefore, possessing these three aspects is the characteristic of complete maturation of mind. The complete maturation of obtaining power is: nourishing the two realms (dhatu) with two virtues, the basis is the supreme object capable of generating fruits, whatever is thought in the mind is accomplished, becoming the supreme of those who walk, this is the characteristic of complete maturation of obtaining power. The cause is nourishing and enhancing the realms or seeds of these two accumulations of merit and wisdom through the two virtues; the nature is: as the continuum of the five aggregates, being able to generate increasingly higher fruits of realization without obstruction, it is supreme; the function is: being able to accomplish the perfect benefit of oneself and others as desired, and obtaining the supreme body of those who walk as mentioned before. Therefore, possessing these three aspects is the characteristic of complete maturation of obtaining ability or power. The complete maturation of not being robbed is: having the ability to think and discern good Dharma with reason.

---

།རྟག་ཏུ་བདུད་ཀྱི་བར་ཆད་བྱེད་པ་མེད། །ཁྱད་པར་རྙེད་དང་ གཞན་གྱི་ཕྱོགས་སུན་འབྱིན། །མི་འཕྲོགས་ཡོངས་སུ་སྨིན་པའི་མཚན་ ཉིད་དོ། །རྒྱུ་ནི་དམ་པའི་ཆོས་བཟང་པོ་ཐེག་པ་ཆེན་པོ་ལ་འཆད་པར་འགྱུར་བའི་རིགས་ པ་བཞིས་ཚུལ་བཞིན་དུ་རྣམ་པར་དཔྱད་པས་ཐེ་ཚོམ་མེད་པའི་བསམ་པ་ཅན་དང་། རང་ བཞིན་ནི། ཆོས་ཟབ་མོ་ལ་ངེས་པ་ཐོབ་པས་དུས་རྟག་ཏུ་བདུད་དང་མུ་སྟེགས་བྱེད་ལ་སོགས་ པ་རྣམས་ཀྱིས་ནམ་ཡང་བར་ཆད་བྱེད་པ་མེད་པ་དང་། བྱེད་ལས་ནི། རང་གི་རྒྱུད་ལ་མངོན་ པར་རྟོགས་པ་ཁྱད་པར་ཅན་རིམ་གྱིས་རྙེད་པ་དང་། གཞན་ཕྱིར་རྒོལ་བ་རྣམས་ཀྱི་ཉེས་པའི་ ཕྱོགས་སུན་འབྱིན་པར་བྱེད་པ་སྟེ། དེ་ལྟར་དོན་གསུམ་དང་ལྡན་པའི་སྒོ་ནས་འགལ་རྐྱེན་ གྱིས་མི་འཕྲོགས་པ་ཡོངས་སུ་སྨིན་པའི་མཚན་ཉིད་དོ། ། ཡན་ལག་ཡོངས་སུ་སྨིན་པ་ནི། དགེ་བ་བསགས་དང་བརྟེན་ཀྱང་བརྩོན་ པར་རུང་། །དབེན་དང་དགེ་བ་མཆོག་ལ་མངོན་དགའ་བ། །རྒྱལ་བའི་ སྲས་ཀྱི་ཡན་ལག་ལྡན་པ་ཡི། །ཡང་དག་ཡོངས་སུ་སྨིན་པའི་མཚན་ ཉིད་འདོད། །རྒྱུ་ནི་ཚོགས་གཉིས་ཀྱི་དགེ་བ་རིམ་གྱིས་བསགས་པ་དང་། རང་བཞིན་ ནི། གཡོ་དང་སྒྱུ་མེད་ཅིང་དད་པ་དང་ཤེས་རབ་ཡོད་པའི་ལུས་སྐྱོན་མེད་པ་ལ་བརྟེན་ནས་ ཀྱང་ཐོས་བསམ་སྒོམ་གསུམ་གྱི་དགེ་བ་ལ་སྤྲོ་བ་ཆེན་པོའི་བརྩོན་འགྲུས་རྩོམ་པར་རུང་ཞིང་། བཟོད་པ་དང་བྱེད་ལས་ནི་རྣམ་གཡེང་དང་འདུ་འཛིས་དབེན་པ་དང་། ཐེག་པ་ཆེན་པོའི་དགེ་ བ་མཆོག་ལ་མངོན་པར་དགའ་བ་སྟེ། དེ་ལྟར་དོན་གསུམ་དང་ལྡན་པའི་སྒོ་ནས་རྒྱལ་བའི་ སྲས་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་ཀྱི་སྤང་བྱ་སྤོང་བའི་ཡན་ལག་དང་ལྡན་པའི་ཡང་དག་ པར་ཡོངས་སུ་སྨིན་པའི་མཚན་ཉིད་ཡིན་པར་འདོད་དོ། ། 4-163 ཕན་ཡོན་གྱིས་བསྡུས་ཏེ་བསྟན་པ་ནི། དེ་ལྟར་དངོས་པོ་རྣམ་དགུས་སྨིན་ པའི་བདག །ཕ་རོལ་ཡོངས་སུ་སྨིན་བྱེད་རུང་དང་ལྡན། །ཆོས་ཀྱི་རང་ བཞིན་རྒྱུན་འཕེལ་བདག་ཉིད་ཅན། །རྟག་ཏུ་འགྲོ་བའི་གཉེན་མཆོག་ གྱུར་པ་ཡིན། །སྔར་བཤད་པ་དེ་ལྟར་ན་དགའ་བ་སྨིན་པ་ལ་སོགས་པའི་དངོས་པོའམ་ དོན་རྣམ་པ་དགུས་ཡོངས་སུ་སྨིན་པའི་བདག་ཉིད་ནི། གཞན་དོན་སེམས་ཅན་ཕ་རོལ་པོ་ ཡོངས་སུ་སྨིན་པར་བྱེད་པར་རུང་བའི་སྟོབས་དང་ལྡན་པའི་ཆེ་བ་དང་། རང་དོན་ཆོས་ཀྱི་ སྐུའི་རང་བཞིན་གློ་བུར་གྱི་དྲི་མ་དག་བྱེད་ཀྱི་རྒྱུན་འཕེལ་བའི་བདག་ཉིད་ཅན་གྱི་ཆེ་བ་སྟེ། ཡོན་ཏན་གཉིས་དང་ལྡན་པའི་སྒོ་ནས་དུས་རྟག་ཏུ་འགྲོ་བ་མཐའ་ཡས་པའི་གཉེན་གྱི་མཆོག་ ཏུ་གྱུར་པ་ཡིན་ཏེ། ཟང་ཟིང་གི་སྦྱིན་པ་ལ་སོགས་པས་འཕྲལ་དུ་བདེ་བ་དང་ཆོས་ཟབ་མོ་ བསྟན་ནས་གཏན་གྱི་བདེ་ལ་འགོད་པའི་ཕྱིར་རོ། ། གཞན་སྨིན་པར་བྱེད་ཚུལ་ལ་བཞི་སྟེ། ཡོངས་སུ་སྨིན་པའི་མཚན་ཉིད། དེའི་རྣམ་དབྱེ་ བསྟན་པ། སྨ

【現代漢語翻譯】 常時無有魔障作祟，尤能獲得殊勝，駁倒他人觀點，不被奪取，是為圓滿之相。原因在於以四種理路如理如實地辨析殊勝佛法大乘，生起毫無疑慮之念。自性在於通達甚深之法，故常時不會被邪魔外道等所擾亂。作用在於自身相續中逐漸獲得殊勝證悟，並能駁倒他人之過失。如是，以具足此三義之故，不被違緣所奪，是為圓滿之相。 圓滿支分者，積累善根並依止，亦能精進修持，遠離憒鬧喜善法，是為佛子圓滿支，真實圓滿之體性。原因在於次第積累二資糧之善根。自性在於依止無有諂誑、具足信心與智慧、身無殘疾之身，亦能歡喜踴躍地修持聞思修三者之善法。忍耐與作用在於遠離散亂與喧囂，並對大乘殊勝之善法生起極大歡喜。如是，以具足此三義之故，是為佛子菩薩們具足斷除所斷之支分，是為真實圓滿之體性。 如是，以九種事物圓滿之自體，具備令他圓滿之能力，是為佛法自性恒常增上之體性，恒時是眾生之殊勝怙主。如前所說，以歡喜圓滿等九種事物或意義圓滿之自體，具有能令他眾有情圓滿之力量與偉大。自利方面，是為法身之自性，是能清凈暫時性垢染之恒常增上之體性之偉大。以具足此二功德之故，恒時是無量眾生之殊勝怙主。以財物佈施等令其暫時安樂，並宣說甚深之法，令其安住于究竟之安樂。

【English Translation】 There is always no interference from demons. In particular, one gains excellence and refutes the views of others. It is a characteristic of complete maturation that one is not robbed. The cause is that one examines the excellent Dharma of the Great Vehicle with four kinds of reasoning, in accordance with the way, and has a mind without doubt. The nature is that, having gained certainty in the profound Dharma, one is never disturbed by demons, heretics, and so on. The function is that one gradually gains special realizations in one's own mind, and refutes the faults of those who argue for others. Thus, with the three meanings, it is a characteristic of complete maturation that is not robbed by adverse conditions. The complete limbs are: accumulating virtue and relying on it, one can also strive diligently. Being secluded and rejoicing in the supreme virtue, one possesses the limbs of the Victorious One's son. This is said to be the characteristic of perfect completion. The cause is the gradual accumulation of the virtue of the two accumulations. The nature is that, relying on a body without deceit, with faith and wisdom, and without defects, one can also engage in the virtue of hearing, thinking, and meditating with great joy and diligence. Patience and the function are being secluded from distraction and busyness, and rejoicing in the supreme virtue of the Great Vehicle. Thus, with the three meanings, it is considered to be the characteristic of perfect completion, possessing the limbs of abandoning what is to be abandoned by the sons of the Victorious Ones, the Bodhisattvas. Thus, the self of maturation through nine things is capable of completely maturing others and possesses the nature of the Dharma, which is constantly increasing. It is always the supreme friend of beings. As previously explained, the self of complete maturation through nine things or meanings, such as the maturation of joy, has the greatness of being able to completely mature other sentient beings and the greatness of the nature of the Dharma body, which is constantly increasing in purifying adventitious stains. With the two qualities, it is always the supreme friend of infinite beings, because it brings immediate happiness through material giving and so on, and establishes them in ultimate happiness by teaching the profound Dharma.

---

ིན་པར་བྱེད་ཚུལ་རྒྱས་བཤད། བསྡུས་ཏེ་ཕན་ཡོན་བསྟན་པའོ། ། དང་པོ་ནི། ཇི་ལྟར་རྨ་དང་ཟས་ལ་དེ་དག་གི། གཟག་དང་སྤྱད་དུ་རུང་ བས་སྨིན་འདོད་ལྟར། །དེ་བཞིན་རྟེན་འདིར་ཕྱོགས་གཉིས་ཞི་བ་དང་། ། དེ་བཞིན་སྤྱད་པ་ཉིད་དུ་སྨིན་པ་བསྟན། །ཇི་ལྟར་ཏེ་དཔེར་ན་རྨ་དང་ཟས་ལ་དེ་ དག་གི་རིམ་པ་བཞིན་དུ་ཕོལ་མིག་ལ་སོགས་པའི་རྨ་སྨིན་པ་ན་རྣག་གཟག་ཏུ་རུང་བ་དང་། ཤིང་ཐོག་ལ་སོགས་པའི་ཟས་སྨིན་པ་ན་ལོངས་སྤྱད་དུ་རུང་བས་སྨིན་པར་འདོད་པ་ལྟར་དེ་ བཞིན་དུ་རྟེན་གྱི་གང་ཟག་གི་རྒྱུད་འདིར་ཡང་སྤང་བྱ་དང་གཉེན་པོའི་ཕྱོགས་གཉིས་ཀྱི་ནང་ ནས་རྣག་གཟག་ཏུ་རུང་བ་ལྟར་མི་མཐུན་པའི་ཕྱོགས་ཞི་བས་སྤང་བྱ་སྤང་རུང་དུ་གྱུར་པ་དང་། དེ་བཞིན་དུ་ཟས་སྤྱད་དུ་རུང་བ་ལྟར་གཉེན་པོའི་ཕྱོགས་སྐྱེ་རུང་ཉིད་དུ་གྱུར་པ་ནི་གདུལ་བྱ་ 4-164 ཡོངས་སུ་སྨིན་པའི་མཚན་ཉིད་དུ་བསྟན་པའོ། ། དེའི་རྣམ་དབྱེ་ནི། ལུས་ཅན་བྲལ་བར་སྨིན་བྱེད་དེ་བཞིན་དུ། །ཡོངས་ སྨིན་རབ་སྨིན་མཐུན་པར་སྨིན་བྱེད་གཞན། །ལེགས་པར་སྨིན་བྱེད་ རྟོགས་པ་སྨིན་བྱེད་དང་། །རྟག་སྨིན་གོང་དུ་སྨིན་བྱེད་བཤད་པར་འདོད། ། སྨིན་པར་བྱེད་པ་པོ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔས་སྨིན་པར་བྱ་བ་ལུས་ཅན་རྣམས་ཉོན་མོངས་པ་ དང་བྲལ་བར་སྨིན་པར་བྱེད་པ་དང་། དེ་བཞིན་དུ་རིགས་ཅན་གསུམ་པོ་ཐམས་ཅད་ཐེག་པ་ གསུམ་གྱིས་ཡོངས་སུ་སྨིན་པར་བྱེད་པ་དང་། ཕྱི་རོལ་པའི་སྨིན་པ་ལས་ཁྱད་པར་འཕགས་ ཤིང་མཆོག་ཏུ་གྱུར་པས་རབ་ཏུ་སྨིན་པར་བྱེད་པ་དང་། གདུལ་བྱའི་སྐལ་བ་དང་འཚམ་པར་ ཆོས་བསྟན་ནས་བློ་དང་མཐུན་པར་སྨིན་པར་བྱེད་པ་དང་། གཞན་ཡང་མཐོ་དམན་ལ་བྱམས་ སྡང་མེད་པར་སྙོམས་ཤིང་གུས་པའི་སྒོ་ནས་ལེགས་པར་སྨིན་པར་བྱེད་པ་དང་། རང་གིས་ དེ་ཁོ་ན་ཉིད་རྟོགས་པའི་སྒོ་ནས་གཞན་རྣམས་ཀྱང་དེ་ཁོ་ན་ཉིད་རྟོགས་པར་སྨིན་པར་བྱེད་ པ་དང་། ཕྱིན་ཅི་ལོག་གི་གཉེན་པོ་བསྟན་ནས་ཕྱིན་ཅི་མ་ལོག་པར་རྟག་ཏུ་སྨིན་པར་བྱེད་པ་ དང་། ལམ་འོག་མ་ལས་མི་ཉམས་པར་གོང་ནས་གོང་དུ་ཁྱད་པར་དུ་འཕགས་པར་སྨིན་པར་ བྱེད་པ་སྟེ། དེ་ལྟར་རྣམ་པ་བརྒྱད་ནི་གདུལ་བྱ་གཞན་ཡོངས་སུ་སྨིན་པའི་རབ་ཏུ་དབྱེ་བ་ཡིན་ པར་བཤད་པར་འདོད་དོ། ། རྒྱས་པར་བཤད་པ་ལ། བསམ་པ་ཇི་ལྟ་བུས་སྨིན་པར་བྱེད་ཚུལ་དང་། སྦྱོར་བ་ཇི་ལྟ་ བུས་སྨིན་པར་བྱེད་ཚུལ་གཉིས་ཀྱི་དང་པོ་ནི། ཇི་ལྟར་རྒྱལ་སྲས་ཕན་པའི་བསམ་ པས་འདིར། །འགྲོ་ཀུན་རྣམ་པར་སྨིན་བྱེད་གནས་པ་ལྟར། །དེ་བཞིན་ཕ་ དང་མ་དང་གཉེན་བཤེས་རྣམས། །བུ་དང་གཉེན་པ་རྣམས་ལ་ལེགས་ མི་གནས། །ཇི་ལྟར་རྒྱལ་བའི་སྲས་པོ་བྱང་ཆུ་སེམས་དཔའ་རྣམས་གཞན་ལ་ཕན་པ་དང་ 4-165 བདེ་བར་འདོད་པའི་ལྷག་པའི་བསམ་པ་རྣམ་པར་དག་པས་འཁོར་བ་འདིར་འགྲོ་བ་མ་ལུས་

【現代漢語翻譯】 詳細解釋成熟的方法，以及簡要說明其益處。 首先：如同對待傷口和食物，爲了使其成熟，需要排出膿液和加以利用。 同樣，在此有情眾生相續中，通過平息對立雙方，並使其可以利用，來展示成熟。例如，就像對待傷口和食物，當膿腫等傷口成熟時，可以排出膿液；當水果等食物成熟時，可以享用。同樣，在此有情眾生的相續中，對於應斷除和應修習的對立雙方，如同膿液可以排出一樣，通過平息不和諧的一方，使應斷除的可以斷除；如同食物可以享用一樣，使應修習的一方可以生起，這被認為是調伏對像完全成熟的特徵。 其分類如下：使有情眾生從煩惱中解脫而成熟，同樣地，使所有三種根器者通過三種乘而完全成熟，使超越外道的成熟，使與調伏對象的根器相符而成熟，此外，通過對高低貴賤無有親疏愛憎的平等恭敬而使其良好成熟，通過自己證悟真如而使他人也證悟真如而成熟，通過展示顛倒的對治法而使其恒常不顛倒地成熟，以及使道不退轉，越來越殊勝地成熟。如是八種是調伏對像完全成熟的分類。 詳細解釋分為：以何種發心使其成熟，以及以何種行為使其成熟兩種。首先：如同王子以利益他人的發心，使一切眾生在此成熟安住一樣，父母、親友不會像對待子女和親人那樣。 如同佛子菩薩們以利益他人和希望他們快樂的殊勝清淨髮心，使輪迴中的一切眾生……

【English Translation】 Detailed explanation of how to ripen, and a brief explanation of its benefits. Firstly: Just as with wounds and food, in order to ripen them, it is necessary to drain the pus and utilize them. Similarly, in this continuum of sentient beings, ripening is shown by pacifying the two opposing sides and making them usable. For example, just as with wounds and food, when wounds such as abscesses ripen, the pus can be drained; when food such as fruits ripen, they can be enjoyed. Similarly, in the continuum of sentient beings, regarding the two opposing sides of what should be abandoned and what should be practiced, just as pus can be drained, by pacifying the discordant side, making what should be abandoned able to be abandoned; and just as food can be enjoyed, making the side that should be practiced able to arise, this is considered the characteristic of the complete ripening of the object to be tamed. Its divisions are as follows: Causing sentient beings to ripen by freeing them from afflictions, similarly, causing all three types of individuals to fully ripen through the three vehicles, causing a ripening that surpasses and is superior to that of non-Buddhists, causing ripening in accordance with the faculties of the object to be tamed, furthermore, causing good ripening through equal respect without partiality towards high or low, and causing others to ripen by realizing the suchness through one's own realization of suchness, causing constant non-perversion by showing the antidote to perversion, and causing the path to not regress, but to become increasingly excellent. These eight are the divisions of the complete ripening of the object to be tamed. The detailed explanation is divided into two: how to ripen with what intention, and how to ripen with what action. Firstly: Just as a prince, with the intention of benefiting others, causes all beings to abide here in ripening, parents and relatives do not act like they do towards their children and relatives. Just as the sons of the Buddhas, Bodhisattvas, with the supreme pure intention of benefiting others and wishing them happiness, cause all beings in samsara...

---

པ་ཀུན་གཏན་གྱི་དགེ་བ་དང་འཕྲལ་དུ་བདེ་བ་ལ་བཀོད་ནས་རྣམ་པར་སྨིན་པར་བྱེད་པར་ གནས་པ་ལྟར། དེ་བཞིན་དུ་ཕ་དང་མ་དང་གཉེན་བཤེས་རྣམས་ནི་རང་གི་བུ་དང་གཉེན་ པ་རྣམས་ལ་ལེགས་པར་མི་གནས་ཏེ། ཕན་པ་དང་བདེ་བར་འདོད་ཀྱང་དེའི་ཐབས་ལ་མི་ མཁས་པས་མི་དགེ་བ་དང་སྡུག་བསྔལ་ལ་སྦྱོར་བའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་བཞིན་དུ། ཇི་ལྟར་བརྩེ་ བདག་བདེ་དང་ཕན་སྦྱོར་ཕྱིར། །སེམས་ཅན་གཞན་ལ་བྱམས་འདོད་དེ་ ལྟར་ནི། །སྐྱེ་བོ་བདག་ལའང་བྱམས་པར་མི་འདོད་ན། །རབ་སྡུག་སྐྱེ་བོ་ གཞན་བརྟེན་སྨོས་ཅི་དགོས། །ཇི་ལྟར་བརྩེ་བ་ཆེན་པོའི་བདག་ཉིད་ཅན་བྱང་ཆུབ་ སེམས་དཔའ་རྣམས་གདུལ་བྱ་མཐའ་དག་འཕྲལ་དུ་ལོངས་སྤྱོད་ལ་སོགས་པའི་བདེ་བ་དང་ ཕུགས་སུ་ཕན་པའི་དགེ་བ་ལ་སྦྱོར་བའི་ཕྱིར། སེམས་ཅན་གཞན་ཐམས་ཅད་ལ་བྱམས་པའི་ བསམ་པས་ཕན་པ་དང་བདེ་བ་འདོད་པ་དེ་ལྟར་ནི་སྐྱེ་བོ་ཕལ་པ་རྣམས་བདག་ལའང་དེ་ཙམ་ དུ་བྱམས་པར་མི་འདོད་ན་རབ་ཏུ་སྡུག་ཅིང་ཡིད་དུ་འོང་བའི་སྐྱེ་བོ་གཞན་ལ་བརྟེན་ནས་དེ་ ལྟ་བུའི་བྱམས་པ་སྐྱེ་བ་ལྟ་སྨོས་ཀྱང་ཅི་དགོས་ཏེ་མི་སྐྱེ་བ་ཉིད་དོ། །མདོར་ན་འཇིག་རྟེན་པ་ རྣམས་བུ་དང་གཉེན་བཤེས་ལ་བྱམས་པ་དང་། རང་ལ་རང་ཉིད་བྱམས་པ་ལས་བྱང་ཆུབ་ སེམས་དཔའ་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ལ་བྱམས་པ་ཆེས་ཁྱད་པར་དུ་འཕགས་པའི་སྒོ་ནས་ ཕན་འདོགས་པར་མཛད་པའོ། ། སྦྱོར་བ་ཇི་ལྟ་བུས་སྨིན་པར་བྱེད་ཚུལ་ལ་དྲུག་སྟེ། སྦྱིན་པ་དང་ཚུལ་ཁྲིམས་དང་བཟོད་པ་ དང་བརྩོན་འགྲུས་དང་བསམ་གཏན་དང་ཤེས་རབ་ཇི་ལྟ་བུས་སྨིན་པར་བྱེད་ཚུལ་ལོ། ། སྦྱིན་པ་ཇི་ལྟ་བུས་སྨིན་པར་བྱེད་ཚུལ་ནི། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་ལུས་དང་ ལོངས་སྤྱོད་དག །གཞན་ལ་མི་སྦྱིན་པ་ནི་ཡོངས་མེད་དེ། །མཉམ་པར་ 4-166 སྦྱིན་པའི་ཡོན་ཏན་ངོམས་མི་འགྱུར། །ཕན་འདོགས་རྣམ་པ་གཉིས་ཀྱིས་ གཞན་སྨིན་བྱེད། །སྦྱིན་བདག་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་མགོ་དང་ལག་པ་ལ་སོགས་པའི་ ལུས་དང་། ནོར་བུ་དང་གླང་པོ་ལ་སོགས་པའི་ལོངས་སྤྱོད་དག་གཞན་ལ་མི་སྦྱིན་པ་ནི་ཡོངས་ མེད་དེ་གང་ལ་ཅི་འདོད་པ་དེ་ཐམས་ཅད་སྦྱིན་པ་དང་། ཉེ་རིང་དང་མཐོ་དམན་ལ་སོགས་ པའི་ཕྱོགས་རིས་མེད་པར་མཉམ་པར་སྦྱིན་པ་དང་། ཡུལ་དུས་ཐམས་ཅད་དུ་རྒྱུན་མི་འཆད་ པར་བྱིན་ཡང་ཡོན་ཏན་གྱིས་ངོམས་པར་མི་འགྱུར་བར་སྦྱིན་པ་སྟེ། སྦྱིན་པ་རྣམ་པ་གསུམ་ གྱིས་ཕོངས་པ་མེད་ཅིང་འདོད་པ་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པར་བྱེད་པས་ཚེ་འདི་ལ་ཕན་འདོགས་ པ་དང་། སྦྱིན་པས་བསྡུས་ནས་དགེ་བ་ལ་འགོད་པས་ཚེ་ཕྱི་མ་ལ་ཕན་འདོགས་པ་སྟེ། ཕན་ འདོགས་རྣམ་པ་གཉིས་ཀྱིས་གཞན་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ཡོངས་སུ་སྨིན་པར་བྱེད་པའོ། ། ཚུལ་ཁྲིམས་ཇི་ལྟ་བུས་སྨིན་པར་བྱེད་ཚུལ་ནི། རྟག་པ་རང་བཞིན་ལྷག་པ་འཚེ་ བ་མེད། །བདག་དགའ་བག་ཡོད་འདི་ལ་

【現代漢語翻譯】 就像把一切善良和當下的快樂都安排好，使之成熟一樣。同樣，父母和親戚朋友對自己的孩子和親人也並非完全有利，雖然希望他們幸福快樂，但由於不擅長這些方法，反而會讓他們遭受不幸和痛苦。同樣地： 『如同慈愛者爲了給予他人安樂與利益， 希望其他眾生也能得到慈愛一般， 如果人們連對自己都不願慈愛， 那又何必說依賴他人來獲得極度的痛苦呢？』 就像具有大慈悲心的菩薩們，爲了讓所有被調伏的眾生都能獲得當下的享樂等安樂和未來的利益，以慈愛之心希望所有其他眾生都能獲得利益和安樂一樣，如果普通人連對自己都不願如此慈愛，那又何必說依賴其他令人厭惡和不悅的眾生來產生這樣的慈愛呢？根本不可能產生。 總而言之，世間人對孩子和親友的慈愛，以及對自己本身的慈愛，都遠遠不如菩薩對一切眾生的慈愛，菩薩以極其卓越的方式利益眾生。 以何種方式使其成熟有六種：佈施、持戒、忍辱、精進、禪定和智慧，分別以何種方式使其成熟呢？ 以何種佈施使其成熟呢？菩薩的身體和受用，沒有不佈施給別人的。平等佈施的功德永遠不會滿足。以兩種利益的方式使他人成熟。 佈施的主人，菩薩的頭和手等身體，以及珠寶和大象等受用，沒有不佈施給別人的，凡是別人想要的都佈施，不分親疏貴賤地平等佈施，在任何時間地點都不間斷地佈施，即使一直佈施也不會滿足，因為佈施能滿足一切需求，所以能在此生給予利益，通過佈施來攝受並引導他們行善，從而在來世給予利益，通過這兩種利益的方式使一切眾生完全成熟。 以何種持戒使其成熟呢？恒常、自性、增上、無害、自樂、不放逸，這些是……

【English Translation】 Just as arranging all goodness and present happiness to ripen, similarly, parents and relatives are not always beneficial to their children and relatives. Although they desire their happiness and well-being, they are not skilled in these methods and may lead them to unhappiness and suffering. Similarly: 『As the loving one wishes to bestow happiness and benefit upon others, And desires that other sentient beings also receive love, If people are unwilling to be loving even to themselves, Then what need is there to speak of relying on others to obtain extreme suffering?』 Just as Bodhisattvas, possessing great compassion, wish to bestow immediate happiness such as enjoyment and future benefits upon all beings to be tamed, and with loving thoughts desire benefit and happiness for all other sentient beings, if ordinary people are unwilling to be so loving even to themselves, then what need is there to speak of relying on other repulsive and unpleasant beings to generate such love? It is impossible to arise. In short, the love of worldly people for their children and relatives, and their love for themselves, are far surpassed by the Bodhisattva's love for all sentient beings, who benefits them in an exceedingly excellent way. In what ways does it ripen? There are six: giving, discipline, patience, diligence, meditation, and wisdom. In what ways do each of these ripen? In what way does giving ripen? There is nothing of the Bodhisattva's body and possessions that is not given to others. The merit of giving equally is never exhausted. He ripens others through two kinds of benefit. The master of giving, the Bodhisattva's body such as head and hands, and possessions such as jewels and elephants, are all given to others. Whatever anyone desires is given, giving equally without partiality to near or far, high or low, and giving continuously at all times and places. Even if he gives continuously, he will never be satisfied with the merit, because giving fulfills all needs, thus bestowing benefit in this life, and by gathering them through giving and guiding them to virtue, he bestows benefit in future lives. Through these two kinds of benefit, he fully ripens all sentient beings. In what way does discipline ripen? Constant, self-nature, superior, harmless, self-joy, non-negligence, these are...

---

གཞན་འགོད་ཅིང་། །ཕན་རྣམ་ གཉིས་འདོགས་རྣམ་པར་སྨིན་པ་དང་། །རྒྱུ་མཐུན་ཡོན་ཏན་བརྒྱུད་ པས་གཞན་སྨིན་བྱེད། །ཚུལ་ཁྲིམས་ཡང་དག་པར་བླངས་པ་སྲོག་གི་ཕྱིར་ཡང་མི་ གཏོང་ཞིང་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་བར་དུ་སྲུང་བ་རྟག་པའི་ཚུལ་ཁྲིམས་དང་། སྔོན་གོམས་པའི་དབང་ གིས་འདིར་ཡང་སྐྱེས་ཐོབ་ཀྱིས་ཚུལ་གྱིས་འབྱུང་བ་རང་བཞིན་གྱི་ཚུལ་ཁྲིམས་དང་། མི་དགེ་ བ་བཅུ་རྨི་ལམ་དུའང་མི་བྱེད་ཅིང་དགེ་བ་བཅུའི་ལམ་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པ་ལྷག་པར་འཚེ་བ་ མེད་པའི་ཚུལ་ཁྲིམས་དང་། ཚུལ་ཁྲིམས་ཀྱི་ཡོན་ཏན་མཐོང་ནས་བདག་ཉིད་དེ་ལ་དགའ་ བས་རྟོགས་པའི་ཚུལ་ཁྲིམས་སམ་(འགྲེལ་བཤད་དུ་)ཁྱད་པར་ས་དང་པོར་ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་ཀུན་ ཏུ་འགྲོ་བར་རྟོགས་པ་ན་དགེ་བ་ལ་ངང་གིས་དགའ་བ་དང་། ལུས་ངག་ཡིད་གསུམ་གྱི་བྱ་ བ་མ་ཡིན་པ་ཐམས་ཅད་སྤངས་ནས་སྒོ་གསུམ་ལ་འཁྲུལ་པ་ཅུང་ཟད་ཀྱང་མེད་པ་བག་ཡོད་ 4-167 པའི་ཚུལ་ཁྲིམས་ལྔ་པོ་འདི་ལ་བདག་ཉིད་གནས་པ་ལྟར་གཞན་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ཀྱང་ འགོད་ཅིང་། ཕན་པ་རྣམ་པ་གཉིས་འདོགས་པ་ནི་གཞན་ལ་གནོད་པ་མི་བྱེད་པས་ཚུལ་ཡང་ གནོད་པའི་འཇིགས་པ་མེད་ཅིང་ཚུལ་ཁྲིམས་དང་ལྡན་པ་བདེ་བར་འཚོ་བས་ཚེ་འདི་ལ་ཕན་ འདོགས་པ་དང་། རྣམ་པར་སྨིན་པའི་འབྲས་བུ་བདེ་འགྲོར་སྐྱེ་བ་དང་རྒྱུ་མཐུན་པའི་འབྲས་ བུ་དེར་ཡང་ཚུལ་ཁྲིམས་བསྲུང་བ་སྟེ། ཡོན་ཏན་དེ་དག་སྐྱེ་བ་ཐམས་ཅད་དུ་བརྒྱུད་དེ་རྒྱུན་མི་ འཆད་པས་གཞན་ཡོངས་སུ་སྨིན་པར་བྱེད་པའོ། ། བཟོད་པ་ཇི་ལྟ་བུས་སྨིན་པར་བྱེད་ཚུལ་ནི། གཞན་གནོད་བྱེད་ལ་ཕན་པའི་ བློ་ལྡན་པ། །གནོད་བྱེད་དྲག་པོ་དག་ཀྱང་རབ་ཏུ་བཟོད། །ཐབས་རིག་ གནོད་བྱེད་བཟོད་པ་དེ་དག་ནི། །གནོད་བྱེད་དགེ་བ་ཡང་དག་ལེན་དུ་ འཇུག །སྤྱོད་འཇུག་ལས་ཀྱང་། དེ་བས་ངལ་བས་མ་སྒྲུབ་པའི། །ཁྱིམ་དུ་གཏེར་ནི་བྱུང་བ་ ལྟར། །བྱང་ཆུབ་སྤྱོད་པའི་གྲོགས་གྱུར་པས། །བདག་གིས་དགྲ་ལ་དགའ་བར་བྱ། །ཞེས་ གསུངས་པ་ལྟར་གཞན་གནོད་པ་བྱེད་པ་བྱུང་བ་ལ་འདི་ནི་བདག་གི་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་སྤྱོད་པ་ བཟོད་པ་འགྲུབ་པའི་རྒྱུ་ཡིན་པས་ཕན་པ་བྱེད་པའོ་སྙམ་དུ་དགའ་བའི་བློ་དང་ལྡན་པ་དེ། ལུས་དང་ལོངས་སྤྱོད་ལ་གནོད་པ་བྱེད་པ་དྲག་པོ་བྱུང་བ་དག་ཀྱང་ཇི་མི་སྙམ་པའི་སྒོ་ནས་ རབ་ཏུ་བཟོད་པར་བྱེད་ན་གནོད་པ་ཆུང་ངུ་ལྟ་སྨོས་ཀྱང་ཅི་དགོས་གཞན་སྨིན་པའི་ཐབས་ རིག་ཅིང་གནོད་བྱེད་ལ་བཟོད་པ་སྒོམ་པ་དེ་དག་གིས་ནི་གནོད་པ་ལ་ལན་མི་བྱེད་པས་ཚེ་ འདི་ལ་ཕན་འདོགས་པ་དང་། གནོད་བྱེད་རྣམས་དད་པར་བྱས་ནས་དགེ་བ་ཡང་དག་པར་ ལེན་དུ་འཇུག་པས་ཚེ་ཕྱི་མ་ལ་ཡང་ཕན་འདོགས་པའོ། ། བརྩོན་འགྲུས་ཇི་ལྟ་བུས་སྨིན་པར་བྱེད་ཚུལ་ནི། རྒྱལ་སྲས་བརྩོན་འགྲུས་ མཆོག་ལ་བརྟེན་པ་དེ། །སེམས་ཅན་ཚོགས་རབ་སྨིན་པར་བྱེད་པ

【現代漢語翻譯】 安置他人，施予利益，成熟種種，以及隨順因的功德，通過傳承使他人成熟。 如法受持戒律，即使爲了生命也不放棄，守護直到菩提，這是常恒的戒律；由於過去的串習，今生也自然而然地生起，這是自性的戒律；即使在夢中也不做十不善業，圓滿十善業道，這是尤其不害的戒律；見到戒律的功德，自己對此歡喜而證悟，這是證悟的戒律，或者（在解釋中）特別是在初地時，證悟到法界普遍執行，自然而然地對善法生起歡喜；捨棄身語意的一切非行，對三門沒有絲毫錯亂，這是謹慎的戒律。像自己安住于這五種戒律一樣，也安置其他一切有情，施予兩種利益，即不損害他人，因此戒律也無有損害的怖畏，具有戒律而安樂生活，這是施予今生的利益；成熟的果報是轉生善趣，以及隨順因的果報，即在那裡也守護戒律，這些功德在一切生世中傳承不斷，因此使他人完全成熟。 以何種忍辱使之成熟呢？對損害者懷有利益之心，對於強烈的損害也能安忍。通達方便，對損害者安忍，這些能使損害者正確地行持善法。如《入行論》所說：『因此，如獲無需勤，家生之寶藏，當樂彼為助伴，成辦菩提行。』就像他人對自己造成損害，心想這是我成就菩提之行——忍辱的因緣，因此懷著歡喜之心，對於身體和受用上所造成的強烈損害也能安忍，更何況是輕微的損害呢？通達使他人成熟的方便，修持對損害者的忍辱，這些不以損害還擊，因此施予今生的利益，使損害者生起信心，從而正確地行持善法，因此也施予來世的利益。 以何種精進使之成熟呢？依靠殊勝的菩薩精進，能使有情眾生完全成熟。

【English Translation】 Placing others and bestowing benefits, maturing all kinds, and the merits of following the cause, making others mature through transmission. Rightly taking vows, not abandoning them even for life, guarding them until enlightenment, this is the constant vow; due to past habits, it arises naturally in this life, this is the vow of nature; not doing even the ten non-virtuous deeds in dreams, perfecting the ten virtuous paths, this is especially the non-harming vow; seeing the merits of the vow, rejoicing in it and realizing it, this is the realized vow, or (in explanation) especially at the first ground, realizing that the Dharma realm universally operates, naturally giving rise to joy in virtue; abandoning all non-actions of body, speech, and mind, without any confusion in the three doors, this is the cautious vow. Just as oneself abides in these five vows, also placing all other sentient beings, bestowing two kinds of benefits, that is, not harming others, therefore the vow is also without the fear of harm, living happily with the vow, this is bestowing the benefits of this life; the mature result is rebirth in a good realm, and the result of following the cause, that is, guarding the vow there as well, these merits are transmitted continuously in all lifetimes, therefore making others completely mature. With what kind of patience does it mature? Having a mind of benefiting those who harm, being able to endure even strong harm. Understanding the means, enduring those who harm, these can make those who harm correctly practice virtue. As it says in 'Entering the Bodhisattva's Way of Life': 'Therefore, like obtaining a treasure born at home without effort, one should rejoice in him as a companion to accomplish the practice of enlightenment.' Just as others cause harm to oneself, thinking that this is the cause for me to accomplish the practice of enlightenment—patience, therefore having a joyful mind, being able to endure even strong harm caused to the body and possessions, let alone slight harm? Understanding the means of making others mature, cultivating patience towards those who harm, these do not retaliate with harm, therefore bestowing the benefits of this life, causing those who harm to generate faith, thereby correctly practicing virtue, therefore also bestowing the benefits of future lives. With what kind of diligence does it mature? Relying on the supreme Bodhisattva's diligence, it can make sentient beings completely mature.

---

་ 4-168 ན། །ཕ་རོལ་སེམས་དགེ་གཅིག་གི་ཕྱིར་ཡང་ནི། །བསྐལ་པ་བྱེ་བ་སྟོང་ དུའང་སྐྱོ་མི་འགྱུར། །རྒྱལ་བའི་སྲས་པོ་གཞན་དོན་ལ་སྤྲོ་བའི་བརྩོན་འགྲུས་ཆེན་པོ་ མཆོག་ཏུ་གྱུར་པ་ལ་བརྟེན་པ་དེ་སེམས་ཅན་གྱི་ཚོགས་རབ་ཏུ་མང་པོ་ཡོངས་སུ་སྨིན་པར་ བྱེད་པ་ན། ཕ་རོལ་པོ་སེམས་ཅན་གཅིག་གི་རྒྱུད་ལ་སེམས་དགེ་བ་སྐད་ཅིག་མ་གཅིག་ཙམ་ སྐྱེད་པའི་ཕྱིར་ཡང་ནི། དུས་བསྐལ་པ་བྱེ་བ་སྟོང་དུའང་དཀའ་སྤྱད་ལ་སྐྱོ་བར་མི་འགྱུར་ན་ སེམས་ཅན་མང་པོའི་རྒྱུད་ལ་དགེ་བ་རྒྱ་ཆེན་པོ་ཡུན་ཐུང་ངུས་བསྐྱེད་པ་ལ་སྐྱོ་བར་མི་འགྱུར་ བ་ལྟ་སྨོས་ཀྱང་ཅི་དགོས། འཕྲལ་དུ་བདེ་བ་ལ་སྦྱོར་བས་ཚེ་འདི་དང་། སེམས་དགེ་བ་ལ་ ཡང་དག་པར་སྦྱོར་བས་ཚེ་ཕྱི་མ་ལའང་ཕན་འདོགས་པའོ། ། བསམ་གཏན་ཇི་ལྟ་བུས་སྨིན་པར་བྱེད་པའི་ཚུལ་ནི། ཡིད་ཀྱི་དབང་ནི་བླ་ན་ མེད་ཐོབ་ནས། །གཞན་གྱིས་མཆོད་འདོད་ཐམས་ཅད་ངེས་བཅོམ་སྟེ། ། མཆོག་གི་བསྟན་ལ་གཞན་དག་འདུན་བྱེད་ཅིང་། །དེ་དག་དགེ་བས་ ཡང་དག་འཕེལ་བར་བྱེད། །ཡིད་ཀྱི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་དམིགས་པ་ལ་མི་གཡོ་བར་ གནས་པ་བསམ་གཏན་གྱི་དབང་ནི་བླ་ན་མེད་པ་ཐོབ་ནས་ཟང་ཟིང་དང་རྣམ་གཡེང་ལ་ ཆགས་པ་མེད་པས་གཞན་གྱིས་མཆོད་པ་དང་བཀུར་སྟི་འདོད་པ་ལ་སོགས་པའི་བསམ་པ་ ཐམས་ཅད་ངེས་པར་བཅོམ་སྟེ། ཇི་ལྟར་རིགས་པའི་རྫུ་འཕྲུལ་གྱིས་མཆོག་ཏུ་གྱུར་པ་སངས་ རྒྱས་ཀྱི་བསྟན་པ་ལ་སེམས་ཅན་གཞན་དག་འདུན་པར་བྱེད་ཅིང་ཚེ་འདི་དང་། འདུན་པ་དེ་ དག་དགེ་བས་ཡང་དག་པར་འཕེལ་བར་བྱེད་པས་ཕྱི་མ་ལ་ཡང་ཕན་འདོགས་པས་སྨིན་པར་ བྱེད་པའོ། ། ཤེས་རབ་ཇི་ལྟ་བུས་སྨིན་པར་བྱེད་ཚུལ་ནི། དེ་ཉིད་དགོངས་དོན་ཚུལ་ལ་རབ་ ངེས་ཏེ། །སེམས་ཅན་ཐེ་ཚོམ་ཤིན་ཏུ་སེལ་བར་བྱེད། །དེ་ཕྱིར་རྒྱལ་བའི་ 4-169 བསྟན་ལ་དེ་གུས་པས། །རང་གཞན་དགེ་བའི་ཡོན་ཏན་རྣམ་འཕེལ་ བྱེད། །བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རང་ཉིད་ཀྱིས་ངེས་དོན་ཟབ་མོ་དེ་ཁོ་ན་ཉིད་ཀྱི་ཚུལ་དང་། དགོངས་ཏེ་གསུངས་པ་ལ་སོགས་པ་དྲང་བའི་དོན་གྱི་ཚུལ་ལ་རབ་ཏུ་རྣམ་པར་ངེས་པའི་ཤེས་ རབ་ཁྱད་པར་ཅན་ཐོབ་པར་བྱས་ཏེ། སེམས་ཅན་གཞན་རྣམས་དེ་ཁོ་ན་ཉིད་དང་དགོངས་ པའི་དོན་གྱི་ཚུལ་ལ་མཐའ་གཉིས་སུ་འཛིན་པའི་ཐེ་ཚོམ་མཐའ་དག་ཤིན་ཏུ་སེལ་བར་བྱེད་ ཅིང་། ཐེ་ཚོམ་མེད་པ་དེའི་ཕྱིར་རྒྱལ་བའི་བསྟན་པ་ལུང་དང་མངོན་པར་རྟོགས་པའི་བདག་ ཉིད་ཅན་ལ་དེ་དག་གུས་པས་འཕྲལ་དུ་བདེ་བ་དང་། རང་དང་གཞན་གྱི་དགེ་བའི་ཡོན་ཏན་ རྣམས་གོང་ནས་གོང་དུ་རྣམ་པར་འཕེལ་བར་བྱེད་པས་གཏན་དུ་ཕན་པ་ལ་སྦྱོར་བས་ཡོངས་ སུ་སྨིན་པར་བྱེད་པའོ། ། བསྡུས་ཏེ་ཕན་ཡོན་བསྟན་པ་ནི། དེ་ལྟར་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་སྙིང་རྗེ་ ཡིས། །འགྲོ་ཀུན་བདེ་འགྲོའི་འགྲོ་བའམ་དགེ་གསུམ་ལ། །རྣམ་པ་ཆུང་

【現代漢語翻譯】 4-168 此外，爲了使他人心中生起一念善心，縱然經歷億萬劫的苦行也毫不厭倦。 菩薩因樂於利他而精進不懈，依此能使無量眾生得以成熟。即使僅僅爲了使眾生心中生起一剎那的善念，縱然經歷億萬劫的苦行也毫不厭倦，更何況是使眾多眾生心中在短時間內生起廣大的善念呢？這又何須多說呢？ 這能使眾生當下獲得安樂，並因與善心相應，也能利益其來世。 以何種禪定使眾產生熟之理： 獲得無上意自在，斷除他人供養欲， 令他傾慕勝妙教，彼等善法得增長。 心的意識不為外境所動搖，安住于禪定，獲得無上的自在，不貪執世俗和散亂，斷除他人供養和恭敬等念頭。以與其相應的神變，使其他眾生傾慕殊勝的佛法，利益他們今生，並使他們的善法增長，從而利益來世，使他們得以成熟。 以何種智慧使眾產生熟之理： 深解彼之究竟義，能斷眾生諸疑惑， 是故彼等敬佛法，自他善德得增長。 4-169 菩薩以自己對甚深究竟之義的如實理解，以及對如來密意的通達，獲得殊勝的智慧。從而斷除眾生對究竟之義和如來密意的各種疑惑，使他們不再執著於二邊。因此，他們恭敬作為教法和證法的佛法，使自己和他人當下獲得安樂，並使自己和他人的一切善德不斷增長，最終獲得究竟的利益，從而使他們得以成熟。 總而言之，顯示利益： 如是菩薩以悲心，令諸有情趨善趣，或入三善道，

【English Translation】 4-168 Furthermore, even for the sake of a single virtuous thought arising in the mind of another, one would not become weary even after hundreds of millions of eons. Because the Bodhisattva delights in benefiting others and is greatly diligent, relying on this, he brings a vast multitude of sentient beings to complete maturity. Even if it were only for the sake of generating a single instant of virtuous thought in the mind-stream of a single sentient being, one would not become weary of hardship even after hundreds of millions of eons. What need is there to mention becoming weary of generating vast virtue in the mind-streams of many sentient beings in a short time? This brings immediate happiness and, by properly associating with virtuous thoughts, also benefits future lives. How does one ripen sentient beings through meditative concentration? Having obtained the supreme mastery of mind, One certainly subdues all desires for others' offerings. Making others aspire to the supreme teaching, One truly increases their virtues. Having obtained the supreme mastery of meditative concentration, where the mind's consciousness remains unmoving on its object, one certainly subdues all thoughts such as desires for others' offerings and respect, being without attachment to distractions and diversions. Through miracles appropriate to the situation, one makes other sentient beings aspire to the supreme teaching of the Buddha, benefiting them in this life, and one truly increases those aspirations with virtue, benefiting them in future lives, thus ripening them. How does one ripen sentient beings through wisdom? Thoroughly understanding the meaning of that very thing, One completely dispels the doubts of sentient beings. Therefore, with reverence for the Victorious One's 4-169 Teaching, one increases the qualities of virtue for oneself and others. The Bodhisattva, having obtained exceptional wisdom through his own thorough understanding of the profound definitive meaning, the nature of suchness, and the nature of the interpretable meaning, such as the intended meaning of the Tathagata's words, completely dispels all doubts of other sentient beings who grasp at the two extremes regarding the nature of suchness and the intended meaning. Because of that absence of doubt, they revere the Victorious One's teaching, which is the essence of scripture and realization, bringing immediate happiness, and they increase the qualities of virtue for themselves and others, progressing from higher to higher, thus connecting them to ultimate benefit and ripening them completely. In brief, showing the benefits: Thus, the Bodhisattva, with compassion, leads all beings to happy migrations, or into the three virtues,

---

དང་འབྲིང་དང་མཆོག་དག་གིས། །འཇིག་རྟེན་ཡོད་དང་མཉམ་པར་ འཇུག་པས་འདུལ། །དེ་ལྟར་ན་འདུལ་བ་པོ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་ཀྱི་ཀུན་སློང་ གི་བསམ་པ་སྙིང་རྗེ་ཆེན་པོ་ཡིས་གདུལ་བར་བྱ་བ་འགྲོ་བ་མ་ལུས་པ་ཀུན་འདུལ་ལ། དགོད་ པར་བྱ་བ་(རྒྱས་འགྱུར་གྱི་)རིགས་མེད་པ་རྣམས་གནས་སྐབས་བདེ་འགྲོ་མཐོ་རིས་ཀྱི་འགྲོ་བ་ལ་ འགོད་པའམ་རིགས་ཅན་རྣམས་ཐེག་པ་གསུམ་གྱི་དགེ་བ་གསུམ་ལ་རིམ་གྱིས་བཀོད་ནས་ མཐར་ཐུག་ཐེག་པ་ཆེན་པོས་ཡོངས་སུ་སྨིན་པར་བྱེད་ཅིང་། འདུལ་བའི་རྣམ་པ་ཆུང་ངུ་མོས་ པས་སྤྱོད་པའི་ས་དང་། འབྲིང་ས་བདུན་པའི་བར་དང་། མཆོག་ས་བརྒྱད་པ་[ཡན་{མན་} ཆད་ལ་འདུལ་བ་པོ་རང་ཉིད་ཀྱང་གནས་ཤིང་གདུལ་བྱ་རྣམས་ཀྱང་ས་དེ་དག་ལ་འགོད་པའི་ ཚུལ་གྱིས་དུས་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་ཇི་སྲིད་ཡོད་ཅིང་མ་སྟོངས་པ་དང་མཉམ་པར་འཇུག་ 4-170 པས་འདུལ་བ་སྟེ། ཡོངས་སུ་སྨིན་པ་རྒྱུན་མི་འཆད་པའི་ཆེ་བ་དང་ལྡན་པའོ། །མཐུ་ཐོབ་པ་ ལས་བྱུང་བའི་བདག་གཞན་ཡོངས་སུ་སྨིན་པའི་སྐབས་རྫོགས་པར་བཤད་ཟིན་ཏོ།། །། ༈ ཡོངས་སུ་སྨིན་པའི་མཐར་ཐུག་པ་བྱང་ཆུབ་ཆེན་པོ་འགྲུབ་པའི་ཚུལ་ལ། སྤྱི་དོན། ༈ ཡོངས་སུ་སྨིན་པའི་མཐར་ཐུག་པ་བྱང་ཆུབ་ཆེན་པོ་འགྲུབ་པའི་ཚུལ་ལ་སྤྱི་དོན་དང་ གཞུང་དོན་གཉིས་ལས། དང་པོ་ལའང་། ངོ་བོ་ངོས་གཟུང་བ་དང་། འཁྲུལ་པ་སྤང་བའོ། །དང་པོ་ནི། བྱང་ས་ལས། བྱང་ཆུབ་གང་ཞེ་ན། མདོར་བསྡུ་ན་སྤངས་པ་རྣམ་པ་གཉིས་དང་ཡེ་ཤེས་རྣམ་པ་གཉིས་ལ་ ནི་བྱང་ཆུབ་ཅེས་བྱ་སྟེ། དེ་ལ་སྤངས་པ་རྣམ་པ་གཉིས་ནི་ཉོན་མོངས་པའི་སྒྲིབ་པ་སྤངས་པ་ དང་། ཤེས་བྱའི་སྒྲིབ་པ་སྤངས་པའོ། །ཡེ་ཤེས་རྣམ་པ་གཉིས་ནི་ཉོན་མོངས་པའི་སྒྲིབ་པ་ སྤངས་ནས་དྲི་མ་མེད་ཅིང་ཉོན་མོངས་པ་ཐམས་ཅད་དང་རྗེས་སུ་འབྲེལ་བ་མེད་པའི་ཡེ་ཤེས་ གང་ཡིན་པ་དང་། ཤེས་བྱའི་སྒྲིབ་པ་སྤངས་ནས་ཤེས་བྱ་ཐམས་ཅད་ལ་ཐོགས་པ་མེད་ཅིང་ སྒྲིབ་པ་མེད་པའི་ཡེ་ཤེས་གང་ཡིན་པའོ་ཞེས་པ་དང་། ཤེས་བྱ་(དོན་ཙམ་བསྡུས་པ་)ཐམས་ཅད་ མཁྱེན་པ་དང་འཆད་པར་འགྱུར་བའི་མ་འདྲེས་པ་བརྒྱ་བཞི་བཅུ་དང་། གཞན་ཡང་མཚན་ དང་དཔེ་བྱད་ཀྱིས་བརྒྱན་པའི་སྐུ་དམ་པ་དང་། གཞན་ལས་ཁྱད་པར་དུ་འཕགས་པས་ཕུན་ སུམ་ཚོགས་པ་དམ་པ་དང་། ཡང་དག་{པར་}རིག་{པ་}བཞི་དང་ལྡན་པའི་ཡེ་ཤེས་དམ་པ་ དང་། མངོན་ཤེས་དྲུག་དང་ལྡན་པའི་མཐུ་དམ་པ་དང་། སྒྲིབ་པ་གཉིས་དང་བྲལ་བའི་སྤངས་ པ་དམ་པ་དང་། རྣམ་ཐར་དང་ཚད་མེད་ལ་སོགས་པའི་གནས་པ་དམ་པ་སྟེ་དམ་པ་བདུན་ དང་ལྡན་པ་དང་། འདི་ལྟར་སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་དེ་ནི་ཞེས་པ་ལ་སོགས་པའི་ཡོན་ ཏན་བཅུ་བརྗོད་ཅིང་རྗེས་སུ་དྲན་པ་དང་། འཇིག་རྟེན་དུ་སངས་རྒྱས་འབྱུང་(མི་འབྱུང་གི་)ཚུལ་ དང་དེ་དག་གི་ཁྱད་པར་(ཡོད་མེད་)ལ་ས

【現代漢語翻譯】 下、中、上根器者，以與世界存在同時的方式進行調伏。如此，調伏者菩薩們的發心，以大悲心調伏一切應調伏的眾生。安置於（增長的）無有衰損之法者，暫時安置於善趣、天界，具根器者依次安置於三乘之三善，最終以大乘令其成熟。調伏之相，小根器者安住於行持之地，中根器者直至七地，上根器者八地（及以下），調伏者自身亦安住于彼等之地，以調伏對象亦安置於彼等之地的形式，與世界存在的時間相同，進行調伏。完全成熟，具不斷絕之偉大。從獲得力量而生的自他完全成熟之時，已圓滿宣說。 究竟成熟，成就大菩提之方式，總義。 究竟成熟，成就大菩提之方式，分為總義和正文兩部分。 首先，分為本體之確定和遣除錯謬兩部分。首先，于《菩薩地》中：『何為菩提？簡而言之，菩提即是兩種斷和兩種智慧。兩種斷即是斷除煩惱障和斷除所知障。兩種智慧即是斷除煩惱障后，無垢且與一切煩惱無關聯之智慧；斷除所知障后，於一切所知無礙且無遮蔽之智慧。』以及，通達一切所知（僅略攝其義），將要宣說的四十四種不共法，以及以相好莊嚴之聖身，以及超勝他者之圓滿聖者，以及具足四種正智之聖智慧，以及具足六神通之聖威力，以及遠離二障之聖斷，以及解脫和無量等聖住，即具足七聖，以及如是憶念和宣說如來薄伽梵之十種功德，以及世間有佛出世（與不出世）之方式及其差別等。

【English Translation】 Those of inferior, intermediate, and superior capacity are subdued by engaging in a way that is simultaneous with the existence of the world. Thus, the aspiration of the subduer, Bodhisattvas, is to subdue all beings to be subdued with great compassion. Those without the nature of decline (of increase) are temporarily placed in the good realms, the heavens, or those with the potential are gradually placed in the three virtues of the three vehicles, and ultimately matured by the Great Vehicle. The aspect of subduing is that those of small capacity abide in the ground of practice, those of intermediate capacity up to the seventh ground, and those of superior capacity, the eighth ground (and below), the subduer himself also abides in those grounds, and the objects of subduing are also placed in those grounds, engaging in a way that is simultaneous with the existence and non-emptiness of the world. Fully matured, possessing the greatness of non-cessation. The occasion of the complete maturation of self and others arising from the attainment of power has been fully explained. The ultimate maturation, the way to accomplish great Bodhi, the general meaning. The ultimate maturation, the way to accomplish great Bodhi, is divided into two parts: the general meaning and the main text. First, it is divided into two parts: the determination of the essence and the removal of errors. First, from the Bodhisattva-bhumi: 'What is Bodhi? In short, Bodhi is called the two abandonments and the two wisdoms. The two abandonments are the abandonment of the afflictive obscurations and the abandonment of the obscurations of knowledge. The two wisdoms are the wisdom that is without defilement and without any connection with all afflictions after abandoning the afflictive obscurations, and the wisdom that is unobstructed and without obscuration in all objects of knowledge after abandoning the obscurations of knowledge.' And, knowing all objects of knowledge (only briefly summarizing its meaning), the forty-four unmixed qualities that will be explained, as well as the holy body adorned with marks and signs, and the holy perfection that surpasses others, and the holy wisdom endowed with four correct knowledges, and the holy power endowed with six superknowledges, and the holy abandonment free from the two obscurations, and the holy abiding in liberation and immeasurable qualities, that is, endowed with the seven holy ones, and remembering and speaking of the ten qualities of the Buddha, the Bhagavan, and the way in which Buddhas appear (and do not appear) in the world and their differences (existence and non-existence), etc.

---

ོགས་པ་མང་དུ་གསུངས་ཤིང་། འདིར་ནི་ཐེག་པ་ཆེན་ པོ་རྒྱུད་བླ་མར་འབྱུང་བ་ལྟར་འཆད་པ་ལ་གཉིས་ཀྱི་མདོར་བསྟན་ནི། ངོ་བོ་རྒྱུ་དང་འབྲས་བུ་ 4-171 དང་། །ལས་དང་ལྡན་དང་འཇུག་པ་དང་། །དེ་རྟག་བསམ་གྱིས་མི་ཁྱབ་ཀྱིས། །སངས་རྒྱས་ ས་ནི་རྣམ་པར་བཞག །ཅེས་པ་ལྟར། སྒྲིབ་པ་གཉིས་དག་པ་ངོ་བོའི་དོན་དང་། ཐོབ་བྱེད་ཀྱི་ ཡེ་ཤེས་རྒྱུའི་དོན་དང་། དྲི་མ་དང་བྲལ་བ་འབྲས་བུའི་དོན་དང་། རང་གཞན་གྱི་དོན་གཉིས་ ལས་ཀྱི་དོན་དང་། དེའི་རྟེན་ཡོན་ཏན་དང་ལྡན་པའི་དོན་དང་། སྐུ་གསུམ་གྱི་དབྱེ་བས་འཇུག་ པའི་དོན་དང་། ཇི་སྲིད་དུ་དེ་དག་རྟག་པའི་དོན་དང་། ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་བསམ་གྱིས་མི་ཁྱབ་ པའི་དོན་ཏོ། ། རྒྱས་བཤད་ལ་བརྒྱད་ལས་ངོ་བོའི་དོན་ནི། སངས་རྒྱས་ཉིད་ནི་དབྱེར་མེད་པ། །དག་ པའི་ཆོས་ཀྱིས་རབ་ཕྱེ་བ། །ཉི་མ་མཁའ་བཞིན་ཡེ་ཤེས་དང་། །སྤངས་པ་གཉིས་ཀྱི་མཚན་ ཉིད་དོ། །ཞེས་པ་ལྟར་དོན་དམ་པའི་སངས་རྒྱས་ཉིད་ནི། དབྱིངས་རང་བཞིན་གྱིས་རྣམ་པར་ དག་པ་འཁོར་འདས་ཐམས་ཅད་ལ་དབྱེར་མེད་པ་དེ་ཉིད། སྤང་བྱ་གློ་བུར་གྱི་དྲི་མ་མཐའ་ དག་དང་ཡང་བྲལ་ནས་དག་པ་གཉིས་ལྡན་དུ་གྱུར་པ་སྟེ། ཉི་མ་རང་བཞིན་གྱིས་འོད་གསལ་ བ་བཞིན་དུ་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་འོད་གསལ་བའི་རྟོགས་པ་དང་། ནམ་མཁའ་རང་བཞིན་གྱིས་དག་པ་ བཞིན་དུ་སྒྲིབ་པ་གཉིས་རྣམ་པར་དག་པའི་སྤངས་པ་དང་ཡང་ལྡན་པས་སྤངས་རྟོགས་ཕུན་ སུམ་ཚོགས་པ་གཉིས་ཀྱི་མཚན་ཉིད་དང་ལྡན་པའོ། ། རྒྱུའི་དོན་ནི། སྒྲིབ་པ་གཉིས་དང་བྲལ་བ་ཡི། །རྒྱུ་ནི་ཡེ་ཤེས་གཉིས་ཡིན་ཏེ། །མི་རྟོག་པ་ དང་དེ་ཡི་ནི། །རྗེས་ཐོབ་དེ་ནི་ཡེ་ཤེས་འདོད། །ཅེས་པ་ལྟར་སྤང་བྱ་ཉོན་མོངས་པ་དང་ཤེས་ བྱའི་སྒྲིབ་པ་གཉིས་དང་བྲལ་བའི་འབྲས་བུ་དག་པ་གཉིས་ལྡན་ཐོབ་པར་བྱེད་པའི་རྒྱུ་ནི། ཇི་ ལྟ་བ་དང་ཇི་སྙེད་པ་རྟོགས་པའི་ཡེ་ཤེས་གཉིས་ཟུང་དུ་འབྲེལ་བར་སྒོམ་པ་ཡིན་ཏེ། དེ་ཡང་ མཉམ་གཞག་ཁམས་གསུམ་པའི་གཉེན་པོ་རྣམ་པར་མི་རྟོག་པའི་ཡེ་ཤེས་ཀྱིས་གཙོ་ཆེར་ཉོན་ མོངས་པའི་སྒྲིབ་པ་སྦྱོང་བ་དང་། རྗེས་ཐོབ་ཟབ་པ་དང་རྒྱ་ཆེ་བ་ལ་སོགས་པ་ཤེས་བྱ་ཇི་སྙེད་ 4-172 པའི་དོན་རྣམ་པར་འབྱེད་པའི་ཡེ་ཤེས་ཀྱིས་གཙོ་ཆེར་ཤེས་བྱའི་སྒྲིབ་པ་རྣམ་པར་སྦྱོང་བས་དེ་ དག་དང་འབྲེལ་བའི་ལམ་སྒོམ་པ་ལ་འབད་པར་བྱའོ། ། འབྲས་བུའི་དོན་ནི། ཆུ་མཚོ་སོགས་བཞིན་འདོད་ཆགས་སོགས། །གློ་བུར་ཉོན་མོངས་ དག་པ་ནི། །མདོར་ན་མི་རྟོག་ཡེ་ཤེས་ཀྱི། །འབྲས་བུ་ཡིན་པར་རབ་ཏུ་བརྗོད། །ཅེས་པ་ ལྟར་དབྱིངས་རང་བཞིན་གྱིས་དག་པ་དེ་ཉིད། ཆུ་རྙོག་པས་དག་པ་དང་ཟླ་བ་སྒྲ་གཅན་ལས་ ཐར་བ་དང་ཉི་མ་སྤྲིན་ལས་གྲོལ་བ་བཞིན་དུ། སྤང་བྱ་གློ་བུར་གྱི་དྲི་མ་ཉོན་མོངས་པ་འདོད་ ཆགས་དང་ཞེ་སྡང་དང་གཏི་མུག་

【現代漢語翻譯】 他廣泛地講述了這些方面。現在，根據《大乘經莊嚴論》（Mahāyānasaṃgrahabhāṣya）的說法，這裡對要點進行了解釋，分為兩個方面：本質、原因和結果；行為、具備和進入；以及它們的永恒性和不可思議性，如經文所說：『佛陀的境界是完全確立的。』因此，清除兩種障礙是本質的意義；獲得智慧是原因的意義；遠離污垢是結果的意義；利益自己和他人是行為的意義；作為其基礎，具備功德是具備的意義；通過三身的區分是進入的意義；在它們存在的時間內是永恒的意義；以及如實地不可思議是不可思議的意義。 在詳細解釋的八個方面中，本質的意義是：『佛陀本身是不可分割的，通過純凈的法來區分。像天空中的太陽一樣，是智慧和斷證的特徵。』因此，究竟意義上的佛陀本身，是與一切輪迴和涅槃不可分割的自性清凈的法界。它也遠離了一切應斷的暫時的污垢，變成了具備兩種清凈的狀態。就像太陽自性光明一樣，它具備智慧的光明覺悟；就像天空自性清凈一樣，它也具備兩種障礙的完全清凈的斷證，因此具備了斷證圓滿的兩種特徵。 原因的意義是：『遠離兩種障礙的原因是兩種智慧，即無分別智和它的后得智，這被認為是智慧。』因此，獲得遠離應斷的煩惱障和所知障這兩種障礙的結果，即具備兩種清凈的狀態的原因是：結合起來修持證悟如所有性和盡所有性的兩種智慧。也就是說，在等持中，主要通過對治三界煩惱的無分別智來凈化煩惱障；在後得中，主要通過區分甚深和廣大的所知，以及盡所有性的智慧來凈化所知障。因此，我們應該努力修持與它們相關的道。 結果的意義是：『就像湖泊等一樣，貪慾等暫時的煩惱被凈化，簡而言之，這被認為是無分別智的結果。』因此，自性清凈的法界，就像渾濁的水變得清澈，月亮從羅睺星中解脫出來，太陽從雲層中解脫出來一樣，應斷的暫時的污垢，即煩惱，如貪慾、嗔恨和愚癡。

【English Translation】 He spoke extensively on these aspects. Now, according to the Mahāyānasaṃgrahabhāṣya, here the explanation of the essentials is presented in two aspects: essence, cause, and effect; activity, possession, and entry; and their permanence and inconceivability, as the text states: 'The realm of the Buddha is fully established.' Therefore, clearing away the two obscurations is the meaning of essence; obtaining wisdom is the meaning of cause; being free from defilements is the meaning of effect; benefiting oneself and others is the meaning of activity; as its basis, possessing qualities is the meaning of possession; through the distinction of the three kāyas is the meaning of entry; for as long as they exist is the meaning of permanence; and as it is, inconceivability is the meaning of inconceivability. Among the eight aspects of detailed explanation, the meaning of essence is: 'The Buddha himself is indivisible, distinguished by pure dharma. Like the sun in the sky, it is the characteristic of wisdom and cessation.' Therefore, the Buddha himself in the ultimate sense is the dharmadhātu (法界, dharmadhātu, dharmadhātu, the realm of dharma) that is indivisible from all saṃsāra (輪迴, saṃsāra, saṃsāra, cyclic existence) and nirvāṇa (涅槃, nirvāṇa, nirvāṇa, cessation of suffering), which is naturally pure. It is also free from all adventitious defilements that should be abandoned, becoming endowed with two purities. Just as the sun is naturally luminous, it possesses the luminous realization of wisdom; just as the sky is naturally pure, it also possesses the complete purification of the two obscurations, thus possessing the two characteristics of perfect cessation and realization. The meaning of cause is: 'The cause of being free from the two obscurations is the two wisdoms, namely non-conceptual wisdom and its subsequent wisdom, which is considered wisdom.' Therefore, the cause of obtaining the result of being free from the two obscurations of afflictive emotions and knowable objects that should be abandoned, which is the state of possessing two purities, is: cultivating the two wisdoms that realize suchness and the extent of reality in conjunction. That is, in meditative equipoise, primarily the non-conceptual wisdom that is the antidote to the afflictions of the three realms purifies the afflictive obscuration; in the subsequent attainment, primarily the wisdom that distinguishes the profound and vast knowable objects, and the extent of reality, purifies the obscuration of knowable objects. Therefore, we should strive to cultivate the path associated with them. The meaning of effect is: 'Just as lakes and so on, the temporary afflictions such as desire are purified, in short, this is considered the result of non-conceptual wisdom.' Therefore, the naturally pure dharmadhātu, just as turbid water becomes clear, the moon is liberated from Rāhu, and the sun is freed from clouds, the temporary defilements that should be abandoned, namely afflictions such as desire, hatred, and ignorance.

---

ལ་སོགས་པའི་སྒྲིབ་པ་དག་ནས། སྤངས་པ་ཕུན་སུམ་ ཚོགས་པ་རྣམ་པར་གྲོལ་བའི་སྐུ་ཐོབ་པ་ནི་མཉམ་བཞག་འཇིག་རྟེན་ལས་འདས་པ་རྣམ་པར་ མི་རྟོག་པའི་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་འབྲས་བུ་ཡིན་ཞིང་། དེ་བཞིན་དུ། རྣམ་པ་ཀུན་གྱི་མཆོག་ལྡན་པའི། ། སངས་རྒྱས་སྐུ་ནི་ངེས་མཐོང་བ། །དེ་ནི་རྗེས་[ལས་{ལ་}ཐོབ་པ་ཡི། །ཡེ་ཤེས་འབྲས་བུ་ ཡིན་པར་བསྟན། །ཞེས་པ་ལྟར་རྟོགས་པ་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པའི་ཡོན་ཏན་གྱི་རྟེན་སྟོང་པ་ཉིད་ འོད་གསལ་རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་ཀྱི་མཆོག་དང་ལྡན་པའི་སངས་རྒྱས་ཆོས་ཀྱི་སྐུ་སོ་སོ་རང་ རིག་པའི་ཡེ་ཤེས་ཀྱིས་མཐོང་བ་ནི། རྗེས་ཐོབ་འཇིག་རྟེན་པའི་ཡེ་ཤེས་ཀྱིས་ཟབ་པ་དང་རྒྱ་ ཆེ་བའི་ཆོས་ལ་ཐོས་པ་ལ་སོགས་པ་བྱས་པས་ཤེས་བྱའི་{སྒྲིབ་པ་དང་བྲལ་བའི་} འབྲས་བུ་ མངོན་དུ་གྱུར་པའོ། ། ལས་ཀྱི་དོན་ནི། མདོར་ན་ཡེ་ཤེས་གཉིས་པོ་ཡི། །ལས་སུ་འདི་ནི་ཤེས་བྱ་སྟེ། །གྲོལ་ བའི་སྐུ་ནི་རྫོགས་པ་དང་། །ཆོས་ཀྱི་སྐུ་ནི་སྦྱོང་བའོ། །ཞེས་པ་ལྟར་མཉམ་གཞག་རྣམ་པར་ མི་རྟོག་པའི་ཡེ་ཤེས་གོམས་པ་ལས་གློ་བུར་གྱི་དྲི་མ་ཟག་པ་བག་ཆགས་དང་བཅས་པ་ལས་ རྣམ་པར་གྲོལ་བའི་སྐུ་སྤངས་པ་མཐར་ཕྱིན་པ་དང་། རྗེས་ཐོབ་ཇི་སྙེད་པ་རྟོགས་པའི་ཡེ་ཤེས་ གོམས་པ་ལས་སྟོབས་སོགས་ཡོན་ཏན་གྱི་རྟེན་དུ་གྱུར་པའི་ཆོས་ཀྱི་སྐུ་ཤེས་བྱ་མཐའ་དག་ 4-173 ལ་ཁྱབ་པའི་རྟོགས་པ་མཐར་ཕྱིན་པ་ཐོབ་པས་ནི་འདུས་མ་བྱས་མངོན་དུ་གྱུར་པ་རང་དོན་ མཐར་ཕྱིན་པ་གྲུབ་ཅིང་། དེ་ཉིད་དཀར་པོའི་ཆོས་ཐམས་ཅད་ཀྱི་རྟེན་ཡིན་པས་གཞན་དོན་ ཕུན་སུམ་ཚོགས་པའང་གྲུབ་པའོ། ། ལྡན་པའི་དོན་ནི། རྣམ་གྲོལ་ཆོས་ཀྱི་སྐུ་དག་གིས། །རང་དང་གཞན་གྱི་དོན་བསྟན་ཏེ། ། རང་གཞན་དོན་རྟེན་དེ་ལ་ནི། །བསམ་མི་ཁྱབ་སོགས་ཡོན་ཏན་ལྡན། །ཞེས་པ་ལྟར་སྤངས་ རྟོགས་མཐར་ཕྱིན་པ་རྣམ་པར་གྲོལ་བ་དང་ཆོས་ཀྱི་སྐུ་དེ་དག་གིས་ནི་རང་གཞན་གྱི་དོན་ གཉིས་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་གྲུབ་པ་བསྟན་ཞིང་། སྐུ་གཉིས་པོ་དེ་དག་ལ་ནི། བསམ་མེད་རྟག་ བརྟན་ཞི་བ་གཡུང་དྲུང་ཉིད། །ཅེས་པ་ལ་སོགས་པ་བློས་བསམ་གྱིས་མི་ཁྱབ་པ་དང་། སྐྱེ་རྒ་ ན་འཆི་ལས་གྲོལ་བས་རྟག་པ་དང་བརྟན་པ་དང་ཞི་བ་དང་གཡུང་དྲུང་ལ་སོགས་པ་དོན་དམ་ པའི་ཡོན་ཏན་མཐའ་ཡས་པ་དང་ལྡན་པའོ། ། འཇུག་པའི་དོན་ལ་གསུམ་ལས། ངོ་བོ་ཉིད་ཀྱི་སྐུ་ནི། ཐོག་མ་དབུས་མཐའ་མེད་ཅིང་ རྣམ་དབྱེར་མེད། །གཉིས་མེད་གསུམ་བྲལ་དྲི་མེད་རྣམ་རྟོག་མེད། །ཆོས་དབྱིངས་རང་བཞིན་ གང་ཡིན་དེ་རྟོགས་པ། །མཉམ་པར་བཞག་པའི་རྣལ་འབྱོར་པ་ཡིས་མཐོང་། །ཞེས་པ་ལྟར་ ཐོག་མཐའ་བར་གསུམ་དུ་སྐྱེ་འཇིག་གནས་གསུམ་དང་བྲལ་བ་འདུས་མ་བྱས་པའི་མཚན་ ཉིད་ཅན་དང་། དེ་བཞིན་དུ་ཟག་པ་མེད་པའི་དབྱིངས་དང་མཐར་ཕྱིན་པའི་ཡེ་ཤེས་གཅིག་ཏུ་ འདྲེས་

【現代漢語翻譯】 從諸如此類的障礙中解脫，獲得圓滿斷證、完全解脫之身，這是等持（samāhita）出世間無分別智慧的果實。同樣地，如經中所說：『圓滿一切相，定能見佛身，此乃后得智，所生之果報。』因此，證悟圓滿功德之所依，即空性光明，具足一切最勝之相的佛法身，由各自的自證智慧所見。這是通過後得世間智慧，對深廣之法進行聽聞等修習，從而使遠離所知障的果實得以顯現。 從作用的角度來說，簡而言之，這二種智慧的作用應當知曉：解脫之身是圓滿，法身則是清凈。』如是說，從等持無分別智慧的串習中，從突發的垢染、煩惱習氣中解脫，獲得斷證究竟的解脫之身；從后得證悟一切所知的智慧串習中，獲得作為力量等功德之所依的法身，證悟遍及一切所知，獲得究竟的證悟，從而成就無為法顯現，自利究竟；並且，由於它是所有白凈之法的所依，因此也成就了利他圓滿。 從體性的角度來說，『解脫法身能，開示自他利，自他利之依，具足難思等。』如是說，斷證究竟的解脫身和法身，開示了自他二利圓滿成就；而這二身，則具有不可思議等等功德。如，『無思恒常堅，寂靜及永恒。』等等，從生老病死中解脫，具有恒常、堅固、寂靜和永恒等等勝義諦無量功德。 從入的角度來說，有三：自性身，『無始無中邊，無有諸分別，無二離三垢，無垢無分別，證悟法界性，瑜伽士所見。』如是說，遠離初始、中間、結尾三者，具有無為法的特徵；同樣地，無漏之界和究竟的智慧融為一體。

【English Translation】 Having purified the obscurations such as these, obtaining the perfectly relinquished and fully liberated body is the result of the samāhita (equalized) transcendental non-conceptual wisdom. Similarly, as it is said: 'The Buddha's body, possessing all supreme aspects, is definitely seen; this is the result of the subsequent wisdom.' Therefore, the basis of perfectly realized qualities, the luminosity of emptiness, the Dharmakāya (Body of Dharma) of the Buddha possessing all supreme aspects, is seen by the wisdom of individual self-awareness. This is the manifestation of the result of being free from the obscurations of knowledge, through hearing and practicing the profound and vast Dharma with subsequent worldly wisdom. From the perspective of function, in short, the function of these two wisdoms should be known: the liberated body is complete, and the Dharmakāya is purified.' As it is said, from the habituation of samāhita non-conceptual wisdom, one is liberated from sudden defilements, including habitual tendencies, and obtains the body of liberation with ultimate relinquishment; from the habituation of subsequent wisdom that realizes all that can be known, one obtains the Dharmakāya, which is the basis of qualities such as strength, realizing all that can be known, achieving ultimate realization, thereby accomplishing the unconditioned manifestation, the ultimate benefit for oneself; and because it is the basis of all white and pure dharmas, it also accomplishes the perfection of benefiting others. From the perspective of possession, 'The liberated Dharmakāya demonstrates the benefit of oneself and others; the basis of the benefit of oneself and others possesses inconceivable qualities.' As it is said, the liberated body and Dharmakāya, which are the ultimate in relinquishment and realization, demonstrate the perfect accomplishment of the benefit of oneself and others; and these two bodies possess inconceivable qualities such as, 'Without thought, constant, firm, peaceful, and eternal.' and so on, being liberated from birth, aging, sickness, and death, possessing endless qualities of ultimate truth such as constancy, firmness, peace, and eternity. From the perspective of entry, there are three: the Svābhāvikakāya (Essence Body), 'Without beginning, middle, or end, without distinctions, non-dual, free from three, without defilement, without conceptualization, realizing the nature of the Dharmadhātu (sphere of dharma), seen by the yogi in samāhita.' As it is said, being free from the three—beginning, middle, and end—possessing the characteristic of the unconditioned; similarly, the unpolluted realm and ultimate wisdom merge into one.

---

པས་རྣམ་པར་དབྱེར་མེད་པ་དང་། ཡོད་པ་དང་མེད་པ་ལས་གྲོལ་བས་སྒྲོ་འདོགས་པ་ དང་སྐུར་བ་འདེབས་པའི་མཐའ་གཉིས་སུ་ལྷུང་བ་མེད་པ་དང་། ཉོན་མོངས་པ་དང་ཤེས་བྱ་ དང་སྙོམས་འཇུག་གི་སྒྲིབ་པ་གསུམ་དང་བྲལ་བ་དང་། དྲི་མ་མེད་ཅིང་རྣམ་རྟོག་གི་སྤྱོད་ཡུལ་ དུ་བྱར་མེད་པའི་ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་དེ་ཉིད་མཉམ་པར་བཞག་པའི་རྣལ་འབྱོར་པ། དེ་བཞིན་ གཤེགས་པས་མངོན་སུམ་དུ་གཟིགས་པ་འོད་གསལ་བ་སྟེ་མཚན་ཉིད་ལྔ་དང་ལྡན་པའོ། ། 4-174 ལོངས་སྤྱོད་རྫོགས་པའི་སྐུ་ནི། སྣ་ཚོགས་དམ་ཆོས་འོད་ཟེར་མངའ་བའི་སྐུས། །འགྲོ་བའི་ རྣམ་གྲོལ་དོན་སྒྲུབ་ལ་བརྩོན་པ། །མཛད་ལ་ཡིད་བཞིན་ནོར་བུའི་རྒྱལ་བཞིན་ཏེ། །སྣ་ཚོགས་ དངོས་ཀྱང་དེའི་རང་བཞིན་མིན། །ཞེས་པ་ལྟར་ཟབ་པ་དང་རྒྱ་ཆེ་བ་སྣ་ཚོགས་པའི་དམ་པའི་ ཆོས་ཀྱི་འོད་ཟེར་གྱི་སྣང་བ་འགྱེད་པས་གསུང་གི་བརྗོད་པ་རྒྱུན་མི་འཆད་པ་དང་། མཚན་ དང་དཔེ་བྱད་བཟང་པོ་མཐའ་ཡས་པ་མངའ་བའི་སྒོ་ནས་སྐུའི་སྣང་བ་སྟོན་པ་རྒྱུན་མི་འཆད་ པ་དང་། གདུལ་བྱ་མཆོག་ཏུ་གྱུར་པ་མང་པོའི་རྒྱུད་ལ་རྣམ་གྲོལ་གྱི་དོན་སྒྲུབ་པ་ལ་བརྩོན་ པས་མཛད་པའི་འཕྲིན་ལས་རྒྱུན་མི་འཆད་པ་དང་། དེ་ལྟར་མཛད་པ་ལའང་ཡིད་བཞིན་གྱི་ ནོར་བུས་རེ་འདོད་སྐོང་བ་བཞིན་དུ་འབད་རྩོལ་མེད་ཅིང་ལྷུན་གྱིས་གྲུབ་པར་འཇུག་པ་དང་། གདུལ་བྱའི་བསམ་པ་དང་མཐུན་པར་ཁ་དོག་དང་ཚད་ལ་སོགས་པ་སྣ་ཚོགས་པར་སྟོན་ཀྱང་ དེའི་རང་བཞིན་དུ་བདེན་པ་མིན་པ་སྟེ་ཁྱད་པར་ལྔ་དང་ལྡན་པའོ། ། སྤྲུལ་པའི་སྐུ་ནི། འཇིག་རྟེན་ཞི་བའི་ལམ་ལ་འཇུག་པ་དང་། །རབ་ཏུ་སྨིན་དང་ལུང་སྟོན་ རྒྱུ་ཡི་གཟུགས། །གང་ཡིན་དེ་ཡང་འདིར་ནི་རྟག་གནས་ཏེ། །ནམ་མཁའི་ཁམས་སུ་གཟུགས་ ཀྱི་ཁམས་བཞིན་ནོ། །ཞེས་པ་ལྟར་འཇིག་རྟེན་ཐ་མལ་པ་ལམ་ལ་མ་ཞུགས་པ་རྣམས་སྲིད་ པ་གསུམ་ལ་སྐྱོ་བ་བསྐྱེད་ནས་ཞི་བ་མྱ་ངན་ལས་འདས་པའི་ལམ་ལ་འཇུག་པར་མཛད་པ་ དང་། ཐར་པའི་ལམ་ལ་ཞུགས་པ་རྣམས་ཐེག་པ་ཆེན་པོ་ཟབ་ཅིང་རྒྱ་ཆེ་བ་ལ་བཀོད་ནས་ རབ་ཏུ་སྨིན་པར་མཛད་པ་དང་། ཐེག་ཆེན་གྱིས་རབ་ཏུ་སྨིན་པ་རྣམས་དག་པའི་ས་ལ་རིམ་ གྱིས་བཀོད་ནས་རྣམ་པར་གྲོལ་བར་ལུང་སྟོན་པར་མཛད་པ་སྟེ། ཆོས་གསུམ་དང་ལྡན་པའི་ སྒོ་ནས་འཕྲིན་ལས་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པའི་རྒྱུར་གྱུར་པ་སྤྲུལ་པའི་སྐུ་དེ་ཡང་། འདུས་མ་བྱས་ ནམ་མཁའི་ཁམས་སུ་འདུས་བྱས་ཀྱི་གཟུགས་སྐྱེ་འཇིག་རྒྱུན་མི་འཆད་པ་བཞིན་དུ་ཆོས་ཀྱི་ སྐུ་འགྱུར་བ་མེད་པའི་དབྱིངས་འདིར་ནི་འཁོར་བ་ཇི་སྲིད་པར་རྟག་ཏུ་གནས་ནས་གང་ལ་ 4-175 གང་འདུལ་གྱི་རྣམ་པས་འགྲོ་བའི་དོན་མཛད་པའོ། ། ཁྱད་པར་མཆོག་གི་སྤྲུལ་སྐུས་མཛད་པ་བཅུ་གཉིས་སྟོན་ཚུལ་ནི། ཐུགས་རྗེ་ཆེན་པོས་ འཇིག་རྟེན་མཁྱེན། །འཇིག་རྟེན་ཀུན་ལ་གཟིགས་ནས་ནི

【現代漢語翻譯】 並且與無分別，從有和無中解脫，因此不會落入執著和誹謗的兩個極端，遠離煩惱、所知和等持的三種障礙，以及沒有污垢且無法成為分別念活動領域的法界，安住於此的瑜伽士，如來親眼所見的明亮之光，具有五種特徵。 報身是：『具有各種殊勝佛法光芒的身，致力於眾生的解脫，其事業如意寶王一般，雖然顯現各種事物，但並非其自性。』如是，以甚深和廣大的各種殊勝佛法之光芒照耀，語的表達 непрерывно，以具有無量相好之門，身的顯現 непрерывно，以精勤于為眾多最上根器的有情相續中成辦解脫之義，事業的利生 непрерывно，並且，如此成辦事業也如如意寶珠般滿足願望，無需勤作且任運成就，與所化眾生的想法相符，雖然顯現顏色和尺寸等各種形象，但並非其自性，具有五種特點。 化身是：『進入寂靜之道的世間，使成熟和授記的因之身，無論為何，在此皆是常住，如虛空界中的色界一般。』如是，對於尚未進入世間道的普通世間人，生起對三有的厭離，從而進入寂靜涅槃之道，對於已進入解脫道者，安置於甚深廣大的大乘之中，使其成熟，對於以大乘成熟者，依次安置於清凈地，並授記其解脫，以具備三種法的方式，成為圓滿利生事業之因的化身，如同在非造作的虛空界中，造作之色 непрерывно生滅一般，在此不變的法身界中，只要輪迴存在，就 постоянно存在，並以應機調伏的方式利益眾生。 殊勝化身示現十二行儀的方式是：以大悲心 знание世間，觀察一切世間

【English Translation】 And is inseparable from non-differentiation, liberated from existence and non-existence, thus not falling into the two extremes of attachment and defamation, free from the three obscurations of afflictions, knowledge, and meditative absorption, and the Dharmadhatu, which is without impurity and cannot become the domain of conceptual activity, the yogi who abides in equanimity, the clear light directly seen by the Tathagata, possesses five characteristics. The Sambhogakaya (Enjoyment Body) is: 'The body possessing various excellent Dharma rays, diligent in accomplishing the benefit of beings' liberation, its activity is like a wish-fulfilling jewel king, although various things appear, they are not its nature.' Thus, by radiating the light of various profound and vast excellent Dharmas, the expression of speech is непрерывно, by possessing limitless major and minor marks, the appearance of the body is непрерывно, by diligently accomplishing the meaning of liberation in the continuums of many supreme beings, the activity of benefiting beings is непрерывно, and in accomplishing activities in this way, just as a wish-fulfilling jewel fulfills desires, it is effortless and spontaneously accomplished, in accordance with the thoughts of the beings to be tamed, although various forms such as color and size appear, they are not true in their nature, possessing five characteristics. The Nirmanakaya (Emanation Body) is: 'The world entering the path of peace, the form of the cause of ripening and prophecy, whatever it may be, here it is permanent, like the realm of form in the realm of space.' Thus, for ordinary worldlings who have not entered the path, generating weariness of the three realms, thereby entering the path of peaceful Nirvana, for those who have entered the path of liberation, placing them in the profound and vast Mahayana, causing them to ripen, for those who have ripened by the Mahayana, gradually placing them in the pure lands, and prophesying their liberation, by possessing three dharmas, the Nirmanakaya, which is the cause of perfect benefit for beings, just as in the unconditioned realm of space, conditioned forms непрерывно arise and cease, in this unchanging realm of the Dharmakaya, as long as samsara exists, it постоянно exists, and benefits beings by means of taming them accordingly. The way the supreme emanation body shows the twelve deeds is: With great compassion, знание the world, observing all the worlds

---

། །ཆོས་ཀྱི་སྐུ་ལས་མ་གཡོས་པར། ། སྤྲུལ་བའི་རང་བཞིན་སྣ་ཚོགས་ཀྱིས། །ཞེས་པ་ལྟར་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་འཁོར་བའི་ སྡུག་བསྔལ་ལས་བསྒྲལ་བར་བཞེད་པའི་ཐུགས་རྗེ་ཆེན་པོ་དང་ལྡན་པས། ཇི་སྙེད་པ་མཁྱེན་ པའི་ཡེ་ཤེས་ཀྱིས་འཇིག་རྟེན་ཐམས་ཅད་ལ་གཟིགས་ནས་ཇི་ལྟ་བ་མཁྱེན་པའི་ཡེ་ཤེས་ཆོས་ ཀྱི་སྐུ་ལས་མ་གཡོས་བཞིན་དུ། སྤྲུལ་བའི་རང་བཞིན་སྣ་ཚོགས་པའི་སྒོ་ནས་རྨད་དུ་བྱུང་བའི་ མཛད་པ་བཅུ་གཉིས་སྟོན་པ་སྟེ། དེ་ཡང་སྟོན་པ་འདི་ཉིད་ལ་ཉེ་བར་མཚོན་ན། སྐྱེ་བ་མངོན་ པར་སྐྱེ་བ་དང་། །དགའ་ལྡན་གནས་ནས་འཕོ་བ་དང་། །ལྷུམས་སུ་འཇུག་དང་བལྟམས་པ་ དང་། །བཟོ་ཡི་གནས་ལ་མཁས་པ་དང་། །བཙུན་མོའི་འཁོར་དགྱེས་རོལ་པ་དང་། །ངེས་ འབྱུང་དཀའ་བ་སྤྱོད་པ་དང་། །བྱང་ཆུབ་སྙིང་པོར་གཤེགས་པ་དང་། །བདུད་སྡེ་འཇོམས་དང་ རྫོགས་པར་ནི། །བྱང་ཆུབ་ཆོས་ཀྱི་འཁོར་ལོ་དང་། །མྱ་ངན་འདས་པར་གཤེགས་མཛད་ རྣམས། །ཡོངས་སུ་མ་དག་ཞིང་རྣམས་སུ། །སྲིད་པ་ཇི་སྲིད་གནས་པར་སྟོན། །ཞེས་པ་ལྟར་ བདག་ཉིད་ཆེན་པོ་དེས་དགའ་ལྡན་པའི་ལྷའི་བུ་དམ་པ་ཏོག་དཀར་པོ་ཞེས་བྱ་བར་འཁྲུངས་ ནས་ལྷའི་ཚོགས་དཔག་ཏུ་མེད་པ་སྨིན་ཅིང་གྲོལ་པར་མཛད་དེ་འཛམ་བུ་གླིང་པ་རྣམས་ གདུལ་བའི་དུས་ལ་བབ་པ་ན། རིན་པོ་ཆེའི་ཅོད་པན་མགོན་པོ་བྱམས་པ་ལ་གནང་ནས་རྒྱལ་ ཚབ་ཏུ་དབང་བསྐུར་ཞིང་ལྷ་རྣམས་ལ་ཁོ་བོ་མི་རྣམས་གདུལ་བའི་ཕྱིར་འགྲོ་སྟེ། ཁྱེད་རྣམས་ ལ་མི་ཕམ་པ་ཆོས་སྟོན་པར་འགྱུར་གྱིས་བག་ཡོད་པར་གྱིས་ལ་འཛམ་བུའི་གླིང་དུ་ཆོས་ཀྱི་ འཁོར་ལོ་བསྐོར་བ་ན་ཡང་མཉན་པའི་ཆེད་དུ་ཤོག་ཅིག་ཅེས་གསུངས་ནས་རིམ་གྱིས་བྱོན་པ་ ལྟ་བུ། དགའ་ལྡན་གནས་ནས་འཕོ་བའི་མཛད་པ་དང་(༡)། དེ་ནས་སྤྲུལ་པའི་ལུས་ལེན་པའི་ 4-84 བཟང་པོ་ལྟ་བུ་ཡིན། །དཔེར་ན་ལྗོན་ཤིང་གི་རྩ་བ་བརྟན་པོ་ལ་བརྟེན་ནས་ཡལ་འདབ་ ཀྱི་གྲིབ་མས་བསིལ་བའི་བདེ་བ་བསྐྱེད་ཅིང་ཚ་པའི་གདུང་བ་སེལ་བ་དང་འབྲས་བུ་བཟང་ པོས་ནད་སེལ་ཞིང་རོ་ཞིམ་པོས་བདེ་བ་བསྐྱེད་པ་ལྟར། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་རིགས་སད་ པ་དེ་ནི་སྟོབས་ལ་སོགས་པའི་ཡོན་ཏན་ཤིན་ཏུ་རྒྱ་ཆེན་པོ་དང་ལྡན་པའི་བྱང་ཆུབ་ཆེན་པོའི་ ལྗོན་ཤིང་རིམ་གྱིས་བསྐྱེད་པར་བྱེད་པའི་ཕྱིར་དང་། འཕྲིན་ལས་ཀྱི་གྲིབ་བསིལ་ལ་བརྟེན་ ནས་ཟག་པ་མེད་པའི་བདེ་བ་ཆེན་པོ་ཐོབ་པར་བྱེད་པའི་ཕྱིར་དང་། འཁོར་བའི་སྡུག་བསྔལ་ གྱི་གདུང་བ་ཆེན་པོ་ཞི་བ་ཐོབ་པར་བྱེད་པའི་ཕྱིར་དང་། བདག་ལ་ཕན་བདེ་བྱེད་པ་ཆོས་ཀྱི་ སྐུ་དང་། གཞན་ལ་ཕན་བདེ་བྱེད་པ་གཟུགས་ཀྱི་སྐུའི་འབྲས་བུ་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་འགྲུབ་ པའི་གཞི་ཡིན་པའི་ཕྱིར་ཐེག་པ་ཆེན་པོའི་རིགས་མཆོག་ཏུ་གྱུར་པ་དེ་ནི་ལྗོན་ཤིང་གི་རྩ་བ་ བཟང་པོ་ལྟ་བུ་ཡིན་ནོ་ཞེས་པའི་དོན་ཏོ

【現代漢語翻譯】 如『不住於法身，以種種化身之自性』所說，以大悲心欲救度一切眾生脫離輪迴之苦。以盡所有智（梵文：yathāvad-darśana，英語：knowledge of all things）觀照一切世間，以如所有智（梵文：sarva-ākāra-jñatā，英語：knowledge of things as they are）不住於法身，通過種種化身之自性，示現十二稀有之行。若就此導師而言，即是示現降生、從兜率天降臨、入胎與誕生、精通工藝、享用妃嬪眷屬之樂、出離、苦行、趨菩提樹、降伏魔軍、圓滿菩提、轉法輪、入滅。如是于不凈剎土中，示現存續于輪迴，如是等等。如彼大士于兜率天化生為聖善白幢天子，成熟解脫無量天眾，至堪布濁世眾生之時，將珍寶冠冕授予彌勒怙主，授權為代理，並告諸天眾：『我為調伏人眾而去，彌勒將為汝等說法，汝等當謹慎，至我于贍部洲轉法輪時，亦當為聽法而來。』如是次第降臨。 從兜率天降臨之行（1）。之後，如取化身之善妙。 譬如樹根穩固，則枝葉之蔭涼能帶來清涼之樂，消除暑熱之苦，且以佳果療疾，以美味帶來安樂。如是，菩提心之覺醒，乃是能次第生起具足大力等無量功德之大菩提樹，依憑事業之蔭涼而獲得無漏大樂，平息輪迴之大苦，且是成就自利利他之法身與色身之圓滿果位之基礎。故此，大乘之殊勝種性，猶如樹之良根，即是此意。

【English Translation】 As it is said, 'Without moving from the Dharmakaya, with various natures of manifestation,' with great compassion, he intends to liberate all sentient beings from the suffering of samsara. With the knowledge of all that exists (yathāvad-darśana), he observes all the worlds, and with the knowledge of things as they are (sarva-ākāra-jñatā), without moving from the Dharmakaya, through various natures of manifestation, he shows the twelve extraordinary deeds. Regarding this teacher, he manifests birth, descends from the Tushita heaven, enters the womb and is born, is skilled in crafts, enjoys the pleasure of the retinue of consorts, renounces, practices austerities, goes to the Bodhi tree, subdues the armies of Mara, attains perfect enlightenment, turns the wheel of Dharma, and passes into Nirvana. Thus, in impure realms, he shows existence as long as samsara lasts, and so on. Like that great being, having been born as the holy white banner son of the gods in the Tushita heaven, maturing and liberating countless hosts of gods, when the time came to tame the Jambudvipa beings, he gave the precious crown to Maitreya, the protector, and empowered him as regent, and said to the gods, 'I am going to tame the people, Maitreya will teach the Dharma to you, be careful, and when I turn the wheel of Dharma in Jambudvipa, come to listen.' Thus, he descended gradually. The deed of descending from the Tushita heaven (1). Then, like taking the excellent form of manifestation. For example, if the root of a tree is firm, the shade of the branches creates the happiness of coolness, relieves the suffering of heat, and with good fruits heals diseases and with delicious taste creates happiness. Likewise, the awakening of the Bodhicitta is the cause for gradually generating the great Bodhi tree, which is endowed with vast qualities such as strength, and by relying on the cool shade of activity, one obtains great bliss free from defilements, and obtains the pacification of the great suffering of samsara, and it is the basis for accomplishing the perfect fruit of the Dharmakaya, which benefits oneself, and the Rupakaya, which benefits others. Therefore, the supreme lineage of the Great Vehicle is like the good root of a tree, that is the meaning.

---

། །སྐྱབས་སུ་སོང་བར་གྱུར་པ་ལས་སད་པར་འགྱུར་ བ་རིགས་ཀྱི་སྐབས་རྫོགས་པར་བཤད་ཟིན་ཏོ།། ༈ །། ༈ རིགས་སད་པ་ལས་སྐྱེ་བའི་བསམ་པའི་ཁྱད་པར་སེམས་བསྐྱེད་པ་ལ། སྤྱི་དོན། ད་ནི་རིགས་སད་པ་ལས་སྐྱེ་བའི་བསམ་པའི་ཁྱད་པར་སེམས་བསྐྱེད་པ་ལ་སྤྱི་དོན་དང་ གཞུང་དོན་གཉིས་ལས། དང་པོ་ལ་སེམས་བསྐྱེད་པའི་ཕན་ཡོན། མ་བསྐྱེད་པའི་ཉེས་དམིགས། རྒྱུ་གང་ལས་ འབྱུང་ཚུལ། ངོ་བོ་དང་དབྱེ་བ། ཚུལ་ཇི་ལྟར་བླང་ཚུལ། བསླབ་བྱ་རྣམས་བསྲུང་ཚུལ་ལོ། ། ཕན་ཡོན་ནི་དཔལ་བྱིན་གྱིས་ཞུས་པ་ལས། བྱང་ཆུབ་སེམས་ཀྱི་བསོད་ནམས་གང་། ། གལ་ཏེ་དེ་ལ་གཟུགས་མཆིས་ན། །ནམ་མཁའི་ཁམས་ནི་ཀུན་གང་སྟེ། །དེ་བས་ཀྱང་ནི་ ལྷག་པར་འགྱུར། །ཞེས་པ་དང་། གངྒཱའི་བྱེ་མའི་གྲངས་སྙེད་ཀྱི། །སངས་རྒྱས་ཞིང་རྣམས་མི་ གང་གིས། །རིན་ཆེན་དག་གིས་ཀུན་བཀང་སྟེ། །འཇིག་རྟེན་མགོན་ལ་ཕུལ་བ་བས། །གང་ གིས་ཐལ་མོ་སྦྱར་བགྱིས་ཏེ། །བྱང་ཆུབ་ཏུ་ནི་སེམས་བཏུད་ན། །མཆོད་པ་འདི་ནི་ཁྱད་པར་ 4-85 འཕགས། །དེ་ལ་ཚད་ནི་མ་མཆིས་སོ། །ཞེས་པ་དང་། རིན་ཆེན་ཕྲེང་བར་ཡང་། སྐྱེས་བུ་གང་ ཞིག་བྱང་ཆུབ་སེམས། །སྐད་ཅིག་ཙམ་ནི་བསྒོམ་བྱེད་ན། །དེ་ཡི་བསོད་ནམས་ཕུང་པོ་འདི། ། རྒྱལ་བ་ཡིས་ཀྱང་བགྲང་མི་བརྗོད། །ཅེས་གསུངས་པ་ལྟར་བསོད་ནམས་མཐའ་ཡས་པ་ ཐོབ་པ་དང་། སྤྱོད་འཇུག་ལས། བྱང་ཆུབ་སེམས་སྐྱེས་གྱུར་ན་སྐད་ཅིག་གིས། །འཁོར་བའི་ བཙོན་རར་བསྡམས་པའི་ཉམ་ཐག་རྣམས། །བདེ་གཤེགས་རྣམས་ཀྱི་སྲས་ཞེས་བརྗོད་བྱ་ ཞིང་། །འཇིག་རྟེན་ལྷ་མིར་བཅས་པའི་ཕྱག་བྱར་འགྱུར། །ཞེས་གསུངས་པ་ལྟར་འཁོར་བའི་ སྡུག་བསྔལ་ལས་གྲོལ་ཞིང་མཆོད་པའི་འོས་སུ་འགྱུར་བ་དང་། སྡིག་པ་སྟོབས་ཆེན་མི་ཟད་ བྱས་ན་ཡང་། །དཔའ་ལ་བརྟེན་ནས་འཇིགས་པ་ཆེན་པོ་ལྟར། །གང་ལ་བརྟེན་ནས་ཡུད་ཀྱིས་ སྒྲོལ་འགྱུར་བ། །དེ་ལ་བག་ཅན་རྣམས་ཀྱིས་ཅིས་མི་བརྟེན། །ཞེས་གསུངས་པ་ལྟར་སྡིག་པ་ ཆེན་པོའང་བྱང་བར་འགྱུར་བ་དང་། རྣམ་སྣང་མངོན་བྱང་ལས། ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པའི་རྒྱུ་ ནི་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་སེམས་སོ། །རྩ་བ་ནི་སྙིང་རྗེ་ཆེན་པོའོ། །མཐར་ཕྱིན་པ་ནི་ཐབས་སོ་ཞེས་པ་ དང་། དབུ་མ་སྙིང་པོ་ལས། བྱམས་པ་དང་ནི་སྙིང་རྗེ་དང་། །ཤེས་རབ་ཆེན་པོས་བརྒྱན་པ་ཡི། ། སངས་རྒྱས་ས་བོན་བྱང་ཆུབ་སེམས། །དེ་ཕྱིར་མཁས་པས་དེ་མི་བཏང་། །ཞེས་གསུངས་པ་ ལྟར་མཐར་ཐུག་གི་འབྲས་བུ་སངས་རྒྱས་ཐོབ་{པ་ལ་སོགས་}པའོ། ། མ་བསྐྱེད་པའི་ཉེས་དམིགས་ནི། བྱང་ཆུབ་སེམས་འགྲེལ་ལས། བྱང་ཆུབ་སེམས་ནི་ མ་བསྐྱེད་པར། །སངས་རྒྱས་ནམ་ཡང་མི་ཐོབ་ཅིང་། །འཁོར་བར་རང་གཞན་དོན་སྒྲུབ་ པའི། །ཐབས་གཞན་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ནོ། །ཞེས་གསུངས་པ་ལྟར་མཐར་ཐུག་སངས་རྒྱས་མི་ ཐོབ་ཅིང་གནས་སྐབས་རང་གཞན་གྱི་

【現代漢語翻譯】 皈依的覺醒之理已經完整闡述完畢。 現在，從覺醒的種姓中生起的意樂之差別——發菩提心，分為總義和正文兩部分。 首先，總義包括髮心的利益、未發心的過患、從何因產生的方式、本體和分類、如何受持的方式、以及如何守護學處。 利益方面，《勝天請問經》中說：『菩提心的功德若有形，則充滿虛空亦勝之。』 又如：『如恒河沙數諸佛剎，有人以珍寶充滿之，供養世間怙主。不如有人合掌，發起菩提心，此供養最為殊勝，無量無邊。』 《寶鬘論》中也說：『若有士夫菩提心，須臾之間常修習，此人福德之蘊聚，諸佛亦不能盡說。』如是獲得無邊功德。 《入行論》中說：『一旦生起菩提心，即刻能將束縛于輪迴牢獄中的可憐眾生，稱為諸佛之子，併成為世間天人所敬禮的對象。』如是解脫輪迴痛苦，成為應供養處。 又如：『縱使造下滔天罪業，亦如怯夫依勇士，何不依此速解脫，何不依此謹慎行。』如是能清凈大罪。 《現觀莊嚴論》中說：『一切智之因是菩提心，根本是大悲，究竟是方便。』 《中觀心要論》中說：『慈悲以及大智慧，莊嚴之佛菩提心，是故智者不應舍。』如是能獲得究竟的果位——成佛。 未發心的過患，《菩提心釋》中說：『未發菩提心，終不能成佛，輪迴中欲成辦，自他利樂事，無有餘方便。』如是終不能成佛，暫時也無法成辦自他利益。

【English Translation】 The section on awakening from the state of refuge is now completely explained. Now, regarding the distinction of thoughts arising from the awakened lineage—the generation of Bodhicitta (enlightenment mind): It has two parts: the general meaning and the specific meaning of the text. Firstly, the general meaning includes the benefits of generating Bodhicitta, the faults of not generating it, how it arises from its causes, its essence and divisions, how to take the vow, and how to protect the precepts. Regarding the benefits, in the 'Glorious Benediction' it says: 'The merit of the Bodhi-mind, if it had form, would fill all of space and be even greater than that.' And: 'Better than filling Buddha-fields as numerous as the sands of the Ganges with precious jewels and offering them to the protector of the world, is to join one's palms and direct one's mind towards enlightenment. This offering is especially supreme and immeasurable.' Also, in the 'Precious Garland' it says: 'If a person meditates on the Bodhi-mind for even a moment, the Buddhas themselves cannot express the accumulation of merit from that.' Thus, one obtains limitless merit. From 'Entering the Path of Enlightenment': 'The moment Bodhicitta is born, those wretched ones bound in the prison of samsara are called the children of the Sugatas (Buddhas), and become worthy of worship by gods and humans of the world.' Thus, one is liberated from the suffering of samsara and becomes worthy of offerings. And: 'Even if one has committed great sins, just as a coward relies on a hero to escape great fear, why not rely on this to quickly be liberated? Why not rely on this with mindfulness?' Thus, even great sins are purified. From the 'Manifestation of Complete Enlightenment': 'The cause of omniscience is the Bodhi-mind, the root is great compassion, and the culmination is skillful means.' From the 'Essence of the Middle Way': 'The seed of Buddhahood, the Bodhi-mind, is adorned with loving-kindness, compassion, and great wisdom. Therefore, the wise do not abandon it.' Thus, one attains the ultimate result—Buddhahood. The faults of not generating Bodhicitta: From the 'Explanation of the Bodhi-mind': 'Without generating the Bodhi-mind, one will never attain Buddhahood. And in samsara, there is no other means to accomplish the benefit of oneself and others.' Thus, one will never attain Buddhahood, and temporarily one cannot accomplish the benefit of oneself and others.

---

དོན་མི་འགྲུབ་པའི་ཉེས་པ་དང་། སྤྱོད་འཇུག་ལས། སྡུག་བསྔལ་འདོར་འདོད་སེམས་ཡོད་ཀྱང་། །སྡུག་བསྔལ་ཉིད་ལ་མངོན་པར་རྒྱུག །བདེ་ བ་འདོད་ཀྱང་གཏི་མུག་པས། །རང་གི་བདེ་བ་དགྲ་ལྟར་འཇོམས། །ཞེས་གསུངས་པ་ལྟར་ 4-86 བདེ་སྡུག་ལ་བླང་དོར་བྱེད་འདོད་ཀྱང་ཐབས་ཕྱིན་ཅི་ལོག་ལ་འཇུག་པའི་ཉེས་པ་དང་། མདོ་ ལས། སྲིད་སྲེད་མ་རིག་དབང་གིས་སྐྱེ་བོ་རྣམས། །མི་དང་ལྷ་གནས་ངན་སོང་ལམ་གསུམ་ པོ། །འགྲོ་བ་ལྔ་པོ་དག་ཏུ་མི་མཁས་འཁོར། །དཔེར་ན་རྫ་མཁན་འཁོར་ལོ་བསྐོར་བ་བཞིན། ། ཞེས་གསུངས་པ་ལྟར་ཉོན་མོངས་པའི་དབང་གིས་ལས་ངན་པ་བསགས་ཏེ་ཁམས་གསུམ་ གྱི་འཁོར་བར་སྡུག་བསྔལ་རྒྱུན་མི་འཆད་པར་མྱོང་བའི་ཉེས་པ་དང་། གལ་ཏེ་འཁོར་བ་ལས་ ཐར་བར་འདོད་པས་ཉན་རང་གི་ལམ་དུ་ཞུགས་ཀྱང་། མདོ་ལས། དམྱལ་བ་ཡི་དྭགས་དུད་ འགྲོ་རྣམས། །གཏན་གྱི་གེགས་བྱེད་མ་ཡིན་གྱིས། །ཉན་ཐོས་དང་ནི་རང་སངས་རྒྱས། །ཐར་ བ་འདོད་པ་རྣམས་ཀྱི་གེགས། །ཞེས་གསུངས་པ་ལྟར། ཐར་པ་མཐར་ཐུག་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་ པ་ཐོབ་པའི་གེགས་སུ་འགྱུར་བ་ལ་སོགས་པའོ། ། རྒྱུ་གང་ལས་འབྱུང་ཚུལ་ནི། དཀོན་མཆོག་ཏ་ལ་ལའི་གཟུངས་ལས། རྒྱལ་དང་རྒྱལ་ བའི་ཆོས་ལ་དད་གྱུར་ཅིང་། །རྒྱལ་སྲས་རྣམས་ཀྱི་སྤྱོད་ལ་དད་བྱེད་ལ། །བྱང་ཆུབ་བླ་ན་མེད་ ལ་དད་གྱུར་ནས། །སྐྱེས་བུ་ཆེན་པོ་རྣམས་ཀྱི་སེམས་སྐྱེའོ། །ཞེས་སངས་རྒྱས་ཀྱི་སྐུ་མཐོང་བ་ དང་ཐེག་ཆེན་གྱི་ཆོས་ཐོས་པ་དང་། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་སྤྱོད་པ་བཟང་པོ་དང་བྱང་ཆུབ་ ཆེན་པོའི་ཡོན་ཏན་ཤེས་པའི་དད་པ་རྣམས་ལས་སྐྱེ་བར་གསུངས་ཤིང་། བསླབ་བཏུས་ལས། སྡུག་བསྔལ་མཐར་ཕྱིན་འདོད་པ་དང་། །བདེ་བའི་མཐར་ཡང་བྱིན་འདོད་པས། །དད་པའི་ རྩ་བ་བརྟན་བྱ་སྟེ། །བྱང་ཆུབ་ལ་ཡང་བློ་བརྟན་བྱ། །ཞེས་སྡུག་བསྔལ་མཐའ་དག་ལས་གྲོལ་ ཞིང་བདེ་བ་མཐར་ཐུག་པ་དང་ལྡན་པའི་བྱང་ཆུབ་ཆེན་པོ་ཐོབ་པར་འདོད་པའི་འདུན་པ་དང་ དད་པ་ལས་སྐྱེ་བར་གསུངས་ལ། བྱང་ས་ལས། རྐྱེན་བཞི་དང་། རྒྱུ་བཞི་དང་། སྟོབས་བཞི་ ལས་སྐྱེ་བར་གསུངས་པའི་རྒྱུ་བཞི་ནི། རིགས་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་དང་། དགེ་པའི་བཤེས་ གཉེན་གྱིས་ཟིན་པ་དང་། སྙིང་རྗེ་ཆེན་པོ་དང་། སྡུག་བསྔལ་གྱི་དཀའ་སྤྱད་ཀྱིས་མི་སྐྱོ་བར་ 4-87 གསུངས་པ་ལ་སོགས་པ་རྣམས་སོ། ། ངོ་བོ་ནི། ཆོས་ཟབ་མོ་ལ་སྤྲོ་བའི་སྒོ་ནས་བརྩོན་འགྲུས་རྒྱ་ཆེན་པོ་བརྩམས་ཏེ། བྱང་ཆུབ་ ཆེན་པོ་དང་སེམས་ཅན་གྱི་དོན་བྱ་བ་ལ་དམིགས་པའི་སེམས་པ་ཁྱད་པར་ཅན་སངས་རྒྱས་ སྒྲུབ་པར་བྱེད་པའི་རྩ་པར་གྱུར་པ་སྟེ། བྱང་ས་ལས། སེམས་བསྐྱེད་[པ་{སྐྱེ་བ་}དེ་ནི་བྱང་ ཆུབ་ལ་དམིགས་པ་དང་སེམས་ཅན་གྱི་དོན་ལ་དམིགས་པ་ཡིན་ནོ། །སེམས་བསྐྱེད་པ་དེའང་ བྱང་ཆུབ་ཀྱི་ཕྱོགས་ཀྱི་དགེ་བའི་རྩ་བ་ཐ

【現代漢語翻譯】 不成就的過患，如《入行論》所說： 『雖有除苦之意願，然奔赴痛苦本身。雖欲求安樂，然因愚昧，自毀其樂如仇敵。』如是說， 想要取捨苦樂，卻陷入方法顛倒的過患。如經中所說：『由貪愛無明之勢力，眾生於人天惡趣三道中，五趣輪迴不善巧，譬如陶師轉輪。』 如是說，因煩惱之勢力造作惡業，於三界輪迴中不斷感受痛苦的過患。若欲從輪迴中解脫，即使進入聲聞、緣覺之道，如經中所說：『地獄餓鬼及旁生，非為恒常之障礙，聲聞以及獨覺者，乃欲解脫者之障礙。』 如是說，成為獲得究竟解脫一切智智的障礙等等。 從何因產生之方式：如《寶積經》所說：『于佛及佛之法生信，于佛子之行生信，于無上菩提生信，乃生起大士之心。』即是說，從見到佛身、聽聞大乘之法、菩薩之善行以及了知大菩提之功德的信心等產生。如《學集論》所說： 『欲求究竟離諸苦，亦欲賜予安樂極，應穩固信心之根，于菩提亦應堅固志。』即是說，從欲求脫離一切痛苦並具足究竟安樂之大菩提的意願和信心產生。如《瑜伽師地論》所說：從四緣、四因、四力產生。四因即是：種姓圓滿、善知識攝受、大悲心以及不厭倦痛苦之難行等。 體性：以對甚深之法生起歡喜之門，發起廣大之精進，乃緣于大菩提和有情之利益的特殊心念，成為成佛之根本。如《瑜伽師地論》所說：發心乃緣于菩提和緣于有情之利益。發心也是菩提之道的善根之根本。

【English Translation】 The fault of non-accomplishment, as stated in 'Entering the Bodhisattva's Way of Life': 'Although there is a wish to eliminate suffering, one rushes towards suffering itself. Although desiring happiness, due to ignorance, one destroys one's own happiness like an enemy.' As it is said, wanting to accept or reject suffering and happiness, but falling into the fault of reversed methods. As stated in the sutra: 'By the power of craving and ignorance, beings in the three paths of humans, gods, and evil destinies, revolve unskillfully in the five realms, like a potter turning a wheel.' As it is said, due to the power of afflictions, one accumulates bad karma and continuously experiences suffering in the cycle of the three realms. If one wishes to be liberated from the cycle of existence, even if entering the path of Hearers and Solitary Realizers, as stated in the sutra: 'The hells, hungry ghosts, and animals are not permanent obstacles, but Hearers and Solitary Realizers are obstacles for those who desire liberation.' As it is said, it becomes an obstacle to attaining the ultimate liberation of omniscient wisdom, and so on. The way it arises from causes: As stated in 'The Dharani of the Jewel Crest': 'Having faith in the Buddhas and the Buddhas' teachings, having faith in the conduct of the Buddha's children, having faith in the unsurpassed Bodhi, the mind of great beings arises.' That is to say, it arises from seeing the body of the Buddha, hearing the teachings of the Great Vehicle, the good conduct of Bodhisattvas, and the faith of knowing the qualities of great Bodhi. As stated in 'Compendium of Trainings': 'Desiring to completely end suffering, and also desiring to bestow the ultimate happiness, one should stabilize the root of faith, and also strengthen the mind towards Bodhi.' That is to say, it arises from the desire and faith to attain the great Bodhi that is free from all suffering and endowed with ultimate happiness. As stated in 'Yogacarabhumi-sastra': It arises from four conditions, four causes, and four powers. The four causes are: perfect lineage, being embraced by a virtuous spiritual friend, great compassion, and not being discouraged by the hardships of suffering, and so on. Nature: By initiating vast diligence through the gate of delighting in the profound Dharma, it is a special state of mind focused on the great Bodhi and the benefit of sentient beings, becoming the root for accomplishing Buddhahood. As stated in 'Yogacarabhumi-sastra': The generation of the mind is focused on Bodhi and focused on the benefit of sentient beings. The generation of the mind is also the root of the virtuous roots of the path to Bodhi.

---

མས་ཅད་སྡུད་པའི་ཐོག་མར་འགྲོ་བའི་ཕྱིར་དགེ་བ་ དང་མཆོག་ཏུ་དགེ་བ་དང་། བཟང་བ་དང་མཆོག་ཏུ་བཟང་བ་དང་ལེགས་པ་དང་མཆོག་ཏུ་ ལེགས་པའི་ཡོན་ཏན་དང་ལྡན་པ་ཞེས་པ་ལ་སོགས་པ་དང་། དེ་ལྟ་བས་ན་སེམས་བསྐྱེད་པ་ དེ་ནི་བླ་ན་མེད་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་རྩ་བ་ཡིན་ནོ་ཞེས་གསུངས་པ་ལྟར་ རོ། ། དབྱེ་བ་ལ། ལམ་ལྔའམ་ས་འཚམས་ཀྱི་སྒོ་ནས་ཕྱེ་ན། (ཚོགས་སྦྱོར་དུ་)མོས་པ་ལས་བྱུང་ བ་དང་། (ས་བདུན་དུ་)ལྷག་བསམ་དག་པ་ལས་བྱུང་བ་དང་། (དག་པ་ས་གསུམ་)རྣམ་པར་སྨིན་པ་ ལས་བྱུང་བ་དང་། (སངས་རྒྱས་ཀྱི་སར་)སྒྲིབ་པ་སྤངས་པ་ལས་བྱུང་བའི་སེམས་བསྐྱེད་བཞི་དང་། གྲོགས་ཅན་ནམ་དཔེས་མཚོན་ཏེ་ཕྱེ་ན། འདུན་པ་དང་མཚུངས་ལྡན་གྱི་སེམས་བསྐྱེད་པ་ལྟ་ བུ་ནས་ཐབས་མཁས་དང་མཚུངས་ལྡན་གྱི་སེམས་བསྐྱེད་སྤྲིན་ལྟ་བུའི་བར་ཉི་ཤུ་རྩ་གཉིས་སུ་ འབྱེད་པ་རྣམས་ནི་གཞུང་དུ་འབྱུང་ལ། བདེན་གཉིས་སམ་བརྡ་དོན་གྱིས་ཕྱེ་ན་ཀུན་རྫོབ་བརྡ་ ལས་བྱུང་བའི་སེམས་བསྐྱེད་དང་དོན་དམ་ཆོས་ཉིད་ཀྱིས་ཐོབ་པའི་སེམས་བསྐྱེད་དོ། ། དང་པོ་ནི། སྔར་བསྟན་པའི་རྒྱུ་དེ་དག་ལ་བརྟེན་ནས་གཞན་དོན་དུ་རྫོགས་པའི་སངས་ རྒྱས་ཐོབ་པར་འདོད་པའི་བསམ་པ་ཁྱད་པར་ཅན་ཏེ། ཡུམ་གྱི་རྒྱན་ལས། སེམས་བསྐྱེད་པ་ ནི་གཞན་དོན་ཕྱིར། །ཡང་དག་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་འདོད། །ཅེས་གསུངས་པ་ལྟར་རོ། ། 4-88 དེ་ལའང་དབྱེ་ན། སྨོན་འཇུག་གི་ཁྱད་པར་དང་། སེམས་བསྐྱེད་དང་སྡོམ་པའི་ཁྱད་པར་ གཉིས་ལས། དང་པོ་ནི། སྨོན་པ་སེམས་བསྐྱེད་དང་འཇུག་པ་སེམས་བསྐྱེད་གཉིས་ཏེ། དེ་དག་གི་ ཁྱད་པར་ལ་(དཾཥྚ་སེ་ན་སོགས་)ཁ་ཅིག་འཇིག་རྟེན་པའི་ལམ་གྱིས་བསྡུས་པ་སྨོན་པ་དང་། འཇིག་ རྟེན་ལས་འདས་པའི་ལམ་གྱིས་བསྡུས་པ་འཇུག་པ་དང་། ཡང་ཁ་ཅིག་ཕྱིར་མི་ལྡོག་མ་ཐོབ་ ཀྱི་བར་སྨོན་པ་དང་ཐོབ་ནས་འཇུག་པ་དང་། ཡང་(ཇོ་བོ་སོགས་)ཁ་ཅིག་འབྲས་བུ་སངས་རྒྱས་ ལ་དམིགས་པ་སྨོན་པ་དང་རྒྱུ་ལམ་ལ་དམིགས་པ་འཇུག་པ་དང་། ཡང་(ཨ་བྷ་ཡ་སོགས་)ཁ་ཅིག་ ཉི་ཤུ་རྩ་གཉིས་ཀྱི་དང་པོ་གསུམ་སྨོན་པ་དང་ཕྱི་མ་བཅུ་དགུ་འཇུག་པར་འདོད་པ་ལ་སོགས་ པ་མང་དུ་བྱུང་མོད་ཀྱི། ཆོ་ག་མེད་ཀྱང་སངས་རྒྱས་ཀྱི་སྐུ་མཐོང་བ་དང་སེམས་ཅན་ལ་སྙིང་ རྗེ་སྐྱེས་པ་ལ་སོགས་པའི་དབང་གིས་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་ཏུ་འགྲོ་བར་འདོད་ཅིང་དོན་དུ་ གཉེར་བ་ནི་སྨོན་པ་སེམས་བསྐྱེད་དང་། ཆོ་གས་ཡང་དག་པར་བླངས་ཏེ་བྱང་ཆུབ་ཆེན་པོའི་ ལམ་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་དྲུག་ལ་ཞུགས་ནས་འགྲོ་བཞིན་པ་ནི་འཇུག་པ་སེམས་བསྐྱེད་ཅེས་ བྱ་སྟེ། དེ་ཁོ་ན་ཉིད་ལ་འཇུག་པར། དེ་ལ་དང་པོ་མགོན་པོ་ཡིས། །དོན་གཉེར་རྣམ་པར་ ཡང་དག་བཤད། །གཉིས་པ་སྦྱིན་པ་ལ་སོགས་ལ། །འཇུག་པའི་རྣམ་པར་རབ་ཏུ་བསྒྲགས། ། ཞེས་པ

【現代漢語翻譯】 如經中所說，發心是無上圓滿菩提的根本，因為它是一切善行的開端，是善中之善，好中之好，妙中之妙，具足一切功德。 從分類上講，如果從五道或地道的角度劃分，有四種發心：（資糧道和加行道）由信解產生；（七地）由清凈的增上意樂產生；（凈地三地）由異熟產生；（佛地）由斷除障礙產生。如果以友伴或譬喻來劃分，有從與希求相應的發心，到與善巧方便相應的如雲發心，共有二十二種，這些都出現在經論中。如果從二諦或名言實義的角度劃分，有從世俗名言產生的發心，和從勝義法性獲得的法性發心。 第一種（世俗名言產生的發心），是基於之前所說的因，爲了利益他人而希望獲得圓滿正等覺的特殊意樂。如《現觀莊嚴論》所說：『發心為利他，欲得正等覺。』 對此進行分類，有愿和行的差別，以及發心和律儀的差別兩種。 第一種（愿和行的差別）：有愿菩提心和行菩提心兩種。對於它們的差別，有些（如Damsena等）認為，以世間道攝持的是愿菩提心，以出世間道攝持的是行菩提心；還有些認為，在未獲得不退轉之前是愿菩提心，獲得之後是行菩提心；還有些（如Atisha尊者等）認為，以果位佛為對境的是愿菩提心，以因位道為對境的是行菩提心；還有些（如Abhaya等）認為，二十二種譬喻中的前三種是愿菩提心，后十九種是行菩提心等等，說法很多。但實際上，即使沒有儀軌，由於見到佛陀的聖像，或者對眾生生起慈悲心等原因，而希望並追求證得圓滿菩提，這就是愿菩提心。通過儀軌如法受持，進入大菩提道，行持六度，這就是行菩提心。《入中論》中說：『初謂菩提心，于彼發正愿，次謂行持施，等諸殊勝行。』

【English Translation】 As it is said, the mind of enlightenment is the root of unsurpassed perfect enlightenment, because it is the beginning of all virtues, the best of virtues, the best of goodness, the best of excellence, and possesses all qualities. In terms of classification, if divided from the perspective of the five paths or bhumis, there are four types of mind of enlightenment: (Sambhara and Prayoga paths) arising from aspiration; (Seven Bhumis) arising from pure higher intention; (Three Pure Bhumis) arising from maturation; and (Buddha Bhumi) arising from the abandonment of obscurations. If divided by companions or metaphors, there are twenty-two types, from the mind of enlightenment that corresponds to desire to the cloud-like mind of enlightenment that corresponds to skillful means. These appear in the scriptures. If divided from the perspective of the two truths or conventional and ultimate meanings, there is the mind of enlightenment arising from conventional truth and the mind of enlightenment obtained from the ultimate nature of reality. The first (mind of enlightenment arising from conventional truth) is a special intention based on the aforementioned causes, wishing to attain perfect Buddhahood for the benefit of others. As the Ornament of Clear Realization states: 'The mind of enlightenment is for the sake of others, wishing to attain perfect enlightenment.' Classifying this further, there are two distinctions: the difference between aspiration and engagement, and the difference between the mind of enlightenment and vows. The first (difference between aspiration and engagement): there are two types: aspirational Bodhicitta and engaged Bodhicitta. Regarding their differences, some (such as Damsena, etc.) consider aspirational Bodhicitta to be encompassed by the worldly path, and engaged Bodhicitta to be encompassed by the transcendental path. Others consider that up to the point of attaining non-retrogression, it is aspirational Bodhicitta, and after attaining it, it is engaged Bodhicitta. Still others (such as Lord Atisha, etc.) consider that focusing on the result, Buddhahood, is aspirational Bodhicitta, and focusing on the cause, the path, is engaged Bodhicitta. Still others (such as Abhaya, etc.) consider the first three of the twenty-two metaphors to be aspirational Bodhicitta, and the latter nineteen to be engaged Bodhicitta, and so on, with many different explanations. But in reality, even without a ritual, due to seeing the image of the Buddha or generating compassion for sentient beings, wishing and striving to attain perfect enlightenment is aspirational Bodhicitta. Having properly taken it through a ritual, entering the great path of enlightenment, practicing the six perfections, is called engaged Bodhicitta. The Entering the Middle Way states: 'The first is called the mind of enlightenment, in which one generates the right aspiration; the second is called engaging in generosity and other excellent practices.'

---

་དང་སྤྱོད་འཇུག་ལས་ཀྱང་། འགྲོ་བར་འདོད་དང་འགྲོ་བ་ཡི། །བྱེ་བྲག་ཇི་ལྟར་ཤེས་ པ་ལྟར། །དེ་བཞིན་མཁས་པས་འདི་གཉིས་ཀྱི། །བྱེ་བྲག་རིམ་བཞིན་ཤེས་པར་བྱ། །ཞེས་ གསུངས་ཤིང་། (བྱང་སའི་འགྲེལ་བར་)རྒྱ་མཚོ་སྤྲིན་ལ་སོགས་པའི་དགོངས་པས། བྱང་ཆུབ་ཐོབ་ པར་འདོད་པའི་བློ་དེ་ཆོ་གས་མ་བསྐྱེད་པ་སྨོན་པ་དང་ཆོ་གས་བསྐྱེད་པ་འཇུག་པར་བཞེད་པ་ དང་། ཤེས་རབ་འབྱུང་གནས་ལ་སོགས་པ་སེམས་དེ་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་སྤྱོད་པས་མ་ཟིན་པ་སྨོན་པ་ དང་ཟིན་པ་འཇུག་པར་བཞེད་པ་དང་། དབུ་མ་སྒོམ་རིམ་དུ། འགྲོ་བ་མཐའ་དག་ལ་ཕན་པའི་ 4-89 སངས་རྒྱས་སུ་གྱུར་ཅིག་ཅེས་ཐོག་མར་དོན་དུ་གཉེར་བ་ནི་སྨོན་པའི་སེམས་སོ། །གང་ཕན་ ཆད་སྡོམ་པ་བཟུང་སྟེ་ཚོགས་རྣམས་ལ་ཞུགས་པ་དེ་ནི་འཇུག་པའི་སེམས་སོ་ཞེས་གསུངས་པ་ རྣམས་དང་མཐུན་པ་ཉིད་དོ། ། སེམས་བསྐྱེད་དང་སྡོམ་པའི་ཁྱད་པར་ལ། སེམས་བསྐྱེད་ནི་སྔར་བཤད་པ་ལྟར་སྨོན་པ་ དང་འཇུག་པའི་བདག་ཉིད་ཅན་ཡིན་ལ། (བྱེ་བྲག་ཏུ་)སྡོམ་པ་ནི་ལུས་དང་ལོངས་སྤྱོད་ལ་ལྟོས་ པ་མེད་པར་སྒོ་གསུམ་གྱི་རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་དུ་གཞན་ལ་ཕན་པར་ཞུགས་པ་འཇུག་པའི་ བདག་ཉིད་ཅན་ཏེ། ཐེག་ཆེན་པའི་རྒྱུད་ཀྱིས་བསྡུས་པའི་ཚུལ་ཁྲིམས་སོ། །དེ་ལ་དབྱེ་ན། སྤང་བྱ་མི་དགེ་བ་མཐའ་དག་སྤོང་བ་སྡོམ་པའི་ཚུལ་ཁྲིམས་དང་། གཉེན་པོ་དགེ་བ་མཐའ་ དག་སྒྲུབ་པ་དགེ་བ་ཆོས་སྡུད་ཀྱི་ཚུལ་ཁྲིམས་དང་། བྱེད་ལས་གཞན་གྱི་དོན་ཁོ་ན་བྱེད་པ་ སེམས་ཅན་དོན་བྱེད་ཀྱི་ཚུལ་ཁྲིམས་གསུམ་ཡིན་ལ། གསུམ་གའང་དག་པར་བྱེད་པ་ཚུལ་ ཁྲིམས་ཀྱི་བསླབ་པ་ཡིན་ཞིང་། གནས་པར་བྱེད་པ་སེམས་ཀྱི་བསླབ་པ་དང་། གྲོལ་བར་བྱེད་ པ་ཤེས་རབ་ཀྱི་བསླབ་པ་སྟེ་བསླབ་པ་རིན་པོ་ཆེ་གསུམ་ལ་ཚུལ་བཞིན་དུ་སློབ་པའང་སྡོམ་ པའི་ཁྱད་པར་ཉིད་དོ། །དེས་ན་སེམས་བསྐྱེད་ཡིན་ལ་སྡོམ་པ་མ་ཡིན་པ་ཡོད་དེ། ཆོ་གས་མ་ བསྐྱེད་ཅིང་སྤྱོད་པ་དང་མ་འབྲེལ་བའི་སྨོན་པ་ཙམ་སྐྱེས་པ་ལྟ་བུའོ། །སྡོམ་པ་ཡིན་ལ་སེམས་ བསྐྱེད་མ་ཡིན་པ་ནི་མེད་དེ། ཐེག་ཆེན་གྱི་སྡོམ་པ་གང་ཡིན་ལ་སེམས་བསྐྱེད་ཀྱིས་ཁྱབ་པའི་ ཕྱིར་རོ། །འགའ་ཞིག་སྤྱོད་འཇུག་ལས་གསུངས་པ་རྣམས་སྨོན་པ་སེམས་བསྐྱེད་དང་། ཇོ་ བོ་ལུགས་ཀྱི་སེམས་བསྐྱེད་དང་སྡོམ་པ་བླང་ཚུལ་རྣམས་འཇུག་པ་སེམས་བསྐྱེད་དུ་འདོད་པ་ དང་། (ཐུབ་པ་དགོངས་རྒྱན་དུ་བྱང་ས་དང་སྡོམ་པ་ཉི་ཤུ་པ་དང་། སྤྱོད་འཇུག་དང་། བསླབ་བཏུས་ལས་འབྱུང་བ་རྣམས་ལུགས་ གཅིག་ཏུ་བཞེད་པ་ལྟ་བུ། )ཡང་འགའ་ཞིག་སྤྱོད་འཇུག་ལ་སོགས་པ་ནས་གསུངས་པ་དབུ་མ་ལུགས་ ཀྱི་སེམས་བསྐྱེད་དང་། སྡོམ་པ་ཉི་ཤུ་པ་ལ་སོགས་པ་ནས་གསུངས་པ་སེམས་ཙམ་ལུགས་ཀྱི་ 4-90 སེམས་བསྐྱེད་དུ་འདོད་པའང་བཏགས་པ་སྟེ། ཐ་དད་དུ་འདོད་པའི་གཞུང་རྣམས

【現代漢語翻譯】 此外，《入行論》中也說：『想要行走和正在行走，如何瞭解它們的差別，同樣，智者應次第瞭解這二者的差別。』（《入菩薩行論》）。（在《菩薩地論》的註釋中）以大海、云等為例，認為想要獲得菩提的心，如果未通過儀軌生起，則為愿菩提心；通過儀軌生起，則為行菩提心。智慧之源等認為，心未被菩提之行所攝持，則為愿菩提心；被攝持，則為行菩提心。在《中觀修習次第》中說：『最初爲了利益一切眾生而發願成佛，這是愿菩提心。此後受持戒律，進入資糧道，這是行菩提心。』這些說法都是一致的。 關於發心和律儀的差別，發心如前所述，具有愿菩提心和行菩提心的體性。（具體而言）律儀是不依賴身體和受用，在身語意三門的一切行為中利益他人，具有行菩提心的體性，是屬於大乘的戒律。對此進行區分，斷除一切應斷的非善法是律儀的戒律；修持一切對治的善法是攝善法戒；唯一做利益他人的事業是饒益有情戒。三者都清凈是戒律的學處；安住於此是心的學處；解脫則是智慧的學處，如理修學這三種珍貴的學處也是律儀的差別。因此，有發心但沒有律儀的情況，比如僅僅生起了未通過儀軌且與行為無關的愿菩提心。有律儀但沒有發心的情況是不存在的，因為凡是大乘的律儀都遍及發心。有些人認為《入行論》中所說的是愿菩提心，覺沃（阿底峽）派系的生起菩提心和受持律儀的方式是行菩提心。（如《現觀莊嚴論》中將《菩薩地論》、二十頌律儀、《入行論》和《集學論》中出現的觀點視為同一宗派。）還有些人認為《入行論》等所說的是中觀派的發心，二十頌律儀等所說的是唯識派的發心，這些都是假立的，因為有主張不同的論典存在。

【English Translation】 Furthermore, it is also said in 'Entering the Bodhisattva's Way of Life': 'How one knows the difference between wanting to go and actually going, similarly, the wise should gradually understand the difference between these two.' (Shantideva's 'Bodhisattvacaryāvatāra'). (In the commentary on 'Bodhisattvabhumi') Taking the ocean, clouds, etc., as examples, it is considered that the mind that desires to attain Bodhi, if not generated through ritual, is aspiration Bodhicitta; if generated through ritual, it is action Bodhicitta. The source of wisdom, etc., considers that if the mind is not embraced by the practice of Bodhi, it is aspiration Bodhicitta; if embraced, it is action Bodhicitta. In the 'Madhyamaka Meditation Gradual Stages', it is said: 'Initially, to aspire to become a Buddha for the benefit of all beings is aspiration Bodhicitta. Thereafter, taking vows and entering the accumulation path is action Bodhicitta.' These statements are consistent. Regarding the difference between generating Bodhicitta and vows, Bodhicitta, as mentioned earlier, has the nature of aspiration and action Bodhicitta. (Specifically) Vows do not depend on the body and possessions, and in all actions of body, speech, and mind, they benefit others, having the nature of action Bodhicitta, which is the discipline of the Mahayana lineage. Differentiating this, abandoning all negative actions to be abandoned is the discipline of vows; practicing all antidotal virtuous actions is the discipline of gathering virtuous dharmas; solely doing the work of benefiting others is the discipline of benefiting sentient beings. Purifying all three is the training of discipline; abiding in this is the training of mind; liberation is the training of wisdom, and properly studying these three precious trainings is also the difference of vows. Therefore, there are cases where there is Bodhicitta but no vows, such as merely generating aspiration Bodhicitta that has not been generated through ritual and is unrelated to action. There is no case where there are vows but no Bodhicitta, because all Mahayana vows are pervaded by Bodhicitta. Some consider what is said in 'Entering the Bodhisattva's Way of Life' to be aspiration Bodhicitta, and the way of generating Bodhicitta and taking vows in the Jowo (Atisha) tradition to be action Bodhicitta. (For example, 'Abhisamayalankara' considers the views appearing in 'Bodhisattvabhumi', Twenty Verses on Vows, 'Entering the Bodhisattva's Way of Life', and 'Sikshasamuccaya' to be of the same school.) Others consider what is said in 'Entering the Bodhisattva's Way of Life', etc., to be the Bodhicitta of the Madhyamaka school, and what is said in Twenty Verses on Vows, etc., to be the Bodhicitta of the Yogacara school, but these are merely labels, because there are texts that advocate different views.

---

་ཀྱང་སྔོན་ གྱི་མཁས་པ་རྣམས་ཀྱིས་(སྤྱོད་འཇུག་འགྲེལ་པར་སྡོམ་པ་ཉི་ཤུ་པ་ནས་དྲངས་པ་ལྟ་བུ་)ཕན་ཚུན་གཅིག་ནས་ གཅིག་ཏུ་དྲངས་ཤིང་འཆད་པས། རྒྱས་བསྡུས་དང་ཆོ་གའི་ཁྱད་པར་མི་འདྲ་བ་ཅུང་ཟད་ཡོད་ ཀྱང་མཐར་ཐུག་གི་དོན་གཅིག་པ་ཉིད་དུ་གསུངས་པའི་ཕྱིར་རོ། ། དོན་དམ་སེམས་བསྐྱེད་ནི། སངས་རྒྱས་མཉེས་པར་བྱས་ཏེ་ཚོགས་གཉིས་རིམ་གྱིས་ བསགས་པ་ལས་བདག་མེད་རྟོགས་པའི་ཤེས་རབ་ལ་བརྟེན་ནས་རྣམ་པར་མི་རྟོག་པའི་ཡེ་ ཤེས་མངོན་སུམ་དུ་གྱུར་པའོ། །བླང་བའི་ཆོ་ག་གསུངས་པ་ནི། མོས་པ་ཡིད་ལ་བྱེད་པ་ཙམ་ ཡིན་གྱི་ངོ་བོ་ནི་བསྒོམ་པ་ལ་བརྟེན་ནས་ཆོས་ཉིད་མངོན་སུམ་དུ་རྟོགས་པས་ཐོབ་པ་ཉིད་ དེ། རྣམ་པར་གཏན་ལ་དབབ་པ་བསྡུ་བར། དེ་ལ་ཆོས་ཉིད་ཀྱིས་ཐོབ་པ་ནི་བྱང་ཆུབ་སེམས་ དཔའ་ཡང་དག་པར་སྐྱོན་མེད་པ་ལ་ཞུགས་པ་རྣམས་དང་ཞེས་པ་ལ་སོགས་པ་གསུངས་པ་ ལྟར་རོ། ། བླང་ཚུལ་ལའང་སོ་སོར་ལེན་པ་ལ་སོགས་པའི་ཚུལ་མི་འདྲ་བ་མང་དུ་ཡོད་ཀྱང་། འདིར་ནི་སེམས་བསྐྱེད་དང་སྡོམ་པ་གཉིས་ཀ་ལྷན་ཅིག་ཏུ་བླང་པའི་ཚུལ་འཆད་པས། གང་ ལས་བླང་བའི་ཡུལ། ཡུམ་ལས། སངས་རྒྱས་ཆོས་རྣམས་དགེ་བའི་བཤེས་ལ་བསྟེན་ཏོ་ ཞེས། །ཡོན་ཏན་ཀུན་གྱི་མཆོག་མངའ་རྒྱལ་བ་དེ་སྐད་གསུང་། །ཞེས་པ་དང་། སྡོམ་པ་ཉི་ ཤུ་པར། བླ་མ་སྡོམ་ལ་གནས་ཤིང་མཁས། །ནུས་དང་ལྡན་ལ་བླང་བར་བྱ། །ཞེས་གསུངས་ པ་ལྟར་དགེ་བའི་བཤེས་གཉེན་མཚན་ཉིད་དང་ལྡན་པའམ། སྤྱོད་འཇུག་ལས། སངས་རྒྱས་ བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས། །ཀུན་ཏུ་ཐོགས་མེད་གཟིགས་པར་ལྡན། །དེ་དག་ཐམས་ ཅད་སྤྱན་སྔ་ན། །བདག་ནི་ཉེ་བར་གནས་སོ་ཞེས་གསུངས་པ་ལྟར་རྒྱལ་པ་སྲས་དང་བཅས་ པ་མདུན་གྱི་ནམ་མཁར་བཞུགས་པའི་སྤྱན་སྔར། གང་གིས་ལེན་པའི་གང་ཟག་ནི། ལམ་ 4-91 སྒྲོན་ལས། སོ་སོ་ཐར་བ་རིས་བདུན་གྱི། །རྟག་ཏུ་སྡོམ་གཞན་ལྡན་པ་ལ། །བྱང་ཆུབ་སེམས་ དཔའི་སྡོམ་པ་ཡི། །སྐལ་བ་ཡོད་ཀྱི་གཞན་དུ་མིན། །ཞེས་གསུངས་པ་ནི་རྟེན་ཁྱད་པར་ཅན་ གྱི་དབང་དུ་བྱས་པ་ཡིན་གྱི། མདོ་ལས། ལྷ་དང་ཀླུ་དང་དུད་འགྲོ་ལ་སོགས་པས་ཀྱང་བླངས་ པར་གསུངས་པས་རིགས་ལ་གནས་ཤིང་ལེན་སེམས་དང་བསྲུང་སེམས་ཡོད་པའི་སྐལ་བ་ དང་ལྡན་པ་རྣམས་ཀྱིས། ཇི་ལྟར་བླང་བའི་ཆོ་ག་ནི། བཟང་སྤྱོད་ལ་སོགས་པ་ལས་འབྱུང་ བ་ལྟར་སྦྱོར་བ་ཡན་ལག་བདུན་པས་རྒྱུད་ཡོངས་སུ་སྦྱངས་ཏེ། དངོས་གཞི་སངས་རྒྱས་བྱང་ ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཐམས་ཅད་བདག་ལ་དགོངས་སུ་གསོལ་ཞེས་པ་དང་། བྱང་ཆུབ་སྙིང་པོར་ མཆིས་ཀྱི་བར། །སངས་རྒྱས་རྣམས་ལ་སྐྱབས་སུ་མཆི། །ཆོས་དང་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ ཡི། །ཚོགས་ལའང་དེ་བཞིན་སྐྱབས་སུ་མཆི། །ཞེས་པ་ལ་སོགས་པའི་སྐྱབས་གསུམ་སྔོན་དུ་ འགྲོ་བ་ཅན་གྱིས། ཇི་ལྟར་སྔོན་གྱི་བདེ་གཤེགས་ཀྱིས། །བྱང་ཆུབ་ཐུ

【現代漢語翻譯】 然而，以前的智者們（例如，在《入行論》的註釋中引用第二十品）互相引用和解釋，雖然在詳略和儀軌的細節上略有不同，但最終的意義卻是一致的。 勝義菩提心是：通過取悅諸佛，逐漸積累二資糧，並依靠證悟無我的智慧，使無分別的智慧得以顯現。 所說的受持儀軌僅僅是意念上的信解，其實質是通過修習，現證法性而獲得的。正如《攝抉擇分》中所說：『所謂由法性而獲得，是指那些已進入清凈無垢的菩薩』等等。 關於受持的方式，也有各自受持等多種不同的方式。但這裡要講的是菩提心和律儀一起受持的方式。從何處受持的對象是：從佛母（般若波羅蜜多）處。『諸佛法皆依善知識』，『具一切功德之王如是說』。如《律儀二十品》所說：『應從安住律儀且精通、具能力之上師處受持。』正如《入行論》所說：『諸佛菩薩，皆具無礙之眼。彼等一切尊前，我今安住。』如是，在諸佛菩薩眷屬面前的虛空中安住。受持的主體是：如《道炬論》所說：『具有七種別解脫戒，恒常具有其他律儀者，方有菩薩律儀之資格，否則不具。』這指的是依憑特殊所依而言。如經中所說：『天、龍、畜生等亦可受持。』因此，凡是安住于種姓，具有受持心和守護心，且具資格者皆可受持。如何受持的儀軌是：如《普賢行愿品》等所說，先以七支供養凈治自相續，然後正行是：『祈請諸佛菩薩垂念我』，以及『乃至菩提藏，皈依諸如來，正法菩薩眾，是等亦皈依』等，以三皈依為前導。如昔日之善逝，如何發起菩提心

【English Translation】 However, previous scholars (such as those who quoted from the commentary on 'Bodhicharyavatara' from the twentieth chapter) quoted and explained each other, so although there are some differences in the details of elaboration and rituals, it is said that the ultimate meaning is the same. The ultimate Bodhicitta is: by pleasing the Buddhas and gradually accumulating the two accumulations, and relying on the wisdom of realizing selflessness, the non-conceptual wisdom is manifested. The said ritual of taking vows is merely a matter of faith in the mind, but its essence is obtained through practice, realizing the Dharma nature. As it is said in the 'Compendium of Determinations': 'What is obtained by Dharma nature refers to those who have entered the pure and flawless Bodhisattva,' and so on. Regarding the way of taking vows, there are many different ways, such as taking them separately. But here, we will explain the way of taking both Bodhicitta and vows together. The object from which to take vows is: from the Mother (Prajnaparamita). 'All Buddha's teachings rely on virtuous friends,' 'The King who possesses all virtues said so.' As the 'Twentieth Chapter of Vows' says: 'One should take vows from a Lama who abides in vows, is knowledgeable, and has the ability.' As the 'Bodhicharyavatara' says: 'The Buddhas and Bodhisattvas all have unobstructed vision. In front of all of them, I now abide.' Thus, abide in the sky in front of the Buddhas and Bodhisattvas and their retinue. The subject who takes the vows is: As the 'Lamp for the Path to Enlightenment' says: 'Those who have the seven individual liberation vows and constantly have other vows are qualified for the Bodhisattva vows, otherwise they are not.' This refers to relying on a special basis. As it is said in the sutras: 'Gods, Nagas, and animals can also take vows.' Therefore, all those who abide in the lineage, have the mind to take and protect the vows, and are qualified can take the vows. The ritual of how to take the vows is: As it is said in the 'Samantabhadra's Prayer' and others, first purify one's mindstream with the seven-branch offering, and then the main practice is: 'Please Buddhas and Bodhisattvas, think of me,' and 'Until the essence of enlightenment, I take refuge in the Buddhas, the Dharma, and the Bodhisattva Sangha, I also take refuge in them,' etc., with the three refuges as the preamble. How did the Sugatas of the past generate Bodhicitta

---

གས་ནི་བསྐྱེད་པ་དང་། ། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་བསླབ་པ་ལ། །དེ་དག་རིམ་བཞིན་གནས་པ་ལྟར། །དེ་བཞིན་འགྲོ་ ལ་ཕན་དོན་དུ། །བྱང་ཆུབ་སེམས་ནི་བསྐྱེད་བགྱི་ཞིང་། །དེ་བཞིན་དུ་ནི་བསླབ་པ་ལའང་། ། རིམ་པ་བཞིན་དུ་བསླབ་པར་བགྱི། །ཞེས་པ་ལན་གསུམ་གྱིས་བླངས་ནས་མཇུག་ཏུ། དེང་ དུས་བདག་ཚེ་འབྲས་བུ་ཡོད། མི་ཡི་སྲིད་པ་ལེགས་པར་ཐོབ། །དེ་རིང་སངས་རྒྱས་རིགས་སུ་ སྐྱེས། །སངས་རྒྱས་སྲས་སུ་དེང་བདག་འགྱུར། །ད་ནི་བདག་གིས་ཅི་ནས་ཀྱང་། །རིགས་དང་ མཐུན་པའི་ལས་བརྩམས་ཏེ། །སྐྱོན་མེད་བཙུན་པའི་རིགས་འདི་ལ། །རྙོག་པར་མི་འགྱུར་དེ་ ལྟར་བགྱི། །ཞེས་པས་རང་དགའ་བ་བསྐྱེད་ཅིང་། བདག་གིས་དེ་རིང་སྐྱོབ་པ་ཐམས་ཅད་ཀྱི། ། སྤྱན་སྔར་འགྲོ་བ་བདེ་གཤེགས་ཉིད་དང་ནི། །བར་དུ་བདེ་ལ་འགྲོན་དུ་བོས་ཟིན་གྱིས། །ལྷ་ དང་ལྷ་མིན་ལ་སོགས་དགའ་བར་གྱིས། །ཞེས་པས་གཞན་དགའ་བ་བསྐྱེད་པས་ཀྱང་བརྟན་ པར་བྱའོ། ། 4-92 བསླབ་བྱ་ལ། བསྲུང་ཚུལ་དངོས་དང་། ཉམས་ན་འཆོས་ཚུལ་གཉིས་ལས། དང་པོ་ནི། རྒྱལ་བའི་སྲས་ཀྱིས་དེ་ལྟ་བུར། །བྱང་ཆུབ་སེམས་རབ་བརྟན་བཟུང་ནས། །གཡེལ་བ་མེད་ པར་རྟག་ཏུ་ཡང་། །བསླབ་ལས་མི་འདའ་འབད་པར་བྱ། །ཞེས་པ་དང་དེའི་འགྲེལ་པར། (ཤེར་འབྱུང་གིས་)བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་བསླབ་པ་དེ་ཡང་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་དང་ཚད་མེད་པ་ དང་བསྡུ་བའི་དངོས་པོ་ལ་སོགས་པའི་དབྱེ་བས་བློ་གྲོས་མི་ཟད་པ་དང་དཀོན་མཆོག་སྤྲིན་ ལ་སོགས་པའི་མདོ་རྣམས་ལས་བསླབ་པར་བྱའོ། །ཞེས་གསུངས་པ་རྣམས་གཞུང་ལས་རྒྱ་ ཆེར་འཆད་པར་འགྱུར་ཞིང་། (ཇོ་བོས་)སེམས་བསྐྱེད་དང་སྡོམ་པ་བླང་པའི་ཆོ་གར། སྲོག་གི་ ཕྱིར་ཡང་བསམས་བཞིན་དུ་རྫུན་མི་སྨྲ་བ་དང་། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ལ་སྟོན་པའི་འདུ་ ཤེས་བསྐྱེད་ཅིང་བསྔགས་པ་བརྗོད་པ་དང་། སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ལ་ལྷག་པའི་བསམ་ པ་རྣམ་པར་དག་པས་གནས་པ་དང་། གཞན་དག་ཀྱང་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་ཐོབ་པའི་ཆེད་ དུ་ཐེག་པ་ཆེན་པོའི་ཆོས་ལ་འགོད་པ་སྟེ། དཀར་པོའི་ཆོས་བཞི་བསྟེན་པ་དང་། བླ་མ་དང་ མཆོད་པར་འོས་པ་བསླུ་བ་དང་། གཞན་འགྱོད་པའི་གནས་མ་ཡིན་པ་ལ་འགྱོད་པ་བསྐྱེད་པ་ དང་། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ལ་སྡང་ཤུགས་ཀྱིས་སྐྱོན་བརྗོད་པ་དང་། སེམས་ཅན་རྣམས་ལ་ གཡོ་དང་སྒྱུས་ཀུན་ཏུ་སྤྱོད་པ་སྟེ། ནག་པོའི་ཆོས་བཞི་སྤོང་བ་ལའང་བསླབ་པར་བྱའོ། །ཁྱད་ པར་དུ་སྡོམ་པ་ཉི་ཤུ་པ་ལས། གཞན་ནམ་བདག་ཉིད་ལ་ཡང་རུང་། །སྡུག་བསྔལ་ཡིན་ཡང་ གང་ཕན་པ། །ཕན་དང་བདེ་བ་རྣམས་བྱ་སྟེ། །བདེ་ཡང་མི་ཕན་མི་བྱའོ། །ཞེས་གསུངས་པ་ ལྟར་གཞན་དོན་གྱི་དཀའ་སྤྱད་ལྟ་བུ་འཕྲལ་དུ་སྡུག་བསྔལ་ཡིན་ཡང་ཕུགས་སུ་རང་གཞན་ལ་ ཕན་པར་འགྱུར་བ་རྣམས་དང་། གཏན་དུ་ཕན་ལ་འདིར་ཡང་བདེ་བའི་དགེ་བ་རྣམས་ཀྱང་

【現代漢語翻譯】 如同生起（菩提心）一般， 對於菩薩的學處， 如同他們次第安住一般， 同樣爲了利益有情， 應當生起菩提心， 同樣對於學處， 也應次第修學。 唸誦三遍后，最後說： 『今日我生命有意義， 獲得暇滿人身真幸運， 今日生於佛陀種姓中， 今我成為佛之子。』 『從今以後我必當， 行持與種姓相符之業， 不染污此無垢高貴種姓， 我當如是行持。』 以此生起自喜之心，並說： 『今日我於一切救護者， 眼前迎請諸有情與善逝， 乃至安樂之間皆請來赴宴， 愿天人及非天等皆歡喜。』 以此生起他喜之心，也應使之穩固。 4-92 關於學處，分為守護之法和違犯后的補救之法兩部分。首先是： 『佛子如是， 善持堅固菩提心， 無有散亂， 恒常不離學處當努力。』 及其註釋中，（《寶積經》說）菩薩的學處，也應從波羅蜜多、四無量心和四攝事等差別，以及《無盡意》、《寶云》等經中學習。 這些將在經論中廣為闡述。（仲敦巴尊者說）在生起菩提心和受戒的儀軌中，即使爲了生命也不故意說謊，對菩薩生起導師之想並讚歎，以清凈增上意樂對待一切眾生，爲了使他人獲得圓滿菩提而安立於大乘佛法，奉行四種白法；捨棄欺騙上師和應供處，使他人對非後悔之事生起後悔，以嗔恨心誹謗菩薩，以虛偽和欺騙對待眾生，奉行四種黑法。尤其是在《二十頌戒律》中說： 『無論於他或於己， 痛苦但凡有利益， 利益安樂皆當爲， 安樂無益不應作。』 如是，爲了利他而行持的苦行，雖然暫時是痛苦的，但最終會對自他都有利益，並且永遠有利益，此處安樂的善行也應行持。

【English Translation】 As with the arising (of Bodhicitta), Regarding the precepts of a Bodhisattva, As they abide in order, Likewise, for the benefit of sentient beings, One should generate Bodhicitta, And similarly, regarding the precepts, One should also study them in order. After reciting this three times, conclude with: 'Today my life has meaning, Having obtained the well-being of human existence is fortunate, Today I am born into the Buddha's lineage, Today I become a child of the Buddha.' 'From now on, I must, Engage in actions that are in accordance with the lineage, Not defiling this flawless noble lineage, I shall act in such a way.' Generate self-joy with this, and say: 'Today, before the eyes of all protectors, I invite all beings and Sugatas to a feast, And those in between, to happiness, May gods and asuras and others rejoice.' Stabilize it by generating joy for others as well. 4-92 Regarding the precepts, there are two aspects: the method of guarding them and the method of rectifying them if they are violated. The first is: 'A child of the Buddhas, in such a way, Should firmly hold the Bodhicitta, Without distraction, Always strive not to stray from the precepts.' And in its commentary, (Sher Jung said) the precepts of a Bodhisattva should also be learned from the distinctions of the Paramitas, the Four Immeasurables, and the objects of gathering, as well as from the sutras such as the Inexhaustible Intellect and the Cloud of Jewels. These will be extensively explained in the scriptures. (Jowo Je said) In the ritual of generating Bodhicitta and taking vows, one should not intentionally lie even for the sake of one's life, generate the perception of a teacher towards the Bodhisattva and praise them, abide with pure superior intention towards all sentient beings, and establish others in the Mahayana Dharma for the sake of attaining perfect enlightenment, practicing the four white dharmas; abandoning deceiving the guru and those worthy of offerings, causing others to regret non-regrettable things, criticizing Bodhisattvas with hatred, and treating sentient beings with deceit and trickery, practicing the four black dharmas. In particular, in the Twenty Verses on Discipline, it says: 'Whether for others or for oneself, Even if suffering, whatever is beneficial, Benefits and happiness should be done, Happiness that is not beneficial should not be done.' Thus, the ascetic practices performed for the benefit of others, although temporarily painful, will ultimately benefit both oneself and others, and the virtues of happiness that are always beneficial here should also be practiced.

---

བྱ་ཞིང་། འདོད་ཡོན་ལ་བག་མེད་པར་སྤྱོད་པ་ལྟ་བུ་ཚེ་འདིར་བདེ་ཡང་ཕྱི་མ་ལ་མི་ཕན་པ་ སྡིག་པའི་བྱ་བ་རྣམས་ནི་མི་བྱ་སྟེ། ཉོན་མོངས་དྲག་ལས་གྱུར་པ་ཡི། །སྡོམ་པ་ཞིག་པར་གང་ 4-93 གྱུར་པ། །དེ་ཡི་ཉེས་པ་བཞི་པོ་ནི། །ཕམ་པ་འདྲ་བར་དགོངས་པ་ཡིན། །ཞེས་པ་དང་། (བཞི་ པོ་)དེ་དག་ཀྱང་། རྙེད་དང་བཀུར་སྟིར་ཆགས་པ་ཡིས། །བདག་བསྟོད་གཞན་ལ་སྨོད་པ་དང་ (གཅིག)། །སྡུག་བསྔལ་མགོན་མེད་གྱུར་པ་ལ། །སེར་སྣས་ཆོས་(དང་)ནོར་(ཡོད་བཞིན་དུ་)མི་སྟེར་ (གཉིས་)དང་། །གཞན་གྱིས་(ཉེས་པ་)བཤགས་(བསྡམས་བྱས་)ཀྱང་མི་ཉན་པར། །ཁྲོས་པས་གཞན་ ལ་(བརྡེག་ཅིང་)འཚོག་པ་(གསུམ་)དང་། །ཐེག་པ་ཆེན་པོ་སྤོང་བྱེད་ཅིང་། །དམ་ཆོས་འདྲར་སྣང་ སྟོན་པ(སྟེ་བཞི)འོ། །ཞེས་གསུངས་པ་རྣམས་སྤང་བར་བྱའོ། ། ཉམས་ན་འཆོས་ཚུལ་ནི། སྡོམ་པ་སླར་ཡང་བླང་བར་བྱ། ཟག་པ་འབྲིང་ནི་གསུམ་ལ་ བཤགས། །གཅིག་གི་མདུན་དུ་ལྷག་མ་རྣམས། །ཉོན་མོངས་མི་མོངས་བདག་སེམས་བཞིན། ། ཞེས་གསུངས་པ་ལྟར་ཉོན་མོངས་དྲག་ཅིང་རྒྱུན་རིང་བ་ལ་བརྟེན་ནས་སྡོམ་པ་ཞིག་པར་གྱུར་ ན་སླར་ཡང་སྔར་བཞིན་བླང་བར་བྱ་ཞིང་། ཉོན་མོངས་པ་འབྲིང་ལས་བྱུང་བ་རྣམས་ནི་བྱང་ ཆུབ་སེམས་དཔའ་གསུམ་ཡན་ཆད་དང་། ཉོན་མོངས་པ་ཆུང་ངུས་བྱས་པ་རྣམས་ནི་གཅིག་ གི་མདུན་དུ་བཤགས་པས་ཀྱང་བྱང་བར་འགྱུར་ལ། ཉེས་བྱས་སུ་གཏོགས་པ་ཕྲ་མོ་རྣམས་ ནི་བསམ་པ་ཐག་པས་རང་གི་སེམས་ཉིད་དཔང་དུ་བྱས་དེ་བཤགས་ཤིང་བསྡམས་པས་ཀྱང་ སོར་ཆུད་པར་འགྱུར་རོ། །བསླབ་བཏུས་སུ། རྨི་ལམ་འཕགས་པ་ནམ་མཁའི་སྙིང་པོའི་མདུན་ དུ་འདུག་སྟེ་བཤགས་པར་བྱ། །ཞེས་པ་དང་སྤྱོད་འཇུག་ལས། ཉེས་པ་བྱུང་བ་རེ་རེ་ཞིང་། ། བདག་ལ་སྨད་ནས་ཅི་ནས་ཀྱང་། །བདག་ལ་ཕྱིས་འདི་མི་འབྱུང་བ། །དེ་ལྟར་བྱ་ཞེས་ཡུན་ རིང་བསམ། །ཞེས་པ་དང་། ཉིན་དང་མཚན་མོ་ལན་གསུམ་དུ། །ཕུང་པོ་གསུམ་པ་གདོན་བྱ་ ཞིང་། །རྒྱལ་དང་བྱང་ཆུབ་སེམས་བརྟེན་པས། །ལྟུང་པའི་ལྷག་མ་དེས་ཞི་བྱ། །ཞེས་གསུངས་ པ་ལྟར་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་བསླབ་བྱ་དང་འགལ་བ་བྱུང་ན། ཉེས་པ་ལ་ཉེས་པར་ཤེས་ པའི་སྒོ་ནས་བཤགས་བསྡམ་ལེགས་པར་བྱས་ཏེ་སོར་ཆུད་པའི་ཐབས་ལ་འབད་པར་བྱའོ། ། 4-94 ༈ རིགས་སད་པ་ལས་སྐྱེ་བའི་བསམ་པའི་ཁྱད་པར་སེམས་བསྐྱེད་པ་ལ་གཞུང་དོན། གཞུང་དོན་ལ་བརྒྱད་དེ། སེམས་བསྐྱེད་ཀྱི་མཚན་ཉིད། གནས་སྐབས་ཀྱིས་དབྱེ་བ། དེའི་རྣམ་པ་བསྟན་པ། བརྡ་དོན་གྱི་དབྱེ་བ། དཔེའི་སྒོ་ནས་བསྔགས་པ། མ་བསྐྱེད་པའི་ཉེས་ དམིགས། སེམས་བསྐྱེད་པའི་ཕན་ཡོན། བསླབ་བྱ་ལ་གདམས་པའོ། ། དང་པོ་ནི། སྤྲོ་བ་ཆེ་དང་རྩོམ་པ་ཆེ། །དོན་ཆེ་བ་དང་འབྱུང་བ་ཆེ། །བྱང་ ཆུབ་སེམས་དཔའི་སེམས་པ་སྟེ། །དོན་གཉིས་ལྡན་པའི་སེམས་འབྱུང་བ། ། ཡོན་ཏ

【現代漢語翻譯】 不應做那些看似今生快樂，但來世無益的惡行，比如放縱地享受慾望。因為由強烈煩惱所致，任何毀壞誓言的行為，其四種過失都被認為是如同墮落一般。這四種過失是：貪戀名利，讚美自己貶低他人（第一）；對痛苦無助的人吝嗇，即使有財物也不給予（第二）；不聽取他人的懺悔，憤怒地毆打和辱罵他人（第三）；捨棄大乘，宣揚看似正法的邪說（第四）。這些都應避免。 如果誓言有所虧損，補救的方法是重新受戒。中等程度的過失應向三位菩薩懺悔，其餘的則在一位面前懺悔。至於輕微的過失，則應根據自己的心意，在自己心中懺悔並加以約束。如《學集論》所說：『應在夢中於聖者虛空藏菩薩面前懺悔。』《入菩薩行論》中說：『每當犯錯時，都應責備自己，並下定決心以後不再犯同樣的錯誤。』並且，『日夜三次，行持三蘊，依靠諸佛和菩薩，以此平息墮落的殘餘。』因此，如果違背了菩薩的戒律，應認識到錯誤，認真懺悔並加以約束，努力恢復清凈。 從覺醒的種姓中產生的意樂的特殊之處——發菩提心，其要義分為八個方面：發心的定義、狀態的分類、闡述其形態、詞義的分類、用比喻讚美、未生起的過患、生起的利益、以及對修學的勸誡。 首先，發菩提心是菩薩的心，它具有巨大的喜悅、偉大的事業、重大的意義和偉大的來源。它是一種具有雙重利益的心所。

【English Translation】 One should not engage in sinful actions that seem pleasurable in this life but are not beneficial in the next, such as indulging in desires without restraint. For any act that breaks vows due to strong afflictions, its four faults are considered akin to defeat. These four are: being attached to gain and honor, praising oneself and disparaging others (first); being miserly to those who are suffering and helpless, not giving even when one has wealth (second); not listening to others' confessions, angrily beating and scolding others (third); abandoning the Mahayana and propagating teachings that appear to be Dharma but are not (fourth). These should all be avoided. If vows are damaged, the way to restore them is to retake the vows. Moderate transgressions should be confessed to three Bodhisattvas, and the remaining ones to one. As for minor transgressions, they can be purified by confessing and restraining oneself in one's own mind, according to one's own heart. As stated in the 'Compendium of Trainings': 'One should confess in a dream before the noble Akashagarbha.' And in the 'Bodhicharyavatara': 'Whenever a fault occurs, one should blame oneself and resolve never to repeat the same mistake.' Also, 'Three times during the day and night, practice the three heaps, relying on the Buddhas and Bodhisattvas, thereby pacifying the remnants of downfalls.' Therefore, if one violates the precepts of a Bodhisattva, one should recognize the fault, confess and restrain oneself well, and strive to restore purity. The special characteristics of the intention arising from the awakened lineage—the generation of Bodhichitta—its essence is divided into eight aspects: the definition of generating the mind, the classification by state, explaining its form, the classification of semantic meaning, praising through metaphors, the faults of not generating it, the benefits of generating the mind, and advice on learning. First, generating Bodhichitta is the mind of a Bodhisattva, it has great joy, great undertaking, great meaning and great origin. It is a mental factor that has dual benefits.

---

ན་གསུམ་དང་ལྡན་པ་སྟེ། སྐྱེས་བུ་བྱེད་པའི་ཡོན་ཏན་ནི། གོ་ཆའི་བརྩོན་འགྲུས་ཀྱིས་ ཟབ་མོ་སྟོང་པ་ཉིད་སྒོམ་པ་དང་ཡུན་རིང་པོའི་དཀའ་སྤྱད་ལ་སྤྲོ་བ་ཆེན་པོ་དང་། སྦྱོར་བའི་ བརྩོན་འགྲུས་ཀྱི་དངོས་སུ་ཚོགས་གཉིས་སྒྲུབ་པ་ལ་རྩོམ་པ་ཆེན་པོ་དང་ལྡན་པའོ། །དོན་ བྱེད་པའི་ཡོན་ཏན་ནི། རང་གཞན་ཐམས་ཅད་ལ་ཕན་པ་དང་བདེ་པའི་དོན་ཆེན་པོ་འགྲུབ་ པ་དང་། འབྲས་བུ་ཡོངས་སུ་འཛིན་པའི་ཡོན་ཏན་ནི། བྱང་ཆུབ་ཆེན་པོ་ཡང་དག་པར་འགྲུབ་ པས་འབྱུང་བ་ཆེན་པོ་དང་ལྡན་པ་ཡིན་ཞིང་། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་སེམས་ཡུལ་ལ་གཡོ་ བར་བྱེད་པའི་འདུ་བྱེད་སེམས་པ་དང་མཚུངས་པར་ལྡན་པ་སྟེ། བྱང་ཆུབ་ཆེན་པོའི་དོན་དང་ སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ཀྱི་དོན་བྱ་བ་ལ་དམིགས་པ་དོན་གཉིས་དང་ལྡན་པའི་སེམས་ཁྱད་ པར་ཅན་འབྱུང་བ་དེ་ནི་སེམས་བསྐྱེད་ཀྱི་ངོ་བོ་ཉིད་དོ། ། ས་མཚམས་སམ་གནས་སྐབས་ཀྱིས་དབྱེ་བ་ནི། སེམས་བསྐྱེད་དེ་ནི་ས་རྣམས་ ལ། །མོས་དང་ལྷག་བསམ་དག་པ་དང་། །རྣམ་པར་སྨིན་པ་གཞན་དུ་ འདོད། །དེ་བཞིན་སྒྲིབ་པ་སྤངས་པའོ། །སེམས་བསྐྱེད་དེ་ནི་ས་རྣམས་ལ་སྦྱར་ཏེ་ ཕྱེ་ན་རྣམ་པ་བཞི་ཡིན་ཏེ། ཚོགས་ལམ་དང་སྦྱོར་ལམ་མོས་སྤྱོད་ཀྱི་སའི་གནས་སྐབས་ན་ བདག་གཞན་མཉམ་པ་ལ་སོགས་པ་མངོན་སུམ་དུ་མ་རྟོགས་ཀྱང་སྤྱིའི་རྣམ་པར་མོས་པ་ཡིད་ ལ་བྱས་པ་ལས་བྱུང་པའི་སེམས་བསྐྱེད་དང་། ས་དང་པོ་ཐོབ་ནས་བདུན་པའི་བར་ལ་བདག་ 4-95 གཞན་མཉམ་པ་ལ་སོགས་པ་མངོན་སུམ་དུ་རྟོགས་པས་ལྷག་བསམ་རྣམ་པར་དག་པ་ལས་ བྱུང་བའི་སེམས་བསྐྱེད་དང་། བརྒྱད་པ་ལ་སོགས་པ་དག་པ་ས་གསུམ་གྱི་གནས་སྐབས་ན་ རྣམ་པར་སྨིན་པ་ལས་བྱུང་བའི་སེམས་བསྐྱེད་བྱ་བ་རྣམ་པར་མི་རྟོག་པའི་ཡེ་ཤེས་ལ་སོགས་ པ་ལ་འབད་རྩོལ་མེད་པས་སྔ་མ་དག་ལས་གཞན་དུ་འདོད་པ་དང་། དེ་བཞིན་དུ་སངས་རྒྱས་ ཀྱི་ས་ཐོབ་པ་ན་ཉོན་མོངས་པ་དང་ཤེས་བྱའི་སྒྲིབ་པ་བག་ཆགས་དང་བཅས་པ་རྣམ་པར་དག་ པས་སྒྲིབ་པ་སྤངས་པའི་སེམས་བསྐྱེད་བྱ་བ་རྣམས་སྔ་མ་སྔ་མ་ལ་བརྟེན་ནས་ཕྱི་མ་ཕྱི་མ་རིམ་ གྱིས་ཐོབ་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར་གསུངས་པའོ། ། དེའི་རྣམ་པ་བསྟན་པ་ནི། སེམས་བསྐྱེད་པ་བཞི་པོ་འདིའི་རྩ་བ་ནི་གང་ཡིན་ཞེས་པ་ ནས་མཐར་ཐུག་ནི་གང་ཡིན་ཞེས་པའི་བར་དོན་རྣམ་པ་བཅུས་གཏན་ལ་འབེབས་པ་སྟེ། དེ་ ཡི་རྩ་བ་སྙིང་རྗེ་འདོད། །རྟག་ཏུ་སེམས་ཅན་ཕན་པར་སེམས། །ཆོས་ལ་ མོས་དང་དེ་བཞིན་དེའི། །ཡེ་ཤེས་ཚོལ་བར་དམིགས་པའོ། །སེམས་བསྐྱེད་ དེ་ཡི་རྩ་བ་ནི་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་འཁོར་བའི་སྡུག་བསྔལ་དང་བྲལ་བར་འདོད་པའི་སྙིང་ རྗེ་ཆེན་པོ་ཡིན་པར་འདོད་ཅིང་། བསམ་པ་ནི་དུས་རྟག་ཏུ་རྒྱུན་མི་འཆད་པར་སེམས་ཅན་ ཐམས་ཅད་ཐར་པའི་བདེ་བ་ལ་དགོད་པར་འདོད་པའི་ཕན་པར་སེམས་པ་ཡིན་ལ། མོས་ པ་ནི་ཐེག

【現代漢語翻譯】 具足三種功德，即：精進的功德，以盔甲般的精進修習甚深空性，並對長久的苦行具有極大的熱情；加行的功德，以加行精進實際修習二資糧，並具足極大的努力；成辦的功德，成辦利益和安樂一切自他的大利益；以及果 पूर्ण 執持的功德，圓滿成就正等覺大菩提，具足大所依。菩薩的心與動搖菩薩心之作意心相應，即緣于菩提大義和一切有情之利益，生起具足二義之殊勝心，此乃發心之自性。 以地之界限或階段來區分：發心于諸地，有勝解、增上意樂、清凈及異熟，如是斷除諸障。發心與諸地相合而分，則有四種：在資糧道和加行道，以及勝解行地的階段，雖未現證自他平等，然于總相生起勝解，由作意而生之發心；從獲得初地至七地之間，現證自他平等，由增上意樂清凈而生之發心；在八地等清凈三地之階段，由異熟所生之發心，對於無分別智等無需勤作，故認為與前者不同；如是，在獲得佛地時，煩惱障和所知障及其習氣皆得清凈，故斷除諸障之發心。如是宣說，是爲了次第獲得後者，依賴於前者。 顯示其相狀：從『此四種發心之根本為何』至『究竟為何』，以十種方式來確定。彼之根本為大悲，恒常利益諸有情，於法勝解及如是，意欲尋求彼智慧。發心之根本，認為是欲令一切有情遠離輪迴痛苦之大悲；其意樂是，恒常不斷地欲令一切有情安立於解脫之安樂，即利益有情之心；其勝解是，對於佛法...

【English Translation】 It possesses three qualities: the quality of diligence, which is to cultivate profound emptiness with armor-like diligence, and to have great enthusiasm for long-term ascetic practices; the quality of application, which is to actually practice the two accumulations with applied diligence, and to possess great effort; the quality of accomplishment, which is to accomplish the great benefit of benefiting and bringing happiness to all self and others; and the quality of fully grasping the result, which is to perfectly accomplish the great enlightenment of complete and perfect awakening, possessing a great basis. The mind of a Bodhisattva is in accordance with the mental activity that moves the mind of a Bodhisattva, that is, focusing on the great meaning of enlightenment and the benefit of all sentient beings, giving rise to a special mind that possesses two meanings, which is the very nature of the generation of Bodhicitta (the mind of enlightenment). The distinction by boundary or stage is: Bodhicitta in the grounds, has aspiration, higher intention, purity, and maturation; likewise, it abandons obscurations. Bodhicitta is combined with the grounds and divided into four types: In the stages of the path of accumulation and the path of joining, and the ground of aspiration and conduct, although self and other are not directly realized as equal, there is a Bodhicitta that arises from aspiring to the general aspect and from mental engagement; from obtaining the first ground to the seventh, self and other are directly realized as equal, and there is a Bodhicitta that arises from the purity of higher intention; in the stages of the eighth ground and the three pure grounds, there is a Bodhicitta that arises from maturation, and it is considered different from the previous ones because there is no effort required for non-conceptual wisdom, etc.; likewise, when the ground of Buddhahood is attained, the afflictive and cognitive obscurations, along with their imprints, are completely purified, and there is a Bodhicitta that abandons obscurations. It is said that these are to be obtained sequentially, the latter relying on the former. Showing its aspects: From 'What is the root of these four Bodhicittas?' to 'What is the ultimate?', it is determined in ten ways. Its root is compassion, constantly thinking of benefiting sentient beings, having faith in the Dharma, and likewise, intending to seek its wisdom. The root of Bodhicitta is considered to be great compassion, which desires all sentient beings to be free from the suffering of samsara; its intention is to constantly and continuously desire to establish all sentient beings in the happiness of liberation, that is, the mind of benefiting sentient beings; its aspiration is to the Dharma...

---

་པ་ཆེན་པོ་ཟབ་པ་དང་རྒྱ་ཆེ་བའི་ཆོས་ལ་ཡོན་ཏན་དང་ལྡན་པར་ངེས་ནས་ཇི་ལྟར་ ངེས་པ་བཞིན་དུ་འཛིན་པའི་མོས་པ་དང་། དམིགས་པ་ནི་དེ་བཞིན་དུ་ཐེག་པ་ཆེན་པོ་དེའི་ རྣམ་པར་མི་རྟོག་པའི་ཡེ་ཤེས་ཚོལ་ཞིང་དོན་དུ་གཉེར་བར་དམིགས་ནས་ཐོས་བསམ་སྒོམ་པ་ ལ་འཇུག་པའོ། ། གོང་དུ་མདུན་པ་འགྲོ་བ་སྟེ། །སྡོམ་པ་རྒྱ་ཆེན་དེ་ཡི་རྟེན། །ལམ་ འགགོ་པ་ནི་མི་མཐུན་ཕྱོགས། །སློང་ཞིང་དང་དུ་ལེན་པའོ། །འགྲོ་བ་ནི་ 4-96 གང་ཡིན་ན་ལམ་གོང་ནས་གོང་དུ་ཁྱད་པར་འཕགས་པ་ཐོབ་པར་འདོད་པའི་མདུན་པ་ལ་ བརྟེན་ནས་སྤངས་རྟོགས་ཁྱད་པར་ཅན་དུ་འགྲོ་བ་སྟེ། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་ཚུལ་ཁྲིམས་ ཀྱི་སྡོམ་པ་རྒྱ་ཆེན་པོ་བསྲུང་བ་ནི་དེའི་རྟེན་ཡིན་ལ། ཐེག་ཆེན་གྱི་ལམ་འགོག་པ་ནི་དེ་ལ་བར་ དུ་གཅོད་པས་ཉེས་དམིགས་སམ་མི་མཐུན་པའི་ཕྱོགས་ཡིན་ཏེ་བསམ་པས་ཐེག་དམན་གྱི་ སེམས་སློང་ཞིང་སྦྱོར་[བས་{བ་}ལམ་དམན་པ་དང་དུ་ལེན་པའོ། ། བསོད་ནམས་ཡེ་ཤེས་རང་བཞིན་གྱི། །དགེ་བ་འཕེལ་བ་དེའི་ཕན་ ཡོན། །ཕ་རོལ་ཕྱིན་ལ་རྟག་སྦྱོར་བ། །དེ་ནི་ངེས་པར་འབྱུང་བར་འདོད། ། སྙིང་རྗེ་ཆེན་པོ་ལ་བརྟེན་ནས་ཐབས་བསོད་ནམས་ཀྱི་ཚོགས་དང་སྟོང་ཉིད་རྟོགས་པ་ལ་ བརྟེན་ནས་ཤེས་རབ་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་ཚོགས་ཏེ་ཚོགས་གཉིས་ཀྱི་རང་བཞིན་ཅན་གྱི་དགེ་བའི་རྩ་ བ་གོང་ནས་གོང་དུ་འཕེལ་བར་གྱུར་པ་ནི་དེའི་ཕན་ཡོན་ཡིན་ཞིང་། ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་དྲུག་ ལ་རྟག་ཏུ་རྒྱུན་མི་འཆད་པར་སྦྱོར་ཞིང་གོམས་པར་བྱེད་པ་དེ་ནི་སྤང་བྱ་སེར་སྣ་ལ་སོགས་པ་ ལས་ངེས་པར་འབྱུང་བར་བྱེད་པའི་ཐབས་ཡིན་པར་འདོད་དོ། ། འདི་ཡི་མཐར་ཐུག་ས་ཡིན་ཏེ། །སོ་སོ་རང་གིས་དེར་སྦྱོར་བས། ། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་སེམས་བསྐྱེད་པ། །རྣམ་པར་ངེས་པར་ཤེས་པར་ བྱ། །སེམས་བསྐྱེད་པ་བཞི་པོ་འདིའི་སོ་སོའི་ཡོན་ཏན་མཐར་ཐུག་པ་ནི་ས་རྣམས་ཡིན་ཏེ། གོ་ རིམ་བཞིན་དུ་མོས་སྤྱོད་ལས་བྱུང་བས་ཆོས་མཆོག་དང་ལྷག་བསམ་རྣམ་དག་ལས་བྱུང་བས་ ས་བདུན་པ་དང་རྣམ་པར་སྨིན་པ་ལས་བྱུང་བས་ས་བཅུ་པ་དང་། སྒྲིབ་པ་སྤངས་པས་སངས་ རྒྱས་ཀྱི་ས་རྣམས་ལ་སོ་སོ་རང་གིས་ས་དེ་དང་དེར་རང་རང་གི་ཡོན་ཏན་མཐར་ཐུག་པ་ལ་ སྦྱོར་བས་སོ། །དེ་དག་གིས་ནི་བྱང་ཆུང་སེམས་དཔའི་སེམས་བསྐྱེད་པའི་ཚུལ་རྣམ་པར་ངེས་ པ་སྟེ་གཏན་ལ་དབབ་པར་ཤེས་པར་བྱའོ། ། 4-97 བརྡ་དོན་གྱི་དབྱེ་བ་ལ། བརྡ་ལས་བྱུང་བ་དང་། དོན་དམ་སེམས་བསྐྱེད་གཉིས་ལས། དང་པོ་ནི། གྲོགས་སྟོབས་རྒྱུ་སྟོབས་རྩ་བའི་སྟོབས། །ཐོས་སྟོབས་དགེ་བ་ གོམས་པ་ལས། །མི་བརྟན་པ་དང་བརྟན་འབྱུང་བ། །གཞན་གྱིས་བསྟན་ པའི་སེམས་བསྐྱེད་བཤད། །སེམས་བསྐྱེད་པ་དེ་ཉིད་གྲོགས་དགེ་བའི་བཤེས་གཉེན་ གྱིས་ཕན་ཡོན་ལ་སོགས་པ་བཤད་དེ་བསྐུལ་བའི་སྟོབས་ཀྱིས

【現代漢語翻譯】 下定決心，以具足功德的方式領受甚深廣大的佛法，並如所領受的那樣去實踐，生起希求之心。所緣是如此這般地，爲了尋求和實踐大乘的不思議智慧，而投入聞思修之中。 前進的動力是渴望不斷超越，依憑此動力，才能在斷證上不斷進步。守護菩薩戒的廣大戒律是其基礎。阻礙大乘道路的是那些構成障礙的負面因素，通過思維來抑制小乘之心，並通過行動來接納較低的道路。 依靠偉大的慈悲心，通過方便法積累福德資糧，通過證悟空性來積累智慧資糧，這二資糧的自性所產生的善根不斷增長，這就是它的利益。持續不斷地修習六度，這是從慳吝等應捨棄之物中解脫出來的方法。 此四種發心的各自究竟之處在於各個菩薩地。依次來說，由意樂行所生者，其究竟是殊勝法；由清凈意樂所生者，其究竟是第七地；由異熟果所生者，其究竟是第十地；由斷除障礙所生者，其究竟是佛地。各自將自己相應的功德與相應的地相結合。通過這些，應當了知菩薩發心的方式。 在詞義的區分上，有從詞語而生的發心和勝義發心兩種。第一種是：依靠友伴的力量、因的力量、根本的力量、聽聞的力量、以及串習善法的力量，從而生起不穩固和穩固的發心，這就是由他人教導而產生的發心。

【English Translation】 Having determined to receive the profound and vast Dharma with qualities, and to practice it as received, generate aspiration. The object is to seek and practice the inconceivable wisdom of the Mahayana in such a way, and to engage in hearing, thinking, and meditating. The motivation for advancing is the desire to continuously surpass, and relying on this motivation, one can continuously progress in abandonment and realization. Guarding the vast precepts of the Bodhisattva's discipline is its foundation. Obstructing the Mahayana path are the negative factors that create obstacles, suppressing the Hinayana mind through thought, and accepting the lower path through action. Relying on great compassion, accumulating merit through skillful means, and accumulating wisdom through realizing emptiness, the roots of virtue arising from the nature of these two accumulations continuously increase, and this is its benefit. Continuously practicing the six perfections is the method to liberate oneself from things to be abandoned such as stinginess. The ultimate place of each of these four types of mind generation are the bhumis (stages of a Bodhisattva). In order, the ultimate of that arising from aspiration is the supreme Dharma; the ultimate of that arising from pure intention is the seventh bhumi; the ultimate of that arising from complete maturation is the tenth bhumi; and the ultimate of that arising from the abandonment of obscurations is the Buddha bhumi. Each connects their respective qualities with their respective bhumis. Through these, one should know the manner of generating the mind of enlightenment of a Bodhisattva. In the distinction of words and meanings, there are mind generation arising from words and ultimate mind generation. The first is: relying on the power of friends, the power of causes, the power of roots, the power of hearing, and the power of familiarizing oneself with virtue, thereby generating unstable and stable mind generation, this is the mind generation taught by others.

---

་སྐྱེ་བ་དང་། རྒྱུད་བླ་མར། སྲིད་དང་མྱ་ངན་འདས་ལ་དེའི། །སྡུག་བདེའི་སྐྱོན་ཡོན་མཐོང་བ་འདི། །རིགས་ཡོད་ལས་ ཡིན་གང་ཕྱིར་དེ། །རིགས་མེད་དག་ལ་མེད་ཕྱིར་རོ། །ཞེས་གསུངས་པ་ལྟར་སངས་རྒྱས་ཐོབ་ པའི་རྒྱུ་ཐེག་ཆེན་གྱི་རིགས་ཡོད་པའི་སྟོབས་ལས་སྐྱེ་བ་དང་། ཚེ་རབས་སྔ་མར་དགེ་པའི་རྩ་ བ་རྣམ་པར་དག་པ་བསགས་པ་ལས་ཐེག་ཆེན་རྒྱས་འགྱུར་གྱི་རིགས་སད་པའི་སྟོབས་ལས་ སྐྱེ་བ་དང་། མདོ་ལས། ཆོས་ཀྱི་རྣམ་གྲངས་དེ་དང་དེ་བཤད་པ་ན་སྐྱེ་བོ་མང་པོ་བྱང་ཆུབ་ཏུ་ སེམས་བསྐྱེད་པར་གྱུར་ཏོ་ཞེས་གསུངས་པ་ལྟར། ཐེག་ཆེན་གྱི་ཆོས་ཟབ་མོ་ཐོས་པའི་སྟོབས་ ལས་སྐྱེ་བ་དང་། ཚེ་འདིར་ཡང་ཐེག་ཆེན་གྱི་ཆོས་རྟག་དུ་ཉན་པ་དང་འཛིན་པ་དང་འཆང་བ་ ལ་སོགས་པ་དགེ་བ་རྣམ་དག་གོམས་པའི་སྟོབས་ལས་སྐྱེ་བ་རྣམས་ཏེ། དེ་ལྟར་ལྔའི་དང་པོ་ གྲོགས་ཀྱི་སྟོབས་ལས་སྐྱེས་པ་ནི་འགྱུར་ཞིང་ལྡོག་པ་སྲིད་པས་མི་བརྟན་པར་འབྱུང་པ་དང་། རྒྱུའི་སྟོབས་ལས་སྐྱེས་པ་ལ་སོགས་པ་ཕྱི་མ་བཞི་ནི་ཕལ་ཆེར་མི་འགྱུར་ཞིང་མི་ལྡོག་པས་ བརྟན་པར་འབྱུང་བ་ཡིན་ལ། ཐམས་ཅད་ཀྱང་ཕལ་ཆེར་གཞན་གྱིས་བསྟན་ཅིང་གཞན་གྱིས་ ལུས་ངག་གི་རྣམ་པར་རིག་བྱེད་ཀྱིས་བསྟན་པ་ལས་འབྱུང་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་དག་ནི་ཀུན་ རྫོབ་ཡང་དག་པར་བླངས་པ་བརྡ་ལས་བྱུང་པའི་སེམས་བསྐྱེད་བྱ་བར་བཤད་དོ། ། དོན་དམ་ཆོས་ཉིད་ཀྱིས་ཐོབ་པའི་སེམས་བསྐྱེད་ལ་གསུམ་སྟེ། སྐྱེ་ཚུལ་དང་ངོ་བོ། ས་ གང་ནས་ཐོབ་ཚུལ། དོན་དྲུག་གིས་བཤད་པའོ། ། 4-98 དང་པོ་ནི། རྫོགས་པའི་སངས་རྒྱས་རབ་བསྙེན་བྱས། །བསོད་ནམས་ ཡེ་ཤེས་ཚོགས་རབ་བསགས། །ཆོས་ལ་མི་རྟོག་ཡེ་ཤེས་ནི། །སྐྱེས་ཕྱིར་ དེ་ནི་དམ་པར་འདོད། །དེ་ཡང་ལུང་གི་ཁྱད་པར་རྫོགས་པའི་སངས་རྒྱས་མང་པོ་ལ་ རབ་ཏུ་བསྙེན་ཅིང་བཀུར་བ་བྱས་ནས་ཆོས་ཟབ་མོ་ཐོས་པ་དང་སྒྲུབ་པའི་ཁྱབ་པར། ཕ་རོལ་ ཏུ་ཕྱིན་པ་དྲུག་ལ་བརྟེན་ནས་བསྐལ་པ་གྲངས་མེད་པར་བསོད་ནམས་དང་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་ཚོགས་ རྒྱ་ཆེན་པོ་རབ་ཏུ་བསགས་པ་ལས་རྟོགས་པའི་ཁྱད་པར། ཆོས་ཐམས་ཅད་ལ་གཟུང་བ་དང་ འཛིན་པའི་རྣམ་པར་མི་རྟོག་པའི་ཡེ་ཤེས་ནི་སྐྱེས་པའི་ཕྱིར་སེམས་བསྐྱེད་དེ་ནི་ཆོས་ཉིད་དོན་ དམ་པའི་བདེན་པ་མངོན་སུམ་དུ་རྟོགས་པ་ལས་ཐོབ་པ་ཡིན་པར་འདོད་དོ། ། ས་གང་ནས་ཐོབ་ཚུལ་ནི། ཆོས་དང་སེམས་ཅན་རྣམས་དང་ནི། །དེ་ཡི་བྱ་ བ་སངས་རྒྱས་ཉིད། །མཆོག་ལ་སེམས་མཉམ་རྙེད་པའི་ཕྱིར། །དེ་ཡི་རབ་ དགའ་ཁྱད་པར་འཕགས། །དོན་དམ་སེམས་བསྐྱེད་དེ་ཉིད་ས་དང་པོ་རབ་ཏུ་དགའ་ བ་ཐོབ་ནས་སྐྱེ་སྟེ། ཆོས་ཐམས་ཅད་གང་ཟག་དང་ཆོས་ཀྱི་བདག་མཐའ་དག་གིས་སྟོང་བར་ སེམས་མཉམ་པ་ཉིད་རྟོགས་པའི་ཕྱིར་དང་། སེམས་ཅན་རྣམས་ཀྱི་སེམས་ཀྱི་རང་བཞིན་ དང་བདག་གི་སེམས་ཀྱི་རང་བཞི

【現代漢語翻譯】 如經中所說，'輪迴與涅槃，彼之苦樂過患見，具種姓者方能生，無種姓者則不具。' 獲得佛果的因是源於具有大乘種姓的力量；前世積累了清凈的善根，從而喚醒了大乘增長的種姓的力量；如經中所說，'當宣說此等法門時，眾多眾生髮起了菩提心。' 聽聞甚深的大乘佛法的力量；以及今生恒常聽聞、受持、讀誦大乘佛法等清凈善行的串習的力量。這五種情況中，第一種，即從善知識的力量而生起的菩提心，因為會變化和退轉，所以是不穩定的；而後四種，即從因的力量而生起的菩提心，大多不會變化和退轉，所以是穩定的。所有這些菩提心，大多是通過他人教導，並通過他人身語的表述而產生的，這些都是世俗諦中正確領受的，是從表詮符號中產生的發心。 關於以勝義法性獲得的菩提心，有三種：生起的方式、本體、以及從哪個地 प्राप्त (prāpta) 獲得的方式。將通過六個方面來闡述。 第一，'圓滿佛陀勤修供，福慧資糧極積聚，於法無分別智慧，生故彼為勝義諦。' 也就是說，通過對眾多圓滿佛陀進行極大的承侍和供養，聽聞甚深佛法並加以修持，依靠六度波羅蜜多，在無數劫中極大地積聚福德和智慧資糧，從而證悟到對一切法不起執著和分別的智慧，因此，這種菩提心被認為是證悟法性勝義諦的實相而獲得的。 從哪個地 प्राप्त (prāpta) 獲得的方式是：'法與有情諸眾生，以及彼之事業佛陀，于勝義心平等得，彼之極喜特超勝。' 勝義菩提心是從獲得初地極喜地 प्राप्त (prāpta) 后產生的，因為證悟到一切法皆空，遠離人我和法我的執著，心性平等；並且證悟到眾生心性和自心性

【English Translation】 As it is said in the scriptures, 'Seeing the faults and virtues of suffering and happiness in Samsara and Nirvana, it arises from those who have the lineage, and it is not present in those who do not have the lineage.' The cause of attaining Buddhahood arises from the power of having the Mahayana lineage; in previous lifetimes, accumulating pure roots of virtue awakens the power of the lineage that expands the Mahayana; as it is said in the sutras, 'When such and such Dharma teachings were explained, many beings generated the mind of enlightenment.' The power of hearing the profound Mahayana Dharma; and in this life, the power of constantly listening to, holding, and reciting the Mahayana Dharma, etc., practicing pure virtues. Among these five, the first, which arises from the power of friends, is unstable because it is subject to change and reversal; the latter four, which arise from the power of causes, are mostly unchangeable and irreversible, so they are stable. All of these mostly arise from being taught by others and from being shown by others through physical and verbal expressions, and these are said to be the generation of Bodhicitta that arises from conventional truth, which is correctly taken from symbolic representation. Regarding the Bodhicitta attained through the ultimate Dharma nature, there are three aspects: the manner of arising, the essence, and the manner of attainment from which ground. It will be explained through six points. First, 'Having diligently served the perfect Buddhas, and greatly accumulated the collections of merit and wisdom, because the non-conceptual wisdom towards the Dharma arises, it is considered supreme.' That is, by greatly serving and honoring many perfect Buddhas, hearing the profound Dharma and practicing it, relying on the six paramitas, greatly accumulating the collections of merit and wisdom over countless eons, thereby realizing the wisdom that does not conceptualize or cling to any phenomena, therefore, this Bodhicitta is considered to be attained from realizing the reality of the ultimate truth of Dharma nature. The manner of attainment from which ground is: 'Dharma and sentient beings, and the deeds of the Buddhas, attaining equality of mind in the supreme, its utmost joy is particularly excellent.' The ultimate Bodhicitta arises after attaining the first ground, the Joyful Ground प्राप्त (prāpta), because one realizes that all phenomena are empty of self, both personal and phenomenal, and the mind is equal; and one realizes the nature of the minds of sentient beings and the nature of one's own mind.

---

ན་ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་སུ་སེམས་མཉམ་པ་ཉིད་རྟོགས་པའི་ ཕྱིར་དང་ནི་སེམས་ཅན་དེའི་དོན་བྱ་བ་ལ་བདག་གི་སྡུག་བསྔལ་ཟད་པར་འདོད་པ་བཞིན་དུ་ གཞན་ཐམས་ཅད་ཀྱིའང་སྡུག་བསྔལ་ཟད་པར་འདོད་པའི་སེམས་མཉམ་པ་ཉིད་རྟོགས་པའི་ ཕྱིར་དང་། སངས་རྒྱས་ཉིད་མཆོག་གི་ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་དང་བདག་གི་ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་ལ་ ཁྱད་པར་ཅུང་ཟད་ཀྱང་མེད་པར་རྟོགས་ཏེ། སེམས་མཉམ་པ་ཉིད་རྙེད་པའི་ཕྱིར་ན་ས་དེ་ཡི་ མིང་ཡང་རབ་ཏུ་དགའ་བ་ཁྱད་པར་དུ་འཕགས་པ་དང་ལྡན་པ་ཞེས་བྱའོ། ། དོན་དྲུག་གིས་བཤད་པ་ལ་གཉིས་ལས། མདོར་བསྟན་ནི། སྐྱེ་བ་རྒྱ་ཆེ་དེ་ལ་སྤྲོ། 4-99 བསམ་པ་ཡང་ནི་དག་པ་དང་། །ལྷག་མ་དག་ལ་མཁས་པ་དང་། །ངེས་ པར་འབྱུང་བར་ཤེས་པར་བྱ། །སེམས་བསྐྱེད་དེ་ཡང་སངས་རྒྱས་ཀྱི་སྲས་སུ་སྐྱེ་བ་ དང་། བསམ་པ་སྨོན་ལམ་རྒྱ་ཆེ་བ་དང་། སྦྱོར་བ་གཞན་དོན་དེ་ལ་སྤྲོ་བ་དང་། ལྷག་པའི་ བསམ་པ་ཡང་ནི་རྣམ་པར་དག་པ་དང་། ས་ལྷག་མ་དག་ལ་མཁས་པ་དང་། ས་རྣམས་ལ་ རིམ་པ་ལྟར་ངེས་པར་འབྱུང་བར་ཤེས་པར་བྱ་སྟེ། དོན་དྲུག་གིས་གཏན་ལ་འབེབས་པའོ། ། རྒྱས་བཤད་ལ་དྲུག་གི་སྐྱེ་བའི་ཁྱད་པར་ནི། ཆོས་ལ་མོས་པ་ས་བོན་དང་། ། ཕ་རོལ་ཕྱིན་མཆོག་མ་ལས་སྐྱེས། །བསམ་གཏན་ལས་བྱུང་བདེ་བའི་ མངལ། །སྙིང་རྗེ་སྐྱེད་པའི་མ་མའོ། །དཔེར་ན་ས་བོན་དང་མ་དང་མངལ་དང་མ་ མ་སྟེ། ཁྱད་པར་བཞི་ཚང་བ་ལས་འཁོར་ལོས་སྒྱུར་རྒྱལ་ལ་སོགས་པའི་སྲས་སུ་འགྱུར་བ་ བཞིན་དུ་ཐེག་པ་ཆེན་པོའི་ཆོས་ཟབ་པ་དང་རྒྱ་ཆེ་བ་ལ་མོས་པ་ནི་ས་བོན་དང་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་ པ་རྣམས་ཀྱི་མཆོག་ཏུ་གྱུར་པ་ཟབ་མོ་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པའི་དོན་བསྒོམས་པའི་མ་ ལས་སྐྱེས་པ་དང་། ཞི་གནས་ལྷག་མཐོང་ཟུང་དུ་འབྲེལ་བའི་བསམ་གཏན་ལས་བྱུང་བ་ནི་ བདེ་བའི་མངལ་གྱི་གནས་དང་། སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ལ་དམིགས་པའི་སྙིང་རྗེ་ཆེན་པོ་ནི་ སྐྱེད་བསྲིང་བའི་མ་མ་སྟེ་ཆོས་བཞི་དང་ལྡན་པའི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་དེ་ནི་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ གདུང་འཚོབ་པའི་སྲས་སུ་གྱུར་པའོ། ། རྒྱ་ཆེ་བའི་ཁྱད་པར་ནི། སྨོན་ལམ་ཆེན་པོ་བཅུ་བསྒྲུབ་ཕྱིར། །རྒྱ་ཆེ་བར་ ནི་ཤེས་པར་བྱ། །བྱང་ས་ལས་བྱུང་བའི་དོན་བསྡུས་ཏེ་སྡོམ་དུ་བྱས་ན། སངས་རྒྱས་ མཆོད་དང་ཆོས་འཛིན་དང་། །མཛད་བསྟན་སྤྱོད་བསྒྲུབ་ཡོངས་སྨིན་དང་། །བསྟན་དང་ཞིང་ དག་བསམ་སྦྱོར་གཅིག །སྦྱོར་བ་འབྲས་ཡོད་བྱང་ཆུབ་ཆེ། །ཞེས་པ་ལྟར་དོན་དམ་{པའི་} སེམས་བསྐྱེད་སྐྱེས་པ་སྟེ། དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ཐམས་ཅད་ལ་མཆོད་པ་དང་རིམ་གྲོ་དཔག་ 4-100 ཏུ་མེད་པ་བྱ་བའི་སྨོན་ལམ་ཆེན་པོ་དང་། དེ་བཞིན་དུ་སངས་རྒྱས་ཐམས་ཅད་ཀྱི་དམ་པའི་ ཆོས་ཡོངས་སུ་འཛིན་ཅིང་བསྲུང་བར་བྱ་བ་དང་། དགའ་ལྡན་ན་གནས་པ་ནས་མྱ་ངན་ལས་ འདས་པའི་བར་གྱི་མཛད་པ་རྣ

【現代漢語翻譯】 爲了證悟在法界中心的平等性，並且爲了利益眾生，如同希望自己的痛苦止息一般，也希望所有其他眾生的痛苦止息，從而證悟心的平等性；並且證悟到佛陀的法界與自己的法界之間沒有任何差別，從而獲得心的平等性，因此，這個地的名稱也叫做極喜地，具有殊勝的卓越。 以六種意義來解釋，分為兩個部分。首先是概要說明：對於廣大的生起感到歡喜，思想也是清凈的，對於其他的地感到精通，並且知道必定會從中解脫。 生起菩提心也如同生為佛子，思想如同廣大的願望，行為是對利他感到歡喜，殊勝的思想也是完全清凈的，對於其他的地感到精通，並且知道從各個地按照次第必定會解脫出來。這是以六種意義來確定的。 詳細解釋分為六個部分，首先是生起的差別：對佛法有信心是種子，殊勝的波羅蜜多從母胎中出生，從禪定中產生是安樂的胎藏，慈悲是養育的母親。 例如，如同種子、母親、胎藏和母親一樣，具備四種殊勝的條件，就會成為轉輪王的兒子等等，同樣，對於大乘佛法深奧和廣大的教義有信心是種子，波羅蜜多中最殊勝的，就是修習深奧的般若波羅蜜多的意義，從母胎中出生，止觀雙運的禪定中產生是安樂的胎藏，以所有眾生為對象的廣大的慈悲是養育的母親，具備這四種佛法的菩薩，就成為繼承佛陀血統的佛子。 廣大的差別是：爲了成就十大愿，要知道這是廣大的。從菩薩地產生的意義，概括起來可以總結為：供養佛陀和受持佛法，事業教法修行成就和圓滿，教法和凈土思想和行為合一，行為有成果菩提廣大。 就像這樣，生起了勝義菩提心，對於所有如來都要做無量無邊的供養和侍奉的廣大願望，同樣，對於所有佛陀的殊勝佛法，都要完全受持和守護，從住在兜率天到涅槃之間的事業等等。

【English Translation】 In order to realize the equality of mind in the realm of Dharma, and in order to benefit sentient beings, just as one wishes for the cessation of one's own suffering, one also wishes for the cessation of the suffering of all other beings, thereby realizing the equality of mind; and realizing that there is no difference whatsoever between the Buddha's realm of Dharma and one's own realm of Dharma, thereby attaining the equality of mind, therefore, the name of this ground is also called 'Extremely Joyful,' possessing extraordinary excellence. Explaining with six meanings, divided into two parts. First is the summary statement: Rejoicing in the vast arising, thoughts are also pure, being skilled in the other grounds, and knowing that one will definitely be liberated from them. Generating Bodhicitta is also like being born as a son of the Buddha, thoughts are like vast aspirations, actions are rejoicing in altruism, supreme thoughts are also completely pure, being skilled in the other grounds, and knowing that one will definitely be liberated from each ground in order. This is determined by six meanings. The detailed explanation is divided into six parts, first is the difference of arising: Faith in the Dharma is the seed, the supreme Pāramitā is born from the womb, arising from meditation is the blissful womb, compassion is the nurturing mother. For example, just like the seed, mother, womb, and mother, possessing four excellent conditions, one will become the son of a Chakravartin king, etc., similarly, having faith in the profound and vast teachings of the Mahāyāna Dharma is the seed, the most supreme of the Pāramitās, which is cultivating the meaning of the profound Prajñāpāramitā, is born from the womb, arising from the meditation of Śamatha and Vipaśyanā combined is the blissful womb, vast compassion with all sentient beings as the object is the nurturing mother, the Bodhisattva possessing these four Dharmas becomes the son who inherits the lineage of the Buddha. The difference of vastness is: In order to accomplish the ten great aspirations, one should know that this is vast. The meaning arising from the Bodhisattva ground, summarized can be concluded as: Offering to the Buddha and upholding the Dharma, activities teachings practice accomplishment and fulfillment, teachings and pure land thoughts and actions are one, actions have results Bodhi is vast. Just like this, the ultimate Bodhicitta has arisen, having the vast aspiration to make immeasurable offerings and service to all the Tathāgatas, similarly, for all the supreme Dharmas of all the Buddhas, one must completely uphold and protect them, the activities from residing in Tuṣita Heaven to passing into Nirvāṇa, etc.

---

མས་བསྟན་པར་བྱ་བ་དང་། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་སྤྱོད་པ་ ཐམས་ཅད་ལེགས་པར་བསྒྲུབ་པར་བྱ་བ་དང་། སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ཡོངས་སུ་སྨིན་པར་ བྱ་བ་དང་། འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་ཐམས་ཅད་ཡང་དག་པར་བསྟན་པར་བྱ་བ་དང་། སངས་ རྒྱས་ཀྱི་ཞིང་ཐམས་ཅད་ཡོངས་སུ་དག་པར་བྱ་བ་དང་། ཐེག་པ་ཆེན་པོ་ལ་ཞུགས་པ་ཐམས་ ཅད་བསམ་པ་དང་སྦྱོར་བ་གཅིག་པར་བྱ་བ་དང་། ཡང་དག་པའི་སྦྱོར་བ་ཐམས་ཅད་འབྲས་ བུ་ཡོད་པར་བྱ་བ་དང་། བླ་ན་མེད་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་ཆེན་པོ་ཐོབ་པར་ བྱའོ་ཞེས་པའི་སྨོན་ལམ་ཆེན་པོ་བཅུ་བསྒྲུབ་པའི་ཕྱིར་བསམ་པ་རྒྱ་ཆེ་བ་དང་ལྡན་པར་ནི་ ཤེས་པར་བྱའོ། ། སྤྲོ་བའི་ཁྱད་པར་ནི། དཀའ་ལ་ཡུན་རིང་མི་སྐྱོའི་ཕྱིར། །སྤྲོ་བར་ཁོང་དུ་ ཆུད་པར་བྱ། །དོན་དམ་སེམས་བསྐྱེད་སྐྱེས་པ་དེ་ལུས་ལོངས་སྤྱོད་ཐམས་ཅད་སྦྱིན་པར་ གཏོང་བ་ལ་སོགས་པའི་དཀའ་སྤྱད་རྒྱ་ཆེན་པོ་ལ་ཡུན་རིང་པོ་བསྐལ་པ་གྲངས་མེད་པ་མང་ པོར་ཡང་མི་སྐྱོ་བར་འཇུག་པའི་ཕྱིར་སྦྱོར་བ་གཞན་དོན་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་ལ་སྤྲོ་བ་དང་ ལྡན་པར་ཁོང་དུ་ཆུད་པར་བྱའོ། ། བསམ་པའི་ཁྱད་པར་ནི། བྱང་ཆུབ་ཉེ་བར་རྟོགས་པ་དང་། །དེ་ཡི་ཐབས་ ཤེས་རྙེད་པའི་ཕྱིར། །བསམ་པ་དག་པར་ཤེས་པར་བྱ། །ས་དང་པོ་ཐོབ་པ་ན་ བདག་ཉིད་བྱང་ཆུབ་ཆེན་པོ་དང་ཉེ་བར་རྟོགས་པ་དང་བྱང་ཆུབ་དེ་བསྒྲུབ་པའི་ཐབས་གཞན་ ལ་ཡང་སྟོན་པའི་ཚུལ་ལེགས་པར་ཤེས་ཤིང་རྙེད་པའི་ཕྱིར་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ལ་ཕན་ པའི་ལྷག་པའི་བསམ་པ་རྣམ་པར་དག་པ་དང་ལྡན་པར་ཤེས་པར་བྱའོ། ། 4-101 མཁས་པའི་ཁྱད་པར་ནི། ས་གཞན་ཚུལ་ལ་མཁས་པ་ཉིད། །ས་དང་པོ་ལས་ གཞན་གཉིས་པ་ལ་སོགས་པ་གོང་མ་རྣམས་ཀྱི་རང་བཞིན་དང་ཡོན་ཏན་དང་ཐོབ་པར་བྱེད་ པའི་ཚུལ་རྣམས་ལ་ལེགས་པར་ཤེས་ཤིང་མཁས་པ་ཉིད་དོ། ། ངེས་འབྱུང་གི་ཁྱད་པར་ནི། ཇི་ལྟར་རྣམ་གཞག་ཡིད་བྱེད་པས། །དེ་རྟོག་ ཉིད་དུ་ཤེས་ཕྱིར་དང་། །དེ་ཉིད་ལ་ཡང་མི་རྟོག་ཕྱིར། །ངེས་པར་འབྱུང་ བར་ཤེས་པར་བྱ། །ས་རྣམས་ཀྱི་རྒྱུ་དང་ངོ་བོ་དང་འབྲས་བུ་ལ་སོགས་པ་མིང་ཚིག་ཡི་ གེའི་སྒོ་ནས་ཇི་ལྟར་རྣམ་པར་གཞག་པ་དེ་རྣམས་སེམས་ཉིད་དེར་སྣང་བ་ཡིན་པར་ཡིད་ལ་ བྱེད་པས་དེ་དག་ཕྱི་གཟུང་བ་ཡུལ་དུ་བདེན་པ་མེད་པས་ནང་འཛིན་པ་རྟོག་པ་ཙམ་ཉིད་དུ་ ཤེས་པའི་ཕྱིར་དང་། གཟུང་བ་མེད་ན་འཛིན་པ་ཡང་མེད་པར་ཤེས་ནས་རྟོག་པ་ཙམ་དེ་ཉིད་ ལ་ཡང་མི་རྟོག་པའི་ཕྱིར་ས་འོག་མ་འོག་མ་ལ་ཆགས་པ་མེད་པར་ངེས་པར་འབྱུང་བས་གོང་ མ་གོང་མ་རྣམས་རིམ་གྱིས་ཐོབ་པར་ཤེས་པར་བྱའོ། ། ཀུན་རྫོབ་དང་དོན་དམ་པའི་སེམས་བསྐྱེད་པ་དེ་དག་མཚུངས་ལྡན་གྱི་གྲོགས་དང་སྦྱར་ ནས་ཕྱེ་ན། འདུན་པ་བསམ་པ་སྦྱོར་བ་ལྷག་བསམ་ཕར་ཕྱིན་དྲུག །ཚད་མེད་མངོན་ཤེས་བསྡུ་ པའི་དངོས་པོ་ཡང་དག་རི

【現代漢語翻譯】 要展示（佛陀）的教法，要圓滿地實踐所有菩薩的行為，要使一切眾生完全成熟，要正確地展示所有世界，要完全清凈所有佛土，要使所有進入大乘的人的思想和行為一致，要使所有正確的行為都有結果，以及要獲得無上圓滿正等覺的大菩提——爲了實現這十個偉大的願望，應當了知要具備廣大的發心。 殊勝的歡喜是：爲了不厭倦困難和長久，應當領悟歡喜。生起了勝義菩提心的人，爲了能夠長久地、在無數劫中不厭倦地投入到佈施身體受用等廣大的苦行中，應當領悟到要具備對利他圓滿行為的歡喜。 殊勝的發心是：爲了接近證悟菩提，以及了知獲得它的方法，應當了知清凈的發心。在獲得初地時，自己能夠接近證悟大菩提，並且爲了善巧地了知和獲得展示證悟菩提之方法，應當了知要具備利益一切眾生的清凈增上意樂。 殊勝的智慧是：通達其他地的法相。也就是要善巧地了知從第二地開始的更高地的自性、功德以及獲得它們的方法。 殊勝的出離是：如何通過作意來安立，爲了知那是唯識，並且在那之上也不作意，應當了知出離。了知諸地的因、體性、果等是如何通過名、句、文字來安立的，通過作意它們顯現為心識本身，因為它們在外境中沒有真實的所取，從而了知在內是能取的唯識。並且，因爲了知沒有所取，也就沒有能取，從而在那唯識之上也不作意，因此應當了知，不執著于下下地，從而出離，並次第獲得上上地。 如果將世俗和勝義菩提心與相應的助伴結合起來進行區分，那就是：欲、意樂、行為、增上意樂、六度波羅蜜多、四無量心、五神通、四攝事。

【English Translation】 To demonstrate the teachings (of the Buddha), to perfectly accomplish all the practices of the Bodhisattvas, to fully ripen all sentient beings, to correctly display all realms of the world, to completely purify all Buddha-fields, to unify the thoughts and actions of all who have entered the Mahayana, to ensure that all correct actions bear fruit, and to attain the great Bodhi of unsurpassed, perfect, and complete enlightenment—in order to accomplish these ten great aspirations, it should be understood that one must possess a vast intention. The special joy is: In order not to be weary of difficulties and longevity, one should comprehend joy. The one who has generated the ultimate Bodhicitta, in order to be able to engage in the vast ascetic practices of giving away body and possessions, etc., for a long time, for many countless eons, without weariness, should comprehend that one must possess joy in fulfilling the welfare of others. The special intention is: In order to approach the realization of Bodhi and to know the means of attaining it, one should understand pure intention. Upon attaining the first Bhumi, one is able to approach the realization of great Bodhi, and in order to skillfully know and obtain the method of demonstrating the attainment of Bodhi, one should understand that one must possess pure superior intention that benefits all sentient beings. The special wisdom is: Being skilled in the nature of other Bhumis. That is, to be skilled in knowing the nature, qualities, and methods of attainment of the higher Bhumis, starting from the second. The special renunciation is: How to establish through mental engagement, in order to know that it is only mind, and also not to conceptualize on that, one should understand renunciation. Knowing how the causes, essence, and results of the Bhumis are established through names, sentences, and letters, by engaging the mind that they appear as consciousness itself, because there is no true object to be grasped externally, thereby knowing that internally it is only the grasping consciousness. And, because knowing that there is no object to be grasped, there is also no grasping consciousness, therefore, not conceptualizing even on that consciousness itself, one should understand that by not clinging to the lower and lower Bhumis, one renounces them and gradually attains the higher and higher Bhumis. If the conventional and ultimate Bodhicitta are distinguished by combining them with their corresponding companions, they are: aspiration, intention, action, superior intention, the six Paramitas, the four immeasurables, the five superknowledges, and the four objects of gathering.

---

ག །རྟོན་པ་ཚོགས་གཉིས་ཕྱོགས་མཐུན་ཞི་གནས་ལྷག་མཐོང་དང་། ། གཟུངས་སྤོབས་ཆོས་བཤད་བགྲོད་གཅིག་ལམ་དང་ཐབས་མཁས་ལྡན། །ཞེས་སྡོམ་དུ་བྱས་ པ་ལྟར་ཉི་ཤུ་རྩ་གཉིས་ཡོད་པ་དེ་རྣམས་དཔེའི་སྒོ་ནས་བསྔགས་པ་ལ་ཚིགས་སུ་བཅད་པ་ དྲུག་སྟེ། བསྐྱེད་པ་ས་དང་མཚུངས་པ་སྟེ། །གཞན་ནི་བཟང་པོའི་གསེར་ དང་འདྲ། །ཟླ་བ་ཡར་གྱི་ཚེས་པ་བཞིན། །གཞན་ནི་མེ་དང་འདྲར་ཤེས་ བྱ། །བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་ཀྱི་སེམས་བསྐྱེད་པ་དང་པོ་མོས་པ་ལས་བྱུང་བའམ་ཐེག་ པ་ཆེན་པོ་ལ་འདུན་པ་དང་མཚུངས་པར་ལྡན་པ་ནི། རྩི་ཤིང་ལོ་ཏོག་ལ་སོགས་པ་བསྐྱེད་ཅིང་ 4-102 འཕེལ་བའི་རྟེན་བྱེད་པ་ས་དང་མཚུངས་པ་སྟེ། འབྲས་བུ་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཡོན་ཏན་ཐམས་ཅད་ དང་རྒྱུ་བསོད་ནམས་དང་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་ཚོགས་རྒྱ་ཆེན་པོ་བསྐྱེད་ཅིང་འཕེལ་བའི་རྟེན་དུ་གྱུར་ པའི་ཕྱིར་རོ། ། དང་པོ་ལས་གཞན་བསམ་པ་དང་མཚུངས་པར་ལྡན་པ་ནི། བསྲེག་གཅད་བརྡར་བ་ ལ་སོགས་པས་མི་འགྱུར་བ་བཟང་པོའི་གསེར་དང་འདྲ་བ་སྟེ། སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ལ་ གཏན་དུ་ཕན་པ་དང་འཕྲལ་དུ་བདེ་བར་འདོད་པའི་བསམ་པ་བཟང་པོ་ནམ་ཡང་མི་འགྱུར་ བའི་ཕྱིར་རོ། །ལམ་རྣམ་དག་ལ་སྦྱོར་བ་དང་མཚུངས་པར་ལྡན་པ་ནི་ཟླ་བ་ཡར་གྱི་ངོ་ཚེས་ པ་ན་ཆ་ཤས་རིམ་གྱིས་འཕེལ་བ་བཞིན་ཏེ་དགེ་བའི་ཆོས་རྣམས་གོང་ནས་གོང་དུ་འཕེལ་ བར་འགྱུར་བའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ལས་གཞན་ཡོན་ཏན་གོང་མ་འདོད་པའི་ལྷག་པའི་བསམ་པ་ དང་མཚུངས་པར་ལྡན་པ་ནི་བུད་ཤིང་བསྣན་པ་ལས་མེ་ཆེར་འབར་བ་དང་འདྲ་བར་ཤེས་ པར་བྱ་སྟེ། མོས་སྤྱོད་ནས་བརྩམས་ཏེ་སངས་རྒྱས་ཀྱི་སའི་བར་དུ་ཡོན་ཏན་ཁྱད་པར་ཅན་ ཆེས་ཆེར་འཕེལ་བར་འགྱུར་བའི་ཕྱིར་རོ། །གཞན་ནི་གཏེར་ཆེན་བཞིན་ཤེས་བྱ། ། གཞན་ནི་རིན་ཆེན་འབྱུང་གནས་བཞིན། །རྒྱ་མཚོ་འདྲ་བར་ཤེས་བྱ་ གཞན། །རྡོ་རྗེ་དང་འདྲ་རི་རབ་འདྲ། །གཞན་ཡང་སྦྱིན་པའི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་དང་ མཚུངས་པར་ལྡན་པ་ནི་ལོངས་སྤྱོད་ཟད་མི་ཤེས་པ་འབྱུང་བའི་གཏེར་ཆེན་པོ་བཞིན་དུ་ཤེས་ པར་བྱ་སྟེ། ཆོས་དང་ཟང་ཟིང་གི་སྦྱིན་པས་སེམས་ཅན་རྣམས་ཚིམ་པར་བྱེད་ཅིང་དེ་ཉིད་ཕུང་ པོ་ལྷག་མེད་ཀྱི་མྱང་འདས་སུ་མི་ཟད་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ལས་གཞན་ཚུལ་ཁྲིམས་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ ཕྱིན་པ་དང་མཚུངས་པར་ལྡན་པ་ནི་རིན་ཆེན་མང་པོའི་འབྱུང་གནས་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་ཏེ། ས་ དང་ལམ་དང་འབྲས་བུའི་ཡོན་ཏན་རིན་པོ་ཆེ་དཔག་ཏུ་མེད་པ་འབྱུང་བའི་གནས་ཡིན་པའི་ ཕྱིར་རོ། །བཟོད་པའི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་དང་མཚུངས་པར་ལྡན་པ་ནི་རྒྱ་མཚོ་ཆེན་པོ་གཏིང་མི་ 4-103 གཡོ་བར་གནས་པ་དང་འདྲ་བར་ཤེས་པར་བྱ་སྟེ། ལམ་བསྒྲུབ་པའི་སྡུག་བསྔལ་དང་གཞན་ གྱི་གནོད་པ་ཐམས་ཅད་ཀྱིས་ནམ་ཡང་མི་འཁྲུག་པའི་ཕྱིར་རོ། །གཞན་ཡང་བརྩོན་འགྲུས་ ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ

【現代漢語翻譯】 如偈頌所說：『依止二資糧，順適寂止勝觀，總持辯才說法，唯一道與善巧。』 總共有二十二種，現在用比喻來讚歎，共有六個偈頌：『生起如地，其餘如妙金，如上弦之月，其餘應知如火。』 菩薩們的初發心，從意樂生起，或者與對大乘的渴望相應，就像大地一樣，是植物和莊稼等生長和發展的依託。因為它是產生和發展果實——佛陀的一切功德，以及原因——廣大的福德和智慧資糧的依託。 第一個之外，與意樂相應，就像純金一樣，不會因燒、砍、磨等而改變。因為永遠利益一切眾生，希望他們暫時安樂的善良意樂永遠不會改變。與清凈道相應，就像上弦月一樣，部分逐漸增長，因為善法會越來越增長。除了這些之外，與渴望更高功德的增上意樂相應，應該知道就像新增木柴使火燃燒得更旺一樣。從信解行開始，直到佛地，殊勝的功德會越來越增長。『其餘如大寶藏，其餘如珍寶之源。』 『其餘應知如海，如金剛如須彌山。』 此外，與佈施波羅蜜多相應，應該知道就像取之不盡用之不竭的大寶藏一樣，因為用財物和佛法佈施使眾生滿足，並且不會耗盡他們進入無餘涅槃的資糧。從那之後，與持戒波羅蜜多相應，就像眾多珍寶的來源一樣，因為它是產生無量無邊的道、地和果的珍寶功德的來源。與忍辱波羅蜜多相應，應該知道就像大海一樣，深不可測，不會動搖，因為無論修道有多麼辛苦，無論別人造成什麼傷害，都永遠不會動搖。此外，與精進波羅蜜多相應

【English Translation】 As the verse says: 'Relying on the two accumulations, in accordance with calm abiding and superior insight, possessing dharani, eloquence, and Dharma teaching, the one path and skillful means.' There are twenty-two in total, which are now praised with metaphors, in six verses: 'Arising is like the earth, the rest are like excellent gold, like the waxing moon, the rest should be known like fire.' The initial arising of Bodhisattvas' minds, arising from aspiration, or corresponding to the desire for the Great Vehicle, is like the earth, which is the support for the growth and development of plants and crops, etc. Because it is the support for generating and developing the fruit—all the qualities of the Buddha, and the cause—the vast accumulation of merit and wisdom. Other than the first, corresponding to intention, is like pure gold, which does not change due to burning, cutting, grinding, etc. Because the good intention of permanently benefiting all sentient beings and wishing them temporary happiness will never change. Corresponding to the pure path, it is like the waxing moon, with parts gradually increasing, because virtuous dharmas will increase more and more. Other than these, corresponding to the superior intention of desiring higher qualities, it should be known like adding firewood to make the fire burn more brightly. Starting from the stage of faith and practice, until the Buddha-ground, special qualities will increase more and more. 'The rest are like great treasures, the rest are like the source of jewels.' 'The rest should be known like the ocean, like a vajra, like Mount Meru.' Furthermore, corresponding to the perfection of generosity, it should be known like a great treasure that never runs out, because it satisfies sentient beings with material and Dharma giving, and it does not exhaust their resources for entering nirvana without remainder. After that, corresponding to the perfection of discipline, it is like the source of many jewels, because it is the source of immeasurable precious qualities of the path, ground, and fruit. Corresponding to the perfection of patience, it should be known like the great ocean, which is unfathomable and does not move, because no matter how hard it is to practice the path, no matter what harm others cause, it will never be disturbed. Furthermore, corresponding to the perfection of diligence

---

་ཕྱིན་པ་དང་མཚུངས་པར་ལྡན་པ་ནི་རྡོ་རྗེ་ཕ་ལམ་{གཞན་}གང་གིས་ཀྱང་མི་ ཤིགས་པ་དང་འདྲ་བ་སྟེ། ལེ་ལོ་ལ་སོགས་པའི་གནོད་པས་མི་ཤིགས་ཤིང་སྲ་བ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་ རོ། །བསམ་གཏན་གྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་དང་མཚུངས་པར་ལྡན་པ་ནི་རིའི་རྒྱལ་པོ་རི་རབ་ རྐྱེན་ཆེ་ཆུང་གང་གིས་ཀྱང་མི་གཡོ་བ་དང་འདྲ་བ་སྟེ། རྣམ་པར་གཡེང་བ་ཐམས་ཅད་ཀྱིས་མི་ གཡེང་ཞིང་མི་གཡོ་བའི་ཕྱིར་རོ། ། སྨན་གྱི་རྒྱལ་པོ་འདྲ་བ་སྟེ། །གཞན་ནི་མཛའ་ཆེན་འདྲར་ཤེས་བྱ། ། ཡིད་བཞིན་ནོར་བུ་འདྲ་བ་དང་། །གཞན་ནི་ཉི་མ་འདྲར་ཤེས་བྱ། །ཤེས་ རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་དང་མཚུངས་པར་ལྡན་པ་ནི་ནད་ཐམས་ཅད་ཞི་བར་བྱེད་པའི་སྨན་ གྱི་རྒྱལ་པོ་འདྲ་བ་སྟེ། དེའི་དོན་རྟོགས་ཤིང་བསྒོམས་པ་ལས་ཉོན་མོངས་པ་དང་ཤེས་བྱའི་ སྒྲིབ་བའི་ནད་ཐམས་ཅད་རབ་ཏུ་ཞི་བར་བྱེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ལས་གཞན་ཚད་མེད་པ་བཞི་ དང་མཚུངས་པར་ལྡན་པ་ནི་མཛའ་བོ་ཆེན་པོས་གྲོགས་པོ་ནམ་ཡང་མི་སླུ་བ་དང་འདྲ་བར་ ཤེས་པར་བྱ་སྟེ། བདེ་སྡུག་བཏང་སྙོམས་ལ་སོགས་པའི་གནས་སྐབས་ཐམས་ཅད་དུ་སེམས་ ཅན་ཡལ་བར་མི་འདོར་བའི་ཕྱིར་རོ། །མངོན་པར་ཤེས་པ་དང་མཚུངས་པར་ལྡན་པ་ནི་ཡིད་ བཞིན་གྱི་ནོར་བུ་རིན་པོ་ཆེ་ལས་དགོས་འདོད་འབྱུང་བ་དང་འདྲ་བ་སྟེ། གདུལ་བྱ་རྣམས་ཀྱི་ མོས་པ་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་དེ་དང་དེའི་འབྲས་བུ་འབྱོར་པར་བྱེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །གཞན་ཡང་བསྡུ་ པའི་དངོས་པོ་བཞི་དང་མཚུངས་པར་ལྡན་པ་ནི་ཉི་མའི་འོད་ཟེར་གྱིས་ལོ་ཏོག་སྨིན་པར་བྱེད་ པ་དང་འདྲ་བར་ཤེས་པར་བྱ་སྟེ། གདུལ་བྱ་མཐའ་ཡས་པའི་རྒྱུད་ཀྱི་ཞིང་ལ་དགེ་བའི་ལོ་ཏོག་ ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་སྨིན་པར་བྱེད་པའི་ཕྱིར་རོ། ། 4-104 གཞན་ནི་དྲི་ཟའི་དབྱངས་སྙན་བཞིན། །གཞན་ནི་རྒྱལ་པོ་འདྲར་ ཤེས་བྱ། །དེ་བཞིན་གཞན་ནི་མཛོད་ལྟ་བུ། །ལམ་པོ་ཆེ་དང་འདྲར་ཤེས་ བྱ། །གཞན་ཡང་སོ་སོ་ཡང་དག་པར་རིག་པ་བཞི་དང་མཚུངས་པར་ལྡན་པ་ནི་དྲི་ཟའི་གླུ་ དབྱངས་སྙན་པས་མང་པོ་དགའ་བར་བྱེད་པ་བཞིན་ཏེ། དམ་པའི་ཆོས་ཀྱི་སྒྲ་དབྱངས་སྙན་ པས་གདུལ་བྱ་དཔག་ཏུ་མེད་པ་འདུན་པར་བྱེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ལས་གཞན་རྟོན་པ་བཞི་ དང་མཚུངས་པར་ལྡན་པ་ནི་འཁོར་རྣམས་ཆུད་མི་ཟ་བར་སྐྱོང་བའི་རྒྱལ་པོ་བཟང་པོ་དང་ འདྲ་བར་ཤེས་པར་བྱ་སྟེ། ཆོས་ལ་རྟོན་པར་བྱ་བའི་གང་ཟག་ལ་སྟོན་པར་མི་བྱ་བ་ལ་སོགས་ པ་བཞིས་གདུལ་བྱ་རྣམས་ཆུད་མི་ཟ་བར་སྐྱོང་བར་བྱེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་བཞིན་དུ་གཞན་ ཚོགས་གཉིས་དང་མཚུངས་པར་ལྡན་པ་ནི་ནོར་མང་པོས་གང་བའི་བང་མཛོད་ལྟ་བུ་སྟེ། ཐབས་བསོད་ནམས་དང་ཤེས་རབ་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་ལོངས་སྤྱོད་མང་པོ་དང་ལྡན་པའི་གནས་ཡིན་ པའི་ཕྱིར་རོ། །བྱང་ཆུབ་ཀྱི་ཕྱོགས་ཀྱི་ཆོས་སུམ་ཅུ་རྩ་བདུན་དང་མཚུངས་པར་ལྡ

【現代漢語翻譯】 與般若波羅蜜多（prajñāpāramitā，智慧到彼岸）相應，如同金剛石（vajra，堅不可摧之物）般堅不可摧，任何事物都無法摧毀它，因為它堅固而不受懈怠等損害。 與禪定波羅蜜多（dhyāna-pāramitā，禪定到彼岸）相應，如同山王須彌山（Sumeru，佛教宇宙觀中的中心山）般不可動搖，任何大小因緣都無法動搖它，因為它不為一切散亂所動。 如同藥王一般，其他則應知如大親友。 如同如意寶珠一般，其他則應知如太陽。 與智慧波羅蜜多（prajñā-pāramitā，智慧到彼岸）相應，如同能息滅一切疾病的藥王一般，通過理解和修習其意義，能徹底息滅煩惱和所知障的疾病。與四無量心（catuḥ-apramāṇa，四種無限的慈悲心）相應，如同大親友永不欺騙朋友一般，無論在快樂、痛苦、捨棄等任何情況下，都不會捨棄眾生。 與神通（abhijñā，超自然能力）相應，如同如意寶珠能滿足一切願望一般，能根據所化眾生的意願，給予相應的果報。此外，與四攝事（catuḥ-saṃgrahavastu，四種攝受眾生的方法）相應，應知如同陽光使莊稼成熟一般，能使無量所化眾生相續的田地裡，圓滿成熟善妙的莊稼。 其他則如乾闥婆（Gandharva，天神樂師）的美妙樂音，其他則應知如國王。 同樣，其他則如寶藏，應知如康莊大道。 此外，與四無礙解（catasraḥ pratisaṃvidaḥ，四種無礙的智慧）相應，如同乾闥婆的美妙歌聲使眾人歡喜一般，以正法（dharma，佛法）的美妙音聲，引導無量所化眾生。與四依（catvāri pratiśaraṇāni，四種依靠）相應，應知如同善王守護眷屬而不浪費一般，以不應依止法之人而示現依止法等四種方式，守護所化眾生而不浪費。同樣，與二資糧（dve sambhārau，兩種資糧，福德和智慧）相應，如同充滿財富的寶藏一般，是具備方便福德和智慧的受用之所。 與三十七道品（bodhipākṣikā dharmāḥ，三十七種菩提的助道品）相應

【English Translation】 Being endowed with the perfection of wisdom (prajñāpāramitā), it is like a diamond (vajra) that cannot be broken by anything. It is firm and cannot be destroyed by harms such as laziness. Being endowed with the perfection of meditation (dhyāna-pāramitā), it is like the king of mountains, Mount Meru, which cannot be moved by any cause, great or small. It is unwavering and unmoving by all distractions. Like the king of medicine, others should be known as great friends. Like a wish-fulfilling jewel, others should be known as the sun. Being endowed with the perfection of wisdom (prajñā-pāramitā), it is like the king of medicine that pacifies all diseases. By understanding and meditating on its meaning, it completely pacifies the diseases of afflictions and cognitive obscurations. Being endowed with the four immeasurables (catuḥ-apramāṇa), it should be known as like a great friend who never deceives a friend, never abandoning sentient beings in all circumstances of happiness, suffering, equanimity, and so on. Being endowed with clairvoyance (abhijñā), it is like a wish-fulfilling jewel that produces desired objects, providing the fruits of whatever the disciples desire. Furthermore, being endowed with the four means of gathering (catuḥ-saṃgrahavastu), it should be known as like the rays of the sun that ripen crops, causing the abundant crops of virtue to ripen in the field of the minds of limitless disciples. Others are like the sweet melodies of the Gandharvas (celestial musicians), others should be known as kings. Likewise, others are like treasuries, and should be known as great roads. Furthermore, being endowed with the four analytical understandings (catasraḥ pratisaṃvidaḥ), it is like the sweet songs of the Gandharvas that delight many, attracting countless disciples with the sweet sound of the sacred Dharma (Buddhist teachings). Being endowed with the four reliances (catvāri pratiśaraṇāni), it should be known as like a good king who protects his retinue without wasting them, protecting disciples without wasting them through the four ways, such as showing reliance on the Dharma for those who should rely on the Dharma. Similarly, being endowed with the two accumulations (dve sambhārau), it is like a treasury filled with many riches, being a place endowed with many enjoyments of skillful means, merit, wisdom, and knowledge. Being endowed with the thirty-seven factors of enlightenment (bodhipākṣikā dharmāḥ)

---

ན་པ་ནི། གང་ཟག་ཐམས་ཅད་འགྲོ་བའི་ལམ་པོ་ཆེ་དང་འདྲ་བར་ཤེས་པར་བྱ་སྟེ། ཐེག་པ་ཆེ་ཆུང་གི་ འཕགས་པའི་གང་ཟག་ཐམས་ཅད་གཤེགས་ཤིང་གཤེགས་པར་འགྱུར་བའི་ལམ་ཡིན་པའི་ ཕྱིར་རོ། ། ཐེག་པ་འདྲ་བར་ཤེས་བྱ་སྟེ། །སེམས་བསྐྱེད་བཀོད་པ་འདྲ་བ་ཡིན། ། ཀུན་དགའི་སྒྲ་དང་འདྲ་བ་སྟེ། །ཀླུང་ཆེན་རྒྱུན་དང་འདྲ་བའོ། །ཞི་གནས་ ལྷག་མཐོང་དང་མཚུངས་པར་ལྡན་པ་ནི་ཐེག་པའམ་བཞོན་པ་རྟ་དང་གླང་པོ་ལ་བརྟེན་ནས་ འདོད་པའི་གནས་སུ་འགྲོ་བ་དང་འདྲ་བར་ཤེས་པར་བྱ་སྟེ། སྲིད་ཞིའི་མཐར་མི་ལྟུང་ཞིང་ མི་གནས་པའི་མྱ་ངན་ལས་འདས་པར་བདེ་བླག་ཏུ་ཁྱེར་བར་བྱེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །གཟུངས་ དང་སྤོབས་པ་དང་མཚུངས་པར་ལྡན་པའི་སེམས་བསྐྱེད་པ་ནི་ཆུ་རྙིང་བ་འཛིན་ཞིང་གསར་ 4-105 པ་བསྐྱེད་པའི་བཀོད་མའི་ཆུ་མིག་དང་འདྲ་བ་ཡིན་ཏེ། གཟུངས་ཀྱིས་སྔར་ཐོས་པའི་ཆོས་ དང་དོན་མི་བརྗེད་པར་འཛིན་{པར་བྱེད་}ལ། སྤོབས་པས་སྔར་མ་ཐོས་པའི་ཆོས་དང་དོན་ འཕེལ་ཞིང་མི་ཟད་པའི་སྒོ་ནས་གཞན་དག་ལའང་རྒྱ་ཆེར་སྟོན་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཆོས་ཀྱི་སྡོམ་ བཞི་བཤད་པ་དང་མཚུངས་པར་ལྡན་པ་ནི་ཉན་པ་པོ་ཀུན་དགའ་བར་བྱེད་པའི་སྒྲ་གཏམ་ སྙན་པ་དང་འདྲ་བ་སྟེ། ཐར་བ་འདོད་པའི་གདུལ་བྱ་རྣམས་ལ་དེ་ཐོབ་པར་བྱེད་པའི་ཐབས་ བླང་དོར་གྱི་ཚུལ་སྙན་པར་སྒྲོགས་པའི་ཕྱིར་རོ། །བགྲོད་པ་གཅིག་པའི་ལམ་དང་མཚུངས་ པར་ལྡན་པ་ནི་ཆུ་ཀླུང་ཆེན་པོའི་རྒྱུན་འབད་པ་མེད་པར་རྒྱུན་ཕྱོགས་སུ་ངང་གིས་འབབ་པ་ དང་འདྲ་བའོ། །ཞེས་པ་སྟེ་ས་བརྒྱད་པར་མི་སྐྱེ་བའི་ཆོས་ལ་བཟོད་པ་ཡན་ཆད་ཀྱི་བྱང་ཆུབ་ སེམས་དཔའ་རྣམས་རང་གཞན་གྱི་བྱ་བ་བྱེད་པ་ལ་འབད་རྩོལ་དང་ཐ་དད་མེད་པར་རང་ {གི་ངང་}གིས་བྱང་ཆུབ་ཆེན་པོར་བགྲོད་པ་གཅིག་པའི་ཕྱིར་རོ། ། རྒྱལ་སྲས་རྣམས་ཀྱི་སེམས་བསྐྱེད་པ། །སྤྲིན་དང་འདྲ་བར་བསྟན་ པ་སྟེ། །དེ་ཕྱིར་དེ་དག་ཡོན་ཏན་ཕྱུག །སེམས་ནི་དགའ་བའི་ཡང་དག་ བསྐྱེད། །རྒྱལ་བའི་སྲས་པོ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་ཀྱི་ཐབས་ལ་མཁས་པ་དང་ མཚུངས་པར་ལྡན་པའི་སེམས་བསྐྱེད་པ་ནི་སྤྲིན་ཆེན་པོའི་ཆར་དུས་སུ་ཕབ་པས་རྩི་སྨན་དང་ ལོ་ཏོག་ལ་སོགས་པ་འཇིག་རྟེན་པའི་འབྱོར་པ་ཐམས་ཅད་འབྱུང་བ་དང་འདྲ་བར་བསྟན་པ་ སྟེ། དགའ་ལྡན་གྱི་གནས་ན་བཞུགས་པ་ལ་སོགས་པ་ནས་མྱ་ངན་ལས་འདས་པའི་བར་སྟོན་ པའི་སྒོ་ནས་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ལ་ཕན་པ་དང་བདེ་བའི་འབྲས་བུ་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་ རྣམས་བསྐྱེད་པར་མཛད་པའི་ཕྱིར་རོ། ། དཔེ་མང་པོའི་སྒོ་ནས་བསྔགས་པ་བརྗོད་པ་དེའི་ཕྱིར་དེ་ལྟར་ཡོན་ཏན་གྱི་འབྱོར་པ་ཕུན་ སུམ་ཚོགས་པས་ཕྱུག་པའི་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་སེམས་དེ་ནི་བློ་དང་ལྡན་པ་རྣམས་ཀྱིས་དགའ་ཞིང་ 4-106 སྤྲོ་བའི་སྒོ་ནས་ཡང་དག་པར་བསྐྱེད་པར་བྱའོ། །འགྲེལ་བར་དཔ

【現代漢語翻譯】 其次，應當了知一切有情如大路一般，因為大小乘的一切聖者都是由此路而行，並且將要行。 應當了知乘如一，發心安立亦相同，猶如悅意之音聲，亦如大河之長流。具有寂止勝觀，當知如乘騎馬象，能往所欲之處，不墮有寂二邊，輕易能將眾生運載至涅槃。具有總持與無礙辯才的發心，如能持舊水而生新水的蓮花池一般。總持能使聞過的法義不忘失，無礙辯才能使未聞之法義增長，並且以不竭盡的方式廣為他人宣說。具有宣說四法印，如悅耳的音聲一般，能使聽者歡喜，因為能以悅耳的聲音為希求解脫的所化眾生宣說應取應舍之理。具有唯一行道，如大河之水流一般，不需勤作，自然而然地流向一方。如是，地上菩薩乃至第八地獲得無生法忍，為利自他，不需勤作和區分，自然而然地趨向大菩提。 複次，當知諸佛子之心如雲，因此彼等皆富功德，心生真實之歡喜。諸佛之子菩薩們，具有善巧方便的發心，如大云降雨般，能生出草藥、莊稼等世間一切財富。從安住于兜率天，直至示現涅槃，能為一切有情帶來利益和安樂的圓滿果報。 因此，以眾多譬喻讚歎，具有如是功德財富圓滿的菩提心，有智慧者應當以歡喜和喜悅之心如實生起。解釋完畢。

【English Translation】 Secondly, one should understand all beings to be like a great road, because all the noble ones of the Great and Small Vehicles travel and will travel on this road. One should understand the vehicles to be the same, the arising of the mind and its establishment are also the same, like a pleasing sound, and like the continuous flow of a great river. Possessing calm abiding and special insight, know it to be like riding a horse or elephant, able to go to the desired place, not falling into the extremes of existence and peace, easily carrying beings to Nirvana. The mind of awakening that possesses retention and eloquence is like a lotus pond that holds old water and generates new water. Retention enables one to not forget the Dharma and meaning that one has heard, while eloquence enables one to increase the Dharma and meaning that one has not heard, and to extensively teach others in an inexhaustible way. Possessing the explanation of the four seals of Dharma is like a pleasing sound, making listeners happy, because it proclaims the principles of what to adopt and abandon to those trainees who desire liberation in a pleasing voice. Possessing the single path is like the flow of a great river, flowing naturally in one direction without effort. Thus, Bodhisattvas on the ground, up to the eighth ground who have attained tolerance of the unborn Dharma, work for the benefit of themselves and others without effort or distinction, naturally proceeding to great Bodhi. Furthermore, know that the minds of the sons of the Buddhas are like clouds, therefore they are rich in qualities, and the mind generates true joy. The Bodhisattvas, sons of the Buddhas, with their minds of awakening endowed with skillful means, are like great clouds raining down, able to generate all the wealth of the world such as herbs and crops. From dwelling in Tushita Heaven until showing Nirvana, they bring about the perfect results of benefit and happiness for all sentient beings. Therefore, praising with many metaphors, the mind of awakening that is complete with such qualities and wealth, those with wisdom should truly generate it with joy and delight. The commentary is complete.

---

ེ་ཉི་ཤུ་རྩ་གཉིས་དང་ལྡན་ པའི་སེམས་བསྐྱེད་པ་འདི་ནི་འཕགས་པ་བློ་གྲོས་མི་ཟད་པའི་མདོ་ལས་མི་ཟད་པ་ཉིད་འབྱུང་ བ་དང་སྦྱར་བར་ཁོང་དུ་ཆུད་པར་བྱའོ། །ཞེས་གསུངས་པས་ཐུན་མོང་གི་དབྱེ་བ་དང་གོ་རིམ་ གཞན་རྣམས་སྔར་དང་འདྲ་བ་ལ། མདོ་ལས་ཁྱད་པར་དུ་མངོན་ཤེས་ལ་ལྔ་དང་། བྱང་ཆུབ་ ཕྱོགས་མཐུན་ལ་སུམ་ཅུ་རྩ་བདུན་དང་། ཚད་མེད་པ་དང་བསྡུ་བ་དང་སོ་སོ་ཡང་དག་པར་ རིག་པ་དང་རྟོན་པ་དང་ཆོས་བཤད་པ་རྣམས་ལ་བཞི་བཞི་དང་། ཚོགས་དང་ཞི་ལྷག་དང་ གཟུངས་སྤོབས་གསུམ་ལ་གཉིས་གཉིས་སུ་ཕྱེ་བ་བརྒྱད་ཅུའི་མཐར་མི་ཟད་པ་ཞེས་སྦྱར་ནས་ གསུངས་པ་ལྟར་ཤེས་པར་བྱ་སྟེ། མི་བཟད་པ་རེ་རེ་ལ་ཡང་དབྱེ་བ་མཐའ་ཡས་པ་གསུངས་ པ་རྣམས་ནི་མདོ་ཉིད་ནས་གསལ་བར་སྣང་ངོ་། ། སེམས་མ་བསྐྱེད་པའི་ཉེས་དམིགས་ནི། ཆེར་འོས་སེམས་བསྐྱེད་སྤངས་པའི་ སྐྱེ་བོ་དག །གཞན་དོན་སེམས་དང་དེ་ཡི་ཐབས་རྙེད་དང་། །དགོངས་ ཆེན་དོན་དང་དེ་ཉིད་མཆོག་མཐོང་བས། །བདེ་བ་དེ་སྤངས་ཞི་བར་ འགྲོ་བར་འགྱུར། །ཤེས་རབ་དང་སྙིང་རྗེ་ཆེན་པོ་དང་ལྡན་པ་རྣམས་ཀྱིས་བསྐྱེད་པར་ འོས་པ་ཐེག་ཆེན་སེམས་བསྐྱེད་སྤངས་པའི་སྐྱེ་བོ་དག་གིས་ནི་བདེ་བ་རྣམ་པ་བཞི་མི་འཐོབ་ སྟེ། བསམ་པ་ཚད་མེད་པ་བཞི་ལ་བརྟེན་ནས་གཞན་གྱི་དོན་བྱ་བར་སེམས་པའི་བདེ་བ་དང་། སྦྱོར་བ་བསྡུ་བའི་དངོས་པོ་བཞི་ལ་བརྟེན་ནས་གཞན་དོན་དེ་ཡི་ཐབས་རྙེད་པའི་བདེ་བ་དང་། ལུང་གི་ཡོན་ཏན་ཐེག་ཆེན་གྱི་མདོ་སྡེ་ཟབ་མོའི་དགོངས་པ་ཆེན་པོའི་དོན་རྟོགས་པའི་བདེ་ བ་དང་། རྟོགས་པའི་ཡོན་ཏན་དེ་ཁོ་ན་ཉིད་ཀྱི་མཆོག་ཆོས་ཐམས་ཅད་ལ་བདག་མེད་པར་ མཐོང་བའི་བདེ་བ་ཆེན་པོ་དེ་རྣམས་སྤངས་ནས་ཕལ་ཆེར་འཁོར་བའི་སྡུག་བསྔལ་ལ་སྤྱོད་ ཅིང་། གལ་ཏེ་ཐེག་དམན་གྱི་ལམ་དུ་ཞུགས་ན་ཡང་ཞི་བའི་མཐར་འགྲོ་བར་འགྱུར་གྱི་མི་ 4-107 གནས་པའི་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་མི་འཐོབ་པའོ། ། སེམས་བསྐྱེད་པའི་ཕན་ཡོན་ལ་སྐྱོ་བ་མེད་པ་དང་། སྡོམ་པ་ཐོབ་པ་དང་། ལྡོག་པ་མེད་ པའི་ཕན་ཡོན་ནོ། ། སྐྱོ་བ་མེད་པའི་ཕན་ཡོན་ནི། བློ་ལྡན་སེམས་མཆོག་བསྐྱེད་མ་ཐག་ཏུ་ཡང་། ། མཐའ་ཡས་ཉེས་པ་བྱེད་ལས་སེམས་རབ་བསྡམས། །གཉིས་འཕེལ་བྱེད་ པ་རྟག་ཏུ་དགེ་བ་དང་། །བརྩེ་ལྡན་བདེ་དང་སྡུག་བསྔལ་དག་གིས་ དགའ། །བློ་ལྡན་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་ས་དང་པོར་དོན་དམ་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་སེམས་ མཆོག་བསྐྱེད་མ་ཐག་ཏུ་ཡང་མཐའ་ཡས་པའི་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ལ་ལུས་ངག་ཡིད་ གསུམ་གྱིས་ཉེས་པ་བྱེད་པ་ལས་སེམས་རབ་ཏུ་བསྡམས་ཏེ་སྡིག་པ་མི་བྱ་བའི་སྡོམ་པ་ཐོབ་ ཅིང་། རྒྱུ་སྡིག་པ་མི་བྱེད་པས་འབྲས་བུ་ངན་སོང་དུ་ལྟུང་བའི་འཇིགས་པའང་མེད་ལ། དེ་ཉིད་ དགེ་བ་དང་སྙིང་རྗེ་གཉིས་འཕེལ་བར་བྱེད་པས་རྟག་ཏུ་དགེ་བ་དང་ལྡན་པས་དེའི་

【現代漢語翻譯】 འཕགས་པ་བློ་གྲོས་མི་ཟད་པའི་མདོ་（Aryamati-ksaya-nirdeśa Sutra，聖慧無盡經）中提到，二十二種發心應與無盡相結合來理解。正如所說，共同的分類和順序與其他相同。經中特別提到，五種神通，三十七道品，四種無量，四種攝，四種正知，四種依賴，四種說法，以及二種集合，二種寂止，二種陀羅尼和二種無畏，總共八十種，最後加上『無盡』。應如是理解。每一種『無盡』都有無盡的分類，這在經中已經清楚地說明。 不發心的過患： 『大士捨棄發心之士夫， 不得利他心及彼之方便， 不得甚深義及彼之勝見， 捨棄彼等安樂趨寂滅。』 具有智慧和大悲心的人們本應發起大乘菩提心，但捨棄了這種發心的人們無法獲得四種安樂。依靠四無量心來利益他人的安樂，依靠四攝事來獲得利益他人的方便的安樂，領悟甚深大乘經藏之甚深意義的安樂，以及證悟一切法無我的殊勝見解的安樂。他們捨棄了這些安樂，大多沉溺於輪迴的痛苦之中。即使他們進入小乘道，也只會趨向寂滅的終點，無法獲得不住涅槃。 發心的利益包括不退轉的利益、獲得戒律的利益和不退失的利益。 不退轉的利益： 『智者初發殊勝心之時， 即能極力防護無邊諸罪業， 恒常增長二者即善與慈， 慈愛喜樂安樂與痛苦。』 具有智慧的菩薩們，在初發勝義菩提心之時，就能極力防護身語意三門所造的無邊罪業，從而獲得不造惡業的戒律。由於不造惡業，也就沒有墮入惡道的恐懼。同時，由於恒常增長善業和慈悲心，因此恒常與善相應。

【English Translation】 It is mentioned in the Aryamati-ksaya-nirdeśa Sutra (聖慧無盡經) that the twenty-two types of mind generation should be understood in conjunction with the inexhaustible. As it is said, the common classifications and sequences are the same as before. The Sutra specifically mentions five types of clairvoyance, thirty-seven factors of enlightenment, four immeasurables, four ways of gathering, four types of correct knowledge, four types of reliance, four types of teachings, and two types of assemblies, two types of tranquility, two types of dharanis, and two types of fearlessness, totaling eighty types, with 'inexhaustible' added at the end. It should be understood in this way. Each 'inexhaustible' has endless classifications, which are clearly explained in the Sutra itself. The disadvantages of not generating the mind of enlightenment: 'Those who abandon the mind of enlightenment, Do not obtain the mind for the benefit of others and the means to it, Do not obtain the profound meaning and the supreme view of it, Abandoning those pleasures, they go to peace.' Those with wisdom and great compassion should generate the Mahayana Bodhicitta (大乘菩提心), but those who abandon this mind of enlightenment cannot obtain the four types of happiness. The happiness of benefiting others by relying on the four immeasurable minds, the happiness of obtaining the means to benefit others by relying on the four ways of gathering, the happiness of realizing the profound meaning of the profound Mahayana Sutra Pitaka (大乘經藏), and the happiness of realizing the supreme view of seeing all phenomena as selfless. They abandon these pleasures and mostly indulge in the suffering of samsara. Even if they enter the Hinayana path, they will only tend towards the end of peace and will not be able to obtain the non-abiding Nirvana. The benefits of generating the mind of enlightenment include the benefit of non-retrogression, the benefit of obtaining precepts, and the benefit of non-loss. The benefit of non-retrogression: 'When the wise generate the supreme mind, They immediately restrain their minds from doing endless evil deeds, Constantly increasing the two, namely goodness and compassion, Loving joy, happiness, and suffering.' When wise Bodhisattvas initially generate the ultimate Bodhicitta (菩提心), they can vigorously protect against the endless evil deeds committed by body, speech, and mind, thereby obtaining the precepts of not committing evil deeds. Because they do not commit evil deeds, there is no fear of falling into the lower realms. At the same time, because they constantly increase good deeds and compassion, they are constantly in accordance with goodness.

---

འབྲས་བུ་ མངོན་པར་མཐོ་བའི་བདེ་བ་ལ་སྤྱོད་པས་དགའ་བ་དང་བརྩེ་བ་དང་ལྡན་པས་བདེ་བ་དང་ ལྡན་པར་མ་ཟད་གཞན་དོན་གྱི་སྡུག་བསྔལ་དག་གིས་ཀྱང་དགའ་བར་འགྱུར་བས་ནམ་ཡང་ གཞན་དོན་ལ་སྐྱོ་བ་མེད་པའོ། ། སྡོམ་པ་ཐོབ་པའི་ཕན་ཡོན་ནི། གང་ཚེ་གཞན་གྱི་དོན་ཕྱིར་ལུས་དང་ནི། ། སྲོག་ལ་མི་ལྟ་རབ་ངལ་ཁས་ལེན་པ། །དེ་ལྟ་བུ་དེ་གཞན་གྱི་གནོད་པ་ ཡིས། །ཇི་ལྟར་ངན་པ་བྱེད་པའི་ལས་ལ་འཇུག །གང་གི་ཚེ་དོན་དམ་སེམས་ བསྐྱེད་སྐྱེས་པ་ན་སེམས་ཅན་གཞན་ཐམས་ཅད་ཀྱི་དོན་གྱི་ཕྱིར་རང་གི་ལུས་དང་ནི་སྲོག་ལ་ གནོད་པ་ལ་ཡང་མི་ལྟ་བར་རབ་ཏུ་ངལ་བའི་སྡུག་བསྔལ་ཆེན་པོ་དང་དུ་བླངས་ནས། ཁས་ ལེན་པ་དེ་ལྟ་བུའི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་དེ་དག་གཞན་གྱིས་ཚུར་གནོད་པ་བྱས་པ་ཡིས་དེའི་ 4-108 ལན་དུ་ཕར་གནོད་པ་ལ་སོགས་པ་ཇི་ལྟར་ངན་པ་བྱེད་པའི་ལས་ལ་འཇུག་སྟེ་མི་འཇུག་གོ ། དེའི་རྒྱུ་མཚན་ཡང་སྡིག་པ་མི་བྱེད་པའི་སྡོམ་པ་ཐོབ་པའི་ཕྱིར་རོ། ། ལྡོག་པ་མེད་པའི་ཕན་ཡོན་ནི། དེ་ཡི་ཆོས་ཀུན་སྒྱུ་མ་ལྟ་བུ་དང་། །སྐྱེ་བ་ སྐྱེད་མོས་ཚལ་འགྲོ་ལྟར་རྟོགས་ནས། །འབྱོར་བའི་དུས་དང་རྒུད་པའི་ དུས་ནའང་འདི། །ཉོན་མོངས་སྡུག་བསྔལ་དག་གིས་འཇིགས་པ་མེད། ། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་དེའི་ཤེས་རབ་གྱིས་ཆོས་ཀུན་སྣང་ལ་རང་བཞིན་མེད་པ་རྨི་ལམ་ སྒྱུ་མ་ལྟ་བུར་རྟོགས་པའི་ཕྱིར་ཚངས་པ་བརྒྱ་བྱིན་དང་འཁོར་ལོས་སྒྱུར་རྒྱལ་ལ་སོགས་པའི་ འབྱོར་བ་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་ཐོབ་པའི་དུས་ན་ཡང་། ཉོན་མོངས་པ་ང་རྒྱལ་གྱིས་རྒྱགས་ཤིང་ ཁེངས་པའི་གནོད་པ་མེད་ཅིང་སྙིང་རྗེས་གཞན་དོན་དུ་སྐྱེ་བ་ལེན་པ་ན་སྐྱེད་མོས་ཚལ་ཡིད་ དུ་འོང་བར་དགའ་སྟོན་ལ་འགྲོ་བ་ལྟ་བུར་རྟོགས་ནས་འབྱོར་བ་ཐམས་ཅད་རྒུད་ཅིང་སྲོག་ འགག་པ་ལ་ཐུག་ཀྱང་གཞན་དོན་སྒྲུབ་པའི་སྡུག་བསྔལ་ཀྱིས་འཇིགས་པ་མེད་དེ། མདོར་ན་ འབྱོར་ཞིང་བདེ་བའི་དུས་དང་རྒུད་ཅིང་ཕོངས་པའི་དུས་ནའང་འདི་ལ་ཉོན་མོངས་པ་ང་རྒྱལ་ དང་སྡུག་བསྔལ་དག་གིས་འཇིགས་པ་མེད་པས་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་སེམས་མི་ལྡོག་པ་ཉིད་དོ། ། དེའི་རྒྱུ་མཚན་གཞན་ཡང་། རང་གི་ཡོན་ཏན་སེམས་ཅན་ཕན་འདོགས་ དགའ། །བསམས་བཞིན་སྐྱེ་བ་རྫུ་འཕྲུལ་རྣམ་པར་འཕྲུལ། །རྒྱན་དང་ སྟོན་མོ་མཆོག་ས་རྩེ་དགའ་བ། །སྙིང་རྗེའི་བདག་ཉིད་མིན་པ་རྣམས་ལ་ མེད། །འཇིག་རྟེན་ན་ཡང་རྒྱན་བཟང་པོས་མཛེས་པ་དང་ཁ་ཟས་བཟང་པོའི་དགའ་སྟོན་ལ་ སྤྱོད་པ་དང་། མཆོག་གི་ས་སྐྱེད་མོས་ཚལ་ཡིད་དུ་འོང་བ་དང་། ཇི་ལྟར་འདོད་པའི་རྩེད་མོའི་ བདེ་བ་ལ་དགའ་ཞིང་མི་ལྡོག་པ་བཞིན་དུ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་ནི་སྦྱིན་པ་དང་ཚུལ་ ཁྲིམས་ལ་སོགས་པ་རང་གི་ཡོན་ཏན་གྱི་རྒྱན་བཟང་པོ་དང་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ལ་ཕན་ 4-109 འདོགས་པར་དགའ་བའི་སྟོན་མོ་བཟང་པ

【現代漢語翻譯】 果 由於享受顯赫的安樂而心生喜悅與慈愛，不僅擁有安樂，而且因利他之苦也感到歡喜，因此永遠不會對利他感到厭倦。 獲得律儀的利益是：當爲了他人的利益，甚至不顧自身性命，欣然接受極度的辛勞時，這樣的人怎麼會去做傷害他人的惡行呢？當菩提心生起時，爲了所有其他眾生的利益，即使不顧及對自身性命的損害，也欣然接受極大的痛苦。這樣的菩薩怎麼會以惡行來回報他人所施加的傷害呢？絕對不會。 其原因在於獲得了不作惡的律儀。 不退轉的利益是：他的所有法都如幻如化，了知受生如入樂園，無論順境或逆境，都不會被煩惱痛苦所嚇倒。 菩薩以其智慧了知一切法顯現而無自性，如夢如幻，因此，即使在獲得梵天、帝釋天、轉輪王等圓滿順境之時，也不會因傲慢而驕縱，在以慈悲心爲了利益眾生而轉生時，如同前往令人愉悅的樂園參加慶典一般。即使所有順境都衰敗，甚至面臨死亡，也不會因利益眾生的痛苦而感到恐懼。簡而言之，無論順境安樂之時，還是逆境貧困之時，都不會被煩惱傲慢和痛苦所嚇倒，因此菩提心永不退轉。 還有其他原因：喜愛以自身功德利益眾生，隨心所欲地受生，變化神通，裝飾和宴會，殊勝的處所，最高的喜悅，這些都是沒有慈悲心的人所不具備的。即使在世間，以美好的裝飾品來裝扮自己，享受美味佳餚的宴會，在殊勝的樂園中，享受隨心所欲的玩樂之樂，菩薩們也是如此，以佈施和戒律等自身功德的美好裝飾，以及喜愛利益一切眾生的美好宴會……

【English Translation】 Fruit Because of enjoying the happiness of eminence, being joyful and loving, not only possessing happiness, but also rejoicing in the suffering of benefiting others, therefore never being weary of benefiting others. The benefit of obtaining vows is: When for the sake of others, one does not even consider one's own body and life, willingly accepting extreme hardship, how could such a person engage in actions that harm others? When the true Bodhicitta arises, for the sake of all other sentient beings, even without considering the harm to one's own body and life, one willingly endures great suffering. How could such a Bodhisattva, having been harmed by others, engage in evil deeds such as retaliation? They would not. The reason for this is that they have obtained the vows of not committing evil. The benefit of non-reversal is: All of their dharmas are like illusions, understanding rebirth as going to a pleasure garden, and in times of prosperity and times of decline, they are not afraid of afflictions and suffering. Because the Bodhisattva's wisdom realizes that all dharmas are empty of inherent existence, like dreams and illusions, even when obtaining the abundant prosperity of Brahma, Indra, and a Universal Monarch, they are not harmed by the arrogance of afflictions. When taking rebirth out of compassion to benefit others, they understand it as going to a delightful pleasure garden for a celebration. Even if all prosperity declines and they face death, they are not afraid of the suffering of benefiting others. In short, whether in times of prosperity and happiness or times of decline and poverty, they are not afraid of afflictions, arrogance, and suffering, therefore their Bodhicitta is irreversible. Another reason is: They delight in benefiting sentient beings with their own qualities, consciously taking rebirth, transforming miraculous powers, ornaments and feasts, supreme places, and the highest joy. Those who do not have the nature of compassion do not have these. Even in the world, adorning oneself with beautiful ornaments, enjoying feasts of delicious food, being in a supreme and delightful pleasure garden, and delighting in the pleasure of playing as one wishes, Bodhisattvas are like this, with the beautiful ornaments of their own qualities such as generosity and discipline, and the beautiful feast of delighting in benefiting all sentient beings...

---

ོ་དང་བསམས་བཞིན་དུ་གང་འདོད་པའི་སྐྱེ་བའི་ མཆོག་གི་ས་སྐྱེད་མོས་ཚལ་ཡིད་དུ་འོང་བ་དང་། སངས་རྒྱས་མཆོད་པ་དང་སེམས་ཅན་སྨིན་ པར་བྱེད་པའི་རྫུ་འཕྲུལ་གྱིས་རྣམ་པར་འཕྲུལ་པའི་རྩེད་མོའི་དགའ་བ་སྟེ། དེ་ལྟར་ན་རྒྱན་ དང་སྟོན་མོ་དང་མཆོག་གི་ས་དང་རྩེད་མོའི་དགའ་བ་ཁྱད་པར་དུ་འཕགས་པ་དེ་དག་སྙིང་ རྗེའི་བདག་ཉིད་ཅན་ཁོ་ན་ལ་ཡོད་ཀྱི། དེ་མིན་པ་རྣམས་ལ་མེད་པས་ཀྱང་ལྡོག་པར་མི་འགྱུར་ བའོ། ། བསླབ་བྱ་ལ་གསུམ་སྟེ། སྡུག་བསྔལ་ལ་འཇིགས་པ་དགག་པ། གཞན་གྱི་དོན་འདོར་བ་ དགག་པ། ལེ་ལོ་ལ་ཞེན་པ་དགག་པའོ། ། དང་པོ་ནི། གཞན་དོན་བརྩོན་ལྡན་སྙིང་རྗེའི་བདག་ཉིད་འདི། །གང་ ཚེ་མནར་མེད་ལ་ཡང་དགར་འཛིན་པ། །དེ་འདྲ་བ་དག་སྲིད་ན་གཞན་ རྟེན་ཅན། །སྡུག་བསྔལ་བྱུང་བ་རྣམས་ཀྱིས་ག་ལ་འཇིགས། །གཞན་གྱི་ རྒྱུད་ལ་མངོན་པར་མཐོ་བ་དང་ངེས་པར་ལེགས་པའི་དོན་སྒྲུབ་པ་ལ་བརྩོན་འགྲུས་ཆེན་པོ་ དང་ལྡན་པ་ནི་སྙིང་རྗེ་ཆེན་པོའི་བདག་ཉིད་ཅན་ཡིན་པའི་ཕྱིར་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་འདི་ གང་གི་ཚེ་སེམས་ཅན་གཞན་གྱི་དོན་དུ་འགྱུར་པར་མཐོང་ན། སྤྱོད་འཇུག་ལས། དེ་ལྟར་ རྒྱུད་ནི་གོམས་གྱུར་པས། །གཞན་གྱི་སྡུག་བསྔལ་ཞི་དགའ་བ། །པདྨའི་མཚོར་ནི་ངང་པ་ ལྟར། །མནར་མེད་པར་ཡང་འཇུག་པར་འགྱུར། །ཞེས་པ་ལྟར་གཞན་དོན་དུ་མནར་མེད་པའི་ དམྱལ་བར་འགྲོ་བ་ལ་ཡང་དགའ་བར་འཛིན་པ་དེ་འདྲ་བ་དག་སྲིད་པར་བསམས་བཞིན་དུ་ སྐྱེ་བ་བླངས་ཏེ་གནས་པ་ན་གཞན་གྱི་དོན་གྱི་རྟེན་ཅན་གྱི་དཀའ་སྤྱད་དང་སྡུག་བསྔལ་བྱུང་བ་ རྣམས་ཀྱིས་ག་ལ་འཇིགས་ཏེ་འཇིགས་པ་མེད་པའི་སྒོ་ནས་བརྩོན་པར་བྱེད་པའོ། ། གཞན་གྱི་དོན་འདོར་བ་དགག་པ་ནི། སློབ་དཔནོ་བརྩེ་ཆེན་རྟག་ཏུ་བསྟེན་ 4-110 པའི་བདག །ཕ་རོལ་སྡུག་བསྔལ་དག་གིས་སེམས་གདུང་བ། །གཞན་ གྱི་བྱ་བ་ཉེ་བར་གནས་པ་ལ། །གཞན་གྱིས་བསྐུལ་བ་ཤིན་ཏུ་ངོ་ཡང་ཚ། ། སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ལ་ཕན་པ་དང་བདེ་བ་འབའ་ཞིག་སློབ་པའི་སློབ་དཔོན་བྱང་ཆུབ་ སེམས་དཔའ་ནི་བརྩེ་བ་ཆེན་པོ་རྟག་ཏུ་བསྟེན་པའི་བདག་ཉིད་ཅན་ཡིན་པས་གཞན་ཕ་རོལ་ པོ་སྡུག་བསྔལ་བ་མཐོང་བ་དག་གིས་རང་གི་སེམས་གདུང་བར་འགྱུར་བའི་ཕྱིར་སེམས་ཅན་ གཞན་གྱི་དོན་བྱ་བ་འབའ་ཞིག་ཉེ་བར་གནས་ཤིང་བསྒྲུབ་དགོས་པ་ཡིན་པ་ལ། གལ་ཏེ་དགེ་ བའི་བཤེས་གཉེན་གཞན་གྱིས་བསྐུལ་བར་བྱ་དགོས་པར་གྱུར་ན་ནི་ཤིན་ཏུ་ངོ་ཡང་ཚ་བས་ བསྐུལ་མི་དགོས་པར་གཞན་དོན་ལ་བརྩོན་པར་བྱའོ། ། ལེ་ལོ་ལ་ཞེན་པ་དགག་པ་ནི། མགོ་ལ་སེམས་ཅན་ཁུར་ཆེན་ཁྱེར་བ་ཡི། ། སེམས་དཔའ་མཆོག་ནི་དལ་གྱིས་འགྲོ་མི་མཛེས། །བདག་གཞན་སྣ་ ཚོགས་འཆིང་བས་རབ་བཅིངས་པ། །བརྩོན་པ་བརྒྱ་འགྱུར་དུ་ནི་བྱ་ བའི་རིགས། །འཇིག་རྟེན་ན་ཡང་ཁུར་ཆེན་པོ་ཁྱེར་ནས་གནས་ཡིད་དུ

【現代漢語翻譯】 哦，他心中想著，爲了利益眾生，他可以在最殊勝的化樂天（梵文：निर्माणरति，Nirmanarati，音譯為尼摩羅提，意為樂於變化）的花園中隨意化現，享受嬉戲的喜悅，以此來供養諸佛，成熟眾生的善根。因此，裝飾、宴會、殊勝的土地和嬉戲的喜悅等卓越之處，唯有具備大悲心者才能擁有，不具備大悲心者則無法擁有，這是不可改變的。 關於教誨有三點：破除對痛苦的恐懼，破除捨棄利他之心，破除對懈怠的執著。 第一點：對於精進利他、具有大悲心者來說，即使在地獄中也感到快樂。這樣的人在輪迴中，又怎麼會畏懼痛苦呢？ 對於那些精進于為他人謀求增上生和決定勝利益的人來說，因為他們具有偉大的慈悲心，所以當菩薩看到能利益其他眾生時，就像《入菩薩行論》中所說：『如此之串習力故，他之痛苦亦成樂，如鵝王入蓮池，亦能入于無間獄。』因此，他們爲了利益他人，即使進入無間地獄也感到快樂。這樣的人，在輪迴中爲了利益他人而發願受生，又怎麼會畏懼為利他而產生的艱辛和痛苦呢？他們會無所畏懼地精進修行。 破除捨棄利他之心：上師是恒常依止慈悲的化身，他人的痛苦會讓他內心感到痛苦。對於那些致力於利益他人的人來說，如果還需要他人督促，那將是非常可恥的。 菩薩是教導利益一切眾生、給予他們安樂的上師，他恒常依止偉大的慈悲心。當他看到他人受苦時，自己的內心也會感到痛苦。因此，他必須專注于利益其他眾生。如果還需要其他善知識來督促他，那將是非常可恥的，他應該無需督促，主動精進于利他事業。 破除對懈怠的執著：肩負著眾生重擔的菩薩，不應該悠閑度日。被自他各種束縛緊緊捆綁的人，更應該百倍地精進努力。 即使在世間，肩負重擔的人也不會悠閑度日。

【English Translation】 Oh, thinking in his mind, for the benefit of sentient beings, he can freely manifest in the delightful garden of the supreme Paranirmitavasavarti (Sanskrit: निर्माणरति, Nirmanarati, meaning 'delighting in creating'), enjoying the joy of play through miraculous transformations, thereby making offerings to the Buddhas and maturing the roots of virtue of sentient beings. Therefore, the excellence of adornments, feasts, supreme lands, and the joy of play are only possessed by those with great compassion, and those without great compassion cannot possess them, which is unchangeable. There are three points regarding the teachings: refuting the fear of suffering, refuting the abandonment of altruism, and refuting the attachment to laziness. The first point: For those who diligently benefit others and possess great compassion, they find joy even in hell. How can such people in samsara fear suffering? For those who diligently strive to achieve the benefits of higher rebirth and definite goodness for others, because they possess great compassion, when a Bodhisattva sees that it can benefit other sentient beings, as it is said in the Bodhisattvacharyavatara: 'Through the power of such habituation, the suffering of others becomes joy, like a swan entering a lotus pond, one can also enter the Avici hell.' Therefore, for the sake of benefiting others, they find joy even in entering the Avici hell. Such people, in samsara, make vows to be born for the sake of benefiting others, so how can they fear the hardships and sufferings that arise from benefiting others? They will diligently practice without fear. Refuting the abandonment of altruism: The master is the embodiment of constant reliance on compassion, and the suffering of others causes pain in his heart. For those who are dedicated to benefiting others, it would be very shameful if they still needed to be urged by others. A Bodhisattva is a master who teaches how to benefit all sentient beings and give them happiness, and he constantly relies on great compassion. When he sees others suffering, his own heart also feels pain. Therefore, he must focus on benefiting other sentient beings. If he still needs to be urged by other spiritual friends, it would be very shameful, and he should proactively strive for the benefit of others without being urged. Refuting the attachment to laziness: A Bodhisattva who carries the heavy burden of sentient beings on his shoulders should not live leisurely. Those who are tightly bound by various bonds of self and others should strive a hundredfold more diligently. Even in the world, those who carry heavy burdens do not live leisurely.

---

་འོང་བར་འགྲོ་བ་ ལ་ལེ་ལོ་སྤང་དགོས་པ་བཞིན་དུ་མགོ་ལ་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་འཁོར་བའི་སྡུག་བསྔལ་ ནས་བྱང་ཆུབ་ཆེན་པོ་ལ་འགོད་པར་བྱའོ་ཞེས་དམ་བཅས་ཤིང་སེམས་བསྐྱེད་པའི་ཁུར་ཆེན་ པོ་ཁྱེར་བའི་སེམས་དཔའ་མཆོག་ནི་ལམ་རྣམ་དག་བགྲོད་པ་ལ་ལེ་ལོའི་སྒོ་ནས་དལ་གྱིས་ འགྲོ་བ་ནི་མི་མཛེས་ཏེ། བདག་དང་སེམས་ཅན་གཞན་ཐམས་ཅད་ཉོན་མོངས་དང་ལས་དང་ སྐྱེ་བའི་སྣ་ཚོགས་འཆིང་བས་རབ་ཏུ་བཅིངས་པ་ལས་རྣམ་པར་གྲོལ་བར་བྱ་བའི་ཆེད་དུ་ཉན་ ཐོས་ཀྱི་བརྩོན་འགྲུས་པས་ཀྱང་བརྩོན་པ་བརྒྱ་འགྱུར་དུ་ནི་བྱ་བའི་རིགས་སོ། །དེ་ཡང་ཉན་ ཐོས་རྣམས་རང་གཅིག་པུའི་དོན་དུ་ཡང་བརྩོན་འགྲུས་ཆེན་པོ་བརྩམ་ན། བྱང་ཆུབ་སེམས་ དཔའ་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ཀྱི་དོན་དུ་བརྩོན་འགྲུས་རྒྱ་ཆེན་པོ་རྩོམ་པ་ནི་ཤིན་ཏུ་རིགས་པ་ 4-111 ཉིད་དོ་ཞེས་པའི་དོན་ཏོ། །རིགས་སད་པ་ལས་སྐྱེ་བའི་བསམ་པའི་ཁྱད་པར་སེམས་བསྐྱེད་ པའི་སྐབས་རྫོགས་པར་བཤད་ཟིན་ཏོ།། ༈ །། ༈ སེམས་བསྐྱེད་པ་ལས་འགྲུབ་པའི་རང་དང་གཞན་གྱི་དོན་བསྒྲུབ་ཚུལ། སེམས་བསྐྱེད་པ་ལས་འགྲུབ་པའི་རང་དང་གཞན་གྱི་དོན་བསྒྲུབ་ཚུལ་ལ། བྱང་ས་ལས། བདག་གི་དོན་འབའ་ཞིག་པ་སྤང་བར་བྱ་ཞིང་གཞན་གྱི་དོན་འབའ་ཞིག་པ་བསྒྲུབ་པར་བྱ་བ་ དང་། གཞན་གྱི་དོན་ཐམས་ཅད་ནི་བདག་གི་དོན་དང་འབྲེལ་བ་དང་། མཐར་ཐུག་གི་ཕན་ པའི་རྒྱུ་དང་གནས་སྐབས་ཀྱི་བདེ་བའི་རྒྱུ་དང་། རྣམ་པར་སྨིན་པ་དང་བསོད་ནམས་དང་ཡེ་ ཤེས་དག་གི་རྒྱུས་བསྡུས་པ་དང་འབྲས་བུས་བསྡུས་པ་དང་། ཚེ་འདིའི་དོན་དང་ཚེ་རབས་ གཞན་གྱི་དོན་དང་འཇིག་རྟེན་ལས་འདས་པའི་དགེ་བ་གཏན་དུ་བ་དང་། འཇིག་རྟེན་པའི་ དགེ་བ་གཏན་དུ་བ་མ་ཡིན་པ་སྟེ། བདག་དང་གཞན་གྱི་དོན་རྣམ་པ་བཅུ་ལ་ནང་[སེམས་ {གསེས་}ཀྱི་དབྱེ་བ་མཐའ་ཡས་པ་དང་བཅས་པ་གསུངས་ཤིང་། འདིར་ནི་མཚན་ཉིད་ཀྱིས་ སྒྲུབ་པ་མདོར་བསྟན། དེའི་དོན་རྒྱས་པར་བཤད་པ། ཕན་ཡོན་གྱིས་བསྡུས་ཏེ་བསྔགས་པའོ། ། དང་པོ་ནི། གནས་རྩོམ་འབྲས་བུ་འབྱུང་བ་ཆེ་བདག་ཉིད། །རྒྱལ་སྲས་ རྣམས་ཀྱི་བསྒྲུབ་པ་ཡིན་པར་འདོད། །རྟག་ཏུ་ལེན་པ་ཆེ་དང་བཟོད་པ་ ཆེ། །དོན་ཆེན་ཡང་དག་བསྒྲུབ་པའི་བྱ་བ་བྱེད། །དེ་ཡང་བསམ་པ་བྱང་ཆུབ་ ཏུ་སེམས་བསྐྱེད་པ་ལ་གནས་པས་གནས་སམ་གཞི་ཆེ་བ་དང་སྦྱོར་བ་རང་གཞན་གྱི་དོན་རྒྱ་ ཆེན་པོ་རྩོམ་པས་རྩོམ་པ་ཆེ་བ་དང་། མཐར་ཐུག་གི་འབྲས་བུ་བྱང་ཆུབ་ཆེན་པོ་འགྲུབ་པས་ འབྲས་བུ་འབྱུང་བ་ཆེ་བའི་བདག་ཉིད་ཅན་ཏེ་ཆེན་པོ་གསུམ་དང་ལྡན་པ་དེ་ནི་རྒྱལ་པའི་ སྲས་པོ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་ཀྱི་བསྒྲུབ་པ་ཡང་དག་པ་ཡིན་པར་འདོད་ཅིང་། དེ་ རྣམས་ཀྱང་གོ་རིམ་བཞིན་དུ་གནས་སེམས་བསྐྱེད་ནི་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་འཁོར་བའི་ 4-112 སྡུག་བསྔལ་ལས་སྒྲོལ་བར་ཁས་ལེ

【現代漢語翻譯】 正如爲了到達目的地需要克服懶惰一樣，發誓要將所有眾生從輪迴的痛苦中解脫出來，安置於偉大的菩提之境，肩負著發起菩提心的重任的偉大菩薩，不應因懶惰而緩慢地行走在純凈的道路上。爲了將自己和所有其他眾生從煩惱、業和各種生的束縛中徹底解脫出來，甚至聲聞乘的精進者也應付出百倍的努力。因為聲聞乘的人僅僅爲了自己的利益而精進，菩薩爲了所有眾生的利益而付出巨大的努力，這才是非常合理的。 以上就是這個意思。關於從覺醒的種姓中產生的特殊想法——發菩提心的章節已經圓滿講述。 如何通過發菩提心來成就自他利益 關於如何通過發菩提心來成就自他利益，《菩薩地論》中說：『應當捨棄僅僅追求自身利益的想法，而應當努力成辦他人的利益。』所有他人的利益都與自身的利益相關聯，是究竟利益之因，是暫時安樂之因，是異熟、福德和智慧之因，是被果報所包含的，是被功德所包含的，是今生之利益，是來世之利益，是超越世間的永恒之善，以及非永恒的世間之善。自他利益有十種，其中內部（心）的差別是無限的。』這裡簡要地說明了通過特徵來證明，詳細地解釋了它的意義，並通過利益的總結來讚歎它。 首先是：『根源、事業、果實皆偉大，乃是佛子之修行。』『恒常廣大且堪忍，成辦重大之事業。』 也就是說，安住于發起菩提心的想法，因此根源或基礎是偉大的；從事廣泛的自他利益之事，因此事業是偉大的；成就最終的偉大菩提之果，因此果實是偉大的。具備這三種偉大之處，是佛子菩薩們真正的修行。這些也依次對應于安住于發起菩提心，承諾將所有眾生從輪迴的痛苦中解脫出來。

【English Translation】 Just as one must abandon laziness to reach a destination, so too, a noble Bodhisattva who has vowed to liberate all beings from the suffering of samsara and establish them in the great state of enlightenment, bearing the great burden of generating the mind of enlightenment, should not proceed slowly on the pure path due to laziness. For the sake of completely liberating oneself and all other beings from the bonds of afflictions, karma, and various births, even a Shravaka practitioner should exert a hundred times more effort. Since Shravakas exert great effort even for their own sake alone, it is indeed very reasonable for a Bodhisattva to exert vast effort for the sake of all beings. This is the meaning. The section on generating the mind of enlightenment, which is the special thought arising from the awakened lineage, has been completely explained. How to Accomplish Self and Other's Benefit Through Generating the Mind of Enlightenment Regarding how to accomplish self and other's benefit through generating the mind of enlightenment, the Bodhisattvabhumi states: 'One should abandon the idea of seeking only one's own benefit and should strive to accomplish the benefit of others.' All the benefits of others are related to one's own benefit, are the cause of ultimate benefit, are the cause of temporary happiness, are the cause of maturation, merit, and wisdom, are encompassed by results, are encompassed by virtues, are the benefit of this life, are the benefit of future lives, are the eternal good that transcends the world, and the non-eternal worldly good. There are ten aspects of self and other's benefit, among which the internal (mind) differences are infinite.' Here, it briefly explains the proof by characteristics, elaborates on its meaning, and praises it by summarizing the benefits. First is: 'The basis, activity, and result are great, it is the practice of the Bodhisattvas.' 'Constantly vast and patient, it performs the task of accomplishing great purposes.' That is, abiding in the thought of generating the mind of enlightenment, therefore the basis or foundation is great; engaging in vast activities for the benefit of oneself and others, therefore the activity is great; accomplishing the ultimate great fruit of enlightenment, therefore the result is great. Possessing these three greatnesses is considered the true practice of the Bodhisattvas, the sons of the Buddhas. These also correspond in order to abiding in the mind of enlightenment, promising to liberate all beings from the suffering of samsara.

---

ན་པས་རྟག་ཏུ་ལེན་པ་ཆེ་བ་ཉིད་དང་། སྦྱོར་བ་རྩོམ་པ་ ནི་དཀའ་སྤྱད་ཀྱི་སྡུག་བསྔལ་ལ་སྐྱོ་བ་མེད་པས་བཟོད་པ་ཆེ་བ་ཉིད་དང་། འབྲས་བུ་འབྱུང་ བ་ནི་སེམས་ཅན་མང་པོའི་དོན་ཆེན་པོ་ཡང་དག་པར་བསྒྲུབ་པའི་བྱ་བ་འཕྲིན་ལས་ཕུན་སུམ་ ཚོགས་པ་བྱེད་པ་ཡིན་པས་ཐེག་པ་ཆེན་པོའི་སྒྲུབ་པ་ཐོག་མཐའ་བར་གསུམ་དུ་དགེ་བའོ། ། རྒྱས་བཤད་ལ་བདུན་ཏེ། དོན་གཉིས་ལ་ཁྱད་པར་མེད་ཚུལ། གཞན་གྱི་དོན་གཙོ་བོར་ བསྒྲུབ་ཚུལ། གཞན་དོན་གྱི་རྣམ་པར་དབྱེ་བ། གཞན་དོན་གྱི་སྒྲུབ་པ་བསྔགས་པ། སྒྲུབ་པའི་ ཁྱད་པར་བསྟན་པ། སྤྱོད་ཡུལ་རྣམས་ཡོངས་སུ་བསྒྱུར་བ། གནོད་བྱེད་ལ་ཁྲོ་བ་སྤང་ཚུལ་ལོ། ། དང་པོ་ནི། གཞན་དང་བདག་ཏུ་མཉམ་པའི་སེམས་ཉིད་དམ། །བདག་ བས་གཞན་ཆེས་སྡུག་པ་རྙེད་ནས་ནི། །དེ་ལྟར་བདག་པས་གཞན་དོན་ མཆོག་ཏུ་ཤེས། །རང་གི་དོན་གང་གཞན་གྱི་དོན་གང་ཡིན། །སེམས་ཅན་ གཞན་རྣམས་དང་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་བདག་ཉིད་རང་བཞིན་ཆོས་ཉིད་དུ་མཉམ་ཞིང་ གནས་སྐབས་བླང་དོར་གྱི་ཚུལ་ལའང་མཉམ་པའི་སེམས་དེ་ཉིད་ཆོས་མཆོག་མན་ཆད་དུ་ མོས་པ་ཡིད་ལ་བྱེད་བའི་སྒོ་ནས་སམ། མཐོང་ལམ་ཡན་ཆད་དུ་དེ་ཁོ་ན་ཉིད་མངོན་སུམ་དུ་ རྟོགས་པའི་སྒོ་ནས་རྙེད་པ་ཉིད་དམ། ཡང་ན་ཤེས་རབ་ཀྱིས་བདག་གཞན་མཉམ་པ་ཉིད་དུ་ རྟོགས་པར་མ་ཟད། སྙིང་རྗེ་ཆེན་པོས་བདག་པས་གཞན་རྣམས་ཆེས་ཆེར་སྡུག་ཅིང་གཅེས་པ་ རྙེད་ནས་ནི། དེ་ལྟར་བདག་གི་དོན་པས་གཞན་གྱི་དོན་མཆོག་ཏུ་ཤེས་པ་དེ་ལ། རང་གི་དོན་ གཅེས་པར་བྱ་བ་ནི་གང་ཡིན་ཞིང་གཞན་གྱི་དོན་གཅེས་པར་མི་བྱ་བ་ནི་གང་ཡིན་ཏེ། ཁྱད་ པར་མེད་པས་གཉི་ག་ཡང་བསྒྲུབ་པར་བྱ་བར་མཉམ་པ་ཉིད་དོ། ། གཞན་དོན་གཙོ་བོར་བསྒྲུབ་ཚུལ་ནི། ཇི་ལྟར་སྙིང་རྗེའི་བདག་ཉིད་གཞན་ 4-113 གྱི་དོན་གྱི་ཕྱིར། །བདག་ལ་སྡུག་བསྔལ་མི་བཟད་གདུང་བ་རབ་བྱེད་པ། ། དེ་ལྟར་འཇིག་རྟེན་གདུང་བའི་ལས་ཀྱིས་གཞན་དགྲ་ལའང་། །ཤིན་ཏུ་ བརྩེ་བ་མེད་པར་རབ་ཏུ་འཇུག་མ་ཡིན། །ཇི་ལྟར་ན་སྙིང་རྗེ་ཆེན་པོའི་བདག་ཉིད་ ཅན་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་སེམས་ཅན་གཞན་མང་པོ་རྣམས་ཀྱི་དོན་གྱི་ཕྱིར་མགོ་དང་ ཡན་ལག་བཅད་དེ་སྦྱིན་པར་གཏོང་བ་ལ་སོགས་པས། བདག་ཉིད་ལ་སྡུག་བསྔལ་མི་བཟད་ པས་གདུང་བ་རབ་ཏུ་བྱེད་པ་དེ་ལྟར་འཇིག་རྟེན་ཕལ་པ་རྣམས་རང་གཞན་གདུང་བར་བྱེད་ པ་ཞེ་སྡང་དྲག་པོ་ལ་སོགས་པའི་ལས་ཀྱིས་གཞན་དགྲ་བོར་གྱུར་པ་རྣམས་ལའང་ཤིན་ཏུ་ བརྩེ་བ་མེད་པར་རབ་ཏུ་འཇུག་པར་ནུས་པ་མ་ཡིན་ནོ། །དེ་བས་ན་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ རྣམས་གཞན་དོན་དུ་རང་ལ་གནོད་པ་བྱེད་པ་དེ་ཙམ་འཇིག་རྟེན་པ་རྣམས་ཀྱིས་དགྲ་ལའང་ བྱེད་མི་ནུས་པ་དེ་ལྟར་གཞན་དོན་ལ་སྤྲོ་བས་འཇུག་པར་བྱའོ། །སྤྱོད་འཇུག་ལས་ཀྱང་། བདག་དང་གཞན་དུ་མཉམ་པ་ནི། །དང་

【現代漢語翻譯】 由於精進者總是樂於接受偉大的事物，並且努力實踐，不因苦行的痛苦而退縮，所以他們具有偉大的忍耐力。由於其結果是圓滿地完成許多眾生的偉大事業，所以大乘的修行在開始、中間和結束時都是吉祥的。 詳細解釋分為七個方面：兩種目的沒有區別的方式，主要成就他人利益的方式，利他行為的分類，對利他行為的讚揚，修行上的差異，完全轉變所用之物，以及避免對有害事物發怒的方式。 首先，是關於平等對待自己和他人的心，或者在發現他人比自己更值得珍愛之後，從而認識到他人利益的卓越之處。那麼，什麼是自己的利益，什麼又是他人的利益呢？所有其他眾生和菩薩在自性和法性上是平等的，並且在需要接受或拒絕的情況下也是平等的。這種平等的心，是通過對低於最高法的信解或通過直接證悟高於見道的實相來獲得的。或者，通過智慧不僅認識到自己和他人是平等的，而且通過偉大的慈悲，發現他人比自己更值得珍愛。因此，認識到他人利益的卓越之處，那麼，什麼是應該珍視的自身利益，什麼是不應該珍視的他人利益呢？因為沒有區別，所以兩者都應該平等地去實現。 成就他人利益的方式是：如同具有慈悲本性的菩薩爲了他人的利益，忍受著難以忍受的痛苦，那麼，世俗之人通過使自己和他人受苦的行為，即使是對待敵人，也不會如此無情地對待。如同具有大悲心的菩薩們，爲了許多其他眾生的利益，通過佈施自己的頭和四肢等行為，忍受著難以忍受的痛苦。因此，世俗之人通過諸如強烈的嗔恨等使自己和他人受苦的行為，即使是對待敵人，也不會如此無情地對待。因此，菩薩們爲了他人的利益而對自己造成的傷害，世俗之人甚至無法對敵人做到。因此，應該樂於投入到利他行為中。《入菩薩行論》中也說：『自己和他人平等，』

【English Translation】 Because the diligent always embrace greatness and strive in their endeavors, unwearied by the suffering of asceticism, they possess great patience. Because the result is the perfect accomplishment of the great purpose of many sentient beings, the practice of the Great Vehicle is virtuous in its beginning, middle, and end. The detailed explanation is in seven parts: how there is no difference between the two purposes; how to primarily accomplish the benefit of others; the classification of the benefit of others; the praise of accomplishing the benefit of others; showing the distinction in practice; completely transforming the objects of use; and how to avoid anger towards harmful influences. First, it is about the mind that equally regards oneself and others, or after finding others more dear than oneself, thereby understanding the excellence of others' benefit. So, what is one's own benefit, and what is the benefit of others? All other sentient beings and Bodhisattvas are equal in nature and dharmata, and also equal in terms of what needs to be accepted or rejected. That very mind of equality is attained either through faith and contemplation on what is inferior to the supreme Dharma, or through directly realizing suchness beyond the path of seeing. Or, not only realizing through wisdom that self and others are equal, but also through great compassion, finding others much more dear and precious than oneself. Thus, understanding the excellence of others' benefit over one's own, what is it that one should cherish as one's own benefit, and what is it that one should not cherish as the benefit of others? Because there is no difference, both should be equally accomplished. The way to primarily accomplish the benefit of others is: Just as those with the nature of compassion endure unbearable suffering for the sake of others, ordinary people, through actions that cause suffering to themselves and others, would not engage so ruthlessly even against enemies. Just as Bodhisattvas with great compassion, for the sake of many other sentient beings, endure unbearable suffering by giving their heads and limbs, etc., ordinary people, through actions such as intense hatred that cause suffering to themselves and others, are not able to engage so ruthlessly even against enemies. Therefore, the harm that Bodhisattvas inflict upon themselves for the sake of others, ordinary people cannot even do to enemies. Therefore, one should joyfully engage in benefiting others. As it is also said in the Bodhicharyavatara: 'The equality of oneself and others,'

---

པོ་ཉིད་དུ་འབད་དེ་སྒོམ། །བདེ་དང་སྡུག་བསྔལ་ མཉམ་པས་ན། །ཐམས་ཅད་བདག་བཞིན་བསྲུང་བར་བྱ། །ཞེས་ཐོག་མར་བདག་གཞན་ མཉམ་པའི་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་སེམས་ལ་བརྟེན་ནས་དོན་གཉིས་སྒྲུབ་པ་དང་། གང་ཞིག་བདག་ དང་གཞན་དག་ནི། །མྱུར་དུ་བསྐྱབ་པར་འདོད་པ་དེས། །བདག་དང་གཞན་དུ་བརྗེ་བྱ་བ། ། གསང་བའི་དམ་པ་སྤྱད་པར་བྱ། །ཞེས་ཕྱི་ནས་བདག་གཞན་བརྗེ་བ་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་སེམས་ལ་ བརྟེན་ནས་གཞན་དོན་གཙོ་བོར་བསྒྲུབ་པར་གསུངས་པ་དང་ཡང་མཐུན་པ་ཉིད་དོ། ། གཞན་དོན་གྱི་རྣམ་པར་དབྱེ་བ་ནི། ཐ་ཆད་འབྲིང་དང་མཆོག་ཆོས་ཉིད་ གནས་ལ། །ལེགས་པར་སྟོན་དང་མགུ་བྱེད་འཇུག་པ་དང་། །དོན་ལ་ རྣམ་ངེས་དགེ་བ་ཡོངས་སྨིན་བྱེད། །དེ་བཞིན་གདམས་ངག་གནས་དང་ བློ་རྣམ་གྲོལ། །ཡོན་ཏན་ཁྱད་པར་ཅན་གྲུབ་དེ་བཞིན་དུ། །རིགས་སུ་སྐྱེ་ 4-114 དང་ལུང་བསྟན་དབང་བསྐུར་དང་། །དེ་བཞིན་གཤེགས་མཁྱེན་བླ་མེད་ གོ་འཕང་སྟེ། །བཅུ་གསུམ་བདག་ཉིད་འདི་ནི་གཞན་གྱི་དོན། །དོན་དམ་ ཆོས་ཉིད་རང་བཞིན་གྱི་རིགས་ལ་ཁྱད་པར་མེད་ཀྱང་ཀུན་རྫོབ་གློ་བུར་གྱི་དྲི་མ་ཉོན་སྒྲིབ་ ཙམ་སྤང་རུང་གི་ཆ་ནས་ཐ་ཆད་དམ་དམན་པ་ཉན་ཐོས་ཀྱི་རིགས་ཅན་རྣམས་དང་། ཤེས་ སྒྲིབ་ཀྱིའང་ཕྱོགས་གཅིག་གཟུང་རྟོག་ཀྱང་སྤང་རུང་གི་ཆ་ནས་འབྲིང་པོ་རང་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ རིགས་ཅན་རྣམས་དང་། སྒྲིབ་པ་གཉི་ག་སྤང་རུང་གི་ཆ་ནས་མཆོག་གི་ཆོས་ཉིད་ལ་གནས་པ་ ཐེག་པ་ཆེན་པོའི་རིགས་ཅན་རྣམས་ལ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔས་གདུལ་བྱ་རང་རང་གི་ཁམས་ དང་བསམ་པ་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་དུ་རྗེས་སུ་བསྟན་པ་དང་། ཀུན་ཏུ་བརྗོད་པའི་ཆོ་འཕྲུལ་དག་ གིས་ཆོས་ལེགས་པར་སྟོན་པ་དང་། རྫུ་འཕྲུལ་གྱི་ཆོ་འཕྲུལ་སྣ་ཚོགས་པ་བསྟན་ནས་བསྟན་ པ་ལ་མགུ་ཞིང་དད་པར་བྱེད་པ་དང་། དད་པར་གྱུར་པ་རྣམས་སྐྱབས་སུ་འགྲོ་བ་དང་བསླབ་ བྱ་སྲུང་བ་ལ་སོགས་པ་ལ་བཀོད་དེ་བསྟན་པ་ལ་འཇུག་པར་བྱེད་པ་དང་། ཞུགས་པ་རྣམས་ ཀྱི་ཐེ་ཚོམ་བསལ་བའི་ཆེད་དུ་ལུང་གི་ཆོས་བསྟན་ནས་བླང་དོར་གྱི་དོན་ལ་རྣམ་པར་ངེས་ པའི་ཡིད་ཆེས་སྐྱེད་པར་བྱེད་པ་དང་། ངེས་པ་ཐོབ་པ་རྣམས་བླང་དོར་ལ་བཀོད་ནས་ཐར་ པ་ཆ་མཐུན་གྱི་དགེ་བ་ཡོངས་སུ་སྨིན་པར་བྱེད་པ་དང་། དེ་བཞིན་དུ་སེམས་མཉམ་པར་མ་ གཞག་པ་རྣམས་མཉམ་པར་འཇོག་པ་དང་། མཉམ་པར་བཞག་པ་རྣམས་རྣམ་པར་གྲོལ་བའི་ ཆེད་དུ་གདམས་ངག་ཟབ་མོ་འདོམས་པར་བྱེད་པ་དང་། གདམས་ངག་ལ་བརྟེན་ནས་ཏིང་ངེ་ འཛིན་ཞི་གནས་ཀྱི་ངང་དུ་སེམས་གནས་པར་བྱེད་པ་དང་། ཤེས་རབ་ལྷག་མཐོང་གི་སྒོ་ནས་ བློ་རྣམ་པར་གྲོལ་བར་བྱེད་པ་དང་། ཞི་གནས་ལྷག་མཐོང་ལ་བརྟེན་ནས་མངོན་པར་ཤེས་པ་ ལ་སོགས་པའི་ཡོན་ཏན་ཁྱད་པར་ཅན་གོང་ནས་གོང་དུ་གྲུབ་པར་བྱེད་པ་སྟེ། དེ་དག་ནི་ཐུན་ མོང་དུ་རིགས་ཅན་གསུམ་ག་ལ་ཕན་པ

【現代漢語翻譯】 應努力修持平等舍。因為安樂與痛苦是相同的，所以應像保護自己一樣保護一切眾生。』首先，依靠自他平等的菩提心來成辦二利。『凡欲迅速救護自他者，應修持交換自他的秘密殊勝之法。』之後，依靠自他交換的菩提心，主要成辦利他之事，這二者是相符的。 利他的分類是：下等、中等和殊勝，安住於法性。善巧地開示，令其歡喜，引入正道，于義理上獲得定解，使善根完全成熟。同樣，安住于竅訣，心得以解脫。成就殊勝的功德，如是生於善趣，獲得授記和灌頂。如是，如來正遍知無上果位。這十三種自性即是利他。雖然勝義法性在自性上沒有差別，但在世俗中，由於暫時的垢染——煩惱障的斷除程度不同，可分為下等，即聲聞種姓者；由於所知障的一部分，即執著分別的斷除程度不同，可分為中等，即獨覺種姓者；由於二障皆可斷除，安住于殊勝法性，可分為大乘種姓者。菩薩應根據所化眾生的根器和意樂，如理如實地進行教導。通過各種神變，善巧地開示佛法，並通過展示各種神通，使他們對佛法生起歡喜和信心。對於生起信心者，引導他們皈依、守護學處等，從而引入佛法。爲了消除已入佛法者的疑惑，宣說經教之法，使他們對取捨之義產生堅定的信念。對於獲得定解者，引導他們行持取捨之行，使解脫分善根得以完全成熟。同樣，對於心未平靜者，使其平靜；對於心已平靜者，爲了使其解脫，傳授甚深竅訣；依靠竅訣，使心安住于寂止的禪定中；通過智慧觀，使心得以解脫；依靠寂止和勝觀，使神通等殊勝功德不斷增上。這些對於三種種姓者都有利益。

【English Translation】 One should strive to meditate on equanimity. Because happiness and suffering are the same, one should protect all beings as one protects oneself.』 Initially, relying on the Bodhicitta of equality between oneself and others, one accomplishes the two benefits. 『Those who desire to quickly save themselves and others should practice the secret and supreme method of exchanging themselves for others.』 Afterwards, relying on the Bodhicitta of exchanging oneself for others, one mainly accomplishes the benefit of others; these two are consistent. The divisions of benefiting others are: inferior, intermediate, and supreme, abiding in the nature of reality. Skillfully showing, causing joy, leading into the path, having definite understanding of the meaning, and fully ripening virtue. Likewise, abiding in the instructions, mind being liberated. Accomplishing special qualities, similarly being born in good realms, receiving prophecies and empowerments. Thus, the unsurpassed state of the Tathagata's omniscience. These thirteen natures are the benefit of others. Although the ultimate nature of reality has no difference in essence, in conventional truth, due to the degree of purification of temporary stains—the afflictive obscurations—one can be divided into inferior, i.e., those of the Hearer lineage; due to the degree of purification of a portion of the cognitive obscurations, i.e., grasping at concepts, one can be divided into intermediate, i.e., those of the Solitary Realizer lineage; since both obscurations can be purified, abiding in the supreme nature of reality, one can be divided into those of the Great Vehicle lineage. A Bodhisattva should teach according to the disposition and inclinations of the trainees. Through various miracles, skillfully show the Dharma, and by showing various miraculous powers, cause them to rejoice and have faith in the Dharma. For those who have generated faith, lead them to take refuge, protect the precepts, etc., thereby leading them into the Dharma. In order to dispel the doubts of those who have entered the Dharma, expound the Dharma of scripture, causing them to have firm conviction in the meaning of what to adopt and abandon. For those who have attained definite understanding, guide them to practice adoption and abandonment, causing the virtuous roots of liberation to fully ripen. Likewise, for those whose minds are not calm, cause them to be calm; for those whose minds are calm, in order to liberate them, impart profound instructions; relying on the instructions, cause the mind to abide in the samadhi of tranquility; through the wisdom of insight, cause the mind to be liberated; relying on tranquility and insight, cause special qualities such as clairvoyance to increase further and further. These are beneficial to all three lineages in common.

---

འི་སྒྲུབ་པ་ཡིན་ལ། དེ་བཞིན་དུ་ཐུན་མོང་མ་ཡིན་པ་ 4-115 ཐེག་པ་ཆེན་པོའི་རིགས་ཅན་རྣམས་ལ་ས་དང་པོར་སྔར་བཤད་པའི་ས་བོན་ལ་སོགས་པའི་ ཁྱད་པར་བཞི་དང་ལྡན་པས་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་རིགས་སུ་སྐྱེ་བ་དང་། ས་བརྒྱད་པར་མི་ སྐྱེ་བའི་ཆོས་ལ་བཟོད་པ་ཐོབ་པ་ན་དངོས་སུ་བྱང་ཆུབ་ཆེན་པོར་ལུང་བསྟན་པ་དང་། ས་བཅུ་ པར་འོད་ཟེར་ཆེན་པོའི་སྒོ་ནས་ཆོས་ཀྱི་རྒྱལ་བོའི་རྒྱལ་ཚབ་ཏུ་དབང་བསྐུར་བ་དང་། སངས་ རྒྱས་ཀྱི་སར་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་མཁྱེན་པ་བླ་ན་མེད་པའི་གོ་འཕང་མཆོག་ལ་འགོད་པ་ སྟེ། དེ་ལྟར་ན་ཐུན་མོང་བ་དགུ་དང་ཐུན་མོང་མ་ཡིན་པ་བཞི་དང་བཅས་པའི་བཅུ་གསུམ་གྱི་ བདག་ཉིད་འདི་ནི་གཞན་གྱི་དོན་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་སྒྲུབ་པའི་རབ་ཏུ་དབྱེ་བའོ། ། གཞན་དོན་གྱི་བསྒྲུབ་པ་བསྔགས་པ་ནི། སྐྱེ་བོ་དང་མཐུན་ཕྱིན་ཅི་མ་ལོག་ འཆད། །མི་འགྱིང་བ་དང་བདག་གི་མེད་ལ་མཁས། །བཟོད་དུལ་ཤིན་ ཏུ་རིང་སོང་མི་ཟད་པ། །རྒྱལ་སྲས་རྣམས་ཀྱི་བསྒྲུབ་པ་མཆོག་ཡིན་ནོ། ། སྔར་བཤད་པ་ལྟར་རིགས་ཅན་གསུམ་གྱི་སྐྱེ་བོ་རྣམས་ལ་རང་རང་གི་མོས་པ་དང་མཐུན་ པའི་ལམ་དང་སྤང་བྱ་གང་ཤས་ཆེ་བ་དེའི་གཉེན་པོ་ཕྱིན་ཅི་མ་ལོག་པར་འཆད་པ་ནི་ལེགས་ པར་སྟོན་པའི་བསྒྲུབ་པ་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་དང་། ང་རྒྱལ་གྱིས་མི་འགྱིང་བར་རྫུ་འཕྲུལ་གྱིས་ བསྟན་པ་ལ་དད་པར་བྱེད་པ་ནི་མགུ་པར་བྱེད་པའི་བསྒྲུབ་པ་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་དང་། དད་ པར་བྱས་པ་རྣམས་བདག་གི་འཁོར་ཡིན་ནོ་སྙམ་པའི་རློམ་པ་དང་རྙེད་བཀུར་ལ་རེ་བ་མེད་ པ་ནི་འཇུག་པའི་བསྒྲུབ་པ་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་དང་། བདག་དང་བདག་གི་བ་མེད་པའི་དོན་ ལ་མ་རྟོགས་ལོག་རྟོག་ཐེ་ཚོམ་རྣམས་བསལ་ནས་ངེས་ཤེས་བསྐྱེད་པར་བྱེད་པ་ལ་མཁས་ པ་ནི་དོན་ལ་རྣམ་པར་ངེས་པའི་བསྒྲུབ་པ་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་དང་། གཞན་དོན་གྱི་དཀའ་ སྤྱད་དྲག་པོ་ལ་བཟོད་སྲན་ཆེ་བ་ནི་དགེ་བ་ཡོངས་སྨིན་བྱེད་པའི་བསྒྲུབ་པ་ཕུན་སུམ་ཚོགས་ པ་དང་། རང་མ་དུལ་ན་གཞན་གདུལ་བར་མི་ནུས་པས་བདག་ཉིད་བསླབ་པ་གསུམ་དང་ 4-116 ལྡན་པས་ལུས་སེམས་དུལ་བ་ནི་གདམས་ངག་འདོམས་པ་དང་། སེམས་གནས་པ་དང་བློ་ རྣམ་པར་གྲོལ་བ་དང་ཡོན་ཏན་ཁྱད་པར་ཅན་འགྲུབ་པའི་བསྒྲུབ་པ་བཞི་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་ དང་། ས་དང་པོ་དང་བརྒྱད་པ་དང་བཅུ་པ་དང་བཅུ་གཅིག་པ་རྣམས་ནི་འོག་མ་འོག་མ་ལས་ གོང་མ་གོང་མར་ཤིན་ཏུ་རིང་དུ་སོང་བ་ཡིན་ཞིང་རིང་དུ་མ་སོང་བས་ནི་གཞན་རིགས་སུ་སྐྱེ་ བ་ལ་སོགས་པར་བྱེད་མི་ནུས་པས། དེ་དག་ལ་གནས་ནས་གཞན་ཡང་དེ་དག་ལ་འགོད་པ་ ནི་རིགས་སུ་སྐྱེ་བ་དང་ལུང་བསྟན་པ་དང་དབང་བསྐུར་བ་དང་བླ་མེད་གོ་འཕང་ལ་འགོད་ པའི་བསྒྲུབ་པ་བཞི་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་དང་། སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ཀྱི་དོན་བྱེད་པར་ ཁས་བླངས་ཤིང་སེམས་ཅན་ལ་ཟ

【現代漢語翻譯】 是修持。同樣，對於具有大乘種姓的人來說，在初地時，由於具備先前所說的種子等四種殊勝之處，而生為如來種姓；在八地時，獲得不生之法的忍位時，會被真實地授記為大菩提；在十地時，通過大光明之門，被授權為法王的王位繼承人；在佛地時，安立於如來無上智慧的至高地位。這樣，包含九種共同和四種不共同的十三種自性，是成辦利他圓滿的殊勝差別。 讚歎利他之修持：隨順眾生不顛倒，不驕慢且善於無我，極度忍辱且長久不竭，是諸佛子之殊勝修持。 如前所述，對於三種種姓的眾生，宣說與各自意樂相符的道，以及對於應斷除的，哪一部分較多，就宣說其對治法不顛倒，這是善妙開示的圓滿修持；不以我慢而驕傲，以神變示現而使人信服，這是令人歡喜的圓滿修持；對於已經信服的人，不認為『他們是我的眷屬』而驕傲，也不期待利養恭敬，這是進入的圓滿修持；對於無我及我所的意義，消除未證悟、邪見、懷疑等，而生起定解，這是于義決定的圓滿修持；對於利他的劇烈苦行具有忍耐力，這是使善根成熟的圓滿修持；自己未調伏則無法調伏他人，因此以三學而具備，身心調伏，這是教誡教授，以及心安住、智慧解脫和成就殊勝功德的四種圓滿修持；初地、八地、十地和十一地，是從下下到上上越來越長遠，如果不是長遠，則無法使他人轉生於其他種姓等，因此安住于這些地，並將他人也安立於這些地，這是轉生於種姓、授記、授權和安立於無上果位的四種圓滿修持；發誓利益一切有情，並且不厭倦有情。

【English Translation】 It is the practice. Similarly, for those with the lineage of the Great Vehicle, in the first bhumi (ground, level of realization), due to possessing the four distinctions of the previously mentioned seed, etc., they are born into the Tathagata (Thus Gone One) lineage; in the eighth bhumi, when they attain forbearance of non-arising dharmas, they are actually prophesied to attain Great Enlightenment; in the tenth bhumi, through the gate of Great Light, they are empowered as the regent of the King of Dharma; and in the Buddha bhumi, they are established in the supreme position of the unsurpassed knowledge of the Tathagata. Thus, these thirteen natures, including the nine common and four uncommon ones, are the excellent distinctions for accomplishing the perfect benefit of others. Praise of the practice of benefiting others: Accord with beings, teaching without inversion, without arrogance, skilled in selflessness, exceedingly patient and enduring, is the supreme practice of the Bodhisattvas. As previously stated, for beings of the three lineages, teaching the path that accords with their respective inclinations, and the antidote to whichever aspect of what is to be abandoned is predominant, without inversion, is the perfect practice of excellent demonstration; not being arrogant with pride, causing faith through miraculous displays, is the perfect practice of pleasing; not being arrogant with the thought 'they are my retinue' for those who have faith, and not expecting gain and respect, is the perfect practice of entering; being skilled in dispelling non-realization, wrong views, and doubts regarding the meaning of selflessness and what belongs to self, and generating certainty, is the perfect practice of determining the meaning; having great patience for the intense hardships of benefiting others is the perfect practice of fully ripening virtue; if one is not tamed oneself, one cannot tame others, therefore, being endowed with the three trainings, taming body and mind, is the instruction of advice, and the four perfect practices of mind abiding, wisdom liberating, and accomplishing special qualities; the first, eighth, tenth, and eleventh bhumis are increasingly distant from the lower to the higher, and if they are not distant, one cannot cause others to be born into other lineages, etc. Therefore, abiding in those bhumis and establishing others in them is the four perfect practices of being born into a lineage, prophesying, empowering, and establishing in the unsurpassed state; vowing to benefit all sentient beings and not tiring of sentient beings.

---

ད་པ་མེད་པས་བསྒྲུབ་པ་ཡང་མི་ཟད་པ་ནི་བཅུ་གསུམ་ པོ་ཐམས་ཅད་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་ཡིན་པས། རྒྱལ་སྲས་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་ཀྱི་ བསྒྲུབ་པ་ནི་འཇིག་རྟེན་པ་དང་ཉན་རང་གི་བསྒྲུབ་པ་ལས་ཁྱད་པར་དུ་འཕགས་ཤིང་མཆོག་ ཏུ་བསྔགས་པར་བྱ་བ་ཡིན་ནོ། ། བསྒྲུབ་པའི་ཁྱད་པར་ནི། འདོད་ལྡན་སྐྱེ་བོ་འཇིགས་པ་ཆེ་ལ་འཇུག །སྲེད་ དགའ་ཕྱིན་ཅི་ལོག་བདེ་གཡོ་བ་ལ། །ཞི་དགའ་རང་གི་ལེན་པ་རབ་ཞི་ ལ། །སྙིང་རྗེས་བདག་ཉིད་ལེན་ཀུན་ཞི་ལ་རྟག །འདོད་ལྡན་སྐྱེ་བོ་འདོད་ཁམས་ ལ་འདོད་ཆགས་དང་མ་བྲལ་བ་རྣམས་ཀྱི་བསྒྲུབ་པ་ནི་འདོད་པའི་ཡོན་ཏན་ལྔ་ལ་མངོན་པར་ ཞེན་པས་དེའི་ཆེད་དུ་ཚེ་འདིར་ཡང་གསོད་པ་དང་གཅོད་པ་ལ་སོགས་པའི་སྡིག་པ་དང་སྡུག་ བསྔལ་ལ་ལོངས་སྤྱོད་ཅིང་། ཕྱི་མར་ཡང་ངན་སོང་གི་སྡུག་བསྔལ་གྱི་འཇིགས་པ་ཆེན་པོ་ལ་ འཇུག་པས་དམན་པ་སྟེ། རྒྱ་ཆེར་རོལ་པ་ལས། འདོད་པའི་སྐྱོན་རྣམས་མ་ལུས་བདག་གིས་ རིག །འཐབ་མོ་འཁོན་བཅས་མྱ་ངན་སྡུག་བསྔལ་རྩ། །འཛིན་བྱེད་དུག་གི་ལོ་མ་ལྟ་བུ་དང་། ། མེ་དང་འདྲ་ཞིང་རལ་གྲིའི་སོ་དང་འདྲ། །ཞེས་པ་དང་། སྤྱོད་འཇུག་ལས་ཀྱང་། འཇིག་རྟེན་ 4-117 འདི་དང་ཕ་རོལ་ཏུ། །འདོད་པ་རྣམས་ནི་ཕུང་ཁྲོལ་བསྐྱེད། །འདིར་ནི་གསོད་དང་འཆིང་དང་ གཅོད། །ཕ་རོལ་ཏུ་ནི་དམྱལ་སོགས་བསྒྲུབ། །ཅེས་གསུངས་པ་ལྟར་རོ། །ཁམས་གོང་མ་ གཟུགས་དང་གཟུགས་མེད་པའི་སྲེད་པ་ལ་དགའ་ཞིང་དེ་དག་བསྒྲུབ་པ་ནི་བསམ་གཏན་ དང་པོ་གསུམ་གྱི་བདེ་བ་འགྱུར་བའི་སྡུག་བསྔལ་ལ་བདེ་བར་འཛིན་པ་རྣམས་ཕྱིན་ཅི་ལོག་ གི་བདེ་བ་ལ་ཆགས་པ་ཡིན་ཞིང་། བསམ་གཏན་བཞི་པ་ཡན་ཆད་ཀྱི་བཏང་སྙོམས་ཀྱང་མི་ རྟག་ཅིང་གཡོ་བ་འདུ་བྱེད་ཀྱི་སྡུག་བསྔལ་ཡིན་པས། མདོ་ལས། འདི་ལྟར་གང་ཅི་ཚོར་ཡང་ རུང་དེ་ནི་འདིར་སྡུག་བསྔལ་ལོ། །ཞེས་གསུངས་པ་ལྟར་མ་ཤེས་པར་སྡུག་བསྔལ་ལ་བདེ་ བར་འཛིན་པ་འཁྲུལ་བ་སྟེ་དེ་རྣམས་ནི་སྲིད་པའི་མཐར་ལྷུང་བའོ། །རང་ཉིད་གཅིག་པུ་ཞི་ བའི་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་ལ་དགའ་བ་ཉན་ཐོས་དང་རང་སངས་རྒྱས་རྣམས་ཀྱི་སྒྲུབ་པ་ནི་ རང་རང་གི་སྡུག་བསྔལ་ཉེ་བར་ལེན་པའི་རྒྱུ་ཉོན་མོངས་པ་རབ་ཏུ་ཞི་བ་ཙམ་ལ་འཇུག་པ་སྟེ། ཞི་བའི་མཐར་ལྷུང་བའོ། །སྙིང་རྗེའི་བདག་ཉིད་ཅན་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་ཀྱི་བསྒྲུབ་ པ་ནི་ཤེས་རབ་ཀྱིས་རང་གཞན་གྱི་ཉེ་བར་ལེན་པ་ཀུན་ཞི་བར་བྱེད་པས་སྲིད་པའི་མཐའ་ལ་ མི་གནས་ལ། སྙིང་རྗེ་ཆེན་པོས་ཕུང་པོ་ལྷག་མེད་དུའང་མི་ཟད་ཅིང་རྟག་པའི་སྒོ་ནས་གཞན་ དོན་རྒྱུན་མི་འཆད་པས་ཞི་བའི་མཐའ་ལའང་མི་གནས་པའི་ཕྱིར་སྔ་མ་དག་ལས་མཆོག་ཏུ་ གྱུར་བའོ། ། ཁྱད་པར་གཞན་ཡང་། སྐྱེ་བོ་རྨོངས་པ་རང་གི་བདེ་དོན་བརྩོན། །དེ་མ་ ཐོབ་པའི་རྟག་ཏུ་སྡུག་བསྔལ་འགྱུར། །བརྟན་པ་རྟག་ཏུ

【現代漢語翻譯】 由於沒有窮盡，因此修持也不會窮盡，這十三種功德都圓滿具足。因此，菩薩（Bodhisattva，梵文，菩提薩埵，覺有情）的修持比世俗之人以及聲聞（Śrāvaka，梵文，聽聞者）和獨覺（Pratyekabuddha，梵文，辟支佛）的修持更為殊勝，是值得讚歎的。 修持的差別在於：貪慾之人趨向巨大的恐懼；貪愛享樂者顛倒執著于快樂；喜好寂靜者只求自身的寂滅；慈悲者恒常止息一切執取。 貪慾之人，對於欲界（Kāmadhātu，梵文，慾望界）的貪慾無法斷除，他們的修持是由於對五種感官享受（五欲）的強烈執著，爲了這些享受，今生造作殺生、偷盜等惡業，承受痛苦；來世也將墮入惡道，面臨巨大的痛苦和恐懼，因此是低劣的。《廣大遊戲經》中說：『我已盡知慾望的過患，爭鬥、怨恨、憂傷皆是其根源。執取慾望如同毒葉，又如火焰、利劍。』《入菩薩行論》中也說：『無論今生或來世，慾望皆是災禍之源。今生導致殺戮、囚禁和殘害，來世則墮入地獄等惡道。』 對於上界色界（Rūpadhātu，梵文，色界）和無色界（Arūpadhātu，梵文，無色界）的貪愛，以及修持這些境界的人，他們將前三個禪定（Dhyāna，梵文，禪那）的變異之苦執為快樂，貪戀于顛倒的快樂。即使是第四禪定以上的舍受（Upekṣā，梵文，舍），也是無常和變動的行苦（Saṃskāra-duḥkha，梵文，行苦）。如經中所說：『無論感受何種感受，皆是痛苦。』他們不明白這一點，將痛苦執為快樂，這是錯誤的，這些人墮入了有（存在）的邊際。 那些只喜好自身寂滅涅槃（Nirvāṇa，梵文，滅）的聲聞和獨覺，他們的修持只是爲了平息自身的痛苦，專注于平息煩惱，這是墮入了寂滅的邊際。 具有慈悲心的菩薩們的修持，是以智慧平息自他的一切執取，因此不住于有的邊際；又以大慈悲心，不窮盡無餘蘊（Anupadhisesa-nirvana，梵文，無餘涅槃），恒常不斷地利益他人，因此也不住于寂滅的邊際，所以比前者更為殊勝。 還有其他的差別是：愚昧之人努力追求自己的快樂，如果得不到，就會一直痛苦。堅定之人總是...

【English Translation】 Because there is no exhaustion, the practice is also inexhaustible. All thirteen of these qualities are fully complete. Therefore, the practice of the Bodhisattvas (Bodhisattva, Sanskrit, Bodhisattva, sentient being of enlightenment) is far superior to the practice of worldly people and Śrāvakas (Śrāvaka, Sanskrit, Hearer) and Pratyekabuddhas (Pratyekabuddha, Sanskrit, Solitary Buddha), and it is worthy of praise. The difference in practice lies in: those with desire enter great fear; those who delight in craving are attached to the reversed happiness; those who delight in peace only seek their own pacification; those with compassion constantly pacify all attachments. Those with desire, who cannot abandon their attachment to the desire realm (Kāmadhātu, Sanskrit, realm of desire), their practice is due to their strong attachment to the five sense pleasures (five desires). For the sake of these pleasures, they commit sins such as killing and stealing in this life, and endure suffering. In the next life, they will also fall into evil realms and face great suffering and fear, thus it is inferior. The Extensive Play Sutra says: 'I have fully known the faults of desire, strife, resentment, and sorrow are all its roots. Grasping desire is like poisonous leaves, like fire, and like the edge of a sword.' The Guide to the Bodhisattva's Way of Life also says: 'Whether in this life or the next, desires are the source of calamity. In this life, they lead to killing, imprisonment, and harm; in the next, they lead to hell and other evil realms.' Those who crave the higher realms of the form realm (Rūpadhātu, Sanskrit, form realm) and the formless realm (Arūpadhātu, Sanskrit, formless realm), and those who practice these realms, they mistake the suffering of change in the first three concentrations (Dhyāna, Sanskrit, meditation) as happiness, and are attached to reversed happiness. Even the equanimity (Upekṣā, Sanskrit, equanimity) of the fourth concentration and above is impermanent and the suffering of change (Saṃskāra-duḥkha, Sanskrit, suffering of conditioned existence). As the sutra says: 'Whatever is felt, it is suffering here.' They do not understand this and mistake suffering for happiness, which is a mistake. These people have fallen to the extreme of existence. Those Śrāvakas and Pratyekabuddhas who only delight in their own peaceful Nirvana (Nirvāṇa, Sanskrit, cessation), their practice is only to pacify their own suffering, focusing on pacifying afflictions, which is falling to the extreme of peace. The practice of Bodhisattvas who possess compassion is to pacify all attachments of themselves and others with wisdom, therefore they do not abide in the extreme of existence. Moreover, with great compassion, they do not exhaust the remainderless aggregates (Anupadhisesa-nirvana, Sanskrit, Nirvana without remainder), and constantly benefit others without ceasing, therefore they do not abide in the extreme of peace either, thus they are superior to the former. Another difference is: ignorant people strive for their own happiness, and if they do not obtain it, they will always suffer. Steadfast people always...

---

་གཞན་དོན་ བརྩོན་པ་ནི། །གཉི་གའི་དོན་བྱས་མྱ་ངན་འདའ་བར་འགྱུར། །སྐྱེ་བོ་ རྨོངས་པ་རྣམས་རང་གི་བདེ་བ་སྒྲུབ་པའི་དོན་དུ་ཚོང་དང་ཞིང་ལས་དང་གཞན་ལ་གནོད་ པ་ལ་སོགས་པའི་བྱ་བ་ལ་བརྩོན་པར་བྱེད་ཀྱང་། ཐབས་ལ་རྨོངས་པས་བདེ་བ་དེ་མ་ཐོབ་ 4-118 པར་ཚ་གྲང་དང་གཅོད་འདྲལ་ལ་སོགས་པས་རྟག་ཏུ་འཁོར་བར་སྡུག་བསྔལ་འབའ་ཞིག་ལ་ ལོངས་སྤྱོད་པར་འགྱུར་ལ། བརྟན་པ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་དུས་རྟག་ཏུ་རང་དོན་ལ་ ཆགས་པ་མེད་པར་གཞན་ལ་ཕན་པ་དང་བདེ་བའི་དོན་འབའ་ཞིག་སྒྲུབ་པ་ལ་བརྩོན་པ་ནི་ རང་གཞན་གཉི་གའི་དོན་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་གྲུབ་པར་བྱས་ནས་མི་གནས་པའི་མྱ་ངན་ལས་ འདས་པའི་བདེ་བ་ཆེན་པོ་ལ་ལོངས་སྤྱོད་པར་འགྱུར་བ་སྟེ། སྤྱོད་འཇུག་ལས་ཀྱང་། འཇིག་ རྟེན་སྡུག་བསྔལ་ཇི་སྙེད་པ། །དེ་ཀུན་རང་བདེ་འདོད་ལས་བྱུང་། །འཇིག་རྟེན་བདེ་བ་ཇི་ སྙེད་པ། །དེ་ཀུན་གཞན་བདེ་འདོད་ལས་བྱུང་། །ཞེས་པ་དང་། མང་དུ་བཤད་ལྟ་ཅི་དགོས་ ཏེ། །བྱིས་པ་རང་དོན་བྱེད་པ་དང་། །ཐུབ་པ་གཞན་གྱི་དོན་མཛད་པ། །འདི་གཉིས་ཀྱི་ནི་ཁྱད་ པར་ལྟོས། །ཞེས་གསུངས་པ་ལྟར་རོ། ། སྤྱོད་ཡུལ་ཡོངས་སུ་བསྒྱུར་བ་ནི། རྒྱལ་སྲས་སྤྱོད་ཚེ་ཇི་ལྟ་ཇི་ལྟ་བུར། ། དབང་པོའི་སྤྱོད་ཡུལ་སྣ་ཚོགས་འཇུག་འགྱུར་བ། །དེ་ལྟ་དེ་ལྟར་རིགས་ པ་མཐུན་ཚིག་གིས། །སེམས་ཅན་ཕན་ཕྱིར་དེ་མངོན་འདུ་བྱེད་དོ། །རྒྱལ་ སྲས་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་འཕྲལ་གྱི་སྤྱོད་ལམ་ལ་འཇུག་པའི་ཚེ། རྣམ་པ་ཇི་ལྟ་ཇི་ ལྟ་བུར་མིག་ལ་སོགས་པའི་དབང་པོ་གཟུགས་ལ་སོགས་པའི་སྤྱོད་ཡུལ་སྣ་ཚོགས་ལ་འཇུག་ པར་འགྱུར་བ་དེ་ལྟ་དེ་ལྟར་དེ་དང་རིགས་མཐུན་པའི་ཚིག་གིས་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ལ་ ཕན་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར་དེ་དག་ཐམས་ཅད་སྤྱོད་ཡུལ་ཡོངས་སུ་དག་པའི་མདོ་ལས་གསུངས་ པ་ལྟར་བསྔོ་བའི་སྒོ་ནས་ཡོངས་སུ་བསྒྱུར་ཞིང་མངོན་པར་འདུ་བྱེད་དོ། །དེ་ཡང་བྱང་ཆུབ་ སེམས་དཔའ་གྲོང་དུ་འཇུག་པའི་ཚེ་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ཀྱིས་ཐར་པ་ཆེན་པོའི་གྲོང་ཁྱེར་ ཐོབ་པར་གྱུར་ཅིག དེ་བཞིན་དུ་སྦྱར་ཏེ། ཉལ་ཞིང་གཉིད་པའི་ཚེ་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཆོས་སྐུ་ ཐོབ་པར་དང་རྨི་ལམ་བྱུང་བ་ན་ཆོས་ཐམས་ཅད་རྨི་ལམ་ལྟ་བུར་རྟོགས་པ་དང་། གཉིད་སད་ 4-119 པ་ན་མ་རིག་པའི་གཉིད་ལས་སད་པ་དང་ལྡང་བ་ན་སངས་རྒྱས་གཟུགས་ཀྱི་སྐུ་ཐོབ་པ་དང་། གོས་གྱོན་པ་ན་ངོ་ཚ་ཁྲེལ་ཡོད་ཀྱི་གོས་གྱོན་པ་དང་། སྟན་ལ་འདུག་པ་ན་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་སྙིང་ པོ་རྡོ་རྗེའི་གདན་ཐོབ་པ་དང་། མེ་གཏོང་བ་ན་ཉོན་མོངས་པའི་བུད་ཤིང་བསྲེག་པ་དང་། མེ་ འབར་བ་ན་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་མེ་འབར་བ་དང་། ཟས་ཟ་བ་ན་བསམ་གཏན་གྱི་ཟས་ཐོབ་པ་དང་། གྲོང་ལས་ཐོན་པ་ན་འཁོར་བའི་གྲོང་ཁྱེར་ལས་ཐར་བ་དང་། སྒོ་འབྱེད་པ་ན་ཐར་པའི་གྲོང་ ཁྱེར་གྱི

【現代漢語翻譯】 利他行為：如果能努力利益他人，就能同時成就自己和他人的利益，最終證得涅槃。愚昧的眾生爲了追求自己的快樂，從事商業、農業等活動，甚至不惜傷害他人。然而，由於缺乏正確的方法，他們不僅無法獲得快樂，反而因為寒冷、炎熱、以及殺戮等痛苦而不斷在輪迴中受苦。相反，那些堅定的菩薩們，始終不執著于自身利益，一心一意地為他人謀求利益和安樂。這種行為能夠圓滿成就自他二利，最終證得不住涅槃的大樂。正如《入菩薩行論》中所說：『世間所有諸苦，皆從自樂而生；世間所有諸樂，皆從他樂而生。』又說：『何需多言？觀諸稚童之行，唯為自利而忙；諸佛利他無厭，二者差別顯然。』 轉化行為：當菩薩在日常行為中，無論眼等感官接觸各種對境時，都會以符合正理的語言，爲了利益一切眾生而將這些行為轉化為善行。正如《清凈行境經》中所說，菩薩在進入城鎮時，會發愿一切眾生都能獲得解脫的大城；睡覺時，發願獲得佛陀的法身；做夢時，了悟一切法如夢如幻；醒來時，從無明的沉睡中覺醒；起身時，獲得佛陀的色身；穿衣時，穿上慚愧之衣；坐在座位上時，獲得菩提樹下的金剛座；點火時，焚燒煩惱的薪柴；火焰燃燒時，愿智慧之火燃起；吃飯時，獲得禪定的食物；離開城鎮時，從輪迴的城市中解脫；打開門時，打開解脫之城。

【English Translation】 Altruistic Action: By striving to benefit others, one can simultaneously achieve the benefit of both oneself and others, ultimately attaining Nirvana. Ignorant beings, in their pursuit of their own happiness, engage in activities such as commerce, agriculture, and even harming others. However, due to a lack of correct methods, they not only fail to obtain happiness but also constantly suffer in Samsara due to cold, heat, and slaughter. Conversely, those steadfast Bodhisattvas, without attachment to their own interests, single-mindedly seek to benefit and bring happiness to others. This action can perfectly accomplish the benefit of both self and others, ultimately attaining the great bliss of non-abiding Nirvana. As it is said in the Bodhicharyavatara: 'All the suffering in this world arises from the desire for one's own happiness; all the happiness in this world arises from the desire for the happiness of others.' It is also said: 'What need is there to say more? Observe the actions of children, who are busy only for their own benefit; the Buddhas tirelessly benefit others; the difference between the two is obvious.' Transforming Actions: When Bodhisattvas engage in daily activities, no matter how the senses such as the eyes come into contact with various objects, they will use language that conforms to reason to transform these actions into virtuous deeds for the benefit of all beings. As stated in the Sutra on the Purification of Conduct, when a Bodhisattva enters a town, they will vow that all beings may attain the great city of liberation; when sleeping, they vow to attain the Dharmakaya (body of dharma) of the Buddha; when dreaming, they realize that all phenomena are like dreams; when waking up, they awaken from the sleep of ignorance; when rising, they attain the Rupakaya (form body) of the Buddha; when dressing, they put on the garment of shame and modesty; when sitting on a seat, they attain the Vajra seat under the Bodhi tree; when lighting a fire, they burn the firewood of afflictions; when the flame burns, may the fire of wisdom ignite; when eating, they obtain the food of meditation; when leaving a town, they are liberated from the city of Samsara; when opening a door, they open the city of liberation.

---

་སྒོ་འབྱེད་པ་དང་། སྒོ་གཅོད་པ་ན་ངན་སོང་གསུམ་གྱི་སྒོ་གཅོད་པ་དང་། ལམ་དུ་ འཇུག་པ་ན་འཕགས་པའི་ལམ་དུ་འཇུག་པ་དང་། སྣོད་སྟོང་པ་མཐོང་བ་ན་སྐྱོན་ཐམས་ཅད་ ཀྱིས་སྟོང་བ་དང་། གང་བ་མཐོང་བ་ན་ཡོན་ཏན་ཐམས་ཅད་ཀྱིས་གང་བར་གྱུར་ཅིག་ཅེས་ པ་ལ་སོགས་པ་སྟེ། དེ་བཞིན་དུ་མིག་གིས་གཟུགས་མཐོང་བ་ན་སངས་རྒྱས་ཀྱི་སྐུ་མཐོང་བ་ དང་། རྣ་བས་སྒྲ་ཐོས་པ་ན་དམ་པའི་ཆོས་ཀྱི་སྒྲ་ཐོས་པ་དང་། སྣས་དྲི་ཚོར་བ་ན་ཚུལ་ཁྲིམས་ ཀྱི་དྲི་ཚོར་བ་དང་། ལྕེས་རོ་མྱོང་བ་ན་ཆོས་ཟབ་མོའི་རོ་མྱོང་བ་དང་། ལུས་ཀྱིས་རེག་བྱ་མྱོང་ བ་ན་ཏིང་ངེ་འཛིན་གྱི་བདེ་བ་ལ་རེག་པ་དང་། ཡིད་ཀྱིས་ཆོས་རིག་པ་ན་ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་དེ་ བཞིན་ཉིད་མངོན་སུམ་དུ་མཐོང་བར་གྱུར་ཅིག་ཅེས་པ་ལ་སོགས་པའི་སྒོ་ནས་སྣང་བ་ཐམས་ ཅད་བྱང་ཆུབ་ཆེན་པོའི་ལམ་དུ་བསྒྱུར་བ་ལ་འབད་པར་བྱའོ། ། གནོད་བྱེད་ལ་ཁྲོ་བ་སྤང་བ་ནི། རྟག་ཏུ་ཉེས་པ་རང་དབང་མེད་པར་བྱས་ སེམས་ཀྱིས། །སྐྱེ་བོ་ལ་ནི་བློ་ལྡན་ཉེས་པར་མི་འཛིན་ཏེ། །མི་འདོད་ བཞིན་དུ་ལོག་པར་བསྒྲུབ་པར་འགྱུར་རོ་ཞེས། །སྐྱེ་བོ་དག་ལ་སྙིང་རྗེ་ རྣམ་པར་འཕེལ་ཕྱིར་རོ། །བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ལ་ལོག་བསྒྲུབ་ཀྱིས་གནོད་པ་ སྣ་ཚོགས་བྱུང་ཡང་། སེམས་ཅན་འདི་དག་ནི་དུས་རྟག་ཏུ་ཉོན་མོངས་པའི་གཞན་དབང་དུ་ གྱུར་པས་ཉེས་པ་རྣམས་ནི་རང་དབང་མེད་པར་བྱས་པ་ཡིན་ནོ་སྙམ་དུ་སེམས་པ་ཉིད་ཀྱིས་ 4-120 གནོད་བྱེད་ཀྱི་སྐྱེ་བོ་ལ་ནི་བློ་ལྡན་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་བདག་ལ་ཉེས་པ་བྱེད་པར་ མི་འཛིན་ཏེ། གནོད་པ་བྱེད་པར་མི་འདོད་བཞིན་དུ་ཁོང་ཁྲོ་ཞེ་སྡང་དྲག་པོས་རང་དབང་ མེད་པར་བསྐུལ་ནས་ལོག་པར་བསྒྲུབ་པར་འགྱུར་རོ་ཞེས་རྟོགས་ནས་གནོད་བྱེད་ཀྱི་སྐྱེ་བོ་ དག་ལ་ལྷག་པར་ཡང་སྙིང་རྗེ་ཆེན་པོ་རྣམ་པར་འཕེལ་བར་འགྱུར་བའི་ཕྱིར་རོ། །བཞི་བརྒྱ་ པ་ལས། ན་བའི་བུ་ལ་ཁྱད་པར་དུ། །མ་ནི་གདུང་བར་འགྱུར་བ་ལྟར། །དེ་བཞིན་བྱང་ཆུབ་ སེམས་དཔའ་རྣམས། །དམ་པ་མིན་ལ་ལྷག་པར་བརྩེ། །ཞེས་པ་དང་། སྤྱོད་འཇུག་ལས་ ཀྱང་། ཉོན་མོངས་སྐྱེས་པ་དེ་ལྟ་བུར། །བདག་གསོད་ལ་སོགས་ཞུགས་པ་ལ། །སྙིང་རྗེ་རྒྱ་ལ་ མ་སྐྱེས་པར། །ཁྲོ་བར་གྱུར་པ་ཅིའི་ཐ་ཚིག །ཅེས་གསུངས་པ་ལྟར་རོ། ། ཕན་ཡོན་གྱིས་བསྡུ་བ་ནི། བསྒྲུབ་པ་འདིས་ནི་སྲིད་དང་འགྲོ་བ་ཀུན། ། ཟིལ་གྱིས་མནན་འགྲོ་ཞི་བ་མཆོག་དང་ལྡན། །ཡོན་ཏན་སྣ་ཚོགས་ ཚོགས་ཀྱིས་རྣམ་པར་འཕེལ། །བྱམས་པའི་བསམ་པས་རྟག་ཏུ་འགྲོ་ བ་སྡུད། །དེ་ཡང་ཆེ་བའི་བདག་ཉིད་བཞི་དང་ལྡན་པ་སྟེ། ཟིལ་གྱིས་གནོན་པའི་ཆེ་བ་ ཉིད། སྔར་བསྟན་པ་ལྟར་གནས་པ་དང་རྩོམ་པ་དང་འབྲས་བུ་དང་ཆེ་བའི་བདག་ཉིད་ཅན་ གྱི་བསྒྲུབ་པ་འདིས་ནི་སྲིད་པ་ཁམས་གསུམ་དང་འགྲོ་བ་རྒྱ

【現代漢語翻譯】 打開（門）和關閉（門）時，愿關閉三惡道之門；進入（道路）時，愿進入聖者之道；看到空容器時，愿變得空無一切過失；看到滿溢的容器時，愿充滿一切功德。諸如此類，同樣地，當眼睛看到形色時，愿看到佛陀的身相；當耳朵聽到聲音時，愿聽到神聖的佛法之聲；當鼻子嗅到氣味時，愿嗅到戒律的芬芳；當舌頭品嚐味道時，愿品嚐深奧佛法的滋味；當身體感受到觸覺時，愿觸及禪定的喜樂；當意識覺知法時，愿親眼見到法界真如。通過諸如此類的方式，努力將一切顯現轉化為大菩提道。 斷除對加害者的嗔恨：總是認為過錯是無意識造成的，智者不會責怪他人，因為他們會在不情願的情況下做出錯誤的行為。爲了對眾生生起更大的慈悲心。即使菩薩受到邪行的各種傷害，也要想到這些眾生總是受到煩惱的控制，所以他們的過錯是無意識造成的。僅僅這樣想，有智慧的菩薩就不會認為加害者在對自己作惡，而是認識到他們在不願造成傷害的情況下，被強烈的憤怒和仇恨無意識地驅使而做出錯誤的行為，從而對加害者生起更大的慈悲心。《四百論》中說：『就像母親對生病的兒子格外悲痛一樣，菩薩對非聖者更加慈愛。』《入菩薩行論》中也說：『對於生起煩惱，進而殺害自己的人，如果沒有生起廣大的慈悲，反而生起嗔恨，那又有什麼意義呢？』 以利益來攝受：這種修行能夠征服輪迴和一切眾生，擁有寂靜和至上的喜樂，各種功德的集合不斷增長，以慈愛的思想恒常地攝受眾生。它還具有四種偉大的特質：征服的偉大。如前所述，這種安住、造作、果實和偉大的修行能夠征服三界輪迴和一切眾生。

【English Translation】 When opening and closing (doors), may the doors to the three lower realms be closed; when entering (a path), may one enter the path of the noble ones; when seeing an empty vessel, may one become empty of all faults; when seeing a full vessel, may one be filled with all virtues. Similarly, when the eye sees forms, may one see the body of the Buddha; when the ear hears sounds, may one hear the sound of the sacred Dharma; when the nose smells scents, may one smell the fragrance of discipline; when the tongue tastes flavors, may one taste the flavor of the profound Dharma; when the body experiences tactile sensations, may one touch the bliss of samadhi; when the mind cognizes phenomena, may one directly see the suchness of the Dharmadhatu. Through such means, one should strive to transform all appearances into the path of great Bodhi. Abandoning anger towards those who harm: Always thinking that faults are committed involuntarily, the wise do not blame others, for they will do wrong unwillingly. In order to increase compassion for beings. Even if a Bodhisattva is harmed by various wrongdoings, one should think that these beings are always under the control of afflictions, so their faults are committed involuntarily. Merely thinking this way, wise Bodhisattvas do not regard the harmer as doing evil to them, but recognize that they are unwilling to cause harm, but are unconsciously driven by intense anger and hatred to do wrong, thereby generating greater compassion for the harmer. The Four Hundred Verses states: 'Just as a mother is especially grieved for a sick child, Bodhisattvas are more loving towards non-saints.' The Bodhisattva-caryāvatāra also states: 'For those who generate afflictions and then engage in killing themselves, what is the point of being angry if one does not generate great compassion?' Gathering through benefits: This practice conquers samsara and all beings, possesses peace and supreme joy, the collection of various virtues constantly increases, and constantly gathers beings with thoughts of loving-kindness. It also possesses four great qualities: the greatness of conquest. As previously stated, this abiding, action, fruit, and great practice can conquer the three realms of samsara and all beings.

---

ུད་ལྔས་བསྡུས་པ་ཀུན་ཟིལ་གྱིས་ མནན་ནས་སངས་རྒྱས་ཀྱི་སར་འགྲོ་བའི་ཕྱིར་ཏེ། ཇི་སྐད་དུ། ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ ལས། རབ་འབྱོར་གལ་ཏེ་གཟུགས་དངོས་པོར་འགྱུར་གྱི་དངོས་པོ་མེད་པ་མ་ཡིན་ན་ནི་ཤེས་ རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་འདིས་ལྷ་དང་མི་དང་ལྷ་མ་ཡིན་དུ་བཅས་པའི་འཇིག་རྟེན་ཟིལ་ གྱིས་མནན་ནས་ངེས་པར་འབྱུང་བར་མི་འགྱུར། ཞེས་རྒྱས་པར་གསུངས་པ་ལྟ་བུའོ། །དེའི་ དོན་ཡང་གཟུགས་ལ་སོགས་པ་དོན་དམ་པར་བདེན་པ་ཡིན་ན། བྱིས་པ་རྣམས་ཀྱིས་ཀྱང་དེ་ ཁོ་ན་ཉིད་མཐོང་བས་ཟིལ་གྱིས་མནན་པར་མི་ནུས་མོད་ཀྱི། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་ 4-121 ཀྱི་རྣམ་པར་མི་རྟོག་པའི་ཡེ་ཤེས་ཀྱིས་གཟུགས་སོགས་དོན་དམ་དུ་བདེན་པ་མེད་པར་རྟོགས་ པས་འཁོར་བ་མཐའ་དག་ཟིལ་གྱིས་མནན་ནས་མྱ་ངན་ལས་འདས་པར་ངེས་པར་འབྱུང་ བར་འགྱུར་རོ་ཞེས་པའོ། །མྱ་ངན་ལས་འདས་པའི་ཆེ་བ་ཉིད་ནི། ཤེས་རབ་ཀྱིས་འཁོར་བའི་ མཐའ་ལ་མི་གནས་ཤིང་སྙིང་རྗེས་ཞི་བའི་མཐའ་ལའང་མི་གནས་པས་ཞི་བ་མཆོག་དང་ལྡན་ པའི་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་ཐོབ་པའི་ཕྱིར་དང་། ཡོན་ཏན་གྱི་ཆེ་བ་ཉིད་ནི། སྟོབས་བཅུ་ལ་ སོགས་པའི་ཡོན་ཏན་སྣ་ཚོགས་པ་རྣམས་ཚོགས་གཉིས་ཀྱི་སྟོབས་ཀྱིས་རྣམ་པར་འཕེལ་བར་ འགྱུར་པའི་ཕྱིར་དང་། སེམས་ཅན་ཡོངས་སུ་མི་གཏོང་བའི་ཆེ་བ་ཉིད་ནི། སེམས་ཅན་ཐམས་ ཅད་ལ་ཕན་པ་དང་བདེ་བར་འདོད་པ། བྱམས་པ་ལ་སོགས་པ་ཚད་མེད་པ་བཞི་དང་ལྡན་ པའི་བསམ་པས་སྦྱོར་བ་དུས་རྟག་ཏུ་བསྡུ་བའི་དངོས་པོ་བཞིས་འགྲོ་བ་མཐའ་དག་སྡུད་ཅིང་ ཡོངས་སུ་སྨིན་པར་བྱེད་པའི་ཕྱིར་ཐེག་པ་ཆེན་པོའི་སྒྲུབ་པ་འདི་ནི་མཆོག་ཏུ་བསྔགས་པར་ བྱ་བ་ཉིད་དོ། །སེམས་བསྐྱེད་པ་ལས་འགྲུབ་པའི་རང་དང་གཞན་གྱི་དོན་བསྒྲུབ་པའི་སྐབས་ རྫོགས་པར་བཤད་ཟིན་ཏོ།། ༈ །། ༈ དོན་སྒྲུབ་པ་ལས་འཐོབ་པའི་དེ་བཞིན་ཉིད་ཀྱི་དོན་བསྟན་པ་ལ། སྤྱི་དོན། ད་ནི་དོན་སྒྲུབ་པ་ལས་འཐོབ་པའི་དེ་བཞིན་ཉིད་ཀྱི་དོན་བསྟན་པ་ལ། སྤྱི་དོན་དང་ གཞུང་དོན་གཉིས་ལས། དང་པོ་ལའང་ངོ་བོ་ངོས་གཟུང་དང་འཁྲུལ་པ་སྤང་བའོ། །ཆོས་ཐམས་ཅད་ཀྱི་དེ་ཁོ་ན་ ཉིད་སྟོང་ཉིད་ཟབ་མོ་ངོས་བཟུང་བ་ནི། དབུས་དང་མཐའ་རྣམ་པར་འབྱེད་པ་ཉིད་ན་གསལ་ བ་ལྟར་འཆད་པ་ལའང་གཉིས་ལས། མདོར་བསྟན་པ་ནི། སྟོང་པ་ཉིད་ནི་མདོར་བསྡུ་ན། ། མཚན་ཉིད་དང་ནི་རྣམ་གྲངས་དང་། །དེ་ཡི་དོན་དང་དབྱེ་བ་དང་། །སྒྲུབ་པ་དག་སྟེ་ཤེས་ པར་བྱ། །ཞེས་པ་ལྟར། (ལྔ་སྟེ། ) སྤྱིའི་མཚན་ཉིད། མཚན་གྱི་རྣམ་གྲངས། དེའི་སྒྲ་དོན། རྣམ་ པའི་དབྱེ་བ། སྒྲུབ་པ་བསྟན་པའོ། ། 4-122 དང་པོ་ནི། གཉིས་དངོས་མེད་དང་དངོས་མེད་པའི། །དངོས་པོ་སྟོང་པའི་མེད་པའི་མཚན་ ཉིད་དོ། །ཡོད་པ་མ་ཡིན་མེད་པའང་མིན། །ཐ་དད་གཅིག་པའི་མཚན་ཉིད་

【現代漢語翻譯】 爲了通過五蘊的聚集來征服一切，並達到成佛的境界。正如《般若波羅蜜多經》中所說：『善現，如果色是實有，而非無實有，那麼這部《般若波羅蜜多》就不會征服包括天、人、阿修羅在內的世界，並必然從中解脫。』這裡詳細地說明了這一點。其含義是，如果色等在勝義諦中是真實的，那麼即使是凡夫也能見到真如，因此無法被征服。然而，菩薩們通過無分別智，認識到色等在勝義諦中是不真實的，從而征服一切輪迴，並必然從中解脫，證得涅槃。』涅槃的偉大之處在於：通過智慧不住于輪迴的邊際，通過慈悲也不住于寂滅的邊際，因此證得具有殊勝寂靜的涅槃。功德的偉大之處在於：通過二資糧的力量，十力等各種功德得以增長。不捨棄眾生的偉大之處在於：以利益和安樂一切眾生的願望，以及慈愛等四無量心為基礎，通過四攝法恒時地攝受一切眾生，並使之成熟。因此，大乘的修持是值得讚歎的。發心后，成就自他利益的次第已經圓滿闡述完畢。 現在將要闡述從實修中獲得的真如之義，包括總義和正文兩部分。 首先，總義包括本體的認識和對錯誤的破除。對一切法真如，即甚深空性的認識，將在《辨中邊論》中清晰地闡述，這也分為兩部分。首先是簡要的說明：『空性簡而言之，即是體性、名稱、意義、分類和證成，應當瞭解。』即（五種）：總的體性、名稱的類別、詞義、形態的分類和證成的闡述。 第一點是：『二者，非實有和非非實有之事物，是空性的無有之體性。』『非有亦非無，是異體和一體之體性。』

【English Translation】 In order to conquer all through the aggregation of the five skandhas and to reach the state of Buddhahood. As it is said in the Prajnaparamita Sutra: 'Subhuti, if form were real, and not unreal, then this Prajnaparamita would not conquer the world including gods, humans, and asuras, and would not necessarily be liberated from it.' This is explained in detail here. Its meaning is that if form, etc., were truly real in the ultimate sense, then even ordinary people could see suchness, and therefore it could not be conquered. However, bodhisattvas, through non-conceptual wisdom, realize that form, etc., are not truly real in the ultimate sense, thereby conquering all of samsara and necessarily being liberated from it, attaining nirvana.' The greatness of nirvana lies in: through wisdom, not abiding in the edge of samsara, and through compassion, not abiding in the edge of peace, therefore attaining nirvana with supreme peace. The greatness of qualities lies in: through the power of the two accumulations, various qualities such as the ten powers are increased. The greatness of not abandoning sentient beings lies in: with the wish to benefit and bring happiness to all sentient beings, and based on the four immeasurables such as loving-kindness, constantly gathering all beings through the four objects of gathering and bringing them to maturity. Therefore, this practice of the Great Vehicle is worthy of praise. The order of accomplishing self and other benefits after generating bodhicitta has been fully explained. Now, the meaning of suchness obtained from practice will be explained, including the general meaning and the main text. First, the general meaning includes the recognition of the essence and the refutation of errors. The recognition of the suchness of all dharmas, that is, profound emptiness, will be clearly explained in the Madhyantavibhaga, which is also divided into two parts. First is a brief explanation: 'Emptiness, in brief, is the nature, name, meaning, classification, and proof, which should be understood.' That is (five): the general nature, the categories of names, the meaning of the words, the classification of forms, and the explanation of the proof. The first point is: 'The two, things that are non-real and non-non-real, are the nature of the absence of emptiness.' 'Neither existent nor non-existent, is the nature of difference and unity.'

---

མིན། །གཉིས་ དངོས་མེད་དང་ཞེས་པ་དང་། ཡོད་པ་མ་ཡིན་ཞེས་རིམ་པ་ལྟར་སྦྱར་ཏེ། གཟུང་བ་དང་འཛིན་ པའི་དངོས་པོ་འདི་དག་དཔྱད་ན་དོན་དམ་དུ་ཡོད་པ་མ་ཡིན་པས་ཀུན་རྫོབ་རང་རང་གི་ངོ་ བོས་སྟོང་པ་ཉིད་ཀྱི་མཚན་ཉིད་བསྟན་ཞིང་། དངོས་མེད་པའི་དངོས་པོ་ཞེས་པ་དང་། མེད་ པའང་མིན་ཞེས་སྦྱར་ཏེ་གཟུང་འཛིན་གཉིས་ཀྱི་དངོས་པོ་མེད་པའི་དངོས་པོའམ་ངོ་བོ་ཉིད་ནི་ འཕགས་པའི་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་སྦྱོད་ཡུལ་དུ་མེད་པའང་མིན་པས། དོན་དམ་གློ་བུར་གྱི་དྲི་མས་སྟོང་ པ་ཉིད་ཀྱི་མཚན་ཉིད་བསྟན་པས། དེ་བས་ན་(ཆོས་དང་ཆོས་ཉིད་རྣམ་འབྱེད་དུ་)ཆོས་ཉིད་སྟོང་པ་ཉིད་ ཀྱིས་ཆོས་ཅན་ཐམས་ཅད་ལ་ཁྱབ་པས་ཡུལ་གྱི་སྒོ་ནས་ཐ་དད་པ་མ་ཡིན་ཞིང་། ཆོས་ཉིད་ འདུས་མ་བྱས་དང་ཆོས་ཅན་འདུས་བྱས་རྣམས་མཚན་ཉིད་མི་མཐུན་པས་གཅིག་པའང་མ་ ཡིན་པའི་ཕྱིར། དེ་ཉིད་དང་གཞན་ལས་རྣམ་པར་གྲོལ་བའི་སྟོང་པ་ཉིད་ཀྱི་མཚན་ཉིད་ཀྱང་ བསྟན་པའོ། །(བློ་བརྟན་)འགྲེལ་བཤད་ལས། དེ་ལྟར་ན་སྟོང་པ་ཉིད་འདི་ནི་མེད་པའི་མཚན་ ཉིད་དང་། དངོས་པོ་མེད་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་ཀྱི་མཚན་ཉིད་དང་། མི་གནས་པའི་མཚན་ཉིད་ཅན་ ཞེས་ཀྱང་གསུངས་སོ། ། (གཉིས་པ་)རྣམ་གྲངས་ནི། སྟོང་པ་ཉིད་ནི་མདོར་བསྡུ་ན། །དེ་བཞིན་ཉིད་དང་ཡང་དག་ མཐའ། །མཚན་ཉིད་མེད་དང་དོན་དམ་དང་། །ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་ནི་རྣམ་གྲངས་སོ། །སྟོང་པ་ ཉིད་ལ་སོགས་པའི་དོན་གཅིག་ཉིད་མིང་ཐ་དད་པས་སྟོན་པ་སྟེ། (འགྲེལ་བཤད་དུ་)གསུང་རབ་ རྣམས་ལས་མི་གཉིས་པ་དང་རྣམ་པར་མི་རྟོག་པའི་དབྱིངས་དང་ཆོས་ཉིད་དང་བརྗོད་དུ་མེད་ པ་ཉིད་དང་མི་འགལ་བ་དང་འདུས་མ་བྱས་དང་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་ལ་སོགས་པ་གསུངས་ པ་རྣམས་(འདིར་)མདོར་བསྡུ་ན་དེ་བཞིན་ཉིད་ཅེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ལྔའོ། ། 4-123 (གསུམ་པ་)སྒྲ་དོན་ནི། གཞན་མིན་ཕྱིན་ཅི་ལོག་མ་ཡིན། །དེ་འགགས་འཕགས་པའི་སྤྱོད་ ཡུལ་དང་། །འཕགས་པའི་ཆོས་ཀྱི་རྒྱུ་ཡི་ཕྱིར། །རྣམ་གྲངས་དོན་ཏེ་གོ་རིམ་བཞིན། །དེ་རྣམས་ ཀྱང་མིང་བཏགས་པ་ཙམ་མ་ཡིན་གྱི་དོན་དང་ལྡན་པར་འཆད་པ་སྟེ། སྟོང་པ་ཉིད་འདུས་མ་ བྱས་ཡིན་པས་ནམ་ཡང་གཞན་དུ་མི་འགྱུར་བའི་ཆ་ནས་དེ་བཞིན་ཉིད་དང་། ཕྱིན་ཅི་ལོག་གི་ གཞི་མ་ཡིན་ཞིང་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་སྤྱོད་ཡུལ་ཡིན་པའི་ཆ་ནས་ཡང་དག་པའི་མཐའ་དང་། སྤྲོས་པའི་ མཚན་མ་ཐམས་ཅད་འགགས་པའི་ཆ་ནས་མཚན་མ་མེད་པ་དང་། འཕགས་པའི་ཡེ་ཤེས་ དམ་པའི་སྤྱོད་ཡུལ་ཡིན་པའི་ཆ་ནས་དོན་དམ་པ་དང་། འཕགས་པའི་ཆོས་ཐམས་ཅད་དེ་ལ་ དམིགས་ནས་འབྱུང་བའི་ཆ་ནས་ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། ། (བཞི་པ་)དབྱེ་བ་ལ་གཉིས་ལས། དང་པོ་གཉིས་སུ་དབྱེ་བ་ནི། ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་ རྣམ་པར་དག །དེ་ནི་དྲི་བཅས་དྲི་མ་མེད། །ཆུ་ཁམས་གསེར་དང་ནམ་མཁའ་རྣམས། །ད

【現代漢語翻譯】 否。二、所謂『無實』，以及『非有』，按次第組合，如果考察能取和所取的對境，在勝義諦中並非存在，因此在世俗諦中，各自的自性為空性，這顯示了空性的體性。所謂『無實之實』，以及『非無』，組合起來，能取和所取的對境的無實之實或自性，並非聖者智慧的行境中不存在，因此在勝義諦中，是遠離了暫時的垢染的空性，這顯示了空性的體性。因此，在《法與法性分別論》中，法性以空性遍及一切法，因此從對境的角度來說，並非不同。法性是無為法，而法是所為法，它們的體性不一致，因此也不是一體。因此，也顯示了遠離彼性和異性的空性的體性。（布頓）在註釋中說：『如此，空性是無有之體性，是無實之自性，也是無住之體性。』 （二）名相：空性簡而言之，即是真如、真實邊際、無相、勝義諦以及法界，這些都是空性的不同名稱，雖然名稱各異，但意義相同。（註釋中說）經典中提到的無二、無分別之界、法性、不可言說性、無違、無為、涅槃等等，（在此）簡而言之，就是真如等五者。 4-123 （三）詞義：非異、非顛倒、彼滅、聖者之行境，以及聖者之法的因，這些是名相的意義，依次第排列。這些並非只是名稱，而是具有實際意義的解釋：空性是無為法，因此永遠不會改變，從這個角度來說，它是真如；它不是顛倒的基礎，而是智慧的行境，從這個角度來說，它是真實的邊際；一切戲論的相都止息了，從這個角度來說，它是無相；它是聖者智慧的清凈行境，從這個角度來說，它是勝義諦；一切聖者之法都以它為所緣而生起，從這個角度來說，它是法界。 （四）分類，分為兩種，第一種分為兩種：從一切煩惱中徹底清凈，那是具垢與無垢。如水界、黃金和虛空等。

【English Translation】 No. Second, the so-called 'unreal,' and 'non-existent,' are combined in sequence. If we examine the objects of grasping and the grasped, they do not exist in the ultimate truth. Therefore, in the conventional truth, each of their own nature is emptiness, which shows the nature of emptiness. The so-called 'unreal reality,' and 'not non-existent,' are combined. The unreal reality or self-nature of the objects of grasping and the grasped is not non-existent in the realm of the wisdom of the noble ones. Therefore, in the ultimate truth, it is the emptiness that is free from temporary defilements, which shows the nature of emptiness. Therefore, in the 'Distinguishing Dharma and Dharmata,' dharmata pervades all dharmas with emptiness. Therefore, from the perspective of the object, they are not different. Dharmata is unconditioned, while dharmas are conditioned. Their natures are inconsistent, so they are not one either. Therefore, it also shows the nature of emptiness that is free from thatness and otherness. (Buton) In the commentary, it says: 'Thus, emptiness is the nature of non-existence, the self-nature of unreality, and also the nature of non-abiding.' (2) Synonyms: Emptiness, in short, is suchness, the limit of reality, signlessness, ultimate truth, and the realm of dharma. These are different names for emptiness. Although the names are different, the meanings are the same. (The commentary says) The scriptures mention non-duality, the realm of non-discrimination, dharmata, inexpressibility, non-contradiction, unconditionedness, nirvana, etc. (Here) In short, they are the five suchness, etc. 4-123 (3) Word meaning: Non-other, non-inverted, its cessation, the object of the noble ones, and the cause of the noble ones' dharma, these are the meanings of the names, arranged in sequence. These are not just names, but explanations with actual meaning: Emptiness is unconditioned, so it will never change. From this perspective, it is suchness; it is not the basis of inversion, but the object of wisdom. From this perspective, it is the limit of reality; all the signs of elaboration have ceased. From this perspective, it is signlessness; it is the pure object of the noble ones' wisdom. From this perspective, it is the ultimate truth; all the noble ones' dharmas arise based on it. From this perspective, it is called the realm of dharma. (4) Classification, divided into two types. The first type is divided into two types: Completely purified from all afflictions, that is with defilements and without defilements. Such as the water element, gold, and space, etc.

---

ག་ པ་བཞིན་དུ་དག་པར་འདོད། །ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པ་དང་བཅས་པ། འཁོར་བའི་གནས་ སྐབས་ན་དྲི་བཅས་དེ་བཞིན་ཉིད་དང་རྣམ་པར་དག་པ་མྱ་ངན་ལས་འདས་པའི་གནས་ སྐབས་ན་དྲི་མེད་དེ་བཞིན་ཉིད་ཅེས་པའོ། །དྲི་བཅས་དྲི་མེད་དུ་འགྱུར་ཡང་ངོ་བོ་གཞན་དུ་ འགྱུར་བ་ནི་མ་ཡིན་ཏེ། དཔེར་ན་ཆུ་རྙོགས་པ་སངས་པ་དང་གསེར་ས་འོག་ནས་འཐོན་པ་ དང་ནམ་མཁའ་སྤྲིན་སངས་པ་བཞིན་དུ་དྲི་མ་དང་བྲལ་བ་ཙམ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། ། (གཉིས་པ་)བཅུ་དྲུག་དུ་དབྱེ་བ་ནི། གསུང་རབ་མང་པོ་ལས་འབྱུང་བའི་དོན་སྡོམ་དུ་བྱས་ ན། ནང་དང་ཕྱི་དང་ཕྱི་ནང་ཆེན་པོ་དང་། །སྟོང་ཉིད་དོན་དམ་འདུས་བྱས་འདུས་མ་བྱས། ། མཐའ་འདས་ཐོག་མཐའ་དོར་མེད་རང་བཞིན་དང་། །རང་མཚན་ཆོས་ཀུན་དངོས་མེད་ངོ་བོ་ ཉིད། །ཅེས་པ་སྟེ་དེ་ཡང་ཕྱི་ནང་གི་དངོས་པོ་ལ་བདག་དང་བདག་གིར་འཛིན་པ་བཟློག་པའི་ ཆེད་དུ། (དབུས་མཐར་)ཟ་བོ་བཟའ་བ་དེ་ཡི་ལུས། །གནས་ཀྱི་གཞི་ཡི་སྟོང་པ་ཉིད། །ཟ་བའམ་ 4-124 ལོངས་སྤྱོད་པ་པོ་མིག་ལ་སོགས་པ་ནང་གི་སྐྱེ་མཆེད་རྣམས་སྟོང་པར་གནས་པ་ནི་ནང་སྟོང་ པ་ཉིད་དང་། དེ་བཞིན་དུ་སྦྱར་ཏེ་བཟའ་བའམ་ལོངས་སྤྱད་པར་བྱ་བ་གཟུགས་ལ་སོགས་པ་ ཕྱིའི་སྐྱེ་མཆེད་རྣམས་ཀྱིས་སྟོང་པ་ནི་ཕྱི་སྟོང་པ་ཉིད་དང་། ཕྱི་ནང་དེ་དག་གི་གནས་སམ་ལུས་ ཁོག་པའི་སྟོང་པ་ནི་ཕྱི་ནང་སྟོང་པ་ཉིད་དང་། གནས་ཀྱི་གཞི་སྣོད་ཀྱི་འཇིག་རྟེན་རྒྱ་ཆེན་པོའི་ སྟོང་པ་ནི་ཆེན་པོ་སྟོང་པ་ཉིད་དང་། དེ་དག་ལ་གཟུང་འཛིན་དུ་ཞེན་པ་དགག་པའི་ཕྱིར། དེ་ ཡང་ཇི་ལྟར་གང་གིས་མཐོང་། །གང་ཕྱིར་དེ་ཡང་སྟོང་པ་ཉིད། །ནང་གི་སྐྱེ་མཆེད་ལ་སོགས་པ་ དེ་ཡང་གང་གིས་སྟོང་པར་མཐོང་ཞིང་ཤེས་པའི་སྟོང་པ་ནི་སྟོང་པ་ཉིད་སྟོང་པ་ཉིད་དང་། ཇི་ ལྟར་དོན་དམ་པའི་རྣམ་པའོ་སྙམ་དུ་མཐོང་བར་བྱ་བ་དེའི་སྟོང་པ་ནི་དོན་དམ་པ་སྟོང་པ་ཉིད་ དང་། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་ཀྱིས་བསྒྲུབ་པར་བྱ་བ་ལས་བརྩམས་ཏེ། དགེ་གཉིས་ ཐོབ་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར། །རྟག་ཏུ་སེམས་ཅན་ཕན་བྱའི་ཕྱིར། །འཁོར་བ་མི་གཏང་བྱ་བའི་ཕྱིར། ། དགེ་བ་མི་ཟད་བྱ་བའི་ཕྱིར། །ལམ་གྱི་དགེ་བ་འདུས་བྱས་ཀྱི་སྟོང་པ་ནི་འདུས་བྱས་སྟོང་པ་ ཉིད་དང་། མྱ་ངན་ལས་འདས་པའི་དགེ་བ་འདུས་མ་བྱས་ཀྱི་སྟོང་པ་ནི་འདུས་མ་བྱས་སྟོང་ པ་ཉིད་དང་། ཕན་གདགས་པར་བྱ་བའི་སེམས་ཅན་མཐའ་ཡས་པའི་སྟོང་པ་ནི་མཐའ་ལས་ འདས་པ་སྟོང་པ་ཉིད་དང་། བློས་མི་གཏང་བར་བྱ་བ་འཁོར་བ་ཐོག་མཐའ་མེད་པའི་སྟོང་པ་ ནི་ཐོག་མ་དང་ཐ་མ་མེད་པ་སྟོང་པ་ཉིད་དང་། ཕུང་པོ་ལྷག་མ་མེད་པའི་མྱང་འདས་སུ་འང་ དགེ་བ་མི་ཟད་ཅིང་མི་འདོར་བའི་སྟོང་པ་ནི་དོར་བ་མེད་པ་སྟོང་པ་ཉིད་དང་། དེ་བཞིན་དུ་ རིགས་ཀྱང་རྣམ་པར་དག་བྱའི་ཕྱིར། །མཚན་དང་དཔེ་བྱད་ཐོ

【現代漢語翻譯】 猶如黃金般純凈。完全被煩惱所染污，輪迴的狀態稱為有垢如來藏，完全清凈涅槃的狀態稱為無垢如來藏。雖然有垢轉變為無垢，但其本質並未改變。例如，渾濁的水變得清澈，黃金從地下被取出，天空中的雲霧消散一樣，僅僅是去除了污垢而已。 (第二部分)分為十六種空性：如果將眾多經論中出現的意義總結起來，就是：內外與內外大空性，空性真諦有為無為法，無邊始無終無舍自性，自相諸法無實有體性。也就是說，爲了遣除對內外事物的我執和我所執。(中邊分別論)如食者所食之身，處所之基之空性。能食者或受用者，如眼等內六處空性，是內空性。同樣，所食或所受用者，如色等外六處空性，是外空性。內外之處所或身體的空性，是內外空性。處所之基，廣大器世間的空性，是大空性。爲了遣除對它們的能取所取執著。也就是說，如何以何所見？為何彼亦是空性？內六處等以何空性見及知之空性，是空性空性。如何視其為勝義諦之相之空性，是勝義諦空性。菩薩們爲了成辦，從事業開始，爲了獲得二利。爲了恒常利益有情。爲了不捨棄輪迴。爲了不盡善根。道之善有為空性，是有為空性。涅槃之善無為空性，是無為空性。所利益之無邊有情的空性，是無邊空性。不以捨棄之心，輪迴無始無終之空性，是無始無終空性。無餘蘊之涅槃中，亦不盡不捨善根之空性，是無舍空性。同樣，爲了清凈種姓，相好等。

【English Translation】 Like gold, it is desired to be pure. Completely defiled by afflictions, the state of samsara is called the Tathagatagarbha (如來藏, de bzhin nyid, tathāgatagarbha, The womb of the Thus-Gone One) with defilements, and the state of complete purity, nirvana, is called the Tathagatagarbha without defilements. Although the defiled transforms into the undefiled, its essence does not change. For example, just as muddy water becomes clear, gold is extracted from the earth, and clouds dissipate in the sky, it is merely the removal of impurities. (Second part) Divided into sixteen emptinesses: If the meanings appearing in many scriptures are summarized, they are: internal, external, internal-external, great emptiness, emptiness of emptiness, ultimate emptiness, conditioned, unconditioned,transcending extremes, beginningless and endless, non-abandonment, self-nature, self-characteristic, all dharmas, non-entity, and essence. That is, in order to reverse the clinging to self and what belongs to self in internal and external objects. (Madhyāntavibhāga) 'The body of the eater that which is eaten, the emptiness of the basis of the place.' The eater or enjoyer, such as the internal sense bases like the eye, are empty, which is internal emptiness. Similarly, that which is eaten or enjoyed, such as the external sense bases like form, are empty, which is external emptiness. The place or body of these internal and external [sense bases] is empty, which is internal-external emptiness. The basis of the place, the emptiness of the vast container world, is great emptiness. In order to negate the clinging to grasping and the grasped in these. That is, how and by what is it seen? Why is that also emptiness? The emptiness by which the internal sense bases and so on are seen and known as empty is the emptiness of emptiness. How is the emptiness of seeing it as the aspect of the ultimate truth, is the ultimate emptiness. Bodhisattvas, in order to accomplish, starting from actions, in order to obtain the two benefits. In order to constantly benefit sentient beings. In order not to abandon samsara. In order not to exhaust virtue. The virtue of the path, the emptiness of the conditioned, is conditioned emptiness. The virtue of nirvana, the emptiness of the unconditioned, is unconditioned emptiness. The emptiness of the infinite sentient beings to be benefited is the emptiness of transcending extremes. Without abandoning the mind, the emptiness of samsara without beginning or end is the emptiness of beginninglessness and endlessness. In nirvana without remainder, the emptiness of not exhausting and not abandoning virtue is the emptiness of non-abandonment. Similarly, in order to purify the lineage, the signs and examples, etc.

---

བ་བྱའི་ཕྱིར། །སངས་རྒྱས་ཆོས་ རྣམས་དག་བྱའི་ཕྱིར། །བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སྒྲུབ་བར་བྱེད། །དེ་བཞིན་ཉིད་རང་བཞིན་གྱི་ རིགས་རྣམ་པར་དག་པ་དྲི་མས་ཀྱང་དག་པར་བྱ་བའི་སྟོང་པ་ནི་རང་བཞིན་སྟོང་པ་ཉིད་དང་། ཐོབ་པར་བྱ་བ་སྐྱེས་བུ་ཆེན་པོའི་མཚན་དང་དཔེ་བྱད་རྣམས་ཀྱི་རང་གི་མཚན་ཉིད་སྟོང་པ་ནི་ 4-125 རང་གི་མཚན་ཉིད་སྟོང་པ་ཉིད་དང་། དག་པར་བྱ་བ་སྟོབས་དང་མི་འཇིགས་པ་དང་མ་འདྲེས་ པ་ལ་སོགས་པ་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཆོས་ཐམས་ཅད་ཀྱི་སྟོང་པ་ནི་ཆོས་ཐམས་ཅད་སྟོང་པ་ཉིད་ དེ། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་སྒྲུབ་པར་བྱེད་པ་སྟོང་པ་ཉིད་བཅུ་བཞིའི་རྣམ་བཞག་ཤེས་ པར་བྱའོ། །དེ་ཐམས་ཅད་ཀྱང་ཕྱི་མ་གཉིས་སུ་རྣམ་པར་འཇོག་པ་ནི། གང་ཟག་དང་ནི་ཆོས་ རྣམས་ཀྱི། །དངོས་པོ་མེད་འདིར་སྟོང་པ་ཉིད། །དེ་དངོས་མེད་པའི་དངོས་ཡོད་པ། །དེ་ནི་དེ་ ལས་སྟོང་ཉིད་གཞན། །ཀུན་རྫོབ་གློ་བུར་གྱི་དྲི་མ་གང་ཟག་དང་ཆོས་ཀྱི་བདག་མཐའ་དག་ གི་དངོས་པོ་མེད་པ་ནི། དངོས་པོ་མེད་པ་སྟོང་པ་ཉིད་དང་། དོན་དམ་ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་མཐའ་ དག་གིས་སྟོང་པ་དེའི་ངོ་བོ་མི་འགྱུར་བར་ཡོད་པ་ནི། དངོས་པོ་མེད་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་སྟོང་པ་ ཉིད་དེ། གོ་རིམ་བཞིན་དུ་གང་ཟག་དང་ཆོས་སུ་སྒྲོ་འདོགས་པ་དང་། དོན་དམ་སྟོང་པ་ཉིད་ ལ་སྐུར་པ་འདེབས་པའི་མཐའ་བསལ་བའི་ཕྱིར་བསྟན་པའོ། ། (ལྔ་པ་)སྒྲུབ་པ་ནི། གལ་ཏེ་ཉོན་མོངས་དེ་མ་གྱུར། །ལུས་ཅན་ཐམས་ཅད་གྲོལ་བར་ འགྱུར། །གལ་ཏེ་རྣམ་དག་དེ་མ་གྱུར། །འབད་པ་འབྲས་བུ་མེད་པར་འགྱུར། །གལ་ཏེ་གཉེན་ པོ་མ་བསྒོམས་ཀྱང་ཉོན་མོངས་པ་མེད་པར་འགྱུར་ན་ལུས་ཅན་ཐམས་ཅད་འབད་པ་མེད་ པར་འཁོར་བ་ལས་གྲོལ་བར་འགྱུར་ཞིང་། ཅི་སྟེ་གཉེན་པོ་བསྒོམས་ཀྱང་རྣམ་པར་དག་པར་ མི་འགྱུར་ན་ཐར་བ་ཐོབ་པའི་དོན་དུ་ལམ་སྒོམ་པ་འབད་པ་དོན་མེད་པར་འགྱུར་རོ། །དེ་ལྟ་ བས་ན། ཉོན་མོངས་མ་ཡིན་མི་མོངས་མིན། །དེ་ནི་མ་དག་དག་པ་མིན། །རིམ་པ་ལྟར་སྦྱར་ ཏེ་སེམས་ཀྱི་ཆོས་ཉིད་རང་བཞིན་གྱིས་འོད་གསལ་བའི་ཕྱིར་ཉོན་མོངས་པ་མ་ཡིན་ཞིང་མ་ དག་པའང་མ་ཡིན་ལ། གློ་བུར་གྱི་དྲི་མས་ཉོན་མོངས་པའི་ཕྱིར་ཉོན་མི་མོངས་པ་མ་ཡིན་ཞིང་ དག་པའང་མ་ཡིན་པས་སྟོང་པ་ཉིད་ཀྱི་དབྱེ་བ་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པའི་གནས་སྐབས་ན་ དྲི་བཅས་དེ་བཞིན་ཉིད་དང་། རྣམ་པར་དག་པའི་གནས་སྐབས་ན་དྲི་མེད་དེ་བཞིན་ཉིད་ལ་ 4-126 སོགས་པར་སྔར་བསྟན་པ་དེ་རྣམས་མི་འགལ་བར་བསྒྲུབས་པ་ཡིན་ནོ། །དེ་ལྟར་ན་དྲི་བཅས་ དེ་བཞིན་ཉིད་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ལ་ཡོད་པར་ཤེས་པའི་སྒོ་ནས་དྲི་མེད་དེ་བཞིན་ཉིད་ ཐོབ་པར་བྱ་བའི་ཆེད་དུ་ལམ་རྣམ་དག་བསྒོམ་པ་ལ་འབད་པར་བྱའོ། ། འཁྲུལ་པ་སྤང་བ་ལ་གསུམ་ལས། (དང་པོ་)ཡོད་པ་རྟག་པའི་མཐར་ལྷུང་བ་སྤང་བ་ནི།

【現代漢語翻譯】 爲了證得佛法，爲了凈化諸法，菩薩精進修行。如是，自性之體性清凈，亦以垢染而得凈化的空性，即是自性空性； 所應證得的，是大丈夫相好之各自體性空性，即是自體性空性；所應凈化的，是力、無畏等一切佛法之空性，即是一切法空性；菩薩們所修習的，即是十四空性的分類，應如是了知。 所有這些，後兩者可歸納為：『有情與諸法，實物於此無，是為空性。』彼無實之實有，即是彼離於彼之空性。 世俗的、突發的垢染，有情與法之我執盡皆無實，即是無實空性；勝義法界，以一切空性，其體性不變而存在，即是無實體性空性。依次是爲了遣除于有情與法之增益，以及對勝義空性之誹謗。 （第五）修行：『若彼煩惱非為有，一切有情皆得脫。若彼清凈非為有，勤作將成無果行。』若未修習對治，煩惱亦無，則一切有情無需勤作，皆可從輪迴中解脫；若修習對治，亦不得清凈，則為獲解脫而修道，將成無意義之勤作。 因此，『非為煩惱亦非不惱，彼非不凈亦非清凈。』次第相聯，心之法性，自性光明，故非煩惱，亦非不凈；因突發之垢染而生煩惱，故非不惱，亦非清凈。如是，空性之差別，于煩惱之境，有垢如來藏，于清凈之境，無垢如來藏等，先前所示之理，皆無相違，如是成立。 如是，知曉一切有情皆具染污如來藏，爲了證得無垢如來藏，應精進修習清凈之道。 斷除錯謬有三，（第一）斷除落入有邊常邊之錯謬：

【English Translation】 For the sake of attaining the Buddha's teachings, for the sake of purifying all dharmas, Bodhisattvas engage in practice. Thus, the emptiness of the nature of reality, which is pure in its essence and is also purified by defilements, is the emptiness of intrinsic nature; What is to be attained is the emptiness of the individual characteristics of the major and minor marks of a great being, which is the emptiness of individual characteristics; what is to be purified is the emptiness of all the Buddha's teachings, such as the powers, fearlessnesses, and non-confusion, which is the emptiness of all dharmas; what Bodhisattvas practice is the classification of the fourteen emptinesses, which should be understood as such. All of these can be classified into the latter two: 'Beings and all dharmas, entities are not here, this is emptiness.' That which is real without entity, is the emptiness other than that. The conventional, adventitious defilements, the absence of entities of self-grasping of beings and dharmas, is the emptiness of non-entity; the ultimate reality, the sphere of dharmas, empty of all, its essence existing without change, is the emptiness of the essence of non-entity. In order, these are taught to dispel the extremes of imputation on beings and dharmas, and the denigration of ultimate emptiness. (Fifth) Practice: 'If those afflictions were not, all beings would be liberated. If that purity were not, effort would become fruitless.' If afflictions were absent even without cultivating antidotes, all beings would be liberated from samsara without effort; if purity were not attained even with cultivating antidotes, then cultivating the path for the sake of attaining liberation would become a meaningless effort. Therefore, 'It is neither afflicted nor unafflicted, it is neither impure nor pure.' Arranged in order, the nature of mind, being naturally luminous, is therefore not afflicted and not impure; because of adventitious defilements, it is afflicted, therefore it is not unafflicted and not pure. Thus, the distinctions of emptiness, in the state of affliction, the tathāgatagarbha with defilements, and in the state of purity, the tathāgatagarbha without defilements, etc., as previously shown, are not contradictory, and are thus established. Thus, knowing that all beings possess the defiled tathāgatagarbha, one should strive to cultivate the pure path for the sake of attaining the undefiled tathāgatagarbha. There are three ways to abandon delusion, (first) abandoning the delusion of falling into the extreme of existence and permanence:

---

གཟུགས་སོགས་ཀུན་རྫོབ་ཀྱི་སྣང་བ་འདི་རྣམས་དོན་དམ་དུ་ཡོད་པ་ཡིན་ན་དེ་དག་མཐོང་ བའི་བྱིས་པ་རྣམས་ཀྱིས་ཀྱང་ཡང་དག་པ་རིག་པར་འགྱུར་ཞིང་དེ་ལས་གཞན་པའི་ཡང་དག་ པའི་ཡེ་ཤེས་དོན་མེད་པར་ཡང་ཐལ་བར་འགྱུར་ཏེ། བསམ་གྱིས་མི་ཁྱབ་པར་བསྟོད་པ་ ལས། དབང་པོ་རྣམས་ཀྱིས་གང་དམིགས་དེ། །གལ་ཏེ་ཡང་དག་མཆིས་གྱུར་ན། །བྱིས་པས་ ཡང་དག་རིག་པར་འགྱུར། །གང་ཚེ་ཡང་དག་ཤེས་པས་ཅི། །ཞེས་གསུངས་པ་ལྟར་རོ། །ལུང་ ལས་གཟུགས་ལ་སོགས་པའི་ཕུང་པོ་དང་ཁམས་དང་སྐྱེ་མཆེད་རྣམས་ཡོད་པར་གསུངས་པ་ དང་མི་འགལ་ལམ་སྙམ་ན། དེ་དག་ནི་དངོས་པོར་སྨྲ་བ་རྣམས་རིམ་གྱིས་གཞུག་པའི་དོན་དུ་ གསུངས་པ་ཡིན་གྱི། དོན་དམ་དུ་ཡོད་པར་གསུངས་པ་ནི་མ་ཡིན་ཏེ། ཉི་ཤུ་པར། གཟུགས་ སོགས་སྐྱེ་མཆེད་ཡོད་པར་ནི། །དེས་འདུལ་བའི་སེམས་ཅན་ལ། །དགོངས་པའི་དབང་གིས་ གསུངས་པ་སྟེ། །རྫུས་ཏེ་བྱུང་བའི་སེམས་ཅན་བཞིན། །ཞེས་གསུངས་པ་ལྟར་རོ། །དོན་དམ་ བདེན་པ་ཡོད་པར་གསུངས་པའང་ཀུན་རྫོབ་འདུས་བྱས་ཀྱི་དངོས་པོར་ཡོད་པ་ནི་མ་ཡིན་ ཏེ། དེ་ལྟར་ཡིན་ན་མི་རྟག་པ་མི་བརྟན་པ་བརྫུན་པ་བསླུ་བའི་ཆོས་ཅན་དུ་ཐལ་བར་འགྱུར་ བ་ལས། དོན་དམ་པའི་བདེན་པ་ནི་རྟག་པ་བརྟན་པ་ནམ་ཡང་མི་སླུ་བའི་ཆོས་ཉིད་ཡིན་པར་ བཤད་ཅིང་འཆད་པར་འགྱུར་བའི་ཕྱིར་རོ། ། (གཉིས་པ་)མེད་པ་ཆད་པའི་མཐར་ལྷུང་བ་སྤང་བ་ནི། གཟུགས་ནས་རྣམ་མཁྱེན་གྱི་བར་ གྱི་ཆོས་ཐམས་ཅད་རང་རང་གི་ངོ་བོས་སྟོང་པར་གསུངས་པའི་ཕྱིར་ཀུན་རྫོབ་ལས་རྒྱུ་འབྲས་ 4-127 ཀྱང་བདེན་པར་མེད་དོ་ཞེས་སེམས་པ་ནི་འཁྲུལ་པ་སྟེ། མཛོད་ལས། མེད་པར་ལྟ་བས་རྩ་ བ་གཅོད། །ཅེས་རྒྱུ་འབྲས་ལ་བསྐུར་བ་བཏབ་ན་སྔར་བསགས་པའི་དགེ་བའི་རྩ་བ་ཐམས་ ཅད་ཀྱང་གཅོད་པར་གསུངས་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་བས་ན་རིན་ཆེན་ཕྲེང་བར། མི་དགེ་བ་ལས་ སྡུག་བསྔལ་འབྱུང་། །དེ་བཞིན་ངན་འགྲོ་ཐམས་ཅད་དོ། །དགེ་ལས་བདེ་འགྲོ་ཐམས་ཅད་དེ། ། རྣམ་པ་ཀུན་ཏུ་བདེ་བ་དག །ཅེས་གསུངས་པ་ལྟར་ཀུན་རྫོབ་ལས་རྒྱུ་འབྲས་སླུ་བ་མེད་པ་ ལ་མངོན་པར་ཡིད་ཆེས་པ་འཇིག་རྟེན་པའི་ཡང་དག་པའི་ལྟ་བ་ལ་བརྟེན་ནས་བླང་དོར་ཚུལ་ བཞིན་དུ་བྱས་ཏེ། འཇིག་རྟེན་པ་ཡིས་ཡང་དག་ལྟ། །ཆེན་པོ་སུ་ལ་ཡོད་གྱུར་པ། །དེས་ནི་ བསྐལ་པ་སྟོང་དག་ཏུ། །ངན་འགྲོར་འགྲོ་བར་མི་འགྱུར་རོ། །ཞེས་ཀྱང་གསུངས་པ་ལྟར་རོ། ། ཡང་ཆོས་ཐམས་ཅད་སྟོང་པ་ཉིད་དུ་གསུངས་པའི་ཕྱིར་དོན་དམ་པའི་བདེན་པའང་གཏན་ ནས་མེད་པའོ་སྙམ་དུ་སེམས་ན། ཆོས་དབྱིངས་བསྟོད་པར། སྟོང་པ་ཉིད་ནི་སྟོན་པའི་མདོ། ། རྒྱལ་བས་ཇི་སྙེད་གསུངས་པ་གང་། །དེ་དག་ཀུན་གྱིས་ཉོན་མོངས་ལྡོག །དབྱིངས་དེ་ཉམས་ པར་བྱེད་མ་ཡིན། །ཞེས་པ་ལྟར་མེད་པར་གསུངས་པ་རྣམས་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པ་ག

【現代漢語翻譯】 如果色等世俗顯現的事物在勝義諦中真實存在，那麼見到它們的孩童也應能正確地認知，這樣一來，其他的勝義智慧也將變得毫無意義。正如《思議贊》中所說：『諸根所緣若真實，孩童亦能正知解，若有正知復何用？』正如經中所說，有人會想，經中說色等蘊、界、處存在，這難道不矛盾嗎？這些是爲了逐步引導那些執著事物真實存在的人而說的，並不是說它們在勝義諦中真實存在。如《二十頌》中所說：『說有色等諸處，為調伏彼等有情，依彼意而說，如幻化生之有情。』同樣，說勝義諦存在，也不是指世俗諦中因緣和合的事物存在，如果那樣，勝義諦就會變成無常、不穩固、虛假、具有欺騙性的事物。因此，勝義諦的真理是常、穩固、永不欺騙的自性，這是需要解釋和說明的。 （第二，）斷除落入斷滅邊的過失：因為經中說從色到一切種智之間的一切法，自性皆空，所以有人認為世俗諦中的因果也不真實存在，這種想法是錯誤的。如《俱舍論》中所說：『撥無因果斷善根。』如果否認因果，就會斷絕先前積累的一切善根。因此，如《寶鬘論》中所說：『不善生痛苦，以及一切惡趣，善生諸善趣，一切時皆樂。』因此，要深信世俗諦中因果不虛，依靠世間正見，如理取捨。『世間誰有真見者，彼于千劫中，終不墮惡趣。』 此外，如果有人認為，既然一切法皆是空性，那麼勝義諦也根本不存在，這是不對的。如《法界贊》中所說：『空性是佛經的要義，諸佛所說的一切，都能息滅煩惱，但不會毀壞法界。』因此，說諸法為空性，是爲了從各個方面息滅煩惱。

【English Translation】 If phenomena such as form, which appear in conventional truth, were truly existent in ultimate truth, then even children who see them would be able to perceive them correctly. Furthermore, other ultimate wisdom would become meaningless. As it is said in 'Praise Beyond Conception': 'If whatever is perceived by the senses were truly existent, even children would perceive it correctly. If there is correct knowledge, what is the use?' One might wonder if there is a contradiction between the scriptures that state the existence of aggregates, elements, and sense bases, and the teachings on emptiness. However, these teachings were given to gradually guide those who cling to the reality of phenomena. They were not meant to imply that phenomena truly exist in ultimate truth. As it is said in the 'Twenty Verses': 'The aggregates, etc., are said to exist, to tame beings who are to be tamed by that means, it is taught according to their understanding, like beings who appear by magic.' Similarly, the statement that ultimate truth exists does not refer to the existence of compounded phenomena in conventional truth. If that were the case, it would imply that ultimate truth is impermanent, unstable, false, and deceptive. However, ultimate truth is described and taught as being permanent, stable, and never deceptive. (Second,) Avoiding falling into the extreme of nihilism: Because it is taught that all phenomena, from form to omniscience, are empty of inherent existence, it is a mistake to think that cause and effect in conventional truth are also not truly existent. As it is said in the 'Treasure Store': 'The view of non-existence cuts off the root.' If one denies cause and effect, one cuts off all the roots of virtue that have been accumulated. Therefore, as it is said in the 'Precious Garland': 'From non-virtue comes suffering, and all the lower realms. From virtue comes all the higher realms, and happiness in every way.' Therefore, one should have unwavering faith in the infallibility of cause and effect in conventional truth, and rely on the correct view of the world to properly adopt and abandon. 'Whoever in the world has the right view will not fall into the lower realms for thousands of kalpas.' Furthermore, if one thinks that since all phenomena are taught to be emptiness, then ultimate truth does not exist at all, that is incorrect. As it is said in the 'Praise of the Dharmadhatu': 'Emptiness is the essence of the sutras, whatever the Victorious Ones have taught, all of that pacifies afflictions, but does not destroy the dharmadhatu.' Therefore, the teachings on emptiness are meant to pacify afflictions from all directions.

---

ློ་བུར་ གྱི་དྲི་མ་རྣམས་དཔྱད་ན་མེད་པར་བསྟན་པ་ཡིན་གྱི། ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་རང་བཞིན་གྱིས་རྣམ་ པར་དག་པ་དོན་དམ་པའི་བདེན་པ་མེད་པ་ནི་མ་ཡིན་ཏེ། བསམ་གྱིས་མི་ཁྱབ་པར་བསྟོད་ པར་ཡང་། དམ་པའི་དོན་ནི་བཅོས་མ་མིན། །ངོ་བོ་ཉིད་དང་རང་བཞིན་དང་། །ཡང་དག་ རྫས་དངོས་ཡོད་པ་ལགས། །བརྟགས་པའི་དངོས་པོ་མེད་པ་ཉིད། །གཞན་གྱི་དབང་ནི་ཡོད་ མ་ལགས། །ཞེས་གསུངས་པ་ལྟར་རོ། །དེ་ལྟར་ཀུན་རྫོབ་ཀུན་རྫོབ་ཏུ་བདེན་པ་དང་། དོན་ དམ་དོན་དམ་དུ་བདེན་པའི་རྣམ་དབྱེ་མི་ཤེས་པར་སྟོང་པ་ཉིད་ཀྱི་དོན་ཅི་ཡང་མེད་པའོ་སྙམ་ དུ་མངོན་པར་ཞེན་པ་ནི་ཕྱིན་ཅི་ལོག་གི་ལྟ་བ་ཆད་པའི་མཐར་ལྷུང་བ་སྟེ། དབུ་མའི་རྩ་བར། སྟོང་པ་ཉིད་ལ་ལྟ་ཉེས་ན། །ཤེས་རབ་ཆུང་རྣམས་ཕུང་བར་འགྱུར། །ཇི་ལྟར་སྦྲུལ་ལ་བཟུང་ 4-128 ཉེས་དང་། །རིག་སྔགས་ལོག་པར་བསྒྲུབས་པ་བཞིན། །ཞེས་གསུངས་པ་ལྟར་རོ། ། (གསུམ་པ་)དེས་ན་མཐའ་གཉིས་དང་བྲལ་བར་བསྟན་པ་ནི། བསམ་གྱིས་མི་ཁྱབ་པར་ བསྟོད་པ་ལས། ཡོད་ཅེས་པ་ནི་རྟག་པར་ལྟ། །མེད་ཅེས་བྱ་བ་ཆད་པར་ལྟ། །དེས་ན་མཐའ་ གཉིས་སྤངས་པ་ཡི། །ཆོས་དེ་མགོན་པོ་ཁྱོད་ཀྱིས་བསྟན། །ཞེས་གསུངས་པ་ལྟར་གནས་ སྐབས་སུ་གཟུགས་སོགས་འདུས་བྱས་ཀྱི་དངོས་པོ་རྣམས་སྣ་ཚོགས་སུ་སྣང་ཡང་དཔྱད་ན་ རང་རང་གི་ངོ་བོས་སྟོང་པས་ཀུན་རྫོབ་སྣང་བ་དང་སྟོང་པ་ཟུང་དུ་འཇུག་པ་མཐའ་གཉིས་ དང་བྲལ་བའི་དོན་དང་། མཐར་ཐུག་ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་འདུས་མ་བྱས་སོ་སོ་རང་རིག་པའི་ཡེ་ ཤེས་ལ་སྣང་ཡང་གློ་བུར་གྱི་དྲི་མས་སྟོང་པས་དོན་དམ་སྣང་བ་དང་སྟོང་པ་ཟུང་དུ་འཇུག་པ་ མཐའ་གཉིས་དང་བྲལ་བའི་དོན་ལ་མོས་པར་བྱ་སྟེ། བདེན་གཉིས་ལས་ཀྱང་། ཀུན་རྫོབ་ དང་ནི་དོན་དམ་དག །སོ་སོའི་ཆར་ནི་ཤེས་གྱུར་ནས། །གང་དུ་ཡང་དག་འདྲེས་གྱུར་པ། ། ཟུང་དུ་འཇུག་པར་དེས་བཤད་དོ། །ཞེས་གསུངས་པ་ལྟར་རོ། ། ༈ དོན་སྒྲུབ་པ་ལས་འཐོབ་པའི་དེ་བཞིན་ཉིད་ཀྱི་དོན་བསྟན་པ་ལ། གཞུང་དོན། གཞུང་དོན་ལ་མཚན་ཉིད་ཀྱིས་མདོར་བསྟན། དེའི་དོན་རྒྱས་བཤད། ཕན་ཡོན་གྱིས་ བསྡུ་བའོ། ། དང་པོ་ནི། ཡོད་མིན་མེད་མིན་དེ་བཞིན་མིན་གཞན་མིན། །སྐྱེ་དང་ འཇིག་མེད་འབྲི་བར་མི་འགྱུར་ཏེ། །འཕེལ་བ་མེད་ཅིང་རྣམ་པར་དག་ པའང་མེད། །རྣམ་པར་དག་འགྱུར་དེ་ནི་དོན་དམ་མཚན། །ཆོས་ཐམས་ ཅད་ཀྱི་ཆོས་ཉིད་ཟབ་མོ་སྟོང་པ་ཉིད་དོན་དམ་པའི་བདེན་པ་ནི་གཉིས་སུ་མེད་པའི་མཚན་ ཉིད་ལྔ་དང་ལྡན་པ་སྟེ། ཡོད་མེད་གཉིས་དང་གཅིག་དང་ཐ་དད་གཉིས་དང་སྐྱེ་འཇིག་གཉིས་ དང་འཕེལ་འགྲིབ་གཉིས་དང་དག་མ་དག་གཉིས་ཀྱི་མཐའ་དང་བྲལ་བའོ། །དེ་ཡང་ཆོས་ ཉིད་དེ་བཞིན་ཉིད་དེ་བདག་གཉིས་སུ་ཀུན་ཏུ་བཏགས་པ་དང་གདགས་གཞི་ཤེས་པ་གཞན་ 4-129 དབང་གི་དངོས་པོར་ཡོད་པར་མིན

【現代漢語翻譯】 雖然指出，突發性的污垢經過分析是不存在的，但並非指法界（chos kyi dbyings，法界）自性清凈，勝義諦（don dam pa'i bden pa，勝義諦）不存在。在《思議贊》（bsam gyis mi khyab par bstod par）中也讚道：『勝義非造作，本體與自性，真實物存在，考察之物無，他者之權無。』如是宣說。因此，如果不能區分世俗諦（kun rdzob，世俗諦）是世俗諦的真實，勝義諦是勝義諦的真實，而執著于空性（stong pa nyid，空性）的意義一無所有，那就是落入了斷見（chad pa'i lta ba，斷見）的邊見。正如《中觀根本慧論》（dbu ma'i rtsa ba）所說：『空性若錯解，慧淺者自毀，如蛇執不善，咒語顛倒行。』 （三）因此，顯示遠離二邊，如《思議贊》所說：『言有則執常，言無則執斷，是故離二邊，此法汝所說。』如是宣說，雖然暫時顯現各種各樣的色等有為法（'dus byas kyi dngos po，有為法），但經過分析，它們各自的自性是空性的，因此世俗顯現和空性雙運是遠離二邊的意義。最終，法界（chos kyi dbyings，法界）是無為（'dus ma byas，無為），各自證自證智（so so rang rig pa'i ye shes，各自證自證智），雖然顯現，但空性突發性的污垢，因此勝義顯現和空性雙運是遠離二邊的意義。應當對此生起信解。如《二諦論》（bden gnyis las）所說：『世俗與勝義，各自別知后，於何處真實，融合爲一體，彼即說雙運。』 正行部分： ༈ 從成就意義中顯示的如是性之意義，分為：正行部分，正行部分以體性作簡要說明，其意義作詳細解釋，以利益作總結。 第一，『非有非無亦非如是異，不生不滅損減亦不變，不增亦非凈，凈變是勝義，』一切法的法性（chos nyid，法性），甚深空性（stong pa nyid，空性），勝義諦（don dam pa'i bden pa，勝義諦）具有五種無二的體性，即遠離有無二邊、一異二邊、生滅二邊、增減二邊、凈不凈二邊。也就是說，法性（chos nyid，法性）如是性（de bzhin nyid，如是性），是二取（bdag gnyis su kun tu btags pa，二取）和所取之基，在其他支配的事物中並不存在。

【English Translation】 Although it is pointed out that adventitious stains are shown to be non-existent upon examination, it is not the case that the Dharmadhatu (chos kyi dbyings) is naturally pure and that ultimate truth (don dam pa'i bden pa) does not exist. In the 'Inconceivable Praise' (bsam gyis mi khyab par bstod par), it is also praised: 'Ultimate truth is not artificial, its essence and nature, and the true substance exists, but the object of investigation does not exist, and the power of others does not exist.' As it is said. Therefore, if one does not distinguish between conventional truth (kun rdzob) as conventional truth and ultimate truth as ultimate truth, and clings to the idea that the meaning of emptiness (stong pa nyid) is nothing at all, then one has fallen into the extreme of nihilistic view (chad pa'i lta ba). As it is said in the 'Root Verses on the Middle Way' (dbu ma'i rtsa ba): 'If emptiness is wrongly viewed, those of little wisdom will be destroyed, just as a snake is grasped incorrectly, or a mantra is performed wrongly.' (Three) Therefore, showing the separation from the two extremes, as it is said in the 'Inconceivable Praise': 'To say 'exists' is to view as permanent, to say 'does not exist' is to view as annihilation. Therefore, the Dharma that is free from the two extremes, that is what you, the Protector, have taught.' As it is said, although various compounded phenomena (dus byas kyi dngos po) such as form appear temporarily, upon examination, their respective essences are empty. Therefore, the union of conventional appearance and emptiness is the meaning of being free from the two extremes. Ultimately, the Dharmadhatu (chos kyi dbyings) is uncompounded (dus ma byas), and the wisdom of individual self-awareness (so so rang rig pa'i ye shes) appears, but it is empty of adventitious stains. Therefore, the union of ultimate appearance and emptiness is the meaning of being free from the two extremes. One should have faith in this. As it is said in the 'Two Truths': 'Conventional and ultimate, having known them separately, wherever they are truly mixed, that is what is explained as union.' Section on the Main Point: ༈ Showing the meaning of Suchness obtained from accomplishing the meaning, divided into: Section on the Main Point, Section on the Main Point is briefly explained by its characteristics, its meaning is explained in detail, and it is summarized by its benefits. First, 'Not existent, not non-existent, not thus, not other, without arising and ceasing, without decrease or change, without increase and not pure, pure change is ultimate.' The nature of all phenomena (chos nyid), profound emptiness (stong pa nyid), ultimate truth (don dam pa'i bden pa) possesses five non-dual characteristics, namely, being free from the extremes of existence and non-existence, oneness and otherness, arising and ceasing, increase and decrease, purity and impurity. That is to say, the nature of phenomena (chos nyid), Suchness (de bzhin nyid), is the basis for the imputation of the two selves (bdag gnyis su kun tu btags pa), and does not exist as an object of other power.

---

་ཞིང་། དེ་དག་གིས་སྟོང་བའི་ཆོས་ཉིད་ཡོངས་གྲུབ་ཀྱི་ངོ་ བོར་མེད་པའང་མིན་པ་དང་(༡) ། ཀུན་བཏགས་ནི་བློ་འཁྲུལ་པས་བརྟགས་པ་ཡིན་ལ་གཞན་ དབང་ཡང་དེའི་གདགས་གཞི་ཀུན་ཏུ་རྟོག་པ་འདུས་བྱས་ཡིན་པ་དང་། ཡོངས་གྲུབ་དོན་དམ་ རྣམ་པར་མི་རྟོག་པའི་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་ཡུལ་ཆོས་ཉིད་འགྱུར་བ་མེད་པ་འདུས་མ་བྱས་པ་ཡིན་པས་ དེ་དག་དེ་བཞིན་ཏེ་གཅིག་པ་མིན་ཞིང་། དེ་དག་ཁོ་ན་ལས་གཞན་མེད་པས་སམ་ཆོས་ཉིད་ ཡོངས་གྲུབ་ཀྱིས་ཆོས་ཅན་ཐམས་ཅད་ལ་ཁྱབ་པས་གཞན་ཏེ་ཐ་དད་པའང་མིན་པ་དང་(༢)། ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་འདུས་མ་བྱས་ཡིན་པས་ཐོག་མར་སྐྱེ་བ་མེད་པ་དང་། མཐར་འཇིག་པའང་ མེད་པ་དང་(༣)། ལམ་བསྒོམས་ཏེ་སྤང་བྱ་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པའི་ཆོས་འགགས་ཀྱང་དེའི་ ཆོས་ཉིད་འབྲི་བར་མི་འགྱུར་ཏེ། གཉེན་པོ་རྣམ་པར་བྱང་བའི་ཆོས་འཕེལ་བ་ན་དེའི་ཆོས་ ཉིད་འཕེལ་བ་མེད་ཅིང་མི་འགྱུར་བར་གནས་པ་དང་(༤)། དེ་བཞིན་ཉིད་ཀྱི་ངོ་བོ་གདོད་མ་ ནས་རང་བཞིན་གྱིས་རྣམ་པར་དག་ཅིང་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པ་ཅན་མ་ཡིན་པས་ཕྱིས་རྣམ་ པར་དག་པར་འགྱུར་དགོས་པའང་མེད་ལ། ལམ་བསྒོམས་ཏེ་གློ་བུར་གྱི་དྲི་མ་དང་བྲལ་བར་ བྱ་དགོས་པས་རྣམ་པར་དག་པར་འགྱུར་བའང་ཡིན་པ་སྟེ་(༥)། དེ་ལྟར་ན་གཉིས་སུ་མེད་པའི་ མཚན་ཉིད་རྣམ་པ་ལྔ་པོ་དེ་ནི་དོན་དམ་པའི་མཚན་ཉིད་ཡིན་པར་རིག་པར་བྱའོ། །བྱང་ས་ ལས་ཀྱང་། (འབྱུང་བའི་དོན་བསྡུས་པ་)འཇིག་རྟེན་པ་རྣམས་ཀྱི་ལྟ་བ་མཚུངས་པར་གྱུར་པས་འདི་ ནི་ས་ཁོ་ན་ཡིན་གྱི་མེ་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་པ་དང་། དེ་བཞིན་དུ་མེ་དང་ཆུ་དང་རླུང་དང་གཟུགས་ ལ་སོགས་པའི་ཡུལ་རྣམས་དང་ཟས་དང་སྐོམ་ལ་སོགས་པ་དང་། སྡུག་བསྔལ་དང་བདེ་བ་ ལ་སོགས་པ་རྣམས་ལ་འདི་ནི་འདི་ལྟ་བུ་ཡིན་གྱི་གཞན་ནི་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་སྤྱོད་ཡུལ་གཅིག་ ཏུ་གྱུར་[པས་{པ་}མ་བརྟགས་གཟུང་བའི་དངོས་པོ་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་འཇིག་རྟེན་གྱི་གྲགས་ པའི་དེ་ཁོ་ན་དང་(༡)། སོ་སོའི་སྐྱེ་བོ་མཁས་པ་མཛངས་པ་རྟོག་དཔྱོད་དང་ལྡན་པ་རྣམས་ཀྱིས་ 4-130 མངོན་སུམ་དང་རྗེས་སུ་དཔག་པ་དང་ཡིད་ཆེས་པའི་ལུང་གི་ཚད་མ་ལ་བརྟེན་ནས་འཐད་ པའི་སྒྲུབ་པའི་རིགས་པས་བསྒྲུབས་ཤིང་རྣམ་པར་བཞག་པ་དེ་ནི་རིགས་པས་གྲགས་པའི་ དེ་ཁོ་ན་དང་(༢)། ཉན་ཐོས་དང་རང་སངས་རྒྱས་རྣམས་ཟག་པ་མེད་པ་དང་དེའི་རྗེས་ལས་ ཐོབ་པའི་ཤེས་པས་བདེན་པ་བཞི་མངོན་པར་རྟོགས་པ་ན་ཕུང་པོ་ཙམ་ནི་དམིགས་ཤིང་ཕུང་ པོ་ལས་དོན་གཞན་དུ་གྱུར་པའི་གང་ཟག་གི་བདག་མེད་པར་རྟོགས་པའི་སྤྱོད་ཡུལ་ནི་ཉོན་ མོངས་པའི་སྒྲིབ་པ་རྣམ་པར་དག་པའི་ཤེས་པའི་སྤྱོད་ཡུལ་གྱི་དེ་ཁོ་ན་དང་(༣)། སངས་རྒྱས་ དང་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་ཀྱི་བདག་མེད་མཐའ་དག་རྟོགས་པ་རྣམ་པར་མི་རྟོག་པའི་ ཡེ་ཤེས་ཀྱི་སྤྱོད་ཡུལ་དུ་དེ་

【現代漢語翻譯】 此外，空性的法性並非完全不存在於圓成實性中（1）。遍計所執是由於心識錯亂而產生的概念，而依他起則是這些概念所依賴的基礎，是遍計所執的集合。圓成實性是遠離分別唸的智慧的境界，是法性不變且非造作的。因此，它們並不完全相同。然而，它們之間又並非完全不同，因為法性圓成實性遍及一切法。或者說，因為法性圓成實性遍及一切所知，所以它們並非完全不同（2）。 法界是無為法，因此沒有初始的生起，也沒有最終的壞滅（3）。即使通過修道，斷除了所有煩惱之法，其法性也不會因此而減少。當對治的清凈之法增長時，其法性也不會增長，而是保持不變（4）。 真如的自性從本初以來就是自性清凈的，並非由煩惱所染污，因此不需要後來才變得清凈。然而，由於需要通過修道來去除暫時的垢染，所以它也是可以變得清凈的（5）。 因此，這五種無二的特徵應該被理解為勝義諦的特徵。《菩薩地論》中也說：（總結出現的事物）世間之人持有共同的觀點，認為『這只是地，不是火』。同樣，對於火、水、風以及色等對境，對於食物和飲料等，對於痛苦和快樂等，他們也會認為『這只是如此，不是其他』。由於使用方式相同，所以未經分析而接受的事物就是世間的共許（1）。 各個有智慧、聰明、具有辨別能力的人，通過現量、比量和可信的教證，依據合理的論證進行證明和安立，這就是理智上的共許（2）。 聲聞和獨覺們通過無漏及其後得智，現證四諦時，只是將五蘊作為目標，並且了悟到五蘊之外沒有作為獨立實體的補特伽羅，這種行境是煩惱障清凈的智慧的行境，是勝義諦（3）。 諸佛和菩薩們證悟一切法無我，這是無分別智慧的行境，是勝義諦。

【English Translation】 Furthermore, the suchness of emptiness is not entirely non-existent in the pariniṣpanna-svabhāva (1). The parikalpita is what is conceived by a deluded mind, while the paratantra is the basis upon which those concepts are based, being an aggregation of conceptual constructs. The pariniṣpanna is the realm of wisdom free from conceptualization, the unchanging and unconditioned suchness. Therefore, they are not entirely the same. However, they are also not entirely different, because the suchness of the pariniṣpanna pervades all dharmas. Or, because the suchness of the pariniṣpanna pervades all knowables, they are not entirely different (2). The dharmadhātu is unconditioned, therefore it has no initial arising and no final cessation (3). Even when all afflictive dharmas are ceased through cultivation of the path, its suchness does not diminish. When the antidotal pure dharmas increase, its suchness does not increase, but remains unchanged (4). The nature of tathatā is primordially and naturally pure, not defiled by afflictions, therefore it does not need to become pure later. However, because it needs to be freed from temporary stains through cultivation of the path, it can also become pure (5). Therefore, these five characteristics of non-duality should be understood as the characteristics of the ultimate truth. The Bodhisattvabhumi also states: '(Summarizing the arising things) Worldly people hold a common view, thinking, 'This is only earth, not fire.' Similarly, for objects such as fire, water, wind, and form, for things such as food and drink, for things such as suffering and happiness, they think, 'This is only this, not something else.' Because the ways of using are the same, whatever is apprehended without analysis is the worldly convention (1).' Individual wise, intelligent, and discerning people, relying on valid means of cognition such as direct perception, inference, and trustworthy testimony, prove and establish through reasonable arguments, this is the intellectual convention (2). Śrāvakas and pratyekabuddhas, through uncontaminated wisdom and its subsequent attainment, directly realize the four truths, they only focus on the aggregates, and realize that there is no pudgala as an independent entity apart from the aggregates, this sphere of activity is the sphere of activity of wisdom that purifies the obscurations of afflictions, it is the ultimate truth (3). Buddhas and bodhisattvas realize the selflessness of all dharmas, this is the sphere of activity of non-conceptual wisdom, it is the ultimate truth.

---

བཞིན་ཉིད་མཆོག་བླ་ན་མེད་པར་ཤེས་བྱའི་མཐར་ཐུག་པ་མངོན་ སུམ་དུ་གྱུར་པ་ནི་ཤེས་བྱའི་སྒྲིབ་པ་རྣམ་པར་དག་པའི་ཤེས་པའི་སྤྱོད་ཡུལ་གྱི་དེ་ཁོ་ན་སྟེ(༤)། རྣམ་པ་བཞི་གསུངས་ཤིང་། དེ་ལྟར་བཞིའི་དང་པོ་གཉིས་ནི་ཐ་མ་དང་གསུམ་པ་ནི་འབྲིང་ དང་བཞི་པ་ནི་མཆོག་ཡིན་པར་རིག་པར་བྱའོ་ཞེས་ཀྱང་གསུངས་པ་རྣམས་ཀྱི་ནང་ནས་ འདིར་ནི་སྤྲོས་པའི་མཐའ་ཐམས་ཅད་དང་བྲལ་བ་མཆོག་གི་དེ་ཁོ་ན་ཉིད་གཏན་ལ་འབེབས་ པ་སྟེ། དྲི་མ་མེད་པའི་འོད་ལས་ཀྱང་། ཡོད་མིན་མེད་མིན་ཡོད་མེད་མིན། །གཉི་གའི་བདག་ ཉིད་མིན་པའང་མིན། །མཐའ་བཞི་རྣམ་པར་གྲོལ་བ་ཡི། །དེ་ཉིད་དབུ་མ་པ་ཡིས་རིག །ཅེས་ གསུངས་པ་ལྟར་རོ། །ཁ་ཅིག་སྤྲོས་བྲལ་གྱི་དོན་གཞི་གཅིག་ལ་སྦྱར་ནས་ཅིར་ཡང་མ་གྲུབ་ པ་གང་ཡང་མ་ཡིན་པ། ཅི་ཡང་མེད་པའོ་ཞེས་འདོད་པ་ནི་ཆད་པ་ཆེན་པོར་ལྷུང་བ་སྟེ། བྱང་ ས་ལས། སྟོང་པ་ཉིད་ལ་ལོག་པར་འཛིན་པ་ནི་ཤེས་བྱའི་དངོས་པོ་ལ་རྨོངས་པས་ཤེས་བྱ་ ཐམས་ཅད་ལ་(མེད་ཅེས)སྐུར་བ་འདེབས་པ་སྟེ། གཞི་དེས་སེམས་ཅན་དམྱལ་བ་རྣམས་སུ་ ཡང་སྐྱེ་བར་འགྱུར་ལ། གཞན་ཆོས་འདོད་པ་དང་སྡུག་བསྔལ་ལས་ཐར་བར་འདོད་པ་རྣམས་ ཀྱང་ཕུང་བར་བྱེད་དོ། །བསླབ་པའི་གཞི་དག་ལས་ཀྱང་གཡེལ་བར་འགྱུར་ཏེ། དེ་ལྟར་ཡང་ 4-131 དག་པ་ཇི་ལྟ་བའི་དངོས་པོ་ལ་(མེད་ཅེས་)སྐུར་བ་འདེབས་པ་ནི་ཆོས་འདུལ་བ་འདི་ལས་རབ་ ཏུ་ཉམས་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་པ་དང་། ཐམས་ཅད་མེད་ན་ནི་གང་དུ་ཅི་ཞིག་གང་གིས་སྟོང་པར་ འགྱུར་ཏེ་དེས་ན་དེ་ཉིད་སྟོང་པ་ཉིད་དུ་ཡང་མི་རུང་ངོ་། །དེ་བས་ན་དེ་ལྟ་བུ་ནི་སྟོང་པ་ཉིད་ ལ་ལོག་པར་ཟིན་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་པ་ལ་སོགས་པ་རྒྱ་ཆེར་གསུངས་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་བས་ན་ གཞི་ཐ་དད་ལ་སྦྱར་ནས་སྤྲོས་བྲལ་གྱི་དོན་སྔར་བསྟན་པ་དེ་དག་ནི་ཡང་དག་པའི་དོན་ཡིན་ ཏེ། ཡང་དེ་ཉིད་ལས་སྟོང་པ་ཉིད་ལ་ལེགས་པར་ཞུགས་པ་གང་ཞེ་ན། གང་གི་ཕྱིར་གང་ལ་ གང་མེད་པ་དེ་ནི་དེས་སྟོང་བར་ཡང་དག་པར་མཐོང་ལ། འདི་ལ་ལྷག་མ་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་ འདི་ན་ཡང་དག་པར་ཡོད་དོ་ཞེས་ཡང་དག་པ་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་དུ་རབ་ཏུ་ཤེས་པ་དེ་ནི། སྟོང་ པ་ཉིད་ལ་ཡང་དག་པ་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་དུ་ཕྱིན་ཅི་མ་ལོག་པར་ཞུགས་པ་ཞེས་བྱའོ། །ཞེས་པ་ ལ་སོགས་པ་གསུངས་པ་ལྟར་རོ། །བཤེས་སྤྲིང་ལས་ཀྱང་། གལ་ཏེ་མཐོ་རིས་ཐར་པ་མངོན་ བཞེད་ན། །ཡང་དག་ལྟ་བ་གོམས་པ་ཉིད་དུ་མཛོད། །གང་ཟག་ལོག་པར་ལྟ་བས་དགེ་སྤྱད་ ཀྱང་། །དེ་དག་རྣམ་པར་སྨིན་པ་མི་བཟད་ལྡན། །ཞེས་གསུངས་པས་ཀུན་རྫོབ་ལས་རྒྱུ་ འབྲས་བདེན་པར་ཡོད་པ་དང་། དོན་དམ་ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་སྤྱོད་ཡུལ་དུ་ཡོད་པ་ལ་ མངོན་པར་ཡིད་ཆེས་པར་བྱའོ། ། རྒྱས་བཤད་ལ། སྤང་བྱ་ཕྱིན་ཅི་ལོག་སྤང་ཚུལ་དང་། གཉེན་པོ་ཡང་དག་པ་བསྟེན་ཚུ

【現代漢語翻譯】 證悟到如實性（bzhin nyid），至高無上，達到所知（shes bya）的究竟，顯現為清凈所知障（shes bya'i sgrib pa）之識的行境，即是真如（de kho na）（4）。 已經宣說了四種相，應當了知，如是四種相，最初兩種是下等，第三種是中等，第四種是殊勝。在這些教言中，此處是確定遠離一切戲論之邊的殊勝真如。如無垢光（dri ma med pa'i 'od）中說：『非有非無，亦非亦有亦非無，非二者之自性，解脫四邊者，彼為中觀者所知。』 有些人將離戲之義，與一個基（gzhi）相聯繫，認為什麼也不成立，什麼也沒有，這是墮入大斷滅。如《菩薩地論》（Byang sa）中說：『執著空性為邪見，是因不瞭解所知之事物，而否定一切所知（認為沒有）。此基因此使眾生投生於地獄，也毀滅了那些想要希求佛法和從痛苦中解脫的人。也會從學處（bslab pa'i gzhi）中退失。』如是，否定清凈之事物（認為沒有），是對此法與律的極大退失。』又說：『如果一切皆無，那麼什麼以什麼空，因此彼亦不能成為空性。』因此，如是之人是邪執空性。』等等廣說。 因此，將離戲之義與不同的基相聯繫，如前所示，才是正確的意義。又如彼論中說：『何為空性之善入者？即因何物於何處無有，則如實見彼處為空。此處若有剩餘，則如實存在於此處。』如是如實了知者，稱為如實不顛倒地入于空性。』等等。 《親友書》（bshes spring）中也說：『若欲現證增上生及解脫，當勤修習正見。以邪見者所行之善，彼等異熟皆為不可愛。』因此，應當深信世俗中因果真實存在，以及勝義中法界（chos kyi dbyings）存在於智慧（ye shes）的行境中。 廣釋中說：應如何斷除顛倒之所斷，以及應如何依止正確之對治。

【English Translation】 The realization of Suchness (bzhin nyid), supreme and unsurpassed, reaching the ultimate of what is to be known (shes bya), manifesting as the sphere of activity of the knowledge that has purified the obscurations of what is to be known (shes bya'i sgrib pa), is the thusness (de kho na) itself (4). Four aspects have been taught, and it should be understood that of these four, the first two are inferior, the third is intermediate, and the fourth is supreme. Among these teachings, here it is to establish the supreme thusness that is free from all extremes of elaboration. As it is said in 'Stainless Light' (dri ma med pa'i 'od): 'Not existent, not non-existent, not both existent and non-existent, not even the nature of both, liberated from the four extremes, that is known by the Madhyamika.' Some, connecting the meaning of freedom from elaboration with a single basis (gzhi), assert that nothing is established, that there is nothing at all, which is falling into a great nihilism. As it is said in the 'Bodhisattva-bhumi' (Byang sa): 'To grasp emptiness as a wrong view is to be deluded about the objects of knowledge, and to deny all that is to be known (to say that it does not exist). That basis causes beings to be born in the hells, and also destroys those who wish to seek the Dharma and liberation from suffering. One will also stray from the objects of training (bslab pa'i gzhi). Thus, to deny pure objects (to say that they do not exist) is a great degeneration from this Dharma and Vinaya.' And: 'If everything is non-existent, then what is empty of what, and therefore it cannot even be emptiness.' Therefore, such a person is wrongly grasping emptiness.' And so on, it is extensively taught. Therefore, to connect the meaning of freedom from elaboration with different bases, as previously shown, is the correct meaning. And as it is said in that very text: 'What is it to enter well into emptiness? It is that because of what, what is not present in what, one truly sees that place as empty. If there is a remainder here, then it truly exists here.' One who knows this as it truly is, is called one who has entered into emptiness correctly and without inversion. It is also said in the 'Letter to a Friend' (bshes spring): 'If you wish to realize higher realms and liberation, then cultivate the habit of right view. Even the virtuous deeds performed by those with wrong views, their results are unpleasant.' Therefore, one should have firm faith that cause and effect truly exist in the relative, and that the Dharmadhatu (chos kyi dbyings) exists in the sphere of activity of wisdom (ye shes) in the ultimate. In the detailed commentary, it says: How to abandon the objects to be abandoned that are inverted, and how to rely on the correct antidote.

---

ལ་ ལོ། །དང་པོ་ལའང་། ཕྱིན་ཅི་ལོག་བདག་ལྟ་དགག་པ་དང་། ཕྱིན་ཅི་ལོག་སྨད་དེ་སྤང་བའོ། ། དང་པོ་ནི། བདག་ཏུ་ལྟ་བ་བདག་ཉིད་བདག་མཚན་མིན། །ངན་པར་ གནས་མིན་མཚན་ཉིད་མི་འདྲའི་ཕྱིར། །གཉིས་ལས་གཞན་མེད་དེ་ནི་ ནོར་པར་སྐྱེས། །དེ་ཕྱིར་ཐར་པ་ནོར་ཙམ་ཟད་པ་ཡིན། །སྔར་ཆོས་ཐམས་ཅད་ བདག་མེད་ཅིང་སྟོང་པ་ཉིད་སྤྲོས་པའི་མཐའ་དང་བྲལ་བ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བསྟན་པ་ལ། དེ་ལྟ་མ་ 4-132 ཡིན་ཏེ་བདག་རྫས་སུ་གྲུབ་པ་ཡོད་དོ་ཞེ་ན། བདག་དེ་བདག་ཏུ་འཛིན་མཁན་གྱི་ཤེས་པ་ཡིན་ ནམ་གཟུང་བྱ་ཉེར་ལེན་གྱི་ཕུང་པོ་ཡིན་ནམ་དེ་དག་ལས་གཞན་པ་ཞིག་ཡིན་ཞེས་བརྟགས་ ནས། དང་པོ་ལྟར་ན། བདག་ཏུ་ལྟ་བའི་ཤེས་པ་བདག་ཉིད་ནི་བདག་གི་མཚན་ཉིད་དམ་ངོ་ བོར་ཡོད་པ་མིན་ཏེ། བདག་ནི་རྟག་པར་འདོད་པ་ལ་ཤེས་པ་དེ་ནི་མི་རྟག་པ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་ རོ། །གཉིས་པ་ལྟར་ན། ཉོན་མོངས་པའི་གནས་ངན་ལེན་གྱིས་བསྐྱེད་པས་ངན་པར་གནས་ པ་ཉེ་བར་ལེན་པའི་ཕུང་པོ་ལྔ་ནི་བདག་གི་ངོ་བོ་མིན་ཏེ། བདག་ནི་རྟག་པ་གཅིག་པུ་རང་ དབང་ཅན་དུ་འདོད་པ་ལ། ཕུང་པོ་ནི་མི་རྟག་དུ་མ་གཞན་དབང་ཅན་ཡིན་པས་མཚན་ཉིད་མི་ འདྲ་བའི་ཕྱིར་རོ། །གསུམ་པ་ལྟར་ན་བདག་ཏུ་ལྟ་བ་དང་ཉེར་ལེན་གྱི་ཕུང་པོ་དེ་གཉིས་ལས་ གཞན་པའི་བདག་ཀྱང་མེད་དེ། གལ་ཏེ་ཡོད་ན་ཚད་མ་ལ་སྣང་དུ་རུང་བ་ལ་མ་དམིགས་པའི་ ཕྱིར་རོ། །དེ་བས་ན་བདག་མེད་ལ་བདག་ཏུ་འཛིན་པ་དེ་ནི་ནོར་པར་སྐྱེས་པ་ལོག་པའི་ཤེས་ པ་ཡིན་ཏེ་དཔེར་ན་ཐག་པ་ལ་སྦྲུལ་དུ་བཟུང་ནས་སྐྲག་པ་བཞིན་ནོ། །བརྟགས་ཤིང་དཔྱད་ ན་བདག་རྫས་སུ་གྲུབ་པ་མེད་པ་དེའི་ཕྱིར་དེ་ལྟར་རྟོགས་ནས་ཐར་པ་ཐོབ་པ་ནི་བདག་དང་ བདག་གིར་འཛིན་པའི་ནོར་པའམ་འཁྲུལ་པ་ཙམ་ཟད་པ་ཡིན་གྱི། གྲོལ་བ་པོའི་བདག་ཡོད་ པ་ནི་མ་ཡིན་ཏེ་ཐག་པ་ལ་ཐག་པར་ཤེས་ནས་སྦྲུལ་གྱི་འཇིགས་པ་དང་བྲལ་བ་བཞིན་ནོ། ། དེ་བས་ན་ཉེས་པ་ཐམས་ཅད་ཀྱི་རྩ་བ་བདག་ལྟ་སྤང་བར་བྱ་སྟེ། རྣམ་འགྲེལ་ལས། བདག་ ཡོད་ན་ནི་གཞན་དུ་ཤེས། །བདག་གཞན་ཆ་ལས་འཛིན་དང་སྡང་། །དེ་དག་དང་ནི་འབྲེལ་བ་ ལས། །ཉེས་པ་ཐམས་ཅད་འབྱུང་བར་འགྱུར། །ཞེས་གསུངས་པའི་ཕྱིར་རོ། ། ཕྱིན་ཅི་ལོག་སྨད་པ་ནི། ཇི་ལྟར་འཁྲུལ་པ་ཙམ་བརྟེན་སྐྱེ་བོ་ཡིས། །སྡུག་ བསྔལ་རང་བཞིན་རྒྱུན་ཆགས་རྟོགས་མི་འགྱུར། །རིག་མིན་རིག་ཉིད་ སྡུག་བསྔལ་སྡུག་བསྔལ་མེད། །ཆོས་ཀྱི་རང་བཞིན་དེ་ཡི་རང་བཞིན་ 4-133 མིན། །ཆོས་ཐམས་ཅད་བདག་མེད་པ་ཡིན་ན། ཇི་ལྟར་ཏེ་ཅིའི་ཕྱིར་འཇིག་རྟེན་འཁྲུལ་པ་ ཙམ་ལ་བརྟེན་པའི་སྐྱེ་བོ་ཡིས་ཀྱང་འདུ་བྱེད་སྡུག་བསྔལ་གྱི་རང་བཞིན་རྒྱུན་ཆགས་སུ་གནས་ པ་འདི་བདག་མེད་དུ་རྟོགས་པར་མི་འགྱུར་ཏེ། རྟོགས་ཤིང་རིག་པར་འགྱུར་དགོས་སོ་ཞེ་ ན་རིག་པར་མི་འགྱུར་ཏེ། བདག་ཏུ་ལྟ་

【現代漢語翻譯】 ལོ། །དང་པོ་ལའང་། ཕྱིན་ཅི་ལོག་བདག་ལྟ་དགག་པ་དང་། ཕྱིན་ཅི་ལོག་སྨད་དེ་སྤང་བའོ། །——首先，駁斥顛倒的我見，並譴責和捨棄顛倒見。 དང་པོ་ནི། བདག་ཏུ་ལྟ་བ་བདག་ཉིད་བདག་མཚན་མིན། །ངན་པར་གནས་མིན་མཚན་ཉིད་མི་འདྲའི་ཕྱིར། །གཉིས་ལས་གཞན་མེད་དེ་ནི་ནོར་པར་སྐྱེས། །དེ་ཕྱིར་ཐར་པ་ནོར་ཙམ་ཟད་པ་ཡིན། །——首先，認為的『我』，既非『我』之自性，亦非『我』之相狀；既非處於惡劣之境，亦因體性各異。除此二者之外別無他物，此乃錯謬之生。因此，解脫僅是錯覺的終結。 སྔར་ཆོས་ཐམས་ཅད་བདག་མེད་ཅིང་སྟོང་པ་ཉིད་སྤྲོས་པའི་མཐའ་དང་བྲལ་བ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བསྟན་པ་ལ། དེ་ལྟ་མ་ཡིན་ཏེ་བདག་རྫས་སུ་གྲུབ་པ་ཡོད་དོ་ཞེ་ན། བདག་དེ་བདག་ཏུ་འཛིན་མཁན་གྱི་ཤེས་པ་ཡིན་ནམ་གཟུང་བྱ་ཉེར་ལེན་གྱི་ཕུང་པོ་ཡིན་ནམ་དེ་དག་ལས་གཞན་པ་ཞིག་ཡིན་ཞེས་བརྟགས་ནས།——先前已闡明一切法皆無我、空性，遠離戲論之邊。若有人反駁說並非如此，『我』實有自性，那麼，這個『我』是指執我的意識，還是指所取的五蘊，抑或是指與二者皆不同的東西呢？對此進行考察。 དང་པོ་ལྟར་ན། བདག་ཏུ་ལྟ་བའི་ཤེས་པ་བདག་ཉིད་ནི་བདག་གི་མཚན་ཉིད་དམ་ངོ་བོར་ཡོད་པ་མིན་ཏེ། བདག་ནི་རྟག་པར་འདོད་པ་ལ་ཤེས་པ་དེ་ནི་མི་རྟག་པ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །——如果指前者，執我的意識本身並非『我』的相狀或本質，因為『我』被認為是常恒的，而意識是無常的。 གཉིས་པ་ལྟར་ན། ཉོན་མོངས་པའི་གནས་ངན་ལེན་གྱིས་བསྐྱེད་པས་ངན་པར་གནས་པ་ཉེ་བར་ལེན་པའི་ཕུང་པོ་ལྔ་ནི་བདག་གི་ངོ་བོ་མིན་ཏེ། བདག་ནི་རྟག་པ་གཅིག་པུ་རང་དབང་ཅན་དུ་འདོད་པ་ལ། ཕུང་པོ་ནི་མི་རྟག་དུ་མ་གཞན་དབང་ཅན་ཡིན་པས་མཚན་ཉིད་མི་འདྲ་བའི་ཕྱིར་རོ། །——如果指後者，由煩惱之惡業所生，處於惡劣之境的五取蘊並非『我』的本質，因為『我』被認為是常恒、唯一、自主的，而五蘊是無常、眾多、他主的，因此體性各異。 གསུམ་པ་ལྟར་ན་བདག་ཏུ་ལྟ་བ་དང་ཉེར་ལེན་གྱི་ཕུང་པོ་དེ་གཉིས་ལས་གཞན་པའི་བདག་ཀྱང་མེད་དེ། གལ་ཏེ་ཡོད་ན་ཚད་མ་ལ་སྣང་དུ་རུང་བ་ལ་མ་དམིགས་པའི་ཕྱིར་རོ། །——如果認為有異於執我和五取蘊的『我』，那也是不存在的，因為如果它存在，就應該能被量（pramana， प्रमाण，pramāṇa，有效認知）所認知，但實際上並沒有被認知。 དེ་བས་ན་བདག་མེད་ལ་བདག་ཏུ་འཛིན་པ་དེ་ནི་ནོར་པར་སྐྱེས་པ་ལོག་པའི་ཤེས་པ་ཡིན་ཏེ་དཔེར་ན་ཐག་པ་ལ་སྦྲུལ་དུ་བཟུང་ནས་སྐྲག་པ་བཞིན་ནོ། །བརྟགས་ཤིང་དཔྱད་ན་བདག་རྫས་སུ་གྲུབ་པ་མེད་པ་དེའི་ཕྱིར་དེ་ལྟར་རྟོགས་ནས་ཐར་པ་ཐོབ་པ་ནི་བདག་དང་བདག་གིར་འཛིན་པའི་ནོར་པའམ་འཁྲུལ་པ་ཙམ་ཟད་པ་ཡིན་གྱི། གྲོལ་བ་པོའི་བདག་ཡོད་པ་ནི་མ་ཡིན་ཏེ་ཐག་པ་ལ་ཐག་པར་ཤེས་ནས་སྦྲུལ་གྱི་འཇིགས་པ་དང་བྲལ་བ་བཞིན་ནོ། །——因此，在無我的基礎上執著于『我』，這是一種錯誤的顛倒見，就像把繩子誤認為蛇而感到恐懼一樣。經過考察和分析，『我』並不具有實體自性，因此，認識到這一點並獲得解脫，僅僅是『我』和『我所』執著的錯覺的終結，而不是存在一個解脫者的『我』，就像認識到繩子是繩子，從而擺脫對蛇的恐懼一樣。 དེ་བས་ན་ཉེས་པ་ཐམས་ཅད་ཀྱི་རྩ་བ་བདག་ལྟ་སྤང་བར་བྱ་སྟེ། རྣམ་འགྲེལ་ལས། བདག་ཡོད་ན་ནི་གཞན་དུ་ཤེས། །བདག་གཞན་ཆ་ལས་འཛིན་དང་སྡང་། །དེ་དག་དང་ནི་འབྲེལ་བ་ལས། །ཉེས་པ་ཐམས་ཅད་འབྱུང་བར་འགྱུར། །ཞེས་གསུངས་པའི་ཕྱིར་རོ། །——因此，應當捨棄作為一切過患之根源的我見。正如《釋量論》（Pramāṇavārttika， प्रमाणवार्तिक，pramāṇavārtika，量評）中所說：『若有我，則知有他；由我他之分，生執著與嗔恨；由彼等之關聯，一切過患皆生。』 ཕྱིན་ཅི་ལོག་སྨད་པ་ནི། ཇི་ལྟར་འཁྲུལ་པ་ཙམ་བརྟེན་སྐྱེ་བོ་ཡིས། །སྡུག་བསྔལ་རང་བཞིན་རྒྱུན་ཆགས་རྟོགས་མི་འགྱུར། །རིག་མིན་རིག་ཉིད་སྡུག་བསྔལ་སྡུག་བསྔལ་མེད། །ཆོས་ཀྱི་རང་བཞིན་དེ་ཡི་རང་བཞིན་མིན། །——譴責顛倒見：眾生依于錯覺，何以不能了悟苦之本性，恒常相續？非智亦智，苦非真苦。法之本性，非彼之本性。 ཆོས་ཐམས་ཅད་བདག་མེད་པ་ཡིན་ན། ཇི་ལྟར་ཏེ་ཅིའི་ཕྱིར་འཇིག་རྟེན་འཁྲུལ་པ་ཙམ་ལ་བརྟེན་པའི་སྐྱེ་བོ་ཡིས་ཀྱང་འདུ་བྱེད་སྡུག་བསྔལ་གྱི་རང་བཞིན་རྒྱུན་ཆགས་སུ་གནས་པ་འདི་བདག་མེད་དུ་རྟོགས་པར་མི་འགྱུར་ཏེ། རྟོགས་ཤིང་རིག་པར་འགྱུར་དགོས་སོ་ཞེ་ན། རིག་པར་མི་འགྱུར་ཏེ། བདག་ཏུ་ལྟ་——如果一切法皆是無我的，那麼，為什麼世間眾生依于錯覺，不能了悟行苦的本性，恒常相續呢？應該了悟才對啊。答：不能了悟，因為執著於我。

【English Translation】 Lo! Firstly, refuting the inverted view of self and condemning and abandoning inverted views. Firstly: The view of self is neither the nature nor the characteristic of the self; it is neither in a bad state nor different in characteristics. There is nothing other than these two, which is born of error. Therefore, liberation is merely the exhaustion of error. Previously, it was taught that all phenomena are without self, empty, and free from the extremes of elaboration. If someone says that it is not so, that the self exists as a substance, then, after examining whether that self is the consciousness that grasps at the self, or the aggregates of grasping, or something other than these, [we respond as follows]. According to the first, the consciousness that views the self is not the nature or essence of the self, because the self is considered to be permanent, while consciousness is impermanent. According to the second, the five aggregates of grasping, which are produced by the afflictions and abide in a bad state, are not the essence of the self, because the self is considered to be permanent, singular, and independent, while the aggregates are impermanent, multiple, and dependent, and therefore their characteristics are different. According to the third, there is no self other than the view of self and the aggregates of grasping, because if there were, it would be perceptible to valid cognition but is not observed. Therefore, grasping at a self in what is without self is an erroneous and inverted consciousness, like being frightened by mistaking a rope for a snake. After examining and analyzing, since the self does not exist as a substance, realizing this and attaining liberation is merely the exhaustion of the error or delusion of grasping at a self and what belongs to a self, and not the existence of a liberated self, just as knowing a rope to be a rope frees one from the fear of a snake. Therefore, the view of self, which is the root of all faults, should be abandoned. As it is said in the Pramāṇavārttika (Commentary on Valid Cognition): 'If there is a self, then one knows others; from the division of self and others, attachment and hatred arise; from the connection with these, all faults arise.' Condemning inverted views: How is it that beings, relying merely on illusion, do not realize the nature of suffering, which is constant and continuous? Non-wisdom is also wisdom, suffering is not true suffering. The nature of phenomena is not its nature. If all phenomena are without self, then how and why do beings in the world, relying merely on illusion, not realize that the nature of conditioned suffering is constant and continuous? They should realize it. Answer: They do not realize it because they cling to a self.

---

བ་འཁྲུལ་པ་ཙམ་ལ་བརྟེན་པའི་ཕྱིར་དང་། བདག་ མེད་རྟོགས་པའི་ཡེ་ཤེས་རྒྱུད་ལ་མ་སྐྱེས་པའི་ཕྱིར་རོ། །འོ་ན་སྡུག་བསྔལ་ཡང་རྟོགས་ཤིང་ རིག་པར་མི་འགྱུར་རམ་སྙམ་ན། སྡུག་བསྔལ་ནི་ཡེ་ཤེས་ཀྱིས་རིག་པར་བྱ་དགོས་པ་མིན་ ཏེ། ཁམས་གསུམ་གྱི་ཚོར་བ་མཐའ་དག་སྡུག་བསྔལ་དུ་ཉམས་སུ་མྱོང་བས་རིག་པ་ཉིད་ཡིན་ པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་བས་ན་སྡུག་བསྔལ་གྱི་རྒྱུ་བདག་འཛིན་མ་སྤངས་པས་སྡུག་བསྔལ་བར་ གྱུར་པ་ཡིན་ལ། དོན་དམ་པར་སྡུག་བསྔལ་མྱོང་བ་པོའི་བདག་མེད་པའི་ཕྱིར་སྡུག་བསྔལ་ བར་འགྱུར་པའང་མེད་དོ། །དེ་ལྟར་གང་ཟག་གི་བདག་མེད་པས་ཀུན་རྫོབ་ཏུ་ཕུང་པོ་ཁམས་ དང་སྐྱེ་མཆེད་རྨི་ལམ་སྒྱུ་མ་ལྟ་བུ་ཆོས་ཙམ་གྱི་རང་བཞིན་དུ་ཟད་པ་ཡིན་ལ། དོན་དམ་པར་ གཟུང་འཛིན་ཆོས་ཀྱི་བདག་ཀྱང་མེད་པའི་ཕྱིར། ཆོས་ཙམ་དེའི་རང་བཞིན་ཡང་ཡོད་པ་མིན་ པས་བདག་མེད་ལ་བདག་ཏུ་འཛིན་པ་ནི་འཁྲུལ་པའོ། ། སྐྱེད་བྱེད་ཀྱི་བདག་མེད་ན་འབྲས་བུ་སྣ་ཚོགས་སུ་སྐྱེ་བ་མི་རིགས་སོ་སྙམ་ན། བརྟེན་ ནས་དངོས་རབ་སྐྱེ་བ་མངོན་འཇུག་ན། །སྐྱེ་བོ་ཇི་ལྟར་གཞན་གྱིས་བྱས་ ལ་བརྟེན། །གང་ཕྱིར་ཡོད་པ་མི་མཐོང་མེད་མཐོང་བ། །འདི་འདྲའི་མུན་ ནག་རྣམ་པ་འདི་གང་ཞིག །ཀུན་རྫོབ་ཏུ་ས་བོན་ལས་མྱུ་གུ་དང་མ་རིག་པ་ལས་འདུ་ བྱེད་ལ་སོགས་པ་རྒྱུ་སྔ་མ་སྔ་མ་ལ་བརྟེན་ནས་འབྲས་བུའི་དངོས་པོ་ཕྱི་མ་ཕྱི་མ་རྣམས་རབ་ཏུ་ སྐྱེ་བ་མངོན་སུམ་དུ་འཇུག་པ་མཐོང་བཞིན་པ་ཡིན་ན། ཕྱི་རོལ་པ་ལ་སོགས་པའི་སྐྱེ་བོ་རྨོངས་ པ་རྣམས་ཇི་ལྟར་ཏེ་ཅིའི་ཕྱིར་རྟེན་འབྲེལ་ལས་གཞན་བདག་དང་གཙོ་བོ་དང་དབང་ཕྱུག་ལ་ 4-134 སོགས་པ་རྣམས་ཀྱིས་བྱས་སོ་ཞེས་ལྟ་བ་ངན་པ་ལ་བརྟེན་ཏེ་རྟེན་པ་ནི་རིགས་པ་མ་ཡིན་ནོ། ། གང་གི་ཕྱིར་ཡོད་པ་རྟེན་ཅིང་འབྲེལ་པར་འབྱུང་བ་མི་མཐོང་བར་མེད་པ་བདག་དང་གཙོ་ བོ་ལ་སོགས་པ་མཐོང་བ་འདི་འདྲའི་མུན་ནག་གི་རྣམ་པ་འདི་གང་ཞིག་ཡིན་ཏེ། མུན་པ་ཕལ་ པས་ནི་ཡོད་པ་མི་མཐོང་བར་བྱེད་ཀྱི་མེད་པ་མཐོང་བར་མི་བྱེད་ལ། བློ་མ་རིག་པའི་མུན་ པས་བསྒྲིབས་པས་ནི་མེད་པ་ཡང་མཐོང་བ་སྔོན་མེད་པའི་མུན་པ་ཆེན་པོ་སྟེ་ཤིན་ཏུ་སྨད་པར་ བྱ་བ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། ། གཉེན་པོ་ལ་བདག་མེད་པ་ཞི་བར་བསྟན་པ་དང་། ཡེ་ཤེས་ལ་རིམ་གྱིས་འཇུག་ཚུལ་ལོ། ། དང་པོ་ནི། འདི་ལ་དོན་དམ་ཚུལ་གྱིས་ཞི་བ་དང་། །སྐྱེ་བ་དེ་གཉིས་ཁྱད་ པར་ཅི་ཡང་མེད། །འོན་ཀྱང་དགེ་བའི་ལས་རྣམས་བྱེད་པ་དག །སྐྱེ་བ་ ཟད་པས་ཞི་བ་ཐོབ་པར་བཤད། །བདག་མེད་ན་ལམ་སྒོམ་པ་པོ་མེད་པས་ཐར་པ་ ཐོབ་པ་མེད་དོ་ཞེ་ན། དཔེ་མེད་པར་བསྟོད་པ་ལས། འཁོར་བ་སྤངས་པར་གྱུར་པ་ཡི། །མྱ་ ངན་འདས་པ་ཁྱོད་མི་བཞེད། །འཁོར་བ་ཞི་ཉིད་གང་ཡིན་པ། །དེ་ཉིད་མྱ་ངན་འདས་པར་ བཞེད། །ཅེས་གས

【現代漢語翻譯】 因為僅僅依賴於錯覺，並且沒有在相續中生起證悟無我的智慧。如果認為痛苦也應該被證悟和認知，那麼痛苦並非必須由智慧來認知，因為體驗三界的一切感受本身就是認知。因此，由於沒有捨棄痛苦之因——我執，所以才會有痛苦；但從究竟上來說，因為沒有體驗痛苦的『我』，所以也不會有痛苦。因此，由於人無我，世俗諦中，五蘊、十二處和十八界就像夢幻泡影一樣，僅僅是法的自性；而勝義諦中，能取所取以及法的『我』也不存在，所以，僅僅是法的自性也不存在，因此執著無我為『我』是錯覺。 如果認為沒有造作者（的『我』），就不可能產生各種各樣的果，那麼：如果依賴而顯現事物生起，那麼人們怎麼會認為是由其他所造？因為他們看不到存在，卻看到不存在，這是什麼樣的黑暗？在世俗諦中，從種子生出苗芽，從無明生出行等等，依賴於前前因，後後果的事物顯而易見地生起。那麼，外道等愚昧之人，為什麼會依賴於邪見，認為是由補特伽羅、自在天等所造，而不是依賴於緣起呢？因為他們看不到存在（緣起），卻看到不存在的『我』和自在天等，這是什麼樣的黑暗？普通的黑暗只是讓人看不到存在，卻不會讓人看到不存在的事物。而被無明黑暗遮蔽的心識，甚至能看到不存在的事物，這是前所未有的巨大黑暗，應該受到強烈的譴責。 對治品中，宣說無我寂滅，以及智慧如何逐漸生起。 首先：對於此，勝義諦的寂滅和生滅，兩者之間沒有任何差別。然而，行持善業的人們，被宣說通過滅盡生而獲得寂滅。如果認為沒有『我』，就沒有修行道的人，因此無法獲得解脫，那麼，《無有譬喻贊》中說：『您不認為已捨棄輪迴者，已獲得寂滅。您認為輪迴的寂靜，即是寂滅。』

【English Translation】 Because it relies solely on delusion, and because the wisdom of realizing selflessness has not arisen in the mindstream. If one thinks that suffering should also be realized and known, then suffering does not need to be known by wisdom, because experiencing all the feelings of the three realms is itself knowledge. Therefore, because the cause of suffering, self-grasping, has not been abandoned, there is suffering; but ultimately, because there is no 'I' experiencing suffering, there will be no suffering. Therefore, because of the selflessness of the person, in the conventional truth, the aggregates, elements, and sense bases are like dreams and illusions, merely the nature of phenomena; and in the ultimate truth, there is no grasping or grasped, nor is there a self of phenomena, so the nature of merely phenomena does not exist either, therefore grasping selflessness as self is a delusion. If one thinks that without a creator (the 'I'), it is impossible for various fruits to arise, then: If relying on something, things manifestly arise, how do people think it is done by others? Because they do not see existence, but see non-existence, what kind of darkness is this? In the conventional truth, from seeds sprouts arise, and from ignorance actions arise, etc., relying on the former cause, the latter fruit manifestly arises. Then, why do ignorant people such as non-Buddhists rely on wrong views, thinking that it is done by a self, a chief, or a lord, etc., rather than relying on dependent origination? Because they do not see existence (dependent origination), but see the non-existent 'I' and lord, etc., what kind of darkness is this? Ordinary darkness only makes one unable to see existence, but does not make one see non-existent things. But the mind obscured by the darkness of ignorance can even see non-existent things, this is an unprecedented great darkness, which should be strongly condemned. In the antidote, the selflessness of peace is taught, and how wisdom gradually arises. First: For this, there is no difference between the peace of the ultimate truth and arising and ceasing. However, those who perform virtuous deeds are said to attain peace by exhausting birth. If one thinks that without a 'I', there is no one to practice the path, therefore liberation cannot be attained, then, in the 'Praise Without Example' it says: 'You do not consider those who have abandoned samsara to have attained nirvana. You consider the peace of samsara to be nirvana.'

---

ུངས་པ་ལྟར་ཐེག་པ་ཆེན་པོའི་ཚུལ་འདི་ལ་དོན་དམ་པའི་ཚུལ་གྱིས་ཞི་བ་ མྱ་ངན་ལས་འདས་པའི་རང་བཞིན་དང་སྐྱེ་བ་འཁོར་བའི་རང་བཞིན་དེ་གཉིས་ལ་བདག་ གཉིས་ཀྱིས་སྟོང་པར་ཁྱད་པར་ཅི་ཡང་མེད་པས། སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་དེ་བཞིན་གཤེགས་ པའི་སྙིང་པོ་ཅན་ཡིན་ལ། འོན་ཀྱང་སྒྲིབ་པ་མ་སྤངས་ན་ནི་འཁོར་བར་སྡུག་བསྔལ་ལ་ལོངས་ སྤྱོད་ཅིང་། ལམ་སྒོམ་པ་ལ་སོགས་པ་དགེ་བའི་ལས་རྣམས་བྱེད་པ་དག་ནི་སྐྱེ་བ་འཁོར་བའི་ སྡུག་བསྔལ་མཐའ་དག་ཟད་པས་ཞི་བ་མྱ་ངན་ལས་འདས་པའི་བདེ་བ་ཆེན་པོ་ཐོབ་པར་ བཤད་དེ། དེ་བས་ན་བདག་མེད་རྟོགས་པའི་ལྟ་བ་རྣམ་དག་ལ་བརྟེན་ནས་ཟག་པ་མེད་པའི་ ལམ་སྒོམ་པ་ལ་འབད་པར་བྱའོ། ། 4-135 ཡེ་ཤེས་ལ་འཇུག་ཚུལ་ནི་སློབ་ལམ་བཞི་ལ་རིམ་གྱིས་འཇུག་པ་སྟེ། དང་པོ་ཚོགས་ལམ་ གྱི་སྐབས་སུ། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་བསོད་ནམས་ཡེ་ཤེས་ཀྱི། །མཐའ་ ཡས་ཕ་རོལ་ཚོགས་རྣམས་ལེགས་བསགས་ནས། །ཆོས་ལ་སེམས་པ་ ཤིན་ཏུ་རྣམ་ངེས་ཕྱིར། །དོན་གྱི་རྣམ་པ་བརྗོད་པའི་རྒྱུ་ཅན་རྟོགས། །བྱང་ ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་ཐབས་བསོད་ནམས་ཀྱི་ཚོགས་དང་ཤེས་རབ་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་ཚོགས་ དུས་མཐའ་ཡས་པ་བསྐལ་པ་གྲངས་མེད་ཅིག་གི་ཕ་རོལ་ཏུ་ས་དང་པོ་ཐོབ་པར་འགྱུར་བ། ངོ་བོ་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་དྲུག་གིས་བསྡུས་པའི་ཚོགས་རྒྱ་ཆེན་པོ་རྣམས་ལེགས་པར་བསགས་ ནས་གསུང་རབ་ཀྱི་ཆོས་ལ་ཐོས་པ་དང་སེམས་པ་བྱས་ཏེ་ཕྱི་རོལ་གྱི་དོན་དུ་སྣང་བ་འདི་དག་ བདེན་པ་མེད་པར་ཤིན་ཏུ་རྣམ་པར་ངེས་པས་ཏིང་ངེ་འཛིན་བསྒོམས་པའི་ཕྱིར། དོན་གྱི་ རྣམ་པར་སྣང་བ་རྣམས་བརྗོད་པ་སྟེ། རྣམ་པར་རྟོག་པའི་རྒྱུ་ཅན་ཡིན་པར་རྟོགས་ནས་ཤེས་ པ་ཉིད་དེར་སྣང་བ་ཡིན་གྱི། ཕྱི་རོལ་གྱི་དོན་བདེན་པ་ནི་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་རིམ་གྱིས་ འཇུག་གོ ། སྦྱོར་ལམ་གྱི་གནས་སྐབས་སུ། དེ་ཡིས་བརྗོད་པ་ཙམ་དུ་དོན་རིག་ནས། ། དེར་སྣང་སེམས་ཙམ་ལ་ནི་ཡང་དག་གནས། །བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་དེ་ཡིས་ ཚོགས་ལམ་རྫོགས་པའི་རྗེས་སུ། ཕྱི་རོལ་གྱི་དོན་དུ་སྣང་བ་ཐམས་ཅད་བརྗོད་པ་སྟེ་རྟོག་པ་ ཙམ་དུ་སྒོམ་བྱུང་ཤེས་རབ་ཀྱི་དོན་དུ་རིག་ནས་དེར་སྣང་བ་ཐམས་ཅད་གཟུང་བར་ནི་མེད་ཀྱི། འཛིན་པའི་སེམས་ཙམ་མོ་ཞེས་བྱ་བར་རྟོགས་ནས་དེ་ལ་ནི་ཡང་དག་པར་གནས་སོ། ། མཐོང་ལམ་གྱི་སྐབས་སུ། དེ་ནས་ཆོས་དབྱིངས་གཉིས་ཀྱི་མཚན་ཉིད་ དང་། །བྲལ་བ་མངོན་སུམ་ཉིད་དུ་རྟོགས་པར་འགྱུར། །སྦྱོར་ལམ་ངེས་འབྱེད་ ཆ་མཐུན་རྫོགས་པའི་རྗེས་དེ་ནས་ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་རང་བཞིན་གྱིས་རྣམ་པར་དག་པ་དེ་ཉིད་ 4-136 སྤང་བྱ་གཟུང་བ་དང་འཛིན་པ་གཉིས་ཀྱི་མཚན་ཉིད་དང་བྲལ་བ་མངོན་སུམ་ཉིད་དུ་རྟོགས་ པར་འགྱུར་ཞེས་མདོར་བསྟན་ནས། རྟོགས་ཚུལ་རྒྱས་པར་བཤད་པ་ནི། སེམས་ལས་གཞན་མེད་པར་ཡང་བློས་ རིག་ནས།

【現代漢語翻譯】 就像虛空一樣，這個大乘的道理，就勝義諦而言，寂滅（涅槃）的自性和輪迴的自性，兩者在無我方面沒有任何區別。一切眾生都具有如來藏（梵文：Tathāgatagarbha，梵文羅馬擬音：Tathāgatagarbha，漢語字面意思：如來胎藏），然而，如果未斷除障礙，就會在輪迴中感受痛苦。那些修習道，行持善業的人們，據說能夠滅盡輪迴中的一切痛苦，獲得寂滅（涅槃）的大樂。因此，應當依靠通達無我的清凈見解，努力修習無漏之道。 進入智慧的方式是次第進入四道：首先，在資糧道時，'菩薩福慧，無邊資糧善積聚，於法極信解，了知義相之因。' 菩薩以方便福德資糧和智慧資糧，在無邊際的無數劫中，爲了獲得初地，圓滿積聚了以六度（梵文：Pāramitā，梵文羅馬擬音：Pāramitā，漢語字面意思：到彼岸）為本質的廣大資糧。通過聽聞和思考經論之法，對外境顯現的諸法沒有真實性而獲得極大的信解，爲了修習三摩地（梵文：Samādhi，梵文羅馬擬音：Samādhi，漢語字面意思：禪定），了知外境顯現的諸法都是言說，是分別唸的因，了知顯現的覺性本身就是顯現，外境的真實是不存在的，從而次第進入。 在加行道的狀態中，'彼以唯言說，了知義，于彼唯心安住。' 菩薩在資糧道圓滿之後，對於外境顯現的一切法，都僅僅是言說，以修所生慧了知其意義，了知一切顯現都沒有所取，僅僅是能取的唯心，從而真實安住於此。 在見道時，'彼后法界二相離，現證如實現。' 在加行道決定勝分圓滿之後，從那以後，法界（梵文：Dharmadhātu，梵文羅馬擬音：Dharmadhātu，漢語字面意思：法界）自性清凈，遠離所斷的能取和所取的二相，現量證得，如實顯現。 簡要地闡述之後，詳細地闡述證悟的方式：從內心深處認識到沒有外境。

【English Translation】 Like space, this principle of the Great Vehicle, in terms of ultimate truth, the nature of peace (Nirvana) and the nature of cyclic existence have no difference in being empty of self. All sentient beings possess the essence of the Thus-Gone One (Tathāgatagarbha), but if obscurations are not abandoned, they will experience suffering in cyclic existence. Those who practice the path and perform virtuous deeds are said to exhaust all the sufferings of cyclic existence and attain the great bliss of peace (Nirvana). Therefore, one should rely on the pure view of realizing selflessness and strive to cultivate the unpolluted path. The way to enter wisdom is to gradually enter the four paths: First, in the stage of the path of accumulation, 'Bodhisattvas accumulate boundless collections of merit and wisdom, with great conviction in the Dharma, they realize the cause of expressing the meaning of things.' Bodhisattvas, with the accumulation of skillful means and merit, and the accumulation of wisdom, for countless eons, in order to attain the first ground, perfectly accumulate the vast collections that are essentially the six perfections (Pāramitā). Through hearing and contemplating the teachings of the scriptures, and with great conviction that the appearances of external objects have no truth, in order to cultivate Samadhi, they realize that the appearances of things are expressions, the cause of conceptual thought, and that the nature of awareness itself is the appearance, and that the truth of external objects does not exist, thus entering gradually. In the state of the path of preparation, 'They realize the meaning as mere expression, and abide truly in mere mind.' After the Bodhisattva has completed the path of accumulation, all appearances of external objects are merely expressions, and they realize the meaning with the wisdom born of meditation, realizing that all appearances have no object to be grasped, but are merely the grasping mind, and thus they truly abide in it. In the stage of the path of seeing, 'Thereafter, the characteristics of the two realms of Dharma are separated, and direct realization becomes manifest.' After the path of preparation, the decisive part is completed, from then on, the Dharmadhātu, which is naturally pure, is separated from the characteristics of the two objects to be abandoned, the grasper and the grasped, and direct realization becomes manifest. After briefly explaining, the way of realization is explained in detail: From the depths of the heart, recognize that there are no external objects.

---

།དེ་ནས་སེམས་ཀྱང་མེད་པ་ཉིད་དུ་རྟོགས། །བློ་དང་ལྡན་ པས་གཉིས་པོ་མེད་རིག་ནས། །དེ་མི་ལྡན་པའི་ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་ལ་ གནས། །སྔར་དྲོད་རྩེ་མོ་བཟོད་པ་གསུམ་དུ་སེམས་ལས་དོན་གཞན་དུ་གྱུར་པའི་དམིགས་ ཡུལ་གཟུང་བ་རང་བཞིན་མེད་པར་ཡང་བློས་རིག་ནས་དེ་ནས་ཆོས་མཆོག་ཏུ་གཟུང་བ་མེད་ ན་འཛིན་པའང་མེད་པའི་ཕྱིར། འཛིན་པ་སེམས་ཙམ་པོ་དེ་ཉིད་ཀྱང་མེད་པ་ཉིད་དུ་རྟོགས་ཏེ་ ཟག་མེད་ཤེས་རབ་ཀྱི་བློ་དང་ལྡན་པས་གཟུང་བ་དང་འཛིན་པ་གཉིས་པོ་མེད་པར་རིག་ནས། མཐོང་ལམ་དུ་གཟུང་བ་དང་འཛིན་པ་གཉིས་པོ་དེ་དང་མི་ལྡན་པའི་ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་མངོན་ སུམ་དུ་རྟོགས་པ་ལ་སེམས་གནས་པའི་ཚུལ་གྱིས་འཇུག་གོ ། སྒོམ་ལམ་གྱི་སྐབས་སུ། བློ་དང་ལྡན་པས་མི་རྟོག་ཡེ་ཤེས་སྟོབས། །རྟག་ ཏུ་ཀུན་ལ་མཉམ་པར་སོང་བ་ཡིས། །དེ་ལ་བརྟེན་པའི་ཉེས་ཚོགས་ཚང་ ཚིང་རྣམས། །དུག་སྨན་ཆེན་པོས་དུག་བཞིན་སེལ་བར་བྱེད། །ཆོས་ཉིད་ མངོན་སུམ་དུ་མཐོང་བའི་རྗེས་ནས་བློ་དང་ལྡན་པ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སྒོམ་ལམ་པའི་ གཉེན་པོ་ཆོས་ཉིད་རྣམ་པར་མི་རྟོག་པའི་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་སྟོབས་དུས་རྟག་ཏུ་ཆོས་ཅན་གཞན་ དབང་ཀུན་ལའང་མཉམ་པར་སོང་ཞིང་རྟོགས་པ་ཡིས། གཞན་དབང་ཀུན་གཞིའི་རྣམ་ཤེས་ དེ་ལ་བརྟེན་པའི་སྒོམ་སྤང་ཉེས་པའི་ཚོགས་རིང་དུ་རྗེས་སུ་ཞུགས་པ་གནས་ངན་ལེན་བག་ ཆགས་དང་བཅས་པའི་ཚང་ཚིང་སྤང་དཀའ་བར་གྱུར་པ་རྣམས། དཔེར་ན་དུག་གི་སྨན་ཆེན་ པོ་བསྣམས་པ་དང་མྱངས་པས་དུག་ཐམས་ཅད་མེད་པར་བྱེད་པ་བཞིན་དུ་སེལ་བར་བྱེད་ 4-137 ཅིང་གནས་ཡོངས་སུ་གྱུར་པས་དོན་དམ་པའི་ཡེ་ཤེས་ལ་འཇུག་གོ ། ཕན་ཡོན་གྱིས་བསྡུ་བ་ནི། ཐུབ་པས་གསུངས་པའི་ཆོས་ཚུལ་ལེགས་ བཞག་པ། །རྩ་བ་ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་ལ་བློ་གྲོས་བཞག །དྲན་རྒྱུ་རྟོག་པ་ ཙམ་རིག་བརྟན་པ་དག །མྱུར་དུ་ཡོན་ཏན་རྒྱ་མཚོའི་ཕ་རོལ་འགྲོ། སྔར་ སློབ་ལམ་བཞིར་དོན་དམ་པའི་ཡེ་ཤེས་ལ་རིམ་གྱིས་ཞུགས་པའི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ དེས། ཐུབ་པས་གསུངས་པའི་དམ་པའི་ཆོས་ཀྱི་ཚུལ་ཐོག་མཐའ་བར་གསུམ་དུ་དགེ་བ་ མིང་ཚིག་ཡི་གེའི་སྒོ་ནས་ལེགས་པར་བཞག་པ་རྣམས་གདམས་ངག་གི་སྐབས་སུ་འཆད་ པར་འགྱུར་བའི་{བྱང་ཆུབ་}སེམས་དྲུག་གི་ནང་ནས། མདོ་སོགས་མིང་ལ་སེམས་འཇོག་ གོ །ཞེས་པ་ལྟར་མདོ་སྡེའི་མིང་ས་བཅུ་པ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ཙམ་ལ་དམིགས་པ་ ནི། བསྡུས་པའི་ཆོས་ལ་དམིགས་པ་རྩ་བའི་སེམས་བྱ་བའམ། ཡང་ན་(བློ་བརྟན་དང་བཙུན་པའི་) འགྲེལ་བཤད་དག་ལས་ཐེག་པ་ཆེན་པོའི་ཆོས་ཐམས་ཅད་ཀྱི་དོན་བསྡུས་པ་ལ་དམིགས་པ་ ནི་རྩ་བའི་སེམས་ཞེས་ཀྱང་གསུངས་པས། སེམས་ལས་སུ་རུང་བའི་སྒོ་ནས་ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་ བདག་མཐའ་དག་གིས་སྟོང་པའི་ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་ལ་བློ་གྲོས་མཉམ་པར་བཞག་སྟེ་གང་དང་ གང་དྲན་པ་

【現代漢語翻譯】 然後，證悟心性本無。 具足智慧者，了知二取空。 安住于無二之法界。 先前暖位、頂位、忍位三者，由心所生的外境，以智慧了知其自性本空，之後，于勝法亦無所執，因無所執故亦無能執。證悟能執之心識亦是空性，具足無漏智慧，了知能取與所取二者皆空。 于見道位，以心安住之方式，證悟遠離能取與所取二者之法界。 于修道位：具足智慧者，不思議智力增盛。 恒常於一切法平等行。 依彼之力，諸過患叢林。 如以大毒藥，滅除諸毒。 于現見法性之後，具足智慧之菩薩，于修道位，對治品為不思議智力，恒常於一切有法他自在上平等行持與證悟。依他自在之阿賴耶識，依彼之力，修道所斷之過患積聚，長久隨逐之習氣與惡趣種子，難以斷除之叢林。譬如持有或服用大毒藥，能滅除一切毒害一般，滅除諸過患，並安住于究竟之智慧。 以利益攝持：如來所說之正法。 善安立，根本於法界立智慧。 憶念唯是覺知，穩固。 迅速抵達功德海彼岸。 先前於四道次第趣入究竟智慧之菩薩，如來所說之殊勝正法，初善、中善、后善，以名句文之方式善加安立者，于口訣教授時將宣說之{菩提}(byang chub，覺悟，bodhi)心六法中，如經部等僅于名相上安立心。如《十地經》等僅于名相上作意，乃是于總攝之法上作意，根本心之作用也。或於(智穩與戒律)之論釋中，總攝大乘一切法義而作意，亦名為根本心。以心堪能之方式，於法界，於一切法空性之法界中，平等安立智慧，憶念任何事物

【English Translation】 Then, realize that the mind itself is without existence. Endowed with intelligence, knowing that both (subject and object) are empty. Abide in the realm of phenomena devoid of duality. Previously, in the three stages of heat, peak, and forbearance, the objects of focus that arise from the mind are also realized as being without inherent existence through intelligence. Then, since there is no grasping onto the supreme Dharma, there is also no grasper. Realizing that the grasper, which is merely mind, is also without existence, endowed with the wisdom of non-outflow, knowing that both the grasped and the grasper are empty. In the path of seeing, one enters into the realm of phenomena, which is devoid of both the grasped and the grasper, in a manner of abiding in the mind. In the stage of the path of meditation: Endowed with intelligence, the power of non-conceptual wisdom increases. Constantly going equally to all. Through that, the collection of faults and thickets. Like poison, are eliminated by great poisonous medicine. After directly seeing the nature of reality, the Bodhisattva endowed with intelligence, in the path of meditation, the antidote is the power of non-conceptual wisdom of the nature of reality, constantly going equally to all phenomena of other-dependence and realizing it. Relying on the other-dependent Alaya consciousness, the accumulation of faults to be abandoned in meditation, the long-followed habitual tendencies and seeds of bad destinies, the thickets that are difficult to abandon. Just as carrying or taking a great poisonous medicine eliminates all poisons, so too, it eliminates all faults and abides in ultimate wisdom. Gathering with benefits: The Dharma teachings spoken by the Thubpa (Buddha). Well established, the root is to establish wisdom in the realm of Dharma. Remembering is only awareness, stable. Quickly go to the other shore of the ocean of qualities. Previously, the Bodhisattva who gradually enters into ultimate wisdom in the four paths, the excellent Dharma teachings spoken by the Thubpa (Buddha), which are good in the beginning, middle, and end, well established through names, words, and letters, among the six {Bodhi} (byang chub, enlightenment, bodhi) minds that will be explained during the oral instructions, such as the Sutra Pitaka, only establishes the mind on the name. Like the 'Ten Bhumi Sutra', etc., only focusing on the name is focusing on the condensed Dharma, which is the function of the root mind. Or, in the commentaries of (stable intelligence and discipline), focusing on the meaning of all the Mahayana Dharma, is also called the root mind. In a way that the mind is capable, in the realm of Dharma, in the realm of Dharma that is empty of all self, equally establishing wisdom, remembering anything

---

རྒྱུ་བ་དེ་དང་དེ་ཐམས་ཅད་རྟོག་པ་ཙམ་ཡིན་གྱི། གཟུང་འཛིན་དུ་བདེན་པར་གྲུབ་ པ་ཅུང་ཟད་ཀྱང་མེད་དོ་ཞེས་བྱ་བར་རིག་པའི་བརྟན་པ་དག་ནི། མཐར་མི་སློབ་པའི་ལམ་ ཡང་ཡོངས་སུ་རྫོགས་ནས། སྟོབས་དང་མི་འཇིགས་པ་ལ་སོགས་པ་མྱུར་དུ་ཡོན་ཏན་རྒྱ་མཚོ་ ལྟ་བུའི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་རྫོགས་པའི་སངས་རྒྱས་ཀྱི་གོ་འཕང་ཐོབ་པར་འགྲོ་བར་འགྱུར་རོ་ ཞེས་པ་དོན་དམ་པའི་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་ཆེ་བ་ཉིད་བསྟན་པའོ། །དེ་བས་ན་མདོ་ལས་ཀྱང་། ཆོས་ ཐམས་ཅད་ནི་དེ་ཁོ་ན་ཉིད་ལ་འབབ་པ། དེ་ཁོ་ན་ཉིད་ལ་གཞོལ་བ། དེ་ཁོ་ན་ཉིད་ལ་མངོན་ དུ་ཕྱོགས་པའོ་ཞེས་གསུངས་ཤིང་། སྤྱོད་འཇུག་ལས་ཀྱང་། ཡན་ལག་འདི་དག་ཐམས་ཅད་ 4-138 ནི། །ཐུབ་པས་ཤེས་རབ་དོན་དུ་གསུངས། །དེ་ཡི་ཕྱིར་ན་སྡུག་བསྔལ་དག །ཞི་བར་འདོད་ པས་ཤེས་རབ་བསྐྱེད། །ཅེས་གསུངས་པ་ལྟར་བློ་དང་ལྡན་པ་རྣམས་ཀྱིས་ཆོས་ཐམས་ཅད་ ཀྱི་དེ་ཁོ་ན་ཉིད་ཟབ་མོ་སྟོང་པ་ཉིད་རྟོགས་པའི་ཤེས་རབ་བསྐྱེད་པའི་ཆེད་དུ་འབད་པར་བྱའོ། ། དོན་བསྒྲུབས་པ་ལས་ཐོབ་པའི་དེ་བཞིན་ཉིད་ཀྱི་སྐབས་རྫོགས་པར་བཤད་ཟིན་ཏོ།། །། ༈ དེ་ཁོ་ན་ཉིད་ཐོབ་པའི་མཐུ་མངོན་པར་ཤེས་པ་ངོས་བཟུང་བ་ལ། སྤྱི་དོན། ད་ནི་དེ་ཁོ་ན་ཉིད་ཐོབ་པའི་མཐུ་མངོན་པར་ཤེས་པ་ངོས་གཟུང་བ་ལ། སྤྱི་དོན་དང་ གཞུང་དོན་གཉིས་ལས། དང་པོ་ལའང་གཉིས་ཀྱི། (དང་པོ་)བྱང་ས་ནས་གསུངས་ཚུལ་ལ། ངོ་བོ་དབྱེ་བ་རྒྱས་ བཤད་གསུམ་གྱི་དང་པོ་ནི། སངས་རྒྱས་དང་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་ཀྱི་མཐུ་གང་ཞེ་ ན། མདོར་བསྟན་ན། སེམས་ཤིན་ཏུ་ལས་སུ་རུང་བ། སེམས་ཤིན་ཏུ་ཡོངས་སུ་བསྒོམས་པ། ཏིང་ངེ་འཛིན་ལ་དབང་ཐོབ་པ། ཏིང་ངེ་འཛིན་ལ་བརྟེན་ནས་འདོད་པ་ཙམ་གྱིས་དོན་ཐམས་ ཅད་གྲུབ་པ་ནི་འཕགས་པའི་མཐུ་ཞེས་པའོ། །ཆོས་རྣམས་ཀྱི་འབྲས་བུ་ཆེན་པོ་དང་ཕན་ཡོན་ ཆེན་པོ་གང་ཡིན་པ་དེ་ཡང་དེ་དག་གི་མཐུ་ཞེས་བྱའོ། །སངས་རྒྱས་དང་བྱང་ཆུབ་སེམས་ དཔའ་རྣམས་ཀྱི་བསོད་ནམས་ཀྱི་ཚོགས་ཆེན་པོ་སྔོན་བསགས་པ་ལས་ལྷན་ཅིག་སྐྱེས་པའི་ངོ་ མཚར་རྨད་དུ་བྱུང་བའི་ཆོས་དེ་ཡང་དེ་དག་གི་ལྷན་ཅིག་སྐྱེས་པའི་མཐུ་གཞན་རིག་པར་བྱའོ། ། ཞེས་གསུངས་པ་ལྟར་འཕགས་པ་ཆེན་པོ་རྣམས་ཀྱིས་ཇི་ལྟར་བཞེད་པ་བཞིན་རང་གཞན་གྱི་ དོན་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་བསྒྲུབ་པར་ནུས་པའོ། ། དབྱེ་བ་ནི་རྣམ་པའི་རབ་ཏུ་དབྱེ་བས་ལྔར་འགྱུར་ཏེ། མངོན་པར་ཤེས་པའི་མཐུ་དང་། ཆོས་ཀྱི་མཐུ་དང་། ལྷན་ཅིག་སྐྱེས་པའི་མཐུ་དང་། ཉན་ཐོས་དང་རང་སངས་རྒྱས་རྣམས་དང་ ཐུན་མོང་བ་དང་། ཐུན་མོང་མ་ཡིན་པའོ་ཞེས་གསུངས་པ་ལྟར་རོ། ། རྒྱས་བཤད་ལ། མཐའ་ཡས་པ་གསུངས་པ་རྣམས་(ཀྱི་དོན་)མདོར་བསྡུས་ན། (དང་པོ་) 4-139 མངོན་པར་ཤེས་པའི་མཐུ་ལ་དྲུག་གི་རྫུ་འཕྲུལ་གྱི་མངོན་ཤེས་ནི། སྟོང་ག

【現代漢語翻譯】 所有這些現象都僅僅是概念，在能取和所取中沒有真實存在的實體。那些對智慧有堅定信念的人，最終將圓滿不退轉道，並迅速超越力量和無畏等功德的海洋，獲得圓滿正覺的果位。這顯示了勝義智慧的偉大。 因此，經中也說：『一切法都趨向真如，都傾向真如，都顯現於真如。』《入菩薩行論》中也說：『所有這些支分，佛陀都說是爲了智慧。因此，想要止息痛苦的人，應當生起智慧。』正如這些所說，有智慧的人應當努力生起智慧，以證悟一切法甚深的真如——空性。 從成就意義中獲得的真如的章節已經圓滿闡述。 現在，爲了確定獲得真如的力量——神通，分為總義和正文兩部分。 首先，總義也分為兩部分：（第一部分）從《菩薩藏經》中所說的內容來看，分為體性、分類和廣釋三個方面。首先，什麼是佛和菩薩的力量呢？簡而言之，就是心非常柔順，心非常調伏，獲得禪定自在，依靠禪定，僅憑意願就能成就一切事情，這就是聖者的力量。一切法的偉大果實和巨大利益，也是這些聖者的力量。佛和菩薩們從先前積累的巨大福德資糧中同時產生的奇妙和罕見的功德，也應當被認為是他們與生俱來的力量。正如經文所說，偉大的聖者們能夠按照他們所希望的方式，圓滿地成辦自他二利。 分類方面，通過詳細的分類，可以分為五種：神通力、法力、與生俱來的力量、聲聞和獨覺所共有的力量，以及不共有的力量。正如經文所說。 廣釋方面，對所說的無邊無際的內容進行總結：（第一部分）神通力有六種神通，即神變神通，如一瞬間可以到達一千個世界。

【English Translation】 All these phenomena are merely concepts, and there is no truly established entity in the grasped and the grasper. Those who have a firm conviction in wisdom will eventually perfect the irreversible path and quickly transcend the ocean of qualities such as strength and fearlessness, attaining the state of perfect enlightenment. This shows the greatness of ultimate wisdom. Therefore, it is also said in the sutras: 'All dharmas flow into suchness, incline towards suchness, and manifest in suchness.' It is also said in the Bodhicharyavatara: 'All these limbs, the Buddha said, are for the sake of wisdom. Therefore, those who wish to pacify suffering should generate wisdom.' As these say, those with intelligence should strive to generate wisdom to realize the profound suchness of all dharmas—emptiness. The section on suchness obtained from accomplishing the meaning has been fully explained. Now, to identify the power of attaining suchness—the supernormal faculties—there are two parts: the general meaning and the main text. First, the general meaning is also divided into two parts: (First part) From the way it is taught in the Bodhisattva Pitaka, there are three aspects: nature, classification, and detailed explanation. First, what is the power of the Buddhas and Bodhisattvas? In short, it is that the mind is very pliable, the mind is very tamed, one has obtained mastery over samadhi, and relying on samadhi, one accomplishes all things merely by intention. This is the power of the noble ones. The great fruit and great benefit of all dharmas are also called their power. The wonderful and rare qualities that arise simultaneously from the great accumulation of merit of the Buddhas and Bodhisattvas should also be recognized as their innate power. As the scriptures say, the great noble ones are able to accomplish the benefit of themselves and others perfectly, according to their wishes. In terms of classification, through detailed classification, it can be divided into five types: the power of supernormal knowledge, the power of dharma, innate power, the power common to Shravakas and Pratyekabuddhas, and the power that is not common. As the scriptures say. In terms of detailed explanation, summarizing the infinite things that have been said: (First part) The power of supernormal knowledge has six types of supernormal faculties, such as the supernormal knowledge of miraculous powers, such as being able to reach a thousand worlds in an instant.

---

སུམ་གྲངས་མེད་ པ་གཡོ་བ་དང་འབར་བ་དང་འོད་ཀྱིས་ཁྱབ་པར་བྱེད་པ་དང་། རིའི་རྒྱལ་པོའང་རྡུལ་ཕྲ་ རབ་ཙམ་དུ་སྡུད་ཅིང་རྡུལ་ཕྲ་རབ་ཀྱང་རིའི་རྒྱལ་པོ་ཙམ་དུ་བསྐྱེད་པ་ལ་སོགས་པ་ཡོངས་ སུ་བསྒྱུར་བའི་རྫུ་འཕྲུལ་དང་། ལུས་དང་ངག་དང་ཡུལ་ལ་སོགས་པ་སྔོན་མེད་པ་ལས་ཇི་ ལྟར་འདོད་པ་བཞིན་དུ་སྤྲུལ་བར་བྱེད་པ་སྟེ། སེམས་ཅན་རྣམས་སངས་རྒྱས་ཀྱི་བསྟན་པ་ལ་ འདུན་པར་བྱས་ནས་སྡུག་བསྔལ་མཐའ་དག་ལས་སྐྱོབ་པར་བྱེད་པའོ། །སྔོན་གྱི་གནས་རྗེས་ སུ་དྲན་པའི་མངོན་ཤེས་ནི། རང་དང་གཞན་གྱི་ཚེ་རབས་སྔ་མ་དཔག་ཏུ་མེད་པ་རྣམས་རྗེས་ སུ་དྲན་པ་སྟེ། དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་སྔོན་གྱི་སྐྱེས་རབས་ངོ་མཚར་བ་རྣམས་བསྟན་ནས་ སངས་རྒྱས་ལ་དད་པ་བསྐྱེད་པ་དང་། སེམས་ཅན་རྣམས་ཀྱི་སྐྱེ་བ་དུ་མ་བསྟན་ནས་ལྟ་བ་ངན་ པ་སྤོང་བ་ལ་སྦྱོར་བའོ། །ལྷའི་རྣ་བའི་མངོན་ཤེས་ནི་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་མཐའ་ཡས་པ་ན་ གྲག་པའི་སྒྲའི་བྱེ་བྲག་དཔག་ཏུ་མེད་པ་རྣམས་ཐོས་པ་སྟེ། རང་རང་གི་སྐད་དང་མཐུན་པར་ ཆོས་བསྟན་ནས་སེམས་ཅན་རྣམས་སྨིན་པར་བྱེད་པའོ། །ལྷའི་མིག་གི་མངོན་ཤེས་ནི་སེམས་ ཅན་རྣམས་གང་ནས་ཤི་འཕོས་པ་དང་གང་དུ་སྐྱེ་བ་དང་། རྒྱང་རིང་པོར་གནས་པའི་གཟུགས་ ཕྲ་བ་དང་རགས་པ་རྣམས་མཐོང་བ་སྟེ། སེམས་ཅན་རྣམས་ཀྱི་ལུས་ཀྱི་སྤྱོད་པ་དགེ་བ་དང་ མི་དགེ་བའི་ལས་བྱེད་པ་རྣམས་གཟིགས་ནས་ཇི་ལྟར་རིགས་པར་འདུལ་བའོ། །སེམས་ཀྱི་ རྣམ་གྲངས་མངོན་པར་ཤེས་པ་ནི། སེམས་ཅན་རྣམས་ཀྱི་སེམས་ཀྱི་བྱེ་བྲག་འདོད་ཆགས་ ལ་སོགས་པ་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པ་དང་། དད་པ་ལ་སོགས་པ་རྣམ་པར་བྱང་བ་ཡོད་མེད་ ཐམས་ཅད་ཤེས་པ་སྟེ། རང་རང་གི་བསམ་པ་དང་མཐུན་པའི་ལམ་བསྟན་ནས་འདུལ་བར་ བྱེད་པའོ། །ཟག་པ་ཟད་པའི་མངོན་པར་ཤེས་པ་ནི་བདག་དང་གཞན་གྱི་ཟག་པ་ཉོན་མོངས་ པ་ཐམས་ཅད་ཟད་པ་ཐོབ་པ་དང་དེ་ཐོབ་པར་བྱེད་པའི་ཐབས་དང་ཐབས་མ་ཡིན་པ་རྣམས་ 4-140 ཀྱང་ཡང་དག་པ་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་དུ་ཤེས་པ་སྟེ། བདག་ཉིད་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པ་མེད་པ་ དང་། གཞན་ལའང་དེའི་ཐབས་སྟོན་ཅིང་མངོན་པའི་ང་རྒྱལ་སེལ་བར་བྱེད་པའོ། ། (གཉིས་པ་)ཆོས་ཀྱི་མཐུ་ནི། སྦྱིན་པ་ལ་སོགས་པ་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་དྲུག་གི་མཐུ་ཡིན་ལ། དེ་རྣམས་ཀྱང་རེ་རེ་ཞིང་མི་མཐུན་པའི་ཕྱོགས་སྤོང་བ་དང་། ཚོགས་ཡོངས་སུ་སྨིན་པར་བྱེད་ པ་དང་བདག་དང་གཞན་ལ་ཕན་འདོགས་པ་དང་ཕྱི་མ་ལ་འབྲས་བུ་འབྱིན་པར་བྱེད་པ་སྟེ། བཞི་བཞིས་རྒྱ་ཆེར་གསུངས་པ་རྣམས་ནི་(གཞུང་གི་)ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པའི་སྐབས་སུ་འཆད་པར་ འགྱུར་བ་དང་མཐུན་པ་ཉིད་དོ། ། (གསུམ་པ་)ལྷན་ཅིག་སྐྱེས་པའི་མཐུ་ནི། གཞན་དོན་གྱི་དཀའ་སྤྱད་ལ་འཇིགས་པ་མི་ མངའ་བའི་སྒོ་ནས་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་སྤྱོད་པ་རླབས་པོ་ཆེ་རྣམས་དང་།

【現代漢語翻譯】 以無數的方式移動、燃燒和散發光芒；將須彌山（Riyi Guyaibo，梵文：Sumeru，世界的中心山）縮小到微塵，又將微塵擴大到須彌山的大小，等等，完全轉變的奇妙力量。身體、語言和環境等等，從無到有，隨心所欲地創造，使眾生渴望佛陀的教法，並從一切痛苦中解救出來。憶念前世的超能力是憶念自己和他人無數的前世。講述如來（如來，梵文：Tathagata，佛教術語，指佛）過去不可思議的生平故事，從而使人們對佛陀產生信仰。展示眾生的各種轉世，從而使他們放棄錯誤的觀點。天耳通是聽到無量無邊的世界中發出的各種聲音。根據他們各自的語言來宣講佛法，從而使眾產生熟。天眼通是看到眾生從哪裡死亡，轉生到哪裡，以及看到遠處微細和粗大的事物。觀察眾生身行的善與不善，並根據情況進行調伏。他心通是瞭解眾生心中貪慾等煩惱，以及信心等清凈的念頭是否存在。根據他們各自的想法來指示道路，從而進行調伏。漏盡通是獲得自己和他人的所有煩惱都已止息的境界，並且如實地瞭解獲得此境界的方法和非方法。自己沒有煩惱，也向他人展示獲得此境界的方法，並消除驕慢之心。 （第二，）法的力量是佈施等六波羅蜜（六波羅蜜，梵文：Sat Paramita，大乘佛教中菩薩修行的六種主要方法）的力量。這些力量各自具有捨棄不相符之處、使積累圓滿、利益自己和他人以及在來世產生結果的作用。廣泛宣說的四種作用與（經論中的）波羅蜜多章節中的解釋相一致。 （第三，）與生俱來的力量是不畏懼為利益他人而進行的苦行，從而展現菩薩（菩薩，梵文：Bodhisattva，佛教中發願成佛的修行者）的偉大行為。

【English Translation】 Moving, burning, and radiating light in countless ways; shrinking Mount Sumeru (Riyi Guyaibo, Sanskrit: Sumeru, the central mountain of the world) to the size of a dust particle, and expanding a dust particle to the size of Mount Sumeru, and so on, the miraculous power of complete transformation. Creating bodies, speech, and environments, etc., from nothing, according to one's wish, making sentient beings desire the Buddha's teachings and saving them from all suffering. The supernormal knowledge of remembering past lives is the recollection of countless past lives of oneself and others. By recounting the wondrous past lives of the Tathagata (如來，梵文：Tathagata, a Buddhist term referring to the Buddha), faith in the Buddha is generated. By showing the various rebirths of sentient beings, they are induced to abandon wrong views. The divine ear is the hearing of countless varieties of sounds resounding in limitless realms of the world. By teaching the Dharma in accordance with their respective languages, sentient beings are matured. The divine eye is the seeing of where sentient beings die and where they are reborn, and seeing subtle and coarse forms that are far away. Observing the virtuous and non-virtuous actions of sentient beings' bodies, they are tamed accordingly. Knowing the minds of others is the knowledge of whether sentient beings have afflictions such as desire, and whether they have pure thoughts such as faith. By indicating the path in accordance with their respective thoughts, they are tamed. The exhaustion of outflows is the attainment of the exhaustion of all afflictions of oneself and others, and the knowledge of the methods and non-methods for attaining this state, as they truly are. One is free from afflictions oneself, and also shows others the method for attaining this state, and eliminates pride. (Second,) the power of Dharma is the power of the six Paramitas (六波羅蜜，梵文：Sat Paramita, the six main practices of a Bodhisattva in Mahayana Buddhism) such as generosity. These powers each have the function of abandoning incompatible aspects, perfecting accumulations, benefiting oneself and others, and producing results in future lives. The four functions that are extensively explained are consistent with the explanations in the Paramita chapters (in the scriptures). (Third,) the innate power is the manifestation of the great deeds of a Bodhisattva (菩薩，梵文：Bodhisattva, a practitioner who aspires to become a Buddha in Buddhism) through not fearing the hardships undertaken for the benefit of others.

---

སངས་རྒྱས་ཀྱི་ མཛད་པ་(བཅུ་གཉིས་ལ་སོགས་པ་)རྨད་དུ་བྱུང་བ་མཐའ་ཡས་པ་རྣམས་སེམས་ཅན་ཁོ་ནའི་ཆེད་དུ་ འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་ཐམས་ཅད་དུ་སྟོན་པའོ། ། (བཞི་པ་)ཐུན་མོང་བ་ནི། ཉན་ཐོས་དང་རང་སངས་རྒྱས་རྣམས་ཀྱི་མཐུ་ཕྱོགས་རེ་བ་ཉི་ཚེ་ བ་རྒྱ་ཆུང་བ་རྣམས་ཡིན་ལ། (ལྔ་པ་)ཐུན་མོང་མ་ཡིན་པ་ནི། སངས་རྒྱས་དང་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་རྣམས་ཀྱི་ མཐུ་རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་པ་རྒྱ་ཆེ་བ་བསམ་གྱིས་མི་ཁྱབ་པ་གཞན་ཐམས་ཅད་དང་མཚུངས་པ་ མེད་པའོ། ། གཉིས་པ་མཛོད་ལས་གསུངས་ཚུལ་ལ་བཞི་ལས། (དང་པོ་)ངོ་བོ་ནི་རྣམ་པར་གྲོལ་བའི་ ཤེས་རབ་སྟེ། །རྫུ་འཕྲུལ་རྣ་བ་ཡིད་དང་ནི། །སྔོན་གནས་འཆི་འཕོ་སྐྱེ་བ་དང་། །ཟད་ཤེས་ མངོན་དུ་བྱ་བ་ཡི། །མངོན་ཤེས་རྣམ་དྲུག་རྣམ་གྲོལ་བློ། །ཞེས་པ་ལྟར་རོ། ། (གཉིས་པ་)ས་མཚམས་ནི། ཟག་ཟད་ཀྱི་མངོན་ཤེས་འཕགས་པ་ཁོ་ན་ལ་ཡོད་ཅིང་། 4-141 གཞན་ལྔ་ནི་སོ་སོ་སྐྱེ་བོ་ལ་ཡང་ཡོད་པའོ། ། (གསུམ་པ་)རྟེན་དང་སྤྱོད་ཡུལ་ནི། ཟག་ཟད་ཀྱི་མངོན་ཤེས་ས་ཐམས་ཅད་ལ་བརྟེན་ཅིང་། {གཞན་}ས་ཐམས་ཅད་ཀྱང་ཡུལ་དུ་འགྱུར་བ་སྟེ་མཛོད་འགྲེལ་ལས་འདི་ནི་ས་ཐམས་ཅད་ པ་ཡིན་པར་རིག་པར་བྱའོ་ཞེས་པ་ལྟར་རོ། །གཞན་ལྔ་ནི་བསམ་གཏན་བཞིའི་སེམས་ལ་ བརྟེན་ཅིང་རང་རང་གི་ས་དང་ས་འོག་མ་ཡུལ་དུ་བྱེད་པ་སྟེ། ལྔ་ནི་བསམ་གཏན་བཞི་དག་ལ། ། རང་དང་འོག་སའི་སྤྱོད་ཡུལ་ཅན། །ཞེས་པ་ལྟར་རོ། ། (བཞི་པ་)རང་བཞིན་གྱི་ཁྱད་པར་ནི། མིག་དང་རྣ་བའི་མངོན་ཤེས་ལུང་མ་བསྟན་ཡིན་ལ་ གཞན་རྣམས་དགེ་བ་ཡིན་པ་སྟེ། མིག་དང་རྣ་བའི་མངོན་ཤེས་ནི། །ལུང་དུ་མ་བསྟན་ལྷག་ རྣམས་དགེ། ཞེས་པ་ལྟར་རོ། །ཡང་སྔོན་གྱི་གནས་རྗེས་སུ་དྲན་པ་དང་ལྷའི་མིག་དང་། ཟག་ ཟད་ཀྱི་མངོན་ཤེས་གསུམ་ནི་རིམ་པ་བཞིན་དུ་མི་སློབ་པའི་ལམ་གྱི་དུས་ན་སྔོན་གྱི་མཐའ་ དང་ཕྱི་མའི་མཐའ་དང་ཟག་པ་ཟད་པར་རིག་པ་རྣམས་ཡིན་ཏེ། གསུམ་ནི་རིག་པ་མངོན་ མཐའ་སོགས། །མ་རིག་པ་ནི་བཟློག་ཕྱིར་རོ། །ཞེས་པ་ལྟར་རོ། །ཡང་རྫུ་འཕྲུལ་དང་གཞན་ གྱི་སེམས་ཤེས་པ་དང་། ཟག་ཟད་ཀྱི་མངོན་ཤེས་གསུམ་ནི་གོ་རིམ་བཞིན་དུ་རྫུ་འཕྲུལ་གྱི་ཆོ་ འཕྲུལ་དང་ཀུན་ཏུ་བརྗོད་པའི་ཆོ་འཕྲུལ་དང་རྗེས་སུ་བསྟན་པའི་ཆོ་འཕྲུལ་གསུམ་ཡིན་ལ། དེ་རྣམས་ཀྱི་ཕྱི་མ་ནི་མཆོག་ཏུ་གྱུར་པ་སྟེ། དང་པོ་གསུམ་པ་དྲུག་པ་ནི། །ཆོ་འཕྲུལ་གསུམ་ ཡིན་བསྟན་པ་མཆོག །ཅེས་གསུངས་པ་ལྟར་རོ། ། ༈ དེ་ཁོ་ན་ཉིད་ཐོབ་པའི་མཐུ་མངོན་པར་ཤེས་པ་ངོས་བཟུང་བ་ལ། གཞུང་དོན། གཞུང་དོན་ལ་མངོན་ཤེས་རྒྱས་པར་བཤད་པ་དང་། དེའི་ཆེ་བ་བསྟན་པའོ། །དང་པོ་ལ་ དྲུག་སྟེ། ངོ་བོ་རྒྱུ་འབྲས་ལས་ལྡན་འཇུག་པའི་དོན་ཏོ། །དང་པོ་མཚན་ཉིད་ཀྱི་རྣམ་པར་དབྱེ་ བའམ་ངོ་བོའི་དོན་ནི། སྐྱེ་དང་ང

【現代漢語翻譯】 諸佛的無量奇妙事業（如十二行誼等），皆是爲了利益一切有情眾生，而在所有世界中示現。 （四）共同神通：是聲聞和緣覺等，力量片面、微弱、狹小的神通。 （五）不共同神通：是佛和菩薩摩訶薩等，力量全面、廣大、不可思議、與一切其他眾生不相同的神通。 二、關於《俱舍論》中講述的方式，有四點：（一）本體是解脫的智慧，如頌云：『神通有六種，即神足、天耳、他心、宿命、生死、漏盡，是解脫之智。』 （二）界限是：漏盡通唯有聖者才有，其餘五通凡夫也有。 （三）所依和行境是：漏盡通依於一切地，且一切地也都是其行境，如《俱舍論釋》中說：『應知此是遍一切地。』其餘五通依於四禪的禪定心，各自的自地和下地是其行境，如頌云：『五通依四禪，自地及下地為行境。』 （四）自性的差別是：眼識和耳識的神通是無記性的，其餘是善性的，如頌云：『眼耳之神通，是無記，余皆善。』此外，宿命隨念、天眼和漏盡通這三種，依次在無學道時，是了知前際、后際和漏盡的智慧，如頌云：『三通是智慧，顯現邊際等，不明則顛倒。』此外，神足通、他心通和漏盡通這三種，依次是神變神通、說法神通和教誡神通，其中後者最為殊勝，如頌云：『初、三、六神通，是三種神變，教誡最殊勝。』 獲得真如之力的神通之辨識，分為正文內容和闡釋其殊勝之處。第一部分詳細闡述神通，第二部分展示其偉大之處。第一部分包含六個方面：本體、因、果、作用、具備條件和修行方法。首先，對特徵進行分類，或者說是本體的含義：生與滅

【English Translation】 The immeasurable and wonderful deeds of the Buddhas (such as the twelve acts) are shown in all realms of the world solely for the sake of all sentient beings. (Four) Common powers: These are the powers of Hearers and Solitary Realizers, which are one-sided, weak, and limited. (Five) Uncommon powers: These are the powers of Buddhas and Great Bodhisattvas, which are all-encompassing, vast, inconceivable, and incomparable to all others. Secondly, regarding how it is explained in the Treasury of Knowledge, there are four aspects: (First) The essence is the wisdom of liberation, as the verse says: 'There are six kinds of clairvoyance: miraculous power, divine ear, mind-reading, past lives, death and rebirth, and the exhaustion of defilements, which is the wisdom of liberation.' (Second) The boundary is: the clairvoyance of the exhaustion of defilements exists only in noble beings, while the other five exist even in ordinary beings. (Third) The basis and scope are: the clairvoyance of the exhaustion of defilements relies on all grounds, and all grounds also become its scope, as the commentary on the Treasury of Knowledge says: 'It should be known that this is all grounds.' The other five rely on the minds of the four concentrations, and their own ground and the lower ground are their scope, as the verse says: 'The five rely on the four concentrations, with their own and lower grounds as their scope.' (Fourth) The distinction of nature is: the clairvoyance of the eye and ear consciousness is unspecified, while the others are virtuous, as the verse says: 'The clairvoyance of the eye and ear is unspecified, the rest are virtuous.' Furthermore, the three, recollection of past lives, the divine eye, and the clairvoyance of the exhaustion of defilements, are respectively, at the time of the path of no more learning, the knowledge of the past limit, the future limit, and the exhaustion of defilements, as the verse says: 'The three are knowledge, manifesting limits, etc., ignorance is for reversal.' Furthermore, the three, miraculous power, knowledge of others' minds, and the clairvoyance of the exhaustion of defilements, are respectively the three miracles of miraculous power, the miracle of speaking, and the miracle of instruction, and the latter is the most supreme, as it is said: 'The first, third, and sixth are the three miracles, instruction is supreme.' Distinguishing the power of attaining Suchness, which is manifest knowledge, involves the main text and the explanation of its greatness. The first part elaborates on manifest knowledge, and the second part demonstrates its greatness. The first part contains six aspects: essence, cause, effect, function, conditions, and the meaning of entering. First, the classification of characteristics, or the meaning of essence: birth and death

---

ག་སེམས་དགེ་དང་མི་དགེས་བསྐྱེད། །དེ་ ཡི་གནས་དང་ངེས་འབྱུང་མངོན་སུམ་གང་། །ཤེས་པ་ཀུན་འགྲོ་རབ་ཏུ་ 4-142 དབྱེ་བཅས་ལ། །ཐོགས་མེད་བརྟན་པ་ཐོབ་པའི་མཐུ་ཡིན་ནོ། །སེམས་ཅན་ རྣམས་གང་ནས་འཆི་འཕོ་བ་དང་གང་དུ་སྐྱེ་བ་ཐམས་ཅད་མངོན་སུམ་དུ་ཤེས་པ་ལྷའི་མིག་ གི་མངོན་ཤེས་དང་། གདུལ་བྱ་ཉེ་རིང་མེད་པའི་ངག་ལ་སོགས་པ་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་ཀྱི་ སྒྲ་ཐམས་ཅད་མངོན་སུམ་དུ་ཐོས་པ་ལྷའི་རྣ་བའི་མངོན་ཤེས་དང་། སེམས་ཀྱི་རྣམ་གྲངས་ ཆགས་སོགས་མེད་པ་ལ་སོགས་པ་ཐམས་ཅད་མངོན་སུམ་དུ་ཤེས་པ་གཞན་གྱི་སེམས་ཤེས་ པའི་མངོན་ཤེས་དང་། སྔོན་དགེ་བ་དང་མི་དགེ་བ་འདི་ལྟ་བུ་བྱས་པས་ད་ལྟ་འབྲས་བུ་འདི་ ལྟ་བུ་བསྐྱེད་དོ་ཞེས་བྱ་བ་མངོན་སུམ་དུ་ཤེས་པ་སྔོན་གྱི་གནས་རྗེས་སུ་དྲན་པའི་མངོན་ཤེས་ དང་། གདུལ་བྱ་གང་ན་ཡོད་པ་དེ་ཡི་གནས་སུ་རྣམ་འཕྲུལ་སྣ་ཚོགས་པས་འགྲོ་བ་དང་འོང་ བ་ལ་སོགས་པ་མངོན་སུམ་དུ་ཤེས་པ་རྫུ་འཕྲུལ་གྱི་མངོན་ཤེས་དང་། སེམས་ཅན་རྣམས་ འཁོར་བར་སྐྱེ་བ་ལ་ངེས་པར་འབྱུང་བའི་ཚུལ་གང་ཡིན་པ་དེ་ཐམས་ཅད་མངོན་སུམ་དུ་ཤེས་ པ་གང་། ཟག་པ་ཟད་པའི་མངོན་ཤེས་ཏེ། དེ་ལྟར་ན་ཤེས་པ་གང་ཞིག་ཡུལ་འཇིག་རྟེན་གྱི་ ཁམས་ཐམས་ཅད་དང་། དུས་འདས་མ་འོངས་ད་ལྟར་བ་ཀུན་ཏུ་འགྲོ་ཞིང་དོན་དྲུག་པོ་རབ་ ཏུ་དབྱེ་བ་དང་བཅས་པ་ལ་ཐོགས་པ་མེད་པ་དེ་ནི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་གཞན་དོན་ལ་ བརྟན་པ་ཐོབ་པ་རྣམས་ཀྱི་མཐུ་མངོན་པར་ཤེས་པའི་རང་བཞིན་ཡིན་ནོ་ཞེས་པའོ། ། གང་ལས་འགྲུབ་པ་རྒྱུའི་དོན་ནི། བསམ་གཏན་བཞི་པ་ཤིན་ཏུ་དག་ཐོབ་ ནས། །མི་རྟོགས་ཡེ་ཤེས་ཡོངས་སུ་བཟུང་བ་དང་། །ཇི་ལྟར་རྣམ་གནས་ ཡིད་ལ་བྱེད་པ་ལས། །མཐུ་གྲུབ་པ་ཡི་དམ་པ་ཐོབ་པར་འགྱུར། །དེ་ཡང་ རྟེན་དང་ཡེ་ཤེས་དང་ཡིད་ལ་བྱེད་པའི་རྒྱུ་གསུམ་ལས། རྟེན་ནི་བསམ་གཏན་ཡིན་ཞིང་། དེ(འི་ སྤྱི་དོན་)ལའང་ཉེར་བསྡོགས་དང་། དངོས་གཞི་གཉིས་ཀྱི་དང་པོ་ནི། ཡིད་ལ་བྱེད་པ་བདུན་གྱི་ དང་པོ་དྲུག་ཡིན་ཏེ། ཐོས་བསམ་སྒོམ་གསུམ་གྱིས་ས་འོག་མ་རགས་པ་དང་གོང་མ་ཞི་བར་ 4-143 ལྟ་བ་མཚན་ཉིད་རབ་ཏུ་རིག་པ་ཡིད་ལ་བྱེད་པ་དང་། ཐོས་བསམ་ལས་འདས་ཏེ་ཞི་རགས་ ཀྱི་རྣམ་པ་སྒོམ་པ་ནི་མོས་པ་ལས་བྱུང་བ་དང་། ས་འོག་མའི་ཉོན་མོངས་པ་ཆེན་པོ་གསུམ་ སྤངས་པ་ན་རབ་ཏུ་དབེན་པ་ལས་བྱུང་བ་དང་། ཉོན་མོངས་དེ་དག་གིས་དབེན་པའི་དགའ་ བདེ་ཐོབ་ནས་འབྲིང་པོ་གསུམ་ཡང་སྤོང་བ་དགའ་བ་བསྡུད་པ་དང་། ཉོན་མོངས་པ་དེ་དག་ ཟད་པར་སྤངས་མ་སྤངས་རྟོག་དཔྱོད་ཀྱིས་ངེས་པར་བྱེད་པ་དཔྱོད་པ་དང་། དེ་ལྟར་ཆུང་ངུ་ གསུམ་ཡང་སྤངས་པར་ཤེས་ནས་གཉེན་པོའི་མཐར་ཐུག་ཡིད་ལ་བྱེད་པ་སྦྱོར་བའི་མཐའོ། ། དེ་ནས་(བདུན་པ་)སྦྱོར་བའི་མཐའི་འབྲས་བུ་ཡིད་ལ་བྱེད་པ་

【現代漢語翻譯】 何者生起善與非善之心？其處所、決定與顯現為何？通達一切所知，具備種種差別，無礙而穩固的力量為何？ 知曉眾生從何處死亡、轉生，以及所有出生之處，是天眼通；對於可調伏者無有親疏之別，聽聞一切世間音聲，是天耳通；知曉心的一切狀態，如無貪等，是他心通；知曉過去所作善惡之業，如何於今生感果，是宿命通；知曉可調伏者所在之處，並以種種化身前往，是神足通；知曉眾生於輪迴中解脫之法，是漏盡通。如是，通達一切世間，及過去、現在、未來三時，並能分辨六種意義，無有障礙，乃是菩薩為利他而獲得穩固力量的顯現。 何者成就神通之因？獲得第四禪的清凈，並完全掌握無分別智慧，以及如何安住于各種狀態，由此成就神通，獲得殊勝之果。此乃依于所依、智慧和作意三因。所依為禪定，其中又分加行和正行。加行即七作意中的前六種：以聞、思、修三者，觀下地粗重、上地寂靜，是勝解作意；超越聞思，修習寂靜與粗重之相，是勝樂作意；捨棄下地三種大煩惱，是極喜作意；獲得離煩惱之喜樂，並捨棄三種中等煩惱，是攝樂作意；以尋伺確定是否已斷除煩惱，是觀察作意；如是知曉已捨棄三種小煩惱，是加行究竟作意。此後（第七種）是加行究竟作意之果。

【English Translation】 What generates virtuous and non-virtuous minds? What are their location, determination, and manifestation? What is the unobstructed and stable power that thoroughly distinguishes all knowledge? Knowing all beings' death and rebirth, and all places of birth, is the clairvoyance of the divine eye. Impartial speech to all beings, and hearing all sounds of the world, is the clairaudience of the divine ear. Knowing all states of mind, such as non-attachment, is the telepathy of knowing others' minds. Knowing that past virtuous and non-virtuous actions lead to present results is the clairvoyance of remembering past lives. Knowing where beings are and going there with various emanations is the clairvoyance of miraculous powers. Knowing the means by which beings attain liberation from samsara is the clairvoyance of the exhaustion of defilements. Thus, the knowledge that pervades all realms of the world, past, present, and future, and that distinguishes the six meanings without obstruction, is the power of Bodhisattvas who have attained stability in benefiting others. What accomplishes the cause of magical power? Having attained the purity of the fourth dhyana (bsam gtan, Skt. dhyāna, Eng. meditation), fully grasping non-conceptual wisdom, and how to abide in various states, one attains the supreme result of magical power. This depends on three causes: the basis, wisdom, and attention. The basis is dhyana, which has two aspects: preparation and the main practice. The first six of the seven attentions are the preparation: contemplating the lower grounds as coarse and the higher grounds as peaceful through hearing, thinking, and meditating is the attention of thorough understanding. Meditating on the aspects of peace and coarseness, transcending hearing and thinking, is the attention arising from joy. Abandoning the three great afflictions of the lower ground is the attention arising from great joy. Having obtained the joy of being free from those afflictions and abandoning the three intermediate afflictions is the attention of gathering joy. Ascertaining whether those afflictions have been abandoned through investigation is the attention of examination. Knowing that the three small afflictions have been abandoned is the final attention of application. Then (the seventh) is the result of the final attention of application.

---

ནི་བསམ་གཏན་གྱི་དངོས་ གཞི་ཐོབ་པའོ། །དེ་ཡང་ཉོན་མོངས་པ་དང་། རྣམ་པར་བྱང་བ་དང་། རྣམ་པར་བཞག་པ་དང་། རྣམ་པར་དག་པས་རིག་པར་བྱ་སྟེ། དང་པོ་ནི། བསམ་གཏན་གྱི་བདེ་བ་ལ་ཞེན་པ་སྲེད་པ་ ཤས་ཆེ་བ་དང་། ལྟ་བར་གྱུར་པ་སྣ་ཚོགས་ཀུན་ནས་སློང་བར་བྱེད་པ་ལྟ་བ་ཤས་ཆེ་བ་དང་། ཁྱད་པར་ཐོབ་པས་སེམས་ཁེངས་པ་ང་རྒྱལ་ཤས་ཆེ་བ་དང་། ཁྱད་པར་ཐོབ་པ་དེ་ཐར་པ་ཡིན་ ནམ་མ་ཡིན་སྙམ་དུ་ཐེ་ཚོམ་ཤས་ཆེ་བས་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པར་གྱུར་པའོ། ། (གཉིས་པ་)རྣམ་པར་བྱང་བ་ནི། ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པ་དེ་དག་གི་དྲི་མ་དང་བྲལ་ནས་ རྣམ་པར་དག་ཅིང་དགེ་བར་སྐྱེས་པའོ། ། (གསུམ་པ་)རྣམ་པར་བཞག་པ་ལ་གཙོ་བོར་ཡན་ལག་རྣམ་པར་བཞག་པ་ནི། བསམ་ གཏན་དང་པོ་ལ་ཡན་ལག་ལྔ་སྟེ་འདོད་པ་དང་གནོད་སེམས་ལ་སོགས་པ་སྤོང་བ་རྟོག་པ་ དང་དཔྱོད་པ་གཉེན་པོའི་ཡན་ལག་གཉིས་དང་། སྤང་བྱས་དབེན་པ་ལས་སྐྱེས་པའི་དགའ་ བ་དང་བདེ་བ་ཕན་ཡོན་གྱི་ཡན་ལག་གཉིས་དང་། སེམས་རྩེ་གཅིག་པ་སྟེ་གཉི་གའི་གནས་ ཀྱི་རང་བཞིན་གྱི་ཡན་ལག་གོ ། བསམ་གཏན་གཉིས་པ་ལ་ཡན་ལག་བཞི་སྟེ། ནང་རབ་ཏུ་དང་བ་ནི་རྟོག་དཔྱོད་ལ་ 4-144 སོགས་པ་སྤོང་བ་གཉེན་པོའི་ཡན་ལག་དང་། ཏིང་ངེ་འཛིན་ལས་སྐྱེས་པའི་དགའ་བ་དང་ བདེ་བ་ནི་གཉེན་པོའི་ཡན་ལག་གཉིས་དང་། སེམས་རྩེ་གཅིག་པ་གཉི་གའི་རང་བཞིན་གྱི་ ཡན་ལག་གོ །བསམ་གཏན་གསུམ་པ་ལ་ཡན་ལག་ལྔ་སྟེ། བྱིང་རྒོད་དང་བྲལ་བའི་བཏང་ སྙོམས་དང་དྲན་པ་དང་ཤེས་བཞིན་གསུམ་ནི་གཉིས་པ་ལ་ཆགས་པ་སོགས་སྤོང་བ་གཉེན་ པོའི་ཡན་ལག་དང་། ཤིན་ཏུ་སྦྱངས་པ་ལས་བྱུང་བའི་བདེ་བ་ནི། ཕན་ཡོན་གྱི་ཡན་ལག་དང་། སེམས་རྩེ་གཅིག་པ་གཉི་གའི་རང་བཞིན་གྱི་ཡན་ལག་གོ ། བསམ་གཏན་བཞི་པ་ལ་ཡན་ལག་བཞི་སྟེ། (མཛོད་དུ་)རྟོག་དང་དཔྱོད་(གཉིས་)དང་ དབུགས་(འབྱུང་རྔུབ་)དག་དང་། །(ཡིད་བདེ་གཉིས་སྡུག་བསྔལ་ཡིད་མི་བདེ་གཉིས་ཏེ་)བདེ་བ་ལ་སོགས་ བཞི་ཡིན་ནོ། །ཞེས་པ་སྐྱོན་བརྒྱད་ལས་གྲོལ་བའི་བཏང་སྙོམས་ཡོངས་སུ་དག་པ་དང་དྲན་ པ་ཡོངས་སུ་དག་པ་གཉིས་ནི་གསུམ་པ་ལ་ཆགས་སོགས་སྤོང་བ་གཉེན་པོའི་ཡན་ལག་དང་། སྐྱོན་གྱི་གནས་ཆུང་བས་ཚོར་བ་བཏང་སྙོམས་ནི་གཉེན་པོའི་ཡན་ལག་དང་། སེམས་རྩེ་ གཅིག་པ་གཉི་གའི་རང་བཞིན་གྱི་ཡན་ལག་གོ ། (བཞི་པ་)རྣམ་པར་དག་པ་ནི། དགེ་བའི་སེམས་དེ་ཡང་ཤིན་ཏུ་ལས་སུ་རུང་བར་གྱུར་ནས་ མངོན་པར་ཤེས་པ་ལ་སོགས་པ་ཡོན་ཏན་ཁྱད་པར་ཅན་རྣམས་ཀྱི་རྟེན་བྱེད་པའོ། །དེ་ལྟར་ ན་རྟེན་གྱི་རྒྱུ་བསམ་གཏན་བཞི་པའི་སེམས་ཉོན་མོངས་པ་ཅན་མ་ཡིན་ཞིང་ཤིན་ཏུ་རྣམ་པར་ དག་པ་ཐོབ་པ་ལ་བརྟེན་ནས་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་རྒྱུ་བཟུང་བ་དང་འཛིན་པ་ལ་སོགས་པར་རྣམ་པར་ མི་རྟོག་པའི་ཡེ་ཤེས་ཡོངས་སུ་བཟུང་བ་དང་ཡིད་ལ་བྱེད་པའི་རྒྱུ་ཇི

【現代漢語翻譯】 這是獲得禪定的基礎。它可以通過煩惱、清凈、安置和純凈來理解。首先，對禪定的喜樂執著，貪慾熾盛；產生各種邪見，邪見熾盛；因獲得殊勝境界而心生驕慢，我慢熾盛；懷疑所獲境界是否為解脫，猶豫熾盛，因此完全被煩惱所染污。 （第二）清凈是指，從所有這些煩惱的垢染中解脫出來，變得清凈，並生起善法。 （第三）安置，主要指支分（ अंगों ）的安置。初禪有五個支分：斷除慾念和嗔恨等，尋（ vitarka ）和伺（ vicara ）是能對治的兩個支分；從斷除中生起的喜（ priti ）和樂（ sukha ）是利益的兩個支分；以及心一境性（ ekagrata ），是二者的自性支分。 二禪有四個支分：內凈（ adhyatma-samprasada ），即斷除尋伺等，是能對治的支分；從定中生起的喜和樂，是能對治的兩個支分；以及心一境性，是二者的自性支分。 三禪有五個支分：舍（ upeksa ）遠離掉舉和後悔，以及正念（ smrti ）和正知（ samprajanya ）三者，是斷除對二禪貪著等的能對治支分；從極度輕安（ prasrabdhi ）中產生的樂，是利益的支分；以及心一境性，是二者的自性支分。 四禪有四個支分：（《俱舍論》中說）『尋與伺，出入息，樂等四。』意思是說，從八種過患中解脫出來的完全清凈的舍和完全清凈的正念二者，是斷除對三禪貪著等的能對治支分；由於過患微小，感受舍受是能對治的支分；以及心一境性，是二者的自性支分。 （第四）純凈是指，善心變得非常堪能，成為神通等殊勝功德的所依。因此，作為所依之因的四禪之心，並非染污，而是依靠獲得極其純凈之心，從而作為智慧之因，不分別能取和所取等，完全獲得智慧，以及作為作意之因。

【English Translation】 This is the basis for attaining dhyana (meditative absorption). It can be understood through afflictions, purification, placement, and purity. First, attachment to the bliss of dhyana, with intense craving; generating various wrong views, with intense wrong views; arrogance arising from attaining special states, with intense pride; doubting whether the attained state is liberation or not, with intense doubt, thus being completely defiled by afflictions. (Second) Purification means being free from the stains of all these afflictions, becoming pure, and giving rise to virtuous qualities. (Third) Placement mainly refers to the placement of the limbs (angas). The first dhyana has five limbs: abandoning desire and hatred, etc.; vitarka (conceptualization) and vicara (analysis) are the two limbs that are antidotal; priti (joy) and sukha (happiness) arising from abandonment are the two limbs of benefit; and ekagrata (one-pointedness of mind), is the limb of the nature of both. The second dhyana has four limbs: adhyatma-samprasada (inner clarity), which is abandoning vitarka and vicara, etc., is the antidotal limb; priti and sukha arising from samadhi are the two antidotal limbs; and ekagrata, is the limb of the nature of both. The third dhyana has five limbs: upeksa (equanimity) free from agitation and regret, and smrti (mindfulness) and samprajanya (clear comprehension) are the three antidotal limbs that abandon attachment to the second dhyana, etc.; sukha arising from extreme prasrabdhi (pliancy) is the limb of benefit; and ekagrata, is the limb of the nature of both. The fourth dhyana has four limbs: (The Abhidharmakosa says) 'Vitarka and vicara, inhalation and exhalation, sukha, etc., are the four.' This means that the completely pure upeksa and completely pure smrti, which are liberated from the eight faults, are the two antidotal limbs that abandon attachment to the third dhyana, etc.; because the faults are minor, experiencing upeksa is the antidotal limb; and ekagrata, is the limb of the nature of both. (Fourth) Purity means that the virtuous mind becomes very workable, becoming the basis for special qualities such as abhijna (supernormal powers). Therefore, the mind of the fourth dhyana, which is the cause of the basis, is not defiled, but relies on obtaining an extremely pure mind, thereby becoming the cause of wisdom, not discriminating between the grasper and the grasped, etc., completely obtaining wisdom, and as the cause of attention.

---

་ལྟར་འདོད་པའི་རྣམ་པར་ གནས་པ་ཡིད་ལ་བྱེད་པ་ལས་ཞེས་པ་ཕྱོགས་ཐམས་ཅད་དུ་སྣང་བས་ཁྱབ་པ་དང་། ཡང་བའི་ འདུ་ཤེས་ཡིད་ལ་བྱེད་པས་རྫུ་འཕྲུལ་དང་སྒྲའི་ཁྱད་པར་དུ་མ་ལ་སེམས་གཏོད་པས་རྣ་བ་ དང་སེམས་ཀྱི་ཁྱད་པར་སྣ་ཚོགས་ལ་ཡིད་གཏོད་པས་སེམས་ཤེས་པ་དང་། སྔོན་གྱི་གནས་ 4-145 སྐབས་དུ་མ་ལ་སེམས་གཏོད་པས་སྔོན་གནས་དྲན་པ་དང་། སྣང་བའི་འདུ་ཤེས་ཡིད་ལ་བྱེད་ པ་པས་ལྷའི་མིག་དང་རྣམ་པར་མི་རྟོག་པ་བསྒོམས་པས་ཟག་ཟད་ཀྱི་མངོན་ཤེས་ཐོབ་པ་སྟེ། རྒྱུ་གསུམ་ལ་བརྟེན་ནས་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་ཀྱི་མཐུ་མངོན་པར་ཤེས་པ་གྲུབ་པ་ ནི་འཇིག་རྟེན་པ་དང་ཉན་རང་འཕགས་པ་རྣམས་ལས་ཆེས་ཁྱད་པར་དུ་འཕགས་པའི་དམ་ པ་ཐོབ་པར་འགྱུར་བའོ། །ཡང་རིན་ཆེན་ཕྲེང་བ་ལས། མཆོད་རྟེན་ལ་སྣང་གསལ་ཕུལ་བ་ དང་མུན་པར་སྒྲོན་མེ་བྱིན་པ་ལས་ལྷའི་མིག་དང་། མཆོད་རྟེན་ལ་རོལ་མོ་ཕུལ་བ་ལས་ལྷའི་ རྣ་བ་དང་། གཞན་གྱི་སྐྱོན་མ་བརྗོད་ཅིང་སེམས་བསྲུངས་པ་ལས་སེམས་ཤེས་པ་དང་། ཆོས་ བསམས་ཤིང་གཞན་ལའང་བྱིན་པ་ལས་སྔོན་གནས་དྲན་པ་དང་། ལྷམ་དང་བཞོན་པ་འབུལ་ བ་ལ་སོགས་པས་གཞན་ལ་བཀུར་སྟི་བྱས་པ་ལས་རྫུ་འཕྲུལ་དང་། སྟོང་ཉིད་ཟབ་མོ་རྟོགས་ པ་ལས་ཟག་པ་ཟད་པའི་མངོན་ཤེས་རྣམས་ཐོབ་པར་གསུངས་ཏེ། མཆོད་རྟེན་མར་མེའི་ཕྲེང་ བ་དང་། །མུན་པ་དག་ཏུ་སྒྲོན་མེ་དང་། །མར་མེ་འབྲུ་མར་བྱིན་པ་ལས། །ལྷ་ཡི་མིག་ནི་ཐོབ་ པར་འགྱུར། །ཞེས་པ་ལ་སོགས་པས་སོ། ། དེ་དག་ལས་གྲུབ་པ་འབྲས་བུའི་དོན་ནི། གང་གིས་འཕགས་དང་ལྷ་དང་ ཚངས་པ་ཡི། །གནས་པ་དཔེ་མེད་རྒྱ་ཆེས་རྟག་ཏུ་གནས། །ཕྱོགས་སུ་དེ་ སོང་སངས་རྒྱས་སེམས་ཅན་དག །ཡང་དག་མཆོད་བྱེད་རྣམ་པར་དག་ པ་སྐྱེད། །མངོན་པར་ཤེས་པ་གང་གིས་རང་དོན་ལས་བརྩམས་ཏེ་འཕགས་པའི་གནས་ པ་རྣམ་པར་ཐར་པའི་སྒོ་གསུམ་དང་བདེན་པ་བཞི་དང་ས་དང་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་རྣམས་དང་ ལྷའི་གནས་པ་བསམ་གཏན་བཞི་དང་། གཟུགས་མེད་པའི་སྙོམས་པར་འཇུག་པ་རྣམས་ དང་། ཚངས་པའི་གནས་པ་ཚད་མེད་པ་བཞི་པོ་རྣམས་ལ་གཞན་ལས་ཁྱད་པར་དུ་འཕགས་ པས་དཔེ་མེད་ཅིང་ཤིན་ཏུ་རྒྱ་ཆེ་བས་རྟག་ཏུ་རྒྱུན་མི་འཆད་པར་གནས་ཤིང་། གཞན་དོན་ 4-146 ལས་བརྩམས་ཏེ་ཕྱོགས་བཅུའི་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་མཐའ་ཡས་པ་རྣམས་སུ་མངོན་ཤེས་ ཐོབ་པའི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་དེ་སོང་ནས། ཡུལ་མཆོག་ཏུ་གྱུར་པ་རྫོགས་པའི་སངས་ རྒྱས་རྣམས་དང་གདུལ་བྱའི་སེམས་ཅན་དཔག་ཏུ་མེད་པ་དག་ལ་དམིགས་ཏེ་རིམ་པ་ལྟར་ སངས་རྒྱས་རྣམས་ལ་ཡང་དག་པའི་མཆོད་པ་བླ་ན་མེད་པ་རྣམས་ཀྱིས་མཆོད་པར་བྱེད་ཅིང་། སེམས་ཅན་རྣམས་ལ་གང་ལ་གང་འདུལ་གྱི་ཆོས་བསྟན་ནས་སྒྲིབ་པ་ལས་རྣམ་པར་དག་པའི་ ལམ་རྒྱུད་ལ་སྐྱེད་པར་བྱེད་པའོ། ། མངོན་ཤེས་ཐོབ་པའི་བྱེད་ལས་ཀྱི་དོ

【現代漢語翻譯】 以如所愿之相安住於心，即從觀想周遍一切處之顯現開始。又以輕安之覺受安住於心，則能專注神通及種種音聲之差別，以耳及心之差別專注于種種事物，便能知他人之心。專注於過去種種境況，便能憶念前世。以觀想顯現之覺受，便能獲得天眼。修習無分別之禪定，便能獲得漏盡之神通。 菩薩依於三種因，便能成就神通之顯現，此乃遠勝於世間凡夫、聲聞緣覺聖者之殊勝功德。又如《寶鬘論》所云：『于佛塔供奉光明，于黑暗施予燈火，能得天眼；于佛塔供奉音樂，能得天耳；不言他人過失，守護自心，能知他人之心；思惟佛法，並施予他人，能憶念前世；供奉鞋履、車乘等物，恭敬他人，能得神通；通達甚深空性，能得漏盡之神通。』如雲：『于佛塔供奉燈鬘，于黑暗處施予燈火，佈施燈油，能得天眼。』等等。 以上所說，乃是成就果位之義。何者能如聖者、天人、梵天般安住于無與倫比、廣闊無垠、恒常不變之境界？彼往詣十方，以清凈之心供養諸佛，利益眾生。以神通之力，從自身利益出發，證得聖者之解脫三門、四諦、地道、波羅蜜多；證得天人之四禪定、四無色定；證得梵天之四無量心。此乃遠勝于其他境界之無與倫比、極其廣闊之境界，恒常相續不斷。又從利他出發，菩薩以神通力前往十方無量世界，以殊勝之供養供養圓滿正覺之諸佛，並針對無量無邊之可調伏眾生，宣說相應之法，令其相續生起遠離染污之清凈道。

【English Translation】 Dwelling in the mind with the aspect of wishing as it is, that is, starting from contemplating the appearance that pervades in all directions. Also, dwelling in the mind with the perception of lightness, one can focus on the differences of magical powers and sounds. By focusing on the various differences of ear and mind, one can know the minds of others. By focusing on various past situations, one can remember past lives. By contemplating the perception of appearance, one can obtain the divine eye. By meditating on non-conceptualization, one can obtain the manifestation of the exhaustion of defilements. Relying on the three causes, the power of Bodhisattvas' manifestation of knowledge is accomplished, which is far superior to the noble ones of worldly people, hearers, and self-realizers, and one will attain the supreme state. Furthermore, as it is said in the 'Precious Garland': 'Offering clear light to stupas and giving lamps in the darkness will result in the divine eye; offering music to stupas will result in the divine ear; not speaking of others' faults and guarding one's mind will result in knowing the minds of others; contemplating the Dharma and giving it to others will result in remembering past lives; offering shoes and vehicles, etc., and respecting others will result in magical powers; realizing the profound emptiness will result in obtaining the manifestation of the exhaustion of defilements.' As it says: 'Offering garlands of butter lamps to stupas, and lamps in the darkness, and giving butter lamps will result in obtaining the divine eye,' and so on. The meaning of the fruit achieved from these is: Whoever, like the noble ones, gods, and Brahma, dwells in a state that is unparalleled, vast, and always abiding. Going to that direction, Buddhas and sentient beings are truly worshipped, generating pure virtue. Whatever manifestation of knowledge, starting from one's own benefit, attains the noble state of the three doors of liberation, the four truths, the grounds, and the perfections; the state of the gods, the four concentrations, and the formless absorptions; and the state of Brahma, the four immeasurables, is unparalleled and extremely vast, abiding constantly without ceasing. And starting from the benefit of others, that Bodhisattva who has attained manifestation of knowledge goes to the boundless realms of the ten directions, aiming at the supreme object, the perfect Buddhas, and the immeasurable sentient beings to be tamed, and in sequence, worships the Buddhas with the supreme offerings, and for the sentient beings, teaches the Dharma according to what they can be tamed with, and generates on their minds the path that is purified from obscurations.

---

ན་ལ་བཞི་སྟེ། མཐོང་ཞིང་སྟོན་པའི་ལས། འོད་ ཟེར་འགྱེད་པའི་ལས། རྣམ་པར་རོལ་པའི་ལས། ཞིང་ཁམས་སྦྱོང་བའི་ལས་སོ། ། དང་པོ་ནི། ཆགས་དང་འཇིག་བཅས་སེམས་ཅན་བཅས་པ་ཡི། །འཇིག་ རྟེན་ཁམས་ཀུན་སྒྱུ་མ་ལྟ་བུར་མཐོང་། །དབང་ལྡན་ཇི་ལྟར་འདོད་ བཞིན་དེ་དག་དང་། །རྣམ་བཅས་སྣ་ཚོགས་དག་ཀྱང་ཡང་དག་སྟོན། ། ཆགས་འཇིག་གི་ཚུལ་ཡང་(སྤྱིའི་དོན་ནི་)འཇིག་རྟེན་ཁམས་ལ་མཐའ་མེད་པས་(ཕལ་ཆེན་ལ་སོགས་ པར་)རྣམ་གཞག་སྣ་ཚོགས་སུ་གསུངས་མོད། འདིར་ཕྱོགས་རེ་ཙམ་མཚོན་པའི་དབང་དུ་བྱས་ ན། ཆགས་ཚུལ་ནི། མཛོད་ལས། ཆགས་པ་དང་པོ་རླུང་ནས་ནི། །དམྱལ་བའི་སྲིད་པའི་བར་ དུའོ། །ཞེས་པ་ལྟར་སེམས་ཅན་རྣམས་ཀྱི་ལས་ཀྱི་དབང་གིས་ནམ་མཁའ་ལ་རླུང་དང་ཆུ་དང་ (གསེར་གྱི་)སའི་དཀྱིལ་འཁོར་ཆེན་པོ་གསུམ་ཆགས་ཤིང་། གསེར་གྱི་ས་གཞི་ལ་ཆར་ཆེན་པོ་ བབས་པ་རྒྱ་མཚོར་གྱུར་པ་རླུང་གིས་བསྲུབས་པ་ལས་རི་རབ་གླིང་བཞི་གླིང་ཕྲན་དང་བཅས་ པར་འགྱུར་ལ། དེ་དག་གི་སྔོན་དུ་ཡང་བསམ་གཏན་གསུམ་པ་ནས་འཐབ་བྲལ་གྱི་བར་གྱི་ གནས་གཞན་རྣམས་བར་སྣང་ལ་ཡས་རིམ་གྱིས་ཆགས་ཏེ། གཟུགས་མེད་ཁམས་ན་གནས་ མེད་དེ། །སྐྱེ་བ་ལས་ནི་རྣམ་པ་བཞི། །ཞེས་པ་ལྟར་(དེ་དག་ལ་) གནས་གཞན་མེད་ཅིང་སྐྱེ་ཚུལ་ 4-147 གྱི་སྒོ་ནས་ནམ་མཁའ་མཐའ་ཡས་སྐྱེ་མཆེད་ལ་སོགས་རྣམ་པ་བཞིར་འཇོག་པའོ། །སེམས་ ཅན་(ཆགས་ཚུལ་)ཡང་། མི་རྟག་དེ་ཡི་གཞལ་མེད་ཁང་། །སེམས་ཅན་བཅས་ཏེ་འབྱུང་འཇིག་ ཕྱིར། །ཞེས་པ་ལྟར་བསམ་གཏན་བཞི་པ་རྣམས་ནི་གནས་དང་ལྷན་ཅིག་ཆགས་འཇིག་བྱེད་ ལ། འོག་མ་རྣམས་སུ་(རླུང་གིས་ཞིག་པའི་རྗེས་སུ་)ནི་བསམ་གཏན་བཞི་པ་(ཆུས་ཞིག་ན་གསུམ་པ་མེས་ཞིག་ ན་གཉིས་པ་)ལ་སོགས་པ་ནས་མིའི་འཇིག་རྟེན་གྱི་བར་དུ་(ཡས་མས་)རིམ་གྱིས་སྐྱེ་ཞིང་། དེར་མི་ དགེ་བ་སྤྱད་པ་ལས་དུད་འགྲོ་དང་ཡི་དྭགས་དང་དམྱལ་བའི་འཇིག་རྟེན་རྣམས་ཆགས་པ་ལ་ བར་གྱི་(གཅིག་གིས་སྣོད་དང་བཅུ་དགུས་བཅུད་དེ་)བསྐལ་པ་ཉི་ཤུ་ཐོགས་ཏེ། ཆགས་ནས་གནས་པ་ལ་ ཡང་དེ་སྙེད་དོ། །དེ་རྣམས་ཀྱི་གླིང་བཞི་པ་ནས་ཚངས་པའི་འཇིག་རྟེན་གྱི་བར་སྟོང་ལ་སྟོང་སྤྱི་ ཕུད་དང་དེ་སྟོང་ལ་སྟོང་གཉིས་པ་བར་མ་དང་། དེའང་སྟོང་ལ་སྟོང་གསུམ་གྱི་སྟོང་ཆེན་པོའི་ འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་ཞེས་བྱ་ཞིང་། ངན་སོང་གསུམ་དང་མི་དང་ལྷ་མ་ཡིན་དང་འདོད་ལྷ་ དྲུག་ནི་འདོད་པའི་ཁམས་དང་། ཚངས་རིས་ལ་སོགས་པ་(གནས་རིས)བཅུ་བདུན་ནི་གཟུགས་ ཀྱི་ཁམས་དང་། ནམ་མཁའ་མཐའ་ཡས་ལ་སོགས་པ་ནི་(སྐྱེ་མཆེད་མུ་བཞི་)གཟུགས་མེད་ཀྱི་ ཁམས་ཏེ་ཁམས་གསུམ་ཡིན་ལ། སའི་དབང་དུ་བྱས་ན་དགུ་སྟེ་འདོད་ཁམས་པ་གཅིག་དང་། གཟུགས་ཁམས་བསམ་གཏན་བཞི་པོ་ས་རེ་རེ་དང་། གཟུགས་མེད་སྐྱེ་མཆེད་མུ་བཞི་ས་རེ་ རེར་འབྱེད་པ་ན

【現代漢語翻譯】 有四種事業：見與示現的事業，放光的事業，種種游舞的事業，以及凈治剎土的事業。 第一種是：對於具有生滅的、具有有情的世界，視一切如幻；隨心所欲地示現彼等，以及種種各異的形態。 關於生滅之理，由於世界無邊無際，所以（總的來說）有種種不同的說法（例如在《俱舍論》中）。這裡僅就一個方面進行闡述：形成的次第是，如《俱舍論》所說：『最初由風而形成，直至地獄的產生。』由於有情眾生的業力，虛空中形成風輪、水輪和（金）地輪三大輪。金地降下大雨，匯成大海，經風攪動，形成須彌山、四大部洲及小洲。在此之前，從第三禪天到無熱天之間的其他處所，也依次在虛空中形成。如（經文）所說：『無色界無處所，以生之方式分四種。』（對於這些處所）沒有其他住處，而是以受生的方式分為空無邊處等四種。 有情（的形成）也如（經文）所說：『無常彼之無量宮，與有情俱生而壞滅。』第四禪天與處所一同生滅。在下方的世界中，（風壞之後）從第四禪天（水壞則第三禪天，火壞則第二禪天）開始，依次降生到人間。由於行不善業，畜生、餓鬼和地獄等世界也隨之形成，中間需要二十中劫（一個成劫為器世間，十九個成劫為有情世間），形成之後住世也需要同樣的時間。從四大部洲到色界梵天之間，一個千世界，一個千世界為中千世界，一個中千世界為三千大千世界。三惡趣、人、非天和六慾天屬於欲界；梵眾天等十七處屬於色界；空無邊處等（四無色處）屬於無色界，此為三界。若按地來劃分則有九地，即欲界一地，色界四禪天各一地，無色界四無色處各一地。

【English Translation】 There are four activities: the activity of seeing and showing, the activity of emitting light, the activity of various dances, and the activity of purifying the Buddha-fields. The first is: Seeing all the worlds with beings that have arising and ceasing as illusory; showing them as desired by the powerful one, and also showing various and diverse forms. Regarding the principle of arising and ceasing, since the worlds are limitless, there are various explanations (such as in the Abhidharmakośa). Here, only one aspect is explained: The order of formation is, as the Abhidharmakośa says: 'First, from wind arises, up to the state of hell.' Due to the karma of sentient beings, three great mandalas of wind, water, and (gold) earth are formed in the sky. Heavy rain falls on the golden earth, turning into a great ocean, which is churned by the wind, forming Mount Meru, the four continents, and subcontinents. Before these, other places from the third dhyana to the Anāgāmin are also formed in the sky in ascending order. As (the scripture) says: 'The formless realm has no place, it is divided into four types by the mode of birth.' (For these places) there is no other dwelling place, but they are divided into four types such as the space of infinite sky by the mode of birth. The (formation) of sentient beings is also as (the scripture) says: 'The impermanent immeasurable palace, arises and perishes together with sentient beings.' The fourth dhyana arises and perishes together with the place. In the lower worlds, (after the destruction by wind) from the fourth dhyana (if destroyed by water, then the third dhyana; if destroyed by fire, then the second dhyana) onwards, they are born in order down to the human world. Due to practicing non-virtuous deeds, the worlds of animals, pretas, and hells are also formed, which takes twenty intermediate kalpas (one formation kalpa for the container world, and nineteen formation kalpas for the sentient beings), and it takes the same amount of time for them to abide after formation. From the four continents to the Brahma world of the form realm, one thousand worlds, one thousand worlds is a middle thousand world, and one middle thousand world is called a great thousand world. The three lower realms, humans, asuras, and the six desire realms belong to the desire realm; the seventeen abodes such as the Brahma hosts belong to the form realm; and the space of infinite sky and so on (the four formless realms) belong to the formless realm, these are the three realms. If divided by ground, there are nine grounds, namely one ground for the desire realm, one ground each for the four dhyanas of the form realm, and one ground each for the four formless realms.

---

ི་(འོག་མ་འོག་མ་ལས་)ཆགས་བྲལ་གྱི་རིམ་པའོ། ། འཇིག་ཚུལ་ནི། འཇིག་པའི་བསྐལ་བ་དམྱལ་བ་ཡི། །སྲིད་ཟད་པ་ནས་སྣོད་ཟད་པ། ། ཞེས་པ་ལྟར་དམྱལ་བ་ལས་ཟད་པ་རྣམས་འགྲོ་བ་གཞན་དུ་འཕོ་ཞིང་། མ་ཟད་པ་རྣམས་ འཇིག་རྟེན་ཁམས་གཞན་གྱི་དམྱལ་བར་འགྲོ་ལ། དུད་འགྲོ་དང་ཡི་དྭགས་རྣམས་ཀྱང་དེ་ དང་འདྲ་བས་ཐོག་མར་ངན་འགྲོ་རྣམས་འཇིག་ཅིང་། མི་རྣམས་ཀྱང་(མེས་འཇིག་པ་ན་)ཆོས་ཉིད་ ཀྱིས་ཐོབ་པའི་བསམ་གཏན་གཉིས་པ་ལ་སོགས་པ་བསྐྱེད་ནས་རིམ་གྱིས་འཕོ་བས་དང་པོར་ 4-148 བཅུད་ཀྱི་སེམས་ཅན་རྣམས་འཇིག་གོ །དེ་ནས་སྣོད་ཀྱི་འཇིག་རྟེན་མེས་འཇིག་པ་ན། ཉི་མ་ བདུན་རིམ་གྱིས་ཤར་ནས་བསམ་གཏན་དང་པོ་མན་ཆད་བསྲེག་ཅིང་། ཆུས་འཇིག་པ་ན་ བསམ་གཏན་གཉིས་པ་ཉིད་ནས་བྱུང་བའི་ཆུས་ལན་ཚ་ཞུ་བ་ལྟར་བྱེད་ལ། རླུང་གིས་འཇིག་ པ་ན་བསམ་གཏན་གསུམ་པ་ཉིད་ནས་བྱུང་བའི་རླུང་གིས་དེངས་ཤིང་མི་སྣང་བར་བྱེད་དེ། མེ་ཡིས་བདུན་ནོ་ཆུ་ཡིས་གཅིག །དེ་ལྟར་ཆུ་བདུན་ཐལ་ནས་ནི། (ཡང་)། མེ་ཡིས་བདུན་ནོ་དེ་ ནས་ནི། །མཇུག་ཏུ་རླུང་གིས་འཇིག་པ་ཡིན། །ཞེས་པ་ལྟར་རོ། །དེ་ལྟར་འཇིག་པ་ལ་ཡང་ (བཅུ་དགུས་བཅུད་དང་གཅིག་གིས་སྣོད་)བར་བསྐལ་ཉི་ཤུ་དང་། ཞིག་ནས་སྟོང་པ་ལ་ཡང་དེ་(དུས་མཉམ་ པས་)སྙེད་དོ། ། བསྐལ་པའི་རྣམ་བཞག་ནི། བར་གྱི་བསྐལ་པ་དཔག་མེད་ནས། །ཚེ་ལོ་བཅུ་པའི་བར་ དུའོ། །ཞེས་པ་ལྟར་མི་རྣམས་ཀྱིས་ཚེ་ལོ་དཔག་མེད་ཐུབ་པ་ནས་(མི་དགེ་བའི་དབང་གིས་)ཚེ་ལོ་ བཅུ་པའི་བར་དུ་མར་འབྲི་བ་གཅིག་དང་། དེ་ནས་ཡར་སྐྱེ་མར་འབྲི་བའི། །བསྐལ་པ་གཞན་ ནི་བཅོ་བརྒྱད་དང་། །ཞེས་པ་ལྟར་བཅུ་པ་ནས་(དགེ་བའི་དབང་གིས་)བརྒྱད་ཁྲི་པའི་བར་དུ་ཡར་ འཕེལ་ཞིང་། ཡང་བཅུ་པའི་བར་འབྲི་བ་ཁུག་པ་བཅོ་བརྒྱད་དང་། ཡར་སྐྱེ་བ་ནི་གཅིག་ ཡིན་ཏེ། །ཞེས་པ་ལྟར་བཅུ་པ་ནས་བརྒྱད་ཁྲི་པའི་བར་དུ་ཡར་འཕེལ་བ་གཅིག་སྟེ། ཉི་ཤུ་ ལ་ནི་བར་གྱི་བསྐལ་པ་ཞེས་བྱ་ཞིང་། དེ་ནི་སྔར་བསྟན་པ་ལྟར་འཇིག་(སྟོངས་)ཆགས་(གནས་) ཀྱིས་ཕྱེ་བའི་བརྒྱད་ཅུ་ལ་ནི་བསྐལ་པ་ཆེན་པོ་ཞེས་བྱའོ། །སྟོང་གསུམ་གྱི་སྟོང་ཆེན་པོ་འདི་ ནི་འཇིག་ཆགས་མཉམ་དུ་བྱེད་པར་ཡང་གསུངས་སོ། །དེ་ལྟར་ན་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ རང་ཉིད་ཀྱིས་མཐོང་བའི་ལས་ནི་ཐོག་མར་ཆགས་པ་དང་བཅས་ཤིང་མཐར་འཇིག་པ་དང་ བཅས་པའི་ཕྱི་སྣོད་ཀྱི་འཇིག་རྟེན་དང་། ནང་བཅུད་ཀྱི་སེམས་ཅན་དང་བཅས་པའི་འཇིག་ རྟེན་གྱི་ཁམས་མཐའ་ཡས་པ་ཀུན་སྣ་ཚོགས་སུ་སྣང་ཡང་བདེན་པར་མ་གྲུབ་པ་རྨི་ལམ་སྒྱུ་ 4-149 མ་ལྟ་བུར་མཐོང་བའོ། །གཞན་ལ་སྟོན་པའི་ལས་ནི། ཚེ་སེམས་ཡོ་བྱད་ལས་སྐྱེ་བ། །མོས་ སྨོན་རྫུ་འཕྲུལ་ཡེ་ཤེས་ཆོས། །ཞེས་པ་(སྡོམ་དུ་བྱས་)ཚེ་ཇི་སྲིད་འདོད་པར་གནས་པ་ཚེ་ལ་དབང་ བ་དང་། ཇི་

【現代漢語翻譯】 （在下者之下者）解脫次第。 毀滅的方式是：如『毀滅劫，從地獄的有情眾生窮盡，到器世間窮盡。』 所說，從地獄窮盡的有情眾生轉移到其他道，未窮盡者則前往其他世界的地獄。畜生和餓鬼也與此類似，首先是惡趣眾生毀滅。人類（在火災時）也因自性而生起第二禪等，逐漸轉移，因此首先是 有情眾生毀滅。之後，當器世間被火毀滅時，七個太陽依次出現，焚燒第一禪以下。當被水毀滅時，從第二禪產生的洪水像融化鹽一樣。當被風毀滅時，從第三禪產生的風將其吹散，使其消失。 如『火七水一，如是水七過，火七之後，最終為風所毀。』所說。如此毀滅也有（十九個中劫為有情，一個為器世間）二十個中劫，毀滅后空無一物的時期也（時間相同）一樣長。 劫的分類是：如『從中劫無量至，壽命十歲時。』所說，從人類壽命無量歲（因不善業）減少到十歲為一個時期。然後如『從增長而減少的，其他劫有十八個。』所說，從十歲（因善業）增長到八萬歲為一個時期，又從十歲到八萬歲減少十八個時期。如『增長為一個，』所說，從十歲增長到八萬歲為一個時期，這二十個稱為中劫，如前所述，分為毀滅（空無）、形成（住留）的八十個稱為大劫。據說這個三千大千世界也是同時形成和毀滅的。如此，菩薩 自己所見的業是，首先是具有形成並最終具有毀滅的外器世間，以及具有內有情眾生的無量世界，雖然顯現各種各樣，但並非真實存在，而是如夢如幻般見到。向他人展示的業是：『壽命、心、資具所生，意樂、發願、神變、智慧、法。』所說（總結），壽命自在，能隨愿住世多久；

【English Translation】 The stages of detachment (from the lower to the lower realms). The manner of destruction is: 'The destruction kalpa, from the exhaustion of beings in hell to the exhaustion of the vessel (world).' As it is said, those who are exhausted from hell transfer to other realms, and those who are not exhausted go to the hells of other world systems. Animals and hungry ghosts are similar, so first the evil destinies are destroyed. Humans also (when destroyed by fire) naturally generate the second dhyana and so on, gradually transferring, so first, sentient beings are destroyed. Then, when the vessel world is destroyed by fire, seven suns gradually rise and burn everything below the first dhyana. When destroyed by water, the water arising from the second dhyana melts away like salt. When destroyed by wind, the wind arising from the third dhyana scatters it and makes it invisible. As it is said, 'Seven by fire, one by water. Thus, after seven waters have passed, (again) seven by fire, and then finally destroyed by wind.' Thus, destruction also has (nineteen intermediate kalpas for beings and one for the vessel) twenty intermediate kalpas, and the period of emptiness after destruction is also (equal in time) the same. The classification of kalpas is: 'From immeasurable intermediate kalpas to the age of ten years.' As it is said, from the time when humans can live for immeasurable years (due to non-virtue) to the age of ten years is one period of decline. Then, as it is said, 'The other kalpas of increasing and decreasing are eighteen,' from the age of ten (due to virtue) to the age of eighty thousand is one period of increase, and again from ten to eighty thousand decreasing eighteen periods. As it is said, 'Increasing is one,' from the age of ten to the age of eighty thousand is one period of increase. These twenty are called intermediate kalpas, and as previously explained, the eighty divided by destruction (emptiness) and formation (abiding) are called great kalpas. It is also said that this three-thousand great-thousand world system simultaneously forms and destroys. Thus, the Bodhisattva sees the karma himself as, first, the external vessel world with formation and ultimately with destruction, and the infinite world systems with internal sentient beings, although appearing in various ways, are not truly established, but are seen as like dreams and illusions. The karma of showing to others is: 'Life, mind, resources born from karma, intention, aspiration, miraculous power, wisdom, Dharma.' As it is said (in summary), having power over life, being able to remain in the world as long as one wishes;

---

ལྟར་འདོད་པ་བཞིན་ཏིང་ངེ་འཛིན་ལ་འཇུག་ནུས་པ་སེམས་ལ་དབང་བ་དང་། སེམས་ཅན་རྣམས་ལ་ཅི་འདོད་པའི་ལོངས་སྤྱོད་ཀྱི་ཆར་འབེབས་ནུས་པ་ཡོ་བྱད་ལ་དབང་ བ་དང་། འགྲོ་བ་དང་སྐྱེ་གནས་གཞན་མྱོང་འགྱུར་གྱི་ལས་གཞན་དུ་བསྒྱུར་ནུས་པ་ལས་ ལ་དབང་བ་དང་། བསམ་གཏན་ལས་མ་གཡོས་བཞིན་དུ་འདོད་ཁམས་ལ་སོགས་པ་གང་ འདོད་པར་སྐྱེ་བ་ལ་དབང་བ་དང་། ས་ལ་སོགས་པའང་གསེར་ལ་སོགས་པ་གང་འདོད་པར་ བསྒྱུར་ནུས་པ་མོས་པ་ལ་དབང་བ་དང་། སྨོན་ལམ་ཇི་ལྟར་བཏབ་པ་བཞིན་འགྲུབ་པ་སྨོན་ ལམ་ལ་དབང་བ་དང་། གདུལ་བྱ་འདུན་པར་བྱེད་པའི་ཐབས་རྣམ་འཕྲུལ་སྣ་ཚོགས་སྟོན་ ནུས་པ་རྫུ་འཕྲུལ་ལ་དབང་བ་དང་། སོ་སོ་ཡང་དག་པར་རིག་པ་བཞི་མཐར་ཕྱིན་པ་ཡེ་ཤེས་ ལ་དབང་བ་དང་། མིང་ཚིག་ཡི་གེའི་ཚོགས་མཐའ་ཡས་པས་ཆོས་ཀྱི་སྒོ་མཐའ་ཡས་པ་བསྟན་ ནས་གདུལ་བྱ་མཐའ་ཡས་པ་ཅིག་ཅར་ཚིམ་པར་བྱེད་ནུས་པ་ཆོས་ལ་དབང་བ་སྟེ། དབང་ བཅུ་དང་ལྡན་པའི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་དེས་ཇི་ལྟར་འདོད་པ་བཞིན་དུ་གདུལ་བྱ་དཔག་ཏུ་ མེད་པ་རྣམས་ལ་དབང་བཅུ་པོ་དེ་དག་ཀྱང་སྟོན་ཞིང་། གཞན་ཡང་གཡོ་བ་དང་འཕུར་བ་ལ་ སོགས་པ་དང་། སྟོང་གསུམ་ཡོངས་འབྲུར་བཅུག་ཀྱང་ཡུངས་འབྲུ་མི་འཕེལ་ཞིང་སྟོང་གསུམ་ མི་འགྲིབ་པ་ལ་སོགས་པ་རྫུ་འཕྲུལ་གྱི་རྣམ་བཅས་སྣ་ཚོགས་པ་དག་ཀྱང་ཡང་དག་པར་སྟོན་ པའི་སྒོ་ནས་ཕན་འདོགས་པའོ། ། འོད་ཟེར་འགྱེད་པའི་ལས་ནི། འོད་ཟེར་བཏང་བས་ཤིན་ཏུ་སྡུག་བསྔལ་ བའི། །ངན་སོང་བ་དག་མཐོ་རིས་འགྲོ་བར་བྱེད། །བདུད་གནས་གཞལ་ མེད་ཁང་མཐོ་མཛེས་པ་དག །བདུད་བཅས་ཀུན་ཏུ་བསྐྱོད་ཅིང་སྐྲག་ 4-150 པར་བྱེད། །བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་དེས་ཕྱོགས་བཅུར་འོད་ཟེར་མཐའ་ཡས་པ་བཏང་བས་ དམྱལ་བ་ཚ་གྲང་གི་སྡུག་བསྔལ་དང་ཡི་དྭགས་བཀྲེས་སྐོམ་གྱི་སྡུག་བསྔལ་དང་དུད་འགྲོ་ གླེན་ལྐུག་ལ་སོགས་པས་ཤིན་ཏུ་སྡུག་བསྔལ་བར་གྱུར་པའི་ངན་སོང་བ་དག་གི་སྡུག་བསྔལ་ ཞི་བར་བྱས་ནས་དད་པ་བསྐྱེད་དེ་ཚེ་འཕོས་ནས་བདེ་འགྲོ་མཐོ་རིས་ཀྱི་གནས་སུ་འགྲོ་བར་ བྱེད་ཅིང་། བདུད་ཀྱི་རྒྱལ་པོའི་གནས་རིན་པོ་ཆེ་སྣ་ཚོགས་ལས་གྲུབ་པའི་གཞལ་མེད་ཁང་ མཐོ་ཞིང་བརྟན་ལ་མཛེས་པ་དག་བདུད་འཁོར་དང་བཅས་པས་ཡོངས་སུ་གང་བ་རྣམས་ཀྱང་ ཀུན་ཏུ་བསྐྱོད་ཅིང་སྐྲག་པར་བྱས་ཏེ་འདུལ་བར་བྱེད་དོ། ། རྣམ་པར་རོལ་པའི་ལས་ནི། དེ་ནི་མཆོག་ཚོགས་ནང་དུ་ཏིང་ངེ་འཛིན། ། དཔག་མེད་རྣམ་པར་རོལ་པ་ཀུན་སྟོན་ཅིང་། །ལས་དང་སྐྱེ་དང་མཆོག་ གི་སྤྲུལ་པ་ཡིས། །སེམས་ཅན་རྣམས་ཀྱི་དོན་དུ་དུས་ཀུན་གནས། །མངོན་ ཤེས་ཐོབ་པ་དེ་ནི་མཆོག་གི་ཚོགས་པ་སངས་རྒྱས་ཀྱི་འཁོར་གྱི་དཀྱིལ་འཁོར་གྱི་ནང་དུ་ དཔའ་བར་འགྲོ་བ་ལ་སོགས་པའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་དཔག་ཏུ་མེད་པ་ལ་མཉམ་པར་བཞག་ནས་ ལུས་མི་སྣང་བ་དང

【現代漢語翻譯】 能夠隨心所欲地進入禪定，這是對心的掌控； 能夠降下眾生所需的一切享用之雨，這是對資具的掌控； 能夠將眾生所經歷的輪迴和轉生改變，這是對業的掌控； 即使不離開禪定，也能隨心所欲地轉生到色界等任何地方，這是對生的掌控； 能夠將土地等改變成黃金等任何想要的東西，這是對信愿的掌控； 能夠使所發之愿如願實現，這是對愿的掌控； 能夠示現各種神通來調伏所化眾生，這是對神通的掌控； 圓滿通達四種無礙解，這是對智慧的掌控； 能夠以無量無盡的名詞、語句、文字來開示無量無盡的法門，從而一次性滿足無量無盡的所化眾生，這是對法的掌控。具備這十種自在的菩薩，能夠隨心所欲地向無量無盡的所化眾生展示這十種自在，並且還能示現飛行等神通，以及將三千大千世界放入芥子中，而芥子不增大，三千大千世界也不縮小等各種神通變化，從而利益眾生。 放射光芒的事業：放射光芒，使極度痛苦的惡道眾生，得以升往天界。魔眾所居的莊嚴高廣的宮殿，令魔眾驚恐不安。菩薩向十方放射無量光芒，平息地獄眾生遭受的寒熱之苦，以及餓鬼遭受的飢渴之苦，還有畜生遭受的愚癡瘖啞之苦，使這些惡道眾生生起信心，命終之後得以轉生到善道天界。魔王的宮殿由各種珍寶構成，高大堅固而莊嚴，其中充滿著魔眾及其眷屬，菩薩的光芒使他們驚恐不安，從而調伏他們。 遊戲神通的事業：菩薩于殊勝的聖眾之中，安住于無量禪定，示現種種遊戲神通。以業、生和殊勝的化身，恒常利益眾生。獲得現證的菩薩，在殊勝的聖眾，也就是佛陀眷屬的壇城之中，安住于勇猛行等無量禪定，身體隱沒不現……

【English Translation】 Being able to enter samadhi as desired is the mastery over mind; Being able to shower sentient beings with whatever enjoyments they desire is the mastery over resources; Being able to transform the transmigrations and rebirths experienced by sentient beings is the mastery over karma; Even without moving from samadhi, being able to be born wherever one desires, such as in the desire realm, is the mastery over birth; Being able to transform earth and so on into gold and so on, whatever one desires, is the mastery over aspiration; Being able to fulfill prayers just as they have been made is the mastery over prayer; Being able to show various kinds of miraculous displays as a means of taming those to be tamed is the mastery over miraculous power; Having perfected the four kinds of perfect knowledge is the mastery over wisdom; Being able to teach limitless doors of Dharma with limitless collections of names, words, and letters, thereby satisfying limitless beings to be tamed all at once, is the mastery over Dharma. The Bodhisattva who possesses these ten masteries also shows these ten masteries to immeasurable beings to be tamed as they wish. Furthermore, they also benefit others by perfectly displaying various kinds of miraculous manifestations, such as moving and flying, and even putting the three thousandfold universe into a mustard seed without the mustard seed increasing in size or the three thousandfold universe decreasing in size. The activity of radiating light: By sending out rays of light, those in the lower realms who are suffering greatly are caused to go to higher realms. The high and beautiful abodes of the Maras, together with the Maras, are all moved and frightened. By sending out immeasurable rays of light in the ten directions, the Bodhisattva pacifies the suffering of heat and cold in the hells, the suffering of hunger and thirst of the pretas, and the suffering of ignorance and dumbness of the animals, causing those in the lower realms who are suffering greatly to generate faith and, after their lives have passed, to go to the happy realms of higher states. The abodes of the kings of the Maras, made of various precious jewels, high, stable, and beautiful, filled with the Maras and their retinues, are all moved and frightened, thereby taming them. The activity of playful display: That one, in the midst of the supreme assembly, the samadhi, shows all kinds of immeasurable playful displays. By means of actions, births, and supreme emanations, he abides at all times for the sake of sentient beings. Having attained direct perception, that one, in the midst of the supreme assembly, in the mandala of the retinue of the Buddhas, having entered into immeasurable samadhis such as the heroic gait, the body becomes invisible...

---

་། གཞན་གྱིས་བསྐྱོད་པར་མི་ནུས་པ་ལ་སོགས་པའི་རྣམ་པར་རོལ་པ་ ཀུན་ཏུ་སྟོན་པར་བྱེད་ཅིང་གདུལ་བྱ་རྣམས་ཀྱི་མོས་པ་དང་མཐུན་པར་རྒྱུད་མངས་སྦྲེང་བ་ལ་ སོགས་པ་བཟོའི་ལས་ཀྱི་སྤྲུལ་པ་དང་། རི་བོང་དང་རུ་རུ་ལ་སོགས་པར་ཡང་སྐྱེ་བའི་སྤྲུལ་པ་ དང་། མཛད་པ་བཅུ་གཉིས་ལ་སོགས་པ་མཆོག་གི་སྤྲུལ་པ་ཡིས་སེམས་ཅན་རྣམས་ཀྱི་ཕན་ པ་དང་བདེ་བའི་དོན་དུ་དུས་འཁོར་བ་མ་སྟོངས་ཀྱི་བར་ཀུན་ཏུ་གནས་པར་བྱེད་པའོ། ། ཞིང་ཁམས་སྦྱོང་བའི་ལས་ནི། ཡེ་ཤེས་དག་ལ་དབང་ཕྱིར་ཞིང་རྣམས་ནི། ། ཇི་ལྟར་འདོད་བཞིན་བསྟན་ཕྱིར་དག་པ་ཐོབ། །སངས་རྒྱས་མཚན་མི་ གྲག་པར་སངས་རྒྱས་མཚན། །ཡང་དག་བསྒྲགས་པས་དེ་དག་ཁམས་ 4-151 གཞན་འགྱེད། །དེ་ལ་གཉིས་ལས་སྣོད་ཡོངས་སུ་སྦྱོང་བ་ནི་གནས་ཡོངས་སུ་གྱུར་པའི་ ཡེ་ཤེས་དག་ལ་དབང་ཐོབ་པའི་ཕྱིར་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཞིང་ཁམས་རྣམས་ནི་ཤེལ་དང་བཻདཱུརྱ་ དང་གསེར་གྱི་རང་བཞིན་ལ་སོགས་པ་ཇི་ལྟར་འདོད་པ་བཞིན་དུ་བསྟན་པར་ནུས་པའི་ཕྱིར་ ཡོངས་སུ་དག་པ་ཐོབ་ཅིང་། བཅུད་ཡོངས་སུ་སྦྱོང་བ་ནི་སྔར་སངས་རྒྱས་ཀྱི་མཚན་མི་གྲག་ པའི་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་རྣམས་སུ་རྫུ་འཕྲུལ་གྱིས་ཕྱིན་ནས་སངས་རྒྱས་ཀྱི་མཚན་ཡང་དག་ པར་བསྒྲགས་པས་སེམས་ཅན་དེ་དག་དད་པ་བསྐྱེད་དེ། འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་གཞན་སངས་ རྒྱས་ཀྱི་བསྟན་པ་གནས་པ་དེར་འགྱེད་པའི་སྒོ་ནས་ཕན་པར་བྱེད་དོ། ། ཡོན་ཏན་དང་ལྡན་པའི་དོན་ནི། འདབ་གཤོག་ཀུན་ནས་རྒྱས་པའི་བྱ་ བཞིན་དུ། །སེམས་ཅན་སྨིན་པར་བྱེད་པར་ནུས་པ་ཉིད། །སངས་རྒྱས་ ལས་ནི་ཤིན་ཏུ་བསྔགས་པ་ཐོབ། །སྐྱེ་དགུ་རྣམས་ལ་ཚིག་བཟུང་འོས་ པར་འགྱུར། །དཔེར་ན་འདབ་གཤོག་ཀུན་ནས་རྒྱས་པའི་བྱ་རྣམས་ནམ་མཁའ་ལ་ཐོགས་ པ་མེད་པར་འགྲོ་ཞིང་གང་འདོད་པའི་གནས་སུ་བདེ་བར་འདུག་པ་བཞིན་དུ། མངོན་པར་ ཤེས་པ་ལ་སོགས་པའི་ཡོན་ཏན་ཀུན་ནས་རྒྱས་པའི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་དེ་ཡང་གདུལ་ བྱ་གང་ན་གནས་པ་དེར་རྫུ་འཕྲུལ་གྱིས་ཐོགས་པ་མེད་པར་ཕྱིན་ནས། སེམས་ཅན་རྣམས་ ཀྱི་རྒྱུད་ལ་སྤང་བྱ་སྤང་རུང་དང་གཉེན་པོ་སྐྱེ་རུང་གི་སྒོ་ནས་ཇི་ལྟར་འདོད་པ་བཞིན་ཡོངས་ སུ་སྨིན་པར་བྱེད་པར་ནུས་པ་ཉིད་དང་། དེ་ལྟར་གཞན་དོན་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་གྲུབ་པ་ན་ སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་རྣམས་ལས་ནི་རིགས་ཀྱི་བུ་དེ་ལྟར་བྱས་པ་ལེགས་སོ་ཞེས་བྱ་ བ་ལ་སོགས་པའི་ཤིན་ཏུ་བསྔགས་པ་ཐོབ་པ་དང་། དེས་རང་རང་གི་མོས་པ་དང་མཐུན་པར་ ཆོས་བསྟན་པ་ལ་འཁྲུལ་པ་མེད་ཅིང་ཡིད་ཆེས་པའི་སྒོ་ནས་སྐྱེ་དགུ་རྣམས་ལའང་དེའི་ཚིག་ བཟུང་བར་འོས་ཤིང་བཀའ་ལས་མི་འདའ་བར་འགྱུར་བ་སྟེ་ཡོན་ཏན་གསུམ་དང་ལྡན་པའོ། 4-152 རབ་ཏུ་དབྱེ་བའི་སྒོ་ནས་འཇུག་པའི་དོན་ནི། མངོན་པར་ཤེས་པ་དྲུག་དང་ རིག་པ་གསུམ། །རྣམ

【現代漢語翻譯】 他以種種方式展現著不可動搖的境界，並以工巧的化身，如琴絃的調音等，來調伏眾生，使其符合他們的意願；他還示現轉生為兔、鹿等動物的化身；並通過十二事業等殊勝的化身，爲了利益和安樂一切有情眾生，直至輪迴未空之際，恒常住世。 清凈佛土的事業：由於對智慧的自在，所以能隨心所欲地顯現各種佛土，從而獲得清凈。在沒有佛號的地方，宣揚佛的名號，以此來感化其他世界的眾生。 其中，清凈器世間是指，由於獲得了對完全轉變之智慧的自在，所以能夠隨心所欲地顯現佛土，如琉璃、青金石、黃金等各種形態，從而獲得完全的清凈。清凈有情世間是指，在過去沒有佛號流傳的世界裡，通過神通前往，如實宣揚佛的名號，使那裡的眾生生起信心，並將他們引導到其他有佛法住世的佛土，從而利益他們。 具功德的意義：如同羽翼豐滿的鳥兒一樣，能夠成熟一切有情。佛陀的事業獲得了極大的讚歎，眾生也應當聽從他的教誨。 例如，如同羽翼豐滿的鳥兒在空中自由飛翔，安住在任何想去的地方一樣，擁有神通等圓滿功德的菩薩，也能以神通自在地前往任何需要調伏的眾生之處，並根據他們的根器，以斷除應斷之法和生起對治之法的方式，隨心所欲地成熟他們。如此圓滿地成就利他事業后，諸佛世尊會讚歎道：『善哉，善哉，善男子，你做得很好！』等等，並因此獲得極大的讚歎。由於他能毫不紊亂地根據眾生的意願宣說佛法，並以令人信服的方式教導，所以眾生也應當聽從他的教誨，不違揹他的教言，這就是具足三種功德。 以分別的方式進入的意義：六神通和三明。

【English Translation】 He constantly manifests in various ways, such as the unwavering state, and through skillful emanations like tuning the strings of a lute, he tames beings in accordance with their inclinations; he also demonstrates emanations of being born as animals like rabbits and deer; and through supreme emanations such as the twelve deeds, for the benefit and happiness of all sentient beings, he remains constantly until the end of samsara. The activity of purifying Buddha-fields: Due to the mastery over wisdom, one obtains purity in order to be able to manifest Buddha-fields as desired, such as crystal and lapis lazuli and gold. In places where the name of the Buddha is not known, one converts other realms by correctly proclaiming the name of the Buddha. Among these two, purifying the vessel refers to obtaining complete purity because one has obtained mastery over the wisdom of complete transformation, and therefore is able to manifest Buddha-fields as desired, such as with the nature of crystal, lapis lazuli, and gold. Purifying the contents refers to going through miraculous power to realms where the name of the Buddha was not previously known, and by correctly proclaiming the name of the Buddha, those sentient beings generate faith, and one benefits them by transferring them to other realms where the Buddha's teachings abide. The meaning of possessing qualities: Just like a bird with fully grown wings, one is able to ripen all sentient beings. The activity of the Buddha obtains the highest praise, and beings should also hold onto his words. For example, just as birds with fully grown wings fly freely in the sky and dwell comfortably wherever they wish, so too, the Bodhisattva who has fully developed qualities such as clairvoyance, goes without obstruction through miraculous power to wherever beings who need to be tamed are, and is able to fully ripen sentient beings according to their inclinations, through the means of abandoning what should be abandoned and generating antidotes. Having thus accomplished the perfection of benefiting others, the Buddhas, the Bhagavat, praise him greatly, saying, 'Well done, well done, noble son, you have done well!' etc., and thus he obtains the highest praise. Because he teaches the Dharma without confusion according to the inclinations of beings, and teaches in a convincing way, beings should also hold onto his words and not transgress his teachings, thus possessing three qualities. The meaning of entering through the door of differentiation: the six superknowledges and the three vidyas.

---

་ཐར་བརྒྱད་དང་དེ་བཞིན་ཟིལ་གནོན་བརྒྱད། ། ཟད་པར་སྐྱེ་མཆེད་བཅུ་དང་ཏིང་ངེ་འཛིན། །དཔག་ཏུ་མེད་པ་བརྟན་ པ་ཐོབ་པའི་མཐུ། །སྔར་བཤད་ཟིན་པའི་མངོན་པར་ཤེས་པ་དྲུག་དང་། སྔོན་གྱི་མཐའ་ རིག་པ་དང་། ཕྱི་མའི་མཐའ་རིག་པ་དང་། ཟག་པ་ཟད་པ་རིག་པ་སྟེ་རིག་པ་གསུམ་དང་། དམིགས་ཡུལ་རྣམས་ལ་ཇི་ལྟར་འདོད་པ་བཞིན་དུ་སྤྲུལ་པ་དང་བསྒྱུར་བའི་སྒྲིབ་པ་ལས་རྣམ་ པར་ཐར་བར་བྱ་བའི་ཕྱིར་བསམ་གཏན་ལ་བརྟེན་ནས་ལྟ་བ་པོ་རང་ཉིད་ལ་གཟུགས་ཀྱི་འདུ་ ཤེས་ཉེ་བར་བཞག་སྟེ། སྣང་བའི་གཟུགས་ཆེ་ཆུང་དང་བཟང་ངན་ལ་སོགས་པ་རྣམས་ལ། ཆེན་པོ་ཆུང་ངུ་དང་ཆུང་ངུ་ཆེན་པོ་ལ་སོགས་པ་གང་སྤྲུལ་པར་འདོད་པར་མོས་ཤིང་ལྟ་བའི་ ཞི་གནས་ལྷག་མཐོང་མཚུངས་ལྡན་དང་བཅས་པ་གཟུགས་ཅན་གཟུགས་ལ་ལྟ་བའི་རྣམ་ པར་ཐར་བ་དང་། དེ་བཞིན་དུ་སྦྱར་ཏེ་ལྟ་བ་པོ་བདག་ཉིད་ལ་གཟུགས་མེད་པར་འདུ་ཤེས་ པས་སྣང་བའི་གཟུགས་རྣམས་ལ་གང་སྤྲུལ་པར་འདོད་པར་མོས་ཤིང་ལྟ་བ་ནང་གཟུགས་ མེད་པར་འདུ་ཤེས་པས་ཕྱིའི་གཟུགས་རྣམས་ལ་ལྟ་བའི་རྣམ་པར་ཐར་བ་དང་། སྡུག་མི་སྡུག་ སྤྲུལ་པ་ལ་ཆགས་སྡང་གི་སྒྲིབ་པ་ལས་རྣམ་པར་ཐར་བར་བྱ་བའི་ཕྱིར་རང་གིས་སྡུག་མི་སྡུག་ སྤྲུལ་པ་རྣམས་ལ་(དངུལ་བུམ་ཟངས་བུམ་ལས་སྡུག་པ་གསེར་བུམ་ལས་མི་སྡུག་པ་ལྟ་བུ་)ཕན་ཚུན་ལྟོས་པ་ཙམ་ མོ་སྙམ་པའི་འདུ་ཤེས་དང་(ཟངས་བུམ་ལས་སྡུག་པ་ལ་གསེར་བུམ་ལས་མི་སྡུག་པར་རོ་གཅིག་ཏུ་)ཕན་ཚུན་ རྗེས་སུ་འབྲེལ་པ་ཙམ་མོ་སྙམ་པའི་འདུ་ཤེས་དང་། (སྡུག་མི་སྡུག་ཐམས་ཅད། )ཕན་ཚུན་བསྲེས་ ཏེ་(སྡུག་པ་ཉིད་དུ་)རོ་གཅིག་པའི་འདུ་ཤེས་ཐོབ་ནས་མཐའ་གཅིག་ཏུ་བདེན་པ་མེད་པར་མོས་ ཤིང་ལྟ་བ་སྡུག་པའི་རྣམ་པར་ཐར་བ་ལུས་ཀྱི་མངོན་སུམ་དུ་བྱས་ཏེ་གནས་པའི་རྣམ་པར་ 4-153 ཐར་བ་སྟེ་གཟུགས་ཅན་གྱི་རྣམ་ཐར་གསུམ་དང་། གཟུགས་མེད་ཞི་བའི་རྣམ་ཐར་(ཟག་བཅས་) ལ་ཆགས་པའི་སྒྲིབ་པ་ལས་ཐར་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར། (མཛོད་དུ་)གཟུགས་མེད་མཉམ་གཞག་ དགེ་རྣམས་སོ། །ཞེས་པ་ལྟར་ཟག་མེད་ཐར་བ་དང་རྗེས་སུ་མཐུན་པའི་ནམ་མཁའ་མཐའ་ ཡས་སྐྱེ་མཆེད་ཀྱི་དངོས་གཞི་དག་པ་བ་ལ་གནས་པ་ཡང་དག་པར་འབྱོར་པའི་ཞི་གནས་ ལྷག་མཐོང་མཚུངས་ལྡན་དང་བཅས་པ་ནམ་མཁའ་མཐའ་ཡས་སྐྱེ་མཆེད་ཀྱི་རྣམ་པར་ཐར་ བ་དང་། དེ་བཞིན་དུ་རྣམ་ཤེས་མཐའ་ཡས་སྐྱེ་མཆེད་ཀྱི་རྣམ་པར་ཐར་པ་དང་། ཅི་ཡང་མེད་ པའི་སྐྱེ་མཆེད་ཀྱི་རྣམ་པར་ཐར་བ་དང་། འདུ་ཤེས་མེད་འདུ་ཤེས་མེད་མིན་གྱི་རྣམ་པར་ཐར་ བ་སྟེ་གཟུགས་མེད་ཀྱི་རྣམ་ཐར་བཞི་དང་། འདུ་ཤེས་དང་ཚོར་བ་འགོག་པའི་སྒྲིབ་པ་ལས་ རྣམ་པར་ཐར་བར་བྱ་བའི་ཕྱིར། འདུ་ཤེས་མེད་འདུ་ཤེས་མེད་མིན་གྱི་སྐྱེ་མཆེད་ཀྱི་རྣམ་པར་ ཐར་པ་(ཟག་མེད་)ལ་བརྟེན་ནས་ཞི་བའི་རྣམ་པར་ཐར་བ་ལ་གནས་པ་ལ

【現代漢語翻譯】 八解脫（thar bgyad）以及八勝處（zil gnon bgyad）。 十遍處（zad par skye mched bcu）和等持（ting nge 'dzin）。獲得無量穩固的力量。 先前已述說的六神通（mngon par shes pa drug），以及知曉前際（sngon gyi mtha' rig pa）和知曉后際（phyi ma'i mtha' rig pa），以及知曉漏盡（zag pa zad pa rig pa）的三明（rig pa gsum）。 爲了從對目標隨心所欲地變幻和改變的障礙中解脫出來，依靠禪定，觀者自身對色想（gzugs kyi 'du shes）加以專注。對於顯現的形色大小和好壞等，想要變幻成大的變小，小的變大等，心生歡喜並觀察，止觀雙運，這是有色觀有色的解脫。 同樣，結合起來，觀者自身觀想無色，對於顯現的形色，想要變幻成什麼就心生歡喜並觀察，內心觀想無色，外觀諸色，這是內無色想外觀諸色的解脫。爲了從對可愛與不可愛之變幻的貪嗔之障中解脫，對於自己變幻的可愛與不可愛之物（例如，相對於銀瓶和銅瓶，金瓶更可愛；相對於金瓶，銅瓶更不可愛），生起『僅僅是相互比較而已』的想法，以及（相對於銅瓶的可愛，金瓶的不可愛是）『僅僅是相互關聯而已』的想法，以及（所有可愛與不可愛之物）混合在一起，獲得（僅僅是可愛）『融為一體』的想法后，確信沒有絕對的真實，並觀察，這是觀可愛的解脫，以身體證得並安住的解脫，即有色的三種解脫。 爲了從對無色寂靜之解脫（有漏）的貪執之障中解脫（如《俱舍論》中所說），『無色界的等持善法』。如是，安住于與無漏解脫相應的清凈的空無邊處（nam mkha' mtha' yas skye mched）之本體，完全具備止觀雙運，這是空無邊處解脫。 同樣，還有識無邊處（rnam shes mtha' yas skye mched）解脫，無所有處（ci yang med pa'i skye mched）解脫，非想非非想處（'du shes med 'du shes med min）解脫，即四種無色解脫。爲了從想和受的止息之障中解脫，依靠非想非非想處解脫（無漏），安住于寂靜的解脫之中。

【English Translation】 The eight liberations (thar bgyad) and likewise the eight victories (zil gnon bgyad). The ten totalities (zad par skye mched bcu) and samadhi (ting nge 'dzin). Obtaining immeasurable steadfast power. The six superknowledges (mngon par shes pa drug) already explained, and knowing the past extreme (sngon gyi mtha' rig pa), and knowing the future extreme (phyi ma'i mtha' rig pa), and knowing the exhaustion of defilements (zag pa zad pa rig pa), the three knowledges (rig pa gsum). In order to be liberated from the obscuration of transforming and altering objects as desired, relying on meditation, the observer himself focuses on the perception of form (gzugs kyi 'du shes). Regarding the appearance of forms, large and small, good and bad, etc., desiring to transform the large into small, the small into large, etc., one delights and observes, with shamatha and vipashyana equally yoked, this is the liberation of seeing form as form. Similarly, combining them, the observer himself perceives formlessness, and regarding the appearance of forms, one delights and observes whatever one desires to transform them into, internally perceiving formlessness, externally observing forms, this is the liberation of seeing external forms while internally perceiving formlessness. In order to be liberated from the obscuration of attachment and aversion to the transformation of the beautiful and the ugly, regarding one's own transformations of the beautiful and the ugly (for example, compared to a silver vase and a copper vase, a gold vase is more beautiful; compared to a gold vase, a copper vase is less beautiful), one generates the thought that 'they are merely relative to each other,' and (compared to the beauty of a copper vase, the ugliness of a gold vase) the thought that 'they are merely interconnected,' and (all beautiful and ugly things) mixing together, after obtaining the thought of (merely beautiful) 'becoming one taste,' one is certain that there is no absolute truth, and observes, this is the liberation of seeing the beautiful, the liberation of abiding having realized it with the body, that is, the three liberations of form. In order to be liberated from the obscuration of attachment to the formless peaceful liberation (with defilements) (as stated in the Treasury), 'the virtuous formless samadhis.' Thus, abiding in the pure essence of the sphere of infinite space (nam mkha' mtha' yas skye mched) that corresponds to the liberation without defilements, fully possessing shamatha and vipashyana equally yoked, this is the liberation of the sphere of infinite space. Similarly, there is the liberation of the sphere of infinite consciousness (rnam shes mtha' yas skye mched), the liberation of the sphere of nothingness (ci yang med pa'i skye mched), the liberation of the sphere of neither perception nor non-perception ('du shes med 'du shes med min), that is, the four formless liberations. In order to be liberated from the obscuration of the cessation of perception and feeling, relying on the liberation of the sphere of neither perception nor non-perception (without defilements), one abides in the peaceful liberation.

---

ས་ཀྱང་ཡང་དག་པར་ འདས་ཏེ། ལམ་ཟག་མེད་ཀྱིས་གནས་པས་ཉོན་ཡིད་ཀྱང་མི་འབྱུང་བའི་ཕྱིར་ཐར་བ་མྱ་ངན་ ལས་འདས་པ་དང་རྗེས་སུ་མཐུན་པ་དང་། སེམས་དང་སེམས་ལས་བྱུང་བའི་ཆོས་ཚོགས་ བདུན་འཁོར་དང་བཅས་པ་འགོག་པ་ནི་འདུ་ཤེས་དང་ཚོར་བ་འགོག་པའི་རྣམ་པར་ཐར་བ་ གཅིག་སྟེ། དེ་ལྟར་ན་རྣམ་པར་ཐར་པ་བརྒྱད་དང་། དེ་བཞིན་དུ་གནས་བསམ་གཏན་བཞི་ པ་ལ་བརྟེན་ནས། (ལྟ་བ་པོ་རང་ལ་)ནང་གཟུགས་སུ་འདུ་ཤེས་པས་ཕྱི་རོལ་གྱི་གཟུགས་ཆུང་ ངུ་ཁ་དོག་མཛེས་པ་(ཡིད་དུ་འོང་བ་)དང་མི་སྡུག་པ་(ཡིད་དུ་མི་འོང་བ་)དང་ངན་པ་དང་(མིའི་གཟུགས་) བཟང་པོ་(ལྷའི་གཟུགས་)རྣམས་ལ་ལྟ་ཞིང་གཟུགས་(ཕལ་པ་)དེ་དག་ཀྱང་(དབང་བསྒྱུར་ཏེ་)ཟིལ་གྱིས་ མནན་ནས་(ཞི་གནས་ཀྱིས་)ཤེས། ཟིལ་གྱིས་མནན་ནས་(ལྷག་མཐོང་གིས་)མཐོང་སྟེ་དེ་ལྟ་བུར་འདུ་ ཤེས་པར་འགྱུར་བའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་ཤེས་རབ་མཚུངས་ལྡན་དང་བཅས་པ་(མངོན་པའི་ང་རྒྱལ་མེད་ པ་)འདི་ནི་ཟིལ་གྱིས་གནོན་པའི་སྐྱེ་མཆེད་དང་པོའོ་ཞེས་པ་དང་། དེ་བཞིན་དུ་རྒྱས་པར་སྦྱར་ 4-154 ཏེ་ཕྱི་རོལ་གྱི་གཟུགས་ཆེན་པོ་ལ་ལྟ་བ་ནི་(ཟིལ་གནོན་)གཉིས་པ་དང་། ནང་གཟུགས་མེད་པར་ འདུ་ཤེས་པས་ཕྱི་རོལ་གྱི་གཟུགས་ཆུང་ངུ་ལ་ལྟ་བ་ནི་(ཟིལ་གནོན་)གསུམ་པ་དང་། ཆེན་པོ་ ལ་ལྟ་བ་ནི་(ཟིལ་གནོན་)བཞི་པ་སྟེ། དེ་ལྟར་ན་རྣམ་ཐར་དང་པོ་གཉིས་ལས་བྱུང་བ་བཞི་དང་། ནང་གཟུགས་མེད་པར་འདུ་ཤེས་པས་ཕྱི་རོལ་གྱི་གཟུགས་(སྤྱིར་)སྔོན་པོ་(ལྷན་སྐྱེས་)ཁ་དོག་ སྔོན་པོ་(སྒྱུར་བ་ལས་བྱུང་བ་)སྔོན་པོ་ལྟ་བུར་སྟོན་པ་(གཉིས་ཀ་ལས་)འོད་སྔོན་པོ་འབྱུང་བ་རྣམས་ལ་ ལྟས་ཏེ། དཔེར་ན་ཟར་མའི་(ལྷན་སྐྱེས་)མེ་ཏོག་གམ་ཡུལ་ཝཱ་ར་ཎཱ་སིའི་(སྦྱར་བ་ལས་བྱུང་བ་)རས་ ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་སྔོན་པོ་ལ་སོགས་པ་དེ་བཞིན་དུ། ཕྱི་རོལ་གྱི་གཟུགས་རྣམས་ལ་ལྟ་ཞིང་ གཟུགས་དེ་དག་ཟིལ་གྱིས་མནན་ནས་ཤེས་ཟིལ་གྱིས་མནན་ནས་མཐོང་སྟེ། དེ་ལྟ་བུར་འདུ་ ཤེས་པར་འགྱུར་བ་འདི་ནི་ཟིལ་གྱིས་གནོན་པའི་སྐྱེ་མཆེད་ལྔ་པའོ་ཞེས་པ་དང་། དེ་བཞིན་དུ་ རྒྱས་པར་སྦྱར་ཏེ་སེར་པོ་དོང་ཀའི་མེ་ཏོག་ལྟ་བུར་མཐོང་བ་ནི་དྲུག་པ་དང་། དམར་པོ་བན་དྷུ་ ཛི་བ་ཀའི་མེ་ཏོག་ལྟ་བུར་མཐོང་བ་ནི་བདུན་པ་དང་། དཀར་པོ་སྐར་མ་པ་བ་སངས་ལྟ་བུར་ མཐོང་བ་ནི་བརྒྱད་པའོ་ཞེས་པ་རྣམ་ཐར་གསུམ་པ་ལས་བྱུང་བ་བཞི་སྟེ། བརྒྱད་པོ་དེ་རྣམས་ ཀྱིས་སྔར་རྣམ་ཐར་གྱི་དུས་ན་མོས་ཤིང་སྦྱང་བ་བྱས་པ་རྣམས་ཇི་ལྟར་འདོད་པ་བཞིན་སྤྲུལ་ པ་དང་བསྒྱུར་བ་ལ་དབང་བྱས་ཏེ་ཐ་མལ་པའི་དམིགས་པ་དེ་མི་སྣང་ཞིང་ཟིལ་གྱིས་གནོན་ པར་བྱེད་པའི་སྐྱེ་མཆེད་བརྒྱད་དང་། གནས་བསམ་གཏན་བཞི་པ་ལ་བརྟེན་ནས། རྣམ་ཐར་ གྱིས་མོས་པའི་སྒོ་ནས་མགོ་བརྩམས་ཤིང་ཟིལ་{གནོན་

【現代漢語翻譯】 而且，地界也完全超越了，通過無漏道安住，因為煩惱不再生起，所以與解脫涅槃相應。心和心所法，連同七個集合及其眷屬一起止息，這就是止息想受的解脫，只有一種。這樣就是八種解脫。同樣，依靠第四禪定，（觀者自己）以內在的形色來認知，觀察外在微小、顏色鮮艷（悅意）和不悅意、醜陋（不悅意）和惡劣（人的形色）、美好（天神的形色）的形色，並且（通過禪定）控制、壓伏這些（普通的）形色，以（止觀）了知。壓伏后（以勝觀）見到，像這樣認知，與定慧相應的（沒有增上慢），這就是第一勝處生處。同樣，加以擴充套件，觀察外在巨大的形色，這是第二（勝處）。以內在沒有形色的認知，觀察外在微小的形色，這是第三（勝處）。觀察巨大的形色，這是第四（勝處）。這樣，從前兩種解脫中產生四種。以內在沒有形色的認知，觀察外在（一般的）藍色（與生俱來的）、顏色是藍色的（變化而來的）、呈現為藍色的（兩者），從中產生藍色的光芒，例如，亞麻的（與生俱來的）花朵，或者瓦拉納西的（變化而來的）精美絲綢等藍色，像這樣，觀察外在的形色，並且（通過禪定）控制、壓伏這些形色，以（止觀）了知。壓伏后（以勝觀）見到，像這樣認知，這就是第五勝處生處。同樣，加以擴充套件，像看到黃色棟花的鮮花一樣，這是第六種。像看到紅色班度吉瓦卡的鮮花一樣，這是第七種。像看到白色星星帕巴桑一樣，這是第八種。這是從第三解脫中產生的四種。這八種勝處，在之前解脫的時候，對於所信樂和修習的事物，能夠隨意變化和轉化，並且能夠控制，使得平凡的對境不再顯現，並且能夠壓伏，這就是八勝處。依靠第四禪定，以解脫所信樂的方式開始，壓{伏 而且，地界也完全超越了，通過無漏道安住，因為煩惱不再生起，所以與解脫涅槃相應。心和心所法，連同七個集合及其眷屬一起止息，這就是止息想受的解脫，只有一種。這樣就是八種解脫。同樣，依靠第四禪定，（觀者自己）以內在的形色來認知，觀察外在微小、顏色鮮艷（悅意）和不悅意、醜陋（不悅意）和惡劣（人的形色）、美好（天神的形色）的形色，並且（通過禪定）控制、壓伏這些（普通的）形色，以（止觀）了知。壓伏后（以勝觀）見到，像這樣認知，與定慧相應的（沒有增上慢），這就是第一勝處生處。同樣，加以擴充套件，觀察外在巨大的形色，這是第二（勝處）。以內在沒有形色的認知，觀察外在微小的形色，這是第三（勝處）。觀察巨大的形色，這是第四（勝處）。這樣，從前兩種解脫中產生四種。以內在沒有形色的認知，觀察外在（一般的）藍色（與生俱來的）、顏色是藍色的（變化而來的）、呈現為藍色的（兩者），從中產生藍色的光芒，例如，亞麻的（與生俱來的）花朵，或者瓦拉納西的（變化而來的）精美絲綢等藍色，像這樣，觀察外在的形色，並且（通過禪定）控制、壓伏這些形色，以（止觀）了知。壓伏后（以勝觀）見到，像這樣認知，這就是第五勝處生處。同樣，加以擴充套件，像看到黃色棟花的鮮花一樣，這是第六種。像看到紅色班度吉瓦卡的鮮花一樣，這是第七種。像看到白色星星帕巴桑一樣，這是第八種。這是從第三解脫中產生的四種。這八種勝處，在之前解脫的時候，對於所信樂和修習的事物，能夠隨意變化和轉化，並且能夠控制，使得平凡的對境不再顯現，並且能夠壓伏，這就是八勝處。依靠第四禪定，以解脫所信樂的方式開始，壓{伏

【English Translation】 Moreover, the earth realm is also completely transcended. Abiding by the unpolluted path, because afflictions do not arise, it is in accordance with liberation and Nirvana. The mind and mental factors, along with the seven aggregates and their retinue, are ceased. This is the liberation of the cessation of perception and feeling, which is only one kind. Thus, there are eight liberations. Similarly, relying on the fourth dhyana (meditative absorption), (the practitioner) perceives internal forms, observes external small, beautiful (pleasing) and displeasing, ugly (unpleasing) and bad (human forms), good (divine forms), and (through meditation) controls and subdues these (ordinary) forms, knowing with (shamatha and vipassana) (calm abiding and insight). Having subdued, (with vipassana) sees, and perceives in this way, along with the samadhi (concentration) and prajna (wisdom) that are in accordance (without arrogance), this is the first 'victorious realm of emergence'. Similarly, expanding upon it, observing external large forms is the second (victorious realm). Perceiving without internal forms, observing external small forms is the third (victorious realm). Observing large forms is the fourth (victorious realm). Thus, from the first two liberations, four arise. Perceiving without internal forms, observing external (general) blue (innate), blue in color (transformed), appearing as blue (both), from which blue light arises, for example, flax (innate) flowers, or Varanasi (transformed) exquisite silk, etc., blue, in this way, observing external forms, and (through meditation) controlling and subduing these forms, knowing with (shamatha and vipassana). Having subdued, (with vipassana) sees, and perceiving in this way, this is the fifth 'victorious realm of emergence'. Similarly, expanding upon it, seeing like yellow karnikara flowers is the sixth. Seeing like red bandhujivaka flowers is the seventh. Seeing like white stars pabhasa is the eighth. These are the four arising from the third liberation. These eight victorious realms, during the previous liberation, for the things that are believed in and practiced, are able to transform and convert at will, and are able to control, so that ordinary objects no longer appear, and are able to subdue, these are the eight victorious realms. Relying on the fourth dhyana, starting with the way of believing in liberation, sub{duing Moreover, the earth realm is also completely transcended. Abiding by the unpolluted path, because afflictions do not arise, it is in accordance with liberation and Nirvana. The mind and mental factors, along with the seven aggregates and their retinue, are ceased. This is the liberation of the cessation of perception and feeling, which is only one kind. Thus, there are eight liberations. Similarly, relying on the fourth dhyana (meditative absorption), (the practitioner) perceives internal forms, observes external small, beautiful (pleasing) and displeasing, ugly (unpleasing) and bad (human forms), good (divine forms), and (through meditation) controls and subdues these (ordinary) forms, knowing with (shamatha and vipassana) (calm abiding and insight). Having subdued, (with vipassana) sees, and perceives in this way, along with the samadhi (concentration) and prajna (wisdom) that are in accordance (without arrogance), this is the first 'victorious realm of emergence'. Similarly, expanding upon it, observing external large forms is the second (victorious realm). Perceiving without internal forms, observing external small forms is the third (victorious realm). Observing large forms is the fourth (victorious realm). Thus, from the first two liberations, four arise. Perceiving without internal forms, observing external (general) blue (innate), blue in color (transformed), appearing as blue (both), from which blue light arises, for example, flax (innate) flowers, or Varanasi (transformed) exquisite silk, etc., blue, in this way, observing external forms, and (through meditation) controlling and subduing these forms, knowing with (shamatha and vipassana). Having subdued, (with vipassana) sees, and perceiving in this way, this is the fifth 'victorious realm of emergence'. Similarly, expanding upon it, seeing like yellow karnikara flowers is the sixth. Seeing like red bandhujivaka flowers is the seventh. Seeing like white stars pabhasa is the eighth. These are the four arising from the third liberation. These eight victorious realms, during the previous liberation, for the things that are believed in and practiced, are able to transform and convert at will, and are able to control, so that ordinary objects no longer appear, and are able to subdue, these are the eight victorious realms. Relying on the fourth dhyana, starting with the way of believing in liberation, sub{duing

---

}གྱིས་དབང་བསྒྱུར་བའི་དམིགས་པ་ དེ་དག་མ་ལུས་པར་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པར་གྲུབ་ནས་རྒྱས་ཤིང་། ཁྱབ་པར་བྱེད་པའི་ཏིང་ངེ་ འཛིན་ཤེས་རབ་མཚུངས་ལྡན་དང་བཅས་པ་ནི་ཟད་པར་གྱི་སྐྱེ་མཆེད་ཡིན་ཞིང་། དེ་ཡང་ཟད་ པར་ས་དང་ཆུ་དང་མེ་དང་རླུང་དང་། ཟད་པར་སྔོན་པོ་དང་སེར་པོ་དང་དམར་པོ་དང་དཀར་ པོ་དང་། ཟད་པར་ནམ་མཁའ་དང་རྣམ་པར་ཤེས་པ་རྣམས་ཡིན་ལ། ཟད་པར་ས་ལ་དབང་ 4-155 འབྱོར་པས་ཆུ་ལ་སོགས་པའང་སར་སྤྲུལ་ཞིང་མི་འབྱིང་བར་འགྲོ་བ་དང་། ཆུས་ས་ལ་སོགས་ པའང་ཆུར་སྤྲུལ་ནས་འཛུལ་བར་ནུས་པ་དང་། མེས་ཆུ་ལ་སོགས་པའང་མེ་འབར་ཞིང་མེའི་ ཆར་འབེབས་པ་དང་། རླུང་གིས་རླུང་ལྟར་མགྱོགས་པར་འགྲོ་ཞིང་རླུང་གི་ཆར་འབེབས་ པ་དང་། སྔོན་པོས་ས་ལ་སོགས་པའང་བཻ་ཌཱུརྱ་ལ་སོགས་པར་བསྒྱུར་བ་དང་། སེར་པོས་ གསེར་ལ་སོགས་པར་བསྒྱུར་བ་དང་། དམར་པོས་མུ་ཏིག་དམར་པོ་ལ་སོགས་པར་བསྒྱུར་བ་ དང་། དཀར་པོས་ཟླ་བ་ཆུ་ཤེལ་ལ་སོགས་པར་བསྒྱུར་{ནུས་}པ་དང་། ནམ་མཁས་རི་{བོ་} ལ་སོགས་པའང་ནམ་མཁར་སྤྲུལ་ནས་ཐོགས་མེད་དུ་འགྲོ་འོང་བྱེད་པ་དང་། རྣམ་པར་ཤེས་ པས་གཉིད་[དང་]རྨུགས་[པ་]ལ་སོགས་པ་སེལ་ཞིང་ཉོན་མོངས་མེད་པ་དང་བསམས་ནས་ ཤེས་པ་ལ་སོགས་པས་འགྲུབ་པར་བྱེད་པ་སྟེ། དེ་ལྟར་ན་ཟད་པར་གྱི་སྐྱེ་མཆེད་བཅུ་དང་། གཞན་ཡང་དཔའ་བར་འགྲོ་བ་དང་རིན་ཆེན་ཕྱག་རྒྱ་དང་ཟླ་བ་སྒྲོན་མ་དང་ཉི་མ་སྣང་བ་ལ་ སོགས་པའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་དཔག་ཏུ་མེད་པ་རྣམས་ནི་བརྟན་པ་ཐོབ་པའི་མཐུ་མངོན་པར་ཤེས་ པའི་རབ་ཏུ་དབྱེ་བའི་འཇུག་པའོ། ། དེའི་ཆེ་བ་བསྟན་པ་ནི། དེ་ནི་དབང་མཆོག་ཐོབ་པའི་བློ་དང་ལྡན། །འགྲོ་ བ་དབང་མེད་རང་དབང་བཀོད་རྟག་ཏུ། །གཞན་ལ་ཕན་བྱ་གཅིག་ཏུ་ མངོན་དགའ་སྟེ། །སེང་གེ་བཞིན་དུ་རབ་བརྟན་སྲིད་ན་སྤྱོད། །ཆེ་བའི་ཡོན་ ཏན་གསུམ་དང་ལྡན་པ་སྟེ། མངོན་ཤེས་ཐོབ་པའི་སྐྱེས་བུ་དམ་པ་དེ་ནི་བདག་ཉིད་ཡེ་ཤེས་ལ་ དབང་པ་མཆོག་ཐོབ་པའི་བློ་གྲོས་རྣམ་པར་དག་པ་དང་ལྡན་པས། འགྲོ་བ་ཉོན་མོངས་པས་ རང་དབང་མེད་པར་གྱུར་པ་རྣམས་ལ་རང་རང་གི་མོས་པ་དང་མཐུན་པའི་ཆོས་བསྟན་ནས་ གཉེན་པོས་རང་དབང་ཡོད་པ་ལ་བཀོད་པར་ནུས་པ་དབང་གི་ཆེ་བའི་བདག་ཉིད་དང་། དུས་ རྟག་ཏུ་རང་དོན་ལ་ཆགས་པ་མེད་པར་ལྷག་པའི་བསམ་པ་རྣམ་པར་དག་པས་གཞན་སེམས་ 4-156 ཅན་ཐམས་ཅད་ལ་ཕན་པར་བྱ་བ་ཁོ་ན་ལ་མཐའ་གཅིག་ཏུ་མངོན་པར་དགའ་བ་སྟེ། དེའི་ཆེ་ བའི་བདག་ཉིད་དང་། སེངྒེ་ནགས་ཁྲོད་དུ་གནས་ཀྱང་གཅན་གཟན་དང་རི་དྭགས་གཞན་ གྱི་འཇིགས་པ་མེད་པ་བཞིན་དུ་བློ་རབ་ཏུ་བརྟན་པ་དེ་སྲིད་པ་འཁོར་བའི་ནང་ན་གཞན་དོན་ འབའ་ཞིག་སྤྱོད་ཅིང་། གནས་ཀྱང་འཁོར་བའི་སྐྱོན་གྱིས་གོས་སུ་དོགས་པའི་འཇིགས་པ་ མེད་པའི་ཆེ་བ་རྣམས་དང་ལྡན་པས་དོན་གཉ

【現代漢語翻譯】 通過控制，所有這些目標都將完全實現並擴充套件。具有智慧和禪定的結合是耗盡的誕生之處。耗盡包括地、水、火、風，以及藍色、黃色、紅色、白色，還有天空和意識。耗盡意味著控制土地，可以將水等轉化為土地，並且能夠行走而不沉沒。控制水可以將土地等轉化為水，並且能夠滲透。控制火可以燃燒水等，並降下火雨。控制風可以像風一樣快速移動，並降下風雨。控制藍色可以將土地等轉化為青金石等。控制黃色可以將土地等轉化為黃金等。控制紅色可以將土地等轉化為紅色珍珠等。控制白色可以將土地等轉化為月亮和水晶等。控制天空可以將山脈等轉化為天空，並且可以自由地來回移動。控制意識可以消除睡眠和昏沉等，沒有煩惱，並且可以通過思考和知識等來實現。因此，有十種耗盡的誕生之處。此外，還有無數的禪定，如勇敢的行走、珍寶手印、月亮燈、太陽光芒等，這些都是獲得穩定力量的超自然知識的詳細分類。 展示其偉大之處：這是擁有至高權力的智慧，眾生無助，總是按照自己的意願安排，專注于幫助他人，像獅子一樣堅定地生活在世間。它具有三個偉大的品質。獲得超自然知識的聖人具有純潔的智慧，獲得了至高無上的權力。對於那些因煩惱而無助的眾生，他能夠根據他們各自的意願展示佛法，並通過對治法來安排他們獲得自由。這是權力的偉大之處。總是以純潔的利他之心專注于幫助所有眾生，而不會執著于自己的利益。這是偉大的本質。就像獅子住在森林裡，不會害怕其他野獸和動物一樣，擁有堅定智慧的人只專注于在輪迴中利益他人，並且不會害怕被輪迴的過失所玷污。它具有這些偉大之處，因此具有雙重意義。

【English Translation】 Through control, all these aims are fully accomplished and expanded. The samadhi combined with wisdom is the birthplace of exhaustion. Exhaustion includes earth, water, fire, wind, as well as blue, yellow, red, white, and also sky and consciousness. Exhaustion means controlling the earth, which can transform water etc. into earth, and be able to walk without sinking. Controlling water can transform earth etc. into water, and be able to penetrate. Controlling fire can burn water etc., and rain down fire. Controlling wind can move as fast as the wind, and rain down wind. Controlling blue can transform earth etc. into lapis lazuli etc. Controlling yellow can transform earth etc. into gold etc. Controlling red can transform earth etc. into red pearls etc. Controlling white can transform earth etc. into moon and crystal etc. Controlling the sky can transform mountains etc. into the sky, and be able to move freely back and forth. Controlling consciousness can eliminate sleep and drowsiness etc., be without afflictions, and be accomplished through thinking and knowledge etc. Thus, there are ten birthplaces of exhaustion. Furthermore, there are countless samadhis such as courageous walking, precious mudra, moon lamp, sun light etc., which are detailed classifications of the manifestation of supernatural knowledge of gaining stability. Showing its greatness: This is the wisdom of obtaining supreme power, beings are helpless, always arranging according to their own will, focusing on helping others, living steadfastly in the world like a lion. It has three great qualities. The holy person who has attained supernatural knowledge has pure wisdom and has obtained the supreme power. For those beings who are helpless due to afflictions, he is able to show the Dharma according to their respective wishes, and arrange for them to have freedom through antidotes. This is the greatness of power. Always focusing on helping all sentient beings with pure altruistic intention without being attached to one's own interests. This is the essence of greatness. Just as a lion lives in the forest and is not afraid of other beasts and animals, the one with steadfast wisdom only focuses on benefiting others in samsara, and is not afraid of being tainted by the faults of samsara. It has these greatnesses, therefore it has dual meaning.

---

ིས་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་འགྲུབ་པའོ། །རྒྱུད་བླ་ མར་ཡང་། ཇི་ལྟར་པདྨ་ཆུ་ནང་དུ། །སྐྱེས་པ་ཆུ་ཡིས་གོས་པ་མེད། །དེ་བཞིན་དེ་ནི་འཇིག་རྟེན་ ན། །གནས་ཀྱང་འཇིག་རྟེན་ཆོས་མི་གོས། །ཞེས་གསུངས་པ་ལྟར་ཏེ། དེ་བས་ན་མངོན་པར་ ཤེས་པ་ལ་སོགས་པའི་ཡོན་ཏན་ཁྱད་པར་ཅན་གྲུབ་པར་འདོད་པ་རྣམས་ཀྱིས་ཏིང་ངེ་འཛིན་ ཟབ་མོ་སྒོམ་པ་ལ་འབད་པར་བྱའོ། །དེ་ཁོ་ན་ཉིད་ཐོབ་པའི་མཐུ་མངོན་པར་ཤེས་པའི་སྐབས་ རྫོགས་པར་བཤད་ཟིན་ཏོ།། །། ༈ མཐུ་ཐོབ་པ་ལས་འབྱུང་བའི་བདག་གཞན་ཡོངས་སུ་སྨིན་པའི་དོན། ད་ནི་མཐུ་ཐོབ་པ་ལས་[བྱུང་{འབྱུང་}བའི་བདག་གཞན་ཡོངས་སུ་སྨིན་པའི་དོན་ལ། བྱང་ས་ལས(བྱུང་བའི་དོན་བསྡུས་པ་)། སྐལ་བ་དང་ལྡན་པའི་རྒྱུད་ལ་སྤང་བྱ་སྤང་རུང་དང་གཉེན་ པོ་སྐྱེ་རུང་དུ་བྱེད་པ་སྨིན་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་དང་། རིགས་ཅན་གསུམ་ལ་རང་རང་གི་མོས་པ་ བཞིན་ཐེག་པ་གསུམ་གྱི་ཆོས་བསྟན་པར་བྱ་བ་དང་། རིགས་མེད་པ་ལ་ཡང་བདེ་འགྲོར་འགྲོ་ བར་བྱ་བའི་ཐབས་བསྟན་པར་བྱ་བ་སྟེ། སྨིན་པར་བྱ་བའི་གང་ཟག་དང་དབང་པོ་དང་དགེ་ བའི་རྩ་བ་དང་ཤེས་པ་དང་ཆུང་ངུ་དང་འབྲིང་དང་ཆེན་པོའི་སྒོ་ནས་སྨིན་པའི་རྣམ་པ་དབྱེ་བ་ དང་། སྔོན་གྱི་དགེ་བའི་ས་བོན་གསོ་ཞིང་ཁམས་རྟས་པར་བྱེད་པ་དང་། འདིར་ཡང་རྗེས་སུ་ མཐུན་པའི་ཆོས་བསྟན་ནས་རྐྱེན་ཉེ་བར་སྒྲུབ་པ་དང་། འདོད་པ་ལ་སྐྱོ་བ་བསྐྱེད་དེ་རབ་ཏུ་ བྱུང་བའི་བསླབ་པ་ལེན་དུ་འཇུག་པ་ལ་སོགས་སྨིན་པར་བྱེད་པའི་ཐབས་དང་། མོས་པ་སྤྱོད་ པའི་ས་ལ་གནས་པ་ལ་སོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་དྲུག་གིས་སྨིན་པར་བྱེད་པའི་གང་ 4-157 ཟག་དང་། ཉན་ཐོས་དང་རང་སངས་རྒྱས་དང་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་སྨིན་པ་ཆུང་ངུ་ དང་ཆེན་པོ་ལ་གནས་པའི་ཚུལ་གྱིས་གང་ཟག་གི་མཚན་ཉིད་དེ། ཡོངས་སུ་སྨིན་པ་རྣམ་པ་ དྲུག་ལ་ནང་སེམས་ཀྱི་དབྱེ་བ་མཐའ་ཡས་པ་དང་བཅས་པ་གསུངས་ཤིང་། འདིར་ནི་སེམས་ དཔའ་བདག་ཉིད་སྨིན་པའི་མཚན་ཉིད་དང་། སེམས་ཅན་གཞན་རྣམས་སྨིན་ཚུལ་གཉིས་ ཀྱིས་འཆད་པའི་དང་པོ་ལའང་། མཚན་ཉིད་ཀྱི་དབྱེ་བ་མདོར་བསྟན། དེའི་དོན་རྒྱས་པར་ བཤད་པ། ཕན་ཡོན་གྱིས་བསྡུས་ཏེ་བསྟན་པའོ། ། དང་པོ་ནི། དགའ་དང་དད་དང་རབ་ཞི་སྙིང་བརྩེ་དང་། །བཟོད་དང་ ཡིད་གཞུངས་མཐུ་ཅན་ཉིད་དང་ནི། །མི་འཕྲོགས་པ་དང་ཡན་ལག་ ལྡན་པ་རབ། །དེ་ནི་རྒྱལ་སྲས་ཡོངས་སུ་སྨིན་པའི་མཚན། །ཐེག་པ་ཆེན་ པོའི་ཆོས་ཟབ་མོ་ལ་དགའ་བ་ཡོངས་སུ་སྨིན་པ་དང་། དེ་བཞིན་དུ་སྦྱར་ཏེ་ཆོས་སྟོན་པ་པོ་ སངས་རྒྱས་ལ་སོགས་པ་དགེ་བའི་བཤེས་ལ་ཤེས་ནས་དད་པ་དང་ལམ་བསྒྲུབས་པས་ཉོན་ མོངས་པ་རབ་ཏུ་ཞི་བ་དང་། བསམ་པ་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ལ་སྙིང་བརྩེ་བ་ཆེན་པོ་དང་། སྦྱོར་བ་རང་གཞན་གྱི་དོན་སྒྲུབ་པའི་དཀའ་སྤྱད་ལ་བཟོད་

【現代漢語翻譯】 即是圓滿成就。如《寶性論》中所說：『猶如蓮花在水中，生長卻不為水所染。如是彼者處世間，安住卻不為世間法所染。』因此，想要成就神通等殊勝功德者，應當努力修習甚深禪定。獲得真如之力的神通之境，已圓滿宣說完畢。 現在講述從獲得神通而產生的成熟自他的意義。關於成熟自他的意義，出自《菩薩地論》（對意義的總結）：使具緣者的相續，能生起所斷、可斷以及對治，是成熟的自性；應為三類種姓者，根據各自的意樂，宣說三乘之法；對於無種姓者，也應教導其趣向善道的方便。從所調伏的補特伽羅、根器、善根、智慧以及小、中、大等角度，來區分成熟的形態；滋養往昔的善種子，並使界穩固；在此也宣說隨順之法，促成近取因；生起對欲妙的厭離，從而引導受持出家戒律等，都是成熟的方便。安住于意樂行地等地的六種菩薩，是成熟的補特伽羅；聲聞、獨覺以及菩薩等安住于小、大成熟之位，是補特伽羅的特徵。總共宣說了六種圓滿成熟，以及無量無邊的內心差別。此處將從菩薩自身成熟的特徵，以及成熟其他有情的方式這兩個方面來闡述，首先，對於前者，將簡要地揭示其特徵，然後詳細地解釋其含義，最後通過利益來進行總結。 首先是：『喜悅與信心，以及極寂靜，慈悲與忍耐，正直具威力，不被奪與具肢分，此乃佛子圓滿成熟之相。』對大乘甚深之法生起歡喜是圓滿成熟，同樣，對說法者佛陀等善知識生起信心，通過修習道而使煩惱寂靜，以及對一切有情生起大慈悲心，以及爲了成辦自他利益而忍受艱難困苦。

【English Translation】 That is the accomplishment of perfect fulfillment. As it is said in the Uttaratantra: 'Just as a lotus in the water, grows but is not stained by the water. Likewise, he dwells in the world, yet is not stained by worldly dharmas.' Therefore, those who wish to accomplish extraordinary qualities such as abhijñā (神通，梵文：अभिज्ञा，梵文羅馬音：abhijñā，漢語字面意思：神通), should strive to cultivate profound samādhi (三摩地，梵文：समाधि，梵文羅馬音：samādhi，漢語字面意思：禪定). The state of abhijñā (神通，梵文：अभिज्ञा，梵文羅馬音：abhijñā，漢語字面意思：神通) obtained through the power of attaining suchness has been completely explained. Now, concerning the meaning of maturing oneself and others arising from the attainment of power. Regarding the meaning of maturing oneself and others, from the Bodhisattvabhumi (a summary of the meaning): To make the continuum of those with fortune able to generate what is to be abandoned, what can be abandoned, and the antidote, is the nature of maturation; one should teach the Dharma of the three vehicles according to the inclinations of the three types of lineages; and for those without lineage, one should also teach the means to go to happy migrations. Differentiating the aspects of maturation from the perspective of the individuals to be tamed, faculties, roots of virtue, wisdom, and small, medium, and great; nourishing the seeds of past virtue and stabilizing the dhātu (界，梵文：धातु，梵文羅馬音：dhātu，漢語字面意思：界); here also teaching the conforming Dharma and establishing the proximate cause; generating weariness towards desirable things and thus causing them to take the precepts of ordination, etc., are the means of maturation. The six bodhisattvas (菩薩，梵文：बोधिसत्त्व，梵文羅馬音：bodhisattva，漢語字面意思：菩薩) who abide in the bhumi (地，梵文：भूमि，梵文羅馬音：bhūmi，漢語字面意思：地) of practice according to inclination are the individuals who mature; the śrāvakas (聲聞，梵文：श्रावक，梵文羅馬音：śrāvaka，漢語字面意思：聲聞), pratyekabuddhas (獨覺，梵文：प्रत्येकबुद्ध，梵文羅馬音：pratyekabuddha，漢語字面意思：獨覺), and bodhisattvas (菩薩，梵文：बोधिसत्त्व，梵文羅馬音：bodhisattva，漢語字面意思：菩薩) abide in the state of small and great maturation, which is the characteristic of the individual. In total, six types of complete maturation and endless distinctions of inner mind have been taught. Here, I will explain from the perspective of the characteristics of the bodhisattva's (菩薩，梵文：बोधिसत्त्व，梵文羅馬音：bodhisattva，漢語字面意思：菩薩) own maturation and the manner of maturing other beings. First, for the former, I will briefly reveal its characteristics, then explain its meaning in detail, and finally summarize it through benefits. First is: 'Joy and faith, and extreme peace, compassion and patience, uprightness, power, not being robbed, and having limbs, these are the signs of a bodhisattva's (菩薩，梵文：बोधिसत्त्व，梵文羅馬音：bodhisattva，漢語字面意思：菩薩) complete maturation.' To generate joy towards the profound Dharma of the Great Vehicle is complete maturation, likewise, to generate faith in the teacher, the Buddha, etc., and to pacify afflictions through practicing the path, and to generate great compassion towards all sentient beings, and to endure hardships in accomplishing the benefit of oneself and others.

---

པ་དང་། སྡེ་སྣོད་ཀྱི་ཆོས་རྣམ་དག་ ལེན་པ་དང་འཛིན་པ་དང་ཁོང་དུ་ཆུད་པར་བྱ་བ་ལ་ཡིད་གཞུངས་པ་དང་གང་རྟོགས་པར་བྱ་ བའི་ཆོས་རྣམས་ལ་དབང་ཐོབ་ཅིང་མཐུ་ཅན་དུ་གྱུར་པ་ཉིད་དང་ནི་བདུད་དང་ཕས་ཀྱི་རྒོལ་ བ་དག་གིས་གླགས་མི་རྙེད་ཅིང་མི་འཕྲོགས་པ་དང་། ཉོན་མོངས་པ་སྤང་བའི་ཡན་ལག་ དང་ལྡན་པ་རྣམས་རབ་སྟེ་ཆེན་པོའམ་མཆོག་ཏུ་གྱུར་པ་དེ་རྣམས་ནི་རྒྱལ་བའི་སྲས་བྱང་ཆུབ་ སེམས་དཔའ་རྣམས་ཀྱིས་བདག་ཉིད་ཡོངས་སུ་སྨིན་པའི་མཚན་ཉིད་དོ། ། རྒྱས་བཤད་ལ་དགུ་སྟེ། དགའ་བ་དང་། དད་པ་དང་། རབ་ཞི་དང་། སྙིང་རྗེ་དང་། བཟོད་པ་དང་། ཡིད་གཞུངས་དང་། མཐུ་ཅན་དང་། མི་འཕྲོགས་པ་དང་། ཡན་ལག་རྣམས་ 4-158 ཀྱི་མཐར་ཡོངས་སུ་སྨིན་པའི་མཚན་ཉིད་ཅེས་སྦྱར་བའོ། ། དང་པོ་ནི། གྲོགས་མཆོག་ལ་སོགས་གསུམ་དང་བརྩོན་རབ་དང་། ། མཐར་ཕྱིན་དམ་པ་དང་ནི་ཆོས་མཆོག་བསྡུད། །དམ་ཆོས་ཆེར་བཟུང་ ཕྱིར་ན་སྙིང་རྗེ་ཅན། །ཡང་དག་ཡོངས་སུ་སྨིན་པའི་མཚན་ཉིད་འདོད། ། ཐམས་ཅད་ཀྱང་རྒྱུ་དང་རང་བཞིན་དང་བྱེད་ལས་གསུམ་གསུམ་གྱིས་འཆད་པས་རྒྱུ་ནི་ གྲོགས་མཆོག་ཏུ་གྱུར་པ་སྐྱེས་བུ་དམ་པ་ལ་བརྟེན་པ་དང་སོགས་པ་སྟེ། དེ་ལས་དམ་པའི་ ཆོས་ཉན་པ་དང་། ཆོས་ཀྱི་དོན་ཚུལ་བཞིན་ཡིད་ལ་བྱེད་པས་སེམས་པ་སྟེ་གསུམ་དང་། རང་ བཞིན་ནམ་ངོ་བོ་ནི་ཐེག་ཆེན་གྱི་ཆོས་ལ་དགའ་ཞིང་སྤྲོ་བའི་བརྩོན་འགྲུས་རབ་བམ་མཆོག་ཏུ་ གྱུར་པ་རྩོམ་པ་དང་། བསམ་གྱིས་མི་ཁྱབ་པའི་གནས་དགོངས་པ་ཟབ་མོ་རྣམས་ལ་ཐེ་ཚོམ་ མེད་པའི་དགའ་བ་རབ་ཀྱི་མཐར་ཕྱིན་པ་དམ་པ་ཐོབ་པ་དང་ནི་བྱེད་ལས་ནི་ཆོས་ཀྱི་མཆོག་ ཏུ་གྱུར་པ་ཐེག་པ་ཆེན་པོའི་ཆོས་བསྡུད་ཅིང་བསྲུང་བ་དང་། དེ་ལ་ཞུགས་པ་རྣམས་གནོད་པ་ དང་འཚེ་བ་དག་ལས་བསྲུང་བར་བྱེད་པ་སྟེ། དེ་ལྟར་དོན་གསུམ་དང་ལྡན་པའི་སྒོ་ནས་ཐེག་ པ་ཆེན་པོ་དམ་པའི་ཆོས་ཆེས་ཆེར་གཟུང་བའི་ཕྱིར་ན་སྙིང་རྗེ་ཅན་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ རྣམས་ཀྱི་དགའ་བ་ཡང་དག་པར་ཡོངས་སུ་སྨིན་པའི་མཚན་ཉིད་ཡིན་པར་འདོད་དོ། ། དད་པ་ཡོངས་སུ་སྨིན་པ་ནི། ཡོན་ཏན་ཤེས་དང་སེམས་ཀྱང་མི་ཕྱེད་དང་། ། ཏིང་འཛིན་མྱུར་དུ་ཐོབ་དང་འབྲས་བུ་མྱོང་། །སྟོན་ལ་ཡིད་ཆེས་བྱ་ཕྱིར་ རྒྱལ་སྲས་ཀྱི། །ཡང་དག་ཡོངས་སུ་སྨིན་པའི་མཚན་ཉིད་འདོད། །རྒྱུ་ནི་ མདོ་ལས། འདི་ལྟར་སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་དེ་ནི་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་དགྲ་བཅོམ་ པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་སངས་རྒྱས་ཞེས་པ་ལ་སོགས་པ་གསུངས་པ་ལྟར་དཀོན་མཆོག་ གསུམ་གྱི་ཡོན་ཏན་ཤེས་པ་དང་རང་བཞིན་ནི་སངས་རྒྱས་ལ་ཤེས་ནས་དད་པ་ཐོབ་པ་དང་། 4-159 ཆོས་དང་དགེ་འདུན་ལ་ཤེས་ནས་དད་པ་ཐོབ་པ་དང་། ཞེས་གསུངས་པ་ལྟར་དཀོན་མཆོག་ གསུམ་གྱི་ཡོན་ཏན་ཤེས་ནས་ཡིད་ཆེས་ཏེ་དེ་ལས་གཞན་དུ་སེམས་གང་ག

【現代漢語翻譯】 並且，對於清凈地接受、持有和理解三藏之法，以及對於能夠領悟的法獲得掌握和力量，並且不會被魔和外道所乘虛而入或奪走，以及具備斷除煩惱之方便的那些最為殊勝者，就是諸佛之子菩薩們自身完全成熟的特徵。 廣釋有九種：喜悅、信仰、寂靜、慈悲、忍耐、專注、力量、不被奪走和方便。在每一種的結尾都加上『完全成熟的特徵』。 第一種是：殊勝友等三者與極精進，究竟殊勝以及殊勝法攝持，為能堅持正法故具慈悲，是為圓滿成熟之特徵。 一切都以原因、自性和作用三種方式來解釋。原因是依賴殊勝的善知識等，從那裡聽聞正法，並如理作意法義，即是作意。自性或本體是對大乘之法歡喜和喜悅的極精進，以及對於不可思議之甚深之處毫無懷疑的殊勝喜悅的究竟。作用是攝持和守護殊勝的大乘之法，並且保護進入其中的人們免受損害和侵擾。因此，通過具備這三種意義，爲了能夠堅持殊勝的大乘正法，具有慈悲心的菩薩們的喜悅就是真正圓滿成熟的特徵。 信仰圓滿成熟是：知曉功德與心不退轉，迅速獲得禪定與體驗果，為能信奉導師故，是為佛子之圓滿成熟相。原因是，如經中所說：『如來、應供、正遍知』等等，如是知曉三寶的功德。自性是，如經中所說：『了知佛的功德而生起信心，了知法和僧的功德而生起信心』，如是知曉三寶的功德后產生信心，心不轉向其他地方。

【English Translation】 Moreover, those who purely accept, hold, and comprehend the Dharma of the Tripitaka (three baskets), who have mastery and power over the Dharmas to be realized, who are not taken advantage of or robbed by demons and adversaries, and who possess the means to abandon afflictions—these supreme beings are the characteristics of the complete maturation of the Bodhisattvas, the sons of the Buddhas. The extensive explanation has nine aspects: joy, faith, serenity, compassion, patience, focus, power, invincibility, and skillful means. At the end of each, add 'the characteristic of complete maturation'. The first is: excellent friend and the three, with utmost diligence, ultimate excellence, and the supreme Dharma held together, compassionate for upholding the sacred Dharma, is considered the characteristic of perfect maturation. Everything is explained through three aspects: cause, nature, and function. The cause is relying on an excellent spiritual friend, etc., hearing the sacred Dharma from them, and properly contemplating the meaning of the Dharma, which is attention. The nature or essence is the utmost diligence of joy and delight in the Mahayana Dharma, and the ultimate attainment of supreme joy without doubt in the inconceivable profound points. The function is gathering and protecting the supreme Mahayana Dharma, and protecting those who enter it from harm and injury. Thus, through possessing these three meanings, the joy of the compassionate Bodhisattvas is considered the truly complete and mature characteristic, for the sake of upholding the supreme Mahayana Dharma. The complete maturation of faith is: knowing qualities and the mind not wavering, quickly attaining samadhi and experiencing the fruit, for the sake of trusting the teacher, is considered the characteristic of the Buddha's sons' perfect maturation. The cause is, as stated in the sutras: 'Thus, the Tathagata, Arhat, Samyaksambuddha,' etc., knowing the qualities of the Three Jewels. The nature is, as stated in the sutras: 'Having known the qualities of the Buddha, faith arises; having known the qualities of the Dharma and Sangha, faith arises,' thus, having known the qualities of the Three Jewels, faith arises, and the mind does not turn elsewhere.

---

ིས་ཀྱང་མི་ཕྱེད་ པའི་དད་པ་ཐོབ་པ་དང་། བྱེད་ལས་ནི་དད་པ་ལ་བརྟེན་ནས་ཞི་གནས་ལྷག་མཐོང་ཟུང་དུ་ འཇུག་པའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་མྱུར་དུ་ཐོབ་པར་འགྱུར་བ་དང་། དེའི་འབྲས་བུ་མངོན་པར་ཤེས་ པའི་ཡོན་ཏན་ཁྱད་པར་ཅན་ཉམས་སུ་མྱོང་བར་འགྱུར་བ་སྟེ། དེ་ལྟར་དོན་གསུམ་དང་ལྡན་ པའི་སྒོ་ནས་སྟོན་པ་རྫོགས་པའི་སངས་རྒྱས་ལ་ཡིད་ཆེས་པར་བྱས་པའི་ཕྱིར་ན་རྒྱལ་བའི་ སྲས་པོ་རྣམས་ཀྱི་དད་པ་ཡང་དག་པར་ཡོངས་སུ་སྨིན་པའི་མཚན་ཉིད་ཡིན་པར་འདོད་དོ། ། རབ་ཞི་ཡོངས་སུ་སྨིན་པ་ནི། ཤིན་ཏུ་སྡོམ་ཞིང་ཉོན་མོངས་རྟོག་པ་སྤོང་། ། བར་ཆད་མེད་ཅིང་དགེ་ལ་མངོན་པར་དགའ། །རྒྱལ་བའི་སྲས་ཀྱི་ ཉོན་མོངས་བསལ་བའི་ཕྱིར། །ཡང་དག་ཡོངས་སུ་སྨིན་པའི་མཚན་ ཉིད་འདོད། །རྒྱུ་ནི་དྲན་པ་དང་ཤེས་བཞིན་གྱིས་ཟིན་པའི་སྒོ་ནས་དབང་པོ་རྣམས་ཡུལ་ལ་ འཇུག་པ་ན་ཤིན་ཏུ་སྡོམ་ཞིང་མཚན་མ་དང་མངོན་རྟགས་སུ་མི་འཛིན་པ་དང་། རང་བཞིན་ ནི། ཉོན་མོངས་པ་དུག་གསུམ་ལ་སོགས་པའི་རྟོག་པ་རྣམས་སྤོང་ཞིང་རབ་ཏུ་ཞི་བ་དང་། བྱེད་ལས་ནི། གཉེན་པོ་སྒོམ་པ་ལ་ཉོན་མོངས་པའི་བར་ཆད་མེད་ཅིང་སྦྱིན་པ་ལ་སོགས་པའི་ དགེ་བ་ལ་མངོན་པར་དགའ་བ་སྟེ། དེ་ལྟར་དོན་གསུམ་དང་ལྡན་པའི་སྒོ་ནས་རྒྱལ་བའི་སྲས་ པོ་རྣམས་ཀྱི་ཉོན་མོངས་པ་བསལ་ཞིང་སྤངས་པའི་ཕྱིར་ན་རབ་ཏུ་ཞི་བ་ཡང་དག་པར་ཡོངས་ སུ་སྨིན་པའི་མཚན་ཉིད་ཡིན་པར་འདོད་དོ། ། སྙིང་རྗེ་ཡོངས་སུ་སྨིན་པ་ནི། རང་བཞིན་སྙིང་བརྩེ་གཞན་གྱི་སྡུག་བསྔལ་ མཐོང་། །དམན་པའི་སེམས་ཀྱང་ཡང་དག་རབ་ཏུ་སྤོང་། །ཁྱད་པར་ འགྲོ་དང་འགྲོ་བའི་མཆོག་གྱུར་ལུས། །གཞན་ལ་སྙིང་བརྩེ་ཡོངས་སུ་ 4-160 སྨིན་པའི་མཚན། །རྒྱུ་ནི་རང་བཞིན་གྱིས་སྙིང་བརྩེ་བ་དང་ལྡན་པ་ཐེག་པ་ཆེན་པོའི་ རིགས་སད་པ་དང་། སེམས་ཅན་གཞན་གྱི་སྐྱེ་རྒ་ན་འཆི་ལ་སོགས་པའི་སྡུག་བསྔལ་མཐོང་ བ་དང་། རང་དོན་གཙོ་བོར་བྱེད་པ་ཐེག་པ་དམན་པའི་སེམས་ཀྱང་ཡང་དག་པར་རབ་ཏུ་ སྤོང་བ་རྣམས་དང་། རང་བཞིན་ནི། ས་དང་པོར་སྙིང་རྗེ་ཁྱད་པར་དུ་གོང་ནས་གོང་དུ་འཕེལ་ ཞིང་རྒྱས་པར་འགྲོ་བ་དང་། བྱེད་ལས་ནི། ཕྱིར་མི་ལྡོག་པའི་ས་ལ་འགྲོ་བ་ཐམས་ཅད་ལས་ མཆོག་ཏུ་གྱུར་པའི་ལུས་མཚན་དང་དཔེ་བྱད་ཀྱིས་བརྒྱན་པ་ཐོབ་པ་སྟེ། དེ་ལྟར་དོན་གསུམ་ དང་ལྡན་པའི་སྒོ་ནས་གཞན་ལ་སྙིང་བརྩེ་ཡོངས་སུ་སྨིན་པའི་མཚན་ཉིད་དོ། ། བཟོད་པ་ཡོངས་སུ་སྨིན་པ་ནི། རང་བཞིན་བརྟན་པ་སོ་སོར་བརྟགས་ བསྒོམ་པ། །གྲང་སོགས་སྡུག་བསྔལ་ཤིན་ཏུ་རྟག་མི་འབྱེད། །ཁྱད་པར་ འགྲོ་དང་དགེ་ལ་མངོན་པར་དགའ། །བཟོད་པ་ཡོངས་སུ་སྨིན་པའི་ མཚན་ཉིད་འདོད། །རྒྱུ་ནི་རང་བཞིན་གྱིས་བརྟན་པ་ཐེག་ཆེན་གྱི་རིགས་སད་པ་དང་། ཁྲོ་བའི་ཉེས་དམིགས་དང་བཟོད་པའི་ཕན་ཡོན་ལ་ས

【現代漢語翻譯】 此外，還能獲得不可動搖的信心；作用是依靠信心，迅速獲得止觀雙運的禪定；結果是體驗到殊勝的現證功德。因此，通過具備這三種意義的方式，對圓滿正等覺的導師產生信任，是諸位佛子圓滿信心的特徵。 完全寂靜的圓滿是指：嚴謹持戒，斷除煩惱分別；沒有障礙，對善法充滿歡喜。爲了斷除佛子們的煩惱，這被認為是完全寂靜圓滿的特徵。原因是，通過正念和正知來約束感官，使其不執著于外境的相和特徵；自性是，斷除煩惱，如三毒等分別念，達到徹底的寂靜；作用是，在修習對治法時，沒有煩惱的障礙，並且對佈施等善行充滿歡喜。因此，通過具備這三種意義的方式，佛子們斷除和捨棄煩惱，這被認為是完全寂靜的圓滿特徵。 慈悲的圓滿是指：自性慈愛，見到他人的痛苦；徹底斷除低劣的心。殊勝的行境和成為眾生之首的身體，是對他人慈愛的圓滿特徵。原因是，具有自性的慈愛，喚醒大乘的種姓；見到其他眾生的生老病死等痛苦；徹底斷除以自我為中心的低劣心。自性是，在初地時，慈悲越來越增長和廣大；作用是，在不退轉地獲得勝過一切眾生的、以妙相和隨好莊嚴的身體。因此，通過具備這三種意義的方式，是對他人慈愛的圓滿特徵。 安忍的圓滿是指：自性堅定，個別觀察和禪修；嚴酷的寒冷等痛苦也始終不會動搖。殊勝的行境和對善法的歡喜，被認為是安忍圓滿的特徵。原因是，自性堅定，喚醒大乘的種姓；對嗔恨的過患和安忍的利益進行個別觀察和禪修。

【English Translation】 Furthermore, one obtains unwavering faith; the function is that, relying on faith, one quickly attains the samadhi of uniting shamatha (calm abiding) and vipashyana (insight); the result is experiencing the extraordinary qualities of abhijna (direct perception). Therefore, trusting the perfectly enlightened teacher through possessing these three meanings is considered the characteristic of the complete maturation of faith for the sons of the Victorious Ones. The complete maturation of perfect pacification is: being extremely disciplined, abandoning afflictive thoughts; being without obstacles, and manifestly rejoicing in virtue. For the sake of eliminating the afflictions of the sons of the Victorious Ones, this is considered the characteristic of complete and perfect pacification. The cause is being extremely disciplined when the senses engage with objects, not grasping at signs and characteristics, through being seized by mindfulness and awareness; the nature is abandoning and thoroughly pacifying afflictive thoughts such as the three poisons; the function is being without obstacles of afflictions when meditating on antidotes, and manifestly rejoicing in virtues such as generosity. Therefore, because the sons of the Victorious Ones eliminate and abandon afflictions through possessing these three meanings, this is considered the characteristic of the complete maturation of perfect pacification. The complete maturation of compassion is: the nature of loving-kindness, seeing the suffering of others; completely abandoning the inferior mind. The excellent state of going and the body that has become supreme among beings are the characteristics of the complete maturation of loving-kindness for others. The cause is having the nature of loving-kindness, awakening the lineage of the Great Vehicle; seeing the suffering of other sentient beings such as birth, aging, sickness, and death; and completely abandoning the inferior mind that prioritizes self-interest. The nature is that compassion especially increases and expands more and more on the first bhumi (ground); the function is obtaining a body adorned with marks and signs that has become supreme among all beings on the irreversible ground. Therefore, possessing these three meanings is the characteristic of the complete maturation of loving-kindness for others. The complete maturation of patience is: the nature of steadfastness, individually examining and meditating; never being shaken by severe suffering such as cold. The excellent state of going and manifestly rejoicing in virtue are considered the characteristic of the complete maturation of patience. The cause is the nature of steadfastness, awakening the lineage of the Great Vehicle; individually examining and meditating on the faults of anger and the benefits of patience.

---

ོགས་པ་སོ་སོར་བརྟགས་ནས་བསྒོམ་ པ་དང་། རང་བཞིན་ནི། རང་གཞན་གྱིས་དོན་བསྒྲུབ་པ་ན་ཚ་གྲང་དང་བཀྲེས་སྐོམ་དང་ གཞན་གྱི་གནོད་པ་ལ་སོགས་པའི་སྡུག་བསྔལ་མི་བཟད་པ་རྣམས་ལ་ཤིན་ཏུ་རྟག་པར་མི་ འབྱེད་ཅིང་མི་ལྡོག་པའི་སྒོ་ནས་སྡུག་བསྔལ་དང་དུ་ལེན་པ་དང་གནོད་པ་ལ་ལན་མི་བྱེད་ པའི་བཟོད་པ་ལ་བརྟན་པར་གནས་པ་དང་། བྱེད་ལས་ནི། གོམས་པ་ལ་བརྟེན་ནས་བཟོད་ པ་ཁྱད་པར་ཅན་གོང་ནས་གོང་དུ་ཇེ་ཆེར་འཕེལ་ཞིང་རྒྱས་པར་འགྲོ་བ་དང་། ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་ པ་དྲུག་གི་དགེ་བ་ལ་མངོན་པར་དགའ་བ་སྟེ། དེ་ལྟར་དོན་གསུམ་དང་ལྡན་པའི་སྒོ་ནས་བྱང་ ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་ཀྱི་བཟོད་པ་ཡོངས་སུ་སྨིན་པའི་མཚན་ཉིད་ཡིན་པར་འདོད་དོ། ། ཡིད་གཞུངས་ཡོངས་སུ་སྨིན་པ་ནི། རྣམ་སྨིན་དག་ཅིང་ཐོས་སགོས་དྲན་མི་ 4-161 རྗེད། །དེ་བཞིན་ལེགས་བཤད་ཉེས་པར་སྨྲས་པ་དག །ཤེས་རབ་བློ་ཆེན་ སྐྱེ་བར་རུང་བ་ཉིད། །ཤིན་ཏུ་ཡིད་གཞུངས་ཡོངས་སུ་སྨིན་པའི་མཚན། ། རྒྱུ་ནི་སྔོན་ཐོས་བསམ་ལ་སོགས་པ་བྱས་པའི་ཤེས་རབ་ཀྱི་བག་ཆགས་སད་ཅིང་རྣམ་པར་ སྨིན་པའི་ལུས་དག་ཅིང་སྐྱོན་མེད་པ་ཐོབ་པ་དང་། རང་བཞིན་ནི། ཐོས་པ་དང་བསམ་པ་ དང་སྒོམ་པ་བྱས་ནས་ཡུན་རིང་དུ་ལོན་པ་དང་། ལུས་ཀྱི་བྱ་བ་གང་བྱས་པ་དང་ངག་གིས་ སྨྲས་ནས་ཡུན་རིང་དུ་ལོན་པ་ལ་སོགས་པ་རྣམས་ཀྱང་དྲན་ཞིང་མི་རྗེད་པ་དང་། དེ་བཞིན་དུ་ ལེགས་པར་བཤད་པའི་ཡོན་ཏན་དང་ཉེས་པར་སྨྲས་པའི་སྐྱོན་དག་ཀྱང་རབ་ཏུ་གསལ་བར་ ཤེས་པའི་ཤེས་རབ་དང་། བྱེད་ལས་ནི། བློ་གྲོས་ཆེན་པོ་འཕགས་པའི་ཤེས་རབ་རྒྱུད་ལ་སྐྱེ་ བར་རུང་བ་ཉིད་དེ། དེ་ལྟར་དོན་གསུམ་དང་ལྡན་པའི་སྒོ་ནས་ཤིན་ཏུ་ཡིད་གཞུངས་པ་ཡོངས་ སུ་སྨིན་པའི་མཚན་ཉིད་དོ། ། མཐུ་ཐོབ་ཡོངས་སུ་སྨིན་པ་ནི། དགེ་བ་གཉིས་ཀྱིས་ཁམས་གཉིས་བརྟས་པ་ དང་། །རྟེན་ནི་འབྲས་བུ་སྐྱེ་བར་རུང་བའི་མཆོག ཡིད་ལ་བསམ་འགྲུབ་ འགྲོ་བའི་མཆོག་གྱུར་པ། །མཐུ་ཐོབ་ཡོངས་སུ་སྨིན་པའི་མཚན་ཉིད་དོ། ། རྒྱུ་ནི་བསོད་ནམས་དང་ཡེ་ཤེས་ཀྱིས་དགེ་བ་གཉིས་ཀྱི་ཚོགས་གཉིས་པོ་དེ་དག་གི་ཁམས་ སམ་ས་བོན་གཉིས་བརྟས་ཤིང་ནུས་པ་འཕེལ་བར་བྱེད་པ་དང་། རང་བཞིན་ནི། རྟེན་ཕུང་ པོ་ལྔའི་རྒྱུན་དེ་ལ་ནི་འབྲས་བུ་མངོན་པར་རྟོགས་པ་གོང་ནས་གོང་དུ་སྐྱེ་བར་རུང་བ་ལ་བར་ ཆད་མེད་པས་མཆོག་ཏུ་གྱུར་བ་དང་། བྱེད་ལས་ནི། རང་གཞན་གྱི་དོན་ཕུན་སུམ་ཚོགས་ པ་རྣམས་ཡིད་ལ་བསམ་པ་བཞིན་འགྲུབ་པ་དང་། སྔར་བསྟན་པ་ལྟར་འགྲོ་བའི་མཆོག་ཏུ་ གྱུར་པའི་ལུས་ཁྱད་པར་ཅན་ཐོབ་པ་སྟེ། དེ་ལྟར་དོན་གསུམ་དང་ལྡན་པའི་སྒོ་ནས་མཐུའམ་ སྟོབས་ཐོབ་པ་ཡོངས་སུ་སྨིན་པའི་མཚན་ཉིད་དོ། ། 4-162 མི་འཕྲོགས་ཡོངས་སུ་སྨིན་པ་ནི། ཆོས་བཟང་རིགས་པས་རྣམ་དཔྱད་བསམ་ པ་ཅན

【現代漢語翻譯】 觀察每個部分進行禪修，其自性是：在為自己和他人成辦利益時，對於寒熱、飢渴以及他人傷害等難以忍受的痛苦，以極其恒常、不迴避、不退縮的態度忍受痛苦，並安住于不以惡報惡的忍耐之上。其作用是：通過串習，使忍耐力越來越強大，並對六度（六波羅蜜多）的善行感到歡喜。因此，通過具備這三個方面的意義，菩薩的忍耐便被認為是圓滿的特徵。 心續的圓滿成熟是：獲得清凈的異熟果報，聽聞不忘失，同樣，能夠分辨善說與惡說，以及能夠生起廣大智慧。這是心續圓滿成熟的特徵。 其原因是：先前通過聽聞、思維等所產生的智慧習氣甦醒，並獲得清凈無垢的異熟身。其自性是：通過聽聞、思維和禪修，長時間的積累。對於身體所做的一切行為和語言所說的一切，都能夠憶持不忘。同樣，對於善說的功德和惡說的過失，也能夠清晰地瞭解。其作用是：能夠使廣大的智慧，即殊勝的智慧在相續中生起。因此，通過具備這三個方面的意義，便是心續的圓滿成熟的特徵。 獲得神通的圓滿成熟是：以二資糧滋養二界，所依是能夠生起果的殊勝之物，以及心想事成、隨意行走的殊勝之身。這是獲得神通圓滿成熟的特徵。 其原因是：以福德和智慧二資糧滋養善法二者的界或種子，使其能力增長。其自性是：作為五蘊相續的所依，能夠毫無障礙地生起越來越高的證悟果，並且是殊勝的。其作用是：能夠如意成辦自他圓滿的利益，並獲得如前所述的殊勝之身，能夠隨意行走。因此，通過具備這三個方面的意義，便是獲得神通或力量圓滿成熟的特徵。 不被奪取的圓滿成熟是：對於善妙的佛法，以理智進行辨析思考

【English Translation】 Meditating by examining each part separately, its nature is: when accomplishing benefits for oneself and others, enduring unbearable sufferings such as cold, heat, hunger, thirst, and harm from others with an extremely constant, unyielding, and unretreating attitude, and abiding firmly in patience that does not retaliate harm with harm. Its function is: through habituation, the power of patience grows stronger and stronger, and one rejoices in the virtues of the six perfections (six pāramitās). Thus, through possessing these three aspects of meaning, the patience of Bodhisattvas is considered to be a complete characteristic. The complete maturation of the mindstream is: obtaining pure ripened results, hearing without forgetting, similarly, being able to distinguish between good and bad speech, and being able to generate vast wisdom. This is the characteristic of the complete maturation of the mindstream. Its cause is: the awakening of the habitual imprints of wisdom generated previously through hearing, thinking, etc., and obtaining a pure and flawless ripened body. Its nature is: accumulating for a long time through hearing, thinking, and meditating. Being able to remember and not forget all the actions done by the body and all that is spoken by speech. Similarly, being able to clearly understand the virtues of good speech and the faults of bad speech. Its function is: being able to generate great wisdom, that is, the excellent wisdom in the continuum. Thus, through possessing these three aspects of meaning, it is the characteristic of the complete maturation of the mindstream. The complete maturation of obtaining power is: nourishing the two realms with the two accumulations, the basis is the supreme object capable of generating fruit, and the supreme body that fulfills wishes and travels at will. This is the characteristic of the complete maturation of obtaining power. Its cause is: nourishing the realms or seeds of the two accumulations of merit and wisdom, increasing their capacity. Its nature is: as the basis of the five aggregates continuum, being able to generate increasingly higher realizations without obstruction, and being supreme. Its function is: being able to accomplish the perfect benefits of oneself and others as desired, and obtaining the excellent body as previously described, being able to travel at will. Thus, through possessing these three aspects of meaning, it is the characteristic of the complete maturation of obtaining power or strength. The complete maturation of being un-robbed is: for the excellent Dharma, analyzing and contemplating with reason

---

། །རྟག་ཏུ་བདུད་ཀྱི་བར་ཆད་བྱེད་པ་མེད། །ཁྱད་པར་རྙེད་དང་ གཞན་གྱི་ཕྱོགས་སུན་འབྱིན། །མི་འཕྲོགས་ཡོངས་སུ་སྨིན་པའི་མཚན་ ཉིད་དོ། །རྒྱུ་ནི་དམ་པའི་ཆོས་བཟང་པོ་ཐེག་པ་ཆེན་པོ་ལ་འཆད་པར་འགྱུར་བའི་རིགས་ པ་བཞིས་ཚུལ་བཞིན་དུ་རྣམ་པར་དཔྱད་པས་ཐེ་ཚོམ་མེད་པའི་བསམ་པ་ཅན་དང་། རང་ བཞིན་ནི། ཆོས་ཟབ་མོ་ལ་ངེས་པ་ཐོབ་པས་དུས་རྟག་ཏུ་བདུད་དང་མུ་སྟེགས་བྱེད་ལ་སོགས་ པ་རྣམས་ཀྱིས་ནམ་ཡང་བར་ཆད་བྱེད་པ་མེད་པ་དང་། བྱེད་ལས་ནི། རང་གི་རྒྱུད་ལ་མངོན་ པར་རྟོགས་པ་ཁྱད་པར་ཅན་རིམ་གྱིས་རྙེད་པ་དང་། གཞན་ཕྱིར་རྒོལ་བ་རྣམས་ཀྱི་ཉེས་པའི་ ཕྱོགས་སུན་འབྱིན་པར་བྱེད་པ་སྟེ། དེ་ལྟར་དོན་གསུམ་དང་ལྡན་པའི་སྒོ་ནས་འགལ་རྐྱེན་ གྱིས་མི་འཕྲོགས་པ་ཡོངས་སུ་སྨིན་པའི་མཚན་ཉིད་དོ། ། ཡན་ལག་ཡོངས་སུ་སྨིན་པ་ནི། དགེ་བ་བསགས་དང་བརྟེན་ཀྱང་བརྩོན་ པར་རུང་། །དབེན་དང་དགེ་བ་མཆོག་ལ་མངོན་དགའ་བ། །རྒྱལ་བའི་ སྲས་ཀྱི་ཡན་ལག་ལྡན་པ་ཡི། །ཡང་དག་ཡོངས་སུ་སྨིན་པའི་མཚན་ ཉིད་འདོད། །རྒྱུ་ནི་ཚོགས་གཉིས་ཀྱི་དགེ་བ་རིམ་གྱིས་བསགས་པ་དང་། རང་བཞིན་ ནི། གཡོ་དང་སྒྱུ་མེད་ཅིང་དད་པ་དང་ཤེས་རབ་ཡོད་པའི་ལུས་སྐྱོན་མེད་པ་ལ་བརྟེན་ནས་ ཀྱང་ཐོས་བསམ་སྒོམ་གསུམ་གྱི་དགེ་བ་ལ་སྤྲོ་བ་ཆེན་པོའི་བརྩོན་འགྲུས་རྩོམ་པར་རུང་ཞིང་། བཟོད་པ་དང་བྱེད་ལས་ནི་རྣམ་གཡེང་དང་འདུ་འཛིས་དབེན་པ་དང་། ཐེག་པ་ཆེན་པོའི་དགེ་ བ་མཆོག་ལ་མངོན་པར་དགའ་བ་སྟེ། དེ་ལྟར་དོན་གསུམ་དང་ལྡན་པའི་སྒོ་ནས་རྒྱལ་བའི་ སྲས་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་ཀྱི་སྤང་བྱ་སྤོང་བའི་ཡན་ལག་དང་ལྡན་པའི་ཡང་དག་ པར་ཡོངས་སུ་སྨིན་པའི་མཚན་ཉིད་ཡིན་པར་འདོད་དོ། ། 4-163 ཕན་ཡོན་གྱིས་བསྡུས་ཏེ་བསྟན་པ་ནི། དེ་ལྟར་དངོས་པོ་རྣམ་དགུས་སྨིན་ པའི་བདག །ཕ་རོལ་ཡོངས་སུ་སྨིན་བྱེད་རུང་དང་ལྡན། །ཆོས་ཀྱི་རང་ བཞིན་རྒྱུན་འཕེལ་བདག་ཉིད་ཅན། །རྟག་ཏུ་འགྲོ་བའི་གཉེན་མཆོག་ གྱུར་པ་ཡིན། །སྔར་བཤད་པ་དེ་ལྟར་ན་དགའ་བ་སྨིན་པ་ལ་སོགས་པའི་དངོས་པོའམ་ དོན་རྣམ་པ་དགུས་ཡོངས་སུ་སྨིན་པའི་བདག་ཉིད་ནི། གཞན་དོན་སེམས་ཅན་ཕ་རོལ་པོ་ ཡོངས་སུ་སྨིན་པར་བྱེད་པར་རུང་བའི་སྟོབས་དང་ལྡན་པའི་ཆེ་བ་དང་། རང་དོན་ཆོས་ཀྱི་ སྐུའི་རང་བཞིན་གློ་བུར་གྱི་དྲི་མ་དག་བྱེད་ཀྱི་རྒྱུན་འཕེལ་བའི་བདག་ཉིད་ཅན་གྱི་ཆེ་བ་སྟེ། ཡོན་ཏན་གཉིས་དང་ལྡན་པའི་སྒོ་ནས་དུས་རྟག་ཏུ་འགྲོ་བ་མཐའ་ཡས་པའི་གཉེན་གྱི་མཆོག་ ཏུ་གྱུར་པ་ཡིན་ཏེ། ཟང་ཟིང་གི་སྦྱིན་པ་ལ་སོགས་པས་འཕྲལ་དུ་བདེ་བ་དང་ཆོས་ཟབ་མོ་ བསྟན་ནས་གཏན་གྱི་བདེ་ལ་འགོད་པའི་ཕྱིར་རོ། ། གཞན་སྨིན་པར་བྱེད་ཚུལ་ལ་བཞི་སྟེ། ཡོངས་སུ་སྨིན་པའི་མཚན་ཉིད། དེའི་རྣམ་དབྱེ་ བསྟན་པ། ས

【現代漢語翻譯】 總是沒有魔障的阻礙，尤其能夠獲得殊勝之物，並且能夠駁倒他人的觀點。這是不會被奪走、完全成熟的特徵。 原因是，對於聖妙之法，尤其是大乘佛法，以四種推理如理如實地進行辨析，從而生起毫無疑惑的信念。自性是，由於對甚深之法獲得了定解，因此任何時候都不會受到邪魔外道等的阻礙。作用是，在自己的相續中逐漸獲得殊勝的證悟，並且能夠駁倒他人辯論中的過失。像這樣，通過具備這三個方面的意義，便具備了不會被違緣奪走、完全成熟的特徵。 圓滿成熟的支分是：積累善根和依止善知識，並且能夠精進；遠離喧囂，對殊勝的善法感到歡喜。這是具足菩薩支分，真正圓滿成熟的特徵。 原因是，逐漸積累二資糧的善根。自性是，依止於沒有諂誑、具有信心和智慧的完好身體，能夠生起對聞思修三種善法的極大歡喜和精進。忍辱和作用是，遠離散亂和喧囂，並且對大乘的殊勝善法感到歡喜。像這樣，通過具備這三個方面的意義，便具備了菩薩們捨棄應舍之物的支分，是真正圓滿成熟的特徵。 通過利益來歸納地顯示：像這樣，以九種事物圓滿成熟的自性，能夠使他人完全成熟，並且具有使正法自性不斷增長的自性，是永遠利益眾生的殊勝怙主。 如前所述，像這樣，以歡喜成熟等九種事物或意義圓滿成熟的自性，具有使其他眾生完全成熟的能力，這是偉大的方面；以及使自性清凈、去除暫時性污垢的正法法身不斷增長的自性，這是偉大的方面。通過具備這兩種功德，成為永遠利益無邊眾生的殊勝怙主。因為通過財物佈施等方式，可以帶來暫時的安樂，並且通過宣說甚深之法，可以使眾生安住于究竟的安樂之中。 使他人成熟的方式有四種：完全成熟的特徵，顯示其分類，

【English Translation】 Always without the interruption of demons. Especially, one gains excellence and refutes the views of others. It is the characteristic of being fully matured, not being robbed. The cause is, for the excellent holy Dharma, especially the Great Vehicle, to properly and truly analyze with the four reasonings, thus having a mind without doubt. The nature is, because of gaining certainty in the profound Dharma, therefore at all times there is never any interruption by demons, heretics, and so forth. The function is, in one's own continuum, to gradually gain special realizations, and to refute the faults of those who argue for others. Thus, through possessing these three aspects, one possesses the characteristic of being fully matured, not being robbed by adverse conditions. The fully matured limbs are: accumulating virtue and relying [on spiritual friends], and also being able to be diligent. Being secluded and manifestly rejoicing in supreme virtue. [This] is said to be the characteristic of truly fully matured, possessing the limbs of the Victorious One's sons. The cause is gradually accumulating the virtue of the two accumulations. The nature is, relying on a flawless body that is without deceit and artifice, and possesses faith and wisdom, one is also able to initiate great joyful diligence in the virtue of hearing, thinking, and meditating. Patience and the function are being secluded from distraction and busyness, and manifestly rejoicing in the supreme virtue of the Great Vehicle. Thus, through possessing these three aspects, one possesses the limbs of abandoning what is to be abandoned by the Victorious One's sons, Bodhisattvas, and is said to be the characteristic of truly fully matured. Showing [it] summarized by benefits: Thus, the nature of being matured by nine things, is able to fully mature others and possesses [the greatness] of the nature of the Dharma's self-nature continuously increasing. [It] is always the supreme friend of beings. As previously explained, thus, the nature of being fully matured by nine things or meanings, such as the maturation of joy, possesses the power to be able to fully mature other sentient beings, which is the greatness [of benefiting others]; and the greatness [of benefiting oneself] of the self-nature of the Dharma body, which is the nature of continuously increasing the purification of adventitious stains. Through possessing these two qualities, one becomes the supreme friend of limitless beings at all times. Because through material giving and so forth, one brings immediate happiness, and through showing the profound Dharma, one establishes [beings] in ultimate happiness. There are four ways to mature others: the characteristics of complete maturation, showing its divisions,

---

ྨིན་པར་བྱེད་ཚུལ་རྒྱས་བཤད། བསྡུས་ཏེ་ཕན་ཡོན་བསྟན་པའོ། ། དང་པོ་ནི། ཇི་ལྟར་རྨ་དང་ཟས་ལ་དེ་དག་གི། གཟག་དང་སྤྱད་དུ་རུང་ བས་སྨིན་འདོད་ལྟར། །དེ་བཞིན་རྟེན་འདིར་ཕྱོགས་གཉིས་ཞི་བ་དང་། ། དེ་བཞིན་སྤྱད་པ་ཉིད་དུ་སྨིན་པ་བསྟན། །ཇི་ལྟར་ཏེ་དཔེར་ན་རྨ་དང་ཟས་ལ་དེ་ དག་གི་རིམ་པ་བཞིན་དུ་ཕོལ་མིག་ལ་སོགས་པའི་རྨ་སྨིན་པ་ན་རྣག་གཟག་ཏུ་རུང་བ་དང་། ཤིང་ཐོག་ལ་སོགས་པའི་ཟས་སྨིན་པ་ན་ལོངས་སྤྱད་དུ་རུང་བས་སྨིན་པར་འདོད་པ་ལྟར་དེ་ བཞིན་དུ་རྟེན་གྱི་གང་ཟག་གི་རྒྱུད་འདིར་ཡང་སྤང་བྱ་དང་གཉེན་པོའི་ཕྱོགས་གཉིས་ཀྱི་ནང་ ནས་རྣག་གཟག་ཏུ་རུང་བ་ལྟར་མི་མཐུན་པའི་ཕྱོགས་ཞི་བས་སྤང་བྱ་སྤང་རུང་དུ་གྱུར་པ་དང་། དེ་བཞིན་དུ་ཟས་སྤྱད་དུ་རུང་བ་ལྟར་གཉེན་པོའི་ཕྱོགས་སྐྱེ་རུང་ཉིད་དུ་གྱུར་པ་ནི་གདུལ་བྱ་ 4-164 ཡོངས་སུ་སྨིན་པའི་མཚན་ཉིད་དུ་བསྟན་པའོ། ། དེའི་རྣམ་དབྱེ་ནི། ལུས་ཅན་བྲལ་བར་སྨིན་བྱེད་དེ་བཞིན་དུ། །ཡོངས་ སྨིན་རབ་སྨིན་མཐུན་པར་སྨིན་བྱེད་གཞན། །ལེགས་པར་སྨིན་བྱེད་ རྟོགས་པ་སྨིན་བྱེད་དང་། །རྟག་སྨིན་གོང་དུ་སྨིན་བྱེད་བཤད་པར་འདོད། ། སྨིན་པར་བྱེད་པ་པོ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔས་སྨིན་པར་བྱ་བ་ལུས་ཅན་རྣམས་ཉོན་མོངས་པ་ དང་བྲལ་བར་སྨིན་པར་བྱེད་པ་དང་། དེ་བཞིན་དུ་རིགས་ཅན་གསུམ་པོ་ཐམས་ཅད་ཐེག་པ་ གསུམ་གྱིས་ཡོངས་སུ་སྨིན་པར་བྱེད་པ་དང་། ཕྱི་རོལ་པའི་སྨིན་པ་ལས་ཁྱད་པར་འཕགས་ ཤིང་མཆོག་ཏུ་གྱུར་པས་རབ་ཏུ་སྨིན་པར་བྱེད་པ་དང་། གདུལ་བྱའི་སྐལ་བ་དང་འཚམ་པར་ ཆོས་བསྟན་ནས་བློ་དང་མཐུན་པར་སྨིན་པར་བྱེད་པ་དང་། གཞན་ཡང་མཐོ་དམན་ལ་བྱམས་ སྡང་མེད་པར་སྙོམས་ཤིང་གུས་པའི་སྒོ་ནས་ལེགས་པར་སྨིན་པར་བྱེད་པ་དང་། རང་གིས་ དེ་ཁོ་ན་ཉིད་རྟོགས་པའི་སྒོ་ནས་གཞན་རྣམས་ཀྱང་དེ་ཁོ་ན་ཉིད་རྟོགས་པར་སྨིན་པར་བྱེད་ པ་དང་། ཕྱིན་ཅི་ལོག་གི་གཉེན་པོ་བསྟན་ནས་ཕྱིན་ཅི་མ་ལོག་པར་རྟག་ཏུ་སྨིན་པར་བྱེད་པ་ དང་། ལམ་འོག་མ་ལས་མི་ཉམས་པར་གོང་ནས་གོང་དུ་ཁྱད་པར་དུ་འཕགས་པར་སྨིན་པར་ བྱེད་པ་སྟེ། དེ་ལྟར་རྣམ་པ་བརྒྱད་ནི་གདུལ་བྱ་གཞན་ཡོངས་སུ་སྨིན་པའི་རབ་ཏུ་དབྱེ་བ་ཡིན་ པར་བཤད་པར་འདོད་དོ། ། རྒྱས་པར་བཤད་པ་ལ། བསམ་པ་ཇི་ལྟ་བུས་སྨིན་པར་བྱེད་ཚུལ་དང་། སྦྱོར་བ་ཇི་ལྟ་ བུས་སྨིན་པར་བྱེད་ཚུལ་གཉིས་ཀྱི་དང་པོ་ནི། ཇི་ལྟར་རྒྱལ་སྲས་ཕན་པའི་བསམ་ པས་འདིར། །འགྲོ་ཀུན་རྣམ་པར་སྨིན་བྱེད་གནས་པ་ལྟར། །དེ་བཞིན་ཕ་ དང་མ་དང་གཉེན་བཤེས་རྣམས། །བུ་དང་གཉེན་པ་རྣམས་ལ་ལེགས་ མི་གནས། །ཇི་ལྟར་རྒྱལ་བའི་སྲས་པོ་བྱང་ཆུ་སེམས་དཔའ་རྣམས་གཞན་ལ་ཕན་པ་དང་ 4-165 བདེ་བར་འདོད་པའི་ལྷག་པའི་བསམ་པ་རྣམ་པར་དག་པས་འཁོར་བ་འདིར་འགྲོ་བ་མ་ལུས

【現代漢語翻譯】 詳細闡述成熟的方法，並簡要說明其利益。 首先：如同對待傷口和食物，爲了使其成熟，需要排膿和享用。 同樣，在此有情眾生之相續中，平息對立雙方，並使其能夠被利用，這表明了成熟。 例如，就像對待傷口和食物一樣，當膿腫等傷口成熟時，可以排出膿液；當水果等食物成熟時，可以享用。同樣，對於有情眾生的相續而言，在應斷除和應修習的對立雙方中，如同膿液可以排出一樣，通過平息不和諧的一方，使應斷除之法可以斷除；如同食物可以享用一樣，使應修習之法能夠生起，這被認為是調伏對像完全成熟的特徵。 其分類如下：使有情眾生脫離煩惱而成熟，同樣，使所有三種根器者通過三種道而完全成熟，使超越外道之成熟而殊勝的極度成熟，以及與調伏對像之根器相符而使心智和諧的成熟。 此外，還有不分高低貴賤，以慈愛和恭敬使之完善成熟，通過自己證悟真如而使他人也證悟真如的成熟，通過揭示顛倒之對治而使之恒常不顛倒的成熟，以及不退失下道而使之越來越殊勝的成熟。如是八種是調伏對像完全成熟之分類。 詳細闡述分為：以何種發心使其成熟，以及以何種行為使其成熟。首先：如同王子以利益他人的發心，使一切眾生在此成熟安住。 同樣，父母、親友不應只對子女和親屬好。

【English Translation】 Detailed explanation of how to ripen, and a brief explanation of its benefits. Firstly: Just as with wounds and food, to ripen them, one needs to drain and consume. Similarly, in this continuum of sentient beings, pacifying both opposing sides and making it usable indicates ripening. For example, just as with wounds and food, when wounds like abscesses ripen, pus can be drained; when food like fruits ripen, they can be consumed. Similarly, for the continuum of sentient beings, among the two sides of what should be abandoned and what should be practiced, just as pus can be drained, by pacifying the inharmonious side, making what should be abandoned able to be abandoned; and just as food can be consumed, making what should be practiced able to arise, this is considered the characteristic of the complete ripening of the object to be tamed. Its classifications are as follows: ripening sentient beings to be free from afflictions, similarly, completely ripening all three types of individuals through the three vehicles, supremely ripening, surpassing the ripening of outsiders, and ripening in harmony with the mind by teaching the Dharma in accordance with the capacity of the object to be tamed. Furthermore, there is ripening perfectly with love and respect, without discrimination of high or low, ripening others to realize suchness through one's own realization of suchness, ripening constantly without inversion by revealing the antidote to inversion, and ripening to be increasingly superior without falling from the lower path. Thus, these eight are the classifications of the complete ripening of the object to be tamed. Detailed explanation is divided into: how to ripen with what intention, and how to ripen with what action. Firstly: Just as a prince, with the intention of benefiting others, causes all beings to ripen and abide here. Similarly, parents and relatives should not only be good to their children and relatives.

---

་ པ་ཀུན་གཏན་གྱི་དགེ་བ་དང་འཕྲལ་དུ་བདེ་བ་ལ་བཀོད་ནས་རྣམ་པར་སྨིན་པར་བྱེད་པར་ གནས་པ་ལྟར། དེ་བཞིན་དུ་ཕ་དང་མ་དང་གཉེན་བཤེས་རྣམས་ནི་རང་གི་བུ་དང་གཉེན་ པ་རྣམས་ལ་ལེགས་པར་མི་གནས་ཏེ། ཕན་པ་དང་བདེ་བར་འདོད་ཀྱང་དེའི་ཐབས་ལ་མི་ མཁས་པས་མི་དགེ་བ་དང་སྡུག་བསྔལ་ལ་སྦྱོར་བའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་བཞིན་དུ། ཇི་ལྟར་བརྩེ་ བདག་བདེ་དང་ཕན་སྦྱོར་ཕྱིར། །སེམས་ཅན་གཞན་ལ་བྱམས་འདོད་དེ་ ལྟར་ནི། །སྐྱེ་བོ་བདག་ལའང་བྱམས་པར་མི་འདོད་ན། །རབ་སྡུག་སྐྱེ་བོ་ གཞན་བརྟེན་སྨོས་ཅི་དགོས། །ཇི་ལྟར་བརྩེ་བ་ཆེན་པོའི་བདག་ཉིད་ཅན་བྱང་ཆུབ་ སེམས་དཔའ་རྣམས་གདུལ་བྱ་མཐའ་དག་འཕྲལ་དུ་ལོངས་སྤྱོད་ལ་སོགས་པའི་བདེ་བ་དང་ ཕུགས་སུ་ཕན་པའི་དགེ་བ་ལ་སྦྱོར་བའི་ཕྱིར། སེམས་ཅན་གཞན་ཐམས་ཅད་ལ་བྱམས་པའི་ བསམ་པས་ཕན་པ་དང་བདེ་བ་འདོད་པ་དེ་ལྟར་ནི་སྐྱེ་བོ་ཕལ་པ་རྣམས་བདག་ལའང་དེ་ཙམ་ དུ་བྱམས་པར་མི་འདོད་ན་རབ་ཏུ་སྡུག་ཅིང་ཡིད་དུ་འོང་བའི་སྐྱེ་བོ་གཞན་ལ་བརྟེན་ནས་དེ་ ལྟ་བུའི་བྱམས་པ་སྐྱེ་བ་ལྟ་སྨོས་ཀྱང་ཅི་དགོས་ཏེ་མི་སྐྱེ་བ་ཉིད་དོ། །མདོར་ན་འཇིག་རྟེན་པ་ རྣམས་བུ་དང་གཉེན་བཤེས་ལ་བྱམས་པ་དང་། རང་ལ་རང་ཉིད་བྱམས་པ་ལས་བྱང་ཆུབ་ སེམས་དཔའ་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ལ་བྱམས་པ་ཆེས་ཁྱད་པར་དུ་འཕགས་པའི་སྒོ་ནས་ ཕན་འདོགས་པར་མཛད་པའོ། ། སྦྱོར་བ་ཇི་ལྟ་བུས་སྨིན་པར་བྱེད་ཚུལ་ལ་དྲུག་སྟེ། སྦྱིན་པ་དང་ཚུལ་ཁྲིམས་དང་བཟོད་པ་ དང་བརྩོན་འགྲུས་དང་བསམ་གཏན་དང་ཤེས་རབ་ཇི་ལྟ་བུས་སྨིན་པར་བྱེད་ཚུལ་ལོ། ། སྦྱིན་པ་ཇི་ལྟ་བུས་སྨིན་པར་བྱེད་ཚུལ་ནི། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་ལུས་དང་ ལོངས་སྤྱོད་དག །གཞན་ལ་མི་སྦྱིན་པ་ནི་ཡོངས་མེད་དེ། །མཉམ་པར་ 4-166 སྦྱིན་པའི་ཡོན་ཏན་ངོམས་མི་འགྱུར། །ཕན་འདོགས་རྣམ་པ་གཉིས་ཀྱིས་ གཞན་སྨིན་བྱེད། །སྦྱིན་བདག་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་མགོ་དང་ལག་པ་ལ་སོགས་པའི་ ལུས་དང་། ནོར་བུ་དང་གླང་པོ་ལ་སོགས་པའི་ལོངས་སྤྱོད་དག་གཞན་ལ་མི་སྦྱིན་པ་ནི་ཡོངས་ མེད་དེ་གང་ལ་ཅི་འདོད་པ་དེ་ཐམས་ཅད་སྦྱིན་པ་དང་། ཉེ་རིང་དང་མཐོ་དམན་ལ་སོགས་ པའི་ཕྱོགས་རིས་མེད་པར་མཉམ་པར་སྦྱིན་པ་དང་། ཡུལ་དུས་ཐམས་ཅད་དུ་རྒྱུན་མི་འཆད་ པར་བྱིན་ཡང་ཡོན་ཏན་གྱིས་ངོམས་པར་མི་འགྱུར་བར་སྦྱིན་པ་སྟེ། སྦྱིན་པ་རྣམ་པ་གསུམ་ གྱིས་ཕོངས་པ་མེད་ཅིང་འདོད་པ་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པར་བྱེད་པས་ཚེ་འདི་ལ་ཕན་འདོགས་ པ་དང་། སྦྱིན་པས་བསྡུས་ནས་དགེ་བ་ལ་འགོད་པས་ཚེ་ཕྱི་མ་ལ་ཕན་འདོགས་པ་སྟེ། ཕན་ འདོགས་རྣམ་པ་གཉིས་ཀྱིས་གཞན་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ཡོངས་སུ་སྨིན་པར་བྱེད་པའོ། ། ཚུལ་ཁྲིམས་ཇི་ལྟ་བུས་སྨིན་པར་བྱེད་ཚུལ་ནི། རྟག་པ་རང་བཞིན་ལྷག་པ་འཚེ་ བ་མེད། །བདག་དགའ་བག་ཡོད་འདི་ལ

【現代漢語翻譯】 就像那些將一切安穩的善行和即時的安樂安置妥當並使其成熟一樣。同樣，父母和親友們對於自己的子女和親人也並非完全有利，雖然他們希望帶來利益和安樂，但由於不擅長方法，反而會將他們引向不善和痛苦。同樣地： 『爲了慈愛者獲得安樂和利益， 如同希望慈愛其他眾生一樣； 如果人們連對自己都不慈愛， 那還用說依靠他人來獲得極度的痛苦呢？』 就像具有大慈悲心的菩薩們，爲了使所有應調伏的眾生獲得即時的享樂等安樂和究竟的利益，以慈愛之心希望所有其他眾生獲得利益和安樂，但普通人連對自己都不那麼慈愛，更何況是依靠其他令人厭惡和不悅的人來生起那樣的慈愛之心呢？根本不可能生起。總之，世間人對子女和親友的慈愛，以及對自己本身的慈愛，都遠遠不如菩薩對一切眾生的慈愛那樣殊勝，菩薩以這種殊勝的慈愛來利益眾生。 以何種方式使其成熟呢？有六種方式：佈施、持戒、忍辱、精進、禪定和智慧，分別以何種方式使其成熟呢？ 以何種佈施使其成熟呢？菩薩的身體和受用，沒有不佈施給別人的。平等佈施的功德永不厭足。以兩種利益的方式使他人成熟。 佈施的主人，菩薩的頭和手等身體，以及珍寶和大象等受用，沒有不佈施給別人的，凡是別人想要的都佈施，不分親疏貴賤地平等佈施，並且在任何時間地點都不間斷地佈施，即使不斷佈施，對功德也永不滿足。以三種佈施使眾生無所匱乏，願望圓滿，從而在此生帶來利益；通過佈施來攝受眾生，並將他們安置於善行之中，從而在來世帶來利益。以這兩種利益的方式使所有眾生完全成熟。 以何種持戒使其成熟呢？恒常、自性、增上、無害、自樂、不放逸，這些是……

【English Translation】 Just as those who properly place all stable virtues and immediate happiness and cause them to ripen. Similarly, parents and relatives are not entirely beneficial to their children and relatives, although they desire to bring benefit and happiness, they are not skilled in the means, and therefore lead them to non-virtue and suffering. Similarly: 『For the sake of the loving one to obtain happiness and benefit, Just as one wishes to love other sentient beings; If people do not even love themselves, What need is there to mention relying on others to obtain extreme suffering?』 Just as Bodhisattvas, who possess great compassion, in order to lead all those to be tamed to immediate happiness such as enjoyment and ultimate benefit, with a mind of love, wish all other sentient beings to have benefit and happiness, but ordinary people do not even love themselves that much, let alone relying on other unpleasant and disagreeable people to generate such love? It is impossible to arise. In short, the love of worldly people for their children and relatives, and their love for themselves, are far inferior to the love of Bodhisattvas for all sentient beings, and Bodhisattvas benefit sentient beings with this supreme love. In what way does it cause them to ripen? There are six ways: giving, discipline, patience, diligence, meditation, and wisdom, in what ways do they cause them to ripen respectively? What kind of giving causes it to ripen? The body and possessions of a Bodhisattva, there is nothing that is not given to others. The merit of equal giving is never satisfied. He makes others mature through two kinds of benefit. The master of giving, the body of the Bodhisattva such as the head and hands, and the possessions such as jewels and elephants, there is nothing that is not given to others, whatever others want is given, giving equally without discrimination of near and far, high and low, and giving continuously at any time and place, even if giving continuously, one is never satisfied with merit. By the three kinds of giving, he makes sentient beings without lack and fulfills their wishes, thereby bringing benefit in this life; by gathering sentient beings through giving and placing them in virtuous deeds, thereby bringing benefit in the next life. In these two ways of benefiting, he completely matures all sentient beings. What kind of discipline causes it to ripen? Constant, self-nature, superior, harmless, self-joy, non-negligence, these are...

---

་གཞན་འགོད་ཅིང་། །ཕན་རྣམ་ གཉིས་འདོགས་རྣམ་པར་སྨིན་པ་དང་། །རྒྱུ་མཐུན་ཡོན་ཏན་བརྒྱུད་ པས་གཞན་སྨིན་བྱེད། །ཚུལ་ཁྲིམས་ཡང་དག་པར་བླངས་པ་སྲོག་གི་ཕྱིར་ཡང་མི་ གཏོང་ཞིང་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་བར་དུ་སྲུང་བ་རྟག་པའི་ཚུལ་ཁྲིམས་དང་། སྔོན་གོམས་པའི་དབང་ གིས་འདིར་ཡང་སྐྱེས་ཐོབ་ཀྱིས་ཚུལ་གྱིས་འབྱུང་བ་རང་བཞིན་གྱི་ཚུལ་ཁྲིམས་དང་། མི་དགེ་ བ་བཅུ་རྨི་ལམ་དུའང་མི་བྱེད་ཅིང་དགེ་བ་བཅུའི་ལམ་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པ་ལྷག་པར་འཚེ་བ་ མེད་པའི་ཚུལ་ཁྲིམས་དང་། ཚུལ་ཁྲིམས་ཀྱི་ཡོན་ཏན་མཐོང་ནས་བདག་ཉིད་དེ་ལ་དགའ་ བས་རྟོགས་པའི་ཚུལ་ཁྲིམས་སམ་(འགྲེལ་བཤད་དུ་)ཁྱད་པར་ས་དང་པོར་ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་ཀུན་ ཏུ་འགྲོ་བར་རྟོགས་པ་ན་དགེ་བ་ལ་ངང་གིས་དགའ་བ་དང་། ལུས་ངག་ཡིད་གསུམ་གྱི་བྱ་ བ་མ་ཡིན་པ་ཐམས་ཅད་སྤངས་ནས་སྒོ་གསུམ་ལ་འཁྲུལ་པ་ཅུང་ཟད་ཀྱང་མེད་པ་བག་ཡོད་ 4-167 པའི་ཚུལ་ཁྲིམས་ལྔ་པོ་འདི་ལ་བདག་ཉིད་གནས་པ་ལྟར་གཞན་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ཀྱང་ འགོད་ཅིང་། ཕན་པ་རྣམ་པ་གཉིས་འདོགས་པ་ནི་གཞན་ལ་གནོད་པ་མི་བྱེད་པས་ཚུལ་ཡང་ གནོད་པའི་འཇིགས་པ་མེད་ཅིང་ཚུལ་ཁྲིམས་དང་ལྡན་པ་བདེ་བར་འཚོ་བས་ཚེ་འདི་ལ་ཕན་ འདོགས་པ་དང་། རྣམ་པར་སྨིན་པའི་འབྲས་བུ་བདེ་འགྲོར་སྐྱེ་བ་དང་རྒྱུ་མཐུན་པའི་འབྲས་ བུ་དེར་ཡང་ཚུལ་ཁྲིམས་བསྲུང་བ་སྟེ། ཡོན་ཏན་དེ་དག་སྐྱེ་བ་ཐམས་ཅད་དུ་བརྒྱུད་དེ་རྒྱུན་མི་ འཆད་པས་གཞན་ཡོངས་སུ་སྨིན་པར་བྱེད་པའོ། ། བཟོད་པ་ཇི་ལྟ་བུས་སྨིན་པར་བྱེད་ཚུལ་ནི། གཞན་གནོད་བྱེད་ལ་ཕན་པའི་ བློ་ལྡན་པ། །གནོད་བྱེད་དྲག་པོ་དག་ཀྱང་རབ་ཏུ་བཟོད། །ཐབས་རིག་ གནོད་བྱེད་བཟོད་པ་དེ་དག་ནི། །གནོད་བྱེད་དགེ་བ་ཡང་དག་ལེན་དུ་ འཇུག །སྤྱོད་འཇུག་ལས་ཀྱང་། དེ་བས་ངལ་བས་མ་སྒྲུབ་པའི། །ཁྱིམ་དུ་གཏེར་ནི་བྱུང་བ་ ལྟར། །བྱང་ཆུབ་སྤྱོད་པའི་གྲོགས་གྱུར་པས། །བདག་གིས་དགྲ་ལ་དགའ་བར་བྱ། །ཞེས་ གསུངས་པ་ལྟར་གཞན་གནོད་པ་བྱེད་པ་བྱུང་བ་ལ་འདི་ནི་བདག་གི་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་སྤྱོད་པ་ བཟོད་པ་འགྲུབ་པའི་རྒྱུ་ཡིན་པས་ཕན་པ་བྱེད་པའོ་སྙམ་དུ་དགའ་བའི་བློ་དང་ལྡན་པ་དེ། ལུས་དང་ལོངས་སྤྱོད་ལ་གནོད་པ་བྱེད་པ་དྲག་པོ་བྱུང་བ་དག་ཀྱང་ཇི་མི་སྙམ་པའི་སྒོ་ནས་ རབ་ཏུ་བཟོད་པར་བྱེད་ན་གནོད་པ་ཆུང་ངུ་ལྟ་སྨོས་ཀྱང་ཅི་དགོས་གཞན་སྨིན་པའི་ཐབས་ རིག་ཅིང་གནོད་བྱེད་ལ་བཟོད་པ་སྒོམ་པ་དེ་དག་གིས་ནི་གནོད་པ་ལ་ལན་མི་བྱེད་པས་ཚེ་ འདི་ལ་ཕན་འདོགས་པ་དང་། གནོད་བྱེད་རྣམས་དད་པར་བྱས་ནས་དགེ་བ་ཡང་དག་པར་ ལེན་དུ་འཇུག་པས་ཚེ་ཕྱི་མ་ལ་ཡང་ཕན་འདོགས་པའོ། ། བརྩོན་འགྲུས་ཇི་ལྟ་བུས་སྨིན་པར་བྱེད་ཚུལ་ནི། རྒྱལ་སྲས་བརྩོན་འགྲུས་ མཆོག་ལ་བརྟེན་པ་དེ། །སེམས་ཅན་ཚོགས་རབ་སྨིན་པར་བྱེད་

【現代漢語翻譯】 安置他人，施予兩種利益，成熟果報，以及通過同類功德傳承使他人成熟。如法受持戒律，即使爲了生命也不放棄，守護直至菩提，是為常恒之戒。由於過去的習氣，今生也自然具有的戒律是為自性之戒。即使在夢中也不做十不善業，圓滿十善業道，尤其是無害之戒。見到戒律的功德，自己對此歡喜而證悟的戒律，或者（如解釋中所說）特別是在初地證悟法界周遍，自然歡喜善法。捨棄身語意的一切非為，對三門沒有絲毫錯亂，是為謹慎之戒。如自己安住于這五種戒律，也同樣安置其他一切眾生，施予兩種利益：不損害他人，因此戒律也能免於損害的恐懼，具有戒律者安樂生活，因此施予今生的利益；成熟的果報是轉生善趣，以及同類果報，即在那裡也守護戒律。這些功德在一切生世中傳承不斷，因此使他人完全成熟。 以何種忍辱使之成熟呢？對損害者懷有利益之心，對於強烈的損害也能安忍。通達方便，對損害者修忍辱，能使損害者行持善法。如《入行論》所說：『故應於我所，為害怨生喜，彼為入行助，安得勝似此。』因此，對於損害自己的人，心想這是我成就菩提之行的助緣，因此懷有歡喜之心。對於身體和受用所遭受的強烈損害，也能毫不介意地安忍，更何況是微小的損害呢？通達使他人成熟的方便，對損害者修忍辱，不以惡報惡，因此施予今生的利益。使損害者生起信心，從而行持善法，因此也施予來世的利益。 以何種精進使之成熟呢？依靠殊勝的菩薩精進，能使眾生之群完全成熟。

【English Translation】 Placing others [in virtue], bestowing two kinds of benefit, maturing the fruition, and through the transmission of similar qualities, causing others to mature. Properly taking vows, not abandoning them even for the sake of life, and guarding them until enlightenment, is the constant vow. Due to past habits, naturally arising with vows in this life is the nature vow. Not committing the ten non-virtuous actions even in dreams, and perfecting the path of the ten virtuous actions, especially the vow of non-harm. Seeing the qualities of vows and rejoicing in them, realizing the vows, or (as explained in the commentary) especially in the first bhumi, realizing the dharmadhatu pervading all, naturally rejoicing in virtue. Abandoning all non-actions of body, speech, and mind, without any confusion in the three doors, is the vow of mindfulness. Just as oneself abides in these five vows, so too placing all other sentient beings, bestowing two kinds of benefit: not harming others, therefore vows can also be free from the fear of harm, and those with vows live happily, therefore bestowing the benefit of this life; the mature fruition is being born in a good realm, and the similar fruition is also guarding vows there. These qualities are transmitted continuously in all lifetimes, therefore causing others to fully mature. How does patience mature [others]? Having a mind of benefit towards those who harm, and enduring even strong harm. Understanding skillful means, cultivating patience towards those who harm, can cause those who harm to practice virtue. As it is said in the Bodhicharyavatara: 'Therefore, I should rejoice in enemies who harm me, for they are the helpers of my practice of enlightenment, how could I find anything better than this?' Therefore, towards those who harm oneself, thinking that this is the cause for accomplishing my practice of enlightenment, therefore having a mind of joy. Enduring the strong harm to body and possessions without any concern, what need is there to mention small harm? Understanding the skillful means of maturing others, cultivating patience towards those who harm, not retaliating with evil, therefore bestowing the benefit of this life. Causing those who harm to have faith, thereby practicing virtue, therefore also bestowing the benefit of future lives. How does diligence mature [others]? Relying on the supreme diligence of the bodhisattvas, it can cause the multitude of beings to fully mature.

---

པ་ 4-168 ན། །ཕ་རོལ་སེམས་དགེ་གཅིག་གི་ཕྱིར་ཡང་ནི། །བསྐལ་པ་བྱེ་བ་སྟོང་ དུའང་སྐྱོ་མི་འགྱུར། །རྒྱལ་བའི་སྲས་པོ་གཞན་དོན་ལ་སྤྲོ་བའི་བརྩོན་འགྲུས་ཆེན་པོ་ མཆོག་ཏུ་གྱུར་པ་ལ་བརྟེན་པ་དེ་སེམས་ཅན་གྱི་ཚོགས་རབ་ཏུ་མང་པོ་ཡོངས་སུ་སྨིན་པར་ བྱེད་པ་ན། ཕ་རོལ་པོ་སེམས་ཅན་གཅིག་གི་རྒྱུད་ལ་སེམས་དགེ་བ་སྐད་ཅིག་མ་གཅིག་ཙམ་ སྐྱེད་པའི་ཕྱིར་ཡང་ནི། དུས་བསྐལ་པ་བྱེ་བ་སྟོང་དུའང་དཀའ་སྤྱད་ལ་སྐྱོ་བར་མི་འགྱུར་ན་ སེམས་ཅན་མང་པོའི་རྒྱུད་ལ་དགེ་བ་རྒྱ་ཆེན་པོ་ཡུན་ཐུང་ངུས་བསྐྱེད་པ་ལ་སྐྱོ་བར་མི་འགྱུར་ བ་ལྟ་སྨོས་ཀྱང་ཅི་དགོས། འཕྲལ་དུ་བདེ་བ་ལ་སྦྱོར་བས་ཚེ་འདི་དང་། སེམས་དགེ་བ་ལ་ ཡང་དག་པར་སྦྱོར་བས་ཚེ་ཕྱི་མ་ལའང་ཕན་འདོགས་པའོ། ། བསམ་གཏན་ཇི་ལྟ་བུས་སྨིན་པར་བྱེད་པའི་ཚུལ་ནི། ཡིད་ཀྱི་དབང་ནི་བླ་ན་ མེད་ཐོབ་ནས། །གཞན་གྱིས་མཆོད་འདོད་ཐམས་ཅད་ངེས་བཅོམ་སྟེ། ། མཆོག་གི་བསྟན་ལ་གཞན་དག་འདུན་བྱེད་ཅིང་། །དེ་དག་དགེ་བས་ ཡང་དག་འཕེལ་བར་བྱེད། །ཡིད་ཀྱི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་དམིགས་པ་ལ་མི་གཡོ་བར་ གནས་པ་བསམ་གཏན་གྱི་དབང་ནི་བླ་ན་མེད་པ་ཐོབ་ནས་ཟང་ཟིང་དང་རྣམ་གཡེང་ལ་ ཆགས་པ་མེད་པས་གཞན་གྱིས་མཆོད་པ་དང་བཀུར་སྟི་འདོད་པ་ལ་སོགས་པའི་བསམ་པ་ ཐམས་ཅད་ངེས་པར་བཅོམ་སྟེ། ཇི་ལྟར་རིགས་པའི་རྫུ་འཕྲུལ་གྱིས་མཆོག་ཏུ་གྱུར་པ་སངས་ རྒྱས་ཀྱི་བསྟན་པ་ལ་སེམས་ཅན་གཞན་དག་འདུན་པར་བྱེད་ཅིང་ཚེ་འདི་དང་། འདུན་པ་དེ་ དག་དགེ་བས་ཡང་དག་པར་འཕེལ་བར་བྱེད་པས་ཕྱི་མ་ལ་ཡང་ཕན་འདོགས་པས་སྨིན་པར་ བྱེད་པའོ། ། ཤེས་རབ་ཇི་ལྟ་བུས་སྨིན་པར་བྱེད་ཚུལ་ནི། དེ་ཉིད་དགོངས་དོན་ཚུལ་ལ་རབ་ ངེས་ཏེ། །སེམས་ཅན་ཐེ་ཚོམ་ཤིན་ཏུ་སེལ་བར་བྱེད། །དེ་ཕྱིར་རྒྱལ་བའི་ 4-169 བསྟན་ལ་དེ་གུས་པས། །རང་གཞན་དགེ་བའི་ཡོན་ཏན་རྣམ་འཕེལ་ བྱེད། །བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རང་ཉིད་ཀྱིས་ངེས་དོན་ཟབ་མོ་དེ་ཁོ་ན་ཉིད་ཀྱི་ཚུལ་དང་། དགོངས་ཏེ་གསུངས་པ་ལ་སོགས་པ་དྲང་བའི་དོན་གྱི་ཚུལ་ལ་རབ་ཏུ་རྣམ་པར་ངེས་པའི་ཤེས་ རབ་ཁྱད་པར་ཅན་ཐོབ་པར་བྱས་ཏེ། སེམས་ཅན་གཞན་རྣམས་དེ་ཁོ་ན་ཉིད་དང་དགོངས་ པའི་དོན་གྱི་ཚུལ་ལ་མཐའ་གཉིས་སུ་འཛིན་པའི་ཐེ་ཚོམ་མཐའ་དག་ཤིན་ཏུ་སེལ་བར་བྱེད་ ཅིང་། ཐེ་ཚོམ་མེད་པ་དེའི་ཕྱིར་རྒྱལ་བའི་བསྟན་པ་ལུང་དང་མངོན་པར་རྟོགས་པའི་བདག་ ཉིད་ཅན་ལ་དེ་དག་གུས་པས་འཕྲལ་དུ་བདེ་བ་དང་། རང་དང་གཞན་གྱི་དགེ་བའི་ཡོན་ཏན་ རྣམས་གོང་ནས་གོང་དུ་རྣམ་པར་འཕེལ་བར་བྱེད་པས་གཏན་དུ་ཕན་པ་ལ་སྦྱོར་བས་ཡོངས་ སུ་སྨིན་པར་བྱེད་པའོ། ། བསྡུས་ཏེ་ཕན་ཡོན་བསྟན་པ་ནི། དེ་ལྟར་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་སྙིང་རྗེ་ ཡིས། །འགྲོ་ཀུན་བདེ་འགྲོའི་འགྲོ་བའམ་དགེ་གསུམ་ལ། །རྣམ་པ་ཆུང

【現代漢語翻譯】 那。爲了他人心中哪怕一生起一善念，縱經百萬千劫亦不覺疲厭。 菩薩為利他而精進不懈，依此能令無量眾生得以成熟。即使僅僅爲了使一個眾生心中生起一剎那的善念，縱然經歷百萬千劫的苦行，菩薩也不會感到厭倦，更何況是使眾多眾生心中生起廣大的善念，又怎麼會厭倦呢？這能使眾生當下獲得安樂，並以善念引導他們，利益他們的來世。 以何種禪定使其成熟呢？ 獲得自在無上的意念力，斷除他人一切供養欲，令他眾欣慕殊勝之教法，彼等之善亦能增益。 心的意識安住于不動的目標上，獲得無上禪定之力，不執著於世俗和散亂，從而斷除他人想要供養和恭敬等念頭。以與其根性相應的神通，使其他眾生欣慕殊勝的佛法，並使他們的善念增長，從而利益他們的來世，使之成熟。 以何種智慧使其成熟呢？ 徹底明瞭彼之深意，能除眾生所有疑惑。因此彼等恭敬佛之教法，自他之善功德皆增長。 菩薩以其自身對於甚深究竟之理，以及如來所說之隱義具有透徹的理解，從而獲得殊勝的智慧。因此，他們能夠消除其他眾生對於究竟之理和隱義所持的二邊之見的疑惑。由於消除了疑惑，他們便能以恭敬心對待作為佛陀教法的經和論，從而使自己和他人的善德不斷增長，最終獲得永久的利益，使之完全成熟。 總而言之，顯示利益：如是菩薩之大悲，令諸有情入善趣或三善道，

【English Translation】 Therefore, even for the sake of a single virtuous thought arising in another's mind, one would not become weary even after hundreds of thousands of eons. The sons of the Victorious Ones, relying on their great diligence in delighting in the welfare of others, cause a vast multitude of sentient beings to fully mature. Even if it were only to generate a single instant of virtuous thought in the mind-stream of a single sentient being, one would not become weary of hardship even after hundreds of thousands of eons. What need is there to mention not becoming weary of generating vast virtue in the mind-streams of many sentient beings in a short time? This connects them to immediate happiness in this life and benefits their future lives by rightly connecting them to virtuous thoughts. How does one mature them through meditative concentration? Having obtained the supreme power of mind, one certainly subdues all desires for others' offerings. One makes others aspire to the supreme teaching, and causes their virtues to increase correctly. Having obtained the supreme power of meditative concentration, where the mind's consciousness remains unmoving on its object, one certainly subdues all thoughts such as desires for others' offerings and respect, being without attachment to distractions and diversions. Through miraculous powers appropriate to their needs, one makes other sentient beings aspire to the supreme teaching of the Buddha, benefiting them in this life, and causes those aspirations to increase correctly through virtue, benefiting them in future lives, thus maturing them. How does one mature them through wisdom? Thoroughly understanding the meaning of that very thing, one completely dispels the doubts of sentient beings. Therefore, through their reverence for the Victorious One's teaching, one causes the virtues of oneself and others to increase. Bodhisattvas, having obtained exceptional wisdom through their own thorough understanding of the profound ultimate meaning, the nature of suchness, and the nature of the interpretable meaning, such as what was spoken with a hidden intent, completely dispel all doubts of other sentient beings who hold to the two extremes regarding the nature of suchness and the meaning of the hidden intent. Because of the absence of doubt, they revere the Victorious One's teaching, which is the nature of scripture and realization, and thus cause the virtues of themselves and others to increase from higher to higher, connecting them to lasting benefit, thus fully maturing them. In brief, showing the benefits: Thus, the compassion of the Bodhisattva causes all beings to enter the path of happiness or the three realms of virtue,

---

་ དང་འབྲིང་དང་མཆོག་དག་གིས། །འཇིག་རྟེན་ཡོད་དང་མཉམ་པར་ འཇུག་པས་འདུལ། །དེ་ལྟར་ན་འདུལ་བ་པོ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་ཀྱི་ཀུན་སློང་ གི་བསམ་པ་སྙིང་རྗེ་ཆེན་པོ་ཡིས་གདུལ་བར་བྱ་བ་འགྲོ་བ་མ་ལུས་པ་ཀུན་འདུལ་ལ། དགོད་ པར་བྱ་བ་(རྒྱས་འགྱུར་གྱི་)རིགས་མེད་པ་རྣམས་གནས་སྐབས་བདེ་འགྲོ་མཐོ་རིས་ཀྱི་འགྲོ་བ་ལ་ འགོད་པའམ་རིགས་ཅན་རྣམས་ཐེག་པ་གསུམ་གྱི་དགེ་བ་གསུམ་ལ་རིམ་གྱིས་བཀོད་ནས་ མཐར་ཐུག་ཐེག་པ་ཆེན་པོས་ཡོངས་སུ་སྨིན་པར་བྱེད་ཅིང་། འདུལ་བའི་རྣམ་པ་ཆུང་ངུ་མོས་ པས་སྤྱོད་པའི་ས་དང་། འབྲིང་ས་བདུན་པའི་བར་དང་། མཆོག་ས་བརྒྱད་པ་[ཡན་{མན་} ཆད་ལ་འདུལ་བ་པོ་རང་ཉིད་ཀྱང་གནས་ཤིང་གདུལ་བྱ་རྣམས་ཀྱང་ས་དེ་དག་ལ་འགོད་པའི་ ཚུལ་གྱིས་དུས་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་ཇི་སྲིད་ཡོད་ཅིང་མ་སྟོངས་པ་དང་མཉམ་པར་འཇུག་ 4-170 པས་འདུལ་བ་སྟེ། ཡོངས་སུ་སྨིན་པ་རྒྱུན་མི་འཆད་པའི་ཆེ་བ་དང་ལྡན་པའོ། །མཐུ་ཐོབ་པ་ ལས་བྱུང་བའི་བདག་གཞན་ཡོངས་སུ་སྨིན་པའི་སྐབས་རྫོགས་པར་བཤད་ཟིན་ཏོ།། །། ༈ ཡོངས་སུ་སྨིན་པའི་མཐར་ཐུག་པ་བྱང་ཆུབ་ཆེན་པོ་འགྲུབ་པའི་ཚུལ་ལ། སྤྱི་དོན། ༈ ཡོངས་སུ་སྨིན་པའི་མཐར་ཐུག་པ་བྱང་ཆུབ་ཆེན་པོ་འགྲུབ་པའི་ཚུལ་ལ་སྤྱི་དོན་དང་ གཞུང་དོན་གཉིས་ལས། དང་པོ་ལའང་། ངོ་བོ་ངོས་གཟུང་བ་དང་། འཁྲུལ་པ་སྤང་བའོ། །དང་པོ་ནི། བྱང་ས་ལས། བྱང་ཆུབ་གང་ཞེ་ན། མདོར་བསྡུ་ན་སྤངས་པ་རྣམ་པ་གཉིས་དང་ཡེ་ཤེས་རྣམ་པ་གཉིས་ལ་ ནི་བྱང་ཆུབ་ཅེས་བྱ་སྟེ། དེ་ལ་སྤངས་པ་རྣམ་པ་གཉིས་ནི་ཉོན་མོངས་པའི་སྒྲིབ་པ་སྤངས་པ་ དང་། ཤེས་བྱའི་སྒྲིབ་པ་སྤངས་པའོ། །ཡེ་ཤེས་རྣམ་པ་གཉིས་ནི་ཉོན་མོངས་པའི་སྒྲིབ་པ་ སྤངས་ནས་དྲི་མ་མེད་ཅིང་ཉོན་མོངས་པ་ཐམས་ཅད་དང་རྗེས་སུ་འབྲེལ་བ་མེད་པའི་ཡེ་ཤེས་ གང་ཡིན་པ་དང་། ཤེས་བྱའི་སྒྲིབ་པ་སྤངས་ནས་ཤེས་བྱ་ཐམས་ཅད་ལ་ཐོགས་པ་མེད་ཅིང་ སྒྲིབ་པ་མེད་པའི་ཡེ་ཤེས་གང་ཡིན་པའོ་ཞེས་པ་དང་། ཤེས་བྱ་(དོན་ཙམ་བསྡུས་པ་)ཐམས་ཅད་ མཁྱེན་པ་དང་འཆད་པར་འགྱུར་བའི་མ་འདྲེས་པ་བརྒྱ་བཞི་བཅུ་དང་། གཞན་ཡང་མཚན་ དང་དཔེ་བྱད་ཀྱིས་བརྒྱན་པའི་སྐུ་དམ་པ་དང་། གཞན་ལས་ཁྱད་པར་དུ་འཕགས་པས་ཕུན་ སུམ་ཚོགས་པ་དམ་པ་དང་། ཡང་དག་{པར་}རིག་{པ་}བཞི་དང་ལྡན་པའི་ཡེ་ཤེས་དམ་པ་ དང་། མངོན་ཤེས་དྲུག་དང་ལྡན་པའི་མཐུ་དམ་པ་དང་། སྒྲིབ་པ་གཉིས་དང་བྲལ་བའི་སྤངས་ པ་དམ་པ་དང་། རྣམ་ཐར་དང་ཚད་མེད་ལ་སོགས་པའི་གནས་པ་དམ་པ་སྟེ་དམ་པ་བདུན་ དང་ལྡན་པ་དང་། འདི་ལྟར་སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་དེ་ནི་ཞེས་པ་ལ་སོགས་པའི་ཡོན་ ཏན་བཅུ་བརྗོད་ཅིང་རྗེས་སུ་དྲན་པ་དང་། འཇིག་རྟེན་དུ་སངས་རྒྱས་འབྱུང་(མི་འབྱུང་གི་)ཚུལ་ དང་དེ་དག་གི་ཁྱད་པར་(ཡོད་མེད་)ལ་

【現代漢語翻譯】 通過下、中、上等根器，以與世界共存的方式來調伏。如此，調伏者菩薩們的發心之意，以大悲心來調伏一切應調伏的眾生。將不應安立於（增長的）種姓者，暫時安立於善趣高處天界，或將具種姓者，依次安立於三乘之三種善，最終以大乘使其成熟。調伏之相，小者安立於信行地，中者直至七地，上者八地（以下），調伏者自身也安住於此，並將所調伏者安立於彼等之地，以與世界存在的時間相同的方式進行調伏。具有成熟、相續不斷的偉大之處。已經完整闡述了從獲得神通而產生的自他成熟之情形。 成熟的最終結果是成就偉大的菩提之方式，總義。 成熟的最終結果是成就偉大的菩提之方式，分為總義和正文兩部分。 首先，總義又分為本體的確定和斷除錯謬。首先是：在《菩薩地》中說：『何為菩提？簡而言之，菩提即是兩種斷和兩種智慧。兩種斷即是斷除煩惱障和所知障。兩種智慧即是斷除煩惱障后，所獲得的無垢且與一切煩惱無關的智慧；以及斷除所知障后，所獲得的對一切所知無礙且無障的智慧。』以及，通達一切所知（僅是意義的集合），以及將要闡述的一百四種不共法，以及以妙相和隨好莊嚴的聖身，以及超勝於他者的殊勝功德，以及具足四種正知的聖智慧，以及具足六種神通的聖威力，以及遠離二障的聖斷，以及具足解脫和無量等聖住，即具足七聖支。以及，如是世尊佛陀，宣說並隨念十種功德，以及世間有佛出世（與不出世）之方式及其差別。

【English Translation】 Through the lower, middle, and upper faculties, they subdue by engaging in a way that coexists with the world. Thus, the intention of the Bodhisattvas who subdue is to tame all beings who should be tamed with great compassion. Those who should not be established in the (increasing) lineage are temporarily established in the happy realms of higher heavens, or those with lineage are gradually established in the three kinds of virtue of the three vehicles, and ultimately matured by the Great Vehicle. The aspect of subduing is that the small are established in the stage of faith, the middle up to the seventh stage, and the upper in the eighth stage (and below). The subduer himself also abides in these stages, and the subdued are established in those lands, subduing in a way that is equal to the time that the world exists. It has the greatness of maturity and continuousness. The circumstances of the maturation of self and others arising from the attainment of power have been fully explained. The ultimate result of maturation is the way to achieve great Bodhi, the general meaning. The ultimate result of maturation is the way to achieve great Bodhi, which is divided into two parts: the general meaning and the main text. First, the general meaning is further divided into the determination of the essence and the elimination of errors. The first is: In the Bodhisattvabhumi it says: 'What is Bodhi? In short, Bodhi is two abandonments and two wisdoms. The two abandonments are the abandonment of the afflictive obscurations and the cognitive obscurations. The two wisdoms are the wisdom that is without defilement and unrelated to all afflictions after abandoning the afflictive obscurations; and the wisdom that is unobstructed and without obscurations to all knowable objects after abandoning the cognitive obscurations.' And, comprehending all knowable objects (only the collection of meanings), and the one hundred and forty unshared qualities that will be explained, and the holy body adorned with marks and signs, and the supreme qualities that surpass others, and the holy wisdom endowed with four correct knowledges, and the holy power endowed with six supernormal powers, and the holy abandonment free from the two obscurations, and the holy abiding endowed with liberation and immeasurables, that is, endowed with the seven holy qualities. And, thus, the Blessed One Buddha, speaks of and recollects the ten qualities, and the manner in which Buddhas appear (and do not appear) in the world and their differences (existence and non-existence).

---

སོགས་པ་མང་དུ་གསུངས་ཤིང་། འདིར་ནི་ཐེག་པ་ཆེན་ པོ་རྒྱུད་བླ་མར་འབྱུང་བ་ལྟར་འཆད་པ་ལ་གཉིས་ཀྱི་མདོར་བསྟན་ནི། ངོ་བོ་རྒྱུ་དང་འབྲས་བུ་ 4-171 དང་། །ལས་དང་ལྡན་དང་འཇུག་པ་དང་། །དེ་རྟག་བསམ་གྱིས་མི་ཁྱབ་ཀྱིས། །སངས་རྒྱས་ ས་ནི་རྣམ་པར་བཞག །ཅེས་པ་ལྟར། སྒྲིབ་པ་གཉིས་དག་པ་ངོ་བོའི་དོན་དང་། ཐོབ་བྱེད་ཀྱི་ ཡེ་ཤེས་རྒྱུའི་དོན་དང་། དྲི་མ་དང་བྲལ་བ་འབྲས་བུའི་དོན་དང་། རང་གཞན་གྱི་དོན་གཉིས་ ལས་ཀྱི་དོན་དང་། དེའི་རྟེན་ཡོན་ཏན་དང་ལྡན་པའི་དོན་དང་། སྐུ་གསུམ་གྱི་དབྱེ་བས་འཇུག་ པའི་དོན་དང་། ཇི་སྲིད་དུ་དེ་དག་རྟག་པའི་དོན་དང་། ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་བསམ་གྱིས་མི་ཁྱབ་ པའི་དོན་ཏོ། ། རྒྱས་བཤད་ལ་བརྒྱད་ལས་ངོ་བོའི་དོན་ནི། སངས་རྒྱས་ཉིད་ནི་དབྱེར་མེད་པ། །དག་ པའི་ཆོས་ཀྱིས་རབ་ཕྱེ་བ། །ཉི་མ་མཁའ་བཞིན་ཡེ་ཤེས་དང་། །སྤངས་པ་གཉིས་ཀྱི་མཚན་ ཉིད་དོ། །ཞེས་པ་ལྟར་དོན་དམ་པའི་སངས་རྒྱས་ཉིད་ནི། དབྱིངས་རང་བཞིན་གྱིས་རྣམ་པར་ དག་པ་འཁོར་འདས་ཐམས་ཅད་ལ་དབྱེར་མེད་པ་དེ་ཉིད། སྤང་བྱ་གློ་བུར་གྱི་དྲི་མ་མཐའ་ དག་དང་ཡང་བྲལ་ནས་དག་པ་གཉིས་ལྡན་དུ་གྱུར་པ་སྟེ། ཉི་མ་རང་བཞིན་གྱིས་འོད་གསལ་ བ་བཞིན་དུ་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་འོད་གསལ་བའི་རྟོགས་པ་དང་། ནམ་མཁའ་རང་བཞིན་གྱིས་དག་པ་ བཞིན་དུ་སྒྲིབ་པ་གཉིས་རྣམ་པར་དག་པའི་སྤངས་པ་དང་ཡང་ལྡན་པས་སྤངས་རྟོགས་ཕུན་ སུམ་ཚོགས་པ་གཉིས་ཀྱི་མཚན་ཉིད་དང་ལྡན་པའོ། ། རྒྱུའི་དོན་ནི། སྒྲིབ་པ་གཉིས་དང་བྲལ་བ་ཡི། །རྒྱུ་ནི་ཡེ་ཤེས་གཉིས་ཡིན་ཏེ། །མི་རྟོག་པ་ དང་དེ་ཡི་ནི། །རྗེས་ཐོབ་དེ་ནི་ཡེ་ཤེས་འདོད། །ཅེས་པ་ལྟར་སྤང་བྱ་ཉོན་མོངས་པ་དང་ཤེས་ བྱའི་སྒྲིབ་པ་གཉིས་དང་བྲལ་བའི་འབྲས་བུ་དག་པ་གཉིས་ལྡན་ཐོབ་པར་བྱེད་པའི་རྒྱུ་ནི། ཇི་ ལྟ་བ་དང་ཇི་སྙེད་པ་རྟོགས་པའི་ཡེ་ཤེས་གཉིས་ཟུང་དུ་འབྲེལ་བར་སྒོམ་པ་ཡིན་ཏེ། དེ་ཡང་ མཉམ་གཞག་ཁམས་གསུམ་པའི་གཉེན་པོ་རྣམ་པར་མི་རྟོག་པའི་ཡེ་ཤེས་ཀྱིས་གཙོ་ཆེར་ཉོན་ མོངས་པའི་སྒྲིབ་པ་སྦྱོང་བ་དང་། རྗེས་ཐོབ་ཟབ་པ་དང་རྒྱ་ཆེ་བ་ལ་སོགས་པ་ཤེས་བྱ་ཇི་སྙེད་ 4-172 པའི་དོན་རྣམ་པར་འབྱེད་པའི་ཡེ་ཤེས་ཀྱིས་གཙོ་ཆེར་ཤེས་བྱའི་སྒྲིབ་པ་རྣམ་པར་སྦྱོང་བས་དེ་ དག་དང་འབྲེལ་བའི་ལམ་སྒོམ་པ་ལ་འབད་པར་བྱའོ། ། འབྲས་བུའི་དོན་ནི། ཆུ་མཚོ་སོགས་བཞིན་འདོད་ཆགས་སོགས། །གློ་བུར་ཉོན་མོངས་ དག་པ་ནི། །མདོར་ན་མི་རྟོག་ཡེ་ཤེས་ཀྱི། །འབྲས་བུ་ཡིན་པར་རབ་ཏུ་བརྗོད། །ཅེས་པ་ ལྟར་དབྱིངས་རང་བཞིན་གྱིས་དག་པ་དེ་ཉིད། ཆུ་རྙོག་པས་དག་པ་དང་ཟླ་བ་སྒྲ་གཅན་ལས་ ཐར་བ་དང་ཉི་མ་སྤྲིན་ལས་གྲོལ་བ་བཞིན་དུ། སྤང་བྱ་གློ་བུར་གྱི་དྲི་མ་ཉོན་མོངས་པ་འདོད་ ཆགས་དང་ཞེ་སྡང་དང་གཏི་མུག

【現代漢語翻譯】 等等說了許多。這裡是按照大乘《寶性論》中所說的來講解，首先總的概括為兩點：本體、因和果，事業、具足和進入，以及它們的常恒和不可思議，是安立佛陀之地的原因。如是，二障清凈是本體的意義，獲得智慧是因的意義，遠離垢染是果的意義，自他二利是事業的意義，它的所依是具足功德的意義，以三身的差別是進入的意義，在任何時候它們都是常恒的意義，以及如實不可思議的意義。 詳細解釋分為八個方面，首先是本體的意義：佛陀本身是無分別的，由清凈的法所區分，如太陽和天空般具有智慧，是斷證二者的特徵。如是，勝義諦的佛陀本身，與法界自性清凈、與輪迴涅槃一切萬法無分別的本體，遠離一切應斷的客塵垢染，成為具足二種清凈的狀態。如同太陽自性光明一般，具有智慧光明的證悟；如同天空自性清凈一般，具有二障完全清凈的斷證，因此具有斷證圓滿二者的特徵。 因的意義是：遠離二障的因是二種智慧，即無分別智和它的后得智，這被認為是智慧。如是，獲得遠離應斷的煩惱障和所知障二障的果，即具足二種清凈的因，是雙運修持證悟如所有性和盡所有性的二種智慧。也就是，在入定狀態中，以三界對治品無分別智為主，主要清凈煩惱障；在後得狀態中，以分別甚深和廣大的所知為主，主要清凈所知障，因此要努力修持與它們相關的道。 果的意義是：如湖水等，貪慾等，客塵煩惱的清凈，總而言之，被認為是無分別智的果。如是，法界自性清凈的本體，如同水因沉澱而清澈，月亮從羅睺星中解脫，太陽從雲霧中解脫一般，應斷的客塵煩惱，即貪慾、嗔恨和愚癡。

【English Translation】 And so on, much was said. Here, according to the Mahayana Uttaratantra Shastra, there are two main points: essence, cause and effect, activity, possession, and entry, and their permanence and inconceivability, are the reasons for establishing the Buddha-land. As such, the purification of the two obscurations is the meaning of essence, obtaining wisdom is the meaning of cause, being free from defilements is the meaning of effect, benefiting oneself and others is the meaning of activity, its basis is the meaning of possessing qualities, the distinction of the three kayas is the meaning of entry, at any time they are the meaning of permanence, and the meaning of being inconceivable as it is. The detailed explanation is divided into eight aspects, first is the meaning of essence: Buddha himself is indivisible, distinguished by pure Dharma, like the sun and the sky possessing wisdom, is the characteristic of the two purities. Thus, the Buddha himself in the ultimate sense, the essence of Dharmadhatu which is naturally pure and indivisible from all samsara and nirvana, is also free from all adventitious defilements to be abandoned, becoming the state of possessing two purities. Just as the sun is naturally bright, it has the realization of the luminosity of wisdom; just as the sky is naturally pure, it also possesses the abandonment of the two obscurations, thus possessing the characteristics of the perfection of abandonment and realization. The meaning of cause is: the cause of being free from the two obscurations is the two wisdoms, namely non-conceptual wisdom and its subsequent wisdom, which is considered wisdom. Thus, obtaining the result of being free from the two obscurations of afflictive and cognitive obscurations to be abandoned, that is, the cause of possessing two purities, is to meditate on the union of the two wisdoms that realize suchness and the extent of suchness. That is, in the state of meditative equipoise, mainly purify the afflictive obscurations with the non-conceptual wisdom that is the antidote to the three realms; in the subsequent state, mainly purify the cognitive obscurations by distinguishing the profound and vast knowable objects, therefore one should strive to practice the path related to them. The meaning of effect is: like lakes and so on, attachment and so on, the purification of adventitious afflictions, in short, is considered the fruit of non-conceptual wisdom. Thus, the essence of Dharmadhatu which is naturally pure, just as water becomes clear by settling, the moon is liberated from Rahu, and the sun is freed from clouds, the adventitious afflictions to be abandoned, namely attachment, hatred, and ignorance.

---

་ལ་སོགས་པའི་སྒྲིབ་པ་དག་ནས། སྤངས་པ་ཕུན་སུམ་ ཚོགས་པ་རྣམ་པར་གྲོལ་བའི་སྐུ་ཐོབ་པ་ནི་མཉམ་བཞག་འཇིག་རྟེན་ལས་འདས་པ་རྣམ་པར་ མི་རྟོག་པའི་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་འབྲས་བུ་ཡིན་ཞིང་། དེ་བཞིན་དུ། རྣམ་པ་ཀུན་གྱི་མཆོག་ལྡན་པའི། ། སངས་རྒྱས་སྐུ་ནི་ངེས་མཐོང་བ། །དེ་ནི་རྗེས་[ལས་{ལ་}ཐོབ་པ་ཡི། །ཡེ་ཤེས་འབྲས་བུ་ ཡིན་པར་བསྟན། །ཞེས་པ་ལྟར་རྟོགས་པ་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པའི་ཡོན་ཏན་གྱི་རྟེན་སྟོང་པ་ཉིད་ འོད་གསལ་རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་ཀྱི་མཆོག་དང་ལྡན་པའི་སངས་རྒྱས་ཆོས་ཀྱི་སྐུ་སོ་སོ་རང་ རིག་པའི་ཡེ་ཤེས་ཀྱིས་མཐོང་བ་ནི། རྗེས་ཐོབ་འཇིག་རྟེན་པའི་ཡེ་ཤེས་ཀྱིས་ཟབ་པ་དང་རྒྱ་ ཆེ་བའི་ཆོས་ལ་ཐོས་པ་ལ་སོགས་པ་བྱས་པས་ཤེས་བྱའི་{སྒྲིབ་པ་དང་བྲལ་བའི་} འབྲས་བུ་ མངོན་དུ་གྱུར་པའོ། ། ལས་ཀྱི་དོན་ནི། མདོར་ན་ཡེ་ཤེས་གཉིས་པོ་ཡི། །ལས་སུ་འདི་ནི་ཤེས་བྱ་སྟེ། །གྲོལ་ བའི་སྐུ་ནི་རྫོགས་པ་དང་། །ཆོས་ཀྱི་སྐུ་ནི་སྦྱོང་བའོ། །ཞེས་པ་ལྟར་མཉམ་གཞག་རྣམ་པར་ མི་རྟོག་པའི་ཡེ་ཤེས་གོམས་པ་ལས་གློ་བུར་གྱི་དྲི་མ་ཟག་པ་བག་ཆགས་དང་བཅས་པ་ལས་ རྣམ་པར་གྲོལ་བའི་སྐུ་སྤངས་པ་མཐར་ཕྱིན་པ་དང་། རྗེས་ཐོབ་ཇི་སྙེད་པ་རྟོགས་པའི་ཡེ་ཤེས་ གོམས་པ་ལས་སྟོབས་སོགས་ཡོན་ཏན་གྱི་རྟེན་དུ་གྱུར་པའི་ཆོས་ཀྱི་སྐུ་ཤེས་བྱ་མཐའ་དག་ 4-173 ལ་ཁྱབ་པའི་རྟོགས་པ་མཐར་ཕྱིན་པ་ཐོབ་པས་ནི་འདུས་མ་བྱས་མངོན་དུ་གྱུར་པ་རང་དོན་ མཐར་ཕྱིན་པ་གྲུབ་ཅིང་། དེ་ཉིད་དཀར་པོའི་ཆོས་ཐམས་ཅད་ཀྱི་རྟེན་ཡིན་པས་གཞན་དོན་ ཕུན་སུམ་ཚོགས་པའང་གྲུབ་པའོ། ། ལྡན་པའི་དོན་ནི། རྣམ་གྲོལ་ཆོས་ཀྱི་སྐུ་དག་གིས། །རང་དང་གཞན་གྱི་དོན་བསྟན་ཏེ། ། རང་གཞན་དོན་རྟེན་དེ་ལ་ནི། །བསམ་མི་ཁྱབ་སོགས་ཡོན་ཏན་ལྡན། །ཞེས་པ་ལྟར་སྤངས་ རྟོགས་མཐར་ཕྱིན་པ་རྣམ་པར་གྲོལ་བ་དང་ཆོས་ཀྱི་སྐུ་དེ་དག་གིས་ནི་རང་གཞན་གྱི་དོན་ གཉིས་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་གྲུབ་པ་བསྟན་ཞིང་། སྐུ་གཉིས་པོ་དེ་དག་ལ་ནི། བསམ་མེད་རྟག་ བརྟན་ཞི་བ་གཡུང་དྲུང་ཉིད། །ཅེས་པ་ལ་སོགས་པ་བློས་བསམ་གྱིས་མི་ཁྱབ་པ་དང་། སྐྱེ་རྒ་ ན་འཆི་ལས་གྲོལ་བས་རྟག་པ་དང་བརྟན་པ་དང་ཞི་བ་དང་གཡུང་དྲུང་ལ་སོགས་པ་དོན་དམ་ པའི་ཡོན་ཏན་མཐའ་ཡས་པ་དང་ལྡན་པའོ། ། འཇུག་པའི་དོན་ལ་གསུམ་ལས། ངོ་བོ་ཉིད་ཀྱི་སྐུ་ནི། ཐོག་མ་དབུས་མཐའ་མེད་ཅིང་ རྣམ་དབྱེར་མེད། །གཉིས་མེད་གསུམ་བྲལ་དྲི་མེད་རྣམ་རྟོག་མེད། །ཆོས་དབྱིངས་རང་བཞིན་ གང་ཡིན་དེ་རྟོགས་པ། །མཉམ་པར་བཞག་པའི་རྣལ་འབྱོར་པ་ཡིས་མཐོང་། །ཞེས་པ་ལྟར་ ཐོག་མཐའ་བར་གསུམ་དུ་སྐྱེ་འཇིག་གནས་གསུམ་དང་བྲལ་བ་འདུས་མ་བྱས་པའི་མཚན་ ཉིད་ཅན་དང་། དེ་བཞིན་དུ་ཟག་པ་མེད་པའི་དབྱིངས་དང་མཐར་ཕྱིན་པའི་ཡེ་ཤེས་གཅིག་ཏུ་ འདྲེས

【現代漢語翻譯】 從諸如（業障）等障礙中解脫，獲得圓滿斷證功德的解脫身，是等持（Samadhi）中超越世間的無分別智慧的果實。同樣地，如經文所說：『圓滿一切功德的佛身，必定能親見，那是后得（Prag-labdha）智慧的果實。』因此，證悟圓滿功德之所依——空性（Śūnyatā），光明（Ālok），以及具足一切殊勝相的法身（Dharmakāya），是通過各自的自證智慧所見。通過後得世間智慧，聞思修習深廣的佛法，從而使遠離所知障的果實得以顯現。 總而言之，關於業的意義是：『這應被理解為兩種智慧的業，解脫身是圓滿，法身是清凈。』如是，從串習等持無分別智慧中，從突發的垢染、習氣以及隨眠中解脫，獲得斷證圓滿的解脫身。從串習后得如所有智（Yathāvad-jñāna）中，獲得作為功德之所依的法身，以及遍知一切所知境的圓滿證悟，從而使無為法得以顯現，成就自利圓滿。並且，由於它是所有白凈法的所依，因此也成就了利他圓滿。 具足的意義是：『解脫與法身，闡釋了自他之利益，自他利益之所依，具足不可思議等功德。』如是，斷證圓滿的解脫身和法身，闡釋了自他二利的圓滿成就。這兩個身，具足瞭如『不可思議、常、恒、寂靜、永恒』等等，超越思維的，以及從生老病死中解脫的常、恒、寂靜、永恒等勝義諦的無量功德。 關於入的意義有三，首先是自性身（Svābhāvikakāya）：『無始無中亦無終，無有分別離二元，離三世無垢亦無念，證悟法界自性者，乃是等持瑜伽行者所見。』如是，遠離初始、中間、終結三者，以及生、住、滅三相，是無為法的特徵。同樣地，無漏的法界（Dharmadhātu）與圓滿的智慧融為一體。

【English Translation】 Having purified the obscurations such as (karmic obscurations), obtaining the liberation body with fully perfected abandonment is the result of non-conceptual wisdom that transcends the mundane in Samadhi. Similarly, as the scripture says: 'The Buddha body endowed with all supreme qualities, one will definitely see, that is the result of post-attainment wisdom.' Therefore, the basis of the perfection of realization—emptiness (Śūnyatā), luminosity (Ālok), and the Dharmakāya (法身, Dharma-kāya, Dharma-kāya, Body of Dharma) endowed with all supreme aspects—is seen by the wisdom of individual self-awareness. Through post-attainment mundane wisdom, by hearing, thinking, and meditating on the profound and vast Dharma, the result of being free from the obscurations of knowable objects becomes manifest. In short, regarding the meaning of karma: 'This should be understood as the karma of the two wisdoms, the liberation body is perfection, and the Dharmakāya is purification.' Thus, from the habituation of non-conceptual wisdom in Samadhi, liberation from sudden defilements, habitual tendencies, and latent predispositions, one obtains the liberation body with perfected abandonment. From the habituation of post-attainment wisdom that knows all things as they are (Yathāvad-jñāna), one obtains the Dharmakāya as the basis of qualities such as powers, and the perfect realization that pervades all knowable objects, thereby manifesting the unconditioned and accomplishing the ultimate benefit for oneself. And, since it is the basis of all white and pure dharmas, it also accomplishes the perfection of benefiting others. The meaning of endowment is: 'Liberation and the Dharmakāya, explain the benefit of oneself and others, the basis of the benefit of oneself and others, is endowed with inconceivable qualities, etc.' Thus, the liberation body and Dharmakāya with perfected abandonment and realization explain the perfect accomplishment of the benefit of oneself and others. These two bodies are endowed with limitless qualities of ultimate truth, such as 'inconceivable, constant, permanent, peaceful, eternal,' etc., which are beyond thought, and constant, permanent, peaceful, and eternal, having been liberated from birth, aging, sickness, and death. Regarding the meaning of entering, there are three aspects. First, the Svābhāvikakāya (ངོ་བོ་ཉིད་ཀྱི་སྐུ་, svabhāvikakāya, svabhāvikakāya, Essence Body): 'Without beginning, middle, or end, without distinctions, non-dual, free from the three, stainless, and without conceptualization, the realization of whatever is the nature of the Dharmadhātu (ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་, dharma-dhātu, dharma-dhātu, Realm of Dharma) is seen by the yogi in Samadhi.' Thus, being free from the three—beginning, middle, and end—as well as the three characteristics of arising, abiding, and ceasing, is the characteristic of the unconditioned. Similarly, the uncontaminated Dharmadhātu and perfect wisdom merge into one.

---

་པས་རྣམ་པར་དབྱེར་མེད་པ་དང་། ཡོད་པ་དང་མེད་པ་ལས་གྲོལ་བས་སྒྲོ་འདོགས་པ་ དང་སྐུར་བ་འདེབས་པའི་མཐའ་གཉིས་སུ་ལྷུང་བ་མེད་པ་དང་། ཉོན་མོངས་པ་དང་ཤེས་བྱ་ དང་སྙོམས་འཇུག་གི་སྒྲིབ་པ་གསུམ་དང་བྲལ་བ་དང་། དྲི་མ་མེད་ཅིང་རྣམ་རྟོག་གི་སྤྱོད་ཡུལ་ དུ་བྱར་མེད་པའི་ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་དེ་ཉིད་མཉམ་པར་བཞག་པའི་རྣལ་འབྱོར་པ། དེ་བཞིན་ གཤེགས་པས་མངོན་སུམ་དུ་གཟིགས་པ་འོད་གསལ་བ་སྟེ་མཚན་ཉིད་ལྔ་དང་ལྡན་པའོ། ། 4-174 ལོངས་སྤྱོད་རྫོགས་པའི་སྐུ་ནི། སྣ་ཚོགས་དམ་ཆོས་འོད་ཟེར་མངའ་བའི་སྐུས། །འགྲོ་བའི་ རྣམ་གྲོལ་དོན་སྒྲུབ་ལ་བརྩོན་པ། །མཛད་ལ་ཡིད་བཞིན་ནོར་བུའི་རྒྱལ་བཞིན་ཏེ། །སྣ་ཚོགས་ དངོས་ཀྱང་དེའི་རང་བཞིན་མིན། །ཞེས་པ་ལྟར་ཟབ་པ་དང་རྒྱ་ཆེ་བ་སྣ་ཚོགས་པའི་དམ་པའི་ ཆོས་ཀྱི་འོད་ཟེར་གྱི་སྣང་བ་འགྱེད་པས་གསུང་གི་བརྗོད་པ་རྒྱུན་མི་འཆད་པ་དང་། མཚན་ དང་དཔེ་བྱད་བཟང་པོ་མཐའ་ཡས་པ་མངའ་བའི་སྒོ་ནས་སྐུའི་སྣང་བ་སྟོན་པ་རྒྱུན་མི་འཆད་ པ་དང་། གདུལ་བྱ་མཆོག་ཏུ་གྱུར་པ་མང་པོའི་རྒྱུད་ལ་རྣམ་གྲོལ་གྱི་དོན་སྒྲུབ་པ་ལ་བརྩོན་ པས་མཛད་པའི་འཕྲིན་ལས་རྒྱུན་མི་འཆད་པ་དང་། དེ་ལྟར་མཛད་པ་ལའང་ཡིད་བཞིན་གྱི་ ནོར་བུས་རེ་འདོད་སྐོང་བ་བཞིན་དུ་འབད་རྩོལ་མེད་ཅིང་ལྷུན་གྱིས་གྲུབ་པར་འཇུག་པ་དང་། གདུལ་བྱའི་བསམ་པ་དང་མཐུན་པར་ཁ་དོག་དང་ཚད་ལ་སོགས་པ་སྣ་ཚོགས་པར་སྟོན་ཀྱང་ དེའི་རང་བཞིན་དུ་བདེན་པ་མིན་པ་སྟེ་ཁྱད་པར་ལྔ་དང་ལྡན་པའོ། ། སྤྲུལ་པའི་སྐུ་ནི། འཇིག་རྟེན་ཞི་བའི་ལམ་ལ་འཇུག་པ་དང་། །རབ་ཏུ་སྨིན་དང་ལུང་སྟོན་ རྒྱུ་ཡི་གཟུགས། །གང་ཡིན་དེ་ཡང་འདིར་ནི་རྟག་གནས་ཏེ། །ནམ་མཁའི་ཁམས་སུ་གཟུགས་ ཀྱི་ཁམས་བཞིན་ནོ། །ཞེས་པ་ལྟར་འཇིག་རྟེན་ཐ་མལ་པ་ལམ་ལ་མ་ཞུགས་པ་རྣམས་སྲིད་ པ་གསུམ་ལ་སྐྱོ་བ་བསྐྱེད་ནས་ཞི་བ་མྱ་ངན་ལས་འདས་པའི་ལམ་ལ་འཇུག་པར་མཛད་པ་ དང་། ཐར་པའི་ལམ་ལ་ཞུགས་པ་རྣམས་ཐེག་པ་ཆེན་པོ་ཟབ་ཅིང་རྒྱ་ཆེ་བ་ལ་བཀོད་ནས་ རབ་ཏུ་སྨིན་པར་མཛད་པ་དང་། ཐེག་ཆེན་གྱིས་རབ་ཏུ་སྨིན་པ་རྣམས་དག་པའི་ས་ལ་རིམ་ གྱིས་བཀོད་ནས་རྣམ་པར་གྲོལ་བར་ལུང་སྟོན་པར་མཛད་པ་སྟེ། ཆོས་གསུམ་དང་ལྡན་པའི་ སྒོ་ནས་འཕྲིན་ལས་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པའི་རྒྱུར་གྱུར་པ་སྤྲུལ་པའི་སྐུ་དེ་ཡང་། འདུས་མ་བྱས་ ནམ་མཁའི་ཁམས་སུ་འདུས་བྱས་ཀྱི་གཟུགས་སྐྱེ་འཇིག་རྒྱུན་མི་འཆད་པ་བཞིན་དུ་ཆོས་ཀྱི་ སྐུ་འགྱུར་བ་མེད་པའི་དབྱིངས་འདིར་ནི་འཁོར་བ་ཇི་སྲིད་པར་རྟག་ཏུ་གནས་ནས་གང་ལ་ 4-175 གང་འདུལ་གྱི་རྣམ་པས་འགྲོ་བའི་དོན་མཛད་པའོ། ། ཁྱད་པར་མཆོག་གི་སྤྲུལ་སྐུས་མཛད་པ་བཅུ་གཉིས་སྟོན་ཚུལ་ནི། ཐུགས་རྗེ་ཆེན་པོས་ འཇིག་རྟེན་མཁྱེན། །འཇིག་རྟེན་ཀུན་ལ་གཟིགས་ནས་ན

【現代漢語翻譯】 無有分別，解脫于有與無，不落入斷見與常見二邊，遠離煩惱障、所知障、以及等持障三障，無垢且非分別念之境的法界，安住於此的瑜伽士，如來親證之光明，即是具足五種特性的法身。 如《經》所說：『具足種種殊勝法之光芒身，精勤利生解脫，其事業如如意寶王，示現種種卻非其自性。』如是，以深廣種種殊勝法之光芒照耀，語之宣說無有間斷；以無量好相莊嚴，身之顯現無有間斷；精勤于眾多上根利有情之解脫，事業之行持無有間斷；如如意寶滿足所愿般，不需勤作而任運成就；隨順所化眾生之意樂，示現種種顏色與形量，然其自性並非真實。此即具足五種特性的報身。 如《經》所說：『引入世間寂靜道，令成熟及授記之身，於此亦恒常住，如虛空界中之色界。』如是，對於尚未進入解脫道的世間凡夫，令其厭離三有，而引入寂靜涅槃之道；對於已入解脫道者，安置於深廣之大乘道，令其成熟；對於已於大乘成熟者，次第安置於清凈地，而授記其得解脫。以具足此三法，成為圓滿事業之因的化身，猶如無為之虛空界中，有為之色法生滅不斷般，于不變之法身界中，盡輪迴際恒常住留，以隨順所化之方式利益眾生。 殊勝化身示現十二行儀的方式是：以大悲心了知世間，觀照一切世間。

【English Translation】 Without differentiation, liberated from existence and non-existence, not falling into the two extremes of nihilism and eternalism, free from the three obscurations of afflictions, knowledge, and meditative absorption, the Dharmadhatu (法界, Dharma-dhātu, dharmadhātu, the realm of dharma) that is stainless and beyond the realm of conceptualization, the yogi who abides in this state, the clear light directly perceived by the Tathagata (如來, Tathāgata, tathāgata, thus-gone), is the Dharmakaya (法身, Dharma-kāya, dharmakāya, dharma body) endowed with five characteristics. As the sutra says: 'The body possessing the light of various excellent Dharmas (法, Dharma, dharma, dharma), diligently working for the liberation of beings, its activities are like a wish-fulfilling jewel king, manifesting various forms but not its own nature.' Thus, illuminating with the light of profound and vast excellent Dharmas, the expression of speech is continuous; with infinite excellent marks and signs, the manifestation of the body is continuous; diligently working for the liberation of many supreme disciples, the performance of activities is continuous; like a wish-fulfilling jewel fulfilling desires, it is effortless and spontaneously accomplished; in accordance with the inclinations of the disciples, it manifests various colors and forms, but its nature is not truly real. This is the Sambhogakaya (報身, Sambhoga-kāya, sambhogakāya, enjoyment body) endowed with five characteristics. As the sutra says: 'Entering the world into the path of peace, the form that ripens and prophesies, is also eternally present here, like the realm of form in the realm of space.' Thus, for ordinary beings in the world who have not yet entered the path of liberation, causing them to renounce the three realms of existence and entering them into the path of peaceful Nirvana (涅槃, Nirvāṇa, nirvāṇa, cessation); for those who have entered the path of liberation, placing them in the profound and vast Mahayana (大乘, Mahāyāna, mahāyāna, great vehicle) path, causing them to ripen; for those who have ripened in the Mahayana, gradually placing them in the pure lands, and prophesying their liberation. With the three Dharmas (法, Dharma, dharma, dharma), the Nirmanakaya (化身, Nirmāṇa-kāya, nirmāṇakāya, emanation body), which is the cause of perfect activities, just as the conditioned form continuously arises and ceases in the unconditioned realm of space, in this unchanging realm of Dharmakaya, it eternally remains as long as Samsara (輪迴, Saṃsāra, saṃsāra, wandering) exists, benefiting beings in accordance with their needs. The way the supreme Nirmanakaya shows the twelve deeds is: with great compassion, knowing the world, observing all the world.

---

ི། །ཆོས་ཀྱི་སྐུ་ལས་མ་གཡོས་པར། ། སྤྲུལ་བའི་རང་བཞིན་སྣ་ཚོགས་ཀྱིས། །ཞེས་པ་ལྟར་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་འཁོར་བའི་ སྡུག་བསྔལ་ལས་བསྒྲལ་བར་བཞེད་པའི་ཐུགས་རྗེ་ཆེན་པོ་དང་ལྡན་པས། ཇི་སྙེད་པ་མཁྱེན་ པའི་ཡེ་ཤེས་ཀྱིས་འཇིག་རྟེན་ཐམས་ཅད་ལ་གཟིགས་ནས་ཇི་ལྟ་བ་མཁྱེན་པའི་ཡེ་ཤེས་ཆོས་ ཀྱི་སྐུ་ལས་མ་གཡོས་བཞིན་དུ། སྤྲུལ་བའི་རང་བཞིན་སྣ་ཚོགས་པའི་སྒོ་ནས་རྨད་དུ་བྱུང་བའི་ མཛད་པ་བཅུ་གཉིས་སྟོན་པ་སྟེ། དེ་ཡང་སྟོན་པ་འདི་ཉིད་ལ་ཉེ་བར་མཚོན་ན། སྐྱེ་བ་མངོན་ པར་སྐྱེ་བ་དང་། །དགའ་ལྡན་གནས་ནས་འཕོ་བ་དང་། །ལྷུམས་སུ་འཇུག་དང་བལྟམས་པ་ དང་། །བཟོ་ཡི་གནས་ལ་མཁས་པ་དང་། །བཙུན་མོའི་འཁོར་དགྱེས་རོལ་པ་དང་། །ངེས་ འབྱུང་དཀའ་བ་སྤྱོད་པ་དང་། །བྱང་ཆུབ་སྙིང་པོར་གཤེགས་པ་དང་། །བདུད་སྡེ་འཇོམས་དང་ རྫོགས་པར་ནི། །བྱང་ཆུབ་ཆོས་ཀྱི་འཁོར་ལོ་དང་། །མྱ་ངན་འདས་པར་གཤེགས་མཛད་ རྣམས། །ཡོངས་སུ་མ་དག་ཞིང་རྣམས་སུ། །སྲིད་པ་ཇི་སྲིད་གནས་པར་སྟོན། །ཞེས་པ་ལྟར་ བདག་ཉིད་ཆེན་པོ་དེས་དགའ་ལྡན་པའི་ལྷའི་བུ་དམ་པ་ཏོག་དཀར་པོ་ཞེས་བྱ་བར་འཁྲུངས་ ནས་ལྷའི་ཚོགས་དཔག་ཏུ་མེད་པ་སྨིན་ཅིང་གྲོལ་པར་མཛད་དེ་འཛམ་བུ་གླིང་པ་རྣམས་ གདུལ་བའི་དུས་ལ་བབ་པ་ན། རིན་པོ་ཆེའི་ཅོད་པན་མགོན་པོ་བྱམས་པ་ལ་གནང་ནས་རྒྱལ་ ཚབ་ཏུ་དབང་བསྐུར་ཞིང་ལྷ་རྣམས་ལ་ཁོ་བོ་མི་རྣམས་གདུལ་བའི་ཕྱིར་འགྲོ་སྟེ། ཁྱེད་རྣམས་ ལ་མི་ཕམ་པ་ཆོས་སྟོན་པར་འགྱུར་གྱིས་བག་ཡོད་པར་གྱིས་ལ་འཛམ་བུའི་གླིང་དུ་ཆོས་ཀྱི་ འཁོར་ལོ་བསྐོར་བ་ན་ཡང་མཉན་པའི་ཆེད་དུ་ཤོག་ཅིག་ཅེས་གསུངས་ནས་རིམ་གྱིས་བྱོན་པ་ ལྟ་བུ། དགའ་ལྡན་གནས་ནས་འཕོ་བའི་མཛད་པ་དང་(༡)། དེ་ནས་སྤྲུལ་པའི་ལུས་ལེན་པའི་ 4-176 ཚུལ་བྲམ་ཟེའི་རིག་བྱེད་ལས་འབྱུང་བ་དང་མཐུན་པར་གླང་པོ་ཆེ་ཤིན་ཏུ་དཀར་བ་མཆེ་བ་ དྲུག་དང་ལྡན་པ་རྒྱབ་གསེར་གྱི་དྲ་བས་གཡོགས་པ་ཞིག་ཏུ་སྤྲུལ་སྟེ། ཡུམ་གསོ་སྦྱོང་ལ་ གནས་པའི་གློ་གཡས་པ་ནས་དགེ་བའི་ལྟས་བསམ་གྱིས་མི་ཁྱབ་པ་དང་བཅས་པས་ཞུགས་ ཤིང་། ལྷུམས་དེ་ཡང་རིན་པོ་ཆེ་བཀོད་པ་ཞེས་བྱ་བའི་གཞལ་མེད་ཁང་ཆེན་པོར་བྱིན་གྱིས་ བརླབས་ནས་ཟླ་བ་བཅུའི་བར་དུ་བདེ་བའི་ངང་ལ་བཞུགས་པ་ལྟ་བུ་ལྷུམས་སུ་འཇུག་པའི་ མཛད་པ་དང་(༢)། དེ་ནས་རྒྱལ་པོའི་ཁབ་ཀྱི་སྐྱེད་མོས་ཚལ་རྣམས་སུ་མེ་ཏོག་སྣ་ཚོགས་ཁ་ འབུས་པ་དང་། གཏེར་ཆེན་པོ་ཉི་ཁྲི་ཡང་ཁ་བྱེ་བ་དང་། མཛོད་ཀྱི་རིན་པོ་ཆེ་རྣམས་ལ་རིན་པོ་ ཆེའི་མྱུ་གུ་འཕེལ་བ་ལ་སོགས་པའི་ལྟས་བཟང་པོ་བསམ་གྱིས་མི་ཁྱབ་པ་བྱུང་ཞིང་། བཙའ་ བའི་དུས་ལ་བབ་པ་ན་ལྷ་མོ་སྒྱུ་འཕྲུལ་ཆེན་མོ་ལུམ་བི་ནའི་ཚལ་ལེགས་པར་བརྒྱན་པར་ གཤེགས་པ་ལ་ཤིང་ལྗོན་པ་ཆེན་པོས་ཕྱག་བྱས་པའི་ཡལ

【現代漢語翻譯】 如經中所說：『未曾動搖於法身，以種種化身之自性。』 具有偉大的慈悲心，意欲將一切眾生從輪迴的痛苦中解脫出來。以盡所有智（梵文：yathāvad-darśana，英語：knowledge of suchness）觀照一切世間，以如所有智（梵文：sarva-ākāra-jñatā，英語：knowledge of all aspects）未曾動搖於法身，通過種種化身之自性，示現十二種奇妙之行跡。 簡而言之，對於這位導師而言，即是示現降生、從兜率天降臨、入胎、誕生、精通工藝、享受妃嬪的圍繞、出離、苦行、前往菩提樹下、降伏魔軍、圓滿正覺、轉法輪、以及示現涅槃。 如經中所說：『于未清凈之剎土中，示現存在直至輪迴止息。』 如是，彼大士于兜率天化生為名為白幢天子（梵文：Śvetaketu，英語：White Banner）之天神，使無數天眾成熟解脫。當知曉調伏贍部洲眾生之時已到，便將珍寶冠冕授予彌勒怙主（梵文：Maitreya，英語：Loving One），並授權其為代理者，告知諸天：『我將為調伏人類而前往，彌勒將為汝等說法，汝等當謹慎，當於贍部洲轉法輪時，亦當為聽聞佛法而來。』 如是次第降臨。此乃從兜率天降臨之行跡(1)。 之後，示現受生之方式，與婆羅門之吠陀（梵文：Veda，英語：knowledge）所載相符，化現為一頭六牙白象，背覆金網。于其母持守齋戒之時，從右脅進入，伴隨著不可思議之吉祥之兆。此胎藏亦被加持為名為珍寶莊嚴之廣大宮殿，于其中安樂住胎十月，此乃入胎之行跡(2)。 之後，於國王之花園中，種種花朵競相綻放，兩萬大寶藏亦開啟，寶庫中之珍寶亦生出珍寶之苗芽，如是出現種種不可思議之吉祥之兆。當分娩之時到來，天女摩耶（梵文：Māyādevī，英語：Maya the Goddess）前往藍毗尼園（梵文：Lumbinī，英語：Lumbini Grove）——一處裝飾精美之地，大樹亦以枝條向其致敬。

【English Translation】 As it is said in the scriptures: 'Without moving from the Dharmakaya, with various natures of manifestation.' Possessing great compassion, intending to liberate all sentient beings from the suffering of samsara. With the wisdom of knowing all (Sanskrit: yathāvad-darśana, English: knowledge of suchness), looking upon all the worlds, with the wisdom of knowing as it is (Sanskrit: sarva-ākāra-jñatā, English: knowledge of all aspects), without moving from the Dharmakaya, through various natures of manifestation, showing the twelve wondrous deeds. In short, for this teacher, it is the manifestation of birth, descending from Tushita, entering the womb, birth, mastering crafts, enjoying the company of consorts, renunciation, asceticism, going to the Bodhi tree, subduing the Maras, complete enlightenment, turning the wheel of Dharma, and showing Nirvana. As it is said in the scriptures: 'In the impure realms, showing existence until samsara ceases.' Thus, that great being was born as a god named White Banner (Sanskrit: Śvetaketu, English: White Banner) in Tushita, maturing and liberating countless hosts of gods. When he knew that the time had come to tame the beings of Jambudvipa, he gave the jewel crown to Maitreya (Sanskrit: Maitreya, English: Loving One), and authorized him as his regent, telling the gods: 'I will go to tame humans, Maitreya will teach the Dharma to you, be careful, and when the wheel of Dharma is turned in Jambudvipa, come to listen to the Dharma.' Thus, he descended in stages. This is the deed of descending from Tushita (1). After that, he manifested the manner of taking birth, in accordance with what is recorded in the Vedas (Sanskrit: Veda, English: knowledge) of the Brahmins, manifesting as a white elephant with six tusks, its back covered with a golden net. When his mother was observing the fast, he entered from her right side, accompanied by inconceivable auspicious signs. That womb was also blessed as a great palace called Jewel Adornment, where he dwelt in bliss for ten months. This is the deed of entering the womb (2). After that, in the king's gardens, various flowers bloomed in competition, twenty thousand great treasures also opened, and jewels sprouted from the jewels in the treasury, and so on, with various inconceivable auspicious signs appearing. When the time of delivery came, the goddess Maya (Sanskrit: Māyādevī, English: Maya the Goddess) went to Lumbini Grove (Sanskrit: Lumbinī, English: Lumbini Grove), a beautifully decorated place, where a great tree bowed to her with its branches.

---

་ག་ནས་བཟུང་བ་དང་། བྱང་ཆུབ་ སེམས་དཔའི་སྐུ་ནོར་བུ་ལྟར་དང་ཞིང་མཚན་དང་དཔེ་བྱད་ཀྱིས་མཛེས་པ་རྒྱན་དང་ན་བཟའ་ དང་བཅས་པ་ཡུམ་ལ་གནོད་པ་མེད་པར་གློ་གཡས་པ་ནས་འཁྲུངས་པ་ལ། ཚངས་པ་དང་ བརྒྱ་བྱིན་ལ་སོགས་པའི་ལྷའི་ཚོགས་དཔག་ཏུ་མེད་པས་མཆོད་ཅིང་ཕྱོགས་དྲུག་ཏུ་གོམ་པ་ བདུན་བདུན་བོར་བ་ལས་པདྨ་འདབ་མ་སྟོང་དང་ལྡན་པ་རེ་རེ་ཡང་བྱུང་ཞིང་། ང་ནི་འཇིག་ རྟེན་ན་མཆོག་གོ་ཞེས་པ་ལ་སོགས་པ་སེངྒེའི་སྒྲ་བསྒྲག་པ་ཡང་མཛད་དེ། མངོན་ཤེས་དང་ ལྡན་པའི་བྲམ་ཟེས་མཚན་བཟང་པོར་ཡང་ལུང་བསྟན་པ་ལྟ་བུ་ལྷུམས་ནས་བལྟམས་པའི་ མཛད་པ་དང་(༣)། དེ་ནས་[ཡིག་ཤིང་{ཡིད་བཞིན་}ནོར་བུ་རིན་པོ་ཆེས་སྤྲས་པ་གསེར་གྱི་ ཡང་མིག་ཅན་ཐོགས་ཏེ། བྱིས་པ་ཀུན་གྱི་བཤེས་གཉེན་གྱི་ཡི་གེའི་གྲྭར་བྱོན་ནས་ཨཱ་ལི་དང་ ཀཱ་ལི་རྣམས་ལ་སློབ་པའི་ཚུལ་བསྟན་ཞིང་། སློབ་དཔོན་གྱིས་མིང་ཙམ་ཡང་མི་ཤེས་པའི་ཡི་ གེའི་རིགས་མཐའ་ཡས་པ་བསྟན་པས་བྱིས་པ་སུམ་ཁྲི་ཉིས་སྟོང་ཡང་སྨིན་པར་མཛད་ལ། 4-177 རྩིས་པ་ཤཱཀྱ་སྲིད་སྒྲུབ་ཀྱི་དྲུང་དུ་བྱོན་ནས་རྩིས་དང་ཤོ་དགོད་པ་དང་འཕོང་དང་གྱད་ཀྱི་ འཛིང་སྟངས་ལ་སོགས་པ་འཇིག་རྟེན་པའི་བསླབ་པའི་གནས་ལ་ཡང་སློབ་པ་ལྟར་མཛད་ ཅིང་སློབ་དཔོན་ལས་ལྷག་བའི་གོ་འཕང་བརྙེས་པས། སྐྱེ་དགུ་རྣམས་ངོ་མཚར་བར་མཛད་པ་ ལྟ་བུ་བཟོའི་གནས་ལ་མཁས་པའི་མཛད་པ་དང་(༤)། དེ་ནས་རྒྱལ་པོའི་གདུང་རྒྱུན་མི་བཅད་ པའི་དོན་དུ་ཡོན་ཏན་ཁྱད་པར་ཅན་དང་ལྡན་པའི་བཙུན་མོ་བཞེས་པར་གསོལ་བ་དང་། དེ་ དག་གི་ཕ་ཤཱཀྱ་ལག་ན་བེ་ཅོན་ལ་སོགས་པས་གང་སྒྱུ་རྩལ་གང་མཁས་པ་དེ་ལ་སྦྱིན་ནོ་ཞེས་ པ་ལྷ་སྦྱིན་ལ་སོགས་པའི་སྐྱེ་བོ་མང་པོས་ཐོས་ནས། ཡི་གེ་དང་རྩིས་དང་གྱད་ཀྱི་འཛིང་སྟངས་ དང་བང་དང་མཆོང་དང་འཕོང་གི་སྦྱོར་བ་ལ་སོགས་པའི་སྒྱུ་རྩལ་ཐམས་ཅད་ལ་འགྲན་པས་ བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་མཆོག་ཏུ་གྱུར་ཏེ། ས་འཚོ་མ་དང་གྲགས་འཛིན་མ་དང་ལེགས་སྐྱེས་ མ་དང་རི་དྭགས་འཛིན་མ་རྣམས་འཁོར་ཉི་ཁྲི་ཉི་ཁྲི་དང་བཅས་པ་ཁབ་ཏུ་བཞེས་པའི་ཚུལ་ བསྟན་པ་ལྟ་བུ་བཙུན་མོའི་འཁོར་དང་དགྱེས་པར་རོལ་བའི་མཛད་པ་དང་(༥)། དེ་ནས་བྱང་ ཆུབ་སེམས་དཔའ་དུས་ལས་མི་འདའ་ཡང་སངས་རྒྱས་རྣམས་ཀྱིས་བསྐུལ་བ་ཆོས་ཉིད་ཡིན་ པས་དེ་དག་གིས་བྱིན་གྱིས་བརླབས་པའི་རོལ་མོ་རྣམས་ལས་སྔོན་གྱི་དམ་བཅས་པ་དྲན་ པར་གྱིས་ཤིག་ཅེས་པ་ཡང་ཡང་བྱུང་བས་རབ་ཏུ་འབྱུང་བར་བཞེད་པ་ལ། ཡབ་གྱིས་སྐྱེད་ མོས་ཚལ་དུ་འདོད་ཡོན་ལ་རྩེར་བཏང་བའི་ལམ་དུ་རྒས་པ་དང་ན་བ་དང་ཤི་བའི་སྡུག་ བསྔལ་རྣམས་གཟིགས་ཤིང་། དགེ་སྦྱོང་གི་ཡོན་ཏན་ཡང་གཟིགས་ནས་ཡབ་ལ་རབ་ཏུ་ འབྱུང་བར་ཞུས་པས་མ་གནང་བར་ཁང་བཟང་ཟབ་མོར་བཅུག་སྟེ་ཕྱོགས་བཞི་ནས་ཤཱཀྱ་ལྔ་ བརྒྱ་ལྔ

【現代漢語翻譯】 從何處開始呢？菩薩（菩提薩埵）如珍寶般的身體，以殊勝的相好莊嚴，身著華麗的服飾，在不損害母親的情況下，從右脅降生。梵天（Brahmā）和帝釋天（Indra）等無數天神供養，並在六個方向各走了七步，每一步都生出千瓣蓮花。並宣稱『我於世間最為尊貴』等獅子吼。具有神通的婆羅門也預言了吉祥的徵兆，如從胎中降生的示現（三）。 之後，手持以珍寶裝飾的金筆，前往兒童的學堂，展示學習字母Āli（梵文字母）和Kāli（梵文字母）的方式。導師展示了無數他自己都不認識的字母，使三萬二千名兒童成熟。然後，前往釋迦大臣處學習算術、擲骰子、摔跤等世俗的學問，並示現精通，超越了老師，使眾人驚歎，如精通工藝的示現（四）。 之後，爲了不中斷王室的血脈，請求迎娶具有特殊功德的妃子。那些妃子的父親釋迦·拉格納貝瓊等人聽到后說：『誰最擅長技藝，就嫁給誰。』拉拉達等許多人聽到后，在文字、算術、摔跤、跑步、跳躍等方面進行比賽，菩薩（菩提薩埵）都獲得了最高的成就。於是迎娶了薩措瑪、扎埃瑪、列杰瑪和日達埃瑪等妃子，以及她們各自的兩萬眷屬，如享受妃子眷屬的示現（五）。 之後，菩薩（菩提薩埵）雖然不會錯過時機，但諸佛的勸請是法性使然，因此，他們反覆說：『從那些加持的樂器中，回憶起你之前的誓言吧！』因此，他想出家。父親帶他到花園中，讓他盡情享受欲樂，在那裡他看到了衰老、疾病和死亡的痛苦，也看到了出家修行的功德，於是請求父親允許他出家，但父親沒有允許，而是把他關在深深的宮殿里，從四個方向派了五百釋迦族人看守。

【English Translation】 Where to begin? The Bodhisattva's (Bodhisattva) body, like a precious jewel, adorned with excellent marks and signs, wearing splendid garments, was born from the right side without harming his mother. Countless hosts of gods, including Brahma (Brahmā) and Indra (Indra), made offerings, and he took seven steps in each of the six directions, each step giving rise to a lotus with a thousand petals. He also proclaimed the lion's roar, 'I am the most supreme in the world.' Brahmins with clairvoyance also foretold auspicious signs, like the manifestation of being born from the womb (3). After that, holding a golden pen adorned with jewels, he went to the children's school, demonstrating how to learn the letters Āli (Sanskrit alphabet) and Kāli (Sanskrit alphabet). The teacher showed countless letters that he himself did not even know, causing thirty-two thousand children to mature. Then, he went to the minister Shakya Sridgrub to learn arithmetic, dice games, wrestling, and other worldly knowledge, and manifested proficiency, surpassing the teacher, causing everyone to marvel, like the manifestation of being skilled in crafts (4). After that, in order not to cut off the royal lineage, he requested to marry consorts with special qualities. Those consorts' fathers, Shakya Lagnabecon and others, heard and said, 'Whoever is most skilled in the arts, we will give our daughters to him.' Lalada and many others heard this and competed in writing, arithmetic, wrestling, running, jumping, and other arts, and the Bodhisattva (Bodhisattva) achieved the highest accomplishments in all of them. Thus, he married Sotsoma, Drakdzema, Legkyema, and Ridakdzema, along with their respective retinues of twenty thousand, like the manifestation of enjoying the company of consorts (5). After that, although the Bodhisattva (Bodhisattva) would not miss the right time, the urging of the Buddhas is in accordance with Dharma, therefore, they repeatedly said, 'From those blessed musical instruments, remember your previous vows!' Therefore, he wanted to renounce the world. His father took him to the garden, letting him fully enjoy sensual pleasures, where he saw the suffering of old age, sickness, and death, and also saw the merits of renunciation, so he asked his father to allow him to renounce the world, but his father did not allow it, but instead locked him in a deep palace, sending five hundred Shakyas from four directions to guard him.

---

་བརྒྱས་བསྲུང་ཞིང་གནས་པ་ལ། ཞག་བདུན་འདས་པའི་ནམ་ཕྱེད་ན་ལྷའི་མཐུས་མི་ རྣམས་གཉིད་འཐུག་པོར་གྱུར་པ་དང་ཡབ་ལ་ཞུས་ཤིང་གནང་སྟེ། མདུན་པ་དང་ལྷན་ཅིག་ རྟའི་རྒྱལ་པོ་ལ་ཆིབས་ནས་རྒྱལ་པོ་བཞི་ལ་སོགས་པ་ལྷའི་ཚོགས་དཔག་ཏུ་མེད་པས་མཆོད་ 4-178 བཞིན་པས་བར་སྣང་ལ་མཆོད་རྟེན་རྣམ་དག་གི་དྲུང་དུ་བྱོན་ཏེ། རྟ་མཆོག་རྒྱན་དང་བཅས་པ་ མདུན་པ་ལ་སློག་ཅིང་རལ་གྲི་ཨུཏྤལ་མཐིང་ཁ་ལྟ་བུས་ཉིད་ཀྱི་དབུ་སྐྲ་ཉིད་ཀྱིས་བཞར་ནས་ ལྷ་རྣམས་ཀྱིས་སྤྲུལ་པའི་རྔོན་པས་ན་བཟའ་ངུར་སྨྲིག་ཕུལ་བ་ཡང་བླངས་ཏེ། དཔལ་རང་ བྱུང་གི་བསྙེན་པར་རྫོགས་པ་མཛད་པ་ལྟ་བུ་ཁབ་ནས་ངེས་པར་འབྱུང་བའི་མཛད་པ་དང་(༦)། དེ་ནས་ཚུལ་ཁྲིམས་དང་བརྟུལ་ཞུགས་དམན་པ་ལ་མཆོག་ཏུ་འཛིན་པའི་ལྟ་བ་གཅེར་བུ་པ་ དང་རྩེ་གསུམ་ལ་མཆོང་བ་དང་མེ་ལྔ་བསྟེན་པ་ལ་སོགས་པས་གྲོལ་བར་རློམ་པའི་མུ་སྟེགས་ པ་རྣམས་སུན་དབྱུང་བའི་ཕྱིར། ཆུ་བོ་ནཻ་ར་ཉྫཱ་ནའི་འགྲམ་དུ་མི་གཡོ་བའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་ལ་ སྙོམས་པར་ཞུགས་ནས་ཏིལ་ཕྱེད་ཕྱེད་ཙམ་གསོལ་བའི་དཀའ་བ་ལོ་དྲུག་སྤྱད་པས་སྐུ་རིད་ ཅིང་སྐམས་པར་གྱུར་པ་ལ། སངས་རྒྱས་རྣམས་ཀྱི་ཐུགས་རྗེའི་འོད་ཟེར་གྱིས་བསྐུལ་ཏེ་ཏིང་ ངེ་འཛིན་ལས་བཞེངས་པ་དང་། ལྷ་རྣམས་ཀྱིས་བསྐུལ་བའི་ཞིང་པའི་བུ་མོ་ལེགས་སྐྱེས་མ་ ལ་སོགས་པས་འབྲས་ཆན་དང་འོ་ཐུག་དྲངས་པ་གསོལ་བས་སྐུ་གསེར་གྱི་གཏན་པ་ཕྱིས་པ་ ལྟར་གྱུར་པ་ལྟ་བུ་དཀའ་བ་སྤྱད་པའི་མཛད་པ་དང་(༧)། དེ་ནས་དུས་གསུམ་གྱི་སངས་རྒྱས་ མང་པོས་བྱང་ཆུབ་བརྙེས་པའི་གནས་རྡོ་རྗེའི་གདན་ལ་ཐུགས་གཏད་དེ་གཤེགས་པའི་ལམ་ དུ་རྩྭ་འཚོང་བཀྲ་ཤིས་ཀྱིས་རྩྭ་ཀུ་ཤ་རྨ་བྱའི་མགྲིན་པ་ལྟར་སྔོ་ཞིང་འཇམ་ལ། དྲི་ཞིམ་པ་ཕུལ་ བ་རྣམས་བླངས་ཏེ་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་ཤིང་དྲུང་དུ་མ་འཁྲུགས་པར་བཏིང་བ་ལ་དཀྱིལ་ཀྲུང་གིས་ བཞུགས་ཤིང་། སྐུ་དྲང་པོར་བསྲང་བའི་ཞལ་ཤར་ཕྱོགས་སུ་གཟིགས་ནས་བྱང་ཆུབ་མ་ཐོབ་ ཀྱི་བར་དུ་སྟན་དེ་ཉིད་ལས་མི་གཡོ་བར་དམ་བཅས་པ་ལ་རྒྱལ་བ་སྲས་དང་བཅས་པ་རྣམས་ ཀྱིས་ཡང་དག་པར་བསྟོད་པ་ལྟ་བུ་བྱང་ཆུབ་སྙིང་པོར་གཤེགས་པའི་མཛད་པ་དང་(༨)། དེ་ ནས་སྲོད་ལའི་དུས་སུ་སྨིན་མཚམས་ནས་བདུད་ཀྱི་དཀྱིལ་འཁོར་རྣམ་པར་འཇིག་པ་ཞེས་བྱ་ བའི་འོད་ཟེར་མཐའ་ཡས་པ་བཀྱེ་ཞིང་། འོད་གྱི་རྩེ་མོ་ལས་བདུད་ཟིལ་གྱིས་གནོན་པའི་སྒྲ་ 4-179 ཆེན་པོ་བྱུང་བས་སྟོང་གསུམ་གྱི་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་ཐམས་ཅད་ཁྱབ་པར་བྱིན་གྱིས་ བརླབས་པ་དང་། བདུད་སྡིག་ཅན་འཁོར་དང་བཅས་པ་ཤིན་ཏུ་འཁྲུགས་ནས་འཇིགས་སུ་ རུང་བའི་རྣམ་འགྱུར་དུ་མ་དང་བཅས་པའི་བདུད་ཀྱི་དཔུང་ཚོགས་ཆེན་པོ་སྟེང་གི་བར་སྣང་ ལ་འོངས་ཏེ། རི་དང་བྲག་དང་མེ་དང་ཐོག་དང་འཁོར་ལོ་དང་མདུང་ཐུང་དང་རལ་ག

【現代漢語翻譯】 被百位天神守護著。七天過去後的半夜，憑藉天神的力量，人們都進入了沉睡。太子向父王稟告並獲得允許后，與侍從一起騎上駿馬，在四大天王等無數天神的供養下，來到虛空中一座清凈的佛塔前。他將裝飾華麗的駿馬交給侍從，用像藍色蓮花一樣的寶劍，親自剃除了自己的頭髮，並接受了天神幻化的獵人獻上的袈裟。這就像是吉祥自生佛受比丘戒一樣，是太子出家的行為（6）。 之後，爲了駁斥那些將持戒不嚴和苦行視為至上的外道，如裸體派、三尖杖派、拜火教等，認為這樣可以解脫的謬論，他在尼連禪河邊進入了不動三昧。他每天只吃半粒芝麻，苦修了六年，身體變得非常瘦弱。諸佛的慈悲之光照耀著他，使他從三昧中醒來。在天神的勸請下，農家女樂施等供養了他乳粥，他食用後身體恢復如鍍金一般。這就像是太子苦行的行為（7）。 之後，他下定決心前往過去三世諸佛成道的菩提迦耶金剛座。吉祥草販獻上了柔軟芬芳、如孔雀頸般翠綠的吉祥草，他取了這些草，鋪在菩提樹下，結跏趺坐，身體端正，面朝東方，發誓在未證得菩提之前，絕不起身。諸佛菩薩都對此讚歎不已。這就像是太子前往菩提樹下的行為（8）。 之後，在黃昏時分，他從眉間放出名為『摧毀魔眾壇城』的無量光芒，光芒頂端發出降伏魔眾的巨響，加持了整個三千大千世界。惡魔波旬及其眷屬極度驚恐，率領著無數面目猙獰的魔軍從空中而來，投擲山石、火焰、雷電、輪寶、短矛和刀劍等。

【English Translation】 Protected by hundreds of deities. After seven days, in the middle of the night, through the power of the gods, the people fell into a deep sleep. The prince reported to his father and received permission, and together with his attendant, he rode the royal horse. Accompanied by countless deities, including the Four Great Kings, who were making offerings, he arrived in the sky at a pure stupa. He handed the adorned royal horse to his attendant, and with a sword like a blue lotus, he personally shaved his hair. He also accepted the ochre robe offered by a hunter conjured by the gods. This was like the ordination of the glorious Self-Arisen One, the act of renunciation (6). Then, in order to refute the heretics who esteemed inferior discipline and asceticism, such as the naked ones, the trident holders, and those who worshiped the five fires, claiming that they could be liberated, he entered the immovable samadhi by the Nairanjana River. He consumed only half a sesame seed each day, practicing austerities for six years, causing his body to become emaciated and thin. Urged by the compassionate rays of the Buddhas, he arose from samadhi. Encouraged by the gods, the farmer's daughter Lekshakya and others offered him rice porridge and milk soup, which he consumed, and his body became like polished gold. This was like the act of practicing austerities (7). Then, he resolved to go to the Vajra Seat in Bodh Gaya, the place where many Buddhas of the three times had attained enlightenment. The grass vendor Tashi offered him soft, fragrant kusha grass, as green as a peacock's neck. He took the grass and spread it under the Bodhi tree without disturbance, sat in the lotus position, straightened his body, faced east, and vowed not to move from that seat until he attained enlightenment. The Buddhas and Bodhisattvas praised him greatly. This was like the act of going to the Bodhi tree (8). Then, at dusk, he emitted from between his eyebrows limitless rays of light called 'Destroying the Mandala of the Maras,' and from the tip of the light came a great sound subduing the Maras, blessing the entire three-thousandfold world. The evil Mara and his retinue were extremely agitated, and with countless terrifying appearances, a great army of Maras came from the sky, throwing rocks, fire, lightning, wheels, short spears, and swords.

---

ྲི་དང་ གཏུན་ཤིང་དང་མདའ་བོ་ཆེ་ལ་སོགས་པའི་མཚོན་ཆ་དཔག་ཏུ་མེད་པ་སེར་བ་དྲག་པོའི་རྒྱུན་ བཞིན་ཏུ་བར་དང་མཚམས་མེད་པར་ཕབ་ཀྱང་། དེའི་བྱམས་པའི་མཐུ་ལས་གནོད་པ་མེད་ པར་མེ་ཏོག་གི་ཆར་འབའ་ཞིག་ཏུ་གྱུར་ནས་ལྡིང་ཞིང་འབབ་པར་གྱུར་པས་ཞེ་སྡང་གི་རྣམ་ འགྱུར་གྱིས་ཀྱང་རྫི་བར་མ་ནུས་ལ། བདུད་ཀྱི་བུ་མོ་ཤིན་ཏུ་མཛེས་མ་རྣམས་ཀྱིས་ཆགས་ པའི་རྣམ་འགྱུར་མཐའ་ཡས་པ་བསྟན་པས་ཀྱང་སླུ་བར་མ་ནུས་པ་ལྟ་བུ་བདུད་ཀྱི་སྡེ་འཇོམས་ པའི་མཛད་པ་དང་(༩)། དེ་ནས་ནམ་གྱི་ཆ་སྟོད་ལ་བསམ་གཏན་བཞི་མངོན་དུ་མཛད་ཅིང་ གུང་ཐུན་ལ་མངོན་པར་ཤེས་པ་རྣམས་ཀྱང་བསྐྱེད་ནས་ཐོ་རངས་ཟག་པ་ཟད་པ་མངོན་དུ་ མཛད་དེ། ས་བཅུ་རྒྱུན་གྱི་ཐ་མར་རྡོ་རྗེ་ལྟ་བུའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་སྐད་ཅིག་གཅིག་དང་ལྡན་པའི་ ཤེས་རབ་ཀྱིས་སྤང་བྱའི་ལྷག་མ་མ་ལུས་པར་སྤངས་ཤིང་རྟོགས་པ་མཐར་ཐུག་པ་ཡོངས་སུ་ རྫོགས་ནས་སྐུ་དང་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་བདག་ཉིད་དུ་མངོན་པར་རྫོགས་པར་སངས་རྒྱས་པས། འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་ཐམས་ཅད་དུ་ས་གཡོ་བ་དང་འོད་གསལ་བ་དང་མེ་ཏོག་གི་ཆར་འབབ་ པ་ལ་སོགས་པའི་ལྟས་བཟང་པོ་བསམ་གྱིས་མི་ཁྱབ་པ་བྱུང་བ་ལ། ཕྱོགས་བཅུའི་སངས་རྒྱས་ ཐམས་ཅད་ཀྱིས་བསྔགས་ཤིང་། ལྷ་དང་བཅས་པའི་འགྲོ་བ་མང་པོས་ཀྱང་མཆོད་ཅིང་བསྟོད་ པའི་གོ་འཕང་ཐོབ་པ་ལྟ་བུ་མངོན་པར་རྫོགས་པར་བྱང་ཆུབ་པའི་མཛད་པ་དང་(༡༠)། དེ་ནས་ ཚངས་པ་དང་བརྒྱ་བྱིན་ལ་སོགས་པའི་ལྷའི་ཚོགས་དཔག་ཏུ་མེད་པས་གསེར་གྱི་འཁོར་ལོ་ རྩིབས་སྟོང་དང་ལྡན་པ་ཕུལ་ཏེ་གསོལ་བ་ཡང་ཡང་བཏབ་ནས། ཝཱ་ར་ཎཱ་སི་ལ་སོགས་པར་ 4-180 བྱོན་ཏེ་ལྔ་སྡེ་བཟང་པོ་ལ་སོགས་པ་རྣམས་ལ་བཀའ་དང་པོ་བདེན་པ་བཞིའི་ཆོས་ཀྱི་འཁོར་ ལོ་བསྐོར་བས། གང་ཟག་གི་བདག་ཏུ་ལྟ་བ་ལས་བཟློག་ནས་མྱ་ངན་ལས་འདས་པའི་ལམ་ ལ་འཇུག་པར་མཛད་པ་དང་། བྱ་རྒོད་ཕུང་པོ་ལ་སོགས་པར་བྱོན་ཏེ་གང་ཟག་སྡེ་བཞི་ལ་ སོགས་པ་རྣམས་ལ་བཀའ་བར་བ་མཚན་ཉིད་མེད་པའི་ཆོས་ཀྱི་འཁོར་ལོ་བསྐོར་བས་དངོས་ པོར་འཛིན་པའི་ལྟ་བ་ལས་བཟློག་ནས་ཐེག་པ་ཆེན་པོའི་ལམ་གྱིས་སྨིན་པར་མཛད་པ་དང་། མཉན་ཡོད་དང་ལང་ཀ་པུ་རི་ལ་སོགས་པར་བྱོན་ཏེ། རང་བཞིན་སྣ་ཚོགས་པའི་གདུལ་བྱ་ རྣམས་ལ་བཀའ་ཐ་མ་དོན་དམ་རྣམ་པར་ངེས་པའི་ཆོས་ཀྱི་འཁོར་ལོ་བསྐོར་བས། ཡོད་མེད་ རྟག་ཆད་ཀྱི་མཐར་འཛིན་པའི་ལྟ་བ་ལས་བཟློག་ནས་མུ་བཞི་སྤྲོས་པ་དང་བྲལ་བའི་བྱང་ཆུབ་ ཆེན་པོ་ལ་སྦྱོར་བར་མཛད་པ་ལྟ་བུ་ཆོས་ཀྱི་འཁོར་ལོ་བསྐོར་བའི་མཛད་པ་དང་(༡༡)། དེ་ནས་ རེ་ཤིག་འོས་སུ་གྱུར་བའི་གདུལ་བྱ་རྣམས་ཀྱི་དོན་བྱ་བ་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པར་གཟིགས་ཏེ་ལེ་ ལོ་ཅན་རྣམས་ཆོས་ལ་བསྐུལ་བ་དང་། རྟག་འཛིན་ཅན་རྣམས་དེ་ལས་ཟློག་པ་ལ་སོགས་པའི་ ཆེད་དུ་གྲོང་ཁྱེར་རྩྭ་མཆོག

【現代漢語翻譯】 箭、棍棒、大箭等無數的武器，如猛烈的冰雹般無間斷地降下。然而，憑藉他的慈悲力量，沒有造成任何傷害，反而變成了純粹的花雨，飄舞降落。即使是憤怒的表情也無法阻止，如同惡魔的女兒們展現無盡的愛慾姿態也無法誘惑他一般，這是他摧毀魔軍的事蹟(9)。 之後，在前半夜顯現四禪定，午夜時分生起各種神通，黎明時分證得煩惱滅盡。在十地道的最後，以金剛喻定一剎那的智慧，斷除所有應斷的殘餘，圓滿究竟的證悟，顯現為法身和智慧的自性，圓滿成佛。所有世界都發生地震、光明閃耀、天降花雨等不可思議的吉祥徵兆。十方諸佛都讚歎他，包括天神在內的眾多眾生也供養和讚頌他，獲得這樣的果位，這是他圓滿證悟菩提的事蹟(10)。 之後，無數的梵天和帝釋天等天神獻上千輻金輪，再三祈請。於是前往瓦拉納西等地，為五賢等開轉初轉法輪——四諦之法，使他們從執著於人我中解脫出來，進入涅槃之道。前往靈鷲山等地，為四種根器的人等開轉中轉法輪——無相之法，使他們從執著於事物實有中解脫出來，以大乘道使他們成熟。前往舍衛城和楞伽城等地，為各種不同根器的眾生開轉後轉法輪——真實義決定之法，使他們從執著于有無、常斷等邊見中解脫出來，與遠離四邊戲論的大菩提相結合，這是他轉法輪的事蹟(11)。 之後，他看到所有適合教化的眾生的利益之事已經圓滿，爲了激勵懈怠者修行，並使執著于常常見者轉變觀念等目的，前往拘尸那迦城。

【English Translation】 Arrows, clubs, large arrows, and countless other weapons rained down incessantly like a fierce hailstorm. However, through the power of his loving-kindness, no harm was done; instead, they transformed into a pure rain of flowers, swirling and falling. Even expressions of anger could not deter him, and just as the exceedingly beautiful daughters of demons, displaying endless seductive gestures, could not tempt him, this was his deed of vanquishing the demonic forces (9). Thereafter, in the early part of the night, he manifested the four concentrations (dhyanas), and at midnight, he generated various supernormal knowledges (abhijna). At dawn, he realized the exhaustion of defilements (asravaksaya). At the end of the ten bhumis, with the vajra-like samadhi, in a single instant of wisdom, he abandoned all remaining objects to be abandoned, perfected the ultimate realization, and manifestly awakened into Buddhahood, the essence of form and wisdom. In all realms of the world, inconceivable auspicious signs occurred, such as earthquakes, radiant light, and the falling of flower rain. All the Buddhas of the ten directions praised him, and many beings, including gods, offered and extolled him, attaining such a state. This was his deed of perfect enlightenment (10). Then, countless hosts of gods, including Brahma and Indra, offered a golden wheel with a thousand spokes and repeatedly requested him. Thereupon, he went to places such as Varanasi and turned the first Wheel of Dharma—the Four Noble Truths—for the group of five excellent ones, leading them to turn away from clinging to a self and enter the path of nirvana. He went to places such as Vulture Peak and turned the intermediate Wheel of Dharma—the Dharma of No Characteristics—for the groups of four types of individuals, leading them to turn away from clinging to inherent existence and maturing them through the path of the Great Vehicle. He went to places such as Shravasti and Lanka and turned the final Wheel of Dharma—the Dharma of Definitive Meaning—for disciples of various dispositions, leading them to turn away from clinging to extremes of existence and non-existence, permanence and annihilation, and joining them to the great enlightenment free from the four extremes of elaboration. This was his deed of turning the Wheel of Dharma (11). Thereafter, seeing that the benefit of all those disciples who were suitable to be trained had been fully accomplished, and for the purpose of encouraging the lazy to practice the Dharma and to transform the views of those who cling to permanence, he went to the city of Kushinagar.

---

་ཏུ་གཤེགས་ནས་ཤིང་ས་ལ་ཟུང་གི་ཚལ་དུ་གཟིམས་མལ་གྱི་ཐ་མ་ མཛད་ཅིང་། ས་གཡོ་བ་ལ་སོགས་པའི་ཆོ་འཕྲུལ་བསམ་གྱིས་མི་ཁྱབ་པ་དང་བཅས་པས་ བུད་ཤིང་ཟད་པའི་མེ་བཞིན་དུ་མྱ་ངན་ལས་འདས་པའི་ཚུལ་བསྟན་པ་དང་། ཀུན་དགའ་བོ་ ལ་སོགས་པས་སྐུ་ལ་ཤིང་བལ་འཇམ་པོས་དཀྲིས་ཤིང་རས་ཟུང་སྟོང་གིས་ཀྱང་བཅིངས་ནས་ འབྲུ་མར་གྱིས་གང་བའི་སྒྲོམ་དུ་བཅུག་སྟེ་ཙནྡན་གྱི་མེ་ཚ་བས་སྦྱངས་ཀྱང་ཚིག་པར་མ་གྱུར་ པ་ལས། ཉིད་ཀྱི་ཐུགས་ཀ་ནས་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་མེ་བྱུང་བས་ཞག་བདུན་དུ་སྦྱངས་པ་ལ་ལྷ་དང་ བཅས་པའི་འགྲོ་བ་མཐའ་ཡས་པས་མཆོད་པའི་ཚོགས་ཚད་མེད་པ་ཕུལ་བས། རིང་བསྲེལ་ མ་ག་དྷའི་ཁལ་བཅུ་གཉིས་བྱོན་པ་ཆ་བརྒྱད་དུ་གྱུར་ནས་སེར་སྐྱ་ལ་སོགས་པའི་གྲོང་ཁྱེར་ ཆེན་པོ་རྣམས་སུ་བབས་ཏེ་སྐུ་གདུང་གིས་ཀྱང་སེམས་ཅན་གྱི་དོན་རྒྱ་ཆེན་པོ་མཛད་པ་ལྟ་བུ་ 4-181 མྱ་ངན་ལས་འདས་པར་གཤེགས་པའི་མཛད་པ་རྣམས་(༡༢)། གནས་ཡོངས་སུ་མ་དག་པའི་ ཞིང་མི་མཇེད་ཀྱི་འཇིག་རྟེན་ལ་སོགས་པ་རྣམས་སུ། དུས་འཁོར་བ་ཇི་སྲིད་གནས་ཀྱི་བར་དུ་ རྒྱུན་མི་འཆད་པར་སྟོན་པའོ། ། རྟག་པའི་དོན་ནི། རྒྱུ་མཐའ་ཡས་དང་སེམས་ཅན་ཟད་མེད་དང་། །བརྩེ་དང་འཕྲུལ་དང་ མཁྱེན་དང་ཕུན་ཚོགས་དང་། །ཆོས་ཀྱི་དབང་ཕྱུག་འཆི་བའི་བདུད་བཅོམ་དང་། །ངོ་བོ་མེད་ ཕྱིར་འཇིག་རྟེན་མགོན་པོ་རྟག །གང་ལའང་ཆགས་པ་མེད་པར་དམ་པའི་ཆོས་འཛིན་པ་ལ་ སོགས་པ་རྒྱུ་མཐའ་ཡས་པ་ལས་བྱུང་བའི་ཕྱིར་དང་། སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་འདུལ་བར་ ཞལ་གྱིས་བཞེས་ཤིང་གདུལ་བྱའི་སེམས་ཅན་ལ་ཟད་པ་མེད་པའི་ཕྱིར་དང་། གཞན་དོན་གྱི་ ཀུན་སློང་ཐུགས་རྗེ་ཆེན་པོ་རྒྱུན་མི་འཆད་པའི་ཕྱིར་དང་། གང་ལ་གང་འདུལ་གྱི་རྫུ་འཕྲུལ་ ལ་དབང་འབྱོར་པའི་ཕྱིར་དང་། སྲིད་ཞིའི་རང་བཞིན་མཉམ་ཉིད་དུ་མཁྱེན་པས་ནམ་ཡང་སྐྱོ་ བ་མི་མངའ་བའི་ཕྱིར་དང་། ཏིང་ངེ་འཛིན་གྱི་བདེ་བ་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་དང་ལྡན་པས་སྡུག་ བསྔལ་གྱི་གནོད་པ་མི་མངའ་བའི་ཕྱིར་དང་། ཆོས་ཐམས་ཅད་ཀྱི་དབང་ཕྱུག་འཇིག་རྟེན་ དུ་བཞུགས་ཀྱང་དེའི་ཉེས་པས་ནམ་ཡང་མི་གོས་པའི་ཕྱིར་ཏེ། རྒྱུ་མཚན་བདུན་གྱི་སྒོ་ནས་ གཟུགས་སྐུས་གཞན་དོན་མཛད་པ་རྟག་ཏུ་རྒྱུན་མི་འཆད་ཅིང་། འཆི་བ་མེད་པའི་གོ་འཕང་ བརྙེས་པས་འཆི་བདག་གི་བདུད་ཐམས་ཅད་བཅོམ་པའི་ཕྱིར་དང་། གདོད་མ་ནས་འདུས་ མ་བྱས་པས་འདུས་བྱས་ཀྱི་ངོ་བོར་མེད་པའི་ཕྱིར་དང་། ཕྱི་མའི་མཐར་ཐུག་པར་འཇིག་རྟེན་ ཐམས་ཅད་ཀྱི་སྐྱབས་དང་མགོན་པོར་གྱུར་པའི་ཕྱིར་ཏེ། རྒྱུ་མཚན་གསུམ་གྱི་སྒོ་ནས་ཆོས་ཀྱི་ སྐུ་འགྱུར་བ་མེད་པས་རྟག་པ་ཉིད་དོ། ། བསམ་གྱིས་མི་ཁྱབ་པའི་དོན་ནི། ངག་ཡུལ་མིན་ཕྱིར་དོན་དམ་གྱིས་བསྡུས་ཕྱིར། །རྟོག་ གནས་མིན་ཕྱིར་དཔེ་ལས་འདས་པའི་ཕྱིར། །བླ་ན་མ

【現代漢語翻譯】 然後，他前往拘尸那揭羅（Kushinagara），在雙樹林（Śāla Grove）完成了他的最後臥榻。伴隨著地震等不可思議的神變，他如薪盡火滅般示現了涅槃（Parinirvana）。阿難陀（Ānanda）等人用柔軟的棉布包裹他的身體，並用一千張細布捆綁，放入裝滿酥油的棺材中，用旃檀木火焚燒卻無法點燃。之後，從他的心間生出智慧之火，焚燒了七天。天人等無量眾生供養了無量的供品。舍利（relics）有摩揭陀（Magadha）十二卡拉（khala），分成八份，降落在迦毗羅衛（Kapilavastu）等大城市，他的遺體也因此廣大利益了眾生。 涅槃示現的這些行為（12），在不清凈的娑婆世界（Saha world）等地方，將持續不斷地示現，直到輪迴存在為止。 永恒的意義是：因無盡，眾生無盡；慈愛、神變、智慧和圓滿；佛法自在，降伏死魔；本體空性，故世間怙主恒常。因為從無盡的因中產生，例如對任何事物都沒有執著，持有神聖的佛法等；因為承諾調伏一切眾生，並且所化眾生沒有窮盡；因為利他之心，大慈悲心持續不斷；因為能夠自在地展現各種調伏的神變；因爲了知輪迴和涅槃的自性平等，所以永遠不會感到厭倦；因為具有圓滿的禪定之樂，所以不會遭受痛苦的損害；因為是所有佛法的自在者，即使住在世間也不會被世間的過失所染污。通過這七個原因，色身利益眾生是恒常不斷的。因為獲得了不死之位，所以降伏了一切死魔。因為從原始以來就是非造作的，所以沒有造作的本體。因為在最終成爲了所有世間的救護和怙主。通過這三個原因，法身是不可改變的，所以是永恒的。 不可思議的意義是：因為超出了言語的範圍，所以被勝義諦所涵蓋；因為不是思維的處所，所以超越了比喻；至高無上

【English Translation】 Then, he went to Kushinagara, where he completed his final resting place in the Śāla Grove. Accompanied by inconceivable miracles such as earthquakes, he demonstrated Parinirvana like a fire extinguished when the fuel is exhausted. Ānanda and others wrapped his body in soft cotton cloth and bound it with a thousand lengths of fine cloth, placed it in a coffin filled with clarified butter, and tried to burn it with sandalwood fire, but it would not ignite. Then, a fire of wisdom arose from his heart and burned for seven days. Limitless beings, including gods, offered immeasurable offerings. The relics amounted to twelve khalas of Magadha, divided into eight parts, and descended upon great cities such as Kapilavastu, and his relics thus greatly benefited sentient beings. These acts of demonstrating Parinirvana (12), in impure realms such as the Saha world, will be continuously shown as long as samsara exists. The meaning of permanence is: because of endless causes and endless sentient beings; love, miracles, wisdom, and perfection; mastery of Dharma, subduing the Lord of Death; because of emptiness of essence, the protector of the world is eternal. Because it arises from endless causes, such as having no attachment to anything, holding the sacred Dharma, etc.; because of vowing to tame all sentient beings, and the sentient beings to be tamed are inexhaustible; because of the altruistic mind, great compassion is continuous; because of being able to freely manifest various miracles of taming; because of knowing the nature of samsara and nirvana as equal, so one is never weary; because of having the perfection of the bliss of samadhi, so one does not suffer the harm of suffering; because of being the master of all Dharmas, even residing in the world, one is never tainted by its faults. Through these seven reasons, the physical body's benefit to beings is constant and continuous. Because one has attained the state of immortality, one has subdued all the maras of the Lord of Death. Because from the beginning it is unconditioned, so it does not have the essence of the conditioned. Because in the end, one becomes the refuge and protector of all worlds. Through these three reasons, the Dharmakaya is immutable, so it is permanent. The meaning of inconceivable is: because it is beyond the realm of speech, it is encompassed by the ultimate truth; because it is not a place of thought, it transcends analogy; supreme

---

ེད་ཕྱིར་སྲིད་ཞིས་མ་བསྡུས་ཕྱིར། །རྒྱལ་ 4-182 ཡུམ་འཕགས་རྣམས་ཀྱིས་ཀྱང་བསམ་མི་ཁྱབ། །སྒྲའི་བརྗོད་བྱ་ལས་འདས་པས་ངག་གི་སྤྱོད་ ཡུལ་མ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་དང་། སོ་སོ་རང་གིས་རིག་པའི་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་སྤྱོད་ཡུལ་དོན་དམ་པ་ཡིན་ པའི་ཕྱིར་དང་། རྣམ་པར་རྟོག་པས་བརྟག་པར་བྱ་བའི་གནས་མ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་དང་། འཇལ་ བྱེད་ཀྱི་དཔེ་དང་རྟགས་ལ་སོགས་པ་ལས་ཡང་དག་པར་འདས་པའི་ཕྱིར་དང་། འཇིག་རྟེན་ ལས་འདས་པ་རབ་ཀྱི་མཐར་ཕྱིན་པས་བླ་ན་མེད་པ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་ཏེ། རྒྱུ་མཚན་ལྔའི་སྒོ་ནས་ ཆོས་ཀྱི་སྐུ་བསམ་གྱིས་མི་ཁྱབ་ཅིང་། སྲིད་པ་འཁོར་བ་དང་ཞི་བ་མྱ་ངན་ལས་འདས་པའི་ མཐའ་གཉིས་ཀྱིས་མ་བསྡུས་པའི་ཕྱིར་གཟུགས་སྐུ་བསམ་གྱིས་མི་ཁྱབ་སྟེ། དེ་དག་གི་ཇི་ལྟ་ བའི་དོན་ནི། རྒྱལ་བ་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཁོ་ནའི་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་སྦྱོད་ཡུལ་ཡིན་གྱི་འཕགས་པ་ ཆེན་པོ་རྣམས་ཀྱིས་ཀྱང་བསམ་གྱིས་མི་ཁྱབ་ན་ཕལ་པ་རྣམས་ཀྱིས་ལྟ་སྨོས་ཀྱང་ཅི་དགོས། འོན་ཀྱང་ལུང་རྣམ་དག་ལ་བརྟེན་ནས་ཡིད་ཆེས་པར་ཡང་བྱའོ། ། འཁྲུལ་པ་སྤང་བ་ལ། མེད་པར་འདོད་པ་སྤང་བ་དང་། ཡོད་ཀྱང་ནོར་པ་སྤང་བའོ། །དང་ པོ་ནི། ཁ་ཅིག་རང་གིས་མ་མཐོང་བ་དང་། ལུང་ལས་ཀྱང་ཆོས་ཐམས་ཅད་ངོ་བོ་ཉིད་མེད་པར་ གསུངས་པ་རྒྱུ་མཚན་དུ་བྱས་ནས། སངས་རྒྱས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བཏགས་པ་ཙམ་ཡིན་གྱི་དོན་ལ་ གྲུབ་པ་ཅུང་ཟད་ཀྱང་མེད་དོ་ཞེས་ཟེར་བ་ནི་ཤིན་ཏུ་རིགས་པ་མ་ཡིན་ཏེ། སྔར་བསྟན་པ་ལྟར་ ཀུན་རྫོབ་གཟུགས་ཀྱི་སྐུ་ནི་གདུལ་བྱ་ལ་སྣང་ཙམ་དུ་ཡོད་པའི་ཕྱིར་དང་། དོན་དམ་ཆོས་ཀྱི་ སྐུ་ནི་སོ་སོ་རང་རིག་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་སྤྱོད་ཡུལ་རྟག་པར་ཡོད་པའི་ཕྱིར་རོ། །མ་མཐོང་བ་ནི་སྒྲིབ་ པ་མ་དག་པས་ཡིན་གྱི་མེད་པའི་རྒྱུ་མཚན་གྱིས་ནི་མ་ཡིན་ཏེ། ཆོས་དབྱིངས་བསྟོད་པར། ཉོན་མོངས་ཅན་གྱི་སེམས་ཅན་གྱིས། །དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་མི་མཐོང་ངོ་། །ཞེས་གསུངས་ པ་ལྟར་རོ། །ངོ་བོ་ཉིད་མེད་པར་གསུངས་པའང་ཆགས་སོགས་གློ་བུར་གྱི་དྲི་མ་རྣམས་མེད་པ་ ལ་དགོངས་པ་ཡིན་གྱི་དག་པ་གཉིས་ལྡན་གྱི་སངས་རྒྱས་ནི་སྐྱབས་གནས་མཐར་ཐུག་པར་ 4-183 ཡོད་པ་ཉིད་དེ། དེ་ཉིད་ལས། འདོད་ཆགས་ཟད་པས་མྱ་ངན་འདས། །ཞེ་སྡང་གཏི་མུག་ཟད་ པ་དང་། །དེ་དག་འགགས་པས་སངས་རྒྱས་ཉིད། །ལུས་ཅན་ཀུན་ཀྱི་སྐྱབས་ཡིན་ནོ། །ཞེས་ གསུངས་པ་ལྟར་རོ། །དེ་ལྟ་ན་ཡང་རྟག་པ་དང་ཡོད་པ་ལ་སོགས་པར་གསུངས་པ་ཐམས་ཅད་ དྲང་བའི་དོན་ཡིན་ཞིང་། མེད་པར་གསུངས་པ་ཐམས་ཅད་ངེས་པའི་དོན་ཡིན་པས་སངས་ རྒྱས་དང་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ལ་སོགས་པ་བདེན་པར་གྲུབ་པ་མེད་དོ་སྙམ་ན། སངས་ རྒྱས་ལ་སྐུར་བ་འདེབས་པ་ཆད་པ་ཆེན་པོ་ལྷུང་བ་སྐལ་བ་ཤིན་ཏུ་དམན་པ་ཡིན་པས། དེ་ དག་ལ་ནི་བཅོས་པའི་ཐབས་ཅི་ཞིག་བྱ་སྟེ། ཡང་དེ་ཉ

【現代漢語翻譯】 因此，由於沒有包含輪迴和寂滅，甚至聖者佛母們也無法思議。因為超越了語言的表達對象，不是言語的範圍；因為是各自以智慧證悟的根本智慧的境界；因為不是分別念所能測度的對象；因為完全超越了能測度的比喻和徵象等；因為超越世間，達到究竟的圓滿，是無上的。通過這五個理由，法身是不可思議的，並且由於沒有包含輪迴和寂滅這兩種極端，所以色身也是不可思議的。那些事物的如實之義，只有諸佛世尊的智慧才能證悟，即使是聖者大菩薩們也無法思議，更何況是凡夫俗子呢？然而，也應該依靠清凈的教證而生起信心。 斷除錯謬的觀點包括：斷除認為不存在的觀點和斷除認為存在但錯誤的觀點。首先，有些人因為自己沒有見到，並且以經典中說一切法無自性為理由，就說所謂的『佛』只是假名安立，實際上沒有任何真實的體性，這種說法是極其不合理的。如前所述，世俗的色身是爲了調伏眾生而顯現的，而勝義的法身則是各自證悟智慧的境界，是恒常存在的。沒有見到是因為被遮蔽所染污，而不是因為不存在的緣故。《法界贊》中說：『有煩惱的眾生，不能見到如來。』正如經中所說。說無自性也是指沒有貪嗔等暫時的垢染，而具足二種清凈的佛陀是究竟的皈依處。正如經中所說：『貪慾滅盡故，得涅槃寂靜，嗔恨愚癡滅盡故，彼等止息即是佛，是眾生之怙主。』 即使如此，如果認為所有說常和有的都是不了義，而所有說無的都是了義，因此佛和菩薩等都不是真實存在的，那麼這就是誹謗佛陀，會墮入極大的惡趣，是非常不幸的。對於這些人，又有什麼補救的方法呢？還有...

【English Translation】 Therefore, because it does not encompass samsara and nirvana, even the noble mothers cannot conceive of it. Because it transcends the object of verbal expression, it is not the realm of speech; because it is the realm of individual realization of wisdom; because it is not an object to be examined by conceptual thought; because it completely transcends measuring examples and signs, etc.; because it transcends the world and reaches the ultimate perfection, it is unsurpassed. Through these five reasons, the Dharmakaya is inconceivable, and because it does not encompass the two extremes of samsara and nirvana, the Rupakaya is also inconceivable. The true meaning of those things is the object of the wisdom of all the Victorious Ones alone, and even great noble beings cannot conceive of it, let alone ordinary people. However, one should also rely on pure scriptures to generate faith. Eliminating erroneous views includes: eliminating the view that something does not exist and eliminating the view that something exists but is mistaken. First, some people, because they have not seen it themselves and because the scriptures say that all dharmas are without inherent existence, say that the so-called 'Buddha' is merely a designation, and in reality, there is no established entity whatsoever. This is extremely unreasonable. As previously stated, the conventional Rupakaya exists merely as an appearance to be tamed, and the ultimate Dharmakaya is the object of individual self-awareness and wisdom, which is eternally existent. Not seeing it is because of the impurity of obscurations, not because of the reason of non-existence. In the 'Dharmadhatu Praise', it says: 'Sentient beings with afflictions do not see the Tathagata.' As it is said. Saying that it is without inherent existence also refers to the absence of temporary stains such as attachment, but the Buddha who possesses the two purities is the ultimate refuge. As it says in the same text: 'With the exhaustion of desire, there is nirvana. With the exhaustion of hatred and ignorance, the cessation of those is the Buddha, the protector of all embodied beings.' Even so, if one thinks that all that is said to be permanent and existent is of provisional meaning, and all that is said to be non-existent is of definitive meaning, and therefore Buddhas and Bodhisattvas, etc., are not truly established, then this is slandering the Buddha, falling into a great downfall, and is extremely unfortunate. What remedy can be done for these people? And also...

---

ིད་ལས། ཇི་ལྟར་ཡི་དྭགས་རྣམས་ཀྱིས་ ནི། །རྒྱ་མཚོ་སྐམས་པར་མཐོང་བ་ལྟར། །དེ་བཞིན་མི་ཤེས་པས་བསྒྲིབས་པས། །སངས་ རྒྱས་རྣམས་ཀྱང་མེད་པར་བཏགས། །དམན་དང་བསོད་ནམས་དམན་པ་ལ། །བཅོམ་ལྡན་ འདས་ཀྱིས་ཅི་བགྱིར་མཆིས། །ཇི་ལྟར་དམུས་ལོང་ལག་པ་རུ། །རིན་ཆེན་མཆོག་ནི་བཞག་ པ་འདྲ། །ཞེས་གསུངས་པ་ལྟར་རོ། །ཡང་ཁ་ཅིག་དབུ་མ་ལ་འཇུག་པར། སེམས་འགགས་ པ་དེ་སྐུ་ཡིས་མངོན་དུ་མཛད། །ཅེས་པ་ལ་སོགས་པ་གསུངས་པས། སངས་རྒྱས་ལ་ཡེ་ཤེས་ མེད་པར་འདོད་པའང་རིགས་པ་མ་ཡིན་ཏེ། སེམས་འགགས་པར་གསུངས་པ་ནི། རྒྱུད་ལས། རྣམ་པར་ཤེས་པའི་ཆོས་ཉིད་འདས། །ཞེས་གསུངས་པ་ལྟར་ཀུན་རྫོབ་རྣམ་ཤེས་ཀྱི་སེམས་ འགགས་པ་ལ་དགོངས་པ་ཡིན་གྱི། གཉིས་མེད་ཡེ་ཤེས་ཚུལ་འཆང་བ། །ཞེས་པ་དང་། ཡེ་ ཤེས་སྐུ་སྟེ་རང་བྱུང་བ། །ཞེས་པ་དང་། ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པའི་ཡེ་ཤེས་མཚོ། །ཞེས་པ་དང་། བདག་རིག་གཞན་རིག་ཐམས་ཅད་པ། །ཞེས་པ་ལ་སོགས་པ་དང་། བདེན་གཉིས་ལས་ ཀྱང་། མཁྱེན་པའི་ཡེ་ཤེས་གཅིག་གིས་ནི། །ཤེས་བྱའི་དཀྱིལ་འཁོར་ཀུན་ཁྱབ་ཅན། །ཞེས་ པ་ལ་སོགས་པ་གསུངས་ཤིང་། མདོ་ལས། སེམས་{དེ་}ནི་སེམས་མ་མཆིས་པ་སྟེ། སེམས་ ཀྱི་རང་བཞིན་འོད་གསལ་བའོ། །ཞེས་གསུངས་པ་ལྟར། སེམས་ཀྱི་རང་བཞིན་འོད་གསལ་ 4-184 དོན་དམ་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་སེམས་འགགས་པ་ནི་མ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཅི་སྟེ་ཡེ་ཤེས་མེད་ན་རྟོགས་ པ་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་མེད་པར་འགྱུར་ཞིང་། དེ་ལྟ་ན་སྤངས་པ་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པའང་མེད་ པར་མཚུངས་ལ། དེའི་ཕྱིར་རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པའི་ཡེ་ཤེས་དང་ལྡན་པས་གཞན་དོན་ དུ་ཆོས་སྟོན་པ་ལ་སོགས་པའང་མེད་པར་འགྱུར་ཏེ། མདོ་ལས། རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་ པ་ཉིད་ཐོབ་པར་མ་བགྱིས་པར་ཆོས་ཀྱི་འཁོར་ལོ་བསྐོར་བར་མི་ནུས་སོ་ཞེས་པ་དང་། (སྡུད་པ་ ལས་)ཡེ་ཤེས་མེད་ན་ཡོན་ཏན་འཕེལ་མེད་བྱང་ཆུབ་མེད། །རྒྱ་མཚོ་འདྲ་བའི་སངས་རྒྱས་ཆོས་ ཀྱང་མེད་པར་འགྱུར། །ཞེས་པ་ལ་སོགས་པ་གསུངས་པའི་ཕྱིར་རོ། ། ཡོད་ཀྱང་ནོར་པ་སྤང་བ་ལ། ཁ་ཅིག་ཕུང་པོ་ལྔ་རྒྱལ་བ་རིགས་ལྔར་གསུངས་པའི་ཕྱིར་ སེམས་ཅན་གྱི་ལུས་འདི་ཉིད་སངས་རྒྱས་ཀྱི་སྤྲུལ་པའི་སྐུའོ་ཞེ་ན། དེ་ལྟར་གསུངས་པ་ནི་རང་ བཞིན་རྣམ་དག་སྒྲིབ་པ་མེད་པའི་ཆོས་དབྱིངས་ལ་དགོངས་པ་ཡིན་གྱི། གློ་བུར་བ་ཟག་པ་ དང་བཅས་པ་རྣམས་ནི་སངས་རྒྱས་ཀྱི་སྐུ་མ་ཡིན་ཏེ། (དུས་འཁོར་འགྲེལ་པ་)དྲི་མ་མེད་པའི་འོད་ ལས། འདིར་རྨོངས་པ་རྣམས་ཀྱིས་སེམས་ཅན་གྱི་ལུས་ནི་སངས་རྒྱས་ཀྱི་སྤྲུལ་བའི་སྐུའོ། ། ཞེས་བརྗོད་པར་བྱ་བ་གང་ཡིན་པ། གང་ཞིག་ཡོངས་སུ་བརྟགས་ན་མི་འགྲིག་པ་འདི་ནི་ དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་གསུངས་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་པ་དང་། རུལ་པའི་ལུས་འདི་ནི་ལྷའི་སྐུར་ བརྗོད་པར་མི་ནུས་ཏེ་སྙིང་

【現代漢語翻譯】 又如，那些墮落者們， 如同看見大海乾涸一般。 同樣，由於無知的遮蔽， 他們便否定了諸佛的存在。 對於卑劣和福德淺薄者， 世尊又能做些什麼呢？ 如同盲人的手中， 握著無價的珍寶一般。』 正如經中所說。

還有一些人認為進入中觀時，『心識止息即是佛陀以身示現。』等等說法，認為佛陀沒有智慧，這也是不合理的。所謂『心識止息』，如經中所說：『識的自性已超越。』這裡指的是世俗名言中的心識止息，而不是指二元對立的智慧。因為經中說：『持有無二智慧的形態。』，『智慧之身，自然而生。』，『遍知一切的智慧之海。』，『覺知自他一切。』等等。在二諦論中也說：『以唯一的智慧，遍及所知的一切。』等等。如經中所說：『心即非心，心的自性是光明。』因此，證悟空性的勝義智慧之心是不會止息的。

如果佛陀沒有智慧，那麼就不會有圓滿的證悟，同樣也不會有圓滿的斷證。因此，具備一切種智的佛陀，爲了利益眾生而說法等行為也就不可能存在了。如經中所說：『沒有獲得一切種智，就無法轉法輪。』（《攝頌》中說）『沒有智慧，功德不會增長，沒有菩提，如同大海般的佛法也會消失。』等等。 有些人爲了捨棄錯誤的見解，認為五蘊是五部佛，因此認為眾生的身體就是佛陀的化身。如果這樣認為，那是就自性清凈、沒有遮蔽的法界而言的。而對於暫時的、有漏洞的五蘊來說，並不是佛陀的身體。《時輪釋》中說：『在此，愚昧者說眾生的身體是佛陀的化身。如果仔細觀察，這種說法是不合理的，這不是如來所說。』，『腐爛的身體不能說是天神的身體，因為沒有心。』

【English Translation】 Moreover, how the fallen ones, See the ocean as dried up. Likewise, obscured by ignorance, They deny the existence of the Buddhas. For the base and those with little merit, What can the Bhagavan do? Like a blind man's hand, Holding a supreme jewel.' As it is said in the scriptures. Some also think that entering the Middle Way, 'the cessation of mind is manifested by the body.' and so on, believing that the Buddha has no wisdom, which is also unreasonable. The so-called 'cessation of mind' is as stated in the scriptures: 'The nature of consciousness has passed beyond.' This refers to the cessation of mind in conventional terms, not the non-dual wisdom. Because the scriptures say: 'Holding the form of non-dual wisdom.', 'The body of wisdom, naturally arising.', 'The ocean of wisdom that knows all.', 'Knowing all self and others.' and so on. In the Two Truths, it is also said: 'With one wisdom of knowing, it pervades all that is to be known.' and so on. As the sutra says: 'Mind is no-mind, the nature of mind is luminosity.' Therefore, the heart of ultimate wisdom that realizes emptiness will not cease. If the Buddha has no wisdom, then there would be no perfect realization, and similarly, there would be no perfect abandonment. Therefore, the Buddha, who possesses all-knowing wisdom, would not be able to teach the Dharma for the benefit of sentient beings. As the sutra says: 'Without attaining all-knowing wisdom, one cannot turn the wheel of Dharma.' (In the Condensed Perfection of Wisdom Sutra) 'Without wisdom, merit will not increase, without Bodhi, the Buddha's teachings, like the ocean, will disappear.' and so on. Some, in order to abandon wrong views, believe that the five skandhas are the five Buddha families, and therefore believe that the body of sentient beings is the incarnation of the Buddha. If this is the case, it refers to the Dharma realm that is naturally pure and without obscurations. As for the temporary, flawed skandhas, they are not the body of the Buddha. The Kalachakra Commentary says: 'Here, the ignorant say that the body of sentient beings is the incarnation of the Buddha. If one examines it closely, this statement is unreasonable, it is not what the Tathagata said.', 'The decaying body cannot be said to be the body of a deity, because it has no heart.'

---

པོ་མེད་པ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་རོ། །ཞེས་པ་ལ་སོགས་པ་གསུངས་པའི་ ཕྱིར་རོ། །ཡང་ཁ་ཅིག་ཆོས་ཀྱི་སྐུ་སྟོང་པ་ཉིད་ཡིན་པས་ཅིར་ཡང་མ་གྲུབ་ཅིང་དོན་དམ་པའི་ སངས་རྒྱས་ནི་གཟུགས་གྱི་སྐུ་ཡིན་ནོ་ཞེ་ན། སངས་རྒྱས་ལ་ཡང་བདེན་གཉིས་རྣམ་དབྱེ་ཤེས་ དགོས་པས་དེ་ཉིད་གཞན་དོན་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་མཐར་ཕྱིན་པ་ཀུན་རྫོབ་གཟུགས་ཀྱི་སྐུའི་ སངས་རྒྱས་ཡིན་མོད་ཀྱི། དོན་དམ་འདུས་མ་བྱས་རང་བྱུང་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་སྐུའི་སངས་རྒྱས་ནི་ མ་ཡིན་ཏེ། དྲི་མ་མེད་པའི་འོད་ལས། འདིར་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱི་གཟུགས་ཀྱི་སྐུར་སྒྲུབ་ 4-185 པ་ནི། ལོག་པར་མི་འགྱུར་རོ་ཞེས་བྱིས་པའི་སྐྱེ་བོ་རྣམས་ཀྱིས་བརྗོད་པར་བྱ་བ་གང་ཡིན་པ་ འདི་ནི་དེ་ལྟར་བདེན་པ་མ་ཡིན་ཏེ། གང་གི་ཕྱིར་སྐྱེ་བ་དང་འཇིགས་པའི་ཆོས་ཅན་ཉིད་ཀྱི་ ཕྱིར་རོ་ཞེས་པ་དང་། གཟུགས་ཀྱི་སྐུས་གཤེགས་ནས་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ཀྱི་དོན་མཛད་ པ་ནི་བསྐལ་པ་དུ་མ་རྣམས་ཀྱིས་ཀྱང་མི་ནུས་སོ་ཞེས་པ་ལ་སོགས་པ་གསུངས་པའི་ཕྱིར་རོ། ། དོན་དམ་པའི་སངས་རྒྱས་ནི་ཆོས་ཀྱི་སྐུ་ཁོ་ན་ཡིན་ཏེ། སྤྲིན་ཆེན་པོའི་མདོ་ལས། བཅོམ་ལྡན་ སངས་རྒྱས་ཆོས་ཀྱི་སྐུ། །དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས། །བཅོམ་ལྡན་སྐུ་ནི་དེ་འདྲ་ ལ། །ཆོས་བསྟན་པ་ཡང་དེ་དང་འདྲ། །ཞེས་པ་དང་། རྔ་བོ་ཆེའི་མདོ་ལས་ཀྱང་། སངས་རྒྱས་ བཅོམ་ལྡན་འདས་གང་དག་ཡོངས་སུ་འདས་པ་དེ་དག་ཐམས་ཅད་ནི་རྟག་པ་བརྟན་པ་ཞི་བ་ ཐེར་ཟུག་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་པ་ལ་སོགས་པ་གསུངས་པ་ལྟར་རོ། །ཡང་ཁ་ཅིག་གཟུང་བ་དང་ འཛིན་པའི་དངོས་པོ་འདི་དག་རང་རང་གི་ངོ་བོས་སྟོང་པར་རྟོགས་པ་ཙམ་གྱིས་ཆོས་ཀྱི་སྐུ་ མངོན་དུ་གྱུར་པའོ་སྙམ་དུ་སེམས་པ་དེ་དག་ཀྱང་རིགས་པ་མ་ཡིན་ཏེ། ཆོས་དབྱིངས་བསྟོད་ པར། སྐྱེ་མཆེད་དྲུག་པོ་རྣམ་དག་པ། །འདི་ནི་དེ་ཉིད་མཚན་ཉིད་དོ། །ཞེས་གསུངས་པ་ལྟར་ ཆོས་སྐུ་མངོན་དུ་གྱུར་བ་ལ་འཁྲུལ་བའི་སྣང་བ་འདི་དག་འགག་དགོས་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཡང་ འགའ་ཞིག་ཕྱི་རོལ་གྱི་ཡུལ་སྣ་ཚོགས་སུ་སྣང་བ་འདི་རྣམས་ནང་སེམས་སུ་ཐག་ཆོད་ཅིང་། སེམས་རྣམ་པར་རྟོག་པ་འདི་ཉིད་རང་སྟོང་དུ་གོ་བས་ཆོས་སྐུ་མངོན་དུ་གྱུར་པའོ་ཞེས་རྣམ་ རྟོག་ཆོས་སྐུར་འདོད་པ་དེ་དག་ཀྱང་རིགས་པ་མ་ཡིན་ཏེ། རྒྱུད་ལས། ཀུན་ཏུ་རྟོག་པ་ཐམས་ ཅད་སྤངས། །རྣམ་པར་མི་རྟོག་དབྱིངས་མི་ཟད། །ཅེས་པ་དང་། རྣམ་རྟོག་མ་རིག་ཆེན་པོ་སྟེ། ། འཁོར་བའི་རྒྱ་མཚོར་ལྟུང་བྱེད་ཡིན། །མི་རྟོག་ཏིང་འཛིན་ལ་གནས་ན། །མཁའ་བཞིན་དྲི་མ་ མེད་པར་འགྱུར། །ཞེས་པ་དང་། སེམས་ཀྱི་རྡོ་རྗེའི་བསྟོད་པར་ཡང་། འཁོར་བ་རྣམ་རྟོག་ཙམ་ ཉིད་དེ། །རྣམ་པར་རྟོག་མེད་ཐར་པ་ཡིན། །ཞེས་པ་ལ་སོགས་པས་མི་རྟོག་ཡེ་ཤེས་ཆོས་ཀྱི་སྐུ་ 4-186 ཐོབ་པ་ལ་རྣམ་པར་རྟོག་པ

【現代漢語翻譯】 因為是『無有』的緣故。』等等所說的緣故。又有人說，法身是空性，所以什麼也不成立，真正的佛是色身。要知道佛也有真假二諦的區別，因此，爲了成辦其他有情的究竟利益，圓滿世俗色身的佛是可以成立的。但勝義中，不由造作、自然本智的法身佛卻不是這樣。在《無垢光經》中說：『在此，如果有人說如來色身是常恒不變的，這是愚癡之人的說法，並非真實，因為色身具有生滅的性質。』又說：『以色身利益一切有情，即使經歷無數劫也無法做到。』等等。勝義諦的佛唯有法身。如《大云經》中說：『世尊佛是法身，如來是法界，世尊的身體是如此，所說的法也與之相同。』《大法鼓經》中也說：『諸佛世尊所有滅度者，皆是常、堅、寂、恒。』等等。又有人認為，僅僅是證悟所取和能取的對境在自性上是空性的，就能現證法身，這種想法也是不合理的。如《法界贊》中所說：『六處清凈，此即彼之相。』因此，爲了現證法身，必須斷除這些錯亂的顯現。還有些人認為，外境顯現的種種現象，最終都是內心的顯現，並且認為這種分別念本身就是自性空，因此認為現證了法身，將分別念執為法身，這種想法也是不合理的。如續部中所說：『斷除一切分別念，無分別界無盡。』又說：『分別念是巨大的無明，是墮入輪迴大海的原因。安住于無分別的禪定中，如虛空般清凈無染。』在《心之金剛贊》中也說：『輪迴唯是分別念，無分別即是解脫。』等等，說明獲得無分別智慧的法身，必須斷除分別念。 因為是『無有』的緣故。』等等所說的緣故。又有人說，法身是空性，所以什麼也不成立，真正的佛是色身。要知道佛也有真假二諦的區別，因此，爲了成辦其他有情的究竟利益，圓滿世俗色身的佛是可以成立的。但勝義中，不由造作、自然本智的法身佛卻不是這樣。在《無垢光經》中說：『在此，如果有人說如來色身是常恒不變的，這是愚癡之人的說法，並非真實，因為色身具有生滅的性質。』又說：『以色身利益一切有情，即使經歷無數劫也無法做到。』等等。勝義諦的佛唯有法身。如《大云經》中說：『世尊佛是法身，如來是法界，世尊的身體是如此，所說的法也與之相同。』《大法鼓經》中也說：『諸佛世尊所有滅度者，皆是常、堅、寂、恒。』等等。又有人認為，僅僅是證悟所取和能取的對境在自性上是空性的，就能現證法身，這種想法也是不合理的。如《法界贊》中所說：『六處清凈，此即彼之相。』因此，爲了現證法身，必須斷除這些錯亂的顯現。還有些人認為，外境顯現的種種現象，最終都是內心的顯現，並且認為這種分別念本身就是自性空，因此認為現證了法身，將分別念執為法身，這種想法也是不合理的。如續部中所說：『斷除一切分別念，無分別界無盡。』又說：『分別念是巨大的無明，是墮入輪迴大海的原因。安住于無分別的禪定中，如虛空般清凈無染。』在《心之金剛贊》中也說：『輪迴唯是分別念，無分別即是解脫。』等等，說明獲得無分別智慧的法身，必須斷除分別念。

【English Translation】 Because it is 'non-existent.' And so on. Some say that the Dharmakaya (chos kyi sku, the body of dharma) is emptiness, so nothing is established, and the true Buddha is the Rupakaya (gzugs kyi sku, the form body). One must understand the distinction between the two truths in the Buddha. Therefore, to accomplish the ultimate benefit of others, the complete conventional Rupakaya (gzugs kyi sku, the form body) Buddha can be established. But in the ultimate sense, the unconditioned, self-arisen wisdom Dharmakaya (chos kyi sku, the body of dharma) Buddha is not so. In the 'Immaculate Light Sutra,' it says: 'Here, if someone says that the Rupakaya (gzugs kyi sku, the form body) of the Bhagavan (bcom ldan 'das, the victorious one) is permanent and unchanging, this is what childish people say, and it is not true, because it is subject to birth and death.' It also says: 'To benefit all sentient beings with the Rupakaya (gzugs kyi sku, the form body), even after countless eons, is impossible.' And so on. The ultimate Buddha is only the Dharmakaya (chos kyi sku, the body of dharma). As the 'Great Cloud Sutra' says: 'The Bhagavan (bcom ldan 'das, the victorious one) Buddha is the Dharmakaya (chos kyi sku, the body of dharma), the Tathagata (de bzhin gshegs pa, thus-gone one) is the Dharmadhatu (chos kyi dbyings, the realm of dharma), the body of the Bhagavan (bcom ldan 'das, the victorious one) is like this, and the teaching is also the same.' The 'Great Drum Sutra' also says: 'All the Buddhas, the Bhagavan (bcom ldan 'das, the victorious one), who have passed away, are permanent, stable, peaceful, and lasting.' And so on. Some think that merely realizing that the objects of grasping and the grasper are empty in their own nature is enough to manifest the Dharmakaya (chos kyi sku, the body of dharma). This is also unreasonable. As the 'Praise of Dharmadhatu (chos kyi dbyings, the realm of dharma)' says: 'The six sense bases are completely pure; this is its characteristic.' Therefore, to manifest the Dharmakaya (chos kyi sku, the body of dharma), these deluded appearances must cease. Some also think that the various phenomena that appear as external objects are ultimately manifestations of the inner mind, and that this conceptual mind itself is self-empty, so they think they have manifested the Dharmakaya (chos kyi sku, the body of dharma), holding conceptual thought as the Dharmakaya (chos kyi sku, the body of dharma). This is also unreasonable. As the tantra says: 'Abandon all conceptual thoughts; the realm of non-thought is endless.' It also says: 'Conceptual thought is great ignorance; it causes one to fall into the ocean of samsara. Abiding in non-conceptual samadhi (ting 'dzin, meditative concentration), one becomes as immaculate as the sky.' In the 'Praise of the Vajra (rdo rje, diamond/thunderbolt) of Mind,' it also says: 'Samsara (khor ba, cyclic existence) is only conceptual thought; non-conceptual thought is liberation.' And so on, explaining that to attain the Dharmakaya (chos kyi sku, the body of dharma) of non-conceptual wisdom, one must abandon conceptual thought. Because it is 'non-existent.' And so on. Some say that the Dharmakaya (chos kyi sku, the body of dharma) is emptiness, so nothing is established, and the true Buddha is the Rupakaya (gzugs kyi sku, the form body). One must understand the distinction between the two truths in the Buddha. Therefore, to accomplish the ultimate benefit of others, the complete conventional Rupakaya (gzugs kyi sku, the form body) Buddha can be established. But in the ultimate sense, the unconditioned, self-arisen wisdom Dharmakaya (chos kyi sku, the body of dharma) Buddha is not so. In the 'Immaculate Light Sutra,' it says: 'Here, if someone says that the Rupakaya (gzugs kyi sku, the form body) of the Bhagavan (bcom ldan 'das, the victorious one) is permanent and unchanging, this is what childish people say, and it is not true, because it is subject to birth and death.' It also says: 'To benefit all sentient beings with the Rupakaya (gzugs kyi sku, the form body), even after countless eons, is impossible.' And so on. The ultimate Buddha is only the Dharmakaya (chos kyi sku, the body of dharma). As the 'Great Cloud Sutra' says: 'The Bhagavan (bcom ldan 'das, the victorious one) Buddha is the Dharmakaya (chos kyi sku, the body of dharma), the Tathagata (de bzhin gshegs pa, thus-gone one) is the Dharmadhatu (chos kyi dbyings, the realm of dharma), the body of the Bhagavan (bcom ldan 'das, the victorious one) is like this, and the teaching is also the same.' The 'Great Drum Sutra' also says: 'All the Buddhas, the Bhagavan (bcom ldan 'das, the victorious one), who have passed away, are permanent, stable, peaceful, and lasting.' And so on. Some think that merely realizing that the objects of grasping and the grasper are empty in their own nature is enough to manifest the Dharmakaya (chos kyi sku, the body of dharma). This is also unreasonable. As the 'Praise of Dharmadhatu (chos kyi dbyings, the realm of dharma)' says: 'The six sense bases are completely pure; this is its characteristic.' Therefore, to manifest the Dharmakaya (chos kyi sku, the body of dharma), these deluded appearances must cease. Some also think that the various phenomena that appear as external objects are ultimately manifestations of the inner mind, and that this conceptual mind itself is self-empty, so they think they have manifested the Dharmakaya (chos kyi sku, the body of dharma), holding conceptual thought as the Dharmakaya (chos kyi sku, the body of dharma). This is also unreasonable. As the tantra says: 'Abandon all conceptual thoughts; the realm of non-thought is endless.' It also says: 'Conceptual thought is great ignorance; it causes one to fall into the ocean of samsara. Abiding in non-conceptual samadhi (ting 'dzin, meditative concentration), one becomes as immaculate as the sky.' In the 'Praise of the Vajra (rdo rje, diamond/thunderbolt) of Mind,' it also says: 'Samsara (khor ba, cyclic existence) is only conceptual thought; non-conceptual thought is liberation.' And so on, explaining that to attain the Dharmakaya (chos kyi sku, the body of dharma) of non-conceptual wisdom, one must abandon conceptual thought.

---

འི་ཁྱད་པར་ཐམས་ཅད་འགག་དགོས་པར་གསུངས་པའི་ཕྱིར་རོ། ། དེ་ལྟ་བས་ན་འཁྲུལ་པའི་ཆ་ཐམས་ཅད་སྤངས་ནས། ཀུན་རྫོབ་གཟུགས་ཀྱི་སྐུ་ཐོབ་པའི་དོན་ དུ་སེམས་ཅན་ལ་ཕན་པ་བསོད་ནམས་ཀྱི་ཚོགས་དང་། དོན་དམ་ཆོས་ཀྱི་སྐུ་ཐོབ་པའི་དོན་དུ་ མི་རྟོག་པའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་སྒོམ་པ་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་ཚོགས་ལ་འབད་པར་བྱ་སྟེ། རིན་ཆེན་ཕྲེང་བ་ ལས། སངས་རྒྱས་རྣམས་ཀྱི་གཟུགས་ཀྱི་སྐུ། །བསོད་ནམས་ཚོགས་ལས་ཡང་དག་འཁྲུངས། ། ཆོས་ཀྱི་སྐུ་དེ་མདོར་བསྡུ་ན། །རྒྱལ་པོ་ཡེ་ཤེས་ཚོགས་ལས་འཁྲུངས། །ཞེས་གསུངས་པའི་ ཕྱིར་རོ། ། ༈ ཡོངས་སུ་སྨིན་པའི་མཐར་ཐུག་པ་བྱང་ཆུབ་ཆེན་པོ་འགྲུབ་པའི་ཚུལ་ལ། གཞུང་དོན། གཞུང་དོན་ལ། ཀུན་མཁྱེན་གཉིས་མེད་མཐུ་བཅས་སྐྱབས་གནས་མཆོག །གནས་གྱུར་ འཕྲིན་ལས་ཟབ་ཅིང་འབྱོར་ལྡན་སྨིན། །ཆོས་དབྱིངས་སྐུ་གསུམ་ཡེ་ཤེས་བསམ་མི་ཁྱབ། ། འཇུག་[བཅས་{ཐབས་}མཛད་གཅིག་སྤྲོ་བས་ཐོབ་བྱའི་དོན། །ཞེས་པ་ལྟར་བཅོ་ལྔ་སྟེ། རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པའི་དོན། གཉིས་མེད་མཐུ་དང་བཅས་པའི་དོན། སྐྱབས་གནས་བླ་ ན་མེད་པའི་དོན། གནས་ཡོངས་སུ་གྱུར་པས་འགྲུབ་པའི་དོན། འཕྲིན་ལས་ཕུན་སུམ་ཚོགས་ པའི་དོན། ཟག་མེད་དབྱིངས་ན་ཟབ་པའི་དོན། འབྱོར་པ་རྣམ་པར་དབྱེ་བའི་དོན། སེམས་ ཅན་སྨིན་བྱེད་རྒྱུའི་དོན། ཆོས་དབྱིངས་ཤིན་ཏུ་དག་པའི་དོན། སྐུ་གསུམ་རྣམ་པར་དབྱེ་བའི་ དོན། ཡེ་ཤེས་རྣམ་པར་དབྱེ་བའི་དོན། གཅིག་མིན་དུ་མ་མིན་པའི་དོན། འཇུག་པར་བྱེད་པ་ ཐབས་ཀྱི་དོན། ཕན་ཚུན་མཛད་པ་གཅིག་པའི་དོན། སྤྲོ་བས་ཐོབ་པར་བྱ་བའི་དོན་ནོ། ། ༈ རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པའི་དོན། དང་པོ་ལ། དངོས་ཀྱི་དོན་དང་། དེ་ཉིད་བཤད་པ་གཉིས་ལས། དངོས་ལའང་རྒྱུ་ངོ་བོ་ དཔེ་གསུམ་གྱི་དང་པོ་ཡང་དག་པར་འགྲུབ་པའི་རྒྱུ་ནི། དཀའ་སྤྱད་དཔག་མེད་བརྒྱ་ ཕྲག་དང་། །དཔག་མེད་དགེ་བ་བསགས་པ་དང་། །དཔག་ཏུ་མེད་པའི་ དུས་དང་ནི། །དཔག་མེད་སྒྲིབ་པ་ཟད་པའི་ཕྱིར། །སྔར་སློབ་ལམ་གྱི་དུས་སུ་ 4-187 དབུ་དང་ཡན་ལག་སྦྱིན་པར་གཏོང་བ་ལ་སོགས་པ་གཞན་དོན་གྱི་དཀའ་སྤྱད་དཔག་ཏུ་མེད་ པ་བརྒྱ་ཕྲག་དུ་མ་དང་ལྡན་པའི་སྒོ་ནས་ས་དང་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ལ་སོགས་པ་དཔག་ཏུ་མེད་ པའི་དགེ་བ་རྣམ་པར་དག་པ་བསགས་པ་དང་། དེ་ཡང་དཔག་ཏུ་མེད་པའི་དུས་བསྐལ་པ་ གྲངས་མེད་པ་གསུམ་དུ་བསྒྲུབས་པ་དང་ནི། སྤང་བྱ་འཁོར་བ་ཐོག་མ་མེད་པ་ནས་རྗེས་སུ་ འབྲེལ་ཞིང་དཔག་ཏུ་མེད་པའི་ཉོན་མོངས་པ་དང་ཤེས་བྱའི་སྒྲིབ་པ་རྣམས་གཉེན་པོ་སྟོབས་ ལྡན་གྱིས་ཟད་པར་བྱས་པའི་ཕྱིར་ཐོབ་པའོ། ། ངོ་བོ་ནི། སྒྲིབ་པ་ཀུན་གྱི་དྲི་མེད་པ། །རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་ཉིད་ ཐོབ། །རྒྱུ་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་དེ་དག་ལ་བརྟེན་ནས་སྒྲིབ་པ་གཉིས་བག་ཆགས་དང་བཅས་ པ་ཀུན

【現代漢語翻譯】 因為（佛陀）已經說過，所有的差別都必須止息。 因此，捨棄所有錯誤的方面，爲了獲得世俗的色身，要努力為眾生帶來利益，積累功德資糧；爲了獲得勝義的法身，要修持無分別的禪定，積累智慧資糧。《寶鬘論》中說：『諸佛的色身，完全從福德資糧中產生；法身若簡要概括，則從智慧資糧中產生。』 究竟圓滿成熟，成就大菩提之理，其要義在於： 要義是：全知二無別，具力救護尊。轉依事業深廣且豐饒，成熟。法界三身智，不可思議境。入[具{方便}]事業一，歡喜所獲義。如是共有十五種。 即：通達一切相之義；二無別且具力之義；無上救護所之義；由轉依而成就之義；事業圓滿之義；于無漏法界中深奧之義；豐饒之義；成熟有情之因之義；法界極清凈之義；三身各別之義；智慧各別之義；非一非多之義；進入之方便之義；互相作用為一之義；以歡喜而獲得之義。 通達一切相之義： 首先，分為真實的意義和對該意義的解釋兩部分。在真實意義中，又分為原因、本體和比喻三個方面。首先，圓滿成就的原因是：『無數百千的苦行，以及積累無數的善，還有無數的時間，以及無數的障礙的止息。』 以前在學習道位時，以佈施頭和肢體等方式，通過具備無數百千的他利苦行，積累了無數清凈的善，如佈施和到彼岸等。而且，這也是在無數的時間，即三大阿僧祇劫中所修持的。並且，從無始以來與輪迴相連的無數煩惱障和所知障，也通過強大的對治力而得以止息，因此才能獲得（佛果）。 本體是：『無一切垢染，獲得通達一切相。』依靠那些圓滿的原因，所有的二障及其習氣都得以清除。

【English Translation】 Because (Buddha) has said that all differences must cease. Therefore, abandoning all erroneous aspects, in order to obtain the Rupakaya (form body) of conventional truth, one should strive to benefit sentient beings and accumulate merit; in order to obtain the Dharmakaya (dharma body) of ultimate truth, one should cultivate non-conceptual samadhi and accumulate wisdom. As it is said in the 'Ratnavali' (Precious Garland): 'The Rupakaya of the Buddhas arises purely from the accumulation of merit; the Dharmakaya, in brief, arises from the accumulation of wisdom.' The way to accomplish the ultimate ripening, the great Bodhi (enlightenment), the essence of the teaching is: The essence of the teaching is: Omniscient, non-dual, powerful, supreme refuge. Transformation of the basis, profound and abundant activity, ripening. Dharmadhatu (the expanse of reality), three bodies, wisdom, inconceivable realm. Entering [with {means}] activity one, the meaning to be attained by joy. Thus, there are fifteen. Namely: the meaning of knowing all aspects; the meaning of being non-dual and powerful; the meaning of being the supreme refuge; the meaning of being accomplished by the transformation of the basis; the meaning of perfect activity; the meaning of being profound in the uncontaminated realm; the meaning of abundance; the meaning of the cause for ripening sentient beings; the meaning of the Dharmadhatu being extremely pure; the meaning of the three bodies being distinct; the meaning of wisdom being distinct; the meaning of being neither one nor many; the meaning of the means of entering; the meaning of mutual activity being one; the meaning of being attained by joy. The meaning of knowing all aspects: First, it is divided into two parts: the actual meaning and the explanation of that meaning. In the actual meaning, there are three aspects: cause, essence, and example. First, the cause of perfect accomplishment is: 'Countless hundreds of immeasurable austerities, and accumulating immeasurable merit, and countless time, and the exhaustion of countless obscurations.' Previously, during the time of learning the path, by giving away heads and limbs, etc., through possessing countless hundreds of immeasurable austerities for the benefit of others, one accumulated countless pure merits, such as giving and going to the other shore (paramitas). Moreover, this was cultivated for countless time, namely three great asamkhyeya kalpas (incalculable eons). Furthermore, the countless afflictive and cognitive obscurations, which have been connected to samsara (cyclic existence) since beginningless time, were exhausted through powerful antidotes, and therefore (Buddhahood) is attained. The essence is: 'Without the stain of all obscurations, one obtains the knowledge of all aspects.' Relying on those perfect causes, all the two obscurations, together with their habitual tendencies, are cleared away.

---

་གྱི་དྲི་མ་མེད་པར་གྱུར་པའི་སྤངས་པ་མཐར་ཕྱིན་པ་དང་། ཤེས་བྱ་ཇི་ལྟ་བ་དང་ཇི་ སྙེད་པའི་རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་མངོན་སུམ་དུ་མཁྱེན་པ་ཉིད་ཐོབ་པ་རྟོགས་པ་མཐར་ཕྱིན་པ་ དང་ལྡན་པའི་སྒོ་ནས་དོན་གཉིས་མཐར་ཕྱིན་པ་བླ་ན་མེད་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་བྱང་ ཆུབ་ཆེན་པོ་འགྲུབ་པའོ། ། དཔེ་ནི། རིན་ཆེན་སྣོད་ནི་ཕྱེ་བ་ལྟར། །སངས་རྒྱས་ཉིད་ནི་ཡང་དག་ བསྟན། །ཡིད་བཞིན་གྱི་ནོར་བུ་རིན་པོ་ཆེ་ཡོན་ཏན་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་དང་ལྡན་པ་སྒྲོམ་ལ་ སོགས་པའི་སྣོད་ན་ཡོད་པ་ནི་ཁ་ཕྱེ་ནས་བཏོན་ཏེ་རྒྱལ་མཚན་གྱི་རྩེ་མོར་བཞག་པས་དགོས་ འདོད་སྩོལ་བ་ལྟར། དོན་དམ་པའི་སངས་རྒྱས་ཉིད་ནི་སྟོབས་ལ་སོགས་པའི་ཡོན་ཏན་ཕུན་ སུམ་ཚོགས་པ་དང་ལྡན་པ་རང་བཞིན་གྱིས་རྣམ་པར་དག་པ་དེ་ཉིད་གློ་བུར་གྱི་དྲི་མ་མཐའ་ དག་དང་ཡང་བྲལ་ནས་གདུལ་བྱ་དཔག་ཏུ་མེད་པ་སྨིན་པར་མཛད་པ་ཡང་དག་པར་བསྟན་ པའོ། ། ཡང་དེ་ཉིད་བཤད་པ་ནི། ངལ་བརྒྱ་རྨད་བྱུང་དཀའ་སྤྱད་དགེ་ཀུན་ 4-188 བསགས། །བསྐལ་མཆོག་དུས་རིང་འགྲོ་བའི་སྒྲིབ་ཀུན་ཟད། །སར་ གཏོགས་སྒྲིབ་པ་ཕྲ་བཅོམ་སངས་རྒྱས་ཏེ། །དེ་ནི་མཐུ་ཆེ་རིན་ཆེན་སྒྲོམ་ ཕྱེ་བཞིན། །རྒྱུ་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་ནི་མདོ་ལས། ངས་སེམས་ཅན་གྱི་དོན་དུ་མིག་ཡོངས་ སུ་བཏང་བ་བསགས་ན་ནི་རི་རབ་ལས་ཀྱང་མཐོ་ལ། ཁྲག་ཡོངས་སུ་བཏང་བ་བསགས་ན་ནི་ ཕྱོགས་བཞིའི་རྒྱ་མཚོ་ལས་ཀྱང་མང་ངོ་ཞེས་གསུངས་པ་ལྟར་རོ། །ངལ་བ་བརྒྱ་ཕྲག་དུ་མའི་ སྒོ་ནས་ཉན་རང་ལ་སོགས་པས་སྒྲུབ་པར་མི་ནུས་པ་ཤིན་ཏུ་རྨད་དུ་བྱུང་བའི་དཀའ་བ་སྤྱད་ དེ་ཚོགས་གཉིས་ཀྱི་དགེ་བ་རྒྱ་ཆེན་པོ་ཀུན་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པར་བསགས་ཤིང་། དེ་ཡང་ བསྐལ་པ་མཆོག་ཏུ་གྱུར་བ་ཆེན་པོ་དུས་རིང་པོ་གྲངས་མེད་གསུམ་དུ་ཚང་བར་འགྲོ་བའི་སྒོ་ ནས་ཐོག་མ་མེད་པ་ནས་རྗེས་སུ་འབྲེལ་པའི་སྒྲིབ་པ་གཉིས་བག་ཆགས་དང་བཅས་པ་ཀུན་ ཟད་པར་བྱས་པ་ལས། འབྲས་བུ་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་ནི། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་ས་བཅུ་པོ་ རྣམས་སུ་ཡང་གཏོགས་པའི་སྒྲིབ་པ་ཕྲ་མོ་གནས་ངན་ལེན་དང་བཅས་པ་མ་ལུས་པར་བཅོམ་ ནས། ཤེས་བྱ་ཐམས་ཅད་མངོན་སུམ་དུ་མཁྱེན་པའི་སངས་རྒྱས་ཉིད་ཐོབ་པ་སྟེ། དེ་ཉིད་ མཚོན་པར་བྱེད་པའི་དཔེ་ནི་མཐུ་ཆེན་པོ་ཐོབ་པ་དང་ལྡན་པའི་ནོར་བུ་རིན་ཆེན་གྱི་སྒྲོམ་ཕྱེ་ ནས་བཏོན་པས་དགོས་འདོད་སྩོལ་བ་བཞིན་དུ། སྒྲིབ་པ་གཉིས་དང་བྲལ་བའི་སངས་རྒྱས་ ཀྱི་མཐུས་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ཡོངས་སུ་སྨིན་པར་མཛད་པའོ། ། གཉིས་པ་ལ་དངོས་ཀྱི་དོན་དང་དེ་ཉིད་བཤད་པའོ། །དངོས་ལའང་གཉིས་ལས། གཉིས་ སུ་མེད་པའི་དོན་ནི། ཆོས་རྣམས་ཐམས་ཅད་སངས་རྒྱས་ཉིད། །ཆོས་ནི་གང་ ཡང་ཡོད་མ་ཡིན། །དེ་ནི་ཆོས་དཀར་རང་བཞིན་ཡང་། །དེ་ཡིས་དེ་ནི་ བརྗོད་མ་ཡིན། །ཆོས་ཐམས་ཅད་ཀྱི་དེ་བ

【現代漢語翻譯】 獲得無垢的究竟斷證，以及通達一切所知如所有性（一切事物本來的樣子）和盡所有性（一切事物的所有方面）的究竟證悟，從而成就無上圓滿正等覺，達到二利究竟。 譬如：珍寶器開顯，佛陀如實示。猶如珍貴的如意寶，具足圓滿功德，置於箱匣等容器中，開啟取出，置於勝幢頂端，能滿足一切希求。同樣，真實的佛陀，具足力量等圓滿功德，自性清凈，遠離一切垢染，成熟無量無邊的所化眾生，如實顯現。 又如是說：歷經百千苦，勤修稀有行，積聚諸善根，圓滿劫長時，眾生諸障盡，摧毀微細障，證得佛陀位，如開珍寶匣。 殊勝之因是，經中雲：『我為眾生之故，佈施眼積聚起來比須彌山還高，佈施血積聚起來比四大海還多。』如是，歷經百千苦行，聲聞緣覺等所不能及的稀有苦行，圓滿積聚二資糧的廣大善根。又于殊勝大劫之中，經歷漫長無數的時間，從無始以來相續不斷的二障及其習氣全部斷盡。殊勝之果是，在十地菩薩的境界中，也屬於微細的障礙，連同其惡劣的習氣也全部摧毀，從而證得現見一切所知的佛陀果位。譬如開啟具有大威力的珍寶之匣，能滿足一切愿求，同樣，遠離二障的佛陀以其威力，能使一切眾生得以成熟。 第二部分是正文的意義和對它的解釋。正文分為兩部分，首先是無二之義：諸法皆是佛，無法亦非無，彼乃法性白，彼亦不可說。一切法的實相即是佛性。

【English Translation】 Achieving the ultimate cessation, which is free from defilements, and the ultimate realization of directly knowing all aspects of knowable things as they are (suchness) and all their details (all aspects), thereby accomplishing the unsurpassed, perfect, and complete enlightenment, and achieving the ultimate benefit for oneself and others. For example: Like opening a precious vessel, the Buddha is truly revealed. Just as a precious wish-fulfilling jewel, endowed with perfect qualities, is placed in a box or other container, and when opened and taken out, placed on the top of a victory banner, it grants all desires. Similarly, the true Buddha, endowed with perfect qualities such as power, is naturally pure, free from all adventitious defilements, and matures countless beings to be tamed, thus truly revealing himself. It is also said: Through hundreds of thousands of hardships, diligently practicing rare deeds, accumulating all virtuous roots, completing eons of long duration, all obscurations of beings are exhausted, destroying subtle obscurations, attaining the state of Buddhahood, like opening a precious jewel box. The excellent cause is, as stated in the sutra: 'For the sake of sentient beings, the accumulation of eyes I have given away is higher than Mount Meru, and the accumulation of blood I have given away is more than the four great oceans.' Thus, through hundreds of thousands of hardships, rare practices that even Shravakas and Pratyekabuddhas cannot accomplish, completely accumulating the vast virtuous roots of the two accumulations. Moreover, in the supreme great eon, experiencing a long, immeasurable time, from beginningless time, all the two obscurations and their habitual tendencies are completely exhausted. The excellent result is, even in the realm of the ten Bhumis of Bodhisattvas, the subtle obscurations, along with their negative tendencies, are completely destroyed, thereby attaining the state of Buddhahood, which directly knows all knowable things. Just as opening a box of precious jewels with great power can fulfill all desires, similarly, the Buddha, free from the two obscurations, with his power, enables all sentient beings to mature. The second part is the meaning of the main text and its explanation. The main text is divided into two parts, the first being the meaning of non-duality: All dharmas are Buddha, no dharma is not, that is the white nature of dharma, that is also unspeakable. The true nature of all dharmas is Buddhahood.

---

ཞིན་ཉིད་ལ་ཐ་དད་མེད་ཅིང་སངས་རྒྱས་ཀྱང་ དེ་ཉིད་དྲི་མས་དག་པས་ཕྱེ་བ་ཡིན་པས། ཆོས་རྣམས་ཐམས་ཅད་ཀྱི་རང་བཞིན་ནི་ཡོངས་ 4-189 གྲུབ་དོན་དམ་པའི་སངས་རྒྱས་ཉིད་ཡིན་ལ། ཀུན་རྫོབ་ཀྱི་ཆོས་ནི་གང་ཡང་བདག་གཉིས་ལ་ སོགས་པར་བྱིས་པས་ཀུན་ཏུ་བརྟགས་པའི་ཆོས་ཀྱི་ངོ་བོ་ཉིད་དུ་ཡོད་པ་མ་ཡིན་པས། ཐ་དད་ པ་དང་གཅིག་པའི་མཐའ་གཉིས་སུ་མེད་པ་དང་། ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ལ་སོགས་པའི་དགེ་བ་ རྣམས་ནི་སངས་རྒྱས་དེའི་ངོ་བོའམ་རང་བཞིན་ཅན་དུ་གྱུར་པའི་ཕྱིར། སངས་རྒྱས་ཉིད་དེ་ནི་ ཆོས་དཀར་པོ་དགེ་བ་ཐམས་ཅད་ཀྱི་རང་བཞིན་ཡང་ཡིན་ལ་ཡང་དེ་ཉིད་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ ལ་སོགས་པར་ཀུན་བཏགས་པའི་ངོ་བོར་ཡོངས་སུ་མ་གྲུབ་པའི་ཕྱིར། འདུས་བྱས་ཀྱི་ཆོས་ཕ་ རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་དེ་ཡིས་སམ་དེ་དག་འདུས་མ་བྱས་དོན་དམ་པའི་སངས་རྒྱས་དེ་ནི་འདི་ཡིན་ ནོ་ཞེས་བརྗོད་པར་ནུས་པ་མ་ཡིན་པའི་ཕྱིར། ཡོད་པ་དང་མེད་པའི་མཐའ་གཉིས་དང་ཡང་ བྲལ་བ་སྟེ། མདོར་ན་ཡོངས་གྲུབ་ཀྱི་ངོ་བོར་མེད་པ་མ་ཡིན་ཞིང་། ཀུན་བཏགས་ཀྱི་ངོ་བོར་ ཡོད་པ་མ་ཡིན་པས་གཉིས་སུ་མེད་པའི་མཚན་ཉིད་ཅན་ནོ། ། ༈ གཉིས་མེད་མཐུ་དང་བཅས་པའི་དོན། མཐུ་དང་བཅས་པའི་དོན་ནི། རིན་ཆེན་ཆོས་ཀྱི་རྒྱུ་མཚན་ཕྱིར། །དེ་ནི་རིན་ ཆེན་འབྱུང་གནས་བཞིན། །དགེ་བའི་ལོ་ཏོག་རྒྱུ་མཚན་ཕྱིར། །དེ་ནི་ སྤྲིན་ཆེན་འདྲ་བར་འདོད། །ཡིད་བཞིན་གྱི་ནོར་བུ་རིན་ཆེན་ལྟ་བུའི་ལུང་དང་མངོན་ པར་རྟོགས་པའི་ཆོས་དཔག་ཏུ་མེད་པ་རྣམས་ཀྱི་འབྱུང་གནས་སམ་རྒྱུ་མཚན་ཡིན་པའི་ཕྱིར། སངས་རྒྱས་དེ་ནི་རིན་ཆེན་དཔག་ཏུ་མེད་པའི་འབྱུང་གནས་རྒྱ་མཚོ་ཆེན་པོ་བཞིན་དུ་ཤེས་ པར་བྱ་ཞིང་གདུལ་བྱ་མཐའ་ཡས་པའི་རྒྱུད་ཀྱི་ཞིང་ལ་དགེ་བའི་ལོ་ཏོག་སྨིན་པར་བྱེད་པའི་ རྒྱུ་མཚན་ཡིན་པའི་ཕྱིར། སངས་རྒྱས་དེ་ནི་སྤྲིན་ཆེན་པོས་ཆར་ཕབ་སྟེ་ཞིང་པ་རྣམས་ཀྱི་ལོ་ ཏོག་སྨིན་པར་བྱེད་པ་དང་ཡང་འདྲ་བར་འདོད་དོ། ། ཡང་དེ་ཉིད་བཤད་པ་ནི། སངས་རྒྱས་ཉིད་ནི་ཆོས་ཀུན་ལྡན་པའམ་ཡང་ ན་ཆོས་ཀུན་བྲལ་བ་སྟེ། །རིན་ཆེན་ཆོས་རབ་ཆེ་ཡངས་འབྱུང་ཕྱིར་རིན་ 4-190 ཆེན་ཆོས་ཀྱི་འབྱུང་གནས་བཞིན། །སྐྱེ་དགུ་རྣམས་ལ་ལེགས་བཤད་མི་ ཟད་ཆོས་ཀྱི་ཆར་ཆེན་འབེབས་པས་ན། །འབྱུང་པོའི་ལོ་ཏོག་དཀར་པོ་ ཤིན་ཏུ་ཆེ་འཕེལ་རྒྱུ་ཕྱིར་སྤྲིན་དང་འདྲ། །དེ་བཞིན་ཉིད་དྲི་མ་དང་བྲལ་བ་སྤངས་ རྟོགས་མཐར་ཕྱིན་པའི་སངས་རྒྱས་ཉིད་ནི། ས་དང་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ལ་སོགས་པ་དཀར་ པོ་དགེ་བའི་ཆོས་ཀུན་དང་ལྡན་པས་མེད་པའི་མཐའ་དང་བྲལ་བའམ་ཡང་ན་བདག་གཉིས་ ལ་སོགས་པར་བྱིས་པས་ཀུན་བཏགས་པའི་ཆོས་ཀུན་དང་བྲལ་བས་ཡོད་པའི་མཐའ་དང་ ཡང་བྲལ་བའི་ཕྱིར་མཐའ་གཉིས་སུ་ལྷུང་བ་མེད་པའི་མཚན་ཉིད་དང་ལྡན་པ་སྟེ། མཐུ་དང

【現代漢語翻譯】 真如與佛無有差別，佛陀亦是由清凈垢染而顯現。一切諸法的自性即是圓成實性的勝義諦佛陀。而遍計所執的諸法，並非如凡夫所臆測的二取等法的體性。因此，既不落入差別，也不落入同一的二邊。般若波羅蜜多等善法，皆已轉變為佛陀的體性或自性。因此，佛陀本身即是一切白法善法的自性，但同時，佛陀也並非遍計所執的般若波羅蜜多等法的實有自性。因此，不能說由有為法般若波羅蜜多，或者由這些有為法，就能指認出無為法勝義諦的佛陀。因此，也遠離了有和無的二邊。總而言之，佛陀的體性並非不存在於圓成實性中，也並非存在於遍計所執性中，因此具有無二的體性。 具有神力的意義：爲了珍寶之法的緣故，他如同珍寶的來源。爲了善妙的莊稼的緣故，他被認為是像大云一樣。如同如意寶般的無量經和現觀之法的來源或緣故。佛陀應被理解為如同無量珍寶的來源——大海。爲了使無量有情相續的田地裡成熟善妙的莊稼的緣故，佛陀就像大云降下雨水，使農夫們的莊稼成熟一樣。 再次闡述：佛陀本身要麼具足一切法，要麼遠離一切法。爲了產生廣大珍寶之法的緣故，他如同珍寶之法的來源。因為他向眾生降下無盡妙說的法雨，所以爲了使眾生的白色莊稼極其增長的緣故，他就像云一樣。如是，遠離垢染的真如，達到斷證究竟的佛陀。與地和般若波羅蜜多等一切白法善法相應，因此遠離了無的邊際，或者因為遠離了凡夫所遍計的二取等一切法，因此也遠離了有的邊際。因此，具有不落入二邊的體性。具有神力……

【English Translation】 The Suchness is not different from the Buddha, and the Buddha is revealed by purifying defilements. The nature of all dharmas is the perfectly established ultimate Buddha. And the dharmas of the completely imputed are not the nature of the dharmas that are conceived by children as the two graspers, etc. Therefore, it does not fall into the two extremes of difference and sameness. The perfections and other virtues have become the nature or essence of that Buddha. Therefore, the Buddha himself is the nature of all white virtuous dharmas, and yet he is not fully established as the nature of the imputed perfections, etc. Therefore, it is not possible to say that the conditioned dharma, the perfection, or those conditioned dharmas, are the unconditioned ultimate Buddha. Therefore, it is also free from the two extremes of existence and non-existence. In short, it is not non-existent in the nature of the perfectly established, and it is not existent in the nature of the completely imputed, so it has the characteristic of non-duality. The meaning of having power: For the sake of the reason of the precious Dharma, he is like the source of preciousness. For the sake of the good crops, he is considered like a great cloud. Like a wish-fulfilling jewel, he is the source or reason for the immeasurable dharmas of sutra and realization. The Buddha should be understood as like the great ocean, the source of immeasurable preciousness. For the sake of ripening the good crops in the field of the infinite beings' continuums, the Buddha is like a great cloud raining down, causing the farmers' crops to ripen. Again, it is explained that the Buddha himself either possesses all dharmas or is devoid of all dharmas. For the sake of producing the vast precious Dharma, he is like the source of the precious Dharma. Because he pours down the great rain of inexhaustible eloquent Dharma upon beings, therefore, for the sake of the great increase of the white crops of beings, he is like a cloud. Likewise, the Suchness, free from defilements, the Buddha who has reached the ultimate of abandonment and realization. Corresponding to the earth and the perfections and other white virtuous dharmas, therefore, it is free from the extreme of non-existence, or because it is free from all the dharmas of the two graspers, etc., that are completely imputed by ordinary people, therefore, it is also free from the extreme of existence. Therefore, it has the characteristic of not falling into the two extremes. Having power...

---

་ ལྡན་པའི་དོན་ནི། རྫོགས་པའི་སངས་རྒྱས་ལས་ཐེག་པ་ཆེན་པོ་རིན་ཆེན་ལྟ་བུའི་ཆོས་ཤིན་ ཏུ་ཟབ་ཅིང་རབ་ཏུ་རྒྱ་ཆེ་ལ་ཡངས་པ་རྣམས་འབྱུང་བའི་ཕྱིར་རིན་ཆེན་སྣ་ཚོགས་པའི་ཆོས་ཀྱི་ འབྱུང་གནས་བཞིན་དུ་ཤེས་པར་བྱ་ཞིང་། སྐྱེ་དགུ་རྣམས་ལ་ཐོག་མཐའ་བར་གསུམ་དུ་དགེ་ བའི་ལེགས་པར་བཤད་པ་ཕུང་པོ་ལྷག་མེད་དུའང་མི་ཟད་པའི་ཆོས་ཀྱི་ཆར་ཆེན་པོ་རྒྱུན་མི་ འཆད་པར་འབེབས་པས་ན། འབྱུང་པོ་སེམས་ཅན་རྣམས་ཀྱི་རྒྱུད་ཀྱི་ཞིང་ལ་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་ པ་ལ་སོགས་པའི་དགེ་བའི་ལོ་ཏོག་དཀར་པོ་དྲི་མ་མེད་པ་ཤིན་ཏུ་རྒྱ་ཆེན་པོ་གོང་ནས་གོང་དུ་ འཕེལ་བར་བྱེད་པའི་རྒྱུ་ཡིན་པའི་ཕྱིར། སྤྲིན་གྱི་ཆར་གྱིས་ཞིང་པའི་ལོ་ཏོག་འཕེལ་བར་བྱེད་ པ་དང་ཡང་འདྲ་བར་ཤེས་པར་བྱའོ། ། ༈ སྐྱབས་གནས་བླ་ན་མེད་པའི་དོན། སྐྱབས་གནས་བླ་ན་མེད་པའི་དོན་ནི། སྔར་སེམས་ཅན་རྣམས་སངས་རྒྱས་ལ་སྐྱབས་སུ་ འགྲོ་བའི་ཚུལ་བཤད་ནས། འདིར་སངས་རྒྱས་ཀྱིས་སེམས་ཅན་སྐྱོབ་པའི་ཡོན་ཏན་འཆད་པ་ ལ་ལྔ་སྟེ། ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་གསུམ་ལས་སྐྱོབ་ཚུལ། ཡོངས་སུ་སྐྱོབ་པ་ལྔའི་ཁྱད་པར། དེ་ དག་སྐྱབས་ཀྱི་མཆོག་ཏུ་བསྟན་པ། མཆོག་ཏུ་འགྱུར་བའི་རྒྱུ་མཚན་བཤད་པ། རྟག་ཏུ་ཀུན་གྱི་ སྐྱབས་སུ་འགྱུར་ཚུལ་ལོ། ། 4-191 དང་པོ་ལ་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པ་གསུམ་ནི། མ་རིག་འདུ་བྱེད་རྣམ་པར་ཤེས། །མིང་ གཟུགས་སྐྱེ་མཆེད་རེག་པ་དང་། །ཚོར་བ་སྲེད་པ་ལེན་པ་དང་། །སྲིད་པ་སྐྱེ་བ་རྒ་ཤིའོ། །ཞེས་ པ་(སྡོམ་དུ་བྱས་པ་)ཡན་ལག་བཅུ་གཉིས་སྔ་མ་ལ་བརྟེན་ནས་ཕྱི་མ་འབྱུང་བའི་ཚུལ་གྱིས་ཁོར་ ཡུག་ཏུ་འཁོར་བ་སྟེ། དེ་ཡང་དབུ་མ་རྟེན་འབྲེལ་སྙིང་པོ་ལས། དང་པོ་བརྒྱད་པ་དགུ་ཉོན་ མོངས། །གཉིས་པ་བཅུ་པ་ལས་ཡིན་ཏེ། །ལྷག་མ་བདུན་ནི་སྡུག་བསྔལ་ལོ། །ཞེས་གསུངས་ པ་ལྟར་དང་པོ་ཁམས་གསུམ་པའི་མི་ཤེས་པ་མ་རིག་པ་དང་། བརྒྱད་པ་བདེ་སོགས་ཉམས་ སུ་མྱོང་བ་ལ་བླང་དོར་དུ་སྲེད་པ་དང་། དགུ་པ་ཡང་སྲིད་ཉེ་བར་ལེན་པར་བྱེད་པའི་འདོད་ ཆགས་ལ་སོགས་པའི་ལེན་པ་རྣམས་ནི་སེམས་ཀྱི་རྒྱུད་ལས་སུ་མི་རུང་བར་བྱེད་པས་ཉོན་ མོངས་པའི་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པ་ཡིན་ལ། གཉིས་པ་ཡང་སྲིད་འཕེན་པར་བྱེད་པའི་འདུ་ བྱེད་སེམས་པ་དང་། བཅུ་པ་ཡང་སྲིད་སྐྱེ་ངེས་སུ་བྱེད་པའི་སྲིད་པ་དག་ནི་ཀུན་གཞིའི་རྣམ་ ཤེས་ལ་ལས་ཀྱི་བག་ཆགས་འཇོགས་པས་ལས་ཀྱི་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པ་ཡིན་ཞིང་། ལྷག་ མ་ལས་ཀྱི་བག་ཆགས་དང་ལྡན་པའི་ཀུན་གཞིའི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་དང་། དེ་མངལ་དུ་ཉིང་ འཚམས་སྦྱར་བ་ལས་མིང་བཞི་དང་། ནུར་ནུར་པོ་ལ་སོགས་པའི་གཟུགས་དང་། དེ་དག་ འཕེལ་བ་ལས་མིག་ལ་སོགས་པའི་སྐྱེ་མཆེད་དྲུག་ཚང་བ་དང་། ཡུལ་དབང་ཡིད་ལ་བྱེད་པ་ གསུམ་འདུས་ནས་ཡུལ་ཡོངས་སུ་གཅོད་པའི་རེག

【現代漢語翻譯】 具足的意義：因為從圓滿正等覺佛陀那裡，產生如大乘珍寶般的極其深奧、極其廣大和寬廣的法，所以要知道它如同各種珍寶的法之源。對於眾生來說，在初、中、后三個階段，它都會降下不間斷的殊勝妙法之雨，不會窮盡地宣說善妙之語。因此，它能使眾生相續之田中，般若波羅蜜多等善妙的、無垢的白色莊稼，越來越廣大地增長。所以，要知道它就像雲雨滋養農夫的莊稼一樣。 無上救護處的意義： 無上救護處的意義是：之前已經講述了眾生皈依佛陀的方式，這裡講述佛陀救護眾生的功德，共有五點：從一切煩惱中救護的方式；完全救護的五種差別；將這些顯示為救護的殊勝；講述成為殊勝的原因；以及成為恒常救護的方式。 第一點，一切煩惱有三種：『無明、行、識，名色、六處、觸，受、愛、取，有、生、老死。』（歸納而言）十二緣起是以前者為基礎產生後者的循環。正如中觀根本慧論所說：『初、八、九是煩惱，二、十是業，其餘七是痛苦。』如是，第一個三界的不瞭解的無明，第八個體驗快樂等時產生貪求的愛，第九個使再次投生更近的貪慾等取，這些會使心相續變得不調柔，所以是煩惱的一切煩惱。第二個引發再次投生的行思，第十個決定再次投生的有，這些會在阿賴耶識上留下業的習氣，所以是業的一切煩惱。其餘的，具有業習氣的阿賴耶識，以及從其在母胎中結合而產生的名四蘊，以及如凝酥般的色蘊，以及從這些增長而產生的眼等六處齊全，以及境、根、作意三者聚合而完全取境的觸。

【English Translation】 The meaning of 'endowed with': Because from the Complete and Perfect Buddha, arise the extremely profound, vast, and expansive teachings like the Great Vehicle's precious jewel, it should be known as the source of various precious jewels of Dharma. For beings, in the beginning, middle, and end, it continuously pours down great rains of Dharma, inexhaustibly expounding the virtues of goodness. Therefore, it causes the white, stainless crops of virtue, such as the Paramitas, to grow increasingly vast in the fields of beings' minds. Thus, it should be understood as being similar to how the rain from clouds causes the crops of farmers to grow. The meaning of 'supreme refuge': The meaning of 'supreme refuge' is: Having previously explained how sentient beings take refuge in the Buddha, here are explained the qualities of the Buddha saving sentient beings, which are fivefold: the way of saving from the three completely afflicted states; the five distinctions of complete saving; showing these as the supreme of refuge; explaining the reason for becoming supreme; and the way of becoming a constant refuge for all. The first of these, the three completely afflicted states are: 'Ignorance, action, consciousness, name and form, the six sense sources, contact, feeling, craving, grasping, existence, birth, old age, and death.' (Summarized) The twelve links of dependent origination are a cycle in which the latter arises based on the former. As it is said in the Root Wisdom of the Middle Way: 'The first, eighth, and ninth are afflictions, the second and tenth are karma, the remaining seven are suffering.' Thus, the first, ignorance, which is not understanding the three realms; the eighth, craving, which is craving for pleasure, etc.; and the ninth, grasping, such as desire, which brings rebirth closer, these make the mind's continuum unworkable, so they are the completely afflicted of afflictions. The second, action, which propels rebirth, and the tenth, existence, which determines rebirth, these leave karmic imprints on the Alaya consciousness, so they are the completely afflicted of karma. The remaining, the Alaya consciousness endowed with karmic imprints, and the name four aggregates arising from its union in the womb, and the form aggregate like curd, and the complete six sense sources arising from their growth, and the contact that completely seizes the object when the object, faculty, and attention come together.

---

་པ་དང་། བཅད་པ་ལྟར་བདེ་བ་ལ་སོགས་ པ་ཉམས་སུ་མྱོང་བའི་ཚོར་བ་དང་། ལས་ཀྱི་སྲིད་པ་སྟོབས་ལྡན་ལས་ཕུང་པོ་གསར་དུ་མངོན་ པར་འགྲུབ་པའི་སྐྱེ་བ་དང་། སྐྱེས་ཕྱིན་ཆད་ན་ཚོད་འགྱུར་བ་དང་བཅས་ཤིང་མཐར་སྲོག་ ཀྱང་འགག་པ་རྒ་ཤི་སྟེ་བདུན་ནི་སྡུག་བསྔལ་དང་བཅས་པ་སྐྱེ་བའི་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་ པའོ། །དེ་རྣམས་ཀྱི། གསུམ་པོ་དག་ལས་གཉིས་འབྱུང་སྟེ། །གཉིས་ལས་བདུན་འབྱུང་བདུན་ ལས་ཀྱང་། །གསུམ་འབྱུང་སྲིད་པའི་འཁོར་ལོ་འདི། །ཉིད་ནི་ཡང་དང་ཡང་དུ་འཁོར། །ཞེས་ 4-192 གསུངས་པ་ལྟར་ཉོན་མོངས་པ་གསུམ་ལས་ལས་གཉིས་འབྱུང་ཞིང་། ལས་གཉིས་ལས་ སྡུག་བསྔལ་བདུན་འབྱུང་ལ། སྡུག་བསྔལ་མྱོང་བཞིན་དུའང་ཉོན་མོངས་པའི་དབང་གིས་ ལས་ངན་པ་སོགས་པས་སྒོ་ང་ལས་བྱ་དང་བྱ་ལས་སྒོ་ང་ལྟར་ཕན་ཚུན་འཁོར་བའི་ཚུལ་གྱིས་ སེམས་ཅན་རྣམས་སྡུག་བསྔལ་བར་གནས་པ་ལ། རྟག་ཏུ་ཉོན་མོངས་ཚོགས་ཀུན་ དང་། །ཉེས་པར་སྤྱོད་པ་ཐམས་ཅད་དང་། །རྒ་དང་འཆི་བ་དག་ལས་ ཀྱང་། །སངས་རྒྱས་ཉིད་ནི་ཡོངས་སུ་སྐྱོབ། །དེ་ཡང་ལན་ཅིག་ཙམ་མ་ཡིན་གྱི་ དུས་རྟག་ཏུ་རྒྱུན་མི་འཆད་པར་སྤང་བྱ་མ་རིག་པ་ལ་སོགས་པ་ཉོན་མོངས་པའི་ཀུན་ནས་ཉོན་ མོངས་པའི་ཚོགས་ཀུན་དང་། དེས་ཀུན་ནས་བསླང་བ་སྲོག་གཅོད་པ་ལ་སོགས་པའི་ཉེས་ པར་སྤྱོད་པ་ལས་ཀྱི་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པ་ཐམས་ཅད་དང་། རྒ་བ་དང་འཆི་བ་དང་མྱ་ངན་ དང་སྨྲེ་སྔགས་འདོན་པ་དང་སྡུག་བསྔལ་བ་དང་ཡིད་མི་བདེ་བ་དང་འཁྲུག་པ་ལ་སོགས་པ་ སྐྱེ་བའི་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པ་དག་ལས་ཀྱང་སྐྱོབ་པ་པོ་སངས་རྒྱས་ཉིད་ཀྱིས་ནི་ཡོངས་སུ་ སྐྱོབ་པར་མཛད་དེ། དབུ་མ་རྩ་བར། མ་རིག་འགགས་པར་གྱུར་ནས་ནི། །འདུ་བྱེད་ཀུན་ཏུ་ འབྱུང་མི་འགྱུར། །མ་རིག་འགག་པར་འགྱུར་བ་ནི། །ཤེས་པས་དེ་ཉིད་སྒོམ་པས་སོ། །ཞེས་ གསུངས་པ་ལྟར་ཉེས་པ་ཐམས་ཅད་ཀྱི་རྩ་བ་མ་རིག་པའི་གཉེན་པོ་རིག་པ་ཡེ་ཤེས་སྒོམ་པའི་ ལམ་རྣམ་པར་དག་པ་བསྟན་པས་སོ། །དེ་ལྟར་འཁོར་བའི་རྩ་བ་མ་རིག་པ་འགགས་ན་སྡུག་ བསྔལ་མཐའ་དག་ལས་རྣམ་པར་གྲོལ་བར་འགྱུར་ཏེ། དེ་དང་དེ་ནི་འགགས་གྱུར་ན། །དེ་ དང་དེ་ནི་མངོན་མི་འབྱུང་། །སྡུག་བསྔལ་ཕུང་པོ་འབའ་ཞིག་པ། །དེ་ནི་དེ་ལྟར་ཡང་དག་ འགག །ཅེས་གསུངས་པ་ལྟར་རོ། ། ཡོངས་སུ་སྐྱོབ་པ་ལྔ་ནི། ཉེ་བར་འཚེ་བ་ཐམས་ཅད་དང་། །ངན་སོང་དང་ ནི་ཐབས་མིན་དང་། །འཇིག་ཚོགས་ཐེག་པ་དམན་པ་ལས། །དེ་ཕྱིར་ 4-193 སྐྱབས་ཀྱི་དམ་པའོ། །སངས་རྒྱས་འཇིག་རྟེན་དུ་བྱོན་པའི་མཐུས་ལོང་བ་རྣམས་ཀྱིས་ མིག་ཐོབ་པ་དང་། འོན་པ་རྣམས་ཀྱིས་རྣ་བ་ཐོབ་པ་དང་། སེམས་འཁྲུགས་པ་རྣམས་ཀྱིས་ དྲན་པ་ཐོབ་པ་དང་། ནད་འགོ་བ་རྣམས་ཞི་བར་མཛད་པ་ལ་སོགས་པས་ཉེ་བར་འཚེ་བ་ ཐམས་ཅད་ལས་སྐྱོབ་པ་དང་། སངས་རྒྱས་ཀྱི་འོད་ཟ

【現代漢語翻譯】 以及被斬斷般的快樂等感受，以及業力的強大力量導致新的蘊（skandha）顯現的出生，以及出生后伴隨著年齡變化的衰老，最終連生命也終結的衰老和死亡，這七者都伴隨著痛苦，是出生的遍行煩惱。關於這些：從三者中產生二者，從二者中產生七者，從七者中也產生三者，這個輪迴的車輪，自身不斷地旋轉。如是說，從三種煩惱中產生兩種業，從兩種業中產生七種痛苦，在感受痛苦的同時，也被煩惱所控制而造作惡業等，就像從雞蛋里生出鳥，從鳥里生出雞蛋一樣，以相互循環的方式，眾生安住于痛苦之中。對於總是被煩惱的集合，以及一切惡行，以及衰老和死亡所困擾的眾生，佛陀本身是完全的救護者。而且不僅僅是一次，而是恒常不斷地從應斷除的無明等遍行煩惱的集合，以及由此引發的殺生等惡行，即業的遍行煩惱，以及衰老、死亡、悲傷、哀號、痛苦、憂惱和混亂等出生的遍行煩惱中救護，救護者佛陀本身會完全救護。正如《中觀根本慧論》所說：『無明止息后，行不再產生，無明止息的原因，是通過智慧修習它。』如是說，通過展示斷除一切過患之根本——無明的對治法，即智慧的清凈之道。這樣，如果輪迴的根本——無明止息，那麼將從一切痛苦中解脫。正如所說：『當這個止息時，那個就不會顯現，唯一的痛苦蘊，就這樣完全止息。』 五種完全的救護是：從一切近身的傷害，以及惡趣和非正道，以及壞聚見和下劣的乘（yana）中救護，因此是殊勝的救護者。由於佛陀出現在世間，使得盲人重見光明，耳聾者恢復聽力，心智錯亂者恢復記憶，平息瘟疫等，從而從一切近身的傷害中救護。佛陀的光芒...

【English Translation】 and the feeling of experiencing happiness like being cut off, and the birth where new skandhas (aggregates) manifest due to the powerful force of karma, and aging accompanied by changes in age after birth, and finally aging and death where even life ceases, these seven are accompanied by suffering and are the all-pervasive afflictions of birth. Regarding these: From the three, two arise; from the two, seven arise; from the seven, three also arise; this wheel of existence revolves again and again. As it is said, from the three afflictions, two karmas arise; from the two karmas, seven sufferings arise; and while experiencing suffering, one is also controlled by afflictions and creates evil deeds, etc., just like a bird from an egg and an egg from a bird, in a mutually cyclical manner, sentient beings abide in suffering. For those who are always troubled by the collection of afflictions, and all misdeeds, and aging and death, the Buddha himself is the complete protector. Moreover, not just once, but constantly and continuously from the collection of all-pervasive afflictions such as ignorance that should be abandoned, and the misdeeds such as killing that arise from it, that is, the all-pervasive afflictions of karma, and aging, death, sorrow, lamentation, suffering, distress, and confusion, etc., the all-pervasive afflictions of birth, the protector, the Buddha himself, completely protects. As it is said in the Root Wisdom: 'When ignorance ceases, actions no longer arise; the cause of the cessation of ignorance is through cultivating it with wisdom.' As it is said, by showing the antidote to ignorance, the root of all faults, that is, the pure path of cultivating wisdom. Thus, if ignorance, the root of samsara, ceases, then one will be liberated from all suffering. As it is said: 'When this ceases, that will not manifest; the mere aggregate of suffering, thus it completely ceases.' The five complete protections are: from all near harm, and from evil destinies and wrong paths, and from the view of perishable aggregates and inferior vehicles (yana), therefore he is the supreme refuge. Because of the Buddha's appearance in the world, the blind gain sight, the deaf regain hearing, the confused regain memory, and epidemics are pacified, etc., thereby protecting from all near harm. The light of the Buddha...

---

ེར་གྱིས་ངན་སོང་ལས་ཐར་བར་མཛད་ ཅིང་མི་དགེ་བ་ལས་བཟློག་ནས་དེར་མི་འགྲོ་བར་མཛད་པས་ངན་སོང་གསུམ་ལས་ཡོངས་ སུ་སྐྱོབ་པ་དང་ནི་ལྟ་བ་ངན་པའི་དབང་གིས་མེ་ལྔ་བསྟེན་པ་དང་རྩེ་གསུམ་ལ་མཆོང་བ་ལ་ སོགས་པ་ལམ་ངན་པ་ལ་ཞུགས་པའི་མུ་སྟེགས་ཅན་རྣམས་དེ་ལས་བཟློག་སྟེ། བདེ་འགྲོ་དང་ ཐར་པའི་ལམ་བསྟན་ནས་ཐབས་མིན་པ་ལས་སྐྱོབ་པ་དང་། ཉེ་བར་ལེན་པའི་ཕུང་པོ་ལྔ་ལ་ བདག་དང་བདག་གིར་འཛིན་པའི་དབང་གིས་འཁོར་བར་ལྷུང་བ་རྣམས་ཉན་ཐོས་དང་རང་ སངས་རྒྱས་{རྣམས་}ཀྱི་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་ལ་བཀོད་ནས་འཇིག་ཚོགས་འཁོར་བའི་སྡུག་ བསྔལ་ལས་སྐྱོབ་པ་དང་། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རིགས་མ་ངེས་པ་རྣམས་ཐེག་པ་ཆེན་པོར་ རིགས་ངེས་པ་ལ་བཀོད་ནས་ཐེག་པ་དམན་པར་ལྟུང་བ་ལས་སྐྱོབ་པར་མཛད་པ་སྟེ། དེ་ཉིད་ ཀྱི་ཕྱིར་རྫོགས་པའི་སངས་རྒྱས་ནི་སྐྱབས་གནས་རྣམས་ཀྱི་དམ་པ་མཆོག་ཏུ་གྱུར་པའོ། ། སྐྱབས་ཀྱི་མཆོག་ཏུ་བསྟན་པ་ནི། སངས་རྒྱས་ཉིད་དེ་སྐྱབས་ནི་དཔེ་མེད་ མཆོག་ཏུ་འདོད། །སྣ་ཚོགས་འཇིགས་འགྱུར་འཇིག་ཚོགས་ཀུན་དང་ ཐེག་པ་དང་། །ངན་སོང་རྣམ་མང་སྡུག་བསྔལ་ཐབས་མིན་སོང་བ་ རྣམས། །སྐྱེ་དང་འཆི་དང་ཉོན་མོངས་ལས་རྣམས་ཀུན་ལས་བསྲུང་། ། ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་སངས་རྒྱས་ཉིད་དེ་ནི་གཞན་གྱིས་བསྐྱབ་པར་མི་ནུས་པ་རྣམས་ ལས་སྐྱོབ་པས་སྐྱབས་ནི་དཔེ་དང་ཟླ་མེད་པས་མཆོག་ཏུ་གྱུར་པར་འདོད་དེ། སྔར་བཤད་ པ་ལྟར་དབང་པོ་མ་ཚང་བ་ལ་སོགས་པ་སྣ་ཚོགས་པས་འཇིགས་པར་འགྱུར་བ་རྣམས་དང་། 4-194 འཇིག་ཚོགས་སུ་ལྟ་བས་འཁོར་བར་ལྟུང་བའི་འཇིགས་པ་ཀུན་དང་། ཐེག་ཆེན་རིགས་མ་ ངེས་པ་ཐེག་པ་དམན་པར་ལྟུང་བའི་འཇིགས་པ་དང་། ངན་སོང་གི་གནས་རྣམ་པ་མང་པོར་ སྡུག་བསྔལ་སྣ་ཚོགས་པ་མྱོང་བའི་འཇིགས་པ་དང་། མཐོ་རིས་དང་ཐར་པའི་ཐབས་མིན་པ་ ལམ་ངན་པར་སོང་བའི་འཇིགས་པ་རྣམས་དང་། སྐྱེ་བ་དང་འཆི་བ་ལ་སོགས་པ་ཚེའི་ཀུན་ ནས་ཉོན་མོངས་པ་དང་། མ་རིག་པ་ལ་སོགས་པ་ཉོན་མོངས་པའི་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པ་ དང་། མཚམས་མེད་པ་ལ་སོགས་པ་ལས་ཀྱི་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པའི་དབང་དུ་གྱུར་པ་ རྣམས་འཇིགས་པ་རྣམ་པ་མང་པོ་དེ་དང་དེ་དག་ལས་རྟག་ཏུ་ཀུན་ལས་བསྲུང་བར་མཛད་ པའི་ཕྱིར་རོ། ། མཆོག་ཏུ་འགྱུར་བའི་རྒྱུ་མཚན་ནི། སངས་རྒྱས་ཆོས་ཀྱི་ཤིན་ཏུ་རྫོགས་པའི་ སྐུ་གང་ཡིན། །དམ་པའི་ཆོས་ལ་སེམས་ཅན་རབ་འདུལ་མཁྱེན་པ་ གང་། །འགྲོ་བ་ཀུན་ལ་ཐུགས་བརྩེའི་ཕ་རོལ་ཕྱིན་པ་གང་། །སངས་ རྒྱས་ཉིད་དེ་འདིར་ནི་སྐྱབས་ཀྱི་མཆོག་ཏུ་འདོད། །རང་དོན་མཐར་ཐུག་པ་ སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཆོས་སྟོབས་དང་མི་འཇིགས་པ་དང་མ་འདྲེས་པ་ལ་སོགས་པ་རབ་ཀྱི་མཐར་ ཕྱིན་པ་རྣམས་ཀྱིས་ཤིན་ཏུ་རྫོགས་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་ཀྱི་སྐུ་གང་ཡིན་པ་དང་། གཞན་དོན་མཐར་ ཐུག་པ་དམ

【現代漢語翻譯】 以智慧從惡道中解脫，從不善中扭轉，使之不去惡道，從而完全從三惡道中救護，並且以邪見之力信奉五火、跳三尖等，將步入邪道的外道徒眾從那裡扭轉過來，指示他們通往善趣和解脫的道路，從非正道中救護。由於執著于近取五蘊為『我』和『我的』而墮入輪迴的那些人，被安置於聲聞和緣覺（{རྣམས་}）的寂滅涅槃中，從而從墮入輪迴的痛苦中救護。對於菩薩中根器不確定者，使其確定為大乘根器，從而救護他們不墮入小乘。因此，圓滿正等覺佛陀是救護處中最殊勝的。 所說的最勝救護是：佛陀本身，救護是無與倫比的至高無上。從各種恐懼、墮入輪迴的痛苦、乘、惡道中的各種痛苦以及誤入歧途的痛苦中，從生、死和煩惱等一切中守護。 圓滿正等覺佛陀本身，能從其他無法救護之處救護，因此救護是無與倫比的，被認為是至高無上的。如前所述，從諸根不全等各種恐懼，以及因執著于『我』而墮入輪迴的恐懼，以及大乘根器不確定者墮入小乘的恐懼，以及在惡道中感受各種痛苦的恐懼，以及誤入歧途的恐懼，以及生老病死等煩惱，以及無明等煩惱，以及五無間罪等業所帶來的煩惱中，從各種各樣的恐懼中，恒時守護一切。 成為最勝的原因是：佛陀是何者，是佛法極度圓滿之身？是何者，以正法調伏眾生？是何者，對一切眾生具有慈悲的彼岸？佛陀本身，在此被認為是救護之最勝。爲了自身利益達到極致，佛陀的功德，如十力、四無畏和十八不共法等達到極度圓滿，是何者的自性身？爲了他人利益達到極致，以正法調伏眾生。

【English Translation】 With wisdom, he liberates from the evil destinies, turns away from non-virtue, and prevents them from going there, thus completely protecting from the three evil destinies. Furthermore, by the power of wrong views, those non-Buddhists who engage in wrong paths, such as worshipping the five fires and jumping on the three points, are turned away from there, shown the path to good rebirth and liberation, and protected from wrong means. Those who fall into cyclic existence due to clinging to the five aggregates of appropriation as 'I' and 'mine' are placed in the cessation of suffering of the Hearers and Solitary Realizers {རྣམས་}, thus protecting them from the suffering of the aggregates and cyclic existence. Those Bodhisattvas whose lineage is uncertain are placed in the certainty of the Great Vehicle lineage, thus protecting them from falling into the inferior vehicle. Therefore, the perfectly complete Buddha is the supreme among all refuges. The supreme refuge is shown as: The Buddha himself, refuge is considered unparalleled and supreme. From various fears, all the sufferings of cyclic existence, vehicles, various sufferings of evil destinies, and those who have gone astray by wrong means, he protects from all such as birth, death, and afflictions. The perfectly complete Buddha himself, because he protects from those whom others cannot protect, refuge is unparalleled and considered supreme. As previously explained, from various fears such as incomplete faculties, and the fear of falling into cyclic existence due to clinging to the aggregates, and the fear of those whose Great Vehicle lineage is uncertain falling into the inferior vehicle, and the fear of experiencing various sufferings in many places of evil destinies, and the fear of going astray on wrong paths that are not the means to higher realms and liberation, and the afflictions of life such as birth and death, and the afflictions of ignorance, and the afflictions of karma such as the five heinous crimes, he always protects from all those various fears. The reason for becoming supreme is: Who is the Buddha, the body that is the complete perfection of the Dharma? Who is it that perfectly subdues sentient beings with the sacred Dharma? Who is it that has reached the other shore of compassion for all beings? The Buddha himself is considered here as the supreme refuge. For the ultimate benefit of oneself, the Buddha's qualities, such as the ten powers, the four fearlessnesses, and the eighteen unshared qualities, are perfectly complete, what is the essence of that nature body? For the ultimate benefit of others, subduing sentient beings with the sacred Dharma.

---

་པའི་ཆོས་ཐེག་པ་གསུམ་ལ་སེམས་ཅན་མཐའ་ཡས་པ་རབ་ཏུ་འདུལ་བའི་ཐབས་ སྣ་ཚོགས་མཁྱེན་པ་གང་ཡིན་པ་དང་། འགྲོ་བ་ཀུན་ལ་སྡུག་བསྔལ་མཐའ་དག་བསྒྲལ་བར་ བཞེད་པའི་ཐུགས་བརྩེ་བ་རབ་ཀྱི་མཐར་ཕྱིན་པའི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་བརྙེས་པ་གང་ཡིན་པ་ སྟེ། དོན་གཉིས་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་མཐར་ཕྱིན་པའི་སངས་རྒྱས་ཉིད་དེ་ནི་གདུལ་བྱ་སྨིན་ པར་བྱེད་པའི་སྐབས་འདིར་ནི་སྐྱབས་གནས་ཐམས་ཅད་ཀྱི་ནང་ནས་མཆོག་ཏུ་གྱུར་པ་ཡིན་ པར་འདོད་དོ། ། 4-195 ཀུན་གྱི་སྐྱབས་སུ་འགྱུར་ཚུལ་ནི། འཇིག་རྟེན་ཇི་སྲིད་སེམས་ཅན་གྱི། ། གནོད་དང་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་ཀུན། །བཟློག་ཅིང་འབྱོར་བར་མཛད་ པའི་ཕྱིར། །སངས་རྒྱས་སྐྱབས་ཆེན་ཉིད་དུ་འདོད། །དུས་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་ མཐའ་ཡས་པ་རྣམས་ཇི་སྲིད་གནས་ཀྱི་བར་དུ་ཡུལ་ནམ་མཁའི་མཐའ་དང་མཉམ་པའི་ སེམས་ཅན་ཀུན་གྱི་གནོད་པ་དང་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་ཀུན་རིམ་པ་བཞིན་དུ་སྦྱར་ཏེ། སྐྱེ་རྒ་ ན་འཆི་ལ་སོགས་པ་སྡུག་བསྔལ་གྱི་གནོད་པ་ཀུན་བཟློག་པར་མཛད་ཅིང་གནས་སྐབས་དང་ མཐར་ཐུག་གི་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་ཀུན་འབྱོར་པར་མཛད་པའི་ཕྱིར། རྫོགས་པའི་སངས་རྒྱས་ ནི་སྐྱབས་ཆེན་པོ་ཉིད་ཀྱི་མཆོག་ཏུ་གྱུར་པ་ཡིན་པར་འདོད་དོ། ། ༈ གནས་ཡོངས་སུ་གྱུར་པས་འགྲུབ་པའི་དོན། གནས་ཡོངས་སུ་གྱུར་པ་ལས་འགྲུབ་པའི་དོན་ལ་དྲུག་སྟེ། གནས་གྱུར་གྱི་ངོ་བོ་ངོས་ གཟུང་། དེ་གཞན་ལས་ཁྱད་པར་འཕགས་ཚུལ། དེའི་ཡོན་ཏན་རྣམ་པར་དབྱེ་བ། སངས་ རྒྱས་ཉིད་ཀུན་ལ་ཁྱབ་ཚུལ། སྣོད་མིན་ལ་སྣང་བ་མིན་ཚུལ། གདུལ་བྱ་ལ་ལྟོས་ནས་སྣང་ཚུལ་ ལོ། ། ངོ་བོ་ནི། གང་ལ་ཉོན་མོངས་ཤེས་བྱའི་སྒྲིབ་པའི་ས་བོན་དུས་རིང་ རྟག་ལྡན་པ། །སྤོང་བ་ཤིན་ཏུ་རྒྱ་ཆེན་རྣམ་པ་ཀུན་གྱིས་རབ་ཏུ་བཅོམ་ གྱུར་ཅིང་། །གནས་གྱུར་ཆོས་དཀར་ཡོན་ཏན་མཆོག་རབ་ལྡན་པ་ཐོབ་ པ་སངས་རྒྱས་ཉིད། །དེ་ནི་ཆོས་ལ་མི་རྟོག་རབ་དག་ཡུལ་ཅན་ཡེ་ཤེས་ ལམ་གྱིས་ཐོབ། །ཆོས་ཅན་ཕུང་པོ་ལྔའི་ཆོས་ཉིད་དབྱིངས་རང་བཞིན་གྱིས་རྣམ་པར་ དག་པ་གང་ལ་མི་མཐུན་ཕྱོགས་ཉོན་མོངས་པ་དང་ཤེས་བྱའི་སྒྲིབ་པའི་ས་བོན་ནམ་བག་ ཆགས་དུས་རིང་པོ་འཁོར་བ་ཐོག་མ་མེད་པ་ནས་རྟག་ཏུ་ལྡན་པ་དེ་ཉིད་སྤོང་བར་བྱེད་པའི་ གཉེན་པོ་ས་བཅུའི་ཡེ་ཤེས་ཤིན་ཏུ་རྒྱ་ཆེན་པོ་རྣམ་པ་ཀུན་གྱིས་རབ་ཏུ་བཅོམ་པར་གྱུར་ཅིང་། 4-196 དག་པ་གཉིས་ལྡན་དུ་གནས་གྱུར་པ་དང་། ཆོས་དཀར་པོ་ཡེ་ཤེས་ལྔ་དང་སྟོབས་བཅུ་དང་ མི་འཇིགས་པ་བཞི་ལ་སོགས་པའི་ཡོན་ཏན་ཉན་རང་ལས་མཆོག་དང་རབ་ཏུ་གྱུར་པ་དང་ ལྡན་པ་ཐོབ་པ་ནི་སྤངས་རྟོགས་མཐར་ཕྱིན་པའི་སངས་རྒྱས་ཉིད་ཡིན་ཞིང་། གནས་གྱུར་དྲི་ མ་དང་བྲལ་བའི་འབྲས་བུ་དེ་ནི་འཇིག་རྟེན་ལས་འདས་པ་མཉམ་བཞག་ཆོས་ཐམས་ཅད་ ལ་རྣམ་པར་མི་རྟོག་པའི་ཡེ་ཤེས་རབ་ཏ

【現代漢語翻譯】 無論何者，以三乘之法，善巧調伏無量眾生；又無論何者，以欲度一切眾生脫離諸苦之大悲心，證得圓滿之彼岸；此即二利圓滿究竟之佛陀，乃於此調伏有情成熟之時，一切皈依境中最殊勝者。 皈依之方式：世間存續幾時，於一切有情之，損害與圓滿，皆能遮止併成辦，故佛陀實為大皈依。于無邊世界存在之時，乃至虛空邊際之有情，所有損害與圓滿，次第相連。如生老病死等痛苦之損害皆能遮止，暫時與究竟之圓滿皆能成辦。故圓滿正覺之佛陀，實為最殊勝之大皈依。 ༈ 以轉變處所而成就之義 以轉變處所而成就之義有六：轉變處所之自性之認知；其較他者殊勝之處；其功德之分類；佛陀遍一切處之方式；非為法器者不得見之方式；依所化有情而顯現之方式。 自性為：何者煩惱所知障之種子，長時恒常相隨；斷除極其廣大，以一切方式徹底摧毀；獲得轉變處所，具足白法功德之殊勝者，即是佛陀。彼乃以不分別諸法之極凈智慧之道所證得。法性五蘊之自性，本性清凈，于其中，相違之煩惱與所知障之種子或習氣，自無始輪迴以來長時相隨，然以斷除彼等之對治，十地之智慧極其廣大，以一切方式徹底摧毀。 安住於二種清凈之轉變，並獲得具足白法，如五種智慧、十力、四無畏等，較聲聞緣覺更為殊勝之功德，即是斷證圓滿之佛陀。此轉變處所，遠離垢染之果，乃是超越世間，於一切法不作分別之極凈智慧

【English Translation】 Whatever knows the various methods of thoroughly subduing limitless sentient beings through the three vehicles of the Path; and whatever has attained the perfection of compassion, wishing to liberate all beings from all suffering; that very Buddha, who has perfected the two benefits, is considered the supreme among all refuges at this time when beings are to be ripened. The way to become a refuge for all is: As long as the world exists, for all sentient beings, all harm and prosperity, are averted and accomplished. Therefore, the Buddha is considered the great refuge. As long as the infinite realms of the world exist, for all sentient beings equal to the extent of space, all harm and prosperity are connected in order. All the harm of suffering, such as birth, aging, sickness, and death, is averted, and all temporary and ultimate prosperity is accomplished. Therefore, the fully enlightened Buddha is considered the supreme of the great refuges. ༈ The meaning of accomplishing through complete transformation of the basis. There are six meanings accomplished through the complete transformation of the basis: identifying the nature of the transformation; how it excels others; distinguishing its qualities; how the Buddha pervades all; how it does not appear to those who are not vessels; and how it appears in relation to those to be tamed. The nature is: Whatever has the seeds of afflictions and cognitive obscurations that have always been present for a long time; the abandonment is extremely vast, completely destroyed in every way; the attainment of the transformed basis, endowed with supreme white qualities, is the Buddha. That is attained through the path of non-conceptual, utterly pure wisdom regarding phenomena. The nature of the five aggregates, whose essence is naturally pure, in which the seeds or imprints of conflicting afflictions and cognitive obscurations have always been present since beginningless time, are completely destroyed by the extremely vast wisdom of the ten grounds, which is the antidote to abandoning them. Having transformed into a state of dual purity, and having attained qualities that are supreme and excellent compared to Hearers and Solitary Realizers, such as the five wisdoms, ten powers, and four fearlessnesses, is the Buddha who has perfected abandonment and realization. That result of transformation, free from impurities, is the utterly pure wisdom that transcends the world, the equipoise that does not conceptually differentiate all phenomena.

---

ུ་དག་པའི་ལམ་དང་། དེའི་རྗེས་ལས་ཐོབ་པ་ཤེས་བྱ་ ཤིན་ཏུ་རྒྱ་ཆེན་པོའི་ཡུལ་ཅན་གྱི་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་ལམ་རྣམ་པར་དག་པ་གཉིས་ཀྱིས་ཐོབ་པའོ། ། ཁྱད་པར་འཕགས་ཚུལ་ནི། དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་དེ་ནི་དེར་བཞུགས་ ནས། །རི་དབང་མཐོ་སྟེང་བཞུགས་བཞིན་འགྲོ་ལ་གཟིགས། །ཞི་བར་ མངོན་དགའི་འགྲོ་ལའང་ཐུགས་རྗེ་ན། །སྲིད་ལ་མངོན་དགའི་སྐྱེ་བོ་ གཞན་ཅི་སྨོས། །བྱང་ས་ལས། ཕྱིན་ཅི་མ་ལོག་པར་གསུང་བས་ན་དེ་བཞིན་གཤེགས་ པ་ཞེས་བྱའོ། །ཐོབ་པར་བྱ་བའི་དོན་ཐམས་ཅད་བརྙེས་པ་དང་བསོད་ནམས་ཀྱི་ཞིང་བླ་ན་ མེད་པ་ཡིན་པ་དང་། མཆོད་པར་འོས་པའང་ཡིན་པའི་ཕྱིར་དགྲ་བཅོམ་པ་ཞེས་བྱའོ། །ཆོས་ ཐམས་ཅད་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་དུ་དོན་དམ་པར་ཐུགས་སུ་ཆུད་པས་ན་ཡང་དག་པར་རྫོགས་ པའི་སངས་རྒྱས་ཞེས་བྱའོ། །ཞེས་པ་ལ་སོགས་པ་གསུངས་པའི་མཚན་དོན་དང་ལྡན་པའི་ དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་དེ་ནི་དབྱིངས་རང་བཞིན་གྱིས་དག་པ་སྒྲིབ་གཉིས་བག་ཆགས་དང་ བཅས་{པས་}ཀྱང་དག་པའི་གནས་མ་ལུས་པ་ཡོངས་སུ་གྱུར་པ་དེར་བཞུགས་ནས་དཔེར་ ན་འགའ་ཞིག་རི་དབང་མཐོན་པོའི་སྟེང་དུ་བཞུགས་ནས་དམའ་བ་གླིང་བཞི་ལ་སོགས་པ་ རྣམས་ལ་ལྟ་བ་བཞིན་དུ། ཉན་རང་ལ་སོགས་པ་ལས་མཆོག་ཏུ་གྱུར་པའི་གོ་འཕང་མཐོན་ པོ་ལ་བཞུགས་ནས་སྲིད་ཞིའི་མཐར་ལྷུང་བའི་འགྲོ་བ་དམན་པ་རྣམས་ལ་གཟིགས་ཏེ། རང་ ཉིད་གཅིག་པུ་ཞི་བ་མྱ་ངན་ལས་འདས་པའི་བདེ་བ་ལ་མངོན་པར་དགའ་བ་ཉན་ཐོས་དང་ 4-197 རང་སངས་རྒྱས་ཀྱི་འགྲོ་བ་རྣམས་ལའང་ཐུགས་རྗེ་ཆེན་པོས་རྗེས་སུ་འཛིན་པར་མཛད་ན། སྲིད་པ་འཁོར་བ་ལ་མངོན་པར་དགའ་བའི་སྐྱེ་བོ་གཞན་སྡུག་བསྔལ་སྣ་ཚོགས་པས་གདུངས་ པ་རྣམས་ཐུགས་རྗེས་སྐྱོབ་པར་མཛད་པ་ལྟ་ཅི་སྨོས་ཏེ། ཅིས་ཀྱང་སྐྱོབ་པའི་སྒོ་ནས་ཁྱད་པར་ དུ་འཕགས་པ་ཉིད་དོ། ། ཡོན་ཏན་གྱི་དབྱེ་བ་ནི། གནས་ལ་འཇུག་དང་རབ་འཇུག་མི་འཇུག་དང་། ། ལྡོག་དང་ཀུན་འཇུག་གཉིས་དང་མི་གཉིས་དང་། །མཉམ་དང་ཁྱད་ འཕགས་ཀུན་འགྲོའི་བདག་ཉིད་ནི། །དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་རྣམས་ཀྱི་ ཡོངས་གྱུར་འདོད། །གནས་ཡོངས་སུ་གྱུར་པ་དེ་ལ་ཕྱེ་ན་རྣམ་པ་བཅུ་སྟེ། གཞན་དོན་ ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་ལ་འཇུག་པ་དང་། ཆོས་ཐམས་ཅད་ལས་ཁྱད་པར་འཕགས་པའི་ཕྱིར་ མཆོག་གམ་རབ་ཏུ་འཇུག་པ་དང་། ཚུལ་མིན་ཡིད་བྱེད་ལ་སོགས་པ་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་ པའི་རྒྱུ་ལ་མི་འཇུག་པ་དང་། ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པ་གསུམ་ལས་ལྡོག་པ་དང་། རྟག་ཏུ་ རྒྱུན་མི་འཆད་པར་ཀུན་ཏུ་འཇུག་པ་དང་། མངོན་པར་རྫོགས་པར་བྱང་ཆུབ་པ་དང་མྱ་ངན་ ལས་འདས་པ་གཉིས་ལ་འཇུག་པ་དང་། ཤེས་རབ་དང་སྙིང་རྗེས་སྲིད་ཞིའི་མཐའ་གཉིས་ལ་ མི་གནས་པས་འདུས་བྱས་དང་འདུས་མ་བྱས་མི་གཉིས་པར་འཇུག་པ་དང་། ཉོན་མོངས་པ་ ལས་རྣམ་པར་གྲོལ་བའི་ཆ་ནས་ཉན་ཐོས་དང་རང་སངས་རྒྱས་རྣམས་དང་

【現代漢語翻譯】 以清凈之道，及其所獲，可知 具有極其廣闊境界的智慧之道，由二者清凈而得。 殊勝之處在於：如來安住于彼處， 如山王立於高處，垂視眾生。 對寂靜涅槃之樂的眾生尚且慈悲， 何況對沉溺於輪迴的凡夫？ 《菩薩地論》云：『不顛倒宣說，故名如來。』獲得一切應得之義，是無上福田，亦是應供養處，故名阿羅漢。如實通達一切法之真實義，故名正等覺佛。』等等，具有所說名稱之意義的如來，安住于自性清凈之法界，遠離二障及其習氣，一切清凈圓滿之處。譬如有人安住于高聳的山王之巔，俯視下方四大部洲等。同樣，如來安住于勝過聲聞、緣覺等之高位，垂視沉溺於輪迴與寂滅邊際的下劣眾生。對於僅僅喜好自身寂靜涅槃之樂的聲聞和緣覺之眾生，尚且以大悲心攝受，何況對於沉溺於輪迴，飽受各種痛苦折磨的眾生，豈不更應以慈悲救護？必定以救護的方式而顯得尤為殊勝。 功德之差別在於：安住與入勝不安住， 遠離與俱入二與不二， 平等與超勝周遍之自性， 是如來之圓滿成就所欲求。 安住之圓滿成就若細分則有十種：入于利他之圓滿，因勝過一切法而入于殊勝或極勝，不入于不如理作意等煩惱之因，遠離三種煩惱，恒常相續不斷地俱入，入于現證菩提與涅槃二者，以智慧與慈悲不住于輪迴與寂滅二邊，故於有為與無為不二而入，從煩惱中解脫之分而言，與聲聞和緣覺等同。

【English Translation】 Through the path of purity, and what is obtained from it, it is knowable. The path of wisdom, possessing an exceedingly vast realm, is obtained through the purification of both. The way of being particularly superior is that the Tathagata (如來, De-bzhin-gshegs-pa, Tathāgata, One Thus Gone) abides there, Like the King of Mountains residing on a high peak, gazing upon beings. If even to beings delighting in peaceful Nirvana (寂靜涅槃, zhi-bar-mngon-dgai, śānta, peaceful), there is compassion, What need be said of other beings delighting in existence? From the Bodhisattva-bhumi (《菩薩地論》, Byang-sa, Bodhisattvabhūmi, Stages of a Bodhisattva): 'Because he speaks without perversion, he is called Tathagata (如來, De-bzhin-gshegs-pa, Tathāgata, One Thus Gone).' Because he has attained all that is to be attained, is an unsurpassed field of merit, and is worthy of offerings, he is called Arhat (阿羅漢, dgra-bcom-pa, Arhat, Foe Destroyer). Because he has truly comprehended all dharmas (法, chos, dharma, law) as they are, he is called Samyaksambuddha (正等覺佛, yang-dag-par-rdzogs-pai-sangs-rgyas, Samyaksambuddha, Perfectly and Completely Awakened One).' And so forth, the Tathagata (如來, De-bzhin-gshegs-pa, Tathāgata, One Thus Gone) who possesses the meaning of the names spoken, abides in the realm of self-nature purity, having completely transformed all places that are pure even with the two obscurations and their predispositions. For example, someone resides on the high peak of the King of Mountains and looks down upon the lower four continents and so on. Similarly, residing in the high position that is superior to the Shravakas (聲聞, nyan-rang, Śrāvaka, Hearer) and Pratyekabuddhas (緣覺, rang-sangs-rgyas, Pratyekabuddha, Solitary Realizer) and so on, he gazes upon the inferior beings who have fallen to the extremes of existence and peace. Even to the Shravakas (聲聞, nyan-rang, Śrāvaka, Hearer) and Pratyekabuddhas (緣覺, rang-sangs-rgyas, Pratyekabuddha, Solitary Realizer) who are only delighted in the bliss of their own peaceful Nirvana (寂靜涅槃, zhi-bar-mngon-dgai, śānta, peaceful), he holds them with great compassion, what need be said of other beings who delight in existence, who are tormented by various sufferings, that he would protect them with compassion? He is particularly superior precisely through the means of protecting. The distinctions of qualities are: abiding and entering, not abiding, Turning away and completely entering, two and not two, Equality and surpassing, the nature of all-pervading, Is desired as the complete transformation of the Tathagatas (如來, De-bzhin-gshegs-pa, Tathāgata, One Thus Gone). If the complete transformation of abiding is divided, there are ten aspects: entering into the perfection of benefiting others, entering into the supreme or most supreme because it is superior to all dharmas (法, chos, dharma, law), not entering into the causes of affliction such as improper attention, turning away from the three afflictions, constantly and continuously entering completely, entering into the two, manifest complete enlightenment and Nirvana (涅槃, myang-ngan-las-'das-pa, Nirvāṇa, cessation), because wisdom and compassion do not abide in the two extremes of existence and peace, they enter into the two, conditioned and unconditioned, as not two, in terms of the aspect of being liberated from afflictions, they are equal to the Shravakas (聲聞, nyan-rang, Śrāvaka, Hearer) and Pratyekabuddhas (緣覺, rang-sangs-rgyas, Pratyekabuddha, Solitary Realizer).

---

ཡང་མཉམ་པར་ འཇུག་པ་དང་། སྟོབས་དང་མི་འཇིགས་པ་ལ་སོགས་པ། མངོན་དུ་གྱུར་པས་ཉན་རང་དང་ མི་མཉམ་ཞིང་ཁྱད་པར་དུ་འཕགས་པར་འཇུག་པ་དང་། རིགས་ཅན་གསུམ་ལ་རང་རང་གི་ མོས་པ་དང་མཐུན་པར་ཐེག་པ་གསུམ་གའི་ཆོས་སྟོན་པས་ཀུན་འགྲོའི་བདག་ཉིད་ཀྱི་འཇུག་ པ་རྣམས་ནི་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་རྣམས་ཀྱི་གནས་མ་ལུས་པ་ཡོངས་སུ་གྱུར་པའི་ཡོན་ཏན་ གྱི་རྣམ་པར་དབྱེ་བ་ཡིན་པར་འདོད་དོ། ། 4-198 ཀུན་ལ་ཁྱབ་ཚུལ་ནི། ཇི་ལྟར་ནམ་མཁའ་རྟག་ཏུ་ཀུན་སོང་འདོད། །དེ་ བཞིན་དེ་ཡང་རྟག་ཏུ་ཀུན་སོང་འདོད། །ཇི་ལྟར་ནམ་མཁའ་གཟུགས་ གྱུར་ཀུན་ཏུ་སོང་། །དེ་བཞིན་དེ་ཡང་སེམས་ཅན་ཚོགས་ཀུན་སོང་། ། ཇི་ལྟར་ཏེ་དཔེར་ན་འདུས་མ་བྱས་ཀྱི་ནམ་མཁའ་དུས་རྟག་ཏུ་བརྟན་པ་དང་གཡོ་བའི་ གཟུགས་ཀུན་ལ་ཁྱབ་པར་སོང་བར་འདོད་པ་དེ་བཞིན་དུ། གནས་མ་ལུས་པར་གྱུར་པ་དེའི་ རང་བཞིན་དོན་དམ་པའི་སངས་རྒྱས་ཆོས་ཀྱི་སྐུ་དེ་ཡང་དུས་རྟག་ཏུ་བརྟན་པ་དང་གཡོ་བའི་ དངོས་པོ་ཀུན་ལ་ཁྱབ་པར་སོང་བར་འདོད་ཅིང་། ཡང་ཇི་ལྟར་ན་འདུས་མ་བྱས་ཀྱི་ནམ་ མཁའ་གཟུགས་ཀྱི་ཁྱད་པར་བཟང་ངན་བར་མར་གྱུར་པ་ཐམས་ཅད་ལ་ཁྱབ་པར་ཀུན་ཏུ་ སོང་བ་དེ་བཞིན་དུ། དོན་དམ་པའི་སངས་རྒྱས་དེ་ཡང་སེམས་ཅན་གྱི་ཚོགས་བཟང་ངན་བར་ མ་ཐམས་ཅད་ལ་ཁྱབ་པར་ཀུན་ཏུ་སོང་བ་ཉིད་དེ། རྒྱུད་བླ་མར་ཡང་། (ཆོས་ཉིད་)དེ་སྤྱིའི་མཚན་ ཉིད་(ཡིན་པས་)ཉེས་པ་(ཅན་སེམས་ཅན་)དང་། །ཡོན་ཏན་(ཅན་བྱང་སེམས་དང་)མཐར་ཐུག་(སངས་རྒྱས་ལ་) ཁྱབ་པ་སྟེ། །གཟུགས་ཀྱི་རྣམ་པ་དམན་པ་དང་། །བར་མ་(དང་)མཆོག་ལ་ནམ་མཁའ་(ཁྱབ་ པ་)བཞིན། །ཞེས་པ་དང་། གང་ཞིག་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་ཆོས་ཀྱི་སྐུ་ལས་ཕྱི་རོལ་ཏུ་གྱུར་ པའི་སེམས་ཅན་དེ་དག་ནི་འགའ་ཡང་སེམས་ཅན་གྱི་ཁམས་ན་མེད་དེ། ནམ་མཁའི་ཁམས་ ཀྱིས་གཟུགས་ཀྱི་ཁམས་བཞིན་ནོ་ཞེས་གསུངས་པ་ལྟར་རོ། ། འདིའི་འགྲེལ་བར། སངས་རྒྱས་ཀྱིས་སེམས་ཅན་གྱི་ཚོགས་ཀུན་ཏུ་སོང་བ་ཉིད་ནི་ སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་བདག་ཉིད་དུ་ཞལ་གྱིས་བཞེས་པ་ཡོངས་སུ་གྲུབ་པ་ལས་རིག་པར་ བྱའོ་ཞེས་གསུངས་པ་ལ། ཁ་ཅིག་ས་དང་པོར་བདག་གཞན་མཉམ་པ་ཉིད་རྟོགས་པ་དེ་ མཐར་ཕྱིན་པ་ལས་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ལ་འཕྲིན་ལས་མཉམ་པ་ཉིད་དུ་འཇུག་པའོ་ཞེས་ ཀྱང་འཆད་མོད། ངེས་པའི་དོན་ནི་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ཀྱི་སེམས་ཀྱི་རང་བཞིན་རྣམ་པར་ 4-199 དག་པ་དང་སངས་རྒྱས་ཀྱི་བདག་ཉིད་གཉིས་སུ་མེད་པའི་དོན་ཏེ། རྒྱུད་བླ་མའི་འགྲེལ་བར། སེམས་ཀྱི་རང་བཞིན་རྣམ་པར་དག་པ་གཉིས་སུ་མེད་པ་ཉིད་ཉེ་བར་བཟུང་ནས་བཅོམ་ལྡན་ འདས་ཀྱིས་ཇི་སྐད་དུ་བཀའ་བསྩལ་པ་ནི། འཇམ་དཔལ་དེ་ལ་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ནི་ བདག་གི་ཉེ་བར་ལེན་པའི་གཞི་རྩ་ཡོངས་སུ་མཁྱེན་པ་བསྲུང་བར་མཛད་པ་སྟེ། བདག་རྣམ་ པར་དག་པས་སེམས་

【現代漢語翻譯】 此外，如來以平等性、力量和無畏等功德顯現，超越了聲聞和緣覺，並以殊勝的方式利益眾生。由於如來能根據不同根性的眾生，宣說適應他們意樂的三乘佛法，因此，這種周遍一切的自性之顯現，被認為是如來一切功德圓滿的體現。

普遍周遍的方式是：如同虛空恒常周遍一切，如來也恒常周遍一切。如同虛空周遍一切有形之物，如來也周遍一切有情眾生。 就像未生之虛空，恒常遍佈于穩定和變動的形色事物中一樣，如來一切功德圓滿的法身，也恒常遍佈于穩定和變動的萬物之中。又如未生之虛空，遍佈於好、壞、中等各種形色事物中一樣，如來的法身也遍佈於好、壞、中等一切有情眾生之中。《寶性論》中也說：『（法性）以其普遍性（故），遍及（有）過患（之有情）、（有）功德（之菩薩）及究竟（之佛陀），如虛空遍及下劣、中等、殊勝之色。』 任何眾生，若在如來法身之外，則無此眾生存在於眾生界中，如同虛空界包含色界一樣。 對此的解釋是：如來周遍一切有情眾生，是因為如來已經完全成就了『自他平等』的證悟。有些人解釋說，初地菩薩證悟自他平等后，便能以平等的方式利益一切眾生。但確切的含義是，一切眾生的心性本自清凈，與佛性無二無別。《寶性論》的解釋中說：『世尊之所以如此宣說，是因為他認識到心性本自清凈、無二無別的真諦，並守護著這種自性清凈的根本。』因此，心性本自清凈。

【English Translation】 Furthermore, the Tathagatas manifest with equality, powers, fearlessness, and other qualities, surpassing Shravakas and Pratyekabuddhas, and benefiting beings in a unique way. Because the Tathagatas teach the Dharma of the Three Vehicles according to the inclinations of the three types of beings, this manifestation of all-pervading self-nature is considered a differentiation of the qualities of the Tathagatas' complete state.

The way of universal pervasion is: Just as the sky is always considered to pervade everything, so too is it considered to always pervade everything. Just as the sky pervades all forms, so too does it pervade all sentient beings. Just as the unconditioned space is always considered to pervade all stable and moving forms, so too is the Dharmakaya (法身，Dharmakāya，Dharmakāya，body of dharma) of the complete state considered to pervade all stable and moving things. And just as the unconditioned space pervades all forms, good, bad, and intermediate, so too does the ultimate Buddha pervade all sentient beings, good, bad, and intermediate. In the Ratnagotravibhāga (རྒྱུད་བླ་མ，Uttaratantra，Uttaratantra， the highest continuum) also, it says, '(Because) it is the general characteristic (of Dharmata), it pervades (sentient beings) with faults, (Bodhisattvas) with qualities, and the ultimate (Buddhas), like the sky (pervades) inferior, intermediate, and superior forms.' And any sentient being that is outside the Dharmakaya of the Tathagata does not exist in the realm of sentient beings, just as the realm of space contains the realm of form. The commentary on this states: 'The fact that the Buddha pervades all sentient beings is to be understood as the complete accomplishment of acknowledging all sentient beings as oneself.' Some explain that the realization of equality between self and others on the first bhumi (ས་དང་པོ，bhūmi，bhūmi，ground) leads to the equal engagement in benefiting all sentient beings. But the definitive meaning is that the nature of the minds of all sentient beings is completely pure and non-dual with the nature of the Buddha. The commentary on the Ratnagotravibhāga states: 'Having taken hold of the non-duality of the completely pure nature of the mind, the Bhagavan (བཅོམ་ལྡན་འདས，Bhagavan，Bhagavan，the blessed one) declared: 'Manjushri (འཇམ་དཔལ，Mañjuśrī，Mañjuśrī，gentle glory), the Tathagata knows and protects the root of taking self as the basis. Therefore, the mind is completely pure.'

---

ཅན་ཐམས་ཅད་རྣམ་པར་དག་པར་རྟོགས་སོ། །བདག་རྣམ་པར་དག་ པ་གང་ཡིན་པ་དང་སེམས་ཅན་རྣམ་པར་དག་པ་གང་ཡིན་པ་འདི་ནི་གཉིས་སུ་མེད་དེ་གཉིས་ སུ་བྱར་མེད་དོ་ཞེས་གསུངས་པ་ལྟར་རོ། ། སྣང་བ་མིན་ཚུལ་ནི། ཇི་ལྟར་ཆུ་ཡི་སྣོད་ཆག་ན། །ཟླ་བའི་གཟུགས་བརྙན་ མི་སྣང་བ། །དེ་བཞིན་སེམས་ཅན་ངན་པ་ལ། །སངས་རྒྱས་གཟུགས་ ཀྱང་མི་སྣང་ངོ་། །ཇི་ལྟར་ཏེ་དཔེར་ན་ཆུའི་སྣོད་ཆག་ནས་ནང་ན་ཆུ་མེད་ན་སྣོད་ཀྱི་ནང་ དུ་ཟླ་བའི་གཟུགས་བརྙན་མི་སྣང་བ་དེ་བཞིན་དུ། སེམས་ཅན་ངན་པ་ལས་དང་ཉོན་མོངས་ པའི་དབང་དུ་གྱུར་པས་སྐལ་བ་དང་མི་ལྡན་པ་རྣམས་ལ་སངས་རྒྱས་ཀྱི་གཟུགས་ཀྱང་མི་ སྣང་ངོ་། །དེ་ཡང་ཟླ་བ་ལ་ཉེ་རིང་མེད་ཀྱང་ཆུ་མེད་ན་གཟུགས་བརྙན་མི་སྣང་བ་བཞིན་དུ་ སངས་རྒྱས་ལ་ཉེ་རིང་མེད་ཀྱང་སེམས་ཅན་གྱི་ཉེས་པས་མི་སྣང་བ་ཉིད་དེ། མངོན་པར་ རྟོགས་པའི་རྒྱན་ལས། ལྷ་ཡི་རྒྱལ་པོས་ཆར་ཕབ་ཀྱང་། །ས་བོན་མི་རུང་མི་འཁྲུངས་ལྟར། ། སངས་རྒྱས་རྣམས་ནི་བྱོན་གྱུར་ཀྱང་། །སྐལ་བ་མེད་པས་བཟང་མི་མྱོང་། །ཞེས་གསུངས་པ་ ལྟར་རོ། ། ལྟོས་ནས་སྣང་ཚུལ་ནི། ཇི་ལྟར་མེ་ནི་གཞན་དུ་འབར། །གཞན་དུ་ཞི་ བར་འགྱུར་བ་ལྟར། །དེ་བཞིན་སངས་རྒྱས་རྣམས་ལ་ཡང་། །སྣང་དང་ མི་སྣང་ཤེས་པར་བྱ། །དཔེ་ཇི་ལྟར་ན་མེ་ནི་བུད་ཤིང་ལ་སོགས་པའི་རྐྱེན་ཚོགས་པ་ན་ 4-200 གཞན་དུ་འབར་ཞིང་བུད་ཤིང་ཟད་པ་ལ་སོགས་པའི་དབང་གིས་གཞན་དུ་ཞི་ཞིང་མེད་པར་ འགྱུར་བ་ལྟར། དོན་དེ་བཞིན་དུ་སངས་རྒྱས་རྣམས་ལ་ཡང་དོན་དམ་ཆོས་ཀྱི་སྐུ་ལ་སྐྱེ་འཇིག་ མེད་ཀྱང་གདུལ་བྱ་སྐལ་བ་དང་ལྡན་པ་ཡོད་ན་ཀུན་རྫོབ་གཟུགས་ཀྱི་སྐུའི་སྣང་བ་སྣ་ཚོགས་ པ་བསྟན་ནས་སྨིན་པར་མཛད་པ་དང་། སངས་རྒྱས་མཐོང་བའི་སྐལ་བ་དང་ལྡན་པ་མེད་ན་ རྟག་པར་འཛིན་པ་བཟློག་པ་ལ་སོགས་པའི་ཆེད་དུ་མི་སྣང་ཞིང་། མྱ་ངན་ལས་འདས་བའི་ ཚུལ་སྟོན་པར་ཡང་ཤེས་པར་བྱ་སྟེ། ཐེག་པ་ཆེན་པོ་བསྡུས་པ་ལས། ལ་ལར་རྫོགས་པའི་ བྱང་ཆུབ་སྟོན། །ལ་ལར་མེ་བཞིན་མྱ་ངན་འདའ། །ནམ་ཡང་མེད་པ་མ་ཡིན་ཏེ། །དེ་བཞིན་ གཤེགས་པ་རྟག་པའི་སྐུ། །ཞེས་གསུངས་པ་ལྟར་རོ། ། ༈ འཕྲིན་ལས་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པའི་དོན། འཕྲིན་ལས་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པའི་དོན་ལ། ལྷུན་གྱིས་གྲུབ་པའི་དོན་དང་། རྒྱུན་མི་འཆད་ པའི་དོན་ནོ། ། དང་པོ་ལའང་གཉིས་ལས། གསུང་གི་མཛད་པ་ལྷུན་གྱིས་གྲུབ་པ་ནི། ཇི་ལྟར་རྔ་ དག་མ་བརྡུངས་པར། །སྒྲ་ནི་ཀུན་ཏུ་འབྱུང་བ་ལྟར། །དེ་བཞིན་རྒྱལ་བ་ གཟོ་མེད་པར། །བཤད་པ་དག་ནི་ཀུན་ཏུ་འབྱུང་། །དཔེ་ཇི་ལྟར་ན་སུམ་ཅུ་རྩ་ གསུམ་པ་རྣམས་ཀྱི་ལས་ཀྱི་དབང་གིས་ཆོས་ཀྱི་རྔ་བོ་ཆེ་དེ་གཞན་དག་གིས་མ་བརྡུངས་པར་ ཡང་། ཆོས་ཀྱི་སྡོམ་བཞི་ལ་སོགས་པའི་སྒྲ་ནི་ཀུན་ཏུ་འབྱུང་བ་ལྟར་དོན་དེ་བཞིན་

【現代漢語翻譯】 一切皆證悟為清凈。如經中所說：『我之清凈與眾生之清凈，此二無別，不可分割。』 關於不顯現的方式： 猶如水器一旦破裂，月亮的倒影便不會顯現。 同樣，對於惡劣的眾生，佛陀的身影也不會顯現。 例如，如果水器破裂且其中沒有水，那麼器皿中就不會顯現月亮的倒影。 同樣，被業和煩惱所控制，沒有福報的惡劣眾生，也無法見到佛陀的身影。 雖然月亮沒有遠近之分，但如果沒有水，倒影就不會顯現。同樣，雖然佛陀沒有親疏之別，但由於眾生的過失，佛陀不會顯現。《現觀莊嚴論》中說：『天王降下雨水，不適宜的種子不會生長。 佛陀雖然降臨世間，但無福之人無法體驗到美好。』 關於依賴而顯現的方式： 猶如火焰在別處燃燒，在別處熄滅。 同樣，對於佛陀，顯現與不顯現也應知曉。 例如，火焰依賴於木柴等因緣而燃燒，又因木柴耗盡等原因而熄滅。 同樣，對於佛陀而言，雖然勝義諦法身無生無滅，但如果所化眾生具有福報，就會示現各種世俗諦色身，使之成熟。 如果沒有見到佛陀的福報，爲了阻止常執等，佛陀便不顯現，並示現涅槃之相。 《攝大乘論》中說：『于某些眾生示現圓滿菩提，于某些眾生如火般入滅。 並非永遠消失，如來具有常恒之身。』 殊勝事業之義： 殊勝事業之義有二：任運成就之義和相續不斷之義。 首先，又分為二。 語之事業任運成就，如經中所說： 猶如鼓聲無需敲擊，聲音自然遍佈。 同樣，佛陀無需造作，教法自然流淌。 例如，三十三天的人們，由於業力的作用，無需他人敲擊，法鼓自然發出四法印等聲音。 同樣，

【English Translation】 All are realized as completely pure. As it is said, 'My own complete purity and the complete purity of sentient beings are non-dual, indivisible.' Regarding the manner of non-appearance: Just as when a water vessel is broken, the reflection of the moon will not appear. Similarly, the form of the Buddha will not appear to evil sentient beings. For example, if a water vessel is broken and there is no water inside, the reflection of the moon will not appear in the vessel. Similarly, evil sentient beings who are under the control of karma and afflictions, and who lack the fortune, will not see the form of the Buddha. Although the moon has no nearness or distance, if there is no water, the reflection will not appear. Similarly, although the Buddha has no partiality, due to the faults of sentient beings, the Buddha does not appear. The Ornament of Clear Realization states: 'Even when the king of gods sends down rain, unsuitable seeds will not sprout. Although the Buddhas appear, those without fortune do not experience goodness.' Regarding the manner of appearance depending on conditions: Just as fire burns in one place and is extinguished in another. Similarly, one should understand the appearance and non-appearance of the Buddhas. For example, just as fire burns when the conditions of firewood and so on are gathered, and is extinguished and disappears due to the exhaustion of firewood and so on. Similarly, for the Buddhas, although the ultimate Dharma body has no birth or death, if there are disciples with fortune, they will show various appearances of the conventional form body and ripen them. If there is no fortune to see the Buddha, in order to avert the clinging to permanence and so on, they will not appear and will show the manner of passing into nirvana. The Summary of the Great Vehicle states: 'To some they show complete enlightenment, to some they pass into nirvana like fire. They are not ever non-existent, the Thus-Gone Ones have an eternal body.' The meaning of perfectly complete activity: The meaning of perfectly complete activity has two aspects: the meaning of spontaneous accomplishment and the meaning of continuousness. Firstly, there are also two aspects. The spontaneous accomplishment of the activity of speech is as follows: Just as the sound of a drum arises everywhere without being struck. Similarly, the teachings of the Victorious Ones arise everywhere without effort. For example, due to the karma of the Thirty-three Gods, the great Dharma drum emits the sound of the Four Seals of the Dharma and so on without being struck by others. Similarly,

---

དུ་རྒྱལ་བ་ རྫོགས་པའི་སངས་རྒྱས་རྣམས་ཀྱང་། ཆོས་འདི་དང་འདི་བཤད་པར་བྱའོ་སྙམ་པའི་རྣམ་པར་ རྟོག་པའི་གཟོའི་འབད་རྩོལ་མེད་ཅིང་ལྷུན་གྱིས་གྲུབ་པར་ཡང་། ལས་རྣམ་པར་དཀར་བ་ བསགས་པའི་གདུལ་བྱ་རྣམས་ལ་རང་རང་གི་མོས་པ་དང་མཐུན་པའི་བཤད་པ་དག་ནི་ཀུན་ ཏུ་འབྱུང་བ་སྟེ། རྒྱུད་བླ་མར་ཡང་། ཇི་ལྟར་ལྷ་ན་ལྷ་རྣམས་ཀྱི། །རྔ་སྒྲ་རང་གི་ལས་ལས་བྱུང་། ། དེ་བཞིན་འཇིག་རྟེན་ཐུབ་པའི་ཆོས། །གསུང་བ་རང་གི་ལས་ལས་བྱུང་། །ཞེས་པ་ལ་སོགས་ 4-201 པ་གསུངས་པ་ལྟར་རོ། ། སྐུའི་མཛད་པ་ལྷུན་གྱིས་གྲུབ་པ་ནི། ཇི་ལྟར་ནོར་བུ་འབད་མེད་པར། །རང་ གི་འོད་ནི་སྟོན་པ་ལྟར། །སངས་རྒྱས་རྣམས་ཀྱང་གཟོ་མེད་པར། །དེ་ བཞིན་མཛད་པ་ངེས་པར་སྟོན། །དཔེ་ཇི་ལྟར་ན་ཡིད་བཞིན་གྱི་ནོར་བུ་རིན་པོ་ཆེས་ རྣམ་རྟོག་གི་འབད་རྩོལ་མེད་པར་རང་གི་འོད་ནི་སྟོན་ཞིང་གཞན་གྱི་དགོས་འདོད་སྒྲུབ་པ་ ལྟར། དོན་ནི་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་སངས་རྒྱས་རྣམས་ཀྱང་འདི་དང་འདི་བསྟན་པར་ བྱའོ་སྙམ་པའི་རྣམ་རྟོག་གི་གཟོའམ་འབད་རྩོལ་མེད་ཅིང་། ལྷུན་གྱིས་གྲུབ་པར་སྔ་མ་དེ་ བཞིན་དུ་མཛད་པ་བཅུ་གཉིས་ལ་སོགས་པ་སྐུའི་རྣམ་འཕྲུལ་མཐའ་ཡས་པ་ངེས་པར་སྟོན་ པས་གདུལ་བྱ་རྣམས་སྨིན་གྲོལ་ལ་འགོད་པའོ། ། རྒྱུན་མི་འཆད་པའི་དོན་ནི། ཇི་ལྟར་མཁའ་ལ་འཇིག་རྟེན་གྱི། །བྱ་བ་རྒྱུན་ མི་འཆད་པར་ལྟར། །དེ་བཞིན་ཟག་མེད་དབྱིངས་ན་ཡང་། །རྒྱལ་བའི་ མཛད་པ་རྒྱུན་མི་འཆད། །དཔེ་ཇི་ལྟར་ན་འདུས་མ་བྱས་ཀྱི་ནམ་མཁའ་འགྱུར་བ་མེད་ པ་ལ། འདུས་བྱས་བརྟན་པ་དང་གཡོ་བའི་འཇིག་རྟེན་གྱི་བྱ་བ་སྐྱེ་འཇིག་རྒྱུན་མི་འཆད་པར་ སྣང་བ་ལྟར། དོན་དེ་བཞིན་དུ་ཟག་པ་མེད་པའི་ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་ནམ་[མཁའ་{ཡང་}འགྱུར་ བ་མེད་པའི་ངང་ན་ཡང་། རྒྱལ་བ་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པའི་སྐུ་གསུང་ཐུགས་ཀྱི་མཛད་པ་ རྣམས་འཁོར་བ་ཇི་སྲིད་གནས་ཀྱི་བར་དུ་རྒྱུན་མི་འཆད་པ་ཉིད་དོ། ། དེའི་ཚུལ་ཡང་། ཇི་ལྟར་མཁའ་ལ་འཇིག་རྟེན་གྱི། །བྱ་བ་ཉམས་ཤིང་ འབྱུང་བ་ལྟར། །དེ་བཞིན་ཟག་མེད་དབྱིངས་ན་ཡང་། །སངས་རྒྱས་ འཕྲིན་ལས་སྐྱེ་ཞིང་འབྲི། །དཔེ་ཇི་ལྟར་ན་འདུས་མ་བྱས་ནམ་མཁའ་འགྱུར་བ་མེད་ པ་ལ་དུས་རྟག་ཏུ་རྒྱུན་མི་འཆད་པར་ནི་ཕྱི་ནང་གི་འཇིག་རྟེན་གྱི་བྱ་བ་རྣམས་སྔར་ཡོད་པ་ 4-202 ཉམས་ཤིང་འཇིག་པ་དང་། སྔར་མེད་པ་འབྱུང་ཞིང་ཆགས་པ་ལྟར་དོན་དེ་བཞིན་དུ་ཟག་པ་ མེད་པའི་ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་འགྱུར་བ་མེད་པའི་ངང་ན་ཡང་། སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ རྣམས་ཀྱི་འཕྲིན་ལས་གདུལ་བྱ་དུས་ལ་བབ་པ་ན་སྐྱེ་ཞིང་འཇུག་ལ། མ་བབ་པ་ན་འབྲི་ཞིང་ མི་འཇུག་པའི་ཚུལ་གྱིས་གཞན་གྱི་དོན་རྒྱུན་མི་འཆད་པར་མཛད་པ་སྟེ། རྒྱུད་བླ་མར་ཡང་། ཇི་ལྟར་ནོར་བུ་རིན་ཆེན་རྟོག་མེད་འདོ

【現代漢語翻譯】 正如諸佛圓滿正等覺，他們心中沒有『我將宣說此法』的想法，也無需任何造作的努力，而是自然而然地，爲了那些積累了清凈業力的有緣眾生，以符合他們各自意願的方式宣說佛法。正如《寶性論》中所說：『如天人樂器，自然發出妙音，諸佛之說法，亦由自業生。』 佛陀的身之事業是自然成就的。正如珍寶無需努力，自然散發光芒一樣，諸佛也無需造作，自然示現事業。例如，如意寶珠無需任何分別唸的努力，就能自然發出光芒，滿足他人的願望。同樣，圓滿正等覺的諸佛也無需『我將展示這個』的想法和造作的努力，而是自然而然地示現十二事業等無量身之化現，引導有緣眾生走向成熟和解脫。 永不間斷的意義是：正如虛空中，世間的活動永不停止一樣，在無漏的法界中，諸佛的事業也永不間斷。例如，在無為的虛空中，沒有變化，但有為的、穩定和變動的世間活動，生滅相續，永不間斷地顯現。同樣，在無漏的法界中，諸佛的身語意事業，直到輪迴結束，都永不間斷。 其方式是：正如虛空中，世間的活動有衰減和產生一樣，在無漏的法界中，諸佛的事業也有生起和減弱。例如，在無為的虛空中，沒有變化，但內外世間的活動總是永不間斷地，原有的衰減和消失，新生的產生和形成。同樣，在無漏的法界中，諸佛的事業，在應被調伏的眾生時機成熟時，便會生起和進入；在時機未成熟時，便會減弱和不進入，以這種方式，他們永不間斷地利益他人。《寶性論》中也說：『如珍寶無思慮，』

【English Translation】 Just as the Buddhas, the perfectly complete enlightened ones, do not have the thought 'I shall explain this Dharma,' nor do they need any contrived effort, but spontaneously, for those fortunate beings who have accumulated pure karma, explanations that accord with their respective inclinations arise constantly. As it is said in the Uttaratantra: 'Like the sound of drums of the gods, arising from their own actions, similarly, the Dharma of the Sage of the world, is spoken from his own actions.' The body activity of the Buddha is spontaneously accomplished. Just as a jewel, without effort, naturally emits its light, so too, the Buddhas, without contrivance, certainly show their activity. For example, just as a wish-fulfilling jewel, without the effort of conceptual thought, naturally emits its light and fulfills the desires of others, similarly, the perfectly complete enlightened Buddhas, without the thought 'I shall show this and that' and the effort of contrivance, spontaneously, as before, certainly show the twelve deeds and other limitless bodily manifestations, placing fortunate beings on the path to maturation and liberation. The meaning of unceasing is: Just as in the sky, the activities of the world never cease, so too, in the uncontaminated realm of Dharma, the activities of the Buddhas never cease. For example, in the unconditioned space, there is no change, but the conditioned, stable and moving activities of the world, arising and ceasing continuously, appear without interruption. Similarly, in the uncontaminated realm of Dharma, the body, speech, and mind activities of all the Victorious Ones continue without interruption until the end of samsara. The manner of this is: Just as in the sky, the activities of the world decay and arise, so too, in the uncontaminated realm of Dharma, the activities of the Buddhas arise and diminish. For example, in the unconditioned space, there is no change, but the activities of the inner and outer world always continue without interruption, the former decaying and disappearing, and the latter arising and forming. Similarly, in the uncontaminated realm of Dharma, the activities of the Buddhas, the Bhagavat, arise and enter when the time is ripe for those to be tamed, and diminish and do not enter when the time is not ripe, in this way, they continuously benefit others. As it is also said in the Uttaratantra: 'Like a precious jewel without thought,'

---

ད་པའི་དོན། །འབད་པ་མེད་པར་གཞན་[པ་{མ་}དག་ ལ་རབ་སྟེར་ལྟར། །དེ་བཞིན་ཐུབ་པ་འབད་མེད་ཇི་ལྟར་འོས་པར་ནི། །གཞན་གྱི་དོན་དུ་སྲིད་ པ་ཇི་སྲིད་རྟག་ཏུ་བཞུགས། །ཞེས་པ་ལ་སོགས་པ་རྒྱ་ཆེར་གསུངས་པ་ལྟར་རོ། ། ༈ ཟག་མེད་དབྱིངས་ན་ཟབ་པའི་དོན། ཟག་མེད་དབྱིངས་ན་ཟབ་པའི་དོན་ལ་ཟབ་པ་རྒྱས་པར་བཤད་པ། བསྡུས་ཏེ་དཔེ་དང་ སྦྱར་བ། དབྱིངས་དེ་ཀུན་ལ་ཁྱབ་ཚུལ་ལོ། ། དང་པོ་ལའང་། མཚན་ཉིད་ཟབ་པ། གནས་པ་ཟབ་པ། འཕྲིན་ལས་ཟབ་པའོ། །མཚན་ ཉིད་ལའང་། རྣམ་པར་དག་པ་དང་། བདག་ཉིད་མཆོག་གི་དང་། ལུང་མ་བསྟན་པ་དང་། རྣམ་ པར་གྲོལ་བའི་མཚན་ཉིད་ཟབ་པའོ། ། རྣམ་པར་དག་པའི་མཚན་ཉིད་ཟབ་པ་ནི། སྔ་མ་ཕྱི་མ་ཁྱད་མེད་ཀྱང་། །སྒྲིབ་ པ་ཀུན་གྱི་དྲི་མེད་པ། །དེ་བཞིན་ཉིད་ནི་སངས་རྒྱས་འདོད། །དག་པ་མ་ ཡིན་མ་དག་མིན། །སྔ་མ་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ཀྱི་སེམས་ཀྱི་རང་བཞིན་འོད་གསལ་ དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་སྙིང་པོ་དང་། ཕྱི་མ་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཆོས་ཀྱི་སྐུ་མངོན་དུ་གྱུར་པ་དེ་ དག་རང་བཞིན་གྱིས་རྣམ་པར་དག་པར་ཁྱད་པར་ཅུང་ཟད་ཀྱང་མེད་པས། སྔར་མ་དག་པ་ ཞིག་ཕྱིས་དག་པ་ཡང་དག་པ་མ་ཡིན་ལ། འོན་ཀྱང་ལམ་བསྒོམས་པ་ལ་བརྟེན་ནས། སྤང་བྱ་ སྒྲིབ་པ་ཀུན་གྱི་དྲི་མ་མེད་པར་གྱུར་པའི་དེ་བཞིན་ཉིད་དག་པ་གཉིས་ལྡན་དེ་ནི་སྤངས་རྟོགས་ མཐར་ཕྱིན་པའི་སངས་རྒྱས་ཡིན་པར་འདོད་པས་གློ་བུར་གྱི་དྲི་མས་མ་དག་པ་ཡང་མ་ཡིན་ 4-203 པ་སྟེ། དག་པ་མ་ཡིན་མ་དག་མིན། །ཞེས་པ་འགལ་བ་ལྟར་སྣང་ཡང་མི་འགལ་བ་ནི་བསམ་ གྱིས་མི་ཁྱབ་པས་ན་ཟབ་པའི་དོན་ཏོ། ། བདག་ཉིད་མཆོག་གི་མཚན་ཉིད་ཟབ་པ་ནི། སྟོང་པ་ཉིད་ནི་རྣམ་དག་ན། ། བདག་མེད་མཆོག་གི་བདག་ཐོབ་པས། །སངས་རྒྱས་དག་པའི་བདག་ ཐོབ་ཕྱིར། །བདག་ཉིད་ཆེན་པོའི་བདག་ཏུ་འགྱུར། །དབྱིངས་རང་བཞིན་གྱིས་ རྣམ་པར་དག་པའི་སྟོང་པ་ཉིད་ནི། སྤང་བྱ་གློ་བུར་གྱི་དྲི་མས་ཀྱང་རྣམ་པར་དག་ན་གང་ཟག་ དང་ཆོས་ཀྱི་བདག་མེད་པ་མཆོག་གི་བདག་དེ་བཞིན་ཉིད་རྣམ་པར་དག་པ་ཐོབ་པས། སངས་ རྒྱས་རྣམས་ཀྱིས་ཤིན་ཏུ་རྣམ་པར་དག་པའི་བདག་གི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ཐོབ་པའི་ཕྱིར། རྒྱུད་ ལས་ཀྱང་། དེ་བཞིན་ཉིད་བདག་དག་པའི་བདག །ཅེས་པ་ལ་སོགས་པ་གསུངས་པ་ལྟར་ བདག་ཉིད་ཆེན་པོའི་བདག་ཏུ་འགྱུར་ཏེ། རྒྱུད་བླ་མར་ཡང་། བདག་དང་བདག་མེད་སྤྲོས་པ་ དག །ཉེ་བར་ཞི་བས་དམ་པའི་བདག །ཅེས་གསུངས་པ་ལྟར་མུ་སྟེགས་པ་ལ་སོགས་པས་ བཏགས་པའི་བདག་གི་སྤྲོས་པ་དང་། ཉན་ཐོས་ལ་སོགས་པས་བཏགས་པའི་བདག་མེད་ པའི་སྤྲོས་པ་དག་ཉེ་བར་ཞི་བས་མཐའ་གཉིས་དང་བྲལ་བ་བདག་དམ་པའི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་ པ་ནི་བསམ་གྱིས་མི་ཁྱབ་ཅིང་ཟབ་པའོ། ། ལུང་མ་བསྟན་པའི་མཚན་ཉིད་ཟབ་པ་ནི། དེ་ཕྱིར་སངས་རྒྱས་ཡོད་མིན་ཞིང་། ། མེད་པ

【現代漢語翻譯】 無勤之義： 如同不費力氣便能將殊勝之物給予不清凈者一般，如來也是如此，不費力氣便能恰如其分地，爲了利益他人而恒常住世，直至輪迴未空。 諸如此類廣說。 無漏界中甚深之義： 在無漏界中，甚深之義被廣為闡述，概括而言，即以比喻來說明，法界周遍一切的方式。 首先，有體性甚深、安住甚深、事業甚深。體性甚深又分為：極度清凈、自性殊勝、不可言說、以及解脫之體性甚深。 極度清凈之體性甚深： 前後無別， 遠離一切垢染， 如是之性即是佛陀所證悟之境界， 非清凈亦非不清凈。 前者指一切眾生之心性本具光明之如來藏，後者指佛陀證得之法身，二者在本性上沒有任何差別，並非先前不清凈後來才清凈。 然而，通過修持道， 從而使應斷除的一切垢染都得以清除， 如此一來， 具有二種清凈的真如， 即是斷證圓滿之佛陀。 並非為客塵所染而不清凈， 既非清凈亦非不清凈。 似乎自相矛盾，實則不然，因為這是不可思議的，所以是甚深之義。 自性殊勝之體性甚深： 若是空性極清凈， 獲得無我之殊勝我， 佛陀獲得清凈我， 故成大我之自性。 法界自性清凈之空性， 若能從應斷除的客塵中也獲得極度清凈， 那麼就能證得人無我和法無我的殊勝之我， 也就是真如的極度清凈。 諸佛因此獲得了清凈之我的彼岸， 如經中所說：『真如即我，清凈之我。』 故成大我之自性。 如《寶性論》所說：『我與無我戲論息， 寂滅即是勝義我。』 就像外道等所執著的我之戲論， 以及聲聞等所執著的無我之戲論， 都能寂滅， 從而遠離二邊， 證得殊勝之我的彼岸， 這是不可思議且甚深的。 不可言說之體性甚深： 是故佛陀非有亦非無。

【English Translation】 The meaning of effortless: Just as one can effortlessly give something excellent to someone impure, the Tathagata is also like that, effortlessly and appropriately, abiding constantly to benefit others as long as samsara is not empty. Such things are extensively explained. The meaning of profound in the uncontaminated realm: In the uncontaminated realm, the meaning of profound is widely explained, summarized as using metaphors to illustrate how the Dharmadhatu pervades everything. First, there is profoundness of characteristics, profoundness of abiding, and profoundness of activity. The profoundness of characteristics is further divided into: extreme purity, supreme self-nature, unspeakable, and the profoundness of the nature of liberation. The profoundness of the characteristic of extreme purity: There is no difference between the former and the latter, being free from all defilements. Suchness is considered the enlightenment of the Buddha, neither pure nor impure. The former refers to the radiant nature of the mind of all sentient beings, the essence of the Tathagata, and the latter refers to the manifestation of the Dharmakaya of the Buddha. There is no difference in their inherent purity, so it is not that something was impure before and only became pure later. However, by relying on the practice of the path, all the defilements that should be abandoned are eliminated, and thus the Suchness with two purities is the Buddha who has perfected abandonment and realization. It is not impure due to temporary defilements, neither pure nor impure. It seems contradictory, but it is not, because it is inconceivable, so it is the meaning of profound. The profoundness of the characteristic of supreme self-nature: If emptiness is extremely pure, one obtains the supreme self of no-self, because the Buddhas obtain the pure self, therefore it becomes the self of the great self. The emptiness of the Dharmadhatu's inherent purity, if it can also obtain extreme purity from the temporary defilements that should be abandoned, then one can attain the supreme self of no-self of person and no-self of phenomena, which is the extreme purity of Suchness. Therefore, the Buddhas attain the other shore of the pure self, as stated in the scriptures: 'Suchness is self, the pure self.' Therefore, it becomes the self of the great self. As stated in the Uttaratantra: 'The proliferation of self and no-self is pacified, and liberation is the supreme self.' Just like the proliferation of self clung to by non-Buddhists, and the proliferation of no-self clung to by Shravakas, can be pacified, thus being free from the two extremes, attaining the other shore of the supreme self, which is inconceivable and profound. The profoundness of the characteristic of the unspeakable: Therefore, the Buddha is neither existent nor nonexistent.

---

ར་ཡང་ནི་མི་བརྗོད་དོ། །དེ་ལྟས་སངས་རྒྱས་དེ་སྐད་འདྲི། །ལུང་ མ་བསྟན་པའི་ཚུལ་དུ་འདོད། །སྟོང་པ་ཉིད་རྣམ་པར་དག་པ་སངས་རྒྱས་ཡིན་པ་ དེའི་ཕྱིར་དོན་དམ་པའི་སངས་རྒྱས་ཆོས་ཀྱི་སྐུ་ནི་གང་ཟག་དང་ཆོས་ཀྱི་བདག་ལ་སོགས་ པར་ཀུན་བཏགས་པའི་ངོ་བོར་ཡོད་པ་མིན་ཞིང་། ཡོངས་གྲུབ་ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་དེ་བཞིན་ཉིད་ དག་པ་གཉིས་ལྡན་གྱི་ངོ་བོར་མེད་པར་ཡང་ནི་མི་བརྗོད་དོ། །དེ་ལྟ་བས་ན་སངས་རྒྱས་མྱ་ 4-204 ངན་ལས་འདས་ཕན་ཆད་ཡོད་པ་ཡིན་ནམ་མེད་པ་ཡིན་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་དེ་སྐད་འདྲི་ ན། རྟག་ཆད་ལ་སོགས་པའི་མཐར་འཛིན་པ་སྤང་བའི་ཕྱིར་མཐའ་གཅིག་ཏུ་ལུང་དུ་མ་བསྟན་ པའི་ཚུལ་དུ་འདོད་དེ། ཀུན་རྫོབ་གཟུགས་ཀྱི་སྐུ་ནི་མྱ་ངན་ལས་འདས་ནས་མེད་ཅིང་དོན་ དམ་ཆོས་ཀྱི་སྐུ་ནི་ནམ་ཡང་མི་འགྱུར་བར་ཡོད་པས་མཐའ་གཉིས་དང་བྲལ་བའི་ཕྱིར་ཟབ་ པའོ། ། རྣམ་པར་གྲོལ་བའི་མཚན་ཉིད་ཟབ་པ་ནི། ཇི་ལྟར་ལྕགས་ལ་ཚ་བ་དང་། ། མིག་ལ་རབ་རིབ་ཞི་བ་ལྟར། །སངས་རྒྱས་སེམས་དང་ཡེ་ཤེས་ལ། ། ཡོད་དང་མེད་པར་མི་བརྗོད་དོ། །དཔེ་ཇི་ལྟར་ན་ལྕགས་ལ་ཚ་བ་ཞི་ནས་མེད་ཅིང་ ལྕགས་གྲང་མོ་ཡོད་པ་དང་། མིག་ལ་རབ་རིབ་ཞི་ནས་མེད་ཅིང་མིག་གསལ་པོ་ཡོད་པ་ལྟར། དོན་དེ་བཞིན་དུ་རྫོགས་པའི་སངས་རྒྱས་རྣམས་ཀྱི་ཉོན་མོངས་པའི་སྒྲིབ་པ་ལས་སེམས་རྣམ་ པར་གྲོལ་བ་དང་། ཤེས་བྱའི་སྒྲིབ་པ་ལས་ཡེ་ཤེས་རྣམ་པར་གྲོལ་བ་དག་ལ་འདོད་ཆགས་ ལ་སོགས་པའི་ཚ་བའི་གདུང་བ་དང་མ་རིག་པ་ལ་སོགས་པའི་རབ་རིབ་ཀྱི་མུན་པ་རྣམས་ ཡོད་པར་མི་བརྗོད་ཅིང་མེད་པ་ཉིད་དང་། རྣམ་པར་གྲོལ་བ་དང་རྣམ་པར་གྲོལ་བའི་ཡེ་ ཤེས་གཟིགས་པ་ནི་མེད་པར་མི་བརྗོད་ཅིང་ཡོད་པ་ཉིད་དོ་ཞེས་མཐའ་གཉིས་དང་བྲལ་བར་ བསྟན་པས་ཤིན་ཏུ་ཟབ་པའོ། ། གནས་པ་ཟབ་པ་ནི། ཟག་མེད་དབྱིངས་ན་སངས་རྒྱས་རྣམས། །སྔོན་གྱི་ ལུས་རྗེས་འབྲང་ཕྱིར་དང་། །མཁའ་ལྟར་ལུས་ནི་མེད་པའི་ཕྱིར། །གཅིག་ མིན་མང་པོ་ཉིད་མ་ཡིན། །ཟག་པ་མེད་པའི་དབྱིངས་ན་རྫོགས་པའི་སངས་རྒྱས་ རྣམས་ནི་སྔོན་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་ལུས་དུ་མ་ལ་བརྟེན་ནས་སྨོན་ལམ་སྣ་ཚོགས་པ་བཏབ་ པའི་རྗེས་སུ་འབྲང་བའི་ཕྱིར་ཀུན་རྫོབ་གཟུགས་ཀྱི་སྐུ་གཅིག་མིན་ཞིང་། རྣམ་འཕྲུལ་སྣ་ 4-205 ཚོགས་པས་གཞན་དོན་མཛད་པའི་ཚུལ་གྱིས་གནས་པ་དང་། དོན་དམ་ཆོས་ཀྱི་སྐུ་འདུས་མ་ བྱས་ནམ་མཁའ་ལྟར་འདུས་བྱས་ཀྱི་ལུས་ནི་མེད་པའི་ཕྱིར་མང་པོ་ཉིད་མ་ཡིན་ཞིང་། རང་ དོན་མཐར་ཕྱིན་པ་དབྱིངས་རིག་དབྱེར་མེད་པའི་ངང་དུ་འགྱུར་བ་མེད་པར་གནས་པ་སྟེ། དེ་ ལྟར་ན་གཅིག་མིན་ཞིང་མང་པོ་ཉིད་ཀྱང་མ་ཡིན་པའི་ཚུལ་གྱིས་གནས་པ་ནི་བསམ་གྱིས་མི་ ཁྱབ་པའི་ཕྱིར་ཟབ་པའོ། ། འཕྲིན་ལས་ཟབ་པ་ལ་ཐུན་མོང་དུ་དཔེ་ཡིས་བསྟན་པ་དང་། ཡེ་ཤེས་ལ་

【現代漢語翻譯】 又說也不是不可說。因此如是問佛，視作不作授記之方式。空性完全清凈即是佛，因此，勝義諦之佛法身，並非於人與法之我等所遍計之自性而有。圓成實性法界，亦不說是具有如是清凈二者之自性。 因此，如是問佛，如來滅度后，存在耶？不存在耶？等等。爲了斷除常斷等邊執，視作不作任何授記之方式。世俗諦之色身於滅度后則無，然勝義諦之法身則永恒不變而存在，因此，爲了遠離二邊，是深奧的。 解脫之體性是深奧的：譬如鐵之熱度，以及眼之翳障止息般。佛之（藏文：སེམས་，梵文天城體：चित्त，梵文羅馬擬音：citta，漢語字面意思：心）與（藏文：ཡེ་ཤེས，梵文天城體：ज्ञान，梵文羅馬擬音：jñāna，漢語字面意思：智慧），不可說是有與無。譬如，如鐵之熱度消退則無，而冷鐵則存在；如眼之翳障止息則無，而明眼則存在。如是，圓滿佛陀們，從煩惱障解脫之心，以及從所知障解脫之智慧，不可說是有貪慾等熱惱之苦，以及無明等翳障之黑暗，而唯有無。而解脫與解脫之智慧之顯現，不可說是無，而唯有有。如是，因為顯示遠離二邊，所以是極其深奧的。 安住是深奧的：無漏界中諸佛，隨順先前之身形，以及如虛空般無身故，非一亦非眾多。于無漏界中，圓滿佛陀們，隨順先前菩薩之眾多身形，以及發下各種誓願之後，世俗諦之色身並非唯一。以各種化身行利他之事而安住。勝義諦之法身，乃非造作，如虛空般，無有造作之身，因此亦非眾多。自利達到究竟，於法界智慧無二無別之狀態中，不變而安住。如是，以非一亦非眾多之方式安住，是不可思議的，因此是深奧的。 事業之深奧，共同以譬喻顯示，以及對智慧……

【English Translation】 Moreover, it is neither unutterable. Therefore, the Buddha is asked thus, regarding it as a way of not making a prophecy. Emptiness that is completely pure is the Buddha, therefore, the Dharmakāya (body of dharma) of the ultimate truth is not existent in the nature of imputation regarding the self of persons and dharmas, etc. The perfectly established element of dharma, suchness, is also not said to be without the nature of possessing both purities. Therefore, if one asks the Buddha thus, 'After the Tathāgata has passed away into nirvāṇa (state of liberation), does he exist or not exist?' etc., in order to abandon clinging to extremes such as permanence and annihilation, it is regarded as a way of not making a definitive prophecy. The conventional body of form does not exist after passing into nirvāṇa, but the ultimate Dharmakāya exists eternally without change, therefore, it is profound because it is free from the two extremes. The characteristic of liberation is profound: Just as heat in iron, and the dimness of sight are pacified. The mind (Tibetan: སེམས་, Sanskrit Devanagari: चित्त, Sanskrit Romanization: citta, Chinese literal meaning: mind) and wisdom (Tibetan: ཡེ་ཤེས, Sanskrit Devanagari: ज्ञान, Sanskrit Romanization: jñāna, Chinese literal meaning: wisdom) of the Buddha, are not spoken of as existing or not existing. For example, just as when the heat in iron subsides, it is gone, and cold iron exists; just as when the dimness of sight subsides, it is gone, and clear sight exists. Likewise, for the fully enlightened Buddhas, the mind is completely liberated from the obscurations of afflictions, and the wisdom is completely liberated from the obscurations of knowledge. It is not said that there exists the suffering of the heat of attachment, etc., and the darkness of the dimness of ignorance, etc., but only non-existence. And the appearance of liberation and the wisdom of liberation is not said to be non-existent, but only existent. Thus, because it is shown to be free from the two extremes, it is extremely profound. Abiding is profound: In the uncontaminated realm, the Buddhas, following the traces of previous bodies, and because there is no body like space, are neither one nor many. In the uncontaminated realm, the fully enlightened Buddhas, following the many previous bodies of Bodhisattvas, and after making various vows, the conventional body of form is not one. They abide by performing benefit for others through various manifestations. The Dharmakāya of ultimate truth is unconditioned, like space, there is no conditioned body, therefore it is also not many. Self-benefit is brought to completion, abiding unchangeably in the state of non-duality of realm and wisdom. Thus, abiding in a way that is neither one nor many is inconceivable, therefore it is profound. The profoundness of activity is shown commonly through examples, and regarding wisdom...

---

བརྟེན་པའི་ཁྱད་ པར་རོ། ། དང་པོ་ལ་ལྔ་སྟེ། ཡོན་ཏན་འབྱུང་བ་དང་། སེམས་ཅན་སྨིན་པ་དང་། མཐར་ཐུག་ཐོབ་པ་ དང་། ཆོས་རྣམས་སྟོན་པ་དང་། སྤྲུལ་སོགས་མཛད་པའི་འཕྲིན་ལས་ཟབ་པའོ། ། ཡོན་ཏན་འབྱུང་བའི་འཕྲིན་ལས་ཟབ་པ་ནི། སྟོབས་སོགས་སངས་རྒྱས་ཆོས་ རྣམས་ལ། །བྱང་ཆུབ་རིན་ཆེན་འབྱུང་གནས་འདྲ། །སྟོབས་དང་མི་འཇིགས་ པ་དང་མ་འདྲེས་པ་དང་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་ཕྱོགས་མཐུན་ལ་སོགས་པ་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཆོས་རིན་པོ་ ཆེ་ཡོན་ཏན་ཟད་མི་ཤེས་པ་དང་ལྡན་པ་རྣམས་ཀྱི་འབྱུང་གནས་ཡིན་པའི་ཕྱིར་སྤངས་རྟོགས་ མཐར་ཕྱིན་པའི་བྱང་ཆུབ་ཆེན་པོ་བརྙེས་པ་ནི། དཔེར་ན་རིན་ཆེན་གྱི་འབྱུང་གནས་ལས་རིན་ པོ་ཆེ་སྣ་ཚོགས་པ་འབྱུང་བ་དང་འདྲ་བར་སེམས་ཅན་རྣམས་ལ་ཕན་པར་མཛད་པའོ། ། སེམས་ཅན་སྨིན་པའི་འཕྲིན་ལས་ཟབ་པ་ནི། འགྲོ་བའི་དགེ་བའི་ལོ་ཏོག་ལ། ། སྤྲིན་ཆེན་དང་ཡང་འདྲ་བར་འདོད། །གདུལ་བྱའི་འགྲོ་བ་མཐའ་ཡས་པའི་རྒྱུད་ ཀྱི་ཞིང་ལ་ས་དང་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ལ་སོགས་པའི་དགེ་བའི་ལོ་ཏོག་བསྐྱེད་ཅིང་སྨིན་པར་ བྱེད་པ་ལ་ནི། སངས་རྒྱས་ཀྱི་འཕྲིན་ལས་དེ་སྤྲིན་ཆེན་པོའི་ཆར་གྱིས་འབྲུ་སྣ་ཚོགས་སྨིན་པར་ བྱེད་པ་དང་ཡང་འདྲ་བར་འདོད་དོ། ། 4-206 མཐར་ཐུག་ཐོབ་པའི་འཕྲིན་ལས་ཟབ་པ་ནི། བསོད་ནམས་ཡེ་ཤེས་རབ་ རྫོགས་ཕྱིར། །ཟླ་བ་ཉ་བ་ལྟ་བུར་འདོད། །ཐབས་བསོད་ནམས་ཀྱི་ཚོགས་དང་ ཤེས་རབ་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་ཚོགས་མཐའ་དག་རབ་ཏུ་རྫོགས་ཏེ་སྤངས་རྟོགས་མཐར་ཕྱིན་པ་ཐོབ་ པའི་ཕྱིར། དཔེར་ན་ཟླ་བ་ཆ་ཤས་ཐམས་ཅད་ཡོངས་སུ་རྫོགས་ཏེ་ཉ་གང་བས་མུན་པ་སེལ་ བ་ལྟ་བུར་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ཀྱི་མ་རིག་པའི་མུན་པ་སེལ་བར་ཡང་འདོད་དོ། ། ཆོས་རྣམས་སྟོན་པའི་འཕྲིན་ལས་ཟབ་པ་ནི། ཡེ་ཤེས་སྣང་བར་བྱེད་པའི་ཕྱིར། ། ཉི་མ་ཆེན་པོ་འདྲ་བར་འདོད། །ཡེ་ཤེས་ཀྱི་དཀྱིལ་འཁོར་རྒྱས་པ་ལས་ལེགས་པར་ བཤད་པའི་འོད་ཟེར་སྣ་ཚོགས་པ་སྤྲོས་ནས་གདུལ་བྱའི་རྒྱུད་ལ་དམ་པའི་ཆོས་ཀྱི་སྣང་བ་ སྐྱེད་པར་བྱེད་པའི་ཕྱིར། མདོ་ལས། སངས་རྒྱས་ཀུན་ཏུ་བཟང་པོའི་ཞིང་མི་འཛུམ་པ་ན་སྟོང་ གསུམ་རིལ་པོ་ཉི་ཟླ་ཟུང་གཅིག་གིས་སྣང་བར་བྱེད་པར་གསུངས་པའི་ཉི་མ་ཆེན་པོ་དང་འདྲ་ བར་ཁམས་གསུམ་པའི་མི་ཤེས་པའི་མུན་པ་སེལ་བར་ཡང་འདོད་དོ། ། སྤྲུལ་སོགས་མཛད་པའི་འཕྲིན་ལས་ཟབ་པ་ལ། དཔེ་ནི། ཇི་ལྟར་ཉི་མའི་དཀྱིལ་ འཁོར་གྱི། །འོད་ཟེར་དཔག་ཏུ་མེད་འདྲེས་ཤིང་། །རྟག་ཏུ་བྱ་བ་གཅིག་ ལ་འཇུག །འཇིག་རྟེན་ལ་ཡང་སྣང་བ་བྱེད། །ཇི་ལྟར་ན་ཉི་མའི་དཀྱིལ་འཁོར་ ལས་བྱུང་བ་ཉིད་ཀྱི་འོད་ཟེར་དཔག་ཏུ་མེད་པ་ཐམས་ཅད་ནུས་པ་གཅིག་ཏུ་འདྲེས་ཤིང་དུས་ རྟག་ཏུ་ལོ་ཏོག་སྨིན་པ་དང་འདམ་རྫབ་སྐེམ་པ་ལ་སོགས་པའི་བྱ་བ་གཅིག་ལ་འཇུག་པ་དང་། འཇིག་རྟེན་ལ་ཡང་མུན་པ་ས

【現代漢語翻譯】 所依的差別。 第一點有五種：功德生起，眾產生熟，獲得究竟，宣說諸法，以及化身等事業的深奧。 功德生起的事業深奧在於：力量等佛法，如同菩提寶藏的來源。力量、無畏、不混雜以及菩提的順緣等，是佛陀的功德寶藏，具備無盡的功德，是斷證圓滿的菩提之源。例如，從珍寶的來源中產生各種珍寶一樣，利益眾生。 眾產生熟的事業深奧在於：對於眾生的善業莊稼，如同大云一般。對於無邊無際的所化眾生的相續田地，生起併成熟佈施等善業的莊稼。佛陀的事業就像大云的雨水使各種穀物成熟一樣。 獲得究竟的事業深奧在於：爲了圓滿福德智慧，如同滿月一般。爲了圓滿一切方便福德之聚和智慧之聚，獲得斷證圓滿的究竟果位。例如，月亮的所有部分都圓滿，滿月驅散黑暗一樣，驅散一切眾生的無明黑暗。 宣說諸法的事業深奧在於：爲了照亮智慧，如同偉大的太陽一般。從廣大的智慧壇城中，散發出善說的各種光芒，在所化眾生的相續中產生正法的光明。經中說：『在普賢如來的凈土中，沒有陰影，三千世界由一對日月照亮。』如同偉大的太陽一樣，驅散三界的不識之暗。 化身等事業的深奧，例如：如同太陽的壇城，無量光芒交織，恒常專注於一個事業，也照亮世界。如同太陽的壇城所發出的無量光芒，全部融合爲一種力量，恒常專注于成熟莊稼和曬乾泥漿等一個事業，也照亮世界。

【English Translation】 The distinction of dependence. Firstly, there are five aspects: the arising of qualities, the maturing of sentient beings, the attainment of the ultimate, the teaching of all dharmas, and the profound activity of manifestations and so forth. The profound activity of the arising of qualities is that the powers and other Buddha-dharmas are like the source of a treasure of enlightenment. Powers, fearlessness, non-confusion, and the conducive factors of enlightenment, etc., are the source of the inexhaustible qualities of the precious Buddha-dharmas. Having attained the great enlightenment that is the culmination of abandonment and realization is like various jewels arising from a source of jewels, benefiting sentient beings. The profound activity of maturing sentient beings is like a great cloud for the crops of virtuous beings. For the field of the infinite stream of disciples to be tamed, the activity of the Buddha is like a great cloud that matures various grains with rain. The profound activity of attaining the ultimate is like a full moon because of the complete perfection of merit and wisdom. Because of the complete perfection of the accumulation of skillful means and merit, and the accumulation of wisdom and knowledge, the attainment of the culmination of abandonment and realization is like the full moon dispelling darkness by completely perfecting all its parts, dispelling the darkness of ignorance of all sentient beings. The profound activity of teaching all dharmas is like a great sun because it illuminates wisdom. From the expansion of the mandala of wisdom, various rays of well-spoken light emanate, creating the light of the sacred dharma in the minds of those to be tamed. The sutra says: 'In the pure land of Samantabhadra Buddha, there is no shadow, and the three thousand worlds are illuminated by a single pair of sun and moon.' Like the great sun, it also dispels the darkness of ignorance in the three realms. The profound activity of manifestations and so forth is exemplified as follows: Just as the mandala of the sun, countless rays of light intermingle, constantly engaging in one activity, and also illuminating the world. Just as the countless rays of light emanating from the mandala of the sun all merge into one power, constantly engaging in one activity such as ripening crops and drying mud, and also illuminating the world.

---

ེལ་ཞིང་སྣང་བའི་བྱ་བ་བྱེད་པ་ལྟར། དོན་ནི། དེ་བཞིན་ཟག་ མེད་དབྱིངས་ན་ཡང་། །སངས་རྒྱས་དཔག་ཏུ་མེད་འདྲེས་ཤིང་། །མཛད་ པ་གཅིག་ནི་མཛད་པ་ལ། །ཡེ་ཤེས་སྣང་བ་མཛད་པར་འདོད། །དེ་བཞིན་དུ་ ཟག་པ་མེད་པའི་ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་མངོན་དུ་གྱུར་པ་ན་ཡང་དོན་དམ་པའི་སངས་རྒྱས་དཔག་ 4-207 ཏུ་མེད་པ་ཐམས་ཅད་ཆོས་ཀྱི་སྐུའི་ངང་དུ་གཅིག་ཏུ་འདྲེས་ཤིང་། དེའི་ནུས་པ་འཕྲིན་ལས་ ཀྱང་གཅིག་ཏུ་འདྲེས་པའི་སྒོ་ནས། གདུལ་བྱ་རྣམས་ཀྱི་རྒྱུད་ལ་དགེ་བའི་ལོ་ཏོག་སྨིན་པ་ དང་། ཉོན་མོངས་པའི་འདམ་རྫབ་སྐེམ་པ་ལ་སོགས་པའི་མཛད་པ་གཅིག་ནི་མཛད་པ་ལ་ཡེ་ ཤེས་ཐམས་ཅད་ཀྱི་སྣང་བ་གཅིག་ཏུ་འདྲེས་པའི་སྒོ་ནས་མཛད་པར་འདོད་དོ། ། ཡེ་ཤེས་ལ་བརྟེན་པའི་ཁྱད་པར་ལ་ལྔ་སྟེ། ཡེ་ཤེས་རྣམས་འཇུག་པ་དང་། རྣམ་པར་མི་ རྟོག་པ་དང་། ཡེ་ཤེས་སྣ་ཚོགས་པ་དང་། ཡེ་ཤེས་མི་འཇུག་པ་དང་། ཡེ་ཤེས་ཁྱད་ཞུགས་ པའི་ཕྲིན་ལས་ཟབ་པའོ། །ཡེ་ཤེས་རྣམས་འཇུག་པའི་ཕྲིན་ལས་ཟབ་པ་ནི། དཔེར་ན་ཉི་ མའི་འོད་ཟེར་གཅིག །བྱུང་ན་འོད་ཟེར་ཀུན་འབྱུང་བ། །དེ་བཞིན་སངས་ རྒྱས་རྣམས་ཀྱི་ཡང་། །ཡེ་ཤེས་འབྱུང་བར་ཤེས་པར་བྱ། །དཔེ་ཇི་ལྟར་ན་ཉི་ མའི་འོད་ཟེར་གཅིག་གང་དུ་བྱུང་བ་ན་འོད་ཟེར་ཀུན་ཅིག་ཅར་འབྱུང་བ་ལྟར། །དོན་དེ་བཞིན་ དུ་སངས་རྒྱས་རྣམས་ཀྱི་ཡང་ཡེ་ཤེས་གཅིག་ལ་བརྟེན་པའི་ཕྲིན་ལས་གང་དུ་འཇུག་པ་དེར་ ཡེ་ཤེས་ཐམས་ཅད་ལ་བརྟེན་པའི་ཕྲིན་ལས་དུས་ཅིག་ཅར་དུ་འབྱུང་བར་ཤེས་པར་བྱའོ། ། རྣམ་པར་མི་རྟོག་པའི་ཕྲིས་ལས་ཟབ་པ་ནི། ཇི་ལྟར་ཉི་མའི་འོད་ཟེར་དག ། འཇུག་ལ་བདག་གིར་བྱ་བ་མེད། །དེ་བཞིན་སངས་རྒྱས་ཡེ་ཤེས་ཀྱང་། ། འཇུག་ལ་བདག་གིར་མཛད་མི་མངའ། །དཔེ་ཇི་ལྟར་ན་ཉི་མའི་འོད་ཟེར་དག་ གླིང་བཞི་ལ་སོགས་པར་འཇུག་པ་ལ། བདག་གིས་འདི་དག་སྣང་བར་བྱ་བྱའོ་སྙམ་པ་ལ་ སོགས་པའི་རྣམ་པར་རྟོག་པ་དང་བདག་གིར་བྱ་བ་མེད་པ་དེ་བཞིན་དུ་སངས་རྒྱས་རྣམས་ཀྱི་ ཡེ་ཤེས་ལ་བརྟེན་པའི་ཕྲིན་ལས་ཀྱང་གདུལ་བྱ་རྣམས་ཀྱི་མོས་པ་དང་མཐུན་པར་འཇུག་པ་ ལ། བདག་གིས་འདི་དག་སྨིན་པར་བྱའོ་སྙམ་པ་ལ་སོགས་པའི་རྣམ་པར་རྟོག་པ་དང་བདག་ གིར་མཛད་པ་མི་མངའ་བའི་སྒོ་ནས་གཞན་གྱི་དོན་མཛད་པའོ། ། 4-208 ཡེ་ཤེས་ཚོགས་པའི་ཕྲིན་ལས་ནི། ཉི་མའི་འོད་ཟེར་གཅིག་བཏང་བས། ། འགྲོ་བ་སྣང་བར་བྱེད་པ་ལྟར། །དེ་བཞིན་ཤེས་བྱ་ཐམས་ཅད་ལ། ། སངས་རྒྱས་ཡེ་ཤེས་ཅིག་ཅར་སྣང་། །དཔེ་ན་ཉི་མའི་འོད་ཟེར་གཅིག་བཏང་བ་ དེར་འོད་ཟེར་སྣ་ཚོགས་པ་ཐམས་ཅད་སོང་བས་འགྲོ་བ་དཔག་ཏུ་མེད་པ་སྣང་བར་བྱེད་པ་ ལྟར། དོན་དེ་བཞིན་དུ་གདུལ་བྱ་ལ་སོགས་པའི་ཤེས་བྱ་ཇི་སྙེད་པ་ཐམས་ཅད་ལ། སངས་ རྒྱས་རྣམས་ཀྱི་ཡེ་ཤེས་སྣ་ཚོགས་དུས་ཅིག་ཅར་འཇུག་པའི་སྒོ་ནས་སྣང་

【現代漢語翻譯】 就像太陽照耀萬物一樣，實際上，在無漏的法界中，無數的佛陀融合在一起，一個事業即是所有事業，被認為是智慧的顯現。同樣，當無漏的法界顯現時，無數的勝義諦佛陀都融入法身之中，他們的力量和事業也融合爲一。通過這種方式，眾生相續中的善根得以成熟，煩惱的泥潭得以枯竭等等。一個事業被認為是所有智慧的顯現。 依賴於智慧有五種殊勝之處：諸智慧的進入，無分別，諸種智慧，非智慧的進入，以及智慧深入的甚深事業。諸智慧進入的甚深事業是：『譬如一道陽光生，則諸光皆生；如是諸佛亦，應知智慧生。』譬如，一道陽光出現，所有的光芒都同時出現。同樣，諸佛的事業依賴於一種智慧，所有依賴於諸智慧的事業都應知同時產生。 無分別的甚深事業是：『如是陽光諸光芒，入而無有執著想；如是佛之諸智慧，入而無有我所想。』譬如，陽光照耀四大部洲等地，沒有『我應當照亮這些』的想法和執著。同樣，諸佛的事業依賴於智慧，與所化眾生的意樂相符，沒有『我應當使這些成熟』的想法和執著，從而利益他人。 智慧聚集的事業是：『如是陽光放一光，能令眾生得顯現；如是所知一切法，佛之智慧一時現。』譬如，太陽放出一道光芒，所有的光芒都隨之而去，從而照亮無數的眾生。同樣，對於所化眾生等一切所知法，諸佛的各種智慧同時進入並顯現。

【English Translation】 Just as the sun illuminates all things, in reality, in the uncontaminated realm of Dharma, countless Buddhas are blended together, and one activity is all activities, considered as the manifestation of wisdom. Similarly, when the uncontaminated realm of Dharma manifests, all the countless Buddhas of ultimate truth merge into the Dharmakaya, and their power and activities also merge into one. In this way, the seeds of virtue in the beings' minds ripen, and the mire of afflictions dries up, etc. One activity is considered the manifestation of all wisdom. There are five distinctions based on wisdom: the entry of all wisdoms, non-discrimination, various wisdoms, non-entry of wisdom, and the profound activity of wisdom's deep entry. The profound activity of the entry of all wisdoms is: 'For example, when one ray of sunlight arises, all rays arise; likewise, for all Buddhas, it should be known that wisdom arises.' Just as when one ray of sunlight appears, all rays appear simultaneously. Similarly, the activities of the Buddhas depend on one wisdom, and all activities that depend on all wisdoms should be known to arise simultaneously. The profound activity of non-discrimination is: 'Just as the sun's rays enter without attachment; likewise, the wisdom of the Buddhas enters without the thought of 'mine'.' For example, the sunlight shines on the four continents and so on, without the thought or attachment of 'I should illuminate these.' Similarly, the activities of the Buddhas depend on wisdom, in accordance with the inclinations of the beings to be tamed, without the thought or attachment of 'I should ripen these,' thereby benefiting others. The activity of the gathering of wisdom is: 'Just as the sun emits one ray of light, it enables beings to appear; likewise, all knowable things, the wisdom of the Buddhas appears simultaneously.' For example, when the sun emits one ray of light, all rays go with it, thereby illuminating countless beings. Similarly, for all knowable things such as beings to be tamed, the various wisdoms of the Buddhas enter and appear simultaneously.

---

ཞིང་སྨིན་པར་མཛད་ པའོ། ། ཡེ་ཤེས་མི་འཇུག་པའི་ཕྲིན་ལས་ཟབ་པ་ནི། ཇི་ལྟར་ཉི་མའི་འོད་ཟེར་རྣམས། ། སྤྲིན་ལ་སོགས་པས་བསྒྲིབས་པར་འདོད། །དེ་བཞིན་སངས་རྒྱས་ཡེ་ ཤེས་ཀྱང་། །སེམས་ཅན་རྣམས་ཀྱི་ཉེས་པས་བསྒྲིབས། །དཔེ་ཇི་ལྟར་ན་ཉི་མ་ ཤར་བའི་འོད་ཟེར་རྣམས་རྟག་ཏུ་སྣང་བར་ཡོད་ཀྱང་སྤྲིན་དང་དུ་བ་དང་རྡུལ་དང་ཁུག་རྣ་ལ་ སོགས་པས་བསྒྲིབས་པར་གྱུར་པ་ན་འགའ་ཞིག་ལ་མི་སྣང་བར་འདོད་དེ། དོན་དེ་བཞིན་ དུ་སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་རྣམས་ཀྱི་ཡེ་ཤེས་ཀྱིས་ཤེས་བྱ་མ་ལུས་པ་རྣམས་ཀུན་སྣང་ བར་མཛད་ཀྱང་སེམས་ཅན་གྱི་ཁྱད་པར་མང་པོ་རྣམས་ལ་ཕྲིན་ལས་མི་འཇུག་པ་ནི། ཚེ་དང་ དུས་དང་སེམས་ཅན་དང་ལྟ་བ་དང་ཉོན་མོངས་པའི་སྙིགས་མ་ལྔ་ཤས་ཆེ་བར་གྱུར་པ་ཉིད་ཀྱི་ ཉེས་པས་བསྒྲིབས་པའོ། ། ཡེ་ཤེས་ཁྱད་ཞུགས་པའི་ཕྲིན་ལས་ཟབ་པ་ནི། ཇི་ལྟར་མདུད་པའི་དབང་གིས་ ནི། །གོས་ལ་ཚོན་བཀྲ་མི་བཀྲ་བ། །དེ་བཞིན་འཕེན་པའི་དབང་གིས་ ནི། །གྲོལ་བའི་ཡེ་ཤེས་བཀྲ་མི་བཀྲ ། དཔེ་ཇི་ལྟར་ན་གོས་དཀར་པོ་དང་ཚོས་རྩི་ ལ་ཁྱད་པར་མེད་ཀྱང་ཚོས་བྱེད་པ་ན་མདུད་པ་མང་བའི་དབང་གིས་ནི་གོས་ལ་ལ་ཚོན་བཀྲ་ 4-209 ཞིང་ལེགས་པར་འགྱུར་ལ། མདུད་པ་ཉུང་བའམ་མེད་པའི་དབང་གི་གོས་ལ་ལ་མི་བཀྲ་ཞིང་ མི་ལེགས་པར་འགྱུར་བ་ལྟར་དོན་དེ་བཞིན་དུ་དབྱིངས་རང་བཞིན་གྱིས་དག་པ་དང་། ཉོན་ མོངས་པའི་སྒྲིབ་པ་ལས་གྲོལ་བ་ལ་ཁྱད་པར་མེད་ཀྱང་། སྔོན་ལམ་བསྒོམ་པ་ན་སེམས་ བསྐྱེད་སྨོན་ལམ་དང་ཚོགས་གཉིས་ལ་སོགས་པའི་འཕེན་པ་བཟང་ངན་དུ་གྱུར་པའི་དབང་ གིས་ནི། སངས་རྒྱས་རྣམས་ནི་ཤེས་བྱའི་སྒྲིབ་པ་ལས་ཀྱང་རྣམ་པར་གྲོལ་བའི་ཡེ་ཤེས་བཀྲ་ ཞིང་གསལ་བས་ཤེས་བྱ་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པའི་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་སྒོ་ནས་འཕྲིན་ལས་ཕུན་སུམ་ ཚོགས་པ་མཛད་ལ། ཉན་ཐོས་དང་རང་སངས་རྒྱས་རྣམས་ཀྱི་རྣམ་པར་གྲོལ་བ་ནི་ཤེས་བྱའི་ སྒྲིབ་པ་དང་བཅས་པས་མི་བཀྲ་ཞིང་མི་གསལ་ལ་གཞན་དོན་རྒྱ་ཆེན་ནུས་པའང་མ་ཡིན་པའི་ ཕྱིར་ཐེག་པ་ཆེན་པའི་ཡེ་ཤེས་ཁྱད་པར་དུ་འཕགས་པའོ། ། བསྡུས་ཏེ་དཔེ་དང་སྦྱར་བ་ནི། དྲི་མེད་དབྱིངས་ལ་སངས་རྒྱས་རྣམས། ། མཚན་ཉིད་དང་ནི་གནས་པ་དང་། །འཕྲིན་ལས་ཟབ་པ་འདི་བཤད་པ། ། མཁའ་ལ་ཚོན་གྱིས་རི་མོ་འབྲི། །ཟག་པ་དང་དྲི་མ་ཅུང་ཟད་ཀྱང་མེད་པའི་ཆོས་ཀྱི་ དབྱིངས་སྤྲོས་པ་ཐམས་ཅད་དང་བྲལ་བ་མངོན་དུ་གྱུར་པ་ལ་སངས་རྒྱས་རྣམས་ཀྱི་མཚན་ ཉིད་ཟབ་པ་དང་ནི་གནས་པ་ཟབ་པ་དང་འཕྲིན་ལས་ཟབ་པ་འདི་རྣམས་བཤད་པ་ནི། དཔེར་ ན་ནམ་མཁའ་འདུས་མ་བྱས་ལ་ཚོན་གྱིས་རི་མོ་འབྲི་བ་བྱ་དཀའ་ཞིང་ངོ་མཚར་བ་བཞིན་དུ། དོན་དམ་པའི་སངས་རྒྱས་སོ་སོ་རང་གིས་རིག་པར་བྱ་བ་བརྗོད་དུ་མེད་པའི་དབྱིངས་ཚིག་སྣ་ ཚོགས་ཀྱིས་བརྗོད་པ་ནི་ཤིན་ཏུ་དཀའ་བ་སྤ

【現代漢語翻譯】 使之成熟。 不入智慧之事業深奧：如若日光，欲被云等遮蔽。如是佛之智慧，亦被眾生之罪障蔽。譬如日光，雖恒常顯現，然為云、煙、塵、霧等所蔽，故於某些眾生不顯現。如是，諸佛世尊之智慧，雖能照見一切所知，然對眾多眾生之事業不入，乃因劫濁、見濁、眾生濁、煩惱濁、命濁等五濁熾盛之罪障所蔽。 智慧殊勝之事業深奧：如結之力，于衣染色與否。如是發願之因，解脫智慧顯與不顯。譬如白布與染料雖無差別，然染色時，因結多之故，衣之部分染色鮮明，因結少或無結之故，衣之部分染色不鮮明。如是，法界自性清凈，與解脫煩惱障無有差別，然于先前修道時，因發心、愿文及二資糧等發願力之善惡，諸佛解脫知障，智慧鮮明，以遍知一切之智慧，成辦圓滿事業。聲聞與獨覺之解脫，則與知障同在，故不鮮明，亦不能廣大饒益有情，是故大乘智慧尤為殊勝。 總攝譬喻：無垢法界中，諸佛之體性，及安住與事業，此甚深已宣說，猶如於虛空，以彩繪畫像。于無有絲毫垢染之法界中，遠離一切戲論，於此顯現之法界中，宣說諸佛之甚深體性、甚深安住及甚深事業，譬如於虛空中繪畫，是極難且稀有之事。于勝義諦中，諸佛各自證悟之不可言說之法界，以種種言辭宣說，實為極難之事。

【English Translation】 Making the fields ripen. The profound activity of non-entering wisdom: Just as rays of sunlight, are desired to be obscured by clouds and the like. Likewise, the wisdom of the Buddhas, is obscured by the faults of sentient beings. For example, just as the rays of the rising sun are always present and visible, but when obscured by clouds, smoke, dust, and fog, they are not visible to some. Similarly, although the wisdom of the Buddhas, the Bhagavat, illuminates all knowable things, their activity does not enter into many sentient beings because they are obscured by the faults of the five degenerations—lifespan, time, sentient beings, views, and afflictions—becoming dominant. The profound activity of wisdom entering distinctively: Just as by the power of knots, the color on cloth is bright or not. Likewise, by the power of aspiration, the wisdom of liberation is bright or not. For example, although there is no difference between white cloth and dye, when dyeing, due to the abundance of knots, some parts of the cloth become brightly and well-colored, while due to the fewness or absence of knots, some parts of the cloth do not become bright and well-colored. Similarly, although there is no difference in the purity of the essence of reality and liberation from the obscurations of afflictions, due to the goodness or badness of the aspiration when cultivating the path, such as the generation of bodhicitta, prayers, and the two accumulations, the wisdom of the Buddhas, being completely liberated from the obscurations of knowledge, is bright and clear, and through the wisdom of knowing all knowable things, they accomplish perfect activity. The liberation of the Hearers and Solitary Buddhas, however, is accompanied by the obscurations of knowledge, so it is not bright or clear, and it is not capable of great benefit to others, therefore the wisdom of the Great Vehicle is particularly superior. Summarizing and applying the example: In the stainless realm of reality, the Buddhas', characteristics, and abiding, and this profound activity that has been explained, is like drawing a picture with colors in the sky. In the realm of reality, which is without any stains or impurities, and which is free from all elaborations, the explanation of the profound characteristics, profound abiding, and profound activity of the Buddhas is like drawing a picture with colors in the unconditioned sky, which is difficult and wonderful. In the ultimate truth, expressing the inexpressible realm of reality that each Buddha realizes for themselves with various words is extremely difficult.

---

ྱོད་པ་ངོ་མཚར་བའི་གནས་ཡིན་པས་བསམ་གྱིས་ མི་ཁྱབ་པའི་དོན་ཏོ། ། དབྱིངས་དེ་ཀུན་ལ་ཁྱབ་ཚུལ་ནི། དེ་བཞིན་ཉིད་ནི་ཐམས་ཅད་ལ། །ཁྱད་ པར་མེད་ཀྱང་དག་གྱུར་པ། །དེ་བཞིན་གཤེགས་ཉིད་དེ་ཡི་ཕྱིར། །འགྲོ་ 4-210 ཀུན་དེ་ཡི་སྙིང་པོ་ཅན། །དབྱིངས་རང་བཞིན་གྱིས་རྣམ་པར་དག་པ་ཆོས་ཐམས་ཅད་ ཀྱི་ཆོས་ཉིད་དེ་བཞིན་ཉིད་ནི། ཡུམ་(སྡུད་པ)ལས། འདས་པའི་དེ་བཞིན་ཉིད་གང་མ་བྱོན་དེ་ བཞིན་ཉིད། །ད་ལྟར་དེ་བཞིན་ཉིད་གང་དགྲ་བཅོམ་དེ་བཞིན་ཉིད། །ཆོས་ཀུན་དེ་བཞིན་ཉིད་ གང་རྒྱལ་བའི་དེ་བཞིན་ཉིད། །ཆོས་ཀྱི་དེ་བཞིན་ཉིད་འདི་ཐམས་ཅད་བྱེ་བྲག་མེད། །ཅེས་ གསུངས་པ་ལྟར་ཆོས་ཅན་དུས་གསུམ་འཁོར་འདས་བརྟན་གཡོ་ཐམས་ཅད་ལ་ཁྱད་པར་ མེད་ཀྱང་། དྲི་མ་དང་བཅས་པའི་གནས་སྐབས་ན་འཁོར་བ་ཞེས་བྱ་ཞིང་། ལམ་བསྒོམས་ ནས་སྤང་བྱ་གློ་བུར་གྱི་དྲི་མ་ཐམས་ཅད་ཀྱིས་དག་པར་གྱུར་པ་ན་མྱ་ངན་ལས་འདས་པའི་ མཐར་ཐུག་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ཉིད་ཅེས་བྱ་བར་འཇོག་པ་དེའི་ཕྱིར་ཁམས་གསུམ་གྱི་འགྲོ་ བ་སེམས་ཅན་མ་ལུས་པ་ཀུན་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་དེའི་སྙིང་པོ་ཅན་ཡིན་ཏེ། མདོ་ལས། དེ་ བཞིན་གཤེགས་པ་རྣམས་བྱོན་ཡང་རུང་མ་བྱོན་ཡང་རུང་སེམས་ཅན་འདི་དག་ཐམས་ཅད་ནི་ རྟག་ཏུ་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་སྙིང་པོ་ཅན་ནོ་ཞེས་པ་དང་། དབུ་མ་སྙིང་པོར། ཆོས་རྣམས་ བསལ་དང་བཞག་མེད་ཕྱིར། །ཆོས་ཉིད་ཇི་ལྟ་དེ་བཞིན་དུ། །གང་ཕྱིར་དེ་ནི་གཤེགས་གྱུར་ པ། །དེ་ཕྱིར་དེ་ནི་དེ་བཞིན་གཤེགས། །ཞེས་པ་དང་རྒྱུད་ལས་ཀྱང་། སེམས་ཅན་རྣམས་ནི་ སངས་རྒྱས་ཉིད་དེ་ཆེན་པོའི་སངས་རྒྱས་གཞན་འདིར་འཇིག་རྟེན་ཁམས་ན་ཡོད་མ་ཡིན། ། དེ་རྣམས་རྣམ་པར་མི་རྟོག་པ་ཡིས་མཉེས་པར་བྱས་ན་དཔག་མེད་སྲིད་པ་དག་ནི་གཅོད་ པར་བྱེད། །ཅེས་པ་ལ་སོགས་པ་རྒྱ་ཆེར་གསུངས་པ་ལྟར་རོ། ། ༈ འབྱོར་པ་རྣམ་པར་དབྱེ་བའི་དོན། འབྱོར་བ་རྣམ་པར་དབྱེ་བའི་དོན་ལ། འབྱོར་པ་གཞན་ལས་འཕགས་ཚུལ། ཕྱེ་སྟེ་ཟབ་ པར་བསྟན་པ། གནས་ཡོངས་གྱུར་ལས་འགྲུབ་ཚུལ། དེ་རྣམས་སྤྱིའི་དོན་བསྡུ་བའོ། ། དང་པོ་ནི། ཉན་ཐོས་རྣམས་ཀྱི་འབྱོར་པས་ནི། །འཇིག་རྟེན་པ་ཡི་ཟིལ་ གྱིས་གནོན། །རང་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ས་པ་ཡིས། །ཉན་ཐོས་ཀྱི་ཡང་ཟིལ་ 4-211 གྱིས་གནོན། །ཉན་ཐོས་རྣམས་ཀྱི་བསོད་ནམས་དང་གང་ཟག་གི་བདག་མེད་རྟོགས་པའི་ ཡེ་ཤེས་དང་མངོན་པར་ཤེས་པ་དང་ལམ་དང་འབྲས་བུ་ལ་སོགས་པ་ཟག་པ་མེད་པའི་འབྱོར་ པས་ནི་འཇིག་རྟེན་ནས་ཚངས་པ་དང་བརྒྱ་བྱིན་དང་འཁོར་ལོས་སྒྱུར་བ་ལ་སོགས་པའི་ འབྱོར་པ་དང་། དྲང་སྲོང་ཆེན་པོ་མངོན་ཤེས་ལྔ་ཐོབ་པ་ལ་སོགས་པའི་ཟག་བཅས་ཀྱི་འབྱོར་ པ་ཐམས་ཅད་ཟིལ་གྱིས་གནོན་ཞིང་། རང་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ས་ལ་གནས་པ་རྣམས་ཀྱི(མཛོད་དུ་) ། བསེ་རུ་བསྐལ་པ་བརྒྱ་ཡི་རྒྱ

【現代漢語翻譯】 因為它是奇妙的處所，所以是不可思議的意義。 法界周遍一切的方式是：『如是性於一切，無有差別亦清凈，如來之性即為此，一切眾生具彼心。』法界自性清凈，一切法的法性即是如是性。在《母經》（般若波羅蜜多經）中說：『過去之如是性，未來之如是性，現在之如是性，阿羅漢之如是性，諸法之如是性，勝者之如是性，此一切法之如是性，無有差別。』如是所說，法有三時、輪迴、涅槃、常、動一切，雖無差別，但在具有垢染的狀態下稱為輪迴，通過修道，去除所有應斷的暫時的垢染而變得清凈時，則安立為涅槃的究竟如來之性。因此，三界的一切眾生都具有如來藏。經中說：『如來出世也好，不出世也好，這些眾生始終具有如來藏。』《中觀心要》中說：『諸法無舍亦無立，法性如是之如是，何者如是而成佛，是故彼即如來也。』密續中也說：『眾生即是佛，此大佛，世間界中無有他，若以不分別之心悅彼，則能斷無數輪迴。』等等，有廣大的闡述。 殊勝功德之分類意義 殊勝功德之分類意義包括：功德超勝其他的方式，剖析而深刻地闡述，從轉依中成就的方式，以及這些的總義。 首先是：『聲聞之功德，勝伏世間者，緣覺之地位，亦勝聲聞者。』聲聞的福德、證悟人無我的智慧、神通以及道與果等無漏功德，勝伏了世間的梵天、帝釋天和轉輪王等的功德，以及大仙獲得五神通等的有漏功德。緣覺的地位（在《俱舍論》中），勝過聲聞。

【English Translation】 Because it is a wonderful place, it is an inconceivable meaning. The way the Dharmadhatu pervades everything is: 'Suchness is in everything, without difference and also pure. The nature of the Tathagata is for this reason, all beings possess that essence.' The Dharmadhatu is naturally pure, and the Dharma-nature of all Dharmas is suchness. In the 'Mother Sutra' (Prajnaparamita Sutra), it says: 'The suchness of the past, the suchness of the future, the suchness of the present, the suchness of the Arhat, the suchness of all Dharmas, the suchness of the Victorious One, this suchness of all Dharmas, there is no difference.' As it is said, Dharma has three times, samsara, nirvana, permanence, and movement, all without difference. However, in the state of having defilements, it is called samsara. When it becomes pure by cultivating the path and removing all temporary defilements that should be abandoned, it is established as the ultimate nature of the Tathagata of nirvana. Therefore, all sentient beings in the three realms possess the essence of the Tathagata. The Sutra says: 'Whether the Tathagatas appear or do not appear, all these sentient beings always possess the essence of the Tathagata.' The 'Heart of Madhyamaka' says: 'Since Dharmas are neither abandoned nor established, the Dharma-nature is such as it is. Whoever becomes a Buddha in this way, therefore, is the Tathagata.' The Tantra also says: 'Sentient beings are Buddhas, this great Buddha, there is no other in this world realm. If one pleases them with a non-discriminating mind, one can cut off countless samsaras.' And so on, there are extensive explanations. The meaning of classifying wealth The meaning of classifying wealth includes: how wealth surpasses others, analyzing and profoundly explaining, how it is accomplished through transformation, and the general meaning of these. First is: 'The wealth of the Shravakas subdues the worldly ones, the position of the Pratyekabuddhas also subdues the Shravakas.' The merit of the Shravakas, the wisdom of realizing the selflessness of persons, the supernormal powers, and the unpolluted wealth of the path and fruit, etc., subdues the wealth of the worldly Brahma, Indra, and Chakravartin, etc., and the polluted wealth of the great sages who have attained the five supernormal powers, etc. The position of the Pratyekabuddhas (in the Abhidharmakosha) surpasses the Shravakas.

---

ུས། །ཞེས་པ་ལ་སོགས་པའི་བསོད་ནམས་དང་གང་ཟག་གི་ བདག་དང་ཆོས་ཀྱི་བདག་གི་ཕྱེད་བཟུང་བ་རང་བཞིན་མེད་པར་རྟོགས་པའི་ཡེ་ཤེས་དང་ ལམ་དང་འབྲས་བུ་ལ་སོགས་འབྱོར་པ་ཡིས་ནི་ཉན་ཐོས་ཀྱི་འབྱོར་པ་ཡང་ཟིལ་གྱིས་གནོན་ ལ། དེ་ཡིས་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཡི། །འབྱོར་བའི་ཆ་ཡང་མི་ཕོད་དོ། ། དེ་ཡི་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ཡི། །འབྱོར་བའི་ཆ་ཡང་མི་ཕོད་དོ། །རང་ སངས་རྒྱས་ཀྱི་འབྱོར་པ་དེ་ཡིས་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་མོས་པ་སྤྱོད་པ་དང་ལྷག་བསམ་རྣམ་ དག་གི་ས་ལ་རིམ་གྱིས་གནས་པ་དང་། ཁྱད་པར་ས་བཅུ་པ་ཐོབ་པ་ན། རྒྱུད་བླ་མར། བྱང་ ཆུབ་སེམས་དཔའི་ཚུལ་འདི་ནི། །རྗེས་ཐོབ་དེ་བཞིན་གཤེགས་རྣམས་དང་། །སེམས་ཅན་ ཡང་དག་སྒྲོལ་བ་ལ། །འཇིག་རྟེན་ན་ནི་མཉམ་པ་ཉིད། །ཅེས་གསུངས་པ་ལྟར་གཞན་དོན་ སྒྲུབ་པ་ལ་སངས་རྒྱས་དང་ཚུལ་མཚུངས་པ་ལ་སོགས་པའི་བསོད་ནམས་དང་། གང་ཟག་ དང་ཆོས་ཀྱི་བདག་མཐའ་དག་གིས་སྟོང་བར་རྟོགས་པའི་ཡེ་ཤེས་དང་། ས་དང་ལམ་གྱི་ཡོན་ ཏན་ལ་སོགས་པའི་འབྱོར་པའི་ཆར་ཡང་མི་ཕོད་དོ། །བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ལམ་ལ་གནས་ པའི་འབྱོར་བ་དེ་ཡིས་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་དགྲ་བཅོམ་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་སངས་ རྒྱས་སྟོབས་དང་མི་འཇིགས་པ་དང་མ་འདྲེས་པ་དང་སྐུ་དང་ཡེ་ཤེས་ལ་སོགས་པ་འབྲས་བུ་ མཐར་ཕྱིན་པའི་འབྱོར་བའི་ཆར་ཡང་མི་ཕོད་དེ། བརྒྱའི་ཆ་དང་སྟོང་གི་ཆ་དང་བྱེ་བའི་ཆ་དང་ 4-212 བྱེ་བ་བརྒྱ་སྟོང་གི་ཆར་ཡང་མི་ཕོད་དོ། །དེ་ཉིད་ལས། དེ་ལྟ་མོད་ཀྱི་ས་རྡུལ་དང་། །རྒྱ་མཚོ་ བ་ལང་རྨིག་རྗེས་ཀྱི། །ཁྱད་པར་གང་ཡིན་སངས་རྒྱས་དང་། །བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་ཁྱད་དེ་ ཉིད། །ཅེས་གསུངས་པ་ལྟར་ས་ཆེན་པོ་དང་རྡུལ་ཕྲ་རབ་ཀྱི་ཁྱད་པར་ཙམ་དང་། རྒྱ་མཚོ་ཆེན་ པོ་དང་བ་ལང་རྨིག་རྗེས་ཀྱི་ཆུའི་ཁྱད་པར་ཙམ་དུ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་རྣམས་ཀྱི་ འབྱོར་བ་ལས་ཀྱང་སངས་རྒྱས་ཀྱི་འབྱོར་བ་ཁྱད་པར་དུ་འཕགས་པ་ཉིད་དོ། ། ཕྱེ་སྟེ་ཟབ་པར་བསྟན་པ་ནི། སངས་རྒྱས་རྣམས་ཀྱི་འབྱོར་བ་ནི། །གང་ གི་གང་དུ་ཇི་ལྟར་དང་། །ཇི་ཙམ་དུས་གང་འཇུག་པ་ནི། །བསམ་ཡས་ དཔག་ཏུ་མེད་པར་འདོད། །རྫོགས་པའི་སངས་རྒྱས་རྣམས་ཀྱི་འབྱོར་པའི་ཁྱད་པར་ ནི་གདུལ་བྱའི་གང་ཟག་མཐའ་ཡས་པ་གང་གི་དོན་ལ་འཇུག་པ་དང་། གནས་འཇིག་རྟེན་གྱི་ ཁམས་དཔག་ཏུ་མེད་པ་གང་དུ་འཇུག་པ་དང་། འདུལ་བའི་ཚུལ་ལམ་རྣམ་པ་ཇི་ལྟར་འཇུག་ པ་དང་། ཆེ་ཆུང་ངམ་གྲངས་མང་ཉུང་ཇི་ཙམ་འཇུག་པ་དང་། དུས་བསྐལ་པ་ལ་སོགས་པ་ གང་གི་ཚེ་འཇུག་པ་རྣམས་ནི་ཟབ་པས་ན་བསམ་ཡས་ཏེ། ཉན་རང་ལ་སོགས་པའི་བློས་ཀྱང་ བསམ་གྱིས་མི་ཁྱབ་ཅིང་རབ་ཏུ་དབྱེ་བ་དཔག་ཏུ་མེད་པར་ཡང་འདོད་དོ། ། གནས་ཡོངས་སུ་གྱུར་པ་ལས་འགྲུབ་པའི་ཚུལ་ལ་བདུན་ཏེ། ཡོན་ཏན་ཡེ་ཤེས་ཞིང་དག་ ཐོགས

【現代漢語翻譯】 等福德，以及對人我的執著和對法我的執著，認識到它們都是無自性的智慧，以及在道和果等方面所獲得的成就，這些都超越了聲聞的成就。 這些成就甚至連菩薩的成就都無法比擬。 同樣，也無法比擬如來（梵文：Tathāgata，梵文羅馬擬音：Tathāgata，漢語字面意思：如來）的成就。 緣覺的成就，對於安住在勝解行地和增上意樂清凈地的菩薩，以及特別是獲得十地果位的菩薩來說，《寶性論》中說：『菩薩之行持，于得果如來，及度脫有情，世間成平等。』 如是說，爲了成辦利他之事，與佛陀具有同等的能力，以及對人我和法我一切皆空的智慧，還有土地和道路的功德等成就，都是無法比擬的。 菩薩安住于道上的成就，對於如來、阿羅漢、正等覺，以及十力、四無畏、不共法，還有色身和智慧等圓滿果位的成就，也是無法比擬的，甚至連百分之一、千分之一、萬分之一、百萬分之一都無法比擬。 如經中所說：『猶如大地塵，牛跡與大海，佛與菩薩別，其異亦如是。』 正如大地與微塵的差別，大海與牛蹄印中水的差別一樣，菩薩的成就與佛陀的成就相比，也是極其殊勝的。 詳細闡述甚深之處在於：諸佛的成就，無論在何處、以何種方式、持續多久、在何時顯現，都是不可思議、無法估量的。 圓滿正覺者的成就的殊勝之處在於，爲了無量無邊的眾生，在無量無邊的世界中，以各種各樣的方式，或大或小，或多或少，在不同的時間裡所做的一切，都是極其深奧的，即使是聲聞、緣覺等也無法用他們的智慧來衡量，其差別也是無法估量的。 從轉依中成就的方式有七種：功德、智慧、凈土、

【English Translation】 The merits and the wisdom of realizing the selflessness of persons and the selflessness of phenomena, along with the attainments of the path and the fruit, etc., surpass even the attainments of the Shravakas (Hearers). These attainments cannot even be compared to the attainments of a Bodhisattva. Similarly, it cannot even be compared to the attainments of a Tathāgata (Thus-Gone-One). The attainments of a Pratyekabuddha (Solitary Realizer), for a Bodhisattva who abides gradually in the grounds of adhimukticaryābhūmi (ground of conduct of aspiration) and viśeṣāśayasamādānābhūmi (ground of pure intention), and especially upon attaining the tenth ground, the Uttaratantra states: 'The conduct of a Bodhisattva, in attaining the fruit of the Tathagatas, and in liberating sentient beings, is equal in the world.' As it is said, to accomplish the benefit of others, having the same ability as the Buddhas, and the wisdom of realizing that all self of persons and self of phenomena are empty, and the attainments of the qualities of the grounds and paths, etc., cannot be compared. The attainments of a Bodhisattva abiding on the path cannot be compared to the attainments of the Tathagata, Arhat, Samyaksambuddha (perfectly enlightened Buddha), such as the ten powers, the four fearlessnesses, the unmixed qualities, and the ultimate fruit of the form body and wisdom body, etc., not even one part in a hundred, a thousand, a million, or a hundred million. As it is said in the same text: 'Just as the difference between the dust of the earth and the ocean, and the footprint of an ox, is the same as the difference between a Buddha and a Bodhisattva.' Just as the difference between the great earth and a tiny particle of dust, and the difference between the great ocean and the water in an ox's hoofprint, the attainments of the Buddhas are far superior to the attainments of the great Bodhisattvas. Explaining the profound in detail: The attainments of the Buddhas, wherever, in whatever way, for how long, and when they manifest, are inconceivable and immeasurable. The excellence of the attainments of the fully enlightened Buddhas is that whatever they do for the sake of limitless beings, in limitless realms, in various ways, whether large or small, many or few, at different times, is extremely profound, and even Shravakas, Pratyekabuddhas, etc., cannot comprehend it with their wisdom, and the distinctions are immeasurable. There are seven ways of accomplishing from the parāvṛtti (transformation of the basis): qualities, wisdom, pure land,

---

་མེད་དང་། །མྱང་འདས་བདེ་ཆེན་སྤྲུལ་པའི་འབྱོར་བའོ། ། ཡོན་ཏན་གྱི་འབྱོར་བ་ནི། དབང་པོ་ལྔ་ནི་གཞན་གྱུར་ན། །དོན་ཀུན་ འཇུག་དང་ཐམས་ཅད་ལ། །ཡོན་ཏན་བརྒྱ་ཕྲག་བཅུ་གཉིས་འབྱུང་། ། འབྱོར་བ་དམ་པ་ཐོབ་པར་འགྱུར། །མིག་ལ་སོགས་པའི་དབང་པོ་ལྔ་ནི། དྲི་བཅས་ དྲི་མེད་དུ་གནས་གཞན་དུ་ཡོངས་སུ་གྱུར་པ་ན་དབང་པོ་ལྔ་པོ་ཐམས་ཅད་དོན་ལྔ་པོ་ཀུན་ལ་ ཐོགས་པ་མེད་པར་འཇུག་པ་སྟེ། སྔར་གནས་མ་གྱུར་པ་ན་མིག་གིས་གཟུགས་ཁོ་ན་མཐོང་གི 4-213 སྒྲ་མི་ཐོས་པ་ལ་སོགས་པ་དབང་པོ་ལྔ་ཡུལ་སོ་སོར་ངེས་པ་ཡིན་པ་ལ། མིག་གཞན་དུ་གྱུར་ པས་གཟུགས་མཐོང་བ་ལྟར་སྒྲའང་ཐོས་ཤིང་དྲི་དང་རོ་དང་རེག་བྱའང་རིག་པ་དང་། རྣ་བ་ གཞན་དུ་གྱུར་པས་སྒྲ་ཐོས་པ་ལྟར་གཟུགས་ལ་སོགས་པའང་རིག་པ་ལྟ་བུ་དབང་པོ་རེ་རེའང་ ཡུལ་ཐམས་ཅད་ལ་འཇུག་པ་དང་ཐམས་ཅད་ཀྱིས་ཏེ། སོ་སོར་རེ་རེ་ལ་ཡང་ཡོན་ཏན་བརྒྱ་ ཕྲག་བཅུ་གཉིས་འབྱུང་བ་ལ་འབྱོར་བ་དམ་པ་ཐོབ་པར་འགྱུར་ཞེས་པ་ལ། འགྲེལ་བཤད་ དག་ལས། དོན་འདི་ནི་འཕགས་པ་གཟུངས་ཀྱི་དབང་ཕྱུག་རྒྱལ་པོ་དང་། དམ་པའི་ཆོས་པདྨ་ དཀར་པོ་ལ་སོགས་པའི་མདོ་ལས་ཁོང་དུ་ཆུད་པར་བྱའོ་ཞེས་འབྱུང་ཡང་། མདོ་སྔ་མ་ལས་ནི་ མི་གསལ་ཞིང་ཕྱི་མ་ལས། ལྷུན་པོ་རི་རབ་ཐམས་ཅད་དང་། །ཁོར་ཡུག་ཀྱང་ནི་དེས་མཐོང་ སྟེ། །རི་གཞན་གང་དག་གྲགས་པ་དང་། །རྒྱ་མཚོ་དག་ཀྱང་མཐོང་བར་འགྱུར། །ཞེས་པ་ལ་ སོགས་པའི་མིག་ལ་ཡོན་ཏན་བརྒྱད་བརྒྱ་དང་། མནར་མེད་ནས་སྲིད་རྩེའི་བར་གྱི་སྒྲ་ཐམས་ ཅད་ཐོས་པ་ལ་སོགས་པ་རྣ་བ་ལ་སྟོང་ཉིས་བརྒྱ་དང་། སངས་རྒྱས་དགེ་འདུན་གྱི་དབུས་ན་ ཆོས་གསུང་ཞིང་བཞུགས་པ་རྣམས་དྲི་ལ་བརྟེན་ནས་ཤེས་པ་ལ་སོགས་པ་སྣ་ལ་བརྒྱད་བརྒྱ་ དང་། རོ་ངན་པ་རྣམས་མི་མྱོང་ཞིང་མཆོག་ཏུ་གྱུར་པ་མྱོང་བ་ལ་སོགས་པ་ལྕེ་ལ་སྟོང་ཉིས་ བརྒྱ་དང་། སྲིད་རྩེའི་བར་གྱི་གཞལ་མེད་ཁང་དང་རི་དང་ཁོར་ཡུག་ལ་སོགས་པའི་རྣམ་པ་ ཐམས་ཅད་སྣང་བ་ལ་སོགས་པ་ལུས་ལ་བརྒྱད་བརྒྱ་དང་། གསལ་ཞིང་རྙོག་པ་མེད་པས་ཆོས་ བཟང་ངན་བར་མའི་རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་ཤེས་པ་ལ་སོགས་པ་ཡིད་ལ་སྟོང་ཉིས་བརྒྱ་གསུངས་ ཀྱང་གསལ་བའི་དབྱེ་བ་ཚང་བ་ནི་མ་གསུངས་ཤིང་། འདིར་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཡོན་ཏན་འཆད་ དགོས་པ་ལ། དེ་དག་ནི་ལམ་གྱི་ཡོན་ཏན་གཙོ་ཆེ་བར་སྣང་ངོ་། །ཡང་ན་བརྒྱ་ཕྲག་དང་བཅུ་ གཉིས་ཞེས་ཕྱེ་ནས་མཚན་བཟང་པོ་སུམ་ཅུ་རྩ་གཉིས་དང་དཔེ་བྱད་བཟང་པོ་བརྒྱད་ཅུ་སྟེ་ ཡོན་ཏན་བརྒྱ་དང་བཅུ་གཉིས་འབྱུང་ཞེས་ཀྱང་བཤད་དུ་རུང་བས་དེ་ལྟ་ན་གོ་སླ་བ་ཉིད་དོ། ། 4-214 ཡེ་ཤེས་ཀྱི་འབྱོར་བ་ནི། ཡིད་ནི་གཞན་དུ་གྱུར་པ་ན། །འབྱོར་དང་མཐུན་ སྤྱོད་མི་རྟོག་པའི། །ཡེ་ཤེས་ཤིན་ཏུ་དྲི་མེད་ལ། །འབྱོར་བ་དམ་པ་ཐོབ་ པར་འགྱུར། །ཀུན་གཞིའ

【現代漢語翻譯】 無有，以及涅槃大樂化身之富饒。 功德之富饒：五根若已轉變，則於一切義皆能入，且於一切，生出百千十二種功德，便能獲得殊勝之富饒。眼等五根，處於有垢無垢之境，完全轉變之後，此五根便能毫無阻礙地進入五種對境。若未轉變，則眼只能見色，不能聞聲等，五根各有所限。眼若轉變，則如見色般亦能聞聲，能知香、味、觸。耳若轉變，則如聞聲般亦能知色等。如是，每一根皆能入於一切境，且一切根皆能入。於一一根，皆生出百千十二種功德，故云獲得殊勝之富饒。于諸釋論中，此義需于聖《持明王經》及《妙法蓮華經》等經中了知。然前者未明說，後者則云：『能見一切山王須彌，及其周圍，亦能見其他著名之山，以及諸海。』如是，眼有八百功德；能聞自無間地獄至有頂天之音聲等，耳有一千二百功德；于僧眾中，知佛陀說法而安住等，鼻有八百功德；不嘗惡味，唯嘗勝味等，舌有一千二百功德；有頂天之宮殿、山、周圍等一切顯現等，身有八百功德；清明無垢，能知善惡中庸之法等，意有一千二百功德。然未說清功德之差別。此處需解釋佛之功德，而彼等似為道之功德為主。或可將『百千』與『十二』分開，即三十二相與八十隨好，合為一百一十二種功德，如是則易於理解。 智慧之富饒：意若已轉變，則能獲得與富饒相應之行持，以及無分別之極清凈智慧，便能獲得殊勝之富饒。阿賴耶識（藏文：ཀུན་གཞི，梵文天城體：आलयविज्ञान，梵文羅馬擬音：ālayavijñāna，漢語字面意思：一切之基）

【English Translation】 without, and the abundance of the Nirvanic Great Bliss emanation. The abundance of qualities: If the five faculties are transformed, then they enter into all meanings and into everything, twelve hundred qualities arise, and one attains the supreme abundance. The five faculties, such as the eye, when dwelling in a state of defilement and non-defilement, and when completely transformed, then all five faculties enter into all five objects without obstruction. If they are not transformed from their original state, the eye only sees forms and does not hear sounds, and so on. The five faculties are limited to their respective objects. But when the eye is transformed, it hears sounds as it sees forms, and it knows smells, tastes, and tactile sensations. When the ear is transformed, it knows forms and so on as it hears sounds. Thus, each faculty enters into all objects, and all faculties enter. For each individual faculty, twelve hundred qualities arise, and one is said to attain the supreme abundance. In the commentaries, it is said that this meaning should be understood from the noble King of Dhāraṇīs and the White Lotus of the Good Dharma sūtras. However, it is not clear in the former sūtra, but in the latter, it says: 'One sees all the mountains, Mount Sumeru, and its surroundings. One also sees other famous mountains and the oceans.' Thus, the eye has eight hundred qualities; the ear has twelve hundred qualities, such as hearing all sounds from Avīci to the peak of existence; the nose has eight hundred qualities, such as knowing that the Buddha is teaching the Dharma in the midst of the Saṅgha based on smell; the tongue has twelve hundred qualities, such as not tasting bad tastes but only tasting the best; the body has eight hundred qualities, such as the appearance of all forms of palaces, mountains, and surroundings up to the peak of existence; and the mind has twelve hundred qualities, such as knowing all forms of good, bad, and neutral Dharma because it is clear and without turbidity. However, the specific distinctions are not clearly stated. Here, it is necessary to explain the qualities of the Buddha, but those seem to be mainly the qualities of the path. Alternatively, one can separate 'hundreds' and 'twelve' to mean the thirty-two major marks and the eighty minor marks, totaling one hundred and twelve qualities, which is easier to understand. The abundance of wisdom: When the mind is transformed, one attains conduct in accordance with abundance, and the extremely pure wisdom of non-conceptualization, and one attains the supreme abundance. Alaya-vijñana (藏文：ཀུན་གཞི，梵文天城體：आलयविज्ञान，梵文羅馬擬音：ālayavijñāna，漢語字面意思：all-basis consciousness)

---

ི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ལ་བདག་དང་བདག་གིར་ལྟ་བ་ཉོན་མོངས་པ་ ཅན་གྱི་ཡིད་ནི་འགགས་ཏེ་གནས་གཞན་དུ་གྱུར་པ་མཉམ་པ་ཉིད་ཀྱི་ཡེ་ཤེས་མངོན་དུ་གྱུར་ པ་ན། ཡུལ་ཐམས་ཅད་ལ་ཐོགས་པ་མེད་པར་འཇུག་པ་དང་། ཇི་ལྟར་བཞེད་པ་བཞིན་ཡོན་ ཏན་དཔག་ཏུ་མེད་པའི་འབྱོར་བ་དང་མཐུན་པར་སྤྱོད་པ་བདག་དང་བདག་གིར་འཛིན་པ་ལ་ སོགས་པ་འཁོར་གསུམ་དུ་རྣམ་པར་མི་རྟོག་པའི་ཡེ་ཤེས་ཤིན་ཏུ་དྲི་མ་མེད་ཅིང་རྣམ་པར་དག་ པ་ལ་འབྱོར་བ་དམ་པ་མཆོག་ཏུ་གྱུར་པ་ཐོབ་པར་འགྱུར་ཏེ། དེ་དང་ལྷན་ཅིག་འབྱོར་བའི་ཡེ་ ཤེས་ཐམས་ཅད་ཀྱང་འབྱུང་བར་འགྱུར་རོ། ། ཞིང་དག་པའི་འབྱོར་པ་ནི། དོན་བཅས་འཛིན་པ་གཞན་གྱུར་ན། །ཇི་ལྟར་ འདོད་བཞིན་ལོངས་སྤྱོད་དག །བསྟན་ཕྱིར་ཞིང་ནི་དག་པ་ལ། །འབྱོར་ བ་དམ་པ་ཐོབ་པར་འགྱུར། །ཕྱི་རོལ་གྱི་དོན་ཡུལ་ལྔ་དང་བཅས་ཏེ་ནང་འཛིན་པ་རྣམ་ པར་ཤེས་པ་ལྔ་{གནས་}གཞན་དུ་གྱུར་པ་ན། ཇི་ལྟར་འདོད་པ་བཞིན་དུ་གནས་ཀྱི་ཁྱད་པར་ ཤེལ་དང་བཻ་ཌཱུརྱ་ལ་སོགས་པའི་ས་གཞི་དང་ལོངས་སྤྱོད་ཀྱི་ཁྱད་པར་བདུད་རྩི་དང་དཔག་ བསམ་གྱི་ཤིང་ལ་སོགས་པ་དག་གཞན་ལ་བསྟན་པར་ནུས་པའི་ཕྱིར། སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཞིང་ནི་ ཡོངས་སུ་དག་པ་ལ་འབྱོར་བ་དམ་པ་མཆོག་ཏུ་གྱུར་པ་ཐོབ་པར་འགྱུར་བའོ། ། ཐོགས་མེད་ཀྱི་འབྱོར་བ་ནི། རྣམ་རྟོག་གཞན་དུ་གྱུར་ན་ནི། །དུས་རྣམས་ རྟག་ཏུ་ཡེ་ཤེས་དང་། །ལས་རྣམས་ཀུན་ལ་ཐོགས་མེད་ལ། །འབྱོར་བ་ དམ་པ་ཐོབ་པར་འགྱུར། །རྣམ་པར་རྟོག་པ་ཡིད་ཀྱི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་གནས་གཞན་ དུ་གྱུར་པ་ན་ནི་དུས་རྣམས་རྟག་ཏུ་རྒྱུན་མི་འཆད་པར་རྣམ་པར་མི་རྟོག་པའི་ཡེ་ཤེས་ཤེས་ 4-215 བྱ་མཐའ་དག་ལ་ཐོགས་པ་མེད་པར་འཇུག་པ་དང་། ཡེ་ཤེས་ཀྱིས་ཇི་ལྟར་མཁྱེན་པ་བཞིན་ གདུལ་བྱའི་མོས་པ་དང་མཐུན་པར་སྤྲུལ་པ་སྣ་ཚོགས་པ་སྟོན་པའི་འཕྲིན་ལས་རྣམས་ལྷུན་ གྱིས་གྲུབ་ཅིང་རྒྱུན་མི་འཆད་པར་འཇུག་པ་ཀུན་ལ་ཐོགས་པ་མེད་པར་འཇུག་པ་ལ་དབང་ འབྱོར་བ་དམ་པ་མཆོག་ཏུ་གྱུར་པ་ཐོབ་པར་འགྱུར་བའོ། ། མྱང་འདས་ཀྱི་འབྱོར་བ་ནི། རྟེན་ནི་གཞན་དུ་གྱུར་པ་ན། །སངས་རྒྱས་དྲི་ མེད་གནས་ལ་ནི། །མི་གནས་མྱ་ངན་འདས་པ་ཡི། །འབྱོར་བ་དམ་པ་ ཐོབ་པར་འགྱུར། །ལས་བཟང་ངན་གྱི་བག་ཆགས་ཐམས་ཅད་ཀྱི་རྟེན་ཀུན་གཞིའི་རྣམ་ པར་ཤེས་པ་དང་། དེའི་དམིགས་ཡུལ་གནས་སྣོད་ཀྱི་འཇིག་རྟེན་དང་བཅས་པ་ནི་གནས་ གཞན་དུ་གྱུར་པ་ན། སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཡེ་ཤེས་སྒྲིབ་པ་མཐའ་དག་གི་དྲི་མ་མེད་པ་དག་པ་ གཉིས་ལྡན་གྱི་གནས་ལ་ནི་སྲིད་ཞིའི་མཐའ་གཉིས་ལ་མི་གནས་པའི་མྱ་ངན་ལས་འདས་ པའི་འབྱོར་བ་དམ་པ་མཆོག་ཏུ་གྱུར་པ་ཐོབ་པར་འགྱུར་བའོ། ། བདེ་ཆེན་གྱི་འབྱོར་བ་ནི། འཁྲིག་པ་གཞན་དུ་གྱུར་ན་ནི། །སངས་རྒྱས་ བདེ་བར་གནས་པ་དང་། །མོ་མཐོང་ཉོན་མོངས་མེ

【現代漢語翻譯】 當阿賴耶識轉為平等性智，不再執著于『我』和『我所』，煩惱意念止息並轉化為另一種狀態時，便能無礙地進入一切境界，並能隨心所欲地享用與無量功德相應的財富。對於『我』和『我所』的執著等，不再有三輪的分別念，獲得極度清凈和純潔的智慧，從而獲得最殊勝的成就。與此同時，所有伴隨而來的智慧也將顯現。 清凈佛土的成就：若有實執轉為他，如欲受用皆可得，為示凈土之因故，得勝清凈之成就。當對外境的執著，包括五種感官對象，以及內在的五種識（處）轉化為另一種狀態時，便能隨心所欲地展現住所的殊勝，如水晶和琉璃等地面，以及受用的殊勝，如甘露和如意樹等。爲了向他人展示這些，便能在完全清凈的佛土中獲得最殊勝的成就。 無礙的成就：分別念轉為他，一切時中具智慧，于諸事業皆無礙，得勝無礙之成就。當分別念，即意識的識轉化為另一種狀態時，便能在一切時中，持續不斷地擁有無分別的智慧，無礙地進入一切所知。並且，能以智慧如實了知，隨順所化眾生的意樂，示現種種化身，事業自然成就，持續不斷，無礙地進入一切境界，從而獲得最殊勝的自在成就。 涅槃的成就：所依轉為他，于佛無垢之境中，不住涅槃之邊際，得勝涅槃之成就。當一切善惡業習氣的所依，即阿賴耶識，及其所緣境，包括器世間，轉化為另一種狀態時，便能在佛陀的智慧中，遠離一切垢染，具足清凈和光明，不住于生死和涅槃的任何一邊，從而獲得最殊勝的涅槃成就。 大樂的成就：交合轉為他，安住佛陀之樂境，見女煩惱之火焰（藏文：འཁྲིག་པ་གཞན་དུ་གྱུར་ན་ནི། །སངས་རྒྱས་བདེ་བར་གནས་པ་དང་། །མོ་མཐོང་ཉོན་མོངས་མེ།），

【English Translation】 When the ālaya-vijñāna (storehouse consciousness) transforms into the samatā-jñāna (wisdom of equality), ceasing to view 『self』 and 『what belongs to self,』 and the afflicted mind ceases and transforms into another state, then one can enter all realms without obstruction and enjoy immeasurable qualities and wealth as desired. Regarding the clinging to 『self』 and 『what belongs to self,』 without the conceptualization of the three circles, one attains the supremely pure and immaculate wisdom, thereby obtaining the most excellent and supreme accomplishment. Simultaneously, all the accompanying wisdoms will also arise. The accomplishment of a pure Buddha-field: If the clinging to reality transforms into otherness, one can enjoy as desired. To demonstrate the cause of a pure land, one attains the supreme accomplishment of purity. When the clinging to external objects, including the five sense objects, and the internal five consciousnesses (place) transform into another state, one can freely manifest the excellence of the dwelling, such as crystal and lapis lazuli grounds, and the excellence of enjoyments, such as nectar and wish-fulfilling trees. In order to demonstrate these to others, one can obtain the most excellent accomplishment in a completely pure Buddha-field. The accomplishment of unobstructedness: If conceptual thought transforms into otherness, one possesses wisdom at all times. In all activities, there is no obstruction, and one attains the supreme accomplishment of unobstructedness. When conceptual thought, that is, the consciousness of the mind, transforms into another state, one can continuously possess non-conceptual wisdom at all times, entering all knowable things without obstruction. Furthermore, one can truly know with wisdom, accord with the inclinations of those to be tamed, and manifest various emanations. Activities are spontaneously accomplished, continuous, and enter all realms without obstruction, thereby obtaining the most excellent accomplishment of freedom. The accomplishment of nirvāṇa: If the basis transforms into otherness, in the stainless realm of the Buddha, one does not abide in the extremes of nirvāṇa, and one attains the supreme accomplishment of nirvāṇa. When the basis of all karmic imprints, both good and bad, that is, the ālaya-vijñāna, and its object of focus, including the container world, transform into another state, one can, in the wisdom of the Buddha, be free from all obscurations, possess purity and luminosity, and not abide in either the extreme of saṃsāra or nirvāṇa, thereby obtaining the most excellent accomplishment of nirvāṇa. The accomplishment of great bliss: If union transforms into otherness, one abides in the bliss of the Buddha, seeing the flame of affliction in a woman (Tibetan: འཁྲིག་པ་གཞན་དུ་གྱུར་ན་ནི། །སངས་རྒྱས་བདེ་བར་གནས་པ་དང་། །མོ་མཐོང་ཉོན་མོངས་མེ།),

---

ད་པ་ལ། །འབྱོར་བ་ དམ་པ་ཐོབ་པར་འགྱུར། །རེག་པའི་ཁྱད་པར་དབང་པོ་གཉིས་སྦྱོར་འཁྲིག་པའི་འདོད་ ཆགས་ཀྱི་བདེ་བ་ཟག་པ་དང་བཅས་པ་གནས་གཞན་དུ་གྱུར་ན་ནི། སངས་རྒྱས་རྣམས་ཀྱི་ ཟག་པ་མེད་པའི་བདེ་བ་ཆེན་པོ་འགྱུར་བ་མེད་པ་ལ་དུས་རྟག་ཏུ་གནས་པ་དང་། ཆགས་པའི་ ཡུལ་བུད་མེད་བཟང་མོ་ཡིད་དུ་འོང་བ་མཐོང་ཡང་ཉོན་མོངས་པ་འདོད་ཆགས་ལ་སོགས་ པའི་དྲི་མ་མེད་པ་ལ་འབྱོར་པ་དམ་པ་མཆོག་ཏུ་གྱུར་པ་ཐོབ་པར་འགྱུར་བའོ། ། སྤྲུལ་པའི་འབྱོར་བ་ནི། ནམ་མཁའི་འདུ་ཤེས་གཞན་གྱུར་ན། །བསམ་ པའི་དོན་ནི་འབྱོར་བ་དང་། །འགྲོ་གཟུགས་རྣམ་པར་འབྱེད་པ་ལ། ། 4-216 འབྱོར་བ་དམ་པ་ཐོབ་པར་འགྱུར། །འདུ་ཤེས་ཀྱི་ཁྱད་པར་ནམ་མཁར་འཛིན་པའི་ འདུ་ཤེས་གནས་གཞན་དུ་གྱུར་པ་ན། ནམ་མཁའ་མཛོད་ཀྱི་ཏིང་ངེ་འཛིན་ལ་དབང་འབྱོར་ པ་ཐོབ་པས། ཅི་འདོད་པའི་ཡོ་བྱད་ནམ་མཁའ་ལས་འབྱུང་བ་ལ་སོགས་པ་བསམ་པའི་དོན་ ཐམས་ཅད་ནི་འབྱོར་པ་དང་རི་དང་རྩིག་པ་ལ་སོགས་པ་ལ་ཡང་ཇི་ལྟར་འདོད་པ་བཞིན་དུ་ ཐོགས་པ་མེད་པར་འགྲོ་བ་དང་། གཟུགས་ཐམས་ཅད་ནམ་མཁར་བསམས་ན་ཡང་ནམ་ མཁའ་ལྟར་ཐོགས་པ་མེད་པར་རྣམ་པར་འབྱེད་ནུས་པ་ལ་མངའ་བརྙེས་པས་ཇི་ལྟར་བཞེད་ པ་བཞིན་སྤྲུལ་པ་དང་བསྒྱུར་བ་ལ་སོགས་པ་ལ་འབྱོར་པ་དམ་པ་མཆོག་ཏུ་གྱུར་པ་ཐོབ་པར་ འགྱུར་བའོ། ། སྤྱིའི་དོན་བསྡུ་བ་ནི། དེ་ལྟར་སངས་རྒྱས་དྲི་མེད་པའི། །གནས་ནི་གཞན་ གྱུར་དཔག་མེད་པས། །བསམ་ཡས་བྱ་བ་བསྒྲུབ་པ་ཡི། །འབྱོར་བ་ དཔག་ཏུ་མེད་པར་འདོད། །གོང་དུ་བསྟན་པའི་ཚུལ་དེ་ལྟར་སངས་རྒྱས་རྣམས་སྒྲིབ་ པའི་དྲི་མ་ཅུང་ཟད་ཀྱང་མེད་ཅིང་ཟག་པ་མེད་པའི་གནས་ན་བཞུགས་པ་ན། ཕུང་པོ་ལྔའི་ རང་བཞིན་སྒྲིབ་པ་དང་བྲལ་བས་ཡེ་ཤེས་ལྔ་མངོན་དུ་གྱུར་པ་ལ་སོགས་པ་གནས་ནི་གཞན་ དུ་གྱུར་པའི་ཡོན་ཏན་གྱི་འབྱོར་བ་དཔག་ཏུ་མེད་པ་དང་ལྡན་པས། དེ་དག་གི་ནུས་པ་བསམ་ ཡས་ཏེ་བསམ་གྱིས་མི་ཁྱབ་པའི་སྤྲུལ་པ་སྣ་ཚོགས་པ་སྟོན་པས་སེམས་ཅན་གྱི་དོན་བྱ་བ་ བསྒྲུབ་པའི་འཕྲིན་ལས་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པའི་འབྱོར་བའང་དཔག་ཏུ་མེད་པ་དང་ལྡན་པར་ འདོད་དོ། ། ༈ སེམས་ཅན་སྨིན་བྱེད་རྒྱུའི་དོན། (སྐབས་དགུ་པར་)སྔར་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔས་སེམས་ཅན་ཡོངས་སུ་སྨིན་པའི་ཚུལ་བཤད་ ནས། འདིར་སངས་རྒྱས་ཀྱིས་སེམས་ཅན་སྨིན་པའི་རྒྱུའི་དོན་ལ་བདུན་ཏེ། སེམས་ཅན་སྨིན་ པའི་རྒྱུ་དངོས། རྒྱུ་དེ་བསམ་མི་ཁྱབ་ཚུལ། སྨིན་པ་སྦྱོར་བའི་རྒྱུ་བསྟན། དེ་ལ་འབད་པ་མེད་ 4-217 ཚུལ། འབད་མེད་དཔེ་ཡིས་བསྟན་པ། སྨིན་པ་རྒྱུན་མི་འཆད་ཚུལ། དེའི་རྒྱུ་མཚན་བསྟན་ པའོ། ། རྒྱུ་དངོས་ནི། འདི་ན་འཇིག་རྟེན་ཕྱོགས་ཕྱོགས་རྒྱལ་བས་ལེགས་བཤད་ པའི། །དགེ་བ་འཕེལ་བའི་འཇིག་རྟེན་རྣམ་དག་མཆོག་ཏུ་འགྲོ། །དགེ་བ་ མ་

【現代漢語翻譯】 此外，獲得殊勝的成就。如果觸覺的特殊性，即兩種感官結合的性愛慾望之樂，轉變為另一種狀態，那麼諸佛的無漏大樂將恒常存在，永不改變。即使看到令人愉悅的美麗女子，也不會有煩惱，沒有貪慾等污垢，就能獲得殊勝的成就。 神通的成就是：當虛空的觀念轉變時，就能成就心想事成，並能分辨行走的形色，從而獲得殊勝的成就。觀念的特殊性在於，當執持虛空的觀念轉變為另一種狀態時，就能獲得虛空藏三摩地的自在，從而能從虛空中生出任何想要的物品。所有心想之事都能成就，對於山和墻等事物，也能如所愿地無礙穿行。如果將一切形色都觀想為虛空，也能像虛空一樣無礙地分辨，從而獲得自在，隨心所欲地進行化現和轉變等，獲得殊勝的成就。 總義是：如是清凈的佛陀，其境界轉變不可思議，能成辦無量事業，其成就亦不可估量。如上所述，諸佛安住于無垢無漏的境界中，五蘊的自性遠離了遮障，五種智慧得以顯現，其境界轉變所帶來的功德成就不可估量。因此，他們的能力不可思議，能示現種種化身，成辦利益眾生的事業，其事業圓滿的成就也同樣不可估量。 （第九品）之前，菩薩已經闡述瞭如何使眾生完全成熟。現在，佛陀將闡述使眾產生熟的七個原因：使眾產生熟的直接原因、此原因不可思議的方式、顯示成熟的結合原因、對此無需努力的方式、用比喻顯示無需努力、成熟持續不斷的方式，以及顯示其原因。 直接原因是：在此世間，各方諸佛善說，善業增長的清凈世間最為殊勝。善業不...

【English Translation】 Furthermore, one will attain supreme accomplishment. If the distinctiveness of touch, the pleasure of sexual desire from the union of two senses, which is accompanied by outflows, transforms into another state, then the great, outflow-free bliss of the Buddhas will abide eternally without change. Even when seeing a beautiful and pleasing woman, without the defilement of afflictions such as desire, one will attain the supreme and excellent accomplishment. The accomplishment of emanation is: When the perception of space transforms, the meaning of thought is accomplished, and one can distinguish the forms of movement, thereby attaining supreme accomplishment. The distinctiveness of perception is that when the perception of holding onto space transforms into another state, one gains mastery over the Samadhi of the Treasury of Space. Thus, all desired objects arise from space, and all meanings of thought are accomplished. One can also move unhindered through mountains and walls as desired. If all forms are contemplated as space, one can distinguish them without obstruction, just like space. Having gained mastery over this, one can attain the supreme and excellent accomplishment of emanation and transformation as one wishes. The general meaning is: Thus, the stainless Buddhas, whose state transforms immeasurably, accomplish countless deeds, and their accomplishments are immeasurable. As explained above, the Buddhas abide in a state free from any defilement of obscurations and without outflows. The nature of the five aggregates is free from obscurations, and the five wisdoms are manifested. The accomplishments of qualities that arise from the transformation of their state are immeasurable. Therefore, their power is inconceivable, and they display various emanations, accomplishing the deeds of benefiting sentient beings. The accomplishments of their perfect activities are also immeasurable. (Ninth Chapter) Previously, the Bodhisattva explained how to fully ripen sentient beings. Here, the Buddha will explain the seven causes for ripening sentient beings: the direct cause for ripening sentient beings, how that cause is inconceivable, showing the combining cause for ripening, how there is no effort in this, showing the lack of effort through examples, how ripening is continuous, and showing the reason for that. The direct cause is: In this world, the Victorious Ones in all directions have well-spoken, the virtuous and increasing pure world goes to the supreme. Virtuous not...

---

བསགས་དགེ་བ་འཕེལ་བའི་མཆོག་ཏུ་འགྲོ། །དེ་ལྟར་མ་སྨིན་སྨིན་ པ་རྟག་འགྲོའང་མ་ལུས་མིན། །སངས་རྒྱས་རྣམས་གཞན་དོན་མཛད་པའི་སྐབས་ འདི་ན། གདུལ་བྱའི་འཇིག་རྟེན་ཕྱོགས་བཅུའི་ཕྱོགས་མཐའ་ཡས་པ་ན་ཡོད་པ་རྣམས་ལ། རྒྱལ་བས་གསུངས་རབ་ཡན་ལག་བཅུ་གཉིས་ལ་སོགས་པའི་དམ་པའི་ཆོས་ལེགས་པར་ བཤད་པས། མོས་སྤྱོད་ཀྱི་ས་ནས་ས་བཅུ་པའི་བར་གྱི་དགེ་བ་གོང་ནས་གོང་དུ་འཕེལ་བའི་ འཇིག་རྟེན་པ་རྣམས་རྣམ་པར་དག་པའི་མཆོག་མི་གནས་པའི་མྱ་ངན་ལས་འདས་པའི་གོ་ འཕང་དུ་འགྲོ་བར་བྱེད་ལ། ཐེག་ཆེན་གྱི་དགེ་བ་མ་བསགས་པ་རྣམས་མོས་སྤྱོད་ནས་ས་ བཅུའི་བར་གྱི་དགེ་བ་འཕེལ་བའི་མཆོག་ལ་བཀོད་ན་གོང་ནས་གོང་དུ་འགྲོ་བར་བྱེད་དོ། །དེ་ ལྟར་དགེ་བ་འཕེལ་བ་རྣམས་ཀྱང་ཡོངས་སུ་མ་སྨིན་པ་རྣམས་ནི་ཡོངས་སུ་སྨིན་པར་མཛད་ ཅིང་། ཡོངས་སུ་སྨིན་པ་རྣམས་ཤིན་ཏུ་རྣམ་པར་གྲོལ་བ་སངས་རྒྱས་ཀྱི་སར་རྟག་ཏུ་འགྲོ་བར་ མཛད་ནའང་། སེམས་ཅན་གཅིག་ཀྱང་མ་ལུས་པར་ཡོངས་སུ་སྨིན་པ་ཡང་མིན་ཏེ་འཁོར་བ་ ལ་མཐའ་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། ། རྒྱུ་དེ་བསམ་མི་ཁྱབ་ཚུལ་ནི། དེ་ལྟར་འཇིག་རྟེན་ཕྱོགས་ཕྱོགས་བརྟན་ རྣམས་རྟག་པར་དུས་ཀུན་ཏུ། །བྱང་ཆུབ་ཆེན་པོ་ཐོབ་དཀའ་ཡོན་ཏན་ མཆོག་ལྡན་རྨད་བྱུང་ཅན། །རྟག་བརྟན་སྐྱབས་མེད་རྣམས་ཀྱི་སྐྱབས་ གང་ཡིན་པ་ཐོབ་པ་དེ། །ཡ་མཚན་ཆེ་ལ་ཚུལ་བཟང་སྤྱད་ཕྱིར་ཡ་ 4-218 མཚན་ཆེ་བའང་མིན། །བཤད་མ་ཐག་པའི་ཚུལ་དེ་ལྟར་གནས་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་ ཕྱོགས་བཅུའི་ཕྱོགས་མཐའ་ཡས་པ་རྣམས་སུ་རྒྱུ་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ལེགས་པར་བཤད་པ་ལ་ བརྟེན་ནས། གང་ཟག་བརྟན་པ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་ཀྱིས་རྟག་པར་རྒྱུན་མི་འཆད་ པར་དུས་ཀུན་ཏུ་འབྲས་བུ་མཐར་ཐུག་བྱང་ཆུབ་ཆེན་པོ་དཀའ་སྤྱད་དཔག་ཏུ་མེད་པ་ལ་ སོགས་པས་བསྒྲུབ་དགོས་པས་ཐོབ་པར་དཀའ་བ་སྟོབས་དང་མི་འཇིགས་པ་ལ་སོགས་པའི་ ཡོན་ཏན་མཆོག་ཏུ་གྱུར་པ་དང་ལྡན་པ། ཡོན་ཏན་དེ་ལྟ་བུ་གཞན་ལ་མེད་པས་ཤིན་ཏུ་རྨད་ དུ་བྱུང་བ་ཅན། གདོད་མ་ནས་སྐྱེ་བ་མེད་པས་རྟག་པ་ནམ་ཡང་འགག་པ་མེད་པས་བརྟན་པ་ ཐོབ་པས་རང་དོན་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་གྲུབ་ཅིང་། སེམས་ཅན་མགོན་དང་སྐྱབས་མེད་རྣམས་ འཁོར་བ་དང་ངན་སོང་གི་སྡུག་བསྔལ་ལས་བསྐྱབས་ཏེ་མྱ་ངན་ལས་འདས་པའི་བདེ་བ་ལ་ འགོད་པས་གཞན་དོན་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པའང་འགྲུབ་པ་གང་ཡིན་པ་ཐོབ་པ་དེ་ནི་མཆོད་ ཅིང་བསྔགས་པར་འོས་པ་ཤིན་ཏུ་ཡ་མཚན་ཆེ་བ་ཡིན་ལ། བྱང་ཆུབ་ཆེན་པོ་འགྲུབ་པའི་རྒྱུ་ས་ དང་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ལ་སོགས་པ་ལམ་གྱི་ཚུལ་བཟང་པོ་སྤྱད་པའི་ཕྱིར་རྒྱུ་དང་མཐུན་པར་ འབྲས་བུ་འབྱུང་བ་ཆོས་ཉིད་ཡིན་པས་ཡ་མཚན་ཆེ་བའང་མིན་པ་བསམ་གྱིས་མི་ཁྱབ་པའི་ དོན་ཏོ། ། སྨིན་པ་སྦྱོར་བའི་རྒྱུ་ནི། དེ་ནི་ཅིག་ཅར་ལ་ལར་སྒོ་མང

【現代漢語翻譯】 積累的善根會增長到極致。雖然如此，並非所有未成熟的都能成熟，成熟的也並非都能恒常。當諸佛從事利他事業時，對於存在於十方無盡世界的應化眾生，佛陀以十二部經等聖法善加開示，使從勝解行地到十地之間的善根不斷增長的世間眾生，趨向于完全清凈的無住涅槃之果位。對於未積累大乘善根者，若將其安置於從勝解行地到十地之間善根增長的極致，則會使其不斷進步。如此，對於增長的善根，未完全成熟者，則使其完全成熟；完全成熟者，則使其趨向于徹底解脫的佛地。然而，並非所有眾生都能完全成熟，因為輪迴沒有盡頭。 不可思議之因的道理是：如此，十方世界的穩固眾生，恒常於一切時，獲得難以獲得的大菩提，具足殊勝功德，具有奇妙之處。獲得恒常穩固、無依怙者的依怙者，甚為稀有，因行持善妙之法，故非稀有。如前所述，在十方無盡的世界中，依靠佛陀的善說，穩固之人，即菩薩們，恒常不斷地於一切時，以無數的苦行等來成就難以獲得的大菩提，具足力量和無畏等殊勝功德，具有他人所沒有的奇妙之處。從初始就沒有生，故為恒常；永不停止，故為穩固。獲得自利圓滿，從輪迴和惡趣的痛苦中救度無怙的眾生，並將其安置於涅槃的安樂中，故他利圓滿也能成就。獲得如此功德者，值得供養和讚歎，甚為稀有。因成就大菩提之因，如地和波羅蜜多等殊勝道法，故與因相符而產生果，是法性使然，因此並非稀有，此乃不可思議之義。 成熟的因是：對於某些人來說，那是立即的。

【English Translation】 The accumulated merits will increase to the utmost. However, not all that is immature can mature, and not all that is mature can be constant. When the Buddhas are engaged in the work of benefiting others, for the sentient beings to be tamed in the infinite worlds of the ten directions, the Buddha teaches the holy Dharma, such as the twelve scriptures, so that the worldly beings whose merits are constantly increasing from the stage of adhimukticarya-bhumi (stage of aspirational conduct) to the tenth bhumi (stage), will go to the completely pure state of non-abiding nirvana. For those who have not accumulated the merits of the Mahayana, if they are placed at the peak of increasing merits from the stage of adhimukticarya-bhumi to the tenth bhumi, they will continue to progress. Thus, for the increasing merits, those that are not fully matured are made to fully mature; those that are fully matured are made to constantly go to the Buddha-ground of complete liberation. However, not all sentient beings can fully mature, because samsara has no end. The reason for the inconceivable cause is: Thus, the steadfast beings in the worlds of the ten directions, constantly at all times, obtain the great Bodhi that is difficult to obtain, possess supreme qualities, and have wonderful qualities. Obtaining the refuge of the constant, steadfast, and helpless is very rare, but it is not rare because of practicing the excellent Dharma. As mentioned earlier, in the infinite worlds of the ten directions, relying on the Buddha's good teachings, the steadfast ones, the Bodhisattvas, constantly and continuously at all times, achieve the great Bodhi that is difficult to obtain through countless ascetic practices, possess supreme qualities such as strength and fearlessness, and have wonderful qualities that others do not have. From the beginning, there is no birth, so it is constant; it never ceases, so it is steadfast. Obtaining the fulfillment of self-benefit, saving helpless beings from the suffering of samsara and the lower realms, and placing them in the bliss of nirvana, so the fulfillment of benefiting others can also be achieved. Those who obtain such qualities are worthy of offering and praise, and are very rare. Because of the cause of achieving great Bodhi, such as the ground and the paramitas (perfections), the excellent path, the result arises in accordance with the cause, which is the nature of Dharma, so it is not rare, this is the meaning of inconceivable. The cause of maturation is: For some, it is immediate.

---

་བརྒྱ་ནས་ཆོས་ ཀྱི་འཁོར་ལོ་དང་། །ལ་ལར་སྐྱེ་བ་མི་སྣང་ལ་ལར་སྐྱེ་བའི་སྤྱོད་པ་སྣ་ ཚོགས་དང་། །ལ་ལར་བྱང་ཆུབ་ཐམས་ཅད་ལ་ལར་དེ་ནི་མྱ་ངན་ འདས་སྟོན་ཀྱང་། །དེ་ནི་གནས་དེ་ལས་ཀྱང་རྣམ་པར་གཡོ་མི་མངའ་ ལ་ཐམས་ཅད་མཛད། །སངས་རྒྱས་དེ་ནི་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ཡོངས་སུ་སྨིན་པར་ མཛད་པ་ནི། དུས་ཅིག་ཅར་ཉིད་ལ་ཞིང་ཁམས་མཐའ་ཡས་པ་ལ་ལར་གསུང་རབ་ཡན་ལག་ 4-219 བཅུ་གཉིས་ལ་སོགས་པའི་སྒོ་མང་པོ་བརྒྱ་ཕྲག་མཐའ་ཡས་པ་དག་ནས་ཆོས་ཀྱི་འཁོར་ལོ་ བསྐོར་བ་དང་། དུས་དེ་ཉིད་ན་ཞིང་ཁམས་ལ་ལར་དགའ་ལྡན་དུ་སྐྱེ་བར་ཡང་སྟོན་ཞིང་དེར་ མི་སྣང་བར་འཛམ་བུའི་གླིང་དུ་འཕོ་བ་ལ་སོགས་པ་དང་། དུས་དེ་ཉིད་ན་ཞིང་ཁམས་ལ་ལར་ ཐམས་ཅད་སྒྲོལ་དང་མཆོད་སྦྱིན་བྱེད་ལ་སོགས་པ་སྐྱེ་བའི་ཚུལ་གྱིས་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་དྲུག་ གི་སྤྱོད་པ་སྣ་ཚོགས་པ་སྟོན་པ་དང་། དུས་དེ་ཉིད་ན་ཞིང་ཁམས་ལ་ལར་བྱང་ཆུབ་གསུམ་པོ་ ཐམས་ཅད་ཀྱང་སྟོན་ཞིང་ཁྱད་པར་རྡོ་རྗེའི་གདན་དུ་བདུད་ཐམས་ཅད་བཅོམ་སྟེ་བྱང་ཆུབ་ ཆེན་པོ་བརྙེས་པའི་ཚུལ་སྟོན་པ་དང་། དུས་དེ་ཉིད་ན་ཞིང་ཁམས་མཐའ་ཡས་པ་ཐམས་ཅད་ དུ་ལ་ལར་སངས་རྒྱས་དེ་ནི་གདུལ་བྱ་འགའ་ཞིག་གི་དོན་བྱ་བ་རྫོགས་ནས་ཡོངས་སུ་མྱ་ངན་ ལས་འདས་པའི་ཚུལ་སྟོན་པ་ལ་སོགས་པ་རྣམ་འཕྲུལ་མཐའ་ཡས་པས་འགྲོ་བའི་དོན་མཛད་ ཀྱང་། བྱང་ཆུབ་ཆེན་པོ་བརྙེས་པ་དེ་ནི་ཟག་པ་མེད་པའི་གནས་དེ་ལས་ཀྱང་རྣམ་པར་གཡོ་ བ་ཅུང་ཟད་ཀྱང་མི་མངའ་ལ་གཞན་དོན་གྱི་འཕྲིན་ལས་ཐམས་ཅད་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པར་ མཛད་དོ། ། དེ་ལ་འབད་པ་མེད་ཚུལ་ནི། སངས་རྒྱས་རྣམས་ནི་འདི་སྙམ་ལུས་ཅན་འདི་ ནི་བདག་གིས་སྨིན་པར་བྱས་ཞེའམ། །འདི་ནི་རབ་ཏུ་སྨིན་བྱ་གཞན་ ཡང་ད་ལྟ་རབ་ཏུ་སྨིན་པར་བྱེད་སྙམ་དུ། །འདུ་མཛད་མི་མངའ་བར་ ཡང་ཕྱོགས་ཕྱོགས་ཀུན་ཏུ་རྟག་པར་སྒོ་གསུམ་ནས། །དགེ་བའི་ཆོས་ རྣམས་ཀྱིས་ནི་སྐྱེ་བོ་རབ་ཏུ་སྨིན་པར་འགྱུར་བ་ཉིད། །ཡང་དག་པར་རྫོགས་ པའི་སངས་རྒྱས་རྣམས་ནི་སེམས་ཅན་ཡོངས་སུ་སྨིན་པར་མཛད་པ་ན་འདི་སྙམ་དུ་ལུས་ཅན་ ལམ་དང་འབྲས་བུའི་ཡོན་ཏན་ཐོབ་ཅིང་ཡོངས་སུ་སྨིན་པ་འདི་རྣམས་ནི་བདག་གིས་སྔར་ ཡོངས་སུ་སྨིན་པར་བྱས་སོ་ཞེའམ། ཡོན་ཏན་མ་ཐོབ་ཅིང་ཡོངས་སུ་མ་སྨིན་པ་འདི་རྣམས་ 4-220 ནི་མ་འོངས་པ་ན་རབ་ཏུ་སྨིན་པར་བྱའོ་ཞེའམ། གཞན་ཡང་ལུས་ཅན་མང་པོ་སྤང་བྱ་སྤང་ རུང་དང་གཉེན་པོ་སྐྱེ་རུང་ལ་བཀོད་ནས་སྨིན་པར་བྱེད་བཞིན་པ་འདི་རྣམས་ནི་ད་ལྟར་རབ་ ཏུ་སྨིན་པར་བྱེད་དོ་སྙམ་དུ་ཐུགས་ཀྱིས་མངོན་པར་འདུ་མཛད་པ་དང་འབད་རྩོལ་མི་མངའ་ བར་ཡང་གདུལ་བྱ་གང་ན་གནས་པའི་ཕྱོགས་བཅུའི་ཕྱོགས་མཐའ་ཡས་པ་ཀུན་ཏུ། དུས་ འཁོར་བ་ཇི་སྲིད་གནས་ཀྱི་བར་རྟག་ཏུ་རྒྱུན་མི་འཆད་པར་རང་རང་གི་མོས་པ་དང་

【現代漢語翻譯】 在無數的剎土中，有的示現轉法輪，有的示現各種不同的生，有的示現一切菩提，有的示現涅槃。然而，佛陀並不從其本位動搖，卻成就一切事業。 佛陀爲了使一切眾生得以成熟，在同一時刻，于無量剎土中，通過十二部經等無量百千法門轉法輪。在同一時刻，在某些剎土示現於兜率天降生，並在那裡不現身而轉移至贍部洲等等。在同一時刻，在某些剎土示現通過行佈施、供養等種種行為，實踐六波羅蜜多的行持。在同一時刻，在某些剎土示現一切三種菩提，特別是于金剛座降伏一切魔眾，證得大菩提之相。在同一時刻，在無量剎土中，有的佛陀示現爲了調伏某些有緣眾生，事業圓滿后，進入涅槃之相等等，以無量神變利益眾生。然而，證得大菩提的佛陀，並不從其無漏之本位有絲毫動搖，卻圓滿成辦利他的一切事業。 關於無勤任運之理：諸佛不會想『這個有情已被我成熟』，也不會想『這個有情應當調伏，現在正在調伏』。然而，恒常從身語意三門，以善法使眾生自然成熟。 圓滿正等覺的諸佛在使眾生得以成熟時，不會想『這些有情獲得道與果的功德而成熟，是由於我先前使他們成熟』，也不會想『這些尚未獲得功德而未成熟的有情，未來應當使他們成熟』，或者想『正在引導許多有情，安置於應斷之法、可斷之法以及對治之法，並使他們成熟』。諸佛不會以心執著這些，也不會有任何勤作。然而，無論應調伏的眾生位於何處，在十方無盡的各個方向，直至輪迴未空之際，都恒常不斷地隨順各自的意願和根器，以各種不同的方式利益他們。

【English Translation】 In hundreds of realms, some show the wheel of Dharma, some show various kinds of births, some show all Bodhi, and some show Nirvana. However, the Buddha does not move from that place, yet accomplishes all deeds. The Buddha, in order to fully ripen all sentient beings, at the same time, in limitless realms, turns the wheel of Dharma through countless hundreds of thousands of gates, such as the twelve categories of scriptures. At the same time, in some realms, he shows birth in Tushita, and without appearing there, transfers to Jambudvipa and so on. At the same time, in some realms, he shows various practices of the six perfections through the manner of birth, such as liberating all and making offerings. At the same time, in some realms, he shows all three Bodhis, especially at the Vajra seat, destroying all demons and attaining the aspect of great Bodhi. At the same time, in all limitless realms, some Buddhas show that after completing the work for the sake of some beings to be tamed, they pass into Nirvana, and so on, benefiting beings with limitless manifestations. However, the one who has attained great Bodhi does not move even slightly from that uncontaminated place, yet completely accomplishes all activities for the benefit of others. Regarding the effortless manner: The Buddhas do not think, 'This sentient being has been ripened by me,' nor do they think, 'This one should be tamed, and is now being tamed.' However, constantly from the three gates of body, speech, and mind, beings naturally become ripened by virtuous Dharmas. The perfectly complete Buddhas, when ripening sentient beings, do not think, 'These sentient beings who have obtained the qualities of the path and the fruit and are ripened, were previously ripened by me,' nor do they think, 'These who have not obtained qualities and are not ripened, should be ripened in the future,' or 'These many sentient beings who are being guided, placed in what should be abandoned, what can be abandoned, and what can give rise to antidotes, and are being ripened, are now being ripened.' The Buddhas do not consciously engage in these thoughts, nor do they have any effort. However, wherever the beings to be tamed are located, in all the limitless directions of the ten directions, constantly and without interruption until samsara is empty, they benefit them in various ways according to their respective inclinations and capacities.

---

མཐུན་ པར་སྟོན་པའི་ཐེག་པའི་སྒོ་གསུམ་ནས་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་ཕྱོགས་དང་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ལ་སོགས་ པ་དགེ་བའི་ཆོས་རྣམས་ཀྱིས་ནི་སྐྱེ་བོ་མང་པོ་ལམ་དང་འབྲས་བུའི་ཡོན་ཏན་ལ་བཀོད་ནས་ རབ་ཏུ་སྨིན་པར་འགྱུར་བ་ཉིད་དེ། ཐེག་པ་ཆེན་པོ་བསྡུས་པར་ཡང་། ཀུན་ཀྱང་འདྲེས་པའི་ འཕྲིན་ལས་ཅན། །རྒྱ་མཚོར་ཆུ་འདྲ་སངས་རྒྱས་རྣམས། །བྱས་སོ་བྱེད་དོ་བྱའོ་ཞེས། །གཞན་ གྱི་དོན་ལ་རྟོགས་མི་མངའ། །ཞེས་གསུངས་པ་ལྟར་རོ། ། འབད་མེད་དཔེ་ཡིས་བསྟན་པ་ནི། ཇི་ལྟར་ཉི་མ་འབད་མེད་ཕྱོགས་ཕྱོགས་ ཀུན་ཏུ་འོད་ཟེར་དག །རབ་འབྱམས་གསལ་བ་མང་པོས་ལོ་ཏོག་སྨིན་ པར་བྱེད་པ་ལྟར། །དེ་བཞིན་ཆོས་ལྡན་ཉི་མའང་རབ་ཞི་བྱེད་པ་ཆོས་ཀྱི་ འདོ། །རབ་འབྱམས་གསལ་བ་དག་གིས་ཕྱོགས་ཕྱོགས་ཀུན་ཏུ་སེམས་ ཅན་རྣམས་སྨིན་མཛད། །དཔེ་ཇི་ལྟར་ན་ཉི་མ་ནི་བདག་གིས་འོད་ཟེར་མང་པོ་བཏང་ ལ་ལོ་ཏོག་སྨིན་པར་བྱའོ་སྙམ་པའི་རྣམ་རྟོག་དང་འབད་པ་མེད་པར་གླིང་བཞི་པ་ལ་སོགས་ པ་ཕྱོགས་བཅུའི་ཕྱོགས་མཐའ་ཡས་པ་ཀུན་ཏུ་འོད་ཟེར་དག་ཅིང་གསལ་བ་ལེགས་པར་བཀྱེ་ ནས་ཞིང་རབ་འབྱམས་གསལ་བ་མང་པོས་འབྲས་ལ་སོགས་པའི་ལོ་ཏོག་རྣམས་ཡོངས་སུ་ སྨིན་པར་བྱེད་པ་ལྟར། དོན་དེ་བཞིན་དུ་དམ་པའི་ཆོས་ཀྱི་འོད་ཟེར་དང་ལྡན་པའི་ཉི་མ་དེ་ བཞིན་གཤེགས་པ་ལའང་འབད་པ་དང་རྩོལ་བ་མི་མངའ་བར་སྡུག་བསྔལ་ཀུན་འབྱུང་རབ་ 4-221 ཏུ་ཞི་བའི་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་ཐོབ་པར་བྱེད་པའི་ཆོས། གསུང་རབ་ཡན་ལག་བཅུ་གཉིས་ ལ་སོགས་པ་རྣམས་ཀྱི་འོད་ཟེར་རབ་འབྱམས་གསལ་བ་མང་པོ་དག་གིས་གདུལ་བྱ་གང་ན་ གནས་པའི་ཕྱོགས་བཅུའི་ཕྱོགས་ཀུན་ཏུ་སེམས་ཅན་མཐའ་ཡས་པ་རྣམས་ཡོངས་སུ་སྨིན་ པར་མཛད་པའོ། ། སྨིན་པ་རྒྱུན་མི་འཆད་ཚུལ་ནི། ཇི་ལྟར་མར་མེ་གཅིག་ལས་མར་མེའི་ ཚོགས་རབ་མང་། །དཔག་མེད་གྲངས་མེད་འབྱུང་ཡང་དེ་ལ་ཟད་ པ་མེད། །དེ་བཞིན་སྨིན་པ་གཅིག་ལས་སྨིན་པའི་ཚོགས་རབ་མང་། ། དཔག་མེད་གྲངས་མེད་འབྱུང་ཡང་དེ་ལ་ཟད་པ་མེད། །དཔེ་ཇི་ལྟར་ན་མར་ མེ་གཅིག་ལས་གཅིག་མཆེད་པའི་སྒོ་ནས་མར་མེའི་ཚོགས་རབ་ཏུ་མང་པོ་དཔག་ཏུ་མེད་ཅིང་ གྲངས་མེད་པ་འབྱུང་ཡང་རྩ་བའི་མར་མེ་དེ་ལ་ཟད་པ་མེད་པ་ལྟར། དོན་དེ་བཞིན་དུ་ཡོངས་ སུ་སྨིན་པ་མཐར་ཐུག་པ་རྫོགས་པའི་སངས་རྒྱས་གཅིག་གིས་ཆོས་བསྟན་པ་ལས། ཡོངས་སུ་ སྨིན་པའི་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཚོགས་རབ་ཏུ་མང་པོ་དཔག་ཏུ་མེད་ཅིང་གྲངས་མེད་པ་འབྱུང་ཞིང་། ཡང་དེ་དག་གིས་ཆོས་བསྟན་པ་ལས་ཀྱང་སྨིན་པ་རྒྱུན་མི་འཆད་པ་འབྱུང་ཡང་། རྩ་བའི་ སངས་རྒྱས་དེའི་ཡེ་ཤེས་དང་འཕྲིན་ལས་ལ་ནི་ཟད་པ་དང་བྲི་བ་མེད་པའི་ཚུལ་གྱིས་སེམས་ ཅན་ཡོངས་སུ་སྨིན་པའི་འཕྲིན་ལས་རྒྱུན་མི་འཆད་པ་ཉིད་དོ། ། དེའི་རྒྱུ་མཚན་བསྟན་པ་ནི། ཇི་ལྟར་རྒྱ་མཚོ་ཆེན་པ

【現代漢語翻譯】 通過三種方式來展示一致的乘（Yana）：通過菩提（Byangchub，Enlightenment）之道和波羅蜜多（Paroltu Chinpa，Perfection）等善法，將眾多眾生安置於道和果的功德中，使之完全成熟。如《大乘集經》（Thegpa Chenpo Bsdupar）所說：『一切皆具融合之事業，如海納百川之諸佛，已作、正作、將作，為利他而無有迷惑。』 不費力氣的譬喻：猶如太陽不費力氣地向四面八方散發光芒，以眾多明亮的光輝使作物成熟。同樣，具法之日也以寂靜之法，以眾多明亮的光輝，使四面八方的眾產生熟。譬如太陽，不會想『我要散發光芒使作物成熟』，而是不費力氣地向四大部洲等十方無盡之處散發清凈明亮的光芒，以眾多明亮的光輝使稻等作物完全成熟。同樣，具有正法光芒的如來（Tathagata），不需費力就能獲得寂滅一切痛苦之涅槃（Nirvana），通過十二部經等的光芒，在任何需要教化的十方之處，使無量眾產生熟。 成熟永不間斷的方式：猶如一盞燈能點燃無數燈，即使產生無數燈，最初的燈也不會耗盡。同樣，從一個成熟中產生無數成熟，即使產生無數成熟，最初的成熟也不會耗盡。譬如從一盞燈點燃另一盞燈，從而產生無數的燈，但最初的燈不會因此而耗盡。同樣，從一個究竟圓滿的佛陀宣說佛法，產生無數成熟的佛陀，這些佛陀又宣說佛法，從而使成熟永不間斷。然而，最初的佛陀的智慧和事業不會因此而減少或耗盡，從而使利益眾產生熟的事業永不間斷。 闡述其原因：猶如大海

【English Translation】 Through the three ways of demonstrating the consistent Yana: By placing many beings in the path and the merits of the fruit through the path to Bodhi (Byangchub, Enlightenment) and the Paramitas (Paroltu Chinpa, Perfections), etc., which are virtuous Dharmas, they will become fully ripened. As it is said in the Mahāyāna Saṃgraha (Thegpa Chenpo Bsdupar): 'All have the activity of blending, like rivers to the ocean, the Buddhas, have done, are doing, and will do, without confusion for the sake of others.' The effortless example: Just as the sun effortlessly radiates light in all directions, ripening crops with many bright rays. Similarly, the Dharma-possessing sun also uses the Dharma of peace, with many bright rays, to ripen sentient beings in all directions. For example, the sun does not think, 'I will send out rays to ripen crops,' but effortlessly sends out pure and bright rays to the four continents and the endless directions of the ten directions, ripening crops such as rice with many bright rays. Similarly, the Tathagata, possessing the light of the sacred Dharma, can attain Nirvana (Nirvana), which is the complete pacification of all suffering, without effort, and through the light of the twelve parts of scripture, ripens countless sentient beings in all directions where there is a need for taming. The way in which ripening never ceases: Just as one lamp can light countless lamps, and even if countless lamps are produced, the original lamp will not be exhausted. Similarly, from one ripening, countless ripenings arise, and even if countless ripenings arise, the original ripening will not be exhausted. For example, from one lamp lighting another, countless lamps are produced, but the original lamp is not exhausted. Similarly, from one fully ripened Buddha teaching the Dharma, countless ripened Buddhas arise, and these Buddhas also teach the Dharma, thus ripening never ceases. However, the wisdom and activity of the original Buddha do not diminish or exhaust, thus the activity of benefiting beings to ripen never ceases. Explaining the reason for this: Just like the great ocean

---

ོ་འདི་ནི་ཆུ་ཡིས་ ངོམས་པར་མི་འགྱུར་ཞིང་། །ཆུ་ཆེན་རབ་ཏུ་མང་པོ་འབབ་པས་འཕེལ་ བར་ཡང་ནི་མི་འགྱུར་བ། །དེ་བཞིན་སངས་རྒྱས་དབྱིངས་ཀྱང་དག་པ་ འཇུག་པ་རྟག་རྒྱུན་མི་འཆད་པས། །ངོམས་པ་མི་མངའ་འཕེལ་བར་མི་ འགྱུར་དེ་འདིར་རྨད་དུ་བྱུང་བའི་མཆོག །དཔེ་ཇི་ལྟར་ན་ཕྱིའི་རྒྱ་མཚོ་ཆེན་པོ་འདི་ 4-222 ནི་གོ་སྐབས་ཡངས་པའི་ཕྱིར་ཆར་པ་ལ་སོགས་པའི་ཆུ་ཡིས་ངོམས་ཤིང་མི་ཤོང་བར་ཡང་མི་ འགྱུར་ཞིང་། ཕྱོགས་བཅུའི་ཆུ་བོ་ཆེན་པོ་ཆུ་ཕྲན་དང་བཅས་པ་རབ་ཏུ་མང་པོ་རྒྱུན་མི་འཆད་ པ་འབབ་པས་འཕེལ་ཞིང་ལུད་པར་ཡང་ནི་མི་འགྱུར་བ་ལྟར། དོན་དེ་བཞིན་དུ་སངས་རྒྱས་ རྣམས་ཀྱི་ཟག་པ་མེད་པའི་ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་ཀྱང་གོ་སྐབས་ཤིན་ཏུ་ཡངས་པའི་ཕྱིར་གློ་བུར་ གྱི་དྲི་མས་རྣམ་པར་དག་པའི་འཕགས་པ་རྣམས་དེའི་ངང་དུ་དབྱེར་མེད་པར་འདྲེས་པའི་ཚུལ་ གྱིས་འཇུག་པ་རྟག་ཏུ་རྒྱུན་མི་འཆད་པས་ནི། སྔར་རྣམ་པར་གྲོལ་བ་འདི་སྙེད་ཅིག་ཞུགས་ པས་ཆོག་གོ་ཞེས་ངོམས་ཤིང་མི་ཤོང་བ་མི་མངའ་ཞིང་། ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་འདུས་མ་བྱས་ཡིན་ པས་ཕྱིར་སྐྱེ་ཞིང་འཕེལ་བར་ཡང་མི་འགྱུར་བ་དེ་ནི་ཡོངས་སུ་སྨིན་པའི་སྐབས་འདིར་ཤིན་ཏུ་ ངོ་མཚར་ཞིང་རྨད་དུ་བྱུང་བའི་མཆོག་ཏུ་གྱུར་པའོ། ། ༈ ཆོས་དབྱིངས་ཤིན་ཏུ་དག་པའི་དོན། སངས་རྒྱས་ཀྱི་སའི་མདོ་ལས། ཆོས་ལྔས་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ས་བསྡུས་པ་ཡིན་ཏེ། ལྔ་ གང་ཞེ་ན། འདི་ལྟ་སྟེ་ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་རྣམ་པར་དག་པ་དང་། མེ་ལོང་ལྟ་བུའི་ཡེ་ཤེས་དང་། མཉམ་པ་ཉིད་ཀྱི་ཡེ་ཤེས་དང་། སོ་སོར་རྟོག་པའི་ཡེ་ཤེས་དང་། བྱ་བ་གྲུབ་པའི་ཡེ་ཤེས་སོ། ། ཞེས་གསུངས་པའི་དང་པོ་ཆོས་དབྱིངས་ཤིན་ཏུ་དག་པའི་དོན་ལ། ངོ་བོ་རྒྱུ་འབྲས་ལས་ལྡན་ འཇུག་པའི་དོན་ནོ། ། ངོ་བོའི་དོན་ནི། ཆོས་རྣམས་ཀུན་གྱི་དེ་བཞིན་ཉིད། །སྒྲིབ་གཉིས་དག་ པའི་མཚན་ཉིད་དེ། །དངོས་པོ་ཤེས་པ་དེ་ལ་དམིགས། །དབང་ཟད་མི་ ཤེས་མཚན་ཉིད་དོ། །འཁོར་བ་དང་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་ལ་སོགས་པའི་ཆོས་རྣམས་ ཀུན་གྱི་དེ་བཞིན་ཉིད་དབྱིངས་རང་བཞིན་གྱིས་རྣམ་པར་དག་པ་དེ། སྤང་བྱ་གློ་བུར་གྱི་དྲི་མ་ ཉོན་མོངས་པ་དང་ཤེས་བྱའི་སྒྲིབ་པ་གཉིས་བག་ཆགས་དང་བཅས་པས་རྣམ་པར་དག་པའི་ མཚན་ཉིད་ཅན་ཏེ་ཤེས་བྱ་ཇི་ལྟ་བ་དང་ཇི་སྙེད་པའི་དངོས་པོ་མཐའ་དག་མངོན་སུམ་དུ་ཤེས་ 4-223 པ་ཡིན་ཞིང་། ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་དེ་ལ་དམིགས་ནས་མཉམ་གཞག་ཇི་ལྟ་བ་མཁྱེན་པའི་ཡེ་ ཤེས་དེ་བཞིན་ཉིད་ཀྱི་ངང་དུ་ཇི་ལྟར་བཞེད་པ་བཞིན་མཉམ་པར་འཇོག་པ་ལ་དབང་ཟད་མི་ ཤེས་པ་དང་། རྗེས་ཐོབ་ཇི་སྙེད་པ་མཁྱེན་པའི་ཡེ་ཤེས་ཆོས་ཅན་མཐའ་དག་ཕྱིན་ཅི་མ་ལོག་ པར་མཁྱེན་པ་ལ་དབང་ཟད་མི་ཤེས་པའི་མཚན་ཉིད་དང་ལྡན་པ་ཉིད་དོ། ། རྒྱུ་འབྲས་ཀྱི་དོན་ནི། དེ་བཞིན་ཉིད་

【現代漢語翻譯】 哦，這就像水一樣， 不會因為充滿而停止。即使有大量的水流淌， 也不會因此而增加。同樣，佛的境界也是清凈的， 進入其中是恒常不斷的。不會有滿足，也不會增加， 這真是奇妙中的奇妙。例如，外面的大海， 因為其廣闊的空間，不會因為雨水等而感到滿足或無法容納。 來自十方的眾多河流，包括小溪，源源不斷地流入， 也不會因此而增加或溢出。同樣，諸佛 無漏的法界，因為其極其廣闊的空間， 那些從突如其來的污垢中解脫出來的聖者們，以無分別的方式融入其中， 恒常不斷地進入。不會因為之前已經有如此多的解脫者進入， 就感到滿足或無法容納。法界是無為的， 不會向外產生或增加。這在完全成熟的當下， 是極其稀有和奇妙的至高境界。 清凈法界的意義 在《佛地經》中說：『五法概括了佛地， 什麼是五法呢？即法界清凈， 如鏡智，平等性智，妙觀察智， 成所作智。』 這裡講的是第一個，清凈法界的意義， 包括本體、因果和進入的意義。 本體的意義是： 諸法之如實性， 二障清凈之體性。 事物之知識即其所緣， 無礙智之體性。 輪迴和涅槃等一切諸法的如實性，其自性清凈的法界。 是具有斷除應斷的客塵，煩惱障和所知障及其習氣的清凈體性。 它能直接了知所有應知的如所有性和盡所有性。 以法界為所緣，如實智的等持，能隨其所愿地安住于真如之中， 具有無礙智。后得位的盡所有智，能如實無謬地了知一切法， 具有無礙智的體性。 因果的意義是： 真如

【English Translation】 Oh, this is like water, which does not cease because it is full. Even if a great amount of water flows, it will not increase because of it. Likewise, the realm of the Buddhas is pure, entering into it is constant and continuous. There is no satiety, and it does not increase, this is truly wonderful among the wonderful. For example, the great ocean outside, because of its vast space, does not feel satisfied or unable to contain due to rain, etc. The numerous rivers from the ten directions, including streams, flow continuously, and do not increase or overflow because of it. Similarly, the Buddhas' undefiled realm of Dharma, because of its extremely vast space, those liberated from sudden defilements, the noble ones, merge into it in an undifferentiated manner, entering constantly and continuously. It is not that because so many liberated ones have entered before, it feels satisfied or unable to contain. The Dharma realm is unconditioned, it does not outwardly produce or increase. This, in the moment of complete maturation, is an extremely rare and wonderful supreme state. The meaning of the utterly pure Dharmadhatu In the Sutra of the Buddha-Land, it says: 'Five dharmas encompass the Buddha-Land, what are the five dharmas? They are the purity of the Dharmadhatu, mirror-like wisdom, the wisdom of equality, discriminating wisdom, and accomplishing wisdom.' Here, we are talking about the first one, the meaning of the utterly pure Dharmadhatu, which includes the meaning of essence, cause and effect, and entering. The meaning of essence is: The suchness of all dharmas, The nature of purity from the two obscurations. The knowledge of things is its object, The nature of unobstructed wisdom. The suchness of all dharmas such as samsara and nirvana, the self-nature pure Dharmadhatu, is the nature of purity from abandoning the adventitious stains, the afflictive and cognitive obscurations, along with their imprints. It directly knows all knowable things as they are and as many as they are. With the Dharmadhatu as its object, the samadhi of the wisdom of knowing as it is, can abide in suchness as it wishes, possessing unobstructed wisdom. The wisdom of knowing as many as there are in the subsequent attainment, knows all phenomena without error, possessing the nature of unobstructed wisdom. The meaning of cause and effect is: Suchness

---

ཤེས་ཐམས་ཅད་ནས། །བསྒོམས་པ་ ལས་ནི་ཡང་དག་བྱུང་། །སེམས་ཅན་ཀུན་ལ་རྣམ་ཀུན་ཏུ། །གཉིས་སྐྱེད་ མི་ཟད་འབྲས་བུ་ཅན། །ཆོས་ཐམས་ཅད་ཀྱི་དེ་བཞིན་ཉིད་ཤེས་པའི་དོན་དུ་ཐེག་པ་ ཆེན་པོའི་ཆོས་ཀྱི་རྣམ་གྲངས་སྟོང་པ་ཉིད་དང་མཚན་མ་མེད་པ་ལ་སོགས་པའི་སྒོ་ཐམས་ཅད་ ནས་འབྱུང་བ་ལྟར་མོས་སྤྱོད་དུ་ཐོས་བསམ་སྒོམ་པ་བྱས་པས། མཐོང་ལམ་དུ་མངོན་སུམ་ དུ་རྟོགས་ཏེ་སྒོམ་ལམ་ས་བཅུར་རིམ་གྱིས་བསྒོམས་པ་ལས་ནི་སངས་རྒྱས་ཀྱི་སར་ཆོས་ཀྱི་ དབྱིངས་དག་པ་གཉིས་ལྡན་མངོན་དུ་གྱུར་པའི་ཚུལ་གྱིས་ཡང་དག་པར་བྱུང་བ་རྒྱུའི་དོན་ ཡིན་ལ། གདུལ་བྱར་གྱུར་པའི་སེམས་ཅན་མཐའ་ཡས་པ་ཀུན་ལ། དུས་རྣམ་པ་ཀུན་ཏུ་རྒྱུན་ མི་འཆད་པར་མཐར་ཐུག་གི་འབྲས་བུ་ངེས་པར་ལེགས་པ་དང་གནས་སྐབས་ཀྱི་བདེ་བ་ མངོན་པར་མཐོ་བའི་གོ་འཕང་ལ་འགོད་པ་གཉིས་སྐྱེད་པ་འཁོར་བ་མ་སྟོངས་ཀྱི་བར་དུ་མི་ ཟད་པའི་འབྲས་བུ་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་ཅན་ནི་འབྲས་བུའི་དོན་ཡིན་ནོ། ། ལས་ལྡན་གྱི་དོན་ནི། སྐུ་དང་གསུང་དང་ཐུགས་སྤྲུལ་པའི། །སྦྱོར་བའི་ ཐབས་ཀྱི་ལས་ཅན་ཏེ། །ཏིང་ངེ་འཛིན་དང་གཟུངས་སྒོ་དང་། །དཔག་ཏུ་ མེད་པ་གཉིས་དང་ལྡན། །གདུལ་བྱའི་མོས་པ་དང་མཐུན་པར་སྐུའི་སྤྲུལ་པ་སྣ་ཚོགས་ སྟོན་པ་དང་། ནམ་མཁའ་ལ་སོགས་པ་ལས་ཀྱང་གང་ལ་གང་འདུལ་གྱི་ཆོས་ཀྱི་སྒྲ་འབྱུང་བ་ གསུང་གི་སྤྲུལ་པ་དང་། རབ་འབྱོར་ལ་སོགས་པ་གཞན་བྱིན་གྱིས་བརླབས་ནས་ཆོས་སྟོན་དུ་ 4-224 འཇུག་པ་ཐུགས་ཀྱི་སྤྲུལ་པ་མཐའ་ཡས་པའི་སྒོ་ནས་གཞན་དོན་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་ལ་སྦྱོར་ བའི་ཐབས་ཀྱི་འཕྲིན་ལས་ཅན་ནི་ལས་ཀྱི་དོན་ཏེ། ནམ་མཁའ་མཛོད་དང་དཔའ་བར་འགྲོ་ བ་ལ་སོགས་པའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་དང་། མི་ཟད་པའི་ཟ་མ་ཏོག་དང་སྒོ་མཐའ་ཡས་པ་ལ་སོགས་ པའི་གཟུངས་ཀྱི་སྒོ་དང་། ཐབས་བསོད་ནམས་ཀྱི་ཚོགས་དང་ཤེས་རབ་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་ཚོགས་ དཔག་ཏུ་མེད་པ་གཉིས་དང་ལྡན་པ་ནི་ལྡན་པའི་དོན་ཏོ། ། འཇུག་པའི་དོན་ནི། རང་བཞིན་ཆོས་རྫོགས་ལོངས་སྤྱོད་དང་། །སྤྲུལ་ པ་དག་གིས་ཐ་དད་འཇུག །འདི་ནི་སངས་རྒྱས་རྣམས་དག་གི། ཆོས་ དབྱིངས་རྣམ་པར་དག་པར་བཤད། །སངས་རྒྱས་ཐམས་ཅད་ཀྱི་རང་བཞིན་ཆོས་ཀྱི་ སྐུ་དང་། ཐེག་པ་ཆེན་པོའི་ཆོས་ལ་རྫོགས་པར་ལོངས་སྤྱོད་པའི་སྐུ་དང་། གང་ལ་གང་འདུལ་ གྱི་སྤྲུལ་པའི་སྐུ་དག་གིས་རྣམ་པ་མི་འདྲ་བ་ཐ་དད་པར་འཇུག་པ་སྟེ། དོན་དྲུག་པོ་འདི་དག་ གིས་ནི་སངས་རྒྱས་རྣམས་དག་གི་ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་སྒྲིབ་པ་མཐའ་དག་གིས་རྣམ་པར་དག་ པའི་དོན་བཤད་པའོ། ། ༈ སྐུ་གསུམ་རྣམ་པར་དབྱེ་བའི་དོན། སྐུ་གསུམ་རྣམ་པར་དབྱེ་བའི་དོན་ལ། ཐུན་མོང་གི་དབྱེ་བ་མདོར་བསྟན། སོ་སོའི་ངོ་བོ་ རྒྱས་བཤད། དོན་བསྡུས་ཏེ་དོན་གཉིས་འགྲུབ་ཚུལ། མཉམ་པ་དང་རྟག་པའི་དོན་བ

【現代漢語翻譯】 從一切智慧中，禪修才能真正產生。 爲了所有眾生，在任何情況下，都能產生無盡的果實。 爲了理解一切法的真如性，通過大乘佛法的各種途徑，如空性、無相等等，如理作意地聽聞、思維、禪修，在見道時現證，並在修道十地中逐漸禪修，從而在佛地證得法界清凈二利，這就是產生的因之意義。 對於所有無邊無際的應化眾生，在任何時候都能持續不斷地引導他們獲得究竟的善果和暫時的安樂，使他們安住于殊勝的地位，這種能生起二利，直至輪迴未空都不會窮盡的圓滿果實，就是果的意義。 具事業之意義：具身語意之化現，結合方便之事業。 具禪定、總持之門，以及無量二者。 爲了與應化眾生的意樂相符，示現各種不同的身之化現；甚至從虛空等處，也能發出應機說法的法音，這是語之化現；加持羅睺羅等眾生，使之能說法，這是意之化現。通過無量的方式，圓滿成辦他利，這就是事業的意義。具有如虛空藏和勇猛行等禪定，以及如不盡藏和無量門等總持之門，以及無量無邊的方便福德資糧和智慧般若資糧，這就是具有的意義。 入之意義：自性法身、圓滿報身和化身，以各自不同的方式進入。 這被宣說為諸佛的清凈法界。 諸佛的自性法身，圓滿受用大乘佛法的報身，以及隨應所化的化身，以各自不同的方式進入。這六種意義闡述了諸佛的法界從一切垢染中徹底清凈的意義。 三身之區分的意義： 三身區分的意義在於：簡要說明共同的區分，詳細闡述各自的體性，總結意義以說明二利成就的方式，以及平等和常恒的意義。

【English Translation】 From all wisdom, meditation truly arises. For all sentient beings, in every way, it generates inexhaustible fruits. To understand the suchness of all dharmas, through various paths of the Mahayana teachings, such as emptiness, signlessness, etc., by listening, contemplating, and meditating with proper attention, one directly realizes it on the path of seeing, and gradually meditates on the ten bhumis of the path of meditation, thereby attaining the pure two benefits of the dharmadhatu at the Buddha-ground. This is the meaning of the cause of arising. For all limitless sentient beings to be tamed, at all times, continuously guiding them to attain the ultimate good result and the temporary happiness, establishing them in a supreme position, this generating of two benefits, the complete fruit that will not be exhausted until samsara is empty, is the meaning of the result. The meaning of having activity: having the activity of combining skillful means with the emanations of body, speech, and mind. Having dhyana (定，梵文：samādhi，羅馬轉寫：samādhi，字面意思：三摩地) and gateways of dharani (總持，梵文：dhāraṇī，羅馬轉寫：dhāraṇī，字面意思：持) , and the immeasurable two. To accord with the inclinations of those to be tamed, showing various emanations of body; even from the sky and so on, the sound of dharma arises, teaching according to what is appropriate, this is the emanation of speech; blessing Rahula and others to teach the dharma, this is the emanation of mind. Through immeasurable ways, perfectly accomplishing the benefit of others, this is the meaning of activity. Having dhyana (定，梵文：samādhi，羅馬轉寫：samādhi，字面意思：三摩地) such as Akashagarbha and Brave Conduct, and gateways of dharani (總持，梵文：dhāraṇī，羅馬轉寫：dhāraṇī，字面意思：持) such as Inexhaustible Treasury and Immeasurable Gateways, and the immeasurable two, the accumulation of merit of skillful means and the accumulation of wisdom of prajna (般若，梵文：prajñā，羅馬轉寫：prajñā，字面意思：智慧) , this is the meaning of having. The meaning of entering: the Svabhavikakaya (自性身，梵文：Svābhāvikakāya，羅馬轉寫：Svābhāvikakāya，字面意思：自性身) , Sambhogakaya (報身，梵文：Saṃbhogakāya，羅馬轉寫：Saṃbhogakāya，字面意思：報身) , and Nirmanakaya (化身，梵文：Nirmāṇakāya，羅馬轉寫：Nirmāṇakāya，字面意思：化身) enter differently. This is explained as the pure Dharmadhatu (法界，梵文：Dharmadhātu，羅馬轉寫：Dharmadhātu，字面意思：法界) of all Buddhas. The Svabhavikakaya (自性身，梵文：Svābhāvikakāya，羅馬轉寫：Svābhāvikakāya，字面意思：自性身) of all Buddhas, the Sambhogakaya (報身，梵文：Saṃbhogakāya，羅馬轉寫：Saṃbhogakāya，字面意思：報身) that fully enjoys the Mahayana teachings, and the Nirmanakaya (化身，梵文：Nirmāṇakāya，羅馬轉寫：Nirmāṇakāya，字面意思：化身) that transforms according to what is appropriate, enter in different ways. These six meanings explain the meaning of the Dharmadhatu (法界，梵文：Dharmadhātu，羅馬轉寫：Dharmadhātu，字面意思：法界) of all Buddhas being completely purified from all obscurations. The meaning of distinguishing the Trikaya (三身，梵文：Trikāya，羅馬轉寫：Trikāya，字面意思：三身) : The meaning of distinguishing the Trikaya (三身，梵文：Trikāya，羅馬轉寫：Trikāya，字面意思：三身) lies in: briefly explaining the common distinctions, elaborating on the individual essences, summarizing the meaning to explain how the two benefits are accomplished, and the meaning of equality and permanence.

---

སྟན་ པའོ། ། དབྱེ་བ་ནི། སངས་རྒྱས་རྣམས་ཀྱི་སྐུ་དབྱེ་བ། །རང་བཞིན་ལོངས་སྤྱོད་ རྫོགས་པ་དང་། །གཞན་ནི་སྤྲུལ་པའི་སྐུ་ཡིན་ཏེ། །དང་པོ་གཉིས་པའི་ རྟེན་ཡིན་ནོ། །རྫོགས་པའི་སངས་རྒྱས་རྣམས་ཀྱི་སྐུའི་དབྱེ་བ་ནི་གོང་དུ་བཤད་མ་ཐག་ པ་ལྟར་རང་བཞིན་ཆོས་ཀྱི་སྐུ་གནས་ཡོངས་སུ་གྱུར་པའི་མཚན་ཉིད་ཅན་དང་། མཆོག་གི་ འཁོར་གྱི་དཀྱིལ་འཁོར་དུ་ཐེག་ཆེན་གྱི་ཆོས་ལ་ལོངས་སྤྱོད་པ་རྫོགས་པར་མཛད་པའི་སྐུ་ 4-225 དང་། དེ་དག་ལས་གཞན་ནི་ཐུན་མོང་པའི་འཁོར་རྣམས་ལ་སྤྲུལ་པ་སྣ་ཚོགས་མཛད་པའི་སྐུ་ རྣམས་ཡིན་ཏེ། དེ་རྣམས་ཀྱི་དང་པོ་ཆོས་ཀྱི་སྐུ་ནི་གཉིས་པ་གཟུགས་ཀྱི་སྐུའི་རྟེན་ཡིན་ཞིང་། གཟུགས་སྐུ་གཉིས་ཀྱིའང་ལོངས་སྤྱོད་རྫོགས་པའི་སྐུ་ནི་སྤྲུལ་བའི་སྐུའི་རྟེན་ཡིན་ནོ། ། ངོ་བོ་ལ་གསུམ་ལས། ལོངས་སྤྱོད་རྫོགས་པའི་སྐུ་ནི། ལོངས་སྤྱོད་རྫོགས་པ་ ཁམས་ཀུན་ཏུ། །འཁོར་ཡོངས་བསྡུད་དང་ཞིང་དང་མཚན། །སྐུ་དང་ ཆོས་རྫོགས་ལོངས་སྤྱོད་དང་། །མཛད་པ་དག་གིས་ཐ་དད་དོ། །སངས་རྒྱས་ ཐམས་ཅད་ཀྱི་ལོངས་སྤྱོད་རྫོགས་པའི་སྐུ་ནི་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་རྣམ་པར་དག་པ་མཐའ་ ཡས་པ་ཀུན་ཏུ་འཁོར་འཇམ་དཔལ་དང་སྤྱན་རས་གཟིགས་ལ་སོགས་པ་བྱང་ཆུབ་སེམས་ དཔའི་ཚོགས་ཐ་དད་པ་ཡོངས་སུ་བསྡུད་པ་དང་། ཞིང་ཁམས་ཤེལ་དང་བཻ་ཌཱུརྱ་ལས་གྲུབ་ པ་ལ་སོགས་པ་ཐ་དད་པ་དང་། མཚན་རྣམ་པར་སྣང་མཛད་དང་འོད་དཔག་མེད་ལ་སོགས་ པ་ཐ་དད་པ་དང་། སྐུ་མདོག་གསེར་དང་དངུལ་ལ་སོགས་པ་དང་སྐུ་ཆེ་ཆུང་ལ་སོགས་པ་ཐ་ དད་པ་དང་། ཆོས་ས་བཅུ་པའི་མདོ་དང་ལང་ཀར་གཤེགས་པ་ལ་སོགས་པ་ཐེག་པ་ཆེན་པོའི་ གསུང་རབ་ཐ་དད་པ་ལ་རྫོགས་པར་ལོངས་སྤྱོད་པ་དང་། གདུལ་བྱ་སྐལ་བ་མཆོག་དང་ལྡན་ པ་རྣམས་ཀྱི་དོན་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་མཛད་པ་དག་གིས་ཐ་དད་པར་སྣང་བ་ཉིད་དོ། །མདོར་ ན་སྐུ་མཚན་དང་དཔེ་བྱད་དང་ལྡན་པས། གནས་ཞིང་ཁམས་རྣམ་པར་དག་པ་རྣམས་སུ་ འཁོར་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་རྣམས་དང་ལྷན་ཅིག་ཐེག་པ་ཆེན་པོའི་ཆོས་ལ་རྒྱུན་མི་ འཆད་པར་ལོངས་སྤྱོད་པ་སྟེ། སྐུ་གསུམ་ག་དང་ཁྱབ་པ་དང་རྟག་པའི་ཚུལ་ཡང་ཡུམ་གྱི་རྒྱན་ ལས། མཚན་ནི་སུམ་ཅུ་རྩ་གཉིས་དང་། །དཔེ་བྱད་བརྒྱད་ཅུའི་བདག་ཉིད་འདི། །ཐེག་ཆེན་ ཉེ་བར་ལོངས་སྤྱོད་ཕྱིར། །ཐུབ་པའི་ལོངས་སྤྱོད་རྫོགས་སྐུར་བཞེད། །ཅེས་པ་ལ་སོགས་པ་ གསུངས་པ་ལྟར་རོ། ། 4-226 ངོ་བོ་ཉིད་ཀྱི་སྐུ་ནི། རང་བཞིན་སྐུ་ནི་མཉམ་པ་དང་། །ཕྲ་ཞིང་དེ་དང་ འབྲེལ་བ་དང་། །དགྱེས་དགུར་ལོངས་སྤྱོད་བསྟན་པ་ལ། །ལོངས་སྤྱོད་ རྫོགས་འབྱོར་རྒྱུར་འདོད་དོ། །སངས་རྒྱས་ཐམས་ཅད་ཀྱི་རང་བཞིན་དོན་དམ་པ་ ཆོས་ཀྱི་སྐུ་ནི་དག་པ་གཉིས་ལྡན་གྱི་ངང་དུ་དབྱེར་མེད་པར་འདྲེས་པས་མཉམ་པ་ཉིད་དང་། སངས་

【現代漢語翻譯】 墊之上。（藏文原文） 分類如下：諸佛之身份類為：自性圓滿報身，以及化身。前者二者是後者的所依。圓滿佛陀之身份類如前所述，具有自性法身，是處所完全轉變的體性。在殊勝眷屬的壇城中，圓滿享受大乘佛法的身。 除此之外，對於共同的眷屬，則有各種化身。其中，第一法身是第二色身的所依，而二色身中，報身又是化身的所依。 從本體上來說，有三種。關於報身：報身於一切界，圓滿攝集眷屬與剎土，以及名號。身與法圓滿享受，以及事業各不相同。一切諸佛的報身，在清凈無垠的世界中，圓滿攝集了文殊（འཇམ་དཔལ་，Mañjuśrī，妙吉祥）和觀世音（སྤྱན་རས་གཟིགས་，Avalokiteśvara，觀自在）等不同的菩薩眾。 剎土由琉璃和青金石等構成，各不相同。名號有毗盧遮那佛（རྣམ་པར་སྣང་མཛད་，Vairocana，大日如來）和阿彌陀佛（འོད་དཔག་མེད་，Amitābha，無量光）等，各不相同。身色有金銀等，身形大小等，各不相同。佛法圓滿享受《十地經》和《楞伽經》等不同的大乘經典。對於具足殊勝根器的所化眾生，以圓滿的事業利益他們，這些顯現各不相同。 總而言之，具足妙相和隨好，于清凈剎土之中，與大菩薩眷屬一同，恒常不斷地享受大乘佛法。身、語、意三者周遍且恒常的道理，也如《現觀莊嚴論》所說：『三十二相及，八十隨好性，為近享大乘，許為勝報身。』 自性身：自性身平等，微細且與之相關聯，對於隨心所欲享受的示現，認為是報身的圓滿之因。一切諸佛的自性，勝義諦法身，在二種清凈的境界中，無分別地融合，是平等性。

【English Translation】 Upon a cushion. The divisions are: the body of the Buddhas is divided into the Svabhavikakaya (essence body), the Sambhogakaya (enjoyment body), and the Nirmanakaya (emanation body). The first two are the basis of the latter. The divisions of the bodies of the perfect Buddhas, as just explained above, are characterized by the Svabhavikakaya (essence body) of the Dharmakaya (dharma body), which is the state of complete transformation. In the mandala of the supreme assembly, the body fully enjoys the Dharma of the Mahayana. Other than these, there are various Nirmanakayas (emanation bodies) for the common assemblies. Among these, the first, the Dharmakaya (dharma body), is the basis of the second, the Rupakaya (form body), and among the two Rupakayas (form bodies), the Sambhogakaya (enjoyment body) is the basis of the Nirmanakaya (emanation body). In terms of essence, there are three. Regarding the Sambhogakaya (enjoyment body): The Sambhogakaya (enjoyment body) is in all realms, fully gathering the retinue, the fields, and the names. The body and the Dharma are fully enjoyed, and the activities are distinct. The Sambhogakaya (enjoyment body) of all the Buddhas, in the pure and boundless realms, fully gathers the various assemblies of Bodhisattvas such as Manjushri (འཇམ་དཔལ་，Mañjuśrī，妙吉祥) and Avalokiteshvara (སྤྱན་རས་གཟིགས་，Avalokiteśvara，觀自在). The fields are made of crystal and lapis lazuli, and so on, and are distinct. The names are Vairochana (རྣམ་པར་སྣང་མཛད་，Vairocana，大日如來) and Amitabha (འོད་དཔག་མེད་，Amitābha，無量光), and so on, and are distinct. The body colors are gold and silver, and so on, and the body sizes are distinct. The Dharma fully enjoys the different Mahayana scriptures such as the Dashabhumika Sutra and the Lankavatara Sutra. For those who are qualified and have excellent fortune, the activities that accomplish their benefit are distinct. In short, endowed with major and minor marks, in the pure realms, together with the great Bodhisattva retinue, the Dharma of the Mahayana is continuously enjoyed. The way in which the three bodies are pervasive and eternal is also stated in the Ornament of the Mother Sutra: 'The thirty-two marks and eighty minor marks are the nature of the Sambhogakaya (enjoyment body) of the Victorious One, which is considered to be the perfect enjoyment body for the sake of enjoying the Great Vehicle.' The Svabhavikakaya (essence body): The Svabhavikakaya (essence body) is equal, subtle, and related to it. The manifestation of enjoyment at will is considered to be the cause of the Sambhogakaya (enjoyment body)'s abundance. The Svabhava (essence) of all the Buddhas, the ultimate Dharmakaya (dharma body), is the state of equality, in which there is no separation and is mixed in the state of two purities.

---

རྒྱས་ལས་གཞན་པས་བསམ་གྱིས་མི་ཁྱབ་པས་ཤིན་ཏུ་ཕྲ་ཞིང་ཟབ་པ་ཉིད་དང་། ཆོས་ སྐུ་མངོན་དུ་གྱུར་པ་ལས་ལོངས་སྐུ་འབྱུང་བས་དེ་དང་རྟེན་དང་བརྟེན་པར་འབྲེལ་བ་ཉིད་ དང་། ཇི་ལྟར་བཞེད་པ་བཞིན་དགྱེས་དགུར་ལོངས་སྤྱོད་པར་བྱ་བ་བསྟན་པ་ལ་དབང་འབྱོར་ པའི་ཕྱིར་དང་། ལོངས་སྤྱོད་རྫོགས་པར་འབྱོར་པའི་རྟེན་ནམ་གཞིའམ་རྒྱུར་ཡང་འདོད་པ་ ཉིད་དོ། །དེ་ཡང་དབྱིངས་རང་བཞིན་རྣམ་དག་གློ་བུར་གྱི་དྲི་མ་ཐམས་ཅད་ཀྱིས་ཀྱང་དག་པ་ ཟག་མེད་ཀྱི་ཡོན་ཏན་ཐམས་ཅད་དང་ལྡན་པ་སྟེ། ཐུབ་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་སྐུ་ནི། །ཟག་པ་མེད་ པའི་ཆོས་གང་དག །ཐོབ་གྱུར་རྣམ་ཀུན་རྣམ་དག་པ། །ཐུབ་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་སྐུར་བཞེད། །ཅེས་ གསུངས་པ་ལྟར་རོ། ། སྤྲུལ་པའི་སྐུ་ལ་གཉིས་ལས། དོན་གཉིས་ཀྱི་སྒོ་ནས་ཐུན་མོང་དུ་བསྟན་པ་ནི། སངས་ རྒྱས་སྤྲུལ་པ་དཔག་མེད་པ། །སྤྲུལ་པའི་སྐུར་ནི་འདོད་པ་སྟེ། །དོན་ གཉིས་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་ནི། །རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་གཉིས་ལ་གནས། ། སངས་རྒྱས་ཐམས་ཅད་ཀྱང་མཛད་པ་བཅུ་གཉིས་ལ་སོགས་པ་སྤྲུལ་པའི་བྱེ་བྲག་དཔག་ཏུ་ མེད་པ་བསྟན་ནས་སེམས་ཅན་མཐའ་ཡས་པའི་དོན་མཛད་པ་དེ་རྣམས་སྤྲུལ་པའི་སྐུར་ནི་ འདོད་པ་སྟེ། དེ་ཡང་ལོངས་སྤྱོད་རྫོགས་པའི་སྐུ་ནི་གནས་དང་འཁོར་དང་ཆོས་ལ་སོགས་པ་ མཆོག་ཏུ་གྱུར་པ་ལོངས་སྤྱོད་པས་རང་དོན་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་དང་། སྤྲུལ་པའི་སྐུ་ནི་གདུལ་ བྱའི་མོས་པ་དང་མཐུན་པར་རྣམ་འཕྲུལ་སྣ་ཚོགས་སྟོན་པས་གཞན་དོན་ཕུན་སུམ་ཚོགས་ 4-227 པའི་མཚན་ཉིད་ཅན་ཡིན་པས་དོན་གཉིས་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་ནི་གྲུབ་པ་ཡིན་ལ། དེ་དག་གི་ ལོངས་སྤྱོད་རྫོགས་པའི་སྐུ་ནི་ཆོས་ཀྱི་སྐུ་ལ་བརྟེན་ཅིང་སྤྲུལ་པའི་སྐུ་ཡང་ལོངས་སྤྱོད་རྫོགས་ པའི་སྐུ་ལ་བརྟེན་ནས། རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་དུ་སྔ་མ་གཉིས་ལ་ཕྱི་མ་བརྟེན་པའི་རིམ་པས་ གནས་པའོ། ། གཞན་དོན་གྱི་སྤྲུལ་སྐུ་ཁྱད་པར་དུ་བཤད་པ་ནི། བཟོ་དང་སྐྱེ་བ་བྱང་ཆུབ་ཆེ། ། མྱ་ངན་འདས་པ་རྟག་སྟོན་པ། །སངས་རྒྱས་སྤྲུལ་པའི་སྐུ་འདི་ནི། །རྣམ་ པར་གྲོལ་བའི་ཐབས་ཆེན་པོ། །དྲི་ཟའི་རྒྱལ་པོ་རབ་དགའ་གདུལ་བའི་དོན་དུ་རྒྱུད་ མངས་སྦྲེང་བ་དང་། གཞན་ཡང་ཤིང་མཁན་དང་རྫ་མཁན་ལ་སོགས་པར་ཡང་སྟོན་པ་བཟོའི་ སྤྲུལ་བ་དང་། བྲམ་ཟེ་དང་རྒྱལ་རིགས་ལ་སོགས་པ་དང་རི་བོང་དང་རུ་རུ་ལ་སོགས་པའི་སྐྱེ་ བར་ཡང་སྟོན་པ་སྐྱེ་བའི་སྤྲུལ་པ་དང་། རྡོ་རྗེའི་གདན་དུ་མངོན་པར་རྫོགས་པར་འཚང་རྒྱ་བ་ བྱང་ཆུབ་ཆེན་པོའི་སྤྲུལ་པ་དང་། དུས་ལ་བབ་ན་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་ལ་སོགས་པར་ཡང་ གནས་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་མཐའ་ཡས་པ་རྣམས་སུ། དུས་རྟག་ཏུ་རྒྱུན་མི་འཆད་པར་སྟོན་ པའི་སངས་རྒྱས་རྣམས་ཀྱི་སྤྲུལ་པའི་སྐུ་འདི་ནི། གདུལ་བྱ་དཔག་ཏུ་མེད་པ་རྣམ་པར་གྲོལ་ བའི་གོ་འཕང

【現代漢語翻譯】 由於其甚深且不可思議的特性，超越了其他事物；法身（chos sku，Dharmakaya）顯現后產生報身（longs sku，Sambhogakaya），因此法身與報身之間存在著能依與所依的關係；爲了展示如何隨心所欲地享受一切，以及爲了能夠完全掌控享用，報身也被認為是享用的所依、基礎或原因。此外，自性清凈的法界（dbyings，Dhatu）遠離一切暫時的垢染，具備一切無漏的功德。正如經文所說：『證得一切無漏之法，獲得一切清凈之相，即是如來的自性身。』 化身（sprul pa'i sku，Nirmanakaya）有兩種，從二利的層面共同闡述：『無量佛化身，即是化身，二利圓滿，一切皆依二者而住。』一切諸佛示現十二行等無量化身，利益無邊眾生，這些都被認為是化身。報身以其殊勝的處所、眷屬和教法等享受，圓滿自利；而化身則根據所化眾生的意樂，示現種種神變，圓滿他利。因此，二利圓滿得以成就。這些報身依賴於法身，而化身也依賴於報身。一切都以前者為基礎，後者依次依賴於前者。 特別闡述了他利之化身：『工巧與 जन्म（梵文天城體，janma，梵文羅馬擬音，janma，出生），菩提與涅槃，恒常示現，此乃佛化身，解脫之 महान（梵文天城體，mahān，梵文羅馬擬音，mahān，偉大）之方便。』爲了調伏樂神王，佛陀彈奏琵琶；此外，還示現為木匠、陶匠等，這是工巧化身；示現為婆羅門、 राजा（梵文天城體，rājā，梵文羅馬擬音，rājā，國王）種姓，以及兔子、鹿等 विभिन्न（梵文天城體，vibhinnā，梵文羅馬擬音，vibhinnā，不同）的 जन्म（梵文天城體，janma，梵文羅馬擬音，janma，出生），這是 जन्म（梵文天城體，janma，梵文羅馬擬音，janma，出生）化身；在金剛座上證得圓滿菩提，這是大菩提化身；時機成熟時，示現涅槃等等。在無量世界中，佛陀的化身 निरंतर（梵文天城體，nirantara，梵文羅馬擬音，nirantara，持續）不斷地示現，這些佛陀的化身，是使無量所化眾生獲得解脫果位的 महान（梵文天城體，mahān，梵文羅馬擬音，mahān，偉大）方便。

【English Translation】 Due to its profound and inconceivable nature, it transcends other things; the Sambhogakaya (longs sku) arises from the manifestation of the Dharmakaya (chos sku), thus there is a relationship of dependence and support between them; to demonstrate how to enjoy everything as one pleases, and to have complete control over enjoyment, the Sambhogakaya is also considered the basis, foundation, or cause of enjoyment. Furthermore, the Dhatu (dbyings), which is pure in its own nature, is free from all temporary defilements and possesses all flawless qualities. As the scripture says: 'Whatever flawless dharmas are attained, and all pure aspects are obtained, are considered the Svabhavikakaya of the Tathagata.' There are two types of Nirmanakaya (sprul pa'i sku). From the perspective of the two benefits, it is commonly stated: 'The immeasurable Nirmanakayas of the Buddhas are the Nirmanakayas. The perfection of the two benefits resides entirely in the two.' All Buddhas manifest immeasurable variations of Nirmanakayas, such as the twelve deeds, to benefit limitless sentient beings. These are considered Nirmanakayas. The Sambhogakaya perfects self-benefit through its supreme abode, retinue, and teachings, while the Nirmanakaya perfects the benefit of others by displaying various miraculous emanations in accordance with the inclinations of those to be tamed. Therefore, the perfection of the two benefits is accomplished. These Sambhogakayas rely on the Dharmakaya, and the Nirmanakayas also rely on the Sambhogakaya. In all aspects, the latter depends on the former in a sequential manner. Specifically explaining the Nirmanakaya for the benefit of others: 'Craftsmanship and janma (藏文，जन्म，janma，birth), Bodhi and Nirvana, are constantly shown. This is the Nirmanakaya of the Buddha, the great means of liberation.' To subdue the king of the Gandharvas, the Buddha played the lute; furthermore, he also appeared as carpenters, potters, etc., which is the Nirmanakaya of craftsmanship; appearing as Brahmins, raja (藏文，राजा，rājā，king) castes, and various janma (藏文，जन्म，janma，birth) such as rabbits and deer, this is the Nirmanakaya of janma (藏文，जन्म，janma，birth); attaining complete enlightenment at Vajrasana, this is the great Bodhi Nirmanakaya; when the time is right, showing Nirvana, etc. In limitless realms, the Nirmanakayas of the Buddhas are shown nirantara (藏文，निरन्तर，nirantara，continuously). These Nirmanakayas of the Buddhas are the great means for countless beings to attain the state of liberation.

---

་ལ་འགོད་པའི་ཐབས་ལ་མཁས་པ་ཆེན་པོ་ཡིན་ཏེ། གང་གིས་སྲིད་པ་ཇི་སྲིད་ པར། །འགྲོ་ལ་ཕན་པ་སྣ་ཚོགས་དག །མཉམ་དུ་མཛད་པའི་སྐུ་དེ་ནི། །ཐུབ་པའི་སྤྲུལ་སྐུ་རྒྱུན་ མི་འཆད། །ཅེས་གསུངས་པ་ལྟར་རོ། ། དོན་བསྡུ་བ་ནི། སྐུ་གསུམ་དག་གིས་སངས་རྒྱས་ཀྱི། །སྐུ་བསྡུས་པར་ནི་ ཤེས་བྱ་སྟེ། །སྐུ་གསུམ་དག་གིས་རང་གཞན་གྱི། །དོན་འདི་བརྟེན་དང་ བཅས་པར་བསྟན། །སྔར་བཤད་པའི་སྐུ་གསུམ་པོ་འདི་དག་གིས་ནི་རྫོགས་པའི་སངས་ རྒྱས་མཐའ་ཡས་པ་རྣམས་ཀྱི་སྐུ་གསུམ་པོ་ཐམས་ཅད་ཐད་ཀར་གཅིག་གིས་གཅིག་བསྡུས་ 4-228 པར་ནི་ཤེས་པར་བྱ་སྟེ། སྐུ་གསུམ་པོ་དག་གི་སྒོ་ནས་ཆོས་སྐུས་རང་གི་དོན་ཕུན་སུམ་ཚོགས་ པ་དང་། གཟུགས་སྐུས་གཞན་གྱི་དོན་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་དང་། ཕྱི་མ་དག་གིའང་ལོངས་ སྐུས་རང་དོན་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་དང་། སྤྲུལ་སྐུས་གཞན་དོན་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་དང་། འདི་དག་ཀྱང་ཆོས་སྐུ་ལ་གཟུགས་སྐུ་བརྟེན་པ་དང་ལོངས་སྐུ་ལ་སྤྲུལ་སྐུ་བརྟེན་པ་དང་བཅས་ པའི་ཚུལ་སྔར་ཇི་སྐད་བསྟན་པ་བཞིན་ནོ། ། མཉམ་པ་དང་རྟག་ཚུལ་ནི། དེ་དག་རྟེན་དང་དགོངས་པ་དང་། །འཕྲིན་ ལས་ཀྱིས་ནི་མཉམ་པ་ཉིད། །རང་བཞིན་དང་ནི་རྒྱུན་མི་འཆད། །རྒྱུན་ གྱིས་དེ་དག་རྟག་པ་ཉིད། །འགྲེལ་བཤད་དག་ལས། ཆོས་སྐུ་རྟེན་མཉམ་པ་དང་། ལོངས་སྐུ་དགོངས་པ་མཉམ་པ་དང་། སྤྲུལ་སྐུ་འཕྲིན་ལས་མཉམ་པ་ཞེས་ཀྱང་འཆད་མོད། སངས་རྒྱས་དེ་དག་ཐམས་ཅད་ཀྱང་རྟེན་ཆོས་ཀྱི་སྐུ་ཟག་པ་མེད་པའི་དབྱིངས་སུ་གཅིག་པས་ མཉམ་པ་ཉིད་དང་། དགོངས་པ་མཁྱེན་པ་དང་བརྩེ་བས་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ལ་ཕན་པ་ དང་བདེ་བར་དགོངས་པར་མཉམ་པ་ཉིད་དང་། འཕྲིན་ལས་ཐམས་ཅད་གཅིག་ཏུ་འདྲེས་པ་ ཉིད་ཀྱིས་ནི་གདུལ་བྱ་སྨིན་པར་མཛད་པར་མཉམ་པ་ཉིད་ཡིན་ཞིང་། ཆོས་ཀྱི་སྐུ་འདུས་མ་ བྱས་ཡིན་པས་རང་བཞིན་གྱིས་རྟག་པ་ཉིད་དང་ནི་ལོངས་སྤྱོད་རྫོགས་པའི་སྐུ་ཐེག་ཆེན་གྱི་ ཆོས་ལོངས་སྤྱོད་པར་རྒྱུན་མི་འཆད་པས་རྟག་པ་དང་། སྤྲུལ་པའི་སྐུ་ལ་ལར་མི་སྣང་བའམ་ ཡང་ལ་ལར་སྣང་བའམ་གདུལ་བྱ་ནམ་དུས་ལ་བབ་པ་ན་སྣང་བས་རྒྱུན་གྱིས་རྟག་པ་ཡིན་ པས། སྐུ་གསུམ་པོ་དེ་དག་དོན་གསུམ་གྱི་སྒོ་ནས་རྟག་པ་ཉིད་དེ། དེ་ལྟར་མཛད་པ་རྒྱ་ཆེའི་ ཕྱིར། །སངས་རྒྱས་ཁྱབ་པར་ངེས་པར་བརྗོད། །དེ་ཉིད་ཟད་པ་མེད་པའི་ཕྱིར། །རྟག་པ་ཞེས་ ཀྱང་མངོན་པར་བརྗོད། །ཅེས་ཀྱང་གསུངས་པ་ལྟར་རོ། ། ༈ ཡེ་ཤེས་རྣམ་པར་དབྱེ་བའི་དོན། ཡེ་ཤེས་རྣམ་པར་དབྱེ་བ་ལ་ལྔའི་དང་པོ་ཆོས་དབྱིངས་རྣམ་པར་དག་པར་བཤད་ཟིན་ 4-229 ནས་འདིར་ཕྱི་མ་བཞི་འཆད་པ་ལ། རྟེན་དང་བརྟེན་པའི་དབྱེ་བ་དེ་དག་སོ་སོའི་ངོ་བོ། བསྡུས་ ཏེ་འབྱུང་ཚུལ་བསྟན་པའོ། ། དང་པོ་ནི། མེ་ལོང་ཡེ་ཤེས་མི་གཡོ་སྟེ། །ཡེ་ཤེས་གསུམ་ནི་དེ་ལ་བརྟེན

【現代漢語翻譯】 正如所說：『精通安置之法的大師，只要輪迴存在，就能同時為眾生帶來各種利益，他的化身永不間斷。』 要點總結：應知三身總攝諸佛身，三身體現自他之利益，並含依存關係。先前所說的這三身，要知道，無量圓滿佛陀的一切三身，都直接被這三身所總攝。通過三身，法身成就自利圓滿，色身成就他利圓滿。後者，報身成就自利圓滿，化身成就他利圓滿。這些也如先前所說，色身依於法身，化身依于報身。 平等與常恒之理：彼等以所依、意趣與事業，實乃平等性，自性與相續無間斷，以相續故，彼等實乃常恒。在註釋中也有解釋：法身是所依平等，報身是意趣平等，化身是事業平等。所有這些佛陀，都因所依——無漏法界之體性相同而平等；因意趣——以慈悲心利益一切眾生而平等；因事業——以調伏成熟所化眾生之事業完全融合爲一而平等。法身是無為法，因此自性常恒；報身享用大乘之法，相續不斷，因此常恒；化身有時顯現，有時不顯現，或在調伏時機成熟時顯現，因此以相續而言是常恒。因此，三身通過這三種方式是常恒的。正如所說：『因其事業廣大，故說佛陀周遍；因其永不窮盡，故亦顯說為常恒。』 區分智慧之義： 在區分五種智慧中，法界體性智已在前文闡述完畢，此處將闡述后四種智慧，即所依與能依之差別，以及各自之體性，並簡要說明其生起之方式。 首先：大圓鏡智不動搖，三種智慧依于彼。

【English Translation】 As it is said: 'The great master who is skilled in the method of placement, as long as samsara exists, can simultaneously bring various benefits to sentient beings, his emanation is continuous.' Summary of the points: It should be known that the three kayas (sku gsum) encompass the bodies of all Buddhas, and the three kayas embody the benefits of oneself and others, and include interdependent relationships. These three kayas mentioned earlier, know that all the three kayas of infinite perfect Buddhas are directly encompassed by these three kayas. Through the three kayas, the Dharmakaya (chos sku) achieves the perfection of self-benefit, and the Rupakaya (gzugs sku) achieves the perfection of benefiting others. The latter, the Sambhogakaya (longs sku) achieves the perfection of self-benefit, and the Nirmanakaya (sprul sku) achieves the perfection of benefiting others. These are also as previously stated, the Rupakaya depends on the Dharmakaya, and the Nirmanakaya depends on the Sambhogakaya. The principle of equality and permanence: They are equal in terms of support, intention, and activity; their nature and continuity are uninterrupted; because of continuity, they are permanent. In the commentaries, it is also explained that the Dharmakaya is equal in support, the Sambhogakaya is equal in intention, and the Nirmanakaya is equal in activity. All these Buddhas are equal because their support—the essence of the unpolluted Dharmadhatu—is the same; they are equal in intention because they intend to benefit all sentient beings with compassion; and they are equal in activity because their activities of taming and maturing those to be tamed are completely integrated. The Dharmakaya is unconditioned, so its nature is permanent; the Sambhogakaya enjoys the Mahayana Dharma continuously, so it is permanent; the Nirmanakaya sometimes appears, sometimes does not appear, or appears when the time for taming is ripe, so it is permanent in terms of continuity. Therefore, the three kayas are permanent through these three ways. As it is said: 'Because its activity is vast, it is said that the Buddha is pervasive; because it never ends, it is also manifestly said to be permanent.' The meaning of distinguishing wisdom: In distinguishing the five wisdoms, the Dharmadhatu Wisdom has been explained earlier, and here we will explain the latter four wisdoms, that is, the difference between the support and the supported, and their respective natures, and briefly explain how they arise. First: The Mirror Wisdom is unwavering, the three wisdoms depend on it.

---

། ། མཉམ་པ་ཉིད་དང་སོ་སོར་རྟོག །བྱ་བ་གྲུབ་པ་ཁོ་ན་འོ། །སངས་རྒྱས་ཐམས་ ཅད་ལ་མངའ་བ་ཡེ་ཤེས་བཞིའི་དང་པོ་མེ་ལོང་ལྟ་བུའི་ཡེ་ཤེས་ནི་ཆོས་ཉིད་དེ་བཞིན་ཉིད་ ལ་རྟག་ཏུ་མཉམ་པར་བཞག་པས་མི་གཡོ་བ་དང་ཡེ་ཤེས་གཞན་གསུམ་གྱི་རྟེན་དུ་གྱུར་པ་ སྟེ། ཡེ་ཤེས་ཕྱི་མ་གསུམ་ནི་ཆོས་ཅན་སྣ་ཚོགས་ལ་འཇུག་པས་ཡུལ་ལ་གཡོ་བ་དང་ཡེ་ཤེས་ དང་པོ་དེ་ལ་བརྟེན་པ་ཡང་ཡིན་ཞིང་། དེ་དག་ཀྱང་མཉམ་པ་ཉིད་ཀྱི་ཡེ་ཤེས་དང་། སོ་སོར་ རྟོག་པའི་ཡེ་ཤེས་དང་། བྱ་བ་གྲུབ་པའི་ཡེ་ཤེས་ཁོ་ནའོ། །ཙནྡྲ་གོ་མིས་ཀྱང་། གང་ཡང་ཀུན་ གཞིའི་རྣམ་པར་ཤེས། །མེ་ལོང་ཡེ་ཤེས་ཉིད་གྱུར་པ། །ཞེས་པ་དང་། ཉོན་མོངས་ཅན་ཡིད་ གནས་གྱུར་པ། །མཉམ་ཉིད་ཡེ་ཤེས་བརྗོད་པར་བྱ། །སོ་སོར་རྟོག་པའི་ཡེ་ཤེས་ནི། །ཡིད་ཀྱི་ རྣམ་ཤེས་ཉིད་དེའོ། །ཞེས་པ་དང་། དབང་པོ་ལྔ་ཡི་རྣམ་ཤེས་གང་། །དེ་ནི་དོན་ཀུན་ཡོངས་ འཛིན་ཕྱིར། །སེམས་ཅན་ཀུན་གྱི་དོན་དུ་ནི། །བྱ་བ་གྲུབ་པ་ཙམ་ཉིད་ཐོབ། །ཅེས་པ་ལ་ སོགས་པ་གསུངས་པ་ལྟར་རོ། ། ངོ་བོ་ལ་བཞི་ལས། མེ་ལོང་ལྟ་བུའི་ཡེ་ཤེས་ལའང་གཉིས་ཀྱི་དོན་དངོས་ནི། མེ་ལོང་ ཡེ་ཤེས་ང་ཡི་མེད། །ཡོངས་སུ་མ་ཆད་རྟག་ཏུ་ལྡན། །ཤེས་བྱ་ཀུན་ལ་མ་ རྨོངས་ལ། །རྟག་ཏུ་དེ་ལ་མངོན་ཕྱོགས་མིན། །ཀུན་གཞིའི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ གནས་གྱུར་པ་མེ་ལོང་ལྟ་བུའི་ཡེ་ཤེས་ནི་ངོ་བོའི་སྒོ་ནས་རྣམ་པར་རྟོག་པ་མི་མངའ་བས་ང་ དང་ང་ཡིར་འཛིན་པ་མེད་པ་དང་ཡུལ་གྱི་སྒོ་ནས་ཕྱོགས་རེར་ཡོངས་སུ་མ་ཆད་པས་ཡུལ་དང་ དུས་ཐམས་ཅད་མངོན་སུམ་དུ་མཁྱེན་པ་དང་། དུས་ཀྱི་སྒོ་ནས་རེས་འགའ་བ་མ་ཡིན་པས་ 4-230 རྟག་ཏུ་རྒྱུན་མི་འཆད་པར་ལྡན་པ་དང་། རྟག་ཏུ་སྒྲིབ་པ་གཉིས་བག་ཆགས་དང་བཅས་པ་ སྤངས་པས་ཤེས་བྱ་མ་ལུས་པ་ཀུན་ལ་མ་རྨོངས་པ་ཡང་ཡིན་ལ། ཡུལ་གྱི་རྣམ་པ་འཆར་བ་ལ་ ལྟོས་པ་མེད་པའི་རྟག་ཏུ་དེ་དག་ལ་མངོན་དུ་ཕྱོགས་པ་ཡང་མིན་པ་སྟེ། མེ་ལོང་ལྟར་དང་བའི་ ཡེ་ཤེས་ལ་ཤེས་བྱའི་གཟུགས་བརྙན་སྣང་ཡང་འདིའོ་ཞེས་རྣམ་པར་རྟོག་པའང་མི་མངའ་ བའོ། ། མིང་དོན་ནི། ཡེ་ཤེས་ཀུན་གྱི་རྒྱུ་མཚན་ཕྱིར། །ཡེ་ཤེས་འབྱུང་གནས་ ཆེན་པོ་འདྲ། །ལོངས་སྤྱོད་རྫོགས་པའི་སངས་རྒྱས་ཉིད། །ཡེ་ཤེས་ གཟུགས་བརྙན་འབྱུང་ཕྱིར་དེ། །མཉམ་པ་ཉིད་ཀྱི་ཡེ་ཤེས་ལ་སོགས་པ་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་ རྣམ་པ་ཀུན་འབྱུང་བ་ཉིད་ཀྱི་རྒྱུ་མཚན་ཡིན་པའི་ཕྱིར་ཡེ་ཤེས་རིན་པོ་ཆེ་ཐམས་ཅད་ཀྱི་འབྱུང་ གནས་ཆེན་པོ་དང་འདྲ་ཞིང་། ལོངས་སྐུའི་རྟེན་ཡིན་པས་བརྟེན་པའི་མིང་གིས་བཏགས་ ཏེ། ལོངས་སྤྱོད་རྫོགས་པའི་སངས་རྒྱས་ཉིད། །ཅེས་ཀྱང་གསུངས་ལ། དཔེར་ན་མེ་ལོང་ གཟུགས་བརྙན་སྣ་ཚོགས་འཆར་བའི་རྟེན་ཡིན་པ་བཞིན་དུ་ཡེ་ཤེས་ཕྱི་མ་གསུམ་གཟུགས་ བརྙན་དང་འདྲ་བ་འབྱུང་བ

【現代漢語翻譯】 平等性與個別辨識，唯有成就事業。 諸佛所具之四智中，第一鏡智乃法性，恒常安住于如是性，故不動搖，且為其他三智之所依。 后三智涉入種種法相，故隨境動搖，亦依賴於第一智。彼等亦唯是平等性智、個別辨識智與成就事業智。 月稱（Candragomin）亦云：『凡是成為阿賴耶識之相，即是鏡智。』又云：『轉為無垢意，當說為平等性智。個別辨識智，即是意識。』又云：『五根之識，爲了完全領受諸義，爲了所有眾生的利益，唯有成就事業。』如是等等。 本體有四，其中鏡智亦有二，其實義為：『鏡智我所無，圓滿不斷恒時具，于諸所知皆不昧，恒時亦不顯現。』 阿賴耶識轉為鏡智，就本體而言，因無分別念，故無我與我所執；就境而言，因無有片面性，故能現量了知一切時處；就時間而言，因非偶發，故恒常相續不斷；且因恒時斷除二障及其習氣，故於一切所知皆不愚昧。于境之顯現亦無需依賴，故亦不恒時顯現於彼等之前。如鏡般清凈之智，雖有所知之影像顯現，然亦無『此乃彼』之分別念。 名義方面：『為諸智之因，如大智之源。圓滿受用之佛陀，為智之影像顯現故。』 以其為生起平等性智等一切智慧之因，故如一切珍寶之大源；又因其為報身之所依，故以所依之名稱之，故亦云『圓滿受用之佛陀』。譬如鏡子為種種影像顯現之所依，如是，后三智亦如影像般生起。

【English Translation】 Equality and individual discernment, only accomplishing activities. Among the four wisdoms possessed by all Buddhas, the first, mirror-like wisdom, is the nature of reality, constantly abiding in suchness, hence unwavering, and serving as the basis for the other three wisdoms. The latter three wisdoms engage with various phenomena, hence wavering with objects, and also relying on the first wisdom. They are also solely the wisdom of equality, the wisdom of individual discernment, and the wisdom of accomplishing activities. Candragomin also said, 'Whatever becomes the aspect of the Alaya consciousness, is the mirror-like wisdom.' And, 'Transformed into the untainted mind, it should be spoken of as the wisdom of equality. The wisdom of individual discernment is the consciousness itself.' And, 'Whatever is the consciousness of the five senses, because it completely grasps all meanings, for the benefit of all sentient beings, only the accomplishment of activities is attained.' As it is said and so on. Regarding the essence, there are four. Among them, the mirror-like wisdom also has two. The actual meaning is: 'Mirror-like wisdom has no 'I', it is complete, unceasing, and always present. It is not ignorant of all that is knowable, and it does not always appear towards it.' The Alaya consciousness transformed into mirror-like wisdom, in terms of essence, because it has no conceptualization, it has no grasping of 'I' and 'mine'; in terms of object, because it is not one-sided, it directly knows all times and places; in terms of time, because it is not occasional, it is constantly continuous; and because it constantly abandons the two obscurations and their habitual tendencies, it is not ignorant of all that is knowable. It also does not need to rely on the appearance of objects, so it does not always appear to them. Like a mirror, the clear wisdom, although the image of what is knowable appears, there is no conceptualization of 'this is that'. Regarding the name and meaning: 'For the reason of all wisdoms, like the great source of wisdom. The Enjoyment Body Buddha, because the image of wisdom appears.' Because it is the cause of the arising of all wisdoms such as the wisdom of equality, it is like the great source of all precious wisdoms; and because it is the basis of the Enjoyment Body, it is named after the basis, so it is also said 'Enjoyment Body Buddha'. For example, just as a mirror is the basis for the appearance of various images, so too, the latter three wisdoms arise like images.

---

འི་རྟེན་ཡིན་པའི་ཕྱིར་དེ་ཉིད་ལ་མེ་ལོང་ཡེ་ཤེས་ཞེས་ཀྱང་བྱའོ། ། མཉམ་པ་ཉིད་ཀྱི་ཡེ་ཤེས་ལའང་གཉིས་ལས། ངོ་བོ་ནི། མཉམ་ཉིད་ཡེ་ཤེས་ སེམས་ཅན་ལ། །སྒོམ་པ་དག་པ་ལས་འདོད་དེ། །མི་གནས་ཞི་བར་ ཞུགས་པ་ནི། །མཉམ་ཉིད་ཡེ་ཤེས་ཡིན་པར་འདོད། །ཉོན་མོངས་པ་ཅན་གྱི་ ཡིད་གནས་གྱུར་པ་མཉམ་པ་ཉིད་ཀྱི་ཡེ་ཤེས་ནི་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ལ་དམིགས་ནས་ ཚོགས་སྦྱོར་དུ་མོས་པ་ཡིད་ལ་བྱེད་པས་བསྒོམས་ཤིང་། ས་དང་པོར་བདག་གཞན་མཉམ་ པ་ཉིད་མངོན་སུམ་དུ་རྟོགས་ནས་ས་བཅུ་པའི་བར་དུ་སྒོམ་པ་གོང་ནས་གོང་དུ་རྣམ་པར་དག་ པར་བྱས་པ་ལས་ཐོབ་པར་འདོད་དེ། སྲིད་ཞི་གཉིས་ཀྱི་མཐའ་ལ་མི་གནས་པའི་ཞི་བ་མྱ་ངན་ 4-231 ལས་འདས་པ་སངས་རྒྱས་ཀྱི་སར་ཞུགས་པ་ནི་འཁོར་འདས་མཉམ་པ་ཉིད་དུ་རྟོགས་པའི་ཡེ་ ཤེས་མཐར་ཐུག་པ་ཐོབ་པ་ཡིན་པར་འདོད་དོ། ། ཁྱད་པར་ནི། དུས་རྣམས་ཀུན་ཏུ་བྱམས་པ་དང་། །ཐུགས་རྗེ་ཆེན་པོ་ དག་དང་ལྡན། །སེམས་ཅན་རྣམས་ལ་མོས་པ་བཞིན། །སངས་རྒྱས་སྐུ་ ནི་ངེས་པར་སྟོན། །ཡོན་ཏན་གྱི་ཁྱད་པར་དུས་རྣམས་ཀུན་ཏུ་རྒྱུན་མི་འཆད་པར་སེམས་ ཅན་ཐམས་ཅད་བདེ་བ་དང་ལྡན་པར་བཞེད་པའི་བྱམས་པ་ཆེན་པོ་ཚད་མེད་པ་དང་། སྡུག་ བསྔལ་དང་བྲལ་བར་བཞེད་པའི་ཐུགས་རྗེ་ཆེན་པོ་ཚད་མེད་པ་དག་དང་ལྡན་ཞིང་། མཛད་ པའི་ཁྱད་པར་སེམས་ཅན་རྣམས་ལ་ཁམས་དང་བསམ་པ་དང་མོས་པ་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་དུ་ཁ་ ཅིག་གིས་ནི་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་སྔོན་པོར་མཐོང་ཁ་ཅིག་གིས་ནི་སེར་པོར་མཐོང་ཞེས་བྱ་ བ་ལྟ་བུ་སངས་རྒྱས་ཀྱི་སྐུ་ནི་མཐའ་ཡས་པ་ངེས་པར་སྟོན་པས་གདུལ་བྱ་སྨིན་པར་མཛད་ པའོ། ། སོ་སོར་རྟོག་པའི་ཡེ་ཤེས་ལའང་གཉིས་ལས། ངོ་བོ་ནི། སོ་སོར་རྟོག་པའི་ཡེ་ཤེས་ ནི། །ཤེས་བྱ་ཀུན་ལ་རྟག་མི་ཐོགས། །ཏིང་ངེ་འཛིན་དང་གཟུངས་རྣམས་ ཀྱི། །གཏེར་དང་འདྲ་བ་ཁོ་ན་ཡིན། །ཡིད་ཀྱི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་གནས་གྱུར་པ་སོ་ སོར་རྟོག་པའི་ཡེ་ཤེས་ནི་ཤེས་བྱ་ཇི་ལྟ་བ་དང་། ཇི་སྙེད་པ་ཀུན་ལ་རྟག་ཏུ་མི་ཐོགས་པའི་སྒོ་ ནས་འབད་པ་མེད་པར་དུས་གཅིག་ལ་གསལ་བར་མཁྱེན་པ་སྟེ། ཏིང་ངེ་འཛིན་དང་གཟུངས་ ཀྱི་སྒོ་ལ་སོགས་པ་ཡོན་ཏན་ཟད་མི་ཤེས་པ་རྣམས་ཀྱི་འབྱུང་གནས་ཡིན་པར་རིན་པོ་ཆེའི་ གཏེར་ཆེན་པོ་དང་འདྲ་བ་ཁོ་ན་ཡིན་ནོ། ། བྱེད་ལས་ནི། འཁོར་གྱི་དཀྱིལ་འཁོར་རྣམས་སུ་ནི། །འབྱོར་བ་ཐམས་ ཅད་སྟོན་མཛད་ཅིང་། །ཐེ་ཚམོ་ཐམས་ཅད་གཅོད་པ་ཡི། །ཆོས་ཆེན་ 4-232 ཆར་ནི་རབ་ཏུ་འབེབས། །བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ས་ལ་གནས་པ་ལ་སོགས་པའི་ འཁོར་གྱི་དཀྱིལ་འཁོར་རྒྱ་ཆེན་པོ་རྣམས་སུ་ནི། རིན་པོ་ཆེ་སྣ་ཚོགས་ལས་གྲུབ་པའི་ཞིང་ ཁམས་རྣམ་པར་དག་པ་ལ་སོགས་པ་འབྱོར་བའི་ཁྱད་པར་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་ཐམས་ཅད་ སྟོན་པར་མཛད་ཅིང་། གདུལ་བྱ་རྣམས་ཀྱི་ཐེ་ཚོམ་ཐམས་

【現代漢語翻譯】 因為它是基礎，所以它也被稱為鏡智。 對於平等性智，也有兩種：本體是：平等性智，對於眾生，從修習清凈中生起，不住于寂靜，進入涅槃，被認為是平等性智。有煩惱的意轉依成為平等性智，是對所有眾生進行觀察，通過信解積聚之行而修習，在初地時，現證自他平等性，並在十地之間，通過越來越清凈的修習而獲得，不住于有寂二邊的寂靜涅槃，進入佛地，被認為是證悟輪涅平等的究竟智慧。 特點是：於一切時中，具足慈愛，以及大悲。如眾生之所欲， निश्चित顯示佛身。功德的特點是，在一切時中， непрерывно具足 желающий 一切眾生擁有安樂的無量大慈，以及 желающий 遠離痛苦的無量大悲。事業的特點是，如眾生之根器、想法和意樂，如有人見如來為藍色，有人見如來為黃色等， निश्चित顯示無量佛身，從而成熟所化。 對於妙觀察智，也有兩種：本體是：妙觀察智，對於一切所知，恒常無礙，如三摩地和陀羅尼的寶藏。意之轉依成為妙觀察智，對於一切所知 как是， как有多少，恒常無礙地，無需 усилия，同時清楚地了知，是三摩地和陀羅尼等無盡功德的來源，如同珍寶大藏。 作用是：于眷屬之壇城中，顯示一切圓滿，斷除一切猶豫，降下大法之雨。在菩薩等眷屬的廣大壇城中，顯示由各種珍寶組成的清凈剎土等一切圓滿的殊勝之處，斷除所化的一切猶豫

【English Translation】 Because it is the basis, it is also called Mirror Wisdom. For the Wisdom of Equality, there are also two aspects: The essence is: The Wisdom of Equality, for sentient beings, arises from the purity of practice, not dwelling in tranquility, entering Nirvana, is considered the Wisdom of Equality. The afflicted mind transformed becomes the Wisdom of Equality, which observes all sentient beings, cultivates through faith in the accumulation of merit, realizes the equality of self and others in the first bhumi, and through increasingly pure practice between the ten bhumis, obtains it, not dwelling in the tranquility of samsara and nirvana, entering the Buddha-bhumi, is considered the ultimate wisdom of realizing the equality of samsara and nirvana. The characteristics are: At all times, endowed with loving-kindness and great compassion. According to the desires of sentient beings, definitely shows the Buddha-body. The characteristic of qualities is that at all times, continuously endowed with immeasurable great loving-kindness, wishing all sentient beings to have happiness, and immeasurable great compassion, wishing them to be free from suffering. The characteristic of activities is that, according to the faculties, thoughts, and inclinations of sentient beings, such as some seeing the Tathagata as blue, some seeing the Tathagata as yellow, etc., definitely shows the immeasurable Buddha-body, thereby maturing those to be tamed. For the Wisdom of Discriminating Awareness, there are also two aspects: The essence is: The Wisdom of Discriminating Awareness, for all objects of knowledge, is always unobstructed, like a treasure of samadhi and dharani. The transformation of mind becomes the Wisdom of Discriminating Awareness, which, for all objects of knowledge, how they are and how many there are, is always unobstructed, without effort, clearly knowing at the same time, is the source of endless qualities such as samadhi and dharani, like a great treasure of jewels. The function is: In the mandala of the retinue, it shows all perfections, cuts off all doubts, and pours down the rain of the great Dharma. In the vast mandala of the retinue of Bodhisattvas and others, it shows all the excellent perfections, such as pure Buddha-fields composed of various jewels, and cuts off all the doubts of those to be tamed.

---

ཅད་གཅོད་པར་མཛད་པའི་ཆོས་ ཐེག་པ་ཆེན་པོ་ལ་སོགས་པའི་ཆར་ནི་རྒྱུན་མི་འཆད་པར་རབ་ཏུ་འབེབས་པས་སེམས་ཅན་གྱི་ དོན་མཛད་པའོ། ། བྱ་བ་གྲུབ་པའི་ཡེ་ཤེས་ལའང་གཉིས་ལས། ངོ་བོ་ནི། བྱ་བ་གྲུབ་པའི་ཡེ་ཤེས་ ནི། །ཁམས་རྣམས་ཀུན་ཏུ་སྣ་ཚོགས་ཤིང་། །དཔག་མེད་བསམ་ཡས་ སྤྲུལ་པ་ཡིས། །སེམས་ཅན་ཀུན་དོན་སྒྲུབ་པའོ། །སྒོ་ལྔའི་རྣམ་ཤེས་གནས་གྱུར་ པ་བྱ་བ་གྲུབ་པའི་ཡེ་ཤེས་ནི་ཕྱོགས་བཅུའི་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་མཐའ་ཡས་པ་རྣམས་ཀུན་ཏུ་ ཚུལ་ལམ་རྣམ་འཕྲུལ་སྣ་ཚོགས་ཤིང་གྲངས་དང་ཚད་དཔག་ཏུ་མེད་པ་བསམ་ཡས་ཏེ། བློས་ བསམ་གྱིས་མི་ཁྱབ་པའི་སྐུ་གསུང་ཐུགས་ཀྱི་སྤྲུལ་པ་མང་པོ་ཡིས་སེམས་ཅན་མ་ལུས་པ་ཀུན་ གྱི་དོན་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་སྒྲུབ་པར་མཛད་པའོ། ། ཁྱད་པར་ནི། སངས་རྒྱས་སྤྲུལ་པ་དེ་རྟག་ཏུ། །མཛད་པ་བསྒྲུབ་པའི་བྱེ་ བྲག་དང་། །གྲངས་དང་ཞིང་གིས་རྣམ་ཀུན་དུ། །བསམ་མི་ཁྱབ་པར་ ཤེས་པར་བྱ། །བྱ་བ་གྲུབ་པའི་ཡེ་ཤེས་ལ་བརྟེན་ནས་སངས་རྒྱས་ཀྱི་སྤྲུལ་པ་སྣ་ཚོགས་པ་ སྟོན་པ་དེ་ནི་དུས་རྟག་ཏུ་རྒྱུན་མི་འཆད་པར་སེམས་ཅན་གྱི་དོན་མཛད་པ་བསྒྲུབ་པའི་བྱེ་བྲག་ དང་གྲངས་དང་ཚད་འདི་ཙམ་ཞེས་བྱ་བ་དང་། ཕྱོགས་བཅུའི་ཞིང་ཁམས་འདི་ཙམ་དུ་འཇུག་ ཅེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའི་ཁྱད་པར་དག་གིས་རྣམ་པ་ཀུན་ཏུ་བསམ་གྱིས་མི་ཁྱབ་ཅིང་མཐའ་ ཡས་པར་ཤེས་པར་བྱའོ། ། 4-233 འབྱུང་ཚུལ་བསྟན་པ་ནི། འཛིན་པའི་ཕྱིར་དང་སེམས་མཉམ་ཕྱིར། །ཡང་ དག་ཆོས་རབ་བསྟན་ཕྱིར་དང་། །བྱ་བ་བསྒྲུབ་པ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར། །ཡེ་ཤེས་ བཞི་པོ་ཡང་དག་འབྱུང་། །སློབ་ལམ་དུ་དམ་པའི་ཆོས་ཐོས་པ་རྣམས་འཛིན་པའི་ཕྱིར་ ཏེ། རྒྱུ་དེ་ལས་མེ་ལོང་ལྟ་བུ་དང་། དེ་བཞིན་དུ་བྱམས་པ་ཆེན་པོ་དང་ལྡན་པས་བདག་གཞན་ ཐམས་ཅད་ལ་སེམས་མཉམ་པ་ཉིད་གོམས་པའི་ཕྱིར་མཉམ་པ་ཉིད་དང་ཡང་དག་པའི་ཆོས་ ཐོས་པ་རྣམས་གཞན་ལ་ཕྱིན་ཅི་མ་ལོག་པར་རབ་ཏུ་བསྟན་པའི་ཕྱིར་སོ་སོར་རྟོག་པ་དང་། སེམས་ཅན་གྱི་དོན་བྱ་བ་རྣམས་བསྒྲུབ་པ་ལ་བརྩོན་པར་བྱས་པ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་བྱ་བ་གྲུབ་པ་སྟེ། ཡེ་ཤེས་བཞི་པོ་ཡང་དག་པར་འབྱུང་བས་རྒྱུ་དེ་དག་ལ་ཡང་བསླབ་པར་བྱའོ་ཞེས་པའོ། ། ༈ གཅིག་མིན་དུ་མ་མིན་པའི་དོན། གཅིག་མིན་དུ་མ་མིན་པ(བསམ་གྱིས་མི་ཁྱབ་པ)འི་དོན་ནི། རིགས་ཐ་དད་ཕྱིར་དོན་ ཡོད་ཕྱིར། །རྫོགས་དང་ཐོག་མ་མེད་པའི་ཕྱིར། །སངས་རྒྱས་གཅིག་མིན་ དྲི་མེད་གནས། །ཐ་དད་མེད་ཕྱིར་མང་པོའང་མིན། །སྔར་རྒྱས་པར་བཤད་ པ་སྐུ་གསུམ་ཡེ་ཤེས་ལྔ་དང་ལྡན་པའི་སངས་རྒྱས་དེ་གཅིག་ཡིན་ནམ་མང་པོ་ཡིན་ཞེ་ན། སེམས་ཅན་སངས་རྒྱས་ཀྱི་རིགས་ཅན་མཐའ་ཡས་པ་དེ་དག་ལས་གཅིག་ཁོ་ན་འཚང་རྒྱའི་ གཞན་རྣམས་ནི་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་རིགས་པ་མ་ཡིན་པས། ས་བོན་མང་པོ་ལས་འབྲས་བུ་

【現代漢語翻譯】 法能斷除煩惱，如大乘等法雨連綿不斷降下，利益眾生。 關於成所作智，也有兩種：本體是：成所作智，於一切界中，種種示現，以無數不可思議之化身，成辦一切眾生之利益。五根識轉為成所作智，於十方無盡世界中，以種種方便或神通，無數且不可衡量，不可思議，以身語意之化身，成辦一切眾生之圓滿利益。 特點是：佛之化身恒常，成就事業之差別，于數量與剎土，一切皆不可思議。依于成所作智，所顯現之種種佛之化身，乃是恒常不斷地成辦眾生之利益，其差別、數量與界限，以及所涉足之十方剎土等，其一切皆是不可思議且無盡的。 顯示生起之方式：為攝持故及心平等故，為如實開示正法故，為成辦事業之故，四智如實生起。于學道時，為攝持所聞之正法，因此，從該因生起如鏡之智；同樣，因具大慈悲，故於自他一切眾生修持平等心，為如實開示所聞之正法，故生起妙觀察智；為精勤成辦眾生之利益，故生起成所作智。因此，應於此等因上下功夫。 非一非多之義：非一非多（不可思議）之義：因種類各異故，因有義利故，因圓滿且無始故，佛非一，安住于無垢之境。因無差別故，亦非多。先前廣說之具足三身五智之佛，是一還是多呢？若謂于無盡之具佛性之眾生中，僅有一成佛，其餘皆不能成佛，此不合乎道理。如從眾多種子中，

【English Translation】 The Dharma that cuts off afflictions, like the rain of the Mahayana and other teachings, constantly pours down, benefiting sentient beings. Regarding the Wisdom of Accomplishing Activities, there are also two aspects: The essence is: The Wisdom of Accomplishing Activities manifests in various ways in all realms, accomplishing the benefit of all sentient beings through countless inconceivable emanations. The transformation of the five sense consciousnesses into the Wisdom of Accomplishing Activities, in the infinite realms of the ten directions, through various means or magical displays, countless and immeasurable, inconceivable, with emanations of body, speech, and mind, accomplishes the perfect benefit of all sentient beings. The distinction is: The Buddha's emanations are constant, the distinction of accomplishing activities, in number and in fields, all are inconceivable. Relying on the Wisdom of Accomplishing Activities, the various emanations of the Buddha that appear constantly accomplish the benefit of sentient beings. The distinctions, numbers, and limits, and the ten directions of the Buddha-fields they enter, are all inconceivable and endless. Showing the way of arising: For the sake of retaining and for the sake of equality of mind, for the sake of truly teaching the excellent Dharma, and for the sake of accomplishing activities, the four wisdoms truly arise. In the path of learning, for the sake of retaining the Dharma that is heard, therefore, from that cause arises the mirror-like wisdom; similarly, because of having great compassion, cultivating equality of mind towards oneself and others, for the sake of truly teaching the Dharma that is heard, arises discriminating wisdom; for the sake of diligently accomplishing the activities of sentient beings, arises the wisdom of accomplishing activities. Therefore, one should also train in these causes. The meaning of neither one nor many: The meaning of neither one nor many (inconceivable): Because the types are different, because there is meaning, because it is complete and without beginning, the Buddha is not one, abiding in the stainless state. Because there is no difference, it is also not many. As previously explained in detail, is the Buddha who possesses the three bodies and five wisdoms one or many? If it is said that among the endless sentient beings who possess the Buddha-nature, only one attains Buddhahood and the others cannot, this is not reasonable. Just as from many seeds,

---

མང་པོ་འབྱུང་བ་བཞིན་དུ། སངས་རྒྱས་ཀྱི་རིགས་ཅན་ཐ་དད་པ་མང་པོས་སངས་རྒྱས་ཐོབ་ པའི་ཕྱིར་གཅིག་ཁོ་ན་མ་ཡིན་ཞིང་། སངས་རྒྱས་གཅིག་ལས་མེད་ན་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ མང་པོས་བསོད་ནམས་དང་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་ཚོགས་བསགས་པ་དོན་མེད་པར་འགྱུར་བ་ལ། དེ་ ལྟར་ཡང་མ་ཡིན་ཞིང་མང་པོས་ཚོགས་བསགས་པ་དོན་ཡོད་པའི་ཕྱིར་ཡང་གཅིག་ཁོ་ན་མ་ ཡིན་ལ། ཡང་སངས་རྒྱས་གཅིག་ལས་མེད་ན་སེམས་ཅན་མང་པོའི་དོན་མཛད་པའི་འཕྲིན་ ལས་རྫོགས་པར་མི་འགྱུར་བ་ལ། དེ་ལྟར་ཡང་མ་ཡིན་ཞིང་སེམས་ཅན་མཐའ་ཡས་པ་སངས་ 4-234 རྒྱས་ལ་འགོད་པའི་འཕྲིན་ལས་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པའི་ཕྱིར་ཡང་གཅིག་ཁོ་ན་མ་ཡིན་པ་དང་། ཡང་ཚོགས་བསགས་པ་མེད་པར་ཡང་སངས་རྒྱས་ཐོབ་པ་མི་རུང་ལ། ཆོས་སྟོན་པ་པོ་སངས་ རྒྱས་མེད་པར་ཡང་ཚོགས་སོག་པ་[མེད་པའི་{མི་རུང་བའི་}ཕྱིར་ཐོག་མའི་སངས་རྒྱས་འདི་ ཁོ་ན་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་འགའ་ཡང་མེད་ཅིང་སངས་རྒྱས་སྔ་མ་སྔ་མ་ལ་བརྟེན་ནས་ཕྱི་མ་ཕྱི་མ་ དཔག་ཏུ་མེད་པ་བྱོན་པའི་ཕྱིར་ཡང་སངས་རྒྱས་རྣམས་ནི་གཅིག་ཁོ་ན་མིན་ཞིང་། དྲི་མ་མེད་ པའི་གནས་ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་ན་ཐམས་ཅད་ཆོས་ཀྱི་སྐུ་ཐ་དད་མེད་པའི་ཕྱིར་སངས་རྒྱས་ཀྱི་སྐུ་ རྣམ་པ་མང་པོའང་མིན་པ་ཉིད་དོ། །མདོར་ན་ཕྱོགས་བཅུའི་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་མཐའ་ཡས་ པ་རྣམས་ན་ཀུན་རྫོབ་གཟུགས་ཀྱི་སྐུས་འགྲོ་བའི་དོན་མཛད་པ་དཔག་ཏུ་མེད་པས་གཅིག་ཁོ་ ན་མ་ཡིན་ཞིང་། ཟག་པ་མེད་པའི་དབྱིངས་ན་དོན་དམ་ཆོས་ཀྱི་སྐུ་དག་པ་གཉིས་ལྡན་ཐམས་ ཅད་གཅིག་ཏུ་འདྲེས་པས་དུ་མ་ཡང་མ་ཡིན་པ་སྟེ། གཅིག་ཀྱང་མ་ཡིན་དུ་མ་ཡང་མ་ཡིན་ཞེས་ པ་འགལ་བ་ལྟར་སྣང་ཡང་མི་འགལ་བ་ནི་བསམ་གྱིས་མི་ཁྱབ་པ་ཉིད་དོ། ། ༈ འཇུག་པར་བྱེད་པ་ཐབས་ཀྱི་དོན། འཇུག་པར་བྱེད་པ་ཐབས་ཀྱི་དོན་ལ་དམ་པའི་དོན་ངོས་གཟུང་། མི་མཐུན་ཕྱོགས་སྤང་ ཚུལ། གཉེན་པོ་ལས་ཐོབ་ཚུལ་ལོ། ། དང་པོ་ལ་གཞི་ལམ་འབྲས་བུ་གསུམ་ལས། གཞི་ནི། མེད་པ་གང་ཡིན་དེ་ ཉིད་ནི། །ཡོད་པ་ཡི་ནི་དམ་པ་ཡིན། །རྣམ་པ་ཀུན་ཏུ་མི་དམིགས་པ། ། དམིགས་པ་ཡི་ནི་མཆོག་ཏུ་འདོད། །ཀུན་བཏགས་གཟུང་བ་དང་འཛིན་པ་རྣམས་ དཔྱད་ན་བདེན་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་དུ་མེད་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་ཉིད་ནི། མེད་དགག་ཆད་པའི་མཐར་ ལྷུང་བ་ཙམ་མ་ཡིན་གྱི་ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་ཡོངས་སུ་གྲུབ་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་དུ་ཡོད་པ་ཡི་ནི་དམ་པ་ ཡིན་ལ། བྱིས་པས་བདག་གཉིས་ལ་སོགས་པར་ཀུན་ཏུ་བཏགས་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་རྣམ་པ་ཀུན་ ཏུ་མེད་ཅིང་མི་དམིགས་པར་གྱུར་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་ཉིད་ནི། ཆོས་ཉིད་ཡོངས་སུ་གྲུབ་པའི་ངོ་ 4-235 བོ་ཉིད་འཕགས་པ་རྣམས་ཀྱི་སོ་སོར་རང་རིག་པའི་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་དམིགས་པ་ཡི་ནི་མཆོག་ཏུ་ འདོད་པས་གཞི་ལ་ཡོངས་གྲུབ་ཆོས་ཀྱི་སྐུ་གདོད་མ་ནས་གནས་པའོ། ། ལམ་དང་འབྲས་

【現代漢語翻譯】 正如眾多的化身一樣，由於眾多的佛性各異，因此成佛並非只有一種方式。如果只有一位佛陀，那麼眾多的菩薩積累福德和智慧資糧將變得毫無意義。然而，事實並非如此，因為眾多菩薩積累資糧是有意義的，所以成佛並非只有一種方式。此外，如果只有一位佛陀，那麼利益眾多眾生的事業將無法圓滿。然而，事實並非如此，因為將無量眾生安置於佛位的利生事業是圓滿的，所以成佛並非只有一種方式。而且，不積累資糧也無法成佛。如果沒有佛陀說法，也無法積累資糧，因此，沒有任何理由說最初的佛陀就是唯一。由於依靠先前的佛陀，才會有無量無盡的後來的佛陀出現，所以諸佛並非只有一位。在無垢的法界中，一切都是法身，沒有差別，因此佛陀的身體也不是多種多樣的。 總而言之，在十方無盡的世界中，以世俗的色身利益眾生的事業是無量無邊的，因此並非只有一位佛陀。在無漏的法界中，勝義法身清凈無二，一切都融為一體，因此也不是多種多樣的。所謂『既不是一，也不是多』，看似矛盾，實則並不矛盾，這是不可思議的境界。 進入之方便的意義： 進入之方便的意義包括：確認勝義諦、捨棄不順之品、以及從對治中獲得。 首先，從基、道、果三個方面來說，基是： 『無者即是，有者之勝義，一切皆不可得，是為勝義之所緣。』 如果分析遍計所執的能取和所取，凡是不存在真實自性的，那並非僅僅是斷滅的邊見，而是法界圓滿成立的自性。凡是孩童們所執著的二取等，在任何情況下都找不到，不可得，那並非僅僅是法性圓滿成立的自性，而是聖者們各自自證智慧的對境，因此，基位上本來就存在圓成實性的法身。

【English Translation】 Just as there are many manifestations, Buddhahood is not attained in only one way because of the many different Buddha-natures. If there were only one Buddha, then the accumulation of merit and wisdom by many Bodhisattvas would be meaningless. However, this is not the case, because the accumulation of merit by many is meaningful, so Buddhahood is not attained in only one way. Furthermore, if there were only one Buddha, then the work of benefiting many sentient beings would not be completed. However, this is not the case, because the work of placing limitless sentient beings in Buddhahood is completely fulfilled, so Buddhahood is not attained in only one way. Moreover, Buddhahood cannot be attained without accumulating merit. Without a Buddha to teach the Dharma, merit cannot be accumulated, so there is no reason to say that the first Buddha is the only one. Because countless later Buddhas appear in dependence on the earlier Buddhas, the Buddhas are not only one. In the stainless realm of Dharma, all are the Dharmakaya, without difference, so the bodies of the Buddhas are not many either. In short, in the limitless realms of the ten directions, the work of benefiting beings with the conventional form body is immeasurable, so there is not only one Buddha. In the uncontaminated realm, the ultimate Dharmakaya is pure and dualistic, all mixed into one, so it is not many either. The statement 'neither one nor many' seems contradictory, but it is not, because it is inconceivable. The meaning of the means of entering: The meaning of the means of entering includes: identifying the ultimate meaning, abandoning unfavorable factors, and obtaining from the antidote. First, in terms of the three aspects of base, path, and result, the base is: 'That which is non-existent, is the ultimate of the existent; in all ways, it is not perceived, it is considered the supreme object of perception.' If we analyze the apprehended and the apprehender of the imputed, whatever does not exist as a true nature is not merely a nihilistic extreme, but the very nature of the Dharmadhatu, which is completely established. Whatever is imputed by children as self and so on, which is not found or perceived in any way, is not merely the nature of the completely established Dharma, but the supreme object of perception of the wisdom of self-awareness of the noble ones. Therefore, the Dharmakaya of perfect reality has been present from the beginning.

---

བུ་དམ་པ་ནི། བསྒོམ་པ་རྣམ་པར་མི་ལྟ་བའི། །བསྒོམ་པ་ དམ་པར་འདོད་པ་སྟེ། །ཐོབ་པ་རྣམ་པར་མི་ལྟ་བའི། །ཐོབ་པ་ཡང་ནི་ དམ་པར་འདོད། །ཆོས་ཀྱི་སྐུ་མངོན་དུ་གྱུར་པའི་ཆེད་དུ་བསྒོམ་པར་བྱ་བ་དང་སྒོམ་པར་ བྱེད་པ་ལ་སོགས་པར་རྣམ་པར་མི་ལྟ་ཞིང་རྣམ་པར་མི་རྟོག་པའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་ཟབ་མོ་ཤེས་ རབ་གྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པའི་དོན་བསྒོམ་པ་ནི་ལམ་གྱི་དམ་པར་འདོད་པ་སྟེ། དོན་དམ་པའི་ སངས་རྒྱས་སྔར་མེད་པ་གསར་དུ་ཐོབ་པར་བྱའོ་སྙམ་དུ་རྣམ་པར་མི་ལྟ་བ་རྣམས་ཀྱི་ཆོས་ཀྱི་ སྐུ་སྟོབས་ལ་སོགས་པའི་ཡོན་ཏན་དང་བཅས་པ་མངོན་དུ་གྱུར་པའི་ཚུལ་གྱིས་ཐོབ་པ་ཡང་ ནི། འབྲས་བུའི་དམ་པ་མཆོག་ཏུ་གྱུར་པར་འདོད་པའོ། ། མི་མཐུན་ཕྱོགས་སྤང་ཚུལ་ནི། བླ་མ་རིང་དང་མཚན་མ་དང་། །བདག་གི་ བརྩོན་འགྲུས་ལྟ་བ་ཡི། །བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ང་རྒྱལ་ཅན། །བྱང་ ཆུབ་ལས་ནི་རིང་ཞེས་བྱ། །གང་དག་དོན་དམ་པའི་སངས་རྒྱས་ལ་བླ་མ་ཡ་མཚན་ ཅན་གྱི་ཆོས་སྔར་མེད་པའི་ཡོན་ཏན་དང་ལྡན་པར་ལྟ་བ་དང་། དེ་འགྲུབ་པའང་དུས་རིང་པོ་ བསྐལ་པ་མང་པོས་བསྒྲུབ་དགོས་པར་ལྟ་བ་དང་། ལམ་སྒོམ་པ་ཡང་མཚན་མ་དང་བཅས་ པའི་སེམས་ཀྱི་དམིགས་པར་ལྟ་བ་དང་། བདག་གིས་ནི་བརྩོན་འགྲུས་བརྩམས་པ་ཡིན་པས་ སངས་རྒྱས་མྱུར་དུ་ཐོབ་པར་བྱའོ་སྙམ་དུ་ལྟ་ཞིང་གཞན་དག་ཁྱད་དུ་གསོད་པའི་བྱང་ཆུབ་ སེམས་དཔའ་ང་རྒྱལ་ཅན་དེ་དག་ནི་རྣམ་པར་རྟོག་པ་དང་དམིགས་པ་ཅན་ཡིན་པའི་ཕྱིར་ བྱང་ཆུབ་ཆེན་པོ་ཐོབ་པ་ལས་ནི་ཤིན་ཏུ་རིང་བ་ཞེས་བྱའོ། ། གཉེན་པོ་ལས་ཐོབ་ཚུལ་ནི། ཇི་སྐད་བཤད་པ་འདི་དག་ཀུན། །རྟོག་པ་ 4-236 ཙམ་དུ་ལྟ་བ་ཡི། །བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྟོག་མེད་རྣམས། །བྱང་ཆུབ་ ཐོབ་ཅེས་བྱ་བར་བཤད། །གོང་དུ་ཇི་སྐད་བཤད་པའི་རྣམ་གཞག་འདི་དག་ཀུན་གཟུང་ བར་བྱ་བའི་ཡུལ་བདེན་པར་མེད་པས་ཐོག་མར་འཛིན་པ་སེམས་ཀྱི་རྣམ་པར་རྟོག་པ་ཙམ་དུ་ ལྟ་ཞིང་། མཐར་སེམས་རྣམ་པར་རྟོག་པ་ཙམ་དེ་ལ་ཡང་རྣམ་པར་མི་རྟོག་པའི་ཕྱིར་བྱང་ཆུབ་ སེམས་དཔའ་མཚན་མར་འཛིན་པ་དང་རྣམ་པར་རྟོག་པ་མེད་པ་རྣམས་ནི་ཆོས་ཐམས་ཅད་ ལ་མི་སྐྱེ་བའི་བཟོད་པ་ཐོབ་པའི་གནས་སྐབས་ན་དོན་གྱི་བྱང་ཆུབ་ཐོབ་ཅེས་བྱ་བ་དང་འདྲ་ བར་ངེས་པར་བརྗོད་དོ། ། ༈ ཕན་ཚུན་མཛད་པ་གཅིག་པའི་དོན། ཕན་ཚུན་མཛད་པ་གཅིག་པའི་དོན་ལ། དཔེ་དང་དོན་གཉིས་ལས། དཔེ་ལའང་ལམ་ལ་ གནས་པའི་དཔེ་ནི། ཀླུང་དག་ས་ཡི་འགོ་ཏུ་མ་སོང་ལ། །གནས་རྣམས་ཐ་ དད་ཆུ་ཡང་ཐ་དད་ལ། །ཆུ་ཡང་ཆུང་ཞིང་བྱ་བ་ཐ་དད་བྱེད། །ཆུ་གནས་ སྲོག་ཆགས་ཕྲ་མོའི་ཉེར་སྤྱད་འགྱུར། །ཆུ་ཀླུང་ཆེན་པོ་ཆུ་ཕྲན་མང་པོ་དང་བཅས་ པ་དག་སའི་འོག་ཏུ་རྒྱ་མཚོ་ཆེན་པོར་མ་སོང་བའི་བར་ལ། གངྒཱ་ཤར་དང་སིནྡྷུ་ལྷོ་དང་པཀྵུ་ ནུབ་དང་སཱི་ཏ་བྱང་དུ་འཁོར་

【現代漢語翻譯】 殊勝之子：不觀待的禪修，被認為是殊勝的禪修。不觀待的獲得，也被認為是殊勝的獲得。爲了顯現法身，對於應當禪修和正在禪修等不作觀待和分別念，以甚深三摩地般若波羅蜜多的意義進行禪修，這被認為是殊勝的道。不觀待獲得前所未有的真實義佛陀，那些不觀待者，其法身具有力量等功德，以顯現的方式獲得，也被認為是果的殊勝和至高無上。 斷除相違之法的方式：『上師久遠與相，以及，我的精進與見，具有我慢菩提者，遠離菩提如是說。』那些認為真實義佛陀具有上師所具有的奇特功德，認為成就此果需要經歷漫長的時間和無數劫，認為道的禪修是帶有相的心的對境，認為『我已發起精進，因此將迅速成佛』，並輕視他人的具有我慢的菩薩，因為他們具有分別念和執著，所以被稱為遠離獲得大菩提。 從對治中獲得的方式：『如是所說諸一切，視彼唯是分別念，無分別念諸菩薩，說彼獲得即菩提。』如上所說的一切法，因為所取之境並非真實存在，所以首先觀待執著為心的分別念，最終對於心的分別念也不作分別，因此，無有菩薩的相執和分別唸的那些人，在獲得對一切法不生不滅的忍位時，被確定地說為如同獲得真實義菩提。 共同行持之義： 共同行持之義，分為比喻和意義兩部分。比喻中，安住于道的比喻是：『江河未入地底時，處所各異水亦異，水小所作亦各異，水處微小有情用。』眾多小河匯聚成大江大河，在未流入地下的海洋之前，恒河向東，印度河向南，帕克蘇河向西，西塔河向北流淌。

【English Translation】 The noble son: Undistracted meditation is considered noble meditation. Undistracted attainment is also considered a noble attainment. In order to manifest the Dharmakaya (法身，body of dharma), not looking at or conceptualizing what should be meditated on and what is being meditated on, meditating on the meaning of the profound Samadhi Prajnaparamita (般若波羅蜜多，perfection of wisdom) is considered the noble path. Not looking forward to attaining a new, previously non-existent ultimate Buddha, those who do not look forward, their Dharmakaya with qualities such as power, attained in a manifested way, is also considered the supreme and ultimate fruit. The way to abandon discordant factors: 'The lama (上師，spiritual teacher) is distant and has characteristics, and, my diligence and view, the Bodhisattva (菩提薩埵，enlightenment being) with pride, is said to be far from Bodhi (菩提，enlightenment).' Those who think that the ultimate Buddha has the wonderful qualities of a lama, that achieving this fruit requires a long time and many kalpas (劫波，eon), that the meditation of the path is an object of the mind with characteristics, and that 'I have initiated diligence, so I will quickly attain Buddhahood', and the Bodhisattva with pride who despises others, because they have conceptualizations and attachments, are said to be very far from attaining great Bodhi. The way to attain through antidotes: 'All these things that have been said, seeing them only as conceptualizations, the Bodhisattvas without conceptualizations, are said to have attained Bodhi.' All the above-mentioned distinctions, because the object to be grasped is not truly existent, so first looking at the grasping as mere conceptualizations of the mind, and finally not conceptualizing even the conceptualizations of the mind, therefore, those Bodhisattvas without grasping at characteristics and without conceptualizations, at the stage of attaining the forbearance of non-origination of all dharmas (法，phenomena), are definitely said to be like attaining the ultimate Bodhi. The meaning of acting together: The meaning of acting together is divided into two parts: metaphor and meaning. In the metaphor, the metaphor of abiding on the path is: 'Rivers do not go underground, places are different and water is also different, water is small and actions are also different, water is used by tiny creatures.' Many small rivers gather into large rivers, before flowing into the underground ocean, the Ganges flows east, the Indus flows south, the Pakshu flows west, and the Sita flows north.

---

ལྔ་བརྒྱ་རེ་དང་བཅས་པ་རི་དང་ཤང་ཤོང་ལ་སོགས་པར་འབབ་ པས་གནས་རྣམས་མི་འདྲ་བ་ཐ་དད་ཅིང་ཆུ་ཡང་ཁ་དོག་སྔོན་པོ་དང་དཀར་པོ་ལ་སོགས་པ་ཐ་ དད་པ་ཡིན་ལ། རྒྱ་མཚོ་ལ་ལྟོས་ན་ཆུ་ཡང་རྒྱ་དང་གཏིང་ལ་སོགས་པ་ཆུང་ཞིང་མངར་སྐྱུར་ལ་ སོགས་པའི་རོ་ཐ་དད་པ་ལ་བརྟེན་ནས་བད་ཀན་དང་མཁྲིས་པ་ལ་སོགས་པ་བསྐྱེད་པའི་བྱ་ བ་ཐ་དད་བྱེད་པ་དང་། ཆུ་ལ་གནས་པའི་སྲོག་ཆགས་ཕྲ་མོ་ཆུང་ངུ་རྣམས་ཀྱི་ཉེ་བར་ལོངས་ སྤྱད་པར་བྱ་བར་འགྱུར་བའོ། ། འབྲས་བུ་ཐོབ་པའི་དཔེ་ནི། རྒྱ་མཚོར་སོང་བར་གྱུར་ན་ཐམས་ཅད་ཀྱང་། ། གནས་རྣམས་གཅིག་ཅིང་ཆུ་ཡང་ཆེ་ལ་གཅིག །བྱ་བ་གཅིག་ཅིང་ཆུ་ 4-237 ན་གནས་པ་ཡི། །སྲོག་ཆགས་མང་པོའི་རྟག་ཏུ་ཉེར་སྤྱད་ཆེ། །ཆུ་ཀླུང་ འཁོར་དང་བཅས་པ་ཐམས་ཅད་རྒྱ་མཚོ་ཆེན་པོར་སོང་བར་གྱུར་པ་ན་ཐམས་ཅད་ཀྱང་འོག་ གསེར་གྱི་ས་གཞི་ལ་བརྟེན་པས་གནས་རྣམས་གཅིག་ཅིང་། རྒྱ་དང་གཏིང་དཔག་ཏུ་མེད་ པས་ཆུ་ཡང་ཤིན་ཏུ་ཆེ་ལ་ཐམས་ཅད་ལན་ཚྭའི་རོར་གཅིག་པས་ནུས་པ་གཅིག་ཏུ་འདྲེས་པའི་ བྱ་བ་ཡང་གཅིག་ཅིང་། རྒྱ་མཚོ་ཆེན་པོའི་ཆུ་ན་གནས་པའི་ཆུ་སྲིན་ལ་སོགས་པ་སྲོག་ཆགས་ ཆེན་པོ་མང་པོའི་རྟག་ཏུ་ཉེ་བར་ལོངས་སྤྱད་པར་བྱ་བ་ཆེན་པོར་འགྱུར་བའོ། ། དོན་ལའང་ལམ་ལ་གནས་པ་བྱ་བ་ཐ་དད་པའི་ཚུལ་ནི། སངས་རྒྱས་ཉིད་དུ་མ་ ཞུགས་བརྟན་པ་རྣམས། །རྟེན་ཀྱང་ཐ་དད་བློ་གྲོས་ཐ་དད་ཅིང་། །རྟོགས་ ཆུང་རང་གི་བྱ་བ་ཐ་དད་ལ། །སེམས་ཅན་ཉུང་དོན་རྟག་ཏུ་ཉེར་སྤྱད་ འགྱུར། །རྫོགས་པའི་སངས་རྒྱས་ཀྱི་གོ་འཕང་ཉིད་དུ་མ་ཞུགས་ཀྱི་བར་ལ་ལམ་ལ་གནས་ པའི་བརྟན་པ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་ནི་རང་རང་གི་ཕུང་པོ་སོ་སོ་ལ་བརྟེན་པས་རྟེན་ ཀྱང་ཐ་དད་ལ། དད་པ་ལ་སོགས་པའི་དབང་པོ་ལྔ་ལ་རྣོ་རྟུལ་ཡོད་པས་བློ་གྲོས་གསལ་མི་ གསལ་ལ་སོགས་པ་ཡང་ཐ་དད་པ་ཡོད་ཅིང་། ཤེས་བྱའི་སྒྲིབ་པའི་ལྷག་མ་དང་བཅས་པས་ རྟོགས་པ་ཡང་རྒྱ་ཆུང་བ་དང་། རང་རང་སོ་སོ་བ་དག་གི་གདུལ་བྱ་འདུལ་བར་བྱེད་པས་ གཞན་དོན་གྱི་བྱ་བ་ཡང་ཐ་དད་ལ་སངས་རྒྱས་ལ་ལྟོས་ན་སེམས་ཅན་ཉུང་ངུའི་དོན་དུ་རྟག་ཏུ་ ཉེ་བར་སྤྱད་པར་བྱ་བར་འགྱུར་བའོ། ། འབྲས་བུ་ཐོབ་ནས་མཛད་པ་གཅིག་པའི་ཚུལ་ནི། སངས་རྒྱས་ཉིད་དུ་ཞུགས་ན་ དེ་དག་ཀུན། །རྟེན་ཀྱང་གཅིག་ཅིང་རྟོགས་པ་ཆེ་ལ་གཅིག །མཛད་པ་ གཅིག་ཏུ་འདྲེས་ཤིང་རྟག་པར་ཡང་། །སེམས་ཅན་ཚོགས་ཆེའི་ཉེ་བར་ སྤྱད་པ་ཆེ། །འབྲས་བུ་མཐར་ཐུག་པ་ཐོབ་ཅིང་སྤངས་རྟོགས་མཐར་ཕྱིན་པའི་སངས་རྒྱས་ 4-238 ཉིད་དུ་ཞུགས་པ་ན། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་དེ་དག་མ་ལུས་ཀུན་ཟག་པ་མེད་པའི་ཆོས་ཀྱི་ དབྱིངས་དག་པ་གཉིས་ལྡན་ལ་བརྟེན་པས་རྟེན་ཀྱང་གཅིག་ཅིང་། ཤེས་བྱ་ཇི་ལྟ་བ་དང་ཇི་ སྙེད་པ་མཐའ་དག་མངོན་སུམ་དུ་རྟོགས་པས་རྟོགས་པ་ཆེ་ལ་བ

【現代漢語翻譯】 五百條河流及其支流匯入山川和峽谷等處，因此，各處的水源地各不相同，水也呈現出藍色和白色等不同的顏色。與大海相比，這些河流的水量、深度等都較小，味道也因酸甜等不同而導致引發痰和膽汁等疾病的作用各異。這些河流也成為水中微小生物的食物來源。 獲得果位的比喻是：如果所有河流都匯入大海，那麼所有的地方都將合為一體，水量巨大且統一。作用也將統一，並且成為水中眾多生物的食物來源。 當所有河流及其支流都匯入大海時，由於都依賴於海底的金沙，所以所有的地方都將合為一體。由於其廣闊和深邃無法估量，水量巨大且統一，所有味道都將融為一體變成鹹味，因此作用也將統一。大海中的生物，如鱷魚等，將成為眾多大型生物的食物來源。 從意義上來說，處於道位時，行為各不相同：未證得佛果位的菩薩們，所依賴的身體各不相同，智慧也各不相同，證悟狹隘，各自的行為也各不相同，他們利益的眾生也相對較少。 未證得圓滿佛果之前，處於道位的菩薩們，由於依賴於各自不同的蘊，所以所依賴的身體也各不相同。由於信等五根有利鈍之分，智慧也有清晰與不清晰等差別。由於還存在所知障的殘餘，證悟也相對狹隘。各自調伏各自所化的眾生，因此利他行為也各不相同，與佛相比，他們利益的眾生相對較少。 獲得果位后，事業統一：如果證得佛果，那麼所有菩薩，所依賴的將是統一的，證悟廣大且統一，事業融為一體，並且恒常利益廣大的眾生。 證得究竟果位，達到斷證圓滿的佛陀，所有菩薩都將依賴於無漏的法界清凈，因此所依賴的將是統一的。由於如實了知一切所知，證悟廣大且統一。

【English Translation】 Five hundred rivers and their tributaries flow into mountains, valleys, and other places, resulting in diverse water sources and varying water colors such as blue and white. Compared to the ocean, these rivers have smaller water volume, depth, and different tastes like sweet and sour, leading to diverse effects such as causing phlegm and bile. These rivers also serve as a food source for tiny aquatic creatures. The analogy for attaining the fruit is: If all rivers flow into the ocean, then all places become one, the water volume is vast and unified, the function becomes unified, and it becomes a food source for numerous aquatic creatures. When all rivers and their tributaries flow into the ocean, since they all rely on the golden sand at the bottom of the sea, all places become one. Due to its immeasurable vastness and depth, the water volume is vast and unified, and all tastes merge into saltiness, thus the function becomes unified. Creatures in the ocean, such as crocodiles, become a food source for many large creatures. In terms of meaning, being on the path means having diverse activities: Bodhisattvas who have not attained Buddhahood rely on different bodies, have different wisdom, limited realization, and different activities, and they benefit relatively few sentient beings. Before attaining perfect Buddhahood, Bodhisattvas on the path rely on their respective aggregates, so their bodies are different. Due to the sharpness and dullness of the five faculties such as faith, their wisdom also varies in clarity. Because there are still remnants of the obscuration of knowledge, their realization is also relatively narrow. They each tame their respective disciples, so their altruistic activities are also different, and compared to the Buddha, they benefit relatively few sentient beings. After attaining the fruit, activities are unified: If Buddhahood is attained, then all Bodhisattvas will rely on the stainless, pure realm of Dharma, so what is relied upon will be unified. Since all that is knowable is directly realized, realization is vast and unified. Having attained the ultimate fruit, the Buddha who has perfected abandonment and realization, all Bodhisattvas will rely on the stainless, pure realm of Dharma, so what is relied upon will be unified. Since all that is knowable is directly realized, realization is vast and unified.

---

ློ་གྲོས་ཆེན་པོར་གཅིག་པ་ དང་། སངས་རྒྱས་གཅིག་གི་འཕྲིན་ལས་འཇུག་པ་ན་སངས་རྒྱས་ཐམས་ཅད་ཀྱི་འཕྲིན་ལས་ འཇུག་པས་མཛད་པ་གཅིག་ཏུ་འདྲེས་ཤིང་། དུས་འཁོར་བ་ཇི་སྲིད་གནས་ཀྱི་བར་ལ་རྟག་ པར་ཡང་། སེམས་ཅན་ཚད་མེད་གྲངས་མེད་དཔག་ཏུ་མེད་པ་རྣམས་སྐད་ཅིག་རེ་རེ་ལ་ཡང་ སྨིན་པར་མཛད་པས་སེམས་ཅན་གྱི་ཚོགས་ཆེན་པོའི་ཉེ་བར་སྤྱད་པར་བྱ་བ་ཆེན་པོར་འགྱུར་ བའོ། ། ༈ སྤྲོ་བས་ཐོབ་པར་བྱ་བའི་དོན། སྤྲོ་བས་ཐོབ་པར་བྱ་བའི་དོན་ནི། དེ་ལྟར་སངས་རྒྱས་ཉིད་ནི་དཀར་པོའི་ ཆོས། །དཔེ་མེད་ལྡན་ཕྱིར་ཕན་བདེའི་རྒྱུ་ཡི་ཕྱིར། །བདེ་དགེ་དམ་པ་མི་ ཟད་འབྱུང་གནས་ཕྱིར། །བློ་ལྡན་བྱང་ཆུབ་སེམས་དགེ་བླང་བའི་རིགས། ། གོང་དུ་རྒྱས་པར་བཤད་པ་དེ་ལྟར་འབྲས་བུ་མཐར་ཕྱིན་པ་རྫོགས་པའི་སངས་རྒྱས་ཉིད་ནི་ རང་དོན་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པའི་ཡོན་ཏན་སྟོབས་དང་མི་འཇིགས་པ་ལ་སོགས་པ་དཀར་པོའི་ ཆོས་གཞན་ལས་མཆོག་ཏུ་གྱུར་པས་དཔེ་མེད་པ་རྣམས་དང་ལྡན་པའི་ཕྱིར་དང་། གཞན་ དོན་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ཀྱི་ངེས་པར་ལེགས་པའི་ཕན་པ་དང་མངོན་ པར་མཐོ་བའི་བདེ་བའི་རྒྱུ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་དང་། ཟག་པ་མེད་པའི་བདེ་བ་ཆེན་པོ་ཁ་ན་མ་ཐོ་ བ་མེད་པས་དགེ་བ་དམ་པ་ཕུང་པོ་ལྷག་མེད་དུའང་མི་ཟད་པ་རྣམས་ཀྱི་འབྱུང་གནས་ཡིན་ པའི་ཕྱིར། དོན་གཉིས་འགྲུབ་པར་འདོད་པའི་བློ་དང་ལྡན་པ་རྣམས་ཀྱིས་བསམ་པ་བྱང་ཆུབ་ ཀྱི་མཆོག་ཏུ་སེམས་བསྐྱེད་པ་དང་། སྦྱོར་བ་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་དྲུག་གི་དགེ་བ་རྣམ་པར་དག་ པ་བླང་བའི་རིགས་ཞེས་པ་སྟེ། བྱང་ཆུབ་སྤྱོད་འཇུག་ལས་ཀྱང་། བདག་ལྟ་རིགས་ཀྱི་མིར་ 4-239 སྐྱེས་ནས། །ཕན་དང་གནོད་པ་ངོ་ཤེས་བཞིན། །བྱང་ཆུབ་སྤྱོད་པ་མ་བཏང་ན། །བདག་གིས་ བྱང་ཆུབ་ཅིས་མི་ཐོབ། །ཅེས་གསུངས་པ་ལྟར་རོ། །ཡོངས་སུ་སྨིན་པའི་མཐར་ཐུག་པ་བྱང་ ཆུབ་ཆེན་པོའི་སྐབས་རྫོགས་པར་བཤད་ཟིན་ཏོ།། ༈ །།སྡོམ་ནི། དང་པོ་སྒྲུབ་སྐྱབས་ རིགས་དང་ནི། །དེ་བཞིན་དུ་ནི་སེམས་བསྐྱེད་དང་། །རང་གཞན་དོན་ དང་དེ་ཉིད་དོན། །མཐུ་དང་ཡོངས་སྨིན་བྱང་ཆུབ་བོ། །ཞེས་པ་འདིར་མཇུག་ བསྡུ་བའི་ཚུལ་དུ་གསུངས་པ་དེ་ཉིད་སྔར་བསྡུས་དོན་དུ་བླངས་ནས་བཤད་ཟིན་ཏོ།། ༈ །། ༈ སྒྲུབ་ཚུལ་ཤེས་པར་བྱ་བའི་གཞི། སྒྲུབ་ཚུལ་ཤེས་པར་བྱ་བའི་གཞི་ལ། མོས་པ་མང་བ་ཉིད་དང་ནི། །ཆོས་ཚོལ་བ་དང་ བཤད་པ་དང་། །དེ་བཞིན་སྒྲུབ་པ་ཡང་དག་པའི། །གདམས་ངག་རྗེས་སུ་བསྟན་པ་ཡིན། ། ཞེས་པ་ལྟར་བྱང་ཆུབ་ལ་མོས་པའི་ཚུལ། མོས་པ་ལྟར་ཆོས་ཚོལ་བ། བཙལ་བའི་ཆོས་ བཤད་པའི་ཐབས། བཤད་པ་ལྟར་བསྒྲུབ་པའི་ཚུལ། སྒྲུབ་པའི་གདམས་ངག་བསྟན་པའོ། ། ༈ བྱང་ཆུབ་ལ་མོས་པའི་ཚུལ། དང་པོ་ལ། བྱང་ས་ལས(འབྱུང་བའི་དོན་བླངས་པ་)། མོས་པར་བྱ་བའི་ག

【現代漢語翻譯】 當一位大智慧者以唯一的方式，行使一位佛陀的事業時，所有佛陀的事業都會融入其中，所有作為都融為一體。只要輪迴存在，他們就會恒常地、在每一個剎那，成熟無量無邊、不可勝數的眾生，因此，親近偉大的眾生之聚，會變成一件偉大的事情。 獲得喜悅之道的意義： 獲得喜悅之道的意義是：如是佛陀本身，乃是純白之法。因具足無與倫比之特質，故為利益與安樂之因。是故，具慧者應欣然接受菩提心之善。 如前所述，圓滿正等覺佛陀是究竟的果位，他具備自利圓滿的功德，如力量和無畏等，超越其他一切的純白之法，因此是無與倫比的。同時，爲了他利圓滿，他是所有眾生決定性的利益和增上安樂之因。他是無漏大樂、無罪之善、以及不會在無餘涅槃中耗盡的功德之源。因此，渴望成就二利的有智慧者，應該發起菩提心，並接受六度波羅蜜多的清凈之善。正如《入菩薩行論》所說：『我既生於覺悟家族，如實知曉利益與損害，若不捨棄菩薩行，我為何不能證得菩提？』 究竟圓滿的菩提心已如前述圓滿解釋。 總結：首先是皈依之因，然後是發心，以及自他之利益和真如之意義，力量和圓滿成熟的菩提心。 這裡以總結的方式所說，之前已經作為總結的意義來解釋了。 瞭解修行之道的根基： 瞭解修行之道的根基是：增長虔誠，尋求佛法和宣說佛法，以及如實修行，這是對教言的遵循。 正如所說，對菩提心的虔誠，如虔誠般尋求佛法，宣說所尋求之佛法的方法，如宣說般修行的方法，以及對修行教言的遵循。 對菩提心的虔誠之方式： 首先，從《菩薩地論》（中提取意義）：對所應虔誠之事物。

【English Translation】 When a single great intelligence engages in the activity of a single Buddha, the activities of all Buddhas are engaged, and all actions are mixed into one. As long as samsara exists, they constantly, in every instant, mature immeasurable, countless, and unfathomable sentient beings, therefore, attending upon the great assembly of sentient beings becomes a great thing. The meaning of what is to be attained through joy: The meaning of what is to be attained through joy is: Thus, the Buddha himself is a white dharma. Because he possesses unparalleled qualities, he is the cause of benefit and happiness. Therefore, the wise should gladly accept the virtue of bodhicitta. As explained above, the perfectly complete Buddha, the ultimate fruit, possesses the qualities of perfect self-benefit, such as strength and fearlessness, and is superior to all other white dharmas, therefore he is unparalleled. At the same time, for the perfection of others' benefit, he is the cause of the definite benefit and higher happiness of all sentient beings. He is the source of great uncontaminated bliss, faultless virtue, and inexhaustible qualities even in nirvana without remainder. Therefore, those who possess intelligence and desire to accomplish the two benefits should generate the mind of bodhicitta and accept the pure virtue of the six paramitas. As it is said in the Bodhicaryavatara: 'Since I am born into the family of awakening, and truly know benefit and harm, if I do not abandon the practice of bodhicitta, why should I not attain awakening?' The ultimate perfection of complete maturation, bodhicitta, has already been explained in full above. Summary: First is the cause of refuge, then the generation of the mind, as well as the benefit of self and others and the meaning of suchness, power, and perfectly matured bodhicitta. What is said here in a summary way has already been explained as the meaning of the summary. The basis for knowing the way of practice: The basis for knowing the way of practice is: increasing devotion, seeking the Dharma and explaining the Dharma, as well as practicing correctly, which is following the instructions. As it is said, devotion to bodhicitta, seeking the Dharma as devotion, the method of explaining the Dharma that is sought, the method of practicing as explained, and following the instructions for practice. The way of devotion to bodhicitta: First, from the Bodhisattvabhumi (taking the meaning from): the things to be devoted to.

---

ནས་བརྒྱད་པོ་སངས་ རྒྱས་དང་ཆོས་དང་དགེ་འདུན་གྱི་ཡོན་ཏན་དཀོན་པའི་མཆོག་རྣམས་ལ་མོས་པ་དང་། དེ་ བཞིན་དུ་སངས་རྒྱས་དང་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་མཐུ་(མངོན་ཤེས་)སྔར་ཇི་སྐད་བསྟན་པ་དང་། དེ་ཁོ་ན་ཉིད་ཟབ་མོའི་དོན་སྔར་ཇི་སྐད་བསྟན་(༣)པ་དང་། རྒྱུ་དང་འབྲས་བུ་སྣ་ཚོགས་ཇི་ ལྟར་རིགས་པར་གྱུར་པ་(༢)དང་། ཐོབ་པར་བྱ་བའི་དོན་བླ་ན་མེད་པའི་བྱང་ཆུབ་དང་། ཐོབ་ པར་བྱེད་པའི་ཐབས་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་བསླབ་བྱ་ལམ་ཐམས་ཅད་དང་། དེ་རྣམས་ ལེགས་པར་སྟོན་པ་གསུང་རབ་ཡན་ལག་བཅུ་གཉིས་ལ་སོགས་(༣) པའི་ཆོས་རྣམས་ལ་དད་ པ་དང་། དང་བ་སྔོན་དུ་འགྲོ་བའི་(ངོ་བོ་)ངེས་པ་དང་འདོད་པ་(དོན་དུ་གཉེར་བ་)དང་ལྡན་པ་སྟེ། དེ་དག་མང་བར་འགྱུར་བ་ནི་མོས་པ་ལ་གོམས་པ་ལན་མང་དུ་བྱེད་པ་དང་བཟོད་པ་དྲག་པོ་ 4-240 ཡོད་པའོ་ཞེས་པ་དང་། ཀུན་ལས་བཏུས་པར་ཡང་། མོས་པ་གང་ཞེ་ན། (ལུང་རིགས་ཀྱིས་)ངེས་ པའི་དངོས་པོ་ལ་ཇི་ལྟར་ངེས་པ་བཞིན་དུ་འཛིན་པ་སྟེ། (རྐྱེན་གཞན་གྱིས་)མི་འཕྲོགས་པ་ཉིད་ ཀྱི་ལས་ཅན་ནོ་ཞེས་གསུངས་ཤིང་། འདིར་དོན་རྣམ་པ་དྲུག་སྟེ། མོས་པའི་དབྱེ་བ་བསྟན་པ། དེའི་བར་ཆད་(ལུང་རིགས་ཀྱིས་)ངོས་གཟུང་། མོས་པའི་ཕན་ཡོན་བསྟན་པ། དེ་ལ་ཞུམ་པ་དགག་ པ། མོས་པའི་བསོད་ནམས་བསྟན་པ། དེའི་འབྲས་བུ་བཤད་པའོ། ། དབྱེ་བ་ནི། སྐྱེས་དང་མ་སྐྱེས་འཛིན་དང་གཟུང་གྱུར་དང་། །གྲོགས་ བླངས་བདག་ཉིད་དང་ནི་ནོར་པ་དང་། །མ་ནོར་གཞན་དང་མངོན་ སུམ་མ་ཡིན་གཞན། །སྒྲས་བྱུང་ཚོལ་བ་དང་ནི་ལྟ་བའོ། །རྒྱུ་འབྲས་དང་ བདེན་བཞི་དང་དཀོན་མཆོག་ལ་ཡིད་ཆེས་པའི་མོས་པ་དེ་ཉིད་དུས་ཀྱི་སྒོ་ནས་ཕྱེ་ན་བྱུང་ཞིང་ འགགས་པ་འདས་པའི་དུས་དང་། བྱུང་ལ་མ་འགགས་པ་ད་ལྟར་བ་གཉིས་ཀྱིས་བསྡུས་པ་ ནི་སྐྱེས་པའི་མོས་པ་དང་། འབྱུང་རུང་དུ་ཡོད་ཀྱང་མ་བྱུང་བ་མ་འོངས་པའི་དུས་ཀྱིས་བསྡུས་ པ་ནི་མ་སྐྱེས་པའི་མོས་པ་དང་། ཕྱི་ནང་གིས་ཕྱེ་ན་གང་གིས་དམིགས་པ་ལ་མོས་པར་བྱེད་པ་ འཛིན་པ་སེམས་ཀྱི་སྒོ་ནས་ཡིད་ཆེས་པ་ནང་གི་མོས་པ་དང་། གང་ལ་དམིགས་པ་ནི་གཟུང་ བར་གྱུར་པ་ཕྱི་རོར་གྱི་ཡུལ་ལ་བརྟེན་ནས་ཡིད་ཆེས་པ་ཕྱིའི་མོས་པ་དང་། ཕྲ་རགས་ཀྱིས་ཕྱེ་ ན་གྲོགས་དགེ་བའི་བཤེས་གཉེན་ལ་བརྟེན་ནས་བླངས་པ་རགས་པའི་མོས་པ་དང་། བདག་ ཉིད་རིགས་སད་པ་ལ་བརྟེན་ནས་སྐྱེས་པ་ཕྲ་བའི་མོས་པ་དང་ནི་མཆོག་དམན་གྱིས་ཕྱེ་ན་ཕྱི་ རོལ་པའི་གྲུབ་མཐའ་ལ་བརྟེན་ནས་ལྟ་བ་ཕྱིན་ཅི་ལོག་ལ་ཡིད་ཆེས་པ་ནོར་པ་དམན་པའི་ [ཡིད་ཆེས་{མོས་}པ་སྟེ་ཞར་ལས་བྱུང་བ་དང་། ནང་པའི་གྲུབ་མཐའ་ལ་བརྟེན་ནས་ཡང་དག་ པའི་ལྟ་བ་ལ་ཡིད་ཆེས་པ་མ་ནོར་པ་གཞན་གྱ་ནོམ་པའི་མོས་པ་དང་། མོས་པ་སྐྱེ་བའི་རྐྱེན་ སྐྱེས་བུ་དམ་པ་ལ་སོགས་པ་མངོན་སུ

【現代漢語翻譯】 第八，是對佛、法、僧三寶的功德，稀有殊勝之物生起信樂。同樣地，對佛和菩薩的神通（mngon shes，神通）如前所述，以及甚深空性的意義如前所述，以及因果的各種類別如何合理，以及所要獲得的無上菩提之義，以及獲得的方法，菩薩的學處，一切道，以及對這些善妙開示的十二部經等法生起信心，具有先行的歡喜（的自性），以及決斷和意願（追求意義）。這些增長是因為習慣於信樂，多次串習，並且具有強烈的忍耐力。在《攝類學》中也說：『什麼是信樂？就是對通過（教理和正理）確定的事物，如其所確定那樣地執持，具有不被（其他因緣）奪走的性質。』這裡有六種意義：顯示信樂的分類，辨識其障礙（通過教理和正理），顯示信樂的利益，遮止對其的沮喪，顯示信樂的福德，闡述其果報。 分類是：已生和未生，執持和所執，已取和友伴，自性和迷謬，以及非迷謬，其他和現量，非現量，其他，由語生，尋覓和見。如果從時間的角度來區分對因果、四諦和三寶的信心，那麼已經產生和滅盡的過去時，以及已經產生但尚未滅盡的現在時，這兩者所包含的是已生的信樂。雖然有產生的可能性但尚未產生的未來時所包含的是未生的信樂。如果從內外來區分，那麼以什麼作為所緣而生起信樂，執持，從心的角度生起信心是內在的信樂。以什麼作為所緣，成為所執持，依賴於外境而生起信心是外在的信樂。如果從粗細來區分，那麼依賴於善知識友伴而獲得的信樂是粗大的信樂。依賴於自性覺醒而產生的信樂是細微的信樂。如果從優劣來區分，那麼依賴於外道宗派而相信顛倒見是迷謬的，低劣的[信心{信樂}，即附帶產生的。依賴於內道宗派而相信正確的見解是非迷謬的，殊勝的信樂。]生起信樂的因緣，依賴於殊勝的補特伽羅等，現量

【English Translation】 Eighth, it is to generate faith and interest in the qualities of the Buddha, Dharma, and Sangha, the rare and supreme objects of refuge. Similarly, it is to have faith in the power (mngon shes, clairvoyance) of the Buddha and Bodhisattvas as previously described, and in the meaning of profound emptiness as previously described, and in how the various categories of cause and effect are reasonable, and in the meaning of unsurpassed Bodhi to be attained, and in the methods of attainment, the Bodhisattva's precepts, all paths, and in the Dharma, such as the twelve divisions of scripture, which excellently teach these. It is to possess preliminary joy (of nature), as well as determination and desire (to pursue meaning). These increase because of habituating to faith, repeatedly practicing, and having strong patience. In the Compendium of Topics, it is also said: 'What is faith? It is to hold onto an object determined by (scripture and reasoning) as it is determined, having the nature of not being taken away (by other conditions).' Here, there are six meanings: showing the divisions of faith, identifying its obstacles (through scripture and reasoning), showing the benefits of faith, preventing discouragement towards it, showing the merit of faith, and explaining its result. The divisions are: born and unborn, holding and held, taken and befriended, self-nature and mistaken, and non-mistaken, other and manifest, non-manifest, other, born from words, seeking and seeing. If we divide faith in cause and effect, the Four Noble Truths, and the Three Jewels from the perspective of time, then the past time that has arisen and ceased, and the present time that has arisen but not yet ceased, are encompassed by born faith. The future time, which has the potential to arise but has not yet arisen, is encompassed by unborn faith. If we divide it by inner and outer, then what is taken as the object upon which faith arises, holding, generating faith from the perspective of the mind is inner faith. What is taken as the object, becoming the held, relying on external objects to generate faith is outer faith. If we divide it by coarse and subtle, then the faith obtained by relying on a virtuous friend is coarse faith. The faith that arises by relying on self-nature awakening is subtle faith. If we divide it by superior and inferior, then believing in inverted views by relying on non-Buddhist tenets is mistaken, inferior [faith {interest}, that is, incidentally produced. Believing in correct views by relying on Buddhist tenets is non-mistaken, superior faith.] The causes for the arising of faith, relying on superior individuals, etc., manifest

---

མ་དུ་གྱུར་པ་ལས་བྱུང་བ་ཉེ་བའི་མོས་པ་དང་། མོས་ 4-241 པ་སྐྱེ་རུང་དུ་ཡོད་ཀྱང་རྐྱེན་མངོན་སུམ་དུ་གྱུར་པ་མ་ཡིན་པ་ནི་སྔ་མ་ལས་གཞན་རིང་བའི་ མོས་པ་དང་། རྒྱུ་ཡིས་ཕྱེ་ན་གཞན་གྱི་སྒྲ་ལ་བརྟེན་ནས་བྱུང་བ་ཐོས་པ་ལས་བྱུང་བའི་མོས་ པ་དང་། ཐོས་པའི་དོན་རང་གི་བློས་ཚོལ་བ་ལས་སྐྱེས་པ་བསམས་པ་ལས་བྱུང་བའི་མོས་ པ་དང་ནི་རྩེ་གཅིག་ཏུ་མཉམ་པར་བཞག་སྟེ་ལྟ་བ་ལས་སྐྱེས་པ་བསྒོམས་པ་ལས་བྱུང་བའི་ མོས་པའོ། །འཕྲོགས་དང་འདྲེས་དང་མི་མཐུན་ཕྱོགས་མ་འདྲེས། །དམན་ དང་རྒྱ་ཆེ་སྒྲིབས་དང་མ་སྒྲིབས་དང་། །བརྩོན་དང་མི་བརྩོན་བསགས་ དང་མ་བསགས་དང་། །བརྟན་ཞུགས་རིང་དུ་སོང་བའི་མོས་པའོ། །ཆེ་ ཆུང་གིས་ཕྱེ་ན་མི་མཐུན་ཕྱོགས་མ་དད་པ་ལ་སོགས་པས་འཕྲོགས་པ་ནི་མོས་པ་ཆུང་ངུ་དང་། སྤང་གཉེན་སྟོབས་མཉམ་ཞིང་འཕྲོགས་མི་འཕྲོགས་{མ་}འདྲེས་པ་ནི་མོས་པ་འབྲིང་པོ་དང་། གཉེན་པོ་སྟོབས་ཆེ་བས་མི་མཐུན་ཕྱོགས་མ་དད་པ་ལ་སོགས་པ་དང་མ་འདྲེས་པ་ནི་མོས་ པ་ཆེན་པོ་དང་། ཡུལ་གྱིས་ཕྱེ་ན་ཉན་ཐོས་དང་རང་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཐེག་པ་ལ་ཡིད་ཆེས་པ་ནི་ མོས་པ་དམན་པ་དང་། ཐེག་པ་ཆེན་པོའི་ཆོས་ལ་ཡིད་ཆེས་པ་ནི་མོས་པ་རྒྱ་ཆེ་བ་དང་། རྐྱེན་ གྱིས་ཕྱེ་ན་མོས་པ་ཁྱད་པར་ཅན་དུ་འགྲོ་བ་ལ་སྒྲིབ་པ་དང་བཅས་པ་སྒྲིབས་པའི་མོས་པ་དང་། མོས་པའི་ཡོན་ཏན་གོང་ནས་གོང་དུ་འགྲོ་བ་ལ་སྒྲིབ་པ་མེད་པ་མ་སྒྲིབས་པའི་མོས་པ་དང་། མོས་པ་སྒོམ་པ་ལ་རྟག་ཏུ་རྒྱུན་མི་འཆད་པར་གུས་པའི་སྒོ་ནས་སྦྱོར་བ་བརྩོན་པའི་མོས་པ་ དང་། དེ་ལས་བཟློག་པ་ནི་མི་བརྩོན་པའི་མོས་པ་དང་། རྒྱུ་ཡིས་ཕྱེ་ན་ཆོས་མཆོག་མན་ཆད་ དུ་བསྐལ་པ་གྲངས་མེད་གཅིག་གི་ཚོགས་བསགས་ཏེ་བདེན་པ་རྟོགས་སུ་རུང་བ་ནི་བསགས་ པའི་མོས་པ་དང་། དེ་ཙམ་དུ་ཚོགས་མ་བསགས་པས་རེ་ཤིག་བདེན་པ་མངོན་སུམ་དུ་མི་ རྟོགས་པ་ནི་མ་བསགས་པའི་མོས་པ་དང་། ས་མཚམས་ཀྱིས་ཕྱེ་ན་ས་དང་པོ་ཐོབ་ནས་བར་ ཆད་ཀྱིས་དབྱེ་བ་མེད་པས་བརྟན་པར་ཞུགས་པའི་མོས་པ་དང་། ས་གཉིས་པ་ཡན་ཆད་བར་ 4-242 ཆད་ལས་རིང་དུ་སོང་བའམ་ས་འོག་མ་འོག་མ་ལས་གོང་མ་གོང་མར་རིང་དུ་སོང་བའི་མོས་ པའོ། ། བར་ཆད་ངོས་གཟུང་བ་ནི། ཡིད་ལ་མི་བྱེད་མང་བ་དང་། །ལེ་ལོ་རྣལ་ འབྱོར་འཁྲུགས་པ་དང་། །གྲོགས་ངན་དགེ་བ་ཞན་པ་དང་། །ཚུལ་ བཞིན་མ་ཡིན་ཡིད་ལ་བྱེད། །སྐྱེས་པའི་མོས་པ་[ལ་{ལས་}ནི་དེ་དག་དང་འདྲེས་ པར་ཡིད་ལ་མི་བྱེད་མང་བས་བར་དུ་གཅོད་པ་དང་། མ་སྐྱེས་པའི་མོས་པ་ལ་ནི་བརྩོན་ འགྲུས་མ་བརྩམས་ན་མི་སྐྱེ་བས་ལེ་ལོས་བར་དུ་གཅོད་པ་དང་། འཛིན་པ་དང་གཟུང་བར་ གྱུར་པའི་མོས་པ་ལ་ནི་ཕྱི་ནང་གི་དངོས་པོ་ལ་དེ་ཁོ་ན་བཞིན་དུ་མངོན་པར་ཞེན་པའི་སྒོ་ནས་ ཞི་གནས་ལྷག་མཐོང་གི་རྣལ་འབྱོར་

【現代漢語翻譯】 親近的信解生起于曾經是母親的眾生，雖然信解可能生起，但因緣尚未顯現，這是比前者更長遠的信解。從因的角度區分，依賴於聽聞他人的聲音而生起的信解是聽聞所生信解；從聽聞的意義中，以自己的智慧尋求而生起的信解是思所生信解；一心專注于禪定而生起的信解是修所生信解。 信解有被奪、混合、不相順品未混合、下劣、廣大、有障礙、無障礙、精進、不精進、積聚、未積聚、穩固安住、長久行進等差別。 從小大方面區分，被不相順品（如不信）所奪的信解是小信解；對治品與不相順品力量相等，未被奪或混合的信解是中等信解；對治品力量強大，不與不相順品（如不信）混合的信解是大信解。從所緣境區分，相信聲聞和獨覺乘的信解是下劣信解；相信大乘佛法的信解是廣大信解。從因緣區分，信解走向殊勝的障礙是具有障礙的信解；信解的功德越來越增上的沒有障礙是無障礙的信解。對於修習信解，恒常不斷地以恭敬心修習是精進的信解；與此相反的是不精進的信解。從因的角度區分，從最勝法開始，無數劫積聚資糧，能夠證悟真諦是積聚的信解；沒有積聚足夠的資糧，暫時無法現證真諦是未積聚的信解。從地道的角度區分，獲得初地后，沒有障礙的阻隔，穩固安住的信解是穩固安住的信解；二地以上遠離障礙，或者從下下地向上向上地長久行進的信解是長久行進的信解。 障礙的識別：不作意增多，懈怠，瑜伽散亂，惡友，善根微弱，不如理作意。對於已經生起的信解，與這些因素混合，不作意增多會造成障礙；對於未生起的信解，如果不發起精進，就不會生起，所以懈怠會造成障礙；對於能取和所取的信解，由於對外內事物的真實顯現執著，止觀的瑜伽...

【English Translation】 The close faith arising from those who have been mothers, although faith may arise, the conditions have not yet manifested, this is a more distant faith than the former. Distinguishing from the perspective of cause, the faith arising from relying on hearing the sounds of others is the faith arising from hearing; the faith arising from seeking the meaning of what is heard with one's own wisdom is the faith arising from thinking; the faith arising from focusing single-mindedly on meditation is the faith arising from contemplation. Faith has differences such as being robbed, mixed, unmixed with opposing factors, inferior, vast, obstructed, unobstructed, diligent, undiligent, accumulated, unaccumulated, firmly established, and progressing far. Distinguishing from the perspective of smallness and greatness, the faith that is robbed by opposing factors (such as disbelief) is small faith; the faith where the strength of the antidote and opposing factors are equal, and is unrobbed or unmixed, is medium faith; the faith where the strength of the antidote is great and is unmixed with opposing factors (such as disbelief) is great faith. Distinguishing from the perspective of object, the faith that believes in the vehicle of the Hearers and Solitary Buddhas is inferior faith; the faith that believes in the Dharma of the Great Vehicle is vast faith. Distinguishing from the perspective of conditions, the obstruction to faith progressing to be special is obstructed faith; the absence of obstruction to the qualities of faith progressing higher and higher is unobstructed faith. Constantly and continuously applying oneself with respect to the cultivation of faith is diligent faith; the opposite of that is undiligent faith. Distinguishing from the perspective of cause, accumulating merit for countless eons from the supreme Dharma downwards, being able to realize the truth is accumulated faith; not accumulating enough merit, temporarily not being able to directly realize the truth is unaccumulated faith. Distinguishing from the perspective of bhumi, having obtained the first bhumi, without the interruption of obstacles, the faith that is firmly established is firmly established faith; the faith that has progressed far from the second bhumi and above, or has progressed far from the lower and lower bhumis to the higher and higher bhumis is far progressing faith. The identification of obstacles: increased non-attention, laziness, disturbed yoga, bad friends, weak virtue, and inappropriate attention. For faith that has already arisen, mixing with these factors, increased non-attention will cause obstacles; for faith that has not yet arisen, if diligence is not initiated, it will not arise, so laziness will cause obstacles; for the faith that is the grasper and the grasped, due to attachment to the true appearance of external and internal objects, the yoga of shamatha and vipashyana...

---

འཁྲུགས་པས་བར་དུ་གཅོད་པ་དང་། གྲོགས་བཟང་པོ་ ལས་ཡང་དག་པར་བླངས་པའི་མོས་པ་ལ་ནི་ལོག་པར་འཛིན་དུ་འཇུག་པ་གྲོགས་ངན་པས་ བར་དུ་གཅོད་པ་དང་། བདག་ཉིད་རིགས་སད་པ་ལས་བྱུང་བའི་མོས་པ་ལ་ནི་དགེ་བའི་རྩ་ བ་སྟོབས་ཞན་པས་བར་དུ་གཅོད་པ་དང་། མ་ནོར་བ་བདག་མེད་རྟོགས་པའི་མོས་པ་ལ་ནི་ བདག་མེད་ལ་བདག་ཏུ་འཛིན་པ་ཚུལ་བཞིན་མ་ཡིན་པ་ཡིད་ལ་བྱེད་པས་བར་དུ་གཅོད་པ་ སྟེ། སྤང་བྱ་དང་གཉེན་པོ་དེ་དག་ཕན་ཚུན་འགལ་བ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་རོ། ། བག་མེད་པ་དང་ཐོས་པ་ཉུང་། །ཐོས་དང་བསམ་པ་ཉུང་ངུས་ཆོག ། ཞི་བ་ཙམ་གྱིས་ང་རྒྱལ་དང་། །དེ་བཞིན་མ་འདྲིས་ཡིན་པར་འདོད། ། བག་ཡོད་པ་ལས་བྱུང་བ་མངོན་སུམ་པའི་མོས་པ་ལ་ནི་དགེ་བའི་ཆོས་རྣམས་མི་སྒོམ་ཞིང་ ཟག་པ་དང་བཅས་པའི་ཆོས་རྣམས་ལས་སེམས་མི་བསྲུང་བ་བག་མེད་པས་བར་དུ་གཅོད་ པ་དང་། ཆོས་ཀྱི་སྒྲ་ཐོས་པ་ལས་བྱུང་བའི་མོས་པ་ལ་ནི་ངེས་པའི་དོན་གྱི་མདོ་སྡེ་ལ་སོགས་ པའི་ཆོས་ཟབ་མོ་ལ་ཐོས་པ་ཉུང་བས་བར་དུ་གཅོད་པ་དང་། བསམས་པ་ལས་བྱུང་བ་ཚོལ་ 4-243 བའི་མོས་པ་ལ་ནི་ཐོས་པ་ཙམ་གྱིས་ཆོག་པར་འཛིན་པ་དང་བསམ་པ་ཉུང་ངུས་ཆོག་པར་ འཛིན་པས་བར་དུ་གཅོད་པ་དང་། ཞི་གནས་ལྷག་མཐོང་ཟུང་འཇུག་དུ་སྒོམ་པ་ལྟ་བའི་མོས་ པ་ལ་ནི་བསམ་པ་ཙམ་གྱིས་ཆོག་པར་འཛིན་པ་དང་ཞི་བར་གནས་པ་ཙམ་གྱིས་ཁེངས་པའི་ མངོན་པའི་ང་རྒྱལ་གྱིས་བར་དུ་གཅོད་པ་དང་། དེ་བཞིན་དུ་རྐྱེན་གྱིས་འཕྲོགས་པ་ཆུང་ངུ་ དང་འདྲེས་པ་འབྲིང་པོའི་མོས་པ་ལ་ནི་གཉེན་པོའི་ཕྱོགས་ཡུན་རིང་དུ་མ་འདྲིས་པས་བར་དུ་ གཅོད་པ་ཡིན་པར་འདོད་དོ། །མི་སྐྱོ་བ་དང་དེ་བཞིན་སྐྱོ། །སྒྲིབ་པ་དང་ནི་མི་ བརྩོན་པ། །ཚོགས་མ་བསགས་པ་མོས་པ་ཡི། །བར་དུ་གཅོད་པར་ཤེས་ པར་བྱ། །ཐེག་པ་དམན་པ་ལ་ནི་འཁོར་བ་ལ་མི་སྐྱོ་བས་བར་དུ་གཅོད་པ་དང་། དེ་བཞིན་ དུ་རྒྱ་ཆེན་པོ་ཐེག་ཆེན་ལ་མོས་པ་ལ་ནི་འཁོར་བ་ལ་སྐྱོ་བས་བར་དུ་གཅོད་པ་དང་། ཁྱད་པར་ ཅན་དུ་འགྲོ་བ་མ་བསྒྲིབས་པའི་མོས་པ་ལ་ནི་སྒྲིབ་པ་དང་བཅས་པས་བར་དུ་གཅོད་པ་དང་ ནི་གུས་སྦྱོར་རྒྱུན་སྦྱོར་དང་ལྡན་པ་བརྩོན་[པ་ལ་ནི་{པས་}དེ་དག་དང་མི་ལྡན་ཞིང་མི་བརྩོན་ པས་བར་དུ་གཅོད་པ་དང་། མོས་སྤྱོད་ཀྱི་སྐབས་སུ་ཚོགས་བསགས་པའི་མོས་པ་ལ་ནི་དེ་ དག་ཏུ་ཚོགས་མ་བསགས་པས་བར་དུ་གཅོད་པ་སྟེ། བཅུ་དྲུག་པོ་དེ་དག་ནི་མོས་པའི་བར་དུ་ གཅོད་པ་ཡིན་པར་ཤེས་པའི་སྒོ་ནས་སྤང་བར་བྱའོ། །ནོར་པ་དང་བསྒྲིབས་པ་དང་མི་བརྩོན་ པ་དང་མ་བསགས་པ་དང་མངོན་སུམ་མ་ཡིན་པ་སྟེ་ལྔ་ནི་བར་ཆད་ཀྱི་ངོ་བོ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་ དང་། མ་འདྲེས་པ་དང་བརྟན་ཞུགས་དང་རིང་དུ་སོང་བ་གསུམ་ནི་བར་ཆད་ལས་གྲོལ་བ་ ཡིན་པའི་ཕྱིར་དེ་དག་ལ་བར་དུ་གཅོད་བྱེད་མ་གསུངས་སོ། ། ཕན་ཡོན

【現代漢語翻譯】 散亂會中斷對善友的真誠信仰，惡友會中斷對善友的真誠信仰；自以為是的信仰會被微弱的善根所中斷；不如理作意執著于無我的信仰會被我執所中斷。因此，應斷除的與對治的二者是相互違背的。 放逸和少聞，少聞和少思便滿足，僅僅寂止就生起我慢，同樣認為是不熟悉。 從不放逸中生起的現前信仰，會被不修習善法和不從有漏法中守護自心（即放逸）所中斷；從聽聞佛法中生起的信仰，會被對甚深正法（如了義經）的少聞所中斷；從思維中生起的尋求信仰，會被認為僅僅聽聞或僅僅少許思維就足夠所中斷；對於止觀雙運的修習，會被認為僅僅思維就足夠或僅僅安住于寂止就生起驕慢所中斷；同樣，對於被小違緣和中等違緣所奪走的信仰，會被長期不熟悉對治品所中斷。 不厭離和厭離，遮障和不精進，不積資糧是信仰的障礙，應當了知。對於小乘行者，不厭離輪迴會中斷其信仰；同樣，對於大乘行者，厭離輪迴會中斷其信仰；對於殊勝的無障信仰，有障會中斷其信仰；對於具足恭敬、串習和恒常精進的精進，不具足這些功德和不精進會中斷其精進；在信行位中，積聚資糧的信仰會被不積資糧所中斷。因此，應當通過了解這十六種障礙來斷除它們。無信心、有遮障、不精進、不積資糧和不現前這五者是障礙的自性。不熟悉、穩固和長久這三者是從障礙中解脫出來的，因此沒有說它們是中斷者。 利益

【English Translation】 Distraction interrupts the sincere faith in good friends, bad friends interrupt the sincere faith in good friends; self-righteous faith is interrupted by weak roots of virtue; improper attention clinging to self interrupts the faith in realizing no-self. Therefore, what should be abandoned and what should be countered are mutually contradictory. Negligence and little learning, being content with little learning and little thinking, arrogance arises from mere quiescence, and similarly, thinking one is unfamiliar. The manifest faith arising from diligence is interrupted by not cultivating virtuous dharmas and not guarding one's mind from defiled dharmas (i.e., negligence); the faith arising from hearing the Dharma is interrupted by little hearing of profound Dharma such as sutras of definitive meaning; the seeking faith arising from contemplation is interrupted by thinking that merely hearing or merely a little contemplation is sufficient; for the practice of uniting shamatha and vipassana, it is interrupted by thinking that merely contemplation is sufficient or arrogance arises from merely abiding in quiescence; similarly, for the faith that is taken away by small and medium obstacles, it is interrupted by not being familiar with the antidotes for a long time. Non-weariness and weariness, obscuration and non-diligence, non-accumulation of merit are obstacles to faith, one should know. For Hinayana practitioners, non-weariness of samsara interrupts their faith; similarly, for Mahayana practitioners, weariness of samsara interrupts their faith; for the excellent unobstructed faith, obscuration interrupts their faith; for diligence that possesses reverence, habituation, and constant effort, not possessing these qualities and non-diligence interrupt their diligence; in the stage of faith conduct, the faith of accumulating merit is interrupted by not accumulating merit. Therefore, one should abandon these sixteen obstacles by understanding them. Lack of faith, obscuration, non-diligence, non-accumulation of merit, and non-manifestation are the nature of obstacles. Unfamiliarity, stability, and longevity are liberated from obstacles, therefore it is not said that they are interrupters. Benefits

---

་བསྟན་པ་ལ་ཕན་ཡོན་སོ་སོར་བཤད་པ་དང་། མཆོག་དམན་དཔེ་ཡིས་བསྟན་ པ་གཉིས་ལས། དང་པོ་ནི། བསོད་ནམས་ཆེ་དང་འགྱོད་པ་མེད། །ཡིད་བདེ་ བ་དང་བདེ་བ་ཆེ། །ཆུད་མི་ཟ་དང་བརྟན་པ་དང་། །དེ་བཞིན་ཁྱད་པར་ 4-244 འགྲོ་བ་དང་། །སྐྱེས་པ་ད་ལྟར་བྱུང་བའི་མོས་པའི་ཕན་ཡོན་ནི་བསོད་ནམས་ཆེན་པོ་ དཔག་ཏུ་མེད་པ་འཕེལ་བ་དང་། འདས་པའི་མོས་པའི་ཕན་ཡོན་ནི་ཡིད་ལ་གཅགས་པའི་ འགྱོད་པ་མེད་ཅིང་དགའ་བ་ཁྱད་པར་ཅན་འཕེལ་བ་དང་། འཛིན་པ་དང་གཟུང་བར་གྱུར་ པའི་མོས་པའི་ཕན་ཡོན་ནི་ཏིང་ངེ་འཛིན་དང་ལྡན་པས་ཡིད་ཤེས་དང་མཚུངས་པར་ལྡན་པའི་ ཡིད་བདེ་བ་དང་། སྒོ་ལྔའི་རྣམ་ཤེས་དང་མཚུངས་ལྡན་གྱི་བདེ་བ་ཆེན་པོ་འཕེལ་བ་དང་། གྲོགས་པོ་ལས་བླངས་པའི་མོས་པའི་ཕན་ཡོན་ནི་བར་ཆད་ཀྱིས་མི་ཚུགས་པས་ཆུད་མི་ཟ་བ་ དང་། བདག་ཉིད་ཀྱི་མོས་པའི་ཕན་ཡོན་ནི་སྔོན་གྱི་དགེ་བའི་མཐུས་མི་ཉམས་ཤིང་བརྟན་ པ་དང་། དེ་བཞིན་དུ་མ་ནོར་བ་དང་མངོན་སུམ་དང་ཐོས་པ་དང་བསམས་པ་དང་བསྒོམས་ པ་ལས་བྱུང་བ་དང་ཆུང་ངུ་དང་འབྲིང་གི་བར་བདུན་གྱི་མོས་པའི་ཕན་ཡོན་ནི་སྔ་མ་ལས་ཕྱི་ མ་གོང་ནས་གོང་དུ་ཁྱད་པར་དུ་འགྲོ་བ་དང་། ཆོས་ནི་མངོན་པར་རྟོགས་པ་དང་། ། བདག་དང་གཞན་དོན་ཐོབ་པའི་མཆོག །མངོན་ཤེས་མྱུར་བ་དེ་དག་ ནི། །མོས་པ་ཡི་ནི་ཕན་ཡོན་ཡིན། །མི་མཐུན་ཕྱོགས་དང་མ་འདྲེས་པ་མོས་པ་ཆེན་ པོའི་ཕན་ཡོན་ནི། ས་དང་པོར་ཆོས་ཉིད་ནི་མངོན་པར་གསར་དུ་རྟོགས་པ་དང་། ཐེག་པ་ དམན་པ་ལ་མོས་པའི་ཕན་ཡོན་ནི། བདག་ཉིད་ཀྱི་དོན་དུ་འཁོར་བ་ལས་གྲོལ་བའི་མྱ་ངན་ ལས་འདས་པ་ཐོབ་པ་དང་། ཐེག་པ་རྒྱ་ཆེན་པོ་ལ་མོས་པའི་ཕན་ཡོན་ནི། གཞན་སེམས་ ཅན་ཐམས་ཅད་ཀྱི་དོན་དུ་སྲིད་ཞི་ལ་མི་གནས་པའི་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་ཐོབ་པའི་མཆོག་ཏུ་ འགྱུར་བ་དང་། མ་བསྒྲིབས་པ་དང་བརྩོན་པ་དང་བསགས་པ་དང་བརྟན་པ་དང་རིང་དུ་སོང་ བ་སྟེ། མོས་པ་ལྔའི་ཕན་ཡོན་ནི། རང་རང་གི་རྟོགས་པར་བྱ་བ་མྱུར་དུ་རྟོགས་པས་མངོན་ པར་ཤེས་པ་མྱུར་དུ་ཐོབ་པ་སྟེ། དེ་དག་ནི་མོས་པ་ཡི་ནི་ཕན་ཡོན་ཡིན་པར་ཤེས་པའི་སྒོ་ནས་ ཐོབ་པར་བྱའོ། །ནོར་པ་དང་བསྒྲིབས་པ་དང་མི་བརྩོན་པ་དང་མ་བསགས་པ་དང་མངོན་ 4-245 སུམ་མ་ཡིན་པ་སྟེ་ལྔ་ལ་ནི་ཕན་ཡོན་མེད་ཅིང་། མ་འོངས་པ་ནི་མ་སྐྱེས་པའི་ཕྱིར་ཕན་ཡོན་མ་ གསུངས་སོ། ། དཔེ་ཡིས་བསྟན་པ་ལའང་གཉིས་ལས། མདོར་བསྟན་ནི། འདོད་པ་ཅན་གྱི་དེ་ཁྱི་ འདྲ། །ཏིང་ངེ་འཛིན་པའི་རུས་སྦལ་བཞིན། །རང་དོན་བྱེད་པའི་དེ་བྲན་ འདྲ། །གཞན་དོན་བྱེད་པའི་རྒྱལ་པོ་བཞིན། །ཁམས་འོག་མ་འདོད་པ་ཅན་གྱི་ མོས་པ་དེ་ནི་ཁྱིའི་མོས་པ་དང་འདྲ་ཞིང་། ཁམས་གོང་མ་གཉིས་ཀྱི་ཏིང་ངེ་འཛིན་ལ་གནས་ པའི་མོས་པ་ནི་རུས་སྦལ་གྱི་མོས་པ་བཞིན་དང་། རང་དོན་

【現代漢語翻譯】 關於信解的利益的分別解釋，以及通過比喻展示優劣的兩個方面。首先：'福德大且無悔，心安樂且快樂大，不浪費且穩固，同樣地，有差別地增長。'對於現在產生的信解的利益是，巨大的、不可估量的福德增長；對於過去產生的信解的利益是，心中沒有懊悔，且殊勝的喜悅增長；對於執持和被執持的信解的利益是，具有等持，因此與意識相應的內心安樂，以及與五根識相應的巨大快樂增長；對於從朋友處獲得的信解的利益是，不會被障礙所阻礙，因此不會被浪費；對於自身的信解的利益是，憑藉往昔的善業力量，不會衰退且穩固；同樣地，對於無誤、現量、聽聞、思、修所生的，以及小、中等七種信解的利益是，後者比前者越來越殊勝地增長；對於法的證悟。 '獲得自他利益之殊勝，神通迅速即彼等，乃信解之利益。'與不相順品不混雜的大信解的利益是，在初地新證法性；對於小乘信解的利益是，爲了自己的利益而獲得從輪迴中解脫的涅槃；對於大乘信解的利益是，爲了其他一切眾生的利益而獲得不住于生死涅槃的殊勝涅槃；對於不隱沒、精進、積聚、穩固和長久這五種信解的利益是，迅速證悟各自所應證悟之法，因此迅速獲得神通。這些是信解的利益，應通過了解而獲得。對於錯謬、隱沒、不精進、不積聚和非現量這五種情況，沒有利益；而對於未來，因為尚未產生，所以沒有宣說利益。 通過比喻展示也有兩個方面。簡要說明：'貪慾者如犬，等持者如龜，為己者如仆，利他者如王。'對於地獄貪慾者的信解，就像狗的信解；對於上二界安住于等持的信解，就像烏龜的信解；對於為自己利益的信解，就像僕人的信解；對於為他人利益的信解，就像國王的信解。

【English Translation】 There are two aspects to explaining the benefits of faith and aspiration separately, and demonstrating superiority and inferiority through examples. Firstly: 'Great merit and no regret, ease of mind and great happiness, not wasted and stable, likewise, increasing with distinction.' The benefit of aspiration arising in the present is the increase of great, immeasurable merit; the benefit of aspiration arising in the past is the absence of regret in the mind, and the increase of extraordinary joy; the benefit of aspiration that holds and is held is that, possessing samadhi (定，concentration), there is ease of mind corresponding to consciousness, and great happiness corresponding to the five sense consciousnesses increases; the benefit of aspiration taken from a friend is that it is not obstructed by obstacles, therefore it is not wasted; the benefit of one's own aspiration is that, by the power of previous virtuous deeds, it does not diminish and is stable; likewise, the benefits of the seven types of aspiration arising from non-mistakenness, direct perception, hearing, thinking, and meditation, and from small and medium, are that the latter increases more and more distinctively than the former; the realization of Dharma. 'Obtaining the supreme benefit for oneself and others, swift supernormal cognition, these are the benefits of aspiration.' The benefit of great aspiration that is unmixed with opposing factors is the fresh realization of the nature of reality on the first bhumi (地，level); the benefit of aspiration for the Lesser Vehicle is obtaining nirvana (涅槃，liberation) that liberates from samsara (輪迴，cyclic existence) for one's own benefit; the benefit of aspiration for the Great Vehicle is becoming supreme in obtaining nirvana that does not abide in samsara or peace for the benefit of all other sentient beings; the benefits of the five aspirations—unconcealed, diligent, accumulated, stable, and long-lasting—are the swift attainment of supernormal cognition by quickly realizing what is to be realized. These are the benefits of aspiration, which should be attained through understanding. There is no benefit in the five cases of error, concealment, non-diligence, non-accumulation, and non-direct perception; and for the future, because it has not yet arisen, no benefit has been spoken of. There are also two aspects to demonstrating through examples. Briefly stated: 'The desirous one is like a dog, the one in samadhi is like a turtle, the one who works for himself is like a servant, the one who works for others is like a king.' The aspiration of the desirous one in the lower realm is like the aspiration of a dog; the aspiration of the one abiding in samadhi in the two upper realms is like the aspiration of a turtle; the aspiration for one's own benefit is like the aspiration of a servant; the aspiration for the benefit of others is like the aspiration of a king.

---

བྱེད་པ་ཐེག་པ་དམན་པའི་མོས་པ་ དེ་ནི་བྲན་གྱི་མོས་པ་དང་འདྲ་ཞིང་། གཞན་དོན་བྱེད་པ་ཐེག་པ་ཆེན་པོ་པའི་མོས་པ་ནི་རྒྱལ་ པོའི་མོས་པ་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་ནོ། ། རྒྱས་བཤད་ལའང་གཉིས་ལས། ཁྱད་པར་བཤད་པ་ནི། ཇི་ལྟར་ཁྱི་ནི་རྟག་ཏུ་ ལྟོགས་ཤིང་སྡུག་བསྔལ་གྱིས་ཉེན་ཆོག་མི་ཤེས། །ཇི་ལྟར་རུས་སྦལ་དེ་ ནི་ཆུ་ཡི་ནང་ན་ཀུན་ནས་བསྐུམས་ཤིང་འདུག །ཇི་ལྟར་བྲན་ནི་རྟག་ཏུ་ འཇིགས་ཤིང་སྐྲག་པའི་ལུས་ཀྱིས་རྣམ་པར་རྒྱུ། །ཇི་ལྟར་རྒྱལ་པོ་ཡང་ ནི་བཀའ་ཡིས་ཡུལ་ལ་དབང་སྒྱུར་གནས་པ་ལྟར། །དེ་བཞིན་གཡེམ་ དང་གནས་དང་རང་གཞན་ཕན་བྱ་དོན་བྱེད་པའི། །མོས་པ་སྣ་ཚོགས་ དག་གི་ཁྱད་པར་རྟག་ཏུ་ཤེས་པར་བྱ། །ཇི་ལྟར་ན་ཁྱི་ནི་དུས་རྟག་ཏུ་ལྟོགས་ཤིང་ སྡུག་བསྔལ་སྣ་ཚོགས་ཀྱིས་ཉེན་ལ་ཁ་ཟས་ཡོད་ཀྱང་ཆོག་མི་ཤེས་པ་དེ་བཞིན་དུ་འདོད་ཡོན་ ལ་གཡེམ་པ་འདོད་ཁམས་པ་རྣམས་ཀྱང་འདོད་ཡོན་གྱིས་ཕོངས་ཤིང་དེ་ཚོལ་བའི་ཆེད་དུ་ སྡུག་བསྔལ་སྣ་ཚོགས་ཀྱིས་ཉེན་ལ་འབྱོར་པ་ཡོད་ཀྱང་ཆོག་མི་ཤེས་པ་དང་། ཇི་ལྟར་རུས་ སྦལ་དེ་ནི་གཞན་གྱི་གནོད་པས་འཇིགས་ནས་ཆུ་ཡི་ནང་ན་རུས་པའི་ཁོག་པའི་ཁོངས་སུ་ཡན་ 4-246 ལག་ཐམས་ཅད་ཀུན་ནས་བསྐུམས་ཤིང་འདུག་པ་དེ་བཞིན་དུ། ཏིང་ངེ་འཛིན་ལ་གནས་ པ་གཟུགས་དང་གཟུགས་མེད་ཁམས་པ་དག་ཀྱང་འདོད་ཡོན་གྱི་འཇིགས་པ་ལ་ཐར་བར་ བྱ་བའི་ཆེད་དུ་ཞི་གནས་ཀྱི་ཁྱད་པར་ཅུང་ཟད་ལ་བརྟེན་ནས་ཆོས་ཐམས་ཅད་ཀྱི་རང་དང་ སྤྱིའི་མཚན་ཉིད་མི་ཤེས་པར་བསྐུམས་ནས་འདུག་པ་དང་། ཇི་ལྟར་ན་བྲན་ནི་རྗེ་བོའི་བཀའ་ བཞིན་མ་བྱས་ན་བདག་ཉིད་ལ་གནོད་པ་བྱུང་གིས་དོགས་ནས་རྟག་ཏུ་འཇིགས་ཤིང་སྐྲག་ པའི་ལུས་ཀྱིས་དཀའ་སྤྱད་སྣ་ཚོགས་ཀྱི་ལས་ལ་རྣམ་པར་རྒྱུ་བ་དེ་བཞིན་དུ། རང་དོན་བྱེད་པ་ ཉན་ཐོས་དང་རང་སངས་རྒྱས་རྣམས་ཀྱང་ལམ་མ་བསྒོམས་ན་འཁོར་བར་ལྟུང་གིས་དོགས་ པས་འཇིགས་ཤིང་སྐྲག་ནས་རང་ཉིད་ཐར་པ་ཐོབ་པའི་དོན་དུ་འབད་པ་དང་། ཇི་ལྟར་ན་ བསོད་ནམས་ཆེན་པོ་དང་ལྡན་པའི་རྒྱལ་པོ་ཡང་ནི་གཞན་ལ་འཇིགས་པ་མེད་ཅིང་རང་དོན་ ལ་ཆགས་པ་མེད་པར་གཙུག་ལག་དང་མཐུན་པའི་བཀའ་ཡིས་འཁོར་དང་ལོངས་སྤྱོད་ཀྱི་ ཡུལ་ལ་དབང་བསྒྱུར་ཞིང་མངའ་འོག་ལ་ཕན་འདོགས་པས་གནས་པ་ལྟར་ཏེ། དེ་བཞིན་ དུ་གཞན་དོན་བྱེད་པ་ཐེག་པ་ཆེན་པོ་པ་རྣམས་ཀྱང་ཤེས་རབ་ཀྱིས་འཁོར་བ་ལ་འཇིགས་པ་ མེད་ཅིང་སྙིང་རྗེས་མྱང་འདས་ལ་ཆགས་པ་མེད་པར་ཆོས་དང་མཐུན་པའི་བཀའ་ཡིས་ཟག་ མེད་ཀྱི་འབྱོར་པ་ལ་དབང་བསྒྱུར་ཞིང་གདུལ་བྱ་དཔག་ཏུ་མེད་པ་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་ལ་ འགོད་པ་སྟེ། དཔེ་དོན་རྒྱས་པར་སྦྱར་བ་དེ་བཞིན་དུ་འདོད་པ་ལ་གཡེམ་པ་དང་། ཏིང་ངེ་ འཛིན་ལ་གནས་པ་དང་རང་དོན་བྱེད་པ་དང་གཞན་ལ་ཕན་པར་བྱ་བའི་དོན་བྱེད་པའི་མོས་ པ་སྣ་ཚོགས་དག་

【現代漢語翻譯】 以小乘為行事準則的信奉，猶如奴隸的信奉；以利益他人為行事準則的大乘信奉，則如國王的信奉。 在詳細解釋中也有兩種：解釋其差別是：正如狗總是飢餓，被痛苦所逼迫，卻不知滿足；正如烏龜總是將身體蜷縮在水中；正如奴隸總是因恐懼而身體顫抖；正如國王以命令統治國家一樣；同樣，對於沉迷、安住、自利利他的各種行事準則的信奉的差別，應當時常瞭解。 例如，狗總是飢餓，被各種痛苦所逼迫，即使有食物也不知滿足，同樣，沉迷於慾望的欲界眾生也因慾望而貧乏，爲了尋求慾望而被各種痛苦所逼迫，即使擁有財富也不知滿足。正如烏龜因害怕他人的傷害，將所有肢體蜷縮在龜殼中一樣，安住于禪定的色界和無色界眾生，爲了從慾望的恐懼中解脫出來，依靠少許的止禪，不瞭解一切法的自相和共相，而蜷縮在那裡。正如奴隸若不按照主人的命令去做，就會擔心自己受到傷害，總是因恐懼而身體顫抖，從事各種艱苦的勞作一樣，自利的聲聞和緣覺也因擔心不修習道就會墮入輪迴，因恐懼而努力尋求自身的解脫。正如擁有巨大福報的國王，既不害怕他人，也不貪戀自己的利益，以符合經典的命令來統治臣民和享用，利益自己的管轄範圍一樣，利益他人的大乘行者，以智慧不畏懼輪迴，以慈悲不貪戀涅槃，以符合正法的命令來統治無漏的財富，並將無數的眾生安置於涅槃。 正如詳細地將比喻和意義結合起來一樣，對於沉迷於慾望、安住于禪定、自利利他的各種行事準則的信奉的差別，應當時常瞭解。

【English Translation】 The devotion of those who act according to the Lesser Vehicle is like the devotion of a slave; the devotion of those who act according to the Great Vehicle, which benefits others, is like the devotion of a king. In the detailed explanation, there are also two aspects: explaining the differences. Just as a dog is always hungry and afflicted by suffering, never knowing satisfaction; just as a turtle always retracts into the water; just as a slave always trembles with fear; just as a king rules the country with his commands; similarly, one should always understand the differences in the devotions of those who indulge, abide, and act for their own and others' benefit. For example, just as a dog is always hungry and afflicted by various sufferings, never knowing satisfaction even when there is food, similarly, those who indulge in desires in the desire realm are impoverished by desires and afflicted by various sufferings in their pursuit, never knowing satisfaction even when they have wealth. Just as a turtle, fearing harm from others, retracts all its limbs into its shell in the water, similarly, those who abide in meditative concentration in the form and formless realms, in order to be liberated from the fear of desires, rely on a slight degree of calm abiding, not understanding the self and common characteristics of all phenomena, and remain retracted. Just as a slave, fearing harm if he does not follow the master's commands, always trembles with fear and engages in various difficult tasks, similarly, those who seek their own benefit, the Shravakas and Pratyekabuddhas, fearing that they will fall into samsara if they do not cultivate the path, strive for their own liberation with fear. Just as a king with great merit, without fear of others and without attachment to his own benefit, rules the country of retinue and enjoyment with commands that accord with the scriptures, benefiting his dominion, similarly, those who benefit others, the Mahayanists, without fear of samsara due to wisdom and without attachment to nirvana due to compassion, rule the wealth of the uncontaminated with commands that accord with the Dharma, and establish countless beings in nirvana. Just as the example and meaning are extensively combined, one should always understand the differences in the devotions of those who indulge in desires, abide in meditative concentration, and act for their own and others' benefit.

---

གི་མཆོག་དང་དམན་པ་ལ་སོགས་པའི་ཁྱད་པར་རྣམས་བློ་དང་ལྡན་པ་ རྣམས་ཀྱིས་རྟག་ཏུ་ཤེས་པར་བྱའོ། ། མཆོག་ལ་སྦྱར་བ་ནི། ཐེག་པ་ཆེན་པོ་དེ་ལ་དེ་མཆོག་ཚུལ་བཞིན་རིག་ ནས་ནི། །འདི་ན་བརྟན་པས་དེ་ལ་དེ་ཉིད་རྟག་པར་རབ་ཏུ་ཚོལ། །ཟབ་ 4-247 པ་དང་རྒྱ་ཆེ་བ་སྟོན་པ་ཐེག་པ་ཆེན་པོ་དེ་ལ་མོས་པ་དེ་ནི་མོས་པའི་མཆོག་ཡིན་པ་དང་། ཚུལ་ བཞིན་གྱི་མོས་པ་ཡིན་པ་ལ་སོགས་པ་ཡོན་ཏན་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་དང་ལྡན་པར་རིག་ནས་ ནི་མོས་པ་ལ་འཇུག་པའི་སྐབས་འདི་ན་བརྟན་པ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་ཀྱིས་ཐེག་ པ་ཆེན་པོ་དེ་ལ་མོས་པ་དེ་ཉིད་རྟག་པར་རྒྱུན་མི་འཆད་པར་རབ་ཏུ་ཚོལ་ཞིང་བསྒྲུབ་པ་ལ་ འབད་པར་བྱའོ། ། དེ་ལ་ཞུམ་པ་དགག་པ་ནི། གང་ཕྱིར་སེམས་ཅན་མིར་གྱུར་པ། །ཚད་མེད་ སྐད་ཅིག་རེ་རེ་ལ། །རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་ཐོབ་དེའི་ཕྱིར། །ཞུམ་པ་དང་ དུ་བླང་མི་བྱ། །ཐེག་པ་ཆེན་པོའི་བྱང་ཆུབ་ནི་སྒྲུབ་པར་དཀའོ་སྙམ་དུ་ཞུམ་པར་མི་བྱ་སྟེ། གང་གི་ཕྱིར་ཞེ་ན་ལྷ་ལ་སོགས་པའི་འགྲོ་བ་གཞན་གྱིས་མ་ཡིན་གྱི་སེམས་ཅན་མིའི་ལུས་ ཐོབ་པར་གྱུར་པ་རྣམས་ཀྱིས་འགྲུབ་པར་གསུངས་པའི་ཕྱིར་དང་། དེ་ཡང་རེ་རེ་ཙམ་གྱིས་ ཐོབ་པ་མ་ཡིན་གྱི་ཕྱོགས་བཅུའི་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་མཐའ་ཡས་པ་རྣམས་ན་སེམས་ཅན་ ཚད་མེད་གྲངས་མེད་དཔག་ཏུ་མེད་པས་ཐོབ་པ་ཡོད་པའི་ཕྱིར་དང་། དུས་རིང་པོ་ན་འགའ་ ཞིག་གིས་ཐོབ་པ་ཙམ་མ་ཡིན་གྱི་སྐད་ཅིག་མ་རེ་རེ་ལའང་རྒྱུན་མི་འཆད་པར་རྫོགས་པའི་ བྱང་ཆུབ་ཐོབ་པ་མཐའ་ཡས་པ་ཡོད་པ་དེའི་ཕྱིར། བདག་ལྟ་བུས་བྱང་ཆུབ་ཆེན་པོ་ཐོབ་པར་ མི་ནུས་སོ་སྙམ་དུ་ཞུམ་པ་དང་དུ་བླང་བར་མི་བྱ་ཞིང་སྤྲོ་བའི་སྒོ་ནས་ཐེག་པ་ཆེན་པོ་ལ་མོས་ པར་བྱའོ། ། བསོད་ནམས་ཀྱི་ཁྱད་པར་ནི། གཞན་དག་ལ་ནི་ཟས་བྱིན་པའི། །བསོད་ ནམས་འཕེལ་བ་ཇི་ལྟ་བར། །བདག་ཉིད་ཟ་བ་མ་ཡིན་པ། །དེ་བཞིན་ གཞན་དོན་རྟེན་གྱི་ཆོས། །བསྟན་ལས་མདོ་ལས་གསུངས་པ་ཡི། །བསོད་ ནམས་ཆེར་འབྱུང་ཐོབ་པ་ལྟར། །རང་གི་དོན་གྱི་རྟེན་གྱི་ཆོས། །བསྟན་ 4-248 ལས་ཐོབ་པ་མ་ཡིན་ནོ། །ཇི་ལྟར་ན་གཞན་དོན་གྱི་དབང་དུ་བྱས་ནས་སེམས་ཅན་ གཞན་དག་ལ་ནི་ཁ་ཟས་བཟང་པོ་བྱིན་པའི་བསོད་ནམས་འཕེལ་བར་འགྱུར་བའི་ཚུལ་ཇི་ལྟ་ བར་ཤེས་པར་བྱ་སྟེ། སྤྱོད་འཇུག་ལས། གལ་ཏེ་བྱིན་ན་ཅི་སྤྱད་ཅེས། །བདག་དོན་སེམས་ པ་འདྲེ་ཡི་ཚུལ། །གལ་ཏེ་སྤྱད་ན་ཅི་སྦྱིན་ཞེས། །གཞན་དོན་སེམས་པ་ལྷ་ཡི་ཆོས། །ཞེས་ གསུངས་པ་ལྟར་རང་དོན་གྱི་དབང་དུ་བྱས་ནས་བདག་ཉིད་ཟ་བ་མ་ཡིན་པར་གཞན་ལ་སྟེར་ བ་དེ་བཞིན་དུ། གཞན་དོན་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་འགྲུབ་པའི་རྟེན་གྱི་ཆོས་ཐེག་པ་ཆེན་པོ་ཟབ་ པ་དང་རྒྱ་ཆེ་བ་བསྟན་པ་ལས། མདོ་ལས་གསུངས་པའི་ཕན་ཡོན་བསོད་ནམས་ཚད་མེད་ གྲངས་མེད་དཔག་ཏུ་མེད

【現代漢語翻譯】 有智慧的人應該經常瞭解 श्रेष्ठ（mchog，殊勝）和हीन（dman pa，低劣）等差別。 關於殊勝：如果如實理解大乘是殊勝的，那麼在此處堅定地恒常尋求它。如果認識到宣說甚深和廣大的大乘是殊勝的信仰，並且具有如理作意的信仰等圓滿的功德，那麼在進入信仰的階段，堅定地菩薩們應該恒常不間斷地尋求和努力修持大乘的信仰。 駁斥灰心：因為眾產生為人，在每一個剎那，都能獲得圓滿的菩提，所以不應接受灰心。不應該因為認為大乘的菩提難以修持而灰心，因為不是天神等其他眾生，而是已經獲得人身的眾生才能成就，並且不是僅僅少數人獲得，而是十方無量世界中的無量眾生都能獲得，而且不是僅僅在漫長的時間裡有人獲得，而是在每一個剎那都有無量眾生獲得圓滿的菩提。因此，不應該認為像我這樣的人不能獲得大菩提而灰心，而應該以歡喜之心信奉大乘。 功德的差別：給予他人食物的功德如何增長，同樣，爲了他人的利益，依據佛法，特別是從經中所說的功德會大量產生，但爲了自己的利益而依據佛法，卻不會有如此大的功德。如何爲了他人的利益，將好的食物給予其他眾生，功德會增長？正如《入行論》所說：『如果給予，自己用什麼？為己思念乃鬼行，若為他利則佛法。』 同樣，爲了圓滿他人的利益，依據甚深廣大的大乘佛法，從經中所說的利益和功德是無量無邊的。

【English Translation】 The wise should always understand the differences such as श्रेष्ठ (mchog, superior) and हीन (dman pa, inferior). Regarding the superior: If one truly understands that the Mahayana is superior, then one should steadfastly and constantly seek it here. If one recognizes that the Mahayana, which teaches profundity and vastness, is the supreme faith and possesses perfect qualities such as proper faith, then, in the stage of entering faith, steadfast Bodhisattvas should constantly and continuously seek and strive to practice the faith in the Mahayana. Refuting discouragement: Because sentient beings become humans, and in every instant, they can attain perfect Bodhi, therefore, one should not accept discouragement. One should not be discouraged by thinking that the Bodhi of the Mahayana is difficult to practice, because it is not other beings such as gods, but those who have attained human form who can achieve it, and it is not just a few who attain it, but countless sentient beings in the infinite realms of the ten directions who can attain it, and it is not just someone who attains it in a long time, but in every instant there are infinite beings who attain perfect Bodhi. Therefore, one should not be discouraged by thinking that someone like me cannot attain great Bodhi, but should believe in the Mahayana with joy. The difference in merit: How does the merit of giving food to others increase? Similarly, for the benefit of others, according to the Dharma, especially the merit mentioned in the Sutras will be produced in large quantities, but for one's own benefit, according to the Dharma, there will not be such great merit. How does giving good food to other beings for the benefit of others increase merit? As it is said in the 'Bodhicharyavatara': 'If you give, what will you use yourself? Thinking of oneself is the way of a ghost, but thinking of others is the Dharma of the Buddha.' Similarly, in order to perfect the benefit of others, according to the profound and vast Mahayana Dharma, the benefits and merits mentioned in the Sutras are immeasurable.

---

་པ་ཆེས་ཆེར་ཁྱད་པར་དུ་འཕགས་པ་འབྱུང་བ་ཐོབ་པ་ལྟར། རང་གི་ དོན་གྱི་རྟེན་ཐེག་ཆུང་གི་ཆོས་བསྟན་པ་ལས་ནི་བསོད་ནམས་ཆེན་པོ་དེ་ལྟ་བུ་ཐོབ་པ་མ་ཡིན་ ནོ་ཞེས་པ་ལྟར། དེ་དག་གི་ཁྱད་པར་ཤེས་པའི་སྒོ་ནས་ཐེག་ཆེན་གྱི་ཆོས་ལ་མོས་པར་བྱའོ། ། མོས་པའི་འབྲས་བུ་བསྡུ་བ་ནི། དེ་ལྟར་འཕགས་པ་ཆེན་པོའི་ཆོས་ནི་ ཡངས་གྱུར་ལ། །བློ་དང་ལྡན་པས་རྟག་ཏུ་མོས་པ་ཆེ་བསྐྱེད་ན། །བསོད་ ནམས་རྒྱ་ཆེན་རྒྱུན་མི་འཆད་དང་དེ་འཕེལ་དང་། །ཡོན་ཏན་དཔག་ཏུ་ མེད་པས་བདག་ཉིད་ཆེན་པོར་འགྱུར། །གོང་དུ་རྒྱས་པར་བཤད་པའི་ཚུལ་དེ་ལྟར་ ན་ཡུལ་འཕགས་པ་ཆེན་པོ་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཆོས་ནི་ཐེག་པ་ཆེན་པོ་ཟབ་ཅིང་ཡངས་ལ་རྒྱ་ཆེ་ བར་གྱུར་པ་ལ། གང་ཟག་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་བློ་དང་ལྡན་པ་མཐའ་ཡས་པས་དུས་རྟག་ ཏུ་རྒྱུན་མི་འཆད་པར་ངོ་བོ་ཡིད་ཆེས་པ་དང་འདོད་པའི་སྒོ་ནས་དད་ཅིང་མོས་པ་ཡོངས་སུ་ ཉམས་པར་མི་འགྱུར་བ་རྒྱ་ཆེན་པོ་བསྐྱེད་ན་གནས་སྐབས་ཀྱི་འབྲས་བུ་བསོད་ནམས་རྒྱ་ཆེན་ པོ་རྒྱུན་མི་འཆད་པ་འཕེལ་བ་དང་། རྒྱུ་མཐུན་པའི་འབྲས་བུ་མོས་པ་དེ་ཉིད་གོང་ནས་གོང་ དུ་འཕེལ་བར་འགྱུར་བ་དང་། མཐར་ཐུག་གི་འབྲས་བུ་སྟོབས་དང་མི་འཇིགས་པ་ལ་སོགས་ 4-249 པའི་ཡོན་ཏན་དཔག་ཏུ་མེད་པས་བརྒྱན་པའི་བདག་ཉིད་ཆེན་པོ་རྫོགས་པའི་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ གོ་འཕང་ཐོབ་པར་འགྱུར་བའོ། །བྱང་ཆུབ་ལ་མོས་པའི་སྐབས་རྫོགས་པར་བཤད་ཟིན་ཏོ། ། ༈ ། ། ༈ མོས་པ་ལྟར་ཆོས་ཚོལ་བ་ལ། སྤྱི་དོན། མོས་པ་ལྟར་ཆོས་ཚོལ་བ་ལ་སྤྱི་དོན་ནི། བྱང་ས་ལས། དེ་ལ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཆོས་ ཚོལ་བས། ཅི་ཞིག་ཚོལ་ཇི་ལྟར་ཚོལ་ཅིའི་ཕྱིར་ཚོལ་ཞེ་ན་དང་པོ་ནི། མདོར་བསྡུ་ན་བྱང་ཆུབ་ སེམས་དཔའ་ནི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་སྡེ་སྣོད་ཚོལ་ལོ། །ཉན་ཐོས་ཀྱི་སྡེ་སྣོད་དང་ཕྱི་རོལ་ གྱི་བསྟན་བཅོས་རྣམས་དང་འཇིག་རྟེན་པའི་གཟོ་དང་ལས་ཀྱི་གནས་ཤེས་པ་རྣམས་ཚོལ་ལོ། ། དེ་ལ་གསུང་རབ་ཏུ་གཏོགས་པ་ཡན་ལག་བཅུ་གཉིས་ལས་ཤིན་ཏུ་རྒྱས་པའི་སྡེ་གང་ཡིན་པ་ དེ་ཉིད་ནི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་སྡེ་སྣོད་ཡིན་ནོ། །ལྷག་མ་ནི་ཉན་ཐོས་ཀྱི་སྡེ་སྣོད་ཡིན་པར་ རིག་པར་བྱའོ། །ཕྱི་རོལ་གྱི་བསྟན་བཅོས་རྣམ་པ་གསུམ་སྟེ་གཏན་ཚིགས་ཀྱི་བསྟན་བཅོས་ དང་སྒྲའི་བསྟན་བཅོས་དང་གསོ་བའི་བསྟན་བཅོས་སོ། །དེ་ལ་འཇིག་རྟེན་པའི་བཟོ་དང་ ལས་ཀྱི་གནས་ནི། རྣམ་པ་དུ་མ་རྣམ་པ་སྣ་ཚོགས་པ་མང་པོ་ཡོད་དོ་ཞེས་པ་ལ་སོགས་པས་ རིག་པའི་གནས་ལྔ་དང་། (དོན་ཙམ་བླངས་པ་)རྒྱུ་དང་འབྲས་བུ་ཕྱིན་ཅི་མ་ལོག་པ་དང་ཆུད་མི་ ཟ་བ་དང་རྟེན་ཅིང་འབྲེལ་པར་འབྱུང་བ་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པ་དང་རྣམ་པར་བྱང་བ་དང་། བྱང་ཆུབ་ཀྱི་ཕྱོགས་དང་མཐུན་པ་དང་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་ལ་སོགས་པ་དབྱེ་བ་མཐའ་ ཡས་པས་ཅི་ཞིག་

【現代漢語翻譯】 就像獲得極其卓越的殊勝一樣，不如爲了自己的利益而宣說小乘之法所獲得的福德那樣。通過了解這些差別，應當信奉大乘之法。 收集信奉的果實：如此殊勝的大乘之法是廣闊的，有智慧的人應恒常增長信奉之心，福德廣大，相續不斷增長，以無量功德成為偉大的存在。如前廣述之理，殊勝的佛法，即大乘，是深邃、廣闊而浩瀚的。菩薩具有無限的智慧，恒常以堅定的信念和願望，不間斷地生起信心和信奉，如果能夠廣大地增長，那麼暫時的果報是廣大的福德相續不斷地增長；相似的果報是信奉之心不斷地增長；究竟的果報是以力量和無畏等無量功德莊嚴的偉大自性，獲得圓滿正覺的果位。信奉菩提的章節已經圓滿講述。 按照信奉尋求佛法，總義：按照信奉尋求佛法，總義是：在《菩薩地》中說：『菩薩尋求佛法，尋求什麼？如何尋求？為何尋求？』首先，簡而言之，菩薩尋求的是菩薩的藏經。也尋求聲聞的藏經、外道的論典，以及世間的工巧和事業知識。其中，屬於聖教十二分教，極其廣大的部類，就是菩薩的藏經。其餘的應當理解為聲聞的藏經。外道的論典有三種，即因明論典、聲明論典和醫方明論典。世間的工巧和事業知識，有多種多樣。』等等，通過五明，（僅取其義）因和果不錯亂，不浪費，以及緣起、煩惱、清凈、菩提分和涅槃等等，有無量的差別，尋求什麼？

【English Translation】 Just as obtaining an extremely excellent distinction, it is not like obtaining such great merit from teaching the Dharma of the Lesser Vehicle for one's own benefit. Through understanding these differences, one should have faith in the Dharma of the Great Vehicle. Collecting the fruits of faith: Such a supreme Dharma of the Great Vehicle is vast, and those with wisdom should always increase their faith. Great merit will continuously increase, and with immeasurable qualities, one will become a great being. As explained above, the supreme Dharma of the Buddha, the Great Vehicle, is profound, vast, and extensive. Bodhisattvas with limitless wisdom, constantly and without interruption, with unwavering faith and desire, generate faith and devotion. If one can greatly increase this, the temporary result is the continuous increase of great merit; the similar result is the continuous increase of faith itself; the ultimate result is the attainment of the state of perfect enlightenment, adorned with immeasurable qualities such as strength and fearlessness. The chapter on faith in Bodhi has been completely explained. Seeking the Dharma according to faith, general meaning: The general meaning of seeking the Dharma according to faith is: In the Bodhisattvabhumi it says: 'When a Bodhisattva seeks the Dharma, what does he seek? How does he seek? Why does he seek?' First, in brief, a Bodhisattva seeks the collection of Bodhisattvas. He also seeks the collection of Hearers, the treatises of outsiders, and knowledge of worldly crafts and activities. Among them, the extremely extensive category that belongs to the twelve divisions of the scriptures is the collection of Bodhisattvas. The remainder should be understood as the collection of Hearers. There are three types of treatises of outsiders: treatises on logic, treatises on grammar, and treatises on medicine. Worldly crafts and activities are of many kinds.' And so on, through the five sciences, (only the meaning is taken) cause and effect are not confused, not wasted, and dependent origination, defilement, purification, aspects of enlightenment, and Nirvana, etc., have limitless distinctions. What does one seek?

---

ཚོལ་བ་གསུངས་ཤིང་། ཇི་ལྟར་ཚོལ་བ་ནི་ཆོས་སྨྲ་བ་ལ་གུས་པ་ཆེན་པོས་ ལེགས་པར་གསུངས་པ་གཅིག་གི་ཕྱིར་ཡང་། ལྕགས་ཀྱི་ས་གཞི་ཚ་ཞིང་འབར་བར་འགྲོ་བ་ ལའང་དགའ་ཞིང་སྤྲོ་བ་དང་། (ཚིག་ཀྱང་)དེ་ཡོན་ཏན་འདོད་པས་ཆོས་སྨྲ་བའི་དྲུང་དུ་འགྲོ་བར་ བྱེད་ཀྱི་ཀླན་ཀ་ཚོལ་བའི་སེམས་ཀྱིས་ནི་མ་ཡིན་པ་དང་། གུས་པ་དང་བཅས་པས་འགྲོའི་ ང་རྒྱལ་གྱིས་ཁེངས་པས་ནི་མ་ཡིན་པ་དང་། དགེ་བ་ཇི་ལྟ་བུ་ཞིག་བཙལ་སྙམ་པས་འགྲོའི་ 4-250 བདག་ཉིད་བསྒྲགས་པའི་ཕྱིར་ནི་མ་ཡིན་པ་དང་། བདག་དང་གཞན་དགེ་བའི་རྩ་བ་ལ་ཡང་ དག་པར་སྦྱར་བར་བྱའོ་སྙམ་པ་ཡིན་གྱི་རྙེད་པ་དང་བཀུར་སྟིའི་ཕྱིར་ནི་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་པ་ དང་། ཀུན་ཤེས་པར་བྱ་བའི་སེམས་དང་ལྡན་པ་དང་སེམས་རྩེ་གཅིག་པ་དང་། རྣ་བླགས་པ་ དང་ཡིད་གཏད་པ་དང་སེམས་ཀྱིས་ཀུན་ནས་བསམས་ནས་ཆོས་ཉན་ཏེ། བྱང་ཆུབ་སེམས་ དཔའ་ནི་དེ་ལྟར་ཐོས་པ་ཚོལ་བར་བྱེད་དོ་ཞེས་པ་ལ་སོགས་པ་གསུངས་པ་ལྟར་རོ། ། དགོས་པ་ཅིའི་ཕྱིར་ཚོལ་བ་ནི། (དོན་བླངས་པ་)བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་བདག་ཉིད་ཆོས་ དང་རྗེས་སུ་མཐུན་པའི་ཆོས་ཡང་དག་པར་བསྒྲུབ་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར་དང་། གཞན་དག་ལ་ ཡང་རྒྱ་ཆེར་ཡང་བསྟན་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར་ནང་རིག་པ་དང་། དེ་ཉིད་ལ་ལོག་པར་འཛིན་པ་ སྤངས་ནས་ཕས་ཀྱི་རྒོལ་བ་ཚར་བཅད་པའི་ཕྱིར་དང་། བསྟན་པ་འདི་ལ་མ་དད་པ་རྣམས་ དད་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར་དང་། དད་པ་རྣམས་ཕྱིར་ཞིང་འཕེལ་བར་བྱ་བའི་ཕྱིར་གཏན་ཚིགས་ རིག་པ་དང་། ཚིག་དང་ཡི་གེ་དང་ངེས་པའི་ཚིག་བཟང་པོ་ལེགས་པར་སྦྱར་ཏེ་བརྗོད་པ་ལ་ མོས་པ་རྣམས་ཡིད་ཆེས་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར་དང་། དོན་གཅིག་ལ་ཡང་ངེས་པའི་ཚིག་སྣ་ཚོགས་ ཀྱིས་རྗེས་སུ་ཐ་སྙད་གདགས་པ་ལ་འཇུག་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར་སྒྲ་རིག་པ་དང་། སེམས་ཅན་ རྣམས་ཀྱི་ནད་སྣ་ཚོགས་ཞི་བར་བྱ་བའི་ཕྱིར་དང་། སྐྱེ་བོའི་ཚོགས་ཆེན་པོ་ལ་ཕན་གདགས་ པའི་ཕྱིར་གསོ་བ་རིག་པ་དང་། གཞན་དོན་དུ་ཚེགས་ཆུང་ངུས་ལོངས་སྤྱོད་བསྒྲུབ་པའི་ཕྱིར་ དང་། སེམས་ཅན་རྣམས་ཀྱིས་གཅེས་པར་བྱ་བ་བསྐྱེད་པའི་ཕྱིར་དང་། བཟོའི་གནས་ཤེས་ པ་སྦྱིན་པས་ཕན་བཏགས་ཏེ་བསྡུ་བར་བྱ་བའི་ཕྱིར་བཟོ་རིག་པའི་གནས་རྣམས་བཙལ་བར་ གསུངས་པ་རྣམས་ཀྱང་ཤེས་པར་བྱའོ། ། ༈ མོས་པ་ལྟར་ཆོས་ཚོལ་བ་ལ། གཞུང་དོན། གཞུང་དོན་ནི། དམིགས་པ་དམིགས་པ་རྙེད་པ་ཡིད་ལ་བྱེད། །ཆོས་ཀྱི་དེ་ཉིད་དེ་ཉིད་སྒྱུ་ མ་བཞིན། །ཤེས་བྱ་ཉོན་མོངས་རྣམ་བྱང་རྣམ་རིག་ཙམ། །མཚན་ཉིད་དང་ནི་རྣམ་པར་གྲོལ་ 4-251 བ་དང་། །(༡)ངོ་བོ་ཉིད་མེད་མི་སྐྱེའི་ཆོས་ལ་བཟོད། །ཐེག་པ་གཅིག་དང་རིག་པའི་གནས་ལྔ་ དང་། །ཁམས་བརྟས་ཡོངས་ཚོལ་ཚོལ་བའི་རབ་དབྱེ་དང་། །རྒྱུ་ཆོས་རྣམ་རྟོག་ཡོངས་ཚོལ་ཆེ་ བ་བསྟན། །(༢)ཞེས་སྡོམ་དུ་བྱས་པ་ལྟར་

【現代漢語翻譯】 他宣說了尋求（ཚོལ་བ་）的方式。如何尋求呢？爲了一個以極大的恭敬心善說佛法的人，即使走到熾熱燃燒的鐵地上，也感到歡喜和快樂。（並且）因為渴望功德，才去說法者那裡，而不是爲了挑剔過失；帶著恭敬心前往，而不是充滿傲慢；爲了尋求某種功德而前往，而不是爲了宣揚自己；爲了將自己和他人與功德之根本完全結合而前往，而不是爲了獲得名利恭敬。要以渴望瞭解一切的心、專注的心、傾聽的心、專一的心，以及用心思考來聽聞佛法。菩薩就是這樣尋求聽聞佛法的，等等。 尋求的目的何在呢？（提取要點）菩薩爲了自己能夠如法修行，也爲了能夠廣為他人宣說佛法，所以要學習內明（ནང་རིག་པ་）。爲了斷除對佛法的錯誤執著，降伏外道，使不信者生起信心，使已信者增長信心，所以要學習因明（གཏན་ཚིགས་རིག་པ་）。爲了能夠巧妙地運用詞語、文字和正確的術語進行表達，使樂於言辭者信服，並且能夠用各種正確的術語來詮釋同一個道理，所以要學習聲明（སྒྲ་རིག་པ་）。爲了平息眾生的各種疾病，爲了利益廣大人群，所以要學習醫方明（གསོ་བ་རིག་པ་）。爲了以最小的努力獲得最大的利益，爲了培養眾生所珍視的事物，並且通過佈施工藝知識來幫助他人，從而攝受他們，所以要尋求工巧明（བཟོ་རིག་པ་）的知識。這些都應該瞭解。 依照意願尋求佛法，其要義在於： 要義是：目標、目標、獲得、憶念；佛法之真如，如幻如化；所知、煩惱、清凈、唯識；自性與解脫；（1）無自性、不生之法性安忍；一乘、五明；界、增、遍尋、尋之差別；因法、分別、遍尋之殊勝。（2）如是總結。

【English Translation】 He explained the way of seeking (ཚོལ་བ་). How to seek? For the sake of one who speaks the Dharma well with great reverence, even going to the hot and burning iron ground is a joy and delight. (And) because of desiring merit, one goes to the Dharma speaker, not with a mind to find fault; going with reverence, not filled with arrogance; going with the thought of seeking some kind of merit, not to proclaim oneself; going with the intention of truly joining oneself and others to the root of merit, not for the sake of gain and honor. One should listen to the Dharma with a mind eager to know everything, a focused mind, an attentive ear, a devoted mind, and thinking with the mind. This is how a Bodhisattva seeks to hear the Dharma, and so on. What is the purpose of seeking? (Taking the essence) The Bodhisattva seeks to learn Inner Science (ནང་རིག་པ་) in order to practice the Dharma correctly himself and to widely teach the Dharma to others. To abandon wrong attachments to the Dharma, to subdue opponents, to make the unfaithful faithful, and to increase the faith of those who already have faith, one should study Logic (གཏན་ཚིགས་རིག་པ་). To be able to skillfully use words, letters, and correct terminology to express oneself, to convince those who are fond of words, and to be able to use various correct terms to interpret the same principle, one should study Grammar (སྒྲ་རིག་པ་). To pacify the various diseases of sentient beings and to benefit the great multitude, one should study Medicine (གསོ་བ་རིག་པ་). To obtain the greatest benefit with the least effort, to cultivate what sentient beings cherish, and to help others by giving the knowledge of crafts, thereby gathering them, one should seek the knowledge of Crafts (བཟོ་རིག་པ་). These should all be understood. According to aspiration, seeking the Dharma, the essence is: The essence is: object, object, attainment, recollection; the suchness of Dharma, like illusion; knowable, affliction, purification, mere consciousness; nature and liberation; (1) no-self-nature, forbearance in the Dharma of non-origination; One Vehicle, Five Sciences; realm, increase, pervasive seeking, distinctions of seeking; cause-Dharma, discrimination, showing the greatness of pervasive seeking. (2) Thus summarized.

---

བཅུ་དགུས་སྟོན་པ་སྟེ། དང་པོ་སྡེ་སྣོད་གསུམ་ལ་བརྩམས་ནས་དམིགས་པ་ཡོངས་སུ་ཚོལ་བ་ལ། བསྡུས་ཏེ་ བྱེད་ལས་བསྟན་པ་དང་། ཕྱེ་སྟེ་སོ་སོར་བཤད་པའོ། ། དང་པོ་ནི། སྡེ་སྣོད་དག་ནི་གསུམ་མམ་གཉིས་ཀྱང་རུང་། །བསྡུས་ པའི་ཕྱིར་ཏེ་རྒྱུ་ནི་དགུར་འདོད་དོ། །དེ་ནི་བག་ཆགས་རྟོགས་དང་ཞི་བ་ དང་། །རབ་ཏུ་རྟོགས་པས་རྣམ་པར་གྲོལ་བར་བྱེད། །དེ་ཡང་བརྗོད་བྱེད་ཀྱི་ སྒོ་ནས། མདོ་དབྱངས་ལུང་ཚིགས། ཆེད་གླེང་རྟོགས་དེ། སྐྱེས་ཤིན་རྨད་གཏན་ཞེས་པ་ལྟར། གསུང་རབ་ཡན་ལག་བཅུ་གཉིས་ཏེ། ཀུན་ལས་བཏུས་པར། ཆོས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་མདོའི་སྡེ་དང་ དབྱངས་ཀྱིས་བསྙད་པའི་སྡེ་དང་ལུང་དུ་བསྟན་པའི་སྡེ་དང་ཚིགས་སུ་བཅད་པའི་སྡེ་དང་། ཆེད་དུ་བརྗོད་པའི་སྡེ་དང་གླེང་གཞིའི་སྡེ་དང་རྟོགས་པ་བརྗོད་པའི་སྡེ་དང་དེ་ལྟ་བུ་བྱུང་བའི་ སྡེ་དང་། སྐྱེས་པ་རབས་ཀྱི་སྡེ་དང་ཤིན་ཏུ་རྒྱས་པའི་སྡེ་དང་རྨད་དུ་བྱུང་བའི་ཆོས་ཀྱི་སྡེ་དང་ གཏན་ལ་ཕབ་པར་བསྟན་པའི་སྡེའོ་ཞེས་གསུངས་པ་ལྟར་རོ། །བརྗོད་བྱའི་སྒོ་ནས་སྡེ་སྣོད་ དག་ནི་མདོ་སྡེ་དང་འདུལ་བ་དང་ཆོས་མངོན་པ་སྟེ་གསུམ་མམ་དེ་རྣམས་ཀྱང་ཐེག་པ་དམན་ པ་ཉན་ཐོས་ཀྱི་སྡེ་སྣོད་དང་། ཐེག་པ་ཆེན་པོ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་སྡེ་སྣོད་གཉིས་སུ་བསྡུས་ ཀྱང་རུང་བའོ། །བྱང་ས་ལས། སྔར་བཤད་པ་ལྟར་ཤིན་ཏུ་རྒྱས་པ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་སྡེ་ སྣོད་དང་། གཞན་ཐམས་ཅད་ཉན་ཐོས་ཀྱི་སྡེ་སྣོད་དུའང་གསུངས་ཤིང་། ཀུན་ལས་བཏུས་ པར་ཡང་། དང་པོ་ལྔ་ཉན་ཐོས་ཀྱི་མདོ་སྡེའི་སྡེ་སྣོད་དང་། དེ་ནས་(གླེང་གཞི་སོགས་)གཞི་གཉིས་ ཀའི་འདུལ་བའི་སྡེ་སྣོད་དང་། ཤིན་ཏུ་རྒྱས་པ་དང་རྨད་དུ་བྱུང་བ་དང་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་ 4-252 མདོ་སྡེའི་སྡེ་སྣོད་དང་གཏན་ལ་ཕབ་པ་གཉིས་ཀའི་ཆོས་མངོན་པའི་སྡེ་སྣོད་དུ་གསུངས་ལ། ཉན་ཐོས་ཀྱི་སར་གླེང་གཞི་འདུལ་བ་དང་གཏན་ལ་ཕབ་པ་མངོན་པ་དང་གཞན་རྣམས་མདོ་ སྡེར་ཡང་གསུངས་ཏེ། དེ་དག་ཀྱང་གཙོ་གང་ཆེའི་དབང་དུ་བྱས་པའོ། །ཅིའི་ཕྱིར་སྡེ་སྣོད་ཅེས་ བྱ་ཞེ་ན་གཞི་དང་ལམ་དང་འབྲས་བུ་ལ་སོགས་པ་ཤེས་བྱའི་དོན་ཐམས་ཅད་བསྡུས་པའི་ ཕྱིར་ཏེ། དཔེར་ན་འབྲུ་མང་པོས་བསྡུས་པའི་སྣོད་ལ་འབྲུའི་སྣོད་ཅེས་བརྗོད་པ་བཞིན་ནོ། ། རྒྱུ་ཅིའི་ཕྱིར་སྡེ་སྣོད་གསུམ་རྣམ་པར་བཞག་ཅེ་ན། སྤང་བར་བྱ་བ་གསུམ་དང་། བསྒྲུབ་པར་ བྱ་བ་གསུམ་དང་། ཤེས་པར་བྱ་བ་གསུམ་གྱི་དབང་དུ་བྱས་ནས་རྒྱུ་ནི་དགུ་ཡིན་པར་འདོད་ དོ། །དེ་ཡང་སྤང་བྱ་ཉེ་བའི་ཉོན་མོངས་པ་ཐེ་ཚོམ་གྱི་གཉེན་པོར་གང་ལ་ཐེ་ཚོམ་ཟ་བ་དེ་ཉིད་ ངེས་པར་བྱ་བའི་ཆེད་དུ་ཤིན་ཏུ་གསལ་བར་སྟོན་པ་མདོ་སྡེ་དང་། ཉེ་བའི་ཉོན་མོངས་པ་ མཐའ་གཉིས་སུ་ལྷུང་བའི་གཉེན་པོར་ཁ་ན་མ་ཐོ་བ་དང་བཅས་པའི་སོག་འ

【現代漢語翻譯】 十九、以聖教開示： 首先，致力於三藏（Tripitaka）的研究，全面尋求目標，可歸納為揭示作用，或展開為逐一解釋。 首先：三藏可以是三個或兩個。爲了歸納，原因被認為是九個。它們通過習氣（bag chags），領悟寂靜（zhi ba），以及完全領悟而獲得解脫（rnam par grol bar byed）。 從表達方式的角度來看，有經（mdo）、韻文（dbyangs）、預言（lung tshigs）、偈頌（tshegs），專題（ched gleng），證悟（rtogs de），本生（skyes shin），奇特（rmad），和決定（gtan）等十二部經典，如《集論》（Kunlas btuspa）所說：『法（chos）是指經藏（mdo'i sde），以韻文表達的藏（dbyangs kyis bsnyad pa'i sde），預言藏（lung du bstan pa'i sde），偈頌藏（tshigs su bcad pa'i sde），專題藏（ched du brjod pa'i sde），本事藏（gleng gzhi'i sde），證悟藏（rtogs pa brjod pa'i sde），如是發生藏（de lta bu byung ba'i sde），本生藏（skyes pa rabs kyi sde），廣大藏（shin tu rgyas pa'i sde），奇特法藏（rmad du byung ba'i chos kyi sde），和決定顯示藏（gtan la phab par bstan pa'i sde）。』 從所表達的內容來看，三藏是經藏（mdo sde），律藏（'dul ba），和論藏（chos mngon pa）。這三個藏可以歸納為小乘（nyan thos）聲聞藏和大乘（byang chub sems dpa'i）菩薩藏。 《菩薩地論》（Byang sa las）中說：『如前所述，廣大藏是菩薩藏，其他一切都是聲聞藏。』《集論》中也說：『前五個是聲聞經藏，然後（本事等）兩個是二者的律藏，廣大藏和奇特藏是菩薩經藏，決定藏是二者的論藏。』 在聲聞地（nyan thos kyi sar）中，本事是律藏，決定是論藏，其他是經藏。這些都是根據主要內容來劃分的。為什麼稱為『藏』呢？因為它們包含了基礎（gzhi），道路（lam），果（'bras bu）等所有應知的意義。例如，像裝滿穀物的容器被稱為『穀物藏』一樣。 為什麼將原因分為三藏呢？因為根據應斷除的三種（spang bar bya ba gsum），應修習的三種（bsgrub par bya ba gsum），和應瞭解的三種（shes par bya ba gsum）來劃分，所以原因被認為是九個。也就是說，爲了對治近分的煩惱（nye ba'i nyon mongs pa）——懷疑（the tshom），爲了確定對什麼產生懷疑，經藏清晰地展示；爲了對治近分的煩惱——落入兩邊，律藏包含了戒律（kha na ma tho ba dang bcas pa'i sog 'gog）。

【English Translation】 Nineteen, Showing through the Teachings: First, focusing on the study of the Tripitaka (three baskets), fully seeking the aim, which can be summarized as revealing the function, or expanded as explaining each individually. First: The Tripitaka can be three or two. For the sake of summarizing, the causes are considered to be nine. They liberate (rnam par grol bar byed) through habits (bag chags), realizing peace (zhi ba), and fully realizing. From the perspective of expression, there are twelve branches of scripture, such as Sutra (mdo), Verse (dbyangs), Prophecy (lung tshigs), Gatha (tshegs), Special Topics (ched gleng), Realization (rtogs de), Jataka (skyes shin), Marvelous (rmad), and Definitive (gtan), as stated in the Compendium (Kunlas btuspa): 'Dharma (chos) refers to the Sutra Pitaka (mdo'i sde), the Verse Pitaka (dbyangs kyis bsnyad pa'i sde), the Prophecy Pitaka (lung du bstan pa'i sde), the Gatha Pitaka (tshigs su bcad pa'i sde), the Special Topics Pitaka (ched du brjod pa'i sde), the Nidana Pitaka (gleng gzhi'i sde), the Realization Pitaka (rtogs pa brjod pa'i sde), the Thus-Come Pitaka (de lta bu byung ba'i sde), the Jataka Pitaka (skyes pa rabs kyi sde), the Extensive Pitaka (shin tu rgyas pa'i sde), the Marvelous Dharma Pitaka (rmad du byung ba'i chos kyi sde), and the Definitive Teaching Pitaka (gtan la phab par bstan pa'i sde).' From the perspective of what is expressed, the Tripitaka are the Sutra Pitaka (mdo sde), the Vinaya Pitaka ('dul ba), and the Abhidharma Pitaka (chos mngon pa). These three can be summarized into the Hinayana (nyan thos) Sravaka Pitaka and the Mahayana (byang chub sems dpa'i) Bodhisattva Pitaka. In the Bodhisattva-bhumi (Byang sa las), it is said: 'As previously stated, the Extensive Pitaka is the Bodhisattva Pitaka, and all others are the Sravaka Pitaka.' In the Compendium, it is also said: 'The first five are the Sravaka Sutra Pitaka, then (Nidana, etc.) the two are the Vinaya Pitaka of both, the Extensive Pitaka and the Marvelous Pitaka are the Bodhisattva Sutra Pitaka, and the Definitive Pitaka is the Abhidharma Pitaka of both.' In the Sravaka-bhumi (nyan thos kyi sar), Nidana is the Vinaya Pitaka, Definitive is the Abhidharma Pitaka, and the others are the Sutra Pitaka. These are all divided according to the main content. Why is it called 'Pitaka'? Because they contain all the knowable meanings of the base (gzhi), the path (lam), the fruit ('bras bu), etc. For example, just as a container filled with grain is called a 'grain container'. Why are the causes divided into three Pitakas? Because they are divided according to the three to be abandoned (spang bar bya ba gsum), the three to be cultivated (bsgrub par bya ba gsum), and the three to be understood (shes par bya ba gsum), so the causes are considered to be nine. That is, in order to counteract the near afflictions (nye ba'i nyon mongs pa) - doubt (the tshom), in order to determine what one doubts, the Sutra Pitaka clearly shows; in order to counteract the near afflictions - falling into two extremes, the Vinaya Pitaka contains the precepts (kha na ma tho ba dang bcas pa'i sog 'gog).

---

ཇོག་ལ་སོགས་ པ་བཀག་པས་འདོད་པ་བསོད་ཉམས་ཀྱི་མཐའ་སྤོང་ཞིང་། ཁ་ན་མ་ཐོ་བ་མེད་པའི་གོས་ འབུམ་རི་བ་ལ་སོགས་པའང་གནང་བས་ངལ་ཞིང་དུབ་པའི་མཐའ་སྤོང་བ་འདུལ་བ་དང་། ཉེ་བའི་ཉོན་མོངས་པ་རང་གི་ལྟ་བ་མཆོག་ཏུ་འཛིན་པའི་གཉེན་པོར་ཆོས་ཀྱི་མཚན་ཉིད་ཕྱིན་ ཅི་མ་ལོག་པ་བསྟན་པས་བློ་བྱང་ནས་ཕྱོགས་ཞེན་སྤོང་བར་བྱེད་པ་མངོན་པའི་སྡེ་སྣོད་རྣམས་ རྣམ་པར་བཞག་གོ །ཡང་བསྒྲུབ་བྱ་བསླབ་པ་གསུམ་ལ་བློ་བྱང་བར་བྱ་བའི་ཆེད་དུ་དེ་རྣམས་ ཤིན་ཏུ་གསལ་བར་སྟོན་པ་མདོ་སྡེ་དང་། ལྷག་པའི་ཚུལ་ཁྲིམས་ཀྱི་བསླབ་པ་གཙོ་ཆེར་སྒྲུབ་ པ་དང་། ཚུལ་ཁྲིགས་དང་ལྡན་ན་འགྱོད་པ་མེད་པ་ལ་སོགས་པའི་རིམ་གྱིས་ཏིང་ངེ་འཛིན་ ཐོབ་པས་ལྷག་པའི་སེམས་ཀྱི་བསླབ་པ་སྒྲུབ་པ་འདུལ་བ་དང་། ཆོས་ཀྱི་དོན་ཕྱིན་ཅི་མ་ལོག་ པར་རབ་ཏུ་རྣམ་པར་འབྱེད་པའི་ཐབས་རྒྱ་ཆེར་བསྟན་ནས་ལྷག་པའི་ཤེས་རབ་ཀྱི་བསླབ་པ་ སྒྲུབ་པ་མངོན་པའི་སྡེ་སྣོད་རྣམས་རྣམ་པར་བཞག་གོ །ཡང་ཤེས་བྱ་བསླབ་པ་གསུམ་གྱི་ཆོས་ 4-253 དང་དོན་ཤིན་ཏུ་གསལ་བར་བཤད་པས་བློ་བྱང་བར་བྱེད་པ་མདོ་སྡེ་དང་། ཆོས་དང་དོན་ སྒྲུབ་པའི་ཆེད་དུ་ཉོན་མོངས་པ་འདུལ་བ་ལ་བརྩོན་པས་ཆོས་དང་དོན་མངོན་སུམ་དུ་རྟོགས་ པར་བྱེད་པ་འདུལ་བ་དང་། ཆོས་དང་དོན་ལེགས་པར་རྟོགས་ཏེ་འབེལ་བའི་གཏམ་གྱིས་ གཏན་ལ་འབེབས་པ་ལ་མཁས་པས་ཆོས་ལ་རྫོགས་པར་སྤྱོད་པའི་བདེ་བ་ལ་གནས་པར་ བྱེད་པ་མངོན་པའི་སྡེ་སྣོད་རྣམས་རྣམ་པར་གཞག་གོ །བྱེད་ལས་སྡེ་སྣོད་གསུམ་པོ་དེ་ནི་ཐོས་ པའི་སྒོ་ནས་སེམས་ཀུན་གཞིའི་རྣམ་ཤེས་ལ་ཆོས་དབྱིངས་རྟོགས་པའི་རྒྱུ་མཐུན་པའི་བག་ ཆགས་གཞག་སྟེ། བསམས་པ་ལ་བརྟེན་ནས་གསུང་རབ་ཀྱི་དོན་ཕྱིན་ཅི་མ་ལོག་པར་རྟོགས་ པ་དང་། བསྒོམས་པ་ལ་བརྟེན་ནས་ཞི་གནས་ཀྱིས་ཉོན་མོངས་པ་ཞི་བ་དང་ལྷག་མཐོང་གིས་ ཆོས་ཉིད་མངོན་སུམ་དུ་རབ་ཏུ་རྟོགས་པར་བྱས་པས། རང་གཞན་འཁོར་བའི་སྡུག་བསྔལ་ ལས་རྣམ་པར་གྲོལ་ནས་མྱ་ངན་ལས་འདས་པའི་བདེ་བ་ཆེན་པོ་ཐོབ་པར་བྱེད་པའོ། ། ཕྱེ་སྟེ་བཤད་པ་ལ། ཕན་ཡོན་དང་བཅས་ཏེ་མདོར་བསྟན་དང་། དེའི་དོན་རྒྱས་པར་ བཤད་པའོ། ། དང་པོ་ནི། མདོ་དང་ཆོས་མངོན་འདུལ་བ་དག །མདོར་ན་དོན་ནི་ རྣམ་བཞིར་འདོད། །བློ་དང་ལྡན་པས་དེ་ཤེས་ནས། །རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་ མཁྱེན་པ་འཐོབ། །མདོ་སྡེ་དང་ཆོས་མངོན་པ་དང་འདུལ་བ་སྟེ་སྡེ་སྣོད་གསུམ་པོ་དེ་དག་ ཀྱང་མདོར་བསྡུས་ན་རེ་རེ་ཡང་དོན་ནི་རྣམ་པ་བཞི་{བཞི་}དང་ལྡན་པར་འདོད་ཅིང་། བློ་ དང་ལྡན་པ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་ཀྱིས་དེ་དག་གི་དོན་ཕྱིན་ཅི་མ་ལོག་པར་ཤེས་ནས་ སྒྲིབ་པ་གཉིས་སྤངས་པ་ལས་རང་གཞན་གྱི་དོན་གཉིས་མཐར་ཕྱིན་པ་རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་ མཁྱེན་པ་ཉིད་འཐོབ་བོ། །ཉན་ཐོས་རྣམས་ནི་ཚིགས་ས

【現代漢語翻譯】 通過禁止賭博等行為，避免了貪圖享樂的極端；通過允許穿著無過失的布衣等，避免了疲勞困頓的極端，這是《律藏》的作用。 爲了對治將自身觀點視為至上的近取煩惱，通過正確無誤地闡述佛法的定義，使智慧增長，從而避免偏見，這是《論藏》的作用。 此外，爲了使智慧增長，以便修行三學，因此清晰地闡述了這些內容，這是《經藏》的作用；主要修行增上戒學，如果具備戒律，就不會有後悔等，從而逐漸獲得禪定，這是修行增上心學，這是《律藏》的作用；廣泛闡述了正確無誤地辨別佛法意義的方法，從而修行增上慧學，這是《論藏》的作用。 此外，通過清晰地闡述三學的法與義，使智慧增長，這是《經藏》的作用；爲了修行法與義，努力調伏煩惱，從而證悟法與義，這是《律藏》的作用；因為精通於透徹理解法與義，並通過雄辯的言辭進行確立，從而安住于圓滿修習佛法的喜悅之中，這是《論藏》的作用。 這三藏的作用是：通過聽聞，在阿賴耶識（kun gzhi'i rnam shes）中種下證悟法界（chos dbyings）的相似因的習氣；通過思維，正確無誤地理解經文的意義；通過禪修，以奢摩他（zhi gnas）平息煩惱，以毗婆舍那（lhag mthong）直接證悟法性。從而使自己和他人從輪迴的痛苦中解脫，獲得涅槃（mya ngan las 'das pa）的大樂。 分為兩個部分來講解：首先是概述，包括利益；然後是詳細解釋其含義。 第一部分是：經、論、律，簡而言之，意義被認為是四種。有智慧的人通過了解這些，就能獲得一切智智。 《經藏》（mdo sde）、《論藏》（chos mngon pa）和《律藏》（'dul ba）這三藏，簡而言之，每一藏都具有四種意義。具有智慧的菩薩們，通過正確無誤地瞭解這些意義，從而消除二障，最終圓滿實現自他二利，獲得一切智智。聲聞乘的人則...

【English Translation】 By prohibiting gambling and other activities, the extreme of indulging in desires is avoided; by allowing the wearing of faultless cotton clothes and the like, the extreme of fatigue and exhaustion is avoided, this is the function of the Vinaya Pitaka. In order to counteract the afflictions of clinging to one's own views as supreme, by correctly and accurately explaining the definitions of the Dharma, wisdom is increased, thereby avoiding bias, this is the function of the Abhidhamma Pitaka. Furthermore, in order to increase wisdom for the purpose of practicing the three trainings, these contents are clearly explained, this is the function of the Sutra Pitaka; primarily practicing the higher training in discipline, if one possesses discipline, there will be no regret and so on, thereby gradually attaining Samadhi, this is practicing the higher training in mind, this is the function of the Vinaya Pitaka; widely explaining the methods for correctly and accurately distinguishing the meaning of the Dharma, thereby practicing the higher training in wisdom, this is the function of the Abhidhamma Pitaka. Furthermore, by clearly explaining the Dharma and meaning of the three trainings, wisdom is increased, this is the function of the Sutra Pitaka; in order to practice the Dharma and meaning, diligently subduing afflictions, thereby realizing the Dharma and meaning, this is the function of the Vinaya Pitaka; because one is skilled in thoroughly understanding the Dharma and meaning, and establishing it through eloquent speech, thereby abiding in the joy of fully practicing the Dharma, this is the function of the Abhidhamma Pitaka. The function of these three pitakas is: through hearing, imprinting on the Alaya consciousness (kun gzhi'i rnam shes) the habitual tendencies that are the similar cause for realizing the Dharmadhatu (chos dbyings); through thinking, correctly and accurately understanding the meaning of the scriptures; through meditation, pacifying afflictions with Shamatha (zhi gnas) and directly realizing the nature of reality with Vipassana (lhag mthong). Thereby liberating oneself and others from the suffering of samsara and attaining the great bliss of Nirvana (mya ngan las 'das pa). It is divided into two parts to explain: first, a summary including the benefits; then, a detailed explanation of its meaning. The first part is: Sutra, Abhidhamma, and Vinaya, in short, the meaning is considered to be fourfold. Those with wisdom, by understanding these, will attain omniscience. The Sutra Pitaka (mdo sde), the Abhidhamma Pitaka (chos mngon pa), and the Vinaya Pitaka ('dul ba), in short, each pitaka possesses four meanings. Bodhisattvas with wisdom, by correctly and accurately understanding these meanings, thereby eliminating the two obscurations, ultimately perfecting the two benefits of self and others, and attaining omniscience. The Shravakas, on the other hand...

---

ུ་བཅད་པ་གཅིག་གི་དོན་ཤེས་ན་ཤེས་ སྒྲིབ་མ་སྤངས་ཀྱང་ཉོན་སྒྲིབ་སྤངས་པ་ཙམ་གྱིས་རང་དོན་དུ་དགྲ་བཅོམ་པ་ཐོབ་པར་འགྱུར་ 4-254 རོ། ། རྒྱས་བཤད་ལ་གསུམ་ལས། མདོ་སྡེར་འཇོག་པའི་རྒྱུ་མཚན་ནི། གནས་རྣམས་ དང་ནི་མཚན་ཉིད་དང་། །ཆོས་དོན་སྨོས་ཕྱིར་མདོ་ཡིན་ནོ། །ཆོས་གང་ དུ་གསུངས་པ་དང་། {སྟོན་པ་གང་གིས་གསུངས་པ་དང་། } འཁོར་གང་ལ་གསུངས་པ་ལ་ སོགས་པ་གླེང་གཞིའི་སྒོ་ནས་གནས་རྣམས་དང་ནི། འཁྲུལ་པའི་ཤེས་པ་ཡུལ་དང་བཅས་ པ་ཀུན་རྫོབ་དང་། མ་འཁྲུལ་པའི་ཤེས་པ་ཡུལ་དང་བཅས་པ་དོན་དམ་ཞེས་པ་ལ་སོགས་པ་ བདེན་པ་གཉིས་ཀྱི་མཚན་ཉིད་དང་། ཕུང་པོ་དང་ཁམས་དང་སྐྱེ་མཆེད་དང་རྟེན་ཅིང་འབྲེལ་ བར་འབྱུང་བ་ལ་སོགས་པའི་ཆོས་དང་། དེ་དག་གི་ཡོད་མེད་ལ་སོགས་པའི་དགོངས་པའི་ དོན་ཏེ་བཞི་པོ་རྣམས་སྨོས་པའི་ཚུལ་གྱིས་གསལ་བར་སྟོན་པའི་ཕྱིར་མདོ་སྡེའི་སྡེ་སྣོད་ཡིན་ ནོ། ། མངོན་པར་འཇོག་པའི་རྒྱུ་མཚན་ནི། མངོན་དུའི་ཕྱིར་དང་ཡང་ཡང་དང་། ། ཟིལ་གནོན་རྟོགས་ཕྱིར་མངོན་པའི་ཆོས། །བདེན་པ་བཞི་དང་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་ ཕྱོགས་དང་མཐུན་པ་དང་། རྣམ་པར་ཐར་པའི་སྒོ་ལ་སོགས་པ་བསྟན་ནས་མྱ་ངན་ལས་ འདས་པ་ལ་མངོན་དུ་ཕྱོགས་པར་བྱེད་པའི་ཕྱིར་དང་། ཆོས་རེ་རེ་ཡང་གཟུགས་ཅན་དང་ གཟུགས་ཅན་མ་ཡིན་པ་དང་། བསྟན་ཡོད་དང་བསྟན་[དུ་]མེད་ལ་སོགས་པའི་ཁྱད་པར་ མང་པོས་ཡང་དང་ཡང་དུ་གསལ་བར་སྟོན་པའི་ཕྱིར་དང་། སྨྲ་བ་དང་སྨྲ་བའི་གཞི་ལ་སྨྲ་བ་ རྣམ་པར་ངེས་པ་ལ་མཁས་པས་ཕས་ཀྱི་རྒོལ་བ་ཕྱིན་ཅི་ལོག་སྨྲ་བ་རྣམས་ཟིལ་གྱིས་གནོན་ པའི་ཕྱིར་དང་། འདིས་མདོ་སྡེ་ལ་སོགས་པ་ཟབ་ཅིང་རྒྱ་ཆེ་བའི་དོན་རྣམས་གསལ་བར་ རྟོགས་པར་བྱེད་པའི་ཕྱིར་ཏེ་དོན་བཞི་དང་ལྡན་པ་ནི་མངོན་པའི་ཆོས་ཞེས་བྱའོ། ། འདུལ་བར་འཇོག་པའི་རྒྱུ་མཚན་ནི། ལྟུང་དང་འབྱུང་དང་ལྡང་བ་དང་། 4-255 ངེས་པར་འབྱུང་དང་གང་ཟག་དང་། །བཅས་པ་དང་ནི་རབ་དབྱེ་དང་། ། རྣམ་པར་ངེས་ཕྱིར་འདུལ་བ་ཉིད། །ཕམ་པ་དང་ལྷག་མ་དང་ལྟུང་བྱེད་དང་སོ་སོར་ བཤགས་པར་བྱ་བ་དང་ཉེས་བྱས་ཏེ་ལྟུང་བ་སྡེ་ལྔ་དང་། བླང་དོར་གྱི་གནས་མི་ཤེས་པ་དང་། སྒོ་གསུམ་གྱི་སྤྱོད་པ་བག་མེད་པ་དང་། ཀུན་སློང་ཉོན་མོངས་པ་མང་བ་དང་། བསླབ་པ་ལ་ མི་གུས་པ་སྟེ་ལྟུང་བ་འབྱུང་བའི་རྒྱུ་བཞི་དང་། བསམས་པས་འགྱོད་ཅིང་ཕྱིས་མི་བྱེད་པའི་ སྡོམ་པའི་སེམས་ཀྱིས་ལྟུང་བ་ལས་ལྡང་བའི་ཐབས་དང་། ལྟུང་བ་ལ་སོགས་པའི་ཉེས་པ་ བྱུང་ན་དགེ་སློང་གི་མདུན་དུ་མཐོལ་ནས་ཉེས་པ་ལས་ཐར་བར་བྱེད་པ་སོ་སོར་བཤགས་པ་ དང་(༡)བསླབ་པ་སྦྱིན་པ(འི་སྔོན་དུ་དམན་པའི་སྤྱོད་པ་བླངས་ཤིང་མཆོག་གི་སྤྱོད་པ་དོར་དུ་འཇུག་པ་)ལ་སོགས་ པའི་ཆད་ལས་ཁས་ལེན་པ་དང་(༢)། སྔར་བསླབ་པ་བཅས་པ་ལས་

【現代漢語翻譯】 如果理解了一個偈頌的意義，即使沒有斷除所知障，僅僅斷除煩惱障，也能獲得自利的阿羅漢果位。 關於詳細解釋，有三點。將經部歸為經藏的原因是： 『處所、體性與，法義皆宣說，故名為經藏。』 因為通過開篇的緣起，講述了在何處宣說此法，{由哪位導師宣說}，以及為哪些眷屬宣說等等；以及錯誤的認知及其對境是世俗諦，無錯誤的認知及其對境是勝義諦等等二諦的體性；以及蘊、界、處和緣起等等法；以及對這些法的有無等等的意趣之義，這四者以宣說的方式清楚地顯示出來，所以是經部的藏。 將論部歸為論藏的原因是： 『為證悟而趨入，再三與勝伏，故為論之法。』 因為它揭示了四聖諦和菩提分法等，並趨向于從涅槃中解脫；並且每一種法，無論是色法還是非色法，無論是可表示的還是不可表示的等等，都以許多差別再三清楚地顯示出來；並且精通於言說和言說之基礎的言說方式，因此能夠勝伏那些顛倒邪說的外道；並且通過它，可以清楚地理解經部等深奧廣大的意義，具備這四種意義的就是論之法。 將律部歸為律藏的原因是： 『墮罪與生起，還凈與決定，補特伽羅與，制立與開遮，以及別解脫，故為調伏藏。』 五種墮罪，即波羅夷、僧殘、墮罪、悔過和惡作；以及不瞭解應取應舍之處，身語意的行為放逸，煩惱的動機強烈，不恭敬戒律，這是產生墮罪的四個原因；以及以後悔的心和以後不再犯的誓願，從墮罪中恢復的方法；以及如果犯了墮罪等過失，在比丘面前坦白，從而從罪過中解脫的別解脫；以及（1）在佈施戒律之前，採取低劣的行為，放棄殊勝的行為等等，接受懲罰；以及（2）從先前制定的戒律中……

【English Translation】 If one understands the meaning of a single verse, even without abandoning the obscuration to knowledge, merely by abandoning the afflictive obscuration, one will attain the Arhat state for one's own benefit. Regarding the detailed explanation, there are three points. The reason for categorizing the Sutra section as the Sutra Pitaka is: 'Places, characteristics, and, meanings of Dharma are all explained, therefore it is called Sutra.' Because through the opening introduction, it narrates where the Dharma was taught, {by which teacher it was taught}, and to which retinue it was taught, etc.; and the nature of the two truths, such as mistaken cognition and its object being conventional truth, and non-mistaken cognition and its object being ultimate truth; and the Dharma such as aggregates, elements, sense bases, and dependent origination; and the meaning of the intention regarding the existence or non-existence of these Dharmas, these four are clearly shown in the manner of explanation, therefore it is the Sutra Pitaka. The reason for categorizing the Abhidharma section as the Abhidharma Pitaka is: 'To approach realization, repeatedly and to overcome, therefore it is the Dharma of Abhidharma.' Because it reveals the Four Noble Truths and the factors of enlightenment, etc., and leads to liberation from Nirvana; and each Dharma, whether it is form or non-form, whether it is expressible or inexpressible, etc., is clearly shown repeatedly with many distinctions; and being proficient in speech and the basis of speech, it is able to overcome those who speak perverted views; and through it, one can clearly understand the profound and vast meanings of the Sutra section, etc., possessing these four meanings is called the Dharma of Abhidharma. The reason for categorizing the Vinaya section as the Vinaya Pitaka is: 'Transgressions and arising, purification and determination, individuals and, precepts and distinctions, and complete liberation, therefore it is the Vinaya.' The five types of transgressions, namely Parajika, Sanghavasesa, Thullaccaya, Patidesaniya, and Dukkata; and not knowing what to accept and what to reject, undisciplined behavior of body, speech, and mind, strong motivation of afflictions, and disrespect for the precepts, these are the four causes for the arising of transgressions; and the method of recovering from transgressions with a regretful mind and a vow not to commit them again; and if one commits transgressions, etc., confessing before the monks, thereby being liberated from the offense, which is complete liberation; and (1) before giving precepts, adopting inferior behavior and abandoning superior behavior, etc., accepting punishment; and (2) from the previously established precepts...

---

ཕྱིས་དགོས་པ་ལ་ལྟོས་ ནས་རྣམ་གྲངས་ཀྱི་གནང་བ་ཕྱིར་གློད་པ་དང་(༣)། དགེ་འདུན་ཚོགས་པས་བསླབ་པའི་གཞི་ ཕྲན་ཚེགས་འགའ་ཞིག་བཀྲོལ་ནས་བག་ཡངས་སུ་བྱ་བ་དང་(༤)། དགེ་སློང་ཕ་མ་ཕན་ཚུན་ མཚན་གྱུར་ན། ལྟུང་བ་ཐུན་མོང་མ་ཡིན་པ་རྣམས་ལྟུང་མེད་དུ་འགྱུར་བ་དང་(༥)། ཆོས་ཀྱི་ སྡོམ་བཞིའི་རྣམ་པ་སོ་སོ་ཡང་དག་པར་རྟོགས་པ་ན་ལྟུང་བ་ཕྲན་ཚེགས་ལས་གྲོལ་བ་དང་ (༦)བདེན་པ་མཐོང་བ་ན་སྔར་ཉེས་པ་ཕྲན་ཚེགས་བྱས་པ་ལས་གྲོལ་ཞིང་ཕྱིས་ལྟུང་བ་ཕྲ་ མོའི་ཕྲ་མོ་ཡང་མི་བྱེད་པའི་སྡོམ་པ་ཆོས་ཉིད་ཀྱིས་ཐོབ་པ་སྟེ(༧)། བདུན་པོ་དེ་རྣམས་ཀྱིས་ ལྟུང་བ་ལས་ངེས་པར་འབྱུང་བ་དང་བཅས་པའི་ཆོས་བཞི་སྟོན་པས་ཕྱིར་འདུལ་བ་ཞེས་བྱ་ ཞིང་། ཡང་དྲུག་སྡེ་ལ་སོགས་པའི་གང་ཟག་གང་ཡང་རུང་བ་ལ་བརྟེན་ནས་བསླབ་པ་འཆའ་ བ་མཛད་པ་དང་། བཟང་སྦྱིན་གྱིས་མི་ཚངས་པར་སྤྱད་པ་ལ་སོགས་པ་ནམ་ཡང་གང་ཟག་ གི་ཉེས་པ་གསོལ་བ་ན་སྟོན་པས་དགེ་འདུན་བསྡུས་ཏེ་དེང་ཕྱིན་ཆད་དགེ་སློང་གི་གནས་དེ་ ལྟ་བུའི་མི་བྱའོ་ཞེས་བཅས་པ་དང་ནི་བསླབ་པའི་གཞི་མདོར་བསྟན་ནས་དེ་རྣམས་ཕམ་པ་ལ་ 4-256 བཞི་དང་ལྷག་མ་ལ་བཅུ་གསུམ་དང་སྤང་ལྟུང་ལ་སུམ་ཅུ་ལ་སོགས་པའི་རབ་ཏུ་དབྱེ་བ་ཞིབ་ མོས་རྒྱས་པར་འཆད་པ་དང་། ཡན་ལག་ཚང་ན་ལྟུང་བ་དངོས་གཞིར་འགྱུར་བ་དང་མ་ཚང་ ན་མི་འགྱུར་བ་དང་། ལས་དང་པོ་ལ་ནི་ལྟུང་བ་མེད་ཅིང་བཅས་པ་དང་འགལ་ན་ལྟུང་བར་ འགྱུར་བ་ལ་སོགས་པས་གཏན་ལ་འབེབས་ཤིང་རྣམ་པར་ངེས་པར་བྱེད་པའི་ཕྱིར་ཏེ། ཆོས་ བཞི་སྟོན་པའི་སྒོ་ནས་ཀྱང་འདུལ་བ་ཉིད་ཅེས་བྱའོ། ། དེ་དག་ལ་བརྟེན་ནས་དམིགས་པ་རྙེད་པ་ཡོངས་སུ་ཚོལ་བ་ལ་གསུམ་ལས། དམིགས་ པའི་དབྱེ་བ་བསྟན་པ་ནི། དམིགས་པ་ཆོས་དང་ནང་དང་ནི། །ཕྱི་དང་གཉིས་ ནི་ཡིན་པར་འདོད། །བཤད་མ་ཐག་པའི་སྡེ་སྣོད་གསུམ་དང་གསུང་རབ་ཡན་ལག་ བཅུ་གཉིས་ནི་ལམ་གྱི་དམིགས་པ་ཡིན་པས་ཆོས་ཀྱི་དམིགས་པ་དང་། འཆད་པར་འགྱུར་བ་ ལྟར་ནང་དང་ནི་ཕྱིའི་ལུས་དང་ཚོར་བ་དང་སེམས་དང་ཆོས་སམ་མིག་ལ་སོགས་པ་ནང་གི་ སྐྱེ་མཆེད་དྲུག་ནི་ནང་གི་དམིགས་པ་དང་། གཟུགས་ལ་སོགས་པ་ཕྱིའི་སྐྱེ་མཆེད་དྲུག་ནི་ཕྱིའི་ དམིགས་པ་དང་། ཕྱི་ནང་གཉིས་ཀྱི་དེ་བཞིན་ཉིད་ཡོངས་གྲུབ་ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་ནི་དེ་བཞིན་ ཉིད་ཀྱི་དམིགས་པ་ཡིན་པར་འདོད་དོ། །ཆོས་ཉིད་དེ་བཞིན་ཉིད་ལ་ཁྱད་པར་མེད་ཀྱང་། ཆོས་ཅན་ཕྱི་ནང་གཉིས་ཀྱི་དབྱེ་བ་བསྟན་པ་ནི་དཔེར་ན་ནམ་མཁའ་ལ་ཁྱད་པར་མེད་ཀྱང་ བུམ་པའི་ནམ་མཁའ་དང་ཀ་བའི་ནམ་མཁའ་ཞེས་བརྗོད་པ་བཞིན་ནོ། ། དོན་གྱི་དམིགས་པ་རྙེད་པའི་ཚུལ་ནི། དོན་གཉིས་ཀྱིས་ནི་གཉིས་པོ་རྙེད། ། གཉིས་པོ་དག་ནི་མི་དམིགས་པས། །ཡི་གེ་ཉུང་བས་ཕྱི་མ་གསུམ་གྱི་རྙེད་ཚུལ་ ཐོག་མར་འཆད་པ་ནི། གཞ

【現代漢語翻譯】 （3）根據需要放棄某些授權； （4）僧團可以解除一些較小的戒律，使其更加寬鬆； （5）如果比丘和比丘尼之間發生性關係，則非共同墮落將不再是墮落； （6）正確理解四法之綱要的各個方面，可以從較小的墮落中解脫出來； （7）證悟真諦后，可以從先前所犯的較小過錯中解脫出來，並且自然而然地獲得不再犯任何細微墮落的誓言。這七種方式通過展示四種必然導致從墮落中解脫的法，被稱為『律』。 此外，無論是六群比丘等任何 ব্যক্তি（梵文：pudgala，梵文羅馬擬音：pudgala，漢語字面意思：補特伽羅，人）為基礎制定戒律，還是善施（梵文：Suci）行不凈行等行為，當有人稟告某人的過錯時，佛陀會召集僧團，並規定從今以後比丘不得再犯此類行為。簡而言之，在解釋戒律的基礎后，詳細闡述其分類，例如四根本墮、十三僧殘、三十捨墮等。如果條件完備，則構成真實的墮落；如果條件不完備，則不構成墮落。初犯者沒有墮落，但違反規定者則會構成墮落等，通過這些方式進行確定和辨別。因此，通過展示四法之門，也可以稱之為『律』。 基於這些，爲了尋求獲得所緣境，有三種方式。首先，展示所緣境的分類：所緣境是法、內、外和二者。 剛剛解釋的三藏和十二部經是道的所緣境，因此是法的所緣境。如即將解釋的那樣，內部和外部的身體、感受、心和法，或者眼等六內處是內部的所緣境。色等六外處是外部的所緣境。內外二者的真如，即圓成實性法界是真如的所緣境。雖然法性和真如沒有區別，但爲了區分有法，即內外二者，就像虛空沒有區別，但有瓶子的虛空和柱子的虛空之說一樣。 獲得意義所緣境的方式是：通過二者獲得二者，通過不執著二者。由於文字較少，首先解釋后三者的獲得方式：

【English Translation】 (3) Releasing certain authorizations based on necessity; (4) The Sangha (community of monks) can relax some minor precepts, making them more lenient; (5) If a Bhikshu (monk) and Bhikshuni (nun) engage in sexual relations, non-common downfalls will no longer be downfalls; (6) Correctly understanding the various aspects of the four principles of Dharma leads to liberation from minor downfalls; (7) Upon realizing the truth, one is liberated from past minor offenses and naturally obtains the vow to not commit even the slightest of downfalls. These seven ways, by demonstrating the four Dharmas that necessarily lead to liberation from downfalls, are called 'Vinaya' (discipline). Furthermore, whether it is establishing precepts based on someone like the Group of Six Bhikshus, or when someone reports another's misconduct, such as Suci's (name of a person) engaging in impure conduct, the Buddha would convene the Sangha and decree that from now on, Bhikshus should not engage in such behavior. In short, after explaining the basis of the precepts, the classifications are elaborated in detail, such as the four Parajikas (root downfalls), thirteen Sanghadisesas (formal meetings required), thirty Nissaggiya Pacittiyas (expiation with forfeiture), etc. If the conditions are complete, it constitutes a real downfall; if the conditions are incomplete, it does not constitute a downfall. There is no downfall for the first offense, but violating the rules leads to a downfall, etc., through which they are determined and distinguished. Therefore, by demonstrating the four Dharma doors, it can also be called 'Vinaya'. Based on these, to seek and obtain the object of focus, there are three ways. First, showing the classification of the object of focus: the object of focus is Dharma, internal, external, and both. The Tripitaka (Three Baskets) and the twelve divisions of scripture just explained are the objects of focus for the path, therefore they are the objects of focus of Dharma. As will be explained, the internal and external body, feelings, mind, and Dharma, or the six internal sense bases such as the eye, are the internal objects of focus. The six external sense bases such as form are the external objects of focus. The Suchness of both internal and external, the Parinispanna (perfected nature) Dharmadhatu (realm of Dharma), is considered the object of focus of Suchness. Although Dharmata (Dharma-nature) and Suchness are not different, to distinguish the Dharmas (things possessing Dharma), i.e., the internal and external, it is like saying that although space has no difference, there is the space of a pot and the space of a pillar. The way to obtain the object of meaning is: through the two, the two are obtained, through non-attachment to the two. Since there are few words, first explain the way to obtain the latter three:

---

ན་དབང་ཀུན་ཏུ་རྟོག་པ་དེ་ཉིད་གཟུང་འཛིན་གཉིས་སུ་སྣང་བ་ ཙམ་ཡིན་གྱི་དཔྱད་ན་གཟུང་བའི་དོན་ལས་འཛིན་པའི་དོན་ཐ་དད་དུ་བདེན་པར་མེད་པར་ མཐོང་བ་དང་། འཛིན་པའི་དོན་ལས་གཟུང་བའི་དོན་ཐ་དད་དུ་བདེན་པ་མེད་པར་མཐོང་ 4-257 བའི་དོན་གཉིས་ཀྱིས་ནི་ནང་དང་ཕྱིའི་དམིགས་པ་གཉིས་པོའི་དོན་ཕྱིན་ཅི་མ་ལོག་པར་རྙེད་ ཅིང་། ཕྱི་ནང་གཟུང་བ་དང་འཛིན་པ་གཉིས་པོ་དག་ནི་མི་དམིགས་པར་མངོན་སུམ་དུ་རྟོགས་ པས་ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་དེ་བཞིན་ཉིད་ཀྱི་དམིགས་པ་རྙེད་པར་ཤེས་པར་བྱ་སྟེ། ལམ་དང་སྦྱར་ ན་སྦྱོར་ལམ་དྲོད་རྩེ་མོ་བཟོད་པ་གསུམ་དུ་གཟུང་བ་རང་བཞིན་མེད་པར་རྟོགས་པའི་ཏིང་ངེ་ འཛིན་རིམ་གྱིས་འཕེལ་བ་ལས་ཕྱིའི་དམིགས་པའི་གནས་ལུགས་རྙེད་ཅིང་། ཆོས་མཆོག་ཏུ་ འཛིན་པའང་རང་བཞིན་མེད་པར་རྟོགས་ཏེ། དེ་མ་ཐག་མཐོང་ལམ་སྐྱེ་བས་ནང་གི་དམིགས་ པ་བདེན་མེད་དུ་རྙེད་ལ། ས་དང་པོར་མཐོང་ལམ་ཐོབ་པ་ཡན་ཆད་གཟུང་འཛིན་གཉིས་ཀྱིས་ སྟོང་བའི་ཆོས་ཉིད་མངོན་སུམ་དུ་རྟོགས་པས་དེ་བཞིན་ཉིད་ཀྱི་དམིགས་པ་རྙེད་པའོ། ། ཆོས་ཀྱི་དམིགས་པ་རྙེད་ཚུལ་ནི། ཡིད་ཀྱི་བརྗོད་པས་བཤད་བཞིན་དོན། ། རབ་དང་དོན་དུ་སྣང་བ་ནི། །བརྗོད་ལས་ཡིན་པར་རབ་འཛིན་ཕྱིར། ། སེམས་ནི་མིང་ལ་གནས་པའི་ཕྱིར། །དམིགས་པ་གསུམ་པོ་དེ་དག་གི་སྔོན་དུ་ ཡང་ཚོགས་ལམ་ནས་བརྩམས་ཏེ་ཐོས་བསམ་སྒོམ་གསུམ་རིམ་གྱིས་བྱས་པ་ལས་ཆོས་ཀྱི་ དམིགས་པ་རྙེད་པར་འགྱུར་ཏེ། དེ་ཡང་ཆོས་ཉན་པ་ན་སེམས་རྩེ་གཅིག་ཏུ་མཉམ་པར་བཞག་ པའི་ཉན་ཤེས་ཀྱི་རྗེས་སུ་སྐྱེས་པའི་ཡིད་ཀྱི་བརྗོད་པ་སྟེ། ཡང་དག་པའི་རྟོག་པས་གཟུང་ འཛིན་རང་བཞིན་མེད་པ་ལ་སོགས་པ་གསུང་རབ་ལས་ཇི་སྐད་བཤད་པ་བཞིན་དུ་དོན་ལ་ རབ་ཏུ་དང་བ་སྟེ། མོས་པ་དང་ངེས་པ་ཐོབ་པའི་སྒོ་ནས་རབ་ཏུ་འཛིན་ཞིང་རྣམ་པར་འབྱེད་ པ་ཐོས་པ་ལས་བྱུང་བའི་ཤེས་རབ་ཀྱིས་ཆོས་ཀྱི་དམིགས་པ་རྙེད་ཅིང་། དེའི་རྗེས་ལ་དོན་ དུ་སྣང་བ་འདི་ནི་ཡིད་ཀྱི་བརྗོད་པ་ཀུན་ཏུ་རྟོག་པ་ཉིད་ལས་གཉིས་སུ་སྣང་བ་ཙམ་ཡིན་གྱི། གཟུང་འཛིན་ཕན་ཚུན་གཅིག་ལས་གཅིག་ཐ་དད་དུ་བདེན་པར་གྲུབ་པ་ནི་མེད་དོ་ཞེས་རབ་ ཏུ་འཛིན་ཞིང་། རྣམ་པར་འབྱེད་པའི་ཕྱིར་བསམས་པ་ལས་བྱུང་བའི་ཤེས་རབ་ཀྱིས་ཆོས་ཀྱི་ 4-258 དམིགས་པ་རྙེད་ལ། དེའི་འོག་ཏུ་སེམས་འདི་ནི་ཚོར་བ་དང་འདུ་ཤེས་དང་འདུ་བྱེད་དང་རྣམ་ པར་ཤེས་པ་སྟེ། མིང་བཞིའི་ཕུང་པོ་ཙམ་དུ་རྟོགས་ཏེ། དེ་དག་གི་དེ་བཞིན་ཉིད་གཟུང་འཛིན་ གཉིས་ཀྱིས་སྟོང་པའི་དོན་ལ་རྩེ་གཅིག་ཏུ་གནས་པའི་ཕྱིར་བསྒོམས་པ་ལས་བྱུང་བའི་ཤེས་ རབ་ཀྱིས་ཆོས་ཀྱི་དམིགས་པ་རྙེད་པའོ། །ཐོས་ལ་སོགས་པའི་ཤེས་གསུམ་གྱིས། ། ཆོས་ཀྱི་དམིགས་པ་རྙེད་པར་འགྱུར། །དམིགས་པ་རྣམ་པ་གསུམ་རྙེད་

【現代漢語翻譯】 當以智慧觀察時，顯現為能取和所取二相的遍計所執，會發現所取的意義與能取的意義並非真實存在且相互獨立；同樣，能取的意義與所取的意義也並非真實存在且相互獨立。通過這兩種觀察，就能如實地認識內外二種所緣。並且，由於能現量了知內外所取和能取二者皆不可得，因此應知已證得法界真如的所緣。若與道相結合，則在加行道的暖位、頂位和忍位這三個階段，通過逐漸增上的了知所取無自性的等持，就能證得外境的實相；並且，也能了知作為最勝法的執著也無自性。緊接著，當生起見道時，就能證得內境的無實性。因此，在獲得初地見道之前，由於現量了知空性，即能取和所取二者皆空的法性，因此證得了真如的所緣。 證得法之所緣的方式如下： 心中所言說的意義，顯現為名相和實義，完全是因為言說而執取，心安住于名相之上。在這三種所緣之前，也應從資糧道開始，次第修習聽聞、思惟和禪修，由此才能證得法之所緣。也就是說，在聽法時，以專注一境的心來聽聞，隨之生起聽聞后產生的意念，即以正確的思惟，如經中所說，對能取和所取無自性等道理深信不疑，通過信解和獲得定解，以聞所生慧來證得法之所緣。之後，顯現為實義的現象，僅僅是意念的遍計所執所顯現的二相，能取和所取之間並非真實存在且相互獨立。因此，通過深入地執取和辨別，以思所生慧來證得法之所緣。在此之後，了知此心僅僅是感受、認知、意志和意識，即四蘊的集合，並專注于這些蘊的真如，即能取和所取皆空的意義上，因此通過修所生慧來證得法之所緣。通過聽聞等三種智慧，就能證得法之所緣，從而證得三種所緣。

【English Translation】 When contemplating with wisdom, the thoroughly established phenomena, which appear as the duality of grasper and grasped, one will see that the meaning of the grasped and the meaning of the grasper are not truly existent and independent of each other. Similarly, the meaning of the grasper and the meaning of the grasped are not truly existent and independent of each other. Through these two observations, one can correctly understand the meaning of both internal and external objects. Furthermore, by directly realizing that both internal and external grasper and grasped are unfindable, one should know that one has attained the object of suchness, the realm of phenomena. When combined with the path, in the three stages of the heat, peak, and forbearance of the path of joining, through the gradual increase of the samadhi that realizes the lack of inherent existence of the grasped, one will attain the reality of external objects. Furthermore, one will also realize that the clinging to what is considered the supreme Dharma also lacks inherent existence. Immediately after that, when the path of seeing arises, one will attain the unreality of internal objects. Therefore, before attaining the path of seeing on the first ground, one directly realizes the nature of phenomena, which is the emptiness of both grasper and grasped, and thus attains the object of suchness. The way to attain the object of Dharma is as follows: The meaning spoken by the mind, appearing as name and meaning, is completely due to grasping through speech, as the mind abides in name. Before these three objects, one should also start from the path of accumulation and gradually practice listening, thinking, and meditating, thereby attaining the object of Dharma. That is, when listening to the Dharma, listen with a mind focused on one point, and then generate the thought that arises after listening, that is, with correct thinking, deeply believe in the principles such as the lack of inherent existence of the grasper and grasped as explained in the scriptures. Through faith and obtaining certainty, one attains the object of Dharma through the wisdom arising from listening. Afterwards, the phenomena that appear as reality are merely the two appearances manifested by the mind's thoroughly established phenomena, and there is no true and independent existence between the grasper and the grasped. Therefore, through deeply grasping and distinguishing, one attains the object of Dharma through the wisdom arising from thinking. After that, one realizes that this mind is merely the collection of feeling, recognition, volition, and consciousness, that is, the four aggregates, and focuses on the suchness of these aggregates, that is, the meaning of the emptiness of both grasper and grasped. Therefore, one attains the object of Dharma through the wisdom arising from meditation. Through the three wisdoms of listening, etc., one can attain the object of Dharma, thereby attaining the three objects.

---

པ། །སྔར་བཤད་དེ་ལ་ཡང་དག་བརྟེན། །དེ་ལྟར་ན་ཆོས་ཟབ་མོ་ཐོས་པ་ལས་བྱུང་ བའི་ཤེས་རབ་དང་། ལ་སོགས་པ་སྟེ་དེའི་དོན་བསམས་པ་ལས་བྱུང་བའི་ཤེས་རབ་དང་། རྩེ་ གཅིག་ཏུ་བསྒོམས་པ་ལས་བྱུང་བའི་ཤེས་རབ་གསུམ་གྱིས་ཆོས་སྡེ་སྣོད་གསུམ་དང་གསུང་ རབ་ཡན་ལག་བཅུ་གཉིས་ཀྱི་དམིགས་པ་རྙེད་པར་འགྱུར་ཞིང་། ནང་དང་ཕྱི་དང་དེ་བཞིན་ ཉིད་ཀྱི་དམིགས་པ་རྣམ་པ་གསུམ་རྙེད་པ་དེ་ཡང་སྔར་བཤད་པའི་ཆོས་ཀྱི་དམིགས་པ་དེ་ལ་ ཡང་དག་པར་བརྟེན་ནས་འབྱུང་བར་རིག་པར་བྱ་སྟེ། མདོར་ན་ཚོགས་ལམ་ནས་ཆོས་ཀྱི་ དམིགས་པ་དང་སྦྱོར་ལམ་ནས་ཕྱི་ནང་གི་དམིགས་པ་དང་། མཐོང་ལམ་ནས་དེ་བཞིན་ཉིད་ ཀྱི་དམིགས་པ་རྙེད་པར་འགྱུར་བས་ཐོག་མར་སྡེ་སྣོད་གསུམ་གྱི་ཆོས་ལ་ཐོས་བསམ་སྒོམ་ གསུམ་གྱིས་འཇུག་པར་བྱའོ་ཞེས་པའི་དོན་ཏོ། ། དམིགས་པ་རྙེད་པ་དེ་དག་ཚུལ་བཞིན་ཡིད་ལ་བྱེད་པས་ཡོངས་སུ་ཚོལ་བ་ནི། ཚིགས་ སུ་བཅད་པ་ལྔས་རྣལ་འབྱོར་ཡིད་ལ་བྱེད་པ་བཅོ་བརྒྱད་སྟོན་པ་སྟེ། སྡོམ་ནི། རིགས་ངེས་ བྱ་བྱེད་རྟེན་དབྱེ་མོས་འདུན་བྱེད། །(༡)ཏིང་འཛིན་ལ་བརྟེན་ཤེས་པ་དང་མཚུངས་ལྡན། །(༢) འདྲེས་དང་མ་འདྲེས་ལ་དམིགས་ཡོངས་ཤེས་ངེས། །(༣)རྣམ་པ་མ་ཞུགས་ལམ་གཉིས་ཕན་ ཡོན་ནོ། །(༤)སྦྱོར་བ་དབང་བསྒྱུར་ཆུང་དང་ཆེན་པོའོ། །(༥)དེ་ཡང་ལྔ་དང་གཉིས་དང་གསུམ་ དང་བཞི་ཚན་གཉིས་ཏེ་ལྔ་ལས་དང་པོ་ལྔ་ནི། རིགས་གསུམ་པ་དང་བྱ་བ་བྱེད། 4-259 མི་གནོད་རྟེན་ཅན་གཞན་ཡིན་ཏེ། །མསོ་པ་འཇོག་པ་བྱེད་དང་གཞན། ། འདུན་པ་དྲག་པོར་བྱེད་པ་དང་། །རིགས་ངེས་པ་ནི་རང་བཞིན་གྱི་རིགས་ལ་ཁྱད་ པར་མེད་ཀྱང་རྒྱས་འགྱུར་གྱི་རིགས་གསུམ་ལས་ཉན་ཐོས་ལ་སོགས་པ་ཐེག་པ་གསུམ་དུ་ རིགས་ངེས་པ་རྣམས་རང་རང་གི་སྡེ་སྣོད་ལ་མོས་པ་ཡིད་ལ་བྱེད་པ་དང་། བྱ་བ་བྱེད་པ་ནི་ ལམ་ལ་ཞུགས་ནས་རང་རང་གི་ཐེག་པ་ལས་གསུངས་པ་ལྟར་ཚོགས་སོག་པའི་བྱ་བ་བྱེད་པ་ དང་། རྟེན་རྣམ་པར་དབྱེ་བ་ནི་རྣམ་གཡེང་དང་འདུ་འཛི་ལ་སོགས་པས་མི་གནོད་པའི་རྟེན་ ཅན་རབ་ཏུ་འབྱུང་བའི་ཕྱོགས་དང་། དེ་ལས་གཞན་གནོད་པ་སྣ་ཚོགས་དང་བཅས་པའི་རྟེན་ ཅན་ཁྱིམ་པའི་ཕྱོགས་ཡིན་ཏེ་དེ་དག་གི་ཁྱད་པར་ཡིད་ལ་བྱེད་པ་དང་། མོས་པ་འཇོག་པར་ བྱེད་པ་ནི་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་རྟག་པའི་སྐུ་ཆོས་ཐམས་ཅད་ཀྱི་དབང་ཕྱུག་སྒྲིབ་པ་ཐམས་ ཅད་དང་བྲལ་བ་ཡོན་ཏན་ཐམས་ཅད་དང་ལྡན་པའོ། །ཞེས་སངས་རྒྱས་རྗེས་སུ་དྲན་པའི་ སྒོ་ནས་མོས་པ་དང་གུས་པ་ཆེན་པོ་རྒྱུད་ལ་འཇོག་པར་ཡིད་ལ་བྱེད་པ་དང་། དེ་ལས་གཞན་ འདུན་པ་སྐྱེད་པར་བྱེད་པ་ནི་དཀོན་མཆོག་གསུམ་གྱི་ཡོན་ཏན་ལ་ཡིད་ཆེས་པའི་དད་པ་རབ་ ཏུ་དང་བ་དང་བཅས་པས་སངས་རྒྱས་ཐོབ་པར་འདོད་པའི་འདུན་པ་དྲག་པོ་ཡིད་ལ་བྱེད་པ་ དང་། དེ་ནས་གཉིས་ནི། དམན་

【現代漢語翻譯】 པ། །以前所說的正確依據。 這樣，通過聽聞甚深佛法而生起的智慧，以及思維其意義而生起的智慧，以及一心一意禪修而生起的智慧這三種智慧，就能獲得三藏（Tripitaka）和十二部經（twelve branches of the scriptures）的目標。 同樣，獲得內在、外在和真如（Tathata）這三種目標，也要明白這是依靠以前所說的佛法目標而產生的。 總之，從資糧道（accumulation path）獲得佛法的目標，從加行道（application path）獲得內外目標，從見道（seeing path）獲得真如的目標。因此，首先要通過聞、思、修三方面來進入三藏的佛法，這就是其意義。 如理作意獲得的目標，通過五頌來闡述十八種瑜伽作意。 偈頌是： 種類決定、所作、所依、差別、信解、欲樂行。(1) 依靠禪定，與意識和合。(2) 緣于混合與非混合，完全了知決定。(3) 相貌未入，二道利益。(4) 結合、自在、小與大。(5) 這也是五、二、三、四、二組。首先，五種是： 三種種類，以及所作。 不害所依，以及其他。 放置信解，以及其他。 產生強烈欲樂，以及。 種類決定是指，雖然自性種類沒有差別，但在增長種類三種中，聲聞等三種乘，各自決定於自己的三藏，信解作意。 所作是指，進入道后，按照各自乘所說，進行積累資糧的所作。 所依差別是指，不被散亂和喧囂等損害的所依，是出家一方；而其他，具有各種損害的所依，是在家一方，對這些差別進行作意。 放置信解是指，如來是常恒之身，是所有佛法的主宰，遠離所有障礙，具足所有功德。 通過憶念佛陀，在相續中放置信解和極大恭敬的作意。 其他產生欲樂是指，以對三寶功德的信心和極大的歡喜，產生想要獲得佛果的強烈欲樂的作意。 之後是兩種，是下劣。

【English Translation】 པ། །Relying correctly on what was said before. In this way, through the wisdom arising from hearing the profound Dharma, and the wisdom arising from contemplating its meaning, and the wisdom arising from single-pointed meditation, one will attain the aims of the three collections of Dharma (Tripitaka) and the twelve branches of the scriptures. Likewise, attaining the three aims of inner, outer, and Suchness (Tathata), one should understand that this also arises from correctly relying on the Dharma aims previously explained. In short, from the path of accumulation (accumulation path) one attains the Dharma aims, from the path of joining (application path) one attains the inner and outer aims, and from the path of seeing (seeing path) one attains the Suchness aims. Therefore, one should first enter the Dharma of the three collections through hearing, contemplation, and meditation, this is the meaning. The aims attained through proper mindfulness, are explained through five verses, showing eighteen kinds of yogic mindfulness. The summary is: Definite lineage, action, basis, distinction, faith, desire.(1) Relying on samadhi, combined with consciousness.(2) Focusing on mixed and unmixed, complete knowledge is definite.(3) Appearance not entered, two paths' benefits.(4) Union, dominion, small and great.(5) These are also five, two, three, four, two groups. First, the five are: Three kinds, and action. Harmless basis, and other. Placing faith, and other. Generating strong desire, and. Definite lineage refers to, although there is no difference in the nature of the lineage, among the three kinds of increasing lineage, the Hearers and the like, the three vehicles, each definite in their own three collections, mindfulness of faith. Action refers to, after entering the path, according to what is said in their respective vehicles, performing the action of accumulating merit. Distinction of basis refers to, the basis that is not harmed by distraction and busyness, is the side of renunciation; while the other, the basis with various harms, is the side of householders, contemplating these distinctions. Placing faith refers to, the Tathagata is the eternal body, the master of all Dharmas, free from all obscurations, endowed with all qualities. Through remembering the Buddha, contemplating the placing of faith and great reverence in the continuum. Other generating desire refers to, with faith in the qualities of the Three Jewels and great joy, contemplating the generating of strong desire to attain Buddhahood. After that are two, which are inferior.

---

དང་རྫོགས་བརྟེན་རྣམ་པ་གཉིས། །བརྗོད་དང་ བཅས་དང་བརྗོད་མེད་ཉིད། །ཤེས་པ་དང་ནི་མཚུངས་ལྡན་པ། །རྣལ་ འབྱོར་རྒྱུ་བདག་བཅས་པ་དང་། །ཏིང་ངེ་འཛིན་ལ་བརྟེན་པ་ནི་བསམ་གཏན་དང་ པོའི་ཉེར་བསྡོགས་ཏེ། ཡིད་ལ་བྱེད་པ་(སྔར་བཤད་པ་)བདུན་ལས་དང་པོ་དྲུག་གི་གནས་སྐབས་ དམན་པ་ལ་བརྟེན་པའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་དང་། དངོས་གཞི་སྟེ་བདུན་པ་སྦྱོར་བའི་མཐའི་འབྲས་ བུ་གནས་སྐབས་རྫོགས་པ་ལ་བརྟེན་པའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་གང་ཡིན་པ་སྟེ། རྣམ་པ་གཉིས་པོ་དེ་ དག་ཀྱང་བསམ་གཏན་དང་པོའི་ཉེར་བསྡོགས་དང་། དངོས་གཞི་ཙམ་པོ་ན་བརྗོད་པ་སྟེ་རྟོག་ 4-260 པ་དང་བཅས་ཤིང་དཔྱོད་པ་དང་བཅས་པའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་དང་། དངོས་གཞི་ཁྱད་པར་ཅན་ བརྗོད་པ་སྟེ་རྟོག་པ་མེད་ལ་དཔྱོད་པ་ཙམ་གྱི་ཏིང་ངེ་འཛིན་ཉིད་དང་། བསམ་གཏན་གཉིས་ པ་ཡན་ཆད་ན་རྟོག་པ་ཡང་མེད་དཔྱོད་པ་ཡང་མེད་པའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་ཏེ་དེ་རྣམས་ཡིད་ལ་ བྱེད་པ་དང་། ཤེས་པ་དང་མཚུངས་པར་ལྡན་པ་ནི། ཏིང་ངེ་འཛིན་ཞི་གནས་ཤེས་རབ་ལྷག་ མཐོང་གི་ཤེས་པ་དང་ནི་མཚུངས་ལྡན་དང་བཅས་པའི་རྣལ་འབྱོར་ཡིན་ལ། དེའི་རྒྱུ་ནི་ཐོས་ པ་དང་བསམས་པ་ལས་བྱུང་བའི་ཤེས་རབ་དང་བཅས་པ་དང་། དེའི་བདག་ཉིད་ནི་བསྒོམས་ པ་ལས་བྱུང་བའི་ཤེས་རབ་དང་བཅས་པ་ཡིད་ལ་བྱེད་པ་དང་། དེ་ནས་གསུམ་ནི། དེ་ནི་ འདྲེས་ལ་དམིགས་པ་དང་། །མ་འདྲེས་པ་ལ་དམིགས་པ་སྟེ། །རྣམ་པ་ ལྔ་དང་རྣམ་བདུན་ཉིད། །དེ་ཡི་ཡོངས་སུ་ཤེས་པ་ལྔ། །འདྲེས་པ་ལ་དམིགས་ པ་ནི་རྒྱས་པར་གསུངས་པ་རྣམས་ཀྱི་དོན་ནི་འདི་ཙམ་མོ་ཞེས་མདོ་ལ་དམིགས་པ་དང་། དོན་ གྱི་རྣམ་གྲངས་མང་པོ་སྡེ་ཚན་དུ་བསྡུས་པ་སྡོམ་གྱི་ཚིགས་བཅད་ལ་དམིགས་པ་དང་། གནས་ དང་འཁོར་ལ་སོགས་པའི་མཇུག་བསྡུས་ཏེ་གླེང་གཞིའོ་ཞེས་ཉེ་བར་གཏོད་པ་ལ་དམིགས་ པ་དང་། མདོ་སྡེ་ལ་སོགས་པའི་དོན་རང་གིས་ཇི་སྙེད་བཟུང་བ་ལ་དམིགས་པ་དང་། གཞན་ ལ་ཇི་སྙེད་བསྟན་པ་ལ་དམིགས་པ་སྟེ་ལྔ་པོ་དེ་རྣམས་ནི་མང་པོ་སྡོམ་པ་ཡིན་པས་འདྲེས་པ་ལ་ དམིགས་པ་ཡིད་ལ་བྱེད་པ་དང་། མ་འདྲེས་པ་ལ་དམིགས་པ་ནི་རྗོད་བྱེད་གཟུགས་ལ་སོགས་ པའི་ངོ་བོ་ཙམ་སྟོན་པ་མིང་ལ་དམིགས་པ་དང་། རྟག་མི་རྟག་ལ་སོགས་པ་ཁྱད་པར་སྟོན་ པ་ཚིག་ལ་དམིགས་པ་དང་། དེ་དག་གི་གནས་ཨ་དང་ཀ་ལ་སོགས་པ་ཡི་གེ་ལ་དམིགས་པ་ དང་། བརྗོད་བྱ་ཆོས་ཉིད་གང་ཟག་གི་བདག་མེད་པ་ལ་དམིགས་པ་དང་ཆོས་ཀྱི་བདག་མེད་ པ་ལ་དམིགས་པ་དང་། ཆོས་ཅན་ནང་དང་ཕྱིའི་ལུས་ལ་སོགས་པ་གཟུགས་ཅན་གྱི་ཆོས་ལ་ དམིགས་པ་དང་། ཚོར་བ་དང་སེམས་དང་ཆོས་ལ་སོགས་པ་གཟུགས་ཅན་མ་ཡིན་པའི་ཆོས་ 4-261 ལ་དམིགས་པ་སྟེ། བདུན་པོ་རྣམས་ནི་སོ་སོར་ཕྱེ་བ་ཡིན་པས་མ་འདྲེས་པ་ལ་དམིགས་པ་སྟེ། དེ་ལྟར་ན་འདྲེས་པ་ལ་དམིགས་པ་རྣམ་པ་ལྔ་དང་། མ

【現代漢語翻譯】 以及圓滿所依的兩種形態：有詮說和無詮說，與覺知及相應者，具瑜伽之因和自體。專注禪定是初禪的近分定，依賴於七種作意（如前所述）中前六種的較低階段的禪定，以及正行，即依賴於第七種結合之究竟果位的圓滿階段的禪定。這兩種形態都是初禪的近分定和正行。僅在正行階段，存在著有詮說，即伴隨尋和伺的禪定；在特殊的正行階段，存在著無詮說，即僅有伺的禪定。在二禪及以上，存在著既無尋也無伺的禪定。這些與作意和覺知相應。禪定是寂止和勝觀的智慧，是與覺知及相應者相伴的瑜伽。其因是聽聞和思維所生的智慧，其自體是修習所生的智慧和作意。接下來的三種是：它依賴於混合和非混合，具有五種和七種形態。對混合的完全理解有五種。經中所說的混合之義僅限於此：依賴於經部，依賴於將眾多意義範疇歸納為一組的偈頌，依賴於總結處所和眷屬等並引入主題，依賴於自己所掌握的經部等意義，以及依賴於向他人展示的意義。這五者是將眾多事物歸納在一起，因此是依賴於混合的作意。依賴於非混合的作意是：僅展示所詮說之相的名相，依賴於詞句，展示常與無常等差別的詞句，依賴於字母，即這些詞句的處所，如阿和嘎等，依賴於所詮說的法性，即人無我和法無我，依賴於有法，即內在和外在的身體等有色法，以及依賴於受、心和法等無色法。這七者是分別開來的，因此是依賴於非混合的作意。因此，依賴於混合的有五種形態，依賴於非混合的有七種形態。

【English Translation】 And the two aspects of complete reliance: with expression and without expression, with knowledge and its associates, with the cause and self of yoga. Concentration is the preliminary stage of the first dhyana (meditative absorption), relying on the lower stages of the first six of the seven mental engagements (as previously explained), and the actual state, which is the concentration relying on the complete stage of the final result of the seventh union. These two aspects are both the preliminary and the actual state of the first dhyana. Only in the actual state is there expression, i.e., concentration with thought and analysis; in the special actual state, there is non-expression, i.e., concentration with only analysis. In the second dhyana and above, there is concentration without thought or analysis. These are associated with mental engagement and knowledge. Concentration is the yoga of quiescence and insight, associated with knowledge and its associates. Its cause is the knowledge arising from hearing and thinking, and its self is the mental engagement with the knowledge arising from meditation. The next three are: it relies on the mixed and the unmixed, having five and seven aspects. The complete understanding of the mixed has five aspects. The meaning of the mixed as explained in the sutras is only this much: relying on the sutras, relying on verses that summarize many categories of meaning into a group, relying on summarizing places and retinues, etc., and introducing the topic, relying on the meaning of the sutras, etc., that one has grasped oneself, and relying on the meaning shown to others. These five are summarizing many things, so they are mental engagements relying on the mixed. Mental engagement relying on the unmixed is: showing only the nature of the expressed form, relying on names; relying on words, showing the differences of permanence and impermanence, etc.; relying on letters, i.e., the places of these words, such as A and Ka, etc.; relying on the nature of the expressed, i.e., the selflessness of persons and the selflessness of phenomena; relying on the subject of phenomena, i.e., the inner and outer body, etc., which are forms; and relying on feelings, mind, and phenomena, etc., which are formless phenomena. These seven are separated, so they are mental engagements relying on the unmixed. Therefore, there are five aspects of relying on the mixed, and seven aspects of relying on the unmixed.

---

་འདྲེས་པ་ལ་དམིགས་པ་རྣམ་པ་བདུན་ ཉིད་ཡིད་ལ་བྱེད་པ་དང་། ཡོངས་སུ་ཤེས་པ་ངེས་པ་ནི་ཡོངས་སུ་ཤེས་པར་བྱ་བའི་གཞི་སྡུག་ བསྔལ་ལ་སོགས་པའི་བདེན་པ་དང་། ཡོངས་སུ་ཤེས་པར་བྱ་བའི་དོན་མི་རྟག་སྡུག་བསྔལ་ སྟོང་པ་བདག་མེད་ལ་སོགས་པའི་རྣམ་པ་དང་། ཡོངས་སུ་ཤེས་པའི་ངོ་བོ་ལམ་དང་། ཡོངས་ སུ་ཤེས་པའི་འབྲས་བུ་སྤང་བྱ་ལས་རྣམ་པར་གྲོལ་བ་དང་། དེ་རབ་ཏུ་རིག་པ་རྣམ་པར་གྲོལ་ བའི་ཡེ་ཤེས་མཐོང་བ་སྟེ། དེ་ལྟ་བུར་གྱུར་པའི་ཡོངས་སུ་ཤེས་པ་ལྔ་ཡིད་ལ་བྱེད་པ་དང་། དེ་ནས་བཞི་ནི། རྣམ་པ་སྒོམ་དང་ལྡན་པ་ནི། །བཞི་དང་སུམ་ཅུ་རྩ་ བདུན་ནོ། །དེ་ནི་ལམ་གཉིས་རང་བཞིན་ཏེ། །ཕན་ཡོན་གཉིས་དང་ནོད་ པ་དང་། །སྒོམ་པའི་རྣམ་པ་ལ་ཞུགས་པ་ནི་མོས་སྤྱོད་ཀྱི་ས་ནས་གང་ཟག་ལ་རྟག་གཅིག་ རང་དབང་ཅན་ལ་སོགས་པའི་བདག་མེད་པའི་རྣམ་པ་སྒོམ་པ་དང་། ཆོས་ལ་གཟུང་བ་དང་ འཛིན་པའི་བདག་མེད་པའི་རྣམ་པ་སྒོམ་པ་དང་། མཐོང་ལམ་ནས་ཆོས་ཉིད་མངོན་སུམ་དུ་ མཐོང་བའི་རྣམ་པ་སྒོམ་པ་དང་། སྒོམ་ལམ་ནས་མཐོང་ཟིན་ཤེས་པའི་རྣམ་པ་སྒོམ་པ་སྟེ་དེ་ ལྟར་ན་ངོ་བོའི་སྒོ་ནས་རྣམ་པ་སྒོམ་པ་དང་ལྡན་པ་ནི་བཞི་ཡིད་ལ་བྱེད་པ་དང་། ཡང་རྣམ་ པའི་སྒོ་ནས་སུམ་ཅུ་རྩ་བདུན་ནོ། །ཞེས་པ་ནི་དྲན་པ་ཉེ་བར་བཞག་པ་བཞིའི་དུས་ན་ལུས་མི་ སྡུག་པ་དང་ཚོར་བ་སྡུག་བསྔལ་བ་དང་སེམས་མི་རྟག་པ་དང་ཆོས་བདག་མེད་པའི་རྣམ་པར་ སྒོམ་པ་དང་། ཡང་དག་པར་སྤོང་བ་བཞིའི་དུས་ན་དགེ་བ་མ་སྐྱེས་པ་སྐྱེད་པ་ཐོབ་པའི་རྣམ་པ་ དང་། སྐྱེས་པ་འཕེལ་བ་བསྟེན་པའི་རྣམ་པ་དང་། མི་དགེ་བ་སྐྱེས་པ་སྤོང་བ་བསལ་བའི་རྣམ་ པ་དང་། མ་སྐྱེས་པ་མི་སྐྱེད་པ་གཉེན་པོའི་རྣམ་པ་སྒོམ་པ་དང་། རྫུ་འཕྲུལ་གྱི་རྐང་བ་བཞིའི་ དུས་ན་དགེ་བ་ཅུང་ཟད་ཙམ་གྱིས་ཆོག་པར་འཛིན་པའི་གཉེན་པོར་ལམ་གོང་མ་ལ་འདུན་པ་ 4-262 སྐྱེད་པ་དང་། རྣམ་གཡེང་དང་ཐེ་ཚོམ་གྱི་གཉེན་པོར་འབད་ཅིང་བརྩོན་འགྲུས་རྩོམ་པ་དང་། རྒོད་པའི་གཉེན་པོར་དམིགས་རྣམ་ལ་སེམས་རབ་ཏུ་འཛིན་པ་དང་། ཞུམ་པའི་གཉེན་པོར་ དམིགས་རྣམ་ལ་རབ་ཏུ་འཇོག་ཅིང་དཔྱོད་པའི་རྣམ་པར་སྒོམ་པ་དང་། དབང་པོ་ལྔའི་དུས་ ན་འཇིག་རྟེན་ལས་འདས་པའི་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་ལ་དད་ཅིང་ཡིད་ཆེས་པའི་རྣམ་པ་དང་། ཡིད་ཆེས་ནས་ཐོབ་པའི་དོན་དུ་བརྩོན་པས་འབད་པའི་རྣམ་པ་དང་། ལམ་གྱི་དམིགས་རྣམ་ དྲན་ཞིང་མི་བརྗེད་པའི་རྣམ་པ་དང་། ཞི་གནས་ཏིང་ངེ་འཛིན་ལ་སེམས་རྩེ་གཅིག་ཏུ་གནས་ པའི་རྣམ་པ་དང་། ལྷག་མཐོང་ཤེས་རབ་ལ་བརྟེན་ནས་ཆོས་རབ་ཏུ་རྣམ་པར་འབྱེད་པའི་རྣམ་ པ་སྒོམ་པ་དང་། སྟོབས་ལྔའི་དུས་ན་ཡིད་ལ་བྱེད་པ་ལྔ་པོ་དེ་རྣམས་མི་མཐུན་པའི་ཕྱོགས་ སྤངས་ཏེ་མ་དད་པ་ལ་སོགས་པས་མི་བརྫི་བའི་རྣམ་པ་སྒོམ་པ་དང་། བྱང་ཆུ

【現代漢語翻譯】 對於混合的七種作意，完全理解和確定是指完全理解的對象，如苦等真諦；完全理解的意義，如無常、苦、空、無我等相狀；完全理解的體性是道；完全理解的果是脫離所斷之物；以及深刻理解解脫的智慧之見。像這樣，五種完全理解的作意，然後是四種：與相狀禪修相結合的是四念住和三十七道品。這是兩種道的自性，具有兩種利益和接受。進入禪修相狀是指從勝解行地開始，對補特伽羅的常一自在等無我相進行禪修，對法的能取所取無我相進行禪修，從見道開始，對法性現量見到的相狀進行禪修，以及從修道開始，對已見之相的智慧進行禪修。這樣，從體性的角度來說，與相狀禪修相結合的是四種作意。此外，從相狀的角度來說，是三十七道品。也就是說，在四念住的時候，觀身不凈、觀受是苦、觀心無常、觀法無我；在四正斷的時候，對未生之善令生起獲得之相，對已生之善令增長串習之相，對已生之惡令斷除遣除之相，對未生之惡令不生起對治之相進行禪修；在四神足的時候，爲了對治以少分善法為滿足，生起對更高道的希求，爲了對治掉舉和懷疑，精進努力，爲了對治沉沒，心專注于所緣境，爲了對治昏沉，對所緣境進行觀察和分析；在五根的時候，對超越世間的圓滿生起信心和信任之相，爲了獲得信任之後的目標而努力精進之相，憶念道的所緣境而不忘失之相，心一境性安住于止禪定之相，以及依靠勝觀智慧對法進行辨別的相狀進行禪修；在五力的時候，對這五種作意，通過捨棄不順品，對不信等不被摧毀之相進行禪修；菩提

【English Translation】 The seven types of attention to mixture, complete understanding and certainty refer to the object of complete understanding, such as the truths of suffering; the meaning of complete understanding, such as impermanence, suffering, emptiness, and selflessness; the nature of complete understanding is the path; the fruit of complete understanding is liberation from what is to be abandoned; and the vision of wisdom that deeply understands liberation. Like this, the five types of attention to complete understanding, then the four: being combined with the aspect of meditation is the four mindfulnesses and the thirty-seven factors of enlightenment. This is the nature of the two paths, having two benefits and acceptance. Entering the aspect of meditation means from the stage of aspiration and conduct, meditating on the aspect of selflessness such as permanence and independence of the individual, meditating on the aspect of selflessness of grasping and being grasped of phenomena, from the path of seeing, meditating on the aspect of directly seeing the nature of phenomena, and from the path of meditation, meditating on the wisdom of the aspect already seen. Thus, from the perspective of nature, being combined with the aspect of meditation is the four types of attention. Furthermore, from the perspective of aspect, it is the thirty-seven factors of enlightenment. That is to say, at the time of the four mindfulnesses, contemplating the impurity of the body, the suffering of feelings, the impermanence of the mind, and the selflessness of phenomena; at the time of the four right abandonments, cultivating the aspect of generating what good has not yet arisen, cultivating the aspect of increasing and familiarizing what has already arisen, cultivating the aspect of abandoning and eliminating what evil has already arisen, and cultivating the aspect of preventing what evil has not yet arisen; at the time of the four miraculous feet, in order to counteract being content with a small amount of good, generating the aspiration for a higher path, in order to counteract agitation and doubt, striving diligently, in order to counteract sinking, focusing the mind on the object, in order to counteract dullness, observing and analyzing the object; at the time of the five faculties, generating faith and trust in the perfection that transcends the world, striving diligently for the goal after gaining trust, remembering the object of the path without forgetting, the aspect of the mind abiding single-pointedly in peaceful abiding concentration, and meditating on the aspect of distinguishing phenomena based on higher insight wisdom; at the time of the five powers, for these five types of attention, by abandoning the unfavorable aspects, meditating on the aspect of not being destroyed by disbelief, etc.; Bodhi

---

བ་ཀྱི་ཡན་ལག་ བདུན་གྱི་དུས་ན་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་རབ་ཏུ་སྣང་ཞིང་དྲན་པ་མི་བརྗེད་པའི་རྣམ་པ་དང་། དེ་ཉིད་ལ་ཕྱིན་ཅི་མ་ལོག་པར་ཆོས་རབ་ཏུ་རྣམ་པར་འབྱེད་པའི་རྣམ་པ་དང་། དེ་དག་ལ་སྤྲོ་ ཞིང་བརྩོན་པའི་རྣམ་པ་དང་དེ་དག་ལ་བརྟེན་ནས་ཡིད་བདེ་ཞིང་དགའ་བའི་རྣམ་པ་དང་། ལུས་དང་སེམས་ཤིན་ཏུ་སྦྱངས་པས་ལས་སུ་རུང་བའི་རྣམ་པ་དང་། ཏིང་ངེ་འཛིན་ལ་སེམས་ རྩེ་གཅིག་ཏུ་གནས་པའི་རྣམ་པ་དང་། བྱིང་རྒོད་དང་བྲལ་བའི་བཏང་སྙོམས་མཉམ་པ་ཉིད་ ཀྱི་རྣམ་པ་སྒོམ་པ་དང་། ལམ་གྱི་ཡན་ལག་བརྒྱད་ཀྱི་དུས་ན་ལྟ་བས་སྔར་ཐོབ་པའི་ལམ་རྣམ་ པར་ངེས་པའི་རྣམ་པ་དང་། རྟོག་པས་ལམ་ཡོངས་སུ་སྦྱོང་བའི་ས་ཤེས་པའི་རྣམ་པ་དང་། ངག་གིས་དེ་གཞན་ལ་གོ་བར་བྱེད་པའི་རྣམ་པ་དང་། ལས་ཀྱི་མཐའ་འཕགས་པ་དགེས་པའི་ ཚུལ་ཁྲིམས་ལ་ཞུགས་པའི་རྣམ་པ་དང་། འཚོ་བ་ཡོ་བྱད་བསྙུངས་པས་ཆོག་ཤེས་པའི་རྣམ་པ་ དང་། རྩོལ་བ་ཐོབ་པའི་ལམ་གོམས་པ་ལ་སྤྲོ་བའི་རྣམ་པ་དང་། དྲན་པ་ཆོས་ལ་གནས་པའི་ རྒྱུ་མཚན་མི་བརྗེད་པའི་རྣམ་པ་དང་། ཏིང་ངེ་འཛིན་མཚན་མ་མེད་པ་ལ་སེམས་གནས་པས་ 4-263 གནས་ཡོངས་སུ་གྱུར་པའི་རྣམ་པ་སྒོམ་པ་སྟེ་རྒྱས་པར་འཆད་པར་འགྱུར་བ་ལྟར། བྱང་ཆུབ་ ཀྱི་ཕྱོགས་ཀྱི་ཆོས་སུམ་ཅུ་རྩ་བདུན་ཡིད་ལ་བྱེད་པ་དང་། ཞི་གནས་ལྷག་མཐོང་གི་རང་བཞིན་ ནི་སྔར་རྒྱ་ཆེར་བཤད་པ་དེ་རྣམས་ངོ་བོའི་སྒོ་ནས་ནི་སེམས་རྩེ་གཅིག་ཏུ་གནས་པ་ཞི་གནས་ ཀྱི་ལམ་དང་ཆོས་རབ་ཏུ་རྣམ་པར་འབྱེད་པར་ལྷག་མཐོང་གི་ལམ་གཉིས་ཀྱི་རང་བཞིན་ཅན་ དུ་འདུ་བ་སྟེ། དེ་དག་ཡིད་ལ་བྱེད་པ་དང་ཕན་ཡོན་ནི། ཉེས་པར་སྤྱོད་པ་མཐའ་དག་བསྡམས་ པས་ལུས་དང་སེམས་ཀྱི་གནས་ངན་ལེན་སེལ་བ་དང་ལྟ་བ་ཕྱིན་ཅི་མ་ལོག་པ་རྟོགས་པས་ལྟ་ བ་ངན་པའི་མཚན་མ་སེལ་བའི་ཕན་ཡོན་གཉིས་པོ་དེ་དག་ཡིད་ལ་བྱེད་པ་དང་། ནོད་པ་ནི་ ཆོས་ཀྱི་རྒྱུན་གྱི་ཏིང་ངེ་འཛིན་ལ་གནས་ནས་སངས་རྒྱས་དང་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་ ལས་ལམ་གྱི་གདམས་ངག་ལེན་ཅིང་འཛིན་པའི་སྒོ་ནས་ནོད་པ་ཡིད་ལ་བྱེད་པ་དང་། སླར་ཡང་བཞི་ནི། སྦྱོར་བ་པ་དང་དབང་བསྒྱུར་དང་། །ཆུང་དང་རྒྱ་ཆེའི་ བདག་ཉིད་དེ། །རྣལ་འབྱོར་རྣམས་ཀྱི་ཡིད་བྱེད་འདི། །ཐམས་ཅད་བདག་ ཉིད་ཡིན་པར་འདོད། །སྦྱོར་བ་པ་ནི་ཏིང་ངེ་འཛིན་གྱི་སྤྱོད་ཡུལ་དུ་མདོ་སྡེ་ལ་སོགས་ པའི་གསུང་རབ་འགའ་ཞིག་ལ་མིང་དང་ཚིག་དང་ཡི་གེའི་གྲངས་ཇི་སྙེད་ཅིག་ཡོད་དོ་ཞེས་ གྲངས་ལ་ཉེ་བར་རྟོག་པའི་སྦྱོར་བ་དང་། (༡)གསུང་རབ་མཐའ་ཡས་པ་རྣམས་ཀྱང་ཡི་གེའི་ སྒོ་ནས་ཨཱ་ལི་བཅུ་དྲུག་དང་ཀཱ་ལི་སུམ་ཅུ་རྩ་བཞི་ལ་སོགས་པ་ཚད་ཡོད་པར་གནས་པ་དང་། མིང་དང་ཚིག་གི་སྒོ་ནས་ཚད་མེད་པར་གནས་པ་སྟེ་གནས་པ་ཉེ་བར་རྟོག་པའི་སྦྱོར་བ་དང་། (༢) བུམ་པ་ལ་ས

【現代漢語翻譯】 七支分時，圓滿菩提顯現，具有不忘失的特徵； 對於菩提，具有不顛倒地辨別法的特徵；對於菩提，具有歡喜和精進的特徵； 依靠菩提，具有內心安樂和喜悅的特徵；身心得到徹底調伏，具有堪能的特徵； 心一境性地安住於三摩地，具有遠離沉掉的舍平等性特徵；修習這些。 八支分時，以見解確定先前獲得的道的特徵；以思惟瞭解道的修習次第的特徵； 以語言使他人理解道的特徵；以行為進入聖者所喜悅的戒律的特徵； 以減少生活所需而知足的特徵；以努力歡喜于習慣已得之道的特徵； 以正念安住於法而不忘失的特徵；以三摩地心安住于無相而完全轉變的特徵；修習這些，如廣說一般。 憶念三十七道品，寂止和勝觀的自性，如前廣說，從體性的角度來說，心一境性安住是寂止道，如理辨別是勝觀道，二者具有這樣的自性。 憶念這些以及它們的利益：斷除一切惡行，消除身心的痛苦，以及證悟不顛倒的見解，消除惡見的徵兆，憶念這兩種利益。 領受：安住於法流的三摩地中，從諸佛和菩薩那裡接受並持有道的教誨，通過這種方式憶念領受。 再次是四種：結合者、自在者，微小與廣大的自性。瑜伽士的這些作意，被認為是萬有的自性。 結合者是指在三摩地的行境中，對於經部等經典中名、句、字的數目進行接近於計數的結合；（1）無邊無際的經典，從文字的角度來說，存在著十六個元音和三十四個輔音等有限的量；從名和句的角度來說，存在著無限的量，對於這種存在進行接近於瞭解的結合；（2）如瓶子等事物……

【English Translation】 At the time of the seven branches, perfect enlightenment appears, having the aspect of not forgetting; Regarding that, having the aspect of thoroughly distinguishing the Dharma without perversion; regarding those, having the aspect of joy and diligence; Relying on those, having the aspect of mental ease and joy; with body and mind thoroughly trained, having the aspect of being serviceable; With the mind abiding one-pointedly in samadhi, having the aspect of equanimity free from dullness and excitement; meditating on these. At the time of the eight branches of the path, having the aspect of ascertaining the path previously attained by view; having the aspect of knowing the stages of thoroughly training the path by thought; Having the aspect of making it understood to others by speech; having the aspect of entering the precepts pleasing to the noble ones at the end of action; Having the aspect of contentment by reducing livelihood and necessities; having the aspect of delighting in the habituation of the attained path by effort; Having the aspect of not forgetting the reason for mindfulness abiding in the Dharma; having the aspect of the mind abiding in the signless samadhi, thus the aspect of complete transformation; meditating on these, as it will be explained extensively. Attending to the thirty-seven factors of enlightenment, and the nature of shamatha and vipashyana, as previously explained extensively, from the perspective of essence, the one-pointed abiding of the mind is the path of shamatha, and thoroughly distinguishing the Dharma is the nature of the two paths of vipashyana. Attending to these and their benefits: by restraining all misconduct, eliminating the suffering of body and mind, and by realizing the non-perverted view, eliminating the signs of wrong views, attending to these two benefits. Receiving: abiding in the samadhi of the Dharma stream, receiving and holding the instructions of the path from the Buddhas and Bodhisattvas, attending to receiving in this way. Again, there are four: the combiner, the controller, the small, and the nature of the great. These mental activities of the yogis are considered to be the nature of all things. The combiner refers to the practice of closely contemplating the number of names, words, and letters in some scriptures such as the Sutras within the scope of samadhi; (1) Even the limitless scriptures exist with a limited number of sixteen vowels and thirty-four consonants in terms of letters; and exist limitlessly in terms of names and words, the practice of closely contemplating this existence; (2) Like a vase...

---

ོགས་པའི་མིང་ལ་བརྟེན་ནས་དེའི་དོན་གོ་བ་དང་། ལྟོ་ལྡིར་ལ་སོགས་པའི་ དོན་མཐོང་བ་ལས་དེའི་མིང་དྲན་པ་ཕན་ཚུན་ཀུན་ཏུ་རྟོག་པ་ཉེ་བར་རྟོག་པའི་སྦྱོར་བ་དང་། (༣) གང་དང་གང་གི་མིང་འཛིན་པ་སྔོན་དུ་འགྲོ་བ་ལ་བརྟེན་ནས་དེ་དང་དེའི་དོན་ངེས་པ་ལ་ འཇུག་པ་རིམ་པ་ཉེ་བར་རྟོག་པའི་སྦྱོར་བ་དང་། (༤) མིང་ཐམས་ཅད་གློ་བུར་དུ་སྒྲོ་བཏགས་ 4-264 པ་ཉིད་དུ་རྟོགས་པ་དང་། དོན་དུ་སྣང་བའི་རྒྱུ་མཚན་རྟོག་པའི་བག་ཆགས་ཙམ་དུ་རྟོགས་པ་ དང་། དེས་ན་གཟུང་བ་ཕྱི་རོལ་གྱི་དོན་མི་དམིགས་པར་རྟོགས་པ་དང་། གཟུང་བ་མེད་པས་ འཛིན་པའང་མི་དམིགས་པར་རྟོགས་པ་དང་། གཟུང་འཛིན་གཉིས་ཀ་དང་བྲལ་བའི་ཆོས་ཀྱི་ དབྱིངས་རྟོགས་པ་དང་། རྟག་གཅིག་རང་དབང་ཅན་གང་ཟག་གི་བདག་མེད་པ་རྟོགས་པ་ དང་། {གཟུང་འཛིན་ཆོས་ཀྱི་བདག་མེད་པར་རྟོགས་པ་དང་། } བསམ་པ་དམན་པ་རང་དོན་ ཙམ་སེམས་པ་རྟོགས་པ་དང་། ཡངས་ཤིང་རྒྱ་ཆེ་བ་གཞན་དོན་གྱི་བསམ་པ་རྟོགས་པ་དང་། རང་གིས་ཇི་ལྟར་རྟོགས་པའི་ཆོས་རྣམ་གཞག་རྟོགས་པ་དང་། དེ་གཞན་ལའང་སྟོན་ཚུལ་གྱི་ ཆོས་རྣམ་གཞག་རྟོགས་པ་སྟེ། བཅུ་གཅིག་ནི་རྟོགས་པའི་སྦྱོར་བ་པ་ཡིན་པས་དེ་ལྟར་ན་སྦྱོར་ བ་པ་ཡིད་ལ་བྱེད་པ་རྣམ་པ་ལྔ་དང་། དབང་བསྒྱུར་བ་ནི་ཉོན་མོངས་པའི་སྒྲིབ་པ་ཤིན་ཏུ་རྣམ་ པར་དག་པས་སྤངས་པ་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་ལ་དབང་བསྒྱུར་བ་དང་། ཤེས་བྱའི་སྒྲིབ་པ་ཤིན་ ཏུ་རྣམ་པར་དག་པས་{རྟོགས་པ་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་ལ་དབང་བསྒྱུར་བ་དང་། ཡོན་ཏན་ མངོན་པར་སྒྲུབ་པ་ཤིན་ཏུ་རྣམ་པར་དག་པས་}སྟོབས་དང་མི་འཇིགས་པ་ལ་སོགས་པ་ལ་ དབང་བསྒྱུར་བ་སྟེ་རྣམ་པ་གསུམ་ཡིད་ལ་བྱེད་པ་དང་། ཆུང་ངུ་ནི་ཉན་ཐོས་དང་རང་སངས་ རྒྱས་རྣམས་དང་མཐུན་པར་ཐེག་པ་ཆུང་ངུའི་དོན་ཡིད་ལ་བྱེད་པ་དང་། ཆེན་པོ་ནི་བྱང་ཆུབ་ སེམས་དཔའ་རྣམས་དང་མཐུན་པར་ཐེག་པ་རྒྱ་ཆེན་པོའི་བདག་ཉིད་ཀྱི་དོན་ཡིད་ལ་བྱེད་ པ་སྟེ་རྣལ་འབྱོར་རྣམས་ཀྱི་ཡིད་ལ་བྱེད་པ་བཅོ་བརྒྱད་པོ་འདི་ནི་ཡིད་ལ་བྱེད་པ་ཐམས་ཅད་ བསྡུས་པའི་བདག་ཉིད་ཡིན་པའི་ཚུལ་གྱིས་ཆོས་ཡོངས་སུ་ཚོལ་བར་འདོད་ཅེས་པའོ། ། དེ་ལྟར་ཡིད་ལ་བྱས་པ་ལ་བརྟེན་ནས་དེ་ཁོ་ན་ཉིད་རྟོགས་པར་འགྱུར་བས་དོན་དམ་གྱི་ ཆོས་ཀྱི་དེ་ཁོ་ན་ཉིད་ནམ་མཁའ་ལ་སོགས་པ་ལྟར་ཡོངས་སུ་ཚོལ་བ་ལ་གཉིས་ལས། མཚན་ ཉིད་གསུམ་དང་སྦྱར་བ་ནི། རྟག་ཏུ་གཉིས་བྲལ་འཁྲུལ་པའི་རྟེན་གང་ཡིན་ 4-265 དང་གང་ཞིག་རྣམ་ཀུན་ཏུ། །བརྗོད་པར་ནུས་པ་མིན་ཞིང་སྤསྲོ་པ་མེད་ པའི་བདག་ཉིད་དེ་ཁོ་ན། །ཤེས་བྱ་སྤང་བྱ་རང་བཞིན་དྲི་མེད་འདོད་ གང་རྣམ་པར་སྦྱང་བྱ་སྟེ། །དེ་ནི་ནམ་མཁའ་གསེར་དང་ཆུ་ལྟར་ཉོན་ མོངས་པ་ལས་རྣམ་དག་འདོད། །དུས་རྟག་ཏུ་གཟུང་འཛིན་གཉིས་དང་བྲལ་བ་ལ་ གཟུང་འ

【現代漢語翻譯】 （3）通過依賴於對名稱的理解來理解其含義，以及通過看到腫脹等現象來回憶起其名稱，這些都是相互之間普遍思考和接近思考的行為。 （4）依賴於首先持有某個名稱，然後才進入對該事物或該含義的確定，這是逐漸接近思考的行為。 （5）認識到所有名稱都是突然附加的，並且認識到顯現為事物的理由僅僅是思考的習氣。因此，認識到所取的外在事物是不可見的，並且由於沒有所取，能取也是不可見的。認識到遠離能取和所取的法界，認識到常、一、自在的補特伽羅的無我，{認識到能取和所取的法無我。}認識到狹隘的想法僅僅是為自己著想，認識到廣闊的想法是爲了他人著想。認識到自己如何理解的法的分類，以及如何向他人展示的法的分類。因此，十一個是思考的行為者。因此，行為者的作意有五種。控制者是對煩惱障完全清凈而斷除的圓滿具有控制力，對所知障完全清凈而{對證悟的圓滿具有控制力，對功德的顯現完全清凈而}對力量和無畏等具有控制力，這是三種作意。小是指與聲聞和獨覺相一致，作意于小乘的意義。大是指與菩薩相一致，作意于大乘的自性意義。因此，這十八種瑜伽士的作意是包含所有作意的自性，想要以這種方式來尋求法。 因此，通過依賴於作意，才能證悟真如，因此，爲了像虛空等一樣完全尋求勝義諦的真如，有兩種方式：與三種特徵相結合，即： 什麼是常時遠離二取，是迷惑的所依？ 什麼又是任何情況下都無法言說、沒有戲論的自性？ 什麼是應知、應斷、自性無垢的意欲？ 什麼是應被完全凈化的？ 那就像虛空、黃金和水一樣，意欲從煩惱中解脫。 何時能恒常地從能取和所取中解脫出來？

【English Translation】 (3) Understanding the meaning based on the name, and recalling the name from seeing phenomena such as swelling, etc., are all acts of universally thinking and closely thinking with each other. (4) Relying on holding a name first, and then entering into the certainty of that thing or that meaning, is an act of gradually approaching thinking. (5) Recognizing that all names are suddenly attached, and recognizing that the reason for appearing as things is merely the habit of thinking. Therefore, recognizing that the external thing taken is invisible, and because there is no thing taken, the taker is also invisible. Recognizing the Dharmadhatu that is free from both taker and taken, recognizing the selflessness of the eternal, one, and independent person, {recognizing the selflessness of the taker and taken dharmas.} Recognizing that narrow thoughts are only for oneself, and recognizing that broad thoughts are for others. Recognizing the classification of dharmas as one understands them, and the classification of dharmas on how to show them to others. Therefore, the eleven are the actors of thinking. Therefore, there are five types of attention of the actor. The controller has complete control over the perfection of abandonment due to the complete purification of afflictive obscurations, and has {control over the perfection of realization due to the complete purification of cognitive obscurations, and has control over powers and fearlessness, etc., due to the complete purification of the manifestation of qualities,} these are three types of attention. Small refers to being in accordance with the Shravakas and Pratyekabuddhas, attending to the meaning of the Small Vehicle. Great refers to being in accordance with the Bodhisattvas, attending to the meaning of the nature of the Great Vehicle. Therefore, these eighteen types of attention of the yogis are the nature of encompassing all attentions, wanting to seek the Dharma in this way. Therefore, by relying on attention, one will realize Suchness, therefore, in order to completely seek the Suchness of the ultimate Dharma like space, etc., there are two ways: combining with the three characteristics, namely: What is the basis of delusion that is always free from the two grasps? And what is the nature that cannot be expressed in any way and is without elaboration? What is the desire that is knowable, abandonable, and naturally stainless? What should be completely purified? That is like space, gold, and water, desiring liberation from afflictions. When can one be constantly liberated from the two grasps?

---

ཛིན་གཉིས་སུ་སྣང་བ་ཀུན་བཏགས་ཀྱི་དེ་ཁོ་ན་ཉིད་དང་། གཟུང་འཛིན་གཉིས་སུ་ འཁྲུལ་པའི་གཞིའམ་རྟེན་དུ་གྱུར་པ་ཡང་དག་པ་མ་ཡིན་པའི་ཀུན་ཏུ་རྟོག་པ་མ་ཡིན་པ་གཞན་ དབང་གི་དེ་ཁོ་ན་ཉིད་དང་། གང་ཞིག་རྣམ་པ་ཀུན་ཏུ་སྒྲས་བརྗོད་པར་ནུས་པ་མ་ཡིན་ཞིང་ ཡོད་མེད་ལ་སོགས་པའི་སྤྲོས་པ་མེད་པའི་བདག་ཉིད་ཡོངས་གྲུབ་ཀྱི་དེ་ཁོ་ན་ཉིད་རྣམས་ནི་ རིམ་པ་བཞིན་དུ། ཀུན་བཏགས་གཟུང་འཛིན་མེད་པ་ལ་མེད་པར་ཤེས་པར་བྱ་ཞིང་། གཞན་ དབང་ཀུན་ཏུ་རྟོག་པ་ཙམ་དེ་སྤང་བར་བྱས་ནས་ཡོངས་གྲུབ་ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་རང་བཞིན་ གྱིས་རྣམ་པར་དག་ཅིང་དྲི་མ་མེད་པར་འདོད་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་གློ་བུར་གྱི་དྲི་མ་ལས་རྣམ་ པར་སྦྱང་བར་བྱ་སྟེ། ཡོངས་གྲུབ་དེ་ནི་ནམ་མཁའ་སྤྲིན་དང་བྲལ་བ་དང་གསེར་ས་དང་བྲལ་ བ་དང་ཆུ་རྙོག་པ་དང་བྲལ་བ་ལྟར། དབྱིངས་རང་བཞིན་གྱིས་རྣམ་པར་དག་པ་ཡིན་ཡང་སྤང་ བྱ་གློ་བུར་གྱི་དྲི་མ་ཉོན་མོངས་པ་ལས་ཀྱང་རྣམ་པར་དག་པས་དག་པ་གཉིས་ལྡན་དུ་འགྱུར་ བར་འདོད་པའོ། ། དེ་ཉིད་རྟོགས་པར་དཀའ་ཚུལ་ནི། འགྲོ་བ་དག་ན་དེ་ལས་གཞན་པའང་ ཅུང་ཟད་ཡོད་མིན་ལ། །འགྲོ་བ་མ་ལུས་པ་ཡང་དེ་ལ་ཀུན་ཏུ་རྨོངས་ པའི་བློ། །ཡོད་པ་ཀུན་ནས་སྤངས་ཏེ་མེད་ལ་མངོན་ཞེན་གང་ཡིན་པ། ། འཇིག་རྟེན་རྨོངས་པའི་རྣམ་པ་ཚབས་ཆེན་འདི་ཀོ་ཇི་ལྟ་བུ། །ཆོས་ཉིད་ དེ་བཞིན་ཉིད་དེ་ཆོས་ཅན་ཐམས་ཅད་ལ་ཐ་དད་མེད་པར་གནས་པའི་ཕྱིར་འགྲོ་བ་དག་ན་ 4-266 ཡོངས་གྲུབ་ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་དེ་ལས་གཞན་དུ་དོན་དམ་པར་བདེན་པའང་ཅུང་ཟད་ཀྱང་ཡོད་ པ་མིན་ལ། སོ་སོ་སྐྱེ་བོའི་འགྲོ་བ་མ་ལུས་པ་ཡང་ཆོས་ཉིད་དེ་བཞིན་ཉིད་དེ་ལ་ཀུན་ཏུ་རྨོངས་ པའི་བློ་ཅན་དུ་གྱུར་པས་ཡོད་པ་ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་དོན་དམ་པའི་བདེན་པ་ནམ་མཁའ་ལྟར་ ཁྱབ་པར་གནས་པ་དེ་མཐོང་བ་ཀུན་ནས་སྤངས་ཏེ། མེད་པ་གློ་བུར་གྱི་དྲི་མ་ཀུན་རྫོབ་འཁྲུལ་ བའི་སྣང་བ་ལ་ཡོད་དོ་སྙམ་དུ་མངོན་པར་ཞེན་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་འཇིག་རྟེན་པ་རྣམས་བློ་ རྨོངས་པའི་རྣམ་པ་ཚབས་ཆེན་པོར་གྱུར་པས་ཡོད་པ་མི་མཐོང་ཞིང་མེད་པ་མཐོང་བ་འདི་ཀོ་ ཇི་ལྟ་བུ་སྟེ་ཤིན་ཏུ་འཁྲུལ་པར་གྱུར་པའོ། །དེ་བས་ན་ཆོས་ཉིད་དོན་དམ་པའི་བདེན་པ་ནི་ ངེས་དོན་ཟབ་མོ་སྟོན་པའི་ལུང་རྣམ་དག་ལ་མངོན་པར་ཡིད་ཆེས་པའི་སྒོ་ནས་རྟོགས་པར་བྱ་ བ་ཉིད་དོ། ། ཀུན་རྫོབ་ཀྱི་དེ་ཁོ་ན་ཉིད་སྒྱུ་མ་ལ་སོགས་པ་ལྟར་ཡོངས་སུ་ཚོལ་བ་ལ་ལྔ་སྟེ། ཐུན་མོང་ དུ་བསྟན་པ། གནས་གྱུར་ལས་རྟོགས་ཚུལ། ཡོད་མེད་ཀྱི་དོན་བསྟན། སྤང་གཉེན་གྱིས་ བསྟན་པ། དཔེ་གཞན་ཡང་བསྡུ་བའོ། ། དང་པོ་ནི། ཇི་ལྟར་སྒྱུ་མ་ཇི་བཞིན་དུ། །ཡང་དག་མ་ཡིན་ཀུན་རྟོག་ བརྗོད། །སྒྱུ་མའི་རྣམ་པ་ཇི་ལྟ་བ། །དེ་བཞིན་གཉིས་སུ་འཁྲུལ་པ་བརྗོད། ། དཔེ་ཇི་ལྟར་

【現代漢語翻譯】 顯現為二取（藏文：གཟུང་，梵文天城體：ग्राह，梵文羅馬擬音：grāha，漢語字面意思：能取）和所取（藏文：འཛིན་，梵文天城體：ग्राह，梵文羅馬擬音：grāha，漢語字面意思：所取）的遍計所執（藏文：ཀུན་བཏགས་，含義：概念性的存在）的真如，以及作為二取之迷亂的基礎或所依的他空性（藏文：གཞན་དབང་，含義：依賴於其他條件的存在），即非真實的遍計。還有那無法以任何方式用言語表達，且超越有無等戲論的圓成實性（藏文：ཡོངས་གྲུབ་，含義：究竟的、完美的存在）的真如，這些依次應理解為：在遍計所執中，二取是不存在的；他空性僅僅是遍計；通過斷除遍計，圓成實性，即法界（藏文：ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་，含義：一切法的本性）自性清凈且無垢，被認為是應從突發性的垢染中徹底凈化的。因此，圓成實性就像天空脫離雲朵、黃金脫離泥土、水脫離渾濁一樣，雖然其自性清凈，但由於從應斷除的突發性垢染煩惱中得到凈化，因此被認為是具有雙重清凈。 關於證悟此真如的困難：『眾生之中，再無其他，絲毫存在；所有眾生，皆對此理，全然無明。完全捨棄有，而執著于無；世間無明之相，何其嚴重！』 因為法性（藏文：ཆོས་ཉིད་，含義：法的本性），即真如（藏文：དེ་བཞིན་ཉིད་，含義：如是），與一切法（藏文：ཆོས་ཅན་，含義：具有法性的事物）無別地存在，所以在眾生之中，再沒有比圓成實性的法界更真實的真理存在了。然而，所有凡夫俗子都對法性，即真如，全然無明，因此捨棄瞭如虛空般遍在的法界真理，而執著于虛假的突發性垢染，認為實有。世間眾生陷入如此嚴重的無明狀態，不見實有，反見虛無，真是何其顛倒！因此，必須通過對闡述甚深究竟意義的清凈經論生起堅定的信心，才能證悟法性真理。 對世俗諦（藏文：ཀུན་རྫོབ་，含義：相對真理）的真如，如幻象等進行全面探究有五種方式：共同的闡釋、通過轉變基礎來理解的方式、闡釋有無的意義、通過斷除與對治來闡釋、以及收集其他的例子。 首先是：『如幻象一般，如實地，闡述非真實的遍計。如幻象的顯現，如是闡述二取之迷亂。』 譬如說

【English Translation】 The suchness of the parikalpita (Tibetan: ཀུན་བཏགས་, meaning: conceptual existence), which appears as the two, grāhaka (Sanskrit: ग्राहक, meaning: the one who takes) and grāhya (Sanskrit: ग्राह्य, meaning: the taken), and the suchness of the paratantra (Tibetan: གཞན་དབང་, meaning: existence dependent on other conditions), which is the basis or support for the delusion of the two, grāhaka and grāhya, which is the non-authentic parikalpita. And the suchness of the pariniṣpanna (Tibetan: ཡོངས་གྲུབ་, meaning: ultimate, perfect existence), which cannot be expressed by speech in any way, and which is the nature free from elaboration such as existence and non-existence, these should be understood in order as follows: in the parikalpita, the two, grāhaka and grāhya, are non-existent; the paratantra is merely parikalpita; by abandoning the parikalpita, the dharmadhātu (Tibetan: ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་, meaning: the nature of all phenomena) of the pariniṣpanna, which is naturally pure and stainless, is considered to be thoroughly purified from adventitious stains. Therefore, the pariniṣpanna is like the sky free from clouds, gold free from earth, and water free from turbidity. Although its nature is naturally pure, it is considered to have dual purity because it is purified from the adventitious stains of afflictions that should be abandoned. Regarding the difficulty of realizing this suchness: 'Among beings, there is nothing else, not even a little; all beings are completely ignorant of this truth. Completely abandoning existence, and clinging to non-existence; how severe is this form of worldly ignorance!' Because the dharmatā (Tibetan: ཆོས་ཉིད་, meaning: the nature of phenomena), that is, the tathatā (Tibetan: དེ་བཞིན་ཉིད་, meaning: suchness), exists without difference in all dharmas (Tibetan: ཆོས་ཅན་, meaning: things that possess dharmatā), there is nothing else that is truly real other than the dharmadhātu of the pariniṣpanna among beings. However, all ordinary beings are ignorant of the dharmatā, that is, the tathatā, and therefore, they abandon the sight of the dharmadhātu, the ultimate truth that pervades like the sky, and cling to the adventitious stains, the illusory appearances of the relative truth, thinking that they exist. This is how the worldly people are in a state of severe ignorance, not seeing what exists and seeing what does not exist, which is extremely deluded. Therefore, the truth of the dharmatā must be realized through firm faith in the pure scriptures that explain the profound definitive meaning. There are five ways to fully explore the suchness of the relative truth (Tibetan: ཀུན་རྫོབ་), such as illusion: common explanation, the way to understand through the transformation of the basis, explaining the meaning of existence and non-existence, explaining through abandonment and antidote, and collecting other examples. The first is: 'Like an illusion, truthfully, explain the non-real parikalpita. Like the appearance of an illusion, thus explain the delusion of the two.' For example

---

ན་ཤིང་དང་བོང་བ་ལ་སོགས་པ་སྒྱུ་མའི་སྔགས་ཀྱིས་བཏབ་པ་དེ་རྟ་དང་གླང་ པོ་ལ་སོགས་པར་འཁྲུལ་པའི་གཞི་ཡིན་པ་ཇི་བཞིན་དུ་གཟུང་འཛིན་དུ་འཁྲུལ་པའི་གཞི་ [ལ་{འམ་}རྒྱུ་མཚན་དུ་གྱུར་པ་ཡང་དག་པ་མ་ཡིན་པའི་ཀུན་ཏུ་རྟོག་པ་ནི་གཞན་དབང་གི་ ངོ་བོ་ཉིད་ཡིན་པར་བརྗོད་ཅིང་། སྔགས་དང་རྫས་ལ་བརྟེན་ནས་སྒྱུ་མའི་རྟ་དང་གླང་པོ་ལ་ སོགས་པའི་རྣམ་པར་སྣང་བ་ཇི་ལྟ་བ་དེ་བཞིན་དུ་ཡང་དག་པ་མ་ཡིན་པའི་ཀུན་ཏུ་རྟོག་པ་དེ་ ལ་བརྟེན་ནས་གཟུང་བ་དང་འཛིན་པ་གཉིས་སུ་འཁྲུལ་ཞིང་སྣང་བ་ནི་ཀུན་བཏགས་ཀྱི་ངོ་བོ་ 4-267 ཉིད་ཡིན་པར་བརྗོད་དོ། ། ཇི་ལྟར་དེ་ལ་དེ་མེད་པ། །དེ་བཞིན་དུ་ནི་དོན་དམ་འདོད། །ཇི་ལྟར་ དེ་ནི་དམིགས་པ་ལྟར། །དེ་བཞིན་དུ་ནི་ཀུན་རྫོབ་འདོད། །ཇི་ལྟར་ན་སྒྱུ་མའི་ རྫས་དེ་ལ་རྟ་གླང་ལ་སོགས་པ་བདེན་པ་དེ་མེད་པ་དེ་བཞིན་དུ་ནི་གཞན་དབང་དེ་ལ་ཀུན་ བཏགས་གཟུང་བ་དང་འཛིན་པ་བདེན་པར་མེད་པ་ཡང་གནས་སྐབས་ཀྱི་དོན་དམ་ཡིན་པར་ འདོད་ཅིང་། ཇི་ལྟར་ན་སྒྱུ་མའི་རྟ་གླང་ལ་སོགས་པ་དེ་ནི་མེད་བཞིན་དུ་དམིགས་ཤིང་མཐོང་ བ་ལྟར། དེ་བཞིན་དུ་ནི་གཞན་དབང་ལ་བརྟེན་ནས་ཀུན་བཏགས་གཟུང་འཛིན་དུ་སྣང་བ་ ཡང་ཀུན་རྫོབ་འཁྲུལ་པའི་ཁྱད་པར་ཡིན་པར་འདོད་དོ། ། རྟོགས་ཚུལ་ནི། དེ་མེད་ན་ནི་དེ་ཡི་རྒྱུ། །གསལ་བར་དམིགས་པ་ཇི་ལྟ་ བར། །དེ་བཞིན་གནས་ནི་གཞན་གྱུར་ན། །ཡང་དག་མ་ཡིན་རྟོག་པ་ དམིགས། །སྒྱུ་མའི་སྔགས་ཀྱིས་འཁྲུལ་པར་བྱས་པ་དེ་མེད་ན་ནི་འཁྲུལ་པ་དེའི་རྒྱུ་ཤིང་དང་ བོང་བ་ལ་སོགས་གསལ་བར་དམིགས་པ་ཇི་ལྟ་བ་དེ་བཞིན་དུ། གཉིས་འཛིན་འཁྲུལ་པའི་ སྣང་བ་འགགས་ནས་གནས་ནི་གཞན་དུ་གྱུར་པ་འཕགས་པའི་ཡེ་ཤེས་ཐོབ་པ་ན། མཉམ་ གཞག་ཏུ་ཆོས་ཉིད་ཡོངས་གྲུབ་མངོན་སུམ་དུ་རྟོགས་ཤིང་། རྗེས་ཐོབ་ཏུ་ཡང་དག་པ་མ་ཡིན་ པའི་ཀུན་ཏུ་རྟོག་པ་གཞན་དེ་ཡང་ཀུན་བཏགས་ཀྱིས་སྟོང་བར་དམིགས་ཤིང་གཟིགས་པ་ ཉིད་དོ། །ཇི་ལྟར་འཇིག་རྟེན་མ་འཁྲུལ་པ། །དེ་ཡི་རྒྱུ་ལ་འདོད་དགུར་སྤྱོད། ། དེ་བཞིན་སྡོམ་བརྩོན་མ་འཁྲུལ་པ། །གནས་གཞན་གྱུར་ལ་དགེས་ རྒུར་སྤྱོད། །ཇི་ལྟར་ན་འཇིག་རྟེན་པ་སྒྱུ་མ་མཁན་གྱིས་མིག་མ་བསླད་ཅིང་མ་འཁྲུལ་བ་ རྣམས་སྒྱུ་མ་དེའི་རྒྱུ་ཤིང་ལ་སོགས་པ་ལ་འདོད་དགུར་རང་དབང་དུ་སྤྱོད་པ་དེ་བཞིན་དུ། སྡོམ་བརྩོན་མ་འཁྲུལ་པ་འཕགས་པ་རྣམས་ཀྱང་གནས་གཞན་དུ་གྱུར་པའི་དོན་མ་ནོར་བ་ལ་ 4-268 དགེས་རྒུར་ལོངས་སྤྱོད་པ་ཉིད་དོ། ། ཡོད་མེད་ཀྱི་དོན་ལ། དཔེ་དང་དོན་དང་དགོས་པ་དང་བསྡུས་པ་སྟེ་བཞི་ལས། དཔེ་ ནི། དེ་ལྟ་བུ་ནི་དེ་ལ་ཡོད། །དེ་ཡི་དངོས་པོ་ཡོད་མ་ཡིན། །དེ་ལྟའི་སྒྱུ་མ་ ལ་སོགས་ལ། །ཡོད་དང་མེད་པ་ཉིད་དུ་བརྗོད། །རྟ་གླང་ལ་སོགས་པར་སྣང་བ་ ཙམ་དེ་ལྟ་བུ

【現代漢語翻譯】 就像用幻術咒語變出的樹木和木樁等，會讓人誤以為是馬和大象一樣，將並非真實的遍計所執（parikalpita，分別假立的自性）誤認為能取和所取的根源或理由，這被稱為依他起（paratantra，事物生起的相互依存性）的自性。就像依賴咒語和藥物，幻術變出的馬和大象等顯現一樣，依賴於非真實的遍計所執，會讓人誤以為能取和所取二者而顯現，這被稱為遍計所執的自性。 『彼於此無，如是說真義，如其所緣故，如是說世俗。』就像幻術的材料中沒有真實的馬和大象一樣，在依他起中，遍計所執的能取和所取並不真實存在，這是暫時的勝義諦（paramārtha-satya，最終真理）。就像幻術中的馬和大象雖然不存在，但卻可以被感知和看到一樣，依賴於依他起而顯現的遍計所執的能取和所取，也是世俗的錯覺。 證悟的方式是：『若無彼則彼之因，如其明顯所緣故，如是住處異，非真之分別。』就像如果沒有幻術咒語所造成的幻象，那麼幻象的起因——樹木和木樁等就會清晰地顯現一樣。當二取執著的顯現止息，安住于另一種狀態，獲得聖者的智慧時，在入定中會現量證悟法性圓成實（parinispanna，實相），在出定后，也會將非真實的遍計所執觀為空性。 『如世間不迷，于彼因欲用，如是勤律儀，異住處樂用。』就像世間人沒有被魔術師迷惑時，可以隨意使用幻術的材料——樹木等一樣，不被迷惑的聖者們也能在不顛倒的狀態中，隨心所欲地享用。 關於有和無的意義，有四個方面：例子、意義、必要和總結。例子是：『如是彼于彼，彼之事物非有，如是幻術等，說有與無性。』就像顯現為馬和大象等一樣。

【English Translation】 Just as trees and stakes transformed by illusory spells are the basis for mistaking them for horses and elephants, similarly, the non-veridical conceptualization (parikalpita, imputed nature) that is mistaken for the basis or reason for grasping and apprehending is said to be the nature of other-dependence (paratantra, dependent nature). Just as the appearance of illusory horses and elephants depends on spells and substances, similarly, the appearance of grasping and apprehending as two, which depends on non-veridical conceptualization, is said to be the nature of the thoroughly established (pariniṣpanna, absolute nature). 'That is not in that, thus it is desired as the ultimate; as that is the object, thus it is desired as the conventional.' Just as there are no true horses and elephants in the illusory substance, similarly, in other-dependence, the grasping and apprehending of the imputed are not truly present, which is desired as the provisional ultimate. Just as the illusory horses and elephants are perceived and seen even though they do not exist, similarly, the appearance of grasping and apprehending of the imputed based on other-dependence is also a conventional distinction of illusion. The way of realization is: 'If that is not, then that is its cause; as the clear object is perceived; thus the abiding is transformed; the non-true is the object of thought.' Just as if that which is deluded by the illusory spell does not exist, then the cause of that delusion, such as trees and stakes, is clearly perceived. When the appearance of dualistic grasping ceases and the abiding is transformed into the wisdom of the noble ones, then in meditative equipoise, the suchness of phenomena, the thoroughly established, is directly realized, and in post-meditation, the non-veridical conceptualization is also seen as empty of the imputed. 'As the world is not deluded, it desires to use its cause; thus the ascetic strives, and delights in the transformed abode.' Just as those in the world who are not deceived by the magician freely use the cause of the illusion, such as trees, as they wish, similarly, the non-deluded noble ones also delight in the transformed abode, enjoying the meaning without error. Regarding the meaning of existence and non-existence, there are four aspects: example, meaning, necessity, and summary. The example is: 'Such is that in that; the entity of that is not; such as illusion and so on; it is said to be existence and non-existence.' Just as it appears as horses and elephants.

---

་ནི་སྒྱུ་མའི་རྫས་དེ་ལ་ཡོད་ཅིང་རྟ་གླང་ལ་སོགས་པ་དེའི་དངོས་པོར་བདེན་པ་ནི་ ཡོད་པ་མ་ཡིན་ཏེ། དེ་ལྟ་བས་ན་སྒྱུ་མ་དང་རྨི་ལམ་ལ་སོགས་པ་རྣམས་ལ་རྟ་གླང་ལ་སོགས་ སྣང་ཙམ་དུ་ཡོད་པ་དང་། དེ་བཞིན་དུ་བདེན་པར་མེད་པ་ཉིད་དུ་བརྗོད་དོ། །དེ་ལ་ཡོད་ པ་མེད་མ་ཡིན། །མེད་པ་ཡོད་པ་ཉིད་མ་ཡིན། །སྒྱུ་མ་དག་ལ་སོགས་ པ་ལ། །ཡོད་མེད་ཁྱད་པར་མེད་པའང་བརྗོད། །དེ་ལ་རྟ་གླང་ལ་སོགས་པ་སྣང་ ཙམ་དུ་ཡོད་པ་དེ་མེད་པ་མ་ཡིན་ཞིང་། དེའི་དངོས་པོར་བདེན་པ་མེད་པ་དེ་ཡོད་པ་ཉིད་ཀྱང་ མ་ཡིན་པས་སྒྱུ་མ་དང་རྨི་ལམ་དག་ལ་སོགས་པ་ལ་སྣང་ཙམ་དུ་ཡོད་པ་དང་བདེན་པར་མེད་ པ་དེ་དག་ཁྱད་པར་མེད་པའང་བརྗོད་དེ། སྣང་ཙམ་དུ་ཡོད་པ་དེ་ཉིད་བདེན་པར་མེད་པའང་ ཡིན་ལ། བདེན་པར་མེད་པ་དེ་ཉིད་སྣང་ཙམ་དུ་ཡོད་པའང་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། ། དོན་ནི། དེ་བཞིན་གཉིས་སྣང་དེ་ལ་ཡོད། །དེ་ཡི་དངོས་པོ་ཡོད་མ་ ཡིན། །དེ་ལྟའི་གཟུགས་ལ་སོགས་པ་ལ། །ཡོད་དང་མེད་པ་ཉིད་དུ་ བརྗོད། །དེ་བཞིན་དུ་གཟུང་འཛིན་གཉིས་སུ་སྣང་བ་ཙམ་དེ་ནི་གཞན་དབང་ཀུན་ཏུ་རྟོག་པ་ དེ་ལ་ཡོད་ཅིང་། གཟུང་འཛིན་གཉིས་སུ་བདེན་པ་དེའི་དངོས་པོར་ནི་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ཏེ། དེ་ ལྟ་བས་ན་གཟུགས་ལ་སོགས་པ་རྣམས་ལའང་སྣང་ཙམ་དུ་ཡོད་པ་དང་དེ་བཞིན་དུ་བདེན་པ་ མེད་པ་ཉིད་དུ་བརྗོད་དོ། ། དེ་ལ་ཡོད་པ་མེད་མ་ཡིན། །མེད་པ་ཡོད་པ་ཉིད་མ་ཡིན། །གཟུགས་ 4-269 ལ་སགོས་པ་དག་ལ་ནི། །ཡོད་མེད་ཁྱད་པར་མེད་པའང་བརྗོད། །དེ་ལ་ གཟུགས་སོགས་སྣང་ཙམ་དུ་ཡོད་པ་དེ་མེད་པ་མ་ཡིན་ཞིང་། དེའི་དངོས་པོར་བདེན་པ་མེད་ པ་དེ་ཡོད་པ་ཉིད་ཀྱང་མ་ཡིན་པས་གཟུགས་ལ་སོགས་པ་དག་ལ་ནི་སྣང་ཙམ་དུ་ཡོད་པ་དང་ བདེན་པར་མེད་པ་དེ་དག་ཁྱད་པར་མེད་པའང་བརྗོད་དེ། གཟུང་འཛིན་སྣང་ཙམ་དུ་ཡོད་པ་ གང་ཡིན་པ་དེ་ཉིད་དེའི་དངོས་པོར་བདེན་པར་མེད་པ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། ། དགོས་པ་ནི། སྒྲོ་འདོགས་པ་དང་སྐུར་བ་ཡི། །མཐའ་རྣམས་དགག་ པར་བྱ་ཕྱིར་དང་། །ཐེག་པ་དམན་པས་འགྲོ་བ་དག །དགག་པར་བྱ་ ཕྱིར་འདོད་པ་ཡིན། །གཟུགས་སོགས་དོན་དམ་དུ་མེད་པ་ལ་མེད་པར་རིག་ནས་ཡོད་ པར་སྒྲོ་འདོགས་པའི་མཐའ་རྣམས་དགག་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར་དང་། སྣང་ཙམ་དུ་ཡོད་པ་ལ་ ཡོད་པར་རིག་ནས་རྒྱུ་འབྲས་ལ་སྐུར་བ་འདེབས་པའི་མཐའ་རྣམས་དགག་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར་ དང་། ཡོད་མེད་ཁྱད་པར་མེད་པར་རིག་ནས་འཁོར་བ་སྣང་ཙམ་དུ་ཡོད་པ་ལ་ཡིད་སྐྱོ་ནས་ ཐེག་པ་དམན་པས་མྱང་འདས་ཀྱི་མཐར་འགྲོ་བ་དག་དགག་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར་དང་། ཡོད་པ་ དང་མེད་པ་དང་ཡོད་མེད་ཁྱད་པར་མེད་པ་རྣམས་བསྟན་པར་འདོད་པ་ཡིན་ནོ། ། བསྡུ་བ་ནི། འཁྲུལ་པའི་རྒྱུ་དང་འཁྲུལ་པ་ནི། །གཟུགས་ཀྱི་རྣམ་པར་ རིག་པ་དང་། །གཟུགས་ཅན་མིན་རྣམ་རིག་པར་འདོད།

【現代漢語翻譯】 就像幻術的材料存在，但馬、牛等事物的本體並不真實存在。因此，幻術和夢境等事物中，馬、牛等只是顯現，實際上並不存在。因此，可以說它們既存在也不存在。並非存在即非不存在，也非不存在即非存在。對於幻術等事物來說，存在與不存在沒有區別。也就是說，馬、牛等只是顯現，並非不存在；而它們的本體並不真實存在，也並非存在。因此，對於幻術和夢境等事物來說，顯現的存在與真實的不存在沒有區別，因為顯現的存在本身就是真實的不存在，而真實的不存在本身就是顯現的存在。 意義是：就像二取顯現存在，但它的本體並不存在。因此，對於色等事物來說，可以說它們既存在也不存在。同樣，能取和所取二者顯現，存在於依他起遍計所執中，但能取和所取二者的真實本體並不存在。因此，對於色等事物來說，可以說它們只是顯現，實際上並不存在。 並非存在即非不存在，也非不存在即非存在。對於色等事物來說，存在與不存在沒有區別。也就是說，色等只是顯現，並非不存在；而它們的本體並不真實存在，也並非存在。因此，對於色等事物來說，顯現的存在與真實的不存在沒有區別，因為能取和所取的顯現存在，其本體就是真實的不存在。 必要性是：爲了駁斥增益和誹謗的邊見，以及爲了阻止小乘行者。因為認識到色等事物在勝義諦中不存在，從而駁斥執著于存在的增益邊見；認識到它們只是顯現，從而駁斥誹謗因果的邊見；認識到存在與不存在沒有區別，從而阻止因厭倦輪迴的顯現而以小乘道趨向寂滅邊見。因此，需要闡述存在、不存在以及存在與不存在沒有區別。 總結是：錯亂的因和錯亂，即是色之相的識，以及非色之相的識。

【English Translation】 Just as the materials of illusion exist, but the true nature of things like horses and cattle does not truly exist. Therefore, in illusions and dreams, horses and cattle merely appear, but they do not truly exist. Thus, it is said that they neither exist nor do not exist. It is not that existence is non-non-existence, nor is it that non-existence is non-existence. For illusions and the like, there is no distinction between existence and non-existence. That is, horses and cattle merely appear, and are not non-existent; but their true nature does not truly exist, and is not existent. Therefore, for illusions and dreams, there is no distinction between apparent existence and true non-existence, because apparent existence itself is true non-existence, and true non-existence itself is apparent existence. The meaning is: Just as dualistic appearance exists, but its essence does not exist. Therefore, for forms and the like, it can be said that they both exist and do not exist. Similarly, the appearance of the two, grasper and grasped, exists in other-powered dependent arising, but the true essence of the two, grasper and grasped, does not exist. Therefore, for forms and the like, it can be said that they merely appear, but do not truly exist. It is not that existence is non-non-existence, nor is it that non-existence is non-existence. For forms and the like, there is no distinction between existence and non-existence. That is, forms and the like merely appear, and are not non-existent; but their true nature does not truly exist, and is not existent. Therefore, for forms and the like, there is no distinction between apparent existence and true non-existence, because the apparent existence of grasper and grasped is the true non-existence of its essence. The necessity is: To refute the extremes of superimposition and denigration, and to prevent those who follow the lesser vehicle. Because by recognizing that forms and the like do not exist in ultimate truth, one refutes the extreme of superimposition that clings to existence; by recognizing that they merely appear, one refutes the extreme of denigration that denies cause and effect; by recognizing that there is no distinction between existence and non-existence, one prevents those who, weary of the appearance of samsara, tend towards the extreme of nirvana through the lesser vehicle. Therefore, it is necessary to explain existence, non-existence, and the absence of distinction between existence and non-existence. The summary is: The cause of delusion and delusion itself are the consciousness of the aspect of form, and the consciousness of the aspect of non-form.

---

།མེད་ཕྱིར་ཅིག་ ཤོས་ཀྱང་མེད་འགྱུར། །འཁྲུལ་པའི་རྒྱུ་དང་འཁྲུལ་པའི་ངོ་བོ་ནི་རིམ་པ་བཞིན་དུ་སྦྱར་ ཏེ། གཟུགས་སོགས་དོན་ལ་མེད་བཞིན་དུ་ཡོད་པར་འཛིན་པ་འཁྲུལ་པའི་རྒྱུ་ནི་སྔོན་པོ་ལ་ སོགས་པར་སྣང་བ་གཟུགས་སོགས་ཡུལ་གྱི་རྣམ་པར་རིག་པ་ཙམ་ཡིན་པ་དང་། འཁྲུལ་པའི་རང་གི་ངོ་བོ་ནི་མིག་ཤེས་ལ་སོགས་པ་གཟུགས་ཅན་མིན་པའི་རྣམ་པར་ རིག་པར་ཙམ་དུ་འདོད་པས། དེ་དག་ཀྱང་ཕན་ཚུན་ལྟོས་ནས་བཞག་པ་ཡིན་གྱི་དཔྱད་ན་ 4-270 གཟུགས་སོགས་ཡུལ་གྱི་རྣམ་པར་རིག་པ་མེད་པའི་ཕྱིར་ཅིག་ཤོས་གཟུགས་ཅན་མ་ཡིན་པ་ ཡུལ་ཅན་གྱི་རྣམ་པར་རིག་པ་རྣམས་ཀྱང་བདེན་པར་མེད་པར་འགྱུར་ཏེ། རྒྱུ་མེད་ན་འབྲས་ བུ་མི་འབྱུང་བའི་ཕྱིར་རོ། ། སྤང་གཉེན་གྱིས་བསྟན་པ་ལའང་། དཔེ་དང་དོན་དང་དགོས་པ་སྟེ་གསུམ་ལས། དཔེ་ ནི། སྒྱུ་མའི་གླང་པོའི་གཟུགས་འཛིན་པ། །འཁྲུལ་ཕྱིར་གཉིས་སུ་བརྗོད་ པ་སྟེ། །དེ་ལ་ཇི་བཞིན་གཉིས་མེད་ཀྱང་། །གཉིས་པོ་དག་ཏུ་ཉེ་བར་ དམིགས། །སྒྱུ་མའི་གླང་པོ་ཆེའི་གཟུགས་འཛིན་[པའི་ཤེས་པ་{པ་}དེ་ནི་སྔགས་དང་རྫས་ ཀྱིས་འཁྲུལ་པར་བྱས་པའི་ཕྱིར། གཟུང་བའི་ཡུལ་གླང་པོ་དང་དེ་འཛིན་པའི་ཤེས་པ་གཉིས་ སུ་བརྗོད་པ་སྟེ། དེ་ལ་སྣང་བ་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་དུ་གཟུང་འཛིན་གཉིས་སུ་བདེན་པར་མེད་ ཀྱང་འཁྲུལ་པའི་བར་ལ་གཟུང་འཛིན་གཉིས་པོ་དག་ཏུ་ཉེ་བར་དམིགས་པ་ནི་འཇིག་རྟེན་ལ་ གྲགས་པའམ་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་ཀྱི་དཔེའོ། ། ཀེང་རུས་ཀྱི་ནི་གཟུགས་འཛིན་པ། །འཁྲུལ་ཕྱིར་གཉིས་སུ་བརྗོད་ པ་སྟེ། །དེ་ལ་ཇི་བཞིན་གཉིས་མེད་ཀྱང་། །གཉིས་པོ་དག་ཏུ་ཉེ་བར་ དམིགས། །མི་སྡུག་པ་སྒོམ་པའི་{ཕྱོགས་ཐམས་ཅད་}ཏིང་ངེ་འཛིན་གྱི་ཡུལ་དུ་ཕྱོགས་ ཐམས་ཅད་ཀེང་རུས་ཀྱི་ནི་གཟུགས་སུ་སྣང་བ་འཛིན་པའི་ཤེས་པ་དེ་ཡང་བརྟགས་ནས་ འཁྲུལ་པར་བྱས་པའི་ཕྱིར། ཡུལ་དང་ཡུལ་ཅན་གཉིས་སུ་བརྗོད་པ་སྟེ། དེ་ལ་སྣང་བ་ཇི་ལྟ་བ་ བཞིན་དུ་གཟུང་འཛིན་གཉིས་མེད་ཀྱང་བཏགས་པའི་བར་ལ་གཟུང་འཛིན་གཉིས་པོ་དག་ཏུ་ ཉེ་བར་དམིགས་པ་ནི་གསུང་རབ་ལ་གྲགས་པའམ་རྣམ་བྱང་གི་དཔེའོ། ། དོན་ནི། འཁྲུལ་པའི་མཚན་ཉིད་ཆོས་གང་ཡིན། །དེ་བཞིན་ཡོད་དང་ དེ་བཞིན་མེད། །ཡོད་མེད་ཁྱད་པར་མེད་པའི་ཕྱིར། །ཡོད་དང་མེད་དང་ 4-271 སྒྱུ་མ་འདྲ། །སྤང་བྱ་མི་མཐུན་པའི་ཕྱོགས་འཁྲུལ་པའི་མཚན་ཉིད་ཅན་གྱི་ཆོས་གཟུང་ འཛིན་གཉིས་སུ་སྣང་བ་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི། ཡང་དག་པ་མ་ཡིན་པའི་ཀུན་ཏུ་རྟོག་པ་ཙམ་དེ་ བཞིན་དུ་ཡོད་པས་ཡོད་པ་ཡང་ཡིན་པ་དང་། གཟུང་བ་དང་འཛིན་པར་ཀུན་བཏགས་པ་དེ་ བཞིན་དུ་མེད་པས་མེད་པ་ཡང་ཡིན་ཏེ། དེ་ལྟར་ན་སྣང་ཙམ་དུ་ཡོད་པ་དང་དོན་དམ་དུ་མེད་ པ་དེ་ཉིད་ཁྱད་པར་མེད་པའི་ཕྱིར། ཡོད་པ་དང་མེད་པ་དང་དེ་གཉིས་ཁྱད་པར་མེད་

【現代漢語翻譯】 若無一者，則另一者亦不存。錯覺之因與錯覺之體，次第相聯。本無形等事物，卻執以為有，此乃錯覺之因，如見藍色等，僅為形等境之顯現。錯覺之自性，則眼識等非形之顯現，僅為識知。然此等亦相互依存而立，若細察之， 若無形等境之顯現，則另一者，即非形之有境識知，亦不成真。因無因則無果。 寂護（Śāntarakṣita）所說亦有三：譬喻、意義與必要。譬喻為：『幻化象之形，因錯覺而說二。如是雖無二，然於二者近執。』執持幻化象之形（之識），乃因咒語與藥物所致之錯覺。故說所取之境——象，與能取之識為二。然如所顯現般，于彼二者，取與執實無二，然于錯覺之間，于能取與所取二者近執，此乃世間共稱或煩惱之譬喻。 『骨骸之形，因錯覺而說二。如是雖無二，然於二者近執。』修不凈觀時，于（一切）禪定境中，顯現骨骸之形，執持此形之識，亦經觀察而生錯覺。故說境與有境為二。然如所顯現般，于彼二者，取與執實無二，然于假立之間，于能取與所取二者近執，此乃聖教所稱或解脫之譬喻。 意義為：『錯覺之相為何？如是亦有亦無。有無無差別，有無如幻化。』應斷之不順品，即具有錯覺之相之法，顯現為能取與所取二者，即非真實之遍計所執，如是而有。然于所取與能取，遍計所執，如是而無。如是，僅于顯現而有，于勝義諦中則無，此二者無有差別。

【English Translation】 If one does not exist, the other will also cease to exist. The cause of illusion and the nature of illusion are sequentially connected. Holding that forms and other things exist when they do not, is the cause of illusion, such as the appearance of blue, etc., which is merely the appearance of forms and other objects. The nature of illusion itself is considered to be the appearance of non-form, such as eye consciousness, as mere cognition. However, these are also established in relation to each other. If examined, If there is no appearance of forms and other objects, then the other, the non-form cognitions of objects, will also not be truly existent, because if there is no cause, there will be no result. Śāntarakṣita's teachings also have three aspects: example, meaning, and necessity. The example is: 'Holding the form of an illusory elephant, it is said to be two because of illusion. Although there is no duality as it is, one closely clings to the two.' The consciousness that holds the form of an illusory elephant is deluded by mantras and substances. Therefore, it is said that there are two: the object to be grasped, the elephant, and the consciousness that grasps it. However, as it appears, there is no true duality of grasper and grasped, but in the midst of illusion, one closely clings to the two, grasper and grasped, which is a common example in the world or an example of affliction. 'Holding the form of a skeleton, it is said to be two because of illusion. Although there is no duality as it is, one closely clings to the two.' When meditating on ugliness, in (all) states of concentration, the consciousness that holds the form of a skeleton is also deluded after examination. Therefore, it is said that there are two: the object and the subject. However, as it appears, there is no duality of grasper and grasped, but in the midst of imputation, one closely clings to the two, grasper and grasped, which is an example mentioned in the scriptures or an example of purification. The meaning is: 'What is the characteristic of illusion? It is both existent and non-existent as it is. Because there is no difference between existence and non-existence, existence and non-existence are like illusion.' The unfavorable aspects to be abandoned, which are the phenomena characterized by illusion, appearing as grasper and grasped, are merely the unreal conceptualizations, and thus they exist. However, the grasped and the grasper are merely imputed, and thus they do not exist. Therefore, they exist only in appearance but do not exist in ultimate truth, and there is no difference between the two.

---

པའི་ཚུལ་ ནི་སྔར་བཤད་པའི་སྒྱུ་མ་དང་འདྲ་བའོ། ། གཉེན་པོའི་ཆོས་ནི་གང་ཡིན་པ། །དེ་བཞིན་མེད་དང་དེ་བཞིན་ ཡོད། །དེ་བཞིན་མེད་ཕྱིར་མཚན་ཉིད་མེད། །སྒྱུ་མ་དང་ཡང་འདྲ་བར་ བསྟན། །གཉེན་པོ་ལམ་གྱི་ཆོས་ནི་དྲན་པ་ཉེ་བར་བཞག་པ་ལ་སོགས་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་ དག་ཀྱང་བྱིས་པས་གཟུང་བ་དེ་བཞིན་དུ་བདེན་པའི་མཚན་ཉིད་མེད་པའི་ཕྱིར་དང་། སངས་ རྒྱས་ཀྱིས་ཇི་སྐད་བཤད་པ་དེ་བཞིན་དུ་གཉེན་པོའི་ངོ་བོར་ཡོད་པའི་ཕྱིར་དང་། འབྲས་བུའི་ ཆོས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་ལྷུམས་སུ་འཇུག་པ་དང་བལྟམས་པ་དང་མངོན་པར་རྫོགས་ པར་བྱང་ཆུབ་པ་ལ་སོགས་པར་བསྟན་པ་རྣམས་ཀྱང་བྱིས་པས་བཟུང་བ་དེ་བཞིན་དུ་མེད་ པའི་ཕྱིར་བདེན་པའི་མཚན་ཉིད་མེད་པ་དང་སྣང་ཙམ་དུ་ཡོད་པ་ལྟ་བུར་ཡང་བསྟན་པའི་ ཕྱིར། ཡོད་མེད་ཀྱི་ཚུལ་ནི་སྔར་བཤད་པའི་སྒྱུ་མ་དང་ཡང་འདྲ་བར་བསྟན་ཏོ། ། དགོས་པ་ནི། སྒྱུ་མའི་རྒྱལ་པོས་སྒྱུ་མ་ཡི། །རྒྱལ་པོ་གཞན་ཞིག་ཕམ་ པ་ལྟར། །གང་དག་གིས་ནི་ཆོས་མཐོང་བའི། །རྒྱལ་སྲས་དེ་དག་ང་རྒྱལ་ མེད། །དཔེར་ན་སྒྱུ་མའི་རྒྱལ་པོས་རང་ལས་གཞན་པའི་སྒྱུ་མའི་རྒྱལ་པོ་གཞན་ཞིག་ཕམ་ པར་བྱས་ཀྱང་ང་རྒྱལ་མེད་པ་ལྟར་གཉེན་པོའི་ཆོས་ནི་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པ་འཇོམས་པ་ལ་ དབང་བྱེད་པས་རྒྱལ་པོ་ལྟ་བུ་དང་། སྤང་བྱའི་ཆོས་ཀྱང་ཉོན་མོངས་པའི་འབྲས་བུ་འགྲུབ་པ་ 4-272 ལ་དབང་བྱེད་པས་རྒྱལ་པོ་ལྟ་བུ་སྟེ། རྒྱལ་པོས་རྒྱལ་པོ་འབེབས་པ་དང་འདྲ་བར་གང་དག་ གིས་ནི་གཉེན་པོའི་ཆོས་སྒྱུ་མ་ལྟ་བུས་སྤང་བྱའི་ཆོས་སྒྱུ་མ་ལྟ་བུ་འཇོམས་པར་མཐོང་བའི་ རྒྱལ་སྲས་དེ་དག་སྤང་བྱ་ལས་རྒྱལ་ཡང་ང་རྒྱལ་མེད་པར་འགྱུར་བའོ། ། དཔེ་གཞན་ཡང་བསྡུ་བ་ནི། སངས་རྒྱས་རྣམ་སངས་རྒྱས་མཆོག་རྣམས་ ཀྱིས་དེ་དང་དེ་ལས་འདུས་བྱས་རྣམས། །གསུངས་པ་སྒྱུ་མ་རྨི་ལམ་ སྨིག་རྒྱུ་གཟུགས་བརྙན་དང་འདྲ་མིག་ཡོར་དང་། །བྲག་ཅ་ལྟ་བུ་དང་ ནི་ཆུ་ཟླའི་གཟུགས་འདྲ་སྤྲུལ་དང་འདྲར་ཤེས་བྱ། །དྲུག་དང་དྲུག་དང་ གཉིས་དང་དྲུག་ཚན་གཉིས་དང་གསུམ་པོ་རེ་རེར་འདོད། །རྫོགས་པའི་ སངས་རྒྱས་ཆོས་ཐམས་ཅད་མཉམ་པ་ཉིད་དུ་རྣམ་པར་སངས་རྒྱས་པ་ཉན་རང་ལ་སོགས་པ་ ལས་མཆོག་ཏུ་གྱུར་པ་རྣམས་ཀྱིས། གསུང་རབ་མཐའ་ཡས་པ་དེ་དང་དེ་ལས་འདུས་བྱས་ ཀྱི་ཆོས་རྣམས་{ཐམས་ཅད་}སྒྱུ་མ་{ལྟ་བུ་}ནས་སྤྲུལ་པ་ལྟ་བུ་ཞེས་བྱ་བའི་བར་དུ་གསུངས་ པ་དེ་ལ་མིག་ལ་སོགས་པ། ནང་དབང་པོའི་སྐྱེ་མཆེད་དྲུག་ནི་བདག་དང་སྲོག་ལ་སོགས་པ་ མེད་བཞིན་དུ་ཡུལ་ལ་ལོངས་སྤྱོད་པར་སྣང་བས་སྒྱུ་མའི་སྐྱེས་བུ་ཡུལ་ལ་ལོངས་སྤྱོད་པ་ལྟ་བུ་ དང་། གཟུགས་ལ་སོགས་པ་ཕྱི་ཡུལ་གྱི་སྐྱེ་མཆེད་དྲུག་ནི་བདེན་པར་མེད་བཞིན་དུ་ཉེ་བར་ སྤྱད་པར་བྱ་བར་སྣང་བས་རྨི་ལམ་གྱི་ལོངས་སྤྱོད་ལྟ་བ

【現代漢語翻譯】 方式 類似於之前所說的幻術。 對治之法是什麼？如是無和如是有。 如是無故無自性，也如幻術般顯現。 對治道的法，無論是正念近住等， 因為如孩童所執持般，沒有真實的自性；並且如佛所說，具有對治的體性； 以及果位的法，如薄伽梵（Bhagavan，世尊）所顯示的入胎、誕生、現證菩提等， 也如孩童所執持般，因為無有而沒有真實的自性，並且也如僅是顯現般存在； 因此，有無的方式也如之前所說的幻術般顯現。 必要是：如幻術師以幻術， 戰勝另一幻術師般， 那些證悟佛法的， 王子們沒有我慢。 例如，幻術師戰勝了不同於自己的另一幻術師，卻沒有我慢；同樣，對治之法能控制止息一切煩惱，如同國王； 所應斷除的法也能控制成就煩惱之果，也如同國王；如同國王擊敗國王，那些以如幻的對治之法， 證悟瞭如幻的所斷之法被止息的王子們，即使戰勝了所斷之法，也不會生起我慢。 其他的例子還有：諸佛完全證悟的至尊佛陀們， 從這和那所生的諸法， 宣說如幻、如夢、如陽焰、如影像、如眼翳， 如山谷迴音、如水中月影、如化現般應知。 六和六與二和六，兩組與三組各自理解。 圓滿正等覺佛陀，完全證悟一切法平等性，那些勝過聲聞、緣覺等的人們。 從無量經典中，將所有從這和那所生的有為法，從如幻到如化現般宣說，其中眼等， 內在六處，雖然沒有我與命等，卻顯現為享受對境，如同幻術士享受對境； 色等外在六處，雖然沒有真實存在，卻顯現為可以受用，如同夢中的享受一般。

【English Translation】 The way Is similar to the illusion mentioned earlier. What is the antidote? It is both thus non-existent and thus existent. Because it is thus non-existent, it has no characteristics, and is also shown to be like an illusion. The antidote, the path's dharma, such as mindfulness and so forth, Because it has no true characteristics, just as a child grasps it; and as the Buddha said, it has the nature of an antidote; And the dharma of the result, such as the Bhagavan (Bhagavan, The Blessed One) showing entering the womb, birth, and manifest complete enlightenment, etc., Also, just as a child grasps it, because it is non-existent, it has no true characteristics, and it is also shown as if it only appears; Therefore, the way of existence and non-existence is also shown to be like the illusion mentioned earlier. The necessity is: Just as a king of illusion, with illusion, Defeats another king of illusion, Those who see the Dharma, Those princes have no pride. For example, just as a king of illusion defeats another king of illusion different from himself, but has no pride; similarly, the antidote dharma has the power to control and pacify all afflictions, like a king; The dharma to be abandoned also has the power to accomplish the fruit of afflictions, also like a king; just as a king defeats a king, those who, With the antidote dharma like an illusion, see the dharma to be abandoned like an illusion being pacified, those princes, even if they conquer the dharma to be abandoned, will not become arrogant. Other examples also include: The Buddhas, the supreme Buddhas who are completely enlightened, The compounded things arising from this and that, Are taught to be like illusions, dreams, mirages, images, eye diseases, Like echoes, like reflections of the moon in water, and like apparitions should be known. Six and six, and two and six, two sets and three sets are each understood. The perfectly enlightened Buddhas, who are completely enlightened in the equality of all dharmas, those who are superior to the Shravakas, Pratyekabuddhas, etc. From the immeasurable scriptures, all the compounded dharmas arising from this and that, from like illusions to like apparitions, are taught, among which the eyes, etc., The six internal sense bases, although there is no self or life, etc., appear to enjoy objects, like an illusionist enjoying objects; The six external sense bases, such as forms, although they do not truly exist, appear to be able to be used, like the enjoyment in a dream.

---

ུ་དང་། སེམས་དང་སེམས་ལས་བྱུང་ བའི་ཆོས་གཉིས་ནི་གཟུང་འཛིན་དུ་འཁྲུལ་པའི་གཞི་ཡིན་པས་སྨིག་རྒྱུ་ལ་ཆུར་འཁྲུལ་པ་ལྟ་ བུ་དང་། ཡང་མིག་ལ་སོགས་པ་ནང་གི་སྐྱེ་མཆེད་དྲུག་ནི་སྔོན་གྱི་ལས་ཀྱི་གཟུགས་བརྙན་ ཡིན་པས་མེ་ལོང་ནང་གི་གཟུགས་བརྙན་དང་འདྲ་བ་དང་། གཟུགས་ལ་སོགས་པ་ཕྱིའི་སྐྱེ་ མཆེན་དྲུག་ནི་གདུགས་ཕུབ་པའི་དབང་གིས་གྲིབ་མ་འབྱུང་བ་ལྟར་ནང་གི་སྐྱེ་མཆེད་རྣམས་ ཀྱི་དབང་གིས་བྱུང་བའི་གྲིབ་མའམ་མིག་ཡོར་ལྟ་བུ་དང་། དེ་བཞིན་གཤེགས་པས་བཤད་ 4-273 པའི་ཆོས་རྣམས་ནི་ཀུན་སློང་དང་འབད་རྩོལ་མེད་བཞིན་དུ་གདུལ་བྱའི་རྣ་བར་གྲགས་པས་ བྲག་ཅའི་སྒྲ་ལྟ་བུ་དང་ནི་ཟད་པར་དང་ཟིལ་གནོན་ལ་སོགས་པའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་དང་བ་ལ་ སྣང་བའི་གཟུགས་རྣམས་ནི་ཆུ་དྭངས་བ་ལ་ཤར་བའི་ཟླ་བའི་གཟུགས་འདྲ་བ་དང་། བྱང་ ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་བསམས་བཞིན་དུ་སྲིད་པར་སྐྱེ་བ་ལེན་པ་ནི་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་ པ་མེད་པར་བྱ་བ་ཐམས་ཅད་ལ་འཇུག་པས་སྤྲུལ་བ་དང་འདྲ་བར་ཤེས་པར་བྱ་སྟེ། དེ་ལྟར་ན་ དབང་པོ་དྲུག་ནི་སྒྱུ་མ་ལྟ་བུ་དང་ཡུལ་དྲུག་ནི་རྨི་ལམ་ལྟ་བུ་དང་། སེམས་སེམས་བྱུང་གཉིས་ ནི་སྨིག་རྒྱུ་ལྟ་བུ་དང་། དབང་པོ་དང་ཡུལ་དྲུག་ཚན་གཉིས་ནི་རིམ་པ་བཞིན་དུ་གཟུགས་ བརྙན་དང་མིག་ཡོར་ལྟ་བུ་དང་། བཤད་པའི་ཆོས་དང་ཏིང་ངེ་འཛིན་གྱི་གཟུགས་དང་ བསམས་བཞིན་དུ་སྐྱེ་བའི་དོན་གསུམ་པོ་བྲག་ཅ་དང་ཆུ་ཟླ་དང་སྤྲུལ་པའི་དཔེ་རེ་རེ་དང་སྦྱར་ ནས་བཤད་ཟིན་པར་འདོད་ཅེས་པའོ། ། ཐུན་མོང་དུ་ཤེས་བྱ་ཡོངས་སུ་ཚོལ་བ་ནི། ཡང་དག་མིན་རྟོག་ཡང་དག་མིན། ། ཡང་དག་མ་ཡིན་མིན་མི་རྟོག །རྟོག་མིན་མི་རྟོག་མ་ཡིན་པ། །ཤེས་བྱ་ ཐམས་ཅད་ཡིན་པར་བརྗོད། །ཡང་དག་པ་མིན་པའི་རྣམ་པར་རྟོག་པ་ནི་ལམ་ལ་མ་ ཞུགས་པས་འཇིག་རྟེན་ལས་འདས་པ་དང་རྗེས་སུ་མཐུན་པ་མ་ཡིན་པ་ཁམས་གསུམ་པའི་ སེམས་དང་སེམས་ལས་བྱུང་བ་གཟུང་འཛིན་གྱི་རྣམ་པ་ཅན་རྣམས་དང་། ངོ་བོ་[འཇིག་རྟེན་ {འཛིན་}པ་ཡིན་པས་ཡང་དག་པ་མིན་ཞིང་འཇིག་རྟེན་ལས་འདས་པས་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་རྒྱུ་བྱེད་ པས་ཡང་དག་པ་མ་ཡིན་པ་ཡང་མིན་པ་ནི་ཚོགས་ལམ་ནས་ངེས་འབྱེད་ཆ་མཐུན་གྱི་བར་གྱི་ རྟོག་པ་དང་། རྣམ་པར་མི་རྟོག་པ་ནི་ཆོས་ཉིད་དེ་བཞིན་ཉིད་དང་འཇིག་རྟེན་ལས་འདས་པའི་ མཉམ་བཞག་འཕགས་པའི་ཡེ་ཤེས་དང་། གཟུང་འཛིན་དུ་ཞེན་པ་མེད་པས་རྟོག་པའང་མིན་ ཞིང་། གཟུང་འཛིན་དུ་སྣང་བ་ཙམ་ཡོད་པས་མི་རྟོག་པ་ཡང་མ་ཡིན་པ་ནི་འཇིག་རྟེན་ལས་ 4-274 འདས་པའི་རྗེས་ལས་ཐོབ་པའི་ཡེ་ཤེས་ཏེ་བཞི་པོ་དེ་རྣམས་ཡུལ་དང་བཅས་པར་ནི་[འཇིག་ རྟེན་{ཏིང་ངེ་འཛིན་}དང་འཇིག་རྟེན་ལས་འདས་པའི་ཤེས་བྱ་ཐམས་ཅད་འདུས་པ་ཡིན་པར་ བརྗོད་དོ། ། ཁྱད་པར་དུ་ཉོན་མོངས་རྣམ་བྱང་ཡོངས་སུ་ཚོལ

【現代漢語翻譯】 意識和由意識產生的法，是錯誤地執著于能取和所取的基礎，就像將海市蜃樓誤認為水一樣。另外，眼等六內處是先前業力的影像，就像鏡子中的影像一樣。色等六外處，就像因撐傘而產生影子一樣，是由內處的力量產生的影子或眼花。同樣，如來所說的法，在沒有動機和努力的情況下，也能傳到被教化者的耳中，就像山谷的回聲一樣。以及滅盡和勝伏等三摩地和顯現的景象，就像清澈的水中顯現的月亮一樣。菩薩們隨愿在輪迴中受生，因為沒有一切煩惱而能從事一切事業，所以要知道這就像化身一樣。這樣，六根就像幻術，六境就像夢境，意識和意識所生之法就像海市蜃樓。兩組六根和六境，依次像影像和眼花。所說的法和三摩地的景象，以及隨愿受生的三種意義，分別與山谷回聲、水中月亮和化身這三個比喻結合起來講述完畢，就是這個意思。 共同了知所知的一切：非真亦非非真，非真非不作意，作意非不作意，一切所知如是說。以非真實的方式作意，因為沒有進入道，所以與出世間不相應，三界的心和心所，具有能取和所取的相狀。本體是世間，因此不是真實，但因為出世間，所以能作為智慧之因，因此不是非真實，這是從資糧道到抉擇分之間的作意。不作意是法性，如實和出世間的等持，以及沒有執著于能取和所取，因此不是作意。僅僅有能取和所取的顯現，因此不是不作意，這是出世間后得的智慧。這四者連同它們的對境，包含了世間和出世間的一切所知。 特別了知煩惱和清凈

【English Translation】 Consciousness and the phenomena arising from consciousness are the basis for mistakenly clinging to the grasper and the grasped, like mistaking a mirage for water. Furthermore, the six internal sense bases, such as the eye, are images of previous karma, like reflections in a mirror. The six external sense bases, such as forms, are like shadows arising from holding an umbrella, shadows or optical illusions arising from the power of the internal sense bases. Similarly, the teachings spoken by the Tathagata reach the ears of those to be tamed without motivation or effort, like echoes in a valley. And the samadhis of cessation and subjugation, and the forms appearing therein, are like the reflection of the moon in clear water. Bodhisattvas, taking birth in samsara according to their wishes, engage in all activities without any defilements, so it should be understood that this is like an emanation. Thus, the six senses are like illusions, the six objects are like dreams, and consciousness and its associated mental factors are like mirages. The two sets of six senses and six objects are, respectively, like reflections and optical illusions. The spoken Dharma, the forms of samadhi, and the three meanings of taking birth according to one's wishes are explained by associating each with the examples of valley echoes, the moon in water, and emanations. That is the meaning. Commonly knowing all that is to be known: Not true, not not true, Not true, not non-conceptualizing, Conceptualizing, not non-conceptualizing, All that is to be known is said to be thus. Conceptualizing in a non-true way, because it has not entered the path, it is not in accordance with the supramundane; the minds and mental factors of the three realms, having the aspect of grasper and grasped. Its essence is worldly, therefore it is not true, but because it is supramundane, it can be the cause of wisdom, therefore it is not non-true; this is the conceptualizing from the path of accumulation to the preparatory stage. Non-conceptualizing is the nature of phenomena, suchness, and the samadhi of the supramundane; and without clinging to the grasper and grasped, therefore it is not conceptualizing. There is merely the appearance of grasper and grasped, therefore it is not non-conceptualizing; this is the wisdom attained after the supramundane. These four, together with their objects, include all that is to be known, both mundane and supramundane. Especially knowing defilements and purification

---

་བ་ལ་གཉིས་ལས། ཀུན་ནས་ཉོན་ མོངས་བཙལ་བ་ནི། རང་གི་ཁམས་ལས་གཉིས་སྣང་ཞིང་། །མ་རིག་ཉོན་ མོངས་ལྷན་ཅིག་ཏུ། །འཇུག་པའི་རྣམ་རྟོག་རབ་འབྱུང་སྟེ། །རྫས་གཉིས་ རྣམ་པར་སྤངས་པ་ཡིན། །རྒྱུ་རང་གི་ཁམས་ཏེ་ས་བོན་ཀུན་གཞིའི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ གཟུང་འཛིན་གྱི་བག་ཆགས་ཅན་ལས། གཟུང་བ་ཡུལ་དང་འཛིན་པ་ཡུལ་ཅན་གཉིས་སུ་ སྣང་ཞིང་དེ་ཡང་གྲོགས་གཙོ་བོར་གྱུར་པ་མ་རིག་པ་དང་། ཕལ་པ་འདོད་ཆགས་ལ་སོགས་པ་ རྩ་བ་དང་ཉེ་བའི་ཉོན་མོངས་པ་རྣམས་དང་ལྷན་ཅིག་ཏུ་འཇུག་པའི་རྣམ་པར་རྟོག་པར་རབ་ ཏུ་འབྱུང་སྟེ། དེ་དག་ལ་བརྟེན་ནས་ཟག་པ་དང་བཅས་པའི་ལས་བསགས་པས་འཁོར་བར་ སྡུག་བསྔལ་མྱོང་བ་ཡིན་ལ། དོན་དམ་པར་གཟུང་བ་དང་འཛིན་པའི་རྫས་གཉིས་བདེན་པར་ གྲུབ་པ་རྣམ་པར་སྤངས་པ་ཡིན་པས། དེ་ལྟར་ཤེས་པའི་སྒོ་ནས་འཁོར་བ་སྤོང་བའི་ཐབས་ལ་ འབད་པར་བྱའོ། ། རྣམ་པར་བྱང་བ་བཙལ་བ་ནི། དམིགས་པའི་ཁྱད་པར་ཐོབ་པ་ནི། །རང་གི་ དབྱིངས་ལ་གནས་ལྡན་ཕྱིར། །དེ་ཉིད་གཉིས་སུ་སྣང་མེད་པར། །འཇུག་ སྟེ་ལྤགས་དང་མདའ་བཞིན་ནོ། །སྔར་བཤད་པ་ལྟར་ཆོས་ཀྱི་དམིགས་པ་ལ་བརྟེན་ ནས་ཕྱི་ནང་དང་དེ་བཞིན་ཉིད་ཀྱི་དམིགས་པའི་ཁྱད་པར་ཐོབ་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་རང་གི་ ཚུལ་བཞིན་ཡིད་ལ་བྱེད་པའི་རྣམ་པར་རྟོག་པའི་དབྱིངས་དེ་བཞིན་ཉིད་ལ་དམིགས་ནས་ མོས་སྤྱོད་ཀྱི་སར་མིང་བཞིའི་ཕུང་པོའི་ཆོས་ཉིད་ལ་སྤྱིའི་རྣམ་པ་དང་མཐོང་ལམ་དུ་མངོན་ 4-275 སུམ་དུ་རྟོགས་པའི་ཚུལ་གྱིས་གནས་ཤིང་། སྒོམ་ལམ་དུ་ཡང་ཡང་གོམས་པ་དང་ལྡན་པར་ བྱས་པའི་ཕྱིར། མི་སློབ་ལམ་དུ་གནས་ཡོངས་སུ་གྱུར་པའི་ཚུལ་གྱིས་རྣམ་པར་རྟོག་པ་དེ་ཉིད་ གཟུང་འཛིན་གཉིས་སུ་སྣང་བ་མེད་པར་འཇུག་སྟེ། དཔེར་ན་ལྤགས་པ་གྱོང་པོ་ཆུ་དང་སྣུམ་ གྱིས་བསྐུས་ཏེ་མཉེས་པ་ལས་མཉེན་པོར་འགྱུར་བ་བཞིན་དུ། ཚུལ་མིན་རྣམ་རྟོག་གིས་གྱོང་ པོར་གྱུར་པའི་སེམས་ཞི་གནས་ཀྱི་ཆུས་མཉེན་ཞིང་ལས་སུ་རུང་བར་བྱས་ཏེ་སེམས་རྣམ་པར་ གྲོལ་བ་དང་། མདའ་སྨྱུག་འཁྱོག་པོ་མེས་བསྲོས་ཏེ་བསྲང་བ་ལས་དྲང་པོར་འགྱུར་བ་བཞིན་ ཏུ་གཏི་མུག་གི་དབང་གིས་ལྟ་བ་ཕྱིན་ཅི་ལོག་ཏུ་གྱུར་པ་ལྷག་མཐོང་གི་མེས་བསྲོས་ཏེ་བསྲང་ བས་ཤེས་རབ་རྣམ་པར་གྲོལ་བ་ཐོབ་པར་ཤེས་པའི་སྒོ་ནས་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་སྒྲུབ་པར་ བྱེད་པ་ཡིན་ནོ། ། དེ་དག་ཀྱང་རྣམ་པར་རིག་པ་ཙམ་དུ་ཡོངས་སུ་ཚོལ་བ་ནི། སེམས་ནི་གཉིས་སུ་ སྣང་བ་སྟེ། །དེ་བཞིན་ཆགས་སོགས་སྣང་བའམ། །དད་ལ་སོགས་པར་ སྣང་བར་འདོད། །ཉོན་མོངས་དགེ་ཆོས་ཡོད་མ་ཡིན། །སེམས་རྣམ་པར་རིག་ པ་ཙམ་འདི་ནི་གཟུང་བར་བྱ་བའི་ཡུལ་དང་འཛིན་པར་བྱེད་པའི་ཡུལ་ཅན་གཉིས་སུ་སྣང་བ་ སྟེ། དེ་བཞིན་དུ་སེམས་ཙམ་པོ་འདི་ཉིད་རེས་འགའ་འདོད་ཆགས་ལ་སོགས་པ་ཀུན་ནས་ ཉ

【現代漢語翻譯】 關於尋求遍計煩惱，即：從自之界生起二取相，與無明煩惱俱時，生起分別念，是為斷除二物之相。原因在於自之界，即種子阿賴耶識，具有能取所取之習氣，顯現為所取之境與能取之有境二者。其中，無明是主要助伴，而貪慾等則是根本與近分的煩惱。與這些煩惱俱時生起分別念，依靠這些積累有漏之業，從而在輪迴中感受痛苦。究竟而言，能取與所取二物之實有存在已被斷除。因此，應通過如是了知，努力尋求脫離輪迴之方法。 關於尋求清凈，即：獲得所緣之差別，因為安住于自之體性。彼性不顯現為二取，而融入其中，如皮與箭。如前所述，依靠法之所緣，獲得內外以及如是之所緣差別，即是安住于如理作意之分別念體性，緣于真如，在勝解行地對名相之蘊法自性以總相而修習，並在見道中現證。在修道中，通過反覆串習，于無學道中，以轉依之方式，分別念不顯現為能取所取二者而融入其中，譬如將堅硬之皮革以水和油浸泡揉搓使其柔軟，以不如理作意變得堅硬之心，以止觀之水使其柔軟堪能，從而心得以解脫。又如將彎曲之箭桿以火烘烤使其筆直，以愚癡之力變得顛倒之見解，以勝觀之火烘烤使其正直，從而獲得智慧之解脫。通過如是了知，便能成就涅槃。 這些也都是在唯識中尋求的：心顯現為二取，如是顯現貪等，或顯現為信等。煩惱與善法非有非無。此唯識之心顯現為能取之境與所取之有境二者。同樣，此唯識者有時顯現為貪慾等遍計煩惱。

【English Translation】 Regarding seeking affliction from all sides: From one's own realm arises the appearance of duality. Ignorance and affliction arise together. Conceptual thoughts arise greatly. It is the abandonment of the nature of two substances. The cause is one's own realm, the seed, the alaya-vijnana (藏文：ཀུན་གཞིའི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་，梵文天城體：आलयविज्ञान，梵文羅馬擬音：ālayavijñāna，漢語字面意思：阿賴耶識), which possesses the karmic imprints of grasping and being grasped. The grasped, the object, and the grasper, the subject, appear as two. Moreover, ignorance, which is the primary companion, and afflictions such as desire, which are the root and near afflictions, arise greatly as conceptual thoughts that engage together. Relying on these, one accumulates contaminated karma and experiences suffering in samsara. Ultimately, the true existence of the two substances, the grasped and the grasper, is completely abandoned. Therefore, through understanding in this way, one should strive for the means to abandon samsara. Regarding seeking complete purification: Obtaining the distinction of the object of focus: Because one abides in one's own essence. That very nature does not appear as two, but merges into it, like skin and an arrow. As previously explained, relying on the object of focus of the Dharma, one obtains the distinction of the object of focus of inner and outer, and suchness. This is abiding in the essence of conceptual thought of proper attention, focusing on suchness. In the stage of aspiration, one practices the nature of the aggregates of the four names with a general aspect, and in the path of seeing, one directly realizes it. In the path of meditation, through repeated familiarization, in the path of no more learning, in the manner of complete transformation, that very conceptual thought does not appear as two, grasped and grasper, but merges into it. For example, just as tough skin becomes soft when rubbed with water and oil, the mind, which has become tough due to improper conceptual thought, is softened and made workable by the water of calm abiding, and the mind is completely liberated. And just as a crooked arrow shaft becomes straight when heated by fire, the view that has become inverted due to the power of delusion is straightened by the fire of insight, and the liberation of wisdom is attained. Through understanding in this way, one accomplishes nirvana. These are also completely sought in vijnapti-matra (藏文：རྣམ་པར་རིག་པ་ཙམ་，梵文天城體：विज्ञप्तिमात्र，梵文羅馬擬音：vijñaptimātra，漢語字面意思：唯識): The mind appears as two, likewise appearing as desire, etc., or appearing as faith, etc. Afflictions and virtuous dharmas are neither existent nor non-existent. This mind, vijnapti-matra (藏文：རྣམ་པར་རིག་པ་ཙམ་，梵文天城體：विज्ञप्तिमात्र，梵文羅馬擬音：vijñaptimātra，漢語字面意思：唯識), appears as two, the object to be grasped and the subject that grasps. Likewise, this very mind-only practitioner sometimes appears as afflictions such as desire, etc., from all sides.

---

ོན་མོངས་པར་སྣང་བའམ། རེས་འགའ་དད་པ་ལ་སོགས་པ་རྣམ་པར་བྱང་བར་ཡང་སྣང་ བར་འདོད་ལ། དེ་དག་ཏུ་སྣང་བ་ཙམ་ལས་གཞན་པའི་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པ་དང་རྣམ་པར་ བྱང་བ་དགེ་བའི་ཆོས་ཀྱི་མཚན་ཉིད་ཅན་ལོགས་ན་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ཏེ། གཉིས་སུ་སྣང་བས་ གཞན་པའི་གཉིས་ཀྱི་མཚན་ཉིད་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། ། སེམས་ནི་སྣ་ཚོགས་སྣང་བ་དང་། །རྣམ་པ་སྣ་ཚོགས་ཅན་དུ་འཇུག ། དེ་ལ་སྣང་དེ་ཡོད་དང་མེད། །དེ་ཕྱིར་ཆོས་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །སེམས་འདི་ནི་ 4-276 རྣམ་གྲངས་ཀྱིས་འདོད་ཆགས་སམ་ཞེ་སྡང་ངམ་གཏི་མུག་ལ་སོགས་པར་སྣང་བའམ། རེས་ འགའ་དགེ་མི་དགེ་ལ་སོགས་པ་སྣ་ཚོགས་རིམ་ཅན་དུ་སྣང་བ་དང་། རེས་འགའ་ཅིག་ཅར་ དུ་དད་པ་དང་བརྩོན་འགྲུས་ལ་སོགས་པའི་རྣམ་པ་སྣ་ཚོགས་ཅན་དུ་ཡང་འཇུག་སྟེ། དེ་ལ་ སེམས་ཉིད་དེ་དག་ཏུ་སྣང་བ་ཙམ་དེ་ནི་ཡོད་པ་དང་། སེམས་ཙམ་ལས་མ་གཏོགས་པ་དེ་ དག་གི་མཚན་ཉིད་ལོགས་ན་བདེན་པར་གྲུབ་པ་མེད་པ་དེའི་ཕྱིར་སེམས་ཉིད་དེ་དག་ཏུ་སྣང་ བ་ལས་གཞན་པའི་ཉོན་མོངས་པ་ཅན་དང་དགེ་བའི་ཆོས་ཀྱི་མཚན་ཉིད་དམ་རང་བཞིན་ནི་ བདེན་པར་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ནོ། །ཁ་ཅིག་གཞུང་འདི་དག་སེམས་སེམས་བྱུང་རྫས་གཅིག་པའི་ སྒྲུབ་བྱེད་དུ་འདོད་མོད་ཀྱི། སྤྱིར་སེམས་ཀྱི་སྒྲ་རྣམ་ཤེས་དང་ཀུན་གཞི་དང་ཡིད་ཤེས་དང་ རིག་པ་ཙམ་ལ་འཇུག་པ་ལས། འདིར་ནི་རིག་པ་ཙམ་ལས་གཞན་པའི་གཟུང་འཛིན་དང་ ཉོན་མོངས་རྣམ་བྱང་མེད་དོ་ཞེས་རྣམ་རིག་ཙམ་དུ་སྒྲུབ་པའི་སྐབས་ཡིན་ཏེ། ས་བཅུ་པའི་མདོ་ ལས་ཀྱང་། ཀྱེ་རྒྱལ་བའི་སྲས་ཁམས་གསུམ་པོ་འདི་དག་ནི་སེམས་ཙམ་མོ་ཞེས་གསུངས་པ་ ལྟར་རོ། ། ཆོས་སྤྱིའི་མཚན་ཉིད་ཡོངས་སུ་ཚོལ་བ་ལ་གཉིས་ལས། མདོར་བསྟན་ནི། སངས་ རྒྱས་རྣམས་ཀྱིས་སེམས་ཅན་ལ། །ཕན་གདགས་ཕྱིར་ན་མཚན་གཞི་ དང་། །མཚན་ཉིད་དང་ནི་མཚོན་པ་དག །རབ་ཏུ་དབྱེ་བས་ཡང་དག་ བཤད། །གསུང་བ་པོ་སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་རྣམས་ཀྱིས་གདུལ་བྱ་སེམས་ཅན་ མཐའ་ཡས་པ་རྣམས་ལ་དགོས་པ་ཕན་གདགས་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར་དུ་ན་མཚན་གཞི་ཤེས་བྱ་ གཞི་ལྔ་དང་། མཚན་ཉིད་ངོ་བོ་ཉིད་གསུམ་དང་ནི་མཚོན་པ་རྣལ་འབྱོར་གྱི་ས་ལྔ་པོ་དག་རབ་ ཏུ་དབྱེ་བ་དང་བཅས་པས་ཡང་དག་པར་བཤད་དོ་ཞེས་པའོ། ། རྒྱས་བཤད་ལ་མཚན་གཞི་མཚན་ཉིད་མཚོན་པ་གསུམ་ལས། དང་པོ་ནི། སེམས་ནི་ 4-277 ལྟ་བཅས་གང་ཡིན་དང་། །དེ་ཡི་གནས་སྐབས་མི་འགྱུར་བ། །དེ་ཉིད་ མདོར་ན་མཚན་གཞི་སྟེ། །རབ་ཏུ་དབྱེ་བ་ཚད་མེད་དོ། །སེམས་ཉིད་གཟུང་ བ་ཡུལ་དུ་སྣང་བའི་ཆ་ནི་སྣང་བ་གཟུགས་ཀྱི་གཞི་དང་། འཛིན་པ་ཡུལ་ཅན་དུ་སྣང་བའི་ཆ་ ནི་གཙོ་བོ་སེམས་ཀྱི་གཞི་དང་། དགོད་ཅིང་གསལ་བར་ལྟ་བ་དང་བཅས་པ་གང་ཡིན་པ་ནི་ འཁོར་སེམས་ལས་བྱུང་བའི་གཞི་དང་། དེ་དག་གི་གནས་སྐབས་ལས་བཏགས་པ་སེམས་ དང་མཚུ

【現代漢語翻譯】 有時顯現為煩惱，有時又顯現為凈化后的信仰等。然而，這些僅僅是顯現而已，除此之外，並不存在獨立的、具有煩惱和凈化的善良法之特徵的事物。因為二元顯現不具備獨立於他者的二元特徵。 心是萬象紛呈， 涉入萬般形態中。 其中顯現之有無， 因此諸法皆非實。 此心以種種名相，有時顯現為貪慾、嗔恨或愚癡等，有時顯現為善與非善等各種次第，有時又同時涉入信仰和精進等各種形態。因此，心性本身顯現的那些僅僅是顯現，除了唯心之外，那些特徵獨立存在的真實是不存在的。因此，心性顯現的那些之外，煩惱和善良法的特徵或自性並非真實存在。有些人認為這些論述是心與心所為同一實體的論證，但一般來說，『心』這個詞可以指代識、阿賴耶識、意識和唯識，而這裡是指除了唯識之外，不存在能取所取以及煩惱和凈化，這是在論證唯識。如《十地經》中所說：『諸佛子！此三界唯是心。』 爲了全面尋求法的普遍特徵，分為兩個部分：簡述和詳述。簡述如下： 諸佛為利有情故， 為說名基與體性， 以及標幟善分別， 是故如來正宣說。 宣說者佛陀薄伽梵們，爲了利益無邊無際的所化有情，宣說了名基（五種知識基礎）、體性（三種自性）以及標幟（五種瑜伽士地），並加以善巧分別。 詳述分為名基、體性和標幟三個部分。首先是名基： 心乃有見與無見， 及其不變之境況， 總而言之即名基， 分別解說則無量。 心性本身，顯現為所取境的部分是顯現為色法的基礎，顯現為能取有境的部分是主要的心的基礎，以及伴隨歡喜和清晰觀察的是俱生心所的基礎，以及那些狀態的假立，心和相應的...

【English Translation】 Sometimes it appears as afflictions, and sometimes it appears as purified faith and so on. However, these are merely appearances; apart from these, there are no independent characteristics of afflictions and purified virtuous dharmas. Because dualistic appearances do not possess the characteristic of being other than duality. The mind is manifold in appearance, Entering into various forms. Whether the appearance exists or not, Therefore, all dharmas are not real. This mind, under various names, sometimes appears as greed, hatred, or ignorance, etc., sometimes appears as various sequences of good and non-good, etc., and sometimes simultaneously enters into various forms of faith and diligence, etc. Therefore, the very appearance of the mind itself is merely an appearance, and apart from the mind-only, the true existence of those characteristics is non-existent. Therefore, apart from the appearance of the mind itself, the characteristics or nature of afflictions and virtuous dharmas do not truly exist. Some argue that these statements are proof that the mind and mental factors are the same entity, but in general, the term 'mind' can refer to consciousness, alaya consciousness, mental consciousness, and mere awareness. Here, it means that apart from mere awareness, there is no grasper and grasped, and no afflictions and purification; this is an argument for mind-only. As stated in the Dashabhumika Sutra: 'Oh, sons of the Victorious Ones! These three realms are mind-only.' To fully seek the general characteristics of dharmas, it is divided into two parts: a brief explanation and a detailed explanation. The brief explanation is as follows: For the benefit of sentient beings, the Buddhas, Explain the basis of names, the nature, And the signs with good distinctions, Therefore, the Tathagatas rightly proclaim. The proclaimers, the Buddhas, the Bhagavat, for the benefit of boundless sentient beings to be tamed, explain the basis of names (the five bases of knowledge), the nature (the three natures), and the signs (the five yogacara grounds), with skillful distinctions. The detailed explanation is divided into three parts: the basis of names, the nature, and the signs. First is the basis of names: The mind is with or without perception, And its unchanging state, In short, it is the basis of names, Detailed explanations are immeasurable. The mind itself, the part that appears as the object to be grasped is the basis for the appearance of form, the part that appears as the grasper is the main basis of the mind, and that which accompanies joy and clear observation is the basis of the co-emergent mental factors, and the imputation of those states, the mind and the corresponding...

---

ངས་པར་མི་ལྡན་པའི་འདུས་བྱས་ནི་གནས་སྐབས་ལྡན་མིན་འདུ་བྱེད་ཀྱི་གཞི་དང་། རྐྱེན་གྱིས་མི་འགྱུར་བ་དེ་བཞིན་ཉིད་ལ་སོགས་པ་ནི་ཆོས་ཉིད་འདུས་མ་བྱས་ཀྱི་གཞི་ཡིན་ པས་ལྔ་པོ་དེ་ཉིད་ནི་མདོར་བསྡུ་ན་མཚན་གཞི་སྟེ་ནང་གསེས་ཀྱི་རབ་ཏུ་དབྱེ་བ་ནི་ཚད་མེད་ པ་ཉིད་དོ། །དེ་ཡང་གཟུགས་ལ་ཕྱེ་ན་མིག་ལ་སོགས་པ་ནང་དབང་པོ་གཟུགས་ཅན་ལྔ་དང་། གཟུགས་ལ་སོགས་པ་ཕྱི་ཡུལ་གཟུགས་ཅན་ལྔ་དང་། ཡིད་ཀྱི་ཡུལ་དུ་སྣང་བ་རྣམ་རིག་བྱེད་ མིན་གྱི་གཟུགས་ཏེ་བཅུ་གཅིག་དང་། སེམས་ལ་ཕྱེ་ན་རྒྱན་སྟུག་པོ་བཀོད་པ་ལས། སེམས་ ནི་ཀུན་གཞིའི་རྣམ་པར་ཤེས། །[ངར་{རང་}སེམས་བདག་ཉིད་ཡིད་ཡིན་ནོ། །གང་ཞིག་ ཡུལ་རྣམས་འཛིན་བྱེད་པ། །དེ་ནི་རྣམ་པར་ཤེས་ཞེས་བྱ། །ཞེས་གསུངས་པ་ལྟར་བག་ཆགས་ བགོ་རུང་གི་རྣམ་ཤེས་ཀུན་གཞིའི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་དང་། དེ་ལ་དམིགས་ནས་རྟག་ཏུ་ངར་ སེམས་པ་ཉོན་མོངས་པ་ཅན་གྱི་ཡིད་དང་། དབང་པོ་དྲུག་ལ་བརྟེན་ནས་ཡུལ་དྲུག་སོ་སོར་ རྣམ་པར་རིག་པ་མིག་ཤེས་ལ་སོགས་པ་དྲུག་སྟེ། རྣམ་པར་ཤེས་པའི་ཚོགས་བརྒྱད་དང་། སེམས་བྱུང་ལ་ཕྱེ་ན་སུམ་ཅུ་པར། ཀུན་ཏུ་འགྲོ་དང་བྱེ་བྲག་ངེས། །སེམས་ལས་བྱུང་བ་དགེ་ བ་དང་། །དེ་བཞིན་ཉོན་མོངས་ཉེ་ཉོན་མོངས། །ཞེས་པ་དང་། ཕུང་པོ་ལྔ་པར་བཞི་ནི་གཞན་ དུ་ཡང་ངོ་ཞེས་གསུངས་པ་ལྟར། ཚོར་བ་འདུ་ཤེས་སེམས་པ་དང་། །ཡིད་ལ་བྱེད་དང་རེག་པ་ སྟེ། །འདི་རྣམས་སེམས་ཐམས་ཅད་ཀྱི་རྗེས་སུ་འགྲོ་བས་ཀུན་འགྲོ་ལྔ་དང་། འདུན་པ་མོས་ 4-278 པ་དྲན་པ་དང་། །ཏིང་ངེ་འཛིན་དང་ཤེས་རབ་རྣམས། །ཡུལ་གྱི་བྱེ་བྲག་ཁོ་ན་ལ་འཇུག་པས་ ཡུལ་སོ་སོར་ངེས་པ་ལྔ་དང་། དད་དང་ངོ་ཚ་ཤེས་ཁྲེལ་ཡོད། །མ་ཆགས་ཞེ་སྡང་གཏི་མུག་ མེད། །བརྩོན་འགྲུས་ཤིན་ཏུ་སྦྱངས་པ་དང་། །བག་ཡོད་བཏང་སྙོམས་མི་འཚེ་བ། །ཞེས་པ་ རྣམས་ནི་མི་དགེ་བའི་གཉེན་པོ་བྱེད་ཅིང་འབྲས་བུ་འདོད་པར་བྱ་བ་བསྐྱེད་པས་བཅུ་གཅིག་ དགེ་བ་དང་། འདོད་ཆགས་ཁོང་ཁྲོ་ང་རྒྱལ་དང་། །མ་རིག་ཐེ་ཚོམ་ལྟ་བ་རྣམས། །སེམས་རབ་ ཏུ་མ་ཞི་བར་བྱེད་པས་དྲུག་རྩ་བའི་ཉོན་མོངས་པ་དང་། ཁྲོ་བ་ཁོན་འཛིན་འཆབ་པ་འཚིག་པ་ དང་། །ཕྲག་དོག་སེར་སྣ་སྒྱུ་གཡོ་རྒྱགས་པ་དང་། །ངོ་ཚ་ཁྲེལ་མེད་རྨུགས་དང་དགོད་པ་དང་། ། མ་དད་ལེ་ལོ་བག་མེད་བརྗེད་ངེས་དང་། །ཤེས་བཞིན་མ་ཡིན་རྣམ་པར་གཡེང་བའོ། །ཞེས་ པ་རྣམས་ནི་རྩ་བའི་ཉོན་མོངས་པ་རྣམས་ཀྱི་ཆར་གཏོགས་ཤིང་སེམས་ཉེ་བར་ཉོན་མོངས་ པར་བྱེད་པས་ཉི་ཤུ་ཉེ་བའི་ཉོན་མོངས་པ་རྣམས་དང་། གཉིད་དང་འགྱོད་པ་དང་རྟོག་པ་ དང་དཔྱོད་པ་ནི་རྐྱེན་གྱི་དབང་གིས་དགེ་མི་དགེ་ལུང་མ་བསྟན་གསུམ་ཆར་དུ་འགྱུར་དུ་རུང་ བས་བཞི་གཞན་འགྱུར་ཏེ། སྡེ་ཚན་དྲུག་ལ་ནང་སེམས་བྱུང་ལྔ་བཅུ་རྩ་གཅིག

【現代漢語翻譯】 無有伴隨之有為法，是暫時伴隨之有為法的基礎； 不為因緣所變之如是性等等，是法性無為法的基礎； 因此，這五者總而言之是體性，即內在差別的詳細分類是無限的。 其中，若從色法來分，則有眼等五內色根，以及色等五外境色，還有顯現為意境的無表色，共計十一種。 若從心法來分，如《華嚴經》所說：『心者普基之識，自心性即是意，何者執取諸境，彼即名為識。』 如是，具有串習習氣之識，即普基識；緣彼恒常生起我執之染污意；以及依六根而於六境各別了別之眼識等六識，總計八識聚。 若從心所法來分，如《三十頌》所說：『遍行與別境，善及諸煩惱，如是隨煩惱，不定亦有四。』 以及《五蘊論》所說：『四者亦有異。』 如是，受、想、思、作意、觸，此等隨逐一切心，故為五遍行；欲、勝解、念、定、慧，唯于別別境轉，故為五別境；信、慚、愧、無貪、無嗔、無癡、精進、輕安、不放逸、舍、不害，此等能對治不善，且能生起所欲之果，故為十一善心所；貪、嗔、慢、無明、疑、見，令心不得寂靜，故為六根本煩惱；忿、恨、覆、惱、嫉、慳、誑、諂、憍、害、無慚、無愧、昏沉、掉舉、不信、懈怠、放逸、失念、不正知、散亂，此等屬於根本煩惱之範疇，且令心隨煩惱，故為二十隨煩惱；睡眠、惡作、尋、伺，隨因緣可轉為善、不善、無記三性，故為四不定。總攝六類，內有五十一心所。 種子字： དྷཱིཿ (藏文), धीः (梵文天城體), dhīḥ (梵文羅馬擬音), 智慧 咒語： ཨོཾ་མ་ཎི་པདྨེ་ཧཱུྃ། (藏文), ॐ मणि पद्मे हूँ (梵文天城體), oṃ maṇi padme hūṃ (梵文羅馬擬音), 嗡 瑪尼 貝美 吽

【English Translation】 The conditioned phenomena that are not accompanied are the basis of the temporary accompanied conditioned phenomena; The unchanging suchness, etc., due to conditions are the basis of the unconditioned phenomena of Dharmata (nature of reality); Therefore, these five, in short, are the entities, and the detailed classification of the internal divisions is infinite. Among them, if divided from the perspective of form, there are the five internal sense organs with form, such as the eye, and the five external sense objects with form, such as form, and the non-revealing form that appears as the object of mind, totaling eleven. If divided from the perspective of mind, as stated in the Gandavyuha Sutra: 'The mind is the consciousness of the base of all. The self-nature of the mind is the intellect. That which grasps objects is called consciousness.' Thus, the consciousness with the potential to accumulate habits is the consciousness of the base of all; the afflicted intellect that constantly thinks of self in relation to it; and the six consciousnesses, such as eye consciousness, that individually cognize the six objects based on the six sense organs, totaling eight consciousness aggregates. If divided from the perspective of mental factors, as stated in the Thirty Verses: 'The omnipresent, the object-specific, the virtuous, and the afflictions, likewise the secondary afflictions, and the undetermined also have four.' And as stated in the Five Aggregates: 'The four are also different.' Thus, feeling, perception, intention, attention, and contact, these follow all minds, hence the five omnipresent; desire, conviction, mindfulness, concentration, and wisdom, only turn to separate objects, hence the five object-specific; faith, shame, embarrassment, non-attachment, non-hatred, non-ignorance, diligence, pliancy, non-carelessness, equanimity, and non-harming, these counteract non-virtue and generate the desired result, hence the eleven virtuous mental factors; attachment, anger, pride, ignorance, doubt, and views, do not allow the mind to be pacified, hence the six root afflictions; anger, resentment, concealment, vexation, jealousy, stinginess, deceit, cunning, arrogance, harm, shamelessness, lack of embarrassment, dullness, excitement, disbelief, laziness, carelessness, forgetfulness, non-alertness, and distraction, these belong to the category of root afflictions and cause the mind to be afflicted, hence the twenty secondary afflictions; sleep, regret, investigation, and analysis, depending on the conditions, can turn into virtuous, non-virtuous, or neutral, hence the four undetermined. In total, there are six categories, with fifty-one mental factors internally. Seed Syllable: དྷཱིཿ (Tibetan), धीः (Sanskrit Devanagari), dhīḥ (Sanskrit Romanization), Wisdom Mantra: ཨོཾ་མ་ཎི་པདྨེ་ཧཱུྃ། (Tibetan), ॐ मणि पद्मे हूँ (Sanskrit Devanagari), oṃ maṇi padme hūṃ (Sanskrit Romanization), Om Mani Padme Hum

---

་ཏུ་བསྟན་པ་ རྣམས་དང་ལྡན་མིན་འདུ་བྱེད་ལ་ཕྱེ་ན་འཕེལ་འགྲིབ་ཀྱི་ཆ་ལ་བཏགས་པ་ཐོབ་པ་དང་། ཤེས་ རིག་འགག་པའི་ཆ་ལ་བཏགས་པ་འདུ་ཤེས་མེད་པའི་སྙོམས་འཇུག་དང་འགོག་པའི་སྙོམས་ འཇུག་དང་འདུ་ཤེས་མེད་པ་པ་སྟེ་གསུམ་དང་། གནས་པའི་ཆ་ལ་བཏགས་པ་སྲོག་གི་དབང་ པོ་དང་འདྲ་བའི་ཆ་ལ་བཏགས་པ་རིགས་པ་མཐུན་པ་དང་། མཚན་ཉིད་ཀྱི་ཆ་ལ་བཏགས་པ་ སྐྱེ་བ་རྒ་བ་གནས་པ་མི་རྟག་པ་ཉིད་དེ་བཞི་དང་། ཐ་སྙད་ཀྱི་ཆ་ལ་བཏགས་པ་མིང་ཚིག་ཡི་ གེའི་ཚོགས་གསུམ་དང་། མ་ཐོབ་པའི་ཆ་ལ་བཏགས་པ་སོ་སོའི་སྐྱེ་བོ་ཉིད་དང་། རྒྱུ་འབྲས་ ཀྱི་གནས་སྐབས་ལ་བཏགས་པ། འཇུག་པ་སོ་སོར་ངེས་པ་དང་། །འབྱོར་འབྲེལ་པ་དང་ མགྱོགས་པ་དང་། །གོ་རིམ་དུས་དང་ཡུལ་དང་ནི། །[ཡུལ་{གྲངས་}དང་ཚོགས་པ་ཆ་མཐུན་ 4-279 དགུ། །ཞེས་པ་སྟེ་སེམས་དང་མཚུངས་པར་མི་ལྡན་པ་ཉི་ཤུ་རྩ་གསུམ་དང་། འདུས་མ་བྱས་ལ་ ཕྱེ་ན་ཆོས་དགེ་མི་དགེ་ལུང་མ་བསྟན་གྱི་དེ་བཞིན་ཉིད་གསུམ་དང་། ནམ་མཁའ་དང་གཉེན་ པོས་སོ་སོར་བརྟགས་པ་མ་ཡིན་པའི་འགོག་པ་དང་། གཉེན་པོས་སོ་སོར་བརྟགས་ནས་ཉོན་ མོངས་པ་འགོག་པ་དང་། འགྱུར་བའི་ཚོར་བ་ལ་སོགས་པས་མི་གཡོ་བ་དང་། མ་ཞི་བར་ བྱེད་པ་འདུ་ཤེས་དང་ཚོར་བ་འགོག་པ་སྟེ་བརྒྱད་དོ། །དེ་རྣམས་སུ་ཕུང་པོ་ཁམས་སྐྱེ་མཆེད་ ལ་སོགས་པའི་ཤེས་བྱ་ཐམས་ཅད་འདུས་པའི་ཕྱིར་ཤེས་བྱའི་གཞི་ལྔ་ཞེས་བྱ་སྟེ། ཕན་ཚུན་ ཇི་ལྟར་འདུ་བའི་ཚུལ་ནི་མཛོད་ལས། གཟུགས་ནི་དབང་པོ་ལྔ་དང་དོན། །ལྔ་དང་རྣམ་རིག་ བྱེད་མིན་ཉིད། །དབང་དོན་དེ་རྣམས་ཁོ་ན་ལ། །སྐྱེ་མཆེད་དང་ནི་ཁམས་བཅུ་ཉིད། །ཅེས་པ་ ལྟར་གཟུགས་བཅུ་གཅིག་ནི་གཟུགས་ཀྱི་ཕུང་པོ་ཡིན་ལ། དབང་དོན་གྱི་གཟུགས་བཅུ་པོ་དེ་ ཉིད་ཁམས་དང་སྐྱེ་མཆེད་བཅུ་ཡང་ཡིན་པ་རྣམས་ནི་གཟུགས་ཀྱི་གཞིར་འདུ་ཞིང་། ཚོར་བ་ མྱོང་བའོ་འདུ་ཤེས་ནི། །མཚན་མར་འཛིན་པའི་བདག་ཉིད་ཅན། །འདུ་བྱེད་ཕུང་པོ་བཞི་ལས་ གཞན། །དེ་གསུམ་རྣམ་རིག་བྱེད་མིན་དང་། །འདུས་མ་བྱས་དང་བཅས་པ་ནི། །ཆོས་ཀྱི་སྐྱེ་ མཆེད་ཁམས་ཞེས་བྱ། །ཞེས་པ་ལྟར་ཕུང་པོ་གསུམ་དང་རྣམ་རིག་བྱེད་མིན་གྱི་གཟུགས་དང་། འདུས་མ་བྱས་རྣམས་ནི་ཆོས་ཀྱི་སྐྱེ་མཆེད་དང་ཆོས་ཀྱི་ཁམས་ཀྱང་ཡིན་ལ། ཚོར་བའི་ཕུང་པོ་ དང་འདུ་ཤེས་ཀྱི་ཕུང་པོ་དང་། འདུ་བྱེད་ཕུང་པོའི་ཕྱོགས་གཅིག་སེམས་དང་ལྡན་པ་རྣམས་ནི་ སེམས་ལས་བྱུང་བའི་གཞིར་འདུ་བ་དང་། འདུ་བྱེད་ཀྱི་ཕུང་པོའི་ཕྱོགས་གཅིག་སེམས་དང་ ལྡན་པ་མ་ཡིན་པ་རྣམས་ནི་ལྡན་མིན་འདུ་བྱེད་ཀྱི་གཞིར་འདུ་བ་སྟེ། རྣམ་རིག་བྱེད་མིན་གྱི་ གཟུགས་ནི་གཟུགས་ཀྱི་གཞི་དང་། འདུས་མ་བྱས་ནི་འདུས་མ་བྱས་ཀྱི་གཞིར་འདུ་བ་ཉིད་དོ། ། རྣམ་ཤེས་སོ་སོར་རྣམ་རིག་ནས། །ཡིད་ཀྱི་སྐྱེ་མཆེད་ཀྱང

【現代漢語翻譯】 如果將與心不相應的行法進行分類，那麼在增減方面被賦予名稱的有：無想定、滅盡定和無想有情，共三種；在持續方面被賦予名稱的有：與命根相似的部分被賦予名稱，與理智相符；在特徵方面被賦予名稱的有：生、老、住、無常，共四種；在名言方面被賦予名稱的有：名、句、字的三種集合；在未獲得方面被賦予名稱的有：異生；在因果關係方面被賦予名稱的有：各自的決定，以及聯繫、迅速、順序、時間和地點等，即『地點、數量、集合、相似性九種』，這些就是二十三種與心不相應的行法。如果將非緣起法進行分類，那麼有善法、非善法、無記法的三種真如；以及虛空和通過對治力而獲得的非擇滅；通過對治力而分別后，煩惱被止息；以及通過變化的感覺等而不可動搖；以及不寂滅的受想滅盡定，共八種。由於所有蘊、界、處等所知事物都包含在這些之中，所以稱為五種所知之基。它們之間如何包含的道理，如《俱舍論》中所說：『色蘊即五根、五境，以及非表色。根境唯彼等，即是處與界。』因此，十一種色法是色蘊，而根境的十種色法也就是十處和十界，這些都包含在色法之基中。感受是體驗，認識是取相的自性。行蘊除了四蘊之外，這三者與非表色以及非緣起法一起，被稱為法處和法界。』因此，三蘊和非表色以及非緣起法，也是法處和法界。受蘊、想蘊和行蘊的一部分與心相應，這些包含在心所法之基中。行蘊的一部分與心不相應，這些包含在與心不相應的行法之基中。非表色包含在色法之基中，非緣起法包含在非緣起法之基中。識則各自識別，也是意處。 རྣམ་ཤེས་སོ་སོར་རྣམ་རིག་ནས། །ཡིད་ཀྱི་སྐྱེ་མཆེད་ཀྱང་། 種子字：無 咒語：無

【English Translation】 If we classify the non-associated formations, those named in terms of increase and decrease are: the Samadhi of Non-Perception, the Cessation Samadhi, and the Non-Perception Being, totaling three. Those named in terms of duration are: the part similar to the life force is named, consistent with reason; those named in terms of characteristics are: birth, aging, abiding, impermanence, totaling four; those named in terms of terminology are: the three collections of name, sentence, and letter; those named in terms of non-attainment are: the ordinary person; those named in terms of cause and effect are: individual determination, as well as connection, speed, order, time, and place, i.e., 'place, number, collection, similarity nine kinds,' these are the twenty-three non-associated formations. If we classify the unconditioned dharmas, there are the three suchnesses of virtuous, non-virtuous, and neutral dharmas; as well as space and non-analytical cessation obtained through antidotes; after analytical discrimination through antidotes, afflictions are ceased; as well as immovability through changing feelings, etc.; and the non-pacified cessation of perception and feeling, totaling eight. Since all knowable things such as aggregates, realms, and sources are included in these, they are called the five bases of knowledge. The way they are included in each other is as stated in the Treasury of Knowledge: 'Form is the five faculties and the five objects, and non-revealing form. The faculties and objects are only those, which are the ten sources and realms.' Therefore, the eleven forms are the form aggregate, and the ten forms of faculties and objects are also the ten sources and realms, these are included in the base of form. Feeling is experience, perception is the nature of grasping characteristics. Formations are other than the four aggregates, these three together with non-revealing form and unconditioned dharmas are called the dharma source and realm.' Therefore, the three aggregates and non-revealing form and unconditioned dharmas are also the dharma source and dharma realm. The feeling aggregate, the perception aggregate, and one part of the formation aggregate that is associated with mind are included in the base of mental factors. One part of the formation aggregate that is not associated with mind is included in the base of non-associated formations. Non-revealing form is included in the base of form, and unconditioned dharmas are included in the base of unconditioned dharmas. Consciousness individually distinguishes, and is also the mind source. རྣམ་ཤེས་སོ་སོར་རྣམ་རིག་ནས། །ཡིད་ཀྱི་སྐྱེ་མཆེད་ཀྱང་། Seed Syllable: None Mantra: None

---

་དེ་ཡིན། །ཁམས་[གསུམ་{བདུན་ }རྣམས་སུ་འདོད་པ་སྟེ། །རྣམ་པར་ཤེས་པ་དྲུག་དང་ཡིད། ། 4-280 ཅེས་པ་ལྟར་རྣམ་པར་ཤེས་པའི་ཕུང་པོ་ནི་སྐྱེ་མཆེད་ཀྱི་སྐབས་སུ་ཡིད་ཀྱི་སྐྱེ་མཆེད་ཡིན་ ཞིང་། ཁམས་ཀྱི་སྐབས་སུ་རྣམ་པར་ཤེས་པའི་ཁམས་བདུན་ཡིན་པ་རྣམས་ནི་སེམས་ཀྱི་ གཞིར་འདུ་བར་ཤེས་པར་བྱའོ། ། མཚན་ཉིད་ལ། སྤྱི་དོན་དང་གཞུང་དོན་གཉིས་ལས། དང་པོ་ལ། ངོ་བོ། ཐ་དད། གྲངས་ངེས། དགོས་པའོ། །ངོ་བོ་ལ་ཀུན་བཏགས་ནི་དོན་ལ་མེད་བཞིན་དུ་རྟག་གཅིག་རང་ དབང་ཅན་ལ་སོགས་པ་གང་ཟག་གི་བདག་དང་། གཟུང་བ་དང་འཛིན་པ་ཆོས་ཀྱི་བདག་ ཏུ་བཏགས་པ་རྟོག་བྱེད་ཀྱི་གཟུང་ཆར་སྣང་བ་བཏགས་པའི་ཆ་ཅི་ཡང་མེད་པ་རི་བོང་གི་རྭ་ ལྟ་བུ་སྟེ། སུམ་ཅུ་པར། རྣམ་པར་རྟོག་པ་གང་གང་གིས། །དངོས་པོ་གང་གང་རྣམ་བཏགས་ པ། །དེ་ཉིད་ཀུན་ཏུ་བཏགས་པ་ཡི། །ངོ་བོ་ཉིད་དེ་དེ་མེད་དོ། །ཞེས་པ་དང་། གཞན་དབང་ ནི་ཁམས་གསུམ་པའི་ཤེས་རིག་ཀུན་བཏགས་ཀྱི་གདགས་གཞིར་གྱུར་པ། རྟོག་བྱེད་རྒྱུ་ རྐྱེན་ལ་རག་ལས་པ་སྟེ། གཞན་གྱི་དབང་གི་ངོ་བོ་ཉིད། །རྣམ་རྟོག་ཡིན་ཏེ་རྐྱེན་ལས་བྱུང་། ། ཞེས་པ་དང་ཡོངས་གྲུབ་ནི་སྟོང་པ་ཉིད་ཡིན་ལ་དེ་ལའང་གནས་སྐབས་ཀུན་རྫོབ་ལ་སྦྱར་བ་ ནི། གཞན་དབང་རྣམ་རིག་ཙམ་དེ་ཉིད་ཀུན་བཏགས་བདག་གཉིས་ཀྱིས་སྟོང་པ་སྟེ། གྲུབ་ ནི་དེ་ལ་སྔ་མའོ། །རྟག་ཏུ་[མེད་{བྱེད་}པར་གྱུར་པ་གང་། །ཞེས་པ་དང་དབུས་མཐར་ཡང་། ཡང་དག་མ་ཡིན་ཀུན་རྟོག་ཡོད། །དེ་ལ་གཉིས་པོ་ཡོད་མ་ཡིན། །ཞེས་གསུངས་པ་ལྟར་རོ། ། མཐར་ཐུག་དོན་དམ་ལ་སྦྱར་བའི་ཡོངས་གྲུབ་ནི་ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་ནམ་མཁའ་ལྟར་འགྱུར་ བ་མེད་པ་དེ་ཉིད། ཀུན་བཏགས་དང་གཞན་དབང་གིས་བསྡུས་པའི་གློ་བུར་དྲི་མ་མཐའ་ དག་གིས་སྟོང་པ་སྟེ། འབུམ་གྱི་འགྲེལ་པར། ཀུན་བཏགས་པ་དང་རྣམ་པར་བཏགས་པའི་ གཟུགས་ཀྱིས་སྟོང་བ་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་དེ་བཞིན་ཉིད་ཡོངས་སུ་གྲུབ་པའི་མཚན་ཉིད་ཀྱི་ གཟུགས་ཞེས་པ་ལ་སོགས་པ་དང་། བསམ་གྱིས་མི་ཁྱབ་པར་བསྟོད་པར་ཡང་། (ཡོངས་གྲུབ་) 4-281 དམ་པའི་དོན་ནི་བཅོས་མ་[མིན{ཡིན}། །ངོ་བོ་ཉིད་དང་རང་བཞིན་དང་། །ཡང་དག་རྫས་ དངོས་ཡོད་པ་ལགས། །(ཀུན་)བཏགས་པའི་དངོས་པོ་མེད་པ་ཉིད། །གཞན་གྱི་དབང་ཡང་ ཡོད་མ་ལགས། །ཞེས་གསུངས་པ་ལྟར་རོ། །ཐ་དད་བསམ་པ་ནི། ཀུན་བཏགས་ལ་ངོ་བོ་མེད་ ཅིང་ཡོངས་གྲུབ་ཐམས་ཅད་ཀྱི་ཆོས་ཉིད་ཡིན་པས། དེ་རྣམས་ཕན་ཚུན་དེ་ཉིད་དང་གཞན་དུ་ བརྗོད་དུ་མེད་པ་ཞེས་བྱ་སྟེ་(གཅིག་པ་བཀག་པའི་ཐ་དད་ཟེར། ) སུམ་ཅུ་པར། དེ་ཕྱིར་དེ་ཉིད་གཞན་ དབང་ལས། །གཞན་མིན་གཞན་པ་མིན་པའང་མིན། །ཞེས་པ་དང་ཐེག་བསྡུས་སུ། དེ་དག་ ཐ་དད་པ་ཡང་མ་ཡིན་ལ་ཐ་དད་པ་མ་ཡིན་པ་ཡང་མ་ཡིན་པར་བརྗོད་པར་བྱའོ། །ཞེས་པ་ དང་དབུ

【現代漢語翻譯】 དེ་ཡིན། །（藏文）khams gsum{bdun}rnams su 'dod pa ste། །（藏文）rnam par shes pa drug dang yid། །如是。於三界（藏文：khams gsum，指欲界、色界、無色界）七識處生欲，六識與意。 4-280 ཅེས་པ་ལྟར་རྣམ་པར་ཤེས་པའི་ཕུང་པོ་ནི་སྐྱེ་མཆེད་ཀྱི་སྐབས་སུ་ཡིད་ཀྱི་སྐྱེ་མཆེད་ཡིན་ཞིང་། ཁམས་ཀྱི་སྐབས་སུ་རྣམ་པར་ཤེས་པའི་ཁམས་བདུན་ཡིན་པ་རྣམས་ནི་སེམས་ཀྱི་གཞིར་འདུ་བར་ཤེས་པར་བྱའོ། །如是，識蘊于生處之時為意生處，于界之時為七識界，當知彼等皆集於心之基。 མཚན་ཉིད་ལ། སྤྱི་དོན་དང་གཞུང་དོན་གཉིས་ལས། དང་པོ་ལ། ངོ་བོ། ཐ་དད། གྲངས་ངེས། དགོས་པའོ། །于體性，有總義與宗義二者。初者有自性、差別、定數、必要。 ངོ་བོ་ལ་ཀུན་བཏགས་ནི་དོན་ལ་མེད་བཞིན་དུ་རྟག་གཅིག་རང་དབང་ཅན་ལ་སོགས་པ་གང་ཟག་གི་བདག་དང་། གཟུང་བ་དང་འཛིན་པ་ཆོས་ཀྱི་བདག་ཏུ་བཏགས་པ་རྟོག་བྱེད་ཀྱི་གཟུང་ཆར་སྣང་བ་བཏགས་པའི་ཆ་ཅི་ཡང་མེད་པ་རི་བོང་གི་རྭ་ལྟ་བུ་སྟེ། སུམ་ཅུ་པར། རྣམ་པར་རྟོག་པ་གང་གང་གིས། །དངོས་པོ་གང་གང་རྣམ་བཏགས་པ། །དེ་ཉིད་ཀུན་ཏུ་བཏགས་པ་ཡི། །ངོ་བོ་ཉིད་དེ་དེ་མེད་དོ། །就自性而言，遍計所執（藏文：kun btags）是指實際上不存在，卻執著為常、一、自在等的人我，以及執著于所取和能取的法我，于能分別者的所取分顯現，毫無施設之分，猶如兔角。如《三十頌》所云：『由何等分別，於何等事物，施設名言，即是彼遍計，自性彼非有。』 གཞན་དབང་ནི་ཁམས་གསུམ་པའི་ཤེས་རིག་ཀུན་བཏགས་ཀྱི་གདགས་གཞིར་གྱུར་པ། རྟོག་བྱེད་རྒྱུ་རྐྱེན་ལ་རག་ལས་པ་སྟེ། གཞན་གྱི་དབང་གི་ངོ་བོ་ཉིད། །རྣམ་རྟོག་ཡིན་ཏེ་རྐྱེན་ལས་བྱུང་། །他起（藏文：gzhan dbang）是指三界（藏文：khams gsum，指欲界、色界、無色界）的識，是遍計所執（藏文：kun btags）的施設處，依賴於能分別的因緣。『他起之自性，是分別，由緣生。』 ཞེས་པ་དང་ཡོངས་གྲུབ་ནི་སྟོང་པ་ཉིད་ཡིན་ལ་དེ་ལའང་གནས་སྐབས་ཀུན་རྫོབ་ལ་སྦྱར་བ་ནི། གཞན་དབང་རྣམ་རིག་ཙམ་དེ་ཉིད་ཀུན་བཏགས་བདག་གཉིས་ཀྱིས་སྟོང་པ་སྟེ། གྲུབ་ནི་དེ་ལ་སྔ་མའོ། །རྟག་ཏུ་[མེད་{བྱེད་}པར་གྱུར་པ་གང་། །ཞེས་པ་དང་དབུས་མཐར་ཡང་། ཡང་དག་མ་ཡིན་ཀུན་རྟོག་ཡོད། །དེ་ལ་གཉིས་པོ་ཡོད་མ་ཡིན། །ཞེས་གསུངས་པ་ལྟར་རོ། །圓成實（藏文：yongs grub）即是空性，於此亦有與世俗諦相合之時，即是他起唯識，彼即是空于遍計二我。成立是彼之先。『何者恒常滅。』如《中邊分別論》亦云：『非真有遍計，于彼二非有。』 མཐར་ཐུག་དོན་དམ་ལ་སྦྱར་བའི་ཡོངས་གྲུབ་ནི་ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་ནམ་མཁའ་ལྟར་འགྱུར་བ་མེད་པ་དེ་ཉིད། ཀུན་བཏགས་དང་གཞན་དབང་གིས་བསྡུས་པའི་གློ་བུར་དྲི་མ་མཐའ་དག་གིས་སྟོང་པ་སྟེ། འབུམ་གྱི་འགྲེལ་པར། ཀུན་བཏགས་པ་དང་རྣམ་པར་བཏགས་པའི་གཟུགས་ཀྱིས་སྟོང་བ་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་དེ་བཞིན་ཉིད་ཡོངས་སུ་གྲུབ་པའི་མཚན་ཉིད་ཀྱི་གཟུགས་ཞེས་པ་ལ་སོགས་པ་དང་། བསམ་གྱིས་མི་ཁྱབ་པར་བསྟོད་པར་ཡང་། (ཡོངས་གྲུབ་)究竟勝義諦之圓成實，即是法界如虛空般不變者。空於一切遍計與他起所攝之客塵。如《十萬頌般若經釋》云：『何者空于遍計與施設之色，彼即是如來藏圓成實性之色。』于《不可思議贊》中亦云：（圓成實） 4-281 དམ་པའི་དོན་ནི་བཅོས་མ་[མིན{ཡིན}། །ངོ་བོ་ཉིད་དང་རང་བཞིན་དང་། །ཡང་དག་རྫས་དངོས་ཡོད་པ་ལགས། །(ཀུན་)བཏགས་པའི་དངོས་པོ་མེད་པ་ཉིད། །གཞན་གྱི་དབང་ཡང་ཡོད་མ་ལགས། །ཞེས་གསུངས་པ་ལྟར་རོ། །勝義諦非是造作，乃是自性與本性，真實之實事存在。遍計之事物，實無有，他起亦非有。』 ཐ་དད་བསམ་པ་ནི། ཀུན་བཏགས་ལ་ངོ་བོ་མེད་ཅིང་ཡོངས་གྲུབ་ཐམས་ཅད་ཀྱི་ཆོས་ཉིད་ཡིན་པས། དེ་རྣམས་ཕན་ཚུན་དེ་ཉིད་དང་གཞན་དུ་བརྗོད་དུ་མེད་པ་ཞེས་བྱ་སྟེ་(གཅིག་པ་བཀག་པའི་ཐ་དད་ཟེར། ) སུམ་ཅུ་པར། དེ་ཕྱིར་དེ་ཉིད་གཞན་དབང་ལས། །གཞན་མིན་གཞན་པ་མིན་པའང་མིན། །ཞེས་པ་དང་ཐེག་བསྡུས་སུ། དེ་དག་ཐ་དད་པ་ཡང་མ་ཡིན་ལ་ཐ་དད་པ་མ་ཡིན་པ་ཡང་མ་ཡིན་པར་བརྗོད་པར་བྱའོ། །ཞེས་པ་དང་དབུས་因此，思擇差別，遍計無自性，圓成實乃一切法之法性，故彼等互相不可說是彼或異（謂遮遣一之差別）。如《三十頌》云：『是故彼於他起，非異非不異。』《攝大乘論》云：『彼等不可說為異，亦不可說為非異。』 ཞེས་པ་དང་དབུས་

【English Translation】 That is it. In the three realms (Tibetan: khams gsum, referring to the desire realm, form realm, and formless realm), desire arises in the seven consciousnesses, the six consciousnesses and the mind. 4-280 As it says, the aggregate of consciousness is the mind-consciousness at the time of arising, and the seven consciousnesses at the time of the realm, which should be understood as gathering at the base of the mind. Regarding characteristics, there are two: general meaning and specific meaning. The first has essence, difference, definite number, and purpose. Regarding essence, the completely imputed (Tibetan: kun btags) refers to the self of a person who, though non-existent in reality, is clung to as permanent, singular, and independent, and the self of phenomena that clings to the apprehended and the apprehender, appearing as the object of the conceptualizer, without any part of imputation, like the horns of a rabbit. As the Thirty Verses say: 'By whatever conceptualization, on whatever object, names are imputed, that very imputation, its very essence, is non-existent.' The dependent (Tibetan: gzhan dbang) refers to the consciousness of the three realms (Tibetan: khams gsum, referring to the desire realm, form realm, and formless realm), which is the basis for the imputation of the completely imputed (Tibetan: kun btags), relying on the causes and conditions of the conceptualizer. 'The nature of the dependent is conceptualization, arising from conditions.' The thoroughly established (Tibetan: yongs grub) is emptiness, and in that, there is also the application to the conventional truth of the moment: the dependent, mere consciousness, is empty of the two selves of the completely imputed. Establishment is prior to that. 'Whatever is constantly destroyed.' And in the Middle Extremes, it is also said: 'The non-real is completely conceptualized, in that the two are non-existent.' The thoroughly established applied to the ultimate meaning is the very Dharmadhatu, unchanging like the sky. Empty of all adventitious stains included in the completely imputed and the dependent. As the commentary on the Hundred Thousand Verses says: 'Whatever is empty of the form of the completely imputed and the imputed is the form of the nature of the Suchness, the thoroughly established.' And in the Praise of the Inconceivable, it is also said: (Thoroughly established) 4-281 'The ultimate meaning is not artificial, but is essence and nature, truly existing as a real entity. The object of the (completely) imputed is non-existent, and the dependent is also non-existent.' Thinking of difference, the completely imputed has no essence, and the thoroughly established is the nature of all phenomena, so they are said to be mutually inexpressible as that or other (meaning the difference that negates oneness). As the Thirty Verses say: 'Therefore, it is not different from the dependent, nor is it not different.' And in the Compendium of Vehicles: 'They should be said to be neither different nor not different.' ཞེས་པ་དང་དབུས་

---

ས་མཐར་ཡང་། ཐ་དད་གཅིག་པའི་མཚན་ཉིད་མིན། །ཞེས་གསུངས་པ་ལྟར་རོ། ། གྲངས་ངེས་ནི་གཟུགས་ནས་རྣམ་མཁྱེན་གྱི་བར་གྱི་ཆོས་ཐམས་ཅད་བཏགས་པ་བཞིན་དོན་ ལ་མེད་པའི་ཆ་ནི་ཀུན་བཏགས་དང་། རྐྱེན་ལ་ལྟོས་ནས་སྣང་ཙམ་དུ་ཡོད་ཀྱང་དཔྱད་ན་རང་ དབང་ཅན་དུ་མེད་པའི་ཆ་ནི་གཞན་དབང་དང་། ཆོས་ཉིད་མི་འགྱུར་བར་ཡོད་ཅིང་གློ་བུར་ གྱི་དྲི་མ་མེད་པའི་ཆ་ནི་ཡོངས་གྲུབ་ཅེས་བྱ་བ་གསུམ་དུ་ངེས་པ་སྟེ་ཡུམ་བར་མར། བྱམས་པ་ ཡོངས་སུ་བཏགས་པའི་གཟུགས་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་རྫས་སུ་གྲུབ་པ་མེད་པར་བལྟ་བར་བྱའོ། ། རྣམ་པར་བཏགས་པའི་གཟུགས་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་རྣམ་པར་རྟོག་པ་རྫས་སུ་ཡོད་པའི་ཕྱིར་ རྫས་སུ་ཡོད་པར་བལྟའི་རང་དབང་དུ་འཇུག་པ་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །ཆོས་ཉིད་ཀྱི་གཟུགས་གང་ ཡིན་པ་དེ་ནི་རྫས་མེད་པར་ཡང་མ་ཡིན་རྫས་ཡོད་པ་ཡང་མ་ཡིན་ཏེ། དོན་དམ་པས་རབ་ཏུ་ {རྣམ་པར་}ཕྱེ་བར་བལྟའོ། ། ཞེས་པ་ལ་སོགས་པ་རྣམ་མཁྱེན་གྱི་བར་ལ་སྦྱར་ནས་གསུངས་ཤིང་། དེ་དག་གི་དགོངས་ པ་བསྡུས་ནས་དབུས་མཐར་ཡང་། ངོ་བོ་ཉིད་གསུམ་(ཀུན་བཏགས་)བརྟགས་མེད་དང་། །ཡོད་ ཀྱང་(གཞན་དབང་)ཁོ་ན་མ་ཡིན་དང་། །(ཡོངས་གྲུབ་)ཡོད་དང་མེད་(གཉི་ག་)དེའི་ཁོ་ན་སྟེ། །ངོ་བོ་ 4-282 ཉིད་ནི་གསུམ་དུ་འདོད། །ཅེས་གསུངས་པ་ལྟར་རོ། །ཡང་གཟུགས་སོགས་རང་མཚན་དོན་ ལ་མེད་ཀྱང་ཀུན་རྟོག་ཙམ་དུ་དམིགས་པ་དང་། རྟོགས་བྱེད་ཀྱི་ཤེས་པ་སྣང་ཙམ་དུ་ཡོད་པ་ དང་དེ་དག་གི་ཆོས་ཉིད་དོན་དམ་དུ་གྲུབ་པའི་ཕྱིར་ཡང་སྟེ། ཀུན་ཏུ་རྟོག་དོན་རྣམ་རྟོག་དོན། ། ཆོས་ཉིད་དོན་གྱིས་དེ་དག་དེར། །ཞེས་གསུངས་པ་ལྟར་རོ། །ཡང་དོན་ལ་མེད་བཞིན་དུ་ དོན་དུ་བཏགས་པའི་ཕྱིར་དང་། རྟོག་བྱེད་ཡང་དག་པ་མ་ཡིན་པའི་ཀུན་ཏུ་རྟོག་པར་རེ་ཤིག་ དམིགས་པའི་ཕྱིར་དང་། དཔྱད་ན་གཟུང་འཛིན་གཉིས་པོ་མེད་པའི་ཆོས་ཉིད་གྲུབ་པའི་ཕྱིར་ ཡང་རྣམ་པ་གསུམ་སྟེ། བཏགས་པ་དང་ནི་གཞན་དབང་དང་། །ཡོངས་སུ་གྲུབ་པ་ཉིད་ཀྱང་ སྟེ། །དོན་ཕྱིར་ཡང་དག་མིན་རྟོག་ཕྱིར། །གཉིས་པོ་མེད་པའི་ཕྱིར་བཤད་དོ། །ཞེས་གསུངས་ པ་ལྟར་རོ། ། དགོས་པ་ནི། ལམ་ཟབ་མོ་སྒོམ་པར་འདོད་པས་ཀུན་བཏགས་ཡོངས་སུ་ཤེས་ནས་ གཞན་དབང་སྤངས་པ་ལས་ཡོངས་གྲུབ་མངོན་སུམ་དུ་ཐོབ་པར་བྱེད་པ་སྟེ། ཡོངས་སུ་ཤེས་ ནས་སྤོང་བ་དང་། །ཐོབ་པ་མངོན་སུམ་བྱས་ནས་ནི། །ལམ་གྱི་བདེན་པ་ཡང་དག་བཤད། ། ཅེས་གསུངས་པ་ལྟར་རོ། །འབྲས་བུ་སྐུ་གསུམ་ཐོབ་པར་འདོད་པས་ཀྱང་ཀུན་བཏགས་ ཤེས་ནས་གཞན་དབང་སྤངས་པས་ཡོངས་གྲུབ་དག་པ་གཉིས་ལྡན་མངོན་སུམ་དུ་འགྱུར་བ་ སྟེ། (ཀླུའི་བཤེས་གཉེན་གྱིས་)སྐུ་གསུམ་ལ་འཇུག་པའི་སྒོར། ངོ་བོ་ཉིད་ནི་རྣམ་གསུམ་པོ། །ཡོངས་ སུ་ཤེས་དང་སྤངས་དག་པས། །སྐུ་གསུམ་པོ་དག་ཐོབ་འགྱུར་ཏེ། །དེ

【現代漢語翻譯】 正如經中所說：『在邊際處，並非單一或不同的自性。』 數量確定是指從色蘊到一切智之間的一切法，就其如所施設般在意義上不存在的方面而言，是遍計所執；就其依賴於因緣而僅顯現，但若加以分析則無自主性的方面而言，是他起自性；就其法性不變且無有突發性垢染的方面而言，是圓成實性。這被確定為三種，如《中觀根本慧論》中說：『慈氏菩薩認為，凡是遍計所執的色，都應被視為在實體上不存在。凡是分別假立的色，都應被視為在實體上存在，因為分別念在實體上存在，但它不是自主的。凡是法性的色，既非在實體上不存在，也非在實體上存在，應以勝義諦來區分。』 等等，這些都與一切智相關聯。總而言之，如《中邊分別論》中所說：『在邊際處，三種自性（遍計所執）是無所依的，（他起自性）存在但並非唯一，（圓成實性）存在與不存在（兩者）都是如此。自性被認為是三種。』 此外，色等自相在意義上不存在，但僅在分別念中顯現，並且作為認識的主體和客體僅顯現，而這些的法性在勝義諦中是成立的。因此，『遍計所執的意義是分別唸的意義，他起自性的意義是分別的意義，法性的意義是它們的意義。』 此外，雖然在意義上不存在，但由於被施設為存在，並且由於暫時將作為認識主體的非真實的遍計所執視為目標，並且由於在分析時成立了無有能取所取的法性，因此也是三種：『施設、他起和圓成實性，是由於意義、非真實認識和無二取而宣說的。』 必要性是：想要修習甚深道的人，通過完全瞭解遍計所執並捨棄他起自性，從而現證圓成實性。如經中所說：『通過完全瞭解和捨棄，並通過現證，如實宣說道的真諦。』 想要獲得三身果位的人，通過了解遍計所執並捨棄他起自性，從而使圓成實性的清凈二者具足得以現前。正如（龍樹菩薩）在《入三身之門》中所說：『三種自性，通過完全瞭解、捨棄和清凈，將獲得三種身，因此……』

【English Translation】 As it is said: 'At the extreme, there is neither a single nor a different characteristic.' The definite number refers to all phenomena from form to omniscience. In terms of what does not exist in meaning as it is imputed, it is the completely imputed nature (Parikalpita). In terms of what appears only dependently on conditions, but when analyzed, has no independent nature, it is the other-powered nature (Paratantra). In terms of what exists without changing its nature and is free from adventitious stains, it is the thoroughly established nature (Parinispanna). These are determined as three, as stated in the Middle Length Prajnaparamita Sutra: 'Maitreya says that any form that is completely imputed should be regarded as not substantially established. Any form that is conceptually constructed should be regarded as substantially existent because conceptualization is substantially existent, but it is not independent. Any form that is the nature of reality is neither substantially non-existent nor substantially existent; it should be distinguished by ultimate truth.' Etc., these are related to omniscience. To summarize their meaning, as it is said in the Madhyantavibhaga: 'At the extreme, the three natures (completely imputed) are without basis, (other-powered) exist but are not unique, (thoroughly established) existence and non-existence (both) are thus. The nature is considered to be three.' Furthermore, forms and other characteristics do not exist in reality, but only appear in conceptualization, and the cognizing consciousness only appears, and the nature of these is established in ultimate truth. Therefore, 'The meaning of complete imputation is the meaning of conceptualization, the meaning of other-powered is the meaning of discrimination, the meaning of nature is their meaning.' Moreover, although it does not exist in reality, it is imputed as existing, and because the non-veridical complete imputation, which is the cognizing subject, is temporarily regarded as an object, and because the nature of reality without the two aspects of grasper and grasped is established upon analysis, there are also three aspects: 'Imputation, other-powered, and thorough establishment are explained because of meaning, non-veridical cognition, and the absence of duality.' The necessity is that one who wishes to meditate on the profound path, through fully understanding the completely imputed and abandoning the other-powered, will realize the thoroughly established. As it is said: 'Through fully understanding and abandoning, and through realizing, the truth of the path is accurately explained.' Also, one who wishes to attain the three kayas (Trikaya) fruit, through understanding the completely imputed and abandoning the other-powered, will manifest the purity of the thoroughly established, which possesses two qualities. As (Nagarjuna) said in 'The Gate to Entering the Three Kayas': 'The three natures, through fully understanding, abandoning, and purifying, will attain the three kayas, therefore...'

---

་ཕྱིར་དེ་དག་དེ་ཡིས་ བསྡུས། །ཞེས་གསུངས་པ་ལྟར་རོ། ། གཞུང་དོན་ལ་ཀུན་བཏགས་གཞན་དབང་ཡོངས་གྲུབ་གསུམ་ལས། དང་པོ་ལའང་ གཉིས་ཀྱི་རྒྱུ་དང་བཅས་ཏེ་བསྟན་པ་ནི། ཇི་ལྟར་བརྗོད་དོན་འདུ་ཤེས་ཀྱི། །རྒྱུ་ མཚན་དང་དེའི་བག་ཆགས་དང་། །དེ་ལས་ཀྱང་དོན་སྣང་བ་ནི། །ཀུན་ 4-283 ཏུ་བཏགས་པའི་མཚན་ཉིད་དོ། །མིང་གིས་ཇི་ལྟར་བརྗོད་པ་བཞིན་དོན་དུ་འདུ་ཤེས་ ཤིང་མཚན་མར་འཛིན་པའི་སེམས་བྱུང་གི་རྒྱུ་མཚན་ནམ་དམིགས་ཡུལ་སྔོ་སེར་ལ་སོགས་ པར་སྣང་བ་ཀུན་ཏུ་བཏགས་པར་བྱ་བ་གང་ཡིན་པ་དང་། བརྗོད་པ་མིང་དེའི་བག་ཆགས་ ཀུན་གཞི་ལ་ཡོད་པའང་ཀུན་བཏགས་ཀྱི་རྒྱུ་ཡིན་པས་ཀུན་བཏགས་སུ་བཞག་པ་དང་། བག་ ཆགས་དེ་ལས་ཀྱང་མིང་དོན་སྦྱར་ནས་འཛིན་མི་ཤེས་པ་རྣམས་ལ་དོན་རྐྱང་པར་སྣང་བ་དང་ བརྡ་དོན་ཤེས་པ་རྣམས་ལ་མིང་དང་བཅས་པའི་མཚན་མར་སྣང་བ་ནི་དངོས་དང་བཏགས་ པའི་སྒོ་ནས་གཟུང་བ་དང་འཛིན་པར་ཀུན་ཏུ་བཏགས་པའི་མཚན་ཉིད་ཅན་ཉིད་དོ། ། ངོ་བོ་གསལ་བར་བཤད་པ་ནི། མང་དང་དོན་ནི་ཇི་ལྟ་བར། །དོན་དང་མིང་ དུ་སྣང་བ་གང་། །ཡང་དག་མིན་རྟོག་རྒྱུ་མཚན་ནི། །ཀུན་ཏུ་བཏགས་ པའི་མཚན་ཉིད་དོ། །མིང་དང་དོན་དག་ཕན་ཚུན་གློ་བུར་བ་ཉིད་དུ་བཏགས་པ་ཙམ་ ཡིན་གྱི་མིང་དོན་གྱི་འབྲེལ་པ་དོན་ལ་མེད་པ་ཡིན་པ་ལ། དེ་ལྟར་མ་རྟོགས་པར་(བཙུན་པ་ངོ་བོ་ ཉིད་མེད་པས་)ནི་མིང་དོན་གྱི་རང་བཞིན་ཡིན་པ་དང་། དོན་མིང་གི་རང་བཞིན་ཡིན་པར་རྟོག་ པ་ནི་ཀུན་ཏུ་བཏགས་པ་སྟེ། བུམ་པ་ལ་སོགས་པའི་མིང་དང་ལྟོ་ལྡིར་ལ་སོགས་པའི་དོན་ནི་ བུམ་པ་ཞེས་པ་ལ་སོགས་པའི་མིང་བཏགས་པ་ཇི་ལྟ་བར་དེ་དང་ལྟོ་ལྡིར་བ་ལ་སོགས་པའི་ དོན་དུ་སྣང་བ་གང་ཡིན་པ་དེ་དག་ངོ་བོ་དབྱེར་མེད་ཀྱི་གཅིག་ཏུ་བདེན་པར་རྟོག་པའི་འཁྲུལ་ པ་དང་། ལྟོ་ལྡིར་ལ་སོགས་པའི་དོན་མཐོང་བ་ཇི་ལྟ་བར་དེ་དང་བུམ་པ་ཞེས་པ་ལ་སོགས་ པའི་མིང་དུ་སྣང་བ་གང་ཡིན་པ་དེ་དག་ངོ་བོ་དབྱེར་མེད་ཀྱི་གཅིག་ཏུ་བདེན་པར་རྟོག་པའི་ འཁྲུལ་པ། འཁྲུལ་གཞི་ཡང་དག་པ་མིན་པའི་ཀུན་ཏུ་རྟོག་པའི་རྒྱུ་མཚན་ལས་བྱུང་ཞིང་། རྟོག་ བྱེད་དེའི་དམིགས་པར་སྣང་བ་ལ་སོགས་པ་མིང་དང་དོན་གྱིས་བསྡུས་པའི་ཆོས་ཐམས་ཅད་ ལ་མེད་བཞིན་དུ་བདག་གཉིས་དང་གཟུང་འཛིན་ལ་སོགས་པར་བཏགས་པའི་ཆ་གང་ཡིན་ 4-284 པ་དེ་ཐམས་ཅད་ནི་ཀུན་ཏུ་བཏགས་པའི་མཚན་ཉིད་ཅན་ཉིད་དོ། ། གཞན་དབང་ནི། རྣམ་གསུམ་རྣམ་གསུམ་སྣང་བ་ཅན། །གཟུང་དང་ འཛིན་པའི་མཚན་ཉིད་དེ། །ཡང་དག་མ་ཡིན་ཀུན་རྟོག་ནི། །གཞན་གྱི་ དབང་གི་མཚན་ཉིད་དོ། །གནས་སྣོད་ཀྱི་འཇིག་རྟེན་དུ་སྣང་བ་དང་། དོན་གཟུགས་ ལ་སོགས་པའི་ཡུལ་དུ་སྣང་བ་དང་། ལུས་མིག་ལ་སོགས་པའི་དབང་པོར་སྣང་བ་སྟེ་རྣམ་ པ་གསུམ་དུ་སྣང་བ་ཅན་ནི་གཟུང་བའི་མཚན

【現代漢語翻譯】 如是所說。 關於經文的要義，即遍計所執、依他起、圓成實這三者。首先，對於遍計所執，也以包含其二種原因的方式進行闡述：『如何言說義，由意識之因，及其習氣與，由此顯現義，即是遍計之自性。』如同以名言所說，在意義上進行理解，並將顯現為青色、黃色等相的境，執持為相的作意之因，或者說是所緣境，即是應被視為遍計所執的事物。而存在於阿賴耶識中的名言之習氣，也是遍計所執之因，因此被安立為遍計所執。並且，從該習氣中，對於那些將名言與意義結合而無法理解的人們來說，會顯現為單純的意義；而對於那些理解詞義的人們來說，則會顯現為包含名言的相，這即是以實與假的方式，在能取與所取上進行執著的遍計所執之自性。 清晰地解釋其體性：『眾多與意義，如何顯現，為義與名，非真之分別因，即是遍計之自性。』名言與意義，僅僅是互相偶然地安立，名言與意義的關聯在意義上並不存在。然而，如果不這樣理解（因為僧侶的自性是無自性的），而認為意義是名言的自性，或者認為名言是意義的自性，這就是遍計所執。例如，瓶子等名言和腹大等意義，如同瓶子等名稱被安立時，顯現為腹大等意義一樣，這些被認為是體性無別的真實的分別。並且，如同見到腹大等意義時，顯現為瓶子等名稱一樣，這些被認為是體性無別的真實的分別。而分別的根源，來自於非真實的遍計分別之因，並且，對於顯現為分別之對境的，由名言和意義所包含的一切法，安立為本不存在的二取等，凡是屬於這些部分的，都是遍計所執的自性。 依他起：『三類三類顯現者，所取與能取之自性，非真之遍計，乃依他之自性。』顯現為處所器世間，顯現為色等對境，顯現為眼等根，即是顯現為三種相的，是所取之自性。

【English Translation】 As it is said. Regarding the essence of the teachings, namely the three: Parikalpita (the completely imputed), Paratantra (the other-dependent), and Parinishpanna (the thoroughly established). First, concerning Parikalpita, it is also explained by including its two causes: 'How meaning is expressed, by the cause of consciousness, and its habituation, and from this the appearance of meaning, is the nature of the completely imputed.' Just as it is spoken by name, understanding it in terms of meaning, and the cause of the mental activity that apprehends the appearance of blue, yellow, etc., as an object, or rather the object of focus, is what should be regarded as the completely imputed. And the habituation of name in the Alaya-vijnana (store consciousness) is also the cause of Parikalpita, therefore it is established as Parikalpita. Moreover, from that habituation, for those who combine name and meaning and cannot understand, it appears as a mere meaning; while for those who understand the meaning of words, it appears as a form that includes name, which is the nature of Parikalpita that clings to the grasper and the grasped in terms of reality and imputation. Clearly explaining its essence: 'Many and meaning, how they appear, as meaning and name, the cause of non-true discrimination, is the nature of the completely imputed.' Names and meanings are merely established as mutually incidental, and the connection between name and meaning does not exist in reality. However, if this is not understood (because the essence of a monk is without essence), and it is thought that meaning is the nature of name, or that name is the nature of meaning, this is Parikalpita. For example, the names of pots and the meanings of large bellies, etc., just as when the names of pots, etc., are established, they appear as the meanings of large bellies, etc., these are considered to be true discriminations that are inseparable in essence. And just as when seeing the meanings of large bellies, etc., they appear as the names of pots, etc., these are considered to be true discriminations that are inseparable in essence. The root of discrimination arises from the cause of non-true Parikalpita discrimination, and for all phenomena included in name and meaning that appear as the object of that discrimination, the imputation of the non-existent two graspers, etc., whatever belongs to these parts is the nature of the completely imputed. Paratantra (the other-dependent): 'Those that appear in three ways, the nature of the grasped and the grasper, non-true discrimination, is the nature of the other-dependent.' Appearing as the container world of the place, appearing as objects such as form, and appearing as faculties such as eyes, etc., that is, appearing in three aspects, is the nature of the grasped.

---

་ཉིད་ཅན་ཡིན་ལ། ཀུན་གཞི་ལ་ངར་འཛིན་པ་ ཉོན་མོངས་པ་ཅན་གྱི་ཡིད་དུ་སྣང་བ་དང་། སྒོ་ལྔའི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ཡུལ་འཛིན་པར་སྣང་བ་ དང་། ཡིད་ཀྱི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་རྣམ་པར་རྟོག་པར་སྣང་བ་སྟེ། རྣམ་པ་གསུམ་དུ་སྣང་བ་ཅན་ ནི་འཛིན་པའི་མཚན་ཉིད་ཅན་ཡིན་པས། གཟུང་བ་དང་འཛིན་པར་སྣང་བའི་མཚན་ཉིད་ཅན་ ཏེ། དེ་ལྟར་གཟུང་འཛིན་གཉིས་སུ་སྣང་བ་ཅན་ཡང་དག་པ་མ་ཡིན་པའི་ཀུན་ཏུ་རྟོག་པ་རྒྱུ་ རྐྱེན་གཞན་ལ་རག་ལས་པ་རྣམས་ནི་གཞན་གྱི་དབང་གི་མཚན་ཉིད་ཅན་ཉིད་དོ། ། ཡོངས་གྲུབ་ནི། མེད་དང་ཡོད་ཉིད་གང་ཡིན་དང་། །ཡོད་དང་མེད་ པ་མཉམ་ཉིད་དང་། །མ་ཞི་ཞི་དང་རྣམ་མི་རྟོག །ཡོངས་སུ་གྲུབ་པའི་ མཚན་ཉིད་དོ། །ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་དེ་བཞིན་ཉིད་ལ་ཡོངས་སུ་གྲུབ་པ་ཞེས་བྱ་སྟེ། དེ་ཉིད་ བདག་གཉིས་དང་གཟུང་འཛིན་ལ་སོགས་པར་ཀུན་ཏུ་བཏགས་པ་དེའི་ངོ་བོར་མེད་པ་ཉིད་ དང་། ཀུན་བཏགས་ཀྱིས་སྟོང་པའི་ཆོས་ཉིད་{དེ་བཞིན་ཉིད་}ནམ་ཡང་མི་འགྱུར་བར་ཡོད་ པ་ཉིད་གང་ཡིན་པ་དང་། མེད་པ་གང་ཡིན་དེ་ཉིད་ནི། །ཡོད་པ་ཡི་ནི་མཆོག་ཏུ་འདོད། །ཅེས་ སྔར་བསྟན་པ་ལྟར་ཀུན་བཏགས་སུ་མེད་པ་དེ་ཉིད་ཡོངས་གྲུབ་ཏུ་ཡོད་པ་དང་། ཐ་མི་དད་ པས་ཡོད་པ་དང་མེད་པ་མཉམ་པ་ཉིད་ནི་རང་གི་མཚན་ཉིད་དང་། འཁོར་བའི་གནས་སྐབས་ ན་གློ་བུར་གྱི་དྲི་མ་དང་བཅས་པས་མ་ཞི་བར་ཡང་ཡིན་ལ། རང་བཞིན་གྱིས་རྣམ་པར་དག་ 4-285 ཅིང་འོད་གསལ་བས་ཞི་བ་ཉིད་ཀྱང་ཡིན་པ་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པ་དང་རྣམ་པར་བྱང་བའི་ མཚན་ཉིད་དང་། སྤྲོས་པའི་མཐའ་ཐམས་ཅད་དང་བྲལ་ཞིང་རྣམ་བར་རྟོག་པའི་སྤྱོད་ཡུལ་མ་ ཡིན་པས་རྣམ་པར་མི་རྟོག་པའི་མཚན་ཉིད་དེ། མཚན་ཉིད་གསུམ་དང་ལྡན་པ་དེ་ནི་ཡོངས་ སུ་གྲུབ་པའི་མཚན་ཉིད་ཅན་ཉིད་དོ། །ཡང་ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་དེ་བཞིན་ཉིད་འགྱུར་བ་མེད་ པའི་ཡོངས་གྲུབ་དང་། རྣམ་པར་མི་རྟོག་པའི་ཡེ་ཤེས་ཕྱིན་ཅི་མ་ལོག་པའི་ཡོངས་གྲུབ་ཅེས་ ཀྱང་གསུངས་ཏེ། དབུས་མཐའ་ལས། འགྱུར་མེད་ཕྱིན་ཅི་མ་ལོག་པའི། །ཡོངས་སུ་གྲུབ་པ་ རྣམ་པ་གཉིས། །ཞེས་{གསུངས་}པ་ལྟར་རོ། །དེ་ལྟར་ངོ་བོ་ཉིད་གསུམ་གྱི་རྣམ་བཞག་ཤེས་ པ་ལ་བརྟེན་ནས་ཟབ་མོ་སྟོང་པ་ཉིད་ཀྱི་དོན་ཡང་རྟོགས་པར་བྱ་སྟེ། ཀུན་ལས་བཏུས་པར། སྟོང་པ་ཉིད་རྣམ་པ་གསུམ་སྟེ། ངོ་བོ་ཉིད་ཀྱིས་སྟོང་པ་ཉིད་དང་། དེ་བཞིན་དུ་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ པའི་སྟོང་པ་ཉིད་དང་། རང་བཞིན་གྱིས་སྟོང་པ་ཉིད་དོ། །དང་པོས་ནི་ཀུན་ཏུ་བཏགས་པའི་ ངོ་བོ་ཉིད་ཉེ་བར་བཟུང་བར་བལྟའོ། །གཉིས་པས་ནི་གཞན་གྱི་དབང་གི་ངོ་བོ་ཉིད་ཉེ་བར་ བཟུང་བལྟའོ། །གསུམ་པས་ནི་ཡོངས་སུ་གྲུབ་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་ཉེ་བར་བཟུང་བར་བལྟའོ་ཞེས་ པ་དང་། ཆོས་ཐམས་ཅད་རང་བཞིན་མེད་པར་གྲུབ་པའི་མདོ་ལས་ཀྱང་། ངས་ཆོས་ཐམས་ ཅད་ངོ་

【現代漢語翻譯】 具有自性（rang bzhin, 自性）的特點。普通常見的情況是，阿賴耶識（kun gzhi, 根本/一切種子識）顯現為染污的意（nyon mongs pa can gyi yid, 染污意）; 五種感官的意識（sgo lnga'i rnam par shes pa, 五根識）顯現為執取對象; 以及心識（yid kyi rnam par shes pa, 意識）顯現為概念化。這三種顯現都具有能取（'dzin pa, 主體）的特徵，因此具有顯現為所取（gzung ba, 客體）和能取的特徵。因此，顯現為能取和所取的二元性，實際上並非真實，而是依賴於其他原因和條件的遍計所執（kun tu rtog pa, 遍計所執），這就是依他起（gzhan gyi dbang, 依他起）的特徵。 圓成實（yongs grub, 圓成實）的特徵是： 無論是無或是有， 有與無二者皆具， 不寂靜亦是寂靜， 以及完全不作分別。 法界（chos kyi dbyings, 法界）的真如（de bzhin nyid, 真如）被稱為圓成實，它本身不具備在二元自我（bdag gnyis, 二我）和能取所取等之中所遍計的本質。如同先前所說，在遍計所執中不存在的事物，在圓成實中卻存在，並且由於不可分割，存在與不存在是相同的。在輪迴的狀態中，它既是不寂靜的，因為它帶有突發的污垢，同時也是寂靜的，因為它的本性是完全清淨和光明的，因此具有染污和完全淨化的特徵。它遠離所有的戲論（spros pa, 戲論），不是概念思維的對象，因此具有非概念的特徵。具備這三個特徵的就是圓成實的特徵。 此外，法界的真如也被稱為不變的圓成實，以及非概念的智慧（ye shes, 智慧）的不顛倒的圓成實。《中邊分別論》（dbus mtha'）中說：『不變和不顛倒，是圓成實的兩種體現。』 因此，理解三自性的分類，也有助於理解甚深空性（stong pa nyid, 空性）的意義。《攝大乘論》（kun las btus pa）中說：『空性有三種：自性空性、非有性空性和自性空性。第一種是指遍計所執的自性。第二種是指依他起的自性。第三種是指圓成實的自性。』 《一切法自性無生經》（chos thams cad rang bzhin med par grub pa'i mdo）中也說：『我說一切法，無自性。』

【English Translation】 It has the characteristic of svabhava (rang bzhin, svabhava). Commonly, the alaya-vijñana (kun gzhi, alaya-vijñana) appears as the afflicted mind (nyon mongs pa can gyi yid, klista-manas); the five sense consciousnesses (sgo lnga'i rnam par shes pa, five sense consciousnesses) appear as grasping objects; and the mental consciousness (yid kyi rnam par shes pa, manovijñana) appears as conceptualizing. These three appearances all have the characteristic of the grasper ('dzin pa, grahaka), thus having the characteristic of appearing as the grasped (gzung ba, grahya) and the grasper. Therefore, the appearance as the duality of grasper and grasped is not actually real, but is the parikalpita (kun tu rtog pa, parikalpita) that depends on other causes and conditions, which is the characteristic of the paratantra (gzhan gyi dbang, paratantra). The parinishpanna (yongs grub, parinishpanna) is characterized by: Whether it is non-existent or existent, Having both existent and non-existent, Being neither unpacified nor pacified, And being completely non-conceptual. The dharmadhatu (chos kyi dbyings, dharmadhatu), the tathata (de bzhin nyid, tathata), is called the parinishpanna, which itself does not possess the essence that is imputed in the dual self (bdag gnyis, dual self) and the grasper and grasped, etc. As previously stated, what does not exist in the parikalpita exists in the parinishpanna, and because of being indivisible, existence and non-existence are the same. In the state of samsara, it is both unpacified because it has adventitious defilements, and it is also pacified because its nature is completely pure and luminous, thus having the characteristics of defilement and complete purification. It is free from all elaborations (spros pa, prapañca) and is not an object of conceptual thought, thus having the characteristic of being non-conceptual. That which possesses these three characteristics is the characteristic of the parinishpanna. Furthermore, the tathata of the dharmadhatu is also said to be the immutable parinishpanna, and the non-conceptual wisdom (ye shes, jñana) is the non-inverted parinishpanna. As stated in the Madhyantavibhaga (dbus mtha'): 'Immutable and non-inverted, are the two aspects of the parinishpanna.' Therefore, understanding the classification of the three svabhavas also helps in understanding the meaning of profound emptiness (stong pa nyid, shunyata). As stated in the Abhidharmasamuccaya (kun las btus pa): 'Emptiness has three types: svabhava-shunyata, abhava-shunyata, and svabhava-shunyata. The first refers to the svabhava of the parikalpita. The second refers to the svabhava of the paratantra. The third refers to the svabhava of the parinishpanna.' The Sutra on the Establishment of All Dharmas as Without Self-Nature (chos thams cad rang bzhin med par grub pa'i mdo) also states: 'I say that all dharmas are without self-nature.'

---

བོ་ཉིད་མེད་པ་ལ་དགོངས་ནས་ངོ་བོ་ཉིད་གསུམ་དུ་གསུངས་སོ། །ཞེས་པ་དང་དབུས་ མཐར་ཡང་། དངོས་མེད་དེ་ཡི་དངོས་མིན་དང་། །རང་བཞིན་གྱིས་ནི་སྟོང་བར་འདོད། །ཅེས་ པ་དང་དབུ་མ་སྣང་བར་ཡང་། ངོ་བོ་ཉིད་མེད་པ་རྣམ་པ་གསུམ་གྱི་དགོངས་པ་བསྟན་པས་ དབུ་མའི་ལམ་མཐའ་གཉིས་དང་བྲལ་བ་རབ་ཏུ་བསྟན་པའི་ཕྱིར་ངེས་པའི་དོན་ཁོ་ན་གཞུང་ འཛུགས་པར་མཛད་པ་ཡིན་ནོ། །ཞེས་པ་ལ་སོགས་པ་གསུངས་པ་ལྟར་རོ། ། མཚོན་པ་ནི། རྒྱུ་མཐུན་ཆོས་ལ་དམིགས་ནས་ནི། །ཚུལ་བཞིན་ཡིད་ལ་ བྱེད་པ་དང་། །སེམས་ཀྱི་དབྱིངས་ལ་གནས་པ་དང་། །དོན་ཡོད་པ་དང་ 4-286 མེད་པ་མཐོང་། །ཞི་གནས་ལྷག་མཐོང་ཟུང་དུ་འཇུག་པ་རྣལ་འབྱོར་གྱི་ས་རྣམ་པ་ལྔ་སྟེ། གཞི་དང་བསྐྱེད་པ་དང་མེ་ལོང་ལྟ་བུ་དང་སྣང་བ་དང་གནས་སོ། ། དེ་ལ་གཞི་ནི་ཚོགས་ལམ་ནས་བརྩམས་ཏེ་དམིགས་ཡུལ་སངས་རྒྱས་ཀྱི་བདེན་པ་བཞི་ ལ་སོགས་པ་ཟབ་རྒྱས་ཀྱི་དོན་ཐུགས་སུ་ཆུད་པའི་རྒྱུ་མཐུན་པའི་འབྲས་བུ་གསུང་རབ་ཀྱི་ ཆོས་རྣམས་ལ་དམིགས་ནས་ནི་མང་དུ་ཐོས་པ་དྲི་མ་མེད་པ་ལས་བྱུང་བའི་ཤེས་རབ་རྣམ་ པར་དག་པ་ཞི་གནས་ལྷག་མཐོང་འབྱུང་བའི་གནས་སུ་གྱུར་པ་དང་། བསྐྱེད་པ་ནི་ཇི་ལྟར་ ཐོས་པའི་དོན་རྣམས་ལ་ཚུལ་བཞིན་ཡིད་ལ་བྱེད་པའི་སྒོ་ནས་ལེགས་པར་བསམས་པ་ལས་ བྱུང་བའི་ཤེས་རབ་ཞི་གནས་ལྷག་མཐོང་འགྲུབ་པར་བྱེད་པ་དང་། མེ་ལོང་ལྟ་བུ་ནི་སྦྱོར་ ལམ་ནས་བརྩམས་ཏེ་སེམས་ཀྱི་ཆོས་དབྱིངས་དེ་བཞིན་ཉིད་གཟུང་འཛིན་གྱིས་སྟོང་བ་ལ་ རྩེ་གཅིག་ཏུ་གནས་པའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་བསྒོམས་པ་ལས་བྱུང་བའི་ཤེས་རབ་ཀྱི་སྤྱོད་ཡུལ་དུ་ ཤེས་བྱའི་དངོས་པོ་དང་ཆ་མཐུན་པའི་གཟུགས་བརྙན་ཤར་བ་ལ་རྟོག་ཅིང་དཔྱོད་པ་དང་། སྣང་བ་ནི་མཐོང་ལམ་ནས་བརྩམས་ཏེ་ཡོངས་གྲུབ་ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་དེ་བཞིན་ཉིད་དོན་དམ་ པར་ཡོད་པ་ལ་ཡོད་པར་ཡང་དག་པ་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་དུ་མཐོང་བ་དང་། ཀུན་བཏགས་གཟུང་ འཛིན་དང་བདག་གཉིས་ལ་སོགས་པ་མེད་པ་ལ་མེད་པར་ཡང་དག་པ་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་དུ་ མཐོང་བ་འཇིག་རྟེན་ལས་འདས་པའི་ཤེས་རབ་དང་། གནས་སམ་རྟེན་ནི་གནས་ངན་ལེན་ དང་བྲལ་ནས་གནས་གཞན་དུ་གྱུར་པའི་ཡོན་ཏན་རྣམས་གྲུབ་པ་སྟེ། དེ་རྣམས་ནི་(བློ་བརྟན་དང་ བཙུན་པའི། )འགྲེལ་བཤད་དག་ལས་ལམ་ལྔ་དང་ཐད་ཀར་སྦྱར་ནས་ཀྱང་གསུངས་སོ། ། དེས་ན་མཉམ་པ་ཉིད་དུ་འགྱུར། །འཕགས་རིགས་ཤིན་ཏུ་དྲི་མེད་ལ། ། མཉམ་དང་ཁྱད་འཕགས་འབྲི་མེད་ཅིང་། །འཕེལ་བ་མེད་པའི་མཚན་ ཉིད་འདོད། །གནས་མ་ལུས་པ་ཡོངས་སུ་གྱུར་པ་དེས་ན་ཟག་པ་མེད་པའི་དབྱིངས་སུ་ 4-287 འཕགས་པ་གཞན་ཐམས་ཅད་དང་ཡང་མཉམ་པ་ཉིད་དུ་འགྱུར་ཏེ་དེ་ཡང་སངས་རྒྱས་རྣམས་ ཀྱི་འཕགས་པའི་རིགས་ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་དེ་ཤིན་ཏུ་དྲི་མ་མེད་པ་དག་པ་གཉིས་ལྡན་དུ་གྱུར་ པ་ལ། ཉན

【現代漢語翻譯】 正如所說，考慮到無自性，宣說了三種自性。在《中邊分別論》中也說：『無實體的非實體，自性即是空。』在《中觀光明論》中也說：『通過揭示無自性的三種含義，爲了充分展示遠離二邊的中觀之道，唯有確定的意義才被作為立宗之本。』 象徵著：專注于共同之因的法，如理作意，安住於心之本性，以及證悟有和無。 寂止和勝觀雙運的瑜伽士地有五種：基礎、生起、如鏡、顯現和安住。 其中，基礎是從資糧道開始，專注于與通達佛陀四聖諦等深廣之義相順應的，作為共同之因的經藏之法，從而生起多聞無垢之智慧，成為寂止和勝觀生起之處。生起是如理作意所聽聞之義，從善思中生起的智慧，成就寂止和勝觀。如鏡是從加行道開始，一心安住於心之法界，即空性的真如，從修習禪定中生起的智慧之行境，對於與所知事物相符的影像進行分別和觀察。 顯現是從見道開始，對於圓成實性之法界，如實照見其真實存在；對於遍計所執的能取所取和二取等，如實照見其虛無，這是出世間的智慧。安住或所依是遠離惡趣，轉生到其他善趣，成就各種功德。這些在（智軍和戒軍的）註釋中，也與五道直接聯繫起來進行了闡述。 因此，將轉變為平等性。殊勝的種姓極其清凈。平等和超勝無減損，不增不減的體性。不住於一切處，完全轉變，因此在無漏的法界中，與所有其他聖者平等，即諸佛的聖種姓，法界極其清凈，具足二凈。

【English Translation】 As it is said, considering the absence of inherent existence, the three natures are taught. In the Madhyāntavibhāga (Distinguishing the Middle from the Extremes), it also says: 'The non-entity is not an entity, its nature is considered empty.' In the Madhyamaka-aloka (Light on the Middle Way), it also says: 'By revealing the three meanings of the absence of inherent existence, in order to fully demonstrate the Middle Way that is free from the two extremes, only the definitive meaning is established as the basis of the doctrine.' Symbolizing: focusing on the Dharma that is the common cause, proper attention, abiding in the essence of the mind, and seeing existence and non-existence. The five aspects of the yogi's ground of uniting śamatha (calm abiding) and vipaśyanā (insight) are: the basis, the generation, the mirror-like, the appearance, and the abiding. Among these, the basis begins from the path of accumulation, focusing on the Dharma of the scriptures, which is the common cause that accords with understanding the profound and vast meaning of the Four Noble Truths of the Buddha, thereby giving rise to the pure wisdom that arises from extensive hearing, becoming the place where śamatha and vipaśyanā arise. Generation is the wisdom that arises from properly contemplating the meanings that have been heard, through proper attention, which accomplishes śamatha and vipaśyanā. The mirror-like begins from the path of preparation, single-pointedly abiding in the Dharma-dhātu (sphere of reality) of the mind, the suchness that is empty of grasping and being grasped, the sphere of activity of the wisdom that arises from meditating on samādhi (concentration), discriminating and observing the images that are in accordance with the objects of knowledge. Appearance begins from the path of seeing, truly seeing the yongs grub chos kyi dbyings (Pariniṣpanna, the perfectly established nature) of the Dharma-dhātu, suchness, as it truly exists; truly seeing the kun btags gzung 'dzin (Parikalpita, the completely imputed nature) of grasping and being grasped, and the two selves, etc., as they do not exist, this is transcendent wisdom. Abiding or the support is the accomplishment of various qualities after being separated from the bad realms and being reborn in other good realms. These are also explained in the commentaries (of Blo-brtan and Btsun-pa), directly connecting them with the five paths. Therefore, it will transform into equality. The noble lineage is extremely pure. Equality and superiority without diminution, the characteristic of not increasing or decreasing. Not abiding in all places, completely transformed, therefore in the uncontaminated realm, it becomes equal to all other noble ones, that is, the noble lineage of the Buddhas, the Dharma-dhātu, is extremely pure, possessing the two purities.

---

་ཐོས་དང་རང་སངས་རྒྱས་རྣམས་དང་ཡང་ཉོན་མོངས་པ་མངོན་གྱུར་ཀྱི་སྒྲིབ་པ་ ལས་རྣམ་པར་གྲོལ་བའི་ཆ་ནས་མཉམ་པ་ཉིད་དང་། ཀུན་ལས་བཏུས་ཀྱི་འགྲེལ་པར། རྣམ་ པར་དག་དང་ཡོངས་དག་དང་། །སྐུ་དང་ལོངས་སྤྱོད་རྫོགས་པ་དང་། །ལས་ཀྱིས་སངས་རྒྱས་ ཆོས་རྣམས་ཀྱི། །ཁྱད་པར་ཡོངས་སུ་བསྟན་པ་ཡིན། །ཞེས་པ་ལྟར་རྫོགས་པའི་སངས་རྒྱས་ ནི་སྒྲིབ་པ་གཉིས་བག་ཆགས་དང་བཅས་པ་རྣམ་པར་དག་པ་དང་། རྣམ་པ་སྣ་ཚོགས་པའི་ ཞིང་ཡོངས་སུ་དག་པ་དང་། ཆོས་ཀྱི་སྐུ་དག་པ་གཉིས་ལྡན་ཐོབ་པ་དང་། ཐེག་པ་ཆེན་པོའི་ ཆོས་ལ་རྫོགས་པར་ལོངས་སྤྱོད་པ་རྒྱུན་མི་འཆད་པ་དང་། མཛད་པ་བཅུ་གཉིས་ལ་སོགས་ པའི་སྤྲུལ་པ་མཐའ་ཡས་པས་གཞན་དོན་གྱི་འཕྲིན་ལས་མཛད་པ་སྟེ། རྣམ་པ་ལྔས་ཁྱད་པར་ དུ་འཕགས་པ་ཉིད་དང་། དོན་དམ་པའི་སངས་རྒྱས་ཆོས་ཀྱི་སྐུ་དེ་ནི་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་ པའི་ཕྱོགས་འགག་པ་ན་འབྲི་བ་ཡང་མེད་ཅིང་རྣམ་པར་བྱང་བའི་ཆོས་སྐྱེ་བ་ན་འཕེལ་བ་ཡང་ མེད་པའི་མཚན་ཉིད་ཅན་དུ་འདོད་དོ། །དེ་ལྟར་ན་རྒྱུའི་ས་བཞི་དང་འབྲས་བུའི་ས་གཅིག་སྟེ་ ལྔ་པོ་འདིར་ཐོས་པ་དང་བསམ་པ་དང་སྒོམ་པའི་ཤེས་རབ་འཕེལ་བར་བྱས་པ་ལས་མཚན་ གཞི་ཤེས་བྱའི་གཞི་ལྔ་པོ་དེ་མཚན་ཉིད་ངོ་བོ་ཉིད་གསུམ་དང་ལྡན་པར་མཚོན་ཞིང་རྟོག་པར་ བྱེད་པས་ན་མཚོན་པ་ཞེས་བྱའོ། ། ཐོབ་པར་བྱ་བ་རྣམ་པར་གྲོལ་བ་ཡོངས་སུ་ཚོལ་བ་ལ་བཞི་སྟེ། ཐུན་མོང་དུ་རྣམ་གྲོལ་ བསྟན་པ། ཁྱད་པར་དུ་དབང་བཞི་ཐོབ་ཚུལ། རྣམ་གྲོལ་ལ་རིམ་གྱིས་འཇུག་ཚུལ། འཇུག་ ལྡོག་གི་ཁྱད་པར་བསྟན་པའོ། ། དང་པོ་ནི། ས་བོན་གཞན་དུ་གྱུར་པའི་ཕྱིར། །གནས་དོན་ལུས་སུ་སྣང་ 4-288 བ་དག །གཞན་དུ་གྱུར་པ་ཟག་མེད་དབྱིངས། །དེ་ནི་རྟེན་ཀུན་འགྲོ་བ་ ཅན། །ས་བོན་ནམ་བག་ཆགས་ཐམས་ཅད་ཀྱི་རྟེན་ཀུན་གཞིའི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་གནས་ གཞན་དུ་གྱུར་པའི་ཕྱིར། གནས་དང་དོན་དང་ལུས་སུ་སྣང་བ་དག་རིམ་པ་ལྟར་གནས་སྣོད་ ཀྱི་འཇིག་རྟེན་གཞན་དུ་གྱུར་པ་ན། ངམ་གྲོག་དང་གཡང་ས་ལ་སོགས་པ་མི་སྣང་བར་ཤེལ་ དང་བཻ་ཌཱུརྱ་ལ་སོགས་པར་སྣང་བ་དང་། དོན་གཟུགས་ལ་སོགས་པའི་ཡུལ་རྣམས་གཞན་ དུ་གྱུར་པ་ན་དཔག་བསམ་གྱི་ཤིང་ལ་སོགས་པའི་ལོངས་སྤྱོད་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པར་སྣང་ བ་དང་། ལུས་མིག་ལ་སོགས་པའི་དབང་པོ་རྣམས་གཞན་དུ་གྱུར་པ་ན་དབང་པོ་རེ་རེའང་ ཡུལ་ཐམས་ཅད་ལ་ཐོགས་པ་མེད་པར་འཇུག་ཅིང་། མཚན་དང་དཔེ་བྱད་ཀྱི་སྐུར་སྣང་བ་ ལ་སོགས་པའི་ཡོན་ཏན་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་དང་ལྡན་པ་ཟག་པ་མེད་པའི་དབྱིངས་སྒྲིབ་པ་ གཉིས་བག་ཆགས་དང་བཅས་པ་ལས་རྣམ་པར་གྲོལ་བ་ནི་རྫོགས་པའི་སངས་རྒྱས་ཁོ་ན་ ཡིན་ལ། ཡང་སྔར་བཤད་པ་ལྟར་ཟག་པ་མེད་པའི་དབྱིངས་ཉོན་མོངས་པའི་སྒྲིབ་པ་ལས་ རྣམ་པར་གྲོལ་བའི་ཆ་དེ་ནི་ཉན་ཐོས་དང་རང་སངས་རྒྱས

【現代漢語翻譯】 聲聞（梵文：Śrāvaka，聽聞佛陀教誨者）和獨覺（梵文：Pratyekabuddha，無師自悟者）也一樣，從煩惱現行的障礙中解脫的方面來說是相同的。在《攝大乘論》（梵文：Mahāyānasaṃgraha）的解釋中說：『清凈與極凈，以及身與圓滿受用，事業佛法之差別，完全顯示。』正如所說，圓滿的佛陀是兩種障礙及其習氣完全清凈，各種各樣的剎土完全清凈，獲得兩種清凈的法身，持續不斷地圓滿受用大乘佛法，以及以十二行等無量化身來行利他事業。以五種方式顯得超勝。勝義諦的佛陀法身，當一切煩惱止息時，不會減少；當清凈之法生起時，也不會增長，具有這樣的特徵。這樣，因地的四種和果地的一種，這五者通過增長聽聞、思維和修習的智慧，象徵並理解作為本體的五種所知之基礎，因此稱為象徵。 獲得解脫需要全面尋求，這有四個方面：共同地展示解脫，特別地獲得四灌頂的方式，逐漸進入解脫的方式，以及展示進入和返回的差別。 第一點是：『種子轉化為其他，處所義顯現為身。轉化為其他無漏界，那是具有一切行相的所依。』因為作為一切種子或習氣的所依，阿賴耶識（梵文：Ālayavijñāna，藏文：ཀུན་གཞིའི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་）轉變為其他。處所、意義和身體顯現為其他，次第是：當處所，即器世間（梵文：bhājanaloka，容納有情的世界）轉變為其他時，如懸崖和深淵等不再顯現，而是顯現為琉璃和吠琉璃等；當意義，即色等對境轉變為其他時，顯現為如意樹等圓滿受用；當身體，即眼等諸根轉變為其他時，每個根都能無礙地進入一切對境，並具有三十二相八十隨形好等圓滿功德，從無漏界（梵文：anāsravadhātu，沒有煩惱的境界）中，從兩種障礙及其習氣中解脫出來的只有圓滿的佛陀。此外，如前所述，無漏界從煩惱的障礙中解脫出來的那部分，與聲聞和獨覺

【English Translation】 The Śrāvakas (Listeners) and Pratyekabuddhas (Solitary Realizers) are also the same in terms of being liberated from the obscurations of manifest afflictions. In the commentary on the Compendium of Determinations (Mahāyānasaṃgraha), it says: 'Purity and complete purity, as well as the body and perfect enjoyment, the distinctions of the Buddha's dharmas are fully shown.' As it says, the fully enlightened Buddha is completely purified of the two obscurations along with their habitual tendencies, completely purified of various realms, having attained the two purities of the Dharmakāya (Body of Dharma), continuously and perfectly enjoying the Mahāyāna Dharma, and performing the activity of benefiting others through limitless emanations such as the twelve acts. It is distinguished by being superior in five ways. The ultimate Buddha Dharmakāya is considered to have the characteristic of neither decreasing when the side of complete affliction ceases, nor increasing when the dharma of complete purification arises. Thus, the four grounds of cause and one ground of effect, these five, through increasing the wisdom of hearing, thinking, and meditating, symbolize and realize that the five bases of knowable objects as the basis are endowed with the three characteristics of essence, nature, and entity, and are therefore called symbols. There are four aspects to completely seeking liberation to be attained: commonly showing liberation, particularly how to attain the four empowerments, how to gradually enter liberation, and showing the difference between entering and returning. The first is: 'Because the seed has transformed into another, the place and meaning appear as the body. Transformed into another, the uncontaminated realm, that is the support with all aspects.' Because the Ālayavijñāna (store consciousness), the support of all seeds or habitual tendencies, has transformed into another. The place, meaning, and body appear as other, in order: when the place, the vessel world (bhājanaloka, the world that contains sentient beings), transforms into another, cliffs and abysses, etc., no longer appear, but appear as crystal and vaidurya, etc.; when the meaning, the objects such as form, transforms into another, it appears as perfect enjoyment such as the wish-fulfilling tree; when the body, the faculties such as the eye, transforms into another, each faculty can enter all objects without obstruction, and is endowed with perfect qualities such as the marks and signs of a Buddha, the uncontaminated realm (anāsravadhātu, the realm without afflictions), liberation from the two obscurations along with their habitual tendencies is only the fully enlightened Buddha. Furthermore, as previously explained, that part of the uncontaminated realm that is liberated from the obscurations of afflictions is the same as the Śrāvakas and Pratyekabuddhas.

---

་དང་སངས་རྒྱས་ལའང་མངའ་བས་ རྟེན་ཀུན་ཏུ་འགྲོ་བ་བ་ཅན་ཡང་ཡིན་ནོ། ། དབང་བཞི་ཐོབ་ཚུལ་ལ་གཉིས་ལས། གནས་གྱུར་ལས་ཐོབ་ཚུལ་ནི། ཡིད་དང་ འཛིན་དང་རྣམ་པར་རྟོག །གྱུར་ཕྱིར་རྣམ་པར་མི་རྟོག་དང་། །ཞིང་དང་ ཡེ་ཤེས་ལས་དག་ལ། །དབང་ནི་རྣམ་པ་བཞི་ཡིན་ནོ། །ཉོན་མོངས་པ་ཅན་ གྱི་ཡིད་དང་། འཛིན་པ་སྒོ་ལྔའི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་དང་རྣམ་པར་རྟོག་པ་ཡིད་ཀྱི་རྣམ་པར་ཤེས་ པ་རྣམས་གནས་གཞན་དུ་གྱུར་པའི་ཕྱིར་གོ་རིམ་བཞིན་དུ་ཉོན་ཡིད་གཞན་དུ་གྱུར་བ་ན་རྣམ་ པར་མི་རྟོག་པའི་ཡེ་ཤེས་ལ་དབང་བ་དང་། འཛིན་པ་གཞན་དུ་གྱུར་པ་ན་ཞིང་ཡོངས་སུ་དག་ པ་ལ་དབང་བ་དང་། ཡིད་ཤེས་གཞན་དུ་གྱུར་པ་ན་སོ་སོ་ཡང་དག་པར་རིག་པ་བཞིའི་ཡེ་ 4-289 ཤེས་ལ་དབང་བ་དང་། མངོན་ཤེས་ལ་བརྟེན་ནས་གཞན་དོན་གྱི་འཕྲིན་ལས་དག་ལ་དབང་ བ་སྟེ། དབང་ནི་རྣམ་པ་བཞི་པོ་རྣམས་འཐོབ་པ་ཡིན་ནོ། །དེ་རྣམས་ཀྱང་། ཡིད་ནི་གཞན་དུ་ གྱུར་པ་ན། །འབྱོར་དང་མཐུན་སྤྱོད་མི་རྟོག་པའི། །ཡེ་ཤེས་ཤིན་ཏུ་དྲི་མེད་ལ། །འབྱོར་བ་དམ་ པ་ཐོབ་པར་འགྱུར། །ཞེས་པ་ལ་སོགས་པས་སྔར་ཇི་སྐད་བཤད་པ་བཞིན་ནོ། ། ས་གསུམ་དང་སྦྱར་བ་ནི། དབང་དེ་མི་གཡོ་ལ་སོགས་པའི། །ས་གསུམ་ལ་ ནི་རྣམ་བཞི་སྟེ། །གཅིག་ལ་རྣམ་གཉིས་དེ་ལས་གཞན། །དབང་རེ་རེར་ ནི་འདོད་པ་ཡིན། །དབང་བཞི་པོ་དེ་རྣམས་ཀྱང་ས་བརྒྱད་པ་མི་གཡོ་བ་ལ་སོགས་པ་ དག་པའི་ས་གསུམ་ལ་ནི་བརྟེན་ནས་རྣམ་པ་བཞི་པོ་ཐོབ་པ་སྟེ། དེ་ཡང་ས་བརྒྱད་པ་མི་གཡོ་ བ་གཅིག་ལ། མངོན་པར་འདུ་བྱེད་པ་དང་རྣམ་རྟོག་མི་མངའ་བའི་ཕྱིར་རྣམ་པར་མི་རྟོག་པ་ ལ་དབང་བ་དང་། ཇི་ལྟར་འདོད་པ་བཞིན་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཞིང་ཡོངས་སུ་དག་པ་སྟོན་པའི་ ཕྱིར་ཞིང་ལ་དབང་བ་རྣམ་པ་གཉིས་ཐོབ་ཅིང་། དེ་ལས་གཞན་པ་ས་དགུ་པ་ལེགས་པའི་བློ་ གྲོས་ལ་ནི་སོ་སོ་ཡང་དག་པར་རིག་པའི་ཁྱད་པར་ཐོབ་པའི་ཕྱིར་ཡེ་ཤེས་ལ་དབང་བ་དང་། ས་བཅུ་པ་ཆོས་ཀྱི་སྤྲིན་ལ་ནི་མངོན་པར་ཤེས་པའི་ལས་རྣམས་ལ་ཐོགས་པ་མེད་པའི་ཕྱིར་ ལས་ལ་དབང་བ་ཐོབ་པས་ས་ཕྱི་མ་དག་དབང་རེ་རེར་ནི་ཐོབ་པར་འདོད་པ་ཡིན་ནོ། ། རྣམ་གྲོལ་ལ་འཇུག་ཚུལ་ལའང་གཉིས་ལས། དངོས་སུ་བསྟན་པ་ནི། བློ་དང་ལྡན་ པས་སྲིད་གཏོགས་བདག་མེད་རྣམ་པ་གཉིས་ཀའང་རིག་གྱུར་ལ། །དེ་ ཡང་མཉམ་པར་ཤེས་ནས་དེ་ནི་འཛིན་པའི་སྒོ་ནས་དེ་ཉིད་འཇུག །དེ་ ནས་དེ་ལ་ཡིད་གནས་ཕྱིར་ན་དེ་ཡང་དེ་ལ་མི་སྣང་ངོ་། །དེ་མི་སྣང་བ་ གྲོལ་བ་ཡིན་ཏེ་མཆོག་ཏུ་དམིགས་དང་བྲལ་བའོ། །བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ བློ་དང་ལྡན་པས་སྲིད་པ་ཁམས་གསུམ་དུ་གཏོགས་པའི་གང་ཟག་དང་ཆོས་ཀྱི་བདག་མེད་ 4-290 པ་རྣམ་པ་གཉིས་ཀའང་རིག་པར་གྱུར་ལ། དེ་ཡང་རྟག་གཅིག་རང་དབང་ཅན་ལ་སོགས་པ་ ཀུན་བཏགས་པའི་གང་ཟག་གི་བདག་མེད་པ་བཞིན་དུ།

【現代漢語翻譯】 也擁有佛陀的功德，因此是所有事物的基礎。 獲得四種權力的途徑有兩種。從轉變中獲得權力的方式是：因為意識、執著和分別唸的轉變，所以獲得不分別念，以及清凈的佛土和智慧，這就是四種權力。有煩惱的意識、執著五根的分別識，以及分別唸的意識，這些轉變到其他狀態，因此依次地，當煩惱的意識轉變時，就獲得了不分別智的權力；當執著轉變時，就獲得了清凈佛土的權力；當意識轉變時，就獲得了各別自證智的權力；依靠神通，就獲得了利益他人的事業的權力。這四種權力就是這樣獲得的。這些也如《經》中所說：『當意識轉變時，與財富和享用相符的不分別智，獲得極其清凈的財富。』等等，正如之前所說的那樣。 與三地相聯繫：這些權力在不動地等三地上有四種。一個地有兩種，其餘的每個地有一種權力。這四種權力也依賴於第八地不動地等清凈的三地而獲得。也就是說，在第八地不動地上，因為沒有顯現的造作和分別念，所以獲得不分別唸的權力；爲了如所愿地顯現清凈的佛土，所以獲得佛土的權力，這獲得了兩種權力。從那以外的第九地善慧地，因為獲得了各別自證的特殊智慧，所以獲得了智慧的權力；在第十地法雲地，因為對神通的事業沒有障礙，所以獲得了事業的權力，因此後來的每個地都獲得一種權力。 進入解脫的方式也有兩種。直接的解釋是：有智慧者證悟了屬於三有的二種無我，也能平等地認識到，從執著的門徑進入，之後安住於此，因此它也無法顯現，這種無法顯現就是解脫，是與最高的對境分離的。有智慧的菩薩證悟了屬於三有（三界）的補特伽羅（人，梵文：Pudgala）和我法二無我。

【English Translation】 Also possesses the qualities of the Buddha, and is therefore the basis of all things. There are two ways to obtain the four powers. The way to obtain power through transformation is: Because of the transformation of mind, clinging, and discrimination, one obtains non-discrimination, as well as pure Buddha-fields and wisdom, these are the four powers. The afflicted mind, the clinging to the five senses' consciousness, and the discriminating mind-consciousness, these transform into other states, therefore, in order, when the afflicted mind transforms, one obtains the power of non-discriminating wisdom; when clinging transforms, one obtains the power of pure Buddha-fields; when the mind-consciousness transforms, one obtains the power of individual self-awareness wisdom; relying on clairvoyance, one obtains the power of benefiting others' activities. These four powers are obtained in this way. These are also as stated in the scriptures: 'When the mind transforms, the non-discriminating wisdom that accords with wealth and enjoyment, obtains extremely pure wealth.' etc., just as stated before. In relation to the three grounds: These powers have four aspects on the three grounds, such as the Immovable Ground. One ground has two aspects, and the others each have one power. These four powers are also obtained by relying on the pure three grounds, such as the eighth ground, the Immovable Ground. That is, on the eighth ground, the Immovable Ground, because there is no manifest action or discrimination, one obtains the power of non-discrimination; in order to manifest the pure Buddha-field as desired, one obtains the power of the Buddha-field, thus obtaining two powers. Other than that, on the ninth ground, the Ground of Good Intelligence, because one obtains the distinction of the wisdom of individual self-awareness, one obtains the power of wisdom; on the tenth ground, the Cloud of Dharma Ground, because there is no obstruction to the activities of clairvoyance, one obtains the power of action, therefore each of the later grounds obtains one power. There are also two ways to enter liberation. The direct explanation is: A wise person realizes the two types of selflessness belonging to the three realms of existence, and can also equally recognize that, entering through the gate of clinging, and then abiding in it, therefore it also cannot appear, this non-appearance is liberation, it is separation from the highest object. A wise Bodhisattva realizes the two types of selflessness of the person (Pudgala) and phenomena belonging to the three realms of existence.

---

གཟུང་བ་དང་འཛིན་པར་བཏགས་ པ་ཆོས་ཀྱི་བདག་ཀྱང་མེད་པར་མཉམ་པར་ཤེས་ནས་སྒྲོ་འདོགས་པའི་མཐའ་དང་བྲལ་བ་ དང་། གཞན་དབང་སྣང་ཙམ་དུ་ཡོད་ཅིང་ཡོངས་གྲུབ་མི་འགྱུར་བར་ཡོད་པར་ཤེས་པས་སྐུར་ བ་འདེབས་པའི་མཐའ་དང་ཡང་བྲལ་བར་རྟོགས་ཏེ། དང་པོར་ཁམས་གསུམ་པོ་དེ་ནི་སེམས་ ཙམ་མོ་ཞེས་འཛིན་པའི་སྒོ་ནས་སེམས་ཀྱི་དེ་ཁོ་ན་ཉིད་རྣམ་པར་རིག་པ་ཙམ་ལ་འཇུག་ཅིང་། དེ་ནས་རྣམ་པར་རིག་པ་ཙམ་དེ་ལ་ཡིད་ལ་གནས་པའི་ཕྱིར་ན་རྣམ་པར་རིག་པ་ཙམ་དེ་ཡང་ བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་དེ་ལ་མི་སྣང་ངོ་། །བདག་གཉིས་དང་གཟུང་འཛིན་ལ་སོགས་པ་ཀུན་ བཏགས་པ་དེ་དག་ནི་མེད་པའི་རྒྱུ་མཚན་གྱིས་མི་སྣང་ཞིང་། ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་དེ་བཞིན་ཉིད་ ནམ་ཡང་མི་འགྱུར་བར་ཡོད་པའི་རྒྱུ་མཚན་གྱིས་མངོན་དུ་གྱུར་པ་ནི་རྣམ་པར་གྲོལ་བའི་ཡེ་ ཤེས་ཐོབ་པ་ཡིན་ཏེ། མཆོག་གམ་ཤིན་ཏུ་གང་ཟག་དང་ཆོས་ཀྱི་དམིགས་པ་ཐམས་ཅད་དང་ བྲལ་བའོ། ། སླར་ཡང་བཤད་པ་ནི། ཚོགས་ཀྱི་གཞི་དང་བསྐྱེད་ཡོད་ན། །མིང་ཙམ་དུ་ ནི་མཐོང་བར་འགྱུར། །མིང་ཙམ་མཐོང་སྟེ་དེར་མཐོང་ན། །དེ་ཡང་ཕྱི་ ནས་མི་མཐོང་ངོ་། །སྔར་ས་ལྔའི་སྐབས་སུ་བཤད་པ་ལྟར་སྔོན་དུ་བསོད་ནམས་དང་ ཡེ་ཤེས་ཀྱི་ཚོགས་གཉིས་རིམ་གྱིས་བསགས་པའི་སྟོབས་ཀྱིས། དང་པོར་གསུང་རབ་ཟབ་ རྒྱས་ཐོས་པ་ལས་བྱུང་བའི་ཤེས་རབ་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་གཞི་དང་། དེ་ནས་ཚུལ་བཞིན་ཡིད་ལ་བྱེད་ པ་ལ་བརྟེན་ནས་བསམས་པ་ལས་བྱུང་བའི་ཤེས་རབ་ཡེ་ཤེས་བསྐྱེད་པ་ཡོད་ན། དེ་དག་གི་ དོན་བསྒོམས་པ་ལས་བྱུང་བའི་ཤེས་རབ་ཀྱིས་ཆོས་ཐམས་ཅད་ཀྱི་ཕྱི་རོལ་གྱི་དོན་དུ་བདེན་ པ་དང་བྲལ་བ་མིང་བཞིའི་ཕུང་པོ་ཙམ་དུ་ནི་མཐོང་བར་འགྱུར་ཞིང་། མིང་ཙམ་རྣམ་པར་རིག་ 4-291 པ་ཙམ་དུ་མཐོང་སྟེ་དེར་མཐོང་བ་ན། གཟུང་བ་མེད་ན་འཛིན་པ་མེད་པའི་ཚུལ་གྱིས་མིང་ ཙམ་དེ་ཡང་ཕྱིས་ནི་མི་མཐོང་ངོ་། །དེ་བས་ན་ཐོས་བསམ་སྒོམ་གསུམ་ལ་བརྟེན་ནས་ཆོས་ཀྱི་ དབྱིངས་གཟུང་འཛིན་མཐའ་དག་དང་བྲལ་བ་ཐོབ་པ་ནི་རྣམ་པར་གྲོལ་བ་ཡིན་ནོ། ། འཇུག་ལྡོག་གི་ཁྱད་པར་ནི། སེམས་ནི་གནས་ངན་ལེན་དང་བཅས། ། བདག་ལྟའི་ཞགས་པས་ཟིན་པར་ནི། །རབ་ཏུ་འཇུག་པར་འགྱུར་ཏེ་དེ། ། ནང་དུ་གནས་ཕྱིར་ལྡོག་པར་འདོད། །སེམས་ཀུན་གཞིའི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ནི་ སྒྲིབ་པ་གཉིས་ཀྱི་བག་ཆགས་གནས་ངན་ལེན་དང་བཅས་ཤིང་། གནས་ངན་ལེན་གྱི་རྒྱུ་ཡང་ གང་ཟག་དང་ཆོས་ཀྱི་བདག་ཏུ་ལྟ་བའི་ཞགས་པ་དམ་པོས་བཅིངས་ཏེ་ཟིན་པར་གྱུར་གྱི་བར་ ལ་ནི། ཁམས་གསུམ་འཁོར་བ་མཐའ་མེད་པར་སྡུག་བསྔལ་ལ་རབ་ཏུ་འཇུག་པར་འགྱུར་ཏེ། དེ་ལས་གྲོལ་བའི་དོན་དུ་སེམས་དེ་ཉིད་ཕྱི་རོལ་གྱི་དམིགས་པ་སྤངས་ནས། ནང་དུ་སེམས་ ཁོ་ན་ལ་གནས་པར་བྱས་ཤིང་མཐར་སེམས་ཀྱང་མི་དམིགས་པར་རྟོགས་པའི་ཕྱིར། བདག་ ག

【現代漢語翻譯】 認識到能取與所取（gzung ba dang 'dzin par btags pa）的能取和所取之法（chos）的自性也是空性，從而遠離了增益邊。認識到依他起（gzhan dbang）僅僅是顯現，而圓成實（yongs grub）是不變的，從而也遠離了誹謗邊。首先，通過執持三界（khams gsum po）唯是心（sems tsam mo）的方式，進入到心的真如（de kho na nyid）僅僅是識（rnam par rig pa tsam）的層面。然後，因為安住于僅僅是識的層面，所以對於菩薩（byang chub sems dpa'）來說，僅僅是識也不顯現了。二取（bdag gnyis）和能取所取等遍計所執（kun btags pa）的法，因為是無自性的原因而不顯現；而法界（chos kyi dbyings）真如（de bzhin nyid）因為是永恒不變的原因而顯現，這就是獲得了完全解脫的智慧（rnam par grol ba'i ye shes），是遠離了殊勝或極殊勝的補特伽羅（gang zag）和法的一切所緣境。 再次宣說：若有積聚之基，及生起，則僅見為名。僅見名，于彼見，彼亦后不見。如前五地（sa lnga）時所說，首先以次第積累福德（bsod nams）和智慧（ye shes）二資糧的力量，首先從聽聞甚深廣大的聖教（gsung rab）所生起的智慧為基礎，然後依賴如理作意（tshul bzhin yid la byed pa）生起思所生慧，如果有了這些，那麼通過修所生慧，就能見到一切法的外境與真實相違，僅僅是名言的蘊聚。如果僅僅是名顯現為唯識，並且在那裡見到，那麼因為無所取則無能取的緣故，僅僅是名言也最終不會顯現。因此，依賴聞思修三者，獲得遠離一切能取所取的法界，就是解脫。 關於進入和返回的區別：心與惡業俱，為我見索縛，極入于輪迴，內住故還滅。心，即阿賴耶識（kun gzhi'i rnam par shes pa），與二障（sgrib pa gnyis）的習氣（bag chags）和惡業（gnas ngan len）相伴隨。惡業的因也是被我（bdag）和法（chos）的實有之見所束縛。直到被我見之索緊緊束縛之前，三界（khams gsum）輪迴（'khor ba）無有邊際，將深深地陷入痛苦之中。爲了從輪迴中解脫，心要捨棄外在的所緣，安住于內在的心上，最終證悟心也是不可得的，因此，從我見中返回。

【English Translation】 Recognizing that the self-nature of both the apprehended (gzung ba dang 'dzin par btags pa) and the Dharma (chos) of the apprehender and the apprehended is also emptiness, one is thus separated from the extreme of superimposition. Recognizing that the other-powered (gzhan dbang) is merely an appearance, and that the perfectly established (yongs grub) is immutable, one also realizes separation from the extreme of defamation. First, by holding that the three realms (khams gsum po) are only mind (sems tsam mo), one enters the suchness (de kho na nyid) of mind, which is merely consciousness (rnam par rig pa tsam). Then, because of abiding in the mere consciousness, even the mere consciousness does not appear to the Bodhisattva (byang chub sems dpa'). The imputed (kun btags pa) such as the two selves (bdag gnyis) and the apprehender and apprehended do not appear because they are without self-nature; and the Dharmadhatu (chos kyi dbyings) suchness (de bzhin nyid) appears because it is eternally immutable, which is the attainment of the wisdom of complete liberation (rnam par grol ba'i ye shes), which is separated from all objects of focus of the supreme or extremely supreme person (gang zag) and Dharma. Again, it is said: 'If there is a basis for accumulation and arising, then it is seen only as a name. If only the name is seen, and seen there, then that too is not seen later.' As said before in the context of the five grounds (sa lnga), first, by the power of gradually accumulating the two accumulations of merit (bsod nams) and wisdom (ye shes), first, the wisdom arising from hearing the profound and vast teachings (gsung rab) is the basis, and then, relying on proper attention (tshul bzhin yid la byed pa), the wisdom arising from contemplation arises. If these are present, then through the wisdom arising from meditation, one will see that the external objects of all Dharmas are contrary to reality, and are merely aggregates of names. If only the name appears as only consciousness, and is seen there, then because there is no apprehended, there is no apprehender, and the mere name will also ultimately not appear. Therefore, relying on the three, hearing, contemplation, and meditation, obtaining the Dharmadhatu separated from all apprehender and apprehended is liberation. The difference between entering and returning: 'The mind is with bad habits, bound by the lasso of self-view, it will enter into samsara, because it dwells within, it is said to return.' The mind, that is, the Alaya consciousness (kun gzhi'i rnam par shes pa), is accompanied by the habits (bag chags) and bad karma (gnas ngan len) of the two obscurations (sgrib pa gnyis). The cause of bad karma is also bound by the tight lasso of the view of self (bdag) and Dharma (chos). Until it is tightly bound by the lasso of self-view, the three realms (khams gsum) of samsara ('khor ba) are without limit, and one will deeply enter into suffering. In order to be liberated from samsara, the mind must abandon external objects of focus, abide in the inner mind, and ultimately realize that the mind is also unobtainable, therefore, returning from the view of self.

---

ཉིས་སུ་འཛིན་པ་ལ་སོགས་པའི་གནས་ངན་ལེན་དང་བྲལ་བ་ན་འཁོར་བ་ལྡོག་ཅིང་རྣམ་ པར་གྲོལ་བའི་བདེ་བ་ཐོབ་པར་འདོད་དོ། ། ངོ་བོ་ཉིད་མེད་པའི་དགོངས་པ་ཡོངས་སུ་ཚོལ་བ་ལ་གཉིས་ལས། དོན་དངོས་བསྟན་པ་ ནི། རང་དང་རང་གི་བདག་ཉིད་དང་། །མེད་ཕྱིར་རང་གི་ངོ་བོ་ལ། །མི་ གནས་ཕྱིར་དང་འཛིན་བཞིན་དེ། །མེད་ཕྱིར་ངོ་བོ་ཉིད་མེད་འདོད། །ཆོས་ མངོན་པར་ཡང་། ཤིན་ཏུ་རྒྱས་པ་ལ་ཆོས་ཐམས་ཅད་ངོ་བོ་ཉིད་མེད་པར་གསུངས་པ་དེ་ལ་ དགོངས་པ་གང་ཡིན་ཞེ་ན། བདག་ཉིད་ཀྱིས་མི་འབྱུང་བ་དང་། རང་གི་བདག་ཉིད་དུ་མེད་པ་ དང་། རང་གི་ངོ་བོ་ཉིད་ལ་མི་གནས་པ་དང་། བྱིས་པས་བཟུང་བ་བཞིན་དུ་མཚན་ཉིད་མེད་ པའི་ཕྱིར་རོ། །ཞེས་གསུངས་པ་ལྟར་འདུས་བྱས་ཀྱི་མཚན་ཉིད་གསུམ་དང་སྦྱར་ན་མ་འོངས་ 4-292 པ་རྣམས་ཡོད་པ་སྐྱེ་བ་ནི་མ་ཡིན་གྱི་རྐྱེན་གཞན་ལ་རག་ལས་ནས་འབྱུང་བའི་ཕྱིར་རྒྱུ་ལ་མ་ ལྟོས་པར་རང་སྐྱེ་བའི་ངོ་བོ་ཉིད་མེད་པ་དང་། འདས་པ་རྣམས་འགགས་ནས་མེད་པས་དེའི་ རང་གི་བདག་ཉིད་དུ་ངོ་བོ་ཉིད་མེད་པའི་ཕྱིར་དང་། ད་ལྟར་བ་རྣམས་སྐད་ཅིག་ལས་རིང་དུ་ མི་གནས་པས་རང་གི་ངོ་བོ་ཉིད་ལ་མི་གནས་པའི་ཕྱིར་དང་འདུས་བྱས་ཐམས་ཅད་མི་རྟག་པ་ དང་སྡུག་བསྔལ་བ་དང་སྟོང་པ་དང་བདག་མེད་པ་ཡིན་པས་བྱིས་པ་རྣམས་ཀྱིས་རྟག་པ་དང་ བདེ་བ་དང་ཡོད་པ་དང་བདག་ལ་སོགས་པར་ཀུན་བཏགས་ཏེ་འཛིན་པ་བཞིན་དུ་དེ་རྣམས་ ཀྱི་ངོ་བོ་ཉིད་མེད་པའི་ཕྱིར་ཆོས་ཐམས་ཅད་ངོ་བོ་ཉིད་མེད་པའོ་ཞེས་གསུངས་པར་འདོད་དོ། ། ཡང་ཀུན་བཏགས་ལ་རང་གི་མཚན་ཉིད་མེད་པ་དང་། གཞན་དབང་ལ་རང་ཉིད་སྐྱེ་བ་མེད་ པ་དང་། ཡོངས་གྲུབ་དོན་དམ་ལ་ཀུན་རྫོབ་གཉིས་པོ་མེད་པ་ལ་དགོངས་ནས་ཀྱང་ངོ་བོ་ཉིད་ མེད་པར་གསུངས་པ་ཡིན་གྱི། ཀུན་བཏགས་བཏགས་པ་ཙམ་དུའང་མེད་པ་དང་། གཞན་ དབང་རྐྱེན་ལས་སྐྱེ་བའང་མེད་པ་དང་། ཡོངས་གྲུབ་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་ཡུལ་དུའང་མེད་པ་ནི་མ་ ཡིན་པས་ངོ་བོ་ཉིད་མེད་པའི་དགོངས་པ་ཤེས་དགོས་ཏེ་སུམ་ཅུ་པར་ཡང་། ངོ་བོ་ཉིད་ནི་རྣམ་ གསུམ་གྱི། །ངོ་བོ་ཉིད་མེད་རྣམ་གསུམ་ལ། །དགོངས་ནས་ཆོས་རྣམས་ཐམས་ཅད་ནི། །ངོ་བོ་ ཉིད་མེད་བསྟན་པ་ཡིན། །ཞེས་གསུངས་པ་ལྟར་རོ། །ཀུན་རྫོབ་གློ་བུར་གྱི་དྲི་མ་རྣམས་དཔྱད་ ན་རང་བཞིན་མེད་པ་དང་། དོན་དམ་རང་བཞིན་གྱིས་དག་པའི་ཆོས་དབྱིངས་མི་འགྱུར་ བར་ཡོད་པའི་དགོངས་པ་མ་ཤེས་པར། ཅིར་ཡང་གྲུབ་པ་མེད་པ་ཞིག་ལྟ་བའི་མཐར་ཐུག་ དང་། ངོ་བོ་ཉིད་མེད་པའི་སྒྲ་དོན་ལ་ཇི་བཞིན་དུ་བདེན་པར་བཟུང་ན་ལྟ་བ་ཕྱིན་ཅི་ལོག་ཏུ་ འགྱུར་ཏེ། ཀུན་ལས་བཏུས་པར། ཅིའི་ཕྱིར་ཤིན་ཏུ་རྒྱས་པ་ལ་སེམས་ཅན་ཁ་ཅིག་མོས་ཀྱང་ ངེས་པར་འབྱུང་བར་མི་འགྱུར་ཞེ་ན། བདག་ཉིད་ལྟ་བ་མཆོག་ཏུ་འཛིན་པ་ལ་གནས་པ་དང་། དོན་ལ་ས

【現代漢語翻譯】 當遠離了執二元對立等惡劣狀態時，就希望輪迴止息，獲得解脫的安樂。 爲了完全尋求無自性的密意，分為兩部分。首先，展示真實意義：『因為沒有自性與自體，所以不住于自性中，因為沒有執著，所以認為是無自性。』在《法蘊論》中，對於『在極其廣大的法中，一切法都被說為無自性』，其密意是什麼呢？因為不是由自體產生，沒有自己的自體，不住于自己的自性，並且如孩童般執取沒有相狀，所以是無自性。如是說，如果與有為法的三個特徵結合起來，那麼未來的事物存在，但生起並非是由於依賴其他因緣而產生，因此不依賴於因，沒有自生的自性。過去的事物滅盡而不存在，因此在其自身的自體中沒有自性。現在的事物不會長久停留在剎那，因此不住于自己的自性。一切有為法都是無常、痛苦、空性和無我的，因此孩童們虛構並執著于常、樂、有、我等，因為這些事物沒有自性，所以說一切法都是無自性。』 此外，認為在遍計所執上沒有自己的相狀，在依他起上沒有自生，在圓成實勝義諦上沒有前述二者，因此才說為無自性。但並非認為遍計所執連假立也不存在，依他起連從因緣生起也不存在，圓成實在智慧的境界中也不存在，因此必須瞭解無自性的密意。如《三十頌》中所說：『自性有三種，于無自性三種，考慮到此，一切法，被說為無自性。』如是說。如果分析世俗的暫時性污垢，就會發現它們沒有自性。如果不瞭解勝義諦自性清凈的法界不變存在，就會陷入認為什麼都不成立的極端。如果按照字面意思真實地執著于無自性的聲音，那麼見解就會顛倒。如《攝集論》中所說：『為什麼在極其廣大的法中，一些有情雖然信奉，卻不會必然解脫呢？因為他們安住于執著于自體見解，並且對意義產生懷疑。』

【English Translation】 When one is free from negative states such as clinging to duality, one desires that samsara ceases and that one obtains the bliss of liberation. To fully seek the intent of no-self-nature, there are two parts. First, showing the actual meaning: 'Because there is no self and no own-being, therefore it does not abide in its own nature; because there is no clinging, it is considered to be without self-nature.' In the Abhidharma, regarding 'In the extremely vast Dharma, all dharmas are said to be without self-nature,' what is the intent? Because it does not arise from its own being, it does not have its own own-being, it does not abide in its own nature, and like children grasping at what has no characteristics, it is without self-nature. As it is said, if combined with the three characteristics of conditioned phenomena, then future things exist, but arising is not because of relying on other conditions, therefore, not depending on causes, there is no self-nature of self-arising. Past things have ceased and do not exist, therefore in their own own-being, there is no self-nature. Present things do not abide longer than a moment, therefore they do not abide in their own nature. All conditioned things are impermanent, suffering, empty, and without self, therefore children fabricate and cling to permanence, happiness, existence, self, etc., because these things have no self-nature, therefore it is said that all dharmas are without self-nature.' Furthermore, it is thought that because there is no own-characteristic in the completely imputed, no self-arising in the other-dependent, and neither of the two former in the perfectly established ultimate truth, therefore it is said to be without self-nature. But it is not that the completely imputed does not even exist as a mere imputation, the other-dependent does not even arise from conditions, and the perfectly established does not even exist in the realm of wisdom, therefore one must understand the intent of no-self-nature. As it is said in the Thirty Verses: 'Self-nature has three, in the three without self-nature, considering this, all dharmas, are said to be without self-nature.' As it is said. If one analyzes the adventitious defilements of conventional truth, one will find that they have no self-nature. If one does not understand that the Dharma-realm of ultimate truth, pure by its own nature, exists without change, one will fall into the extreme of thinking that nothing is established. If one clings to the sound of no-self-nature as true according to its literal meaning, then the view will be inverted. As it is said in the Compendium: 'Why is it that in the extremely vast Dharma, some sentient beings, although they have faith, will not necessarily be liberated? Because they abide in clinging to the view of self, and they have doubts about the meaning.'

---

ྒྲ་ཇི་བཞིན་པར་མངོན་པར་ཞེན་པའི་ཕྱིར་རོ། །འདི་ལ་དགོངས་ནས་བཅོམ་ལྡན་ 4-293 འདས་ཀྱིས་ཆོས་ཀྱི་མེ་ལོང་ཆེན་པོའི་ཆོས་ཀྱི་རྣམ་གྲངས་ལས་གསུངས་པ། བྱང་ཆུབ་སེམས་ དཔའ་སྒྲ་ཇི་བཞིན་དུ་ཚུལ་བཞིན་མ་ཡིན་པར་ཆོས་རྣམ་པར་འབྱེད་པ་ལ་ལྟ་བ་ངན་པ་ཉི་ཤུ་ རྩ་བརྒྱད་འབྱུང་སྟེ། ཞེས་པ་ལ་སོགས་པ་རྒྱ་ཆེར་གསུངས་པ་ལྟར་རོ། །ལྟ་བ་ཕྱིན་ཅི་ལོག་ཏུ་ གྱུར་ན་སྤྱོད་པ་དམན་པར་འགྱུར་ཞིང་གལ་ཏེ་སྤྱོད་པ་བཟང་ཡང་རྣམ་སྨིན་ངན་པ་མྱོང་བར་ གསུངས་ཏེ། དཔུང་བཟང་གིས་ཞུས་པར། རྨོངས་པ་གང་གི་ལུས་དང་ངག་དང་ནི། །དེ་བཞིན་ཡིད་ ཀྱིས་བསོད་ནམས་བསགས་བྱས་ཀྱང་། །ཐམས་ཅད་ལོག་པར་ལྟ་བས་བཅོམ་པས་ན། །དེ་ ཡི་རྣམ་སྨིན་མི་འདོད་འབྲས་བུར་འགྱུར། །ཞེས་པ་ལ་སོགས་པས་སོ། ། དེས་དགོངས་པ་གཞན་ཡང་འགྲུབ་ཚུལ་ནི། ཕྱི་མ་ཕྱི་མའི་རྟེན་ཡིན་པས། །ངོ་ བོ་ཉིད་ནི་མེད་པ་ཡི། །སྐྱེ་མེད་འགག་མེད་གཟོད་ནས་ཞི། །རང་བཞིན་ མྱ་ངན་འདས་པ་འགྲུབ། །ཆོས་ཐམས་ཅད་ངོ་བོ་ཉིད་མེད་པའི་དགོངས་པ་ཤེས་ན་སྐྱེ་ བ་མེད་པ་ལ་སོགས་པའི་དགོངས་པའང་འགྲུབ་སྟེ། དེ་ཡང་སྔ་མ་སྔ་མ་རྣམས་ནི་ཕྱི་མ་ཕྱི་མ་ རྣམས་ཀྱི་རྟེན་ནམ་རྒྱུ་མཚན་ཡིན་པས་ཀུན་རྫོབ་ཀྱི་ཆོས་ཐམས་ཅད་དཔྱད་ན་ངོ་བོ་ཉིད་ནི་ མེད་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་ཡིས་སྐྱེ་རྒྱུའི་དངོས་པོ་མ་གྲུབ་པས་ན་སྐྱེ་བ་མེད་པའི་དོན་དང་། གང་ མ་སྐྱེས་པ་དེ་ལ་འགག་རྒྱུ་མ་གྲུབ་པས་འགག་པ་མེད་པའི་དོན་དང་། གང་མ་སྐྱེས་པ་དང་མ་ འགགས་པ་དེ་ནི་སྐྱེ་འགག་གིས་མ་ཞི་བར་བྱེད་པ་མེད་པས་གཟོད་མ་ནས་ཞི་བའི་དོན་དང་། སྐྱེ་འགག་ལ་སོགས་པ་འདུས་བྱས་འཁོར་བའི་སྐྱོན་མཐའ་དག་གཟོད་མ་ནས་ཞི་བ་གང་ཡིན་ པ་དེ་ནི་རང་བཞིན་གྱིས་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་ཡོངས་གྲུབ་ཆོས་ཀྱི་སྐུ་དོན་དམ་པའི་ཡོན་ཏན་ རྣམས་དང་ལྡན་པ་ནམ་མཁའ་ལྟར་ཁྱབ་པར་བཞུགས་པ་ལ་སོགས་པའི་དགོངས་པ་ལེགས་ པར་འགྲུབ་བོ། །དེ་བས་ན་མཐར་ཐུག་ཟབ་མོ་སྟོན་པའི་དགོངས་པ་ཤེས་ནས་སྨྲ་བར་བྱའི་ 4-294 སྒྲ་ཇི་བཞིན་པར་ནི་མ་ཡིན་ཏེ། དགོངས་པ་ངེས་འགྲེལ་དུ། ཆོས་རྣམས་ངོ་བོ་ཉིད་མེད་ཆོས་ རྣམས་མ་སྐྱེས་དང་། །ཆོས་རྣམས་མ་འགགས་ཆོས་རྣམས་གཟོད་ནས་ཞི་བ་དང་། །ཆོས་ རྣམས་ཐམས་ཅད་རང་བཞིན་མྱ་ངན་འདས་པར་ནི། །དགོངས་པ་མེད་པར་མཁས་པ་སུ་ཞིག་ སྨྲ་བར་བྱེད། །ཅེས་གསུངས་པ་ལྟར་རོ། ། མི་སྐྱེ་བའི་ཆོས་ལ་བཟོད་པ་ཡོངས་སུ་ཚོལ་བ་ནི། ཐོག་མ་དང་ནི་དེ་ཉིད་ གཞན་ཉིད་དང་། །རང་གི་མཚན་ཉིད་རང་དང་གཞན་དུ་འགྱུར། །ཀུན་ ནས་ཉོན་མོངས་པ་དང་ཁྱད་པར་ལ། །སྐྱེ་བ་མེད་པའི་ཆོས་ལ་བཟོད་ པར་བཤད། །མདོ་ལས་མི་སྐྱེ་བའི་ཆོས་ལ་བཟོད་པ་ཐོབ་པ་ཞེས་གསུངས་པའི་དོན་ནི་ ཆོས་བརྒྱད་ལ་སྐྱེ་བ་མེད་པའི་བཟོད་པ་སྟེ། འཁོར་བ་ནི་རྟེན་འབ

【現代漢語翻譯】 因為執著于字面意義的緣故。考慮到這一點，薄伽梵（梵文：Bhagavan，梵文羅馬擬音：Bhagavan，漢語字面意思：世尊）在《大法鏡經》的法相中說：『菩薩如果執著于字面意義，不如理作意地分別法，就會產生二十八種邪見。』等等，如廣說的那樣。如果見解顛倒，行為就會卑劣，即使行為善良，也會遭受惡報。 功德光請問說：『愚昧者的身語意，即使積累了功德，一切都被邪見所摧毀，因此，他的果報會變成不想要的果實。』等等。 因此，其他密意成就的方式是：『後者是前者的所依，自性本無，不生不滅，本來寂靜，自性涅槃成就。』如果瞭解一切法無自性的密意，那麼不生等的密意也會成就。因為前者是後者的所依或原因，如果分析世俗的一切法，自性本無，因此沒有產生的原因，所以是不生的意義；沒有產生，就沒有壞滅的原因，所以是不滅的意義；沒有產生和壞滅，就沒有用生滅來平息的必要，所以是本來寂靜的意義；生滅等一切有為輪迴的過患本來寂靜，這就是自性涅槃，圓滿成就法身，具有勝義的功德，如虛空般周遍安住等的密意得以很好地成就。因此，要知道通達究竟甚深密意后才能說，而不是執著于字面意義。《解深密經》中說：『諸法無自性，諸法不生，諸法不滅，諸法本來寂靜，諸法一切自性涅槃，沒有這些密意，哪位智者會說呢？』 完全尋求無生法忍：『初始和彼性，異性和自性，自與他性變，一切煩惱和差別，說為無生法忍。』經中說獲得無生法忍的意義是對八種法獲得不生的安忍。輪迴是緣起……

【English Translation】 Because of clinging to the literal meaning. Considering this, the Bhagavan (Bhagavan, Bhagavan, The Blessed One) said in the Dharma category of the Great Mirror of Dharma: 'If a Bodhisattva clings to the literal meaning and does not properly analyze the Dharma, twenty-eight wrong views will arise.' and so on, as widely explained. If the view is inverted, the behavior will become inferior, and even if the behavior is good, bad results will be experienced. Dung-bzang asked: 'The body, speech, and mind of the ignorant, even if they accumulate merit, are all destroyed by wrong views, therefore, his retribution will become an unwanted fruit.' and so on. Therefore, the way to accomplish other intentions is: 'The latter is the basis of the former, the essence is non-existent, unborn and unceasing, originally peaceful, self-nature Nirvana is accomplished.' If you understand the intention that all dharmas are without essence, then the intention of non-birth etc. will also be accomplished. Because the former is the basis or cause of the latter, if all conventional dharmas are analyzed, the essence is non-existent, so there is no cause for arising, so it is the meaning of unborn; there is no arising, so there is no cause for ceasing, so it is the meaning of unceasing; there is no arising and no ceasing, so there is no need to pacify with arising and ceasing, so it is the meaning of originally peaceful; arising, ceasing, and all the faults of conditioned samsara are originally peaceful, this is self-nature Nirvana, perfectly accomplishing the Dharmakaya, possessing the qualities of ultimate truth, abiding pervading like the sky, etc. The intention is well accomplished. Therefore, it is necessary to know and speak after understanding the ultimate profound intention, not clinging to the literal meaning. The Saṃdhinirmocana Sūtra says: 'All dharmas are without essence, all dharmas are unborn, all dharmas are unceasing, all dharmas are originally peaceful, all dharmas are all self-nature Nirvana, without these intentions, which wise person would speak?' Completely seeking forbearance of non-arising dharmas: 'The beginning and thatness, otherness and self-nature, self and otherness change, all afflictions and differences, are said to be forbearance of non-arising dharmas.' The meaning of obtaining forbearance of non-arising dharmas in the sutra is to obtain forbearance of non-arising for eight dharmas. Samsara is dependent origination...

---

ྲེལ་ཡན་ལག་བཅུ་གཉིས་ ཁོར་ཡུག་ཏུ་འཁོར་བ་ཡིན་གྱི། དབང་ཕྱུག་ལ་སོགས་པའི་བྱེད་པ་པོ་གཞན་མེད་པས། འཁོར་ བ་ལ་ཐོག་མའི་སྐྱེ་བ་མེད་པའི་ཆོས་ལ་བཟོད་པ་དང་ནི་དེ་བཞིན་དུ་སྦྱར་ཏེ། འཁོར་བར་སྔར་ སྐྱེས་ནས་འགགས་ཟིན་པ་དེ་དག་སླར་ཡང་མི་སྐྱེ་བས། སྔར་གྱི་དངོས་པོ་དེ་ཉིད་སྐྱེ་བ་མེད་ པ་དང་འཁོར་བར་ཕྱིས་སྐྱེ་བ་རྣམས་ཀྱང་གཞན་དག་སྐྱེ་བ་མ་ཡིན་པས། སྔར་གྱི་སེམས་ཀྱི་ རྒྱུན་ལས་གཞན་ཉིད་གསར་བྱུང་དུ་སྐྱེ་བ་མེད་པ་དང་། ཀུན་བརྟགས་ནི་རི་བོང་གི་རྭ་བཞིན་ དུ་མ་གྲུབ་པས་རང་གི་མཚན་ཉིད་དུ་སྐྱེ་བ་མེད་པ་དང་། གཞན་དབང་ནི་རྒྱུ་རྐྱེན་གཞན་ལ་ རག་ལས་ནས་སྐྱེས་པ་ཡིན་པས་རང་ཉིད་སྐྱེ་བ་མེད་པ་དང་། ཡོངས་གྲུབ་ནི་ཆོས་ཉིད་འདུས་ མ་བྱས་ནམ་མཁའ་ལྟར་འགྱུར་བ་མེད་པ་ཡིན་པས་གཞན་དུ་འགྱུར་བའི་སྐྱེ་བ་མེད་པ་དང་། ཟད་པ་ཤེས་པ་[དངོས་པོ{་ཐོབ་པ་}རྣམས་ནི་ཉོན་མོངས་པ་དགྲ་དང་འདྲ་བ་རྣམས་བཅོམ་ པ་ཡིན་པས་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་སྐྱེ་བ་མེད་པ་དང་། སངས་རྒྱས་ཐམས་ཅད་ཀྱི་ཆོས་ཀྱི་སྐུ་ ནི་རང་བཞིན་གཅིག་ཡིན་པས་ཁྱད་པར་མི་འདྲ་བ་ལ་སོགས་པའམ་སྔར་མེད་གསར་དུ་སྐྱེ་བ་ 4-295 མེད་པའི་ཆོས་ལ་བཟོད་པ་རྣམས་ཐོབ་པ་ལ་ནི་སྐྱེ་བ་མེད་པའི་ཆོས་ལ་བཟོད་པ་ཐོབ་པ་ཞེས་ བྱ་བར་བཤད་དོ། ། མཐར་ཐུག་གི་ཐེག་པ་གཅིག་ཏུ་ཚོལ་བ་ལ་དོན་དངོས་བསྟན་པ་དང་། དགོས་པ་བཤད་ པའོ། །དངོས་ནི། ཆོས་དང་བདག་མེད་གྲོལ་བ་རྣམས། །མཚུངས་ཕྱིར་ རིགས་ནི་ཐ་དད་ཕྱིར། །བསམ་གཉིས་ཐོབ་ཕྱིར་སྤྲུལ་པའི་ཕྱིར། །མཐར་ ཐུག་ཕྱིར་ནི་ཐེག་གཅིག་ཉིད། །ཡུམ་ལས། འཇིག་རྟེན་དེ་བཞིན་ཉིད་དང་དགྲ་ བཅོམ་དེ་བཞིན་ཉིད། །རང་རྒྱལ་དེ་བཞིན་ཉིད་དང་རྒྱལ་སྲས་དེ་བཞིན་ཉིད། །གཅིག་པ་ཉིད་ དེ་དངོས་བྲལ་གཞན་མིན་དེ་བཞིན་ཉིད། །ཅེས་པ་ལ་སོགས་པ་གསུངས་པ་ལྟར་ཉན་ཐོས་ དང་རང་སངས་རྒྱས་དང་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་ཀྱི་ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་དེ་བཞིན་ཉིད་ མཚུངས་ཤིང་གཅིག་པའི་ཕྱིར་བགྲོད་པར་བྱ་བའི་ཐེག་པ་གཅིག་པ་ཉིད་དང་། ཉན་ཐོས་ལ་ སོགས་པ་རྣམས་དང་གང་ཟག་གི་བདག་མེད་རྟོགས་པར་མཚུངས་པའི་ཕྱིར་བགྲོད་པ་པོའི་ ཐེག་པ་གཅིག་པ་ཉིད་དང་། ཉན་ཐོས་དང་རང་སངས་རྒྱས་དང་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་རྣམས་ འབྲས་བུ་ཐོབ་པ་ན་ཉོན་མོངས་པའི་སྒྲིབ་པ་ལས་རྣམ་པར་གྲོལ་བ་རྣམས་མཚུངས་པའི་ཕྱིར་ བགྲོད་བྱ་གནས་ཀྱི་ཐེག་པ་གཅིག་པ་ཉིད་དང་། ཉན་ཐོས་རིགས་མ་ངེས་པ་རྣམས་སྔར་ བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་དང་རིགས་ནི་ཐ་དད་པ་ཡིན་ཡང་ཕྱིས་དགེ་བའི་བཤེས་གཉེན་གྱིས་ བསྐུལ་ནས་ཐེག་པ་ཆེན་པོའི་ལམ་དུ་ཞུགས་ཏེ་ངེས་པར་འབྱུང་བའི་ཕྱིར་འདིས་འགྲོ་བའི་ ཐེག་པ་གཅིག་པ་ཉིད་དང་། སངས་རྒྱས་རྣམས་ཀྱིས་ནི་ས་དང་པོ་ནས་བརྩམས་ཏེ་སེམས་ ཅན་ཐམས་ཅད་ད

【現代漢語翻譯】 十二緣起 在輪迴中流轉。沒有自在天等造物主。輪迴沒有初始的生。對於此法，應將忍耐與之結合。輪迴中先前已生滅的事物不會再次產生。先前的實物不會自行產生。輪迴中後來產生的諸法也不是由其他事物所生。先前的相續之心識不會產生新的事物。遍計所執如兔角般不存在，因此沒有自性的生。依他起是依賴其他因緣而生，因此沒有自身的生。圓成實是法性，無為，如虛空般不變，因此沒有變異的生。證得滅盡（獲得事物）是摧毀了如怨敵般的煩惱，因此不會產生一切煩惱。一切佛的法身，自性唯一，因此沒有差別或先前沒有而新產生的生。對於獲得這些不生之法的忍耐，稱為獲得不生之法忍。 究竟一乘的探求，在於闡述實義和說明必要性。實義是：法與無我解脫者，相同故。種姓各異故。得二想故，化現故。究竟故，乃一乘。出自《母經》：『世間如來藏與阿羅漢如來藏，獨覺如來藏與菩薩如來藏，皆為一，無別，此乃如來藏。』如是宣說，聲聞、緣覺和菩薩的法界如來藏相同且唯一，因此是應行的一乘。聲聞等與證悟人無我相同，因此是行者的一乘。聲聞、緣覺和如來在獲得果位時，從煩惱障中解脫相同，因此是所行之境的一乘。聲聞種姓不定者，先前是菩薩，種姓各異，但後來受到善知識的勸導，進入大乘道，必定會解脫，因此這是趨入的一乘。諸佛從初地開始，爲了利益一切眾生

【English Translation】 The Twelve Links of Dependent Origination Revolve within samsara. There is no other creator such as Ishvara. Since samsara has no beginning of birth, patience should be combined with this dharma. Those that have previously been born and ceased in samsara will not be born again. The previous entities themselves do not arise. Those that are born later in samsara are not born from other things either. Other than the previous stream of consciousness, nothing new arises. The fully conceptualized is like a rabbit's horn, not established, so there is no birth of its own nature. The dependent is born relying on other causes and conditions, so there is no self-birth. The perfectly established is the nature of dharma, unconditioned, like the sky, unchanging, so there is no birth of change. Knowing exhaustion (obtaining things) is destroying afflictions that are like enemies, so there is no birth of complete affliction. The Dharmakaya of all Buddhas is of one nature, so there is no difference or new birth that did not exist before. Obtaining patience with these unborn dharmas is called obtaining patience with unborn dharmas. The ultimate quest for the One Vehicle lies in explaining the actual meaning and stating the necessity. The actual meaning is: Dharma and selflessness, those who are liberated, are the same. Because the lineages are different. Because of obtaining two thoughts, because of manifestation. Because it is ultimate, it is the One Vehicle. From the Mother Sutra: 'The Tathagatagarbha of the world and the Tathagatagarbha of the Arhat, the Tathagatagarbha of the Pratyekabuddha and the Tathagatagarbha of the Bodhisattva, are one and not different, this is the Tathagatagarbha.' As it is said, the Dharmadhatu Tathagatagarbha of the Shravakas, Pratyekabuddhas, and Bodhisattvas is the same and one, therefore it is the One Vehicle to be traversed. The Shravakas and others are the same in realizing the selflessness of the person, therefore it is the One Vehicle of the practitioner. The Shravakas, Pratyekabuddhas, and Tathagatas are the same in being liberated from the obscurations of afflictions when obtaining the result, therefore it is the One Vehicle of the place to be traversed. Those Shravakas whose lineage is uncertain were previously Bodhisattvas, and although the lineages are different, they were later encouraged by a virtuous friend to enter the Mahayana path and will surely be liberated, therefore this is the One Vehicle to be entered. The Buddhas, from the first bhumi onwards, for the benefit of all sentient beings

---

ང་བདག་ཉིད་རང་བཞིན་མཉམ་པ་ཉིད་ཀྱི་དགོངས་པ་བརྙེས་ཤིང་། ཉན་ ཐོས་དེའི་རིགས་སུ་ངེས་པ་སྔོན་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་ཚོགས་སྤྱད་པ་རྣམས་ཀྱིས་ཀྱང་། སངས་རྒྱས་ཀྱི་ མཐུས་རྗེས་སུ་གཟུང་བའི་ཁྱད་པར་ཕྱོགས་ཙམ་ཐོབ་པ་ཡིན་པའི་ཕྱིར། རྒྱུད་ཐ་དད་མེད་པར་ 4-296 མོས་པའི་སྒོ་ནས་སངས་རྒྱས་ཀྱི་དགོངས་པ་ལྟ་བུ་ཐོབ་པ་ན། བསམ་པ་ཁྱད་པར་ཅན་གཉིས་ པོ་དེ་མཚུངས་པར་ཐོབ་པའི་ཕྱིར་དགོངས་བའི་ཆ་ནས་ཀྱང་ཐེག་པ་གཅིག་པ་ཉིད་དང་། ང་ ནི་ལན་བརྒྱ་ཕྲག་དུ་མར་ཉན་ཐོས་ཀྱི་ཐེག་པས་མྱ་ངན་ལས་འདས་སོ་ཞེས་གསུངས་པ་ནི་ གདུལ་བྱ་རྣམས་ཀྱི་དོན་དུ་སྤྲུལ་པ་སྟོན་པ་ཙམ་ཡིན་གྱི། མི་གནས་པའི་མྱང་འདས་ལས་གཡོ་ བ་མེད་པའི་ཕྱིར་ཡང་ཐེག་པ་གཅིག་པ་ཉིད་དང་། རྒྱུའི་ཆོས་ཐེག་པ་ཆེན་པོ་ཉིད་ཀྱང་ཐེག་ པ་གཞན་ལས་ཁྱད་པར་དུ་འཕགས་ཤིང་ཕུལ་དུ་ཕྱིན་པ་དང་། འབྲས་བུའི་ཆོས་སངས་རྒྱས་ ཉིད་ནི་ཐོབ་པར་བྱ་བ་ཕུལ་དུ་ཕྱིན་པ་ཡིན་པས། དེ་དག་ལས་ལྷག་པའི་མཆོག་གཞན་མེད་ པས་བགྲོད་པར་བྱ་བ་མཐར་ཐུག་ཡིན་པའི་ཕྱིར་ན་ངེས་པའི་དོན་གྱི་ཐེག་པ་ནི་གཅིག་པ་ཉིད་ དུ་ཤེས་པར་བྱའོ། །དགོངས་པ་དེ་དང་དེ་དག་ལ་བརྟེན་ནས་མཐར་ཐུག་ཐེག་པ་གཅིག་གི་ འབྲས་བུར་གནས་པར་རིག་པར་བྱའོ། །གནས་སྐབས་ཐེག་པ་གསུམ་གྱི་ངེས་པར་འབྱུང་ བ་མེད་པ་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །དེ་ལ་ཁ་ཅིག་མདོ་དེ་དང་དེ་ལས་ནི་དགོངས་པ་དེ་དང་དེས་ཐེག་ པ་གཅིག་ཉིད་དུ་གསུངས་ཞེས་དགོངས་པ་བསྟན་པས་ཐེག་པ་གཅིག་ཏུ་བསྟན་པ་ནི་དྲང་ དོན་ཡིན་ལ། གསུམ་དུ་བསྟན་པ་ནི་ངེས་དོན་ཡིན་ནོ་ཞེས་འདོད་པ་དེ་དག་ནི་རིགས་པ་མ་ ཡིན་ཏེ། དགོངས་པ་བསྟན་པས་དྲང་དོན་དུ་འགྱུར་ན་ངེས་དོན་ཐམས་ཅད་ཀྱང་དགོངས་པ་ ཟབ་མོ་སྟོན་པས་དྲང་དོན་དུ་ཐལ་བར་འགྱུར་བའི་ཕྱིར་དང་། མདོ་ལས་ཀྱང་། ང་ཡི་མྱ་ངན་ འདས་གཅིག་ཐེག་པ་གཅིག །ང་ཡི་ཐེག་པ་ཐ་དད་མེད་པ་སྟེ། །ཡང་དག་ཏུ་ན་ཐེག་པ་གཅིག་ ཏུ་བསྟན། །ཞེས་པ་དང་ང་ལ་ནི་ཉན་ཐོས་དང་རང་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཐེག་པ་རྣམ་པར་འཇོག་པ་ མེད་དོ། །དེ་ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ནི་འདུ་ཤེས་ཐ་དད་པ་དང་བྲལ་བའི་ཕྱིར་ རོ་ཞེས་པ་ལ་སོགས་པ་དང་། དཔེ་མེད་པར་བསྟོད་པར་ཡང་། ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་ལ་དབྱེར་ མེད་ཕྱིར། །གཙོ་བོ་ཐེག་དབྱེར་མ་མཆིས་སོ། །ཁྱོད་ཀྱིས་ཐེག་པ་གསུམ་བསྟན་པ། །སེམས་ 4-297 ཅན་གཞུག་པའི་ཆེད་དུ་ལགས། །ཞེས་པ་ལ་སོགས་པས་ཐེག་པ་གཅིག་ཏུ་བསྟན་པ་ནི་ངེས་ པའི་དོན་དང་གསུམ་དུ་བསྟན་པ་ནི་དྲང་བའི་དོན་དུ་གསུངས་པའི་ཕྱིར་རོ། ། དགོས་པ་ལ་གདུལ་བྱ་འདྲེན་ཚུལ་ཐུན་མོང་དུ་བསྟན་པ་དང་། དྲང་བྱའི་ཉན་ཐོས་ཁྱད་ པར་དུ་བཤད་པའོ། ། དང་པོ་ནི། ཁ་ཅིག་དག་ནི་དྲང་ཕྱིར་དང་། །གཞན་དག་ཡང་དག་ གཟུང་བའི་ཕྱིར། །རྫོགས་པའི་སངས་རྒ

【現代漢語翻譯】 我已證得自性平等之意趣。聲聞（梵文：Śrāvaka，漢語：聽聞佛陀教誨的人）中那些註定屬於該類，先前已積累菩提資糧者，也因佛陀的加持而獲得少許差別。因此，若能通過信解之門獲得如佛陀意趣般的境界，則因無有傳承差別，便能同等地獲得這兩種殊勝的意樂。故從意趣的角度而言，即是唯一乘。而我曾無數百次地以聲聞乘般涅槃（梵文：Parinirvana，漢語：完全的寂滅）之說，僅是為調伏所化眾生而示現化身，實則從未動搖于不住涅槃（梵文：Apratiṣṭhita-nirvāṇa，漢語：無住涅槃）。因此，也是唯一乘。作為因之法的，大乘（梵文：Mahāyāna，漢語：偉大的車輛）本身就勝過其他乘，極為殊勝圓滿。作為果之法的，成佛本身就是所要獲得的圓滿之果。由於再無勝過它們的殊勝，故是所要行至的最終歸宿。因此，應知就究竟意義而言，乘是唯一的。應知依靠這些意趣，最終將安住于唯一乘的果位。並非不存在暫時的三乘差別。有些人認為，在某些經中，以某種意趣宣說唯一乘是權宜之說，而宣說三乘才是究竟之義。這種觀點並不合理。若以意趣之說即成權宜之說，那麼所有究竟之義，也都會因宣說甚深意趣而變成權宜之說。經中也說：『我的涅槃是唯一的，乘也是唯一的，我的乘沒有差別，真實而言就是宣說唯一乘。』又說：『我沒有聲聞和獨覺（梵文：Pratyekabuddha，漢語：獨自覺悟者）之乘的安立。為何如此？因為如來（梵文：Tathāgata，漢語：如實而來者）已遠離種種分別念。』在《無等贊》中也說：『法界無有差別故，主尊無有乘之分，您說三乘之方便，乃為引導眾生故。』因此，宣說唯一乘是究竟之義，宣說三乘是權宜之說。 此處的必要是共同宣說引導所化眾生的方式，以及特別闡述應被引導的聲聞。 首先是：『有些是爲了引導故，有些是爲了真實受持故，圓滿正覺……』

【English Translation】 I have realized the intention of self-nature equality. Those Śrāvakas (Hearers) who are destined to be of that kind, who have previously accumulated the collections of Bodhi, also obtain a partial distinction due to the power of the Buddhas. Therefore, if one obtains something like the intention of the Buddhas through the door of faith, without different lineages, then one obtains both of these special intentions equally. Therefore, from the perspective of intention, it is also the same as the One Vehicle. And the statement that I have passed into Parinirvana (Complete Nirvana) hundreds of times through the Śrāvakayāna (Hearer Vehicle) is merely showing manifestations for the sake of those to be tamed. Since it does not move from the non-abiding Nirvana, it is also the same as the One Vehicle. The Dharma of the cause, the Mahāyāna (Great Vehicle) itself, is also more distinguished and excellent than other vehicles. The Dharma of the result, Buddhahood itself, is the excellent thing to be obtained. Since there is no other supreme that is superior to these, it is the ultimate thing to be traversed. Therefore, one should know that the definitive meaning of the vehicle is the same as the One Vehicle. One should know that by relying on those intentions, one will ultimately abide in the fruit of the One Vehicle. It is not that there is no definite emergence of the three vehicles in the interim. Some say that in this and that Sutra, it is said that the intention is the same as the One Vehicle, and that the teaching of the intention is the provisional meaning, while the teaching of the three is the definitive meaning. This is not reasonable, because if the teaching of the intention becomes the provisional meaning, then all definitive meanings would also become provisional meanings because they teach profound intentions. Also, in the Sutra, it says: 'My Nirvana is one, the vehicle is one. My vehicle has no difference. In truth, it teaches the One Vehicle.' And it also says: 'For me, there is no establishment of the vehicles of Hearers and Pratyekabuddhas (Solitary Realizers). Why is that? Because the Tathāgata (Thus-Gone One) is free from different perceptions.' And also in the Praise Without Equal, it says: 'Because the Dharmadhatu (Realm of Dharma) has no difference, the Lord has no division of vehicles. Your teaching of the three vehicles is for the sake of leading sentient beings.' Therefore, it is said that the teaching of the One Vehicle is the definitive meaning, and the teaching of the three is the provisional meaning. The necessity here is to commonly show the way to lead those to be tamed, and to specifically explain the Hearers who should be led. First is: 'Some are for the sake of leading, and some are for the sake of truly holding, the complete perfect enlightenment...'

---

ྱས་རྣམས་ཀྱིས་ནི། །མ་ངེས་ རྣམས་ལ་ཐེག་གཅིག་བསྟན། །ཐེག་དམན་དུ་རིགས་ངེས་པ་རྣམས་རེ་ཤིག་དྲང་ བར་མི་ནུས་པས་བཏང་སྙོམས་སུ་བཞག་སྟེ། ཉན་ཐོས་དགྲ་བཅོམ་དུ་རིགས་མ་ངེས་པ་ཁ་ ཅིག་དག་ནི་ཐེག་ཆེན་ལ་བཅུག་ནས་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་སྤྱོད་པ་ལ་བཀོད་དེ་རྫོགས་པའི་ སངས་རྒྱས་ཀྱི་གོ་འཕང་དུ་དྲང་བར་བྱ་བའི་ཕྱིར་དང་། ཐེག་ཆེན་དུ་རིགས་ངེས་པ་རྣམས་ དྲང་མི་དགོས་པས་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སངས་རྒྱས་སུ་རིགས་མ་ངེས་ཐེག་ཆེན་གྱི་སྤྱོད་ པས་སྐྱོ་ནས་ཐེག་དམན་དུ་ལྟུང་སྲིད་པ་གཞན་དག་ཡང་དག་པར་རྗེས་སུ་གཟུང་བའི་ཕྱིར། རྫོགས་པའི་སངས་རྒྱས་རྣམས་ཀྱིས་ནི་ཉན་ཐོས་དང་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རང་རང་གི་ འབྲས་བུར་རིགས་མ་ངེས་པ་རྣམས་ལ། ངེས་པའི་དོན་དུ་མཐར་ཐུག་གི་མྱང་འདས་ཀྱང་ གཅིག་ཡིན་ལ། དེར་བགྲོད་པའི་ཐེག་པ་ཡང་གཅིག་ཁོ་ན་ཡིན་ནོ་ཞེས་བསྟན་ཏེ། ཇི་སྐད་ དུ། དམ་ཆོས་པདྨ་དཀར་པོ་ལས། དེ་བཞིན་ཉན་ཐོས་ཐམས་ཅད་ཀྱང་། །མྱ་ངན་འདས་ ཐོབ་འདུ་ཤེས་ཏེ། །རྒྱལ་བས་བཤད་པ་དེ་དག་ལ། །མྱ་ངན་མ་འདས་དེ་ངལ་བའོ། །ཞེས་ པ་དང་ཤཱ་རིའི་བུ་ཐེག་པ་ནི་གཅིག་སྟེ། འདི་ལྟར་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཐེག་པའོ། །ཞེས་པ་དང་། འདི་ལྟར་མྱ་ངན་འདས་པར་གང་བརྗོད་པ། །འཁོར་བའི་སྡུག་བསྔལ་དག་ལས་ཁྱེད་ཐར་ ཡང་། །ཁྱེད་ནི་ད་དུང་མྱ་ངན་ཡོངས་མ་འདས། །སངས་རྒྱས་ཐེག་པ་འདི་ནི་བཙལ་བར་གྱིས། 4-298 ཞེས་པ་ལ་སོགས་པས་སོ། །འདི་དག་ལའང་། ཁ་ཅིག་དག་ནི་དྲང་ཕྱིར་དང་། །ཞེས་པ་དང་ ཐེག་པ་གཅིག་ཏུ་བསྟན་པའི་དགོས་པ་གསུངས་པས་དྲང་བའི་དོན་ཡིན་ནོ་ཞེས་འདོད་པ་ནི་ རིགས་པ་མ་ཡིན་ཏེ། དེ་ལྟ་ན་ངེས་དོན་གྱི་གསུང་རབ་ཐམས་ཅད་གདུལ་བྱ་རྣམས་དམན་ པའི་གནས་ནས་དྲངས་ཏེ་མཆོག་ལ་སྦྱར་བའི་དོན་དུ་གསུངས་པ་དང་། དགོས་པ་ཕུན་སུམ་ ཚོགས་པ་དང་ལྡན་པར་གསུངས་པས་དྲང་བའི་དོན་ཡིན་པར་ཧ་ཅང་ཐལ་བར་འགྱུར་བའི་ ཕྱིར་རོ། ། དྲང་བྱའི་ཉན་ཐོས་བཤད་པ་ལའང་གཉིས་ལས། མདོར་བསྟན་པ་ནི། ཉན་ཐོས་མ་ ངེས་རྣམ་གཉིས་ཏེ། །ཐེག་དོན་མཐོང་དང་མ་མཐོང་བའོ། །དོན་མཐོང་ འདོད་ཆགས་བྲལ་བ་དང་། །འདོད་ཆགས་བྲལ་མིན་འདི་དམན་པའོ། ། ཉན་ཐོས་རིགས་མ་ངེས་པ་ཐེག་ཆེན་དུ་དྲང་བར་བྱ་བ་ནི་རྣམ་པ་གཉིས་ཏེ། ཉན་ཐོས་ཀྱི་ ཐེག་པ་ལ་ཞུགས་ནས་དེར་གསུངས་པའི་བདེན་པ་བཞིའི་དོན་མཐོང་བ་ཐེག་ཆེན་ལ་འཇུག་ པ་དང་། བདེན་བཞིའི་དོན་མ་མཐོང་བའི་སོ་སོ་སྐྱེ་བོ་ཐེག་ཆེན་དུ་འཇུག་པའོ། །བདེན་པའི་ དོན་མཐོང་བའི་འཕགས་པ་ལའང་འདོད་པ་ལ་འདོད་ཆགས་དང་བྲལ་བ་ཕྱིར་མི་འོང་ཐོབ་ ནས་ཐེག་ཆེན་གྱིས་ངེས་པར་འབྱུང་བ་དང་། འདོད་ཆགས་དང་བྲལ་བ་མིན་པ་རྒྱུན་ཞུགས་ དང་ལན་ཅིག་ཕྱིར་འོང་ཐོབ་ནས་ཐེག་ཆེན་གྱིས་ངེས་པར་འབྱུང་བ་དག་སྟེ། དེ་ལྟར་ཐེག་ པའི

【現代漢語翻譯】 諸佛以方便善巧，為根機不定的眾生宣說唯一佛乘。對於註定是小乘根性的眾生，暫時無法引導，故且置之不理。對於某些根機不定的聲聞阿羅漢，則引入大乘，安置於菩薩行中，爲了引導他們證得圓滿佛果。對於註定是大乘根性的眾生，則無需引導。對於菩薩中根機不定，因大乘行而疲厭，可能墮入小乘者，則以正道加以攝受。 圓滿正覺的諸佛，對於聲聞和菩薩中，于各自果位根機不定的眾生，宣說究竟的涅槃實則唯一，趣入涅槃的乘也是唯一。如《妙法蓮華經》所說：『如是諸聲聞，盡皆得涅槃，佛所說方便，是亦非真實，常滅如是相，諸佛子等，我說是方便。』又如舍利弗所說：『唯有一佛乘，更無二亦三。』又說：『如是說涅槃，度脫諸苦惱，汝等雖得度，非是實涅槃，當求佛乘。』等等。 對於這些經文，有人認為，經中說『為引導某些眾生』以及宣說『唯一乘』的必要，都是爲了『引導』之義，這種觀點是不合理的。因為如果這樣認為，那麼所有了義的經典，都成了爲了將眾生從低劣之處引導至 श्रेष्ठ (śreṣṭha， श्रेष्ठ，shreshtha，最勝)之處而宣說，並且具備殊勝的必要，那就太過分了。 所應引導的聲聞分兩種，簡略而言：『聲聞不定有二種，見法與未見法者。見法離欲與未離，未離此為劣。』 應被引導至大乘的聲聞根機不定者有兩種：一是進入聲聞乘后，見到其中所說的四聖諦之義，從而進入大乘；二是未見四聖諦之義的凡夫，進入大乘。于已見諦的聖者中，又分已離欲的阿那含，決定以大乘而解脫；以及未離欲的須陀洹和斯陀含，決定以大乘而解脫。如是等等。

【English Translation】 The Buddhas, with skillful means, teach the One Vehicle to beings whose faculties are uncertain. Those who are destined for the Lesser Vehicle are temporarily left aside because they cannot be guided. Some Śrāvaka Arhats (hearer-arhats) whose faculties are uncertain are brought into the Great Vehicle, placed in the conduct of Bodhisattvas, and guided to the state of perfect Buddhahood. Those who are destined for the Great Vehicle do not need to be guided. Bodhisattvas whose faculties are uncertain, who become weary of the conduct of the Great Vehicle and may fall into the Lesser Vehicle, are properly taken care of. The perfectly enlightened Buddhas teach those Śrāvakas and Bodhisattvas whose faculties are uncertain about their respective fruits that the ultimate Nirvāṇa is indeed one, and that the vehicle to reach it is also only one. As it is said in the 'Lotus Sutra': 'Thus all the Śrāvakas also attain Nirvāṇa. The Buddha's teachings are expedient; they are not real. Such is the aspect of constant extinction. O sons of the Buddhas, I speak of this as an expedient.' And as Śāriputra said: 'There is only one Buddha Vehicle; there are no two or three.' It also says: 'Thus, speaking of Nirvāṇa, you are freed from the sufferings of Saṃsāra. Although you are liberated, it is not true Nirvāṇa; you should seek the Buddha Vehicle.' And so on. Regarding these sutras, some argue that the necessity of saying 'to guide certain beings' and teaching the 'One Vehicle' is for the sake of 'guidance.' This view is unreasonable. Because if one thinks this way, then all definitive sutras become those spoken to guide beings from an inferior state to the श्रेष्ठ (śreṣṭha, श्रेष्ठ, shreshtha, most excellent) state, and possessing excellent necessity, it would be too extreme. The Śrāvakas to be guided are of two types, briefly stated: 'Śrāvakas with uncertain faculties are of two kinds: those who have seen the Dharma and those who have not. Among those who have seen the Dharma, there are those who are detached from desire and those who are not; the latter are inferior.' Those with uncertain Śrāvaka faculties who should be guided to the Great Vehicle are of two kinds: those who, having entered the Śrāvaka Vehicle, have seen the meaning of the Four Noble Truths taught therein, and thus enter the Great Vehicle; and ordinary beings who have not seen the meaning of the Four Noble Truths, who enter the Great Vehicle. Among the noble ones who have seen the Truth, there are Anāgāmins (non-returners) who are detached from desire and are certain to be liberated by the Great Vehicle; and Śrotāpannas (stream-enterers) and Sakṛdāgāmins (once-returners) who are not detached from desire and are certain to be liberated by the Great Vehicle. And so on.

---

་དོན་མཐོང་བ་དང་མ་མཐོང་བ་གཉིས་ལས། དོན་མཐོང་བ་འདི་དག་ནི་འཆད་པར་ འགྱུར་བ་ལྟར་རྟོགས་པ་བུལ་བ་ཡིན་པས་དམན་པར་གྱུར་པའོ། ། རྒྱས་བཤད་ལ་སྐྱེ་བ་ལེན་ཚུལ། རྟོགས་པ་བུལ་ཚུལ། རིམ་གྱིས་འཇུག་ཚུལ་གསུམ་ ལས། དང་པོ་ནི། དེ་གཉིས་འཕགས་པའི་ལམ་ཐོབ་པ། །སྲིད་པ་དག་ཏུ་ བསྒྱུར་བའི་ཕྱིར། །བསམ་གྱིས་མི་ཁྱབ་བསྒྱུར་བ་ཡི། །སྐྱེ་བ་དང་ནི་ཡང་ 4-299 དག་ལྡན། །ཉན་ཐོས་འཕགས་པ་བདེན་པའི་དོན་མཐོང་བ་འདོད་པ་ལ་འདོད་ཆགས་དང་ བྲལ་བ་དང་མ་བྲལ་བ་དེ་གཉིས་སྔར་ཟག་མེད་ཀྱི་ལས་ཀྱིས་འཕགས་པའི་ལམ་ཐོབ་པ་ཡིན་ ཡང་། ཕྱིས་སྲིད་པ་དག་ཏུ་བསྒྱུར་ཏེ་ཚོགས་གཉིས་བསྐལ་པ་གྲངས་མེད་རྣམས་སུ་བསག་ དགོས་པའི་ཕྱིར། སྒོམ་སྤང་ཉོན་མོངས་པའི་ལྷག་མ་མ་སྤངས་པ་དང་། སངས་རྒྱ་ཀྱི་མཐུས་ སྙིང་རྗེ་ཆེན་པོ་སྒོམ་པ་ལ་སྦྱར་ཏེ་སྐྱེ་བ་ལེན་པ་ནི། སྲིད་པའི་གཉེན་པོ་ཐོབ་ཀྱང་སྲིད་པར་ ཡང་ཡང་སྐྱེ་བ་ཕལ་བ་རྣམས་ཀྱིས་བསམ་གྱིས་མི་ཁྱབ་པར་བསྒྱུར་བའི་སྐྱེ་བ་དང་ནི་ཡང་ དག་པར་ལྡན་པའོ། ། དེའི་ཚུལ་ཡང་། གཅིག་ནི་སྨོན་ལམ་དབང་གིས་ནི། །སྐྱེ་བ་རབ་ཏུ་སྒྲུབ་ པར་བྱེད། །ཅིག་ཤོས་ཕྱིར་མི་འོང་བ་དང་། །ལྡན་ཕྱིར་སྤྲུལ་པས་རབ་ཏུ་ བསྒྲུབས། །འཕགས་པའི་ལམ་ཐོབ་པར་འདོད་པ་ལ་འདོད་ཆགས་དང་བྲལ་བ་དང་མ་ བྲལ་བ་གཉིས་ལས། གཅིག་འདོད་ཆགས་དང་མ་བྲལ་བ་རྒྱུན་ཞུགས་དང་ཕྱིར་འོང་དག་ནི་ སྙིང་རྗེ་ཆེན་པོ་ལ་བརྟེན་ནས་སྨོན་ལམ་བཏབ་པའི་དབང་གིས་ནི་ཇི་ལྟར་འདོད་པར་སྐྱེ་བ་ རབ་ཏུ་སྒྲུབ་པ་སྟེ་ཚོགས་གཉིས་སོག་པར་བྱེད་ལ། ཅིག་ཤོས་འདོད་པ་ལ་འདོད་ཆགས་དང་ བྲལ་བ་ནི་ཕྱིར་མི་འོང་ཐོབ་པ་དང་ལྡན་པའི་ཕྱིར་བསམ་གཏན་ལ་བརྟེན་ནས་སྤྲུལ་པའི་སྐྱེ་ བ་རབ་ཏུ་བསྒྲུབས་ཏེ་ཚོགས་གཉིས་སོག་པར་བྱེད་དོ། ། རྟོགས་པ་བུལ་བའི་རྒྱུ་མཚན་ནི། དེ་གཉིས་ཡང་དང་ཡང་དུ་ནི། །རང་ སེམས་ཀུན་ཏུ་འབྱུང་ལྡན་པས། །མྱ་ངན་འདས་ལ་མངོན་དགའི་ཕྱིར། ། རྟོགས་པ་བུལ་བ་ཡིན་པར་འདོད། །ཐེག་པའི་དོན་མཐོང་བ་དེ་གཉིས་ཡང་དང་ ཡང་དུ་ནི་ཉན་ཐོས་ཀྱི་རང་གི་སེམས་འཁོར་བར་གཞན་དོན་སྒྲུབ་པ་ལ་སྐྱོ་བ་དང་བཅས་ ཤིང་ཀུན་ཏུ་འབྱུང་བ་དང་ལྡན་པས་རང་དོན་དུ་མྱ་ངན་ལས་འདས་པའི་ཞི་བདེ་ལ་མངོན་ 4-300 པར་དགའ་བ་ཡུན་རིང་དུ་གོམས་པའི་ཕྱིར། ཉན་ཐོས་ཐེག་པའི་དོན་མ་མཐོང་བ་ཐེག་ཆེན་ དུ་འཇུག་པ་དང་། ཐེག་ཆེན་ལས་དང་པོ་པ་ལ་ལྟོས་ནས་ཀྱང་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་སྒྲུབ་པ་ ལ་རྟོགས་པ་བུལ་བ་ཡིན་པར་འདོད་དོ། ། རིམ་གྱིས་འཇུག་ཚུལ་ནི། དོན་བྱས་མ་ཡིན་དེ་སངས་རྒྱས། །མེད་པར་ སྐྱེས་ནས་སྤྲུལ་དོན་གཉེར། །བསམ་གཏན་དོན་བརྩོན་དེར་བརྟེན་ནས། ། བྱང་ཆུབ་དམ་པ་ཐོབ་པར་འགྱུར། །བདེན་པ་མཐོང་བར་འདོད་པ་ལ་འདོད་ ཆགས་དང་མ་བྲལ་བ་ད

【現代漢語翻譯】 在證悟真諦與未證悟真諦這二者中，證悟真諦者因理解遲緩而顯得不足，正如接下來將要解釋的那樣。 關於詳細解釋的轉生方式、理解遲緩的方式以及逐漸進入的方式，共有三種： 首先，關於轉生方式：'彼二得聖道，于有中轉化故，不可思議轉化，與生亦復具。'（藏文） 聲聞（Śrāvaka，聽聞佛陀教法而證悟者）聖者中，那些已見真諦者，無論他們是否已離欲，都曾因無漏業而獲得聖道。然而，後來他們轉化為存在（samsara，輪迴）之中，爲了在無數劫中積累二資糧（福德資糧和智慧資糧），他們尚未斷除修道所斷的煩惱余習。憑藉成佛的力量，他們將偉大的慈悲融入修行中，從而轉生。雖然他們已獲得對治輪迴之法，但卻以平凡之身一次又一次地轉生，其轉生之不可思議，與真實圓滿具備的轉生是相應的。 關於其方式：'一者由願力，善能成辦生，一者不還果，具故化作辦。'（藏文） 在獲得聖道者中，那些未離欲者，如預流果（Srotaāpanna，入流者）和一來果（Sakrdāgāmin，一來者），依靠偉大的慈悲發願，從而能夠如願地成就轉生，積累二資糧。另一類已離欲者，因證得不還果（Anāgāmin，不還者），依靠禪定，能夠化生，從而積累二資糧。 關於理解遲緩的原因：'彼二數數于，自心生厭離，為樂涅槃故，許為悟遲緩。'（藏文） 那二者（指已見真諦者）因為一次又一次地對聲聞乘的自心、對在輪迴中為他人利益而努力感到厭倦，並且總是沉浸在為自己獲得涅槃寂靜的快樂中，長期習慣於此，所以相對於進入大乘的聲聞乘行者，以及相對於大乘初學者而言，他們在成就圓滿菩提（Samyak-saṃbodhi，正等覺）方面，理解是遲緩的。 關於逐漸進入的方式：'未作利他事，彼佛無生已，化身求利他，禪定勤精進，依此得勝菩提。'（藏文） 那些未離欲而欲求證悟真諦者……

【English Translation】 Among those who have seen the truth and those who have not, those who have seen the truth are considered inferior because their understanding is slow, as will be explained. Regarding the ways of taking birth in the detailed explanation, the ways of slow understanding, and the ways of gradual entry, there are three: First, regarding the way of taking birth: 'Those two obtain the noble path, because they transform into existence, they transform into the inconceivable, and are also endowed with birth.' Among the Śrāvaka (listeners) who have attained the noble path, those who have seen the truth, whether they are detached from desire or not, have previously obtained the noble path through uncontaminated karma. However, later they transform into existence (samsara), because they need to accumulate the two accumulations (merit and wisdom) for countless eons. They have not abandoned the remaining afflictions to be abandoned through meditation, and by the power of becoming a Buddha, they combine great compassion with meditation and take birth. Although they have obtained the antidote to existence, they are born again and again in ordinary forms, and their birth is transformed in an inconceivable way, corresponding to a truly complete birth. Regarding its manner: 'One by the power of aspiration, skillfully accomplishes birth, one who does not return, because he possesses it, accomplishes transformation.' Among those who have attained the noble path, one who is not detached from desire, such as the Stream-enterer (Srotaāpanna) and the Once-returner (Sakrdāgāmin), relies on great compassion and makes aspirations, thereby being able to accomplish birth as desired, accumulating the two accumulations. The other, who is detached from desire, because he possesses the Non-returner (Anāgāmin), relies on meditation and accomplishes the birth of transformation, accumulating the two accumulations. Regarding the reason for slow understanding: 'Those two again and again, are always endowed with aversion in their own minds, because they rejoice in Nirvana, they are considered to have slow understanding.' Those two (referring to those who have seen the truth) because they are repeatedly weary of their own minds in the Śrāvaka vehicle, of striving for the benefit of others in samsara, and are always endowed with arising and rejoicing in the peace of Nirvana for their own benefit, having become accustomed to it for a long time, therefore, compared to those who enter the Great Vehicle from the Śrāvaka vehicle, and compared to beginners in the Great Vehicle, their understanding is slow in accomplishing perfect enlightenment (Samyak-saṃbodhi). Regarding the way of gradual entry: 'Having not done deeds for others, that Buddha, having no birth, seeks the benefit of others through transformation, diligently strives in meditation, and thereby obtains the supreme enlightenment.' Those who have not detached from desire and desire to see the truth...

---

གྲ་བཅོམ་པ་ཐོབ་པའི་དོན་བྱས་པ་མ་ཡིན་པ་སློབ་པ་གང་ཡིན་པ་ དེ་ནི་སངས་རྒྱས་མེད་པའི་ཞིང་ཁམས་སུ་སྐྱེས་ནས་རང་རྒྱལ་གྱི་ལམ་དུ་ཞུགས་ཏེ། སྤྲུལ་པ་ དོན་དུ་གཉེར་བས་བསམ་གཏན་གྱི་དོན་ལ་བརྩོན་པར་བྱས་པས་སྐྱེ་བའི་ལུས་དེ་བོར་ནས་ སྤྲུལ་པའི་ལུས་ཐོབ་པ་ན་རང་སངས་རྒྱས་སུ་གྱུར་ཅིང་། སྤྲུལ་པའི་ལུས་དེ་ལ་བརྟེན་ནས་ ཚོགས་གཉིས་རིམ་གྱིས་སྤྱད་པ་ལས་མཐར་བྱང་ཆུབ་དམ་པ་རྫོགས་པའི་སངས་རྒྱས་ཐོབ་ པར་འགྱུར་བ་ཡང་ཡོད་དོ། །དེ་ལྟར་ན་གང་ཟག་གཅིག་ཉིད་བདེན་པ་མཐོང་བའི་དུས་ན་ ཉན་ཐོས་དང་། སྤྲུལ་པའི་ལུས་འཛིན་པ་ན་རང་སངས་རྒྱས་དང་། ཚོགས་རྫོགས་པ་ན་བྱང་ ཆུབ་ཆེན་པོ་ཐོབ་པ་སྟེ་གནས་སྐབས་གསུམ་དུ་འགྱུར་བ་ལ་དགོངས་ནས། དཔལ་ཕྲེང་གི་ མདོ་ལས། ལྕི་བའི་མེ་ལས་རྩའི་མེ་དང་དེ་ལས་ཤིང་གི་མེར་འགྱུར་བའི་དཔེས། ཉན་ཐོས་ སུ་གྱུར་ནས་རང་སངས་རྒྱས་སུ་འགྱུར་རོ། །{ཕྱིས་ནི་སངས་རྒྱས་སུ་ཡང་འགྱུར་རོ་}ཞེས་ གསུངས་སོ། །འགྲེལ་བཤད་ལས། དོན་བྱས་པ་མ་ཡིན་པ་སོ་སོ་སྐྱེ་བོ་བདེན་པ་མ་མཐོང་བ་ ལ་བཤད་པ་ནི་འགྲེལ་བ་དང་མི་མཐུན་པ་ཉིད་དོ། ། ཐུན་མོང་དུ་རིག་པའི་གནས་ལྔ་ཡོངས་སུ་ཚོལ་བ་ནི། རིག་པའི་གནས་ལྔ་དག་ ལ་བརྩོན་པར་མ་བྱས་ན། །འཕགས་མཆོག་གིས་ཀྱང་ཐམས་ཅད་ 4-301 མཁྱེན་ཉིད་མི་འགྱུར་ཏེ། །དེ་བས་ན་གཞན་དག་ཚར་བཅད་རྗེས་སུ་ བཟུང་ཕྱིར་དང་། །བདག་ཉིད་ཀུན་ཤེས་བྱ་ཕྱིར་དེ་ལ་དེ་བརྩོན་བྱེད། ། མཐར་ཐུག་གི་འབྲས་བུ་རྫོགས་པའི་སངས་རྒྱས་ཀྱི་གོ་འཕང་ཐོབ་པར་འདོད་པ་རྣམས་ ཀྱིས་ནི་ཤེས་བྱ་རིག་པའི་གནས་ལྔ་ཡོངས་སུ་བཙལ་ཞིང་དེ་དག་ལ་བསླབ་པར་བྱ་སྟེ། སྡེ་ སྣོད་གསུམ་དང་རྒྱུད་སྡེ་བཞི་དང་གསུང་རབ་ཡན་ལག་བཅུ་གཉིས་ལ་སོགས་པ་ཟབ་མོའི་ དོན་སྟོན་པ་ནང་རིག་པ་དང་། རང་བཞིན་དང་རྐྱེན་དང་རྣམ་འགྱུར་ལ་སོགས་པས་ལེགས་ པར་སྦྱར་བའི་སྐད་ཀྱི་དོན་སྟོན་པ་སྒྲ་རིག་པ་དང་། མངོན་སུམ་དང་རྗེས་དཔག་ལ་སོགས་ པས་ཤེས་བྱའི་དོན་གཏན་ལ་འབེབས་པ་གཏན་ཚིག་རིག་པ་དང་། སྐུ་གཟུགས་ཀྱི་ཚད་དང་ གསེར་འགྱུར་དང་གོས་དང་རྒྱན་ལ་སོགས་པའི་བཟོ་གནས་སྣ་ཚོགས་སྟོན་པ་བཟོ་རིག་པ་ དང་། ནད་ངོས་བཟུང་ནས་དེའི་རྒྱུ་སྤངས་ཏེ་ནད་མེད་པའི་བདེ་བ་ཐོབ་པའི་དོན་དུ་སྨན་ བསྟེན་ཚུལ་སྟོན་པ་གསོ་བ་རིག་པ་རྣམས་ལ་མཁས་པར་བྱའོ། །གལ་ཏེ་རིག་པའི་གནས་ལྔ་ པོ་དེ་དག་ལ་མཁས་པའི་དོན་དུ་བརྩོན་པར་མ་བྱས་ན་ནི། ཉན་རང་འཕགས་པས་ལྟ་སྨོས་ ཀྱང་ཅི་དགོས། འཕགས་པའི་མཆོག་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་དག་གིས་ཀྱང་། ཤེས་བྱ་ཇི་ལྟ་ བ་དང་ཇི་སྙེད་པ་ཐམས་ཅད་མངོན་སུམ་དུ་མཁྱེན་པ་ཉིད་ཀྱི་གོ་འཕང་ཐོབ་པར་མི་འགྱུར་ ཏེ། དེ་ལྟ་བས་ན་བསྟན་པ་ལ་མི་མོས་པའི་ཕྱིར་རྒོལ་བ་གཞན་ཚིག་དོན་གྱི་ཆ་ལ་འཁྲུལ

【現代漢語翻譯】 如果有人沒有獲得阿羅漢的果位，卻在學習，那是因為他出生在沒有佛陀的凈土中，進入了獨覺的道途，專注于化身，努力于禪定，捨棄了生身的肉體，獲得了化身，成爲了獨覺佛。依靠化身，逐漸積累二資糧，最終獲得圓滿正等覺的佛陀果位。因此，同一個人在證悟真諦時是聲聞，在持有化身時是獨覺佛，在圓滿資糧時獲得大菩提，這三種狀態是根據不同階段而變化的。正如《華鬘經》中所說：『就像從重火中產生草火，從草火中產生木火一樣，從聲聞轉變為獨覺佛，最終也會轉變為佛陀。』註釋中說：『將沒有獲得果位、沒有證悟真諦的凡夫俗子解釋為沒有獲得果位，這與註釋是不一致的。』 普遍尋求五明：如果不努力學習五明，即使是聖者也無法獲得一切智智。因此，爲了降伏和攝受他人，以及爲了自己通達一切，所以要努力學習五明。 那些想要獲得究竟的圓滿佛陀果位的人，應該普遍尋求並學習五明，即：闡述甚深教義的三藏和四續部以及十二部經等內明；闡述通過自性、因緣和變化等方式完美結合的語言之義的聲明；通過現量和比量等方式確定所知之義的因明；闡述身像的尺度、鍊金術、衣物和裝飾品等各種工巧之術的工巧明；以及闡述診斷疾病、消除病因，從而獲得無病安樂的醫學的醫方明。如果不是爲了精通五明而努力，那麼不要說聲聞和獨覺，即使是殊勝的菩薩們，也無法獲得現量通達一切所知如所有性和盡所有性的果位。因此，爲了駁倒那些不信仰佛法，在詞句和意義上迷惑的異議者，

【English Translation】 If someone is learning without having attained the state of an Arhat, it is because they were born in a pure land without a Buddha, entered the path of a Pratyekabuddha (Solitary Realizer), focused on emanation, strived in meditation, abandoned the physical body of birth, and obtained an emanation body, becoming a Pratyekabuddha. Relying on the emanation body, they gradually accumulate the two accumulations (of merit and wisdom), and eventually attain the state of a fully enlightened Buddha. Therefore, the same person is a Shravaka (Hearer) when realizing the truth, a Pratyekabuddha when holding an emanation body, and attains great Bodhi when completing the accumulations. These three states change according to different stages. As stated in the Garland Sutra: 'Just as grass fire arises from heavy fire, and wood fire arises from grass fire, one transforms from a Shravaka to a Pratyekabuddha, and eventually transforms into a Buddha.' The commentary states: 'Explaining ordinary people who have not attained the state and have not realized the truth as not having attained the state is inconsistent with the commentary.' Universally seeking the five sciences: If one does not strive to study the five sciences, even the noble ones cannot attain omniscience. Therefore, in order to subdue and gather others, and in order to understand everything oneself, one should strive in them. Those who wish to attain the ultimate state of a fully enlightened Buddha should universally seek and study the five sciences, namely: Inner Science (Hetu-vidya) which explains the profound meaning of the Tripitaka (Three Baskets) and the Four Tantras, as well as the twelve divisions of scripture; Grammar (Shabda-vidya) which explains the meaning of language perfectly combined through nature, conditions, and changes; Logic (Pramana-vidya) which establishes the meaning of knowable objects through direct perception and inference; Craftsmanship (Shilpa-vidya) which explains the measurements of body images, alchemy, clothing, ornaments, and various crafts; and Medicine (Chikitsa-vidya) which explains how to diagnose diseases, eliminate their causes, and attain the happiness of being free from illness. If one does not strive to become proficient in these five sciences, then not to mention Shravakas and Pratyekabuddhas, even the supreme Bodhisattvas cannot attain the state of directly knowing all knowable things as they are and as many as they are. Therefore, in order to refute those opponents who do not believe in the Dharma and are confused in words and meanings,

---

་པར་ སྨྲ་བ་དག་ཚར་བཅད་པའི་ཕྱིར་སྒྲ་རིག་པ་དང་། རྒྱུ་འབྲས་ཕྱིན་ཅི་ལོག་ཏུ་བཟུང་ནས་དོན་གྱི་ ཆ་ལ་འཁྲུལ་པར་སྨྲ་བ་དག་ཚར་བཅད་པའི་ཕྱིར་གཏན་ཚིགས་རིག་པ་དང་། ཐབས་སླ་བས་ ལོངས་སྤྱོད་སྒྲུབ་པའི་ཆེད་དུ་བཟོ་གནས་ལ་དགའ་བ་རྣམས་རྗེས་སུ་གཟུང་བའི་ཕྱིར་བཟོ་ རིག་པ་དང་། ནད་སྣ་ཚོགས་ཀྱིས་གཟིར་བ་རྣམས་ལ་ཕན་གདགས་ཤིང་རྗེས་སུ་གཟུང་བའི་ ཕྱིར་གསོ་བ་རིག་པ་དང་། བདག་ཉིད་ཀྱིས་ཤེས་བྱ་ཀུན་ཤེས་པ་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་ཆེན་ 4-302 པོ་ཐོབ་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར་ནང་རིག་པ་སྟེ། རིག་པའི་གནས་ལྔ་པོ་དེ་དང་དེ་ལ་མཁས་པར་བྱ་ བའི་ཆེད་དུ་སྐབས་ཇི་ལྟར་འོས་པར་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་དེ་དག་ཤིན་ཏུ་བརྩོན་པར་བྱེད་ དགོས་པ་ཉིད་དོ། །བྱང་ཆུབ་སྤྱོད་འཇུག་ལས་ཀྱང་། རྒྱལ་སྲས་རྣམས་ཀྱིས་མི་བསླབ་པ། །དེ་ ནི་གང་ཡང་ཡོད་མ་ཡིན། །དེ་ལྟར་གནས་པའི་མཁས་པ་ལ། །བསོད་ནམས་མི་འགྱུར་གང་ ཡང་མེད། །ཅེས་གསུངས་པ་ལྟར་རོ། ། ཁམས་བརྟས་པར་བྱེད་ཐབས་ཡོངས་སུ་ཚོལ་བ་ལ། ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ཡིད་ལ་བྱེད་ ཚུལ་གྱིས་རྒྱས་པར་བཤད་པ་དང་། དེ་དག་ལ་བརྟེན་ནས་ཁམས་བརྟས་པར་འགྱུར་ཚུལ་ གྱིས་དོན་བསྡུ་བའོ། ། དང་པོ་ལ། རིགས་མཐུ་མོས་ཕྱིན་ཤེས་བརྟེན་སོགས། །ཚོགས་གཉིས་ཏིང་འཛིན་སྙོམས་ སེམས་སོགས། །ཡང་དག་ཁྱད་པར་ངེས་བྱ་ལས། །བརྩམས་ཏེ་ཡིད་ལ་བྱེད་ཚུལ་ལོ། །ཞེས་ སྡོམ་དུ་བྱས་པ་ལྟར་བཅུ་གཉིས་ཀྱི་དང་པོ་རིགས་སོགས་ལས་བརྩམས་ཏེ་ཡིད་ལ་བྱེད་ཚུལ་ ནི། རྒྱུ་དམིགས་ནས་ནི་དགའ་བ་དང་། །རྟེན་ལ་དེ་རྗེས་དྲན་པ་དང་། ། འབྲས་བུ་ཐུན་མོང་འདོད་པ་དང་། །ཇི་ལྟར་བྱང་ཆུབ་བཞིན་མོས་པའོ། ། (འགྲེལ་བཤད་ལས་)བླ་ན་མེད་པའི་བྱང་ཆུབ་ཏུ་འཚང་རྒྱ་བའི་རིགས་དང་ས་བོན་ནམ། ཕ་རོལ་ ཏུ་ཕྱིན་པ་རྣམས་ཀྱི་རིགས་དང་ས་བོན་ལ་ནི་ཁམས་ཞེས་བྱ་ཞིང་། གང་དག་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་ པ་དང་ལྡན་པའི་ཡིད་ལ་བྱེད་པས་ཁམས་དེ་ཉིད་བརྟས་པར་བྱེད་པ་དེ་དག་རིམ་པས་སྟོན་ པ་སྟེ། དེ་ཡང་རྒྱུ་དམིགས་ནས་དགའ་བ་ཡིད་ལ་བྱེད་པ་ནས་བདག་ཉིད་མཆོག་ཏུ་ངེས་པར་ འཛིན་པ་ཡིད་ལ་བྱེད་པའི་བར་དག་གིས་སོ། །དང་པོར་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རིགས་ལ་ གནས་པ་དེས། བདག་ཉིད་ལ་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་རྒྱུ་ཐེག་པ་ཆེན་པོའི་རིགས་དམིགས་ 4-303 ཤིང་ཡོད་པར་མཐོང་ནས་ནི་རབ་ཏུ་དགའ་བས་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ཡིད་ལ་བྱེད་ཅིང་ཁམས་ བརྟས་པར་བྱེད་པ་དང་། དེ་ནས་སེམས་བསྐྱེད་པ་ན་བདག་ཉིད་ལ་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་རྣམས་ ཀྱི་རྟེན་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་སེམས་ཡོད་པ་ལ་ཡོད་པར་ཤེས་ནས་དེ་ཉིད་རྗེས་སུ་དྲན་པས་ངེས་པར་ ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་རྣམས་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པར་འགྱུར་རོ་སྙམ་དུ་ཡིད་ལ་བྱེད་པ་དང་། སེམས་ བསྐྱེད་ནས་རང་གཞན་གྱི་དོན་བསྒྲུབ་པ་ན་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱ

【現代漢語翻譯】 爲了斷除那些胡言亂語者，需要學習聲明學（梵文：śabdavidyā，梵文羅馬擬音：śabda-vidyā，漢語字面意思：聲音的知識，即聲明），爲了斷除那些顛倒因果、在意義上產生謬誤的胡言亂語者，需要學習因明學（梵文：hetuvidyā，梵文羅馬擬音：hetu-vidyā，漢語字面意思：原因的知識，即因明），爲了接引那些喜歡用簡易方法成就受用者，需要學習工巧明（梵文：śilpakarmasthānavidyā，梵文羅馬擬音：śilpakarma-sthāna-vidyā，漢語字面意思：工藝和工作場所的知識，即工巧明），爲了利益和接引那些被各種疾病折磨者，需要學習醫方明（梵文：cikitsāvidyā，梵文羅馬擬音：cikitsā-vidyā，漢語字面意思：治療的知識，即醫方明），爲了自己能夠證得圓滿正等覺，通曉一切所知，需要學習內明學（梵文：adhyātmavidyā，梵文羅馬擬音：adhyātma-vidyā，漢語字面意思：內在的知識，即內明）。菩薩們爲了精通這五明，必須根據具體情況精進努力。正如《入菩薩行論》所說：『佛子所不學， 此事實無有， 故住彼學者， 豈有不得益。』 爲了尋求使自性堅固的方法，需要詳細闡述如何作意波羅蜜多，並通過依賴這些方法來總結自性如何變得堅固。 首先，從『種性、威力、意樂、智慧、所依等，二資糧、禪定、平等心等，正確、差別、決定之法』開始，講述作意之法。 首先從種性等十二個方面開始講述作意之法： 『從因緣而生喜悅， 從所依而憶念， 從果而生共同欲， 如是信解如菩提。』 （《釋論》中說）所謂的『種性』，是指能夠證得無上菩提的種姓或種子，也就是波羅蜜多的種姓或種子，也被稱為『自性』。爲了次第展示那些通過與波羅蜜多相應的作意來使自性堅固的方法，從作意因緣而生喜悅，到作意自性為最殊勝，共有多種方法。首先，安住于種性的菩薩，觀察到自己具有大乘種性，這是圓滿菩提的因緣，從而生起極大的喜悅，並作意波羅蜜多，使自性堅固。然後，當生起菩提心時，他意識到自己具有波羅蜜多的所依——菩提心，並憶念它，確信自己最終能夠圓滿波羅蜜多。從生起菩提心到成辦自他利益，他作意波羅蜜多。

【English Translation】 To refute those who speak nonsense, one needs to study śabdavidyā (藏文：སྒྲ་རིག་པ་，梵文天城體：śabdavidyā，梵文羅馬擬音：śabda-vidyā，漢語字面意思：the knowledge of sound, i.e., grammar); to refute those who reverse cause and effect and make mistakes in meaning, one needs to study hetuvidyā (藏文：གཏན་ཚིགས་རིག་པ་，梵文天城體：hetuvidyā，梵文羅馬擬音：hetu-vidyā，漢語字面意思：the knowledge of reasons, i.e., logic); to guide those who enjoy achieving enjoyment through easy methods, one needs to study śilpakarmasthānavidyā (藏文：བཟོ་རིག་པ་，梵文天城體：śilpakarmasthānavidyā，梵文羅馬擬音：śilpakarma-sthāna-vidyā，漢語字面意思：the knowledge of crafts and workplaces, i.e., craftsmanship); to benefit and guide those who are tormented by various diseases, one needs to study cikitsāvidyā (藏文：གསོ་བ་རིག་པ་，梵文天城體：cikitsāvidyā，梵文羅馬擬音：cikitsā-vidyā，漢語字面意思：the knowledge of healing, i.e., medicine); and to attain complete and perfect enlightenment by knowing all that is to be known, one needs to study adhyātmavidyā (藏文：ནང་རིག་པ་，梵文天城體：adhyātmavidyā，梵文羅馬擬音：adhyātma-vidyā，漢語字面意思：the knowledge of the inner, i.e., inner knowledge). Bodhisattvas must diligently strive to master these five sciences as appropriate. As it is said in the 'Bodhisattvacaryāvatāra': 'There is nothing that the sons of the Conquerors do not study; therefore, in a learned person, there is nothing that does not increase merit.' To seek ways to strengthen the essence, one needs to elaborate on how to contemplate the pāramitās and summarize how the essence becomes strengthened by relying on these methods. First, starting from 'lineage, power, intention, wisdom, basis, etc., the two accumulations, samādhi, equanimity, etc., correct, difference, and definite dharma,' the method of contemplation is explained. The method of contemplation begins with the twelve aspects, starting with lineage: 'From the cause, joy arises; from the support, remembrance; from the result, common desire; thus, believe as in enlightenment.' (From the commentary) The 'lineage' refers to the lineage or seed that can attain unsurpassed enlightenment, which is the lineage or seed of the pāramitās, also known as 'essence.' To sequentially show those methods that strengthen the essence through contemplation corresponding to the pāramitās, there are various methods, from contemplating joy arising from the cause to contemplating the essence as the most supreme. First, the bodhisattva who abides in the lineage observes that he possesses the lineage of the Great Vehicle, which is the cause of complete enlightenment, thereby generating great joy and contemplating the pāramitās, strengthening the essence. Then, when generating bodhicitta, he realizes that he possesses the support of the pāramitās—bodhicitta—and remembers it, believing that he will eventually perfect the pāramitās. From generating bodhicitta to accomplishing the benefit of oneself and others, he contemplates the pāramitās.

---

ིན་པ་རྣམས་ཀྱི་འབྲས་བུ་སེམས་ ཅན་གཞན་ཐམས་ཅད་དང་ཐུན་མོང་དུ་ཐོབ་པར་གྱུར་ཅིག་སྙམ་དུ་འདོད་ཅིང་ཡིད་ལ་བྱེད་ པ་དང་། རང་གཞན་གྱི་དོན་བསྒྲུབས་པས་དེ་ཁོ་ན་ཉིད་མཐོང་བ་ན་ཇི་ལྟར་དུས་གསུམ་གྱི་ སངས་རྒྱས་རྣམས་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་རྫོགས་པས་མངོན་པར་བྱང་ཆུབ་པ་དེ་བཞིན་དུ་བདག་ གིས་ཀྱང་བྱང་ཆུབ་ཆེན་པོ་ཐོབ་པར་གྱུར་ཅིག་སྙམ་དུ་མོས་པ་ཡིད་ལ་བྱེད་པས་ཁམས་ བརྟས་པར་འགྱུར་བའོ། ། མཐུ་སོགས་ལས་བརྩམས་ཏེ་ཡིད་ལ་བྱེད་ཚུལ་ནི། མཐུ་ནི་རྣམ་པ་བཞི་དག་ གིས། །དགའ་དང་ངེས་པར་མི་སྐྱོ་དང་། །མི་མཐུན་ཕྱོགས་དང་གཉེན་ པོ་ལ། །སྒྲུབ་པ་རྣམ་པ་བཞི་ཡིན་ནོ། །ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པའི་མི་མཐུན་ཕྱོགས་སེར་ སྣ་ལ་སོགས་པ་སྤོང་བ་དང་དེ་དག་གིས་ཚོགས་ཡོངས་སུ་སྨིན་པ་དང་། རང་གཞན་ལ་ཕན་ པ་དང་ཕྱི་མ་ལ་རྣམ་པར་སྨིན་པ་དང་རྒྱུ་མཐུན་པའི་འབྲས་བུ་འབྱིན་པ་སྟེ། མཐུ་ནི་རྣམ་པ་ བཞི་པོ་དེ་དག་རང་ལ་ཡོད་པར་ཤེས་པ་དག་གིས་མངོན་པར་དགའ་བ་ཡིད་ལ་བྱེད་པ་དང་། རང་གཞན་ཡོངས་སུ་སྨིན་པའི་དོན་དུ་གཞན་གྱི་ལོག་སྒྲུབ་དང་རང་གི་དཀའ་སྤྱད་ལ་ངེས་ པར་མི་སྐྱོ་བ་ཡིད་ལ་བྱེད་པ་དང་། སྦྱིན་པ་ལ་སོགས་པའི་མི་མཐུན་པའི་ཕྱོགས་སེར་སྣ་ལ་ སོགས་པ་སོ་སོར་འཆགས་པ་དང་། གཉེན་པོ་སྦྱིན་སོགས་སྒྲུབ་པ་ལ་རྗེས་སུ་ཡི་རང་བ་དང་། སྤང་གཉེན་གྱི་ཆོས་བཤད་པའི་ཆེད་དུ་སངས་རྒྱས་ལ་གསོལ་བ་གདབ་པ་དང་། དེ་དག་གི་ 4-304 དགེ་བ་བྱང་ཆུབ་ཏུ་ཡོངས་སུ་བསྔོ་བ་སྟེ། སྒྲུབ་པ་རྣམ་པ་བཞི་ཡིད་ལ་བྱེད་པས་ཀྱང་ཁམས་ བརྟས་པར་འགྱུར་བ་ཡིན་ནོ། ། མོས་སོགས་ལས་བརྩམས་ཏེ་ཡིད་ལ་བྱེད་ཚུལ་ནི། རབ་དང་ཡང་དག་ནོད་པ་ དང་། །གཞན་ལ་སྦྱིན་པར་འདུན་པ་དང་། །གོ་ཆ་དང་ནི་སྨོན་ལམ་ དང་། །མངོན་པར་དགའ་དང་བྱ་བའི་ཡིད། །མོས་པའི་སྟོབས་བསྐྱེད་པ་ལས་ བརྩམས་ཏེ་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པའི་ཆོས་དང་དོན་ལ་རབ་ཏུ་[དང་{དབང་}བ་ཡིད་ལ་བྱེད་པ་ དང་། ཆོས་ཚོལ་བ་ལས་བརྩམས་ཏེ་ཆོས་ཟབ་མོ་དེ་རྣམས་ལ་མི་སྨོད་ཅིང་ཡོངས་སུ་འཛིན་ པའི་སྒོ་ནས་གཞན་ལས་ཡང་དག་པར་ནོད་པར་བྱེད་པ་དང་། བཤད་པ་ལས་བརྩམས་ ཏེ་ཆོས་དང་དོན་{རབ་ཏུ་}འཆད་པའི་སྒོ་ནས་གདུལ་བྱ་གཞན་ལ་སྦྱིན་པར་འདུན་པ་ཡིད་ ལ་བྱེད་པ་དང་། སྒྲུབ་པ་ལས་བརྩམས་ཏེ་སྦྱིན་སོགས་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པའི་ཆེད་དུ་གོ་ཆ་ ཆེན་པོ་གོན་པ་དང་ནི་གདམས་ངག་རྗེས་སུ་སྟོན་པ་དང་མཐུན་པར་སྦྱིན་སོགས་ཡོངས་ སུ་རྫོགས་པའི་རྐྱེན་དང་ཕྲད་པའི་དོན་དུ་སྨོན་ལམ་ཡིད་ལ་བྱེད་པ་དང་། བདག་ཉིད་སྦྱིན་ སོགས་བསྒྲུབ་པ་ནི་ཡང་དག་པའི་བསྒྲུབ་པའོ་སྙམ་དུ་མངོན་པར་དགའ་བ་ཡིད་ལ་བྱེད་པ་ དང་། ཐབས་དང་ལྡན་པའི་ལས་ཡིད་ལ་བྱེད་པ་ནི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་རྣམས་རྫོགས་པར་བྱ་ བའི་ཡིད་དགེ་བ་རྒྱ་ཆེ

【現代漢語翻譯】 希望所有這些善行的果報，能與所有其他眾生共同獲得，並如此思念於心。當通過成就自他利益而證悟真如時，如同過去、現在、未來三世諸佛通過圓滿波羅蜜多而現前證悟菩提一樣，我也能獲得偉大的菩提，如此信解並思念於心，從而使界（khams）增長。 從威力等入手的思念方式是：威力有四種：喜悅、堅定不退、對治違品和修持。對於波羅蜜多的違品，如慳吝等，要加以捨棄，並通過這些捨棄使資糧圓滿；利益自他，使之在來世成熟，併產生與因相應的果報。了知自己具有這四種威力，從而思念現前喜悅；爲了圓滿自他，對於他人的邪行和自己的苦行，思念堅定不退；對於佈施等善行的違品，如慳吝等，要各自破除；隨喜佈施等善行的對治；爲了宣說捨棄和對治之法，向佛祈請；並將這些善根迴向菩提。通過思念這四種修持，也能使界增長。 從信解等入手的思念方式是：殊勝、如實領受、樂於佈施他人、盔甲、祈願、現前喜悅和行為之心。從生起信解的力量入手，思念殊勝地擁有波羅蜜多的法和義；從尋求佛法入手，對於甚深之法不誹謗，並通過受持來如實領受；從講說入手，通過講解法和義，思念樂於佈施給其他應調伏的眾生；從修持入手，爲了圓滿佈施等，披上偉大的盔甲，並與教誨相符，爲了與圓滿佈施等的順緣相遇，思念祈願；思念自己修持佈施等是真正的修持，從而思念現前喜悅；思念具有方便的業，即爲了圓滿波羅蜜多，發起廣大善心。

【English Translation】 Wishing that the fruits of all these virtuous deeds may be shared with all other sentient beings, and contemplating this in one's mind. When realizing suchness by accomplishing the benefit of oneself and others, just as the Buddhas of the three times have attained perfect enlightenment by perfecting the pāramitās (波羅蜜多，paramita，perfection，到達彼岸), may I also attain great bodhi (菩提，bodhi，enlightenment，覺悟), contemplating this with faith and causing the element (khams) to increase. The way to contemplate based on power (mthu) and so forth is: Power has four aspects: joy, unwavering steadfastness, antidotes to unfavorable conditions, and practice. Abandoning the unfavorable conditions of the pāramitās, such as miserliness, and perfecting the accumulations through these abandonments; benefiting oneself and others, causing them to ripen in the future, and producing results that accord with the cause. Knowing that one possesses these four powers, contemplating with manifest joy; for the sake of perfecting oneself and others, contemplating unwavering steadfastness towards others' wrongdoings and one's own austerities; individually breaking down the unfavorable conditions of generosity and other virtues, such as miserliness; rejoicing in the antidotes of generosity and other virtues; supplicating the Buddha for the sake of explaining the Dharma of abandonment and antidotes; and dedicating these virtues to bodhi. By contemplating these four practices, the element can also be increased. The way to contemplate based on faith and so forth is: excellent, truly receiving, desiring to give to others, armor, aspiration, manifest joy, and the mind of action. Starting from generating the power of faith, contemplating excellently possessing the Dharma and meaning of the pāramitās; starting from seeking the Dharma, not slandering the profound Dharma and truly receiving it through upholding it; starting from teaching, contemplating desiring to give to other beings to be tamed by explaining the Dharma and meaning; starting from practice, donning great armor for the sake of perfecting generosity and so forth, and in accordance with the instructions, contemplating aspiration for the sake of encountering favorable conditions for perfecting generosity and so forth; contemplating that one's own practice of generosity and so forth is the true practice, thereby contemplating manifest joy; contemplating actions with skillful means, that is, generating vast virtuous intention to perfect the pāramitās.

---

ན་པོ་ལ་སྤྲོ་ཞིང་འཁོར་གསུམ་དུ་རྣམ་པར་མི་རྟོག་པས་ཟིན་པས་ཀྱང་ ཁམས་བརྟས་པར་བྱེད་པའོ། ། སྦྱིན་སོགས་ལས་བརྩམས་ཏེ་ཡིད་ལ་བྱེད་ཚུལ་ནི། སྦྱིན་སོགས་རྣམ་པ་དྲུག་ལ་ ནི། །མཐུ་ཐོབ་པ་དང་ཡོངས་སྨིན་དང་། །མཆོད་པ་དང་ནི་བསྟེན་པ་ལ། ། ཡང་དག་སྤྲོ་བ་མཆོག་དང་བརྩེ། །སྦྱིན་སོགས་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་རྣམ་པ་དྲུག་པོ་ རེ་རེ་ལ་ནི་སྦྱིན་པའི་སྦྱིན་པ་ལ་སོགས་པ་དྲུག་དྲུག་ཏུ་གནས་པ་རྣམས་ལ་ནི་ཇི་ལྟར་འདོད་པ་ 4-305 བཞིན་སྒྲུབ་པར་ནུས་པའི་མཐུ་ཐོབ་པ་ལ་སྤྲོ་བ་ཡིད་ལ་བྱེད་པ་དང་། དེ་དག་ལ་བརྟེན་ནས་ བསྡུ་བའི་དངོས་པོ་བཞིས་སེམས་ཅན་ཡོངས་སུ་སྨིན་པར་བྱེད་པ་ལ་སྤྲོ་བ་ཡིད་ལ་བྱེད་པ་ དང་། སྦྱིན་པས་རྙེད་བཀུར་གྱིས་མཆོད་པ་དང་གཞན་ལྔས་སྒྲུབ་པའི་མཆོད་པས་སངས་རྒྱས་ ལ་སོགས་པ་མཆོད་པ་ལ་སྤྲོ་བ་ཡིད་ལ་བྱེད་པ་དང་ནི་སྦྱིན་སོགས་ཕྱིན་ཅི་མ་ལོག་པ་སྟོན་ པའི་དགེ་བའི་བཤེས་གཉེན་བསྟེན་པ་ལ་ཡང་དག་པར་སྤྲོ་བ་མཆོག་ཏུ་གྱུར་པ་ཡིད་ལ་བྱེད་ པ་དང་། གཉེན་པོ་སྦྱིན་སོགས་སྒྲུབ་པ་ལ་བྱམས་པ་དང་། སྤང་བྱ་སེར་སྣ་སོགས་དང་ལྡན་ པ་ལ་སྙིང་རྗེ་དང་། སྦྱིན་སོགས་ཡོན་ཏན་དང་ལྡན་པ་ལ་དགའ་བ་དང་། མཆོག་དམན་དུ་ གྱུར་པ་ལ་ཆགས་སྡང་དང་བྲལ་བའི་བཏང་སྙོམས་ཏེ་བརྩེ་བ་ཆེན་པོ་ཡིད་ལ་བྱེད་པས་ཀྱང་ ཁམས་བརྟས་པར་བྱེད་པའོ། ། ཤེས་སོགས་ལས་བརྩམས་ཏེ་ཡིད་ལ་བྱེད་ཚུལ་ནི། མ་བྱས་ངན་པར་བྱས་པ་ ལ། །ངོ་ཚ་འགྱོད་དང་ཡུལ་ལ་དགའ། །སྐྱོ་ལ་དགྲ་བོའི་འདུ་ཤེས་དང་། ། འགོད་དང་བརྗོད་པའི་བློ་གྲོས་སོ། །ངོ་ཚ་ཤེས་པ་ལས་བརྩམས་ཏེ་སྦྱིན་པ་ལ་ སོགས་པ་མ་བྱས་པའམ་བྱས་ཀྱང་མ་རྫོགས་པའམ་ངན་པ་སྟེ། ལོག་པར་བྱས་པ་ལ་ངོ་ཚ་ ཞིང་ཡུན་མི་རིང་བར་འགྱོད་པའི་སྒོ་ནས་ཡོངས་སུ་རྫོགས་ཤིང་ཕྱིན་ཅི་མ་ལོག་པར་སྒྲུབ་པ་ དང་། བརྟན་པ་ལས་བརྩམས་ཏེ་ཡུལ་སྦྱིན་སོགས་ལ་དགའ་བ་ཡིད་ལ་བྱེད་པས་སེམས་མི་ གཡེང་བར་ཀུན་ཏུ་འཛིན་པ་དང་། མི་སྐྱོ་བ་ལས་བརྩམས་ཏེ་སྦྱིན་སོགས་སྤྱོད་པས་སྐྱོ་བ་ལ་ དགྲ་བོའི་འདུ་ཤེས་ཀྱིས་སྤོང་བར་བྱེད་པ་དང་། བསྟན་བཅོས་ཤེས་པ་ལས་བརྩམས་ཏེ་སྦྱིན་ སོགས་ཡང་དག་པར་སྟོན་པའི་བསྟན་བཅོས་འགོད་པ་ལ་འདུན་པའི་བློ་གྲོས་དང་། འཇིག་ རྟེན་ཤེས་པ་ལས་བརྩམས་ཏེ་བསྟན་བཅོས་དེ་ཉིད་འཇིག་རྟེན་པའི་བློ་དང་མཚམས་པར་ གང་ལ་གང་འོས་སུ་བརྗོད་པའི་བློ་གྲོས་སོ་ཞེས་པ་དེ་རྣམས་ཡིད་ལ་བྱེད་པས་ཀྱང་ཁམས་ 4-306 བརྟས་པར་འགྱུར་བའོ། ། རྟེན་སོགས་ལས་བརྩམས་ཏེ་ཡིད་ལ་བྱེད་ཚུལ་ནི། སྦྱིན་སོགས་རྫོགས་པའི་ བྱང་ཆུབ་ཀྱི། །རྟེན་ཡིན་དབང་ཕྱུག་ལ་སོགས་མིན། །གཉིས་པོ་དག་ལ་ སྐྱོན་དང་ནི། །ཡོན་ཏན་སོ་སོར་ཡང་དག་རིག །སྦྱིན་པ་ལ་སོགས་པའི་ཕ་རོལ་ ཏུ་ཕྱིན་པ་རྣམས་ཡང་དག

【現代漢語翻譯】 此外，以歡喜心和不執著於三輪（施者、受者、所施物）來攝持，也能使界穩固。 從佈施等開始的作意方式是：對於佈施等六種（波羅蜜），獲得力量、令其圓滿、供養、依止、真實歡喜和慈愛。對於佈施等六波羅蜜中的每一個，都有佈施的佈施等六種，對於安住于這六六三十六種（波羅蜜）的情況，以隨心所欲地修持它們的力量獲得歡喜並作意；依靠這些，以四攝事使眾生完全成熟而生起歡喜並作意；以佈施所獲得的利養恭敬來供養，並以其他五種（波羅蜜）來成辦供養，從而對供養佛等生起歡喜並作意；對於如實宣說佈施等不顛倒的善知識，生起真實歡喜和極度歡喜並作意；對於修持對治品佈施等生起慈愛，對於應斷除的慳吝等生起悲憫，對於具足佈施等功德者生起歡喜，對於成為上下者生起無有貪嗔的舍心，即以大慈愛來作意，也能使界穩固。 從智慧等開始的作意方式是：未做惡業，知慚知愧，對境歡喜，厭離，視如仇敵，記錄和言說的智慧。從知慚開始，對於佈施等未做、做了卻不圓滿、或者惡劣，即顛倒行事而感到羞愧，並以不久后的後悔之心來使其圓滿和如實修持；從穩固開始，對佈施等對境生起歡喜並作意，使心不散亂而恒常執持；從不厭離開始，以修持佈施等來將厭離視為仇敵而斷除；從瞭解經論開始，對於如實宣說佈施等的經論，生起記錄的意樂智慧；從瞭解世間開始，對於將該經論以與世間人的心意相符的方式，對何人應說何事而進行言說的智慧，通過對這些進行作意，也能使界穩固。 從所依等開始的作意方式是：佈施等是圓滿菩提的所依，而不是自在等。對於這兩者，正確地認識到過患和功德。佈施等波羅蜜是圓滿菩提的真實所依，而不是自在天等。

【English Translation】 Furthermore, firmly establishing the element can also be achieved by embracing it with joy and without attachment to the three spheres (the giver, the receiver, and the object given). The way to contemplate starting from generosity, etc., is: For the six types of generosity, etc. (Pāramitās), obtaining power, bringing to complete maturity, offering, relying upon, genuine joy, and affection. For each of the six Pāramitās such as generosity, etc., there are six types of generosity of generosity, etc. For those who abide in these six sixes, thirty-six (Pāramitās), contemplating with joy the power to be able to accomplish them as desired; relying on these, generating joy by completely maturing sentient beings with the four objects of gathering; offering with the gains and respect obtained through generosity, and accomplishing offerings with the other five (Pāramitās), thereby generating joy and contemplating the offering of the Buddhas, etc.; for the virtuous friend who truthfully teaches generosity, etc., without perversion, generating genuine joy and extreme joy and contemplating; generating love for practicing the antidotes of generosity, etc., generating compassion for the faults to be abandoned such as stinginess, etc., generating joy for those who possess the qualities of generosity, etc., generating equanimity free from attachment and aversion for those who become superior and inferior, that is, contemplating with great affection, can also make the element firm. The way to contemplate starting from wisdom, etc., is: Not doing evil deeds, knowing shame and embarrassment, delighting in the object, renunciation, seeing as an enemy, recording and the wisdom of speech. Starting from knowing shame, feeling ashamed for not doing generosity, etc., doing but not completing, or being bad, that is, acting perversely, and perfecting and truly practicing it with a sense of regret soon after; starting from stability, generating joy and contemplating on objects such as generosity, etc., keeping the mind unscattered and constantly holding on; starting from not being weary, eliminating weariness by practicing generosity, etc., by regarding it as an enemy; starting from knowing the scriptures, generating the wisdom of the desire to record the scriptures that truly teach generosity, etc.; starting from knowing the world, the wisdom of speaking about that scripture in a way that is in accordance with the minds of worldly people, what should be said to whom, by contemplating these, the element can also be made firm. The way to contemplate starting from the support, etc., is: Generosity, etc., are the support for complete enlightenment, not freedom, etc. For these two, correctly recognizing faults and qualities. The Pāramitās such as generosity, etc., are the true support for complete enlightenment, not Īśvara, etc.

---

་པར་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་ཆེན་པོ་ཐོབ་པར་འགྱུར་བའི་རྟེན་ནམ་ གཞིའམ་རྒྱུ་ཡིན་གྱི། དབང་ཕྱུག་དང་ཚངས་པ་ལ་སོགས་པ་ལ་བརྟེན་ནས་ནི་བྱང་ཆུབ་ཐོབ་ པར་འགྱུར་བ་མིན་ནོ། །ཞེས་ཆོས་ལ་རྟོན་གྱི་གང་ཟག་ལ་རྟོན་པ་མ་ཡིན་པ་ཡིད་ལ་བྱེད་པ་ དང་། མི་མཐུན་ཕྱོགས་དང་གཉེན་པོ་གཉིས་པོ་དག་ལ་རིམ་པ་བཞིན་དུ་སེར་སྣ་ལ་བརྟེན་ ནས་དབུལ་པོར་འགྱུར་པ་ལ་སོགས་པའི་སྐྱོན་དང་ནི་སྦྱིན་པ་ལ་བརྟེན་ནས་འབྱོར་པ་ཐོབ་པ་ ལ་སོགས་པའི་ཡོན་ཏན་སོ་སོར་ཡང་དག་པར་རིག་པ་ཡིད་ལ་བྱེད་པས་ཀྱང་ཁམས་བརྟས་ པར་འགྱུར་བའོ། ། ཚོགས་གཉིས་སོགས་ལས་བརྩམས་ཏེ་ཡིད་ལ་བྱེད་ཚུལ་ནི། བསགས་པ་རྗེས་སུ་ དྲན་པ་ཡིས། །དགའ་དང་དོན་ཆེན་མཐོང་བ་དང་། །རྣལ་འབྱོར་རྣམ་ པར་མི་རྟོག་དང་། །དེ་འཛིན་རྐྱེན་དང་ཕྲད་འདོད་པ། །སྦྱིན་པ་ལ་སོགས་པ་ ལ་བརྟེན་ནས་བསོད་ནམས་དང་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་ཚོགས་གཉིས་བསགས་པ་རྗེས་སུ་དྲན་པ་ཡིས་ དགའ་བ་ཁྱད་པར་ཅན་ཡིད་ལ་བྱེད་པ་དང་། སྦྱིན་པ་ལ་སོགས་པ་ནི་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་ཕྱོགས་དང་ མཐུན་པའི་ངོ་བོ་ཡིན་པས་དེ་དག་ལ་བརྟེན་ནས་འབྲས་བུ་དོན་ཆེན་པོ་རྫོགས་པའི་སངས་ རྒྱས་ཐོབ་པར་མཐོང་བ་ཡིད་ལ་བྱེད་པ་དང་། ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་རྫོགས་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར་ཞི་ གནས་དང་ལྷག་མཐོང་གི་རྣལ་འབྱོར་སྒོམ་པར་འདོད་པ་ཡིད་ལ་བྱེད་པ་དང་། སྦྱིན་སོགས་ རྫོགས་པར་བྱེད་པའི་ཐབས་ལ་མཁས་པ་འཁོར་གསུམ་དུ་རྣམ་པར་མི་རྟོག་པ་ཡིད་ལ་བྱེད་ 4-307 པ་དང་། ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་དེ་རྣམས་སྟོན་པའི་ཆོས་དང་དོན་འཛིན་པར་འདོད་པ་ཡིད་ལ་བྱེད་ པ་དང་། སྦྱིན་སོགས་དེ་རྣམས་འཛིན་ཞིང་རྫོགས་པར་བྱེད་པའི་མཐུན་རྐྱེན་དགེ་བའི་བཤེས་ གཉེན་དང་ཕྲད་པར་འདོད་པའི་སྨོན་ལམ་ཡིད་ལ་བྱེད་པས་ཀྱང་ཁམས་བརྟས་པར་འགྱུར་ བའོ། ། ཏིང་ངེ་འཛིན་ལ་སོགས་པ་ལས་བརྩམས་ཏེ་ཡིད་ལ་བྱེད་ཚུལ་ནི། ལོག་པར་འཛིན་ པ་རྣམ་པ་བདུན། །སྤོང་བའི་མཐུ་ནི་མཐོང་བ་དང་། །ངོ་མཚར་ངོ་ མཚར་མེད་པ་ལ། །འདུ་ཤེས་རྣམ་པ་བཞི་ཉིད་དོ། །ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་བསྒོམ་ པའི་མི་མཐུན་ཕྱོགས་ཀུན་བཏགས་མེད་པ་ལ་ཡོད་པར་འཛིན་པ་དང་། གཞན་དབང་སྐྱོན་ ཅན་ལ་ཡོན་ཏན་དུ་འཛིན་པ་དང་། ཡོངས་གྲུབ་ཡོན་ཏན་དང་ལྡན་པ་ལ་མི་ལྡན་པར་འཛིན་ པ་དང་། འདུས་བྱས་རྟག་པར་འཛིན་པ་དང་། ཟག་བཅས་བདེ་བར་འཛིན་པ་དང་། ཆོས་ལ་ བདག་དུ་འཛིན་པ་དང་། མྱང་འདས་མ་ཞི་བར་འཛིན་པ་སྟེ་ལོག་པར་འཛིན་པ་རྣམ་པ་བདུན་ སྤོང་པའི་མཐུ་ནི། དང་པོ་གསུམ་གྱི་གཉེན་པོར་སྟོང་པ་ཉིད་དང་སྨོན་པ་མེད་པ་དང་མཚན་ མ་མེད་པའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་ཏེ་རྣམ་པར་ཐར་པའི་སྒོ་གསུམ་ཡིད་ལ་བྱེད་པ་དང་། ཕྱི་མ་བཞིའི་ གཉེན་པོར་འདུས་བྱས་ཐམས་ཅད་མི་རྟག་པ་དང་། ཟག་བཅས་ཐམས་ཅད་སྡུག་བསྔལ་བ་ དང་། ཆོས་ཐམས་

【現代漢語翻譯】 是獲得圓滿正等覺的所依、基礎或原因。依靠自在天和梵天等是無法獲得菩提的。要依止佛法，不要依止個人，要牢記於心。對於不順之法和對治之法，分別認識到由於吝嗇而導致貧窮等過患，以及由於佈施而獲得財富等功德，並牢記於心，也能使界增盛。 從二資糧等開始的作意方式是：憶念積聚，見喜與大義，瑜伽無分別，彼執因與欲。憶念通過佈施等積累的福德和智慧二資糧，心中生起殊勝的歡喜。佈施等具有與菩提相順的體性，因此憶念依靠它們能夠證得圓滿正等覺這一重大果位。爲了圓滿波羅蜜多，想要修習止觀瑜伽，並憶念之。善巧于圓滿佈施等的方法，對三輪體空無分別念，並憶念之。想要執持宣說這些波羅蜜多的佛法和意義，並憶念之。憶念想要值遇執持並圓滿佈施等善法的順緣——善知識，併爲此發願，也能使界增盛。 從三摩地等開始的作意方式是：邪執有七種，捨棄之力見，稀有無稀有，四想即是彼。修習波羅蜜多的違品，即對於無有自性之法執為實有，對於有缺陷的依他起執為功德，對於具功德的圓成實執為無功德，執著有為法為常，執著有漏法為樂，執著法為我，執著涅槃為不寂滅，這七種邪執。捨棄它們的力量是：爲了對治前三種邪執，憶念空性、無愿和無相三摩地，即三解脫門。爲了對治后四種邪執，憶念一切有為法皆是無常，一切有漏法皆是痛苦，一切法皆是無我。

【English Translation】 It is the support, basis, or cause for attaining complete and perfect enlightenment. Relying on Ishvara (自在天，梵文天城體：ईश्वर，梵文羅馬擬音：Īśvara，字面意思：自在者) and Brahma (梵天) and others will not lead to enlightenment. Rely on the Dharma (佛法), not on individuals, and keep this in mind. Regarding unfavorable and remedial factors, respectively, recognize the faults such as becoming poor due to stinginess, and the merits such as gaining wealth due to generosity, and keeping these in mind will also increase the element. The way of focusing the mind, starting from the two accumulations, is: 'Remembering accumulation, seeing joy and great meaning, yoga without discrimination, that holding cause and desire.' Remembering the accumulation of the two accumulations of merit and wisdom through generosity, etc., generates special joy in the mind. Generosity, etc., have the nature of being in accordance with enlightenment, so remember that relying on them, one can attain the great fruit of complete Buddhahood. Desiring to practice the yoga of Shamatha (止，梵文天城體：शमथ，梵文羅馬擬音：śamatha，字面意思：止) and Vipassanā (觀，梵文天城體：विपश्यना，梵文羅馬擬音：vipaśyanā，字面意思：觀) in order to perfect the Pāramitās (波羅蜜多), and remember this. Being skilled in the methods of perfecting generosity, etc., without discriminating the three spheres, and remember this. Desiring to hold the Dharma and meaning that teach these Pāramitās, and remember this. Remembering and wishing to meet the favorable conditions for holding and perfecting generosity, etc., the virtuous friend (善知識), and making aspirations for this, will also increase the element. The way of focusing the mind, starting from Samādhi (三摩地), etc., is: 'Wrong views are of seven kinds, the power of abandoning is seen, rare, without rarity, the four perceptions are just that.' The opposing factors to practicing the Pāramitās, namely, holding onto the non-existent as existent, holding onto the flawed other-dependent as meritorious, holding onto the perfect and virtuous as without virtue, holding onto conditioned phenomena as permanent, holding onto contaminated phenomena as pleasurable, holding onto Dharma as self, and holding onto Nirvāṇa (涅槃) as not pacified—these are the seven kinds of wrong views. The power of abandoning them is: as remedies for the first three wrong views, remember the three Samādhis of emptiness, wishlessness, and signlessness, which are the three doors of liberation. As remedies for the latter four wrong views, remember that all conditioned phenomena are impermanent, all contaminated phenomena are suffering, and all Dharmas are without self.

---

ཅད་བདག་མེད་པ་དང་། མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་ཞི་བ་སྟེ་ཆོས་ཀྱི་སྡོམ་བཞི་ ཡིད་ལ་བྱེད་པ་མཐོང་བ་དང་། ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་རྣམས་ཕྱོགས་རེ་བ་མ་ཡིན་པར་སྒྲུབ་པ་རྒྱ་ ཆེ་བའི་འདུ་ཤེས་དང་། བསྐལ་པ་མང་པོར་སྒྲུབ་པ་ཡུན་རིང་བའི་འདུ་ཤེས་དང་། ཚེ་འདིར་ ལན་ལ་རེ་བ་མེད་པའི་འདུ་ཤེས་དང་། ཕྱི་མར་རྣམ་པར་སྨིན་པ་ལ་རེ་བ་མེད་པའི་འདུ་ཤེས་ ཏེ་ངོ་མཚར་བའི་འདུ་ཤེས་རྣམ་པ་བཞི་ཡིད་ལ་བྱེད་པ་དང་། རྒྱུ་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་རྒྱ་ཆེ་བ་ དང་ཡུན་རིང་བ་ཡོད་ན་འབྲས་བུ་སངས་རྒྱས་ཉིད་འགྲུབ་པ་དང་། གཉིས་པོ་དེ་དག་ཡོད་ 4-308 ན་རང་གཞན་ལ་སེམས་མཉམ་པར་འཇོག་པ་དང་། ཁྱད་པར་དུ་འཕགས་པ་བརྒྱ་བྱིན་ལ་ སོགས་པ་ལས་མཆོད་པ་ཐོབ་ཀྱང་ལན་ལ་རེ་བ་མེད་པ་དང་། འཇིག་རྟེན་ཐམས་ཅད་ལས་ ཁྱད་པར་དུ་འཕགས་པའི་ལུས་དང་ལོངས་སྤྱོད་ཐོབ་ཀྱང་རྣམ་པར་སྨིན་པ་ལ་རེ་བ་མེད་པ་ནི་ དམ་པ་རྣམས་ཀྱི་ཆོས་ཉིད་ཡིན་པས། ངོ་མཚར་བ་མེད་པ་ལའང་འདུ་ཤེས་རྣམ་པ་བཞི་ཡིད་ ལ་བྱེད་པས་ཀྱང་ཁམས་བརྟས་པར་འགྱུར་བ་ཉིད་དོ། ། སྙོམས་སེམས་ལ་སོགས་ལས་བརྩམས་ཏེ་ཡིད་ལ་བྱེད་ཚུལ་ནི། སེམས་ཅན་ རྣམས་ལ་སྙོམས་སེམས་དང་། །བདག་ཉིད་ཆེན་པོ་མཐོང་བ་དང་། ། གཞན་གྱི་ཡོན་ཏན་ལན་རེ་དང་། །གསུམ་དུ་སྨོན་དང་རྒྱུན་དུའོ། །ཕ་ རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་རྣམས་ཀྱིས་སེམས་ཅན་རྣམས་ལ་ཉེ་རིང་མེད་པར་སྙོམས་པའི་སེམས་ཀྱིས་ ཕན་འདོགས་པ་ཡིད་ལ་བྱེད་པ་དང་། དེ་རྣམས་ཀྱིས་སེམས་ཅན་ལ་ཕན་འདོགས་པ་ནི་ བདག་ཉིད་ཆེན་པོ་ཉིད་དུ་མཐོང་བ་ཡིད་ལ་བྱེད་པ་དང་། ཕན་བཏགས་པའི་ལན་དུ་གཞན་ དག་ཀྱང་སྦྱིན་སོགས་ཀྱི་ཡོན་ཏན་ལ་འཇུག་པའི་ལན་རེ་བ་ཡིད་ལ་བྱེད་པ་དང་། དེ་དག་གི་ དགེ་བ་ལ་བརྟེན་ནས་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་བཅུ་ལ་གནས་པས། བྱང་ ཆུབ་སེམས་དཔའི་སའི་མཐར་ཐུག་པ་དང་། སངས་རྒྱས་ཀྱི་སའི་མཐར་ཐུག་པ་དང་། སེམས་ ཅན་གྱི་དོན་བྱེད་པ་གསུམ་དུ་གྱུར་ཅིག་ཅེས་སྨོན་པ་ཡིད་ལ་བྱེད་པ་དང་། དུས་དོན་ཡོད་པར་ བྱས་ཏེ་རེས་འགའ་བ་མ་ཡིན་པར་སྦྱིན་སོགས་རྒྱུན་དུ་[ཡོད་{སྤྱོད་}པ་ཡིད་ལ་བྱེད་པས་ཀྱང་ ཁམས་བརྟས་པར་འགྱུར་བའོ། ། ཡང་དག་སྦྱོར་བ་ལས་བརྩམས་ཏེ་ཡིད་ལ་བྱེད་ཚུལ་ནི། སངས་རྒྱས་བསྟན་པ་ བསྒྲུབ་པའི་ཕྱིར། །ཚུ་རོལ་མི་གནས་སེམས་པ་དང་། །དེས་དམན་དར་ བའི་སེམས་ཅན་ལ། །མི་དགའ་བ་དང་རབ་དགའ་བའོ། །སངས་རྒྱས་ 4-309 བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་ཇི་སྐད་བསྟན་པ་བཞིན་དུ་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་རྣམས་ཕྱིན་ཅི་མ་ལོག་ པར་བསྒྲུབ་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར་ཚུ་རོལ་ཏེ་རང་དོན་ཕལ་པ་ཙམ་ལ་མི་གནས་པར་གཞན་དོན་ ཁྱད་པར་དུ་འཕགས་པ་སྒྲུབ་པར་སེམས་པ་ཡང་དག་པའི་སྦྱོར་བ་ཡིད་ལ་བྱེད་པ་དང་། དེས་ དམན་དར་བའི་ཞེས་པ་རིམ་པ་ལྟར་{སྦྱར་ཏེ}། སྦྱིན་སོགས་

【現代漢語翻譯】 一切皆無我，涅槃寂靜，此乃四法印。憶念此等見解，以及諸波羅蜜多，並非僅執一方，而是成就廣大之見解；于多劫中修持，乃長久之見解；於此生不求回報之見解；于來世不求異熟之見解，此乃四種稀有之見解。若有廣大且長久的波羅蜜多之因，則能成就佛果。若有此二者，則能平等對待自他。尤其，即使從帝釋天等處獲得供養，亦不求回報；即使獲得超越世間一切的身體和受用，亦不求異熟，此乃聖者之法性。因此，對於無稀有之處，亦憶念四種見解，以此亦能增長界。 從平等心等開始憶念之方式：『于諸有情起平等心，見自性偉大，於他人功德生隨喜，三時發願恒常行。』諸波羅蜜多者，以無有親疏之平等心利益有情，憶念此；彼等利益有情，見為自性偉大，憶念此；為報答利益，憶念他人亦行佈施等功德；依彼等之善根，憶念一切有情皆安住於十波羅蜜多，愿成菩薩地之究竟、佛地之究竟、利益有情之三事；不時而作，而是恒常行佈施等，以此亦能增長界。 從正行開始憶念之方式：『為成辦佛陀教法故，不住此岸之心，於劣者興盛之有情，不喜與極喜。』如世尊所教示，為如實成辦諸波羅蜜多，不住于僅為自身之小利，而是思惟成辦殊勝之他利，此乃正確之行持，憶念此。『於劣者興盛』，次第相連，佈施等

【English Translation】 All is without self, Nirvana is peace—these are the four seals of Dharma. To contemplate these views, and the Paramitas (perfections), not adhering to one side, but accomplishing the vast understanding; to practice for many eons is the long-lasting understanding; to have the understanding of not expecting a return in this life; to have the understanding of not expecting a result in the next life—these are the four wondrous understandings. If there is a vast and long-lasting cause of Paramitas, then the result of Buddhahood itself will be accomplished. If these two are present, then one can equally regard oneself and others. Especially, even if one receives offerings from Indra (Śakra, 帝釋天) and others, one does not expect a return; even if one obtains a body and possessions that surpass all in the world, one does not expect a result—this is the nature of the noble ones. Therefore, even in the absence of wonder, contemplating the four types of understanding will also increase the element. The way to contemplate starting from equanimity and so on: 'Towards all sentient beings, equanimity, seeing the greatness of self, rejoicing in the virtues of others, wishing for three times, and constantly.' Those who have attained the Paramitas benefit sentient beings with an unbiased and equal mind, contemplating this; they benefit sentient beings, seeing it as the greatness of self, contemplating this; in return for the benefit given, contemplating that others also engage in the virtues of generosity and so on; relying on their merits, contemplating that all sentient beings abide in the ten Paramitas, may they become the ultimate of the Bodhisattva ground, the ultimate of the Buddha ground, and the three things of benefiting sentient beings; not doing it occasionally, but constantly practicing generosity and so on, this also increases the element. The way to contemplate starting from right effort: 'For the sake of accomplishing the Buddha's teachings, a mind that does not dwell on this shore, towards sentient beings who are inferior and flourishing, dislike and great joy.' As the Bhagavan (Buddha) taught, in order to accomplish the Paramitas without turning them upside down, not dwelling on the small benefit of oneself alone, but contemplating the accomplishment of the superior benefit of others—this is the correct conduct, contemplating this. 'Inferior and flourishing' are connected in order, generosity and so on

---

ཡང་དག་པ་དེས་དམན་ཞིང་ བཅོས་མ་ལ་དགའ་བའི་སེམས་ཅན་རྣམས་ལ་མི་དགའ་བ་ཡིད་ལ་བྱེད་པ་དང་། སྦྱིན་སོགས་ ཡང་དག་པ་དེས་དར་བའི་སེམས་ཅན་རྣམས་ལ་རབ་ཏུ་དགའ་བ་ཡིད་ལ་བྱེད་པས་ཀྱང་ ཁམས་བརྟས་པར་འགྱུར་བའོ། ། ཁྱད་པར་ལས་བརྩམས་ཏེ་ཡིད་ལ་བྱེད་ཚུལ་ནི། བསྒོམ་པ་བཅོས་དང་ཡང་ དག་ལ། །མ་དད་པ་དང་དད་པ་དང་། །དང་དུ་མི་ལེན་ཡིད་བྱེད་ལ། ། ལུང་བསྟན་ངེས་པར་དགའ་བའོ། །བསྒོམ་པ་བཅོས་དང་ཡང་དག་ལ་ཞེས་པ་རིམ་ པ་ལྟར་{སྦྱར་ཏེ་}ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་བསྒོམ་པ་ལྟར་སྣང་བཅོས་མ་རྣམས་ལ་མ་དད་པ་ཡིད་ལ་ བྱེད་པ་དང་། སྦྱིན་སོགས་ཡང་དག་པར་སྤྱོད་པ་རྣམས་ལ་དད་པ་ཡིད་ལ་བྱེད་པ་དང་། མི་ མཐུན་ཕྱོགས་སེར་སྣ་ལ་སོགས་པ་སྐྱེས་ན་གཉེན་པོ་སྦྱིན་པ་ལ་སོགས་པས་འདུལ་ཞིང་དང་ དུ་མི་ལེན་པ་ཡིད་ལ་བྱེད་པ་དང་། ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་རྣམས་རྫོགས་པའི་འབྲས་བུ་{བྱང་ཆུབ་ ཏུ་}ལུང་བསྟན་པ་ཐོབ་པ་ན་དགའ་བ་ཡིད་ལ་བྱེད་པ་དང་། ས་བཅུ་པོ་ན་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ བཅུ་ག་ཡོད་ཅིང་། ཁྱད་པར་དུ་ས་དང་པོ་ན་སྦྱིན་པ་གཙོ་ཆེ་བ་ལ་སོགས་པ་ངེས་པའི་ས་ལ་ གནས་པ་ཐོབ་པར་འགྱུར་བ་ལ་དགའ་བ་ཡིད་ལ་བྱེད་པས་ཀྱང་ཁམས་བརྟས་པར་འགྱུར་ བའོ། ། ངེས་པར་བྱ་བ་ལས་བརྩམས་ཏེ་ཡིད་ལ་བྱེད་ཚུལ་ནི། ཕྱི་མའི་ཚེ་ལ་མཐོང་བའི་ ཕྱིར། །འཇུག་སེམས་མཉམ་པར་ལྟ་བའི་ཕྱིར། །མཆོག་ཆོས་རྣམས་ལ་ 4-310 ཞུགས་པ་ཡིས། །བདག་ཉིད་མཆོག་ཏུ་ངེས་འཛིན་ཕྱིར། །བྱང་ཆུབ་སེམས་ དཔའ་ཡིན་ཕན་ཆད་ཕྱི་མའི་ཚེ་ལ་[མཐོང་{འགྲོ་}བ་གང་དུ་སྐྱེས་ཀྱང་སྦྱིན་པ་ལ་སོགས་པ་ ངེས་པར་བྱ་དགོས་སོ་སྙམ་དུ་མཐོང་བའི་ཕྱིར་འདིར་ཡང་དེ་དག་སྤྱོད་པ་ལ་འཇུག་པ་ཡིད་ལ་ བྱེད་པ་དང་། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་གཞན་རྣམས་དང་ཡང་བདག་ཉིད་སེམས་མཉམ་པར་ ལྟ་བའི་ཕྱིར་དེ་དག་དང་ལྷན་ཅིག་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་རྣམས་རྟག་ཏུ་མོས་པས་སྒྲུབ་པ་ཡིད་ལ་ བྱེད་པ་དང་། སྤྱོད་པའི་མཆོག་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པའི་ཆོས་རྣམས་ལ་ཞུགས་པ་ཡིས་བདག་ཉིད་ མཆོག་ཏུ་འགྱུར་བར་ངེས་པར་འཛིན་པའི་ཕྱིར་སྦྱིན་པའི་ནང་ནས་ཆོས་ཀྱི་སྦྱིན་པ་མཆོག་ ཏུ་གྱུར་པ་ལ་སོགས་པ་རྣམས་ལ་འཇུག་པ་ཡིད་ལ་བྱེད་པས་ཀྱང་ཁམས་བརྟས་པར་འགྱུར་ བའོ། ། དེ་དག་ལ་བརྟེན་ནས་ཁམས་བརྟས་པར་འགྱུར་ཚུལ་གྱིས་དོན་བསྡུ་བ་ནི། ཕ་རོལ་ ཕྱིན་བཅུའི་རྒྱུས་བྱུང་བའི། །དགེ་བ་ཡིད་ལ་བྱེད་འདི་དག །རྟག་ཏུ་བྱང་ ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཡི། །ཁམས་ནི་བརྟས་པར་བྱེད་པ་ཡིན། །དགོངས་ འགྲེས་ལས། ཐབས་དང་སྟོབས་དང་སྨོན་ལམ་དང་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་བཞིའི་དང་ པོ་ནི་སྦྱིན་སོགས་དང་པོ་གསུམ་གྱི་གྲོགས་དང་། ཕྱི་མ་གསུམ་རིམ་པ་བཞིན་ཕར་ཕྱིན་ཕྱི་མ་ གསུམ་གྱི་གྲོགས་སུ་གསུངས་ཤིང་། དབུས་མཐའི་ཊཱིཀྐཱར། བཞི་གའང་ཤེས་རབ་ཀྱི་

【現代漢語翻譯】 此外，對於那些喜愛虛偽、不真誠的眾生，心懷不悅；對於那些因真誠而興盛的眾生，心懷極大的喜悅，也能使界（khams，梵文dhatu，指構成要素或能力）增長。 通過專注於差別來修習的方式是：對於虛假的禪定和真實的禪定，不信任和信任；對於不接受和接受；以及對於預言的確定喜悅。意思是說，依次地，對於那些表面上修習{結合的}波羅蜜多（pharol tu phyin pa，梵文paramita，意為「度」、「到彼岸」）但實際上是虛假的修行者，心懷不信任；對於那些真誠地行佈施等善行的人，心懷信任；如果生起與善行相違背的慳吝等煩惱，就用佈施等對治，並且不接受這些煩惱，心懷不接受；當獲得圓滿波羅蜜多的果報，即{菩提}的授記時，心懷喜悅；在十地（sa bcu po，菩薩修行的十個階段）中，具足十種波羅蜜多，並且特別是在初地（sa dang po）以佈施為主等，對於獲得安住于確定的地的狀態感到喜悅，也能使界增長。 通過專注于需要確定的事情來修習的方式是：爲了來世能夠見到，爲了平等看待進入（佛道）的心，爲了進入殊勝的法，爲了確定自己是殊勝的。意思是說，作為菩薩（byang chub sems dpa'，梵文bodhisattva，意為「覺有情」），從今以後，爲了{無論}來世出生在何處，都必須確定要行佈施等善行，因此，也爲了在此生中行持這些善行，心懷進入（佛道）；並且爲了自己與其他的菩薩心意平等，與他們一起恒常以歡喜心修持波羅蜜多；並且因為進入殊勝的波羅蜜多之法，而確定自己會變得殊勝，因此，對於佈施中最殊勝的法佈施等善行，心懷進入，也能使界增長。 總結以上通過依賴這些方法使界增長的意義：憶念由十波羅蜜多之因所生的善，這些善行能使菩薩的界增長。《深密解脫經》（dgongs 'grel，梵文Samdhinirmocana Sutra）中說：『方便、力量、愿和智慧的波羅蜜多這四種，第一種是佈施等前三種的助伴，后三種依次是後面三種波羅蜜多的助伴。』《中邊分別論注》（dbus mtha'i Tikka）中說：『四種都是智慧的…』

【English Translation】 Furthermore, disliking beings who are inferior and fond of pretense, and cherishing great joy for beings who flourish through genuineness, also causes the element (khams, Sanskrit dhatu, referring to constituent elements or capacities) to increase. The method of cultivating mindfulness by focusing on distinctions is: Disbelief and belief in contrived and genuine meditation; non-acceptance and acceptance; and definite joy in prophecies. This means that, sequentially, one should harbor disbelief towards those who seemingly practice the perfections (pharol tu phyin pa, Sanskrit paramita, meaning 'gone to the other shore') but are actually pretenders; harbor belief towards those who genuinely practice generosity and other virtues; if afflictions such as miserliness arise, which are contrary to virtue, subdue them with generosity and other antidotes, and harbor non-acceptance; when one receives the prophecy of attaining the result of perfecting the perfections, which is {enlightenment}, harbor joy; in the ten bhumis (sa bcu po, the ten stages of a Bodhisattva's path), all ten perfections are present, and especially in the first bhumi (sa dang po), generosity is predominant, and so forth. Rejoicing in attaining the state of abiding in a definite bhumi also causes the element to increase. The method of cultivating mindfulness by focusing on what needs to be ascertained is: For the sake of seeing in future lives, for the sake of equally regarding the mind entering (the path), for the sake of entering the supreme Dharma, for the sake of definitely grasping oneself as supreme. This means that, as a Bodhisattva (byang chub sems dpa', Sanskrit bodhisattva, meaning 'enlightenment being'), from now on, in order to ensure that {wherever} one is born in future lives, one must definitely practice generosity and other virtues, and therefore, also in order to practice these virtues in this life, one should cultivate mindfulness of entering (the path); and in order to have equal mind with other Bodhisattvas, one should always cultivate the perfections with joy together with them; and because one enters the supreme Dharma of the perfections, one should definitely grasp that one will become supreme, and therefore, one should cultivate mindfulness of entering into the most supreme Dharma of generosity, and so forth, which also causes the element to increase. Summarizing the meaning of how the element increases by relying on these methods: Remembering the virtues arising from the causes of the ten perfections, these virtues cause the element of a Bodhisattva to increase. The Sandhinirmocana Sutra (dgongs 'grel, Sanskrit Samdhinirmocana Sutra) states: 'The four perfections of means, power, aspiration, and wisdom, the first is the companion of the first three, generosity and so forth, and the latter three are sequentially the companions of the latter three perfections.' The Commentary on Distinguishing the Middle from the Extremes (dbus mtha'i Tikka) states: 'All four are wisdom...'

---

ཕ་རོལ་ ཏུ་ཕྱིན་པ་ལས་ཕྱེ་བར་གསུངས་པ་དང་བཅས་པའི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་བཅུའི་རྒྱུ་ལས་བྱུང་བའི་ ཚོགས་གཉིས་ཀྱི་དགེ་བ་ཡིད་ལ་བྱེད་པ་འདི་དག་གིས་དུས་རྟག་ཏུ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་ ཁམས་རང་བཞིན་གྱི་རིགས་ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་དྲི་མ་དང་བྲལ་བར་བྱེད་ཅིང་། རྒྱས་འགྱུར་གྱི་ རིགས་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པའི་དགེ་བའི་བག་ཆགས་སམ་ས་བོན་གྱི་ནུས་པ་ནི་གོང་ནས་གོང་དུ་ འཕེལ་ཞིང་བརྟས་པར་བྱེད་པ་ཡིན་ནོ། ། 4-311 ཆོས་ཡོངས་སུ་ཚོལ་བའི་རབ་ཏུ་དབྱེ་བ་ནི། རྒྱས་དང་ལྷག་པའི་བསམ་དང་ ཆེན་པོ་ནི། །བརྟན་པའི་ཡོངས་སུ་ཚོལ་བ་ཡིན་པར་འདོད། །དེ་དག་གི་ ནི་སྤང་དང་བཅས་པ་དང་། །སྤང་བ་མེད་དང་དེ་བཞིན་དབང་འབྱོར་ པའོ། །ཆོས་ཡོངས་སུ་ཚོལ་བ་རྣམ་པ་བཅུ་གསུམ་གྱི་དང་པོ་དྲུག་ནི། མོས་སྦྱོད་ཀྱི་གནས་ སྐབས་ན་ཐེག་ཆེན་གྱི་ཆོས་ཐོས་པ་ལ་བརྟེན་ནས་མོས་པ་རྒྱས་པའི་ཚོལ་བ་དང་། ཆོས་ཀྱི་ སྒོའི་རྒྱུན་གྱི་ཏིང་ངེ་འཛིན་ཐོབ་པ་དང་། ས་དང་པོ་ནས་བདུན་པའི་བར་ལ་ཆོས་ཉིད་ཁོང་དུ་ ཆུད་ཅིང་བདག་གཞན་མཉམ་པར་རྟོགས་པས་ལྷག་པའི་བསམ་པ་དག་པའི་ཚོལ་བ་དང་། དག་པ་ས་གསུམ་གྱི་སྐབས་ན་རྣམ་པར་མི་རྟོག་པའི་ཡེ་ཤེས་ལ་དབང་འབྱོར་པ་ཐོབ་པས་ ཆེན་པོར་གྱུར་པའི་ཚོལ་བ་སྟེ། དེ་རྣམས་ནི་བརྟན་པ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་ཀྱི་ཡོངས་ སུ་ཚོལ་བ་ཡིན་པར་འདོད་ཅིང་། དེ་དག་གི་ནི་རྣམ་གྲངས་ཀྱང་རིམ་པ་བཞིན་དུ་མོས་སྤྱོད་ཀྱི་ སྐབས་ན་སྤང་བྱ་དང་བཅས་པ་དང་། ས་དང་པོ་ནས་མཐོང་བས་སྤང་བར་བྱ་བ་མེད་པ་དང་། དེ་བཞིན་དུ་ས་བརྒྱད་པ་ནས་ཉོན་མོངས་མངོན་དུ་གྱུར་མེད་པས་དབང་འབྱོར་པ་ཐོབ་པའི་ ཡོངས་སུ་ཚོལ་བའོ། ། ཕྱི་མ་བདུན་ནི། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་ཀྱི་ཚོལ་བ་ནི། །སྐུ་མེད་ པ་དང་བཅས་དང་སྐུ་ཐོབ་དང་། །སྐུ་ཡོངས་རྫོགས་དང་ང་རྒྱལ་མང་བ་ དང་། །ང་རྒྱལ་ཕྲ་དང་ང་རྒྱལ་མེད་པར་འདོད། །སླར་ཡང་བྱང་ཆུབ་སེམས་ དཔའ་རྣམས་ཀྱི་ཆོས་ཡོངས་སུ་ཚོལ་བའི་དབྱེ་བ་ནི། མོས་སྤྱོད་ཀྱི་སྐབས་སུ་ཐོས་བསམ་ རྟོག་དཔྱོད་ལ་བརྟེན་པ་ན་ཆོས་ཀྱི་སྐུ་མངོན་དུ་གྱུར་པ་མེད་པའི་ཚོལ་བ་དང་། དེ་དག་ཏུའང་ བསྒོམས་པ་ལས་བྱུང་བའི་ཤེས་རབ་ཐོབ་པ་ན་ཆོས་ཀྱི་སྐུ་དང་བཅས་པའི་ཚོལ་བ་དང་། ས་ དང་པོ་ནས་བདུན་པའི་བར་ལ་ཆོས་ཉིད་མངོན་སུམ་དུ་མཐོང་བས་ཆོས་ཀྱི་སྐུ་ཐོབ་པའི་ 4-312 ཚོལ་བ་དང་། ས་བརྒྱད་པ་ཡན་ཆད་མི་རྟོག་ཡེ་ཤེས་ལ་དབང་ཐོབ་པས་ཆོས་ཀྱི་སྐུ་ཡོངས་སུ་ རྫོགས་པའི་ཚོལ་བ་དང་། ཡང་མོས་སྤྱོད་ཀྱི་སྐབས་ན་ངར་འཛིན་མ་སྤངས་པས་ང་རྒྱལ་མང་ བའི་ཚོལ་བ་དང་། ས་དང་པོ་བདུན་ན་ངར་འཛིན་རགས་པ་མེད་པས་ང་རྒྱལ་ཕྲ་བའི་ཚོལ་བ་ དང་། ས་བརྒྱད་པ་ཡན་ཆད་ན་ཉོན་ཡིད་སྤངས་པས་ང་རྒྱལ་ཅུང་ཟད་ཀྱང་མེད་པའི་ཚོལ་བ་ ཡིན

【現代漢語翻譯】 通過思維與十度（藏文：ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་，含義：到達彼岸）相關的功德，這些功德源於積累二資糧（福德資糧和智慧資糧），菩薩（藏文：བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་，含義：覺悟勇士）的自性種姓，即法界（藏文：ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་，含義：法性界）將遠離垢染，並且增長種姓，即十度的功德習氣或種子的力量將越來越強大。 關於全面尋求佛法的分類：廣大和殊勝的意樂以及偉大，被認為是堅定的全面尋求。這些包括需要斷除的、無需斷除的以及獲得自在的。全面尋求佛法的十三種分類中的前六種是：在勝解行位（藏文：མོས་སྦྱོད་ཀྱི་གནས་སྐབས་，含義：信解行位）時，通過聽聞大乘佛法而增長信心的廣大尋求；獲得法門相續的等持（藏文：ཏིང་ངེ་འཛིན་，梵文：Samādhi，三摩地，含義：禪定）以及從初地到七地，通達法性並證悟自他平等而清凈殊勝意樂的尋求；在凈地三地（八地、九地、十地）時，獲得對無分別智慧的自在而成為偉大的尋求。這些被認為是堅定菩薩的全面尋求。這些種類也依次是：在勝解行位時，有需要斷除的；從初地到見道（藏文：མཐོང་བས་，含義：見道位），沒有需要斷除的；同樣地，從八地開始，由於沒有顯現煩惱而獲得自在的全面尋求。 後面的七種是：菩薩的尋求包括沒有身體、獲得身體、圓滿身體、慢心重、慢心輕和沒有慢心。再次，菩薩全面尋求佛法的分類是：在勝解行位時，依賴聞思修（藏文：ཐོས་བསམ་，含義：聽聞和思維）而沒有顯現法身的尋求；在這些之中，通過修習而獲得智慧時，有法身的尋求；從初地到七地，由於現見法性而獲得法身的尋求；從八地以上，由於獲得對無分別智慧的自在而圓滿法身的尋求；此外，在勝解行位時，由於沒有斷除我執而慢心重的尋求；從初地到七地，由於沒有粗大的我執而慢心輕的尋求；從八地以上，由於斷除了煩惱意（藏文：ཉོན་ཡིད་，含義：煩惱意），而沒有任何慢心的尋求。

【English Translation】 By contemplating the merits associated with the ten perfections (Pāramitā), which are said to be distinct from the perfections, the self-nature lineage of Bodhisattvas, which is the Dharmadhātu (realm of Dharma), will be free from defilements, and the power of the merit imprints or seeds of the perfections, which is the lineage of growth, will become increasingly strong. Regarding the classification of completely seeking the Dharma: vast and superior intention, as well as greatness, are considered to be steadfast complete seeking. These include those with what needs to be abandoned, those without abandonment, and those with mastery. The first six of the thirteen classifications of completely seeking the Dharma are: in the stage of adhimukti-caryā (stage of aspirational conduct), the vast seeking that increases faith by relying on hearing the Mahāyāna Dharma; obtaining the samādhi (meditative concentration) of the continuum of Dharma gates, and from the first to the seventh bhūmi (grounds), the seeking of purifying superior intention by comprehending the nature of reality and realizing the equality of self and others; in the three pure grounds (eighth, ninth, and tenth bhūmis), the seeking that becomes great by obtaining mastery over non-conceptual wisdom. These are considered to be the steadfast complete seeking of Bodhisattvas. These categories are also, in order: in the stage of adhimukti-caryā, having what needs to be abandoned; from the first ground to the path of seeing, having nothing to be abandoned; similarly, from the eighth ground onwards, the complete seeking of obtaining mastery due to the absence of manifest afflictions. The latter seven are: the seeking of Bodhisattvas includes having no body, obtaining a body, perfecting a body, having much pride, having little pride, and having no pride. Again, the classification of Bodhisattvas' complete seeking of the Dharma is: in the stage of adhimukti-caryā, the seeking of not manifesting the Dharmakāya (Dharma body) by relying on hearing, thinking, and contemplating; among these, the seeking of having a Dharmakāya when obtaining wisdom arising from meditation; from the first to the seventh ground, the seeking of obtaining a Dharmakāya by directly seeing the nature of reality; from the eighth ground onwards, the seeking of perfecting the Dharmakāya by obtaining mastery over non-conceptual wisdom; furthermore, in the stage of adhimukti-caryā, the seeking of having much pride due to not abandoning self-grasping; from the first to the seventh ground, the seeking of having little pride due to the absence of coarse self-grasping; from the eighth ground onwards, the seeking of having no pride at all due to abandoning the afflicted mind.

---

་པར་འདོད་དོ། ། དགོས་པའམ་རྒྱུ་ཉིད་ཀྱི་ཆོས་ཡོངས་སུ་ཚོལ་བ་ནི། བརྟན་ཆོས་གཟུགས་དང་ གཟུགས་མིན་པ། །མཚན་དང་དེ་བཞིན་ནད་མེད་དང་། །མངོན་ཤེས་ རྣམས་ཀྱི་དབང་ཕྱུག་དང་། །དེ་ཟད་མི་ཤེས་ཉིད་ཀྱི་རྒྱུ། །ཚོལ་བ་པོ་བརྟན་ པ་རྣམས་ཀྱིས་བཙལ་བའི་ཆོས་རྙེད་པ་ནི་གཟུགས་དང་གཟུགས་མིན་པ་ཞེས་པ་རིམ་པ་ལྟར་ གཟུགས་ཅན་གྱི་སྐུ་ལ་མཚན་དང་དཔེ་བྱད་ཀྱིས་མཛེས་པའི་རྒྱུ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་དཀོན་པའི་ མཆོག་རིན་པོ་ཆེ་རྙེད་པ་ལྟ་བུ་དང་། གཟུགས་ཅན་མ་ཡིན་པའི་སྐུ་ལ་དེ་བཞིན་དུ་ཉོན་མོངས་ པའི་ནད་མེད་པའི་རྒྱུ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་སྨན་བཟང་པོས་ནད་ཞི་བར་བྱེད་པ་ལྟ་བུ་དང་། མངོན་ པར་ཤེས་པ་ལ་སོགས་པའི་ཡོན་ཏན་རྣམས་ཀྱི་དབང་ཕྱུག་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པའི་རྒྱུ་ཡིན་ པའི་ཕྱིར་ནོར་མང་པོ་ལ་བརྟེན་ནས་ཆུད་མི་ཟ་ཞིང་བདེ་བ་སྐྱེད་པ་ལྟ་བུ་དང་། ཡོན་ཏན་དེ་ དག་ཕུང་པོ་ལྷག་མ་མེད་པའི་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་ན་ཡང་ཟད་པ་མི་ཤེས་པ་ཉིད་ཀྱི་རྒྱུ་ཡིན་ པའི་ཕྱིར་འབྱོར་པ་ཟད་ཀྱིས་དོགས་པའི་འཇིགས་པ་མེད་པ་ལྟ་བུ་སྟེ། དགོས་པ་ཁྱད་པར་ ཅན་དེ་དག་ཐོབ་པར་འདོད་པས་དམ་པའི་ཆོས་ཚོལ་བ་ལ་འབད་པར་བྱའོ། །ཚངས་པ་ཁྱད་ པར་སེམས་ཀྱིས་ཞུས་པའི་མདོ་ལས་ཀྱང་། ཆོས་བཞི་དང་ལྡན་པའི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ རྣམས་ཆོས་ཡོངས་སུ་ཚོལ་བར་འགྱུར་ཏེ། དཀོན་པའི་དོན་གྱིས་རིན་པོ་ཆེའི་འདུ་ཤེས་དང་། ཉོན་མོངས་པའི་ནད་རབ་ཏུ་ཞི་བར་བྱེད་པའི་དོན་གྱིས་སྨན་གྱི་འདུ་ཤེས་དང་། ཆུད་མི་ཟ་ 4-313 བའི་དོན་གྱིས་ནོར་གྱི་འདུ་ཤེས་དང་། སྡུག་བསྔལ་ཐམས་ཅད་རབ་ཏུ་ཞི་བའི་དོན་གྱིས་མྱ་ ངན་ལས་འདས་པའི་འདུ་ཤེས་དང་ལྡན་པ་ཞེས་གསུངས་པ་ལྟར་རོ། ། སྤང་བྱ་རྣམ་པར་རྟོག་པ་ཡོངས་སུ་ཚོལ་བ་ནི། རྒྱལ་བའི་སྲས་རྣམས་ཀྱིས་ནི་ མེད་དང་ཡོད་པ་དང་། །སྒྲོ་འདོགས་སྐུར་པའི་རྟོག་དང་གཅིག་དང་དུ་ མ་ཉིད། །རང་དང་ཁྱད་པར་རྟོག་དང་མིང་དོན་ཇི་བཞིན་དུ། །མངོན་ པར་ཞེན་པའི་རྣམ་རྟོག་ཡང་དག་སྤང་བར་བྱ། །རྒྱལ་བའི་སྲས་བྱང་ཆུབ་ སེམས་དཔའ་རྣམས་ཀྱིས་ནི། མི་རྟོག་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་མི་མཐུན་པའི་ཕྱོགས་རྣམ་པར་རྟོག་པ་བཅུ་ ཡོངས་སུ་སྤང་བར་བྱ་སྟེ། སྤང་བྱ་གང་གཉེན་པོ་གང་གིས་སྤོང་ཞེ་ན། གཞན་དབང་ཀུན་ རྫོབ་ཙམ་དུ་ཡང་མེད་པར་འཛིན་པའི་རྣམ་པར་རྟོག་པའི་གཉེན་པོར་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ ཕྱིན་པ་ལས་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཡོད་བཞིན་དུ་ཞེས་པ་ལ་སོགས་པ་དང་། ཀུན་བཏགས་ གང་ཟག་དང་ཆོས་ཀྱི་བདག་དོན་དམ་དུ་ཡོད་པར་འཛིན་པའི་རྣམ་པར་རྟོག་པའི་གཉེན་ པོར་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཡང་དག་པར་རྗེས་སུ་མི་མཐོང་ཞེས་པ་དང་། གཟུགས་སོགས་ ཆོས་ཅན་ཡང་དག་ཏུ་ཡོད་པར་སྒྲོ་འདོགས་པའི་རྣམ་པར་རྟོག་པའི་གཉེན་པོར་གཟུགས་ནི་ གཟུགས་ཀྱིས་སྟོང་ཞེས་

【現代漢語翻譯】 想要獲得。 完全尋求必要或原因的法，即：穩固之法，色與非色，相與無病，神通等自在，以及彼等不盡之因。尋求者穩固之人所尋求之法，所獲得之色與非色，次第而言，色身以相好莊嚴之因，猶如獲得珍寶般稀有；非色身如是，為無煩惱病之因，猶如良藥息滅疾病；神通等功德圓滿自在之因，猶如依靠眾多財富而不耗盡，生起安樂；彼等功德于無餘涅槃時，亦為不盡之因，猶如無有耗盡財富之恐懼。因此，想要獲得這些殊勝之必要，應努力尋求聖法。 梵天殊勝心請問經中也說：『具足四法之菩薩，將完全尋求法，以稀有之義，具足珍寶之想；以煩惱病完全寂靜之義，具足醫藥之想；以不耗盡之義，具足財富之想；以一切痛苦完全寂靜之義，具足涅槃之想。』如是宣說。 完全尋求應斷除之分別念，即：諸佛子當斷除，有與無，增益與誹謗之分別，一與多之分別，自與差別之分別，名與義如實之分別，以及執著之分別念。諸佛子菩薩們，當完全斷除與不分別智慧相違之十種分別念。何為應斷除，以何為對治而斷除？即：以執著他起如幻有之分別念之對治，以般若波羅蜜多中『菩薩雖有』等對治；以執著遍計所執人法之我于勝義有之分別念之對治，以『菩薩不真實見』等對治；以增益色等法為真實有之分別念之對治，以『色以色空』等對治。

【English Translation】 desire to obtain. Completely seeking the Dharma of necessity or cause, namely: the stable Dharma, form and non-form, marks and likewise freedom from disease, the power of clairvoyance, and the cause of their inexhaustibility. The Dharma sought by stable seekers, the obtained form and non-form, in order, the form body is the cause of being adorned with marks and signs, like finding a rare and precious jewel; the non-form body is likewise the cause of being free from the disease of afflictions, like a good medicine pacifying illness; the cause of the complete and perfect power of virtues such as clairvoyance, like relying on much wealth without depletion, generating happiness; those virtues, even in nirvana without remainder, are also the cause of inexhaustibility, like being free from the fear of exhausting wealth. Therefore, desiring to obtain these special necessities, one should strive to seek the holy Dharma. Also in the Sutra of Brahma's Special Mind Inquiry, it says: 'Bodhisattvas who possess four qualities will completely seek the Dharma, with the meaning of rarity, possessing the thought of jewels; with the meaning of completely pacifying the disease of afflictions, possessing the thought of medicine; with the meaning of inexhaustibility, possessing the thought of wealth; with the meaning of completely pacifying all suffering, possessing the thought of nirvana.' Thus it is said. Completely seeking the discriminations to be abandoned, namely: the sons of the Buddhas should abandon the discriminations of existence and non-existence, of superimposition and denial, of one and many, of self and difference, of name and meaning as they are, and also the discriminations of attachment. The Bodhisattvas, sons of the Buddhas, should completely abandon the ten kinds of discriminations that are contrary to non-discriminating wisdom. What should be abandoned, and with what antidote should it be abandoned? Namely: the antidote to the discrimination of grasping the other-powered as merely illusory is the Prajnaparamita, such as 'Bodhisattvas exist'; the antidote to the discrimination of grasping the self of persons and phenomena of the completely imputed as truly existent is 'Bodhisattvas do not see truly'; the antidote to the discrimination of superimposing forms and other phenomena as truly existent is 'form is empty of form'.

---

པ་དང་། གཟུགས་སོགས་ཀྱི་ཆོས་ཉིད་དེ་བཞིན་ཉིད་ཀྱང་མེད་ཅེས་ སྐུར་བ་འདེབས་པའི་རྣམ་པར་རྟོག་པའི་གཉེན་པོར་སྟོང་པ་ཉིད་ཀྱིས་ནི་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་པ་ དང་། གཟུགས་སོགས་འདུས་བྱས་དང་དེ་དག་གི་ཆོས་ཉིད་འདུས་མ་བྱས་གཅིག་པ་ཉིད་ དུ་འཛིན་པའི་རྣམ་པར་རྟོག་པའི་གཉེན་པོར་གཟུགས་ཀྱི་སྟོང་པ་ཉིད་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་ གཟུགས་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་པ་དང་། གཟུགས་སོགས་ཆོས་ཅན་དང་དེ་ལ་ཡོད་པའི་ཆོས་ཉིད་ ཡུལ་ཐ་དད་པ་དུ་མ་ཉིད་དུ་འཛིན་པའི་གཉེན་པོར་སྟོང་པ་ཉིད་ལས་གཟུགས་གཞན་མ་ཡིན་ ཏེ། གཟུགས་ཉིད་སྟོང་པ་ཉིད་སྟོང་པ་ཉིད་གཟུགས་སོ། །ཞེས་པ་དང་གཟུགས་སོགས་རང་ 4-314 གི་ངོ་བོ་ཉིད་རྫས་སུ་གྲུབ་པར་འཛིན་པའི་རྣམ་པར་རྟོག་པའི་གཉེན་པོར་གཟུགས་གང་ཡིན་ པ་འདི་ནི་མིང་ཙམ་མོ་ཞེས་པ་དང་། གཟུགས་སོགས་ཀྱི་སྐྱེ་འགག་ལ་སོགས་པའི་ཁྱད་པར་ བདེན་པར་འཛིན་པའི་རྣམ་པར་རྟོག་པའི་གཉེན་པོར་གཟུགས་ནི་སྐྱེ་བ་ཡང་མེད་འགག་པ་ ཡང་མེད་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པ་ཡང་མེད་རྣམ་པར་བྱང་བ་ཡང་མེད་དོ་ཞེས་པ་དང་། མིང་ དོན་ཞེས་པ་རིམ་པ་ལྟར་མིང་གིས་གང་བསྟན་པ་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་དུ་དོན་ལ་གནས་པར་འཛིན་ པའི་རྣམ་པར་རྟོག་པའི་གཉེན་པོར་མིང་ནི་བཅོས་མ་སྟེ་ཞེས་པ་དང་། དོན་ལ་གནས་པ་ཇི་ལྟ་ བ་བཞིན་དུ་མིང་གིས་ཀྱང་ངེས་པར་སྟོན་ཏོ་སྙམ་དུ་རྣམ་པར་རྟོག་པའི་གཉེན་པོར་བྱང་ཆུབ་ སེམས་དཔས་མིང་དེ་དག་ཐམས་ཅད་ཡང་དག་པར་རྗེས་སུ་མི་མཐོང་ངོ་། །རྗེས་སུ་མི་མཐོང་ ན་མངོན་པར་མི་ཞེན་ཏོ་ཞེས་པ་ལ་སོགས་པ་གསུངས་པ་ལྟར་སྤང་བྱ་ཕྱིན་ཅི་ལོག་ཏུ་མངོན་ པར་ཞེན་པའི་རྣམ་པར་རྟོག་པ་དེ་རྣམས་གཉེན་པོ་ལུང་རྣམ་དག་ལ་ཡིད་ཆེས་པའི་སྒོ་ནས་ ཡང་དག་པར་སྤང་བར་བྱའོ། ། མཇུག་བསྡུས་ཏེ་ཚོལ་བའི་ཆེ་བ་བསྟན་པ་ནི། དེ་ལྟར་བློ་གྲོས་དགེ་བ་བརྩོན་ འགྲུས་དྲག་བརྟེན་ནས། །དེ་བཞིན་ཉིད་བཅས་གཉིས་ཀྱི་ཆོས་ཉིད་ ཡོངས་བཙལ་བ། །དེ་ཕྱིར་རྟག་ཏུ་སྐྱེ་དགུ་རྣམས་ཀྱི་སྟོན་པར་འགྱུར། ། དེ་ནི་རྒྱ་མཚོ་བཞིན་དུ་ཡོན་ཏན་རྣམས་ཀྱིས་གང་། །ཐབས་ཀྱི་ཆེ་བ་ནི་གོང་ དུ་རྒྱས་པར་བཤད་པ་དེ་ལྟར་བསམ་པ་བློ་གྲོས་དགེ་བ་ཡིད་ལ་བྱེད་པས་སྦྱོར་བ་གུས་པ་དང་ རྟག་ཏུ་བྱེད་པའི་བརྩོན་འགྲུས་དྲག་པོ་ལ་བརྟེན་ནས། དེ་བཞིན་ཉིད་དང་བཅས་པའི་བདེན་ པ་གཉིས་ཀྱི་ཆོས་ཉིད་ཡོངས་སུ་བཙལ་བས་ཀུན་རྫོབ་བདེན་པའི་ཆོས་ཉིད་སྒྱུ་མ་ལྟ་བུ་དང་། དོན་དམ་བདེན་པའི་ཆོས་ཉིད་ནམ་མཁའ་ལྟ་བུར་ཤེས་པ་དང་། གཞན་དོན་གྱི་ཆེ་བ་ནི་ ཐབས་ལ་མཁས་པ་དེའི་ཕྱིར་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་དེ་ནི་རྟག་ཏུ་སྐྱེ་དགུ་རྣམས་ཀྱི་དགེ་བ་ 4-315 ཆུད་མི་ཟ་ཞིང་འཕེལ་བའི་རྟོན་སྟོན་པར་བྱ་བར་འགྱུར་བ་དང་། རང་དོན་གྱི་{རྒྱ་}ཆེ་བ་ནི་དེ་ ནི་རྒྱ་མཚོ་ཆེན་པོ་ཆུ་དང

【現代漢語翻譯】 並且，爲了對治認為色等法性即是真如（tathātā，如是、真實）也不存在的斷滅論，（應宣說）空性並非如此；爲了對治認為色等有為法與其法性無為法是同一的常論，（應宣說）色之空性即非色；爲了對治認為色等法與其所具有的法性是多體異性的分別念，（應宣說）空性非異於色，色即是空性，空性即是色；爲了對治認為色等具有自性的實有分別念，（應宣說）此色等唯是假名；爲了對治認為色等生滅等差別是真實的分別念，（應宣說）色無生無滅，無染無凈；爲了對治認為名與義是對應的，名所指代的義與其如實存在是一致的分別念，（應宣說）名乃虛假；爲了對治認為義如實存在，名亦必能如實指代的分別念，（應宣說）菩薩不真實隨見一切名，不隨見則不執著。如是等等，當以信解清凈正理，如理斷除應斷之顛倒執著。 結尾時，顯示尋求之殊勝：如是智德勤精進，依于如是及二諦，法性圓滿而尋覓，是故恒常諸眾生，導師如海功德滿。 方便之殊勝如前廣說，如是思惟智慧功德，以作意引發恭敬與恒常精進。如是依于真如與二諦，圓滿尋覓法性，即知世俗諦之法性如幻，勝義諦之法性如虛空。利他之殊勝在於，精通方便者，恒常作為眾生不虛耗且增長善根之導師。自利之殊勝在於，如大海般充滿功德。

【English Translation】 Furthermore, to counter the nihilistic view that denies the suchness (tathātā, thusness, reality) of phenomena like form, it should be declared that emptiness is not like that. To counter the eternalistic view that the conditioned phenomena like form and their unconditioned nature are the same, it should be declared that the emptiness of form is not form. To counter the conceptualization that phenomena like form and their inherent nature are multiple and different entities, it should be declared that emptiness is not other than form, form is emptiness, and emptiness is form. To counter the conceptualization that phenomena like form have inherently existent self-nature, it should be declared that these forms are merely names. To counter the conceptualization that the distinctions of arising and ceasing of phenomena like form are real, it should be declared that form has no arising, no ceasing, no defilement, and no purification. To counter the conceptualization that names and meanings correspond, and that the meaning indicated by a name exists as it is, it should be declared that names are artificial. To counter the conceptualization that meaning exists as it is, and that names must also accurately indicate it, it should be declared that Bodhisattvas do not truly perceive all those names, and if they do not perceive them, they do not cling to them. Thus, one should correctly abandon the reversed clinging to what should be abandoned by trusting in pure reasoning. In conclusion, showing the greatness of seeking: 'Thus, with wisdom, virtue, diligence, and effort, relying on suchness and the two truths, the nature of reality is fully sought. Therefore, constantly for all beings, one becomes a guide, like an ocean filled with virtues.' The greatness of skillful means has been extensively explained above. Thus, by contemplating the merits of wisdom, virtue, and mindfulness, one generates reverence and constant diligence. By relying on suchness and the two truths, one fully seeks the nature of reality, understanding the nature of conventional truth as illusion-like, and the nature of ultimate truth as space-like. The greatness of benefiting others lies in the fact that those skilled in means constantly act as guides for beings, not wasting and increasing their roots of virtue. The greatness of benefiting oneself lies in being filled with virtues like a great ocean.

---

་རིན་པོ་ཆེ་ལ་སོགས་པས་གང་བ་བཞིན་དུ་སྟོབས་དང་མི་འཇིགས་ པ་ལ་སོགས་པའི་ཡོན་ཏན་རྣམས་ཀྱིས་གང་བར་འགྱུར་བ་སྟེ། ཆེ་བའི་བདག་ཉིད་རྣམ་པ་ གསུམ་དང་ལྡན་པའོ། །མོས་པ་ལྟར་ཆོས་ཚོལ་བའི་སྐབས་རྫོགས་པར་བཤད་ཟིན་ཏོ།། ༈ །། ༈ བཙལ་བའི་ཆོས་བཤད་པའི་ཐབས་ལ། སྤྱི་དོན། བཙལ་བའི་ཆོས་བཤད་པའི་ཐབས་ལ་སྤྱི་དོན་རྒྱས་པར་ཆོས་ལ་འཇུག་ཚུལ་གྱི་སྐབས་ སུ་བཤད་ཟིན་ཅིང་། བྱང་ས་ལས་ཀྱང་། དོན་ཅི་ཞིག་སྟོན་པ་དང་། དགོས་པ་ཅིའི་ཕྱིར་སྟོན་ པ་དང་། ཚུལ་ཇི་ལྟར་སྟོན་པ་གསུམ་གསུངས་ཏེ། དང་པོ་ནི་གང་ཆོས་ཡོངས་སུ་བཙལ་བའི་ ཆོས་དེ་ཉིད་སྟོན་པའོ། །གཉིས་པ་ནི་གང་གི་ཕྱིར་ཆོས་ཡོངས་སུ་བཙལ་བའི་དགོས་པ་དེ་ཉིད་ ཀྱི་ཕྱིར་གཞན་ལ་ཡང་དག་པར་སྟོན་པའོ། །གསུམ་པ་ནི་མཐུན་པའི་གཏམ་བརྗོད་པ་དང་ ཡོངས་སུ་དག་པའི་གཏམ་དག་གིས་སོ། །དེ་ལ་ཇི་ལྟར་ན་མཐུན་པའི་གཏམ་བརྗོད་ཅེ་ན། སྤྱོད་ལམ་ཚུལ་དང་མཐུན་པ་ལ་སྟོན་གྱི་མི་མཐུན་པ་ལ་ནི་མ་ཡིན་ཏེ། མི་ན་བཞིན་སྟན་ཆེས་ མཐོ་བ་ལ་འདུག་པ་ལ་མ་ཡིན། མགོ་གཡོགས་པ་དང་མདུན་དུ་འགྲོ་བ་དང་གདུགས་དང་ མཁར་བ་དང་མཚོན་ཆ་ཐོགས་པ་ལ་སོགས་པ་རྣམས་ལ་མ་ཡིན་ཏེ། དེ་ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། ཆོས་ ནི་སངས་རྒྱས་དང་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་ཀྱི་བླ་མ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཆོས་ལ་བཀུར་ སྟི་བྱས་ན་གཞན་དག་ཀྱང་ཤེས་ཆེར་གུས་པ་བསྐྱེད་པར་འགྱུར་ལ། ཉན་པའི་ཚེ་ཡང་གུས་ པར་བྱེད་ཅིང་ཁྱད་དུ་གསོད་པར་མི་བྱེད་དོ། །ཆོས་ལ་སློབ་དཔོན་གྱི་དཔེ་མཁྱུད་མེད་པར་ ཐམས་ཅད་ལ་སྟོན་ཞིང་རྒྱུན་མི་འཆད་པར་ཐམས་ཅད་ལ་སྟོན་ཏོ་ཞེས་པ་ལ་སོགས་པས་སོ། ། ༈ བཙལ་བའི་ཆོས་བཤད་པའི་ཐབས་ལ། གཞུང་དོན། གཞུང་དོན་ལ་བཤད་ཅིང་སྒྲུབ་པར་གདམས་པ། འཆད་བྱེད་སྟོན་པའི་རྣམ་དབྱེ། བཤད་ 4-316 བྱའི་ངོ་བོ་ངོས་གཟུང་། བཤད་པའི་ཕན་ཡོན་བསྟན་པའོ། ། དང་པོ་ལ་སྟོན་པ་ལ་སེར་སྣ་དགག་པ་དང་། བཤད་པ་དང་སྒྲུབ་པ་འབྲེལ་ཚུལ་ལོ། ། དང་པོ་ནི། བརྟན་པ་རྣམས་ནི་སྲོག་དང་ལོངས་སྤྱོད་ཚེགས་ཆེས་རྙེད་ ཅིང་སྙིང་པོ་མེད་པ་དག །རབ་དགའི་ཡིད་ཀྱིས་སེམས་ཅན་སྡུག་བསྔལ་ རྣམས་ལ་སྦྱིན་རྣམས་རྒྱ་ཆེན་རྟག་གཏོང་ན། །ཆོས་ཡངས་སྐྱེ་དགུ་ རྣམས་ལ་རྣམ་པ་ཀུན་ཏུ་ཕན་བྱེད་ཚེགས་ཆེན་རྙེད་མིན་ཞིང་། །ཤིན་ ཏུ་བཏང་ཡང་ཟད་མེད་འཕེལ་འགྱུར་བ་ལྟ་ལན་ཅིག་མ་ཡིན་སྨོས་ཅི་ དགོས། །བརྟན་པ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་ནི། རྙེད་པར་དཀའ་བ་དལ་འབྱོར་གྱི་ ལུས་ཐོབ་པའི་སྲོག་དང་། ནོར་བུ་རིན་པོ་ཆེ་ལ་སོགས་པའི་ལོངས་སྤྱོད་ཚེགས་ཆེན་པོས་རྙེད་ ཅིང་། ལན་ཅིག་བཏང་ན་ཟད་པར་འགྱུར་བས་སྙིང་པོ་མེད་པ་དག་ཀྱང་རབ་ཏུ་དགའ་ཞིང་། སྤྲོ་བའི་ཡིད་ཀྱིས་སེམས་ཅན་དབུལ་ཞིང་ཕོངས་པས་སྡུག་བསྔལ་བར་འགྱུར་བ་རྣམས་ལ་ མག

【現代漢語翻譯】 如同充滿珍寶一般，也應充滿力量和無畏等功德，具備三種偉大的自性。如理作意地尋求佛法的情況已完整闡述完畢。 現在講述宣說所求之法的方便，總義方面： 關於宣說所求之法的方便，總義已在廣說如何進入佛法的章節中闡述完畢。《菩薩地論》中也說：『宣說何義？為何宣說？如何宣說？』共有三種。第一是宣說所尋求的佛法本身。第二是爲了宣說尋求佛法的必要性，從而也爲了他人而正確地宣說。第三是通過講述相符之語和完全清凈之語。』那麼，如何講述相符之語呢？應向行為舉止相符者宣說，不相符者則不應宣說。例如，不能像病人一樣坐在高高的座位上，也不能戴著帽子、走在前面、拿著傘、手杖或武器等等。為什麼呢？因為佛法是佛和菩薩的上師。如果恭敬佛法，其他人也會更加恭敬，聽法時也會恭敬，不會輕視。應像對待上師一樣，毫無保留地向所有人宣說佛法，並且持續不斷地向所有人宣說等等。 現在講述宣說所求之法的方便，正義方面： 正義包括勸導講說和修持，闡釋講說者的差別，確定所講之法的本質，以及闡述講說的利益。 第一方面包括破斥對宣說佛法的吝嗇，以及講說和修持之間的關聯。 第一點是：『堅固者以極大辛勞獲得生命和受用，這些無有實義之物。若以極喜之心，恒常廣施於受苦眾生。佛法廣益一切有情，並非辛勞所得，縱然施捨亦無盡增長，何況僅看一眼？』堅固的菩薩們，對於難以獲得的暇滿人身，以及如珍寶般的受用，都是歷經千辛萬苦才得到的，而且一旦施捨就會耗盡，這些沒有意義的東西，他們卻極其歡喜，以愉悅的心情，佈施給那些因貧窮而受苦的眾生。

【English Translation】 Just as it is filled with precious jewels, it should also be filled with qualities such as strength and fearlessness, possessing the three great self-natures. The circumstances of seeking the Dharma according to aspiration have been fully explained. Now, to explain the method of teaching the Dharma that has been sought, in terms of general meaning: Regarding the method of teaching the Dharma that has been sought, the general meaning has already been explained in the chapter on how to enter the Dharma extensively. The Bodhisattvabhumi also states: 'What meaning is taught? Why is it taught? How is it taught?' There are three. The first is to teach the Dharma itself that has been sought. The second is to teach correctly to others for the sake of the necessity of seeking the Dharma. The third is through speaking harmonious words and completely pure words. 'So, how does one speak harmonious words?' One should teach those whose conduct is in accordance, but not those who are not. For example, not sitting on a high seat like a sick person, nor wearing a hat, walking in front, holding an umbrella, staff, or weapons, and so on. Why is that? Because the Dharma is the teacher of the Buddhas and Bodhisattvas. If one respects the Dharma, others will also become more respectful, and they will listen respectfully and not despise it. One should teach the Dharma to everyone without reservation, just like a teacher, and teach it to everyone continuously, and so on. Now, to explain the method of teaching the Dharma that has been sought, in terms of specific meaning: The specific meaning includes advising on teaching and practice, explaining the differences of the teachers, determining the essence of what is to be taught, and explaining the benefits of teaching. The first aspect includes refuting stinginess in teaching the Dharma, and the relationship between teaching and practice. The first point is: 'The steadfast ones obtain life and enjoyment with great effort, these things that have no real meaning. If with a joyful heart, they constantly give generously to suffering beings. The Dharma benefits all sentient beings, it is not obtained with great effort, and even if given away, it increases without end, what need is there to mention even a single glance?' The steadfast Bodhisattvas, for the difficult-to-obtain leisure and endowment of human life, and the enjoyments like precious jewels, are obtained with great effort, and once given away, they are exhausted, these meaningless things, they are extremely happy, with a joyful heart, they give to those sentient beings who are suffering from poverty.

---

ོ་དང་རྐང་ལག་དང་བུ་དང་ཆུང་མ་ལ་སོགས་པའི་སྦྱིན་པ་རྣམས་རྒྱ་ཆེན་པོ་རྟག་ཏུ་རྒྱུན་མི་ འཆད་པར་གཏོང་བར་བྱེད་ན། དམ་པའི་ཆོས་ཟབ་ཅིང་ཡངས་ལ་རྒྱ་ཆེ་བ་སྐྱེ་དགུ་རྣམས་ལ་ གནས་སྐབས་དང་མཐར་ཐུག་གི་རྣམ་པ་ཀུན་ཏུ་བདེ་བ་དང་ཕན་པ་བྱེད་པ་འདོད་ཡོན་སྒྲུབ་ པའི་དཀའ་སྤྱད་ལ་ལྟོས་ནས་ཚེགས་ཆེན་པོས་ཀྱང་རྙེད་པར་བྱ་དགོས་པ་མིན་ཞིང་། ཤིན་ ཏུ་ལན་མང་པོ་བཏང་ཡང་ཟད་པ་མེད་ཅིང་སླར་ཡང་ལྷག་པར་འཕེལ་བར་འགྱུར་བ་དེ་ལྟ་ བུ་ལན་ཅིག་ཙམ་མ་ཡིན་གྱི། ལན་མང་པོར་ཡང་ཡང་གཏོང་བ་ལྟ་སྨོས་ཀྱང་ཅི་དགོས། དེ་ བས་ན་སྦྱིན་པའི་ནང་ནས་མཆོག་ཏུ་གྱུར་པ་ཐབས་སླ་ཞིང་ཕན་ཡོན་ཆེ་བ་ཆོས་ཀྱི་སྦྱིན་པ་ལ་ འབད་པར་རིགས་སོ། ། གཉིས་པ་ལའང་དངོས་དང་སྒྲུབ་བྱེད་གཉིས་ལས། དངོས་ནི། གང་ཕྱིར་སོ་སོ་རང་ 4-317 རིག་བྱ་ཕྱིར་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་ཆོས་མ་བསྟན། །ཐུགས་རྗེའི་བདག་ ཉིད་སྦྲུལ་ཆེན་ཁ་ཆུ་ལྟ་བུའི་རིགས་བཤད་ཆོས་རྣམས་ཀྱིས། །སྐྱེ་བོ་ཉིད་ ཀྱི་ཆོས་ལ་ཀུན་ནས་དྲངས་ཏེ་ཉིད་ཞི་ཞལ་གྱི་སྒོ། །རྣམ་པར་དག་པ་ རྒྱ་ཆེན་ཐུན་མོང་ཟད་མི་ཤེས་ལ་ཡང་དག་བཀོད། །གང་གི་ཕྱིར། རྒྱུད་བླ་ མར། སོ་སོ་རང་གིས་རྟོགས་བྱའི་ཕྱིར། །གཞན་གྱི་རྐྱེན་གྱིས་རྟོགས་མིན་པ། །ཞེས་གསུངས་ པ་ལྟར། རྣམ་པར་མི་རྟོག་པའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་ཟབ་མོ་སྒོམ་པ་ལས་སོ་སོ་རང་གི་རིག་པའི་ཡེ་ ཤེས་ཀྱིས་རྟོགས་པར་བྱ་བ་ཡིན་པའི་ཕྱིར། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་དོན་དམ་པའི་ཆོས་ནི་ ཅུང་ཟད་ཀྱང་མ་བསྟན་ཏེ། བརྟག་མིན་ཕྱིར་དང་བརྗོད་མིན་ཕྱིར། །འཕགས་པས་མཁྱེན་ ཕྱིར་བསམ་མེད་ཉིད། །ཅེས་གསུངས་པ་ལྟར་སྒྲས་བརྗོད་པར་བྱ་བའི་ཡུལ་མ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་ རོ། །དེ་བས་ན་རྟོགས་པའི་ཆོས་འགོག་པའི་བདེན་པ་ནི་ལམ་ཟབ་མོ་སྒྲུབ་པ་ཉམས་སུ་ལེན་ པའི་སྒོ་ནས་གཟུང་བར་བྱ་བ་ཉིད་དོ། །ཡང་དཔེར་ན་སྦྲུལ་ཆེན་པོ་ཨ་ཛ་ག་ར་ཞེས་བྱ་(བ་གཉིད་ དུ་སོང་)བའི་ཁ་ཆུའི་རྒྱུན་ཆུ་བོ་ཆེན་པོ་ལྟ་བུ་འབབ་པ་ལ་རི་དྭགས་དང་བ་ལང་ལ་སོགས་པའི་ སྲོག་ཆགས་མང་པོ་འདུས་པ་རྣམས་(སད་པ་ན་)དབུགས་རྔུབས་ཏེ་ཁའི་ནང་དུ་འདྲེན་པ་ལྟར། ཐུགས་རྗེ་ཆེན་པོའི་བདག་ཉིད་ཅན་སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་རྣམས་ནི་སྦྲུལ་ཆེན་པོ་ལྟ་ བུ་སྟེ། དེའི་ཁ་ཆུའི་རྒྱུན་ལྟ་བུ་རིགས་པ་བཞི་དང་མཐུན་པར་ལེགས་པར་བཤད་པའི་ཆོས་ གསུང་རབ་ཡན་ལག་བཅུ་གཉིས་ལ་སོགས་པ་རྣམས་ཀྱིས་གདུལ་བྱའི་སྐྱེ་བོ་མཐའ་ཡས་པ་ རྣམས་སངས་རྒྱས་ཉིད་ཀྱི་དམ་པའི་ཆོས་ཐོག་མཐའ་བར་གསུམ་དུ་དགེ་བ་ལ་ཐོས་བསམ་ སྒོམ་གསུམ་གྱི་རིམ་པས་ཀུན་ནས་དྲངས་ཏེ། ཉིད་ཀྱི་ཞི་བ་ཞལ་གྱི་སྒོ་དོན་དམ་པའི་ཆོས་ཀྱི་ སྐུ་སྒྲིབ་པ་གཉིས་བག་ཆགས་དང་བཅས་པས་རྣམ་པར་དག་པ་རྒྱ་ཆེན་པོ་སངས་རྒྱས་ཐམས་ ཅད་དང་ཐུན་མོང་བ་གཏན

【現代漢語翻譯】 如果經常不斷地慷慨佈施，包括房屋、田地、牲畜、僕人、奴婢、象、馬、車乘、步行工具、衣服、裝飾品、糧食、飲料、臥具、座位、醫藥、燈火，以及手腳、兒女、妻子等等，那麼與爲了獲得深廣的殊勝佛法，而不顧辛勞地修持各種苦行相比，前者根本不值得一提。殊勝佛法能讓眾生在暫時和究竟的各個方面都獲得安樂和利益，而且即使反覆施捨也永不耗盡，反而會更加增長。更何況是多次施捨呢？因此，在所有佈施中，最殊勝、最容易、利益最大的就是佛法佈施，我們應該努力行持。 第二部分也分為正文和論證兩部分。正文是：因為各自通過自證智慧才能證悟，所以世尊沒有宣說（名言）法。以慈悲為懷的佛陀，如同大蛇流出的口水般，以各種善說之法，引導眾生趨向佛法，開啟寂靜涅槃之門，安置於清凈廣大、與一切佛陀共通、永不耗盡的境界。正如《寶性論》所說：『各自需自證，非由他緣悟。』因此，甚深的無分別禪定，只能通過各自的自證智慧來證悟。所以，世尊沒有宣說任何究竟的法，正如經文所說：『不可思議故，不可言說故，聖者所知故，無思無念故。』因為它不是可以用語言表達的對象。因此，要證悟滅諦，必須通過修持甚深之道。 又如一條巨大的蟒蛇（進入睡眠狀態），口水如大河般流淌，吸引了許多野獸和牛等動物聚集（當它醒來時），會吸氣將它們吸入口中。同樣，具有大慈悲心的諸佛世尊就像大蟒蛇一樣，他們口中流淌的口水，就是與四種理相符的善說之法，即十二部經等。通過這些法，引導無量無邊的眾生，以聞、思、修的次第，趨向佛陀的殊勝佛法，這在初、中、后三個階段都是善的。從而開啟寂靜涅槃之門，證得究竟的法身，從二障及其習氣中徹底解脫，達到清凈廣大、與一切佛陀共通、永不耗盡的境界。

【English Translation】 If one constantly and extensively gives donations of houses, fields, livestock, servants, maids, elephants, horses, carriages, means of transportation, clothes, ornaments, food, drinks, bedding, seats, medicine, lamps, and even one's own hands, feet, children, and wives, it is not even worth mentioning compared to enduring hardships to obtain the profound and vast Dharma, which brings happiness and benefit to beings in all aspects, both temporary and ultimate. Moreover, even if given repeatedly, it never diminishes but rather increases. What need is there to mention giving it many times? Therefore, among all donations, the Dharma donation, which is the most supreme, easiest, and most beneficial, is what we should strive for. The second part also has two aspects: the main point and the supporting arguments. The main point is: Because each individual must realize it through their own self-awareness, the Bhagavan (Buddha) did not teach the Dharma (in terms of ultimate reality). The compassionate one, like the saliva of a great serpent, through the teachings that explain the nature of reality, leads beings to the Dharma, opens the door to the peace of Nirvana, and establishes them in the vast, pure, common, and inexhaustible realm (of Buddhahood). As stated in the Ratnagotravibhāga (Treatise on the Buddha-Nature): 'Each must realize it for themselves; it is not realized through the conditions of others.' Therefore, the profound samadhi of non-conceptualization must be realized through the wisdom of one's own self-awareness. Thus, the Bhagavan did not teach any ultimate Dharma, as it is said: 'Because it is inconceivable, because it is inexpressible, because it is known by the noble ones, because it is without thought or concept.' Because it is not an object that can be expressed by words. Therefore, the truth of cessation, which is the Dharma of realization, must be grasped through practicing the profound path. Furthermore, just as the saliva of a great serpent, known as Ajagara (when it is asleep), flows like a great river, attracting many animals such as deer and cattle to gather (when it awakens), it inhales and draws them into its mouth. Similarly, the Buddhas, the Bhagavan, who possess great compassion, are like the great serpent. The flow of their saliva is like the well-spoken Dharma that accords with the four reliances, such as the twelve branches of scripture. Through these teachings, they lead limitless beings to the Buddha's supreme Dharma, which is virtuous in the beginning, middle, and end, through the stages of listening, contemplating, and meditating. Thus, they open the door to the peace of Nirvana, realize the ultimate Dharmakaya (body of truth), completely purify themselves from the two obscurations and their habitual tendencies, and attain the vast, pure, common, and inexhaustible realm shared by all Buddhas.

---

་དུ་ཟད་མི་ཤེས་པ་ཉིད་ལ་ཡང་དག་པར་བཀོད་པས་ལུང་གི་ཆོས་ 4-318 རྣམ་པར་དག་པ་རྣམས་འཆད་ཉན་གྱི་སྒོ་ནས་ཀྱང་གཟུང་བར་བྱ་བ་ཉིད་དོ། ། སྒྲུབ་བྱེད་ནི། དེ་ལྟས་རྣལ་འབྱོར་ཅན་གྱི་སྒོམ་པ་གང་ཡིན་དེ་ཡང་ དོན་མེད་མིན། །དེ་ལྟས་བདེ་བར་གཤེགས་ཀྱི་བསྟན་པ་གང་ཡིན་དེ་ ཡང་དོན་མེད་མིན། །གལ་ཏེ་ཐོས་པ་ཙམ་གྱིས་དོན་མཐོང་འགྱུར་ན་ སྒོམ་པ་དོན་མེད་འགྱུར། །གལ་ཏེ་མ་ཐོས་པར་སྒོམ་འཇུག་པར་འགྱུར་ ན་བསྟན་པ་དོན་མེད་འགྱུར། །རྟོགས་པའི་ཆོས་མཐར་ཐུག་འགོག་པའི་བདེན་པ་ནི་ ལམ་ཟབ་མོ་བསྒོམས་པ་ལས་སོ་སོ་རང་གིས་རིག་པར་བྱ་བ་ཡིན་པ་དེ་ལྟ་བས་ན་ཞི་གནས་ ལྷག་མཐོང་ཟུང་འཇུག་གི་རྣལ་འབྱོར་ཅན་གྱི་སྒོམ་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་དོན་མེད་མིན་ཏེ། དོན་ཆེན་པོ་དང་ལྡན་པའོ། །ལུང་གི་ཆོས་རིགས་པ་དང་མཐུན་པར་ལེགས་པར་བཤད་པས་ སྐྱེ་བོ་རྣམས་དོན་དམ་ཆོས་ཀྱི་སྐུ་ལ་རིམ་གྱིས་འདྲེན་པ་དེ་ལྟ་བས་ན། བདེ་བར་གཤེགས་པ་ རྣམས་ཀྱི་གསུང་རབ་ཡན་ལག་བཅུ་གཉིས་ལ་སོགས་པ་བསྟན་པ་གང་ཡིན་དེ་ཡང་དོན་མེད་ མིན་ཏེ་དོན་ཆེན་པོ་དང་ལྡན་པ་ཉིད་དོ། །དེ་ལྟ་མ་ཡིན་པར་གལ་ཏེ་གསུང་རབ་ལུང་གི་ཆོས་ ཐོས་པ་ཙམ་གྱིས་ཆོས་ཉིད་ཡང་དག་པའི་དོན་མངོན་སུམ་དུ་མཐོང་བར་འགྱུར་ན་ཏིང་ངེ་ འཛིན་ཟབ་མོ་སྒོམ་པ་དོན་མེད་པ་ཧ་ཅང་ཐལ་བར་འགྱུར་བ་ལས་དོན་མེད་པ་མ་ཡིན་ཞིང་། གལ་ཏེ་གསུང་རབ་ཟབ་མོ་མ་ཐོས་པར་ཡང་སྒོམ་པ་ལ་འཇུག་པར་འགྱུར་ན། ལུང་གི་ཆོས་ རྒྱ་ཆེན་པོ་བསྟན་པ་རྣམས་དོན་མེད་པར་ཧ་ཅང་ཐལ་བར་འགྱུར་བ་ལས་དོན་མེད་པ་ནི་མ་ ཡིན་ནོ། །དེ་བས་ན་ཐོས་བསམ་དང་སྒོམ་པ་གང་རུང་གིས་{ཆོས་}ཆོག་པར་མི་བཟུང་ཞིང་། གཉི་ག་ཟུང་འཇུག་ཏུ་འཛིན་པའི་སྒོ་ནས་དམ་པའི་ཆོས་ལ་གནས་པར་བྱ་བ་སྟེ། ཀུན་ལས་ བཏུས་པར་ཡང་། སྒོམ་པ་ལ་མ་བརྟེན་པར་ཐོས་པ་དང་བསམ་པའི་སྦྱོར་བ་འབའ་ཞིག་གིས་ ཀྱང་ཆོས་ལ་གནས་པ་མ་ཡིན་ལ། ཐོས་པ་དང་བསམ་པ་ལ་མ་བརྟེན་པར་སྒོམ་པའི་སྦྱོར་བ་ 4-319 འབའ་ཞིག་གིས་ཀྱང་ཆོས་ལ་གནས་པ་མ་ཡིན་གྱི་གཉི་ག་ལ་བརྟེན་ཏེ་གཉིས་ཀ་ལ་གནས་ན་ ཆོས་ལ་གནས་པ་ཡིན་ནོ། །ཞེས་གསུངས་པ་ལྟར་རོ། ། འཆད་བྱེད་ལ་སྟོན་པའི་རྣམ་དབྱེ་སྤྱིར་བསྟན་དང་། ཕུན་སུམ་ཚོགས་པའི་ཁྱད་པར་ རོ། །དང་པོ་ནི། སེམས་དཔའ་མཆོག་གི་སྟོན་པ་ནི། །ལུང་དང་རྟོགས་དང་ དབང་འབྱོར་ལས། །ཁ་དང་གཟུགས་ནི་ཐམས་ཅད་དང་། །ནམ་མཁའ་ ལས་ཀྱང་འབྱུང་བ་ཡིན། །བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་མཆོག་ཏུ་གྱུར་པ་དག་གི་ཆོས་སྟོན་ པའི་དབྱེ་བ་ནི། མོས་སྤྱོད་ཀྱི་གནས་སྐབས་སུ་རང་གིས་ཇི་ལྟར་ཐོས་པའི་ལུང་གི་ཚིག་རྣམས་ གཞན་དག་ལ་ཡང་སྟོན་པ་དང་། ས་དང་པོ་ནས་བདུན་པའི་བར་ལ་དེ་ཁོ་ན་ཉིད་ཀྱི་དོན་ མངོན་སུམ་དུ་རྟོགས་པའི་སྒོ་ནས་སྟོན་པ་དང་། ས་བརྒྱད་པ

【現代漢語翻譯】 因此，對於那不可窮盡的真實，通過聽聞和修持經教，所有清凈的經教之法都應被掌握。 論證：因此，瑜伽士的禪修並非毫無意義。因此，善逝的教法也並非毫無意義。如果僅憑聽聞就能領悟真諦，那麼禪修就變得毫無意義。如果未經聽聞就開始禪修，那麼教法就變得毫無意義。證悟之法的究竟，即滅諦，唯有通過修習甚深之道才能各自證知。因此，止觀雙運的瑜伽士的禪修並非毫無意義，而是具有重大意義。通過與理性相符地善說經教之法，逐漸引導眾生趨向法身，因此，善逝的十二部經等教法也並非毫無意義，而是具有重大意義。 如果不是這樣，如果僅憑聽聞經教之法就能現見法性真諦，那麼修習甚深禪定就變得毫無意義，這太過分了，並非沒有意義。如果未經聽聞甚深經教就開始禪修，那麼廣大的經教之法就變得毫無意義，這太過分了，並非沒有意義。因此，不應認為僅憑聽聞、思惟或禪修中的任何一種就足夠，而應通過雙運的方式安住于正法。如《攝大乘論》所說：『不依賴禪修，僅憑聽聞和思惟的結合也不能安住於法；不依賴聽聞和思惟，僅憑禪修的結合也不能安住於法；依賴二者，安住於二者，才能安住於法。』 關於講法者的分類，一般分為示現和圓滿的差別。首先是菩薩的示現：『菩薩之導師，經教與證悟，自在力所生，言語與形象，一切皆具足，亦從虛空出。』 對於殊勝的菩薩們，講法的分類是：在信行位時，如自己所聽聞的經教之語也為他人宣說；從初地到七地之間，通過現量證悟真如之義而宣說；從第八地...

【English Translation】 Therefore, for that inexhaustible truth, all pure teachings of the scriptures should be grasped through the means of listening and practicing the teachings. Argument: Therefore, the meditation of a yogi is not meaningless. Therefore, the teachings of the Sugata are also not meaningless. If one could realize the truth merely by hearing, then meditation would become meaningless. If one were to engage in meditation without hearing, then the teachings would become meaningless. The ultimate of the Dharma of realization, which is the truth of cessation, is to be known individually through the practice of the profound path. Therefore, the meditation of a yogi who combines shamatha (calm abiding) and vipassanā (insight) is not meaningless, but has great meaning. By explaining the Dharma of the scriptures well in accordance with reason, gradually guiding beings towards the Dharmakaya (body of truth), therefore, the teachings of the Sugatas, such as the twelve categories of scriptures, are also not meaningless, but have great meaning. If it were not so, if one could directly see the truth of Dharma nature merely by hearing the Dharma of the scriptures, then the practice of profound samadhi (concentration) would become meaningless, which is too extreme, and it is not without meaning. If one were to engage in meditation without hearing the profound scriptures, then the vast teachings of the scriptures would become meaningless, which is too extreme, and it is not without meaning. Therefore, one should not consider any one of hearing, thinking, or meditation to be sufficient, but should abide in the Dharma through the means of combining the two. As it is said in the Compendium of Determinations (Kunjle Gyepa): 'Without relying on meditation, merely the combination of hearing and thinking is not sufficient to abide in the Dharma; without relying on hearing and thinking, merely the combination of meditation is not sufficient to abide in the Dharma; relying on both, abiding in both, one can abide in the Dharma.' Regarding the classification of teachers, it is generally divided into the differences of manifestation and perfection. First is the manifestation of a Bodhisattva: 'The Bodhisattva's guide, scriptures and realization, born of power, speech and form, all complete, also arise from space.' For the supreme Bodhisattvas, the classification of teaching the Dharma is: in the stage of faith and conduct, the words of the scriptures as one has heard them are also proclaimed to others; from the first bhumi (ground) to the seventh, one teaches through directly realizing the meaning of suchness; from the eighth bhumi...

---

་ཡན་ཆད་དུ་རྣམ་པར་མི་རྟོག་ པའི་ཡེ་ཤེས་ལ་དབང་འབྱོར་པ་ལས་འབད་རྩོལ་མེད་པར་སྒྲ་འབྱུང་བའི་གནས་ཁ་དང་ཤིང་ དང་སིལ་སྙན་དང་རྩིག་པ་ལ་སོགས་པའི་གཟུགས་ནི་ཐམས་ཅད་དང་། ནམ་མཁའ་ལས་ ཀྱང་གང་ལ་གང་འདུལ་གྱི་ཆོས་ཀྱི་སྒྲ་འབྱུང་བའི་ཚུལ་གྱིས་སྟོན་པ་ཡིན་ནོ། ། ཁྱད་པར་ལ་སྟོན་པ་ཕུན་ཚོགས། དེའི་ཚིག་ཕུན་ཚོགས། ཡི་གེ་ཕུན་ཚོགས། སྟོན་པའི་ ཆེ་བའོ། །དང་པོ་ལ་གཉིས་ལས་ཡོན་ཏན་བཞི་ལྡན་ནི། རྒྱ་ཆེ་ཐེ་ཚོམ་སྤོང་བ་དང་། ། བཟུང་འོས་དེ་ཉིད་གཉིས་སྟོན་པ། །འདི་ནི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཡི། ། སྟོན་པ་ཕུན་ཚོགས་ཡིན་ཞེས་བྱ། །ཚངས་པས་ཞུས་པའི་མདོ་ལས། ཆོས་བཞི་པོ་ དམ་པའི་ཆོས་ཡོངས་སུ་འཛིན་པ་དང་། བདག་ཉིད་ཀྱི་ཤེས་རབ་སྦྱང་བ་དང་། སྐྱེས་བུ་དམ་ པའི་ལས་བྱེད་པ་དང་། ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པ་དང་རྣམ་པར་བྱང་བ་ཡང་དག་པར་སྟོན་ པ་དང་ལྡན་པའི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་རྣམས་ནི་ཆོས་ཀྱི་སྦྱིན་པ་ཆེན་པོ་རྣམ་པར་ འབྱེད་དོ། །ཞེས་གསུངས་པ་ལྟར་མང་དུ་ཐོས་པ་རྒྱ་ཆེན་པོས་དམ་པའི་ཆོས་ཡོངས་སུ་འཛིན་ 4-320 པ་དང་། བདག་ཉིད་ཤེས་རབ་གསལ་བས་གཞན་གྱི་ཐེ་ཚོམ་སྤོང་བ་དང་། སྡིག་པ་མི་བྱེད་ ཅིང་དམ་པའི་སྤྱོད་པ་དང་ལྡན་པས་ཚིག་བཟུང་བར་འོས་པ་དང་། ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པ་ འཁོར་བ་ཀུན་རྫོབ་ཀྱི་བདེན་པ་དང་། རྣམ་པར་བྱང་བ་མྱ་ངན་ལས་འདས་པའི་དོན་དམ་ པའི་བདེན་པའི་དེ་ཁོ་ན་ཉིད་གཉིས་སྟོན་པ་སྟེ། ཆོས་བཞི་དང་ལྡན་པ་འདི་ནི་བྱང་ཆུབ་ སེམས་དཔའི་སྟོན་པ་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པའི་ཡོན་ཏན་ཡིན་ཞེས་བྱའོ། ། ཁྱད་པར་དགུ་ལྡན་ནི། སེམས་དཔའ་མཆོག་གི་སྟོན་པ་ནི། །འཇམ་ཞིང་ རྒྱགས་བྲལ་མི་སྐྱོ་དང་། །གསལ་ཞིང་སྣ་ཚོགས་རིགས་པ་དང་། །གོ་ ཞིང་ཟང་ཟིང་མེད་ཀུན་འགྲོ། །གཞན་ཡང་སེམས་དཔའ་མཆོག་ཏུ་གྱུར་པ་དག་གི་ ཆོས་སྟོན་པའི་ཡོན་ཏན་གྱི་ཁྱད་པར་ནི། གཞན་གྱིས་བརྒལ་ཡང་ལན་དུ་ཚིག་རྩུབ་མི་འབྱིན་ པས་འཇམ་ཞིང་སྙན་པར་སྨྲ་བ་དང་། བསྟོད་པའམ་དཀའ་བའི་དོན་རྟོགས་ཤིང་གྲུབ་པར་ གྱུར་ཀྱང་ང་རྒྱལ་མེད་པས་རྒྱགས་པ་དང་བྲལ་བ་དང་། ཆོས་སྟོན་པའི་དཀའ་སྤྱད་ལ་ངལ་ དུབ་མེད་པས་མི་སྐྱོ་བ་དང་། དཔེ་མཁྱུད་མེད་པར་ཚིག་རྫོགས་པར་སྟོན་པས་གསལ་ཞིང་ འཇེབས་པར་སྨྲ་བ་དང་། རྣམ་གྲངས་མང་པོའི་སྒོ་ནས་མི་ཟློས་པར་སྟོན་པས་སྣ་ཚོགས་པ་ དང་། ཚད་མ་གསུམ་དང་མི་འགལ་བར་སྟོན་པས་རིགས་པར་སྨྲ་བ་དང་། ཚིག་དང་ཡི་གེ་ གྲགས་ཆེ་བར་སྟོན་པས་གོ་སླ་ཞིང་ཡིད་ལ་གོ་བ་དང་། དད་པ་ལས་ལྷག་པར་བྱ་བ་རྙེད་པ་ དང་བཀུར་སྟི་དོན་དུ་མི་གཉེར་བས་ཟང་ཟིང་མེད་པ་དང་། ཐེག་པ་གསུམ་ག་ལས་བརྩམས་ ཏེ་གང་ལ་གང་འདུལ་གྱིས་སྟོན་པས་ཀུན་ཏུ་འགྲོ་བ་སྟེ་ཁྱད་པར་དགུ་དང་ལྡན་པའོ། ། དེའི་ཚིག་ཕུན་ཚོགས་ནི། རྒྱལ

【現代漢語翻譯】 此外，當一個人完全掌握了無分別智（nirvikalpa-jñana），他就能毫不費力地從各種物體（如墻壁、樹木、樂器等）以及虛空中，以適合不同根器的方式，發出佛法的聲音。 殊勝之處在於導師的圓滿、言辭的圓滿和文字的圓滿，這是導師的偉大之處。第一點包含四個優點：廣博，消除疑惑，適合接受，以及揭示真諦。正如《梵天請問經》所說：『具備四法的菩薩摩訶薩能善巧地施予大法佈施：受持正法，修習自慧，行持聖者之業，以及如實開示煩惱與清凈。』因此，通過廣博的聽聞，他們受持正法；通過清晰的智慧，他們消除他人的疑惑；通過不作惡業和具備聖者的行為，他們的言辭值得信賴；他們揭示了輪迴的世俗諦和涅槃的勝義諦。具備這四種功德被稱為菩薩導師的圓滿。 九種殊勝之處：最勝菩薩的導師是溫和的，不驕慢的，不厭倦的，清晰的，多樣的，合乎邏輯的，易於理解的，沒有私慾的，普遍的。此外，對於那些已成為最勝菩薩的人來說，宣講佛法的功德的殊勝之處在於：即使受到他人的反駁，也不會以粗暴的言語迴應，而是溫和悅耳地說話；即使理解了讚美或困難的意義並獲得了成就，也不會驕傲自滿；對於宣講佛法的辛勞不感到疲倦；不隱瞞任何例子，而是完整地宣講，清晰而令人愉悅地說話；不重複地從許多不同的角度進行宣講；以不違背三種量（現量、比量、聖教量）的方式進行宣講；以清晰易懂的言辭進行宣講，使人容易理解；不追求信仰帶來的利益、尊重或物質利益；從三乘（聲聞乘、緣覺乘、菩薩乘）出發，以適合不同根器的方式進行宣講，即普遍性。這被稱為具備九種殊勝之處。 導師的言辭圓滿是勝利的。

【English Translation】 Furthermore, when one has mastered the non-conceptual wisdom (nirvikalpa-jñana), he is able to effortlessly emanate the sound of Dharma from various objects such as walls, trees, musical instruments, and even from the sky, teaching in a manner that suits each individual's needs. The distinction lies in the teacher's perfection, the perfection of his words, and the perfection of the letters, which is the greatness of the teacher. The first point contains four qualities: vastness, dispelling doubts, being worthy of acceptance, and revealing the truth. As stated in the Brahma-pariprccha Sutra: 'Bodhisattvas Mahasattvas who possess these four qualities skillfully bestow the great gift of Dharma: upholding the true Dharma, cultivating their own wisdom, engaging in the deeds of the noble ones, and accurately revealing both afflictions and purification.' Therefore, through extensive learning, they uphold the true Dharma; through clear wisdom, they dispel the doubts of others; through not committing evil deeds and possessing the conduct of the noble ones, their words are worthy of trust; they reveal both the conventional truth of samsara and the ultimate truth of nirvana. Possessing these four qualities is known as the perfection of a Bodhisattva's teaching. The nine distinctions: The teacher of the supreme Bodhisattva is gentle, free from arrogance, unwearied, clear, diverse, logical, easy to understand, without ulterior motives, and universal. Furthermore, for those who have become supreme Bodhisattvas, the distinctions of the qualities of teaching the Dharma are: even if refuted by others, they do not respond with harsh words, but speak gently and pleasantly; even if they understand the meaning of praise or difficulties and have achieved accomplishment, they are without pride; they are not weary of the hardships of teaching the Dharma; they do not conceal any examples, but teach completely, speaking clearly and pleasantly; they teach from many different perspectives without repetition; they teach in a way that does not contradict the three valid cognitions (perception, inference, and scripture); they teach with clear and understandable words, making it easy to comprehend; they do not seek benefits, respect, or material gain from faith; they teach based on the three vehicles (Sravaka-yana, Pratyekabuddha-yana, Bodhisattva-yana), teaching in a way that suits each individual's needs, which is universality. This is known as possessing the nine distinctions. The perfection of the teacher's words is victorious.

---

་སྲས་ཚིག་ནི་མི་ཞན་པ། །སྙན་ཅིང་ལེགས་ བཤད་གྲགས་པ་དང་། །ཇི་རིགས་པ་དང་ཟང་ཟིང་མེད། །རན་ཅིང་དེ་ བཞིན་ཡངས་པ་ཡིན། །མདོ་ལས། གྲོང་ཁྱེར་པ་དང་། སྙན་ཅིང་འཇེབས་པ་དང་། རྣམ་ 4-321 པར་གསལ་བ་དང་། རྣམ་པར་རིག་{པར་བྱེད་}པ་དང་། {མཉན་པར་འོས་པ་དང་། } རྟེན་ པ་མེད་པ་དང་། མི་མཐུན་པ་མེད་པ་དང་། གཏུགས་པ་མེད་པ་ཞེས་ཡན་ལག་བརྒྱད་དང་ ལྡན་པར་གསུངས་པ་ལྟར། རྒྱལ་སྲས་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་ཀྱི་ཚིག་ནི་གྲོང་ཁྱེར་པ་ ལ་སོགས་པ་འཁོར་ཐམས་ཅད་ལ་ཁྱབ་པར་ཐོས་པས་མི་ཞན་པ་དང་། གདངས་ཡིད་དུ་འོང་ བ་དང་ལྡན་པས་སྙན་ཞིང་འཇེབས་པ་དང་། ཡི་གེ་མ་འཁྲུགས་ཤིང་རྣམ་པར་གསལ་བས་ ལེགས་པར་བཤད་པ་དང་། འཇིག་རྟེན་སྤྱིའི་ཐ་སྙད་དང་མཐུན་པར་རྣམ་པར་རིག་པར་བྱེད་ པས་གྲགས་པ་བརྗོད་པ་དང་། གདུལ་བྱའི་བློ་དང་མཐུན་པའི་སྒོ་ནས་སྟོན་པས་མཉན་པར་ འོས་ཤིང་ཇི་ལྟར་རིགས་པར་བརྗོད་པ་དང་། རྙེད་པ་དང་བཀུར་སྟི་ལ་མི་ལྟ་ཞིང་རྟེན་[པ་ {ནས་}མ་ཡིན་པས་ཟང་ཟིང་མེད་པ་དང་། མངས་པས་མི་སྐྱོ་ཞིང་བརྡ་ཕྲོད་པས་མི་མཐུན་པ་ མེད་ལ་མང་ཉུང་རན་ཞིང་འཚམ་པ་དང་། དེ་བཞིན་དུ་སྤོབས་པ་གཏུགས་པ་མེད་ཅིང་ཅི་ཙམ་ བཤད་ཀྱང་ཟད་མི་ཤེས་པས་ཡངས་པ་སྟེ་ཡོན་ཏན་བརྒྱད་དང་ལྡན་པ་ཡིན་ནོ། ། ཡི་གེ་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་ནི། བསྟན་དང་དེ་བཞིན་བཤད་པ་དང་། །ཐེག་ དང་མཐུན་དང་བདེ་བ་དང་། །གྲགས་པ་དང་ནི་ཇི་རིགས་དང་། །ངེས་ པར་འབྱུང་དང་མཐུན་པའི་ཕྱིར། །མདོ་ལས། ཚིག་དང་ཡི་གེ་རིགས་པ་དང་། འབྲེལ་པ་དང་། མཐུན་པ་དང་། རུང་བ་དང་། འབྱོར་པ་དང་། འཕྲོད་པ་དང་། འཚམ་པ་ དང་། འགྲུས་སྐྱོང་གི་ཡན་ལག་གི་ཚོགས་ཞེས་ཡན་ལག་བརྒྱད་དང་ལྡན་པར་གསུངས་པ་ ལྟར། ཚིག་དང་ཡི་གེ་ཚད་མའི་རིགས་པ་དང་མི་འགལ་བར་ཐོག་མར་མདོར་བསྟན་པ་དང་། བསྟན་པ་དེ་བཞིན་དུ་དེ་དང་མི་འགལ་བར་རྗེས་སུ་འབྲེལ་བའི་སྒོ་ནས་རྒྱས་པར་བཤད་པ་ དང་། རིགས་ཅན་གསུམ་གྱི་མོས་པ་ཇི་ལྟ་བར་ཐེག་པ་གསུམ་ག་དང་མི་འགལ་ཞིང་མཐུན་ པར་སྟོན་པ་དང་། ཚིག་དང་ཡི་གེ་མ་འཁྲུགས་ཤིང་སྒྲ་ཉམ་ང་བ་མེད་པས་རུང་ཞིང་བདེ་བར་ 4-322 སྟོན་པ་དང་། འཇིག་རྟེན་གྱི་ཐ་སྙད་དང་མཐུན་པས་གོ་སླ་ཞིང་བརྡ་འབྱོར་པའི་སྒོ་ནས་ཇི་ ལྟར་གྲགས་པ་བཞིན་སྟོན་པ་དང་ནི་གདུལ་བྱའི་བློ་དང་མཐུན་ཞིང་འཕྲོད་པའི་སྒོ་ནས་ཇི་ ལྟར་རིགས་པར་སྟོན་པ་དང་། མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་ཐོབ་པའི་ཆེད་དུ་རང་རང་གི་བློ་དང་ འཚམ་པར་ཁམས་གསུམ་ལས་ངེས་པར་འབྱུང་བའི་ལམ་སྟོན་པ་དང་། འཕགས་པ་སློབ་ པའི་ལམ་དང་མཐུན་པར་སྟོན་པའི་ཕྱིར་རྟག་ཏུ་འགྲུས་ཤིང་མཁས་པར་སྐྱོང་བའི་ཡན་ལག་ གི་ཚོགས་དང་ལྡན་པའོ། ། དེ་མདོར་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཡི། །ཡེ་གེ་ཕུན་ཚོགས་ཡིན་ཞེས་ བྱ། །བདེ་གཤེགས་

【現代漢語翻譯】 王子的語言不遜色，悅耳動聽，名聲遠揚，恰如其分，沒有虛飾，適中而廣闊。如經中所說：『城市化，悅耳動聽，清晰明瞭，能理解，值得傾聽，無所依賴，沒有矛盾，沒有衝突』，具備八種特質。正如經中所說，王子菩薩的語言，如城市人一般，傳遍所有眷屬，聽起來不遜色；音調悅耳動聽，因此悅耳動聽；文字清晰不混淆，因此善於表達；與世俗通用語言相符，因此能被理解，名聲遠揚；以符合被調伏者根器的方式開示，因此值得傾聽，恰如其分；不貪圖利養恭敬，不依賴（任何事物），因此沒有虛飾；內容豐富而不令人厭倦，表達清晰沒有矛盾，適中而恰當；同樣，無礙的自信，無論講述多少都不會窮盡，因此廣闊，具備八種功德。 文字圓滿是指：爲了教法和如是宣說，爲了契合大乘，爲了安樂，爲了名聲，爲了恰如其分，爲了出離，爲了和諧。如經中所說：『言辭和文字與理性，關聯，和諧，適當，豐富，相符，相宜，精進的支分集合』，具備八種特質。正如經中所說，言辭和文字不違背正量的理性，首先簡要地陳述要點，然後爲了與所陳述的內容不相違背，通過後續關聯的方式詳細地解釋，爲了三種根器眾生的意樂，開示與三乘都不相違背且和諧一致的教法，言辭和文字不混淆，沒有令人不悅的聲音，因此適當且安樂地開示，與世俗語言相符，因此易於理解，通過豐富的表達方式，如其名聲般地開示，爲了與被調伏者的根器相符，通過相符的方式恰如其分地開示，爲了獲得涅槃，以各自的意樂相宜的方式，開示從三界中 निश्चित निर्याण （藏文：ངེས་པར་འབྱུང་，梵文天城體：निश्चित निर्याण，梵文羅馬擬音：niścita niryāṇa， निश्चित निर्याण 的字面意思： निश्चित निर्याण）出離的道路，爲了與聖者學習的道路相符，爲了始終精進且巧妙地守護，具備支分的集合。 總而言之，這就是菩薩的文字圓滿，如來。

【English Translation】 The language of the prince is not inferior, it is pleasing and well-spoken, famous, appropriate, without embellishment, moderate and broad. As it is said in the sutra: 'Urban, pleasing and delightful, clear and distinct, understandable, worthy of listening to, without dependence, without contradiction, without conflict,' possessing eight qualities. As it is said, the language of the prince Bodhisattvas, like that of city dwellers, spreads throughout all retinues, and hearing it is not inferior; it is pleasing and delightful because it possesses a pleasing tone; the letters are not confused and are clear, therefore it is well-spoken; it conforms to the common language of the world, therefore it is understandable and famous; it teaches in accordance with the minds of those to be tamed, therefore it is worthy of listening to and appropriate; it does not look to gain and respect, and does not depend (on anything), therefore it is without embellishment; it is not tiresome because it is abundant, and it is clear and without contradiction, moderate and appropriate; likewise, it has unhindered confidence, and no matter how much is spoken, it is inexhaustible, therefore it is broad, possessing eight qualities. The perfection of letters is: for the sake of the doctrine and suchness of explanation, for harmony with the Great Vehicle, for happiness, for fame, for appropriateness, for renunciation, and for harmony. As it is said in the sutra: 'Words and letters are in accordance with reason, related, harmonious, appropriate, abundant, corresponding, suitable, a collection of limbs of diligence,' possessing eight qualities. As it is said, words and letters do not contradict the reasoning of valid cognition, first briefly stating the essence, and then in order not to contradict what is stated, explaining in detail through subsequent connection, for the pleasure of beings of the three lineages, teaching in a way that is not contradictory and harmonious with all three vehicles, words and letters are not confused, and there is no unpleasant sound, therefore teaching appropriately and happily, conforming to worldly language, therefore easy to understand, teaching as it is famous through abundant expression, teaching appropriately in a way that corresponds to the minds of those to be tamed, for the sake of attaining Nirvana, teaching the path of निश्चित निर्याण (Tibetan: ངེས་པར་འབྱུང་, Devanagari: निश्चित निर्याण, Romanized Sanskrit: niścita niryāṇa, literal meaning of निश्चित निर्याण: निश्चित निर्याण) from the three realms in a way that is suitable to their respective inclinations, in order to be in harmony with the path of learning of the noble ones, possessing a collection of limbs of constant diligence and skillful protection. In short, this is said to be the perfection of the letters of the Bodhisattva, the Thus-Gone One.

---

གསུང་ནི་མཐའ་ཡས་ཏེ། །ཡན་ལག་དྲུག་ཅུ་བསམ་ མི་ཁྱབ། །ཡོན་ཏན་དེ་རྣམས་མདོར་བསྡུས་ན་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་མཆོག་ཏུ་གྱུར་པ་ རྣམས་ཀྱི་ཡི་གེ་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་ཡིན་ཞེས་བྱའོ། །བདེ་བར་གཤེགས་པ་སངས་རྒྱས་ བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱི་གསུང་ནི་མཐའ་ཡས་ཤིང་དཔག་ཏུ་མེད་དེ། ཕྱོགས་རེ་ཙམ་གྱི་དབང་ དུ་བྱས་ན་ཡན་ལག་དྲུག་ཅུའི་དབྱངས་དང་ལྡན་པ་ཕལ་པ་རྣམས་ཀྱིས་བསམ་གྱིས་མི་ཁྱབ་ པའོ། །དེ་ཡང་གསང་བ་བསམ་གྱིས་མི་ཁྱབ་པའི་མདོ་ལས། ཞི་བའི་བློ་གྲོས་གཞན་ཡང་དེ་ བཞིན་གཤེགས་པའི་གསུང་ནི་རྣམ་པ་དྲུག་ཅུ་དང་ལྡན་པ་འབྱུང་སྟེ། མཉེན་པ་དང་ཞེས་པ་ ལ་སོགས་པ་གསུངས་པ་རྣམས་སྡོམ་དང་སྤེལ་ནས་འཆད་པ་ནི། མཉེན་དང་འཇམ་དང་ཡིད་ འོང་ཡིད་ལ་འཐད། །དག་དང་དྲི་མེད་གསལ་དང་སྙན་ཅིང་འཇེབས། །མཉན་འོས་མི་ཚུགས་ སྙན་དང་དུལ་བ་དང་། །མི་རྩུབ་མི་བརླང་རབ་དུལ་རྣ་བར་སྙན། །སེམས་ཅན་གྱི་ཁམས་ཀྱི་ དགེ་བའི་རྩ་བའི་རྟོན་པར་གྱུར་པས་མཉེན་པ་དང་། མཐོང་བའི་ཆོས་ལ་ཐོས་མ་ཐག་བདེ་བ་ ལ་རེག་པར་བྱེད་པས་འཇམ་པ་དང་། བརྗོད་བྱའི་དོན་བཟང་པོ་དང་ལྡན་པས་ཡིད་དུ་འོང་ བ་དང་། རྗོད་བྱེད་ཀྱི་ཡི་གེ་བཟང་པོ་དང་ལྡན་པས་ཡིད་ལ་འཐད་པ་དང་། འཇིག་རྟེན་ལས་ 4-323 འདས་པ་མཐར་ཐུག་པའི་རྗེས་ཐོབ་ལས་བྱུང་བས་དག་པ་དང་། ཉོན་མོངས་པའི་ས་བོན་ བག་ཆགས་ཐམས་ཅད་དང་བྲལ་བས་དྲི་མ་མེད་པ་དང་། ཚིག་དང་ཡི་གེ་{རབ་ཏུ་}གྲགས་ པ་དང་མཐུན་པས་གསལ་བ་དང་། མུ་སྟེགས་ཅན་གྱི་ལྟ་བ་ངན་པ་ཐམས་ཅད་འཇོམས་པའི་ སྟོབས་དང་ལྡན་པས་སྙན་ཞིང་འཇེབས་པ་དང་། གསུང་བཞིན་བསྒྲུབས་པ་ལ་བརྟེན་ནས་ འཁོར་བ་ལས་ངེས་པར་འབྱུང་བས་མཉན་པར་འོས་པ་དང་། ཕས་ཀྱི་རྒོལ་བ་ཐམས་ཅད་ ཀྱིས་བརྫི་བར་མི་ནུས་པས་མི་ཚུགས་པ་དང་། ཐོས་པ་ཙམ་གྱིས་སེམས་དགའ་བར་བྱེད་ ཅིང་ཡིད་དུ་འོང་བས་སྙན་པ་དང་། འདོད་ཆགས་ལ་སོགས་པ་ཉོན་མོངས་པ་ཐམས་ཅད་ཀྱི་ གཉེན་པོ་བྱེད་པས་དུལ་བ་དང་། བསླབ་པ་བཅའ་བའི་ཐབས་བདེ་བ་སྟོན་པས་མི་རྩུབ་པ་ དང་། བསླབ་པ་ལས་འདས་ན་ལྟུང་བ་ལས་ངེས་པར་འབྱུང་བའི་ཐབས་སྟོན་པས་མི་བརླང་ བ་དང་། མོས་པ་དང་མཐུན་པར་ཐེག་པ་གསུམ་ཆར་གྱི་འདུལ་བ་སྟོན་པས་རབ་ཏུ་དུལ་བ་ དང་། ཉན་པ་ན་སེམས་གཞན་དུ་རྣམ་པར་གཡེང་བའི་གཉེན་པོ་བྱེད་པས་རྣ་བར་སྙན་པ་ དང་། ལུས་སེམས་ཚིམ་བྱེད་སྙིང་དགའ་དགའ་བདེ་སྐྱེད། །ཡོངས་སུ་གདུང་མེད་ཀུན་ཤེས་ རྣམ་ཤེས་བྱ། །རྣམ་གསལ་དགའ་བྱེད་མངོན་པར་དགའ་བར་བྱེད། །ཀུན་ཤེས་རྣམ་པར་ ཤེས་བྱེད་རིགས་ཤིང་འབྲེལ། །ཞི་གནས་ཏིང་ངེ་འཛིན་ལ་བརྟེན་ནས་དགའ་བ་བསྐྱེད་པས་ ལུས་ཚིམ་པར་བྱེད་པ་དང་། ལྷག་མཐོང་ཤེས་རབ་ལ་བརྟེན་ནས་དགའ་བ་བསྐྱེད་པས་ སེམས་ཚིམ་པར་བྱེད་པ་དང་། ཐེ་ཚོམ་ཐམས་ཅད་གཅོད་པར་བྱེ

【現代漢語翻譯】 佛語無邊無際，六十支分不可思議。總而言之，這些功德是殊勝菩薩的圓滿文字。如來（梵文：Tathāgata，含義：如實而來者）、應供（梵文：Arhat，含義：值得供養者）、正遍知（梵文：Samyak-saṃbuddha，含義：完全覺悟者）薄伽梵（梵文：Bhagavan，含義：世尊）的佛語是無邊無際、不可估量的。僅從一個角度來說，它具備六十支分之音，這是普通人無法想像的。 此外，在《秘密不可思議經》中，寂靜慧（菩薩名）說：『如來的佛語具有六十種特徵，包括柔軟』等等。將這些總結並展開解釋如下：柔軟、溫和、悅意、適意、清凈、無垢、明晰、悅耳動聽、值得傾聽、不可動搖、美妙、調伏、不粗暴、不粗野、極其調順、悅耳。 由於它依賴於眾生界的善根，所以是柔軟的。由於它使人在可見的法中立即體驗到快樂，所以是溫和的。由於它具有美好的意義，所以是悅意的。由於它具有美好的文字，所以是適意的。由於它源於超越世間的究竟證悟，所以是清凈的。由於它脫離了所有煩惱的種子和習氣，所以是無垢的。由於它的詞語和文字與普遍認知相符，所以是明晰的。由於它具有摧毀所有外道邪見的強大力量，所以是悅耳動聽的。由於依靠按照佛語修行必定能從輪迴中解脫，所以是值得傾聽的。由於它無法被任何外道駁倒，所以是不可動搖的。僅僅聽到它就能使內心喜悅和愉悅，所以是美妙的。由於它是所有煩惱如貪慾等的對治之法，所以是調伏的。由於它展示了安樂的戒律方法，所以是不粗暴的。由於它展示了超越戒律必定會導致墮落的方法，所以是不粗野的。由於它與意願相符，展示了三乘的調伏，所以是極其調順的。由於它能防止聽者心神渙散，所以是悅耳的。 身心滿足，內心喜悅，增添快樂，完全沒有痛苦，無所不知，完全理解，清晰明瞭，令人喜悅，使人明顯感到快樂，完全理解，完全理解，有條理，有關聯。由於依靠止禪（梵文：Śamatha，含義：止）和三摩地（梵文：Samādhi，含義：等持）產生喜悅，所以使身體感到滿足。由於依靠觀禪（梵文：Vipaśyanā，含義：觀）和智慧產生喜悅，所以使內心感到滿足。因為它能斷除一切疑惑

【English Translation】 The speech is limitless, and the sixty branches are inconceivable. In short, these qualities are said to be the perfect letters of the supreme Bodhisattvas. The speech of the Tathāgata (meaning: 'one who comes thus'), Arhat (meaning: 'worthy of offering'), Samyak-saṃbuddha (meaning: 'perfectly enlightened one'), Bhagavan (meaning: 'the Blessed One') is limitless and immeasurable. Considering only one aspect, it possesses the sixty branches of sound, which are inconceivable to ordinary people. Furthermore, in the 'Inconceivable Secret Sutra,' Shiwai Lodoe (name of a Bodhisattva) said, 'The speech of the Tathāgata has sixty characteristics, including softness,' and so on. Summarizing and elaborating on these, they are: Soft, gentle, pleasing, agreeable, pure, immaculate, clear, melodious and delightful, worthy of listening, unshakeable, sweet, subdued, not harsh, not rude, very subdued, pleasing to the ear. Because it relies on the roots of virtue in the realm of sentient beings, it is soft. Because it causes one to experience happiness immediately upon hearing in the visible dharma, it is gentle. Because it possesses good meaning, it is pleasing. Because it possesses good letters, it is agreeable. Because it arises from the ultimate realization that transcends the world, it is pure. Because it is free from all seeds and habitual tendencies of afflictions, it is immaculate. Because its words and letters are in accordance with common knowledge, it is clear. Because it possesses the power to destroy all heretical views, it is melodious and delightful. Because relying on practicing according to the speech, one will surely be liberated from samsara, it is worthy of listening. Because it cannot be refuted by any opponents, it is unshakeable. Merely hearing it makes the mind happy and delightful, so it is sweet. Because it is the antidote to all afflictions such as attachment, it is subdued. Because it shows the easy way of discipline, it is not harsh. Because it shows the way to surely escape from falling if one transgresses the discipline, it is not rude. Because it accords with aspiration and shows the discipline of all three vehicles, it is very subdued. Because it prevents the listener's mind from wandering elsewhere, it is pleasing to the ear. It satisfies the body and mind, delights the heart, increases happiness, is completely without suffering, knows all, fully understands, is clear, makes one happy, makes one manifestly happy, fully understands, fully understands, is systematic, is related. Because it generates joy by relying on Śamatha (meaning: 'tranquility') and Samādhi (meaning: 'concentration'), it satisfies the body. Because it generates joy by relying on Vipaśyanā (meaning: 'insight') and wisdom, it satisfies the mind. Because it cuts off all doubts

---

ད་པས་སྙིང་དགའ་བར་བྱེད་ པ་དང་། ལོག་རྟོག་ཐམས་ཅད་ངེས་པར་སེལ་བས་དགའ་བ་དང་བདེ་བ་བསྐྱེད་པ་དང་། གསུང་བཞིན་སྒྲུབ་པ་ལ་འགྱོད་པ་མི་འབྱུང་བས་ཡོངས་སུ་གདུང་བ་མེད་པ་དང་། ཐོས་བྱུང་ གི་ཤེས་རབ་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པའི་རྟེན་ཡིན་པས་ཀུན་ཤེས་པར་བྱ་བ་དང་། བསམ་བྱུང་གི་ ཤེས་རབ་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པའི་རྟེན་ཡིན་པས་རྣམ་པར་ཤེས་པར་བྱ་བ་དང་། སློབ་དཔོན་གྱི་ 4-324 དཔེ་མཁྱུད་མེད་པར་ཆོས་སྟོན་པས་རྣམ་པར་གསལ་བ་དང་། རང་གི་དོན་རྗེས་སུ་ཐོབ་ཅིང་ ཚིམ་པས་དགའ་བར་བྱེད་པ་དང་། དེ་མ་ཐོབ་པ་རྣམས་ཐོབ་པར་འདོད་ཅིང་འདུན་པའི་སྒོ་ ནས་སྤྲོ་པར་བྱེད་པས་མངོན་པར་དགའ་བར་བྱེད་པ་དང་། བསམ་གྱིས་མི་ཁྱབ་པའི་གནས་ དེ་བཞིན་ཉིད་ལ་སོགས་པ་སྟོན་པས་ཀུན་ཤེས་པར་བྱེད་པ་དང་། བསམ་པར་བྱ་བའི་གནས་ ས་དང་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ལ་སོགས་པ་སྟོན་པས་རྣམ་པར་རིག་པར་བྱེད་པ་དང་། ཚད་མ་ གསུམ་དང་མི་འགལ་བར་སྟོན་པས་རིགས་པ་དང་། གདུལ་བྱའི་བློ་ལ་ཇི་ལྟར་རིགས་པ་སྟོན་ པས་འབྲེལ་བ་དང་། ཟློས་པའི་སྐྱོན་མེད་སེངྒེ་གླང་ཆེན་སྒྲ། །འབྲུག་དང་ཀླུ་དབང་དྲི་ཟའི་སྒྲ་ དབྱངས་དང་། །ཀ་ལ་པིང་ཀ་ཚངས་པ་ཤང་ཤང་དང་། །ལྷ་དབང་སྒྲ་དབྱངས་རྔ་ཡི་སྒྲ་དང་ ལྡན། །དོན་མེད་པའི་ལྷག་པོ་མི་སྟོན་པས་ཟློས་པའི་སྐྱོན་མེད་པ་དང་། མུ་སྟེགས་ཅན་ཐམས་ ཅད་སྐྲག་པར་བྱེད་པས་སེངྒེའི་སྒྲའི་ཤུགས་དང་། སྒྲ་བརྗོད་པ་ཡངས་ཤིང་རྒྱ་ཆེ་བས་གླང་པོ་ ཆེའི་སྒྲ་སྐད་དང་། ཟབ་ཅིང་བརྗིད་པའི་སྒྲ་དང་ལྡན་པས་འབྲུག་གི་སྒྲ་དབྱངས་དང་། ཡིད་ ཆེས་ཤིང་གཟུང་བར་འོས་པས་ཀླུའི་དབང་པོའི་སྒྲ་དང་། ཡིད་དུ་འོང་ཞིང་སྙན་པས་དྲི་ཟའི་ གླུ་དབྱངས་དང་། རྣོ་ཞིང་གསལ་ལ་མི་མཐུན་ཕྱོགས་འཇིག་པས་ཀ་ལ་པིང་ཀའི་སྒྲ་དབྱངས་ དང་། ཐག་རིང་པོར་ཡང་གྲག་ཅིང་ཐོས་པས་ཚངས་པའི་སྒྲ་དབྱངས་དང་། ཐོས་ན་དོན་ ཐམས་ཅད་འགྲུབ་ཅིང་ཤིས་པ་བརྗོད་པ་ཡིན་པས་ཤང་ཤང་ཏེའུའི་སྒྲ་དབྱངས་དང་། དོན་དེ་ ལས་མི་འདའ་བར་བྱ་བ་ཡིན་པས་ལྷའི་དབང་པོའི་སྒྲ་དབྱངས་ལྟར་སྙན་པ་དང་། བདུད་དང་ ཕྱིར་རྒོལ་བ་ཐམས་ཅད་ལས་རྣམ་པར་རྒྱལ་བའི་སྔོན་དུ་འགྲོ་བས་རྔའི་སྒྲ་དང་། མ་ཁེངས་མི་ དམའ་སྒྲ་ཀུན་རྗེས་སུ་ཞུགས། །ཚིག་ཟུར་མ་ཆགས་མ་ཚང་མེད་པ་དང་། །མ་ཞུམ་མི་དམའ་ རབ་དགའ་ཁྱབ་པ་དང་། །ཐ་བ་དང་བཅས་ཆེད་དང་རྒྱུན་ཆགས་འབྲེལ། །བསྟོད་ཀྱང་ང་ རྒྱལ་གྱིས་ཉོན་མོངས་པ་མི་སྐྱེ་བས་མ་ཁེངས་པ་དང་། སྨད་ཀྱང་ཁྲོ་བའི་ཉོན་མོངས་པ་མི་སྐྱེ་ 4-325 བས་མི་དམའ་བ་དང་། དུས་གསུམ་གྱི་དངོས་པོ་ཐམས་ཅད་ལུང་སྟོན་པ་ཐམས་ཅད་ལ་རྗེས་ སུ་ཞུགས་པས་སྒྲ་ཐམས་ཅད་ཀྱི་རྗེས་སུ་ཞུགས་པ་དང་། ནམ་ཡང་བསྙེལ་བའམ་བརྗེད་པ་ མེད་པར་གསུང་བས་ཚིག་ཟུར་ཆགས་མེད་པ་དང་། ག

【現代漢語翻譯】 因此令人內心喜悅，並且必定消除一切邪見，從而產生喜悅和安樂； 按照所說的去修行，就不會產生後悔，因此完全沒有憂慮； 因為是聽聞所生智慧圓滿的所依，所以能知曉一切； 因為是思惟所生智慧圓滿的所依，所以能完全瞭解； 上師毫無保留地傳授佛法，所以非常清晰； 因為獲得並滿足了自己的利益，所以感到喜悅； 對於那些尚未獲得的人，通過渴望和希求而使之歡喜，因此令人非常高興； 因為宣說不可思議的實相等，所以能知曉一切； 因為宣說應當思惟之處和波羅蜜多等，所以能完全理解； 因為所宣說的不與三種量相違背，所以合乎邏輯； 因為宣說如何適應所化眾生的根器，所以具有關聯； 沒有重複的過失，具有獅子、大象的聲音， 龍和龍王、乾闥婆的音聲， 迦陵頻伽、梵天、海螺的聲音， 天王的聲音，以及鼓的聲音。 因為不宣說無意義的贅述，所以沒有重複的過失； 因為使一切外道驚恐，所以具有獅子的氣勢； 因為聲音表達廣闊而洪亮，所以具有大象的聲音； 因為具有深沉而莊嚴的聲音，所以具有龍的音聲； 因為令人信服且值得接受，所以具有龍王的聲音； 因為悅耳動聽，所以具有乾闥婆的歌聲； 因為尖銳清晰，能摧毀敵對勢力，所以具有迦陵頻伽的音聲； 因為即使在遙遠的地方也能聽到，所以具有梵天的聲音； 因為聽到就能成就一切意義，並且是吉祥的祝願，所以具有海螺的聲音； 因為所做之事不超出其意義，所以像天王的聲音一樣悅耳； 因為走在戰勝一切魔和外道的前面，所以具有鼓的聲音； 不傲慢也不卑微，一切聲音都隨之而行， 言辭沒有遺漏也沒有缺失， 不沮喪也不低落，極其喜悅而普遍， 具有原因和目的，持續不斷地關聯。 即使受到讚揚，也不會因我慢而生起煩惱，所以不傲慢； 即使受到貶低，也不會生起憤怒的煩惱，

【English Translation】 Therefore, it brings joy to the heart and certainly eliminates all wrong views, thereby generating joy and happiness; Practicing according to what is said, there will be no regret, thus completely free from suffering; Because it is the basis for the perfection of wisdom arising from hearing, one can know everything; Because it is the basis for the perfection of wisdom arising from thinking, one can fully understand; The teacher imparts the Dharma without reservation, so it is very clear; Because one obtains and is satisfied with one's own benefit, one feels joy; For those who have not yet obtained it, it makes them happy through longing and desire, thus making them very happy; Because it proclaims the inconceivable suchness and so on, one can know everything; Because it proclaims the place of contemplation and the pāramitās (perfections) and so on, one can fully understand; Because what is proclaimed does not contradict the three valid means of cognition, it is logical; Because it proclaims how to adapt to the minds of those to be tamed, it is relevant; Without the fault of repetition, it has the voice of a lion and an elephant, The sound of a dragon and a dragon king, a gandharva, A kalaviṅka, Brahma, and a conch shell, The voice of a deva king, and the sound of a drum. Because it does not proclaim meaningless redundancies, there is no fault of repetition; Because it frightens all non-Buddhists, it has the power of a lion's roar; Because the sound expression is broad and vast, it has the voice of an elephant; Because it has a deep and majestic sound, it has the sound of a dragon; Because it is convincing and worthy of acceptance, it has the voice of a dragon king; Because it is pleasing and melodious, it has the song of a gandharva; Because it is sharp and clear, destroying opposing forces, it has the voice of a kalaviṅka; Because it can be heard even from a distant place, it has the voice of Brahma; Because hearing it accomplishes all meanings and is an auspicious blessing, it has the sound of a conch shell; Because what is done does not exceed its meaning, it is as pleasant as the voice of a deva king; Because it goes before victory over all demons and opponents, it has the sound of a drum; Not arrogant nor humble, all sounds follow it, Words without omission or deficiency, Not discouraged nor degraded, extremely joyful and pervasive, With cause and purpose, continuously connected. Even if praised, one does not generate afflictions due to pride, so not arrogant; Even if criticized, one does not generate the affliction of anger,

---

དུལ་བྱ་ནམ་དུས་ལ་བབ་པ་ན་ཉེ་ བར་གནས་པས་མ་ཚང་བ་མེད་པ་དང་། རྙེད་པ་དང་བཀུར་སྟི་ལ་ལྟོས་པ་མེད་པས་མ་ཞུམ་ པ་དང་། བསྙེངས་པའམ་འཇིགས་པ་ཐམས་ཅད་དང་བྲལ་བས་མི་ཞན་པ་དང་། ཆོས་སྟོན་ པ་ལ་སྐྱོ་བ་མི་མངའ་བས་རབ་ཏུ་དགའ་བ་དང་། རིག་པའི་གནས་ཐམས་ཅད་ལ་མཁས་པ་ དང་ལྡན་པས་ཁྱབ་པ་དང་། སེམས་ཅན་ཉོན་མོངས་པ་ཅན་རྣམས་ཀྱི་དོན་ཐམས་ཅད་སྒྲུབ་ པར་བྱེད་པས་ཐ་བ་དང་བཅས་པའི་ཆེད་དང་། བར་ཆད་པ་མེད་ཅིང་རྒྱུན་མི་འཆད་པར་སྟོན་ པས་རྒྱུན་ཆགས་པ་དང་། མིང་ཚིག་ཡི་གེའི་ཚོགས་རྣམས་སྣ་ཚོགས་པའི་སྒོ་ནས་མི་འགལ་ བར་སྟོན་པས་འབྲེལ་བ་དང་། སྒྲ་ཀུན་རྫོགས་བྱེད་དབང་པོ་ཚིམ་པར་བྱེད། །མ་སྨད་མི་ འགྱུར་བརྟབས་པ་མེད་པ་དང་། །འཁོར་ཀུན་གྲགས་ཤིང་རྣམ་ཀུན་མཆོག་ལྡན་པ། །རྒྱལ་ བའི་གསུང་དབྱངས་ཡན་ལག་དྲུག་ཅུ་ཉིད། །གསུང་གཅིག་ལས་ལྷའི་སྐད་ལ་སོགས་པ་སྒྲའི་ རྣམ་པར་རིག་པ་དུ་མར་སྣང་བས་སྒྲ་ཐམས་ཅད་རྫོགས་པར་བྱེད་པ་དང་། གསུང་གཅིག་ ལས་གདུལ་བྱ་རང་རང་གི་མོས་པ་དང་མཐུན་པར་དོན་དུ་མའི་རྣམ་པར་རིག་པ་འབྱུང་བས་ དབང་པོ་ཐམས་ཅད་ཚིམ་པར་བྱེད་པ་དང་། དམ་བཅས་པ་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་དུ་མཐར་ཕྱིན་ པར་གསུང་བས་མ་སྨད་པ་དང་། གདུལ་བྱ་ནམ་དུས་ལ་བབ་པ་ན་སྐད་ཅིག་ཀྱང་མ་ཡོལ་ བར་སྨིན་པར་མཛད་པས་མི་འགྱུར་བ་དང་། རིངས་ཤིང་བརྟབས་པ་མ་ཡིན་པར་དལ་བུའི་ སྒོ་ནས་བརྟན་པར་གསུང་བས་མ་བརྟབས་པ་དང་། འཁོར་དྲུང་ན་ཉེ་བར་གནས་པ་དང་། འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་མང་པོའི་ཕ་རོལ་ན་ཡོད་པ་རྣམས་ཀྱིས་མཉམ་པ་ཉིད་དུ་མཚུངས་ པར་ཐོས་པས་འཁོར་ཀུན་ཏུ་གྲགས་པ་དང་། དོན་ཟབ་མོ་རྟོགས་པའི་ཆེད་དུ་འཇིག་རྟེན་ 4-326 པའི་དངོས་པོ་རྒྱ་མཚོ་དང་རི་རབ་དང་ཉི་ཟླ་ལ་སོགས་པ་རྣམས་དཔེའི་ཆོས་སུ་བསྒྱུར་ཏེ་ གསལ་བར་བྱེད་པས་རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་ཀྱི་མཆོག་དང་ལྡན་པ་རྣམས་སོ། ། སྟོན་པའི་ཆེ་བ་ལ་གཉིས་ལས། ཆེ་བའི་ཡོན་ཏན་སྤྱིར་བསྟན་ནི། ངག་ཚིག་ཤིན་ཏུ་ རིགས་པ་དང་། །བསྟན་དང་རྣམ་དབྱེ་ཐེ་ཚོམ་གཅོད། །ལན་མང་བྱེད་ དང་ལྡན་པ་ནི། །མགོ་སྨོས་རྣམ་སྤྲོས་གོ་རྣམས་ལ། །མདོ་ལས། བརྗོད་དོ་ འདོགས་སོ་རབ་ཏུ་འཇོག་གོ་རྣམ་པར་འབྱེད་དོ། །རྣམ་པར་འགྲེལ་ཏོ་གསལ་བར་བྱེད་དོ་ སྟོན་ཏོ་{ཡང་དག་པར་རབ་ཏུ་སྟོན་ཏོ་}ཞེས་གསུངས་པ་ལྟར། ངག་ཤིན་ཏུ་རིགས་པས་དོན་ གྱི་ངོ་བོ་བརྗོད་པ་དང་། ཚིག་ཤིན་ཏུ་རིགས་པས་དོན་གྱི་ཁྱད་པར་སྟོན་ཅིང་འདོགས་པ་དང་། བཤད་བྱའི་དོན་མདོར་བསྟན་པས་རབ་ཏུ་འཇོག་པ་དང་། དེ་ཉིད་རྒྱས་པར་བཤད་པའི་སྒོ་ ནས་རྣམ་པར་འབྱེད་པ་དང་། ངེས་པར་བསྐྱེད་ཅིང་ཐེ་ཚོམ་གཅོད་པས་རྣམ་པར་འགྲེལ་བ་ དང་། དོན་ཕྱིན་ཅི་མ་ལོག་པར་རྟོགས་པའི་ཆེད་དུ་རྣམ་གྲངས་དུ་མས་ལན་མང་དུ་སྟོན་པར་ བྱེད་པ་དང་ལྡ

【現代漢語翻譯】 當所化眾生時機成熟時，阿難（佛陀的侍者）不會有任何遺漏，不貪圖利養和恭敬，因此不會沮喪，遠離一切膽怯或恐懼，因此不會懦弱，不厭倦說法，因此非常歡喜，精通一切知識領域，因此是遍知的，爲了成就有情眾生的所有利益，因此具有慈悲心，持續不斷地說法，因此是恒常的，通過各種名、詞、字母的組合來無礙地說法，因此是有關聯的，聲音圓滿，使感官愉悅。 不被輕蔑，不會改變，沒有倉促，一切眷屬都聽到，具備一切殊勝品質，佛陀的語調具有六十種功德。 從一個聲音中顯現出諸如天神語言等多種聲音的知識，因此使一切聲音都圓滿，從一個聲音中，根據所化眾生各自的意樂，顯現出多種意義的知識，因此使一切感官都愉悅，如所承諾的那樣圓滿地說出，因此不被輕蔑，當所化眾生時機成熟時，不會錯過任何瞬間而使之成熟，因此不會改變，不倉促，而是以緩慢的方式穩固地說出，因此沒有倉促，眷屬親近地安住，許多世界的彼岸的有情眾生平等地聽到，因此一切眷屬都聽到，爲了理解深刻的意義，將世間的物體，如大海、須彌山、日月等，轉化為譬喻，從而清晰地闡釋，因此具備一切殊勝品質。 佛陀的偉大之處有二，首先是總體展示偉大功德：言辭非常合理，教義和辨析能斷除疑惑，具備多次闡述的能力，包括開頭、陳述、詳細解釋等。 如經中所說：『講述、附加、安置、辨別、解釋、闡明、展示。』言辭非常合理，能表達事物的本質，詞語非常合理，能展示和附加事物的特性，簡要地展示所要解釋的內容，從而安置，通過詳細解釋來辨別，通過產生定解和斷除疑惑來解釋，爲了不錯謬地理解意義，多次用多種方式展示。

【English Translation】 When the time is ripe for those to be tamed, Ānanda (Buddha's attendant) has nothing lacking, not craving gain and respect, therefore not being discouraged, being free from all timidity or fear, therefore not being weak, not being weary of teaching the Dharma, therefore being exceedingly joyful, being endowed with expertise in all fields of knowledge, therefore being pervasive, accomplishing all the benefits of sentient beings with afflictions, therefore being with compassion, teaching without interruption and continuously, therefore being constant, teaching without contradiction through various combinations of names, words, and letters, therefore being connected, sound being complete, satisfying the senses. Not being despised, not changing, without haste, all retinue hearing, possessing all supreme qualities, the Buddha's voice possesses sixty qualities. From one voice, the knowledge of various forms of sound, such as the language of gods, appears, thus completing all sounds, from one voice, the knowledge of various meanings arises in accordance with the inclinations of each being to be tamed, thus satisfying all senses, speaking completely as promised, therefore not being despised, when the time is ripe for those to be tamed, maturing them without missing a single moment, therefore not changing, not being hasty, but speaking steadily in a slow manner, therefore not being hasty, the retinue dwells closely, those on the other side of many world realms hear equally, therefore all the retinue hears, in order to understand profound meanings, transforming worldly objects such as the ocean, Mount Meru, the sun, and the moon into similes, thereby clarifying, therefore possessing all supreme qualities. The greatness of the Buddha is twofold, first is the general presentation of great qualities: words being very reasonable, teachings and analyses being able to cut off doubts, possessing the ability to elaborate many times, including the beginning, statement, detailed explanation, etc. As stated in the sutra: 'Telling, adding, placing, distinguishing, explaining, clarifying, showing.' Words being very reasonable, able to express the essence of things, words being very reasonable, able to show and add the characteristics of things, briefly showing what is to be explained, thereby placing, distinguishing through detailed explanation, explaining through generating certainty and cutting off doubts, in order to understand the meaning without error, showing many times in various ways.

---

ན་པས་ནི་གསལ་བར་བྱེད་པ་དང་། དབང་པོ་རྣོན་པོ་མགོ་སྨོས་པས་གོ་བ་ རྣམས་ལ་མདོར་བསྡུས་ཏེ་སྟོན་པ་དང་། དབང་པོ་རྟུལ་པོ་རྣམ་པར་སྤྲོས་པས་གོ་བ་རྣམས་ལ་ རྒྱས་པར་ཕྱེ་ནས་ཡང་དག་པར་སྟོན་པའོ། ། སངས་རྒྱས་རྣམས་ཀྱི་སྟོན་པ་ནི། །འཁོར་གསུམ་གྱིས་ནི་དག་པ་སྟེ། ། འདི་ནི་ཉེས་པ་བརྒྱད་དག་དང་། །བྲལ་བ་ཉིད་དུ་ཤེས་པར་བྱ། །རྫོགས་ པའི་སངས་རྒྱས་རྣམས་ཀྱི་དམ་པའི་ཆོས་སྟོན་པ་ནི། གང་གིས་སྟོན་པ་ངག་ཚིག་ཤིན་ཏུ་ རིགས་པ་དག་དང་། ཇི་ལྟར་སྟོན་པ་བསྟན་དང་རྣམ་འབྱེད་ཐེ་ཚོམ་གཅོད་དང་ལན་མང་བྱེད་ པ་རྣམས་དང་། གང་ལ་སྟོན་པ་མགོ་སྨོས་རྣམ་སྤྲོས་གོ་བ་དག་སྟེ་འཁོར་གསུམ་གྱིས་གསུང་ བ་ཡིན་ལ། དེ་དག་ནི་སྐྱོན་ཐམས་ཅད་ཀྱིས་ཡོངས་སུ་དག་པ་སྟེ། དེ་བས་ན་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ 4-327 གསུང་འདི་ནི་འཆད་པར་འགྱུར་བའི་ཉེས་པ་བརྒྱད་པོ་དག་དང་བྲལ་བ་ཉིད་དུ་ཤེས་པར་ བྱའོ། ། ཁྱད་པར་སྐྱོན་དང་བྲལ་ཚུལ་ནི། ལེ་ལོ་དང་ནི་མི་གོ་བ། །སྐབས་མི་འབྱེད་ དང་མ་ངེས་དང་། །ཐེ་ཚོམ་དག་ནི་མི་གཅོད་དང་། །དེ་དང་བྲལ་བ་ བརྟན་མི་བྱེད། །ཉལ་བ་ལ་སོགས་པའི་བདེ་བ་ལ་ཞེན་ནས་ཆོས་སྟོན་པར་མི་སྤྲོ་བའི་ལེ་ ལོ་དང་ནི་གལ་ཏེ་སྤྲོ་ཡང་དོན་གསལ་བར་མི་རྟོགས་ཤིང་མི་གོ་བ་དང་། གོ་ཡང་ཆོས་སྟོན་ པའི་གོ་སྐབས་མི་འབྱེད་པ་དང་། ཅུང་ཟད་སྟོན་ཡང་དོན་ངེས་པར་མི་བྱེད་པས་མ་ངེས་པ་ དང་། རྣམ་པར་ཕྱེ་སྟེ་གསལ་བར་མི་སྟོན་པས་ཐེ་ཚོམ་དག་ནི་མི་གཅོད་པ་དང་། ཐེ་ཚོམ་ལན་ ཅིག་ཙམ་བསལ་ཡང་ལན་མང་པོ་མི་འཆད་པས་ཐེ་ཚོམ་དེ་དང་བྲལ་བ་བརྟན་པོ་མི་བྱེད་པ་ དང་། སྐྱོ་བ་དང་ནི་སེར་སྣ་ཉིད། །འདི་དག་གཏམ་གྱི་ཉེས་པར་འདོད། །དེ་ དག་མེད་ཕྱིར་སངས་རྒྱས་ཀྱི། །བཤད་པ་བླ་ན་མེད་པར་འགྱུར། །ཆོས་ཡང་ ཡང་འཆད་པར་མི་ནུས་པའི་སྐྱོ་བ་དང་ནི་ལན་རེ་ཙམ་འཆད་ཀྱང་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པར་མི་ སྟོན་པའི་སེར་སྣ་ཉིད་དེ། འདི་དག་ནི་ཆོས་འཆད་པའི་གཏམ་གྱི་ཉེས་པར་འདོད་པས་ཉེས་ པ་བརྒྱད་པོ་དེ་དག་མེད་པའི་ཕྱིར་སངས་རྒྱས་རྣམས་ཀྱི་བཤད་པ་བླ་ན་མེད་པར་འགྱུར་རོ། ། བཤད་བྱའི་ངོ་བོ་ལ་དོན་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་དང་། དེ་ངེས་པར་བྱ་བ་གཉིས་ལས། དང་ པོ་ནི། དད་དང་དགའ་དང་བློ་རྣམས་ཀྱི། །རྒྱུ་ཕྱིར་ཆོས་འདི་དགེ་བ་ཡིན། ། དོན་རྣམས་གཉིས་ལྡན་གཟུང་སླ་དང་། །ཡོན་ཏན་བཞི་ཅན་ཚངས་ སྤྱོད་སྟོན། །མདོ་ལས། དམ་པའི་ཆོས་ནི་ཐོག་མར་དགེ་བ་བར་དུ་དགེ་བ་ཐ་མར་དགེ་ བ། དོན་བཟང་པོ་ཚིག་འབྲུ་བཟང་པོ་མ་འདྲེས་པ། ཡོངས་སུ་རྫོགས་པ་ཡོངས་སུ་དག་པ་ ཡོངས་སུ་བྱང་བ་ཞེས་གསུངས་པ་ལྟར། དང་པོར་ཐོས་པ་ལ་བརྟེན་ནས་མོས་ཤིང་ཡིད་ཆེས་ 4-328 པའི་དད་པ་སྐྱེ་བའི་རྒྱུ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་ཐོག་མར་དགེ་བ་དང་། དེ་ནས་རིགས་པས་ངེས་པར་ བ

【現代漢語翻譯】 對於智慧敏銳者，通過提綱挈領的方式來簡要地闡述；對於智慧遲鈍者，則通過詳細展開的方式來透徹地闡釋。 諸佛的教導，以三種方式清凈： 應知此教導，遠離八種過失。 圓滿正覺者的神聖教法，是指：以極其合理的方式講述，講述的方式包括教導、辨析、斷除疑惑和多次闡述，講述的對象包括提綱挈領、詳細闡述和理解。這三種方式所宣說的內容是完全清凈的，因此，佛陀的教言應被理解為遠離即將闡述的八種過失。 遠離過失的差別在於：懶惰和不理解，不辨時機和不確定，不能斷除疑惑，以及不堅持真理。 由於貪戀睡眠等安樂而不願說法是懶惰；即使願意說法，也不能清晰地理解和領會其含義是不理解；即使理解了，也不能辨別說法的時機是不辨時機；即使稍微說了一些，也不能確定其含義是不確定；不能清晰地闡述，從而不能斷除疑惑；即使一次性地消除了疑惑，也不能多次闡述，因此不能使疑惑得到鞏固。 厭倦和吝嗇，這些被認為是言語的過失。由於沒有這些過失，佛陀的教導才是無上的。 厭倦是指不能反覆地說法；吝嗇是指即使說一次，也不能完整地闡述。這些被認為是說法時的言語過失。由於沒有這八種過失，諸佛的教導才是無上的。 關於所說內容的本質，分為意義圓滿和確定意義兩方面。首先是：由於是信仰、歡喜和智慧的因，所以此法是善的。 意義具備兩種特點，容易理解，並具有四種功德，宣示梵行。 如經中所說：『神聖的法在開始時是善的，在中間是善的，在結尾是善的。意義美好，言辭美好，不混雜，完全圓滿，完全清凈，完全純潔。』正如經中所說，首先，通過聽聞，產生敬信和信賴的信仰。

【English Translation】 For those with sharp faculties, it is taught concisely by summarizing the points; for those with dull faculties, it is taught thoroughly by elaborating and clearly explaining. The teachings of the Buddhas are purified by the three aspects: It should be known that this is free from the eight faults. The sacred Dharma taught by the fully enlightened Buddhas is: teaching with words and phrases that are extremely reasonable, teaching in ways that include instruction, analysis, cutting through doubts, and repeated explanations, and teaching to those who understand through summarization, elaboration, and comprehension. These three aspects of speech are completely pure, and therefore, the words of the Buddhas should be understood as being free from the eight faults that will be explained. The distinctions in being free from faults are: laziness and not understanding, not discerning the occasion and uncertainty, not cutting through doubts, and not adhering to the truth. Laziness is being reluctant to teach the Dharma due to attachment to the pleasures of sleep, etc.; not understanding is not being able to clearly comprehend and realize the meaning even if one is willing to teach; not discerning the occasion is not being able to distinguish the appropriate time to teach even if one understands; uncertainty is not making the meaning definite even if one teaches a little; not cutting through doubts is not clearly explaining and thus not resolving doubts; not making it firm is not explaining many times even if one eliminates doubts once. Weariness and stinginess, these are considered faults of speech. Because these are absent, the Buddhas' teachings become unsurpassed. Weariness is not being able to teach the Dharma repeatedly; stinginess is not fully explaining even if one teaches once. These are considered faults of speech when teaching the Dharma. Because these eight faults are absent, the Buddhas' teachings become unsurpassed. Regarding the essence of what is to be taught, there are two aspects: the perfection of meaning and the certainty of that meaning. First, because it is the cause of faith, joy, and wisdom, this Dharma is virtuous. The meanings possess two qualities, are easy to understand, and possess four virtues, demonstrating pure conduct. As it is said in the sutra: 'The sacred Dharma is virtuous in the beginning, virtuous in the middle, virtuous in the end. The meaning is good, the words are good, unmixed, completely perfect, completely pure, completely refined.' As it is said in the sutra, first, through hearing, faith arises based on admiration and trust.

---

སམས་པ་ལ་བརྟེན་ནས་ཐོབ་པར་ནུས་པར་རིགས་པས་རབ་ཏུ་དགའ་བ་སྐྱེ་བའི་རྒྱུ་ཡིན་ པའི་ཕྱིར་བར་ཏུ་དགེ་བ་དང་། དེ་ནས་མཉམ་པར་བཞག་སྟེ་བསྒོམས་པ་ལ་བརྟེན་ནས་ཆོས་ ཉིད་ཡང་དག་པ་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་རྟོགས་པའི་བློ་གྲོས་རྣམས་རིམ་གྱིས་སྐྱེ་བའི་རྒྱུ་ཡིན་པའི་ ཕྱིར་ཐ་མར་དགེ་བ་སྟེ། སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་རྣམས་ཀྱི་བསྟན་པ་དམ་པའི་ཆོས་ ཟབ་མོ་འདི་ནི་ཐོག་མཐའ་བར་གསུམ་དུ་དགེ་བ་ཡིན་ཞིང་། ཀུན་རྫོབ་དང་དོན་དམ་པའི་ བདེན་པའི་དོན་རྣམ་པ་གཉིས་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པར་སྟོན་པ་དང་ལྡན་པས་དོན་བཟང་པོ་ དང་། དེ་དག་ཚིག་དང་ཡི་གེར་གྲགས་པའི་སྒོ་ནས་སྟོན་པས་གཟུང་སླ་བའི་ཕྱིར་ཚིག་འབྲུ་ བཟང་པོ་དང་། དེ་ཡང་ཡོན་ཏན་བཞི་དང་ལྡན་པ་ཅན་ཉེས་པ་མ་ལུས་པས་དག་པའི་ཚངས་ པ་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་དང་། དེ་དང་མཐུན་པའི་སྤྱོད་པ་ལམ་ཟབ་མོ་ཕྱིན་ཅི་མ་ལོག་པར་ སྟོན་པའོ། ། ཡོན་ཏན་བཞི་ནི། གཞན་དང་ཐུན་མོང་མ་ཡིན་སྟོན་པ་དང་། །ཁམས་ གསུམ་ཉོན་མོངས་རྣམས་སྤོང་རྫོགས་བྱེད་དང་། །ངོ་བོ་ཉི་དག་དྲི་མས་ དག་པ་སྟེ། །ཚངས་སྤྱོད་ཡོན་ཏན་བཞི་ལྡན་ཡིན་པར་འདོད། །གཞན་མུ་ སྟེགས་ཅན་ལ་སོགས་པ་འཇིག་རྟེན་པ་དང་ཐུན་མོང་མ་ཡིན་པ་ཟག་པ་མེད་པའི་ཡེ་ཤེས་ དང་ལྡན་པ་སྟོན་པས་མ་འདྲེས་པ་དང་། སྤང་བྱ་ཁམས་གསུམ་པའི་ཉོན་མོངས་པ་རྣམས་ སྤོང་བའི་གཉེན་པོ་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པར་སྟོན་པར་བྱེད་པས་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པ་དང་། ཆོས་ ཀྱི་དབྱིངས་ངོ་བོ་ཉིད་ཀྱིས་རྣམ་པར་དག་པ་ཟག་པ་མེད་པའི་དེ་བཞིན་ཉིད་གདོད་མ་ནས་ ལྷུན་གྱིས་གྲུབ་པར་སྟོན་པས་ཡོངས་སུ་དག་པ་དང་། དེ་ཉིད་གློ་བུར་གྱི་དྲི་མས་ཀྱང་རྣམ་པར་ དག་པའི་སྒོ་ནས་ཟག་པ་ཟད་པ་རྣམས་ཀྱི་རྒྱུད་ལ་དག་པ་གཉིས་ལྡན་གྱི་འབྲས་བུ་མངོན་དུ་ 4-329 འགྱུར་བ་སྟོན་པས་ཡོངས་སུ་བྱང་བ་སྟེ། དེ་ལྟར་ན་ཚངས་པ་མྱ་ངན་ལས་འདས་པའི་མཐར་ ཐུག་ཐོབ་པའི་སྤྱོད་པ་རྣམ་པར་དག་པ་ཡོན་ཏན་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་བཞི་དང་ལྡན་པ་ཡིན་ པར་འདོད་དོ། ། དེ་ངེས་པར་བྱ་བ་ལ། ལྡེམ་དགོངས་ངོས་བཟུང་། དགོངས་པ་ངོས་གཟུང་། དེ་ལས་ འཕྲོས་པའོ། །དང་པོ་ལ་དབྱེ་བ་ནི། གཞུག་པ་ལྡེམ་པོར་དགོངས་པ་དང་། ། མཚན་ཉིད་ལྡེམ་པོར་དགོངས་པ་དང་། །གཉེན་པོ་ལྡེམ་པོར་དགོངས་ པ་དང་། །བསྒྱུར་བ་ལྡེམ་པོར་དགོངས་པ་སྟེ། །ཀུན་ལས་བཏུས་པར་ཡང་། གང་ དག་གིས་ཤིན་ཏུ་རྒྱས་པ་ལ་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་རྣམས་ཀྱི་ལྡེམ་པོར་དགོངས་པ་ཁོང་དུ་ ཆུད་པར་བྱ་བའི་ལྡེམ་པོར་དགོངས་པ་བཞི་སྟེ། ཞེས་གསུངས་པ་ལྟར་གདུལ་བྱ་འགའ་ཞིག་ བསྟན་པ་ལ་གཞུག་པའི་ཆེད་དུ་ལྡེམ་པོར་དགོངས་ཏེ་གསུངས་པ་དང་། མཚན་ཉིད་ངོ་བོ་ ཉིད་གསུམ་ལ་ལྡེམ་པོར་དགོངས་ཏེ་གསུངས་པ་དང་། ཉེས་པ་འདུལ་བའི་ཆེད་དུ་གཉེན་པོ་ ལ་ལྡེམ་པོར་དགོང

【現代漢語翻譯】 因為依靠意樂能夠獲得，所以理應生起極大的歡喜，因此最初是善的；然後通過止觀雙運的修習，如實證悟法性，智慧逐漸生起，因此最終是善的。諸佛世尊的教法，這深奧的聖法，在初、中、后都是善的，因為它具有圓滿地宣說世俗諦和勝義諦兩種真理的意義，所以意義是美好的；又因為它通過詞語和文字來宣說，容易理解，所以詞句是美好的；而且它還具備四種功德，清凈一切過失，是梵天涅槃，並如實宣說與之相應的甚深道，沒有顛倒。 四種功德是：'宣說不共之處，圓滿斷除三界煩惱，本體自性清凈，具足梵行四功德。'不與外道等世間人相同，宣說具有無漏智慧，所以是不混雜的；爲了斷除三界煩惱，宣說圓滿的對治法，所以是圓滿的；宣說法界本體自性清凈，無漏的真如從原始以來就是自然成就的，所以是完全清凈的；又通過使自性從暫時的垢染中也完全清凈的方式，宣說在斷盡煩惱者的相續中，具有二種清凈的果顯現，所以是完全凈化。這樣，就認為獲得梵天涅槃的究竟清凈行，是具足四種圓滿功德的。 爲了確定這一點，需要認識隱義、認識密意，以及由此引申的內容。首先，隱義的分類有：'引入隱義、體性隱義、對治隱義、轉變隱義。'在《攝類學》中也說：'對於那些非常廣大的內容，如來所說的需要領會其隱義，有四種隱義。'正如所說，爲了引導某些所化眾生進入佛法，而以隱義的方式宣說；對於體性、自性、本性三者，以隱義的方式宣說；爲了調伏過患，對於對治法以隱義的方式宣說。

【English Translation】 Because it can be obtained by relying on intention, it is reasonable to generate great joy, therefore it is good in the beginning; then, through the practice of both calm abiding and insight, one realizes the nature of reality as it is, and wisdom gradually arises, therefore it is good in the end. The teachings of the Buddhas, the Blessed Ones, this profound sacred Dharma, is good in the beginning, middle, and end, because it has the meaning of completely explaining the two truths of conventional truth and ultimate truth, so the meaning is beautiful; and because it is explained through words and letters, it is easy to understand, so the words and phrases are beautiful; moreover, it possesses four qualities, is pure from all faults, is Brahma Nirvana, and truly explains the profound path corresponding to it, without being inverted. The four qualities are: 'Explaining the uncommon, completely abandoning the afflictions of the three realms, the essence is self-purified, it is considered to possess the four qualities of pure conduct.' It is not the same as worldly people such as non-Buddhists, it explains possessing uncontaminated wisdom, so it is unmixed; in order to abandon the afflictions of the three realms, it explains the complete antidote, so it is complete; it explains that the essence of the Dharma realm is naturally pure, the uncontaminated Suchness is naturally accomplished from the beginning, so it is completely pure; and by completely purifying the nature from temporary defilements, it explains that in the continuum of those who have exhausted the outflows, the fruit of possessing two purities manifests, so it is completely purified. Thus, it is considered that the ultimate pure conduct of attaining Brahma Nirvana possesses four perfect qualities. To ascertain this, it is necessary to recognize the hidden meaning, recognize the intention, and what is derived from it. First, the classification of hidden meanings is: 'Hidden meaning of introduction, hidden meaning of characteristics, hidden meaning of antidote, hidden meaning of transformation.' In the Collected Topics, it is also said: 'For those very vast contents, the Tathagatas' hidden meanings should be understood, there are four hidden meanings.' As it is said, in order to guide certain disciples into the Dharma, it is explained in a hidden way; for the three of nature, self, and essence, it is explained in a hidden way; in order to subdue faults, the antidote is explained in a hidden way.

---

ས་ཏེ་གསུངས་པ་དང་། དོན་ཟབ་མོར་བསྒྱུར་བ་ལ་ལྡེམ་པོར་དགོངས་ ནས་གསུངས་པ་སྟེ་བཞིའོ། ། ངོ་བོ་ནི། ཉན་ཐོས་དང་ནི་ངོ་བོ་ཉིད། །དེ་བཞིན་ཉེས་པ་འདུལ་བ་ དང་། །བརྗོད་པ་ཟབ་པ་ཉིད་ལ་ནི། །ལྡེམ་པོར་དགོངས་པ་འདི་རྣམ་ བཞི། །གཞུག་པ་ལྡེམ་དགོངས་ནི། ཉན་ཐོས་རྣམས་བསྟན་པ་ལ་རིམ་གྱིས་གཞུག་པའི་ དོན་དུ་དགོངས་གཞི་སྣང་ཙམ་དུ་ཡོད་པ་ལ་དགོངས་ནས་གཟུགས་ལ་སོགས་པ་ཡོད་དོ་ ཞེས་པ་དང་། རྫུས་ཏེ་བྱུང་བའི་སེམས་ཅན་ཡོད་དོ་ཞེས་གསུངས་པ་ལྟ་བུ་དང་ནི་མཚན་ཉིད་ ལྡེམ་དགོངས་ནི་དགོངས་གཞི་ངོ་བོ་ཉིད་གསུམ་གྱི་ཀུན་བཏགས་ལ་རང་གི་མཚན་ཉིད་མེད་ པ་དང་། གཞན་དབང་ལ་རང་ཉིད་སྐྱེ་བ་མེད་པ་དང་། ཡོངས་གྲུབ་ལ་ཀུན་བཏགས་གཞན་ 4-330 དབང་མེད་པ་ལ་དགོངས་ནས་ཆོས་ཐམས་ཅད་ངོ་བོ་ཉིད་མེད་པ་དང་མ་སྐྱེས་པ་ལ་སོགས་ པ་གསུངས་པ་ལྟ་བུ་དང་། དེ་བཞིན་དུ་གཉེན་པོ་ལྡེམ་དགོངས་ནི་སེམས་ཅན་རྣམས་ཀྱི་ ཉེས་པ་འདུལ་བའི་ཆེད་དུ་སྒྲིབ་པ་བརྒྱད་ཀྱི་གཉེན་པོར་ཐེག་མཆོག་སྟོན་པར་འགྱུར་བ་ལྟ་ བུ་དང་། བསྒྱུར་བ་ལྡེམ་དགོངས་ནི་བརྗོད་པར་བྱ་བའི་དོན་ཟབ་པ་ཉིད་ལ་ནི་སྒྲས་དངོས་ ཀྱི་དོན་གཞན་དུ་བརྗོད་ནའང་དགོངས་པའི་དོན་གཞན་དུ་བསྒྱུར་ནས་བཤད་དགོས་པ་སྟེ། དཔེར་ན་སྙིང་པོ་མེད་ལ་སྙིང་པོར་ཤེས། །ཕྱིན་ཅི་ལོག་ལ་ཤིན་ཏུ་གནས། །ཉོན་མོངས་པས་ ནི་རབ་ཉོན་མོངས་། །བྱང་ཆུབ་དམ་པ་ཐོབ་པར་འགྱུར། །ཞེས་དངོས་ཀྱི་དོན་འཁོར་བ་སྙིང་ པོ་མེད་པ་ལ་སྙིང་པོར་ཤེས་ཤིང་། འདུས་བྱས་རྟག་པར་འཛིན་པ་ལ་སོགས་པ་ཕྱིན་ཅི་ལོག་ ལ་ཤིན་ཏུ་གནས་ལ། ཉོན་མོངས་པ་རྣམས་ཀྱིས་སེམས་ཀུན་ནས་རབ་ཏུ་ཉོན་མོངས་པར་ གྱུར་པ་སྟེ། བྱང་ཆུབ་དམ་པ་ཐོབ་པར་འགྱུར། །ཞེས་གསུངས་ཀྱང་དགོངས་པའི་དོན་ནི་སཱ་ ར་སྙིང་པོ་དང་བི་སཱ་ར་རྣམ་གཡེང་ཡིན་པས་གང་གི་བློ་རྣམ་གཡེང་མེད་པ་ལ་སྙིང་པོའམ་ མཆོག་ཏུ་ཤེས་ནས་ཏིང་ངེ་འཛིན་ལ་རྩེ་གཅིག་ཏུ་གནས་ཤིང་། འདུས་བྱས་རྟག་པ་ལ་སོགས་ པ་ལས་ཕྱིན་ཅི་ལོག་མི་རྟག་སྡུག་བསྔལ་སྟོང་པ་བདག་མེད་ཀྱི་དོན་མངོན་སུམ་དུ་རྟོགས་ པ་ལ་ཤིན་ཏུ་གནས་པས་མཐོང་ལམ་ཐོབ་ནས་གཞན་དོན་དུ་ཡུན་རིང་པོར་དཀའ་བ་སྤྱོད་ པའི་ཉོན་མོངས་པ་རྣམས་ཀྱིས་རབ་ཏུ་ཉོན་མོངས་པར་བྱས་ཏེ་སྒོམ་ལམ་ཡོངས་སུ་རྫོགས་ པ་ལས་བྱང་ཆུབ་དམ་པ་ཐོབ་པར་འགྱུར། ཞེས་བསྒྱུར་ནས་འཆད་པ་ལྟ་བུ་སྟེ། ལྡེམ་པོར་ དགོངས་པ་འདི་ནི་རྣམ་པ་བཞི་ཡིན་ནོ། ། དགོངས་པ་ནི། མཉམ་པ་ཉིད་དང་དོན་གཞན་དང་། །དེ་བཞིན་དུ་ ནི་དུས་གཞན་དང་། །གང་ཟག་གི་ནི་བསམ་པ་ལ། །དགོངས་པ་རྣམ་ པར་བཞིར་ཤེས་བྱ། །ཀུན་ལས་བཏུས་པར་ཡང་གང་དག་གིས་ཤིན་ཏུ་རྒྱས་པ་ལ། དེ་ 4-331 བཞིན་གཤེགས་པ་རྣམས་ཀྱི་དགོངས་པ་ཁོང་དུ་ཆུད་པར་བྱ་བའི་དགོངས་པ་ནི་

【現代漢語翻譯】 有四種隱義：意在引導（sa te gsung pa dang），意在其他意義（don zab mor bsgyur ba la ldem por dgongs），意在對治（gnen por dgongs），意在轉變（bsgyur ba la ldem por dgongs）。 其體性為：聲聞（nyan thos）和自性（ngo bo nyid），以及調伏過患（nyes pa 'dul ba）和言說甚深（brjod pa zab pa nyid la ni），這四種是隱義。 引導的隱義是指，爲了逐步引導聲聞眾，表面上顯現出某種意圖，例如說『色等存在』，或者說『化生有情存在』等等。 體性的隱義是指，考慮到三種自性（ngo bo nyid gsum）的遍計所執（kun btags）沒有自性，依他起（gzhan dbang）沒有自生，圓成實（yongs grub）沒有遍計所執和依他起，從而宣說一切法無自性、無生等。 對治的隱義是指，爲了調伏有情眾生的過患，作為八種障礙的對治，而示現殊勝乘（theg mchog）等。 轉變的隱義是指，對於所要表達的甚深意義，即使言語表達的是其他直接意義，也需要將意圖轉變並解釋。例如：『于無意義中知為意義，于顛倒中安住，為煩惱所染，得證殊勝菩提。』 雖然字面意思是說，于無意義的輪迴中知為意義，執著于有為法的常樂我凈等顛倒之中，被煩惱所染污，卻能獲得殊勝菩提。但其意圖是，『sāra』（藏文：སྙིང་པོ།，梵文：สาร，羅馬轉寫：sāra，漢語字面意思：精華）是精華，『visāra』（藏文：བི་སཱ་ར།，梵文：विसार，羅馬轉寫：visāra，漢語字面意思：散亂）是散亂，因此，誰的心沒有散亂，就將此知為精華或殊勝，並一心安住於三摩地中；從有為法的常樂我凈等顛倒中，現證無常、苦、空、無我的意義，安住於此，從而獲得見道，爲了利益他人而長期行持苦行，被煩惱所染污，從而圓滿修道，最終獲得殊勝菩提。』像這樣轉變並解釋，這就是四種隱義。 有四種意圖：平等性（mnyam pa nyid）和異義（don gzhan），以及異時（dus gzhan）和補特伽羅的意樂（gang zag gi ni bsam pa la）。在《攝大乘論》中也說，對於那些極其廣大的內容，應當理解如來（de bzhin gshegs pa）的意圖。

【English Translation】 There are four hidden intentions: intending to introduce (sa te gsung pa dang), intending other meanings (don zab mor bsgyur ba la ldem por dgongs), intending to counteract (gnen por dgongs), and intending to transform (bsgyur ba la ldem por dgongs). Their nature is: Śrāvakas (nyan thos) and self-nature (ngo bo nyid), as well as subduing faults (nyes pa 'dul ba) and speaking profoundly (brjod pa zab pa nyid la ni), these four are hidden intentions. The hidden intention of introduction refers to, in order to gradually introduce the Śrāvakas, superficially showing a certain intention, such as saying 'forms and so on exist', or saying 'sentient beings born miraculously exist' and so on. The hidden intention of nature refers to, considering that the imputed nature (kun btags) of the three natures (ngo bo nyid gsum) has no self-nature, the dependent nature (gzhan dbang) has no self-arising, and the perfectly established nature (yongs grub) has no imputed and dependent natures, thereby proclaiming that all dharmas are without self-nature, without arising, and so on. The hidden intention of counteracting refers to, in order to subdue the faults of sentient beings, as a counteraction to the eight obscurations, manifesting the supreme vehicle (theg mchog) and so on. The hidden intention of transformation refers to, for the profound meaning to be expressed, even if the words express other direct meanings, it is necessary to transform and explain the intention. For example: 'In the meaningless, know as meaningful, abide in the inverted, be defiled by afflictions, attain supreme Bodhi.' Although the literal meaning is that, in the meaningless saṃsāra, know as meaningful, cling to the permanence, bliss, self, and purity of conditioned phenomena, be defiled by afflictions, yet be able to attain supreme Bodhi. But its intention is, 'sāra' (藏文：སྙིང་པོ།，梵文：สาร，Romanization: sāra, literal meaning: essence) is essence, 'visāra' (藏文：བི་སཱ་ར།，梵文：विसार，Romanization: visāra, literal meaning: scattered) is scattered, therefore, whoever's mind is not scattered, knows this as essence or supreme, and abides single-pointedly in samādhi; from the inversion of permanence, bliss, self, and purity of conditioned phenomena, directly realizes the meaning of impermanence, suffering, emptiness, and selflessness, abides in this, thereby attains the path of seeing, and for the benefit of others, practices austerities for a long time, is defiled by afflictions, thereby perfects the path of cultivation, and ultimately attains supreme Bodhi.' Transforming and explaining like this, these are the four hidden intentions. There are four intentions: equality (mnyam pa nyid) and different meaning (don gzhan), as well as different time (dus gzhan) and the intention of the individual (gang zag gi ni bsam pa la). In the Compendium of Mahāyāna also says, for those extremely vast contents, one should understand the intention of the Tathāgatas (de bzhin gshegs pa).

---

བཞི་སྟེ་ཞེས་ གསུངས་པ་ལྟར། སངས་རྒྱས་ཐམས་ཅད་དོན་དམ་ཆོས་ཀྱི་སྐུ་མཉམ་པ་ཉིད་ལ་དགོངས་ ནས་ང་ཉིད་དེའི་ཚེ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་སངས་རྒྱས་རྣམ་པར་གཟིགས་སུ་གྱུར་ཏོ་ཞེས་ གསུངས་པ་ལྟ་བུ་དང་། ངོ་བོ་ཉིད་གསུམ་ལ་རིམ་པ་ལྟར་དོན་གཞན་རང་གི་མཚན་ཉིད་དང་ རང་སྐྱེ་བ་དང་འདུས་བྱས་ཀྱི་དངོས་པོར་མེད་པ་ལ་དགོངས་ནས་ཆོས་ཐམས་ཅད་ངོ་བོ་ཉིད་ མེད་པ་དང་མ་སྐྱེས་པ་ལ་སོགས་པ་མཚན་ཉིད་ལྡེམ་དགོངས་སུ་བཤད་པ་ལྟ་བུ་དང་། དེ་མ་ ཐག་མི་སྐྱེའང་སྨོན་ལམ་བཏབ་པ་དེ་བཞིན་དུ་ནི་དུས་གཞན་ན་སྐྱེ་བ་ལ་དགོངས་ནས་གང་ དག་བདེ་བ་ཅན་དུ་སྨོན་ལམ་འདེབས་པ་དེ་དག་དེར་སྐྱེ་བར་འགྱུར་རོ་ཞེས་གསུངས་པ་ལྟ་ བུ་དང་། གང་ཟག་གི་ནི་བསམ་པ་ལ་དགོངས་ནས་དགེ་བའི་རྩ་བ་ཅུང་ཟད་ཙམ་གྱིས་ཆོག་ པར་འཛིན་པའི་གཉེན་པོར་དེ་ལ་སྨད་ནས་གཞན་ལ་བསྔགས་པའི་ཚུལ་འཆད་པ་ལྟ་བུ་སྟེ། དེ་ལྟར་ན་དེ་བཞིན་གཤེགས་པས་གསུངས་པའི་དགོངས་པ་རྣམ་པ་བཞིའི་ཁྱད་པར་ཡང་ ལེགས་པར་ཤེས་པར་བྱའོ། ། དེ་ལས་འཕྲོས་པ་ནི། (འགྲེལ་པར་)ཐེག་པ་ཆེན་པོ་ཤིན་ཏུ་རྒྱས་པ་ལས་ཚིགས་སུ་བཅད་པ་ གཉིས་ཡོན་ཏན་དང་བཅས་པ་བླངས་ཏེ་གསུངས་པ་ལ། ཉེས་པ་སྤོང་ཚུལ་དང་། ཡོན་ཏན་ ཐོབ་ཚུལ་ལོ། ། དང་པོ་ནི། སངས་རྒྱས་ཆོས་ལ་བརྙས་པ་དང་། །ལེ་ལོ་ཅུང་ཟད་ཆོག་ འཛིན་དང་། །འདོད་ཆགས་ང་རྒྱལ་སྤྱོད་པ་དང་། །འགྱོད་དང་མ་ངེས་ ལྡོག་པ་ནི། །ཤཱཀྱའི་རྒྱལ་པོ་འདི་ནི་སྐུ་བོངས་ཆུང་བ་དང་སྐུ་ཚེ་ཐུང་བ་དང་། ཞིང་ཁམས་ མ་དག་པ་ལ་སོགས་པས་དམན་པའོ་ཞེས་པ་ལྟ་བུ་སངས་རྒྱས་ལ་བརྙས་པ་ནི་སེམས་ཅན་ རྣམས་ཀྱི་སྒྲིབ་པ་ཆེན་པོ་ཡིན་པས་དེའི་གཉེན་པོར་སངས་རྒྱས་རྣམ་པར་གཟིགས་ཀྱི་སྐུ་ཆེ་ 4-332 བ་དང་སྐུ་ཚེ་རིང་བ་དང་། ཞིང་ཁམས་དག་པ་ལ་སོགས་པའི་ཡོན་ཏན་རྒྱ་ཆེན་པོ་གསུངས་ ནས་ང་ཉིད་དེའི་ཚེ་རྣམ་པར་གཟིགས་སུ་གྱུར་ཏོ་ཞེས་གསུངས་པ་ལྟ་བུ་དང་། དེ་བཞིན་དུ་ སྦྱར་ཏེ་ཐེག་པ་ཆེན་པོ་ནི་དམངས་རིགས་དང་བུད་མེད་ལ་སོགས་པས་ཀྱང་ཐོས་པས་རྙེད་ པར་སླ་བའོ་ཞེས་ཆོས་ལ་བརྙས་པའི་སྒྲིབ་པའི་གཉེན་པོར་དོན་གཞན་རྟོགས་པའི་ཆོས་ལ་ དགོངས་ནས་གངྒཱའི་ཀླུང་གི་བྱེ་མ་སྙེད་དང་མཉམ་པའི་སངས་རྒྱས་རྣམས་ལ་བསྙེན་བཀུར་ བྱས་ན་གདོད་ཐེག་པ་ཆེན་པོའི་རྟོགས་པ་སྐྱེའོ་ཞེས་གསུངས་པ་ལྟ་བུ་དང་། སེམས་ཞུམ་ཞིང་ དགེ་བ་ལ་མི་སྤྲོ་བས་ལེ་ལོར་གྱུར་པའི་སྒྲིབ་པའི་གཉེན་པོར་གང་དག་བདེ་བ་ཅན་དུ་སྨོན་ ལམ་འདེབས་པ་དེ་དག་དེར་སྐྱེ་བར་འགྱུར་རོ་ཞེས་པ་དང་། སངས་རྒྱས་དྲི་མེད་ཟླ་འོད་ཀྱི་ མཚན་སྨོས་པ་ཙམ་གྱིས་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་ཏུ་ངེས་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་གསུངས་པ་ལྟ་བུ་དང་། དགེ་བའི་རྩ་བ་སྦྱིན་པ་ལ་སོགས་པ་ཅུང་ཟད་ཙམ་གྱིས་ཆོག་པར་འཛིན་པའི་སྒྲིབ་པའི་གཉ

【現代漢語翻譯】 正如所說『四種意趣』那樣，所有佛陀都考慮到究竟的法身平等性，所以說『我那時也是圓滿正等覺的毗婆尸佛』等等。考慮到三種自性，按照次第，對於異義、自相、自生和無為之事物，考慮到一切法無自性、不生等等，就像是詮釋隱義的教言。又如，並非立即產生，而是考慮到發願之後，在其他時間產生，所以說『凡是發願往生極樂世界的人，都將往生彼處』等等。又如，考慮到眾生的想法，爲了對治滿足於少許善根，通過貶低一方，讚揚另一方的方式進行闡述。因此，應當 ভালোভাবে瞭解如來所說的四種意趣的差別。 由此延伸，（在註釋中）從極其廣大的大乘經典中摘取兩個偈頌及其功德進行闡述，分別是捨棄過失的方式和獲得功德的方式。 首先是：『輕蔑佛法，懈怠滿足於少許，貪慾我慢的行為，後悔和不確定性的退轉。』例如，輕蔑釋迦王佛，認為他身材矮小、壽命短、凈土不凈等等，這種輕蔑佛的行為是眾生極大的障礙，爲了對治這種障礙，宣說毗婆尸佛的身體高大、壽命長、凈土清凈等等廣大功德，並說『我那時也是毗婆尸佛』等等。同樣，可以類比，輕蔑佛法，認為大乘佛法容易被賤民和婦女等聽聞而獲得，爲了對治這種輕蔑佛法的障礙，考慮到詮釋異義的教法，說如果供養像恒河沙一樣多的佛陀，才能產生大乘的證悟等等。對於心灰意冷，不喜行善而懈怠的障礙，說『凡是發願往生極樂世界的人，都將往生彼處』等等，以及『僅僅唸誦無垢月光佛的名號，就能確定獲得圓滿菩提』等等。對於滿足於佈施等少許善根的障礙，進行對治。

【English Translation】 As it is said 'four intentions', all Buddhas, considering the ultimate Dharmakaya equality, said, 'I myself was also the perfectly complete enlightened Vipashyi Buddha at that time,' and so on. Considering the three natures, in order, regarding other meanings, own characteristics, self-arising, and non-composite things, considering all dharmas as without self-nature, unborn, etc., like teachings that explain hidden meanings. Also, like not immediately arising, but considering that after making aspirations, they arise at other times, so it is said, 'Those who make aspirations to be born in Sukhavati will be born there,' and so on. Also, like considering the thoughts of beings, to counter being satisfied with a small amount of merit, explaining by belittling one side and praising the other. Therefore, the differences of the four intentions spoken by the Tathagatas should also be well understood. Extending from this, (in the commentary) two verses and their merits are taken from the extremely vast Mahayana scriptures and explained, which are the ways to abandon faults and the ways to obtain merits. First is: 'Disparaging the Buddha's teachings, laziness and contentment with little, actions of desire and pride, regret and uncertain turning back.' For example, disparaging Shakya King Buddha, thinking that he is short in stature, short in life, impure in the pure land, etc., such disparagement of the Buddha is a great obstacle for sentient beings. To counter this obstacle, the great merits of Vipashyi Buddha's tall body, long life, pure pure land, etc., are proclaimed, and it is said, 'I myself was also Vipashyi Buddha at that time,' and so on. Similarly, it can be analogized that disparaging the Dharma, thinking that the Mahayana Dharma is easily heard and obtained by untouchables and women, etc. To counter this obstacle of disparaging the Dharma, considering the teachings that explain other meanings, it is said that if one makes offerings to Buddhas as numerous as the sands of the Ganges, then the realization of the Mahayana will arise, and so on. For the obstacle of being discouraged and not enjoying doing good, thus becoming lazy, it is said, 'Those who make aspirations to be born in Sukhavati will be born there,' and so on, and 'Just by reciting the name of the stainless moon-light Buddha, one will definitely attain perfect enlightenment,' and so on. For the obstacle of being satisfied with a small amount of merit such as generosity, countermeasures are taken.

---

ེན་ པོར་ལ་ལར་དེ་ལ་སྨད་ནས་གཞན་དུ་ནི་བསྔགས་པ་གསུངས་པ་ལྟ་བུ་དང་། ཁམས་གསུམ་ གྱི་འབྱོར་པ་ལ་ཞེན་ནས་འདོད་ཆགས་ལ་སྤྱོད་པའི་སྒྲིབ་པའི་གཉེན་པོར་ཞིང་ཁམས་རིན་ པོ་ཆེ་སྣ་ཚོགས་ལས་གྲུབ་ཅིང་དཔག་བསམ་གྱི་ཤིང་གིས་བརྒྱན་པ་ལ་སོགས་པ་སངས་རྒྱས་ ཀྱི་ཞིང་གི་འབྱོར་པ་བསྔགས་པ་ལྟ་བུ་དང་། ལུས་དང་སྟོབས་དང་ལོངས་སྤྱོད་ལ་སོགས་ པས་སེམས་ཁེངས་ནས་ང་རྒྱལ་ལ་སྤྱོད་པའི་སྒྲིབ་པའི་གཉེན་པོར་སངས་རྒྱས་ལ་ལའི་སྐུ་ དང་ཡེ་ཤེས་དང་འཕྲིན་ལས་ལ་སོགས་པའི་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་ལྷག་པར་བསྔགས་པ་ལྟ་བུ་ དང་། ཡུལ་དམ་པ་ལ་གནོད་པ་བྱས་པའི་འགྱོད་པ་དྲག་པོའི་མྱ་ངན་གྱི་སེམས་དཀྲུགས་ཏེ་ དགེ་བ་ལ་མི་འཇུག་པའི་སྒྲིབ་པའི་གཉེན་པོར་དགེ་བ་ལ་གཞུག་པའི་ཆེད་དུ་སངས་རྒྱས་དང་ བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་ལ་གནོད་པ་བྱེད་པ་དེ་དག་ཐམས་ཅད་མཐོ་རིས་སུ་འགྲོ་བར་ འགྱུར་རོ་ཞེས་གསུངས་པ་ལྟ་བུ་དང་། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རིགས་མ་ངེས་པ་འགའ་ཞིག་ 4-333 གྲོགས་ངན་པ་ལ་སོགས་པའི་དབང་གིས་ཐེག་ཆེན་གྱི་ལམ་ལས་ལྡོག་པ་ནི་སྒྲིབ་པ་ཡིན་པས་ དེའི་གཉེན་པོར་མཐར་ཐུག་ལ་དགོངས་ནས་ཉན་ཐོས་ཆེན་པོ་རྣམས་སངས་རྒྱས་སུ་ལུང་ བསྟན་པ་དང་། དམ་ཆོས་པདྨ་དཀར་པོ་ལ་སོགས་པར་ཐེག་པ་ནི་གཅིག་ཁོ་ན་སྟེ་གཉིས་སུ་ མེད་དོ་ཞེས་གསུངས་པ་ལྟ་བུའོ། ། སེམས་ཅན་རྣམས་ཀྱི་སྒྲིབ་པ་སྟེ། །དེ་ཡི་གཉེན་པོར་ཐེག་མཆོག་ གསུངས། །དེས་དེའི་བར་དུ་གཅོད་པ་ཡི། །ཉེས་པ་ཐམས་ཅད་སྤོང་བར་ འགྱུར། །སངས་རྒྱས་ལ་བརྙས་པ་ལ་སོགས་པ་བརྒྱད་པོ་དེ་རྣམས་ནི་སེམས་ཅན་རྣམས་ཀྱི་ རྒྱུད་ལ་ལམ་རྣམ་དག་སྐྱེ་བའི་གེགས་སམ་སྒྲིབ་པར་གྱུར་པ་སྟེ། སྒྲིབ་པ་དེ་དང་དེ་ཡི་གཉེན་ པོར་ཐེག་པ་གསུམ་གྱི་མཆོག་ཏུ་གྱུར་པ་ཤིན་ཏུ་རྒྱས་པའི་སྡེ་སྣོད་གསུངས་པ་དེས་སེམས་ ཅན་དེ་དང་དེའི་ལམ་གྱི་བར་དུ་གཅོད་པའི་ཉེས་པ་ཐམས་ཅད་སྤོང་བར་འགྱུར་རོ། ། ཡོན་ཏན་ཐོབ་ཚུལ་ནི། གང་ཞིག་ཚིག་གམ་དོན་སྒོ་ནས། །ཚིགས་བཅད་ གཉིས་འཛིན་རབ་སྦྱོར་བ། །སེམས་ཅན་བློ་ལྡན་མཆོག་དེ་ཡིས། །ཡོན་ ཏན་རྣམ་བཅུ་ཐོབ་འགྱུར་ཏེ། །སྐྱེས་བུ་དམ་པ་གང་ཞིག་ཚིག་གམ་དོན་གྱི་སྒོ་ནས་ ཚིགས་སུ་བཅད་པ་གཉིས་པོའི་མདོ་འདི་འཛིན་ཞིང་མི་བརྗེད་པར་དྲན་པ་ལ་རབ་ཏུ་སྦྱོར་ བའི་སེམས་ཅན་བློ་དང་ལྡན་པ་མཆོག་ཏུ་གྱུར་པ་དེ་ཡིས་ཡོན་ཏན་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་རྣམ་ པ་བཅུ་ཐོབ་པར་འགྱུར་ཏེ། བཅུ་གང་ཞེ་ན། ཁམས་ནི་ཟད་པར་བརྟས་པ་དང་། ། འཆི་བའི་ཚེ་ན་རབ་དགའ་མཆོག །ཇི་ལྟར་འདོད་པར་སྐྱེ་བ་དང་། ། ཀུན་ཏུ་ཚེ་རབས་དྲན་པ་དང་། །ཤིན་ཏུ་རྒྱས་པའི་སྡེ་སྣོད་ལས་གསུངས་པའི་དོན་ ཐོས་ཤིང་མོས་པ་ཐོབ་པ་ལ་བརྟེན་ནས་ཐེག་ཆེན་རྒྱས་འགྱུར་གྱི་ཁམས་སམ་རིགས་ནི་ཟད་ པར་ཏེ་མཐའ་དག་བར

【現代漢語翻譯】 例如，對於某些人，佛陀有時會貶低某些事物，而讚美其他事物。對於那些執著於三界（藏文：ཁམས་གསུམ་，含義：慾望界、色界、無色界）的財富，沉溺於貪慾的人，爲了對治這種障礙，佛陀會讚美由各種珍寶組成的佛土，以及裝飾著如意樹的佛土的財富。對於那些因身體、力量和享樂等而自滿，沉溺於傲慢的人，爲了對治這種障礙，佛陀會特別讚美某些佛陀的身體、智慧和事業等的完美。對於那些因冒犯神聖之地而感到強烈後悔，被悲傷的情緒所困擾，無法行善的人，爲了讓他們行善，佛陀會說，所有冒犯佛陀和菩薩的人都將升入天界。對於某些不確定種姓的菩薩，由於惡友等的影響而退轉大乘道，這是一種障礙，爲了對治這種障礙，佛陀會考慮到最終的目標，預言偉大的聲聞弟子將成佛。在《妙法蓮華經》等經典中，佛陀會說，只有一種乘，沒有第二種。 眾生的障礙是：爲了對治這些障礙，佛陀宣說了殊勝的乘。它將消除所有阻礙道路的過失。這八種冒犯佛陀等的行為，是眾生相續中生起清凈道的障礙。爲了對治這些障礙，佛陀宣說了三種乘中最殊勝的廣大教法，它將消除眾生道路上的一切過失。 獲得功德的方式是：無論是通過語言還是意義，如果有人能夠記住並善於運用兩句偈頌，那麼這位有智慧的殊勝眾生將獲得十種功德。如果一位高尚的人能夠記住並善於運用這兩句偈頌，那麼他將獲得十種圓滿的功德。這十種功德是什麼呢？ 種子將得到增長，臨終時將充滿喜悅，可以隨愿往生，能夠憶起所有的前世，並且由於聽聞和信受了廣大教法中所說的內容，大乘的種子或種姓將得到增長。

【English Translation】 For example, for some, the Buddha sometimes speaks disparagingly of certain things and praises others. For those who are attached to the wealth of the three realms (Tibetan: ཁམས་གསུམ་, meaning: desire realm, form realm, formless realm), indulging in desire, to counteract this obscuration, the Buddha praises the wealth of the Buddha-fields made of various jewels, and adorned with wish-fulfilling trees. For those who are conceited due to body, strength, and enjoyment, indulging in pride, to counteract this obscuration, the Buddha particularly praises the perfection of the body, wisdom, and activities of certain Buddhas. For those who are tormented by intense regret for harming sacred places, unable to engage in virtue, to encourage them to engage in virtue, the Buddha says that all those who harm Buddhas and Bodhisattvas will go to higher realms. For some Bodhisattvas of uncertain lineage, who regress from the Mahayana path due to the influence of bad friends, etc., this is an obscuration, to counteract this, the Buddha, considering the ultimate goal, prophesies that the great Shravakas will become Buddhas. In the Lotus Sutra and other scriptures, the Buddha says that there is only one vehicle, not two. The obscurations of sentient beings are: to counteract these obscurations, the Buddha proclaimed the supreme vehicle. It will eliminate all faults that obstruct the path. These eight acts of disrespecting the Buddha, etc., are obstacles to the arising of the pure path in the minds of sentient beings. To counteract these obscurations, the Buddha proclaimed the most supreme and vast teachings of the three vehicles, which will eliminate all faults that obstruct the path of sentient beings. The way to obtain qualities is: whether through words or meaning, if someone can remember and skillfully apply two verses, then that wise and excellent being will obtain ten qualities. If a noble person can remember and skillfully apply these two verses, then he will obtain ten perfect qualities. What are these ten? The seed will be increased, at the time of death there will be great joy, one can be reborn as desired, one can remember all previous lives, and because of hearing and believing the content spoken in the vast teachings, the seed or lineage of the Mahayana will be increased.

---

ྟས་ཤིང་འཕེལ་བར་འགྱུར་བ་དང་(༡)། དེའི་སྟོབས་ཀྱིས་འཆི་ཁའི་ཚེ་ 4-334 ན་ཡང་སྡུག་བསྔལ་དང་བྲལ་ཞིང་རབ་ཏུ་དགའ་བ་མཆོག་ཏུ་གྱུར་པ་ཐོབ་པ་དང་(༢)། ཕྱི་མ་ ལའང་ལྷ་དང་མི་ལ་སོགས་པ་ཇི་ལྟར་འདོད་པའི་གནས་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པར་སྐྱེ་བ་དང་(༣)། སྐྱེ་བ་ཀུན་ཏུའང་ཚེ་རབས་སྔ་མ་རྣམས་སུ་གང་དང་ཅི་བྱས་པ་དེ་ཐམས་ཅད་རྗེས་སུ་དྲན་པ་ དང་(༤)། སངས་རྒྱས་རྣམས་དང་ཕྲད་པ་དང་། །དེ་ལས་ཐེག་མཆོག་ཐོབ་ པ་དང་། །མོས་པ་བློ་དང་བཅས་པ་དང་། །སྒོ་གཉིས་བྱང་ཆུབ་མྱུར་ཐོབ་ པའོ། །ཚེ་རབས་ཐམས་ཅད་དུ་ཡང་སྡིག་པའི་གྲོགས་པོ་དང་བྲལ་ཞིང་དགེ་བའི་བཤེས་ གཉེན་སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་རྣམས་དང་ཕྲད་པར་འགྱུར་བ་དང་(༥)། སངས་རྒྱས་ དེ་རྣམས་ལས་ཀྱང་ཐེག་པ་མཆོག་ཏུ་གྱུར་པ་ཤིན་ཏུ་ཟབ་མོའི་ཆོས་ཐོས་པར་འགྱུར་བ་དང་ (༦)། ཐོས་པ་དེ་དག་ལའང་ཡོན་ཏན་དང་ལྡན་པར་ངེས་པའི་མོས་པ་དང་རྣམ་པར་འབྱེད་ པའི་བློ་གྲོས་དང་བཅས་པ་ཐོབ་པ་དང་(༧)། དེ་དག་ལ་བརྟེན་ནས་དཔའ་བར་འགྲོ་བ་ལ་ སོགས་པའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་གྱི་སྒོ་དང་(༨)། ཇི་ལྟར་ཐོས་པ་ཐམས་ཅད་མི་བརྗེད་པར་དྲན་པའི་ གཟུངས་ཀྱི་སྒོ་གཉིས་ཐོབ་པ་དང་(༩)། མཐར་ཐུག་གི་འབྲས་བུ་བླ་ན་མེད་པ་ཡང་དག་པར་ རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་ཆེན་པོ་མྱུར་དུ་ཐོབ་པ་(༡༠)སྟེ། དང་པོ་གཉིས་ནི་མཐོང་བའི་ཆོས་ཚེ་ འདི་ལ་ཐོབ་པའི་ཕན་ཡོན་དང་། ལྷག་མ་བརྒྱད་ནི་ཚེ་ཕྱི་མ་ལ་རིམ་གྱིས་གོང་ནས་གོང་དུ་ ཁྱད་པར་དུ་འཕགས་པ་རྣམས་ཐོབ་པར་འགྱུར་བར་རིག་པར་བྱའོ། །དགོངས་པ་དང་སྡེམ་ དགོངས་ཀྱི་ཁྱད་པར་ནི་བཤད་སྦྱར་ལས། དགོངས་པ་ནི་ཡིད་ལ་བཞག་པ་ཙམ་ཡིན་གྱི། ཕ་ རོལ་གཟུད་པ་ལ་ལྟོས་པར་ཁས་མི་ལེན་ཏོ། །ལྡེམ་དགོངས་ནི། དེ་ཉིད་ཕ་རོལ་གཟུད་པ་ལ་ ལྟོས་པའོ། །ཞེས་གསུངས་པ་ལྟར་དགོངས་གཞི་ཙམ་ཐུགས་ལ་བཞག་པའི་ཆ་ནས་དགོངས་ པ་དང་། དགོངས་གཞི་དང་དགོངས་པ་གཉིས་ཀ་ཐུགས་ལ་བཞག་པའི་ཆ་ནས་ལྡེམ་དགོངས་ སུ་འཇོག་ཅིང་། ཁ་ཅིག་དགོངས་པ་བཞི་ནི་ལྡེམ་དགོངས་ཀྱི་བྱེ་བྲག་ཡིན་ཏེ་གཉེན་པོ་ལྡེམ་ 4-335 དགོངས་སུ་འདུས་པའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་གསུང་ངོ་། །དེ་དག་ལ་འགའ་ཞིག་དགོངས་པ་དང་ལྡེམ་ དགོངས་ཀྱིས་གསུངས་པ་ཐམས་ཅད་དྲང་དོན་ཡིན་ཞིང་། དེའང་དོན་ལ་མི་གནས་པ་རྫུན་པ་ འབའ་ཞིག་གོ་སྙམ་དུ་སེམས་པ་དེ་དག་ནི་རིགས་པ་མ་ཡིན་ཏེ། ཐེག་བསྡུས་ལས། དགོངས་ པ་བཞི་དང་ལྡེམ་པོར་དགོངས་པ་བཞིས་སངས་རྒྱས་ཀྱི་གསུང་ཐམས་ཅད་ཁོང་དུ་ཆུད་པར་ བྱའོ་ཞེས་གསུངས་ཤིང་། གནས་སྐབས་དགོས་པའི་དབང་གིས་སྒྲའི་དངོས་ཀྱི་བརྗོད་བྱ་དྲང་ དོན་ཡིན་ཡང་། མཐར་ཐུག་དགོངས་གཞི་དོན་ལ་གནས་པའི་ཆ་ནི་ངེས་དོན་ཡིན་པའི་ཕྱིར་ རོ། །དཔེར་ན་ང་ཉིད་དེའི་ཚེ་སངས་རྒྱས་རྣམ་པར་གཟིགས་སུ་གྱུར་ཏོ་ཞེས་པའི་སྒ

【現代漢語翻譯】 （1）它會像樹木一樣生長繁茂； （2）憑藉它的力量，即使在臨終之際，也能遠離痛苦，獲得極度的喜悅； （3）來世也能轉生到天人等任何你所希望的圓滿之處； （4）生生世世都能回憶起前世所做的一切； 與諸佛相遇，從中獲得殊勝之乘，具備信心和智慧，迅速獲得二門菩提。 生生世世遠離惡友，與善知識——諸佛世尊相遇； 從這些佛陀那裡，聽聞到甚深微妙的殊勝之乘的佛法； 對於所聽聞的佛法，獲得具足功德的堅定信心和辨別智慧； 依靠這些，獲得如勇猛行等三摩地之門； 獲得如所聽聞的一切都不會忘記的持明之門； 最終迅速獲得無上圓滿正等覺的大菩提； 前兩個是現世可見的利益，后八個是來世逐漸增上的殊勝利益。 關於『དགོངས་པ་』（藏文，意：密意）和『སྡེམ་དགོངས་』（藏文，意：隱義）的區別，在《釋論》中說：『དགོངས་པ་』（藏文，意：密意）僅僅是意念，不依賴於使他人理解。『ལྡེམ་དགོངས་』（藏文，意：隱義）則依賴於使他人理解。』因此，僅僅將意圖放在心中的層面是『དགོངས་པ་』（藏文，意：密意），而將意圖和密意都放在心中的層面是『སྡེམ་དགོངས་』（藏文，意：隱義）。有些人認為四種『དགོངས་པ་』（藏文，意：密意）是『ལྡེམ་དགོངས་』（藏文，意：隱義）的分類，因為對治都包含在『ལྡེམ་དགོངས་』（藏文，意：隱義）中。 有些人認為所有以『དགོངས་པ་』（藏文，意：密意）和『ལྡེམ་དགོངས་』（藏文，意：隱義）所說的一切都是直義，認為它們是不真實的謊言，這種想法是不合理的。因為《攝大乘論》中說：『應以四種『དགོངས་པ་』（藏文，意：密意）和四種『ལྡེམ་པོར་དགོངས་པ་』（藏文，意：隱密意）來理解佛陀的所有教言。』雖然在特定情況下，由於需要，語言的直接表達是直義，但最終意圖是符合實際的，因此是了義。 例如，『我那時成爲了遍見佛』的說法。

【English Translation】 (1) It will grow and flourish like trees; (2) By its power, even at the time of death, one will be free from suffering and attain supreme joy; (3) In future lives, one will be born in a perfect place, such as among gods and humans, according to one's wishes; (4) In all lifetimes, one will remember everything one has done in previous lives; Meeting the Buddhas, obtaining the supreme vehicle from them, possessing faith and wisdom, and quickly attaining the two gates of Bodhi. In all lifetimes, one will be separated from evil friends and meet virtuous spiritual friends, the Buddhas, the Bhagavad-Arhats; From those Buddhas, one will hear the profoundly deep Dharma of the supreme vehicle; For those teachings, one will obtain unwavering faith endowed with qualities and discriminating wisdom; Relying on these, one will obtain the gates of Samadhi, such as the Heroic Walk; One will obtain the two gates of Dharani, remembering everything one has heard without forgetting; Ultimately, one will quickly attain the great Bodhi, the unsurpassed, perfect, and complete enlightenment; The first two are the benefits attained in this life, visible in this very life, and the remaining eight are the increasingly superior benefits attained in future lives. The difference between 『དགོངས་པ་』 (Tibetan, meaning: intention) and 『སྡེམ་དགོངས་』 (Tibetan, meaning: hidden intention) is explained in the commentary: 『དགོངས་པ་』 (Tibetan, meaning: intention) is merely keeping something in mind and does not rely on making others understand it. 『ལྡེམ་དགོངས་』 (Tibetan, meaning: hidden intention) does rely on making others understand it.』 Therefore, keeping only the intention in mind is considered 『དགོངས་པ་』 (Tibetan, meaning: intention), while keeping both the intention and the hidden intention in mind is considered 『སྡེམ་དགོངས་』 (Tibetan, meaning: hidden intention). Some say that the four types of 『དགོངས་པ་』 (Tibetan, meaning: intention) are subdivisions of 『ལྡེམ་དགོངས་』 (Tibetan, meaning: hidden intention) because the antidotes are included in 『ལྡེམ་དགོངས་』 (Tibetan, meaning: hidden intention). Some people think that everything said with 『དགོངས་པ་』 (Tibetan, meaning: intention) and 『ལྡེམ་དགོངས་』 (Tibetan, meaning: hidden intention) is literal and that they are merely untrue lies. This is not reasonable because the Compendium of Mahayana says: 『All the Buddha's teachings should be understood through the four intentions and the four hidden intentions.』 Although the direct expression of words is literal due to the necessity of the situation, the ultimate intention is in accordance with reality and is therefore definitive. For example, the statement, 'At that time, I became the Buddha Vipashyin.'

---

ྲས་དངོས་ སུ་དྲང་དོན་སྟོན་ཡང་དགོངས་གཞི་ཆོས་ཀྱི་སྐུ་མཉམ་པ་ཉིད་དུ་དོན་ལ་གནས་པ་ནི་ངེས་ དོན་ཡིན་པ་ལྟ་བུའོ། །དྲང་དོན་དང་ངེས་དོན་གྱི་ཁྱད་པར་ནི་ཟླ་བ་སྒྲོན་མར། [སྟོང་{སྟོན་} པ་བདེ་བར་གཤེགས་པས་བཤད་པ་ལྟར། །ངེས་དོན་མདོ་སྡེ་དག་གི་བྱེ་བྲག་ཤེས། །གང་ ལས་སེམས་ཅན་གང་ཟག་སྐྱེས་བུ་བསྟན། །ཆོས་དེ་ཐམས་ཅད་དྲང་བའི་དོན་དུ་རིག །ཅེས་ གསུངས་པ་ལྟར་མཐར་ཐུག་དོན་དམ་པ་ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་སྟོང་པ་ཉིད་ཟབ་མོ་སྟོན་པ་རྣམས་ ངེས་པའི་དོན་ཡིན་ཞིང་། གནས་སྐབས་ཀུན་རྫོབ་ཀྱི་བདེན་པ་རྒྱུ་འབྲས་ལ་ཡིད་ཆེས་པའི་ དོན་དུ་སེམས་ཅན་དང་གང་ཟག་ལ་སོགས་པ་སྟོན་པ་ནི་དྲང་བའི་དོན་ཡིན་ཏེ། བློ་གྲོས་མི་ ཟད་པས་བསྟན་པ་ལས་ཀྱང་། དོན་དམ་སྒྲུབ་པ་སྟོན་པ་ནི་ངེས་པའི་དོན་ཏོ། །ཀུན་རྫོབ་ སྒྲུབ་པ་སྟོན་པ་ནི་དྲང་བའི་དོན་ཏོ་ཞེས་གསུངས་པ་ལྟར་རོ། །ཡང་སྒྲོན་གསལ་དུ། སྐལ་ངན་ རྣམས་ལ་རྒྱལ་བ་ཡིས། །སྦས་ཏེ་གསུངས་པ་དྲང་བའི་དོན། །ཡང་དག་དོན་ནི་རབ་སྟོན་ཕྱིར། ། ངེས་པའི་དོན་ཡང་གསུངས་པ་ཡིན། །ཞེས་པ་ལྟར་དགོས་པའི་དབང་གིས་སྦས་ཏེ་གསུངས་ པ་ལ་སོགས་པ་སྒྲའི་དངོས་ཀྱི་བརྗོད་བྱ་ལ་གནོད་བྱེད་ཡོད་པས་དགོངས་པ་གཞན་བཙལ་ དགོས་པ་ནི་དྲང་བའི་དོན་དུ་གསལ་པོར་གསུངས་ཤིང་། གནོད་བྱེད་མེད་པས་དགོངས་པ་དེ་ 4-336 ཁོ་ནར་གཟུང་དུ་རུང་བ་ནི་ངེས་པའི་དོན་ཡིན་ནོ། །དེ་དག་ལ་ཡང་ཐེག་པ་འོག་མ་འོག་མའི་ ངེས་དོན་དང་དོན་དམ་གོང་མ་གོང་མའི་དྲང་དོན་ཀུན་རྫོབ་ཏུ་འགྱུར་བ་ཡང་ཡོད་དེ་བདེན་ གཉིས་སུ། གཞན་གྱི་དོན་དམ་བྱས་གང་ཡིན། །དེ་ནི་གཞན་གྱི་ཀུན་རྫོབ་སྟེ། །གཞན་གྱི་ མར་འདོད་གང་ཡིན་དེ། །གཞན་གྱི་ཆུང་མར་ཡང་འདོད་བཞིན། །ཞེས་གསུངས་པ་ལྟར་ཉན་ ཐོས་པའི་དོན་དམ་རང་མཚན་དོན་དམ་གྱི་བདེན་པ་ཐེག་ཆེན་པའི་ཀུན་རྫོབ་ཡིན་པ་དང་། སེམས་ཙམ་པའི་རྣམ་ཤེས་རང་རིག་རང་གསལ་དོན་དམ་གྱི་བདེན་པ་དབུ་མ་པའི་ཀུན་རྫོབ་ ཡིན་པ་ལ་སོགས་པ་ལྟ་བུའོ། ། བཤད་པའི་ཕན་ཡོན་ནི། དེ་ལྟར་བློ་བཟང་སྐྱོ་བ་མེད་ལྡན་བརྩེ་བ་ཅན། ། སྙན་པར་རབ་གྲགས་ཆོ་ག་བཟང་ཤེས་ལྡན་པ་ཡི། །བྱང་ཆུབ་སེམས་ དཔའ་ལེགས་པར་སྨྲ་བ་ཡིན་པ་སྟེ། །བཤད་པས་སྐྱེ་བོའི་ནང་ན་ཉི་མ་ བཞིན་དུ་ལྷམ། །རྒྱ་ཆེ་ཐེ་ཚོམ་སྤོང་བ་དང་། །ཞེས་པ་ལ་སོགས་པས་ཀྱང་གོང་དུ་བཤད་ པ་དེ་ལྟར་ཆོས་རྣམས་ཀྱི་གནས་ལུགས་ཕྱིན་ཅི་མ་ལོག་པར་སྟོན་པས་བློ་གྲོས་བཟང་བ་དང་། དཀའ་སྤྱད་ལ་སྐྱོ་བ་མེད་པ་དང་ལྡན་པས་ཡང་དང་ཡང་དུ་སྟོན་པ་དང་། ཟང་ཟིང་ལ་སེམས་ པ་མེད་པར་སྙིང་བརྩེ་བ་ཆེན་པོ་ཅན་དུ་གྱུར་པ་དང་། མཁས་པ་དང་བཙུན་པ་ལ་སོགས་པ་ སྙན་པར་རབ་ཏུ་གྲགས་པས་ཚིག་གཟུང་བར་འོས་པ་དང་། རྒྱས་བསྡུས་ལ་སོགས་པ་གདུལ་ བྱའི་བློ་དང

【現代漢語翻譯】 關於需要解釋的（經文）的真實含義： 正如直接闡述的含義與需要進一步解釋的含義一樣，將所有觀點都置於法身（Dharmakaya）的平等性中，這才是究竟的含義。 直說與需要解釋的含義之間的區別，如《月燈經》所說：『如來（Tathagata）所說之法，應知區分了義經（Nītārtha Sūtra）。凡是闡述眾生、個體、人的，所有這些教法都應理解為需要解釋的含義。』 因此，最終的勝義諦（Paramārtha Satya）是闡述法界（Dharmadhātu）空性（Śūnyatā）深奧之處的那些（教法），是究竟的含義。而爲了讓人們相信因果法則，暫時闡述眾生和個體等，則是需要解釋的含義。如《無盡慧經》所說：『闡述勝義諦的，是究竟的含義；闡述世俗諦（Saṃvṛti Satya）的，是需要解釋的含義。』 此外，《明燈論》中說：『爲了那些不幸的人，勝者（Jina）隱藏起來說的話，是需要解釋的含義；爲了充分展示真實的含義，也說了究竟的含義。』 因此，由於必要的原因而隱藏起來說的話，以及其他對文字的直接含義有害的情況，需要尋找其他解釋，這被清楚地說明為需要解釋的含義。而沒有害處，可以接受其唯一含義的，則是究竟的含義。 在這些之中，較低乘（Yana）的究竟含義和較高乘的勝義諦也會變成較高乘的需要解釋的含義和世俗諦。如《二諦論》所說：『對一方來說是勝義諦的，對另一方來說就是世俗諦；就像一個人認為的母親，另一個人可能認為是妻子一樣。』 例如，聲聞乘（Śrāvakayāna）的自相（Svalakṣaṇa）勝義諦，是大乘（Mahāyāna）的世俗諦；唯識宗（Cittamātra）的自證（Sva-saṃvedana）自明（Svaprakāśa）勝義諦，是中觀宗（Madhyamaka）的世俗諦等等。 宣講的利益： 如是，具足智慧、不懈怠、慈悲，美名遠揚、精通儀軌、具足智慧者，菩薩（Bodhisattva）善於演說，因宣講而在眾人中如太陽般閃耀，能消除廣大的疑惑等等。如上所述，因為如實地展示了諸法的實相，所以具有良好的智慧；因為具足不懈怠的精進，所以能夠反覆宣講；因為不貪圖物質，所以能成為具有大慈悲心的人；因為賢者和僧侶等美名遠揚，所以他的話值得傾聽；能夠根據所化眾生的根器，或簡略或詳細地宣講。

【English Translation】 Concerning the actual meaning of what needs interpretation: Just as the meaning that is directly stated and the meaning that needs further explanation, placing all views in the equality of the Dharmakaya (chos kyi sku), that is the definitive meaning. The difference between the direct meaning and the definitive meaning, as stated in the 'Moon Lamp Sutra': 'As taught by the Tathagata (ston pa bde bar gshegs pas bshad pa ltar), one should know the distinctions of the definitive meaning sutras (nges don mdo sde dag gi bye brag shes). Whatever teaches about sentient beings, individuals, persons, all those teachings should be understood as needing interpretation.' Therefore, the ultimate Paramārtha Satya (don dam pa) that teaches the profound emptiness (stong pa nyid) of the Dharmadhātu (chos kyi dbyings), those are the definitive meanings. And temporarily teaching about sentient beings and individuals, etc., for the sake of believing in the law of cause and effect, those are meanings that need interpretation. As stated in the 'Inexhaustible Intelligence Sutra': 'Teaching the establishment of the ultimate truth is the definitive meaning; teaching the establishment of the conventional truth is the meaning that needs interpretation.' Furthermore, in the 'Lamp Illuminating': 'For those with bad fortune, the Victorious One (rgyal ba) spoke hiddenly, that is the meaning that needs interpretation; in order to fully show the true meaning, the definitive meaning was also spoken.' Therefore, speaking hiddenly due to necessity, and other situations where there is harm to the direct meaning of the words, requiring the search for other interpretations, this is clearly stated as the meaning that needs interpretation. And where there is no harm, and it is permissible to take its sole meaning, that is the definitive meaning. Among these, the definitive meaning of the lower Yanas and the ultimate truth of the higher Yanas also become the conventional truth and the meaning that needs interpretation of the higher Yanas. As stated in the 'Two Truths': 'What is the ultimate truth for one, that is the conventional truth for another; just as what one considers a mother, another might consider a wife.' For example, the Svalakṣaṇa (rang mtshan) ultimate truth of the Śrāvakayāna (nyan thos pa), is the conventional truth of the Mahāyāna (theg chen pa); the Sva-saṃvedana (rang rig) Svaprakāśa (rang gsal) ultimate truth of the Cittamātra (sems tsam pa), is the conventional truth of the Madhyamaka (dbu ma pa), and so on. The benefits of explaining: Thus, endowed with good intelligence, without weariness, compassionate, with a widespread good name, skilled in rituals, possessing wisdom, the Bodhisattva (byang chub sems dpa') is skilled in speaking, shining like the sun among people because of explaining, able to dispel vast doubts, and so on. As mentioned above, because he shows the true nature of phenomena without distortion, he has good intelligence; because he is endowed with tireless diligence, he is able to explain repeatedly; because he is without attachment to material things, he becomes a person with great compassion; because the good name of the wise and monks, etc., is widespread, his words are worthy of listening to; he is able to explain either briefly or in detail according to the minds of the beings to be tamed.

---

་འཚམ་པར་འཆད་པས་གང་ལ་གང་འདུལ་གྱི་རྣམ་པའམ་ཆོ་ག་བཟང་པོ་ཤེས་པ་ སྟེ་ཆོས་ལྔ་དང་ལྡན་པའི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་དེ་ནི་ལེགས་པར་སྨྲ་བ་རྣམས་ཀྱི་མཆོག་ཏུ་ གྱུར་བ་གང་ཡིན་པ་སྟེ། དེས་དམ་པའི་ཆོས་བཤད་པས་སྐྱེ་བོ་མང་པོའི་ནང་ན་ཉི་མས་འཇིག་ རྟེན་སྣང་བར་བྱེད་པ་བཞིན་དུ་མི་ཤེས་པའི་མུན་པ་སེལ་ཞིང་ལེགས་བཤད་ཀྱི་སྣང་བ་ འགྱེད་པས་ལྷམ་མེར་འདུག་པ་ལ་སོགས་པའི་ཡོན་ཏན་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་དང་ལྡན་པའོ། 4-337 བཙལ་བའི་ཆོས་བཤད་པའི་སྐབས་རྫོགས་པར་བཤད་ཟིན་ཏོ།། ༈ །། ༈ བཤད་པ་ལྟར་བསྒྲུབ་པའི་ཚུལ་ལ། སྤྱི་དོན། བཤད་པ་ལྟར་སྒྲུབ་པའི་ཚུལ་ལ། བྱང་ས་ལས་འབྱུང་བ་ལྟར་སྤྱིའི་དོན་བསྡུས་པ་ནི། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་ལུས་ངག་ཡིད་གསུམ་གྱི་ལས་གང་བྱེད་པར་མ་གནང་བ་རྣམས་ སྤོང་ཞིང་། བྱེད་དུ་གནང་བ་རྣམས་བསྟེན་པའི་སྒོ་ནས་ཆོས་ཀྱི་རྗེས་སུ་མཐུན་པའི་ཆོས་སྒྲུབ་ པ་དང་། ཇི་ལྟར་ཐོས་པའི་དོན་རྣམས་བསམ་པར་འདོད་པ་དང་གཞལ་བར་འདོད་པ་དང་ ཉེ་བར་བརྟགས་པར་འདོད་པས་གཅིག་པུ་དབེན་པར་སོང་སྟེ་བསམ་པར་བྱ་བ་མ་ཡིན་པ་ རྣམས་སྤངས་ནས། རྟག་ཏུ་གུས་པར་བྱེད་པའི་སྦྱོར་བའི་སྒོ་ནས་ཆོས་ཀྱི་དོན་ལེགས་པར་ སེམས་པར་བྱེད་པ་དང་། དམིགས་པ་ལ་སེམས་རྩེ་གཅིག་ཏུ་མཉམ་པར་འཇོག་པའི་ཞི་ གནས་དང་། བཞག་པ་ལྟར་ཆོས་རབ་ཏུ་འབྱེད་ཅིང་མཁས་པའི་ལྷག་མཐོང་དང་། དེ་དག་ ལ་རྟག་ཏུ་སྦྱོར་ཞིང་གུས་པར་སྦྱོར་བས་གོམས་པར་བྱེད་པ་དང་། དེ་དག་ལས་མི་གཡོ་བར་ རང་གི་ངང་གིས་འཇུག་ཅིང་གནས་པས་མངོན་པར་དགའ་བའི་སྒོ་ནས་སྒོམ་པར་བྱེད་པ་ལ་ སོགས་པ་གསུངས་ཤིང་། གཞུང་འདིར་ནི་རྣམ་པ་ལྔ་སྟེ། སྒྲུབ་པའི་རྣམ་དབྱེ། བག་ཡོད་པས་སྒྲུབ་ཚུལ། མི་མཐུན་ ཕྱོགས་སྤང་ཚུལ། སྒྲུབ་ཚུལ་གྱི་དབྱེ་བ། དག་པའི་ཕན་ཡོན་ནོ། ། དང་པོ་ལའང་མདོ་ལས། དོན་ཀུན་ཤེས་ཤིང་ཆོས་ཀུན་ཤེས་ནས་ཆོས་དང་མཐུན་པའི་ ཆོས་ལ་ཞུགས་པ་ནི་མཐུན་པར་ཞུགས་པ་ཡིན། མཐུན་པའི་ཆོས་ལ་སྤྱོད་པ་ཡིན་ཞེས་འབྱུང་ བ་ལྟར་ལྔ་སྟེ། དོན་ཀུན་ཤེས་པའི་སྒྲུབ་པ། ཆོས་ཀུན་ཤེས་པའི་སྒྲུབ་པ། ཆོས་མཐུན་ཆོས་ལ་ ཞུགས་པ། མཐུན་པ་ཉིད་དུ་ཞུགས་པ། མཐུན་པའི་ཆོས་ལ་སྤྱོད་པའོ། ། དང་པོ་ནི། བློ་ལྡན་གཉིས་ལས་ལོག་ཉིད་དང་། །ཡང་དག་ཉིད་རྣམ་ སྤངས་གསུམ་གྱིས། །གང་ཟག་དང་ནི་ཆོས་དག་ལ། །བདག་མེད་རྣམ་ 4-338 གཉིས་ཀུན་ཤེས་ནས། །བློ་ལྡན་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་མོས་སྤྱོད་ཀྱི་ས་ནས་ རིམ་གྱིས་ཞུགས་ཏེ། གཟུང་བ་དང་འཛིན་པ་མེད་པར་(སྤྱིའི་ཚུལ་གྱིས་)རྟོགས་པས་གང་ཟག་དང་ ཆོས་ཀྱི་བདག་མེད་པ་གཉིས་ལ་འཇུག་པ་ན། འཇིག་རྟེན་ལས་འདས་པའི་ཡེ་ཤེས་འདྲེན་ པས་ལོག་པ་ཉིད་རྣམ་པར་སྤངས་པ་དང་། འཇིག་རྟེན་ལས་འདས་པ་མ་ཡིན་པས་ཡང་དག་ པ་ཉིད་ཀྱང་ར

【現代漢語翻譯】 他善於根據不同對象的根器進行開示，精通相應的儀軌，是一位具備五種功德的菩薩，是善說者中的佼佼者。他宣講正法，如太陽照亮世界一般，驅散眾生的無明黑暗，以善說的光明照亮世界，具備令人敬佩的功德。 關於尋求正法之宣說，以上已圓滿闡述。 接下來，闡述如何按照所說之法進行修持，以下是總綱： 關於如何按照所說之法進行修持，以下是根據《瑜伽師地論》所歸納的總義： 世尊教導我們，對於身、語、意三門所不應作的，應當捨棄；對於應作的，應當依止。通過這種方式，修持與正法相應的法。如果想要思維、衡量、觀察所聽聞的法義，就應當獨自前往寂靜處，捨棄不應思維之事，以恒常恭敬的態度，如理作意法義。通過止的修習，使心專注于所緣境；通過觀的修習，如實辨別諸法。恒常恭敬地修習止觀，使之成為習慣。不為外境所動，自然而然地進入並安住于止觀之中，從而獲得極大的喜悅。世尊如是宣說。 本論中，共有五種修持方式：修持的分類、以正念修持的方式、捨棄違品的方式、修持方式的差別、清凈的利益。 首先，關於修持的分類，經中說：『通達一切義，通達一切法，進入與法相應的法，是為相應進入；行於相應之法，是為行於相應。』因此，共有五種修持：通達一切義的修持、通達一切法的修持、進入與法相應的法、安住于相應之中、行於相應之法。 第一種是通達一切義的修持： 智者遠離顛倒與真實， 以三種方式捨棄， 于有情與諸法， 通達二種無我。 具慧的菩薩從勝解行地開始，逐漸深入，通過不執著能取和所取（以普遍的方式）證悟人無我和法無我。以出世間的智慧引導，遠離顛倒；以非出世間的智慧，亦能了知真實。

【English Translation】 He is adept at teaching according to the different capacities of beings, and is well-versed in the appropriate rituals. He is a Bodhisattva endowed with five qualities, and is the best among those who speak well. He expounds the sacred Dharma, and like the sun illuminating the world, dispels the darkness of ignorance of beings, and radiates the light of good teachings, possessing admirable qualities. Regarding the explanation of seeking the Dharma, it has been fully explained above. Next, to explain how to practice according to what has been said, here is a general outline: Regarding how to practice according to what has been said, here is a summary of the general meaning according to the Yogacarabhumi-sastra: The Blessed One taught us that whatever actions of body, speech, and mind are not allowed, should be abandoned; and whatever is allowed, should be relied upon. In this way, practice the Dharma that is in accordance with the sacred Dharma. If you want to think, measure, and examine the meaning of what you have heard, you should go alone to a quiet place, abandon what should not be thought about, and always pay attention to the meaning of the Dharma with reverence. Through the practice of shamatha (calm abiding), focus the mind on the object of focus; through the practice of vipassana (insight), truly discern all phenomena. Constantly and respectfully practice shamatha and vipassana, making it a habit. Without being moved by external objects, naturally enter and abide in shamatha and vipassana, thereby obtaining great joy. The Blessed One spoke thus. In this treatise, there are five ways of practicing: the classification of practice, the way of practicing with mindfulness, the way of abandoning opposing factors, the differences in the way of practicing, and the benefits of purification. First, regarding the classification of practice, the sutra says: 'Knowing all meanings, knowing all dharmas, entering the Dharma that is in accordance with the Dharma, is to enter accordingly; acting in accordance with the Dharma, is to act accordingly.' Therefore, there are five practices: the practice of knowing all meanings, the practice of knowing all dharmas, entering the Dharma that is in accordance with the Dharma, abiding in accordance, and acting in accordance with the Dharma. The first is the practice of knowing all meanings: The wise abandon what is inverted and what is real, By abandoning in three ways, Towards beings and all dharmas, Knowing the two kinds of selflessness. Wise Bodhisattvas, starting from the stage of adhimukti-carya-bhumi (stage of practice through conviction), gradually deepen, and through not clinging to the grasper and the grasped (in a general way), realize the selflessness of persons and the selflessness of phenomena. With transcendent wisdom guiding, they abandon what is inverted; with non-transcendent wisdom, they can also know what is real.

---

ྣམ་པར་སྤངས་པ་ཅན། ཀུན་བཏགས་ངོ་བོ་ཉིད་མེད་པ་ལ་མེད་པར་ཤེས་པ་ སྟོང་པ་ཉིད་ཀྱི་ཏིང་ངེ་འཛིན་དང་། གཞན་དབང་ཁམས་གསུམ་གྱི་སེམས་སེམས་བྱུང་སྡུག་ བསྔལ་གྱི་རང་བཞིན་དུ་ཡོད་པ་སྨོན་པར་བྱ་བའི་གནས་མ་ཡིན་པ་ལ་སྨོན་པ་མེད་པའི་ཏིང་ ངེ་འཛིན་དང་། ཡོངས་གྲུབ་ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་སྤྲོས་པའི་མཚན་མ་ཐམས་ཅད་དང་བྲལ་བ་ ནམ་ཡང་འགྱུར་བ་མེད་པར་ཡོད་པ་ལ་ཡོད་པར་ཤེས་པ་ལ་མཚན་མ་མེད་པའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་ གསུམ་གྱིས། གང་ཟག་དང་སྲོག་དང་སེམས་ཅན་ལ་སོགས་པར་བཏགས་པའི་བདག་མེད་ པ་དང་ནི་གཟུང་བ་དང་འཛིན་པ་ལ་སོགས་པ་ཆོས་ཀྱི་བདག་མེད་པ་དག་ལ་བདག་མེད་པ་ རྣམ་པ་གཉིས་ཀྱི་དོན་ཀུན་ཏུ་ཤེས་པར་བྱས་ནས་བསྒྲུབ་པའོ། ། ཆོས་ཀུན་ཤེས་པ་ནི། དོན་ཤེས་པ་ནི་ཆོས་རྣམས་ཀུན། །གཟིངས་དང་ འདྲ་བ་ཉིད་དུ་རིག །ཐོས་པས་ཆོག་པར་འཛིན་སྤོང་བ། །དེས་ན་ཆོས་ ཤེས་པ་ཞེས་བརྗོད། །དེ་ལྟར་ཐོས་པ་ལ་བརྟེན་ནས་བདག་མེད་ཀྱི་དོན་ཤེས་པ་དེས་ ནི་མདོ་ལ་སོགས་པ་ཚིག་ཐ་སྙད་ཀྱིས་བསྡུས་པའི་ཆོས་རྣམས་ཀུན་དཔེར་ན་ཆུ་ལས་སྒྲོལ་ བ་ལ་གཟིངས་དགོས་ཀྱང་། སྒྲོལ་ནས་མི་དགོས་པ་དང་འདྲ་བ་ཉིད་དུ་དོན་མ་རྟོགས་ཀྱི་ བར་ལ་ཚིག་དགོས་ཀྱང་དོན་རྟོགས་ནས་མི་དགོས་པར་རིག་ནས། དོན་ལ་རྟོན་པར་བྱེད་ཀྱི་ ཚིག་འབྲུ་ལ་རྟོན་པར་མི་བྱེད་པར། ཆོས་ཐོས་པ་ཙམ་གྱིས་ཆོག་པར་འཛིན་པ་སྤོང་ཞིང་དོན་ སེམས་པ་དང་སྒོམ་པ་ལ་སྦྱོར་བར་བྱེད་པ། དེས་ན་ཆོས་ཤེས་པའི་བསྒྲུབ་པ་ཞེས་བྱ་བར་ 4-339 བརྗོད་དོ། ། ཆོས་ལ་ཞུགས་པ་ནི། སོ་སོ་སྐྱེ་བོའི་ཤེས་པ་ཡིས། །དེ་བཞིན་དུ་ནི་གཉིས་ རྟོགས་ནས། །ཤེས་པ་དེ་ཡོངས་རྫོགས་བྱའི་ཕྱིར། །མཐུན་པའི་ཆོས་ནི་ རབ་ཏུ་བསྒྲུབ། །ཚོགས་སྦྱོར་མོས་སྤྱོད་ཀྱི་སའི་གནས་སྐབས་སུ་སོ་སོ་སྐྱེ་བོའི་དོན་དང་ ཆོས་ཤེས་པའི་ཤེས་པ་དེ་ཡིས། སྔར་བཤད་པ་དེ་བཞིན་དུ་ནི་ཏིང་ངེ་འཛིན་གསུམ་ལ་བརྟེན་ ནས་གང་ཟག་དང་ཆོས་ཀྱི་བདག་མེད་པ་གཉིས་སྤྱིའི་ཚུལ་དུ་རྟོགས་ནས་ཤེས་པ་དེ་ཡོངས་ སུ་རྫོགས་པས་བདག་མེད་མངོན་སུམ་དུ་རྟོགས་པའི་མཐོང་ལམ་ཐོབ་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར་དེ་ དང་རྗེས་སུ་མཐུན་པའི་ཆོས་ངེས་འབྱེད་ཆ་མཐུན་རྣམས་ནི་རབ་ཏུ་བསྒྲུབ་པར་བྱེད་དོ། ། མཐུན་པར་ཞུགས་པ་ནི། དེ་ནས་དེས་ནི་ས་དང་པོར། །བྱང་ཆུབ་སེམས་ དཔའ་དེའི་བདག་ཉིད། །ཀུན་ཏུ་མཉམ་པར་འཇིག་རྟེན་ལས། །འདས་ པའི་ཡེ་ཤེས་བླ་མེད་ཐོབ། །སྦྱོར་ལམ་མན་ཆད་རྫོགས་པ་དེ་ནས་བྱང་ཆུབ་སེམས་ དཔའ་དེས་ནི་ས་དང་པོ་རབ་ཏུ་དགའ་བར་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ས་དང་པོ་ལ་གནས་པ་ དེའི་བདག་ཉིད་ཀུན་ཏུ་སྤངས་རྟོགས་མཉམ་པར་འཇིག་རྟེན་ལས་འདས་པའི་ཡེ་ཤེས་ཉན་ རང་ལ་སོགས་པ་ལས་ཁྱད་པར་དུ་འཕགས་པས་ན་ཐེག་པ་བླ་ན་མེད་པའི་མཐོང་ལམ་ཐོབ་ པའོ། ། ཆོས

【現代漢語翻譯】 具有完全解脫者，通過三解脫門（三三摩地）：了知遍計所執的自性本無，是為空性三摩地；了知依他起的三界之心與心所皆是痛苦的自性，不應貪求，是為無愿三摩地；了知圓成實性的法界遠離一切戲論之相，恒常不變，是為無相三摩地。通過這三種三摩地，通達補特伽羅（梵文：Pudgala，意為：人），生命，有情等假立的無我，以及所取、能取等法無我，從而修證二種無我的意義。 通達一切法：通達意義即是通達一切法，應知（佛法）如筏喻。斷除僅以聽聞為滿足，應致力於意義的思擇。因此，被稱為通達法。如是，通過聽聞而通達無我的意義，如同爲了渡河需要船筏，但渡河之後便不再需要。在未證悟意義之前需要言辭，一旦證悟意義便不再需要。應依止意義，而非依止言辭。應斷除僅以聽聞佛法為滿足的想法，而應將聽聞的佛法用於思維和禪修。因此，這被稱為通達法的修證。 入法：在資糧道和加行道的階段，通過個體的智慧，如前所述，依靠三種三摩地，以普遍的方式了悟人無我和法無我二者。爲了圓滿此智慧，從而現證無我，獲得見道，應精進修持與之相應的順抉擇分。 隨順趣入：此後，菩薩于初地，獲得無上智慧，超越世間。在加行道之後，菩薩于初地（極喜地），安住于初地菩薩的自性，於一切斷證等同，獲得超越世間的智慧，此智慧超勝於聲聞、緣覺等，因此是無上乘的見道。

【English Translation】 Having complete liberation, through the three samadhis (three doors to liberation): Knowing that the self-nature of what is imputed is non-existent, is the samadhi of emptiness; knowing that the mind and mental factors of the three realms of dependent origination are the nature of suffering, and should not be desired, is the samadhi of no aspiration; knowing that the Dharmadhatu of perfect reality is free from all manifestations of elaboration, and is constant and unchanging, is the samadhi of no sign. Through these three samadhis, one understands the meaning of the two kinds of selflessness by fully understanding the selflessness of persons, life, sentient beings, etc., which are imputed, and the selflessness of phenomena, such as what is grasped and what grasps. Understanding all dharmas: Understanding the meaning is understanding all dharmas, one should know (the Dharma) is like a raft. Abandoning being satisfied with just hearing, one should dedicate oneself to contemplating the meaning. Therefore, it is called understanding the Dharma. Thus, through hearing, one understands the meaning of selflessness, just as a raft is needed to cross a river, but is no longer needed after crossing. Before realizing the meaning, words are needed, but once the meaning is realized, they are no longer needed. One should rely on the meaning, not on the words. One should abandon the idea of being satisfied with just hearing the Dharma, and should use the Dharma heard for thinking and meditating. Therefore, this is called the practice of understanding the Dharma. Entering the Dharma: In the stages of the path of accumulation and the path of preparation, through the individual's wisdom, as mentioned before, relying on the three samadhis, one generally understands the two selflessnesses of person and phenomena. In order to perfect this wisdom, thereby directly realizing selflessness and attaining the path of seeing, one should diligently practice the corresponding factors of certainty. Entering in accordance: Thereafter, the Bodhisattva on the first ground, attains supreme wisdom, transcending the world. After the path of preparation, the Bodhisattva on the first ground (Joyful Ground), abiding in the nature of the Bodhisattva of the first ground, is equal in all abandonment and realization, and attains wisdom that transcends the world. This wisdom surpasses that of Sravakas, Pratyekabuddhas, etc., and is therefore the path of seeing of the unsurpassed vehicle.

---

་ལ་སྤྱོད་པ་ལ་སྤང་བྱ་སྤོང་ཚུལ་དང་། གཉེན་པོ་ཐོབ་ཚུལ་གཉིས་ལས། དང་པོ་ལ་ སྤྱིར་ཐར་པ་དང་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པའི་གེགས་སམ་བར་དུ་གཅོད་པ་ནི་སྒྲིབ་པ་ཡིན་ཞིང་། ངོ་བོས་ཕྱེ་ན་དབུས་མཐའ་ལས། ཉོན་མོངས་པ་ཡི་སྒྲིབ་པ་དང་། །ཤེས་བྱའི་སྒྲིབ་པ་དག་ཏུ་ བསྟན། །དེར་ནི་སྒྲིབ་པ་ཐམས་ཅད་དེ། །དེ་ཟད་ནས་ནི་གྲོལ་བར་འགྱུར། །ཞེས་གསུངས་ པ་ལྟར་འདོད་ཆགས་ལ་སོགས་པ་སེམས་ཀྱི་རྒྱུད་རབ་ཏུ་མ་ཞི་བར་བྱེད་ཅིང་། ཐར་པ་ཐོབ་ 4-340 པའི་གེགས་སུ་གྱུར་པ་ཉོན་མོངས་པའི་སྒྲིབ་པ་དང་། དེའི་ཊཱིཀྐར་ཉོན་མོངས་པ་ཅན་མ་ཡིན་ པའི་མི་ཤེས་པ་སྟེ་ཞེས་པ་ལྟར། ཉོན་མོངས་པ་ཅན་མ་ཡིན་པའི་མི་ཤེས་པ་ཤེས་བྱ་ཤེས་ པའི་གེགས་སུ་གྱུར་པ་ནི་ཤེས་བྱའི་སྒྲིབ་པ་སྟེ། ཏིང་ངེ་འཛིན་ལ་སྙོམས་པར་འཇུག་མི་ཤེས་ པ་སྙོམས་འཇུག་གི་སྒྲིབ་པ་ནི་ཤེས་བྱའི་སྒྲིབ་པའི་ཁྱད་པར་རོ། །ཉོན་མོངས་པ་ལ་གཉེན་པོ་ [འམ་རིས་ཀྱིས{རིམ་གྱིས་}ཕྱེ་ན་ཀུན་བཏགས་ཀྱི་ཆ་རྣམས་མཐོང་བས་སྤང་བར་བྱ་བ་དང་། ལྷན་སྐྱེས་ཀྱི་ཆ་རྣམས་སྒོམ་པས་སྤང་བར་བྱ་བ་གཉིས་ཀྱི་དང་པོ་ནི། འདོད་པའི་ཁམས་ན་ བདེན་པ་བཞི་ལ་ཉོན་མོངས་པ་བཅུའི་འཇིགས་ཚོགས་ལ་ལྟ་བ་དང་མཐར་འཛིན་པའི་ལྟ་ བ་དང་། {ལོག་པར་ལྟ་བ་དང་}ཐེ་ཚོམ་སྟེ་བཞིས་དངོས་སུ་ལོག་པར་རྟོགས་པ་དང་། (ལྟ་བ་ དང་ཚུལ་ཁྲིམས་བརྟུལ་ཞུགས་ལ་)མཆོག་འཛིན་གཉིས་དང་། འདོད་ཆགས་དང་ང་རྒྱལ་དང་ཁོང་ཁྲོ་ སྟེ་ལྔས་ལོག་ཞུགས་ལ་[ལོག{སོགས་}པར་རྟོགས་པ་དང་། མ་རིག་པས་གཉི་ག་ལ་ལོག་ པར་རྟོགས་པ་སྟེ་བཞི་བཅུ་དང་། ཁམས་གོང་མ་གཉིས་ན་ཁོང་ཁྲོ་མེད་པས་བདེན་པ་བཞི་ ལ་ཉོན་མོངས་དགུས་ལོག་པར་ཞུགས་པ་སོ་དྲུག་པ་གཉིས་ཏེ། ཀུན་ལས་བཏུས་པར། དེ་ དག་མདོར་བསྡུ་ན་ཉོན་མོངས་པ་བརྒྱ་རྩ་བཅུ་གཉིས་ནི་མཐོང་བས་ནི་སྤང་བར་བྱ་བའི་རིས་ སོ་ཞེས་གསུངས་པ་རྣམས་སོ། །སྒོམ་སྤང་ནི་འཁོར་བ་ཐོག་མ་མེད་པ་ནས་བརྒྱུད་དེ་འོངས་ པའི་ལྷན་སྐྱེས་ཐ་ན་བྱ་དང་རི་དྭགས་ལ་སོགས་པ་ལའང་ཡོད་པ་སྟེ། འདོད་པའི་ཁམས་ན་ ཉོན་མོངས་པ་དྲུག་གིས་ཡུལ་ལ་ལོག་པར་ཞུགས་པ་དང་། ཁམས་གོང་མ་གཉིས་ན་ཁོང་ཁྲོ་ མ་གཏོགས་པ་ལྔ་ལྔས་ལོག་པར་ཞུགས་པས་བཅུ་དྲུག་སྟེ། དེ་དག་མདོར་བསྡུ་ན་བཅུ་དྲུག་ནི་ སྒོམ་པས་སྤང་བར་བྱ་བའི་རིས་སོ་ཞེས་གསུངས་པ་རྣམས་སོ། ། གཞུང་ལ་སྦྱར་བ་ནི། མཐོང་བས་སྤང་བྱའི་ཉོན་མོངས་རྣམས། །ཐམས་ ཅད་ཡང་དག་ཟད་བྱས་ནས། །ཤེས་བྱའི་སྒྲིབ་པ་སྤང་བའི་ཕྱིར། །སྒོམ་ 4-341 པ་ལ་ནི་རབ་ཏུ་སྦྱོར། །མཐོང་བའི་ལམ་གྱིས་ཞོར་ལ་ཤེས་སྒྲིབ་ཀུན་བཏགས་རྣམས་ ཀྱང་སྤོང་མོད་ཀྱི། སྤང་བྱའི་གཙོ་བོ་ཉེས་སྤྱོད་ཆེན་པོའི་རྐྱེན་དུ་གྱུར་པ་ཀུན་བཏགས་ཉོན་ མོངས་པའི་སྒྲིབ་པ་རྣམས་ཐམས་ཅད་སྤངས་ཏེ་ཡང་ད

【現代漢語翻譯】 關於行為的對治，分為應斷除之法和獲得對治之法兩部分。首先， 一般來說，解脫（Tharpa）和一切智智（Thamscad Khyenpai）的障礙是障蔽（Sgribpa）。 從體性上區分，如《中邊分別論》所說：『煩惱障和所知障，如是宣說。一切障皆於此，彼盡乃得解脫。』 如經中所說，貪慾等使心相續不得寂靜，成為獲得解脫的障礙，是為煩惱障。其註釋中說：『非煩惱性的無知』， 如其所說，非煩惱性的無知，成爲了知所知之障礙，是為所知障。不能入定，入定之障是所知障的差別。 若以對治或次第區分煩惱，則有見道所斷的遍計所執分和修道所斷的俱生分兩種。前者，欲界中有見苦所斷的十種煩惱，即：有身見（'Jigs tshogs la lta ba）、邊執見（Mthar 'dzinpai lta ba）、邪見（{Logpar lta ba dang}）、疑（The tshom）四者直接顛倒認知，戒禁取見（Lta ba dang tshul khrims brtul zhugs la）和見取見（Mchog 'dzin）二者，以及貪（'Dod chags）、慢（Nga rgyal）、嗔（Khong khro）五者顛倒趣入，無明（Ma rigpa）對二者皆顛倒認知，共計四十種。色界和無色界中，因無嗔恚，對四諦有九種煩惱顛倒趣入，各三十六種。如《集論》所說：『總而言之，一百一十二種煩惱是見道所斷。』 修道所斷，是從無始輪迴以來相續不斷的俱生煩惱，甚至鳥獸等亦有。欲界中有六種煩惱對境顛倒趣入，色界和無色界中，除嗔恚外，各有五種煩惱顛倒趣入，共計十六種。如經中所說：『總而言之，十六種是修道所斷。』 結合經文來看：『見斷諸煩惱，一切皆已盡，為斷所知障，當勤修禪定。』 見道在斷除遍計所執的同時，也能順帶斷除一部分所知障。但主要應斷除的是作為重大罪行之因的遍計所執煩惱障，並完全斷除。

【English Translation】 Regarding the practice of antidotes, there are two aspects: what should be abandoned and how to obtain the antidote. Firstly, Generally, obstacles to liberation (Tharpa) and omniscience (Thamscad Khyenpai) are obscurations (Sgribpa). Distinguishing them by their nature, as stated in the Madhyāntavibhāga (Differentiation of the Middle and the Extremes): 'The obscuration of afflictions and the obscuration of knowledge, thus it is taught. All obscurations are within this; liberation is attained when they are exhausted.' As stated in the scriptures, attachment and the like disturb the mind's continuum and become obstacles to attaining liberation; these are the afflictive obscurations. As stated in its commentary: 'Non-afflictive ignorance,' As it says, non-afflictive ignorance becomes an obstacle to knowing the knowable; this is the obscuration of knowledge. The inability to enter into meditative absorption, the obscuration of absorption, is a distinction of the obscuration of knowledge. If afflictions are distinguished by antidotes or stages, there are two types: the imputed aspects to be abandoned by the path of seeing and the innate aspects to be abandoned by the path of meditation. The former, in the desire realm, there are ten afflictions to be abandoned by seeing the truth of suffering: the view of the aggregates as a real 'I' (Jigs tshogs la lta ba), the view of holding to extremes (Mthar 'dzinpai lta ba), wrong view ({Logpar lta ba dang}), and doubt (The tshom)—these four directly involve distorted cognition; the view of holding to the superiority of views and ethics (Lta ba dang tshul khrims brtul zhugs la) and the view of holding to (one's own) view as supreme (Mchog 'dzin)—these two; and attachment ('Dod chags), pride (Nga rgyal), and anger (Khong khro)—these five enter into distorted ways. Ignorance (Ma rigpa) distorts cognition of both, totaling forty. In the form and formless realms, since there is no anger, there are nine afflictions that distort the four truths, thirty-six each. As stated in the Abhidharmasamuccaya (Compendium of Abhidharma): 'In summary, one hundred and twelve afflictions are to be abandoned by the path of seeing.' Those to be abandoned by meditation are the innate afflictions that have continued from beginningless samsara, present even in birds and animals. In the desire realm, there are six afflictions that distort objects; in the form and formless realms, there are five afflictions each (excluding anger) that distort, totaling sixteen. As stated in the scriptures: 'In summary, sixteen are to be abandoned by the path of meditation.' Applying this to the text: 'Having completely exhausted all afflictions to be abandoned by seeing, one should diligently apply oneself to meditation in order to abandon the obscuration of knowledge.' While the path of seeing can incidentally abandon the imputed aspects of the obscuration of knowledge, the main thing to be abandoned is the imputed afflictive obscuration, which is the cause of great misdeeds, and to abandon it completely.

---

ག་པར་ཟད་པར་བྱས་ནས་སྒོམ་པའི་ ལམ་གྱིས་ཉོན་སྒྲིབ་ལྷན་སྐྱེས་རྣམས་ཀྱང་སྤོང་མོད་ཀྱི། གཙོ་ཆེར་ཤེས་བྱའི་སྒྲིབ་པ་ལྷན་ སྐྱེས་རྣམས་སྤང་བའི་ཕྱིར་ཆོས་ཉིད་མངོན་སུམ་དུ་མཐོང་ཟིན་ཏེ་སྒོམ་པ་ལ་ནི་རབ་ཏུ་སྦྱོར་རོ། ། མདོར་ན་ས་དང་པོའི་སྟོད་ཀྱི་ཆ་ལ་མཐོང་སྤང་སྤངས་ཏེ་མཐོང་ལམ་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པར་ ཐོབ་ནས། སྨད་ཀྱི་ཆ་ནས་ས་བཅུ་པའི་བར་ལ་སྒོམ་ལམ་གྱིས་ཤེས་བྱའི་སྒྲིབ་པ་གཙོ་བོར་ སྤོང་ཞིང་གཞན་དོན་དུ་སྐྱེ་བ་ལེན་པའི་ནུས་ལྡན་གྱི་ཉོན་མོངས་པ་ཕྲ་མོ་ཆེད་དུ་གཉེར་ནས་ མི་སྤོང་བའི་རང་བཞིན་ཅན་ཡིན་ཡང་དེས་ཉོན་མོངས་པའི་ཉེས་པ་མི་བསྐྱེད་ལ། དེ་ཡང་ བྱང་ཆུབ་ཐོབ་པ་ན་ཤེས་སྒྲིབ་ལྷག་མ་དང་ཅིག་ཅར་སྤོང་སྟེ། ཀུན་ལས་བཏུས་པར། བྱང་ ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་ནི་བདེན་པ་རྣམས་མངོན་པར་རྟོགས་པར་བྱས་ནས་ས་བཅུ་རྣམས་ སུ་སྒོམ་པའི་ལམ་ལ་ཤེས་བྱའི་སྒྲིབ་པའི་གཉེན་པོའི་ལམ་སྒོམ་པ་ཡིན་གྱི། ཉོན་མོངས་པའི་ སྒྲིབ་པའི་གཉེན་པོར་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །དེ་བྱང་ཆུབ་ཐོབ་པ་ན་ཉོན་མོངས་པའི་སྒྲིབ་པ་དང་ཤེས་ བྱའི་སྒྲིབ་པ་ཅིག་ཅར་སྤོང་ངོ་། །ཅིག་ཅར་དགྲ་བཅོམ་པ་དང་དེ་བཞིན་གཤེགས་པར་འགྱུར་ རོ། །དེ་ཉོན་མོངས་པ་མ་སྤངས་སུ་ཟིན་ཡང་སྔགས་དང་སྨན་གྱིས་བསད་པའི་དུག་ལྟ་བུ་ དང་། དཔེར་ན་སྤངས་པའི་དགྲ་བཅོམ་པ་ལྟར་ས་ཐམས་ཅད་དུ་ཉོན་མོངས་པའི་ཉེས་པ་མི་ སྐྱེད་དོ་ཞེས་གསུངས་པ་ལྟར་རོ། ། གཉེན་པོ་འཐོབ་ཚུལ་ནི། རྣམ་འཇོག་རྣམ་པར་མི་རྟོག་པའི། །ཡེ་ཤེས་ ལྷན་ཅིག་སྤྱོད་པ་ཡིས། །དེ་བཞིན་ས་ནི་ལྷག་མ་ལ། །མཐུན་པ་ཡི་ནི་ ཆོས་སྤྱོད་དོ། །བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་ས་རྣམས་ཀྱི་སྤང་བྱ་དང་བསྒྲུབ་བྱ་ལ་སོགས་པ་ 4-342 འདི་ལྟ་བུའོ་ཞེས་རྣམ་པར་འཇོག་པ་རྗེས་ཐོབ་ཀྱི་ཡེ་ཤེས་དང་། ཐོབ་ཟིན་སྦྱོང་ཞིང་མ་ཐོབ་ པར་བྱེད་པ་མཉམ་གཞག་རྣམ་པར་མི་རྟོག་པའི་ཡེ་ཤེས་ལྷན་ཅིག་སྤྱོད་པ་སྟེ། ཕན་ཚུན་བར་ མ་ཆད་པར་གཅིག་གི་རྗེས་སུ་གཅིག་འབྲེལ་བར་འབྱུང་བ་ཡིས་སྔར་ཇི་ལྟར་མཐོང་བ་དེ་ བཞིན་དུ་གོམས་པར་བྱེད་པའི་ཚུལ་ས་ནི་ལྷག་མ་བཅུ་བའི་བར་རྣམས་ལ་སངས་རྒྱས་ཐོབ་ པ་དང་མཐུན་པ་ཡི་ནི་ཆོས་སྒོམ་པའི་ལམ་ལ་ཡང་དག་པར་སྤྱོད་དོ། ། བག་ཡོད་པས་བསྒྲུབ་ཚུལ་ནི། འཁོར་ལོ་ཆེན་པོ་བཞི་ལ་བརྟེན་པ་སྟེ། མཐུན་པའི་ཡུལ་ དུ་གནས་ཚུལ། སྐྱེས་བུ་དམ་པ་བརྟེན་ཚུལ། ཡང་དག་སྨོན་ལམ་འདེབས་ཚུལ། སྔོན་ཡང་ བསོད་ནམས་བྱས་ཚུལ་ལོ། ། དང་པོ་ནི། བློ་ལྡན་གང་དུ་བསྒྲུབ་པའི་ཡུལ། །ལེགས་པར་རྙེད་དང་ གནས་བཟང་དང་། །ས་བཟང་བ་དང་གྲོགས་བཟང་དང་། །རྣལ་འབྱོར་ བདེ་བའི་ཡོན་ཏན་ལྡན། །བློ་ལྡན་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་གང་དུ་བསྒྲུབ་པ་བྱེད་པའི་ གནས་སམ་ཡུལ་ནི་ཆོས་གོས་ལ་སོགས་པ་འཚོ་བའི་ཡོད་བྱད་བས

【現代漢語翻譯】 通過在何處耗盡精力來修習，可以斷除與生俱來的俱生煩惱障，但主要是爲了斷除與生俱來的俱生所知障，因此要徹底地結合已經現量見到法性之後的修習。 總而言之，在初地（極喜地）的上半部分斷除見道所斷之法，從而圓滿獲得見道之後，從下半部分到十地（法雲地）之間，主要通過修道斷除所知障，並且對於爲了利益他人而受生的、具有力量的微細煩惱，特意加以利用而不予斷除，雖然具有這樣的自性，但它不會產生煩惱的過患。並且，在獲得菩提時，會一併斷除剩餘的所知障。如《集論》中所說：『菩薩們在如實證悟真諦之後，在十地中修習的道是所知障的對治道，而不是煩惱障的對治。當獲得菩提時，會一併斷除煩惱障和所知障。一併成為阿羅漢和如來。』即使沒有斷除煩惱，也像被咒語和藥物殺死的毒藥一樣，例如像已斷除煩惱的阿羅漢一樣，在一切地都不會產生煩惱的過患。 獲得對治的方式是：『分別安立不分別之，智慧與其俱時行持，如是其餘諸地中，串習相應之法也。』像這樣安立菩薩諸地的所斷和所修等，是后得的智慧，以及串習已經獲得、修習尚未獲得的俱生不分別智慧，即相互之間不間斷地、一個接著一個地出現，像以前一樣串習所見之法，在其餘十地之間，也正確地行持與獲得佛果相應的修道之法。 以謹慎的方式成辦之法是：依靠四大車，即安住于順緣之處、依止聖者、發起正確的願望、以及往昔積累資糧。 第一，『智者於何處成辦，善能獲得善處所，地善友善亦復善，瑜伽安樂具功德。』具有智慧的菩薩在何處修行成辦，即對於衣食等生活所需容易獲得、住所良好、土地良好、道友良好，並且具備瑜伽安樂功德的地方。

【English Translation】 By exhausting effort in what place to practice, one can abandon the co-emergent afflictive obscurations, but mainly in order to abandon the co-emergent cognitive obscurations, therefore one should thoroughly engage in practice after having directly seen the nature of reality. In short, having abandoned what is to be abandoned by the path of seeing in the upper part of the first ground (Joyful Ground), and thus having completely attained the path of seeing, from the lower part up to the tenth ground (Cloud of Dharma Ground), one mainly abandons the cognitive obscurations through the path of meditation, and although one has the nature of deliberately utilizing the subtle afflictions that have the power to take birth for the benefit of others without abandoning them, it does not generate the faults of afflictions. Moreover, upon attaining enlightenment, one abandons the remaining cognitive obscurations all at once. As stated in the Compendium of Abhidharma: 'Bodhisattvas, having realized the truths, cultivate on the ten grounds the path that is the antidote to cognitive obscurations, not the antidote to afflictive obscurations. When enlightenment is attained, both afflictive and cognitive obscurations are abandoned simultaneously, and one becomes an Arhat and a Tathagata simultaneously.' Even though afflictions have not been abandoned, they are like poison killed by mantras and medicine, and like an Arhat who has abandoned afflictions, they do not generate the faults of afflictions in any ground. The way to obtain the antidote is: 'To separately establish the non-conceptual, wisdom is practiced together with it, likewise on the remaining grounds, one practices the corresponding Dharma.' Like this, establishing what is to be abandoned and what is to be accomplished on the grounds of Bodhisattvas, etc., is the wisdom of subsequent attainment, and practicing together with the co-emergent non-conceptual wisdom that cultivates what has already been attained and brings about what has not yet been attained, that is, occurring one after another without interruption, one correctly practices the path of meditation that corresponds to attaining Buddhahood on the remaining up to the tenth ground, in the manner of familiarizing oneself with what has been seen before. The way to accomplish with mindfulness is to rely on the four great wheels: residing in a conducive place, relying on holy beings, making correct aspirations, and having accumulated merit in the past. First, 'Where the wise one accomplishes, a good place is well found, a good land, good friends, and the qualities of yogic bliss.' Where the wise Bodhisattva practices and accomplishes, that is, a place where it is easy to obtain the necessities of life such as clothing and food, where the dwelling is good, the land is good, the friends are good, and which possesses the qualities of yogic bliss.

---

ོད་སྙོམས་ལ་སོགས་པ་ ཚེགས་ཆུང་ངུས་བསྒྲུབ་སླ་ཞིང་ལེགས་པར་རྙེད་པ་དང་། ཆོམ་རྐུན་ལ་སོགས་པའི་སྐྱེ་བོ་ངན་ པ་དང་གཅན་གཟན་གདུག་པ་ཅན་གྱི་འཚེ་བ་མེད་པས་གནས་བཟང་བ་དང་། ས་བདག་ངན་ པ་ལ་བརྟེན་ནས་མཛེ་དང་ཤུ་བ་ལ་སོགས་པའི་ནད་མི་འབྱུང་བས་ས་བཟང་བ་དང་། ཚུལ་ ཁྲིམས་དང་ལྟ་བ་རྣམ་པར་དག་པ་མཐུན་པའི་གྲོགས་བཟང་པོ་ཡོད་པ་དང་། ཉིན་པར་སྐྱེ་ བོ་མང་པོ་ལང་ལོང་དུ་གྱུར་པའི་འདུ་འཛི་དང་མི་གཙང་བ་ལ་སོགས་པའི་ལྗན་ལྗིན་ཉུང་ཞིང་ མཚན་མོ་བསམ་གཏན་གྱི་ཚེར་མ་སྒྲ་ཆུང་བ་ལ་སོགས་པས་ཞི་གནས་ལྷག་མཐོང་གི་རྣལ་ འབྱོར་ལ་བདེ་བར་གནས་པའི་ས་སྟེ། ཡོན་ཏན་ལྔ་དང་ལྡན་པར་འདུག་པའོ། ། དམ་པ་བསྟེན་ཚུལ་ནི། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཐོས་མང་དང་། །བདེན་ 4-343 མཐོང་སྨྲ་མཁས་བརྩེ་བ་ཅན། །སྐྱོ་མེད་སྐྱེས་བུ་དམ་པ་ནི། །ཆེན་པོ་ ཡིན་པར་ཤེས་པར་བྱ། །གྲོགས་དགེ་བའི་བཤེས་གཉེན་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཆེན་ པོ་ལུང་གི་ཆོས་ཟབ་པ་དང་རྒྱས་པ་རྣམས་ཐོས་པ་མང་བ་དང་། རྟོགས་པའི་ཆོས་བདེན་ པ་བཞིའི་ཆོས་ཉིད་མངོན་སུམ་དུ་མཐོང་བ་དང་། ཇི་ལྟར་མཐོང་བ་བཞིན་གདུལ་བྱ་དང་ མཐུན་པར་ཚིག་ཏུ་སྨྲ་བ་མཁས་པ་དང་། དེ་ཡང་ཀུན་སློང་བརྩེ་བ་ཅན་ཡིན་གྱི་རྙེད་བཀུར་ལ་ སོགས་པའི་ཟང་ཟིང་ལ་སེམས་པ་མ་ཡིན་པ་དང་། གཞན་དོན་ལ་སྐྱོ་བ་དང་སྙོམ་ལས་མེད་ པར་བརྩོན་པས་ཡང་དང་ཡང་དུ་སྟོན་པ་སྟེ། ཡོན་ཏན་ལྔ་དང་ལྡན་པའི་སྐྱེས་བུ་དམ་པ་དེ་ནི་ ཆེན་པོའམ་མཆོག་ཏུ་གྱུར་པ་ཡིན་པར་ཤེས་པར་བྱས་ཏེ་བསྟེན་པའོ། ། སྨོན་ལམ་འདེབས་ཚུལ་ནི། དམིགས་པ་བཟང་དང་སྟོན་པ་བཟང་། ། ཐབས་བཟང་བ་དང་ངེས་འབྱུང་དང་། །སྦྱོར་བ་བཟང་པོའི་བདག་ཉིད་ ཀྱི། །ཡང་དག་སྨོན་ལམ་ཡིན་པར་བཤད། །དོན་དམ་པའི་ཆོས་ཐེག་པ་ཆེན་པོ་ ལ་དམིགས་པས་དམིགས་པ་བཟང་བ་དང་། ཚོགས་གཉིས་རྒྱ་ཆེར་བསགས་པའི་ཉེ་བར་ སྟོན་པ་བཟང་བ་དང་། ཞི་གནས་ལྷག་མཐོང་ལ་སོགས་པའི་རྒྱུ་མཚན་དུས་སུ་བསྒོམས་ པས་ཐབས་ལ་མཁས་པ་བཟང་བ་དང་། དགེ་བ་ཅུང་ཟད་ཙམ་གྱིས་ཆོག་པར་མི་འཛིན་པར་ གོང་མ་གོང་མ་ལ་སྦྱོར་བས་ངེས་པར་འབྱུང་བ་བཟང་བ་དང་། རྟག་ཏུ་བྱེད་པ་དང་གུས་པར་ བྱེད་པའི་སྒོ་ནས་སྦྱོར་བ་བཟང་པོའི་བདག་ཉིད་ཅན་གྱི་ཡོན་ཏན་ལྔ་དང་ལྡན་པ་འདི་ནི་ཚུལ་ བཞིན་ཡིད་ལ་བྱེད་པ་ལ་བརྟེན་ནས་ཇི་ལྟར་བསམས་པ་བཞིན་འགྲུབ་པ་ཡང་དག་པའི་སྨོན་ ལམ་ཡིན་པར་བཤད་དོ། ། བསོད་ནམས་བྱས་ཚུལ་ནི། དགའ་དང་དལ་བར་སྐྱེ་བ་དང་། །ནད་མེད་པ་ དང་ཏིང་ངེ་འཛིན། །རྣམ་པར་འབྱེད་པའི་བྱེད་རྒྱུ་ནི། །སྔོན་ཆད་བསོད་ 4-344 ནམས་བྱས་པ་ཉིད། །འཁོར་ལོ་དང་པོ་གསུམ་ལ་བརྟེན་ནས་ཕྱི་མ་འདི་ཡང་འགྲུབ་པར་ སྟོན་པ་སྟེ། སྔོན་མི་མཐུན་པའི་ཡུལ་སྤངས་ནས་མཐུན་པར་འགྱུར་པའི་ཡུལ་བསྟེ

【現代漢語翻譯】 具備以下五種功德的地方適合居住：容易通過微小的努力獲得平衡等，容易獲得，且完好無損；沒有盜賊等惡人和兇猛野獸的侵害，是好的住所；不會因為惡劣的地主而患上麻風病和疥瘡等疾病，是好的土地；擁有戒律和見解清凈一致的善友；白天少有眾人喧囂的嘈雜和不凈等污穢，夜晚禪修時聲音細微等，適合安住于止觀瑜伽。 親近善知識的方法是：菩薩多聞且，真見善說具悲心，無厭倦之士夫，應知乃為大士夫。親近作為善友的善知識大菩薩，需要具備以下條件：對深奧廣博的經教之法聽聞廣博；親眼見到實證之法，即四諦的法性；能夠根據所見，善巧地用言語教導與被調伏者相應的法；並且具有慈悲的動機，而不是爲了名利等世俗之事；對於利益他人不感到厭倦和懈怠，勤奮地反覆教導。因此，應當認識到具備這五種功德的聖者是偉大或殊勝的，並親近他們。 發願的方法是：所緣殊勝與導師殊勝，善巧方便與決出離，以及善妙之行持，是為真實之發願。以殊勝的對境，即大乘的究竟法為目標，這是所緣殊勝；廣泛積累二資糧，這是導師殊勝；通過修習止觀等因，這是善巧方便；不滿足於微小的善根，而不斷向上追求，這是決出離殊勝；經常行持，並以恭敬的態度行持，這是善妙行持。具備這五種功德，依靠如理作意，就能如所愿成就，這就是真實的發願。 行善的方法是：喜樂與閑暇生，無病以及三摩地，分辨抉擇之因是，往昔行善之果報。這裡說明了依靠前三者，也能成就後者：過去捨棄不適宜的環境，親近適宜的環境。

【English Translation】 A good place to reside has five qualities: it is easy to achieve balance with little effort and to obtain things easily and well; it is a good place because there is no harm from evil people such as thieves and robbers, or from ferocious wild animals; it is good land because diseases such as leprosy and scabies do not occur due to bad landowners; there are good friends who are in harmony with pure morality and views; and it is a place where one can comfortably abide in the yoga of tranquility and insight because there is little noise and impurity from the crowds of people during the day, and the sound of meditation is quiet at night. The way to rely on a holy being is: 'A Bodhisattva who is greatly learned, / Sees the truth, speaks skillfully, and is compassionate, / An unwearied noble person, / Should be known as a great being.' A good friend, a great Bodhisattva, should be relied upon if they have these qualities: they have heard much of the profound and extensive teachings; they directly see the nature of the four truths, which is the Dharma of realization; they are skilled in speaking words that are in accordance with those to be tamed; their motivation is compassionate and not focused on material gain; and they teach again and again without weariness or laziness in benefiting others. Therefore, one should recognize that a holy person with these five qualities is great or supreme and rely on them. The way to make aspirations is: 'Good object and good teacher, / Good method and definite renunciation, / And the nature of good application, / Are said to be a correct aspiration.' Aiming at the ultimate Dharma of the Great Vehicle is a good object; widely accumulating the two accumulations is a good teacher; meditating on the reasons at the right time, such as tranquility and insight, is a skillful method; not being content with a small amount of virtue, but applying oneself to higher and higher levels, is a good definite renunciation; and constantly doing and respectfully doing is the nature of good application. Having these five qualities, relying on proper attention, one's aspirations will be fulfilled as one has thought, and this is said to be a correct aspiration. The way to do merit is: 'Joy and leisure of birth, / Freedom from illness and samadhi, / The cause of discernment, / Is indeed the merit done in the past.' This shows that by relying on the first three, the latter can also be achieved: in the past, abandoning unsuitable places and relying on suitable places.

---

ན་པ་ལས་ འདིར་ཡང་ཡུལ་གང་དུ་གནས་ཀྱང་དགའ་ཞིང་ཡིད་བདེ་བ་ཐོབ་པ་དང་། སྔོན་སྐྱེས་བུ་དམ་ པ་བསྟེན་པ་ལས་འདིར་ཡང་མི་ཁོམ་པའི་གནས་སྤངས་པའི་དལ་བར་སྐྱེས་ནས་སྐྱེས་བུ་དམ་ པ་ལ་བརྟེན་པ་ཐོབ་པ་དང་། སྔོན་ཡང་དག་པའི་སྨོན་ལམ་བསྒྲུབས་པས་འདིར་ཡང་ལུས་ལ་ ནད་མེད་པ་དང་སེམས་དམིགས་པ་ལ་གནས་པའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་ཞི་གནས་དང་། བརྟག་བྱའི་ དོན་རྣམ་པར་འབྱེད་པའི་ཤེས་རབ་ལྷག་མཐོང་ཐོབ་པ་སྟེ། ཡོན་ཏན་ལྔ་འགྲུབ་པའི་བྱེད་རྒྱུ་ ནི་སྔོན་ཆད་དེ་དག་དང་རྗེས་སུ་མཐུན་པའི་བསོད་ནམས་བྱས་པ་ཉིད་ཡིན་ནོ་ཞེས་སྟོན་པའོ། ། མི་མཐུན་ཕྱོགས་སྤང་ཚུལ་ལ་བཞི་སྟེ། ཉོན་མོངས་ལས་ངེས་པར་འབྱུང་ཚུལ། ཉན་རང་ གི་ཡིད་བྱེད་སྤང་ཚུལ། ཟབ་མོ་ལ་སྐྲག་པ་དགག་པ། ཆགས་པ་ལས་ལྟུང་བ་དགག་པའོ། ། དང་པོ་ལ་གསུམ་སྟེ། ཆོས་དབྱིངས་ལས་ངེས་པར་འབྱུང་ཚུལ། དེས་དགོངས་པ་གཞན་ ཡང་འགྲུབ་ཚུལ། དེ་དག་གི་རྒྱུ་མཚན་བསྟན་པའོ། ། དང་པོ་ནི། ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་ནི་མ་རྟོགས་པར། །གང་ཕྱིར་ཆོས་མེད་ དེ་ཡི་ཕྱིར། །སངས་རྒྱས་རྣམས་ཀྱིས་དེ་དག་ལས། །ངེས་འབྱུང་ཆགས་ སོགས་ཡིན་པར་དགོངས། །བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་འདོད་ཆགས་ལས་མ་རྟོགས་ པར་འདོད་ཆགས་ལས་ངེས་པར་འབྱུང་བར་ང་མི་འདོད་སྟེ། ཞེ་སྡང་དང་གཏི་མུག་ཀྱང་དེ་ དང་འདྲའོ། །ཞེས་གསུངས་པའི་དགོངས་པ་ནི་དོན་དམ་ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་དེ་བཞིན་ཉིད་ནི་ ཐམས་ཅད་ལ་ཁྱབ་པར་ཡོད་པ་ལས་མ་རྟོགས་པར་གང་གི་ཕྱིར་ཆོས་ཅན་བདེན་པར་གྲུབ་ པ་ཅུང་ཟད་ཀྱང་མེད་པ་དེའི་ཕྱིར། འདོད་ཆགས་ལ་སོགས་པའི་ཆོས་ཉིད་ལའང་ཆོས་ཅན་ 4-345 གྱི་མིང་གིས་བཏགས་ནས་ཆགས་སོགས་ཀྱི་མིང་ཐོབ་ལ། ཆགས་སོགས་ཀྱི་ཆོས་ཉིད་ལ་ དམིགས་ཏེ་བསྒོམས་ན་ཆགས་སོགས་ལས་གྲོལ་བར་འགྱུར་བས། སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་ འདས་རྣམས་ཀྱིས་འདོད་ཆགས་ལ་སོགས་པ་དེ་དག་ལས་ངེས་པར་འབྱུང་བ་ཡང་འདོད་ ཆགས་ལ་སོགས་པ་དེ་དག་ཉིད་ཡིན་པར་དགོངས་ཏེ་གསུངས་པའོ། ། གཉིས་པ་ནི། ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་ལས་མ་རྟོགས་པར། །གང་ཕྱིར་ཆོས་ མེད་དེ་ཡི་ཕྱིར། །ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་བསྟན་པ་ལ། །བློ་ལྡན་དགོངས་ པ་དེ་ཡིན་འདོད། །མདོ་ལས། མ་རིག་པ་དང་བྱང་ཆུབ་ནི་གཅིག་སྟེ་གཉིས་སུ་མེད་ཅིང་ གཉིས་སུ་བྱར་མེད་དོ་ཞེས་གསུངས་པའི་དགོངས་པ་ཡང་། ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་དེ་བཞིན་ཉིད་ ནི་ཐམས་ཅད་ལ་ཁྱབ་པར་ཡོད་པ་ལས་མ་[རྟོགས་{གཏོགས་}པར། གང་གི་ཕྱིར་ཆོས་ཅན་ ཅུང་ཟད་ཀྱང་མེད་པ་དེའི་ཕྱིར། ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པ་མ་རིག་པ་དང་རྣམ་པར་བྱང་བ་བྱང་ ཆུབ་ནི་གཅིག་གོ་ཞེས་བསྟན་པ་ལ། བློ་མཆོག་དང་ལྡན་པ་སངས་རྒྱས་དང་བྱང་ཆུབ་སེམས་ དཔའ་རྣམས་ཀྱི་དགོངས་པ་ནི་མ་རིག་པ་དང་བྱང་ཆུབ་[ཀྱི་{ཀྱང་}ཆོས་ཉིད་ཐ་མི་དད་པ་དེ་ ལ་དགོངས་ཏེ་གསུངས་པ་ཡིན་པར་

【現代漢語翻譯】 此外，無論身處何地，都能獲得喜悅和內心的平靜；先前依止殊勝之人，因此今生也脫離了無暇之處，生於閑暇之地，並能依止殊勝之人；先前成就了清凈的願望，因此今生身體無病，心能安住于所緣的止禪，以及能辨別所觀察之義的智慧勝觀。這五種功德成就的原因，就是先前做了與這些相應的福德。這是佛陀的教導。 斷除違品的方法有四種：從煩惱中決定出離的方法，斷除聲聞緣覺作意的方法，遮止對甚深法的恐懼，遮止從貪執中墮落。 第一種又分為三種：從法界中決定出離的方法，由此成就其他密意的方法，以及顯示這些原因。 第一種是：『若未證悟法界，因無少法之故，諸佛悟彼等，乃為離貪等。』世尊說：『我不認為從貪慾中未證悟而能從貪慾中出離，嗔恨和愚癡也是如此。』此中的密意是，因為未證悟真實義法界，而法界周遍一切，因此，沒有絲毫真實存在的法。因此，將貪慾等法的自性也以法的名義來命名，從而獲得貪慾等的名稱。如果專注于貪慾等的法性而修習，就能從貪慾等中解脫。因此，諸佛世尊認為從貪慾等中決定出離，也就是貪慾等本身。 第二種是：『若未證悟法界，因無少法之故，于諸雜染法，具慧者許爾。』經中說：『無明和菩提是一，無二且不可分。』此中的密意也是，因為未證悟法界，而法界周遍一切，因此，沒有絲毫的法。因此，在宣說一切雜染的無明和清凈的菩提是一的時候，具足殊勝智慧的佛和菩薩們的密意是，無明和菩提的法性沒有差別。

【English Translation】 Furthermore, wherever one abides, one obtains joy and peace of mind; having relied on a noble person in the past, one is now born in a place of leisure, free from unfavorable conditions, and is able to rely on a noble person; having accomplished pure aspirations in the past, one now has a healthy body, a mind that abides in meditative concentration (shamatha), and wisdom (vipassana) that discerns the meaning of what is to be examined. The cause for accomplishing these five qualities is the merit accumulated in the past that is in accordance with them. This is the teaching of the Buddha. There are four ways to abandon opposing factors: the way to definitely emerge from afflictions, the way to abandon the thoughts of Hearers and Solitary Realizers, refuting fear of the profound, and refuting falling from attachment. The first is further divided into three: the way to definitely emerge from the dharmadhatu, the way to accomplish other intentions through it, and showing the reasons for these. The first is: 'If the dharmadhatu is not realized, because there is no dharma, the Buddhas realize that these are to be separated from desire, etc.' The Blessed One said, 'I do not think that one can emerge from desire without realizing it from desire; hatred and ignorance are the same.' The intention here is that because the true nature of the dharmadhatu is not realized, and the dharmadhatu pervades everything, therefore, there is not even a little bit of truly existing dharma. Therefore, the nature of desire, etc., is also named with the name of dharma, thereby obtaining the names of desire, etc. If one focuses on the nature of desire, etc., and cultivates it, one will be liberated from desire, etc. Therefore, the Buddhas, the Blessed Ones, consider that definitely emerging from desire, etc., is desire, etc., themselves. The second is: 'If the dharmadhatu is not realized, because there is no dharma, the wise allow it in all defiled dharmas.' The sutra says: 'Ignorance and enlightenment are one, non-dual and indivisible.' The intention here is also that because the dharmadhatu is not realized, and the dharmadhatu pervades everything, therefore, there is not even a little bit of dharma. Therefore, when it is said that ignorance, which is all defiled, and enlightenment, which is purified, are one, the intention of the Buddhas and Bodhisattvas, who possess supreme wisdom, is that the nature of ignorance and enlightenment is not different.

---

འདོད་དོ། ། དེ་དག་གི་རྒྱུ་མཚན་ནི། གང་ཕྱིར་ཆགས་སོགས་དེ་དག་ལ། །ཚུལ་བཞིན་ འཇུག་པ་དེ་ཡི་ཕྱིར། །དེ་ལས་རྣམ་གྲོལ་འགྱུར་དེས་ན། །དེ་ཡིས་དེ་ དག་ལས་ངེས་འབྱུང་། །གང་གི་ཕྱིར་འདོད་ཆགས་ལ་སོགས་པའི་དེ་ཁོ་ན་ཉིད་ཆོས་ ཀྱི་དབྱིངས་དག་ལ་ཚུལ་བཞིན་དུ་འཇུག་ཅིང་བསྒོམས་པ་དེའི་ཕྱིར་སྤང་བྱ་འདོད་ཆགས་ལ་ སོགས་པ་དེ་ལས་རྣམ་པར་གྲོལ་བར་འགྱུར་བ་དེས་ན། ཆོས་ཉིད་དོན་དམ་པ་ཤེས་པའི་ཤེས་ རབ་དེ་ཡིས་ཆོས་ཅན་ཀུན་རྫོབ་གློ་བུར་གྱི་དྲི་མ་དེ་དག་ལས་ངེས་པར་འབྱུང་བ་ལ་དགོངས་ ནས་ཉོན་མོངས་པ་ཉིད་ཉོན་མོངས་པའི་གཉེན་པོར་འགྱུར་བ་ལ་སོགས་པ་གསུངས་པ་ཡིན་ 4-346 ནོ། ། ཉན་རང་གི་ཡིད་བྱེད་སྤང་ཚུལ་ལ། དངོས་ནི། སེམས་ཅན་ཆེད་དུ་དམྱལ་ བའི་སྲིད་པར་གནས་པ་ཡི། །སྡུག་བསྔལ་མི་བཟད་ཅིས་ཀྱང་རྒྱལ་སྲས་ གནོད་བྱེད་མིན། །ཞི་སྲིད་ཡོན་ཏན་སྐྱོན་གྱིས་ཐེག་དམན་ཞུགས་པ་ ཡི། །རྣམ་རྟོག་དགེ་བ་སྣ་ཚོགས་བློ་ལྡན་གནོད་བྱེད་ཡིན། །སེམས་ཅན་ལ་ ཕན་པའི་ཆེད་དུ་དམྱལ་བའི་སྲིད་པར་ཞུགས་ཏེ་གནས་པའི་སྡུག་བསྔལ་མི་བཟད་པ་དྲག་པོ་ ཅི་བྱུང་བར་གྱུར་པས་ཀྱང་རྒྱལ་བའི་སྲས་པོ་རྣམས་ལ་གཏན་གྱི་གནོད་བྱེད་དུ་འགྱུར་བ་མིན་ གྱི། ཞི་བ་དང་སྲིད་པ་དག་ལ་རིམ་པ་ལྟར་ཉན་རང་གི་ཞི་བདེ་ལ་ཡོན་ཏན་དང་། འཁོར་བའི་ སྡུག་བསྔལ་ལ་སྐྱོན་དུ་རིག་པ་ཉིད་ཀྱིས་ཐེག་པ་དམན་པར་ཞུགས་པའི་བླང་དོར་གྱི་རྣམ་ རྟོག་དགེ་བ་སྣ་ཚོགས་སྐྱེས་པ་ནི་བློ་ལྡན་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་ལ་གཏན་གྱི་གནོད་ བྱེད་ཆེན་པོ་ཡིན་པས་སྤང་བར་བྱའོ། ། སྒྲུབ་བྱེད་ནི། བློ་དང་ལྡན་པ་དམྱལ་བར་གནས་པ་དུས་ཀུན་ཏུ། །བྱང་ ཆུབ་དྲི་མེད་སྤངས་པའི་བར་དུ་གཅོད་བྱེད་མིན། །ཐེག་པ་གཞན་ལ་ རབ་བསིལ་རྣམ་རྟོག་བདག་ཕན་པ། །རབ་ཏུ་བདེ་བར་གནས་ཀྱང་ བར་དུ་གཅོད་པར་བྱེད། །བློ་དང་ལྡན་པ་ཐེག་ཆེན་པ་རྣམས་གཞན་དོན་དུ་དམྱལ་ བར་གནས་པ་ནི་དུས་དང་རྣམ་པ་ཀུན་ཏུ་བྱང་ཆུབ་ཆེན་པོ་སྒྲིབ་པ་གཉིས་ཀྱི་དྲི་མ་མེད་ཅིང་ ཤེས་བྱ་མཐའ་དག་ཐུགས་སུ་ཆུད་པས་སྤངས་པ་ཐོབ་པའི་བར་དུ་གཅོད་བྱེད་མིན་གྱི། ཐེག་ པ་ཆེན་པོ་ལས་གཞན་ཉན་རང་གི་ཐེག་པ་ལ་ཞུགས་ན་སྡུག་བསྔལ་གྱི་གདུང་བ་ལས་རབ་ཏུ་ བསིལ་བའི་གོ་འཕང་ཐོབ་པར་འགྱུར་རོ་སྙམ་པའི་རྣམ་རྟོག་བདག་ཉིད་འབའ་ཞིག་ལ་ཕན་ པར་འདོད་པའི་སྒོ་ནས། རེ་ཤིག་སྲིད་པའི་སྡུག་བསྔལ་རབ་ཏུ་ཞི་བ་ཙམ་གྱི་བདེ་བར་གནས་ 4-347 ཀྱང་མཐར་ཐུག་གི་འབྲས་བུ་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཐོབ་པའི་བར་དུ་གཅོད་པར་བྱེད་པ་ཡིན་ པའི་ཕྱིར་རོ། ། ཟབ་མོ་ལ་སྐྲག་པ་དགག་པ་ལ་གཉིས་ལས། ཐུན་མོང་དུ་བསྟན་པ་ནི། ཆོས་མེད་ པ་དག་དམིགས་པ་དང་། །ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་མེད་རྣམ་དག །སྒྱུ་མ་ ལ་སོགས་འདྲ་བ་དང་། །དེ་བཞིན་ནམ་

【現代漢語翻譯】 答：是的。 原因如下：因為對於貪慾等，如實地進入，因此，通過從其中解脫，他就能從中確定地出離。因為對於貪慾等的事實，在法界中如實地進入並修習，因此，能夠從應斷除的貪慾等中解脫。因此，通達法性勝義諦的智慧，能夠使眾生從世俗的、暫時的垢染中確定地出離。考慮到這一點，（佛陀）才說煩惱本身會成為煩惱的對治等等。 關於聲聞緣覺如何斷除作意，正文如下：爲了利益眾生，即使安住在地獄的苦難之中，難以忍受的痛苦也無法真正地損害菩薩。而那些認為寂靜涅槃是功德，輪迴是過患，從而進入小乘道的各種善的分別念，卻會對有智慧的菩薩造成損害。爲了利益眾生，即使進入並安住在地獄的苦難之中，無論遭受多麼劇烈的難以忍受的痛苦，也不會對菩薩造成永久的損害。相反，那些分別認為寂靜涅槃是功德，輪迴的痛苦是過患，從而進入小乘道的取捨分別念，對於有智慧的菩薩來說，卻是永久的巨大損害，因此應當斷除。 論證如下：有智慧的人即使身處地獄，也不會在證得無垢菩提之前構成任何阻礙。而那些渴望從痛苦中獲得清涼，尋求自我利益的分別念，即使安住在舒適的境界中，也會構成阻礙。有智慧的大乘行者，爲了利益他人而身處地獄，在任何時候都不會成為證得清凈無垢的菩提，以及通達一切所知的障礙。相反，如果進入小乘道，認為可以從痛苦中獲得清涼，生起只為自己利益的分別念，即使暫時安住在輪迴痛苦稍微平息的安樂中，也會阻礙證得究竟的果位——一切智智。 關於破除對甚深法的恐懼，分為兩部分。首先是共同的闡述：無有諸法之所緣，以及無有諸漏之清凈，如幻術等之相似，以及如虛空。

【English Translation】 Answer: Yes. The reason for this is: Because one properly engages with desires and so on, therefore, through liberation from them, one will definitely emerge from them. Because one properly engages with and cultivates the very nature of desires and so on, in the realm of phenomena, therefore, one will be liberated from the desires and so on that should be abandoned. Therefore, the wisdom that knows the ultimate meaning of the nature of phenomena enables beings to definitely emerge from the temporary defilements of conventional truth. Considering this, it is said that afflictions themselves become the antidote to afflictions, and so on. Regarding how Hearers and Solitary Realizers abandon conceptualization: The actual text is: For the sake of sentient beings, even dwelling in the state of hell, unbearable suffering certainly does not harm the sons of the Victorious Ones. The various virtuous conceptualizations of taking refuge in the lesser vehicle, recognizing the qualities of peace and the faults of existence, harm the wise. For the sake of benefiting sentient beings, even entering and dwelling in the state of hell, no matter how intense the unbearable suffering may be, it does not become a permanent harm to the sons of the Victorious Ones. On the contrary, the various virtuous conceptualizations of taking refuge in the lesser vehicle, recognizing the qualities of peace and the faults of existence, are a great and permanent harm to the wise Bodhisattvas, and therefore should be abandoned. The proof is: Those with wisdom, even dwelling in hell, at all times, do not obstruct until abandoning the stainless Bodhi. Conceptualizations that cool down from other vehicles, benefiting oneself, even dwelling in great comfort, obstruct. Those with wisdom, the Mahayana practitioners, dwelling in hell for the sake of others, at all times and in all ways, do not obstruct the attainment of the stainless Bodhi, free from the defilements of the two obscurations and having comprehended all knowable objects. On the contrary, if one enters the Hearer or Solitary Realizer vehicle, thinking that one will attain a state of coolness from the suffering of torment, with conceptualizations desiring only to benefit oneself, even dwelling in the comfort of merely pacifying the suffering of existence for a while, it obstructs the attainment of the ultimate result, the all-knowing wisdom. Regarding refuting fear of the profound, there are two parts. The common explanation is: Without objects of phenomena, and without completely afflicted, completely pure, similar to illusion and so on, and likewise, like space.

---

མཁའ་འདྲར་ཤེས་བྱ། །ཀུན་རྫོབ་ གཟུང་འཛིན་གྱི་ཆོས་འདི་རྣམས་དོན་ལ་བདེན་པར་མེད་པ་དག་ཡིན་ན། མངོན་སུམ་དུ་ དམིགས་པ་དང་འགལ་ལོ་སྙམ་དུ་བྱིས་པ་རྣམས་སྐྲག་ཅིང་། དོན་དམ་ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་རང་ བཞིན་གྱིས་དག་ཅིང་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པ་མེད་པ་ཡིན་ན་ཕྱིས་རྣམ་པར་དག་པར་འགྱུར་ བ་དང་འགལ་ལོ་སྙམ་དུ་སྐྲག་པའི་གནས་སུ་འཛིན་ན། དེ་དག་ནི་མི་འགལ་བས་སྐྲག་པར་ བྱ་བའི་གནས་མ་ཡིན་ཏེ། དཔེར་ན་རིམ་པ་ལྟར་སྒྱུ་མ་དང་སྨིག་རྒྱུ་ལ་སོགས་པ་དོན་ལ་ བདེན་པར་མེད་ཀྱང་འཁྲུལ་ཤེས་ལ་སྣང་བ་དང་འདྲ་བར་དོན་ལ་མེད་ཀྱང་སྣང་ཙམ་དུ་ཡོད་ པ་དང་། དེ་བཞིན་དུ་ནམ་མཁའ་རང་བཞིན་གྱིས་དག་པ་ཡིན་ཡང་གློ་བུར་གྱི་སྒྲིབ་བྱེད་སྤྲིན་ ལ་སོགས་པས་དག་པར་འགྱུར་བ་དང་འདྲ་བར་རང་བཞིན་རྣམ་དག་ཡིན་ཡང་གློ་བུར་དྲི་མ་ སྦྱང་དགོས་པར་ཤེས་པའི་སྒོ་ནས་འགལ་བ་ལྟར་སྣང་ཡང་། མི་འགལ་བ་ཟབ་མོའི་དོན་ལ་ སྐྲག་པ་སྤང་བར་བྱའོ། ། སོ་སོའི་དོན་ལའང་གཉིས་ལས། ངོ་བོ་ཉིད་མེད་པ་ལ་སྐྲག་པ་དགག་པ་ནི། ཇི་ལྟར་ ཚུལ་བཞིན་བྲིས་པའི་རི་མོ་ལ། །མཐོ་དམན་མེད་ཀྱང་སྣང་བ་དེ་བཞིན་ དུ། །ཡང་དག་མ་ཡིན་རྟོག་ལ་རྣམ་ཀུན་ཏུ། །གཉིས་པོ་རྟག་ཏུ་མེད་ཀྱང་ སྣང་བར་འགྱུར། །ཇི་ལྟར་ཏེ་དཔེར་ན་རི་མོ་མཁན་མཁས་པས་ཚུལ་བཞིན་དུ་བྲིས་པའི་ རི་མོ་ལ་ལག་པས་ཉུལ་ན། མཐོ་དམན་ཅུང་ཟད་ཙམ་ཡང་མེད་ཀྱང་། མིག་གིས་བལྟས་ན་ 4-348 མཐོ་དམན་སྣ་ཚོགས་སུ་སྣང་བ་དེ་བཞིན་དུ། ཡང་དག་པ་མ་ཡིན་པའི་ཀུན་ཏུ་རྟོག་པ་གཞན་ དབང་རྣམ་པར་ཤེས་པ་དེ་ལ་དཔྱད་ན་རྣམ་པ་ཀུན་ཏུ་གཟུང་བ་དང་འཛིན་པ་གཉིས་པོ་དུས་ རྟག་ཏུ་མེད་ཀྱང་འཁྲུལ་ཤེས་ལ་གཟུང་འཛིན་གཉིས་སུ་སྣང་བར་འགྱུར་བ་མི་འགལ་བས་ དོན་དམ་པར་ཆོས་ཐམས་ཅད་ངོ་བོ་ཉིད་མེད་པར་གསུངས་པ་དང་། ཀུན་རྫོབ་སྣང་ཙམ་དུ་ ཡོད་པར་གསུངས་པ་ལ་སྐྲག་པར་མི་བྱའོ། ། རང་བཞིན་གྱིས་དག་པ་ལ་སྐྲག་པ་དགག་པ་ལའང་། དཔེ་དང་སྦྱར་བ་ནི། ཇི་ལྟར་ ཆུ་རྙོག་པ་ལས་དང་བ་ན། །དང་བ་དེ་ཉིད་དེ་ལས་སྐྱེས་མིན་གྱི། །དེ་ནི་ དེ་ལ་དྲི་མ་བྲལ་བར་ཟད། །དེ་བཞིན་རང་སེམས་དག་ལ་ཚུལ་འདི་ཉིད། ། ཇི་ལྟར་ཏེ་དཔེར་ན་ཆུ་རང་བཞིན་གྱིས་དང་བ་གློ་བུར་གྱི་རྙོག་པ་ལས་དང་བར་གྱུར་པ་ན། དང་བ་དེ་ཉིད་རྙོག་པ་ཅན་དེ་ལས་སྔར་མེད་པ་ཞིག་གསར་དུ་སྐྱེས་པ་ནི་མིན་གྱི། དང་བ་དེ་ ནི་སྔར་རང་བཞིན་གྱིས་དང་བ་དེ་ལ་ཕྱིས་གློ་བུར་གྱི་རྙོག་པའི་དྲི་མ་དང་བྲལ་བར་གྱུར་པ་ ཙམ་དུ་ཟད་པ་དེ་བཞིན་དུ། རང་གི་སེམས་འོད་གསལ་བ་དག་ལའང་མེད་པ་གསར་དུ་བྱུང་ བ་མ་ཡིན་གྱི། ཡོད་པ་དྲི་མ་དང་བྲལ་བ་ཙམ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བའི་ཚུལ་འདི་ཉིད་ཤེས་པར་ བྱའོ། ། དོན་གྱི་ངོ་བོ་ནི། སེམས་ནི་རྟག་ཏུ་རང་བཞིན་འོད་གསལ་འདོད། །དེ་ ནི་

【現代漢語翻譯】 應知如虛空。（空性） 如果世俗（勝義）的能取所取之法，實際上並非真實存在，那麼孩童們會感到恐懼，認為這與現量相違背。如果勝義諦的法界自性清凈，且遠離一切煩惱，那麼他們會認為這與後來變得清凈相違背，並因此感到恐懼。但這些並不矛盾，因此不應感到恐懼。例如，如次第所示，幻術和陽焰等事物實際上並非真實存在，但卻顯現於錯覺之中，如同實際上不存在卻僅有顯現一般。同樣，虛空自性清凈，卻因突發的遮蔽如雲等而變得清凈，如同自性本凈卻需去除突發污垢一般。通過了解這些，即使看似矛盾，實際上並不矛盾，因此應避免對甚深之義產生恐懼。 在各自的意義上，也有兩種情況。首先是駁斥對無自性的恐懼：如同如法繪製的圖畫，沒有高低之分卻顯現高低。同樣，在非真實的遍計所執上，一切時處，能取所取二者恒時不存在，卻顯現。例如，如同繪畫大師如法繪製的圖畫，用手觸控時，沒有任何高低之分，但用眼睛觀看時，卻顯現出各種高低。同樣，在非真實的遍計所執——他起（依他起）的識上進行觀察時，能取和所取二者在任何時候都不存在，但卻在錯覺中顯現為能取和所取。這並不矛盾，因此不應對勝義中一切法無自性，以及世俗中僅有顯現的說法感到恐懼。 駁斥對自性清凈的恐懼，並結合比喻：如同渾濁的水變得清澈，清澈並非從渾濁中新產生，而是水本身去除了污垢。同樣，對於自性清凈的心而言也是如此。例如，如同水自性清澈，因突發的渾濁而變得清澈，但這種清澈並非從渾濁中新產生，而是原本清澈的水去除了突發的渾濁污垢而已。同樣，對於自性光明的自心而言，也不是新產生了原本沒有的東西，而是已有的東西去除了污垢而已。應瞭解這個道理。 意義的本質是：心恒常被認為是自性光明，那（心）

【English Translation】 It should be known as like the sky. (Emptiness) If the phenomena of grasping and being grasped in conventional (ultimate) truth are not truly existent in reality, then children become frightened, thinking that this contradicts direct perception. If the dharmadhatu of ultimate truth is naturally pure and free from all defilements, then they think that this contradicts becoming pure later and hold this as a cause for fear. However, these are not contradictory, so there is no need to be afraid. For example, as shown in sequence, illusions and mirages, etc., are not truly existent in reality, but they appear in delusion, just as they exist only as appearances even though they do not exist in reality. Similarly, the sky is naturally pure, but it becomes pure due to sudden obscurations such as clouds, just as it is naturally pure but needs to remove sudden stains. By understanding these, even if it seems contradictory, it is not contradictory in reality, so fear of the profound meaning should be abandoned. In their respective meanings, there are also two situations. First, refuting the fear of no-self-nature: Like a well-drawn picture, there is no high or low, but it appears as high and low. Similarly, on the non-real, completely conceptualized, at all times and places, the two, the grasper and the grasped, are always non-existent, but they appear. For example, like a picture well-drawn by a skilled painter, when touched by hand, there is no high or low at all, but when viewed with the eyes, various heights and depths appear. Similarly, when examining the non-real, completely conceptualized, other-powered consciousness, the two, the grasper and the grasped, are always non-existent, but they appear as the grasper and the grasped in delusion. This is not contradictory, so one should not be afraid of the statement that all phenomena are without self-nature in ultimate truth, and that they exist only as appearances in conventional truth. Refuting the fear of self-nature purity, and combining with metaphors: Just as turbid water becomes clear, the clarity is not newly born from the turbidity, but the water itself has removed the dirt. Similarly, the same is true for the mind that is self-nature pure. For example, just as water is naturally clear, but becomes clear from sudden turbidity, this clarity is not newly born from the turbidity, but the originally clear water has only removed the sudden turbidity. Similarly, for one's own mind, which is self-luminous, it is not that something new has arisen that was not there before, but that what already exists has only been freed from dirt. This very principle should be understood. The essence of the meaning is: The mind is always considered to be self-luminous, that (mind)

---

གློ་བུར་ཉེས་པས་མ་རུངས་བྱས། །ཆོས་ཉིད་སེམས་ལས་གཞན་པའི་ སེམས་གཞན་ནི། །འོད་གསལ་མ་ཡིན་རང་བཞིན་ལ་བརྗོད་དོ། །མདོ་ ལས་ཀྱང་། སེམས་ཀྱི་རང་བཞིན་ནི་འོད་གསལ་བའོ། །ཞེས་གསུངས་པ་ལྟར་དོན་དམ་པའི་ སེམས་ནི་དུས་རྟག་ཏུ་རང་བཞིན་གྱིས་འོད་གསལ་ཡིན་པར་འདོད་དོ། །དེ་ལྟར་ན་ཡང་{རེ་ ཤིག་}རང་བཞིན་གྱི་སེམས་དེ་ནི་གློ་བུར་གྱི་དྲི་མ་སྒྲིབ་པ་གཉིས་ཀྱི་ཉེས་པས་མ་རུངས་བར་ 4-349 བྱས་པའི་བར་ལ་ནམ་མཁའ་སྤྲིན་གྱིས་བསྒྲིབས་པ་ལྟར་མངོན་སུམ་དུ་མི་མཐོང་ཡང་། དོན་ དམ་པ་ཆོས་ཉིད་ཡོངས་གྲུབ་ཀྱི་སེམས་ལས་གཞན་པའི་སེམས་ཀུན་རྫོབ་གཞན་དབང་གི་ མཚན་ཉིད་ཅན་གྱི་སེམས་ནི་འོད་གསལ་བ་མ་ཡིན་ནོ། །དེ་བས་ན་འདིར་རང་བཞིན་ཆོས་ ཉིད་ཀྱི་སེམས་ཁོ་ན་ལ་འོད་གསལ་བ་ཡིན་པ་ལ་ཡིན་པར་བརྗོད་ཅིང་། རྙོག་པ་སངས་པ་ ལས་ཆུ་དང་བ་མངོན་དུ་འགྱུར་བ་ལྟར། སྒྲིབ་པ་དག་པ་ལས་འོད་གསལ་མངོན་དུ་འགྱུར་ བའི་ཕྱིར། ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་རང་བཞིན་གྱིས་དག་པ་ཡིན་ཡང་ཕྱིས་སྒྲིབ་པས་དག་པར་འགྱུར་ བ་ལ་འགལ་བ་མེད་པས་ཟབ་མོའི་དོན་ལ་སྐྲག་པར་མི་བྱ་བ་ཉིད་དོ། ། ཆགས་པ་ལས་ལྟུང་བ་དགག་པ་ལ། ཀུན་སློང་གི་ཁྱད་པར་ཁོང་ཁྲོང་བ་སྤང་ཚུལ། ལྟུང་ བ་ལྕི་བར་བསྟན་པ། དེ་དཔེས་སྒྲུབ་པ། གནོད་པའི་ལས་སྤོང་ཚུལ་ལོ། ། དང་པོ་ནི། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་ཅན་ལ། །བུ་གཅིག་པ་ལ་བྱ་ བ་བཞིན། །རྐང་གི་ཁོང་ནས་བྱམས་པ་ཆེ། །དེ་ལྟར་རྟག་ཕན་བྱེད་པར་ འདོད། །གང་ཟག་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་ཡུལ་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ལ་དཔེར་ན་ མ་གདུང་སེམས་ཅན་བུ་གཅིག་པ་ལ་བྱ་བ་བཞིན་དུ། རྐང་གི་ཁོང་སྟེ་སྙིང་ཐག་པ་ནས་བྱམས་ པ་ཆེན་པོ་སྐྱེ་བ་དེ་ལྟ་བས་ན་རྟག་ཏུ་རྒྱུན་མི་འཆད་པར་ཕན་པ་འབའ་ཞིག་བྱེད་པར་འདོད་ དོ། ། གཉིས་པ་ནི། སེམས་ཅན་རྣམས་ལ་ཕན་བྱེད་ཕྱིར། །དེ་ལ་ཆགས་སྐྱེས་ ལྟུང་མི་འགྱུར། །འདི་ཡི་ཞེ་སྡང་རྣམ་ཀུན་ཏུ། །སེམས་ཅན་ཀུན་དང་ འགལ་བར་འགྱུར། །འདིར་སེམས་ཅན་རྣམས་ལ་བྱམས་པ་གང་ཡིན་པ་ནི་འདོད་ ཆགས་སུ་དགོངས་ཏེ། དེ་ནི་གཞན་ལ་ཕན་པ་འབའ་ཞིག་བྱེད་པའི་རྒྱུ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་བྱང་ ཆུབ་སེམས་དཔའ་དེ་ལ་སེམས་ཅན་ལ་རྗེས་སུ་ཆགས་པ་སྐྱེས་ཀྱང་ལྟུང་བར་མི་འགྱུར་ཞིང་། 4-350 འདིའི་རྒྱུད་ལ་ཉོན་མོངས་པ་ཞེ་སྡང་སྐྱེས་ན་དུས་དང་རྣམ་པ་ཀུན་ཏུ་སེམས་ཅན་ཀུན་ལ་ཕན་ པ་སྒྲུབ་པ་དང་འགལ་བར་འགྱུར་བས་ཁོང་ཁྲོ་བ་སྤང་བར་བྱ་སྟེ། སྤྱོད་པ་ལ་འཇུག་པར་ ཡང་། ཞེ་སྡང་ལྟ་བུའི་སྡིག་པ་མེད། །བཟོད་པ་ལྟ་བུའི་དཀའ་ཐུབ་མེད། །དེ་བས་བཟོད་ལ་ ནན་ཏན་དུ། །སྣ་ཚོགས་ཚུལ་གྱིས་བསྒོམ་པར་བྱ། །ཞེས་གསུངས་པ་ལྟར་རོ། །ཉེ་བར་འཁོར་ གྱིས་ཞུས་པར་ཡང་། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ལ་འདོད་ཆགས་དང་ལྡན་པའི་ལྟུང་བ་གངྒཱའི་

【現代漢語翻譯】 突如其來的過失使它變得不馴服。法性（chos nyid）之心以外的另一種心，指的是非光明的自性。正如經中所說：『心的自性是光明的。』因此，勝義諦的心被認為是恒常具有光明自性的。即便如此，這種自性之心，由於突如其來的污垢和遮蔽的雙重過失，變得不馴服，就像天空被云遮蔽一樣，無法直接看見。然而，勝義諦圓成實（yongs grub）之心以外的，世俗諦依他起（gzhan dbang）的自性之心，並非光明。因此，這裡只說自性法性（chos nyid）之心是光明的。就像澄清渾濁后水和泡沫顯現一樣，當遮蔽消除時，光明就會顯現。雖然法界（chos kyi dbyings）的自性是清凈的，但後來被遮蔽所染污，這並不矛盾，所以不要害怕甚深的意義。 爲了防止因貪執而墮落，需要了解發心的差異，以及如何避免憤怒，並說明墮落的嚴重性，用比喻來證實，以及如何避免有害的行為。 首先：菩薩（byang chub sems dpa'）對待眾生，如同對待獨子一般。從內心深處生起大慈悲，因此希望恒常利益他們。也就是說，菩薩們對待一切眾生，就像母親對待唯一的孩子一樣，從內心深處生起大慈悲，因此希望恒常不斷地利益他們。 其次：爲了利益眾生，即使對他們產生貪執也不會墮落。但如果產生嗔恨，則在任何時候都會與利益一切眾生相違背。這裡所說的對眾生的慈愛，可以理解為貪執，因為這是唯一能利益他人的原因，所以菩薩即使對眾生產生貪執也不會墮落。如果內心生起煩惱嗔恨，那麼在任何時候都會與利益一切眾生相違背，因此應該避免憤怒。正如《入菩薩行論》中所說：『沒有像嗔恨一樣的罪惡，沒有像忍耐一樣的苦行。因此，應該以各種方式努力修習忍耐。』在《近事經》中也說：『菩薩如果具有貪慾，會犯下恒河沙數般的墮落。』

【English Translation】 Sudden faults have made it unruly. Another mind other than the Dharmata (chos nyid) mind, refers to the non-luminous nature. As it is said in the Sutra: 'The nature of the mind is luminous.' Therefore, the ultimate mind is considered to be always luminous by nature. Even so, that nature of mind, due to the faults of sudden defilements and obscurations, has been made unruly, like the sky obscured by clouds, it is not directly visible. However, another mind other than the ultimate Dharmata (chos nyid) Parinishpanna (yongs grub) mind, the mind of the conventional Other-powered (gzhan dbang) nature, is not luminous. Therefore, here it is only said that the nature Dharmata (chos nyid) mind is luminous. Just as water and foam become manifest when turbidity clears, when obscurations are removed, luminosity becomes manifest. Although the Dharmadhatu (chos kyi dbyings) is pure by nature, there is no contradiction in it becoming pure later by obscurations, so do not be afraid of the profound meaning. To prevent falling from attachment, it is necessary to understand the difference in motivation, how to avoid anger, to show the severity of the fall, to prove it with examples, and how to avoid harmful actions. Firstly: Bodhisattvas (byang chub sems dpa') treat sentient beings as they would treat their only child. From the depths of their hearts, great compassion arises, and therefore they wish to constantly benefit them. That is, Bodhisattvas treat all sentient beings as a mother would treat her only child, from the depths of their hearts, great compassion arises, and therefore they wish to constantly and continuously benefit them. Secondly: For the sake of benefiting sentient beings, even if attachment arises towards them, there will be no fall. But if anger arises, then at any time it will be contrary to benefiting all sentient beings. The love for sentient beings mentioned here can be understood as attachment, because it is the only cause for benefiting others, so even if a Bodhisattva develops attachment towards sentient beings, they will not fall. If afflictive emotions of anger arise in their mindstream, then at any time it will be contrary to accomplishing the benefit of all sentient beings, therefore anger should be avoided. As it is said in the Bodhicharyavatara: 'There is no evil like anger, no austerity like patience. Therefore, one should diligently meditate on patience in various ways.' It is also said in the Upalipariprccha Sutra: 'A Bodhisattva who is endowed with desire commits falls as numerous as the sands of the Ganges.'

---

ཀླུང་གི་བྱེ་མ་སྙེད་བྱུང་བ་ལས་ཀྱང་ཞེ་སྡང་ལྡན་པའི་ལྟུང་བ་གཅིག་བྱུང་བ་ལྕི་སྟེ། ཞེ་སྡང་ ནི་སེམས་ཅན་ཡོངས་སུ་གཏོང་བར་འགྱུར་བ་དང་། འདོད་ཆགས་ནི་སེམས་ཅན་སྡུད་པར་ འགྱུར་བའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་པའི་དོན་གསུངས་པ་ལྟར་རོ། ། དཔེས་སྒྲུབ་པ་ནི། ཇི་ལྟར་ཕུག་རོན་རང་གི་བུ་མཆོག་བྱམས། །རང་གི་ བུ་དེ་ཉེ་བར་འཁྱུད་ནས་འདུག །དེ་འདྲ་བ་ལ་ཁོང་ཁྲོ་འགལ་བ་ལྟར། ། བརྩེར་བཅས་ལུས་ཅན་བུ་ལའང་དེ་དང་འདྲ། །ཇི་ལྟར་ཏེ་དཔེར་ན་ཕུག་རོན་ རྣམས་ནི་ཆགས་པ་མང་བའི་ཕྱིར་རང་གི་བུ་ལ་མཆོག་ཏུ་བྱམས་པའི་སྟོབས་ཀྱིས་རང་གི་བུ་ དེ་མ་ཚར་གྱི་བར་དུ་ཉེ་བར་འཁྱུད་དེ་བཀབ་ནས་འདུག་པ་དེ་འདྲ་བ་ནི་བུ་ལ་ཁོང་ཁྲོ་སྐྱེ་བ་ འགལ་བ་ལྟར། བརྩེ་བ་ཆེན་པོ་དང་བཅས་པའི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་ནི་ལུས་ཅན་ ཐམས་ཅད་ལ་བུ་སྡུག་པ་འདྲ་བར་སེམས་པས་དེ་དག་ལའང་ཁོང་ཁྲོ་སྐྱེ་བར་འགལ་ཏེ། ཕུག་ རོན་བུ་ལ་བྱམས་པ་དེ་དང་འདྲ་བ་ཉིད་དོ། ། གནོད་པ་སྤོང་ཚུལ་ནི། གང་ཕྱིར་བྱམས་པ་དེ་ཕྱིར་ཁོང་ཁྲོ་འགལ། །གང་ ཕྱིར་ཞི་བ་དེ་ཕྱིར་གནོད་སེམས་འགལ། །གང་ཕྱིར་དོན་བྱེད་དེ་ཕྱིར་སྒྱུ་ སེམས་འགལ། །གང་ཕྱིར་སིམ་བྱེད་དེ་ཕྱིར་འཇིགས་བྱེད་འགལ། །གང་ གི་ཕྱིར་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ལ་བྱམས་པའི་སེམས་དང་ 4-351 ལྡན་པར་དེའི་ཕྱིར་གཞན་ལ་ཁོང་ཁྲོ་བར་བྱེད་པ་འགལ་ཞིང་། གང་གི་ཕྱིར་གཞན་གྱི་གནོད་ པ་མཐའ་དག་ཞི་བར་བྱེད་པ་དེའི་ཕྱིར་སེམས་ཅན་ལ་གནོད་པའི་སེམས་སྐྱེ་བར་ཡང་འགལ་ ལ། གང་གི་ཕྱིར་ལུས་ལོངས་སྤྱོད་ཐམས་ཅད་བཏང་ནས་གཞན་གྱི་དོན་བྱེད་པ་དེའི་ཕྱིར་ གཡོ་སྒྱུའི་སེམས་ཀྱིས་གཞན་སླུ་བར་བྱེད་པ་འགལ་ཏེ། གང་གི་ཕྱིར་གཞན་དགའ་བར་ བསྐྱེད་པས་སིམ་ཞིང་བདེ་བ་སྐྱེད་པར་བྱེད་པ་དེའི་ཕྱིར་གཞན་འཇིགས་ཤིང་སྐྲག་པར་བྱེད་ པ་ཡང་འགལ་བས། སེམས་ཅན་ལ་གནོད་པའི་ལས་ཐམས་ཅད་སྤོང་བ་ཉིད་དོ། ། སྒྲུབ་ཚུལ་གྱི་དབྱེ་བ་ལ་འཁོར་བ་ལ་འཇུག་ཚུལ། སེམས་ཅན་ལ་སྒྲུབ་ཚུལ། བདག་ཉིད་ ལ་སྒྲུབ་ཚུལ། ཕར་ཕྱིན་དྲུག་བསྒྲུབ་ཚུལ། དེ་རྣམས་ཀྱི་དོན་བསྡུ་བའོ། ། དང་པོ་ནི། སྨན་བཟང་པོ་ལ་ནད་པ་བཞིན། །འཁོར་བ་ལ་ནི་འཇུག་ པར་བྱེད། །དཔེ་ཇི་ལྟར་ན་སྨན་བཟང་པོ་རོ་དང་དྲི་མི་ཞིམ་ཡང་ནད་ལ་ཕན་པ་ལ་བསམས་ ནས་ནད་པ་རྣམས་དེ་བསྟེན་པ་ལ་འཇུག་པ་སྟེ། དེ་བཞིན་དུ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་ འཁོར་བ་སྡུག་བསྔལ་བ་ལ་སོགས་པས་བསྟེན་པར་དཀའ་ཡང་། དེ་ལ་ཕན་བཏགས་པ་ལས་ ནི་བྱང་ཆུབ་ཐོབ་པར་བསམས་ནས། གནས་དེར་གཞན་དོན་ལ་སྤྲོ་བས་འཇུག་པར་བྱེད་དོ། ། གཉིས་པ་ནི། ནད་པ་ལ་ནི་སྨན་པ་བཞིན། །སེམས་ཅན་རྣམས་ལ་ སྒྲུབ་པར་བྱེད། །དཔེར་ན་ནད་སྣ་ཚོགས་ཀྱིས་གཟིར་བའི་ནད་པ་རྣམས་ལ་ནི་སྨན་པ་ མཁས་པས་ཇ

【現代漢語翻譯】 正如所說，相比于恒河沙數般的罪過，生起一個嗔恨心的罪過更為嚴重。因為嗔恨心會導致眾生墮落，而貪愛則會吸引眾生。 以譬喻來論證：如同鴿子慈愛自己的幼子，緊緊地擁抱它。如果對自己的孩子生氣，那是多麼矛盾啊！同樣，對於充滿慈愛的眾生，也應如是。如同鴿子因為貪愛深重，用慈愛緊緊擁抱自己的孩子，直到它長大。如果對自己的孩子生氣，那是多麼矛盾啊！同樣，對於充滿慈悲心的菩薩來說，他們視一切眾生如獨子，因此對他們生起嗔恨心也是不可能的。這就像鴿子疼愛幼子一樣。 斷除損害的方法：因為慈愛，所以嗔恨是相違的；因為寂靜，所以害心是相違的；因為利他，所以虛偽是相違的；因為喜樂，所以怖畏是相違的。因為菩薩們對一切眾生懷有慈愛之心，所以對他人產生嗔恨心是相違的。因為他們平息一切眾生的痛苦，所以對眾生產生害心也是相違的。因為他們捨棄一切身命和受用，利益他人，所以用虛偽的心欺騙他人是相違的。因為他們使眾生歡喜，帶來平靜和快樂，所以使他人恐懼和害怕也是相違的。因此，必須斷除一切損害眾生的行為。 修持的方法分為：進入輪迴的方式、利益眾生的方式、利益自身的方式、修持六度的方式，以及總結這些要義。 首先是進入輪迴的方式：如同病人對待良藥。進入輪迴是爲了利益眾生。譬如，良藥雖然味道和氣味不好，但考慮到它對疾病有益，病人還是會服用它。同樣，菩薩們雖然知道輪迴充滿痛苦，難以忍受，但考慮到從中可以獲得利益和覺悟，他們會爲了利益他人而積極進入輪迴。 第二是利益眾生的方式：如同醫生對待病人。對於被各種疾病折磨的病人，有經驗的醫生會...

【English Translation】 As it is said, 'Even more weighty than the faults arising from as many grains of sand as in the Ganges is a single fault arising from hatred. For hatred causes beings to fall, while attachment gathers beings together.' Establishing through example: Just as a pigeon cherishes its own beloved chick, embracing it closely. How contradictory it would be to be angry with one's own child! Likewise, it is the same for embodied beings filled with affection. Just as pigeons, due to their great attachment, embrace and cover their own chicks with the strength of their love until they are grown, it would be contradictory to be angry with their chicks. Similarly, Bodhisattvas, filled with great compassion, regard all embodied beings as if they were their beloved children, so it is contradictory for them to be angry with them. It is just like the pigeon's love for its chick. How to abandon harm: Because of love, anger is contradictory; because of peace, harmful intent is contradictory; because of benefiting others, deceit is contradictory; because of joy, fear is contradictory. Because Bodhisattvas possess loving-kindness towards all beings, it is contradictory for them to be angry with others. Because they pacify all harm to others, it is contradictory for them to generate harmful intent towards beings. Because they give up all their bodies and possessions to benefit others, it is contradictory for them to deceive others with deceitful intentions. Because they bring joy and create peace and happiness by making others happy, it is contradictory for them to cause others to fear and be frightened. Therefore, one must abandon all actions that harm beings. The divisions of how to practice are: how to enter samsara, how to benefit beings, how to benefit oneself, how to practice the six perfections, and a summary of the meaning of these. The first is: Like a good medicine for a sick person. One enters into samsara. For example, just as a good medicine, even if its taste and smell are unpleasant, is taken by sick people because they consider it beneficial for their illness, similarly, Bodhisattvas, although samsara is difficult to endure due to suffering and so on, enter into it with enthusiasm for the sake of others, considering that enlightenment is attained from benefiting others in that place. The second is: Like a doctor for a sick person. One benefits beings. For example, a skilled doctor treats sick people afflicted by various diseases with...

---

ི་ལྟར་འཕྲོད་པའི་སྨན་བཏང་ནས་ཕན་འདོགས་པ་དེ་བཞིན་ཏུ། འདོད་ཆགས་ ལ་སོགས་པའི་ནད་ཀྱིས་གདུངས་པའི་སེམས་ཅན་རྣམས་ལ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སྙིང་རྗེ་ ཆེན་པོ་དང་ལྡན་པས་དམ་པའི་ཆོས་ཀྱི་སྨན་བཟང་པོ་བྱིན་ནས་ཉོན་མོངས་པའི་ནད་ཞི་བ་ སྒྲུབ་པར་བྱེད་དོ། ། གསུམ་པ་ནི། བྲན་མ་གྲུབ་པ་དེ་བཞིན་དུ། །བདག་ཉིད་ལ་ནི་སྒྲུབ་པར་ 4-352 བྱེད། །དཔེར་ན་བྲན་མ་དུལ་ཞིང་མི་བསྲུན་པ་རྗེ་བོའི་ལས་མ་གྲུབ་པ་རྣམས་ནན་ཏུར་གྱིས་ ཚར་གཅོད་ཅིང་འདུལ་བར་བྱེད་པ་ཇི་ལྟ་བ་དེ་བཞིན་དུ། བདག་ཉིད་ཀྱི་སེམས་ལ་ནི་ཉོན་ མོངས་པ་སྐྱེས་ཏེ་ལས་སུ་མ་རུང་བར་གྱུར་ན་ཚུལ་བཞིན་ཡིད་ལ་བྱེད་པ་ལ་སོགས་པ་གཉེན་ པོ་སྟོབས་ལྡན་གྱིས་ཚར་གཅོད་ཅིང་བཏུལ་ནས་ལེགས་པར་འཆོས་པ་སྒྲུབ་པར་བྱེད་དོ། ། བཞི་པ་ལ་དྲུག་ལས་སྦྱིན་པ་ནི། ཟོང་ལ་ཚོང་པ་ཇི་བཞིན་དུ། །འདོད་པ་ རྣམས་ལ་སྒྲུབ་པར་བྱེད། །དཔེར་ན་ཟོང་ཉུང་ངུ་ལ་ཡང་ཚོང་པ་རྣམས་ཀྱིས་ཡུལ་སྣ་ ཚོགས་སུ་ཚོང་བྱས་ཏེ་བསྒྱུར་བས་ནོར་མང་པོར་འཕེལ་བ་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་དུ། འདོད་པའི་ ཡོན་ཏན་ལྔ་དང་ལྡན་པའི་ལོངས་སྤྱོད་རྣམས་ཀྱང་སློང་མོ་བ་རྣམས་ལ་སྦྱིན་པར་བཏང་བས་ དེའི་འབྲས་བུ་ལོངས་སྤྱོད་འཕེལ་ཞིང་། འཕེལ་བ་རྣམས་ཀྱང་བཏང་བས་སྦྱིན་པ་དང་ལོངས་ སྤྱོད་གཉི་ག་གོང་ནས་གོང་དུ་འཕེལ་བ་རབ་ཏུ་སྒྲུབ་པར་བྱེད་དོ། ། ཚུལ་ཁྲིམས་ནི། གོས་ལ་བཙོ་བླག་མཁན་བཞིན་དུ། །ལས་ལ་རབ་ཏུ་ སྒྲུབ་པར་བྱེད། །དཔེར་ན་གོས་ཚོས་སུ་བསྒྱུར་བ་ལ་བཙོ་བླག་མཁན་གྱིས་དྲི་མ་ལེགས་ པར་བཀྲུས་ཏེ་དག་པར་བྱེད་པ་དེ་བཞིན་དུ། ལུས་ངག་ཡིད་གསུམ་གྱི་ལས་ལ་སྡིག་པ་དང་ སྒྲིབ་པའི་དྲི་མ་མཐའ་དག་སྦྱངས་ཏེ་བསླབ་པ་གསུམ་རྣམ་པར་དག་པ་རབ་ཏུ་སྒྲུབ་པར་བྱེད་ དོ། ། བཟོད་པ་ནི། བུ་གཞོན་པ་ལ་ཕ་བཞིན་དུ། །སེམས་ཅན་མི་འཚེ་སྒྲུབ་ པར་བྱེད། །དཔེར་ན་བུ་གཞོན་པ་ཤེད་མ་བྱེ་བས་གནོད་པ་{རྣམ་པ་}སྣ་ཚོགས་བྱས་ཀྱང་ དེ་ལ་ཕ་མཛངས་པས་ལན་མི་བྱེད་ཅིང་ཕན་འདོགས་པ་དེ་བཞིན་དུ། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ ལ་སེམས་ཅན་རྣམས་ཀྱིས་གནོད་འཚེ་སྣ་ཚོགས་བྱས་ཀྱང་ལན་དུ་མི་འཚེ་ཞིང་སེམས་མི་ འཁྲུག་པའི་སྒོ་ནས་གནོད་པ་དང་དུ་བླངས་ཏེ་ཕན་པ་འབའ་ཞིག་སྒྲུབ་པར་བྱེད་དོ། ། 4-353 བརྩོན་འགྲུས་ནི། མེ་དོན་གཉེར་བ་གཙུབ་ཤིང་ལྟར། །རྟག་པར་རབ་ཏུ་ སྒྲུབ་པར་བྱེད། །དཔེར་ན་མེ་དོན་དུ་གཉེར་བ་འགའ་ཞིག་གཙུབ་ཤིང་དང་གཙུབ་སྟན་ ལས་མེ་ནམ་བྱུང་གི་བར་དུ་རྒྱུན་མི་འཆད་པར་སྲུབ་པ་ལྟར། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་ ཀྱང་དགེ་བའི་ཆོས་སྒོམ་པ་བར་ཆད་མེད་ཅིང་མཐར་ཕྱིན་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར། གུས་ཤིང་སྤྲོ་ བའི་སྒོ་ནས་རྟག་པར་རྒྱུན་མི་འཆད་པར་རབ་ཏུ་སྒྲུབ་པར་བྱེད་དོ། ། བསམ་གཏན་ནི། ཡིད་བརྟན་བཞིན

【現代漢語翻譯】 就像醫生根據病情開藥方一樣，對於那些被貪慾等疾病折磨的眾生，具有大慈悲心的菩薩會給予珍貴的佛法之藥，從而平息煩惱之病。 第三，就像不馴服的奴僕一樣，要調伏自心。例如，對於不馴服且不聽話的奴僕，主人會嚴厲懲罰並調伏他們，使他們能夠完成工作。同樣，如果自己的心中生起煩惱，變得難以控制，就要用如理作意等強有力的對治方法來懲罰和調伏，使之變得馴服。 第四，關於六度中的佈施：就像商人做生意一樣，要利用擁有的東西。例如，商人用少量的貨物到各地進行貿易，從而積累大量的財富。同樣，對於擁有色、聲、香、味、觸五種妙欲的受用，也要佈施給乞討者，這樣做的結果是受用會增長。通過不斷地佈施，佈施和受用都會越來越增長。 關於持戒：就像染色師一樣，要努力凈化。例如，染色師會將衣服上的污垢清洗乾淨，使其變得潔凈。同樣，要 очистить 身語意三門的一切罪惡和障礙，努力使三學清凈。 關於忍辱：就像父親對待年幼的兒子一樣，不傷害眾生。例如，年幼的兒子因為不懂事而做出各種傷害行為，但慈愛的父親不會報復，反而會幫助他。同樣，菩薩即使受到眾生的各種傷害，也不會以牙還牙，而是以不嗔恨的心態忍受，一心一意地利益他們。 關於精進：就像爲了取火而摩擦木頭一樣，要 постоянно 努力。例如，有些人爲了取火，會不停地摩擦鉆木取火器，直到生出火花為止。同樣，菩薩爲了 без перерыва 地修行善法，並最終圓滿成就，會以恭敬和歡喜的心 постоянно 努力。 關於禪定：就像...

【English Translation】 Just as a doctor prescribes medicine according to the illness, so too, for sentient beings tormented by diseases such as attachment, Bodhisattvas endowed with great compassion give the excellent medicine of the sacred Dharma, thereby pacifying the illness of afflictions. Third, like an untamed servant, one must tame one's own mind. For example, just as an unruly and disobedient servant is severely punished and tamed by the master so that they can accomplish their tasks, similarly, if afflictions arise in one's own mind, making it unmanageable, one must punish and tame it with powerful antidotes such as proper attention, and thus make it well-behaved. Fourth, regarding generosity among the six perfections: like a merchant doing business, one must make use of what one has. For example, just as merchants trade in various places with a small amount of goods, thereby accumulating great wealth, similarly, one should give away the enjoyments endowed with the five desirable qualities to beggars, as a result of which enjoyment will increase. By continually giving, both generosity and enjoyment will increase more and more. Regarding discipline: like a dyer, one must strive to purify. For example, a dyer washes away the dirt from clothes, making them clean. Similarly, one must purify all the sins and obscurations of body, speech, and mind, and strive to make the three trainings completely pure. Regarding patience: like a father towards a young son, not harming sentient beings. For example, even if a young son causes various harms due to ignorance, a kind father does not retaliate but helps him. Similarly, even if Bodhisattvas are subjected to various harms by sentient beings, they do not retaliate, but endure with a non-wrathful mind, single-mindedly benefiting them. Regarding diligence: like rubbing wood to obtain fire, one must constantly strive. For example, just as some who seek fire continuously rub the rubbing stick and tinder until fire arises, similarly, Bodhisattvas, in order to practice virtuous Dharma without interruption and to bring it to completion, constantly strive with reverence and joy. Regarding meditation: like...

---

་དུ་ལྷག་པའི་སེམས། །མ་རྫོགས་པ་ ལ་སྒྲུབ་པར་བྱེད། །དཔེར་ན་ཡིད་བརྟན་དུ་རུང་བའི་བློན་པོ་ནི་རྒྱལ་པོའི་ལོངས་སྤྱོད་ལ་ དབང་བྱར་ཡོད་ཀྱང་སྲེད་པ་དང་རོ་མྱང་བ་ནི་མི་བྱེད་པ་དེ་བཞིན་དུ། ཏིང་ངེ་འཛིན་གྱི་བདེ་ བ་ཅི་རིགས་པ་ཐོབ་ཀྱང་ལྷག་པའི་སེམས་རྣམ་པར་དག་པ་ཡོངས་སུ་མ་རྫོགས་པའི་བར་ལ་ ཆོག་པར་འཛིན་པ་དང་རོ་མྱང་བ་མི་བྱེད་པར་གོང་ནས་གོང་དུ་ཞི་གནས་དང་ལྷག་མཐོང་ ཁྱད་པར་ཅན་སྒྲུབ་པར་བྱེད་དོ། ། ཤེས་རབ་ནི། སྒྱུ་མ་མཁན་ལྟར་ཤེས་བྱ་ལ། །ཤེས་རབ་ཀྱིས་ནི་སྒྲུབ་པར་ བྱེད། །དཔེར་ན་སྒྱུ་མ་མཁན་གྱིས་རྟ་དང་གླང་པོ་ལ་སོགས་པ་མང་པོ་སྤྲུལ་ཡང་དེ་དག་ལ་ བདེན་འཛིན་དང་ཞེན་པ་མེད་པ་ལྟར། ཤེས་བྱའི་ཆོས་ཐམས་ཅད་ལ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ རྣམས་ཀྱང་ཤེས་རབ་ཀྱིས་ནི་རྨི་ལམ་སྒྱུ་མ་ལྟ་བུར་ཤེས་པའི་སྒོ་ནས་ཀུན་རྫོབ་ཀྱི་དངོས་པོ་ ལ་མངོན་པར་ཞེན་པ་མེད་ཅིང་ཡང་དག་པའི་དོན་མངོན་སུམ་དུ་རྟོགས་པའི་ཚུལ་གྱིས་ཕྱིན་ ཅི་མ་ལོག་པར་སྒྲུབ་པར་བྱེད་དོ། ། དོན་བསྡུ་བ་ནི། དེ་ནི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཡི། །ཇི་ལྟར་གང་དུ་ བསྒྲུབ་པར་འདོད། །བཤད་མ་ཐག་པ་དེ་རྣམས་ནི་གང་ཟག་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་དཔེ་ ཇི་ལྟར་ན་སྨན་བཟང་པོ་བསྟེན་པ་ལ་སོགས་པ་བཞིན་དུ། གནས་འཁོར་བ་ལ་སོགས་པ་གང་ 4-354 དུ་དོན་སེམས་ཅན་ལ་ཕན་པ་འབའ་ཞིག་བསྒྲུབ་པའི་ཚུལ་བསྟན་པ་ཡིན་པར་འདོད་དོ། ། དག་པའི་ཕན་ཡོན་ནི། དེ་ལྟར་རྟག་ཏུ་བརྩོན་འགྲུས་རྒྱ་ཆེན་ལྡན། །གཉིས་ ཡོངས་སྨིན་པར་བྱ་ལ་རབ་བརྩོན་དེ། །རིམ་གྱིས་དྲི་མེད་མི་རྟོག་བློ་ མཆོག་གིས། །བསྒྲུབ་པ་བླ་ན་མེད་པ་རབ་ཏུ་འགྲོ། །གོང་དུ་རྒྱས་པར་བཤད་ པའི་ཚུལ་དེ་ལྟར་ན་རྟག་ཏུ་རྒྱུན་མི་འཆད་པར་བྱེད་པ་དང་གུས་པར་སྦྱོར་བའི་བརྩོན་འགྲུས་ ཐེག་ཆེན་གྱི་ཆོས་ལ་སྤྲོ་བ་རྒྱ་ཆེན་པོ་དང་ལྡན་པའི་གང་ཟག་ལྡན་པ་ཡིས། རང་གཞན་གཉིས་ ཀ་ཡོངས་སུ་སྨིན་པར་བྱ་བའི་ཆེད་དུ་ལམ་ཚོགས་གཉིས་ཀྱི་དགེ་བ་ལ་རབ་ཏུ་བརྩོན་པའི་ བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་དེ་ནི། ཐོག་མར་གཞན་ལ་ཕན་པ་བསོད་ནམས་ཀྱི་ཚོགས་བསགས་ པ་ལ་བརྟེན་ནས་རིམ་གྱིས་སྒྲིབ་པ་གཉིས་ཀྱི་དྲི་མ་མེད་པ་ཆོས་ལ་བདག་མེད་རྟོགས་པའི་ཡེ་ ཤེས་སྒྲུབ་པ་པོ་དང་བསྒྲུབ་པར་བྱ་བ་དང་སྒྲུབ་པ་སྟེ་འཁོར་གསུམ་དུ་རྣམ་པར་མི་རྟོག་པའི་ བློ་མཆོག་ཏུ་གྱུར་པ་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་ཚོགས་མཐར་ཕྱིན་པ་དག་གིས་འབྲས་བུ་[བསྒྲུབ་{གྲུབ་}པ་ བླ་ན་མེད་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་ཆེན་པོའི་གོ་འཕང་ཐོབ་པར་རབ་ཏུ་འགྲོ་བ་ ཉིད་དོ། །བཤད་པ་ལྟར་སྒྲུབ་པའི་སྐབས་རྫོགས་པར་བཤད་ཟིན་ཏོ།། །། ༈ སྒྲུབ་པའི་གདམས་ངག་བསྟན་པའི། སྤྱི་དོན། སྒྲུབ་པའི་གདམས་ངག་བསྟན་པའི་སྤྱི་དོན་ལ་གཉིས་ལས། དང་པོ་བྱང་ས་ལས་ གསུངས་

【現代漢語翻譯】 于未圓滿者，則精進修持。譬如，可信賴之大臣，雖可享用國王之財富，卻不貪戀其中滋味。同樣，縱然獲得各種禪定之樂，然于殊勝之心尚未完全圓滿之前，不應以此為滿足，亦不應貪戀其中滋味，而應精進修持更勝一籌之止觀。 智慧猶如幻術師，于所知境上施展幻術，並以智慧成就一切。譬如，幻術師能變幻出馬、象等種種事物，卻不執著于其真實性。同樣，菩薩亦以智慧了知一切所知之法，如夢如幻，故不執著於世俗之事物，並以如實證悟勝義諦之方式，如實成就一切。 總而言之，菩薩欲於何處、如何成辦利生之事？如前所述，菩薩之行，猶如依止良醫等，無論處於輪迴等何處，皆以成辦利益眾生之事為目的。 如是恒常具足廣大精進，為令自他二利圓滿，而精進修持。如是菩薩，最初依于利他而積聚福德資糧，漸次遠離二障之垢染，以證悟法無我之智慧，于能修、所修、修持之三輪中皆不作意，以殊勝之智慧資糧圓滿，最終證得無上圓滿正等覺之果位。如是，關於修持之開示已圓滿宣說。 修持之竅訣開示之總義：修持之竅訣開示之總義有二，首先是出自《菩薩地論》。

【English Translation】 For those who are not yet complete, they diligently practice. For example, a trustworthy minister, although able to enjoy the king's wealth, does not crave its taste. Similarly, even though one obtains various kinds of bliss from samadhi, until the superior mind is completely perfected, one should not be content with it, nor should one crave its taste, but should diligently cultivate even more excellent shamatha and vipassana. Wisdom is like a magician, performing illusions on the objects of knowledge, and accomplishing everything with wisdom. For example, a magician can conjure many things such as horses and elephants, but does not cling to their reality. Similarly, Bodhisattvas also know all knowable dharmas with wisdom, like dreams and illusions, so they do not cling to worldly things, and they truly accomplish everything by directly realizing the ultimate truth. In summary, where and how does a Bodhisattva wish to accomplish the benefit of beings? As mentioned before, the conduct of a Bodhisattva, like relying on a good doctor, etc., wherever they are, such as in samsara, etc., is aimed solely at accomplishing the benefit of sentient beings. Thus, constantly possessing great diligence, striving to perfect both self and others. Such a Bodhisattva, initially relying on benefiting others to accumulate merit, gradually becomes free from the defilements of the two obscurations, with the wisdom of realizing the selflessness of phenomena, without conceptualizing the three spheres of actor, action, and object, with the perfect accumulation of supreme wisdom, ultimately attaining the unsurpassed perfect enlightenment. Thus, the instructions on practice have been fully explained. The general meaning of the instructions on the essence of practice: The general meaning of the instructions on the essence of practice is twofold, the first being from the Bodhisattva-bhumi.

---

ཚུལ་ལའང་། གདམས་ངག་དང་རྗེས་བསྟན་གཉིས་ཀྱི་དང་པོ་ནི། སྒོམ་ཚུལ་གྱི་ངོ་ བོ་ཕྱིན་ཅི་མ་ལོག་པར་སྟོན་པའི་ངག་ཡིན་ལ། དེ་ལ་རྣམ་པ་བརྒྱད་ཡོད་ཀྱང་གསུམ་དུ་འདུས་ པར་རིག་པར་བྱ་སྟེ། སེམས་མི་གནས་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར་ཐོག་མར་དམིགས་པ་ལ་སེམས་ ལེགས་པར་འདོགས་པ་ནི་གདུལ་བྱའི་སེམས་དང་དབང་པོ་དང་བསམ་པ་དང་བག་ལ་ཉལ་ ཤེས་ནས་མི་སྡུག་པ་དང་བྱམས་པ་དང་ལམ་ཇི་ལྟར་འོས་པ་སྒོམ་དུ་འཇུག་པ་དང་། སེམས་ གནས་པ་ལས་རང་གི་དོན་ཐོབ་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར་ཐབས་ཀྱི་ལམ་ཡང་དག་པར་སྟོན་པ་ནི། 4-355 ལེགས་པར་བཟུང་བ་མ་ཡིན་པ་རྟག་པ་དང་ཆད་པའི་མཐར་ལྷུང་བའི་གཉེན་པོར་དབུ་མའི་ ལམ་གསལ་བར་འཆད་པ་དང་། རང་གི་དགོས་པ་མཐར་ཕྱིན་པ་ལ་བར་མ་དོའི་གནས་ འདོར་དུ་འཇུག་པ་ནི། མ་ཐོབ་པ་ཐོབ་པོ་སྙམ་པའི་མངོན་པའི་ང་རྒྱལ་སྤོང་བ་ལ་སྦྱོར་བའོ། ། རྗེས་བསྟན་ནི་བླང་དོར་གྱི་ཚུལ་ཕྱིན་ཅི་མ་ལོག་པར་སྟོན་པའི་ངག་ཡིན་ལ། དེ་ཡང་རྣམ་ པ་ལྔར་རིག་པར་བྱ་སྟེ། ཁ་ན་མ་ཐོ་བ་བཅས་པ་ཀུན་ཏུ་སྤྱོད་པ་དགག་པ་དང་། ཁ་ན་མ་ཐོ་བ་ མེད་པ་ཀུན་ཏུ་སྤྱོད་པ་གནང་བ་དང་། བཀག་པ་དང་གནང་བའི་ཆོས་རྣམས་ལ་འཁྲུལ་པར་ ཀུན་ཏུ་སྤྱོད་ན་བསྐུལ་བ་དང་། མ་གུས་པར་གྱུར་ཏེ་འཁྲུལ་པ་རྣམས་ལ། [རྟོག་{རྙོག་}པ་ མེད་པ་དང་མི་མཐུན་པ་མེད་པ་དང་། སྣུམ་པའི་བསམ་པས་སྨ་ཕབ་པ་སྟེ་དྲན་དུ་གཞུག་པ་ དང་། ཡང་དག་པར་ཞུགས་པ་རྣམས་ལ་བཀག་པ་དང་། གནང་བའི་ཆོས་རྣམས་ཀྱི་ཡོན་ཏན་ ཡང་དག་པར་བསྙད་པས་དགའ་བར་བྱེད་དོ། ། ལམ་ལྔའི་རྣམ་གཞག་ལ་རྟེན་གྱི་ཁྱད་པར། སྤྱིའི་རྣམ་གཞག སོ་སོའི་ངོ་བོའོ། །དང་པོ་ ལ་ལུས་དང་བསམ་པའི་རྟེན་གཉིས་ལས། ལུས་ལའང་སྐྱེ་བའི་རྟེན་ནི་སྤྱིར་བཏང་ལ། སྔར་ བཤད་པ་ལྟར་འཁོར་ལོ་བཞི་དང་ལྡན་ཞིང་སྒྲིབ་པ་གསུམ་དང་བྲལ་བའི་ལྷ་དང་མི་རྣམས་ ཏེ། མཛོད་ལས། མཚམས་མེད་པ་ཡི་ལས་རྣམས་དང་། །ཉོན་མོངས་ཤས་ཆེ་ངན་འགྲོ་དང་། ། འདུ་ཤེས་མེད་པའི་སེམས་ཅན་དང་། །སྒྲ་མི་སྙན་སྒྲིབ་གསུམ་དུ་འདོད། །ཅེས་པ་ལྟར་ མཚམས་མེད་པ་ལྔ་བྱས་པ་ལས་ཀྱི་སྒྲིབ་པ་ཅན་དང་། ཟ་མ་ལ་སོགས་པ་ཉོན་མོངས་པ་ཤས་ ཆེ་བའི་སྒྲིབ་པ་ཅན་དང་། ངན་སོང་གསུམ་དང་ལྷ་ཚེ་རིང་པོ་དང་སྒྲ་མི་སྙན་པ་རྣམས་ནི་སྐྱེ་ བའི་རྟེན་མ་ཡིན་པར་གསུངས་སོ། ། དམིགས་བསལ་ནི་ཐེག་ཆེན་པའི་ལུགས་ལ་དུད་འགྲོ་ལའང་སྐྱེ་སྟེ་སྡོང་པོ་བཀོད་པར། གྲོང་ཁྱེར་སྐྱིད་པའི་འབྱུང་གནས་སུ་འཇམ་དཔལ་གྱིས་རྒྱ་མཚོ་ནས་འོངས་པའི་ཀླུ་རྣམས་ལ་ 4-356 སེམས་བསྐྱེད་མཛད་པ་དང་། ཟ་མ་ཏོག་བཀོད་པར། ཡུལ་འཁོར་མོ་འཇིག་ཏུ་འཇིག་རྟེན་ དབང་ཕྱུག་གིས་ཡི་དྭགས་དང་སྲིན་བུའི་རིགས་མང་པོ་བདེན་པ་མཐོང་པ་ལ་བཀོད་པར་ གསུངས་པ་ལྟར་རོ། །གནས་པའི་རྟེན་ནི་ཉན་ཐོས་པའི་

【現代漢語翻譯】 關於方法，訣竅和後續指示的第一個是：以不顛倒的方式展示冥想方法的本質的語言。雖然它有八個方面，但要知道它歸結為三個方面：爲了使心不住留，首先將心好好地繫於所緣境，即瞭解被調伏者的心、根器、思想和習氣后，讓他們修不凈觀、慈悲觀以及適合他們的道路；爲了使心住留並獲得自己的利益，正確地展示方便道，即清楚地闡述中觀之道，作為對治執著于常斷二邊的良藥；爲了使自己的需要達到最終完成，讓他們放棄中陰狀態，即應用於捨棄認為已經獲得未獲得之物的傲慢。 後續指示是以不顛倒的方式展示應取捨之道的語言。要知道它有五個方面：禁止所有應禁止的行為；允許所有不應禁止的行為；如果對禁止和允許的法產生混淆，則進行勸誡；對於不恭敬和產生混淆的人，以沒有煩惱、沒有不和、溫和的思想進行責備，即讓他們憶念；對於正確進入的人，讚揚禁止和允許的法的功德，使他們感到高興。 五道次第的分類有：所依的差別、共同的分類、各自的體性。第一個方面，所依分為身體和思想兩種。身體方面，一般的所依是具有四種圓滿、遠離三種遮障的天人和人類，如《俱舍論》所說：『無間業者及，煩惱增上惡趣與，無想有情無好音，說為三種障礙。』即造作五無間罪的業障者，以及貪婪等煩惱增上的煩惱障者，還有三惡趣、長壽天和聲音不好聽者，都被認為是不能成為所依。 特殊的是，在大乘的觀點中，畜生也可以成為所依，如《華嚴經·樹莊嚴品》中，文殊菩薩在吉祥城為從海中來的龍族生起菩提心，以及《寶篋經·莊嚴品》中，世自在王在輪圍山將許多餓鬼和昆蟲安置在見到真理的位置上。作為安住的所依是聲聞乘的...

【English Translation】 Regarding the methods, the first of the instructions and subsequent teachings is: the language that shows the essence of the meditation method without reversing it. Although it has eight aspects, it should be known that it comes down to three: In order to keep the mind from dwelling, first, the mind is well attached to the object of focus, that is, after knowing the mind, faculties, thoughts, and habitual tendencies of the one to be tamed, let them meditate on the unattractive, loving-kindness, and the path that is suitable for them; In order to make the mind abide and obtain one's own benefit, the path of skillful means is shown correctly, that is, the Middle Way is clearly explained as an antidote to falling into the extremes of permanence and annihilation, which are not well grasped; In order to make one's own needs reach the ultimate completion, let them abandon the intermediate state, that is, apply it to abandoning the pride of thinking that one has obtained what has not been obtained. Subsequent instructions are the language that shows the way of what should be adopted and abandoned without reversing it. It should be known that it has five aspects: prohibiting all that should be prohibited; allowing all that should not be prohibited; if there is confusion about the prohibited and allowed dharmas, then exhortation is given; for those who are disrespectful and confused, rebuking with a mind that is without affliction, without discord, and gentle, that is, making them remember; for those who have entered correctly, praising the merits of the prohibited and allowed dharmas, making them happy. The classification of the five paths has: the difference of the basis, the common classification, and the individual essence. The first aspect, the basis, is divided into two types: body and mind. In terms of the body, the general basis is the gods and humans who have the four perfections and are free from the three obscurations, as the Treasury of Knowledge says: 'Those with uninterrupted karma and, afflictions are more prevalent, bad destinies and, sentient beings without perception and, unpleasant sounds are considered the three obscurations.' That is, those with the karmic obscuration of committing the five uninterrupted sins, and those with the afflictive obscuration of being dominated by greed and other afflictions, as well as the three lower realms, long-lived gods, and those with unpleasant sounds, are said not to be the basis. Specifically, in the view of the Mahayana, animals can also be the basis, as in the 'Flower Ornament Sutra, Tree Adornment Chapter', Manjushri generated the mind of enlightenment for the nagas who came from the ocean in the city of Joy, and in the 'Treasure Chest Sutra, Adornment Chapter', the Lord of the World placed many hungry ghosts and insects in the land of Wheel-enclosing Mountain in a position to see the truth. The basis for abiding is that of the Hearers...

---

ལུགས་ཀྱིས་ཁམས་གསུམ་ཅི་རིགས་ པར་གནས་ཤིང་ཐེག་ཆེན་པའི་ལུགས་ཀྱིས་སངས་རྒྱས་དང་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་རྣམ་ འཕྲུལ་བསམ་གྱིས་མི་ཁྱབ་པས་འགྲོ་བ་ཐམས་ཅད་ན་ཡོད་དེ། སྤྱན་རས་གཟིགས་དབང་ ཕྱུག་གིས་དམྱལ་བར་གཤེགས་པ་དང་། སྐྱེས་རབས་ལས་དུད་འགྲོར་གྱུར་པའི་བྱང་ཆུབ་ སེམས་དཔའ་མང་དུ་གསུངས་པ་དང་། མ་དྲོས་པས་ཞུས་པར་ཡང་། ཀླུའི་རྒྱལ་པོ་དེ་ཉིད་ས་ བཅུ་པར་གསུངས་པ་ལྟར་རོ། །བསམ་པའི་རྟེན་ནི་ཚོགས་ལམ་གྱི་ཐོས་བསམ་སྒོམ་གསུམ་ འདོད་པའི་སེམས་ལ་བརྟེན་པ་གཙོ་ཆེ་ལ། སྦྱོར་ལམ་ནི་མཛོད་ལས། སྒོམ་བྱུང་མི་ལྕོགས་ མེད་པ་དང་། །ཁྱད་པར་བསམ་གཏན་ས་པའོ། །ཞེས་པ་ལྟར་ས་དང་པོའི་ཉེར་བསྡོགས་མི་ ལྕོགས་པ་མེད་པ་དང་། དངོས་གཞི་ཁྱད་པར་ཅན་དང་བཞི་གའི་དངོས་གཞི་སྟེ་ས་དྲུག་ལ་ བརྟེན་ཅིང་མཐོང་ལམ་ཡང་དེ་ནི་ཆོས་མཆོག་དང་ས་གཅིག་ཅེས་པ་ལྟར་སྔར་དང་འདྲ་བ་ ལ། མཐར་ཕྱིན་པའི་ལམ་དང་ཁྱད་པར་བསེ་རུ་ལྟ་བུའི་ལམ་ཐམས་ཅད་བསམ་གཏན་བཞི་ པ་ལ་བརྟེན་པ་སྟེ། སྟོན་དང་བསེ་རུ་བྱང་ཆུབ་པ། །བསམ་གཏན་མཐའ་རྟེན་གཅིག་ལ་ཀུན། ། ཞེས་པ་ལྟར་རོ། །ཐེག་ཆེན་པའི་ལུགས་ཀྱིས་ཕལ་ཆེར་དངོས་གཞི་ལ་བརྟེན་པ་སྟེ། ཚོགས་ ལམ་ཆེན་པོ་ནས་ཆོས་རྒྱུན་ཏིང་ངེ་འཛིན་ཐོབ་པར་གསུངས་པའི་ཕྱིར་རོ། ། སྤྱིའི་རྣམ་དབྱེ་ལ། མཚན་ཉིད་མཚན་གཞི་བྱེད་ལས་དང་། །དབྱེ་བ་ངེས་ཚིག་དངོས་ བཏགས་སོ། །དང་པོ་ནི་གང་ལ་ཞུགས་ནས་མྱ་ངན་ལས་འདས་པར་ཕྱིན་པར་བྱེད་པ་ཞེས་ པའམ་ཐབས་དང་ཤེས་རབ་ཟུང་དུ་འཇུག་པའི་དགེ་བ་གང་ཞིག་རྣམ་པར་གྲོལ་བའི་འཇུག་ ངོགས་སུ་གྱུར་པ་སྟེ། མདོ་ལས། ཐབས་དང་བཅས་པའི་ཤེས་རབ་ནི་ལམ་མོ། །ཤེས་ 4-357 རབ་དང་བཅས་པའི་ཐབས་ནི་ལམ་མོ་ཞེས་གསུངས་པ་ལྟར་རོ། །མཚན་གཞིའི་དངོས་པོ་ ནི། བྱང་ཆུབ་འདོད་པས་ཀུན་ནས་བསླངས་པའི་སྒོ་གསུམ་གྱི་དགེ་བ་བྱང་ཆུབ་ཏུ་བསྔོས་ པའོ། །བྱེད་ལས་ནི་ཟག་པ་དང་བཅས་པ་འབྲས་བུའི་ཆ་ཐམས་ཅད་སྡུག་བསྔལ་དུ་ཤེས་པར་ བྱས་ནས་དེའི་རྒྱུ་ལས་དང་ཉོན་མོངས་པ་སྤོང་ཞིང་། དེ་དག་གིས་རྣམ་པར་དག་པ་མངོན་ སུམ་དུ་བྱ་བའི་ཆེད་དུ་ཟག་པ་མེད་པའི་དགེ་བའི་རྩ་བ་རྣམས་བསྟེན་པར་བྱེད་པ་སྟེ། ཀུན་ ལས་བཏུས་པར། ལམ་གང་གིས་སྡུག་བསྔལ་ཡོངས་སུ་ཤེས་པ་དང་ཀུན་འབྱུང་སྤོང་བ་དང་ འགོག་པ་མངོན་དུ་བྱེད་པ་དང་ལམ་སྒོམ་པ་སྟེ། ལམ་གྱི་མཚན་ཉིད་མདོར་བསྡུས་པའོ་ཞེས་ གསུངས་པ་ལྟར་རོ། །དབྱེ་བ་ནི་ཐེག་པ་གསུམ་གྱི་ལམ་གསུམ་དང་འཇིག་རྟེན་དང་འཇིག་ རྟེན་ལས་འདས་པའི་ལམ་གཉིས་དང་། སྦྱོར་བ་བར་ཆད་མེད་པར་རྣམ་གྲོལ་ཁྱད་པར་གྱི་ ལམ་བཞི་དང་ཞི་གནས་དང་ལྷག་མཐོང་གི་ལམ་གཉིས་དང་། མཉམ་གཞག་དང་རྗེས་ཐོབ་ ཀྱི་ལམ་གཉིས་དང་། སློབ་པ་དང་མི་སློབ་པའི་ལམ་གཉིས་ལ་སོགས་པའོ།

【現代漢語翻譯】 按照規律，（菩薩）存在於三界中的各種地方，並且按照大乘的規律，以不可思議的佛和菩薩的化身存在於一切眾生之中。例如，觀世音自在（Avalokiteśvara，觀世音菩薩）前往地獄，並且在《本生經》（Jataka，佛本生故事）中講述了許多轉生為旁生的菩薩。在《不熱惱請問經》中也說，龍王本身就是十地菩薩。思維的所依主要是依靠資糧道的聞、思、修三者和希求之心。而加行道，如《俱舍論》（Abhidharmakośa，阿毗達磨俱舍論）所說：『修生無退及勝定。』意思是說，初地（菩薩）的近分位是無退轉的，正行是殊勝的禪定，依靠六地的四種正行。見道也與此相同，如『彼即是勝法及一地』所說，與之前相同。究竟道和特別是如犀角般的道路都依賴於第四禪。如（經文）所說：『引導與犀角菩提道，皆以一禪定為究竟。』按照大乘的規律，大多依賴於正行，因為據說從大資糧道可以獲得法流三摩地（Dharma-srota-samādhi，法流三昧）。 總的分類包括：體相、所依、作用，分類、定義、名相和實義。第一，體相是指進入后能夠到達涅槃（Nirvana，寂滅）的方法，或者說是方便（Upaya，善巧）和智慧（Prajna，般若）雙運的善行，成為解脫的入口。如經文所說：『與方便相應的智慧是道路，與智慧相應的方便也是道路。』所依的實物是：以菩提心（Bodhicitta，菩提心）為動機，將身、語、意三門所做的善行迴向于菩提。作用是：認識到所有有漏的果報都是痛苦的，從而捨棄其因——業（Karma，羯磨）和煩惱（Klesha，煩惱），爲了顯現這些的清凈，而修習無漏的善根。如《攝類學》（Abhidharmasamuccaya，阿毗達磨集論）所說：『通過何種道路能夠完全瞭解痛苦、斷除痛苦之因、實現痛苦的止息、修習道？簡而言之，這就是道的體相。』分類包括：三乘（乘，Yana）的三道，世間道和出世間道兩種，加行道、無間道和解脫道四種，止（Shamatha，奢摩他）和觀（Vipashyana，毗婆舍那）兩種，入定和出定兩種，有學道和無學道兩種等等。

【English Translation】 According to the system, (Bodhisattvas) exist in various places within the three realms, and according to the Mahayana system, they exist among all sentient beings through the inconceivable manifestations of Buddhas and Bodhisattvas. For example, Avalokiteśvara (Chenrezig, 觀世音菩薩) went to hell, and the Jataka tales (佛本生故事) recount many Bodhisattvas who were born as animals. In the 'Inquiry of Anavatapta,' it is also said that the Naga king himself is a tenth-level Bodhisattva. The basis for thought primarily relies on the three aspects of hearing, thinking, and meditating on the path of accumulation, and the mind of desire is paramount. As for the path of preparation, as stated in the Abhidharmakośa (俱舍論): 'Born from meditation, irreversible, and especially the meditative state.' This means that the near attainment of the first ground (of a Bodhisattva) is irreversible, and the actual practice is a superior meditative state, relying on the four actual practices of the six grounds. The path of seeing is also the same, as it is said, 'That is the supreme Dharma and one ground,' similar to before. The path of consummation and especially all paths like the rhinoceros horn depend on the fourth dhyana (禪定). As it is said, 'Guidance and the rhinoceros horn's path to enlightenment, all culminate in one dhyana.' According to the Mahayana system, it mostly relies on the actual practice, because it is said that from the great path of accumulation, one can attain the Dharma-srota-samādhi (法流三昧). The general distinctions include: characteristic, basis, function, classification, definition, nominal and actual meaning. First, the characteristic is that which, upon entering, leads to Nirvana (寂滅), or the virtue of the union of skillful means (Upaya, 善巧) and wisdom (Prajna, 般若), which becomes the entrance to liberation. As the sutra says: 'Wisdom accompanied by skillful means is the path, and skillful means accompanied by wisdom is also the path.' The actual object of the basis is: the virtue of the three doors (body, speech, and mind) motivated by the desire for enlightenment (Bodhicitta, 菩提心), dedicated to enlightenment. The function is: understanding all contaminated results as suffering, abandoning their cause—karma (羯磨) and afflictions (Klesha, 煩惱)—and cultivating uncontaminated roots of virtue for the sake of directly realizing the purity of these. As stated in the Abhidharmasamuccaya (阿毗達磨集論): 'Through which path does one fully understand suffering, abandon the origin of suffering, realize the cessation of suffering, and cultivate the path? In short, this is the characteristic of the path.' The classifications include: the three paths of the three vehicles (Yana, 乘), the two paths of mundane and supramundane, the four paths of preparation, uninterruptedness, liberation, and distinction, the two paths of Shamatha (奢摩他) and Vipashyana (毗婆舍那), the two paths of meditative equipoise and post-meditation, and the two paths of learning and no-more-learning, and so on.

---

།ངེས་ཚིག་ནི་མྱ་ ངན་ལས་འདས་པར་བགྲོད་པའི་གཞིར་གྱུར་པས་ནི་ལམ་ཞེས་བྱའོ། །དངོས་བཏགས་ལ། སློབ་ལམ་བཞི་ལམ་མཚན་ཉིད་པ་ཡིན་ལ། མི་སློབ་ལམ་ནི་ལམ་གྱི་འབྲས་བུ་ལ་{ལམ་དུ་} བཏགས་པའོ་ཞེས་ཀྱང་གསུང་མོད། དེའང་ཉན་ཐོས་དང་རང་སངས་རྒྱས་རྣམས་ཀྱི་ནི་གོང་ དུ་འགྲོ་བ་དང་བཅས་པའི་ཕྱིར་ལམ་མཚན་ཉིད་པ་དང་འབྲས་བུ་བཏགས་པ་བ་ཡིན་ཞིང་། ཐེག་པ་ཆེན་པོ་བ་རྣམས་ཀྱི་ནི་སྤངས་རྟོགས་མཐར་ཕྱིན་པའི་ཕྱིར་ལམ་བཏགས་པ་བ་དང་ འབྲས་བུ་མཚན་ཉིད་པ་ཡིན་ནོ། །སོ་སོའི་ངོ་བོ་ལ་ལམ་རྣམ་པ་ལྔ་སྟེ། ཚོགས་ཀྱི་ལམ་དང་ སྦྱོར་བའི་ལམ་དང་མཐོང་བའི་ལམ་དང་སྒོམ་པའི་ལམ་དང་མཐར་ཕྱིན་པའི་ལམ་མོ་ཞེས་ གསུངས་པའི་ལྔ་པོ་རེ་རེ་ཞིང་ཡང་། མཚན་ཉིད་སྤངས་རྟོགས་ཡོན་ཏན་དང་། །རྣམ་དབྱེ་བྱེད་ ལས་ངེས་ཚིག་དང་། །ངོ་བོ་རྣམས་ཀྱིས་ཤེས་པར་བྱའོ། །དེ་ལ་དང་པོ་ཚོགས་ལམ་གྱི་མཚན་ 4-358 ཉིད་ནི། རང་རང་གི་བྱང་ཆུབ་ཏུ་སེམས་བསྐྱེད་ནས་དྲོད་མ་ཐོབ་ཀྱི་བར་གྱི་དགེ་བ་གང་ཞིག་ མྱ་ངན་ལས་འདས་པར་ཕྱིན་པར་བྱེད་པའི་ཐབས་སུ་གྱུར་པའོ། །སྤངས་རྟོགས་ནི་སྤང་བྱ་ ཤིན་ཏུ་རགས་པ་འཁོར་བའི་སྡུག་བསྔལ་སྐྱེད་བྱེད་རྣམས་རྣམ་པར་སུན་འབྱིན་པའི་གཉེན་ པོས་སྤངས་པ་དང་། ཤེས་རབ་གསུམ་གྱིས་བདག་མེད་གཉིས་སྤྱིའི་ཚུལ་དུ་རྟོགས་པའོ། ། ཡོན་ཏན་ནི་ཆོས་རྒྱུན་ཏིང་ངེ་འཛིན་ལ་བརྟེན་ནས་སངས་རྒྱས་རྣམས་ལས་ཆོས་ཉན་ ཞིང་གཞུང་དང་དོན་འཛིན་ནུས་པ་དང་། སྤྱན་ལྔ་དང་མངོན་ཤེས་ལྔ་ཐོབ་པ་ལ་སོགས་པའོ། ། རྣམ་དབྱེ་ནི་ལས་དང་པོ་པའི་ས་དང་དད་པའི་ས་དང་ཐར་པ་ཆ་མཐུན་དང་གོ་ཆའི་སྒྲུབ་པ་ ལ་སོགས་པའོ། །བྱེད་ལས་ནི་རྒྱུད་ཡོངས་སུ་སྨིན་པར་བྱེད་པ་དང་། སྦྱོར་ལམ་འདྲེན་པར་ བྱེད་པ་ལ་སོགས་པའོ། །ངེས་ཚིག་ནི་རྒྱུད་ཡོན་ཏན་གྱི་ཚོགས་ཀྱིས་འགེངས་ཤིང་ཐར་པར་ འགྲོ་བའི་གཞི་ཡིན་པས་ན་ཚོགས་ལམ་ཞེས་པའོ། །ངོ་བོ་ནི་ཚོགས་ཀྱི་ལམ་གང་ཞེ་ན། སོ་ སོ་སྐྱེ་བོའི་ཚུལ་ཁྲིམས་དང་། དབང་པོའི་སྒོ་སྡོམ་པ་དང་། ཟས་ཀྱི་ཚོད་ཤེས་པ་དང་། ནམ་གྱི་ ཆ་སྟོད་དང་ཆ་སྨད་ལ་མི་ཉལ་བར་རྣལ་འབྱོར་ལ་བརྩོན་པ་དང་། ཤེས་བཞིན་དུ་མངོན་པར་ དགའ་བའོ་ཞེས་གསུངས་པ་ལྟར། དལ་འབྱོར་རྙེད་པར་དཀའ་བ་དང་འཆི་བ་མི་རྟག་པ་རྗེས་ སུ་དྲན་པའི་སྒོ་ནས། ལས་རྒྱུ་འབྲས་ལ་མངོན་པར་ཡིད་ཆེས་པར་བྱས་ཏེ། སྤྱོད་འཇུག་ལས། སྤོང་བའི་སེམས་ནི་ཐོབ་པ་ལས། །ཚུལ་ཁྲིམས་ཕ་རོལ་ཕྱིན་པར་བཤད། །ཅེས་པ་ལྟར་ སེམས་ཅན་ལ་གནོད་འཚེ་གཞི་དང་བཅས་པ་སྤོང་བ་སྡོམ་པའི་ཚུལ་ཁྲིམས་དང་། ལུས་ངག་ ཡིད་གསུམ་དགེ་བ་ལ་འཁོལ་བ་དགེ་བ་ཆོས་སྡུད་དང་། དེ་དག་ཀྱང་གཞན་དོན་དུ་སྤྱོད་པ་ སེམས་ཅན་དོན་བྱེད་ཀྱི་ཚུལ་ཁྲིམས་རྣམས་རྣམ་པར་དག་པ་བསྲུང་བ་དང་། མདོ་ལས།

【現代漢語翻譯】 定義是，由於它是通往涅槃的基礎，所以稱為道。在名言方面，學道四道是道的自性，而非學道則是將道的果實稱為{道}，也有這樣說的。其中，聲聞和獨覺乘的道，由於是向上行進的，所以是道的自性和果實的假立；而大乘行者，由於斷證達到究竟，所以是道的假立和果實的自性。就各自的體性而言，道有五種：資糧道、加行道、見道、修道和究竟道。對於這五種道，每一種都要通過自性、斷證、功德、分類、作用、定義和體性來了解。其中，首先是資糧道的自性：從發起各自的菩提心到未獲得暖位之間的善法，是成為通往涅槃之方便的善法。斷證方面，以對治力斷除應當斷除的極粗大的輪迴痛苦之因，並通過三種智慧證悟二無我的共相。功德方面，依靠法流三摩地，從諸佛處聽聞佛法，能夠掌握經文和意義，獲得五眼和五神通等等。分類方面，有最初業者的地、信解地、解脫分和資糧加行等等。作用方面，使相續完全成熟，引導至加行道等等。定義方面，由於相續被功德之聚所充滿，並且是通往解脫的基礎，所以稱為資糧道。體性方面，什麼是資糧道呢？如經中所說：『分別生者的戒律，守護根門，知量而食，夜晚的上半夜和下半夜不睡眠，精勤瑜伽，並且樂於正知。』就像這樣，通過憶念暇滿難得和死亡無常，對業果深信不疑。如《入行論》中所說：『捨棄之心勝諸得，此即說為戒度圓。』就像這樣，斷除對眾生有根本性傷害的律儀戒，以及身語意三門專注于善法，積聚善法之法，並且將這些都用於利益他人，守護清凈的利益眾生之戒。 The definition is that it is called the path because it is the basis for going to Nirvana. In terms of designation, the four paths of the learning path are the nature of the path, and the non-learning path is said to be the {path} designated as the fruit of the path. Among them, the path of the Hearers and Solitary Buddhas is the nature of the path and the designation of the fruit because it goes upwards; and the Mahayana practitioners, because the abandonment and realization reach the end, it is the designation of the path and the nature of the fruit. In terms of their respective nature, there are five types of paths: the path of accumulation, the path of preparation, the path of seeing, the path of meditation, and the path of completion. For each of these five, one should understand through the nature, abandonment and realization, merit, classification, function, definition, and essence. Among them, the first is the nature of the path of accumulation: any virtue from the generation of the mind of enlightenment to the attainment of warmth is a means to go to Nirvana. In terms of abandonment and realization, the antidote to abandon the very coarse causes of suffering in samsara is abandoned, and the generality of the two selflessnesses is realized through the three wisdoms. In terms of merit, relying on the Dharma stream Samadhi, listening to the Dharma from the Buddhas, being able to grasp the scriptures and meanings, obtaining the five eyes and five supernatural powers, and so on. In terms of classification, there are the ground of the first practitioner, the ground of faith, the part of liberation, and the armor practice, and so on. In terms of function, it makes the mind fully mature and leads to the path of preparation, and so on. In terms of definition, it is called the path of accumulation because the mind is filled with the accumulation of merits and is the basis for going to liberation. In terms of essence, what is the path of accumulation? As the sutra says: 'The morality of individual beings, guarding the gates of the senses, knowing the amount of food, not sleeping in the upper and lower parts of the night, diligently practicing yoga, and being happy with mindfulness.' Like this, through remembering the difficulty of obtaining leisure and the impermanence of death, one has deep faith in the law of cause and effect. As it is said in the 'Entering the Bodhisattva's Way': 'The mind of renunciation is better than all gains, this is said to be the perfection of morality.' Like this, abandoning the vows that fundamentally harm sentient beings, and the three doors of body, speech, and mind are devoted to virtue, accumulating the Dharma of virtue, and using them for the benefit of others, guarding the pure vows of benefiting sentient beings.

【English Translation】 The definition is that it is called the path because it is the basis for going to Nirvana. In terms of designation, the four paths of the learning path are the nature of the path, and the non-learning path is said to be the {path} designated as the fruit of the path. Among them, the path of the Hearers and Solitary Buddhas is the nature of the path and the designation of the fruit because it goes upwards; and the Mahayana practitioners, because the abandonment and realization reach the end, it is the designation of the path and the nature of the fruit. In terms of their respective nature, there are five types of paths: the path of accumulation, the path of preparation, the path of seeing, the path of meditation, and the path of completion. For each of these five, one should understand through the nature, abandonment and realization, merit, classification, function, definition, and essence. Among them, the first is the nature of the path of accumulation: any virtue from the generation of the mind of enlightenment to the attainment of warmth is a means to go to Nirvana. In terms of abandonment and realization, the antidote to abandon the very coarse causes of suffering in samsara is abandoned, and the generality of the two selflessnesses is realized through the three wisdoms. In terms of merit, relying on the Dharma stream Samadhi, listening to the Dharma from the Buddhas, being able to grasp the scriptures and meanings, obtaining the five eyes and five supernatural powers, and so on. In terms of classification, there are the ground of the first practitioner, the ground of faith, the part of liberation, and the armor practice, and so on. In terms of function, it makes the mind fully mature and leads to the path of preparation, and so on. In terms of definition, it is called the path of accumulation because the mind is filled with the accumulation of merits and is the basis for going to liberation. In terms of essence, what is the path of accumulation? As the sutra says: 'The morality of individual beings, guarding the gates of the senses, knowing the amount of food, not sleeping in the upper and lower parts of the night, diligently practicing yoga, and being happy with mindfulness.' Like this, through remembering the difficulty of obtaining leisure and the impermanence of death, one has deep faith in the law of cause and effect. As it is said in the 'Entering the Bodhisattva's Way': 'The mind of renunciation is better than all gains, this is said to be the perfection of morality.' Like this, abandoning the vows that fundamentally harm sentient beings, and the three doors of body, speech, and mind are devoted to virtue, accumulating the Dharma of virtue, and using them for the benefit of others, guarding the pure vows of benefiting sentient beings.

---

མིག་ གིས་གཟུགས་རྣམས་མཐོང་སྟེ་མཚན་མར་མི་འཛིན་མངོན་རྟགས་སུ་མི་འཛིན་ཞེས་གསུངས་ པ་ལྟར། དབང་པོ་རྣམས་ཡུལ་ལ་འཇུག་པ་ན་དྲན་པ་དང་ཤེས་བཞིན་གྱིས་ཟིན་པར་བྱས་ 4-359 ཏེ། ཆགས་སྡང་གི་ཉོན་མོངས་པ་སྐྱེ་བ་བསྲུང་ཞིང་སྡོམ་པར་བྱེད་པ་དང་བཤེས་སྤྲིང་ལས། ཁ་ཟས་སྨན་དང་འདྲ་བར་རིག་བགྱིས་ནས། །འདོད་ཆགས་ཞེ་སྡང་མེད་པར་བསྟེན་བགྱི་སྟེ། ། རྒྱགས་ཕྱིར་མ་ལགས་སྒེག་པའི་ཕྱིར་མ་ལགས། །འཚག་ཕྱིར་མ་ལགས་ལུས་གནས་འབའ་ ཞིག་ཕྱིར། །ཞེས་གསུངས་པ་ལྟར་ཆོས་ཀྱི་དོན་དུ་ལུས་གནས་པའི་ཆེད་དུ་སྡིག་པ་དང་མ་ འདྲེས་པའི་ཁ་ཟས་གཙང་མ་ཚོད་ཟིན་པར་བསྟེན་པ་དང་། རིགས་པའི་བདག་ཉིད་ཉིན་པར་ ཐམས་ཅད་དང་། །མཚན་མོ་དེ་བཞིན་སྟོད་སྨད་ཐུན་བཟླས་ནས། །མནལ་ཚེའང་འབྲས་ མེད་ཉིད་དུ་མི་འགྱུར་བར། །དྲན་ལྡན་དེ་སྲིད་བར་དུ་མནལ་བར་མཛོད། །ཅེས་གསུངས་པ་ ལྟར་ནམ་གྱི་ཆ་སྟོད་དང་ཆ་སྨད་ལ་མི་ཉལ་བར་ཞི་གནས་དང་ལྷག་མཐོང་གི་རྣལ་འབྱོར་ལ་ བརྩོན་པར་བྱེད་པ་དང་། སྤྱོད་འཇུག་ལས། ལུས་དང་སེམས་ཀྱི་གནས་སྐབས་ལ། །ཡང་ དང་ཡང་དུ་བརྟག་བྱ་བ། །དེ་ཉིད་ཁོ་ན་མདོར་ན་ནི། །ཤེས་བཞིན་བསྲུང་བའི་མཚན་ཉིད་དོ། ། ཞེས་གསུངས་པ་ལྟར་སྒོ་གསུམ་གྱི་སྤྱོད་པ་ལ་རང་རིག་གིས་བརྟགས་ནས་རུང་བ་རྣམས་ སྤྱོད་ཅིང་མི་རུང་བ་རྣམས་སྤོང་བ་ཤེས་བཞིན་དུ་གནས་པ་སྟེ། ཐར་པའི་རྒྱུའི་ཆོས་ལྔ་ལ་ སློབ་པ་དང་། གང་ཡང་རྒྱུར་གྱུར་པའི་དགེ་བ་གཞན་དང་ཐོས་པ་ལས་བྱུང་བ་དང་བསམས་ པ་ལས་བྱུང་བ་དང་བསྒོམས་པ་ལས་བྱུང་བའི་ཤེས་རབ་ཀྱང་རུང་སྟེ། དེ་བསྒོམས་པ་ལས་ མངོན་པར་རྟོགས་པ་དང་རྣམ་པར་ཐར་པར་འགྱུར་བའི་གནས་ཀྱི་སྣོད་ཉིད་དུ་འགྱུར་རོ་ ཞེས་གསུངས་པ་ལྟར། ཐར་པའི་རྒྱུར་གྱུར་པའི་དགེ་བ་ལྟུང་བས་འགྱོད་པ་མེད་ཅིང་དགའ་ བ་ལས་སེམས་མཉམ་པར་འཇོག་པ་དང་། མཉམ་པར་བཞག་པ་ལས་ཡང་དག་པ་ཇི་ལྟ་བ་ བཞིན་དུ་ཤེས་པ་ལ་སོགས་པ་དང་། འཕགས་པའི་ནོར་བདུན་ལ་སྤྱོད་པ་དང་། ཆོས་སྤྱོད་ བཅུའི་སྒྲུབ་པ་ལ་བརྩོན་པ་དང་། ལུང་རྣམ་དག་ཐོས་པ་ལས་བྱུང་བ་དང་། རིགས་པས་{ངེས་ པས་}ངེས་པར་བསམས་པ་ལས་བྱུང་བ་དང་། ཏིང་ངེ་འཛིན་ཟབ་མོ་བསྒོམས་པ་ལས་བྱུང་ 4-360 བའི་ཤེས་རབ་རྣམས་ལ་བརྟེན་ནས་མཐོང་ལམ་བརྒྱུད་ལ་སྐྱེ་ཞིང་སྦྱོར་ལམ་དངོས་སུ་སྐྱེ་བའི་ ལམ་འདི་ཉིད་ལ་ལས་དང་པོ་པ་རྣམས་ཀྱིས་བསླབ་པར་བྱའོ། །གཞན་ཡང་ཚོགས་ལམ་ཆུང་ ངུ་དང་འབྲིང་པོ་དང་ཆེན་པོའི་གནས་སྐབས་སུ་རིམ་པ་ལྟར། དྲན་པ་ཉེ་བར་བཞག་པ་བཞི་ དང་ཡང་དག་པར་སྤོང་བ་བཞི་དང་རྫུ་འཕྲུལ་གྱི་རྐང་པ་བཞི་སྒོམ་པའི་ཚུལ་ནི་འཆད་པར་ འགྱུར་རོ། །དེ་བཞིན་དུ་སྦྱོར་ལམ་ལའང་དོན་བདུན་གྱི་དང་པོ་མཚན་ཉིད་ནི། ཚོགས་ལམ་ རྫོགས་ནས་མཐོང་ལམ་མ་ཐོབ་བར་གྱི་དགེ

【現代漢語翻譯】 正如經文所說，'眼睛看到各種形色，但不要執著于相，不要執著于顯現'。當諸根接觸外境時，要以正念和正知加以控制，防止生起貪嗔等煩惱，並加以防護和約束。如《親友書》中所說：'飲食應如藥，明智而受用，無貪亦無嗔，不為飽腹故，不為悅色故，不為健壯故，唯為維持身。' 因此，爲了佛法的目的，爲了維持身體，應適量食用清凈的食物，不與罪惡混雜。如《理智之主》所說：'日間一切時，夜間上下分，勤誦莫空過，具念至入眠。' 因此，不要在前半夜和後半夜睡覺，而應精進于止觀的瑜伽。如《入行論》中所說：'身心諸狀態，再三當觀察，唯此為總義，守護正知相。' 因此，以自知之明觀察身口意的行為，行持適宜的，捨棄不適宜的，安住于正知。學習這五種解脫之因的法，以及任何成為因的善根，無論是聞所生慧、思所生慧還是修所生慧，通過修習這些，就能成為證悟和解脫的容器。正如經文所說，成為解脫之因的善根，不因墮落而後悔，從喜悅中平等地安住於心，從平等安住中如實地了知一切，行持七聖財，精進於十種法行，依靠聽聞清凈的教法，從理智上確定地思考，以及從甚深的禪定中生起的智慧，從而在見道中生起，並在加行道中真實地生起。初學者應如此修學。此外，在資糧道的小、中、大三個階段，依次修習四念住、四正斷和四神足的方法將在後面闡述。同樣，在加行道中，七義中的第一個定義是：從資糧道圓滿到未獲得見道之間的善根。 正如經文所說，'眼睛看到各種形色，但不要執著于相，不要執著于顯現'。當諸根接觸外境時，要以正念和正知加以控制，防止生起貪嗔等煩惱，並加以防護和約束。如《親友書》中所說：'飲食應如藥，明智而受用，無貪亦無嗔，不為飽腹故，不為悅色故，不為健壯故，唯為維持身。' 因此，爲了佛法的目的，爲了維持身體，應適量食用清凈的食物，不與罪惡混雜。如《理智之主》所說：'日間一切時，夜間上下分，勤誦莫空過，具念至入眠。' 因此，不要在前半夜和後半夜睡覺，而應精進于止觀的瑜伽。如《入行論》中所說：'身心諸狀態，再三當觀察，唯此為總義，守護正知相。' 因此，以自知之明觀察身口意的行為，行持適宜的，捨棄不適宜的，安住于正知。學習這五種解脫之因的法，以及任何成為因的善根，無論是聞所生慧、思所生慧還是修所生慧，通過修習這些，就能成為證悟和解脫的容器。正如經文所說，成為解脫之因的善根，不因墮落而後悔，從喜悅中平等地安住於心，從平等安住中如實地了知一切，行持七聖財，精進於十種法行，依靠聽聞清凈的教法，從理智上確定地思考，以及從甚深的禪定中生起的智慧，從而在見道中生起，並在加行道中真實地生起。初學者應如此修學。此外，在資糧道的小、中、大三個階段，依次修習四念住、四正斷和四神足的方法將在後面闡述。同樣，在加行道中，七義中的第一個定義是：從資糧道圓滿到未獲得見道之間的善根。

【English Translation】 As the scripture says, 'The eyes see various forms, but do not cling to the characteristics, do not cling to the appearances.' When the senses engage with objects, they should be controlled with mindfulness and awareness, preventing the arising of afflictions such as attachment and aversion, and protecting and restraining them. As it is said in 'Letter to a Friend': 'Food should be taken like medicine, wisely and mindfully, without greed or hatred, not for the sake of fullness, not for the sake of beauty, not for the sake of strength, but only for the sake of maintaining the body.' Therefore, for the purpose of Dharma, to maintain the body, one should consume pure food in moderation, without mixing it with evil. As 'The Lord of Reason' says: 'All day long, and in the upper and lower parts of the night, diligently recite and do not waste time, be mindful until you fall asleep.' Therefore, do not sleep in the first or last part of the night, but strive in the yoga of calm abiding and insight. As it is said in 'Entering the Way of the Bodhisattva': 'The states of body and mind, should be examined again and again, this alone is the summary, the characteristic of guarding awareness.' Therefore, examine the actions of body, speech, and mind with self-awareness, practice what is appropriate, abandon what is inappropriate, and abide in awareness. Study these five dharmas that are the cause of liberation, and any virtuous roots that become the cause, whether it is wisdom born from hearing, wisdom born from thinking, or wisdom born from meditation, by practicing these, one can become a vessel for realization and liberation. As the scripture says, the virtuous roots that become the cause of liberation, do not regret falling, equally abide in the mind from joy, from equal abiding, truly know everything as it is, practice the seven noble riches, strive in the ten practices of Dharma, rely on hearing pure teachings, determine with certainty from reason, and the wisdom arising from profound samadhi, thereby arising in the path of seeing, and truly arising in the path of application. Beginners should study in this way. Furthermore, the methods of practicing the four mindfulnesses, the four right abandonments, and the four legs of miraculous power in the small, medium, and large stages of the path of accumulation will be explained later. Similarly, in the path of application, the first definition of the seven meanings is: the virtuous roots from the completion of the path of accumulation to the non-attainment of the path of seeing. As the scripture says, 'The eyes see various forms, but do not cling to the characteristics, do not cling to the appearances.' When the senses engage with objects, they should be controlled with mindfulness and awareness, preventing the arising of afflictions such as attachment and aversion, and protecting and restraining them. As it is said in 'Letter to a Friend': 'Food should be taken like medicine, wisely and mindfully, without greed or hatred, not for the sake of fullness, not for the sake of beauty, not for the sake of strength, but only for the sake of maintaining the body.' Therefore, for the purpose of Dharma, to maintain the body, one should consume pure food in moderation, without mixing it with evil. As 'The Lord of Reason' says: 'All day long, and in the upper and lower parts of the night, diligently recite and do not waste time, be mindful until you fall asleep.' Therefore, do not sleep in the first or last part of the night, but strive in the yoga of calm abiding and insight. As it is said in 'Entering the Way of the Bodhisattva': 'The states of body and mind, should be examined again and again, this alone is the summary, the characteristic of guarding awareness.' Therefore, examine the actions of body, speech, and mind with self-awareness, practice what is appropriate, abandon what is inappropriate, and abide in awareness. Study these five dharmas that are the cause of liberation, and any virtuous roots that become the cause, whether it is wisdom born from hearing, wisdom born from thinking, or wisdom born from meditation, by practicing these, one can become a vessel for realization and liberation. As the scripture says, the virtuous roots that become the cause of liberation, do not regret falling, equally abide in the mind from joy, from equal abiding, truly know everything as it is, practice the seven noble riches, strive in the ten practices of Dharma, rely on hearing pure teachings, determine with certainty from reason, and the wisdom arising from profound samadhi, thereby arising in the path of seeing, and truly arising in the path of application. Beginners should study in this way. Furthermore, the methods of practicing the four mindfulnesses, the four right abandonments, and the four legs of miraculous power in the small, medium, and large stages of the path of accumulation will be explained later. Similarly, in the path of application, the first definition of the seven meanings is: the virtuous roots from the completion of the path of accumulation to the non-attainment of the path of seeing.

---

་བ་གང་ཞིག་མྱ་ངན་ལས་འདས་པར་ཕྱིན་པར་ བྱེད་པའི་ཐབས་སུ་གྱུར་པའོ། །སྤངས་རྟོགས་ནི་ཉོན་མོངས་པ་དང་ཤེས་བྱའི་སྒྲིབ་པ་ཀུན་ བཏགས་རྣམས་རྣམ་པར་གནོན་པའི་ཚུལ་གྱིས་སྤོང་ཞིང་བདེན་པ་རྣམས་ལ་ཆོས་ཀྱི་བདག་ གི་ཕྱེད་གཟུང་བ་རང་བཞིན་མེད་པར་རིམ་གྱིས་རྟོགས་པའོ། །ཡོན་ཏན་ནི་མཛོད་ལས། རྩེ་ མོ་ཐོབ་པ་(དགེ་བའི་)རྩ་(བ་)མི་འཆད། །བཟོད་ཐོབ་ངན་སོང་ཡོངས་མི་ལྟུང་། །ཞེས་པ་དང་ ཐེག་ཆེན་པས་དཀོན་མཆོག་སྤྲིན་དུ། སོ་སོ་སྐྱེ་བོའི་རྒུད་པ་ལས་གྲོལ་ཞིང་ཏིང་ངེ་འཛིན་དང་ གཟུངས་དང་རྣམ་པར་ཐར་བ་དང་མངོན་པར་ཤེས་པ་ལ་སོགས་པ་དང་ལྡན་པ་དང་། ཡུམ་ དང་དེའི་རྒྱན་ལས། དབང་པོ་རྣོན་པོས་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་ལས་ཕྱིར་མི་ལྡོག་པའི་རྟགས་ ཐོབ་པར་གསུངས་པ་ལ་སོགས་པ་རྣམས་སོ། །རྣམ་དབྱེ་ནི་མོས་པས་སྤྱོད་པའི་ས་དང་སྒོམ་ ལམ་ཟག་བཅས་དང་ངེས་འབྱེད་ཆ་མཐུན་དང་འཇུག་པའི་སྒྲུབ་པ་ལ་སོགས་པའོ། །བྱེད་ ལས་ནི་མཐོང་ལམ་འདྲེན་པར་བྱེད་པ་དང་། ཐར་པ་ཐོབ་པར་བྱེད་པ་ལ་སོགས་པའོ། །ངེས་ ཚིག་ནི་བདེན་པ་མངོན་པར་རྟོགས་པ་ལ་སྦྱོར་ཞིང་ཐར་པར་འགྲོ་བའི་གཞི་ཡིན་པས་ན་སྦྱོར་ ལམ་ཞེས་བྱའོ། །ངོ་བོ་ནི་སྦྱོར་བའི་ལམ་གང་ཞེ་ན་ཚོགས་གང་ཡིན་པ་སྦྱོར་བ་ཡང་དེ་ཡིན་ ནོ། །སྦྱོར་བ་ཡིན་ལ་ཚོགས་མ་ཡིན་པ་ཡང་ཡོད་དེ། ཚོགས་བསགས་པའི་ངེས་པར་འབྱེད་ པའི་ཆ་དང་མཐུན་པའི་དགེ་བའི་རྩ་བ་རྣམས་ཏེ་དེ་ནི་དྲོ་བར་གྱུར་པ་དང་། རྩེ་མོ་དང་བདེན་ 4-361 པའི་རྗེས་སུ་མཐུན་པའི་བཟོད་པ་དང་འཇིག་རྟེན་པའི་ཆོས་ཀྱི་མཆོག་རྣམས་སོ། །ཞེས་ གསུངས་པ་ལྟར་དྲོད་ཡན་ཆད་ན་ཡོད་པའི་སོ་སོ་སྐྱེ་བོའི་ཚུལ་ཁྲིམས་ལ་སོགས་པའང་སྦྱོར་ ལམ་ཡིན་ལ། སྦྱོར་ལམ་ཁོ་ན་ཡིན་པ་ནི་ཚོགས་ལམ་རྫོགས་ནས་མཐོང་ལམ་སྐྱེ་བ་དང་རྗེས་ སུ་མཐུན་པ་དྲོ་བ་ལ་སོགས་པ་བཞི་ཡིན་ཞིང་དེ་དག་རིམ་གྱིས་འཆད་པ་ནི། དྲོ་བར་གྱུར་པ་ གང་ཞེ་ན་སོ་སོ་རང་གིས་བདེན་པ་རྣམས་ལ་སྣང་བ་ཐོབ་པའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་དང་ཤེས་རབ་ མཚུངས་པར་ལྡན་པ་དང་བཅས་པའོ། །ཞེས་གསུངས་པ་ལྟར་གཞན་གྱི་སྒྲ་དང་རྟགས་ལ་མ་ བརྟེན་པར་སྒོམ་པ་པོ་རང་གིས་རིག་པའི་ཡེ་ཤེས་ཀྱིས་བདེན་བཞིའི་དབང་དུ་བྱས་པའི་ཆོས་ རྣམས་ལ་དམིགས་ནས་མཉམ་པར་བཞག་པ་ན། ནང་འཛིན་པ་ཙམ་མ་གཏོགས་པར་གཟུང་ བ་ཕྱི་རོལ་གྱི་དོན་མེད་པར་རྟོགས་པའི་སྣང་བ་ཐོབ་པའི་ངོ་བོ་ཏིང་ངེ་འཛིན་ཞི་གནས་དང་ ཤེས་རབ་ལྷག་མཐོང་གྲོགས་དེ་དག་དང་མཚུངས་ལྡན་གྱི་སེམས་སེམས་བྱུང་དང་བཅས་པ་ རྣམས་སོ། །དེ་བཞིན་དུ་རྩེ་མོ་གང་ཞེ་ན་སོ་སོ་རང་གིས་བདེན་པ་རྣམས་ལ་སྣང་བ་མཆེད་ པའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་དང་ཤེས་རབ་མཚུངས་པར་ལྡན་པ་དང་བཅས་པའོ། །ཞེས་གསུངས་པ་ ལྟར་སྔར་བཞིན་སོ་སོ་རང་རིག་ཡེ་ཤེས་ཀྱིས་བདེན་

【現代漢語翻譯】 何者能成為超越痛苦的方法？斷證是指以徹底壓制的方式斷除煩惱和所知二障的一切遍計，並逐漸證悟諸真諦，即法之我（dharma-ātman）的一半被執取為無自性。功德如《俱舍論》所說：『獲得頂位，（善）根不絕；獲得忍位，永不墮惡趣。』大乘經典《寶云經》中說：『從凡夫的衰敗中解脫，具有禪定、陀羅尼、解脫和神通等。』《般若經》及其莊嚴論中說：『根器敏銳者獲得不退轉于圓滿菩提之相。』等等。分類包括勝解行地、有漏的修道、順抉擇分和入行之加行等。作用是引導至見道，並獲得解脫等。定義是與證悟真諦相關聯，並且是通往解脫的基礎，因此被稱為加行道。本體是何種加行道？即是資糧。是加行而非資糧的情況也有，即積累資糧后，與抉擇分相應的善根，如暖位、頂位、隨順真諦之忍位和世第一法等。如經中所說，暖位以上存在的凡夫戒律等也是加行道。唯獨是加行道的情況，即圓滿資糧道后，與生起見道相隨順的暖位等四者，以下依次解釋：何為暖位？即各自獲得諸真諦之顯現的禪定和智慧，並與之相應。如經中所說，不依賴他人的言語和標誌，修行者自己以覺性的智慧，緣于以四聖諦為範疇的諸法而入于等持時，除了內在的執著之外，了知外境之義不存在的顯現生起之本體，即禪定止觀和智慧勝觀，以及與這些助伴相應的俱生心和心所等。同樣，何為頂位？即各自獲得諸真諦之顯現增長的禪定和智慧，並與之相應。如經中所說，如前一樣，各自以覺性智慧證悟真諦…… What serves as a method for going beyond suffering? Abandonment and realization (spangs rtogs) refers to abandoning all conceptual constructs of afflictions and cognitive obscurations by way of thoroughly suppressing them, and gradually realizing the truths, where half of the self of dharma (dharma-ātman) is grasped as being without inherent existence. Qualities are as stated in the Treasury (mdzod): 'Having attained the peak, the (virtuous) root is not severed; having attained forbearance, one does not fall into the lower realms.' In the Great Vehicle's Cloud of Jewels (dkon mchog sprin), it says: 'Liberated from the downfalls of ordinary beings, possessing samādhi, dhāraṇī, liberation, and supernormal knowledge, etc.' And in the Mother (yum) and its Ornament, it says: 'Those with sharp faculties obtain the sign of non-retrogression from perfect enlightenment.' and so forth. Distinctions include the stage of practice through aspiration, the path of cultivation with outflows, the factors conducive to definite emergence, and the practice of entering, etc. The function is to lead to the path of seeing and to attain liberation, etc. The definition is that it is associated with the manifest realization of the truths and is the basis for going to liberation, therefore it is called the path of joining (sbyor lam). The essence is, what is the path of joining? Whichever accumulation it is, that is also the joining. There are also things that are joining but not accumulation, namely, after accumulating merit, the roots of virtue that are in accordance with the factors of ascertainment, such as that which has become warmth, the peak, the forbearance that is in accordance with the truths, and the supreme worldly dharma. As it is said, the discipline of ordinary beings that exists above the warmth stage is also the path of joining. The only things that are the path of joining are the four, such as warmth, which arise after the completion of the path of accumulation and are in accordance with the arising of the path of seeing, and these are explained in order: What is that which has become warmth? It is the samādhi and wisdom that are equally possessed, through which each individual gains an appearance of the truths. As it is said, without relying on the sounds and signs of others, the practitioner himself, with the wisdom of awareness, focuses on the dharmas that are within the scope of the four noble truths, and when he abides in equipoise, the essence of the appearance of realizing that there is no external object to be grasped, except for the internal grasping, arises, namely, the samādhi of calm abiding and the wisdom of superior seeing, along with the mind and mental factors that are in conjunction with those companions. Similarly, what is the peak? It is the samādhi and wisdom that are equally possessed, through which each individual gains an increasing appearance of the truths. As it is said, as before, each individual with the wisdom of awareness realizes the truths...

【English Translation】 What serves as a method for going beyond suffering? Abandonment and realization (spangs rtogs) refers to abandoning all conceptual constructs of afflictions and cognitive obscurations by way of thoroughly suppressing them, and gradually realizing the truths, where half of the self of dharma (dharma-ātman) is grasped as being without inherent existence. Qualities are as stated in the Treasury (mdzod): 'Having attained the peak, the (virtuous) root is not severed; having attained forbearance, one does not fall into the lower realms.' In the Great Vehicle's Cloud of Jewels (dkon mchog sprin), it says: 'Liberated from the downfalls of ordinary beings, possessing samādhi, dhāraṇī, liberation, and supernormal knowledge, etc.' And in the Mother (yum) and its Ornament, it says: 'Those with sharp faculties obtain the sign of non-retrogression from perfect enlightenment.' and so forth. Distinctions include the stage of practice through aspiration, the path of cultivation with outflows, the factors conducive to definite emergence, and the practice of entering, etc. The function is to lead to the path of seeing and to attain liberation, etc. The definition is that it is associated with the manifest realization of the truths and is the basis for going to liberation, therefore it is called the path of joining (sbyor lam). The essence is, what is the path of joining? Whichever accumulation it is, that is also the joining. There are also things that are joining but not accumulation, namely, after accumulating merit, the roots of virtue that are in accordance with the factors of ascertainment, such as that which has become warmth, the peak, the forbearance that is in accordance with the truths, and the supreme worldly dharma. As it is said, the discipline of ordinary beings that exists above the warmth stage is also the path of joining. The only things that are the path of joining are the four, such as warmth, which arise after the completion of the path of accumulation and are in accordance with the arising of the path of seeing, and these are explained in order: What is that which has become warmth? It is the samādhi and wisdom that are equally possessed, through which each individual gains an appearance of the truths. As it is said, without relying on the sounds and signs of others, the practitioner himself, with the wisdom of awareness, focuses on the dharmas that are within the scope of the four noble truths, and when he abides in equipoise, the essence of the appearance of realizing that there is no external object to be grasped, except for the internal grasping, arises, namely, the samādhi of calm abiding and the wisdom of superior seeing, along with the mind and mental factors that are in conjunction with those companions. Similarly, what is the peak? It is the samādhi and wisdom that are equally possessed, through which each individual gains an increasing appearance of the truths. As it is said, as before, each individual with the wisdom of awareness realizes the truths...

---

པ་རྣམས་ལ་གཟུང་བ་མེད་པར་རྟོགས་ པའི་སྣང་བ་དེ་ཉིད་སྔ་མ་ལས་གོང་དུ་མཆེད་ཅིང་འཕེལ་བར་གྱུར་པའི་ཞི་གནས་ལྷག་མཐོང་ མཚུངས་ལྡན་དང་བཅས་པའོ། ། བདེན་པའི་རྗེས་སུ་མཐུན་པའི་བཟོད་པ་གང་ཞེ་ན་སོ་སོ་རང་གིས་བདེན་པ་རྣམས་ལ་ ཕྱོགས་གཅིག་ལ་ཞུགས་པ་དང་རྗེས་སུ་སོང་བའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་དང་ཤེས་རབ་མཚུངས་པར་ ལྡན་པ་དང་བཅས་པའོ། །ཞེས་གསུངས་པ་ལྟར་སོ་སོ་རང་རིག་ཡེ་ཤེས་ཀྱིས་བདེན་པ་རྣམས་ ལ་དོན་དུ་སྣང་བ་ཐམས་ཅད་སེམས་ཁོ་ནར་སྣང་བས་ཕྱོགས་གཅིག་གཟུང་བ་རང་བཞིན་ མེད་པ་ལ་ཞུགས་པ་དང་། འཛིན་པ་མེད་པར་རྟོགས་པའི་རྗེས་སུ་མཐུན་པར་ཞུགས་པའི་ཞི་ 4-362 གནས་ལྷག་མཐོང་མཚུངས་ལྡན་དང་བཅས་པ་སྟེ། དེ་གསུམ་ནི་གཟུང་བ་རང་བཞིན་མེད་ པར་རྟོགས་པའི་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་གསལ་སྣང་ཆུང་ངུ་དང་འབྲིང་དང་ཆེན་པོར་གྱུར་པའོ། །[འཇིག་ རྟེན་{འཛིན་}པའི་ཆོས་ཀྱི་མཆོག་གང་ཞེ་ན། སོ་སོ་རང་གིས་བདེན་པ་རྣམས་ལ་དེ་མ་ཐག་ པའི་སེམས་ཀྱི་ཏིང་ངེ་འཛིན་དང་ཤེས་རབ་མཚུངས་པར་ལྡན་པ་དང་བཅས་པའོ། །ཞེས་ གསུངས་པ་ལྟར་སོ་སོ་རང་རིག་ཡེ་ཤེས་ཀྱིས་བདེན་པ་རྣམས་ལ་དེ་མ་ཐག་པའི་རྗེས་སུ་ མཐོང་ལམ་སྐྱེས་ནས་འཛིན་པའང་མེད་[པར་{པས་}རྟོགས་པར་འགྱུར་བའི་ཞི་གནས་ལྷག་ མཐོང་མཚུངས་ལྡན་དང་བཅས་པ་སྟེ། དེ་དག་གི་དང་པོ་གཉིས་སུ་དབང་པོ་ལྔ་དང་། ཕྱི་མ་ གཉིས་སུ་སྟོབས་ལྔ་སྒོམ་པའི་ཚུལ་ཡང་འཆད་པར་འགྱུར་རོ། །མཐོང་ལམ་ལ་ཡང་མཚན་ ཉིད་ནི། ཆོས་མཆོག་རྫོགས་ནས་སྒོམ་ལམ་མ་སྐྱེས་བར་གྱི་དགེ་བ་གང་ཞིག་མྱ་ངན་ལས་ འདས་པར་ཕྱིན་པར་བྱེད་པའི་ཐབས་སུ་གྱུར་པའོ། །སྤངས་རྟོགས་ནི་མཐོང་སྤང་གི་ས་བོན་ རྩ་བ་ནས་སྤངས་ཏེ། ཆོས་ཉིད་ཇི་ལྟ་བའི་དོན་མངོན་སུམ་དུ་མཐོང་ཞིང་ཆོས་ཅན་ཇི་སྙེད་ པའི་དོན་ཡང་ཅི་རིགས་པར་རྟོགས་པའོ། ། ཡོན་ཏན་ནི། བརྒྱ་ཕྲག་བཅུ་གཉིས་རྗེས་ཐོབ་ཏུ་འབྱུང་བའི་ནུས་པ་ལ་སོགས་པའོ། །རྣམ་ དབྱེ་ནི། གང་ཟག་གིས་ཕྱེ་ན་ཞུགས་གནས་གཉིས་དང་། ཐེག་པས་ཕྱེ་ན་མཐོང་ལམ་གསུམ་ དང་། ངོ་བོས་ཕྱེ་ན་སྐད་ཅིག་བཅུ་དྲུག་ལ་སོགས་པའོ། །བྱེད་ལས་ནི། སྒོམ་ལམ་འདྲེན་པར་ བྱེད་པ་དང་། འཕགས་པ་ཐོབ་པར་བྱེད་པ་ལ་སོགས་པའོ། །ངེས་ཚིག་ནི། དེ་ཁོ་ན་ཉིད་སྔར་ མ་མཐོང་བ་མཐོང་ཞིང་འཕགས་པའི་སར་ཕྱིན་པར་བྱེད་པས་ན་མཐོང་ལམ་ཞེས་པའོ། །ངོ་ བོ་ནི། མཐོང་བའི་ལམ་གང་ཞེ་ན། མདོར་བསྡུ་ན་འཇིག་རྟེན་པའི་ཆོས་ཀྱི་མཆོག་གི་འཇུག་ ཐོགས་སུ་མི་དམིགས་པའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་མཚུངས་པར་ལྡན་པ་དང་བཅས་པའོ། །ཞེས་ གསུངས་པ་ལྟར་བདག་རྐྱེན་ཆོས་མཆོག་ལ་བརྟེན་ནས་དུས་ཀྱང་དེའི་[དུས་{རྗེས་}སུ་བར་ 4-363 ཆད་མེད་པར་ངོ་བོ་འཇིག་རྟེན་ལས་འདས་པའི་ཡེ་ཤེས་ཀྱིས་གཟུང་འཛིན་གཉི་ག་དམིགས་ པར་རྟོགས་པའི་ཞི་གནས

【現代漢語翻譯】 當諸法無所執著時，了悟此景，此景象較之前更為廣大增盛，即是止觀雙運。 何為隨順真諦之忍？即各別自證智對諸法，於一方面趨入並隨行之等持與智慧雙運。 如是所說，各別自證智于諸法，所顯現之義皆為唯心所現，於一方面，趨入無自性之執著，隨順了悟無執著之止觀雙運。此三者，乃是了悟所取無自性之智慧，其顯現由小、中、大而轉變。 何為世間{執}法之最勝？即各別自證智對諸法，與其無間之心之等持與智慧雙運。 如是所說，各別自證智對諸法，于其無間之後，生起見道，亦了悟無執著之止觀雙運。于彼等之前二者，修習五根；於後二者，修習五力之理亦將宣說。見道之體相為：圓滿勝法后，至未生起修道間之善法，成為趨入寂滅之方便。 斷證：即從根本斷除見道所斷之種子，如實親見法性之義，並如其所應地了知如所有性之義。 功德：如於后得位生起百千之能力等。 分類：若以補特伽羅分，則有入流、一來二者；若以乘分，則有見道三者；若以體性分，則有十六剎那等。 作用：能引導修道，能證得聖果等。 定義：因能得見先前未見之真如，並能趨入聖者之地，故名見道。 體性：何為見道？簡而言之，即不緣世間勝法之入定，並與之相應。 如是所說，依自緣勝法，時間亦于其{后}無間斷，體性乃以出世間之智慧，了悟能取與所取二者皆不可得之止觀。

【English Translation】 When there is no grasping onto phenomena, the realization of this very appearance, which becomes more vast and developed than before, is the union of calm abiding and insight. What is the forbearance that accords with the truth? It is the samadhi and wisdom, united, that individually enter into and follow the truths on one side. As it is said, the self-cognizant wisdom individually perceives all phenomena as merely mind, and on one side, it enters into the grasping of no inherent existence, and the calm abiding and insight that accord with the realization of no grasping. These three are the small, medium, and great manifestations of the wisdom that realizes the lack of inherent existence of what is grasped. What is the supreme of worldly {clinging} dharma? It is the samadhi and wisdom of the mind immediately following the individual truths, united. As it is said, the self-cognizant wisdom individually perceives the truths, and immediately after that, the path of seeing arises, and it also realizes the calm abiding and insight that will realize no grasping. In the first two of these, the five faculties are cultivated; in the latter two, the method of cultivating the five powers will also be explained. The characteristic of the path of seeing is: after the supreme dharma is perfected, the virtue until the path of meditation has not arisen becomes a means of going to nirvana. Abandonment and realization: It is abandoning the seeds of what is to be abandoned on the path of seeing from the root, directly seeing the meaning of suchness, and also realizing the meaning of as many things as there are in accordance with what is appropriate. Qualities: Such as the ability to arise in the subsequent attainment hundreds of times, etc. Distinctions: If divided by person, there are the two: stream-enterer and once-returner; if divided by vehicle, there are the three paths of seeing; if divided by essence, there are the sixteen moments, etc. Functions: It leads to the path of meditation and causes one to attain the state of an arya, etc. Definition: Because it sees the suchness that was not seen before and causes one to go to the place of the aryas, it is called the path of seeing. Essence: What is the path of seeing? In short, it is the samadhi that does not perceive the entry into the supreme worldly dharma, and is united with it. As it is said, relying on the self-condition, the supreme dharma, and the time is also immediately {after} that without interruption, the essence is the calm abiding in which the wisdom beyond the world realizes that both the grasped and the grasper are not perceived.

---

་ལྷག་མཐོང་མཚུངས་ལྡན་དང་བཅས་པའོ། །དེ་ལ་(ཟླ་གྲགས་ཀྱིས་) རིག་པ་དྲུག་ཅུ་པའི་འགྲེལ་པར། སྐད་ཅིག་མ་གཅིག་ཁོ་ན་ལ་དེ་ཁོ་ན་ཉིད་མཐོང་སྟེ། ངོ་བོ་ གཅིག་པའི་ཡེ་ཤེས་ཁོ་ན་ལ་ཆར་ཕྱེ་ནས་སྐད་ཅིག་བཅུ་དྲུག་ཏུ་བཞག་པ་ནི་དེ་ལྟ་བུ་བསྟན་ པས་གདུལ་བྱ་ལ་ཕན་གདགས་པའི་ཆེད་དུའོ་ཞེས་པ་དང་། བརྒྱད་སྟོང་འགྲེལ་པར། འབྲས་ བུ་མངོན་པར་རྟོགས་པ་ལ་ལྟོས་ནས་སྐད་ཅིག་མ་གཅིག་དང་། བདེན་པ་སོ་སོ་ལ་ལོག་རྟོག་ བསལ་བའི་སྒོ་ནས་སྐད་ཅིག་མ་བཅུ་དྲུག་གོ །ཞེས་པ་དང་། (ཐུབ་པ་)དགོངས་རྒྱན་དུ། སྡུག་ བསྔལ་ཆོས་བཟོད་མཐོང་ལམ་མཚན་ཉིད་པ་དང་། གཞན་རྣམས་ནི་བཏགས་པ་བའོ་ཞེས་པ་ ལ་སོགས་པའང་གསུང་མོད་ཀྱི། འདིར་ཡང་མཐོང་བའི་ལམ་ལ་རབ་ཏུ་དབྱེ་ན་སྡུག་བསྔལ་ ལ་ཆོས་ཤེས་པའི་བཟོད་པ་དང་། སྡུག་བསྔལ་ལ་ཆོས་ཤེས་པ་དང་། སྡུག་བསྔལ་ལ་རྗེས་ སུ་རྟོགས་པའི་བཟོད་པ་དང་། སྡུག་བསྔལ་ལ་རྗེས་སུ་རྟོགས་པའི་ཤེས་པ་དང་། དེ་བཞིན་ དུ་ཀུན་འབྱུང་དང་འགོག་པ་དང་ལམ་ལ་ཡང་སྦྱར་ཏེ་གསུངས་པ་ལྟར། བདེན་པ་སོ་སོ་ལ་ དམིགས་ནས་རང་རང་གི་མཐོང་སྤང་གི་སྒྲིབ་པ་སྤོང་བ་ཆོས་ཤེས་པའི་བཟོད་པ་དང་། སྒྲིབ་ པ་སྤངས་ནས་ཀྱང་རྣམ་གྲོལ་ཉམས་སུ་མྱོང་བར་བྱེད་པ་ཆོས་ཤེས་པ་དང་། དེ་ལྟར་སྐད་ཅིག་ དང་པོ་གཉིས་འཕགས་པའི་ཆོས་རྣམས་ཀྱི་རྒྱུར་རྟོགས་པ་རྗེས་སུ་ཤེས་པའི་བཟོད་པ་དང་། སྐད་ཅིག་གསུམ་པ་དེ་ཉིད་རང་རིག་པའི་ཚུལ་གྱིས་འཛིན་པ་རྗེས་སུ་ཤེས་པ་སྟེ། བདེན་པ་ རེ་རེ་ལ་སྐད་ཅིག་མ་བཞི་བཞིའི་དབྱེ་བས་སྐད་ཅིག་མ་བཅུ་དྲུག་སྟན་ཐོག་གཅིག་ཏུ་མཉམ་ གཞག་གི་རྒྱུན་ཅིག་ལ་རིམ་པ་བཞིན་བར་མ་ཆད་པར་སྐྱེ་སྟེ། (གཟུངས་དབང་གི་)མདོ་ལས་ཀྱང་། གང་བརྒྱད་པ་འབྲས་བུ་མ་ཐོབ་པར་ལྡང་བ་འདི་ནི་གནས་མེད་དོ་ཞེས་གསུངས་པ་ལྟར་ རོ། །དེ་དང་ལྷན་ཅིག་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་ཡན་ལག་བདུན་སྒོམ་པའི་ཚུལ་ཡང་འཆད་པར་འགྱུར་རོ། 4-364 སྒོམ་ལམ་ལའང་མཚན་ཉིད་ནི་མཐོང་ལམ་རྫོགས་ནས་མི་སློབ་ལམ་[མ་ཐོབ་ཀྱི་{ལ་ཐོབ་ }པར་གྱི་དགེ་བ་གང་ཞིག་མྱ་ངན་ལས་འདས་པར་ཕྱིན་པར་བྱེད་པའི་ཐབས་སུ་གྱུར་པའོ། ། སྤངས་རྟོགས་ནི་སྒོམ་སྤང་རྣམས་རིམ་གྱིས་སྤངས་ཤིང་ཆོས་དབྱིངས་བསྟོད་པར། ཇི་ལྟར་ ཚེས་པའི་ཟླ་བ་ནི། །སྐད་ཅིག་སྐད་ཅིག་རྒྱས་པར་མཐོང་། །དེ་བཞིན་ས་ལ་ཞུགས་རྣམས་ ཀྱིས། །རིམ་གྱིས་རིམ་གྱིས་འཕེལ་བར་མཐོང་། །ཞེས་གསུངས་པ་ལྟར་ཆོས་ཉིད་མངོན་སུམ་ དུ་རྟོགས་པའང་གོང་ནས་གོང་དུ་འཕེལ་བར་འགྱུར་བའོ། །ཡོན་ཏན་ཡང་ས་གཉིས་པ་ནས་ སྟོང་ཕྲག་བཅུ་གཉིས་ལ་སོགས་པར་རིམ་གྱིས་འཕེལ་བར་འགྱུར་བ་རྣམས་སོ། །རྣམ་དབྱེ་ ནི་ངོ་བོས་ཕྱེ་ན་མཉམ་རྗེས་གཉིས་དང་། རྣམ་པས་ཕྱེ་ན་ཆེ་འབྲིང་དགུ་དང་། ཐེག་པས་ཕྱེ་ན་ རྣམ་པ་གསུམ་ལ་ས

【現代漢語翻譯】 以及與其相應的毗缽舍那（梵文：Vipaśyanā，內觀）。對此，(月稱)在《六十正理論釋》中說：『僅在一個剎那間就能證悟真如，將單一自性的智慧分解為十六個剎那，是爲了利益可調伏的眾生。』《八千頌般若釋》中說：『從證悟果位的角度來看是一個剎那，從對治各個諦實的顛倒妄念的角度來看是十六個剎那。』(宗喀巴大師)在《現觀莊嚴論》中說：『苦法智忍是見道的體性，其他的則是假立的。』等等。這裡也一樣，如果詳細劃分見道，就像經中說的那樣，對苦諦有法智忍，對苦諦有法智，對苦諦有類智忍，對苦諦有類智，同樣適用於集諦、滅諦和道諦。針對每個諦實，斷除各自所斷的見道所斷之障是法智忍，斷除障礙后體驗解脫是法智。這樣，前兩個剎那作為聖法的因，證悟后是類智忍，第三個剎那以自證的方式執持是類智。因此，每個諦實有四個剎那的劃分，在同一個座上，相續不斷地產生十六個剎那。(持世)經中也說：『如果第八個還未獲得果位就起身，這是不可能的。』就像經中所說的那樣。同時，也將闡述修習七覺支的方法。 關於修道，其體性是見道圓滿后，在未獲得無學道之前，任何能使善行趨向涅槃的方法。斷證方面，是次第斷除修道所斷，如《法界贊》中所說：『猶如新月，剎那剎那增長可見，同樣，入地者，次第次第增長可見。』就像經中所說的那樣，對法性的證悟也會越來越增上。功德方面，從二地開始，十二千等等也會次第增長。分類方面，從本體上分有止觀兩種，從相狀上分有上中下九品，從乘的角度分有三種。

【English Translation】 and the Vipaśyanā (insight meditation) that corresponds to it. Regarding this, (Chandrakirti) says in the commentary on the 'Sixty Stanzas on Reasoning': 'Seeing the suchness in just one moment, dividing the wisdom of a single essence into sixteen moments, is for the purpose of benefiting those who can be tamed.' The commentary on the 'Eight Thousand Verse Prajñāpāramitā' says: 'From the perspective of realizing the result, it is one moment; from the perspective of eliminating wrong perceptions of each truth, it is sixteen moments.' (Tsongkhapa) says in the 'Ornament for Clear Realization': 'The forbearance of the Dharma-knowledge of suffering is the characteristic of the path of seeing, and the others are imputed.' and so on. Here too, if we divide the path of seeing in detail, as it is said in the sutras, there is the forbearance of the Dharma-knowledge of suffering, the Dharma-knowledge of suffering, the forbearance of the subsequent knowledge of suffering, and the subsequent knowledge of suffering, and similarly applied to the origin, cessation, and path. Focusing on each truth, abandoning the obscurations to be abandoned by the path of seeing is the forbearance of the Dharma-knowledge, and experiencing liberation after abandoning the obscurations is the Dharma-knowledge. Thus, the first two moments are the cause of the noble dharmas, and realizing it is the subsequent knowledge of forbearance, and the third moment grasping it in the manner of self-awareness is the subsequent knowledge. Therefore, with the division of four moments for each truth, sixteen moments arise uninterruptedly in succession on a single seat of meditation. The (Akasagarbha) Sutra also says: 'If the eighth one rises before obtaining the result, this is impossible.' as it is said in the sutra. At the same time, the method of cultivating the seven branches of enlightenment will also be explained. Regarding the path of meditation, its nature is any virtue that, after the completion of the path of seeing and before obtaining the path of no more learning, becomes a means of going beyond suffering. In terms of abandonment and realization, it is the gradual abandonment of what is to be abandoned by the path of meditation, as the 'Praise of Dharmadhatu' says: 'Just as the waxing moon is seen to increase moment by moment, so too those who have entered the bhumis are seen to increase gradually.' As it is said, the realization of the nature of reality will also increase more and more. In terms of qualities, from the second bhumi onwards, twelve thousand and so on will also gradually increase. In terms of divisions, if divided by essence, there are two: shamatha (calm abiding) and vipashyana (insight); if divided by aspects, there are nine: superior, medium, and inferior; if divided by vehicle, there are three types.

---

ོགས་པའོ། །བྱེད་ལས་ནི་རང་གི་ཡོན་ཡན་ཐོབ་པར་བྱེད་པ་དང་། གཞན་ དག་ཡོངས་སུ་སྨིན་པར་བྱེད་པ་ལ་སོགས་པའོ། །ངེས་ཚིག་ནི་ཆོས་ཉིད་མཐོང་ཟིན་གོམས་ པར་བྱེད་ཅིང་ཐར་པར་འགྲོ་བའི་གཞི་ཡིན་པས་ན་སྒོམ་ལམ་ཞེས་བྱའོ། །ངོ་བོ་ནི་འཇིག་ རྟེན་ལས་འདས་པའི་ལམ་གང་ཞེ་ན་སྒོམ་པའི་ལམ་ལ་སྡུག་བསྔལ་བ་དང་ཀུན་འབྱུང་བ་དང་ འགོག་པ་དང་ལམ་ཤེས་པ་རྣམས་ཏེ། ཆོས་ཤེས་པ་དང་རྗེས་སུ་རྟོགས་པའི་ཤེས་པའི་ཕྱོགས་ རྣམས་དང་། དེ་དག་དང་མཚུངས་པར་ལྡན་པའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་བསམ་གཏན་དང་པོ་ནས་ཅི་ ཡང་མེད་པའི་སྐྱེ་མཆེད་ཀྱི་བར་དུའོ། །ཞེས་གསུངས་པ་ལྟར་སྒོམ་ལམ་ཟག་མེད་ཀྱི་སྐབས་ སུ་ཡང་དམིགས་ཡུལ་བདེན་པ་བཞིའི་ཆོས་ཉིད་ལ་དམིགས་ནས་རྣམ་པ་དེ་དག་མངོན་སུམ་ དུ་ཤེས་པའི་ཡེ་ཤེས་རིམ་གྱིས་གོམས་པར་བྱེད་པ་སྟེ། དེ་ཡང་བདེན་པ་བཞིའི་ཆོས་ཉིད་སྤང་ བྱས་དག་པའི་རྣམ་གྲོལ་ཉམས་སུ་མྱོང་བ་ཆོས་ཤེས་པ་བཞི་དང་། དེ་དག་གི་གནས་ལུགས་ རང་རིག་པའི་ཚུལ་གྱིས་རྟོགས་པ་རྗེས་སུ་རྟོགས་པའི་ཤེས་པ་བཞིའི་ཕྱོགས་སྒོམ་ལམ་གྱིས་ བསྡུས་པ་རྣམས་དང་། ལྷག་མཐོང་ཤེས་པ་བརྒྱད་པོ་དེ་དག་དང་མཚུངས་ལྡན་གྱི་ཏིང་འཛིན་ 4-365 ཞི་གནས་བསམ་གཏན་དང་པོའི་ཉེར་བསྡོགས་མི་ལྕོགས་པ་མེད་པ་ནས་ཅི་ཡང་མེད་པའི་སྐྱེ་ མཆེད་ཀྱི་བར་ཟག་མེད་དུ་[སྐྱེས་པ་{སྐྱེ་བ་}ལ་མཉམ་པར་འཇོག་པའོ། །དེ་དག་ཀྱང་སྤང་བྱ་ རིམ་གྱིས་སྤོང་ཚུལ་གྱིས་ཕྱེ་ན་ཡུམ་གྱི་རྒྱན་དུ། ས་དགུ་ལ་ནི་ཆེན་པོ་ཡི། །ཆེན་པོ་ལ་སོགས་ དྲི་མ་ཡི། །གཉེན་པོ་ཆུང་ངུའི་ཆུང་ངུ་ལ། །སོགས་པའི་ལམ་ནི་དག་པ་ཡིན། །ཞེས་གསུངས་ པ་ལྟར་འདོད་པ་ནས་སྲིད་རྩེའི་བར་ཁམས་གསུམ་གྱི་ས་དགུ་པོ་རེ་རེ་ན་ཡང་སྤང་བྱ་སྒོམ་ སྤང་ཆེན་པོའི་ཆེན་པོ་ལ་དགུ་དགུ་(གྱ་གཅིག་)ཡོད་པ་རྣམས་གཉེན་པོ་སྒོམ་ལམ་ཆུང་ངུའི་ཆུང་ ངུ་ལ་སོགས་པ་དགུ་དགུ་(གྱ་གཅིག་)རིམ་གྱིས་སྐྱེ་བས་སྤོང་བ་སྟེ། དེ་ཡང་རེ་རེ་ཞིང་སྤང་བྱ་ སྒོམ་སྤང་ཆེན་པོའི་ཆེན་པོ་དང་ཆེན་པོའི་འབྲིང་པོ་དང་ཆེན་པོའི་ཆུང་ངུ་རྣམས། གཉེན་པོ་ སྒོམ་ལམ་ཆུང་ངུའི་ཆུང་ངུ་དང་ཆུང་ངུའི་འབྲིང་པོ་དང་། ཆུང་ངུའི་ཆེན་པོ་རྣམས་ཀྱིས་སྤོང་ ཞིང་། དེ་བཞིན་དུ་སྒོམ་སྤང་འབྲིང་པོའི་ཆེན་པོ་དང་འབྲིང་པོའི་འབྲིང་པོ་དང་འབྲིང་པོའི་ ཆུང་ངུ་རྣམས། སྒོམ་ལམ་འབྲིང་པོའི་ཆུང་ངུ་དང་འབྲིང་པོའི་འབྲིང་པོ་དང་འབྲིང་པོའི་ཆེན་ པོ་རྣམས་ཀྱིས་སྤོང་ལ། སྒོམ་སྤང་ཆུང་ངུའི་ཆེན་པོ་དང་ཆུང་ངུའི་འབྲིང་པོ་དང་ཆུང་ངུའི་ཆུང་ ངུ་རྣམས་སྒོམ་ལམ་ཆེན་པོའི་ཆུང་ངུ་དང་ཆེན་པོའི་འབྲིང་པོ་དང་ཆེན་པོའི་ཆེན་པོ་རྣམས་ཀྱིས་ སྤང་བྱ་འགག་པ་དང་གཉེན་པོ་སྐྱེ་བ་དུས་མཉམ་པའི་ཚུལ་གྱིས་སྤོང་བའོ། །དེ་ལ་སྤང་གཉེན་ ཆེ

【現代漢語翻譯】 作用是獲得自己的功德，以及使他人完全成熟等等。定義是，因為它使人習慣於已經見到的法性，並且是通往解脫的基礎，所以稱為修道。本體是什麼呢？什麼是超越世間的道？修道包括對苦、集、滅、道四聖諦的證知，即法智和類智的各個方面，以及與這些相應的禪定，從初禪到無所有處。如是說，在無漏修道的階段，也是以四聖諦的法性為目標，逐漸習慣於直接證知這些相的智慧。也就是說，通過體驗四聖諦的法性，清凈解脫，即四種法智；以及以自證的方式證悟這些狀態，即四種類智；修道涵蓋了這些方面。此外，還有與這八種勝觀智慧相應的止觀，從初禪的近分定到無所有處之間的無漏禪定。 如果按照次第斷除所斷，在《現觀莊嚴論》中說：『九地中，有大中之大等垢染，以小中之小等道清凈。』也就是說，從欲界到有頂天，三界九地中的每一地，都有九九（八十一）種所斷的修斷大中之大等，通過生起九九（八十一）種對治修道的小中之小等次第斷除。具體來說，每一地中，所斷的修斷大中之大、大中之中、大中之小，分別由對治修道的小中之小、小中之中、小中之大來斷除；同樣，修斷中中之大、中中之中、中中之小，分別由修道中中之小、中中之中、中中之大來斷除；修斷小中之大、小中之中、小中之小，分別由修道大中之小、大中之中、大中之大來斷除，以所斷滅和對治生起同時的方式斷除。其中，所斷和對治的程度...

【English Translation】 Its function is to obtain one's own merits and to fully ripen others, and so on. The definition is that it is called the Path of Meditation because it habituates one to the Dharma-nature that has already been seen and is the basis for going to liberation. What is its essence? What is the path that transcends the world? The Path of Meditation includes the knowledge of the Four Noble Truths of suffering, origin, cessation, and path, that is, the aspects of Dharma-knowledge and subsequent knowledge, and the Samadhi corresponding to these, from the first Dhyana to the Realm of Nothingness. As it is said, in the stage of the uncontaminated Path of Meditation, one also aims at the Dharma-nature of the Four Noble Truths and gradually habituates the wisdom that directly knows these aspects. That is to say, by experiencing the Dharma-nature of the Four Noble Truths, purifying liberation, that is, the four Dharma-knowledges; and by realizing these states in a self-aware manner, that is, the four subsequent knowledges; the Path of Meditation encompasses these aspects. In addition, there are the Samatha-Vipassana corresponding to these eight wisdoms of higher vision, from the preliminary stage of the first Dhyana to the Realm of Nothingness, in an uncontaminated manner. If one divides according to the manner of gradually abandoning what is to be abandoned, in the Ornament of Clear Realization it says: 'In the nine grounds, the path is purified by the small among the small, etc., of the great among the great, etc., defilements.' That is to say, in each of the nine grounds of the three realms, from the Desire Realm to the Peak of Existence, there are ninety-nine (eighty-one) types of what is to be abandoned, the great among the great, etc., of the cultivation-abandonments, which are gradually abandoned by generating ninety-nine (eighty-one) types of antidote Path of Meditation, the small among the small, etc. Specifically, in each ground, the great among the great, the middle among the great, and the small among the great of the cultivation-abandonments are abandoned by the small among the small, the middle among the small, and the great among the small of the antidote Path of Meditation, respectively; similarly, the great among the middle, the middle among the middle, and the small among the middle of the cultivation-abandonments are abandoned by the small among the middle, the middle among the middle, and the great among the middle of the Path of Meditation, respectively; the great among the small, the middle among the small, and the small among the small of the cultivation-abandonments are abandoned by the small among the great, the middle among the great, and the great among the great of the Path of Meditation, respectively, in a manner where the cessation of what is to be abandoned and the arising of the antidote occur simultaneously. Among these, the degree of what is to be abandoned and the antidote...

---

་ཆུང་དོད་སྙོམས་སུ་སྤོང་བར་རིགས་སོ་སྙམ་ན། སྤང་བྱ་ཆེན་པོ་ནི་རྒྱུད་ལ་འབྱུང་བ་རྟོགས་ སླ་ཞིང་དྲི་མ་ཆེ་ལོང་འདྲ་བར་གཉེན་པོ་ཆུང་ངུས་ཀྱང་སེལ་ལ། སྤང་བྱ་ཆུང་ངུ་ནི་དཔྱད་ དཀའ་ཞིང་རྒྱུད་ལ་ཞེན་པས་དྲི་མ་ཕྲ་མོ་དང་འདྲ་བར་གཉེན་པོ་ཆེན་པོས་བསལ་དགོས་པའི་ ཕྱིར་དང་། ཐོག་མར་ལམ་ཆེན་པོ་སྐྱེ་བ་མི་སྲིད་ཅིང་དེ་སྐྱེས་པ་ན་ཉོན་མོངས་པ་ཆེན་པོའང་མི་ སྲིད་པའི་ཕྱིར་སྤང་བྱ་ཆེ་རིམ་ནས་འགག་པ་དང་གཉེན་པོ་ཆུང་རིམ་ནས་སྐྱེ་བར་གསུངས་སོ། ། དེ་རྣམས་སུ་འཕགས་པའི་ལམ་ཡན་ལག་བརྒྱད་བསྒོམ་པའི་ཚུལ་ཡང་འཆད་པར་འགྱུར་ 4-366 རོ། །མཐར་ཕྱིན་པའི་ལམ་གྱི་མཚན་ཉིད་ནི། མི་སློབ་པའི་རྒྱུད་ལ་མངའ་བའི་དགེ་བ་གང་ ཞིག་མྱ་ངན་ལས་འདས་པར་ཕྱིན་པར་གྱུར་པའོ། །སྤངས་རྟོགས་ནི་རང་རང་གི་ཐར་པའི་ གེགས་སུ་གྱུར་པ་མ་ལུས་པ་སྤངས་པ་དང་། ཇི་ལྟ་བའི་དོན་རང་རང་གི་སྤང་བྱས་དག་པའི་ ཆོས་ཉིད་མངོན་སུམ་དུ་རྟོགས་ཤིང་། ཇི་སྙེད་པའི་དོན། དགྲ་བཅོམ་བསེ་རུ་སྟོན་རྣམས་ཀྱི། ། སྟོང་གཉིས་གསུམ་དང་གྲངས་མེད་མཐོང་། །ཞེས་པ་ལྟར་རྟོགས་པའོ། །ཡོན་ཏན་ནི་ཐུན་ མོང་དུ་དགྲ་བཅོམ་པ་ཟག་པ་ཟད་པ་ཉོན་མོངས་པ་མེད་པ་ཞེས་པ་ལ་སོགས་པ་ཡུམ་གྱི་གླེང་ གཞི་ལས་འབྱུང་བ་རྣམས་དང་། ཁྱད་པར་དུ་སྟོབས་དང་མི་འཇིགས་པ་ལ་སོགས་པ་འཆད་ པར་འགྱུར་བ་རྣམས་ཐོབ་པའོ། །རྣམ་དབྱེ་ནི་ཐེག་པ་གསུམ་གྱིས་ཕྱེ་བའམ་མི་སློབ་པའི་ ཆོས་དང་། བྱས་པ་རྟོགས་པའི་ས་དང་སྒྲིབ་པ་སྤངས་པའི་ས་ལ་སོགས་པའོ། །བྱེད་ལས་ནི་ ཐུན་མོང་དུ་རྣམ་གྲོལ་ཉམས་སུ་མྱོང་བ་དང་། ཁྱད་པར་དུ་འཕྲིན་ལས་སྤྲོ་བ་ལ་སོགས་པའོ། ། ངེས་ཚིག་ནི་བསླབ་པ་མཐར་ཕྱིན་པར་བགྲོད་པས་ན་མཐར་ཕྱིན་པའི་ལམ་ཞེས་པའོ། །ངོ་ བོ་ནི་མཐར་ཕྱིན་པའི་ལམ་གང་ཞེ་ན། གནས་ངན་ལེན་ཐམས་ཅད་རྒྱུན་བཅད་པ་དང་། ཕྲད་ པའི་ཐོབ་པ་རྣམས་ཀྱི་རྒྱུན་ཆད་པ་དང་། བྲལ་བའི་ཐོབ་པ་རྣམས་ཐོབ་པའི་ཕྱིར་རོ། །རྡོ་རྗེ་ ལྟ་བུའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་ལ་བརྟེན་ནས། དེ་མ་ཐག་ཏུ་གནས་མ་ལུས་པར་གྱུར་ཏེ་ཟད་པར་ཤེས་ པ་དང་མི་སྐྱེ་བ་ཤེས་པའོ། །ཞེས་གསུངས་པ་ལྟར་སྤང་བྱ་བག་ཆགས་དང་བཅས་པ་སྤངས་ པས་ཟག་བཅས་ཀྱི་ཐོབ་པ་རྣམས་རྒྱུན་[བཅད་ཅིང་{ཆད་ཀྱི}། [ཟག་{ཆད་}མེད་ཀྱི་ཐོབ་ པ་རྣམས་ཐོབ་པའི་ཕྱིར་དངོས་ཀྱི་རྒྱུ་རྡོ་རྗེ་ལྟ་བུའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་ལ་བརྟེན་ནས་དབྱིངས་རང་ བཞིན་གྱིས་དག་པ་སྤང་བྱ་གློ་བུར་གྱི་དྲི་མ་མཐའ་དག་དང་བྲལ་བའི་ཚུལ་གནས་མ་ལུས་ པར་ཡོངས་སུ་གྱུར་ཏེ། རྒྱུ་ཀུན་འབྱུང་མ་ལུས་པ་ཟད་པའི་འགོག་པ་ཤེས་པ་དང་། འབྲས་ བུ་སྡུག་བསྔལ་མཐའ་དག་སྤངས་ནས་མི་སྐྱེ་བ་ཤེས་པའི་ཡེ་ཤེས་མཐར་ཐུག་པ་ཐོབ་པའོ། 4-367 རྣམ་གྲངས་སུ་ན་མི་སློབ་པའི་ཆོས་བཅུ་ཡང་ཡིན

【現代漢語翻譯】 如果有人認為應該逐漸捨棄大小不一的所斷之法，這是有道理的。因為容易認識到粗大的所斷會在相續中產生，並且像污垢一樣明顯，即使是微小的對治也能消除。而微小的所斷難以辨別，並且執著于相續，像細微的污垢一樣，必須用強大的對治才能消除。而且，一開始不可能產生強大的道，即使產生了，也不可能產生強大的煩惱。因此，佛陀宣說了從粗大的所斷開始斷除，從微小的對治開始生起。在這些內容中，也將闡述修習八支聖道的次第。 究竟道的特徵是：無學相續中所具有的善，已經到達涅槃的彼岸。斷證是指：完全斷除各自解脫的障礙，如實地證悟各自所斷之法的清凈自性，並且如實地證悟盡所有性。《聲聞地》中說：『阿羅漢、獨覺能見二千、三千乃至無量世界。』功德是指：共同的，如阿羅漢漏盡、無煩惱等，這些都出自《般若經》的開篇。特別的，如獲得十力、四無畏等，這些將在後面闡述。分類是指：以三乘來區分，或者分為無學法、已證悟的道位和已斷除障礙的道位等。作用是指：共同的，體驗解脫的喜悅；特別的，展現利他事業等。定義是：因為圓滿地行持學處，所以稱為究竟道。體性是：什麼是究竟道呢？是斷除一切惡趣的相續，斷除有漏的獲得，獲得無漏的獲得。依靠金剛喻定，當下就能完全轉變為清凈的自性，證知諸法滅盡不再生起。』如是宣說，斷除包括習氣在內的所斷，因此斷除了有漏的獲得，獲得了無漏的獲得。因為依靠真實的因——金剛喻定，從自性清凈的法界中，完全脫離了所有突發的污垢，證知所有生起的因都已滅盡，並且證知斷除了一切痛苦，不再生起的究竟智慧。作為分類，也是無學的十法。

【English Translation】 If one thinks that the objects to be abandoned, whether large or small, should be abandoned gradually, it is reasonable. Because it is easy to realize that the gross objects to be abandoned arise in the continuum, and like obvious dirt, even a small antidote can eliminate them. However, the subtle objects to be abandoned are difficult to discern, and because of attachment to the continuum, they are like subtle dirt, which must be eliminated by a powerful antidote. Moreover, it is impossible to generate a great path at the beginning, and even if it is generated, it is impossible to generate great afflictions. Therefore, the Buddha taught that the gross objects to be abandoned are eliminated first, and the subtle antidotes are generated gradually. In these contents, the method of cultivating the eightfold noble path will also be explained. The characteristic of the ultimate path is: whatever virtue is possessed by the non-learning continuum has reached the other shore of Nirvana. Abandonment and realization refer to: completely abandoning all obstacles to one's own liberation, directly realizing the pure nature of one's own objects to be abandoned, and realizing the extent of reality. As it says in the Hearer Level, 'Arhats and Pratyekabuddhas can see two thousand, three thousand, or even countless worlds.' Qualities refer to: commonly, such as Arhats being free from outflows and afflictions, etc., which come from the introduction to the Perfection of Wisdom Sutra. Specifically, such as obtaining the ten powers and four fearlessnesses, etc., which will be explained later. Distinctions refer to: being divided by the three vehicles, or the non-learning dharma, the stage of realized action, the stage of abandoned obscurations, etc. Function refers to: commonly, experiencing the joy of liberation; specifically, engaging in enlightened activities, etc. Definition refers to: because of perfectly practicing the trainings, it is called the ultimate path. Essence refers to: what is the ultimate path? It is because the continuum of all bad migrations is cut off, the acquisition of contaminated things is cut off, and the acquisition of uncontaminated things is obtained. Relying on the vajra-like samadhi, one immediately and completely transforms into the pure nature, knowing the exhaustion of all phenomena and knowing that they do not arise.' As it is said, by abandoning the objects to be abandoned, including their imprints, the acquisitions of contaminated things are cut off, and the acquisitions of uncontaminated things are obtained. Because relying on the true cause—the vajra-like samadhi—from the naturally pure realm of reality, one completely separates from all adventitious defilements, knowing the cessation of the exhaustion of all causes of arising, and obtaining the ultimate wisdom of knowing that all suffering is abandoned and does not arise. As a classification, it is also the ten non-learning dharmas.

---

་ཏེ། མི་སློབ་པའི་ཡང་དག་པའི་ལྟ་བ་ནས་ ཡང་དག་པའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་གྱི་བར་དང་། མི་སློབ་པའི་ཡང་དག་པའི་རྣམ་པར་གྲོལ་བ་དང་། མི་སློབ་པའི་ཡང་དག་པའི་ཤེས་པའོ་ཞེས་གསུངས་པར་ལྟར་འཕགས་ལམ་ཡན་ལག་བརྒྱད་ མཐར་ཐུག་པ་དང་། སེམས་ཤིན་ཏུ་རྣམ་པར་གྲོལ་བ་དང་། ཤེས་རབ་ཤིན་ཏུ་རྣམ་པར་གྲོལ་ བ་སྟེ། དེ་རྣམས་ཀྱང་ཟག་པ་མེད་པའི་(ངག་མཐའ་ཚོ་བ་གསུམ་)ཚུལ་ཁྲིམས་དང་། (དྲན་ཏིང་གཉིས། ) ཏིང་ངེ་འཛིན་དང་། (ལྟ་རྟོག་རྩོལ་གསུམ་)ཤེས་རབ་དང་། (རྣམ་གྲོལ་)རྣམ་པར་གྲོལ་བ་དང་། (ཡང་ དག་ཤེས་པ་)རྣམ་པར་གྲོལ་བའི་ཡེ་ཤེས་གཟིགས་པའི་ཕུང་པོ་ལྔའི་[དོན་{དབང་}དུ་བྱས་ཏེ་ བསྟན་པའོ། ། ༈ སྒྲུབ་པའི་གདམས་ངག་བསྟན་པའི། གཞུང་དོན། གཞུང་དོན་ལ(གསུམ)། ཐོབ་པའི་ཚུལ་གྱིས་གདམས་ངག་མདོར་བསྟན། ཐོབ་བྱའི་ གདམས་ངག་རྒྱས་པར་བཤད་པ། གདམས་ངག་ཐོབ་པའི་ཆེ་བས་དོན་བསྡུ་བའོ། ། ༈ ཐོབ་པའི་ཚུལ་གྱིས་གདམས་ངག་མདོར་བསྟན་པ། དང་པོ་ལའང་གསུམ་ལས། (དང་པོ་)ཇི་ལྟར་ཐོབ་ཚུལ་ནི། བསྐལ་པ་གྲངས་མེད་ ངེས་འབྱུང་ཞིང་། །མོས་པ་རྣམ་པར་འཕེལ་བྱེད་པ། །ཇི་ལྟར་ཆུ་ཡིས་ རྒྱ་མཚོ་བཞིན། །དགེ་ཆོས་རྣམས་ཀྱིས་ཡང་དག་རྫོགས། །མོས་སྤྱོད་ཀྱི་ སའི་བར་ལ་གྲངས་མེད་དང་པོ་དང་། མ་དག་ས་བདུན་གྱི་བར་ལ་གྲངས་མེད་གཉིས་པ་ དང་། དག་པ་ས་གསུམ་གྱི་བར་ལ་གྲངས་མེད་གསུམ་པ་སྟེ། བསྐལ་པ་གྲངས་མེད་གསུམ་ དུ་ཚོགས་བསགས་པ་ལ་བརྟེན་ནས་སངས་རྒྱས་ཐོབ་པར་གསུངས་པའི་གྲངས་མེད་དང་པོ་ ནས་བརྩམས་ཏེ་འཁོར་བའི་སྡུག་བསྔལ་མཐའ་དག་ལས་ངེས་པར་འབྱུང་ཞིང་། ཐར་པ་ཆེན་ པོའི་བདེ་བ་ཐོབ་པར་འདོད་པས་ཐེག་པ་ཆེན་པོ་ལ་དད་ཅིང་མོས་པ་རྣམ་པར་འཕེལ་བར་ བྱེད་པ་དེ་ནི། དཔེ་ཇི་ལྟར་ན་ཆུ་མང་པོ་ཡིས་རྒྱ་མཚོ་ཡོངས་སུ་གང་བ་དེ་བཞིན་དུ་དགེ་བའི་ ཆོས་བསོད་ནམས་དང་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་ཚོགས་རྣམས་རིམ་གྱིས་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པ་ལ་བརྟེན་ 4-368 ནས་གདམས་ངག་ཟབ་མོ་ཐོབ་པའོ། ། (གཉིས་པ་)གང་གིས་ཐོབ་ཚུལ་ནི། དེ་བཞིན་དུ་ནི་ཚོགས་བསགས་པའི། ། རྒྱལ་སྲས་གཟོད་ནས་དག་པ་པོ། །ལེགས་པར་ཤེས་ཤིང་སེམས་དགེ་བ། ། སྒོམ་པ་ལ་ནི་རབ་ཏུ་སྦྱོར། །སྔར་བཤད་པ་དེ་བཞིན་དུ་ནི་ཚོགས་གཉིས་ཡུན་རིང་དུ་ བསགས་པའི་རྒྱལ་བའི་སྲས་པོ་གཟོད་མ་ནས་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་སྡོམ་པ་ཡོངས་སུ་དག་ པ་དང་། དོན་ཕྱིན་ཅི་མ་ལོག་པར་འཛིན་པའི་ལྟ་བ་ཡོངས་སུ་དག་པ་དང་ལྡན་པ་པོ། གསུང་ རབ་མང་དུ་ཐོས་པས་དོན་ལེགས་པར་ཤེས་ཤིང་སྒྲིབ་པ་ལྔ་དང་བྲལ་བས་སེམས་དགེ་བར་ གྱུར་པ་དེ་ཉིད་གདམས་ངག་ཟབ་མོ་སྒོམ་པ་ལ་ནི་རབ་ཏུ་སྦྱོར་བ་ཉིད་དོ། ། (གསུམ་པ་)གང་ལས་ཐོབ་ཚུལ་ནི། དེ་ཚེ་ཆོས་ཀྱི་རྒྱུན་ལ་ནི། །སངས་རྒྱས་ རྣམས་ལས་ཞི་གནས་དང་། །ཡེ་ཤེས་ཡངས་པ་ཐོབ་བྱ

【現代漢語翻譯】 從無學正見到無學正定，無學正解脫和無學正智。因此，聖道八支達到究竟，心完全解脫，智慧完全解脫。這些也都是無漏的（語業三支）戒律，（憶念和禪定二支）禪定，（見、思、修三支）智慧，（解脫）解脫，（正智）解脫智，是針對五蘊的智慧之眼而宣說的。 修持竅訣的教義： 正文的要點分為三部分：通過獲得的方式簡要說明竅訣，詳細解釋要獲得的竅訣，以及通過獲得竅訣的偉大之處來總結要點。 通過獲得的方式簡要說明竅訣： 首先，分為三個方面：（第一）如何獲得：無數劫中，必定出離，增長勝妙欲樂，猶如水注入大海，以善法圓滿證得。在勝解行地之間有第一個無數劫，在七個不凈地之間有第二個無數劫，在三個清凈地之間有第三個無數劫。因此，依靠在三個無數劫中積累資糧，才能獲得佛果。從第一個無數劫開始，必定要從輪迴的所有痛苦中出離，想要獲得大解脫的安樂，因此對大乘生起信心，並增長勝妙的欲樂。這就像許多水注入大海一樣，依靠逐漸圓滿地積累善法、福德和智慧資糧，才能獲得甚深竅訣。 （第二）由誰獲得：如是積累資糧，從最初就是清凈的佛子，善知其義且心懷善念，精進修持禪定。如前所述，如是長久地積累兩種資糧，從最初就持有清凈的菩薩戒律，持有完全理解意義而不顛倒的清凈見解。通過聽聞大量經文，善知其義，遠離五蓋，心懷善念，這樣的人才能精進修持甚深竅訣。 （第三）從何處獲得：那時在法的傳承中，從諸佛處獲得寂止和廣大的智慧。

【English Translation】 From the non-learning right view to the non-learning right concentration, the non-learning right liberation, and the non-learning right knowledge. Thus, the eight branches of the Noble Path reach the ultimate, the mind is completely liberated, and wisdom is completely liberated. These are also the faultless (three branches of verbal action) discipline, (two branches of mindfulness and concentration) concentration, (three branches of view, thought, and effort) wisdom, (liberation) liberation, and (right knowledge) the wisdom of liberation, which are taught in terms of the five aggregates of the wisdom eye. The doctrine of the instructions on practice: The main points of the text are divided into three parts: briefly explaining the key instructions through the method of attainment, elaborating on the key instructions to be attained, and summarizing the points through the greatness of attaining the key instructions. Briefly explaining the key instructions through the method of attainment: First, it is divided into three aspects: (First) How to attain: In countless eons, one must definitely emerge, increasing sublime aspiration, just as water fills the ocean, one perfectly attains through virtuous Dharma. Between the stage of aspiration and practice, there is the first countless eon; between the seven impure grounds, there is the second countless eon; and between the three pure grounds, there is the third countless eon. Therefore, relying on accumulating merit in three countless eons, one is said to attain Buddhahood. Starting from the first countless eon, one must definitely emerge from all the sufferings of samsara, desiring to attain the bliss of great liberation, therefore generating faith in the Great Vehicle and increasing sublime aspiration. Just as many waters fill the ocean, relying on gradually and perfectly accumulating virtuous Dharma, merit, and wisdom, one attains profound key instructions. (Second) By whom to attain: Thus accumulating merit, the son of the Victorious One, pure from the beginning, knows well the meaning and has a virtuous mind, diligently applying himself to meditation. As previously explained, thus accumulating the two accumulations for a long time, the son of the Victorious One holds pure Bodhisattva vows from the beginning, and holds a pure view that completely understands the meaning without inversion. Having heard many scriptures, knowing well the meaning, and being free from the five obscurations, with a virtuous mind, such a person diligently applies himself to meditating on the profound key instructions. (Third) From where to attain: At that time, in the lineage of the Dharma, one obtains tranquility and vast wisdom from the Buddhas.

---

འི་ཕྱིར། །གདམས་ ངག་རྒྱ་ཆེན་རྙེད་པར་འགྱུར། །རིམ་གྱིས་བསྒོམས་པ་ལས་ཚོགས་ལམ་ཆེན་པོ་ཐོབ་ པ་དེའི་ཚེ་ཆོས་ཀྱི་རྒྱུན་གྱི་ཏིང་འཛིན་སྐྱེས་པ་ལ་བརྟེན་ནས་ནི་ཡུལ་སངས་རྒྱས་སྤྲུལ་པའི་སྐུ་ རྣམས་ལས། ཆེད་དུ་བྱ་བ་ཞི་གནས་ཏིང་ངེ་འཛིན་དང་ཡེ་ཤེས་ལྷག་མཐོང་ཡངས་པ་ཐོབ་ པར་བྱ་བའི་ཕྱིར། ངོ་བོ་བདག་མེད་མངོན་སུམ་དུ་མཐོང་བའི་ཐབས་གདམས་ངག་རྒྱ་ཆེན་པོ་ རྙེད་པར་འགྱུར་བའོ། ། ༈ ཐོབ་བྱའི་གདམས་ངག་རྒྱས་པར་བཤད་པ། རྒྱས་བཤད་ལ(ལྔ་)། ཚོགས་ཀྱི་ལམ་དང་། སྦྱོར་བའི་ལམ་དང་། མཐོང་བའི་ལམ་དང་། སྒོམ་པའི་ལམ་དང་། མི་སློབ་པའི་ལམ་རྒྱུད་ལ་བསྟེན་ཚུལ་ལོ། ། ༈ ཚོགས་ཀྱི་ལམ། དང་པོ་ལའང་(བཞི་)། དམིགས་པར་འཇོག་པའི་སེམས་དྲུག་བསྟན་པ། ཡིད་ལ་བྱེད་ ཐབས་བཅུ་གཅིག་བསྟན་པ། སེམས་ཀྱི་གནས་ཐབས་རྣམ་དགུ་བསྟན་པ། དེ་ལས་འབྲས་བུ་ ཇི་ལྟར་ཐོབ་ཚུལ་ལོ། ། 4-369 དང་པོ་ལ་(དྲུག་གི་དང་པོ་)རྩ་བའི་སེམས་ནི། དེ་ནས་དང་པོར་སྡོམ་བརྩོན་དེ། ། མདོ་ཡི་སྡེ་ལ་སགོས་པའི་ཆོས། །མི་གཉིས་དོན་ནི་རྣམ་འབྱེད་པའི། ། མདོ་སགོས་མིང་ལ་སེམས་འཇོག་གོ །གདམས་ངག་ཐོབ་པའི་རྗེས་དེ་ནས་དང་ པོར་སྡོམ་བརྩོན་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་དེ། མདོའི་སྡེ་ལ་སོགས་པ་གསུང་རབ་ཡན་ལག་ བཅུ་གཉིས་ཀྱིས་བསྡུས་པའི་ཆོས་ཐམས་ཅན་ཀྱི་བརྗོད་བྱའི་དོན་བདག་[གཉིས་{ཉིད་}དང་ གཟུང་འཛིན་གཉིས་ལ་སོགས་པ་མེད་པས་མི་གཉིས་པའི་དོན་ནི་རྣམ་པར་འབྱེད་པའི་ཤེས་ རབ་ལ་བརྟེན་ནས་ཐོག་མར་མདོ་ལ་སོགས་པའི་མིང་ས་བཅུ་པ་ཞེས་པ་ལ་སོགས་པ་ཉིད་ལ་ སེམས་མཉམ་པར་འཇོག་གོ ། (གཉིས་པ་)རྗེས་སུ་དཔྱོད་པའི་སེམས་ནི། དེ་ནས་དེ་ནི་རིམ་བཞིན་དུ། །ཚིག་ རབ་དབྱེ་བ་དཔྱོད་པར་བྱེད། །རྩ་བའི་སེམས་ལ་མཉམ་པར་བཞག་པའི་རྗེས་དེ་ནས་ བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་དེ་ནི་རིམ་པ་བཞིན་དུ་མདོ་ལ་སོགས་པ་དེ་དག་གི་རྗོད་བྱེད་ཀྱི་ཚིག་ རབ་ཏུ་དབྱེ་བ་ལ་ཡང་ཕྱིན་ཅི་མ་ལོག་པར་དཔྱོད་པར་བྱེད་པའོ། ། (གསུམ་པ་)རྣམ་པར་དཔྱོད་པའི་སེམས་ནི། སོ་སོའི་ནང་ལ་ཚུལ་བཞིན་དུ། །དེ་ ཡི་དོན་ཡང་རྣམ་པར་དཔྱོད། །མདོའི་སྡེ་ལ་སོགས་པ་དེ་དག་གི་སོ་སོའི་ནང་ཚན་ རྣམས་ལ་ཚུལ་བཞིན་དུ་མིང་དང་ཚིག་དེ་དག་གིས་བསྟན་པའི་དོན་ཡང་ཞིབ་ཏུ་རྣམ་པར་ དཔྱོད་པ་སྟེ་དོན་དང་ཡི་གེ་དག་ལ་བརྟེན་ནས་སོ། །དང་པོ་ནི་གཟུགས་ནི་དབང་པོ་ལྔ་དང་ དོན་ལྔ་དང་རྣམ་རིག་བྱེད་མིན་ཏེ་བཅུ་གཅིག་ཏུ་ངེས་སོ་ཞེས་པ་ལྟ་བུ་བགྲང་བ་དང་། གྲངས་ དང་ལྡན་པའི་ཆོས་དེ་རྣམས་ཡོད་མེད་ལ་སོགས་པའི་སྒྲོ་འདོགས་སྐུར་འདེབས་སྤངས་ཏེ་ [མཚན་མར་{འཚམ་པར་}འཛིན་པ་འཇལ་བ་དང་། རིགས་པའི་སྒྲུབ་བྱེད་ཚད་མ་དང་ལྡན་ པས་རྟོག་པ་དང་། བགྲངས་ཤིང་གཞལ་ཏེ་བརྟགས་པའི་དོན་ལ་མ་འཁྲུལ་བར་ལ

【現代漢語翻譯】 因此，將獲得廣大的口訣。通過次第修習，當獲得廣大的資糧道時，依靠生起的法流三摩地，爲了從諸佛化身處獲得殊勝的寂止三摩地和智慧勝觀，將獲得親見無自性的方法，即廣大的口訣。 以下詳細闡述所要獲得的口訣： 詳細解釋分為（五）：資糧道、加行道、見道、修道和無學道在相續中的修持方法。 資糧道： 首先，（四）：展示安住的六種心，展示十一種作意方法，展示九種住心方法，以及從中獲得果報的方法。 第一（六種心的第一種）：根本心是：『從彼初勤律，經部之法等，不二義者別，經部名安住。』獲得口訣之後，首先精勤持戒的菩薩，對於經部等包含十二部經典的佛法的一切所詮釋的意義，因為沒有我和二取等，所以不二的意義是通過分別的智慧，最初對經部等名稱，如十地等安住其心。 （第二）隨念心是：『從彼次第分，詞極能辨別，』在根本心上安住之後，菩薩次第對經部等所表達的詞句進行辨別，如理如實地進行觀察。 （第三）分別心是：『各別內如理，彼義亦分別，』對於經部等各自的內涵，如理如實地對名相和詞句所表達的意義進行詳細的分別，即依靠意義和文字。首先，色法確定為五根、五境和非表色，共十一種，如是計數，並且對於具有數量的法，避免有無等的增損和誹謗，（恰當地執取，衡量，）與具有理性的量成立相符，因此進行思考，對於計數、衡量和考察的意義不迷惑地了

【English Translation】 Therefore, one will obtain vast instructions. Through gradual meditation, when one attains the great Path of Accumulation, relying on the arising Samadhi of the Dharma stream, in order to obtain the excellent Tranquility Samadhi and Insight Vipassana from the Emanation Bodies of the Buddhas, one will obtain the method of directly seeing selflessness, which is the vast instruction. The following elaborates on the instructions to be obtained: The detailed explanation is divided into (five): how to cultivate the Path of Accumulation, the Path of Preparation, the Path of Seeing, the Path of Meditation, and the Path of No More Learning in the continuum. The Path of Accumulation: Firstly, (four): demonstrating the six minds of abiding, demonstrating the eleven methods of attention, demonstrating the nine methods of abiding the mind, and how to obtain the result from them. The first (the first of the six minds): The root mind is: 'From then on, the first diligent in discipline, the Dharma of the Sutra section, etc., the meaning of non-duality is distinguished, the name of the Sutra section is abiding.' After obtaining the instructions, the Bodhisattva who diligently upholds the precepts, regarding all the meanings explained by the Sutra section, etc., which encompasses the twelve divisions of scriptures, because there is no self or dualistic grasping, etc., the meaning of non-duality is through the wisdom of distinguishing, initially abiding the mind on the names of the Sutra section, etc., such as the ten Bhumis. (Second) The subsequent mind is: 'From then on, gradually dividing, the words are extremely distinguishable,' After abiding on the root mind, the Bodhisattva gradually distinguishes the words expressed by the Sutra section, etc., and observes them correctly and truly. (Third) The discriminating mind is: 'Within each separately, according to the manner, the meaning is also discriminated,' Regarding the individual contents of the Sutra section, etc., according to the manner, the meaning expressed by the names and words is also discriminated in detail, that is, relying on the meaning and letters. Firstly, the form is determined as the five senses, the five objects, and non-revealing form, a total of eleven, such as counting, and for the Dharma with quantity, avoiding addition and subtraction and slander such as existence and non-existence, (appropriately grasping, measuring,) conforming to the establishment of reason, therefore thinking, without being confused about the meaning of counting, measuring, and examining.

---

ྟ་བ་སོ་སོར་ 4-370 རྟོག་པའོ། །ཡི་གེ་ལ་བརྟེན་པ་ནི་འདུས་བྱས་ཐམས་ཅད་མི་རྟག་ཅེས་པ་ལྟ་བུ་ཡི་གེ་ཚོགས་པ་ ལ་བརྟེན་ནས་བརྗོད་བྱའི་དོན་དང་བཅས་པ་ཉིད། ཨ་ཡིག་དང་ཀ་ཡིག་ལྟ་བུ་སིལ་བུ་བ་དོན་ སྟོན་པ་མེད་པ་ཉིད་ལ་བརྟེན་ནས་ཀྱང་རྣམ་པར་དཔྱོད་པའོ། ། (བཞི་པ་)ངེས་པར་འཛིན་པའི་སེམས་ནི། དོན་དེ་དག་ནི་ངེས་བཟུང་ནས། །སྔར་ རྗེས་སུ་དཔྱད་པ་དང་རྣམ་པར་དཔྱད་པ་དེ་རྣམས་ཀྱི་དོན་དེ་དག་ནི་འདི་ཁོ་ན་ཡིན་གྱི་གཞན་ ནི་མ་ཡིན་ནོ་བྱ་བར་དེ་དག་གི་རྒྱུ་མཚན་ངེས་པར་བཟུང་ནས་གཏན་ལ་འབེབས་པའོ། ། (ལྔ་པ་)སྡོམ་པའི་སེམས་ནི། ཆོས་ལ་ཀུན་ནས་སྡོམ་པར་བྱེད། །སྔར་དོན་དང་ ཡི་གེ་ལ་བརྟེན་ནས་རྣམ་པར་དཔྱད་པའི་དོན་ཐམས་ཅད་རྩ་བའི་སེམས་ཀྱི་ཆོས་མདོ་ལ་ སོགས་པའི་མིང་ལ་བསྡུས་ཏེ་ཀུན་ནས་སྡོམ་པར་བྱེད་ཅེས་པའམ། ཡང་ན་མདོ་སྡེ་ལས་ཚིག་ དང་ཡི་གེ་མང་པོ་འབྱུང་ཡང་ཐམས་ཅད་ཀྱི་དོན་བསྡུས་ན་འདི་ཙམ་ཞིག་ཏུ་ཟད་དོ་ཞེས་རྩ་ བའི་སེམས་སུ་བསྡུད་ཅིང་སྡོམ་པའོ་ཞེས་འགྲེལ་ཆེན་ལས་འབྱུང་བ་ལྟར་རོ། ། (དྲུག་པ་)སྨོན་པའི་སེམས་ནི། དེ་ཡི་དོན་ནི་ཐོབ་བྱའི་ཕྱིར། །དེ་ནས་དོན་ལ་ སྨོན་པར་བྱེད། །གདམས་ངག་མནོས་པ་དེའི་དོན་ས་དང་ལམ་དང་འབྲས་བུ་ཡོན་ཏན་ ཁྱད་པར་ཅན་ནི་ཐོབ་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར། རིམ་གྱིས་སྒོམ་[པ་{པས་}དེ་ནས་དོན་དེ་དག་ལ་ རབ་ཏུ་བརྩོན་པ་དེ་ལ་འདུན་པ་དང་ལྷན་ཅིག་སྨོན་པར་བྱེད་པའི་སེམས་རྣམ་པར་དག་པ་ འབྱུང་བའོ། །མིང་ལ་སོགས་པ་དེ་དག་སེམས་ཁོ་ན་དམིགས་པར་སྣང་བ་ཡིན་ནོ་ཞེས་ཤེས་ སམ་མ་ཤེས་ཀྱང་རུང་། དམིགས་པ་ནི་སེམས་ཁོ་ན་ཡིན་པས་སེམས་དྲུག་པོ་རྣམས་དམིགས་ པར་རྣམ་པར་བཞག་གོ །ཡིད་ལ་བྱེད་ཐབས་བཅུ་གཅིག་ནི་མདོ་ལས། རྟོག་པ་དང་བཅས་ ཤིང་དཔྱོད་པ་དང་བཅས་པ་དང་། རྟོག་པ་མེད་ལ་དཔྱོད་པ་ཙམ་དང་། རྟོག་པ་ཡང་མེད་པ་ དང་། ཞི་གནས་དང་ལྷག་མཐོང་དང་ཟུང་དུ་འབྲེལ་པ་ཡིད་ལ་བྱེད་པ་དང་། རབ་ཏུ་འཛིན་ 4-371 པའི་རྒྱུ་མཚན་དང་། ཞི་གནས་ཀྱི་རྒྱུ་མཚན་དང་། བཏང་སྙོམས་ཀྱི་རྒྱུ་མཚན་ཡིད་ལ་བྱེད་པ་ དང་། རྟག་ཏུ་བྱ་བ་དང་། གུས་པར་བྱ་བ་ཡིད་ལ་བྱེད་པའོ། །ཞེས་གསུངས་པ་རྣམས་རྟེན་ དང་ལམ་དང་དམིགས་པ་དང་སྦྱོར་བའི་ཁྱད་པར་རྣམས་སུ་འདུ་བས། རྟེན་གྱི་ཁྱད་པར་གསུམ་ནི། ཡིད་ཀྱིས་བརྗོད་པ་རྒྱུན་ཆགས་སུ། །བཙལ་ བྱ་སོ་སོར་བརྟག་པར་བྱ། །ཡིད་ལ་བྱེད་པ་བརྗོད་མེད་པ། །རོ་གཅིག་ པས་ཀྱང་དཔྱད་པར་བྱ། །ལམ་གྱི་རྟེན་བསམ་གཏན་དང་པོའི་ཉེར་བསྡོགས་དང་ དངོས་གཞི་ཙམ་པོའི་དུས་སུ་ཀུན་ཏུ་ཚོལ་བ་ཡིད་ཀྱི་བརྗོད་པ་རྟོག་པ་དང་བཅས་ཤིང་སོ་ སོར་རྟོག་པ་ཡིད་ཀྱིས་བརྗོད་པ་དཔྱོད་པ་དང་བཅས་པའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་གྱིས་རྒྱུན་ཆགས་སུ་ དམིགས་པའི་ཡུལ་བཙལ་བར་བྱ་

【現代漢語翻譯】 觀點各異 4-370 是分別念。依賴文字是指『一切有為法皆無常』等，依賴文字集合而具有所表達的意義。如阿字和嘎字等，依賴無意義的個別音節也能進行分別念。 （四）決定的心：對於那些事物是確定執持的。先前隨之分析和分別的那些事物的意義，確定『唯有這個，不是其他的』，對於它們的理由確定執持並加以確定。 （五）總攝的心：對法進行全面總攝。先前依賴意義和文字進行分別的所有意義，都歸納到根本心之法，如經部等的名稱中進行全面總攝。或者說，經部中出現許多詞語和文字，但如果將所有意義歸納起來，也僅限於此，將之歸納和總攝到根本心中，如釋論中所說。 （六）發願的心：爲了獲得那個意義。之後對意義發願。接受口訣的那個意義，爲了獲得地、道、果、功德和殊勝的功德，通過次第修習，之後對於那些意義，以極大的精進和願望一同生起清凈的心。知道或不知道名稱等那些事物僅僅是顯現為心的對境，因為對境僅僅是心，所以將六種心作為對境進行分別安立。十一種作意的方式在經中說：『有尋有伺』、『無尋唯伺』、『無尋無伺』、『止』和『觀』雙運作意、『勝解』的理由、『止』的理由、『舍』的理由作意、『恒常』作意、『恭敬』作意。這些都包含在所依、道、對境和結合的差別中。 4-371 所依的三個差別是：以心之言說持續不斷地，對於所尋之物分別觀察。以心作意無言說，以一味性亦應分析。道的所依是，在第一禪的近分和正行階段，普遍尋求，以心之言說，即有尋且分別的心，以心之言說，即有伺的等持，持續不斷地尋覓對境。

【English Translation】 Different Views 4-370 It is conceptualization. Relying on letters means 'all conditioned phenomena are impermanent,' etc., relying on the collection of letters and possessing the meaning to be expressed. Like the letter A and the letter KA, relying on meaningless individual syllables can also lead to differentiation. (Four) The Mind of Determination: Those things are held firmly. The meanings of those things that were previously analyzed and differentiated are determined as 'only this, not others,' and their reasons are firmly held and determined. (Five) The Mind of Summarization: Comprehensively summarizes the Dharma. All the meanings that were previously differentiated based on meaning and letters are collected into the names of the fundamental mind's Dharma, such as the Sutra Pitaka, for comprehensive summarization. Or, although many words and letters appear in the Sutra Pitaka, if all the meanings are summarized, they are limited to this much, and they are collected and summarized into the fundamental mind, as stated in the Great Commentary. (Six) The Mind of Aspiration: To obtain that meaning. Then aspire for the meaning. The meaning of the received instructions, in order to obtain the ground, path, result, qualities, and special qualities, through gradual practice, then for those meanings, with great diligence and desire, a pure mind of aspiration arises. Whether one knows or does not know that those names and so on are merely appearing as the object of the mind, because the object is merely the mind, the six minds are separately established as objects. The eleven ways of attention are stated in the Sutra: 'With investigation and analysis,' 'Without investigation but only analysis,' 'Without investigation and without analysis,' 'Shamatha and Vipassana combined attention,' the reason for 'conviction,' the reason for 'Shamatha,' the reason for 'equanimity' attention, 'constant' attention, 'reverent' attention. These are all included in the differences of support, path, object, and combination. 4-371 The three differences of support are: With the mind's speech continuously, the objects to be sought should be separately examined. With the mind's attention without speech, with one taste, it should also be analyzed. The support of the path is, in the near attainment and actual stage of the first Dhyana, universally seeking, with the mind's speech, that is, the mind with investigation and differentiation, with the mind's speech, that is, the Samadhi with analysis, continuously seeking the object of focus.

---

ཞིང་། བསམ་གཏན་དང་པོའི་དངོས་གཞི་ཁྱད་པར་ཅན་ གྱི་དུས་སུ་རགས་པ་ལ་རྟོག་པ་མེད་ཅིང་ཕྲ་བ་ལ་དཔྱོད་པ་ཙམ་གྱི་ཏིང་ངེ་འཛིན་གྱིས་སོ་སོར་ བརྟག་པར་བྱ་སྟེ། བསམ་གཏན་གཉིས་པ་ཡན་ཆད་དུ་ཡིད་ལ་བྱེད་པ་བརྗོད་པ་རྟོག་པ་ཡང་ མེད་དཔྱོད་པ་ཡང་མེད་པའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་དུ་རོ་གཅིག་པས་ཀྱང་རྣམ་པར་དཔྱད་པར་བྱའོ། ། ལམ་གྱི་ཁྱད་པར་གསུམ་ནི། ཆོས་ཀྱི་མང་ནི་སྡོམ་པའང་འདི། །ཞི་གནས་ ལམ་དུ་ཤེས་པར་བྱ། །ལྷག་མཐོང་ལམ་ནི་དེའི་དོན་རྣམས། །རྣམ་པར་ དཔྱོད་པར་ཤེས་པར་བྱ། །ཟུང་དུ་འབྲེལ་བའི་ལམ་ནི་དེ། །སྡོམ་པ་ཡིན་ པར་ཤེས་པར་བྱ། །ཆོས་ཀྱི་མིང་ནི་ས་བཅུ་པ་ཞེས་པ་ལ་སོགས་པར་སྡོམ་པ་དང་། དེའི་ དོན་ཡང་འདི་ཙམ་མོ་ཞེས་སྡོམ་པ་ལ་སེམས་རྩེ་གཅིག་ཏུ་གཏོད་པ་འདི་ནི་ཞི་གནས་ཡིད་ལ་ བྱེད་པའི་ལམ་དུ་ཤེས་པར་བྱ་ཞིང་། ལྷག་མཐོང་ཡིད་ལ་བྱེད་པའི་ལམ་ནི་མིང་དང་ཚིག་གིས་ བསྟན་པ་དེ་དག་གི་དོན་རྣམས་ལ་བགྲང་བ་དང་འཇལ་བ་ལ་སོགས་པས་རྣམ་པར་དཔྱོད་པ་ ཡིན་པར་ཤེས་པར་{བྱ་སྟེ། ཞི་གནས་ལྷག་མཐོང་ཟུང་དུ་འབྲེལ་བ་ཡིད་ལ་བྱེད་པའི་ལམ་ནི་ 4-372 མིང་ལ་སེམས་རྩེ་གཅིག་པ་དང་དོན་རྣམ་པར་འབྱེད་པ་དེ་གཉིས་ཀ་སྡོམ་ནས་སྒོམ་པ་ཡིན་ པར་ཤེས་པར་}བྱའོ། ། དམིགས་པའི་ཁྱད་པར་གསུམ་ནི། ཞུམ་པའི་སེམས་ནི་རབ་བཟུང་སྟེ། ། རྒོད་པ་ཡང་ནི་ཞི་བར་བྱ། །དེ་ནས་དམིགས་པ་དེ་ལ་ནི། །མཉམ་པར་ གྱུར་ན་བཏང་སྙོམས་བཞག །ནང་དུ་གཉིད་དང་རྨུགས་པ་ལ་སོགས་པ་ཞུམ་ཞིང་ བྱིང་བའི་སེམས་ནི་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཡོན་ཏན་དྲན་པ་ལ་སོགས་པ་རབ་ཏུ་འཛིན་པའི་རྒྱུ་མཚན་ ཡིད་ལ་བྱེད་པས་གཟེངས་བསྟོད་ནས་དམིགས་པ་ལ་རབ་ཏུ་བཟུང་བར་བྱ་སྟེ། ཕྱི་རོལ་ ཏུ་རྒོད་ཅིང་འཕྲོ་བར་གྱུར་པ་ལ་ཡང་ནི་འཁོར་བའི་ཉེས་དམིགས་དྲན་པ་ལ་སོགས་པ་ཞི་ གནས་ཀྱི་རྒྱུ་མཚན་ཡིད་ལ་བྱེད་པས་དགེ་བའི་དམིགས་པ་ལ་རྩེ་གཅིག་ཏུ་གཏད་དེ་ཞི་བར་ བྱ་ཞིང་། དེ་ནས་བྱིང་བ་དང་རྒོད་པ་མེད་པར་དམིགས་པ་དེ་ལ་ནི་སེམས་མཉམ་པར་གྱུར་ན་ བཏང་སྙོམས་ཀྱི་རྒྱུ་མཚན་ཡིད་ལ་བྱེད་པས་མཉམ་པར་བཞག་པར་བྱའོ། ། སྦྱོར་བའི་ཁྱད་པར་གཉིས་ནི། དེ་ལ་རྟག་ཏུ་བྱ་བ་དང་། །གུས་པར་བྱས་ ཏེ་སྦྱར་བར་བྱ། །སྔར་བཤད་པའི་དོན་དེ་རྣམས་ཉིད་ལ་རྒྱུན་དུ་སྦྱོར་བའི་བརྩོན་འགྲུས་ ཀྱིས་རྟག་ཏུ་བྱ་བ་ཡིད་ལ་བྱེད་པ་དང་། འདུན་པ་དྲག་པོ་དང་ལྡན་པའི་བརྩོན་འགྲུས་ཀྱིས་ གུས་པར་བྱ་བ་ཡིད་ལ་བྱས་ཏེ་ལམ་རྣམ་དག་སྒོམ་པ་ལ་སྦྱར་བར་བྱའོ། །སེམས་ཀྱི་གནས་ ཐབས་རྣམ་དགུ་ནི། སེམས་འཇོག་པར་བྱེད། ཀུན་ཏུ་འཇོག་པར་བྱེད། ངེས་པར་འཇོག་པར་ བྱེད། ཉེ་བར་འཇོག་པར་བྱེད། འདུལ་བར་བྱེད། ཞི་བར་བྱེད། ཉེ་བར་ཞི་བར་བྱེད། རྒྱུད་ གཅིག་ཏུ་བྱེད། མཉམ་པར་འཇོག་པར་བྱེད། ཅེས་ག

【現代漢語翻譯】 關於禪定：在初禪的特殊階段，通過對粗略之物無尋伺，僅對精細之物進行伺察的禪定，來分別觀察。在二禪及以上，由於意念、言語、尋伺皆無，伺察也無，禪定成為一體，因此也無需分別觀察。 道路的三種區別是：佛法的總集也在此處，應知止觀是道路。勝觀的道路是，瞭解其所有意義，進行分別觀察。雙運的道路是，應知這是總集。佛法的名稱，如十地等，是總集。其意義也僅限於此，將心專注于總集，應知這是止觀的意念之路。勝觀的意念之路是，通過計數和衡量等方式，對名相所指的意義進行分別觀察。止觀雙運的意念之路是，將心專注于名相，並分別辨別其意義，將二者結合起來進行禪修。 所緣的三種區別是：對於沮喪的心，應善加把握；對於散亂的心，也應使其平靜。之後，對於該所緣，如果達到平等，則應保持舍。對於內在的昏沉和睡眠等沮喪和沉沒的心，應通過憶念佛陀的功德等善加把握的原因，提升並牢牢抓住所緣。對於外在的散亂和遊蕩，應通過憶念輪迴的過患等止觀的原因，將心專注于善的所緣，使其平靜。之後，當沒有昏沉和散亂時，如果心對該所緣達到平等，則應通過憶念舍的原因，保持平等。 加行的兩種區別是：對此應恒常行持，並以恭敬之心修習。對於之前所說的那些內容，應以持續精進的恒常行持之心來修習，並以具有強烈意願的精進的恭敬之心來修習，從而將清凈的道路應用於禪修。 九種住心的方法是：安住、續住、內住、近住、調伏、寂靜、極寂靜、專注一趣、平等住。

【English Translation】 Regarding meditation: In the special stage of the first Dhyana, one observes separately through Samadhi (concentration) that has no coarse investigation but only subtle examination of the subtle. In the second Dhyana and above, since there is no mental activity, speech, or investigation, and no examination either, the Samadhi becomes one taste, so there is no need for separate observation. The three distinctions of the path are: The collection of Dharmas is also here; know that Shamatha (tranquility) and Vipassana (insight) are the path. The path of Vipassana is to understand all its meanings and to observe them separately. The path of union is to know that this is the collection. The names of the Dharmas, such as the ten Bhumis (grounds), are the collection. Its meaning is only this much; focusing the mind on the collection, know that this is the path of mental activity of Shamatha. The path of mental activity of Vipassana is to separately observe the meanings of those indicated by names and words through counting and measuring, etc. The path of mental activity of the union of Shamatha and Vipassana is to focus the mind on names and separately distinguish their meanings, combining the two for meditation. The three distinctions of the object are: For a depressed mind, one should grasp well; for a scattered mind, one should also pacify it. Then, for that object, if it becomes equal, one should maintain equanimity. For an inwardly depressed and sinking mind due to drowsiness and sleep, etc., one should elevate and firmly grasp the object by remembering the qualities of the Buddha, etc., as reasons for grasping well. For outward scattering and wandering, one should pacify it by focusing the mind on a virtuous object, remembering the faults of Samsara (cyclic existence), etc., as reasons for Shamatha. Then, when there is no depression or scattering, if the mind becomes equal to that object, one should maintain equality by remembering the reasons for equanimity. The two distinctions of application are: One should always practice this and cultivate it with reverence. For those contents mentioned earlier, one should cultivate them with constant effort of continuous practice, and cultivate them with reverent effort of strong aspiration, thereby applying the pure path to meditation. The nine ways of abiding the mind are: placement, continuous placement, inner placement, close placement, taming, pacifying, extremely pacifying, single-pointedness, and equanimity.

---

སུངས་པ་རྣམས་ཀྱི་དོན་སྟོན་པ་ལ་བཞི་ ལས། འཇོག་ཅིང་ཀུན་ཏུ་ངེས་འཇོག་ནི། དམིགས་པ་ལ་ནི་སེམས་གཏད་ནས། 4-373 དེ་རྒྱུན་རྣམ་པར་གཡེང་མི་བྱ། །རྣམ་གཡེང་མྱུར་དུ་རྟོགས་བྱས་ནས། ། དེ་ལ་སླར་ཡང་བླན་པར་བྱ། །དང་པོ་ཏིང་ངེ་འཛིན་གྱི་དམིགས་པ་གང་རུང་ཞིག་ལ་ ནི་སེམས་རྩེ་གཅིག་ཏུ་གཏད་ནས་འཇོག་པར་བྱེད་ཅིང་། དེ་ནས་ཏིང་ངེ་འཛིན་དེའི་རྒྱུན་རྣམ་ པར་གཡེང་བར་མི་བྱ་བར་ཀུན་ཏུ་འཇོག་པར་བྱེད་ལ། གལ་ཏེ་རྣམ་པར་གཡེང་བ་བྱུང་ན་ དེ་མ་ཐག་མྱུར་དུ་རྟོགས་པར་བྱས་ནས་སྔར་གྱི་དམིགས་པ་དེ་ལ་སླར་ཡང་བླན་པར་བྱས་ཏེ་ ངེས་པར་འཇོག་པའོ། ། ཉེ་བར་འཇོག་ཅིང་འདུལ་བ་ནི། བློ་ལྡན་གོང་ནས་གོང་དུ་ཡང་། །སེམས་ ནི་ནང་དུ་བསྡུ་བར་བྱ། །དེ་ནས་ཡོན་ཏན་མཐོང་བའི་ཕྱིར། །ཏིང་ངེ་ འཛིན་ལ་སེམས་འདུལ་ལོ། །བློ་ལྡན་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་གོང་ནས་གོང་དུ་ ཡང་ཁྱད་པར་དུ་འགྲོ་བའི་སྒོ་ནས་སེམས་ནི་ནང་དུ་དམིགས་པ་ལ་བསྡུ་བར་བྱས་ཏེ། ཉེ་བར་ འཇོག་པར་བྱེད་ཅིང་། དེ་ནས་སེམས་གནས་པའི་ཡོན་ཏན་རིམ་གྱིས་སྐྱེ་བ་མཐོང་བའི་ཕྱིར་ ཏིང་ངེ་འཛིན་ལ་བཞག་ནས་སེམས་བྱིང་བ་དང་རྒོད་པར་གྱུར་པ་འདུལ་ལོ། ། ཞི་ཞིང་ཉེ་བར་ཞི་བ་ནི། རྣམ་གཡེང་ཉེས་པ་མཐོང་བའི་ཕྱིར། །དེ་ལ་མི་ དགའ་ཞི་བར་བྱ། །བརྣབ་སེམས་ཡིད་མི་བདེ་ལ་སོགས། །ལངས་པ་དེ་ བཞིན་ཞི་བར་བྱ། །ཉོན་མོངས་པ་དང་རྣམ་པར་རྟོག་པས་རྣམ་པར་གཡེང་བའི་ཉེས་པ་ མཐོང་བའི་ཕྱིར་རྣམ་གཡེང་གི་དབང་གིས་དམིགས་པ་དེ་ལ་སེམས་འཇོག་པ་མི་དགའ་བར་ གྱུར་ན་གཉེན་པོ་བསྒོམས་ཏེ་རྣམ་གཡེང་དང་མི་དགའ་བ་དེ་དག་ཞི་བར་བྱའོ། །འདོད་པ་ ལ་འདུན་པའི་བརྣབ་སེམས་དང་གནོད་སེམས་ལ་བརྟེན་པའི་ཡིད་མི་བདེ་བ་ལ་སོགས་པ་ ལངས་པར་གྱུར་ན་རྣམ་གཡེང་སྤོང་བ་དེ་བཞིན་དུ་གཉེན་པོའི་སྟོབས་ལྡན་གྱིས་ཉེ་བར་ཞི་ བར་བྱའོ། ། 4-374 རྩེ་གཅིག་མཉམ་པར་འཇོག་ཚུལ་ནི། དེ་ནས་སྡོམ་བརྩོན་ཅན་གྱིས་ནི། ། སེམས་ནི་མངོན་པར་འདུ་བྱེད་བཅས། །རང་གི་ངང་གིས་འབྱུང་བ་ འཐོབ། །དེ་གོམས་པ་ལས་འདུ་མི་བྱེད། །ཉེ་བར་ཞི་བའི་རྗེས་དེ་ནས་སྡོམ་བརྩོན་ ཅན་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་ཀྱིས་ནི་སེམས་ནི་མངོན་པར་འདུ་བྱེད་པ་འབད་རྩོལ་དང་ བཅས་པས་སེམས་ཀྱི་རྒྱུད་དམིགས་པ་ལ་རྩེ་གཅིག་ཏུ་འཇོག་པར་བྱེད་ཅིང་། དེ་ལྟར་བྱིང་ རྒོད་སྤངས་པ་ལས་ཏིང་ངེ་འཛིན་རང་གི་ངང་གིས་འབྱུང་བ་ཐོབ་སྟེ། དེ་རྒྱུན་དུ་གོམས་པ་ ལས་གཉེན་པོས་མངོན་པར་འདུ་མི་བྱེད་བཞིན་དུ་འབད་པ་དང་རྩོལ་བ་མེད་པར་ལྷུན་གྱིས་ གྲུབ་པའི་ངང་ནས་མཉམ་པར་འཇོག་པའོ། ། འབྲས་བུ་ལ་གསུམ་ལས། སྦྱངས་པ་ལ་བརྟེན་ནས་བསམ་གཏན་ཐོབ་ཚུལ་ནི། དེ་ ནས་དེ་ཡིས་ལུས་དང་སེམས། །ཤིན་ཏུ་སྦྱངས་པ་ཆེ་ཐོབ་ནས། །ཡིད་ལ

【現代漢語翻譯】 關於展示專注之四方面： 安住與遍安住：專注于所緣境，不使心散亂。若生散亂，迅速覺察，並再次專注于先前之所緣境，務必安住。 近住與調伏：具慧者應更進一步，將心攝入內。爲了見到功德，于專注中調伏其心。具慧菩薩應更進一步，通過殊勝之門將心攝入所緣境，從而近住。然後，爲了見到心安住后逐漸生起的功德，安住于專注之中，調伏沉沒與掉舉。 寂靜與近寂靜：爲了見到散亂之過患，不喜於此，而令其寂靜。貪慾、不悅等生起，亦如是令其寂靜。爲了見到煩惱和分別念所造成的散亂之過患，若因散亂而不喜于將心安住于所緣境，則修習對治，使散亂和不悅寂靜。若對慾望生起貪戀，或因嗔恨而生起不悅等，應如捨棄散亂一般，以對治之力令其近寂靜。 專注一境之等持之方式：此後，具誓者以策勵之心，令心現前專注。獲得自生之狀態，由串習故，無需造作。近寂靜之後，具誓菩薩們以策勵和努力，使心專注于所緣境。如此，通過捨棄沉沒和掉舉，獲得自生之專注狀態。由於持續串習，無需對治，便能在無勤中自然成就等持。 果之三方面：依于修習而獲得禪定之方式：此後，由此獲得身心之極度調柔。心中……

【English Translation】 Regarding the four aspects of demonstrating concentration: Abiding and Thorough Abiding: Focus on the object of focus, do not let the mind wander. If distraction arises, quickly recognize it, and refocus on the previous object of focus, making sure to abide. Close Abiding and Subduing: The wise should go further, drawing the mind inward. In order to see the merits, subdue the mind in concentration. Wise Bodhisattvas should go further, drawing the mind into the object of focus through the gate of excellence, thereby abiding closely. Then, in order to see the merits that gradually arise after the mind abides, abide in concentration, subduing sinking and excitement. Tranquility and Near Tranquility: In order to see the faults of distraction, dislike it and make it tranquil. If greed, displeasure, etc., arise, make them tranquil in the same way. In order to see the faults of distraction caused by afflictions and discriminations, if one dislikes settling the mind on the object of focus due to distraction, then practice the antidote to make distraction and displeasure tranquil. If attachment arises towards desire, or displeasure arises due to hatred, etc., one should make them nearly tranquil with the power of the antidote, just as one abandons distraction. The way to achieve single-pointed Samadhi: Thereafter, the one with vows, with an effort of mind, makes the mind presently focused. Obtaining a state of self-arising, through habituation, there is no need for fabrication. After near tranquility, the Bodhisattvas with vows, with encouragement and effort, make the mind focused on the object of focus. Thus, by abandoning sinking and excitement, one obtains a self-arising state of concentration. Because of continuous habituation, without the need for antidotes, one can naturally accomplish Samadhi without effort. The three aspects of the fruit: The way to attain Dhyana (meditative absorption) based on practice: Thereafter, through this, one obtains extreme pliancy of body and mind. In the mind...

---

་ བྱེད་དང་བཅས་ཞེས་བྱ། །དེ་ཡིས་དེ་ནི་འཕེལ་བྱས་ནས། །འཕེལ་བས་ རིང་དུ་འགྲོ་བ་ཡིས། །དངོས་གཞིའི་གནས་པ་དེ་ཐོབ་བོ། །སེམས་གནས་ པའི་ཐབས་དགུ་ཐོབ་པ་དེ་ནས་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་དེའི་ལུས་དང་སེམས་ཀྱི་གནས་ངན་ ལེན་ཅི་རིགས་པ་བྲལ་བས་ལས་སུ་རུང་བར་གྱུར་ཏེ། ཤིན་ཏུ་སྦྱངས་པ་ཆེན་པོ་ཐོབ་ནས་ ཡིད་ལ་བྱེད་པ་བཅུ་གཅིག་དང་བཅས་པ་ཞེས་བྱ་ཞིང་རྣལ་འབྱོར་པ་དེ་ཡིས་ཡིད་ལ་བྱེད་པ་ དེ་དག་ནི་འཕེལ་བར་བྱས་ནས། འཕེལ་བ་དེ་ཉིད་གོང་ནས་གོང་དུ་རིང་དུ་སྟེ་ཁྱད་པར་དུ་ འཕགས་པར་འགྲོ་བ་ཡིས་བསམ་གཏན་བཞིའི་དངོས་གཞིའི་གནས་པ་ཁྱད་པར་ཅན་དེ་ རྣམས་ཐོབ་བོ། ། མངོན་ཤེས་ལ་བརྟེན་ནས་སངས་རྒྱས་བསྟེན་ཚུལ་ནི། མངོན་ཤེས་དོན་དུ་གཉེར་ བས་དེ། །སྦྱངས་ན་ལས་སུ་རུང་བའི་མཆོག །བསམ་གཏན་ལ་ཐོབ་ 4-375 མངོན་པར་ཤེས། །མངོན་པར་བསྒྲུབས་པའི་སྒོ་ནས་དེ། །སངས་རྒྱས་ དཔག་ཏུ་མེད་པ་ལ། །མཆོད་པའི་ཕྱིར་དང་མཉམ་པའི་ཕྱིར། །འཇིག་ རྟེན་ཁམས་ནི་རྣམས་སུ་འགྲོ། །མངོན་པར་ཤེས་པ་དོན་དུ་གཉེར་བས་བསམ་ གཏན་གྱི་སེམས་དེ་སྲེད་པ་ལ་སོགས་པའི་སྐྱོན་སྤངས་ཏེ། ལུགས་དང་མཐུན་པ་དང་ལུགས་ ལས་ལྡོག་པ་ལ་སོགས་པ་ཇི་ལྟར་འདོད་པས་སྙོམས་པར་འཇུག་པའི་སྒོ་ནས་ལེགས་པར་ སྦྱངས་ན་ལུས་དང་སེམས་ལས་སུ་རུང་བའི་མཆོག་ཏུ་འགྱུར་ཞིང་། དེ་ལྟར་བསམ་གཏན་ ལ་བརྟེན་ནས་ཐོབ་པའི་རྫུ་འཕྲུལ་ལ་སོགས་པའི་མངོན་པར་ཤེས་པ་མངོན་པར་བསྒྲུབས་ པའི་སྒོ་ནས་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་དེ་རྣམས་ཡུལ་རྫོགས་པའི་སངས་རྒྱས་དཔག་ཏུ་མེད་པ་ རྣམས་ལ། བསོད་ནམས་ཀྱི་ཚོགས་ཀྱི་དོན་དུ་མཆོད་པ་རྒྱ་ཆེན་པོ་དབུལ་བའི་ཕྱིར་དང་། ཡེ་ ཤེས་ཀྱི་ཚོགས་ཀྱི་དོན་དུ་ཆོས་ཟབ་མོ་མཉན་པའི་ཕྱིར་དུ་ཕྱོགས་བཅུའི་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་ ནི་དཔག་ཏུ་མེད་པ་རྣམས་སུ་འགྲོ་ཞིང་བསྟེན་པར་བྱེད་དོ། ། དེ་དག་ལ་བརྟེན་ནས་ཕན་ཡོན་ཐོབ་ཚུལ་ནི། འདིས་ནི་སངས་རྒྱས་དཔག་ མེད་ལ། །བསྐལ་དཔག་མེད་པར་བསྙེན་བཀུར་བྱས། །དེ་ལ་བསྙེན་ བཀུར་བྱས་པའི་ཕྱིར། །སེམས་ནི་ལས་རུང་མཆོག་ཏུ་འགྱུར། །གང་ཟག་ བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཚོགས་ལམ་པ་འདིས་ནི་ཡུལ་སངས་རྒྱས་དཔག་ཏུ་མེད་པ་རྣམས་ལ་ དུས་བསྐལ་པ་གྲངས་དཔག་ཏུ་མེད་པ་གཅིག་གི་བར་དུ་ཆོས་དང་མཐུན་པའི་བསྙེན་བཀུར་ ཕུན་སུམ་ཚོགས་པར་བྱས་ཏེ། ཡུལ་བཟང་པོ་དེ་དག་ལ་བསྙེན་བཀུར་ཡང་ཡང་བྱས་ཤིང་ ཆོས་ཟབ་མོ་ཐོས་པའི་ཕྱིར་སྔར་བས་ཀྱང་སེམས་ནི་ལས་སུ་རུང་བ་མཆོག་ཏུ་འགྱུར་ཞིང་ བསམ་གཏན་དང་མངོན་པར་ཤེས་པ་གོང་ནས་གོང་དུ་འཕེལ་བར་འགྱུར་རོ། ། ཕན་ཡོན་ལྔ་ཐོབ་ཚུལ་ལ་ཐུན་མོང་དུ་བསྟན་པ་དང་། སོ་སོར་བཤད་པ་ལ་གཉིས་ལས། 4-376 དང་པོ་ནི། དེ་ནས་དེ་དག་སྔོན་རོལ་ཏུ། །ཕན་ཡོན་ལྔ་ནི་ཐོབ་འགྱུར་ཏེ། །

【現代漢語翻譯】 被稱為『伴隨作用』。通過它，作用得以增長，通過增長，作用逐漸延伸，從而獲得實際的住處。獲得九種住心之法后，菩薩的身心擺脫各種不良狀態，變得堪能，獲得極大的調柔性，被稱為『伴隨十一種作意』，瑜伽士通過增長這些作意，使增長本身從一個高度延伸到另一個高度，即變得卓越，從而獲得四禪的實際住處，即那些特殊的住處。 依仗神通而侍奉佛陀的方式：爲了神通而努力，如果加以訓練，就能達到堪能的極致。通過獲得禪定，就能獲得神通。通過神通的成就，就能在無數的佛陀面前，爲了供養和學習，前往各個世界。爲了追求神通，禪定的心要遠離貪慾等過失，通過隨順和違逆等方式，隨心所欲地進入等持，如果能善加訓練，身心就能達到堪能的極致。因此，通過依仗禪定而獲得的神通等成就，菩薩們就能在圓滿的佛陀面前，爲了積累福德資糧而獻上廣大的供養，爲了積累智慧資糧而聽聞甚深的佛法，從而前往並侍奉十方無量無邊的世界。 依仗這些而獲得利益的方式：通過這些，在無數的佛陀面前，在無數劫中進行侍奉。由於侍奉這些佛陀，心變得極其堪能。這位處於資糧道的菩薩，在無數的佛陀面前，在無數劫的時間裡，進行了如法的圓滿侍奉。由於反覆侍奉這些殊勝的對境，並聽聞甚深的佛法，他的心比以前更加堪能，禪定和神通也越來越增長。 獲得五種利益的方式分為共同的闡述和分別的解釋兩種。首先是：從那以後，他們將逐漸獲得五種利益。

【English Translation】 It is called 'Accompanied by Action'. Through it, action is increased; through increase, action gradually extends, thereby attaining the actual dwelling place. After attaining the nine methods of abiding in the mind, the Bodhisattva's body and mind are freed from various negative states, becoming capable and attaining great pliancy, called 'Accompanied by Eleven Mental Activities'. The yogi, by increasing these mental activities, makes the increase itself extend from one height to another, that is, becoming excellent, thereby attaining the actual dwelling places of the four dhyanas, that is, those special dwelling places. The way to serve the Buddha by relying on clairvoyance: Striving for clairvoyance, if trained, can reach the ultimate of capability. By attaining dhyana, one can attain clairvoyance. Through the accomplishment of clairvoyance, one can go to various worlds in front of countless Buddhas for the sake of offering and learning. In order to pursue clairvoyance, the mind of dhyana must be free from faults such as greed. Through entering samadhi at will in ways such as conforming and opposing, if one can train well, the body and mind can reach the ultimate of capability. Therefore, through the accomplishments of clairvoyance and so on obtained by relying on dhyana, Bodhisattvas can offer vast offerings in front of perfect Buddhas for the sake of accumulating merit, and listen to profound Dharma for the sake of accumulating wisdom, thereby going to and serving countless worlds in the ten directions. The way to obtain benefits by relying on these: Through these, one serves countless Buddhas for countless kalpas. Because of serving these Buddhas, the mind becomes extremely capable. This Bodhisattva on the path of accumulation has performed perfect service in accordance with the Dharma in front of countless Buddhas for countless kalpas. Because of repeatedly serving these excellent objects and hearing the profound Dharma, his mind becomes more capable than before, and dhyana and clairvoyance also increase more and more. The way to obtain the five benefits is divided into two types: common explanation and separate explanation. The first is: From then on, they will gradually obtain the five benefits.

---

དེས་ན་རྣམ་པར་དག་པའི་སྣོད། །བླ་ན་མེད་པ་ཉིད་དུ་འགྱུར། །ལུས་ སེམས་ལས་སུ་རུང་བ་ཐོབ་ཅིང་བསམ་གཏན་དང་མངོན་ཤེས་ལ་བརྟེན་ནས་སངས་རྒྱས་ བསྟེན་པ་ལ་སོགས་པའི་རྗེས་དེ་ནས་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་དེ་དག་ལྷག་བསམ་རྣམ་པར་ དག་པའི་ས་རིམ་གྱིས་ཐོབ་པར་འགྱུར་བའི་སྔོན་རོལ་ཏུ་ཞི་གནས་ལྷག་མཐོང་གི་ཕྱོགས་དང་ མཐུན་པའི་ཕན་ཡོན་རྣམ་པ་ལྔ་ནི་ཐོབ་པར་འགྱུར་ཏེ། དེས་ན་སེམས་ཀྱི་རྒྱུད་སྒྲིབ་པས་རྣམ་ པར་དག་པའི་སྣོད་ཐེག་པ་བླ་ན་མེད་པའི་ཡོན་ཏན་རྣམས་འཕེལ་བ་ཉིད་དུ་འགྱུར་རོ། ། སོ་སོའི་དོན་ལ་གསུམ་ལས། (དང་པོ་)ཞི་གནས་ཀྱི་ཕྱོགས་དང་མཐུན་པ་ནི། ལུས་ལ་ གནས་ངན་ལེན་པ་ཀུན། །སྐད་ཅིག་རེ་རེ་ལ་ཟད་འགྱུར། །ལུས་དང་ སེམས་ནི་ཀུན་ཏུ་ཡང་། །ཤིན་ཏུ་སྦྱངས་པས་གང་བར་འགྱུར། །ལུས་ལྕི་ ཞིང་མི་བདེ་བས་དགེ་བ་ལ་སྦྱོར་མི་བཟོད་པ་ལུས་ཀྱི་གནས་ངན་ལེན་དང་། སེམས་བྱིང་རྒོད་ དུ་གྱུར་བས་དམིགས་པ་ལ་གཏོད་མི་ནུས་པ་སེམས་ཀྱི་གནས་ངན་ལེན་པ་ཀུན་སྐད་ཅིག་རེ་ རེ་ལ་ཟད་པར་འགྱུར་བ་དང་། ལུས་དང་སེམས་ནི་ཀུན་ཏུ་ཡང་བདེ་ཞིང་གསལ་བའི་སྒོ་ནས་ ལས་སུ་རུང་ཞིང་ཤིན་ཏུ་སྦྱངས་པས་གང་སྟེ་ཇི་ལྟར་འདོད་པ་བཞིན་དགེ་བ་ལ་བཀོལ་དུ་རུང་ བར་འགྱུར་བའོ། ། (གཉིས་པ་)ལྷག་མཐོང་གི་ཕྱོགས་དང་མཐུན་པ་ནི། ཆོས་ཀྱི་སྣང་བ་ཐམས་ཅད་ དུ། །ཡོངས་སུ་ཆད་མེད་རྟོགས་པར་འགྱུར། །ཡང་དག་པ་ཡི་རྒྱུ་མཚན་ ནི། །མ་བརྟགས་པ་དག་རབ་ཏུ་མཐོང་། །མདོ་སྡེ་ལ་སོགས་པ་གསུང་རབ་ལུང་ གི་ཆོས་རྣམས་ལ་འདྲིས་ཤིང་མ་བརྗེད་པའི་སྒོ་ནས་ཤེས་རབ་ཀྱི་སྣང་བ་ཕྱོགས་ཐམས་ཅད་ དུ་ཡོངས་སུ་ཆད་པ་མེད་ཅིང་ཚད་མེད་པ་རྟོགས་པར་འགྱུར་བ་དང་། ཆོས་ཉིད་ཡང་དག་ 4-377 པའི་དོན་རིམ་གྱིས་མངོན་སུམ་དུ་འགྱུར་བའི་རྒྱུ་མཚན་ནི། འདུས་མ་བྱས་ཤིང་རྟོག་པས་ མ་བརྟགས་བཞིན་དུ་སངས་རྒྱས་འཁོར་དང་བཅས་པ་ལ་སོགས་པ་དག་རབ་ཏུ་མཐོང་བར་ འགྱུར་བའོ། ། (གསུམ་པ་)གཉི་གའི་ཕྱོགས་དང་མཐུན་པ་ནི། དེ་བཞིན་ཆོས་སྐུ་རབ་རྫོགས་ དང་། །རྣམ་པར་དག་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར། །བློ་དང་ལྡན་པ་རྣམ་ཀུན་ཏུ། ། རྟག་ཏུ་རྒྱུ་ཡོངས་སྨིན་པར་བྱེད། །རྟགས་ཁྱད་པར་ཅན་མཐོང་བ་དེ་བཞིན་དུ་ས་ བཅུ་པ་ལ་ཆོས་ཀྱི་སྐུ་མངོན་སུམ་དུ་མཐོང་བ་རབ་ཏུ་རྫོགས་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར་དང་། སངས་ རྒྱས་ཀྱི་ས་ལ་སྒྲིབ་པ་གཉིས་བག་ཆགས་དང་བཅས་པས་རྣམ་པར་དག་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར། བློ་དང་ལྡན་པ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་རྣམ་པ་ཀུན་ཏུ་དུས་རྟག་ཏུ་རྒྱུན་མི་འཆད་པར་ ཡོན་ཏན་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་དེ་དག་འགྲུབ་པའི་རྒྱུ་ཚོགས་གཉིས་ཀྱི་སྦྱོར་བ་ཡོངས་སུ་[སྨིན་ {འཛིན་}པར་བྱེད་པའོ། །འགྲེལ་བར་ཕན་ཡོན་ལྔ་པོ་འདི་དག་ལས་གསུམ་ནི་ཞི་གནས་ཀྱི་ ཕྱོགས་དང་མཐུན་པ་ཡིན་ལ། གཉི

【現代漢語翻譯】 因此，成為完全清凈的容器，將轉變為無上之境。獲得身心堪能，憑藉禪定和神通，以及依止佛陀等行為之後，那些菩薩將逐漸獲得完全清凈的勝解行地，在此之前，將獲得與止觀雙運相應的五種利益。因此，心的相續被遮蔽，成為完全清凈的容器，無上乘的功德將會增長。 從各自的意義上來說，有三種情況：（第一）與止的方面相符： 身體的痛苦感受，在每一個瞬間都會消失。身心總是，充滿極度的輕安。身體沉重不適，無法行善，這是身體的痛苦感受；心變得昏沉或掉舉，無法專注于目標，這是心的痛苦感受。這些都會在每一個瞬間消失。身心總是舒適和清晰，變得堪能，充滿極度的輕安，可以隨心所欲地用於行善。 （第二）與觀的方面相符： 對一切法的顯現，將完全不斷地證悟。真實的理由是，未經分別的事物也能清楚地看見。對於《經部》等聖教的法，通過熟悉和不忘失，智慧的顯現將在各個方面完全不斷且無限地證悟。法性的真實意義將逐漸顯現的理由是：不經造作和分別，就能清楚地看見佛陀及其眷屬等。 （第三）與二者的方面相符： 同樣，爲了圓滿法身，爲了完全清凈，具慧者在一切時，總是使因完全成熟。如同見到特殊的徵兆一樣，爲了圓滿地顯現十地菩薩所見的法身，以及爲了在佛地完全清凈二障及其習氣，具慧的菩薩們在一切時，總是不斷地使成就這些功德之因——二資糧的結合——完全成熟。註釋中說，這五種利益中的三種與止的方面相符，兩種與觀的方面相符。

【English Translation】 Therefore, becoming a completely pure vessel, it will transform into the unsurpassed state. Having obtained the ability of body and mind, relying on meditation and clairvoyance, and following the example of relying on the Buddha, those Bodhisattvas will gradually attain the completely pure ground of adhimukti (勝解行地). Before this, they will obtain five benefits corresponding to the union of śamatha (止, Calming the Mind) and vipaśyanā (觀, Insight). Therefore, the mind's continuum is obscured, becoming a completely pure vessel, and the qualities of the unsurpassed vehicle will increase. From their respective meanings, there are three situations: (First) Corresponding to the aspect of śamatha: All the painful sensations of the body will disappear in every moment. Body and mind are always filled with extreme pliability. The heaviness and discomfort of the body, making it unbearable to engage in virtue, is the painful sensation of the body; the mind becoming dull or agitated, unable to focus on the object, is the painful sensation of the mind. All these will disappear in every moment. Body and mind are always comfortable and clear, becoming capable, filled with extreme pliability, and can be used for virtue as desired. (Second) Corresponding to the aspect of vipaśyanā: The appearance of all dharmas will be completely and continuously realized. The reason for the truth is that things that have not been conceptualized can also be seen clearly. For the dharmas of the scriptures such as the Sutras, through familiarity and non-forgetfulness, the appearance of wisdom will be completely and continuously realized in all aspects. The reason why the true meaning of dharmata will gradually manifest is that, without fabrication and conceptualization, the Buddha and his retinue can be seen clearly. (Third) Corresponding to the aspect of both: Similarly, in order to perfect the Dharmakāya (法身, Body of Dharma), in order to be completely purified, those with wisdom always, at all times, cause the cause to fully mature. Just as seeing special signs, in order to fully manifest the Dharmakāya seen by the tenth-ground Bodhisattva, and in order to completely purify the two obscurations and their habitual tendencies on the Buddha-ground, the wise Bodhisattvas always, at all times, continuously cause the combination of the two accumulations—the cause for achieving these qualities—to fully mature. The commentary says that three of these five benefits correspond to the aspect of śamatha, and two correspond to the aspect of vipaśyanā.

---

ས་ནི་ལྷག་མཐོང་གི་ཕྱོགས་དང་མཐུན་པ་ཡིན་པར་རིག་ པར་བྱ་སྟེ། ཞེས་གསུངས་པ་ལ་འགྲེལ་བཤད་དག་ལས། ལུས་དང་སེམས་ཤིན་ཏུ་སྦྱངས་ པ་གཉིས་རེ་རེར་བྱས་པ་དང་གནས་ངན་ལེན་ཟད་པ་གསུམ་ཞི་གནས་དང་། དེ་ནས་གཉིས་ ལྷག་མཐོང་དང་། ཆོས་སྐུ་རྫོགས་ཤིང་དག་པའི་རྒྱུ་འཛིན་པ་ནི་གཉི་གའི་ཕྱོགས་དང་མཐུན་ པའོ་ཞེས་ཀྱང་གསུངས་སོ། ། ༈ སྦྱོར་བའི་ལམ། སྦྱོར་ལམ་ལ། དྲོད་སོགས་རིམ་གྱིས་ཐོབ་ཚུལ་དང་། ཁྱད་པར་བཤད་དེ་དོན་བསྡུའོ། ། དང་པོ་ལ་དྲོ་བར་གྱུར་པ་དང་རྩེ་མོ་དང་བཟོད་པ་དང་ཆོས་མཆོག་སྟེ་བཞི་ལས། དང་པོ་ནི། དེ་ནས་དེ་འདྲར་གྱུར་པ་ཡི། །བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ མཉམ་བཞག་པས། །ཡིད་ཀྱི་བརྗོད་པ་མ་གཏོགས་པ། །དོན་ཀུན་རབ་ 4-378 ཏུ་མི་མཐོང་ངོ་། །ཚོགས་ལམ་ཐར་པ་ཆ་མཐུན་རྫོགས་པའི་རྗེས་དེ་ནས་སྦྱོར་ལམ་ངེས་ པར་འབྱེད་པའི་ཆ་དང་མཐུན་པ་རྣམས་ཏེ། བསམ་གཏན་དང་མངོན་ཤེས་ལ་བརྟེན་ནས་ ཐེག་པ་བླ་ན་མེད་པའི་སྣོད་དེ་འདྲར་གྱུར་པའི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་དམིགས་པ་ལ་སེམས་ མཉམ་པར་བཞག་པས་ཆོས་ཐམས་ཅད་ཡིད་ཀྱིས་བརྗོད་པ་ལས་མ་གཏོགས་པ་ཕྱི་རོལ་གྱི་ དོན་ཀུན་རབ་ཏུ་མི་མཐོང་ངོ་། །ཡིད་ཀྱིས་བརྗོད་པ་ཁོ་ན་རང་དང་སྤྱིའི་མཚན་ཉིད་དུ་སྣང་ བ་དེ་ནི་བདེན་པ་རྣམས་ལ་གཟུང་བ་རང་བཞིན་མེད་པར་རྟོགས་པའི་ཆོས་ཀྱི་སྣང་བ་ཐོབ་ པའི་ཞི་གནས་ལྷག་མཐོང་མཚུངས་ལྡན་དང་བཅས་པ་སྟེ། གཙུབ་ཤིང་ལས་མེ་འབྱུང་བ་ལྟར་ ཟག་མེད་ཡེ་ཤེས་མེ་ལྟ་བུ་སྐྱེ་བའི་སྔ་ལྟས་ཡིན་པས་དྲོ་བར་གྱུར་པ་ཞེས་བྱའོ། །ཆུ་བོ་ཚྭ་རྒོ་ ཅན་གྱི་མདོ་ལས། སྣང་བ་ཞེས་བྱ་བ་འདི་ནི་ཆོས་ལ་ངེས་པར་རྟོག་པའི་བཟོད་པའི་ཚིག་བླ་ དྭགས་སོ་ཞེས་གསུངས་པ་ནི། ཆོས་ཐམས་ཅད་སེམས་སུ་རྟོགས་པ་ལ་མི་སྐྲག་པའི་བཟོད་པ་ ལ་དགོངས་པའོ། ། (གཉིས་པ་)རྩེ་མོ་ནི། ཆོས་ཀྱི་སྣང་བ་འཕེལ་བྱའི་ཕྱིར། །བརྩོན་འགྲུས་ བརྟན་པ་རྟག་ཏུ་བརྩོན། །གཟུང་བ་མེད་པར་རྟོགས་པའི་ཆོས་ཀྱི་སྣང་བ་དེ་ཉིད་སྔ་མ་ ལས་གོང་དུ་འཕེལ་བར་བྱ་བའི་ཕྱིར། ཅུང་ཟད་ཙམ་གྱིས་ཆོག་པར་འཛིན་པ་ལ་{མི་}གནས་ པའི་བརྩོན་འགྲུས་བར་ཆད་ཀྱི་མི་གཡོ་བའི་བརྟན་པ་རྟག་ཏུ་བརྩོན་པ་དེ་ནི་བདེན་པ་རྣམས་ ལ་སྣང་བ་མཆེད་པའི་ཞི་གནས་ལྷག་མཐོང་མཚུངས་ལྡན་དང་བཅས་པ་སྟེ། དགེ་བའི་རྩ་བ་ གཡོ་བ་རྣམས་ཀྱི་རབ་མཐའ་ཡིན་པས་རྩེ་མོར་གྱུར་པ་ཞེས་བྱའོ། ། (གསུམ་པ་)བཟོད་པ་ནི། ཆོས་ཀྱི་སྣང་བ་འཕེལ་ནས་ནི། །སེམས་ཙམ་ལ་ ནི་གནས་པར་འགྱུར། །དེ་ནས་དོན་དུ་སྣང་བ་ཀུན། །སེམས་སུ་རབ་ཏུ་ མཐོང་བར་འགྱུར། །སླར་ཡང་གཟུང་བ་རང་བཞིན་མེད་པར་རྟོགས་པའི་ཆོས་ཀྱི་སྣང་ 4-379 བ་དེ་ཉིད་སྔ་མ་ལས་ཀྱང་ཆེས་ཆེར་འཕེལ་ཞིང་མཆེད་པར་འགྱུར་ནས་ནི། འདི་ཐམས་ཅད་ སེམས་ཁོ་ནར་ཟད་དོ་ཞེས་རྟ

【現代漢語翻譯】 應知，地與勝觀（梵文：Vipaśyanā，深刻的內觀）之品性相符。對此，註釋中說：身心極度調柔為二，斷盡惡趣三者為奢摩他（梵文：Śamatha，止禪），其後二者為毗缽舍那（梵文：Vipaśyanā，勝觀），執持圓滿清凈法身之因，則與二者之品性相符。 修道 修道包括：暖位等次第獲得之方式，以及特殊的解釋，並總結其要義。 首先是暖位等四者：暖位、頂位、忍位和世第一法。 初者為： 『其後如是之菩薩， 等持之時， 除卻意之言說外， 一切義皆不見。』 在資糧道（梵文：saṃbhāra-mārga）的順解脫分圓滿之後，與修道決定生起之分相符者，即是依靠禪定和神通，成為殊勝大乘之器的菩薩，于所緣境上等持其心，則一切法皆不以外境之義顯現，唯有意的言說。唯有意的言說顯現為自相和共相，此乃證悟諸法無自性之法相，獲得止觀雙運，如鉆木取火般，是生起無漏智慧之火的先兆，故稱為暖位。于《鹽水河經》中說：『顯現，此乃於法決定證悟之忍位之殊勝語。』此乃指于證悟一切法皆為心識時不生恐懼之忍位。 （二者）頂位： 『為使法相增， 恒常勤奮持堅毅。』 為使證悟無所執之法相，較之前者更為增上，不以少許為足，恒常勤奮于不為間斷所動搖之堅毅，此乃諸法顯現增盛之止觀雙運，是善根動搖之極致，故稱為頂位。 （三者）忍位： 『法相增盛后， 安住于唯心， 其後一切義顯現， 皆見為心。』 再次，證悟無所執之法相，較之前者更為增盛和廣大，此一切皆是唯心所現。

【English Translation】 It should be known that the ground is in accordance with the aspect of Vipaśyanā (insight). Regarding this, the commentaries state: The extreme taming of body and mind as two separate aspects, and the exhaustion of the three lower realms, constitute Śamatha (tranquility meditation). The subsequent two constitute Vipaśyanā (insight meditation). Holding the cause of the complete and pure Dharmakāya (body of truth) is in accordance with the aspect of both. The Path of Application The path of application includes: the manner in which warmth and other qualities are gradually attained, a special explanation, and a summary of the meaning. Firstly, there are four: warmth, peak, forbearance, and supreme mundane qualities. The first is: 'Thereafter, a Bodhisattva who has become like that, When in meditative equipoise, Except for the expression of mind, Does not see any objects at all.' After the completion of the qualities conducive to liberation on the accumulation path (saṃbhāra-mārga), those qualities that are in accordance with the definitive arising of the path of application are those Bodhisattvas who, relying on meditative concentration and clairvoyance, have become vessels of the unsurpassed vehicle. By placing the mind in meditative equipoise on the object of focus, they do not see any external objects at all, except for the expression of mind. The expression of mind alone appears as its own and general characteristics. This is the union of Śamatha and Vipaśyanā that has attained the appearance of phenomena, realizing that phenomena are without inherent existence. Like fire arising from friction, it is a precursor to the arising of the fire-like stainless wisdom, and is therefore called 'warmth'. In the Sutra of the Salty River, it is said: 'Appearance, this is a superior term for the forbearance of definitive realization of phenomena.' This refers to the forbearance of not being afraid of realizing that all phenomena are mind. (Two) Peak: 'For the sake of increasing the appearance of phenomena, Always strive with steadfast diligence.' In order to increase the appearance of phenomena, realizing that there is nothing to grasp, beyond what was before, one always strives with steadfast diligence that is unwavering in the face of obstacles. This is the union of Śamatha and Vipaśyanā in which the appearance of phenomena expands, and is the ultimate limit of the movement of virtuous roots, and is therefore called 'peak'. (Three) Forbearance: 'After the appearance of phenomena has increased, One abides in mind-only, Thereafter, all appearances of objects, Are clearly seen as mind.' Again, the appearance of phenomena, realizing that there is nothing to grasp, increases and expands even more than before. All of this is exhausted as mind-only.

---

ོགས་པའི་ཕྱིར་སེམས་ཙམ་ལ་ནི་གནས་པར་འགྱུར་ཞིང་། དེ་ ནས་དོན་དུ་སྣང་བ་འདི་མ་ལུས་པ་ཀུན་སེམས་སུ་རབ་ཏུ་མཐོང་བར་འགྱུར་གྱི། སེམས་ལས་ གཞན་པ་ནི་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བར་རིག་ཅིང་། དེ་ཚེ་དེ་ཡི་གཟུང་བ་ཡི། །རྣམ་པར་ གཡེང་བ་དེ་སྤོང་འགྱུར། །དེ་ནས་དེ་ལ་འཛིན་པ་ཡི། །རྣམ་པར་གཡེང་ བ་འབའ་ཞིག་ལུས། །སྣང་བ་ཐམས་ཅད་སེམས་ཙམ་དུ་རྟོགས་པ་དེའི་ཚེ་བྱང་ཆུབ་ སེམས་དཔའ་དེ་ཡི་གཟུང་བ་བདེན་པར་འཛིན་པའི་རྣམ་པར་གཡེང་བ་དེ་སྤོང་བར་འགྱུར་བ་ དེ་ཁོ་ན་ཉིད་ཀྱི་ཕྱོགས་གཅིག་ལ་ཞུགས་པ་དང་། དེ་ནས་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་དེ་ལ་འཛིན་ པ་སེམས་ཙམ་དུ་བདེན་པའི་རྣམ་པར་གཡེང་བ་འབའ་ཞིག་ལུས་ཀྱང་འཛིན་མེད་དུ་རྟོགས་ པའི་རྗེས་སུ་སོང་བའི་ཞི་གནས་ལྷག་མཐོང་མཚུངས་ལྡན་དང་བཅས་པ་སྟེ་མི་གཡོ་བའི་སྒོ་ ནས་བདེན་པ་མཐོང་བའི་ལམ་དང་རྗེས་སུ་མཐུན་པའི་བཟོད་པ་ཞེས་བྱའོ། ། (བཞི་པ་)ཆོས་མཆོག་ནི། དེ་ཚེ་བར་ཆད་མེད་པ་ཡི། །ཏིང་ངེ་འཛིན་ལ་མྱུར་ དུ་རེག །བཟོད་པའི་རྟོགས་པ་མཐར་ཕྱིན་པ་དེའི་ཚེ། མཐོང་ལམ་སྐྱེ་བ་ལ་ཆོས་གཞན་ གྱིས་བར་ཆད་མེད་པའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་ཞི་གནས་དང་ལྷག་མཐོང་མཚུངས་ལྡན་དང་བཅས་པ་ ལ་མྱུར་དུ་རེག་པ་སྟེ། སྐལ་མཉམ་གྱི་རྒྱུ་མེད་ཀྱང་འཕགས་པའི་ལམ་རྩལ་གྱིས་འདྲེན་ནུས་ པས་འཇིག་རྟེན་པའི་ཆོས་ཀྱི་མཆོག་ཅེས་བྱའོ། ། (གཉིས་པ་)ཁྱད་པར་དང་བསྡུ་བ་ནི། ཇི་ལྟར་དེ་ཡི་མཇུག་ཐོགས་སུ། །འཛིན་ པའི་རྣམ་པར་གཡེང་བ་སྤོང་། །འདི་དག་གོ་རིམ་བཞིན་དུ་ནི། །དྲོ་བར་ གྱུར་སོགས་ཡིན་ཤེས་བྱ། །ཅིའི་ཕྱིར་ཆོས་མཆོག་ལ་བར་ཆད་མེད་པ་ཞེས་བྱ་ཞེ་ན། འདི་ལྟར་དེའི་འཇུག་ཐོགས་སུ་གཟུང་བ་མེད་པས་འཛིན་པའང་མེད་ཅེས་རྟོགས་ནས་འཛིན་ 4-380 པའི་རྣམ་པར་གཡེང་བའང་སྤོང་ཞིང་། དེ་མ་ཐག་མཐོང་ལམ་སྐྱེ་བར་འགྱུར་བའི་ཕྱིར་རོ། ། དེ་ལྟར་ན་ངེས་པར་འབྱེད་པའི་ཆ་དང་མཐུན་པ་བཞི་པོ་འདི་དག་གོ་རིམ་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་དུ་ ནི་སྔར་བཤད་པ་ལྟར་དྲོ་བར་གྱུར་པ་དང་སོགས་པ་སྟེ། རྩེ་མོ་དང་བཟོད་པ་དང་ཆོས་མཆོག་ རྣམས་ཡིན་པར་ཤེས་པར་བྱའོ། ། ༈ མཐོང་བའི་ལམ། མཐོང་ལམ་ལ་ཐོབ་ཚུལ་མདོར་བསྟན། ཁྱད་པར་རྒྱས་བཤད། ཆེ་བས་དོན་བསྡུའོ། ། དང་པོ་ནི། དེ་བས་དེ་ནི་འཇིག་རྟེན་ལས། །འདས་པའི་ཡེ་ཤེས་བླ་མེད་པ། ། རྣམ་པར་མི་རྟོག་དྲི་མ་མེད། །འཛིན་པ་གཉིས་དང་བྲལ་བ་ཐོབ། །སྦྱོར་ ལམ་ཆོས་མཆོག་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པའི་རྗེས་དེ་ནས་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་འཕགས་པ་ དེས་ནི་ཡེ་ཤེས་དེ་འཇིག་རྟེན་པ་རྣམས་ལ་མེད་ཅིང་འཇིག་རྟེན་པའི་སྤྱོད་ཡུལ་མ་ཡིན་པས། འཇིག་རྟེན་ལས་འདས་པའི་ཡེ་ཤེས་བདེན་པ་བཞིའི་ཆོས་ཉིད་མངོན་སུམ་དུ་རྟོགས་པ། ཉན་ རང་ལ་སོགས་པ་ལས་མཆོག་ཏུ་གྱུར་པས་ཐེག་པ་བླ་ན་མེད་པ། གཟུ

【現代漢語翻譯】 因此，心僅住於心，然後，所有顯現的事物都完全被視為心，要知道它不是心以外的東西。那時，他的所取之散亂將會被捨棄，然後，只剩下對它的能取之散亂。當一切顯現被理解為唯心時，菩薩捨棄了對所取為真實的執著之散亂，這僅僅是進入了實相的一個方面。然後，菩薩唯有對能取為真實的執著之散亂，也隨之證悟無執，並伴隨著止觀雙運，以不動搖的方式，是與見真理之道相符的忍位。 (第四，最高法)那時，他迅速觸及無間三摩地。當忍位的證悟達到圓滿時，在見道生起時，他迅速觸及無有其他法作為障礙的三摩地，即止觀雙運。即使沒有同分因，也能以聖道的力量引導，因此被稱為世間法的頂峰。 (第二，特點和總結)如何在其緊隨之後，捨棄能取之散亂？應當知道這些依次是暖位等。為什麼最高法被稱為無間法？因為在其緊隨之後，證悟到沒有所取，因此也沒有能取，從而捨棄了能取之散亂，並且立即生起見道。因此，這四個與抉擇分相應的法，應當知道它們依次是如前所述的暖位等，即頂位、忍位和最高法。 見道 見道包括簡要地展示獲得的方式、詳細地解釋特點以及通過偉大來總結意義。 首先，因此，他獲得了超越世間的無上智慧，無分別、無垢染，遠離二取。在加行道最高法圓滿之後，菩薩聖者獲得了這種智慧，它不是世間人所擁有的，也不是世間行為的範圍，因此是超越世間的智慧，直接證悟四諦的法性。它超越了聲聞緣覺等，因此是無上乘。由於沒有色

【English Translation】 Therefore, the mind dwells only in mind, and then, all appearances are thoroughly seen as mind; know that it is not other than mind. At that time, his distraction of the apprehended will be abandoned, and then, only the distraction of the apprehender towards it remains. When all appearances are realized as mind-only, the Bodhisattva abandons the distraction of apprehending the apprehended as true, which is merely entering one aspect of reality. Then, the Bodhisattva only has the distraction of apprehending the apprehender as true in mind-only, but also follows the realization of non-apprehension, accompanied by shamatha and vipassana in union, and through immovability, it is called the kshanti (patience) that accords with the path of seeing truth. (Fourth, Supreme Dharma) At that time, he quickly touches the samadhi without interruption. When the realization of kshanti is perfected, at the arising of the path of seeing, he quickly touches the samadhi without any other dharma as an obstacle, which is shamatha and vipassana in union. Even without a cause of equal share, it can be guided by the power of the noble path, therefore it is called the supreme of worldly dharmas. (Second, Characteristics and Summary) How, immediately after that, is the distraction of the apprehender abandoned? It should be known that these are successively the warm stage, etc. Why is the Supreme Dharma called uninterrupted? Because immediately after that, realizing that there is no apprehended, therefore there is no apprehender, thus abandoning the distraction of the apprehender, and immediately the path of seeing arises. Therefore, these four dharmas corresponding to the part of ascertainment should be known as the warm stage, etc., as previously explained, namely the peak, kshanti, and Supreme Dharma. The Path of Seeing The Path of Seeing includes briefly showing the way to obtain it, explaining the characteristics in detail, and summarizing the meaning through greatness. Firstly, therefore, he obtains the unsurpassed wisdom that transcends the world, non-conceptual, without defilements, and free from dualistic grasping. After the perfection of the Supreme Dharma of the path of application, the noble Bodhisattva obtains this wisdom, which is not possessed by worldly beings and is not the realm of worldly activities, therefore it is the wisdom that transcends the world, directly realizing the nature of the four truths. It surpasses the Shravakas and Pratyekabuddhas, etc., therefore it is the unsurpassed vehicle. Because there is no form

---

ང་བ་དང་འཛིན་པར་ རྣམ་པར་མི་རྟོག་ཅིང་མཐོང་བས་སྤང་བར་བྱ་བའི་ཉོན་མོངས་པའི་དྲི་མ་མེད་པ་ཡུལ་དང་ ཡུལ་ཅན་དུ་འཛིན་པ་གཉིས་དང་བྲལ་བའི་ཞི་གནས་ལྷག་མཐོང་མཚུངས་ལྡན་དང་བཅས་ པ་ཐོབ་པ་སྟེ། མདོ་ལས་ཀྱང་། ཆོས་རྣམས་ལ་ཆོས་ཀྱི་མིག་རྡུལ་མེད་ཅིང་དྲི་མ་དང་བྲལ་བ་ རྣམ་པར་དག་པ་སྐྱེས་སོ་ཞེས་གསུངས་པ་ལྟར་རོ། ། (གཉིས་པ་)ཁྱད་པར་ལ་ལྔ་སྟེ། རྟེན་གྱི་ཁྱད་པར། རྟོགས་པའི་ཁྱད་པར། སྤངས་པའི་ཁྱད་ པར། དམིགས་པའི་ཁྱད་པར། གྲོགས་ཀྱི་ཁྱད་པར་རོ། ། དང་པོ་ནི། དེ་འདིའི་གནས་ཡོངས་གྱུར་པ་སྟེ། །ས་ནི་དང་པོ་ཡིན་ པར་འདོད། །འདི་དེའི་བསྐལ་པ་དཔག་མེད་ཀྱིས། །ཤིན་ཏུ་རྣམ་པར་ དག་པར་འགྱུར། །མཐོང་ལམ་ཐོབ་པ་དེ་ནི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་འདིའི་འཇིག་རྟེན་ 4-381 པའི་ལམ་འཇིག་རྟེན་ལས་འདས་པའི་ལམ་དུ་གནས་ཡོངས་སུ་གྱུར་པ་སྟེ། རྟེན་གྱི་སྒོ་ནས་ ས་ནི་དང་པོ་རབ་ཏུ་དགའ་བ་དང་ལྷན་ཅིག་སྐྱེ་བ་ཡིན་པར་འདོད་ཅིང་། ས་དང་པོར་མཐོང་ ལམ་ཐོབ་པ་འདི་ནི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་དེའི་བསྐལ་པ་དཔག་ཏུ་མེད་པར་ཚོགས་གཉིས་ བསགས་པ་ཉིད་ཀྱིས་མཐོང་སྤང་མ་ལུས་པ་ཤིན་ཏུ་རྣམ་པར་དག་པར་འགྱུར་བའོ། །དེ་ཡང་། གཅིག་བཅུ་བརྒྱ་སྟོང་ཁྲི་འབུམ་དང་། །ས་ཡ་བྱེ་བ་དུང་ཕྱུར་དང་། །ཐེར་འབུམ་ཁྲག་ཁྲིག་རབ་ བཀྲམ་སོགས། །ཕྱི་མ་ཕྱི་མ་བཅུ་འགྱུར་ཉིད། །ཅེས་པ་ལ་སོགས་པ་གྲངས་ཀྱི་གནས་གཞན་ དྲུག་ཅུའི་ཕྱི་མ་ནི་གྲངས་མེད་ཡིན་ལ། མོས་སྤྱོད་ཀྱི་སར་བསྐལ་བ་གྲངས་མེད་གཅིག་གི་ བར་དུ་ཚོགས་བསགས་པ་ལས་ས་དང་པོ་ཐོབ་ཅེས་པའི་དོན་ནོ། ། (གཉིས་པ་)རྟོགས་པ་ལ་གཉིས་ལས། (དང་པོ་)ཆོས་དབྱིངས་མཉམ་ཉིད་རྟོགས་ཚུལ་ནི། ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་ནི་མཉམ་པ་ཉིད། །རབ་ཏུ་རྟོགས་ནས་དེ་ཡི་ཚེ། །རྟག་ ཏུ་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ལ། །བདག་དང་མཚུངས་པའི་སེམས་ཐོབ་ སྟེ། །དོན་དམ་པའི་བདེན་པ་ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་དེ་བཞིན་ཉིད་ནི་འཁོར་འདས་ཐམས་ཅད་ཀྱི་ རང་བཞིན་དུ་མཉམ་པ་ཉིད་ཀྱི་དོན་མངོན་སུམ་དུ་རབ་ཏུ་རྟོགས་ནས་དེའི་ཚེ་རྟག་ཏུ་རྒྱུན་ མི་འཆད་པར་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ལ་བདག་དང་མཉམ་པ་ཉིད་དུ་མཚུངས་པའི་སེམས་ རྣམ་པ་ལྔ་ཐོབ་པ་སྟེ། དེ་ཡང་། སེམས་ཅན་རྣམས་ལ་བདག་མེད་དང་། །སྡུག་ བསྔལ་དང་ནི་དོན་བྱ་དང་། །ལན་མི་རེ་ལ་འདི་སེམས་སྙོམས། །རྒྱལ་ སྲས་གཞན་དང་འདྲ་བ་ཡིན། །བདག་དང་སེམས་ཅན་རྣམས་ཀྱི་རྒྱུད་ལ་གང་ཟག་ དང་ཆོས་ཀྱི་བདག་མེད་པར་མཚུངས་པ་ཉིད་དང་། རང་དང་གཞན་གྱི་སྡུག་བསྔལ་ཐམས་ ཅད་ཉེས་དམིགས་ཅན་དུ་ཡོངས་སུ་ཤེས་པར་མཚུངས་པ་ཉིད་དང་ནི་རང་དང་གཞན་གྱི་ སྡུག་བསྔལ་གྱི་རྒྱུ་ཀུན་འབྱུང་མཐའ་དག་སྤོང་བའི་དོན་བྱ་དགོས་པར་མཚུངས་པ་ཉིད་དང་། 4-382 འགོག་པ་མངོན་སུམ་དུ་བྱ་བའི་ཕྱིར་རང་གིས་ལམ་བསྒ

【現代漢語翻譯】 通過對『我』（藏文：ང་，梵文天城體：अहं，梵文羅馬擬音：ahaṃ，漢語字面意思：我）和『執』的不分別和如實見，從而斷除煩惱的垢染，獲得遠離能取和所取二取的寂止和勝觀雙運。正如經中所說：『諸法中生起了無塵無垢、清凈的法眼』。 （第二）特點有五種：所依的特點、證悟的特點、斷除的特點、所緣的特點、助伴的特點。 第一，它是此地的轉依：『地是最初，如是想。此彼無數劫，極度清凈成。』獲得見道者，是菩薩的世間道轉依為出世間道。從所依的角度來說，地是最初的極喜地，與其一同生起。在此初地獲得見道者，通過菩薩無數劫積累二資糧，使所有見道所斷完全清凈。而且，『一、十、百、千、萬，億、兆、京、垓、秭、穰等，後者是前者的十倍。』等等，六十個數量單位之後是無數。在勝解行地積累一個無數劫的資糧，才能獲得初地，就是這個意思。 （第二）證悟有兩種，（第一）證悟法界等性之理：『法界是等性，徹底證悟時，恒常於一切，眾生得同心。』真諦，法界，如是，是輪涅一切萬法的自性，在徹底證悟其等性之理的時候，恒常不斷地對一切眾生生起與自己相同的五種心。也就是：『于諸有情無我心，以及痛苦與利他，不求回報平等舍，是諸佛子真隨順。』自己和眾生的相續中，在人我和法我方面是相同的；對於自己和他人的所有痛苦，在完全瞭解其過患方面是相同的；對於斷除自己和他人痛苦之因——所有集諦方面，在必須要做的事情方面是相同的；爲了現證滅諦，自己修道。

【English Translation】 By not conceptually elaborating on and truly seeing 'I' (Tibetan: ང་，梵文天城體：अहं，IAST: ahaṃ，Literal meaning: I) and 'grasping', one eliminates the defilements of afflictions, attaining the union of Shamatha and Vipassana, free from the duality of grasper and grasped. As the sutra says, 'In all dharmas, the Dharma eye, free from dust and defilements, pure, is born.' (Second) There are five distinctions: the distinction of the basis, the distinction of realization, the distinction of abandonment, the distinction of the object, and the distinction of the companion. First, it is the transformation of the basis here: 'The ground is the first, so it is thought. This, through countless eons, becomes extremely pure.' The one who attains the Path of Seeing is the transformation of the Bodhisattva's worldly path into a path beyond the world. From the perspective of the basis, the ground is the first, the Joyful Ground, and arises together with it. The one who attains the Path of Seeing on this first ground, through the Bodhisattva's accumulation of two accumulations for countless eons, makes all that is to be abandoned by seeing completely pure. Moreover, 'One, ten, hundred, thousand, ten thousand, million, billion, trillion, quadrillion, quintillion, sextillion, etc., the latter is ten times the former.' And so on, after sixty numerical units is countless. Accumulating merit for countless eons on the Ground of Application, one attains the first ground, that is the meaning. (Second) There are two types of realization, (First) the way to realize the equality of Dharmadhatu: 'The Dharmadhatu is equality, when thoroughly realized, constantly for all, beings attain the same mind.' The ultimate truth, the Dharmadhatu, Suchness, is the nature of all phenomena of Samsara and Nirvana, when thoroughly realizing its equality, constantly and continuously, one generates the same five minds as oneself for all sentient beings. That is: 'For all sentient beings, the mind of no-self, as well as suffering and benefiting others, giving up equally without seeking return, is the true following of all Buddhas.' In the continuum of oneself and sentient beings, there is sameness in terms of the absence of self of person and self of phenomena; regarding all the sufferings of oneself and others, there is sameness in fully understanding their faults; regarding abandoning the cause of suffering of oneself and others—all Samudaya, there is sameness in terms of what must be done; in order to directly realize Nirodha, one cultivates the path oneself.

---

ོགས་པ་ལ་ལན་མི་རེ་བ་བཞིན་དུ། སེམས་ཅན་གཞན་ལ་ལམ་ཟབ་མོ་སྟོན་པས་ཕན་བཏགས་ཀྱང་ལན་མི་རེ་བ་རྣམས་ལ་བྱང་ ཆུབ་སེམས་དཔའ་འདི་སེམས་སྙོམས་ཤིང་མཚུངས་པ་ཉིད་དང་། རྒྱལ་སྲས་གཞན་ས་དང་ པོར་མཐོང་ལམ་ཐོབ་པ་རྣམས་ཀྱིས་ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་མངོན་སུམ་དུ་རྟོགས་པ་དང་འདྲ་བར་ བདག་གིས་ཀྱང་དེ་བཞིན་ཉིད་རྟོགས་པ་ཡིན་ནོ། །ཞེས་བྱ་བར་མཚུངས་པ་རྣམས་ཐོབ་པའི་ ཕྱིར་རོ། ། (གཉིས་པ་)ཆོས་ཅན་འཛིན་པར་རྟོགས་ཚུལ་ནི། དེས་ནི་ཁམས་གསུམ་འདུས་ བྱས་རྣམས། །ཡང་དག་མ་ཡིན་ཀུན་རྟོག་པར། །ཡེ་ཤེས་ཤིན་ཏུ་རྣམ་ དག་པ། །གཉིས་སུ་མེད་པའི་དོན་གྱིས་མཐོང་། །བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་དེས་ ནི་ཀུན་རྫོབ་ཁམས་གསུམ་དུ་གཏོགས་པའི་འདུས་བྱས་ཀྱི་ཆོས་རྣམས་ཐམས་ཅད་ཡང་དག་ པ་མ་ཡིན་པའི་ཀུན་ཏུ་རྟོགས་པ་སེམས་དང་སེམས་ལས་བྱུང་བ་ཙམ་ཡིན་པར། འཇིག་རྟེན་ ལས་འདས་པའི་ཡེ་ཤེས་ཤིན་ཏུ་རྣམ་པར་དག་པ་གཟུང་བ་དང་འཛིན་པ་གཉིས་སུ་མེད་པའི་ དོན་རྟོགས་པ་ཉིད་ཀྱིས་མཐོང་སྟེ། མདོ་ལས་ཀྱང་། ཀྱེ་རྒྱལ་བའི་སྲས་ཁམས་གསུམ་པོ་འདི་ དག་ནི་སེམས་ཙམ་མོ་ཞེས་གསུངས་པ་ལྟར་རོ། ། (གསུམ་པ་)སྤངས་པ་ནི། དེ་དག་མེད་པའི་ངོ་བོ་ཉིད། །མཐོང་བས་སྤང་ བྱ་རྣམས་ལས་གྲོལ། །དེས་ན་དེ་ཚེ་མཐོང་བའི་ལམ། །ཐོབ་པ་ཞེས་ནི་ ངེས་པར་བརྗོད། །ཀུན་རྫོབ་གཟུང་བ་དང་འཛིན་པ་དེ་དག་མེད་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་དོན་དམ་ ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་མངོན་སུམ་དུ་མཐོང་བས་སྤང་བྱ་ཉོན་མོངས་པ་རྣམས་ལས་རྣམ་པར་གྲོལ་ བ་དེས་ན། མུན་པ་འགག་པ་དང་སྣང་བ་སྐྱེ་བ་དུས་མཉམ་པ་བཞིན་དུ་སྤང་བྱ་མཐོང་སྤང་ འགགས་པར་གྱུར་པ་དེའི་ཚེ་གཉེན་པོ་མཐོང་བའི་ལམ་ཐོབ་པ་ཞེས་ནི་ངེས་པར་བརྗོད་དོ། ། 4-383 (བཞི་པ་)དམིགས་པའི་ཁྱད་པར་ནི་རྣམ་ཐར་སྒོ་གསུམ་ལ་འཇུག་པ་སྟེ། དང་པོ་ཤེས་ཚུལ་ ནི། མེད་པའི་སྟོང་པ་ཉིད་ཤེས་ཤིང་། །དེ་བཞིན་ཡོད་མིན་སྟོང་ཉིད་དང་། ། རང་བཞིན་སྟོང་པ་ཉིད་ཤེས་ན། །སྟོང་ཉིད་ཤེས་པ་ཞེས་བརྗོད་དོ། །བྱིས་ པ་རྣམས་ཀྱིས་གཟུང་བ་དང་འཛིན་པར་ཀུན་ཏུ་བཏགས་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་ནི་རང་གི་མཚན་ ཉིད་མེད་པའི་ཕྱིར་རི་བོང་གི་རྭ་བཞིན་དུ་དོན་ལ་མེད་པ་ལ་མེད་པའི་སྟོང་པ་ཉིད་དུ་ཤེས་ ཤིང་། གཞན་དབང་ཀུན་ཏུ་རྟོག་པ་ཙམ་དེ་ཉིད་སྣང་ཙམ་དུ་ཡོད་ཀྱང་བརྟགས་ན་དེ་བཞིན་ དུ་ཡོད་པ་མིན་པ་རྨི་ལམ་སྒྱུ་མ་ལྟ་བུའི་སྟོང་པ་ཉིད་དང་། ཡོངས་གྲུབ་ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་ནམ་ མཁའ་ལྟར་འགྱུར་བ་མེད་པ་དེ་ཉིད་རང་བཞིན་དོན་དམ་པའི་སྟོང་པ་ཉིད་ཡིན་པར་ཤེས་ན་ འཕགས་པ་རྣམས་ཀྱི་རྣམ་པར་ཐར་པའི་སྒོ་སྟོང་པ་ཉིད་ཕྱིན་ཅི་མ་ལོག་པར་ཤེས་པ་ཞེས་བྱ་ བར་བརྗོད་དོ། ། (གཉིས་པ་)ཕྱི་མའི་ཁྱད་པར་ནི། མཚན་མེད་གཞི་ནི་རྣམ་རྟོག་རྣམས། །ཡང་ དག་ཟད་པ་ཡིན་ཞེས་བྱ། །ས

【現代漢語翻譯】 就像不期望得到回報一樣。 即使通過向其他眾生展示深刻的道路而幫助了他們，也不期望回報，對於這些人，菩薩的心是平靜和相同的。其他的王子，當他們在第一地獲得見道時，就像直接證悟了法界一樣，我也同樣證悟了真如。爲了獲得這些相同之處。 （第二）了知所知的方式：因此，三界的一切有為法，都是不真實的遍計所執。以極清凈的智慧，通過無二的意義來見。菩薩了知世俗諦中屬於三界的一切有為法，都不是真實的遍計所執，僅僅是心和心所。以出世間的極清凈智慧，通過能取和所取無二的意義來見。如經中所說：『諸位王子，這三界僅僅是心。』 （第三）斷除：了知彼等無有之自性，從所斷中解脫。因此，那時必定說已獲得見道。通過直接了知彼等世俗諦的能取和所取無有之自性，即勝義諦的法界，從而從所斷的煩惱中解脫。因此，就像黑暗消失和光明產生同時發生一樣，當所斷的見道所斷滅盡時，必定說已獲得對治的見道。 （第四）所緣的差別是進入三解脫門，首先是了知的方式：了知無有的空性。同樣，了知非有非無的空性。了知自性空性，就稱爲了知空性。孩子們將能取和所取遍計執著為自性，因為沒有自相，所以就像兔角一樣，在實義上是不存在的，了知為無有的空性。他性起僅僅是遍計所執，雖然顯現為存在，但如果進行觀察，實際上並不存在，就像夢幻和幻術一樣，是空性。圓成實，法界就像虛空一樣不變，了知為自性勝義的空性，那麼聖者們就稱為如實了知了脫之門空性。 （第二）後續的差別：無相的基是分別念，被稱為完全止息。

【English Translation】 Just as one does not expect a response. Even if one benefits other sentient beings by showing them the profound path, without expecting a response, this Bodhisattva's mind is balanced and equal. Other princes, when they attain the Path of Seeing on the first ground, just as they directly realize the Dharmadhatu, so too do I realize Suchness. This is for the sake of attaining these similarities. (Second) How to realize the object of knowledge: Therefore, all compounded phenomena of the three realms are unreal, merely conceptual constructs. With extremely pure wisdom, one sees through the meaning of non-duality. That Bodhisattva knows that all compounded phenomena belonging to the three realms in conventional truth are unreal, merely conceptual constructs, just mind and mental factors. With transcendent, extremely pure wisdom, one sees through the meaning of non-duality of grasper and grasped. As it is said in the Sutra: 'O sons of the Victorious One, these three realms are only mind.' (Third) Abandonment: Seeing the nature of their absence, one is liberated from what is to be abandoned. Therefore, at that time, it is definitely said that one has attained the Path of Seeing. By directly seeing the nature of the absence of those conventional truths of grasper and grasped, which is the Dharmadhatu of ultimate truth, one is liberated from the afflictions to be abandoned. Therefore, just as the cessation of darkness and the arising of light occur simultaneously, when what is to be abandoned, the afflictions to be abandoned by the Path of Seeing, ceases, it is definitely said that one has attained the antidote, the Path of Seeing. (Fourth) The distinction of the object is entering the three doors of liberation, the first being the way of knowing: Knowing the emptiness of non-existence. Likewise, knowing the emptiness of neither existence nor non-existence. Knowing the emptiness of self-nature, it is called knowing emptiness. Children conceptually construct grasper and grasped as self-nature, but because there is no self-characteristic, it is like a rabbit's horn, non-existent in reality, and is known as the emptiness of non-existence. The other-powered, merely conceptual construct, although appearing to exist, if examined, does not actually exist, like a dream or illusion, and is emptiness. The perfectly established Dharmadhatu, unchanging like the sky, is known as the emptiness of self-nature ultimate truth, then the noble ones are called those who know the door of liberation, emptiness, without perversion. (Second) The subsequent distinction: The basis of no sign is the conceptual thoughts, which are said to be completely ceased.

---

ྨོན་པ་མེད་པར་གྱུར་པའི་དེ། །ཡང་དག་མ་ ཡིན་ཀུན་རྟོག་གོ །རྣམ་པར་ཐར་པའི་སྒོ་མཚན་མ་མེད་པའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་གྱི་གཞིའམ་ དམིགས་པ་ནི་རྣམ་པར་རྟོག་པ་རྣམས་ཡང་དག་པར་ཟད་ཅིང་འགགས་པར་གྱུར་པའི་དེ་ བཞིན་ཉིད་ཡིན་ཞེས་བྱ་སྟེ། རྣམ་པ་ནི་སྤྲོས་པའི་མཚན་མ་ཐམས་ཅད་ཉེ་བར་ཞི་བའོ། །སྨོན་ པ་མེད་པར་གྱུར་པའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་གྱི་དམིགས་པ་དེ་ནི་ཡང་དག་པ་མ་ཡིན་པའི་ཀུན་ཏུ་རྟོག་ པ་འཁོར་བའི་ཉེས་པ་ཐམས་ཅད་ཀྱི་རྩ་བར་གྱུར་པ་དག་གོ །རྣམ་པ་ནི་སྨོན་པར་བྱ་བའི་ གནས་མ་ཡིན་པ་དེ་ལ་མི་སྨོན་པ་ཉིད་དོ། ། (ལྔ་པ་)གྲོགས་ཀྱི་ཁྱད་པར་ནི། རྒྱལ་སྲས་བྱང་ཆུབ་ཕྱོགས་མཐུན་པ། །རྣམ་ པ་སྣ་ཚོགས་ཐམས་ཅད་ནི། །རྟག་ཏུ་མཐོང་བའི་ལམ་དེ་དང་། །ལྷན་ 4-384 ཅིག་ཏུ་ནི་ཐོབ་པར་འདོད། །རྒྱལ་བའི་སྲས་པོ་རྣམས་ཀྱི་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་ཕྱོགས་དང་ མཐུན་པའི་ཆོས་སུམ་ཅུ་རྩ་བདུན་མཚུངས་ལྡན་གྱི་སེམས་སེམས་བྱུང་དང་བཅས་པ་འཆད་ པར་འགྱུར་བ་རྣམ་པ་སྣ་ཚོགས་ཐམས་ཅད་ཀྱི་ནང་ནས་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་ཡན་ལག་བདུན་ནི་དུས་ རྟག་ཏུ་མཐོང་བའི་ལམ་དེ་དང་ལྷན་ཅིག་ཏུ་ནི་ཐོབ་པར་འདོད་ཅིང་། སྟོབས་ལྔ་མན་ཆད་སྔར་ ལས་ཀྱང་ཁྱད་པར་དུ་འཕགས་པ་ཐོབ་པ་དང་། འཕགས་ལམ་བརྒྱད་ནི་རྗེས་ཐོབ་སྒོམ་ལམ་ ལ་མྱུར་དུ་འཐོབ་པ་ལ་དགོངས་ནས་ཐམས་ཅད་ལྷན་ཅིག་ཐོབ་ཅེས་གསུངས་པའོ། །ཆེ་བས་ བསྡུ་བ་ལ་ལྔ་སྟེ། ལྟ་བ་དང་སྤྱོད་པ་དང་བརྩོན་པ་དང་གོ་ཆ་དང་མཚར་བའི་ཁྱད་པར་རོ། ། (དང་པོ་)ལྟ་བའི་ཁྱད་པར་ནི། གང་ཞིག་བློ་ཡིས་འགྲོ་བ་འདུས་བྱས་ཙམ། ། བདག་མེད་སྡུག་བསྔལ་རྒྱས་པར་ཀུན་ཤེས་ཏེ། །དོན་མེད་རང་བཞིན་ བདག་ལྟ་རྣམས་སྤངས་ནས། །བདག་ཉིད་ཆེ་ལྟ་དོན་ཆེན་རྙེད་པ་གང་། ། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་མཐོང་ལམ་ཐོབ་པ་གང་ཞིག་བློ་ཡིས་འགྲོ་བ་མཐའ་དག་འདུས་ བྱས་ཙམ་ཡིན་གྱི། གང་ཟག་དང་ཆོས་ཀྱི་བདག་ནི་མེད་ལ་རྟེན་འབྲེལ་བཅུ་གཉིས་འཁོར་ ཡུག་ཏུ་འཁོར་བས་སྡུག་བསྔལ་རབ་ཏུ་རྒྱས་པར་ཡང་ཀུན་ཏུ་ཤེས་ཏེ། དོན་མེད་པའི་རང་ བཞིན་འཇིག་ཚོགས་ཉེར་ལེན་གྱི་ཕུང་པོ་ལ་བདག་དང་བདག་གིར་ལྟ་བ་ཉོན་མོངས་པ་ཅན་ རྣམ་པར་སྤངས་ནས་བདག་ཉིད་ཆེན་པོའི་ལྟ་བ་བདག་དང་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་མཉམ་པ་ ཉིད་དུ་ཤེས་པའི་སྒོ་ནས་རང་གཞན་གྱི་དོན་ཆེན་པོ་ཐམས་ཅད་བྱེད་པའི་རྒྱུ་ཕུན་ཚོགས་རྙེད་ པ་གང་ཡིན་པའོ། ། (གཉིས་པ་) སྤྱོད་པའི་ཁྱད་པར་ནི། འདི་ན་བདག་ལྟ་མེད་པར་བདག་ཏུ་ལྟ། །སྡུག་ བསྔལ་མེད་པར་ཤིན་ཏུ་སྡུག་བསྔལ་འགྱུར། །རང་ལ་ཕན་བྱས་བདག་ 4-385 ལ་ཇི་ལྟ་བར། །དོན་ཀུན་བྱེད་ཀྱང་ལན་ལ་རེ་བ་མེད། །མཐོང་ལམ་ཐོབ་པའི་ སྐབས་འདི་ན་ཤེས་རབ་ཀྱིས་དོན་མེད་པའི་བདག་ཏུ་ལྟ་བ་མེད་པར་རྟོགས་ནས་དོན་ཆེན་ པོ་དང་ལྡན་པ་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ལ་བདག་དང་མཉམ

【現代漢語翻譯】 無愿的彼（指無愿三摩地），是不真實的遍計。 解脫之門，無相三摩地的所緣或目標，是指諸分別完全止息和滅盡的真如。相是指一切戲論的特徵都寂滅。無愿三摩地的目標，是不真實的遍計，是一切輪迴過患的根本。相是指對非所愿之處不希求。 （第五）友伴的差別是： 王子菩提分， 種種諸相皆， 恒常見道彼， 欲與俱時得。 諸佛子與菩提分相應的三十七道品，以及相應的俱生心和心所，在所闡述的種種諸相中，七覺支是恒常能見之道，希望能夠俱時獲得。五力等以下的功德，比以前更加殊勝地獲得。八聖道是考慮到在後得位修道時能夠迅速獲得，所以說一切俱時獲得。以大來攝持分為五種：見解的差別、行為的差別、精進的差別、盔甲的差別和稀有的差別。 （第一）見解的差別是： 何者以慧眾生諸行唯集聚， 無我痛苦增長皆盡知， 無義自性我見諸舍已， 自性大見大利得何者。 獲得見道的菩薩，以智慧了知一切眾生都只是諸行聚合，沒有補特伽羅和我，十二緣起在輪迴中流轉，痛苦增長也完全知曉。捨棄了無意義的自性，以及對蘊執取的我見，通過了知自性大見，即自己和一切有情平等，從而獲得成辦自他一切大利的圓滿因。 （第二）行為的差別是： 於此無我見而見為我， 無苦轉為極度痛苦， 利己所作如於己， 諸義皆作然不求回報。 在此獲得見道之際，以智慧了知沒有無意義的我見，具有大利，視一切有情如自己。

【English Translation】 That which is without aspiration (referring to the aspirationless samadhi), is unreal conceptualization. The door to liberation, the basis or object of the signless samadhi, is said to be the Suchness where all discriminations are completely exhausted and ceased. The aspect is that all characteristics of elaboration are pacified. The object of the aspirationless samadhi is the unreal conceptualization, which is the root of all the faults of samsara. The aspect is the non-aspiration for that which is not a place of aspiration. (Fifth) The distinction of companions is: Prince Bodhi-paksha, All kinds of aspects, Always see that path, Desire to obtain together. The thirty-seven dharmas that are in accordance with the Bodhi-paksha of the sons of the Buddhas, along with the corresponding co-born mind and mental factors, among all the various aspects that will be explained, the seven branches of enlightenment are the path that is always seen, and it is desired to obtain them together. The merits below the five powers are obtained even more excellently than before. The eight noble paths are considered to be obtained quickly in the post-attainment meditation path, so it is said that all are obtained together. Gathering with greatness is divided into five types: the difference of views, the difference of behavior, the difference of diligence, the difference of armor, and the difference of rarity. (First) The difference of views is: Whoever with wisdom beings all actions only gather, No self suffering increases all know, Meaningless self-nature self-view all abandoned, Self-nature great view great benefit obtain whoever. The Bodhisattva who has attained the path of seeing, with wisdom knows that all beings are only aggregates of actions, there is no person and no self, and the twelve links of dependent origination revolve in samsara, and the increase of suffering is also fully known. Abandoning the meaningless self-nature, and the self-view of clinging to the aggregates, through knowing the great view of self-nature, that is, oneself and all sentient beings are equal, thereby obtaining the perfect cause for accomplishing all the great benefits of oneself and others. (Second) The difference of behavior is: Here no self-view but see as self, No suffering turns into extreme suffering, Benefiting oneself as to oneself, All meanings are done but no expectation of return. At this time of attaining the path of seeing, with wisdom knowing that there is no meaningless self-view, having great benefit, regarding all sentient beings as oneself.

---

་པ་ཉིད་དུ་ལྟ་ཞིང་། རང་རྒྱུད་ ལ་ལས་དང་ཉོན་མོངས་པས་སྐྱེད་པའི་སྡུག་བསྔལ་མེད་པར་ཡང་སྙིང་རྗེ་ཆེན་པོའི་དབང་ གིས་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ཀྱི་སྡུག་བསྔལ་མི་བཟད་པས་ཤིན་ཏུ་སྡུག་བསྔལ་བར་ཡང་ འགྱུར་ལ། རང་ལ་ཕན་པར་བྱས་ཀྱང་བདག་ལ་ལན་མི་རེ་བ་ཇི་ལྟ་བར་སྤྱོད་པ་སེམས་ཅན་ གྱི་དོན་མ་ལུས་པ་ཀུན་བྱེད་ཀྱང་དེའི་ལན་ལ་རེ་བ་མེད་པའི་སྒོ་ནས་རྒྱུན་མི་འཆད་པར་ཕན་ འདོགས་པའོ། ། (གསུམ་པ་)བརྩོན་པའི་ཁྱད་པར་ནི། གང་ཞིག་གྲོལ་བ་མཆོག་གིས་སེམས་ གྲོལ་ཡང་། །འཆིང་བ་མི་བཟད་ཡུན་ཡང་རིང་པོས་བཅིངས། །སྡུག་ བསྔལ་མཐར་ཐུག་པར་ནི་མ་མཐོང་ཡང་། །རབ་ཏུ་སྦྱོར་བ་ཉིད་དང་ བྱེད་པ་ཉིད། །བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་གང་ཞིག་ཐེག་པ་བླ་ན་མེད་པའི་ལམ་གྱི་མཐོང་སྤང་ གི་སྒྲིབ་པ་རྣམས་ལས་གྲོལ་བ་མཆོག་གིས་རང་གི་སེམས་རྒྱུད་རྣམ་པར་གྲོལ་ཡང་སེམས་ {ཅན་}གྱི་རྒྱུད་ལ་ཡོད་པའི་འཆིང་བ་མི་བཟད་པ་རྣམས་ཀྱིས་ཡུན་ཡང་རིང་པོས་འཁོར་བ་ ཇི་སྲིད་པར་བཅིངས་ཤིང་། སེམས་ཅན་གྱི་ཁམས་ནི་ནམ་མཁའ་ལྟར་མཐའ་མེད་པས་དེ་ དག་གི་སྡུག་བསྔལ་ཟད་པའི་མཐར་ཐུག་པར་ནི་མི་མཐོང་ཡང་གཞན་དོན་ལ་སྤྲོ་བའི་བརྩོན་ འགྲུས་ཀྱིས་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ཀྱི་སྡུག་བསྔལ་སྤང་བའི་ཆེད་དུ། བསམ་སྦྱོར་ཕུན་སུམ་ ཚོགས་པ་ལ་རབ་ཏུ་སྦྱོར་བ་ཉིད་དང་། སེམས་ཅན་ཚད་མེད་པའི་སྡུག་བསྔལ་ཟད་པར་བྱེད་ པ་ཉིད་ཡིན་ནོ། ། (བཞི་པ་)གོ་ཆའི་ཁྱད་པར་ནི། འཇིག་རྟེན་ཚེ་གཅིག་རང་སྡུག་བཀུར་མི་ 4-386 ནུས། །འཇིག་རྟེན་གནས་པ་སྲིད་དུ་གཞན་སྡུག་བསྔལ། །བསྡོམས་ པ་སྨོས་ཅི་དགོས་ཏེ་བསམ་དུ་མེད། །བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་དེ་ལས་ བཟློག་པ་ཡིན། །འཇིག་རྟེན་ཐ་མལ་པ་རྣམས་ཀྱིས་ཚེ་གཅིག་གི་བར་རང་གཅིག་པུའི་ སྡུག་བསྔལ་གྱི་ཁུར་ཡང་བཀུར་བར་མི་ནུས་ན་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་ཇི་སྲིད་གནས་པ་དེ་ སྲིད་ཀྱི་བར་དུ་གཞན་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ཀྱི་སྡུག་བསྔལ་གྱི་ཁུར་བསྡོམས་ཤིང་བཀུར་ མི་ནུས་པ་ལྟ་སྨོས་ཀྱང་ཅི་ཞིག་དགོས་ཏེ་བསམ་དུ་མེད་དོ། །བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་ ནི་འཇིག་རྟེན་པའི་ཚུལ་དེ་དག་ལས་བཟློག་པ་ཡིན་ཏེ། ཚེ་རབས་ཐམས་ཅད་དུ་འཇིག་རྟེན་ གྱི་ཁམས་ཇི་སྲིད་མ་སྟོངས་ཀྱི་བར་ལ་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ཀྱི་སྡུག་བསྔལ་གྱི་ཁུར་ཆེན་པོ་ དང་དུ་བླངས་ཏེ་བསྡོམས་ཤིང་འཁུར་བའི་གོ་ཆ་ཆེན་པོ་དང་ལྡན་པས་ཕན་འདོགས་པ་ཉིད་ དོ། ། (ལྔ་པ་)མཚར་བའི་ཁྱད་པར་ནི། རྒྱལ་སྲས་སེམས་ཅན་རྣམས་ལ་དགའ་བ་ དང་། །བྱམས་པ་གང་ཡིན་སྦྱོར་དང་མི་སྐྱོ་གང་། །དེ་ནི་སྲིད་པ་དག་ ན་ངོ་མཚར་ཆེ། །སེམས་ཅན་བདག་དང་མཚུངས་ཕྱིར་དེ་ལྟའང་མིན། ། རྒྱལ་བའི་སྲས་རྣམས་སེམས་ཅན་རྣམས་ལ་བདེ་བ་དང་མི་འབྲལ་བར་འདོད་པའི་དགའ་ བ་ཚད་མེད་པ་དང་ཕན་པ་དང་བདེ་བར་འདོད་པའི་བ

【現代漢語翻譯】 觀察自身，由於業和煩惱所生的痛苦在自相續中並不存在，然而由於大悲心的力量，卻會因為一切眾生難以忍受的痛苦而極度痛苦。即使他人對自己有恩，也像不求回報一樣行事，爲了利益一切眾生而無所不為，卻不求任何回報，以這種方式持續不斷地利益他們。 （三）精進的差別：有些人即使從最高的解脫中獲得了心的解脫，卻仍然被難以忍受的束縛以極長的時間所束縛；即使沒有完全看到痛苦的終極，仍然會全心全意地投入和行動。菩薩從無上乘道的見道和修道所斷之障中，即使自己的心相續從最高的解脫中獲得了解脫，但仍然被眾生相續中存在的難以忍受的束縛所束縛，時間長久，直至輪迴存在；眾生的界限如同虛空般無邊無際，即使沒有看到這些眾生痛苦的終極，仍然以利益他人的歡喜精進，爲了斷除一切眾生的痛苦，全心全意地投入到圓滿的意樂和行為中，並致力於斷除無量眾生的痛苦。 （四）盔甲的差別：世間之人連一生中自己的痛苦都難以承受，更何況是世間存在期間所有眾生的痛苦呢？菩薩則與此相反。世間普通人連一生都無法承受自己的痛苦，更不用說承受整個世界存在期間所有眾生的痛苦了，這簡直是不可思議的。菩薩們則與世間人的行為相反，他們生生世世都承擔著直到世界終結時所有眾生的巨大痛苦，並以這種偉大的盔甲來利益眾生。 （五）稀有的差別：佛子對眾生的歡喜，以及慈愛和不厭倦，在輪迴中是極其稀有的。因為眾生與自己相同，所以才會如此。佛子們對眾生懷有無限的歡喜，希望他們永遠擁有安樂，並希望他們獲得利益和安樂。

【English Translation】 Observing oneself, although the suffering arising from karma and afflictions does not exist in one's own mind-stream, yet due to the power of great compassion, one becomes extremely distressed by the unbearable suffering of all sentient beings. Even if others have been kind to oneself, one acts as if not expecting anything in return, doing everything possible to benefit all sentient beings, yet not seeking any reward, continuously benefiting them in this way. (3) The distinction of diligence: Some, even though their minds are liberated from the supreme liberation, are still bound by unbearable fetters for a very long time; even though they have not fully seen the ultimate end of suffering, they still wholeheartedly engage and act. Bodhisattvas, from the obscurations to be abandoned by seeing and cultivating the path of the unsurpassed vehicle, even though their own mind-stream is liberated from the supreme liberation, are still bound by the unbearable fetters existing in the mind-streams of sentient beings, for a long time, until samsara exists; the realm of sentient beings is as limitless as the sky, and even though they have not seen the ultimate end of the suffering of these beings, they still diligently rejoice in benefiting others, wholeheartedly engaging in perfect intention and action in order to eliminate the suffering of all sentient beings, and striving to eliminate the suffering of immeasurable sentient beings. (4) The distinction of armor: Worldly people cannot even bear their own suffering for a single lifetime, let alone the suffering of all sentient beings for as long as the world exists. Bodhisattvas are the opposite. Ordinary people in the world cannot even bear their own suffering for a lifetime, let alone bear the suffering of all sentient beings for the entire duration of the world's existence, which is simply inconceivable. Bodhisattvas, on the other hand, act contrary to the ways of worldly people, taking on the great burden of the suffering of all sentient beings throughout all lifetimes until the end of the world, and benefiting sentient beings with this great armor. (5) The distinction of rarity: The joy of the Buddha's children towards sentient beings, as well as their love and lack of weariness, are extremely rare in samsara. It is because sentient beings are the same as oneself that this is so. The Buddha's children have immeasurable joy towards sentient beings, wishing them to always have happiness, and wishing them to attain benefit and happiness.

---

ྱམས་པ་ཚད་མེད་པ་གང་ཡིན་པ་དང་། དེ་དག་བསྒྲུབ་པའི་དོན་དུ་སྦྱོར་བ་གང་ཡིན་པ་དང་། གཞན་དོན་གྱི་དཀའ་སྤྱད་དང་ལོག་ སྒྲུབ་ཀྱིས་མི་སྐྱོ་བ་གང་ཡིན་པ་དེ་དག་ནི་སྲིད་པ་དག་ན་ཤིན་ཏུ་ངོ་མཚར་ཆེ་བ་ཡང་ཡིན་ལ། སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་བདག་དང་མཚུངས་པར་རྟོགས་པའི་ཕྱིར་ངོ་མཚར་ཆེ་བ་དེ་ལྟའང་ མིན་ཞིང་འཕགས་པ་རྣམས་ཀྱི་ཡོན་ཏན་ནི་བསམ་གྱིས་མི་ཁྱབ་པ་ཉིད་དོ། ། ༈ སྒོམ་པའི་ལམ། སྒོམ་ལམ་ལ་གསུམ་ལས། (དང་པོ་)ཇི་ལྟར་སྦྱོར་ཚུལ་ནི། དེ་ནས་འདི་ནི་ལྷག་ 4-387 མ་ཡི། །ས་རྣམས་སྒོམ་པའི་ལམ་འདི་ལ། །ཡེ་ཤེས་རྣམ་པ་གཉིས་པོ་ དག །བསྒོམ་ཕྱིར་རབ་ཏུ་སྦྱོར་བར་བྱེད། །མཐོང་ལམ་ཐོབ་པའི་རྗེས་དེ་ནས་བྱང་ ཆུབ་སེམས་དཔའ་འདི་ནི་ས་དང་པོའི་སྟོད་ཀྱི་ཆ་ལ་མཐོང་ལམ་ཐོབ་པའི་ལྷག་མ་ཡི་ས་ནས་ བརྩམས་ཏེ་ས་བཅུ་པའི་བར་རྣམས་སུ་ཆོས་ཉིད་མཐོང་ཟིན་སྒོམ་པའི་ལམ་འདི་ལ་མཉམ་ གཞག་དང་རྗེས་ཐོབ་ཀྱི་ཡེ་ཤེས་རྣམ་པ་གཉིས་པོ་དག་བསྒོམ་པའི་ཕྱིར་རབ་ཏུ་སྦྱོར་བར་ བྱེད་དོ། ། (གཉིས་པ་)དོན་གཉིས་སྒྲུབ་ཚུལ་ནི། རྣམ་པར་མི་རྟོག་ཡེ་ཤེས་དེ། །སངས་ རྒྱས་ཆོས་ནི་སྦྱོང་བར་བྱེད། །གཞན་ནི་ཇི་བཞིན་རྣམ་འཇོག་པ། ། སེམས་ཅན་རྣམས་ནི་ཡོངས་སྨིན་བྱེད། །ཆོས་ཉིད་ཇི་ལྟ་བ་རྟོགས་པའི་མཉམ་ གཞག་རྣམ་པར་མི་རྟོག་པའི་ཡེ་ཤེས་དེས། རང་དོན་མཐར་ཕྱིན་པ་སངས་རྒྱས་ཆོས་ཀྱི་སྐུའི་ ཡོན་ཏན་ནི་དྲི་མ་དང་བྲལ་བའི་ཚུལ་དུ་སྦྱོང་བར་བྱེད་ལ། གཞན་ཆོས་ཅན་ཇི་སྙེད་པ་རྟོགས་ པ་རྗེས་ལས་ཐོབ་པའི་ཡེ་ཤེས་ཀྱིས་ནི་ཀུན་རྫོབ་ཇི་ལྟར་སྣང་བ་བཞིན་རྣམ་པར་འཇོག་པའི་ སྒོ་ནས་རྣམ་འཕྲུལ་སྣ་ཚོགས་པས་གཞན་སེམས་ཅན་རྣམས་ནི་ཡོངས་སུ་སྨིན་པར་བྱེད་པའོ། ། (གསུམ་པ་)རྫོགས་པར་འགྱུར་ཚུལ་ནི། གྲངས་མེད་གཉིས་ནི་རྫོགས་པ་ཡིས། ། སྒོམ་པ་ཡི་ནི་མཐར་ཕྱིན་ཏེ། །སྒོམ་པ་ཐ་མ་ཐོབ་ནས་ནི། །བྱང་ཆུབ་ སེམས་དཔའ་དབང་བསྐུར་བ། །སྔར་བཤད་པ་ལྟར་མོས་སྤྱོད་ཀྱི་སར་བསྐལ་པ་ གྲངས་མེད་གཅིག་ཚོགས་བསགས་པ་ལས་ས་དང་པོ་ཐོབ་ཅིང་། དེ་ནས་མ་དག་པ་ས་བདུན་ གྱི་བར་ལ་གྲངས་མེད་གཅིག་དང་དག་པ་ས་གསུམ་གྱི་བར་ལ་གྲངས་མེད་གཅིག་སྟེ། ས་ ཐོབ་ནས་ཀྱང་བསྐལ་པ་གྲངས་མེད་གཉིས་ནི་རྫོགས་པ་ཡིས་སྒོམ་པ་ཡི་ནི་ལམ་མཐར་ཕྱིན་ 4-388 པར་གྱུར་ཏེ། སྒོམ་པའི་ཐ་མ་ས་བཅུ་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པར་ཐོབ་ནས་ནི་བྱང་ཆུབ་སེམས་ དཔའ་ཆེན་པོ་དེ་ལ་ཕྱོགས་བཅུའི་སངས་རྒྱས་ཐམས་ཅད་ཀྱི་འོད་ཟེར་ཆེན་པོའི་དབང་བསྐུར་ བས་ཆོས་ཀྱི་རྒྱལ་པོའི་རྒྱལ་ཚབ་ཏུ་འགྱུར་བའོ། ། ༈ མི་སློབ་པའི་ལམ་རྒྱུད་ལ་བསྟེན་ཚུལ། མི་སློབ་ལམ་ལ་གཉིས་ལས། (དང་པོ་)གང་ལ་བརྟེན་ནས་འགྲུབ་ཚུལ་ནི། རྡོ་རྗེ་ལྟ་ བུའི་ཏིང་ངེ་འཛིན། །རྟོག་པས་མི་ཤིགས་ཐོབ་ནས་ནི། །གནས་

【現代漢語翻譯】 何為無量之慈？ 為成辦彼等，何為方便？為利他而精進，不因邪道而退卻，此等在世間實為稀有。 然為證悟一切眾生與我無別，則此稀有亦不足道，聖者之功德實不可思議。 修道之徑： 修道有三：(一)如何修習之法：此乃余道。 于諸地修道之徑，為修習二種智，而精進修習。獲得見道之後，菩薩從初地之上品分，獲得見道之餘道起，直至十地之間，于已見法性之修道中，為修習止觀二智而精進修習。 (二)成辦二利之法：無分別智，清凈佛法。他者如實安立，令諸有情成熟。以證悟法性之如所有智，于等持中，以無分別智，清凈自利圓滿之佛法身功德，使其遠離垢染。復以證悟如量之如實智，於後得位，以如幻化之種種示現，令他有情得以成熟。 (三)圓滿之法：二無數劫圓滿故，修道至究竟。獲得最後修道已，菩薩得受灌頂。如前所說，于勝解行地積聚一無數劫之資糧，從而獲得初地。自此，于不凈之七地間積聚一無數劫，于清凈之三地間亦積聚一無數劫。如是，自獲得初地起，歷經二無數劫之圓滿，修道方得究竟。待獲得最後之修道，即十地圓滿之際，彼大菩薩便得十方諸佛之大光明灌頂，成為法王之補處。 不退轉道依于相續之法： 不退轉道有二：(一)依何而成就之法：獲得金剛喻定，不為分別念所動搖，安住于...

【English Translation】 What is immeasurable loving-kindness? What is the means to accomplish these? To strive for the benefit of others, and not to be discouraged by wrong paths, these are indeed very wonderful in the world. However, to realize that all sentient beings are no different from oneself, this wonder is not so great, and the qualities of the noble ones are truly inconceivable. The Path of Meditation: There are three aspects to the path of meditation: (1) How to practice: This is the remaining path. On this path of meditating on the grounds (bhumis), one diligently applies oneself to cultivate the two types of wisdom. After attaining the Path of Seeing, from the remainder of the ground where the Bodhisattva attains the Path of Seeing in the upper part of the first ground, up to the tenth ground, one diligently applies oneself to cultivate these two types of wisdom, Samatha and Vipassana, on this path of meditating on what has already been seen as the nature of reality. (2) How to accomplish the two benefits: That non-conceptual wisdom purifies the Buddha's Dharma. The other establishes things as they are, and ripens sentient beings. The non-conceptual wisdom of Samatha, which realizes the nature of reality as it is, purifies the qualities of the Dharmakaya (body of dharma) of the Buddha, which is the ultimate benefit for oneself, in a way that is free from impurities. Furthermore, the wisdom gained from the subsequent realization of as many phenomena as there are, through various emanations, ripens other sentient beings. (3) How to become complete: By completing two countless eons, the meditation reaches its end. After attaining the final meditation, the Bodhisattva receives empowerment. As previously explained, having accumulated merit for one countless eon on the ground of aspiration and conduct, one attains the first ground. From there, one accumulates merit for one countless eon between the seven impure grounds, and one countless eon between the three pure grounds. Thus, having attained the grounds, by completing two countless eons, the path of meditation becomes complete. After attaining the final meditation, the complete tenth ground, that great Bodhisattva is empowered by the great rays of light from all the Buddhas of the ten directions, becoming the regent of the King of Dharma. How to rely on the irreversible path in the continuum: There are two aspects to the irreversible path: (1) How it is accomplished by relying on something: Having attained the Vajra-like Samadhi, unshakable by thoughts, abiding in...

---

གཞན་ གྱུར་པ་མཐར་ཐུག་པ། །སྒྲིབ་པ་ཀུན་གྱི་དྲི་མེད་ལས། །དཔེར་ན་རྫས་ཀྱི་ དངོས་པོ་རྡོ་རྗེ་ཕ་ལམ་རྫས་གཞན་གྱིས་མི་ཤིགས་པ་བཞིན་དུ། རྟེན་སྒོམ་ལམ་ཆེན་པོའི་ ཆེན་པོ་རྡོ་རྗེ་ལྟ་བུའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་མཚན་མ་དང་རྣམ་པར་རྟོག་པས་མི་ཕྱེད་ཅིང་མི་ཤིགས་པ་ ཐོབ་པ་ལ་བརྟེན་ནས་ནི། སྔར་མཐོང་སྤང་དང་བྲལ་ནས་འཇིག་རྟེན་ལས་འདས་པའི་ལམ་ དུ་གནས་གྱུར་པར་མ་ཟད། འདིར་གནས་ངན་ལེན་མཐའ་དག་དང་བྲལ་ནས་མི་སློབ་པའི་ ལམ་དུ་གནས་མ་ལུས་པ་གཞན་དུ་གྱུར་པ་མཐར་ཐུག་པ་ཉོན་མོངས་པ་དང་ཤེས་བྱའི་སྒྲིབ་ པ་ཀུན་གྱི་དྲི་མ་མེད་པར་གྱུར་པ་ལས་མཐར་ཕྱིན་པའི་འབྲས་བུ་གྲུབ་པའོ། ། (གཉིས་པ་)དོན་གཉིས་མཐར་ཕྱིན་ཚུལ་ནི། གང་ལ་གནས་ན་སེམས་ཅན་ཀུན། ། ཕན་ཕྱིར་རབ་ཏུ་སྒྲུབ་བྱེད་པ། །རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཡི། །གོ་ འཕང་བླ་ན་མེད་པ་ཐོབ། །སངས་རྒྱས་ཀྱི་ས་གང་ལ་གནས་ན་འཁོར་བ་ཇི་སྲིད་པར་ མངོན་པར་རྫོགས་པར་བྱང་ཆུབ་པ་དང་མྱ་ངན་ལས་འདས་པར་ཡང་སྟོན་པ་ལ་སོགས་པ་ རྣམ་འཕྲུལ་མཐའ་ཡས་པའི་སྒོ་ནས་སེམས་ཅན་ཀུན་ལ་ཕན་པ་དང་བདེ་བའི་ཕྱིར། འཕྲིན་ ལས་ལྷུན་གྱིས་གྲུབ་ཅིང་རྒྱུན་མི་འཆད་པར་རབ་ཏུ་སྒྲུབ་པར་བྱེད་པ་ཤེས་བྱ་ཇི་ལྟ་བ་དང་ཇི་ སྙེད་པའི་རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་མངོན་སུམ་དུ་མཁྱེན་པ་རྫོགས་པའི་སངས་རྒྱས་ཀྱི་གོ་འཕང་བླ་ ན་མེད་པ་སྤངས་རྟོགས་མཐར་ཕྱིན་པ་ཐོབ་པའོ། ། 4-389 ཆེ་བས་དོན་བསྡུ་ལ་ཆེ་བའི་ཡོན་ཏན་སྤྱིར་བསྟན་དང་། ཁྱད་པར་དོན་ གཉིས་འགྲུབ་ཚུལ་ལོ། ། དང་པོ་ལ་གསུམ་ལས། (དང་པོ་) དོན་ཆེན་པོ་འགྲུབ་ཚུལ་ནི། དེ་ལྟར་མཐོང་དཀའི་ ཐུབ་པ་རྟག་མཐོང་ཞིང་། །ཐོས་པ་མཉམ་མེད་ལས་བྱུང་རབ་དང་བའི། ། ཤུགས་ཀྱིས་རྟག་པར་ཤིན་ཏུ་སེམས་ཚིམ་པ། །ཇི་ལྟ་བུར་ན་དོན་ཆེན་ འགྱུར་མ་ཡིན། །གོང་དུ་བཤད་པའི་ཚུལ་དེ་ལྟར་ཆོས་ཀྱི་སྒོའི་རྒྱུན་ལ་གནས་པའི་བྱང་ ཆུབ་སེམས་དཔའ་གདམས་ངག་ཟབ་མོ་ཐོབ་པ་དེ་ནི། ཕལ་པས་མཐོང་བར་དཀའ་བའི་ཐུབ་ པ་རྫོགས་པའི་སངས་རྒྱས་རྣམས་རྟག་ཏུ་མངོན་སུམ་དུ་མཐོང་ཞིང་། དེ་དག་ལས་ཐོས་པ་ མཉམ་པ་མེད་པ་ཐེག་ཆེན་གྱི་ཆོས་ཐོས་པ་ལས་བྱུང་བའི་རབ་ཏུ་དང་བའི་ཤུགས་ཀྱིས་རྟག་ པར་ཤིན་ཏུ་སེམས་ཚིམ་པའི་སྒོ་ནས་ལམ་རིམ་གྱིས་བགྲོད་པས་ཇི་ལྟ་བུར་ན་དོན་ཆེན་པོ་ སངས་རྒྱས་ཐོབ་པར་འགྱུར་བ་མ་ཡིན་ཏེ་ཡིན་པས། དོན་ཆེན་པོ་འགྲུབ་པ་ཉིད་དོ། ། (གཉིས་པ་)ཉེས་པ་ལས་འདྲེན་ཚུལ་ནི། ཆོས་ཀྱི་སྒོ་ལ་རྣམ་པར་གནས་པ་ལ། ། དེ་བཞིན་གཤེགས་རྟག་མངོན་སུམ་འདོམས་མཛད་ཅིང་། །ཅོ་ནས་ འདྲེན་བཞིན་ཉེས་པའི་ཚང་ཚིང་ནས། །ཚན་གྱིས་དྲངས་ཏེ་བྱང་ཆུབ་ ལ་འགོད་དོ། །ཆོས་ཀྱི་སྒོའི་རྒྱུན་གྱི་ཏིང་ངེ་འཛིན་ལ་རྣམ་པར་གནས་པའི་བྱང་ཆུབ་ སེམས་དཔའ་དེ་ལ་སྟོན་པ་དེ་བཞིན་

【現代漢語翻譯】 完全的轉變是終極的。從所有遮蔽的無垢之中，例如，物質的本質金剛石不會被其他物質摧毀。同樣，依靠偉大的禪定，如金剛石般的禪定，偉大的道路的基礎，不會被概念和分別念所動搖或摧毀，從而獲得。通過這種方式，不僅從先前所見的應斷之物中解脫出來，安住于超越世間的道路，而且完全脫離所有惡趣，安住于無學道，所有一切都轉變為終極，從煩惱和所知障的所有污垢中解脫出來，從而成就圓滿的果位。 （第二）兩種利益圓滿的方式是：無論安住於何處，都能為一切眾生的利益而精進修行。獲得一切種智的無上果位。無論安住於何處，佛陀的境界都能在輪迴存在期間示現圓滿的菩提和涅槃，並通過無量神通變化之門，為一切眾生帶來利益和安樂。事業自然成就，永不間斷地精進修行，現證如所有智和盡所有智的一切相，獲得圓滿佛陀的無上果位，斷證達到圓滿。 4-389 以偉大來總結意義，偉大之處在於普遍展示功德，以及兩種利益成就的特殊方式。 第一部分分為三點：（第一）偉大意義的成就方式是：如此難見的導師，恒常得見。聽聞無與倫比，從聽聞中生起歡喜。以力量恒常心滿意足。如何才能不成就偉大的意義呢？如上所述，安住於法門之流的菩薩，獲得甚深教言，對於凡夫難以見到的導師——圓滿的佛陀，能夠恒常親眼見到。從他們那裡聽聞無與倫比的，從聽聞大乘佛法中生起的歡喜的力量，恒常以非常滿足的心，次第修習道，如何不能成就獲得偉大意義——佛陀的果位呢？因此，偉大的意義必然會成就。 （第二）從過患中解脫的方式是：在法門中安住。如來恒常示現，並從荊棘般的過患中解脫，以力量引導至菩提。安住於法門之流的禪定中的菩薩，導師如來

【English Translation】 The ultimate transformation is complete. From the stainlessness of all obscurations, for example, just as the substance of a diamond is indestructible by other substances, similarly, relying on the great meditation, like a vajra-like meditation, the foundation of the great path, one obtains that which is not shaken or destroyed by concepts and discriminations. Through this, not only is one liberated from what was previously seen as to be abandoned, and abides in the path beyond the world, but also, completely separated from all bad states of existence, abiding in the path of no more learning, all is transformed to the ultimate, free from the defilements of all afflictions and cognitive obscurations, thereby accomplishing the ultimate result. (Second) The way the two benefits are perfected: Wherever one abides, one diligently strives for the benefit of all sentient beings. One obtains the unsurpassed state of all-knowingness. Wherever one abides, the state of Buddhahood demonstrates perfect enlightenment and nirvana as long as samsara exists, and through the gates of limitless miraculous manifestations, one continuously and spontaneously accomplishes benefit and happiness for all sentient beings. One diligently strives without interruption, directly knowing all aspects of suchness and the extent of phenomena, obtaining the unsurpassed state of perfect Buddhahood, where abandonment and realization are perfected. 4-389 Summarizing the meaning with greatness, the greatness lies in generally showing the qualities, and the special way the two benefits are accomplished. The first part has three points: (First) The way the great meaning is accomplished: Such a rarely seen guide, is constantly seen. Hearing is incomparable, arising from hearing with joy. With strength, one is always very content. How could one not accomplish great meaning? As mentioned above, the Bodhisattva abiding in the stream of the Dharma gate, having obtained the profound instructions, constantly sees the rarely seen guide—the perfect Buddhas—directly. From them, hearing the incomparable, from the power of the joy arising from hearing the Mahayana Dharma, constantly with a very satisfied mind, one gradually progresses on the path. How could one not accomplish the result of obtaining the great meaning—Buddhahood? Therefore, the great meaning will definitely be accomplished. (Second) The way to be led from faults: Abiding in the Dharma gate. The Thus-gone One constantly appears, and liberates from the thicket of faults, leading with strength to Bodhi. The Bodhisattva abiding in the samadhi of the stream of the Dharma gate, the guide, the Thus-gone One

---

གཤེགས་པ་རྣམས་དུས་རྟག་པར་ལམ་གྱི་གདམས་ངག་ ཟབ་མོ་མངོན་སུམ་དུ་ཡང་དག་པར་འདོམས་པར་མཛད་ཅིང་། ཆུ་བོའམ་འདམ་རྫབ་ཏུ་བྱིང་ བ་རྣམས་ཅོ་ཏོའམ་སྐྲ་ནས་འདྲེན་པ་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་དུ། ཉོན་མོངས་པ་དང་ཤེས་བྱའི་སྒྲིབ་ པའི་ཉེས་པའི་ཚང་ཚིང་ནས་ཐུགས་རྗེའི་སྟོབས་སམ་ཚན་གྱིས་དྲངས་ཏེ་འབྲས་བུ་བྱང་ཆུབ་ ཆེན་པོ་ལ་འགོད་པར་མཛད་དོ། ། 4-390 (གསུམ་པ་)རྗེས་བསྟན་བཞིའི་ཁྱད་པར་ནི། སངས་རྒྱས་རྣམས་ནི་རྟག་ཏུ་རང་ དོན་ཡང་དག་སྦྱོར་ལ་ལེགས་པར་བསྔགས་པ་དང་། །ལོག་པར་སྦྱོར་ ལ་སྨོད་མཛད་གནས་དང་རྣམ་འབྱེད་ལྷུར་ལེན་མཆོག་གི་སེམས་ཅན་ ལ། །གང་ཞིག་སྤངས་དང་བསྟེན་པས་བདེ་གཤེགས་བསྟན་པ་འདི་ལ་ རྣལ་འབྱོར་ཡངས་འགྱུར་བ། །བར་ཆད་མཐུན་པའི་ཆོས་ནི་རྣམ་པ་ ཐམས་ཅད་རྒྱལ་རྣམས་འདི་ན་ཚུལ་བཞིན་སྟོན། །སྟོན་པ་རྫོགས་པའི་སངས་ རྒྱས་རྣམས་ནི་རྟག་ཏུ་གདུལ་བྱ་སྨིན་པའི་ཆེད་དུ་ལྷག་པ་ཚུལ་ཁྲིམས་ཀྱི་བསླབ་པའི་དབང་ དུ་མཛད་ནས་ཐོག་མར་རང་གི་དོན་དུ་ཚུལ་ཁྲིམས་རྣམ་པ་གསུམ་ལ་ཡང་དག་པར་སྦྱོར་བ་ རྣམས་ལ་སྤྲོ་བ་བསྐྱེད་པའི་ཆེད་དུ་ལེགས་པར་བསྔགས་ཏེ་རྗེས་སུ་འཛིན་པར་མཛད་པ་ དང་(༡)། བསླབ་བྱ་དང་འགལ་ཞིང་ལོག་པར་སྦྱོར་བ་རྣམས་ལ་ཚར་བཅད་པའི་ཆེད་དུ་སྨོད་ ཅིང་ཉེས་སྤྱོད་སྤོང་དུ་འཇུག་པར་མཛད་པ་དང་(༢)། ལྷག་པ་སེམས་ཀྱི་བསླབ་པའི་དབང་ དུ་མཛད་ནས་ཞི་གནས་ལ་རྩེ་གཅིག་ཏུ་གནས་པ་ལྷུར་ལེན་པ་དང་། ལྷག་པ་ཤེས་རབ་ཀྱི་ བསླབ་པའི་དབང་དུ་མཛད་ནས་ལྷག་མཐོང་རབ་ཏུ་རྣམ་པར་འབྱེད་པ་ལྷུར་ལེན་ནས་མཆོག་ གི་སེམས་ཅན་རྣམས་ལ་གང་ཞིག་སྤང་བྱ་མི་མཐུན་ཕྱོགས་རྣམས་སྤངས་ནས་གཉེན་པོ་དགེ་ བ་རྣམས་བསྟེན་པས། བདེ་བར་གཤེགས་པའི་བསྟན་པ་འདི་ལ་ཞི་གནས་ལྷག་མཐོང་ཟུང་ འཇུག་གི་རྣལ་འབྱོར་ཡངས་ཤིང་རྒྱས་པར་འགྱུར་བའི་ཆེད་དུ་བྱིང་བ་དང་རྒོད་པ་ལ་སོགས་ པ་འགལ་རྐྱེན་བར་ཆད་ཀྱི་ཆོས་ནི་རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་དུ་སྤང་བར་གྱིས་ཤིག་ཅེས་པ་དང་(༣)། ཞི་གནས་ཀྱི་རྒྱུ་མཚན་ཡིད་ལ་བྱེད་པ་ལ་སོགས་པ་མཐུན་རྐྱེན་གཉེན་པོར་འགྱུར་བའི་ཆོས་ ནི་རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་བསྟེན་པར་གྱིས་ཤིག་ཅེས(༤)། རྒྱལ་བ་རྣམས་ཀྱི་མོས་སྤྱོད་ཀྱི་སའི་ སྐབས་འདི་ན་ཚུལ་བཞིན་དུ་ལེགས་པར་སྟོན་པར་མཛད་པའོ། ། 4-391 དོན་གཉིས་འགྲུབ་ཚུལ་ལ་གཉིས་ལས། (དང་པོ་)གཞན་དོན་འགྲུབ་ཚུལ་ནི། དེ་ནི་ མཐོང་བ་རབ་དག་མི་རྟོག་བྱང་ཆུབ་ཀྱིས། །འཇིག་རྟེན་ཐམས་ཅད་ཟིལ་ མནན་མུན་པ་ཆེན་པོ་ཡང་། །རྣམ་པ་ཀུན་ཏུ་བསལ་ནས་ཉི་མ་ཆེན་ པོ་དག །ཤར་བ་བཞིན་དུ་འགྲོ་བ་རྣམས་ལ་ལམ་མེའོ། །གདམས་ངག་མཐར་ ཕྱིན་པའི་འབྲས་བུ་ཐོབ་པ་དེ་ནི་ཤེས་བྱ་ཐམས་ཅད་མངོན་སུམ་དུ་མཐོང་བ་སྒྲིབ་པ་གཉིས་ ཀྱིས་རབ་ཏུ་དག་ཅིང་རྣམ་པར་མི་རྟོག་པའི་ཡེ་ཤེས་ད

【現代漢語翻譯】 逝者們時常以甚深口訣之路，顯現而正確地教導，猶如從河流或泥潭中拉起溺水者，抓住其髮髻或頭髮一般，以慈悲的力量或威力，從煩惱和所知障的罪惡叢林中救拔出來，安置於菩提大果之上。 （三）后示四種差別：諸佛恒常讚歎正確修持自利，呵斥邪謬之行，對於專注于處所和辨別的殊勝有情，以及通過斷除與修習，能使善逝教法中的瑜伽得以廣大的，所有違緣之法，諸佛皆於此處如理宣說。圓滿正等覺佛陀們，恒常爲了調伏有情成熟，而以增上戒學為主，首先爲了自身之利益，對於正確修持三種戒律者，爲了生起歡喜而讚歎並隨之攝受(1)。對於違背所學、邪謬修持者，爲了懲罰而呵斥，令其斷除惡行(2)。以增上心學為主，專注于寂止，並以增上慧學為主，專注于勝觀，對於殊勝有情，斷除應斷之違品，修習對治之善法，爲了使善逝之教法中，寂止勝觀雙運之瑜伽得以廣大，所有沉沒和掉舉等違緣障礙之法，皆應斷除(3)。寂止之因，如作意等順緣對治之法，皆應修習(4)。諸佛於此隨喜行境之處，如理善說。 成就二利之方式有二，（首先）成就他利之方式：即以清凈之見，無分別之菩提，壓倒一切世間，即使是大黑暗，也能完全消除，如大日昇起般，照亮眾生之路。獲得口訣究竟之果者，即是現見一切所知，由二障徹底清凈，且無分別之智慧。

【English Translation】 The departed ones constantly and directly teach the profound instructions of the path, just as one would pull someone drowning in a river or swamp by their topknot or hair. With the power or strength of compassion, they rescue beings from the thicket of afflictions and the faults of the obscurations of knowledge, and place them upon the great fruit of enlightenment. (3) The distinction of the four subsequent teachings: The Buddhas always praise the correct practice of self-benefit and condemn wrong practices. For the supreme beings who are dedicated to places and discernment, and for those who, through abandonment and reliance, can make the yoga in the Sugata's teachings vast, all kinds of adverse dharmas are properly taught here by the Victorious Ones. The perfect Buddhas always, in order to ripen beings to be tamed, mainly rely on the training of higher morality. First, for their own benefit, they praise and then accept those who correctly practice the three kinds of morality in order to generate joy (1). For those who violate the precepts and practice wrongly, they scold them in order to punish them and make them abandon misconduct (2). Mainly relying on the training of higher mind, they focus on dwelling single-pointedly in tranquility, and mainly relying on the training of higher wisdom, they focus on thoroughly distinguishing insight. For the supreme beings, by abandoning the opposing sides that should be abandoned and relying on the virtuous qualities that are the antidote, in order to make the yoga of tranquility and insight in the Sugata's teachings vast and expansive, all kinds of obstacles and adverse dharmas such as sinking and excitement should be abandoned (3). The causes of tranquility, such as mindfulness, and the dharmas that become favorable conditions and antidotes should all be relied upon (4). The Victorious Ones properly teach in this context of the stage of joyous conduct. There are two ways to accomplish the two benefits. (First) The way to accomplish the benefit of others: That is, with pure vision, the non-conceptual Bodhi, subduing all the worlds, even the great darkness, can be completely eliminated, just like the great sun rising, illuminating the path for beings. The one who has obtained the ultimate fruit of the instructions is the one who directly sees all knowable objects, is completely purified by the two obscurations, and has non-conceptual wisdom.

---

ང་ལྡན་པའི་བྱང་ཆུབ་ཆེན་པོ་ཐོབ་པ་ ཉིད་ཀྱིས་འཇིག་རྟེན་ཐམས་ཅད་ཟིལ་གྱིས་མནན་ཏེ་མ་རིག་པའི་མུན་པ་ཆེན་པོ་ཡང་རྣམ་ པ་ཀུན་ཏུ་བསལ་ནས། དཔེར་ན་(འཇམ་དཔལ་ཞིང་བཀོད་དུ་)སངས་རྒྱས་ཀུན་ཏུ་བཟང་པོའི་ཞིང་ མི་འཛུམ་པ་ན་སྟོང་གསུམ་རིལ་པོ་ཉི་ཟླ་ཟུང་གཅིག་གིས་སྣང་བར་བྱེད་པར་གསུངས་པ་ལྟ་ བུའི་ཉི་མ་ཆེན་པོ་དག་ཤར་བའི་འོད་ཟེར་གྱིས་མུན་པ་ཆེན་པོ་སེལ་བ་དེ་བཞིན་དུ། འགྲོ་བ་ རྣམས་ལ་ལེགས་པར་བཤད་པའི་འོད་ཟེར་གྱི་སྣང་བ་སྤྲོ་ཞིང་གཟི་བརྗིད་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་ དང་ལྡན་པས་ལམ་མེ་གནས་པའོ། ། (གཉིས་པ་)རང་དོན་འགྲུབ་ཚུལ་ནི། དེ་ལྟར་རྟག་ཏུ་དགེ་བ་བསགས་པས་རབ་ གང་ཞིང་། །ཐུབ་པ་ལ་ནི་རྟག་ཏུ་གདམས་ངག་ཆེ་ཐོབ་པའི། །སེམས་ དཔའ་མཆོག་ནི་སེམས་ཀྱི་ཏིང་འཛིན་རབ་ཡངས་པ། །ཐོབ་ནས་ཡོན་ ཏན་རྒྱ་མཚོའི་ཕ་རོལ་འགྲོ་བར་འགྱུར། །གོང་དུ་བསྟན་པ་དེ་ལྟར་དུས་རྟག་པ་ བསྐལ་ཀལ་བ་འདི་རྒྱ་དཔེ་སོར་བཞག་ཡིན་པས་སྙད་མ་བྱེད་}པ་གྲངས་མེད་པ་དག་ཏུ་དགེ་ བ་བསོད་ནམས་ཀྱི་ཚོགས་རྒྱ་ཆེན་པོ་བསགས་པས། རྒྱུད་རབ་ཏུ་གང་ཞིང་ཡུལ་དམ་པ་ཐུབ་ པ་སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་རྣམས་ལ་ནི་དུས་རྟག་ཏུ་ཐེག་ཆེན་གྱི་གདམས་ངག་ཟབ་ ཅིང་རྒྱ་ཆེ་བ་ཐོབ་པའི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་མཆོག་ཏུ་གྱུར་པ་རྣམས་ནི། ཡེ་ཤེས་ཀྱི་ཚོགས་ 4-392 སེམས་ཀྱི་ཏིང་ངེ་འཛིན་ཞི་གནས་དང་ལྷག་མཐོང་རབ་ཏུ་ཡངས་པ་ཐོབ་ནས། འབྲས་བུ་ སྟོབས་དང་མི་འཇིགས་པ་ལ་སོགས་པ་ཡོན་ཏན་རྒྱ་མཚོའི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་བྱང་ཆུབ་ཆེན་ པོའི་གོ་འཕང་དུ་འགྲོ་བར་འགྱུར་བའོ། །སྒྲུབ་པའི་གདམས་ངག་རྗེས་སུ་བསྟན་པའི་སྐབས་ རྫོགས་པར་བཤད་ཟིན་ཏོ།། ༈ །། སྡོམ་ནི། མོས་པ་མང་བ་ཉིད་དང་ནི། །ཆོས་ཚོལ་བ་དང་བཤད་པ་ དང་། །དེ་བཞིན་སྒྲུབ་པ་ཡང་དག་པའི། །གདམས་ངག་རྗེས་སུ་བསྟན་ པ་ཡིན། །ཞེས་འདིར་མཇུག་བསྡུ་བའི་ཚུལ་དུ་གསུངས་པ་དེ་ཉིད་སྔར་བསྡུས་དོན་དུ་ བླངས་ནས་བཤད་ཟིན་པ་ཉིད་དོ།། ༈ །། ༈ ཤེས་ནས་བསམ་པར་བྱ་བའི་གཞི། ཤེས་ནས་བསམ་པར་བྱ་བའི་གཞི་ལ་ཐུན་མོང་དུ་ཐབས་དང་ལྡན་པའི་ལས། དེས་ཟིན་ པ་ཕར་ཕྱིན་དྲུག་གི་ལས། ཁྱད་པར་དུ་བསོད་ནམས་འཕེལ་བའི་ལས་སོ། ། ༈ ཐུན་མོང་དུ་ཐབས་དང་ལྡན་པའི་ལས། དང་པོ་ལ་བྱང་སར། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་ཀྱི་ལུས་དང་ངག་དང་ཡིད་ཀྱི་ལས་ ཐབས་ཀྱིས་ཟིན་པ་གང་ཞེ་ན། མདོར་བསྡུ་ན་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་ཀྱི་བསྡུ་བའི་ དངོས་པོ་བཞི་ནི་ཐབས་ཞེས་བྱ་སྟེ་ཞེས་ཀྱང་གསུངས་མོད་ཀྱི། འདིར་ནི་ཀུན་ནས་སློངས་ བའི་ཐབས། དེ་ཡིས་ལྡང་བའི་ཐབས། དེ་དག་པའི་ཐབས་སོ། ། དང་པོ་ནི། ཇི་ལྟར་ནགས་ཚལ་དང་ནི་ལུས་ཅན་རི་བོ་དང་། །ཆུ་བོ་ རྣམས་ཀྱི་རྟེན་ནི་ཀུན་ནས་ས་ཡིན་པ། །དེ་བཞིན་མཁས་པ་རྣམས་ ཀྱི་ལས་རྣ

【現代漢語翻譯】 我獲得了具有的大菩提， 您以之壓倒一切世間，並將無明的巨大黑暗完全消除。 例如，在（妙吉祥凈土中）所說的，在普賢如來的凈土不閉合時，一個日月照亮整個三千世界， 就像偉大的太陽升起的光芒驅散巨大的黑暗一樣。 同樣，對於眾生，以善說之光芒照耀，並具有圓滿的光輝，從而光明地存在。

(二、)成就自利之方式：如是恒常積累善根，完全充滿。 于能仁處，恒常獲得甚深教誨。 最勝菩薩，獲得廣闊心之禪定。 將能到達功德之海的彼岸。 如上所示，在恒常的時間裡，無數劫中積累了廣大的善根福德資糧，因此，相續完全充滿，並在神聖的能仁佛陀薄伽梵處，恒常獲得甚深廣大的大乘教誨，成為最勝的菩薩。 智慧之聚，獲得寂止和勝觀的廣闊心之禪定，從而到達力量和無畏等功德之海的彼岸，並將能到達大菩提的果位。 修持的教誨已經完整地闡述完畢。

總結：信解增上以及，尋求佛法與講說， 以及如是真實修持，是為教誨之後示。 此處以總結的方式所說，即是先前所歸納的意義，已經闡述完畢。

應知而思之基礎：應知而思之基礎，共同而言是具有方便的業，由此所攝持的是六度之業，特殊而言是增長福德之業。

共同具有方便的業：第一，在《菩薩地》中，菩薩的身語意之業，以方便所攝持的是什麼呢？簡而言之，菩薩的四攝事即是方便，但也如此說。此處是指普遍發起之方便，由此生起之方便，以及清凈之方便。

第一是：猶如森林和有情，山和河流，一切的所依是大地。 如是智者們的業... 如是智者們的業...

【English Translation】 I have obtained the great Bodhi that possesses, You have subdued all the worlds with it, and completely dispelled the great darkness of ignorance. For example, as it is said in (the Pure Land of Manjushri), when the Pure Land of Samantabhadra Tathagata is not closed, a sun and moon illuminate the entire three thousand worlds, Just as the rays of the great sun dispel the great darkness. Likewise, for sentient beings, shining with the light of good teachings, and possessing perfect splendor, thus abiding luminously.

(2) How to Accomplish Self-Benefit: Thus, constantly accumulating merit, completely filling. At the place of the Muni, constantly obtaining profound instructions. The supreme Bodhisattva, having obtained the vast Samadhi of the mind. Will be able to reach the other shore of the ocean of virtues. As shown above, in constant time, accumulating vast collections of merit and virtue in countless kalpas, therefore, the continuum is completely filled, and at the sacred Muni Buddha Bhagavan, constantly obtaining the profound and vast Mahayana instructions, becoming the supreme Bodhisattva. The collection of wisdom, having obtained the vast Samadhi of the mind, Shamatha and Vipassana, thus reaching the other shore of the ocean of virtues such as strength and fearlessness, and will be able to reach the state of great Bodhi. The instructions on practice have been completely explained.

Summary: Increased faith and understanding, as well as, seeking the Dharma and teaching, And likewise, genuine practice, is the subsequent demonstration of the instructions. What is said here in a summary way is the meaning that was previously summarized, and has been explained.

The Basis for Knowing and Thinking: The basis for knowing and thinking, in general, is the action that possesses skillful means, and what is encompassed by this is the action of the six perfections, and in particular, it is the action of increasing merit.

The Action of Commonly Possessing Skillful Means: First, in the Bodhisattva-bhumi, what is the action of body, speech, and mind of the Bodhisattvas that is encompassed by skillful means? In short, the four ways of gathering disciples of the Bodhisattvas are called skillful means, but it is also said in this way. Here, it refers to the skillful means of universally arousing, the skillful means of arising from it, and the skillful means of purifying it.

The first is: Just as forests and sentient beings, mountains and rivers, the support of all is the earth. Likewise, the actions of the wise...

---

མ་གསུམ་པོ་ཡང་། །ཀུན་ནས་སྦྱིན་པ་ལ་སོགས་དགེ་བའི་ ཡིན་པར་འདོད། །ཇི་ལྟར་ཏེ་དཔེར་ན། ཉེ་བར་ལོངས་སྤྱད་པར་བྱ་བ་ནགས་ཚལ་ཡིད་ དུ་འོང་བ་དང་ནི་ལོངས་སྤྱོད་པ་པོ་ལུས་ཅན་རྣམས་དང་། བརྟན་པ་རི་བོ་ལ་སོགས་པ་དང་། མི་བརྟན་པ་ཆུ་བོ་ལ་སོགས་པ་རྣམས་ཀྱི་རྟེན་ནི་ཀུན་ནས་ས་གཞི་འདི་ཡིན་པ་དེ་བཞིན་དུ་ 4-393 མཁས་པ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་ཀྱི་ལུས་དང་ངག་དང་ཡིད་ཀྱི་ལས་རྣམ་པ་གསུམ་པོ་ ཡང་ཀུན་ནས་སྦྱིན་པ་ལ་སོགས་པ་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་རྣམས་དང་། བྱང་ཆུབ་ཀྱི་ཕྱོགས་དང་ མཐུན་པ་ལ་སོགས་པ་དགེ་བའི་རྩ་བ་རྣམས་ཀྱི་རྟེན་ནམ་གཞི་ཡིན་པར་འདོད་དེ། དེ་དག་ནི་ ལས་གསུམ་པོ་དེས་བསྐྱེད་ཅིང་ཀུན་ནས་བསླང་བའི་ཕྱིར་རོ། ། ལྡང་(ཞིང་ཆུད་མི་ཟ་)བའི་ཐབས་ལ་གཉིས་ལས། ཐེག་ཆེན་ལ་སྐྱོ་བ་(ལས་སློང་ཚུལ་)མེད་ པའི་ཐབས་ནི། ཤིན་ཏུ་དཀའ་བའི་ལས་ནི་ངོ་བོ་སྣ་ཚོགས་པ། །བསྐལ་པ་ མང་པོས་ཚར་ཕྱིན་མངོན་བརྩོན་བདག་ཉིད་ཅན། །རྒྱལ་སྲས་རྣམས་ ནི་ལུས་དང་ངག་སེམས་རང་བཞིན་གྱི། །ལས་རྣམས་དག་གིས་འདི་ན་ ཡིད་འབྱུང་འགྱུར་བ་མེད། །ཕལ་པ་རྣམས་ཀྱིས་ཤིན་ཏུ་བྱ་དཀའ་བའི་ལས་ནི་ལུས་ དང་ལོངས་སྤྱོད་གཅེས་པའི་དངོས་པོ་གཞན་ལ་གཏོང་བའི་སྦྱིན་པ་ལ་སོགས་པའི་ཕ་རོལ་ཏུ་ ཕྱིན་པ་དྲུག ངོ་བོ་བསོད་ནམས་དང་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་ཚོགས་ཀྱིས་བསྡུས་པའི་དགེ་བ་རྣམ་པ་སྣ་ ཚོགས་པ་རྣམས། དུས་བསྐལ་པ་གྲངས་མེད་པ་མང་པོས་ཚར་ཕྱིན་པར་བྱ་བའི་ཆེད་དུ་གུས་ པར་སྦྱོར་པ་དང་རྒྱུན་དུ་སྦྱོར་བའི་སྒོ་ནས་མངོན་པར་བརྩོན་པའི་བདག་ཉིད་ཅན་རྒྱལ་སྲས་ བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་ནི་ལུས་དང་ངག་དང་སེམས་ཀྱི་རང་བཞིན་གྱི་ལས་རྣམས་ ཀྱི་དཀའ་བ་སྤྱོད་པ་དག་གིས་གཞན་ལ་ཕན་པ་སྒྲུབ་པའི་སྐབས་འདི་ན། ཡུན་རིང་པོ་ནས་ གོམས་ཤིང་རང་གི་ངང་གིས་འབྱུང་བས་ཡིད་འབྱུང་བའམ་སྐྱོ་བར་འགྱུར་བ་ཅུང་ཟད་ཀྱང་ མེད་པར་འཇུག་པའོ། ། ཐེག་དམན་(ཏུ་ལྟུང་བ་ལས་སློང་ཚུལ་)ཟློག་པར་བྱེད་པའི་ཐབས་ནི། ཇི་ལྟར་བདག་ལ་ ཕན་འདོད་དུག་དང་མཚོན་དང་ནི། །གནམ་ལྕགས་ལྕེ་དང་དགྲ་ལས་ རང་གི་ལུས་བཟློག་པ། །དེ་བཞིན་རྒྱལ་སྲས་ཐེག་པ་དམན་པ་རྣམ་ 4-394 གཉིས་ལས། །ལས་རྣམ་གསུམ་གྱི་བདག་ཉིད་བཟློག་པར་བྱེད་པ་ཡིན། ། དཔེ་ཇི་ལྟར་ན། བདག་ལ་ཕན་པར་འདོད་པའི་སྐྱེས་བུ་རྣམས་ཀྱང་ཟས་ཀྱི་འབྲས་བུ་ ངན་པར་བསྒྱུར་བའི་དུག་དང་། ལུས་གཅོད་པར་བྱེད་པའི་མཚོན་ཆ་དང་ནི་ལོ་ཏོག་འཇོམས་ པར་བྱེད་པའི་གནམ་ལྕགས་ཀྱི་ལྕེ་སེར་བ་དང་། ཕུན་སུམ་ཚོགས་པའི་གེགས་བྱེད་པའི་ དགྲ་བོ་རྣམས་ལས་རང་གི་ལུས་དང་ལོངས་སྤྱོད་བསྲུང་ཞིང་བཟློག་པར་བྱེད་པ་དེ་བཞིན་དུ། རྒྱལ་བའི་སྲས་པོ་རྣམས་ཀྱང་ཐེག་པ་དམན་པ་རྣམ་པ་གཉིས་ལ་ཞུགས་ན་དགེ་བའི་འབྲས་ བུ་ད

【現代漢語翻譯】 這三種（業）也應被認為是完全的佈施等善行之源。例如，就像可以享用的宜人森林、享受者有情眾生、穩固的山脈等，以及不穩固的河流等，它們的所依皆是這大地一樣， 同樣，智者菩薩的身、語、意三種業，也應被認為是完全的佈施等波羅蜜多，以及菩提之道的助伴等善根之所依或基礎。因為它們是由這三種業所生起和完全引發的。 有兩種方法可以防止（精神上的厭倦）：防止對大乘感到厭倦的方法是：極其艱難的業，其自性是多種多樣的，需要經歷多個劫才能完成，並且具有精進的自性。諸位佛子以身、語、意的自性之業，在此不會產生厭倦。 對於普通人來說，極其難以做到的事情是，將身體和珍愛的受用之物施捨給他人，即佈施等六波羅蜜多，以及自性為福德和智慧資糧所攝的各種善行。爲了在無數劫中完成這些，以恭敬和持續的努力，具有精進自性的佛子菩薩們，以身、語、意的自性之業，在利益他人的過程中，由於長久的習慣和自然而然的發生，不會產生絲毫的厭倦。 防止墮入小乘的方法是：如同爲了自己的利益，躲避毒藥、武器和冰雹，以及敵人一樣。同樣，佛子也要防止自己墮入兩種小乘之中，並且要防止自己成為三種業的奴隸。 例如，就像那些希望對自己有益的人，也會保護和躲避那些將食物變成毒藥的毒物，以及切割身體的武器，摧毀莊稼的冰雹，以及製造障礙的敵人一樣。同樣，佛子們如果進入兩種小乘，就會摧毀善行的果實。

【English Translation】 These three (actions) should also be considered as the source of all kinds of generosity and other virtuous deeds. For example, just as the pleasant forests that can be enjoyed, the sentient beings who enjoy them, the stable mountains, and the unstable rivers all rely on this earth, Similarly, the three actions of body, speech, and mind of wise Bodhisattvas should be considered as the basis or foundation of all kinds of perfections such as generosity, as well as the roots of virtue such as those that are in accordance with the path to enlightenment. Because they are generated and completely initiated by these three actions. There are two methods to prevent (spiritual weariness): The method to prevent weariness towards the Mahayana is: Extremely difficult actions, whose nature is diverse, require many eons to complete, and possess the nature of diligence. The princes of the Buddhas, with the actions of body, speech, and mind, will not become weary here. For ordinary people, what is extremely difficult to do is to give away the body and cherished possessions to others, that is, the six perfections such as generosity, and all kinds of virtuous deeds gathered by the nature of the accumulation of merit and wisdom. In order to complete these in countless eons, with respectful and continuous effort, the Bodhisattvas who possess the nature of diligence, with the actions of body, speech, and mind, in the process of benefiting others, due to long habit and natural occurrence, will not have the slightest weariness. The method to prevent falling into the Hinayana is: Just as one avoids poison, weapons, hail, and enemies for one's own benefit. Similarly, the sons of the Buddhas must also prevent themselves from falling into the two Hinayana, and must prevent themselves from becoming slaves to the three actions. For example, just as those who wish to benefit themselves will also protect and avoid poisons that turn food into poison, as well as weapons that cut the body, hail that destroys crops, and enemies that create obstacles. Similarly, if the sons of the Buddhas enter the two Hinayana, they will destroy the fruits of virtuous deeds.

---

མན་པར་འགྱུར་བ་དང་། ཐེག་ཆེན་གྱི་དགེ་བའི་རྩ་བ་གཅོད་པ་དང་དགེ་བའི་ལོ་ཏོག་ མི་སྐྱེ་ཞིང་སྐྱེས་པ་འཇོམས་པ་དང་། འབྲས་བུ་སངས་རྒྱས་འགྲུབ་པའི་གེགས་བྱེད་པར་ཤེས་ པའི་སྒོ་ནས་རང་གི་ལུས་དང་ངག་དང་ཡིད་ཀྱི་ལས་རྣམ་པ་གསུམ་གྱི་བདག་ཉིད་ཉན་ཐོས་ དང་རང་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཐེག་པ་ལ་འཇུག་པ་བསྲུང་ཞིང་བཟློག་པར་བྱེད་པ་ཡིན་ནོ། ། དག་པའི་ཐབས་ནི། རྟག་ཏུ་རྣམ་པར་མི་རྟོག་ལས་ཅན་ལས་མིན་ཞིང་། ། ལས་ཀྱི་བྱ་བ་དང་རྣམ་གསུམ་ལ་མི་ལྟ་སྟེ། །དེས་ན་འདི་ནི་དེ་ཐབས་ ཡང་དག་གཟུང་བའི་ཕྱིར། །ལས་རྣམས་དག་པ་མཐའ་ཡས་དེ་ཡི་ཕ་ རོལ་འགྲོ། །བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་ནི་དུས་རྟག་ཏུ་རྣམ་པར་མི་རྟོག་པའི་ངང་དུ་ འཇོག་པ་སྟེ། དེ་ཡང་སྒྲུབ་པ་པོ་བདག་ཉིད་ལས་བྱེད་པོ་ཅན་དུའང་མི་རྟོག་ཅིང་བསྒྲུབ་པར་ བྱ་བ་རྣམས་ལ་ལས་སུའང་རྣམ་པར་རྟོག་པ་མིན་ལ། དེས་སྒྲུབ་པའི་ལས་ཀྱི་བྱ་བ་དང་རྣམ་ པ་གསུམ་ག་ལའང་མི་རྟོག་ཅིང་མི་ལྟ་སྟེ། དེས་ན་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་འདིས་ནི་འཁོར་ གསུམ་ཡོངས་སུ་དག་པ་དེའི་ཐབས་ཡང་དག་པར་གཟུང་བའི་ཕྱིར་སྒོ་གསུམ་གྱི་ལས་རྣམས་ རྣམ་པར་དག་པའི་ཡོན་ཏན་མཐའ་ཡས་ཤིང་། ཟད་མི་ཤེས་པ་དེའི་ཕ་རོལ་མཐར་ཐུག་པ་ རྫོགས་པའི་སངས་རྒྱས་ཀྱི་གོ་འཕང་དུ་འགྲོ་བ་ཉིད་དོ། །ཐུན་མོང་དུ་ཐབས་དང་ལྡན་པའི་ 4-395 ལས་ཀྱི་སྐབས་རྫོགས་པར་བཤད་ཟིན་ཏོ།། ༈ །། ༈ དེས་ཟིན་པ་ཕར་ཕྱིན་དྲུག་གི་ལས། དེས་ཟིན་པ་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་དྲུག་གི་ལས་ལ། བྱང་ས་ལས། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔས་ ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་དྲུག་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པར་བྱས་ནས་བླ་ན་མེད་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་ པའི་བྱང་ཆུབ་མངོན་པར་རྫོགས་པར་འཚང་རྒྱ་སྟེ། སྦྱིན་པའི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་དང་ཚུལ་ ཁྲིམས་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་དང་བཟོད་པ་དང་བརྩོན་འགྲུས་དང་བསམ་གཏན་དང་ཤེས་ རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པའོ་ཞེས་གསུངས་ཤིང་། དེ་རྣམས་རེ་རེ་ཞིང་ཡང་དོན་རྣམ་པ་དགུ་ དང་ལྡན་པའི་སྒོ་ནས་ལེའུ་རེ་རེར་མཛད་ནས་རྒྱས་པར་གསུངས་ཏེ། ངོ་བོ་ཉིད་དང་ཐམས་ ཅད་དང་། །དཀའ་བ་དང་ནི་སྒོ་ཀུན་དང་། །སྐྱེས་བུ་དམ་པ་ལྡན་པ་དང་། །དེ་བཞིན་རྣམ་ པ་ཐམས་ཅད་དང་། །ཕོངས་ཤིང་འདོད་དང་ལྡན་པ་དང་། །འདི་དང་གཞན་དུ་བདེ་འགྱུར་ དང་། །དེ་བཞིན་རྣམ་དག་དེ་མདོར་ན། །བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་སྦྱིན་པ་ཡིན། །ཞེས་པ་དང་ སྦྱིན་པ་རྣམ་པ་དགུ་ནི། སྦྱིན་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་དང་། ཐམས་ཅད་སྦྱིན་པ་དང་། དཀའ་བའི་སྦྱིན་ པ་དང་། ཐམས་ཅད་ཀྱི་སྒོ་ནས་སྦྱིན་པ་དང་། སྐྱེས་བུ་དམ་པའི་སྦྱིན་པ་དང་། རྣམ་པ་ཐམས་ ཅད་ཀྱི་སྦྱིན་པ་དང་། ཕོངས་ཤིང་འདོད་པ་ལ་སྦྱིན་པ་དང་། འདི་དང་ཕ་རོལ་ཏུ་བདེ་བར་ འགྱུར་བའི་སྦྱིན་པ་དང་། རྣམ་པར་དག་པའི་སྦྱིན་པའོ་ཞེས་པ་དང་། དེ

【現代漢語翻譯】 通過了解轉變為下劣，斷絕大乘的善根，不生善的莊稼，摧毀已生的，以及成為成就佛果的障礙，從而守護和阻止自己的身、語、意三種行為進入聲聞和緣覺的乘道。 清凈的方法是：恒常不執著于有為之事，不觀察行為的作業和三種相狀。因此，這是爲了正確把握那清凈的方法，諸業清凈，到達無邊無際的彼岸。菩薩們恒常安住于不分別的狀態中，不執著于自己是作者，也不分別所要修持的事物是所作。因此，不分別也不觀察修持的行為和三種相狀。因此，這位菩薩爲了正確把握三輪體空的那清凈的方法，三門之業完全清凈，具有無量功德，到達無盡的彼岸，也就是圓滿成佛的果位。共同具有方便的行業章節已經圓滿講述完畢。 以下講述以其攝持的六度之業。 以其攝持的六波羅蜜多的行業方面，在《菩薩地論》中說：『菩薩圓滿了六波羅蜜多后，現證無上正等覺。』即佈施波羅蜜多、持戒波羅蜜多、忍辱、精進、禪定和智慧波羅蜜多。並且，對這些一一以具有九種意義的方式，每一品都做了廣大的闡述：本體與一切，艱難與諸門，與具德士夫，如是諸相，貧乏與欲樂，此世與他世安樂，如是清凈，此乃菩薩之佈施。所謂的九種佈施是：佈施的本體、一切佈施、難施之施、從一切門施、具德士夫之施、一切相之施、施於貧乏與希求者、成為今生來世安樂之施、以及清凈之施。

【English Translation】 By understanding that it transforms into inferiority, cuts off the roots of virtue of the Mahayana, does not produce good crops, destroys what has already been produced, and becomes an obstacle to the attainment of Buddhahood, one guards and prevents one's own three actions of body, speech, and mind from entering the path of the Shravakas and Pratyekabuddhas. The method of purification is: constantly not clinging to conditioned activities, not observing the actions of behavior and the three aspects. Therefore, this is to correctly grasp that method of purification, all actions are purified, reaching the boundless shore. Bodhisattvas constantly abide in a state of non-discrimination, not clinging to themselves as the doer, nor discriminating the things to be practiced as the object. Therefore, they do not discriminate or observe the actions of practice and the three aspects. Therefore, this Bodhisattva, in order to correctly grasp that pure method of the emptiness of the three wheels, the actions of the three doors are completely purified, possessing immeasurable merits, reaching the endless shore, which is the state of perfect Buddhahood. The chapter on common activities with skillful means has been completely explained. The following describes the activities of the Six Perfections that are encompassed by it. Regarding the activities of the Six Paramitas that are encompassed by it, in the Bodhisattvabhumi it is said: 'The Bodhisattva, having perfected the Six Paramitas, manifests the Unsurpassed Perfect Enlightenment.' Namely, the Paramita of Generosity, the Paramita of Discipline, Patience, Diligence, Meditation, and the Paramita of Wisdom. Furthermore, each of these is extensively explained in each chapter with nine kinds of meanings: Essence and all, difficulty and all doors, with virtuous persons, likewise all aspects, poverty and desire, happiness in this and other lives, likewise purity, this is the Bodhisattva's generosity. The so-called nine kinds of generosity are: the essence of generosity, all generosity, difficult generosity, generosity from all doors, generosity of virtuous persons, generosity of all aspects, generosity to the poor and needy, generosity that becomes happiness in this and future lives, and pure generosity.

---

་བཞིན་དུ་ཚུལ་ཁྲིམས་ ཀྱི་ངོ་བོ་ཉིད་དང་། ཚུལ་ཁྲིམས་ཐམས་ཅད་དང་། དཀའ་བའི་ཚུལ་ཁྲིམས་དང་། ཐམས་ཅད་ ཀྱི་སྒོ་ནས་ཚུལ་ཁྲིམས་དང་། སྐྱེས་བུ་དམ་པའི་ཚུལ་ཁྲིམས་དང་། རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་ཀྱི་ཚུལ་ ཁྲིམས་དང་། ཕོངས་ཤིང་འདོད་པ་ལ་ཚུལ་ཁྲིམས་དང་། འདི་དང་གཞན་དུ་བདེ་བར་འགྱུར་ བའི་ཚུལ་ཁྲིམས་དང་། རྣམ་པར་དག་པའི་ཚུལ་ཁྲིམས་སོ་ཞེས་པ་ལ་སོགས་པའོ། །འདིར་ནི་ དོན་རྣམ་པ་གསུམ་སྟེ། ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པའི་དོན་དངོས་བསྟན་པ། བསྡུ་བའི་དངོས་པོ་གཞན་ སྨིན་ཚུལ། དེ་དག་གི་དོན་བསྡུས་ཏེ་བསྟན་པའོ། ། 4-396 ༈ ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པའི་དོན་དངོས་བསྟན་པ། དང་པོ་ལ་གཉིས་ལས་སྡོམ་གྱིས་མདོར་བསྟན་ནི། གྲངས་དང་དེ་ཡི་མཚན་ ཉིད་གོ་རིམ་དང་། །ངེས་པའི་ཚིག་དང་ཡོན་ཏན་གོམས་བྱ་དང་། །དེ་ དག་རབ་དབྱེ་བསྡུ་དང་མི་མཐུན་ཕྱོགས། །ཡོན་ཏན་ཕན་ཚུན་རྣམ་ ངེས་ཡིན་ཤེས་བྱ། །སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཆོས་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པར་བྱེད་པའི་ཐབས་ཕ་རོལ་ ཏུ་ཕྱིན་པ་རྣམས་དོན་རྣམ་པ་བཅུས་འཆད་པ་སྟེ། ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་དྲུག་ཏུ་གྲངས་ངེས་པའི་ རྒྱུ་མཚན་དང་། དེ་རྣམས་སོ་སོའི་རང་བཞིན་ནམ་མཚན་ཉིད་ངོས་གཟུང་བ་དང་། སྔ་མའི་ རྗེས་སུ་ཕྱི་མ་སྟོན་པའི་གོ་རིམ་ངེས་པའི་ཚུལ་དང་། ངེས་པའི་ཚིག་སྒྲའི་དོན་དང་། གོམས་ པར་བྱ་བའི་ཡོན་ཏན་ཏེ་བསྒོམ་པའི་ཚུལ་དང་། དེ་དག་གི་རབ་ཏུ་དབྱེ་བ་དང་། དེ་རྣམས་ དོན་གསུམ་དུ་བསྡུ་བའི་ཚུལ་དང་། རང་གི་མི་མཐུན་ཕྱོགས་ཆགས་པ་བདུན་དང་བྲལ་བའི་ དོན་དང་། ཡོན་ཏན་བཞི་དང་ལྡན་པའི་སྒོ་ནས་བསྔགས་པ་བསྟན་པ་དང་། ཕན་ཚུན་གཅིག་ ལ་གཅིག་རྣམ་པར་ངེས་པ་རྣམས་ཀྱིས་གཏན་ལ་འབེབས་པ་ཡིན་པར་ཤེས་པར་བྱའོ། ། ངོ་བོ་རྒྱས་བཤད་ནི་སྔ་མ་ལྟར། གྲངས་ངེས་མཚན་ཉིད་གོ་རིམ་ངེས་ཚིག་སྒོམ་ཚུལ་རབ་ དབྱེ་བསྡུ་བ་མི་མཐུན་ཕྱོགས་ཡོན་ཏན་རྣམ་ངེས་བསྟན་པའོ། ། ༈ གྲངས་ངེས་བསྟན་པ། གྲངས་ངེས་བསྟན་པ་ལ་འབྲས་བུ་དང་དོན་གཉིས་དང་ཐེག་ཆེན་དང་ལམ་ཀུན་དང་ བསླབ་གསུམ་ལ་ལྟོས་ནས་ཕྱིན་དྲུག་ཏུ་འཇོག་ཚུལ་ལོ། ། འབྲས་བུ་ལ་ལྟོས་ནས་ཕྱིན་དྲུག་ཏུ་འཇོག་ཚུལ་ནི། ལོངས་སྤྱོད་དང་ལུས་ཕུན་ སུམ་ཚོགས་པ་དང་། །འཁོར་རྩོམ་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་མངོན་མཐོ་དང་། ། རྟག་ཏུ་ཉོན་མོངས་དབང་ཉིད་མི་འགྲོ་དང་། །བྱ་བ་རྣམས་ལ་ཕྱིན་ཅི་ མ་ལོག་པའོ། །སྦྱིན་པ་བཏང་བས་གནས་དང་ཡོ་བྱད་ལ་སོགས་པའི་ལོངས་སྤྱོད་ཕུན་ སུམ་ཚོགས་པ་དང་། ཚུལ་ཁྲིམས་བསྲུངས་པས་མཐོ་རིས་ཀྱི་ལུས་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་དང་། 4-397 བཟོད་པ་བསྒོམས་པས་འཁོར་ཡིད་དུ་འོང་བ་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་དང་། བརྩོན་འགྲུས་ བརྩམས་པས་དགེ་བའི་ལས་ཐམས་ཅད་འགྲུབ་པའི་རྩོམ་པ་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་སྟེ་མངོན་ པར་མཐོ་བའི་འབྲས་བུ་བཞི་དང་། བསམ་གཏན་བ

【現代漢語翻譯】 如是，戒律的自性，一切戒律，難行的戒律，通過一切方式的戒律，聖者的戒律，各種形象的戒律，貧乏和慾望的戒律，今生來世獲得安樂的戒律，以及完全清凈的戒律等等。此處有三種意義：真實宣說波羅蜜多的意義，成熟其他眾生的攝持之事物，以及歸納並宣說這些意義。 真實宣說波羅蜜多的意義： 首先分為兩部分，以總說的方式簡要說明：數量及其體性次第和，決定的詞語功德修習和，這些的分別歸納及相違品，功德互相決定應知曉。圓滿成佛之法的方便，即以十種意義來闡述波羅蜜多：以六度來確定波羅蜜多的數量的原因，以及分別認識它們各自的自性或體性，以及先前之後顯示的次第確定的方式，以及決定的詞語聲音的意義，以及應修習的功德，即修習的方式，以及對它們的分別，以及將它們歸納為三種意義的方式，以及遠離自身相違品的七種執著，以及通過具備四種功德的方式來顯示讚歎，以及互相之間一個對一個的決定，應知曉這些都是需要確定的。 本體的廣說如前：數量決定，體性，次第，決定詞語，修習方式，分別，歸納，相違品，功德，決定，顯示。 顯示數量決定： 顯示數量決定，從果和意義兩個方面，以及大乘和一切道，以及三學方面來觀察，從而確定六度的方式。 從果的角度來確定六度的方式：受用和身體圓滿，眷屬興盛圓滿增上生，恒常不隨煩惱之自在，諸事皆能如願不顛倒。佈施的施捨，能獲得住所和資具等受用圓滿，持戒的守護，能獲得天界的身體圓滿， 修忍辱能獲得如意眷屬圓滿，發起精進能成就一切善業的興盛，即增上生的四種果，修習禪

【English Translation】 Thus, the nature of discipline, all disciplines, difficult disciplines, disciplines through all means, the disciplines of the holy ones, disciplines of all forms, disciplines for the poor and desiring, disciplines that bring happiness in this and other lives, and completely pure disciplines, and so on. Here, there are three meanings: truly explaining the meaning of Pāramitā, how to ripen other beings' objects of gathering, and summarizing and explaining these meanings. Truly explaining the meaning of Pāramitā: First, it is divided into two parts, briefly explained in a summary way: number and its characteristics, order, and, definite words, merits, practice, and, these distinctions, summaries, and contradictory aspects, merits mutually determined should be known. The means to perfect the Dharma of the Buddhas, that is, explaining the Pāramitās in ten ways: the reason for determining the number of Pāramitās as six, and recognizing the individual nature or characteristics of each of them, and the way of determining the order of showing the latter following the former, and the meaning of the definite word sound, and the merits to be practiced, that is, the way of practice, and the distinctions of them, and the way of summarizing them into three meanings, and the meaning of being free from the seven attachments of one's own contradictory aspects, and showing praise through possessing four merits, and knowing that the mutual determination of one to another is what needs to be determined. The detailed explanation of the essence is as before: number determination, characteristics, order, definite words, practice method, distinction, summary, contradictory aspects, merits, determination, display. Displaying number determination: Displaying number determination, from the perspective of fruit and meaning, as well as the Great Vehicle and all paths, and the three trainings, to determine the way of the six perfections. Determining the way of the six perfections from the perspective of fruit: enjoyment and perfect body, retinue flourishing perfect higher realms, constant non-attachment to afflictions, all actions are as desired and not inverted. The giving of charity can obtain perfect enjoyment of dwellings and utensils, the protection of morality can obtain the perfect body of the heavenly realms, Practicing patience can obtain the perfect retinue as desired, initiating diligence can accomplish the flourishing of all virtuous actions, that is, the four fruits of higher realms, practicing meditation

---

སྒོམས་པས་རྟག་ཏུ་སེམས་ཉོན་མོངས་ པའི་དབང་ཉིད་དུ་མི་འགྲོ་བ་དང་། ཤེས་རབ་ལ་བརྟེན་ནས་བླང་དོར་གྱི་བྱ་བ་རྣམས་ལ་ཕྱིན་ ཅི་མ་ལོག་པ་ཤེས་ཤིང་བྱེད་པས། ངེས་པར་ལེགས་པའི་འབྲས་བུ་གཉིས་འགྲུབ་པའི་དབང་ དུ་བྱས་ཏེ་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་དྲུག་ཏུ་བཞག་པའོ། ། དོན་གཉིས་ལ་བརྟེན་ནས་ཕྱིན་དྲུག་ཏུ་འཇོག་ཚུལ་ལ་གཉིས་ལས། དོན་དངོས་ནི། སེམས་ཅན་དོན་ལ་རབ་བརྩོན་པ། །གཏོང་དང་མི་གནོད་བཟོད་པས་ བྱེད། །གནས་དང་གྲོལ་བ་གཞིར་བཅས་པ། །རང་དོན་རྣམ་པ་ཐམས་ ཅད་སྤྱོད། །བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་གཞན་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ཀྱི་དོན་ལ་རབ་ ཏུ་བརྩོན་པ་ནི། གང་ལ་ཅི་འདོད་པའི་སྦྱིན་པ་གཏོང་བ་དང་། གཞན་ལ་མི་གནོད་ཅིང་ཕན་ པའི་ཚུལ་ཁྲིམས་བསྲུང་བ་དང་། གཞན་གྱི་གནོད་པ་བྱས་ཀྱང་ལན་མི་བྱེད་པ་ལ་སོགས་པའི་ བཟོད་པ་སྒོམ་པ་རྣམས་ཀྱིས་བྱེད་ཅིང་། བསམ་གཏན་ལ་སེམས་རྩེ་གཅིག་ཏུ་གནས་ཤིང་ མཉམ་པར་འཇོག་པ་དང་། མཉམ་པར་བཞག་པ་ལྟར་ཤེས་རབ་ཀྱི་རྣམ་པར་གྲོལ་བ་དང་། དེ་དག་གཞིར་གྱུར་པ་བརྩོན་འགྲུས་རྩོམ་པ་དང་བཅས་པས་ནི་རང་གི་དོན་རྣམས་ཐམས་ ཅད་སྤྱོད་པས་དོན་གཉིས་ཀྱི་དབང་དུ་བྱས་ཏེ། ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་དྲུག་ཏུ་བཞག་པའོ། ། ཁྱད་པར་ནི། མི་ཕོངས་པ་དང་རྣམ་པར་མི་འཚེ་དང་། །རྣམ་འཚེ་ བཟོད་དང་བྱ་བས་མི་སྐྱོ་དང་། །དགའ་བྱེད་ལེགས་པར་བརྗོད་པ་དེ་ཡི་ ཕྱིར། །གཞན་གྱི་དོན་ནི་རང་གི་དོན་ཡིན་ནོ། །བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་ སྦྱིན་པས་གཞན་མི་ཕོངས་པར་བྱེད་པ་དང་། ཚུལ་ཁྲིམས་ཀྱིས་གཞན་ལ་རྣམ་པར་མི་འཚེ་ 4-398 བར་བྱེད་པ་དང་། བཟོད་པས་གཞན་གྱི་རྣམ་པར་འཚེ་བ་བཟོད་པར་བྱེད་པ་དང་། བརྩོན་ འགྲུས་ཀྱིས་གཞན་དོན་གྱི་བྱ་བས་མི་སྐྱོ་བར་བྱེད་པ་དང་། བསམ་གཏན་ལ་བརྟེན་ནས་གྲུབ་ པའི་རྫུ་འཕྲུལ་གྱིས་གཞན་དད་ཅིང་དགའ་བར་བྱེད་པ་དང་། ཤེས་རབ་ཀྱིས་གཞན་གྱི་ཐེ་ ཚོམ་གཅོད་པའི་སྒོ་ནས་ལེགས་པར་བརྗོད་པར་བྱེད་པ་དེ་ཡི་ཕྱིར། དངོས་སུ་གཞན་གྱི་དོན་ ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་སྒྲུབ་པ་ནི་ཤུགས་ལ་རང་གི་དོན་ཡང་གྲུབ་པ་ཡིན་པས། དོན་གཉིས་ མཐར་ཕྱིན་པའི་བྱང་ཆུབ་ཆེན་པོ་འཐོབ་པའི་དབང་དུ་བྱས་ནས་ཀྱང་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་དྲུག་ ཏུ་བཞག་པ་ཡིན་ནོ། ། ཐེག་ཆེན་ལ་ལྟོས་ནས་ཕྱིན་དྲུག་ཏུ་འཇོག་ཚུལ་ནི། ལོངས་སྤྱོད་མངོན་པར་མི་ དགའ་དང་། །རབ་གུས་གཉིས་ལ་མི་སྐྱོ་དང་། །རྣལ་འབྱོར་རྣམ་པར་མི་ རྟོག་པ། །ཐེག་ཆེན་མཐའ་དག་འདིར་ཟད་དོ། །བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་ ལ་སྦྱིན་པས་ནི་ལོངས་སྤྱོད་ལ་མངོན་པར་མི་དགའ་ཞིང་མ་ཆགས་པ་དང་། ཚུལ་ཁྲིམས་ཀྱིས་ ནི་བསླབ་བྱ་རྣམས་རབ་ཏུ་གུས་པས་བསྲུང་བ་ཉིད་དང་། གཉིས་ལས་མི་སྐྱོ་བ་ནི་བཟོད་པས་ སེམས་ཅན་མི་དང་དུད་འགྲོ་ལ་སོགས་པའི་གནོད་པ་ལ་ལན་མི་བ

【現代漢語翻譯】 通過禪修，心識不會總是受到煩惱的影響；依靠智慧，能夠正確地瞭解和實踐取捨的行為。因此，可以肯定地說，通過六度可以成就兩種利益。 基於兩種利益而安立六度的方式有兩種。首先是實際意義： 『菩薩勤于利眾生，佈施持戒忍辱行，禪定解脫為根本，精進修持自利成。』 菩薩們精勤地利益一切眾生，通過佈施來滿足眾生的需求，通過持戒來守護不傷害他人且利益他人的行為，通過修忍辱來面對他人的傷害而不報復。通過禪定，心專注於一境，並安住于平等舍的狀態；從禪定中解脫出來，依靠智慧；以精進為基礎，從而成辦自利。因此，基於兩種利益，安立了六度。 其次是特殊意義： 『不貧不害忍他傷，精進不厭利他事，禪悅善說為利他，故他實利亦自利。』 菩薩們通過佈施使他人不貧困，通過持戒使他人不受到傷害，通過忍辱忍受他人的傷害，通過精進不厭倦地做利益他人的事情，依靠禪定所成就的神通使他人信服和喜悅，通過智慧斷除他人的疑惑並善巧地說法。因此，實際上成辦了他人圓滿的利益，同時也間接地成就了自己的利益。因此，爲了獲得兩種利益圓滿的大菩提，也安立了六度。 從大乘的角度安立六度的方式是： 『不貪資財極恭敬，於二不厭瑜伽行，不分別念大乘法，一切皆攝於此中。』 菩薩們通過佈施對資財不貪執，通過持戒以極大的恭敬心守護所學，通過忍辱對眾生和非眾生的傷害不生厭倦，通過精進修持瑜伽行，通過禪定不分別念，所有的大乘法都包含在這裡面。

【English Translation】 Through meditation, the mind does not always fall under the influence of afflictions; relying on wisdom, one can correctly understand and practice actions of acceptance and rejection. Therefore, it can be said with certainty that through the six perfections, two benefits can be accomplished. There are two ways to establish the six perfections based on two benefits. First, the actual meaning: 'Bodhisattvas diligently benefit beings, practicing generosity, discipline, and patience; with meditation and liberation as the foundation, they diligently cultivate self-benefit.' Bodhisattvas diligently benefit all sentient beings by giving generously to fulfill their needs, by upholding moral discipline to protect actions that do not harm others and benefit them, and by cultivating patience to face harm from others without retaliation. Through meditation, the mind focuses on one point and abides in a state of equanimity; liberating from meditation, relying on wisdom; with diligence as the foundation, all their own benefits are accomplished. Therefore, based on two benefits, the six perfections are established. Second, the special meaning: 'Not impoverished, not harmed, enduring others' injuries, diligently not weary of benefiting others, meditation joyfully speaking well for benefiting others, therefore others' real benefit is also self-benefit.' Bodhisattvas make others not impoverished through generosity, make others not harmed through moral discipline, endure others' harm through patience, diligently do not tire of doing things that benefit others through diligence, make others believe and rejoice through the miraculous powers achieved through meditation, and skillfully speak by cutting off others' doubts through wisdom. Therefore, in reality, accomplishing the complete benefit of others also indirectly accomplishes one's own benefit. Therefore, in order to obtain the great Bodhi that perfects both benefits, the six perfections are also established. The way to establish the six perfections from the perspective of the Mahayana is: 'Not greedy for wealth, extremely respectful, not weary of the two, practicing yoga, not discriminating thoughts, all Mahayana teachings are included here.' Bodhisattvas do not cling to wealth through generosity, guard what they have learned with great respect through moral discipline, do not become weary of harm from sentient and non-sentient beings through patience, diligently practice yoga through diligence, and do not discriminate thoughts through meditation. All Mahayana teachings are included here.

---

ྱེད་ཅིང་། སེམས་ཅན་མ་ ཡིན་པ་ཆར་དང་རླུང་ལ་སོགས་པའི་སྡུག་བསྔལ་ལ་ཅི་མི་སྙམ་པའི་སྒོ་ནས་མི་སྐྱོ་བ་དང་། བརྩོན་འགྲུས་ཀྱིས་དགེ་བ་རྒྱ་ཆེན་པོ་ལ་སྤྲོ་བའི་སྒོ་ནས་རབ་ཏུ་སྦྱོར་བ་ལ་མི་སྐྱོ་བ་དང་། བསམ་གཏན་གྱིས་ཞི་གནས་ལྷག་མཐོང་ཟུང་འཇུག་གི་རྣལ་འབྱོར་ལ་མཉམ་པར་འཇོག་པ་ དང་། ཤེས་རབ་ཀྱིས་སྤྲོས་མེད་རྣམ་པར་མི་རྟོག་པའི་ཡེ་ཤེས་རྣམས་ཐོབ་པའི་ཕྱིར་ཐེག་པ་ ཆེན་པོའི་དོན་མཐའ་དག་ནི་འདིར་ཙམ་དུ་ཟད་ཅིང་འདུས་པའི་དབང་དུ་བྱས་ནས་ཕ་རོལ་ཏུ་ ཕྱིན་པ་དྲུག་ཏུ་བཞག་པ་ཉིད་དོ། ། ལམ་ཀུན་ལ་ལྟོས་ནས་ཕྱིན་དྲུག་ཏུ་འཇོག་ཚུལ་ནི། ཡུལ་རྣམས་ལ་ནི་མ་ཆགས་ 4-399 ལམ། །དེ་ཐོབ་རྣམ་གཡེང་སྡོམ་པའི་གཞན། །སེམས་ཅན་མི་གཏོང་ འཕེལ་བ་དང་། །སྒྲིབ་པ་རྣམ་པར་སྦྱོང་བའི་གཞན། །བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ རྣམས་ཀྱི་སྦྱིན་པ་ནི་གཏོང་བ་ལ་གོམས་པས་འདོད་ཡོན་གྱི་ཡུལ་རྣམས་ལ་ནི་མ་ཆགས་པའི་ ལམ་དང་། ཚུལ་ཁྲིམས་ནི་དགེ་སློང་གི་སྡོམ་པ་ལ་གནས་པའི་སྒོ་ནས་འདོད་པའི་ཡུལ་དེ་ ཐོབ་པར་འདོད་པའི་རྣམ་པར་གཡེང་བ་སྡོམ་པའི་ལམ་གཞན་དང་། བཟོད་པ་ནི་གཞན་གྱི་ གནོད་པའི་སྡུག་བསྔལ་གྱིས་ཡིད་མི་འབྱུང་བས་སེམས་ཅན་ཡོངས་སུ་མི་གཏོང་ཞིང་རྗེས་སུ་ འཛིན་པའི་ལམ་དང་། བརྩོན་འགྲུས་ནི་དགེ་བ་རྒྱ་ཆེན་པོ་ལ་སྤྲོ་བའི་སྒོ་ནས་གོང་ནས་གོང་དུ་ འཕེལ་བར་བྱེད་པའི་ལམ་དང་། བསམ་གཏན་དང་ཤེས་རབ་ནི་རིམ་པ་ལྟར་ཉོན་མོངས་པ་ དང་ཤེས་བྱའི་སྒྲིབ་པ་རྣམ་པར་སྦྱོང་བའམ། ཡང་ན་བསམ་གཏན་ནི་སྒྲིབ་པ་གཉིས་མངོན་ གྱུར་མགོ་གནོན་པའི་ཚུལ་གྱིས་རྣམ་པར་སྦྱོང་བའི་ལམ་དང་། ཤེས་རབ་ནི་སྒྲིབ་གཉིས་ས་ བོན་བག་ཆགས་དང་བཅས་པ་རྩ་བ་ནས་རྣམ་པར་སྦྱོང་བའི་ལམ་གཞན་ཡིན་པས། ཐབས་ སམ་ལམ་གྱི་རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་ཀྱི་དབང་དུ་བྱས་ནས་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་དྲུག་ཏུ་རྣམ་པར་ བཞག་པའོ། ། བསླབ་གསུམ་ལ་ལྟོས་ནས་ཕྱིན་དྲུག་ཏུ་འཇོག་ཚུལ་ནི། བསླབ་གསུམ་དབང་དུ་ མཛད་ནས་ནི། །རྒྱལ་བས་ཕ་རོལ་ཕྱིན་པ་དྲུག །ཡང་དག་བཤད་དེ་དང་ པོ་གསུམ། །ཐ་མ་གཉིས་ཀྱིས་རྣམ་པ་གཉིས། །གཅིག་ནི་གསུམ་ཆར་ ལ་ཡང་གཏོགས། །བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་ཀྱི་བསླབ་པ་རིན་པོ་ཆེ་རྣམ་པ་གསུམ་ སྒྲུབ་པའི་དབང་དུ་མཛད་ནས་ནི། རྒྱལ་བས་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་དྲུག་ཡང་དག་པར་བཤད་དེ། དེ་ཡང་ལྷག་པ་ཚུལ་ཁྲིམས་ཀྱི་བསླབ་པ་ནི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་དང་པོ་གསུམ་སྟེ། སྦྱིན་པས་བུ་ སྨད་དང་ནོར་རྫས་ལ་སོགས་པའི་ལོངས་སྤྱོད་ལ་མི་ལྟ་བ་ནི་ཚུལ་ཁྲིམས་ཡང་དག་པར་ལེན་ 4-400 པ་རྒྱུའི་ཚོགས་ཡིན་ལ། ཡང་དག་པར་བླངས་པ་དེ་ཉིད་བཟོད་པས་གཤེ་ཡང་སླར་མི་གཤེ་ བ་ལ་སོགས་པས་བསྲུང་བ་ནི་ཚུལ་ཁྲིམས་ཀྱི་འཁོར་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ ཐ་མ་གཉིས་ཀྱིས་བ

【現代漢語翻譯】 不顧及眾生以外的風雨等痛苦，不灰心； 以精進對廣大善法生起歡喜，不灰心； 以禪定安住于止觀雙運的瑜伽； 爲了以智慧獲得無戲論、無分別的智慧，大乘的一切意義都歸結於此，總攝為六度。 從所有道來看，安立六度的方式是：對於境不執著是道，獲得它而止息散亂是另一種道，不捨棄眾生而增長是道，清凈障礙是另一種道。菩薩的佈施是習慣於施捨，因此對於欲妙之境不執著的道；持戒是安住于比丘的律儀，由此止息希求獲得欲妙之境的散亂之道；忍辱是不因他人的損害之苦而心生厭煩，因此是不捨棄眾生而隨順攝受之道；精進是以對廣大善法生起歡喜，從而使其更上一層樓的道；禪定和智慧是依次清凈煩惱障和所知障，或者禪定是以現行壓制二障的方式來清凈的道，智慧是從根本上清凈二障的種子和習氣的道。因此，從方便或道的各種角度來看，安立為六度。 從三學來看，安立六度的方式是：安立三學而說，勝者如實說六度，前三屬於戒學，后二屬於慧學，一者三者皆包括。安立菩薩的三種珍貴學處，勝者如實宣說了六度。其中，增上戒學是前三度，即佈施不顧及妻兒和財物等受用，是如實受持戒律的資糧；如實受持的戒律，以忍辱不以惡語相向等方式守護，是戒律的眷屬。最後二度屬於慧學。 The last two perfections belong to wisdom.

【English Translation】 Without regard for the suffering of non-sentient beings such as rain and wind, without discouragement; With diligence, taking joy in vast virtue, without discouragement; With meditation, abiding in the yoga of śamatha (止，止觀，calm abiding) and vipaśyanā (觀，毗缽舍那，insight) combined; In order to attain the wisdom of non-proliferation and non-discrimination through wisdom, all the meanings of the Great Vehicle are exhausted and gathered here, and established as the Six Perfections. The way to establish the Six Perfections in relation to all paths is: not being attached to objects is the path; obtaining it and stopping distraction is another path; not abandoning sentient beings and increasing is the path; purifying obscurations is another path. The giving of Bodhisattvas is the path of not being attached to the objects of desire because of being accustomed to giving; morality is the path of stopping the distraction of wanting to obtain the objects of desire by abiding in the vows of a bhikṣu (比丘，bhikkhu); patience is the path of not being disgusted by the suffering of others' harm, and therefore not abandoning sentient beings and following them; diligence is the path of making it more and more advanced by taking joy in vast virtue; meditation and wisdom are the paths of purifying the afflictive obscurations and the obscurations of knowledge in sequence, or meditation is the path of purifying by suppressing the manifestation of the two obscurations, and wisdom is the path of purifying the seeds and habitual tendencies of the two obscurations from the root. Therefore, from the point of view of all aspects of means or paths, it is established as the Six Perfections. The way to establish the Six Perfections in relation to the Three Trainings is: Establishing the Three Trainings, the Victorious Ones truly spoke of the Six Perfections, the first three belong to the training in discipline, the last two belong to the training in wisdom, and one belongs to all three. Establishing the three precious trainings of Bodhisattvas, the Victorious Ones truly proclaimed the Six Perfections. Among them, the superior training in discipline is the first three perfections, that is, giving without regard to wives and children and wealth, etc., is the accumulation of resources for truly taking the precepts; the precepts that are truly taken are protected by patience, such as not responding with harsh words, and are the retinue of the precepts. The last two perfections belong to wisdom.

---

སླབ་པ་རྣམ་པ་གཉིས་བསྡུས་པ་སྟེ། བསམ་གཏན་ལ་སེམས་རྩེ་གཅིག་ ཏུ་འཇོག་པ་ནི་ལྷག་པ་སེམས་ཀྱི་བསླབ་པ་ཡིན་ཞིང་། ཆོས་རབ་ཏུ་རྣམ་པར་འབྱེད་པའི་ཤེས་ རབ་ནི་ལྷག་པ་ཤེས་རབ་ཀྱི་བསླབ་པ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་གཅིག་དགེ་བ་ ལ་སྤྲོ་བའི་བརྩོན་འགྲུས་ནི་ཐམས་ཅད་ཀྱི་གྲོགས་སུ་འགྱུར་བའི་ཕྱིར་བསླབ་པ་གསུམ་ཆར་ ལ་ཡང་གཏོགས་པས་བསླབ་པ་གསུམ་ལ་ལྟོས་ནས་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་དྲུག་ཏུ་གྲངས་ངེས་ པའོ། ། ༈ མཚན་ཉིད་བསྟན་པ། མཚན་ཉིད་བསྟན་པ་ལ་ཐེག་བསྡུས་སུ། བྱང་ཆུབ་ཀྱི་སེམས་ལ་བརྟེན་པས་རྟེན་དམ་ པ་དང་། གཞིའམ་དངོས་པོ་མཐའ་དག་ལ་འཇུག་པས་དངོས་པོ་དམ་པ་དང་། སེམས་ཅན་ ཐམས་ཅད་ལ་ཕན་པ་དང་བདེ་བ་སྒྲུབ་པས་ཆེད་དུ་བྱ་བ་དམ་པ་དང་། འཁོར་གསུམ་དུ་མི་ རྟོག་པའི་ཡེ་ཤེས་ཀྱིས་ཟིན་པས་ཐབས་ལ་མཁས་པ་དམ་པ་དང་། འབྲས་བུ་བྱང་ཆུབ་ཆེན་ པོར་བསྔོས་པས་བསྔོ་བ་དམ་པ་དང་། སྤང་བྱ་སྒྲིབ་གཉིས་དག་པར་བྱེད་པས་རྣམ་པར་དག་ པ་དམ་པ་སྟེ་དམ་པ་དྲུག་དང་ལྡན་པར་ཡང་གསུངས་ཤིང་། འདིར་ནི་ཐམས་ཅད་མཚན་ཉིད་ བཞི་ལྡན་དུ་འཆད་པ་ལ་དྲུག་གི་དང་པོ། སྦྱིན་པའི་མཚན་ཉིད་ནི། སྦྱིན་པ་མི་མཐུན་ཕྱོགས་ཉམས་དང་། །རྣམ་ པར་མི་རྟོག་ཡེ་ཤེས་ལྡན། །འདོད་པ་ཐམས་ཅད་ཡོངས་རྫོགས་བྱེད། ། སེམས་ཅན་རྣམ་སྨིན་བྱེད་རྣམ་གསུམ། །སྦྱིན་པ་མཚན་ཉིད་བཞི་དང་ལྡན་པ་ སྟེ་སྤང་བྱ་མི་མཐུན་ཕྱོགས་སེར་སྣ་མཐའ་དག་སྤངས་ཤིང་ཉམས་པ་དང་། གཉེན་པོ་ཆོས་ ཐམས་ཅད་བདག་མེད་པར་རྟོགས་པས་འཁོར་གསུམ་དུ་རྣམ་པར་མི་རྟོག་པའི་ཡེ་ཤེས་དང་ 4-401 ལྡན་པ་དང་། བྱེད་ལས་གནས་སྐབས་སུ་གང་ལ་ཅི་འདོད་པ་དེ་ཐམས་ཅད་བྱིན་ནས་ཕ་རོལ་ པོའི་འདོད་པ་ཐམས་ཅད་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པར་བྱེད་པ་དང་། མཐར་ཐུག་སྦྱིན་པས་མགུ་ བར་བྱས་ཏེ་བསྡུས་པའི་སེམས་ཅན་རྣམས་རང་རང་གི་མོས་པ་དང་སྐལ་པ་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་ དུ་ཐེག་པ་གསུམ་ལ་སྦྱར་ཏེ་རྣམ་པར་སྨིན་པར་བྱེད་ཅིང་། བྱང་ཆུབ་རྣམ་པ་གསུམ་ལ་འགོད་ པའི་མཚན་ཉིད་ཅན་ནོ། ། དེ་བཞིན་དུ་ཚུལ་ཁྲིམས་ཀྱི་མཚན་ཉིད་ནི། ཚུལ་ཁྲིམས་མི་མཐུན་ཕྱོགས་ ཉམས་དང་། །རྣམ་པར་མི་རྟོག་ཡེ་ཤེས་ལྡན། །འདོད་པ་ཐམས་ཅད་ ཡོངས་རྫོགས་བྱེད། །སེམས་ཅན་རྣམ་སྨིན་བྱེད་རྣམ་གསུམ། །ཚུལ་ཁྲིམས་ མཚན་ཉིད་བཞི་དང་ལྡན་པ་སྟེ། སྤང་བྱ་མི་མཐུན་པའི་ཕྱོགས་འཆལ་པའི་ཚུལ་ཁྲིམས་མཐའ་ དག་སྤངས་ཤིང་ཉམས་པ་དང་། གཉེན་པོ་ཆོས་ཐམས་ཅད་བདག་མེད་པར་རྟོགས་པས་ འཁོར་གསུམ་དུ་རྣམ་པར་མི་རྟོག་པའི་ཡེ་ཤེས་དང་ལྡན་པ་དང་། བྱེད་ལས་གནས་སྐབས་ སུ་ལུས་དང་ངག་ཐམས་ཅད་སྡོམ་པ་དང་ལྡན་པས་ཕ་རོལ་པོའི་བསམ་པ་ལ་འདིས་བདག་ གི་ལུས་དང་ལོངས་སྤྱོད་ལ་གནོད་པ་མ་བྱས་ན་ལེགས་སོ་སྙམ་པའི་འདོད་པ་དེ་ཐམས་ཅད་ ཡོངས་སུ་

【現代漢語翻譯】 總而言之，有兩種訓練：一心專注于禪定是增上心訓練，而區分諸法的智慧是增上慧訓練。由於佈施等一種波羅蜜多能激發行善的精進，並且能幫助一切，因此它也屬於三種訓練。考慮到這三種訓練，所以波羅蜜多的數量被確定為六。 性相的開示： 關於性相的開示，《攝大乘論》中說，依于菩提心，是所依殊勝；進入一切所依或事物，是事物殊勝；利益和安樂一切有情，是目的殊勝；被不分別三輪的智慧所攝持，是方便善巧殊勝；迴向于大菩提果，是迴向殊勝；能清凈所斷的二障，是極清凈殊勝。總共有六種殊勝。這裡要解釋一切都具有四種性相，首先是六種殊勝中的第一種。 佈施的性相是：'佈施能消除相違品，具有不分別的智慧，能圓滿一切願望，能成熟有情為三種。' 佈施具有四種性相：斷除一切應斷的相違品——慳吝；作為對治，證悟一切法無我，因此具有不分別三輪的智慧；作用是，在暫時能給予任何眾生所希望的一切，從而圓滿他們的所有願望；究竟而言，通過佈施使有情心滿意足，然後根據他們的意願和根器，將他們引導至三種乘，使他們成熟，並將他們安置於三種菩提之中。 同樣，戒律的性相是：'戒律能消除相違品，具有不分別的智慧，能圓滿一切願望，能成熟有情為三種。' 戒律具有四種性相：斷除一切應斷的相違品——破戒；作為對治，證悟一切法無我，因此具有不分別三輪的智慧；作用是，暫時以身語的一切行為都符合戒律，使他人心想：'這個人不會以他的身語來傷害我和我的財物，這樣真好。' 從而圓滿他們的所有願望。

【English Translation】 In summary, there are two trainings: focusing the mind one-pointedly on meditation is the training in higher mind, and the wisdom that distinguishes dharmas is the training in higher wisdom. Because a single pāramitā such as generosity inspires diligence in virtue and helps all, it also belongs to all three trainings. Considering these three trainings, the number of pāramitās is thus determined to be six. Explanation of Characteristics: Regarding the explanation of characteristics, the Compendium of Determinations states that relying on the mind of enlightenment is the supreme basis; entering all bases or things is the supreme thing; benefiting and bringing happiness to all sentient beings is the supreme purpose; being seized by the wisdom that does not conceptualize the three spheres is the supreme skillful means; dedicating to the great fruit of enlightenment is the supreme dedication; and purifying the two obscurations to be abandoned is the supreme purity. Thus, it is said to possess six supremes. Here, to explain that all possess four characteristics, first is the first of the six supremes. The characteristic of generosity is: 'Generosity eliminates opposing factors, possesses non-discriminating wisdom, fulfills all desires, and ripens sentient beings into three.' Generosity possesses four characteristics: abandoning and eliminating all opposing factors to be abandoned—stinginess; as an antidote, realizing that all dharmas are without self, thus possessing the wisdom that does not conceptualize the three spheres; the function is that, temporarily, it gives whatever anyone desires, thereby fulfilling all the desires of others; ultimately, by satisfying sentient beings with generosity, then according to their inclinations and capacities, guiding them to the three vehicles, ripening them, and establishing them in the three types of enlightenment. Similarly, the characteristic of discipline is: 'Discipline eliminates opposing factors, possesses non-discriminating wisdom, fulfills all desires, and ripens sentient beings into three.' Discipline possesses four characteristics: abandoning and eliminating all opposing factors to be abandoned—immoral conduct; as an antidote, realizing that all dharmas are without self, thus possessing the wisdom that does not conceptualize the three spheres; the function is that, temporarily, all actions of body and speech are in accordance with discipline, causing others to think: 'It is good that this person will not harm me or my possessions with his body and speech.' Thus fulfilling all their desires.

---

རྫོགས་པར་བྱེད་པ་དང་། མཐར་ཐུག་ཚུལ་ཁྲིམས་ཀྱིས་མགུ་བར་བྱས་ཏེ་བསྡུས་ པའི་སེམས་ཅན་རྣམས་རང་རང་གི་མོས་པ་དང་སྐལ་བ་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་དུ་ཐེག་པ་གསུམ་ལ་ སྦྱར་ཏེ་རྣམ་པར་སྨིན་པར་བྱེད་ཅིང་བྱང་ཆུབ་རྣམ་པ་གསུམ་ལ་འགོད་པའི་མཚན་ཉིད་ཅན་ ནོ། ། བཟོད་པའི་མཚན་ཉིད་ནི། བཟོད་པ་མི་མཐུན་ཕྱོགས་ཉམས་དང་། །རྣམ་ པར་མི་རྟོག་ཡེ་ཤེས་ལྡན། །འདོད་པ་ཐམས་ཅད་ཡོངས་རྫོགས་བྱེད། ། སེམས་ཅན་རྣམ་སྨིན་བྱེད་རྣམ་གསུམ། །བཟོད་པ་མཚན་ཉིད་བཞི་དང་ལྡན་ 4-402 པ་སྟེ། སྤང་བྱ་མི་མཐུན་པའི་ཕྱོགས་ཁོང་ཁྲོ་ཞེ་སྡང་མཐའ་དག་སྤངས་ཤིང་ཉམས་པ་དང་། གཉེན་པོ་ཆོས་ཐམས་ཅད་བདག་མེད་པར་རྟོགས་པས་འཁོར་གསུམ་དུ་རྣམ་པར་མི་རྟོག་ པའི་ཡེ་ཤེས་དང་ལྡན་པ་དང་། བྱེད་ལས་གནས་སྐབས་སུ་གནོད་བྱེད་ལ་ལན་མི་བྱེད་པའི་ བཟོད་པ་དང་ལྡན་པས་ཕ་རོལ་པོའི་བསམ་པ་ལ་འདིས་བདག་ལ་གནོད་[པར་{པ་མ་}བྱས་ པར་བཟོད་པ་བྱས་ན་ལེགས་སོ་སྙམ་པའི་འདོད་པ་དེ་ཐམས་ཅད་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པར་བྱེད་ པ་དང་། མཐར་ཐུག་བཟོད་པས་མགུ་བར་བྱས་ཏེ་བསྡུས་པའི་སེམས་ཅན་རྣམས་རང་རང་གི་ མོས་པ་དང་སྐལ་བ་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་དུ་ཐེག་པ་གསུམ་ལ་སྦྱར་ཏེ་རྣམ་པར་སྨིན་པར་བྱེད་ཅིང་ བྱང་ཆུབ་རྣམ་པ་གསུམ་ལ་འགོད་པའི་མཚན་ཉིད་ཅན་ནོ། ། བརྩོན་འགྲུས་ཀྱི་མཚན་ཉིད་ནི། བརྩོན་འགྲུས་མི་མཐུན་ཕྱོགས་ཉམས་ དང་། །རྣམ་པར་མི་རྟོག་ཡེ་ཤེས་ལྡན། །འདོད་པ་ཐམས་ཅད་ཡོངས་ རྫོགས་བྱེད། །སེམས་ཅན་རྣམ་སྨིན་བྱེད་རྣམ་གསུམ། །བརྩོན་འགྲུས་མཚན་ ཉིད་བཞི་དང་ལྡན་པ་སྟེ། སྤང་བྱ་མི་མཐུན་པའི་ཕྱོགས་ལེ་ལོ་མཐའ་དག་སྤངས་ཤིང་ཉམས་ པ་དང་། གཉེན་པོ་ཆོས་ཐམས་ཅད་བདག་མེད་པར་རྟོགས་པས་འཁོར་གསུམ་དུ་རྣམ་པར་ མི་རྟོག་པའི་ཡེ་ཤེས་དང་ལྡན་པ་དང་། བྱེད་ལས་གནས་སྐབས་སུ་གཞན་དོན་གྱི་ལས་སུ་ བྱ་བ་གང་དང་གང་ཡོད་པ་དེ་དང་དེའི་གྲོགས་བྱེད་པས་ཕ་རོལ་པོའི་འདོད་པ་ཐམས་ཅད་ ཡོངས་སུ་རྫོགས་པར་བྱེད་པ་དང་། མཐར་ཐུག་བརྩོན་འགྲུས་ཀྱིས་མགུ་བར་བྱས་ཏེ་བསྡུས་ པའི་སེམས་ཅན་རྣམས་རང་རང་གི་མོས་པ་དང་སྐལ་བ་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་དུ་ཐེག་པ་གསུམ་ལ་ སྦྱར་ཏེ་རྣམ་པར་སྨིན་པར་བྱེད་ཅིང་བྱང་ཆུབ་རྣམ་པ་གསུམ་ལ་འགོད་པའི་མཚན་ཉིད་ཅན་ ནོ། ། བསམ་གཏན་གྱི་མཚན་ཉིད་ནི། བསམ་གཏན་མི་མཐུན་ཕྱོགས་ཉམས་ 4-403 དང་། །རྣམ་པར་མི་རྟོག་ཡེ་ཤེས་ལྡན། །འདོད་པ་ཐམས་ཅད་ཡོངས་ རྫོགས་བྱེད། །སེམས་ཅན་རྣམ་སྨིན་བྱེད་རྣམ་གསུམ། །བསམ་གཏན་མཚན་ ཉིད་བཞི་དང་ལྡན་པ་སྟེ། སྤང་བྱ་མི་མཐུན་པའི་ཕྱོགས་རྣམ་པར་གཡེང་བ་མཐའ་དག་སྤངས་ ཤིང་ཉམས་པ་དང་། གཉེན་པོ་ཆོས་ཐམས་ཅད་བདག་མེད་པར་རྟོགས་པས་འཁོར་གསུམ་ དུ་རྣམ་པར་མི་རྟོག་པའི་ཡེ་ཤེས་དང་ལྡན་པ་དང་། བྱེད་ལས་གནས་སྐབས་ས

【現代漢語翻譯】 圓滿，並以究竟的戒律使之滿足，從而攝受的眾生，都如其各自的意樂和根器，安置於三乘（指聲聞乘、緣覺乘、菩薩乘）之中，使之成熟，並將他們安置於三種菩提（指聲聞菩提、緣覺菩提、無上菩提）之中，具有這樣的特徵。 安忍的特徵是：安忍能使相違品衰退，並具有不分別的智慧，能圓滿一切願望，使眾生獲得三種成熟。安忍具有四種特徵：所斷除的相違品，即捨棄並使一切憤怒和嗔恨衰退；對治品，即通達一切法無我，因此具有不分別三輪的智慧；作用，即暫時具有不以惡報惡的安忍，因此能圓滿他人的一切願望，因為對方會想『這個人沒有以惡報我，而是安忍了，真好』；究竟，即以安忍使之滿足，從而攝受的眾生，都如其各自的意樂和根器，安置於三乘之中，使之成熟，並將他們安置於三種菩提之中，具有這樣的特徵。 精進的特徵是：精進能使相違品衰退，並具有不分別的智慧，能圓滿一切願望，使眾生獲得三種成熟。精進具有四種特徵：所斷除的相違品，即捨棄並使一切懈怠衰退；對治品，即通達一切法無我，因此具有不分別三輪的智慧；作用，即暫時對於任何利他之事都樂於協助，因此能圓滿他人的一切願望；究竟，即以精進使之滿足，從而攝受的眾生，都如其各自的意樂和根器，安置於三乘之中，使之成熟，並將他們安置於三種菩提之中，具有這樣的特徵。 禪定的特徵是：禪定能使相違品衰退，並具有不分別的智慧，能圓滿一切願望，使眾生獲得三種成熟。禪定具有四種特徵：所斷除的相違品，即捨棄並使一切散亂衰退；對治品，即通達一切法無我，因此具有不分別三輪的智慧；作用，即暫時...

【English Translation】 It perfects, and satisfies with ultimate discipline, thereby gathering sentient beings, placing them in the three vehicles (referring to the Śrāvakayāna, Pratyekabuddhayāna, and Bodhisattvayāna) according to their respective inclinations and capacities, maturing them, and establishing them in the three kinds of Bodhi (referring to Śrāvaka Bodhi, Pratyekabuddha Bodhi, and Anuttara Bodhi), possessing such characteristics. The characteristic of patience is: patience causes opposing factors to decline, and possesses non-discriminating wisdom, fulfilling all wishes, and causing sentient beings to attain three kinds of maturity. Patience has four characteristics: the opposing factors to be abandoned, which are abandoning and causing all anger and hatred to decline; the antidote, which is realizing the selflessness of all dharmas, thus possessing the wisdom of non-discrimination of the three spheres; the action, which is temporarily possessing patience that does not retaliate evil with evil, thus fulfilling all the wishes of others, because the other person will think 'This person did not retaliate evil against me, but was patient, how wonderful'; the ultimate, which is satisfying with patience, thereby gathering sentient beings, placing them in the three vehicles according to their respective inclinations and capacities, maturing them, and establishing them in the three kinds of Bodhi, possessing such characteristics. The characteristic of diligence is: diligence causes opposing factors to decline, and possesses non-discriminating wisdom, fulfilling all wishes, and causing sentient beings to attain three kinds of maturity. Diligence has four characteristics: the opposing factors to be abandoned, which are abandoning and causing all laziness to decline; the antidote, which is realizing the selflessness of all dharmas, thus possessing the wisdom of non-discrimination of the three spheres; the action, which is temporarily being happy to assist in any altruistic activities, thus fulfilling all the wishes of others; the ultimate, which is satisfying with diligence, thereby gathering sentient beings, placing them in the three vehicles according to their respective inclinations and capacities, maturing them, and establishing them in the three kinds of Bodhi, possessing such characteristics. The characteristic of meditation is: meditation causes opposing factors to decline, and possesses non-discriminating wisdom, fulfilling all wishes, and causing sentient beings to attain three kinds of maturity. Meditation has four characteristics: the opposing factors to be abandoned, which are abandoning and causing all distractions to decline; the antidote, which is realizing the selflessness of all dharmas, thus possessing the wisdom of non-discrimination of the three spheres; the action, which is temporarily...

---

ུ་བསམ་གཏན་ ལ་བརྟེན་པའི་རྫུ་འཕྲུལ་སྣ་ཚོགས་པས་གཞན་གྱི་ཡིད་ལ་འཐད་པར་བྱས་ཏེ་འདོད་པ་ཐམས་ ཅད་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པར་བྱེད་པ་དང་། མཐར་ཐུག་རྫུ་འཕྲུལ་གྱིས་མགུ་བར་བྱས་ཏེ་བསྡུས་ པའི་སེམས་ཅན་རྣམས་རང་རང་གི་མོས་པ་དང་སྐལ་བ་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་དུ་ཐེག་པ་གསུམ་ལ་ སྦྱར་ཏེ་རྣམ་པར་སྨིན་པར་བྱེད་ཅིང་བྱང་ཆུབ་རྣམ་པ་གསུམ་ལ་འགོད་པའི་མཚན་ཉིད་ཅན་ ནོ། ། ཤེས་རབ་ཀྱི་མཚན་ཉིད་ནི། ཤེས་རབ་མི་མཐུན་ཕྱོགས་ཉམས་དང་། །རྣམ་ པར་མི་རྟོག་ཡེ་ཤེས་ལྡན། །འདོད་པ་ཐམས་ཅད་ཡོངས་རྫོགས་བྱེད། ། སེམས་ཅན་རྣམ་སྨིན་བྱེད་རྣམ་གསུམ། །ཤེས་རབ་མཚན་ཉིད་བཞི་དང་ལྡན་ པ་སྟེ། སྤང་བྱ་མི་མཐུན་པའི་ཕྱོགས་འཆལ་པའི་ཤེས་རབ་མཐའ་དག་སྤངས་ཤིང་ཉམས་པ་ དང་། གཉེན་པོ་ཆོས་ཐམས་ཅད་བདག་མེད་པར་རྟོགས་པས་འཁོར་གསུམ་དུ་རྣམ་པར་མི་ རྟོག་པའི་ཡེ་ཤེས་དང་ལྡན་པ་དང་། བྱེད་ལས་གནས་སྐབས་སུ་ཆོས་རྣམས་ཀྱི་གནས་ལུགས་ རྟོགས་པས་གཞན་གྱི་ཐེ་ཚོམ་མཐའ་དག་བཅད་ནས་འདོད་པ་ཐམས་ཅད་ཡོངས་སུ་རྫོགས་ པར་བྱེད་པ་དང་། མཐར་ཐུག་ཤེས་རབ་ཀྱིས་མགུ་བར་བྱས་ཏེ་བསྡུས་པའི་སེམས་ཅན་ རྣམས་རང་རང་གི་མོས་པ་དང་སྐལ་བ་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་དུ་ཐེག་པ་གསུམ་ལ་སྦྱར་ཏེ་རྣམ་པར་ སྨིན་པར་བྱེད་ཅིང་བྱང་ཆུབ་རྣམ་པ་གསུམ་ལ་འགོད་པའི་མཚན་ཉིད་ཅན་ནོ། ། 4-404 ༈ གོ་རིམ་བསྟན་པ། གོ་རིམ་བསྟན་པ་ནི། སྔ་མ་ལ་བརྟེན་ཕྱི་མ་སྐྱེ། །དམན་དང་མཆོག་ཏུ་ གནས་ཕྱིར་དང་། །རགས་པ་དང་ནི་ཕྲ་བའི་ཕྱིར། །དེ་དག་རིམ་པར་ བསྟན་པ་ཡིན། །ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་དྲུག་པོ་སྔ་མ་སྔ་མ་ལ་བརྟེན་ནས་ཕྱི་མ་ཕྱི་མ་སྐྱེ་བ་རྒྱུ་ འབྲས་ཀྱི་དབང་དུ་བྱས་ཏེ་གོ་རིམ་ངེས་ཚུལ་ནི། སྦྱིན་པས་ལུས་དང་ལོངས་སྤྱོད་ལ་མི་ལྟ་ན་ ཚུལ་ཁྲིམས་ཡང་དག་པར་ལེན་ཅིང་། ཚུལ་ཁྲིམས་དགེ་སྦྱོང་དུ་བྱེད་པའི་ཆོས་བཞི་དང་ལྡན་ པ་ལས་བཟོད་པ་འབྱུང་སྟེ། དཀའ་སྤྱད་དང་དུ་ལེན་པའི་བཟོད་པ་ལ་བརྟེན་ནས་བརྩོན་ འགྲུས་རྩོམ་ལ། མཉམ་གཞག་ལ་སྤྲོ་བའི་བརྩོན་འགྲུས་ལ་བརྟེན་ནས་བསམ་གཏན་འབྱུང་ ཞིང་། སེམས་མཉམ་པར་བཞག་པ་ལས་ཡང་དག་པ་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་དུ་ཤེས་པའི་ཤེས་རབ་ འབྱུང་བའི་ཕྱིར་རོ། །[སྤང་བྱ་{ཡང་ན་}མ་སྔ་མ་རྣམས་དམན་པ་དང་ཕྱི་མ་ཕྱི་མ་རྣམས་ མཆོག་ཏུ་གནས་པའི་ཕྱིར་ཡང་རིམ་པ་ལྟར་གསུངས་པ་སྟེ། (དབྱིག་གཉེན་གྱི་)ཚུལ་ཁྲིམས་ ཀྱི་གཏམ་ལས། གང་ཞིག་དད་པའི་སེམས་ཀྱིས་ནི། །ལོ་བརྒྱ་སྦྱིན་པ་བྱིན་པ་བས། །གང་ ཞིག་ཉིན་གཅིག་ཚུལ་ཁྲིམས་ནི། །བསྲུངས་པ་དེ་བས་ཁྱད་པར་འཕགས། །ཞེས་གསུངས་ པ་ལྟར་སྦྱིན་པ་ནི་དམན་ཞིང་ཚུལ་ཁྲིམས་ནི་མཆོག་ཏུ་གྱུར་པ་དང་། དེ་བཞིན་དུ་བཟོད་པ་ དང་བརྩོན་འགྲུས་ལའང་སྦྱར་ཏེ། མཐར་བསམ་གཏན་ནི་ཉོན་མོངས་པ་སྤོང་བ་ཙམ་གྱིས་ དམན་པ

【現代漢語翻譯】 禪定的特徵是：通過依賴禪定所產生的各種神通，使他人心生歡喜，從而圓滿一切願望；最終，通過神通使被攝伏的眾生感到滿足，並根據他們各自的意願和根器，將他們安置於三種乘道，使之成熟，並安立於三種菩提之中。 智慧的特徵是：斷除與智慧相違背的品性，具備不分別的智慧，圓滿一切願望，使眾產生熟，並安立於三種菩提之中。智慧的特徵有四種：斷除一切應斷除的、與智慧相違背的邪慧；以通達一切法無我的方式，具備不分別三輪的智慧；在暫時的層面，通過通達諸法的實相，斷除他人的所有疑惑，從而圓滿一切願望；最終，通過智慧使被攝伏的眾生感到滿足，並根據他們各自的意願和根器，將他們安置於三種乘道，使之成熟，並安立於三種菩提之中。 闡述次第： 闡述次第是：前依生后， 劣與勝安住故， 粗與細之故， 是故次第說。 六波羅蜜多以前者為基礎生起後者，以因果關係來確定順序的方式是：如果佈施時不顧及自身的身和受用，就能很好地持戒；從具備四種修持善行的戒律中產生忍辱；依靠接受苦行的忍辱而發起精進；依靠樂於止觀的精進而產生禪定；從心專注一境中產生如實了知一切的智慧。 （之所以按照這樣的順序宣說，）也是因為（應斷除的）或者說前者是低劣的，而後者是殊勝的。《大寶積經》中說：『以信施百歲，不如一日戒，一日戒勝彼。』如同佈施是低劣的，而持戒是殊勝的。同樣，忍辱和精進也是如此。最終，禪定僅僅通過斷除煩惱是低劣的

【English Translation】 The characteristic of Dhyana (Samadhi, 禪定) is: By relying on the various magical powers arising from Dhyana, making others rejoice, thereby fulfilling all wishes; ultimately, by satisfying the beings subdued by magical powers, and according to their respective wishes and capacities, placing them in the three vehicles, maturing them, and establishing them in the three Bodhisattvas. The characteristic of Prajna (Wisdom, 智慧) is: Cutting off the qualities that are contrary to wisdom, possessing non-discriminating wisdom, fulfilling all wishes, maturing beings, and establishing them in the three Bodhisattvas. The characteristic of wisdom has four aspects: cutting off all the wrong wisdom that should be cut off and is contrary to wisdom; possessing the wisdom of non-discrimination of the three wheels by understanding that all dharmas are selfless; in the temporary aspect, by understanding the true nature of all dharmas, cutting off all doubts of others, thereby fulfilling all wishes; ultimately, by satisfying the beings subdued by wisdom, and according to their respective wishes and capacities, placing them in the three vehicles, maturing them, and establishing them in the three Bodhisattvas. Explanation of Order: The explanation of order is: The former relies on the latter to arise, Because the inferior and the superior abide, Because of the coarse and the subtle, Therefore, they are explained in order. The six Paramitas (perfections, 波羅蜜多) arise from the former as the basis for the latter. The way to determine the order based on the cause-and-effect relationship is: If one does not care about one's own body and possessions when giving, one can uphold the precepts well; from the precepts that possess the four qualities of practicing virtue, patience arises; relying on the patience of accepting hardships, diligence is initiated; relying on the diligence of enjoying Samatha (calm abiding, 奢摩他), Dhyana arises; from the mind being focused on one point, the wisdom of knowing everything as it is arises. (The reason for explaining in this order) is also because (what should be cut off) or the former is inferior, and the latter is superior. The Sutra says: 'Giving with faith for a hundred years is not as good as one day of precepts, one day of precepts is superior to that.' Just as giving is inferior and upholding precepts is superior. Similarly, patience and diligence are also like this. Ultimately, Dhyana is inferior by merely cutting off afflictions.

---

་དང་། ཤེས་རབ་ནི་ཤེས་བྱའི་སྒྲིབ་པ་མཐའ་དག་ཀྱང་སྤོང་བས་མཆོག་ཡིན་པའི་ བར་དུའོ། །དེ་བཞིན་དུ་སྔ་མ་རྣམས་རགས་པ་དང་ནི་ཕྱི་མ་རྣམས་ཕྲ་བ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་ཡང་ རིམ་པ་ལྟར་གསུངས་པ་སྟེ། སྦྱིན་པ་ཤན་པ་རྣམས་དང་ནི། །རིགས་ངན་རྣམས་ཀྱང་གཏོང་ བར་བྱེད། །གང་ཡང་རུང་བའི་ཚུལ་ཁྲིམས་ནི། །ཡོངས་སུ་བསྲུང་བར་མི་ནུས་སོ། །ཞེས་ གསུངས་པ་ལྟར་སྦྱིན་པ་ནི་འཇུག་པ་དང་བྱ་བ་སླ་བས་རགས་པ་དང་། ཚུལ་ཁྲིམས་ནི་ཕལ་ པ་རྣམས་ཀྱིས་འཇུག་པ་དང་བྱ་བ་ཤིན་ཏུ་དཀའ་བའི་ཕྱིར་ཕྲ་བ་དང་། དེ་བཞིན་དུ་བཟོད་ 4-405 པ་དང་བརྩོན་འགྲུས་ལའང་སྦྱར་ཏེ། མཐར་བསམ་གཏན་ནི་རྟོགས་སླ་བས་རགས་པ་དང་། ཤེས་རབ་ནི་བསམ་གྱིས་མི་ཁྱབ་པས་ཆེས་ཕྲ་བ་ཡིན་པའི་བར་དུའོ། །དེ་ལྟ་བས་ན་སྦྱིན་པ་ ལ་སོགས་པ་དྲུག་པོ་དེ་དག་སྔ་མ་སྔ་མའི་ཕྱི་མ་ཕྱི་མ་རིམ་པ་ཇི་ལྟ་བར་བསྟན་པ་ཡིན་ནོ། ། ༈ ངེས་པའི་ཚིག་བསྟན་པ། ངེས་ཚིག་བསྟན་པ་ནི། དབུལ་བ་འདོར་བར་བྱེད་པ་དང་། །བསིལ་བ་ཐོབ་ དང་ཁྲོ་བཟོད་དང་། །མཆོག་སྦྱོར་བ་དང་ཡིད་འཛིན་དང་། །དོན་དམ་ ཤེས་པའི་ཕྱིར་བཤད་དོ། །དཱ་ནཾ་སྦྱིན་པ་དང་། ཤཱི་ལཾ་ཚུལ་ཁྲིམས་དང་། ཀྵཱནྟིཿབཟོད་ པ་དང་། བིཪྻཾ་བརྩོན་འགྲུས་དང་། དྷྱཱ་ནཾ་བསམ་གཏན་དང་། པྲཛྙཱ་ཤེས་རབ་ཀྱི་མིང་རྣམས་ ལ་ཡི་གེ་ཕྲལ་བ་དང་། བསྣན་པ་དང་བསྒྱུར་བ་ལ་སོགས་པ་ཇི་ལྟར་མཐུན་མཐུན་དུ་སྦྱར་ བའི་ངེས་ཚིག་གིས་བཤད་ན། དཱ་རི་དྱ་དབུལ་བ་ཨ་པ་ན་ཡ་འདོར་བ་སྟེ། སྦྱིན་པ་ལ་བརྟེན་ ནས་(རྒྱུད་ནས་)རང་དང་(དངོས་སུ་)གཞན་གྱིས་ལོངས་སྤྱོད་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་ཐོབ་པས་དབུལ་ ཞིང་ཕོངས་པ་འདོར་བར་བྱེད་པས་ན་སྦྱིན་པ་ཞེས་བྱ་བ་དང་། ཤཻ་ཏྱཾ་བསིལ་བ་ལཾ་བྷ་ན་ཐོབ་ པ་སྟེ། ཚུལ་ཁྲིམས་བསྲུང་བ་རྣམས་ཉོན་མོངས་པ་དང་འཁོར་བ་ངན་སོང་གི་གདུང་བ་མེད་ ཅིང་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་བསིལ་བའི་བདེ་བ་ཐོབ་པར་བྱེད་པས་ན་ཚུལ་ཁྲིམས་ཞེས་བྱ་བ་ དང་། ཀྲུད་དྷེ་ཁྲོ་བ། ཀྵ་ཡཿཟད་པ་སྟེ་བཟོད་པ་ལ་གནས་ན་རང་གི་རྒྱུད་ལ་ཁོང་ཁྲོ་ཞེ་སྡང་ ཟད་པ་ལས་གཞན་གྱི་གནོད་པའི་ལན་མི་བྱེད་པ་ལ་སོགས་པ་འབྱུང་བས་ན་བཟོད་པ་ཞེས་ བྱ་བ་དང་། ཝ་ར་མཆོག ཡོ་ག་སྦྱོར་བ་སྟེ་བརྩོན་འགྲུས་ཀྱིས་དགེ་པའི་རྩ་བ་མཆོག་ཏུ་གྱུར་ པ་རྣམས་ལ་སྤྲོ་བའི་སྒོ་ནས་སྦྱོར་བར་བྱེད་པས་ན་བརྩོན་འགྲུས་ཞེས་བྱ་བ་དང་། མ་ན་ཡིད། དྷ་ར་འཛིན་པ་སྟེ་མཉམ་པར་བཞག་པ་ལས་ཡིད་ཕྱི་རོལ་ཏུ་མི་གཡེང་བར་ནང་དུ་འཛིན་པར་ བྱེད་པས་བསམ་གཏན་ཞེས་བྱ་བ་དང་། པ་ར་མ་ཨརྠ་དམ་པའི་དོན། ཛྙཱ་ཤེས་པ་སྟེ་རྣམ་པར་ དཔྱད་པ་ལ་བརྟེན་ནས་དོན་དམ་པའི་གནས་ལུགས་ཕྱིན་ཅི་མ་ལོག་པར་ཤེས་པའི་ཕྱིར་ན་ 4-406 ཤེས་རབ་ཅེས་བྱ་བར་བཤད་དོ། ། ཐུམ་མོང་གི་ངེས་ཚིག་ནི། སྲིད་པ་འཇིག་རྟ

【現代漢語翻譯】 並且，智慧是至上的，因為它能消除所有的所知障。同樣，之所以按照順序宣說，是因為前面的比較粗大，後面的比較精細。如經中所說：『佈施者，連屠夫和惡劣種姓之人也能行持，但無論何種戒律，都無法完全守護。』因此，佈施容易入門和實行，所以是粗大的；而戒律對於普通人來說，入門和實行非常困難，所以是精細的。同樣，忍辱和精進也應如此類推。最後，禪定容易證悟，所以是粗大的；而智慧是不可思議的，所以是最精細的。因此，佈施等六度是按照次第，前者是後者的基礎而依次展示的。 接下來解釋決定義。 解釋決定義：『爲了捨棄貧窮，獲得清涼，忍耐憤怒，結合殊勝，執持心念，以及瞭解究竟之義而宣說。』達那（藏文：དཱ་ནཾ་，梵文天城體：दानं，梵文羅馬擬音：dānaṃ，漢語字面意思：佈施），希拉（藏文：ཤཱི་ལཾ་，梵文天城體：शीलं，梵文羅馬擬音：śīlaṃ，漢語字面意思：戒律），克香提（藏文：ཀྵཱནྟིཿ，梵文天城體：क्षान्तिः，梵文羅馬擬音：kṣāntiḥ，漢語字面意思：忍辱），維雅（藏文：བིཪྻཾ་，梵文天城體：वीर्यं，梵文羅馬擬音：vīryaṃ，漢語字面意思：精進），禪那（藏文：དྷྱཱ་ནཾ་，梵文天城體：ध्यानं，梵文羅馬擬音：dhyānaṃ，漢語字面意思：禪定），般若（藏文：པྲཛྙཱ་，梵文天城體：प्रज्ञा，梵文羅馬擬音：prajñā，漢語字面意思：智慧）這些名稱，通過拆分、新增和轉換字母等方式，按照各自的關聯性來解釋其決定義。依靠佈施，自己和他人都能獲得圓滿的受用，從而捨棄貧窮，因此稱為佈施。希提亞（藏文：ཤཻ་ཏྱཾ་，梵文天城體：शैत्यं，梵文羅馬擬音：śaityaṃ，漢語字面意思：清涼），藍婆那（藏文：ལཾ་བྷ་ན་，梵文天城體：लम्भन，梵文羅馬擬音：lambhana，漢語字面意思：獲得），守護戒律之人沒有煩惱和惡趣的痛苦，能獲得涅槃清涼的安樂，因此稱為戒律。克魯德（藏文：ཀྲུད་དྷེ་，梵文天城體：क्रुद्धे，梵文羅馬擬音：kruddhe，漢語字面意思：憤怒），克夏亞（藏文：ཀྵ་ཡཿ，梵文天城體：क्षयः，梵文羅馬擬音：kṣayaḥ，漢語字面意思：滅盡），安住于忍辱，自己內心的憤怒和嗔恨會滅盡，並且不會以牙還牙，因此稱為忍辱。瓦拉（藏文：ཝ་ར་，梵文天城體：वर，梵文羅馬擬音：vara，漢語字面意思：殊勝），瑜伽（藏文：ཡོ་ག་，梵文天城體：योग，梵文羅馬擬音：yoga，漢語字面意思：結合），通過精進，以歡喜之心結合殊勝的善根，因此稱為精進。瑪那（藏文：མ་ན་，梵文天城體：मन，梵文羅馬擬音：mana，漢語字面意思：心），達拉（藏文：དྷ་ར་，梵文天城體：धर，梵文羅馬擬音：dhara，漢語字面意思：執持），通過等持，心念不會向外散亂，而是向內執持，因此稱為禪定。帕拉瑪阿塔（藏文：པ་ར་མ་ཨརྠ་，梵文天城體：परम अर्थ，梵文羅馬擬音：parama artha，漢語字面意思：勝義），嘉（藏文：ཛྙཱ་，梵文天城體：ज्ञा，梵文羅馬擬音：jñā，漢語字面意思：智慧），依靠辨別，如實了知勝義的實相，因此稱為智慧。 共同的決定義是：存在毀滅的根本。

【English Translation】 Furthermore, wisdom is supreme because it eliminates all obscurations of knowledge. Similarly, the order is explained because the former are coarser and the latter are finer. As it is said in the scriptures: 'Givers, even butchers and those of low birth can practice giving, but no matter what kind of discipline, they cannot fully maintain it.' Therefore, giving is easy to enter and practice, so it is coarse; while discipline is very difficult for ordinary people to enter and practice, so it is fine. Similarly, patience and diligence should also be applied in the same way. Finally, meditation is easy to realize, so it is coarse; while wisdom is inconceivable, so it is the finest. Therefore, the six perfections, such as giving, are shown in order, with the former being the basis of the latter. Next, the definitive word is explained. Explaining the definitive word: 'It is explained to abandon poverty, obtain coolness, endure anger, combine excellence, hold the mind, and understand the ultimate meaning.' Dāna (藏文：དཱ་ནཾ་，梵文天城體：दानं，梵文羅馬擬音：dānaṃ，漢語字面意思：Giving), Śīla (藏文：ཤཱི་ལཾ་，梵文天城體：शीलं，梵文羅馬擬音：śīlaṃ，漢語字面意思：Discipline), Kṣāntiḥ (藏文：ཀྵཱནྟིཿ，梵文天城體：क्षान्तिः，梵文羅馬擬音：kṣāntiḥ，漢語字面意思：Patience), Vīryaṃ (藏文：བིཪྻཾ་，梵文天城體：वीर्यं，梵文羅馬擬音：vīryaṃ，漢語字面意思：Diligence), Dhyānaṃ (藏文：དྷྱཱ་ནཾ་，梵文天城體：ध्यानं，梵文羅馬擬音：dhyānaṃ，漢語字面意思：Meditation), Prajñā (藏文：པྲཛྙཱ་，梵文天城體：प्रज्ञा，梵文羅馬擬音：prajñā，漢語字面意思：Wisdom) These names are explained by definitive words, combining the letters as appropriate, by splitting, adding, and transforming them. Relying on giving, both oneself and others can obtain perfect enjoyment, thereby abandoning poverty, hence it is called giving. Śaityaṃ (藏文：ཤཻ་ཏྱཾ་，梵文天城體：शैत्यं，梵文羅馬擬音：śaityaṃ，漢語字面意思：Coolness), Lambhana (藏文：ལཾ་བྷ་ན་，梵文天城體：लम्भन，梵文羅馬擬音：lambhana，漢語字面意思：Obtaining), those who maintain discipline have no suffering from afflictions and bad rebirths, and can obtain the bliss of coolness from nirvāṇa, hence it is called discipline. Kruddhe (藏文：ཀྲུད་དྷེ་，梵文天城體：क्रुद्धे，梵文羅馬擬音：kruddhe，漢語字面意思：Anger), Kṣayaḥ (藏文：ཀྵ་ཡཿ，梵文天城體：क्षयः，梵文羅馬擬音：kṣayaḥ，漢語字面意思：Extinction), abiding in patience, one's own anger and hatred will be extinguished, and one will not retaliate against others' harm, hence it is called patience. Vara (藏文：ཝ་ར་，梵文天城體：वर，梵文羅馬擬音：vara，漢語字面意思：Excellence), Yoga (藏文：ཡོ་ག་，梵文天城體：योग，梵文羅馬擬音：yoga，漢語字面意思：Union), through diligence, one combines with excellent roots of virtue with joy, hence it is called diligence. Mana (藏文：མ་ན་，梵文天城體：मन，梵文羅馬擬音：mana，漢語字面意思：Mind), Dhara (藏文：དྷ་ར་，梵文天城體：धर，梵文羅馬擬音：dhara，漢語字面意思：Holding), through samadhi, the mind does not wander outward, but holds inward, hence it is called meditation. Parama Artha (藏文：པ་ར་མ་ཨརྠ་，梵文天城體：परम अर्थ，梵文羅馬擬音：parama artha，漢語字面意思：Ultimate meaning), Jñā (藏文：ཛྙཱ་，梵文天城體：ज्ञा，梵文羅馬擬音：jñā，漢語字面意思：Wisdom), relying on discernment, one knows the true nature of the ultimate meaning without error, hence it is called wisdom. The common definitive word is: the root of the destruction of existence.

---

ེན་པ་དང་ཞི་བ་ཉན་རང་གི་སྦྱིན་སོགས་དགེ་ བ་ཐམས་ཅད་ལས་རབ་བམ་མཆོག་གམ་ཕུལ་དུ་བྱུང་བར་སོང་བས་ན་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ ཞེས་བྱའོ། ། ༈ ཡོན་ཏན་གོམས་བྱ་བསྟན་པ། སྒོམ་པ་བསྟན་པ་ནི། ཐམས་ཅད་བསྒོམ་པ་དངོས་པོ་དང་། །དེ་བཞིན་ ཡིད་ལ་བྱེད་པ་དང་། །བསམ་པ་དང་ནི་ཐབས་དག་དང་། །དབང་ འབྱོར་ཉིད་ལ་བརྟེན་པར་བརྗོད། །ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ཐམས་ཅད་བསྒོམ་པའི་ཚུལ་ ལ་ལྔ་ཡོད་པ་ལས་དང་པོ་དངོས་པོ་ལ་བརྟེན་[པ་{ནས་}བཞི་སྟེ། ཐེག་ཆེན་གྱི་རིགས་སད་ པའི་སྟོབས་ཀྱིས་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་རྣམས་སྒྲུབ་པ་ལ་གོམས་པ་ནི་རྒྱུ་ལ་བརྟེན་པ་དང་། སྔོན་ གོམས་པའི་སྟོབས་ཀྱིས་སྦྱིན་སོགས་སྒྲུབ་པ་དགའ་བའི་ལུས་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་གྲུབ་པ་ ནི་རྣམ་པར་སྨིན་པ་ལ་བརྟེན་པ་དང་། སྔོན་སྨོན་ལམ་རྣམ་པར་དག་པ་བཏབ་པའི་སྟོབས་ ཀྱིས་སྦྱིན་སོགས་སྒྲུབ་པ་ལ་ངང་གིས་འཇུག་པ་ནི་སྨོན་ལམ་ལ་བརྟེན་པ་དང་། སྤང་བྱའི་ ཉེས་པ་དང་གཉེན་པོའི་ཡོན་ཏན་ཤེས་པའི་ཤེས་རབ་ལ་བརྟེན་ནས་སྦྱིན་སོགས་ཉམས་སུ་ ལེན་པ་ནི་སོ་སོར་རྟོག་པའི་སྟོབས་ལ་བརྟེན་པ་དང་བཅས་ཏེ་བསྒོམ་པའོ། །དེ་བཞིན་དུ་ ཡིད་ལ་བྱེད་པ་ལ་བརྟེན་པ་བཞི་ནི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་སྟོན་པའི་མདོ་སྡེ་ཐམས་ཅད་ལ་ལེགས་ པར་གསུངས་པའོ། །ཞེས་དད་ཅིང་མོས་པ་ཡིད་ལ་བྱེད་པ་དང་། ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་བསྒོམ་ པ་ལ་ཡོན་ཏན་དུ་ལྟ་བའི་ཚུལ་གྱིས་དགའ་ཞིང་རོ་མྱང་བ་ཡིད་ལ་བྱེད་པ་དང་། འཇིག་རྟེན་ གྱི་ཁམས་མཐའ་ཡས་པ་ན་གནས་པའི་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ཀྱི་སྦྱིན་སོགས་བསྒྲུབ་པ་ལ་ རང་གིས་བྱས་པ་དང་འདྲ་བར་རྗེས་སུ་ཡི་རང་བ་ཡིད་ལ་བྱེད་པ་དང་། རང་དང་གཞན་གྱི་ཕ་ རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པའི་ཁྱད་པར་མ་འོངས་པ་ན་བསྒྲུབ་པར་འགྱུར་བ་ལ་དང་ཞིང་སྤྲོ་བའི་སྒོ་ནས་ 4-407 མངོན་པར་དགའ་བ་ཡིད་ལ་བྱེད་པ་དང་བཅས་པའི་ཚུལ་གྱིས་བསྒོམ་པའོ། །བསམ་པ་ལ་ བརྟེན་པ་དྲུག་ནི་བསྐལ་པ་གངྒཱའི་ཀླུང་གི་བྱེ་མ་སྙེད་ཀྱི་སྐད་ཅིག་མ་རེ་རེ་ལ་བྱང་ཆུབ་ཏུ་སྨིན་ པར་བྱ་བའི་སེམས་ཅན་མཐའ་ཡས་པ་རྣམས་ཀྱི་རེ་རེའི་ཕྱིར་ཡང་ལུས་གངྒཱའི་ཀླུང་གི་བྱེ་མ་ སྙེད་དང་། ཞིང་ཁམས་གངྒཱའི་ཀླུང་གི་བྱེ་མ་སྙེད་(གསེར་དངུལ་བཻ་ཌཱུརྱ་ཤེལ་སྤུག་རྡོའི་སྙིང་པོ་མུ་ཏིག་དམར་ པོ་སྟེ་)རིན་པོ་ཆེ་སྣ་བདུན་གྱིས་བཀང་སྟེ་བྱིན་ཡང་མི་ངོམས་པ་དང་། ལུས་དེ་སྙེད་ཀྱི་ཚེ་ཚད་ བསྐལ་པ་དེ་སྙེད་དུ་རྟག་པར་ཡོ་བྱད་རྣམས་ཀྱིས་ཕོངས་བཞིན་དུ་སྟོང་གསུམ་མེ་མ་མུར་གྱིས་ གང་བར་ཡང་འགྲོ་ཆགས་ཉལ་འདུག་གི་སྤྱོད་ལམ་བཞི་བྱེད་ཅིང་། སྐད་ཅིག་མ་རེ་རེ་ནས་ རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་བར་དུ་ཚུལ་ཁྲིམས་ལ་སོགས་པ་ལྔ་ཉམས་སུ་ལེན་པ་ནི་ངོམས་མི་ ཤེས་པའི་བསམ་པ་དང་(༡)། དེ་ལྟ་བུའི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་དྲུག་སྐད་ཅིག་

【現代漢語翻譯】 因為佈施等一切善行，超越了聲聞緣覺的佈施，是最殊勝的，所以稱為『波羅蜜多』（梵文，Paramita，到彼岸）。 修習功德之法： 修習之法如下：一切修習，皆依於事物本身，以及作意、思維、方法和自在力。 修習一切波羅蜜多有五種方式，首先是依靠事物本身（共有四種）：依靠大乘種姓覺醒的力量來修習波羅蜜多，這是依靠因；依靠先前串習的力量，歡喜地行持佈施等，成就圓滿的身體，這是依靠異熟；依靠先前清凈的發願力，自然而然地行持佈施等，這是依靠發願；依靠了知應斷之過患和對治之功德的智慧，從而修習佈施等，這是依靠個別觀察的力量。以上是依靠事物本身的修習。 同樣，依靠作意也有四種方式：對於所有宣說波羅蜜多的經部，都深信並樂於作意；以視波羅蜜多為功德的方式，歡喜並品嚐其滋味，從而作意；對於安住于無量世界中的一切眾生所行持的佈施等善行，如同自己所做一般隨喜讚歎，從而作意；對於自己和他人未來將要修習的波羅蜜多的殊勝之處，以歡喜和喜悅的心情感到非常高興，從而作意。以上是以作意的方式進行修習。 依靠思維有六種方式：于如恒河沙數劫的每一剎那，爲了使無量眾生得以成熟，即使將身體如恒河沙數般佈施，將充滿如恒河沙數世界的（金、銀、吠琉璃、玻璃、硨磲、赤珠、瑪瑙）七寶佈施，也永不滿足；于如是身體的壽命，在如是劫中，即使在充滿三千大千世界的熊熊烈火中，遭受貧乏之苦，仍然行持住、行、坐、臥四種威儀，並且從每一剎那直至圓滿菩提之間，修持戒律等五度，也永不滿足，這是永不滿足的思維（1）。

【English Translation】 Because generosity and all other virtues surpass the generosity of Shravakas and Pratyekabuddhas, it is the most excellent, therefore it is called 'Paramita' (Sanskrit, Paramita, going to the other shore). Teaching the practice of qualities: The teaching of meditation is as follows: All meditation relies on the object itself, as well as attention, thought, methods, and the power of mastery. There are five ways to meditate on all Paramitas. The first is to rely on the object itself (there are four types): Relying on the power of awakening the Mahayana lineage to practice the Paramitas is relying on the cause; relying on the power of previous habituation, joyfully practicing generosity, etc., and achieving a perfect body is relying on the result; relying on the power of previous pure aspirations, naturally engaging in generosity, etc., is relying on aspiration; relying on the wisdom of knowing the faults to be abandoned and the qualities of the antidote, thereby practicing generosity, etc., is relying on the power of individual discernment. The above is meditation relying on the object itself. Similarly, there are four ways to rely on attention: To have faith and delight in attending to all the Sutras that teach the Paramitas; to rejoice and savor the taste by viewing the meditation on the Paramitas as a virtue, thereby attending to it; to rejoice in the generosity and other virtues practiced by all sentient beings dwelling in infinite realms, as if done by oneself, thereby attending to it; to be delighted and joyful about the future excellence of the Paramitas to be practiced by oneself and others, thereby attending to it. The above is meditation through attention. There are six ways to rely on thought: For each moment of as many kalpas as there are grains of sand in the Ganges River, for the sake of maturing infinite sentient beings, even if one were to give away bodies as numerous as the grains of sand in the Ganges River, and fill realms as numerous as the grains of sand in the Ganges River with the seven precious substances (gold, silver, lapis lazuli, crystal, conch, red pearl, and agate), one would never be satisfied; for the lifespan of such bodies, in such kalpas, even while enduring poverty in a blazing fire filling the three thousand great thousand worlds, one would still perform the four activities of dwelling, walking, sitting, and lying down, and from each moment until complete enlightenment, one would practice the five perfections such as discipline, and never be satisfied. This is the thought of never being satisfied (1).

---

ཙམ་ཡང་ཉམས་པ་ མེད་པར་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་བར་དུ་རྒྱུན་མི་གཅོད་པར་སྒོམ་པ་ནི་ཡངས་ཤིང་རྒྱ་ཆེ་བའི་བསམ་པ་ དང་(༢)། ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་དྲུག་གིས་རྗེས་སུ་བཟུང་བའི་སེམས་ཅན་རྣམས་དགའ་བ་ལས་ ཀྱང་རྗེས་སུ་འཛིན་པ་པོ་ཆེས་ལྷག་པར་དགའ་བར་འགྱུར་བ་ནི་དགའ་བའི་བསམ་པ་དང་ (༣)། ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་དྲུག་གིས་ཕན་བཏགས་པའི་སེམས་ཅན་འདི་རྣམས་བྱང་ཆུབ་སྒྲུབ་ པའི་གྲོགས་སུ་གྱུར་པས་བདག་ལ་ཤིན་ཏུ་ཕན་འདོགས་པར་མཐོང་གི་བདག་གིས་ནི་དེ་ཙམ་ དུ་ཕན་བཏགས་པ་མ་ཡིན་ནོ་སྙམ་དུ་སེམས་པ་ནི་ཕན་པའི་བསམ་པ་དང་(༤)། ཕ་རོལ་ཏུ་ ཕྱིན་པ་དྲུག་གི་བསོད་ནམས་རྒྱ་ཆེན་པོ་མངོན་པར་འདུས་བྱས་ཀྱང་ལན་དང་རྣམ་པར་སྨིན་ པ་ལ་མི་རེ་བ་ནི་མ་གོས་པའི་བསམ་པ་དང་(༥)། ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་དྲུག་ཉམས་སུ་བླངས་པ་ ལས་བྱུང་བའི་བསོད་ནམས་ཀྱི་ཕུང་པོ་རྣམས་ཀྱང་རང་དོན་ལ་ལྟོས་པ་མེད་པར་གཞན་ཁོ་ ན་ལ་གཏོང་ཞིང་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་དང་ཐུན་མོང་དུ་བྱས་ཏེ། བྱང་ཆུབ་ཆེན་པོར་ཡོངས་ སུ་བསྔོ་བ་དགེ་བའི་བསམ་པ་དང་ནི་(༦)བཅས་ཏེ་བསྒོམ་པའོ། །ཐབས་དག་ལ་བརྟེན་པ་ 4-408 ནི་རྣམ་པར་མི་རྟོག་པའི་ཡེ་ཤེས་ཀྱིས་འཁོར་གསུམ་ཡོངས་སུ་དག་པར་སོ་སོར་རྟོག་པ་སྟེ། དེས་ནི་ཡིད་ལ་བྱེད་པ་ཐམས་ཅད་མངོན་པར་འགྲུབ་པ་དང་བཅས་ཏེ་བསྒོམ་པའོ། ། དབང་འབྱོར་པ་ཉིད་ལ་བརྟེན་པ་གསུམ་ནི་ངོ་བོ་ཉིད་ཀྱི་སྐུ་ཐོབ་པ་ན་རང་དོན་ཕུན་སུམ་ ཚོགས་པ་འགྲུབ་པ་དང་། ལོངས་སྤྱོད་རྫོགས་པའི་སྐུ་ཐོབ་པ་ན་མཆོག་གི་གདུལ་བྱ་དང་ ལྷན་ཅིག་ཐེག་པ་ཆེན་པོའི་ཆོས་ལ་རྫོགས་པར་ལོངས་སྤྱོད་པ་གཉིས་ནི་སྐུ་ལ་དབང་འབྱོར་ པ་ཉིད་དང་། སྤྲུལ་བའི་སྐུ་ཐོབ་པ་ན་ཐུན་མོང་དུ་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ལ་ཆོས་དང་མཐུན་ པའི་སྤྱོད་པ་རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་སྟོན་པ་ནི་སྤྱོད་པ་ལ་དབང་འབྱོར་པ་ཉིད་དང་། གསུང་ཕུན་ སུམ་ཚོགས་པས་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་དྲུག་གི་ཆོས་ཐམས་ཅད་རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་དུ་ཐོགས་པ་ མེད་པར་གསུང་བ་ནི་སྟོན་པ་ལ་དབང་འབྱོར་པ་ཉིད་དེ། དེ་དག་གིས་ནི་གོམས་པར་བྱ་བའི་ ཡོན་ཏན་མཐར་ཕྱིན་པར་བརྗོད་དོ། ། ༈ རབ་དབྱེ་བསྟན་པ། རབ་དབྱེ་བསྟན་པ་ནི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་དྲུག་པོ་རེ་རེ་ཞིང་ཡང་ངོ་བོ་རྒྱུ་འབྲས་ལས་ལྡན་ འཇུག་པ་སྟེ་དོན་དྲུག་དྲུག་ཏུ་ཤེས་པར་བྱས་ནས་སྒྲུབ་ཚུལ་སྟོན་པ་ལ། སྦྱིན་པ་ནི། དོན་རྣམས་གཏོང་བར་བྱེད་པ་དང་། །རྩ་བ་སེམས་པ་ ལ་བརྟེན་དང་། །ལུས་དང་ལོངས་སྤྱོད་ཕུན་ཚོགས་དང་། །གཉིས་རྗེས་ འཛིན་དང་རྫོགས་བྱེད་དང་། །དེ་ཡང་སེར་སྣ་མེད་ལྡན་དང་། །ཆོས་ དང་ཟང་ཟིང་མི་འཇིགས་མཐོང་། །སྦྱིན་པ་དེ་འདྲར་ཡོངས་ཤེས་ནས། ། མཁས་པ་ཡང་དག་སྒྲུབ་པར་བྱེད། །ལེན་པ་པོ་ལ་ཆོས་དང་ཟང་ཟིང་ལ་སོགས་ པའི་དོན་རྣམས་ཡོངས་སུ་གཏོང་བར་བྱེད་པ་ནི

【現代漢語翻譯】 （2）不間斷地修習，直至證得菩提，即使是片刻也不間斷，這是廣闊的意念； （3）以六度（六波羅蜜多）來幫助眾生，佈施者比接受者更加快樂，這是喜悅的意念； （4）以六度利益眾生，視他們為成就菩提的助伴，認為他們對自己有極大的幫助，而自己給予他們的幫助卻微不足道，這是利益的意念； （5）即使以六度積累了廣大的福德，也不期待回報和果報，這是無染的意念； （6）將修習六度所產生的福德，不為自己，完全施與他人，與一切眾生共同分享，並將此功德迴向于偉大的菩提，這是善意的意念。以上六種意念都要修習。 依賴方便是指以無分別智完全清凈三輪（施者、受者、施物）來分別觀察，由此可以成就一切作意。 依賴自在的三種方式是：獲得法身時，自利圓滿成就；獲得報身時，與最殊勝的所化眾生一同圓滿受用大乘之法，這兩種是于身自在；獲得化身時，普遍對一切眾生示現符合佛法的各種行為，這是於行自在；以圓滿的音聲無礙地宣說六度的所有法，這是于說法自在。這些是修習達到圓滿的功德。 殊勝分類的開示： 殊勝分類的開示是指，對六度中的每一度，都要從體性、因、果、作用、關聯、行持六個方面來了解，從而展示修持的方法。 佈施：將事物施與出去，根本在於發心，圓滿具足身體和受用，兩者互相幫助，最終成就。此外，還要具備無慳吝心，以及通達佈施的對境是佛法、財物和無畏。像這樣全面瞭解佈施之後，智者才能如實地修持。將佛法、財物等事物完全施與接受者，這就是佈施。

【English Translation】 (2) To practice continuously until attaining Bodhi, without interruption even for a moment, is the vast thought; (3) To help sentient beings with the six perfections (Six Paramitas), and for the giver to be even more joyful than the receiver, is the joyful thought; (4) To benefit sentient beings with the six perfections, to see them as helpers in achieving Bodhi, thinking that they are of great help to oneself, while one's own help to them is insignificant, is the beneficial thought; (5) Even having accumulated vast merit through the six perfections, not to expect reward or fruition, is the undefiled thought; (6) To give the accumulation of merit arising from the practice of the six perfections entirely to others, without regard for oneself, to share it with all sentient beings, and to dedicate this merit to the great Bodhi, is the virtuous thought. These six thoughts are to be cultivated. Relying on skillful means refers to separately discerning the complete purification of the three circles (giver, receiver, and gift) with non-conceptual wisdom, thereby accomplishing all mental activities. The three ways of relying on empowerment are: when the Dharmakaya is attained, self-benefit is perfectly accomplished; when the Sambhogakaya is attained, one fully enjoys the Great Vehicle teachings together with the most excellent disciples, these two are empowerment over the body; when the Nirmanakaya is attained, one universally demonstrates all kinds of conduct in accordance with the Dharma to all sentient beings, this is empowerment over conduct; with perfect speech, one speaks all the teachings of the six perfections without obstruction in every way, this is empowerment over teaching. These describe the perfection of the qualities to be cultivated. Explanation of the Excellent Divisions: Explanation of the excellent divisions refers to understanding each of the six perfections in terms of six aspects: essence, cause, result, function, relation, and practice, thereby demonstrating the method of cultivation. Generosity: Giving things away, the root is in the mind, complete with body and resources, the two help each other, ultimately achieving. In addition, one must have a non-miserly mind, and understand that the objects of generosity are the Dharma, material goods, and fearlessness. Having fully understood generosity in this way, the wise will practice it correctly. Completely giving Dharma, material goods, etc., to the receiver, this is generosity.

---

་ངོ་བོའི་དོན་དང་། མ་ཆགས་པའི་དགེ་བའི་ རྩ་བ་ལ་སོགས་པ་དང་། ལྷན་ཅིག་སྐྱེས་པའི་སེམས་པས་ཀུན་ནས་སློང་བ་ལ་བརྟེན་པ་ནི་ རྒྱུའི་དོན་དང་། ནང་གི་དངོས་པོ་བཏང་བས་ལུས་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་དང་། གནས་ལྔ་པའི་ 4-409 མདོ་ལས། གཞན་ལ་ཁ་ཟས་བྱིན་བྱས་ན། །གནས་ལྔ་དག་ནི་ཀུན་ཐོབ་སྟེ། །ཚེ་དང་ཁ་དོག་ སྟོབས་དང་བདེ། །སྤོབས་པ་ཕུན་སུམ་ཚོགས་དང་ལྔ། །ཞེས་གསུངས་པ་ལྟར་ཕྱིའི་དངོས་ པོ་བཏང་བས་ཁ་ཟས་ལ་སོགས་པ་ལོངས་སྤྱོད་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་འགྲུབ་པ་ནི་འབྲས་བུའི་ དོན་དང་། བརྒྱུད་ནས་རང་དང་{དངོས་སུ་}གཞན་གཉིས་རྗེས་སུ་འཛིན་པ་དང་། བྱང་ཆུབ་ ཆེན་པོའི་ཚོགས་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པར་བྱེད་པ་ནི་ལས་ཀྱི་དོན་དང་། དེ་ཡང་སེར་སྣ་མེད་པ་ ལ་སོགས་པའི་ཡོན་ཏན་དང་ལྡན་པ་ནི་ལྡན་པའི་དོན་དང་། རྙེད་པ་དང་བཀུར་སྟི་ལ་མི་ལྟ་ བར་ལེགས་བཤད་སྟོན་པ་ནི་ཆོས་ཀྱི་སྦྱིན་པ་དང་། གང་ལ་ཅི་འདོད་པའི་ཡོ་བྱད་གཏོང་བ་ ཟང་ཟིང་གི་སྦྱིན་པ་དང་། འཁོར་བ་དང་ངན་སོང་གི་གནོད་པ་ལས་སྐྱོབ་པ་མི་འཇིགས་པའི་ སྦྱིན་པའི་རྣམ་པ་གསུམ་དུ་མཐོང་བ་ནི་འཇུག་པའི་དོན་ཏེ། སྦྱིན་པའི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་དོན་ དྲུག་ཏུ་ཕྱེ་བ་དེ་འདྲར་ཡོངས་སུ་ཤེས་ནས་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་མཁས་པ་རྣམས་ཡང་དག་ པར་སྒྲུབ་པར་བྱེད་དོ། ། ཚུལ་ཁྲིམས་ནི། ཡན་ལག་དྲུག་ཞི་བསམ་པས་ཟིན། །བདེ་འགྲོ་གནས་ པ་སྦྱིན་བྱེད་དང་། །རྟེན་དང་ཞི་དང་འཇིགས་པ་མེད། །བསོད་ནམས་ ཚོགས་དང་ལྡན་པ་དང་། །བརྡར་བཏགས་ཆོས་ཉིད་ཐོབ་པ་སྟེ། །སྡོམ་ པ་གནས་པ་རྣམས་ལ་ཡོད། །ཚུལ་ཁྲིམས་དེ་འདྲར་ཡོངས་ཤེས་ནས། ། མཁས་པ་ཡང་དག་སྒྲུབ་པར་བྱེད། །ཚུལ་ཁྲིམས་དང་ལྡན་པར་གནས་པ་དང་། སོ་སོ་ཐར་པའི་སྡོམ་པས་བསྡམས་པ་དང་། (སྤྱོད་ལམ་རྣམ་པར་དག་པ། ) ཆོ་ག་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་ དང་། (གསོད་པ་དང་སྨད་འཚོང་དང་འཆང་འཚོང་དང་། རྒྱལ་པོའི་ཕོ་བྲང་དང་། གདོལ་བའི་ཁྱིམ་རྣམས་སྤངས་པ་སྟེ། ) སྤྱོད་ ཡུལ་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་དང་། ཁ་ན་མ་ཐོ་བ་ཕྲ་རབ་ཙམ་ལ་ཡང་འཇིགས་པར་ལྟ་བ་དང་། བསླབ་པའི་གཞི་ཡང་དག་པར་བླངས་པ་རྣམས་ལ་རྫོགས་པར་སློབ་པ་སྟེ། ཡན་ལག་དྲུག་ 4-410 དང་ལྡན་པ་ནི་ངོ་བོའི་དོན་དང་། ཞི་བ་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་ཐོབ་པར་འདོད་པའི་བསམ་ པས་ཟིན་པ་ནི་རྒྱུའི་དོན་དང་། གནས་སྐབས་བདེ་འགྲོ་མཐོ་རིས་ཀྱི་འཇིག་རྟེན་དུ་སྐྱེ་བ་དང་། ལྟུང་བའི་ཡིད་ལ་གཅགས་པའི་འགྱོད་པ་མེད་པ་ལ་སོགས་པའི་རིམ་གྱིས་སེམས་ཏིང་ངེ་ འཛིན་ལ་གནས་པ་སྦྱིན་ཞིང་ཐོབ་པར་བྱེད་པ་ནི་འབྲས་བུའི་དོན་དང་། ཡོན་ཏན་ཐམས་ཅད་ ཀྱི་རྟེན་བྱེད་པ་དང་། ཉོན་མོངས་པའི་གདུང་བ་ཞི་བར་བྱེད་པ་དང་སྲོག་གཅོད་པ་ལ་སོགས་ པའི་རྐྱེན་ཅན་གྱི་འཇིགས་པ་དང་ཁ་ན་མ་ཐོ་བ་དང་ཁོན་རྣམས་ཀྱི་འཇིགས

【現代漢語翻譯】 本質的意義，以及不執著的善根等等，依靠與生俱來的心來發起是因的意義；捨棄內在的物質，使身體圓滿；如《五處經》所說：『若施食於他，得五處皆圓滿，壽色力與樂，辯才豐足具五。』如是，捨棄外在的物質，成就食物等受用圓滿是果的意義；通過傳承，自己和{直接地}他人都能繼承，並使大菩提的資糧圓滿是業的意義；而且，具備無慳吝等功德是具有的意義；不貪求利養和恭敬，宣說善說之法是法佈施；施與他人所需之物是財物佈施；從輪迴和惡趣的損害中救護是不畏佈施，見到這三種形態是進入的意義。像這樣完全瞭解佈施波羅蜜多的六種意義后，聰明的菩薩們會如實地修持。 戒律是：六支寂靜以意攝，善趣安住施作者，所依寂靜無怖畏，福德資糧具足者，假立法性獲得者，律儀安住諸有情。如是通達戒律后，智者如實修持之。安住于具足戒律，以別解脫戒律來約束，（行為完全清凈，）儀軌圓滿，（捨棄殺生、賣淫、屠宰、王宮和賤民之家，）行境圓滿，即使是極小的罪過也視為可怕，並如實地受持學處，完全地學習，具足六支是本質的意義；以希求獲得寂靜涅槃之心來攝持是因的意義；暫時獲得善趣天界的果報，以及沒有因犯戒而產生的後悔等，次第地使心安住于禪定，佈施並獲得是果的意義；成為一切功德的基礎，平息煩惱的痛苦，以及殺生等因緣所生的怖畏、罪過和怨恨的怖畏

【English Translation】 The meaning of essence, and the roots of virtue without attachment, etc., relying on the mind that arises simultaneously is the meaning of cause; abandoning inner material possessions, making the body complete; as stated in the 'Five Places Sutra': 'If one gives food to others, one obtains all five places completely, life, color, strength, and happiness, eloquence is abundant and possesses five.' Thus, abandoning external material possessions, accomplishing the complete enjoyment of food, etc., is the meaning of fruit; through lineage, both oneself and {directly} others can inherit, and completing the accumulation of great Bodhi is the meaning of karma; moreover, possessing qualities such as non-stinginess is the meaning of possessing; without craving for gain and respect, expounding the well-spoken Dharma is Dharma giving; giving others what they desire is material giving; protecting from the harm of samsara and the lower realms is fearlessness giving, seeing these three forms is the meaning of entering. Having fully understood these six meanings of the Paramita of Giving, wise Bodhisattvas will practice them correctly. Discipline is: Six branches of peace are grasped by intention, dwelling in the happy realms is the giver, the basis is peace and without fear, possessing the accumulation of merit, obtaining the imputed Dharma nature, the vows abide in all sentient beings. Having fully understood such discipline, the wise will practice it correctly. Abiding in possessing discipline, restrained by the vows of individual liberation, (behavior is completely pure,) rituals are complete, (abandoning killing, prostitution, butchering, royal palaces, and the homes of outcastes,) the sphere of activity is complete, even the slightest fault is seen as terrible, and truly upholding the precepts, fully learning, possessing six branches is the meaning of essence; grasping with the intention of desiring to attain peaceful Nirvana is the meaning of cause; temporarily obtaining the result of happy realms and heavens, and without regret arising from transgressions, gradually causing the mind to abide in samadhi, giving and obtaining is the meaning of fruit; becoming the basis of all qualities, pacifying the suffering of afflictions, and the fear of terrors, faults, and resentments arising from causes such as killing

---

་པ་མེད་པར་བྱེད་ པ་ནི་ལས་ཀྱི་དོན་དང་། ལུས་ངག་ཡིད་གསུམ་གྱི་ལས་ཐམས་ཅད་དགེ་བ་འབའ་ཞིག་སྤྱོད་ པས་བསོད་ནམས་ཀྱི་ཚོགས་དང་ལྡན་པ་ནི་ལྡན་པའི་དོན་དང་། གཞན་ལ་གནོད་པ་གཞི་ དང་བཅས་པ་སྤོང་བའི་སེམས་པ་ཡང་དག་པར་བླངས་ཤིང་། བརྡར་བཏགས་པ་ལས་ཐོབ་ པ་སོ་སོ་ཐར་པའི་སྡོམ་པ་དང་ཆོས་ཉིད་ཀྱིས་ཐོབ་པ་བསམ་གཏན་པ་དྲུག་ཏིང་ངེ་འཛིན་ཟག་ བཅས་དང་ལྷན་ཅིག་པའི་སྤོང་བའི་སེམས་པ་བསམ་གཏན་པའི་སྡོམ་པ་དང་། ཏིང་ངེ་འཛིན་ ཟག་མེད་དང་ལྷན་ཅིག་འབྱུང་བ་སྤོང་བའི་སེམས་པ་ཟག་པ་མེད་པའི་སྡོམ་པ་སྟེ། གསུམ་དུ་ རབ་ཏུ་དབྱེ་བའི་འཇུག་པ་དང་། སྡོམ་པ་དེ་དག་ལ་གནས་པའི་གང་ཟག་རྣམས་ལ་ཡོད་པ་ རྟེན་གྱི་འཇུག་པ་སྟེ། ཚུལ་ཁྲིམས་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་དོན་དྲུག་ཏུ་ཕྱེ་བ་དེ་འདྲར་ཡོངས་སུ་ ཤེས་ནས་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་མཁས་པ་རྣམས་ཡང་དག་པར་སྒྲུབ་པར་བྱེད་དོ། ། བཟོད་པ་ནི། མི་མཇེད་ཇི་མི་སྙམ་སེམས་དང་། །སྙིང་རྗེ་ཆོས་ལ་བརྟེན་ པའི་ཕྱིར། །ཕན་ཡོན་ལྔར་ནི་ཡང་དག་བཤད། །དེ་ནི་གཉིས་ཀྱི་དོན་ བྱེད་དེ། །དཀའ་ཐུབ་གཙོ་དང་ཀུན་ཏུ་ལྡན། །དེ་ལ་དེ་ནི་རྣམ་གསུམ་ འདོད། །བཟོད་པ་དེ་འདྲར་ཡོངས་ཤེས་ནས། །མཁས་པ་ཡང་དག་སྒྲུབ་ པར་བྱེད། །གནོད་པ་ལ་ལན་མི་མཇེད་པ་དང་། སྡུག་བསྔལ་ལ་ཇི་མི་སྙམ་པ་དང་། ཆོས་ 4-411 ཀྱི་དེ་ཁོ་ན་ཉིད་ངེས་པར་རྟོགས་ཤིང་ཤེས་པའི་བཟོད་པ་གསུམ་ནི་ངོ་བོའི་དོན་དང་། སྙིང་ རྗེ་ཆེན་པོ་དང་སྒོ་གསུམ་གྱིས་གཞན་ལ་གནོད་པ་སྤོང་བའི་ཚུལ་ཁྲིམས་ཡང་དག་པར་ལེན་ པ་དང་། ཐེག་ཆེན་གྱི་ཆོས་ཐོས་ཤིང་རྟོགས་པ་ལ་བརྟེན་པའི་ཕྱིར་འབྱུང་བ་ནི་རྒྱུའི་དོན་དང་། མདོ་ལས། བཟོད་པ་ལ་ཕན་ཡོན་ལྔ་སྟེ། ཁོན་མི་མང་བ་ཡིན་དབྱེན་མི་མང་བ་ཡིན། བདེ་ བ་དང་ཡིད་བདེ་བ་མང་བ་ཡིན། འགྱོད་པ་མེད་པར་འཆི་བའི་དུས་བྱེད་པ་ཡིན། ལུས་ཞིག་ ནས་ཀྱང་བདེ་འགྲོ་མཐོ་རིས་ཀྱི་འཇིག་རྟེན་དུ་སྐྱེ་བར་འགྱུར་བ་ཡིན། ཞེས་ཕན་ཡོན་ལྔར་ནི་ ཡང་དག་པར་བཤད་པ་རྣམས་ཐོབ་པ་འབྲས་བུའི་དོན་དང་། མདོ་ལས། གང་ཞིག་ཕ་རོལ་ འཁྲུག་ཤེས་ནས། །བདག་ཉིད་དེ་ལ་ཉེར་ཞི་བ། །དེ་ནི་བདག་དང་ཕ་རོལ་དང་། །གཉིས་ པོ་དག་གི་[བརྟེན་{དོན་}བྱེད་དོ། །ཞེས་གསུངས་པ་ལྟར་བཟོད་པ་དེ་ནི་བདག་ཉིད་བདེ་ བར་གནས་ཤིང་གཞན་ལ་ཕན་པ་སྒྲུབ་པས་རང་གཞན་གཉིས་པོ་དག་གི་དོན་བྱེད་དེ་ཞེས་པ་ ལས་ཀྱི་དོན་དང་། བཟོད་པ་དཀའ་ཐུབ་དམ་པ་བཟོད་པ་ནི། །མྱ་ངན་འདས་པ་མཆོག་ཅེས་ སངས་རྒྱས་གསུང་། །ཞེས་པ་ལྟར་དཀའ་ཐུབ་རྣམས་ཀྱི་ནང་ནས་མཆོག་གམ་གཙོ་བོར་གྱུར་ པ་དང་། ཀུན་ཏུ་ལྡན་པ་ནི་ལྡན་པའི་དོན་དང་། བཟོད་པ་དང་ལྡན་པ་དེ་ལ་ཡོད་པ་ནི་རྟེན་གྱི་ འཇུག་པ་དང་། སྔར་བསྟན་པ་ལྟར་བཟོད་པ་དེ་ནི་རྣམ་པ་གསུམ་དུ་འདོད་པ

【現代漢語翻譯】 無有罪過（པ་མེད་པར་བྱེད་པ་）是行為的意義；身語意三門的一切行為都只行善事，因此具備福德資糧是具備的意義；以正確的意念斷除包括根本在內的對其他眾生的損害，並且從誓言中獲得的別解脫戒，以及由法性獲得的六度禪定，與有漏禪定一同生起的斷除之心是禪定的戒律，以及與無漏禪定一同生起的斷除之心是無漏的戒律，這三種是詳細區分的進入方式；而安住于這些戒律的補特伽羅所具有的是所依的進入方式。像這樣完整了解持戒波羅蜜多的六種意義后，聰明的菩薩們會如實地修持。 安忍是：不以人嗔恨為意，不以痛苦爲念，以及依于慈悲和佛法，因此如實宣說了五種利益。安忍能成辦自他二利，是苦行的主要內容且普遍具有。對此，安忍被認為是三種。像這樣完整了解安忍后，智者會如實地修持。對於損害不生嗔恨，對於痛苦不以為意，以及如實了知佛法真諦的安忍這三種是體性的意義；以大悲心和三門斷除對其他眾生的損害，如實受持戒律，以及因為聽聞和證悟大乘佛法而生起是因的意義； 經中說：『安忍有五種利益：不增怨敵，不增離間，增益安樂和心安樂，無悔而死，身壞命終後轉生善趣天界。』如實宣說的這五種利益是獲得果的意義；經中說：『若人知他怒，自靜彼亦靜，自他兩俱利。』如是安忍能使自己安樂，成辦他人利益，因此能成辦自他二利，這是行為的意義；安忍是殊勝的苦行，如經中說：『忍辱苦行最為上，佛說能證涅槃樂。』因此安忍是苦行中最殊勝或最主要的，普遍具有是具有的意義；具有安忍是對安忍的所依的進入方式，如前所述，安忍被認為是三種。

【English Translation】 To be without faults (་པ་མེད་པར་བྱེད་པ་) is the meaning of action; all actions of body, speech, and mind are solely virtuous, thus possessing the accumulation of merit is the meaning of possession; with the correct intention to abandon harm to others, including the root, and the Pratimoksha vows obtained from vows, and the six Dhyanas obtained from Dharma nature, the mind of abandonment that arises together with defiled concentration is the discipline of Dhyana, and the mind of abandonment that arises together with undefiled concentration is the discipline of non-defilement. These three are the ways of entering that are thoroughly distinguished; and what those individuals who abide in these disciplines possess is the way of entering as a basis. Having fully understood these six meanings of the Paramita of discipline, the wise Bodhisattvas will practice them correctly. Patience is: not taking offense at people's anger, not being mindful of suffering, and relying on compassion and the Dharma, therefore five benefits are truly explained. Patience can accomplish the benefit of oneself and others, it is the main content of asceticism and is universally possessed. Regarding this, patience is considered to be of three kinds. Having fully understood patience in this way, the wise will practice it correctly. Not being angry at harm, not being mindful of suffering, and truly knowing the true nature of the Dharma, these three kinds of patience are the meaning of nature; with great compassion and the three doors abandoning harm to other beings, truly upholding the discipline, and arising because of hearing and realizing the Mahayana Dharma is the meaning of cause; The Sutra says: 'Patience has five benefits: not increasing enemies, not increasing discord, increasing happiness and mental happiness, dying without regret, and being reborn in the happy realm of heaven after the destruction of the body.' Obtaining these five benefits that are truly explained is the meaning of obtaining the result; the Sutra says: 'If one knows that another is angry, and oneself is calm, then both oneself and the other are benefited.' Thus, patience can make oneself happy and accomplish the benefit of others, therefore it can accomplish the benefit of oneself and others, this is the meaning of action; patience is the supreme asceticism, as the Sutra says: 'Patience is the supreme asceticism, the Buddha said it can attain the bliss of Nirvana.' Therefore, patience is the most supreme or the most important among ascetic practices, universally possessing is the meaning of possessing; possessing patience is the way of entering as the basis of patience, as mentioned before, patience is considered to be of three kinds.

---

ར་རབ་ཏུ་དབྱེ་ བའི་འཇུག་པ་སྟེ། བཟོད་པའི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་དོན་དྲུག་ཏུ་ཕྱེ་བ་དེ་འདྲར་ཡོངས་སུ་ཤེས་ ནས་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་མཁས་པ་རྣམས་ཡང་དག་པར་སྒྲུབ་པར་བྱེད་དོ། ། བརྩོན་འགྲུས་ནི། དགེ་ལ་ཡང་དག་སྤྲོ་བ་དང་། །དད་དང་འདུན་ལ་ བརྟེན་པ་དང་། །དྲན་སོགས་ཡོན་ཏན་འཕེལ་བྱེད་དང་། །ཀུན་ནས་ཉོན་ མོངས་གཉེན་པོ་དང་། །མ་ཆགས་ལ་སོགས་ཡོན་ཏན་ལྡན། །དེ་དག་ལ་ ནི་དེ་རྣམ་བདུན། །བརྩོན་འགྲུས་དེ་འདྲར་ཡོངས་ཤེས་ནས། །མཁས་པ་ 4-412 ཡང་དག་སྒྲུབ་པར་བྱེད། །མི་དགེ་བ་དང་ལུང་མ་བསྟན་ལ་སྤྲོ་བ་བསལ་ནས་དགེ་ བ་ལ་སྤྲོ་ཞིང་ཕྱི་རོལ་པའི་ཐར་པའི་དོན་དུ་སྤྲོ་བ་བསལ་ནས་ཡང་དག་པའི་དགེ་བ་ལ་སྤྲོ་བ་ ནི་ངོ་བོའི་དོན་དང་། རྒྱུ་འབྲས་ལ་མངོན་པར་ཡིད་ཆེས་པའི་དད་པ་དང་། དགེ་བ་དོན་དུ་ གཉེར་བའི་འདུན་པ་ལ་བརྟེན་པ་ནི་རྒྱུའི་དོན་དང་། དྲན་པ་དང་ཏིང་ངེ་འཛིན་དང་ཤེས་རབ་ ལ་སོགས་པའི་ཡོན་ཏན་གོང་ནས་གོང་དུ་འཕེལ་བར་བྱེད་པ་ནི་འབྲས་བུའི་དོན་དང་། མདོ་ ལས། བརྩོན་འགྲུས་བརྩམས་པ་ནི་སྡིག་པ་མི་དགེ་བའི་ཆོས་རྣམས་དང་མ་འདྲེས་པར་བདེ་ བར་གནས་སོ་ཞེས་གསུངས་པ་ལྟར། ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པ་རྣམས་ཀྱི་གཉེན་པོ་བྱེད་པ་ནི་ ལས་ཀྱི་དོན་དང་། མ་ཆགས་པ་དང་ཞེ་སྡང་མེད་པ་དང་གཏི་མུག་མེད་པའི་དགེ་བ་ལ་སོགས་ པའི་ཡོན་ཏན་དང་ལྡན་པ་ནི་ལྡན་པའི་དོན་དང་། བརྩོན་འགྲུས་དང་ལྡན་པ་དེ་དག་ལ་ཡོད་ པ་ནི་རྟེན་གྱི་འཇུག་པ་དང་། དེ་རྣམ་བདུན་ཞེས་པའི་འགྲེལ་པར་ལྷག་པའི་ཚུལ་ཁྲིམས་ལ་ སོགས་པའི་བསླབ་པ་གསུམ་ལ་ལུས་དང་སེམས་ཀྱི་བརྩོན་འགྲུས་རྟག་ཏུ་བྱེད་པ་དང་གུས་ པར་བྱེད་པ་གང་ཡིན་པའོ་ཞེས་གསུངས་པ་ལ། འགྲེལ་བཤད་དག་ལས་ཚུལ་ཁྲིམས་ཀྱི་ བསླབ་པས་བསྡུས་པ་ནི་སྒོ་ལྔའི་རྣམ་ཤེས་ཡུལ་ལ་འཇུག་པ་ན་མི་དགེ་བ་སྡོམ་པ་ལུས་ཀྱི་ བརྩོན་འགྲུས་ལྔ་དང་། སེམས་དང་ཤེས་རབ་ཀྱི་བསླབ་པས་བསྡུས་པ་སེམས་ཀྱི་བརྩོན་ འགྲུས་གཉིས་ཏེ་དེ་དག་ཀྱང་རྟག་ཏུ་བྱེད་པ་དང་གུས་པར་བྱེད་པ་བཤད་པ་ལྟར་རམ། ཡང་ ན་ཡུལ་གྱི་སྒོ་ནས་བསླབ་པ་གསུམ་ལ་བརྩོན་པ་དང་། རྟེན་གྱི་སྒོ་ནས་ལུས་དང་སེམས་ཀྱི་ བརྩོན་འགྲུས་དང་། སྦྱོར་བའི་སྒོ་ནས་རྟག་ཏུ་བྱེད་པ་དང་གུས་པར་བྱེད་པའི་བརྩོན་འགྲུས་ དང་། སྦྱོར་བའི་སྒོ་ནས་རྟག་ཏུ་བྱེད་པ་དང་གུས་པར་བྱེད་པའི་བརྩོན་འགྲུས་བདུན་དུ་བསྟན་ པ་ནི་རབ་ཏུ་དབྱེ་བའི་འཇུག་པ་སྟེ། བརྩོན་འགྲུས་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་དོན་དྲུག་ཏུ་ཕྱེ་བ་དེ་ འདྲར་ཡོངས་སུ་ཤེས་ནས་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་མཁས་པ་རྣམས་ཡང་དག་པར་སྒྲུབ་པར་ 4-413 བྱེད་དོ། ། བསམ་གཏན་ནི། སེམས་ནི་ནང་དུ་གནས་པ་དང་། །དྲན་དང་བརྩོན་ འགྲུས་ལ་བརྟེན་དང་། །བདེ་བ་སྐྱེད་པར་བྱེད་པ་དང་། །མངོན་ཤ

【現代漢語翻譯】 這是完全區分的進入方式。通過像這樣全面瞭解分為六個方面的忍辱波羅蜜多（Kṣānti-pāramitā），聰明的菩薩們會正確地修行。 精進是：對善的正確喜悅，依賴於信仰和意願，增長憶念等功德，作為一切煩惱的對治，具備無執著等功德。對於這些，有七種精進。通過像這樣全面瞭解精進，智者會正確地修行。消除對不善和無記的喜悅，對善產生喜悅；消除為外道解脫而產生的喜悅，對正確的善產生喜悅，這是本質的意義。依賴於對因果深信不疑的信仰，以及追求善的意願，這是原因的意義。憶念、禪定和智慧等功德不斷增長，這是結果的意義。如經中所說：『發起精進，不與罪惡不善之法混雜，安樂而住。』因此，作為一切煩惱的對治是作用的意義。具備無執著、無嗔恨和無愚癡等善的功德是具備的意義。精進存在於那些具備精進的人之中，這是所依的進入方式。在對『這七種』的解釋中，對於增上戒等三種學處，身和心的精進恒常進行並恭敬對待，這是其中的含義。在註釋中，以戒律學處概括的是五種門識進入對境時，防止不善的身之精進五種；以心和智慧學處概括的是心之精進兩種，也如所說的那樣恒常進行並恭敬對待。或者，從對境的角度來說，是對三種學處的精進；從所依的角度來說，是身和心的精進；從加行的角度來說，是恒常進行和恭敬對待的精進。像這樣，將精進分為七種，是完全區分的進入方式。通過像這樣全面瞭解分為六個方面的精進波羅蜜多（Vīrya-pāramitā），聰明的菩薩們會正確地修行。 禪定是：心安住于內，依賴於憶念和精進，產生安樂，現見……

【English Translation】 This is the way of entering into complete differentiation. Having fully understood the perfection of patience (Kṣānti-pāramitā) divided into six aspects in this way, the wise Bodhisattvas will practice correctly. Diligence is: correct joy in virtue, reliance on faith and aspiration, increasing qualities such as mindfulness, acting as an antidote to all afflictions, and possessing qualities such as non-attachment. For these, there are seven kinds of diligence. Having fully understood diligence in this way, the wise will practice correctly. Eliminating joy in non-virtue and neutral states, generating joy in virtue; eliminating joy for the sake of liberation of outsiders, generating joy in correct virtue, this is the meaning of essence. Relying on faith that firmly believes in cause and effect, and the aspiration to pursue virtue, this is the meaning of cause. Increasing qualities such as mindfulness, samādhi, and wisdom from higher to higher, this is the meaning of result. As it is said in the sutra: 'Having initiated diligence, one dwells comfortably without being mixed with sinful and non-virtuous dharmas.' Therefore, acting as an antidote to all afflictions is the meaning of action. Possessing qualities of virtue such as non-attachment, non-hatred, and non-ignorance is the meaning of possession. Diligence exists among those who possess diligence, this is the way of entering into the support. In the explanation of 'these seven,' for the three trainings of higher morality, etc., the diligence of body and mind is constantly performed and treated with respect, this is the meaning. In the commentaries, what is summarized by the training of morality is the five kinds of physical diligence that prevent non-virtue when the five sense consciousnesses enter objects; what is summarized by the training of mind and wisdom are the two kinds of mental diligence, which are also constantly performed and treated with respect as explained. Or, from the perspective of objects, it is diligence in the three trainings; from the perspective of support, it is diligence of body and mind; from the perspective of application, it is diligence of constantly performing and treating with respect. Like this, dividing diligence into seven kinds is the way of entering into complete differentiation. Having fully understood the perfection of diligence (Vīrya-pāramitā) divided into six aspects in this way, the wise Bodhisattvas will practice correctly. Meditation is: the mind abiding within, relying on mindfulness and diligence, generating bliss, directly seeing...

---

ེས་ གནས་ལ་དབང་བསྒྱུར་བ། །ཆོས་རྣམས་ཀུན་གྱི་གཙོ་བོ་སྟེ། །དེ་དག་ལ་ ཡོད་དེ་རྣམ་གསུམ། །བསམ་གཏན་དེ་འདྲར་ཡོངས་ཤེས་ནས། །མཁས་ པ་ཡང་དག་སྒྲུབ་པར་བྱེད། །ཕྱི་རོལ་ཏུ་གཡེང་བ་སྤངས་ཏེ་སེམས་ནི་ནང་དུ་ཏིང་ངེ་ འཛིན་གྱི་དམིགས་པ་ལ་རྩེ་གཅིག་ཏུ་གནས་པ་ངོ་བོའི་དོན་དང་། གདམས་ངག་གི་དམིགས་ རྣམ་མ་བརྗེད་པའི་དྲན་པ་དང་། མཉམ་གཞག་ལ་སྤྲོ་བའི་བརྩོན་འགྲུས་ལ་བརྟེན་པ་ནི་རྒྱུའི་ དོན་དང་། སྡུག་བསྔལ་གྱི་གནོད་པ་མེད་པ་བསམ་གཏན་དང་པོ་ལ་སོགས་པར་སྐྱེ་བས་ བདེ་བ་སྐྱེད་པར་བྱེད་པ་ནི་འབྲས་བུའི་དོན་དང་། མངོན་པར་ཤེས་པ་ལ་དབང་བསྒྱུར་བ་ དང་། འཕགས་པའི་གནས་པ་དང་ལྷའི་གནས་པ་དང་ཚངས་པའི་གནས་པ་ལ་དབང་བསྒྱུར་ བར་བྱེད་པ་ནི་ལས་ཀྱི་དོན་དང་། མདོ་ལས། ཆོས་ཐམས་ཅད་ཀྱི་གཙོ་བོ་ནི་ཏིང་ངེ་འཛིན་ཏོ་ ཞེས་གསུངས་པ་ལྟར་མཉམ་པར་བཞག་པ་ལས་ཇི་ལྟ་བ་ཤེས་པའི་ཤེས་རབ་དང་། དེ་ལས་ རྣམ་པར་གྲོལ་བ་དང་དེ་ལས་རྣམ་པར་གྲོལ་བའི་ཡེ་ཤེས་དང་། དེ་ལས་ཡེ་ཤེས་གཟིགས་པ་ རྣམས་འབྱུང་བས་ཆོས་རྣམས་ཀུན་གྱི་གཙོ་བོར་གྱུར་པའི་ཡོན་ཏན་དང་ལྡན་པ་སྟེ་ལྡན་པའི་ དོན་དང་། བསམ་གཏན་དང་ལྡན་པ་དེ་དག་ལ་ཡོད་པ་ནི་རྟེན་གྱི་འཇུག་པ་དང་། དེ་ཡང་ རྟོག་པ་དང་དཔྱོད་པ་དང་བཅས་པ་དང་རྟོག་པ་མེད་ལ་དཔྱོད་པ་ཙམ་དང་། རྟོག་པ་ཡང་མེད་ དཔྱོད་པ་ཡང་མེད་པ་གསུམ་མམ། ཡང་བསམ་གཏན་དང་པོ་གཉིས་དགའ་བ་དང་ལྡན་པ་ དང་། གསུམ་པ་སིམ་པ་དང་ལྡན་པ་དང་། བཞི་པ་ཡན་ཆད་བཏང་སྙོམས་དང་ལྡན་པ་ཞེས་ རྣམ་པ་གསུམ་དུ་བསྟན་པ་ནི་རབ་ཏུ་དབྱེ་བའི་འཇུག་པ་སྟེ། བསམ་གཏན་གྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་ 4-414 པ་དོན་དྲུག་ཏུ་ཕྱེ་བ་དེ་འདྲར་ཡོངས་སུ་ཤེས་ནས་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་མཁས་པ་རྣམས་ ཡང་དག་པར་སྒྲུབ་པར་བྱེད་དོ། ། ཤེས་རབ་ནི། ཤེས་བྱ་ཡང་དག་རབ་རྣམ་འབྱེད། །ཏིང་ངེ་འཛིན་ལ་ བརྟེན་པ་དང་། །ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་ཤིན་ཏུ་གྲོལ། །ཤེས་རབ་འཚོ་བ་ ལེགས་བཤད་དང་། །ཆོས་རྣམས་ཀྱི་ནི་མཆོག་ཡིན་ཏེ། །དེ་དག་ལ་ཡོད་ དེ་རྣམ་གསུམ། །ཤེས་རབ་དེ་འདྲར་ཡོངས་ཤེས་ནས། །མཁས་པ་ཡང་ དག་སྒྲུབ་པར་བྱེད། །འཇིག་རྟེན་པས་ཤེས་པར་བྱ་བ་ཙམ་ལ་འཇུག་པར་བྱ་བ་མ་ཡིན་ གྱི། ཐེག་པ་གསུམ་དང་བདེན་པ་བཞི་དང་རིག་པའི་གནས་ལྔ་ལ་སོགས་པའི་ཤེས་བྱ་རྣམས་ ལ་འཇུག་ཅིང་། དེ་ཡང་ཕྱི་རོལ་པ་ལྟར་ཕྱིན་ཅི་ལོག་ཏུ་དཔྱོད་པ་མ་ཡིན་གྱི། ཆོས་ཐམས་ཅད་ ཀྱི་རང་དང་སྤྱིའི་མཚན་ཉིད་ཕྱིན་ཅི་མ་ལོག་པར་ཡང་དག་པར་རབ་ཏུ་རྣམ་པར་འབྱེད་པ་ནི་ ངོ་བོའི་དོན་དང་། མདོ་ལས། སེམས་མཉམ་པར་བཞག་ན་ཡང་དག་པ་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་དུ་ ཤེས་པའི་ཤེས་རབ་འབྱུང་ངོ་ཞེས་གསུངས་པ་ལྟར། ཞི་གནས་ཀྱི་ཏིང་ངེ་འཛིན་ལ་བརྟེན་པ་ ནི་རྒྱུའི་དོན་དང་། མོས་སྤྱོད་ཀྱི་

【現代漢語翻譯】 對禪定（梵文：dhyāna，羅馬轉寫：dhyāna，漢語字面意思：禪定）的控制，是所有法（梵文：dharma，羅馬轉寫：dharma，漢語字面意思：法）之主。這些禪定具有三種特質。通過完全瞭解這些禪定，智者能夠正確地修行。 遠離外在的干擾，將心專注于內在的禪定目標，這是本質的意義。不忘失教導的目標和憶念，並依賴於對等持（梵文：samādhi，羅馬轉寫：samādhi，漢語字面意思：等持）的喜悅的精進，這是原因的意義。從痛苦中解脫，並在初禪等境界中獲得快樂，這是結果的意義。控制神通，控制聖者的住所、天神的住所和梵天的住所，這是行為的意義。正如經文所說：『等持是所有法之主』，從等持中生起如實知（梵文：yathābhūta-jñāna，羅馬轉寫：yathābhūta-jñāna，漢語字面意思：如實知）的智慧，從中解脫，從中解脫的智慧，從中生起智慧的洞察力，因此，它具備了作為所有法之主的功德，這是具備的意義。具備禪定的那些人所擁有的，是所依的進入。這又分為三種：有尋有伺、無尋唯伺、無尋無伺。或者，初禪和二禪伴隨著喜悅，三禪伴隨著快樂，四禪及以上伴隨著平靜。這三種是詳細劃分的進入。通過完全瞭解這六種意義的禪定波羅蜜多（梵文：pāramitā，羅馬轉寫：pāramitā，漢語字面意思：波羅蜜多），菩薩（梵文：bodhisattva，羅馬轉寫：bodhisattva，漢語字面意思：菩薩）智者能夠正確地修行。 智慧（梵文：prajñā，羅馬轉寫：prajñā，漢語字面意思：智慧）能夠正確地辨別所有應知的事物，它依賴於等持，完全從煩惱中解脫。智慧是善說的滋養，是所有法中最殊勝的。這些智慧具有三種特質。通過完全瞭解這些智慧，智者能夠正確地修行。 不應僅僅滿足於世俗的知識，而應深入瞭解三乘（梵文：triyāna，羅馬轉寫：triyāna，漢語字面意思：三乘）、四諦（梵文：catvāri-ārya-satyāni，羅馬轉寫：catvāri-ārya-satyāni，漢語字面意思：四聖諦）、五明等應知的事物。並且，不像外道那樣顛倒地思考，而是正確地辨別所有法的自相和共相，這是本質的意義。正如經文所說：『如果心處於等持之中，就能生起如實知（梵文：yathābhūta-jñāna，羅馬轉寫：yathābhūta-jñāna，漢語字面意思：如實知）的智慧』，依賴於止觀（梵文：śamatha-vipaśyanā，羅馬轉寫：śamatha-vipaśyanā，漢語字面意思：奢摩他-毗缽舍那）的等持，這是原因的意義。

【English Translation】 Mastery over dhyāna (meditative absorption) is the chief of all dharmas (phenomena). These dhyānas possess three qualities. Having fully understood these dhyānas, the wise ones correctly engage in practice. Turning away from external distractions, focusing the mind single-pointedly on the object of samādhi (concentration) internally is the meaning of essence. Not forgetting the object of instruction and mindfulness, and relying on diligence that delights in samādhi is the meaning of cause. Being free from the harm of suffering and generating happiness by arising in the first dhyāna and so forth is the meaning of result. Exercising mastery over clairvoyance, and exercising mastery over the abodes of the noble ones, the abodes of the gods, and the abodes of Brahmā is the meaning of action. As the sūtra states, 'Samādhi is the chief of all dharmas,' from equipoise arises the wisdom of knowing things as they are (yathābhūta-jñāna), from that, liberation, from that, the wisdom of liberation, and from that, the vision of wisdom arise, thus it possesses the qualities of being the chief of all dharmas, which is the meaning of possessing. What those who possess dhyāna have is the entry of the basis. This is threefold: with investigation and analysis, without investigation but only analysis, and without investigation and without analysis. Or, the first and second dhyānas are accompanied by joy, the third is accompanied by bliss, and the fourth and above are accompanied by equanimity. These three are the entry of detailed division. Having fully understood such a division of the pāramitā (perfection) of dhyāna into six meanings, the bodhisattva (enlightenment being) wise ones correctly engage in practice. Wisdom correctly distinguishes all knowable objects, it relies on samādhi, and is completely liberated from afflictions. Wisdom is the nourishment of good speech, and is the supreme of all dharmas. These wisdoms possess three qualities. Having fully understood these wisdoms, the wise ones correctly engage in practice. One should not merely engage in what is to be known by worldly people, but should engage in the knowable objects such as the three yānas (vehicles), the four noble truths, and the five sciences. And, not thinking perversely like the outsiders, but correctly distinguishing the own-character and general-character of all dharmas is the meaning of essence. As the sūtra states, 'If the mind is in equipoise, the wisdom of knowing things as they are (yathābhūta-jñāna) arises,' relying on the samādhi of śamatha-vipaśyanā (calm abiding and insight meditation) is the meaning of cause.

---

ས་པ་འཇིག་རྟེན་པའི་ཤེས་རབ་དང་། མ་དག་པ་ས་བདུན་ གྱི་བར་འཇིག་རྟེན་ལས་འདས་པ་དམན་པའི་ཤེས་རབ་དང་། དག་པ་ས་གསུམ་ཡན་ཆད་ འཇིག་རྟེན་ལས་འདས་པ་ཆེན་པོའི་ཤེས་རབ་རྣམས་རིམ་གྱིས་སྐྱེས་པས། སྤང་བྱ་ཀུན་ནས་ ཉོན་མོངས་པ་རྣམས་མངོན་གྱུར་མགོ་གནོན་པ་དང་ས་བོན་རྩ་བ་ནས་བཏོན་པའི་ཚུལ་གྱིས་ སྤངས་ཏེ། ཤིན་ཏུ་རྣམ་པར་གྲོལ་བ་ཐོབ་པ་ནི་འབྲས་བུའི་དོན་དང་། ཤེས་རབ་ཀྱིས་རང་ དོན་དུ་མ་དག་པའི་འཚོ་བ་སྤངས་ཏེ་ཆོས་དང་མཐུན་པའི་རྙེད་པ་ལ་བརྟེན་ནས་འཚོ་བ་ནི་ འཚོ་བ་བླ་ན་མེད་པར་འགྱུར་བ་དང་། གཞན་དོན་དུ་གདུལ་བྱ་དང་མཐུན་པར་ལེགས་པར་ བཤད་པའི་ཆོས་ཡང་དག་པར་སྟོན་པར་བྱེད་པ་ནི་ལས་ཀྱི་དོན་དང་། མདོ་ལས། ཤེས་རབ་ 4-415 ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ནི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་རྣམས་ཀྱི་དམ་པའོ་གཙོ་བོའོ་ཁྱད་པར་དུ་འཕགས་ པའོ་ཞེས་པ་ལ་སོགས་པ་གསུངས་པ་ལྟར། ཆོས་རྣམས་ཀྱི་ནི་ནང་ནས་མཆོག་ཏུ་གྱུར་པ་ ཡིན་ཏེ། ཡོན་ཏན་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་དང་ལྡན་པ་ནི་ལྡན་པའི་དོན་དང་། ཤེས་རབ་ཅན་དེ་ དག་ལ་ཡོད་པ་ནི་རྟེན་ཀྱི་འཇུག་པ་དང་། དེ་ཡང་འཇིག་རྟེན་པ་དང་འཇིག་རྟེན་ལས་འདས་ པ་དམན་པ་དང་། འཇིག་རྟེན་ལས་འདས་པ་ཆེན་པོའི་ཤེས་རབ་རྣམ་པ་གསུམ་དུ་བསྟན་པ་ ནི་རབ་ཏུ་དབྱེ་བའི་འཇུག་པ་སྟེ། ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་དོན་དྲུག་ཏུ་ཕྱེ་བ་དེ་འདྲར་ ཡོངས་སུ་ཤེས་ནས་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་མཁས་པ་རྣམས་ཡང་དག་པར་སྒྲུབ་པར་བྱེད་དོ། ། བསྡུས་པ་བསྟན་པ་ནི། དཀར་པོའི་ཆོས་ཀུན་རྣམ་གཡེངས་དང་། ། མཉམ་བཞག་གཉིས་ཀར་ཤེས་པར་བྱ། །ཕ་རོལ་ཕྱིན་པ་གཉིས་དང་ གཉིས། །གཉིས་ཀྱིས་ཡོངས་སུ་བསྡུས་པ་ཡིན། །ས་དང་ལམ་དང་དགེ་བ་བཅུ་ ལ་སོགས་པ་དཀར་པོའི་ཆོས་ཀུན་བསྡུས་ནས་ཕྱི་རོལ་ཏུ་རྣམ་པར་གཡེངས་པ་དང་ནང་དུ་ མཉམ་པར་གཞག་པ་དང་གཉིས་ཀ་སྟེ་མཉམ་པར་བཞག་པ་ཡང་ཡིན་ལ་མ་བཞག་པ་ཡང་ ཡིན་པ་གསུམ་དུ་འདུ་བར་ཤེས་པར་བྱ་ཞིང་། དེ་ཡང་རྣམ་པར་གཡེངས་པ་ཐམས་ཅད་ནི་ ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་དང་པོ་གཉིས་ཀྱིས་བསྡུས་པ་སྟེ། སྦྱིན་པ་དང་སྡོམ་པ་གསུམ་གྱི་ནང་ནས་ ཡང་དག་པར་བླངས་པ་བརྡ་ལས་བྱུང་བའི་ཚུལ་ཁྲིམས་སོ་སོར་ཐར་པའི་སྡོམ་པ་ནི་མཉམ་ པར་མ་བཞག་པ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་དང་། མཉམ་པར་བཞག་པ་ཐམས་ཅད་ནི་ཕྱི་མ་གཉིས་ཀྱིས་ བསྡུས་པ་སྟེ། བསམ་གཏན་ཏིང་ངེ་འཛིན་དང་ཤེས་རབ་གསུམ་གྱི་ནང་ནས་བསྒོམས་པ་ ལས་བྱུང་བའི་ཤེས་རབ་ནི་མཉམ་པར་བཞག་པ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་དང་། མཉམ་པར་བཞག་མ་ བཞག་གཉི་ག་ཡིན་པ་ཐམས་ཅད་ནི་བར་པ་གཉིས་ཀྱིས་ཡོངས་སུ་བསྡུས་པ་ཡིན་ཏེ། ཆོས་ 4-416 ལ་ངེས་པར་སེམས་པའི་བཟོད་པ་ནི་མཉམ་པར་བཞག་པ་ཡིན་ལ། བཟོད་པ་གཞན་གཉིས་ ནི་མཉམ་པར་མ་བཞག་པ་ཡིན་ཞིང་། བརྩོན་འགྲུས་ནི་མཉམ་པར་བཞག་མ་བཞག་ཐམས་

【現代漢語翻譯】 世間之智慧，以及未凈之七地以下低於出世間的智慧，和清凈之三地以上殊勝的出世間智慧，這些智慧次第生起，從而將所有應斷之煩惱，以現行壓伏和連根拔起的方式斷除，獲得徹底解脫，這是果之義。以智慧爲了自身斷除不清凈的活命方式，依靠與法相應的利養而生活，這是活命無上之義。爲了他人，根據所化眾生的根器，善說正法，這是業之義。如經中所說：『般若波羅蜜多是波羅蜜多中最殊勝、最主要、最卓越的。』等等。正如所說，在一切法中，智慧是最殊勝的，具足圓滿的功德，這是具足之義。智慧者所擁有的，這是所依之義。而這又分為世間、低於出世間和殊勝的出世間三種智慧，這是分別之義。像這樣通達般若波羅蜜多的六種意義后，聰明的菩薩們就會如理修持。 總攝之義：一切白法皆是散亂與， 等持二者攝知當了知， 度到彼岸二與二， 二者即是總攝義。 將地、道、十善等一切白法總攝，要知道它們可以歸納為向外散亂、向內等持以及二者兼具三種。其中，所有散亂都由最初的兩個波羅蜜多（佈施和戒律）所攝。在三種戒律中，從誓言中產生的別解脫戒是不等持的。所有等持都由後面的兩個波羅蜜多（禪定和智慧）所攝。在三種智慧中，從修習中產生的智慧是等持的。所有既是等持又是不等持的，都由中間的兩個波羅蜜多（忍辱和精進）所總攝。於法安忍是等持，而另外兩種忍辱則是不等持。精進既可以是等持，也可以是不等持。

【English Translation】 Worldly wisdom, the wisdom lower than the seven impure grounds and lower than the transcendental, and the great transcendental wisdom higher than the three pure grounds, arise in sequence. Thus, all afflictions to be abandoned are abandoned by suppressing their manifestation and uprooting their seeds. Obtaining complete liberation is the meaning of 'fruit'. Abandoning impure livelihood through wisdom for one's own sake, and living by relying on gains that accord with the Dharma, is the meaning of 'supreme livelihood'. For the sake of others, teaching the true Dharma well in accordance with the disciples, is the meaning of 'action'. As it is said in the sutras: 'Prajnaparamita is the most excellent, the chief, and the most distinguished of the paramitas.' And so on. As stated, among all dharmas, wisdom is the most supreme, possessing complete qualities, which is the meaning of 'possession'. What those with wisdom possess is the meaning of 'support'. And this is shown as three types of wisdom: worldly, lower than transcendental, and great transcendental, which is the meaning of 'differentiation'. Having fully understood these six meanings of Prajnaparamita, the wise Bodhisattvas will practice correctly. The meaning of summarization: All white dharmas are distraction and, Equanimity, both should be known to include, The other shore gone to two and two, Two are completely summarized. All white dharmas such as grounds, paths, and the ten virtues are summarized. Know that they can be summarized into three: outward distraction, inward equanimity, and both equanimity and non-equanimity. All distractions are summarized by the first two paramitas (generosity and ethics). Among the three ethics, the Pratimoksha vows arising from vows are non-equanimous. All equanimity is summarized by the latter two (meditation and wisdom). Among the three wisdoms, the wisdom arising from cultivation is equanimous. All that is both equanimous and non-equanimous is completely summarized by the middle two (patience and diligence). Acceptance of Dharma is equanimous, while the other two acceptances are non-equanimous. Diligence can be both equanimous and non-equanimous.

---

ཅད་ཀྱི་གྲོགས་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། ། ༈ མི་མཐུན་ཕྱོགས་བསྟན་པ། མི་མཐུན་ཕྱོགས་བསྟན་པ་ནི་ཉོན་མོངས་པ་མངོན་གྱུར་གྱིས་རང་རང་གི་མི་མཐུན་ ཕྱོགས་ལ་ཆགས་པ་དང་ཕྱི་བཤོལ་ལ་ཆགས་པ་དང་། ཅུང་ཟད་ཙམ་གྱིས་ཆོག་པར་འཛིན་པ་ ལ་ཆགས་པ་དང་། ལན་ལ་རེ་བ་ལ་ཆགས་པ་དང་། རྣམ་པར་སྨིན་པ་ལ་ཆགས་པ་དང་། ཉོན་ མོངས་པའི་བག་ལ་ཉལ་མ་སྤངས་པས་མི་མཐུན་ཕྱོགས་ལ་ཆགས་པ་དང་། ཐེག་པ་དམན་པ་ ལ་དགའ་བ་དང་འཁོར་གསུམ་དུ་རྟོག་པའི་རྣམ་པར་གཡེང་བ་ལ་ཆགས་པ་རྣམས་ཡིན་ལ། ཆགས་པ་རྣམ་པ་བདུན་པོ་དེ་དག་ལས་རྣམ་པར་གྲོལ་བའི་ཕྱིར་ཐམས་ཅད་ཀྱང་མ་ཆགས་པ་ བདུན་དང་སྦྱར་ནས་སྟོན་པ་སྟེ། དེ་ཡང་དྲུག་གི་དང་པོ་སྦྱིན་པ་ལ་སྦྱར་བ་ནི། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་སྦྱིན་པ་ ནི། །མ་ཆགས་མི་ཆགས་ཆགས་པ་མེད། །ཆགས་པ་ཉིད་ཀྱང་མ་ཡིན་ ཏེ། །མ་ཆགས་མི་ཆགས་ཆགས་པ་མེད། །བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་སྦྱིན་པ་གཏོང་ བ་ནི་སེར་སྣ་མངོན་གྱུར་གྱི་སྒོ་ནས་ཕྱི་དང་ནང་གི་ལོངས་སྤྱོད་རྣམས་ལ་མ་ཆགས་ཤིང་། མྱུར་ བ་མ་ཡིན་པར་ཕྱིས་[གཏང་{བཏང་}ངོ་སྙམ་པའི་ཕྱི་བཤོལ་ལ་ཡང་མི་ཆགས་ལ། དངོས་པོ་ དང་ཡུལ་དང་དུས་ཀྱི་སྒོ་ནས་དེ་ཙམ་གྱིས་ཆོག་པར་འཛིན་པ་ལ་ཆགས་པ་མེད་ཅིང་། ཕར་ བྱིན་པའི་ལན་དུ་ཚུར་ཡང་སྟེར་རམ་སྙམ་པའི་ལན་ལ་རེ་བ་ལ་ཆགས་པ་ཉིད་ཀྱང་མ་ཡིན་ཏེ། སྦྱིན་པའི་འབྲས་བུ་ལོངས་སྤྱོད་ཆེན་པོ་ཐོབ་པར་འདོད་པ་རྣམ་པར་སྨིན་པ་ལ་ཡང་མ་ཆགས་ ཤིང་། སེར་སྣའི་བག་ལ་ཉལ་བཅོམ་པའི་སྒོ་ནས་ཀྱང་ལོངས་སྤྱོད་ལ་མི་ཆགས་ལ། རང་ གཅིག་པུའི་ཞི་བདེ་འདོད་པ་ཐེག་དམན་ཡིད་ལ་བྱེད་པ་དང་། འཁོར་གསུམ་དུ་རྣམ་པར་{མི་ 4-417 }རྟོག་པའི་རྣམ་པར་གཡེང་བ་ལ་ཡང་ཆགས་པ་མེད་པ་སྟེ། གཉེན་པོ་མ་ཆགས་པ་བདུན་དང་ ལྡན་པའོ། ། དེ་བཞིན་དུ་ཚུལ་ཁྲིམས་མི་མཐུན་ཕྱོགས་ཆགས་པ་བདུན་དང་བྲལ་བ་ནི། བྱང་ཆུབ་ སེམས་དཔའི་ཚུལ་ཁྲིམས་ནི། །མ་ཆགས་མི་ཆགས་ཆགས་པ་མེད། ། ཆགས་པ་ཉིད་ཀྱང་མ་ཡིན་ཏེ། །མ་ཆགས་མི་ཆགས་ཆགས་པ་མེད། ། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་ཚུལ་ཁྲིམས་བསྲུང་བ་ནི་ཆགས་སོགས་མངོན་གྱུར་གྱི་སྒོ་ནས་སྲོག་ གཅོད་པ་ལ་སོགས་པ་འཆལ་པའི་ཚུལ་ཁྲིམས་ལ་མ་ཆགས་ཤིང་། འཕྲལ་དུ་མ་ཡིན་པར་ ཕྱིས་བསྲུང་བར་བྱའོ་སྙམ་པའི་ཕྱི་བཤོལ་ལ་ཡང་མི་ཆགས་ལ། ཉིན་ཞག་རེ་ཙམ་བསྲུང་བ་ དང་སྲོག་གཅོད་ཙམ་བསྲུང་བ་ལ་སོགས་པ་དེ་ཙམ་གྱིས་ཆོག་པར་འཛིན་པ་ལ་ཆགས་པ་ མེད་ཅིང་། ཕར་གནོད་པ་མ་བྱས་ན་ཚུར་ཡང་གནོད་པ་མི་བྱེད་དམ་སྙམ་པའི་ལན་ལ་རེ་བ་ ལ་ཆགས་པ་ཉིད་ཀྱང་མ་ཡིན་ཏེ། ཚུལ་ཁྲིམས་ཀྱི་འབྲས་བུ་བདེ་འགྲོ་མཐོ་རིས་སུ་སྐྱེ་བར་ འདོད་པའི་རྣམ་པར་སྨིན་པ་ལ་ཡང་མ་ཆགས་ཤིང་། དུག་གསུམ་གྱི་བག་ལ་ཉལ་བཅོམ་པའི་ སྒོ་ནས་ཀྱང་མི་དགེ་བ་སྤྱོད་པ་ལ་མི་ཆགས་ལ། རང་གཅིག

【現代漢語翻譯】 因為是一切的友伴。 不和順品 不和順品是指，煩惱現行時，對各自的不和順產生貪執，對拖延推諉產生貪執，對僅僅一點就感到滿足產生貪執，對期待回報產生貪執，對異熟果報產生貪執，以及由於未斷除煩惱的隨眠而對不和順產生貪執，對喜好小乘以及對三輪分別的散亂產生貪執。爲了從這七種貪執中解脫，將一切與不貪執七事結合起來進行闡述。 其中，將六度的第一個佈施與不貪執結合起來闡述：菩薩的佈施，不貪執，不執著，沒有貪執。甚至貪執本身也不是，不貪執，不執著，沒有貪執。菩薩的佈施，對於慳吝現行而對外內財物不貪執，對於不是立即佈施而是想著以後再佈施的拖延推諉也不執著，對於在事物、地點和時間上認為僅僅如此就足夠了不產生貪執，對於給予之後期待回報也不貪執，對於想要獲得佈施的果報——巨大的財富也不貪執，通過斷除慳吝的隨眠也不貪執財物，對於僅僅想要自己寂靜安樂的小乘作意，以及對於三輪分別的散亂也不產生貪執，具有七種對治品——不貪執。 同樣，持戒遠離不和順的七種貪執：菩薩的戒律，不貪執，不執著，沒有貪執。甚至貪執本身也不是，不貪執，不執著，沒有貪執。 菩薩守護戒律，對於由貪執等現行而產生的殺生等破戒行為不貪執，對於不是立即守護而是想著以後再守護的拖延推諉也不執著，對於守護一天或僅僅守護不殺生等認為僅僅如此就足夠了不產生貪執，對於如果我不去傷害別人，別人也不會來傷害我吧這種期待回報也不貪執，對於想要獲得戒律的果報——善趣和天界的果報也不貪執，通過斷除三毒的隨眠，也不貪執行不善業，對於僅僅想要自己解脫的小乘道也不貪。

【English Translation】 Because it is a friend to all. Showing Discordant Aspects Showing discordant aspects means that when afflictions manifest, there is attachment to one's own discordant aspects, attachment to procrastination, attachment to being content with just a little, attachment to expecting returns, attachment to maturation, and attachment to discordant aspects due to not abandoning the latent tendencies of afflictions, delight in the inferior vehicle, and attachment to the distraction of conceptualizing the three spheres. In order to be liberated from these seven attachments, all are shown in conjunction with the seven non-attachments. The first of the six, generosity, is conjoined with non-attachment: The generosity of a Bodhisattva is without attachment, without clinging, without attachment. Even attachment itself is not, without attachment, without clinging, without attachment. The giving of a Bodhisattva is without attachment to external and internal possessions due to the manifestation of miserliness, and without clinging to procrastination, thinking 'I will give later'. There is no attachment to being content with just that much in terms of objects, places, and times, and there is no attachment to expecting a return, thinking 'Will they give back to me in return?' There is no attachment to the maturation of desiring to obtain great wealth as the fruit of generosity, and there is no non-attachment to possessions through destroying the latent tendencies of miserliness. There is also no attachment to the inferior vehicle of desiring only one's own peace and happiness, and no attachment to the distraction of conceptualizing the three spheres, possessing the seven antidotes of non-attachment. Similarly, the discipline that is separated from the seven attachments of discordant aspects: The discipline of a Bodhisattva is without attachment, without clinging, without attachment. Even attachment itself is not, without attachment, without clinging, without attachment. The Bodhisattva's guarding of discipline is without attachment to immoral conduct such as killing, which arises from the manifestation of attachment, etc., and without clinging to procrastination, thinking 'I will guard it later rather than immediately'. There is no attachment to being content with just guarding for a day or just guarding against killing, and there is no attachment to expecting a return, thinking 'If I do not harm others, will they not harm me?' There is no attachment to the maturation of desiring to be born in happy realms and higher realms as the fruit of discipline, and through destroying the latent tendencies of the three poisons, there is no attachment to engaging in non-virtuous actions, and there is no attachment to the inferior vehicle of desiring only one's own liberation.

---

་པུ་ཐར་པར་འདོད་པ་ཐེག་དམན་ ཡིད་ལ་བྱེད་པ་དང་། འཁོར་གསུམ་དུ་རྣམ་པར་རྟོག་པའི་རྣམ་པར་གཡེང་བ་ལ་ཡང་ཆགས་ པ་མེད་པ་སྟེ། གཉེན་པོ་མ་ཆགས་པ་བདུན་དང་ལྡན་པའོ། ། བཟོད་པ་མི་མཐུན་ཕྱོགས་ཆགས་པ་བདུན་དང་བྲལ་བ་ནི། བྱང་ཆུབ་སེམས་ དཔའི་བཟོད་པ་ནི། །མ་ཆགས་མི་ཆགས་ཆགས་པ་མེད། །ཆགས་པ་ ཉིད་ཀྱང་མ་ཡིན་ཏེ། །མ་ཆགས་མི་ཆགས་ཆགས་པ་མེད། །བྱང་ཆུབ་ སེམས་དཔའི་བཟོད་པ་སྒོམ་པ་ནི་ཞེ་སྡང་མངོན་གྱུར་གྱི་སྒོ་ནས་གཞན་ལ་གནོད་པ་བྱེད་པ་ ལ་མ་ཆགས་ཤིང་། ཁྲོ་བ་སྐྱེས་མ་ཐག་མི་སྒོམ་པར་བརྟགས་ནས་ཕྱིས་སྒོམ་པར་བྱའོ་སྙམ་ 4-418 པའི་ཕྱི་བཤོལ་ལ་ཡང་མི་ཆགས་ལ། ཉིན་རེ་ཙམ་བཟོད་པ་དང་ཉེ་བ་ལ་བཟོད་པ་ལ་སོགས་ པ་དེ་ཙམ་གྱིས་ཆོག་པར་འཛིན་པ་ལ་ཆགས་པ་མེད་ཅིང་། གནོད་བྱེད་ལ་བཟོད་པ་བསྒོམས་ ན་དེས་ཀྱང་ཕན་འདོགས་སམ་སྙམ་པའི་ལན་ལ་རེ་བ་ལ་ཆགས་པ་ཉིད་ཀྱང་མ་ཡིན་ཏེ། བཟོད་པ་བསྒོམས་ན་གཟུགས་བཟང་པོ་དང་འཁོར་མང་པོ་འབྱུང་བར་འདོད་པའི་རྣམ་པར་ སྨིན་པ་ལ་ཡང་མ་ཆགས་ཤིང་། ཞེ་སྡང་གི་བག་ལ་ཉལ་བཅོམ་པའི་སྒོ་ནས་ཀྱང་གཞན་ལ་ གནོད་པ་ལ་མི་ཆགས་ལ། རང་གཅིག་པུ་ཐར་བར་འདོད་པ་ཐེག་དམན་ཡིད་ལ་བྱེད་པ་དང་ འཁོར་གསུམ་དུ་རྣམ་པར་རྟོག་པའི་རྣམ་པར་གཡེང་བ་ལ་ཡང་ཆགས་པ་མེད་པ་སྟེ། གཉེན་ པོ་མ་ཆགས་པ་བདུན་དང་ལྡན་པའོ། ། བརྩོན་འགྲུས་མི་མཐུན་ཕྱོགས་ཆགས་པ་བདུན་དང་བྲལ་བ་ནི། བྱང་ཆུབ་སེམས་ དཔའི་བརྩོན་འགྲུས་ནི། །མ་ཆགས་མི་ཆགས་ཆགས་པ་མེད། །ཆགས་ པ་ཉིད་ཀྱང་མ་ཡིན་ཏེ། །མ་ཆགས་མི་ཆགས་ཆགས་པ་མེད། །བྱང་ཆུབ་ སེམས་དཔའི་བརྩོན་འགྲུས་རྩོམ་པ་ནི་ཟག་བཅས་ཀྱི་བདེ་བ་དང་བྱ་བ་ངན་པ་ལ་ཆགས་པ་ མངོན་གྱུར་གྱི་སྒོ་ནས་ལེ་ལོ་བྱེད་པ་ལ་མ་ཆགས་ཤིང་། དགེ་བ་ལ་མྱུར་དུ་མི་འཇུག་པར་ཕྱིས་ འཇུག་པར་བྱའོ་སྙམ་པའི་ཕྱི་བཤོལ་ལའང་མི་ཆགས་ལ། གང་ཟག་མཛའ་བཤེས་ལ་སོགས་ པའི་དོན་དང་། དུས་ཉིན་རེ་ཙམ་བརྩོན་པ་ལ་སོགས་པ་དེ་ཙམ་གྱིས་ཆོག་པར་འཛིན་པ་ལ་ ཆགས་པ་མེད་ཅིང་། གཞན་གྱི་དགེ་བའི་གྲོགས་བྱས་ན་དེས་ཀྱང་རང་གི་གྲོགས་བྱེད་དམ་ སྙམ་པའི་ལན་ལ་རེ་བ་ལ་ཆགས་པ་ཉིད་ཀྱང་མ་ཡིན་ཏེ། བརྩོན་འགྲུས་ལ་བརྟེན་ནས་མ་ འོངས་པ་ན་རང་གི་ལས་ཀྱི་མཐའ་གྲུབ་པར་འདོད་པའི་རྣམ་པར་སྨིན་པ་ལ་ཡང་མ་ཆགས་ ཤིང་། བག་ལ་ཉལ་ས་བོན་བཅོམ་པའི་སྒོ་ནས་ཀྱང་ལེ་ལོ་ལ་མི་ཆགས་ལ། རང་གཅིག་པུའི་ ཐར་པ་འདོད་པ་ཐེག་པ་དམན་པ་ཡིད་ལ་བྱེད་པ་དང་འཁོར་གསུམ་དུ་རྣམ་པར་རྟོག་པའི་ 4-419 རྣམ་པར་གཡེང་བ་ལ་ཡང་ཆགས་པ་མེད་པ་སྟེ། གཉེན་པོ་མ་ཆགས་པ་བདུན་དང་ལྡན་པའོ། ། བསམ་གཏན་མི་མཐུན་ཕྱོགས་ཆགས་པ་བདུན་དང་བྲལ་བ་ནི། བྱང་ཆུབ་སེམས་ དཔའི་བསམ་གཏན་ནི། །མ་ཆགས་མི་ཆགས་ཆགས་པ་མེད། །ཆགས་ པ་ཉིད་ཀྱང་མ་ཡིན་ཏེ། །མ

【現代漢語翻譯】 此外，對於希望獨自獲得解脫的小乘思想，以及對三輪（施者、受者、施物）的分別念所產生的散亂，也沒有執著，這就是具備了七種不執著對治。

安忍遠離七種相違執著是：菩薩的安忍是：『不執著，不耽擱，沒有執著。甚至執著本身也不是，不執著，不耽擱，沒有執著。』菩薩修安忍，對於因嗔恨現行而傷害他人不執著，對於憤怒剛生起時不立即修習，而是考慮之後再修習的拖延也不耽擱，對於僅僅一天接近安忍，認為僅此安忍就足夠感到滿足沒有執著，對於修安忍是否也能幫助對方抱有期望也不是執著本身，對於希望通過修安忍獲得好的相貌和眾多眷屬的異熟果也不執著，對於通過摧毀嗔恨的習氣而不再傷害他人也不耽擱，對於希望獨自獲得解脫的小乘思想，以及對三輪的分別念所產生的散亂也沒有執著，這就是具備了七種不執著對治。

精進遠離七種相違執著是：菩薩的精進是：『不執著，不耽擱，沒有執著。甚至執著本身也不是，不執著，不耽擱，沒有執著。』菩薩開始精進，對於有漏的安樂和惡劣的行為，因執著現行而懈怠不執著，對於不迅速投入善行，而是認為之後再投入的拖延也不耽擱，對於朋友等人的事情，以及僅僅一天精進，認為僅此精進就足夠感到滿足沒有執著，對於幫助他人行善，是否也能幫助自己抱有期望也不是執著本身，對於希望依靠精進在未來成就自己的事業的異熟果也不執著，對於通過摧毀習氣種子而不再懈怠也不耽擱，對於希望獨自獲得解脫的小乘思想，以及對三輪的分別念所產生的散亂也沒有執著，這就是具備了七種不執著對治。

禪定遠離七種相違執著是：菩薩的禪定是：『不執著，不耽擱，沒有執著。甚至』

【English Translation】 Furthermore, there is no attachment to the Hinayana (小乘，lesser vehicle) thought of wanting to be liberated alone, and no attachment to the distraction of conceptualizing the three spheres (施者，giver; 受者，receiver; 施物，gift). This is possessing the seven non-attachment antidotes.

Patience, being free from the seven conflicting attachments, is: The patience of a Bodhisattva is: 'Not attached, not delayed, no attachment. Not even attachment itself, not attached, not delayed, no attachment.' A Bodhisattva cultivating patience is not attached to harming others through the manifestation of anger. Nor is there delay in not meditating immediately when anger arises, but contemplating and then meditating later. There is no attachment to being content with just being close to patience for a day or so, considering that much patience is enough. Not even attachment itself is the expectation of a response, wondering if meditating on patience towards the harmer will also benefit them. There is no attachment to the ripening result of wanting to have a good appearance and many attendants by meditating on patience. Nor is there delay in not harming others by destroying the latent seeds of anger. There is no attachment to the Hinayana thought of wanting to be liberated alone, and no attachment to the distraction of conceptualizing the three spheres. This is possessing the seven non-attachment antidotes.

Diligence, being free from the seven conflicting attachments, is: The diligence of a Bodhisattva is: 'Not attached, not delayed, no attachment. Not even attachment itself, not attached, not delayed, no attachment.' A Bodhisattva beginning diligence is not attached to laziness through the manifestation of attachment to contaminated happiness and bad deeds. Nor is there delay in not quickly engaging in virtue, but thinking of engaging later. There is no attachment to being content with just the affairs of friends and so on, and diligence for just a day or so, considering that much diligence is enough. Not even attachment itself is the expectation of a response, wondering if helping others in virtue will also help oneself. There is no attachment to the ripening result of wanting to accomplish one's own work in the future by relying on diligence. Nor is there delay in not being lazy by destroying the latent seeds. There is no attachment to the Hinayana thought of wanting to be liberated alone, and no attachment to the distraction of conceptualizing the three spheres. This is possessing the seven non-attachment antidotes.

Samadhi, being free from the seven conflicting attachments, is: The Samadhi of a Bodhisattva is: 'Not attached, not delayed, no attachment. Not even'

---

་ཆགས་མི་ཆགས་ཆགས་པ་མེད། །བྱང་ཆུབ་ སེམས་དཔའི་བསམ་གཏན་སྒོམ་པ་ནི་སེམས་རྣམ་པར་འཕྲོ་བ་མངོན་གྱུར་གྱི་སྒོ་ནས་རྣམ་ གཡེང་དང་འདུ་འཛི་བྱེད་པ་ལ་མ་ཆགས་ཤིང་། བསམ་གཏན་འཕྲལ་དུ་མི་བསྒོམ་པར་ཕྱིས་ བསྒོམ་པར་བྱའོ་སྙམ་པའི་ཕྱི་བཤོལ་ལ་ཡང་མི་ཆགས་ལ། དམིགས་པ་ཕྱོགས་རེ་ཙམ་ཡུན་ ཐུང་ངུ་སྒོམ་པ་ལ་སོགས་པ་དེ་ཙམ་གྱིས་ཆོག་པར་འཛིན་པ་ལ་ཆགས་པ་མེད་ཅིང་། གཞན་ གྱི་དོན་དུ་ཏིང་ངེ་འཛིན་བསྒོམ་ན་དེས་ཀྱང་རང་ལ་ཕན་འདོགས་སམ་སྙམ་པའི་ལན་ལ་རེ་ བ་ལ་ཆགས་པ་ཉིད་ཀྱང་མ་ཡིན་ཏེ། བསམ་གཏན་ལ་བརྟེན་ནས་ལུས་ལ་ནད་མེད་པ་དང་ གཟུགས་ཁམས་ཀྱི་ལྷར་སྐྱེ་བར་འདོད་པའི་རྣམ་པར་སྨིན་པ་ལ་ཡང་མ་ཆགས་པ་སེམས་རྣམ་ པར་འཕྲོ་བའི་བག་ལ་ཉལ་བཅོམ་པའི་སྒོ་ནས་ཀྱང་རྣམ་གཡེང་ལ་མི་ཆགས་ལ། རང་གཅིག་ པུའི་ཐར་པ་འདོད་པ་ཐེག་དམན་ཡིད་ལ་བྱེད་པ་དང་འཁོར་གསུམ་དུ་རྣམ་པར་རྟོག་པའི་ རྣམ་པར་གཡེང་བ་ལ་ཡང་ཆགས་པ་མེད་པ་སྟེ། གཉེན་པོ་མ་ཆགས་པ་བདུན་དང་ལྡན་པའོ། ། ཤེས་རབ་མི་མཐུན་ཕྱོགས་ཆགས་པ་བདུན་དང་བྲལ་བ་ནི། བྱང་ཆུབ་སེམས་ དཔའི་ཤེས་རབ་ནི། །མ་ཆགས་མི་ཆགས་ཆགས་པ་མེད། །ཆགས་པ་ ཉིད་ཀྱང་མ་ཡིན་ཏེ། །མ་ཆགས་མི་ཆགས་ཆགས་པ་མེད། །བྱང་ཆུབ་སེམས་ དཔའི་ཤེས་རབ་བསྐྱེད་པ་ནི་གཏི་མུག་མངོན་གྱུར་གྱི་སྒོ་ནས་རྟག་ཆད་ཀྱི་མཐར་འཛིན་པ་ལ་ 4-420 སོགས་པའི་ཤེས་རབ་འཆལ་བ་ལ་མ་ཆགས་ཤིང་། ཤེས་རབ་འཕྲལ་དུ་མི་བསྐྱེད་པར་ཕྱིས་ བསྐྱེད་པར་བྱའོ་སྙམ་པའི་ཕྱི་བཤོལ་ལ་ཡང་མི་ཆགས་ལ། ཤེས་བྱའི་ཁྱད་པར་འགའ་ཞིག་ ཤེས་པར་བྱའི་ཐམས་ཅད་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །ཞེས་པ་ལ་སོགས་པ་དེ་ཙམ་གྱིས་ཆོག་པར་འཛིན་ པ་ལ་ཆགས་པ་མེད་ཅིང་། ཤེས་རབ་ཀྱིས་གཞན་ལ་ཕན་བཏགས་ན་དེས་ཀྱང་རང་ལ་ཕན་ འདོགས་སམ་སྙམ་པའི་ལན་ལ་རེ་བ་ལ་ཆགས་པ་ཉིད་ཀྱང་མ་ཡིན་ཏེ། ཤེས་རབ་ལ་བརྟེན་ ནས་མ་འོངས་པ་ན་ཐུན་མོང་གི་རིག་པ་ལ་མཁས་པར་འདོད་པའི་རྣམ་པར་སྨིན་པ་ལ་ཡང་ མ་ཆགས་ཤིང་། མ་རིག་པའི་བག་ལ་ཉལ་བཅོམ་པའི་སྒོ་ནས་ཀྱང་ཤེས་རབ་འཆལ་བ་ལ་མི་ ཆགས་ལ། རང་གཅིག་པུའི་ཐར་པ་འདོད་པ་ཐེག་དམན་ཡིད་ལ་བྱེད་པ་དང་། འཁོར་གསུམ་ དུ་རྣམ་པར་རྟོག་པའི་རྣམ་པར་གཡེང་བ་ལ་ཡང་ཆགས་པ་མེད་པ་སྟེ། གཉེན་པོ་མ་ཆགས་པ་ བདུན་དང་ལྡན་པའོ། ། ༈ ཡོན་ཏན་བསྟན་པ། ཡོན་ཏན་བསྟན་པ་ལ་ཕྱིན་དྲུག་གི་ཡོན་ཏན་རིམ་པ་ལྟར་བཤད་པ་དང་། སྦྱིན་པ་དང་བརྩོན་འགྲུས་ཁྱད་པར་དུ་བཤད་པའོ། ། ༈ ཕྱིན་དྲུག་གི་ཡོན་ཏན་རིམ་པ་ལྟར་བཤད་པ། དང་པོ་ལ་ཡོན་ཏན་ཁྱད་པར་བཞི་ལྡན་བཤད་པ། རྣམ་དག་ཡོན་ཏན་ཇི་ ལྟར་འགྲུབ་ཚུལ། རྟེན་སོགས་མཆོག་ཏུ་གྱུར་བའི་ཡོན་ཏན་ནོ། ། དང་པོ་ལའང་སོ་སོར་སྦྱར་བ་དང་། སྤྱིའི་དོན་བསྡུ་གཉིས་ལས། དང་པོ་ལ་དྲུག་གི་ སྦྱིན་པ་ལ་སྦྱར་བ་ནི། སངས

【現代漢語翻譯】 不執著、非執著、無執著。菩薩的禪定，對於心識散亂顯現而產生的妄念和喧囂不執著；對於不立即修禪定，而是想著以後再修的拖延也不執著；對於只修習片刻的單一目標等，認為這樣就足夠的情況也不執著；如果爲了他人而修習禪定，想著這樣也能利益自己嗎？對於這樣的期望也不執著；對於依賴禪定而希望身體無病，或者轉生到色界天等果報也不執著；通過斷除心識散亂的習氣，對於妄念也不執著；對於只求自己解脫的小乘思想，以及對三輪的分別唸的散亂也不執著。具備這七種不執著的對治法。 智慧不與七種執著相違背：菩薩的智慧，不執著、非執著、無執著。不執著于執著本身。不執著、非執著、無執著。菩薩生起智慧，對於愚癡顯現而產生的常見斷見等邪慧不執著；對於不立即生起智慧，而是想著以後再生起的拖延也不執著；對於只瞭解少數學問，認為不必瞭解一切所知等，認為這樣就足夠的情況也不執著；如果智慧能利益他人，想著這樣也能利益自己嗎？對於這樣的期望也不執著；對於依賴智慧而希望未來精通共同明等果報也不執著；通過斷除無明的習氣，對於邪慧也不執著；對於只求自己解脫的小乘思想，以及對三輪的分別唸的散亂也不執著。具備這七種不執著的對治法。 功德的闡述：功德的闡述分為按照六度順序闡述功德，以及特別闡述佈施和精進。 按照六度順序闡述功德：首先闡述具備四種殊勝功德，如何成就清凈功德，以及作為所依等最為殊勝的功德。 首先又分為各自結合和總義歸納兩部分。首先是六度與佈施相結合：桑結（藏文：སངས，梵文天城體：बुद्ध，梵文羅馬擬音：Buddha，漢語字面意思：佛）

【English Translation】 Not attached, non-attached, without attachment. A Bodhisattva's meditation is not attached to distraction and busyness arising from the manifestation of mental scattering; not attached to procrastination, thinking to meditate later instead of meditating immediately; not attached to being content with just meditating on a single object for a short time; not even attached to the hope of benefiting oneself by meditating on concentration for the sake of others; not attached to the fruition of relying on meditation to be free from illness in the body or to be born as a god in the form realm; not attached to distraction by destroying the latent tendencies of mental scattering; and not attached to the Hinayana thought of desiring liberation for oneself alone, or to the distraction of conceptualizing the three spheres. Possessing these seven antidotes of non-attachment. Wisdom is not contrary to the seven attachments: A Bodhisattva's wisdom is not attached, non-attached, without attachment. Not even attached to attachment itself. Not attached, non-attached, without attachment. A Bodhisattva's generation of wisdom is not attached to perverse wisdom such as holding to eternalism and nihilism arising from the manifestation of delusion; not attached to procrastination, thinking to generate wisdom later instead of generating it immediately; not attached to being content with just knowing a few distinctions of knowable things, thinking that it is not necessary to know all things; not even attached to the hope of benefiting oneself by benefiting others with wisdom; not attached to the fruition of relying on wisdom to be skilled in common knowledge in the future; not attached to perverse wisdom by destroying the latent tendencies of ignorance; and not attached to the Hinayana thought of desiring liberation for oneself alone, or to the distraction of conceptualizing the three spheres. Possessing these seven antidotes of non-attachment. Explanation of Qualities: The explanation of qualities is divided into explaining the qualities of the Six Perfections in order, and specifically explaining generosity and diligence. Explanation of the Qualities of the Six Perfections in Order: First, explaining the qualities of possessing four special qualities, how to accomplish pure qualities, and the qualities of being supreme as a support, etc. First, it is divided into two parts: individual combination and general meaning summary. First, the combination of the six perfections with generosity: Sangye (藏文：སངས，梵文天城體：बुद्ध，梵文羅馬擬音：Buddha，漢語字面意思：佛)

---

་རྒྱས་སྲས་རྣམས་སློང་དང་ཕྲད་ན་རང་གི་སྲོག་ ཀྱང་རྟག་ཏུ་གཏོང་། །སྙིང་རྗེས་གཞན་ལ་ལན་ཡང་མི་རེ་འདོད་པའི་ འབྲས་བུ་དོན་མི་གཉེར། །སྦྱིན་པ་དེ་ཉིད་ཀྱིས་ཀྱང་སྐྱེ་བོ་ཐམས་ཅད་ བྱང་ཆུབ་གསུམ་ལ་འགོད། །སྦྱིན་པ་ཡེ་ཤེས་ཀྱིས་ཡོངས་ཟིན་པས་ འཇིག་རྟེན་དག་ན་མི་ཟད་བཞག །སངས་རྒྱས་ཀྱི་སྲས་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ རྣམས་དོན་དུ་གཉེར་བའི་སློང་མོ་པ་དང་ཕྲད་ན་ལོངས་སྤྱོད་རྣམས་གང་ལ་ཅི་འདོད་པ་ 4-421 གཏོང་བ་ལྟ་སྨོས་ཀྱང་ཅི་དགོས། གཅེས་པའི་དངོས་པོ་རང་གི་སྲོག་ཀྱང་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་བར་ལ་ རྟག་ཏུ་ཕངས་པ་མེད་པར་གཏོང་ནུས་པ་ནི་རྒྱ་ཆེ་བའི་ཡོན་ཏན་དང་། དེ་ཡང་ཀུན་སློང་སྙིང་ རྗེ་ཆེན་པོས་གཏོང་གི་ཚེ་འདིར་ལེན་པ་པོ་གཞན་ལས་སྦྱིན་པའི་ལན་ཀྱང་མི་རེ་ཞིང་ཕྱི་མ་ ལ་འདོད་པའི་འབྲས་བུ་ལོངས་སྤྱོད་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པའང་དོན་དུ་མི་གཉེར་བ་ནི་ཟང་ཟིང་ མེད་པའི་ཡོན་ཏན་དང་། སྦྱིན་པ་དེ་ཉིད་ཀྱིས་ཀྱང་རིགས་ཅན་{གསུམ་}གྱི་སྐྱེ་བོ་ཐམས་ཅད་ བསྡུས་ནས་རང་རང་གི་སྐལ་བ་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་དུ་འབྲས་བུ་བྱང་ཆུབ་གསུམ་ལ་འགོད་པ་ནི་ དོན་ཆེན་པོའི་ཡོན་ཏན་དང་། འཇིག་རྟེན་པའི་སྦྱིན་པའི་འབྲས་བུ་ཕྱུང་ནས་ཟད་ཅིང་ཉན་ རང་རྣམས་ཀྱི་ནི་ཕུང་པོ་ལྷག་མེད་དུ་ཟད་པར་འགྱུར་གྱི། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་སྦྱིན་པ་ནི་ འཁོར་གསུམ་དུ་རྣམ་པར་མི་རྟོག་པའི་ཡེ་ཤེས་ཀྱིས་ཡོངས་སུ་ཟིན་པས་འཇིག་རྟེན་ཇི་སྲིད་ མ་སྟོངས་ཀྱི་བར་དག་ན་མི་ཟད་ཅིང་འཕེལ་བ་དང་བཅས་པར་བཞག་པ་ནི་མི་ཟད་པའི་ཡོན་ ཏན་ཏེ་དེ་རྣམས་དང་ལྡན་པའོ། ། དེ་བཞིན་དུ་ཚུལ་ཁྲིམས་ནི། སངས་རྒྱས་སྲས་རྣམས་སྡོམ་དང་བརྩོན་པའི་ རང་བཞིན་ཚུལ་ཁྲིམས་གསུམ་རྟག་བླངས། །མཐོ་རིས་མངོན་པར་མི་ འདོད་ཡང་དག་ཐོབ་ཀྱང་དེ་ལ་ཆགས་མི་སྐྱེད། །ཚུལ་ཁྲིམས་དེ་ཉིད་ ཀྱིས་ཀྱང་སྐྱེ་བོ་ཐམས་ཅད་བྱང་ཆུབ་གསུམ་ལ་འགོད། །ཚུལ་ཁྲིམས་ཡེ་ ཤེས་ཀྱིས་ཡོངས་ཟིན་པས་འཇིག་རྟེན་དག་ན་མི་ཟད་བཞག །སངས་རྒྱས་ ཀྱི་སྲས་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་སྤང་བྱ་མི་མཐུན་ཕྱོགས་ཐམས་ཅད་སྤོང་བ་ནི་སྡོམ་ པའི་རང་བཞིན་གྱི་ཚུལ་ཁྲིམས་གཅིག་དང་། གཉེན་པོ་དགེ་བ་ཆོས་སྡུད་དང་སེམས་ཅན་ དོན་བྱེད་ཀྱི་ཚུལ་ཁྲིམས་གཉིས་ནི་བརྩོན་པའི་རང་བཞིན་གྱི་ཚུལ་ཁྲིམས་ཏེ། ཚུལ་ཁྲིམས་ རྣམ་པ་གསུམ་རྟག་ཏུ་བླངས་ནས་རྒྱུན་མི་འཆད་པར་བསྲུང་བ་ནི་རྒྱ་ཆེན་པོའི་ཡོན་ཏན་དང་། 4-422 དེ་ཡང་བདེ་འགྲོ་མཐོ་རིས་ཀྱི་འབྲས་བུ་མངོན་པར་མི་འདོད་ཅིང་། གལ་ཏེ་ལྷ་དང་མིའི་ འབྱོར་པ་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་ཡང་དག་པ་ཐོབ་ཀྱང་། རྨི་ལམ་སྒྱུ་མ་ལྟ་བུར་ཤེས་པའི་སྒོ་ནས་ དེ་དག་ལ་ཆགས་པ་མི་སྐྱེད་པ་ནི་ཟང་ཟིང་མེད་པའི་ཡོན་ཏན་དང་། ཚུལ་ཁྲིམས་དེ་ཉིད་ཀྱིས་ ཀྱང་རིགས་ཅན་གསུམ་གྱི་ས

【現代漢語翻譯】 當菩薩們遇到乞討者時，他們總是捨棄自己的生命。 以慈悲之心，不期望任何回報，也不追求任何果報。 僅憑佈施本身，就能引導一切眾生證得三種菩提。 佈施被智慧所圓滿，因此在世間永不耗盡。 當佛子菩薩們遇到為利益而乞討的乞討者時，更不用說會佈施他們想要的一切受用。 能夠毫不吝惜地獻出珍貴的物品乃至自己的生命，直至證得菩提，這是廣大的功德。並且，以大慈悲心佈施時，不期望從接受者那裡得到任何回報，也不追求來世圓滿的果報，這是無染的功德。僅憑佈施本身，就能攝受三類根器的眾生，並根據他們各自的根器，引導他們證得三種菩提，這是大義的功德。世間佈施的果報會耗盡，聲聞緣覺的果報也會在無餘涅槃中耗盡。而菩薩的佈施，被不分別三輪的智慧所圓滿，因此在世間永不耗盡，反而會增長，這是不盡的功德，具備這些功德。 同樣，關於戒律：佛子們總是受持三種戒律，即律儀戒、攝善法戒和饒益有情戒。 不希求上界天人的果報，即使獲得了，也不會對其產生貪執。 僅憑戒律本身，就能引導一切眾生證得三種菩提。 戒律被智慧所圓滿，因此在世間永不耗盡。 佛子菩薩們捨棄一切應斷除的違品，這是律儀戒；積累善法和利益眾生，這是攝善法戒和饒益有情戒，這兩種是攝善法戒的自性。總是受持這三種戒律，並且不間斷地守護，這是廣大的功德。並且，不希求善趣天人的果報，即使獲得了人天圓滿的財富，也能像夢幻泡影一樣了知，不對其產生貪執，這是無染的功德。僅憑戒律本身，就能攝受三類根器的眾生

【English Translation】 When the Bodhisattvas encounter beggars, they always give up their own lives. With compassion, they do not expect any return, nor do they seek any fruit. By the act of giving itself, they can lead all beings to attain the three Bodhisattvas. Giving is perfected by wisdom, so it never runs out in the world. When the sons of the Buddhas, the Bodhisattvas, encounter beggars who beg for benefit, what need is there to say that they will give them whatever enjoyment they desire? Being able to unreservedly offer precious things and even one's own life until attaining Bodhi is a vast virtue. Moreover, when giving with great compassion, not expecting any return from the recipient, nor seeking perfect enjoyment of the fruit in the future, is a virtue without entanglement. By the act of giving itself, one can gather all beings of the three types of lineage and, according to their respective capacities, lead them to attain the three Bodhisattvas, which is a virtue of great meaning. The fruit of worldly giving will be exhausted, and the fruit of the Shravakas and Pratyekabuddhas will be exhausted in the state of complete Nirvana. However, the giving of the Bodhisattva is perfected by the wisdom that does not discriminate the three spheres, so it never runs out in the world, but rather increases, which is an inexhaustible virtue, endowed with these qualities. Similarly, regarding ethics: The sons of the Buddhas always take the three vows, namely the vow of restraint, the vow of accumulating virtue, and the vow of benefiting sentient beings. They do not desire the fruits of the higher realms, and even if they attain them, they do not develop attachment to them. By the act of ethics itself, they can lead all beings to attain the three Bodhisattvas. Ethics is perfected by wisdom, so it never runs out in the world. The sons of the Buddhas, the Bodhisattvas, abandon all opposing factors that should be abandoned, which is the vow of restraint; accumulating virtue and benefiting sentient beings, these two are the nature of the vow of accumulating virtue. Always taking these three vows and guarding them without interruption is a vast virtue. Moreover, not desiring the fruits of the good realms of gods and humans, and even if one obtains the perfect wealth of gods and humans, being able to know it as like a dream or illusion, and not developing attachment to it, is a virtue without entanglement. By the act of ethics itself, one can gather the three types of beings

---

ྐྱེ་བོ་ཐམས་ཅད་རང་རང་གི་སྐལ་བ་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་དུ་བྱང་ཆུབ་ གསུམ་ལ་འགོད་པ་ནི་དོན་ཆེན་པོའི་ཡོན་ཏན་དང་། ཚུལ་ཁྲིམས་དེ་ཡང་འཁོར་གསུམ་དུ་ རྣམ་པར་མི་རྟོག་པའི་ཡེ་ཤེས་ཀྱིས་ཡོངས་སུ་ཟིན་པས་འཇིག་རྟེན་དག་ན་ནམ་ཡང་མི་ཟད་ ཅིང་འཕེལ་བ་དང་བཅས་པར་བཞག་པ་ནི་མི་ཟད་པའི་ཡོན་ཏན་ཏེ་དེ་རྣམས་དང་ལྡན་པའོ། ། བཟོད་པ་ནི། སངས་རྒྱས་སྲས་རྣམས་ཤིན་ཏུ་བྱ་དཀའ་དེ་བཞིན་མི་ཡི་ གནོད་ཀུན་བཟོད། །མཐོ་རིས་གཉེར་དང་མི་ནུས་པས་མིན་འཇིགས་ པས་མ་ཡིན་ཕན་ལྟས་མིན། །བཟོད་པ་བླ་ན་མེད་པས་སྐྱེ་བོ་ཐམས་ ཅད་བྱང་ཆུབ་གསུམ་ལ་འགོད། །བཟོད་པ་ཡེ་ཤེས་ཀྱིས་ཡོངས་ཟིན་ པས་འཇིག་རྟེན་དག་ན་མི་ཟད་བཞག །སངས་རྒྱས་ཀྱི་སྲས་བྱང་ཆུབ་སེམས་ དཔའ་རྣམས་ཕལ་པ་རྣམས་ཀྱི་ཤིན་ཏུ་བྱ་དཀའ་བ་ལམ་གྱི་སྡུག་བསྔལ་ལ་ཇི་མི་སྙམ་པར་ དང་དུ་ལེན་པའི་བཟོད་པ་དང་། དེ་བཞིན་དུ་མི་ཡིས་ལུས་དང་ལོངས་སྤྱོད་ལ་གནོད་པ་ ཆེན་པོ་བྱེད་པ་ཀུན་ལ་ལན་མི་མཇེད་པ་ལ་སོགས་པའི་བཟོད་པ་སྒོམ་པ་ནི་རྒྱ་ཆེན་པོའི་ ཡོན་ཏན་དང་། དེ་ཡང་མཐོ་རིས་ཀྱི་ལུས་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་དོན་དུ་གཉེར་བས་མ་ཡིན་པ་ དང་། གནོད་པའི་ལན་བྱེད་མི་ནུས་པས་ཀྱང་མིན་ཞིང་། ཕར་གནོད་པ་བྱས་ན་ཚུར་གནོད་ པ་ཆེན་པོ་བྱུང་གིས་དོགས་པའི་འཇིགས་པས་མ་ཡིན་པ་དང་། བཟོད་པ་བསྒོམས་ན་ལན་ དུ་ཕན་འདོགས་སམ་སྙམ་དུ་ལྟས་ནས་བསྒོམ་པའང་མིན་པ་ནི་ཟང་ཟིང་མེད་པའི་ཡོན་ཏན་ 4-423 དང་། ཉན་རང་ལས་མཆོག་ཏུ་གྱུར་པའི་བཟོད་པ་བླ་ན་མེད་པས་ཀྱང་རིགས་ཅན་གསུམ་གྱི་ སྐྱེ་བོ་ཐམས་ཅད་རང་རང་གི་སྐལ་བ་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་དུ་བྱང་ཆུབ་གསུམ་ལ་འགོད་པ་ནི་དོན་ ཆེན་པོའི་ཡོན་ཏན་དང་། བཟོད་པ་དེ་ཡང་འཁོར་གསུམ་དུ་རྣམ་པར་མི་རྟོག་པའི་ཡེ་ཤེས་ ཀྱིས་ཡོངས་སུ་ཟིན་པས་འཇིག་རྟེན་དག་ན་ནམ་ཡང་མི་ཟད་ཅིང་འཕེལ་བ་དང་བཅས་པར་ བཞག་པ་ནི་མི་ཟད་པའི་ཡོན་ཏན་ཏེ་དེ་རྣམས་དང་ལྡན་པའོ། ། བརྩོན་འགྲུས་ནི། སངས་རྒྱས་སྲས་རྣམས་གོ་ཆ་སྦྱོར་བའི་བདག་ཉིད་ བརྩོན་འགྲུས་དཔེ་མེད་བྱས། །རང་དང་གཞན་གྱི་ཉོན་མོངས་ཚོགས་ འཇོམས་བྱང་ཆུབ་དམ་པ་ཐོབ་པར་བྱེད། །བརྩོན་འགྲུས་དེ་ཉིད་ཀྱིས་ ཀྱང་སྐྱེ་བོ་ཐམས་ཅད་བྱང་ཆུབ་གསུམ་ལ་འགོད། །བརྩོན་འགྲུས་ཡེ་ ཤེས་ཀྱིས་ཡོངས་ཟིན་པས་འཇིག་རྟེན་དག་ན་མི་ཟད་བཞག །སངས་རྒྱས་ ཀྱི་སྲས་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་དགེ་བའི་བྱ་བ་ལ་ཐོག་མར་གོ་ཆའི་བརྩོན་འགྲུས་ དང་། གོ་ཆ་བགོས་པ་བཞིན་དུ་སྦྱོར་བས་ཀྱང་ཉམས་སུ་ལེན་པའི་བདག་ཉིད་ཅན་གྱི་བརྩོན་ འགྲུས་ལ་སོགས་པ་འཇིག་རྟེན་པ་དང་ཉན་རང་ལས་མཆོག་ཏུ་གྱུར་པས་དཔེ་མེད་པ་བྱས་པ་ ནི་རྒྱ་ཆེན་པོའི་ཡོན་ཏན་དང་། སྤང་བྱ་རང་དང་གཞན་གྱི་ཉོན་མོངས་པའི་ཚོགས་ཐམས་ཅད་ འཇོམས་ཤིང་འབྲས་བུ་

【現代漢語翻譯】 將一切眾生安置於三種菩提（覺悟）之中，如其各自的根器，乃是重大意義的功德；持戒亦為以三輪體空之智慧所圓滿攝持，故於世間永不窮盡且增長，此乃不盡之功德，即具足彼等功德。 忍辱：佛子們對於極其難行之事，如是忍受一切人所施加的損害。非為求天界，亦非因無力反抗，亦非期待回報。以無上忍辱，將一切眾生安置於三種菩提之中。忍辱為智慧所圓滿攝持，故於世間永不窮盡。佛子菩薩們對於凡夫極其難行之事，對於修道之痛苦毫不介意而勇於承受之忍辱；如是，對於他人以身語意所施加之巨大損害，皆不報復等等之忍辱，乃是修習廣大之功德。且非為追求天界圓滿之身，亦非因無力反抗，亦非因懼怕報復，亦非期待修忍辱能獲得回報，此乃無雜染之功德。以勝過聲聞緣覺之無上忍辱，將三類種姓之一切眾生安置於三種菩提之中，如其各自的根器，乃是重大意義的功德。忍辱亦為以三輪體空之智慧所圓滿攝持，故於世間永不窮盡且增長，此乃不盡之功德，即具足彼等功德。 精進：佛子們以披甲之自性，行持無與倫比之精進。摧毀自他之煩惱，證得殊勝菩提。亦以彼精進，將一切眾生安置於三種菩提之中。精進為智慧所圓滿攝持，故於世間永不窮盡。佛子菩薩們對於善行，首先以披甲精進，如披戴盔甲般地行持，亦以修習之自性而行持之精進等等，勝過世間及聲聞緣覺，故行持無與倫比之精進，乃是廣大之功德。斷除應斷除的自他一切煩惱，以及果實

【English Translation】 To establish all beings in the three Bodhis (enlightenment) according to their respective capacities is a great merit; the discipline is also completely grasped by the wisdom that does not discriminate in the three spheres, so it is never exhausted in the world and is placed with growth, which is an inexhaustible merit, that is, it is endowed with those merits. Patience: The sons of the Buddhas endure all the harms done by people in the same way that they are very difficult to do. It is not because they seek heaven, nor because they are unable to resist, nor because they are afraid, nor because they expect benefit. With unsurpassed patience, all beings are placed in the three Bodhis. Patience is completely grasped by wisdom, so it is never exhausted in the world. The sons of the Buddhas, Bodhisattvas, take the patience of taking the suffering of the path indifferently, which is very difficult for ordinary people; in the same way, the patience of not retaliating against all the great harms done to the body and possessions by people is a great merit to cultivate. Moreover, it is not because they seek the perfect body of heaven, nor because they are unable to retaliate, nor because they are afraid that great harm will occur if they retaliate, nor because they expect to be rewarded if they cultivate patience, which is a merit without confusion. With unsurpassed patience that surpasses the Shravakas and Pratyekabuddhas, all beings of the three lineages are placed in the three Bodhis according to their respective capacities, which is a great merit. Patience is also completely grasped by the wisdom that does not discriminate in the three spheres, so it is never exhausted in the world and is placed with growth, which is an inexhaustible merit, that is, it is endowed with those merits. Diligence: The sons of the Buddhas practice unparalleled diligence with the nature of wearing armor. They destroy the afflictions of themselves and others and attain the supreme Bodhi. Also with that diligence, all beings are placed in the three Bodhis. Diligence is completely grasped by wisdom, so it is never exhausted in the world. The sons of the Buddhas, Bodhisattvas, first practice the diligence of wearing armor for virtuous deeds, and also practice the diligence of the nature of practicing as if wearing armor, etc., which surpasses the world and the Shravakas and Pratyekabuddhas, so practicing unparalleled diligence is a great merit. Cutting off all the afflictions of themselves and others that should be cut off, as well as the fruit

---

བླ་ན་མེད་པའི་བྱང་ཆུབ་དམ་པ་ཐོབ་པར་བྱེད་པ་ནི་ཟང་ཟིང་མེད་ པའི་ཡོན་ཏན་དང་། བརྩོན་འགྲུས་དེ་ཉིད་ཀྱིས་ཀྱང་རིགས་ཅན་གསུམ་གྱི་སྐྱེ་བོ་ཐམས་ཅད་ རང་རང་གི་སྐལ་བ་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་དུ་བྱང་ཆུབ་གསུམ་ལ་འགོད་པ་ནི་དོན་ཆེན་པོའི་ཡོན་ཏན་ དང་། བརྩོན་འགྲུས་དེ་ཡང་འཁོར་གསུམ་དུ་རྣམ་པར་མི་རྟོག་པའི་ཡེ་ཤེས་ཀྱིས་ཡོངས་སུ་ ཟིན་པས་འཇིག་རྟེན་དག་ན་ནམ་ཡང་མི་ཟད་ཅིང་འཕེལ་བ་དང་བཅས་པར་བཞག་པ་ནི་མི་ ཟད་པའི་ཡོན་ཏན་ཏེ་དེ་རྣམས་དང་ལྡན་པའོ། ། 4-424 བསམ་གཏན་ནི། སངས་རྒྱས་སྲས་རྣམས་ཏིང་འཛིན་མང་ལྡན་བསམ་ གཏན་རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་བསྒྲུབས། །བསམ་གཏན་བདེ་བ་ཕུལ་གྱིས་ གནས་ཤིང་སྙིང་རྗེས་སྐྱེ་བ་དམན་ལ་བརྟེན། །བསམ་གཏན་དེ་ཉིད་ཀྱིས་ ཀྱང་སྐྱེ་བོ་ཐམས་ཅད་བྱང་ཆུབ་གསུམ་ལ་འགོད། །བསམ་གཏན་ཡེ་ ཤེས་ཀྱིས་ཡོངས་ཟིན་པས་འཇིག་རྟེན་དག་ན་མི་ཟད་བཞག །སངས་རྒྱས་ ཀྱི་སྲས་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་དཔའ་བར་འགྲོ་བ་དང་རིན་ཆེན་ཕྱག་རྒྱ་ལ་སོགས་ པའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་མང་པོ་དང་ལྡན་པའི་བསམ་གཏན་མཐའ་ཡས་པ་རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་ བསྒྲུབས་པ་ནི་རྒྱ་ཆེན་པོའི་ཡོན་ཏན་དང་། བསམ་གཏན་གྱི་བདེ་བ་ཕུལ་དུ་ཕྱིན་པ་རྣམས་ ཀྱིས་གནས་ཤིང་ཐོབ་ཀྱང་དེ་ལ་མ་ཆགས་པར་སྙིང་རྗེ་ཆེན་པོའི་དབང་གིས་སྐྱེ་བ་དམན་པ་ འདོད་ཁམས་ཀྱི་ལུས་ཇི་ལྟར་འོས་པ་ལ་བརྟེན་ནས་གཞན་དོན་བྱེད་པ་ནི་ཟང་ཟིང་མེད་པའི་ ཡོན་ཏན་དང་། བསམ་གཏན་དེ་ཉིད་ཀྱིས་ཀྱང་རིགས་ཅན་གསུམ་གྱི་སྐྱེ་བོ་ཐམས་ཅད་རང་ རང་གི་སྐལ་བ་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་དུ་བྱང་ཆུབ་གསུམ་ལ་འགོད་པ་ནི་དོན་ཆེན་པོའི་ཡོན་ཏན་ དང་། བསམ་གཏན་དེ་ཡང་འཁོར་གསུམ་དུ་རྣམ་པར་མི་རྟོག་པའི་ཡེ་ཤེས་ཀྱིས་ཡོངས་སུ་ ཟིན་པས་འཇིག་རྟེན་དག་ན་ནམ་ཡང་མི་ཟད་ཅིང་འཕེལ་བ་དང་བཅས་པར་བཞག་པ་ནི་མི་ ཟད་པའི་ཡོན་ཏན་ཏེ་དེ་རྣམས་དང་ལྡན་པའོ། ། ཤེས་རབ་ནི། སངས་རྒྱས་སྲས་རྣམས་དེ་ཉིད་ཤེས་བྱ་གང་ཡིན་མཐའ་ དག་རྣམ་ཀུན་ཤེས། །མྱ་ངན་འདས་ལའང་བློ་ཡིས་ཆགས་རབ་མི་སྐྱེད་ འཁོར་བར་སྨོས་ཅི་དགོས། །ཡེ་ཤེས་དེ་ཉིད་ཀྱིས་ཀྱང་སྐྱེ་བོ་ཐམས་ཅད་ བྱང་ཆུབ་གསུམ་ལ་འགོད། །ཡེ་ཤེས་སེམས་ཅན་ཡོངས་སུ་བཟུང་བས་ འཇིག་རྟེན་དག་ན་མི་ཟད་བཞག །སངས་རྒྱས་ཀྱི་སྲས་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ 4-425 རྣམས་ཆོས་ཉིད་དེ་ཁོ་ན་ཉིད་དོན་དམ་པའི་བདེན་པས་བསྡུས་པའི་ཤེས་བྱ་ཇི་ལྟ་བའི་དོན་ མཐའ་བདག་གཉིས་ཀྱིས་སྟོང་པ་ནམ་མཁའ་ལྟ་བུར་ཤེས་ཤིང་། ཆོས་ཅན་ཀུན་རྫོབ་བདེན་ པས་བསྡུས་པའི་ཤེས་བྱ་ཇི་སྙེད་པ་གང་ཡིན་པ་མཐའ་དག་སྣང་ལ་རང་བཞིན་མེད་པ་སྒྱུ་མ་ ལྟ་བུར་རྣམ་པ་ཀུན་ཏུ་ཤེས་པ་ནི་རྒྱ་ཆེན་པོའི་ཡོན་ཏན་དང་། རང་དོན་དུ་ཟག་མེད་མྱ་ངན་ ལས་འདས་པའི་བདེ་བ་ལའང་བློ་ཡིས་ཆགས་པ་རབ་ཏུ་མི་སྐྱེད་ན

【現代漢語翻譯】 獲得無上菩提之殊勝方法，是具備無雜染的功德，並且通過精進，使三類有情眾生各自安住于相應的菩提之位，這是意義重大的功德。此精進為不分別三輪之智慧所攝持，因此在世間永不窮盡且不斷增長，此為不竭的功德，即具足以上功德。 禪定：佛子們修持具足眾多三摩地（梵文：samādhi，梵文羅馬擬音：samadhi，藏文：ཏིང་འཛིན་，漢語字面意思：等持）的各種禪定。安住于殊勝的禪定之樂，並以慈悲心利益下劣眾生。通過此禪定，使一切眾生安住於三種菩提之位。此禪定為智慧所攝持，因此在世間永不窮盡。佛子菩薩們修持廣大無邊的禪定，具足勇猛行和寶印等眾多三摩地，這是廣大的功德。他們安住並獲得殊勝的禪定之樂，卻不執著於此，而是以大悲心的力量，依于下劣的欲界之身，盡力利益眾生，這是無雜染的功德。通過此禪定，使三類有情眾生各自安住于相應的菩提之位，這是意義重大的功德。此禪定為不分別三輪之智慧所攝持，因此在世間永不窮盡且不斷增長，此為不竭的功德，即具足以上功德。 智慧：佛子們如實了知一切所知，無所不知。對於寂滅涅槃（梵文：nirvāṇa，梵文羅馬擬音：nirvana，藏文：མྱ་ངན་འདས་，漢語字面意思：滅，滅度，寂滅）亦不生貪執，何況輪迴？通過此智慧，使一切眾生安住於三種菩提之位。此智慧恒常利益有情，因此在世間永不窮盡。佛子菩薩們通達諸法實相，以勝義諦攝持的所知，如虛空般了知一切法無我與法無我；以世俗諦攝持的所知，如幻象般了知一切顯現而無自性，這是廣大的功德。他們爲了自身，對於無漏涅槃之樂也不生起絲毫貪執。

【English Translation】 The supreme method for attaining unsurpassed enlightenment is to possess undefiled qualities, and through diligence, to establish all beings of the three classes in their respective positions of enlightenment. This is a quality of great significance. This diligence is fully possessed by the wisdom that does not conceptually elaborate the three spheres, thus it is established in the world as never-ending and ever-increasing, which is an inexhaustible quality, that is, possessing these qualities. Dhyana (meditation): The sons of the Buddhas accomplish all forms of dhyana, possessing many samadhis. They abide in the supreme bliss of dhyana and rely on compassion for lower beings. Through this dhyana, they establish all beings in the three levels of enlightenment. This dhyana is fully possessed by wisdom, thus it is established in the world as inexhaustible. The sons of the Buddhas, Bodhisattvas, accomplish all forms of vast and boundless dhyana, possessing many samadhis such as the heroic conduct and the precious mudra, which is a vast quality. They abide in and attain the supreme bliss of dhyana, yet without attachment to it, they rely on the lower realm of desire, as appropriate, through the power of great compassion, to benefit others, which is an undefiled quality. Through this dhyana, they establish all beings of the three classes in their respective positions of enlightenment, which is a quality of great significance. This dhyana is fully possessed by the wisdom that does not conceptually elaborate the three spheres, thus it is established in the world as never-ending and ever-increasing, which is an inexhaustible quality, that is, possessing these qualities. Prajna (wisdom): The sons of the Buddhas know in every way all that is to be known, whatever it may be. They do not generate attachment with their minds even to nirvana, let alone samsara. Through this wisdom, they establish all beings in the three levels of enlightenment. This wisdom constantly benefits sentient beings, thus it is established in the world as inexhaustible. The sons of the Buddhas, Bodhisattvas, know the suchness of dharmata, the ultimate truth, knowing all phenomena, empty of self and phenomena, like the sky; and all that is to be known, encompassed by conventional truth, knowing all appearances as illusory, without inherent existence, which is a vast quality. For their own sake, they do not generate even the slightest attachment to the bliss of undefiled nirvana.

---

་ཟག་བཅས་འཁོར་བའི་ བདེ་བ་ལ་ཆགས་པར་འགྱུར་བ་ལྟ་སྨོས་ཀྱང་ཅི་དགོས་ཏེ། སྲིད་ཞིའི་མཐའ་གཉིས་ལ་མི་ གནས་པ་ནི་ཟང་ཟིང་མེད་པའི་ཡོན་ཏན་དང་། ཡེ་ཤེས་དེ་ཉིད་ཀྱིས་ཀྱང་རིགས་ཅན་གསུམ་ གྱི་སྐྱེ་བོ་ཐམས་ཅད་བསྡུས་ནས་རང་རང་གི་སྐལ་བ་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་དུ་བྱང་ཆུབ་གསུམ་ལ་ འགོད་པ་ནི་དོན་ཆེན་པོའི་ཡོན་ཏན་དང་། ཤེས་རབ་ཡེ་ཤེས་དེ་ཉིད་ཐབས་སྙིང་རྗེ་ཆེན་པོ་ དང་ལྡན་པའི་སྒོ་ནས་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ཡོངས་སུ་བཟུང་བས་འཇིག་རྟེན་ཇི་སྲིད་མ་ སྟོངས་ཀྱི་བར་དག་ན་ཕུང་པོ་ལྷག་མ་མེད་པའི་མྱ་ངན་ལས་འདས་པའི་དབྱིངས་སུའང་མི་ ཟད་པར་བཞག་པ་ནི་མི་ཟད་པའི་ཡོན་ཏན་ཏེ་དེ་རྣམས་དང་ལྡན་པའོ། ། དོན་བསྡུ་ནི། རྒྱ་ཆེ་བ་དང་ཟང་ཟིང་མེད། །དོན་ཆེ་བ་དང་མི་ཟད་པ། ། སྦྱིན་པ་ལ་སོགས་ཐམས་ཅད་ཀྱི། །ཡོན་ཏན་བཞིར་ནི་ཤེས་པར་བྱ། ། སྔར་ཕར་ཕྱིན་དྲུག་གི་ཡོན་ཏན་ཚིགས་བཅད་རྐང་པ་བཞི་པོ་རེ་རེས་བཤད་པའི་རྐང་པ་དང་ པོས་{ངོ་བོ}རྒྱ་ཆེ་བའི་ཡོན་ཏན་དང་། གཉིས་པས་ཀུན་སློང་ཟང་ཟིང་མེད་པའི་ཡོན་ཏན་ དང་། གསུམ་པས་བྱེད་ལས་གཞན་དོན་ཆེན་པོ་སྒྲུབ་པའི་ཡོན་ཏན་དང་། བཞི་པས་འབྲས་བུ་ ནམ་ཡང་མི་ཟད་པའི་ཡོན་ཏན་ཏེ། སྦྱིན་པ་ལ་སོགས་པ་ཐམས་ཅད་ཀྱི་ཆེ་བའི་ཡོན་ཏན་རྣམ་ པ་བཞི་བཞིར་ནི་བསྟན་པར་ཤེས་པར་བྱའོ། ། རྣམ་དག་ཡོན་ཏན་ཇི་ལྟར་འགྲུབ་ཚུལ་ལ་དྲུག་ལས། སྦྱིན་པས་ཟིལ་གྱིས་གནོན་པའི་ 4-426 ཡོན་ཏན་ནི། སློང་བ་མཐོང་རྫོགས་དགའ་བ་དང་། །མི་དགའ་བ་དང་སྨོན་ པ་ཡང་། །སྦྱིན་པ་པོ་ནི་བརྩེ་ལྡན་པ། །ལྷག་པར་ལྡན་པས་ཟིལ་གྱིས་ གནོན། །སློང་བ་པོ་རྣམས་སྦྱིན་བདག་མཐོང་བ་དང་དེ་ལས་ཅི་འདོད་པ་ཐོབ་ནས་ཡིད་ལ་ རེ་བ་རྫོགས་པས་དགའ་བ་དང་། སྦྱིན་བདག་མ་མཐོང་བ་དང་རེ་བ་མ་རྫོགས་པས་མི་དགའ་ བ་དང་སྦྱིན་བདག་མཐོང་བ་དང་། རེ་བ་རྫོགས་པར་གྱུར་ཅིག་སྙམ་དུ་སྨོན་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་ ཡང་སྦྱིན་པ་པོ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ནི་ཐུགས་བརྩེ་བ་ཆེན་པོ་དང་ལྡན་པའི་སྒོ་ནས་དུས་ ཐམས་ཅད་དུ་སློང་མོ་བ་མཐོང་བ་དང་དེའི་རེ་བ་རྫོགས་པས་དགའ་བ་དང་། སློང་མོ་བ་མ་ མཐོང་བ་དང་རེ་བ་མ་རྫོགས་པས་མི་དགའ་བ་དང་། སློང་མོ་བ་མཐོང་བ་དང་རེ་བ་རྫོགས་ པར་གྱུར་ཅིག་སྙམ་དུ་སྨོན་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་དག་སྔ་མ་དག་ལས་ཆེས་ཆེར་ལྷག་པར་གྱུར་པ་ དང་ལྡན་པས་རྟག་ཏུ་རྒྱུན་མི་འཆད་པར་ཟིལ་གྱིས་གནོན་པའོ། ། དེ་ལས་ཚུལ་ཁྲིམས་དག་པའི་ཡོན་ཏན་ནི། མི་དགེ་བ་བཅུ་སྤོང་ཞིང་དགེ་བ་བཅུ་བསྟེན་ པ་སྟེ། དེ་དག་གི་སྤྱི་དོན་ལ་ངོ་བོ་དང་འབྲས་བུ་གཉིས་ལས། ངོ་བོ་ངོས་གཟུང་བ་ལའང་ གཉིས་ཀྱི་དང་པོ་སྤང་བྱ་ནི་ཀུན་ལས་བཏུས་པར། མི་དགེ་བ་ནི་མི་དགེ་བའི་ལས་ཀྱི་ལམ་ བཅུ་སྟེ། འདི་ལྟ་སྟེ་སྲོག་གཅོད་པ་དང་མ་བྱིན་པར་ལེན་

【現代漢語翻譯】 更不用說執著于有漏輪迴（འཁོར་བ，梵文：saṃsāra，輪迴）的安樂了。不住于有邊和寂滅邊（སྲིད་ཞིའི་མཐའ་གཉིས，二邊）是無雜染的功德；以智慧本身，總攝三類有情（རིགས་ཅན་གསུམ，三種有情），並依其各自根器安置於三種菩提（བྱང་ཆུབ་གསུམ，三種菩提）是成辦大利益的功德；以智慧和慈悲，恒常利益一切有情，乃至輪迴未空之際，安置於無餘涅槃（མྱ་ངན་ལས་འདས，梵文：nirvāṇa，涅槃）的境界中永不窮盡，是無盡的功德。具有以上這些功德。 總而言之：廣大與無雜染，成辦大利益與無盡，對於佈施等一切法，應當了知此四種功德。 先前，六度（ཕར་ཕྱིན，梵文：pāramitā，度）的功德，以每四句偈頌來闡述，其中第一句偈頌闡述了{體性}廣大的功德，第二句闡述了發心無雜染的功德，第三句闡述了成辦他利大事的功德，第四句闡述了果報永不窮盡的功德。因此，應當了知對於佈施等一切法，都宣說了這四種殊勝的功德。 關於如何成就清凈的功德，有六個方面。首先，佈施具有勝伏（ཟིལ་གྱིས་གནོན，勝伏）的功德：『乞者見施心歡喜，未見不喜及愿見，佈施之人具悲心，更勝彼等能勝伏。』當乞討者見到佈施者，並如願以償獲得所需之物時，內心會充滿喜悅；當他們沒有見到佈施者，或者願望沒有實現時，內心會感到不悅；或者他們會期望見到佈施者，並希望願望能夠實現。而佈施者，也就是菩薩（བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ，菩薩），由於懷有偉大的慈悲心，總是樂於見到乞討者，並讓他們如願以償，內心充滿喜悅。對於那些沒有見到乞討者，或者願望沒有實現的情況，菩薩也會感到不悅。菩薩總是期望見到乞討者，並希望他們的願望能夠實現。因此，菩薩的這些行為比前者更為殊勝，能夠恒常不斷地勝伏一切。 接下來，是持戒清凈的功德：斷除十不善業（མི་དགེ་བ་བཅུ，十不善業），奉行十善業（དགེ་བ་བཅུ，十善業）。關於這些的總義，從體性和果報兩個方面來說。首先，從體性上來說，需要明確什麼是需要斷除的。在《攝類學》（ཀུན་ལས་བཏུས，攝類學）中提到：『不善業是指十種不善業道（ལས་ཀྱི་ལམ，業道），即殺生、不予取……』

【English Translation】 Not to mention being attached to the happiness of contaminated samsara (འཁོར་བ，梵文：saṃsāra，輪迴). Not abiding in the two extremes of existence and peace (སྲིད་ཞིའི་མཐའ་གཉིས，two extremes) is the merit of being without entanglement; with wisdom itself, gathering all beings of the three types (རིགས་ཅན་གསུམ，three types of beings), and placing them in the three enlightenments (བྱང་ཆུབ་གསུམ，three enlightenments) according to their respective capacities is the merit of accomplishing great benefit; with wisdom and great compassion, constantly benefiting all sentient beings, and until samsara is not empty, placing them in the realm of nirvana (མྱ་ངན་ལས་འདས，梵文：nirvāṇa，涅槃) without remainder, which never ends, is the merit of being inexhaustible. Possessing these merits. In summary: vastness and non-entanglement, accomplishing great benefit and inexhaustibility, for all such as generosity, one should know these four merits. Previously, the merits of the six perfections (ཕར་ཕྱིན，梵文：pāramitā，度) were explained with each four-line verse, where the first line explained the merit of {essence} vastness, the second line explained the merit of motivation without entanglement, the third line explained the merit of activity accomplishing great benefit for others, and the fourth line explained the merit of the result never being exhausted. Therefore, one should know that for all such as generosity, these four kinds of great merits are taught. Regarding how to accomplish pure merits, there are six aspects. First, generosity has the merit of overcoming (ཟིལ་གྱིས་གནོན，overcoming): 'Beggars see giving and are happy, not seeing are unhappy and wish to see, the giver has compassion, surpassing them, able to overcome.' When beggars see the giver and fulfill their wishes, their hearts are filled with joy; when they do not see the giver or their wishes are not fulfilled, they feel unhappy; or they may wish to see the giver and hope that their wishes can be fulfilled. The giver, who is a Bodhisattva (བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ，Bodhisattva), always delights in seeing beggars and fulfilling their wishes with great compassion, and their hearts are filled with joy. For those who do not see beggars or whose wishes are not fulfilled, the Bodhisattva also feels unhappy. The Bodhisattva always hopes to see beggars and hopes that their wishes can be fulfilled. Therefore, these actions of the Bodhisattva are more excellent than the former and can constantly overcome everything. Next is the merit of pure morality: abandoning the ten non-virtuous actions (མི་དགེ་བ་བཅུ，ten non-virtuous actions) and practicing the ten virtuous actions (དགེ་བ་བཅུ，ten virtuous actions). Regarding the general meaning of these, there are two aspects: essence and result. First, in terms of essence, it is necessary to clarify what needs to be abandoned. In the Compendium of Topics (ཀུན་ལས་བཏུས，Compendium of Topics), it is mentioned: 'Non-virtuous actions refer to the ten non-virtuous paths of action (ལས་ཀྱི་ལམ，paths of action), namely, killing, taking what is not given...'

---

པ་དང་འདོད་པས་ལོག་པར་གཡེམ་ པ་དང་། རྫུན་དུ་སྨྲ་བ་དང་ཕྲ་མ་དང་ངག་རྩུབ་པོ་དང་ཚིག་འཁྱལ་པ་དང་། བརྣབ་སེམས་ དང་གནོད་སེམས་དང་ལོག་པར་ལྟ་བའོ་ཞེས་གསུངས་པ་རྣམས་སོ། །དེ་ཡང་མཛོད་ལས། སྲོག་གཅོད་པ་ནི་བསམ་བཞིན་དུ། །མ་ནོར་བ་ནི་གཞན་བསད་པའོ། །ཞེས་གསུངས་པ་ལྟར་ གསད་སེམས་ཉོན་མོངས་པ་ཅན་གྱིས་སེམས་ཅན་གཞན་དང་མ་ནོར་བར་གསོད་པའི་སྦྱོར་ བ་བྱས་ཤིང་མཐར་ཐུག་གྲུབ་པར་གྱུར་པ་སྟེ། གསད་སེམས་མེད་པ་དང་ནོར་པ་བསད་པ་ལ་ སོགས་པས་ནི་དངོས་གཞིར་མི་འགྱུར་ཡང་རྗེས་མཐུན་པ་འབྱུང་ལ། སུ་ཡིན་ཡང་གསད་སྙམ་ 4-427 པ་ལས་ནི་དངོས་གཞིར་ཡང་འགྱུར་བའོ། །མ་བྱིན་ལེན་པ་གཞན་གྱི་ནོར། །མཐུ་དང་འཇབ་ བུས་བདག་གིར་བྱེད། །ཅེས་པ་ལྟར་བླང་སེམས་ཉོན་མོངས་པ་ཅན་གྱིས་གཞན་གྱི་རྫས་མ་ ནོར་བར་བདག་གིར་བྱས་པ་སྟེ། གཏམ་པ་དང་བུ་ལོན་དང་ཁྲལ་བཙས་ལ་སོགས་པ་ལ་ དོར་བྱེད་པ་དང་། སྔགས་དང་གཡོ་སྒྱུ་ལ་སོགས་པས་བླངས་ནའང་དངོས་གཞིར་འགྱུར་ལ། གཞན་གྱི་རྫས་བསྲེག་པ་ལ་སོགས་པས་ཆུད་གསོན་པ་ནི་འདུལ་བ་ལས་སྦོམ་པོར་བཤད་ ནའང་། ས་སྡེ་ལས་མ་བྱིན་ལེན་དང་ཆ་འདྲ་བའམ་དེ་བས་ཀྱང་ཉེས་པ་ཆེ་བར་གསུངས་པའོ། ། བསྒྲོད་མིན་བསྒྲོད་པར་འདོད་པ་ཡིས། །ལོག་པར་གཡེམ་པ་རྣམ་པ་བཞི། །ཞེས་པ་ལྟར་ བསྒྲོད་པར་འདོད་པའི་བསམ་པས་བསྒྲོད་བྱ་མིན་པ་ཆུང་མ་དང་གླ་བྱིན་པའི་སྨད་འཚོང་མ་ ལས་གཞན་བདག་པོ་ཅན་དང་ཕ་མའི་བདུན་རྒྱུད་ཚུན་ཆད་ཀྱིས་ཉེ་བ་དང་རབ་ཏུ་བྱུང་བ་ལ་ སོགས་པ་ལ། ཡན་ལག་མ་ཡིན་པ་ཁ་དང་བཤང་ལམ་ལ་སོགས་པར། ཡུལ་མ་ཡིན་པ་སྣང་ བ་ཅན་དང་ལྷ་ཁང་དང་མཆོད་རྟེན་གྱི་དྲུང་དང་། སྐྱེ་བོ་མང་པོས་མཐོང་བའི་ཕྱོགས་སུ། དུས་ མ་ཡིན་པ་ཟླ་མཚན་ཟག་པ་དང་། སྦྲུམ་མ་ཟླ་བ་ཚང་བ་དང་། ནུ་ཞོ་འཛག་པ་དང་། བསྙེན་ གནས་བསྲུང་བ་དང་ཉིན་པར་ལ་སོགས་པའི་ཚེ་མ་ནོར་བར་བསྒྲོད་པའོ། །རྫུན་ཚིག་འདུ་ ཤེས་གཞན་གྱུར་པའི། །ངག་དོན་[མངོན་{ལོག་}པར་གོ་བའོ། །ཞེས་པ་ལྟར་དོན་གཞན་ དུ་གནས་པ་ལ་ཚིག་གཞན་དུ་བརྗོད་པར་བྱའོ་སྙམ་པས་སེམས་ཅན་གཞན་དག་ལ་མཐོང་ ཡང་མ་མཐོང་ཞེས་པ་ལ་སོགས་པ་དོན་གོ་བར་སྨྲས་པ་སྟེ། ཕ་རོལ་པོས་མ་གོ་ན་རྫུན་དུ་མི་ འགྱུར་ཡང་ངག་འཁྱལ་དུ་འགྱུར་ལ། ངག་དུ་མ་སྨྲས་ཀྱང་ཡོད་པ་ལ་མེད་པའི་ལུས་ཀྱི་བརྡ་ བྱེད་པ་དང་། ལུས་ངག་གཉི་གས་མ་བྱས་ཀྱང་གསོ་སྦྱོང་གི་ཚེ་ཡོངས་སུ་དག་གམ་ཞེས་དྲིས་ པ་ན། ལྟུང་བ་ཡོད་བཞིན་དུ་ཅི་ཡང་མི་སྨྲ་བའང་རྫུན་གྱི་ཁྱད་པར་དུ་གསུངས་པའོ། །ཕྲ་མ་ ཕ་རོལ་དབྱེ་བའི་ཕྱིར། །ཉོན་མོངས་ཅན་གྱི་སེམས་ཀྱི་ཚིག །ཅེས་པ་ལྟར་དབྱེ་བར་འདོད་ 4-428 པའི་བསམ་པས་ཕ་རོལ་པོ་མཐུན་པ་དབྱེ་བའམ། ཕྱེ་བ་མི་[མཐུན་{འདུམས་}པར་བྱ་བའི་ ཆེད་དུ་ཕན་ཚུན་གྱི་སྐྱོན

【現代漢語翻譯】 以及因貪慾而邪淫，說謊、離間語、惡語、綺語，貪婪、害人之心和邪見。這些都是（十不善業）。此外，《俱舍論》中說：『殺生是故意，不誤殺乃殺他。』如是說，懷有嗔恨煩惱之心，故意且不誤殺其他眾生，並最終完成殺戮行為。若無殺心或誤殺等，雖不構成根本罪，但會產生相似的後果。無論何人，只要有殺念，也可能構成根本罪。』偷盜是奪取他人之財物，以武力或隱蔽手段據爲己有。』如是說，懷有貪婪煩惱之心，將他人之財物不誤取為己有。對於債務、租金、稅收等，若加以抵賴，或以咒語、欺騙等手段獲取，也構成根本罪。焚燬他人財物等行為，雖然在《律藏》中被視為重罪，但在《本地分》中，認為與偷盜相似，甚至罪過更大。』不應行淫而欲行，邪淫共有四種相。』如是說，懷有行淫之念，與不應行淫者，如非己之妻、妓女之外的他人之妻，甚至包括父母七代以內的親屬、出家人等。在非處行淫，如口、肛門等處；在非處所行淫，如光天化日之下、寺廟、佛塔附近；在非時行淫，如月經期間、懷孕足月、哺乳期、齋戒日、白天等。說謊是明知真相卻說假話，意在使他人產生誤解。』如是說，明明是另一種情況，卻故意說成另一種情況，意圖使他人產生誤解，例如明明看見卻說沒看見等。如果對方沒有理解，則不構成說謊，但會構成綺語。即使不說話，但通過身體表示有卻說沒有，或者身語皆未表示，但在受戒時，明明有罪卻不說話，也被認為是說謊的一種。離間語是爲了離間他人，懷有煩惱之心的言語。』如是說，懷有離間之心，使原本和睦的雙方產生矛盾，或使原本不和的雙方更加不和，目的是揭露彼此的缺點。

【English Translation】 And also, engaging in sexual misconduct due to desire, lying, divisive speech, harsh speech, idle talk, greed, harmful intent, and wrong view. These are the (ten non-virtuous actions). Furthermore, the Abhidharmakosha states: 'Killing is intentional, not mistaken, it is killing another.' As it is said, with a mind of anger and affliction, intentionally and without mistake killing other sentient beings, and ultimately completing the act of killing. If there is no intention to kill or mistaken killing, etc., although it does not constitute the root offense, it will produce similar consequences. Whoever has the thought of killing may also commit the root offense. 'Stealing is taking the property of others, appropriating it by force or stealth.' As it is said, with a mind of greed and affliction, taking the property of others without mistake as one's own. For debts, rents, taxes, etc., if they are denied, or obtained by mantras, deception, etc., it also constitutes the root offense. Burning the property of others, etc., although considered a serious offense in the Vinaya, in the Yogacarabhumi, it is considered similar to stealing, or even a greater offense. 'Desiring to engage in what should not be engaged in, there are four aspects of sexual misconduct.' As it is said, with the intention of engaging in sexual activity, with those with whom it should not be engaged, such as someone other than one's own wife, the wife of another other than a prostitute, even relatives within seven generations of parents, renunciates, etc. Engaging in sexual activity in non-genital areas, such as the mouth and anus; engaging in sexual activity in inappropriate places, such as in broad daylight, near temples, stupas; engaging in sexual activity at inappropriate times, such as during menstruation, full-term pregnancy, lactation, fasting days, daytime, etc. Lying is speaking falsely knowing the truth, intending to cause misunderstanding in others.' As it is said, clearly one situation, but deliberately speaking of another situation, intending to cause misunderstanding in others, such as clearly seeing but saying not seeing, etc. If the other person does not understand, it does not constitute lying, but it constitutes idle talk. Even if one does not speak, but indicates through the body that something exists when it does not, or if neither body nor speech is used, but during the sojong (confession ceremony), when asked if one is completely pure, and one has transgressions but says nothing, it is also considered a type of lying. Divisive speech is speech with an afflicted mind, intended to divide others.' As it is said, with the intention of dividing, causing discord between those who were originally harmonious, or making those who were originally discordant even more discordant, with the aim of revealing each other's faults.

---

་བརྗོད་མ་ནོར་བར་སྨྲས་ཏེ། དེ་ཡང་བདེན་པ་སྨྲས་ན་ཕྲ་མ་ཁོ་ན་ དང་། རྫུན་པ་སྨྲས་ན་རྫུན་དང་ཕྲ་མ་གཉི་གར་གྱུར་པའོ། །ཚིག་རྩུབ་པོ་ནི་མི་སྙན་པ། །ཞེས་ པ་ལྟར་མི་སྙན་པ་སྨྲ་འདོད་ཀྱིས་ཕ་རོལ་པོ་ལ་ཕོག་པའི་ཚིག་མ་ནོར་ཞིང་གོ་བར་སྨྲས་པ་སྟེ། ས་སྡེར་ལྐོག་གམ་དབེན་པར་སྨྲས་ན་ཡང་འགྱུར་བར་གསུངས་པའོ། །ཉོན་མོངས་ཅན་ཀུན་ ཀྱལ་པ་ཉིད། །ཅེས་པ་ལྟར་ངག་གི་ཉེས་པ་བཞི་གའང་ཀྱལ་པར་འདོད་ལ། ཁ་ཅིག་རྫུན་ སོགས་གསུམ་ལས་གཞན་པའི་ཉོན་མོངས་ཅན་གྱི་ཚིག་ཅེས་ཀྱང་འདོད་དེ། གཞན་ནི་དེ་ ལས་གཞན་ཉོན་མོངས། །ཁ་གསག་གླུ་དང་ཟློས་གར་དང་། །བསྟན་བཅོས་ངན་བཞིན་ཞེས་ པ་ལྟར་ཕྱི་རོལ་པའི་གཞུང་འཆད་པ་དང་། སྨྲེ་སྔགས་དང་འདུ་འཛིའི་གཏམ་ལ་སོགས་པའོ། ། བརྣབ་སེམས་ནི། ལོག་པས་གཞན་གྱི་ནོར་ལ་ཆགས། །ཞེས་པ་ལྟར་ལོག་པའི་བསམ་པས་ ཕ་རོལ་པོའི་ནོར་བདག་གིར་བྱ་བར་འདོད་པ་མ་བྱིན་ལེན་གྱི་ཀུན་སློང་དུ་གྱུར་པ་སྟེ། བསྡུ་ བར་ནི་རྗེ་དཔོན་འཁོར་དུ་འདུ་བར་འདོད་པ་དང་། བདག་ཉིད་ཡོན་ཏན་ཅན་དུ་ཡིད་ཆེས་ པར་འདོད་པ་དང་། ཕྱི་མ་ལ་ལྷའི་དཔལ་འབྱོར་ཐོབ་པར་འདོད་པ་ལ་སོགས་པའི་ཡིད་སྨོན་ རྣམས་ཀྱང་བརྣབ་སེམས་སུ་གསུངས་པའོ། །དགེ་དང་མི་དགེ་མེད་ལྟ་བ། ལོག་པར་ལྟ་ཡིན་ ཞེས་པ་ལྟར་གཞི་དོན་ལ་ཡོད་ཀྱང་རྒྱུ་དགེ་སྡིག་ལས་འབྲས་བུ་བདེ་སྡུག་འབྱུང་བ་ལ་སོགས་ པ་མེད་དོ་ཞེས་འདུ་ཤེས་ཤིང་སྐུར་བ་འདེབས་པ་སྟེ། ཕྱིན་ཅི་ལོག་ཏུ་འཛིན་ཞིང་དགེ་བའི་ གཅོད་བྱེད་དུ་གྱུར་པའོ། ། གཉིས་པ་གཉེན་པོ་ཡང་། ཀུན་ལས་བཏུས་པར་དགེ་བ་ནི་དགེ་བ་བཅུའི་ལས་ཀྱི་ལམ་ རྣམས་ཏེ། འདི་ལྟ་སྟེ་སྲོག་གཅོད་པ་སྤོང་བ་ནས་ཚིག་ཀྱལ་པའི་བར་དུ་སྤོང་བ་དང་། བརྣབ་ སེམས་མེད་པ་དང་གནོད་སེམས་མེད་པ་དང་ཡང་དག་པའི་ལྟ་བའོ། །ཞེས་གསུངས་པ་ལྟར་ 4-429 ལུས་ཀྱི་སྲོག་གཅོད་པ་སྤོང་པའི་སེམས་པ་དགེ་བ་དང་མ་བྱིན་ལེན་པ་སྤོང་བའི་སེམས་པ་ དགེ་བ་དང་། འདོད་པས་ལོག་པར་གཡེམ་པ་སྤོང་བའི་སེམས་པ་དགེ་བ་སྟེ་གསུམ་དང་། ངག་གི་རྫུན་སྤོང་བའི་སེམས་པ་དགེ་བ་དང་། ཕྲ་མ་སྤོང་བའི་སེམས་པ་དགེ་བ་དང་། ཚིག་ རྩུབ་སྤོང་བའི་སེམས་པ་དགེ་བ་དང་། ངག་འཆལ་སྤོང་བའི་སེམས་པ་དགེ་བ་སྟེ་བཞི་དང་། ཡིད་ཀྱི་བརྣབ་སེམས་མེད་པ་མ་ཆགས་པའི་སེམས་པ་དགེ་བ་དང་། གནོད་སེམས་མེད་པ་ བྱམས་པའི་བདག་ཉིད་ཅན་གྱི་སེམས་པ་དགེ་བ་དང་། ཡང་དག་པའི་ལྟ་བ་ལས་འབྲས་ལ་ ཕྱིན་ཅི་མ་ལོག་པར་ཤེས་པའི་སེམས་པ་དགེ་བ་གསུམ་པོ་རྣམས་ཏེ་མདོ་ལས་ཀྱང་། ལུས་ཀྱི་ སྡོམ་པ་ལེགས་པ་དང་། །ངག་གི་སྡོམ་པ་ལེགས་པ་དང་། །ཡིད་ཀྱི་སྡོམ་པ་ལེགས་པ་ཡིས། ། ཐམས་ཅད་དུ་ནི་སྡོམ་པ་ལེགས། །ཞེས་གསུངས་པ་ལྟར་རོ། ། འབྲས་བུ་བསྟན་པ་ལ་གཉིས་ལས། མི་དགེ་བ

【現代漢語翻譯】 不說不真實的話，說真實的話就只有挑撥離間；說虛假的話就變成了謊言和挑撥離間兩種。正如『粗暴的語言是不悅耳的』所說，爲了說不悅耳的話，準確無誤地說出冒犯對方的話，使對方明白；即使在隱蔽或僻靜的地方說，也會產生影響。正如『一切煩惱皆為綺語』所說，口語的四種過失都被認為是綺語。有些人認為，除了謊言等三種之外，其他帶煩惱的言語也是綺語。正如『其他的煩惱，如諂媚、歌曲、戲劇和邪惡的論典』所說，講解外道的論典，以及哀號和喧囂的談話等等。貪婪是，正如『以邪念貪戀他人的財產』所說，以邪惡的想法想要把別人的財產據爲己有，成為不予取之動機。想要聚集君主和眷屬，想要相信自己具有功德，想要來世獲得天人的財富等等的願望，也被認為是貪婪。正如『認為沒有善與不善是邪見』所說，即使基礎事實存在，也認為沒有善惡之因產生苦樂之果等等，持有這種觀念並加以否定，顛倒地執著，成為斷絕善行的因素。 第二，對治法。在《攝類學》中，善業是指十善業道，即從斷除殺生到斷除綺語，以及沒有貪婪、沒有嗔恨和具有正見。正如所說，身體方面，斷除殺生的善心，斷除不予取的善心，斷除邪淫的善心，這三種；語言方面，斷除妄語的善心，斷除離間語的善心，斷除惡語的善心，斷除綺語的善心，這四種；意念方面，沒有貪婪的無貪心，沒有嗔恨的慈愛心，以及對因果不顛倒的正見，這三種。正如經中也說：『身體的戒律是好的，語言的戒律是好的，意念的戒律是好的，在一切處戒律都是好的。』 顯示果報分為兩部分，不善業

【English Translation】 Speaking without error, if one speaks the truth, it is only slander; if one speaks falsehood, it becomes both falsehood and slander. As it is said, 'Harsh words are unpleasant,' speaking unpleasant words with the intention of offending the other person, speaking accurately and understandably; even speaking in secret or secluded places will have an impact. As it is said, 'All afflictions are idle talk,' all four faults of speech are considered idle talk. Some consider that other afflicted words besides the three, such as lies, are also idle talk. As it is said, 'Other afflictions, such as flattery, songs, dramas, and evil treatises,' explaining the doctrines of outsiders, as well as lamentations and noisy conversations, etc. Greed is, as it is said, 'Coveting the wealth of others with wrong thoughts,' wanting to take the wealth of others as one's own with evil thoughts, becoming the motivation for not giving. Wanting to gather lords and retinues, wanting to believe that oneself has merits, wanting to obtain the wealth of gods in the next life, etc., are also considered greed. As it is said, 'Thinking that there is no good or non-good is wrong view,' even though the basic facts exist, thinking that there is no cause of good and evil producing the result of happiness and suffering, etc., holding this concept and denying it, clinging to it in a reversed way, becoming a factor in cutting off good deeds. Second, the antidote. In the Compendium of Categories, virtuous deeds refer to the paths of action of the ten virtuous deeds, namely, abstaining from killing to abstaining from idle talk, as well as being without greed, without hatred, and having right view. As it is said, in terms of the body, the virtuous mind of abstaining from killing, the virtuous mind of abstaining from taking what is not given, and the virtuous mind of abstaining from sexual misconduct, these three; in terms of speech, the virtuous mind of abstaining from lying, the virtuous mind of abstaining from divisive speech, the virtuous mind of abstaining from harsh speech, and the virtuous mind of abstaining from idle talk, these four; in terms of mind, the virtuous mind of non-greed without attachment, the virtuous mind of loving-kindness without hatred, and the virtuous mind of knowing the cause and effect without reversal, these three. As it is also said in the sutra: 'The discipline of the body is good, the discipline of speech is good, the discipline of mind is good, in all places discipline is good.' Showing the results is divided into two parts, non-virtuous deeds

---

འི་འབྲས་བུ་ནི་ཀུན་ལས་བཏུས་པར། དེ་ ལ་མི་དགེ་བ་བཅུའི་ལས་ཀྱི་རྣམ་པར་སྨིན་པའི་འབྲས་བུ་ནི་ངན་སོང་གསུམ་པོ་རྣམས་སུའོ་ ཞེས་གསུངས་པ་ལྟར་མི་དགེ་བ་བཅུ་པོ་ཆུང་ངུ་སྤྱད་པ་ལས་དུད་འགྲོ་དང་། བར་མ་སྤྱད་ པ་ལས་ཡི་དྭགས་དང་། ཆེན་པོ་སྤྱད་པ་ལས་དམྱལ་བ་རྣམས་སུ་སྐྱེས་ནས་དེ་དག་གི་སྡུག་ བསྔལ་སྣ་ཚོགས་པ་མྱོང་བའོ། །རྒྱུ་མཐུན་པའི་འབྲས་བུ་ནི་སོ་སོ་དང་མཐུན་པར་མི་ལུས་ དང་ཡོངས་སུ་གཟུང་བ་མི་འབྱོར་བའོ་ཞེས་གསུངས་པ་ལྟར། བྱེད་པ་རྒྱུ་མཐུན་ནི་རང་རང་ གི་རིགས་འདྲ་ཕྱི་མ་བྱེད་པར་འདོད་པ་དང་། མྱོང་བ་རྒྱུ་མཐུན་ནི་གལ་ཏེ་ངན་སོང་ནས་མིར་ སྐྱེས་ན་ཡང་རིན་ཆེན་ཕྲེང་བར། གསོད་པ་ཡིས་ནི་ཚེ་ཐུང་འགྱུར། །རྣམ་པར་འཚེ་བས་གནོད་ པ་མང་། །རྐུ་བ་ཡིས་ནི་ལོངས་སྤྱོད་ཕོངས། (འདོད་ལོ་) ། བྱི་བོ་བྱེད་པ་དགྲ་ཟླར་བཅས། །རྫུན་ དུ་སྨྲ་བས་སྐུར་བ་སྟེ། །ཕྲ་མ་ཡིས་ནི་བཤེས་དང་འབྱེ། །ཚིག་རྩུབ་ཉིད་ཀྱིས་མི་སྙན་ཐོས། །མ་ འབྲེལ་ཀྱལ་པས་ནི་ཚིག་མི་བཙུན། །བརྣབ་སེམས་ཡིད་ལ་རེ་བ་འཇོམས། །གནོད་སེམས་ 4-430 འཇིགས་པ་སྦྱིན་པར་བཤད། །ལོག་པར་ལྟ་བས་ལྟ་ངན་ཉིད། །ཅེས་གསུངས་པ་རྣམས་ འབྱུང་བའོ། །བདག་པོའི་འབྲས་བུ་ནི་སོ་སོ་དང་མཐུན་པ་ཉིད་དུ་ཕྱིའི་དངོས་པོ་མ་འབྱོར་ བའོ་ཞེས་གསུངས་པ་ལྟར། (ལུས་ཀྱི་གསུམ་གྱིས་)ས་ཕྱོགས་གཟི་ཆུང་ལོ་ཏོག་ལ། །དགྲ་མང་རྡུལ་ གྱིས་འཁྲིགས་པ་དང་། །(ངག་གི་བཞིས་)དྲི་ང་མཐོ་དམན་ཚྭ་རྒོ་ཅན། །དུས་ཚིགས་འགྱུར་བ་མི་ སྙོམས་དང་། །(ཡིད་ཀྱི་གསུམ་གྱིས་)འབྲས་བུ་ཕྲ་དང་ཁ་བ་དང་། །ཉུང་བའམ་མེད་པར་སྐྱེ་བའོ། ། དགེ་བའི་འབྲས་བུ་ཡང་ཇི་སྐད་དུ། དགེ་བ་བཅུའི་ལས་ཀྱི་ལམ་རྣམས་ཀྱི་རྣམ་པར་སྨིན་ པའི་འབྲས་བུ་ནི་ལྷ་དང་མི་རྣམས་ཀྱི་ནང་དུའོ་ཞེས་གསུངས་པ་ལྟར། དགེ་བ་བཅུ་པོ་ཆུང་ ངུ་སྤྱད་པས་མི་དང་། བར་མ་སྤྱད་པས་འདོད་ཁམས་ཀྱི་ལྷ་དང་། ཆེན་པོ་སྤྱད་པས་ཁམས་ གོང་མ་གཉིས་ཀྱི་ལྷར་སྐྱེས་ནས་འདོད་པའི་ཡིད་དུ་འོང་བ་སྣ་ཚོགས་མྱོང་བའོ། །རྒྱུ་མཐུན་ པའི་འབྲས་བུ་ནི་དེ་དག་ཉིད་དུ་སོ་སོ་དང་མཐུན་པར་ལུས་དང་ཡོངས་སུ་གཟུང་བ་ཕུན་སུམ་ ཚོགས་པའོ། །ཞེས་གསུངས་པ་ལྟར་བྱེད་པ་རྒྱུ་མཐུན་ནི་སྔ་མ་ལྟ་བུ་དང་། མྱོང་བ་རྒྱུ་མཐུན་ ནི་བདེ་འགྲོ་མཐོ་རིས་ཀྱི་གནས་དེ་དག་ཏུ་སྲོག་གཅོད་སྤངས་པས་ཚེ་རིང་བ་དང་། མ་བྱིན་ ལེན་སྤངས་པས་ལོངས་སྤྱོད་ཆེ་བ་ལ་སོགས་ལུས་དང་ལོངས་སྤྱོད་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་ཐོབ་ པའོ། །བདག་པོའི་འབྲས་བུ་ནི་དེ་དག་ཉིད་དུ་སོ་སོ་དང་མཐུན་པར་ཕྱིའི་དངོས་པོ་ཕུན་སུམ་ ཚོགས་པའོ། །ཞེས་གསུངས་པ་ལྟར་ས་ཕྱོགས་གཟི་བྱིན་ཆེ་བ་དང་ལོ་ཏོག་རྣམ་པར་འཕེལ་ བ་དང་རྡུལ་དང་དྲི་ང་མེད་པ་ལ་སོགས་པ་ཡུལ་གྱ

【現代漢語翻譯】 其結果是總結性的。正如所說，『不善十業的成熟果報是在三惡道中』。因此，行小的不善十業會導致轉生為畜生；行中等的不善十業會導致轉生為餓鬼；行大的不善十業會導致轉生為地獄，並體驗到各種痛苦。『相似因的果報是與各自相應的，無法獲得人身和完全的受用』。正如所說，造作相似因是指期望未來造作與其同類的行為。感受相似因是指，即使從惡道轉生為人，如《寶鬘論》中所說：『殺生導致短壽，惱害導致多災，偷盜導致貧乏，（貪慾）導致與敵人為伍，妄語導致誹謗，離間導致友誼破裂，惡語導致聽聞惡聲，無意義的閑談導致言語不莊重，貪婪之心摧毀希望，害人之心被說是施予恐懼，邪見導致惡見。』這些都會發生。主宰果是指與各自相應的，無法獲得外在事物。正如所說，（身的三業）導致土地貧瘠、收成不好、多敵、塵土飛揚。（語的四業）導致氣味難聞、地勢高低不平、含鹽堿、季節變化不規律。（意的三業）導致果實小、有霜凍、稀少或不生長。』 善業的果報也如是。正如所說，『善業十道的成熟果報是在天人和人之中』。因此，行小的善業十業會導致轉生為人；行中等的善業十業會導致轉生為欲界天；行大的善業十業會導致轉生為上二界天，並體驗到各種令人愉悅的受用。『相似因的果報是與各自相應的，在那些地方，身體和完全的受用是圓滿的』。正如所說，造作相似因與之前相似。感受相似因是指在善趣和高處，由於戒殺而長壽，由於不偷盜而擁有巨大的財富等等，從而獲得圓滿的身體和受用。主宰果是指在那些地方，與各自相應的，外在事物是圓滿的。正如所說，土地肥沃，收成繁茂，沒有塵土和難聞的氣味等等，國土...

【English Translation】 The result is comprehensive. As it is said, 'The ripening result of the ten non-virtuous actions is in the three lower realms.' Therefore, practicing small non-virtuous actions leads to rebirth as animals; practicing intermediate non-virtuous actions leads to rebirth as hungry ghosts; practicing great non-virtuous actions leads to rebirth in hells, and experiencing various sufferings. 'The result of the cause in accordance is that, in accordance with each, one does not attain a human body and complete possessions.' As it is said, the cause in accordance with the action is wanting to do similar actions in the future. The cause in accordance with the experience is that even if one is born as a human from the lower realms, as it is said in the 'Garland of Jewels': 'Killing leads to a short life, harming leads to many harms, stealing leads to poverty of possessions, (desire) leads to being with enemies, lying leads to slander, divisive speech leads to the separation of friends, harsh words lead to hearing unpleasant things, meaningless chatter leads to undignified words, covetousness destroys hope in the mind, harmful intent is said to bestow fear, wrong view leads to wrong views.' These will occur. The dominant result is that, in accordance with each, one does not attain external objects. As it is said, (the three actions of the body) lead to the land being barren, the crops being poor, many enemies, and being covered in dust. (The four actions of speech) lead to foul smells, high and low elevations, being salty and alkaline, and irregular seasonal changes. (The three actions of the mind) lead to small fruits, frost, and being few or not growing. The result of virtuous actions is also as such. As it is said, 'The ripening result of the paths of the ten virtuous actions is among gods and humans.' Therefore, practicing small virtuous actions leads to rebirth as humans; practicing intermediate virtuous actions leads to rebirth as gods of the desire realm; practicing great virtuous actions leads to rebirth as gods of the upper two realms, and experiencing various desirable enjoyments. 'The result of the cause in accordance is that, in those very places, in accordance with each, the body and complete possessions are perfect.' As it is said, the cause in accordance with the action is like the previous one. The cause in accordance with the experience is that in those places of happiness and higher realms, by abandoning killing, one has a long life, and by abandoning stealing, one has great wealth, and so on, thus attaining a perfect body and possessions. The dominant result is that in those very places, in accordance with each, external objects are perfect. As it is said, the land is fertile, the crops are abundant, and there is no dust or foul smell, and so on, the country...

---

ི་ལོངས་སྤྱོད་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་ཐོབ་པའོ། ། མདོར་ན་རིན་ཆེན་ཕྲེང་བར། མི་དགེ་བ་ལས་སྡུག་བསྔལ་ཀུན། །དེ་བཞིན་ངན་འགྲོ་ཐམས་ ཅད་དོ། །དགེ་ལས་བདེ་འགྲོ་ཐམས་ཅད་དང་། །རྣམ་པ་ཀུན་ཏུ་བདེ་བ་དག །ཅེས་གསུངས་ པ་ལྟར་རིག་པར་བྱ་ཞིང་རྒྱ་ཆེར་དྲན་པ་ཉེར་གཞག་དང་ལས་བརྒྱ་པ་དང་འདུལ་བ་ལུང་ལ་ སོགས་པར་བལྟས་ཏེ་བླང་དོར་ལ་འབད་པར་བྱའོ། ། 4-431 གཞུང་ལ་སྦྱར་བ་ལ་གསུམ་ལས། དང་པོ་ལུས་ཀྱི་ཉེས་པ་སྤོང་ཚུལ་ནི། བརྩེ་བས་ སེམས་ཅན་རྣམས་ལ་ནི། །སྲོག་དང་ལོངས་སྤྱོད་ཆུང་མ་དག །རྟག་ གཏོང་ཤིན་ཏུ་དགའ་བྱེད་པ། །དེ་སྤོང་ཇི་ལྟར་བསྲུང་མི་འགྱུར། །བྱང་ཆུབ་ སེམས་དཔའ་རྣམས་བརྩེ་བ་ཆེན་པོ་དང་ལྡན་པས་སེམས་ཅན་དོན་དུ་ཉེར་བ་རྣམས་ལ་ནི་ རང་གི་སྲོག་ཀྱང་སྦྱིན་པར་གཏོང་ན་གཞན་གྱི་སྲོག་གཅོད་པ་སྤོང་བ་ལྟ་སྨོས་ཀྱང་ཅི་དགོས་ པ་དང་། རང་གི་ལོངས་སྤྱོད་ཐམས་ཅད་ཀྱང་སྦྱིན་པར་གཏོང་ན་གཞན་གྱི་ལོངས་སྤྱོད་མ་ བྱིན་པར་ལེན་པ་སྤོང་བ་ལྟ་སྨོས་ཀྱང་ཅི་དགོས་པ་དང་། རང་གི་ཆུང་མ་དག་ཀྱང་རྟག་ཏུ་སྦྱིན་ པར་གཏོང་ན་གཞན་གྱི་ཆུང་མ་ལ་ལོག་པར་གཡེམ་པ་སྤོང་བ་ལྟ་སྨོས་ཀྱང་ཅི་དགོས་ཏེ། དེ་ རྣམས་ལ་ཤིན་ཏུ་དགའ་བར་བྱེད་པའི་སྒོ་ནས་ལུས་ཀྱི་མི་དགེ་བ་གསུམ་པོ་དེ་སྤོང་བའི་ཚུལ་ ཁྲིམས་ཇི་ལྟར་བསྲུང་མི་འགྱུར་ཏེ། [ཅིས་{ཕྱིས་}ཀྱང་བསྲུང་བའི་ཡོན་ཏན་དང་ལྡན་པའོ། ། ངག་གི་མི་དགེ་བ་སྤོང་ཚུལ་ལ་གཉིས་ལས། རྫུན་ཚིག་སྤོང་ཚུལ་ནི། འཕགས་པ་ མི་ལྟ་སེམས་སྙོམས་དང་། །མི་འཇིགས་བརྩེ་ཕྱིར་ཀུན་སྟེར་བ། །གཞན་ ལ་གནོད་པ་བྱེད་པ་ཡི། །ལོག་པའི་ཚིག་ནི་ཇི་ལྟར་སྨྲ། །སེམས་ཅན་ཕལ་པ་ རྣམས་ནི་རྫུན་གྱི་རྒྱུ་རང་གི་ལུས་དང་སྲོག་ལ་ལྟ་བ་དང་། རང་ཕྱོགས་ལ་བྱམས་ཤིང་གཞན་ ཕྱོགས་ལ་སྡང་བ་དང་། རྒྱལ་པོ་ལ་སོགས་པའི་འཇིགས་པ་དང་། ཟང་ཟིང་ཅུང་ཟད་ཙམ་ལ་ ཆགས་པ་ལ་བརྟེན་ནས་རྫུན་དུ་སྨྲ་བ་ཡིན་པ་ལ། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་འཕགས་པ་རྣམས་ ནི་ལུས་དང་སྲོག་ལ་མི་ལྟ་བ་དང་། བདག་དང་འདྲ་བར་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ལ་སེམས་ སྙོམས་པ་དང་། (ས་བཅུ་པའི)མདོ་ལས། ས་ཐོབ་གྱུར་མ་ཐག་ཏུ་འཇིགས་པ་ལྔ་དང་བྲལ། །འཚོ་ བ་ཆད་དང་འཆི་དང་མི་བསྔགས་ངན་འགྲོ་དང་། །འཁོར་གྱི་འཇིགས་བྲལ་དེ་ལ་བག་ཚྭའི་ རྣམ་པ་མེད། །ཅེས་གསུངས་པ་ལྟར་འཇིགས་པ་ལྔ་དང་བྲལ་བས་མི་འཇིགས་པ་དང་བརྩེ་ 4-432 བ་ཆེན་པོ་དང་ལྡན་པའི་ཕྱིར་བདོག་པའི་དངོས་པོ་ཀུན་སློང་མོ་བ་ལ་སྟེར་བས། རྫུན་གྱི་རྒྱུ་དེ་ རྣམས་མེད་པའི་ཕྱིར་སེམས་ཅན་གཞན་དག་ལ་གནོད་པར་བྱེད་པའི་ལོག་པའི་ཚིག་རྫུན་ནི་ ཇི་ལྟར་སྨྲ་སྟེ་ནམ་ཡང་མི་སྨྲ་བའི་ཡོན་ཏན་དང་ལྡན་པའོ། ། གཞན་གསུམ་སྤོང་ཚུལ་ནི། སྙོམས་པར་ཕན་པར་འདོད་པས་བརྩེ་བ་ཅན། ། གཞན་གྱི་སྡུ

【現代漢語翻譯】 獲得圓滿的享受。 總而言之，在《寶鬘論》中說：'一切痛苦皆源於不善，同樣，一切惡趣亦是如此。一切善行帶來善趣，以及各種形式的快樂。' 應當理解這一點，並廣泛地憶念正念，參考《業百法》和《毗奈耶經》等，努力取捨。 4-431 關於如何應用於正法，分為三部分。首先，是捨棄身體的罪業的方式：以慈愛之心對待眾生，生命、享樂和妻子，經常佈施，極其歡喜，如何不守護這種捨棄，又怎會改變呢？菩薩們懷著偉大的慈悲心，爲了眾生的利益，甚至會佈施自己的生命，更不用說捨棄殺生了。他們會佈施自己的一切享樂，更不用說捨棄不予而取了。他們甚至會經常佈施自己的妻子，更不用說捨棄邪淫了。他們對這些行為感到非常高興，通過這種方式來守護捨棄身體的三種不善業的戒律，怎麼會不守護呢？（最終）會具備守護的功德。 捨棄語言的不善業分為兩部分。首先，是捨棄妄語的方式：聖者不顧自身，心懷平等，爲了不畏懼和慈愛而佈施一切，又怎會說出傷害他人的虛妄之語呢？普通的眾生說妄語，是因為他們執著于自己的身體和生命，偏愛自己的一方而憎恨他人，畏懼國王等，以及貪戀微小的財物。而聖者菩薩們不顧及自己的身體和生命，像對待自己一樣平等地對待一切眾生。正如（《十地經》）中所說：'一旦證得初地，立即脫離五種恐懼：生活睏乏、死亡、不被讚揚、惡趣和眷屬的恐懼。他們沒有絲毫的憂慮。' 正因為他們脫離了五種恐懼，懷著偉大的慈悲心，將自己的一切財物佈施給乞討者，因為沒有了說謊的原因，又怎會說出傷害其他眾生的虛妄之語呢？他們永遠不會說謊，具備這樣的功德。 捨棄其他三種（口業）的方式：以平等和利益之心，懷著慈愛，看到他人的痛苦……

【English Translation】 achieving abundant enjoyment. In short, as stated in the 'Garland of Jewels': 'All suffering arises from non-virtue, likewise, all evil destinies. All virtues bring about good destinies, and happiness in every way.' It should be understood in this way, and with extensive mindfulness, one should refer to texts such as the 'Hundred Deeds' and the Vinaya Pitaka, striving to adopt what is beneficial and abandon what is harmful. 4-431 Regarding how to apply it to the teachings, there are three aspects. First, the way to abandon the misdeeds of the body: With loving-kindness towards all sentient beings, life, enjoyment, and even one's wives, are constantly given away, with great joy. How could one not guard against abandoning this, and how could it change? Bodhisattvas, endowed with great compassion, for the sake of sentient beings, even give away their own lives, so what need is there to mention abandoning the taking of life? They give away all their enjoyments, so what need is there to mention abandoning taking what is not given? They even constantly give away their wives, so what need is there to mention abandoning adultery? They take great joy in these actions, and through this, how could they not guard the precepts of abandoning the three misdeeds of the body? (Ultimately) they will possess the qualities of guarding. Abandoning the non-virtuous deeds of speech is divided into two parts. First, the way to abandon falsehood: Noble beings do not look to themselves, have equanimity, and give everything away for the sake of fearlessness and love. How could they speak false words that harm others? Ordinary sentient beings speak falsehoods because they are attached to their own body and life, favor their own side and hate others, fear kings and so on, and are attached to small amounts of wealth. But noble Bodhisattvas do not look to their own body and life, and treat all sentient beings with equanimity as they do themselves. As stated in the (Tenth Bhumi Sutra): 'As soon as one attains the first bhumi, one is immediately free from five fears: lack of livelihood, death, not being praised, evil destinies, and fear of one's retinue. They have no trace of anxiety.' Because they are free from the five fears and endowed with great compassion, they give all their possessions to beggars. Because there is no reason to lie, how could they speak false words that harm other sentient beings? They will never lie, possessing such qualities. The way to abandon the other three (verbal misdeeds): With a mind of equanimity and wishing to benefit, with loving-kindness, seeing the suffering of others...

---

ག་བསྔལ་སྐྱེ་བས་ཤིན་ཏུ་འཇིགས། །སེམས་ཅན་འདུལ་བ་ ལ་ནི་རབ་བརྩོན་པ། །ངག་གི་ཉེས་རྣམ་གསུམ་ལས་ཤིན་ཏུ་རིང་། །ཕལ་ པ་རྣམས་ནི་ཆགས་སྡང་གི་སྒོ་ནས་ཕྲ་མ་དང་། སྙིང་རྗེ་མེད་པས་ཚིག་རྩུབ་དང་གཞན་གྱི་ སེམས་མི་སྲུང་བས་ཀྱལ་པ་རྣམས་སྨྲ་བ་ཡིན་པ་ལ། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་སེམས་ ཅན་ཐམས་ཅད་ལ་སྙོམས་པར་ཕན་པ་འབའ་ཞིག་འདོད་པས་གཞན་དག་བཤེས་པ་འབྱེད་ པའི་ཕྲ་མ་མི་བྱེད་ཅིང་མཐུན་པའི་ཐབས་སྨྲ་བར་བྱེད་ལ། གཞན་སྡུག་བསྔལ་དང་བྲལ་བར་ འདོད་པའི་བརྩེ་བ་ཅན་གཞན་གྱི་རྒྱུད་ལ་སྡུག་བསྔལ་སྐྱེ་བས་ཤིན་ཏུ་འཇིགས་པ་ཡིན་པས། གཞན་ལ་སྡུག་བསྔལ་སྐྱེད་པའི་ཚིག་རྩུབ་མི་སྨྲ་ཞིང་སྙན་པར་སྨྲ་བར་བྱེད་དེ། སེམས་ཅན་ རྣམས་འདུལ་བའི་ཐབས་སྣ་ཚོགས་ལ་ནི་རབ་ཏུ་བརྩོན་པས་ངག་འཁྱལ་པ་མི་སྨྲ་ཞིང་འོས་ ཤིང་རིགས་པ་སྨྲ་བར་བྱེད་པས་ངག་གི་ཉེས་པ་ཕྲ་མ་ཚིག་རྩུབ་ངག་འཁྱལ་ཏེ་རྣམ་པ་གསུམ་ ལས་ཤིན་ཏུ་རིང་བའི་ཡོན་ཏན་དང་ལྡན་པའོ། ། ཡིད་ཀྱི་ཉེས་པ་སྤོང་ཚུལ་ནི། ཐམས་ཅད་གཏོང་བ་སྙིང་རྗེ་ཅན། །རྟེན་ འབྱུང་ཆོས་ལ་རབ་མཁས་པ། །དེ་ནི་ཡིད་ཀྱི་ཉོན་མོངས་ཀུན། །ཇི་ལྟར་ བུར་ན་དང་དུ་ལེན། །ཕལ་པ་རྣམས་ནི་ནོར་ལ་ཆགས་པས་བརྣབ་སེམས་དང་། སྙིང་ རྗེ་མེད་པས་གནོད་སེམས་དང་། མི་མཁས་[པས་ན་ལོག་ལྟ་རྣམས་སྟེན་{པ་གཞན་ལོག་ལྟ་ བསྟེན་}པ་ཡིན་པ་ལ། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་རང་གི་ལོངས་སྤྱོད་ཐམས་ཅད་ཀྱང་ 4-433 གཞན་ལ་གཏོང་བས་བརྣབ་སེམས་མེད་ཅིང་མ་ཆགས་པའི་སེམས་པ་དང་། སེམས་ཅན་ ཐམས་ཅད་སྡུག་བསྔལ་དང་བྲལ་བར་འདོད་པའི་སྙིང་རྗེ་ཅན་ཡིན་པས་གནོད་སེམས་མེད་ ཅིང་བྱམས་པའི་སེམས་པ་དང་། རྟེན་ཅིང་འབྲེལ་པར་འབྱུང་བ་རྒྱུ་འབྲས་ཀྱི་ཆོས་ཐམས་ཅད་ ལ་རབ་ཏུ་མཁས་པས་ལོག་ལྟ་མེད་ཅིང་ཡང་དག་པའི་ལྟ་བ་ཅན་དེ་ནི་ཡིད་ཀྱི་ཉོན་མོངས་པ་ ཀུན་ཇི་ལྟ་བུར་ན་དང་དུ་ལེན་ཏེ་མི་ལེན་པའི་ཡོན་ཏན་རྣམས་དང་ལྡན་པའོ། །མདོར་ན་རིན་ ཆེན་ཕྲེང་བར། འདོད་ཆགས་ཞེ་སྡང་གཏི་མུག་གསུམ། །དེས་བསྐྱེད་ལས་ནི་མི་དགེ་བ། །མ་ ཆགས་ཞེ་སྡང་གཏི་མུག་མེད། །དེས་བསྐྱེད་ལས་ནི་དགེ་བའོ། །ཞེས་གསུངས་པ་ལྟར་དུག་ གསུམ་གྱིས་ཀུན་ནས་བསླང་བའི་མི་དགེ་བ་མཐའ་དག་སྤངས་ནས་དུག་གསུམ་མེད་པའི་ དགེ་བ་ལ་གནས་པ་ནི། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་ཀྱི་ཚུལ་ཁྲིམས་རྣམ་པར་དག་པའི་ ཡོན་ཏན་ཡིན་པར་རིག་པར་བྱའོ། ། བཟོད་པ་འབད་པ་མེད་པའི་ཡོན་ཏན་ནི། བརྩེ་ལྡན་གང་ཚེ་གནོད་པ་བྱེད་པ་ དང་། །གཞན་ལ་ཕན་པའི་སྡུག་བསྔལ་ལ་རྟག་ཏུ། །ཕན་པའི་འདུ་ཤེས་ དགའ་བ་རྙེད་འགྱུར་བ། །དེ་ཡི་གང་ལ་ཅི་ཞིག་བཟོད་པར་བྱ། །གནོད་ བྱེད་དང་དཀའ་སྤྱད་ལ་བཟོད་པར་བྱ་དགོས་པ་ཡིན་པ་ལ། བརྩེ་བ་ཆེན་པོ་དང་ལྡན་པའི་ བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣ

【現代漢語翻譯】 因苦生起而極度恐懼，對於調伏眾生則極度勤奮，遠離口之三種過失。凡夫俗子因貪嗔而搬弄是非，因無悲憫而語出粗暴，因不顧及他人感受而說無稽之談。而菩薩們，對於一切眾生平等利益，只想幫助他人斷絕友誼的離間語不說，只說和合之語；因慈愛他人，愿他人遠離痛苦，所以對他人痛苦的生起極度恐懼，不說使他人痛苦的粗暴之語，只說悅耳之語；對於調伏眾生的各種方法都極度勤奮，所以不說無意義的閑談，只說合理合法之語。因此，他們遠離了口之過失，即離間語、粗暴語、無稽之談這三種過失，具足功德。 捨棄意之過失的方法是：一切皆舍，具大悲心，精通緣起之法。如此之人，如何接受意之煩惱？凡夫俗子因貪戀財物而生貪心，因無悲憫而生害心，因不精通而信奉邪見。而菩薩們，將自己的所有受用都佈施給他人，所以沒有貪心，只有不執著的心；因慈愛一切眾生，愿他們遠離痛苦，所以沒有害心，只有慈愛之心；精通緣起，即精通一切因果之法，所以沒有邪見，只有正見。如此之人，如何接受意之煩惱呢？他們具足不接受煩惱的功德。總而言之，如《寶鬘論》所說：『貪慾、嗔恨、愚癡三者，由此所生之業皆為不善。無貪慾、嗔恨、愚癡，由此所生之業皆為善。』如是，捨棄由三毒所引發的一切不善，安住于無三毒的善法之中，這應被理解為菩薩們清凈戒律的功德。 安忍無勤之功德是：慈悲者於何時，作損害之事時，以及他人利益之痛苦時，恒常于利益之想，獲得歡喜，彼於何者當忍耐？本應忍耐損害和苦行，但具大慈悲的菩薩們，

【English Translation】 They are extremely fearful of the arising of suffering, and are extremely diligent in taming sentient beings, and are far from the three faults of speech. Ordinary people engage in divisive speech out of attachment and hatred, speak harshly out of lack of compassion, and speak frivolously because they do not protect the minds of others. Bodhisattvas, however, desire only to benefit all sentient beings equally, so they do not engage in divisive speech that separates friends, but speak in ways that promote harmony. Because they are compassionate and wish others to be free from suffering, they are extremely fearful of the arising of suffering in others' minds. They do not speak harsh words that cause suffering to others, but speak sweetly. Because they are extremely diligent in various methods of taming sentient beings, they do not speak idle chatter, but speak what is appropriate and reasonable. Therefore, they are endowed with the qualities of being far from the faults of speech, namely divisive speech, harsh speech, and idle chatter. The way to abandon the faults of mind is: giving away everything, having great compassion, and being thoroughly skilled in the Dharma of dependent arising. How could such a person accept the afflictions of the mind? Ordinary people are greedy for wealth, so they have covetousness; they have no compassion, so they have harmful intent; they are unskilled, so they rely on wrong views. Bodhisattvas, however, give away all their possessions to others, so they have no covetousness, but have a mind of non-attachment. Because they are compassionate and wish all sentient beings to be free from suffering, they have no harmful intent, but have a mind of loving-kindness. Because they are thoroughly skilled in dependent arising, that is, in all the Dharmas of cause and effect, they have no wrong views, but have right views. How could such a person accept the afflictions of the mind? They are endowed with the qualities of not accepting afflictions. In short, as it is said in the Ratnavali (Precious Garland): 'Attachment, hatred, and ignorance, the actions produced by these are unwholesome. No attachment, hatred, and ignorance, the actions produced by these are wholesome.' Thus, having abandoned all unwholesome actions instigated by the three poisons, and abiding in the wholesome Dharma free from the three poisons, this should be understood as the quality of the Bodhisattvas' pure morality. The qualities of patience without effort are: When a compassionate one is harmed, and always when others suffer for the sake of benefit, having the thought of benefit, joy will be obtained. What is there for them to endure? One should endure harm and hardship, but Bodhisattvas who possess great compassion,

---

མས་གང་གི་ཚེ་གནོད་པ་བྱེད་པ་དང་། གཞན་ལ་ཕན་པའི་སྡུག་ བསྔལ་དག་ལ་རིམ་པ་ལྟར་རྟག་ཏུ་ཕན་པའི་འདུ་ཤེས་དང་དགའ་བ་རྙེད་འགྱུར་བ་ཞེས་སྦྱར་ ཏེ། ལུས་དང་ལོངས་སྤྱོད་ལ་གནོད་པ་བྱེད་པའི་དགྲ་བོ་ལ་འདི་དག་ནི། བདག་གི་བྱང་ཆུབ་ སྒྲུབ་པའི་གྲོགས་ཡིན་པས་རྟག་ཏུ་ཕན་འདོགས་པའོ་སྙམ་པའི་འདུ་ཤེས་ཐོབ་པས་གནོད་ པ་ལ་ལན་མི་འཇེད་པའི་བཟོད་པ་ངང་གིས་འབྱུང་ཞིང་། གཞན་ལ་ཕན་པའི་དཀའ་སྤྱད་ཀྱི་ སྡུག་བསྔལ་ལའང་འདི་ནི་དོན་ཆེན་པོ་ཡིན་ནོ་སྙམ་པའི་དགའ་བ་ཆེན་པོ་རྙེད་པར་འགྱུར་ 4-434 བས་སྡུག་བསྔལ་ལ་ཇི་མི་སྙམ་པའི་བཟོད་པ་ངང་གིས་འབྱུང་བའི་ཕྱིར། བྱང་ཆུབ་སེམས་ དཔའ་དེ་ཡིས་གནོད་བྱེད་དང་སྡུག་བསྔལ་གང་ལ་ཅི་ཞིག་བཟོད་པར་བྱ་སྟེ་འབད་པ་དང་ རྩོལ་བ་མི་དགོས་པ་ཉིད་དོ། ། བརྩོན་འགྲུས་བསམ་མི་ཁྱབ་པའི་ཡོན་ཏན་ནི། གཞན་ལ་གཞན་གྱི་འདུ་ཤེས་ དང་བྲལ་དང་། །བདག་བས་ཆེས་ལྷག་གཞན་ལ་རྟག་བྱམས་དང་། ། དཀའ་བ་སྤྱོད་ཕྱིར་བརྩེ་བ་དང་བཅས་པ། །བརྩོན་འགྲུས་དཀའ་བ་ མིན་ལ་ཤིན་ཏུ་དཀའ། །ཐོག་མར་བདག་གཞན་མཉམ་པ་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་སེམས་ལ་ བརྟེན་ནས་སེམས་ཅན་གཞན་ལ་གཞན་གྱི་འདུ་ཤེས་དང་བྲལ་ཏེ་གཞན་དོན་ལ་སྤྲོ་བས་ འཇུག་པ་དང་། ཕྱི་ནས་བདག་བས་གཞན་གཅེས་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་སེམས་ལ་བརྟེན་ནས་བདག་ བས་ཆེས་ལྷག་པར་སེམས་ཅན་གཞན་ལ་རྟག་ཏུ་བྱམས་པ་དང་ལྡན་པའི་སྒོ་ནས་གཞན་དོན་ གྱི་དཀའ་བ་སྤྱོད་པ་རྒྱ་ཆེན་པོ་ལ། སྤྲོ་བས་འཇུག་པའི་ཕྱིར་བརྩེ་བ་ཆེན་པོ་དང་བཅས་པའི་ བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་ཀྱི་བརྩོན་འགྲུས་ནི་འབད་རྩོལ་མི་དགོས་པར་ངང་གིས་འབྱུང་ བས་དཀའ་བ་མིན་ལ། གཞན་ལ་གཞན་གྱི་འདུ་ཤེས་དང་བྲལ་བ་དང་། བདག་པས་ཆེས་ ལྷག་པའི་གཞན་ལ་བྱམས་པའི་བརྩོན་འགྲུས་གང་ཡིན་པ་དེ་ལྟ་བུ་ནི་འཇིག་རྟེན་ན་དཀོན་པ་ དང་ཤིན་ཏུ་དཀའ་བ་ཡང་ཡིན་པ་བསམ་གྱིས་མི་ཁྱབ་པའི་ཡོན་ཏན་དང་ལྡན་པའོ། ། བསམ་གཏན་ཁྱད་པར་འཕགས་པའི་ཡོན་ཏན་ནི། གསུམ་གྱི་བསམ་གཏན་ བདེ་བ་ཆུང་། །བདག་བདེ་ཞེན་པས་ཡོངས་ཉམས་འགྱུར། །ཟད་འགྱུར་ རྨོངས་དང་བཅས་པར་འདོད། །བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་བཟློག་པའོ། ། འཇིག་རྟེན་པ་དང་ཉན་ཐོས་དང་རང་སངས་རྒྱས་[གསུམ་{གཞན་}གྱི་བསམ་གཏན་ རྣམས་ལས་འཇིག་རྟེན་པའི་བསམ་གཏན་ནི་ཟག་བཅས་ཡིན་པས་བདེ་བ་ཆུང་ཞིང་། ཉན་ 4-435 རང་རྣམས་ཀྱི་ནི་བདག་ཉིད་གཅིག་པུ་བདེ་བ་ཙམ་ཡིན་པ་དང་། འཇིག་རྟེན་པ་རྣམས་ཀྱི་ ནི་འཇིག་ཚོགས་འཁོར་བའི་མཐའ་ལ་ཞེན་པ་དང་བཅས་པ་ཡིན་ཞིང་ཉན་རང་རྣམས་ཀྱི་ནི་ མྱང་འདས་ཞི་བའི་མཐའ་ལ་ཞེན་པ་དང་བཅས་པ་ཡིན་པ་དང་། འཇིག་རྟེན་པ་རྣམས་ཀྱི་ ནི་ས་འཕོས་པ་ལ་སོགས་པས་ཡོངས་སུ་ཉམས་པར་འགྱུར་བ་ཡིན་[ཞིང་{པ་དང་}། ཉན་ རང་རྣམས་ཀྱི་ནི་ལྷག་མེད་མྱང་འདས་སུ་ཟད་

【現代漢語翻譯】 當菩薩對損害和利他的痛苦，次第恒常生起利益之心和歡喜時，如何安忍？如果有人對身體和受用造成損害，菩薩會想：『這些人是幫助我成就菩提的助伴，所以要恒常利益他們。』生起這種想法，自然就能安忍損害，不會反擊。對於利他的艱難困苦，菩薩也會想：『這是很有意義的事。』從而生起極大的歡喜，自然就能安忍痛苦，不以為意。因此，菩薩對於任何損害和痛苦，都不需要努力和勤奮就能安忍。 精進不可思議的功德：遠離他想，恒常慈愛勝過自己者，爲了行持難行而滿懷慈愛。精進于不難之事，實則極難。首先，依靠自他平等菩提心，對其他眾生不起他想，樂於投入利他事業。之後，依靠自他相換菩提心，恒常慈愛其他眾生勝過自己，從而樂於投入廣大利他事業。因此，具有大慈愛的菩薩們的精進是自然而然產生的，無需努力。遠離他想，慈愛勝過自己的精進，在世間是罕見且極其困難的，具有不可思議的功德。 禪定殊勝的功德：三禪之樂微小，執著自身安樂則完全退失，終將耗盡且伴隨愚昧，菩薩則恰恰相反。世間禪定和聲聞、緣覺的三禪，世間禪定是有漏的，所以快樂微小。聲聞、緣覺的禪定只是爲了自身安樂。世間禪定執著于輪迴的邊際，聲聞、緣覺執著于寂滅的邊際。世間禪定會因退失而完全喪失，聲聞、緣覺則會證入無餘涅槃而耗盡。

【English Translation】 When a Bodhisattva develops a constant sense of benefiting and joy towards harm and the suffering of benefiting others, how does he practice patience? If someone harms his body and possessions, the Bodhisattva thinks, 'These are friends who help me achieve Bodhi, so I should always benefit them.' By having this thought, he naturally endures the harm without retaliating. Towards the hardship and suffering of benefiting others, the Bodhisattva thinks, 'This is a very meaningful thing.' Thus, he generates great joy and naturally endures the suffering without minding it. Therefore, the Bodhisattva does not need effort or diligence to endure any harm and suffering. The inconceivable qualities of diligence: being free from the perception of 'other,' constantly loving others more than oneself, and being full of affection for practicing difficulties. Diligence in what is not difficult is extremely difficult. First, relying on the Bodhicitta of equality between self and others, one engages in benefiting others with joy, free from the perception of 'other.' Later, relying on the Bodhicitta of cherishing others more than oneself, one constantly loves other sentient beings more than oneself, and thus engages in vast activities of benefiting others with joy. Therefore, the diligence of Bodhisattvas with great affection arises naturally without effort. Diligence that is free from the perception of 'other' and loves others more than oneself is rare and extremely difficult in the world, possessing inconceivable qualities. The superior qualities of Dhyana (meditative absorption): The happiness of the three Dhyanas is small, attachment to one's own happiness leads to complete degeneration, and it is considered to be exhaustible and accompanied by ignorance; the Bodhisattva is the opposite. The Dhyanas of worldly beings, Shravakas (listeners), and Pratyekabuddhas (solitary realizers) [the three Dhyanas of others], the worldly Dhyana is contaminated, so the happiness is small. The Dhyana of Shravakas and Pratyekabuddhas is only for their own happiness. Worldly beings are attached to the edge of cyclic existence, while Shravakas and Pratyekabuddhas are attached to the edge of peaceful Nirvana. Worldly Dhyana degenerates and is completely lost, while Shravakas and Pratyekabuddhas are exhausted in Nirvana without remainder.

---

པར་འགྱུར་བ་ཡིན་པ་དང་། གསུམ་གའང་ ཅི་རིགས་པར་ཉོན་མོངས་པ་ཅན་མ་ཡིན་པའི་རྨོངས་པ་དང་བཅས་པ་ཡིན་པར་འདོད་པས་ དམན་པ་ཡིན་ལ། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་བསམ་གཏན་བདེ་བ་ཆེན་པོ་དང་ལྡན་པ་དང་ བདག་གཞན་གཉི་ག་བདེ་བར་བྱེད་པ་དང་། སྲིད་ཞི་གཉིས་ཀྱི་མཐའ་ལ་མ་ཞེན་པ་དང་ ཡོངས་སུ་ཉམས་པར་མི་འགྱུར་བ་དང་ནམ་ཡང་ཟད་པར་མི་འགྱུར་བ་དང་། སྔ་མ་དག་ལས་ བཟློག་པ་སྟེ་རྨོངས་པ་མེད་པ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་ཁྱད་པར་དུ་འཕགས་པའི་ཡོན་ཏན་དང་ལྡན་ པའོ། ། ཤེས་རབ་མཚུངས་པ་མེད་པའི་ཡོན་ཏན་ནི། ཇི་ལྟར་མཚན་མོ་ལག་ནོམ་ དང་། །ཁེབས་སྒྲོན་ཇི་བཞིན་ཤེས་རྣམ་གསུམ། །སྙིང་རྗེ་ཅན་གྱི་ཤེས་པ་ ནི། །ཉི་མའི་ཟེར་བཞིན་མཚུངས་པ་མེད། །ཇི་ལྟར་ཏེ་དཔེར་ན། མཚན་མོ་མུན་ ཁུང་དུ་ལག་ནོམ་གྱིས་དངོས་པོ་འགའ་ཞིག་ཚོལ་བ་ན་ཡུལ་རྒྱ་ཆུང་བ་དང་ཁ་དོག་མངོན་ སུམ་དུ་མ་གྱུར་པ་དང་། རྣམ་པ་མི་གསལ་བ་དེ་བཞིན་དུ་སོ་སོ་སྐྱེ་བོ་རྣམས་ཀྱི་ཤེས་རབ་ནི་ ཆོས་ཅན་རྒྱ་ཆུང་བ་དང་། ཆོས་ཉིད་མངོན་སུམ་དུ་མ་གྱུར་པ་དང་རྣམ་པ་མི་གསལ་བ་ཡིན་ ཞིང་། མུན་པ་འཐུག་པོས་ཁེབས་པའི་ཁང་ཕུགས་སུ་སྒྲོན་མེ་ཕྲ་མོ་བཏེག་ནས་དངོས་པོ་ཚོལ་ བ་ན་ཡུལ་ཅུང་ཟད་ཅིག་མངོན་སུམ་དུ་གྱུར་ཀྱང་ཤིན་ཏུ་གསལ་བ་མ་ཡིན་པ་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་ དུ་ཉན་ཐོས་དང་རང་སངས་རྒྱས་རྣམས་ཀྱི་ཤེས་རབ་ནི་བདག་མེད་དམ་ཤེས་བྱ་མཐའ་དག་ 4-436 མ་རྟོགས་པས་ཉི་ཚེ་བའི་མངོན་སུམ་པ་དང་། ཤེས་བྱའི་སྒྲིབ་པ་མ་སྤངས་པས་མི་གསལ་བ་ ཡིན་པའི་ཕྱིར། སོ་སོ་སྐྱེ་བོ་དང་ཉན་རང་གཉིས་ཀྱི་ཤེས་རབ་རྣམ་པ་གསུམ་ནི་དམན་པ་ཡིན་ ལ། སྙིང་རྗེ་ཅན་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་ཀྱི་ཤེས་པ་ནི་ཉི་མའི་འོད་ཟེར་ཤར་བ་ན་ཡུལ་ ཀུན་ནས་མངོན་སུམ་པ་དང་། ཤིན་ཏུ་གསལ་བར་མཐོང་བ་བཞིན་དུ་བདག་མེད་གཉིས་ མངོན་སུམ་དུ་རྟོགས་པ་དང་། སྒྲིབ་པ་གཉིས་ཅི་རིགས་པར་སྤངས་པས་ཤིན་ཏུ་གསལ་བ་ ཡིན་པའི་ཕྱིར། ཤེས་རབ་སྔ་མ་གསུམ་ལས་མཆོག་ཏུ་གྱུར་ཅིང་མཚུངས་པ་མེད་པའི་ཡོན་ ཏན་དང་ལྡན་པའོ། ། རྟེན་སོགས་མཆོག་ཏུ་གྱུར་པའི་ཡོན་ཏན་ནི། ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་དྲུག་པོ་རེ་རེ་ཞིང་ཡང་ དོན་བརྒྱད་ཀྱིས་མཆོག་ཏུ་གྱུར་པ་སྟོན་པ་སྟེ། དེ་ལ་དང་པོ་ནི། སྦྱིན་པ་བརྟེན་དང་གཞི་དང་ནི། །རྒྱུ་མཚན་དང་ནི་ ཡོངས་བསྔོ་དང་། །རྒྱུ་དང་ཡེ་ཤེས་ཞིང་དག་དང་། །གནས་ཀྱི་སྒོ་ནས་ མཆོག་ཏུ་འདོད། །སྦྱིན་པ་ལ་ཡང་གང་ཞིག་སྦྱིན་པ་པོའི་རྟེན་གྱི་གང་ཟག་བྱང་ཆུབ་ སེམས་དཔའི་སྦྱིན་པ་ནི་སོ་སོ་སྐྱེ་བོ་དང་ཉན་རང་ལས་མཆོག་ཏུ་གྱུར་པ་དང་། གང་སྦྱིན་པར་ བྱ་བའི་གཞིའམ་དངོས་པོ་ཟང་ཟིང་གི་ནང་ནས་ལུས་དང་སྲོག་སྦྱིན་པ་དང་། མི་འཇིགས་པའི་ ནང་ནས་འཁོར་བ་དང་ངན་སོང་གི་མི་འཇིགས་པ་སྦྱིན་པ་དང་། ཆོས་ཀྱི་

【現代漢語翻譯】 因為（聲聞，獨覺，凡夫）三者都具有無明煩惱，所以是低劣的。菩薩的禪定具有大樂，能利益自己和他人，不執著于輪迴和寂滅的邊際，不會完全退失，也不會永遠耗盡，並且與前者相反，因為沒有無明，所以具有卓越的功德。 無與倫比的智慧功德是：『如同夜晚的尋物，遮蔽的燈，三種智慧也是如此。具有慈悲心的智慧，如同陽光一樣無與倫比。』例如，在夜晚的黑暗中用手摸索尋找東西時，範圍狹小，顏色不明顯，形狀不清晰。同樣，凡夫的智慧範圍狹小，法性不明顯，形狀不清晰。在黑暗的房間里舉著小燈尋找東西時，雖然能稍微顯現一些，但不是很清楚。同樣，聲聞和緣覺的智慧因為沒有完全證悟無我和一切所知，所以只是片面的顯現，並且因為沒有斷除所知障，所以不清晰。因此，凡夫、聲聞和緣覺的三種智慧是低劣的。具有慈悲心的菩薩的智慧，如同陽光照耀時，一切都顯現出來，並且非常清晰。同樣，因為證悟了二無我，並且斷除了相應的二障，所以非常清晰。因此，菩薩的智慧超越了前三者，具有無與倫比的功德。 殊勝的所依等功德是：佈施等六度，每一度都從八個方面顯示其殊勝之處。 首先是：『佈施的所依、基礎和原因，以及迴向和因，智慧和福田，以及處所，從這些方面來說是殊勝的。』佈施，其中佈施者的所依，即菩薩的佈施，超越了凡夫、聲聞和緣覺。所佈施的基礎或事物，在財物佈施中，佈施身體和生命；在無畏佈施中，佈施輪迴和惡趣的無畏；在法佈施中，

【English Translation】 Because all three (Śrāvakas, Pratyekabuddhas, and ordinary beings) possess ignorance with afflictions, they are inferior. The meditation of a Bodhisattva possesses great bliss, benefits both self and others, does not cling to the extremes of Saṃsāra and Nirvāṇa, does not completely degenerate, and never diminishes. Furthermore, it is the opposite of the former, being without ignorance, and therefore possesses excellent qualities. The incomparable quality of wisdom is: 'Like searching for something at night, a covered lamp, so are the three kinds of wisdom. The wisdom of those with compassion is incomparable, like the rays of the sun.' For example, when searching for something by groping in the darkness of night, the scope is narrow, the color is not obvious, and the shape is unclear. Similarly, the wisdom of ordinary beings has a narrow scope, the nature of reality is not obvious, and the shape is unclear. When holding a small lamp in a dark room to search for something, although a little is revealed, it is not very clear. Similarly, the wisdom of Śrāvakas and Pratyekabuddhas is limited because they have not fully realized selflessness and all knowable objects, and it is unclear because they have not abandoned the obscurations of knowledge. Therefore, the three kinds of wisdom of ordinary beings, Śrāvakas, and Pratyekabuddhas are inferior. The wisdom of compassionate Bodhisattvas is like the rays of the sun rising, where everything is revealed and seen very clearly. Similarly, because they have realized the two kinds of selflessness and abandoned the corresponding two obscurations, it is very clear. Therefore, the wisdom of Bodhisattvas surpasses the former three and possesses incomparable qualities. The excellent qualities of the basis and so on are: Each of the six Pāramitās is shown to be excellent in eight aspects. The first is: 'The basis, foundation, and cause of giving, as well as the dedication and cause, wisdom and field of merit, and place, are considered excellent in these aspects.' Giving, where the basis of the giver, that is, the giving of a Bodhisattva, surpasses that of ordinary beings, Śrāvakas, and Pratyekabuddhas. The foundation or object to be given, in the giving of material things, is the giving of body and life; in the giving of fearlessness, is the giving of fearlessness from Saṃsāra and the lower realms; in the giving of Dharma,

---

ནང་ནས་ཐེག་ཆེན་ གྱི་ཆོས་སྦྱིན་པ་རྣམས་གཞན་ལས་མཆོག་ཏུ་གྱུར་པ་དང་ནི་གང་གིས་སྦྱིན་པའི་རྒྱུ་མཚན་ཡང་ བསམ་པ་ཕལ་པས་མ་ཡིན་པར་སྙིང་རྗེ་ཆེན་པོས་སྦྱིན་པ་མཆོག་ཏུ་གྱུར་པ་དང་། དེ་བཞིན་ དུ་ནི་གང་གི་ཕྱིར་ཡོངས་སུ་བསྔོ་བ་ཡང་འཇིག་རྟེན་པའི་འབྱོར་པ་དང་ཉན་རང་གི་འབྲས་བུ་ ཐོབ་པའི་ཕྱིར་མ་ཡིན་པར་བྱང་ཆུབ་ཆེན་པོ་དོན་དུ་གཉེར་བའི་སྒོ་ནས་མཆོག་ཏུ་གྱུར་པ་དང་། གང་གི་སྦྱིན་པའི་རྒྱུ་ནི་མ་གོམས་པ་མ་ཡིན་པར་སྔོན་སྦྱིན་པའི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ཡུན་རིང་ 4-437 དུ་གོམས་པའི་བག་ཆགས་ལས་བྱུང་བས་མཆོག་ཏུ་གྱུར་པ་དང་། གང་གིས་ཡོངས་སུ་ཟིན་ པའི་ཡེ་ཤེས་ནི་འཁོར་གསུམ་དུ་རྣམ་པར་རྟོག་པ་དང་བཅས་པ་མ་ཡིན་གྱི། སྦྱིན་པ་པོ་དང་ སྦྱིན་པར་བྱ་བ་དང་ལེན་པ་པོ་སྟེ་འཁོར་གསུམ་དུ་རྣམ་པར་མི་རྟོག་པས་ཡོངས་སུ་ཟིན་པས་ མཆོག་ཏུ་གྱུར་པ་དང་། གང་ལ་སྦྱིན་པར་བྱ་བའི་ཞིང་དག་ནི་སློང་བ་དང་སྡུག་བསྔལ་བ་དང་ རྟེན་མེད་པ་དང་ཉེས་པར་སྤྱད་པ་སྤྱོད་པ་དང་ཡོན་ཏན་དང་ལྡན་པ་སྟེ། དེ་དག་ཀྱང་དང་པོ་ བཞི་ནི་ཕྱི་མ་ཕྱི་མ་མཆོག་ཡིན་ལ། དེ་དག་མེད་ན་ལྔ་པ་ལ་སྦྱིན་པ་ནི་ཡུལ་གྱི་སྒོ་ནས་མཆོག་ ཏུ་གྱུར་པ་དང་། གང་ལ་གནས་ནས་སྦྱིན་པ་ནི་སྔར་སྒོམ་པའི་སྐབས་སུ་བཤད་པ་ལྟར་སྦྱིན་ པ་སྟོན་པའི་མདོ་སྡེ་ལ་མོས་པ་ཡིད་ལ་བྱེད་པ་དང་། རང་གིས་གཏོང་བ་ལ་ཡོན་ཏན་དུ་ལྟ་བ་ དང་། གཞན་གྱི་གཏོང་བ་ལ་རྗེས་སུ་ཡི་རང་བ་དང་། རང་གཞན་གྱི་མ་འོངས་པ་ན་གཏོང་ བར་འགྱུར་བ་ལ་མངོན་པར་དགའ་བ་ཡིད་ལ་བྱེད་པ་དང་། ནམ་མཁའ་མཛོད་ལ་སོགས་ པའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་ཐོབ་ཅིང་སྐུ་དང་སྤྱོད་པ་དང་སྟོན་པ་ལ་དབང་འབྱོར་བ་ཉིད་ཀྱི་སྒོ་ནས་ མཆོག་ཏུ་གྱུར་པ་ཡིན་པར་འདོད་དོ། ། དེ་བཞིན་དུ་གཞི་དང་ཞིང་མ་གཏོགས་པ་ཐམས་ཅད་འདྲ་ཞིང་མཆོག་ཏུ་གྱུར་པ་ཞེས་ ཀུན་ལ་སྦྱར་ཏེ། ཚུལ་ཁྲིམས་བརྟེན་དང་གཞི་དང་ནི། །རྒྱ་མཚན་དང་ནི་ ཡོངས་བསྔོ་དང་། །རྒྱུ་དང་ཡེ་ཤེས་ཞིང་དག་དང་། །གནས་ཀྱི་སྒོ་ནས་ མཆོག་ཏུ་འདོད། །ཚུལ་ཁྲིམས་ཀྱང་བརྟེན་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔས་བསྲུང་བ་དང་། གཞི་ ཡང་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་སྡོམ་པ་ཡིན་པ་དང་ནི་རྒྱུ་མཚན་སྙིང་རྗེ་ཆེན་པོས་བསྲུང་བ་དང་། དེ་བཞིན་དུ་ནི་ཡོངས་སུ་བསྔོ་བ་བྱང་ཆུབ་ཆེན་པོ་དོན་དུ་གཉེར་བ་དང་། རྒྱུ་(འི་སྒོ་ནས་མཆོག་ ཏུ་གྱུར་པ་)སྔོན་ཡང་ཚུང་ཁྲིམས་གོམས་པའི་བག་ཆགས་ལས་བྱུང་བ་དང་། ཡེ་ཤེས་འཁོར་ གསུམ་དུ་རྣམ་པར་མི་རྟོག་པས་ཟིན་པ་དང་། ཞིང་ཐེག་པ་ཆེན་པོ་ལ་དམིགས་པ་དག་དང་། 4-438 གནས་མོས་པ་དང་ཡིད་ལ་བྱེད་པ་དང་ཏིང་ངེ་འཛིན་ལ་བརྟེན་པ་ཉིད་ཀྱི་སྒོ་ནས་མཆོག་ཏུ་ གྱུར་པར་འདོད་དོ། ། བཟོད་པ་བརྟེན་དང་གཞི་དང་ནི། །རྒྱུ་མཚན་དང་ནི་ཡོངས་བསྔོ་ དང་

【現代漢語翻譯】 關於大乘（Mahāyāna，偉大的交通工具）的佈施，從內在來說，哪些方面比其他的更為殊勝呢？佈施的動機不是普通的想法，而是以大慈悲心（mahākaruṇā）來佈施，這是殊勝的。同樣，迴向（pariṇāmanā）也不是爲了獲得世間的財富和聲聞（Śrāvaka，傾聽者）或獨覺（Pratyekabuddha，獨自覺悟者）的果位，而是以追求偉大的菩提（bodhi，覺悟）為目的，這是殊勝的。佈施的因不是不熟悉，而是過去長期串習佈施波羅蜜多（dānapāramitā，佈施的完成）所產生的習氣，這是殊勝的。以智慧（jñāna）來攝持，不是執著於三輪（佈施者、所施物、受施者）的分別念，而是不執著於三輪的分別念來攝持，這是殊勝的。佈施的對境（kṣetra，田地）是乞討者、受苦者、無依者、行為不端者和具有功德者。在這五種對境中，后一種比前一種更為殊勝。如果沒有前四種對境，那麼對第五種對境進行佈施，從對境的角度來說是殊勝的。從何處進行佈施呢？就像之前在修習時所說的那樣，喜愛並憶念宣說佈施的經藏（sūtra，佛經），認為自己佈施是具有功德的，隨喜他人佈施，歡喜自己和他人未來將要佈施，憶念這些。通過獲得虛空藏（ākāśagarbha）等三摩地（samādhi，禪定），以及在身、語、意上獲得自在，這也是殊勝的。 同樣，除了基礎（āśraya，所依賴）和對境之外，其他一切都相同，並且都與殊勝相關。如偈云：『戒律所依與基礎，動機迴向及原因，智慧對境與處所，從這些方面說殊勝。』戒律（śīla，道德）也是由菩薩（bodhisattva，有情覺悟者）所守護的基礎，也是菩薩的戒律。動機是以大慈悲心來守護，同樣，迴向也是爲了追求偉大的菩提。從原因的角度來說，也是過去串習戒律所產生的習氣。智慧是不執著於三輪的分別念來攝持。對境是專注于大乘。處所是依靠喜愛和憶念，以及依靠三摩地，從這些方面來說是殊勝的。 忍辱（kṣānti，耐心）所依與基礎，動機迴向及原因

【English Translation】 Regarding the giving of the Mahāyāna, from within, in what ways is it superior to others? The motivation for giving is not an ordinary thought, but giving with great compassion (mahākaruṇā), which is superior. Similarly, the dedication (pariṇāmanā) is not for obtaining worldly wealth and the fruits of Śrāvakas (Listeners) or Pratyekabuddhas (Solitary Buddhas), but for pursuing great bodhi (enlightenment), which is superior. The cause of giving is not unfamiliarity, but the habit arising from long-term practice of the giving pāramitā (perfection of giving), which is superior. The wisdom (jñāna) that encompasses is not with the conceptualization of the three spheres (giver, gift, and receiver), but is encompassed by not conceptualizing the three spheres, which is superior. The fields (kṣetra) for giving are beggars, sufferers, the helpless, those who behave improperly, and those who possess qualities. Among these, the latter is superior to the former. If there are no previous four, then giving to the fifth is superior from the perspective of the field. From where does one give? As previously explained during the practice, one cherishes and contemplates the sūtras (scriptures) that teach giving, views one's own giving as virtuous, rejoices in the giving of others, and delights in the future giving of oneself and others, contemplating these. Through obtaining samādhis (meditative absorptions) such as the Ākāśagarbha (space treasury), and through having power over body, speech, and mind, this is also considered superior. Similarly, everything is the same except for the basis (āśraya) and the field, and everything is related to superiority. As the verse says: 'The basis and foundation of discipline, the motivation, dedication, and cause, wisdom, field, and place, are considered superior from these aspects.' Discipline (śīla) is also the basis protected by the bodhisattva (enlightenment being), and it is the discipline of the bodhisattva. The motivation is to protect with great compassion, and similarly, the dedication is to pursue great bodhi. From the perspective of the cause, it is also the habit arising from past practice of discipline. Wisdom is encompassed by not conceptualizing the three spheres. The field is focused on the Mahāyāna. The place is relying on cherishing and contemplation, and relying on samādhi, which is considered superior from these aspects. Patience (kṣānti) the basis and foundation, the motivation, dedication, and cause

---

། །རྒྱུ་དང་ཡེ་ཤེས་ཞིང་དག་དང་། །གནས་ཀྱི་སྒོ་ནས་མཆོག་ཏུ་ འདོད། །བཟོད་པ་ཡང་བརྟེན་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔས་སྒོམ་པ་དང་། གཞི་ངན་པ་སྟོབས་ ཆུང་ངུས་གསོད་པ་ལ་བཟོད་པ་དང་ནི་རྒྱུ་མཚན་སྙིང་རྗེ་ཆེན་པོས་སྒོམ་པ་དང་། དེ་བཞིན་དུ་ ནི་ཡོངས་སུ་བསྔོ་བ་བྱང་ཆུབ་ཆེན་པོ་དོན་དུ་གཉེར་བ་དང་། རྒྱུ་སྔོན་ཡང་བཟོད་པ་གོམས་ པའི་བག་ཆགས་ལས་བྱུང་བ་དང་། ཡེ་ཤེས་འཁོར་གསུམ་དུ་རྣམ་པར་མི་རྟོག་པས་ཟིན་པ་ དང་། ཞིང་ཐེག་པ་ཆེན་པོ་ལ་དམིགས་པ་དག་དང་། གནས་མོས་པ་དང་ཡིད་ལ་བྱེད་པ་དང་ ཏིང་ངེ་འཛིན་ལ་བརྟེན་པ་ཉིད་ཀྱི་སྒོ་ནས་མཆོག་ཏུ་གྱུར་བར་འདོད་དོ། ། བརྩོན་འགྲུས་བརྟེན་དང་གཞི་དང་ནི། །རྒྱུ་མཚན་དང་ནི་ཡོངས་ བསྔོ་དང་། །རྒྱུ་དང་ཡེ་ཤེས་ཞིང་དག་དང་། །གནས་ཀྱི་སྒོ་ནས་མཆོག་ ཏུ་འདོད། །བརྩོན་འགྲུས་ཀྱང་བརྟེན་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔས་རྩོམ་པ་དང་། གཞི་ཕ་རོལ་ཏུ་ ཕྱིན་པ་སྒོམ་ཞིང་དེའི་མི་མཐུན་ཕྱོགས་སྤོང་བ་དང་ནི་རྒྱུ་མཚན་སྙིང་རྗེ་ཆེན་པོར་རྩོམ་པ་དང་། དེ་བཞིན་དུ་ནི་ཡོངས་སུ་བསྔོ་བ་བྱང་ཆུབ་ཆེན་པོ་དོན་དུ་གཉེར་བ་དང་། རྒྱུ་སྔོན་ཡང་བརྩོན་ འགྲུས་གོམས་པའི་བག་ཆགས་ལས་བྱུང་བ་དང་། ཡེ་ཤེས་འཁོར་གསུམ་དུ་རྣམ་པར་མི་རྟོག་ པས་ཟིན་པ་དང་། ཞིང་ཐེག་པ་ཆེན་པོ་ལ་དམིགས་པ་དག་དང་། གནས་མོས་པ་དང་ཡིད་ལ་ བྱེད་པ་དང་ཏིང་ངེ་འཛིན་ལ་བརྟེན་པ་ཉིད་ཀྱི་སྒོ་ནས་མཆོག་ཏུ་གྱུར་པར་འདོད་དོ། ། བསམ་གཏན་བརྟེན་དང་གཞི་དང་ནི། །རྒྱུ་མཚན་དང་ནི་ཡོངས་ བསྔོ་དང་། །རྒྱུ་དང་ཡེ་ཤེས་ཞིང་དག་དང་། །གནས་ཀྱི་སྒོ་ནས་མཆོག་ 4-439 ཏུ་འདོད། །བསམ་གཏན་ཡང་བརྟེན་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔས་སྒོམ་པ་དང་། གཞི་བྱང་ཆུབ་ སེམས་དཔའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་ལ་འཇོག་པ་དང་ནི་རྒྱུ་མཚན་སྙིང་རྗེ་ཆེན་པོས་སྒོམ་པ་དང་། དེ་ བཞིན་དུ་ནི་ཡོངས་སུ་བསྔོ་བ་བྱང་ཆུབ་ཆེན་པོ་དོན་དུ་གཉེར་བ་དང་། རྒྱུ་སྔོན་ཡང་བསམ་ གཏན་གོམས་པའི་བག་ཆགས་ལས་བྱུང་བ་དང་། ཡེ་ཤེས་འཁོར་གསུམ་དུ་རྣམ་པར་མི་རྟོག་ པས་ཟིན་པ་དང་། ཞིང་ཐེག་པ་ཆེན་པོ་ལ་དམིགས་པ་དག་དང་། གནས་མོས་པ་དང་ཡིད་ལ་ བྱེད་པ་དང་ཏིང་ངེ་འཛིན་ལ་བརྟེན་པ་ཉིད་ཀྱི་སྒོ་ནས་མཆོག་ཏུ་གྱུར་པར་འདོད་དོ། ། ཤེས་རབ་བརྟེན་དང་གཞི་དང་ནི། །རྒྱུ་མཚན་དང་ནི་ཡོངས་བསྔོ་ དང་། །རྒྱུ་དང་ཡེ་ཤེས་ཞིང་དག་དང་། །གནས་ཀྱི་སྒོ་ནས་མཆོག་ཏུ་ འདོད། །ཤེས་རབ་ཀྱང་བརྟེན་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔས་སྐྱེད་པ་དང་། གཞི་ཆོས་ཐམས་ཅད་ ཀྱི་དེ་བཞིན་ཉིད་ཤེས་པ་དང་ནི་རྒྱུ་མཚན་སྙིང་རྗེ་ཆེན་པོ་ལས་སྐྱེས་པ་དང་། དེ་བཞིན་དུ་ནི་ ཡོངས་སུ་བསྔོ་བ་བྱང་ཆུབ་ཆེན་པོ་དོན་དུ་གཉེར་བ་དང་། རྒྱུ་སྔོན་ཡང་ཤེས་རབ་གོམས་པའི་ བག་ཆགས་ལས་བྱུང་བ་དང་། ཡེ་ཤེས་འཁོར་གསུམ་

【現代漢語翻譯】 于忍辱，精進，禪定，智慧，皆依仗所依、所基、因緣、迴向，以及因、智、田、處等角度，視為殊勝。 忍辱亦依仗菩薩之修持，以微弱之力，滅除惡劣之基，以大悲為因緣而修持，如是迴向，以求證大菩提。往昔之因，亦由忍辱串習之習氣所生。智慧則以於三輪中不起分別念而攝持。田則緣于大乘。處則依仗信解、作意、三摩地，由此等角度，視為殊勝。 精進亦依仗所依、所基、因緣、迴向，以及因、智、田、處等角度，視為殊勝。精進亦依仗菩薩之策勵，以修持波羅蜜多，斷除相違品為基，以大悲為因緣而策勵，如是迴向，以求證大菩提。往昔之因，亦由精進串習之習氣所生。智慧則以於三輪中不起分別念而攝持。田則緣于大乘。處則依仗信解、作意、三摩地，由此等角度，視為殊勝。 禪定亦依仗所依、所基、因緣、迴向，以及因、智、田、處等角度，視為殊勝。禪定亦依仗菩薩之修持，以安住于菩薩之三摩地為基，以大悲為因緣而修持，如是迴向，以求證大菩提。往昔之因，亦由禪定串習之習氣所生。智慧則以於三輪中不起分別念而攝持。田則緣于大乘。處則依仗信解、作意、三摩地，由此等角度，視為殊勝。 智慧亦依仗所依、所基、因緣、迴向，以及因、智、田、處等角度，視為殊勝。智慧亦依仗菩薩之生起，以了知一切法之真如為基，以大悲為因緣而生起，如是迴向，以求證大菩提。往昔之因，亦由智慧串習之習氣所生。智慧則以於三輪

【English Translation】 Patience, diligence, meditation, and wisdom are all considered supreme through reliance on support, basis, cause, dedication, as well as from the perspectives of cause, wisdom, field, and place. Patience also relies on the practice of Bodhisattvas, eradicating the basis of evil with small strength, cultivating with great compassion as the cause, and dedicating in this way to seek great Bodhi. The cause of the past also arises from the habitual imprints of practicing patience. Wisdom is grasped by non-conceptualization in the three spheres. The field is focused on the Great Vehicle. The place relies on faith, attention, and samadhi, and from these perspectives, it is considered supreme. Diligence also relies on support, basis, cause, dedication, as well as from the perspectives of cause, wisdom, field, and place. Diligence also relies on the effort of Bodhisattvas, cultivating the Paramitas, abandoning their opposing factors as the basis, striving with great compassion as the cause, and dedicating in this way to seek great Bodhi. The cause of the past also arises from the habitual imprints of practicing diligence. Wisdom is grasped by non-conceptualization in the three spheres. The field is focused on the Great Vehicle. The place relies on faith, attention, and samadhi, and from these perspectives, it is considered supreme. Meditation also relies on support, basis, cause, dedication, as well as from the perspectives of cause, wisdom, field, and place. Meditation also relies on the practice of Bodhisattvas, establishing the samadhi of Bodhisattvas as the basis, cultivating with great compassion as the cause, and dedicating in this way to seek great Bodhi. The cause of the past also arises from the habitual imprints of practicing meditation. Wisdom is grasped by non-conceptualization in the three spheres. The field is focused on the Great Vehicle. The place relies on faith, attention, and samadhi, and from these perspectives, it is considered supreme. Wisdom also relies on support, basis, cause, dedication, as well as from the perspectives of cause, wisdom, field, and place. Wisdom also relies on the arising of Bodhisattvas, knowing the suchness of all dharmas as the basis, arising from great compassion as the cause, and dedicating in this way to seek great Bodhi. The cause of the past also arises from the habitual imprints of practicing wisdom. Wisdom is grasped in the three spheres

---

དུ་རྣམ་པར་མི་རྟོག་པས་ཟིན་པ་དང་། ཞིང་ཐེག་པ་ཆེན་པོ་ལ་དམིགས་པ་དག་དང་། གནས་མོས་པ་དང་ཡིད་ལ་བྱེད་པ་དང་ཏིང་ངེ་ འཛིན་བརྟེན་པ་ཉིད་ཀྱི་སྒོ་ནས་མཆོག་ཏུ་གྱུར་པར་འདོད་དོ། །དེ་རྣམས་ཀྱི་རྒྱུ་མཚན་སྙིང་རྗེ་ ནི་གྲོགས་བྱེད་པའི་རྒྱུ་ཡིན་ལ། རྒྱུ་རང་རང་གི་བག་ཆགས་གོམས་པ་ནི་ཐུན་མོང་མ་ཡིན་པའི་ རྒྱུ་ཡིན་ནོ་ཞེས་ཀྱང་བཤད་དོ། ། ༈ སྦྱིན་པ་དང་བརྩོན་འགྲུས་ཁྱད་པར་དུ་བཤད་པ། དང་པོ། སྦྱིན་པའི་ཡོན་ཏན། སྦྱིན་པ་དང་བརྩོན་འགྲུས་ཁྱད་པར་དུ་བཤད་པ་ཡང་། དང་པོ་སྦྱིན་པའི་ཡོན་ཏན་དོན་དྲུག་གིས་འཆད་པའི་དགའ་བའི་ཁྱད་པར་ནི། བྱང་ཆུབ་ སེམས་དཔའི་སྦྱིན་པ་ནི། །སེམས་ཅན་གཅིག་བདེ་བསྐལ་མང་དུ། ། གནོད་པ་བྱེད་ཀྱང་དགའ་འགྱུར་ན། །དེ་ལས་བཟློག་པ་སྨོས་ཅི་དགོས། ། 4-440 བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་ལུས་དང་ལོངས་སྤྱོད་ཐམས་ཅད་གཏོང་བའི་སྦྱིན་པ་དེས་ནི་ཡུལ་ སེམས་ཅན་གཅིག་ཁོ་ན་བདེ་བར་འགྱུར་ལ། བདག་ཉིད་ལ་བསྐལ་པ་མང་པོའི་བར་དུ་ [ཕོངས་{མ་ངེས་}པ་ལ་སོགས་པའི་སྡུག་བསྔལ་གྱིས་གནོད་པ་བྱེད་དུ་ཟིན་ཀྱང་། སྙིང་རྗེ་ ཆེན་པོའི་དབང་གིས་དགའ་བ་ཚད་མེད་པ་སྐྱེ་བར་འགྱུར་ན། དེ་ལས་བཟློག་པ་སེམས་ཅན་ མང་པོ་བདེ་བ་ཆེན་པོ་དང་ལྡན་པར་འགྱུར་ཞིང་། བདག་ཉིད་ལ་ཡང་བསྐལ་པ་མང་པོར་ ཕན་པར་བྱེད་པའི་སྦྱིན་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་ལ་དགའ་བར་འགྱུར་བ་ལྟ་སྨོས་ཀྱང་ཅི་དགོས་ཏེ། དགའ་བ་མཆོག་ཏུ་གྱུར་པའི་ཡོན་ཏན་དང་ལྡན་པའོ། ། གཏོང་བའི་ཁྱད་པར་ནི། ལུས་ཅན་རྣམས་ནི་གང་ཕྱིར་ནོར་འདོད་པ། ། བརྟན་རྣམས་དེ་ཉིད་ལུས་ཅན་རྣམས་ལ་གཏོང་། །སྐྱེ་བོ་རྣམས་ནི་ལུས་ ཕྱིར་ནོར་འདོད་དེ། །དེ་ཉིད་བརྟན་རྣམས་བརྒྱ་ཕྲག་རྣམས་སུ་གཏོང་། ། ལུས་ཅན་ཕལ་པ་རྣམས་ནི་རང་གི་བདེ་བ་སྒྲུབ་པ་གང་གི་ཕྱིར་ནོར་འདོད་པ་ཡིན་པ་ལ་ བརྟན་པ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་ལུས་དེ་ཉིད་ལོངས་སྤྱོད་དང་བཅས་པ་ལུས་ཅན་ རྣམས་ལ་གཏོང་ཞེས་མདོར་བསྟན་ནས། དེ་ཉིད་འཆད་པ་སྐྱེ་བོ་རྣམས་ནི་ལུས་གསོ་ཞིང་ བསྲུང་བའི་ཕྱིར་དུ་ནོར་ལོངས་སྤྱོད་ཟད་མི་ཤེས་པ་འདོད་ཅིང་ཆགས་པ་དང་བཅས་པ་ཡིན་ ཏེ། ནོར་གྱིས་གསོ་པར་བྱ་བའི་ལུས་དེ་ཉིད་བརྟན་པ་རྣམས་ལན་བརྒྱ་ཕྲག་མང་པོ་རྣམས་སུ་ ཆགས་པ་མེད་པར་གཞན་ལ་གཏོང་བའི་ཡོན་ཏན་དང་ལྡན་པའོ། ། མཆོག་གི་ཁྱད་པར་ནི། གང་ཚེ་ལུས་ཉིད་གཏོང་ཡང་ཡིད་སྡུག་མི་བསྔལ་ བ། །དེ་ཚེ་རྫས་ངན་ལྟ་ལ་སྨོས་ཀྱང་ཅི་ཞིག་དགོས། །དེ་འདིའི་འཇིག་ རྟེན་འདས་པ་དེ་དེས་དགའ་འགྱུར་བ། །གང་ཡིན་དེ་ནི་དེ་དེ་ཡི་ཡང་ བླ་མ་ཡིན། །བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་གཞན་དོན་ལ་འཇུག་པ་གང་གི་ཚེ་གཅེས་པའི་དངོས་ 4-441 པོ་ལུས་ཉིད་སྦྱིན་པར་གཏོང་ཡང་ཡིད་ལ་སྡུག་མི་བསྔལ་ཞིང་བདེ་བ་འབྱུང་བ་དེའི་ཚེ་ལུས་ ལ་

【現代漢語翻譯】 被完全不作意所控制，以及專注于大乘，通過喜愛、作意和禪定的方式，渴望達到卓越的境界。這些原因中，慈悲是助緣，而各自業習的薰染則是獨特的因緣。 現在講解佈施和精進的差別。 首先，佈施的功德。關於佈施和精進的差別，首先以六種功德來闡述佈施的喜悅之差別：菩薩的佈施是，即使一個眾生帶來百千劫的損害，菩薩仍然感到歡喜，更何況是相反的情況呢？ 菩薩佈施身體和受用，即使佈施的對象僅僅是一個眾生，能讓其獲得安樂，而自己卻遭受百千劫的貧困等痛苦的損害，菩薩也會因大悲心的驅使而生起無量的歡喜。更何況是相反的情況，讓眾多眾生獲得巨大的安樂，並且在百千劫中利益自己呢？對於這樣的佈施，又何須多言呢？因為菩薩的佈施具有最殊勝的喜悅功德。 關於佈施的差別：有情眾生因為想要獲得財富，而菩薩則將自身佈施給有情。世人爲了身體而追求財富，而菩薩則將自身百千次地佈施出去。 一般的有情眾生爲了實現自己的安樂而追求財富，而堅定的菩薩則將自己的身體連同受用一起佈施給有情。簡要說明之後，進一步解釋說，世人爲了滋養和保護身體，貪求無盡的財富和受用。然而，菩薩卻毫不執著地將用財富滋養的身體，成百上千次地佈施給他人，具有這樣的功德。 關於殊勝的差別：何時佈施身體也不感到痛苦，更何況是低劣的財物呢？此世和來世都因此而歡喜，這樣的人是真正最偉大的人。 菩薩在利益眾生時，即使佈施自己珍愛的身體，心中也不會感到痛苦，反而會感到快樂。在這種情況下，又何必提及佈施身體之外的低劣財物呢？

【English Translation】 Controlled by complete non-mentation, and those who focus on the Great Vehicle, desiring to attain the supreme state through devotion, attention, and the basis of meditative stabilization. Among these reasons, compassion is a helping condition, and the habitual imprints of each individual's karma are the unique condition. Now, explaining the differences between generosity and diligence. First, the merits of generosity. Regarding the differences between generosity and diligence, first, the distinction of joy is explained through six qualities: The generosity of a Bodhisattva is such that even if a single sentient being causes harm for many eons, they still rejoice. What need is there to mention the opposite? The Bodhisattva's generosity of giving away their body and possessions is such that even if only one sentient being is made happy, and they themselves suffer harm from poverty and other sufferings for many eons, they will still generate immeasurable joy due to the power of great compassion. What need is there to mention the opposite, where many sentient beings are made greatly happy, and they themselves are benefited for many eons? What need is there to say more about such generosity? Because the Bodhisattva's generosity possesses the supreme quality of joy. Regarding the distinction of giving: Sentient beings desire wealth because they want to achieve their own happiness, but steadfast Bodhisattvas give their own bodies to sentient beings. People desire wealth for the sake of their bodies, but steadfast Bodhisattvas give their bodies hundreds of times. Ordinary sentient beings desire wealth in order to achieve their own happiness, but steadfast Bodhisattvas give their own bodies, along with their possessions, to sentient beings. After briefly stating this, it is further explained that people desire and cling to inexhaustible wealth and possessions in order to nourish and protect their bodies. However, steadfast ones, without attachment, give the very body that is nourished by wealth to others hundreds of times, possessing such qualities. Regarding the distinction of the supreme: When one gives away their own body without feeling mental suffering, what need is there to mention inferior objects? They rejoice in this life and the next, and such a person is truly the greatest. When a Bodhisattva engages in benefiting others, even when giving away their cherished body, they do not feel mental suffering but rather experience joy. In such a case, what need is there to mention giving away inferior objects other than the body?

---

ལྟོས་ན་རྫས་ངན་པར་གྱུར་པ་ཕྱི་རོལ་གྱི་ལོངས་སྤྱོད་ལྟ་བུ་རྣམས་གཏོང་བ་ལ་སྡུག་བསྔལ་ མི་འབྱུང་བ་ལྟ་སྨོས་ཀྱང་ཅི་ཞིག་དགོས། དེ་ནི་འཇིག་རྟེན་པ་རྣམས་ལ་མེད་པས་བྱང་ཆུབ་ སེམས་དཔའ་འདི་ནི་འཇིག་རྟེན་ལས་འདས་པའི་སྦྱིན་པ་ཡིན་ལ། སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་དེ་ ལུས་བཏང་བའི་སྡུག་བསྔལ་དེས་སེམས་ཅན་ལ་ཕན་ཐོགས་སོ་སྙམ་དུ་དགའ་ཞིང་བདེ་བར་ འགྱུར་བ་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་འཇིག་རྟེན་ལས་འདས་པ་དེའི་ཡང་བླ་མའམ་མཆོག་ཏུ་གྱུར་པ་ ཡིན་ནོ། ། ཚིམ་པའི་ཁྱད་པར་ནི། ཇི་ལྟར་བློ་ལྡན་འདི་ན་ཀུན་གཏོང་བས། །དོན་ གཉེར་སྐྱེ་བོ་དགའ་བས་དགའ་བ་ལྟར། །དེ་ལྟར་སློང་མོ་བ་དག་བསླང་ བྱ་བ། །འདོད་རྒུ་ཐོབ་པ་དག་གིས་དགའ་མི་འགྱུར། །ཇི་ལྟར་བློ་དང་ལྡན་པ་ རྣམས་ལམ་རྣམ་དག་ལ་སློབ་པའི་སྐབས་འདི་ན་རང་གི་ལུས་དང་སྲོག་དང་ལོངས་སྤྱོད་ཀུན་ གང་ལ་ཅི་འདོད་པ་གཏོང་བས་བསླང་བྱ་དོན་དུ་གཉེར་བའི་སྐྱེ་བོ་རྣམས་ཚིམ་པའི་དགའ་བ་ བས་ཀྱང་། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སྦྱིན་པ་རྫོགས་པའི་དགའ་བ་མཆོག་ཏུ་གྱུར་པ་ལྟར་དེ་ ལྟར་སློང་མོ་བ་དག་བསླང་བར་བྱ་བའི་རྫས་ཡིད་ལ་འདོད་རྒུ་ཐོབ་པ་དག་གིས་ཀྱང་དགའ་ བར་མི་འགྱུར་ཏེ། སློང་མོ་བ་ལོངས་སྤྱོད་ཀྱིས་ཚིམ་པ་ལས་ཀྱང་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སྦྱིན་ པ་རྫོགས་པས་ཚིམ་པ་མཆོག་ཏུ་གྱུར་པའོ། ། སེམས་དཔའི་ཁྱད་པར་ནི། བློ་ལྡན་བདོག་རྒུ་བཏང་བས་ནོར་མེད་པ། ། བདག་ཉིད་ནོར་ལྡན་སེམས་པ་ཇི་ལྟ་བར། །སློང་བ་ལོངས་སྤྱོད་ཀུན་ རྫོགས་བདག་ཉིད་ནི། །དེ་ལྟར་ནོར་དང་ལྡན་པར་མི་སེམས་སོ། །བློ་ལྡན་ བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་རང་གི་བདོག་རྒུ་ཐམས་ཅད་གཞན་ལ་སྦྱིན་པར་བཏང་བས་ 4-442 ལོངས་སྤྱད་པར་བྱ་བའི་ནོར་ཅུང་ཟད་ཀྱང་མེད་པར་གྱུར་པ་ན། སྦྱིན་པ་རྫོགས་པའི་སྒོ་ནས་ བདག་ཉིད་གཏོང་བའི་ནོར་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་དང་ལྡན་པའོ། །ཞེས་སེམས་པ་ཇི་ལྟ་བར་ སློང་བ་པོ་རང་ཇི་ལྟར་འདོད་པའི་ལོངས་སྤྱོད་ཀུན་རྫོགས་པར་ཐོབ་པའི་བདག་ཉིད་ཅན་དེ་ ནི་དེ་ལྟར་ནོར་དང་ལྡན་པར་མི་སེམས་པས་སེམས་པའི་སྒོ་ནས་ཀྱང་ཁྱད་པར་འཕགས་སོ། ། དེ་བཞིན་དུ་ཕན་འདོགས་པར་ཡང་སེམས་པ་ནི། བློ་ལྡན་འདི་ན་སྦྱིན་པ་བཟང་ པོས་ཚུལ་བཞིན་དུ། །དོན་གཉེར་ཚིམ་བྱས་དེ་ལ་ཕན་ཆེན་འདོགས་ པར་སེམས་པ་ལྟར། །དེ་བཞིན་སློང་མོ་བ་དག་ཤིན་ཏུ་ནོར་མང་ཐོབ་ ནས་ནི། །སྦྱིན་པ་པོ་ལ་རྙེད་པའི་རྒྱུ་ཡིས་དྲིན་དུ་མི་རྩིའོ། །བློ་དང་ལྡན་པ་ རྣམས་གཞན་དོན་སྤྱོད་པའི་སྐབས་འདི་ན་ལུས་དང་ལོངས་སྤྱོད་ལ་སོགས་པའི་སྦྱིན་པ་ བཟང་པོས་ཚུལ་བཞིན་དུ་གུས་ཤིང་། སྤྲོ་བ་དང་བཅས་པས་གང་དོན་དུ་གཉེར་བ་དེ་རྣམས་ ཚིམ་པར་བྱས་ནས་དེ་དག་ལ་འདི་དག་གིས་ནི་བདག་གི་སྦྱིན་པའི་གྲོགས་བྱས་པས་ཕན་ ཆེན་པོ་འདོགས་པའོ་ཞེ

【現代漢語翻譯】 那麼，更不用說放棄像外在享受這樣糟糕的東西不會帶來痛苦了。由於世俗之人不具備這種品質，因此這位菩薩的佈施是超越世俗的。這位偉大的菩薩因佈施身體而產生的痛苦，卻因『這利益了眾生』而感到快樂和幸福，這才是真正超越世俗的至高境界。 滿足的差別在於：正如智者在此處完全佈施時，追求利益的人會因喜悅而感到高興一樣。同樣，乞丐們也不會因獲得想要的東西而感到高興。正如智者在修習清凈道時，將自己的身體、生命和一切享受都佈施出去，比追求佈施之人的滿足喜悅更為殊勝一樣，乞丐們也不會因獲得想要的東西而感到高興。菩薩圓滿佈施的滿足勝過乞丐因享受而獲得的滿足。 菩薩的差別在於：智者因佈施一切而一無所有時，自己卻擁有佈施的財富，這是多麼令人欣慰啊！乞丐獲得一切想要的享受，也不會覺得自己富有。智者菩薩將自己的一切都佈施出去，即使變得一無所有，但因圓滿佈施而擁有無盡的財富。正如乞丐獲得一切想要的享受也不會覺得自己富有一樣，菩薩在心境上也是超勝的。 同樣，在利益他人方面，智者以善良的佈施，如理如法地滿足那些追求利益的人，並認為『這些人是我的佈施助伴，給予了我巨大的幫助』。

【English Translation】 Then, what need is there to mention that giving up bad things like external enjoyments does not cause suffering? Since worldly people do not have this, this Bodhisattva's giving is beyond the world. That great Bodhisattva, the suffering of giving up the body, rejoices and is happy thinking 'this benefits sentient beings,' which is the supreme of that which is beyond the world. The difference in satisfaction is: Just as a wise person here, when giving everything away, is happier than those who seek benefit are happy with joy. Likewise, beggars will not be happy with those who have obtained what they desire. Just as wise people, when studying the pure path, give away their body, life, and all enjoyments to whomever and whatever they desire, the joy of a Bodhisattva perfecting giving is supreme, just as beggars will not be happy with those who have obtained the things to be begged for. The satisfaction of a Bodhisattva perfecting giving is superior to the satisfaction of a beggar with enjoyment. The difference in the Bodhisattva is: When the wise, having given away all possessions, have no wealth, how is it that they themselves have a mind rich in wealth? Beggars who have all the enjoyments they desire do not think of themselves as rich in that way. When wise Bodhisattvas give away all their possessions, even though they have nothing to enjoy, they are rich in the wealth of giving. Just as beggars who have all the enjoyments they desire do not think of themselves as rich, the Bodhisattva is superior in mind. Similarly, in benefiting others, the wise, with good giving, properly satisfy those who seek benefit, and think, 'These are my companions in giving, and they have given me great help.'

---

ས་བྱ་བར་སེམས་ཤིང་དྲིན་དུ་རྩི་བ་ལྟར། དེ་བཞིན་དུ་སློང་མོ་བ་དག་ གིས་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ལས་ཤིན་ཏུ་ནོར་མང་པོ་རང་ཇི་ལྟར་འདོད་པ་བཞིན་ཐོབ་ནས་ ནི་སྦྱིན་པ་པོ་ལ་རྙེད་པས་ཕན་བཏགས་པ་དེའི་རྒྱུ་ཡིས་དྲིན་དུ་མི་རྩི་བས་ཕན་པའི་སེམས་ པའང་ཁྱད་པར་དུ་འཕགས་པའོ། ། ཆེ་བའི་ཁྱད་པར་ནི། ལམ་ཀའི་འབྲས་མཆོག་ལྡན་པའི་ལོངས་སྤྱོད་ ཤིང་ལས་ཇི་ལྟ་བར། །ལུས་ཅན་རྣམས་ཀྱིས་གང་གི་ནོར་རྫས་རྒྱ་ཆེན་ བླངས་ནས་ནི། །བདག་ཉིད་དགོས་དང་བྲལ་བར་རང་ཉམས་སྤྱོད་པར་ བྱེད་པ་ལ། །བཏང་དགའ་ལོངས་སྤྱོད་ཅན་དེ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ ལས་གཞན་མིན། །དཔེར་ན་ལམ་ཀ་ན་གནས་པའི་འབྲས་བུ་མཆོག་ཏུ་གྱུར་པ་མང་ 4-443 པོ་དང་ལྡན་པའི་ལོངས་སྤྱོད་ཀྱི་ཤིང་སྡོང་ཆེན་པོ་སུས་ཀྱང་བདག་གིར་མ་བཟུང་བ་ལས། འགྲོན་པོ་རྣམས་ཀྱིས་དེའི་འབྲས་བུ་མང་པོ་བླངས་ནས་གཞན་གྱིས་བསྲུང་བ་ལ་སོགས་པའི་ དོགས་པ་མེད་པར་རང་ཉམས་སུ་ལོངས་སྤྱོད་པ་ཇི་ལྟ་བར་ལུས་ཅན་རྣམས་ཀྱིས་བྱང་ཆུབ་ སེམས་དཔའ་གང་གི་ནོར་རྫས་རྒྱ་ཆེན་པོ་ཇི་ལྟར་འདོད་པ་བླངས་ནས་ནི། བདག་ཉིད་ཀྱི་ ནོར་ལ་སྤྱོད་པ་བཞིན་དུ་གཞན་གྱིས་བསྲུང་བའི་འཇིགས་པ་དང་ལན་འཇལ་དགོས་པ་ལ་ སོགས་པའི་དོགས་པ་དང་བྲལ་བར་རང་ཉམས་སུ་བདེ་བར་ལོངས་སྤྱོད་པར་བྱེད་པ་ལ་སྦྱིན་ པ་རྒྱ་ཆེན་པོ་བཏང་བས་དགའ་བ་ཚད་མེད་པ་འཕེལ་བའི་ལོངས་སྤྱོད་དོན་ཡོད་པ་ཅན་དེ་ནི་ བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་ལས་གཞན་མིན་པའི་ཆེ་བ་དང་ལྡན་པའོ། ། གཉིས་པ་བརྩོན་འགྲུས་ཀྱི་ཡོན་ཏན་ཁྱད་པར་དུ་བཤད་པ་ལ། མདོར་བསྟན་པ་ནི། གཙོ་དང་དེ་རྒྱུ་ལས་ཀྱི་དབྱེ་བ་དང་། །རྣམ་པའི་དབྱེ་བ་བརྟེན་གྱི་དབྱེ་ བ་དང་། །བར་ཆད་རྣམ་བཞིའི་གཉེན་པོའི་དབྱེ་བ་ཡིས། །བརྩོན་འགྲུས་ ཡོངས་ཤེས་བྱ་ཞེས་རབ་ཏུ་བསྟན། །དགེ་བའི་ཆོས་ཀྱི་གཙོ་བོ་ཡིན་པའི་སྒོ་ནས་ རབ་ཏུ་དབྱེ་བ་དང་། དགེ་བ་དེའི་རྒྱུ་ཡིན་པའི་སྒོ་ནས་རབ་ཏུ་དབྱེ་བ་དང་བྱེད་ལས་ཀྱི་སྒོ་ ནས་རབ་ཏུ་དབྱེ་བ་དང་། རྣམ་པའི་སྒོ་ནས་རབ་ཏུ་དབྱེ་བ་དང་རྟེན་གྱི་སྒོ་ནས་རབ་དུ་དབྱེ་བ་ དང་། བར་ཆད་རྣམ་པ་བཞིའི་གཉེན་པོའི་སྒོ་ནས་རབ་ཏུ་དབྱེ་བ་ཡིས་བརྩོན་འགྲུས་ཀྱི་ཡོན་ ཏན་ཁྱད་པར་དུ་ཡོངས་སུ་ཤེས་པར་བྱ་ཞེས་རབ་ཏུ་བསྟན་པའོ། ། རྒྱས་བཤད་ལའང་དེ་ལྟར་དྲུག་ལས། གཙོ་བོའི་དབྱེ་བ་ནི། དགེ་བའི་ཚོགས་ཀྱི་ ནང་ན་བརྩོན་འགྲུས་མཆོག །འཇིག་རྟེན་དང་འཇིག་རྟེན་ལས་འདས་པའི་དགེ་བའི་ ཚོགས་ཐམས་ཅད་ཀྱི་ནང་ན་བརྩོན་འགྲུས་ནི་རབ་དང་མཆོག་དང་གཙོ་བོར་གྱུར་པའོ། ། རྒྱུའི་དབྱེ་བ་ནི། འདི་ལྟར་དེ་ལ་བརྟེན་ནས་དེ་རྗེས་འཐོབ། །གཙོ་བོ་ཡིན་ 4-444 པའི་རྒྱུ་མཚན་ཡང་འདི་ལྟར་བརྩོན་འགྲུས་དེ་ལ་བརྟེན་ནས་དགེ་བའི་ཆོས་དེ་ཐམས་ཅད་ཇི་ ལྟ

【現代漢語翻譯】 如同視土地為珍貴並銘記恩情一樣，同樣，乞丐們從菩薩那裡獲得如其所愿的大量財物后，不會因為佈施者因獲得而施恩於他們，就不銘記恩情，因此利益他人的心也尤為殊勝。 偉大的殊勝之處在於：如同路旁的果樹，具備最上等的果實可供享用一樣。眾生從菩薩那裡獲得大量的財物后，自己享用而無所顧忌。樂於佈施、擁有財富者，不是菩薩又是誰呢？例如，路旁一棵結滿豐碩果實的樹，無人看管，過路人隨意採摘享用，無需擔心有人守護或責問。同樣，眾生從菩薩那裡隨意獲取大量財物，如同使用自己的財產一樣，無需擔心有人守護、無需擔心償還等，可以自由自在地享用。菩薩因慷慨佈施而無限喜悅，這樣的享用才是有意義的，這樣的人不是菩薩又是誰呢？ 第二，殊勝地宣說精進的功德。首先是總說： 以主、因、業的差別，相、依的差別，以及四種障礙的對治差別，來全面瞭解精進，這是如是宣說的。通過作為善法之首的差別、作為善法之因的差別、作用的差別、相的差別、所依的差別以及四種障礙的對治差別，來全面瞭解精進的功德，這是如是宣說的。 詳細解釋也分為六個方面。首先是主的差別： 在善法之聚中，精進最為殊勝。在世間和出世間的一切善法之聚中，精進是最殊勝、最主要的。 因的差別是： 依此而行，方能成就。成為主要的原因是，依靠精進才能成就一切善法。

【English Translation】 Just as one cherishes the earth and remembers its kindness, similarly, beggars, having obtained from Bodhisattvas as much wealth as they desire, do not fail to remember the kindness because the giver benefits from the giving. Therefore, the mind that benefits others is especially supreme. The greatness of the distinction is like a roadside fruit tree, possessing the best of fruits for enjoyment. When beings take vast amounts of wealth from someone, they use it for their own enjoyment without worry. Who else but a Bodhisattva is happy to give and possess wealth? For example, a large tree by the roadside, laden with excellent fruits, is not owned by anyone. Travelers take many of its fruits and enjoy them freely, without fear of being guarded or questioned. Similarly, beings take as much wealth as they desire from the Bodhisattva, and enjoy it comfortably as if using their own property, free from the fear of being guarded or having to repay. The enjoyment of one who is happy to give great charity and whose enjoyment is meaningful is none other than that of the Bodhisattva. Secondly, the excellence of diligence is particularly explained. First, the summary: Diligence should be fully understood through the distinctions of chief, cause, action, aspect, support, and the antidotes to the four hindrances. This is well taught. It is well taught that the excellence of diligence should be fully understood through the distinctions of being the chief of virtuous qualities, the cause of virtue, the distinction of function, the distinction of aspect, the distinction of support, and the distinction of the antidotes to the four hindrances. The detailed explanation also has six aspects. First, the distinction of the chief: Among the assemblies of virtue, diligence is supreme. Among all the assemblies of virtue, both worldly and beyond worldly, diligence is the best, the most excellent, and the chief. The distinction of cause is: Thus, relying on it, one obtains its result. The reason it is chief is that by relying on diligence, all virtuous qualities are attained.

---

ར་འདོད་པ་བཞིན་རྗེས་སུ་འཐོབ་པའི་ཕྱིར་རོ། ། ལས་ཀྱི་དབྱེ་བ་ནི། བརྩོན་འགྲུས་ཀྱིས་ནི་མདོ་ལ་བདེ་གནས་མཆོག ། དངོས་གྲུབ་འཇིག་རྟེན་འདས་དང་འཇིག་རྟེན་གཏོགས། །དགེ་བ་ལ་སྤྲོ་བའི་ བརྩོན་འགྲུས་ཀྱིས་ནི་མོད་ལ་སྟེ་ཤིན་ཏུ་མྱུར་བར་མཐོང་བའི་ཆོས་ཚེ་འདི་ཉིད་ལ་སྡིག་པ་མི་ དགེ་བའི་ཆོས་དང་མ་འདྲེས་པའི་བདེ་བ་ལ་གནས་པ་མཆོག་ཏུ་གྱུར་པ་ཐོབ་ཅིང་། གཞན་ ཡང་དངོས་གྲུབ་ནི་མཐར་ཐུག་ངེས་པར་ལེགས་པ་འཇིག་རྟེན་ལས་འདས་པ་དང་། གནས་ སྐབས་མངོན་པར་མཐོ་བ་འཇིག་རྟེན་དུ་གཏོགས་པ་རྣམས་ཀྱང་འགྲུབ་པར་བྱེད་དོ་ཞེས་ སྤྱིར་བསྟན་ནས། དེ་དག་སོ་སོར་འཆད་པ་ནི། བརྩོན་འགྲུས་ཀྱིས་ནི་སྲིད་གཅོད་འདོད་ པ་འཐོབ། །བརྩོན་འགྲུས་ཀྱིས་ནི་དག་པར་རབ་འགྱུར་ལྡན། །བརྩོན་ འགྲུས་ཀྱིས་ནི་འཇིགས་ཚོགས་གནས་ནས་གྲོལ། །བརྩོན་འགྲུས་ཀྱིས་ ནི་བྱང་ཆུབ་མཆོག་སངས་རྒྱས། །བསོད་ནམས་ཆ་མཐུན་གྱི་དགེ་བ་ལ་སྤྲོ་བའི་ བརྩོན་འགྲུས་ཀྱིས་ནི་སྲིད་པ་འཁོར་བ་ན་སྤྱོད་པ་ན་ཡང་འདོད་པའི་ཁམས་ཀྱི་ལྷ་དང་མིའི་ བདེ་བ་འཐོབ་ཅིང་། ཏིང་ངེ་འཛིན་ལ་སྤྲོ་བའི་བརྩོན་འགྲུས་ཀྱིས་ནི་མི་དགེ་བ་དང་འདོད་ ཁམས་ཀྱི་ཉོན་མོངས་པ་མངོན་གྱུར་གྱིས་དག་པ་དངོས་གྲུབ་གཏན་དུ་བ་མ་ཡིན་པས་རབ་ ཏུ་འགྱུར་བ་དང་ལྡན་པ་བསམ་གཏན་དང་གཟུགས་མེད་ཀྱི་གོ་འཕང་འཐོབ་སྟེ། དེ་དག་ནི་ འཇིག་རྟེན་དུ་གཏོགས་པའོ། །འཇིག་རྟེན་ལས་འདས་པ་ལའང་ཉན་རང་གི་ལམ་ལ་སྤྲོ་བའི་ བརྩོན་འགྲུས་ཀྱིས་ནི་འཇིགས་ཚོགས་འཁོར་བའི་གནས་ནས་རྣམ་པར་གྲོལ་བའི་ཞི་བ་མྱ་ ངན་ལས་འདས་པ་ཐོབ་ཅིང་། ཐེག་ཆེན་གྱི་ལམ་ལ་སྤྲོ་བའི་བརྩོན་འགྲུས་ཀྱིས་ནི་བྱང་ཆུབ་ 4-445 ཆེན་པོ་མཆོག་ཏུ་གྱུར་པ་རྫོགས་པའི་སངས་རྒྱས་ཀྱི་གོ་འཕང་ཐོབ་པར་བྱེད་པའོ། ། རྣམ་པའི་དབྱེ་བ་ནི། གཞན་ཡང་ཉམས་དང་འཕེལ་བའི་བརྩོན་འགྲུས་ དང་། །ཐར་བའི་དབང་དང་མི་མཐུན་ཕྱོགས་སྤངས་གཞན། །དེ་ཉིད་ རབ་ཞུགས་ཡོངས་སུ་སྒྱུར་བྱེད་དང་། །བརྩོན་འགྲུས་དོན་ཆེན་ངེས་ ཚིག་གཞན་དུ་འདོད། །ལས་ཀྱི་དབྱེ་བ་ལས་གཞན་ཡང་ཡང་དག་པར་སྤོང་བ་བཞིའི་ དང་པོ་གཉིས་ལ་བརྩོན་པ་ནི་མི་དགེ་བའི་ཆོས་ཉམས་པར་བྱེད་པའི་བརྩོན་འགྲུས་དང་། ཕྱི་ མ་གཉིས་ལ་བརྩོན་པ་ནི་དགེ་བའི་ཆོས་འཕེལ་བར་བྱེད་པའི་བརྩོན་འགྲུས་དང་། དད་པ་ལ་ སོགས་པའི་དབང་པོ་ལྔ་ལ་བརྩོན་པ་ནི་ཐར་པའི་དགེ་བ་ལ་དབང་བྱེད་པའི་བརྩོན་འགྲུས་ དང་། མ་དད་པ་ལ་སོགས་པས་མི་རྫི་བའི་ཕྱིར་སྟོབས་ལྔ་ལ་བརྩོན་པ་ནི་མི་མཐུན་ཕྱོགས་ སྤངས་པའི་བརྩོན་འགྲུས་དང་། གཞན་ཡང་མཐོང་ལམ་དུ་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་ཡན་ལག་བདུན་ལ་ བརྩོན་པ་ནི་དེ་ཁོ་ན་ཉིད་ལ་རབ་ཏུ་ཞུགས་པའི་བརྩོན་འགྲུས་དང་། སྒོམ་ལམ་དུ་ལམ་གྱི་ ཡན་ལག་བརྒྱད་ལ་བརྩོན

【現代漢語翻譯】 爲了如所愿地獲得。 業的分類是：精進能使于經中安住，至上。 成就包括超世間和世間。 以對善行充滿喜悅的精進，能在此生迅速地證得不與罪惡不善之法相混的安樂，並且獲得至上的境界。此外，最終的、確定的、美好的超世間成就，以及暫時的、顯赫的世間成就，也都能實現。這是總體的闡述。 以下是分別闡述：精進能斷輪迴，獲得所欲。 精進能使清凈，具足增長。 精進能從怖畏的聚集處解脫。 精進能證得無上菩提，成佛。 以對順福德分的善行充滿喜悅的精進，即使在輪迴中，也能獲得欲界天人和人間的安樂。以對禪定充滿喜悅的精進，能使不善和欲界的煩惱從顯現上清凈，獲得非永久的增長，證得禪定和無色界的果位。這些屬於世間成就。在超世間成就方面，以對聲聞和獨覺道充滿喜悅的精進，能從怖畏的輪迴處徹底解脫，獲得寂滅的涅槃。以對大乘道充滿喜悅的精進，能證得偉大的、至上的圓滿佛陀果位。 相的分類是：還有衰退和增長的精進。 解脫的自在和不順之方的捨棄。 那本身徹底進入和完全轉變。 精進大義，決定詞另有解釋。 除了業的分類之外，對四正斷的前兩者努力是使不善之法衰退的精進，對後兩者努力是使善法增長的精進。對信等五根努力是能自在解脫之善的精進，因不信等不能勝伏，故對五力努力是捨棄不順之方的精進。此外，在見道中對七菩提分努力是徹底進入那本身（真如）的精進，在修道中對八正道努力是完全轉變的精進。

【English Translation】 In order to obtain as desired. The classification of karma is: diligence brings supreme peace in the Sutras. Accomplishments include those that are transcendent and those that belong to the world. With diligence that rejoices in virtue, one can quickly attain in this very life a state of supreme bliss unmixed with sinful and unwholesome dharmas. Furthermore, ultimate and certain good accomplishments that are transcendent, as well as temporary and manifest high status that belong to the world, can also be achieved. This is a general exposition. The following is a separate explanation: diligence cuts off existence and obtains desires. Diligence makes pure and greatly increases possession. Diligence liberates from the abode of fearful aggregates. Diligence awakens to supreme enlightenment, Buddhahood. With diligence that rejoices in meritorious virtues, even while wandering in samsara, one can obtain the happiness of gods and humans in the desire realm. With diligence that rejoices in samadhi, one can purify the afflictions of the desire realm from manifestation, obtain impermanent increase, and attain the states of dhyana and the formless realms. These belong to the worldly realm. In terms of transcendent achievements, with diligence that rejoices in the paths of Sravakas and Pratyekabuddhas, one can be completely liberated from the fearful abode of samsara and attain the peace of Nirvana. With diligence that rejoices in the Mahayana path, one can attain the great and supreme state of perfect Buddhahood. The classification of aspects is: also, diligence of decline and increase. The freedom of liberation and the abandonment of unfavorable sides. That itself thoroughly enters and completely transforms. Diligence, great meaning, definitive term is explained differently. Apart from the classification of karma, striving for the first two of the four right abandonments is diligence that diminishes unwholesome dharmas, and striving for the latter two is diligence that increases wholesome dharmas. Striving for the five faculties such as faith is diligence that empowers the virtue of liberation, and because the five powers are not overcome by non-faith etc., striving for them is diligence that abandons unfavorable sides. Furthermore, striving for the seven branches of enlightenment on the path of seeing is diligence that thoroughly enters that very nature (tathata), and striving for the eightfold path on the path of cultivation is diligence that completely transforms.

---

་པ་ནི་གནས་ཡོངས་སུ་སྒྱུར་བར་བྱེད་པའི་བརྩོན་འགྲུས་དང་། ཕ་ རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་དྲུག་གི་ངོ་བོ་ལ་སྤྲོ་བའི་བརྩོན་འགྲུས་ནི་དོན་ཆེན་པོ་ཞེས་བྱ་བའི་ངེས་ཚིག་ དང་ལྡན་པ་སྔ་མ་དག་ལས་གཞན་དུ་འདོད་དེ། དེས་རང་གཞན་གྱི་དོན་རྒྱ་ཆེན་པོ་མངོན་ པར་བསྒྲུབ་པའི་ཕྱིར་རོ། ། གཞན་ཡང་། ཐོག་མར་གོ་ཆའི་བརྩོན་འགྲུས་དེ་ནས་ནི། །ཚུལ་བཞིན་ རབ་ཞུགས་སྦྱོར་བའི་བརྩོན་འགྲུས་དང་། །མ་ཞུམ་མི་འཁྲུག་ཆོག་མི་ ཤེས་བརྩོན་འགྲུས། །རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་སངས་རྒྱས་རྣམས་རབ་གསུང་། ། ཐོག་མར་སྦྱོར་བའི་ཆེད་དུ་གོ་ཆ་ཆེན་པོ་བགོས་པ་གོ་ཆའི་བརྩོན་འགྲུས་དང་། གོ་ཆ་བགོས་ པ་དེ་ནས་ནི་དེ་དང་མཐུན་པར་ཚུལ་བཞིན་དུ་རབ་ཏུ་ཞུགས་པ་སྦྱོར་བའི་བརྩོན་འགྲུས་དང་། 4-446 རྟོགས་པར་བྱ་བ་རྒྱ་ཆེན་པོ་ལ་སྤྲོ་བའི་སྒོ་ནས་མ་ཞུམ་པའི་བརྩོན་འགྲུས་དང་། ཚ་གྲང་ལ་ སོགས་པའི་སྡུག་བསྔལ་གྱིས་མི་འཁྲུག་པའི་བརྩོན་འགྲུས་དང་། རྟོགས་པ་ཅུང་ཟད་ཙམ་ གྱིས་ཆོག་མི་ཤེས་པའི་བརྩོན་འགྲུས་ཏེ་རྣམ་པའི་དབྱེ་བ་ལྔ་པོ་དེ་ཐམས་ཅད་ཀྱང་སངས་ རྒྱས་རྣམས་རབ་ཏུ་གསུང་སྟེ། ཇི་སྐད་དུ་མདོ་ལས། མཐུ་དང་ལྡན་པ་དང་། བརྩོན་འགྲུས་ དང་ལྡན་པ་དང་། སྤྲོ་བ་ཅན་དང་། ཕ་རོལ་གནོན་པ་བརྟན་པ་དང་། དགེ་བའི་ཆོས་རྣམས་ལ་ བརྩོན་པ་མ་བཏང་བ་ཞེས་རིམ་པ་བཞིན་སྦྱར་བས་སོ། ། རྟེན་གྱི་དབྱེ་བ་ནི། ཐེག་པ་གསུམ་བརྩོན་སྐྱེ་བོ་ལ་བརྟེན་ནས། །བསམ་ བློ་ཞན་དང་རྒྱ་རབ་ཆེ་ལྡན་ཕྱིར། །བརྩོན་འགྲུས་ཐ་མ་འབྲིང་དང་ མཆོག་གཞན་ཏེ། །དེ་ནི་དོན་ཆུང་བ་དང་དོན་ཆེན་འདོད། །ཐེག་པ་ གསུམ་ལ་རབ་ཏུ་བརྩོན་བའི་སྐྱེ་བོ་གང་ཡིན་པ་དེ་དག་ལ་བརྟེན་ནས་ཕྱེ་ན། ཐེག་པ་གཉིས་ ལ་བརྩོན་པ་ནི་རང་དོན་འབའ་ཞིག་གཙོ་བོར་བྱེད་པས་གཞན་དོན་གྱི་བསམ་པ་དག་དང་ བདག་མེད་རྟོགས་པའི་བློ་ཞན་པའི་ཕྱིར་དང་། ཐེག་པ་ཆེན་པོ་ལ་བརྩོན་པ་ནི་རང་གཞན་ གཉི་གའི་དོན་སྒྲུབ་པས་བསམ་པ་དང་བློ་གྲོས་རྒྱ་རབ་ཏུ་ཆེ་བ་དང་ལྡན་པའི་ཕྱིར་གོ་རིམ་ བཞིན་དུ་ཉན་ཐོས་ཀྱི་བརྩོན་འགྲུས་ནི་ཐ་མ་དང་། རང་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ནི་འབྲིང་དང་། བྱང་ ཆུབ་སེམས་དཔའི་མཆོག་ཏུ་གྱུར་པས་སྔ་མ་དག་ལས་གཞན་ཡིན་ཏེ། དེ་དག་ནི་སྔ་མ་གཉིས་ པོ་དོན་ཆུང་བ་དང་ཕྱི་མ་ནི་དོན་ཆེན་པོ་དང་ལྡན་པར་འདོད་དོ། ། གཉེན་པོའི་དབྱེ་བ་ནི། བརྩོན་འགྲུས་ལྡན་པ་ལོངས་སྤྱོད་ཀྱིས་ཕམ་མེད། ། བརྩོན་འགྲུས་ལྡན་པ་ཉོན་མོངས་ཀྱིས་ཕམ་མེད། །བརྩོན་འགྲུས་ལྡན་ པ་སྐྱོ་བས་ཕམ་པ་མེད། །བརྩོན་འགྲུས་ལྡན་པ་ཐོབ་པས་ཕམ་པ་མེད། ། ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་རྣམས་ལ་འཇུག་པའི་བར་ཆད་ནི་ལོངས་སྤྱོད་ལ་ཆགས་པ་དང་། དེ་ 4-447 ཡོངས་སུ་སྤྱོད་པ་ལ་ཞེན་པ་དང་དཀའ་སྤྱད་ཀྱིས་སྐྱོ་བ་དང་ཅུང་ཟད་ཙམ་གྱིས་ཆོག་པར

【現代漢語翻譯】 此外，使住所完全轉變的精進和對六波羅蜜多（Paramita）的本質感到愉悅的精進，與之前那些具有『重大意義』定義的不同，因為它能顯著地成就自他二利的廣大事業。 此外，首先是盔甲精進，然後是如理進入的結合精進，不怯懦、不擾亂、知足的精進。所有這些方面，諸佛都善說。 首先，爲了結合而披上巨大的盔甲，這是盔甲精進；披上盔甲之後，與其相應地如理進入，這是結合精進；對於要證悟的廣大境界，以歡喜之心不怯懦的精進；對於冷熱等痛苦不擾亂的精進；對於稍微證悟一點就不知道滿足的精進——這五種不同的方面，諸佛都善說。正如經中所說：『具有力量，具有精進，具有歡喜，克服他人，堅定，不放棄對善法的精進。』這是按照順序排列的。 所依的分類是：依靠三乘精進之人，因為思維薄弱和廣大的緣故，精進有下、中、上之分。那是渴望小利和大義。如果根據對三乘精進的人來劃分，那麼對二乘精進的人，因為只以自利為主，缺乏為他人的想法和證悟無我的智慧；而對大乘精進的人，因為成就自他二利，具備廣大而卓越的想法和智慧，所以依次聲聞的精進是下等的，緣覺的是中等的，菩薩的是最殊勝的，與前者不同。前者是追求小利，後者是渴望大利。 對治的分類是：具有精進者不會被享樂所擊敗，具有精進者不會被煩惱所擊敗，具有精進者不會被沮喪所擊敗，具有精進者不會被獲得所擊敗。進入波羅蜜多的障礙是對享樂的執著，對享用的迷戀，因苦行而產生的沮喪，以及稍微得到一點就滿足。

【English Translation】 Furthermore, the diligence that completely transforms the abode and the diligence that rejoices in the essence of the six Paramitas (perfections), are considered different from the previous ones that possess the definition of 'great significance,' because it manifestly accomplishes the vast affairs of benefiting both oneself and others. Moreover, first is the armor-like diligence, then the diligence of properly entering into union, the diligence of not being discouraged, not being disturbed, and not being content with knowing just a little. All these aspects are well-spoken by the Buddhas. First, donning great armor for the sake of union is armor-like diligence; after donning the armor, properly entering into union in accordance with it is the diligence of union; the diligence of not being discouraged with joy towards the vastness to be realized; the diligence of not being disturbed by suffering such as heat and cold; and the diligence of not being content with knowing just a little—all five of these different aspects are well-spoken by the Buddhas. As it is said in the sutra: 'Possessing power, possessing diligence, possessing joy, overcoming others, being steadfast, and not abandoning diligence in virtuous dharmas.' This is applied sequentially. The classification of the basis is: depending on individuals who strive in the three vehicles, because of weak thought and great expanse, diligence is divided into lower, middle, and supreme. That is desiring small benefit and great meaning. If divided based on those who strive in the three vehicles, then those who strive in the two vehicles primarily focus on their own benefit, lacking thoughts for others and wisdom to realize selflessness; while those who strive in the Great Vehicle accomplish the benefit of both themselves and others, possessing vast and excellent thoughts and wisdom. Therefore, sequentially, the diligence of the Shravakas is the lowest, that of the Pratyekabuddhas is the middle, and that of the Bodhisattvas is the most supreme, different from the former. The former desire small benefits, while the latter desire great meaning. The classification of antidotes is: one with diligence is not defeated by enjoyment, one with diligence is not defeated by afflictions, one with diligence is not defeated by discouragement, one with diligence is not defeated by attainment. The obstacles to entering the Paramitas are attachment to enjoyment, infatuation with indulgence, discouragement due to asceticism, and being content with just a little.

---

་ འཛིན་པ་སྟེ་རྣམ་པ་བཞི་ཡིན་ལ། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་བརྩོན་འགྲུས་དང་ལྡན་པ་ནི། ཀུན་ ཏུ་འཛིན་པ་མེད་པའི་ཕྱིར་ལོངས་སྤྱོད་ལ་ཆགས་པའི་བར་ཆད་ཀྱིས་ཕམ་པ་མེད་པ་དང་། བརྩོན་འགྲུས་དང་ལྡན་པ་ནི་ལྷག་པར་ཞེན་པ་མེད་པའི་ཕྱིར་དེ་ཡོངས་སུ་སྤྱོད་པ་ལ་ཆགས་ པའི་ཉོན་མོངས་ཀྱིས་ཕམ་པ་མེད་པ་དང་། བརྩོན་འགྲུས་དང་ལྡན་པ་ནི་སྦྱིན་སོགས་ལ་སྤྲོ་ བས་འཇུག་པའི་ཕྱིར་དཀའ་སྤྱད་སྐྱོ་བས་ཕམ་པ་མེད་པ་དང་། བརྩོན་འགྲུས་དང་ལྡན་པ་ནི་ སྦྱིན་སོགས་ཅུང་ཟད་ཙམ་གྱིས་ཆོག་པར་མི་འཛིན་པའི་ཕྱིར་ཐོབ་པ་ཆུང་བས་ཕམ་པ་མེད་པ་ སྟེ་གཉེན་པོ་རྣམ་པ་བཞིའི་ཡོན་ཏན་དང་ལྡན་པའོ། ། ༈ ཕན་ཚུན་རྣམ་ངེས་བསྟན་པ། བཅུ་པ་རྣམ་པར་ངེས་པ་བསྟན་པ་ནི། ཕན་ཚུན་བསྡུས་ཕྱིར་རབ་དབྱེའི་ ཕྱིར། །ཆོས་ཉིད་ཕྱིར་དང་རྒྱུ་མཚན་ཕྱིར། །ཕ་རོལ་ཕྱིན་དྲུག་རྣམ་ཀུན་ ཏུ། །རྣམ་པར་ངེས་པར་ཤེས་པར་བྱ། །ཕན་ཚུན་བསྡུས་པའི་ཕྱིར་རྣམ་པར་ངེས་ པ་ནི་མི་འཇིགས་པ་སྦྱིན་པས་ཚུལ་ཁྲིམས་དང་བཟོད་པ་བསྡུས་ཏེ་གནོད་པ་དང་གནོད་ལན་ མི་བྱེད་པའི་ཕྱིར་དང་། ཆོས་ཀྱི་སྦྱིན་པས་བསམ་གཏན་དང་ཤེས་རབ་བསྡུས་ཏེ་དེ་དག་ལ་ བརྟེན་ནས་ཆོས་སྟོན་པའི་ཕྱིར་དང་། དེ་གཉིས་ཀས་བརྩོན་འགྲུས་བསྡུས་ཏེ་དེས་ཆོས་དང་ མི་འཇིགས་པ་གཉི་ག་སྦྱིན་པར་བྱེད་པའི་ཕྱིར་དང་། དགེ་བ་ཆོས་སྡུད་ཀྱི་ཚུལ་ཁྲིམས་ཀྱིས་ ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ཐམས་ཅད་བསྡུས་པ་དང་། གནོད་པ་ལ་ལན་མི་འཇེད་པའི་བཟོད་པས་ མི་འཇིགས་པའི་སྦྱིན་པ་དང་ཚུལ་ཁྲིམས་བསྡུས་པ་ལ་སོགས་པའོ། །རབ་ཏུ་དབྱེ་བའི་ཕྱིར་ རྣམ་པར་ངེས་པ་ནི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་དྲུག་པོ་རེ་རེ་ཞིང་ཡང་རང་རང་གི་ངོ་བོ་གཞན་རྒྱུད་ལ་ འཇོག་པའི་གཏོང་བ་སྦྱིན་པ་དང་། མི་མཐུན་ཕྱོགས་སྤོང་བ་ཚུལ་ཁྲིམས་དང་། དཀའ་སྤྱད་ ལ་ཇི་མི་སྙམ་པ་བཟོད་པ་དང་། ཕྱིར་ཞིང་སྤྲོ་བས་འཇུག་པ་བརྩོན་འགྲུས་དང་། སོ་སོ་ལ་ 4-448 སེམས་རྩེ་གཅིག་ཏུ་གནས་པ་བསམ་གཏན་དང་། གནས་ལུགས་ཕྱིན་ཅི་མ་ལོག་པར་ཤེས་ པ་ཤེས་རབ་སྟེ་དྲུག་དྲུག་ཏུ་ཕྱེ་བའི་སྒོ་ནས་གཞན་དག་ཀྱང་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་དྲུག་ལ་འགོད་ པའི་ཕྱིར་རོ། །ཆོས་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་རྣམ་པར་ངེས་པ་ནི་བརྗོད་བྱ་སྦྱིན་པ་ལ་སོགས་པའི་དོན་ ལ་རྗོད་བྱེད་མདོ་ལ་སོགས་པ་སྣང་བ་དང་། རྗོད་བྱེད་མདོ་ལ་སོགས་པའི་ཆོས་ལ་བརྗོད་བྱ་ སྦྱིན་པ་ལ་སོགས་པ་སྣང་བ་སྟེ། བརྗོད་བྱས་རྗོད་བྱེད་དང་། རྗོད་བྱེད་ཀྱིས་བརྗོད་བྱ་བསྡུས་ པའི་ཕྱིར་དང་། རྒྱུ་མཚན་གྱི་ཕྱིར་རྣམ་པར་ངེས་པ་ནི་སྦྱིན་པས་ལོངས་སྤྱོད་ལ་མི་ལྟ་ན་ཚུལ་ ཁྲིམས་ལ་སོགས་པ་ལ་འཇུག་ཅིང་། ཚུལ་ཁྲིམས་དགེ་སློང་གི་སྡོམ་པ་བླངས་ན་ཡོངས་སུ་ འཛིན་པ་ཐམས་ཅད་གཏོང་ཞིང་གནོད་པ་ལ་བཟོད་པའི་ཕྱིར་དང་། དགེ་བ་ཆོ

【現代漢語翻譯】 執著有四種。菩薩具有精進，因為沒有普遍的執著，所以不會被貪戀享樂的障礙所擊敗；具有精進，因為沒有特別的執著，所以不會被享用時的煩惱所擊敗；具有精進，因為樂於行佈施等善行，所以不會被苦行所帶來的沮喪所擊敗；具有精進，因為不滿足於少許的佈施等善行，所以不會被微小的成就所擊敗，這四種是具有對治的功德。 第十，顯示決定的方式：爲了相互攝持，爲了善加區分，爲了法性，以及爲了理由，應當完全瞭解六波羅蜜多的決定方式。爲了相互攝持而決定，例如，無畏佈施以持戒和忍辱來攝持，因為不作損害和報復；法佈施以禪定和智慧來攝持，因為依靠它們來宣說佛法；這二者又以精進來攝持，因為精進能行佛法和無畏佈施；以善法攝持的戒律能攝持一切波羅蜜多；以對損害不生嗔恨的忍辱能攝持無畏佈施和持戒等。爲了善加區分而決定，六波羅蜜多各自的體性，如將施捨給予他人是佈施，捨棄不利行為是持戒，不畏懼困難是忍辱，歡喜地投入是精進，一心安住于所緣是禪定，如實了知實相是智慧，通過六六分類的方式，將其他法也歸入六波羅蜜多之中。爲了法性而決定，能表達佈施等意義的經典顯現，能表達經典的佈施等意義也顯現，能表達的經典攝持所表達的意義，所表達的意義被經典攝持。爲了理由而決定，如果以佈施不貪戀享樂，就能進入持戒等善行；如果受持比丘戒，就能捨棄一切執著，並且能忍受損害；如果行善...

【English Translation】 There are four types of clinging. A Bodhisattva who possesses diligence is not defeated by the obstacle of attachment to enjoyment because they are free from universal clinging; possessing diligence, they are not defeated by the afflictions of attachment to enjoyment because they are free from excessive clinging; possessing diligence, they are not defeated by the weariness of asceticism because they engage in generosity and other virtues with enthusiasm; possessing diligence, they are not defeated by small gains because they do not consider a small amount of generosity and other virtues to be sufficient; these four are endowed with the qualities of antidotes. The tenth is showing the determination: To show the determination of mutual definiteness: Because of mutual collection, because of excellent distinction, because of the nature of phenomena, and because of reason, one should know the six pāramitās (perfections) in all aspects. The determination for the sake of mutual collection is that fearlessness is collected by generosity, discipline, and patience, because it does not harm or retaliate; the generosity of dharma is collected by samādhi (meditative concentration) and prajñā (wisdom), because it depends on them to teach the dharma; and both of these are collected by diligence, because it makes both dharma and fearlessness generous; the discipline of collecting virtuous dharma collects all the pāramitās; and the patience of not being angry at harm collects the generosity of fearlessness and discipline, and so on. The determination for the sake of excellent distinction is that each of the six pāramitās has its own essence, such as giving to others is generosity, abandoning unfavorable aspects is discipline, not minding difficulties is patience, engaging with enthusiasm is diligence, abiding single-mindedly in each is samādhi, and knowing the state of affairs without distortion is prajñā; through the method of dividing into sixes, others are also assigned to the six pāramitās. The determination for the sake of the nature of phenomena is that the expression of the meaning of generosity and so on appears in the sūtras (discourses) and so on, and the expression of the dharma of the sūtras and so on appears in the meaning of generosity and so on; the expression collects the expressed, and the expressed is collected by the expression. The determination for the sake of reason is that if one does not look to enjoyment with generosity, one will engage in discipline and so on; if one takes the vows of a bhikṣu (monk), one will give up all clinging and be patient with harm; if one does good...

---

ས་སྡུད་ཀྱི་ཚུལ་ ཁྲིམས་ནི་ཐམས་ཅད་ཀྱི་རྒྱུ་མཚན་ཡིན་པའི་ཕྱིར་དང་། བཟོད་པས་ཐམས་ཅད་ཀྱི་དཀའ་སྤྱད་ ལ་བཟོད་པ་དང་། བརྩོན་འགྲུས་ཀྱིས་ཐམས་ཅད་ལ་སྤྲོ་བས་འཇུག་པ་དང་། བསམ་གཏན་ གྱིས་ཐམས་ཅད་ལ་རྩེ་གཅིག་ཏུ་སྦྱོར་བ་དང་། ཤེས་རབ་ཀྱིས་ཐམས་ཅད་རྣམ་པར་དག་པར་ སྒྲུབ་པས་རེ་རེའང་ཐམས་ཅད་ཀྱི་རྒྱུ་མཚན་དུ་འགྱུར་བའི་ཕྱིར་ཏེ། དེ་ལྟར་ན་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་ པ་དྲུག་པོ་རྣམས་རྣམ་པ་ཀུན་ཏུ་ཕན་ཚུན་གཅིག་ལ་གཅིག་རྣམ་པར་ངེས་པར་ཤེས་པར་བྱའོ། ། བསྡུ་བའི་དངོས་པོས་གཞན་སྨིན་ཚུལ་ལ་ངོ་བོ་ངོས་གཟུང་། ཁྱད་པར་རྒྱས་བཤད། ཆེ་ བ་བསྟན་པའོ། ། ངོ་བོ་ནི། སྦྱིན་མཚུངས་དེ་སྟོན་ལེན་འཇུག་དང་། །བདག་ཉིད་རྗེས་སུ་ འཇུག་རྣམས་ཀྱིས། །སྙན་པར་སྨྲ་དང་དོན་སྤྱོད་དང་། །དོན་མཐུན་ཉིད་ དུ་འདོད་པ་ཡིན། །དེ་ཡང་སྦྱིན་པ་དང་སྙན་པར་སྨྲ་བ་དང་དོན་སྤྱོད་པ་དང་དོན་མཐུན་ པ་སྟེ་བཞིའི་དང་པོ་སྦྱིན་པ་ནི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པའི་སྐབས་སུ་བཤད་པ་དང་མཚུངས་པ་དང་། 4-449 ཕྱི་མ་གསུམ་ནི་དེ་སྟོན་པ་དང་ལེན་དུ་འཇུག་པ་དང་བདག་ཉིད་རྗེས་སུ་འཇུག་པ་རྣམས་ཀྱིས་ རིམ་པ་ལྟར་འཆད་པ་སྟེ། ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་དྲུག་གི་ཆོས་དེ་རྣམས་ལེགས་པར་སྟོན་པ་ནི་ སྙན་པར་སྨྲ་བ་དང་། ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་དྲུག་པོ་དེ་དག་ཡང་དག་པར་ཉམས་སུ་ལེན་དུ་འཇུག་ པ་ནི་དོན་སྤྱོད་པ་དང་། གཞན་ལ་བསྟན་པ་ལྟར་བདག་ཉིད་ཀྱང་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་དྲུག་ལ་ རྗེས་སུ་འཇུག་པ་ནི་དོན་མཐུན་པ་ཉིད་དུ་འདོད་པ་ཡིན་ནོ། ། རྒྱས་བཤད་ལ་བཞིར་འཇོག་པའི་རྒྱུ་མཚན། དེ་དག་གི་བྱེད་ལས། དོན་གཉིས་ཀྱིས་ བསྡུས་ཚུལ། རྣམ་པའི་དབྱེ་བའོ། །དང་པོ་ནི། ཕན་པར་བྱེད་པའི་ཐབས་དང་ནི། ། འཛིན་པར་བྱེད་དང་འཇུག་བྱེད་དང་། །དེ་བཞིན་རྗེས་སུ་འཇུག་བྱེད་ པ། །བསྡུ་བའི་དངོས་པོ་བཞིར་ཤེས་བྱ། །སྦྱིན་པའི་ཁྱད་པར་ཟས་དང་གོས་ལ་ སོགས་པ་ཟང་ཟིང་གི་སྦྱིན་པས་གཞན་གྱི་ལུས་ལ་ཕན་པར་བྱེད་པའི་ཐབས་དང་ནི་སྙན་པར་ སྨྲ་བས་གཞན་གྱི་མི་ཤེས་པ་དང་ལོག་ཤེས་དང་ཐེ་ཚོམ་རྣམས་བསལ་ནས་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་ པའི་དོན་གོ་བར་འཛིན་དུ་འཇུག་པར་བྱེད་པ་དང་། དོན་སྤྱོད་པས་གཞན་དག་ཕ་རོལ་ཏུ་ ཕྱིན་པའི་དགེ་བ་སྒྲུབ་པ་ལ་འཇུག་པར་བྱེད་པ་དང་། དོན་མཐུན་པས་གཞན་ལ་ཇི་སྐད་སྨྲས་ པ་དེ་བཞིན་དུ་བདག་ཉིད་ཀྱང་བྱེད་པར་རིག་ནས་ཡིད་ཆེས་པས་གཞན་དག་ཀྱང་རྗེས་སུ་ འཇུག་པར་བྱེད་པ་སྟེ། སེམས་ཅན་ཡོངས་སུ་སྨིན་པར་བྱེད་པའི་ཐབས་ནི་བསྡུ་བའི་དངོས་ པོ་བཞིར་གྲངས་ངེས་པར་ཤེས་པར་བྱའོ། ། དེ་དག་གི་བྱེད་ལས་ནི། དང་པོས་སྣོད་འགྱུར་དངོས་པོ་སྟེ། །གཉིས་པ་ ཡིས་ནི་མོས་པ་ཡིན། །གསུམ་པ་ཡིས་ནི་བསྒྲུབ་པ་སྟེ། །བཞི་པས་རྣམ་ པར་སྦྱོང་བའོ། །དང་པོ་ཟང་ཟིང་

【現代漢語翻譯】 攝事之理 因為佈施是所有（功德）的原因，忍辱能忍受一切苦行，精進以歡喜之心投入一切，禪定一心專注於一切，智慧能使一切清凈，所以每一項都是所有（功德）的原因。因此，必須瞭解六波羅蜜多在各方面都是相互依存的。 通過四攝使他人成熟的方式，可以從本體認知、特點詳述和功德彰顯三個方面來把握。 本體是：佈施等同於（波羅蜜多），后三者依次是引導他人證悟、修行和效仿。 也就是說，佈施與波羅蜜多中的佈施相同，后三者（愛語、利行、同事）依次是引導他人證悟、修行和效仿。善巧地開示六波羅蜜多的法是愛語；引導他人如實地修持六波羅蜜多是利行；自己也像教導他人一樣遵循六波羅蜜多是同事。 詳述四攝的理由包括：作用、兩種意義的概括方式和分類。 首先是：行饒益之方便，能攝受、能趣入，如是能隨行，當知四攝事。 佈施的特點是，通過食物和衣服等財物佈施，成為利益他人身體的方便；愛語消除他人的無知、邪見和懷疑，使他人理解波羅蜜多的意義；利行使他人行持波羅蜜多的善行；同事使他人明白自己所說與所行一致，從而以信心跟隨。因此，應當確切瞭解，使眾生完全成熟的方便就是這四攝。 四攝的作用是：第一令成法器，第二生起信心，第三令其修持，第四令其清凈。首先是財物

【English Translation】 The Method of Gathering (Students) Because generosity is the reason for all (merits), patience endures all hardships, diligence engages in everything with joy, meditation unites everything in one-pointedness, and wisdom accomplishes the complete purification of everything, each one becomes the reason for all. Therefore, it is necessary to understand that the six pāramitās (perfections) are mutually dependent in every way. The way to ripen others through the objects of gathering can be grasped from three aspects: recognizing the essence, elaborating on the characteristics, and demonstrating the greatness. The essence is: generosity is the same as (pāramitā), and the latter three are to guide others to realization, practice, and emulate. That is, generosity is the same as generosity in pāramitā, and the latter three (pleasant speech, beneficial action, and acting in accordance) are explained in order as guiding others to realization, practice, and emulate. Skillfully teaching the Dharma of the six pāramitās is pleasant speech; guiding others to truly practice the six pāramitās is beneficial action; and following the six pāramitās oneself as taught to others is considered acting in accordance. The reasons for elaborating on the four objects of gathering include: their functions, the way they are summarized by two meanings, and their classifications. First is: the means of benefiting, enabling to grasp, enabling to enter, and likewise enabling to follow, know these as the four objects of gathering. The characteristic of generosity is that through material generosity such as food and clothing, it becomes a means of benefiting the bodies of others; pleasant speech eliminates others' ignorance, wrong views, and doubts, enabling them to understand the meaning of pāramitā; beneficial action enables others to engage in the virtuous deeds of pāramitā; and acting in accordance enables others to understand that one's words and actions are consistent, thereby following with faith. Therefore, it should be clearly understood that the means of completely ripening sentient beings is these four objects of gathering. The functions of the four objects of gathering are: first, to transform into a vessel; second, to generate faith; third, to enable practice; and fourth, to purify. First is material

---

གི་སྦྱིན་པས་ནི་ཆོས་བསྟན་པར་བྱ་བའི་སྣོད་དུ་འགྱུར་ བའི་དངོས་པོར་བྱེད་པ་སྟེ། གཉིས་པ་སྙན་པར་སྨྲ་བ་ཡིས་ནི་དོན་བྱེ་བྲག་ཏུ་ཤེས་པར་བྱེད་ 4-450 ཅིང་ཐེ་ཚོམ་གཅོད་པའི་སྒོ་ནས་ཆོས་དེ་ལ་མོས་པར་བྱེད་པ་ཡིན་ཞིང་། གསུམ་པ་དོན་སྤྱོད་ པ་ཡིས་ནི་ཆོས་བཞིན་དུ་ཉམས་སུ་ལེན་ཞིང་སྒྲུབ་ཏུ་འཇུག་པ་སྟེ། བཞི་པ་དོན་མཐུན་པས་ ནི་ལམ་ལ་ཡིད་ཆེས་ཤིང་ཡུན་རིང་དུ་སྒྲུབ་པའི་སྒོ་ནས་སྒྲུབ་པ་དེ་གོང་ནས་གོང་དུ་རྣམ་པར་ སྦྱོང་ཞིང་མཐར་ཕྱིན་པར་བྱེད་པའོ། ། དོན་གཉིས་ཀྱིས་བསྡུས་ཚུལ་ནི། ཟང་ཟིང་དང་ནི་ཆོས་ཀྱིས་ཏེ། །དམིགས་ པའི་ཆོས་ལ་སོགས་པ་ཡིས། །བསྡུ་བ་གཉིས་ཀྱི་སྒོ་ནས་ནི། །བསྡུ་བའི་ དངོས་པོ་བཞིར་འདོད་དོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་ཟང་ཟིང་གི་བསྡུ་བ་དང་ནི་ཆོས་ ཀྱི་བསྡུ་བ་གཉིས་གསུངས་པ་དེ་དག་ཏུ་བཞི་གའང་འདུ་བ་ཉིད་དེ། ཟང་ཟིང་གི་བསྡུ་བས་ ནི་སྦྱིན་པ་བསྡུས་ལ་དམིགས་པའི་ཆོས་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་སྟོན་པས་ནི་སྙན་པར་སྨྲ་བ་དང་ལ་ སོགས་པ་ཡིས་ཏེ་སྒྲུབ་པའི་ཆོས་ཀྱིས་ནི་དོན་སྤྱོད་པ་དང་། རྣམ་པར་སྦྱོང་བའི་ཆོས་ཀྱིས་ནི་ དོན་མཐུན་པ་བསྡུས་པས། ཕྱི་མ་གསུམ་ནི་ཆོས་ཀྱིས་བསྡུ་བ་སྟེ་བསྡུ་བ་གཉིས་ཀྱི་སྒོ་ནས་ གསུངས་པ་དེ་དག་གི་ནང་དུ་ནི་བསྡུ་བའི་དངོས་པོ་བཞིར་བསྟན་པ་འདི་དག་ཀྱང་འདུ་བར་ འདོད་དོ། ། རྣམ་པའི་དབྱེ་བ་ནི། རྣམ་པའི་དབྱེ་བའི་སྒོ་ནས་ནི། །བསྡུ་བ་དམན་དང་ འབྲིང་དང་མཆོག །ཕལ་ཆེར་དོན་མེད་དོན་ཡོད་དང་། །རྣམ་ཀུན་དོན་ ཡོད་ཤེས་པར་བྱ། །བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་ཀྱི་བསྡུ་བའི་དངོས་པོ་བཞིས་རིགས་ ཅན་གསུམ་སྨིན་པར་བྱེད་པས་ན་རྣམ་པའི་དབྱེ་བའི་སྒོ་ནས་ནི་ཉན་ཐོས་ཀྱི་རིགས་ཅན་ རྣམས་སྨིན་པར་བྱེད་པ་བསྡུ་བ་དམན་པ་དང་། རང་སངས་རྒྱས་ཀྱི་རིགས་ཅན་རྣམས་སྨིན་ པར་བྱེད་པ་འབྲིང་པོ་དང་། ཐེག་པ་ཆེན་པོའི་རིགས་ཅན་རྣམས་སྨིན་པར་བྱེད་པ་ནི་མཆོག་ ཏུ་གྱུར་པའོ། །ཡང་མོས་སྤྱོད་ཀྱི་ས་པ་རྣམས་ཀྱི་བསྡུ་བ་ནི་གཞན་གྱི་བསམ་པ་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་ 4-451 མི་ཤེས་པས་ཕལ་ཆེར་དོན་མེད་པ་དང་། ས་དང་པོ་ནས་བདུན་པའི་བར་གྱི་ནི་མངོན་ཤེས་ དང་རྫུ་འཕྲུལ་ཐོབ་པས་ཕལ་ཆེར་དོན་ཡོད་པ་དང་། ས་བརྒྱད་པ་ཡན་ཆད་ཀྱི་ནི་གཞན་དོན་ ངེས་པར་འགྲུབ་པས་རྣམ་པ་ཀུན་ཏུ་དོན་ཡོད་པར་ཤེས་པར་བྱའོ། ། ཆེ་བ་ལ་གཉིས་ལས། ཐབས་ཀྱི་མཆོག་ཏུ་འགྱུར་ཚུལ་ནི། འཁོར་བསྡུད་པ་དང་ ལྡན་པ་རྣམས། །ཚུལ་འདི་ལ་ནི་ཡང་དག་བརྟེན། །ཀུན་གྱི་དོན་ཀུན་ སྒྲུབ་བྱེད་ཅིང་། །ཐབས་བཟང་ཡིན་པར་རབ་ཏུ་བསྔགས། །བྱང་ཆུབ་སེམས་ དཔའ་གཞན་དོན་དུ་འཁོར་བསྡུད་པ་དང་ལྡན་པ་རྣམས་ཀྱིས་བསྡུ་བའི་དངོས་པོ་ཚུལ་འདི་ ལ་ནི་ཡང་དག་པར་བརྟེན་པར་བྱ་སྟེ། འདི་དག་གིས་ནི་སེམས

【現代漢語翻譯】 佈施是成為教法的容器之因； 善語使人理解深奧的道理，通過消除疑惑，使人信奉佛法； 利行使人如法修行，並引導他人修行； 同事使人對道路產生信心，並通過長期的修行，使修行不斷進步，最終達到圓滿。 兩種方式的總結：通過財物和佛法，以及所緣的法等，通過兩種總結的方式，可以理解為四種攝事。 世尊所說的財物佈施和佛法佈施這兩種，實際上包含了四種攝事：財物佈施包含了佈施，而宣講所緣的法波羅蜜多則包含了善語等；修行的法包含了利行，而清凈的法包含了同事。后三種屬於佛法佈施，因此，通過兩種總結的方式所說的這些，實際上也包含了四種攝事。 型別的區分：通過型別的區分，攝事有下、中、上三種。幾乎無意義、有意義和完全有意義。 菩薩們通過四種攝事使三種根器成熟，因此，從型別的區分來看，使聲聞根器成熟的是下等攝事，使緣覺根器成熟的是中等攝事，使大乘根器成熟的是上等攝事。 此外，勝解行地的菩薩們，因為不瞭解他人的想法，所以他們的攝事大多沒有意義；初地到七地的菩薩們，因為獲得了神通和神變，所以他們的攝事大多有意義；八地以上的菩薩們，因為一定能成就他人的利益，所以他們的攝事在任何情況下都是有意義的。 偉大之處分為兩點，首先是成為殊勝方便的方式：具備攝受眷屬者，應真實依止此理。能成辦一切眾生的一切利益，因此被讚歎為殊勝方便。 爲了利益他人而具備攝受眷屬的菩薩們，應當真實地依止四攝法，因為這些四攝法能夠成辦一切眾生的一切利益，因此被讚歎為殊勝的方便。

【English Translation】 Giving becomes the cause of being a vessel for teaching the Dharma; Kind speech enables one to understand profound meanings, and through eliminating doubts, it makes one believe in the Dharma; Beneficial action enables one to practice according to the Dharma and guides others to practice; Accordance makes one have faith in the path, and through long-term practice, it purifies the practice more and more, ultimately reaching perfection. The summary of the two ways: Through material things and the Dharma, as well as the objects of focus, etc., through the two ways of summarizing, it can be understood as the four objects of gathering. The two types of giving spoken by the Bhagavan (世尊，Lord, Bhagavan, 世尊) , material giving and Dharma giving, actually include all four: material giving includes generosity, while teaching the Paramita (波羅蜜多，perfection, pāramitā, 到彼岸) of the object of focus includes kind speech, etc.; the Dharma of practice includes beneficial action, and the Dharma of purification includes accordance. The latter three belong to Dharma giving, so these spoken through the two ways of summarizing also include these four objects of gathering. The distinction of types: Through the distinction of types, the objects of gathering are of three types: inferior, intermediate, and superior. Mostly meaningless, meaningful, and always meaningful. Bodhisattvas (菩薩，enlightenment being, bodhisattva, 菩提薩埵) mature three types of beings through the four objects of gathering. Therefore, from the distinction of types, maturing those of the Shravaka (聲聞，hearer, śrāvaka, 聽者) lineage is inferior gathering, maturing those of the Pratyekabuddha (緣覺，solitary buddha, pratyekabuddha, 獨覺佛) lineage is intermediate, and maturing those of the Mahayana (大乘，great vehicle, mahāyāna, 大乘) lineage is superior. Furthermore, the gathering of those on the stage of adhimukticaryābhūmi (勝解行地，stage of aspirational conduct, adhimukticaryābhūmi, 勝解行地) is mostly meaningless because they do not understand the thoughts of others; the gathering of those from the first to the seventh bhumi (地，ground/level, bhūmi, 土地) is mostly meaningful because they have attained Abhijñā (神通，direct perception, abhijñā, 神通) and miraculous powers; the gathering of those from the eighth bhumi (地，ground/level, bhūmi, 土地) onwards is always meaningful because they will definitely accomplish the benefit of others. Greatness is divided into two points, first is the way to become a supreme method: Those who possess the gathering of retinues should truly rely on this principle. It accomplishes all the benefits of all beings, therefore it is praised as an excellent method. Bodhisattvas (菩薩，enlightenment being, bodhisattva, 菩提薩埵) who possess the gathering of retinues for the benefit of others should truly rely on the four means of gathering, because these four means of gathering can accomplish all the benefits of all beings, therefore they are praised as excellent means.

---

་ཅན་ཀུན་གྱི་གནས་སྐབས་ དང་མཐར་ཐུག་གི་དོན་ཀུན་སྒྲུབ་པར་བྱེད་ཅིང་གཞན་དོན་འགྲུབ་པར་བྱེད་པའི་ཐབས་ བཟང་པོ་ཡིན་པར་སངས་རྒྱས་རྣམས་ཀྱིས་རབ་ཏུ་བསྔགས་སོ། ། ལམ་གྱི་མཆོག་ཏུ་འགྱུར་ཚུལ་ནི། བསྡུས་དང་བསྡུད་པར་འགྱུར་བ་དང་། ། གང་དག་ད་ལྟར་སྡུད་བྱེད་པ། །དེ་ཀུན་དེ་འདྲ་དེ་ལྟ་བས། །འདི་ནི་ སེམས་ཅན་སྨིན་བྱེད་ལམ། །སངས་རྒྱས་དང་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་ཀྱིས་ འདས་པའི་དུས་ན་འཁོར་དཔག་ཏུ་མེད་པ་བསྡུས་པ་དང་མ་འོངས་པ་ན་བསྡུད་པར་འགྱུར་ བ་དང་། གང་དག་ད་ལྟར་སྡུད་པར་བྱེད་པ་དེ་དག་ཀུན་ཀྱང་བསྡུ་བའི་དངོས་པོ་དེ་འདྲའི་སྒོ་ ནས་སྡུད་ཅིང་སྨིན་པར་བྱེད་པ་དེ་ལྟ་བས་ན་བཞི་པོ་འདི་དག་ནི་སེམས་ཅན་རྣམས་སྨིན་པར་ བྱེད་པ་བགྲོད་པ་གཅིག་པའི་ལམ་རྣམ་པར་དག་པ་ཡིན་ནོ། ། དེ་དག་གི་དོན་བསྡུ་བ་ནི། དེ་ལྟར་རྟག་ཏུ་ལོངས་སྤྱོད་མ་ཆགས་བློ། །ཞི་ སྡོམ་བརྩོན་པའི་ཕ་རོལ་ཕྱིན་གནས་བདག །སྲིད་ཡུལ་མཚན་མ་རྣམ་ པར་མི་རྟོག་པ། །དེ་ནི་སེམས་ཅན་ཚོགས་སྡུད་བྱེད་པ་ཡིན། །སྔར་བཤད་ 4-452 པའི་ཚུལ་དེ་ལྟར་ན་སྦྱིན་པས་རྟག་ཏུ་ལོངས་སྤྱོད་ལ་མ་ཆགས་པའི་བློ་དང་། ཚུལ་ཁྲིམས་ ཀྱིས་སྒོ་གསུམ་གྱི་ཉེས་སྤྱོད་མཐའ་དག་ཉེ་བར་ཞི་བ་དང་། བཟོད་པས་ཁོང་ཁྲོ་མཐའ་དག་ སྡོམ་པ་དང་། བརྩོན་འགྲུས་ཀྱིས་དགེ་བ་ལ་བརྩོན་པའི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་དང་། བསམ་ གཏན་གྱིས་སེམས་རྩེ་གཅིག་ཏུ་གནས་པའི་བདག་ཉིད་དང་། ཤེས་རབ་ཀྱིས་ནང་སྲིད་པ་ དང་ཕྱི་ཡུལ་ལ་མཚན་མར་རྣམ་པར་མི་རྟོག་པའི་སྒོ་ནས་གཙོ་ཆེར་རང་དོན་དུ་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་ པ་དྲུག་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་དེ་ནི། གཞན་དོན་དུ་བསྡུ་བའི་དངོས་པོ་བཞིས་ སེམས་ཅན་གྱི་ཚོགས་སྡུད་ཅིང་ཡོངས་སུ་སྨིན་པར་བྱེད་པ་ཡིན་ཏེ། དོན་གཉིས་ཕུན་སུམ་ ཚོགས་པའི་ཡོན་ཏན་དང་ལྡན་པའོ། །དེས་ཟིན་པ་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པའི་སྐབས་རྫོགས་པར་ བཤད་ཟིན་ཏོ།། ༈ །། ༈ ཁྱད་པར་དུ་བསོད་ནམས་འཕེལ་བའི་ལས། ཁྱད་པར་དུ་བསོད་ནམས་འཕེལ་བའི་ལས་ལ་བྱང་ས་ལས། མཆོད་དང་བཤེས་ གཉེན་བསྟེན་པ་དང་། །ཚད་མེད་པ་ནི་ཐ་མ་ཡིན། །དེ་ལ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་དེ་བཞིན་ གཤེགས་པ་ལ་མཆོད་པ་གང་ཞེ་ན་རྣམ་པ་བཅུར་རིག་པར་བྱ་སྟེ། (གཟུགས་)སྐུ་ལ་མཆོད་པ་ དང་། མཆོད་རྟེན་ལ་མཆོད་པ་དང་། (དེ་དག་ཀྱང་)མངོན་སུམ་དུ་མཆོད་པ་དང་། མངོན་སུམ་མ་ ཡིན་པར་མཆོད་པ་དང་། བདག་གིས་བྱས་པའི་མཆོད་པ་དང་། གཞན་བྱེད་དུ་བཅུག་པའི་ མཆོད་པ་དང་། (ན་བཟའ་དང་ཞལ་ཟས་སོགས་)རྙེད་པ་དང་བཀུར་སྟིའི་མཆོད་པ་དང་། (མོས་པ་དྲག་ པོས་བྱང་ཆུབ་ཆེན་པོར་བསྔོ་བ་)རྒྱ་ཆེན་པོའི་མཆོད་པ་དང་། (མ་གུས་པ་དང་རྫས་ངན་པ་སོགས་མ་ཡིན་པ་)ཀུན་ ནས་ཉོན་མོངས་པ་ཅན་མ་ཡིན་པའི་མཆོད་པ་དང་། (ཆོ

【現代漢語翻譯】 諸佛讚歎，此乃成辦一切眾生暫時與究竟利益，以及成辦利他之善妙方便。 成為殊勝道之理：攝與將攝，以及何者現正攝，彼等皆如是，此乃成熟有情之道。過去諸佛與菩薩已攝無量眷屬，未來將攝，以及何者現正攝者，彼等皆以如是之攝事物而攝持成熟，因此，此四者乃是令有情成熟之唯一清凈道。 彼等之義攝要：如是恒常不著受用之智，寂靜調伏勤奮之度彼岸處，不分別有境相，彼乃攝集有情眾。如前所說之理，以佈施恒常不著受用之智，以持戒令三門一切罪行寂靜，以忍辱調伏一切嗔恚，以精進于善法精進之度彼岸，以禪定令心一境性而住，以智慧不分別內有情與外境之相，主要以自利而圓滿六度之菩薩，乃以利他之四攝事物攝集有情眾並令其成熟，乃具足二利圓滿之功德。如是已宣說攝持度彼岸之品矣。༈ །། ༈ 特別是增上福德之業。 特別是增上福德之業，于《菩薩地》中雲：『供養與依止善知識，以及無量是最後。』其中，何為菩薩對如來之供養？當知有十種：(形象)對身像之供養，對佛塔之供養，(彼等亦)現前供養，非現前供養，自作之供養，令他作之供養，(衣物與食物等)利養與恭敬之供養，(以猛利慾樂迴向大菩提)廣大之供養，(非不恭敬與劣質物品等)非一切煩惱之供養，(法

【English Translation】 The Buddhas praised that this is a good method to accomplish all the temporary and ultimate benefits of all beings, and to accomplish the benefit of others. How it becomes the supreme path: gathering and will gather, and those who are gathering now, all of them are like that, this is the path to mature sentient beings. Buddhas and Bodhisattvas in the past have gathered immeasurable retinues, and will gather in the future, and those who are gathering now, all of them gather and mature through such gathering objects, therefore, these four are the pure single path for sentient beings to mature. The meaning of these is summarized: Thus, constantly without attachment to enjoyment, the wisdom, the master of the other shore of peaceful discipline and diligence, not discriminating the characteristics of existence, that is what gathers sentient beings. As mentioned before, with generosity, constantly without attachment to enjoyment, with morality, all the misdeeds of the three doors are pacified, with patience, all anger is tamed, with diligence, diligence in virtue is the perfection, with meditation, the mind dwells in one-pointedness, with wisdom, not discriminating the characteristics of inner existence and outer realms, mainly for one's own benefit, the Bodhisattva who perfects the six perfections is the one who gathers and matures the assembly of sentient beings with the four objects of gathering for the benefit of others, possessing the qualities of perfect benefit for both oneself and others. Thus, the chapter on the perfections that are held has been completely explained. ༈ །། ༈ Especially the actions that increase merit. Especially the actions that increase merit, in the Bodhisattva-bhumi it says: 'Offering and relying on spiritual friends, and the immeasurable is the last.' Among them, what is the offering of a Bodhisattva to the Tathagata? It should be known in ten ways: offering to the (form) body, offering to the stupa, (and also) offering directly, offering indirectly, offering done by oneself, offering caused to be done by others, offering of (clothing and food, etc.) gain and respect, (dedicating to great enlightenment with strong aspiration) vast offering, (not disrespectful and inferior items, etc.) offering that is not completely afflicted, (Dharma

---

ས་ཉམས་སུ་ལེན་པ་)སྒྲུབ་པའི་མཆོད་པའོ། ། ཞེས་པ་རྣམས་རྒྱས་པར་བཤད་པའི་རྗེས་སུ་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་མཆོད་པ་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་ དུ་ཆོས་ལ་མཆོད་པ་དང་། དགེ་འདུན་ལ་མཆོད་པ་ཡང་དེ་འདྲ་བར་ཅི་རིགས་པར་རིག་པར་ བྱའོ་ཞེས་གསུངས་ལ། བཤེས་གཉེན་བསྟེན་ཚུལ་ཡང་དགེ་བའི་བཤེས་གཉེན་གྱི་ཡོན་ཏན་ 4-453 གྱི་དབྱེ་བ་དང་། དེ་ལ་དད་པར་བྱ་བ་དང་། དེས་རྗེས་སུ་འཛིན་ཚུལ་དང་། དེ་ཉིད་གུས་ པས་མཆོད་ཚུལ་ལ་སོགས་པ་རྒྱ་ཆེར་གསུངས་ཤིང་། ཚད་མེད་པ་བཞིའང་སེམས་ཅན་ལ་ དམིགས་པ་དང་། ཆོས་ལ་དམིགས་པ་དང་། དམིགས་པ་མེད་པ་ལ་དམིགས་པ་ལ་སོགས་ པས་རྒྱས་པར་གསུངས་སོ། ། འདིར་ཡང་དེ་རྣམས་རྒྱས་པར་བཤད་པ་དང་། ཆེ་བའི་སྒོ་ནས་བསྡུ་བ་གཉིས་ལས་དང་ པོ་ལའང་། སངས་རྒྱས་མཆོད་ཚུལ། བཤེས་གཉེན་བསྟེན་ཚུལ། ཚད་མེད་བསྒྲུབ་ཚུལ་ལོ། ། ༈ སངས་རྒྱས་མཆོད་ཚུལ། དང་པོ་ལ་མཆོད་པའི་རྣམ་དབྱེ་རྒྱས་བཤད། བསྡུས་པའི་དོན་གྱིས་བསྟན་པ། དུས་ལ་ སོགས་པའི་རྣམ་དབྱེ། མཆོག་ཏུ་འགྱུར་ཚུལ་བསྟན་པའོ། ། རྒྱས་བཤད་ནི་དོན་བསྡུ་དང་མཐུན་པར་དོན་བརྒྱད་ཀྱིས་རིམ་པ་ལྟར་འཆད་པའི་ དང་པོ་(རྒྱུ་མཚན་ཡོངས་བསྔོ་དངོས་པོ་བརྟེན་)བཞི་ནི། རབ་དང་སེམས་དང་ལྡན་པ་ཡིས། ། ཚོགས་གཉིས་རྫོགས་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར། །གོས་ལ་སོགས་པས་སངས་ རྒྱས་ལ། །མངོན་སུམ་མངོན་སུམ་མིན་པར་མཆོད། །དེ་ཡང་མཆོད་པ་ལ་ འཇུག་པའི་རྒྱུ་མཚན་ནི་སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཡོན་ཏན་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་དང་ ལྡན་པའོ། །ཞེས་རབ་ཏུ་དང་བའི་དད་པའི་སེམས་དང་ལྡན་པ་ཡིས་གང་གི་ཆེད་དུ་ཡོངས་ སུ་བསྔོ་བ་ནི། རང་གཞན་གྱི་རྒྱུད་ལ་བསོད་ནམས་དང་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་ཚོགས་གཉིས་ཡོངས་ སུ་རྫོགས་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར་དུ། མཆོད་པའི་དངོས་པོ་ནི་གོས་དང་རྒྱན་དང་ལྷུང་བཟེད་དང་ ཞལ་ཟས་དང་གདུགས་དང་རྒྱལ་མཚན་ལ་སོགས་པ་རྣམས་ཀྱིས་མཆོད་ཡུལ་ལམ་རྟེན་ནི། སངས་རྒྱས་དང་དེའི་སྐུ་གཟུགས་དང་མཆོད་རྟེན་མངོན་སུམ་དུ་གྱུར་པ་དང་། མངོན་སུམ་ མིན་པར་ལྐོག་ཏུ་གྱུར་པའམ། ཡང་ན་སངས་རྒྱས་ཞལ་བཞུགས་པ་མངོན་སུམ་དང་། མྱ་ངན་ ལས་འདས་པ་ལྐོག་ཏུ་གྱུར་པ་ལ་གུས་པས་མཆོད་པའོ། ། 4-454 དེ་ནས་(རྒྱུ་དང་ཡེ་ཤེས་)གཉིས་ནི། སངས་རྒྱས་འབྱུང་བ་དོན་ཡོད་པར། །སྨོན་ པ་དང་ནི་ལྡན་པ་དང་། །གསུམ་པོ་དམིགས་པར་མི་བྱེད་པ། །སངས་ རྒྱས་མཆོད་པ་རྫོགས་པ་ཡིན། །མཆོད་པ་བྱེད་པའི་རྒྱུ་ནི་བདག་ཉིད་ཚེ་རབས་ ཐམས་ཅད་དུ་སངས་རྒྱས་འབྱུང་བ་མཐོང་ཞིང་དེ་དག་མཆོད་པའི་སྒོ་ནས་དོན་ཡོད་པ་དང་མི་ འབྲལ་བར་གྱུར་ཅིག ཅེས་སྔོན་སྨོན་ལམ་རྣམ་པར་དག་པ་བཏབ་པ་དང་ནི་ལྡན་པ་ལས་ བྱུང་བ་དང་། རྣམ་པར་མི་རྟོག་པའི་ཡེ་ཤེས་ཀྱིས་ཟིན་པ་ནི། མཆོད་པར་བྱ་བའི་ཡུལ་དང་། མཆོད་པ་བྱེད་པ་པོ་དང་།

【現代漢語翻譯】 以地為修行處）的供養。' 以上詳細解釋之後，如來如何被供養， 同樣，僧團的供養也應如是理解。 他還說，親近善知識的方式包括善知識的功德 4-453 的分類，以及如何對其產生信仰，他如何引導我們，以及如何以恭敬心供養他等等，這些都得到了廣泛的闡述。四無量心也通過緣眾生、緣法和緣無所緣等方式得到了詳細的闡述。 這裡也將詳細解釋這些內容，並從大的方面進行總結。首先是供養佛陀的方式、親近善知識的方式和修持四無量心的方式。 供養佛陀的方式 首先，詳細解釋供養的分類，用總結性的意義來展示，時間的分類，以及展示如何轉變為殊勝。 詳細的解釋與總結性的意義相一致，按照八個方面依次闡述，首先是（原因、完全奉獻、事物、所依）：'以歡喜和心， 爲了圓滿二資糧，用衣服等供養，佛陀，顯現和非顯現。'也就是說，進入供養的原因是佛陀世尊具足圓滿的功德。 因此，以極度歡喜的信心，爲了什麼而完全奉獻呢？爲了使自他相續中的福德和智慧二資糧得以圓滿。供養的事物是衣服、飾品、缽、食物、傘和幢幡等。供養的對境或所依是佛陀和他的身像以及佛塔，顯現的和非顯現的，或者佛陀在世是顯現的，涅槃是非顯現的，以恭敬心供養。 4-454 然後是（原因和智慧）二者：'愿佛陀的出現有意義，具足願望和，三者不執著為目標，供養佛陀即圓滿。'供養的原因是愿我生生世世都能見到佛陀的出現，並通過供養他們而變得有意義且不分離，因此，從清凈的願望中產生，並被不分別的智慧所攝持，即供養的對境，供養者，

【English Translation】 Offering by taking the earth as a practice place).' After explaining these in detail, just as the Thus-Gone-One is offered, similarly, the offering to the Sangha should also be understood accordingly. He also said that the way to rely on a spiritual friend includes the distinctions of the qualities of a virtuous spiritual friend, 4-453 and how to have faith in him, how he guides us, and how to offer him with respect, etc., which are extensively explained. The four immeasurables are also extensively explained by focusing on sentient beings, focusing on the Dharma, and focusing on the non-focused, etc. Here, too, these will be explained in detail, and summarized from a broad perspective. First, there are the ways to offer to the Buddha, the ways to rely on a spiritual friend, and the ways to practice the four immeasurables. Ways to Offer to the Buddha First, explain the distinctions of offerings in detail, show it with a summary meaning, the distinctions of time, etc., and show how to transform into the supreme. The detailed explanation is consistent with the summary meaning, explaining in order according to eight aspects, the first of which is (reason, complete dedication, object, basis): 'With joy and mind, in order to perfect the two accumulations, offer with clothes, etc., to the Buddha, manifest and non-manifest.' That is, the reason for engaging in offering is that the Buddha, the Bhagavan, is endowed with perfect qualities. Therefore, with a mind of extreme joy and faith, for what is completely dedicated? In order to perfect the two accumulations of merit and wisdom in the self and others' continuums. The objects of offering are clothes, ornaments, bowls, food, umbrellas, and banners, etc. The object or basis of offering is the Buddha and his images and stupas, manifest and non-manifest, or the Buddha being alive is manifest, and passing into Nirvana is non-manifest, offering with respect. 4-454 Then there are (reason and wisdom) two: 'May the Buddha's appearance be meaningful, endowed with wishes and, the three are not fixated as objects, offering to the Buddha is complete.' The reason for offering is that I may see the Buddha's appearance in all lifetimes and become meaningful and inseparable through offering them, therefore, arising from pure aspirations and being seized by non-discriminating wisdom, that is, the object of offering, the offerer,

---

མཆོད་པའི་ཡོད་བྱད་སྟེ་འཁོར་གསུམ་པོ་རྣམས་སུ་དམིགས་པར་ མི་བྱེད་པའི་སྒོ་ནས་སངས་རྒྱས་མཆོད་པ་ལམ་དུ་འགྱུར་ཞིང་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པ་ཡིན་ནོ། ། (ཞིང་དང་གནས་)ཕྱི་མ་གཉིས་ནི། སེམས་ཅན་རྣམས་ནི་ཚད་མེད་པ། །ཡོངས་ སུ་སྨིན་པར་བྱེད་པ་གཞན། །རྫས་དང་སེམས་ཀྱི་སྒོ་ནས་གཞན། །མོས་ པ་དང་ནི་སྨོན་པ་དང་། །ཕན་པར་བྱ་བའི་ཞིང་ནི་སེམས་ཅན་རྣམས་ནི་ཚད་མེད་པ་ དག་སྟེ། དེ་རྣམས་སངས་རྒྱས་མཆོད་པ་ལ་སྦྱར་ནས་ཀུན་གཞིའི་རྣམ་ཤེས་ལ་བསོད་ནམས་ ཀྱི་ཚོགས་ཀྱི་ས་བོན་བཏབ་པས་རྒྱུད་ཡོངས་སུ་སྨིན་པར་བྱེད་པ་སྟེ་སྔ་མ་རྣམས་ལས་གཞན་ ཡིན་ནོ། །གང་ལ་བརྟེན་པའི་གནས་ནི་གཉིས་ལས། དང་པོ་རྫས་ལ་བརྟེན་པ་དང་གོས་དང་ རྒྱན་དང་ཞལ་ཟས་ལ་སོགས་པའི་མཆོད་པ་དང་། གཉིས་པ་སེམས་ལ་བརྟེན་པ་ཉིད་ཀྱི་སྒོ་ ནས་མཆོད་པའི་ཁྱད་པར་གཞན་ཡང་སྔར་བཤད་པ་ལྟར་མཆོད་པ་སྟོན་པའི་ཐེག་ཆེན་གྱི་ ཆོས་ལ་མོས་པ་དང་རོ་མྱང་བ་དང་རྗེས་སུ་ཡི་རང་བ་དང་མངོན་པར་དགའ་བ་ཡིད་ལ་བྱེད་ པ་ལ་སོགས་པ་དང་ནི་བྱང་ཆུབ་ཏུ་སེམས་བསྐྱེད་ཅིང་སྨོན་ལམ་བཏབ་པའི་སྒོ་ནས་མཆོད་པ་ དང་། དེ་བཞིན་དུ། བརྩེ་དང་བཟོད་པ་དག་དང་ནི། །ཡང་དག་སྤྱོད་པའི་སྒོ་ དང་ནི། །གཞི་ལ་གཏདོ་དང་རྟོགས་པ་དང་། །གྲོལ་དང་དེ་བཞིན་ཉིད་ 4-455 ཀྱིས་གཞན། །སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་སྡུག་བསྔལ་དང་བྲལ་བར་འདོད་པའི་སྙིང་བརྩེ་ བ་ལ་བརྟེན་ནས་སངས་རྒྱས་མཆོད་པ་དང་། དཀའ་སྤྱད་ཀྱི་སྡུག་བསྔལ་ལ་ཇི་མི་སྙམ་པའི་ བཟོད་པ་ལ་བརྟེན་ནས་མཆོད་པ་དག་དང་ནི་སྦྱོར་བ་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་དྲུག་ལ་ཡང་དག་པར་ སྤྱོད་པའི་སྒོ་ནས་མཆོད་པ་དང་། དེ་བཞིན་དུ་ནི་ཚུལ་བཞིན་ཡིད་ལ་བྱེད་པའི་སྒོ་ནས་ཕྱིན་ ཅི་མ་ལོག་པར་གཞི་ཆོས་ཉིད་དེ་བཞིན་ཉིད་ལ་སེམས་གཏོད་པའི་སྒོ་ནས་མཆོད་པ་དང་། མཐོང་ལམ་དུ་ཡང་དག་པའི་ལྟ་བས་གཞི་ཡང་དག་པའི་ལྟ་བ་བཞིན་དུ་རྟོགས་པའི་སྒོ་ནས་ མཆོད་པ་དང་། ཉན་ཐོས་པ་རྣམས་ཀྱིས་ཉོན་མོངས་པའི་སྒྲིབ་པ་ལས་རྣམ་པར་གྲོལ་བའི་ སྒོ་ནས་མཆོད་པ་དང་། ཐེག་ཆེན་པ་རྣམས་ཀྱི་དེ་བཞིན་ཉིད་དྲི་མ་དང་བྲལ་བར་གྱུར་པ་ཉིད་ ཀྱིས་བྱང་ཆུབ་ཆེན་པོ་ཐོབ་པ་ནི་སྔ་མ་རྣམས་ལས་གཞན་ཕྱོགས་བཅུའི་སངས་རྒྱས་རྣམས་ མཉེས་པར་བྱེད་པ་མཆོད་པ་ཐམས་ཅད་ཀྱི་མཆོག་ཏུ་གྱུར་པའོ། ། (གཉིས་པ་)བསྡུས་པའི་དོན་ནི། རྒྱུ་མཚན་དང་ནི་ཡོངས་བསྔོ་དང་། །དངོས་ དང་རྟེན་དང་རྒྱུ་དང་ནི། །ཡེ་ཤེས་དང་ནི་ཞིང་དག་དང་། །གནས་ཀྱི་ མཆོད་པ་རབ་བསྟན་པའོ། །མཆོད་པ་ལ་འཇུག་པའི་རྒྱུ་མཚན་དང་ནི་གང་གི་ཆེད་ དུ་ཡོངས་སུ་བསྔོ་བ་དང་། མཆོད་རྫས་ཀྱི་དངོས་པོ་དང་མཆོད་ཡུལ་ལམ་རྟེན་དང་མཆོད་པ་ བྱེད་པའི་རྒྱུ་དང་ནི་ཡེ་ཤེས་ཀྱིས་ཟིན་པ་དང་། དེ་བཞིན་དུ་ནི་ཕན་པར་བྱ་བའི་ཞི

【現代漢語翻譯】 通過不執著于供養的三輪（供養者，供養物，接受者），供養佛陀就變成了道路，並且是圓滿的。 （田和處）後兩者是：眾生是無量的，完全成熟他們是不同的。通過物質和精神的方式是不同的。通過信仰和願望，以及利益的田地，眾生是無量的。將這些用於供養佛陀，在阿賴耶識上播下功德之聚的種子，使相續完全成熟，這與前者不同。所依賴的處所有兩種：第一種是依賴物質，如衣服、裝飾品和食物等供養；第二種是依賴精神，通過精神的方式供養的差別，如前所述，對宣說供養的大乘佛法生起信仰、品嚐其滋味、隨喜和歡喜、作意等等，以及發起菩提心並立下願望的方式來供養。同樣地：通過慈愛和忍耐，以及正確行為的方式，將心安住于基上，通過證悟和解脫，以及真如來供養。通過希望一切眾生遠離痛苦的慈愛來供養佛陀，通過不顧苦行的痛苦的忍耐來供養，以及通過正確地修行六度波羅蜜多的方式來供養。同樣地，通過如理作意的方式，將心不顛倒地安住于基——法性真如上，通過在見道中以正確的見地證悟基——正確的見地的方式來供養，通過聲聞乘從煩惱障中解脫的方式來供養，以及通過大乘的真如遠離垢染而獲得大菩提，這與前者不同，令十方諸佛歡喜，是所有供養中最殊勝的。 （第二）總結的意義是：原因和完全迴向，事物和所依以及原因，智慧和田地，處的供養被很好地闡述了。進入供養的原因，以及爲了誰而完全迴向，供養物的實物，供養的對境或所依，供養的原因，以及被智慧所攝持，同樣地，利益的田地

【English Translation】 By not fixating on the three circles (the giver, the offering, and the receiver) of offerings, offering to the Buddha becomes the path and is complete. The latter two (fields and places) are: Sentient beings are immeasurable, completely maturing them is different. Through material and mental means is different. Through faith and aspiration, and the field of benefiting, sentient beings are immeasurable. Applying these to offering to the Buddha, planting the seeds of the accumulation of merit on the Ālaya-vijñāna, causing the continuum to fully mature, is different from the former. There are two places to rely on: the first is relying on material things, such as offerings of clothing, ornaments, and food; the second is relying on the mind, the difference in offering through mental means, as previously stated, generating faith in the Mahāyāna Dharma that teaches offering, tasting its flavor, rejoicing and delighting, contemplating, etc., and offering by generating Bodhicitta and making aspirations. Similarly: Through love and patience, and the way of right conduct, settling the mind on the basis, offering through realization and liberation, and suchness. Offering to the Buddha through love that wishes all sentient beings to be free from suffering, offering through patience that does not mind the suffering of asceticism, and offering through correctly practicing the six Pāramitās. Similarly, through the way of proper attention, settling the mind without inversion on the basis—the suchness of Dharma-nature, offering through realizing the basis—the correct view—with the correct view on the path of seeing, offering through the Śrāvakas』 liberation from the obscurations of afflictions, and the attainment of great Bodhi by the Mahāyāna's suchness being free from defilements, which is different from the former, pleasing the Buddhas of the ten directions, is the most supreme of all offerings. The summarized meaning (second) is: The reason and complete dedication, the object and basis, and the cause, wisdom and fields, the offering of places is well explained. The reason for entering into offering, and for whom it is completely dedicated, the actual object of the offering, the object or basis of the offering, the cause of the offering, and being grasped by wisdom, similarly, the field of benefiting

---

ང་དག་དང་ གནས་སམ་རྟེན་གྱི་སྒོ་ནས་མཆོད་པ་རབ་ཏུ་བསྟན་པའོ་ཞེས་པ་སྟེ། གོང་དུ་རྒྱས་བཤད་དང་ སྦྱར་ནས་བཤད་ཟིན་པ་ཉིད་དོ། ། (གསུམ་པ་)དུས་ལ་སོགས་པའི་རྣམ་དབྱེ་ནི། རྒྱུ་དང་འབྲས་བུ་ཉིད་དང་ནི། ། བདག་ཉིད་དང་ནི་གཞན་དག་དང་། །རྙེད་དང་བཀུར་སྟི་ཉིད་དང་ནི། ། སྒྲུབ་པའི་སྒོ་ནས་དེ་རྣམ་གཉིས། །རྒྱུ་ནི་འདས་པའི་དུས་ན་མཆོད་པ་བྱས་ཏེ་ས་ 4-456 བོན་རྒྱུད་ལ་བཞག་པ་དང་། འབྲས་བུ་ནི་དེ་ལ་བརྟེན་ནས་ད་ལྟར་གྱི་དུས་ན་མཆོད་པ་བྱེད་ བཞིན་པ་ཉིད་དང་ནི་ཡང་རྒྱུ་ད་ལྟ་མཆོད་པ་བྱས་པ་ལ་བརྟེན་ནས་འབྲས་བུ་མ་འོངས་པའི་ དུས་ན་མཆོད་པ་བྱེད་པར་འགྱུར་བ་སྟེ། རྒྱུ་འབྲས་ཀྱི་སྒོ་ནས་དུས་གསུམ་གྱི་དབྱེ་བ་དང་། ཕྱི་ནང་གིས་ཕྱེ་ན་བདག་ཉིད་ཀྱི་ལུས་འབུལ་བ་དང་ཆོས་ཉན་པ་དང་སེམས་པ་ལ་སོགས་པ་ རང་གིས་བྱེད་པ་ནང་གི་མཆོད་པ་དང་ནི་ཆོས་གོས་ལ་སོགས་པ་འབུལ་བ་དང་གཞན་དག་ བྱེད་དུ་བཅུག་པ་ཕྱིའི་མཆོད་པ་དང་། ཕྲ་རགས་ཀྱིས་ཕྱེ་ན་རྙེད་པ་ཡོན་འབུལ་བ་ལ་སོགས་ པ་དང་བཀུར་སྟི། ཕྱག་འཚལ་བ་ལ་སོགས་པ་རགས་པའི་མཆོད་པ་ཉིད་དང་ནི་བསླབ་པ་ གསུམ་ལ་ཚུལ་བཞིན་དུ་སློབ་པ་སྒྲུབ་པའི་མཆོད་པ་ནི་ཕྲ་བའི་སྒོ་ནས་དེ་ལྟར་མཆོད་པ་རྣམ་ པ་གཉིས་དང་། དེ་བཞིན་དུ། མཆོད་པ་ཆུང་དང་ཆེན་པོ་སྟེ། །ང་རྒྱལ་བཅས་ དང་ང་རྒྱལ་མེད། །སྦྱོར་དང་འགྲོ་བ་ཉིད་དང་ནི། །སྨོན་པའི་སྒོ་ནས་ དེར་འདོད་དོ། །མཆོག་དམན་གྱིས་ཕྱེ་ན་བསམ་པ་དང་མཆོད་པའི་རྫས་དམན་པ་ནི་ཆུང་ བའི་མཆོད་པ་དང་། དེ་དག་རྒྱ་ཆེན་པོ་དང་ལྡན་པ་ནི་གྱ་ནོམ་པའི་མཆོད་པ་སྟེ། ཡང་འཁོར་ གསུམ་དུ་རྣམ་པར་རྟོག་པའི་ང་རྒྱལ་དང་བཅས་པ་ནི་དམན་པའི་མཆོད་པ་དང་། འཁོར་ གསུམ་དུ་རྣམ་པར་མི་རྟོག་པའི་ཡེ་ཤེས་ཀྱིས་ཟིན་པ་ང་རྒྱལ་མེད་པ་ནི་གྱ་ནོམ་པའི་མཆོད་པ་ དང་། ཉེ་རིང་གིས་ཕྱེ་ན་དུས་གཞན་མ་འོངས་པ་ན་སྦྱོར་བ་ནི་རིང་བ་དང་། ད་ལྟ་ཉིད་དུ་སྦྱོར་ བ་ནི་ཉེ་བ་དང་། འགྲོ་བ་རྣམ་པར་ཆད་པ་ཚེ་རབས་མང་པོའི་ཕྱི་ནས་བྱེད་པ་ནི་རིང་བ་དང་། ཚེ་ཕྱི་མ་ཁོ་ན་ལ་དེ་མ་ཐག་བྱེད་པ་ནི་ཉེ་བ་ཉིད་དང་ནི་ཡང་མཆོད་པ་གང་ཞིག་ཚེ་ཕྱི་མ་ལ་བྱ་ བར་སྨོན་ལམ་འདེབས་པ་ནི་རིང་བ་དང་། ཚེ་འདི་ཉིད་ལ་བྱ་བར་སྨོན་ལམ་འདེབས་པའི་སྒོ་ ནས་ནི་ཉེ་བའི་མཆོད་པ་དེར་འདོད་དོ། ། (བཞི་པ་)མཆོག་ཏུ་འགྱུར་ཚུལ་ནི། རང་གི་སེམས་ཀྱིས་སངས་རྒྱས་རྣམས་ 4-457 མཆོད་པ། །ཆོས་ལ་མསོ་དང་བསམ་དང་དབང་འབྱོར་དང་། །རྣམ་པར་ མི་རྟོག་ཐབས་ཡོངས་བཟུང་བ་དང་། །ཀུན་དང་དོན་གཅིག་ཉིད་ལ་ འཇུག་པས་མཆོག །བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་ཀྱི་རང་གི་སེམས་ཀྱིས་སངས་རྒྱས་ རྣམས་མཆོད་པ་དེ་ནི་དོན་རྣམ་པ་ལྔའི་སྒོ་ནས་གཞན་ལས་ཁྱད་པར་དུ་འཕགས་ཤིང་མཆོག་ ཏུ་གྱུར་པ་ཡིན

【現代漢語翻譯】 我（指作者）認為，從處所或所依的角度來詳細闡述供養，這與前面詳細解釋的內容是相符的。 （第三部分）從時間等角度進行區分： 『因和果，自性和他性，獲得和尊敬，通過修行的方式，可以分為兩種。』 因是指在過去的時間裡進行供養，並將種子留在心識中；果是指依賴於此，在現在的時間裡進行供養；或者，因是指現在進行供養，果是指依賴於此，在未來的時間裡將會進行供養。這是從因果的角度來區分過去、現在和未來三種時間。 如果從內外來區分，自己供養身體、聽聞佛法和思考佛法等自己所做的事情是內在的供養；供養法衣等物品和讓他人去做是外在的供養。如果從粗細來區分，供養財物等獲得的物品和尊敬，如頂禮等是粗大的供養；如理如實地學習三學是修行的供養，屬於精細的供養。因此，供養可以分為這兩種。 同樣地：『供養有小和大，有我慢和無我慢，結合和趨近，以及從發願的角度來理解。』 如果從好壞來區分，心念和供養的物品低劣的是小的供養；這些東西非常豐富的是盛大的供養。此外，伴隨著對三輪（能供者、所供物、受供者）的分別唸的我慢是低劣的供養；被不分別三輪的智慧所攝持的無我慢是盛大的供養。 如果從遠近來區分，在未來的時間裡結合是遙遠的供養；現在就結合是親近的供養。趨近於斷絕，在許多世之後才做是遙遠的供養；僅僅在來世立即去做是親近的供養。此外，對於任何希望在來世進行的供養而發願是遙遠的供養；對於希望在此生進行的供養而發願，這被認為是親近的供養。 （第四部分）如何成為殊勝： 『以自心供養諸佛，於法有欲、有思、有自在、不分別、善巧方便、總持及入於一義，是為殊勝。』 菩薩們以自己的心來供養諸佛，這通過五個方面的意義，比其他的供養更為殊勝和卓越。

【English Translation】 I (the author) think that elaborating on the offering from the perspective of place or basis is consistent with the detailed explanation above. (Part 3) Distinguishing from the perspective of time, etc.: 'Cause and effect, self and other, attainment and respect, through the means of practice, can be divided into two types.' Cause refers to making offerings in the past and leaving the seeds in the mindstream; effect refers to relying on this and making offerings in the present; or, cause refers to making offerings now, and effect refers to relying on this, offerings will be made in the future. This is distinguishing the three times of past, present, and future from the perspective of cause and effect. If distinguishing from inner and outer, offering one's own body, listening to the Dharma, and contemplating the Dharma, etc., which one does oneself, are inner offerings; offering robes and other items and having others do it are outer offerings. If distinguishing from coarse and fine, offering wealth and other attained items and respect, such as prostrations, are coarse offerings; properly and truly learning the three trainings is the offering of practice, belonging to fine offerings. Therefore, offerings can be divided into these two types. Similarly: 'Offerings are small and great, with arrogance and without arrogance, conjunction and approach, and understood from the perspective of aspiration.' If distinguishing from good and bad, thoughts and offerings that are inferior are small offerings; those that are very abundant are grand offerings. Furthermore, arrogance accompanied by the conceptualization of the three wheels (giver, object of offering, recipient) is an inferior offering; non-arrogance held by the wisdom that does not conceptualize the three wheels is a grand offering. If distinguishing from near and far, conjunction in the future is a distant offering; conjunction now is a near offering. Approaching severance, doing it after many lifetimes is a distant offering; doing it immediately only in the next life is a near offering. Furthermore, aspiring for any offering that one wishes to make in the next life is a distant offering; aspiring to make offerings in this life is considered a near offering. (Part 4) How to become supreme: 'Offering to the Buddhas with one's own mind, having desire, thought, freedom, non-discrimination, skillful means, total retention, and entering into the one meaning with respect to the Dharma, is supreme.' Bodhisattvas offering to the Buddhas with their own minds, through the meaning of these five aspects, is more excellent and supreme than other offerings.

---

་ཏེ། སྔར་བསྟན་པ་ལྟར་མཆོད་པ་དང་ལྡན་པའི་ཐེག་ཆེན་གྱི་ཆོས་ལ་ལྷག་པར་ མོས་པ་དང་། ཡོན་ཏན་དུ་བལྟ་བའི་སྒོ་ནས་རོ་མྱང་བ་ལ་སོགས་པའི་བསམ་པ་དང་། ནམ་ མཁའ་མཛོད་ལ་སོགས་པའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་ལ་དབང་འབྱོར་པ་དང་། འཁོར་གསུམ་དུ་རྣམ་ པར་མི་རྟོག་པའི་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་ཐབས་ལ་མཁས་པས་ཡོངས་སུ་བཟུང་བ་དང་། ས་བརྒྱད་པ་ ཡན་ཆད་དུ་དོན་ཐམས་ཅད་འདྲེས་པ་དང་ཉེ་བར་འདྲེས་པའི་ཕྱིར་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ ཆེན་པོ་ཀུན་དང་དོན་གཅིག་ཉིད་ལ་འཇུག་པས་མཆོག་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། ། ༈ བཤེས་གཉེན་བསྟེན་ཚུལ། བཤེས་གཉེན་བསྟེན་ཚུལ་ལ་བསྟེན་པ་མདོར་བསྟན། དེའི་རྒྱས་བཤད། རྣམ་པའི་དབྱེ་ བ། མཆོག་ཏུ་འགྱུར་ཚུལ་ལོ། ། དང་པོ་ནི། བསྟེན་པ་རྟེན་དང་གཞི་དང་ནི། །རྒྱུ་མཚན་དང་ནི་ཡོངས་ བསྔོ་དང་། །རྒྱུ་དང་ཡེ་ཤེས་ཞིང་དག་དང་། །གནས་ཀྱི་སྒོ་ནས་རབ་ཏུ་ བསྟན། །བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་གྲོགས་དགེ་བའི་བཤེས་གཉེན་བསྟེན་པའི་ཚུལ་ནི་ རྟེན་གྱི་གང་ཟག་གི་མཚན་ཉིད་དང་། དེ་མཉེས་པར་བྱེད་པའི་གཞིའམ་དངོས་པོ་དང་ནི་དེ་ བསྟེན་དགོས་པའི་རྒྱུ་མཚན་དང་ནི། དེའང་གང་གི་ཆེད་དུ་ཡོངས་སུ་བསྔོ་བ་དང་། དེ་མཉེས་ པར་བྱེད་པའི་རྒྱུ་དང་ཡེ་ཤེས་གང་གིས་ཡོངས་སུ་ཟིན་པ་དང་། གང་ལ་ཕན་པར་བྱ་བའི་ཞིང་ དག་དང་། བསྟེན་པའི་གནས་སམ་གཞི་སྟེ་དོན་བརྒྱད་ཀྱི་སྒོ་ནས་རབ་ཏུ་བསྟན་པའོ། ། དེ་དག་རིམ་པ་ལྟར་སྦྱར་ཏེ་རྒྱས་པར་བཤད་པ་ལ། (བརྒྱད་ལས་དང་པོ་)རྟེན་ནི། བཤེས་ 4-458 གཉེན་དུལ་བ་ཞི་བ་ཉེར་ཞི་བ། །ཡོན་ཏན་ལྷག་པ་བརྩོན་བཅས་ལུང་ གིས་ཕྱུག །དེ་ཉིད་རབ་ཏུ་རྟོགས་པ་སྨྲ་མཁས་ལྡན། །བརྩེ་བས་བདག་ ཉིད་སྐྱོ་བ་སྤངས་ལ་བརྟེན། །དགེ་བའི་བཤེས་གཉེན་མཚན་ཉིད་བཅུ་དང་ལྡན་པ་ སྟེ། ལྷག་པ་ཚུལ་ཁྲིམས་དང་ལྡན་པས་དབང་པོ་དུལ་བ་དང་། ཏིང་ངེ་འཛིན་དང་ལྡན་པས་ སེམས་ནང་དུ་ཞི་བར་གནས་ཤིང་། ཤེས་རབ་དང་ལྡན་པས་ཉོན་མོངས་པ་ཉེ་བར་ཞི་བ་སྟེ་ བསླབ་པ་རིན་པོ་ཆེ་གསུམ་ལ་གནས་པ་དང་། སློབ་མ་བས་ཡོན་ཏན་ཆུང་བའམ་མཉམ་པ་མ་ ཡིན་པས་ལུང་དང་རྟོགས་པའི་ཡོན་ཏན་ལྷག་པ་དང་ལྡན་པ་དང་། ཡོན་ཏན་གྱིས་གཞན་ལ་ ཕན་འདོགས་པ་ལ་གཡེལ་བ་མ་ཡིན་པར་རབ་དུ་བརྩོན་པ་དང་བཅས་པ་དང་། ཐོས་པ་ཉུང་ ངུ་མ་ཡིན་པར་རྒྱ་ཆེན་པོ་དང་ལྡན་པས་ལུང་གིས་ཕྱུག་པ་དང་། ལུང་གི་ཚིག་ཙམ་ལ་མ་ཞེན་ པར་ཟབ་མོའི་དོན་གྱི་དེ་ཁོ་ན་ཉིད་མངོན་སུམ་མམ་སྤྱིའི་ཚུལ་གྱིས་རབ་ཏུ་རྟོགས་པ་དང་། རང་གིས་རྟོགས་པ་ལྟར་གདུལ་བྱ་དང་འཚམ་པར་སྨྲ་མཁས་པ་དང་ལྡན་པ་དང་། དེའང་ཟང་ ཟིང་ལ་མི་ལྟ་བར་བརྩེ་བའི་བདག་ཉིད་ཀྱིས་སྟོན་པ་དང་། དེའང་ལན་རེ་ཙམ་མ་ཡིན་པར་ རྟག་ཏུ་ཆོས་སྟོན་པས་སྐྱོ་བ་སྤངས་པ་སྟེ་དེ་ལྟ་བུའི་གང་ཟག་དམ་པ་ལ་བརྟེན་པར་བྱའོ། །

【現代漢語翻譯】 因此，如同先前所說，對於具備供養的大乘佛法，要特別地信奉和以看待功德的心態去體驗，以及通達如虛空藏（梵文：Ākāśagarbha）等三摩地，並且精通於不分別三輪的智慧方便，因為從第八地以上，一切意義都混合和接近混合，所以與一切大菩薩的意義融為一體，因此是最殊勝的。 如何依止善知識： 依止善知識的方法，可分為：簡述依止、詳細解釋、分類差別、如何轉為殊勝。 首先是簡述：依止從所依、基礎、原因、完全迴向、因和智慧的領域以及處所等方面來闡述。菩薩們依止善知識的方法，是從所依之人的特徵，以及使他歡喜的基礎或事物，以及必須依止的原因，以及爲了什麼而完全迴向，以及以什麼因和智慧來完全掌握，以及利益眾生的領域，以及依止的處所或基礎這八個方面來闡述的。 接下來是依次詳細解釋這八個方面：（八個中的第一個）所依之人：善知識應調伏、寂靜、極寂靜，具備超勝功德且精進，通曉聖教，能徹底領悟真諦，善於言辭，以慈悲為懷且不厭倦。善知識應具備十個特點：具足增上戒學，因此調伏諸根；具足三摩地，因此內心寂靜；具足智慧，因此煩惱止息，即安住於三學；不小於或等於弟子的功德，因此具備超勝的證悟功德；不懈怠於以功德利益他人，因此精進；不寡聞，因此通曉聖教；不執著于文字，因此能現量或總的領悟甚深之義；能契合所化眾生地善巧說法；不貪圖利養，因此以慈悲為懷；不只一次說法，因此恒常說法而不厭倦，應當依止這樣的聖者。

【English Translation】 Therefore, as previously stated, one should have particular faith in the Mahāyāna Dharma, which possesses offerings, and experience it with the intention of viewing it as a merit, and master samādhis such as Ākāśagarbha (Treasure of Space), and be skilled in the means of wisdom that does not discriminate the three spheres, because from the eighth bhūmi onwards, all meanings are mixed and close to being mixed, therefore, one enters into the same meaning as all great Bodhisattvas, and therefore it is supreme. How to Rely on a Spiritual Friend: The method of relying on a spiritual friend can be divided into: a brief statement of reliance, a detailed explanation of it, a classification of differences, and how to transform it into excellence. First is the brief statement: Reliance is thoroughly explained from the aspects of the object of reliance, the basis, the reason, the complete dedication, the field of cause and wisdom, and the place. The way Bodhisattvas rely on a spiritual friend is explained thoroughly through eight aspects: the qualities of the person to rely on, the basis or object that pleases him, the reason for relying on him, what one dedicates entirely for that purpose, what cause and wisdom one is fully possessed of, the field for benefiting others, and the place or basis of reliance. Next is the detailed explanation of these eight aspects in order: (The first of the eight) The object of reliance: A spiritual friend should be disciplined, peaceful, and thoroughly peaceful, possess superior qualities and be diligent, be rich in Agama (scripture), thoroughly realize the truth, be skilled in speech, be compassionate, and be free from discouragement. A spiritual friend should possess ten qualities: possessing superior discipline, thus subduing the senses; possessing samādhi, thus abiding peacefully within; possessing wisdom, thus pacifying the afflictions, i.e., abiding in the three jewels of training; not being lesser or equal to the disciple's qualities, thus possessing superior qualities of realization; not being distracted from benefiting others with qualities, thus being diligent; not being of little learning, thus being rich in Agama; not being attached only to the words of the scriptures, thus realizing the profound meaning directly or generally; being skilled in speaking in accordance with the disciples to be tamed; not looking at material gain, thus teaching with compassion; not teaching only once, thus always teaching the Dharma without discouragement, one should rely on such a holy person.

---

(གཉིས་པ་)གཞི་ནི། བཀུར་བསྟི་རྙེད་པ་དག་དང་རིམ་གྲོ་དང་། །བསྒྲུབ་ པའི་སྒོ་ནས་བཤེས་གཉེན་བསྟེན་པར་བྱ། །བཀུར་བསྟི་ཕྱག་འཚལ་བ་དང་ གདན་སྟོབ་པ་ལ་སོགས་པ་དང་། རྙེད་པ་ན་བཟའ་དང་ཞལ་ཟས་འབུལ་བ་ལ་སོགས་པ་ དག་དང་། རིམ་གྲོ་ཁྲུས་གསོལ་བ་ལ་སོགས་པ་དང་། དེས་ཇི་ལྟར་བསྟན་པའི་བཀའ་བཞིན་ དུ་བསྒྲུབ་པའི་བསྙེན་བཀུར་གྱི་སྒོ་ནས་དགེ་བའི་བཤེས་གཉེན་བསྟེན་པར་བྱའོ། ། (གསུམ་པ་)རྒྱུ་མཚན་ནི། བསྟེན་གཞི་དེ་བཞིན་བློ་ལྡན་ཆོས་ལ་ནི། །ཤེས་ བསམ་དུས་སུ་བགྲོད་པས་བཤེས་གཉེན་བགྲོད། །བསྟེན་གཞི་བཤད་མ་ཐག་ 4-459 པ་དེ་བཞིན་དུ་བློ་དང་ལྡན་པ་རྣམས་ཆོས་ལ་བགྲོད་པ་ནི་ཀླན་ཀ་བཙལ་བའི་ཕྱིར་འགྲོ་བ་མ་ ཡིན་གྱི། དམ་པའི་ཆོས་ཀྱི་དོན་ཀུན་ཤེས་པར་བྱ་བའི་བསམ་པས་འགྲོ་བ་དང་། ནང་དུ་ཡང་ དག་འཇོག་ལ་ཞུགས་པའི་དུས་སུ་འགྲོ་བ་མ་ཡིན་གྱི། ཆོས་གསུང་བའི་དུས་སུ་འགྲོ་བ་དང་། ང་རྒྱལ་དང་མ་གུས་པའི་སྤྱོད་ལམ་གྱིས་འགྲོ་བ་མ་ཡིན་གྱི། ང་རྒྱལ་མེད་ཅིང་གུས་པ་དང་ བཅས་ཏེ་བགྲོད་པས་དགེ་བའི་བཤེས་གཉེན་གྱི་སྤྱན་སྔར་བགྲོད་ཅིང་དམ་པའི་ཆོས་ཉམས་ སུ་ལེན་པའོ། ། (བཞི་པ་)ཡོངས་སུ་བསྔོ་བ་ནི། དེ་ནི་བསྙེན་བཀུར་རྙེད་ལ་འདོད་པ་མེད། ། བསྒྲུབ་པར་བྱ་ཕྱིར་དེ་ཡོངས་བསྔོ་བར་བྱེད། །བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་བཤེས་ གཉེན་བསྟེན་པ་དེ་ནི་བསྙེན་བཀུར་ལ་སོགས་པའི་རྙེད་པ་ལ་འདོད་པ་མེད་པས་དེའི་དོན་དུ་ མི་བསྔོའི། དགེ་བའི་བཤེས་གཉེན་གྱིས་ཇི་སྐད་བསྟན་པ་བཞིན་དུ་བསྒྲུབ་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར་ དེ་ཡོངས་སུ་བསྔོ་བར་བྱེད་པའོ། ། (ལྔ་པ་)རྒྱུ་ནི། བརྟན་པ་ཇི་སྐད་བསྟན་པ་བསྒྲུབ་པ་དེས། །དེ་ཡི་སེམས་ ནི་ཡང་དག་མགུ་བར་བྱེད། །བརྟན་པ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་དགེ་བའི་ བཤེས་གཉེན་གྱིས་དམ་པའི་ཆོས་ཇི་སྐད་བསྟན་པ་དེ་བཞིན་དུ་ལམ་ཟབ་མོ་བསྒྲུབ་ཅིང་ ཉམས་སུ་ལེན་པར་བྱེད་པ་དེས་སྐྱེས་བུ་དམ་པ་དེའི་སེམས་ནི་ཡང་དག་པར་མགུ་བར་བྱེད་ པའོ། ། (དྲུག་པ་)ཡེ་ཤེས་ནི། ཐེག་པ་གསུམ་ལ་མཁས་པར་བློས་རྟོགས་ནས། ། རང་གི་ཐེག་པ་བསྒྲུབ་པར་བྱ་ཕྱིར་འབད། །གནས་སྐབས་སུ་ཐེག་པ་གསུམ་ པོ་ཐམས་ཅད་ལ་མཁས་པར་བློས་རྟོགས་པར་བྱས་ནས་མཐར་ཐུག་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ རང་གི་ཐེག་པ་ཆེན་པོའི་ལམ་བསྒྲུབ་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར་འབད་པར་བྱེད་པའོ། ། 4-460 (བདུན་པ་)ཞིང་ནི། སེམས་ཅན་ཚད་མེད་ཡོངས་སུ་སྨིན་ཕྱིར་དང་། །ཞིང་ དག་པ་ཡང་སྦྱང་བར་བྱ་བའི་ཕྱིར། །གང་ཞིག་གདུལ་བར་བྱ་བའི་ཞིང་སེམས་ ཅན་ཚད་མེད་པ་དེ་དག་ཡོངས་སུ་སྨིན་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར་དང་། གང་དུ་གདུལ་བར་བྱ་བའི་ ཞིང་ཁམས་རྣམ་པར་དག་པ་ཡང་ཡོངས་སུ་སྦྱང་བར་བྱ་བའི་ཕྱིར་ཏེ་སེམས་ཅན་དེ་དག་ཞིང་ ཁམས་དེར་གནས་ནས་དམ་པའི་ཆོས་ཐོས་པར་འག

【現代漢語翻譯】 （第二）基礎是：通過尊敬、供養和修行來依止善知識。尊敬包括頂禮、鋪設座位等；供養包括奉獻衣物、食物等；修行包括按照善知識的教導如法修行。通過這些恭敬承事的行為來依止善知識。 （第三）理由是：對於依止的對象，有智慧的人學習佛法，應當時時思考。依止善知識，不是爲了挑剔，而是爲了理解佛法的真諦；不是在禪定的時候去，而是在說法的時候去；不是以傲慢和不敬的行為去，而是以謙遜和恭敬的態度去。這樣才能在善知識面前學習佛法，並實踐它。 （第四）完全迴向是：不貪圖供養，爲了修行而回向。菩薩依止善知識，不是爲了貪圖供養，而是爲了按照善知識的教導如法修行，所以將一切功德迴向於此。 （第五）原因是：如教修行能使善知識心生歡喜。菩薩們按照善知識的教導，修持甚深之道，這樣能使善知識的心生起極大的歡喜。 （第六）智慧是：通達三乘，爲了修持自己的乘而努力。首先要通達三乘，然後爲了最終修持菩薩自己的大乘道而努力。 （第七）田地是：爲了使無量眾產生熟，爲了清凈佛土。爲了使無量無邊的有情眾產生熟，爲了清凈所化有情的國土，使他們在那裡聽聞佛法。

【English Translation】 (Second) The basis is: To rely on the spiritual friend through respect, offerings, and practice. Respect includes prostrations, providing seats, and so on; offerings include offering clothes, food, and so on; practice includes practicing according to the spiritual friend's teachings. One should rely on the virtuous spiritual friend through these acts of respectful service. (Third) The reason is: For those with intelligence who rely on the object of reliance, approaching the Dharma should be done with constant thought. Relying on the spiritual friend is not for the sake of finding fault, but for understanding the true meaning of the Dharma; not going during meditation, but going during the time of teaching; not going with arrogance and disrespect, but with humility and reverence. Only in this way can one learn the Dharma in the presence of the spiritual friend and practice it. (Fourth) The complete dedication is: Not desiring offerings, but dedicating for the sake of practice. A Bodhisattva relies on a spiritual friend not for the sake of desiring offerings, but to practice according to the spiritual friend's teachings, therefore dedicating all merit to this. (Fifth) The reason is: Practicing as taught makes the spiritual friend rejoice. Bodhisattvas, according to the teachings of the spiritual friend, cultivate the profound path, which makes the mind of the virtuous one greatly rejoice. (Sixth) Wisdom is: Mastering the three vehicles, striving to cultivate one's own vehicle. First, one must master the three vehicles, and then strive to ultimately cultivate the Bodhisattva's own Great Vehicle path. (Seventh) The field is: To fully ripen limitless sentient beings, and to purify the Buddha-field. In order to fully ripen limitless sentient beings, and to purify the realms where those to be tamed reside, so that they may hear the Dharma there.

---

ྱུར་བ་ལ་འཇོག་པའོ། ། (བརྒྱད་པ་) གནས་ནི། དེ་ཆོས་བགོ་སྐལ་ལ་སྤྱོད་ཡོན་ཏན་ལྡན། །བཤེས་ གཉེན་རབ་ཏུ་བསྟེན་བྱེད་ཟང་ཟིང་མིན། །གདུལ་བྱ་སྐལ་བ་དང་ལྡན་པ་དེ་ནི་ དམ་པའི་ཆོས་ཀྱི་བགོ་སྐལ་ལ་སྤྱོད་པ་ལ་གནས་ཤིང་བརྟེན་ནས་ཡོན་ཏན་དང་ལྡན་པའི་ བཤེས་གཉེན་རབ་ཏུ་བསྟེན་པར་བྱེད་པ་ཡིན་གྱི། ཟང་ཟིང་རྙེད་པ་དང་བཀུར་སྟིའི་བགོ་ སྐལ་ལ་སྤྱོད་པའི་དོན་དུ་ནི་གནས་ཤིང་བསྟེན་པ་མིན་ནོ། ། (སྤྱིའི་གསུམ་པ་)རྣམ་པའི་དབྱེ་བ་ནི། བློ་དང་ལྡན་པ་རྒྱུ་དང་འབྲས་བུ་དང་། ། ཆོས་སྒོ་རྗེས་འགྲོ་ཕྱི་དང་ཐོས་ཉན་དང་། །སེམས་ཀྱི་རྣལ་འབྱོར་ང་ རྒྱལ་བཅས་པ་དང་། །ང་རྒྱལ་མེད་ཡིད་ལྡན་པས་བཤེས་གཉེན་བསྟེན། ། བློ་དང་ལྡན་པ་རྣམས་ཀྱི་དགེ་བའི་བཤེས་གཉེན་བསྟེན་ཚུལ་གྱིས་ཕྱེ་ན། སྔར་བཤད་པ་ ལྟར་རྒྱུ་འདས་པའི་དུས་ན་བསྟེན་པ་དང་འབྲས་བུ་ད་ལྟར་བསྟེན་བཞིན་པ་དང་། ཡང་རྒྱུ་ད་ ལྟར་བ་ལས་འབྲས་བུ་མ་འོངས་པའི་བསྟེན་པ་འབྱུང་བ་སྟེ། རྒྱུ་འབྲས་ཀྱི་སྒོ་ནས་དུས་གསུམ་ གྱི་དབྱེ་བ་དང་། ཕྱི་ནང་གིས་ཕྱེ་ན་དགེ་བའི་བཤེས་གཉེན་ལ་བརྟེན་ནས་ཆོས་ཀྱི་སྒོའི་རྒྱུན་ གྱི་རྗེས་སུ་འགྲོ་བའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་ཐོབ་ཅིང་གོམས་པའི་སྒོ་ནས་མཉེས་པར་བྱེད་པ་ནི་ནང་ གི་བསྟེན་པ་དང་། རྙེད་པ་དང་བཀུར་སྟི་ལ་སོགས་པས་མཉེས་པར་བྱེད་པ་ནི་ཕྱིའི་བསྟེན་ པ་དང་། ཕྲ་རགས་ཀྱིས་ཕྱེ་ན་ལུང་གི་ཆོས་མང་དུ་ཐོས་ཤིང་ཉན་པར་བྱེད་པ་ནི་རགས་པའི་ 4-461 བསྟེན་པ་དང་། དེའི་དོན་བསམ་པ་དང་སྒོམ་པའི་སྒོ་ནས་སེམས་ཀྱི་རྣལ་འབྱོར་ལ་གནས་ པ་ནི་ཕྲ་བའི་བསྟེན་པ་དང་། མཆོག་དམན་གྱིས་ཕྱེ་ན་འཁོར་གསུམ་དུ་རྟོག་པའི་ང་རྒྱལ་དང་ བཅས་པ་ནི་དམན་པའི་བསྟེན་པ་དང་། མི་རྟོག་པའི་ཡེ་ཤེས་ཀྱིས་ཟིན་པ་ང་རྒྱལ་མེད་པའི་ ཡིད་དང་ལྡན་པས་བཤེས་གཉེན་བསྟེན་པ་ནི་མཆོག་གི་བསྟེན་པ་དང་། ཉེ་རིང་གིས་ཕྱེ་ན། བློ་ལྡན་འགྲོ་དང་སྦྱོར་བ་དང་། །སྨོན་པའི་སྒོ་ནས་ དགེ་བཤེས་བསྟེན། །བློ་དང་ལྡན་པ་རྣམས་ཀྱི་བསྟེན་པ་ནི་འགྲོ་བ་རྣམ་པར་ཆད་པ་ཚེ་ རབས་མང་པོའི་ཕྱི་ནས་བསྟེན་པ་རིང་བ་དང་། ཚེ་རབས་ཕྱི་མ་ཁོ་ན་ལ་བསྟེན་པ་ནི་ཉེ་བ་ དང་། མ་འོངས་པ་ན་བསྟེན་པ་ལ་སྦྱོར་བ་ནི་རིང་བ་དང་། ད་ལྟ་ཉིད་དུ་སྦྱོར་བ་ནི་ཉེ་བ་དང་། ཚེ་ཕྱི་མ་ལ་བསྟེན་པར་གྱུར་ཅིག་ཅེས་སྨོན་ལམ་འདེབས་པ་ནི་རིང་བ་དང་། ཚེ་འདི་ཉིད་ལ་ བསྟེན་པར་གྱུར་ཅིག་ཅེས་སྨོན་ལམ་འདེབས་པ་ནི་ཉེ་བའི་སྒོ་ནས་དགེ་བའི་བཤེས་གཉེན་ བསྟེན་པའོ། ། (བཞི་པ་)མཆོག་ཏུ་འགྱུར་ཚུལ་ནི། རང་གི་སེམས་ཀྱིས་བཤེས་གཉེན་མཆོག་ བསྟེན་པ། །ཆོས་ལ་མོས་དང་བསམ་དང་དབང་འབྱོར་དང་། །རྣམ་པར་ མི་རྟོག་ཐབས་ཡོངས་བཟུང་བ་དང་། །ཀུན་དང་དོན་གཅིག་ཉིད་ལ་ འཇུག་པས་མ

【現代漢語翻譯】 （第八）處所：對於那些利用和享用佛法的人來說，他們依止於具備功德的上師，並精進地侍奉他們，而不是爲了利用和享用世俗的利益和尊敬。 （總的第三）種類的區分：具備智慧的人們，從因和果、佛法之門、隨行、內外、聽聞和思維、心的瑜伽、有我慢和無我慢等方面來區分如何依止善知識：如前所述，從因的角度來說，有過去世的依止和現在正在依止；或者從現在的因產生未來依止的果，這是從因果的角度區分三時；從內外區分，依靠善知識，通過獲得和習慣於隨行佛法之門的禪定來取悅上師是內在的依止，通過財富和尊敬等來取悅上師是外在的依止；從粗細區分，廣泛地聽聞和學習經文是粗略的依止，通過思維和禪修經文的意義來安住於心的瑜伽是精細的依止；從優劣區分，伴隨著三輪（施者、受者、施物）的執著是我慢的依止是低劣的依止，被無分別的智慧所攝持，以無我慢的心來依止上師是殊勝的依止。 從遠近區分：具備智慧的人們，通過斷絕輪迴、多生之後依止是遠的依止，只在來世依止是近的依止；在未來依止是遠的依止，現在就依止是近的依止；發願來世能夠依止是遠的依止，發願今生能夠依止是近的依止。 （第四）轉為殊勝的方式：以自己的心來殊勝地依止上師，對佛法有信心、思維、自在和力量，完全掌握無分別的方便法門，進入一切法皆同一味的境界。

【English Translation】 (Eighth) Place: For those who utilize and enjoy the Dharma, they abide by and rely on virtuous teachers who possess merits, and diligently serve them, not for the sake of utilizing and enjoying worldly gains and respect. (Third in general) Differentiation of types: Wise individuals, differentiate how to rely on spiritual mentors from the aspects of cause and effect, the gate of Dharma, following, inner and outer, hearing and thinking, the yoga of the mind, with and without arrogance: As mentioned before, from the perspective of cause, there is reliance in the past and reliance in the present; or from the present cause arises the fruit of future reliance, this is distinguishing the three times from the perspective of cause and effect; distinguishing from inner and outer, relying on a spiritual mentor, pleasing the teacher through obtaining and being accustomed to the samadhi that follows the stream of the Dharma gate is inner reliance, pleasing the teacher through wealth and respect etc. is outer reliance; distinguishing from coarse and subtle, widely hearing and learning scriptures is coarse reliance, abiding in the yoga of the mind through thinking and meditating on the meaning of the scriptures is subtle reliance; distinguishing from superior and inferior, the reliance with arrogance, accompanied by the clinging to the three circles (giver, receiver, and gift) is inferior reliance, relying on the teacher with a mind free of arrogance, seized by non-discriminating wisdom is superior reliance. Distinguishing from near and far: Wise individuals, relying after cutting off the cycle of rebirths, after many lifetimes is far reliance, relying only in the next life is near reliance; relying in the future is far reliance, relying right now is near reliance; making the aspiration to be able to rely in the next life is far reliance, making the aspiration to be able to rely in this life is near reliance. (Fourth) The way to transform into excellence: To excellently rely on the teacher with one's own mind, to have faith, thought, freedom, and power in the Dharma, to fully grasp the means of non-discrimination, and to enter the state where all dharmas are of the same taste.

---

ཆོག །བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་རང་གི་སེམས་ཀྱིས་བཤེས་གཉེན་ མཆོག་ཏུ་གྱུར་པ་བསྟེན་པ་དེ་ནི། སྔར་བཤད་པ་ལྟར་བསྟེན་པ་དང་ལྡན་པའི་ཆོས་ལ་མོས་ པ་དང་། རོ་མྱང་བ་ལ་སོགས་པའི་བསམ་པ་དང་། ནམ་མཁའ་མཛོད་ལ་སོགས་པའི་ཏིང་ངེ་ འཛིན་ལ་དབང་འབྱོར་པ་དང་། འཁོར་གསུམ་དུ་རྣམ་པར་མི་རྟོག་པའི་ཐབས་ཀྱིས་ཡོངས་སུ་ བཟུང་བ་དང་། ས་བརྒྱད་པ་ཡན་ཆད་ཀྱི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཀུན་དང་དོན་གཅིག་ཉིད་ལ་ འཇུག་པས་གཞན་ལས་ཁྱད་པར་དུ་འཕགས་ཤིང་མཆོག་ཏུ་གྱུར་པ་ཡིན་ནོ། ། 4-462 ༈ ཚད་མེད་བསྒྲུབ་ཚུལ། ཚད་མེད་སྒྲུབ་ཚུལ་ལ་གསུམ་སྟེ། ཚད་མེད་ཐུན་མོང་དུ་བསྟན་པ། སྙིང་རྗེ་ཁྱད་པར་དུ་ བཤད་པ། དེ་དག་མཆོག་ཉིད་དུ་འགྱུར་ཚུལ་ལོ། ། ༈ ཚད་མེད་ཐུན་མོང་དུ་བསྟན་པ། དང་པོ་ལའང་མཚན་ཉིད་མདོར་བསྟན། ཁྱད་པར་རྒྱས་བཤད་དོ། །དང་པོ་ནི། བརྟན་པའི་ཚངས་པ་མི་མཐུན་སྤངས། །རྣམ་པར་མི་རྟོག་ཡེ་ཤེས་ལྡན། ། དམིགས་པ་རྣམ་པ་གསུམ་ལ་འཇུག །སེམས་ཅན་རྣམས་ནི་ཡོངས་ སྨིན་བྱེད། །བརྟན་པ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་ཚངས་པའི་གནས་པ་ཚད་མེད་པ་བཞི་ནི། བྱམས་པ་དང་སྙིང་རྗེ་དང་དགའ་བ་དང་བཏང་སྙོམས་རྣམས་ཡིན་ལ། དེ་དག་ཀྱང་མཚན་ ཉིད་བཞི་དང་ལྡན་པ་སྟེ། སྤང་བྱ་མི་མཐུན་ཕྱོགས་གནོད་སེམས་དང་རྣམ་འཚེ་དང་མི་དགའ་ བ་དང་ཆགས་སྡང་རྣམས་སྤངས་པ་དང་། གཉེན་པོ་སྒོམ་པ་པོ་དང་བསྒོམ་བྱའི་ཡུལ་དང་ སྒོམ་པའི་ངོ་བོ་སྟེ་འཁོར་གསུམ་དུ་རྣམ་པར་མི་རྟོག་པའི་ཡེ་ཤེས་དང་ལྡན་པ་དང་། དམིགས་ ཡུལ་སེམས་ཅན་དང་ཆོས་དང་དམིགས་པ་མེད་པ་ལ་དམིགས་པ་སྟེ་རྣམ་པ་གསུམ་ལ་འཇུག་ པ་དང་། བྱེད་ལས་གདུལ་བྱའི་སེམས་ཅན་རྣམས་ཀྱི་སེམས་རྒྱུད་ནི་ཡོངས་སུ་སྨིན་པར་བྱེད་ པའོ། ། (གཉིས་པ་)ཁྱད་པར་ལའང་དམིགས་པའི་ཁྱད་པར། དབྱེ་བའི་ཁྱད་པར། སྐྱོན་ཡོན་གྱི་ ཁྱད་པར་རོ། །དང་པོ་ལ་གཉིས་ལས། (དང་པོ་)དམིགས་པ་གསུམ་ལ་འཇུག་ཚུལ་སྤྱིར་བསྟན་ ནི། བརྟན་པ་རྣམས་ཀྱི་དེ་དག་བདེ་འདོད་དང་། །སྡུག་བསྔལ་གྱིས་ཉམ་ ཐག་དང་བདེ་བ་དང་། །ཉོན་མོངས་ཅན་དང་དེ་དག་བསྟན་བཅོས་ དང་། །དེ་ཡི་དེ་བཞིན་ཉིད་ལ་རབ་ཏུ་འཇུག །བརྟན་པ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ རྣམས་ཀྱི་ཚད་མེད་པ་བཞི་པོ་དེ་དག་དམིགས་པ་རྣམ་པ་གསུམ་ལ་འཇུག་པར་བསྟན་པའི་ ནང་ནས་སེམས་ཅན་ལ་དམིགས་པ་ནི། སེམས་ཅན་བདེ་བ་འདོད་པ་རྣམས་ལ་དམིགས་ 4-463 ནས་དེ་དང་ཕྲད་པར་འདོད་པའི་རྣམ་པ་ཅན་བྱམས་པ་དང་། སྡུག་བསྔལ་གྱིས་ཉམས་ཐག་ པ་རྣམས་ལ་དམིགས་ནས་དེ་དང་བྲལ་བར་འདོད་པའི་རྣམ་པ་ཅན་སྙིང་རྗེ་དང་། བདེ་བ་ དང་ལྡན་པ་རྣམས་ལ་དམིགས་ནས་དེ་དང་མི་འབྲལ་བར་འདོད་པའི་རྣམ་པ་ཅན་དགའ་བ་ དང་། ཉོན་མོངས་པ་ཆགས་སྡང་གི་མཐར་ལྷུང་བ་ཅན་རྣམས་ལ་དམིགས་ནས་དེ་དག་དང་ བྲལ་བའི་ངང་དུ་སེམ

【現代漢語翻譯】 菩薩們以自己的心作為殊勝的善知識，這與之前所說的依止方式相符，對法生起信樂，以及品嚐法味等的意念，並能自在地運用虛空藏等持，以不於三輪中分別的方便來攝持，並且與八地以上的菩薩們在意義上趨於一致，因此比其他更為殊勝和卓越。 修持無量的方法分三種：共同宣說無量，特別闡述慈悲，以及這些如何轉變為最勝。 首先是共同宣說無量。其中又分為簡要說明體性，詳細闡述差別。 首先是簡要說明體性： 『穩固梵住離違品，不分別智具三入，有情眾生令成熟。』 穩固的菩薩的梵住四無量心是：慈愛、慈悲、喜悅和平等舍。這些也具有四種體性：斷除所應斷的違品，即嗔恨、惱害、不喜和貪嗔；具備對治，即修行者、所修之境和修行的本體，於三輪中不分別的智慧；緣于所緣境，即緣于有情、法和無所緣，趨入三種所緣；作用是使所化有情的心相續得以成熟。 （第二）差別又分為所緣的差別、分類的差別、功過（功德和過患）的差別。首先分為兩種，（第一）普遍宣說趨入三種所緣的方式： 『穩固諸者彼等樂欲與，痛苦所困以及具安樂，煩惱有者以及彼教法，彼之如是性中極趣入。』 穩固的菩薩們的四無量心趨入三種所緣的方式中，緣于有情眾生是：緣于希求安樂的有情眾生，生起希望他們獲得安樂之相的慈愛；緣于被痛苦所困的有情眾生，生起希望他們脫離痛苦之相的慈悲；緣于具有安樂的有情眾生，生起希望他們不離安樂之相的喜悅；緣于墮入煩惱（貪嗔）之極端的有情眾生，生起希望他們脫離煩惱之相的平等舍。

【English Translation】 Bodhisattvas rely on their own minds as supreme spiritual friends, which is in accordance with the previously described method of reliance, generating faith and delight in the Dharma, and having thoughts such as savoring the taste of the Dharma, and being able to freely use Samadhis such as the Treasury of Space, and being embraced by the means of not discriminating in the three spheres, and being in agreement with all Bodhisattvas from the eighth ground onwards, thus being more special and supreme than others. There are three ways to cultivate the immeasurable: to explain the immeasurable in common, to explain compassion in particular, and how these become supreme. First, the immeasurable is explained in common. It is divided into a brief explanation of the characteristics and a detailed explanation of the differences. First, a brief explanation of the characteristics: 'Stable Brahma dwelling, abandoning discord, endowed with non-discriminating wisdom, entering into three objects, ripening sentient beings.' The stable Brahma abodes of Bodhisattvas, the four immeasurables, are: loving-kindness, compassion, joy, and equanimity. These also possess four characteristics: abandoning the opposing factors to be abandoned, namely, hatred, harm, displeasure, and attachment; possessing the antidote, namely, the practitioner, the object of meditation, and the essence of meditation, the wisdom that does not discriminate in the three spheres; focusing on the object of focus, namely, focusing on sentient beings, Dharma, and the absence of focus, entering into the three aspects; the function is to ripen the minds of the sentient beings to be tamed. (Second) The differences are further divided into the differences of the object of focus, the differences of classification, and the differences of merits and faults (virtues and defects). First, it is divided into two, (First) Generally explaining the way to enter into the three objects of focus: 'Stable ones, their desire for happiness, and those afflicted by suffering, and those with happiness, those with afflictions, and their teachings, deeply entering into their suchness.' Among the ways in which the stable Bodhisattvas' four immeasurables enter into the three objects of focus, focusing on sentient beings is: focusing on sentient beings who desire happiness, generating loving-kindness with the aspect of wishing them to attain happiness; focusing on sentient beings who are afflicted by suffering, generating compassion with the aspect of wishing them to be free from suffering; focusing on sentient beings who possess happiness, generating joy with the aspect of wishing them not to be separated from happiness; focusing on sentient beings who have fallen to the extreme of afflictions (attachment and aversion), generating equanimity with the aspect of wishing them to be free from afflictions.

---

ས་སྙོམས་པར་འདོད་པའི་རྣམ་པ་ཅན་བཏང་སྙོམས་རྣམས་དང་། ཆོས་ ལ་དམིགས་པ་ནི་ཚད་མེད་དེ་དག་སྟོན་པའི་བསྟན་བཅོས་ལ་དམིགས་ནས་ཐོས་བསམ་ བྱས་པ་ལས་འབྱུང་བ་སྟེ། སྡེ་སྣོད་གསུམ་གྱི་ཆོས་ལ་བརྟེན་ནས་བྱུང་བས་ཆོས་ལ་དམིགས་ པ་ཞེས་བཏགས་པ་དང་། དམིགས་པ་མེད་པ་ལ་དམིགས་པ་ནི། སེམས་ཅན་དང་ཆོས་དེ་ དག་ཏུ་རྣམ་པར་མི་རྟོག་པའི་སྒོ་ནས་གཉིས་པོ་དེའི་དེ་བཞིན་ཉིད་ལ་རབ་ཏུ་འཇུག་པ་སྟེ། དམིགས་པ་མེད་པ་དང་འདྲ་བས་དམིགས་པ་མེད་པ་ཞེས་གསུངས་པའོ། །འགྲེལ་པར་མདོ་ དང་ས་སྡེའི་དོན་བླངས་ནས། ཡུལ་སེམས་ཅན་བདེན་པར་བཟུང་ནས་དེ་དག་ལ་དམིགས་ ཏེ་བྱམས་སོགས་སྒོམ་པ་ནི་ཕྱི་རོལ་པ་དང་ཡང་ཐུན་མོང་བ་གཙོ་ཆེར་མོས་སྤྱོད་མན་ཆད་ན་ ཡོད་པ་སེམས་ཅན་ལ་དམིགས་པ་དང་། ཕུང་པོ་ཁམས་སྐྱེ་མཆེད་ཆོས་ཙམ་ལ་སེམས་ཅན་ དུ་བཏགས་པར་བསམས་ཏེ་སྒོམ་པ་ནི་ཉན་རང་དང་ཡང་ཐུན་མོང་བ་མ་དག་ས་བདུན་མན་ ཆད་ན་ཡོད་པ་ཆོས་ལ་དམིགས་པ་དང་། ཆོས་ཙམ་དུ་ཡང་རྣམ་པར་མི་རྟོག་པའི་སྒོ་ནས་ བྱམས་སོགས་སྒོམ་པ་ནི་ཐེག་ཆེན་པ་ཁོ་ནའི་ཐུན་མོང་མ་ཡིན་པ་དག་པ་ས་གསུམ་ཡན་ཆད་ ན་ཡོད་པ་དམིགས་པ་མེད་པ་ལ་དམིགས་པའི་ཚད་མེད་པའོ་ཞེས་ཀྱང་གསུངས་སོ། ། (གཉིས་པ་)བྱམས་པ་དམིགས་པ་མེད་པའི་ཁྱད་པར་ནི། དེ་དོན་དེ་བཞིན་ཉིད་ ཕྱིར་དང་། །ཞི་བ་ཐོབ་པས་དག་ཕྱིར་དང་། །ལས་གཉིས་ཉོན་མོངས་ ཟད་པའི་ཕྱིར། །བྱམས་པ་དམིགས་པ་མེད་པ་ཡིན། །སེམས་ཅན་རྣམས་དང་ 4-464 ཆོས་རྣམས་ཀྱིས་སྟོང་པ་ཉིད་ལ་དམིགས་པ་ནི་དམིགས་པ་མེད་པ་ཞེས་བྱ་སྟེ། དེ་དག་གི་ དོན་དམ་པའི་དེ་བཞིན་ཉིད་ལ་དམིགས་པའི་ཕྱིར་དང་། ས་བརྒྱད་པ་ཡན་ཆད་དུ་ཞི་བ་སྟེ་ མི་སྐྱེ་བའི་ཆོས་ལ་བཟོད་པ་ཐོབ་པའི་སྒོ་ནས་ཁམས་རང་བཞིན་གྱིས་དག་པ་དྲི་མ་དང་བྲལ་ བའི་ཚུལ་གྱིས་རྒྱས་པས། འབད་པ་དང་རྩོལ་བ་མེད་པར་དམིགས་པ་དང་མཚན་མར་འཛིན་ པའི་སྒྲིབ་པ་རྣམ་པར་དག་པའི་ཕྱིར་དང་། བྱམས་པའི་རྒྱུ་མཐུན་པ་ལས་བྱུང་བའི་ལུས་དང་ ངག་གི་ལས་གཉིས་བརྡེག་འཚོག་དང་ཚིག་རྩུབ་ལ་སོགས་པའི་སྐྱོན་གྱིས་རྣམ་པར་དག་པའི་ ཕྱིར་དང་། མདོ་ལས། ཡིད་ཀྱི་མདུད་པ་རྣམས་སྤངས་པའི་ཕྱིར་དམིགས་པ་ཆད་དོ། །ཞེས་ གསུངས་པ་ལྟར་ཉོན་མོངས་རྣམས་ནི་དམིགས་པ་ཡིན་ལ། དེ་རྣམས་ཟད་ཅིང་སྤངས་པའི་ ཕྱིར་ཏེ། དེ་ལྟར་རྒྱུ་མཚན་བཞིའི་སྒོ་ནས་ཁྱད་པར་དུ་བྱམས་པ་ཚད་མེད་པ་ནི་དམིགས་པ་ མེད་པ་ཡིན་ཞིང་། དེ་བཞིན་དུ་གཞན་གསུམ་ལ་ཡང་རིག་པར་བྱའོ། ། (སྤྱིའི་གཉིས་པ་)དབྱེ་བའི་ཁྱད་པར་ལ་གསུམ་ལས། (དང་པོ་)དམན་པ་དང་མཆོག་གི་དབྱེ་ བ་ནི། དེ་དག་གཡོ་དང་མི་གཡོ་དང་། །ཆགས་པས་རོ་མྱང་མིན་ཤེས་ བྱ། །བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་མི་གཡོ་སྟེ། །ཆགས་དང་བྲལ་བར་རབ་ཏུ་ གནས། །ཚད་མེད་པ་དེ་དག་ཀྱང

【現代漢語翻譯】 對於那些希望平等對待一切眾生，並以平靜之心對待所有事物的人來說，對法的專注是無量（apramāṇa）的來源，它來自於對闡述這些無量之法的論著進行聞思（śruta-cintā）。由於它源於三藏（Tripiṭaka）之法，因此被稱為『對法的專注』。而專注于無所緣（anālambana）是指通過不執著于眾生和法，深入理解二者的真如（tathatā）。這類似於無所緣，因此被稱為『無所緣』。 註釋中引用了經部（sūtra）和地部的觀點，認為：如果將眾生執為真實，並專注於他們修習慈等，這與外道（tīrthika）共通，主要存在於勝解行地（adhimukti-caryā-bhūmi）以下，這被稱為『專注于眾生』。如果將蘊（skandha）、界（dhātu）、處（āyatana）等僅僅視為法，並認為眾生只是假名安立，然後進行修習，這與聲聞（śrāvaka）和獨覺（pratyekabuddha）共通，存在於不凈地七地（aśuddha-bhūmi-saptaka）以下，這被稱為『專注於法』。如果甚至不對法本身進行分別，而是修習慈等，這是唯有大乘行者才有的不共之處，存在於清凈地三地（śuddha-bhūmi-traya）以上，這被稱為『專注于無所緣的無量』。 （第二，關於）無所緣的慈（maitrī）的特點：『因為它是真如，因為獲得寂靜，因為清凈，因為兩種業和煩惱已盡，所以慈是無所緣的。』專注于眾生和法皆空的空性（śūnyatā）被稱為無所緣，因為它是專注於它們的勝義諦（paramārtha-satya）的真如。在第八地（aṣṭamī-bhūmi）及以上，通過獲得寂靜，即無生法忍（anutpattika-dharma-kṣānti），自性清凈的界（dhātu）以遠離垢染的方式增長，無需努力和勤奮，就能清凈對所緣和相（nimitta）的執著所造成的障礙。由於慈的等流因（samanantara-hetu）所產生的身語二業，遠離了打罵和惡語等過失。如經中所說：『捨棄了意結，因此所緣斷絕。』煩惱是所緣，由於這些煩惱已經滅盡和捨棄。因此，基於這四個理由，慈無量是無所緣的。同樣，其他三種（悲、喜、舍）也應如此理解。 （總的來說，第二點是）關於分類的特點，分為三點：（第一點是）關於低劣和殊勝的分類：『應知，這些有動搖和無動搖，以及是否因貪著而體驗。』菩薩（bodhisattva）的心是無動搖的，因為他們安住于遠離貪著。這些無量也是如此。

【English Translation】 For those who wish to treat all beings equally and maintain equanimity towards all things, focusing on the Dharma is the source of immeasurables (apramāṇa), arising from hearing and contemplating (śruta-cintā) the treatises that explain these immeasurables. Because it originates from the Dharma of the Three Baskets (Tripiṭaka), it is called 'focusing on the Dharma.' Focusing on the unapprehended (anālambana) means deeply understanding the suchness (tathatā) of both beings and phenomena by not clinging to them. This is similar to the unapprehended, hence it is called 'unapprehended'. The commentary quotes the views of the Sūtra and Earth schools, stating that: if beings are grasped as real and one focuses on them to cultivate love and so on, this is common with non-Buddhists (tīrthika), mainly existing below the stage of aspirational conduct (adhimukti-caryā-bhūmi), and is called 'focusing on beings.' If aggregates (skandha), elements (dhātu), sense bases (āyatana), etc., are regarded merely as phenomena, and beings are considered merely nominally established, and then one cultivates, this is common with Hearers (śrāvaka) and Solitary Realizers (pratyekabuddha), existing below the seven impure grounds (aśuddha-bhūmi-saptaka), and is called 'focusing on the Dharma.' If one does not even discriminate phenomena themselves, but cultivates love and so on, this is the unique, uncommon characteristic of Mahāyāna practitioners, existing above the three pure grounds (śuddha-bhūmi-traya), and is called 'the immeasurable of focusing on the unapprehended'. (Secondly, regarding) the characteristics of unapprehended love (maitrī): 'Because it is suchness, because of attaining peace, because of purity, and because the two karmas and afflictions are exhausted, love is unapprehended.' Focusing on emptiness (śūnyatā), which is empty of beings and phenomena, is called unapprehended, because it focuses on the suchness of their ultimate truth (paramārtha-satya). On the eighth ground (aṣṭamī-bhūmi) and above, by attaining peace, i.e., the forbearance of non-arising phenomena (anutpattika-dharma-kṣānti), the element (dhātu) of self-nature purity increases in a way that is free from defilement, purifying the obscurations caused by clinging to objects and signs (nimitta) without effort or exertion. Because the two karmas of body and speech arising from the co-emergent cause (samanantara-hetu) of love are free from faults such as beating and harsh words. As the sūtra says: 'Having abandoned the knots of the mind, therefore the apprehended is cut off.' Afflictions are the apprehended, because these afflictions have been exhausted and abandoned. Therefore, based on these four reasons, immeasurable love is unapprehended. Similarly, the other three (compassion, joy, and equanimity) should also be understood. (In general, the second point is) regarding the characteristics of the divisions, divided into three points: (The first point is) regarding the division of inferior and superior: 'It should be known that these have wavering and non-wavering, and whether or not they experience attachment.' The mind of a Bodhisattva (bodhisattva) is unwavering, because they abide in being free from attachment. So are these immeasurables.

---

་བསམ་གཏན་ལ་བརྟེན་པ་ན་མི་མཐུན་ཕྱོགས་སྟོབས་ ཆེ་བས་ཡོངས་སུ་ཉམས་པར་འགྱུར་བའི་སྐལ་བ་ཅན་གཡོ་བ་ནི་དམན་པ་དང་། གཉེན་པོ་ སྟོབས་ཆེ་བས་ཡོངས་སུ་ཉམས་པར་མི་འགྱུར་ཞིང་གོང་ནས་གོང་དུ་གནས་པ་དང་། ཁྱད་ པར་དུ་འགྱུར་པའི་སྐལ་བ་ཅན་མི་གཡོ་བ་ནི་མཆོག་དང་། བསམ་གཏན་གྱི་བདེ་བ་ལ་ཆགས་ པས་རོ་མྱང་བ་དང་བཅས་པ་ཉོན་མོངས་པ་ཅན་ནི་དམན་པ་དང་། རོ་མྱང་བ་མིན་ཞིང་ཉོན་ མོངས་པ་ཅན་མ་ཡིན་པ་ནི་མཆོག་སྟེ་རྣམ་པའི་དབྱེ་བ་བཞིར་ཤེས་པར་བྱའོ། །དེ་དག་ལས་ ཁྱད་པར་དུ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་ཚད་མེད་པ་ནི་གནས་པ་དང་ཁྱད་པར་དུ་འགྱུར་བའི་ 4-465 སྐལ་བ་ཅན་ཡིན་པས་མི་གཡོ་བ་སྟེ། བསམ་གཏན་གྱི་བདེ་བ་ལ་ཆགས་པ་དང་བྲལ་བར་ རབ་ཏུ་གནས་པས་རོ་མྱང་བ་མིན་ཞིང་ཉོན་མོངས་པ་ཅན་ཡང་མ་ཡིན་པས་ཆེས་མཆོག་ཏུ་ གྱུར་པའོ། ། (གཉིས་པ་)ཆུང་ངུ་དང་ཆེན་པོའི་དབྱེ་བ་ནི། མཉམ་བཞག་ངོ་བོ་ཉིད་མིན་ཆུང་། ། འབྲིང་དང་དམན་པའི་ས་པ་དང་། །བསམ་པ་དམན་དང་ང་རྒྱལ་ བཅས། །གང་ཡིན་དེ་དམན་གཞན་ནི་ལྷག །འདོད་ཁམས་པའི་ཚད་མེད་པ་ ནི་མཉམ་པར་བཞག་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་མིན་པས་ཁམས་གོང་མ་པ་ལ་ལྟོས་ནས་ཆུང་ངུ་དང་། མཉམ་པར་བཞག་པའི་ཡང་ཚངས་རིས་པའི་ཆུང་ངུ་དང་། མདུན་ན་འདོན་པའི་འབྲིང་པོ་ ཡང་ཚངས་ཆེན་པ་ལ་ལྟོས་ནས་ཆུང་ངུ་དང་ཞེས་པ་ལ་སོགས་པ་ལྷག་མ་རྣམས་ལའང་སྦྱར་ བ་དང་། དམན་པའི་ས་པ་མོས་སྤྱོད་པ་རྣམས་ཀྱི་ནི་ས་ཐོབ་པ་ལ་ལྟོས་ནས་ཆུང་ངུ་དང་། བསམ་པ་དམན་པ་ཉན་རང་རྣམས་ཀྱི་ནི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ལ་ལྟོས་ནས་ཆུང་ངུ་དང་། ང་རྒྱལ་དང་བཅས་པ་ས་བདུན་པ་མན་ཆད་ཀྱི་གང་ཡིན་པ་དེ་ཡང་མི་སྐྱེ་བའི་ཆོས་ལ་བཟོད་ པ་མ་ཐོབ་པས་དག་པ་ས་གསུམ་ཐོབ་པ་ལ་ལྟོས་ནས་དམན་པའམ་ཆུང་ངུ་ཡིན་ཞིང་། ཆུང་ ངུ་དྲུག་པོ་དེ་རྣམས་ལས་ལྡོག་སྟེ་གཞན་ཉིད་དུ་གྱུར་པ་མཉམ་པར་བཞག་པའི་སེམས་རིམ་ གྱིས་ཐོབ་པ་རྣམས་དང་། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་ས་ཐོབ་པ་དང་ཐེག་ཆེན་སེམས་བསྐྱེད་དང་ ལྡན་པ་དང་། ཁྱད་པར་ས་བརྒྱད་པ་ཡན་ཆད་ལ་གནས་པའི་ཚད་མེད་པ་ནི་སྔ་མ་རྣམས་ལས་ ལྷག་པ་ཆེན་པོར་གྱུར་པའོ། ། (གསུམ་པ་)རྒྱུ་འབྲས་དང་རྟགས་ཀྱི་དབྱེ་བ་ནི། ཚངས་པའི་གནས་པས་གནས་ པ་ཡི། །བློ་ལྡན་རྟག་ཏུ་འདོད་པར་སྐྱེ། །དེས་ནི་ཚོགས་རྣམས་རྫོགས་ བྱེད་ཅིང་། །སེམས་ཅན་རྣམས་ཀྱང་རྣམ་སྨིན་བྱེད། །རྒྱུ་ཕུན་སུམ་ཚོགས་ 4-466 པ་ཚངས་པའི་གནས་པ་ཚད་མེད་པ་བཞིས་གནས་པའི་བློ་དང་ལྡན་པ་རྣམས་ཀྱིས་རྟག་ཏུ་ འབྲས་བུ་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་ལྔ་ཐོབ་པར་འགྱུར་ཏེ། རྣམ་པར་སྨིན་པའི་འབྲས་བུ་ནི། གཙོ་ ཆེར་གཟུགས་ཁམས་ཚངས་པའི་གནས་རྣམས་སུ་སྐྱེ་ཞིང་སྙིང་རྗེའི་དབང་གིས་གདུལ་བྱའི་ དོན་དུ་འདོད་པའི་ཁམས་ལ་སོགས་གང་འདོད་པ་རྣམས་སུ་སྐྱེ་བ་དང་། བདག

【現代漢語翻譯】 當依賴於禪定時，如果存在與禪定不一致的強大力量，導致完全衰退的可能性，這種動搖是低劣的。如果存在強大的對治力量，不會導致完全衰退，並且能從一個境界提升到更高的境界，具有卓越品質的不動搖是殊勝的。如果貪戀禪定的快樂，並伴隨著品嚐禪味，這種有煩惱的狀態是低劣的。如果不品嚐禪味，並且沒有煩惱，這是殊勝的。應當瞭解這四種區分。 在這些區分中，尤其是菩薩的無量心，因為具有安住和變得卓越的潛力，所以是不動搖的。由於完全安住于不貪戀禪定快樂的狀態，既不品嚐禪味，也沒有煩惱，因此是最為殊勝的。 （第二，關於）小和大的區分：無等持自性小，中等和下等的地，劣念和伴隨傲慢，凡是這些都是劣的，其他的則更勝一籌。欲界的無量心，因為不是等持的自性，相對於上界來說是小的。等持的梵眾天的無量心是小的，梵輔天的中等無量心相對於大梵天來說也是小的，等等，其餘的也應以此類推。下等地的信行者，相對於獲得更高地的人來說是小的。劣唸的聲聞和緣覺，相對於菩薩來說是小的。伴隨傲慢的七地以下的菩薩，因為沒有獲得無生法忍，相對於獲得三清凈地的人來說也是低劣或小的。與這六種小相反，逐漸獲得等持心的人，以及獲得菩薩地、具有大乘發心的人，特別是安住於八地以上的無量心，相對於前者來說是更為殊勝的。 （第三，關於）因果和征相的區分：以梵住而安住，具慧者恒常樂於生，由此能圓滿諸資糧，也能成熟眾有情。具備圓滿之因，即以四無量心梵住而安住的具慧者，恒常會獲得五種圓滿的果。成熟之果是：主要投生於色界梵天處，並因慈悲心的驅使，爲了調伏眾生，可以隨愿投生於欲界等任何地方。自

【English Translation】 When relying on meditative concentration, if there is a strong opposing force that causes complete deterioration, such wavering is inferior. If there is a strong antidote that does not cause complete deterioration and progresses from one state to a higher state, such unwavering, which possesses excellent qualities, is superior. If one is attached to the bliss of meditative concentration and experiences its taste, such a state with afflictions is inferior. If one does not taste the flavor and is without afflictions, this is superior. These four distinctions should be understood. Among these distinctions, the immeasurable mind of a Bodhisattva, in particular, is unwavering because it has the potential to abide and become excellent. Because it dwells completely without attachment to the bliss of meditative concentration, neither tasting its flavor nor having afflictions, it is the most superior. (Second, regarding) the distinction between small and large: Non-Samadhi nature is small, intermediate and lower grounds, inferior thought and accompanied by pride, whatever these are, are inferior; others are superior. The immeasurable mind of the desire realm is small relative to the higher realms because it is not the nature of Samadhi. The small immeasurable mind of the Brahmakayika in Samadhi, and the intermediate immeasurable mind of the Brahmapurohita are also small relative to the Mahabrahma, and so on; the rest should be applied similarly. The inferior ground of those who are faith-followers is small relative to those who have attained higher grounds. The inferior thought of the Shravakas and Pratyekabuddhas is small relative to the Bodhisattvas. Those who are accompanied by pride, who are below the seventh Bhumi, are also inferior or small because they have not attained the forbearance of non-arising dharmas, relative to those who have attained the three pure grounds. Contrary to these six small ones, those who gradually attain the Samadhi mind, those who have attained the Bodhisattva ground, those who possess the Mahayana mind, and especially the immeasurable mind abiding in the eighth Bhumi and above, are superior to the former ones. (Third, regarding) the distinction between cause and effect and signs: By abiding in Brahma-vihara, the wise are always happy to be born, thereby perfecting all accumulations and maturing all sentient beings. Those who possess the perfect cause, that is, the wise who abide in the four immeasurable Brahma-viharas, will always attain five perfect fruits. The fruit of maturation is: mainly being born in the Brahma realms of the form realm, and driven by compassion, being born wherever they wish, such as in the desire realm, for the benefit of beings.

---

་པོའི་འབྲས་ བུ་ཡང་ཚད་མེད་པ་དེས་ནི་དམིགས་པ་དང་པོ་གསུམ་ལ་བརྟེན་ནས་བསོད་ནམས་ཀྱི་ཚོགས་ དང་། བཞི་པ་ལ་བརྟེན་ནས་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་ཚོགས་ཏེ་ཚོགས་གཉིས་རྒྱ་ཆེན་པོ་རྣམས་ཡོངས་སུ་ རྫོགས་པར་བྱེད་ཅིང་། སྐྱེས་བུ་བྱེད་པའི་འབྲས་བུ་ནི་གཞན་དོན་ལ་སྤྲོ་བའི་འབད་རྩོལ་ཆེན་ པོའི་སྒོ་ནས་སེམས་ཅན་མང་པོ་རྣམས་ཀྱང་རྣམ་པར་སྨིན་པར་བྱེད་པའོ། ། དེ་བཞིན་དུ། ཀུན་ཏུ་ཚངས་དང་མི་འབྲལ་ལ། །དེ་ཡི་མི་མཐུན་ཕྱོགས་ དང་བྲལ། །བག་མེད་གྱུར་ཀྱང་དེ་ཡི་རྐྱེན། །མི་བཟད་པས་ཀྱང་མི་ འགྱུར་རོ། །རྒྱུ་མཐུན་པའི་འབྲས་བུ་ནི། རིགས་མཐུན་གོམས་པའི་དབང་གིས་ཚེ་རབས་ ཀུན་ཏུ་ཚངས་པའི་གནས་བཞིས་གནས་པ་དང་མི་འབྲལ་བར་གྱུར་ལ། བྲལ་བའི་འབྲས་བུ་ ནི། ཚད་མེད་པ་བཞི་པོ་དེའི་མི་མཐུན་པའི་ཕྱོགས་གནོད་སེམས་དང་རྣམ་འཚེ་དང་མི་དགའ་ བ་དང་ཆགས་སྡང་རྣམས་དང་བྲལ་བ་ཐོབ་ཅིང་། རྟགས་ཀྱི་ཁྱད་པར་ཡང་རེ་ཤིག་བག་མེད་ པའི་དབང་གིས་བྱམས་པ་ལ་སོགས་པ་དེའི་མི་མཐུན་པའི་ཕྱོགས་མངོན་དུ་གྱུར་ཀྱང་བྱམས་ སོགས་དེ་དག་ཉམས་པར་བྱེད་པའི་རྐྱེན་དགྲའི་གནོད་པ་དྲག་པོ་ལ་སོགས་པ་མི་བཟད་པ་ བྱུང་བས་ཀྱང་ཚད་མེད་པ་རྣམས་སྒོམ་པ་ལས་ནམ་ཡང་ཉམས་པར་མི་འགྱུར་རོ་ཞེས་པའོ། ། (སྤྱིའི་གསུམ་པ་)སྐྱོན་ཡོན་གྱི་ཁྱད་པར་ལ་གཉིས་ལས། (དང་པོ་) སྐྱོན་ངོས་གཟུང་སྟེ་སྤང་ ཚུལ་ལའང་། དངོས་དང་ཁྱད་པར་གཉིས་ཀྱི་དངོས་ནི། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ གནོད་སེམས་དང་། །རྣམ་འཚེ་མི་དགའ་གནོད་སེམས་དང་། །འདོད་ 4-467 པའི་འདོད་ཆགས་དང་ལྡན་པ། །ཉེས་དམིགས་རྣམ་པ་མང་ལ་རེག །བྱང་ ཆུབ་སེམས་དཔའ་གཉེན་པོ་ཚད་མེད་པ་བཞི་དང་མི་ལྡན་པ་ལ་ནི། སེམས་ཅན་ལ་གནོད་པ་ བྱ་བར་སེམས་པ་བྱམས་པའི་མི་མཐུན་ཕྱོགས་དང་། གསོད་པ་དང་བརྡེག་པ་ལ་སོགས་པའི་ སྦྱོར་བ་བྱེད་པའི་རྣམ་པར་འཚེ་བ་སྙིང་རྗེའི་མི་མཐུན་ཕྱོགས་དང་། གཞན་བདེ་བ་དང་ལྡན་ པ་ལ་ཕྲག་དོག་གི་སྒོ་ནས་མི་དགའ་བར་བྱེད་པ་དགའ་བའི་མི་མཐུན་ཕྱོགས་དང་། དགྲ་ལ་ གནོད་པར་སེམས་པ་ཁོང་ཁྲོ་དང་། གཉེན་ལ་འདོད་པའི་འདོད་ཆགས་དང་ལྡན་པའི་མཐར་ ལྷུང་བ་བཏང་སྙོམས་ཀྱི་མི་མཐུན་ཕྱོགས་རྣམས་འབྱུང་ཞིང་གཞན་ཡང་ཉེས་དམིགས་རྣམ་པ་ མང་པོ་ལ་རེག་པར་འགྱུར་བས་སྐྱོན་དེ་རྣམས་ངོ་ཤེས་པའི་སྒོ་ནས་སྤང་བར་བྱའོ། ། ཉེས་དམིགས་མང་པོའི་ཁྱད་པར་ནི། ཉོན་མོངས་རྣམས་ཀྱིས་བདག་ འཇོམས་སེམས་ཅན་འཇོམས་ཤིང་ཚུལ་ཁྲིམས་འཇོམས། །ཉམས་བཅས་ རྙེད་པ་དམན་ཞིང་བསྲུང་དང་དེ་བཞིན་སྟོན་པས་སྨད། །རྩོད་བཅས་ མི་སྙན་དེ་ནི་གཞན་དུ་མི་ཁོམ་རྣམས་སུ་སྐྱེ། །ཐོབ་དང་མ་ཐོབ་ཉམས་ པས་ཡིད་ལ་སྡུག་བསྔལ་ཆེན་པོ་འཐོབ། །གནོད་སེམས་ལ་སོགས་པའི་ཉོན་ མོངས་པ་རྣམས་ཀྱིས་ཚེ་འདིར་སྡིག་པ་དང་

【現代漢語翻譯】 無量之果，即依於前三者（慈、悲、喜）而圓滿廣大之福德資糧，依于第四者（舍）而圓滿廣大之智慧資糧，從而圓滿二資糧。士夫之果，即以樂於利他之大精進，使眾多有情得以成熟。 如是，恒常不離梵住，遠離彼之相違品，縱有放逸亦為彼之緣，縱遇不悅意亦不變異。同類因之果，即由串習同類之力，于生生世世不離四梵住。分離之果，即獲得遠離四無量心之相違品，如害心、損害、不喜、貪嗔等。差別之相，即便一時因放逸之故，慈等之相違品現前，然亦不因損害慈等之怨敵之猛烈損害等不悅意之事，而從修習無量心退轉。 （總義第三）功過差別分二，（第一）認識過失而斷除之法，亦分真實與差別二者，真實為：『菩薩害心與，損惱不悅害心與，貪慾之貪所染者，觸及眾多之過患。』菩薩不具足對治四無量心者，則生起對有情作損害之心，此乃慈心之相違品；造作殺害、鞭打等行為，此乃悲心之相違品；他人具足安樂，則以嫉妒之心而不喜，此乃喜心之相違品；于怨敵則思作損害，此乃嗔恚；沉溺於貪戀親友之貪慾，此乃舍心之相違品。如是等將會觸及眾多過患，故應由認識彼等過失而斷除之。 眾多過患之差別為：『煩惱摧毀自，摧毀有情及戒律，退失衰損諸利養，守護如是導師呵。爭訟惡名彼于，他處無暇諸處生，得與未得皆衰損，令意獲得大痛苦。』害心等煩惱於此生中摧毀罪惡與

【English Translation】 The immeasurable fruit is that, relying on the first three (loving-kindness, compassion, joy), one perfects the vast accumulation of merit, and relying on the fourth (equanimity), one perfects the vast accumulation of wisdom, thereby perfecting the two accumulations. The fruit of being a capable person is that, with great diligence in delighting in benefiting others, one also ripens many sentient beings. Likewise, one is always inseparable from the Brahma-viharas (four immeasurables), separated from their opposing factors, and even if one becomes negligent, it is a condition for them, and even if one encounters unpleasantness, one does not change. The fruit of the similar cause is that, by the power of habituation to the similar, one remains inseparable from abiding in the four Brahma-viharas in all lifetimes. The fruit of separation is that one obtains separation from the opposing factors of the four immeasurables, such as harmful thoughts, harm, displeasure, and attachment and aversion. The distinguishing mark is that even if, for a time, due to negligence, the opposing factors of loving-kindness and so forth manifest, one never degenerates from cultivating the immeasurables, even if unbearable things such as the fierce harm of enemies occur. (General Meaning Third) The difference between merits and faults is twofold. (First) Recognizing faults and how to abandon them, which is also twofold: actual and specific. The actual is: 'A Bodhisattva with harmful thoughts, harm, displeasure, and harmful thoughts, and one stained by desire for desire, touches many faults.' A Bodhisattva who does not possess the antidote, the four immeasurables, generates the thought of harming sentient beings, which is the opposing factor of loving-kindness; engaging in actions such as killing and beating, which is the opposing factor of compassion; being displeased with others possessing happiness, out of jealousy, which is the opposing factor of joy; thinking of harming enemies, which is anger; and falling into the extreme of attachment to the desire for loved ones, which is the opposing factor of equanimity. As such, one will touch many faults, so one should abandon them by recognizing their faults. The difference in many faults is: 'Afflictions destroy self, destroy sentient beings and discipline, degenerate and diminish gains, protection and likewise the Teacher condemns. Contentious ill-repute, he is born in other unfree places, loss of what is gained and not gained, brings great suffering to the mind.' Afflictions such as harmful thoughts destroy sins in this life and

---

ཕྱི་མར་སྡུག་བསྔལ་ལ་སྦྱོར་བས་བདག་ཉིད་ འཇོམས་ལ། ཕ་རོལ་པོའི་སྲོག་དང་ལོངས་སྤྱོད་ལ་གནོད་པར་བྱེད་པའི་སྒོ་ནས་སེམས་ཅན་ གཞན་ཡང་འཇོམས་ཤིང་། ཉོན་མོངས་པའི་དབང་གིས་སྲོག་གཅོད་དང་མ་བྱིན་ལེན་ལ་ སོགས་པ་བྱས་ནས་ཚུལ་ཁྲིམས་འཇོམས་ཏེ་བདག་གཞན་གཉིས་ཀ་ལ་གནོད་པར་འགྱུར་བ་ དང་། ཚུལ་ཁྲིམས་ཉམས་ན་འགྱོད་ཅིང་གདུང་བ་བསྐྱེད་པས་བདག་ཉིད་བདེ་བ་ལས་ཉམས་ པ་དང་བཅས་པ་དང་། གཞན་རྣམས་ཀྱང་མ་དད་ཅིང་བསོད་སྙོམས་འབུལ་བ་མེད་པས་རྙེད་ པ་དམན་ཞིང་སྨོད་པར་འགྱུར་བ་དང་། སྔར་སྲུང་བ་བྱེད་པའི་ལྷ་རྣམས་ཀྱིས་ཀྱང་སྨོད་ཅིང་ 4-468 མི་བསྲུང་བ་དང་། དེ་བཞིན་དུ་སྟོན་པ་སངས་རྒྱས་ཀྱིས་ཀྱང་ཚུལ་ཁྲིམས་ཉམས་པ་ནི་རོ་དང་ འདྲའོ་ཞེས་པ་ལ་སོགས་པས་སྨོད་ཅིང་རྗེས་སུ་འཛིན་པར་མི་འགྱུར་བ་དང་། གྲོགས་ཚངས་ པ་མཚུངས་པར་སྤྱོད་པ་རྣམས་ཀྱིས་ཀྱང་ཆོས་ཉིད་ཀྱིས་རྣམ་པར་སྨོད་ཅིང་ཚུལ་ཁྲིམས་ འཆལ་པ་དེ་དང་ལྷན་ཅིག་གནས་པར་མི་བྱའོ་ཞེས་རྩོད་པ་དང་བཅས་པར་འགྱུར་བ་དང་། ཆེ་གེ་མོ་དེ་ནི་བསླབ་པ་ལས་ཉམས་ཤིང་སྡིག་པ་སྤྱོད་པའོ་ཞེས་ཕྱོགས་མཚམས་རྣམས་སུ་ མི་སྙན་པ་འབྱུང་བ་དང་། སྡིག་པ་བྱེད་པ་དེ་ནི་ཚེ་རབས་གཞན་དུ་ཡང་དམྱལ་བ་ལ་སོགས་ པ་མི་ཁོམ་པའི་གནས་རྣམས་སུ་སྐྱེ་བ་དང་། ཚེ་འདིར་ཡང་བྱམས་པ་ལ་སོགས་པ་ཐོབ་པ་ ལས་ཉམས་ནས་ཁ་ན་མ་ཐོ་བ་འཕེལ་བ་དང་། ཚེ་ཕྱི་མ་ལ་ཡང་མ་ཐོབ་པ་ཐོབ་པར་འགྱུར་ བ་ལས་ཉམས་པས་ཡིད་ལ་ཡིད་ཤེས་ཀྱི་འཁོར་དུ་སྐྱེས་པའི་ཡིད་མི་བདེ་དང་དབང་ཤེས་ ལྔའི་འཁོར་དུ་སྐྱེས་པའི་སྡུག་བསྔལ་ཆེན་པོ་འཐོབ་པ་སྟེ། དེ་རྣམས་ཀྱི་དང་པོ་གསུམ་ནི་རང་ དང་གཞན་དང་གཉི་ག་ལ་གནོད་པའི་ཉེས་པ་དང་། དེ་ནས་(ཉམས་བཅས་སོགས)དྲུག་ནི་མཐོང་ བའི་ཆོས་ཚེ་འདི་ལ་འབྱུང་བའི་ཉེས་པ་དང་། མི་ཁོམ་པར་སྐྱེ་བ་ནི་ཚེ་ཕྱི་མ་ལ་འབྱུང་བ་དང་། ཐོབ་པ་ལས་ཉམས་པ་ནི་འདི་[ལ{ལས་}འབྱུང་བ་དང་། མ་ཐོབ་པ་ལས་ཉམས་པ་ནི་ཕྱི་མ་ [ལ{ལས་}འབྱུང་བའི་ཉེས་པའོ། ། (གཉིས་པ་)ཡོན་ཏན་ཤེས་ནས་བསྟེན་ཚུལ་ལའང་གཉིས་ལས། (དང་པོ་)དོན་གཉིས་འགྲུབ་ ཚུལ་སྤྱིར་བསྟན་ནི། ཉེས་པ་འདི་ཀུན་བྱམས་སོགས་ལ། །ལེགས་པར་གནས་ ལ་མི་འབྱུང་སྟེ། །ཉོན་མོངས་ཅན་མིན་སེམས་ཅན་གྱི། །དོན་དུ་འཁོར་ བའང་ཡོངས་མི་གཏོང་། །ཚད་མེད་པ་བཞི་དང་བྲལ་བའི་ཉེས་པ་མང་པོ་སྔར་བཤད་ པ་འདི་དག་ཀུན་གཉེན་པོ་བྱམས་པ་ལ་སོགས་པ་ཚངས་པའི་གནས་བཞི་ལ་ལེགས་པར་ གནས་པ་རྣམས་ལ་མི་འབྱུང་བས་རང་དོན་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་འགྲུབ་སྟེ། ཤེས་རབ་དང་ 4-469 ལྡན་པས་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པ་ཆགས་སྡང་ལ་སོགས་པ་ཅན་མིན་པའི་སྒོ་ནས་སྙིང་རྗེ་ཆེན་ པོས་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ཀྱི་དོན་དུ་འཁོར་བའང་ཡོངས་སུ་མི་གཏོང་ཞིང་དེར་སྐྱེས་ནས་ གཞན་ད

【現代漢語翻譯】 來世，因痛苦而毀滅自身，並通過危害他人生命和財富來毀滅其他眾生。由於煩惱的影響，造作殺生、偷盜等惡行，從而毀壞戒律，導致自他兩利皆受損。戒律一旦破損，便會產生後悔和痛苦，從而使自己失去安樂。其他人也會因為不信任和沒有供養佈施而減少所得，遭受責罵。以前守護自己的神靈也會責罵自己，不再守護。同樣，導師 佛陀（Buddha，覺悟者）也會因為戒律破損如同腐爛之物而責罵自己，不再攝受。與自己同梵行（Brahmacarya，清凈行）的道友們也會依法責罵自己，並且爭論說不應與戒律敗壞之人同住。而且，『某某人已經從學處退失，正在造作罪惡』這樣的惡名會傳遍四面八方。造作罪惡之人，來世還會投生到地獄等無暇之處。即使在今生，也會失去慈愛等功德，惡行日益增長。來世也會失去未得到的功德，從而在意識中產生由意識之識所生的不悅，在五根之識中產生巨大的痛苦。這些過患中，前三種是損害自己、他人和兩者的過患。接下來的六種（即『失去安樂』等）是今生可見的過患。投生於無暇之處是來世的過患。失去已得之功德是今生的過患。失去未得之功德是來世的過患。 （第二，）認識到功德后依止的方式也有兩種。（第一，）總體展示成就二利的方式：『此等諸過由慈等，善住者皆不生，非是煩惱有情故，為利有情亦不捨。』前面所說的眾多過患，都是由於沒有修習慈愛等四無量心（catvāri apramāṇāni，四種無量的心），對於那些安住于慈、悲、喜、舍四梵住（brahmavihāra，清凈的住所）的人來說，這些過患都不會產生，從而成就自利圓滿。由於具有智慧，不是被貪嗔等煩惱所染污的有情，而是以大悲心爲了利益一切有情，即使在輪迴中也不會捨棄，並且在那裡出生后利益他人。

【English Translation】 In the future, one destroys oneself by engaging in suffering, and also destroys other sentient beings by harming the lives and possessions of others. Due to the influence of afflictions, one commits acts such as killing and stealing, thereby destroying moral discipline, which harms both oneself and others. Once moral discipline is broken, one experiences regret and suffering, thus losing one's own happiness. Others also lose faith and do not offer alms, resulting in diminished gains and being reviled. Even the gods who previously protected one will revile and no longer protect. Similarly, the Teacher, the Buddha (Buddha, Awakened One), will also revile the breaking of moral discipline as being like something rotten and will not embrace one. Fellow practitioners of the pure life (Brahmacarya, pure conduct) will also revile one according to the Dharma and will argue that they should not dwell together with someone whose moral discipline is corrupt. Moreover, the bad reputation that 'so-and-so has fallen from the training and is engaging in sinful deeds' will spread in all directions. The one who commits sinful deeds will also be born in other lifetimes in unfavorable places such as hell. Even in this life, one will lose the attainment of loving-kindness and other virtues, and negative actions will increase. In future lives, one will also lose the attainment of what has not been attained, thus experiencing the unhappiness born from the mind consciousness in the realm of mind consciousness, and the great suffering born from the five sense consciousnesses in the realm of the five senses. Among these faults, the first three are the faults of harming oneself, others, and both. The next six (i.e., 'losing happiness,' etc.) are the faults that occur in this life, which is the visible Dharma. Being born in an unfavorable place is a fault of the future life. Losing what has been attained is a fault of this life. Losing what has not been attained is a fault of the future life. (Second,) Regarding the way to rely on [a teacher] after recognizing their qualities, there are also two aspects. (First,) The general presentation of how to accomplish the two benefits: 'All these faults do not arise for those who dwell well in loving-kindness, etc., because they are not afflicted beings, and they do not abandon wandering in samsara for the benefit of sentient beings.' All the many faults previously described, which are due to the absence of the four immeasurables (catvāri apramāṇāni, four immeasurable minds) such as loving-kindness, do not arise for those who dwell well in the four abodes of Brahma (brahmavihāra, pure abodes), such as loving-kindness, compassion, joy, and equanimity, thus accomplishing the perfection of one's own benefit. Because they possess wisdom, they are not sentient beings defiled by afflictions such as attachment and aversion, but with great compassion, they do not abandon wandering in samsara for the benefit of all sentient beings, and after being born there, they benefit others.

---

ོན་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པའང་འགྲུབ་པ་ཉིད་དོ། ། (གཉིས་པ་)ཁྱད་པར་གཞན་དོན་འགྲུབ་ཚུལ་ནི། ཇི་ལྟར་རྒྱལ་བའི་སྲས་རྣམས་ སེམས་ཅན་ལ། །བྱམས་པ་ལ་སོགས་སེམས་པ་འདི་འབྱུང་བ། །སེམས་ ཅན་ཐམས་ཅད་ཡོན་ཏན་ལྡན་པ་ཡི། །བུ་གཅིག་པ་ལའང་དེ་ལྟ་མ་ ཡིན་ནོ། །ཇི་ལྟར་ན་རྒྱལ་བའི་སྲས་པོ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་སེམས་ཅན་ཐམས་ ཅད་ལ་བྱམས་པ་དང་སྙིང་རྗེ་ལ་སོགས་པ་ཚད་མེད་པ་བཞིའི་སེམས་པ་འདི་འབྱུང་བ་ལྟར། སེམས་ཅན་ཕལ་པ་ཐམས་ཅད་ནི་ཡོན་ཏན་མང་པོ་དང་ལྡན་པའི་རང་གི་བུ་གཅིག་པ་ལའང་ དེ་ལྟ་བུའི་བྱམས་པ་ལ་སོགས་པའི་སེམས་པ་འབྱུང་བ་མ་ཡིན་པས། ཕལ་པ་རྣམས་རང་གི་ བུ་གཅིག་པུའི་དོན་སྒྲུབ་པ་ལས་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ཀྱི་དོན་སྒྲུབ་ པ་ཁྱད་པར་དུ་འཕགས་པ་ཡིན་ནོ། ། ༈ སྙིང་རྗེ་ཁྱད་པར་དུ་བཤད་པ། སྙིང་རྗེ་ཁྱད་པར་དུ་བཤད་པ་ལ་བདུན་ཏེ། སྙིང་རྗེ་ངོས་གཟུང་། དཔེ་ཡིས་བསྔགས་པ། ཕན་ཡོན་བསྟན་པ། དེ་ཡི་ཁྱད་པར། དེ་ལ་གདམས་པ། རྐྱེན་ལས་འགྲུབ་ཚུལ། ཆེན་པོར་ འགྱུར་ཚུལ་ལོ། ། དང་པོ་ལ་དམིགས་པ། འབྲས་བུ། སྤངས་པ། རྟོགས་པ། དབྱེ་བ་སྟེ་ལྔ་ལས། (དང་པོ་) དམིགས་པ་ནི། རབ་འབར་དགྲ་ཡི་དབང་དུ་སོང་། །སྡུག་བསྔལ་གྱིས་ནོན་ མུན་པས་བསྒྲིབས། །དགྲོད་དཀའི་ལམ་ལ་ཀུན་ཏུ་ཞུགས། །འཆིང་བ་ཆེ་ དང་ཡང་དག་ལྡན། །བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་ཀྱི་སྙིང་རྗེ་འཇུག་པའི་ཡུལ་རྣམ་ པ་བཅུ་སྟེ། འདོད་པའི་ཡོན་ཏན་ལྔ་ལ་འདོད་ཆགས་ཀྱི་མེ་རབ་དུ་འབར་བས་གདུངས་པ་ 4-470 རྣམས་དང་། དགེ་བ་ལ་ཞུགས་ཀྱང་བདུད་ཀྱི་བར་ཆད་ཀྱིས་དགྲའི་དབང་དུ་སོང་བ་རྣམས་ དང་། སེམས་ཅན་དམྱལ་བ་ལ་སོགས་པ་ངན་སོང་གསུམ་གྱི་སྡུག་བསྔལ་གྱིས་ཟིལ་གྱིས་ ནོན་པ་རྣམས་དང་། ཤན་པ་ལ་སོགས་པ་མཐའ་གཅིག་ཏུ་ཉེས་པ་སྤྱོད་པ་ལས་རྒྱུ་འབྲས་ལ་ རྨོངས་པའི་མུན་པས་བསྒྲིབས་པ་རྣམས་དང་། རེ་ཤིག་རྒྱས་འགྱུར་གྱི་རིགས་ཆད་པས་ཡུན་ རིང་པོར་མྱ་ངན་ལས་མི་འདའ་བའི་ཆོས་ཅན་འཁོར་བ་བགྲོད་པར་དཀའ་བའི་ལམ་ལ་ཀུན་ ཏུ་ཞུགས་པ་རྣམས་དང་། ཕྱི་རོལ་མུ་སྟེགས་པའི་ཐར་པ་ལ་ཞུགས་ཏེ་ལྟ་བ་ངན་པ་སྣ་ཚོགས་ པའི་འཆིང་བ་ཆེ་ཞིང་དམ་པ་དང་ཡང་དག་པར་ལྡན་པ་རྣམས་དང་། དེ་བཞིན་དུ། ཟས་ ཆེན་དུག་དང་འདྲེས་ལ་ཞེན། །ལམ་ནི་རབ་ཏུ་སྟོར་གྱུར་པ། །ལམ་གོལ་ རབ་ཞུགས་སྟོབས་ཆུང་བའི། །སེམས་ཅན་རྣམས་ལ་སྙིང་རྗེའོ། །ཁམས་ གོང་མ་དག་གི་ཏིང་ངེ་འཛིན་གྱི་རོ་ལ་ཆགས་པ་ནི་ཡུན་རིང་དུ་འཆིང་ཞིང་མཐར་ཉམས་པར་ འགྱུར་བས་ཟས་ཆེན་པོ་དུག་དང་འདྲེས་པ་ལ་ཞེན་པ་ལྟ་བུ་རྣམས་དང་། ཟབ་མོའི་དེ་ཁོ་ན་ ཉིད་མ་རྟོགས་ཀྱང་རྟོགས་ཤིང་གྲོལ་ལོ་སྙམ་པའི་མངོན་པའི་ང་རྒྱལ་ཅན་ཐར་པའི་ལམ་ ནི་རབ་ཏུ་སྟོར་བར་གྱུར་པ་རྣམས་དང་། ཐེག་ཆེན་དུ་རིགས་མ་ང

【現代漢語翻譯】 也能成就圓滿。 （二）成就利他的方式的殊勝之處：如同諸佛之子 對眾生，生起慈愛等心念， 並非所有眾生都如具功德的， 獨子一般。 如同諸佛之子菩薩們對一切眾生生起慈愛和悲憫等四無量心一樣， 普通的眾生並非對具有諸多功德的自己的獨子， 也能生起那樣的慈愛等心念。因此，普通人僅僅成辦自己獨子的利益，而菩薩成辦一切眾生的利益，這是非常殊勝的。 ༈ 悲憫的殊勝解說 悲憫的殊勝解說有七種：悲憫的定義、用比喻讚歎、 揭示利益、它的殊勝、對此的教導、從緣起成就的方式、變得偉大的方式。 第一種有五個方面：對境、果、斷除、證悟、分類。 （第一） 對境是：猛火熾燃落敵手， 痛苦壓迫黑暗蔽， 難行之路恒時入， 與大系縛真切具。 菩薩們生起悲憫的十種對境是：對五種欲妙生起貪慾之火猛烈燃燒而痛苦的人們；雖然進入善道卻因魔的阻礙而落入敵人手中的人們；被地獄等三惡道的痛苦所壓迫的人們；屠夫等一味行惡，對因果愚昧而被黑暗遮蔽的人們；因為暫時興盛的種姓斷絕，長期無法從悲傷中解脫，恒時進入難以度過的輪迴之路的人們；進入外道，被各種惡見的大而堅固的束縛所束縛的人們；同樣地， 美食雜毒仍貪戀， 正道徹底已迷失， 誤入歧途力弱者， 于諸眾生起悲憫。 貪戀上界諸天的禪定之味，長久束縛最終衰敗，如同貪戀混有毒藥的美食一般的人們；沒有證悟甚深實相，卻自認為已經證悟解脫，具有驕慢心，徹底迷失解脫正道的人們；沒有在大乘中獲得種姓的人們。

【English Translation】 also accomplishes perfect fulfillment. (2) The distinction of how to accomplish the benefit of others: How do the sons of the Victorious Ones towards sentient beings, generate thoughts such as love? Not all sentient beings are like those with virtues, a single child. Just as the sons of the Victorious Ones, Bodhisattvas, generate the mind of the four immeasurables, such as love and compassion, towards all sentient beings, ordinary sentient beings do not generate such thoughts of love, etc., even towards their own single child who possesses many virtues. Therefore, ordinary people only accomplish the benefit of their own single child, while Bodhisattvas accomplish the benefit of all sentient beings, which is particularly superior. ༈ Explanation of the Distinction of Compassion The explanation of the distinction of compassion has seven aspects: defining compassion, praising with examples, showing benefits, its distinction, instructions on it, how it is accomplished from conditions, and how it becomes great. The first has five aspects: object, result, abandonment, realization, and division. (First) The object is: fiercely blazing, fallen into the power of enemies, oppressed by suffering, obscured by darkness, constantly entering the difficult path, truly possessing great bonds. The ten objects of compassion for Bodhisattvas are: those tormented by the fire of desire blazing fiercely for the five desirable qualities; those who, although entering virtue, have fallen into the power of enemies due to the obstacles of demons; those overwhelmed by the suffering of the three lower realms such as hell; those who, like butchers, exclusively engage in evil deeds and are obscured by the darkness of ignorance regarding cause and effect; those who, because the lineage of temporary prosperity is cut off, cannot be liberated from sorrow for a long time and constantly enter the difficult path of samsara; those who have entered externalist paths and are truly possessed by the great and firm bonds of various evil views; similarly, craving great food mixed with poison, the path is completely lost, entering the wrong path, those with little strength, compassion for sentient beings. Attachment to the taste of samadhi in the higher realms binds for a long time and ultimately leads to decline, like craving great food mixed with poison; those who have not realized the profound suchness but have pride, thinking they have realized and are liberated, and have completely lost the path of liberation; those who have not obtained the lineage in the Great Vehicle.

---

ེས་པ་ཐེག་པ་དམན་པ་ལ་ ཞུགས་པ་ཐེག་ཆེན་ལས་ལམ་གོལ་བར་རབ་ཏུ་ཞུགས་པ་རྣམས་དང་། ཐེག་ཆེན་ལ་ཞུགས་ ཀྱང་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ལས་དང་པོ་པ་ཚོགས་གཉིས་རྒྱ་ཆེན་པོ་ཡོངས་སུ་མ་རྫོགས་པས་ སྟོབས་ཆུང་བར་གྱུར་པའི་སེམས་ཅན་རྣམས་ཡིན་ལ། དེ་དག་ལ་དམིགས་ནས་སྙིང་རྗེ་ཆེན་ པོ་སྐྱེ་བའོ། ། (གཉིས་པ་)འབྲས་བུ་ནི། འཚེ་སྤང་བྱང་ཆུབ་མཆོག་གི་ས་བོན་དང་། །བདེ་ བ་བསྐྱེད་དང་གདུང་བྱེད་འདོད་པའི་རྒྱུ། །ངོ་བོ་ཉིད་སྦྱིན་ཆོས་ལ་བརྟེན་ པ་ཡི། །རྒྱལ་བའི་སྲས་ལ་བྱང་ཆུབ་ཐག་མི་རིང་། །སྙིང་རྗེ་བསྒོམས་པ་ལ་ 4-471 བརྟེན་ནས་འབྲས་བུ་ལྔ་འགྲུབ་པ་སྟེ། བྲལ་བའི་འབྲས་བུ་ནི་མི་མཐུན་པའི་ཕྱོགས་རྣམ་པར་ འཚེ་བ་མཐའ་དག་སྤངས་པ་དང་། བདག་པོའི་འབྲས་བུ་ནི་སྙིང་རྗེས་བྱང་ཆུབ་མཆོག་གི་ས་ བོན་བྱས་ནས་དེ་མྱུར་དུ་འགྲུབ་པ་དང་། སྐྱེས་བུ་བྱེད་པའི་འབྲས་བུ་ནི་གཞན་གྱི་རྒྱུད་ལ་བདེ་ བ་བསྐྱེད་པར་བྱེད་པ་དང་། དེའི་དོན་དུ་རང་གི་རྒྱུད་ལ་དཀའ་སྤྱད་ཀྱི་གདུང་བ་སྐྱེད་པར་ བྱེད་པ་དང་། རྣམ་པར་སྨིན་པའི་འབྲས་བུ་ནི་གཞན་དོན་དུ་ཇི་ལྟར་འདོད་པར་སྐྱེ་བའི་རྒྱུ་ བྱས་ནས་དེར་སྐྱེ་བ་དང་། རྒྱུ་མཐུན་པའི་འབྲས་བུ་ནི་ད་ལྟ་སྒོམ་པ་དང་མཐུན་པར་མ་འོངས་ པ་ན་སྙིང་རྗེ་ཁྱད་པར་དུ་འཕགས་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་སྦྱིན་ཞིང་འགྲུབ་པར་འགྱུར་བའོ། །དེ་ལྟར་ ཡོན་ཏན་ལྔ་དང་ལྡན་པའི་སྙིང་རྗེའི་ཆོས་ལ་བརྟེན་པའི་རྒྱལ་བའི་སྲས་པོ་རྣམས་ལ་བླ་ན་ མེད་པའི་བྱང་ཆུབ་ཆེན་པོ་ཐག་མི་རིང་བར་མྱུར་དུ་འགྲུབ་པར་འགྱུར་བའོ། ། (གསུམ་པ་)སྤངས་པ་ནི། སྙིང་རྗེ་བློ་མཆོག་འཁོར་བར་གཏོགས་པ་ཡི། ། སྡུག་བསྔལ་བདག་ཉིད་ཀུན་དང་བདག་མེད་པའང་། །རྣམ་པར་ཤེས་ ནས་སྐྱོ་བར་མི་འགྱུར་ཞིང་། །ཉེས་པས་རབ་གནོད་པར་ཡང་མི་འགྱུར་ རོ། །བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་སྙིང་རྗེ་དང་བློ་མཆོག་ལྡན་པས་རིམ་པ་བཞིན་སྙིང་རྗེ་ ཆེན་པོས་འཁོར་བར་གཏོགས་པའི་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་སྡུག་བསྔལ་གྱི་བདག་ཉིད་ཀུན་ དང་ལྡན་པར་ཤེས་ཤིང་། བློ་གྲོས་མཆོག་ཏུ་གྱུར་པས་འཁོར་བའི་རང་བཞིན་བདག་མེད་ པའང་རྣམ་པར་ཤེས་ནས་སྙིང་རྗེ་དང་ལྡན་པའི་ཕྱིར་འཁོར་བའི་སྡུག་བསྔལ་གྱིས་སྐྱོ་བར་མི་ འགྱུར་ཞིང་ཤེས་རབ་དང་ལྡན་པའི་ཕྱིར་འཁོར་བའི་ཉོན་མོངས་པའི་ཉེས་པས་རབ་ཏུ་གནོད་ པར་ཡང་མི་འགྱུར་ཏེ། སྲིད་ཞིའི་མཐར་ལྷུང་བ་དང་བྲལ་བའི་ཕྱིར་རོ། ། (བཞི་པ་)རྟོགས་པ་ནི། འཇིག་རྟེན་སྡུག་བསྔལ་བདག་ཉིད་ལྟ་བ་ཡི། །བརྩེ་ དང་ལྡན་པས་སྡུག་བསྔལ་དེ་དང་ནི། །དེ་ཡོངས་སྤངས་པའི་ཐབས་ཀྱང་ 4-472 ཇི་བཞིན་རིག །ཉམ་ང་བར་བྱེད་སྐྱོ་བར་ཡང་མི་འགྱུར། །འཇིག་རྟེན་གསུམ་ པོ་ཐམས་ཅད་སྡུག་བསྔལ་གྱི་བདག་ཉིད་ཅན་དུ་ལྟ་བའི་བརྩེ་བ་དང་ལྡན་པས་

【現代漢語翻譯】 對於那些進入小乘，完全偏離大乘道路的人，以及那些進入大乘，但作為初學菩薩，尚未圓滿積累廣大資糧，因而力量弱小的眾生，要緣著他們生起大悲心。 (二) 果：斷除損害是無上菩提的種子，產生安樂和引發痛苦是慾望的根源。依靠自性佈施之法，對於諸佛之子來說，證得菩提不會遙遠。依靠修習慈悲，可以成就五種果：斷除之果是斷除一切相違品，即各種損害；自主之果是慈悲作為無上菩提的種子，從而迅速成就菩提；士夫作用之果是在他人的相續中產生安樂，並且爲了他們的利益，在自己的相續中引發苦行之苦；異熟之果是為利他而隨愿受生；與因相同之果是與現在修習相應，未來將佈施併成就殊勝的慈悲自性。因此，依靠具備五種功德的慈悲之法，諸佛之子不會遙遠地證得無上菩提，而是會迅速成就。 (三) 捨棄：慈悲是殊勝的智慧，通達輪迴中的一切痛苦本質和無我性，因此不會感到厭倦，也不會被過患所擾。菩薩們具備慈悲和殊勝的智慧，因此，以大悲心了知輪迴中的一切眾生都具有痛苦的本質，又以殊勝的智慧了知輪迴的自性是無我的，因此，由於具有慈悲心，不會對輪迴的痛苦感到厭倦，又由於具有智慧，也不會被輪迴的煩惱過患所擾，從而遠離了有寂的邊。 (四) 證悟：以慈愛之心視眾生為痛苦的本性，因此如實了知痛苦及其徹底斷除的方法，既不畏懼也不厭倦。以慈愛之心視三界一切眾生為痛苦的本性

【English Translation】 For those who have entered the Lesser Vehicle, who have completely strayed from the path of the Great Vehicle, and those who have entered the Great Vehicle, but as beginner Bodhisattvas, have not fully accumulated vast amounts of merit and wisdom, and thus have become beings of little strength, one should generate great compassion towards them. (2) The Result: Abandoning harm is the seed of supreme Bodhi, and generating happiness and causing suffering are the roots of desire. Relying on the Dharma of self-nature giving, for the sons of the Victorious Ones, enlightenment will not be far off. Based on cultivating compassion, five results are accomplished: The result of separation is abandoning all conflicting factors, i.e., all forms of harm; the result of ownership is that compassion serves as the seed of supreme Bodhi, thereby quickly accomplishing it; the result of the agent is generating happiness in the minds of others, and for their sake, generating the suffering of asceticism in one's own mind; the result of complete maturation is being born as desired for the sake of others; the result in accordance with the cause is that, in accordance with present cultivation, in the future, one will give and accomplish the nature of particularly excellent compassion. Thus, relying on the Dharma of compassion, which possesses five qualities, the sons of the Victorious Ones will not be far from attaining unsurpassed great enlightenment, but will quickly accomplish it. (3) Abandonment: Compassion is supreme wisdom, understanding that all suffering in Samsara is of the nature of suffering and also without self, therefore one will not become weary, nor will one be greatly harmed by faults. Bodhisattvas, possessing compassion and supreme wisdom, therefore, with great compassion, know that all sentient beings belonging to Samsara are endowed with all the nature of suffering, and with supreme wisdom, also know that the nature of Samsara is without self, therefore, because they possess compassion, they will not become weary of the suffering of Samsara, and because they possess wisdom, they will also not be greatly harmed by the faults of the afflictions of Samsara, and therefore are free from falling into the extremes of existence and peace. (4) Realization: Seeing the world as the nature of suffering, possessing love, therefore one knows as it is the suffering and also the means of completely abandoning it, one will neither be frightened nor become weary. Seeing all three realms as the nature of suffering with loving kindness

---

དེ་འཁོར་བའི་ སྡུག་བསྔལ་དེ་དང་ནི། དེའི་རྒྱུ་ཀུན་འབྱུང་ཡོངས་སུ་སྤངས་པ་ལས་འགོག་པ་མངོན་དུ་འགྱུར་ བའི་ཐབས། ལམ་རྣམ་དག་སྟོན་པའི་ཚུལ་དག་ཀྱང་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་དུ་རིག་པའི་རྟོགས་པ་ དང་ལྡན་པས་སྙིང་རྗེས་གཞན་གྱི་སྡུག་བསྔལ་ལ་ཉམ་ང་བར་ཡང་བྱེད་ཅིང་དེ་སྤང་པའི་ཆེད་ དུ་རང་གི་སྡུག་བསྔལ་ལ་སྐྱོ་བར་ཡང་ནི་མི་འགྱུར་རོ། ། (ལྔ་པ་)དབྱེ་བ་ལ་གཉིས་ལས། (དང་པོ་)རྒྱུའི་སྒོ་ནས་དབྱེ་བ་ནི། སྙིང་རྗེའི་བདག་ཉིད་ ཅན་གྱི་བརྩེ་བ་འདི། །རང་བཞིན་དང་ནི་སོ་སོར་བརྟགས་པ་དང་། །དེ་ སྔོན་གོམས་པར་བྱས་དང་ལྡན་པ་དང་། །མི་མཐུན་ཕྱོགས་ཉམས་རྣམ་ དག་ཐོབ་པ་བཞི། །སྙིང་རྗེའི་བདག་ཉིད་ཅན་གྱི་བརྩེ་བ་འདི་ལ་ཕྱེ་ན་སྙིང་རྗེའི་རང་ བཞིན་ཅན་ཐེག་ཆེན་རྒྱས་འགྱུར་གྱི་རིགས་སད་པ་ལས་བྱུང་བ་དང་ནི་སྙིང་རྗེ་མེད་པའི་སྐྱོན་ དང་ཡོད་པའི་ཡོན་ཏན་སོ་སོར་བརྟགས་པ་ལས་བྱུང་བ་དང་། སྙིང་རྗེ་དེ་ཉིད་སྔོན་ཚེ་རབས་ གཞན་དུ་གོམས་པར་བྱས་པ་དང་ལྡན་པ་ལས་བྱུང་བ་དང་། མི་མཐུན་པའི་ཕྱོགས་རྣམ་པར་ འཚེ་བ་ཉམས་ཤིང་རྣམ་པར་དག་པ་ཐོབ་པ་ལས་བྱུང་བ་སྟེ་རྣམ་པ་བཞིའོ། ། (གཉིས་པ་)མཆོག་དམན་གྱིས་དབྱེ་བ་ནི། མཉམ་དང་རྟག་མིན་ལྷག་པའི་ བསམ་པས་མིན། །སྒྲུབ་པའི་སྒོ་དང་འདོད་ཆགས་བྲལ་བ་དང་། །མི་ དམིགས་པས་མིན་གང་དེ་བརྩེ་མིན་ཏེ། །དེ་བཞིན་བརྩེ་མེད་གང་དེ་ བྱང་ཆུབ་མིན། །མཉམ་པས་མིན་པ་ཚོར་བ་སྡུག་བསྔལ་ཅན་ཁོ་ན་ལ་བརྩེ་བ་ནི་མཆོག་ མ་ཡིན་གྱི། འདི་ལྟར་གང་ཅི་ཚོར་ཡང་རུང་དེ་ཐམས་ཅད་ནི་སྡུག་བསྔལ་ལོ་ཞེས་གསུངས་ པ་ལྟར་ཁམས་གསུམ་གྱི་ཚོར་བ་གསུམ་ག་དང་ལྡན་པ་ཐམས་ཅད་ལ་མཉམ་པ་ཉིད་དུ་བརྩེ་ 4-473 བ་ནི་མཆོག་ཏུ་གྱུར་པ་དང་(༡)། རྟག་པས་མིན་པ་ཕུང་པོ་ལྷག་མེད་དུ་ཟད་པར་འགྱུར་བ་ ནི་མཆོག་མ་ཡིན་གྱི། ལྷག་མེད་མྱང་འདས་སུ་ཡང་མི་ཟད་པའི་བརྩེ་བ་ནི་མཆོག་ཏུ་གྱུར་ པ་དང་(༢)། ལྷག་པའི་བསམ་པས་མིན་པ་ས་མ་ཐོབ་པ་རྣམས་ཀྱི་ནི་མཆོག་མ་ཡིན་གྱི། ས་ ལ་ཞུགས་པ་བདག་གཞན་མཉམ་པ་ཉིད་དུ་རྟོགས་པ་རྣམས་ཀྱི་བརྩེ་བ་ནི་མཆོག་ཏུ་གྱུར་པ་ དང་(༣)། སྒྲུབ་པའི་སྒོ་ནས་མིན་པ་སྡུག་བསྔལ་ལས་མི་སྐྱོབ་པ་ནི་མཆོག་མ་ཡིན་གྱི། སྡུག་ བསྔལ་མཐའ་དག་ལས་སྐྱོབ་པའི་བརྩེ་བ་ནི་མཆོག་ཏུ་གྱུར་པ་དང་(༤)། འདོད་ཆགས་དང་ བྲལ་བ་མིན་པས་མ་ཡིན་པ་རྣམ་པར་འཚེ་བའི་བག་ཆགས་དང་བཅས་པ་ནི་མཆོག་མ་ཡིན་ གྱི། མི་མཐུན་པའི་ཕྱོགས་རྣམ་པར་འཚེ་བ་མཐའ་དག་ལ་འདོད་ཆགས་དང་བྲལ་བའི་བརྩེ་ བ་ནི་མཆོག་ཏུ་གྱུར་པ་དང་(༥)། མི་དམིགས་པས་མིན་པ་དམིགས་པ་དང་བཅས་པ་གང་ ཡིན་པ་དེ་ནི་བརྩེ་བ་མཆོག་མིན་གྱི། ས་བརྒྱད་པ་ཡན་ཆད་མི་སྐྱེ་བའི་ཆོས་ལ་བཟོད་པ་ཐོབ་ པས་འཁོར་གསུམ་དུ་དམིགས་པ་མེད་པའི་སྙིང

【現代漢語翻譯】 這種對輪迴痛苦及其根源——集（產生痛苦的原因）的徹底斷除，以及實現滅（苦的止息）的方法，即以純正之道引導眾生的方式，都如實地以智慧去理解，不僅因慈悲而對眾生的痛苦感到恐懼，而且爲了斷除這些痛苦，也不會厭倦自己的痛苦。 (第五品)關於分類，分為兩種。(第一種)從原因的角度分類：這種慈悲的本質，分為自性、分別思擇、先前串習和斷除違品四種。這種慈悲的本質，如果進行分類，則有四種：從大乘種姓覺醒而產生的慈悲自性；從分別思擇無慈悲的過患和有慈悲的功德而產生的慈悲；從先前在其他世中串習慈悲而產生的慈悲；以及從違品——損害被斷除並獲得清凈而產生的慈悲。 (第二種)從勝劣的角度分類：不平等、不恒常、非增上意樂、非救護之門、未離貪慾和非無所緣，這些都不是真愛。同樣，沒有真愛，也就沒有菩提。不平等是指只對感受痛苦的有情產生慈悲，這不是殊勝的。如經中所說：『無論感受什麼，一切皆是痛苦』，像這樣對三界的所有三種感受都平等地產生慈悲，才是殊勝的(1)。不恒常是指期盼五蘊滅盡，這不是殊勝的，對涅槃后永不窮盡的慈悲才是殊勝的(2)。非增上意樂是指未登地者的慈悲不是殊勝的，登地者證悟自他平等之慈悲才是殊勝的(3)。非救護之門是指不能從痛苦中救護眾生的慈悲不是殊勝的，能從一切痛苦中救護眾生的慈悲才是殊勝的(4)。未離貪慾是指具有損害習氣的慈悲不是殊勝的，對一切損害的違品斷除貪慾的慈悲才是殊勝的(5)。非無所緣是指有所緣的慈悲不是殊勝的，八地菩薩以上獲得無生法忍，對三輪體空無所緣的慈悲才是殊勝的。

【English Translation】 This complete abandonment of the suffering of samsara and its cause, the origin (the cause of suffering), and the method of realizing cessation (the cessation of suffering), that is, the way of guiding beings with the pure path, are all truly understood with wisdom. Not only does one feel fear for the suffering of others out of compassion, but also, in order to eliminate these sufferings, one does not become weary of one's own suffering. (Fifth Chapter) Regarding classification, there are two types. (First type) Classification from the perspective of cause: This essence of compassion is divided into four types: nature, separate consideration, prior habituation, and elimination of opposing factors. This essence of compassion, if classified, has four types: the nature of compassion arising from the awakening of the Mahayana lineage; compassion arising from separately considering the faults of lacking compassion and the merits of having compassion; compassion arising from prior habituation of compassion in other lifetimes; and compassion arising from the elimination of opposing factors—harm—and the attainment of purity. (Second type) Classification from the perspective of superior and inferior: Not equal, not constant, not with superior intention, not a door of salvation, not free from desire, and not without object—these are not true love. Similarly, without true love, there is no Bodhi. Not equal means having compassion only for sentient beings who experience suffering, which is not superior. As it is said in the scriptures, 'Whatever is felt, all is suffering.' Like this, having compassion equally for all three feelings of the three realms is superior (1). Not constant means expecting the exhaustion of the five aggregates, which is not superior; compassion that never ends even after Nirvana is superior (2). Not with superior intention means the compassion of those who have not attained the bhumis (grounds) is not superior; the compassion of those who have entered the bhumis and realized the equality of self and others is superior (3). Not a door of salvation means compassion that cannot save beings from suffering is not superior; compassion that can save beings from all suffering is superior (4). Not free from desire means compassion with the habit of harming is not superior; compassion that is free from desire for all opposing factors of harm is superior (5). Not without object means compassion with an object is not superior; the compassion of bodhisattvas above the eighth bhumi who have attained forbearance of non-origination and have no object in the three spheres is superior.

---

་རྗེ་ཆེན་པོ་ནི་མཆོག་ཏུ་གྱུར་པ་ཡིན་ཞིང་(༦)། མཆོག་མ་ཡིན་པ་དྲུག་ནི་དམན་པ་ཡིན་ཏེ། དེ་བཞིན་དུ་བརྩེ་བ་ཆེན་པོ་མཆོག་ཏུ་གྱུར་པ་མེད་ པ་གང་ཡིན་པ་དེ་དག་ནི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་མིན་པས་མཆོག་ཏུ་གྱུར་པ་རྣམས་ བསྒྲུབ་པ་ལ་འབད་པར་བྱའོ། ། དཔེ་ཡིས་བསྔགས་པ་ལ་གསུམ་ལས། (དང་པོ་)ཐུན་མོང་དུ་བསྟན་པ་ནི། སྙིང་རྗེ་དང་ ནི་བཟོད་དང་སེམས་པ་དང་། །སྨོན་ལམ་སྐྱེ་བ་སེམས་ཅན་ཡོངས་སྨིན་ བྱེད། །དང་པོ་རྩ་བ་ཐ་མ་འབྲས་མཆོག་ལྡན། །འདི་ནི་སྙིང་རྗེའི་ལནྗོ་ ཤིང་ཆེན་པོ་ཡིན། །དཔེར་ན་ལྗོན་ཤིང་གི་རྩ་བ་དང་སྡོང་པོ་དང་ཡལ་ག་དང་ལོ་མ་དང་ མེ་ཏོག་དང་འབྲས་བུ་རྣམས་སྔ་མ་ལས་ཕྱི་མ་རིམ་གྱིས་འབྱུང་བ་ལྟར། སེམས་ཅན་རྣམས་ སྡུག་བསྔལ་དང་བྲལ་བར་འདོད་པའི་སྙིང་རྗེ་ཆེན་པོ་ནི་ཐེག་པ་ཆེན་པོའི་ཆོས་ཐམས་ཅད་ཀྱི་ 4-474 རྩ་བ་ཡིན་པས་ཤིང་སྡོང་གི་རྩ་བ་ལྟ་བུ་དང་ནི་དེ་ལས་གཞན་དོན་གྱི་དཀའ་སྤྱད་བཟོད་པ་ནི་ སྡོང་པོ་ལྟ་བུ་དང་། དེ་ལས་སེམས་ཅན་གྱི་དོན་ལ་སེམས་པ་ནི་ཡལ་ག་ལྟ་བུ་དང་། དེ་ལས་ སྐྱེ་བ་བཟང་པོར་སྨོན་ལམ་འདེབས་པ་ནི་ལོ་མ་ལྟ་བུ་དང་། དེ་ལས་སྐྱེ་བ་བཟང་པོ་ཐོབ་པ་ནི་ མེ་ཏོག་ལྟ་བུ་དང་། དེ་ལས་སེམས་ཅན་ཡོངས་སུ་སྨིན་པར་བྱེད་པ་གྲུབ་པ་ནི་འབྲས་བུ་ཕུན་ སུམ་ཚོགས་པ་སྨིན་པ་ལྟ་བུ་སྟེ། དང་པོ་སྙིང་རྗེའི་རྩ་བ་བརྟན་པོ་ཚུགས་པ་ལ་བརྟེན་ནས་ ཐ་མ་གཞན་དོན་རྣམ་པར་དག་པའི་འབྲས་བུ་མཆོག་དང་ལྡན་པ་གྲུབ་པ་འདི་ནི་བྱང་ཆུབ་ སེམས་དཔའ་རྣམས་ཀྱི་སྙིང་རྗེའི་ལྗོན་ཤིང་ཆེན་པོ་རྒྱས་པ་ཡིན་ནོ། ། (གཉིས་པ་)ལྡོག་ཕྱོགས་ནས་བཤད་པ་ནི། རྩ་བ་སྙིང་རྗེ་མེད་གྱུར་ན། །དཀའ་ སྤྱད་བཟོད་པ་ཉིད་མི་འགྱུར། །བློ་ལྡན་སྡུག་བསྔལ་མི་བཟོད་ན། །སེམས་ ཅན་དོན་སེམས་ཉིད་མི་འགྱུར། །རྩ་བ་སྙིང་རྗེ་ཆེན་པོ་མེད་པར་གྱུར་ན་གཞན་དོན་ གྱི་དཀའ་སྤྱད་ལ་བཟོད་པའི་སྡོང་པོ་ཉིད་ཀྱང་འབྱུང་བར་མི་འགྱུར་ཞིང་། བློ་དང་ལྡན་པ་དེ་ གཞན་དོན་གྱི་སྡུག་བསྔལ་མི་བཟོད་ན་སེམས་ཅན་གྱི་དོན་བྱ་བར་སེམས་པའི་ཡལ་ག་ཉིད་ ཀྱང་འབྱུང་བར་མི་འགྱུར་རོ། །སེམས་པ་དང་ནི་བྲལ་བའི་བློ། །སྐྱེ་བ་དཀར་པོ་ རྣམ་དག་ཏུ། །སྨོན་ལམ་འདེབས་པར་མི་འགྱུར་རོ། །སྐྱེ་བ་བཟང་པོ་མ་ ཐོབ་ན། །སེམས་ཅན་ཡོངས་སྨིན་བྱེད་མི་འགྱུར། །གཞན་དོན་སེམས་པ་དང་ ནི་བྲལ་བའི་བློ་དེ་ལས་སྐྱེ་བ་དཀར་པོ་རྣམ་དག་ཏུ་སྨོན་ལམ་འདེབས་པའི་ལོ་མ་འབྱུང་བར་ མི་འགྱུར་རོ། །སྐྱེ་བ་བཟང་པོའི་མེ་ཏོག་མ་ཐོབ་ན་སེམས་ཅན་ཡོངས་སུ་སྨིན་པར་བྱེད་པའི་ འབྲས་བུ་འབྱུང་བར་མི་འགྱུར་ཏེ། དེ་བས་ན་གཞན་དོན་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་སྒྲུབ་པར་འདོད་ པ་རྣམས་ཀྱིས་རྩ་བ་སྙིང་རྗེ་ཆེན་པོ་བསྐྱེད་པར་བྱའོ། ། (གསུམ་པ་

【現代漢語翻譯】 大尊者是至高無上的(6)。 六種非至高無上的都是低劣的，同樣，那些沒有偉大慈愛的人不是偉大的菩薩，所以要努力成就至高無上者。 以譬喻讚歎分為三部分，（第一部分）共同的開示是： 『慈悲與忍耐和思維，祈願生世令眾生熟，最初為根本，最後具勝果，此乃慈悲之蘭若大樹。』 例如，樹木的根、樹幹、枝條、樹葉、花朵和果實等，都是從前一個逐漸產生后一個。同樣，希望眾生脫離痛苦的偉大慈悲是大乘（Mahāyāna，梵文，great vehicle，偉大的交通工具）一切法的根本，如同樹木的根；從那慈悲產生為利他而忍受艱難困苦，如同樹幹；從那忍耐產生為眾生著想，如同枝條；從那思維產生祈願獲得好的轉生，如同樹葉；從那祈願產生獲得好的轉生，如同花朵；從那轉生實現使眾生完全成熟，如同豐盛的果實成熟。首先，依靠慈悲的穩固根基，最終成就具足清凈利他之殊勝果實，這就是菩薩們慈悲之大樹繁榮茂盛的樣子。 （第二部分）從反面來說明： 『若無慈悲之根本，則難生忍耐之樹幹，智者若不忍眾生苦，則難生為眾生著想之心。』 如果失去了慈悲的根本，那麼為利他而忍受艱難困苦的樹幹也不會產生。如果智者不能忍受眾生的痛苦，那麼為眾生著想的枝條也不會產生。 『離於思維之心，則難於清凈之轉生，種下純潔之祈願。若無善妙之轉生，則難令眾生得成熟。』 遠離為眾生著想的心，就不會產生在清凈的轉生中種下純潔祈願的樹葉。如果沒有獲得善妙轉生的花朵，就不會產生使眾生完全成熟的果實。因此，想要成就圓滿利他事業的人們，應當生起慈悲的根本。 （第三部分）

【English Translation】 The Great Lord is supreme (6). The six that are not supreme are inferior, and likewise, those who do not have great love are not great Bodhisattvas, so one should strive to accomplish the supreme. Praise by example is divided into three parts, (first part) the common teaching is: 'Compassion, patience, and thought, aspiration to ripen all sentient beings, the first is the root, the last has excellent fruit, this is the great tree of compassion.' For example, just as the roots, trunk, branches, leaves, flowers, and fruits of a tree gradually arise from the previous one, so too, the great compassion that desires sentient beings to be free from suffering is the root of all the Mahāyāna (梵文，great vehicle，great vehicle) teachings, like the root of a tree; from that arises the endurance of hardships for the sake of others, like the trunk; from that arises thinking of the welfare of sentient beings, like the branches; from that arises planting aspirations for good rebirths, like the leaves; from that arises obtaining good rebirths, like the flowers; and from that arises the accomplishment of fully ripening sentient beings, like the ripening of abundant fruit. First, relying on the firm foundation of the root of compassion, the ultimate achievement is the attainment of the supreme fruit of pure altruism. This is how the great tree of compassion of the Bodhisattvas flourishes. (Second part) Explaining from the opposite perspective: 'If there is no root of compassion, then the trunk of endurance will not arise. If the wise cannot endure the suffering of sentient beings, then the mind that thinks of the welfare of sentient beings will not arise.' If the root of great compassion is lost, then the trunk of enduring hardships for the sake of others will not arise. If the wise cannot endure the suffering of others, then the branch of thinking of the welfare of sentient beings will not arise. 'A mind devoid of thought will not plant pure aspirations for a pure rebirth. If a good rebirth is not obtained, then it will be difficult to ripen sentient beings.' A mind devoid of thinking of the welfare of others will not give rise to the leaves of planting pure aspirations for a pure rebirth. If the flower of a good rebirth is not obtained, then the fruit of fully ripening sentient beings will not arise. Therefore, those who wish to accomplish perfect altruistic deeds should cultivate the root of great compassion. (Third part)

---

)སྒྲུབ་ཕྱོགས་ནས་བཤད་པ་ནི། སྙིང་རྗེའི་འཆུ་བ་བྱམས་པ་སྟེ། །དེ་ 4-475 སྡུག་བསྔལ་ན་བདེ་བ་ཡིས། །ཡངས་རྒྱས་ཚུལ་བཞིན་ཡིད་བྱེད་པའི། ། ཡལ་ག་རྒྱ་ཆེར་འཕེལ་བ་དང་། །སྙིང་རྗེའི་ལྗོན་ཤིང་གི་རྩ་བ་ཆུ་ཡིས་འཆུ་བ་ལྟ་ བུ་ནི་བྱམས་པ་སྟེ། བྱམས་པའི་སེམས་དང་ལྡན་པ་ནི་སེམས་ཅན་དེ་རྣམས་སྡུག་བསྔལ་བར་ མཐོང་བ་ན། སྙིང་རྗེ་འཕེལ་པའི་སྒོ་ནས་སྡུག་བསྔལ་སྐྱེ་བ་དེ་ལས་གཞན་དོན་ལ་སྤྲོ་བའི་ བདེ་བའང་སྐྱེ་བ་ཡིས་དཀའ་སྤྱད་ལ་བཟོད་པའི་སྡོང་པོ་ཡངས་པར་རྒྱས་པར་འགྱུར་ཞིང་། བཟོད་པ་དེ་ཉིད་ཐེག་ཆེན་གྱི་ཆོས་ལ་ཚུལ་བཞིན་ཡིད་ལ་བྱེད་པ་དང་ལྡན་པ་ལས། གཞན་ དོན་སེམས་པའི་ཡལ་ག་རྒྱ་ཆེན་པོ་འཕེལ་བར་འགྱུར་བ་དང་། སྨོན་ལམ་རྒྱུན་ནི་མ་ ཆད་པས། །ལོ་མ་འདོར་ལེན་རྐྱེན་རྣམ་གཉིས། །གྲུབ་པ་དེ་ཕྱིར་མེ་ཏོག་ དང་། །འབྲས་བུ་དོན་ཡོད་ཤེས་པར་བྱ། །གཞན་དོན་དུ་ལུས་ཁྱད་པར་ཅན་སྒྲུབ་ པའི་སྨོན་ལམ་ལོ་མ་ལྟ་བུའི་རྒྱུན་ནི་མ་ཆད་པས་ཤིང་གི་ལོ་མ་རྙིང་པ་འདོར་ཞིང་། སར་པ་ ལེན་པ་དང་ཆོས་མཐུན་པར་གོང་ནས་གོང་དུ་ནང་དང་ཕྱིའི་རྐྱེན་རྣམ་པ་གཉིས་གྲུབ་པ་དེའི་ ཕྱིར། ནང་གི་རྐྱེན་རང་གི་རྒྱུད་ཡོངས་སུ་སྨིན་པ་གྲུབ་པས་མེ་ཏོག་ལྟ་བུའི་སྐྱེ་བ་བཟང་པོ་དོན་ ཡོད་པ་དང་། ཕྱིའི་རྐྱེན་གཞན་གྱི་རྒྱུད་ཡོངས་སུ་སྨིན་པ་གྲུབ་པས་འབྲས་བུ་ལྟ་བུའི་སེམས་ ཅན་ཡོངས་སུ་སྨིན་པར་བྱེད་པ་དོན་ཡོད་པ་གྲུབ་པར་ཤེས་པར་བྱའོ། ། (སྤྱིའི་བཞི་པ་)ཕན་ཡོན་བསྟན་པ་ནི། སྙིང་རྗེ་ཆེན་པོ་ཡོན་ཏན་འབྱུང་གནས་ ཀྱི། །སེམས་ཅན་རྣམས་ལ་སྙིང་རྗེ་སུ་མི་བྱེད། །འདི་ལྟར་འདི་དག་ལ་ ནི་སྡུག་བསྔལ་ཡང་། །བརྩེས་བསྐྱེད་བདེ་བ་གཞལ་དུ་མེད་པར་འབྱུང་། ། སྙིང་རྗེ་ཆེན་པོ་ནི་གནས་སྐབས་དང་མཐར་ཐུག་གི་ཡོན་ཏན་ཐམས་ཅད་འབྱུང་བའི་གནས་ ཀྱི་ངོ་བོ་ཡིན་པས་སེམས་ཅན་མཐའ་ཡས་པ་རྣམས་ལ་སྙིང་རྗེ་སུ་ཞིག་བསྒོམ་པར་མི་བྱེད་དེ་ སྒོམ་པར་བྱེད་པར་རིགས་སོ། །དེའི་རྒྱུ་མཚན་འདི་ལྟར་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་འདི་དག་ལ་ 4-476 ནི་གཞན་དོན་སྒྲུབ་པའི་སྡུག་བསྔལ་ཡང་བརྩེ་བས་བསྐྱེད་པའི་དབང་གིས་དོན་ཆེན་པོ་གྲུབ་ པོ་སྙམ་པའི་བདེ་བ་ཆེན་པོ་གཞལ་དུ་མེད་པར་འབྱུང་བའི་ཕྱིར་རོ། ། (ལྔ་པ་)ཁྱད་པར་ལ་བདུན་ཏེ་ཆགས་པ་{མེད་པ་}འགྲུབ་ཚུལ། སྙིང་རྗེའི་བྱམས་པ་ བསྔགས་པ། སྐྲག་པ་དགའ་བར་འགྱུར་ཚུལ། བདེ་གཞན་ཟིལ་གྱིས་གནོན་ཚུལ། བརྩེ་བས་ སྦྱིན་པའི་ཕན་ཡོན། སྡུག་བསྔལ་ཁས་ལེན་འགྲུབ་ཚུལ་གསུམ་དང་། དེ་འབྲས་འཕེལ་ཚུལ་ ལོ། ། དང་པོ་ནི། སྙིང་རྗེས་ཟིན་པའི་བརྩེ་ལྡན་རྣམས། །ཞི་ལའང་ཡིད་ནི་མི་ གནས་ན། །འཇིག་རྟེན་བདེ་དང་རང་སྲོག་ལ། །ཆགས་པར་འགྱུར་པ་ སྨོས་ཅི་དགོས། །འཇིག་རྟེན་པ་དང་ཉན་རང་ར

【現代漢語翻譯】 從修持方面來說，慈悲的滋潤是慈愛。當看到眾生痛苦時，慈愛之心會增長，從而生起從痛苦中解脫，樂於利他的喜悅，使能忍受艱難困苦的菩提樹得以廣闊生長。這種忍耐與如理作意大乘佛法相結合，使為他人著想的枝幹得以蓬勃發展。 願望的延續永不中斷，就像樹木落葉生新葉一樣，內外兩種因緣不斷成就。因此，內在因緣是自相續的圓滿成熟，從而產生如花朵般美好的果報；外在因緣是使他相續成熟，從而成就如果實般成熟眾生的事業。我們應當了知這些。 （總的第四點）是闡述利益：大慈悲是功德的源泉。誰不對眾生生起慈悲之心呢？因為對於這些菩薩來說，即使是為利益他人而承受的痛苦，也能因愛而轉化為無與倫比的喜悅。 （第五點）是七種殊勝之處，即：無貪執的成就方式、對慈悲的讚歎、恐懼轉為喜悅的方式、自身安樂被超越的方式、以慈愛佈施的利益、承擔痛苦的成就方式，以及慈悲之果增長的方式。 第一點是：被慈悲所攝持的慈愛之人，即使在寂靜涅槃中也不願停留，更何況會貪戀世間安樂和自身性命呢？世間凡夫和聲聞緣覺又怎麼能與他們相比呢？

【English Translation】 From the perspective of practice, the nourishment of compassion is loving-kindness. When beings are seen suffering, loving-kindness increases, giving rise to the joy of liberation from suffering and the delight in benefiting others, allowing the Bodhi tree that endures hardship to grow extensively. This patience, combined with proper attention to the Mahayana Dharma, allows the branches of thinking of others to flourish. The continuation of aspirations is never interrupted, just as trees shed old leaves and grow new ones, with both inner and outer conditions constantly being fulfilled. Therefore, the inner condition is the complete maturation of one's own continuum, resulting in good rebirths like flowers; the outer condition is the maturation of others' continua, resulting in the accomplishment of maturing beings like fruits. We should understand these. (The fourth point in general) is to explain the benefits: Great compassion is the source of all qualities. Who would not cultivate compassion for limitless beings? The reason is that for these Bodhisattvas, even the suffering of benefiting others is transformed into immeasurable joy due to the power of love. (The fifth point) consists of seven distinctions: the way to achieve non-attachment, the praise of compassion, the way to transform fear into joy, the way to overcome one's own happiness, the benefits of giving with love, the way to achieve acceptance of suffering, and the way the fruit of compassion increases. The first point is: Those who are possessed by compassion and have loving-kindness do not even want to stay in peaceful Nirvana, let alone be attached to worldly happiness and their own lives? How can worldly people and Shravakas and Pratyekabuddhas compare to them?

---

ྣམས་ནི་སྲིད་ཞིའི་མཐའ་ལ་ཆགས་པ་དང་ བཅས་པ་ཡིན་པ་ལ་ཐབས་སྙིང་རྗེས་ཟིན་པའི་བརྩེ་ལྡན་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་ནི་ ཉན་རང་ལྟར་ཟག་མེད་ཞི་བ་མྱ་ངན་ལས་འདས་པའི་བདེ་བ་ལའང་ཡིད་ནི་མི་གནས་ཤིང་ ཆགས་པ་མེད་ན། ཟག་བཅས་འཇིག་རྟེན་པའི་བདེ་བ་སྙིང་པོ་མེད་པ་དང་། རང་གི་སྲོག་མྱུར་ དུ་འཇིག་པའི་ཆོས་ཅན་ལ་ཆགས་པར་འགྱུར་བ་ལྟ་སྨོས་ཀྱང་ཅི་དགོས་ཏེ། མཐའ་གཉིས་ དང་བྲལ་བའི་ཡོན་ཏན་དང་ལྡན་པའོ། ། གཉིས་པ་ལ་སྤྱིར་བསྟན་པ་དང་། ཁྱད་པར་གཉིས་ལས། དང་པོ་ནི། ཁ་ན་མ་ཐོ་ མེད་པའི་བྱམས་པ་གང་། །དེ་ནི་ཡོད་མིན་འཇིག་རྟེན་པ་ཡང་ཡིན། །བློ་ ལྡན་རྣམས་ཀྱི་བརྩེ་བའི་བྱམས་པ་ནི། །ཁ་ན་མ་ཐོ་མེད་ཅིང་འཇིག་ རྟེན་འདས། །ཕ་མ་རང་གི་བུ་ཚ་ལ་སོགས་པ་ལ་བྱམས་པ་ལ་སོགས་པ་ནི་སྲེད་པའི་རང་ བཞིན་ཡིན་ཞིང་མི་དགེ་བ་ལའང་སྦྱོར་བས་ཁ་ན་མ་ཐོ་བ་མེད་པའི་བྱམས་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་ ནི་དེ་དག་ལ་ཡོད་པ་མིན་ཞིང་། ཚངས་པ་ལ་སོགས་པའི་བྱམས་པ་ནི་སྡིག་པ་དང་བྲལ་བས་ 4-477 ཁ་ན་མ་ཐོ་བ་མེད་ཀྱང་ཟག་པ་དང་བཅས་པས་འཇིག་རྟེན་པ་ཡང་ཡིན་ལ། བློ་ལྡན་བྱང་ཆུབ་ སེམས་དཔའ་རྣམས་ཀྱི་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ལ་སྙིང་རྗེ་བརྩེ་བས་ཀུན་ནས་བསླངས་པའི་ བྱམས་པ་ནི་ཁ་ན་མ་ཐོ་བ་ཅུང་ཟད་ཀྱང་མེད་ཅིང་ཟག་མེད་འཇིག་རྟེན་ལས་འདས་པ་ཡང་ ཡིན་ནོ། ། ཁྱད་པར་ལའང་གཉིས་ལས། (དང་པོ་)ཁ་ན་མ་ཐོ་བ་མེད་ཚུལ་ནི། སྡུག་བསྔལ་ དབའ་རྒལ་ཆེ་དང་མི་ཤེས་པའི། །མུན་པ་ཆེ་ལ་བརྟེན་པར་གྱུར་པ་ཡི། ། འཇིག་རྟེན་འདྲེན་པའི་ཐབས་གང་ཡིན་པ་དེ། །ཇི་ལྟར་ཁ་ན་མ་ཐོ་ མེད་མི་འགྱུར། །འབྲས་བུ་སྡུག་བསྔལ་གྱི་ཆུ་བོ་བཞི་ལ་སོགས་པའི་དབའ་རྒལ་ཆེན་ པོས་ཡུན་རིང་དུ་ཁྱེར་བ་དང་། རྒྱུ་མི་ཤེས་པ་གཏི་མུག་གི་མུན་པ་ཆེན་པོ་ལ་བརྟེན་པར་གྱུར་ པའི་འཇིག་རྟེན་པ་རྣམས་འཁོར་བ་ནས་འདྲེན་ཞིང་བྱང་ཆུབ་ལ་སྦྱོར་བའི་ཐབས་གང་ཡིན་ པའི་བྱམས་པ་དང་སྙིང་རྗེ་ཆེན་པོ་དེ་ཇི་ལྟར་ན་ཁ་ན་མ་ཐོ་མེད་པར་མི་འགྱུར་ཏེ། ཅིས་ཀྱང་ ཁ་ན་མ་ཐོ་བ་མེད་པར་འགྱུར་བས་སྐྱོན་ཐམས་ཅད་ལས་གྲོལ་བ་ཉིད་དོ། ། (གཉིས་པ་)འཇིག་རྟེན་ལས་འདས་པའི་ཁྱད་པར་ནི། འཇིག་རྟེན་བྱང་ཆུབ་རང་ སངས་རྒྱས་པ་ཡི། །དགྲ་བཅོམ་རྣམས་ལ་བྱམས་པ་དེ་མེད་ན། །དེ་ལས་ གཞན་ལྟ་སྨོས་ཀྱང་ཅི་དགོས་པ། །ཇི་ལྟར་འཇིག་རྟེན་འདས་པ་མ་ཡིན་ འགྱུར། །འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་ན་རང་རང་སོ་སོར་མངོན་པར་བྱང་ཆུབ་པ་རང་སངས་རྒྱས་ པའི་དགྲ་བཅོམ་པ་རྣམས་ལ་ཡང་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་བྱམས་པ་དེ་ལྟ་བུ་མེད་ན། དེ་ལས་ གཞན་ཉན་ཐོས་པ་དང་འཇིག་རྟེན་པ་ལ་མེད་པ་ལྟ་སྨོས་ཀྱང་ཅི་དགོས་པས་བྱམས་པ་དང་ སྙིང་རྗེ་དེ་ཇི་ལྟར་ན་འཇིག་རྟེན་ལས་འདས་པ་མ་ཡིན་པར་འགྱུར་ཏེ་འཇིག་རྟེན་ལས་འདས་ པ་ཡིན་པ་ཉིད་ད

【現代漢語翻譯】 那些執著于輪迴和寂滅兩邊的菩薩，以及被慈悲心所攝持的菩薩們，他們不像聲聞和緣覺那樣，只求無漏寂靜涅槃的安樂，甚至對涅槃的安樂都不執著，那麼，更何況是對無意義的世間安樂，以及迅速壞滅的世間法生起貪執呢？因此，菩薩是具有遠離二邊功德的。 第二部分分為總說和別說。首先是總說： 『無過患之慈愛，非有亦非世間。具慧者之慈愛，無過且超世間。』 父母對自己子女的慈愛等，本質上是貪愛，並且會與不善業相結合，因此，所謂的『無過患之慈愛』並非存在於這些情況中。而梵天等的慈愛雖然遠離罪過，但仍是有漏的，所以也是世間的。然而，具慧菩薩們對一切眾生由衷生起的慈悲，沒有任何過患，並且是無漏的，超越世間的。 別說也分為兩部分：（第一部分）說明無過患之理： 『痛苦洪流極猛烈，無明黑暗所依處，引導世間之方便，如何無過而不變？』 被痛苦之河（如四瀑流）長久沖刷，依賴於無明黑暗的世間眾生，引導他們脫離輪迴，趨向菩提的方便——慈悲心，怎麼可能不是無過患的呢？它必然是無過患的，因此能從一切過失中解脫。 （第二部分）說明超世間的特點： 『世間獨覺與聲聞，若無此等大慈愛，其餘更無需多言，如何不超脫世間？』 在世間界中，各自證悟的獨覺阿羅漢們，尚且沒有菩薩的這種慈愛，更何況是其他的聲聞乘行者和世間凡夫呢？因此，這種慈悲怎麼可能不是超世間的呢？它必然是超世間的。

【English Translation】 Those Bodhisattvas who are attached to the extremes of samsara and nirvana, and those compassionate Bodhisattvas who are seized by skillful means and compassion, unlike the Shravakas and Pratyekabuddhas, do not dwell on the bliss of immaculate, peaceful nirvana, and are not even attached to it. How much less would they be attached to the meaningless worldly pleasures and the worldly dharmas that are subject to rapid destruction? Therefore, Bodhisattvas possess the qualities of being free from both extremes. The second part is divided into general and specific explanations. First, the general explanation: 'The love without fault, is neither existent nor worldly. The love of the wise, is faultless and transcendent.' The love of parents for their children, etc., is essentially attachment and is associated with unwholesome actions. Therefore, the so-called 'love without fault' does not exist in these cases. The love of Brahma, etc., although free from sin, is still contaminated and therefore worldly. However, the compassion that wise Bodhisattvas generate from the bottom of their hearts for all sentient beings is completely faultless and is immaculate, transcending the world. The specific explanation is also divided into two parts: (First part) Explaining the reason for being faultless: 'The torrent of suffering is extremely fierce, the darkness of ignorance is its foundation, the means of leading the world, how can it be faultless and unchanging?' The sentient beings of the world, who are carried away for a long time by the fierce torrent of suffering (such as the four rivers of suffering), and who rely on the great darkness of ignorance, the means of leading them out of samsara and towards enlightenment—compassion—how can it not be faultless? It must be faultless, and therefore it can be liberated from all faults. (Second part) Explaining the characteristics of transcending the world: 'If the Pratyekabuddhas and Shravakas in the world do not have such great love, what need is there to say more about others? How can it not transcend the world?' In the realms of the world, even the Pratyekabuddha Arhats who attain enlightenment individually do not have such love as the Bodhisattvas. What need is there to say more about the other Shravakas and worldly beings? Therefore, how can this compassion not be transcendent? It must be transcendent.

---

ོ། ། 4-478 (གསུམ་པ་)སྐྲག་པ་དགའ་བར་འགྱུར་ཚུལ་ནི། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སྡུག་ བསྔལ་མེད། །བརྩེ་བས་སྡུག་བསྔལ་གྱུར་པ་གང་། །དེ་ལ་དང་པོ་ཀུན་ ཏུ་སྐྲག །རེག་ནས་ཤིན་ཏུ་མངོན་པར་དགའ། །བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་ གཞན་གྱི་སྡུག་བསྔལ་མེད་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར་ཐེག་ཆེན་གྱི་ལམ་དུ་ཞུགས་པ་ན་སྙིང་བརྩེ་བ་ ལ་བརྟེན་ནས་སྡུག་བསྔལ་སྐྱེ་བར་གྱུར་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་ལ། དང་པོ་མོས་པ་སྤྱོད་པའི་ས་ལ་ གནས་པ་ན་བདག་གཞན་མཉམ་པ་ཉིད་དང་སྡུག་བསྔལ་གྱི་ཆོས་ཉིད་ཡང་དག་པ་ཇི་ལྟ་བ་ བཞིན་རྟོགས་པ་ལ་མ་རེག་པས་ཀུན་ཏུ་སྐྲག་པར་འགྱུར་ཞིང་། ལྷག་བསམ་རྣམ་པར་དག་ པའི་ས་ལ་རེག་པ་ན་ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་ཀུན་ཏུ་འགྲོ་བའི་ཚུལ་གྱིས་བདག་གཞན་མཉམ་པ་ ཉིད་དུ་རྟོགས་ནས་དང་པོར་སྐྲག་པའི་གནས་དེ་ལ་ཕྱིས་ཤིན་ཏུ་མངོན་པར་དགའ་བ་འཕེལ་ བར་འགྱུར་རོ། ། (བཞི་པ་)བདེ་གཞན་ཟིལ་གྱིས་གནོན་ཚུལ་ནི། བརྩེ་བས་བསྐྱེད་པའི་སྡུག་ བསྔལ་འཇིག་རྟེན་གྱི། །བདེ་བ་ཐམས་ཅད་ཟིལ་གྱིས་གནོན་འགྱུར་ ཞིང་། །དོན་བྱས་རྣམས་ཀྱང་དེ་དང་མི་ལྡན་གང་། །དེ་ལས་ངོ་མཚར་ ཆེ་བ་ཅི་ཞིག་ཡོད། །བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་སེམས་ཅན་ལ་བརྩེ་བས་བསྐྱེད་ པའི་དཀའ་སྤྱད་ཀྱི་སྡུག་བསྔལ་ཡང་དོན་ཆེན་པོ་གྲུབ་པོ་སྙམ་པའི་བདེ་བར་གྱུར་པ་དེས་ འཇིག་རྟེན་ཀྱི་ལྷ་དང་མིའི་བདེ་བ་ཐམས་ཅད་ཟིལ་གྱིས་གནོན་པར་འགྱུར་ཞིང་། འཇིག་རྟེན་ ལས་འདས་པ་དགྲ་བཅོམ་པ་དོན་བྱས་པ་རྣམས་ཀྱང་བདེ་བ་དེ་ལྟ་བུ་དང་མི་ལྡན་ན། གཞན་ ཕལ་པ་རྣམས་ལ་ལྟ་སྨོས་ཀྱང་ཅི་དགོས་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་ལས་ངོ་མཚར་ཆེ་བ་ཅི་ཞིག་ཡོད་དེ་ མེད་པ་ཉིད་དོ། ། (ལྔ་པ་)བརྩེ་བས་སྦྱིན་པའི་ཕན་ཡོན་ནི། བརྟན་པའི་བརྩེ་དང་ལྡན་པའི་སྦྱིན་ 4-479 པ་ཡིས། །སྦྱིན་པའི་བདེ་བ་བྱེད་པ་གང་ཡིན་པ། །དེ་ལ་ཁམས་གསུམ་ ཉེ་བར་སྤྱད་རྣམས་ཀྱིས། །བདེ་བ་དེ་ཡིས་ཆར་ཡང་མི་ཕོད་དོ། །བརྟན་པ་ བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སློང་མོ་བ་ལ་བརྩེ་བ་དང་ལྡན་པའི་སྒོ་ནས་གང་ལ་ཅི་འདོད་པ་ཐམས་ ཅད་སྦྱིན་པ་ཡིས་གཞན་རྣམས་ཚིམ་པར་གྱུར་པ་ན། བདག་ཉིད་སྦྱིན་པ་གྲུབ་པའི་དགའ་ བས་བདེ་བར་བྱེད་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་ལ་ཁམས་གསུམ་གྱི་ལྷ་དང་མིའི་བདེ་བ་ལ་ཉེ་བར་སྤྱད་ པ་རྣམས་ཀྱིས་བདེ་བར་བྱས་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་ཡིས་བརྒྱ་དང་སྟོང་དང་བྱེ་བ་ལ་སོགས་པའི་ ཆར་ཡང་མི་ཕོད་དོ། ། (དྲུག་པ་)སྡུག་བསྔལ་ཁས་ལེན་འགྲུབ་ཚུལ་ནི། སེམས་ཅན་དོན་ཕྱིར་བརྩེ་བས་ སྡུག་བསྔལ་གྱི། །རང་བཞིན་འཁོར་བ་གང་ཡིན་མི་གཏོང་ན། །སྙིང་རྗེ་ ཅན་རྣམས་གཞན་ལ་ཕན་པའི་ཕྱིར། །སྡུག་བསྔལ་ཅི་སྟེ་ཁས་ལེན་བྱེད་ མི་འགྱུར། །སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ཀྱི་དོན་བསྒྲུབ་པའི་ཕྱིར་སྙིང་བརྩེ་བས་སྡུག་བསྔལ་ གྱི་རང་བཞིན་ཅན་གྱི་འཁོར་བ་གང་ཡིན་པ་

【現代漢語翻譯】 4-478 (第三部分) 如何將恐懼轉為喜悅：菩薩沒有痛苦，因慈悲而產生的痛苦。對於那樣的痛苦，起初總是恐懼，接觸后則非常喜悅。菩薩們爲了消除他人的痛苦而進入大乘道，由於依于慈悲而生起的痛苦，當他們處於初地（指資糧道和加行道）時，因為尚未證悟自他平等以及痛苦的真實本性，所以總是感到恐懼。而當他們證悟清凈意樂地（指八地菩薩）時，以法界周遍的方式證悟自他平等，最初感到恐懼之處，後來會增長極大的喜悅。 (第四部分) 如何勝過其他安樂：慈悲所生的痛苦，能勝過世間一切安樂。那些沒有與之相應的成就，還有什麼比這更稀奇的呢？菩薩們因對眾生的慈悲而產生的苦行之苦，卻因認為成就了偉大的目標而轉化為安樂，這能勝過世間天人和人類的所有安樂。即使是超越世間的阿羅漢的成就，也無法與這種安樂相比，更何況是其他凡夫俗子呢？還有什麼比這更稀奇的呢？沒有比這更稀奇的了。 (第五部分) 慈悲佈施的利益：以堅定的慈悲心所作的佈施，所產生的佈施之樂。三界所享用的安樂，也無法與之相比。以堅定的慈悲心，菩薩對乞求者施予一切所需，使他人感到滿足，而自己則因佈施的完成而感到快樂。三界天人所享受的安樂，也無法與這種快樂相比，即使是百倍、千倍、億倍的安樂也無法與之匹敵。 4-479 (第六部分) 如何成就承擔痛苦：爲了眾生的利益，因慈悲而不捨棄痛苦的輪迴。如果具有慈悲心的人爲了利益他人，怎麼會不接受痛苦呢？爲了成就一切眾生的利益，以慈悲心而不捨棄痛苦本性的輪迴。

【English Translation】 4-478 (Third part) How to transform fear into joy: Bodhisattvas have no suffering, but suffering arises from compassion. For such suffering, there is always fear at first, but after contact, there is great joy. When Bodhisattvas enter the Mahayana path to eliminate the suffering of others, the suffering that arises from relying on compassion, when they are in the initial stage (referring to the path of accumulation and the path of preparation), they are always afraid because they have not yet realized the equality of self and others and the true nature of suffering. But when they realize the pure intention ground (referring to the eighth Bhumi Bodhisattva), they realize the equality of self and others in the way that the Dharma realm pervades, and the place where they were initially afraid will later increase with great joy. (Fourth part) How to overcome other pleasures: The suffering born of compassion overcomes all the pleasures of the world. What could be more wonderful than those achievements that do not correspond to it? The suffering of asceticism produced by the compassion of Bodhisattvas for sentient beings is transformed into happiness because they think that they have achieved a great goal, which can overcome all the happiness of gods and humans in the world. Even the achievements of Arhats who transcend the world cannot be compared with this kind of happiness, let alone other ordinary people? What could be more wonderful than this? There is nothing more wonderful than this. (Fifth part) The benefits of compassionate giving: The joy of giving produced by giving with steadfast compassion. The happiness enjoyed by the three realms cannot be compared with it. With steadfast compassion, Bodhisattvas give everything needed to beggars, making others feel satisfied, and they themselves feel happy because the giving is completed. The happiness enjoyed by the gods and humans of the three realms cannot be compared with this happiness, even a hundredfold, a thousandfold, or a billionfold of happiness cannot match it. 4-479 (Sixth part) How to achieve bearing suffering: For the benefit of sentient beings, do not abandon the painful cycle of rebirth out of compassion. If a compassionate person is to benefit others, how can he not accept suffering? In order to achieve the benefit of all sentient beings, out of compassion, do not abandon the cycle of rebirth which is the nature of suffering.

---

དེ་མི་གཏོང་ཞིང་། དེར་སྐྱེ་བ་ལེན་པ་ཡིན་ན་ བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སྙིང་རྗེ་ཅན་རྣམས་སེམས་ཅན་གཞན་ལ་ཕན་པའི་དོན་གྱི་ཕྱིར་དཀའ་ སྤྱད་ཀྱི་སྡུག་བསྔལ་ཅི་སྟེ་ཁས་ལེན་བྱེད་མི་འགྱུར་ཏེ་ཅིས་ཀྱང་ཁས་ལེན་པར་འགྱུར་རོ། ། འགྲེལ་པར་ཡང་སྡུག་བསྔལ་ཐམས་ཅད་ནི་འཁོར་བའི་སྡུག་བསྔལ་གྱི་ཁོངས་སུ་གཏོགས་ ཏེ། (འཁོར་བ་)དེ་ཁས་བླངས་པས་སྡུག་བསྔལ་ཐམས་ཅད་ཁས་བླངས་པར་འགྱུར་རོ་ཞེས་ གསུངས་པ་ལྟར་རོ། ། (བདུན་པ་)གསུམ་དང་དེ་འབྲས་འཕེལ་ཚུལ་ནི། བརྩེ་དང་ལྡན་པའི་སྙིང་རྗེ་སྦྱིན་ པ་དང་། །ལོངས་སྤྱོད་དང་ནི་དེ་ལས་བྱམས་པ་དང་། །རྗེས་སུ་བཟུང་ བས་བསྐྱེད་དང་དེ་ཡི་མཐུས། །བྱས་པའི་བདེ་བ་རྟག་ཏུ་འཕེལ་བར་ 4-480 འགྱུར། །བརྩེ་བ་དང་ལྡན་པའི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་ལ་ཚེ་རབས་ཐམས་ཅད་དུ་ ཆོས་གསུམ་འཕེལ་བར་འགྱུར་ཏེ། སྙིང་རྗེ་གོམས་པར་བྱས་པ་ལས་སྙིང་རྗེ་གོང་ནས་གོང་དུ་ འཕེལ་བ་དང་སྙིང་རྗེའི་དབང་གིས་སྦྱིན་པ་རྒྱ་ཆེན་པོ་འཕེལ་བ་དང་། སྦྱིན་པའི་དབང་གིས་ ལོངས་སྤྱོད་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་འཕེལ་བ་དང་ནི་བཅས་པ་རྣམས་སོ། །རྒྱུ་གསུམ་པོ་དེ་རྣམས་ ལས་འབྲས་བུ་བདེ་བ་རྣམ་པ་གསུམ་འཕེལ་བ་འབྱུང་སྟེ། སྡུག་བསྔལ་དང་བྲལ་བར་འདོད་ པའི་སྙིང་རྗེ་ལས་བདེ་བ་དང་ལྡན་པར་འདོད་པའི་བྱམས་པ་འབྱུང་ཞིང་། བྱམས་པས་གཞན་ ལ་ཕན་ཐོགས་པས་བསྐྱེད་པའི་བདེ་བ་འཕེལ་བ་དང་། སྦྱིན་པ་ལས་སེམས་ཅན་རྗེས་སུ་ བཟུང་བས་བསྐྱེད་པའི་བདེ་བ་འཕེལ་བ་དང་། ལོངས་སྤྱོད་ལས་སེམས་ཅན་རྗེས་བུ་འཛིན་ པ་དེའི་མཐུ་ཡོད་པས་བྱས་པའི་བདེ་བ་རྟག་ཏུ་འཕེལ་བར་འགྱུར་བའོ། ། (སྤྱིའི་ལྔ་པ་)གདམས་པ་ལ་དྲུག་སྟེ། སྦྱིན་པ་ལ་སྤྲོ་བར་བྱ་བ། གཞན་བདེ་བས་བདེ་བར་ བྱ་བ། བརྩེ་བས་སྦྱིན་པ་ལ་གདམས་པ། སྙིང་རྗེ་ལས་སྦྱིན་པའི་བསྔགས་པ། དགའ་བ་ལ་ཉེ་ བར་སྤྱོད་ཚུལ། ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་བསྒྲུབ་ཚུལ་ལོ། ། དང་པོ་ནི། སྙིང་རྗེས་རྒྱས་པར་བྱ་ཞིང་འཕེལ་བར་བྱ། །སྦྱིན་པས་ ཡོངས་སྨིན་བྱ་ཞིང་བདེ་བར་བྱ། །ཀུན་ཏུ་དྲང་བར་བྱ་ཞིང་བཀྲི་བྱ་ཞེས། ། ཞན་པ་རྣམས་ལ་རབ་ཏུ་སྨྲ་དང་འདྲ། །བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་ཀྱིས་སྔར་ བཤད་པ་ལྟར་ཡོན་ཏན་དྲུག་དང་ལྡན་པའི་སྙིང་རྗེ་ཆེན་པོའི་ངོ་བོ་ཉིད་རྒྱས་པར་བྱ་ཞིང་། སྙིང་རྗེའི་སྦྱིན་པ་ལ་བརྟེན་ནས་ལོངས་སྤྱོད་དང་དེ་ལས་ཀྱང་སྦྱིན་པ་ལ་སོགས་པའི་ཡོན་ཏན་ གོང་ནས་གོང་དུ་འཕེལ་བར་བྱ་བ་དང་། སྦྱིན་པས་སེམས་ཅན་རྣམས་དགེ་བ་ལ་སྦྱར་ནས་ ཡོངས་སུ་སྨིན་པར་བྱ་ཞིང་བདག་ཉིད་ཀྱང་སྦྱིན་པ་གྲུབ་པའི་དགའ་བ་དང་བདེ་བ་བསྐྱེད་ པར་བྱ་བ་དང་། གདུལ་བྱ་རྣམས་རྒྱུ་ཚོགས་གཉིས་ཀྱི་དགེ་བ་ལ་ཀུན་ཏུ་དྲང་བར་བྱ་ཞིང་། 4-481 འབྲས་བུ་བྱང་ཆུབ་ཆེན་པོ་དང་ཉེ་བར་བཀྲི་བ

【現代漢語翻譯】 如果菩薩不放棄，並且在那裡受生，那麼 具有慈悲心的菩薩們，爲了利益其他眾生，為什麼不接受苦行的痛苦呢？他們無論如何都會接受。 註釋中也說，所有的痛苦都屬於輪迴的痛苦，接受了輪迴，就等於接受了所有的痛苦。

（第七）三種及其果實增長的方式是： 以慈愛之心行佈施， 財富和由此產生的慈愛， 以及隨後的接納所產生的力量， 所做的善行將永遠增長。 具有慈愛之心的菩薩們，在所有的生世中，三種功德都會增長：通過修習慈悲，慈悲會越來越增長；通過慈悲的力量，廣大的佈施會增長；通過佈施的力量，圓滿的財富會增長等等。從這三種因中，會產生三種果實，即安樂的增長：從希望遠離痛苦的慈悲中，產生希望擁有安樂的慈愛；通過慈愛利益他人，所產生的安樂會增長；通過佈施，接納眾生所產生的安樂會增長；通過財富，接納眾生，憑藉這種力量，所做的善行將永遠增長。

（總的第五）教授有六種：樂於佈施，以他人的快樂為快樂，以慈愛勸導佈施，從慈悲中讚歎佈施，接近喜悅的方式，以及成就波羅蜜多的方式。 第一種是： 以慈悲來擴充套件和增長， 以佈施來圓滿和安樂， 引導一切並引導至， 對於弱者來說，就像在滔滔不絕地說話一樣。 菩薩們應該像之前所說的那樣，擴充套件具有六種功德的偉大慈悲的自性，依靠慈悲的佈施，財富以及由此產生的佈施等功德會越來越增長；通過佈施使眾生與善法結合，從而使他們圓滿，並且自己也能產生布施成就的喜悅和安樂；引導所化眾生走向兩種資糧的善法， 並引導他們接近偉大的菩提。

【English Translation】 If Bodhisattvas do not give up and take birth there, Why wouldn't compassionate Bodhisattvas accept the suffering of asceticism for the benefit of other sentient beings? They will certainly accept it. The commentary also states that all suffering belongs to the suffering of samsara (འཁོར་བ་, 輪迴, khorwa, cycle of existence), and by accepting samsara, one accepts all suffering.

(Seventh) The way the three and their fruits increase is: With loving-kindness, giving alms, Wealth and the loving-kindness that arises from it, And through the power generated by subsequent acceptance, The happiness of deeds will always increase. For Bodhisattvas endowed with loving-kindness, three qualities increase in all lifetimes: through cultivating compassion, compassion increases more and more; through the power of compassion, vast generosity increases; and through the power of generosity, abundant wealth increases, and so on. From these three causes, three kinds of happiness increase: from compassion that desires to be free from suffering, loving-kindness that desires to have happiness arises; through loving-kindness benefiting others, the happiness that arises increases; through generosity, the happiness that arises from accepting sentient beings increases; and through wealth, accepting sentient beings, by the power of that, the happiness of deeds will always increase.

(General Fifth) There are six instructions: to be enthusiastic about giving, to be happy with the happiness of others, to advise giving with loving-kindness, to praise giving from compassion, the way to approach joy, and the way to accomplish pāramitās. The first is: Expand and increase with compassion, Perfect and make happy with generosity, Guide all and lead to, It's like speaking eloquently to the weak. Bodhisattvas should, as previously stated, expand the nature of great compassion, which possesses six qualities, and relying on the generosity of compassion, wealth and the qualities such as generosity that arise from it will increase more and more; by connecting sentient beings with virtue through generosity, they will be perfected, and one will also generate the joy and happiness of accomplishing generosity; guide those to be tamed towards the virtue of the two accumulations, and lead them closer to great Bodhi.

---

་སྟེ་ཁྲིད་པར་བྱས་ནས་དེའི་གོ་འཕང་ལ་དགོད་ པར་བྱའོ། །ཞེས་སྦྱིན་པ་ཞན་པ་རྣམས་ལ་གདམས་ངག་རབ་ཏུ་སྨྲ་བ་དང་འདྲ་བའི་སྒོ་ནས་སྤྲོ་ བ་བསྐྱེད་པར་བྱའོ། ། (གཉིས་པ་)བདེ་བར་བྱ་བ་ནི། སྙིང་རྗེས་སྡུག་བསྔལ་དག་གིས་སྡུག་བསྔལ་ ལ། །བདེ་མ་བསྐྱེད་པར་གང་གིས་བདེ་བར་འགྱུར། །དེ་ཕྱིར་བརྩེ་དང་ ལྡན་པས་གཞན་བདེ་བ། །བསྐྱེད་ནས་བདག་ཉིད་བདེ་བར་བྱེད་པ་ ཡིན། །བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་གཞན་སྡུག་བསྔལ་བ་མཐོང་བ་ན་སྙིང་རྗེའི་ཤུགས་ ཀྱིས་བདག་ཉིད་སྡུག་བསྔལ་བར་གྱུར་པ་དག་གིས་གཞན་དོན་སྒྲུབ་པའི་སྡུག་བསྔལ་དང་དུ་ བླང་བར་བྱས་ཏེ། ཐོག་མར་སེམས་ཅན་གཞན་ལ་བདེ་བ་མ་བསྐྱེད་པར་རྒྱུ་གཞན་གང་གིས་ བདག་ཉིད་བདེ་བར་འགྱུར་ཏེ་མི་འགྱུར་རོ། །དེའི་ཕྱིར་བརྩེ་བ་དང་ལྡན་པ་རྣམས་ནི་དང་ པོར་གཞན་དག་གི་རྒྱུད་ལ་དགེ་བ་དང་བདེ་བ་བསྐྱེད་ནས་གཞན་ལ་ཕན་པ་གྲུབ་པའི་རྒྱུ་དེ་ ཉིད་ཀྱིས་བདག་ཉིད་དགའ་བ་དང་བདེ་བ་མྱོང་བར་བྱེད་པ་ཡིན་ནོ། ། (གསུམ་པ་)གདམས་པ་ལ་ལྔ་སྟེ་རང་བདེ་ལ་ལྟོས་པ་མེད་ཚུལ། གཞན་བདེ་བས་འབྲས་བུ་ འགྲུབ་ཚུལ། མི་འདོད་ཀྱང་ལོངས་སྤྱོད་འབྱུང་ཚུལ། རྣམ་སྨིན་ལ་རེ་བ་མེད་ཚུལ། འབྲས་བུ་ རྣམས་གཞན་ལ་གཏོང་ཚུལ་ལོ། ། དང་པོ་ནི། སྙིང་རྗེ་ཅན་ནི་རྟག་ཏུ་རང་སྦྱིན་ལ། །སྟོན་དང་འདྲ་སྟེ་རང་ བདེ་མི་འདོད་པ། །ལོངས་སྤྱོད་རྣམས་ཀྱིས་གཞན་དག་བདེ་བར་གྱིས། ། ཡང་ན་ཐ་དད་མིན་བདེ་བདག་ལའང་མིན། །སྙིང་རྗེ་ཅན་ནི་རྟག་ཏུ་རང་གི་ སྦྱིན་པ་ལ་དཔེར་ན་སློབ་དཔོན་གྱིས་རང་གི་སློབ་མ་ལ་གདམས་ངག་སྟོན་པ་དང་འདྲ་བར་ འདི་ལྟར་སྟོན་ཏེ། རང་གི་བདེ་བ་ལ་ལྟོས་པ་མེད་ཅིང་མི་འདོད་པའི་སྒོ་ནས་སྦྱིན་པའི་རྣམ་ 4-482 སྨིན་གྱི་འབྲས་བུ་ལོངས་སྤྱོད་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་རྣམས་ཀྱིས་སེམས་ཅན་གཞན་དག་དགའ་ བ་དང་བདེ་བ་འཕེལ་བར་གྱིས་ཤིག ཡང་ན་སྟེ་དེ་ལྟར་བྱེད་པ་མིན་ན་སྙིང་རྗེ་ཅན་གཞན་ ལ་བདེ་བ་མེད་ན་བདག་ལ་བདེ་བ་མེད་ཅིང་། གཞན་བདེ་བར་གྱུར་པ་ལས་བདག་ཀྱང་བདེ་ བར་འགྱུར་བའི་བདེ་བ་བདག་གཞན་ཐ་དད་མིན་པའི་བདེ་བ་དེས་བདག་ལའང་བདེ་བ་ མིན་པར་གྱིས་ཤིག་ཅེས་པ་སྟེ། མདོར་ན་སྙིང་རྗེ་སློབ་དཔོན་དང་འདྲ་བས་སྦྱིན་པ་སློབ་མ་ འདྲ་བ་ལ་ལོངས་སྤྱོད་གཞན་དག་ལ་གཏོང་བས་དོན་ཡོད་པར་གྱིས་ཤིག་ཅེས་རྗེས་སུ་སྟོན་ པ་ལྟ་བུའོ། ། (གཉིས་པ་)འབྲས་བུ་འགྲུབ་ཚུལ་ནི། དེ་བདེས་བདེ་བ་བདག་གིས་སྦྱིན་པ་ནི། ། འབྲས་དང་བཅས་ཏེ་སེམས་ཅན་རྣམས་ལ་བྱིན། །གལ་ཏེ་ཁྱོད་ཀྱིས་ བདག་ལ་བྱ་བ་ཡོད། །དེ་དག་ཉིད་ལ་ཤིན་ཏུ་འབྲས་ཡོད་བྱོས། །སེམས་ ཅན་དེ་རྣམས་བདེ་བས་བདེ་བར་འགྱུར་བ་བདག་གིས་གང་ལ་ཅི་འདོད་པ་སྦྱིན་པ་ནི་དེའི་ འབྲས་བུ་ལོངས་སྤྱོད་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་དང་བཅས་ཏེ་

【現代漢語翻譯】 然後被帶到那個位置去嘲笑。對於那些吝嗇的人，應該用類似於深刻教誨的方式來激發他們的興趣。 (第二)帶來快樂：如果不是因為慈悲，痛苦被痛苦所折磨，誰又能帶來快樂呢？因此，懷著愛心，先讓他人快樂，然後自己才能快樂。當菩薩們看到他人受苦時，由於慈悲的力量，他們自己也感到痛苦，因此他們願意承擔為他人利益而努力的痛苦。首先，如果不是爲了讓其他眾生快樂，還有什麼其他原因能讓自己快樂呢？沒有其他原因了。因此，那些充滿愛心的人，首先在他人的心中種下善良和快樂，然後通過幫助他人所獲得的成就感，他們自己也能體驗到快樂和幸福。 (第三)有五種教誨：不顧及自身安樂，通過讓他人安樂來成就果報，即使不想要也能獲得享受，不期待異熟果，將所有果報都給予他人。 第一點是：慈悲之人總是給予他人，就像導師一樣，不求自身安樂。用各種享受來讓他人快樂。或者，如果不是這樣，如果他人不快樂，自己也不會快樂；他人快樂了，自己也會快樂，這種快樂不是自他的分別，而是讓自他都快樂。總之，慈悲就像導師，佈施就像學生，將享受給予他人，使其變得有意義。 第二點是：成就果報的方式是：通過讓他人快樂，自己所給予的佈施，連同其果報，都給予眾生。如果你們對我有什麼要求，就讓他們獲得豐碩的果實。

【English Translation】 and then be led to that position to be laughed at. For those who are stingy, they should be encouraged with a method similar to speaking profound advice. (Second) To bring happiness: If not for compassion, suffering tormented by suffering, how can one become happy? Therefore, with love, first make others happy, and then oneself will be happy. When Bodhisattvas see others suffering, due to the power of compassion, they themselves also feel pain, therefore they are willing to endure the suffering of striving for the benefit of others. First, if not for bringing happiness to other sentient beings, what other reason can make oneself happy? There is no other reason. Therefore, those who are full of love, first plant goodness and happiness in the minds of others, and then through the sense of accomplishment gained by helping others, they themselves can also experience joy and happiness. (Third) There are five instructions: not considering one's own happiness, achieving results by making others happy, obtaining enjoyment even if one does not want it, not expecting the Vipāka (result of actions), and giving all the results to others. The first point is: A compassionate person always gives to others, like a teacher, not seeking their own happiness. Use all kinds of enjoyments to make other sentient beings happy. Or, if it is not like this, if others are not happy, oneself will not be happy; if others are happy, oneself will also be happy, this happiness is not the separation of self and others, but makes both self and others happy. In short, compassion is like a teacher, giving is like a student, giving enjoyment to others, making it meaningful. The second point is: The way to achieve results is: by making others happy, the giving that I give, together with its results, is given to sentient beings. If you have any requests for me, let them have abundant fruits.

---

སེམས་ཅན་རྣམས་ལ་བྱིན་ཅིག གལ་ཏེ་སྦྱིན་པ་ཁྱོད་ཀྱིས་བདག་ལ་འབྲས་བུ་འགྲུབ་པའི་བྱ་བ་ཞིག་ཡོད་ན་ཇི་སྙེད་ཡོད་པ་དེ་ སེམས་ཅན་དེ་དག་ཉིད་ལ་ཤིན་ཏུ་འབྲས་བུར་ཡོད་པར་བྱོས་ཤིག་དང་། དེ་ལྟར་ན་རང་གི་ འདོད་པའི་འབྲས་བུའང་འགྲུབ་པ་ཉིད་དོ། །ཞེས་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་སྙིང་རྗེས་ སྦྱིན་པ་རྗེས་སུ་སྟོན་པའོ། ། (གསུམ་པ་)ལོངས་སྤྱོད་འབྱུང་ཚུལ་ནི། སྦྱིན་པ་པོ་ནི་ལོངས་སྤྱོད་མི་འདོད་པ། ། ལོངས་སྤྱོད་ཤིན་ཏུ་མང་ལ་བཟང་དང་ཕྲད། །བདག་ནི་བདེ་དེ་འདོད་ པ་མ་ཡིན་ཏེ། །འདི་ལྟར་བདག་ནི་སྦྱིན་པ་བརྒྱུད་དང་ལྡན། །སྦྱིན་པ་པོ་ དེ་ནི་ལོངས་སྤྱོད་ལ་རྒྱབ་ཀྱིས་ཕྱོགས་པའི་སྒོ་ནས་མི་འདོད་པ་ཡིན་ཡང་། མི་འདོད་པ་དེ་ 4-483 ཉིད་བསམ་པ་རྒྱ་ཆེ་བའི་ཕྱིར་འབྲས་བུ་ལོངས་སྤྱོད་ཤིན་ཏུ་མང་ལ་བཟང་བ་དང་ཕྲད་པ་དེ་ ནི་ཆོས་ཉིད་ཡིན་ནོ། །དེ་ལྟ་ན་ཡང་སྙིང་རྗེ་ཅན་བདག་ནི་ལོངས་སྤྱོད་ལ་བརྟེན་པའི་བདེ་བ་ དེ་འདོད་པ་མ་ཡིན་ཏེ། འདི་ལྟར་བདག་ནི་ལོངས་སྤྱོད་བྱུང་ཡང་ཆགས་པ་མེད་པར་སྦྱིན་པ་ བརྒྱུད་མར་རྒྱུན་མི་འཆད་པ་དང་ལྡན་པར་གཏོང་བ་ལས་ཤེས་པར་བྱའོ། ། (བཞི་པ་)རེ་བ་མེད་ཚུལ་ནི། བདག་ནི་རྟག་ཏུ་བརྩེ་བའི་བདོག་པ་ཀུན། ། ཡོངས་སུ་གཏོང་བ་གང་ཡིན་དེ་ལྟོས་ལ། །དེས་ན་ཁྱོད་ཀྱིས་བདག་ ནི་དེ་འབྲས་ལ། །དོན་གཉེར་མེད་པ་ཉིད་དུ་ཤེས་པར་བྱ། །བྱང་ཆུབ་སེམས་ དཔའ་བདག་ནི་དུས་རྟག་ཏུ་སེམས་ཅན་ལ་བརྩེ་བའི་སྒོ་ནས་ལོངས་སྤྱོད་ཀྱི་དངོས་པོ་བདོག་ པ་ཀུན་ཆགས་པ་མེད་པར་ཡོངས་སུ་གཏོང་བ་གང་ཡིན་པ་དེ་ལྟོས་ལ་རྒྱུ་མཚན་དེས་ན། སྦྱིན་ པ་ཁྱོད་ཀྱིས་སྙིང་རྗེ་ཅན་བདག་ནི་སྦྱིན་པ་དེའི་རྣམ་པར་སྨིན་པའི་འབྲས་བུ་ལོངས་སྤྱོད་ཀྱི་ བདེ་བ་ལ་རེ་བའམ་དོན་གཉེར་མེད་པ་ཉིད་དུ་ཤེས་པར་བྱའོ་ཞེས་ཀྱང་རྗེས་སུ་སྟོན་པའོ། ། (ལྔ་པ་)འབྲས་བུ་གཏོང་ཚུལ་ནི། གལ་ཏེ་ཁྱོད་འབྲས་ཐོབ་པ་མི་གཏོང་ན། ། སྦྱིན་ལ་མངོན་དགའ་ཡིན་པར་མི་འགྱུར་ཏེ། །འདི་ལྟར་སྐད་ཅིག་ཙམ་ ཡང་སྦྱིན་མེད་ན། །སྦྱིན་ལ་མངོན་པར་དགའ་བ་ཉིད་མ་ཡིན། །གལ་ཏེ་ སྦྱིན་པ་ཁྱོད་ཀྱི་འབྲས་བུ་ལོངས་སྤྱོད་ཐོབ་པ་གཞན་ལ་མི་གཏོང་ན། བདག་ཉིད་སྦྱིན་པ་ལ་ མངོན་པར་དགའ་བ་ཡིན་པར་མི་འགྱུར་ཏེ། འདི་ལྟར་དུས་སྐད་ཅིག་ཙམ་ཡང་རྫས་འགའ་ ཞིག་སྦྱིན་པར་བྱེད་པའི་བློ་མེད་ན་སྦྱིན་པ་ལ་མངོན་པར་དགའ་པ་ཉིད་མ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་ རོ། །མ་བྱས་པ་ལ་འབྲས་བུ་མི་འབྱིན་ཏེ། །འདི་ལྟར་ལན་ལྟས་བདག་ གི་ཆ་མ་ཡིན། །ཁྱོད་ཀྱི་ལན་ལ་ལྟ་དང་བྲལ་བས་ན། །འབྲས་བུ་ཤིན་ཏུ་ གཞན་ལ་གཏོང་བ་ཡིན། །ས་བོན་མ་བཏབ་ན་མྱུ་གུ་མི་འབྱུང་བ་བཞིན་དུ་རྒྱུ་སྦྱིན་པ་ 4-484 མ་བྱས་པར་འབྲས་བུ་ལོངས་སྤྱོད་མི་འབྱིན་ཏེ། རྒྱུ་དང་མཐུན་པར་འབྲ

【現代漢語翻譯】 請將功德給予所有眾生。 如果佈施能使我獲得任何果報，愿所有這些果報都給予這些眾生，這樣我自己的願望也能實現。菩薩們以慈悲之心隨喜佈施。 （三）享受的方式：佈施者不貪求享樂，卻能遇到極其豐盛美好的享樂。我不是爲了追求安樂，而是爲了通過佈施的傳承。佈施者雖然不貪求享樂，但因為其廣大的發心，自然會獲得極其豐盛美好的享樂作為果報。即便如此，慈悲的我並不貪求依賴享樂的安樂，而是即使享受了，也不會執著，而是通過持續不斷的佈施來體現。 （四）無所求：我總是完全施捨所有珍愛之物，你看看，因此你應該知道我從不尋求佈施的果報。菩薩我總是以慈悲之心，毫不吝惜地施捨所有珍愛的財物，因此，你應該知道，慈悲的我從不期望或尋求佈施所帶來的享樂果報。 （五）施捨果報的方式：如果你不施捨所獲得的果報，你就不會真正喜歡佈施。如果哪怕只是一瞬間沒有佈施，你就不是真正喜歡佈施。如果佈施的你，不將所獲得的果報施捨給他人，你就不會真正喜歡佈施。因為如果哪怕只是一瞬間，你沒有佈施的念頭，你就不是真正喜歡佈施。 沒有付出就不會有回報，我不期待任何回報，因為我不求回報，所以我將果報完全施捨給他人。正如不播種就不會發芽一樣，沒有佈施的因，就不會有享樂的果。

【English Translation】 Give the merit to all sentient beings. If giving could cause me to have an effect of fruition, may all of that fruition be for those sentient beings themselves. In that way, one's own desired effect will also be accomplished. Thus, Bodhisattvas rejoice in giving with compassion. (3) How enjoyment arises: The giver does not desire enjoyment, yet encounters very abundant and excellent enjoyment. I do not desire that happiness, but in this way, I am endowed with the lineage of giving. Although the giver does not desire enjoyment by turning his back on it, that very non-desire is the nature of things because of the vastness of his intention, which results in encountering very abundant and excellent enjoyment. Even so, compassionate I do not desire the happiness that relies on enjoyment, but in this way, even though enjoyment arises, I am not attached to it, but rather I am endowed with the continuous lineage of giving. (4) How there is no expectation: I always completely give away all possessions of affection. Look at that. Therefore, you should know that I do not seek the fruit of that. The Bodhisattva I always give away all possessions of enjoyment with affection for sentient beings without attachment. Therefore, you should know that compassionate I do not expect or seek the happiness of the fruit of that giving. (5) How to give away the fruit: If you do not give away the fruit you have obtained, you will not truly rejoice in giving. If there is no giving even for a moment, you are not truly delighted in giving. If you, the giver, do not give away the fruit you have obtained to others, you will not truly rejoice in giving. Because if even for a moment you do not have the mind to give something away, you are not truly delighted in giving. Without doing, the fruit is not given. In this way, looking back is not my part. Because you are free from looking back, you give the fruit entirely to others. Just as if you do not sow the seed, the sprout will not arise, without doing the cause of giving, the fruit of enjoyment will not be given. In accordance with the cause,

---

ས་བུ་འབྱུང་ན་ཡང་ འདི་ལྟར་ལན་ལ་ལྟས་ནས་སྦྱིན་པ་གཏོང་བ་ནི་སྙིང་རྗེ་ཅན་བདག་གི་བྱ་བའི་ཆ་མ་ཡིན་ཞིང་། སྦྱིན་པ་ཁྱོད་ཀྱི་ལན་ལ་ལྟ་བ་དང་བྲལ་བས་ན་སྦྱིན་པའི་འབྲས་བུ་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་ཐམས་ ཅད་ཤིན་ཏུ་ཡང་སེམས་ཅན་གཞན་ལ་གཏོང་བ་ཡིན་ནོ་ཞེས་ཀྱང་རྗེས་སུ་སྟོན་པའོ། ། (སྤྱིའི་བཞི་པ་)སྙིང་རྗེས་སྦྱིན་པའི་བསྔགས་པ་ནི། རྒྱལ་སྲས་རྣམས་ཀྱི་བརྩེ་བས་ སྦྱིན་པ་ནི། །ཁ་ན་མ་ཐོ་མེད་ཅིང་དག་པའི་གཞི། །བདེ་བ་འདྲེན་པར་ བྱེད་པ་ཉིད་དང་ནི། །རྗེས་སུ་བསྲུང་བཅས་ཚོལ་མེད་གསོ་པ་མེད། །རྒྱལ་ སྲས་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་ཀྱི་བརྩེ་བས་ཀུན་ནས་བསླངས་པའི་སྦྱིན་པ་ནི་ཆོས་དྲུག་ དང་ལྡན་པ་སྟེ། འཕྲོག་པ་དང་རྐུ་བ་ལ་སོགས་པས་གཞན་ལ་གནོད་པ་སྤངས་པས་ཁ་ན་མ་ ཐོ་བ་མེད་ཅིང་སྡིག་པ་དང་མ་འདྲེས་པ་དང་། དུག་དང་མཚོན་ཆ་དང་བསད་པའི་ཤ་དང་མྱོས་ པར་འགྱུར་བའི་ཆང་དང་བུད་མེད་སྦྱིན་པ་ལ་སོགས་པ་མ་དག་པའི་སྦྱིན་པ་རྣམས་སྤངས་ཏེ། དཀར་གསུམ་མངར་གསུམ་ལ་སོགས་པ་འཚོ་བ་རྣམ་པར་དག་པའི་གཞི་ལ་བརྟེན་པ་དང་། སྦྱིན་པས་བསྡུས་ཏེ་དགེ་བ་ལ་སྦྱར་ནས་མཐོ་རིས་དང་ཐར་པའི་བདེ་བ་འདྲེན་པར་བྱེད་པ་ ཉིད་དང་ནི། འཁོར་གྱི་སྐྱེ་བོ་ལ་མི་གནོད་པར་དེ་དག་གི་སེམས་རྗེས་སུ་བསྲུང་བ་དང་བཅས་ པ་དང་། མི་སློང་ཡང་དོན་དུ་གཉེར་བའམ་ཕོངས་པར་རིག་ནས་སྦྱིན་པའི་གནས་ཉེ་རིང་ལ་ སོགས་པས་ཚོལ་བའམ་འདམ་པ་མེད་པར་སྦྱིན་པ་དང་། ཚེ་འདིར་ལན་དང་ཕྱི་མའི་རྣམ་ པར་སྨིན་པ་ལ་རེ་བའི་དྲི་མས་གོས་པ་མེད་པར་སྦྱིན་པའོ། དེ་བཞིན་དུ་གཞན་ཡང་། རྒྱལ་སྲས་རྣམས་ཀྱི་བརྩེ་བས་སྦྱིན་པ་ནི། ། མཐའ་དག་རྒྱ་ཆེན་གཙོ་དང་རྟག་པ་དང་། །དགའ་དང་ཟང་ཟིང་མེད་ དང་དག་པ་དང་། །བྱང་ཆུབ་ལ་གཞོལ་དགེ་ལ་གཞོལ་བ་ཡིན། །རྒྱལ་ 4-485 སྲས་རྣམས་ཀྱི་བརྩེ་བས་ཀུན་ནས་བསླང་བའི་སྦྱིན་པ་ནི་ཆོས་དགུ་དང་ཡང་ལྡན་པ་སྟེ། ནང་ དང་ཕྱིའི་དངོས་པོ་མཐའ་དག་སྦྱིན་པ་དང་། དངོས་པོ་དེའང་མང་ཞིང་རྒྱ་ཆེ་བ་སྦྱིན་པ་དང་། དེ་རྣམས་ཀྱི་ནང་ནས་ཀྱང་གྱ་ནོམ་པ་གཙོ་བོར་གྱུར་པ་སྦྱིན་པ་དང་། དེའང་ཡང་དང་ཡང་དུ་ རྟག་པར་རྒྱུན་མི་འཆད་པར་སྦྱིན་པ་དང་། གཉེན་པོས་སོ་སོར་མ་བརྟགས་པར་ཡང་དགའ་ ཞིང་སྤྲོ་བས་སྦྱིན་པ་དང་། སྔར་བཤད་པ་ལྟར་ལན་དང་རྣམ་པར་སྨིན་པ་ལ་རེ་བས་མ་གོས་ པར་ཟང་ཟིང་མེད་པའི་སྦྱིན་པ་དང་། མ་དག་པའི་སྦྱིན་པ་སྤངས་ཏེ་དག་པའི་སྦྱིན་པ་དང་། སྲིད་ཞིའི་མཐའ་ལ་མ་ཆགས་པར་བྱང་ཆུབ་ཆེན་པོར་ཡོངས་སུ་བསྔོས་པས་དེའི་གོ་འཕང་ལ་ གཞོལ་པ་དང་། མཐོ་རིས་དང་ཐར་བའི་བདེ་བ་སྐྱེད་པར་བྱེད་པས་དགེ་བ་ལ་གཞོལ་བ་ཡང་ ཡིན་ནོ། ། (ལྔ་པ་)དགའ་བ་ལ་ཉེ་བར་སྤྱོད་ཚུལ་ནི། ཇི་ལྟར་བདེ་བ་གསུམ་གྱིས་ཚིམ་ པའི་ཡིད། །བར

【現代漢語翻譯】 即使對方貧窮，如果因為期待回報而佈施，這也不是慈悲者的行為。 不求回報的佈施，才能將一切豐盛的果報給予其他眾生。 （總的第四部分）慈悲佈施的讚歎： 菩薩以慈悲心行佈施，是清凈無染的基礎，能引向安樂，並能守護他人之心，不求回報，不圖報恩。 菩薩以慈悲心發起的佈施，具足六種功德：遠離搶奪、偷盜等損害他人的行為，因此清凈無染，不與罪惡混雜；遠離毒藥、武器、屠宰的肉、使人迷醉的酒、佈施婦女等不清凈的佈施，依止白三物、甜三物等清凈的資具；通過佈施積累善業，能引向天界和解脫的安樂；不損害眷屬，守護他們的心；不主動索取，但若知對方困頓或貧乏，則不分親疏遠近地佈施；不為今生的回報或來世的果報所染污。 同樣，菩薩以慈悲心行佈施，具足九種功德： 內外一切財物都佈施；佈施的財物眾多且廣大；在眾多財物中，佈施最珍貴的；持續不斷地佈施；不經分別，歡喜地佈施；如前所述，不為回報所染污，行無染的佈施；遠離不清凈的佈施，行清凈的佈施；不執著于輪迴和寂滅的邊際，將佈施迴向于偉大的菩提，趨向于菩提的果位；能生起天界和解脫的安樂，趨向于善法。 （第五部分）如何親近歡喜： 如何以三種安樂滿足心意：

【English Translation】 Even if the recipient is poor, giving with the expectation of return is not the act of a compassionate being. Giving without seeking return allows all abundant rewards to be given to other sentient beings. (General Part Four) Praise of Compassionate Giving: Bodhisattvas give with compassion, which is a pure and undefiled foundation, leading to happiness, protecting the minds of others, without seeking return or gratitude. The giving initiated by Bodhisattvas with compassion is endowed with six qualities: abstaining from harming others through robbery, theft, etc., thus being pure and undefiled, not mixed with sin; abstaining from impure giving such as poison, weapons, slaughtered meat, intoxicating alcohol, giving women, etc., relying on pure resources such as the three white foods and the three sweet foods; accumulating merit through giving, leading to the happiness of heaven and liberation; not harming the retinue, protecting their minds; not actively soliciting, but if aware of the other's distress or poverty, giving without discrimination of closeness or distance; not being defiled by the expectation of reward in this life or fruition in the next. Similarly, Bodhisattvas give with compassion, endowed with nine qualities: Giving all internal and external possessions; giving abundant and vast possessions; among the many possessions, giving the most precious; giving continuously without interruption; giving joyfully without discrimination; as mentioned before, giving without defilement by expectation of return, giving without attachment; abstaining from impure giving, giving purely; not clinging to the extremes of samsara and nirvana, dedicating the giving to great Bodhi, moving towards the state of Bodhi; generating the happiness of heaven and liberation, moving towards virtue. (Part Five) How to Approach Joy: How to satisfy the mind with three kinds of happiness:

---

ྩེ་ལྡན་ཡོངས་སུ་གཏོང་བས་དགའ་འགྱུར་བ། །ལོངས་ སྤྱོད་ཅན་དག་ཉེ་བར་སྤྱད་པ་ཡིས། །དེ་ལྟར་དགའ་བར་འགྱུར་བ་མ་ ཡིན་ནོ། །ཇི་ལྟར་ན་ལོངས་སྤྱོད་རྣམས་སྦྱིན་པར་ཐོངས་པའི་དགའ་བ་དང་། དེས་གཞན་ ཡོངས་སུ་བཟུང་ནས་ཕན་ཐོགས་པའི་དགའ་བ་དང་། དེ་དག་ལ་བརྟེན་ནས་བྱང་ཆུབ་ཆེན་ པོའི་ཚོགས་རྫོགས་པའི་དགའ་བ་སྟེ། དགའ་ཞིང་བདེ་བ་གསུམ་གྱིས་ཚིམ་པའི་ཡིད་ཅན་ གྱི་བརྩེ་ལྡན་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་སྦྱིན་པ་ཡོངས་སུ་གཏོང་བས་དགའ་བར་འགྱུར་ བ་དེ་ལྟར་སྦྱིན་པས་ཚིམ་པར་བྱས་པ་ལ་སོགས་པའི་ལོངས་སྤྱོད་ཅན་དག་འདོད་ཡོན་ལ་ ཉེ་བར་སྤྱད་པ་ཡིས་དེ་ལྟར་དགའ་བར་འགྱུར་བ་མ་ཡིན་ཏེ། འདོད་ལྡན་རྣམས་ལོངས་ སྤྱོད་ཀྱིས་ཚིམ་པའི་བདེ་བ་ལས། བརྩེ་ལྡན་རྣམས་སྦྱིན་པ་རྫོགས་པའི་བདེ་བ་ཁྱད་པར་དུ་ འཕགས་པ་ཡིན་ནོ། ། 4-486 (དྲུག་པ་)ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་བསྒྲུབ་ཚུལ་ནི། བཀྲེན་ལ་བརྩེ་དང་མ་རུངས་པ་ལ་ བརྩེ། །ཀུན་འཁྲུགས་ལ་བརྩེ་བག་མེད་རྣམས་ལ་བརྩེ། །ཡུལ་གྱི་གཞན་ དབང་ཅན་ལ་སྙིང་རྗེ་དང་། །ལོག་པར་མངོན་པར་ཞེན་ལ་སྙིང་རྗེའོ། ། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་ནི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་དྲུག་གི་མི་མཐུན་ཕྱོགས་ལ་སྤྱོད་པའི་ སེམས་ཅན་རྣམས་ལ་སྙིང་རྗེ་ཆེན་པོ་བསྐྱེད་དེ། མི་མཐུན་ཕྱོགས་ལས་བཟློག་ནས་དེ་དག་ གི་རྒྱུད་ལ་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་དྲུག་མངོན་པར་སྒྲུབ་པ་སྟེ། དེ་ཡང་བཀྲེན་པ་སེར་སྣ་ཅན་རྣམས་ ལ་བརྩེ་བས་དེ་ལས་བཟློག་ནས་སྦྱིན་པ་ལ་འགོད་པ་དང་། མ་རུངས་པ་ཚུལ་ཁྲིམས་འཆལ་ པ་གཞན་ལ་གནོད་པ་རྣམས་ལ་བརྩེ་བས་དེ་ལས་བཟློག་ནས་ཚུལ་ཁྲིམས་ལ་འགོད་པ་དང་། སེམས་ཀུན་ཏུ་འཁྲུགས་པ་ཁོང་ཁྲོ་ཅན་རྣམས་ལ་བརྩེ་བས་དེ་ལས་བཟློག་ནས་བཟོད་པ་ ལ་འགོད་པ་དང་། སྒོ་གསུམ་གྱི་སྤྱོད་པ་བག་མེད་པ་ལེ་ལོ་ཅན་རྣམས་ལ་བརྩེ་བས་དེ་ལས་ བཟློག་ནས་བརྩོན་འགྲུས་ལ་འགོད་པ་དང་། ཡུལ་གྱི་གཞན་དབང་ཅན་འདོད་པ་ལ་སེམས་ རྣམ་པར་གཡེང་བ་རྣམས་ལ་སྙིང་རྗེ་བས་དེ་ལས་བཟློག་ནས་བསམ་གཏན་ལ་འགོད་པ་ དང་། ལོག་པར་མངོན་པར་ཞེན་པ་མུ་སྟེགས་ཅན་ལ་སོགས་པ་ཤེས་རབ་འཆལ་བ་རྣམས་ལ་ སྙིང་རྗེ་བས་དེ་ལས་བཟློག་ནས་ཤེས་རབ་རྣམ་པར་དག་པ་ལ་འགོད་པའོ། ། (སྤྱིའི་དྲུག་པ་)རྐྱེན་ལས་འགྲུབ་ཚུལ་ནི། བདེ་དང་སྡུག་བསྔལ་དེ་རྒྱུ་ལས། །བྱང་ ཆུབ་སེམས་དཔའི་སྙིང་རྗེ་སྟེ། །རྒྱུ་དང་བཤེས་གཉེན་རང་བཞིན་ལས། ། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་སྙིང་རྗེའོ། །དམིགས་པའི་རྐྱེན་ནི་བདེ་བའི་ཚོར་བ་སྐད་ ཅིག་གིས་འགྱུར་བའི་སྡུག་བསྔལ་དང་སྡུག་བསྔལ་གྱི་ཚོར་བ་སྡུག་བསྔལ་གྱི་སྡུག་བསྔལ་ དང་། དེ་གཉིས་ཀྱི་རྒྱུ་བཏང་སྙོམས་ཀྱི་ཚོར་བ་ནི་བདེ་སྡུག་གི་གནས་ངན་ལེན་མ་སྤངས་ པས་དེ་དག་འདྲེན་པར་བྱེད་པ་འདུ་བྱེད་ཀྱི་སྡུག་བསྔལ་ཏེ།

【現代漢語翻譯】 捨棄貪戀而生喜悅，享樂之人若耽於安逸，則不會如此喜悅。為何呢？因為佈施所帶來的喜悅，以及由此利益他人的喜悅，以及依此圓滿大菩提資糧的喜悅，這三種喜悅和安樂使具足慈悲心的菩薩們因捨棄佈施而感到喜悅。因此，沉溺於享樂的人們，即使盡情享受慾望，也不會獲得同樣的喜悅。相比于貪戀者從享樂中獲得的快樂，慈悲者圓滿佈施所獲得的快樂更為殊勝。 （第六，如何成就）度（paramita，到達彼岸）：對吝嗇者生起慈愛，對不守戒者生起慈愛，對暴躁者生起慈愛，對放逸者生起慈愛，對受外境控制者生起悲憫，對執著邪見者生起悲憫。 菩薩們對那些行為與六度相違背的眾生生起大悲心，從而扭轉他們的行為，使他們相續中生起六度。具體來說，就是以慈愛之心使吝嗇者不再吝嗇而行佈施；以慈愛之心使不守戒律、危害他人者轉為持守戒律；以慈愛之心使暴躁易怒者轉為安忍；以慈愛之心使行為放逸、懶惰者轉為精進；以悲憫之心使受外境控制、心神散亂者轉為禪定；以悲憫之心使執著邪見的外道等智慧不正者轉為清凈智慧。 （總第六，）由緣起而成：樂與苦皆由因生，菩薩之悲心亦然。由因、善知識與自性，菩薩之悲心乃生。所緣之緣是，剎那變化的樂受是苦，苦受是苦苦，而二者之因——舍受，因未捨棄樂苦之惡習，故引生行苦。

【English Translation】 Joy arises from completely giving away; those who indulge in pleasures do not become so joyful. Why? Because of the joy of giving, the joy of benefiting others by completely embracing them, and the joy of perfecting the accumulation of great enlightenment based on these. Thus, compassionate Bodhisattvas, content with three joys and happiness, become joyful by completely giving away. Therefore, those who indulge in pleasures, even if they closely indulge in desirable objects, do not become so joyful. Compared to the happiness that those with desires obtain from indulgence, the happiness that compassionate ones obtain from perfecting giving is particularly superior. (Sixth, how to accomplish) pāramitā (度，到達彼岸): Affection for the miserly and affection for the immoral; affection for the always agitated and affection for the unrestrained; compassion for those under the control of external objects and compassion for those manifestly attached to wrong views. Bodhisattvas generate great compassion for sentient beings who act contrary to the six pāramitās, thereby reversing their actions and manifestly establishing the six pāramitās in their minds. Specifically, with affection, they turn the miserly away from miserliness and establish them in giving; with affection, they turn the immoral, those who harm others, away from immorality and establish them in moral discipline; with affection, they turn the always agitated, the angry, away from agitation and establish them in patience; with affection, they turn those with unrestrained conduct in the three doors, the lazy, away from laziness and establish them in diligence; with compassion, they turn those under the control of external objects, those whose minds are distracted by desires, away from that and establish them in meditative concentration; and with compassion, they turn those manifestly attached to wrong views, such as heretics, those with corrupt wisdom, away from that and establish them in pure wisdom. (General Sixth,) How it is accomplished through conditions: Happiness and suffering both arise from causes; the compassion of Bodhisattvas also arises from causes. From causes, spiritual friends, and nature, the compassion of Bodhisattvas arises. The objective condition is that the momentary changing feeling of happiness is suffering, the feeling of suffering is suffering of suffering, and the cause of these two—the feeling of equanimity—because the negative habits of happiness and suffering have not been abandoned, it leads to the suffering of formation.

---

སྡུག་བསྔལ་གསུམ་ལ་སྤྱོད་པའི་ 4-487 སེམས་ཅན་རྣམས་ལ་དམིགས་ནས་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་སྙིང་རྗེ་སྐྱེ་བ་སྟེ། རྒྱུའི་རྐྱེན་ནི་ ཀུན་གཞིའི་རྣམ་ཤེས་ལ་སྙིང་རྗེའི་ས་བོན་བག་ཆགས་ཡོད་པ་དང་། བདག་རྐྱེན་ནི་གྲོགས་ ཐེག་པ་ཆེན་པོའི་དགེ་བའི་བཤེས་གཉེན་བསྟེན་པ་དང་། དེ་མ་ཐག་རྐྱེན་ནི་སྙིང་རྗེའི་རང་ བཞིན་གྱི་སེམས་སྔ་མ་འགགས་མ་ཐག་པ་ཡིན་པ་ལ། རྐྱེན་བཞི་པོ་དེ་རྣམས་ལས་བྱང་ཆུབ་ སེམས་དཔའི་སྙིང་རྗེ་ཆེན་པོ་སྐྱེ་བའོ། ། (བདུན་པ་)ཆེན་པོར་འགྱུར་ཚུལ་ནི། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་སྙིང་རྗེ་ནི། ། མཉམ་པར་ཤེས་བྱ་དེ་བསམ་ཕྱིར། །སྒྲུབ་ཕྱིར་འདོད་ཆགས་བྲལ་ཕྱིར་ དང་། །མི་དམིགས་ཕྱིར་དང་དག་ཕྱིར་རོ། །བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་སྙིང་རྗེ་དེ་ནི་ ཚོར་བ་སྡུག་བསྔལ་ཅན་ལ་འཇུག་གི་བདེ་བ་དང་བཏང་སྙོམས་ཅན་ལ་མི་འཇུག་པ་མ་ཡིན་ གྱི། གང་ཅི་ཚོར་ཡང་རུང་དེ་ནི་འདིར་སྡུག་བསྔལ་ལོ་ཞེས་བྱ་བར་རིག་ནས་ཚོར་བ་གསུམ་ དང་ལྡན་པའི་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ལ་མཉམ་པ་ཉིད་དུ་འཇུག་པར་ཤེས་པར་བྱ་ཞིང་། དེ་ ཡང་ཚིག་ཙམ་མ་ཡིན་གྱི་ལྷག་པའི་བསམ་པ་རྣམ་པར་དག་པས་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་སྡུག་ བསྔལ་དང་བྲལ་བར་འདོད་པའི་ཕྱིར་དང་། དེ་ཡང་བསམ་པ་ཙམ་མ་ཡིན་གྱི་སྒྲུབ་པའི་སྒོ་ ནས་དེ་དག་སྡུག་བསྔལ་གང་ཡོད་པ་ལས་སྐྱོབ་པའི་ཕྱིར་དང་། དེ་ཡང་མི་མཐུན་ཕྱོགས་རྣམ་ པར་འཚེ་བ་མཐའ་དག་སྤངས་པས་འདོད་ཆགས་དང་བྲལ་བའི་ཕྱིར་དང་། དེ་ཡང་བདག་ དང་གཞན་དང་སྙིང་རྗེ་སྟེ་འཁོར་གསུམ་དུ་རྣམ་པར་མི་རྟོག་པས་མི་དམིགས་པའི་ཕྱིར་དང་། ཁྱད་པར་ས་བརྒྱད་པ་ཡན་ཆད་དུ་མི་སྐྱེ་བའི་བཟོད་པ་ཐོབ་པས་འབད་རྩོལ་མེད་ཅིང་རྣམ་ པར་དག་པའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་པ་སྟེ། ཁྱད་པར་དྲུག་དང་ལྡན་པའི་སྒོ་ནས་འཇིག་རྟེན་པ་དང་ ཉན་རང་ལས་ཆེན་པོའམ་མཆོག་ཏུ་གྱུར་པའོ། ། ༈ དེ་དག་མཆོག་ཉིད་དུ་འགྱུར་ཚུལ། (དགུ་པ་)མཆོག་ཏུ་འགྱུར་ཚུལ་ནི། རང་གི་སེམས་ཀྱིས་བྱམས་ལ་སགོས། ། 4-488 སྒོམ་པ་ཆོས་ལ་མསོ་པ་དང་། །བསམ་དང་དབང་འབྱོར་ཉིད་དང་ནི། ། རྣམ་པར་མི་རྟོག་གཅིག་ཕྱིར་མཆོག །བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་ཀྱི་རང་གི་ སེམས་ཀྱིས་བྱམས་པ་ལ་སོགས་པ་སྒོམ་པ་ནི་སྔར་བཤད་པ་ལྟར་བྱམས་སོགས་དང་ལྡན་ པའི་ཆོས་ལ་མོས་པ་དང་། རོ་མྱང་བ་ལ་སོགས་པའི་བསམ་པ་དང་ནམ་མཁའ་མཛོད་ལ་ སོགས་པའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་ལ་དབང་འབྱོར་བ་ཉིད་དང་ནི་འཁོར་གསུམ་དུ་རྣམ་པར་མི་རྟོག་ པའི་ཐབས་ཀྱིས་བཟུང་བ་དང་། ས་བརྒྱད་པ་ཡན་ཆད་ཀྱི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཀུན་དང་ དོན་གཅིག་ལ་འཇུག་པའི་ཕྱིར་གཞན་ལས་མཆོག་ཏུ་གྱུར་པའོ། ། ༈ ཆེ་བའི་སྒོ་ནས་བསྡུ་བ། [གསུམ་{གཉིས་}ཀའི་ཆེ་བས་དོན་བསྡུ་ནི། དེ་ལྟར་བཅོམ་ལྡན་འདས་ལ་ དང་བ་རབ་སྐྱེས་ཤིང་། །རྫས་དང་བཀུར་བསྟི་ཆ

【現代漢語翻譯】 菩薩的慈悲心生起，是緣于對遭受三種痛苦的眾生的關注。其原因在於阿賴耶識中存在慈悲的種子和習氣；增上緣是依止大乘的善知識；近取緣是慈悲自性的前一剎那心剛剛止息。菩薩的偉大慈悲心就是從這四個條件中產生的。 (第七)如何變得偉大：菩薩的慈悲心，是因為平等地瞭解所知，爲了修行，爲了遠離貪慾，爲了無所緣，爲了清凈。菩薩的慈悲心不是隻關注感受痛苦的眾生，而不關注感受快樂和舍受的眾生。無論眾生感受何種感受，都要認識到這都是痛苦，並且平等地關注所有具有三種感受的眾生。這不僅僅是口頭上的，而是以清凈的增上意樂，希望所有眾生都能脫離痛苦。這不僅僅是意樂，而是通過實際行動，從他們所遭受的痛苦中拯救他們。這也不是僅僅的行動，而是因為斷除了所有不和諧的因素，遠離了貪慾。這也不是遠離貪慾，而是因為不執著于自、他、慈悲這三輪，所以是無所緣的。特別是，因為獲得了八地以上不生的忍，所以是無勤作且清凈的。因此，通過具備這六種殊勝之處，菩薩的慈悲心比世間人和聲聞緣覺更加偉大或殊勝。 殊勝性如何產生 (第九)如何變得殊勝：以自心修慈等，喜愛佛法，思維和自在，以及不分別，所以殊勝。菩薩們以自心修習慈愛等，如前所述，喜愛具備慈愛等的佛法，以及品嚐滋味等的思維，以及自在地運用虛空藏等三摩地，以及以不分別三輪的方式來攝持，並且八地以上的菩薩都趨入同一意義，因此比其他人更加殊勝。 以偉大之門來總結 [以三{二}者的偉大來總結意義：如此，對世尊生起極大的歡喜，以財物和恭敬來供養。

【English Translation】 The Bodhisattva's compassion arises from focusing on sentient beings who experience the three kinds of suffering. The cause is the presence of seeds and habitual tendencies of compassion in the alaya consciousness; the contributing condition is relying on a virtuous friend of the Great Vehicle; the immediately preceding condition is the cessation of the previous moment of compassion's own nature. The great compassion of the Bodhisattva arises from these four conditions. (Seventh) How it becomes great: The Bodhisattva's compassion is because of equally understanding what is to be known, for the sake of practice, for the sake of being free from attachment, for the sake of being without object, and for the sake of purity. The Bodhisattva's compassion does not only engage with sentient beings who experience suffering, but not with those who experience happiness and equanimity. Whatever sentient beings experience, one should recognize that this is suffering, and equally focus on all sentient beings who possess the three kinds of feelings. This is not just verbal, but with pure higher intention, wishing that all sentient beings could be free from suffering. This is not just intention, but through the means of practice, saving them from whatever suffering they have. This is not just action, but because of abandoning all conflicting factors, being free from attachment. This is not just being free from attachment, but because of not conceptually grasping the three spheres of self, other, and compassion, it is without object. In particular, because one has attained the forbearance of non-arising from the eighth ground onwards, it is effortless and pure. Therefore, through possessing these six special qualities, the Bodhisattva's compassion is greater or more supreme than that of worldly beings and Hearers and Solitary Realizers. How the quality of being supreme arises (Ninth) How it becomes supreme: By cultivating love etc. with one's own mind, delighting in the Dharma, thinking and being empowered, and by not discriminating, it is supreme. Bodhisattvas cultivate love etc. with their own minds, as explained before, delighting in the Dharma that possesses love etc., and thinking about tasting flavors etc., and being empowered in samadhis such as the Treasury of Space, and by holding it with the method of not discriminating the three spheres, and because Bodhisattvas from the eighth ground onwards all enter into the same meaning, it is more supreme than others. Summarizing through the door of greatness [Summarizing the meaning with the greatness of the three {two}: Thus, having generated great joy towards the Bhagavan, offering with wealth and reverence.

---

ེན་པོས་ཤིན་ཏུ་རྒྱུན་ མཆོད་ལྡན། །ཡོན་ཏན་མང་ལྡན་ཕན་བྱེད་བཤེས་ལ་རྟག་བསྟེན་པ། ། འགྲོ་ལ་རྗེས་སུ་བརྩེ་བ་གྲུབ་པ་ཀུན་ཐོབ་འགྱུར། །གོང་དུ་བསྟན་པའི་ཚུལ་དེ་ ལྟར་སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་རྣམས་ལ་དང་བའི་དད་པ་རབ་ཏུ་སྐྱེས་ཤིང་། ན་བཟའ་ དང་ཞལ་ཟས་ལ་སོགས་པའི་རྫས་ལ་བརྟེན་པ་རྙེད་པའི་མཆོད་པ་དང་། བཀའ་བཞིན་དུ་ ཉམས་སུ་ལེན་པ་བཀུར་བསྟི་སྒྲུབ་པ་ཆེན་པོས་ཤིན་ཏུ་རྒྱུན་མི་འཆད་པའི་མཆོད་པ་དང་ལྡན་ པ་དང་། དུལ་ཞིང་ཞི་བ་ལ་སོགས་པའི་ཡོན་ཏན་མང་པོ་དང་ལྡན་ལ་སྙིང་རྗེས་གདུལ་བྱ་ལ་ ཕན་པ་བྱེད་པའི་དགེ་བའི་བཤེས་གཉེན་ལ་རྟག་ཏུ་བསྟེན་པ་དང་། །{རགས་པས་ཡོན་ཏན་ འགྲུབ་ཚུལ}འགྲོ་བ་མཐའ་དག་ལ་རྗེས་སུ་བརྩེ་བའི་སྒོ་ནས་ཚད་མེད་པ་བཞི་རྟག་ཏུ་སྒོམ་པ་ རྣམས་ནི་རང་དང་གཞན་གྱི་དོན་ཐམས་ཅད་གྲུབ་པ་ཀུན་ཏུ་ཐོབ་པར་འགྱུར་རོ། །ཁྱད་པར་ དུ་བསོད་ནམས་འཕེལ་བའི་ལས་མཆོད་པ་དང་བསྟེན་པ་དང་ཚད་མེད་པའི་སྐབས་རྫོགས་ པར་བཤད་ཟིན་ཏོ།། ༈ །། 4-489 ༈ བསམས་པས་རིག་པར་བྱ་བའི་གཞི། བསམས་པས་རིག་པར་བྱ་བའི་གཞི་ལ། རིག་བྱ་བྱང་ཆུབ་ཕྱོགས་མཐུན་དང་། རིག་ པས་ཡོན་ཏན་འགྲུབ་ཚུལ་ལོ། ། ༈ རིག་བྱ་བྱང་ཆུབ་ཕྱོགས་མཐུན། དང་པོ་ལ་བྱང་སར་སྡོམ་ནི། ངོ་ཚ་བརྟན་དང་མི་སྐྱོ་དང་། །དེ་བཞིན་བསྟན་བཅོས་འཇིག་ རྟེན་ཤེས། །ལེགས་པར་སྟོན་པར་བྱེད་པ་དང་། །དེ་བཞིན་སོ་སོ་ཡང་དག་རིག །ཚོགས་ དང་བྱང་ཆུབ་ཕྱོགས་རྣམས་དང་། །ཞི་གནས་ལྷག་མཐོང་ཐབས་མཁས་དང་། །གཟུངས་ དང་སྨོན་ལམ་ཏིང་འཛིན་གསུམ། །ཆོས་ཀྱི་མདོ་ནི་རྣམ་བཞིར་ཤེས། །(༡༥)ཞེས་པ་རྣམས་ རེ་རེ་ཞིང་རིམ་པ་ལྟར་རྒྱས་པར་གསུངས་ལ། འགྲེལ་བཤད་དག་ལས་ཀྱང་། ངོ་ཚ་ཤེས་པ་ ནས་བརྩམས་ཏེ་གང་ཟག་ལ་བདག་མེད་པའི་བར་ཐམས་ཅད་ཀྱང་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་ཕྱོགས་དང་ མཐུན་པའི་ཆོས་ཡིན་པར་རིག་པར་བྱའོ་ཞེས་བཤད་ཅིང་། འདིར་ནི་དེ་དག་རྒྱས་པར་བཤད་ པ་དང་བསྡུས་ཏེ་བྱེད་ལས་བསྟན་པའོ། ། རྒྱས་བཤད་ལ་བཅོ་ལྔ་པོ་དེ་རྣམས་སྡེ་ཚན་གསུམ་དུ་བྱས་ཏེ། སྔོན་དུ་འགྲོ་བ། དོན་ དངོས་བསྟན་པ། དེའི་ཡན་ལག་གོ ། ༈ སྔོན་དུ་འགྲོ་བ། དང་པོ་ལ་ངོ་ཚ་ཤེས་པ། བརྟན་པའི་ཁྱད་པར། སྐྱོ་བ་ མེད་པ། བསྟན་བཅོས་ཤེས་པ། འཇིག་རྟེན་ཤེས་པ། རྟོན་པའི་ཁྱད་པར། རིག་པའི་ཁྱད་ པར། ཚོགས་ཀྱི་རྣམ་དབྱེའོ། ། དང་པོ་ལ་མཚན་ཉིད་མདོར་བསྟན། ཁྱད་པར་རྒྱས་བཤད། མཆོག་ཏུ་འགྱུར་ཚུལ་ལོ། ། དང་པོ་ནི། ངོ་ཚ་མི་མཐུན་ཕྱོགས་སྤངས་དང་། །རྣམ་པར་མི་རྟོག་ཡེ་ཤེས་ ལྡན། །ཁ་ན་མ་ཐོ་མེད་དམན་ཡུལ། །སེམས་ཅན་སྨིན་བྱེད་བརྟན་པའི་ ཡིན། །ཀུན་ལས་བཏུས་པར་(ལས་གསུངས་པའི་དོན་བླངས་པ་)། བདག་ཉིད་ལ་ལྟོས་ནས་ཁ་ན་ མ་ཐོ་བ་ལ་འཛེམ་པ་ངོ་ཚ་ཤེས་པ་དང་། གཞན་ལ་ལྟོས་ནས་

【現代漢語翻譯】 常以信施供養， 恒常親近具功德、饒益之善知識， 于眾生常懷慈愛，一切功德皆可得。 如上所說，對諸佛世尊生起極大信心，憑藉衣食等物進行供養，這是以財物供養；如教奉行，以恭敬承事和盛大的修行來持續不斷地供養，這是以修行供養；恒常親近具有調伏、寂靜等諸多功德，並以慈悲利益所化眾生的善知識； （以何方便成就功德）對一切眾生常懷慈愛之心，恒常修習四無量心，如此則能成就自他一切利益。 特別是，關於增上福德之業，供養、依止和四無量心的內容已圓滿闡述。 思擇所知之基礎： 思擇所知之基礎包括：所知之菩提分法，以及以智慧成就功德之方法。 所知之菩提分法： 首先，關於《瑜伽師地論》中所攝之菩提分法，有：知慚、堅穩、不厭倦，以及通達經論和世間法，善於教導，如實了知，積聚（福德）與菩提資糧，修習止觀，善巧方便，總持、愿、三摩地，以及四種法之教理。（15）這些內容都已次第詳細地闡述。在註釋中也說，從知慚開始，乃至了知人無我，一切都與菩提分法相應。此處是對這些內容進行簡略概括，並闡述其作用。 廣釋可分為三個部分：前行、正行、及其支分。 前行： 前行包括：知慚、堅穩之差別、不厭倦、通達經論、通達世間法、依止之差別、智慧之差別、積聚之分類。 首先是知慚：簡述其體性，詳述其差別，以及如何轉為殊勝。 首先：知慚是遠離不合宜之行， 具足不分別之智慧， 于不應為、卑劣之事心懷慚愧， 是成熟眾生之堅穩基礎。 《攝類學》中（摘取經中所說之義）：就自身而言，對不應為之事心懷羞恥，是為知慚；就他人而言，對

【English Translation】 Always with offerings of faith, Constantly attend to virtuous friends who possess merits and benefit others, Always cherish love for sentient beings, and all merits will be attained. As mentioned above, generate great faith in the Buddhas, the Bhagavat, and make offerings based on items such as clothing and food, which is offering with material possessions; practice according to the teachings, continuously offering with reverence and great practice, which is offering with practice; constantly attend to virtuous friends who possess many merits such as taming and pacifying, and who benefit sentient beings with compassion; (How to accomplish merits) Always cherish love for all sentient beings, constantly practice the four immeasurables, and thus all benefits for oneself and others will be accomplished. In particular, the contents of offering, reliance, and the four immeasurables, which increase merit, have been fully explained. The basis for understanding through contemplation: The basis for understanding through contemplation includes: the aspects of enlightenment to be known, and the method of accomplishing merits with wisdom. The aspects of enlightenment to be known: Firstly, regarding the aspects of enlightenment included in the Yogacarabhumi-sastra, there are: knowing shame, steadfastness, not being weary, as well as understanding scriptures and worldly affairs, being good at teaching, truly knowing, accumulating (merit) and the resources for enlightenment, practicing shamatha and vipassana, skillful means, dharani, aspiration, samadhi, and the four types of Dharma teachings. (15) These contents have been explained in detail in order. In the commentaries, it is also said that from knowing shame onwards, up to understanding the selflessness of persons, everything is in accordance with the aspects of enlightenment. Here, these contents are briefly summarized and their functions are explained. The detailed explanation can be divided into three parts: preliminaries, main practice, and its branches. Preliminaries: The preliminaries include: knowing shame, the difference of steadfastness, not being weary, understanding scriptures, understanding worldly affairs, the difference of reliance, the difference of wisdom, and the classification of accumulation. Firstly, knowing shame: briefly describe its nature, detail its differences, and how to transform it into excellence. Firstly: Knowing shame is abandoning inappropriate actions, Possessing non-discriminating wisdom, Feeling ashamed of what should not be done and what is inferior, It is the steadfast foundation for maturing sentient beings. In the Compendium of Categories (extracting the meaning from the sutras): In terms of oneself, feeling ashamed of what should not be done is knowing shame; in terms of others, being

---

ཁ་ན་མ་ཐོ་བ་ལ་འཛེམ་པ་ཁྲེལ་ ཡོད་པར་གསུངས་ནའང་། འདིར་གཉིས་པོ་གཞི་མཐུན་པའམ་རྣམ་གྲངས་སུ་བྱས་ནས་སྟོན་ 4-490 པ་ལ། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་ཀྱི་ངོ་ཚ་ཤེས་པའམ་ཁྲེལ་ཡོད་པ་ནི་མཚན་ཉིད་བཞི་ དང་ལྡན་པ་སྟེ། ངོ་བོ་ཉིད་ནི་མི་མཐུན་པའི་ཕྱོགས་ངོ་ཚ་མེད་པ་མཐའ་དག་སྤངས་པ་དང་། གྲོགས་འཁོར་གསུམ་དུ་རྣམ་པར་མི་རྟོག་པའི་ཡེ་ཤེས་དང་ལྡན་པ་དང་དམིགས་པ་ཁ་ན་མ་ ཐོ་བ་ཟག་པ་མེད་པའང་ཡིན་ལ། ཐེག་ཆེན་ལས་དམན་པའང་ཡིན་པ་ཉན་རང་གི་ཐེག་པ་ ཡུལ་དུ་བྱས་ནས་དེ་དག་ལ་མི་འཇུག་པ་དང་། བྱེད་ལས་སེམས་ཅན་རྣམས་ཀྱང་དེ་དག་ལ་ བཀོད་ནས་ཡོངས་སུ་སྨིན་པར་བྱེད་པ་ནི་བརྟན་པའི་ངོ་ཚ་ཤེས་པ་ཡིན་ནོ། ། རྒྱས་བཤད་ལ་ལྔ་སྟེ། སྐྱེ་བའི་ཁྱད་པར། རྣམ་པའི་དབྱེ་བ། སྐྱོན་ཡོན་ངོས་བཟུང་། ཡོན་ ཏན་བསྔགས་པ། རྟགས་ཀྱི་ཁྱད་པར་རོ། ། སྐྱེ་ཚུལ་ནི། ཕ་རོལ་ཕྱིན་པ་དྲུག་པོ་ཡི། །མི་མཐུན་ཕྱོགས་ནི་འཕེལ་ བ་དང་། །གཉེན་པོ་འགྲིབ་པས་བྱང་ཆུབ་སེམས། །མི་བཟད་ངོ་ཚ་སྐྱེ་ བར་འགྱུར། །རང་གི་རྒྱུད་ལ་སྦྱིན་པ་ལ་སོགས་པ་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་དྲུག་པོ་ཡི་མི་མཐུན་ པའི་ཕྱོགས་སེར་སྣ་ལ་སོགས་དྲུག་པོ་ནི་འཕེལ་བ་དང་། གཉེན་པོ་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་དྲུག་པོ་ དེ་ཉིད་འགྲིབ་པར་རིག་པས་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་ལ་བསམ་པའི་སྒོ་ནས་མི་བཟད་ ཅིང་ཆེན་པོར་གྱུར་པས་ངོ་ཚ་ཤེས་པ་སྐྱེ་བར་འགྱུར་ཞིང་། བརྟན་ནམ་ཕ་རོལ་ཕྱིན་ པ་དྲུག །བསྟེན་པ་ལ་ནི་ལེ་ལོ་དང་། །ཉོན་མོངས་རྗེས་སུ་མཐུན་ཆོས་ལ། ། སྦྱོར་བ་ལས་ཀྱང་ངོ་ཚ་འགྱུར། །བརྟན་པ་རྣམས་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་དྲུག་པོ་བསྟེན་ ཞིང་སྒོམ་པ་ལ་ནི་ལེ་ལོའི་དབང་གིས་མི་སྦྱོར་བ་དང་། འདོད་ཆགས་ལ་སོགས་པའི་ཉོན་ མོངས་པ་སྐྱེ་བ་དང་རྗེས་སུ་མཐུན་པའི་ཆོས་དབང་པོའི་སྒོ་མི་སྡོམ་པ་ལ་སོགས་པས་འདོད་ པའི་ཡོན་ཏན་ལྔ་ལ་འཇུག་ཅིང་སྦྱོར་བ་ལས་ཀྱང་ངོ་ཚ་ཤེས་པ་སྐྱེ་བར་འགྱུར་རོ། ། (གཉིས་པ་)དབྱེ་བ་ནི། མཉམ་བཞག་ངོ་བོ་ཉིད་མིན་ཆུང་། །འབྲིང་དང་ 4-491 དམན་པའི་ས་པ་དང་། །བསམ་པ་དམན་དང་ངར་བཅས་པའི། །ངོ་ཚ་ དམན་དེ་ལས་གཞན་ལྷག །འདོད་ཁམས་པའི་ངོ་ཚ་ཤེས་པ་ནི་མཉམ་པར་བཞག་ པའི་ངོ་བོ་ཉིད་མིན་པས་ཆུང་ངུ་དང་མཉམ་པར་བཞག་པའི་ཡང་ཚངས་རིས་པའི་ཆུང་ངུ་དང་། མདུན་ན་འདོན་པའི་འབྲིང་པོའང་ཚངས་ཆེན་པ་ལ་ལྟོས་ནས་ཆུང་ངུ་ཞེས་སོགས་ས་ལྷག་མ་ རྣམས་ལའང་སྦྱར་བ་དང་། དམན་པ་མོས་སྤྱོད་པའི་ས་པ་རྣམས་ཀྱི་ནི་ས་ཐོབ་པ་ལ་ལྟོས་ ནས་ཆུང་ངུ་དང་། བསམ་པ་དམན་པ་ཉན་རང་རྣམས་ཀྱི་ནི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ལ་ལྟོས་ ནས་ཆུང་ངུ་དང་། ངར་འཛིན་པ་དང་བཅས་པ་ས་བདུན་པ་མན་ཆད་ན་ཡོད་པའི་ངོ་ཚ་ཤེས་ པ་ནི་དག་པ་ས་གསུམ་ཐོབ་པ་ཡན་ཆད་ལ་ལྟོས་ནས་དམན་པའམ་ཆུང་ངུ་ཡིན་ཞིང་

【現代漢語翻譯】 雖然經中說，羞恥是避免不善業，但在這裡，兩者被視為相同或同義來解釋。 菩薩的羞恥心具有四個特徵：本質是完全放棄所有與不羞恥心相違背的方面；作為朋友，具備不分別三輪的智慧；所緣是無漏的善業；目標是不執著于小乘，不進入聲聞和緣覺的道；作用是引導眾生進入善業並使其成熟，這是堅定的羞恥心。 廣釋分為五個方面：出生的差別、型別的區分、過患和功德的識別、功德的讚歎、以及標誌的差別。 出生的方式是：六度之敵增，對治減損故，菩提心不忍，羞恥乃得生。當認識到自己相續中，佈施等六度的敵對方面，如慳吝等六種煩惱增長，而對治六度的力量減弱時，菩薩會因這種不忍之心而生起羞恥感。 堅固六度行，懈怠不修習，隨順諸煩惱，放逸亦生恥。對於那些堅固修習六度，卻因懈怠而不精進，隨順貪慾等煩惱，放縱感官享受的人來說，也會生起羞恥感。 （第二，型別的區分）等持體性非，小中下地別，劣意及我執，下劣余超勝。欲界眾生的羞恥心，因為不是等持的體性，所以是小的。與色界禪定相比，欲界的羞恥心是小的。與梵眾天相比，梵輔天的羞恥心是小的。與大梵天相比，梵眾天是小的。與修道位相比，見道位的羞恥心是小的。與菩薩相比，聲聞緣覺的羞恥心是小的。與八地以上的菩薩相比，七地以下的菩薩的羞恥心是小的。

【English Translation】 Although it is said in the scriptures that shame is avoiding negative actions, here, the two are explained as the same or synonymous. The shame of Bodhisattvas has four characteristics: its essence is completely abandoning all aspects contrary to shamelessness; as a friend, it possesses the wisdom of non-discrimination of the three circles; its object is unpolluted virtuous actions; its goal is not clinging to the Lesser Vehicle, not entering the path of Shravakas and Pratyekabuddhas; its function is to guide sentient beings into virtuous actions and bring them to maturity, this is steadfast shame. The extensive explanation is divided into five aspects: the difference in birth, the distinction of types, the identification of faults and merits, the praise of merits, and the difference in signs. The way of birth is: 'The enemy of the six perfections increases, the antidote decreases, therefore, the Bodhisattva's unbearable shame is born.' When one realizes that in one's own continuum, the opposing aspects of the six perfections, such as the six afflictions like stinginess, increase, and the power of the antidotes to the six perfections decreases, Bodhisattvas will generate shame due to this unbearable feeling. Steadfastly practicing the six perfections, being lazy and not cultivating them, following the afflictions, and being negligent also give rise to shame. For those who steadfastly practice the six perfections, but are not diligent due to laziness, follow afflictions such as desire, and indulge in sensual pleasures, shame will also arise. (Second, the distinction of types) The nature of Samadhi is not, small, medium, and lower grounds are different, inferior intention and self-grasping, inferior, the rest are superior. The shame of beings in the desire realm is small because it is not the nature of Samadhi. Compared to the dhyana of the form realm, the shame of the desire realm is small. Compared to the Brahmajāḥ heaven, the shame of the Brahmapurohita heaven is small. Compared to the Mahābrahmā heaven, the Brahmajāḥ heaven is small. Compared to the path of cultivation, the shame of the path of seeing is small. Compared to Bodhisattvas, the shame of Shravakas and Pratyekabuddhas is small. Compared to Bodhisattvas above the eighth bhumi, the shame of Bodhisattvas below the seventh bhumi is small.

---

། ཆུང་ངུ་ དྲུག་པོ་དེ་རྣམས་ལས་གཞན་མཉམ་པར་བཞག་པའི་ས་རིམ་གྱིས་ཐོབ་པ་རྣམས་དང་། བྱང་ ཆུབ་སེམས་དཔའི་ས་ཐོབ་པ་དང་ཐེག་ཆེན་སེམས་བསྐྱེད་དང་ལྡན་པ་དང་། ཁྱད་པར་ས་ བརྒྱད་པ་ཡན་ཆད་ལ་གནས་པའི་ངོ་ཚ་ཤེས་པ་ནི་སྔ་མ་རྣམས་ལྷག་པ་ཆེན་པོར་གྱུར་པའོ། ། གསུམ་པ་ལ་སྐྱོན་རྣམས་དང་ཡོན་ཏན་ངོས་གཟུང་བའོ། །དང་པོ་ལའང་གཉིས་ལས། (དང་པོ་)ངོ་ཚ་མེད་པས་རང་གཞན་འཇོམས་ཚུལ་ནི། བློ་ལྡན་ངོ་ཚ་མེད་པ་ནི། །ཚུལ་ བཞིན་མིན་པའི་ཉོན་མོངས་རྣམས། །དང་དུ་ལེན་ཞིང་ཁོང་ཁྲོ་དང་། ། ཡལ་བར་འདོར་དང་ང་རྒྱལ་གྱིས། །སེམས་ཅན་རྣམས་དང་ཚུལ་ ཁྲིམས་འཇོམས། །བློ་ལྡན་ཡིན་ཡང་ངོ་ཚ་མེད་པས་ནི་མི་སྡུག་པ་ལ་སྡུག་པར་འཛིན་པ་ ལ་སོགས་ཚུལ་བཞིན་མིན་པ་ཡིད་ལ་བྱེད་པས་འདོད་ཆགས་ལ་སོགས་པའི་ཉོན་མོངས་པ་ རྣམས་དང་དུ་ལེན་པའི་སྒོ་ནས་མི་དགེ་བ་སྤྱད་པས་བདག་ཉིད་ལ་འདི་དང་གཞན་དུ་གནོད་ པ་བྱེད་ཅིང་། ཁོང་ཁྲོ་ཞེ་སྡང་གིས་ནི་གཞན་ལ་གནོད་པ་སྣ་ཚོགས་བྱེད་པ་དང་། སེམས་ཅན་ གྱི་དོན་ལ་བག་མི་བྱེད་པར་ཡལ་བར་འདོར་བ་དང་། དམན་པ་ལ་བརྙས་པའི་ང་རྒྱལ་གྱིས་ 4-492 གཞན་གྱི་དོན་མི་འགྲུབ་པས་སེམས་ཅན་རྣམས་འཇོམས་པ་དང་། དགེ་བ་ཡལ་བར་འདོར་ བ་དང་། དམ་པ་ལ་མི་འདུད་པའི་ང་རྒྱལ་གྱིས་བླང་དོར་མི་བྱེད་པས་ཚུལ་ཁྲིམས་འཇོམས་པ་ སྟེ་རང་གཞན་གཉིས་ཀ་ལ་གནོད་པ་བྱེད་པའོ། ། (གཉིས་པ་)རྣམ་སྨིན་འདོད་པ་མིན་པ་མྱོང་ཚུལ་ནི། འགྱོད་པས་ཉམས་དང་བཅས་ འགྱུར་ཞིང་། །བཀུར་བསྟི་དམན་པ་ཐོབ་འགྱུར་ཏེ། །དད་ལྡན་མི་མིན་ ཚོགས་དང་ནི། །སྟོན་པས་ཀྱང་ནི་བཏང་སྙོམས་མཛད། །ངོ་ཚ་མེད་པས་ཚུལ་ ཁྲིམས་ཉམས་པ་ན། {ཀུན་བཏུས་སུ། } འགྱོད་པ་ནི་ཡིད་མི་བདེ་དང་མཚུངས་པར་ལྡན་པའོ། ། ཞེས་གསུངས་པ་ལྟར་མི་དགེ་བ་ལ་འགྱོད་པ་དང་བཅས་པས་ཡིད་བདེ་བ་ལས་ཉམས་པ་ དང་བཅས་པར་འགྱུར་ཞིང་བདག་ཉིད་ཀྱིས་སྨོད་པ་དང་། སྡིག་པ་སྤྱོད་པ་དེ་མཆོད་པའི་ གནས་མ་ཡིན་པས་རྙེད་པ་དང་བཀུར་བསྟི་དམན་པ་ཐོབ་པར་འགྱུར་ཞིང་བཟང་པོ་མི་ཐོབ་ སྟེ། གཞན་དག་གིས་ཀྱང་སྨོད་པ་དང་། བསྟན་པ་ལ་དད་པ་དང་ལྡན་པའི་མི་མིན་པའི་ལྷའི་ ཚོགས་སྲུང་མ་རྣམས་ཀྱིས་ཀྱང་མི་བསྲུང་ཞིང་སྨོད་པ་དང་ནི། སྟོན་པ་སངས་རྒྱས་ཀྱིས་ཀྱང་ འདི་ནི་དམ་པའི་ཆོས་ཀྱི་སྣོད་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བར་{རྗེས་སུ་}མཁྱེན་ནས་རྗེས་སུ་འཛིན་ པར་མི་མཛད་ཅིང་བཏང་སྙོམས་སུ་འཇོག་པར་མཛད་པ་དང་། དེ་བཞིན་དུ། རྒྱལ་སྲས་ཆོས་དང་མཐུན་རྣམས་ཀྱིས། །རྣམ་པར་སྨོད་ ཅིང་འཇིག་རྟེན་ལས། །མི་སྙན་ཐོབ་རྣམས་མཐོང་ཆོས་ཏེ། །གཞན་དུ་ ཕྱིར་ཞིང་མི་ཁོམ་སྐྱེ། །རྒྱལ་བའི་སྲས་པོ་ཆོས་དང་མཐུན་པ་ཚངས་པ་མཚུངས་པར་ སྤྱོད་པ་མཁས་པ་རྣམས་ཀྱིས་ཀྱང་ངོ་ཚ་མེད་པ་དེ་ལ་ཆོས་ཉིད་ཀ

【現代漢語翻譯】 此外，通過漸進的禪定層次獲得的成就，以及菩薩的果位，具備大乘發心，特別是安住于第八地及以上者，他們的慚愧之心遠勝於前者。 第三部分是辨識過患與功德。第一部分又分為兩點： （第一點）無慚如何摧毀自他：智者若無慚，則會接受不如法的煩惱，並以憤怒、懈怠和傲慢，摧毀眾生和戒律。即使是智者，因為沒有慚愧心，以不如理作意將不凈執為凈等，從而欣然接受貪慾等煩惱，通過行不善業，在今生來世都傷害自己；以憤怒和嗔恨對他人造成各種傷害；對眾生的利益漠不關心，懈怠行事；以輕蔑弱者的傲慢，無法成辦他人的利益，從而摧毀眾生；捨棄善行；以對聖者不敬的傲慢，不行取捨，從而摧毀戒律，即對自他 दोनों 造成損害。 （第二點）感受不如意的異熟果：因後悔而衰退，獲得低下的尊敬，具信者、非人眾以及導師也會捨棄。由於無慚而戒律退失，《集論》中說：『後悔與不悅相伴。』 如經中所說，因對不善業感到後悔，從而從喜悅中衰退，受到自己的譴責；因為行惡之人不是供養之處，所以只能獲得微薄的財物和尊敬，無法獲得善報；其他人也會譴責他；具有信心的非人天神護法眾也不會守護他，反而會加以譴責；導師 佛陀 也會知道此人不是正法的法器，因此不會攝受他，而是選擇捨棄。 同樣地，佛子與法相應者，會譴責他，在世間獲得惡名，這是顯而易見的果報，來世則會墮入惡趣，生於無暇之處。與佛陀教法相應的佛子，行為如梵天般清凈的智者們，也會因為無慚之人不具法性而加以譴責。

【English Translation】 Furthermore, those who have attained the stages of meditative absorption beyond these six, those who have attained the bodhisattva grounds, who possess the great vehicle aspiration, and especially those who abide on the eighth ground and above, their sense of shame is far greater than the former. The third part is to identify the faults and recognize the qualities. The first part is further divided into two: (First point) How shamelessness destroys oneself and others: A wise person without shame accepts improper afflictions, and with anger, negligence, and arrogance, destroys sentient beings and discipline. Even if one is wise, because of lacking shame, by improperly considering the impure as pure, etc., one willingly accepts afflictions such as desire, and by engaging in non-virtuous deeds, harms oneself in this life and the next; with anger and hatred, one causes various harms to others; one is indifferent to the welfare of sentient beings, acting negligently; with the arrogance of despising the inferior, one cannot accomplish the benefit of others, thus destroying sentient beings; one abandons virtuous deeds; with the arrogance of not respecting the holy, one does not practice what should be adopted and abandoned, thus destroying discipline, which is to harm both oneself and others. (Second point) Experiencing undesirable results: One declines due to regret, obtains inferior respect, and is abandoned by faithful ones, non-human assemblies, and the teacher. Because of the loss of discipline due to shamelessness, the Compendium of Topics states: 'Regret is accompanied by displeasure.' As stated in the sutra, because of regretting non-virtuous deeds, one declines from joy, is condemned by oneself; because one who practices evil is not a place of offering, one can only obtain meager wealth and respect, and cannot obtain good rewards; others will also condemn him; the assemblies of faithful non-human deities and protectors will not protect him, but will instead condemn him; the teacher, the Buddha, will also know that this person is not a vessel for the holy Dharma, and therefore will not embrace him, but will choose to abandon him. Similarly, the sons of the Victorious One who are in accordance with the Dharma will condemn him, and in the world, he will gain a bad reputation, which is an obvious result; in the next life, he will fall into the lower realms, born in an unfree place. The sons of the Victorious One who are in accordance with the Buddha's teachings, the wise ones who behave as purely as Brahma, will also condemn the shameless person because he lacks the nature of Dharma.

---

ྱིས་རྣམ་པར་སྨོད་ཅིང་། འཇིག་རྟེན་པ་རྣམས་ལས་ཀྱང་ཕན་ཚུན་བརྒྱུད་དེ་ཕྱོགས་མཚམས་རྣམས་སུ་སྡིག་པ་ཅན་གྱི་ གཏམ་མི་སྙན་པ་ཐོབ་པ་རྣམས་ནི་མཐོང་བའི་ཆོས་ཚེ་འདི་ཉིད་ལ་ཐོབ་པའི་ཉེས་པ་སྟེ། འདི་ 4-493 ལས་གཞན་དུ་སྐྱེ་བ་ཕྱི་མ་རྣམས་སུ་ཕྱིར་ཞིང་བརྒྱུད་ནས་ངན་སོང་གསུམ་ལ་སོགས་པ་མི་ ཁོམ་པའི་གནས་རྣམས་སུ་སྐྱེ་བ་ནི་ཚེ་རབས་གཞན་ལ་ཐོབ་པའི་ཉེས་པའོ། ། དེས་ན་ཆོས་དཀར་ཐོབ་པ་དང་། །མ་ཐོབ་པ་ལས་རྣམ་ཉམས་ འགྱུར། །དེ་ཕྱིར་སྡུག་བསྔལ་གནས་པ་དང་། །ཡིད་ཀྱང་རྣལ་དུ་མི་ གནས་འགྱུར། །ཉེས་དམིགས་མང་པོ་དང་ལྡན་པ་དེས་ན་ཆོས་དཀར་པོ་དགེ་བ་རྣམས་ ཐོབ་པ་ལས་ཉམས་པས་ཚེ་འདིར་མི་དགེ་བ་འཕེལ་བ་དང་། མ་ཐོབ་པ་ལས་རྣམ་པར་ཉམས་ པས་ཕྱི་མ་ལ་མི་དགེ་བ་འཕེལ་བར་འགྱུར་ཞིང་། མི་དགེ་བ་འཕེལ་བ་དེའི་ཕྱིར་འདི་དང་ཕྱི་ མ་ཐམས་ཅད་དུ་སྒོ་ལྔའི་རྣམ་ཤེས་དང་མཚུངས་ལྡན་གྱི་སྡུག་བསྔལ་ལ་གནས་པ་དང་། ཡིད་ ཀྱི་རྣམ་ཤེས་དང་མཚུངས་ལྡན་གྱི་ཡིད་མི་བདེ་ལ་གནས་པས་ཡིད་ཀྱང་རྣལ་དུ་མི་གནས་ པར་འགྱུར་བས་རྣམ་པར་སྨིན་པ་སྡུག་བསྔལ་དང་ཡིད་མི་བདེ་བ་མྱོང་བར་འགྱུར་བའོ། ། (གཉིས་པ་)ཡོན་ཏན་ལ་གསུམ་ལས། (དང་པོ་)ཉེས་པ་སྤོང་ཚུལ་ནི། རྒྱལ་སྲས་ངོ་ཚ་ ལྡན་རྣམས་ལ། །ཉེས་པ་འདི་དག་ཀུན་མི་འབྱུང་། །རྒྱལ་བའི་སྲས་པོ་ངོ་ཚ་ ཤེས་པ་དང་ལྡན་པ་རྣམས་ལ་སྔར་བཤད་པའི་ཉེས་པ་འདི་དག་ཀུན་མི་འབྱུང་བའོ། ། (གཉིས་པ་)འབྲས་བུ་ཐོབ་ཚུལ་ལ་ལྔའི་རྣམ་པར་སྨིན་པའི་འབྲས་བུ་ནི། མཁས་པ་ རྟག་ཏུ་ལྷ་དག་དང་། །མི་རྣམས་སུ་ནི་ཡང་དག་སྐྱེ། །ངོ་ཚ་ཤེས་ཤིང་བླང་དོར་ གྱི་ཚུལ་ལ་མཁས་པ་དེ་ཕྱི་མ་ལ་དུས་རྟག་ཏུ་ཇི་ལྟར་འདོད་པའི་ལྷ་དག་དང་མི་རྣམས་སུ་ནི་ ཡང་དག་པར་ཏེ་ངེས་པར་སྐྱེ་བ་དང་། བདག་པོའི་འབྲས་བུ་ནི། བློ་ལྡན་ངོ་ཚས་མྱུར་ དུ་ནི། །རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་ཚོགས་རྫོགས་བྱེད། །བློ་ལྡན་བྱང་ཆུབ་སེམས་ དཔའ་ངོ་ཚ་ཤེས་པ་དེས་མྱུར་དུ་ནི་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་འགྲུབ་པར་བྱེད་པ་བསོད་ནམས་ དང་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་ཚོགས་གཉིས་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པར་བྱེད་པ་དང་། སྐྱེས་བུ་བྱེད་པའི་འབྲས་ 4-494 བུ་ནི། རྒྱལ་བའི་སྲས་ནི་སེམས་ཅན་རྣམས། །སྨིན་བྱེད་སྐྱོ་བར་མི་འགྱུར་ ཉིད། །རྒྱལ་བའི་སྲས་པོ་དེ་ནི་སྐྱེ་བ་ཐམས་ཅད་དུ་སེམས་ཅན་རྣམས་ཐེག་པ་གསུམ་གྱི་ ཡོངས་སུ་སྨིན་པར་བྱེད་པ་ལ་ནམ་ཡང་སྐྱོ་བར་མི་འགྱུར་བ་ཉིད་དང་། བྲལ་བ་དང་རྒྱུ་མཐུན་ གྱི་འབྲས་བུ་ནི། དེ་རྟག་མི་མཐུན་ཕྱོགས་དང་ནི། །གཉེན་པོ་བྲལ་དང་མི་ འབྲལ་འགྱུར། །བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་དེ་རྟག་ཏུ་མི་མཐུན་ཕྱོགས་དང་ནི་གཉེན་པོ་དག་ རིམ་པ་ལྟར་བྲལ་དང་མི་འབྲལ་འགྱུར་ཞེས་སྦྱར་ཏེ་རྟག་ཏུ་མི་མཐུན་ཕྱོགས་ངོ་ཚ་མེད་པ་དང་ བྲལ་བ་ན

【現代漢語翻譯】 受到譴責。 世間之人也互相傳播，四處散佈惡人的不悅之語，這些都是今生今世所受的罪過。除此之外，來世還要輪迴，經歷三惡道等無暇之處，這些都是來世所受的罪過。 因此，獲得善法和未獲得善法都會導致衰退。因此，會處於痛苦之中，心也無法平靜。由於具有眾多過患，因此，獲得善法後退失會導致今生不善增多，未獲得善法而退失會導致來世不善增多。由於不善增多，因此今生來世都會處於五根識和相應的心識痛苦之中，心識和相應的不悅之中，心也無法平靜，從而體驗到成熟的痛苦和不悅。 （第二，功德方面有三點，第一點是）捨棄過患的方式：王子們具有慚愧心，就不會產生這些過患。具有慚愧心的王子們，就不會產生之前所說的這些過患。 （第二點是）獲得果報的方式，其中五種果報中的異熟果是：智者總是能轉生到天界和人間。精通慚愧和取捨之道的智者，來世總是能如願地轉生到天界和人間。增上果是：具慧者以慚愧迅速圓滿菩提資糧。具有智慧的菩薩以慚愧之心迅速成就圓滿菩提，圓滿福德和智慧二資糧。士用果是：佛子使眾產生熟，永不厭倦。佛子在一切生世中，對於使眾生在三乘中成熟，永不厭倦。離系果和等流果是：他總是遠離不合之品，不離對治之品。菩薩總是次第地遠離不合之品和不離對治之品，即總是遠離不合之品無慚，不離對治之品慚。

【English Translation】 are condemned. Worldly people also spread unpleasant words about evildoers to each other in all directions. These are the faults one receives in this very life. Besides this, in future lives, one will be reborn and cycle through the three lower realms and other unfavorable states. These are the faults one receives in future lives. Therefore, gaining and not gaining white dharma both lead to decline. Therefore, one dwells in suffering, and the mind cannot be at peace. Because it has many faults, losing the white dharma after gaining it leads to an increase in non-virtue in this life, and losing it before gaining it leads to an increase in non-virtue in future lives. Because non-virtue increases, one dwells in the suffering of the five sense consciousnesses and their corresponding mental states, and in the unhappiness of the mind consciousness and its corresponding states, so the mind cannot be at peace, and one experiences the ripening of suffering and unhappiness. (Secondly, regarding qualities, there are three points. The first point is) the way to abandon faults: These faults will not occur to princes who have a sense of shame. These faults mentioned earlier will not occur to princes who have a sense of shame. (The second point is) the way to obtain the result, of which the ripening result of the five results is: The wise are always reborn in the heavens and among humans. The wise who are skilled in shame and what to accept and reject are always reborn as they wish in the heavens and among humans in the future. The dominant result is: The wise quickly perfect the accumulations of complete enlightenment with shame. The Bodhisattva with wisdom quickly achieves complete enlightenment with shame, and completely perfects the two accumulations of merit and wisdom. The result of the agent is: The sons of the Victorious Ones make sentient beings mature and never tire. The sons of the Victorious Ones never tire of making sentient beings mature in the three vehicles in all lifetimes. The separation result and the result in accordance with the cause are: He is always separated from discordant factors and never separated from antidotes. The Bodhisattva always gradually separates from discordant factors and never separates from antidotes, that is, he always separates from the discordant factor of shamelessness and never separates from the antidote of shame.

---

ི་བྲལ་འབྲས་དང་། རྟག་ཏུ་གཉེན་པོ་ངོ་ཚ་ཤེས་པ་དང་མི་འབྲལ་བ་ནི་རྒྱུ་མཐུན་ པའི་འབྲས་བུ་ཡིན་ཞིང་དེ་རྣམས་ཐོབ་པའོ། ། (གསུམ་པ་)དེའི་དོན་བསྡུ་ནི། དེ་ལྟར་རྒྱལ་སྲས་ངོ་ཚ་ལྡན། །ཕན་ཡོན་དེ་ དག་ཐོབ་པར་འགྱུར། །སྔར་བཤད་པ་དེ་ལྟར་རྒྱལ་བའི་སྲས་པོ་ངོ་ཚ་ཤེས་ཤིང་ཁྲེལ་ ཡོད་པ་དང་ལྡན་པ་རྣམས་ལ་ནི་རང་གཞན་ལ་གནོད་པ་ལ་སོགས་པའི་ཉེས་པ་དེ་དག་མི་ འབྱུང་ཞིང་། འབྲས་བུ་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པའི་ཕན་ཡོན་དེ་དག་ཐོབ་པར་འགྱུར་བའོ། ། (སྤྱིའི་བཞི་པ་)ཡོན་ཏན་བསྔགས་པ་ལ་གསུམ་ལས། (དང་པོ་)གོས་ཀྱི་མཆོག་ཏུ་འགྱུར་ཚུལ་ ནི། བྱིས་པ་ཤིན་ཏུ་གོས་བཟང་གྱོན་ཡང་ནི། །ཁྲེལ་དང་བྲལ་ཕྱིར་ཉེས་ པས་དྲི་མ་ཅན། །རྒྱལ་སྲས་ངོ་ཚ་ཤེས་པའི་གོས་ཅན་ནི། །དགབ་པ་ མེད་ཀྱང་ཉེས་པའི་དྲི་མ་བྲལ། །བྱིས་པ་སོ་སོའི་སྐྱེ་བོ་བླུན་པོ་རྣམས་ཕྱི་ནས་ཤིན་ ཏུ་གོས་བཟང་པོ་ལུས་ལ་གྱོན་ཡང་ནི་ནང་ན་ངོ་ཚ་ཤེས་ཤིང་ཁྲེལ་ཡོད་པ་དང་བྲལ་བའི་ཕྱིར་ ཉོན་མོངས་པའི་ཉེས་པའི་དྲི་མ་ཅན་ཡིན་པས་དམ་པ་རྣམས་ཀྱི་སྤྱན་སྔར་མཛེས་པ་མ་ཡིན་ ལ། རྒྱལ་སྲས་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་མཁས་པ་ངོ་ཚ་ཤེས་ཤིང་ཁྲེལ་ཡོད་པའི་གོས་མཆོག་ཏུ་ གྱུར་པ་ཅན་རྣམས་ནི། ཕྱི་ནས་ལུས་ལ་གོས་ཕལ་པས་དགབ་པ་མེད་ཀྱང་ནང་ན་སེམས་ལ་ 4-495 ཉོན་མོངས་པའི་ཉེས་པའི་དྲི་མ་དང་བྲལ་བའི་ཕྱིར་ཤིན་ཏུ་མཛེས་པ་ཡིན་ནོ། ། (གཉིས་པ་)དག་ཅིང་རྒྱན་གྱིས་མཛེས་ཚུལ་ནི། རྒྱལ་བའི་སྲས་ནི་ཁྲེལ་དང་ལྡན་ གྱུར་པ། །ནམ་མཁའ་བཞིན་དུ་ཆོས་ཀྱིས་གོས་པ་མེད། །རྒྱལ་སྲས་ རྣམས་ཀྱི་ནང་དུ་འདུས་གྱུར་པ། །ངོ་ཚ་ཤེས་པས་བརྒྱན་པ་མཛེས་པ་ ཡིན། །རྒྱལ་བའི་སྲས་པོ་རྣམས་ནི་ངོ་ཚ་ཤེས་ཤིང་ཁྲེལ་ཡོད་པ་དང་ལྡན་པས་གནས་པར་ གྱུར་པ་ན། དཔེར་ན་ནམ་མཁའ་སྤྲིན་དང་རྡུལ་ལ་སོགས་པའི་གོས་པ་མེད་པ་བཞིན་དུ་གྲོང་ ཁྱེར་ལ་སོགས་རྒྱུ་བ་ནའང་། བཤེས་སྤྲིང་དུ། འཇིག་རྟེན་མཁྱེན་པ་རྙེད་དང་མ་རྙེད་དང་། ། བདེ་དང་མི་བདེ་སྙན་དང་མི་སྙན་དང་། །བསྟོད་སྨད་ཅེས་བགྱི་འཇིག་རྟེན་ཆོས་བརྒྱད་པོ། ། བདག་གི་ཡིད་ཡུལ་མིན་པར་མགོ་སྙོམས་མཛོད། །ཅེས་གསུངས་པ་ལྟར་འཇིག་རྟེན་པའི་ ཆོས་རྣམས་ཀྱིས་གོས་པ་མེད་ཅིང་། ཕལ་པ་རྣམས་ཀྱང་རྒྱན་བཟང་པོས་བརྒྱན་ན་སྐྱེ་བོ་མང་ པོའི་ནང་དུ་མཛེས་པ་བཞིན་དུ། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་ཀྱང་རྒྱལ་བའི་སྲས་པོ་རྣམས་ ཀྱི་ནང་དུ་འདུས་ཤིང་གནས་པར་གྱུར་པ་ན་ངོ་ཚ་ཤེས་ཤིང་ཁྲེལ་ཡོད་པས་བརྒྱན་པ་ནི་ཤིན་ ཏུ་མཛེས་པ་ཡིན་ནོ། ། (གསུམ་པ་)གདུལ་བྱ་སྨིན་པར་བྱེད་ཚུལ་ནི། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་ནི་ ངོ་ཚ་བས། །གདུལ་བྱ་རྣམས་ལ་མ་བཞིན་བྱམས་པ་ཉིད། །ངོ་ཚ་བས་ ནི་ཉེས་པ་ཐམས་ཅད་ལས། །འཁོར་བ་ཀུན་ཏུ་སྲུང་བར་བྱེད་པའང་ ཡིན། །བྱང

【現代漢語翻譯】 （三）果的總結：如是，具慚愧的王子，將獲得這些利益。如前所述，具有慚愧心的菩薩們，不會遭受損害自己和他人的過失，並將獲得圓滿的利益。 （四）總贊功德分三： （一）成為最佳衣物的方式： 孩童縱穿極好衣， 離慚愧故為罪垢染。 王子具慚愧之衣者， 雖無遮蓋離罪垢。 愚笨的凡夫俗子，雖然外表穿著非常華麗的衣服，但內心卻缺乏慚愧之心，因此被煩惱的罪惡所玷污，在聖者面前並不美觀。而聰明的菩薩們，擁有慚愧之心作為最殊勝的衣物，即使外表沒有華麗的衣物遮蓋，內心也遠離了煩惱的罪惡，因此非常美麗。 （二）清凈且以莊嚴美化之方式： 佛子具慚愧， 如虛空般不為法所染。 佛子眾中聚， 以慚愧莊嚴乃為美。 佛子們因具有慚愧心而安住，就像虛空不被雲和塵埃等所染污一樣，即使在城市等處遊走，也如《親友書》中所說：『世間智者得與未得，樂與不樂，悅意與不悅意，贊與毀，此世間八法，愿您平等對待，勿擾我心。』一樣，不被世間法所染污。就像普通人以華麗的裝飾品打扮后在人群中顯得美麗一樣，菩薩們聚集在佛子眾中，以慚愧心莊嚴自身，顯得非常美麗。 （三）調伏所化之方式： 菩薩以慚愧， 如母般慈愛所化。 以慚愧故，從一切罪業中，于輪迴中亦能守護。 菩薩們因為具有慚愧心，像母親一樣慈愛所調伏的眾生。因為具有慚愧心，所以能從一切罪業中，在輪迴中也能保護自己。

【English Translation】 (3) Summary of the results: Thus, a prince with shame and embarrassment will obtain these benefits. As mentioned before, Bodhisattvas who possess shame and embarrassment will not suffer from the faults of harming themselves and others, and will obtain perfect benefits. (4) General praise of virtues in three parts: (1) How it becomes the best garment: Children, even if they wear very good clothes, are stained by faults because they lack shame and embarrassment. Princes who have the garment of shame and embarrassment, even without covering, are free from the stain of faults. Foolish ordinary people, although they wear very gorgeous clothes on the outside, lack shame and embarrassment inside, so they are stained by the faults of afflictions and are not beautiful in the eyes of the holy ones. But wise Bodhisattvas, who have shame and embarrassment as the most excellent garment, even if they do not have ordinary clothes to cover their bodies on the outside, are free from the stain of the faults of afflictions in their hearts, so they are very beautiful. (2) How it is pure and adorned with ornaments: The sons of the Buddhas are endowed with shame and embarrassment, and like the sky, they are not stained by the Dharma. Gathered among the sons of the Buddhas, adorned with shame and embarrassment, they are beautiful. The sons of the Buddhas abide with shame and embarrassment, just as the sky is not stained by clouds and dust, etc. Even when wandering in cities, as it is said in the 'Letter to a Friend': 'The wise of the world, gain and no gain, pleasure and displeasure, agreeable and disagreeable, praise and blame, these eight worldly dharmas, may you treat them equally and not disturb my mind.' They are not stained by worldly dharmas. Just as ordinary people look beautiful in a crowd when adorned with fine ornaments, Bodhisattvas, when gathered and dwelling among the sons of the Buddhas, are very beautiful when adorned with shame and embarrassment. (3) How to tame those to be tamed: Bodhisattvas, with shame, are as loving as a mother to those to be tamed. Because of shame, they protect themselves from all sins in samsara. Bodhisattvas, because they have shame, are as loving as a mother to the beings they tame. Because they have shame, they can protect themselves from all sins in samsara.

---

་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་ནི་ངོ་ཚ་ཤེས་ཤིང་ཁྲེལ་ཡོད་པ་དང་ལྡན་པས་གདུལ་ བྱ་རྣམས་ལ་མས་བུ་ལ་ཕན་འདོགས་པ་བཞིན་དུ་བྱམས་པའི་སྒོ་ནས་ཡོངས་སུ་སྨིན་པར་ བྱེད་པ་ཉིད་ཡིན་ཏེ། བསྐྱབ་པར་བྱ་བའི་སེམས་ཅན་ཡལ་བར་དོར་ན་ངོ་ཚ་བའི་ཕྱིར་རོ། །ངོ་ ཚ་དང་ལྡན་པ་ནི་དཔུང་གི་ཚོགས་ཡན་ལག་བཞིས་རྒྱལ་སྲིད་བསྲུང་བ་བཞིན་དུ་ཉོན་མོངས་ 4-496 པའི་ཉེས་པ་ཐམས་ཅད་ལས་འཁོར་བ་པ་རྣམས་ཀུན་ཏུ་སྲུང་བར་བྱེད་ཅིང་། འཁོར་བར་ གནས་ཀྱང་ཉོན་མོངས་པས་མི་གོས་པས་བདག་ཉིད་ཀྱང་ཀུན་ཏུ་སྲུང་བར་བྱེད་པའང་ཡིན་ ནོ། ། (སྤྱིའི་ལྔ་པ་)རྟགས་ནི། ཀུན་ལ་དང་དུ་ལེན་པ་དང་། །ཀུན་ལ་དང་དུ་མི་ ལེན་ཞིང་། །ཀུན་ལ་མི་འཇུག་འཇུག་པ་ནི། །ཁྲེལ་ལྡན་ཁྲེལ་བས་བྱས་ པའི་རྟགས། །བསམ་པའི་སྒོ་ནས་སྦྱིན་པ་ལ་སོགས་པའི་གཉེན་པོ་རྣམས་ཀུན་ལ་དང་དུ་ ལེན་པ་དང་། སེར་སྣ་ལ་སོགས་པའི་སྤང་བྱ་རྣམས་ཀུན་ལ་དང་དུ་མི་ལེན་ཞིང་སྤོང་བ་དང་། སྦྱོར་བའི་སྒོ་ནས་མི་དགེ་བའི་ཕྱོགས་རྣམས་ཀུན་ལ་མི་འཇུག་པ་དང་། དགེ་བའི་ཕྱོགས་ རྣམས་ཀུན་ལ་འཇུག་པ་ནི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཁྲེལ་ཡོད་པ་དང་ལྡན་པ་རྣམས་ཀྱི་ངོ་ཚ་ ཤེས་ཤིང་ཁྲེལ་ཡོད་པས་བྱས་པའི་རྟགས་ཡིན་ནོ། ། (སྤྱིའི་གསུམ་པ་)མཆོག་ཏུ་འགྱུར་ཚུལ་ནི། རང་གི་སེམས་ཀྱིས་ཁྲེལ་སྒོམ་པ། ། ཆོས་ལ་མོས་དང་བསམ་པ་དང་། །དབང་འབྱོར་པ་དང་མི་རྟོག་དང་། ། གཅིག་པ་ཉིད་ཀྱིས་གཙོ་བོ་ཡིན། །བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་ཀྱི་རང་གི་ སེམས་ཀྱིས་ཁྲེལ་ཡོད་པ་སྒོམ་པ་ནི་སྔར་བཤད་པ་ལྟར་དོན་དེ་ཉིད་སྟོན་པའི་ཐེག་ཆེན་གྱི་ ཆོས་ལ་མོས་པ་དང་། རོ་མྱང་བ་ལ་སོགས་པའི་བསམ་པ་དང་ནམ་མཁའ་མཛོད་ལ་སོགས་ པའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་ལ་དབང་འབྱོར་པ་དང་། འཁོར་གསུམ་དུ་མི་རྟོག་པའི་ཐབས་ཀྱིས་ཡོངས་ སུ་ཟིན་པ་དང་། ས་བརྒྱད་པ་ཐོབ་པ་ཡན་ཆད་དང་དོན་གཅིག་ལ་འཇུག་པ་ཉིད་ཀྱིས་གཙོ་བོ་ འམ་མཆོག་ཏུ་གྱུར་པ་ཡིན་ཞེས་པའོ། ། (གཉིས་པ་)བརྟན་པའི་ཁྱད་པར་ལ་གཉིས་ལས། (དང་པོ་)མདོར་བསྟན་ནི། བྱང་ཆུབ་ སེམས་དཔའི་བརྟན་པ་ནི། །དེ་ལས་གཞན་པ་ཐམས་ཅད་ལས། །མཚན་ 4-497 ཉིད་དང་ནི་རབ་དབྱེ་དང་། །མི་འགྱུར་བས་ནི་ཁྱད་པར་འཕགས། །བྱང་ ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་ཀྱི་{བློ་}བརྟན་པའི་ཁྱད་པར་ནི་དེ་ལས་གཞན་ཉན་རང་ལ་སོགས་ པའི་བརྟན་པ་ཐམས་ཅད་ལས་མཚན་ཉིད་དམ་རང་བཞིན་དང་ནི་རྣམ་པའི་རབ་ཏུ་དབྱེ་བ་ དང་། ནམ་ཡང་མི་འགྱུར་བ་སྟེ་དོན་གསུམ་གྱི་སྒོ་ནས་ནི་ཁྱད་པར་དུ་འཕགས་ཤིང་མཆོག་ཏུ་ གྱུར་པའོ། ། (གཉིས་པ་)རྒྱས་བཤད་ལ་གསུམ་ལས། (དང་པོ་)མཚན་ཉིད་རྒྱས་པར་བཤད་པ་ནི། བརྩོན་འགྲུས་ཏིང་འཛིན་ཤེས་རབ་ནི། །སྙིང་སྟོབས་སྲན་ཐུབ་བརྟན་ པར་འདོད། །གང་ཕྱིར་གསུམ་གྱིས་བྱང་ཆུབ་སེམས། །འཇིགས་པ་མེད་ པར་རབ

【現代漢語翻譯】 菩薩們因具有羞恥心和慚愧心，像母親幫助孩子一樣，以慈悲心使應調伏的眾生得以成熟。如果捨棄應救護的眾生，那將是可恥的。具有羞恥心就像軍隊的四個組成部分守護著王國的統治一樣，能使輪迴中的眾生免受一切煩惱的過患，即使安住于輪迴中，也不會被煩惱所染污，因此也能守護自己。 （總的第五）相：於一切皆受持，於一切皆不受持，於一切不入而入，是具慚者以慚所作之相。從意樂的角度，對於佈施等對治法皆受持，對於慳吝等應斷除之法皆不受持而斷除。從行為的角度，對於一切不善之方皆不入，對於一切善之方皆入，這是菩薩具有慚愧心，以羞恥心和慚愧心所作之相。 （總的第三）成為殊勝之理：以自心修習慚，於法生信及思維，得自在及無分別，以唯一性而為主。菩薩們以自心修習慚愧，如前所說，即是對顯示彼義之大乘法生起信心，以及品嚐其滋味等的思維，以及於虛空藏等三摩地獲得自在，以及以不分別三輪之方便所攝持，以及在獲得第八地之前，以趨入唯一之義而成為主要或殊勝。 （第二）穩固之差別分二，（第一）略說：菩薩之穩固，較彼一切餘者，以體性及勝差別，與不變異故超勝。菩薩們的{智慧}穩固之差別，較彼聲聞緣覺等一切餘者的穩固，以體性或自性，以及行相之殊勝差別，以及永不改變這三個方面而言，是超勝且殊勝的。 （第二）廣說分三，（第一）體性廣說：精進禪定與智慧，勇猛堪忍立穩固。何故以三菩提心，無所畏懼而宣說。

【English Translation】 Bodhisattvas, possessing shame and embarrassment, ripen beings to be tamed with compassion, just as a mother benefits her child. It is shameful to abandon sentient beings who should be protected. Possessing shame protects all beings in samsara from all the faults of afflictions, just as the four divisions of an army protect the kingdom's rule. Even dwelling in samsara, one is not tainted by afflictions, thus also protecting oneself. (Fifth General Aspect) Signs: Accepting everything, not accepting everything, not entering everything but entering, are the signs of what is done by the ashamed with shame. From the perspective of intention, one accepts antidotes such as generosity, and does not accept and abandons what should be abandoned, such as stinginess. From the perspective of action, one does not enter into all non-virtuous aspects, and enters into all virtuous aspects. These are the signs of what is done by Bodhisattvas who possess embarrassment, with shame and embarrassment. (Third General Aspect) How to Become Supreme: Meditating on shame with one's own mind, having faith and thought in the Dharma, having power and non-discrimination, being the chief with oneness. Bodhisattvas meditate on having shame with their own minds, as previously explained, that is, having faith in the Mahayana Dharma that shows that very meaning, and thinking such as tasting its flavor, and having power over samadhi such as the Akashagarbha, and being completely grasped by the means of not discriminating the three spheres, and being the chief or supreme by entering into the same meaning until the attainment of the eighth ground. (Second) The Distinction of Steadfastness has two parts: (First) Summary: The steadfastness of Bodhisattvas is superior to all others because of its nature, excellent distinctions, and immutability. The distinction of the steadfastness of Bodhisattvas {wisdom} is superior and supreme to the steadfastness of all others such as Hearers and Solitary Realizers, in terms of nature or essence, and the excellent distinctions of aspects, and never changing, that is, through three aspects. (Second) Detailed Explanation has three parts: (First) Detailed Explanation of Nature: Diligence, Samadhi, and Wisdom, Courage, Patience, are considered steadfast. Why is it that with the three Bodhicitta, one speaks without fear.

---

་ཏུ་འཇུག །ཐེག་ཆེན་གྱི་དགེ་བ་ལ་སྤྲོ་བའི་བརྩོན་འགྲུས་དང་། དེ་ལ་སེམས་ རྩེ་གཅིག་ཏུ་གནས་པའི་ཏིང་ངེ་མཛིན་དང་། བླང་དོར་གྱི་ཚུལ་ལེགས་པར་ཤེས་པའི་ཤེས་ རབ་གསུམ་ཚོགས་པ་ནི་སྤྱིའི་མཚན་ཉིད་ཡིན་ལ། སྙིང་སྟོབས་དང་སྲན་ཐུབ་པ་དང་བརྟན་ པ་རྣམས་ནི་མིང་གི་རྣམ་གྲངས་ཡིན་པར་འདོད་ཅིང་། སྒྲུབ་པ་ནི་དེ་རྣམས་བརྟན་པར་འཇོག་ པའི་རྒྱུ་མཚན་གང་གི་ཕྱིར་སྙམ་ན། བརྩོན་འགྲུས་ལ་སོགས་དེ་གསུམ་གྱིས་བྱང་ཆུབ་སེམས་ དཔའ་རྣམས་གཞན་དོན་གྱི་དཀའ་སྤྱད་ལ་འཇིགས་པ་མེད་པར་རབ་ཏུ་འཇུག་པའི་ཕྱིར་རོ། ། དེའི་རྒྱུ་མཚན་ཡང་། ཞུམ་དང་གཡོ་དང་རྨོངས་པ་ཡིས། །བྱ་བ་རྣམས་ ལ་འཇིགས་པ་སྐྱེ། །དེ་ཕྱིར་གཉུག་མ་གསུམ་ལ་ནི། །བརྟན་པའི་མིང་ དུ་ཤེས་པར་བྱ། །སེམས་ཞུམ་ཞིང་མི་སྤྲོ་བ་དང་གཡོ་ཞིང་རྣལ་དུ་མི་གནས་པ་དང་། རྨོངས་ཤིང་ཐབས་མི་ཤེས་པ་གསུམ་པོ་གང་ཡང་རུང་བ་ཡིས་གཞན་དོན་གྱི་བྱ་བ་རྣམས་ལ་ འཇིགས་པ་སྐྱེ་བ་དེའི་ཕྱིར། བརྩོན་འགྲུས་ལ་སོགས་པ་གཉུག་མ་སྟེ་སོ་སོར་མ་བརྟགས་པར་ 4-498 ཡང་ལྷུན་གྱིས་གྲུབ་པར་འབྱུང་བ་གསུམ་པོ་ལ་ནི། འཇིགས་པའི་རྒྱུ་གསུམ་པོ་དེ་རྣམས་ཀྱིས་ གཡོ་བར་མི་ནུས་པས་བརྟན་པ་ཞེས་བྱ་བའི་མིང་འཇུག་པ་ཉིད་དུ་ཤེས་པར་བྱའོ། ། (གཉིས་པ་)རབ་དབྱེ་རྒྱས་པར་བཤད་པ་ནི། རང་བཞིན་དང་ནི་སྨོན་ལམ་དང་། ། ལྟ་བ་མེད་པ་ཉིད་དང་ནི། །སེམས་ཅན་ལོག་པར་སྒྲུབ་པ་དང་། །ཟབ་ ཅིང་རྒྱ་ཆེ་ཐོས་པ་དང་། །གདུལ་བྱ་འདུལ་བར་དཀའ་བ་དང་། །རྒྱལ་སྐུ་ བསམ་གྱིས་མི་ཁྱབ་དང་། །སྔར་རྒྱས་པར་བཤད་པའི་རིགས་ནས་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་བར་ དོན་བརྒྱད་ལ་བརྟན་པ་སྟེ། རང་བཞིན་གྱི་རིགས་ལ་ཡིད་ཆེས་པས་བརྟན་པ་དང་ནི་བྱང་ ཆུབ་ཏུ་སེམས་བསྐྱེད་ཅིང་སྨོན་ལམ་བཏབ་པ་ལ་བརྟན་པ་དང་། རང་གི་དོན་ལ་ཞུགས་པ་ན་ ལུས་དང་སྲོག་ལ་ལྟ་བ་མེད་པའི་བརྟན་པ་ཉིད་དང་ནི། གཞན་གྱི་དོན་ལ་ཞུགས་པ་ན་སེམས་ ཅན་རྣམས་ཀྱི་ལོག་པར་སྒྲུབ་པ་ལ་བཟོད་པས་བརྟན་པ་དང་། དེ་ཁོ་ན་ཉིད་ཟབ་ཅིང་བསམ་ གྱིས་མི་ཁྱབ་པའི་དོན་ཐོས་པས་མི་སྐྲག་ཅིང་བརྟན་པ་དང་། མངོན་པར་ཤེས་པའི་མཐུ་རྒྱ་ ཆེན་པོས་གཞན་དོན་སྒྲུབ་པའི་ཚུལ་སྣ་ཚོགས་པ་ཐོས་པས་ཀྱང་མི་སྐྲག་ཅིང་བརྟན་པ་དང་། སེམས་ཅན་ཡོངས་སུ་སྨིན་པར་བྱེད་པ་ན་གདུལ་བྱ་སྣ་ཚོགས་འདུལ་བར་དཀའ་བའི་ཐབས་ ལ་མ་ཞུམ་ཞིང་བརྟན་པ་དང་། བྱང་ཆུབ་མཆོག་ཏུ་གྱུར་པ་རྒྱལ་བ་རྫོགས་པའི་སངས་རྒྱས་སྐུ་ གསུམ་གྱི་བདག་ཉིད་ཅན་བསམ་གྱིས་མི་ཁྱབ་པའི་གོ་འཕང་ཐོབ་པར་བྱ་བ་ལ་བརྟན་པ་དང་ བཅས་[པ་རྣམས་{པའི་རྣམ་པ་}ནི་གནས་སྐབས་ཀྱི་དབྱེ་བའོ། ། གཞན་ཡང་། དཀའ་བ་དག་ནི་སྣ་ཚོགས་དང་། །འཁོར་བ་གཏོང་བ་ མེད་ཉིད་དང་། །དེ་ཉིད་ཉོན་མོངས་མེད་པ་ལ། །བརྟན་པའི་བརྟན་པ་ ས

【現代漢語翻譯】 進入。大乘善法的歡喜精進，以及心一境性安住於此的禪定，和善於瞭解取捨之道的智慧三者聚集，是共同的特徵。而勇氣、忍耐和堅定，被認為是名稱的不同表達。那麼，修持是爲了什麼原因使這些（勇氣、忍耐和堅定）得以穩固安住呢？因為精進等這三者能使菩薩們無畏地進入利他事業的艱難困苦之中。 其理由是：怯懦與動搖和愚昧，會對諸事產生恐懼。因此，對於本性三者，應知為堅定的名稱。心中怯懦而不歡喜，動搖而不能安住，以及愚昧而不知方法，這三者中的任何一個都會對利他事業產生恐懼。因此，精進等本性，即未經分別而自然成就的三者，不會被恐懼的三因所動搖，因此應知其具有堅定的名稱。 （第二，）詳細解釋分類：自性與發願和，無有我見之境和，調伏有情邪行和，甚深且廣博聞法和，難調眾生之調伏和，佛身不可思議和，從先前廣說的種性到菩提之間，有八種關於堅定的意義：對自性種性生起信心而堅定，以及發起菩提心並立下誓願而堅定，在進入自利時，不顧身命而堅定，在進入利他時，以忍耐調伏眾生的邪行而堅定，聽聞甚深且不可思議的真如之義而不恐懼而堅定，以廣大神通之力聽聞利益他眾的各種方式而不恐懼而堅定，在成熟有情時，對於調伏各種難調眾生的方法不怯懦而堅定，以及爲了獲得至高無上的菩提，即圓滿正等覺佛陀三身自性不可思議的果位而堅定。以上是狀態上的分類。 此外，種種的苦行和，不捨棄輪迴和，于彼無有煩惱中，是堅定的堅定。

【English Translation】 enter. The joy of diligence in the virtues of the Mahayana, as well as the samadhi of single-pointedness of mind abiding therein, and the wisdom that knows well the way of acceptance and rejection, these three together are the common characteristics. Courage, patience, and steadfastness are considered to be different expressions of the name. So, for what reason does practice establish these (courage, patience, and steadfastness) firmly? Because these three, such as diligence, enable Bodhisattvas to fearlessly enter into the hardships of altruistic activities. The reason is also: timidity, wavering, and ignorance, will generate fear towards all actions. Therefore, for the three innate qualities, know them as the name of steadfastness. A mind that is timid and not joyful, wavering and not abiding, and ignorant and not knowing the means, any of these three will generate fear towards altruistic activities. Therefore, the innate qualities such as diligence, that is, the three that arise spontaneously without being separately examined, cannot be moved by the three causes of fear, therefore, it should be known that they have the name of steadfastness. (Secondly,) Explaining the detailed classification: nature and aspiration, and the state of having no view of self, and the taming of sentient beings' wrongdoings, and profound and vast hearing of the Dharma, and the taming of difficult-to-tame beings, and the inconceivable Buddha-body, from the previously explained lineage to Bodhi, there are eight meanings regarding steadfastness: having faith in one's own nature and being steadfast, and generating Bodhicitta and making vows and being steadfast, when entering into self-benefit, being steadfast without regard for body and life, when entering into benefiting others, being steadfast by enduring the wrongdoings of sentient beings, hearing the profound and inconceivable meaning of Suchness without fear and being steadfast, hearing the various ways of benefiting others with great miraculous powers without fear and being steadfast, when maturing sentient beings, not being timid towards the methods of taming various difficult-to-tame beings and being steadfast, and in order to attain the supreme Bodhi, that is, the inconceivable state of the three-body nature of the fully enlightened Buddha, being steadfast. The above are the classifications of states. Furthermore, various austerities and, not abandoning samsara and, in that absence of afflictions, is the steadfastness of steadfastness.

---

ྐྱེ་བ་ནི། །དེ་ལས་གཞན་དང་མི་མཚུངས་ཏེ། །བརྟན་ལྡན་རྣམས་ཀྱི་ མཆོག་ཏུ་འདོད། །གཞན་དོན་དུ་བྱང་ཆུབ་ཆེན་པོ་སྒྲུབ་པའི་དཀའ་བ་དག་ནི་སྣ་ཚོགས་ 4-499 སྤྱོད་པ་ལ་བརྟན་པ་དང་། སྙིང་རྗེས་བསམས་བཞིན་དུ་སྲིད་པར་སྐྱེ་བས་འཁོར་བ་གཏོང་བ་ མེད་ཅིང་རྗེས་སུ་འཛིན་པ་ཉིད་ལ་བརྟན་པ་དང་། ཤེས་རབ་ཀྱིས་འཁོར་བ་དེ་ཉིད་དུ་གནས་ ཀྱང་འཁོར་བའི་སྐྱོན་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པས་གོས་པ་མེད་པ་ལ་བརྟན་པ་སྟེ། བརྟན་པ་ བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་བརྩོན་འགྲུས་ལ་སོགས་པའི་བརྟན་པ་སྐྱེ་བ་ནི་དེ་ལས་གཞན་པ་ཉན་ རང་ལ་སོགས་པའི་བརྟན་པ་དང་མི་མཚུངས་ཏེ། བརྟན་ལྡན་ཐེག་ཆེན་པ་རྣམས་ཀྱི་བརྟན་པ་ མཆོག་ཏུ་གྱུར་པར་འདོད་དོ། ། (གསུམ་པ་)མི་འགྱུར་བ་རྒྱས་པར་བཤད་པ་ནི། ཕྱེ་མ་ལེབ་དང་འདབ་ལྕག་དང་། ། རྒྱ་མཚོ་དག་གིས་རི་རབ་ལྟར། །བརྟན་པ་གྲོགས་ངན་སྡུག་བསྔལ་ དང་། །ཟབ་མོ་ཐོས་པས་མི་གཡོས་སོ། །དཔེར་ན་རྐྱེན་ཆུང་ངུ་ཕྱེ་མ་ལེབ་ཀྱི་ གཤོག་པ་དང་། བར་མ་ནམ་མཁའ་ལྡིང་གི་འདབ་ལྕག་དང་། ཆེན་པོ་རྒྱ་མཚོ་འཁྲུགས་པའི་ རླབས་དག་གིས་ཀྱང་རི་རབ་ལྷུན་པོ་མི་གཡོ་ཞིང་མི་འགྱུར་བ་ལྟར། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ རྣམས་ཀྱི་བརྟན་པ་ཡང་རྐྱེན་ཆུང་ངུ་གྲོགས་པོ་ངན་པས་བསྒྱུར་བ་དང་། བར་མ་ལམ་སྒྲུབ་ པའི་དཀའ་སྤྱད་ཀྱི་སྡུག་བསྔལ་དང་། ཆེན་པོ་ཆོས་ཟབ་མོ་སྟོང་པ་ཉིད་ཐོས་པའམ་ཡང་ན་ ཉན་རང་གི་ཞི་བདེ་ནི་ཟབ་མོའོ་ཞེས་ཐོས་པས་ཀྱང་མི་གཡོས་ཤིང་མི་འགྱུར་བས་ན་བརྟན་ པར་གསུངས་སོ། ། (སྤྱིའི་གསུམ་པ་)སྐྱོ་བ་མེད་པ་ནི། བྱང་ཆུབ་མི་སྐྱོ་མཉམ་མེད་པ། །གཞི་གསུམ་ ཐོས་པས་མི་ངོམས་དང་། །བརྩོན་འགྲུས་ཆེ་དང་སྡུག་བསྔལ་ལ། །ཁྲེལ་ དང་བརྟན་ལ་བརྟེན་པ་སྟེ། །བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་ཀྱི་མི་སྐྱོ་བ་ནི་གཞི་དང་ རྟེན་དང་ངོ་བོ་ཉིད་དང་རབ་ཏུ་དབྱེ་བའི་སྒོ་ནས་གཞན་དང་མཉམ་པ་མེད་ཅིང་ཁྱད་པར་དུ་ འཕགས་པ་སྟེ། གཞི་གསུམ་ནི་དམ་པའི་ཆོས་ཐོས་པས་མི་ངོམས་པ་དང་། ཡུན་རིང་པོར་ 4-500 བརྩོན་འགྲུས་ཆེན་པོ་རྩོམ་པ་དང་། འཁོར་བའི་སྡུག་བསྔལ་ལ་མི་སྐྱོ་བ་རྣམས་ཡིན་ལ། རྟེན་ ནི་གཞི་གསུམ་པོ་དེ་དག་གིས་སྐྱོ་བ་སྐྱེས་ན་ངོ་ཚ་བས་ཁྲེལ་ཡོད་པ་དང་བརྟན་པ་ལ་བརྟེན་པ་ སྟེ། དེ་རྣམས་སྔ་མ་ལ་བརྟེན་ནས་ཕྱི་མ་འབྱུང་བའི་ཕྱིར་རོ། ། ངོ་བོ་དང་དབྱེ་བ་ནི། བྱང་ཆུབ་ཆེ་ལ་འདུན་པ་དྲག །བློ་ལྡན་རྣམས་ཀྱི་ མི་སྐྱོ་བ། །ས་རྣམས་ལ་ནི་མ་རྫོགས་དང་། །རྫོགས་དང་ཤིན་ཏུ་རྫོགས་ པར་འདོད། །བྱང་ཆུབ་ཆེན་པོ་ལ་ཐོབ་པར་འདོད་པའི་འདུན་པ་དྲག་པོ་ནི་བློ་ལྡན་རྣམས་ ཀྱི་མི་སྐྱོ་བའི་ངོ་བོ་ཉིད་ཡིན་ཏེ། འདུན་པ་ལོག་ན་སྐྱོ་བར་འགྱུར་ཞིང་། འདུན་པ་ལ་བརྟེན་ ནས་བརྩོན་འགྲུས་ཆེན་པོ་འབྱུང་བའི་ཕྱིར་རོ། །ས་མཚ

【現代漢語翻譯】 སྐྱེ་བ་ནི། །དེ་ལས་གཞན་དང་མི་མཚུངས་ཏེ། །བརྟན་ལྡན་རྣམས་ཀྱི་མཆོག་ཏུ་འདོད། །(關於)生起，它與其他的不同，我認為是穩固者中的殊勝者。 གཞན་དོན་དུ་བྱང་ཆུབ་ཆེན་པོ་སྒྲུབ་པའི་དཀའ་བ་དག་ནི་སྣ་ཚོགས་སྤྱོད་པ་ལ་བརྟན་པ་དང་། སྙིང་རྗེས་བསམས་བཞིན་དུ་སྲིད་པར་སྐྱེ་བས་འཁོར་བ་གཏོང་བ་མེད་ཅིང་རྗེས་སུ་འཛིན་པ་ཉིད་ལ་བརྟན་པ་དང་། ཤེས་རབ་ཀྱིས་འཁོར་བ་དེ་ཉིད་དུ་གནས་ཀྱང་འཁོར་བའི་སྐྱོན་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པས་གོས་པ་མེད་པ་ལ་བརྟན་པ་སྟེ། 為利他而修持大菩提的種種艱難是：安住于種種行持，以慈悲之心思慮而於輪迴中受生，不捨棄輪迴且安住于持續的攝受；以智慧安住于輪迴本身，卻不被輪迴的過患和煩惱所染污。 བརྟན་པ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་བརྩོན་འགྲུས་ལ་སོགས་པའི་བརྟན་པ་སྐྱེ་བ་ནི་དེ་ལས་གཞན་པ་ཉན་རང་ལ་སོགས་པའི་བརྟན་པ་དང་མི་མཚུངས་ཏེ། བརྟན་ལྡན་ཐེག་ཆེན་པ་རྣམས་ཀྱི་བརྟན་པ་མཆོག་ཏུ་གྱུར་པར་འདོད་དོ། ། 這種穩固，即菩薩的精進等穩固的生起，與其他的聲聞、獨覺等的穩固不同，我認為穩固者，即大乘行者的穩固是殊勝的。 (གསུམ་པ་)མི་འགྱུར་བ་རྒྱས་པར་བཤད་པ་ནི། ཕྱེ་མ་ལེབ་དང་འདབ་ལྕག་དང་། །རྒྱ་མཚོ་དག་གིས་རི་རབ་ལྟར། །བརྟན་པ་གྲོགས་ངན་སྡུག་བསྔལ་དང་། །ཟབ་མོ་ཐོས་པས་མི་གཡོས་སོ། །（第三，）詳細闡述不改變：如蝴蝶、翅膀和大海之於須彌山，穩固者不為惡友、痛苦和聽聞深奧之法所動搖。 དཔེར་ན་རྐྱེན་ཆུང་ངུ་ཕྱེ་མ་ལེབ་ཀྱི་གཤོག་པ་དང་། བར་མ་ནམ་མཁའ་ལྡིང་གི་འདབ་ལྕག་དང་། ཆེན་པོ་རྒྱ་མཚོ་འཁྲུགས་པའི་རླབས་དག་གིས་ཀྱང་རི་རབ་ལྷུན་པོ་མི་གཡོ་ཞིང་མི་འགྱུར་བ་ལྟར། 就像微小的蝴蝶翅膀、中等的鵬鳥翅膀和巨大的洶涌海浪都無法動搖和改變須彌山一樣。 བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་ཀྱི་བརྟན་པ་ཡང་རྐྱེན་ཆུང་ངུ་གྲོགས་པོ་ངན་པས་བསྒྱུར་བ་དང་། བར་མ་ལམ་སྒྲུབ་པའི་དཀའ་སྤྱད་ཀྱི་སྡུག་བསྔལ་དང་། ཆེན་པོ་ཆོས་ཟབ་མོ་སྟོང་པ་ཉིད་ཐོས་པའམ་ཡང་ན་ཉན་རང་གི་ཞི་བདེ་ནི་ཟབ་མོའོ་ཞེས་ཐོས་པས་ཀྱང་མི་གཡོས་ཤིང་མི་འགྱུར་བས་ན་བརྟན་པར་གསུངས་སོ། ། 菩薩們的穩固也不為微小的惡友所動搖，不為中等的修道苦行之痛苦所動搖，也不為聽聞深奧之法——空性，或者聽聞聲聞、獨覺的寂靜是深奧的——所動搖，因此被稱為穩固。 (སྤྱིའི་གསུམ་པ་)སྐྱོ་བ་མེད་པ་ནི། བྱང་ཆུབ་མི་སྐྱོ་མཉམ་མེད་པ། །གཞི་གསུམ་ཐོས་པས་མི་ངོམས་དང་། །བརྩོན་འགྲུས་ཆེ་དང་སྡུག་བསྔལ་ལ། །ཁྲེལ་དང་བརྟན་ལ་བརྟེན་པ་སྟེ། །（總的第三，）不厭倦：菩提的不厭倦是無與倫比的，三種基礎是聽聞不滿足、精進廣大和痛苦，依賴於慚愧和穩固。 བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་ཀྱི་མི་སྐྱོ་བ་ནི་གཞི་དང་རྟེན་དང་ངོ་བོ་ཉིད་དང་རབ་ཏུ་དབྱེ་བའི་སྒོ་ནས་གཞན་དང་མཉམ་པ་མེད་ཅིང་ཁྱད་པར་དུ་འཕགས་པ་སྟེ། 菩薩們的不厭倦，從基礎、所依、自性和詳細分類的角度來說，是無與倫比且特別殊勝的。 གཞི་གསུམ་ནི་དམ་པའི་ཆོས་ཐོས་པས་མི་ངོམས་པ་དང་། ཡུན་རིང་པོར་བརྩོན་འགྲུས་ཆེན་པོ་རྩོམ་པ་དང་། འཁོར་བའི་སྡུག་བསྔལ་ལ་མི་སྐྱོ་བ་རྣམས་ཡིན་ལ། 三個基礎是：聽聞正法不滿足，長久地發起廣大的精進，不厭倦輪迴的痛苦。 རྟེན་ནི་གཞི་གསུམ་པོ་དེ་དག་གིས་སྐྱོ་བ་སྐྱེས་ན་ངོ་ཚ་བས་ཁྲེལ་ཡོད་པ་དང་བརྟན་པ་ལ་བརྟེན་པ་སྟེ། དེ་རྣམས་སྔ་མ་ལ་བརྟེན་ནས་ཕྱི་མ་འབྱུང་བའི་ཕྱིར་རོ། ། 所依是：如果因為這三個基礎而生起厭倦，則依賴於因羞愧而有的慚愧和穩固，因為它們是以前者為基礎而生起後者的。 ངོ་བོ་དང་དབྱེ་བ་ནི། བྱང་ཆུབ་ཆེ་ལ་འདུན་པ་དྲག །བློ་ལྡན་རྣམས་ཀྱི་མི་སྐྱོ་བ། །ས་རྣམས་ལ་ནི་མ་རྫོགས་དང་། །རྫོགས་དང་ཤིན་ཏུ་རྫོགས་པར་འདོད། །自性和分類是：對大菩提有強烈的意願，是具慧者不厭倦的原因。對於地，我認為有未圓滿、圓滿和非常圓滿。 བྱང་ཆུབ་ཆེན་པོ་ལ་ཐོབ་པར་འདོད་པའི་འདུན་པ་དྲག་པོ་ནི་བློ་ལྡན་རྣམས་ཀྱི་མི་སྐྱོ་བའི་ངོ་བོ་ཉིད་ཡིན་ཏེ། འདུན་པ་ལོག་ན་སྐྱོ་བར་འགྱུར་ཞིང་། འདུན་པ་ལ་བརྟེན་ནས་བརྩོན་འགྲུས་ཆེན་པོ་འབྱུང་བའི་ཕྱིར་རོ། ། 對獲得大菩提的強烈意願是具慧者不厭倦的自性，因為如果意願退轉就會變得厭倦，而且以意願為基礎會生起廣大的精進。 ས་མཚོན་

【English Translation】 Regarding arising, it is different from others, and I consider it the most excellent among the steadfast. The various difficulties in practicing great Bodhi for the sake of others are: being steadfast in various practices; giving rise to existence with compassion, without abandoning samsara and being steadfast in continuous acceptance; and being steadfast in wisdom, residing in samsara itself, yet not being stained by the faults and afflictions of samsara. This steadfastness, the arising of the steadfastness of a Bodhisattva's diligence, etc., is different from the steadfastness of others, such as Shravakas and Pratyekabuddhas. I consider the steadfastness of the steadfast, i.e., the Mahayana practitioners, to be supreme. (Third,) elaborating on immutability: Like Mount Meru to butterflies, wings, and oceans, the steadfast are not moved by bad friends, suffering, and hearing profound teachings. Just as the wings of a tiny butterfly, the wings of a medium-sized Garuda, and the waves of a vast, turbulent ocean cannot shake or change Mount Meru. Similarly, the steadfastness of Bodhisattvas is not swayed by minor bad friends, nor by the medium suffering of the hardships of practicing the path, nor by hearing the profound Dharma—emptiness, or hearing that the peace of Shravakas and Pratyekabuddhas is profound. Therefore, it is called steadfast. (General Third,) Non-discouragement: The non-discouragement of Bodhi is unparalleled; the three bases are insatiable hearing, great diligence, and suffering, relying on shame and steadfastness. The non-discouragement of Bodhisattvas is unparalleled and particularly excellent from the perspective of the base, support, essence, and detailed classification. The three bases are: insatiable hearing of the sacred Dharma, initiating great diligence for a long time, and not being discouraged by the suffering of samsara. The support is: if discouragement arises due to these three bases, then relying on shame due to embarrassment and steadfastness, because the latter arises based on the former. Essence and classification are: having a strong desire for great Bodhi is the reason for the non-discouragement of the wise. Regarding the bhumis, I consider them to be unfulfilled, fulfilled, and extremely fulfilled. The strong desire to attain great Bodhi is the essence of the non-discouragement of the wise, because if the desire regresses, one becomes discouraged, and based on desire, great diligence arises. Ground representation

---

མས་ཀྱིས་ཕྱེ་ན་མོས་སྤྱོད་ཀྱི་ས་རྣམས་ ལ་ནི་མ་རྫོགས་པ་དང་། རྒྱུའི་ས་བདུན་ལ་ནི་རྫོགས་པ་དང་། འབྲས་བུ་ས་གསུམ་ལ་ནི་ཤིན་ ཏུ་རྫོགས་པའི་མི་སྐྱོ་བར་འདོད་དོ། ། (བཞི་པ་)བསྟན་བཅོས་ཤེས་པ་ལ། (དང་པོ་)དོན་དངོས་ནི། བརྟན་རྣམས་བསྟན་ བཅོས་ཤེས་པ་ཉིད། །གཞི་དང་ཆེད་དུ་བྱ་བ་དང་། །བྱེད་ལས་དང་ནི་ མཚན་ཉིད་དང་། །མི་ཟད་ཉིད་དང་འབྲས་བུ་ནི། །ཡང་དག་འགྲུབ་པས་ ཁྱད་པར་འཕགས། །བརྟན་པ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་ཀྱི་བསྟན་བཅོས་ཤེས་པ་ ཉིད་ནི་དོན་དྲུག་གི་སྒོ་ནས་ཉན་རང་ལ་སོགས་པ་ལས་མཆོག་ཏུ་གྱུར་པ་ཡིན་ཏེ། གཞིའམ་ དམིགས་ཡུལ་ནི་ནང་རིག་པ་དང་གཏན་ཚིགས་རིག་པ་དང་སྒྲ་རིག་པ་དང་གསོ་བ་རིག་པ་ དང་བཟོ་རིག་པ་སྟེ་རིག་པའི་གནས་ལྔ་ཡིན་པ་དང་། ཆེད་དུ་བྱ་བ་ནི་རང་དང་གཞན་གྱི་དོན་ ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་འགྲུབ་པར་བྱ་བ་ཡིན་པ་དང་། བྱེད་ལས་ནི་ནང་རིག་པ་སྡེ་སྣོད་གསུམ་ ལ་མཁས་པས་བསླབ་པ་གསུམ་བདག་ཉིད་ཀྱིས་སྒྲུབ་ཅིང་གཞན་དག་ལ་ཡང་སྟོན་པ་ དང་། གཏན་ཚིགས་རིག་པ་ལ་མཁས་པས་ཕས་ཀྱི་རྒོལ་བའི་སྐྱོན་ཤེས་ནས་ཚར་གཅོད་པ་ 4-501 དང་། སྒྲ་རིག་པ་ལ་མཁས་པས་བདག་ཉིད་ངེས་པའི་ཚིག་བཟང་པོ་བརྗོད་ཅིང་མཁས་པར་ གོ་བས་གཞན་ཡིད་ཆེས་པར་བྱེད་པ་དང་། གསོ་བ་རིག་པ་ལ་མཁས་པས་སེམས་ཅན་མང་ པོའི་ནད་རབ་ཏུ་ཞི་བར་བྱེད་པ་དང་། བཟོ་རིག་པ་ལ་མཁས་པས་གཞན་དག་ལའང་བཟོ་ གནས་དང་ལོངས་སྤྱོད་ཀྱི་སྒོ་ནས་ཕན་འདོགས་པ་དང་ནི། མཚན་ཉིད་ནི་རིག་པའི་གནས་ ལྔ་པོ་དེ་དག་ཐོས་ནས་ཚིག་དང་དོན་འཛིན་པ་དང་། ཚིག་གིས་བྱང་བའི་སྒོ་ནས་ཁ་ཏོན་བྱེད་ པ་དང་། ལེགས་པར་བརྟགས་ཏེ་སྐྱོན་ཡོན་ཁོང་དུ་ཆུད་པའི་སྒོ་ནས་རབ་ཏུ་དང་བའི་ཡིད་ ཀྱིས་དོན་སེམས་པ་དང་། མཐོང་ཞིང་ལེགས་པར་རྟོགས་པས་སངས་རྒྱས་ཀྱི་གསུང་རབ་ནི་ དོན་བཟང་པོ་དང་ཚིག་འབྲུ་བཟང་པོ་ལ་སོགས་པའི་སྒོ་ནས་ལེགས་པར་བཤད་པ་དང་། ཕྱི་ རོལ་པའི་བསྟན་བཅོས་ནི་དེ་དག་ལས་བཟློག་པས་ཉེས་པར་བཤད་པར་ཤེས་ཤིང་དེ་དག་ གི་དམིགས་ཕྱེད་པ་དང་། མི་ཟད་པ་ཉིད་ནི་ཕུང་པོ་ལྷག་མ་མེད་པའི་མྱ་ངན་ལས་འདས་པའི་ དབྱིངས་སུའང་ཟད་མི་ཤེས་ཤིང་འཕེལ་བ་དང་། འབྲས་བུ་ནི་ཆོས་ཐམས་ཅད་རྣམ་པ་ཐམས་ ཅད་དུ་མཁྱེན་པ་ཡང་དག་པ་འགྲུབ་པས་ཁྱད་པར་དུ་འཕགས་པའི་ཕྱིར་རོ། ། (གཉིས་པ་)བསྡུས་ཚུལ་དང་བྱེད་ལས་ནི། ཏིང་ངེ་འཛིན་དང་གཟུངས་སྒོས་ བསྡུས། །སེམས་ཅན་སྨིན་པར་བྱེད་པ་དང་། །དམ་ཆོས་འཛིན་པར་བྱེད་ པའང་ཡིན། །བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་ཀྱི་བསྟན་བཅོས་ཤེས་པ་ཉིད་དེ་ཡང་ཏིང་ ངེ་འཛིན་གྱི་སྒོ་དག་དང་གཟུངས་ཀྱི་སྒོ་མཐའ་ཡས་པ་དག་གིས་བསྡུས་པ་ཡིན་ལ། ཏིང་ངེ་ འཛིན་ལ་བརྟེན་པའི་རྫུ་འཕྲུལ་ལ་སོགས་པས་གདུལ་བྱ་སྣོད་དུ་བྱས་ཏེ་རིག་པའི་གནས་

【現代漢語翻譯】 如果以地來區分，在信行地（mossa spyod kyi sa rnams）上是不圓滿的，在七因地（rgyui sa bdun la）上是圓滿的，在三果地（'bras bu sa gsum la）上是非常圓滿的，並且希望不會感到厭倦。 (第四部分)論典的知識。(第一部分)實際內容：堅定者們對論典的知識本身，以基礎、目的、作用、特徵、不盡性和結果，正確成就而超勝。堅定的菩薩們對論典的知識本身，通過六個方面的門徑，勝過聲聞和獨覺等。基礎或目標是內明（nang rig pa）、因明（gtan tshigs rig pa）、聲明（sgra rig pa）、醫方明（gso ba rig pa）和工巧明（bzo rig pa）這五明。目的是成就自他二利的圓滿。作用是精通內明三藏，以三學為己任，修行並教導他人；精通因明，瞭解並駁斥對方的過失；精通聲明，說出自己確定的美好言辭，使他人因理解而信服；精通醫方明，徹底平息眾多眾生的疾病；精通工巧明，通過工藝和享受的方式利益他人。特徵是聽聞五明，掌握詞句和意義；通過詞句的熟練背誦；通過深入研究，瞭解優缺點，以歡喜之心思考意義；通過觀察和透徹理解，知道佛陀的教言是通過意義美好和詞句美好等方式善說的，而外道的論典與此相反，是錯誤的，並能辨別它們的謬誤。不盡性是指在無餘涅槃的境界中，也不會窮盡和增長。結果是因能正確成就對一切法在一切方面的遍知而顯得尤為殊勝。 (第二部分)總結方式和作用：以等持和陀羅尼來總結。使眾產生熟，並且受持正法。菩薩們對論典的知識，也以等持之門和無量陀羅尼之門來總結。依靠等持的神通等，將所化眾生作為法器，使之成為五明的法器。

【English Translation】 If distinguished by grounds, on the grounds of practice, it is incomplete; on the seven causal grounds, it is complete; and on the three resultant grounds, it is exceedingly complete, and one wishes not to be weary. (Fourth part) Knowledge of treatises. (First part) The actual content: The knowledge of treatises itself by the steadfast ones, with basis, purpose, function, characteristic, inexhaustibility, and result, is superior through correct accomplishment. The knowledge of treatises itself by the steadfast Bodhisattvas is superior to Hearers and Solitary Realizers, etc., through the gateway of six aspects. The basis or aim is the five sciences: inner science (Nang Rigpa), logic (Gtan Tshigs Rigpa), grammar (Sgra Rigpa), medicine (Gso Ba Rigpa), and crafts (Bzo Rigpa). The purpose is to accomplish the complete benefit of oneself and others. The function is to master the three baskets of inner science, to practice the three trainings as one's own responsibility, and to teach others; to know and refute the faults of opponents by mastering logic; to speak good words that one has determined by mastering grammar, and to make others believe through understanding; to thoroughly pacify the diseases of many sentient beings by mastering medicine; and to benefit others through crafts and enjoyment by mastering crafts. The characteristic is to hear the five sciences, to grasp words and meanings; to recite through familiarity with words; to contemplate the meaning with a joyful mind by thoroughly examining and understanding the advantages and disadvantages; to know that the Buddha's teachings are well-spoken through good meaning and good words, etc., by seeing and thoroughly understanding, and that the treatises of outsiders are the opposite of these, are wrongly spoken, and to discern their errors. Inexhaustibility means that even in the realm of nirvana without remainder, it will not be exhausted or increased. The result is that it is particularly excellent because it correctly accomplishes the complete knowledge of all phenomena in all aspects. (Second part) Summary method and function: Summarized by samadhi and dharani. It also makes sentient beings mature and upholds the sacred Dharma. The knowledge of treatises of the Bodhisattvas is also summarized by the doors of samadhi and the infinite doors of dharani. By relying on the miraculous powers of samadhi, etc., the beings to be tamed are made into vessels, making them vessels for the five sciences.

---

ལྔ་བསྟན་ནས་སེམས་ཅན་ཡོངས་སུ་སྨིན་པར་བྱེད་པ་དང་། གཟུངས་ཀྱི་སྒོས་ནི་རིག་པའི་ གནས་ལྔས་བསྡུས་པའི་དམ་པའི་ཆོས་ཐམས་ཅད་ཀྱི་དོན་དང་ཚིག་མི་བརྗེད་པར་འཛིན་ པར་བྱེད་པའང་ཡིན་ནོ། ། 4-502 འཇིག་རྟེན་ཤེས་པ་ལ་གཉིས་ལས། (དང་པོ་)མདོར་བསྟན་ནི། བརྟན་རྣམས་འཇིག་ རྟེན་ཤེས་པ་ཉིད། །ལུས་དང་ངག་དང་ཡིད་དང་ནི། །བདེན་པ་ཤེས་པས་ མཉམ་པ་མེད། །དེ་ལས་གཞན་པ་དག་ལས་འཕགས། །བརྟན་པ་བྱང་ཆུབ་ སེམས་དཔའ་རྣམས་ཀྱི་འཇིག་རྟེན་ཤེས་པ་ཉིད་དེ། ལུས་དང་ངག་དང་ཡིད་ཀྱི་སྒོ་ནས་ འཇིག་རྟེན་པ་རྣམས་དགེ་བ་ལ་དད་ཅིང་འདུན་པའི་ཐབས་ཤེས་པ་དང་ནི་ཁྱད་པར་ཡིད་ཀྱི་ བདེན་པ་བཞིའི་འབྱུང་བ་དང་འཇིག་པ་ཤེས་པའི་སྒོ་ནས་ཉན་རང་ལ་སོགས་པ་དང་མཉམ་ པ་མེད་ཅིང་མཆོག་ཏུ་གྱུར་པ་ཡིན་ཏེ། དེ་ལས་གཞན་པའི་འཇིག་རྟེན་ཤེས་པ་དག་ལས་ཁྱད་ པར་དུ་འཕགས་པའི་ཕྱིར་རོ། ། (གཉིས་པ་)རྒྱས་བཤད་ལ་གསུམ་ལས། (དང་པོ་)འཇིག་རྟེན་མདུན་ཐབས་ཤེས་ཚུལ་ནི། བརྟན་རྣམས་རྟག་ཏུ་འཛུམ་པར་བྱེད། །གསོང་པོ་དག་ཏུ་སྨྲ་བ་ཡིན། ། སེམས་ཅན་སྣོད་དུ་བྱ་བའི་ཕྱིར། །དམ་ཆོས་བསྒྲུབ་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར། ། བརྟན་པ་རྣམས་ནི་དུས་རྟག་ཏུ་ལུས་ཀྱི་སྤྱོད་ལམ་འཛུམ་པའི་མདངས་དང་ལྡན་པར་བྱེད་ ཅིང་། ངག་གིས་ཀྱང་གསོང་པོ་དག་ཏུ་སྙན་པར་སྨྲ་བར་བྱེད་པ་ཡིན་ཏེ། དེ་དག་ཀྱང་ཅིའི་ ཕྱིར་བྱེད་ཅེ་ན་གདུལ་བྱར་གྱུར་པའི་སེམས་ཅན་རྣམས་དད་ཅིང་སྣོད་དུ་རུང་བར་བྱ་བའི་ ཕྱིར་བྱེད་དོ། །དེ་ཡང་གང་གི་སྣོད་དུ་བྱེད་ན་དམ་པའི་ཆོས་ཟབ་པ་དང་རྒྱ་ཆེ་བ་རྣམས་རྒྱུད་ ལ་བསྒྲུབ་སྟེ་ཕན་གདགས་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར་བྱེད་པའོ། ། (གཉིས་པ་)འཇིག་རྟེན་འབྱུང་འཇིག་ཤེས་ཚུལ་ནི། གང་ཕྱིར་བདེན་པ་གཉིས་ ལས་ནི། །འཇིག་རྟེན་རྣམས་རྟག་འབྱུང་བར་འདོད། །གཉིས་ཀྱིས་ནུབ་ པར་འགྱུར་དེའི་ཕྱིར། །དེ་ཤེས་འཇིག་རྟེན་ཤེས་ཞེས་བྱ། །གང་གི་ཕྱིར་ཀུན་ ནས་ཉོན་མོངས་ཕྱོགས་ཀྱི་བདེན་པ་གཉིས་ལས་ནི་འཇིག་རྟེན་པ་རྣམས་འཁོར་བར་རྟག་ 4-503 ཏུ་ཡང་དང་ཡང་འབྱུང་བར་འདོད་དེ། གང་འབྱུང་བ་ནི་འཁོར་བ་མཐའ་དག་སྡུག་བསྔལ་ གྱི་བདེན་པར་འབྱུང་བ་དང་། གང་ལས་འབྱུང་བ་ནི་ལས་དང་ཉོན་མོངས་པའི་ཀུན་འབྱུང་ གི་བདེན་པ་ལས་འབྱུང་བའི་ཕྱིར་རོ། །རྣམ་པར་བྱང་བའི་ཕྱོགས་ཀྱི་བདེན་པ་གཉིས་ཀྱིས་ འཁོར་བའི་སྡུག་བསྔལ་ནུབ་པར་འགྱུར་ཏེ། ནུབ་པའི་ངོ་བོ་གང་ཡིན་པ་ནི་འགོག་པའི་བདེན་ པ་དག་པ་གཉིས་ལྡན་མངོན་དུ་གྱུར་པ་དང་། གང་གིས་ནུབ་པར་བྱེད་པ་ནི་ལམ་གྱི་བདེན་པ་ ཟག་པ་མེད་པའི་ཤེས་རབ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེའི་ཕྱིར་བདེན་པ་བཞི་པོ་དེ་དག་ཤེས་པ་ནི་ འཇིག་རྟེན་ཤེས་པ་ཞེས་བྱ་སྟེ་འཇིག་རྟེན་འབྱུང་བ་དང་ནུབ་པའི་ཚུལ་ཕྱིན་ཅི་མ་ལོག་པར་ ཤེས་པའི་

【現代漢語翻譯】 通過五種方式使眾生完全成熟，陀羅尼的特殊之處在於，它能毫不費力地記住由五種明處所涵蓋的一切神聖佛法的意義和詞句。 世間智分二，(第一)略說： 堅定者即是世間智。身語意與知真諦，無與倫比超勝他。堅定的菩薩們的世間智，即是通過身語意的方式，使世間之人對善產生信仰和渴望的方法；特別是通過了解意之四諦的生起和滅壞，與聲聞、緣覺等無法比擬，是至高無上的。因此，它超越了其他的世間智。 (第二)廣說分三，(第一)知曉世間引導之法： 堅定者常作微笑，坦誠而言語。為令眾產生為法器，為令修持殊勝法。堅定者總是以充滿微笑的面容示人，言語坦誠悅耳。他們為何這樣做呢？爲了使可調伏的眾生心生信仰，堪為法器。那麼，堪為何種法器呢？爲了在相續中修持深廣的殊勝佛法，從而利益眾生。 (第二)知曉世間生滅之法： 何以故由二諦，世間恒常生。由二而滅故，知此名世間智。因為從遍染污方的二諦來看，世間之人認為輪迴是恒常生起的。所生起的是輪迴中一切皆為苦諦，而生起的原因是業和煩惱的集諦。從完全清凈方的二諦來看，輪迴的痛苦將會止息。止息的自性是具有二種清凈的滅諦顯現，而使之止息的是道諦無漏的智慧。因此，知曉這四諦即稱為世間智，即如實知曉世間生起和滅壞的方式。

【English Translation】 Through the five teachings, beings are brought to complete maturity, and the special quality of dharani is that it enables one to effortlessly retain the meaning and words of all the sacred Dharma encompassed by the five sciences. Worldly knowledge is divided into two. (First) A brief explanation: The steadfast are those with worldly knowledge. Body, speech, and mind, and knowing the truth, are unmatched and superior to others. The worldly knowledge of steadfast Bodhisattvas is the method of making worldly people believe in and desire virtue through body, speech, and mind; especially through knowing the arising and ceasing of the four truths of the mind, it is unmatched and supreme compared to Shravakas, Pratyekabuddhas, and others. Therefore, it surpasses other worldly knowledge. (Second) An extensive explanation in three parts. (First) Knowing the method of guiding the world: The steadfast always smile, and speak frankly. To make sentient beings vessels, to cultivate the excellent Dharma. The steadfast always show a smiling face in their bodily conduct, and their speech is frank and pleasant. Why do they do this? To make the beings who are to be tamed have faith and be worthy vessels. Then, worthy of what kind of vessel? To cultivate the profound and vast sacred Dharma in their minds, thereby benefiting beings. (Second) Knowing the arising and ceasing of the world: Why is it that from the two truths, the world is constantly arising? Because of the two, it will cease, hence knowing this is called worldly knowledge. Because from the perspective of the two truths of complete defilement, worldly people believe that samsara is constantly arising. What arises is that everything in samsara arises as the truth of suffering, and what it arises from is the truth of the origin of karma and afflictions. From the perspective of the two truths of complete purification, the suffering of samsara will cease. The nature of cessation is the manifestation of the truth of cessation, which possesses two kinds of purity, and what causes it to cease is the wisdom of the truth of the path, which is without outflows. Therefore, knowing these four truths is called worldly knowledge, that is, truly knowing the way the world arises and ceases.

---

ཕྱིར་རོ། ། (གསུམ་པ་)དེ་དག་ཤེས་པའི་བྱེད་ལས་ནི། དེ་དག་ཞི་བ་ཐོབ་པའི་ཕྱིར། །བློ་ ལྡན་བདེན་པ་རྣམས་ལ་སྦྱོར། །གང་ཕྱིར་བློ་ལྡན་བདེན་ཤེས་ཕྱིར། ། འཇིག་རྟེན་ཤེས་ཞེས་ངེས་པར་བརྗོད། །འཁོར་བ་སྡུག་བསྔལ་དང་ཀུན་འབྱུང་གི་ བདེན་པ་དེ་དག་ཞི་བར་བྱ་བ་དང་། མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་འགོག་པ་དང་། ལམ་གྱི་བདེན་ པ་དེ་དག་ཐོབ་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར་བློ་ལྡན་རྣམས་བདེན་པ་བཞི་པོ་རྣམས་ཤེས་པ་ལ་སྦྱོར་ཞིང་ བརྩོན་པར་བྱེད་དེ། གང་གི་ཕྱིར་བློ་ལྡན་རྣམས་ཀྱིས་བདེན་པ་རྣམས་ཀྱི་བླང་དོར་ཤེས་པ་ དེའི་ཕྱིར། འཇིག་རྟེན་དང་འཇིག་རྟེན་ལས་འདས་པའི་ཁྱད་པར་ཐམས་ཅད་ཤེས་པ་ཞེས་ ཀྱང་ངེས་པར་བརྗོད་དོ། ། རྟོན་པ་ལ་གསུམ་ལས། (དང་པོ་)རྟོན་པ་བཞིར་དབྱེ་བ་ནི། གཙུག་ལག་བསྟན་ པའི་ཆོས་དང་ནི། །དེ་དོན་དགོངས་པ་ཅན་དག་དང་། །ངེས་དོན་ཚད་ མར་ལྡན་པ་དང་། །དེ་ཡི་བརྗོད་མེད་ཐོབ་པའོ། །སངས་རྒྱས་དང་བྱང་ཆུབ་ སེམས་དཔའ་རྣམས་ཀྱིས་གསུངས་པ་གཙུག་ལག་བསྟན་པའི་ཆོས་ལ་སྟོན་པར་བྱའི་གང་ 4-504 ཟག་ལ་རྟོན་པར་མི་བྱ་བ་དང་ནི། ཆོས་དེའི་ཡང་དོན་དགོངས་པ་ཟབ་མོ་ཅན་དག་ལ་རྟོན་ པར་བྱའི་ཚིག་འབྲུ་ལ་རྟོན་པར་མི་བྱ་བ་དང་། དོན་ཡང་སྟོན་པ་ཚད་མར་གྱུར་པས་ངེས་དོན་ དུ་གསུངས་ཤིང་དེས་ཚད་མར་མཛད་པའི་སྡུད་པ་པོ་རྣམས་ཀྱིས་ཀྱང་ངེས་པར་བྱས་པ་ཚད་ མ་དང་ལྡན་པ་ལ་རྟོན་པར་བྱའི་དྲང་བའི་དོན་ལ་རྟོན་པར་མི་བྱ་བ་དང་། ངེས་དོན་དེ་ཤེས་ པའི་བློ་ཡང་བརྗོད་དུ་མེད་ཅིང་སོ་སོར་རང་གིས་རིག་པར་བྱ་བ་འཇིག་རྟེན་ལས་འདས་པའི་ ཡེ་ཤེས་ཐོབ་པ་ལ་རྟོན་པར་བྱའི་རྟོག་པ་དང་བཅས་པ་རྣམ་ཤེས་ལ་རྟོན་པར་མི་བྱ་བའོ། ། (གཉིས་པ་)ཕྱིན་ཅི་ལོག་དགག་པ་ནི། སྤོང་དང་ཇི་སྐད་བཤད་པ་དང་། །ལོག་ པར་ཡང་དག་ཤེས་པ་དང་། །བརྗོད་དང་བཅས་པར་ཐོབ་པ་དག །འདིར་ ནི་དགག་པར་བསྟན་པ་ཡིན། །ཆོས་ལ་རྟོན་པས་ནི་དབང་ཕྱུག་ལ་སོགས་པའི་གང་ ཟག་ལ་རྟོན་པའི་སྒོ་ནས་གཙུག་ལག་གི་ཆོས་སྤོང་བ་དགག་པ་དང་། དོན་ལ་རྟོན་པས་ནི་ཕ་ དང་མ་ནི་བསད་བྱ་ཞིང་། །ཞེས་པ་ལ་སོགས་པའི་དོན་ལ་མི་དཔྱོད་པར་ཇི་སྐད་བཤད་པའི་ ཚིག་འབྲུ་ལ་རྟོན་པ་དགག་པ་དང་། ངེས་དོན་ལ་རྟོན་པས་ནི་དྲང་བའི་དོན་ལོག་པར་བཤད་ པ་ལ་ཡང་དག་པར་ཤེས་པ་དགག་པ་དང་། ཡེ་ཤེས་ལ་རྟོན་པས་ནི་བརྗོད་པ་དང་བཅས་པ་ ཐོབ་པ་རྣམ་ཤེས་ལ་རྟོན་པ་དག་འདིར་ནི་དགག་པར་བསྟན་པ་ཡིན་ནོ། ། (གསུམ་པ་)དེ་དག་གི་ཕན་ཡོན་ནི། མོས་དང་རྣམ་པར་དཔྱོད་པ་དང་། །གཞན་ ལས་ཇི་བཞིན་ཐོས་པ་དང་། །བརྗོད་དུ་མེད་པའི་ཡེ་ཤེས་ལས། །བརྟན་ རྣམས་ཉམས་པར་མི་འགྱུར་རོ། །ཆོས་ལ་རྟོན་པས་ནི་གཙུག་ལག་གི་ཆོས་ཟབ་མོ་ སངས་རྒྱས་དང་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་ཀྱིས་གསུངས་པ་ལ་མོས་པ་དང་། དོན་ལ

【現代漢語翻譯】 再者。 （三）瞭解這些的作用是：爲了獲得這些寂靜，有智慧的人會致力於真理。因為有智慧的人瞭解真理，所以肯定會說他們瞭解世界。爲了寂滅輪迴的痛苦和集諦的真理，爲了獲得滅諦的涅槃和道諦的真理，有智慧的人會致力於瞭解和勤奮修行這四種真理。因為有智慧的人瞭解真理的取捨，所以肯定會說他們瞭解世界和超越世界的一切差別。 關於依賴，分為三部分：（一）將依賴分為四種：經典教義之法，以及，具有深刻含義的意旨，具備確定意義的衡量標準，以及，獲得不可言說的境界。對於佛陀和菩薩所說的經典教義之法，應當依賴，不應依賴補特伽羅。對於法義的深刻含義，應當依賴，不應依賴字句。對於以衡量標準而成為確定意義的意義，以及由衡量標準的作者們所確定的具備衡量標準的意義，應當依賴，不應依賴引導性的意義。對於瞭解確定意義的智慧，是不可言說且各自通過自身證悟的，應當依賴獲得超越世間的智慧，不應依賴伴隨分別的意識。 （二）駁斥顛倒：捨棄和如是宣說，以及，錯誤地正確理解，以及，獲得伴隨言說，這些，在此處被指出是駁斥。依賴於法，從而駁斥通過依賴自在天等補特伽羅而捨棄經典之法。依賴於意義，從而駁斥不加思索地依賴『殺父殺母』等如是宣說的字句。依賴於確定意義，從而駁斥錯誤地理解引導性意義的正確理解。依賴於智慧，從而駁斥獲得伴隨言說的意識，在此處被指出是駁斥。 （三）這些的利益是：信仰和分別，以及，如實地從他人處聽聞，以及，從不可言說的智慧中，堅定者不會退轉。依賴於法，從而對佛陀和菩薩所說的深刻經典之法生起信仰。依賴於意義，從而能夠分別經典之法的意義。

【English Translation】 Furthermore. (3) The function of knowing these is: In order to attain the peace of these, intelligent ones apply themselves to the truths. Because intelligent ones know the truths, it is definitely said that they know the world. In order to pacify the suffering of samsara and the truth of origination, and in order to attain the cessation of nirvana and the truth of the path, intelligent ones apply themselves to and diligently cultivate the knowledge of these four truths. Because intelligent ones know what to accept and reject regarding the truths, it is definitely said that they know all the distinctions of the world and what is beyond the world. Regarding reliance, there are three parts: (1) The division of reliance into four: the Dharma of scriptural teachings, and, those with profound meanings of the meaning, those endowed with definitive meaning as a measure, and, the attainment of that which is inexpressible. One should rely on the Dharma of scriptural teachings spoken by the Buddhas and Bodhisattvas, and not rely on individuals. One should rely on the profound meanings of the meaning of that Dharma, and not rely on the words and syllables. One should rely on that which is endowed with measure, which is spoken as definitive meaning by the one who has become a measure, and which has also been determined by the compilers who have made it a measure, and not rely on the provisional meaning. One should rely on the attainment of transcendent wisdom, which is inexpressible and individually knowable by oneself, and not rely on consciousness accompanied by conceptualization. (2) Refuting the reversed: Abandoning and speaking as it is said, and, correctly understanding what is wrong, and, attaining with expression, these are shown here to be refutations. By relying on the Dharma, one refutes abandoning the Dharma of scripture by relying on individuals such as Ishvara. By relying on the meaning, one refutes relying on the words and syllables that are spoken as they are, such as 'one should kill one's father and mother,' without deliberation. By relying on the definitive meaning, one refutes correctly understanding the wrong explanation of the provisional meaning. By relying on wisdom, one refutes relying on consciousness accompanied by expression; these are shown here to be refutations. (3) The benefits of these are: faith and discrimination, and, hearing exactly as it is from others, and, from inexpressible wisdom, the steadfast will not degenerate. By relying on the Dharma, one develops faith in the profound Dharma of scripture spoken by the Buddhas and Bodhisattvas. By relying on the meaning, one is able to discriminate the meaning of the Dharma of scripture.

---

་ རྟོན་པས་ནི་དགོངས་པའི་དོན་ལ་བདག་ཉིད་ཀྱིས་རྣམ་པར་དཔྱོད་པ་དང་། ངེས་དོན་ལ་རྟོན་ པས་ནི་ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་ཀྱི་དོན་ཟབ་མོ་གཞན་ལས་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་དུ་ཐོས་པ་ལ་ཡིད་ཆེས་པ་ 4-505 དང་། ཡེ་ཤེས་ལ་རྟོན་པས་ནི་བརྗོད་དུ་མེད་ཅིང་སོ་སོ་རང་གིས་རིག་པར་བྱ་བ་འཇིག་རྟེན་ ལས་འདས་པའི་ཡེ་ཤེས་ཏེ། བཞི་པོ་དེ་དག་ལས་བརྟན་པ་རྣམས་ནམ་ཡང་ཉམས་པར་མི་ འགྱུར་རོ། ། རིག་པ་ལའང་གསུམ་ལས། (དང་པོ་)རིག་པ་བཞིའི་མཚན་ཉིད་ནི། རྣམ་གྲངས་ དང་ནི་མཚན་ཉིད་དང་། །ཚིག་དང་ཡེ་ཤེས་ཤེས་པའི་ཕྱིར། །བྱང་ཆུབ་ སེམས་དཔའ་ཡང་དག་རིག །བཞི་པོ་མཚུངས་པ་མེད་པར་འདོད། །དོན་ རེ་རེ་ལ་ཡང་མིང་གི་རྣམ་གྲངས་མཐའ་ཡས་པ་ཡོད་པ་རྣམས་ཇི་སྙེད་པ་ཤེས་པ་ཆོས་སོ་སོ་ ཡང་དག་པར་རིག་པ་དང་ནི། མིང་དེ་དག་གིས་བརྗོད་པར་བྱ་བའི་དོན་ཆོས་རྣམས་ཀྱི་རང་ དང་སྤྱིའི་མཚན་ཉིད་ཕྱིན་ཅི་མ་ལོག་པར་ཤེས་པ་དོན་སོ་སོ་ཡང་དག་པར་རིག་པ་དང་། ཡུལ་ སྣ་ཚོགས་ཀྱི་སྐད་རིགས་དང་ཚིག་གི་ཁྱད་པར་རྣམས་ཤེས་པ་ངེས་པའི་ཚིག་སོ་སོ་ཡང་དག་ པར་རིག་པ་དང་། རྣམ་པར་དབྱེ་བ་མཐའ་ཡས་པ་ལ་མཁས་པའི་ཡེ་ཤེས་ཀྱིས་ཆོས་སྟོན་ པའི་ཚུལ་ཐོགས་པ་མེད་པ་ཤེས་པའི་ཕྱིར་སྤོབས་པ་སོ་སོ་ཡང་དག་པར་རིག་པ་སྟེ། བྱང་ཆུབ་ སེམས་དཔའ་རྣམས་ཀྱི་སོ་སོ་ཡང་དག་པར་རིག་པ་བཞི་པོ་ཉན་རང་ལ་སོགས་པ་གཞན་དང་ མཚུངས་པ་མེད་པའི་མཚན་ཉིད་ཅན་དུ་འདོད་དོ། ། (གཉིས་པ་)གཞིར་འཇོག་པའི་རྒྱུ་མཚན་ནི། བསྟན་པ་ལ་ནི་རབ་བརྩོན་པའི། ། གང་དང་གང་གིས་སྟོན་པ་ནི། །ཆོས་དང་དོན་ནི་གཉིས་པོ་དག །ཚིག་ དང་ཤེས་པ་ཁོ་ནས་སྟོན། །གཞན་དོན་དུ་ཆོས་བསྟན་པ་ལ་ནི་རབ་ཏུ་བརྩོན་པའི་བྱང་ ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་ཀྱིས་གང་ཞིག་སྟོན་པ་དང་གང་གིས་སྟོན་པ་དེ་ལ་ནི་སོ་སོ་ཡང་ དག་པར་རིག་པའི་ཡེ་ཤེས་དགོས་ཤིང་། དེ་ཡང་གང་ཞིག་སྟོན་པ་ནི་རྗོད་པར་བྱེད་པའི་ཆོས་ དང་བརྗོད་པར་བྱ་བའི་དོན་ནི་གཉིས་པོ་དག་ཡིན་ལ། གང་གིས་སྟོན་པ་ནི་ངེས་པའི་ཚིག་ 4-506 དང་ཤེས་པ་སྟེ་སྤོབས་པ་ཁོ་ནས་ཡང་དག་པར་སྟོན་པའོ། ། དེ་ཡང་། ཆོས་ནི་བསྟན་དང་བཤད་ཕྱིར་དང་། །རྣམ་པ་ཀུན་ཏུ་གཉིས་ ཐོབ་ཕྱིར། །རྒོལ་བ་རྣམས་ཀྱི་ལན་འདེབས་ཕྱིར། །སོ་སོ་ཡང་དག་རིག་ པ་བཞི། །ཆོས་ནི་མིང་གི་རྣམ་གྲངས་ཀྱི་སྒོ་ནས་མདོར་བསྟན་པའི་ཕྱིར་དང་། དོན་གྱི་ངོ་ བོ་ཙམ་གཏན་ལ་ཕབ་སྟེ་རྒྱས་པར་བཤད་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར་དང་། (འགྲེལ་བཤད་དུ་དོན་གྱིས་བསྟན་ མིང་གིས་བཤད་ཟེར་)ངེས་པའི་ཚིག་གིས་རྣམ་པ་ཀུན་ཏུ་གདུལ་བྱའི་རྒྱུད་ལ་ཆོས་དང་དོན་གཉིས་ པོ་ཐོབ་ཅིང་རྟོགས་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར་དང་། སྤོབས་པས་ནི་རྒོལ་བ་རྣམས་ཀྱི་ལན་ཕྱིན་ཅི་མ་ ལོག་པར་འདེབས་པའི་ཕྱིར་སོ་སོ་ཡང་དག་པར་རིག་པ་བཞིར་རྣམ་པར

【現代漢語翻譯】 依靠的是以智慧來辨別經文的意義，依靠的是以究竟的意義來相信從他人那裡聽到的甚深法界之義，依靠的是以智慧來證悟那不可言說、各自證知的超世智慧。這四種依靠穩固之人，永遠不會退轉。 關於智慧，也有三種。（第一）四種智慧的特徵是：爲了知曉名稱和特徵，詞語和智慧，菩薩如實通達。這四者是無與倫比的。對於每一個事物，知道其無量名稱，如實通達各種法；對於以這些名稱所表達的事物，如實知曉其自相和共相，不錯亂顛倒；對於各種語言和詞語的差別，如實通達其確切含義；爲了以精通無量差別的智慧，無礙地宣說佛法，如實通達各種無畏。菩薩的這四種如實通達，具有與聲聞、緣覺等其他眾生無與倫比的特徵。 （第二）確立基礎的原因是：對於精勤于教法者，以何者宣說，法和義這二者，唯以詞語和智慧宣說。爲了利益他人而精勤于宣說佛法的菩薩們，需要如實通達的智慧。其中，所宣說的是能表達的法和所表達的義這二者，而以之宣說的是確切的詞語和智慧，即無畏。 對此，法是爲了指示和解釋，爲了在一切方面獲得二者，爲了回答辯論者，需要四種如實通達。法是爲了通過名稱的方式簡要指示，以及確定意義的本質並加以詳細解釋（註釋中說：以意義指示，以名稱解釋），爲了通過確切的詞語，使所化眾生在一切方面獲得並證悟法和義這二者，以及爲了以無畏正確地回答辯論者，所以需要四種如實通達。

【English Translation】 Relying on means to individually discern the meaning of the teachings, relying on definitive meaning to trust in hearing the profound meaning of the Dharmadhatu from others as it is, and relying on wisdom to realize the inexpressible, individually self-cognizant, transcendent wisdom. Those who are steadfast in these four reliances will never decline. Regarding knowledge, there are also three. (First) The characteristics of the four kinds of exact knowledge are: In order to know the names and characteristics, words and wisdom, Bodhisattvas truly understand. These four are considered incomparable. For each thing, knowing the countless names, truly understanding each Dharma; for the things expressed by these names, truly knowing their own and common characteristics without error or inversion; for the differences in various languages and words, truly understanding their exact meanings; in order to flawlessly teach the Dharma with wisdom that is skilled in limitless distinctions, truly understanding each confidence. The four kinds of exact knowledge of Bodhisattvas are considered to have characteristics that are incomparable to others such as Shravakas and Pratyekabuddhas. (Second) The reason for establishing the basis is: For those who are diligent in the teachings, with whatever they teach, the Dharma and meaning, these two, are taught only with words and knowledge. Bodhisattvas who are diligent in teaching the Dharma for the benefit of others need the wisdom of exact knowledge. Among them, what is taught are the expressible Dharma and the meaning to be expressed, these two, and what is taught with are the exact words and knowledge, that is, confidence. Moreover, Dharma is for indicating and explaining, for obtaining both in all aspects, and for answering opponents, hence the four kinds of exact knowledge are needed. Dharma is for briefly indicating through the means of names, and for establishing the essence of meaning and explaining it in detail (the commentary says: indicate with meaning, explain with name), in order to enable sentient beings to obtain and realize both Dharma and meaning in all aspects through exact words, and in order to correctly answer opponents with confidence, therefore four kinds of exact knowledge are needed.

---

་བཞག་པར་བྱའོ། ། [གཉིས་པ་{གསུམ་པ་}ངེས་ཚིག་དང་བྱེད་ལས་ནི། མཉམ་ཉིད་སོ་སོ་རང་རིག་ ནས། །ཕྱིས་ནི་རབ་ཏུ་ཤེས་པ་ཡིན། །ཐེ་ཚོམ་ཐམས་ཅད་གཅོད་བྱེད་པ། ། སོ་སོ་ཡང་དག་རིག་པར་བརྗོད། །ཐོག་མར་མཉམ་གཞག་ཏུ་འཇིག་རྟེན་ལས་ འདས་པའི་ཡེ་ཤེས་ཀྱིས་ཆོས་ཐམས་ཅད་མཉམ་པ་ཉིད་དུ་སོ་སོ་རང་གིས་ཡང་དག་པར་ རིག་ནས་ཕྱིས་ནི་དེའི་རྗེས་ཐོབ་ཏུ་རྣམ་གྲངས་ལ་སོགས་པ་རྣམས་ཕྱིན་ཅི་མ་ལོག་པར་རབ་ ཏུ་ཤེས་ཤིང་སྟོན་པ་ཡིན་ཞེས་པ་ནི་ངེས་པའི་ཚིག་ཡིན་ལ། གདུལ་བྱར་གྱུར་པ་གཞན་དག་ གི་ཐེ་ཚོམ་ཐམས་ཅད་གཅོད་པར་བྱེད་པ་ནི་བྱེད་ལས་ཡིན་པས། དེ་དག་ནི་སོ་སོ་ཡང་དག་ པར་རིག་པ་བཞིར་བརྗོད་དོ། ། ཚོགས་ཀྱི་རྣམ་དབྱེ་ལ་བཞི་ལས། (དང་པོ་)ངོ་བོ་དང་འབྲས་བུ་ནི། བྱང་ཆུབ་སེམས་ དཔའ་རྣམས་ཀྱི་ཚོགས། །བསོད་ནམས་ཡེ་ཤེས་མཚུངས་པ་མེད། ། གཅིག་གིས་འཁོར་བར་མངོན་མཐོ་བྱེད། །གཞན་གྱིས་ཉོན་མོངས་ མེད་པར་འཁོར། །བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་ཀྱི་སངས་རྒྱས་ཐོབ་པར་བྱེད་པའི་རྒྱུ་ 4-507 ཚོགས་གཉིས་ཀྱི་ངོ་བོ་ནི་ཐབས་སྙིང་རྗེ་ཆེན་པོ་ལ་བརྟེན་ནས་སེམས་ཅན་ལ་ཕན་འདོགས་ པ་བསོད་ནམས་ཀྱི་ཚོགས་དང་། ཤེས་རབ་སྟོང་ཉིད་རྟོགས་པ་ལ་བརྟེན་ནས་མི་རྟོག་པའི་ ཏིང་ངེ་འཛིན་སྒོམ་པ་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་ཚོགས་ཏེ། ཉན་རང་ལ་སོགས་པ་དང་མཚུངས་པ་མེད་ཅིང་ ཁྱད་པར་དུ་འཕགས་པ་ཡིན་ལ། འབྲས་བུ་ནི་གཅིག་བསོད་ནམས་ཀྱི་ཚོགས་ཀྱིས་གནས་ སྐབས་འཁོར་བར་མངོན་པར་མཐོ་བ་ལྷ་དང་མིའི་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་དང་། མཐར་ཐུག་ གཟུགས་ཀྱི་སྐུའང་ཐོབ་པར་བྱེད་ཅིང་། གཞན་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་ཚོགས་ཀྱིས་གནས་སྐབས་ཀུན་ ནས་ཉོན་མོངས་པ་མེད་པར་འཁོར་བར་གཞན་གྱི་དོན་དང་། མཐར་ཐུག་ཆོས་ཀྱི་སྐུའང་ཐོབ་ པར་བྱེད་པའོ། ། (གཉིས་པ་)ཕར་ཕྱིན་དང་སྦྱར་བ་ནི། སྦྱིན་དང་ཚུལ་ཁྲིམས་བསོད་ནམས་ཀྱི། ། ཚོགས་ཡིན་ཤེས་རབ་ཡེ་ཤེས་ཀྱི། །གསུམ་པོ་གཞན་ནི་གཉིས་ཀ་སྟེ། ། ལྔ་ཅར་ཡང་ནི་ཡེ་ཤེས་ཚོགས། །སྦྱིན་པ་དང་ཚུལ་ཁྲིམས་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ནི་ སེམས་ཅན་ལ་ཕན་པར་བྱེད་པ་བསོད་ནམས་ཀྱི་ཚོགས་ཡིན་ཞིང་། ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ ཕྱིན་པ་ནི་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་ཚོགས་ཡིན་ལ། བཟོད་པ་དང་བརྩོན་འགྲུས་དང་བསམ་གཏན་གསུམ་ པོ་གཞན་ནི་བསོད་ནམས་དང་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་གཉིས་ཀའི་ཚོགས་ཡིན་ཏེ། གནོད་པ་ལ་ལན་མི་ བྱེད་པ་དང་སྡུག་བསྔལ་དང་དུ་ལེན་པ་ནི་བསོད་ནམས་དང་། ཆོས་ལ་ངེས་པར་སེམས་པའི་ བཟོད་པ་ནི་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་ཚོགས་ཡིན་ཞིང་། གཞན་དོན་ལ་སྤྲོ་བའི་བརྩོན་འགྲུས་བསོད་ནམས་ དང་མི་རྟོག་པ་སྒོམ་པ་ལ་སྤྲོ་བ་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་ཚོགས་ཡིན་ལ། དམིགས་བཅས་ལ་མཉམ་པར་ འཇོག་པའི་བསམ་གཏན་བསོད་ནམས་དང་། དམིགས་མེད་ལ་མཉམ་པར་འཇོག་པ་ཡེ་ ཤེས་ཀྱི་ཚོགས་ཡིན་པའི་ཕྱིར་ར

【現代漢語翻譯】 應如是安立。 【第二（之三），定義與作用：】『平等各自自證知，后乃如實善了知，斷除一切諸疑惑，是為各別正等覺。』最初于平等定中，以出世間之智慧，各自如實證知一切法之平等性，其後于彼之後得位，如實善知並開示種種名相等，是為定義。斷除所化有情之一切疑惑，是其作用。故此等稱為四種各別正等覺。 【四種資糧之分類：（一）體性與果：】『菩薩之資糧，福慧無等比，一者輪迴增，一者無惑轉。』菩薩眾獲得佛果之因，即二資糧之體性為：依于方便大悲之心，利益有情之福德資糧；以及依于智慧證悟空性，修持無分別禪定之智慧資糧。此二者與聲聞、緣覺等不同，具有超勝之處。其果為：一者，福德資糧能于暫時增上生，獲得天人圓滿；究竟能獲得色身。另一者，智慧資糧能于暫時無有煩惱而轉生，利益他者；究竟能獲得法身。 【（二）與波羅蜜多結合：】『佈施持戒福資糧，智慧即是慧資糧，其餘三者二者俱，五者皆是慧資糧。』佈施與持戒波羅蜜多乃利益有情之福德資糧；智慧波羅蜜多乃智慧資糧。其餘忍辱、精進、禪定三者，則為福德與智慧二者俱備之資糧。于損害不作反擊，安忍痛苦，是福德資糧；於法 निश्चित（藏文），निश्चय（梵文天城體），niścaya（梵文羅馬擬音），決定 生起定解之忍辱，是智慧資糧。樂於利他之精進是福德資糧；樂於修持無分別之精進是智慧資糧。有分別之等持禪定是福德資糧；無分別之等持是智慧資糧。

【English Translation】 It should be established thus. [Second (of three), Definition and Function:] 'Equality each self-awareness knows, later then truly well knows, cuts off all doubts, is called individual correct awareness.' Initially, in the state of equanimity, with the wisdom that transcends the world, each individually and correctly knows the equality of all phenomena. Afterwards, in the subsequent attainment, one truly knows and reveals various names and so on without error. This is the definition. Cutting off all doubts of those who are to be tamed is its function. Therefore, these are called the four individual correct awarenesses. [Classification of the four accumulations: (1) Essence and Fruit:] 'The accumulations of Bodhisattvas, merit and wisdom are incomparable, one increases in samsara, one turns without affliction.' The cause for Bodhisattvas to attain Buddhahood, the essence of the two accumulations, is: relying on the method of great compassion, benefiting sentient beings is the accumulation of merit; and relying on wisdom realizing emptiness, meditating on non-conceptual concentration is the accumulation of wisdom. These two are different from Shravakas and Pratyekabuddhas, and are particularly superior. The fruit is: one, the accumulation of merit, temporarily leads to higher realms in samsara, obtaining the perfections of gods and humans; ultimately, it also leads to obtaining the Form Body. The other, the accumulation of wisdom, temporarily turns without affliction, benefiting others; ultimately, it also leads to obtaining the Dharma Body. [(2) Combined with the Paramitas:] 'Generosity and discipline are accumulations of merit, wisdom is the accumulation of wisdom, the other three are both, all five are the accumulation of wisdom.' The paramitas of generosity and discipline are the accumulation of merit, benefiting sentient beings; the paramita of wisdom is the accumulation of wisdom. The other three, patience, diligence, and meditation, are the accumulation of both merit and wisdom. Not retaliating against harm and enduring suffering is the accumulation of merit; patience that arises with certainty about the Dharma is the accumulation of wisdom. Diligence that delights in benefiting others is the accumulation of merit; diligence that delights in meditating on non-conceptuality is the accumulation of wisdom. Meditation with focus is the accumulation of merit; meditation without focus is the accumulation of wisdom.

---

ོ། །ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་དང་པོ་ལྔ་ཆར་ཡང་ནི་འཁོར་གསུམ་དུ་ རྣམ་པར་མི་རྟོག་པའི་ཡེ་ཤེས་ཀྱིས་ཟིན་ཞིང་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་ཏུ་ཡོངས་སུ་བསྔོ་བའི་སྒོ་ 4-508 ནས་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་ཚོགས་ཡིན་པར་རིག་པར་བྱའོ། ། (གསུམ་པ་)ངེས་ཚིག་དང་བྱེད་ལས་ནི། རྒྱུན་དུ་སྒོམ་པ་ཐོབ་ནས་ནི། །དགེ་བ་ ཡང་དང་ཡང་དུ་སྒྲུབ། །བརྟན་པའི་ཚོགས་གང་ཡིན་པ་དེ། །དོན་ཀུན་ སྒྲུབ་པར་བྱེད་པ་ཡིན། །སཾ་བྷཱ་ར་ཞེས་པ་ནི་ཚོགས་ཏེ། དེའི་སཾ་ཞེས་པ་རྒྱུན་དུ་(སཾ་པ་ཏྱ་) བྷཱ་ཞེས་པ་སྒོམ་པ་(བྷཱ་ཝ་)ཐོབ་ནས་ནི། ར་ཞེས་པ་སྦྱིན་པ་ལ་སོགས་པའི་དགེ་བ་ཡང་དང་ ཡང་དུ་(ཨཱ་ཧཱ་ར་)སྒྲུབ་པས་སངས་རྒྱས་ཀྱིས་སྐུ་གསུམ་འགྲུབ་པས་ན་ཚོགས་ཞེས་པ་(ཡི་གེ་བསྣན་ པའི་)ངེས་པའི་ཚིག་ཡིན་ལ། བརྟན་པ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་བསོད་ནམས་དང་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་ ཚོགས་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་རང་དང་གཞན་གྱི་གནས་སྐབས་དང་མཐར་ཐུག་གི་དོན་ཕུན་སུམ་ ཚོགས་པ་ཀུན་སྒྲུབ་པར་བྱེད་པ་ཡིན་ཞེས་པ་ནི་བྱེད་ལས་སོ། ། (བཞི་པ་)ས་མཚམས་དང་དབྱེ་བ་ནི། འཇུག་དང་མཚན་མ་མེད་པ་དང་། ། ལྷུན་གྱིས་གྲུབ་པར་བྱ་བ་དང་། །དབང་བསྐུར་མཐར་ཐུག་བྱ་བའི་ ཕྱིར། །བརྟན་རྣམས་ཚོགས་ནི་སྒྲུབ་པར་བྱེད། །མོས་པས་སྤྱོད་པ་སའི་ཚོགས་ ནི་ལྷག་བསམ་རྣམ་དག་གི་ས་ལ་འཇུག་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར་སྒྲུབ་པ་དང་། ས་དང་པོ་ནས་དྲུག་ པའི་བར་གྱི་ཚོགས་ནི་མཚན་མ་མེད་པའི་ས་བདུན་པ་ཐོབ་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར་དང་། ས་བདུན་ པའི་ཚོགས་ནི་འབད་རྩོལ་མེད་ཅིང་ལྷུན་གྱིས་གྲུབ་པའི་ས་བརྒྱད་པ་དང་དགུ་པ་ཐོབ་པར་ བྱ་བའི་ཕྱིར་དང་། ས་བརྒྱད་པ་དང་དགུ་པའི་ཚོགས་ནི་སངས་རྒྱས་ཀྱི་རྒྱལ་ཚབ་ཏུ་དབང་ བསྐུར་བའི་ས་བཅུ་པ་ཐོབ་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར་དང་། ས་བཅུ་པའི་ཚོགས་ནི་འབྲས་བུ་མཐར་ ཐུག་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ས་ཐོབ་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར་བརྟན་པ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་ཚོགས་ གཉིས་པོ་ནི་རིམ་པ་ལྟར་སྒྲུབ་པར་བྱེད་པའོ། ། ༈ དོན་དངོས་བསྟན་པ། དོན་དངོས་བྱང་ཆུབ་ཕྱོགས་མཐུན་གྱི་སྤྱི་དོན་ལ་ལྔའི། 4-509 (དང་པོ་)མཚན་ཉིད་ནི། མཛོད་ལས། ཟད་དང་མི་སྐྱེ་ཤེས་པ་ནི། །བྱང་ཆུབ་དེ་དང་མཐུན་ པའི་ཕྱིར། །སུམ་ཅུ་རྩ་བདུན་དེ་ཡི་ཕྱོགས། །ཞེས་ཟད་པ་དང་མི་སྐྱེ་བ་ཤེས་པ་ནི་མི་སློབ་པའི་ ཡེ་ཤེས་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་ངོ་བོ་ཡིན་ལ། དེའི་རྗེས་སུ་མཐུན་པ་དང་དེའི་རྒྱུར་གྱུར་པས་ན་ཕྱོགས་ དང་མཐུན་པ་ཞེས་པ་དང་། (གཉིས་པ་)དབྱེ་བསྡུ་ནི། དད་དང་བརྩོན་འགྲུས་དྲན་པ་དང་། །ཏིང་འཛིན་ཤེས་རབ་ བཏང་སྙོམས་དགའ། །རྟོག་དང་ཚུལ་ཁྲིམས་ཤིན་ཏུ་སྦྱངས། །ཞེས་པ་བཅུ་ནི་རྫས་སུ་གྲུབ་པ་ ཡིན་ལ། གཞན་རྣམས་ནི་དེ་དག་གི་ནང་དུ་འདུ་བས་རྫས་ལོགས་སུ་གྲུབ་པ་མེད་དེ། དྲན་པ་ ཉེར་གཞག་ཤེས་རབ་སྟེ། །བརྩོན་འགྲུས་

【現代漢語翻譯】 此外，所有前五個波羅蜜多（Paramita，度，到彼岸）都應被理解為智慧的積累，因為它們被不執著於三輪（施者、受者、施物）的智慧所掌握，並完全奉獻于圓滿的菩提（Bodhi，覺悟）。 (第三)定義和作用：通過持續的禪修獲得，反覆行善。任何穩固的積累，都能成辦一切目標。'Sambhara'（梵文，資糧）意為積累，其中'Sam'（梵文，完全）意為持續（Sampatya，梵文），'Bha'（梵文）意為通過禪修（Bhava，梵文）獲得，'Ra'（梵文）意為反覆行佈施等善行（Ahara，梵文，食物），從而成就佛陀的三身（法身、報身、化身），因此'積累'（Sambhara，資糧）一詞是（新增字母的）定義。任何穩固的菩薩（Bodhisattva，菩提薩埵，覺悟有情）的福德和智慧的積累，都能成辦自他暫時和究竟的一切圓滿目標，這就是它的作用。 (第四)範圍和分類：爲了進入、無相、自然成就和最終的灌頂，穩固者們修持積累。信解行地的積累是爲了進入純凈意樂的階段；初地到六地的積累是爲了獲得無相的七地；七地的積累是爲了獲得無需努力、自然成就的八地和九地；八地和九地的積累是爲了獲得作為佛陀王位繼承者的灌頂的十地；十地的積累是爲了獲得最終的果位——佛陀的果位，因此穩固的菩薩們依次修持這兩種積累。 正文的闡述： 正文關於菩提的共同因素有五個方面： (第一)定義：如《俱舍論》所說：'知曉滅盡和不生，與菩提一致，三十七道品是其助伴。'知曉滅盡和不生是不學（無學）智慧的本質，即菩提的本質。由於與此一致併成為其因，所以稱為'與道一致'。

【English Translation】 Furthermore, all the first five Paramitas (Perfections) should be understood as accumulations of wisdom, because they are grasped by the wisdom that does not fixate on the three circles (giver, receiver, and gift) and are completely dedicated to perfect Bodhi (Enlightenment). (Third) Definition and Function: Through continuous meditation, one obtains and repeatedly performs virtuous deeds. Whatever stable accumulation there is, it accomplishes all goals. 'Sambhara' (Sanskrit, Accumulation) means accumulation, where 'Sam' (Sanskrit, completely) means continuous (Sampatya, Sanskrit), 'Bha' (Sanskrit) means obtained through meditation (Bhava, Sanskrit), 'Ra' (Sanskrit) means repeatedly performing virtuous deeds such as giving (Ahara, Sanskrit, food), thereby accomplishing the three bodies of the Buddha (Dharmakaya, Sambhogakaya, Nirmanakaya), hence the word 'accumulation' (Sambhara, Accumulation) is a definition (with added letters). Whatever stable accumulation of merit and wisdom of a Bodhisattva (Enlightenment Being) there is, it accomplishes all the perfect goals of oneself and others, both temporary and ultimate, that is its function. (Fourth) Scope and Classification: In order to enter, be without signs, naturally accomplish, and ultimately empower, the steadfast ones practice accumulation. The accumulation of the stage of faith is for entering the stage of pure intention; the accumulation from the first to the sixth stage is for obtaining the signless seventh stage; the accumulation of the seventh stage is for obtaining the eighth and ninth stages, which are effortless and naturally accomplished; the accumulation of the eighth and ninth stages is for obtaining the tenth stage, which is empowered as the successor to the Buddha's throne; the accumulation of the tenth stage is for obtaining the ultimate result—the stage of Buddhahood, therefore the steadfast Bodhisattvas practice these two accumulations in sequence. Explanation of the Actual Subject Matter: The actual subject matter concerning the common factors of Bodhi has five aspects: (First) Definition: As stated in the Abhidharmakosa: 'Knowing cessation and non-arising, being in accordance with Bodhi, the thirty-seven factors are its aids.' Knowing cessation and non-arising is the essence of the wisdom of non-learning (no more learning needed), which is the essence of Bodhi. Because it is in accordance with this and becomes its cause, it is called 'in accordance with the path.'

---

ཡང་དག་འཇོག་ཅེས་བྱ། །རྫུ་འཕྲུལ་རྐང་པ་ཏིང་ འཛིན་ནོ། །གཙོ་བོ་སྨོས་པས་དེ་དག་ནི། །སྦྱོར་བྱུང་ཡོན་ཏན་རྣམས་ཀྱང་ཡིན། །ཞེས་པ་ལྟར་ ཡིན་པ་དང་། ཆོས་རབ་ཏུ་འབྱེད་པ་དང་ཡང་དག་པའི་ལྟ་བ་ནི་ཤེས་རབ་ཡིན་པ་དང་། རྩོལ་ བ་ནི་བརྩོན་འགྲུས་ཡིན་ལ་ཡང་དག་པའི་ངག་དང་ལས་ཀྱི་མཐའ་དང་འཚོ་བ་ནི་ཚུལ་ཁྲིམས་ ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། ། (གསུམ་པ་)ས་མཚམས་ལ། སྡེ་ཚན་བདུན་ནི་གོ་རིམ་བཞིན། །ལས་ནི་དང་པོ་པ་དག་དང་། ། ངེས་འབྱེད་ཆ་མཐུན་རྣམས་དང་ནི། །སྒོམ་དང་མཐོང་ལ་རབ་ཏུ་ཕྱེ། །ཞེས་རིམ་པ་ལྟར་ ཚོགས་ལམ་དང་དྲོད་དང་རྩེ་མོ་དང་བཟོད་པ་དང་ཆོས་མཆོག་དང་སྒོམ་ལམ་དང་། མཐོང་ ལམ་རྣམས་ན་སྡེ་ཚན་རེ་རེ་ཡོད་པར་འདོད་མོད་འདིར་ནི་ཐེག་ཆེན་པའི་ལུགས་ཀྱིས་ཚོགས་ ལམ་ཆུང་ངུ་ན་དྲན་པ་ཉེར་བར་གཞག་པ་བཞི་དང་། འབྲིང་པོ་ན་ཡང་དག་པར་སྤོང་བ་བཞི་ དང་། ཆེན་པོ་ན་རྫུ་འཕྲུལ་གྱི་རྐང་བ་བཞི་དང་། སྦྱོར་ལམ་དང་པོ་གཉིས་ན་དབང་པོ་ལྔ་དང་། ཕྱི་མ་གཉིས་ན་སྟོབས་ལྔ་དང་། མཐོང་ལམ་ན་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་ཡན་ལག་བདུན་དང་། སྒོམ་ལམ་ ན་འཕགས་པའི་ལམ་ཡན་ལག་བརྒྱད་ཡོད་པར་བཞེད་པ་དང་མཐུན་པར་འཆད་དོ། ། (བཞི་པ་)གོ་རིམ་ནི་སྔ་མ་ལས་ཕྱི་མ་འབྱུང་བ་རྒྱུ་འབྲས་ཀྱི་རིམ་པའོ། །(ལྔ་པ་)ཟག་པ་ཡོད་ 4-510 མེད་ལ། བྱང་ཆུབ་ཡན་ལག་ལམ་ཡན་ལག །ཟག་པ་མེད་པའི་གཞན་རྣམས་གཉིས། །ཞེས་ ཕྱི་མ་གཉིས་ཟག་མེད་ཁོ་ན་ཡིན་ལ། གཞན་རྣམས་ཟག་བཅས་ཟག་མེད་གཉིས་ཀ་ཡིན་པར་ ཡང་འདོད་མོད། ཟག་པ་རྒྱས་པ་མེད་པའི་ཆ་ནས་ནི་ཐམས་ཅད་ཀྱང་ཟག་མེད་དུ་འགྱུར་ ཞིང་། ཡང་བྱིས་པ་ལ་ཡོད་པ་རྣམས་ཟག་བཅས་དང་འཕགས་པ་ལ་ཡོད་པ་རྣམས་ཟག་མེད་ ཅེས་ཀྱང་བྱའོ། ། གཞུང་དོན་ལ་སྡེ་ཚན་བདུན་ཏེ། དྲན་པ་ཉེར་བཞག་རྣམས་པ་བཞི། །ཡང་དག་སྤོང་བ་ རྣམ་པ་བཞི། །རྫུ་འཕྲུལ་རྐང་པ་རྣམ་པ་བཞི། །དད་སོགས་དབང་པོ་རྣམ་པ་ལྔ། །དེ་ཉིད་ སྟོབས་སུ་གྱུར་པ་ལྔ། །བྱང་ཆུབ་ཡན་ལག་རྣམ་པ་བདུན། །ལམ་གྱི་ཡན་ལག་རྣམ་པ་བརྒྱད་ དོ། །དེ་རྣམས་ཀྱིའང་སྡེ་ཚན་དང་པོ་གསུམ་ལ་ནི་གཙོ་ཆེ་བའི་དབང་དུ་བྱས་ནས། ཚོགས་ ལམ་གྱི་ཆོས་བཞི་གསུམ་བཅུ་གཉིས་ཞེས་ཀྱང་བྱ་ཞིང་། དང་པོ་དྲན་པ་ཉེར་གཞག་ལ་གཉིས་ལས། (དང་པོ་)ཁྱད་པར་འཕགས་ཚུལ་མདོར་ བསྟན་ནི། བློ་ལྡན་དྲན་པ་ཉེར་བཞག་པ། །སྒོམ་པ་རྣམ་པ་བཅུ་བཞི་ ཡིས། །མཚུངས་པ་མེད་པའི་ཕྱིར་ན་དེ། །དེ་ལས་གཞན་ལས་ཁྱད་པར་ འཕགས། །བློ་ལྡན་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་ཀྱི་ལུས་དང་ཚོར་བ་དང་སེམས་དང་ ཆོས་དྲན་པ་ཉེ་བར་བཞག་པ་བཞི་པོ་ནི་སྒོམ་པའི་ཚུལ་རྣམ་པ་བཅུ་བཞིའི་སྒོ་ནས་མཚུངས་པ་ མེད་པའི་ཕྱིར་ན། དེ་ནི་དེ་ལས་གཞན་ཉན་རང་གི་དྲན་པ་ཉེ་བར་བཞག་པ་ལས་ཁྱད་པར་དུ་ འཕགས་ཤིང་མཆོག་ཏུ་གྱུར་པའོ། ། (གཉིས་པ་)ཁྱ

【現代漢語翻譯】 被稱為『正勤』。神通足是禪定。提到主要內容，這些也是由修習而產生的功德。就像這樣，區分諸法和正確的見解是智慧，努力是精進，正確的言語、行為和生活是戒律。 (第三部分)關於界限：七科按順序是：業是最初的那些，以及抉擇分相應的那些，以及修道和見道。如次第，資糧道、暖位、頂位、忍位、世第一法、修道和見道各自都有一個分類。雖然有人認為每個道都有一個分類，但這裡按照大乘的觀點，資糧道小品有四念住，中品有四正斷，大品有四神足，加行道前兩個有五根，后兩個有五力，見道有七菩提分，修道有八聖道分，與此相符地進行解釋。 (第四部分)順序是從前一個產生后一個的因果關係。(第五部分)關於有漏無漏：菩提分和道支是無漏的，其他的兩種。後兩者僅僅是無漏的，其他的既可以是有漏也可以是無漏。然而，從不增長煩惱的角度來看，一切都可以是無漏的。此外，凡是凡夫所有的都是有漏的，凡是聖者所有的都是無漏的。 正文內容有七科：四念住，四正斷，四神足，信等五根，轉為彼等之力的五力，七菩提分，八聖道分。對於這些科目的前三科，主要以主要性來考慮，也被稱為資糧道的四法、三法和十二法。 首先，關於四念住，分為兩部分：(第一部分)簡要說明殊勝之處：具慧者修習四念住，通過十四種修行方式，因為無與倫比，所以它比其他（念住）更殊勝。具慧的菩薩們對身體、感受、心和法四者的四念住，通過十四種修行方式，因為無與倫比，所以它比其他聲聞緣覺的四念住更為殊勝和卓越。 (第二部分)詳細解釋殊勝之處：

【English Translation】 It is called 'Right Exertion'. The miraculous legs are Samadhi. Mentioning the main points, these are also the merits arising from practice. Just like that, distinguishing phenomena and right view is wisdom, effort is diligence, and right speech, action, and livelihood are discipline. (Third part) Regarding boundaries: The seven categories are in order: karma is the first of those, and those corresponding to the decisive part, and the path of cultivation and the path of seeing. In order, the path of accumulation, the warm stage, the peak stage, the forbearance stage, the highest worldly dharma, the path of cultivation, and the path of seeing each have a classification. Although some believe that each path has a classification, here, according to the Mahayana view, the small part of the path of accumulation has the four mindfulnesses, the middle part has the four right abandonments, the large part has the four miraculous legs, the first two of the path of application have the five roots, the latter two have the five powers, the path of seeing has the seven branches of enlightenment, and the path of cultivation has the eight noble path branches, which is explained in accordance with this. (Fourth part) The order is the causal relationship of the latter arising from the former. (Fifth part) Regarding defilement and non-defilement: The branches of enlightenment and the path branches are non-defiled, the others are two. The latter two are only non-defiled, and the others can be both defiled and non-defiled. However, from the perspective of not increasing afflictions, everything can be non-defiled. Furthermore, whatever ordinary people have is defiled, and whatever noble ones have is non-defiled. The content of the text has seven categories: the four mindfulnesses, the four right abandonments, the four miraculous legs, the five roots such as faith, the five powers that transform into the power of those, the seven branches of enlightenment, and the eight noble path branches. For the first three of these categories, mainly considering the main nature, they are also called the four dharmas, three dharmas, and twelve dharmas of the path of accumulation. First, regarding the four mindfulnesses, it is divided into two parts: (First part) Briefly explaining the excellence: The wise one practices the four mindfulnesses, through fourteen kinds of practice methods, because it is unparalleled, so it is more excellent than the others (mindfulnesses). The four mindfulnesses of body, feeling, mind, and dharma of the wise Bodhisattvas, through fourteen kinds of practice methods, because it is unparalleled, so it is more excellent and superior than the four mindfulnesses of other Shravakas and Pratyekabuddhas. (Second part) Explaining the excellence in detail:

---

ད་པར་བྱེད་ཆོས་རྒྱས་བཤད་ནི། རྟེན་དང་གཉེན་པོ་དག་དང་ནི། ། དེ་བཞིན་དུ་ནི་འཇུག་པ་དང་། །དམིགས་པ་དང་ནི་ཡིད་བྱེད་དང་། ། ཐོབ་པས་བསྒོམ་པ་ཁྱད་པར་འཕགས། །ཉན་རང་རྣམས་ནི་ཉན་ཐོས་ཀྱི་སྡེ་སྣོད་ 4-511 ལ་བརྟེན་ནས་སྒོམ་པ་ཙམ་ཡིན་པ་ལ། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་ནི་ཐེག་པ་ཆེན་པོའི་ ཆོས་ཟབ་པ་དང་རྒྱ་ཆེ་བ་ཐོས་པ་དང་བསམས་པ་དང་བསྒོམས་པ་ལས་བྱུང་པའི་ཤེས་རབ་ ལ་བརྟེན་ནས་སྒོམ་པ་ལས་ཁྱད་པར་དུ་འཕགས་པ་དང་། ཉན་རང་རྣམས་ནི་ལུས་གཙང་ བར་འཛིན་པའི་གཉེན་པོར་མི་གཙང་བར་དྲན་པ་ཉེ་བར་འཇོག་པ་དང་། ཚོར་བ་བདེ་བར་ འཛིན་པའི་གཉེན་པོར་སྡུག་བསྔལ་བ་དྲན་པ་ཉེ་བར་འཇོག་པ་དང་། སེམས་རྟག་པར་འཛིན་ པའི་གཉེན་པོར་མི་རྟག་པར་དྲན་པ་ཉེ་བར་འཇོག་པ་དང་། ཆོས་བདག་ཡོད་པར་འཛིན་པའི་ གཉེན་པོར་བདག་མེད་པ་དྲན་པ་ཉེ་བར་འཇོག་པ་ཙམ་ཡིན་པ་ལ། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ རྣམས་ནི་ལུས་ལ་སོགས་པའི་ཆོས་ཐམས་ཅད་གཟུང་བ་དང་འཛིན་པས་སྟོང་པ་ནམ་མཁའ་ ལྟ་བུར་རྟོགས་པའི་སྒོ་ནས་ལུས་མི་གཙང་བར་འཛིན་པ་ལ་སོགས་པ་དེ་དག་གི་ཡང་གཉེན་ པོ་དག་བྱེད་པའི་སྒོ་ནས་ཁྱད་པར་དུ་འཕགས་པ་དང་ནི། དེ་བཞིན་དུ་ནི་ཉན་རང་རྣམས་ བདག་ཉིད་བདེན་པ་བཞི་ལ་འཇུག་པ་ཙམ་ཡིན་པ་ལ། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་ནི་ བདག་ཉིད་ཀྱང་འཇུག་གཞན་ཡང་འཇུག་པར་བྱེད་པ་སྟེ། དེ་ཡང་དབུས་དང་མཐའ་རྣམ་ པར་འབྱེད་པ་ལས། གནས་ངན་ལེན་ཕྱིར་སྲེད་རྒྱུའི་ཕྱིར། །གཞི་ཡི་ཕྱིར་དང་མ་རྨོངས་ཕྱིར། ། བདེན་པ་བཞི་ལ་འཇུག་བྱ་བ། །དྲན་པ་ཉེ་བར་བཞག་པ་སྒོམ། །ཞེས་གསུངས་པ་ལྟར། ལུས་གནས་ངན་ལེན་ཟག་བཅས་ཀྱི་ས་བོན་དང་ལྡན་པ་ཀུན་གཞིའི་རྣམ་ཤེས་འདུ་བྱེད་སྡུག་ བསྔལ་གྱི་རྒྱུ་ལས་བྱུང་བར་རིག་ནས་ཤེས་བྱ་སྡུག་བསྔལ་གྱི་བདེན་པ་དང་། ཚོར་བ་བླང་ དོར་ལ་སྲེད་པའི་རྒྱུ་ཡིན་པར་རིག་ནས་དེ་ལས་བྱུང་བ་སྲེད་པ་སྤང་བྱ་ཀུན་འབྱུང་གི་བདེན་པ་ དང་། སེམས་བདག་ཏུ་ཞེན་པའི་གཞི་ཡིན་པར་རིག་ནས་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་ན་བདག་ཆད་ ཀྱིས་དོགས་པའི་སྐྲག་པ་མེད་པས་ཐོབ་བྱ་འགོག་པའི་བདེན་པ་དང་། ཆོས་ཀུན་ནས་ཉོན་ མོངས་པ་དང་རྣམ་པར་བྱང་བ་སྤང་གཉེན་དུ་རིག་ནས་བླང་དོར་ལ་མ་རྨོངས་པས་བསྟེན་བྱ་ 4-512 ལམ་གྱི་བདེན་པ་རྣམས་ལ་རིམ་གྱིས་འཇུག་པའི་ཕྱིར་ཁྱད་པར་དུ་འཕགས་པ་དང་། ཉན་ རང་རྣམས་ནི་རང་གི་ལུས་ལ་སོགས་པ་ལ་དམིགས་པ་ཙམ་ཡིན་ལ། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ རྣམས་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ཀྱི་ལུས་དང་ཚོར་བ་དང་སེམས་དང་ཆོས་ལ་དམིགས་ནས་ སྒོམ་པས་ཁྱད་པར་འཕགས་པ་དང་ནི། ཉན་རང་རྣམས་ནི་ལུས་མི་གཙང་བ་ལ་སོགས་པར་ ཡིད་ལ་བྱེད་པ་ཡིན་ལ། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་ལུས་ལ་སོགས་པའི་ཆོས་ཐམས་ ཅད་ནམ་མཁའ་ལྟར་མི་དམིགས་པར་ཡིད་ལ་བྱེད་པས་ཁྱད་པར་འཕགས་པ

【現代漢語翻譯】 關於對治法的詳細解釋：依靠、對治、進入、所緣、作意和證得的修習是卓越的。 聲聞緣覺（ཉན་རང་，指小乘修行者）僅僅依賴於聲聞乘的教藏（ཉན་ཐོས་ཀྱི་སྡེ་སྣོད་）進行修習。而菩薩（བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་）則依賴於聽聞、思維和修習大乘（ཐེག་པ་ཆེན་པོ་）深廣的法義所生起的智慧進行修習，因此更為卓越。聲聞緣覺僅僅以觀身不凈作為對治執身清凈的對治法，以觀受是苦作為對治執受是樂的對治法，以觀心無常作為對治執心是常的對治法，以觀法無我作為對治執著有我的對治法。而菩薩則通過了悟身等諸法皆空如虛空般，從而對治執身不凈等，因此更為卓越。 同樣，聲聞緣覺僅僅進入到四聖諦（བདེན་པ་བཞི་）的自性中，而菩薩則既進入自性，也令他人進入。如《辨中邊論》（དབུས་དང་མཐའ་རྣམ་པར་འབྱེད་པ་）所說：『為苦性故，為欲因故，為本性故，為不愚故，應於四諦而趣入，當修習於四念住。』 即了知身體是具有煩惱種子（གནས་ངན་ལེན་）的有漏之因，是從阿賴耶識（ཀུན་གཞིའི་རྣམ་ཤེས་）的行苦之因中產生的，從而了知所知是苦諦（སྡུག་བསྔལ་གྱི་བདེན་པ་）；了知感受是貪愛的因，從而了知從貪愛產生的即是應斷的集諦（ཀུན་འབྱུང་གི་བདེན་པ་）；了知心是執著為我的基礎，從而了知在涅槃（མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་）中沒有對斷滅的恐懼，即是應證的滅諦（འགོག་པའི་བདེན་པ་）；了知諸法是煩惱和清凈的對治，從而了知不愚昧於取捨，即是應依的道諦（ལམ་གྱི་བདེན་པ་），從而依次進入，因此更為卓越。聲聞緣覺僅僅緣于自身的身體等，而菩薩則緣於一切有情的身、受、心、法進行修習，因此更為卓越。聲聞緣覺僅僅作意于身體不凈等，而菩薩則作意于身等諸法如虛空般不可得，因此更為卓越。

【English Translation】 The detailed explanation of the antidotes: The practice of relying, antidotes, entering, object of focus, attention, and attainment is excellent. The Shravakas and Pratyekabuddhas (ཉན་རང་, referring to practitioners of the Hinayana) only rely on the Shravaka Pitaka (ཉན་ཐོས་ཀྱི་སྡེ་སྣོད་) to practice. Bodhisattvas (བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་), on the other hand, rely on the wisdom arising from hearing, thinking, and practicing the profound and vast Dharma of the Mahayana (ཐེག་པ་ཆེན་པོ་), and are therefore more excellent. Shravakas and Pratyekabuddhas only use the contemplation of impurity of the body as an antidote to the attachment to the purity of the body, the contemplation of suffering as an antidote to the attachment to the pleasure of feelings, the contemplation of impermanence of the mind as an antidote to the attachment to the permanence of the mind, and the contemplation of no-self of phenomena as an antidote to the attachment to the existence of self. Bodhisattvas, on the other hand, realize that all phenomena, including the body, are empty like space, thereby counteracting the attachment to the impurity of the body, etc., and are therefore more excellent. Similarly, Shravakas and Pratyekabuddhas only enter into the nature of the Four Noble Truths (བདེན་པ་བཞི་), while Bodhisattvas both enter into the nature themselves and lead others to enter. As stated in the Madhyantavibhaga (དབུས་དང་མཐའ་རྣམ་པར་འབྱེད་པ་): 'For the sake of suffering, for the sake of desire, for the sake of the basis, for the sake of non-ignorance, one should enter into the Four Truths and cultivate the Four Mindfulnesses.' That is, knowing that the body is the cause of contaminated seeds (གནས་ངན་ལེན་) and arises from the suffering of conditioned existence in the Alaya-consciousness (ཀུན་གཞིའི་རྣམ་ཤེས་), one knows that what is to be known is the Truth of Suffering (སྡུག་བསྔལ་གྱི་བདེན་པ་); knowing that feelings are the cause of craving for acceptance and rejection, one knows that what arises from craving is the Truth of Origin (ཀུན་འབྱུང་གི་བདེན་པ་) to be abandoned; knowing that the mind is the basis for attachment to self, one knows that there is no fear of annihilation in Nirvana (མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་), which is the Truth of Cessation (འགོག་པའི་བདེན་པ་) to be attained; knowing that all phenomena are the antidotes to affliction and purification, one knows that not being ignorant of acceptance and rejection is the Truth of the Path (ལམ་གྱི་བདེན་པ་) to be relied upon, thereby entering in sequence, and is therefore more excellent. Shravakas and Pratyekabuddhas only focus on their own body, etc., while Bodhisattvas focus on the body, feelings, mind, and phenomena of all sentient beings and practice, and are therefore more excellent. Shravakas and Pratyekabuddhas only pay attention to the impurity of the body, etc., while Bodhisattvas pay attention to all phenomena, including the body, as being unattainable like space, and are therefore more excellent.

---

་དང་། ཉན་ རང་རྣམས་ནི་ལུས་ཕུང་པོ་ལྷག་མེད་དུ་ལུས་ལ་སོགས་པ་དང་བྲལ་བའི་ཕྱིར་སྒོམ་པ་ཡིན་པ་ ལ། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་ལུས་ལ་སོགས་པ་དང་བྲལ་བ་མྱང་འདས་ཀྱི་མཐར་ལྷུང་ བ་ཡང་མ་ཡིན་མ་བྲལ་བ་འཁོར་བའི་མཐར་ལྷུང་བ་ཡང་མ་ཡིན་གྱི། མཐའ་གཉིས་ལ་མི་ གནས་པའི་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་ཐོབ་པའི་སྒོ་ནས་སྒོམ་པ་ཁྱད་པར་དུ་འཕགས་པའོ། ། དེ་བཞིན་དུ། མཐུན་དང་རྗེས་སུ་འཇུག་པ་དང་། །ཡོངས་སུ་ཤེས་དང་སྐྱེ་ བ་དང་། །ཆེན་པོ་དང་ནི་མཆོག་ཉིད་དང་། །བསྒོམ་པ་ཡང་དག་འགྲུབ་ པས་གཞན། །ཐེག་ཆེན་པའི་དྲན་པ་ཉེ་བར་བཞག་པ་ནི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་དྲུག་དང་མཐུན་ པར་སྒོམ་པས་དེ་དག་གི་མི་མཐུན་པའི་ཕྱོགས་སེར་སྣ་ལ་སོགས་པའི་གཉེན་པོ་བྱེད་པའི་ ཕྱིར་དང་། འཇིག་རྟེན་པ་དང་ཉན་ཐོས་དང་རང་སངས་རྒྱས་རྣམས་ཀྱི་ཡང་རྗེས་སུ་འཇུག་ པས་དེ་དག་ལ་དེ་རྣམས་བསྟན་པའི་ཕྱིར་དེ་དག་དང་མཐུན་པའི་དྲན་པ་ཉེ་བར་བཞག་པ་ རྣམས་ཀྱང་སྒོམ་པ་དང་། ལུས་དོན་ལ་མ་གྲུབ་ཀྱང་དེར་སྣང་བ་སྒྱུ་མ་ལྟ་བུ་དང་། ཚོར་བ་ མེད་བཞིན་དུ་ལོག་པར་ཉམས་སུ་མྱོང་བ་རྨི་ལམ་ལྟ་བུ་དང་། སེམས་ཀྱི་ཆོས་ཉིད་འདུས་མ་ བྱས་ནི་རང་བཞིན་གྱིས་རྣམ་པར་དག་ཅིང་འོད་གསལ་བ་ནམ་མཁའ་ལྟ་བུ་དང་། ཀུན་ནས་ ཉོན་མོངས་འདོད་ཆགས་ལ་སོགས་པ་དང་རྣམ་བྱང་དད་པ་ལ་སོགས་པ་འདུས་བྱས་ཀྱི་ཆོས་ 4-513 རྣམས་ནི་ནམ་མཁའ་ལ་རྡུལ་དང་དུ་བ་དང་སྤྲིན་ལ་སོགས་པས་ཁེབས་པ་བཞིན་དུ་སྤང་རུང་ གློ་བུར་བ་ཉིད་དུ་ཡོངས་སུ་ཤེས་པ་དང་། བསམ་བཞིན་དུ་སྲིད་པར་སྐྱེ་བ་ན་ཡང་འཁོར་ ལོས་སྒྱུར་བ་ལ་སོགས་པའི་ལུས་དང་ཚོར་བ་ལ་སོགས་པ་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་དང་ལྡན་པར་ སྐྱེ་ཞིང་། དེ་ལའང་ཆགས་པའི་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པ་མེད་པ་དང་། རང་བཞིན་གྱིས་དབང་ པོ་རྣོ་བ་ཉིད་ཀྱིས་ཐེག་ཆེན་པའི་དྲན་པ་ཉེར་གཞག་སྒོམ་པ་ཆུང་ངུ་ཡང་ཉན་རང་ལ་སོགས་ པ་གཞན་དག་ལས་ཆེན་པོར་འགྱུར་བ་ཉིད་དང་ནི་[སྒོམ་{གོམས་}པ་ཡོངས་སུ་གྲུབ་པས་ས་ བརྒྱད་པ་ཡན་ཆད་དུ་འདྲེས་ཤིང་ཉེ་བར་འདྲེས་པའི་ཚུལ་གྱིས་བསྒོམས་པས་མཆོག་ཉིད་དུ་ གྱུར་པ་དང་། ཤིན་ཏུ་གོམས་པ་མཐར་ཕྱིན་པས་ཕུང་པོ་ལྷག་མ་མེད་པའི་མྱ་ངན་ལས་འདས་ པ་ན་ཡང་མི་ཟད་པའི་སྒོམ་པ་དང་། འབྲས་བུ་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་ས་བཅུ་བ་དང་སངས་རྒྱས་ ཉིད་དུ་ཡང་དག་པར་འགྲུབ་པས་ཀྱང་ཁྱད་པར་གཞན་ཏེ། དེ་ལྟར་ཁྱད་པར་དུ་བྱེད་ཆོས་བཅུ་ བཞིའི་སྒོ་ནས་ཁྱད་པར་དུ་འཕགས་པའོ། ། ཡང་དག་པར་སྤོང་བ་ལ་གསུམ་ལས། (དང་པོ་)མཚན་ཉིད་མདོར་བསྟན་ནི། བརྟན་པ་ རྣམས་ཀྱི་ཡང་དག་སྤོང་། །ལུས་ཅན་ཀུན་དང་མཚུངས་པ་མེད། །དྲན་ པ་ཉེ་བར་བཞག་པ་ཡི། །ཉེས་པ་རྣམས་ཀྱི་གཉེན་པོར་བསྒོམ། །བརྟན་པ་ བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་ཀྱི་སྤང་བྱ་མི་དགེ་བའི་ཆོས་མ་སྐྱེ

【現代漢語翻譯】 聲聞和緣覺們觀修是因為他們的身軀完全與身體等分離，而菩薩們既不墮入與身體等分離的寂滅之邊，也不墮入不分離的輪迴之邊。不住於二邊，通過獲得寂滅的方式進行觀修，這是非常殊勝的。 同樣，隨順和隨行，以及完全了知和出生，以及偉大和至上，以及通過正確成就的觀修，都是不同的。大乘的念住是與六波羅蜜多相隨順地觀修，因此能對治與它們不相順的慳吝等。並且，由於隨行於世間、聲聞和緣覺，是爲了向他們展示這些，所以也觀修與他們相應的念住。雖然身體在實義上沒有成立，但顯現為如幻象；感受雖然沒有，但錯誤地體驗為如夢境；心的自性是無為法，自性清凈且光明，如虛空；所有煩惱，如貪慾等，以及所有清凈，如信心等，這些有為法，就像虛空被塵埃、煙霧和云等覆蓋一樣，完全了知它們是可斷除的、暫時的。 即使是故意受生於輪迴中，也能出生為具有轉輪王等圓滿的身體和感受，並且對這些沒有貪著的煩惱。由於自性是根器敏銳，即使是小小的觀修大乘念住，也比聲聞緣覺等其他眾生更為偉大。通過完全成就的觀修，從八地以上以混合和接近混合的方式進行觀修，從而變得至上。通過完全究竟的極度串習，即使在無餘涅槃中，也有不盡的觀修，並且通過圓滿的果，在十地和佛陀的果位上也能正確地成就，這也是其他的殊勝之處。因此，通過十四種殊勝之法，顯得非常殊勝。 關於正確斷除，有三種：（首先）簡要說明體性：穩固者的正確斷除，與一切有情不同，念住的過患的對治而修習。穩固者，即菩薩們，對於應斷除的未生起的惡法。

【English Translation】 The Shravakas and Pratyekabuddhas meditate because their bodies are completely separated from the body, etc., while the Bodhisattvas neither fall into the extreme of Nirvana separated from the body, etc., nor do they fall into the extreme of Samsara that is not separated. Not abiding in either extreme, they meditate through the means of attaining Nirvana, which is particularly excellent. Similarly, accordance and following, as well as complete knowledge and birth, as well as greatness and supremacy, and also through the correct accomplishment of meditation, are different. The Mahayana mindfulness is to meditate in accordance with the six Paramitas, therefore it can counteract miserliness, etc., which are not in accordance with them. And, because of following the worldly, Shravakas and Pratyekabuddhas, it is to show these to them, so they also meditate on the mindfulness that is in accordance with them. Although the body is not established in reality, it appears like an illusion; although there is no feeling, it is wrongly experienced like a dream; the nature of the mind is unconditioned, naturally pure and luminous, like the sky; all afflictions, such as desire, etc., and all purifications, such as faith, etc., these conditioned dharmas, just as the sky is covered by dust, smoke, and clouds, etc., completely knowing that they are removable and temporary. Even when deliberately taking birth in Samsara, one can be born with the complete body and feelings of a Chakravartin, etc., and without the afflictions of attachment to these. Because the nature is keen faculties, even a small meditation on Mahayana mindfulness becomes greater than other beings such as Shravakas and Pratyekabuddhas. Through the completely accomplished meditation, from the eighth Bhumi onwards, meditating in a mixed and closely mixed manner, thereby becoming supreme. Through the completely perfected extreme habituation, even in the Nirvana without remainder, there is inexhaustible meditation, and through the complete fruit, one can correctly accomplish on the tenth Bhumi and the Buddhahood, which is also another excellence. Therefore, through the fourteen kinds of excellent dharmas, it appears very excellent. Regarding the correct abandonment, there are three: (First) Briefly stating the characteristics: The correct abandonment of the steadfast, is unlike all sentient beings, meditating as an antidote to the faults of mindfulness. The steadfast, that is, the Bodhisattvas, regarding the unwholesome dharmas that have not arisen that should be abandoned.

---

ས་པ་མི་སྐྱེད་པ་དང་སྐྱེས་པ་ སྤོང་བ་དང་། གཉེན་པོ་དགེ་བའི་ཆོས་མ་སྐྱེས་པ་སྐྱེད་པ་དང་སྐྱེས་པ་སྤེལ་བའི་ཆེད་དུ་འདུན་ པ་སྐྱེད་ནས་འབད་ཅིང་། བརྩོན་འགྲུས་རྩོམ་པའི་ཡང་དག་པར་སྤོང་བ་བཞི་ནི་རང་གཞན་ ཐམས་ཅད་ཀྱི་དོན་དུ་སྒོམ་པའི་ཕྱིར་ཉན་རང་ལ་སོགས་པའི་ལུས་ཅན་ཀུན་གྱི་ཡང་དག་སྤོང་ བ་དང་མཚུངས་པ་མེད་ཅིང་ཁྱད་པར་དུ་འཕགས་པ་ཡིན་ལ། དེ་ཡང་སྔར་བཤད་པའི་དྲན་པ་ ཉེ་བར་བཞག་པ་བཞི་པོའི་མི་མཐུན་ཕྱོགས་བདག་གཉིས་སུ་འཛིན་པ་ལ་སོགས་པའི་ཉེས་ 4-514 པ་རྣམས་ཀྱི་གཉེན་པོར་བསྒོམ་པའོ། ། (གཉིས་པ་)གཉེན་པོའི་དབྱེ་བ་ནི། འཁོར་བ་ཉེ་བར་སྤྱོད་པ་དང་། །སྒྲིབ་པ་ དག་ནི་དོར་བ་དང་། །ཡིད་ལ་བྱེད་པ་དོར་བ་དང་། །ས་རྣམས་ལ་ནི་ འཇུག་པ་དང་། །བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་གཞན་དོན་དུ་འཁོར་བར་ཚངས་པ་ ལ་སོགས་པའི་ལུས་བླངས་ཏེ་ལོངས་སྤྱོད་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་ལ་ཉེ་བར་སྤྱོད་པ་ན་འདོད་ ཆགས་ལ་སོགས་པའི་ཉོན་མོངས་པའི་དབང་དུ་མི་འགྱུར་བར་བྱ་བའི་ཕྱིར་ཡང་དག་པར་ སྤོང་བ་སྒོམ་པ་དང་། དེ་བཞིན་དུ་སྦྱར་ཏེ་འདོད་པ་ལ་འདུན་པ་དང་གནོད་སེམས་དང་ གཉིད་རྨུགས་དང་རྒོད་འགྱོད་ཐེ་ཚོམ་སྟེ་སྒྲིབ་པ་ལྔ་པོ་དག་ནི་དོར་བར་བྱ་བ་དང་། ཉན་ཐོས་ དང་རང་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཐེག་པ་ཡིད་ལ་བྱེད་པ་དོར་བར་བྱ་བ་དང་། ས་དང་པོ་ནས་དྲུག་ པའི་བར་གྱི་ས་རྣམས་ལ་ནི་འཇུག་པར་བྱ་བ་དང་། མཚན་མ་མེད་པར་གནས་པ་ དང་། །ལུང་བསྟན་པ་ནི་ཐོབ་པ་དང་། །སེམས་ཅན་རྣམས་ཡོངས་སྨིན་ བྱ་དང་། །དབང་ནི་བསྐུར་བར་བྱ་བ་དང་། །ས་བདུན་པ་ལ་མཚན་མ་མེད་པར་ གནས་པར་བྱ་བ་དང་། ས་བརྒྱད་པ་ལ་ལུང་བསྟན་པ་ནི་ཐོབ་པར་བྱ་བ་དང་། ས་དགུ་པ་ལ་ སེམས་ཅན་རྣམས་ཡོངས་སུ་སྨིན་པ་གྲུབ་པར་བྱ་བ་དང་། ས་བཅུ་པ་ལ་དབང་ནི་བསྐུར་བ་ ཐོབ་པར་བྱ་བ་དང་། ཞིང་རྣམས་དག་པར་བྱ་ཕྱིར་དང་། །མཐར་ཐུག་ཉིད་དུ་ བྱ་བའི་ཕྱིར། །བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་བློ་ལྡན་རྣམས། །མི་མཐུན་ཕྱོགས་ ཀྱི་གཉེན་པོར་བསྒོམ། །ས་བརྒྱད་པ་དགུ་པ་བཅུ་པ་གསུམ་ཆར་ལ་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཞིང་ རྣམས་ཡོངས་སུ་དག་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར་དང་། སངས་རྒྱས་ཀྱི་ས་ལ་འབྲས་བུ་མཐར་ཐུག་ཉིད་ དུ་འགྲུབ་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར་ཏེ། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་བློ་དང་ལྡན་པ་རྣམས་བྱ་བ་དེ་དག་ལ་ བར་དུ་གཅོད་ཅིང་སྒྲིབ་པར་བྱེད་པ་མི་མཐུན་ཕྱོགས་རྣམས་ཀྱི་གཉེན་པོ་ཡང་དག་པར་སྤོང་ 4-515 བ་བཞི་བསྒོམ་པའོ། ། (གསུམ་པ་)བསྒོམ་ཚུལ་བསྟན་པ་ནི། མདུན་པ་ལ་ནི་བརྟེན་ནས་སུ། །རྣལ་ འབྱོར་རྒྱུ་མཚན་བཅས་སྒོམ་པ། །ཡང་དག་སྤོང་བ་ཐམས་ཅད་ལ། ། གཉེན་པོ་ཞེས་ནི་ངེས་པར་བརྗོད། །དེ་ཡང་མདོ་ལས། གང་འདུན་པ་བསྐྱེད་ དོ་འབད་དོ་བརྩོན་འགྲུས་རྩོམ་མོ་སེམས་རབ་ཏུ་འཛིན་ནོ་ཡང་དག་པར་རབ་ཏུ་འཇོག་

【現代漢語翻譯】 爲了不生起未生起的惡法，斷除已生起的惡法，生起未生起的善法，增長已生起的善法，發起意願並努力，精進修習，這四種正斷，爲了自他一切眾生的利益而修習，對於聲聞、獨覺等一切有情眾生的正斷來說，是無與倫比且極其殊勝的。也就是作為之前所說的四念住的違品，修習對人我和法我的執著等過患的對治。 (第二，)對治的分類是：親近輪迴，清凈障礙而捨棄，捨棄作意，進入諸地，菩薩們爲了利益他人，在輪迴中取梵天等身體，在親近圓滿受用時，爲了不被貪慾等煩惱所控制而修習正斷；同樣結合起來，對於欲求的意願、害心、睡眠、掉舉後悔、懷疑這五種障礙要捨棄，對於聲聞和獨覺的乘要捨棄作意，對於從初地到六地的諸地要進入，安住于無相，獲得授記，令眾產生熟，灌頂，在七地要安住于無相，在八地要獲得授記，在九地要成就令眾產生熟，在十地要獲得灌頂，爲了清凈諸佛剎土，爲了成就究竟果位，具有智慧的菩薩們，修習作為違品的對治。 爲了清凈八地、九地、十地這三地的佛剎，爲了在佛地成就究竟的果位，具有智慧的菩薩們，對於那些阻礙和遮蔽這些事業的違品，修習四種正斷。 (第三，)顯示修習之理是：依靠意願，瑜伽士以理而修習，對於一切正斷，一定稱之為對治。也就是經中說：『發起意願，努力，精進，專心，完全安住。』

【English Translation】 For the sake of not generating unwholesome dharmas that have not yet arisen, abandoning unwholesome dharmas that have already arisen, generating wholesome dharmas that have not yet arisen, and increasing wholesome dharmas that have already arisen, generating aspiration and striving, diligently practicing, these four right abandonments, for the benefit of all beings, self and others, are unparalleled and extremely superior to the right abandonments of all sentient beings such as Shravakas and Pratyekabuddhas. That is, as an antidote to the faults such as clinging to the self of person and the self of phenomena, which are the opposite of the four mindfulnesses mentioned earlier. (Second,) the classification of antidotes is: Approaching samsara, purifying obscurations and abandoning, abandoning mental activity, entering the grounds, Bodhisattvas, in order to benefit others, take bodies such as Brahma in samsara, and when approaching perfect enjoyment, they practice right abandonment in order not to be controlled by afflictions such as desire; similarly, combining them, the five obscurations of desire, harmful thoughts, sleep, agitation, regret, and doubt must be abandoned, the mental activity of the Shravaka and Pratyekabuddha vehicles must be abandoned, the grounds from the first to the sixth bhumi must be entered, abiding in the absence of characteristics, obtaining prediction, maturing sentient beings, empowerment, in the seventh bhumi one must abide in the absence of characteristics, in the eighth bhumi one must obtain prediction, in the ninth bhumi one must accomplish the maturing of sentient beings, in the tenth bhumi one must obtain empowerment, in order to purify the Buddha fields, in order to accomplish the ultimate fruit, wise Bodhisattvas practice the antidote to the opposing factors. In order to purify the Buddha fields of the eighth, ninth, and tenth bhumis, and in order to accomplish the ultimate fruit in the Buddha ground, wise Bodhisattvas practice the four right abandonments as antidotes to the opposing factors that hinder and obscure these activities. (Third,) showing the way of practice is: Relying on aspiration, the yogi practices with reason, for all right abandonments, it is definitely called an antidote. That is, the sutra says: 'Generating aspiration, striving, diligently, focusing the mind, completely abiding.'

---

གོ་ ཞེས་གསུངས་པ་ལྟར། བརྩོན་འགྲུས་ཀྱི་གནས་དགེ་སྡིག་ལ་བླང་དོར་བྱེད་པར་འདོད་པའི་ འདུན་པ་ལ་ནི་བརྟེན་ནས་སུ་ངོ་བོ་ཞི་གནས་ལྷག་མཐོང་ཟུང་དུ་འཇུག་པའི་རྣལ་འབྱོར་དང་། དེའི་གྲོགས་ཞི་གནས་ཀྱི་རྒྱུ་མཚན་དང་རབ་ཏུ་འཛིན་པའི་རྒྱུ་མཚན་དང་བཏང་སྙོམས་ཀྱི་རྒྱུ་ མཚན་ཡིད་ལ་བྱེད་པ་དང་བཅས་ཏེ་ལྷན་ཅིག་སྒོམ་པ་ལ་འབད་ཅིང་བརྩོན་འགྲུས་རྩོམ་མོ། ། བརྩོན་འགྲུས་དེ་ཡང་ཞི་གནས་དང་རབ་ཏུ་འཛིན་པའི་མི་མཐུན་ཕྱོགས་ཞུམ་པ་དང་རྒོད་པ་ སེལ་བའི་གཉེན་པོ་སྟེ། བྱིང་ཞིང་ཞུམ་པར་གྱུར་ན་ཤེས་རབ་ཀྱིས་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཡོན་ཏན་ སེམས་པ་ལ་སོགས་པ་ལྷག་མཐོང་གི་རྒྱུ་མཚན་ཡིད་ལ་བྱེད་པས་སེམས་རབ་ཏུ་འཛིན་ཏོ། ། རྒོད་ཅིང་འཕྲོ་བར་གྱུར་ན་འཁོར་བའི་ཉེས་དམིགས་སེམས་པ་ལ་སོགས་པ་ཞི་གནས་ཀྱི་རྒྱུ་ མཚན་ཡིད་ལ་བྱེད་པས་ནང་དུ་ཡང་དག་པར་རབ་ཏུ་འཇོག་གོ །བྱིང་བ་དང་རྒོད་པ་སྤངས་ ནས་ཆ་མཉམ་པར་གྱུར་ན་འབད་པ་དང་རྩོལ་བ་དོར་ནས་འདུ་བྱེད་བཏང་སྙོམས་ཀྱི་ངང་དུ་ མཉམ་པར་འཇོག་སྟེ། དེ་བས་ན་ཡང་དག་པར་སྤོང་བའི་དབྱེ་བ་ཇི་སྐད་བཤད་པ་ཐམས་ ཅད་ལ་དྲན་པ་ཉེ་བར་བཞག་པ་ལ་སོགས་པའི་མི་མཐུན་ཕྱོགས་སྤོང་བའི་གཉེན་པོ་ཞེས་ནི་ ངེས་པར་བརྗོད་དོ། ། རྫུ་འཕྲུལ་གྱི་རྐང་པ་ལ་འགྲུབ་ཚུལ་གྱི་དབྱེ་བ་དང་། དེ་དག་གི་རྣམ་གཞག་གཉིས་ལས། དང་པོ་ནི། བརྟན་པ་རྣམས་ཀྱི་རྫུ་འཕྲུལ་གྱི། །རྐང་པ་མཚན་ཉིད་མཆོག་ 4-516 ལྡན་བཞི། །བདག་ཉིད་དང་ནི་གཞན་དག་གི། དོན་ཀུན་འགྲུབ་པའི་ ཕྱིར་སྐྱེའོ། །བརྟན་པ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་ཀྱི་རྫུ་འཕྲུལ་སྤྲུལ་པ་དང་བསྒྱུར་བ་ ལ་སོགས་པ་རྣམས་ཀྱི་རྐང་པ་དེའི་རྟེན་ནམ་རྒྱུར་གྱུར་པ་མཚན་ཉིད་ཐབས་ཤེས་རབ་ཁྱད་ པར་ཅན་དང་འབྲེལ་བས། ཉན་རང་ལ་སོགས་པ་ལས་མཆོག་ཏུ་གྱུར་པ་དང་ལྡན་པ་བཞི་པོ་ རྣམས་དགོས་པ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་བདག་ཉིད་དང་ནི་སེམས་ཅན་གཞན་དག་གི་འཇིག་ རྟེན་དང་འཇིག་རྟེན་ལས་འདས་པའི་དོན་ཀུན་འགྲུབ་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར་སྐྱེ་བའོ། ། རྣམ་གཞག་ལའང་གཉིས་ལས། (དང་པོ་)མདོར་བསྟན་ནི། རྟེན་དང་རབ་ཏུ་དབྱེ་བ་དང་། །ཐབས་དང་ མངོན་པར་བསྒྲུབ་པ་ཡིས། །བློ་ལྡན་རྫུ་འཕྲུལ་རྐང་པ་རྣམས། །རྣམ་པ་ ཀུན་ཏུ་རྣམ་གཞག་འདོད། །གཞི་གང་ལ་རྟེན་པ་དང་། དེའི་རབ་ཏུ་དབྱེ་བ་དང་། ཐབས་ཀྱི་ཁྱད་པར་དང་། མངོན་པར་བསྒྲུབ་པ་སྟེ་དོན་རྣམ་པ་བཞི་ཡིས་བློ་ལྡན་རྣམས་ཀྱི་རྫུ་ འཕྲུལ་གྱི་རྐང་པ་བཞི་པོ་རྣམས་རྣམ་པ་ཀུན་ཏུ་རྣམ་པར་བཞག་པར་འདོད་དོ། ། (གཉིས་པ་)རྒྱས་བཤད་ལའང་གཉིས་ལས། (དང་པོ་)སྤྱིར་བསྟན་ནི། བསམ་གཏན་ ཕ་རོལ་ཕྱིན་བརྟེན་ནས། །རབ་ཏུ་དབྱེ་བ་དག་དང་ཐབས། །རྣམ་བཞི་ མངོན་པར་སྒྲུབ་པ་ནི། །རྣམ་པ་དྲུག་ཏུ་བརྗོད་པ་ཡིན། །ཟག་མེད་ཀྱི་བ

【現代漢語翻譯】 如是說，精進之處在於，對於善惡之事，想要取捨的意願，依賴於止觀雙運的瑜伽，以及其助伴，即憶念止的理由、勝觀的理由和舍的理由，並努力一同修習，發起精進。 此精進也是對治止和勝觀的違品，即沉沒和掉舉。如果變得遲鈍和沉沒，則以智慧憶念佛陀的功德等勝觀的理由，使心振奮。如果變得掉舉和散亂，則憶念輪迴的過患等止的理由，使心安住于內。捨棄沉沒和掉舉，達到平衡時，則放下努力和造作，在行舍的狀態中安住。因此，對於如前所述的正確斷除的各個方面，憶念住等對治違品是必須強調的。 關於神足的成就方式的分類，以及這些的建立，分為兩個方面。第一方面是：『穩固者的神足，具足殊勝特徵四，為自他一切義，成就而生起。』穩固的菩薩們的神通，如化現和轉變等，其根本或因，與殊勝的方便智慧相關聯，勝過聲聞緣覺等，具足四種殊勝特徵，爲了菩薩自身和所有其他眾生的世間和出世間利益的成就而生起。 關於建立，也有兩個方面。（第一）略說：『所依和種種差別，以及方便與成就，智者神足諸支分，一切行相皆安立。』 依靠什麼作為基礎，以及它的種種差別，方便的差別，以及成就，通過這四種方式，智者們安立神足的四個支分。 （第二）廣說也分為兩個方面。（第一）總說：『依于禪定波羅蜜，種種差別及方便，四種成就即六種，當說無漏之…』

【English Translation】 As it is said, the place of diligence lies in the desire to adopt or abandon virtue and vice, relying on the yoga of uniting shamatha (calm abiding) and vipashyana (insight), and its companions, which are mindfulness of the reasons for shamatha, the reasons for vipashyana, and the reasons for equanimity, striving to cultivate them together and initiating diligence. This diligence is also the antidote to the opposing factors of shamatha and vipashyana, which are lethargy and excitement. If one becomes dull and lethargic, one should uplift the mind by contemplating the qualities of the Buddha and other reasons for vipashyana. If one becomes excited and scattered, one should settle the mind inwardly by contemplating the faults of samsara and other reasons for shamatha. Having abandoned lethargy and excitement, when one reaches equilibrium, one should abandon effort and exertion and rest in a state of equanimity. Therefore, for all the aspects of correct abandonment as described above, the antidote to abandoning opposing factors, such as mindfulness, must be emphasized. Regarding the classification of how the miraculous feet are accomplished, and the establishment of these, there are two aspects. The first aspect is: 'The miraculous feet of the steadfast, possessing four excellent characteristics, arise for the accomplishment of all purposes for oneself and others.' The miraculous powers of steadfast Bodhisattvas, such as manifestation and transformation, their basis or cause, are related to excellent skillful means and wisdom, surpassing shravakas and pratyekabuddhas, possessing four excellent characteristics, arising for the accomplishment of all worldly and transworldly benefits for the Bodhisattva himself and all other sentient beings. Regarding the establishment, there are also two aspects. (First) Briefly: 'The basis and various distinctions, as well as skillful means and accomplishment, the wise establish all aspects of the miraculous feet.' Relying on what as a basis, and its various distinctions, the distinctions of skillful means, and accomplishment, through these four methods, the wise establish the four branches of the miraculous feet in all aspects. (Second) The detailed explanation also has two aspects. (First) General explanation: 'Relying on the dhyana paramita, various distinctions and skillful means, the four accomplishments are sixfold, one should speak of the unpolluted...'

---

སམ་ གཏན་བཞི་ཐོབ་པ་ལ་སོགས་པ་བསམ་གཏན་གྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ལ་བརྟེན་ནས་རབ་ཏུ་ དབྱེ་བ་ནི། གུས་སྦྱོར་ལ་བརྟེན་ནས་སེམས་རྩེ་གཅིག་ཏུ་གནས་པ་འདུན་པའི་ཏེང་ངེ་འཛིན་ སྤོང་བའི་འདུ་བྱེད་དང་ལྡན་པ་རྫུ་འཕྲུལ་གྱི་རྐང་པ་དང་། དེ་བཞིན་དུ་རྒྱུན་སྦྱོར་ལ་བརྟེན་ ནས་སེམས་རྩེ་གཅིག་ཏུ་གནས་པ་བརྩོན་འགྲུས་ཀྱི་ཏིང་ངེ་འཛིན་དང་། སྔོན་བསྒོམས་པའི་ ས་བོན་བརྟས་པ་ལ་བརྟེན་ནས་སེམས་རྩེ་གཅིག་ཏུ་གནས་པ་སེམས་ཀྱི་ཏིང་ངེ་འཛིན་དང་། 4-517 ཤེས་རབ་ཀྱིས་ཆོས་རྣམས་རབ་ཏུ་རྣམ་པར་འབྱེད་པ་ལ་བརྟེན་ནས་སེམས་རྩེ་གཅིག་ཏུ་ གནས་པ་དཔྱོད་པའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་ཏེ་རྣམ་པ་བཞི་དག་དང་། ཐབས་ཀྱང་རྣམ་པ་བཞི་ཁོ་ན་ དང་། མངོན་པར་སྒྲུབ་པ་ནི་རྣམ་པ་དྲུག་ཏུ་བརྗོད་པར་འགྱུར་བ་རྣམས་ཡིན་ནོ། ། (གཉིས་པ་)ཁྱད་པར་ལའང་གཉིས་ལས། (དང་པོ་)ཐབས་བཞི་བཤད་པ་ནི། གཅིག་ནི་ འབད་པར་བྱེད་པ་སྟེ། །གཉིས་པ་ཕན་འདོགས་བྱེད་པ་ཡིན། །གསུམ་པ་ གཏོད་པར་བྱེད་པ་སྟེ། །བཞི་པ་གཉེན་པོ་པ་ཡིན་ནོ། །ཏིང་ངེ་འཛིན་བཞི་པོ་ དེ་རྣམས་མཐར་ཐུག་པ་འགྲུབ་པའི་ཐབས་སུ། འདུན་པ་བརྩོན་འགྲུས་དད་པ་དང་། །ཤིན་ ཏུ་སྦྱངས་པ་དག་དང་ནི། །དྲན་པ་དང་ནི་ཤེས་བཞིན་དང་། །སེམས་པ་དང་ནི་བཏང་སྙོམས་ ཏེ། །{ཞེས་སྡོམ་དུ་བྱས་པ་ལྟར་}སྤོང་བའི་འདུ་བྱེད་བརྒྱད་སྒོམ་དགོས་པས། དང་པོ་གསུམ་ གཅིག་ཏུ་བྱས་པ་ནི་ཏིང་ངེ་འཛིན་ལ་འབད་པར་བྱེད་པའི་ཐབས་ཡིན་ཏེ། དད་པས་ཡིད་ཆེས་ ནས་འདུན་པས་དོན་དུ་གཉེར་ན་རྩོལ་བས་འབད་པ་འབྱུང་པའི་ཕྱིར་རོ། །གཉིས་པ་ཤིན་ ཏུ་སྦྱངས་པ་ནི་ཕན་འདོགས་པར་བྱེད་པའི་ཐབས་ཡིན་ཏེ། ལུས་དང་སེམས་ལས་སུ་རུང་ བ་ལས་དགའ་བ་དང་བདེ་བ་འཕེལ་བར་འགྱུར་བའི་ཕྱིར་རོ། །གསུམ་པ་དྲན་པ་དང་ཤེས་ བཞིན་ནི་དམིགས་པ་ལ་སེམས་གཏོད་པར་བྱེད་པའི་ཐབས་ཡིན་ཏེ། དྲན་པས་མི་འཕྲོ་བར་ བྱེད་ཅིང་འཕྲོས་ན་ཤེས་བཞིན་གྱིས་རིག་ནས་གླན་ཏེ་འཇོག་པའི་ཕྱིར་རོ། །བཞི་པ་སེམས་ པ་དང་བཏང་སྙོམས་ནི་གཉེན་པོ་སྒོམ་པ་ནི་ཐབས་ཡིན་ནོ། །དེ་ཡང་སེམས་པས་ནི་ཞུམ་པའི་ གཉེན་པོར་རབ་ཏུ་འཛིན་ཞིང་རྒོད་པའི་གཉེན་པོར་རབ་ཏུ་འཇོག་ལ། བཏང་སྙོམས་ཀྱིས་ནི་ བྱིང་རྒོད་མེད་ཅིང་ཆ་མཉམ་པ་ན་འབད་རྩོལ་སྤངས་ནས་མཉམ་པར་འཇོག་པའི་ཕྱིར་རོ། ། (གཉིས་པ་)སྒྲུབ་པ་དྲུག་བཤད་པ་ནི། མཐོང་བ་དང་ནི་གདམས་ངག་དང་། ། གནས་པས་རྣམ་པར་བརྩེ་བ་དང་། །སྨོན་ལམ་དང་ནི་དབང་དག་ 4-518 དང་། །ཆོས་ཐོབ་པ་ནི་བསྒྲུབ་པའི་ཕྱིར། །རྫུ་འཕྲུལ་གྱི་རྐང་པ་བསྒོམས་པས་ སྟོང་གསུམ་གྱི་འཇིག་རྟེན་ན་ཡོད་པའི་གཟུགས་ཕྲ་རགས་ཐམས་ཅད་མཐོང་བ་ཤའི་སྤྱན་ དང་། བསམ་གཏན་བཞི་བསྒོམས་པས་ཕྱོགས་བཅུའི་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་ན་ཡོད་པའི་ དུས་གསུམ་གྱ

【現代漢語翻譯】 基於四禪定等的禪定波羅蜜多進行區分：通過恭敬的努力，使心專注於一境，生起欲定的等持，並具備斷除的意樂，這是神足；同樣，通過持續的努力，使心專注於一境，生起精進定的等持；通過先前修習的種子增長，使心專注於一境，生起心定的等持；通過智慧徹底辨別諸法，使心專注於一境，生起觀定的等持，這四種形態，以及四種方便，和六種成就方式。 (第二，關於差別，也有兩種。第一，解釋四種方便：一是努力，二是饒益，三是安住，四是對治。爲了使這四種等持達到究竟，需要修習八種斷除的意樂，如偈頌所說：'欲、精進、信心與，輕安以及正念，正知與作意，以及舍。'{如偈頌所說}。前三者合一，是努力于等持的方便，因為通過信心產生信任，通過欲求而追求目標，從而產生精進的努力。第二，輕安是饒益的方便，因為身心堪能，從而增長喜樂。第三，正念和正知是使心安住于所緣的方便，因為正念使心不散亂，如果散亂，正知會覺察到並加以糾正。第四，作意和舍是對治的修習方便。作意能很好地對治昏沉，並很好地安住于對治掉舉，而舍則在沒有昏沉和掉舉，處於平等狀態時，放棄努力而安住于平等。 (第二，解釋六種成就：見、教誡與，安住而生歡喜，發願以及灌頂，獲得正法是成就之因。修習神足，能見到三千大千世界中所有微細和粗大的色法，這是肉眼；修習四禪定，能見到十方世界中過去、現在、未來的一切。

【English Translation】 Distinguishing based on the Samadhi Paramita such as attaining the four Dhyanas: Through respectful effort, the mind abides in one-pointedness, giving rise to the Samadhi of aspiration, and possessing the intention to abandon, this is the miraculous foot (神通足). Similarly, through continuous effort, the mind abides in one-pointedness, giving rise to the Samadhi of diligence. Through the growth of seeds from previous cultivation, the mind abides in one-pointedness, giving rise to the Samadhi of mind. Through wisdom thoroughly distinguishing all Dharmas, the mind abides in one-pointedness, giving rise to the Samadhi of investigation. These are the four aspects, as well as the four methods, and the accomplishment is said to be in six aspects. (Second, regarding the distinctions, there are also two. First, explaining the four methods: One is to make effort, two is to benefit, three is to abide, and four is to be an antidote. In order to accomplish these four Samadhis ultimately, one must cultivate the eight intentions of abandonment, as the verse says: 'Desire, diligence, faith, and, pliancy as well as mindfulness, awareness and attention, and equanimity.' {As summarized in the verse}. The first three combined are the method of striving for Samadhi, because through faith, trust arises, and through desire, one pursues the goal, thereby generating diligent effort. Second, pliancy is the method of benefiting, because the body and mind become workable, thereby increasing joy and happiness. Third, mindfulness and awareness are the method of keeping the mind abiding on the object, because mindfulness prevents the mind from wandering, and if it wanders, awareness will recognize it and correct it. Fourth, attention and equanimity are the method of cultivating antidotes. Attention well grasps the antidote to dullness and well abides in the antidote to excitement, while equanimity, when there is no dullness or excitement and is in an equal state, abandons effort and abides in equality. (Second, explaining the six accomplishments: Seeing, instruction, and, abiding giving rise to joy, aspiration as well as empowerment, obtaining the Dharma is the cause of accomplishment. By cultivating the miraculous foot, one can see all subtle and coarse forms existing in the three thousand great thousand worlds, this is the flesh eye; by cultivating the four Dhyanas, one can see all of the past, present, and future in the ten directions.

---

ི་གཟུགས་ཕྲ་རགས་ཐམས་ཅད་མཐོང་བ་ལྷའི་སྤྱན་དང་། རྣམ་པར་མི་རྟོག་ པའི་ཡེ་ཤེས་ཀྱིས་ཆོས་ཉིད་མངོན་སུམ་དུ་མཐོང་བ་ཤེས་རབ་ཀྱི་སྤྱན་དང་། གསུང་རབ་ཡན་ ལག་བཅུ་གཉིས་ལ་སོགས་པ་བསྟན་པའི་ཆོས་ཐམས་ཅད་ཐོགས་པ་མེད་པར་ཤེས་པ་ཆོས་ ཀྱི་སྤྱན་དང་། ཤེས་བྱ་ཇི་ལྟ་བ་དང་ཇི་སྙེད་པ་ཐམས་ཅད་ཐོགས་པ་མེད་པར་མངོན་སུམ་དུ་ གཟིགས་པ་སངས་རྒྱས་ཀྱི་སྤྱན་ཏེ། སྤྱན་ལྔས་མཐོང་བ་མངོན་པར་སྒྲུབ་པ་དང་ནི་རྫུ་འཕྲུལ་ གྱི་མངོན་ཤེས་ཀྱིས་གདུལ་བྱ་གང་ན་ཡོད་པར་སོང་སྟེ། ལྷའི་རྣ་བས་དེ་དག་གི་སྐད་དང་ གཞན་གྱི་སེམས་ཤེས་པས་སེམས་ཀྱི་ཁྱད་པར་དང་། སྔོན་གྱི་གནས་དྲན་པས་གང་ནས་འོང་ བ་དང་། ལྷའི་མིག་གིས་གང་དུ་འགྲོ་བ་དང་། ཟག་པ་ཟད་པ་ཤེས་པས་ངེས་པར་འབྱུང་བར་ བྱ་བའི་ཕྱིར་གདམས་ངག་འདོམས་པ་སྒྲུབ་པ་དང་། ཏིང་ངེ་འཛིན་མཐའ་ཡས་པ་ལ་གནས་ པས་རྫུ་འཕྲུལ་དང་སྤྲུལ་པ་སྣ་ཚོགས་པས་རྣམ་པར་རྩེ་ཞིང་རོལ་པ་སྒྲུབ་པ་དང་། སྨོན་ལམ་ ཤེས་པ་གང་གི་སྨོན་ལམ་གྱི་སྟོབས་ཀྱིས་ཇི་ལྟར་སྨོན་ལམ་བཏབ་པ་བཞིན་དུ་ལུས་དང་འོད་ དང་སྒྲ་དབྱངས་ལ་སོགས་པའི་ཡོན་ཏན་མཐའ་ཡས་པ་འགྲུབ་པ་སྨོན་ལམ་ཁྱད་པར་ཅན་ གྱིས་རྣམ་པར་རྩེ་ཞིང་རོལ་པ་སྒྲུབ་པ་དང་ནི། ཚེ་སེམས་ཡོད་བྱད་ལས་སྐྱེ་བ། །མོས་སྨོན་རྫུ་ འཕྲུལ་ཡེ་ཤེས་ཆོས། །ཞེས་(སྡོམ་དུ་བྱས་)པ་ལྟར། སྐུ་ཚེ་བྱིན་གྱིས་བརླབས་ནས་ཇི་སྲིད་འདོད་ པར་གནས་པ་ཚེ་ལ་དབང་བ་དང་། ཇི་ལྟར་བཞེད་པ་བཞིན་ཏིང་ངེ་འཛིན་ལ་འཇུག་ནུས་པ་ སེམས་ལ་དབང་བ་དང་། སེམས་ཅན་རྣམས་ལ་ཅི་འདོད་པའི་ལོངས་སྤྱོད་ཀྱི་ཆར་འབེབས་ ནུས་པ་ཡོ་བྱད་ལ་དབང་བ་དང་། ཁམས་དང་ས་དང་འགྲོ་བ་དང་སྐྱེ་གནས་དང་གནས་ 4-519 སྐབས་གཞན་དུ་མྱོང་འགྱུར་གྱི་ལས་གཞན་དུ་བསྒྱུར་ནུས་པ་ལས་ལ་དབང་བ་དང་། བསམ་ གཏན་ལས་མ་ཉམས་བཞིན་དུ་འདོད་ཁམས་སུ་སྐྱེ་བ་ལ་སོགས་པ་གང་འདོད་པར་སྐྱེ་བ་ལ་ དབང་བ་དང་། ས་ལ་སོགས་པའང་ཆུ་དང་གསེར་ལ་སོགས་པ་གང་མོས་པར་བསྒྱུར་ནུས་ པ་མོས་པ་ལ་དབང་བ་དང་། ཇི་ལྟར་སྨོན་པ་བཞིན་དུ་རང་གཞན་གྱི་དོན་ཕུན་སུམ་ཚོགས་ པ་འགྲུབ་པར་ནུས་པ་སྨོན་ལམ་ལ་དབང་བ་དང་། གདུལ་བྱ་འདུན་པར་བྱ་བའི་ཆེད་དུ་ རྣམ་འཕྲུལ་དཔག་ཏུ་མེད་པ་སྟོན་ནུས་པ་རྫུ་འཕྲུལ་ལ་དབང་བ་དང་། སོ་སོ་ཡང་དག་པར་ རིག་པ་བཞི་རབ་ཀྱི་མཐར་ཕྱིན་པ་ཡེ་ཤེས་ལ་དབང་བ་དང་། སེམས་ཅན་མཐའ་ཡས་པ་ལ་ མིང་ཚིག་ཡི་གེའི་ཚོགས་ཐ་དད་པས་ཆོས་ཀྱི་སྒོ་དཔག་ཏུ་མེད་པ་བསྟན་ནས་ཅིག་ཅར་ཚིམ་ པར་བྱེད་ནུས་པ་ཆོས་ལ་དབང་བ་སྟེ་དབང་བཅུ་པོ་དག་སྒྲུབ་པ་དང་། སྟོབས་བཅུ་དང་མི་ འཇིགས་པ་བཞི་དང་མ་འདྲེས་པ་བཅོ་བརྒྱད་ལ་སོགས་པ་འབྲས་བུ་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཆོས་ཐོབ་ པ་ནི་བསྒྲུབ་པའི་ཕྱིར་ཏིང་ངེ་འཛིན་བསྒོམ་པར་བྱ་

【現代漢語翻譯】 以天眼能見微細和粗大的所有色相，以無分別的智慧能現量見到法性，這是智慧之眼；對於包括十二部經在內的所有教法，能無礙通達，這是法眼；對於一切所知，如所有性和盡所有性，能無礙現量照見，這是佛眼。以這五眼所見來成就事業，並通過神通的現證，前往應調伏的眾生所在之處；以天耳能聽懂他們的語言，以他心通能知曉他們的心念差別；以宿命通能憶起他們從何處而來，以天眼能看到他們往何處而去；以漏盡通知曉爲了必定解脫而給予教誨，這是成就事業；安住于無量三摩地，以神通和種種化現而嬉戲玩樂，這是成就事業；知曉願力，憑藉願力的力量，如所發願一般，身、光、音聲等無量功德得以成就，以殊勝願力而嬉戲玩樂，這也是成就事業。如偈頌所說：『壽命、心、有物從業生，勝解、愿、神通、智、法。』（作為總結）如是，加持壽命，能隨欲住世，這是壽命自在；能如所愿進入三摩地，這是心自在；能降下眾生所需之受用雨，這是有物自在；能將界、地、有情、生處和處境等其他感受改變之業轉為其他，這是業自在；不離禪定而能隨愿往生欲界等處，這是生自在；能隨意將地等轉變為水或金等，這是勝解自在；能如所愿般成就自他圓滿利益，這是愿自在；爲了調伏所化眾生，能示現無量神變，這是神通自在；四無礙解達到究竟，這是智慧自在；能以無量名、句、字的不同組合，開示無量法門，並同時令一切眾生滿足，這是法自在。這十自在是成就事業。獲得十力、四無畏、十八不共法等佛果，是爲了成就，故應修習禪定。 以天眼能見微細和粗大的所有色相，以無分別的智慧能現量見到法性，這是智慧之眼；對於包括十二部經在內的所有教法，能無礙通達，這是法眼；對於一切所知，如所有性和盡所有性，能無礙現量照見，這是佛眼。以這五眼所見來成就事業，並通過神通的現證，前往應調伏的眾生所在之處；以天耳能聽懂他們的語言，以他心通能知曉他們的心念差別；以宿命通能憶起他們從何處而來，以天眼能看到他們往何處而去；以漏盡通知曉爲了必定解脫而給予教誨，這是成就事業；安住于無量三摩地，以神通和種種化現而嬉戲玩樂，這是成就事業；知曉願力，憑藉願力的力量，如所發願一般，身、光、音聲等無量功德得以成就，以殊勝願力而嬉戲玩樂，這也是成就事業。如偈頌所說：『壽命、心、有物從業生，勝解、愿、神通、智、法。』（作為總結）如是，加持壽命，能隨欲住世，這是壽命自在；能如所愿進入三摩地，這是心自在；能降下眾生所需之受用雨，這是有物自在；能將界、地、有情、生處和處境等其他感受改變之業轉為其他，這是業自在；不離禪定而能隨愿往生欲界等處，這是生自在；能隨意將地等轉變為水或金等，這是勝解自在；能如所愿般成就自他圓滿利益，這是愿自在；爲了調伏所化眾生，能示現無量神變，這是神通自在；四無礙解達到究竟，這是智慧自在；能以無量名、句、字的不同組合，開示無量法門，並同時令一切眾生滿足，這是法自在。這十自在是成就事業。獲得十力、四無畏、十八不共法等佛果，是爲了成就，故應修習禪定。

【English Translation】 Seeing all subtle and coarse forms with the divine eye; directly seeing the nature of reality with the wisdom of non-discrimination, this is the eye of wisdom; knowing all the teachings, including the twelve branches of scripture, without obstruction, this is the eye of Dharma; directly seeing all knowable things, as they are and how many they are, without obstruction, this is the Buddha eye. Accomplishing activities through what is seen by these five eyes, and going to where the beings to be tamed are through the direct perception of magical powers; understanding their languages with the divine ear, and knowing the differences in their minds with the knowledge of others' minds; remembering where they came from with the memory of past lives, and seeing where they go with the divine eye; knowing the exhaustion of defilements and giving instructions for the sake of definite liberation, this is accomplishing activities; abiding in limitless samadhi, playing and enjoying with magical powers and various manifestations, this is accomplishing activities; knowing aspirations, and accomplishing limitless qualities of body, light, and sound, etc., according to how the aspiration was made, through the power of aspiration, playing and enjoying with special aspirations, this is also accomplishing activities. As the verse says: 'Life, mind, possessions arise from karma, faith, aspiration, magical power, wisdom, Dharma.' (As a summary) Thus, blessing life, being able to remain as long as desired, this is mastery over life; being able to enter samadhi as desired, this is mastery over mind; being able to rain down the desired enjoyments for sentient beings, this is mastery over possessions; being able to transform karma that would change realms, lands, beings, birthplaces, and situations into something else, this is mastery over karma; being able to be born wherever desired, such as in the desire realm without falling from meditation, this is mastery over birth; being able to transform earth, etc., into water or gold, etc., as desired, this is mastery over faith; being able to accomplish the perfect benefit of oneself and others as desired, this is mastery over aspiration; being able to show immeasurable transformations for the sake of taming beings, this is mastery over magical power; perfecting the four analytical knowledges, this is mastery over wisdom; being able to teach limitless Dharma doors with different combinations of names, words, and letters to limitless sentient beings and satisfy them all at once, this is mastery over Dharma. These ten masteries are accomplishing activities. Obtaining the ten powers, four fearlessnesses, eighteen unshared qualities, etc., the result of Buddhahood, is for the sake of accomplishment, therefore one should meditate on samadhi. Seeing all subtle and coarse forms with the divine eye; directly seeing the nature of reality with the wisdom of non-discrimination, this is the eye of wisdom; knowing all the teachings, including the twelve branches of scripture, without obstruction, this is the eye of Dharma; directly seeing all knowable things, as they are and how many they are, without obstruction, this is the Buddha eye. Accomplishing activities through what is seen by these five eyes, and going to where the beings to be tamed are through the direct perception of magical powers; understanding their languages with the divine ear, and knowing the differences in their minds with the knowledge of others' minds; remembering where they came from with the memory of past lives, and seeing where they go with the divine eye; knowing the exhaustion of defilements and giving instructions for the sake of definite liberation, this is accomplishing activities; abiding in limitless samadhi, playing and enjoying with magical powers and various manifestations, this is accomplishing activities; knowing aspirations, and accomplishing limitless qualities of body, light, and sound, etc., according to how the aspiration was made, through the power of aspiration, playing and enjoying with special aspirations, this is also accomplishing activities. As the verse says: 'Life, mind, possessions arise from karma, faith, aspiration, magical power, wisdom, Dharma.' (As a summary) Thus, blessing life, being able to remain as long as desired, this is mastery over life; being able to enter samadhi as desired, this is mastery over mind; being able to rain down the desired enjoyments for sentient beings, this is mastery over possessions; being able to transform karma that would change realms, lands, beings, birthplaces, and situations into something else, this is mastery over karma; being able to be born wherever desired, such as in the desire realm without falling from meditation, this is mastery over birth; being able to transform earth, etc., into water or gold, etc., as desired, this is mastery over faith; being able to accomplish the perfect benefit of oneself and others as desired, this is mastery over aspiration; being able to show immeasurable transformations for the sake of taming beings, this is mastery over magical power; perfecting the four analytical knowledges, this is mastery over wisdom; being able to teach limitless Dharma doors with different combinations of names, words, and letters to limitless sentient beings and satisfy them all at once, this is mastery over Dharma. These ten masteries are accomplishing activities. Obtaining the ten powers, four fearlessnesses, eighteen unshared qualities, etc., the result of Buddhahood, is for the sake of accomplishment, therefore one should meditate on samadhi.

---

སྟེ། དེ་ལྟར་ན་མངོན་པར་སྒྲུབ་པ་རྣམ་པ་ དྲུག་གོ །དེ་ནས་སྡེ་ཚན་གཉིས་ནི་དབུས་མཐའ་ལས། དབང་པོ་རྣམས་དང་སྟོབས་རྣམས་ལ། ། ངེས་འབྱེད་ཆ་མཐུན་གཉིས་གཉིས་སོ། །ཞེས་གསུངས་པ་ལྟར་རོ། ། སྦྱོར་ལམ་གྱི་ཆོས་བཅུ་སྟེ། དེའི་ཡང་དྲོད་དང་རྩེ་མོར་འབྱུང་བའི་དབང་པོ་ལྔ་ནི། བྱང་ ཆུབ་སྤྱོད་དང་ཐོས་མཆོག་དང་། །ཞི་གནས་ལྷག་མཐོང་དད་སོགས་ཀྱི། ། གཞི་ཡིན་པར་ནི་ཤེས་བྱ་སྟེ། །དོན་གྲུབ་བྱེད་པའི་སྐབས་ཀྱིས་སོ། །བྱང་ ཆུབ་ཆེན་པོ་དང་དེའི་སྤྱོད་པ་དང་ཐོས་པ་མཆོག་ཏུ་གྱུར་པ་དང་ཞི་གནས་དང་ལྷག་མཐོང་ རྣམས་ནི་རིམ་པ་ལྟར་དད་པ་དང་སོགས་པ་སྟེ་བརྩོན་འགྲུས་དང་དྲན་པ་དང་ཏིང་ངེ་འཛིན་ དང་ཤེས་རབ་རྣམས་ཀྱི་གཞིའམ་དམིགས་པ་ཡིན་པར་ནི་ཤེས་པར་བྱ་སྟེ། དེ་ཡང་དད་པའི་ དབང་པོའི་གཞི་ནི་བླ་ན་མེད་པའི་བྱང་ཆུབ་ཆེན་པོ་སྟེ། དེ་ལ་དམིགས་ནས་མངོན་པར་ཡིད་ 4-520 ཆེས་པ་དང་རབ་ཏུ་དང་བ་དང་སྒྲུབ་པར་ནུས་པའི་སྒོ་ནས་འཇུག་པ་དང་། བརྩོན་འགྲུས་ ཀྱི་དབང་པོའི་གཞི་ནི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་སྤྱོད་པ་སྟེ། དེ་ལ་དམིགས་ནས་སྤྲོ་བའི་ཚུལ་ གྱིས་ས་དང་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་དང་བསླབ་པ་རིན་པོ་ཆེ་གསུམ་ལ་ཚུལ་བཞིན་དུ་སློབ་པ་དང་། དྲན་པའི་དབང་པོའི་གཞི་ནི་ཐེག་པ་ཆེན་པོའི་ཆོས་ཟབ་མོ་ཐོས་པ་སྟེ། དེ་ལ་དམིགས་ནས་ གདམས་ངག་གི་དམིགས་པ་རྣམས་མི་བརྗེད་པའི་ཚུལ་གྱིས་འཛིན་པ་དང་། ཏིང་ངེ་འཛིན་ གྱི་དབང་པོའི་གཞི་ནི་ཞི་གནས་ཏེ། དེ་ལ་དམིགས་ནས་རྣམ་གཡེང་སྤངས་ཏེ་སེམས་རྩེ་ གཅིག་ཏུ་མཉམ་པར་འཇོག་པ་དང་། ཤེས་རབ་ཀྱི་དབང་པོའི་གཞི་ནི་ལྷག་མཐོང་སྟེ། དེ་ལ་ དམིགས་ནས་གནས་ལུགས་ཕྱིན་ཅི་མ་ལོག་པར་ཡང་དག་པ་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་དུ་རབ་ཏུ་རྣམ་ པར་འབྱེད་པའོ། །ངེས་ཚིག་ནི་རང་རང་གི་གཞིའམ་དམིགས་པ་ལྔ་པོ་རྣམས་ཀྱི་དོན་གྲུབ་པ་ ལ་དབང་བྱེད་པའི་སྐབས་ཀྱིས་ན་དབང་པོ་ཞེས་སོ། ། དེས་བཟོད་པ་དང་ཆོས་མཆོག་ཏུ་འབྱུང་བའི་སྟོབས་ལྔ་ནི། དད་སོགས་ས་ལ་ འཇུག་པ་སྟེ། །ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་ཅན་དུ་འདོད། །མི་མཐུན་ཕྱོགས་ ཉམ་ཆུང་བས་ཡང་། །དེ་དག་ཉིད་ལ་སྟོབས་ཞེས་བྱ། །བཤད་མ་ཐག་པ་བྱང་ ཆུབ་ལ་དད་པ་ལ་སོགས་པ་ལྔ་པོ་དེ་ཉིད་ས་དང་པོ་ཐོབ་ཏུ་ཉེ་བས་ན་ས་ལ་འཇུག་པ་སྟེ། འོན་ ཀྱང་མཐོང་སྤང་མ་སྤངས་ཤིང་འཇིག་རྟེན་པའི་ལམ་ཡིན་པས་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པ་ཅན་ དུའང་འདོད་ལ། མི་མཐུན་ཕྱོགས་མ་དད་པ་དང་ལེ་ལོ་དང་བརྗེད་ངེས་དང་རྣམ་གཡེང་དང་ གཏི་མུག་རྣམས་ཉམས་སྟོབས་ཆུང་བས་གཉེན་པོ་ལ་བརྫི་བར་མི་ནུས་ཤིང་གཉེན་པོས་སྤང་ བྱ་དེ་རྣམས་ཟིལ་གྱིས་གནོན་པས། སྟོབས་ཀྱི་སྐབས་སུ་ཡང་ངོ་བོ་སྔར་བཤད་པ་དེ་དག་ ཉིད་ལ་དད་པའི་སྟོབས་དང་བརྩོན་འགྲུས་ཀྱི་སྟོབས་དང་དྲན་པའི་སྟོབས་དང་ཏིང་ངེ་འཛིན་

【現代漢語翻譯】 因此，現證有六種。然後，兩組（共十種）來自《中邊分別論》：『諸根與力中，各有二二種，是抉擇分順品。』如是說。 屬於加行道的十法。其中，在暖位和頂位出現的五根是：『菩提行與勝聞，以及止觀信等之，是為地基應知曉，乃成辦義之階段。』 偉大的菩提（byang chub chen po，enlightenment），及其行持，以及殊勝的聽聞，以及止（zhi gnas，calm abiding）和觀（lhag mthong，insight）等，次第是信（dad pa，faith）、精進（brtson 'grus，diligence）、念（dran pa，mindfulness）、定（ting nge 'dzin，concentration）和慧（shes rab，wisdom）等地基或所緣境，應當知曉。也就是說，信根的地基是無上偉大的菩提，緣於此，以深信不疑、歡喜和能夠成辦的方式進入；精進根的地基是菩薩的行持，緣於此，以歡喜的方式如理修學地、波羅蜜多和三學；念根的地基是甚深的大乘佛法聽聞，緣於此，以不忘失訣竅所緣境的方式憶持；定根的地基是止，緣於此，捨棄散亂，一心專注；慧根的地基是觀，緣於此，如實不顛倒地辨別實相。 定義是，以各自的地基或五個所緣境的意義得以成辦的階段，故稱為根。 由此，在忍位和世第一法位出現的五力是：『信等入于地，是為遍染污，因於不順品，勢弱之故也，彼等即名為力。』 剛剛所說的信菩提等五者，因為接近獲得初地，所以說是入于地。然而，因為尚未斷除見道所斷，並且是世間道，所以也被認為是遍染污的。由於不信、懈怠、忘失、散亂和愚癡等不順品的力量弱小，不能勝過對治品，並且對治品能夠壓制所斷之法，所以在力的階段，本質上還是之前所說的信力、精進力、念力、定力和慧力。

【English Translation】 Therefore, there are six kinds of manifest realization. Then, the two groups (totaling ten) are from the Madhyāntavibhāga: 'Among the faculties and powers, each has two, which are conducive to the decisive factors.' As it is said. The ten dharmas belonging to the path of application. Among them, the five faculties that arise in the heat and peak stages are: 'Bodhi conduct and supreme hearing, as well as calm abiding, insight, faith, etc., are known to be the basis, in the context of accomplishing the meaning.' Great enlightenment (byang chub chen po), and its conduct, as well as supreme hearing, and calm abiding (zhi gnas) and insight (lhag mthong), are sequentially the basis or object of faith (dad pa), diligence (brtson 'grus), mindfulness (dran pa), concentration (ting nge 'dzin), and wisdom (shes rab), and should be known. That is to say, the basis of the faculty of faith is the unsurpassed great enlightenment, and relying on this, one enters with great conviction, joy, and the ability to accomplish; the basis of the faculty of diligence is the conduct of a Bodhisattva, and relying on this, one diligently studies the grounds, pāramitās, and the three precious trainings with joy; the basis of the faculty of mindfulness is the profound Mahāyāna Dharma hearing, and relying on this, one holds the objects of the instructions without forgetting; the basis of the faculty of concentration is calm abiding, and relying on this, one abandons distraction and places the mind in one-pointed concentration; the basis of the faculty of wisdom is insight, and relying on this, one correctly and non-perversely distinguishes reality as it is. The definition is that in the context of the meaning of each of the five bases or objects being accomplished, it is called a faculty. From this, the five powers that arise in the stages of forbearance and supreme mundane qualities are: 'Faith, etc., enter the ground, are considered completely defiled, because of the weakness of the opposing factors, they are called powers.' The five just mentioned, such as faith in enlightenment, are said to enter the ground because they are close to attaining the first ground. However, because they have not yet abandoned what is to be abandoned by the path of seeing and are mundane paths, they are also considered completely defiled. Because the opposing factors such as disbelief, laziness, forgetfulness, distraction, and ignorance are weak and cannot overcome the antidotes, and the antidotes suppress the objects to be abandoned, in the context of power, the essence is still the faith power, diligence power, mindfulness power, concentration power, and wisdom power previously described.

---

གྱི་སྟོབས་དང་ཤེས་རབ་ཀྱི་སྟོབས་ཞེས་བྱ་ཞིང་། དེ་རྣམས་ཀྱང་སྔ་མ་སྔ་མ་ལས་ཕྱི་མ་ཕྱི་མ་ 4-521 འབྱུང་བ་སྟེ་དབུས་མཐའ་ལས་ཀྱང་། མི་མཐུན་ཕྱོགས་ནི་[བསྲབས་{བསླབས་}པའི་ཕྱིར། ། སྟོབས་ལྡན་འབྲས་བུ་ཕྱི་མ་ཡིན། །ཞེས་གསུངས་པ་ལྟར་རོ། ། མཐོང་ལམ་དུ་འབྱུང་བ་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་ཡན་ལག་ལ། གནས་སྐབས་དང་རྟོགས་ཚུལ་ མདོར་བསྟན། སོ་སོའི་དོན་དཔེ་ཡིས་བཤད་པ། ཡན་ལག་དང་སྦྱར་ཏེ་བསྡུ་བའོ། ། དང་པོ་ནི། སར་ཞུགས་པ་ལ་བྱང་ཆུབ་ཀྱི། །ཡན་ལག་རྣམ་པར་ གཞག་པར་བརྗོད། །ཆོས་རྣམས་དང་ནི་སེམས་ཅན་ཀུན། །མཉམ་པ་ ཉིད་དུ་རྟོགས་ཕྱིར་རོ། །ངོ་བོ་སྔར་བཤད་པའི་དྲན་པ་ལ་སོགས་པ་དེ་དག གནས་ སྐབས་ས་དང་པོར་ཞུགས་ཤིང་མཐོང་ལམ་ཐོབ་པ་རྣམས་ལ། དེ་ཁོ་ན་ཉིད་དུ་མངོན་པར་ བྱང་ཆུབ་པ་རྣམ་པར་མི་རྟོག་པའི་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་གྲོགས་སུ་གྱུར་པས་དྲན་པ་དང་ཆོས་རྣམ་པར་ འབྱེད་པ་དང་བརྩོན་འགྲུས་དང་དགའ་བ་དང་ཤིན་ཏུ་སྦྱངས་པ་དང་ཏིང་ངེ་འཛིན་དང་བཏང་ སྙོམས་ཡང་དག་པར་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་ཡན་ལག་ཅེས་བྱ་བར་རྣམ་པར་གཞག་པར་བརྗོད་དེ། ཆོས་རྣམས་ཐམས་ཅད་བདག་མེད་པར་མཉམ་པ་ཉིད་དང་ནི། བདག་དང་སེམས་ཅན་ཀུན་ གྱི་རང་བཞིན་ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་སུ་མཉམ་པ་ཉིད་ཀུན་ཏུ་འགྲོ་བར་མངོན་སུམ་དུ་རྟོགས་པའི་ ཕྱིར་རོ། ། རིན་པོ་ཆེ་སྣ་བདུན་དང་ཆོས་མཐུན་པར་དཔེས་བཤད་པ་ལ་གཉིས་ལས། ({གཉིས་པ་ })རྒྱས་བཤད་ནི། ཤེས་བྱ་མ་རྒྱལ་རྒྱལ་བའི་ཕྱིར། །དྲན་པ་དག་ནི་ཀུན་ཏུ་ སྤྱོད། །ཤེས་བྱ་བདེན་པ་བཞིའི་ཆོས་ཉིད་སྔར་མོས་སྤྱོད་མན་ཆད་དུ་མཐོང་སྤང་ལས་མ་ རྒྱལ་ཞིང་མངོན་སུམ་དུ་མ་རྟོགས་པ་དེ་ཉིད། ས་དང་པོར་མཐོང་ལམ་ཐོབ་མ་ཐག་མཐོང་ སྤང་ལས་རྒྱལ་ཞིང་མངོན་སུམ་དུ་རྟོགས་པའི་ཕྱིར་ཡང་དག་པའི་དོན་{ལ་}མ་བརྗེད་པའི་ དྲན་པ་ཡང་དག་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་ཡན་ལག་ནི་རྣམ་པ་ཀུན་ཏུ་སྤྱོད་པ་དེ་ཉིད། དཔེར་ན་འཁོར་ལོ་ 4-522 རིན་པོ་ཆེས་ཕ་རོལ་གྱི་གཡུལ་སྔར་མ་ཕེབས་པར་གསར་དུ་ཕེབས་པར་བྱེད་པ་ལྟ་བུ་དང་། འདི་ཡི་རྣམ་འབྱེད་རྟོག་པ་ཡི། །མཚན་མ་ཐམས་ཅད་འཇོམས་པར་བྱེད། ། འཕགས་པ་འདིའི་ཆོས་རབ་ཏུ་རྣམ་པར་འབྱེད་པ་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་ཡན་ལག་ནི་ཆོས་ཐམས་ཅད་ ཀྱི་གནས་ལུགས་ཕྱིན་ཅི་མ་ལོག་པར་རྟོགས་པའི་ཤེས་རབ་ཀྱིས་བདག་གཉིས་དང་གཟུང་ འཛིན་ལ་སོགས་པར་རྟོག་པའི་མཚན་མ་ཐམས་ཅད་འཇོམས་པར་བྱེད་པ་སྟེ། དཔེར་ན་གླང་ པོ་རིན་པོ་ཆེས་ཕྱིར་རྒོལ་བ་ཐམས་ཅད་འཇོམས་པ་ལྟ་བུ་དང་། འདི་ཡི་བརྩོན་འགྲུས་ མ་ལུས་པ། །མྱུར་དུ་རྟོགས་པར་བྱ་ཕྱིར་འཇུག །འཕགས་པ་འདིའི་བརྩོན་ འགྲུས་ཡང་དག་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་ཡན་ལག་ནི་མངོན་པར་ཤེས་པ་ལ་སོགས་པའི་ཡོན་ཏན་མ་ ལུས་པ་མྱུར་དུ་རྟོགས་ཤིང་བསྒྲུབ་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར་སྤྲོ་བས་འཇུག་པ་སྟེ། དཔེར་ན

【現代漢語翻譯】 即力量和智慧的力量。這些力量也是後者從前者產生，如《中邊分別論》所說：『因不調伏故，力大是后得。』 在見道中產生的菩提支，簡要地展示了其狀態和證悟方式，並通過比喻解釋了各自的意義，並與支聯繫起來進行總結。 首先，對於入地者來說，安立菩提支，是因為證悟諸法和一切眾生平等之故。其體性是之前所說的正念等。狀態是對於那些進入初地並獲得見道者來說，由於如實顯現而成為無分別智慧的助伴，因此正念、擇法、精進、喜、輕安、禪定和舍被安立為正確的菩提支。這是因為如實證悟一切法無我的平等性，以及我和一切眾生的自性在法界中平等普遍存在。 用七寶來比喻，與法相符，分為兩種，第二種是廣說：爲了勝解所知而勝解，正念周遍行。所知是四諦的法性，之前在勝解行位以下尚未勝解，也未現證。一旦在初地獲得見道，就勝解並現證了。因此，不忘失真實義的正念，即正確的菩提支，是周遍行。例如，輪寶在尚未到達敵方陣營時，能使其新到達。此之擇法則摧毀一切分別之相。這位聖者的擇法菩提支，以如實證悟一切法之實相的智慧，摧毀對人我、法我以及能取所取等的分別之相。例如，像寶能摧毀一切反駁者。此之精進無餘，爲了迅速證悟而行入。這位聖者的精進，即正確的菩提支，是爲了迅速證悟和修證顯現等一切功德而歡喜地行入。例如……

【English Translation】 namely, the power of strength and the power of wisdom. These also arise from the former to the latter, as stated in the Madhyāntavibhāga: 'Because of untamed, the powerful fruit is the latter.' The limbs of enlightenment that arise on the path of seeing, briefly show the state and the way of realization, explain the meaning of each with examples, and combine them with the limbs. First, for those who have entered the ground, it is said that the limbs of enlightenment are established because of realizing the equality of all phenomena and all sentient beings. Their essence is the mindfulness and so on mentioned earlier. The state is that for those who have entered the first ground and attained the path of seeing, because of the manifestation of suchness, they become companions of non-conceptual wisdom, so mindfulness, discrimination of dharmas, diligence, joy, pliancy, samadhi, and equanimity are said to be the limbs of perfect enlightenment. This is because of directly realizing the equality of all phenomena as selfless, and the nature of self and all sentient beings as equally pervasive in the realm of dharma. Explaining with examples that are in accordance with the seven precious things, there are two types, the second is the detailed explanation: To conquer the knowable, mindfulness always acts. The knowable is the nature of the four truths, which was not conquered from the practice of aspiration onwards, and was not directly realized. As soon as the path of seeing is attained on the first ground, it is conquered and directly realized. Therefore, the mindfulness of not forgetting the true meaning, the limb of perfect enlightenment, is what always acts. For example, a precious wheel newly arrives at the enemy's battlefield before it has arrived. This discrimination destroys all characteristics of thought. This noble one's Dharma discrimination, the limb of enlightenment, destroys all characteristics of conceptualization such as self-grasping and object-grasping with the wisdom that realizes the true nature of all phenomena without error. For example, a precious elephant destroys all opponents. This diligence, without exception, enters in order to quickly realize. This noble one's diligence, the limb of perfect enlightenment, enters with joy in order to quickly realize and accomplish all qualities such as clairvoyance. For example...

---

་རྟ་མཆོག་ རིན་པོ་ཆེས་ས་ཆེན་པོ་རྒྱ་མཚོའི་མཐའ་ཀླས་པ་མྱུར་དུ་བསྐོར་བ་ལྟ་བུ་དང་། ཆོས་ཀྱི་ སྣང་བ་རྣམ་འཕེལ་བའི། །དགའ་བས་རྟག་ཏུ་རྒྱས་པར་འགྱུར། །དེ་ལྟར་ བརྩོན་འགྲུས་བརྩམས་པས་ས་དང་པོར་ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་ཀུན་ཏུ་འགྲོ་བ་རྟོགས་པའི་སྣང་བ་ རྣམ་པར་འཕེལ་བའི་དགའ་བ་ཡང་དག་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་ཡན་ལག་ནི་བྱང་ཆུབ་པའི་ལུས་སེམས་ ཟག་པ་མེད་པའི་དགའ་བས་རྟག་ཏུ་རྒྱས་ཤིང་ཚིམ་པར་འགྱུར་བ་སྟེ། དཔེར་ན་ནོར་བུ་རིན་ པོ་ཆེའི་སྣང་བའི་ཁྱད་པར་གྱིས་འཁོར་ལོས་སྒྱུར་བའི་རྒྱལ་པོ་དགའ་བར་བྱེད་པ་ལྟ་བུ་དང་། སྒྲིབ་པ་ཀུན་ལས་ཐར་བའི་ཕྱིར། །ཤིན་ཏུ་སྦྱངས་པས་བདེ་བ་ཐོབ། །ལུས་ དང་སེམས་ལས་སུ་མ་རུང་བར་བྱེད་པ་གནས་ངན་ལེན་གྱི་སྒྲིབ་པ་ཀུན་ལས་ཐར་ཞིང་བག་ ཆགས་ངན་པ་ཐམས་ཅད་བཅོམ་པའི་ཕྱིར་ཤིན་ཏུ་སྦྱངས་པ་ཡང་དག་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་ཡན་ལག་ དང་ལྡན་པས་ལུས་དང་སེམས་ལས་སུ་རུང་བ་ཟག་པ་མེད་པའི་བདེ་བ་ཐོབ་པ་ནི། དཔེར་ན་ བཙུན་མོ་རིན་པོ་ཆེ་ལ་བརྟེན་ནས་འཁོར་ལོས་སྒྱུར་བའི་རྒྱལ་པོས་དགའ་བདེ་མྱོང་བ་ལྟ་བུ་ 4-523 དང་། ཏིང་ངེ་འཛིན་ལས་བསམས་པའི་དོན། །འབྱོར་བ་ཉེ་བར་སྐྱེ་བར་ འགྱུར། །ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་ལ་སེམས་རྩེ་གཅིག་ཏུ་གནས་པའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་ཡང་དག་བྱང་ ཆུབ་ཀྱི་ཡན་ལག་ལས་གང་ཡིད་ལ་བསམ་པའི་རང་གཞན་གྱི་དོན་ཐམས་ཅད་ཇི་ལྟར་འདོད་ པ་བཞིན་དུ་འབྱོར་བ་ཉེ་བར་སྐྱེ་བར་འགྱུར་བ་ནི། དཔེར་ན་ཁྱིམ་བདག་རིན་པོ་ཆེས་རྒྱལ་པོ་ ཇི་ལྟར་བཞེད་པ་བཞིན་འབྱོར་བ་ཐམས་ཅད་སྒྲུབ་པ་ལྟ་བུ་དང་། བཏང་སྙོམས་ཀྱིས་ནི་ ཐམས་ཅད་དུ། །འདི་ནི་ཇི་ལྟར་འདོད་བཞིན་གནས། །རྗེས་ལ་ཐོབ་དང་ མི་རྟོག་པའི། །གནས་པ་མཆོག་ནི་རྟག་ཏུ་གནས། །མཐའ་གཉིས་སུ་རྣམ་ པར་མི་རྟོག་པའི་ཡེ་ཤེས་བཏང་སྙོམས་ཡང་དག་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་ཡན་ལག་གིས་ནི་དུས་དང་རྣམ་ པ་ཐམས་ཅད་དུ་འཕགས་པའི་འདི་ནི་མཉམ་བཞག་དང་རྗེས་ཐོབ་ཇི་ལྟར་འདོད་པ་བཞིན་ དུ་གནས་པར་བྱེད་དེ། དེ་ཡང་རྗེས་ལས་ཐོབ་པའི་གནས་པ་མཆོག་གིས་ནི་ལམ་གཞན་ཕྱི་ མ་མཆོག་ཏུ་གྱུར་པ་རྣམས་སྒྲུབ་ཅིང་། ལམ་གཞན་སྔ་མ་དམན་པ་རྣམས་འདོར་བར་བྱེད་ པ་དང་། མཉམ་གཞག་རྣམ་པར་མི་རྟོག་པའི་གནས་པ་མཆོག་གིས་ནི་འབད་རྩོལ་དང་བླང་ དོར་[བྱེད་{མེད་}པ་རྟག་ཏུ་གནས་པར་བྱེད་པ་ནི། དཔེར་ན་བློན་པོ་རིན་པོ་ཆེས་རྟ་དང་གླང་ པོ་ཆེ་དང་ཤིང་རྟ་དང་དཔུང་བུ་ཆུང་{སྟེ་དཔུང་}གི་ཚོགས་ཡན་ལག་བཞི་དང་བཅས་ཏེ་ནོར་ རྫས་ལ་སོགས་དབུལ་བར་བྱ་བ་རྣམས་འབུལ་ལ། ཕ་རོལ་གྱི་དམག་ལ་སོགས་པ་དོར་བར་ བྱ་བ་ནི་འདོར་ཞིང་། དཔུང་གི་ཚོགས་རྣམས་དུབ་པ་དང་གནོད་པ་མེད་པའི་གནས་སུ་སོང་ ནས་གནས་པར་བྱེད་པ་ལྟ་བུའོ། ། དོན་བསྡུ་ནི། ཡོན་ཏན་དེ་ལྟའི་སེམས་དཔའ་ནི། །འཁོར་ལོ

【現代漢語翻譯】 駿馬 猶如珍寶駿馬迅速繞遍無垠大海，佛法之光輝遍佈增長，喜悅亦恒常增盛。如是精進修習，于初地證悟法界周遍，覺受增長之喜悅，乃正等覺之支分，即菩提之身心，以無漏之喜悅恒常增盛而滿足。譬如珍寶之光輝令轉輪王喜悅。 為脫離一切障蔽，極度調柔而得安樂。身心堪能，從惡趣之障蔽中解脫，摧毀一切惡習，以具足極度調柔之正等覺支分，獲得身心堪能之無漏安樂。譬如轉輪王依仗珍寶后妃而享受喜樂。 由禪定而生起所思之義，財富亦隨之而來。心專注法界之禪定，乃正等覺之支分，由此隨心所欲，自他一切利益皆得成就，財富亦隨之而來。譬如珍寶大臣如君王所愿，成辦一切財富。 以舍而於一切時，如所愿而安住。后得與無分別，殊勝之住恒常住。以不分別二邊之智慧舍，乃正等覺之支分，由此聖者於一切時，于等持與后得皆能如所愿而安住。彼以後得之殊勝住，成辦其他殊勝之道，捨棄其他低劣之道。以無分別之等持殊勝住，恒常安住于無勤作與取捨。譬如珍寶大臣統領象馬車步四兵，進獻財物，捨棄敵軍，使軍隊安住于無疲憊與損害之處。 義之總結：如是功德之勇士，如轉輪王。

【English Translation】 The Excellent Horse Like a precious horse swiftly circling the boundless ocean, the light of Dharma increases, and joy constantly grows. Thus, through diligent practice, in the first bhumi (stage of enlightenment), one realizes the pervasiveness of the Dharmadhatu (realm of Dharma), and the joy of increasing awareness, which is a limb of perfect enlightenment, constantly grows and is satisfied by the stainless joy of the body and mind of enlightenment. It is like a precious jewel that brings joy to a Chakravartin (universal monarch). To be free from all obscurations, one obtains bliss through extreme pliancy. Making body and mind workable, being freed from all obscurations of bad states, and destroying all bad habits, one obtains the stainless bliss of making body and mind workable by possessing the limb of perfect enlightenment of extreme pliancy. It is like a Chakravartin experiencing joy and bliss by relying on a precious queen. From samadhi (meditative concentration), the meaning of what is contemplated arises, and wealth comes near. From the samadhi of focusing the mind on the Dharmadhatu, which is a limb of perfect enlightenment, all the benefits for oneself and others that one contemplates arise as desired, and wealth comes near. It is like a precious householder accomplishing all wealth as the king wishes. Through equanimity, in all times, this abides as desired. The supreme abiding of subsequent attainment and non-conceptualization is always present. With the wisdom of not discriminating between the two extremes, which is the limb of perfect enlightenment of equanimity, this noble one abides as desired in all times and in all aspects, in both meditative equipoise and subsequent attainment. Moreover, the supreme abiding of subsequent attainment accomplishes other supreme paths and abandons other inferior paths. The supreme abiding of non-conceptual meditative equipoise constantly abides without effort and acceptance or rejection. It is like a precious minister offering horses, elephants, chariots, and a small army, along with wealth and other offerings, and abandoning enemy armies, and leading the army to a place free from fatigue and harm. Summary of the meaning: Such a hero of qualities is like a Chakravartin.

---

ས་སྒྱུར་བ་ ལྟ་བུར་འཇུག །རྟག་ཏུ་རིན་ཆེན་བདུན་ལྟ་བུའི། །བྱང་ཆུབ་ཡན་ལག་ རྣམས་ཀྱིས་བསྐོར། །ཡོན་ཏན་དེ་ལྟ་བུ་དང་ལྡན་པའི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ས་དང་ 4-524 པོར་མཐོང་ལམ་ཐོབ་པ་རྣམས་ནི། འཁོར་ལོས་སྒྱུར་བའི་རྒྱལ་པོ་རིན་པོ་ཆེ་སྣ་བདུན་དང་ ལྡན་པས་གཞན་དོན་བྱེད་པ་ལྟ་བུར་འཇུག་སྟེ། དུས་རྟག་ཏུ་རིན་ཆེན་སྣ་བདུན་ལྟ་བུའི་བྱང་ ཆུབ་ཀྱི་ཡན་ལག་བདུན་པོ་རྣམས་ཀྱིས་བསྐོར་ནས་གཞན་དོན་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་མཛད་ པའི་ཕྱིར་རོ། ། (གསུམ་པ་)ཡན་ལག་དང་སྦྱར་ཏེ་བསྡུ་བ་ནི། གནས་ཀྱི་ཡན་ལག་རང་བཞིན་ ཡན་ལག་དང་། །གསུམ་པ་ངེས་པར་འབྱུང་བའི་ཡན་ལག་སྟེ། །བཞི་ པ་ཕན་ཡོན་གྱི་ནི་ཡན་ལག་ཡིན། །རྣམ་གསུམ་ཉོན་མོངས་མེད་པའི་ ཡན་ལག་གོ ། (དོན་དང་རྒྱ་དཔེ་གཉིས་ཀ་དང་མཐུན་)དྲན་པ་ནི་གནས་ཀྱི་ཡན་ལག་སྟེ། དགེ་བའི་ ཆོས་རྣམས་མ་བརྗེད་པ་ལས་ཡན་ལག་ཕྱི་མ་རྣམས་འབྱུང་བའི་ཕྱིར་རོ། །ཆོས་རྣམ་པར་ འབྱེད་པ་ནི་རང་བཞིན་གྱི་ཡན་ལག་སྟེ། བྱང་ཆུབ་དང་མཐོང་ལམ་ནི་ཤེས་རབ་དེའི་ངོ་བོ་ ཉིད་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། ། གསུམ་པ་བརྩོན་འགྲུས་ནི་ས་འོག་མ་ལས་གོང་མར་ངེས་པར་འབྱུང་བའི་ཡན་ལག་སྟེ། དེས་བགྲོད་བྱ་མཐར་ཐུག་མ་ཐོབ་ཀྱི་བར་དུ་རྒྱུན་མི་གཅོད་པའི་ཕྱིར་རོ། །བཞི་པ་དགའ་བ་ ནི་ཕན་ཡོན་གྱི་ནི་ཡན་ལག་ཡིན་ཏེ། སེམས་ཀྱི་རྒྱུད་དགའ་བདེས་ཚིམ་པར་བྱེད་པའི་ཕྱིར་རོ། ། ཤིན་ཏུ་སྦྱངས་པ་དང་ཏིང་ངེ་འཛིན་དང་བཏང་སྙོམས་རྣམ་པ་གསུམ་ནི་ཉོན་མོངས་པ་མེད་ པའི་ཡན་ལག་སྟེ། དབུས་མཐར་ཡང་། འདི་ལའང་གཞི་དང་གནས་དང་ནི། །ངོ་བོ་ཉིད་ཀྱིས་ བསྟན་པར་འདོད། །ཅེས་གསུངས་པ་ལྟར་ཤིན་ཏུ་སྦྱངས་པ་ནི་ལུས་དང་སེམས་ཀྱི་གནས་ ངན་ལེན་ཐམས་ཅད་དང་བྲལ་བས་གཞི་གང་གིས་ཀྱང་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པ་མེད་པའི་ ཡན་ལག་དང་། ཏིང་ངེ་འཛིན་ནི་བྱིང་རྒོད་དང་རྣམ་གཡེང་མཐའ་དག་དང་བྲལ་བས་གནས་ གང་ལ་བརྟེན་ནས་ཀྱང་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པ་མེད་པའི་ཡན་ལག་དང་། བཏང་སྙོམས་ 4-525 ནི་ཆགས་སྡང་གི་རྒྱུ་ཡིད་མི་བདེ་མཐའ་དག་དང་བྲལ་བས་རང་གི་ངོ་བོ་ཉིད་ཀུན་ནས་ཉོན་ མོངས་པ་གང་ཡང་མེད་པའི་ཡན་ལག་གོ ། སྒོམ་ལམ་དུ་འབྱུང་བ་ལམ་གྱི་ཡན་ལག་ནི། འཕགས་པ་རྣམས་ཉོན་མོངས་པ་སྤོང་བ་ དང་རྣམ་པར་གྲོལ་བ་མངོན་སུམ་དུ་བྱེད་པའི་ལམ་ཐམས་ཅད་ཡན་ལག་བརྒྱད་པོ་འདིས་ སྒྲུབ་པས་ན་འཕགས་པའི་ལམ་ཡན་ལག་བརྒྱད་ཅེས་བྱ་སྟེ། ཡང་དག་པའི་ལྟ་བ་དང་རྟོག་པ་ དང་ངག་དང་ལས་ཀྱི་མཐའ་དང་འཚོ་བ་དང་རྩོལ་བ་དང་དྲན་པ་དང་ཏིང་ངེ་མཛིན་ནོ། ། དང་པོ་གཉིས་ནི། དེ་ཡི་འགོ་ཏུ་ཇི་ལྟ་བར། །རྟོགས་པའི་རྗེས་སུ་འཇུག་ པ་སྐྱེ། །རྣམ་བཞག་ཇི་བཞིན་རྟོགས་པ་སྟེ། །རྣམ་པར་བཞག་ལ་འཇུག་ པ་དང་། །མཐོང་ལམ་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་ཡན་ལག་བདུན་རྫོགས

【現代漢語翻譯】 猶如轉輪聖王一般：如同擁有七寶的轉輪聖王利益他人一般，證得初地見道的菩薩也同樣利益眾生。他們恒常被七種珍寶般的菩提分所圍繞，從而圓滿地成辦利他事業。 （三）以支分結合而歸納：支分的分類包括自性支、處所支和出離支，以及利益支。還有三種無煩惱支。憶念是處所支，因為不忘失善法，才能生起後續的支分。擇法是自性支，因為菩提和見道是智慧的自性。精進是從下地向上地出離之支，因為它能使行者不間斷地趨向所證得的究竟目標。喜是利益之支，因為它能以喜樂充滿自心。輕安、禪定和舍這三種是無煩惱之支。如《中觀根本慧論》所說：『此中亦以基、處、自性而顯示。』輕安是遠離身心一切粗重之基，因此是無有任何煩惱的支分。禪定是遠離掉舉和散亂之所依，因此是無有任何煩惱的支分。舍是遠離貪嗔之因——不悅意，因此是自性上沒有任何煩惱的支分。 在修道位中產生的道支：聖者們通過這八支道來現證斷除煩惱和獲得解脫的一切道，因此稱為八正道，即正見、正思、正語、正業、正命、正精進、正念、正定。 前二者是：『如其開端，隨悟而行，如實了知安立，並趣入安立。』見道圓滿了菩提的七個支分。

【English Translation】 Like a Chakravartin (Universal Monarch): Just as a Chakravartin with the seven precious possessions benefits others, so too do Bodhisattvas who have attained the Path of Seeing on the first ground benefit beings. They are constantly surrounded by the seven limbs of enlightenment, which are like the seven precious jewels, and thus perfectly accomplish the welfare of others. (3) Summarizing by combining with the limbs: The classification of limbs includes the limb of nature, the limb of place, and the limb of departure, as well as the limb of benefit. There are also three limbs without affliction. Mindfulness is the limb of place, because not forgetting virtuous dharmas gives rise to the subsequent limbs. Discrimination of dharmas is the limb of nature, because enlightenment and the Path of Seeing are the very essence of wisdom. Diligence is the limb of departure from the lower ground to the higher, because it enables the practitioner to continuously strive towards the ultimate goal to be attained. Joy is the limb of benefit, because it fills the mind with joy and happiness. Tranquility, Samadhi (concentration), and Equanimity are the three limbs without affliction. As stated in the Madhyamakakarika: 'Here also, it is taught by way of base, place, and nature.' Tranquility is the base free from all negativity of body and mind, hence it is a limb without any affliction. Samadhi is the place free from agitation and distraction, hence it is a limb without any affliction. Equanimity is free from the cause of attachment and aversion—unpleasantness, hence it is a limb without any affliction in its very nature. The limbs of the path that arise on the Path of Meditation: The Noble Ones accomplish all paths of abandoning afflictions and realizing liberation through these eight limbs of the path, hence it is called the Eightfold Noble Path, namely: Right View, Right Thought, Right Speech, Right Action, Right Livelihood, Right Effort, Right Mindfulness, and Right Concentration. The first two are: 'As at its beginning, following realization, one arises, knowing the establishment as it is, and entering into the establishment.' The Path of Seeing perfects the seven limbs of enlightenment.

---

་པ་དེའི་འོག་ཏུ་མཉམ་གཞག་ ཆོས་ཉིད་ཡང་དག་པ་ཇི་ལྟ་བར་མངོན་སུམ་དུ་རྟོགས་པ་དེའི་རྗེས་སུ་འཇུག་པ་རྗེས་ཐོབ་ཀྱི་ ཡེ་ཤེས་སྐྱེས་ཏེ། ཤེས་རབ་དེ་ཉིད་ཀྱིས་ཆོས་ཐམས་ཅད་ཀྱི་གནས་ལུགས་ཕྱིན་ཅི་མ་ལོག་ པར་རྟོགས་པ་ནི་ཡང་དག་པའི་ལྟ་བ་དང་། རང་གིས་མཉམ་པར་བཞག་པའི་ཆོས་ཉིད་ རྟོགས་པ་དེ་ཉིད་ཀྱི་རྣམ་པར་བཞག་པ་གཞན་ལའང་སྟོན་པའི་ཚུལ་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་དུ་ཡོངས་ སུ་གཅོད་ཅིང་རྟོགས་པ་ནི་ཡང་དག་པའི་རྟོག་པ་སྟེ། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་གསུངས་པའི་ མདོ་སྡེ་ལ་སོགས་པ་གསུང་རབ་ཡན་ལག་བཅུ་གཉིས་ཀྱི་རྣམ་པར་བཞག་པ་ལ་ཚུལ་བཞིན་ དུ་འཇུག་པ་ཡང་དེ་ཉིད་ཡིན་པས། ཉོན་མོངས་པ་ཅན་གྱི་རྟོག་པ་སྤངས་པ་དེས་ཟག་མེད་ ཕུང་པོ་ལྔ་ལ་སོགས་པའི་དོན་རྟོགས་པའི་ཕྱིར་དང་། དེ་ནས་གསུམ་ཚན་གཉིས་ནི། ལས་ གསུམ་རྣམ་པར་དག་པ་དང་། །ཤེས་བྱ་དག་དང་ལམ་དང་ནི། །ཡོན་ ཏན་ཁྱད་པར་ཅན་དག་གི། སྒྲིབ་པའི་གཉེན་པོར་བསྒོམ་པའོ། །ལས་ གསུམ་རྣམ་པར་དག་པ་དང་། །ཞེས་པ་ནི་ཚིག་རྩུབ་ལ་སོགས་པ་ངག་གི་མི་དགེ་བ་མཐའ་ 4-526 དག་སྤངས་ནས་སྐལ་བ་དང་མཐུན་པར་ཆོས་སྟོན་པ་ལ་སོགས་པ་ངག་གིས་ལས་རྣམ་པར་ དག་པ་ནི་ཡང་དག་པའི་ངག་དང་། སྲོག་གཅོད་ལ་སོགས་པ་ལུས་ཀྱི་མི་དགེ་བ་མཐའ་དག་ སྤངས་ནས་ལུས་ཀྱི་ལས་རྣམ་པར་དག་པ་ནི་ཡང་དག་པའི་ལས་ཀྱི་མཐའ་དང་། ལོག་པའི་ འཚོ་བ་མཐའ་དག་སྤངས་ནས་ལུས་ངག་གཉི་གའི་ལས་རྣམ་པར་དག་པ་ནི་ཡང་དག་པའི་ འཚོ་བ་སྟེ། སྤང་བར་བྱ་བ་ལོག་འཚོ་ལྔ་ནི་རིན་ཆེན་ཕྲེང་བར། ཚུལ་འཆོས་རྙེད་དང་བཀུར་ སྟིའི་ཕྱིར། །དབང་པོ་སྡོམ་པར་བྱེད་པ་སྟེ། །ཁ་གསག་སྙེད་དང་བཀུར་སྟིའི་ཕྱིར། །ཚིག་ འཇམ་སྔོན་དུ་སྨྲ་བའོ། །གཞོགས་སློང་དེ་ནི་ཐོབ་བྱའི་ཕྱིར། །གཞན་གྱི་རྫས་ལ་བསྔགས་ བྱེད་པའོ། །ཐོབ་ཀྱིས་འཇལ་བ་སྙེད་པའི་ཕྱིར། །མངོན་སུམ་གཞན་ལ་སྨོད་བྱེད་པ། །རྙེད་ པས་རྙེད་པ་རྣམ་འདོད་པ། །སྔར་ཐོབ་པ་ལ་བསྔགས་བྱེད་པའོ། །ཞེས་གསུངས་པ་ལྟར་རོ། ། ཡང་དག་པའི་རྩོལ་བ་ནི་ཆོས་ཉིད་རྟོགས་པ་དེ་ཡུན་རིང་དུ་སྒོམ་པ་ལ་མི་སྐྱོ་ཞིང་སྤྲོ་བའི་སྒོ་ ནས་ཤེས་བྱའི་སྒྲིབ་པ་དག་གི་གཉེན་པོར་སྒོམ་པ་དང་། ཡང་དག་པའི་དྲན་པ་ནི་ཞི་གནས་ དང་ལྷག་མཐོང་དང་བཏང་སྙོམས་ཀྱི་རྒྱུ་མཚན་མ་བརྗེད་པའི་སྒོ་ནས་བྱིང་རྒོད་སྤངས་ཏེ་ཟུང་ འཇུག་གི་ལམ་མངོན་སུམ་དུ་བྱ་བའི་སྒྲིབ་པའི་གཉེན་པོར་སྒོམ་པ་དང་ནི། ཡང་དག་པའི་ ཏིང་ངེ་འཛིན་ལ་རྩེ་གཅིག་ཏུ་མཉམ་པར་འཇོག་པ་ནི་མངོན་པར་ཤེས་པ་ལ་སོགས་པའི་ཡོན་ ཏན་ཁྱད་པར་ཅན་མངོན་པར་འགྲུབ་པ་དག་གི་གེགས་སྙོམས་འཇུག་གི་སྒྲིབ་པའི་གཉེན་ པོར་སྒོམ་པའོ། །དེ་རྣམས་ཡན་ལག་ཏུ་འགྱུར་བས་དབུས་མཐའ་ལས། ཡོངས་སུ་གཅོད་དང་ གོ་བྱེད་དང་། །རྣམ་གསུམ་གཞན་ཡིད་ཆེ

【現代漢語翻譯】 在那個之後，隨之生起后得智，它是在等持（Samahita，心專注一境的狀態）之下，如實地現證法性（Dharmata，事物本來的性質）之後產生的。以那個智慧如實地證悟一切法的實相，就是正見（Samyag-drsti）。以自己所安住的法性證悟，如實地、徹底地斷除並證悟向他人宣說的方式，就是正思（Samyak-samkalpa）。世尊（Bhagavan，通常指釋迦牟尼佛）所說的經藏（Sutra，佛經）等十二部經的安立，也正是如此。由此，捨棄了煩惱的分別念，就能證悟無漏五蘊（Anasrava-skandha，沒有煩惱的五蘊）等的意義。 接下來是兩組三支道：『三業清凈，所知清凈，道與功德，殊勝之對治。』 『三業清凈』是指捨棄粗語等一切語惡業，以符合根器的方式說法等語業清凈，是為正語（Samyag-vac）。捨棄殺生等一切身惡業，身業清凈，是為正業（Samyak-karmanta）。捨棄一切邪命（Mithya-ajiva，不如法的謀生方式），身語二業清凈，是為正命（Samyag-ajiva）。應斷除的五種邪命，如《寶鬘論》所說：『為得利敬而矯飾，為得利敬而調伏根，為得利敬而諂媚語，為得利敬而先言語。為得利養而誘導，讚歎他人之財物，以所得衡量而求利，當面誹謗於他人。以利求利慾無厭，讚歎往昔之所得。』 正精進（Samyag-vyayama）是指對於證悟的法性，不厭倦地長久修習，以歡喜之心修習，作為對治所知障（Jneya-avarana，阻礙證悟一切所知事物的障礙）的對治。正念（Samyak-smrti）是指不忘失止（Samatha，使心平靜）、觀（Vipassana，如實觀察）和舍（Upeksa，不執著）的因，從而斷除掉舉（Auddhatya，心不平靜）和沉沒（Laya，心昏沉），作為現證雙運道（Yuganaddha-marga，止觀雙運之道）之障礙的對治。正定（Samyak-samadhi）是指一心專注地安住，作為成就神通（Abhijna，超自然能力）等殊勝功德之障礙，以及等至（Samapatti，禪定狀態）之障礙的對治。這些成為支分，如《中邊分別論》所說：『能斷、能解、及異三，信解。』

【English Translation】 After that, the subsequent wisdom arises, which follows the direct realization of Dharmata (the true nature of things) as it is under Samahita (the state of one-pointed concentration). With that wisdom, realizing the true nature of all phenomena without distortion is Samyag-drsti (Right View). Completely and thoroughly cutting off and realizing the way of teaching others the nature of reality that one has realized oneself is Samyak-samkalpa (Right Thought). The establishment of the Sutra (Buddhist scriptures) and other twelve divisions of scriptures spoken by the Bhagavan (the Blessed One, usually referring to Shakyamuni Buddha) is also just like that. Therefore, by abandoning the afflicted conceptual thoughts, one can realize the meaning of the Anasrava-skandha (untainted five aggregates) and so on. Next are two sets of three branches of the path: 'Purity of three actions, purity of knowable, path and merit, special antidotes.' 'Purity of three actions' means abandoning all negative verbal actions such as harsh speech, and purifying verbal actions such as teaching the Dharma in accordance with the capacity of beings, which is Samyag-vac (Right Speech). Abandoning all negative physical actions such as killing, and purifying physical actions is Samyak-karmanta (Right Action). Abandoning all Mithya-ajiva (wrong livelihood), and purifying both physical and verbal actions is Samyak-ajiva (Right Livelihood). The five wrong livelihoods to be abandoned are as stated in the Ratnavali (Precious Garland): 'For gain and honor, feigning discipline; for gain and honor, subduing the senses; for gain and honor, flattering speech; for gain and honor, speaking first. Inducing for gain, praising others' possessions; measuring by gain to seek profit; directly defaming others; desiring gain by gain without satisfaction; praising past gains.' Samyag-vyayama (Right Effort) means not being weary of meditating on the realized Dharmata for a long time, and meditating with joy as an antidote to the Jneya-avarana (obscuration of knowledge). Samyak-smrti (Right Mindfulness) means not forgetting the causes of Samatha (calm abiding), Vipassana (insight), and Upeksa (equanimity), thereby abandoning excitement and dullness, as an antidote to the obscuration of manifesting the Yuganaddha-marga (the path of union). Samyak-samadhi (Right Concentration) means single-pointedly abiding in concentration, as an obstacle to achieving special qualities such as Abhijna (supernatural powers), and as an antidote to the obscuration of Samapatti (absorption). These become limbs, as stated in the Madhyantavibhaga (Distinction Between the Middle and the Extremes): 'Cutting off, understanding, and different three, conviction.'

---

ས་པར་བྱེད། །མི་མཐུན་ཕྱོགས་ཀྱི་གཉེན་པོར་ནི། ། ལམ་གྱི་ཡན་ལག་འདི་བརྒྱད་དོ། །ཞེས་གསུངས་པ་ལྟར་ལྟ་བ་ནི་མཐོང་ལམ་དུ་ཇི་ལྟར་མྱོང་ བའི་དེ་ཁོ་ན་ཉིད་ངེས་པར་འཛིན་པས་ཡོངས་སུ་གཅོད་པའི་ཡན་ལག་དང་། རྟོགས་པ་ནི་ཇི་ ལྟར་རྟོགས་པའི་དོན་ངག་ཏུ་བརྗོད་པའི་ཀུན་སློང་ཡིན་པས་གཞན་ལ་གོ་བར་བྱེད་པའི་ཡན་ 4-527 ལག་དང་། ངག་གིས་ནི་འདྲི་བ་དང་ལུང་སྟོན་པ་དང་འབེལ་བའི་གཏམ་གྱིས་ཆོས་གཏན་ལ་ ཕབ་པ་ན་ལྟ་བ་རྣམ་པར་དག་པར་ཡིད་ཆེས་པ་དང་། ལས་ཀྱི་མཐས་ནི་{ལོངས་}སྤྱོད་ལམ་ ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་ལ་བརྟེན་ནས་ཚུལ་ཁྲིམས་རྣམ་པར་དག་པར་ཡིད་ཆེས་པ་དང་། འཚོ་ བས་ནི་ཆོས་གོས་ལ་སོགས་པ་ཇི་ལྟར་གནང་བ་སྤྱོད་ཅིང་བཀག་པ་མི་སྦྱོད་པས་འཚོ་བ་རྣམ་ པར་དག་པར་ཡིད་ཆེས་པའི་ཡན་ལག་དང་། རྩོལ་བ་དང་དྲན་པ་དང་ཏིང་ངེ་འཛིན་གསུམ་ ནི་རང་རང་གི་མི་མཐུན་ཕྱོགས་ཤེས་བྱ་དང་ལམ་དང་ཡོན་ཏན་ཁྱད་པར་ཅན་གྱི་སྒྲིབ་པའི་ གཉེན་པོའི་ཡན་ལག་གོ ། ༈ དེའི་ཡན་ལག ཡན་ལག་ལ་དྲུག་སྟེ་ཞི་གནས་ལྷག་མཐོང་། ཐབས་ལ་མཁས་པ། གཟུངས་ཀྱི་ཁྱད་པར། སྨོན་ལམ་འདེབས་ཚུལ། ཏིང་ངེ་འཛིན་གསུམ། ཆོས་ཀྱི་སྡོམ་བཞིའོ། ། ༈ ཞི་གནས་ལྷག་མཐོང་། དང་པོ་ལ་གཉིས་ལས། (དང་པོ་)མཚན་ཉིད་ཀྱི་སྒོ་ནས་མདོར་བསྟན་པ་ནི། ཡང་དག་ གནས་པ་ལ་བརྟེན་ནས། །སེམས་ལ་སེམས་ནི་འཇོག་ཕྱིར་དང་། །ཆོས་ རབ་རྣམ་པར་འབྱེད་པའི་ཕྱིར། །ཞི་གནས་དང་ནི་ལྷག་མཐོང་ཡིན། ། ཐུན་མོང་དུ་ཏིང་ངེ་འཛིན་ཁྱད་པར་ཅན་གྱི་ངང་དུ་ཡང་དག་པར་གནས་པ་ལ་བརྟེན་ནས་ ཁྱད་པར་དུ་སེམས་ལ་སེམས་ནི་འཇོག་ཕྱིར་ཞི་གནས་དང་ནི་ཆོས་རབ་རྣམ་པར་འབྱེད་པའི་ ཕྱིར་ལྷག་མཐོང་ཡིན་ཞེས་སྦྱར་ཏེ། སེམས་ཀྱི་ཆོས་ཉིད་གཟུང་འཛིན་དང་བྲལ་བ་ལ་རང་གི་ སེམས་རྩེ་གཅིག་ཏུ་འཇོག་པའི་ཕྱིར་ཞི་གནས་དང་ནི་མཉམ་པར་བཞག་པ་ལ་བརྟེན་ནས། ཡང་དག་པ་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་དུ་རབ་ཏུ་ཤེས་པ་འབྱུང་བས་ཆོས་ཀྱི་གནས་ལུགས་ཕྱིན་ཅི་མ་ ལོག་པར་རབ་ཏུ་འབྱེད་པའི་ཕྱིར་ལྷག་མཐོང་ཡིན་ཞེས་པའོ། ། (གཉིས་པ་)དབྱེ་བ་དང་བྱེད་ལས་རྒྱས་བཤད་ནི། དེ་ནི་ཀུན་འགྲོ་ཆ་གཅིག་དང་། ། ཆ་གཅིག་མ་ཡིན་རྒྱུར་འདོད་དོ། །རྟོགས་དང་ངེས་པར་འབྱུང་བ་དང་། ། 4-528 མཚན་མེད་འདུ་མི་བྱེད་པ་དང་། །ཞི་གནས་དང་ལྷག་མཐོང་སྒོམ་པ་དེ་ནི་མངོན་ པར་ཤེས་པ་ལ་སོགས་པའི་ཡོན་ཏན་གང་དང་གང་འདོད་པ་དེ་དང་དེ་སྒྲུབ་པ་ལ་ཀུན་ཏུ་ འགྲོ་བ་ཡིན་ཏེ་མདོ་ལས། དགེ་སློང་དག་ཀྱེ་མ་བདག་ཉིད་འདོད་པ་དག་གིས་དབེན་པར་ འདོད་ན་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་རྒྱས་པར་བསྟན་ནས་དགེ་སློང་དེས་ཆོས་གཉིས་པོ་འདི་ཁོ་ ན་བསྒོམ་པར་བྱའོ་ཞེས་གསུངས་པ་ལྟར་རོ། །སྒོམ་ཚུལ་གྱི་སྒོ་ནས་གཟུགས་མེད་ཀྱི་ཏིང་ངེ་ འཛིན་ཞི་གནས་ཤས་ཆེ་བ་དང་། བསམ་ག

{ "translations": [ "ས་པར་བྱེད། །མི་མཐུན་ཕྱོགས་ཀྱི་གཉེན་པོར་ནི། །ལམ་གྱི་ཡན་ལག་འདི་བརྒྱད་དོ། །ཞེས་གསུངས་པ་ལྟར་ལྟ་བ་ནི་མཐོང་ལམ་དུ་ཇི་ལྟར་མྱོང་བའི་དེ་ཁོ་ན་ཉིད་ངེས་པར་འཛིན་པས་ཡོངས་སུ་གཅོད་པའི་ཡན་ལག་དང་། རྟོགས་པ་ནི་ཇི་ལྟར་རྟོགས་པའི་དོན་ངག་ཏུ་བརྗོད་པའི་ཀུན་སློང་ཡིན་པས་གཞན་ལ་གོ་བར་བྱེད་པའི་ཡན་ལག་དང་།", "如經中所說，『摧伏諸地，對治相違品，此八支為道支。』 見(lta ba)是于見道中如何體驗之真如，以決定執持而完全斷除之支分；證悟(rtogs pa)是如何證悟之義，以言語表達之意樂，是使他者理解之支分；", "ངག་གིས་ནི་འདྲི་བ་དང་ལུང་སྟོན་པ་དང་འབེལ་བའི་གཏམ་གྱིས་ཆོས་གཏན་ལ་ ཕབ་པ་ན་ལྟ་བ་རྣམ་པར་དག་པར་ཡིད་ཆེས་པ་དང་། ལས་ཀྱི་མཐས་ནི་{ལོངས་}སྤྱོད་ལམ་ ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་ལ་བརྟེན་ནས་ཚུལ་ཁྲིམས་རྣམ་པར་དག་པར་ཡིད་ཆེས་པ་དང་། འཚོ་ བས་ནི་ཆོས་གོས་ལ་སོགས་པ་ཇི་ལྟར་གནང་བ་སྤྱོད་ཅིང་བཀག་པ་མི་སྦྱོད་པས་འཚོ་བ་རྣམ་ པར་དག་པར་ཡིད་ཆེས་པའི་ཡན་ལག་དང་། རྩོལ་བ་དང་དྲན་པ་དང་ཏིང་ངེ་འཛིན་གསུམ་ ནི་རང་རང་གི་མི་མཐུན་ཕྱོགས་ཤེས་བྱ་དང་ལམ་དང་ཡོན་ཏན་ཁྱད་པར་ཅན་གྱི་སྒྲིབ་པའི་ གཉེན་པོའི་ཡན་ལག་གོ །", "語(ngag)是以提問、預言和相關之語，于教法決定之時，則信解見地完全清凈；業邊(las kyi mtha')是依于圓滿受用道，則信解戒律完全清凈；活命(tsho ba)是如何行持衣等所允許之物，不行持所遮止之物，則信解活命完全清凈之支分；精進(rtsol ba)、正念(dran pa)和三摩地(ting nge 'dzin)三者，是各自不相順品，為所知、道和功德殊勝之障礙之對治支分。", "༈ དེའི་ཡན་ལག ཡན་ལག་ལ་དྲུག་སྟེ་ཞི་གནས་ལྷག་མཐོང་། ཐབས་ལ་མཁས་པ། གཟུངས་ཀྱི་ཁྱད་པར། སྨོན་ལམ་འདེབས་ཚུལ། ཏིང་ངེ་འཛིན་གསུམ། ཆོས་ཀྱི་སྡོམ་བཞིའོ། །", "其次，彼之支分有六：止(zhi gnas)和觀(lhag mthong)，善巧方便(thabs la mkhas pa)，總持(gzungs)之差別，發願(smon lam)之方式，三摩地(ting nge 'dzin)三者，四法印(chos kyi sdom bzhi)是也。", "༈ ཞི་གནས་ལྷག་མཐོང་། དང་པོ་ལ་གཉིས་ལས། (དང་པོ་)མཚན་ཉིད་ཀྱི་སྒོ་ནས་མདོར་བསྟན་པ་ནི། ཡང་དག་ གནས་པ་ལ་བརྟེན་ནས། །སེམས་ལ་སེམས་ནི་འཇོག་ཕྱིར་དང་། །ཆོས་ རབ་རྣམ་པར་འབྱེད་པའི་ཕྱིར། །ཞི་གནས་དང་ནི་ལྷག་མཐོང་ཡིན། །", "止(zhi gnas)和觀(lhag mthong)。首先分二，（第一）從體性之門略示：『依于如實住，為心住於心，為能善分別，是止與勝觀。』", "ཐུན་མོང་དུ་ཏིང་ངེ་འཛིན་ཁྱད་པར་ཅན་གྱི་ངང་དུ་ཡང་དག་པར་གནས་པ་ལ་བརྟེན་ནས་ ཁྱད་པར་དུ་སེམས་ལ་སེམས་ནི་འཇོག་ཕྱིར་ཞི་གནས་དང་ནི་ཆོས་རབ་རྣམ་པར་འབྱེད་པའི་ ཕྱིར་ལྷག་མཐོང་ཡིན་ཞེས་སྦྱར་ཏེ། སེམས་ཀྱི་ཆོས་ཉིད་གཟུང་འཛིན་དང་བྲལ་བ་ལ་རང་གི་ སེམས་རྩེ་གཅིག་ཏུ་འཇོག་པའི་ཕྱིར་ཞི་གནས་དང་ནི་མཉམ་པར་བཞག་པ་ལ་བརྟེན་ནས། ཡང་དག་པ་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་དུ་རབ་ཏུ་ཤེས་པ་འབྱུང་བས་ཆོས་ཀྱི་གནས་ལུགས་ཕྱིན་ཅི་མ་ ལོག་པར་རབ་ཏུ་འབྱེད་པའི་ཕྱིར་ལྷག་མཐོང་ཡིན་ཞེས་པའོ། །", "共同的是，依于殊勝三摩地(ting nge 'dzin)之狀態中如實安住，特別是，為心住於心，是止(zhi gnas)，為能善分別法，是觀(lhag mthong)。心之自性離於能取所取，為使自心專注一境，是止(zhi gnas)，依于等持，如實了知，由此不顛倒地善分別法之實相，是觀(lhag mthong)。", "(གཉིས་པ་)དབྱེ་བ་དང་བྱེད་ལས་རྒྱས་བཤད་ནི། དེ་ནི་ཀུན་འགྲོ་ཆ་གཅིག་དང་། ། ཆ་གཅིག་མ་ཡིན་རྒྱུར་འདོད་དོ། །རྟོགས་དང་ངེས་པར་འབྱུང་བ་དང་། །", "（第二）詳細解釋分類和作用：『彼是周遍一分，一分非因想，證悟及出離。』", "མཚན་མེད་འདུ་མི་བྱེད་པ་དང་། །ཞི་གནས་དང་ལྷག་མཐོང་སྒོམ་པ་དེ་ནི་མངོན་ པར་ཤེས་པ་ལ་སོགས་པའི་ཡོན་ཏན་གང་དང་གང་འདོད་པ་དེ་དང་དེ་སྒྲུབ་པ་ལ་ཀུན་ཏུ་ འགྲོ་བ་ཡིན་ཏེ་མདོ་ལས། དགེ་སློང་དག་ཀྱེ་མ་བདག་ཉིད་འདོད་པ་དག་གིས་དབེན་པར་ འདོད་ན་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་རྒྱས་པར་བསྟན་ནས་དགེ་སློང་དེས་ཆོས་གཉིས་པོ་འདི་ཁོ་ ན་བསྒོམ་པར་བྱའོ་ཞེས་གསུངས་པ་ལྟར་རོ། །སྒོམ་ཚུལ་གྱི་སྒོ་ནས་གཟུགས་མེད་ཀྱི་ཏིང་ངེ་ འཛིན་ཞི་གནས་ཤས་ཆེ་བ་དང་། བསམ་ག

---

ཏན་དང་པོ་གསུམ་ལྷག་མཐོང་ཤས་ཆེ་བ་ལྟ་བུ་ ནི་ཆ་གཅིག་པ་དང་། ཆ་གཅིག་པ་མ་ཡིན་པ་གཉི་ག་ཟུང་དུ་འབྲེལ་བར་སྒོམ་པ་ནི་བསམ་ གཏན་བཞི་པ་ལྟ་བུ་དང་། ས་མཚམས་ཀྱི་སྒོ་ནས་རྒྱུར་འདོད་དོ་ཞེས་པ་ལ་སོགས་པ་སྟེ་མོས་ སྤྱོད་ཀྱི་སའི་ཞི་གནས་ལྷག་མཐོང་ནི། ས་དང་པོ་ལ་སོགས་པ་འགྲུབ་པའི་རྒྱུ་ཡིན་པ་དང་། ས་དང་པོའི་ཞི་གནས་ལྷག་མཐོང་ནི་ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་ཀུན་ཏུ་འགྲོ་བར་མངོན་སུམ་དུ་རྟོགས་ པ་དང་། ས་གཉིས་པ་ནས་དྲུག་པའི་བར་གྱི་ནི་མཚན་མ་དང་བཅས་པའི་སྦྱོར་བ་ལས་ངེས་ པར་འབྱུང་བ་དང་། ས་བདུན་པའི་ནི་ཆོས་སྣ་ཚོགས་ལ་མཚན་མ་ཐ་དད་པར་མི་འཛིན་པས་ མཚན་མ་མེད་པ་དང་། དག་པ་ས་གསུམ་གྱི་ནི་འབད་རྩོལ་མེད་ཅིང་ལྷུན་གྱིས་གྲུབ་པས་ མངོན་པར་འདུ་མི་བྱེད་པ་དང་། ཡོངས་དག་རྣམ་པར་དག་པ་ལ། །བརྟན་པའི་ ཞི་གནས་ལྷག་མཐོང་གི། རྣལ་འབྱོར་དེ་ས་ཀུན་འགྲོ་སྟེ། །ཐམས་ཅད་ སྒྲུབ་པར་བྱེད་པ་ཡིན། །ཡང་ས་གསུམ་པོ་དེ་རྣམས་སུ་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཞིང་ཡོངས་སུ་ དག་པར་བྱ་བ་དང་། སྒྲིབ་པ་གཉིས་ཀྱིས་རྣམ་པར་དག་པའི་སངས་རྒྱས་ཉིད་ཐོབ་པར་བྱ་ བ་ལ་ཡང་ཞི་གནས་ལྷག་མཐོང་སྒོམ་པའོ། །དེ་ལྟར་ན་བརྟན་པ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་ཞི་ གནས་དང་ལྷག་མཐོང་གི་རྣལ་འབྱོར་དེ་ནི་མོས་སྤྱོད་ཀྱི་ས་ནས་ས་བཅུ་པའི་བར་ལ་ཀུན་ཏུ་ འགྲོ་བ་ནི། རང་དང་གཞན་གྱི་གནས་སྐབས་དང་མཐར་ཐུག་གི་དོན་ཐམས་ཅད་སྒྲུབ་པར་ 4-529 བྱེད་པ་ཡིན་ཞེས་པ་ནི་བྱེད་ལས་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པའོ། ། ༈ ཐབས་ལ་མཁས་པ། ཐབས་ལ་མཁས་པ་ལ་གཉིས་ཀྱི། (དང་པོ་)རྣམ་པའི་དབྱེ་བ་ནི། སངས་རྒྱས་ཆོས་ རྣམས་རྫོགས་བྱ་དང་། །སེམས་ཅན་རྣམས་ཡོངས་སྨིན་བྱ་�