dolpopa0909_楚布智慧獅子問答
篤補巴·喜饒堅贊大師全集JDol214སློབ་དཔོན་མཚུར་བུ་བློ་གྲོས་སེང་གེའི་དྲིས་ལན་བཞུགས། 9-303 ༄༅། །སློབ་དཔོན་མཚུར་བུ་བློ་གྲོས་སེང་གེའི་དྲིས་ལན་བཞུགས། ༄༅། །སློབ་དཔོན་མཚུར་བུ་བློ་གྲོས་སེང་གེའི་ དྲིས་ལན་བཞུགས། ༄༅། །ཨོཾ་བདེ་ལེགས་སུ་གྱུར་ཅིག །ཡོད་པ་ལ་སྐུར་བ་མི་འདེབས་ཤིང་། མེད་པ་ལ་སྒྲོ་མི་ འདོགས་པར་ཇི་ལྟར་གནས་པ་བཞིན་དུ་སྟོན་པར་མཛད་པ་གང་ཡིན་ཐམས་ཅད་ལ་ ཕྱག་འཚལ་ཞིང་སྐྱབས་སུ་སོང་ནས། ཡང་དག་པ་ཡོངས་ཀྱི་དགེ་བའི་བཤེས་གཉེན་ མཁས་པ་ཆེན་པོ་སློབ་དཔོན་བློ་གྲོས་སེང་གེའི་སྙན་དུ་ཞུ་བ། སངས་རྒྱས་ཀྱི་བསྟན་པ་ དང་སེམས་ཅན་མང་པོའི་དོན་ལ་དགོངས་ནས་དམ་པའི་ཆོས་ཀྱི་དྲི་བ་མང་དུ་བསྐུར་ གདའ་བ་འདི་རྣམས་ལས། རེ་ཞིག་བཀའ་འཁོར་ལོ་བར་པ་ངེས་དོན་དང་ཐ་མ་དྲང་དོན་དུ་གཞན་དག་འདོད་པ་ ལ། ཁྱེད་ཀྱིས་དེ་གཉི་ག་ངེས་དོན་ཡིན་བྱས་པ་འདི་གང་ལགས་ཞེས་གསུང་བ་འདི་ལ། ཆོས་ཀྱི་དཔང་པོ་མཐར་ཐུག་པ་ནི་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ ཡིན་པས། དགོངས་པ་ངེས་པར་འགྲེལ་པའི་མདོར། འཁོར་ལོ་གསུམ་ལ་བླ་ན་ཡོད་མེད། སྐབས་ཡོད་མེད། དྲང་དོན་ཡིན་མིན། རྩོད་པའི་ཚིག་གི་གནས་སུ་གྱུར་མ་གྱུར་ལེགས་ པར་ཕྱེ་སྟེ་བཀའ་སྩལ་པ་དེ་ཉིད་ས་སྡེའི་རྣམ་པར་གཏན་ལ་དབབ་པ་བསྡུ་བར་ འཕགས་པ་ཐོགས་མེད་ཀྱིས་འཕྲོས་དང་བཅས་པ་རྒྱས་པར་བཀོད་ལ། བདག་གིས་ཀྱང་ངེས་དོན་རྒྱ་མཚོར་དྲངས་ནས་དགོངས་པ་ཟབ་མོ་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་དུ་ རྣམ་པར་ཕྱེ་སྟེ་གསལ་བར་བསྟན་ཅིང་། པཎྜི་ཏ་ཆོས་ཀྱི་བཤེས་གཉེན་ལ་སོགས་པ་ གསུམ་ལྡན་མར་བཅད་ཀྱི་མཁས་པ་རྣམས་ཀྱིས་ཕྱིན་ཅི་ལོག་ཏུ་བཤད་ཅིང་བཀྲལ་བ་ རྣམས་སུན་དབྱུང་བ་དང་བཅས་པ་རྒྱས་པར་བསྟན་ལ། བར་པ་དྲང་དོན་དུ་གསུངས་ པའི་དགོངས་པ་ཡང་ལེགས་པར་གཏན་ལ་ཕབ་པས་དེར་ཞིབ་ཏུ་གཟིགས་འཚལ། འཁོར་ལོ་གསུམ་པ་སེམས་ཙམ་ཡིན་པས་དྲང་དོན་ཡིན་ཞེས་འདོད་པ་རྣམས་ནི་འཁྲུལ་ 9-304 བ་ལས་ཀྱང་ཆེས་འཁྲུལ་བ་ཡིན་ཏེ། དེ་ནི་དབུ་མ་ཆེན་པོ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་དང་། སེམས་ ཙམ་ཡིན་པར་གསུངས་པ་མེད་པའི་ཕྱིར་དང་། ངེས་དོན་ཡིན་པར་གསུངས་པའི་ཕྱིར་ རོ། །བར་པ་ལ་དྲང་དོན་དུ་གསུངས་པ་ཡོད་ཀྱང་། དེ་བཞིན་ཉིད་ནི་དེ་བཞིན་ཉིད་ཀྱིས་ སྟོང་ཞེས་པ་ལ་སོགས་པ་རང་སྟོང་མ་ཡིན་པ་རང་སྟོང་དུ་སྟོན་པ་རྣམས་དྲང་དོན་ དགོངས་པ་ཅན་ཡིན་པ་ལ་དགོངས་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེས་ན་འཁོར་ལོ་ཕྱི་མ་གཉིས་དབུ་ མ་ཡིན་པར་མཐར་ཐུག་འདྲ་ཡང་སྟོན་ཚུལ་གྱི་ཁྱད་པར་གྱིས་དྲང་དོན་དང་ངེས་དོན་ དུ་གསུངས་པའི་དགོངས་པ་ལ་མཁས་པར་བྱ་དགོས་སོ། ། ཡང་། ཁྱེད་ཀྱིས་ཡོངས་གྲུབ་ཀྱི་ཤེར་ཕྱིན་ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་རང་གིས་སྟོང་པ་མ་ཡིན་ཞེས་ བྱས་པ་ལ། གཞན་དག་རྩོད་པ་རྣམས་ཀྱང་སྟོང་ཉིད་གསུངས་པ
【現代漢語翻譯】 篤補巴·喜饒堅贊大師全集JDol214中，《尊師慈布·洛哲僧格的答覆》 尊師慈布·洛哲僧格的答覆 尊師慈布·洛哲僧格的答覆 嗡，愿吉祥！對於存在的事物不妄加誹謗，對於不存在的事物不隨意捏造，而是如實地揭示事物本來的面目，對於所有這樣做的人，我頂禮膜拜並皈依。現在，向圓滿具德的善知識，偉大的學者尊師洛哲僧格稟告：考慮到佛陀的教法和眾多有情眾生的利益，您提出了許多關於神聖佛法的疑問。 首先，關於其他人認為第二法輪是了義，第三法輪是不了義的觀點，而您卻認為兩者都是了義，您想知道這是為什麼。對此，佛法的最終權威是遍知者，即世尊佛陀。在明確解釋意圖的經文中，佛陀對三個法輪的有無優劣、是否權宜、是否不了義、是否成為爭論焦點等問題，都進行了清晰的辨析和闡述。聖者無著在《攝大乘論》中，對這些問題進行了詳細的闡述和總結。 我也深入了義的海洋，如實地闡明了佛陀的深奧意圖，並詳細地揭示了那些以班智達法友等三學兼備的智者，如何以顛倒的方式解釋和闡述佛法，並駁斥了他們的觀點。同時，我也很好地確立了第二法輪是不了義的觀點，請您詳細查閱。 那些認為第三法輪是唯識，因此是不了義的觀點，是極其錯誤的。因為第三法輪是大中觀，而且經文中並沒有說它是唯識，而是說它是了義。雖然第二法輪中也有不了義的說法，但這只是爲了說明，如『自性本空』等，將非自性本空的事物說成是自性本空，這是一種不了義的說法。因此，雖然最後兩個法輪最終都屬於中觀，但在闡述方式上有所不同，因此才有了了義和不了義的說法，對此需要精通。 還有，您說圓成實的般若波羅蜜多（含義：智慧到彼岸）並非自性本空，而其他人卻在爭論空性。
【English Translation】 Collected Works of Dokhampa Sherab Gyaltsen JDol214, 'Answers of Master Tsurpu Lodrö Sengé' Answers of Master Tsurpu Lodrö Sengé Answers of Master Tsurpu Lodrö Sengé Om, may there be auspiciousness! I prostrate and take refuge in all those who do not falsely accuse existence, nor arbitrarily fabricate non-existence, but reveal things as they are. Now, I report to the venerable and virtuous spiritual friend, the great scholar Master Lodrö Sengé: Considering the doctrine of the Buddha and the benefit of many sentient beings, you have sent many questions about the sacred Dharma. First, regarding the view that others consider the intermediate turning of the wheel of Dharma to be definitive and the final turning to be provisional, while you consider both to be definitive, you ask what the reason for this is. The ultimate authority on the Dharma is the omniscient Buddha, the Bhagavan. In the sutras that definitively explain the intention, the Buddha clearly distinguished and taught the presence or absence of superiority, the presence or absence of expediency, whether it is provisional or not, and whether it has become a point of contention for the three turnings of the wheel of Dharma. The noble Asanga, in the Compendium of Determinations, extensively arranged the summary of the establishment of these aspects, including the additions. I have also drawn from the ocean of definitive meaning, clearly explaining the profound intention as it is, and extensively showing how the scholars who possess the three qualities, such as the Pandit Dharma Friend, have explained and interpreted it in a perverse way, and refuting their views. At the same time, I have also well established the intention that the intermediate turning is provisional, so please examine it in detail there. Those who think that the third turning of the wheel of Dharma is Mind-Only and therefore provisional are even more mistaken, because it is the Great Madhyamaka, and because it is not said to be Mind-Only, and because it is said to be definitive. Although there are provisional statements in the intermediate turning, this is because they are referring to those who show emptiness of self, such as 'Suchness is empty of Suchness,' which are not empty of self but are shown to be empty of self. Therefore, although the last two turnings of the wheel of Dharma are ultimately similar in being Madhyamaka, one must be skilled in the intention of the provisional and definitive teachings due to the difference in the way they are taught. Also, you have said that the Perfection of Wisdom (Sherab Phyin, meaning: wisdom gone beyond) of the fully accomplished (Yongdrub) is not empty of its own nature, while others are arguing about emptiness.
་རྣམས་ལ། རང་སྟོང་ གཞན་སྟོང་དུ་འབྱེད་མ་ཤེས་པར་ཐམས་ཅད་རང་སྟོང་ཁོ་ནར་བྱས་པའི་དུག་གིས་ མྱོས་པའི་རླབ་བཅོལ་ཡིན་ཏེ། དེའི་རྒྱུ་མཚན། ཆོས་དང་ཆོས་ཉིད་ལས། ཆོས་ཐམས་ཅད་ རང་སྟོང་དང་། ཆོས་ཉིད་ཐམས་ཅད་གཞན་སྟོང་དུ་གནས་པའི་ཕྱིར་དང་། བདེན་པ་ གཉིས་ལས། ཀུན་རྫོབ་ཐམས་ཅད་རང་སྟོང་དང་། དོན་དམ་གང་ཡིན་ཐམས་ཅད་ གཞན་སྟོང་དུ་གནས་པའི་ཕྱིར་དང་། ཀུན་བཏགས་ཡོངས་གྲུབ་གཉིས་ལས། ཀུན་ བཏགས་ཐམས་ཅད་རང་སྟོང་དང་། ཡོངས་གྲུབ་ཐམས་ཅད་གཞན་སྟོང་དུ་གནས་པའི་ ཕྱིར་དང་། རང་བཞིན་གསུམ་ལས་ཀུན་བཏགས་གཞན་དབང་ཐམས་ཅད་རང་སྟོང་ དང་། ཆོས་ཉིད་ཡོངས་གྲུབ་ཐམས་ཅད་གཞན་སྟོང་དུ་གནས་པའི་ཕྱིར་དང་། བདེན་པ་ བཞི་ལས། འགོག་བདེན་ཟབ་མོ་གཞན་སྟོང་དང་། བདེན་པ་གཞན་གསུམ་རང་སྟོང་དུ་ གནས་པའི་ཕྱིར་དང་། ཆོས་ལྔ་ལས། དེ་བཞིན་ཉིད་གཞན་སྟོང་དང་། ཆོས་གཞན་བཞི་ པོ་རང་སྟོང་དུ་གནས་པའི་ཕྱིར་དང་། ཕྱི་ནང་གཞན་གསུམ་ལས། ཕྱི་ནང་སྣོད་བཅུད་ རང་སྟོང་དང་། གཞན་མཆོག་ཕ་རོལ་དམ་པ་དང་པོའི་སངས་རྒྱས་བདེ་གཤེགས་སྙིང་ པོ་གཞན་སྟོང་ཟབ་མོར་གནས་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེས་ན་སྟོང་པར་གསུངས་པས་རང་སྟོང་ ཁོ་ནར་འགྱུར་བ་མ་ཡིན་ཏེ། སྟོང་ཉིད་ལ་ཕྱེ་ན་རང་སྟོང་ཟབ་མིན་དང་། གཞན་སྟོང་ 9-305 ཟབ་མོ་གཉིས་སུ་གནས་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ཡང་གང་གི་སྟོང་པ་དང་། སྟོང་པའི་གཞི་གང་ ཡིན་པ་སྟེ། མེད་ཙམ་དང་མེད་པའི་གཞི་གང་ཡིན་པའོ། །དེ་གཉིས་ནི་བུམ་པ་མེད་ཙམ་ དང་བུམ་པ་དག་པའི་ས་ཕྱོགས་ལྟར་མེད་དགག་དང་མ་ཡིན་དགག་གོ །དེ་དག་གི་ ཁྱད་པར་མ་ཕྱེད་པ་རྣམས་ཀྱིས་ཐམས་ཅད་རང་སྟོང་དུ་བྱས་པ་ལ་བརྟེན་ནས། དོན་ དམ་ཡང་རང་སྟོང་དང་དོན་དམ་ཆོས་སྐུ་དང་ངོ་བོ་ཉིད་སྐུ་ཡང་རང་སྟོང་དུ་འདོད་ པ་ལ་སོགས་པ་ལྟ་ངན་མང་པོ་དར་ཞིང་རྒྱས་པ་འདི་བྱུང་བ་ཡིན་པར་གདའ། ཡང་། མཚན་ཉིད་གསུམ་དང་ཚོགས་བརྒྱད་གཏན་ལ་ཕབ་པས་སེམས་ཙམ་པར་འགྱུར་ ན། སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱང་སེམས་ཙམ་པ་ཡིན་པར་འགྱུར་ལ། མཁས་པ་ ཆེན་པོ་དབུ་མ་པ་སློབ་དཔོན་དབྱིག་གཉེན་གྱིས་ཡུམ་རྒྱས་འབྲིང་བསྡུས་གསུམ་སེམས་ ཙམ་དུ་བཀྲལ་བ་གཅིག་ཀྱང་མེད་ཀྱི། དབུ་མ་ཆེན་པོར་བཀྲལ་བ་ཡིན་པར་ཡུམ་གསུམ་ གྱི་གཞུང་འགྲེལ་ཆེན་པོ་གནོད་འཇོམས་ན་རབ་ཏུ་གསལ་བར་བཞུགས་ཀྱང་། མ་ རྟོགས་པ་རྣམས་ཀྱིས་སློབ་དཔོན་དབྱིག་གཉེན་སེམས་ཙམ་པ་དང་། དེས་ཡུམ་སེམས་ ཙམ་དུ་བཀྲལ་བར་བསྒྲགས་པའི་རྗེས་སུ་མི་མཁས་མཁས་རློམ་གཞན་དག་ཀྱང་ཞུགས་ ནས། ཕྱོགས་གཅིག་ཏུ་སྨྲ་བ་རྣམས་ཀྱིས་ནི། རྫོགས་ལྡན་གྱི་ཆོས་སྐྱོན་མེད་དང་། གསུམ་ ལྡན་མར་བཅད་ཀྱི་ཆོས་སྐྱོན་ཅན་གྱི་ཁྱད་པར་མ་ཕྱེད་པ་ཉིད་དུ་ཟད་དོ། །རང་བཞིན་ གསུམ་བསྟན་པ་སེམས་ཙམ་པར་འགྱུར་ན། ཤེར
【現代漢語翻譯】 對於那些不理解自空（rangtong）和他空（zhantong）區別的人來說，他們將一切都視為自空，這就像被毒藥麻醉一樣。原因是，在法（chos）和法性（chosnyi）中，一切法皆是自空，一切法性皆是他空；在二諦（denpa nyi）中，一切世俗諦（kunzop）皆是自空，一切勝義諦（dondam）皆是他空；在遍計所執（kun tak）和圓成實性（yongdrup）中，一切遍計所執皆是自空，一切圓成實性皆是他空；在三自性（rangzhin sum）中，一切遍計所執和依他起性（zhendwang）皆是自空，一切法性和圓成實性皆是他空；在四聖諦（denpa zhi）中，深奧的滅諦（gokden）是他空，其他三諦皆是自空；在五法（chos nga）中，真如（dezhinnyi）是他空，其他四法皆是自空；在外內他三者中，外內器情（chinang nochu）是自空，殊勝的他者，即彼岸（parol）的聖者，最初的佛陀，如來藏（de shek nyingpo）安住于甚深的他空中。因此，佛陀宣說空性，並非僅僅指自空，空性可分為不甚深的自空和甚深的他空兩種。那麼，什麼是空，什麼是空的所依處呢？也就是，什麼是僅僅的『無』，什麼是『無』的所依處呢？這兩者就像僅僅是『無瓶』和瓶子消失後的空地一樣，是無遮（meddak）和非遮（mayindak）。那些不理解這些區別的人，將一切都視為自空，因此，他們認為勝義諦也是自空，勝義法身（chosku）和自性身（ngowo nyiku）也是自空，導致了許多邪見的興起和蔓延。 還有，如果確定了三相（tsennyi sum）和八識（tsok gyed），就變成了唯識宗（semtsampa）嗎？如果是這樣，那麼佛陀世尊（sangye chomdende）也成了唯識宗了。偉大的中觀論師（uma pa）世親（yigne，梵文：Vasubandhu）論師，並沒有將《廣大般若經》（yum gye），《中品般若經》（yum dring），《略品般若經》（yum du）這三部般若經解釋為唯識，而是解釋為偉大的中觀。這在三部般若經的偉大註釋《損惱消滅》（nodjom）中非常清楚地記載著。然而，那些不理解的人卻宣稱世親論師是唯識宗，並說他將般若經解釋為唯識。其他一些不學無術卻自詡為智者的人也隨聲附和。那些持偏見的人，根本沒有區分圓滿具足的法（dzokden gyi cho）和有缺陷的『三合一』法（sumden marche kyi cho）。如果宣講三自性就變成了唯識宗，那麼《般若經》（sher）
【English Translation】 For those who do not understand the distinction between Rangtong (self-emptiness) and Zhentong (other-emptiness), they consider everything as Rangtong, which is like being intoxicated by poison. The reason is that in Dharma (chos) and Dharmata (chosnyi), all Dharmas are self-empty, and all Dharmatas are other-empty; in the Two Truths (denpa nyi), all conventional truths (kunzop) are self-empty, and all ultimate truths (dondam) are other-empty; in Parikalpita (kun tak) and Parinispanna (yongdrup), all Parikalpita are self-empty, and all Parinispanna are other-empty; in the Three Natures (rangzhin sum), all Parikalpita and Paratantra (zhendwang) are self-empty, and all Dharmata and Parinispanna are other-empty; in the Four Noble Truths (denpa zhi), the profound Cessation (gokden) is other-empty, and the other three truths are self-empty; in the Five Dharmas (chos nga), Suchness (dezhinnyi) is other-empty, and the other four Dharmas are self-empty; in the Outer, Inner, and Other three, the outer and inner realms (chinang nochu) are self-empty, and the supreme Other, the noble one of the other shore (parol), the primordial Buddha, the Tathagatagarbha (de shek nyingpo) abides in profound other-emptiness. Therefore, when the Buddha speaks of emptiness, it does not only refer to self-emptiness; emptiness can be divided into two types: not very profound self-emptiness and very profound other-emptiness. So, what is empty, and what is the basis of emptiness? That is, what is merely 'non-existence,' and what is the basis of 'non-existence'? These two are like merely 'no pot' and the empty space after the pot is gone, which are non-affirming negation (meddak) and affirming negation (mayindak). Those who do not understand these distinctions, relying on considering everything as self-empty, therefore, they think that the ultimate truth is also self-empty, and the ultimate Dharmakaya (chosku) and Svabhavikakaya (ngowo nyiku) are also self-empty, leading to the rise and spread of many wrong views. Furthermore, if establishing the Three Characteristics (tsennyi sum) and the Eight Consciousnesses (tsok gyed) makes one a Mind-Only practitioner (semtsampa), then the Buddha, the Bhagavan (sangye chomdende), would also become a Mind-Only practitioner. The great Madhyamaka (uma pa) scholar, Master Vasubandhu (yigne, Sanskrit: Vasubandhu), did not explain the Large Sutra (yum gye), the Medium Sutra (yum dring), and the Short Sutra (yum du) of the Prajnaparamita as Mind-Only, but explained them as the great Madhyamaka. This is very clearly recorded in the great commentary 'Destroying Harm' (nodjom) on the three Prajnaparamita Sutras. However, those who do not understand claim that Master Vasubandhu is a Mind-Only practitioner and that he explained the Prajnaparamita as Mind-Only. Other ignorant people who boast of being wise also follow suit. Those who speak one-sidedly do not distinguish between the flawless Dharma of the perfect era (dzokden gyi cho) and the flawed 'three-in-one' Dharma (sumden marche kyi cho). If teaching the Three Natures makes one a Mind-Only practitioner, then the Prajnaparamita (sher)
་ཕྱིན་ལྔ་བརྒྱ་པ་དང་། ཁྲི་བརྒྱད་སྟོང་ པའི་ལེའུ་བརྒྱད་ཅུ་རྩ་གསུམ་པ་དང་། ཉི་ཁྲི་ལྔ་སྟོང་པའི་ལེའུ་བདུན་ཅུ་རྩ་གཉིས་པར་ ཡང་རང་བཞིན་གསུམ་ཞིབ་ལ་རྒྱས་པར་བསྟན་པའི་ཕྱིར། དེ་རྣམས་སེམས་ཙམ་གྱི་ གཞུང་ཡིན་པར་ཧ་ཅང་ཐལ་བར་འགྱུར་བ་ལས་དེ་ལྟ་མ་ཡིན་ཏེ། ཤེར་ཕྱིན་དབུ་མའི་ རང་འགྲེལ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེས་ན་ཁྱེད་ཀྱི་ཐལ་འགྱུར་དེ་དོན་ལ་གནས་ཤིང་། སྔགས་བླ་མེད་རྣམས་ལ་ཡང་དེ་བཞིན་ནོ། ། ཡང་། སེམས་ཙམ་གྱི་ཡང་བདེན་གཉིས་རྣམ་དབྱེ་ཤེས་དགོས་ཏེ། བདེན་གཉིས་རྣམ་ དབྱེ་ཤེས་པ་དག །ཐུབ་པའི་བཀའ་ལས་མི་རྨོངས་ཏེ། །ཞེས་སོགས་གསུངས་པ་ལྟར་ 9-306 རོ། །དེས་ཀུན་རྫོབ་ཀྱི་སེམས་ཙམ་ནི་འདུས་བྱས་ཀྱི་སེམས་ཙམ་སྟེ། ཡོངས་སུ་གྲགས་པ་ འདི་དང་མཐུན་ནོ། །དོན་དམ་གྱི་སེམས་ཙམ་ནི་ཆོས་ཉིད་འདུས་མ་བྱས་ཀྱི་སེམས་ཙམ་ སྟེ་ལང་ཀར་གཤེགས་པ་ལ་སོགས་པ་དང་། དཔལ་དུས་ཀྱི་འཁོར་ལོ་ལ་སོགས་པ་མདོ་ རྒྱུད་ཟབ་མོ་རྣམས་སུ་ལེགས་པར་བཀའ་སྩལ་པའོ། །དེ་དག་ལས་འགའ་ཞིག་ནི་ངེས་ དོན་རྒྱ་མཚོར་ཡང་བཀོད་དོ། ། ཡང་། མི་མཁས་པ་དག་སྟོང་ཉིད་ཉི་ཤུ་པོ་ཐམས་ཅད་རང་སྟོང་ཁོ་ན་ཡིན་ཞེས་འདོད་ པ་ནི་འཁྲུལ་བ་ལས་ཀྱང་ཆེས་འཁྲུལ་བ་སྟེ། སྟོང་ཉིད་གསུངས་པ་ཐམས་ཅད་ལ་གང་ གིས་སྟོང་པ་དང་། སྟོང་པའི་གཞི་གང་ཡིན་ལེགས་པར་རྟོགས་དགོས་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ ཡང་རྒྱལ་བ་བྱམས་པའི་ཞལ་སྔ་ནས། གཉིས་དངོས་མེད་དང་དངོས་མེད་པའི། །དངོས་ པོ་སྟོང་པའི་མཚན་ཉིད་དོ། །ཞེས་དང་། གང་ཟག་དང་ནི་ཆོས་རྣམས་ཀྱི། །དངོས་པོ་ མེད་འདིར་སྟོང་པ་ཉིད། །དེ་དངོས་མེད་པའི་དངོས་ཡོད་པ། །དེ་ནི་དེ་ལས་སྟོང་ཉིད་ གཞན། །ཞེས་སོགས་དང་། ངེས་དོན་རྒྱ་མཚོར་ཡང་། རང་སྟོང་གཞན་སྟོང་གི་ཁྱད་པར་ རྒྱ་ཆེར་གཏན་ལ་ཕབ་པ་ལས་རབ་ཏུ་གསལ་བའི་ཕྱིར་རོ། ། ཡང་། སྣང་སྟོང་ངོ་བོ་གཅིག་མི་གཅིག་ལ་ཡང་། བདེན་གཉིས་རྣམ་དབྱེ་ཤེས་དགོས་ཏེ། དོན་དམ་ཡིན་པའི་སྣང་སྟོང་ཟུང་འཇུག་ནི་དོན་དམ་དུ་ངོ་བོ་གཅིག་ཅིང་། ཀུན་རྫོབ་ ཡིན་པའི་སྣང་སྟོང་ཟུང་འཇུག་ནི་ཀུན་རྫོབ་ཏུ་ངོ་བོ་གཅིག་སྟེ། དེ་ལྟར་རྟོགས་པ་ལ་ ཡང་བདེན་པ་གཉིས་ལ་བདེན་ལུགས་གཉིས་དང་། སྟོང་ལུགས་གཉིས་དང་། སྣང་ ལུགས་གཉིས་ལ་སོགས་པའི་ཁྱད་པར་རྒྱ་ཆེར་རྟོགས་དགོས་ཤིང་། ངེས་དོན་རྒྱ་མཚོར་ རྒྱ་ཆེར་གཏན་ལ་ཕབ་བོ། ། འདིར་མདོར་བསྡུས་པ་ཙམ་བརྗོད་ན། གང་མི་བདེན་པ་ལ་བདེན་པའི་དབྱེ་བ་མི་རུང་ ཞིང་། བདེན་པ་ལ་ཕྱེ་ན། ཀུན་རྫོབ་ཏུ་བདེན་པ་དང་དོན་དམ་དུ་བདེན་པ་ལས་མི་ གདའ་སྟེ། ཀུན་རྫོབ་ཏུ་མི་སླུ་བ་དང་དོན་དམ་དུ་མི་སླུ་བ་ལས་མི་འདའ་བའི་ཕྱིར་ རོ། །སྟོང་པ་ལ་ཡང་ཕྱེ་ན། རང་རང་ངོ་བོས་སྟོང་པ་དང་། རང་གིས་མི་སྟོང་ཡང་རང་ 9-307 ལས་
【現代漢語翻譯】 此外，《五百頌般若》、《八千頌般若》的八十三品，以及《二萬五千頌般若》的七十二品中，爲了詳細闡述三種自性，如果因此就過分地認為這些是唯識宗的論典，那是不對的，因為它們是《般若》中觀的自釋。因此，您的責難是有道理的，對於無上瑜伽續部也是如此。 此外，還需要了解唯識宗的二諦差別，如經中所說：『瞭解二諦差別，就不會對佛陀的教言感到迷惑。』等等。世俗諦的唯識是緣起（འདུས་བྱས）的唯識，與普遍認知的相符。勝義諦的唯識是法性非緣起（འདུས་མ་བྱས）的唯識，在《楞伽經》等，以及《時輪金剛》等甚深經續中都有詳細的闡述。其中一些內容也已收錄在《了義海》中。 此外，不智之人認為所有二十種空性都是自性空，這是錯上加錯，因為對於所有關於空性的論述，都需要清楚地瞭解什麼是空掉的對象，以及作為空性之基礎的是什麼。對此，彌勒菩薩曾說：『二者無實性，以及無實性之事物，是空性之特徵。』以及『人與法之事物，此處無實即是空性。彼無實性之實有，彼即是空性之外者。』等等。在《了義海》中，也廣泛地闡述了自性空和他性空的差別，非常清楚。 此外，對於顯現與空性是一體還是異體，也需要了解二諦的差別。作為勝義諦的顯空雙運，在勝義諦上是一體的；作為世俗諦的顯空雙運，在世俗諦上是一體的。爲了理解這一點，還需要廣泛地瞭解二諦的兩種真實方式、兩種空性方式、兩種顯現方式等等的差別，這些在《了義海》中都有廣泛的闡述。 在此簡要地說，對於不真實的事物，不能有真實的區分；如果對真實進行區分，那麼只有世俗諦的真實和勝義諦的真實兩種，因為不會超出世俗諦的不欺騙和勝義諦的不欺騙。如果對空性進行區分，那麼有自性空和他性空兩種，即空掉自身體性的空，以及雖然自身不空，但是
【English Translation】 Furthermore, the three natures are elaborately explained in detail in the 'Five Hundred Prajñāpāramitā,' the eighty-three chapters of the 'Eight Thousand Prajñāpāramitā,' and the seventy-two chapters of the 'Twenty-Five Thousand Prajñāpāramitā.' Therefore, it would be too extreme to consider these as solely Mind-Only treatises, as they are self-commentaries on the Madhyamaka of Prajñāpāramitā. Thus, your refutation is valid, and the same applies to the highest tantras. Moreover, it is necessary to understand the distinction between the two truths in Mind-Only, as it is said: 'Understanding the distinction between the two truths prevents confusion regarding the Buddha's teachings.' The conventional truth in Mind-Only is the compounded (འདུས་བྱས) Mind-Only, which aligns with common understanding. The ultimate truth in Mind-Only is the uncompounded (འདུས་མ་བྱས) Mind-Only of suchness, which is well explained in profound sutras and tantras such as the 'Laṅkāvatāra Sūtra' and the 'Kālacakra Tantra.' Some of these are also included in the 'Ocean of Definitive Meaning.' Furthermore, it is a great error for the unwise to believe that all twenty emptinesses are merely emptiness of self-nature, because for all statements on emptiness, one must clearly understand what is being emptied and what is the basis of emptiness. As Maitreya said: 'Two non-existences and the non-existence of things are the characteristics of emptiness.' And: 'The non-existence of persons and phenomena here is emptiness. That existence of non-existence is other than that emptiness.' These distinctions are clearly elaborated in the 'Ocean of Definitive Meaning,' which extensively establishes the difference between emptiness of self-nature and emptiness of other-nature. Furthermore, regarding whether appearance and emptiness are the same or different, it is necessary to understand the distinction between the two truths. The union of appearance and emptiness that is the ultimate truth is one in ultimate truth, and the union of appearance and emptiness that is the conventional truth is one in conventional truth. To understand this, one must also extensively understand the differences between the two ways of truth, the two ways of emptiness, the two ways of appearance, and so on, which are extensively established in the 'Ocean of Definitive Meaning.' To put it briefly here, there can be no division of truth for what is untrue, and if truth is divided, there are only two: conventional truth and ultimate truth, because it does not go beyond non-deception in conventional truth and non-deception in ultimate truth. If emptiness is divided, there are two: emptiness of self-nature and emptiness of other-nature, that is, emptiness of one's own essence, and although one's own is not empty, but
གཞན་པའི་ཆོས་ཐམས་ཅད་ཀྱིས་སྟོང་པའོ། །སྣང་བ་ལ་ཕྱེ་ན། རྣམ་ཤེས་ལ་སྣང་ བའི་རྨི་ལམ་སྒྱུ་མ་ལ་སོགས་པ་ལྟ་བུ་དང་། ཡེ་ཤེས་ལ་སྣང་བ་ཕྲ་བརྒྱད་ཕབ་པ་ལ་ སོགས་པ་ལྟ་བུའོ། །གལ་ཏེ་སྐུར་བ་འདེབས་ན་ཡང་ལུགས་གཉིས་ཏེ། ཀུན་རྫོབ་ལ་སྐུར་ བ་འདེབས་པ་དང་། དོན་དམ་ལ་སྐུར་བ་འདེབས་པའོ། །དང་པོ་ནི་ལས་རྒྱུ་འབྲས་ལ་ སོགས་པ་ཀུན་རྫོབ་ཏུ་ཡང་མེད་པར་འདོད་པའོ། །གཉིས་པ་དོན་དམ་ཡང་དོན་དམ་ གྱིས་སྟོང་། ཆོས་དབྱིངས་ཀྱང་ཆོས་དབྱིངས་ཀྱིས་སྟོང་། ཆོས་སྐུ་ཡང་ཆོས་སྐུས་སྟོང་ཞེས་ སོགས་མང་པོ་གསུམ་ལྡན་མར་བཅད་ཀྱི་ཆོས་དང་གང་ཟག་ལ་རབ་ཏུ་གྲགས་པ་འདི་ རྣམས་སོ། ། ཡང་། དབུ་མ་སྣང་བཅས་སྣང་མེད་ལ། སྣང་བཅས་ཀྱི་དོན། ཀུན་རྫོབ་སྣང་བཅས་ཡིན་ ནམ། དོན་དམ་སྣང་བཅས་ཡིན་རྣམ་པར་དཔྱད་དགོས་ཤིང་། སྣང་མེད་ལ་ཡང་ཀུན་ རྫོབ་སྣང་མེད་ཡིན་ནམ་དོན་དམ་སྣང་མེད་ཡིན་ཞེས་རྣམ་པར་དཔྱད་དགོས་སོ། །དེ་ལ་ ཀུན་རྫོབ་སྣང་མེད་དང་དོན་དམ་སྣང་བཅས་ནི་ངེས་དོན་ཡིན་ཞིང་། དེ་ལས་བཟློག་པ་ ནི་ངེས་དོན་མ་ཡིན་ཏེ། འཕགས་པ་མ་ཕམ་པའི་ཞལ་སྔ་ནས། དེ་སྣང་ཆོས་ཉིད་མི་སྣང་ ཞིང་། །དེ་མི་སྣང་བས་ཆོས་ཉིད་སྣང་། །ཞེས་ལེགས་པར་གསུངས་སོ། །དེའི་ཕྱིར་སྣང་བ་ ལ་ཀུན་རྫོབ་ཡིན་པས་མ་ཁྱབ་ཅིང་། སྟོང་པ་ལ་དོན་དམ་ཡིན་པས་མ་ཁྱབ་སྟེ། ཆོས་ དབྱིངས་ཀྱི་སྣང་བ་པྲ་ཕབ་པ་ལྟ་བུ་དོན་དམ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་དང་། ཀུན་རྫོབ་རང་སྟོང་ གང་ཡིན་ཐམས་ཅད་དོན་དམ་ཡིན་མི་སྲིད་ཅིང་དོན་དམ་གང་ཡིན་ཐམས་ཅད་རང་ སྟོང་ཡིན་མི་སྲིད་པའི་ཕྱིར་རོ། ། ཡང་། སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཡེ་ཤེས་ལ་ལམ་བདེན་ཡིན་པ་གཞན་བྱུང་ཡེ་ཤེས་བཞི་དང་། འགོག་བདེན་ཡིན་པ་རང་བྱུང་ཡེ་ཤེས་ལྔའམ་བཅུ་ཡོད་དེ་ཕྱིན་ཅི་མ་ལོག་པའི་ཡོངས་ གྲུབ་ཡིན་པའི་ཡེ་ཤེས་བཞི་དང་། འགྱུར་བ་མེད་པའི་ཡོངས་གྲུབ་ཡིན་པའི་ཡེ་ཤེས་ ལྔའམ་བཅུ་ཡོད་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ལ་གཞན་བྱུང་ཡེ་ཤེས་བཞི་ནི་འདུས་བྱས་སྐད་ཅིག་ མ་ཀུན་རྫོབ་ཀྱི་བདེན་པར་གཏོགས་པ་སྟེ་ཆོས་ལྔ་ལས་ཡང་དག་པའི་ཡེ་ཤེས་མེད་ 9-308 དོ། །རང་བྱུང་ཡེ་ཤེས་ལྔའམ་བཅུ་ནི་འདུས་མ་བྱས་སྐད་ཅིག་ལས་འདས་པ་དོན་དམ་ པའི་བདེན་པ་སྟེ། ཆོས་ལྔ་ལས་དེ་བཞིན་ཉིད་དོ། །དེ་ལ་འདུས་མ་བྱས་ཡིན་ན་ཡེ་ཤེས་ ཡིན་པར་འགལ་ཞེས་ཟེར་བ་རྣམས་ཀྱིས་ནི་རྫོགས་ལྡན་གྱི་ཆོས་མཆོག་ཟབ་མོའི་རྒྱལ་ ཁམས་ཆེན་པོ་རྣམས་སུ་འཇུག་མ་མྱོང་ཞིང་དེ་ལ་བློ་ཁ་མ་ཕྱོགས་པ་ཉིད་དུ་བསྟན་ ཏོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་སྤྱན་རས་གཟིགས་དབང་ཕྱུག་གི་ཞལ་སྔ་ནས། སྐད་ཅིག་གཅིག་ དང་དུ་མ་དང་བྲལ་བའི་ཡེ་ཤེས་ནི་རྒྱལ་བ་རྣམས་ཀྱིས་དེ་ཁོ་ན་ཉིད་ཅེས་གསུངས་ སོ། །ཞེས་རབ་ཏུ་གསལ་བར་མཛད་པ་དང་། དེ་ཉིད་ལ་དགའ་བ་པ་དང་སྐུའི་དབྱེ་བས་ དེ་ཉིད་ར
【現代漢語翻譯】 空性是指一切其他事物皆為空。從顯現的角度來看，顯現於心識的是如夢幻、幻覺等；顯現於智慧的是如八相示現等。如果有人進行誹謗，也有兩種方式：誹謗世俗諦和誹謗勝義諦。第一種是指認為業果等在世俗中也不存在。第二種是指勝義諦也空于勝義諦，法界也空於法界，法身也空於法身等等，這些都是對三句義的法和補特伽羅進行廣泛宣揚。 此外，中觀有有相和無相之分。對於有相的含義，需要辨析是世俗諦有相還是勝義諦有相。對於無相，也需要辨析是世俗諦無相還是勝義諦無相。其中，世俗諦無相和勝義諦有相是究竟的意義，與此相反則不是究竟的意義。如聖者瑪帕瑪（'phags pa ma pham pa，無垢友）所說：『彼顯現則法性不顯現，彼不顯現則法性顯現。』因此，顯現不一定都是世俗諦，空性也不一定都是勝義諦。例如，法界的顯現如八相示現等是勝義諦。任何世俗的自空都不可能是勝義諦，任何勝義諦也不可能是自空。 此外，佛陀的智慧中有作為道諦的『他生四智』，以及作為滅諦的『自生五智』或『自生十智』，因為有不顛倒的圓成實性的四智，以及不變異的圓成實性的五智或十智。其中，他生四智屬於有為、剎那、世俗諦的範疇，在五法中沒有真實的智慧。自生五智或十智屬於無為、超越剎那的勝義諦，在五法中是真如。如果有人說無為就不能是智慧，那是因為他們沒有進入圓滿殊勝的甚深法界，也沒有對此生起信心。薄伽梵觀世音自在面前曾說：『與一剎那和多剎那分離的智慧，諸佛稱之為真如。』這被非常清楚地闡明了，並且以喜樂和身之差別來區分了真如。
【English Translation】 Emptiness means that all other things are empty. From the perspective of appearance, what appears to consciousness is like dreams, illusions, etc.; what appears to wisdom is like the Eight Manifestations, etc. If someone engages in slander, there are two ways: slandering the conventional truth and slandering the ultimate truth. The first is to believe that cause and effect, etc., do not exist even conventionally. The second is to say that the ultimate truth is also empty of the ultimate truth, the dharmadhatu is also empty of the dharmadhatu, the dharmakaya is also empty of the dharmakaya, etc. These are all widely proclaimed about the three-sentence meaning of the Dharma and the individual. Furthermore, Madhyamaka has aspects of appearance and non-appearance. Regarding the meaning of appearance, it is necessary to analyze whether it is conventional truth with appearance or ultimate truth with appearance. Regarding non-appearance, it is also necessary to analyze whether it is conventional truth without appearance or ultimate truth without appearance. Among them, conventional truth without appearance and ultimate truth with appearance are the definitive meaning, and the opposite is not the definitive meaning. As the noble Vimalamitra said: 'When it appears, the nature of reality does not appear; when it does not appear, the nature of reality appears.' Therefore, appearance does not necessarily mean it is conventional truth, and emptiness does not necessarily mean it is ultimate truth. For example, the appearance of the dharmadhatu, such as the Eight Manifestations, is the ultimate truth. Any self-emptiness of the conventional truth cannot be the ultimate truth, and any ultimate truth cannot be self-empty. Furthermore, in the wisdom of the Buddha, there are the 'Four Wisdoms Arising from Others' as the path truth, and the 'Five Self-Arising Wisdoms' or 'Ten Self-Arising Wisdoms' as the cessation truth, because there are four wisdoms of the non-inverted perfected nature and five or ten wisdoms of the unchanging perfected nature. Among them, the Four Wisdoms Arising from Others belong to the category of conditioned, momentary, and conventional truth, and there is no true wisdom among the five dharmas. The Five or Ten Self-Arising Wisdoms belong to the unconditioned, beyond-momentary, ultimate truth, and are Suchness among the five dharmas. If someone says that if it is unconditioned, it cannot be wisdom, it is because they have not entered the vast realm of the profound and supreme Dharma of the Golden Age, nor have they turned their minds towards it. In the presence of the Bhagavan Avalokiteshvara, it was said: 'The wisdom that is separated from one moment and many moments is called Suchness by the Buddhas.' This was very clearly explained, and Suchness was distinguished by joy and the difference of bodies.
ྣམ་པ་བཅུ་དྲུག་རིག་ཅེས་གསུངས་པ་ཡང་མ་མཐོང་ཞིང་མ་ཐོས་པ་ཉིད་དུ་ ཟད་དོ། །དེས་ན་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཡེ་ཤེས་ལ་འདུས་བྱས་དང་འདུས་མ་བྱས་གཉི་ག་ཡོད་ ཅེས་པ་དོན་ལ་གནས་སོ། །སྐུ་གསུང་ཐུགས་བདེ་ཆེན་ཞིང་ཁམས་སྟོབས་བཅུ་ལ་སོགས་ པ་ཡོན་ཏན་རྣམས་ལ་ཡང་དེ་བཞིན་ནོ། །ཡང་སྙིང་པོ་དོན་གྱི་ཤེར་ཕྱིན་ཡིན་པའི་ གཟུགས་སོགས་དང་ཁམས་གསུམ་དང་དབྱར་ལ་སོགས་པ་ཡོད་བྱས་པ་ནི་དོན་དང་ མཐུན་ཏེ་རྣམ་པ་ཀུན་ལྡན་རྣམ་པ་མེད་ཅེས་སོགས་དང་། གདོད་ནས་རང་བཞིན་གྱིས་ དག་པ་དང་། རྣམ་པར་དག་པ་དང་། ཡོངས་སུ་དག་པ་དང་། ཤིན་ཏུ་རྣམ་པར་དག་པ་ དང་། རང་བཞིན་གྱིས་འོད་གསལ་བའི་གཟུགས་ལ་སོགས་པ་རྒྱ་ཆེར་བཀའ་སྩལ་པའི་ ཕྱིར་རོ། ། ཡང་། ཁ་ཅིག་མ་དག་པའི་སེམས་རྟོགས་པའི་དུས་ན་དག་པར་འགྲོ་སྟེ། ལྕགས་གསེར་ དུ་འགྱུར་བ་བཞིན་ནོ། །ཞེས་འདོད་པ་ནི་ལྟ་ངན་གྱི་ཆང་གིས་རབ་ཏུ་མྱོས་པའི་རླབ་ བཅོལ་དུ་ཟད་དེ། ད་ལྟར་གྱི་སྣང་གྲགས་འདི་ག་རྟོགས་ན་སངས་རྒྱས། མ་རྟོགས་ན་ འཁོར་བ། རྣམ་ཤེས་འདི་ཀ་རྟོགས་ན་ཡེ་ཤེས། མ་རྟོགས་ན་མ་རིག་པ་ཞེས་སོགས་ རྫོགས་ལྡན་གྱི་ཆོས་དང་འགལ་བའི་འདོད་ལུགས་མང་ཞིང་ཆེས་མང་བ་འདི་རྣམ་པ་ ཐམས་ཅད་ཀྱང་དེ་བཞིན་ནོ། །གསེར་འགྱུར་གྱི་རྩི་བཟང་པོ་ལྕགས་ལ་བསྒོས་ནས་མེ་ དྲག་པོས་སྦར་ན་གསེར་དུ་འགྱུར་བ་ཡོད་ཀྱི། ལྕགས་རྟོགས་པས་གསེར་དུ་མི་འགྱུར་བ་ 9-309 ནི་དིང་སང་གི་མི་རྣམས་ལ་ཡང་དྲིས་པས་གསལ་ཏེ། དེས་ན་དཔེ་དོན་ཡང་མི་འགྲིག་ གོ ། ཡང་། རྒྱུ་འབྲས་དུས་མཉམ་མི་མཉམ་ལ། ཆོས་མངོན་པ་མཛོད་དུ། ལྷན་ཅིག་འབྱུང་ གང་ཕན་ཚུན་འབྲས། །འབྱུང་བཞིན་སེམས་ཀྱི་རྗེས་འཇུག་དང་། །སེམས་དང་མཚན་ ཉིད་མཚན་གཞི་བཞིན། །ཞེས་སོགས་ཀྱི་དུས་མཉམ་པའི་རྒྱུ་འབྲས་གསུངས་པ་ཡོད་ མོད་ཀྱི། ཚད་མ་པ་རྣམས་ནི་དེ་འདྲ་མི་འདོད་པར་སྣང་ངོ་། ། ཡང་། གསང་སྔགས་ཟབ་མོ་མཐར་ཐུག་གི་དཀྱིལ་འཁོར་དང་། ལྷ་ཚོགས་རྣམས་ནི་དོན་ དམ་འདུས་མ་བྱས་ཀྱི་རྟེན་དང་བརྟེན་པ་ཡིན་པའི་ཕྱིར། སྔ་ཕྱིའི་རིམ་པ་མེད་ཀྱང་དེ་ མ་རྟོགས་པ་རྣམས་འཁྲུལ་བའི་གཞི་ནི་ངེས་དོན་གྱི་ལྷ་དང་བསྐྱེད་རིམ་གཅིག་ཡིན་ སྙམ་པ་དང་། ངེས་དོན་གྱི་དཀྱིལ་འཁོར་དང་དེའི་རྣམ་པ་བརྟགས་ནས་སྒོམ་པ་གཅིག་ ཡིན་སྙམ་པའི་འདུ་ཤེས་ཕྱིན་ཅི་ལོག་དང་ལྟ་བ་ཕྱིན་ཅི་ལོག་ལས་གྱུར་པ་རྣམས་ཡིན་ ནོ། །དཔལ་དུས་ཀྱི་འཁོར་ལོར། ལྷ་ཡི་དམིགས་པ་གང་ཡིན་མངོན་སུམ་དང་ནི་རྗེས་སུ་ དཔག་པ་རྣམ་པ་གཉིས་སུ་འགྱུར་བ་སྟེ། །ཞེས་སོགས་ཀྱི་དོན་ལ་འདྲིས་པར་མ་བྱས་པ་ རྣམས་ཀྱི་སྤྱོད་ཡུལ་མ་ཡིན་པས་དེ་རྣམས་ལ་རབ་ཏུ་གསལ་བར་ནི་བསྟན་པ་ དཀའོ། །རྟེན་དང་བརྟེན་པའི་རྣམ་གྲངས་ནི་མང་དུ་ཡོད་དེ། གཉི་ག་འདུས་བྱས་ཡིན་ པ་དང་། གཉི་
【現代漢語翻譯】 據說『十六種相智』，實際上是未曾見過也未曾聽過的東西。因此，『佛的智慧包含有為法和無為法』，這句話是符合實際的。同樣，佛的身體、語言、意、大樂凈土、十力等功德也都是如此。此外，認為作為精華意義的般若波羅蜜多的色等，以及三界和虛空等存在，是符合意義的，因為有『具一切相，無相』等等說法。並且，廣泛宣說了『本來清凈』、『極清凈』、『完全清凈』、『極其清凈』以及『自性光明之色』等等。 還有，有些人認為，在證悟不清凈心的時候，會變得清凈，就像鐵變成金子一樣。這種想法完全是被邪見之酒灌醉后的胡言亂語。如果證悟了現在的顯現和聲音，就是成佛；如果不能證悟，就是輪迴。如果證悟了這個意識，就是智慧；如果不能證悟，就是無明等等。這種與圓滿次第的教法相違背的觀點非常多，而且極其普遍，所有這些情況都是如此。用好的鍊金術藥塗在鐵上，用猛火燃燒，鐵會變成金子。但是，僅僅通過認識鐵並不能使鐵變成金子，即使問現在的人們，他們也會清楚地知道這一點。因此，這個比喻和意義是不相符的。 還有，關於因果是否同時的問題，《俱舍論》中說：『同時生起，互相為果，如生起之蘊，隨心而轉，如心與自性，及有法與自相。』等等，其中有關於同時因果的說法。但是，量論師們似乎並不認可這種觀點。 此外，甚深秘密的密宗壇城和諸佛眾，因為是勝義無為法的所依和能依，所以沒有先後次第。但是，不理解這一點的人們，產生迷惑的根源在於，他們認為勝義本尊和生起次第是一樣的，或者認為勝義壇城和對其進行分析後進行觀修是一樣的。這些都是顛倒的觀念和顛倒的見解所導致的。在《時輪金剛》中說：『何為本尊之觀想，即是現量與比量，分為二種。』等等，對於這些意義不熟悉的人們，無法理解這些內容，因此很難向他們清楚地解釋。所依和能依有很多種，既有兩者都是有為法的，也有兩者都是無為法的。
【English Translation】 It is said that 'sixteen aspects of wisdom' are actually things that have never been seen or heard. Therefore, the statement that 'Buddha's wisdom includes both conditioned and unconditioned phenomena' is in accordance with reality. Similarly, the Buddha's body, speech, mind, Great Bliss Pure Land, ten powers, and other virtues are also like that. Furthermore, considering that the essence of Prajnaparamita (Perfection of Wisdom) such as form, the three realms, and space exist, is in accordance with the meaning, because there are statements such as 'possessing all aspects, without aspects' and so on. Moreover, it extensively teaches 'primordially pure,' 'extremely pure,' 'completely pure,' 'utterly pure,' and 'the naturally luminous form,' and so on. Furthermore, some people believe that when the impure mind is realized, it becomes pure, just as iron turns into gold. This idea is nothing more than delirious talk from being thoroughly intoxicated by the wine of wrong views. If one realizes the current appearances and sounds, one becomes a Buddha; if one does not realize them, one remains in samsara. If one realizes this consciousness, it is wisdom; if one does not realize it, it is ignorance, and so on. There are many and extremely numerous views that contradict the teachings of the Completion Stage, and all these situations are the same. If you apply a good alchemical medicine to iron and burn it with intense fire, the iron will turn into gold. However, merely understanding iron does not make it turn into gold, and even if you ask people nowadays, they will clearly know this. Therefore, the analogy and the meaning do not match. Also, regarding whether cause and effect are simultaneous or not, in the Abhidharmakosha (Treasury of Knowledge), it says: 'Simultaneous arising, mutually being the result, like the arising aggregates, following the mind, like the mind and its nature, and the basis and its characteristic.' etc., which includes statements about simultaneous cause and effect. However, the logicians do not seem to accept this view. Furthermore, the profound and secret mandala of tantra and the assemblies of deities, because they are the support and supported of ultimate unconditioned phenomena, do not have a sequential order. However, the source of confusion for those who do not understand this is that they think the ultimate deity and the generation stage are the same, or that the ultimate mandala and meditating after analyzing it are the same. These are all caused by inverted concepts and inverted views. In the Kalachakra (Wheel of Time), it says: 'Whatever is the visualization of the deity, it becomes two kinds: direct perception and inference.' etc. Those who are not familiar with these meanings cannot understand these contents, so it is difficult to explain them clearly. There are many types of support and supported, both of which can be conditioned phenomena, or both of which can be unconditioned phenomena.
ག་འདུས་མ་བྱས་ཡིན་པ་དང་། གཉི་ག་དོན་དམ་ཡིན་པ་དང་། གཉི་ག་ ཀུན་རྫོབ་ཡིན་པ་དང་། རྟེན་དོན་དམ་ཡིན་ལ་བརྟེན་པ་ཀུན་རྫོབ་ཡིན་པ་དང་། རྟེན་ འདུས་མ་བྱས་རྟག་པ་ཡིན་ལ་བརྟེན་པ་འདུས་བྱས་མི་རྟག་པ་ཡིན་པ་དང་། བདག་ གཅིག་གམ་དེ་བྱུང་དུ་འབྲེལ་བ་དང་གང་དུ་ཡང་མ་འབྲེལ་བ་ལ་སོགས་པའི་རྣམ་དབྱེ་ ནི་མང་དུ་ཡོད་མོད་ཀྱི། ཡེ་ཤེས་ཀྱི་ལྷ་དང་བསྐྱེད་རིམ་གཅིག་ཏུ་འདོད་པ་ནི་ཤེས་རབ་ འཆལ་པའི་རྣམ་འགྱུར་དུ་རིག་པར་བྱའོ། ། ཡང་། འདོད་ཆགས་རྡོ་རྗེ་ལ་སོགས་པ་ནི་མཆོད་པ་ཆེན་པོ་འདོད་ཆགས་ཆེ་ཞེས་པ་ལ་ སོགས་པ་དང་། འདི་དག་རྡོ་རྗེའི་མཐའ་ཅན་མཆོག་ཅེས་པ་ལ་སོགས་པ་དོན་དམ་པའི་ 9-310 འདོད་ཆགས་བསྟན་པ་སྟེ། འདོད་ཆགས་རྣམ་པར་དག་པ་ལ་སོགས་པའི་དོན་ཏོ། །དེ་ རྣམས་དེ་ལྟར་མ་རྟོགས་པར་སྤང་བྱ་ལ་མིང་དུ་བཏགས་ཞེས་ཟེར་བ་ནི་བདེན་གཉིས་ རྣམ་དབྱེ་མ་ཤེས་པའི་རྣམ་འགྱུར་རོ། ། ཡང་། སྦྱང་གཞི་དང་སྦྱང་རྒྱུ་ལ་སོགས་པའི་ཁྱད་པར་འདྲི་བ་ལ། གནས་ལུགས་ཟབ་ མོའི་སྦྱང་གཞི་ནི་གཞན་སྟོང་ཟབ་མོ་ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་ཏེ། སྦྱངས་འབྲས་ཀྱང་དེ་དང་ངོ་ བོ་གཅིག་གོ །སྦྱང་བྱ་དང་སྦྱོང་བྱེད་ནི་སྤང་བྱ་དང་གཉེན་པོ་སྟེ། སྡུག་བསྔལ་ཀུན་ འབྱུང་དང་ལམ་གྱི་བདེན་པར་གཏོགས་སོ། །དེས་ན་གདོད་ནས་རང་བཞིན་གྱིས་རྣམ་ པར་དག་པའི་འགོག་བདེན་ཟབ་མོ་གཅིག་ཉིད་དྲི་བཅས་གཞི་དང་དྲི་བྲལ་འབྲས་བུར་ གསུངས་པའི་ཕྱིར། གཞི་འབྲས་ངོ་བོ་གཅིག་པ་ཡང་ཡིན་ལ། གློ་བུར་དྲི་མ་ཡོད་མེད་ཀྱི་ ཆ་ནས་མི་གཅིག་པ་ཡང་ཡིན་པ་མི་འགལ་ལོ། །འདིར་འདུས་མ་བྱས་ནམ་མཁའ་དང་ དེ་ལ་ཡོད་པའི་སྤྲིན་དང་དེ་འཐོར་བའི་རླུང་དང་སྤྲིན་སངས་པའི་ནམ་མཁའ་དཔེར་ བྱ་ཞིང་། ནོར་བུ་སྦྱོང་བ་ལ་སོགས་པ་དཔེ་གཞན་ཡང་ཤིན་ཏུ་མང་སྟེ། སྙིང་པོའི་མདོ་ལྔ་ མདོ་བཅུ་ལ་སོགས་པ་དང་། རྒྱུད་བླ་མ་ལ་སོགས་ན་རབ་ཏུ་རྒྱས་ཤིང་གསལ་ལོ། ། ཡང་། སངས་རྒྱས་ཀྱི་བསྟན་པ་ཐེག་པ་ཆེ་ཆུང་གི་ལུགས་ལ་ཅི་ཙམ་ན་ཕྱིན་ཞེས་པ་འདི་ གང་ལ་དགོངས་པ་ཡིན། ལམ་མཐར་ཕྱིན་པ་ལ་དགོངས་པ་ཡིན་ན་རང་རང་གིས་མི་ སློབ་པའི་ལམ་ཐོབ་པ་ན་མཐར་ཕྱིན་ནོ། །ལམ་དུ་ཞུགས་པ་ལ་དགོངས་པ་ཡིན་ན་རང་ རང་གིས་བྱང་ཆུབ་ཏུ་སེམས་བསྐྱེད་ནས་ཞུགས་པ་ཡིན་ནོ། །དོན་དམ་སེམས་བསྐྱེད་ལ་ ཆོ་ག་དགོས་སམ་ཞེས་པ་འདི་ལ། དོན་དམ་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་སེམས་ནི་མ་སྐྱེས་པའི་དབྱིངས་ འདུས་མ་བྱས་པ་ཡིན་པས་རྒྱུ་གང་གིས་མ་སྐྱེད་ཅིང་སྐྱེད་དུ་མི་རུང་ལ། དེ་མངོན་སུམ་ དུ་བྱེད་པའི་ཡེ་ཤེས་ནི་ས་དང་པོ་ནས་སྐྱེ་བ་ཡིན་ཞིང་དེའང་བསྒོམས་པའི་སྟོབས་ཀྱིས་ སྐྱེ་བར་གསུངས་ཀྱི། ཆོ་ག་ཙམ་གྱིས་སྐྱེ་བ་ནི་ཅུང་ཟད་དཀའ་ནའང་། ཆོ་ག་ཟབ་མོའི་ བྱིན་རླབས་ཀྱིས་སྐྱེ་བའི་གྲོགས་སུ་འགྱུར་
【現代漢語翻譯】 什麼是非複合（ག་འདུས་མ་བྱས་ཡིན་པ་）？什麼是二者是勝義諦（གཉི་ག་དོན་དམ་ཡིན་པ་）？什麼是二者是世俗諦（གཉི་ག་ཀུན་རྫོབ་ཡིན་པ་）？所依是勝義諦而能依是世俗諦（རྟེན་དོན་དམ་ཡིན་ལ་བརྟེན་པ་ཀུན་རྫོབ་ཡིན་པ་）？所依是非複合常恒而能依是複合無常（རྟེན་འདུས་མ་བྱས་རྟག་པ་ཡིན་ལ་བརྟེན་པ་འདུས་བྱས་མི་རྟག་པ་ཡིན་པ་）？自性是一還是與生俱來相關聯還是與任何事物都不相關聯等等的區分雖然有很多，但是，將智慧本尊（ཡེ་ཤེས་ཀྱི་ལྷ་）和生起次第（བསྐྱེད་རིམ་）視為一體，應當認識到這是邪慧（ཤེས་རབ་འཆལ་པའི་རྣམ་འགྱུར་）的表現。 此外，貪慾金剛（འདོད་ཆགས་རྡོ་རྗེ་）等是『大供養即大貪慾』等，『這些金剛之極』等，是勝義諦的貪慾之教，是貪慾完全清凈等的意義。如果不能如是理解，而說『應捨棄之物被冠以名稱』，這是不瞭解二諦差別的表現。 此外，在詢問所凈和能凈等的差別時，甚深實相的所凈是甚深的他空（གཞན་སྟོང་）——法界（ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་），所凈之果也與之本體相同。所治和能治是所斷和對治，屬於苦集和道諦。因此，從本初起自性清凈的甚深滅諦，唯一被說成是具有垢染的基和無垢染的果，所以基果本體相同，但從有無暫時的垢染方面來說，不相同也沒有矛盾。這裡，可以將非複合的虛空（ནམ་མཁའ་）和其上的雲朵、驅散雲朵的風以及雲消霧散的虛空作為比喻。擦拭寶珠等其他比喻也非常多，在《心要五經》、《心要十經》等以及《寶性論》等中有非常廣大的闡述。 此外，關於『佛陀的教法在大乘和小乘的體系中達到了什麼程度』這個問題，這是指什麼而言？如果是指道路的完成程度，那麼當各自獲得未曾學習的道路時，就達到了完成。如果是指進入道路，那麼各自都是從發起菩提心後進入的。關於『實相菩提心需要儀軌嗎』這個問題，實相菩提心是未生之界——非複合之法，任何因都不能產生它，也不能讓它產生。而使其現前的智慧是從初地開始產生的，並且據說也是通過修習的力量產生的，僅僅通過儀軌產生是有些困難的，但是，甚深儀軌的加持會成為產生的助緣。
【English Translation】 What is unconditioned (ག་འདུས་མ་བྱས་ཡིན་པ་)? What are the two that are ultimate truth (གཉི་ག་དོན་དམ་ཡིན་པ་)? What are the two that are conventional truth (གཉི་ག་ཀུན་རྫོབ་ཡིན་པ་)? The basis is ultimate truth while the dependent is conventional truth (རྟེན་དོན་དམ་ཡིན་ལ་བརྟེན་པ་ཀུན་རྫོབ་ཡིན་པ་)? The basis is unconditioned and permanent while the dependent is conditioned and impermanent (རྟེན་འདུས་མ་བྱས་རྟག་པ་ཡིན་ལ་བརྟེན་པ་འདུས་བྱས་མི་རྟག་པ་ཡིན་པ་)? Although there are many distinctions such as whether the self is one, related to origination, or unrelated to anything, considering the wisdom deity (ཡེ་ཤེས་ཀྱི་ལྷ་) and the generation stage (བསྐྱེད་རིམ་) as one should be recognized as a manifestation of distorted wisdom (ཤེས་རབ་འཆལ་པའི་རྣམ་འགྱུར་). Furthermore, 'desire vajra' (འདོད་ཆགས་རྡོ་རྗེ་) and so on, such as 'great offering is great desire' and 'these are the supreme of vajras,' teach desire in the ultimate sense, meaning the complete purification of desire. If these are not understood as such and it is said that 'things to be abandoned are given names,' this is a manifestation of not understanding the distinction between the two truths. Furthermore, when inquiring about the differences between what is to be purified and what purifies, the object to be purified in the profound reality is the profound other-emptiness (གཞན་སྟོང་)—the dharma realm (ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་), and the result of purification is of the same essence as that. What is to be abandoned and what abandons are what is to be relinquished and the antidote, belonging to the truths of suffering and origin and the path. Therefore, since the profound truth of cessation, primordially and naturally pure, is said to be the basis with defilements and the result without defilements, it is not contradictory that the essence of the basis and result is the same, but they are not the same in terms of the presence or absence of adventitious defilements. Here, the unconditioned sky (ནམ་མཁའ་), the clouds in it, the wind that disperses the clouds, and the sky after the clouds have cleared can be used as examples. There are also many other examples, extensively and clearly explained in texts such as the Five Essential Sutras, the Ten Sutras, and the Uttaratantra. Furthermore, regarding the question of 'how far the Buddha's teachings have progressed in the systems of the Great and Small Vehicles,' what does this refer to? If it refers to the completion of the path, then completion is achieved when one obtains the path that one does not need to learn. If it refers to entering the path, then each enters after generating bodhicitta. Regarding the question of 'does ultimate bodhicitta require a ritual?', the ultimate mind of enlightenment is the unoriginated realm—the unconditioned dharma, which cannot be generated by any cause, nor can it be allowed to be generated. The wisdom that makes it manifest arises from the first bhumi, and it is said to arise through the power of meditation. Although it is somewhat difficult for it to arise merely through ritual, the blessings of profound ritual become a support for its arising.
བ་ནི་སྲིད་དོ། ། ཡང་ཕག་མོའི་བརྡ་དབང་དང་། གསར་རྙིང་གི་ཁྱད་པར་དང་། རྒྱུ་དང་འབྲས་བུ་ལམ་ 9-311 དུ་བྱེད་པའི་ཁྱད་པར་དང་། ཤ་ལྔ་བདུད་རྩི་ལྔ་ངོས་འཛིན་ལུགས་ལ་སོགས་པ་མང་པོ་ ཞིག་སྤྲོ་བར་རྔོ་ཐོགས་མོད་ཀྱི་ཇི་ལྟ་བཞིན་དྲང་པོ་བཤད་ན་འགའ་ཞིག་གི་ཐུགས་ འཁྲུག་པར་འགྱུར་ཞིང་། དེ་རྣམས་དང་མཐུན་པར་བཤད་ན་སངས་རྒྱས་ཀྱི་བསྟན་པ་ ལ་གནོད་པར་འགྱུར་བའི་ཕྱིར་དང་། ངེས་དོན་ཟབ་མོ་བསྒོམས་པའི་ཉམས་མྱོང་ཅན་ ལ། དམ་ཚིག་བཞི་དང་དྲུག་དང་བརྒྱད་དང་བཅུ་དང་བཅུ་དྲུག་ལ་སོགས་པའི་སྤྱོད་པ་ རྒྱ་ཆེར་བསྟན་དགོས་ཏེ་དེ་འདིར་བསྟན་དཀའ་བའི་ཕྱིར་རེ་ཞིག་བཏང་སྙོམས་སུ་ བཞག་གོ ། ཡང་། སློབ་ལམ་པ་ལ་སྣང་བའི་སྐུ་ཡིན་ན་རང་སེམས་ཁོ་ན་ཨེ་ཡིན་ཞེས་པ་འདི་ལ། རང་སེམས་ཁོ་ན་ཡིན་པའི་ཁྱབ་པ་མེད་དོ། ། ཡང་། རྒྱས་པའི་རིགས་གསར་སྐྱེས་ལགས་སམ་ཞེས་པ་འདི་ལ། འདུས་བྱས་ཐམས་ཅད་ སྔར་མེད་གསར་དུ་སྐྱེས་པ་ཡིན་ཞིང་རྒྱས་པའི་རིགས་ཀྱང་འདུས་བྱས་ཡིན་ནོ། ། ཡང་། ཀུན་བཏགས་ཤེས་བྱ་ཨེ་ཡིན་ཞེས་པ་འདི་ལ། ཡོངས་སུ་བརྟགས་པའི་གཟུགས་ ནས་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཆོས་རྣམས་ཀྱི་བར་ཞེས་པ་དང་། དངོས་པོ་མེད་པའི་གཟུགས་ སོགས་ཞེས་པ་ལ་སོགས་པ་ཤེས་ཕྱིར་དབུ་མའི་རང་འགྲེལ་རྣམས་སུ་རྒྱ་ཆེར་གསུངས་ ཤིང་། བྱམས་ཆོས་དང་། ས་སྡེ་ལ་སོགས་པར་ཤེས་པར་བྱ་བ་ཡིན་པར་ཡང་ཡང་ གསུངས་པའི་ཕྱིར། དེ་ཤེས་བྱ་མ་ཡིན་པར་འདོད་པ་རྣམས་ཀྱིས་ནི་ཤེས་པའི་མིག་ བཙུམས་པ་ཉིད་དུ་ཟད་དོ། ། ཡང་། རྣམ་རྟོག་གང་ཡིན་གཞན་དབང་ཡིན། །གཞན་དབང་གང་ཡིན་སྤང་བྱ་ ཡིན། །དག་པ་ཡིན་ན་སྤང་བྱ་མིན། །དེ་ཕྱིར་དག་པའི་གཞན་དབང་མེད། །འོན་ཀྱང་ གསུམ་ལྡན་མར་ཆད་ཀྱི་སློབ་དཔོན་ལས་དག་པ་གཞན་དབང་གི་རྣམ་གཞག་མཛད་པ་ ནི་སློབ་དཔོན་དབུ་མ་པ་ཆེན་པོ་འཕགས་པ་ཐོགས་མེད་ཞབས་ཀྱི་ཞལ་སྔ་ནས། རྣམ་ པར་བྱང་བའི་ཆ་དང་མཐུན་པའི་གཞན་གྱི་དབང་ཞེས་གསུངས་པའི་དགོངས་པ་ཇི་ལྟ་ བ་བཞིན་མ་ཤེས་པ་ལ་བརྟེན་ནས་འཁྲུལ་བ་ཡིན་ནོ། ། 9-312 ཡང་། བསྔོ་བ་དང་སྨོན་ལམ་རྣམ་དག་ཕལ་ཆེར་དོན་གཅིག་ཅིང་གནད་ཀྱང་གཅིག་ལ། སྐབས་ཁ་གཅིག་ཏུ་ཅུང་ཟད་མི་གཅིག་པ་ལྟ་བུར་སྣང་བ་བྱུང་ཡང་དོན་ལ་འཛོལ་བ་ ཙམ་མེད་པས་ལམ་གྱི་གེགས་སུ་འགྱུར་བ་ཙམ་མེད་དོ། །གེགས་སུ་འགྱུར་ངོས་ཤེས་པ་ ནི་ལྟ་བ་ཉམས་པ་དང་སྤྱོད་པ་ཉམས་པ་སྟེ་དེ་གཉིས་ལས་ཀྱང་ལྟ་བ་ཉམས་པ་ཆེས་ ཆེར་ཉེས་དམིགས་ཆེ་བར་གསུངས་ཏེ། ཇི་སྐད་དུ། དགེ་སློང་དག་ཚུལ་ཁྲིམས་ཉམས་པ་ ནི་སླའི། ལྟ་བ་ཉམས་པ་ནི་དེ་ལྟ་མ་ཡིན་ནོ། །ཞེས་སོགས་དང་། ཚུལ་ཁྲིམས་ལས་ནི་ ཉམས་བླ་ཡི། །ལྟ་ལས་ནམ་ཡང་ཉམས་མི་བྱ། །ཚུལ་ཁྲིམས་ཀྱིས་ནི་བདེ་འགྲོར་འགྲོ། །ལྟ་ བ་གོ་འཕང་མཆོག་ཏུ་འགྲོ། །ཞེས་སོགས་དང་
【現代漢語翻譯】 再說豬母手印（Vajravarahi Mudra）的傳承，以及新舊傳承的差別，以及將因和果轉化為道用的差別，以及認識五肉五甘露的方法等等，有很多可以闡述的地方，但如果如實直說，有些人會不高興，如果順應他們，就會損害佛法。對於那些修習甚深意義的實修者，需要廣泛地展示四種誓言、六種誓言、八種誓言、十種誓言和十六種誓言等的行持，但因為這裡難以展示，所以暫時保持沉默。 還有，對於修行道位者所顯現的本尊，是否僅僅是自心？對於這個問題，並非完全是自心。 還有，『是新生的廣大種姓嗎？』對於這個問題，一切有為法都是先前沒有而新生的，廣大種姓也是有為法。 還有，『是遍計所執的所知嗎？』對於這個問題，從完全假立的色法到佛陀的功德，以及『無實有的色法』等等，在烏瑪（中觀）的自釋中已經廣泛闡述，並且在慈氏五論和《攝抉擇分》等中也多次提到是應該瞭解的。因此，那些認為它不是所知的人，實際上是閉上了智慧之眼。 還有，『什麼是分別念？是依他起。什麼是依他起？是應斷除的。如果是清凈的，就不是應斷除的。因此，沒有清凈的依他起。』然而，三學圓滿的瑪爾恰達（Mar Chhad）論師卻建立了清凈依他起的體系，這是因為沒有如實理解聖者無著（Asanga）大阿阇黎的意趣，他曾說過『與完全清凈的部分相應的依他起』，因此產生了誤解。 還有，迴向和發願大多意義相同，要點也相同，只是在某些情況下，似乎略有不同，但實際上沒有衝突，因此不會成為修道的障礙。認識到什麼是障礙，就是見解的退失和行為的退失，在這兩者中，見解的退失被認為有更大的過患。正如所說：『比丘們，戒律的退失是容易的，見解的退失則不然。』等等。『從戒律上退失是高尚的，但絕不能從見解上退失。通過戒律可以到達善趣，通過見解可以到達至高之境。』等等。
【English Translation】 Furthermore, there are many things to elaborate on regarding the transmission of the Vajravarahi Mudra, the differences between the new and old transmissions, the differences in transforming cause and effect into the path, and the methods of recognizing the five meats and five amritas. However, if I were to speak truthfully as they are, some people would be displeased, and if I were to conform to them, it would harm the Buddha's teachings. For those practitioners who have experience in meditating on profound meanings, it is necessary to extensively demonstrate the practices of the four vows, six vows, eight vows, ten vows, and sixteen vows, etc., but because it is difficult to demonstrate them here, I will temporarily remain silent. Also, regarding the question of whether the deities that appear to a student on the path are merely their own mind, it is not necessarily the case that they are solely their own mind. Also, regarding the question of 'Is it a newly arisen vast lineage?' all conditioned phenomena are newly arisen, having not existed before, and the vast lineage is also a conditioned phenomenon. Also, regarding the question of 'Is it a knowable that is imputed?' from the completely imputed form to the qualities of the Buddha, and 'form that is without substance,' etc., it has been extensively explained in the self-commentaries of Uma (Madhyamaka), and it has also been repeatedly mentioned in the Maitreya's teachings and the Samdhinirmocana Sutra, etc., that it should be understood. Therefore, those who believe that it is not a knowable are merely closing their eyes of wisdom. Also, 'What is conceptual thought? It is other-powered. What is other-powered? It is to be abandoned. If it is pure, it is not to be abandoned. Therefore, there is no pure other-powered.' However, the teacher Mar Chhad, who was complete in the three trainings, established the system of pure other-powered, which is a mistake based on not understanding the intention of the great Acharya Asanga, who said 'other-powered that corresponds to the completely purified aspect.' Also, dedication and aspiration are mostly the same in meaning and essence, but in some cases, they may seem slightly different, but in reality, there is no conflict, so it does not become an obstacle to the path. Recognizing what is an obstacle is the deterioration of view and the deterioration of conduct, and of these two, the deterioration of view is said to have greater faults. As it is said: 'Monks, the deterioration of discipline is easy, but the deterioration of view is not so.' etc. 'It is noble to fall from discipline, but never fall from view. Through discipline, one goes to good realms, through view, one goes to the supreme state.' etc.
། ཡོད་པ་པོ་ནི་བདེ་འགྲོར་འགྲོ། །མེད་པ་ པོ་ནི་ངན་འགྲོར་འགྲོ། །གཉིས་ལ་མི་གནས་ཐར་པར་འགྲོ། །ཞེས་སོགས་དང་། དངོས་ པོར་རྟོག་པ་ཕྱུགས་དང་འདྲ་བར་བཤད། །དངོས་མེད་རྟོག་པ་དེ་བས་ཀྱང་ནི་ བླུན། །ཞེས་སོགས་ལྟ་བ་ཉམས་པའི་ཉེས་དམིགས་རྒྱ་ཆེར་གསུངས་ལ། རང་སྟོང་གཞན་ སྟོང་དུ་འབྱེད་མི་ཤེས་པར་ཐམས་ཅད་རང་སྟོང་ཉིད་དུ་འདོད་པ་དང་། གང་གིས་སྟོང་ པ་དང་སྟོང་པའི་གཞི་གང་ཡིན་འབྱེད་མ་ཤེས་པར་ཅང་མེད་སྟོང་པ་ཁོ་ནར་འདོད་པ་ དང་། དབེན་པར་གསུངས་པ་ལ་གང་གིས་དབེན་པ་དང་དབེན་པའི་གཞི་གང་ཡིན་མ་ ཤེས་པ་དང་། དག་པར་གསུངས་པ་ལ་གང་གིས་དག་པ་དང་། དག་པའི་གཞི་གང་ཡིན་ མ་ཤེས་པ་དང་། ཟད་པར་གསུངས་པ་ལ་གང་ཟད་པ་དང་ཟད་པའི་གཞི་གང་ཡིན་མ་ ཤེས་པ་དང་། འགོག་པའམ་འགགས་པར་གསུངས་པ་ལ་གང་འགགས་པ་དང་འགགས་ པའི་གཞི་གང་ཡིན་མ་ཤེས་པ་དང་། མེད་པར་གསུངས་པ་ལ་གང་མེད་པ་དང་མེད་ པའི་གཞི་གང་ཡིན་མ་ཤེས་པ་ལ་སོགས་པ་ལ་བརྟེན་ནས་ལྟ་བ་ནོར་བ་མང་དུ་བྱུང་བ་ རྣམས་དང་། གཞན་ཡང་དངོས་པོ་དང་དངོས་མེད་ལ་ཕུང་པོ་གསུམ་པ་མི་འདོད་པ་ དང་། བེམ་པོ་དང་རིག་པ་ལ་ཕུང་པོ་གསུམ་པ་འདོད་པ་ལ་སོགས་པ་དང་། རྣམ་ཤེས་ ཡེ་ཤེས་མ་ཕྱེད་པ་དང་། ཡེ་ཤེས་ལ་ཡང་རང་བྱུང་དང་གཞན་བྱུང་དུ་མ་ཕྱེད་པ་དང་། ཀུན་གཞི་ལ་རྣམ་ཤེས་དང་ཡེ་ཤེས་སུ་མ་ཕྱེད་པ་དང་། རྒྱུ་ལ་སྐྱེད་བྱེད་དང་བྲལ་བྱེད་ 9-313 ཀྱི་ཁྱད་པར་མ་ཕྱེད་པ་དང་། འབྲས་བུ་ལ་བསྐྱེད་འབྲས་དང་བྲལ་འབྲས་ཀྱི་ཁྱད་པར་ མ་ཕྱེད་པ་དང་། གནས་གྱུར་པ་ལ་གྱུར་ཚུལ་གྱི་ཁྱད་པར་མ་ཕྱེད་པ་དང་། ལམ་ལ་ མཉམ་བཞག་དང་རྗེས་ཐོབ་ཏུ་མ་ཕྱེད་པ་དང་། ལ་ཟློ་བའི་སྐབས་དང་ཤན་འབྱེད་པའི་ སྐབས་མ་ཕྱེད་པ་ལ་སོགས་པ་འཁྲུལ་བ་མང་པོ་ལ་བརྟེན་ནས་ལྟ་བ་ནོར་བ་ཤིན་ཏུ་ མང་ཞིང་ཆེས་མང་བ་འདི་རྣམས་ཀྱིས་ལྟ་བའི་སྙིགས་མ་བརྡོ་བ་གསལ་བཏབ་ཅིང་། སྟོང་པ་ཉིད་ལ་ལྟ་ཉེས་ན། །ཤེས་རབ་ཆུང་ལྡན་ཕུང་བར་འགྱུར། །ཞེས་སོགས་དང་། དཔེར་ན་སྨན་པས་ནད་ནི་བསལ་བའི་ཕྱིར། །མི་ཞིག་ལ་ནི་བཀྲུ་སྨན་བཏང་བ་ ལས། །ནད་རྣམས་བསྐྱོད་དེ་འཁྲུས་པར་མ་གྱུར་ན། །དེ་ཡི་གཞི་ལས་ནད་ནི་སོས་མི་ འགྱུར། །དེ་བཞིན་ལྟ་བའི་ཐིབས་པོར་གནས་པ་ལས། །འབྱུང་བའི་མཆོག་ནི་སྟོང་པ་ ཉིད་ཡིན་ན། །གང་ཞིག་སྟོང་པ་ཁོ་ནར་ལྟ་བྱེད་པ། །དེ་ནི་གསོར་མི་རུང་ཞེས་རྒྱལ་བས་ གསུངས། །ཞེས་སོགས་དང་། འོད་སྲུང་གང་ཟག་ཏུ་ལྟ་བ་རི་རབ་ཙམ་ལ་གནས་པ་ནི་ བླའི། མངོན་པའི་ང་རྒྱལ་ཅན་སྟོང་པ་ཉིད་དུ་ལྟ་བ་ནི་དེ་ལྟ་མ་ཡིན་ནོ། །ཞེས་སོགས་རྒྱ་ ཆེར་གསུངས་པ་རྣམས་ཀྱང་དྲན་པར་བྱས་ནས། སངས་རྒྱས་ཀྱི་བསྟན་པ་ལ་བྱི་དོར་ དང་བྱ་བ་ཆེན་པོ་བྱ་ཞིང་། རང་གཞན་ཐམས་ཅད་ལྟ་སྒོམ་སྤྱོད་པ་ཤིན་ཏུ་ཡོངས་སུ་
【現代漢語翻譯】 『存在者趨向善趣，不存在者趨向惡趣，不執著于兩者則趨向解脫。』等等。執著于實有被說成如同畜生，執著于虛無則更加愚蠢。』等等，廣泛地宣說了見解錯謬的過患。不善於區分自空和他空，認為一切都是自空性；不明白以何為空，以及空性的基礎是什麼，只認為是什麼都沒有的空；對於所說的寂靜，不明白以何寂靜，以及寂靜的基礎是什麼；對於所說的清凈，不明白以何清凈，以及清凈的基礎是什麼；對於所說的滅盡，不明白何者滅盡，以及滅盡的基礎是什麼；對於所說的止息或斷絕，不明白何者斷絕，以及斷絕的基礎是什麼；對於所說的沒有，不明白何者沒有，以及沒有的基礎是什麼等等，基於這些產生了許多錯誤的見解。 此外，對於實有和虛無，不承認有第三種蘊；對於物質和精神，卻認為有第三種蘊等等；不區分阿賴耶識和智慧；對於智慧，也不區分自生和它生；對於阿賴耶，不區分是阿賴耶識還是智慧；對於因，不區分生起因和分離因的差別；對於果，不區分生起果和分離果的差別；對於轉變，不區分轉變的方式；對於道，不區分止觀雙運和后得；不區分總說的時候和分別的時候等等，由於許多的錯亂，導致見解的錯誤非常多且嚴重，這些都清楚地表明瞭見解的污垢已經凝固。『如果對空性產生錯誤的見解，即使是小聰明的人也會毀滅。』等等。 例如，『醫生爲了消除疾病，給病人服用瀉藥，如果不能使疾病移動並排出，那麼疾病就無法從根本上痊癒。同樣，對於執著于稠密見解的人來說，空性是最殊勝的，如果有人只執著于空性，那麼佛陀說這是無法治療的。』等等。『拘絺羅（梵文：Kauśalya， कौसल्य，kausalya，善巧）認為人我執如須彌山那麼大是可以的，但具有增上慢的人執著于空性則不是這樣。』等等，憶念這些廣泛的教誨之後，應該對佛教進行清理和做偉大的事業，使自己和他人的一切見解、修行和行為都非常圓滿。
【English Translation】 'The existent goes to happiness, the non-existent goes to misery, and not abiding in both goes to liberation.' etc. Attachment to reality is said to be like livestock, and attachment to non-existence is even more foolish.' etc., the faults of impaired views are widely spoken of. Not being able to distinguish between self-emptiness and other-emptiness, assuming that everything is self-emptiness; not understanding what is empty and what is the basis of emptiness, assuming that it is only nothingness; not understanding what is isolated and what is the basis of isolation when it is said to be isolated; not understanding what is pure and what is the basis of purity when it is said to be pure; not understanding what is exhausted and what is the basis of exhaustion when it is said to be exhausted; not understanding what is stopped or ceased and what is the basis of cessation when it is said to be stopped; not understanding what is non-existent and what is the basis of non-existence when it is said to be non-existent, and so on, many erroneous views have arisen based on these. Furthermore, not accepting a third aggregate for existence and non-existence, but accepting a third aggregate for matter and consciousness, and so on; not distinguishing between consciousness and wisdom; not distinguishing between self-arisen and other-arisen even in wisdom; not distinguishing between consciousness and wisdom in the ālaya (藏文：ཀུན་གཞི་，梵文：ālaya，आलय，ālaya，阿賴耶); not distinguishing the difference between the generating cause and the separating cause in the cause; not distinguishing the difference between the generated result and the separated result in the result; not distinguishing the difference in the way of transformation in the transformation; not distinguishing between samatha (止觀，止禪定) and vipassanā (觀，觀禪定) on the path; not distinguishing between the time of general statement and the time of distinction, and so on, due to many confusions, the errors of view are very many and very great. These clearly show that the dross of view has solidified. 'If one has a wrong view of emptiness, even those with little wisdom will be destroyed.' etc. For example, 'In order to eliminate disease, a doctor gives a laxative to a patient, but if the diseases are not moved and purged, then the disease will not be cured from its root. Similarly, for those who are attached to thick views, the best of origins is emptiness, but if one only views emptiness, then the Victorious One said that it is incurable.' etc. 'It is better for Kauśalya (藏文：འོད་སྲུང་，梵文：Kauśalya， कौसल्य，kausalya，拘絺羅) to have a view of the person as large as Mount Meru, but it is not so for those with pride in their understanding to have a view of emptiness.' etc. Remembering these extensive teachings, one should purify and do great deeds for the Buddha's teachings, and make one's own and others' views, meditation, and actions very complete.
དག་པ་ལ་ཉམས་ལེན་བྱ་བའི་ཆེད་དུ་བཀའ་འགྱུར་བསྟན་འགྱུར་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པར་ ལྟ་བ་གྲུབ་ན་ནི་ལེགས། དེ་ཙམ་མ་གྲུབ་ན་ཡང་། སྙིང་པོའི་མདོ་ལྔ་མདོ་བཅུ། ངེས་དོན་ མདོ་ལྔ་མདོ་བཅུ། བཀའ་དང་མཉམ་པའི་འགྲེལ་པ་བཅུ་དང་། དེ་རྣམས་ཀྱི་དོན་བསྡུས་ པ་ངེས་དོན་རྒྱ་མཚོ། ངེས་དོན་གསལ་བྱེད། ལྟ་བ་ངན་སེལ། ཆོས་དབྱིངས་དུ་མ་རོ་ གཅིག་ཅེས་བྱ་བ་བདེ་གཤེགས་སྙིང་པོ་ཡོན་ཏན་ཅན་གྱི་མེ་ལོང་། སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཡོན་ ཏན་ལ་ཤེས་ནས་དད་པ་ཐོབ་པར་བྱེད་པའི་ཐབས་མཆོག །དགེ་བའི་སྒོ་ཆེན་མང་དུ་ འབྱེད་པའི་ཐབས་མཆོག །བསྟན་རྩིས་ཆེན་པོ་བཀའ་བསྡུ་བཞི་པ། བསྟན་པ་སྤྱི་འགྲེལ། ངེས་དོན་མཐར་ཐུག་གི་གསོལ་འདེབས། རྡོ་རྗེ་ཚིག་གི་མདུད་གྲོལ་ཆེན་པོ་ལ་སོགས་པ་ དང་། སྨོན་ལམ་ཁྱད་འཕགས་ལ་སོགས་པ་གཞུང་ཟབ་མོ་ཁྱད་འཕགས་རྣམས་ལེགས་ 9-314 པར་གཟིགས་འཚལ། དེ་ལྟར་ཆོས་དང་ཆོས་མ་ཡིན་པ་རབ་ཏུ་རྣམ་པར་འབྱེད་པ་ལ་ ཐུགས་ཞུགས་པ་རྗེས་སུ་ཡི་རང་། ད་དུང་ཡང་ཇེ་རྒྱས་ཇེ་རྒྱས་ལ་གཏོང་བར་ཞུ། དེ་ ལན་ཀུན་གཞིའི་རབ་ཏུ་དབྱེ་བ་དང་། སྟོང་ཉིད་ཀྱི་རབ་ཏུ་དབྱེ་བ་ཞེས་བྱ་བ་སྐྱེས་སུ་ འབུལ། སྦྲུལ་ལོ་ཟླ་བ་བཅུ་གཅིག་པའི་ཚེས་བཅུ་ལ་ཇོ་ནང་དཔལ་གྱི་རི་ཁྲོད་དུ་བྲིས།། དགེ་ལེགས་སུ་གྱུར་ཅིག ། (མ་དཔེ་ནི་འབྲས་གནས་བཅུའི་དཔེ་རྙིང་ཕྱི་ལ། ༡༥༤ དབུ་ཅན་བྲིས་མ་ཡིན།) 9-315 ༄༅། །གསོལ་འདེབས་ཀྱི་རྒྱལ་པོ་བཞུགས།
目錄 སློབ་དཔོན་མཚུར་བུ་བློ་གྲོས་སེང་གེའི་དྲིས་ལན་བཞུགས།
【現代漢語翻譯】 爲了修行正法，如果能夠完整地閱讀《甘珠爾》（Kanjur，佛語部）和《丹珠爾》（Tenjur，論藏部）當然最好。如果不能做到那樣，也應該好好研讀《心髓五經》、《心髓十經》、《了義五經》、《了義十經》、與佛語等同的十部註釋，以及彙集這些經文要義的《了義海》、《了義明鑑》、《遣除邪見》、《法界多味一體——具德如來藏功德寶鏡》，還有能通過了解佛陀功德而生起信心的殊勝方便，開啟眾多善門之殊勝方便，《大教史——第四次結集》、《教法總釋》、《了義究竟祈願文》、《金剛句解脫大結》等等，以及《殊勝愿文》等甚深而殊勝的論著。希望您能認真研讀這些。對於您如此用心區分正法與非法，我深感欣慰，並祈願您能在此方面不斷精進。作為回報，我將贈送《阿賴耶識之辨析》和《空性之辨析》兩本書。于蛇年十一月初十，在覺囊吉祥山靜處書寫。 愿吉祥！ (底本為扎什倫布寺舊版外集，154頁，烏金體手寫本。) 祈願之王 目錄 措布·洛追僧格（Tsurbu Lodro Sengge）大師的答覆
【English Translation】 For the sake of practicing the pure Dharma, it would be excellent if one could completely study the Kangyur (Buddha's words) and Tengyur (commentaries). If that is not possible, then one should carefully study the 'Five Heart Sutras,' 'Ten Heart Sutras,' 'Five Definitive Meaning Sutras,' 'Ten Definitive Meaning Sutras,' ten commentaries equal to the Buddha's words, and the 'Ocean of Definitive Meaning' which compiles the meanings of these, 'Clarifying the Definitive Meaning,' 'Eliminating Wrong Views,' 'Dharmadhatu Many Flavors One Taste - Mirror of the Sugata-garbha Qualities,' the supreme means to gain faith by understanding the qualities of the Buddha, the supreme means to open many doors of virtue, 'Great History of the Doctrine - Fourth Council,' 'General Commentary on the Doctrine,' 'Ultimate Definitive Meaning Prayer,' 'Great Unbinding of the Vajra Words Knot,' and so on, as well as profound and extraordinary texts such as the 'Excellent Aspiration Prayer.' Please examine these well. I rejoice that you are so engaged in thoroughly distinguishing between Dharma and non-Dharma, and I pray that you will continue to expand in this regard. In return, I offer 'Discrimination of the Alaya-vijnana' and 'Discrimination of Emptiness' as gifts. Written on the tenth day of the eleventh month of the Snake year at the Jowo Nang Pelgyi Retreat. May it be auspicious! (The original is an old edition of the Tashilhunpo Outer Collection, page 154, written in Uchen script.) The King of Prayers Table of Contents The Answers of Master Tsurbu Lodro Sengge